(τα ομορφα σεναρια ομορφα καιγονται )
www.topontiki.gr
ΠΟΝΤIΚΙ
art
ÐÅÌÐÔÇ 18 AYÃÏÕÓÔÏÕ 2016 / ÔÉÌÇ: 2€ Ö. 1930
ÈÅÑÌÏ ÖÈÉÍÏÐÙÑÏ, ÊÁÕÔÏÓ ×ÅÉÌÙÍÁÓ ÃÉÁ ÔÇÍ ÊÕÂÅÑÍÇÓÇ ÊÁÉ ÔÇ ×ÙÑÁ
Êïéíùíßá þñá ìçäÝí
Φόροι, οικονοµική στασιµότητα, µεταναστευτικό, αξιολόγηση, Τουρκία χτυπούν καµπανάκι Αντεπίθεση Τσίπρα για ανάδειξη του «κοινωνικού προσώπου» κυβέρνησης και ΣΥΡΙΖΑ
3-5 ΟΙ ΕΥΡΩΠΑΪΣΤΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
6-7
Το φορο-τσουνάµι και η ατζέντα Τσίπρα στη ∆ΕΘ
ΝΕΑ ∆ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ
8-9 8-9
Μαζί δεν κάνουν, χώρια δεν µπορούν κι ο Κυριάκος σιωπά
ΚΕΝΤΡΟΑΡΙΣΤΕΡΑ ΚΕΝΤΡΟΑΡΙΣΤΕΡΑ
10-11 18-19
Εν µέσω πυρών η Φώφη και ο Σταύρος
x ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ
1014-15
Άµεση µεταφορά από Χίο - Λέσβο σε άλλες δοµές
ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ
18-20
Πώς φυγαδεύτηκε ο ελληνικός χρυσός στην Κατοχή
02
Το στίγμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2016 www.topontiki.gr
κατά βάθος
Åðåßãïõóá áíÜãêç óõììá÷éþí ΤΟ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΟ - προσφυγικό τείνει να ξαναπάρει την κορυφαία θέση στην επικαιρότητα μετά τη νέα όξυνση στις σχέσεις Ε.Ε. - Τουρκίας. Η είδηση αυτή είναι η χειρότερη που θα μπορούσε να περιμένει η ελληνική κυβέρνηση. Πολύ χειρότερη ακόμη και από τη στασιμότητα της οικονομίας και την εξάντληση των νοικοκυριών από την ανεργία, τη μείωση εισοδημάτων και τους υψηλούς φόρους. Η ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΗ αντεπίθεση του πρωθυπουργού, η οποία θα πραγματοποιηθεί από τις πρώτες κιόλας ημέρες του Σεπτεμβρίου, με επίκεντρο το αναπτυξιακό πρότυπο και το «κοινωνικό πρόσωπο» της κυβέρνησης και του ΣΥΡΙΖΑ, εύκολα θα μπορούσε να ναυαγήσει στο Αιγαίο. Άλλωστε, ο Ερντογάν προειδοποιεί ότι, αν η Ε.Ε. δεν άρει τη βίζα για τους Τούρκους πολίτες, θα «σπρώξει» εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες και πρόσφυγες προς τις ευρωπαϊκές ακτές. Δηλαδή, προς τα ελληνικά νησιά. ΜΕ ΔΕΔΟΜΕΝΟ τα κλειστά ευρωπαϊκά σύνορα, οι άνθρωποι προφανώς θα εγκλωβιστούν στην Ελλάδα, την οποία πολλοί Ευρωπαίοι θέλουν ως νέα «Νήσο Έλις». Η ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ αυτή είναι εφιαλτική, με δεδομένο τα τραγικά προβλήματα υποδομής και διαχείρισης των μόλις εξήντα χιλιάδων προσφύγων. Γίνεται χειρότερη αν αναλογιστούμε τα προβλήματα ασφάλειας και την κοινωνική αναταραχή – ενδεικτική η τεράστια φασαρία με την πιθανή μετεγκατάσταση δύο χιλιάδων ατόμων στην Κρήτη. Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ αποσταθεροποίησης της χώρας και η διασάλευση της κοινωνικής ειρήνης είναι η χειρότερη προοπτική, καθώς θα έχει ευθεία αντανάκλαση στην οικονομία και μπορεί να δώσει την αφορμή να εκραγεί η χρόνια κοινωνική δυσαρέσκεια. ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ η σημαντικότερη παράμετρος του προβλήματος, η οποία μπορεί να έχει παρενέργειες πολύ μεγαλύτερης και σοβαρότερης κλίμακας, καθώς, όπως προειδοποιούμε εδώ και μήνες, η Τουρκία έχει κάθε λόγο να κλονίσει τη σταθερότητα της Ελλάδας. ΤΑ ΜΕΤΩΠΑ στο Αιγαίο βρίσκονται σε σημείο βρασμού και κάθε ελληνική αποσταθεροποίηση μπορεί να ανοίξει διάπλατα τον δρόμο όχι μόνο για την εξαγωγή της τουρκικής κρίσης, αλλά και για την ευόδωση πάγιων στόχων της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής. Ακόμη χειρότερα, ο κίνδυνος εκτόνωσης της σκληρής αντιπαράθεσης για το κουρδικό στην πλάτη της Ελλάδας δεν μπορεί να ελεγχθεί από τη χώρα μας. ΤΟ ΕΠΕΙΓΟΝ αυτή την ώρα είναι η κυβέρνηση να διορθώσει όσο μπορεί περισσότερες από τις διαχειριστικές δυσκολίες στο μεταναστευτικό - προσφυγικό. ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ, οφείλει μέσα από τις διεθνείς συναντήσεις του Σεπτεμβρίου (ηγέτες μεσογειακών χωρών της Ευρωζώνης, ΥΠΕΞ Μεσογείου - Βαλκανίων και Μέσης Ανατολής, τριμερείς Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ και Ελλάδας - Κύπρου - Αιγύπτου) αλλά και μέσα από τους εταίρους της στο ΝΑΤΟ να ισχυροποιήσει τις συμμαχίες της και να θωρακίσει τη χώρα. Μπαίνουμε σε εποχή αστάθειας...
Το «Ναι ρε φίλε, ναι ρε Ελλάδα» ήταν αυτό που έμεινε από τον θρίαμβο και το χρυσό μετάλλιο του Λευτέρη Πετρούνια στο αγώνισμα των κρίκων. Όμως η πραγματικά συγκλονιστική στιγμή του θριάμβου του ήταν τα συγχαρητήρια που εισέπραξε από τον πρόεδρο της ΔΟΕ Τόμας Μπαχ πριν ακόμη αγωνιστεί ο βασικός αντίπαλός του, ο σπουδαίος Βραζιλιάνος Αρτούρ Ζανέτι. Από τον θρίαμβο του «χρυσού» κολυμβητή Σπύρου Γιαννιώτη με το αργυρό μετάλλιο, όλοι συγκράτησαν τα δάκρυά του. Αυτό όμως που ανέδειξε υψηλή ποιότητα αθλητή ήταν η παρέμβασή του ώστε να σταματήσει η ανόητη ένσταση της ελληνικής αποστολής για να απονεμηθούν δύο χρυσά μετάλλια. Η σεμνότητα είναι πιο πολύτιμη από τον χρυσό και το ασήμι...
. . . ο τ ς Δε κι έτσι
Το θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2016
03
www.topontiki.gr
Με «κοινωνική» ατζέντα Σε δέκα περίπου ημέρες αναμένεται στην Αθήνα η άφιξη της τρόικας, ώστε να προετοιμαστεί η διαπραγμάτευση για το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης του τρίτου μνημονίου.
Τ
α εργασιακά, η περαιτέρω «απελευθέρωση» επαγγελμάτων και η διαδικασία ρύθμισης των κόκκινων δανείων είναι τα σημαντικότερα κεφάλαια. Κανένα από αυτά δεν θα είναι εύκολο, παρότι ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος έχει από εβδομάδες αναγγείλει ότι η αξιολόγηση θα προχωρήσει με ταχύ ρυθμό. Στα εργασιακά το ΔΝΤ σκοπεύει να βάλει θέμα διατήρησης όλων των μέχρι σήμερα αλλαγών, ιδιαίτερα στις κατώτατες αμοιβές, ενώ έχει ήδη δηλώσει –σε έκθεσή του στις αρχές Ιουλίου– ότι θα ζητήσει τη θέσπιση νομοθεσίας που θα εναρμονίζει το καθεστώς των ομαδικών απολύσεων με τις «βέλτιστες πρακτικές της Ε.Ε.». Πόσο... «βέλτιστες» για τους εργαζόμενους, δύσκολο να το πει κάποιος. Ούτε η απελευθέρωση επαγγελμάτων θα είναι μια πολιτικά εύκολη διαδικασία, καθώς οι αλλαγές αναμένεται να αγγίξουν, μεταξύ άλλων, και τις πολυπληθείς επαγγελματικές ομάδες των δικηγόρων και των μηχανικών. Όσον αφορά τα κόκκινα δάνεια, ήδη οι τράπεζες δίνουν τις τελευταίες ευκαιρίες σε όσους μπορούν να τα ρυθμίσουν, παρότι παλαιότερες ρυθμίσεις έχουν ήδη καταπέσει. Εδώ το δύσκολο σημείο είναι ότι, αν παραταθούν επί μακρόν οι διαπραγματεύσεις μεταξύ κυβέρνησης και δανειστών για ένα οριστικό, βιώσιμο και λειτουργικό μοντέλο διαχείρισης των δανείων, οι κατασχέσεις ακινήτων ενδέχεται να αποτελέσουν ευρύ κοινωνικό φαινόμενο με πολιτικά δυσάρεστες συνέπειες. Να σημειωθεί ότι στον τομέα των μεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων η ερχόμενη χρονιά θα είναι καθοριστική για το μέγεθος των αλλαγών στον επιχειρηματικό χάρτη της χώρας. Ιδιαίτερο ρόλο στη νέα αυτή περίοδο και στις κατευθύνσεις που θα διαμορφωθούν θα παίξουν οι νέες διοικήσεις των συστημικών τραπεζών, οι οποίες θα προκύψουν υπό την επίβλεψη της ευρωπαϊκής τραπεζικής αρχής (SSM). Τέλος, πέρα από την επίσημη ατζέντα της αξιολόγησης, η κυβέρνηση «τρέχει» και το ασφαλιστικό, στο οποίο είναι επείγουσα η ενοποίηση όλων των
ασφαλιστικών ταμείων κύριας ασφάλισης και η δημιουργία, εντός του 2017, του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ). Για την ταχύτερη και αρτιότερη ολοκλήρωση αυτής της διαδικασίας ο μη κερδοσκοπικός δημόσιος οργανισμός της Βορείου Ιρλανδίας NI-CO Ltd ανέλαβε τεχνικός σύμβουλος του υπουργείου Εργασίας, ύστερα από έγκριση της Υπηρεσίας Υποστήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, διαδόχου της γνωστής σε όλους μας Ομάδας Δράσης της Κομισιόν (Task Force). Η ομάδα αυτή αναμένεται να προσφέρει τις υπηρεσίες της και στη διαδικασία ενοποίησης του μηχανισμού είσπραξης εισφορών και φόρων από τη φορολογική διοίκηση.
Το «κοινωνικό πρόσωπο» Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας πάντως σκοπεύει να ανοίξει τη φθινοπωρινή σεζόν με δύο κινήσεις, ώστε να πάρει εξαρχής την πρωτοβουλία των κινήσεων: Με τη σύνοδο –πιθανότατα στις 9 Σεπτεμβρίου– των ηγετών των μεσογειακών χωρών της Ευρωζώνης (Ελλάδα, Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Κύ-
Με ανάδειξη του «κοινωνικού προσώπου» κυβέρνησης και ΣΥΡΙΖΑ μπαίνει το φθινόπωρο
προς και Μάλτα) στην Αθήνα με στόχο τη συγκρότηση μιας πρότασης για την ανάπτυξη, η οποία θα υποβληθεί στην επόμενη σύνοδο κορυφής της Ε.Ε. Με την εμφάνισή του στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης στις 10 Σεπτεμβρίου, όπου, μιλώντας στους παραγωγικούς φορείς, θα περιγράψει το πρόγραμμα της κυβέρνησης για την ανάπτυξη της οικονομίας, καθώς στο ασφυκτικό οικονομικό περιβάλλον που επικρατεί έναν χρόνο μετά το τρίτο μνημόνιο η διέξοδος μόνο αναπτυξιακό πρότυπο μπορεί να έχει. Οι επιδόσεις της οικονομίας δεν δικαιολογούν πανηγυρισμούς, συνεπώς το δεύτερο σκέλος της εμφάνισης του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ θα σχετίζεται με την παρουσίαση μέτρων κοινωνικής αλληλεγγύης, ώστε εν μέσω της φοροκαταιγίδας και των περικοπών να εμφανίσει το κοινωνικό πρόσωπο του ΣΥΡΙΖΑ. Η κατεύθυνση αυτή θα αποτελέσει ταυτόχρονα τον πρόλογο μιας επικοινωνιακής αντεπίθεσης, η οποία θα διαρκέσει μέχρι το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ τον Οκτώβριο, που θα έχει μεταξύ άλλων ως ζητούμενο την ανάδυση του «κοινωνικού ΣΥΡΙΖΑ» σε πρώτο πολιτικό πλάνο και την απόπειρα στενότερης σύνδεσης με διάφορες κοινωνικές ομάδες. Μέρος της πολιτικής στρατηγικής της κυβέρνησης αναμένεται να είναι
και η προσπάθεια να επέλθει μέσα στο 2016 μια ρύθμιση για το ελληνικό χρέος, παρότι οι οιωνοί δεν είναι θετικοί, δεδομένης της αρνητικής στάσης κυρίως της Γερμανίας, η οποία θέλει να μεταθέσει κάθε σημαντική απόφαση επί του θέματος μετά τις εκλογές της το φθινόπωρο του 2017. Επιπλέον, αν και η προοπτική αυτή είναι κάπως μακρινή, όπλο μπορεί να αποτελέσει η φημολογούμενη διάθεση ξένων επενδυτικών οίκων (Goldman Sachs και JPMorgan) να επενδύσουν στο ελληνικό ομόλογο, που αναμένεται να εκδοθεί το καλοκαίρι του 2017, ώστε να σηματοδοτηθεί η αρχή της εξόδου της Ελλάδας στις αγορές. Στο θεσμικό επίπεδο τον Σεπτέμβριο αναμένεται να συγκροτηθεί και η επιτροπή διαλόγου για τη συνταγματική αναθεώρηση, της οποίας οι εργασίες αναμένεται να διαρκέσουν έως την άνοιξη ή και το καλοκαίρι του 2017.
Προσφυγικός... τρόμος Σε αυτό το κλίμα ένας σοβαρός ανασχετικός παράγοντας στην όποια προσπάθεια της κυβέρνησης να διατηρήσει την πρωτοβουλία των κινήσεων και να εμπεδώσει ένα κλίμα αναστροφής της πορείας της χώρας ενδέχεται να είναι το μεταναστευτικό - προσφυγικό. Ήδη η κρίση στις σχέσεις μεταξύ Ε.Ε. και Τουρκίας μετά την απόπειρα πραξικοπήματος στη γειτονική χώρα βαθαίνει κάθε μέρα περισσότερο και ο Ερντογάν απειλεί με το «ξεφόρτωμα» χιλιάδων μεταναστών και προσφύγων προς την Ευρώπη, αν δεν αρθεί η βίζα για τους Τούρκους πολίτες στην Ευρώπη. Μάλιστα, στην Ευρώπη κυκλοφορούν σενάρια για μετατροπή της Ελλάδας σε απέραντο χώρο κράτησης μεταναστών, καθώς η πιθανότητα εισδοχής περισσότερων ατόμων στην Ε.Ε. θα πρέπει να θεωρείται αδύνατη. Ίσως αυτός είναι ο μεγαλύτερος εφιάλτης για την κυβέρνηση και τη χώρα, διότι, στην περίπτωση που θα υπάρξει μαζική μετακίνηση εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων, είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν θα αποβεί διαχειρίσιμη. Μια ματιά στα τεράστια προβλήματα που υπάρχουν με μόλις 60.000 μετανάστες και πρόσφυγες μπορεί να μας προϊδεάσει για το τι θα συμβεί στην περίπτωση που ο Ερντογάν ανοίξει πάλι την κάνουλα...
04
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2016 www.topontiki.gr
«Η Ε.Ε. μας ταπεινώνει»
Φόβοι για κρίση στα ελληνοτουρκικά Ενδεχόμενο τουρκικής «εκτόνωσης» προς τα δυτικά λόγω του Κουρδικού Σε μακρά περίοδο αβεβαιότητας και αστάθειας εισέρχονται οι ελληνοτουρκικές σχέσεις ακολουθώντας την πορεία τριβών που χαρακτηρίζουν τις σχέσεις της Τουρκίας με τη Δύση μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου. Σύμφωνα, μάλιστα, με τις ανησυχίες που εκφράζουν παράγοντες τις ελληνικής διπλωματίας, η Ελλάδα αποτελεί πρόσφορο (και ασθενές) σημείο για την εκδήλωση της δυσφορίας της Άγκυρας.
Η
δυσφορία της τουρκικής κυβέρνησης έχει να κάνει με την εδραιωμένη (και πιθανότατα δικαιολογημένη) πεποίθηση ότι οι ΗΠΑ (και κάποιες ευρωπαϊκές δυνάμεις) «ποντάρισαν» στην επιτυχία του πραξικοπήματος και ενδεχομένως υποστήριξαν τους πραξικοπηματίες. Η πεποίθηση αυτή – η οποία καλλιεργείται συστηματικά από τα ΜΜΕ στην Τουρκία – έχει στόχο να συσπειρώσει την τουρκική κοινωνία απέναντι σε έναν εξωτερικό εχθρό ο οποίος επιβουλεύεται τη χώρα, την πολιτική της σταθερότητα και την ακεραιότητά της. Από την πλευρά της η Δύση επικεντρώνει την προσοχή της κοινής γνώμης στη βαρβαρότητα με την οποία η τουρκική κυβέρνηση αντιμετωπίζει τους πραξικοπηματίες και κλείνει τους λογαριασμούς της με τους εσωτερικούς αντιπάλους της.
Κίνδυνος και στο μεταναστευτικό λόγω εχθρικού κλίματος Ε.Ε. Τουρκίας
Και οι δύο πλευρές, ωστόσο, αποφεύγουν να φέρουν στην επιφάνεια την ουσία των διαφορών τους, η οποία έχει να κάνει με τη διαχείριση του Κουρδικού ζητήματος. Η Δύση (ΗΠΑ) έχει επενδύσει στη δημιουργία κουρδικής οντότητας στη Συρία, προοπτική που αποτελεί γεωπολιτικό εφιάλτη για την Τουρκία. Καθώς το Κουρδικό και οι αποφάσεις που φαίνεται να έχουν λάβει οι ΗΠΑ για την οικοδόμηση ενός κουρδικού προτεκτοράτου είναι ζητήματα που καμία τουρκική κυβέρνηση δεν μπορεί να αποδεχτεί, οι σχέσεις της Άγκυρας με τη Δύση δεν πρόκειται να ισορροπήσουν στο κοντινό μέλλον. Βασικό και πρώτο μέτωπο εκδήλωσης αυτής της αντιπαράθεσης είναι η Συμφωνία της Τουρκίας με την Ε.Ε. για το προσφυγικό. Για την ακρίβεια, η κατάρρευση αυτής της συμφωνίας μπορεί να αποτελέσει τον μοχλό που η τουρκική κυβέρνηση θα χρησιμοποιήσει για να ασκήσει πίεση στη Δύση. Θα πρέπει να υπενθυμίσουμε κατ’ αρχάς ότι η κατάρρευση της συμφωνίας σημαίνει πρακτικά την απελευθέρωση των μεταναστευτικών προσφυγικών ροών από την Τουρκία προς την Ε.Ε., δηλαδή τα ελληνικά νησιά. Αυτό το «χαρτί» παρακολουθούμε να χρησιμοποιεί, λεκτικά προς το παρόν, η τουρκική κυβέρνηση.
Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, σε συνέντευξή του που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα στη γερμανική «Bild», κατηγόρησε την Ε.Ε. για ελλιπή υποστήριξη στην Άγκυρα μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα και «εχθρότητα» στις ενταξιακές συνομιλίες. Ο ΥΠΕΞ λέει ότι «η Τουρκία εργάστηκε όσο λίγες χώρες για να εκπληρώσει τις προϋποθέσεις ένταξης στην Ε.Ε., αλλά δεν παίρνει σε αντάλλαγμα τίποτα άλλο παρά απειλές, προσβολές και έναν πλήρη αποκλεισμό». «Αναρωτιέμαι: Ποιο έγκλημα έχουμε διαπράξει, γιατί τόση εχθρότητα;» είπε χαρακτηριστικά ο Τσαβούσογλου. Όσον αφορά το αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου, ο Τούρκος ΥΠΕΞ – που είχε προηγουμένως κατηγορήσει την Ευρωπαϊκή Ένωση για «ενθάρρυνση» των πραξικοπηματιών – είπε πως «από την Ε.Ε. ακούσαμε μόνο τυπικές δηλώσεις, αλλά δεν είχαμε καμία πραγματική υποστήριξη». « Έπρεπε να είχε υπάρξει πολύ σαφέστερη καταδίκη και επισκέψεις υψηλού βαθμού» από την ευρωπαϊκή πλευρά στην Τουρκία μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα» υποστήριξε ο Τσαβούσογλου. Επέκρινε δε τη στάση των Ευρωπαίων απέναντι στο ζήτημα – «ενδεχόμενης», όπως τόνισε ο ίδιος – επαναφοράς της θανατικής ποινής, λέγοντας πως δεν γίνεται αντιληπτό στην Ευρώπη το κλίμα στον τουρκικό πληθυσμό, «που δεν μπορούμε να αγνοήσουμε», όπως επίσης «ούτε και το πόσο επικίνδυνο είναι το δίκτυο του Γκιουλέν». Στο ζήτημα της συμφωνίας για το προσφυγικό, ο Τούρκος ΥΠΕΞ επανέλαβε ουσιαστικά την απειλή υποχώρησης εάν δεν υπάρξει μέχρι τον Οκτώβριο απελευθέρωση της βίζας για τους Τούρκους υπηκόους. «Είναι σαφές: Είτε εφαρμόζουμε όλοι τις συμφωνίες μαζί είτε τις βάζουμε όλες μαζί στην άκρη».
Τουρκικές πιέσεις Είναι προφανές ότι το βάρος από την πιθανότατη πια κατάρρευση της συμφωνίας για τους πρόσφυγες πέφτει στην Ελλάδα, καθώς οι Ευρωπαίοι – με τη σύμφωνη γνώμη της ελληνικής κυβέρνησης – έχουν σφραγίσει την έξοδο από τα ελληνικά σύνορα μετατρέποντας την Ελλάδα σε μια ευρωπαϊκή «νήσο Έλις»... Ταυτόχρονα η τουρκική πίεση προς την Αθήνα κλιμακώνεται και με το θέμα των οκτώ στρατιωτικών που είχαν δραπετεύσει από την Τουρκία μετά το πραξικόπημα. Την Τρίτη 16 Αυγούστου έφτασε στο υπουργείο Εξωτερικών ο φάκελος με το αίτημα της Άγκυρας για την επιστροφή των οκτώ στρατιωτικών στην Τουρκία. Συγκεκριμένα, όπως μετέδωσε το πρακτορείο Anadolu, επικαλούμενο δικαστικές πηγές, ο σχετικός φάκελος, σχετικά με την έκδοση στην Τουρκία των οκτώ στρατιωτικών που προσγειώθηκαν στην Αλεξανδρούπολη με στρατιωτικό ελικόπτερο στις 16 Ιουλίου, προετοιμάστηκε από το τουρκικό υπουργείο Δικαιοσύνης. Όπως αναφέρει το τηλεγράφημα, το τουρκικό αίτημα εδράζεται στη συμφωνία έκ-
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2016
05
www.topontiki.gr
δοσης που υπάρχει ανάμεσα στην Τουρκία και την Ελλάδα. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να σημειώσουμε τη δύσκολη θέση της ελληνικής κυβέρνησης, η οποία είναι υποχρεωμένη να λάβει υπόψη της τόσο το πιεστικό και επίμονο τουρκικό αίτημα για την παράδοση των φυγάδων όσο και τις «οδηγίες» που κομψά διατυπώνουν οι ΗΠΑ και κάποιοι εταίροι για το ακριβώς αντίθετο. Η παραπομπή της υπόθεσης αυτής στη Δικαιοσύνη έχει χρονικό όριο, καθώς κάποια στιγμή το τουρκικό αίτημα θα πρέπει να απορριφθεί (όπως λένε δυτικοί διπλωματικοί κύκλοι) λόγω του απαράδεκτου τρόπου με τον οποίο η τουρκική κυβέρνηση αντιμετωπίζει τους πραξικοπηματίες, πάνω από τους οποίους, εκτός των άλλων, επικρέμαται και η θανατική ποινή.
Καστανιά Βερμίου. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, την ίδια μέρα που τουρκικά αεροσκάφη ανήμερα τον Δεκαπενταύγουστο πραγματοποιούσαν ενοχλητικές πτήσεις στο Αιγαίο, στην ομιλία του ζήτησε από την Άγκυρα να αναγνωρίσει τη Γενοκτονία των Ποντίων και άφησε αιχμές για το γεγονός ότι η τουρκική κυβέρνηση δεν επέτρεψε να γίνει η λειτουργία στην Παναγία Σουμελά στην Τραπεζούντα.
Νέα κόντρα λόγω ποντιακής γενοκτονίας
«Υποδαυλίζετε το μίσος» Είναι προφανές ότι, στην περίπτωση που με τον έναν ή τον άλλο τρόπο η Αθήνα αρνηθεί να ικανοποιήσει το αίτημα της Άγκυρας για την απέλαση των πραξικοπηματιών, η υπόθεση αυτή μπορεί να αποτελέσει αφορμή για κλιμάκωση των εντάσεων στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Αφορμές, άλλωστε, για την εκδήλωση εντάσεων υπάρχουν πολλές, καθώς τα ανοιχτά ζητήματα και οι διαφορετικές απόψεις μεταξύ των δύο χωρών προσφέρονται προς αξιοποίηση ανά πάσα στιγμή. Αξίζει να σημειωθεί η αντίδραση της Τουρκίας στην ομιλία του Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου τον Δεκαπενταύγουστο στην Παναγία Σουμελά, στην
Τα όσα είπε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας προκάλεσαν την πιο κάτω σκληρή ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ, η οποία περιγράφει τη νέα ατμόσφαιρα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις... «Οι δηλώσεις του Προέδρου της Δημoκρατίας Παυλόπουλου ότι “ο ελληνικός λαός θα συνεχίσει τον αγώνα έως ότου η απόγονος των θυτών Τουρκία αναγνωρίσει τη γενοκτονία των Ποντίων και ζητήσει ειλικρινή συγγνώμη” συνιστούν δημαγωγία που απέχει από την καλή πρόθεση και την ευθύνη ενός κρατικού αξιωματούχου. Οι δηλώσεις του Παυλόπουλου, που διαστρεβλώνουν το ότι το μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά στην Τραπεζούντα είναι κλειστό προσωρινά, εξαιτίας εργασιών επισκευής, δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Θέλουμε να υπενθυμίσουμε στον Έλληνα αρμόδιο και στις πλευρές που επιχειρούν να διατηρήσουν στην επικαιρότητα τους ισχυρισμούς για τον Πόντο, οι οποίοι (ισχυρισμοί) δεν είναι από ιστορικής και νομικής απόψεως βάσιμοι, και δεν αντιμετωπίζουν καθόλου ψύχραιμα το ζήτημα όταν αυτό εισέρχεται στην πολιτική, τις απάνθρωπες, από την ίδρυση των χωρών τους (έως και σήμερα), πολιτικές αφομοίωσης απέναντι σε όλες τις μειονότητες. Οι εν λόγω ανακοινώσεις, που υποδαυλίζουν το θρησκευτικό και εθνοτικό μίσος των φανατικών στοιχείων στην Ελλάδα απέναντι στην Τουρκία και τον τουρκικό λαό, είναι αντίθετες στο πνεύμα των σχέσεων φιλίας και γειτονίας και δεν βοηθούν στην εξέλιξη της συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών». Τι δεν καταλάβατε;
Φορτωμένη η ατζέντα του Μεγάρου Μαξίμου έως τον Δεκέμβριο Την περασμένη εβδομάδα το «Ποντίκι», σε ένα πολύ αναλυτικό ρεπορτάζ τριών σελίδων, εξηγούσε με κάθε λεπτομέρεια γιατί η εκλογολογία, ίσως το μοναδικό θέμα που απασχολεί την επικαιρότητα – ελλείψει άλλων πολιτικών θεμάτων τον Αύγουστο – είναι άκυρη και άκαιρη. Περιέγραφε δε εξαντλητικά όλες τις παραμέτρους που προσδιορίζουν το εσωτερικό πολιτικό παιχνίδι, τις προθέσεις της κυβέρνησης αλλά και τη στάση των Ευρωπαίων. Χρειάστηκε να περάσουν ελάχιστες μέρες μέχρι να παρέμβει ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας και να επιβεβαιώσει το ρεπορτάζ και την ανάλυση του «Π» «γειώνοντας» τα σενάρια με έναν πολύ κοφτό και κατηγορηματικό τρόπο: «Τ’ ακούω και τα διαβάζω κι εγώ αυτά τα σενάρια. Τώρα που η χώρα μπαίνει σε ράγες, η οικονομία σιγά - σιγά ανακάμπτει, η ανεργία αποκλιμακώνεται, όποιος τώρα σκέπτεται εκλογές δεν μπορεί παρά να είναι ανόητος. Όποιος δε τις ζητάει, είναι δυο φορές ανόητος» σημείωσε ο πρωθυπουργός από το Κομμένο Άρτας προχθές, απορρίπτοντας τα σενάρια πρόωρων εκλογών που διακινούνται σχεδόν καθημερινά. Αφού λοιπόν και επισήμως τα σενάρια απορρίπτονται κατηγορηματικά, μάλλον πρέπει να ασπαστούμε τη γνωστή παροιμία «(...) κι από Αύγουστο χειμώνα», καθώς οσονούπω στο Μαξίμου αρχίζουν οι συσκέψεις, οι σχεδιασμοί και καταστρώνονται οι απαντήσεις και οι λεπτομέρειες για μια σειρά ζητημάτων που θα «τρέχουν» από εδώ και πέρα και θα «συντροφεύουν» την κυβέρνηση τουλάχιστον μέχρι τον ερχόμενο Δεκέμβριο. Η κυβερνητική ατζέντα είναι «φορτωμένη» από έναν μακρύ κατάλογο με θεσμικά ζητήματα, τηλεοπτικές άδειες,
συνταγματική αναθεώρηση, σύνοδο των χωρών του Νότου, «όπλα» τα οποία σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει η κυβέρνηση προκειμένου να απαντήσει στα «πυρά» της αντιπολίτευσης. Στο πρόγραμμα του Τσίπρα βρίσκονται ακόμη ταξίδια τόσο στην Ευρώπη – Παρίσι με Ολάντ, Μπρατισλάβα για τη Σύνοδο Κορυφής – όσο και στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, στη Νέα Υόρκη και την ετήσια γενική συνέλευση του ΟΗΕ.
