360

art

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΣΧΙΝΑ

ΠΟΝΤΙΚΙ

ΠΕΜΠΤΗ 10 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2014

Ένα όµορφο πλεκτό µε λέξεις για κλωστές Σελ.: 12-13

Νο 360

Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΚΟΥΡΤΗΣ ΒΑΖΕΙ ΤΟΝ ΣΑΙΞΠΗΡ ΣΕ ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ

«Πολίτη, ποιος σε οδήγησε σ' αυτή την ξεφτίλα;» Σελ.: 10-11

«ΝΕΟΣ ΚΟΣΜΟΣ»

«Kill the boss» φωνάζουν τα παιδιά Σελ.: 03

ΤΟ ΘΕΜΑ

Νέα σελίδα για το «Παλλάς» Σελ.: 05

ΜΟΥΣΙΚΗ

Ο Αλκαίος του Πασχαλίδη Σελ.: 06-07

ΣΙΝΕΜΑ

Η ξεχωριστή Καµίλ Κλοντέλ Σελ.: 14

02/26 Η εποχή µας

ΠΟΝΤΙΚΙart

10/04 - 16/04

www.topontiki.gr

- Το γυμνό στην τέχνη εξυπηρετεί καλλιτεχνικούς ή εμπορικούς σκοπούς στις μέρες μας; «Το θέμα με το γυμνό στο θέατρο, στο σινεμά και γενικά σε όλα τα πεδία της Τέχνης, είναι η έκφανση μιας υποκρισίας. Ανθρώπινης βεβαίως. Ή μήπως, όμως, είναι η έκφανση μιας αναπηρίας, επίσης ανθρώπινης; Γιατί φαίνεται πως οι άνθρωποι, ακόμα και έπειτα από τόσους αγώνες και τόσα επιτεύγματα, δεν έχουμε συμφιλιωθεί με την εικόνα του κορμιού μας και αυτών που μας γεννούν. Δεν πρόκειται βέβαια να αναφερθώ στις "προθέσεις" του καλλιτέχνη και στο αν «εξυπηρετεί» κάτι ή αν "είναι απλώς χυδαίο". Με ενδιαφέρει, απεναντίας, να το δω όσο πιο "γυμνά" γίνεται. Ο αείμνηστος Λευτέρης Βογιατζής κάποτε μας έλεγε πως το ερώτημα για έναν ηθοποιό, ανεξαρτήτως του πώς παίζει, είναι το αν παίζει καλά... Εγώ προσωπικά τολμώ να κάνω μια αντιστοιχία: το γυμνό δεν θα ενοχλεί κανέναν αν είναι ωραίο. Σαφώς και δεν το εννοώ αυτό με τη ρηχή διάσταση του ωραίου, δηλαδή ενός μοντελίστικου κορμιού, παραδείγματος χάριν. Αλλά του άλλου ωραίου, του αληθινού!»

ΔΙΛΗΜΜΑΤΑ

Χρήστος Λούλης, ηθοποιός

Λένα Κιτσοπούλου, σκηνοθέτις, συγγραφέας

ΜΙΑ ΕΚΘΕΣΗ, ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ

Σ ΑΝΤΙΚΡΙΣΤΟΙ ΚΑΘΡΕΦΤΕ

Γεια σου, Δάσκαλε – με το δέλτα κεφαλαίο του ΜΗΝΑ ΒΙΝΤΙΑΔΗ

Τον λένε Δημήτρη Γουσόπουλο κι είναι ένας από τους χιλιάδες καθηγητές και δασκάλους που μαθαίνουν τα παιδιά μας γράμματα. Είναι 38 χρόνων, φιλόλογος, με πάθος για τον Θουκυδίδη και τον Λουκιανό. Είναι από τα Τρίκαλα, αλλά εδώ και οκτώ χρόνια είναι αποσπασμένος στο 2o Γενικό Λύκειο Γρεβενών, όπου αφιέρωσε ολόκληρη την επαγγελαμτική ζωή του. Όλη τη μέρα την περνάει με τα παιδιά στην τάξη, το απόγευμα πάλι με τα παιδιά, δουλεύοντας την εφημερίδα του σχολείου, την πολυβραβευμένη «Μαθητοφρένεια», το βράδυ πάλι με τους μαθητές του συζητά ό,τι τους απασχολεί: τους φόβους, τις ανησυχίες, την ανασφάλεια, το αβέβαιο μέλλον. Διδάσκει με πάθος τη γλώσσα και τους ποιητές, συμβουλεύει αυτούς τους υπέροχους εφήβους πώς να γράφουν, πώς να δημοσιογραφούν, πώς να εκφράζουν τη γνώμη τους. Η «Μαθητοφρένεια» είναι πολύ αγαπητή στην πόλη, διαβάζεται από μικρούς και μεγάλους, όλοι την περιμένουν με ανυπομονησία. Τα παιδιά τον αγαπούν, η ζωή στη μακρινή και δύσκολη πόλη έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον με μια εφημερίδα που γράφει για τις γειτονιές, τον πολιτισμό, την ιστορία, τα βιβλία, τη μουσική, τον αθλητισμό. Γύρω του η Χριστίνα, η Ειρήνη, η Λένα, η Θωμαή και τ’ άλλα παιδιά, κάνουν θαύματα. Γράφουν, διαβάζουν, περνάνε στα πανεπιστήμια, μιλάνε και μετά ως φοιτητές μαζί του για όλα, τον συμβουλεύονται, είναι πια ένας μεγάλος αδελφός, ένας άνθρωπος που έπαιξε έναν σημαντικό ρόλο στη ζωή τους. Καμαρώνει για τα παιδιά του, μπορεί να μην κάνει ποτέ δικά του, τόσο γεμάτος αισθάνεται. Γεια σου Δάσκαλε, γεια σας Δάσκαλοι που δίνετε την ψυχή σας, όπου κι αν είσαστε, σ’ αυτή την πληγωμένη χώρα. Εμείς είμαστε κοντά σας!

«Θα έλεγα πως το ερώτημα αυτό είναι απόλυτα σχετικό. Το γυμνό στην τέχνη υπήρχε, υπάρχει και θα υπάρχει, αλλά αυτό που πραγματικά το προσδιορίζει σε όλες τις εκφάνσεις της τεχνης είναι το ποιος το χρησιμοποιεί και για ποιους λόγους. Είναι σαν να με ρωτάνε ποια η γνώμη μου για το... ντυμένο. Το γυμνό σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να είναι χυδαίο και "κακό" από μόνο του. Έχω παρακολουθήσει παραστάσεις με γυμνό, οι οποίες περιέχουν μια πρωτόγνωρη τρυφεράδα και γλυκύτητα, και έχω παρακολουθήσει παραστάσεις με... ντυμένους, οι οποίες χαρακτηρίζονται από μια σκληρότητα και χυδαιότητα. Φυσικά και το εκμεταλλεύονται το γυμνό ορισμένοι για να σοκάρουν και να προσελκύσουν το ενδιαφέρον του κοινού, αλλά αυτοί είναι μόνο ένα κομμάτι του καλλιτεχνικού χώρου. Στην ουσία, πρέπει να εξετάζουμε τις προθέσεις και το σκεπτικό του κάθε δημιουργού, όταν ο τελευταίος θελήσει να εντάξει το γυμνό στο έργο του. Το τελευταίο είναι καλόγουστο αν υποστηριχθεί σωστά, εντάσσεται στο πλαίσιο του δημιουργικού οράματος του καλλιτέχνη και δεν χρησιμοποιείται οπορτουνιστικά».

Οι γυναίκες της Ρώσικης Πρωτοπορίας Λιουμπόβ Ποπόβα, Γιελένα Γκουρό, Βέρα Πέστελ, Βαρβάρα Στεπάνοβα, είναι μερικές από τις Ρωσίδες δημιουργούς που πρωτοστάτησαν στα κινήματα της Ρώσικης Πρωτοπορίας και τη δουλειά τους μπορούμε να θαυμάσουμε στην ανοιξιάτικη Θεσσαλονίκη. Η έκθεση «Γυναίκες δημιουργοί στα χρόνια της Ρώσικης Πρωτοπορίας» που οργανώνει το ΚΜΣΤ, σε επιμέλεια της διευθύντριάς του Μαρίας Τσαντσάνογλου, σκοπεύει να αναδείξει τόσο την κοινή πορεία τους όσο και τους δυναμικά χωριστούς δρόμους τους. Το 1920, η Μόσχα, πρωτεύουσα των μπολσεβίκων, είναι το κέντρο της καλλιτεχνικής πρωτοπορίας. Όλες οι τέχνες ανθίζουν. Ώσπου έρχεται ο σταλινισμός και βάζει τέλος στα νέα ρεύματα, επιβάλλοντας τον «σοσιαλιστικό ρεαλισμό». Συνδετικός κρίκος μεταξύ καλλιτεχνών και μπολσεβίκων ήταν το όραμα της κοινωνικής αλλαγής. Οι καλλιτέχνες σχεδίαζαν θεατρικά κοστούμια και σκηνικά, εξέδρες για λαϊκές συγκεντρώσεις, αφίσες, είδη καθημερινής χρήσης με σκοπό να φέρουν την τέχνη στον λαό και να καταργήσουν τις αστικές διακρίσεις. Προτού διαλυθεί η Σοβιετική Ένωση και η Δύση ανακαλύψει τις γυναίκες δημιουργούς της Ρωσικής Πρωτοπορίας, ο συλλέκτης Γιώργος Κωστάκης αγόρασε παραγνωρισμένα έργα τους και δημιουργεί την περίφημη συλλογή του. Καθρέφτης της ρωσικής πρωτοτυπίας στην τέχνη και στην επιστήμη, οι Ρωσίδες δημιουργοί συνέβαλαν στη διαμόρφωση μιας νέας αισθητικής. Αντιμετώπισαν τα έργα ως μοναδικά αγαθά, διερεύνησαν συλλογικούς τρόπους εργασίας και προσπάθησαν να εντάξουν στην τέχνη την καθημερινότητα. Η Γιελένα Γκουρό, ποιήτρια και ζωγράφος, αντιμετώπισε από νωρίς συνθετικά τις τέχνες και άνοιξε τον δρόμο για την «οργανική κατεύθυνση στην τέχνη». Η Λιουμπόβ Ποπόβα, που από το 1914 συμμετείχε στις εκθέσεις της Κωστούλα Τωμαδάκη

LIKE...