Άλλωστε, σύμφωνα με δημοσίευμα της «Καθημερινής της Κυριακής», η Παγκόσμια Τράπεζα έχει στείλει στο υπουργείο Εργασίας μια λίστα, στην οποία μεταξύ άλλων προβλέπονται περικοπές σε ολόκληρο το εύρος των φοροαπαλλαγών, κυρίως σε αυτές που ισχύουν για ιατροφαρμακευτικές δαπάνες, κατάργηση του επιδόματος θέρμανσης και «μαχαίρι» σε παροχές ανταποδοτικού χαρακτήρα.
Μπροστά τα δύσκολα
Κανάλια, Σύνταγμα, Παιδεία
Στο Μαξίμου γνωρίζουν ότι έχουν να αντιμετωπίσουν την... καθημερινότητα: την οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών, με ό,τι συνεπάγεται αυτή για μια κοινωνία που έρχεται αντιμέτωπη πλέον με κάθε είδους μπιλιετάκια (φόρου εισοδήματος), δόσεις (ΕΝΦΙΑ) και περικοπές (σε επιδόματα), χωρίς να είναι ξεκάθαρο ακόμα αν η κυβέρνηση θα καταφέρει να αποφύγει την ενεργοποίηση ή όχι του περίφημου δημοσιονομικού «κόφτη». Ωστόσο, τα δύσκολα είναι μπροστά και θα αρχίσουν να έρχονται με ρυθμό καταιγίδας. Για αρχή ας θυμηθούμε ότι η εκταμίευση της υποδόσης των 2,8 δισ. ευρώ, που θα σηματοδοτήσει το οριστικό κλείσιμο της πρώτης αξιολόγησης, έχει αφήσει «κάβα» την υλοποίηση προαπαιτούμενων μέτρων. Κατόπιν θα αρχίσει για την κυβέρνηση ο «Γολγοθάς» της δεύτερης αξιολόγησης. «Μενού» στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τους δανειστές, τα εργασιακά. Ομαδικές απολύσεις και συλλογικές συμβάσεις βρίσκονται μεταξύ των «πιάτων». Τα μηνύματα πάντως που καταφτάνουν στα μέρη μας μόνο με την καλοκαιρινή μελωδία των τζιτζικιών δεν μοιάζουν.
Στην ατζέντα του Μαξίμου έχει «σημαδευτεί» καιρό τώρα η τελευταία εβδομάδα του Αυγούστου. Εκτός απροόπτου, τότε θα διεξαχθεί ο διαγωνισμός για τις τηλεοπτικές άδειες. Μια διαδικασία που θέλει η κυβέρνηση να ολοκληρώσει προκειμένου να καταδείξει ότι μένει πιστή στις δεσμεύσεις της, εγκαινιάζοντας την... τάξη στο ραδιοτηλεοπτικό τοπίο. Στη συνέχεια θα αρχίσει ο «αγώνας δρόμου» για τη συνταγματική αναθεώρηση με την ανακοίνωση των ονομάτων που θα στελεχώνουν την επιτροπή, η οποία θα «τρέξει» τη διαδικασία. Η συγκεκριμένη θεσμική μεταρρύθμιση αποτελεί το επόμενο μεγάλο στοίχημα, μετά την απλή αναλογική, για τον Τσίπρα και μένει να δούμε αν και σε ποιον βαθμό θα πάρουν μέρος στον διάλογο τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Σε κοινοβουλευτικό επίπεδο το «πρώτο αίμα» της νέας σεζόν αναμένεται τον Σεπτέμβριο με την προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση για την Παιδεία, την οποία έχει ζητήσει η Ν.Δ. με αίτημα του Κυριάκου Μητσοτάκη. Η συζήτηση σε επίπεδο πολιτικών αρχηγών θα είναι ο «ο αγιασμός της Βουλής», σύμφωνα με τον υπουργό Παιδείας Νίκο Φίλη. Πώς το είπαμε; Κι από Αύγουστο χειμώνα...
06
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Το φοροτσουνάμι και η ατζέντα της ΔΕΘ Μαζεμένοι από Σεπτέμβριο οι λογαριασμοί για 6,5 έως 7 εκατομμύρια φορολογούμενους Με το που τελειώνει ο Αύγουστος, αρχίζουν τα αγκομαχητά...
Ε
δώ και χρόνια το ζούμε στο πετσί μας, κυβερνήσεις και κοινωνία, και το ίδιο ισχύει και φέτος, αν δούμε τα εμπόδια που θα κληθεί να υπερβεί η κυβέρνηση σε οικονομικό επίπεδο. Και τι δεν έχει το... μενού: Μαζικές περικοπές συντάξεων και επιδομάτων. Διπλά και τριπλά εκκαθαριστικά φόρου σε εκατομμύρια φορολογούμενους. Άλλη μία αξιολόγηση από τους θεσμούς με προαπαιτούμενα φωτιά, μεταξύ των οποίων και τα εργασιακά. Αλλαγές στις διοικήσεις των τραπεζών και πωλήσεις κόκκινων δανείων. Αποκρατικοποιήσεις. Επανεξέταση των κοινωνικών επιδομάτων. Παρεμβάσεις στα ειδικά μισθολόγια. Με το που θα μπει ο Σεπτέμβριος, οι φορολογούμενοι θα κληθούν να πληρώσουν τον... λογαριασμό με μια σχετική καθυστέρηση, καθώς η κυβέρνηση προτίμησε να αφήσει τον λαό στην ησυχία του να απολαύσει τα αυγουστιάτικα μπάνια. Όμως, ο λογαριασμός είναι πάντα εδώ και περιμένει την εξόφληση. Ποια είναι τα βάρη που μετακυλίστηκαν στον Σεπτέμβριο; Ο ΕΝΦΙΑ μετατέθηκε κατά έναν μήνα. Το ψαλίδισμα των επικουρικών μεταφέρθηκε για τις πρώτες ημέρες του Σεπτεμβρίου και πολλά από τα προαπαιτούμενα της «μίνι αξιολόγησης» έμειναν πίσω, για να μη διαταραχθεί η θερινή ραστώνη. Το αποτέλεσμα; Ανέφελο καλοκαίρι αλλά «υπερφορτωμένο» φθινόπωρο, κάτι που θα φανεί με το... καλημέρα.
Ψαλίδι στις συντάξεις Με το που θα αλλάξει ο μήνας, στις 2 Σεπτεμβρίου, πάνω από διακόσιες χιλιάδες συνταξιούχοι θα έρθουν αντιμέτωποι με μεγάλες περικοπές στις συντάξεις τους. Με το επιχείρημα ότι δεν ήταν τεχνικά εφικτό να γίνει ο εκ νέου υπολογισμός όλων των επικουρικών συντάξεων μέσα στον Αύγουστο, η διοίκηση του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης έκανε πρώτα τα «εύκολα» (τον υπολογισμό των επικουρικών συντάξεων του Δημοσίου, όπου οι περικοπές ήταν σαφώς μικρότερες) και άφησε τα δύσκολα για τον Σεπτέμβριο. Οι τηλεοπτικοί σταθμοί θα γεμίσουν στις 2 Σεπτεμβρίου με συνεντεύξεις συνταξιούχων, οι οποί-
Στην κλίνη του Προκρούστη συντάξεις και ειδικά μισθολόγια
οι θα εμφανίζονται απογοητευμένοι για το γεγονός ότι έχει χαθεί εν μια νυκτί ακόμη και το 40% της επικουρικής τους σύνταξης. Στο στόχαστρο θα βρεθούν οι επικουρικές συντάξεις που αθροιζόμενες με τις αντίστοιχες κύριες ξεπερνούν τα 1.300 ευρώ ανά μήνα. Ταυτόχρονα, από τις καταβολές του Σεπτεμβρίου θα ξεκινήσουν οι τέσσερις ισόποσες μηνιαίες παρακρατήσεις για τις αναδρομικές περικοπές στις επικουρικές συντάξεις που δεν εφαρμόστηκαν πρακτικά για το τρίμηνο Ιουνίου - Ιουλίου - Αυγούστου 2016. Ως γνωστόν, οι περικοπές στις επικουρικές ισχύουν από τον Ιούνιο. Όμως, οι επικουρικές Ιουνίου, Ιουλίου και Αυγούστου καταβλήθηκαν ολόκληρες και τώρα οι διακόσιες χιλιάδες δικαιούχοι θα πρέπει να επιστρέψουν τα «αχρεωστήτως καταβληθέντα». Έτσι, αν π.χ. μία επικουρική σύνταξη προβλέπεται να μειωθεί κατά 20%, η συνολική μείωση που θα φανεί στις 2 Σεπτεμβρίου θα είναι της τάξεως του 35% λόγω των αναδρομικών. Δηλαδή 20% για τον Σεπτέμβριο και 15% λόγω της πρώτης ισόποσης μηνιαίας παρακράτησης που φέρνει η αναδρομική ισχύ των περικοπών από την 1η Ιουνίου. Το ίδιο ποσοστό θα ισχύσει μέχρι και τις αρχές Δεκεμβρίου, οπότε θα καταβληθεί η σύνταξη για τον τελευταίο μήνα του έτους μαζί με την τελευταία δόση των αναδρομικών. Στις καταβολές του Σεπτεμβρίου θα επιβληθεί αναδρομικά (σ.σ.: ισχύει από 13.5.2016) και το πλαφόν των
2.000 ευρώ για την ατομική σύνταξη (άθροισμα μίας κύριας σύνταξης και μίας επικουρικής) και των 3.000 ευρώ (άθροισμα πολλών κύριων συντάξεων και πολλών επικουρικών). Τα θύματα αυτής της περικοπής θα είναι σαφώς λιγότερα σε σχέση με αυτούς που θα υποστούν μείωση στην επικουρική τους, ωστόσο οι περικοπές θα είναι σημαντικές, καθώς μπορεί να ξεπεράσουν ακόμη και το 10% επί του συνολικού εισοδήματος.
Αλλαγές στην ασφάλιση Στις 29 Αυγούστου η κυβέρνηση θα σχηματίσει σαφή εικόνα για το τι την περιμένει στο Eurogroup της 9ης Σεπτεμβρίου. Μέχρι στιγμής δεν έχει ανακοινωθεί η ατζέντα της τακτικής συνόδου των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης, ωστόσο θεωρείται βέβαιο ότι οι υπουργοί θα ζητήσουν να ενημερωθούν για το αν έχουν εκπληρωθεί ή όχι τα δεκαπέντε προαπαιτούμενα για την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης που θα αποδεσμεύσει την υποδόση των 2,8 δισ. ευρώ. Η κυβέρνηση θα υποχρεωθεί να στείλει και πάλι επώδυνες διατάξεις στη Βουλή, κυρίως ασφαλιστικού περιεχομένου. Όλοι οι μικροεπαγγελματίες θα ασφαλίζονRται με το μοντέλο του ΟΑΕΕ, δηλαδή θα πληρώνουν σε εισφορές το 26,95% του φορολογητέου εισοδήματός τους μόνο για κύρια ασφάλιση και υγεία. Με το ισχύον σύστημα, μικροεπαγγελματίες που δραστηριοποιούνται σε δήμους κάτω των δύο χιλιάδων κατοίκων και δηλώνουν εισόδημα κάτω από 10.000 ευρώ έχουν το προνόμιο να ασφαλίζονται στον ΟΓΑ. Αυτό σημαίνει χαμηλότερες εισφορές για τα επόμενα χρόνια, δεδομένου ότι οι ασφαλισμένοι στον ΟΓΑ έχουν εξασφαλίσει πιο μακρά περίοδο προσαρμογής. Η άρση του καθεστώτος θα φέρει 45.000 μικροεπαγγελματίες στη δυσάρεστη θέση να πληρώνουν το 27% του εισοδήματός τους στο ταμείο από την πρώτη ημέρα. Θα «διορθωθεί» –εις βάρος των ασφαλισμένων– η κλίμακα των εκπτώσεων που έχει νομοθετηθεί για τις ασφαλιστικές εισφορές γιατρών, δικηγόρων, μηχανικών, οικονομολόγων, μηχανικών κ.λπ. Οι εκπτώσεις κυμαίνονται σήμερα από 5% έως 50%, ανάλογα με το εισόδημα, ενώ το κουαρτέτο απαιτεί μικρότερους συντελεστές. Θα αναθεωρηθεί –προς τα κάτω– η έκπτωση για την καταβολή του κατ’ αποκοπή ποσού για την αναγνώριση των πλασματικών περιόδων ασφάλισης. Αυτό σημαίνει αύξηση
1
2
3
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2016
07
www.topontiki.gr
Αναζητούνται εξαγγελίες με «κοινωνικό πρόσημο» για τη Διεθνή Έκθεση
του κόστους αναγνώρισης των πλασματικών ετών. Αν περάσει, ελάχιστοι θα είναι πλέον αυτοί που θα προχωρούν στην αναγνώριση των πλασματικών ετών, καθώς η συγκεκριμένη διαδικασία θα είναι πλέον εξαιρετικά ασύμφορη.
«Επιχείρηση ΔΕΘ» Στις 10-11 Σεπτεμβρίου, ουσιαστικά την επομένη του Eurogroup, ο Αλέξης Τσίπρας θα απευθυνθεί σε όλη την Ελλάδα από το βήμα της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, με κύριο μέλημά του να πείσει ότι τα δύσκολα έχουν περάσει. Η κεντρική ομιλία θα πρέπει να στηρίξει το διπλό κυβερνητικό επιχείρημα: Πρώτον, ότι η χώρα επιστρέφει στην ανάπτυξη (σ.σ.: σε αυτό ο πρωθυπουργός θα «βοηθηθεί» από τη μικρή ύφεση του πρώτου εξαμήνου, η οποία θεωρείται αναστρέψιμη μέσα στο δεύτερο εξάμηνο, εφόσον δεν υπάρξουν αρνητικές εξελίξεις). Δεύτερον, ότι όλο το βάρος από εδώ και στο εξής θα πέσει στην ενίσχυση του κοινωνικού κράτους. Προ εβδομάδων ο πρωθυπουργός είχε αναφερθεί στην αύξηση των κοινωνικών δαπανών που προβλέπει ο φετινός προϋπολογισμός κατά 840 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, το ποσό αυτό δεν γίνεται αντιληπτό από τους πολίτες, καθώς αφορά κατά κύριο λόγο στην αύξηση των δαπανών για την αποπληρωμή οφειλών των νοσοκομείων. Το δεύτερο επιχείρημα αφορά την ψήφιση μέτρων ύψους 50 εκατ. ευρώ για να μετριαστεί η επιβάρυνση των δικαιούχων που έχασαν μέρος ή το σύνολο του ΕΚΑΣ. Ούτε αυτό όμως θα είναι αρκετό για να στηριχτεί η ομιλία στη ΔΕΘ. Έτσι, το οικονομικό επιτελείο αναζητεί εδώ και εβδομάδες ένα επιχείρημα για τον πρωθυπουργό. Μια πρόσθετη παροχή, η οποία όμως θα πρέπει να συμφωνηθεί προηγουμένως με τους θεσμούς, καθώς είναι εξαιρετικά στενά τα δημοσιονομικά όρια. Στην ομιλία Τσίπρα κεντρικό ρόλο αναμένεται να καταλάβει το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, η χορήγηση του οποίου –ύστερα από πολλές αναβολές– προγραμματίζεται πλέον για το 2017. Και αυτή η εξαγγελία όμως μόνο εύκολη δεν είναι. «Σφήνα» αποτελεί η έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας, η οποία περιγράφει ποια επιδόματα
που ήδη χορηγούνται θα πρέπει να καταργηθούν και ποιες φορολογικές απαλλαγές θα πρέπει να πάψουν να υπάρχουν προκειμένου να εξοικονομηθεί 0,5% του ΑΕΠ ή 900 εκατ. ευρώ από το 2017. Στην πραγματικότητα το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα δεν θα είναι μια καινούργια παροχή, αλλά ένα επίδομα που θα χρηματοδοτηθεί από την κατάργηση άλλων επιδομάτων.
Δύσκολα τα εργασιακά Στις 12-14 Σεπτεμβρίου στην Αθήνα είναι προγραμματισμένη η τελευταία –ίσως– συνεδρίαση της οκταμελούς επιτροπής εμπειρογνωμόνων, που συστάθηκε από τους θεσμούς και το υπουργείο Εργασίας προκειμένου να καταθέσει ένα πόρισμα για το πώς μπορεί το ελληνικό εργασιακό θεσμικό πλαίσιο να ευθυγραμμισθεί με τις «βέλτιστες πρακτικές» της Ε.Ε. στο πεδίο των συλλογικών διαπραγματεύσεων, της συνδικαλιστικής δράσης και των ομαδικών απολύσεων. Το πόρισμα αυτό, αφού περάσει από την κρίση του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας, θα αποτελέσει το βασικό κείμενο πάνω στο οποίο θα στηριχθούν οι διαπραγματεύσεις κυβέρνησης και θεσμών ενόψει της ολοκλήρωσης της δεύτερης αξιολόγησης. Μέσα στον Σεπτέμβριο αναμένεται να έρθουν πάλι επισήμως στο προσκήνιο οι απαιτήσεις του ΔΝΤ για περαιτέρω μείωση του κατώτατου μισθού, για αύξηση του ποσοστού των ομαδικών απολύσεων από το 5% στο 10% (για επιχειρήσεις άνω των εκατό ατόμων) αλλά και για διατήρηση της ισχύος των επιχειρησιακών συμβάσεων έναντι των κλαδικών. Καθοριστικής σημασίας για την έκβαση της διαπραγμάτευσης μεταξύ κυβέρνησης και θεσμών για τις ομαδικές απολύσεις αναμένεται να είναι η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για την υπόθεση της ΑΓΕΤ, η οποία δεν αποκλείεται να ληφθεί και εντός του Σεπτεμβρίου.
«Κόφτης» και ισοδύναμα Το τελευταίο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου θα είναι το πιο δύσκολο για κυβέρνηση και πολίτες. Για πρώτη φορά μέσα στο 2016 θα συμπέσει χρονικά η καταβολή του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων (και νομικών προσώπων αντίστοιχα για τις επιχειρήσεις) με την πληρωμή του ΕΝΦΙΑ. Μόνο η πρώτη δόση του ΕΝΦΙΑ θα προσεγγί-
σει τα 550 εκατ. ευρώ συνολικά, ενώ περίπου 1,2 δισ. ευρώ θα πρέπει να εισπραχθούν από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων αλλά και 500 εκατ. ευρώ από τον φόρο των νομικών προσώπων. Χρεωστικό εκκαθαριστικό ΕΝΦΙΑ θα παραλάβουν 6,4 εκατομμύρια ιδιοκτήτες ακινήτων και από αυτούς ο ένας στους τρεις θα πληρώσει περισσότερα σε σχέση με πέρυσι. Περίπου 3,5 εκατομμύρια είναι και αυτοί που θα πληρώσουν τη δεύτερη δόση φόρου εισοδήματος. Άρα, αθροιστικά «λογαριασμό» με την εφορία θα έχουν πάνω από 6,5 έως 7 εκατομμύρια πολίτες – σχεδόν όλη η χώρα. Και ενώ οι πολίτες θα αγωνιούν για να πληρώσουν τις τρέχουσες φορολογικές υποχρεώσεις, την αγωνία θα μοιράζεται και το οικονομικό επιτελείο, καθώς ενδεχόμενη απόκλιση από τους εισπρακτικούς στόχους τον Σεπτέμβριο θα φέρει πολύ πιο κοντά τον δημοσιονομικό «κόφτη», συνεπώς η κυβέρνηση για μία ακόμη φορά θα πρέπει να ψάχνει για ισοδύναμα. Μέχρι 31 Σεπτεμβρίου το ΥΠΟΙΚ θα πρέπει να έχει βρει ισοδύναμα στο πάγωμα των μισθολογικών ωριμάνσεων και των προαγωγών όσων δημοσίων υπαλλήλων αμείβονται με ειδικά μισθολόγια (ένστολοι, δικαστικοί, πανεπιστημιακοί κ.λπ.). Αν το ΥΠΟΙΚ δεν βρει ισοδύναμα, τότε θα πρέπει να προχωρήσει στις παραπάνω παρεμβάσεις ύψους 118 εκατ. ευρώ την περίοδο 2017-2018. Και έχει ο Θεός...
08
Νέα Δημοκρατία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2016 www.topontiki.gr
πάρχει καμία απολύτως διάθεση πανηγυρισμών και στήριξης των καραμανλικών. Έτσι, η δυσαρέσκεια των καραμανλικών χτύπησε κόκκινο αυγουστιάτικα, καθώς τα στελέχη αυτά θεωρούν ότι η ηγεσία Μητσοτάκη, επιλέγοντας την απόλυτη σιωπή, δεν υπερασπίζεται το κυβερνητικό έργο της παράταξης. Όσο μάλιστα θα διερευνάται η υπόθεση Γεωργίου, αναμένεται ότι η δυσαρέσκεια θα κορυφωθεί και κάποιοι προαναγγέλλουν, αν όχι ελεγχόμενες εκρήξεις, τουλάχιστον περαιτέρω αποστασιοποίηση καραμανλικών στελεχών από τις επιλογές και τις πολιτικές μάχες της ηγεσίας.
Η σιωπή του... αμνού
Χάσματα στη Ν.Δ., αλλά... πέρα βρέχει Δυσαρεστημένες οι φατρίες, αλλά ο Κυριάκος υποβαθμίζει το πρόβλημα και σιωπά Το ερχόμενο φθινόπωρο θα είναι δύσκολο για την κυβέρνηση. Θα είναι δύσκολο και για την κοινωνία, η οποία, εκτός από το πλήθος φόρων που πρέπει να καταβάλει, θα συνεχίσει να ζει και με τα βάρη των τριών μνημονίων. Έτσι, θα περίμενε κάποιος ότι τους επόμενους μήνες η Ν.Δ. θα κάνει έναν υγιεινό πολιτικό περίπατο. Κι όμως, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης και ο πρόεδρός του Κυριάκος Μητσοτάκης δεν θα βρουν δρόμο στρωμένο με ροδοπέταλα.
Κ
υριότερη αιτία για τη δυσπραγία της Ν.Δ. είναι οι εσωτερικές πολιτικές αντιφάσεις και συγκρούσεις μεταξύ των φατριών της, οι οποίες συχνά δημιουργούν πολιτικές εντάσεις, παρότι ο Μητσοτάκης είναι αλήθεια ότι προσπαθεί να τις «χαμηλώσει», να τις κρατήσει υπό έλεγχο ή απλώς να τις προσπεράσει διά της σιωπής. Το έργο του όμως δεν είναι εύκολο. Ο πρόεδρος της Ν.Δ. δεν την ελέγχει πλήρως, καθώς, ενώ ο ίδιος εξελέγη από τη βάση ανατρέποντας όλα τα αρχικά προγνωστικά, μεγάλο μέρος των στελεχών βρέθηκε απέναντί του και, μετά την εκλογή του, δεν έχει γίνει καμία σοβαρή κίνηση ώστε το κόμμα να ενοποιηθεί υπό την ηγεσία του. Αντιθέτως, τα βαθιά ιδεολογικά και πολιτικά χάσματα συνεχίζουν να υφίστανται και να ταλαιπωρούν την εσωκομματική ζωή, ε-
Παραλυτική η έλλειψη νέου πολιτικού αφηγήματος
νώ οι επιδιώξεις των επιμέρους ομάδων εξακολουθούν να κινούνται σε απόκλιση μεταξύ τους.
Δυσαρέσκεια Ενδεικτική –αλλά όχι αμελητέα– είναι η απόφαση του Αρείου Πάγου να διερευνηθούν ενδεχόμενες ποινικές ευθύνες του πρώην επικεφαλής της ΕΛΣΤΑΤ Ανδρέα Γεωργίου για τεχνητή διόγκωση του ελλείμματος του 2009. Η εξέλιξη αυτή είναι σημαντική και θα προκαλέσει πολλές πολιτικές τριβές, καθώς είναι γνωστό ότι το ύψος του ελλείμματος εκείνης της χρονιάς, ιδιαίτερα μετά την αναθεώρησή του, συνέβαλε τα μέγιστα όχι μόνο στον αποκλεισμό από τις αγορές και στο μνημόνιο, αλλά και στο δυσθεώρητο ύψος των στόχων δημοσιονομικής προσαρμογής που τέθηκαν από τους δανειστές με τα γνωστά τραγικά αποτελέσματα. Η απόφαση αυτή του Αρείου Πάγου υπέρ της διερεύνησης ενδεχόμενων ευθυνών του Γεωργίου προκάλεσε ενθουσιασμό στους καραμανλικούς, οι οποίοι τη θεώρησαν «δικαίωση» έναντι όσων τους έχουν καταλογιστεί όλα τα τελευταία χρόνια περί των ευθυνών τους για τη χρεοκοπία της χώρας, αλλά στο στρατόπεδο των μητσοτακικών δεν υ-
Η στάση αυτή του προέδρου της Ν.Δ. ωστόσο εξηγείται και από άλλους λόγους, εκτός από τη μεγάλη ιδεολογική του απόσταση από τους καραμανλικούς. Καθώς οι διεργασίες για έναν ενιαίο φορέα στο Κέντρο και την Κεντροαριστερά κρέμονται από μια κλωστή και πολλοί προβλέπουν ότι θα οδηγηθούν σε ναυάγιο, ολόκληρος αυτός ο χώρος ενδέχεται να αποτελέσει το επόμενο διάστημα πεδίο ιδεολογικού και πολιτικού ανταγωνισμού μεταξύ της Ν.Δ. και του ΣΥΡΙΖΑ, με στόχο τον προσεταιρισμό στελεχών και, κυρίως, ψηφοφόρων. Ήδη ο Ευάγγελος Βενιζέλος εργάζεται συστηματικά, ώστε να επαναληφθεί το σενάριο μιας μετεκλογικής συγκυβέρνησης της Ν.Δ. με τη Δημοκρατική Συμπαράταξη ή με τον ενιαίο φορέα που ενδεχομένως θα προκύψει αν συμφωνήσουν στο πολιτικό και οργανωτικό πλαίσιο η Φώφη Γεννηματά και ο Σταύρος Θεοδωράκης. Αν, πάλι, δεν υπάρξει ενιαίος φορέας, ο Μητσοτάκης πιστεύει ότι τότε η ισχυρή βενιζελική τάση του ΠΑΣΟΚ και η νεοφιλελεύθερη του Ποταμιού –η οποία φαίνεται να έχει το πάνω χέρι στο κόμμα– θα μπορούν να αποτελέσουν ισχυρή πολιτική μαγιά για να σηματοδοτήσουν, στο πλαίσιο της προοπτικής συνεργασίας με τη Ν.Δ., μια αξιοσημείωτη διεύρυνση της πολιτικής επιρροής του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης και να ενισχύσουν την προοπτική μιας εκλογικής νίκης όποτε στηθούν οι κάλπες. Είναι λοιπόν προφανές ότι η σιωπή από την πλευρά του προέδρου της Ν.Δ. και η αποστασιοποίηση από τους καραμανλικούς έχει στόχο να μη διαταράξει αυτές τις διεργασίες, καθώς είναι γνωστό ότι στον χώρο του ΠΑΣΟΚ και του Ποταμιού η κύρια ευθύνη για τη χρεοκοπία καταλογίζεται στη διακυβέρνηση Καραμανλή, με την οποία οι χώροι αυτοί έχουν ανοιχτό μέτωπο με πολλές ιδεολογικές αποχρώσεις. Αποστάσεις όμως –δημοσίως– η πλευρά Μητσοτάκη κρατάει και ως προς το ενδεχόμενο μιας συνεργασίας με στελέχη του ΠΑΣΟΚ, όχι μόνο επειδή στο κόμμα του αρκετοί δεν τη βλέπουν με καλό μάτι, αλλά και διότι γνωρίζει πως, αν κινηθεί βιαστικά, ενδέχεται να προκύψουν δύο ανεπιθύμητα έως αρνητικά αποτελέσματα: Ανακλαστικά το μη βενιζελικό ΠΑΣΟΚ να
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2016
Νέα Δημοκρατία
09
www.topontiki.gr
κινηθεί προς την αντίθετη κατεύθυνση και να προσεγγίσει τον ΣΥΡΙΖΑ – αν όχι στο επίπεδο των στελεχών, σίγουρα σε αυτό των ψηφοφόρων. Ο ΣΥΡΙΖΑ να δυναμιτίσει πολιτικά την όποια προσέγγιση μητσοτακικών και βενιζελικών φέρνοντας σε πρώτο πλάνο όλα τα αμφιλεγόμενα σημεία της διακυβέρνησης Σαμαρά - Βενιζέλου, στην οποία θα εγκλωβιστεί ο Μητσοτάκης, με αποτέλεσμα να γίνει δυσκολότερο το πλασάρισμα του «ευρωπαϊκού» μετώπου του ως κάτι πολιτικά νέου και αποστασιοποιημένου από τη σαμαρική εκδοχή της Ν.Δ., με την οποία ο πρόεδρος του κόμματος δεν θέλει –ως γνωστόν– πολλές παρτίδες. Καθώς όμως η στάση Πόντιου Πιλάτου δεν αφήνει κανέναν ευχαριστημένο εντός του κόμματος, ο Μητσοτάκης θα πρέπει να αναζητήσει το επόμενο διάστημα μια φόρμουλα που να χωράει όσο το δυνατόν περισσότερες εσωκομματικές δυνάμεις. Αυτό, υπό τις τρέχουσες συνθήκες, μοιάζει ιδιαίτερα δύσκολο για μια σειρά από λόγους.