ΛΙΟΥΜΠOΒ ΠΟΠOΒΑ ομάδας «Βαλές Καρό», παρουσίασε μεγάλη καλλιτεχνική δραστηριότητα, καθώς ασχολήθηκε με το θέατρο, υπογράφοντας τα πρωτοποριακά σκηνικά για την παράσταση «Ο Μεγαλόψυχος Κερατάς» του Κρόμελινγκ. Μαζί με τις φίλες της Ναντιέζντα Ουνταλτσόβα και Βέρα Πέστελ ανέπτυξε τον κυβοτουρισμό, κάνοντας τα δύο κινήματα (τον κυβισμό και τον φουτουρισμό) ένα, το οποίο απέκτησε δικά του εγγενή χαρακτηριστικά. Κατάφερε να αφήσει το στίγμα της, παρά την κλονισμένη υγεία της, που την οδήγησε σε πρόωρο θάνατο, μόλις το 1924. Η δυναμική παρουσία της γυναίκας σε όλους τους τομείς της τέχνης και της επιστήμης κατά τις δεκαετίες 1910, 1920, 1930 στη Ρωσία, αποδεικνύει ότι, εκτός από τις καλλιτεχνικές πρωτοπορίες, υπήρχε και μια πρωτοπορία για κοινωνικές διεκδικήσεις και ισότητα.

INFO

Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Κολοκοτρώνη 21, Σταυρούπολη, Θεσσαλονίκη, τηλ.

2310-589140-1 & 3. Έως τις 25 Μαΐου

στην ανάρτηση του δημοσιογράφου Γρηγόρη Μπέκου Ένα τετραώροφο νεοκλασικό επί της οδού Μητροπόλεως 44, διαμπερές, με εντυπωσιακή θέα στη Μητρόπολη και στην Ακρόπολη και ένα ευχάριστο παρκάκι απέναντί του, θα στεγάσει το Μουσείο Μαρία Κάλλας που αναμένεται να ολοκληρωθεί μέσα στο 2015. Κάλλιο αργά παρά ποτέ, θα πει κανείς. Και όχι άδικα: η ώς σήμερα έλλειψη μιας «χει-

ροπιαστής» έκφρασης τιμής στη θρυλική ντίβα της όπερας από την πόλη όπου η ίδια έλαβε τη μουσική της παιδεία και έκανε τα πρώτα βήματα μιας καριέρας η οποία έμελλε να σφραγίσει ανεξίτηλα αυτή καθαυτή την ιστορία του λυρικού θεάτρου τον 20ό αιώνα είναι αναμφίβολα ουσιώδης. (Επιτέλους!)

ποντικιart

10/04 - 16/04

Η εποχή μας

03/27

www.topontiki.gr

δελτιο καιρ ου

επομενη σταση νεοσ κοσμοσ

kill the boss

Σκοτώστε την κακή διάθεση

Κάτι παραπάνω ήξερε ο υπουργός μας… της χρυσουλασ παπαϊωαννου

ú

απο αριστερα: ηλιασ αρβανιτησ, δημητρησ σχιζασ, βαγγελησ βαζασ, τασοσ καλλεργησ. (φωτο: μαρια σαλταουρα) Έχουν αδυναμία στη ροκαμπίλι μουσική, έχουν μετατρέψει την κουζίνα του ντράμερ τους σε... στούντιο για τις πρόβες τους και πιστεύουν πως το να παίζεις μουσική μοιάζει με ψυχοθεραπεία. Οι «Kill The Boss», ένα συγκρότημα που δεν έχει κλείσει ακόμα έναν χρόνο ζωής, «σκοτώνουν» την κακή διάθεση με τα τραγούδια τους και κάνουν αυτό που γουστάρουν περισσότερο χωρίς να τους απασχολεί αν θα πλουτίσουν από αυτό. Κέφι να υπάρχει... Οι Δημήτρης Σχίζας, Βαγγέλης Βάζας, Τάσος Καλλέργης και Ηλίας Αρβανίτης είναι μια παρέα γύρω στα τριάντα. Μάλλον ήταν καρμικό να βρεθούν σε μια μπάντα όλοι μαζί. Παρόμοια καλλιτεχνικά χνώτα και κοινές μουσικές επιρροές και πορείες έδεσαν στο σωστό τάιμινγκ, με αποτέλεσμα οι τέσσερις καλλιτέχνες να βρεθούν να διασκευάζουν ροκαμπίλι και ροκ εν ρολ κομμάτια στο στούντιο - κουζίνα του ντράμερ Τάσου Καλλέργη με το όνομα «Kill The Boss». Η επιλογή του ονόματος δεν προήλθε από κοινωνικοπολιτικά πιστεύω και συναφή βαρύγδουπα θέματα, όπως διαβεβαιώνει και ο Δημήτρης Σχίζας (κιθάρα, φωνητικά). «Άλλωστε δεν μας εκφράζουν τέτοιες πεποιθήσεις, ούτε μουσικά ούτε στιχουργικά», λέει ο Δημήτρης, με τον Τάσο να συμπληρώνει «είναι ένα όνομα... εύηχο και μένει στο μυαλό του κόσμου». Αν και η ροκαμπίλι και το ροκ εν ρολ είναι διάχυτα στοιχεία στη μουσική τους, δεν αυτοπεριορίζονται και αναζητούν συνεχώς νέα μουσικά μονοπάτια για να εμπλουτίσουν το ρεπερτόριό τους. «Δεν κατηγοριοποιούμε αυστηρά τη μουσική. Αν κάτι μας εκφράζει καλλιτεχνικά, θα το εντάξουμε στην setlist μας και θα το εκμεταλλευτούμε προς όφελός μας. Είτε αυτό είναι Έλβις

art ΠΟΝΤΙΚΙ

Γιώργος Ψάχος

Info

Η επόμενη εμφάνισή τους θα γίνει στις 11 Απριλίου στο Κ44 (Κωνσταντινουπόλεως 44) μαζί με τους «Frankly My Dear».

ΕΚΔΟΤΗΣ - ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Αντώνης Δελλατόλας

αρχισυντακτησ Μηνάς Βιντιάδης

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ εκδοσησ

Υπευθυνη υλης Χρυσούλα Παπαϊωάννου

Παναγής Δ. Κουτουφάς

Πρίσλεϊ, Τζόνι Κας, Ιμέλντα Μέι, είτε είναι γκραντζ και αλτέρνατιβ ροκ» συμφωνούν ο Δημήτρης και ο Τάσος. Αυτό που τους δένει περισσότερο είναι η διάθεση για μουσική δημιουργία και η συλλογικότητα ως μπάντα. Για λεφτά... ούτε λόγος. Άλλωστε, είπαμε: κάνουν πρόβες στην… κουζίνα. Κανένα από τα παιδιά δεν ζει από τη μουσική. Η κουζίνα αντικαθιστά τις χρηματικές δαπάνες που απαιτεί ένα στούντιο, ενώ τώρα τελευταία επιδιώκουν να κάνουν ένα όνομα στην ελληνική μουσική σκηνή. Το πρόσφατο – και πρώτο τους – λάιβ στο Six D.O.G.S (16 Μαρτίου) τους έδωσε τη δυνατότητα να έρθουν για πρώτη φορά σε «επαφή» με το ελληνικό μουσικό κοινό. Παρά το γεγονός πως έπαιζαν ως support group στους «Dirty Fuse» και «2 The Bone», απέσπασαν θετικότατα σχόλια και προτάσεις για να κάνουν και άλλες εμφανίσεις. «Το άγχος υπήρχε, όμως εξαφανίστηκε γρήγορα και η αδρεναλίνη έφτασε στα ύψη. Όταν παίζεις με αυτοπεποίθηση σε ένα τόσο ωραίο περιβάλλον, το εισπράττει αυτό ο κόσμος και περνά τόσο καλά όσο περνάς εσύ on stage» λένε οι Βαγγέλης Βάζας και Ηλίας Αρβανίτης (κιθάρα, φωνητικά και μπάσο, φωνητικά αντίστοιχα). Τι ακολουθεί για τους «Kill Τhe Boss» λοιπόν; Σίγουρα κι άλλα live. Η νεοσύστατη μπάντα θέλει να γράψει δική της μουσική , να συνεχίσει στο ίδιο τέμπο μουσικά και φυσικά να παραμείνει μια παρέα που διασκεδάζει να παίζει μουσική. Μια μπάντα... κουζίνας βρήκαμε, μην τη χάσουμε τώρα!