Σε αδιέξοδο οι καραμανλικοί Οι καραμανλικοί, οι οποίοι θεωρούν εαυτούς ιδιοκτήτες του κόμματος και της ιδεολογίας του, αισθάνονται περίπου σαν τη χήρα που της άρπαξαν την κληρονομιά του μακαρίτη. Είδαν πρώτα τον Σαμαρά –τον οποίο οι ίδιοι προτίμησαν ως πρόεδρο του κόμματος το 2009 αντί της Ντόρας Μπακογιάννη– να επιχειρεί να φέρει τη Ν.Δ. στα δικά του (στενότερα) πολιτικά και ιδεολογικά μέτρα, με αποτέλεσμα τον παραγκωνισμό των ιστορικών καραμανλικών στελεχών, με στόχο την ανάδειξη πιστών σαμαρικών και την πλήρη διαχείριση του κόμματος από αυτούς. Είδαν εν συνεχεία τον Μητσοτάκη να κερδίζει με εκλογή από τη βάση, στην οποία το καραμανλικό μπλοκ διασπάστηκε και ηττήθηκε. Η ήττα αυτή υποχρέωσε το καραμανλικό στρατόπεδο να διαπιστώσει ότι η Ν.Δ. στην εποχή της χρεοκοπίας δεν μπορεί να έχει σχέση με το ιδεολογικό κέλυφος που δημιουργήθηκε στην αρχή της μεταπολίτευσης, πριν από τέσσερις δεκαετίες και πλέον, και ότι η συρρικνωμένη παράταξη –όπως ολόκληρη η χώρα άλλωστε– χρειάζεται ένα νέο ιδεολογικό και πολιτικό αφήγημα. Επιπλέον, από το στρατόπεδο αυτό απουσιάζει η φυσική ηγεσία, καθώς ο Κώστας Καραμανλής, παρά τα διάφορα θερινά σενάρια –ελλείψει φρέσκιας πολιτικής επικαιρότητας–, δεν έχει την παραμικρή διάθεση επιστροφής, ενώ είναι αμφίβολο αν η επιστροφή του θα έφερνε «νέο άνεμο» στην πολιτικά και ιδεολογικά βαλτωμένη Ν.Δ. Το γεγονός ότι στην κούρσα για την προεδρία της Ν.Δ. την καραμανλική παράδοση επιχείρησαν να εκφράσουν ο απρόθυμος, «βαρύς» –και με μητσοτακική πολιτική καταγωγή– Ευάγγελος Μεϊμαράκης και ο δυναμικός πλην πολιτικά ανίσχυρος και πολιτικά άπειρος Απόστολος Τζιτζικώστας καταδεικνύει ότι οι καραμανλικοί πάσχουν σοβαρά
1
2
στην παραγωγή στελεχών με ηγετικές ικανότητες. Παρά ταύτα, εξακολουθούν να θεωρούν την παράταξη ιδιοκτησία τους και κάθε απόπειρα περαιτέρω περιθωριοποίησής τους μόνο διαλυτικά για την παράταξη αποτελέσματα θα έχει. Είναι λοιπόν ερώτημα το πώς ο Μητσοτάκης θα διαχειριστεί αυτό που επί δεκαετίες αποτέλεσε τον κορμό της Ν.Δ.
Στο περιθώριο οι σαμαρικοί Οι σαμαρικοί, από την πλευρά τους, δεν έχουν λόγους να είναι ικανοποιημένοι. Πρώτα έπαιξαν το πιο αποτυχημένο πολιτικό στοίχημα των τελευταίων χρόνων, αυτό της αριστερής παρένθεσης, στο οποίο τα έχασαν όλα: και τις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015 και, εν συνεχεία, την ηγεσία του κόμματος, όταν ο Αντώνης Σαμαράς παραιτήθηκε μετά την ήττα στο δημοψήφισμα τον Ιούλιο της ίδιας χρονιάς. Εν συνεχεία ηττήθηκε στην εκλογή προέδρου της Ν.Δ. ο Τζιτζικώστας, στον οποίο είχαν ποντάρει για να παραμείνουν στο κεντρικό πολιτικό παιχνίδι. Τώρα κάποιοι εξ αυτών εξακολουθούν να πιστεύουν ότι χρειάζεται ένα πιο «καθαρό» ιδεολογικά δεξιό πατριωτικό κόμμα, αλλά κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό με πρόεδρο τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Μια δεύτερη λύση θα ήταν ενδεχομένως ένα νέο κόμμα, αλλά παρότι η Ν.Δ. δεν εμφανίζει ρεύμα εισροής ψηφοφόρων, η συσπείρωσή της βρίσκεται στα ύψη και ο κόσμος δεν θα ευνοήσει εύκολα κάποιο εγχείρημα αν ο Μητσοτάκης δεν δοκιμαστεί στην κάλπη – ενδεχομένως και στη διακυβέρνηση. Από την άλλη πλευρά, ο πρόεδρος του κόμματος, σταθερά προσανατολισμένος προς τον οικονομικό νεοφιλελευθερισμό και την «κοσμοπολίτικη» διαχείριση σε ζητήματα ό-
Καμία κίνηση ενοποίησης των τάσεων υπό την ηγεσία Μητσοτάκη
πως η μετανάστευση και η εξωτερική πολιτική, δύσκολα θα μπορούσε να βρεθεί στο ίδιο στρατόπεδο με τον εν πολλοίς «κρατιστή» και «πατριώτη» Σαμαρά και τους δικούς του. Το ερώτημα είναι πόσο καιρό θα μπορούν να συνυπάρχουν χωρίς αναταράξεις.
Ποιοι είναι οι... «Ευρωπαίοι»; Η αναζήτηση μιας ευρείας πολιτικής και κοινωνικής συμμαχίας με επίκεντρο τον «ευρωπαϊσμό» είναι λοιπόν το ζητούμενο για τον Κυριάκο Μητσοτάκη και ολόκληρος ο πολιτικός του σχεδιασμός κατατείνει προς αυτή την αναζήτηση. Πόσο βέβαιο είναι όμως ότι αυτή η ιδεολογική και πολιτική βάση μπορεί να στηρίξει ένα ρεύμα που θα τον βγάλει προς την εξουσία; Την αντίθεση περί «Ευρωπαίων» (Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ, Ποτάμι) και «αντιευρωπαίων» (ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΕΛΛ) η νυν αξιωματική αντιπολίτευση την είχε χτίσει όσο ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν στην αντιπολίτευση και φαίνεται ότι μπορούσε να σταθεί ως επικοινωνιακό παιχνίδι μέχρι να υπογραφεί το τρίτο μνημόνιο. Έκτοτε, όμως, τα πράγματα έχουν διαφοροποιηθεί πλήρως: Ο ΣΥΡΙΖΑ –μετά τη διάσπαση– δεν έχει πια στους κόλπους του τα «αντιευρωπαϊκά» στελέχη, τα οποία ακόμη και σήμερα η Ν.Δ. μνημονεύει ζητώντας και εξεταστική επιτροπή για το τρίτο μνημόνιο. Επιπλέον, εφαρμόζει –κατά τις εκτιμήσεις των Ευρωπαίων– πληρέστερα, ταχύτερα και άνευ κραυγαλέων κοινωνικών αντιδράσεων το μνημόνιο, τελειώνοντας μάλιστα και «δουλειές» που είχαν μείνει πίσω ή απλώς δεν είχαν προχωρήσει ούτε ένα βήμα επί Σαμαρά (πληρέστερες και περισσότερες ιδιωτικοποιήσεις, ασφαλιστικό, ξεκαθάρισμα κόκκινων δανείων κ.λπ. και έπονται τα εργασιακά), παρά τις «κίτρινες κάρτες» των Ευρωπαίων για «καθυστερήσεις». Αντιθέτως, στη Ν.Δ. είναι υποχρεωμένοι, όπως ο Σαμαράς επί Παπανδρέου, να αντιπολιτεύονται το... μνημόνιο εάν θέλουν να εμφανίσουν αντιπολιτευτικό λόγο. Από την εκλογή Μητσοτάκη έως σήμερα, το αίτημα για εκλογές έβγαλε από τη δύσκολη θέση τη Ν.Δ. και την ηγεσία της. Όμως, το επόμενο διάστημα, ιδιαίτερα αν οι Ευρωπαίοι προσφέρουν κάποιες πολιτικές ή οικονομικές διευκολύνσεις στην κυβέρνηση Τσίπρα και η παγωμένη οικονομία βρει κάποιον ρυθμό, ο αφορισμός περί «Ευρωπαίων» και «αντιευρωπαίων» θα πρέπει να δώσει τη θέση του σε ένας σαφές σχέδιο με υλική υπόσταση. Όσο αυτό αργεί, η Ν.Δ. θα περιμένει απλώς να εισπράξει τη δυσαρέσκεια της κοινωνίας από τους φόρους, αλλά στο πολιτικό παιχνίδι θα παραμείνει ουραγός, με συνέπεια οι νυν κυβερνώντες να έχουν όσο χρόνο τους χρειάζεται προκειμένου να αντεπιτεθούν και να κερδίσουν το πολιτικό - εκλογικό έδαφος που χάθηκε τον πρώτο ενάμιση χρόνο της διακυβέρνησής τους. Αυτός ακριβώς είναι ο εφιάλτης αρκετών έμπειρων στελεχών της Ν.Δ., τα οποία ξέρουν ότι στην πολιτική μία κίνηση μπορεί να αλλάξει όλους τους προηγούμενους σχεδιασμούς...
10
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Αν βγάλετε άκρη, να μου σφυρίξετε κλέφτικα
Εν μέσω πυρών η Φώφη και ο Σταύρος
Η Γεννηματά κατηγορείται ταυτοχρόνως για ταύτιση με τη Ν.Δ. και για «αριστερές» αποκλίσεις Ένα από τα πιο δύσκολα πολιτικά καλοκαίρια βιώνουν η Φώφη Γεννηματά και ο Σταύρος Θεοδωράκης, οι οποίοι βρίσκονται εν μέσω διασταυρούμενων φίλιων και εχθρικών πυρών, με πιέσεις προκειμένου ο «ατέλειωτος αρραβώνας» των κομμάτων τους να καταλήξει σε γάμο.
Η
συνάντησή τους, το πιθανότερο στις αρχές Σεπτεμβρίου, αναμένεται να ξεκαθαρίσει το τοπίο, την ώρα που στενοί συνεργάτες των δύο πλευρών πραγματοποίησαν τις προηγούμενες εβδομάδες σειρά επαφών προκειμένου να διαμορφώσουν θετικό κλίμα, ώστε στην κατάληξη αυτής της διαδικασίας να υπάρξει συμφωνία. Ειδικά η Φώφη Γεννηματά, ως επικεφαλής της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, που με δική της πρόταση άνοιξε το παιχνίδι της συνεργασίας προτείνοντας ένα νέο πεδίο συνεργασίας με εκλογή επικεφαλής από τη βάση, δέχεται επιθέσεις και επιχειρεί να ισορροπήσει ανάμεσα σε εντελώς διαφορετικές θέσεις, απόψεις και επιδιώξεις, προκειμένου να μην τιναχτεί το εγχείρημα στον αέρα.
Η ομάδα Βενιζέλου Η ισχυρή βενιζελική πτέρυγα πιέζει όσο μπορεί προκειμένου να τινάξει στον αέρα οποιαδήποτε προοπτική συνεργασίας του χώρου με τον ΣΥΡΙΖΑ, με ανομολόγητο πόθο να επανέλθει στο προσκήνιο η συνεργασία με την Κεντροδεξιά. Την έντονη επίδραση –έως βαθμού... καθοδήγησης– που ασκεί στις αποφάσεις της ηγετικής ομάδας ο Ευάγγελος Βενιζέλος, ο οποίος συχνά πυκνά παρεμβαίνει στα πολιτικά πράγματα ερήμην της πολιτικής γραμμής του κόμματος που τον ανέδειξε, επιχειρούν να αξιοποιήσουν ο ΣΥΡΙΖΑ και οι ΑΝΕΛΛ. Η συνεχής ρητορική των κυβερνώντων κομμάτων είναι ότι η Γεννηματά άγεται και φέρεται από τις διαθέσεις του Βενιζέλου και κυρίως από την έντονη διάθεσή του να υπερασπιστεί μέχρι κεραίας τη συγκυβέρνησή του με τον Αντώνη Σαμαρά και να δικαιώσει τις αποφάσεις τους. Στην ίδια γραμμή –συχνά με έντονο πολιτικό τόνο– ακολουθούν επίσης ο Ανδρέας Λοβέρδος και ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος. Η πολύ συχνή έκφραση κοινών θέσεων από το ΠΑΣΟΚ με τη Ν.Δ. και το Ποτάμι απέναντι στην κυβέρνηση έχει απασχολήσει πολύ. Είναι εξαιρετικά σύνηθες φαινόμενο τα τρία κόμματα να κρατούν ενιαία γραμμή στη Βουλή, στάση που εκμεταλλεύεται στο έπακρο ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Για παράδειγμα, σχεδόν ταυτόσημη είναι η θέση του ΠΑΣΟΚ με αυτήν της Ν.Δ. στην εξεταστική επιτροπή που εξετάζει τα
Έρμαιο πολλαπλών συγκρούσεων το ΠΑΣΟΚ
δάνεια σε κόμματα και ΜΜΕ, με δεδομένο ότι έχουν τον ίδιο βαθμός εμπλοκής.
Οι βολές του ΣΥΡΙΖΑ Η πρόσφατη στάση της προέδρου του ΠΑΣΟΚ έναντι των προτάσεων της κυβέρνησης για τον εκλογικό νόμο και η αρνητική, τελικά, θέση του κόμματος αξιοποιήθηκαν στο έπακρο από τον ΣΥΡΙΖΑ και τον Βασίλη Λεβέντη, που έχει βγει δυνατά στο αντιπασοκικό μεϊντάνι εσχάτως για χάρη του Αλέξη Τσίπρα. Ακόμη και στελέχη του ΠΑΣΟΚ την επικρίνουν για μεγάλη ιδεολογική κωλοτούμπα, την οποία, κατά πολλούς, δεν μπόρεσε να εξηγήσει και να τεκμηριώσει επαρκώς, με δεδομένη την πάγια θέση του κόμματος αλλά και δική της για την καθιέρωση της απλής αναλογικής. Είναι ενδεικτικό ότι στελέχη που στηρίζουν δυναμικά και πλαισιώνουν τη Φώφη Γεννηματά ενισχύοντας το έργο της, όπως ο Κώστας Λαλιώτης, ο Χρήστος Πρωτόπαπας και ο Κώστας Σκανδαλίδης, διαφώνησαν έντονα με την καταψήφιση της κυβερνητικής πρότασης για την καθιέρωση της απλής αναλογικής. Ο λόγος είναι ότι θεώρησαν πως το τίμημα που θα πληρώσει πολιτικά το ΠΑΣΟΚ γι’ αυτή την αλλαγή στάσης θα είναι πολύ πιο βαρύ από την καταγ-
γελία της σκοπιμότητας της κυβέρνησης για την κατάθεση του εκλογικού νόμου χωρίς τις προτάσεις του ΠΑΣΟΚ, που αφορούσαν την κατάτμηση των μεγάλων εκλογικών περιφερειών και την ψήφο στους Έλληνες του εξωτερικού. Η προσπάθεια να πληγεί το ηγετικό προφίλ της Γεννηματά τις μέρες εκείνες ήταν εμφανής, αφού όλοι στάθηκαν στην επιχείρηση πολιτικής ισορροπίας, η οποία με εσωκομματικούς όρους ακόμη δεν έχει εξηγηθεί επαρκώς. Μέχρι και μέσα στη Βουλή ο Τσίπρας επέκρινε με σφοδρότητα την αλλαγή στάσης της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ στο θέμα αυτό και στη διάσταση απόψεων με τον έτερο συνεργάτη στη Δημοκρατική Συμπαράταξη Θανάση Θεοχαρόπουλο.
« Όχι δεκανίκι του Μητσοτάκη» Όλη αυτή η σκληρή κριτική και κυρίως η έντονη διάθεση των βενιζελικών να τη ρυμουλκήσουν προς το πεδίο μιας συνεργασίας με την Κεντροδεξιά υποχρέωσαν τη Γεννηματά, σε συνέντευξή της στο «Πρώτο Θέμα» το περασμένο Σαββατοκύριακο, να τονίσει ότι δεν πρόκειται να μετατραπεί σε δεκανίκι του Μητσοτάκη. Είπε χαρακτηριστικά περιγράφοντας τους όρους για τη διαμόρφωση μιας πρότασης διακυβέρνησης: «Δεν έχουμε άλλον χρόνο. Ήρθε η ώρα να ενώσουμε τα διάσπαρτα κομμάτια της Κεντροαριστεράς και να παρουσιάσουμε ξανά μια προοδευτική πρόταση διακυβέρνησης. Είμαστε αποφασισμένοι. Ανοίγουμε τις πόρτες σε όλους τους προοδευτικούς πολίτες, τους καλούμε σε μία μεγάλη, ισότιμη και ειλικρινή συνάντηση με ισχυρές δημοκρατικές διαδικασίες, με διαφάνεια στη λήψη των αποφάσεων, με μια νέα αντίληψη που δεν θα ακυρώνει τις ιστορικές επιτυχίες της μεταπολίτευσης και θα συνεκτιμά τα αίτια της κρίσης». Για το ενδεχόμενο συνεργασίας με τον Μητσοτάκη σε περίπτωση νίκης της Ν.Δ. στις επόμενες εκλογές, η Γεννηματά απάντησε ότι «κυβέρνηση διεξόδου από την κρίση χωρίς τη συμμετοχή όλων των φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων δεν υπάρχει. Δεν θα ανακυκλώσουμε την κρίση άλλη μία φορά. Αν ο στόχος του κ. Μητσοτάκη είναι να γίνει άλλος ένας Τσίπρας, ας ψάξει αλλού για δεκανίκι τύπου Καμμένου».
Πιέσεις από παντού Το πολύ ενδιαφέρον είναι ότι, ενώ από άλλους χώρους η Γεννηματά κατηγορείται για σκλήρυνση της στάσης της απέναντι στην κυβέρνηση, στο εσωτερικό της προσάπτουν αριστερή και αντιμνημονιακή ρητορική που θολώ-
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2016
11
www.topontiki.gr
νει το μεταρρυθμιστικό πλαίσιο της σοσιαλδημοκρατίας. Οι πιέσεις λοιπόν μοιάζουν αυτήν την περίοδο κυκλωτικές, αλλά δεν σταματούν μόνο στο ασαφές πρόσωπο που εμφανίζει το ΠΑΣΟΚ στην πολιτική γραμμή του. Τα επόμενα βήματα του εγχειρήματος της Κεντροαριστεράς είναι ακόμη... χαμένα στη μετάφραση και η Φώφη πρέπει να ισορροπεί ανάμεσα σε εντελώς αντιτιθέμενες απόψεις. Μια ισχυρή ομάδα του κόμματος, που εκφράζεται από τον γραμματέα Σ. Ξεκαλάκη, υποστηρίζει με φανατισμό ότι σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να διαλυθεί το ΠΑΣΟΚ και να συγχωνευθούν η δομή και οι δυνάμεις του εντός του νέου πόλου που θα δημιουργηθεί. Στην αντίπερα όχθη ο Κώστας Σημίτης και πολλά πρώην στελέχη, όπως η Άννα Διαμαντοπούλου, θεωρούν ότι το ΠΑΣΟΚ έχει κλείσει τον ιστορικό του κύκλο και πρέπει να φτιαχτεί κάτι από την αρχή στον χώρο της σοσιαλδημοκρατίας σε νέα βάση. Η Φώφη Γεννηματά προς το παρόν υπερασπίζεται την αυτόνομη παρουσία του ΠΑΣΟΚ, αλλά το θέμα αναμένεται να μπει δυναμικά και
στην προεκλογική περίοδο για τον νέο επικεφαλής του κόμματος, αφού είναι δεδομένο ότι όλοι οι άλλοι υποψήφιοι, εκτός της ίδιας, αντιμετωπίζουν με μεγάλη καχυποψία το ΠΑΣΟΚ, δεδομένου ότι είναι ο μεγαλύτερος σχηματισμός, με οργανωμένη –έστω ισχνή– βάση και πρόσβαση στην κοινωνία που μπορεί να επηρεάσει το αποτέλεσμα. Το ζήτημα πάντως είναι στην πορεία προς τις εκλογές για τον επικεφαλής του νέου κεντροαριστερού εγχειρήματος αν θα προκύψουν και άλλοι υποψήφιοι μέσα από το ΠΑΣΟΚ. Πολλά θρυλούνται για προσπάθεια του Γιάννη Μανιάτη να προωθηθεί ως υποψήφιος, αλλά και ότι το σκέφτεται ο Νίκος Ανδρουλάκης. Το ζήτημα επιχείρησε να κλείσει, χωρίς όμως αποτέλεσμα, ο Βασίλης Κεγκέρογλου ζητώντας να ληφθεί απόφαση ώστε υποψήφιοι να είναι μόνο οι επικεφαλής κομμάτων και κινήσεων. Η «προσωπική και αυθόρμητη», όπως διευκρίνισε, πρότασή του δεν πέρασε, αφού οι υπόλοιποι ενδιαφερόμενοι την απέρριψαν. Το ζήτημα είναι ότι ακόμη δεν έχει διευκρινιστεί ποια θα είναι η διαδικασία κατάθεσης υποψηφιοτήτων και αν θα υπάρξει κάποιος «κόφτης», όπως η
Οι πολιτικές συμπληγάδες του Ποταμιού Μεταξύ πολιτικής εξαφάνισης και οργανωτικής απορρόφησης από το ΠΑΣΟΚ
Σ
το πρόβλημα αυτό σκοντάφτει και ο Σταύρος Θεοδωράκης, ο οποίος, μετά την καθοδική καταγραφή του Ποταμιού στις εκλογές του περασμένου Σεπτεμβρίου, δύο χρόνια μετά τη θριαμβική συγκρότησή του, δεν μπορεί να ανακάμψει δημοσκοπικά. Ο επικεφαλής του Ποταμιού, παρότι με κινήσεις και συμβολικές ενέργειες επιχειρεί να πείσει ότι είναι στο κόμμα μεταξύ ίσων, κατηγορείται ότι παίρνει τις μείζονες αποφάσεις με έναν στενό πυρήνα συνεργατών του. Όσοι αποχώρησαν από το κόμμα, με τελευταίο τον Χάρη Θεοχάρη, τον κατηγορούν για ηγετικό μικρομεγαλισμό και αλαζονεία. Η μεγαλύτερη πίεση πάντως που του ασκείται εσωτερικά είναι να ενδώσει στην πίεση του ΠΑΣΟΚ για συνεργασία, θεωρώντας ότι μέσα από ένα συμμαχικό σχήμα μπορεί να επιβιώσει πολιτικά, ενώ, αν στις επόμενες εκλογές βρεθεί εκτός Βουλής, υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο το Ποτάμι να εξαφανιστεί. Ο ίδιος ο Θεοδωράκης εμφανίζεται εξαιρετικά αμφίθυμος για τη συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ. Δεν παραλείπει να θυμίζει την τοξικότητα του μεγαλύτερου σε δύναμη κόμμα και τα λάθη του παρελθόντος επιχειρώντας να προβάλει ότι το Ποτάμι είναι ένα καινούργιο πολιτικό εγχείρημα, που ξεκίνησε και συντηρείται από κοινωνικές δυνάμεις εκτός του υπάρχοντος πολιτικού πλαισίου. Στο πλαίσιο της συνεργασίας πάντως στον χώρο της Κεντροαριστεράς επιχειρεί να θέ-
σει οργανωτικές δικλίδες ασφαλείας, ώστε να μην τον καταπιεί το ΠΑΣΟΚ, προτείνοντας μια σχετικά άμεση αυτοδιάλυση όλων των υπαρχουσών δυνάμεων και κινήσεων μετά την εκλογή του επικεφαλής. Επίσης, έχει απειλήσει να αποσυρθεί από τη διαδικασία αν διαπιστώσει πως η εκλογή πάει να «καπελωθεί» από το ΠΑΣΟΚ. Εκτός αυτού, επιθυμεί να επιβάλει την άποψη πως η διαδικασία εκλογής θα είναι έγκυρη αν προσέλθουν στις κάλπες περισσότεροι από 200.000 πολίτες. Στο θεωρητικό πεδίο αρνείται σθεναρά να τοποθετηθεί στην Κεντροαριστερά μιλώντας συνεχώς για μεταρρυθμιστικό, προοδευτικό, φιλοευρωπαϊκό Κέντρο και θυμίζοντας ότι το Ποτάμι συνεργάζεται με τη Δράση, που ανήκει στην φιλελεύθερη Κεντροδεξιά. Αυτό το τελευταίο είναι πάντως έωλο ως επιχείρημα, αφού η Δράση φλερτάρει με τη Νέα Δημοκρατία, καθώς ο επικεφαλής της Θ. Σκυλακάκης έχει πολιτικό μέντορα την Ντόρα Μπακογιάννη και μπορεί πιο άνετα να διεκδικήσει βουλευτική θέση στη Ν.Δ., ενώ και η νούμερο δύο της Δράσης, η Αντιγόνη Λυμπεράκη, είναι πρώτη εξαδέλφη του Κυριάκου και της Ντόρας. Ο ίδιος αρνείται ουσιαστικά το πλαίσιο που έχει θέσει η Φώφη Γεννηματά, ενώ θέτει μια σειρά ζητημάτων που θα συζητηθούν και υποτίθεται ότι θα οριστικοποιηθούν στη μεταξύ τους συζήτηση. Μέχρι στιγμής, το όλο εγχείρημα παραμένει στον αέρα και παραμένει αμφίβολο το αν οι πρώτες μέρες του Σεπτεμβρίου θα δώσουν διέξοδο στο πολιτικό πρόβλημα του Ποταμιού και της Κεντροαριστεράς εν γένει...
συλλογή υπογραφών στήριξης μιας υποψηφιότητας, προκειμένου να προστατευθεί η διαδικασία από γραφικές υποψηφιότητες.
Στο επίκεντρο της κόντρας η διατήρηση ή διάλυση του κόμματος
Ποιοι αναζητούν εναλλακτική Μ’ αυτά και μ’ αυτά, ο άνετος περίπατος της Φώφης Γεννηματά προς την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ και η άνετη επιβολή των όρων της στη συγκρότηση της Δημοκρατικής Συμπαράταξης αποτελούν παρελθόν, καθώς το μέλλον της παράταξης έχει καταστεί μια δύσκολη στενωπός, όπου χρειάζονται γερά νεύρα, αντοχή και ψυχραιμία. Στην παρούσα φάση μοιάζει να αμφισβητείται έντονα η ηγετική αποφασιστικότητά της. Βολή στο πρόσωπό της αποτέλεσε και η διαρροή για το «δείπνο των οκτώ», όπου, σύμφωνα με τα «Νέα», προτάθηκε στον παρευρεθέντα Γιάννη Στουρνάρα να τεθεί επικεφαλής του εγχειρήματος της Κεντροαριστεράς. Μπορεί ο επίσης παρευρεθείς στο δείπνο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης να επιχείρησε να απεμπλέξει τον εαυτό του και τον Σημίτη λέγοντας σε συνέντευξή του στα «Παραπολιτικά» ότι αμφότεροι είναι στρατευμένοι στην υπόθεση της Κεντροαριστεράς μέσω της διαδικασίας που προωθεί η Γεννηματά. Ωστόσο, το γεγονός ότι δεν διαψεύστηκαν ούτε το δείπνο ούτε η συζήτηση σημαίνει ότι κάποιοι –έστω και χαλαρά ή παρασκηνιακά– αναζητούν εναλλακτική λύση.
12
ω ν ώ π υ Τρ
Καλημέρα παιδιά… και ψυχραιμία! Ειδικά σήμερα που αναρτάται στο taxis – στον καθένα ξεχωριστά – ο ΕΝΦΙΑ του 2016, θα πρέπει να δείξουμε όλοι την απαραίτητη πρόσθετη ψυχραιμία. Και επειδή μειώσεις του ΕΝΦΙΑ δεν προκύπτουν από πουθενά, ας θεωρήσουμε την τσέπη μας τυχερή αν πληρώσουμε τα ίδια με πέρσι…
ΠΕΡΑΣΕ το τριήμερο της Παναγίας και σιγά-σιγά όλοι άρχισαν να γυρίζουν στο κλεινόν άστυ, αφήνοντας τις παραλίες και τις ξαπλώστρες για άλλους τυχερούς… Την μεθεπόμενη εβδομάδα θα αρχίσει και πάλι η Βουλή, με νομοθετικό έργο και βέβαια με την επαναλειτουργία της εξεταστικής επιτροπής που αφορά τα δάνεια για τα ΜΜΕ. Όπως ξέρουμε, η παρέλαση των ιδιοκτητών των καναλιών θα συνεχιστεί, με πιο ενδιαφέρουσα την παρουσία του υιού Ψυχάρη, ο οποίος θα καταθέσει αντί του πατρός. Όλοι ακονίζουν τα μαχαίρια τους…
από τη Συγγρού μέχρι τα δείπνα και τις παραλίες, συνιστούν κάτι περισσότερο από καλοκαιρινή… αφωνία. ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ να περάσει απαρατήρητο, μάλιστα, το γεγονός ότι ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης… σνομπάρει τον πρωθυπουργό, και τον «πολεμά» μέσω των «γαλάζιων» υφισταμένων του και όχι ο ίδιος. Το αντίστοιχο που κάνει, δηλαδή, κάθε φορά στο βήμα της Ολομέλειας και το οποίο έχουν παρατηρήσει έμπειροι και παλαιοί κοινοβουλευτικοί. Ο Μητσοτάκης απευθύνεται πάντα στον «κ. Τσίπρα» και ποτέ στον «πρωθυπουργό», προσπαθώντας με αυτόν τον τρόπο να μειώσει τον αντίπαλό του…
... Ραντεβού βρη μ τον Σεπτέ
ΠΙΟ κουραστική και από την… αμμοθύελλα που φέρνουν τα μελτέμια στις Κυκλάδες έχει καταντήσει η Ν.Δ. με το να ζητά εκλογές κάθε μέρα. Ακόμα και οι «γαλάζιοι» ψηφοφόροι έχουν βαρεθεί το ίδιο τροπάρι και με το που βγάζει ο Κουμουτσάκος ανακοίνωση βουτάνε το κεφάλι όλο και πιο βαθιά στη θάλασσα. Μέχρι και ο Τσίπρας τούς πήρε στο «ψιλό» και τους την «έπεσε» κανονικά: « Όποιος τώρα σκέπτεται εκλογές, δεν μπορεί παρά να είναι ανόητος. Όποιος δε τις ζητάει, δυο φορές ανόητος» τόνισε ο πρωθυπουργός.
στισ δηλωσεισ Τσίπρα περί ανοήτων βγήκε και απάντησε ο… Γιώργος Κουμουτσάκος λέγοντας πως για τα άλυτα προβλήματα και τα αδιέξοδα που έχει δημιουργήσει η κυβέρνηση «η Νέα Δημοκρατία ζήτησε και ζητά ως μόνη λύση τις εκλογές. Για να μπει τέλος στη σημερινή γκρίζα πραγματικότητα που βιώνουμε όλοι οι Έλληνες». Ξέχασε μόνο ο εκπρόσωπος Τύπου της Ν.Δ. να μας περιγράψει τα χρώματα που είχε η πραγματικότητα επί Σαμαρά…
ΚΑΤΗΓΟΡΗΣΕ μάλιστα τον Τσίπρα – ο Κουμουτσάκος πάντοτε, να μην ξεχνιόμαστε – για 15θήμερη θερινή αφωνία. Ίσως θα ήταν προτιμότερο ο «γαλάζιος» εκπρόσωπος Τύπου να μας εξηγούσε αν οι selfies και τα «ποσταρίσματα» του προέδρου Κυριάκου στα social media, από τη μετακόμιση
Εκδότης - Διευθυντής ΑΝΤΩΝΗΣ ΔΕΛΛΑΤΟΛΑΣ Διευθυντής Έκδοσης: ΠΑΝΑΓΗΣ Δ. ΚΟΥΤΟΥΦΑΣ Διεύθυνση Σύνταξης: ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΡΙΣΤΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Aρχισυνταξία: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΗΛΑΚΑΣ, ΒΑΛΙΑ ΜΠΑΖΟΥ Υπεύθυνος Ύλης: ΠΕΤΡΟΣ ΑΡΑΒΑΝΗΣ
Οικονομικός Διευθυντής: ΜΑΡΚΟΣ ΒΟΥΤΣΙΝΟΣ Εμπορικό Τμήμα: ΜΑΝΘΟΣ ΚΑΛΟΥΜΕΝΟΣ Tηλέφωνα - Fax: 210 68.98.448 210 68.98.226 Εκτύπωση: IRIS ΑΕΒΕ
D.A. ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ «ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ Α.Ε.» ΚΑΘΕ ΠΕΜΠΤΗ 40 σελίδες - 2,00 ΓΡΑΦΕΙΑ: Λεωφ. Βουλιαγμένης 273, T.K. 17236, Άγιος Δημητριος, Κωδικός: 3107 Tηλ.: 210 68.98.448, Fax Σύνταξης: 210 68.91.046 e-mail: syntaxipontiki@gmail.com internet: http://www.topontiki.gr
«ΠΟΝΤΙΚΙ» Πολιτική - Σατιρική και
Αποκαλυπτική εφημερίδα
•Για τη συνδρομή σας αρκεί ένα τηλεφώνημα στο 210-68.98.448. «ΠΟΝΤΙΚΙ» το... «ΠΟΝΤΙΚΙ» Σας! (Από το... 1979, ε;)
ΣΤΗ ΡΟΔΟ βρίσκεται αυτές τις μέρες, σύμφωνα με την εφημερίδα «Ροδιακή», ο πρώην πρωθυπουργός και πρώην πρόεδρος της Νουδούλας Αντώνης Σαμαράς. Επίσης, σύμφωνα με το «κάρφωμα» που του έκανε ο Καμμένος και με όσα γράφει η ίδια εφημερίδα, εκεί βρίσκεται και ο αντιπρόεδρος της Ν.Δ. Α. Γεωργιάδης με τη σύζυγό του… Πληροφορίες ότι συναντήθηκαν δεν έχουμε όσο και να το ψάξαμε… γι’ αυτό και θα αρκεστούμε να αναρωτηθούμε απλά… Τυχαίο;
ΑΝΗΣΥΧΟΥΝ οι «Financial Times»… για την τύχη του Ανδρέα Γεωργίου της ΕΛΣΤΑΤ και, όπως φαίνεται, ανέλαβαν να τον υπερασπιστούν για τα μαγειρέματα που έγιναν στα στατιστικά στοιχεία που οδήγησαν τη χώρα στην αγκαλιά του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και των δανειστών που καραδοκούσαν. Η ανταποκρίτρια των «F.T.» στην Αθήνα Κέριν Χόουπ με το editorial της εφημερίδας επιχειρεί να τον βγάλει λάδι και βέβαια να επιρρίψει ευθύνες στους Έλληνες πολιτικούς… Πάντως για τους παλαιότερους του επαγγέλματος η κυρία Χόουπ είναι παλιά καραβάνα, με τεράστια γνώση του ελληνικού πολιτικού συστήματος και γνωρίζει λεπτομερώς τις απόψεις των κομμάτων, των αρχηγών τους αλλά και των διαφόρων εσωκομματικών τάσεων. Θεωρούμε λοιπόν ότι δεν είναι τυχαίο ότι προσπάθησε να περισώσει τον Γεωργίου… αν και μας φαίνεται υπερβολικός ο ισχυρισμός ότι οι «F.T.» τον υιοθέτησαν… Μάλλον κάποιοι από το εσωτερικό τον έχουν υιοθετήσει και διοχετεύουν διάφορα προς το εξωτερικό…
ΚΑΜΜΕΝΟΣ ΚΑΙ ΑΔΩΝΙΣ σε ένα ακόμη επεισόδιο διαδικτυακού καυγά μέσω Twitter. Οι πολυτελείς διακοπές
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Στα Ηνωμένα Έθνη ο Τσίπρας ΕΠΙΣΚΕΨΗ στη Νέα Υόρκη έχει προγραμματιστεί να πραγματοποιήσει ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας από 18 έως 24 Σεπτεμβρίου, με αφορμή τη Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, στην οποία αναμένεται να παραστεί. Πριν πάει στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, ο πρωθυπουργός θα παραστεί στη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Μπρατισλάβα, ενώ δέκα μέρες πριν θα πραγματοποιηθεί και η Σύνοδος Κορυφής των Μεσογειακών Χωρών της Ε.Ε., που συγκαλεί στην Αθήνα ο Έλληνας πρωθυπουργός και στην οποία θα συμμετάσχουν Ολάντ, Ρέντσι και οι υπόλοιποι πρωθυπουργοί των μεσογειακών χωρών…. Είναι μια κρίσιμη σύνοδος, η οποία πραγματοποιείται για πρώτη φορά και κινητοποιεί ουσιαστικά τον αδικημένο Νότο… Πάντως στη διάσκεψη του ΟΗΕ για το προσφυγικό που θα πραγματοποιηθεί στη Νέα Υόρκη ο πρωθυπουργός θα συμπροεδρεύσει με τη Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ, ενώ στο περιθώριό της είναι πιθανόν να υπάρξει και συνάντηση με τον Μπαράκ Ομπάμα, με κύριο θέμα συζήτησης – τι άλλο; – η ρύθμιση του ελληνικού χρέους. Ένα θέμα για το οποίο οι Αμερικανοί δείχνουν να βιάζονται… Ακόμη, όπως φαίνεται και με βάση τις πληροφορίες που μέχρι στιγμής υπάρχουν, ο Αλέξης Τσίπρας θα συναντηθεί με τον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν, καθώς υπάρχουν σοβαρά θέματα που απασχολούν τις δύο χώρες: το προσφυγικό και η εκκρεμότητα που υπάρχει με τη συμφωνία της Ε.Ε. με την Άγκυρα αλλά και οι κίνδυνοι για κατάρρευσή της καθώς και το Κυπριακό, ένα θέμα που θα συζητηθεί και στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, καθώς ορισμένες χώρες αλλά και ο ΟΗΕ δείχνουν μια βιασύνη για να κλείσει αυτό το θέμα, παρά το γεγονός ότι υπάρχει ακόμη δρόμος στις διαπραγματεύσεις…
και οι πανάκριβες ξαπλώστρες είναι τα «ισχυρά» επιχειρήματα που παρουσιάζονται ένθεν κακείθεν για να πλήξουν τον αντίπαλό τους… Μεταξύ μας, πάντως, αυτός ο Άδωνις διακοπές είναι, στην Αθήνα είναι, σε περιοδεία ή σε στούντιο τηλεοπτικό είναι… δεν μπορεί, τον καυγά του θα τον κάνει, αν και τελευταία έχουμε την εντύπωση ότι κάποιος του έχει πατήσει το φρένο… ΠΑΡΑΛΙΓΟ πολεμική σύρραξη στην Τήνο… με αφορμή την αναχώρηση κατά δέκα λεπτά νωρίτερα του πολεμικού πλοίου που θα μετέφερε τους επισήμους για τη ρίψη στεφάνων στη θάλασσα, αφού, εκτός από την Κοίμηση της Θεοτόκου, όπως είναι γνωστό, τιμάται και η 76η επέτειος από τη βύθιση του καταδρομικού « Έλλη» λίγο πριν ξεσπάσει ο ελληνο-
Θέληση, μαχητικότητα, επιμονή, ήθος… ΠΡΙΝ απ’ όλα να σημειώσουμε ότι ο σπουδαίος αθλητής μας, ο Σπύρος Γιαννιώτης «έλυσε» μια κατάρα που βαστούσε εδώ και 20 χρόνια… Με τις μαγικές του «χεριές», κατάφερε να κερδίσει το ασημένιο μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο ντε Τζανέιρο και να συγκινήσει ολόκληρη την Ελλάδα… και όχι μόνο. Ο συγκλονιστικός υπεραθλητής, στα 36 του χρόνια και στην τελευταία κούρσα της καριέρας του, συγκλόνισε με τη θέλησή του, την επιμονή του, τη μαχητικότητά του και την υπερπροσπάθεια στα τελευταία μέτρα που τον ανέδειξαν αργυρό Ολυμπιονίκη στον Μαραθώνιο των 10 χλμ. ανοιχτής θάλασσας… ύστερα από μία κούρσα το φινάλε της οποίας εξελίχθηκε σε θρίλερ και κρίθηκε στο φώτο-φίνις… Και βεβαίως συγκλόνισε με το ήθος του, αφού, ενώ όλοι ξέρουν ότι είναι ο πραγματικός νικητής της κούρσας και ότι έχασε για λόγους
τυπικούς, δεν αποδέχθηκε η κούρσα να κριθεί ύστερα από ένσταση. Τα στελέχη της ελληνικής πλευράς θέλησαν να καταθέσουν ένσταση για το χρώμα του μεταλλίου που κέρδισε ο Έλληνας κολυμβητής. Ωστόσο ο ίδιος ο Γιαννιώτης «πάγωσε» τη διαδικασία δείχνοντας ότι αυτό που μετρά περισσότερο απ’ όλα είναι ο αγώνας και ο κόπος στον στίβο, ιδιαίτερα στον επίπονο υγρό στίβο που αγωνίζεται ο ίδιος, και όχι η κατάκτηση μιας νίκης στα χαρτιά. «Ο Ολλανδός κέρδισε δίκαια. Η δεύτερη θέση για μένα είναι σαν πρώτη. Νιώθω μέσα μου απίστευτη χαρά» δήλωσε ο ασημένιος Ολυμπιονίκης, τονίζοντας πως ο Ολλανδός αντίπαλός του και χρυσός Ολυμπιονίκης Φέρι Βεέρτμαν «ακούμπησε πιο μπροστά από μένα. Υπάρχει φώτο-φίνις και έτσι είναι». Και με αυτές τις φράσεις κέρδισε το χρυσό μετάλλιο ήθους μέσα στις καρδιές όλων…
13
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2016 www.topontiki.gr
ΓΕΡΜΑΝΙΚΕΣ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ
Πάνω από διακόσια δισ. τις έβγαλε η διακομματική επιτροπή Τη διεκδίκηση των γερμανικών αποζημιώσεων –με διπλωματικά και, «αν χρειαστεί», με δικαστικά μέσα– ανήγγειλε ο πρωθυπουργός από τις εκδηλώσεις μνήμης για το ολοκαύτωμα στο Κομμένο της Άρτας. Είχε μόλις προηγηθεί η έκθεση της Διακομματικής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής για τη διεκδίκηση των γερμανικών οφειλών, η οποία προσδιόρισε σε περισσότερα από διακόσια δισ. ευρώ τις οφειλές της Γερμανίας προς την Ελλάδα από το κατοχικό δάνειο, τις πολεμικές επανορθώσεις και τις υπόλοιπες απαιτήσεις που συνδέονται με τους δύο παγκοσμίους πολέμους και κυρίως τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και την κατοχή της χώρας από τα στρατεύματα των ναζί και των συμμάχων τους – Ιταλίας και Βουλγαρίας. Ας δούμε σε αριθμούς τις ελληνικές διεκδικήσεις, όπως τις κατέγραψε η επιτροπή: Στις πολεμικές επανορθώσεις περιλαμβάνονται απαιτήσεις από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, με βάση τη Συνθήκη των Βερσαλλιών του 1919. Στην Ελλάδα καταβλήθηκαν 47 εκατ. μάρκα για να δοθούν στους ιδιώτες δικαιούχους, ενώ από το επανορθωτικό ποσό των 485.975.000 χρυσών μάρκων έχουν εισπραχθεί 7.275.380. Το υπόλοιπο ποσό προσδιορίστηκε από την έκθεση της ειδικής επιτροπής του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους σε 9.189.270.837 ευρώ. Σε ό,τι αφορά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο προσδιορισμός του Γενικού Λογιστηρίου βάσει της Συνδιάσκεψης των Παρισίων προσδιορίζει τις καθαρές απαιτήσεις της Ελλάδας από τη Γερμανία σε 6.741.067.692 δολάρια ΗΠΑ του 1938, ποσό που σε σημερινές τιμές υπολογίζεται στα 309.498.827.179,51 ευρώ. Επιπλέον, κατόπιν χρήσης του διαθέσιμου αρχειακού υλικού, το ΓΛΚ προσδιορίζει, με μια εναλλακτική προσέγγιση, τις υπόλοιπες απαιτήσεις της Ελλάδας από τη Γερμανία ως εξής: Οι καθαρές απαιτήσεις ανέρχονται στα 171.442.057.838 ευρώ. Το κατοχικό δάνειο υπολογίζεται στα 10.344.859.092 ευρώ. Οι αποθετικές ζημίες ανέρχονται στα 33.873.928.462 ευρώ. Η απαίτηση από μείωση του παραγόμενου προϊόντος της χώρας μας ανέρχεται στα 53.886.160.462 ευρώ. Συνολικά το ποσό των απαιτήσεων της Ελλάδας από τη Γερμανία φτάνει στα 269.547.005.854 ευρώ. Απ’ όλους τους προσδιορισμούς εξαιρούνται οι απαιτήσεις από απώλεια ανθρωπίνων ζωών ή αναπηριών μόνο από πολεμικές ενέργειες, οι οποίες υπολογίζονται συνολικά σε 22.120.000.000 ευρώ χωρίς τους τόκους, ενώ μια εναλλακτική προσέγγιση περιλαμβάνει όλα τα θύματα της Κατοχής, δηλαδή και τους θανάτους από λιμό και ασθένειες, και το ποσό ανέρχεται στα 107.268.000.000 ευρώ. Να σημειωθεί, τέλος, ότι γίνεται εκτενής αναφορά και στη λεηλασία των αρχαιολογικών θησαυρών της χώρας κατά τη διάρκεια της Κατοχής, ενώ υπάρχει αρχαιολογική τεκμηρίωση για 1.208 αγνοούμενα αντικείμενα. Ας σημειώσουμε τη δήλωση του Αλέξη Τσίπρα για τις διαθέσεις της κυβέρνησης: «Η Ελληνική Δημοκρατία θα πράξει ό,τι απαιτείται σε διπλωματικό πρωτίστως και αν χρειαστεί και σε νομικό επίπεδο προκειμένου να εκπληρωθεί αυτό το ιστορικό χρέος. Είναι πλέον καιρός και η γερμανική κυβέρνηση, σε κλίμα συνεννόησης και καλής πίστης, να αναγνωρίσει ότι το θέμα είναι ανοικτό και επιτέλους να καθίσει στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης». Ας περιμένουμε λοιπόν τη συνέχεια...
1 ϊταλικός πόλεμος το 1940. Η πρόωρη αυτή αναχώρηση του πλοίου είχε αποτέλεσμα να μην επιβιβαστεί σ’ αυτό ο πρόεδρος της Ένωσης Κεντρώων Βασίλης Λεβέντης καθώς και ορισμένοι ακόμη προσκεκλημένοι, επίσημοι και ανεπίσημοι, αρμόδιοι και αναρμόδιοι… Παρά το γεγονός ότι δημοσίως αντιμετώπισε ψύχραιμα το γεγονός ότι ξέμεινε στη στεριά, ο πρόεδρος Β. Λεβέντης μαθαίνουμε ότι μέσα του έβραζε… Ευτυχώς που δεν ήταν εκεί κοντά του κανένας... Μητσοτάκης, γιατί θα του φόρτωνε αυτήν την κακοτυχία… ΜΑΘΑΙΝΟΥΜΕ ότι δεν αποκλείεται να ταξιδέψει ο πρόε δρος της Ένωσης Κεντρώων στις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να στηρίξει… τον προεκλογικό αγώνα της υποψήφιας για την προεδρία του Δημοκρατικού Κόμματος, Χίλαρι Κλίντον!!! Οι πληροφορίες λένε ότι ομάδα ομογενών που βοηθάει τη Χίλαρι έχει επαφές με βουλευτές της Ένωσης Κεντρώων και έτσι έγινε το… κονέ. Επιδίωξη πάντως είναι να φωτογραφηθεί ο πρόεδρος Βασίλης με την υποψήφια πρόεδρο των ΗΠΑ… Τυχερή η Χίλαρι! Αν μάλιστα ακούσει και τις συμβουλές του προέδρου… έχει την εκλογή στην τσέπη!!! ΜΕ ΕΙΚΟΣΙ (20) εκατομμύρια δολάρια στα κρατικά ταμεία της Τουρκίας φαίνεται ότι θα κλείσει η διαμάχη που υπήρχε με το Ισραήλ, με αφορμή την επίθεση Ισραηλινών κομάντος σε τουρκικό πλοίο στο οποίο επέβαιναν Τούρκοι ακτιβιστές και το 2010 προσπαθούσε να σπάσει τον αποκλεισμό της Γάζας, για να τροφοδοτήσει με τρόφιμα τους αποκλεισμένους. Ήταν μια επιχείρηση των Ισραηλινών κομάντος πάνω στο τουρκικό πλοίο, η οποία θα πρέπει να θυμίσουμε ότι κόστισε τη ζωή σε 10 Τούρκους υπηκόους… Σύμφωνα με τον διακανονισμό που έγινε ανάμεσα στις κυβερνήσεις Ισραήλ και Τουρκίας, μετά την πληρωμή από την πλευρά του Ισραήλ, η Τουρκία θα αποσύρει κάθε δικαστική διεκδίκηση, τερματίζοντας έτσι τη διένεξη… Τόσο φαίνεται ότι αποτιμήθηκαν και από τις δύο χώρες οι ανθρώπινες ζωές, τερματίζοντας με τον παρά αυτήν τη διένεξη που κράτησε έξι χρόνια, για να ανοίξει βέβαια και ο δρόμος για κερδοφόρες συμφωνίες στη Μεσόγειο…
ΑΝ ΚΑΙ δεν έχουν ακόμη επιβεβαιωθεί… σημειώστε τις πληροφορίες ότι έπειτα από έλεγχο που έγινε στις φορολογικές δηλώσεις όσων έχουν εισοδήματα πάνω από 100.000 ευρώ την τελευταία δεκαετία σε αντιπαραβολή με τις καταθέσεις που είχαν σε ελληνικές τράπεζες, προέκυψε μια διαφορά της τάξης των 600 δισεκατομμυρίων ευρώ! Οι ίδιες πληροφορίες λένε ότι έχει ενημερωθεί και ο πρωθυπουργός για το θέμα αυτό αφού το ποσό αυτό είναι τεράστιο, αν λάβει κανείς υπόψη
Οι φήμες λένε ότι... Στενεύουν τα περιθώρια και εξαντλούνται τα χρονικά όρια που έχουν τεθεί για την επίτευξη συμφωνίας για την οριστική επίλυση του προβλήματος των καταστημάτων Μαρινόπουλου και την αγορά τους από τον Σκλαβενίτη. Στην κυβέρνηση ανησυχούν κάθε μέρα και περισσότερο… Αμέσως μετά το τραπέζωμα του πρωθυπουργού από τον Βασίλη Λεβέντη… στενοί συνεργάτες του προέδρου της Ένωσης Κεντρώων τον πιέζουν να ζητήσει συνάντηση με τον Κυριάκο Μητσοτάκη… για να ισοφαρίσει – όπως του λένε – τη χασούρα…
του ότι το ελληνικό χρέος φθάνει περίπου τα 320 δισ. ευρώ!!! Αν οι πληροφορίες αυτές αληθεύουν, τότε δεν αποκλείεται να αρχίσουν σιγά-σιγά οι κάτοχοι των λογαριασμών αυτών να καλούνται για εξηγήσεις στις αρμόδιες οικονομικές υπηρεσίες… ΟΥΤΕ ο κυβερνήτης του ταχύπλοου που εμβόλισε το τουριστικό σκάφος είχε τις απαραίτητες νόμιμες ανανεώσεις του διπλώματος οδήγησης ούτε οι αρμόδιες υπηρεσίες φαίνεται να έκαναν σωστά τη δουλειά τους ούτε και οι επιβάτες του τουριστικού σκάφους φορούσαν σωσίβια (ούτε καν τα μικρά παιδιά). Η ελληνική ανευθυνότητα και αδιαφορία σε όλο της το μεγαλείο. Να δούμε αν θα αποδοθούν ευθύνες και στους αρμόδιους φορείς που δεν κάνουν τη δουλειά τους όπως πρέπει….
ΑΠΟ ΤΟΝ Σεπτέμβριο αναμένεται να ξεκινήσουν τη λειτουργία τους τα νέα ΚΕΠ (τα οποία θα ονομάζονται Κέντρα Κοινότητας και θα αφορούν κυρίως τους οικονομικά αδύναμους) σε περίπου 250 δήμους με πληθυσμό πάνω από 10.000 κατοίκους. Θα λειτουργούν ως συμπληρωματικές δομές στις κοινωνικές υπηρεσίες των δήμων και ωφελούμενοι θα είναι οι πολίτες που διαμένουν στην περιοχή και κυρίως άτομα και οικογένειες που ζουν σε συνθήκες φτώχειας, κοινωνικού αποκλεισμού, καθώς και παιδιά. Ας ελπίσουμε να λειτουργήσουν όσο γίνεται πιο αποτελεσματικά και να είναι όσο γίνεται κοντά στους αδύναμους συμπολίτες μας…
ξετρυπωνω
2 3
14
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Ασφυξία στα hotspots Σε οριακή κατάσταση η διαχείριση μεταναστών και προσφύγων «Ακυβέρνητο καράβι» θυμίζει η χώρα μας όσον αφορά τη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης. Το χειρότερο είναι ότι λίγοι, μεταξύ αυτών και ο Γιάννης Μουζάλας, έχουν συνειδητοποιήσει την κρισιμότητα της κατάστασης σχετικά με τη διαχείριση των εξήντα χιλιάδων προσφύγων και μεταναστών που παραμένουν εγκλωβισμένοι στα hotspots και τα προσωρινά κέντρα παραμονής στα νησιά και την ηπειρωτική Ελλάδα.
Ε
δώ και καιρό είναι φανερό πως η πολιτική ηγεσία κινείται σε αχαρτογράφητα νερά, χωρίς κάποιο οργανωμένο και αξιόπιστο πλάνο όσον αφορά το πώς θα μπορέσει να διαχειριστεί αυτούς τους δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους από διάφορες εθνικότητες, θρησκείες και κουλτούρες, που είναι πλέον απολύτως βέβαιο ότι έχουν μόνο δύο επιλογές: είτε να ζητήσουν άσυλο στη χώρα μας, με τον πολύ πιθανό κίνδυνο της απόρριψης του αιτήματος, είτε να μπουν σε πρόγραμμα εθελούσιας επιστροφής στις χώρες καταγωγής τους. Υπάρχει βέβαια και ο... τρίτος δρόμος. Αυτός των διακινητών… Εκείνος όμως απαιτεί χρήμα και ενέχει πολλούς νέους κινδύνους. Και αν ο κίνδυνος έχει γίνει συνώνυμο της καθημερινότητας των προσφύγων και των μεταναστών, το χρήμα είναι «είδος εν ανεπαρκεία» πλέον για την πλειονότητα αυτών των ανθρώπων, οι οποίοι έχουν ήδη ξοδέψει μια περιουσία για να μπορέσουν να φθάσουν στην Ευρώπη και να... εγκλωβιστούν στην Ελλάδα.
Παραπληροφόρηση Μέσα σ’ όλα υπάρχει και η παραπληροφόρηση, την οποία διάφοροι «καλοθελητές» σπρώχνουν σε ΜΜΕ και εν συνεχεία την αναπαράγουν πολιτικά πρόσωπα –κυρίως της μείζονος αντιπολίτευσης, με πλημμελή ενημέρωση σε θέματα διπλωματίας και εξωτερικής πολιτικής– είτε ελαφρά τη καρδία είτε για να σπεκουλάρουν συνειδητά, με αποτέλεσμα τον αποπροσανατολισμό και την εξώθηση μιας μερίδας πολιτών σε ακραίες αντιδράσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το όργιο παραπληροφόρησης των τελευταίων ημερών σχετικά με τη δήθεν επαναπροώθηση τριών χιλιάδων παράτυπων μεταναστών από τη Γερμανία σε νέο hotspot στην Κρήτη, για την οποία φερόταν να έχει ενημερώσει ο αρμόδιος υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννης Μουζάλας τους φορείς του νησιού «σε μυστική συνάντηση». Την «αποκλειστική είδηση» κάποιοι «έσπρωξαν» σε τοπική ιστοσελίδα και δεν άργησε να αναπαραχθεί από ιστοσελίδες πολύ μεγαλύτερης αναγνωσιμότητας αλλά και από δελτία ειδήσεων ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών σταθμών, που δεν μπήκαν στον κόπο να ψάξουν τι πραγματικά ίσχυε και τι όχι. Και αν οι δημοσιογράφοι, μέσα στη ραστώνη του Αυγούστου, δεν μπήκαν στον κόπο να πλη-
Έλλειψη κυβερνητικού πλάνου και απουσία ευρωπαϊκής βοήθειας
ροφορηθούν σχετικά με το τι διέπει τα τελευταία χρόνια την Ελλάδα και την περιβόητη Συνθήκη του Δουβλίνου –που ορίζει την επαναπροώθηση στην πρώτη χώρα εισόδου όσων μεταναστών εντοπίζονται να έχουν εισέλθει παράτυπα σε κάποιο κράτος - μέλος της Ε.Ε.– οι βουλευτές της Ν.Δ. Γιάννης Πλακιωτάκης και Λευτέρης Αυγενάκης, οι οποίοι βιάστηκαν να επικρίνουν τον Μουζάλα και να σηκώσουν «αντάρτικο», θα έπρεπε να είναι πιο διαβασμένοι και πιο προσεκτικοί στις δηλώσεις τους. Η συνάντηση του Μουζάλα με τους τοπικούς φορείς στην Κρήτη και πιο συγκεκριμένα στο Ηράκλειο, σχετικά με το νέο προσωρινό κέντρο παραμονής προσφύγων και μεταναστών που προβλέπεται να λειτουργήσει στο νησί, έγινε την περασμένη εβδομάδα και ήταν γνωστή στους εκπροσώπους των μέσων μαζικής ενημέρωσης. Επίσης, εξαρχής ήταν σαφές ότι στη νέα δομή προβλέπεται να μεταφερθούν περίπου δύο χιλιάδες από τους πρόσφυγες που βρίσκονται στα νησιά και των οποίων η αίτηση ασύλου θα εγκριθεί. Επιπλέον, από το 2012 η Γερμανία δεν κάνει επαναπροωθήσεις παράτυπων μεταναστών στην Ελλάδα, εξαιτίας της επανειλημμένης καταδίκης της χώρας μας από το Διεθνές Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων σχετικά με τις συνθήκες στα κέντρα κράτησης. Για τους... άπιστους Θωμάδες ήρθε η επίσημη επιβεβαίωση των παραπάνω και από το Βερολίνο για να κλείσει το ζήτημα. Ή έτσι φάνηκε τουλάχιστον, αφού από τη Νέα Δημοκρατία φαίνεται ότι επιμένουν πως οι πρόσφυγες «δεν είναι καλοδεχούμενοι στην Κρήτη», η οποία, όπως και τα νησιά του Ιονίου αλλά και η Πελοπόννησος σε μεγάλο βαθμό (με εξαίρεση την Ανδραβίδα, που φιλοξενεί 246 πρόσφυγες
και μετανάστες), μέχρι σήμερα δεν είχε δεχθεί ούτε έναν μετανάστη. Την ίδια ώρα όμως η υπόλοιπη ηπειρωτική Ελλάδα και κυρίως τα νησιά πνίγονται από τον αριθμό των ανθρώπων που παραμένουν «όμηροι» στα hotspots και τα... άτυπα κέντρα κράτησης. Όπως αποδεικνύεται από τη συνοπτική κατάσταση του αριθμού των προσφύγων και μεταναστών στη χώρα μας, η κατάσταση –ειδικά στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου– είναι εκρηκτική. Με βάση τα στοιχεία που ίσχυαν στις 16.8.2016: Στη Λέσβο, με χωρητικότητα 3.500, φιλοξενούνται 4.369. Στη Χίο, με χωρητικότητα 1.100, φιλοξενούνται 3.072. Στη Σάμο, με χωρητικότητα 850, φιλοξενούνται 1.394. Στην Κω, με χωρητικότητα 1.000, φιλοξενούνται 1.015. Στο σύνολο των νησιών, με χωρητικότητα 7.450, φιλοξενούνται 10.608.
Άμεση μεταφορά Το πρώτο και βασικότερο ζήτημα για την πολιτεία είναι η άμεση μεταφορά των περισσότερων από αυτούς τους 10.608 πρόσφυγες και μετανάστες σε άλλες δομές, αφού τόσο στη Λέσβο όσο και στη Χίο τα επεισόδια μεταξύ εξαγριωμένων κρατουμένων είναι καθημερινά, ενώ και η υπομονή των κατοίκων έχει εξαντληθεί, με συνέπεια να πληθαίνουν οι «ακραίες φωνές». Από τον συνολικό αριθμό των προσφύγων και μεταναστών περισσότεροι από 8.500 έχουν υποβάλει αίτημα για παροχή ασύλου. Όμως, η διαδικασία εξέτασης των αιτημάτων από τα κλιμάκια της αρμόδιας Υπηρεσίας Ασύλου προχωρά με πολύ αργούς ρυθμούς και δεν αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί πριν από τα μέσα του φθινοπώρου. Γι’ αυτό ευθύνη φέρουν και οι Ευρωπαίοι εταίροι, οι οποίοι, παρά τις δεσμεύσεις τους, καθυστέρησαν σημαντικά να στείλουν στην Ελλάδα το εξειδικευμένο προσωπικό. Και όταν αυτοί έφθασαν, ήταν πολύ λιγότεροι από τον αρχικό προβλεπόμενο αριθμό. Την ίδια ώρα οι ροές από την Τουρκία μπορεί να μην παρουσιάζον αύξηση μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα –παρά τη λανθασμένη εντύπωση που έχει δημιουργηθεί στην κοινή γνώμη από ανάλογα δημοσιεύματα σημαντικής μερίδας του Τύπου– αλλά η σταθερή αύξηση κατά μέσον όρο εκατό νέων προσφύγων και μεταναστών λειτουργεί επιβαρυντικά στα ήδη κορεσμένα hotspots.
Απόρριψη και εγκλωβισμός Ένα ζήτημα που αναμένεται να προκύψει τους αμέσως επόμενους μήνες και στο οποίο καλού-
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2016
15
www.topontiki.gr
Και μέσα σε όλα η παραπληροφόρηση παράγει χάος...
νται να βρουν απάντηση τόσο η Ελλάδα όσο και η Ε.Ε. είναι ότι, σύμφωνα με πληροφορίες του «Ποντικιού» από πηγές της Υπηρεσίας Ασύλου, έως τώρα το 79% των αιτήσεων ασύλου έχει απορριφθεί. Μεταξύ των απορριφθέντων συμπεριλαμβάνονται και πολλοί Σύριοι, παρά την επικρατούσα αντίληψη ότι αυτοί τουλάχιστον θεωρούνται πρόσφυγες πολέμου.