διορθωση ΚειμΕνων Κώστας Θέος Μαρία Παπαρρηγοπούλου

εμπορικO TMHMA Μάνθος Καλούμενος τηλ.: 210 6898448, fax: 210 6898226

Είναι μια σημαντική συμφωνία συνεργασίας και μια καλή αρχή. Ο λόγος για τη συμφωνία συνεργασίας που υπεγράφη ανάμεσα στο Ελληνικό και Γαλλικό Κέντρο Κινηματογράφου. Πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του Φόρουμ για το Μέλλον του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού που έγινε στο Παρίσι. Ήταν παρόντες οι υπουργοί Πολιτισμού των ευρωπαϊκών χωρών, φυσικά ο Φρανσουά Ολάντ, και… φυσικά ήταν απών ο δικός μας υπουργός πολιτισμού Πάνος Παναγιωτόπουλος. Δύο από τους ομιλητές των υψηλού επιπέδου πάνελ ήταν και οι δικοί μας Κώστας Γαβράς και Γιώργος Λούκος. Αλλά πού καιρός για τον δικό μας υπουργό να τρέχει σε τόσο σημαντικά φόρα. Μάλλον κορόιδα είναι οι υπουργοί των άλλων χωρών και σπεύδουν. Κάτι ξέρουν λιγότερο από εμάς… Τέλος πάντων, η συμφωνία που υπεγράφη, έχει στόχο τη δημιουργία ενός χρηματοδοτικού μηχανισμού στήριξης συμπαραγωγών Γαλλίας - Ελλάδας για την επόμενη τριετία. Θα οριστεί κοινή επιτροπή, η οποία θα επιλέγει τα πρότζεκτ, τα οποία θα πρέπει να πραγματοποιούνται από μία εταιρεία παραγωγής εγκατεστημένη στην Ελλάδα και μία αντίστοιχα στη Γαλλία. Για να δούμε… Αυτό είναι ένα καλό βήμα προς όφελος της εξωστρέφειας του ελληνικού κινηματογράφου.

μικι ρουνεϊ

ú

Ακόμα και σε αυτήν τη φωτογραφία, όπου απεικονίζεται σε μεγάλη ηλικία – σίγουρα ογδόντατόσο – έχει ύφος παιχνιδιάρικο, γέλιο ύπουλο, μικρού παιδιού. Ο Μίκι Ρούνεϊ, που πέθανε την Κυριακή στα 93 του χρόνια, ήταν από τα γεννοφάσκια του παιδί - θαύμα. Ήταν μόλις δύο χρόνων όταν οι γονείς του τον πήγαιναν σε βαριετέ και μόλις επτά όταν πήρε τον βασικό ρόλο στη σειρά μικρού μήκους «Mickey McGuire». Η δημοσιότητα ήρθε στο πλευρό της Τζούντι Γκάρλαντ ως μικροκαμωμένος Άντι Χάρντι σε τριάντα ταινίες. Αυτό το καλό, ξανθούλικο παιδάκι μεγαλώνοντας έγινε, όπως έγραψε χαρακτηριστικά ο «Γκάρντιαν», «ένας Τζάστιν Μπίπερ της εποχής του». Διψούσε για δόξα, χρήμα και είχε κλίση στην… άστατη ζωή. Οκτώ γάμοι (ένας με την Άβα Γκάρντνερ), ναρκωτικά, οικονομική καταστροφή. Το έχουμε δει τόσες πολλές φορές αυτό το… έργο. Ειδικά στην αμερικάνικη βιομηχανία.

ú

Παραληρούν οι Γάλλοι με το νέο μυθιστόρημα του Μίλαν Κούντερα («Η γιορτή του ασήμαντου»). «Πρέπει να το διαβάσετε επειγόντως» ξεκινά η «Μοντ». Πότε άραγε θα κυκλοφορήσει στα ελληνικά;

04/28 Η Ελλάδα αλλάζει;

10/04 - 16/04

ποντικιart

www.topontiki.gr

ΜΗΝΥΜΑ στο μπουκάλι

Η ωριμότητα του Γκούσταφσεν του ΔΗΜΗΤΡΗ ΤΡΙΚΑ Με το έκτο άλμπουμ, που είναι και το τελευταίο του, ο Νορβηγός πιανίστας, συνθέτης και αρχηγός γκρουπ Tord Gustavsen είναι σαν να ολοκληρώνει έναν μουσικό κύκλο ιδιαίτερα γόνιμο και εξαιρετικά δημιουργικό. Το «Extended Circle» είναι η φετινή κυκλοφορία της ECM, του κουαρτέτου του Gustavsen, που δείχνει με τον καλύτερο τρόπο την εξέλιξη του Νορβηγού πρός μια ζηλευτή ωριμότητα. Με όχημα έναν βαθύ λυρισμό ο Gustavsen και οι μουσικοί του φτιάχνουν μία άψογη μελωδική φωτοσκίαση, μία εθιστική και μαγευτική μουσική κατασκευή. Όπως και στην προηγούμενη δισκογραφική δουλειά του, ο Tord συνεργάζεται με τον σπουδαίο Tore Brounborg στο σαξόφωνο, τον Mats Eilertsen στο κοντραμπάσο και τον Jarle Vespestad στα ντράμς. Αυτό είναι το κουαρτέτο που έχει δώσει ήδη δύο θαυμαστά δείγματα γραφής με το αμέσως προηγούμενο «The Well» και το «Extended Circle» του 2014. Το αρχικό τρίο εμπλουτίστηκε με το σαξόφωνο του Brounborg ενώ ο Eilertsen αντικατέστησε τον Harald Johnsen, που πέθανε το 2011, προσδίδοντας περισσότερο όγκο και βάθος στον ήχο του σχήματος. Γεγονός είναι οτι το έκτο άλμπουμ του Νορβηγού bandleader είναι ένα βήμα μπροστά από το προηγούμενο, πετυχημένο και επίσης ατμοσφαιρικό «The Well». Το σαξόφωνο του Brunborg ακούγεται κάποιες στιγμές σαν Garbarek ή και Coltrane, αλλά αμέσως επιστρέφει στον δικό του γεμάτο ενέργεια λυρισμό και με ισχυρές δόσεις συναρπαστικής δραματικότητας, που κάνει τη «διαφορά». Σε όλα τα κομμάτια του «Extended Circle», από το υποδόριο και συγκρατημένο groove του «Eg Veit I Himinerik Ei Borg» μέχρι το δραματικό, αργό χτίσιμο του «Glow», το κουαρτέτο του Tord Gustavsen αποδεικνύει ότι ξέρει να χτίζει απέραντες ιμπρεσιονιστικές μελωδίες και ότι μπορεί να μεταδίδει μία ζωογόνο ενέργεια που εθίζει, θέλγει και παρασύρει. Είναι ένα σκανδιναβικό γκόσπελ με γερές δόσεις εσωστρέφειας αλλά και νότες εξωστρέφειας που ακούγεται σαν προσευχή και κραυγή ταυτόχρονα και δείχνει τη δυναμική και το μουσικό εκτόπισμα του σύγχρονου ευρωπαϊκού Βορρά. Ο Tord Gustavsen, με το υπνωτικό και αργόσυρτο στυλ και την αίσθηση της «ήρεμης δύναμης» που μεταδίδει στον υπέρτατο βαθμό, είναι ένας από τους πιο επιτυχημένους πιανίστες της σημερινής τζαζ, με πωλήσεις κοντά στις 350 χιλιάδες άλπουμ. Και φυσικά έπεται συνέχεια...

«διελευσισ» στην οδο λεσβου

«Διέλευσις»... τέχνης και πολιτισμού

Βίκυ Λεβαντή

Είναι ωραίο να βλέπεις γιαπιά, ειδικά στους καιρούς της κρίσης, να μεταμορφώνονται σε χώρους εξαγωγής τέχνης και πολιτισμού. Τέτοια περίπτωση είναι και ο πολυχώρος πολιτισμού «Διέλευσις», στην Κυψέλη, της Χρυσάνθης Κορνηλίου και του Σωτήρη Οικονόμου. Λειτουργεί από το 2011. Ένας χώρος 200 τ.μ. βρίσκεται στη γωνία των οδών Λέσβου και Πόρου, στην Κυψέλη. Πρόκειται για μια αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία, στο κέντρο της πόλης, που έχει στόχο να γίνει πόλος έλξης ανθρώπων και να τους δώσει κίνητρο να συζητήσουν και να επικοινωνήσουν τις ανησυχίες τους, να διαβάσουν. Το όραμα των ιδιοκτητών κινούνταν πάντα σε δύο άξονες. Ο πρώτος άξονας έχει πολιτιστικό και εκπαιδευτικό χαρακτήρα, ενώ ο δεύτερος αφορά την προώθηση του εθελοντισμού. Όλα ξεκίνησαν το 2011 όταν η ηθοποιός - θεατρολόγος Χρυσάνθη Κορνηλίου μαζί με τον σύζυγό της Σωτήρη Οικονόμου αποφάσισαν να πάρουν ένα τεράστιο ρίσκο. Όχι μόνο ξόδεψαν όλα τα χρήματά τους σε έναν πολυχώρο πολιτισμού, αλλά πούλησαν το σπίτι τους και μετακόμισαν εκεί δίπλα, για να είναι πάντα παρόντες.

Εγχειρήματα, εκδηλώσεις και φιλοξενίες Μέχρι σήμερα ο χώρος έχει φιλοξενήσει και συνεχίζει να φιλοξενεί θεατρικά και μουσικά σχήματα, σεμινάρια ψυχολογίας, θεατρικής πράξης, μαθήματα ξένων γλωσσών, εκθέσεις ζωγραφικής και φωτογραφίας, σειρά ομιλιών για θέματα φιλοσοφίας, τέχνης, επιστήμης και κοινωνικού προβληματισμού, με ελεύθερη είσοδο και συζήτηση που διευκολύνει την ελεύθερη διακίνηση ιδεών και προτάσεων. Από την άλλη πλευρά, έχει συνεργαστεί με

Χρυσανθη Κορνηλιου

διάφορες ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται με υπεύθυνο τρόπο στον ανθρωπιστικό τομέα, όπως είναι ο Σύλλογος Βοηθείας Παιδιών Αιθιοπίας, με στόχο να ενθαρρυνθεί η πρωτοβουλία τους, να ευαισθητοποιηθεί ο κόσμος προς αυτήν την κατεύθυνση και να βρεθούν εθελοντές. Ένα άλλο εγχείρημα του πολυχώρου είναι οι «Αγάπες», δηλαδή εκδηλώσεις για άπορους ανθρώπους που γίνονται σε συνεργασία και με άλλες εθελοντικές οργανώσεις, οι οποίες σιτίζουν, στεγάζουν ή βοηθάνε αστέγους. Στον χώρο επίσης, έχει δημιουργηθεί ένα καφέ και δίπλα ένα μικρό βιβλιοπωλείο, ενώ στο επάνω μέρος είναι τα γραφεία αλλά και μουσική και θεατρική βιβλιοθήκη, αποτελούμενη από τόμους που έχει συλλέξει προσωπικά η ίδια η Χ. Κορνηλίου. Ο χώρος όπου παρουσιάζουν τη δουλειά τους οι καλλιτέχνες μπορεί να αναπροσαρμοστεί ανάλογα με την παράσταση, το κοινό και τη διάθεση, τα καμαρίνια έχουν όλα όσα χρειάζεται κάποιος ηθοποιός ή μουσικός, ενώ υπάρχει πρόβλεψη και για ΑμεΑ.

Με προσωπική υπογραφή Αναμφισβήτητα, ο χώρος έχει μια προσωπικότητα και μια κατεύθυνση που απορρέει από τη στάση ζωής των ίδιων των ιδιοκτητών. «Δεν το κάναμε για να προσελκύσουμε χρήματα. Θέλουμε απλά ο χώρος να συντηρεί τα έξοδά του». Γι’αυτό Κορνηλίου - Οικονόμου δεν βάζουν με τίποτα νερό στο κρασί τους όσον αφορά την ποιότητα. «Δεν έχουμε λεφτά να κάνουμε διαφήμιση, η ανταμοιβή έρχεται από τον κόσμο που αναγνωρίζει όλα όσα γίνονται εδώ». Πράγματι, το έργο τους μπορεί να είναι δύσκολο, αλλά δεν το βάζουν κάτω. «Δεν μας αρέσει, όμως, να κολακεύουμε το κοινό μας. Αυτή δεν είναι έντιμη στάση. Ούτως ή άλλως, όταν αποφασίζεις να παράγεις πολιτισμό, πρέπει να διαμορφώνεις το κοινό σου με υπομονή και σεβασμό».

Info

Πολυχώρος Πολιτισμού «Διέλευσις» (Λέσβου 15 & Πόρου), πρόγραμμα Απριλίου: κάθε Τρίτη «Κολχάας» στις 21.00, κάθε Τετάρτη στις 21.00 «Έρως – Η ενθύμησις ενός διαλόγου», κάθε Κυριακή «Σοράχ ο Μάγος» στις 21.00, 11.4 «IERNIS» (Κέλτικη Μουσική) στις 22.30, 12.4 «8 Strings in Harmony» (Κλασική Μουσική) στις 21.00, 24.4 Εγκαίνια έκθεσης ζωγραφικής «Το ταξίδι» στις 20.00, 25.4 «Εγχόρδων λέξεις» στις 22.00, 26.4 «Mouhabet Project» (Μουσικές από την Τουρκία και την Ελλάδα) στις 22.00, 210-8613739.

10/04 - 16/04

ποντικιart

To θέμα 05/29

www.topontiki.gr

Τελος εποχης για την Ελληνικη Θεαματων...

Αλλάζει «ο χάρτης» των θεάτρων! Έπειτα από δεκατέσσερα ολόκληρα χρόνια, η ΕΛΛ.ΘΕΑ. παύει να υφίσταται με τον τρόπο που ξέραμε. Τα θέατρα που έχει στην κατοχή της μοιράζονται στα δύο. Ο Διονύσης Παναγιωτάκης θα αναλάβει τις τύχες του «Παλλάς», του «Μικρού Παλλάς» και του Θεάτρου «Αλίκη», σκηνές που θα περάσουν στην εταιρεία παραγωγής του Αθηναϊκά Θέατρα Α.Ε. Ο Τάσος Παπανδρέου θα αποκτήσει ξανά έξι σκηνές. Υπενθυμίζουμε ότι το Μέγαρο Citylink που στεγάζει τα θέατρα «Παλλάς», «Μικρό Παλλάς» και «Αλίκη» ανήκει ως ιδιοκτησία στο Μετοχικό Ταμείο Στρατού και λειτουργεί υπό τη διαχείριση του ομίλου Πειραιώς (μέσω της θυγρατρικής Picar) ,ε 50ετή σύμβαση παραχώρησης έως το 2052 . Για 14 ολόκληρα χρόνια, από το 2000 έως το 2014 η αρχικά Γενική Θεαμάτων και στη συνέχεια (και ώς σήμερα) Ελληνική Θεαμάτων επικράτησε στον χώρο του λεγόμενου ελεύθερου θεάτρου. Οι πέντε σκηνές που διέθετε στην αρχή έφτασαν κάποια στιγμή και τις 13, ενώ την τρέχουσα σεζόν στην ΕΛΛ.ΘΕΑ. ανήκουν εννέα σκηνές, περιλαμβάνοντας μεταξύ άλλων και τη «ναυαρχίδα» των θεατρικών σκηνών, το θέατρο «Παλλάς». Η Ελληνική Θεαμάτων έγινε μέσα σε πολύ λίγο καιρό από τη δημιουργία της «βασικός παίκτης» στον θεατρικό χώρο, διαθέτοντας μια πληθώρα σκηνών αλλά και κεφάλαιο που συγκέντωνε μεγάλα εμπορικά – και καλλιτεχνικά – ονόματα. Δημιούργησε ένα νέου τύπου κοινό και καλές παραστάσεις (δεν έχουν λείψει φυσικά οι αποτυχίες), έκοψε εκατοντάδες χιλιάδες εισιτήρια και δημιούργησε το ρεύμα των μεγάλων θεαμάτων – λογικό όταν έχεις να διαχειριστείς το 1.500 θέσεων «Παλλάς» με τα τεράστια λειτουργικά έξοδα, το οποίο ωστόσο από τις 24 Νοεμβρίου του 2006, οπότε παραδόθηκε ανακαινισμένο, αποτελεί ένα βαρύτιμο πετράδι στο ελληνικό θέατρο. Ταυτόχρονα με τη γιγάντωσή της όμως, συγκέντρωσε και «πυρά» από έτερους θεατρικούς παραγωγούς και ανθρώπους του θεατρικού χώρου με κατηγορίες ότι πρόκειται για έναν «εύπεπτο» καλλιτεχνικό προσανατολισμό, ότι γίνεται «περιθωριοποίηση» νέων καλλιτεχνών καθώς ήταν προτιμητέα η επένδυση σε στιβαρά ονόματα, ενώ ειδικά την «περίοδο Γιαννίκου» η σύνδεση (και στήριξη) της ΕΛΛ.ΘΕΑ. με το τηλεοπτικό κανάλι Alter (επίσης συμφερόντων Γιαννίκου) έκανε πολλούς να μιλούν για αθέμιτο ανταγωνισμό.

Στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας από 30 Ιουνίου... Όπως και να ’χει, η Ελληνική Θεαμάτων, έτσι όπως την ξέραμε, σε λίγο καιρό θα ανήκει οριστικά στην Ιστορία του ελληνικού θεάτρου. Η «σιδηρά κυρία» της εταιρείας, δικηγόρος στο επάγγελμα, Αρχοντούλα Παπαπαναγιώτου, αποφάσισε την οριστική αποχώρησή της από τον θεατρικό χώρο (σκέψεις πάνω σε αυτό έκανε εδώ και έναν χρόνο). Σύμφωνα με μια λιτή δήλωση που έκανε στο «Π», «ο κύκλος που ξεκίνησε το 2000, ολοκληρώνεται στις 30 Ιουνίου μετά από 14 χρόνια. Η Ελληνική Θεαμάτων ήταν όντως κάτι το διαφορετικό, άλλαξε τα θεατρικά πράγματα και είμαι πολύ περήφανη που είχα τη διεύθυνση όλα αυτά τα χρόνια. Είμαι ευγνώμων στο προσωπικό και τα στελέχη της εταιρείας που συνέβαλαν στην εκτέλεση όλων αυτών των παραγωγών». Η κ. Παπαπαναγιώτου υπογράμμισε πως αποχωρεί σε μια ιδιαίτερα καλή χρονιά για την Ελληνική Θεαμάτων και εμπορικά, όσο και από πλευράς ρεπερτορίου, για να ασχοληθεί αποκλειστικά με τη δικηγορία, την οποία ασκεί ανελλιπώς. Η ΕΛΛ.ΘΕΑ. πέρασε στα χέρια της κ. Παπαπαναγιώτου 100% το 2011 – μετά τις οικονομικές και δικαστικές περιπέτειες του Κώστα Γιαννίκου...

Οι νέοι, όχι όμως και άγνωστοι, «παίκτες»... Η ΕΛΛ.ΘΕΑ. λοιπόν θα σπάσει στα δύο, εν μέρει επιστρέφοντας στα αρχικά χέρια που την είχαν δημιουργήσει, αφού έξι σκηνές συζητάει να αναλάβει ο Τάσος Παπανδρέου. Ο Διονύσης Παναγιωτάκης είναι αυτός που θα αναλάβει τις τύχες του «Παλλάς», του «Μικρού Παλλάς» και του θεάτρου «Αλίκη», σκηνές που θα περάσουν στην εταιρεία παραγωγής που διαθέτει, Αθηναϊκά Θέατρα Α.Ε. Η συγκεκριμένη συμφωνία, όπως είπε στο «Π» ο κ. Παναγιωτάκης, είναι ολοκληρωμένη και επισφραγισμένη. Ήδη έχουν ξεκινήσει στα σχέδια και τα πλάνα για τη σεζόν 2014-15, τα οποία θα έχουν ολοκληρωθεί έως τα τέλη Μαΐου. Σε ερώτησή μας αν σκέφτεται την επανάληψη κάποιων παραστάσεων που φτιάχτηκαν με την ΕΛΛ.ΘΕΑ. (υπήρχαν σκέψεις, π.χ., η επόμενη σεζόν να ανοίξει με το «Αρσενικό και παλιά δαντέλα», που θα κάνει πρεμιέρα στις 26 Απριλίου στο «Παλλάς»), ο κ. Παναγιωτάκης μας απάντησε πως επανεξετάζονται και αξιολογούνται τα πάντα και οι πάντες. Μας προϊδέασε πάντως για «εκπλήξεις» και υπογράμμισε τη διάθεσή του «για ακόμη μεγαλύτερα πράγματα». Το «βαρύ πυροβολικό» της τριάδας που αναλαμβάνει, δεν είναι άλλο από το 57.600 μ. (και υψηλού λειτουργικού κόστους) «Παλλάς», ένα στολίδι που τραβάει τον

ο διονυσησ παναγιωτακησ και η συζυγοσ του ελενη κουρκουλα Σόνια Μαγγίνα

θεατή σαν μαγνήτης και βρίσκεται σε κομβικό σημείο στο κέντρο της Αθήνας, αλλά και μια σκηνή που, αν δεν τη φροντίσεις, μπορεί να σε «καταπιεί». Ο κ. Παναγιωτάκης, ωστόσο, αντιμετωπίζει το «Παλλάς» μόνο ως επένδυση. «Θέλει μια προσοχή, σίγουρα» επισημαίνει «ωστόσο δεν κάνουμε ποτέ καμία κίνηση χωρίς να έχει προηγηθεί μελέτη σε βάθος». Τόνισε παράλληλα πως πρόκειται για την επαναδραστηριοποίησή του ύστερα από έξι χρόνια απουσίας από τον θεατρικό χώρο.

Στα ίδια μέρη θα ξαναβρεθούμε... Τι σύμπτωση όμως... Περίπου ίδιο ήταν και το διάστημα απουσίας του παραγωγού Τάσου Παπανδρέου από τα θεατρικά πράγματα, στα οποία επέστρεψε φέτος με τις «Φόνισσες της Παπαδιαμάντη» στο θέατρο «Πειραιώς 131» – το αστείο είναι ότι το θέατρο είναι ιδιοκτησίας του, ενοικιασμένο ωστόσο μακροπρόθεσμα στην ΕΛΛ.ΘΕΑ., από την οποία το νοίκιασε ξανά για έναν χρόνο! Ο κ. Παπαδρέου υπήρξε εκ των ιδρυτών της Γενικής Θεαμάτων (μαζί με τον Δημοσθένη Βαρδινογιάννη και τον Κώστα Γιαννίκο είχαν από 30%, ενώ η κ. Παπαπαναγιώτου είχε ποσοστό 10%) το 2000. Η συμμαχία αυτή «έσπασε» το 2004. Ο Τάσος Παπανδρέου αποχώρησε, ο Δημοσθένης Βαρδινογιάννης έφτιαξε τη Θεατρική Εστία, αναλαμβάνοντας τα θέατρα «Ήβη» και «Μουσούρη». Ο Κώστας Γιαννίκος και η Αρχοντούλα Παπαπαναγιώτου ανέλαβαν, μέσω της Ελληνικής Θεαμάτων, πλέον τις σκηνές «Κιβωτός» (400 θέσεις), «Αποθήκη» (200 θέσεις), «131» (360), «Εμπορικόν» (360) και «Χορν» (400) καθώς και τα «Παλλάς» (1.489 θέσεις), «Μικρό Παλλάς» (340 θέςσεις) και «Αλίκη» (500 θέσεις) – σε αυτά έχει προστεθεί πλέον στις μέρες μας και το «Λαμπέτη», επίσης ιδιοκτησίας Παπανδρέου. Ο έμπειρος παραγωγός – από το 1965 στον χώρο, δραστηριοποιήθηκε τηλεοπτικά και κινηματογραφικά πριν μπει στο θέατρο – ξεκαθαρίζει καταρχάς στο «Π» πως «η είδηση σε αυτό το στάδιο είναι πληροφορία» και πως «δεν έχουν πέσει υπογραφές» στις διαπραγματεύσεις του. Τα έξι θέατρα που συζητά να αναλάβει – «Κιβωτός», «Αποθήκη», «131», «Εμπορικόν», «Χορν» και «Λαμπέτη» –, όπως μας λέει, «τα έχω δουλέψει 15 χρόνια, τα ξέρω, κάποια από αυτά τα έχω χτίσει» και συμπληρώνει: «Αρκετά ξεκουράστηκα, ήρθε η ώρα να επιστρέψω». Εν καιρώ κρίσης, ωστόσο, και με τις διαπραγματεύσεις να έχουν καταληκτική ημερομηνία την 30ή Ιούνη, τι είδους επιστροφή σχεδιάζει; «Κάνω σχέδια, σημαίνει έχω θεάτρο και κλείνω έργο και θίασο. Εγώ δεν έχω θεάτρο. Και το να ξεκινήσεις την 1η Ιουλίου να βρεις συντελεστές και έργο είναι εξαιρετικά δύσκολο. Αλλά είμαι παλιά καραβάνα, αντέχω στα δύσκολα...». Το μόνο σίγουρο πάντως είναι πως, αν τα θέατρα περάσουν στη διαχείρισή του, θα επαναληφθούν οι – sold out για δεύτερη συνεχή σεζόν – «Άντρες με τα όλα τους» στο «Λαμπέτη». Εξάλλου ήταν αυτός που έκανε την παραγωγή της περσινής, καλοκαιρινής περιοδείας της παράστασης...

Νέα εποχή... Όπως και να ’χει, το «Αρσενικό και παλιά δαντέλα», με τον Σταμάτη Φασουλή και τον Πέτρο Φιλιππίδη, θα αποτελέσει το «κύκνειο άσμα» της Ελληνικής Θεαμάτων. Η διάδοχη κατάσταση δεν συνδέεται, καθώς δεν υπάρχει κανένα ενδεχόμενο συνεργασίας μεταξύ των δύο ανδρών που αναλαμβάνουν τις σκηνές της εταιρείας. Καθείς θα τραβήξει τον δρόμο του. Το μόνο που μένει να δούμε, είναι τι δρόμο θα τραβήξουν οι ηθοποιοί. Δεν μπορώ παρά να μην αναρωτηθώ αυτό, π.χ., για τον Σταμάτη Φασουλή που έχει ως θεατρικό του «σπίτι» το «Χορν», αλλά έχει συνδεθεί με τις μεγάλες παραγωγές του «Παλλάς»...