Η απόρριψη σημαίνει πως χιλιάδες άνθρωποι είναι υποχρεωμένοι να επαναπροωθηθούν στην Τουρκία, βάσει της συμφωνίας της 18ης Μαρτίου μεταξύ της Ε.Ε. και των «γειτόνων». Μια συμφωνία όμως που προς το παρόν δεν εφαρμόζεται, αφού εδώ και πέντε μήνες ο αριθμός των αναγκαστικών επαναπροωθήσεων δεν ξεπερνά τις λίγες εκατοντάδες παράτυπων μεταναστών
Ο Ερντογάν αδειάζει τις φυλακές για να φυλακίσει «πραξικοπηματίες» Όχι μόνο δεν φαίνεται διατεθειμένος να κάνει πίσω, αλλά «κάνει χώρο» στις φυλακές για τους πραξικοπηματίες της 14ης Ιουλίου. Στην άμεση απελευθέρωση 38.000 κρατουμένων, ώστε να βρεθούν κελιά για τους χιλιάδες κατηγορουμένους (35.000) οι οποίοι συνελήφθησαν τον τελευταίο μήνα για «φυσική ή ηθική αυτουργία» στο αποτυχημένο πραξικόπημα, προχωρά το καθεστώς Ερντογάν στην Τουρκία. Πρόκειται για ανώτερα στελέχη του τουρκικού στρατού, εφέδρους, δικαστές, αστυνομικούς, δημοσιογράφους και δημόσιους υπαλλήλους οι οποίοι έπεσαν θύματα της οργής του Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος με το πρόσχημα της «διασφάλισης της δημοκρατίας» προχώρησε σε ένα εκτεταμένο «πογκρόμ» εις βάρος αντικαθεστωτικών υποστηρικτών του ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν και κεμαλιστών. Σύμφωνα με δημοσιεύματα του Τύπου της Τουρκίας, το υπουργείο Δικαιοσύνης προωθεί με τη μορφή του κατεπείγοντος στην τουρκική Εθνοσυνέλευση νομοθετική διάταξη που διατάσσει την άμεση αποφυλάκιση περισσότερων από 38.000 κρατουμένων στα σωφρονιστικά ιδρύματα, οι οποίοι έχουν εκτίσει το μεγαλύτερο μέρος της ποινής τους και δεν έχουν υπόλοιπο μεγαλύτερο των δύο ετών. Την παραπάνω είδηση επιβεβαίωσε ο αρμόδιος υπουργός Μπεκίρ Μποζντάγ τονίζοντας ότι δεν πρόκειται για «απονομή χάρης» ή «αμνηστία», αλλά για «ειδικές συνθήκες, που επιβάλλουν την αποσυμφόρηση των φυλακών». Από την παραπάνω «ευεργετική διάταξη» του καθεστώτος Ερντογάν εξαιρούνται, σύμφωνα με τον Τούρκο υπουργό Δικαιοσύνης, όσοι έχουν καταδικαστεί για ανθρωποκτονία, σεξουαλική κακοποίηση, οικογενειακή βία, τρομοκρατία και «εγκλήματα σε βάρος της τουρκικής κυβέρνησης». Επίσης παραμένουν στη φυλακή όλοι όσοι έχουν συλληφθεί μετά την 1η Ιουλίου. Στην πραγματικότητα ο Ερντογάν αποφυλακίζει κρατουμένους είτε για αδικήματα του κοινού ποινικού κώδικα (πορτοφολάδες, διαρρήκτες, λαθρεμπόρους και μικροαπατεώνες), προχωρώντας σε μια ακόμα κίνηση «πυγμής» προς όσους τολμούν να εκδηλώσουν τη διαφωνία τους στην αυταρχική και εκδικητική πολιτική του επίδοξου «σουλτάνου». Εν τω μεταξύ ο Τούρκος πρόεδρος συνεχίζει τις «εκκαθαρίσεις» στον χώρο των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, με νέες συλλήψεις δημοσιογράφων. Την Τετάρτη συνελήφθησαν ο εκδότης και 24 συντάκτες της φιλοκουρδικής εφημερίδας «Ozgur Gundem» έπειτα από την προσωρινή απαγόρευση κυκλοφορίας που της επέβαλε τουρκικό δικαστήριο, με την κατηγορία ότι «διεξάγει προπαγάνδα υπέρ του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν», το PKK . Οι νέες συλλήψεις ανεβάζουν τον αριθμό των κρατουμένων εργαζομένων στα τουρκικά ΜΜΕ στους ενενήντα εννέα (99), καθιστώντας έτσι την Τουρκία τη χώρα με τους περισσότερους φυλακισμένους δημοσιογράφους, βάσει των στοιχείων της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Δημοσιογράφων (ΕΟΔ).
και αυτοί είναι κυρίως Πακιστανοί, Αλγερινοί και Μαροκινοί. Αλλά και στα κέντρα προσωρινής φιλοξενίας η εικόνα δεν είναι καλύτερη. Στις δομές της Βόρειας Ελλάδας ο αριθμός των προσφύγων και μεταναστών ανέρχεται σε 18.982. Σε ορισμένους καταυλισμούς μάλιστα, όπως αυτός του πρώην εργοστασίου της Softex στη Θεσσαλονίκη, υπάρχουν καταγγελίες μελών ΜΚΟ για σεξουαλικές επιθέσεις σε βάρος γυναικών και παιδιών από άλλους μετανάστες. Στην Κεντρική Ελλάδα ο αριθμός των «εγκλωβισμένων» ανέρχεται σε 2.983, ενώ ασφυκτική είναι η κατάσταση και στις δομές της Αττικής, που φιλοξενούν 9.896 σε σύνολο χωρητικότητας 10.866. Σε αυτούς να υπολογίζονται και οι 3.500 πρόσφυγες και μετανάστες που παραμένουν σχεδόν επί έναν χρόνο στο Ελληνικό, κάτω από άθλιες συνθήκες, αλλά και περίπου 4.500 που εγκατέλειψαν τις δομές και έχουν... εξαφανιστεί! Είτε περιφέρονται στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη αναζητώντας κάποιον διακινητή που θα τους μεταφέρει παράνομα στη Βόρεια Ευρώπη είτε προσπαθούν να επιστρέψουν στην Ειδομένη περνώντας τις νύχτες κυνηγημένοι και κρυμμένοι σε δάση και χωράφια, προσπαθώντας να φθάσουν στα κλειστά σύνορα με τα Σκόπια...
16
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Αγαπάς την εφορία; Α��δειξη!
πολιτικη
17
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Τρεχάτε ��δα���ια μου
κουζινα
18
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Έτσι σώθηκε ο ελληνικός χρυσός στην Κατοχή Πώς διηγείται ο Ηλίας Βενέζης το χρονικό της φυγάδευσης Για την τύχη του ελληνικού χρυσού στη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου έχουν ακουστεί διάφορα σενάρια, άλλοτε βάσιμα, άλλοτε ευφάνταστα, άλλοτε συνωμοσιολογικά. Προφανώς ελάχιστοι γνωρίζουν ότι εδώ και 61 χρόνια υπάρχει επίσημη εκδοχή, μάλιστα άκρως περιγραφική και με κάθε λεπτομέρεια, για τις «περιπέτειες» του χρυσού που είχε στην κατοχή της η Τράπεζα της Ελλάδος κατά την εισβολή των Γερμανών. Στο (σπάνιο στις μέρες μας) «Χρονικό της Τράπεζας της Ελλάδας», έκδοσης 1955, το οποίο επιμελήθηκε ο συγγραφέας Ηλίας Βενέζης, με πρόλογο του τότε διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος και μετέπειτα πρωθυπουργού Ξενοφώντα Ζολώτα, υπάρ-
Ή
ταν πλέον φανερό ότι ολόκληρη η χώρα θα καταλαμβανόταν από τον εχθρό. Αποφασίσθηκε τότε όπως ο βασιλιάς και η κυβέρνηση αναχωρήσουν από την Αθήνα για να συνεχίσουν τον αγώνα και να υπερασπισθούν τα συμφέροντα της χώρας. Ο βασιλιάς και η κυβέρνηση, μετά και την αίτηση του πρεσβευτή της Μ. Βρετανίας, κάλεσαν τη διοίκηση της Τράπεζας της Ελλάδος να ακολουθήσει την κυβέρνηση και να μεταφέρει την έδρα της τραπέζης εκτός των τμημάτων της χώρας που θα καταλάμβανε ο εχθρός. Τόσο ο διοικητής της τράπεζας Κυριάκος Βαρβαρέσος όσο και ο υποδιοικητής Γεώργιος Μαντζαβίνος, υπακούοντας στην πρόσκληση, ακολούθησαν τον βασιλιά και την κυβέρνηση, με την απόφαση να μεταφέρουν την έδρα της τραπέζης εκεί όπου θα ήταν και η έδρα της ελεύθερης ελληνικής κυβέρνησης. Την αναχωρούσα διοίκηση της τραπέζης συνόδευσαν και ελάχιστοι ανώτεροι υπάλληλοι, συγκεκριμένα οι Αριστείδης Λαζαρίδης, Μίνως Λεβής και Σωκράτης Κοσμίδης. Προτού φύγει από την Αθήνα η διοίκηση της Τράπεζας της Ελλάδος είχε φροντίσει να μεταφέρει μακριά από την Αθήνα, στην Κρήτη, τα αποθέματα χρυσού της τραπέζης, που ήταν περιουσία του ελληνικού λαού. Χρόνια αργότερα, μετά την απελευθέρωση, ο διοικητής της τραπέζης Γεώργιος Μαντζαβίνος αφηγήθηκε στον γράφοντα το χρονικό εκείνης της μετακίνησης της διοίκησης της τραπέζης και την περιπέτεια της διάσωσης του χρυσού της. «Θυμάμαι» έλεγε ο Γεώργιος Μαντζαβίνος «ότι, αμέσως μόλις έγινε κατάδηλη η πρόθεση της Γερμανίας να βοηθήσει την Ιταλία στον αγώνα της ενάντια στην Ελλάδα – αγώνα τον οποίο είχε σχεδόν χάσει –, λάβαμε μέτρα για να μεταφερθεί ο χρυσός από τα θησαυροφυλάκια της Τράπεζας σε ασφαλές μέρος έξω από
την Αθήνα. Προκρίθηκε η Κρήτη, το υποκατάστημά μας Ηρακλείου, όπου είχαμε αρκετά ασφαλή χρηματοκιβώτια. Ο χρυσός, που ανερχόταν σε ουγγιές καθαρού καθ’ υπολογισμό βάρους 610.796, έπρεπε πρώτα να τοποθετηθεί σε ασφαλή κιβώτια. Όταν έγινε αυτή η προπαρασκευαστική εργασία, την οποία μόνο εμείς οι τρεις ή τέσσερις γνωρίζαμε στην Τράπεζα, ζητήθηκε συνδρομή από το Ναυτικό Επιτελείο, το οποίο έθεσε στη διάθεσή μας δυο αντιτορπιλικά, τον “Βασιλέα Γεώργιο” και τη “Βασίλισσα Όλγα”, τα οποία μετέφεραν τον χρυσό στο Ηράκλειο. Η μεταφορά έγινε στις αρχές Φεβρουαρίου, θυμάμαι ήταν Καθαρά Δευτέρα. Η αναχώρηση της διοίκησης της Τράπεζας της Ελλάδος από την Αθήνα, κατ’ ακολούθηση της αναχώρησης του βασιλιά και της κυβέρνησης, έγινε στις 22 Απριλίου 1941. Οι ανώτεροι υπάλληλοι της Τράπεζας Λαζαρίδης,
χουν όλα τα επίσημα ιστορικά ντοκουμέντα για τον ελληνικό χρυσό επί Κατοχής. Η διήγηση των γεγονότων συγκλονίζει. Η αγωνιώδης προσπάθεια ώστε να σωθεί ο χρυσός – ο οποίος θα βοηθούσε στην ανασυγκρότηση της χώρας την επομένη του πολέμου – και να μην πέσει στα χέρια των Γερμανών κατακτητών καταγράφεται βήμα προς βήμα, με μαρτυρίες κορυφαίων προσώπων της εποχής και ακλόνητες πηγές, όπως μπορεί εύκολα να διαπιστώσει κάποιος από το απόσπασμα που παραθέτει το «Π», με μια ελάχιστη προσαρμογή στη σύγχρονη γλώσσα – για την ευκολία κατανόησης εκ μέρους των αναγνωστών – της γλαφυρής περιγραφής του Ηλία Βενέζη:
Στο φως η επίσημη συγκλονιστική καταγραφή τού πώς δεν έπεσε στα χέρια των Γερμανών κατακτητών
Λεβής και Κοσμίδης, οι οποίοι θα μας συνόδευαν, πήραν εντολή να μεταβούν στον Μαραθώνα κι εκεί να επιβιβαστούν σε ένα πλοίο που είχε επιταχθεί. Το ατμόπλοιο στο οποίο επρόκειτο να επιβιβαστούν βυθίστηκε από τα γερμανικά Στούκας. Οι υπάλληλοί μας αναγκάστηκαν να επιστρέψουν στην Αθήνα και να φύγουν το ίδιο βράδυ από τον Πειραιά με άλλο οπλιταγωγό (σ.σ.: πολεμικό πλοίο, μεταγωγικό οπλιτών). Το ίδιο επίσης βράδυ φεύγαμε κι εμείς με την κυβέρνηση, με το αντιτορπιλικό “Βασίλισσα Όλγα”. Η επιβίβασή μας έγινε υπό τραγικές συνθήκες σε μια παραλία των Μεγάρων. Πλάι μας καιγόταν ένα ατμόπλοιο που είχε προ ολίγου βομβαρδιστεί από τα Στούκας. Πικρά συναισθήματα μας συνέθλιβαν. Φεύγαμε για ένα ταξίδι αγνώστου χρόνου και κανείς μας δεν γνώριζε αν επρόκειτο να επιστρέψουμε ζωντανοί. Φθάσαμε το πρωί της 23ης Απριλίου 1941 στη Σούδα. Ο βασιλιάς είχε μόλις φθάσει με αεροπλάνο, συνοδευόμενος μόνο από τον πρωθυπουργό, τον πρώην διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Εμμανουήλ Τσουδερό. Δεν είχαμε προλάβει να αποβιβαστούμε στη Σούδα, όταν μια επιδρομή Στούκας μάς ανάγκασε να καλυφθούμε μέσα σε έναν ελαιώνα. Από τη Σούδα πήγαμε στα Χανιά και εγκατασταθήκαμε στο υποκατάστημα της Τράπεζάς μας. Οι μέρες εκείνες στα Χανιά ήταν πολύ δύσκολες, γιατί, αμέσως μόλις οι Γερμανοί κατέλαβαν την Αθήνα και απέκτησαν αεροπορική βάση, άρχισαν τις επιδρομές, δυο και τρεις φορές την ημέρα, εναντίον των Χανίων».
Εγκατάσταση εκτός Ελλάδος
O διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Κυριάκος Βαρβαρέσος, στο μέσον, στη διάσκεψη του Μπρέττον Γουντς (1944)
Η διοίκηση της Τράπεζας, εργαζόμενη στα Χανιά υπό τις συνθήκες που περιεγράφησαν παραπάνω, άρχισε να αντιμετωπίζει τα διάφορα ζητήματα επισιτισμού, πιστώσεων κ.λπ. που παρουσιάζονταν, καθώς επίσης να αντι-
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2016
19
www.topontiki.gr
μετωπίζει τα εντελώς νέα προβλήματα τα οποία θα δημιουργούσε η εγκατάσταση ελληνικών αρχών εκτός της ελληνικής επικράτειας. Μεταξύ άλλων εισηγήθηκα την τροποποίηση του καταστατικού της Τράπεζας της Ελλάδος, η οποία έγινε με τον νόμο 3004/1941, ο οποίος όρισε ότι κατά τη διάρκεια της εχθρικής Κατοχής η Τράπεζα θα εγκαθίστατο στο εξωτερικό στην έδρα της νόμιμης ελληνικής κυβέρνησης και θα ασκούσε τις αρμοδιότητές της σύμφωνα με τις διατάξεις αυτού του νόμου. Στη βάση της νομοθεσίας αυτής η – εγκατεστημένη στο εξωτερικό – Τράπεζα της Ελλάδος αναγνωρίσθηκε μεταγενέστερα από τη Μ. Βρετανία και τις Ηνωμένες Πολιτείες ως η μόνη νομίμως εκπροσωπούσα τα συμφέροντα της Τράπεζας και δικαιούμενη να διαχειρίζεται τα στο εξωτερικό διαθέσιμα της Τράπεζας σύμφωνα με το καταστατικό και τους νόμους. Τα επιφέροντα τροποποιήσεις του καταστατικού της Τράπεζας της Ελλάδος άρθρα του Α. Ν. 3004/1941, εκδοθέντος στα Χανιά έχουν ως εξής: Άρθρο 2: Η Τράπεζα της Ελλάδος εδρεύει στην ίδια πόλη, στην οποία εδρεύει η νόμιμη κυβέρνηση της χώρας. Σε αυτή την πόλη βρίσκεται το κεντρικό της κατάστημα. Άρθρο 3: Η Τράπεζα της Ελλάδος διοικείται ως ακολούθως: α. Όλες οι αρμοδιότητες, οι ανατιθέμενες από το καταστατικό στον Διοικητή της Τράπεζας και στο Συμβούλιο Διευθύνσεως, ασκούνται από τον Διοικητή. β. Όλες οι αρμοδιότητες, οι ανατιθέμενες από το καταστατικό στο Γενικό Συμβούλιο ασκούνται από τον Διοικητή, οι σχετικές αποφάσεις του οποίου υπόκεινται στην έγκριση του προέδρου της κυβερνήσεως. γ. Όλες οι αρμοδιότητες, οι ανατιθέμενες από το καταστατικό στη Γενική Συνέλευση, ασκούνται από το υπουργικό συμβούλιο προτάσει του Διοικητού της Τράπεζας.
Απόφαση για την Πραιτόρια « Όταν άρχισε να διαγράφεται ως επικείμενη η κατάληψη της Κρήτης από τους Γερμανούς» – αφηγήθηκε στον γράφοντα μετά την απελευθέρωση ο Διοικητής Γεώργιος Μαντζαβίνος – «αρχίσαμε να προνοούμε και για τη μετακίνησή μας έξω από την Ελλάδα. Θέμα κύριο ήταν για μας πάλι να περισώσουμε τον χρυσό του αποθέματος και να τον μεταφέρουμε σε ασφαλή χώρα. Τέτοια χώρα ήταν η Νότια Αφρική. Ο χρυσός θα έπρεπε να μεταφερθεί από το Ηράκλειο στην Πραιτόρια, έδρα της Κεντρικής Τράπεζας της Ν. Αφρικής. Αποφασίστηκε να μεταφερθεί ο χρυσός πρώτα στη Σούδα, και από εκεί να φορτωθεί σε άλλο πλοίο για το μακρινό του ταξίδι. Η μεταφορά του χρυσού από το Ηράκλειο στη Σούδα έγινε με ένα μικρό αγγλικό ρυμουλκό, που λεγόταν “Σάλβυα” και κυβερνιόταν από έναν έφεδρο αξιωματικό του αγγλικού εμπορικού στόλου. Υπό διαρκείς επιθέσεις Στούκας ο χρυσός μεταφέρθηκε από το υποκατάστημα Ηρακλείου στο λιμάνι του
Το αντιτορπιλικό «Βασίλισσα Όλγα» με το οποίο φυγαδεύτηκε ο ελληνικός χρυσός στην Κρήτη Ηρακλείου και από εκεί φορτώθηκε στο ρυμουλκό, στο μικρό πλήρωμα του οποίου προστέθηκαν, ως συνοδοί του χρυσού, οι υπάλληλοι της Τράπεζας Αριστείδης Λαζαρίδης και Μίνως Λεβής. Όταν ξεκίνησε το “Σάλβυα”, τα Στούκας, που το παρακολουθούσαν, του επιτέθηκαν. Ο κυβερνήτης του ρυμουλκού κατόρθωσε τότε με τα μικρά του αντιαεροπορικά πολυβόλα να καταρρίψει δυο από τα γερμανικά αεροπλάνα. Υπό συνεχή συναγερμό, και με όλο τον χρυσό στο κατάστρωμα του ρυμουλκού, το “Σάλβυα” έφθασε τελικά στη Σούδα. Από εκεί άρχιζε το νέο δύσκολο εγχείρημα. Τα κιβώτια του χρυσού έπρεπε να μεταφορτωθούν από το “Σάλβυα” στο πλοίο που είχε ορίσει ο Άγγλος ναύαρχος για να παραλάβει τον χρυσό και να τον μεταφέρει στην Αλεξάνδρεια, πρώτο σταθμό του ταξιδιού. Ο Άγγλος ναύαρχος της Μεσογείου, παρόλο ότι μαινόταν η ναυμαχία το προηγούμενο βράδυ και εκείνη την ημέρα στο Κρητικό πέλαγος, είχε δεχθεί να αποσπάσει από τη μοίρα του μια αξιόμαχη μονάδα, το καταδρομικό “Διδώ”, και να το θέσει στη διάθεση της Τράπεζας της Ελλάδος για τη μεταφορά του χρυσού. Πάλι υπό συνεχή συναγερμό και βομβαρδισμό των Στούκας ο χρυσός μεταφορτώθηκε στο καταδρομικό, με τη βοήθεια και των Άγγλων ναυτών. Δίπλα στο “Διδώ”, που τα πυροβόλα του διαρκώς έβαλλαν, άρχισε – έχοντας χτυπηθεί – να καίγεται ένα πλοίο από τη Δανία. Όλη αυτή η δουλειά γινόταν με απίστευτα νευρικό ρυθμό, επειδή ο Άγγλος κυβερνήτης, φοβούμενος για το πλοίο του, βιαζόταν να το θέσει σε κίνηση και υπήρχε κίνδυνος ένα μέρος του πολύτιμου φορτίου, καθώς μεταφορτωνόταν, να πέσει στη θάλασσα.
Ευτυχώς η μεταφορά έγινε στο κάτω μέρος του πλοίου χωρίς καμιά ζημιά. Μόνο ένα κιβώτιο, ενώ μεταφερόταν, έσπασε και το μέρος γέμισε από χρυσές λίρες. Όλες οι χρυσές λίρες του κιβωτίου που είχαν σκορπίσει βρέθηκαν. Εκτός από μία».
Αλεξάνδρεια, Κάιρο, Σουέζ « Έπειτα από λίγες μέρες η διοίκηση της Τράπεζας της Ελλάδος χωρίστηκε στα δύο» – αφηγήθηκε ο Γεώργιος Μαντζαβίνος στον γράφοντα. «Ο πρωθυπουργός, μαζί με τον διοικητή της Τράπεζας Κυριάκο Βαρβαρέσο, αναγκάστηκαν να απομακρυνθούν σε ένα χωριό που απείχε από το υποκατάστημα Χανίων μία περίπου ώρα. Εκεί αποκλείστηκαν, γιατί στο μεταξύ άρχισαν να πέφτουν Γερμανοί αλεξιπτωτιστές. Εγώ έμεινα στα Χανιά για να προνοήσω για τη μεταφορά όλων στην Αίγυπτο, όπου αποφασίστηκε να καταφύγουμε. Η περιπέτεια του βασιλιά, του Προέδρου της κυβερνήσεως Εμμανουήλ Τσουδερού και του διοικητή της Τράπεζας Κυριάκου Βαρβαρέσου, όταν έφευγαν από την Κρήτη, είναι γνωστή. Αναγκάστηκαν να φτάσουν με τα πόδια στην άλλη άκρη του νησιού, δηλαδή από την πλευρά της Μεσογείου προς την πλευρά του Λιβυκού πελάγους, όπου θα επιβιβάζονταν σε αντιτορπιλικό για να φθάσουν στην Αλεξάνδρεια. Εμείς επιβιβαστήκαμε σε οπλιταγωγό – στις 22 ή 23 Μαΐου – και αναχωρήσαμε από τα Χανιά με κατεύθυνση προς την Αλεξάνδρεια. Όταν φτάσαμε στην Αλεξάνδρεια, είχαν ήδη μεταφερθεί εκεί τα κιβώτια του χρυσού, τον οποίο αποθηκεύσαμε προσωρινά στο υποκατάστημα της Εθνικής Τράπεζας της Αιγύπτου. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 20
20
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2016 www.topontiki.gr
ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ thn ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ Η κυβέρνηση και η διοίκηση της Τράπεζας εγκαταστάθηκαν τότε στην Αλεξάνδρεια. Εκεί είχαμε να αντιμετωπίσουμε σπουδαία ζητήματα, τα οποία εκκρεμούσαν μεταξύ της Ελλάδας και των συμμάχων της, ιδίως ζητήματα φορτίων τροφίμων που βρίσκονταν καθ’ οδόν για την Ελλάδα πριν από την κατάληψή της. Είχαμε επίσης να φροντίσουμε για την περαιτέρω τύχη του χρυσού. Κατόπιν παραμονής ενός μήνα στην Αλεξάνδρεια, το κεντρικό υποκατάστημα της Τράπεζάς μας μεταφέρθηκε στο Κάιρο, τρίτη κατά σειρά έδρα της διοίκησης της Τράπεζας. Σε συμφωνία με τις Συμμαχικές Αρχές ρυθμίσαμε τα της μεταφοράς του χρυσού της Τράπεζας, μέσω του Σουέζ, στην Πραιτόρια. Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι, όταν η διοίκηση της Τράπεζας της Ελλάδος ζήτησε από την Εθνική Τράπεζα της Αιγύπτου να της παραδώσει τον χρυσό που είχε εναποθηκευτεί στο υποκατάστημα της Αλεξάνδρειας, βρέθηκε προ της έντονης αντίρρησης της αιγυπτιακής Τράπεζας. “Εμείς ξέρουμε ότι η Τράπεζα της Ελλάδος είναι στην Αθήνα” έλεγαν οι Αιγύπτιοι, προφανώς υποκινούμενοι από άλλους. Χρειάστηκαν πολλά και έντονα διαβήματα για να παραδοθεί, τελικά, ο χρυσός. Τον τοποθετήσαμε σε φορτηγά αυτοκίνητα και με τη συνοδεία τανκς τον μεταφέραμε μέ-
Πώς οι Αιγύπτιοι προσπάθησαν να παρακρατήσουν τον αποθηκευμένο χρυσό
σω της ερήμου στο Σουέζ. Εκεί φορτώθηκε σε εμπορικό πλοίο που είχε επιταχθεί, στο οποίο επιβιβάστηκε και ο διευθυντής Αριστείδης Λαζαρίδης μαζί με έναν ακόμη υπάλληλο. Έτσι ο χρυσός μεταφέρθηκε στο Ντέρμπαν της Ν. Αφρικής, όπου στο μεταξύ φτάσαμε κι εμείς. Εκεί φορτώθηκε σε ειδική αμαξοστοιχία, την οποία είχε την καλοσύνη να θέσει στη διάθεσή μας ο στρατάρχης Σματς. Και με τη συνοδεία πάντοτε του διευθυντού Αριστείδη Λαζαρίδη ο χρυσός μεταφέρθηκε στο Τζέρμιστον της Ν. Αφρικής, όπου ελέγχθηκε. Να σημειωθεί εδώ ότι, επειδή ο χρυσός αποτελούνταν από διάφορα χρυσά νομίσματα, μέχρι και από ράβδους που είχαν προέλθει από τήξη χρυσών αντικειμένων στην Ελλάδα, ήταν ανάγκη να μετατραπεί σε ομοειδείς ράβδους που να περιέχουν τον καθορισμένο βαθμό καθαρότητας. Από τη νέα τήξη του χρυσού, η οποία εκτελέστηκε υπό την επίβλεψη της South African Reserve Bank, εκδοτικής τράπεζας της Ν. Αφρικής, στο Τζέρμιστον της Ν. Αφρικής, προέκυψε χρυσός της κεκανονισμένης καθαρότητας βάρους 608.350 ουγγιών. Ο χρυσός αυτός σε ράβδους μεταφέρθηκε στην Πραιτόρια, όπου και εναποτέθηκε για φύλαξη στα θησαυροφυλάκια της South African Reserve Bank. Τα έξοδα της μεταφοράς και της ανατήξεως του χρυσού ήταν ελάχιστα, γιατί, λό-
γω των ειδικών μέτρων ασφαλείας που είχαν ληφθεί, αποφύγαμε να πληρώσουμε ασφάλιστρα, τα οποία θα ανέρχονταν, σύμφωνα με τους μετριότερους υπολογισμούς, σε 500.000 λίρες».
Τέλος καλό... Αυτό είναι το χρονικό της διάσωσης του αποθέματος χρυσού της Τράπεζας της Ελλάδος. Σημειώνεται εδώ ότι η Ελλάδα υπήρξε η μόνη από τις καταληφθείσες χώρες της οποίας ο χρυσός μεταφέρθηκε εξ ολοκλήρου στο εξωτερικό και διέφυγε από τη γερμανική αρπαγή. Τα της μετακίνησης της διοίκησης της Τράπεζας εκτός της Ελλάδος αφηγήθηκε στη συνέχεια ο διοικητής Γεώργιος Μαντζαβίνος: « Έπειτα από σύντομη διαμονή στην Πραιτόρια και το Γιοχάνεσμπουργκ και έχοντας διακανονίσει το θέμα του χρυσού, μεταβήκαμε στο Κέιπ Τάουν, από όπου, μαζί με τον βασιλιά και την κυβέρνηση, αναχωρήσαμε για τη μόνιμη πλέον εκτός Ελλάδος προσωρινή έδρα μας, το Λονδίνο, που είχε ορισθεί ως έδρα και των λοιπών εν εξορία ευρωπαϊκών κυβερνήσεων. Φθάσαμε μέσω... Τρινιντάντ, μετά από περιπετειώδες κι επικίνδυνο για τη ζωή μας ταξίδι 28 ημερών, στις 22 Σεπτεμβρίου 1941. Εκεί εγκαταστήσαμε το κεντρικό κατάστημα του Ιδρύματος, δηλαδή την έκτη κατά σειρά προσωρινή έδρα της Τράπεζας της Ελλάδος εκτός των Αθηνών».
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2016
21
www.topontiki.gr
Εργασιακός Μεσαίωνας με φουλ ντόπα Αμφεταμίνες, κόκα, ψυχοδιεγερτικά, brain doping και «καλμαριστικά» για μεγαλύτερη απόδοση στην εργασία Ο Κιμ Γιονγκ Ουν της Βόρειας Κορέας, προκειμένου να ολοκληρωθεί το συντομότερο ένας ουρανοξύστης 70 ορόφων στην Πιονγκγιάνκ, διέταξε να χορηγείται στους εργάτες κρυσταλλική μεθαμφεταμίνη, ώστε οι εργάτες να αντέχουν τα εξαντλητικά ωράρια.