06/30 Μουσική

10/04 - 16/04

ποντικιart

www.topontiki.gr

της Βικυσ Λεβαντη

Ο ΑΛΚΗΣ ΑΛΚΑΙΟΣ ΜΕ ΤΑ

«Μες στο κλει Το βιβλίο του Μίλτου Πασχαλίδη «Αγύριστο κεφάλι. Ο Άλκης Αλκαίος που γνώρισα…» (εκδόσεις Λιβάνη) διαβάζεται απνευστί. Συναισθηματικό όσο χρειάζεται, με χιούμορ όταν πρέπει, εξομολογητικό όσο γίνεται και αποκαλυπτικό όσο θα το επέτρεπε ο ίδιος ο Αλκαίος. Ένας από τους σημαντικότερους ποιητές-στιχουργούς μας που έφυγε από τη ζωή στις 10 Δεκεμβρίου του 2012.

Διονυσης Γραμμενος

Από την μπάντα της Κέρκυρας στις μεγάλες ορχήστρες Θυμάται πάντα τον ήχο της φιλαρμονιΚωστούλα Τωμαδάκη νέους στόχους και να παλέψουμε για κής. Θυμάται τους ήχους που γεμίζουν αυτούς ακόμα περισσότερο. την πόλη του. Ο Διονύσης Γραμμένος αναγνωρίζεται διεθνώς ως ένας από Πόσο μεγάλο είναι το στοίχημα που τους πιο σημαντικούς νέους κλαρινετίστες. Η αναβάζει για σας η νέα διεθνής αναγνώριση; γνώριση και η επιτυχία ήρθαν πολύ νωρίς για τον Το πραγματικό και μεγάλο μου στοίχημα είναι η γεννημένο στην Κέρκυρα νεαρό μουσικό. Άλλωστε, πρόοδος στη μουσική και όχι η διάκριση ή η αναοι πρώτες του αναμνήσεις ήταν ο ήχος μιας μπάντας γνώριση. Έχω την αίσθηση πως αυτή απλώς θα που «περνούσε από μπροστά του με βηματισμό». ακολουθήσει. Κάπως έτσι γεννήθηκε η αγάπη για τη μουσική. Η διεθνής καριέρα του Διονύση Γραμμένου ξεκίνηΜιλάτε με πάθος για το Φεστιβάλ Κέρκυρας. Eίναι σε με το α’ βραβείο στον πανευρωπαϊκό διαγωνισμό η σύνδεση τέχνης - κοινωνίας το όραμα; Eurovision Young Musicians 2008. Μετά οι προΑκριβώς. Η αίσθηση αυτή του πολιτισμού στην τάσεις έπεσαν βροχή. Η μουσική του ευφυΐα και η κοινωνία, της συμμετοχής και της δημιουργίας, μια δεξιοτεχνία του, έχουν κερδίσει σημαντικές κριτικές αίσθηση που με γεμίζει με ενέργεια για να συνεχίσω. διεθνώς. Σε ηλικία μόλις 22 ετών ο Διονύσης Γραμμένος είχε συμπράξει με διάσημες ορχήστρες: ΣυμΑν σας ζητούσα να βάλετε ένα χρώμα στον ήχο φωνική Ορχήστρα της Βιέννης, Φιλαρμονική του του κλαρινέτου; Βερολίνου, Ραδιοφωνία της Νορβηγίας και εμφανίΘα μπορούσα να σας πω διάφορα, γιατί πάντα το σεις στην Όπερα της Βιέννης, στην Ακαδημία Τεχνών χρώμα αυτό αλλάζει ανάλογα με το ύφος του έρτου Λονδίνου, στο Minato Mirai Hall της Ιαπωνίας, γου... Μοβ, πορτοκαλί, γαλάζιο, όπως ο ελληνικός στο The Concertgebouw του Άμστερνταμ. ουρανός, αρκετά συχνά στη σκέψη μου έρχεται και Ο 24χρονος διακεκριμένος σολίστ, που αναγορεύτο χρώμα ενός ξύλινου κορμού, μια και το κλαριτηκε «Rising Stars» από την European Concert Hall νέτο είναι από εκεί φτιαγμένο και στην ουσία είναι Organization για τη σεζόν 2013-2014 και θα τον αυτό το ξύλο που πάλλεται και μας δίνει τον ήχο. απολαύσουμε τον Μάιο στο Μέγαρο Μουσικής με το Κουαρτέτο Εγχόρδων Quatuor Voce, μας μιλά Υπάρχουν νέοι φερέλπιδες μουσικοί στην Ελλάδα; για την πορεία του, το όραμά του για το Φεστιβάλ Είμαι σίγουρος πως υπάρχουν στην Ελλάδα φερέλπιτης Κέρκυρας, τους στόχους του, που έχουν να κάδες μουσικοί, όπως και γενικότερα λαμπροί καλλιτένουν με την ουσιαστική εξέλιξή του. χνες, επιστήμονες και αθλητές. Το ερώτημα όλων μας είναι για πόσο αυτοί θα παραμείνουν στη χώρα μας. Η πρώτη φορά που ακούσατε κλαρινέτο; Σε πολύ μικρή ηλικία, ίσως τριών ετών, στην ΚέρΤι περιμένετε από το μέλλον; κυρα. Ήταν σε μια παρέλαση θυμάμαι, εκεί όπου οι Θα ήθελα να μου δώσει μονάχα τον χρόνο ώστε να φιλαρμονικές του νησιού γεμίζουν με τον ήχο τους πραγματοποιήσω τα όνειρά μου. ολόκληρη την πόλη.

Rising Stars: Διονύσης Γραμμένος Η κρίση είναι κίνητρο για να ξεπεράσουμε τα όρια; - Quatuor Voce, 14 Μαΐου 2014 / Είναι θα έλεγα μια καλή ευκαιρία να επαναπροσδιο20:30, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, Βασ. Σοφίας & ρίσουμε τις πραγματικές ανάγκες μας, να βάλουμε Κόκκαλη 1, τηλ. 210-7282000

Info

αλκησ αλκαιοσ Χρυσούλα Παπαϊωάννου

«Αυτή εδώ δεν είναι μια βιογραφία του Άλκη Αλκαίου. Έτσι κι αλλιώς, δεν αισθάνομαι ούτε ικανός ούτε αρμόδιος να τη γράψω. Εδώ είναι αυτά που είδα, αυτά που είπαμε κι αυτά που μου επέτρεψε ο ίδιος να ξέρω για εκείνον. Η ζώσα μνήμη του Άλκη εντός μου». Ο Μίλτος Πασχαλίδης ξεκαθαρίζει τη θέση του εξαρχής. Ως ένας από τους κοντινούς φίλους του Άλκη Αλκαίου κατ’ αρχάς παίρνει μολύβι και χαρτί και γράφει ασταμάτητα τα συναισθήματα που γεννήθηκαν και που τώρα απέμειναν από μια φιλία, τις μνήμες από αυτό τον άνθρωπο, που στοίχειωσε όσους δεν τον γνώρισαν με τις λέξεις του και όσους τον γνώρισαν και με την ύπαρξή του – ή μάλλον με τον τρόπο που υπήρχε. Διευκρινίζει, όμως, ότι δεν πρόκειται για βιογραφία, αλλά για ζώσα μνήμη εντός του. Πώς άλλωστε θα μπορούσε κανείς να γράψει μια βιογραφία για έναν άνθρωπο που ήταν κλειστός σαν όστρακο και άνοιγε μόνο όταν το ήθελε ο ίδιος; Όταν άνοιγε, όμως, έβγαιναν αστραφτερά μαργαριτάρια. Για τον Άλκη Αλκαίο που αγάπησε ο Μίλτος Πασχαλίδης διαβάζουμε, λοιπόν, στο «Αγύριστο κεφάλι» (εκδόσεις

10/04 - 16/04

ποντικιart

Μουσική 07/31

www.topontiki.gr

ΜΑΤΙΑ ΤΟΥ ΜΙΛΤΟΥ ΠΑΣΧΑΛΙΔΗ

στό δωμάτιο υπήρχαν όλα...»

απο αριστερα: Μ. καραλησ, μ. δημητριαδη, αλ. αλκαιοσ, θ. μικρουτσικοσ, βλ. μπονατσοσ, επειτα απο εξαντλητικεσ προβεσ Λιβάνη σε συνεργασία με την MIΝOS-EMI, αφού το βιβλίο περιλαμβάνει και cd) που υπογράφει ο τραγουδοποιός. Ο υπότιτλος, άλλωστε, δίνει το στίγμα: «Ό Άλκης Αλκαίος που γνώρισα...». Ήδη από τις πρώτες σελίδες μάς κλείνει το μάτι: «Ποτέ δεν πρέπει να αφήνεις την αλήθεια να σου χαλάει μια καλή ιστορία». Μια διαβολική σύμπτωση Το γράφει αυτό με αφορμή το πώς έγινε η διά ζώσης γνωριμία με έναν άνθρωπο που μάλλον επιλεκτικά γνώριζε άλλους ανθρώπους ή όταν η μοίρα (;) το ήθελε να τους γνωρίσει. Ήταν στη Ρόδο, μια βραδιά, χειμώνα του 1996, όταν ο Πασχαλίδης έκανε εκεί μια συναυλία. Σε ένα μπαράκι στον Ηριδανό, εκεί όπου έπινε το ουίσκι του, μια τηλεόραση έπαιζε στο αθόρυβο – με υπόκρουση τις μουσικές του Σωκράτη Μάλαμα και των Χαΐνηδων – συνέντευξη του Θάνου Μικρούτσικου και του Δημήτρη Μητροπάνου για τον δίσκο «Στου αιώνα την παράγκα», όπου τους στίχους είχε γράψει ο Αλκαίος. Μια ατάκα που μονολόγησε στον αέρα, ότι «λείπει ο ισάξιος τρίτος» και μια διαβολική σύμπτωση έγιναν η αιτία να γνωρίσει τον Αλκαίο. Η σύμπτωση ήταν ότι στο μπαράκι βρίσκονταν την ίδια στιγμή, και τον άκουγαν, ο αδερφός του Αλκαίου και η νύφη του. Τη συνέχεια μπορεί κανείς να τη φανταστεί – αυτοί τον έστειλαν «συστημένα» στον Αλκαίο και βρέθηκε ο Πασχαλίδης μπροστά σε έναν άνθρωπο που περπατούσε «παράξενα, σχεδόν χορευτικά, σχεδόν κωμικά». Η σπονδυλαρθρίτιδα που κληρονόμησε από τα βασανιστήρια επί χούντας και οι μετέπειτα χρόνιοι και αφόρητοι πόνοι, τον απομόνωσαν από την κοινωνική ζωή, αλλά δεν τον στέρησαν από τη ζωή. Το λέει καλύτερα ο Μίλτος Πασχαλίδης: «Αυτός ο τύπος, σχεδόν τριάντα χρόνια εθελούσια αποκλεισμένος σε δύο δωμάτια, ένα στην Κάτω Κηφισιά και ένα στην Πάργα, μου είχε ανοίξει παράθυρα σ’όλο τον κόσμο. Με είχε πάει στη γη των Βησιγότθων, στο Μεξικό, στο Κατμαντού, στο Μετς και στο Πόρτο Ρίκο, μαζί είχαμε στήσει οδοφράγματα στο Παρίσι τον Μάη του ’68, είχαμε ανέβει στο κάρο μαζί με τη Ρόζα Λούξεμπουργκ, σαλπάραμε στο τσούρμο του Σεβάχ, από το Ταζ Μαχάλ ώς το Ντεπό κι από την Πάργα ώς την πλατεία Χόρχε ντ’Αλβαράδο. Όλα αυτά, κι άλλα αμέτρητα, μέσ’από το κλειστό δωμάτιο, εκεί όπου υπάρχουν όλα, για να δανειστώ τη φράση του Χάρη Κατσιμίχα απ’το τραγούδι που έχει φτιάξει προς τιμήν του Άλκη». Είναι αλήθεια ότι τον Αλκαίο τον ξέρουμε καλά μέσα από τα τραγούδια του. Δεν θα γινόταν αλλιώς. Αυτός ο σπουδαίος «ποιητής μεταμφιεσμένος σε στιχουργό», κατά τα λεγόμενα

μ. πασχαλιδησ του Θάνου Μικρούτσικου, του πιο στενού του συνεργάτη, φίλου, συνοδοιπόρου, μας κληροδότησε ανυπέρβλητα τραγούδια. Αλλά τον αγνοούμε παντελώς ως άνθρωπο. Όχι επειδή δεν έχουν όλοι την ευτυχία να γνωρίζουν από κοντά ανθρώπους της τέχνης που θαυμάζουν, αλλά επειδή ήταν αόρατος. Αφανής. Κλεισμένος σε τέσσερις τοίχους, που μάλλον κι αυτοί ήταν αόρατοι. Γιατί τον άφηναν να ταξιδεύει. Και πήγαινε παντού. Απομονωμένος Δεν φωτογραφιζόταν, δεν έδινε συνεντεύξεις – τηλεοπτική υπάρχει μία και μοναδική –, δεν σύχναζε πουθενά. Κι όμως, ήταν παντού, παρών περισσότερο και από τους φυσικά παρόντες. Το μαρτυρούν τα γραπτά του, οι στίχοι και τα στιχάκια του. Είχε φυσικά, όπως και όλες οι μεγάλες προσωπικότητες – και όχι μόνο – τις ιδιαιτερότητές του και τις παραξενιές του. Αλίμονο κι αν αυτός δεν είχε το δικαίωμα να είχε χούγια. Ανάμεσα στις κουβέντες που γίνονταν με γάλα και τσιγάρο – προβλήματα στο στομάχι απαγόρευαν καφέ για τον Αλκαίο, και αργότερα και άλλα – ξεχωρίζουν και κάποιες που φανερώνουν αυτές τις παραξενιές. Ο Πασχαλίδης πολύ γλαφυρά μας αποκαλύπτει την ιστορία ενός δίσκου με τον Γιώργο Νταλάρα που δεν κυκλοφόρησε ποτέ. Τον «έκρυψε» από τη δημοσιότητα μια λέξη όλη κι όλη. Αλλά για έναν ποιητή μια λέξη μπορούσε να σηκώσει πάνω της το νόημα όλου του κόσμου. Η αμφιλεγόμενη φράση έλεγε «καρσί ο πόνος να περάσει» (καρσί σημαίνει απέναντι στα τούρκικα). Ο Νταλάρας, όμως, δεν ήθελε να πει τη λέξη «καρσί», αλλά να την αντικαταστήσει με το «κρασί». Για να μην μακρηγορούμε, ο Αλκαίος δεν έβαλε νερό στο… «κρασί» του, επέμεινε στο «καρσί». Ο δίσκος, με αυτή τη σύνθεση, δεν κυκλοφόρησε ποτέ. Το συγκεκριμένο υλικό, παρ’όλα

«Ο Άλκης ήταν ένα θηρίο σε κλουβί. Μόνο που το κλουβί ήταν το σώμα του. Απλώς δεν ήθελε να είναι θηρίο σε ζωολογικό κήπο. Δεν καταδεχόταν να τον ταΐζουν οι περαστικοί. Θα προτιμούσε να πεθάνει από ασιτία. Γι’ αυτό έμενε κλεισμένος μέσα, αλλά πάντα με τα παράθυρα ανοιχτά. Στις πορείες ήταν μαζί μας. Στις συναυλίες αλληλεγγύης ήταν δίπλα μας. Στον Οτσαλάν, στη Γιουγκοσλαβία, στη Χαλυβουργική, παντού. Είναι σύνθημα στα πανό μας. Είναι τραγούδι στα χείλη μας».

αυτά, με προσθαφαιρέσεις και διαφορετικές ενορχηστρώσεις, αποτέλεσε τον κύκλο τραγουδιών «Εντελβάις» και κυκλοφόρησε την επόμενη χρονιά με τη φωνή του Μητροπάνου. «Πιο πολύ ζωγράφιζε τις λέξεις, παρά τις έγραφε» Ο Πασχαλίδης προσφέρει στον αναγνώστη απλόχερα λεπτομέρειες, μικρές, ελάχιστες, καθημερινές, οι οποίες ρίχνουν, όμως, φως σε έναν άνθρωπο που περισσότερο σαν μύθος ζούσε ανάμεσα στους άλλους, ακόμα και στο ίδιο το σινάφι του. Η μεγάλη του αγάπη ήταν η Πάργα, όπου πήγαινε τα καλοκαίρια. Εκεί μπορούσε και έκανε μερικές βόλτες σε ένα ταβερνείο, κοντά στη θάλασσα. Ήταν πρώτα ακροατής και μετά όλα τ’άλλα. Είχε έναν γλυκύτατο πατέρα. Προσφωνούσε έναν αγαπημένο συνομιλητή με τη λέξη «μανάρι». Αυτός που τα δάχτυλά του ήταν παραμορφωμένα και με δυσκολία μπορούσε να κρατήσει ένα ποτήρι – έτσι τουλάχιστον έδειχνε – είχε έναν πέρα για πέρα καλλιτεχνικό γραφικό χαρακτήρα. «Πιο πολύ ζωγράφιζε τις λέξεις, παρά τις έγραφε», λέει ο Πασχαλίδης. Όσα τραγούδια δεν έφτιαχνε με τον Θάνο Μικρούτσικο, ήθελε κυρίως να αρέσουν στον Μικρούτσικο. Άγνωστες στιγμές Οι Πυξ Λαξ ήταν τα αγαπημένα του παιδιά. Μια φορά ανακάλυψε ότι έναν στίχο που είχε δώσει στον Σωκράτη Μάλαμα και αυτός τον είχε μελοποιήσει (στης λησμονιάς το μαγαζί/μάτια κεριά σβησμένα/άμα δε λιώσουμε μαζί/πώς θες να γίνουμ’ένα), τον έδωσε αργότερα και στον Πασχαλίδη. Ευτυχώς το κατάλαβαν εγκαίρως. Και ο Αλκαίος απολογήθηκε στον Μίλτο: «Μανάρι, έχω κάνει μαλακία, χίλια συγγνώμη…». Πολλά περιστατικά αστεία, συγκινητικά, χαρακτηριστικά πετάγονται από τις αναμνήσεις του Πασχαλίδη. Ότι τη «Ρόζα» την έγραψε στην Ανατολική Γερμανία, σε νοσοκομείο της Λειψίας, όταν μπαινόβγαινε στα νοσοκομεία. Ότι το χειρόγραφό του με τους στίχους του κομματιού «Πρωινό τσιγάρο» ταξίδεψε μέχρι τη Μόσχα τον Νοέμβριο του ’81 για να συναντήσει τον Μάνο Λοΐζο. Τελικά μελοποιήθηκε από τον Νότη Μαυρουδή. Η έκδοση περιλαμβάνει το cd «Καλοκαίρι στην Αμοργό. Και άλλες ιστορίες». Πέντε από τις ηχογραφήσεις προέρχονται από την επί χρόνια συνεργασία του Πασχαλίδη με τον Αλκαίο και τέσσερις είναι καινούργια τραγούδια, σε στίχους Αλκαίου, τους οποίους είχε ο Πασχαλίδης φυλαγμένους στο συρτάρι. Τραγουδούν οι Χρήστος Θηβαίος, Βασίλης Καζούλης, Βαγγέλης Γερμανός, Κώστας Θωμαΐδης.