Η
αποκάλυψη, που έκανε τον γύρο του κόσμου, έγινε από ανώνυμη «πηγή», μέσα από την κατασκευαστική εταιρεία, στο Radio Free Asia στις 10.8.2016 και η αντίδραση της οργάνωσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα Human Rights Watch ήταν άμεση. Ο επικεφαλής της οργάνωσης στην Ασία δήλωσε ότι πρόκειται για συνθήκες που θυμίζουν την περίοδο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν οι ναζί υπέβαλλαν εκατομμύρια άτομα σε καταναγκαστική εργασία υπό εξαιρετικά απάνθρωπες συνθήκες. Το εργασιακό ντόπινγκ, στις διάφορες εκδοχές του, έρχεται όλο και πιο συχνά πλέον στην επικαιρότητα τα τελευταία 15 χρόνια. Τον Απρίλιο του 2004 ήταν η πρώτη φορά που δημοσιοποιήθηκαν καταγγελίες για σκληρό ντοπάρισμα εργαζομένων, μάλιστα και παιδιών. Αφορούσαν μεγάλη πολυεθνική αθλητικών ειδών που κατηγορήθηκε ότι εμπλέκεται σε σκάνδαλο, υποχρεώνοντας ακόμα κι ανήλικους να εργάζονται 60 ώρες την εβδομάδα. Συγκεκριμένα, η πολυεθνική συνεργαζόταν με ενδιάμεσες βιοτεχνίες, με έδρα την Ταϊλάνδη. Μια 25χρονη γαζώτρια ονόματι Εέ και η 32χρονη επιθεωρήτρια Σενγκ δήλωσαν στο γερμανικό «Spiegel»: «Εργαζόμασταν καθημερινά 15-17 ώρες. Πολλή εργασία, λίγος ύπνος, καθόλου ελεύθερος χρόνος και άδεια μόνο 13 μέρες ετησίως. Αν μετά από 17 ώρες δουλειάς χασμουριόμασταν από την κούραση, μας επιβαλλόταν πρόστιμο 10 ευρώ, ποσό που ήταν περιουσία για εμάς. Κάθε μέρα ήμασταν υποχρεωμένες να πίνουμε ένα ρόφημα. Ο αρχιεργάτης έριχνε μέσα στο ρόφημα χάπι αμφεταμίνης προκειμένου να αντέχουμε να δουλεύουμε πολλές ώρες. Σύντομα, αρχίσαμε να υποφέρουμε από συμπτώματα κατάθλιψης, όπως κι άλλες κοπέλες στη δουλειά. Ήταν κάποια από τα συμπτώματα της αμφεταμίνης.
«Ο εργολάβος θα προτιμήσει αυτόν που εγγυάται ότι θα εργάζεται 15 ώρες τη μέρα»
παραγωγικότητά τους. Ρουφούν κοκαΐνη για να δουλεύουν περισσότερο. Μια ολόκληρη γενιά του ιταλικού Βορρά δηλητηριάζεται». Το ρεπορτάζ βασιζόταν σε επίσημη έκθεση της Υπηρεσίας των Γιατρών Εργασίας της Β. Ιταλίας, σύμφωνα με την οποία ο ένας στους πέντε νεαρούς οικοδόμους (σε Μιλάνο, Μπέργκαμο, Μπρέσια, Βερόνα κ.α.) σνίφαρε κοκαΐνη: «Η ντοπαρισμένη οικονομία μας είναι αυτή που γεννάει το ντόπινγκ. Αρκεί να κάνει κάποιος μια βόλτα στα χωριά της Μπρέσια. Τα μυώδη αυτά αγόρια που πάνε το πρωί στη δουλειά μοιάζουν με δαιμονισμένα. Νομίζεις ότι πάνε στον πόλεμο, αλλά το μόνο που κάνουν είναι να φτιάχνουν τα σπίτια μας. Με κινήσεις αυτοματοποιημένες, με ρυθμούς γρήγορους και με μια ενέργεια απίστευτη. Ο εργολάβος θα προτιμήσει αυτόν που εγγυάται ότι θα εργάζεται 15 ώρες τη μέρα και όχι αυτόν που θα βγάζει απλά το οκτάωρό του και θα πέφτει μετά ξερός από την κούραση».
To 12% ντοπάρεται στη Γερμανία Βρισκόμασταν σε υπερδιέγερση μέχρι τρέλας στις ώρες εργασίας». Ανάλογες δηλώσεις έκανε και η επικεφαλής για τα δικαιώματα των εργαζομένων στην Ταϊλάνδη, ενώ υπήρξε και σειρά εκρηκτικών διαδηλώσεων για τις απάνθρωπες συνθήκες εργασίας που επιβάλλουν μεγάλες ξένες εταιρείες.
Κοκαΐνη σε οικοδόμους στην Ιταλία Ωστόσο, το εργασιακό ντόπινγκ δεν αφορά μόνο κράτη και πολυεθνικές, αλλά κι επαγγελματικούς κλάδους. Στις 22.9.2006 η ιταλική εφημερίδα «Ρεπούμπλικα» φιλοξενούσε αποκαλυπτικό ρεπορτάζ για ντοπάρισμα με κοκαΐνη σε οικοδόμους, ώστε να μπορούν να εργάζονται περισσότερες ώρες. « Έτσι ντοπάρονται οι οικοδόμοι» έγραφε η «Ρεπούμπλικα»: «Παίρνουν ουσίες για να αντιμετωπίσουν την κόπωση και να αυξήσουν την
Το πρόβλημα άρχισε πλέον να απασχολεί και μεγάλους ασφαλιστικούς φορείς της Ευρώπης, όπως τον γερμανικό DAK, που έχει στις τάξεις του 6,2 εκατ. εγγεγραμμένους εργαζομένους στη χώρα. Τόσο το 2009 όσο και το 2014 διεξήγαγε έρευνες, όπου μελετήθηκαν στοιχεία 2,6 εκατομμυρίων ασφαλισμένων. Τα αποτελέσματα ήταν εφιαλτικά: Το ποσοστό των Γερμανών εργαζομένων που καταφεύγουν σε συστηματική λήψη φαρμάκων, κυρίως ψυχοδιεγερτικών κ.ά., για να τα βγάλουν πέρα με τις απαιτήσεις και το άγχος της δουλειάς εκτινάχθηκε από 4,7% σε 6,7% μεταξύ 2009 και 2014. Εκτιμάται ότι τουλάχιστον το 12% από το σύνολο των εργαζομένων της Γερμανίας «ντοπάρεται». Η πλειονότητα καταφεύγει σε φάρμακα για την καταπολέμηση του άγχους, των νευρικών διαταραχών και της υπερκόπωσης σε πο-
σοστό 60,6%, ενώ χρήση αντικαταθλιπτικών κάνει το 34%. Ένας στους οκτώ εργαζομένους λαμβάνει συστηματικά διεγερτικά χάπια κατά της υπνηλίας. Σε έρευνα, εξάλλου, που δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση «BMC Medicine» αποκαλύφθηκε το 2015 ότι το 9% των χειρουργών στις ΗΠΑ καταφεύγει στο «brain doping», δηλαδή στη χρήση νοοτρόπων ουσιών, των «έξυπνων φαρμάκων τελευταίας γενιάς». Ενδεικτικό για το πόσο έχει αρχίσει να ξεφεύγει η κατάσταση, είτε στο θέμα της βάρβαρης και αδίστακτης κακοποίησης εργαζομένων, ακόμα και παιδιών, είτε σε επίπεδο άγριου ανταγωνισμού για την επιβίωση και την αντιμετώπιση του στρες στους χώρους εργασίας, είναι το δημοσίευμα των «Λος Άντζελες Τάιμς» τον Δεκέμβριο του 2008. Ακόμα και στον χώρο της κλασικής μουσικής (!) χρησιμοποιούνται σκευάσματα, όπως το Inderal, που είναι αναστολείς των β’ υποδοχέων, για να μπλοκάρονται οι υποδοχείς της αδρεναλίνης, ώστε οι μουσικοί να μη νιώθουν νευρικότητα κι ένταση. Η φλαουτίστρια στη συμφωνική του Σαν Ντιέγκο, Σάρα Τακ, εκτίμησε από την προσωπική της εμπειρία ότι «το ένα τέταρτο από τους φλαουτίστες χρησιμοποιούν τέτοια φάρμακα πριν από παραστάσεις και οντισιόν». Δηλώσεις του νευρολόγου από την Ιατρική Σχολή του Ουισκόνσιν, Μπερντ Ρέμλερ, στους «Λος Άντζελες Τάιμς» επιβεβαίωσαν το μέγεθος του προβλήματος: «Στόχος των χρηστών είναι να μπλοκάρονται συγκεκριμένοι υποδοχείς του εγκεφάλου, για να είναι ο μουσικός αναπόσπαστος και ήρεμος». Όπου κι αν κοιτάξει κανείς, Ανατολή ή Δύση, Βορρά ή Νότο, κλειστές ή ανοιχτές οικονομίες, το εργασιακό ντόπινγκ θεριεύει επικίνδυνα, θέτοντας σε μεγάλο ρίσκο τη σωματική και ψυχική υγεία των εργαζομένων... Ακόμα και την ίδια τους τη ζωή...
22
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Δεν έχουν, δεν πληρώνουν Σημαντική υστέρηση στα έσοδα του Ιουλίου. Με νέους φόρους απειλεί η «μαύρη τρύπα» Σέντσι δεν έχουν να πληρώσουν οι περισσότεροι φορολογούμενοι για την πρώτη δόση του φόρου εισοδήματος, με αποτέλεσμα να έχει δημιουργηθεί «μαύρη τρύπα» 755 εκατ. ευρώ στα έσοδα Ιουλίου.
Σ
ύμφωνα μάλιστα με τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο Ιανουαρίου - Ιουλίου 2016, το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 28.019 εκατ. ευρώ παρουσιάζοντας μείωση κατά 621 εκατ. ευρώ ή 2,2% έναντι του στόχου του Προϋπολογισμού 2016. Τον Ιούλιο του 2016 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 5.031 εκατ. ευρώ μειωμένο κατά 755 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο. Την ιδία ώρα παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 810 εκατ. ευρώ έναντι ελλείμματος 840 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2015 και στόχου του προϋπολογισμού 2016 για έλλειμμα 3.486 εκατ. ευρώ. Το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 3.571 εκατ. ευρώ, έναντι πρωτογενούς πλεονάσματος 3.712 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το
Ο ασφυκτικός συνδυασμός δανείων, φόρων και ασφαλιστικών απειλεί τις ρυθμίσεις
2015 και στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 874 εκατ. ευρώ. Τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 25.972 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 422 εκατ. ευρώ ή 1,7% έναντι του στόχου του προϋπολογισμού 2016. Οι επιστροφές εσόδων (εξαιρουμένων των επιστροφών από το πρόγραμμα εκκαθάρισης ληξιπρόθεσμων οφειλών) ανήλθαν σε 1.720 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 220 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (1.500 εκατ. ευρώ). Τα έσοδα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων ανήλθαν σε 2.047 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 1.043 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του προϋπολογισμού 2016. Τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν στα 5.012 εκατ. ευρώ, μειωμένα έναντι του μηναίου στόχου κατά 354 εκατ. ευρώ. Οι επιστροφές εσόδων του Ιουλίου 2016 (εξαιρουμένων των επιστροφών από το πρόγραμμα εκκαθάρισης ληξιπρόθεσμων οφειλών) ανήλθαν σε 249 εκατ. ευρώ σημειώνοντας αύξηση κατά 40 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου του προϋπολογισμού 2016 (209 εκατ. ευρώ). Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου - Ιουλίου
2016 ανήλθαν στα 28.829 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 3.297 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (32.126 εκατ. ευρώ). Ειδικότερα, οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 27.124 εκατ. ευρώ και είναι μειωμένες κατά 2.397 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου, κυρίως λόγω της μείωσης των πρωτογενών δαπανών κατά 2.004 εκατ. ευρώ. Οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού παρουσιάζονται αυξημένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2015 κατά 607 εκατ. ευρώ. Έχουν καταβληθεί επιπλέον 390 εκατ. ευρώ για επιχορηγήσεις νοσοκομείων, 122 εκατ. ευρώ για την έκτακτη οικονομική ενίσχυση για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, 162 εκατ. ευρώ για επιδοτήσεις γεωργίας και 46 εκατ. ευρώ για εξοπλιστικά προγράμματα του υπουργείου Εθνικής Άμυνας. Οι δαπάνες του ΠΔΕ διαμορφώθηκαν σε 1.705 εκατ. ευρώ μειωμένες κατά 900 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου. Ειδικά για τον μήνα Ιούλιο οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 4.833 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται αυξημένες κατά 53 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου, ενώ οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 4.430 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται αυξημένες κατά 70 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου. Οι δαπάνες του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 403 εκατ. ευρώ μειωμένες κατά 17 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου.
Βροχή οι κατασχέσεις Εν τω μεταξύ περί τα 1.800 κατασχετήρια καθημερινώς φεύγουν από την εφορία και τα ταμεία φέρνοντας εφιάλτες σε εκατομμύρια πολίτες και επαγγελματίες καθώς οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του ιδιωτικού τομέα ξεπερνούν πλέον τα 215 δισ. ευρώ. Ειδικότερα πάνω από 1.200 ηλεκτρονικές εντολές κατάσχεσης καταθέσεων φεύγουν καθημερινά από τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων, ενώ ακόμη 600 κατασχετήρια αποστέλλονται από το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Εισφορών. Συνολικά ανοιχτούς λογαριασμούς με την εφορία έχουν πάνω από 4 εκατομμύρια φορολογούμενοι, άλλοι 300.000 συνωστίζονται στα ασφαλιστικά ταμεία και σε περίπου 3 εκατομμύρια υπολογίζονται οι φάκελοι δανείων που έχουν «κοκκινίσει» στις τράπεζες, με τη μεγάλη πλειονότητα να αφορά καταναλωτικά και στεγαστικά δάνεια. Την ίδια ώρα εκφράζονται φόβοι ότι ο α-
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2016
23
www.topontiki.gr
Η έλλειψη πίστωσης απειλεί την πορεία των εσόδων Η κακή πιστοληπτική ικανότητα των Ελλήνων και η απροθυμία των τραπεζών να χορηγήσουν μαζικά πιστωτικές κάρτες βάζει φρένο στα σχέδια της... εφορίας. Παρά την αύξηση που παρατηρήθηκε στη χρήση του πλαστικού χρήματος μετά την επιβολή των capital controls, ο αριθμός των πολιτών που διατηρούν πιστωτική κάρτα στο πορτοφόλι τους παραμένει κατά 60% μικρότερος συγκριτικά με τα προ κρίσης επίπεδα. Στο τέλος του 2015, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, πιστωτική κάρτα διέθεταν 2,56 εκατ. πολίτες, όταν στο τέλος του 2009 οι ενεργές κάρτες ήταν 6,145 εκατ. Από τα 2,56 εκατ. κατόχους πιστωτικών καρτών πολύ λίγοι διατηρούν επαρκές πιστωτικό υπόλοιπο στην κάρτα τους είτε για να πληρώσουν τους φόρους τους σε έως και 12 άτοκες δόσεις είτε για να προχωρήσουν σε αγορές καταναλωτικών ειδών, τροφοδοτώντας το Taxis ηλεκτρονικά με τα στοιχεία της συναλλαγής. Η κατάθεση του νομοσχεδίου για τη σύνδεση του αφορολόγητου της κλίμακας με τη χρήση του πλαστικού χρήματος (χρεωστικών και πιστωτικών
σφυκτικός συνδυασμός της ανάγκης εξυπηρέτησης δανείων, φορολογικών υποχρεώσεων και ασφαλιστικών εισφορών θα προκαλέσει την «έκρηξη» και των ρυθμισμένων οφειλών, καθώς θα υπάρχει επικάλυψη των δόσεων με νέες υποχρεώσεις. Από τα τελευταία στοιχεία προκύπτει ότι ήδη δύο από τους τρεις που είχαν καταφύγει σε ρύθμιση χρεών στα ασφαλιστικά ταμεία έχουν τεθεί εκτός (περίπου 98.000 σε σύνολο 147.308 ρυθμίσεων), ενώ ειδικά για τη ρύθμιση των 100 δόσεων, το διάστημα Απριλίου - Ιουνίου 2016, ένας στους δύο οφειλέτες σε σύνολο 75.451 απεντάχθηκε. Τον Ιούλιο, παράλληλα, δημιουργήθηκαν νέα ληξιπρόθεσμα χρέη 1,2 δισ. ευρώ στις εφορίες, ανεβάζοντας το συνολικό ποσό στα 90 δισ. ευρώ. Οι εκπρόσωποι των μικρομεσαίων επιχειρήσεων ζητούν μια δεύτερη ευκαιρία για τη ρύθμιση χρεών, ωστόσο, όσο κυβέρνηση και πιστωτές δεν καταλήγουν σε ένα σχέδιο κοινής αποδοχής για τη διαχείριση του ιδιωτικού χρέους, η κατάσταση θα συνεχίσει να είναι ασφυκτική για χιλιάδες πολίτες και το βάρος θα πέφτει σε κατασχέσεις και πλειστηριασμούς. Εν τω μεταξύ το οικονομικό επιτελείο εμφανίζεται προβληματισμένο για την πορεία είσπραξης των εσόδων, δεδομένου ότι έχει εξαντληθεί η φοροδοτική ικανότητα πολιτών και επιχειρήσεων. Οι υψηλοί φόροι και οι αυξημένες προκαταβολές φόρου για τους ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες με την αύξηση της προκαταβολής φόρου από το 55% στο 75% έχουν δημιουργήσει μια ασφυκτική κατάσταση στα νοικοκυριά, που αδυνατούν να ανταποκριθούν στις υποχρε-
καρτών), σύμφωνα με την «Καθημερινή», αναβλήθηκε για πολλοστή φορά. Με δεδομένο ότι η Βουλή θα παραμείνει κλειστή έως το τελευταίο δεκαήμερο του Αυγούστου, το νομοσχέδιο δεν πρόκειται να ψηφιστεί πριν από τον Σεπτέμβριο, ενώ πλέον είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν το μέτρο θα ισχύσει για τα εισοδήματα του 2016. Πέραν της ψήφισης του νόμου, το υπουργείο Οικονομικών πρέπει να είναι σε θέση να ταυτίσει τις κάρτες με τους ΑΦΜ των φορολογουμένων. Το εγχείρημα δεν είναι εύκολο, καθώς σε κάθε φορολογούμενο αντιστοιχούν περισσότερες από μία κάρτες. Δεν αποκλείεται οι ίδιοι οι φορολογούμενοι να κληθούν να δηλώσουν σε ηλεκτρονική εφαρμογή του Taxis τον αριθμό της κάρτας (ή των καρτών) που χρησιμοποιούν για τις συναλλαγές. Αυτή είναι μια εξαιρετικά χρονοβόρα διαδικασία, η οποία πολύ δύσκολα θα μπορέσει να ολοκληρωθεί έως το τέλος του χρόνου. Το πιο πιθανό σενάριο πλέον είναι ότι η σύνδεση του αφορολόγητου με τις ηλεκτρονικές πληρωμές θα αναβληθεί για το νέο έτος. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της Τράπεζας της
ώσεις τους όχι μόνο προς την εφορία, αλλά και στις τράπεζες γενικότερα. Σύμφωνα με τα στοιχεία του προϋπολογισμού, μέχρι το τέλος του έτους πρέπει να καταβληθούν 12-13 δισ. ευρώ από τους φορολογουμένους για τα ακίνητα που διαθέτουν, τα αυτοκίνητα, τον φόρο εισοδήματος, τον φόρο μισθωτών υπηρεσιών, την αυξημένη εισφορά αλληλεγγύης και τα τέλη κυκλοφορίας, τα περισσότερα εκ των οποίων θα καταβληθούν εντός του καλοκαιριού. Επίσης, στο ίδιο χρονικό διάστημα το ελληνικό Δημόσιο πρέπει να εισπράξει έσοδα από τους φόρους κατανάλωσης (όλους τους έμμεσους φόρους) που ξεπερνούν τα 14 δισ. ευρώ. Συνολικά στο δεύτερο εξάμηνο του έτους το Δημόσιο πρέπει να εισπράξει έσοδα (από άμεσους και έμμεσους φόρους) που προσεγγίζουν τα 28 δισ. ευρώ. Το ποσό είναι ιδιαίτερα μεγάλο, δεδομένης της κατάστασης στην ελληνική οικονομία, και δεν αποκλείεται ο στόχος να μην εκπληρωθεί. Και αυτό καθώς κάθε μήνα φυσικά και νομικά πρόσωπα αφήνουν απλήρωτους φόρους άνω του 1 δισ. ευρώ. Στην περίπτωση λοιπόν που τον Αύγουστο διαπιστωθεί κόπωση των δημοσίων εσόδων, θα αποφασισθεί εάν θα ενεργοποιηθεί το Plan B του υπουργείου Οικονομικών, το οποίο προβλέπει την εφαρμογή νωρίτερα κάποιων φόρων που έχουν ήδη ψηφιστεί από την ελληνική Βουλή, όπως για παράδειγμα τους νέους φόρους στα καύσιμα. Κανονικά θα πρέπει να εφαρμοστούν από τον Ιανουάριο του 2017, ωστόσο ορατό είναι το ενδεχόμενο να τεθούν σε ισχύ από τον Οκτώβριο του 2016.
Ελλάδoς, οι κάρτες ανήλθαν στο τέλος του έτους στα 14,2 εκατ. Από αυτές, 11,5 εκατ. είναι χρεωστικές και 2,698 εκατ. πιστωτικές. Κατά το β’ εξάμηνο του 2015 – πρώτο εξάμηνο εφαρμογής των περιορισμών στις τραπεζικές συναλλαγές – εκδόθηκαν 1,4 εκατ. νέες κάρτες (σ.σ.: στο τέλος Ιουνίου οι Έλληνες κατείχαν 12,8 εκατ. κάρτες και μέσα σε ένα εξάμηνο ο συνολικός αριθμός αυξήθηκε κατά 10,94%). Η αύξηση οφείλεται σχεδόν εξ ολοκλήρου στην έκδοση χρεωστικών καρτών, ο αριθμός των οποίων αυξήθηκε από 10,24 εκατ. σε 11,502 εκατ. Όσον αφορά τον αριθμό των πιστωτικών καρτών, αυξήθηκαν στο β’ εξάμηνο μόλις κατά 130.000 τεμάχια (σ.σ.: οι πιστωτικές αυξήθηκαν από 2,56 εκατ. τον Ιούνιο σε 2,698 εκατ. στο τέλος του 2015, με την ποσοστιαία αύξηση να διαμορφώνεται στο 5,39%). Συνολικά, οι συναλλαγές με πλαστικό χρήμα έφτασαν το 2015 στα 381 εκατ. έναντι 286,6 εκατ. το 2014, ενώ η αξία των συναλλαγών αυξήθηκε κατά 12% στα 53,2 δισ. ευρώ από 47,5 δισ. ευρώ το 2014.
24
Οικονομία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Τα φθινοπωρινά προαπαιτούμενα Τουλάχιστον 43 οι παρεμβάσεις για να κλείσει και η δεύτερη αξιολόγηση Έρχεται η δεύτερη αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος τον Οκτώβριο, η οποία συνδέεται με δόση συνολικού ύψους 6,1 δισ. ευρώ. Την ίδια ώρα τα προαπαιτούμενα είναι προ των πυλών, αφού θα πρέπει να ψηφιστούν έως τις 11 Δεκεμβρίου 2016.
Έ
τσι, συνολικά μέχρι τον Οκτώβριο θα πρέπει να κλείσουμε τουλάχιστον 43 προαπαιτούμενα, αν θέλουμε να πάρουμε την επόμενη δόση, μέρος της οποίας – περίπου 1,4 δισ. ευρώ – θα κατευθυνθεί και πάλι για την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου. Τα προαπαιτούμενα του Οκτωβρίου περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων τα εξής: Αλλαγές στα εργασιακά, ώστε να εναρμονιστεί το υφιστάμενο καθεστώς με το βέλτιστο ευρωπαϊκό. Στον τομέα αυτόν θα κυριαρχήσει το θέμα του συνδικαλιστικού νόμου (κυρίως το πλαίσιο των απεργιών), αλλά και το πλαίσιο των ομαδικών απολύσεων, με τους θεσμούς να πιέζουν για την πλήρη απελευθέρωσή τους. Παρεμβάσεις για την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας. Εφαρμογή των τριών εργαλειοθηκών του ΟΟΣΑ. Οι εν λόγω παρεμβάσεις θα αφορούν φαρμακευτικά προϊόντα, τρόφιμα, υλικά οικοδομών, την κυριακάτικη λειτουργία των καταστημάτων, τα αναψυκτικά, τα πετρελαϊκά προϊόντα κ.λπ. Αλλαγές στο πλαίσιο των κοινωνικών παροχών προκειμένου να εξασφαλιστούν πόροι για τη χρηματοδότηση του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος. Προσαρμογές στην αγορά ενέργειας, όπου μεταξύ άλλων αναμένεται να τεθεί το θέμα της αλλαγής της μετοχικής σύνθεσης του ΑΔΜΗΕ. Νέα αναθεώρηση των αντικειμενικών αξιών μέχρι το φθινόπωρο και προσαρμογή των συντελεστών του ΕΝΦΙΑ.
Όλη η ατζέντα της διαπραγμάτευσης κυβέρνησης κουαρτέτου
Επανεξέταση των κινήτρων που αφορούν τη φορολόγηση εισοδήματος των επιχειρήσεων και κατάργηση αυτών που κρίνονται ως αναποτελεσματικά ή άδικα. Μεταρρύθμιση του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων, για την αναγκαστική εκποίηση περιουσιακών στοιχείων σε δημόσιους πλειστηριασμούς. Κωδικοποίηση της νομοθεσίας του ΦΠΑ, η οποία μεταξύ άλλων θα περιλαμβάνει και συντόμευση του χρονικού διαστήματος για την καταβολή του φόρου. Αναμένεται να επανεξεταστεί η καταβολή του φόρου ανά τρίμηνο που ισχύει σήμερα για εκατοντάδες χιλιάδες επαγγελματίες, αλλά και η απαλλαγή από την υποχρέωση υποβολής δήλωσης ΦΠΑ για όσους έχουν έσοδα κάτω από 25.000 ευρώ ετησίως. Να προχωρήσει το λεγόμενο «περιουσιολόγιο», με το οποίο η εφορία θα έχει πληρέστερη εικόνα της φοροδοτικής ικανότητας των πολιτών. Αύξηση της φορολογικής συμμόρφωσης με την προώθηση και τη διευκόλυνση της χρήσης ηλεκτρονικών πληρωμών και τη μείωση της χρήσης μετρητών.
Τι προβλέπεται για τις δόσεις ληξιπρόθεσμων οφειλών στην εφορία Δύο είναι οι ρυθμίσεις που ισχύουν σήμερα σε ό,τι αφορά την αποπληρωμή σε δόσεις των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τη φορολογική διοίκηση: 1. Η πάγια ρύθμιση της υποπαραγράφου A2 του πρώτου άρθρου του Ν. 4152/2013. Δόσεις: Σε δύο (2) έως δώδεκα (12) ισόποσες μηνιαίες δόσεις και κατ’ εξαίρεση έως είκοσι τέσσερις (24) ισόποσες μηνιαίες δόσεις, εφόσον πρόκειται για οφειλές που βεβαιώνονται από έκτακτη αιτία.
Αίτηση: Η αίτηση για υπαγωγή στη ρύθμιση υποβάλλεται ηλεκτρονικά, μέσω διαδικτυακής εφαρμογής στο taxis. 2. Η ρύθμιση του άρθρου 43 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας - ΚΦΔ, (Ν. 4174/2013). Δόσεις: Δυνατότητα καταβολής των οφειλών που ρυθμίζονται σε μηνιαίες δόσεις, έως δώδεκα (12). Κατ’ εξαίρεση παρέχεται η δυνατότητα καταβολής σε μηνιαίες δόσεις μέχρι τις είκοσι τέσσερις (24) για οφειλές που βεβαιώνονται και
καταβάλλονται εφάπαξ. Αίτηση: Η αίτηση για υπαγωγή στη ρύθμιση υποβάλλεται στον αρμόδιο προϊστάμενο της ΔΟΥ ή της Υπηρεσίας που είναι αρμόδια για την επιδίωξη είσπραξης της οφειλής. Ο προϊστάμενος της ΔΟΥ είναι επίσης ο αρμόδιος για την έγκριση της ρύθμισης, την εξέταση των δικαιολογητικών, την παρακολούθηση, την τήρηση των όρων, τη διαπίστωση της απώλειας και κάθε άλλη αναγκαία διαδικασία.
τυράκια... Νέο ηλικιακό όριο με βάση το έτος 2007 ακούγεται ότι θα μπει στα τέλη κυκλοφορίας του 2017. Αυτό σημαίνει ότι όποιος έχει αυτοκίνητο με ημερομηνία κυκλοφορίας προγενέστερη του 2007 θα πληρώνει τέλη με βάση τον κυβισμό, ενώ όποιος έχει αυτοκίνητο με ημερομηνία κυκλοφορίας μεταγενέστερη του 2007 θα πληρώνει με βάση τις εκπομπές αερίων ρύπων. Δεν πρόκειται να ψηφιστεί πριν από τον Σεπτέμβριο το νομοσχέδιο για το πλαστικό χρήμα, με αποτέλεσμα να είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν το μέτρο θα ισχύσει για τα εισοδήματα του 2016. Πέραν της ψήφισης του νόμου, το υπουργείο Οικονομικών πρέπει να είναι σε θέση να ταυτίσει τις κάρτες με τους ΑΦΜ των φορολογουμένων. Ο νέος μόνιμος μηχανισμός κινητικότητας δημοσίων υπαλλήλων θα τεθεί σε εφαρμογή από την 1η Ιανουαρίου 2017. Με τις αλλαγές που θα φέρνει, υπολογίζεται ότι θα μειώσει σε περίπου δύο μήνες τον μέσο χρόνο μιας μετάταξης, που φτάνει σήμερα από ένα έως και τρία χρόνια. Η κινητικότητα μεταξύ φορέων αφορά την κάλυψη κενών θέσεων και θα έχει πλήρως εθελοντικό χαρακτήρα.
...και φάκες Ψάχνει να βρει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης 900 εκατ. ευρώ για το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης έως το τέλος του χρόνου ώστε να υλοποιηθεί και να εφαρμοστεί καθολικά σε όλους τους δήμους της χώρας το πρόγραμμα για το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης από 1.1.2017. Να ξαναπάρουν το ΕΚΑΣ περιμένουν οι χαμηλοσυνταξιούχοι που έχασαν το επίδομα επειδή το οικογενειακό τους εισόδημα ξεπέρασε τα 11.000 ευρώ, όπως και οι συνταξιούχοι με αναπηρία 80% και άνω, όμως η επιστροφή του αποδεικνύεται δύσκολη αφού ακόμη δεν έχει βρεθεί ο τρόπος αλλά δεν έχουν εξασφαλιστεί και οι πόροι για την επιστροφή του ΕΚΑΣ. «Άφαντα» παραμένουν τα σχεδόν 1,3 δισ. ευρώ που δόθηκαν από τους δανειστές τον Ιούνιο και τον Ιούλιο, ως δόση από το νέο δάνειο, προκειμένου να αποπληρώσει το Δημόσιο έως και 3,5 δισ. από τα χρέη του προς τους ιδιώτες, μέσα στο 2016. Για το θέμα αυτό το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους λέει πως «δεν εμφανίζονται στις δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού γιατί αυτές οι πληρωμές αφορούν χρέη που εξοφλούνται από το δάνειο και δεν έχουν δημοσιονομικό αντίκτυπο»!!!
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2016
25
www.topontiki.gr
Μάνα είναι μόνο μία... ...ακόμη και αν μιλάμε για τη μάνα του παγκόσμιου υπερπρωταθλητή Γιουσέιν Μπολτ
H Τζένιφερ Μπολτ, ο ανύπαντρος Γιουσέιν και η οικογένεια
Κάποιοι υποστηρίζουν πως υπάρχει ένα κρυφό σχολειό που μαθαίνει στις μαμάδες τις ατάκες που λένε όλες τους: «Για τους γονείς το παιδί είναι πάντα παιδί... Όταν θα γίνεις κι εσύ γονιός, θα καταλάβεις. Να βρεις έναν καλό άνθρωπο, να κάνεις οικογένεια. Ζακέτα να πάρεις!».
Γ
ια κάποιους άλλους, πάλι, οι φράσεις αυτές (η τελευταία χρησιμοποιείται καθ’ υπερβολή) αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του λεξιλογίου της «ελληνίδας μάνας». Και αυτής που βάζει σεμεδάκια πάνω στην τηλεόραση και της άλλης που δεν το κάνει. Η μητέρα του Γιουσέιν Μπολτ, η Τζένιφερ, ήρθε να ανατρέψει και τη μία και την άλλη θεωρία και να αποδείξει τελικά ότι «η μάνα είναι παντού ίδια», από την Ελλάδα ώς την Τζαμάικα. Λίγες ώρες πριν το «παιδάκι» της –ναι, για τον ταχύτερο άνθρωπο στον κόσμο μιλάμε– μείνει στην ιστορία ως ο πρώτος ολυμπιονίκης που κατέκτησε χρυσό μετάλλιο στα 100 μέτρα σε τρεις διαδοχικές Ολυμπιάδες, η μητέρα του έσπευσε να δηλώσει στο... CNN ότι «πρέπει να τακτοποιηθεί και να κάνει οικογένεια». Το είπε για να το ακούσει ο γιος της ή μήπως για να στείλει μήνυμα στη σχέση που φέρεται να διατηρεί ο γιος της τα τελευταία δύο χρόνια και έχει καταφέρει να κρατήσει μυστική; Κανείς δεν ξέρει.
Να το πάρει το κορίτσι... Το γεγονός ότι ο 30χρονος ολυμπιονίκης δήλωσε τον περασμένο μήνα στην «Telegraph» ότι όντως έχει σκεφτεί το ενδεχόμενο να κάνει οικογένεια, αλλά ξέρει πως αυτό δεν πρόκειται να συμβεί πριν από την ηλικία των 35 ετών, μάλλον μικρή σημασία
έχει για τη μαμά του. Και η δήλωση ότι «θέλει να βεβαιωθεί πως είναι όντως έτοιμος πριν δεσμευτεί σε έναν γάμο» αποτελεί μάλλον λεπτομέρεια. «Ξέρω ότι θα ηρεμήσει, γιατί το έχει πει. Μου είπε πολλές φορές ότι πρόκειται να ξεκινήσει την οικογένειά του» ξεκαθάρισε η μαμά του στη συνέντευξη που παραχώρησε στέλνοντας το δικό της μήνυμα. Ο Τζαμαϊκανός σπρίντερ εύχεται στη μαμά του «χρόνια πολλά» (και) μέσω Instagram για τη γιορτή της μητέρας και την πειράζει –όπως συνηθίζουν να κάνουν τα παιδιά με τη μαμά τους– λέγοντάς της δημόσια πως «όλοι ξέρουμε ότι δεν κληρονόμησε από εκείνη την ταχύτητα». Ποστάρει στον λογαριασμό του φωτογραφίες με τα αδέλφια του και τους γονείς του από την κυριακάτικη χαλάρωση και ανεβάζει φωτογραφίες με το βαφτιστήρι του, το οποίο έγινε ενός έτους. Ίσως αυτές να βάζουν ιδέες στη μαμά του, που δηλώνει χορτασμένη από μετάλλια και παγκόσμια και ολυμπιακά ρεκόρ και συνάμα υπερήφανη για όσα έχει καταφέρει ο γιος της στην καριέρα του. Ως σωστή «μάνα κουκουβάγια» εξηγεί ότι μόλις ο Μπολτ αποσυρθεί από το άθλημα, «ο στίβος θα γίνει πραγματικά βαρετός. Θα ήθελα να γίνει πρεσβευτής του στίβου, γιατί θα βάλει λίγο περισσότερη διασκέδαση στο άθλημα» προσθέτει η μάνα που δεν μπορεί να
φανταστεί τον κλασικό αθλητισμό χωρίς το παιδάκι της. Γυρίζοντας τον χρόνο πίσω, θυμάται: «Μια μέρα τον άφησα στο κρεβάτι και, όταν επέστρεψα, είχε σχεδόν πέσει». Τι είδους παιδί είναι;» αναρωτιόταν. «Από την ηλικία των δώδεκα ετών, ο Μπολτ ήταν ο γρηγορότερος στο σχολείο του. Ήταν πάντοτε στην κορυφή». Η Τζένιφερ Μπολτ θα μπορούσε κάλλιστα να πρωταγωνιστεί σε όλες αυτές τις διαφημίσεις που θέλουν μια σπουδαία μαμά να βρίσκεται πίσω από κάθε αθλητή –καλό ή κακό– και να τον κάνει να πιστεύει στις δυνάμεις του. Ακόμη κι αν αυτή του ζητάει δημοσίως να παντρευτεί και να κάνει οικογένεια. Είπαμε, μάνα είναι μόνο μία, από την Ελλάδα μέχρι την Τζαμάικα και το Ρίο, και βγαίνει στο ίδιο μοντέλο, ανεξάρτητα από το ποιο είναι το παιδί της!
26
Ιστορία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 AΥΓΟΥΣΤΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Δύο εκλογές και οι συντριπτικές τους επιπτώσεις Ένα από τα βασικά ζητήματα για την κατανόηση της ταραγμένης εκείνης εποχής, το οποίο επηρέασε τις εξελίξεις που κατέληξαν στη Μικρασιατική καταστροφή, ήταν η πληθυσμιακή σύνθεση της χώρας, όπως αυτή προέκυψε μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους. Στη λεγομένη Παλαιά Ελλάδα ο πληθυσμός αποτελούνταν στη συντριπτική του πλειονότητα από Έλληνες.
Τ
ρεις δεκαετίες μετά την προσάρτησή της στο νεοελληνικό κράτος είχαν απομείνει στην περιοχή της Θεσσαλίας γύρω στους τρεις χιλιάδες Τούρκους, αριθμός που δεν επηρέαζε τις πολιτικές και κοινωνικές ισορροπίες. Το αντίθετο συνέβαινε, ωστόσο, με τις λεγόμενες Νέες Χώρες. Μετά τη λήξη των Βαλκανικών Πολέμων, σύμφωνα με τη συνθήκη του Βουκουρεστίου (28 Ιουλίου 1913), η Ελλάδα εξασφάλισε το μεγαλύτερο μέρος της Μακεδονίας, τη νότια Ήπειρο, σημαντικά νησιά στο Β. και Α. Αιγαίο (Θάσος, Σαμοθράκη, Λήμνος, Λέσβος, Χίος, Σάμος, Ικαρία) και την Κρήτη. Τα εδάφη αυτά ονομάστηκαν Νέες Χώρες και προστέθηκαν στην Παλαιά Ελλάδα όπως αυτή οριοθετούνταν πριν από τους Βαλκανικούς Πολέμους. Να σημειώσουμε ότι μέσα σε δέκα μήνες, η χώρα διπλασίασε σχεδόν τα εδάφη της και τον πληθυσμό της. Συγκεκριμένα, από 63.211 τ.χλμ. έφτασε να καταλαμβάνει 120.308 τ.χλμ. Εντυπωσιακή ήταν και η αύξηση του πληθυσμού: από 2.631.952 κατοίκους έφτασε στους 4.718.221. Επίσης, τα σύνορα διαμορφώθηκαν με ένα σημαντικό τμήμα της Βορειοδυτικής Μακεδονίας να προσαρτάται στη Σερβία και η Βουλγαρία να παίρνει το μεγαλύτερο μέρος της Δ. Θράκης. Ταυτόχρονα, η Οθωμανική Αυτοκρατορία ανέκτησε την Αν. Θράκη, ενώ τα Δωδεκάνησα παρέμειναν υπό τον έλεγχο των Ιταλών. Λίγους μήνες αργότερα, σύμφωνα με το πρωτόκολλο της Φλωρεντίας, παραχωρήθηκε στην Αλβανία η Β. Ήπειρος, γεγονός που προκάλεσε τις έντονες αντιδράσεις των ελληνικών πληθυσμών της περιοχής. Σε αυτές τις Νέες Χώρες, οι αμιγώς ελληνικές κοινότητες πολλές φορές
μειοψηφούσαν σε σχέση με το υπάρχον πολυεθνικό μωσαϊκό εθνοτήτων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Για παράδειγμα, τόσο στην Ήπειρο όσο και στη Μακεδονία οι μουσουλμάνοι και οι σλαβόφωνοι κατείχαν το μεγαλύτερο κομμάτι της αγροτικής γης. Η γηγενής Σεφαραδίτικη κοινότητα των Ισπανοεβραίων στη Θεσσαλονίκη ήλεγχε την οικονομία της πόλης. Όλοι αυτοί οι πληθυσμοί, παρόλο που βρίσκονταν εντός της ελληνικής επικράτειας, στην πιο ήπια μορφή παρέμεναν επιφυλακτικοί απέναντι στο ελληνικό κράτος, ενώ οι περισσότεροι ήταν φανερά εχθρικοί. Το ελληνικό κράτος δεν μπορούσε να τους διώξει ούτε και να τους στερήσει τα πολιτικά δικαιώματα, μια και είχαν την ελληνική υπηκοότητα – αν και τους είχε παραχωρηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα η δυνατότητα να την αρνηθούν. Να σημειώσουμε εδώ ότι αυτές τις γεωγραφικές ανακατατάξεις ακολούθησαν και μια σειρά πολιτικών μεταρρυθμίσεων από μέρους του Βενιζέλου. Έτσι, σε πολιτικό επίπεδο συνεχίστηκαν αποφασιστικά από τις κυβερνήσεις Βενιζέλου οι μεταρρυθμίσεις που είχαν αρχίσει πριν από το 1912. Στο πλαίσιο αυτό, αναγνωρίστηκαν τα εργατικά σωματεία, θεσπίστηκαν μέτρα για την ασφάλιση των εργαζομένων και την καθιέρωση της οκτάωρης εργασίας και ιδρύθηκαν αγροτικοί συνεταιρισμοί. Τα αποτελέσματα, ωστόσο, αυτής της πληθυσμιακής ανομοιογένειας στην ταραγμένη περίοδο που ακολούθησε τους Βαλκανικούς Πολέμους έως και τη Μικρασιατική καταστροφή καταγράφονται σε δυο χαρακτηριστικές εκλογικές αναμετρήσεις. Έχει τεράστιο ενδιαφέρον να μελετήσει κανείς τα αποτελέσματα αυτών των αναμετρήσεων. Το 1915, η επά-
Η επιστροφή του βασιλιά νοδος του Βενιζέλου δεν μπορούσε να αλλάξει ριζικά την εξωτερική πολιτική της Ελλάδας. Η αντιβενιζελική ουδετερόφιλη και γερμανόφιλη προπαγανδιστική εκστρατεία των πιο συντηρητικών κύκλων της χώρας, που χρηματοδοτούνταν από τη γερμανική πρεσβεία στην Ελλάδα, υποστηρίχτηκε ακόμα και από τη Σοσιαλιστική Φεντερασιόν της Θεσσαλονίκης, που άσκουσε μεγάλη επιρροή επικαλούμενη τη συνήθη αντιπολεμική ρητορεία και τάχθηκε υπέρ του κυβερνητικού συνασπισμού που υποστήριζε την πολιτική του βασιλιά Κωνσταντίνου. Τελικά, φαίνεται ότι το «προοδευτικό» πρόσημο που απέδιδαν ανέκαθεν στον εαυτό τους οι αριστερές δυνάμεις στην Ελλάδα δεν τις εμπόδισε να συνεργάζονται με τυχοδιωκτικά ακροδεξιά στοιχεία, όπως γίνεται φανερό. Κάτι που θυμίζει παρόμοιες συνεργασίες και στις μέρες μας… Ας επανέλθουμε, ωστόσο. Αν και τις εκλογές αυτές τις κέρδισε ο Βενιζέλος, έχει ενδιαφέρον να δούμε τι ψήφισαν οι αλλοεθνείς πληθυσμοί, οι οποίοι δεν μπορούσαν να αποκλειστούν από τα πολιτικά δικαιώματα που τους χάριζε η ελληνική τους υπηκοότητα. Οι εκλογές του 1915 ήταν οι πρώτες στις οποίες έλαβαν μέρος οι λεγόμενες Νέες Χώρες που εντάχθηκαν στο ελληνι-
κό κράτος. Στη Μακεδονία, η τουρκική κοινότητα, όπως και αυτή των Σεφαραδιτών Εβραίων και των Σλαβόφωνων (δηλαδή Βουλγάρων), ψήφισαν μαζικά κατά του Βενιζέλου. Είναι εντυπωσιακό ότι από τις 74 έδρες που κατέλαβε η αντιβενιζελική παράταξη, οι 69 προήλθαν από την ψήφο των Νέων Χωρών, εξουδετερώνοντας τη βενιζελική πλειοψηφία με τις γνωστές τραγικές συνέπειες. Για την ακρίβεια, η αντιπολεμική αντιβενιζελική παράταξη εξέλεξε 16 Τούρκους μουσουλμάνους, 5 Εβραίους και έναν σλαβόφωνο. Χαρακτηριστικά αναφέρει ο Μαυρογορδάτος στο βιβλίο του «1915, ο εθνικός διχασμός», εκδόσεις Πατάκη: « Τη στιγμή που κρινόταν αν η Ελλάδα θα πολεμήσει την Οθωμανική Αυτοκρατορία και (προοπτικά) τη Βουλγαρία, συνιστούσε ασφαλώς υπέρτατη ειρωνεία και ανυπόφορο οξύμωρο στα μάτια των Βενιζελικών να ψηφίζουν συμπαγείς μάζες Τούρκων και Βουλγάρων στις ελληνικές εκλογές επηρεάζοντας το αποτέλεσμα». Στις επίσης εθνικά κρίσιμες εκλογές της 1ης Νοεμβρίου του 1920 επαναλήφθηκε το ίδιο σκηνικό: Οι αντιβενιζελικοί κέρδισαν 69 από τις 74 έδρες της Μακεδονίας χάρη στην ψήφο των αλλοεθνών. Κατά συνέπεια, η τελική έκβαση των εκλογών
που οδήγησε στην εθνική καταστροφή μπορεί να αποδοθεί κάλλιστα και στην ψήφο των αλλοεθνών της Μακεδονίας. Τόσο ήταν το μίσος εναντίον του Βενιζέλου – που μόλις πριν από δύο χρόνια είχε διπλασιάσει την Ελλάδα –, ώστε στη Θεσσαλονίκη η Πηνελόπη Δέλτα έγραφε χαρακτηριστικά στο ημερολόγιό της στις 5 Δεκεμβρίου 1920: «Στρατιώτες Έλληνες αντάλλασσαν τα πηλίκια τους με τα φέσια των Τούρκων και Εβραίων και Τούρκοι και Εβραίοι φώναζαν: “Ελιά” και “Ζήτω ο Κώτσος!”». Ό,τι ακριβώς είχε πράξει η εβραϊκή Φεντερασιόν στις εκλογές του ’15, έπραξε το ΣΕΚΕ (μετέπειτα ΚΚΕ) που τάχθηκε με τη φιλοβασιλική πλευρά στη γενική αντιβενιζελική υστερία στις εκλογές του ’20 – με τις γνωστές τραγικές συνέπειες για τον ελληνισμό (δίνοντάς μας κι ένα πρώτο δείγμα γραφής για το τι θα σήμαινε «προοδευτικό κίνημα» στην Ελλάδα…). Τέλος, καλό είναι εδώ να θυμίσουμε ότι το 1917, η προσωρινή κυβέρνηση της Θεσσαλονίκης ενθαρρύνει την ίδρυση εργατικού κέντρου εκεί, προφανώς για να αντισταθμίσει την επιρροή της εβραϊκής Φεντερασιόν, κι έναν χρόνο αργότερα η κυβέρνηση Βενιζέλου συμβάλλει αποφασιστικά στην ίδρυση τόσο της ΓΣΕΕ όσο και του ΣΕΚΕ. Xenofonb@gmail.com
art ΠΟΝΤΙΚΙ
ΠΕΜΠΤΗ 18 αυγουστου 2016
Ένα φεγγάρι γεμάτο… πολιτισμό 116 αρχαιολογικοί χώροι, μνημεία και μουσεία περιμένουν τους επισκέπτες σήμερα για να απολαύσουν το μεγάλο φεγγάρι του Αυγούστου
Το μεγάλο φεγγάρι του Αυγούστου έχει σίγουρα τους ρομαντικούς οπαδούς του. Πολλοί από αυτούς, για την ακρίβεια πολλές χιλιάδες, επιλέγουν κάθε χρόνο να επισκεφθούν μουσεία, μνημεία, κάστρα και αρχαιολογικούς χώρους σε διάφορα σημεία της χώρας που φωτίζονται μοναδικά από το φως της πανσελήνου. Συγκεκριμένα, 116 χώροι περιμένουν τους επισκέπτες τους σήμερα, με δωρεάν είσοδο, ενώ σε πολλές περιπτώσεις θα ακολουθήσουν εκδηλώσεις (μουσικής, χορού, θεατρικές, εικαστικών) και στις 19, 20, 21 Αυγούστου. Είκοσι χρόνια κρατάει αυτή η συνήθεια, η λειτουργία δηλαδή των αρχαιολογικών χώρων με πανσέληνο, που ξεκίνησε από την Ακρόπολη Αθηνών, και έχει πραγματικά χιλιάδες πιστούς. Φέτος η Ακρόπολη θα είναι κλειστή, όπως και ο αρχαιολογικός χώρος των Δελφών. Ωστόσο, οι εξωτερικοί χώροι του Μουσείου της Ακρόπολης σίγουρα θα πλημμυρίσουν από πλήθος Ελλήνων και ξένων επισκεπτών, ενώ στις 21.00 θα δώσει συναυλία στον προαύλιο χώρο η μπάντα The Swingin’ Cats. Οι εκθεσιακοί χώροι του Μουσείου θα παραμείνουν ανοιχτοί από τις 8 το πρωί έως τα μεσάνυχτα (η είσοδος θα είναι ελεύθερη από τις 8 το βράδυ), προσφέροντας τη δυνατότητα στους επισκέπτες να περιηγηθούν στις μόνιμες συλλογές αλλά και στην περιοδική έκθεση «Δωδώνη. Το μαντείο των ήχων». Τις ίδιες ώρες θα λειτουργεί το εστιατόριο του δευτέρου ορόφου, καθώς και το καφέ του ισογείου. Από τις 20.00, το εστιατόριο θα φιλοξενεί τρεις γνωστούς μουσικούς της αθηναϊκής τζαζ σκηνής: τον Σπύρο Ροντογιάννη στο σαξόφωνο, τον Τζώρτζη Τσιρόπουλο στο πιάνο και τον Χρήστο Κορομηλά στο κοντραμπάσο. Άλλος αγαπημένος προορισμός στην πανσέληνο του Αυγούστου είναι ο αρχαιολογικός χώρος Σουνίου, ο οποίος θα παραμείνει ανοιχτός από τις 20.00 έως τις 24.00. Ας ρίξουμε μια ματιά στο φετινό πρόγραμμα: Στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο ο Κουβανός χορευτής και χορογράφος Alejandro Ceballos συμμετέχει σε παράσταση χορού και μουσικής με τον συνθέτη και ερμηνευτή αρχαίας λύρας Νίκο Ξαν-
θούλη (18.8, 20.30). Ενώ αρχαιολόγοι του μουσείου θα αφηγηθούν άγνωστες και γοητευτικές «Ιστορίες της νύχτας» που αφορούν ορισμένα από τα διασημότερα εκθέματα του ΕΑΜ. Στο Νομισματικό Μουσείο η Ζωή Τηγανούρια θα δώσει συναυλία με το συγκρότημά της με τίτλο «Η Ζωή με Πανσέληνο» που περιλαμβάνει παραδοσιακή μουσική από την Ελλάδα, τη Σμύρνη, τη Μεσόγειο (18.8, 20.00). Στο Μουσείο Βραυρώνας ο σαξοφωνίστας Δημήτρης Βασιλάκης δίνει συναυλία (18.8, 19.00). Οι Θεσσαλονικείς αλλά και οι επισκέπτες της πόλης θα έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν συναυλία με τον Βασίλη Λέκκα, στον κήπο της κεντρικής εισόδου του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης (18.8, 21.00) ενώ το συγκρότημα String Demons θα παρουσιάσει διασκευές κλασικών, ποπ και ρεμπέτικων στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού. Στον αρχαιολογικό χώρο της Ελευσίνας σας περιμένει η Σόνια Θεοδωρίδου, η οποία θα ερμηνεύσει μελωδίες των Μάνου Χατζιδάκη, Μίκη Θεοδωράκη, Σταύρου Κουγιουμτζή (18.8, 20.30). Το θαλάσσιο Ενετικό Φρούριο Rocca a Mare (Κούλες) Ηρακλείου, που παρέμεινε κλειστό για έξι χρόνια, ανοίγει και θα έχει συναυλία (18.8, 20.30). Το Αρχαιολογικό Μουσείο Άρτας περιμένει τους επισκέπτες του να παρατηρήσουν τον έναστρο νυχτερινό ουρανό και να θαυμάσουν τους δακτυλίους του Κρόνου, αστέρια και νεφελώματα, με τηλεσκόπια, σε συνεργασία με τον Σύλλογο Αστρολάβος. Η Γλυκερία δίνει συναυλία στον Αρχαιολογικό Χώρο Πρόερνα Νέο Μοναστήρι με τραγούδια των Μάνου Χατζιδάκι και Μίκη Θεοδωράκη (18.8, 20.00). Στο Αρχαίο Θέατρο Μίεζας θα προβληθεί η ταινία «Τρωάδες» του Μιχάλη Κακογιάννη (18.8, 21.00). Αναλυτικά το πρόγραμμα μπορείτε να το βρείτε στο www.yppo.gr
28 ποντικιart
TO ΠΟΝΤΙΚΙ Πεμπτη 18 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2016 www.topontiki.gr
ο χώρος του βιβλίου. Από Γνωρίζω την Έφη Βετο 1988 είναι βασικό στένιανάκη χρόνια - πάντα λεχος και συνεργάτιδα σε ακούραστη και χαμογεεκδοτικό οίκο. Το βιβλίο λαστή, δίνει όλη της τη «Τρεις ωκεανοί και μια ζωή στο θέατρο και τα θάλασσα» ήταν το πρώτο βιβλία. Λίγο πριν μπω της μυθιστόρημα, για ν’ στο καράβι των διακοακολουθήσει πριν από πών, πήρα στα χέρια μου μερικούς μήνες από της το δεύτερο μυθιστόρηεκδόσεις Ψυχογιός το «Σε μά της «Σε ακανόνιστο ακανόνιστο ρεύμα». ρεύμα» και είχα μπροστά Η εξομολόγηση. «Τι σημου 24 ώρες για να το μαίνει αυτή η συνάντηση διαβάσω… δύο γυναικών με έκλειψη Η ιστορία. Ξημέρωμα Σελήνης» ρωτάμε τη μιας Κυριακής του Μαρσυγγραφέα. «Η έκλειψη τίου, 2007. Δύο άγνωστες Σελήνης προϋποθέτει γυναίκες συναντιούνται πανσέληνο, δηλαδή με την έκλειψη της νερά που κινούνται Σελήνης. Η Ανθή, ακανόνιστα, πίεση πρώτη χορεύτρια, στους νευρώνες του και η Μαρία, μαθήεγκεφάλου, αναμότρια λυκείου που χλευση συναισθημάπροετοιμάζεται για των. Οι δύο γυναίκες τις Πανελλαδικές βρίσκονται σε οριΕξετάσεις. Τι κοινό ακή καμπή στη ζωή τους τη στιγμή έχουν αυτές οι γυναίκες; Γιατί συνοπου συναντιούνται. Η μία απομιλούν επί μήνες σ’ ένα δωμάτιο βιντιαδησ μηνασ πειράται να αυτοκτονήσει και η νοσοκομείου; άλλη προσπαθεί να τη σώσει, Ξεδιπλώνοντας το παρελθόν προκειμένου να σωθεί. Σαν δύο τους, υφαίνουν λίγο λίγο τον ουράνια πλάσματα, που το ένα ιστό που τις δένει με μυστικά και εισέρχεται στη σκιά του άλλου σε ψέματα, έρωτα και τρέλα, ζωή και απόλυτη ευθύγραμμη ταύτιση. Γιατί ο απώλεια. Ποια θα καταφέρει να επιθάνατος είναι η άλλη όψη της ζωής. βιώσει σ’ αυτόν τον άνισο αγώνα; Στην ουσία Το ''Ακανόνιστο ρεύμα'' είναι τα "τρελά νερά" πρόκειται για το χρονικό μιας αυτοχειρίας, της παλίρροιας του Ευρίπου. Αυτό το φυσικό όπου δεν υπάρχουν νικητές και ηττημένοι. φαινόμενο που έχει απασχολήσει από την Η συγγραφέας. Η Έφη Βενιανάκη γεννήθηαρχαιότητα μέχρι τις ημέρες μας φιλοσόκε στο Σίδνεϊ της Αυστραλίας, όπου έζησε έξι φους και επιστήμονες. Η μοναδικότητά του χρόνια. Μεγάλωσε και ζει στην Αθήνα. Σπούεπηρεάζει τη ζωή της ηρωίδας με συμβολικό δασε θέατρο στη Δραματική Σχολή Αθηνών τρόπο, άλλοτε ρυθμίζοντας και άλλοτε απορκαι σκηνοθεσία στη Σχολή Σταυράκου. ρυθμίζοντας τις πράξεις και τα συναισθήμαΕργάστηκε για λίγο στον τομέα του θεάτρου τά της». και του κινηματογράφου, αλλά την κέρδισε
Ημερολόγιο καλοκαιριού (4):
Ένα βιβλίο που μ’ άρεσε πολύ... στοι αντικρι τεσ καθρεφ
Νέες ταινίες Η βασίλισσα της ερήμου
Σκοτεινές ψυχές
Σκηνοθεσία: Βέρνερ Χέρτζογκ. Παίζουν: Ντέμιαν Λιούις, Τζέιμς Φράνκο, Νικόλ Κίντμαν, Ρόμπερτ Πάτινσον Πρόκειται για την αληθινή ιστορία της Γερτρούδης Μπελ, συγγραφέα, αρχαιολόγου και απεσταλμένης των μυστικών υπηρεσιών της Βρετανικής Αυτοκρατορίας. Στις αρχές του 20ού αιώνα, μια Βρετανίδα αρχαιολόγος μεταβαίνει ως διπλωματική ακόλουθος στη Μέση Ανατολή. Εκεί θα ζήσει την επικίνδυνη ζωή της ερήμου και θα γνωρίσει τον έρωτα.
Σκηνοθεσία: Φραντζέσκο Μούντζι. Παίζουν: Μάρκο Λεονάρντι, Πεπίνο Ματζότα, Φαμπρίτσιο Φερακάνε Ο Λέο δεν έχει σε μεγάλη εκτίμηση τον πατέρα του που ζει με απλοϊκές συνήθειες, αλλά θαυμάζει τους δύο μαφιόζους θείους του και τον αστικό τρόπο ζωής τους. Όταν ο Λέο βάζει στο μάτι ένα τοπικό μπαρ μιας αντίπαλης οικογένειας, οι απερίσκεπτες κινήσεις του αναμοχλεύουν μια βεντέτα τριών γενεών.
Η μέρα της Βαστίλης
Σκηνοθεσία: Μαρσέλ Καρνέ. Παίζουν: Ζαν Γκαμπέν, Ζιλ Μπερί, Αρλετί, Μπερνάρ Μπλιέ Σε ένα πενταώροφο κτήριο, στη μέση μιας εργατικής γειτονιάς, ο Φρανσουά δολοφονεί τον Βαλεντίν και κλειδώνεται στο δωμάτιό του, στην κορυφή του κτηρίου. Σε λίγο καταφθάνουν αστυνομικές δυνάμεις που περικυκλώνουν το κτήριο και περιμένουν να ξημερώσει για να εφορμήσουν. Κατά τη διάρκεια της νύχτας, ο Φρανσουά ανατρέχει στο παρελθόν και ξετυλίγει το κουβάρι των γεγονότων που τον οδήγησαν στην παρούσα στιγμή. Φιλμ νουάρ του 1939.
Σκηνοθεσία: Τζέιμς Γουότκινς. Παίζουν: Ίντρις Έλμπα, Ρίτσαρντ Μάντεν, Κέλι Ράιλι Ο Μάικλ είναι ένας μετρ της μικροκλοπής που καταφέρνει να ξαφρίζει του πάντες χωρίς να καταλάβουν τίποτα. Μέχρι που μια μέρα κλέβει τη… λάθος τσάντα και μπαίνει στο στόχαστρο τρομοκρατών αλλά και της Interpol. Και ενώ προσπαθεί να βγει από το επικίνδυνο μπλέξιμο, ένας πρώην πράκτορας της CIA βρίσκεται στον δρόμο του…
Η αγάπη είναι ένα θαύμα Σκηνοθεσία: Ερίκ Μπενάρ. Παίζουν: Βιρζινί Εφιρά, Μπενζαμίν Λαβέρν, Λουσί Φαγκεντέ Σε αυτήν την αισθηματική κωμωδία, πρωταγωνίστρια είναι η Λουίζ, η οποία μεγαλώνει τα δύο της παιδιά και προσπαθεί να διατηρήσει την οικογενειακή της φάρμα στην καρδιά της Γαλλικής Προβηγκίας. Ένα βράδυ πέφτει με το αυτοκίνητό της πάνω σε έναν άγνωστο. Ο άντρας αυτός είναι πολύ διαφορετικός και κάνει τη Λουίζ να νιώθει ότι μπορεί να αλλάξει τη ζωή της οικογένειάς της.
Όλοι θέλουν από λίγο! Σκηνοθεσία: Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ. Παίζουν: Ζόι Ντόιτς, Τάιλερ Χέσλιν, Ράιαν Γκούσμαν, Γκλεν Πάουελ Μια κωμωδία που μας μεταφέρει στο Τέξας, δεκαετία του ’80. Εν μέσω παγκόσμιων αλλαγών, μια παρέα πρωτοετών κολεγιόπαιδων που παίζει μπέιζμπολ έρχεται σε επαφή με τις γνωστές κλίκες του αμερικάνικου πανεπιστημίου, τα ατελείωτα πάρτι και το ίδιο το αμερικάνικο όνειρο.
ατζeντα
Ξημερώνει (1939)
Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα Σκηνοθεσία: Ντάντλεϊ Νίκολς. Παίζουν: Ρόζαλιντ Ράσελ, Μάικλ Ρεντγκρέιβ, Κατίνα Παξινού Ο μύθος της «Ορέστειας» μεταφέρεται στο 1860 από τον Ευγένιο Ο’ Νηλ, με τον στρατηγό Έζρα Μάνον – σαν άλλος Αγαμέμνονας – να επιστρέφει από το μέτωπο στο σπίτι του.
Κάτω από το ηφαίστειο (1984) Σκηνοθεσία: Τζον Χιούστον Παίζουν: Άλμπερτ Φίνεϊ, Ζακλίν Μπισέ,ΆντονιΆντριους Η τελευταία μέρα από τη ζωή ενός μέθυσουΆγγλου πρόξενου στο Μεξικό του ’40. Διασκευή του ομώνυμου μυθιστορήματος του Μάλκομ Λόουρι.
Μπάτε σκύλοι αλέστε Σκηνοθεσία: Κρις Ρενό, Γιάροου Τσένεϊ Ταινία κινουμένων σχεδίων, με χαριτωμένα τετράποδα, τα οποία ξαφνικά βρίσκονται ελεύθερα στους δρόμους .
πεμπτη 18.8 - ΤΕΤΑΡΤΗ 14.8
Πέμπτη 18.8 ΞΕΝΑΓΗΣΗ . Το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης συνεχίζει τις ξεναγήσεις για το κοινό στην έκθεση «Ai Weiwei at Cycladic». Την Πέμπτη 18 και στις 25 Αυγούστου και ώρα 18.30 οι επισκέπτες, με το εισιτήριο εισόδου, θα έχουν την ευκαιρία να ξεναγηθούν στην έκθεση του διάσημου καλλιτέχνη και ακτιβιστή. Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 30 Οκτωβρίου. Info: Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης (Νεοφύτου Δούκα 4, Βασιλίσσης Σοφίας και Ηροδότου 1), τιμή εισόδου: 7 ευρώ (ελεύθερη είσοδος για τους Φίλους του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης), αριθμημένα εισιτήρια αρχίζουν να δίνονται μία ώρα πριν από κάθε προγραμματισμένη ξενάγηση, τηλ.: 210 7228321-3
καλο beach bar, ώρα έναρξης: 21.30, τιμή εισιτηρίου: 8 ευρώ
ο Γιώργος Κατσαρός. Info: Παλαιό Φρούριο Κέρκυρας, ώρα έναρξης: 21.30, τιμή εισιτηρίου: 15 ευρώ
Σάββατο 20.8 ΘΕΑΤΡΟ. Οι «Επτά επί Θήβας» του Αισχύλου, σε σκηνοθεσία του Λιθουανού Τσέζαρις Γκραουζίνις, συνεχίζουν την περιοδεία τους. Ο Γιάννης Στάνκογλου ερμηνεύει –σε διπλή διανομή με τον πρωταγωνιστή του ΚΘΒΕ Χρίστο Στυλιανού– τον ρόλο του Ετεοκλή. Μαζί τους η Νάντια Κοντογεώργη, η Ιώβη Φραγκάτου, ο Γιώργος Καύκας , ο Αλέξανδρος Τσακίρης και ένας 14μελής χορός νέων ηθοποιών. Info: Αρχαίο Θέατρο Δίου, ώρα έναρξης: 21.00, τιμή εισιτηρίου: 10-12 ευρώ
Τρίτη 23.8 ΜΟΥΣΙΚΗ. Ο Κωστής Μαραβέγιας υποδέχεται και αυτό το καλοκαίρι με τον δικό του «ταξιδιάρικο» τρόπο. Με νέο άλμπουμ με τίτλο «Κατάστρωμα», μας προσκαλεί όλους σε συναυλίες - γιορτή με πανηγυρικό χαρακτήρα, οπλισμένες με μουσική και ελπίδα και με μια διάχυτη διάθεση αντίστασης στον αρνητισμό, την αγωνία και την αβεβαιότητα της καθημερινότητας. Info: Καλαμάτα, Θέατρο Κάστρου, ώρα έναρξης: 21.00, τιμή εισιτηρίου: 12 ευρώ
Παρασκευή 19.8 ΜΟΥΣΙΚΗ . Η Φωτεινή Βελεσιώτου ανιχνεύει με τον δικό της τρόπο και μελετά αθόρυβα κάθε μουσικό ρεύμα, σύγχρονο ή κλασικό, δίνοντας τον δικό της τόνο σε κάθε ερμηνεία της. Σε κάθε συναυλία της τραγουδά όλα αυτά που χρόνια τώρα την έχουν μαγέψει, σε ένα αληθινό ταξίδι στους δρόμους των τραγουδιών που όλοι αγαπάμε. Info: Πιερία, Γρίτσα Λιτόχωρου, Ψαροκόκ-
Κυριακή 21.8 ΘΕΑΤΡΟ. Η ηρωική κωμωδία του Εντμόν Ροστάν «Συρανό ντε Μπερζεράκ», σε σκηνοθεσία Γιάννη Κακλέα, με τον Βασίλη Χαραλαμπόπουλο στον ομώνυμο ρόλο και τη Δήμητρα Ματσούκα στον ρόλο της Ρωξάνης, ταξιδεύει σε μεγάλα φεστιβάλ ανά την Ελλάδα. Info: Μεσολόγγι, Αρχαίο Θέατρο Οινιαδών, ώρα έναρξης: 21.15, τιμή εισιτηρίου: 13 ευρώ
Tiger Lillies Δευτέρα 22.8 ΜΟΥΣΙΚΗ. Ο Γιάννης Πάριος, ένας από τους μεγαλύτερους τραγουδιστές της Ελλάδας, έχει καταφέρει να παραμείνει ένας από τους πιο αγαπημένους και αξιοσέβαστους ερμηνευτές. Οι συναυλίες του είναι πάντοτε γεμάτες ένταση και πάθος και γι’ αυτό συνεχίζει να γεμίζει θέατρα και στάδια και να αποθεώνεται όπου εμφανίζεται. Μαζί του σήμερα
Τετάρτη 24.8 ΜΟΥΣΙΚΗ-ΘΕΑΤΡΟ. Το λονδρέζικο τρίο των Tiger Lillies παρουσιάζει όλες του τις μεγάλες επιτυχίες αλλά και ολοκαίνουργιες συνθέσεις από το νέο CD «Madame Piaf». Η νέα δουλειά των Tiger Lillies εμπνέεται από τον μποέμικο βίο και την παθιασμένη προσωπικότητα της κορυφαίας Γαλλίδας ερμηνεύτριας του 20ού αιώνα, της Εντίθ Πιάφ. Info: Πάτρα, Ρωμαϊκό Ωδείο, ώρα έναρξης: 21.15, τιμές εισιτηρίων: 15-20 ευρώ
ποντικιart
TO ΠΟΝΤΙΚΙ Πεμπτη 18 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2016
29
www.topontiki.gr
Εγκληματικές προτάσεις αστυνομικής λογοτεχνίας Επιμέλεια: Ξ. Μπρουντζάκης
Παρ’ ότι το έγκλημα δεν έχει εποχές, διαβάζεται κατά προτίμηση το καλοκαίρι, με ήλιο, θάλασσα κι απίθανους ήρωες που ρίχνουν φως στις πιο δύσκολες υποθέσεις! Για όσους δεν ξεκίνησαν ακόμα τις διακοπές τους και το διάβασμα, διαλέξαμε από τις νέες κυκλοφορίες…
Ζιλ Βενσάν Τρεις ώρες προτού χαράξει Μετάφραση: Ρίτα Κολαΐτη Εκδόσεις: Καστανιώτη Σελ.: 246
Ο νεαρός Καμέλ, αλγερινής καταγωγής και φανατικός ισλαμιστής, επιστρέφει από το Πακιστάν έχοντας ολοκληρώσει την εκπαίδευσή του σε στρατόπεδο τζιχαντιστών. Αδημονεί να δει το αίμα των απίστων να ρέει άφθονο. Λίγο καιρό μετά, ένα Αλλάχου Άκμπαρ αντηχεί στις τουαλέτες του σταθμού Σεν-Σαρλ της Μασσαλίας κι ένας στρατιωτικός σωριάζεται νεκρός στο πλακόστρωτο… Η τριανταπεντάχρονη Σαμπρίνα, βουτηγμένη στην κατάθλιψη και τις εμμονές, φεύγει ένα βράδυ απ’το φτωχικό της διαμέρισμα στη Βαλανσιέν. Λίγο αργότερα, κοντά σ’ένα απομακρυσμένο μοναστήρι, ανακαλύπτουν το πτώμα μιας γυναίκας που σχετίζεται με τον παιδόφιλο Ζαν-Μαρκ Ντικρουά, του οποίου η υπόθεση, μερικά χρόνια πριν, είχε συγκλονίσει το Βέλγιο… Ο Γκρεγκόρ, ύστερα από δεκαετίες ανθυγιεινής εργασίας, απολύεται χωρίς καμιά προειδοποίηση. Λίγες μέρες μετά, στο Πλεκαντέκ, το αφεντικό του πέφτει θύμα απαγωγής με ολέθριες συνέπειες… Τρεις ιστορίες, τρεις απελπισμένες διαδρομές, τρεις κατεστραμμένες ζωές. Πού βρίσκεται ο κοινός τόπος; Η αστυνόμος Αϊσά Σαντιά αναλαμβάνει δράση· αντιμέτωπη με σκληρές αλήθειες, αντιφατικά συναισθήματα και στιγμές απόγνωσης, παραπαίει μεταξύ του καθήκοντος και της συντριβής…
Harlan Coben Μου λείπεις Μετάφραση: Αύγουστος Κορτώ Εκδόσεις: Μεταίχμιο Σελ.: 523
Είναι ένα συνηθισμένο προφίλ σε μια ιστοσελίδα γνωριμιών. Γιατί τότε η αστυνομικός Κατ Ντόνοβαν καταρρέει όταν παρατηρεί τη φωτογραφία που το συνοδεύει; Ο άνδρας δεν είναι άλλος από τον πρώην αρραβωνιαστικό της, τον Τζεφ, που της ράγισε την καρδιά πριν από δεκαοχτώ χρόνια. Ο κόσμος της εκρήγνυται και συναισθήματα που επί χρόνια αγνοούσε ξυπνούν και τη συγκλονίζουν. Υπάρχει ακόμη ελπίδα για τη σχέση τους; Καθώς η Κατ διαπιστώνει πως μια δεύτερη ευκαιρία με τον Τζεφ είναι όλο και πιο φευγαλέα, μπλέκεται σε μιαν έρευνα που θέτει σε αμφισβήτηση τις πιο βαθιές της βεβαιότητες. Ζωές κινδυνεύουν, μεταξύ των οποίων και η δική της, και για να τις σώσει και να σωθεί, θα πρέπει να καταδυθεί στην προσωπική της κόλαση…
Malcolm Mackay Πώς ένας εκτελεστής λέει αντίο Μετάφραση: Άλκηστις Τριμπέρη Εκδόσεις: Πόλις Σελ.: 344
Ένα «νυχτερινό» κείμενο, που περιγράφει την αθλιότητα της βίας, τον κοινωνικό ντετερμινισμό, πρόσωπα μπλεγμένα στο έγκλημα από τη νεανική τους ηλικία, όχι από επιλογή, παρά μόνο για να επιβιώσουν… Ο Mackay παρατηρεί με μεγάλη οξυδέρκεια τις συμμορίες και τις συγκρούσεις τους, τους επικεφαλής και τους εκτελεστές, τη σχέση υποκόσμου και αστυνομίας, χωρίς καμία διάθεση συνενοχής και εξωραϊσμού. Καμία μυθολογία, απλώς και μόνο η βία αυτού του κόσμου, όπου οι κώδικες τιμής εξαντλούνται στον νόμο του χρήματος και του πιο ισχυρού. Ο Mackay από-ηρωοποιεί το νουάρ μυθιστόρημα, χρησιμοποιώντας τους κώδικες του ντοκιμαντέρ. Η καθημερινότητα του επαγγελματία δολοφόνου, η προπαρασκευή και η τέλεση του εγκλήματος περιγράφονται λεπτομερειακά, με μοναδική δύναμη, απέριττο ύφος και εντυπωσιακή μαεστρία.
Αντρέα Καμιλλέρι Η φωλιά της οχιάς Μετάφραση: Φωτεινή Ζερβού Εκδόσεις: Πατάκη Σελ.: 306
Ο Μονταλµπάνο ονειρεύεται ότι είναι μέσα σ’έναν πίνακα ζωγραφισµένο από τον Ρουσσό. Βρίσκεται, µαζί µε την αγαπηµένη του Λίβια, το χάραµα σ’ένα δάσος στον Παράδεισο. Οι επισκέπτες αναγνωρίζουν το µέρος χάρη σε µια πινακίδα γραµµένη µε κάρβουνο. Είναι γυµνοί. Φορούν όµως το υποκριτικό φύλλο συκής, φτιαγµένο από πλαστικό. Η αρµονία του Παραδείσου, η απουσία χυδαιότητας και βίας είναι εικαστικό ψέµα. Δεν ανήκει στον πραγµατικό κόσµο. Ούτε στα όνειρα. Ωστόσο, ακόµη και στην τυφλή και χυδαία πραγµατικότητα µπορεί να επιβιώσει η γλυκύτητα του διακριτικού τραγουδιού του παραδείσιου πουλιού που πήδηξε κάτω από τα ζωγραφισµένα κλαδιά ή από τα κλαδιά που είχε ονειρευτεί…
Μιχάλης Καστρινός Πες μου ποιος είναι ο εχθρός Εκδόσεις: Μεταίχμιο Σελ.: 386
Τι συμβαίνει όταν υψηλόβαθμα στελέχη της υπηρεσίας πληροφοριών φέρνουν παράνομα στη χώρα άγνωστα άτομα από χώρες της Μέσης Ανατολής εν αγνοία της κυβέρνησης; Πρόκειται για κοινό έγκλημα ή για πολιτική συνωμοσία; Η πληροφορία φτάνει στο ιδιαίτερο γραφείο του πρωθυπουργού τη χειρότερη δυνατή στιγμή, ακριβώς όταν η κυβέρνηση επιχειρεί στροφή στην εξωτερική πολιτική της χώρας έναντι της Τουρκίας και βάλλεται γι’αυτό από παντού. Ο ιδιαίτερος γραμματέας και έμπιστος σύμβουλος του πρωθυπουργού καλείται να χειριστεί το ζήτημα με διακριτικότητα και να μάθει τι συμβαίνει και ποια είναι η πιθανή ζημιά για την κυβέρνηση. Θα αναγκαστεί να συστήσει μυστική ομάδα έρευνας με επικεφαλής πρώην αξιωματικό της υπηρεσίας πληροφοριών που ο ίδιος είχε απολύσει. Τα πρώτα ευρήματα θα εκπλήξουν τους πάντες. Η έρευνα μετατρέπεται γρήγορα σε αγώνα δρόμου για να προλάβει η κυβέρνηση τα τετελεσμένα που μπορούν να την οδηγήσουν σε πολιτική εξαφάνιση.
Τεύκρος Μιχαηλίδης Σφαιρικά κάτοπτρα, επίπεδοι φόνοι Εκδόσεις: Πόλις Σελ.: 326
Μέσα της δεκαετίας του 1950. Μία Εγγλέζα βυζαντινολόγος, ένας Γάλλος παλαιογράφος κι ένας νεαρός Έλληνας μαθηματικός καλούνται επειγόντως στην Κύπρο για να αξιολογήσουν ένα χειρόγραφο που χρονολογείται στην περίοδο της Τρίτης Σταυροφορίας. Στο κείμενο αναφέρεται ένα δύσκολο μαθηματικό πρόβλημα, που παρέμενε άλυτο από την εποχή του Πτολεμαίου, αλλά και ένας μυστηριώδης φόνος. Τα πράγματα περιπλέκονται όταν οι τρεις εμπειρογνώμονες γίνονται μάρτυρες, οχτακόσια χρόνια αργότερα, ενός ακόμα φόνου... Ένα αδιάκοπο πήγαιν’- έλα ανάμεσα σε δύο εποχές, διπλή ίντριγκα, διπλό μυστήριο. Κι όλα αυτά, κάτω από τους αιώνιους, οικουμενικούς νόμους των κατόπτρων!
30 Media
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2016 www.topontiki.gr
ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΕΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΑ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ
1-6/8/16
25-30/7/16
ΤΑ ΝΕΑ
15.210
15.602
ESPRESSO
10.802
10.228
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
10.268
10.003
ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ
9.613
9.528
ΕΘΝΟΣ
9.278
8.900
ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ
7.553
7.470
FREDDO
4.882
4.712
ΚΟΝΤΡΑ NEWS
3.628
3.590
ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ
3.302
3.313
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
2.568
2.576
ΕΣΤΙΑ
1.620
1.403
ΑΥΓΗ
1.152
1.214
ΗΜΕΡΗΣΙΑ (Οικ.)
1.070
1.024
617
618
ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΕΣ
7/8/16
31/7/16
ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ
70.280
77.170
ΤΟ ΒΗΜΑ
57.210
60.340
REAL NEWS
51.080
51.210
ΕΘΝΟΣ
50.150
50.310
ΚΥΡΙΑΚ. ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
17.710
14.530
ΤΥΠΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
16.100
14.080
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
8.470
8.850
ΚΟΝΤΡΑ NEWS ΚΥΡΙΑΚΗΣ
5.570
5.720
ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ
3.630
3.690
ΑΥΓΗ
3.110
3.810
ΤΟ ΧΩΝΙ
2.140
3.140
ΤΟ ΠΑΡΟΝ
2.320
2.440
740
750
-
-
ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ
1-7/8/16
25-31/7/16
ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ
18.520
18.670
ΑΓΟΡΑ
11.170
11.110
ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ
6.200
7.500
AGRENDA
6.420
6.300
ΕΠΕΝΔΥΣΗ
4.540
4.740
ΠΟΝΤΙΚΙ
4.340
4.340
ΤΟ ΚΑΡΦΙ
3.590
4.800
ΚΕΦΑΛΑΙΟ
2.730
2.820
ΑΞΙΑ (Οικ.-πολ.)
2.060
2.110
FINANCE & MARKET VOICE
1.650
1.730
ΠΡΙΝ
-
900
ΕΠΟΧΗ
-
770
ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ (Οικ.)
ΒΡΑΔΥΝΗ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΟ ΑΡΘΡΟ
ΔΡΟΜΟΣ της ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ
-
-
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ
1-7/8/16
26-31/7/16
SPORTDAY
7.846
7.357
GOAL NEWS
6.883
6.257
ΦΩΣ ΤΩΝ ΣΠΟΡ
6.909
6.250
LIVE SPORT
5.594
5.382
ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΗΣ
3.927
3.745
Η ΩΡΑ ΤΩΝ ΣΠΟΡ
3.016
3.398
ΓΑΥΡΟΣ
2.887
2.227
ΠΡΑΣΙΝΗ
2.621
2.287
958
922
ΓΑΤΑ
Χαμός για μία θέση στο «μεγάλο τραπέζι» Στην τελική ευθεία έχει μπει ο… μαραθώνιος (για να μιλήσουμε και με όρους Ολυμπιακών Αγώνων) του διαγωνισμού των τηλεοπτικών αδειών πανελλαδικής εμβέλειας. Όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές, η όλη προετοιμασία της διαδικασίας θα είναι έτοιμη μέχρι την ερχόμενη Παρασκευή, μέρα που αναμένεται να ανακοινωθεί και η ημερομηνία που θα πραγματοποιηθεί ο διαγωνισμός (στο μεταξύ είναι έτοιμη και η ηλεκτρονική δημοπρασία που θα παρουσιαστεί σε όσους συμμετέχουν). Όλα τα δεδομένα δείχνουν το τελευταίο Σαββατοκύριακο του Αυγούστου ως το διήμερο κατά το οποίο θα πέσουν οι προσφορές από τους υποψηφίους, ενώ άλλα σενάρια κάνουν λόγο για την 30ή ή την 31η του μήνα. Είναι γεγονός ότι η κυβέρνηση θέλει –κυρίως για λόγους πρεστίζ– η διαδικασία να πραγματοποιηθεί πριν το τέλος του μήνα, με τους
υποψηφίους όμως να μην είναι και πολύ… χαρούμενοι γι’ αυτό. Ο καθένας για τους λόγους του βέβαια. Κι εδώ αξίζει να γίνει μνεία και στο Mega που κόπηκε οριστικά από τον διαγωνισμό και ψάχνει εναγωνίως ένα παραθυράκι για να συμμετάσχει κι αυτό ή (κυρίως) για να ακυρώσει όλη τη διαδικασία. Αξίζει να σημειωθεί πως οι εννέα τελικοί υποψήφιοι για τις τέσσερις άδειες είναι: ΣΚΑΪ, Star, ΑΝΤ1, Alpha, Epsilon (από τους «παλιούς») και ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ-Μαρινάκης, Καλογρίτσας, DIMERA MEDIA-Σαββίδης και ITV CP κυπριακών συμφερόντων (από τους «νέους»).
«Κλοτσάνε» οι υποψήφιοι Τις επιφυλάξεις τους –με κάθε τρόπο– για τη διαδικασία που έχει εξαγγείλει η κυβέρνηση εκφράζουν οι εννέα τελικοί υποψήφιοι και ζητούν να αποσαφηνιστούν όλες οι παράμετροι της δημοπρασίας, αφού… «οι καλοί λο-
Εκκαθαρίσεις δίπλα στην πόρτα μας Τη στιγμή που στην Ελλάδα γίνεται μία προσπάθεια να «συμμαζευτεί» σε κάποιο βαθμό το ραδιοτηλεοπτικό τοπίο (σωστά ή λάθος, θα το κρίνει η Iστορία, όχι εμείς), έξω από τα μέρη μας γίνεται ο… κακός χαμός! Τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης δέχονται αρκετά ισχυρά χτυπήματα, με τα «κρούσματα» να είναι στη διπλανή μας πόρτα. Μόνο την Τουρκία να δει κανείς, γίνεται της κακομοίρας… Βέβαια εκεί (δυστυχώς) δεν αποτελεί έκπληξη, αφού όλη η χώρα ζει σε ρυθμούς εκκαθαρίσεων από τον «σουλτάνο» Ερντογάν. Ήδη την προηγούμενη Δευτέρα παραιτήθηκε ο διευθυντής της τουρκικής εφημερίδας «Cumhuriyet» Τζαν Ντιουντάρ επειδή δεν πιστεύει πλέον, μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα στην Τουρκία, στην τουρκική Δικαιοσύνη. Το πιο ανησυχητικό, όμως, είναι πως παρόμοια περιστατικά αρχίζουν να συμβαίνουν και σε πιο… πολιτισμένες χώρες, όπως η Ιταλία. Αρκετοί δημοσιογράφοι που δεν είναι ιδιαίτερα «συμμορφωμένοι» με τη γραμμή της κυβέρνησης απομακρύνθηκαν, ενώ η δημοφιλής παρουσιάστρια της RAI TRE Μπιάνκα Μπερλινγκουέρ είδε κι αυτή την πόρτα της εξόδου. Έτσι, έχουν αρχίσει να πληθαίνουν οι αντιδράσεις στη γειτονική χώρα για «Ρεντσισμό», ο οποίος αρχίζει να μεταλλάσσεται σε δικτατορία… Ας αναλογιστούν ότι μία υγιής χώρα πρέπει να έχει και υγιή Μέσα. Αν πάλι θέλουν να πάρουν τον… άλλο δρόμο, ας ζητήσουν καμιά συμβουλή κι από τα… μέρη μας. Δεν έχει περάσει και καιρός που καταφέραμε να «μαυρίσουμε» κοτζάμ ΕΡΤ…
Η ποντικίνα των media
γαριασμοί κάνουν τους καλούς φίλους». Η αλήθεια είναι πως ένας από τους κυριότερους λόγους που «κλοτσάνε» οι καναλάρχες (νυν και… επόμενοι) είναι το… κυνήγι που υφίστανται με αφορμή τα δάνεια που έχουν πάρει τα ΜΜΕ, ενώ ακόμα και οι πιο «φρέσκοι» θέλουν να ξεκαθαρίσουν από τώρα ότι δεν θέλουν να υπάρχουν κυβερνητικές παρεμβάσεις στη λειτουργία των καναλιών τους. Αυτός είναι και ο λόγος για αυτή τη διελκυστίνδα, αλλά το Μαξίμου δείχνει πρόθυμο να βάλει νερό στο κρασί του σε αρκετά αιτήματά τους. Το αγκάθι όμως εξακολουθεί να είναι ο τελικός αριθμός των αδειών, με τους καναλάρχες να ανησυχούν, αφού… τα κουκιά δεν βγαίνουν και κάποιος θα δει την πόρτα της εξόδου από το μεγάλο τραπέζι. Γι’ αυτό και συνεχίζονται οι πυρετώδεις συζητήσεις μεταξύ τους, έτσι ώστε να χωρέσουν όλοι… είτε με τον έναν είτε με τον άλλον τρόπο…
Οι Ολυμπιακοί ανεβάζουν την ΕΡΤ Την καλοκαιρινή ραστώνη ήρθε να ταράξει η έλευση των Ολυμπιακών Αγώνων, με αρκετούς να σηκώνονται από τις ξαπλώστρες για να ανοίξουν τις τηλεοράσεις τους και να παρακολουθήσουν τις προσπάθειες των Ελλήνων αθλητών, όπως και τα μετάλλια που φέρνουν. Είναι χαρακτηριστικό πως, αν και αρκετά από τα αθλήματα προβάλλονται πολύ αργά, λόγω διαφοράς ώρας με το Ρίο, τα νούμερα της ΕΡΤ δείχνουν εξαιρετικά ανοδικές τάσεις. Την ίδια ώρα, ο Alpha και ο ΣΚΑΪ συνεχίζουν να βρίσκονται στις πρώτες θέσεις, το Star έπεται, ενώ ΑΝΤ1 και Mega ακολουθούν με χαμηλά νούμερα. Αναλυτικά, σύμφωνα με τα στοιχεία της Nielsen για την εβδομάδα από 1 έως 7 Αυγούστου 2016, ο Alpha είναι στην πρώτη θέση συγκεντρώνοντας 14,3%, ενώ ο ΣΚΑΪ είναι δεύτερος με 13,2%. Στην τρίτη θέση βρίσκεται το Star με 11 ποσοστιαίες μονάδες, ενώ ακολουθούν ο ΑΝΤ1 με 10,9%, το Mega με 10,3%, η ΕΡΤ-1 με 6,9%, η ΕΡΤ-2 με 5,2%, το Ε-TV με 4,1% και το Μακεδονία TV με 1,1%.
Mικρά - Μικρά
ΣΤΗΝ ΑΥΓΗ ο Δημήτρης Χρήστου έγραψε ένα συκοφαντικό και ατης ατόπου απαγωγής σε όποιο κανάλι δεν έχει ακουστεί. Ούτε στο παράδεκτο κείμενο για τον Πύρρο Δήμα. Στην απάντησή του ο Πύρποδοσφαιρικό παζάρι τέτοια μεταγραφικά σενάρια… Μεγάλες χαρος απέδειξε ότι ο συντάκτης του κειμένου έγραφε ανακρίρές μας έχουν δώσει – κι ελπίζουμε και για περισσότερες – οι Ολυβειες και εμπάθειες. Στην απάντησή του ο Χρήστου βρήκε μπιακοί Αγώνες στο Ρίο. Αυτό αντανακλάται και στην τηλεθέαση. να πει την μπούρδα ότι κακώς ο Δήμας έγινε βουλευτής Αποκορύφωμα θεωρείται η υπερπροσπάθεια του κολυμβητου ΠΑΣΟΚ... Κατά τα άλλα, το ’χουμε ξαναπεί ότι οι αγωτή μας Σπύρου Γιαννιώτη που είχε ως αποτέλεσμα το γές ασφαλώς δεν είναι η σωστή αντίδραση. Η απάντηαργυρό μετάλλιο, χάνοντας το χρυσό κυριολεκτικά … ση-εξώδικο του Πύρρου αρκεί... «Ιερός» πόλεμος αστην τελευταία «χεριά»! Αυτήν την τεράστια αη κ ι στιάτ υ ο νακοινώσεων μεταξύ ΕΡΤ και ΣΚΑΪ με αφορμή την αναναμέτρηση του Γιαννιώτη με τον Ολλανδό αντίγ υ Α τ μετάδοση της εικόνας της δημόσιας τηλεόρασης από παλό του παρακολούθησαν περίπου 300.000 τητζιχάν τη Θεία Λειτουργία του Δεκαπενταύγουστου στην Τήνο λεθεατές στην ΕΡΤ-2, ένα επίτευγμα τεράστιο, αν χωρίς κάποια άδεια. «Όταν ο ΣΚΑΪ κλέβει εκκλησία» η σκεφτεί κανείς πως προβαλλόταν και στον OTE TV. ΕΡΤ, «Δεν έχουν τον Θεό τους» ο ΣΚΑΪ… Απ’ ό,τι φαίνεΜεγάλα ζόρια αρχίζουν να τραβούν οι κολοσται, στο Φάληρο θα τραβήξουν την κόντρα με το Μαξίμου μέσοί των social media αφού όλο και περισσότερα κράτη χρι… όσο πάει και δεν μπορούσε να λείπει η ΕΡΤ από αυτήν την εξίσωστρέφονται εναντίον της «μονοπωλιακής» στρατηγικής τους. ση. Μόνο να μη φτάσουμε σε… «τζιχάντ»! Όταν ακόμα δεν ξέρουμε Μετά το Facebook, που το κυνηγούν οι εφορίες σχεδόν σε όλες τις ποια κανάλια θα υπάρχουν τον χειμώνα, είναι λογικό να φουντώνουν τα χώρες του κόσμου, ήρθε η σειρά και για την Google να βρει τον μπελά σενάρια για όλους τους δημοσιογράφους. Κυρίως του Mega. Αλλά ας της, και μάλιστα στη Ρωσία. Έτσι, καλείται να καταβάλει 438 εκατ. μην πέφτουμε σε υπερβολές. Μόνο τον Καμπουράκη τον έχουν στείλει ρούβλια (περίπου 6 εκατ. ευρώ) για παραβίαση της αντιμονοπωλιακής σε 4-5 Μέσα και, επειδή αρνείται να το επιβεβαιώσει, τον στέλνουν διά νομοθεσίας. Και έπεται συνέχεια…
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Ασθε�ο-φό��ι
31
Aντί για «�όξα τω Θεώ», «βοήθα Παναγία»