10/34 Συνέντευξη

10/04 - 16/04

ποντικιart

www.topontiki.gr

πλανητησ γη

Της ΣισσυΣ Παπαδακη

Η ιστορίατης αλλιώς Βικυσ Λεβαντη Φώτισε μιαν εποχή που θεωρείτο σκοτεινή και αποκρουστική, ανέδειξε τον Μεσαίωνα σε μια περίοδο «λαμπρή, γεμάτη γέλια», λίκνο της σημερινής Ευρώπης και του σύγχρονου δυτικού πολιτισμού, και άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο κοιτάμε ακ Λε Γκοφ την Ιστορία. Ο Ζακ Λε Γκοφ, ο οποίος πέθανε σε ηλικία 90 χρόνων την 1η Απριλίου, υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους, και με πολύ μεγάλη επιρροή, ιστορικούς. Από τους κυριότερους εκπροσώπους της σχολής των Ανάλ, συνέβαλε αποφασιστικά στην κατανόηση των μεσαιωνικών νοοτροπιών, αξιοποιώντας την επιστήμη της ανθρωπολογίας, ξεφεύγοντας από πολέμους και δυναστειακές αντιθέσεις και συνδέοντας μεταξύ τους διακριτά ώς τότε πεδία, όπως τη θεολογία, την οικονομία, τις εμπορικές και βιομηχανικές δραστηριότητες, τη λογοτεχνία, τους θρύλους, τις θρησκευτικές τελετουργίες, την ανθρώπινη φαντασία, όλους τους «τρόπους του σκέπτεσθαι και του αισθάνεσθαι». «Η ιστορία δεν είναι κάτι δεδομένο. Κτίζεται από ιστορικούς» είχε πει σε συνέντευξή του. «Κανένας ιστορικός όμως δεν κάνει ό,τι θέλει. Κτίζει με βάση υλικά, ντοκουμέντα. Τα ντοκουμέντα αυτά δεν είναι αθώα και σε εντυπωσιάζουν, σε βάζουν να σκέφτεσαι, να συνθέτεις». Να σκέφτονται και να συνθέτουν έκανε και ο ίδιος τους αναγνώστες των πολλών και γοητευτικών βιβλίων του, από τα οποία, ευτυχώς, τα περισσότερα έχουν μεταφραστεί και στα ελληνικά: «Ο πολιτισμός της μεσαιωνικής Δύσης» (Βάνιας), «Για έναν άλλο μεσαίωνα» (Ελληνικά Γράμματα), «Η Ευρώπη» (Ελληνικά Γράμματα), «Ιστορία και μνήμη» (Νεφέλη), «Οι διανοούμενοι στον Μεσαίωνα» (Κέδρος), «Το πουγκί και η ζωή» (Κέδρος), «Η Ευρώπη γεννήθηκε τον Μεσαίωνα» (Πόλις), «Το φαντασιακό στον Μεσαίωνα» (Κέδρος).

ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΚΟΥΡΤΗΣ

«Για να μάθεις, πρέπει ήδη να ξέρεις…»

Κωστούλα Τωμαδάκη

Το νέο σας έργο, «Ο Σαίξπηρ ζει στο καταφύγιο», θα παρουσιαστεί τον Ιούλιο στο Φεστιβάλ Αθηνών. Ποιο είναι το στίγμα του; Υπάρχει μια σαρκαστική νύξη στον τίτλο; «Ο Σαίξπηρ ζει στο καταφύγιο» είναι ένας δραματικός και πολυδιάστατος μονόλογος, ένα δυνατό ρεσιτάλ ηθοποιίας για τον ερμηνευτή του, αλλά και πρόκληση για μια ευρηματική και καθηλωτική παράσταση… Μπορεί να παρασταθεί με σκηνικά ή χωρίς, με κουστούμια ή όχι, με ηχοληψία και επιλογές μουσικής, με χρήση προτζέκτορα για όλες τις οπτικοακουστικές χρήσεις, με συμφωνικό έργο ειδικά γραμμένο, με έναν ή με είκοσι ηθοποιούς, χορεύτριες… κ.λπ… κ.λπ., ανάλογα με την έμπνευση και τις οικονομικές δυνατότητες της παραγωγής. Το έργο καθαυτό είναι μια αλληγορία της κοινωνικής και υπαρξιακής κρίσης που ζούμε σήμερα σε όλο τον κόσμο, προσωποποιημένη στο παραλήρημα ενός – κατά φαντασίαν; – αποσυρμένου απ’ τα εγκόσμια θεατρικού συγγραφέα. Το ουρλιαχτό ενός Πολίτη-Οπλίτη ενάντια στην Εξουσία, έχοντας συνείδηση ότι είναι αδύνατον να γλιτώσει από το πόδι του ελέφαντα που, τελικά, θα τον λιώσει με τον πιο αδυσώπητο και τραγικό τρόπο.

Βρείτε τον χαμένο πίνακα Μια εφαρμογή για κινητά τηλέφωνα, που υποτίθεται θα βοηθήσει στον επαναπατρισμό κλεμμένων έργων τέχνης, παρουσίασε πριν από λίγες μέρες η ιταλική αστυνομία. Η Υπηρεσία Δίωξης Αρχαιοκαπηλίας της γειτονικής μας χώρας, από τις πιο δραστήριες και οργανωμένες του κόσμου, διαθέτει τη μεγαλύτερη βάση δεδομένων για πάνω από πέντε εκατομμύρια κλεμμένους πίνακες, γλυπτά, αρχαιολογικούς θησαυρούς. Φωτογραφίες τους και στοιχεία χρήσιμα για την αναγνώριση και την ταυτοποίηση από την εφαρμογή, η οποία διατίθεται δωρεάν για όλα τα «έξυπνα» τηλέφωνα. Παράλληλα η iTPC (Italia Tutela del Patrimonio Culturale), όπως ονομάζεται, θα δίνει τη δυνατότητα στον χρήστη του κινητού τηλεφώνου να στέλνει αμέσως στους καραμπινιέρους φωτογραφίες από έργα τα οποία υποψιάζεται πως δεν αποκτήθηκαν νόμιμα. Η ιταλική αστυνομία παρουσίασε τη νέα αυτή εφαρμογή μαζί με δύο πίνακες του Γκογκέν και έναν του Μπονάρ, τους οποίους ανακάλυψε στο σπίτι ενός συνταξιούχου στο Τορίνο. Οι πίνακες είχαν κλαπεί πριν από 40 χρόνια στο Λονδίνο. Οι κλέφτες τούς μετέφεραν στην Ιταλία με το τρένο. Κάτι, όμως, συνέβη στη διαδρομή, τα πολύτιμα έργα εγκαταλείφθηκαν, κατέληξαν στο γραφείο των Απολεσθέντων Αντικειμένων και, αφού κανένας δεν τα αναζήτησε και δεν τα αναγνώρισε, βγήκαν σε δημοπρασία, όπου και τα αγόρασε, αντί ενός μικρού ποσού και χωρίς να υποψιάζεται πως δεν πρόκειται απλώς για αντίγραφα, ο καλόγουστος συνταξιούχος.

«Δεν συνεργάζομαι» «Παίρνω το φεστιβάλ της Αβινιόν και φεύγω» απείλησε ο Ολιβιέ Πι μεταξύ του πρώτου και του δεύτερου γύρου των γαλλικών εκλογών. Ο συγγραφέας, σκηνοθέτης και καλλιτεχνικός διευθυντής της πολύ γνωστής πολιτιστικής διοργάνωσης δήλωσε πως αν στην Αβινιόν τη δημαρχία κατακτούσε ο υποψήφιος του Εθνικού Μετώπου, ο οποίος προηγείτο στον πρώτο γύρο, οι παραστάσεις και οι λοιπές εκδηλώσεις θα έπρεπε να μεταφερθούν σε άλλη πόλη. «Το φεστιβάλ είναι ιδέες, δεν Ολιβιε Πι είναι κτήρια και συγκεκριμένοι χώροι», είπε σε όσους τον επέκριναν για τη δήλωσή του αυτή, ενώ σε όσους του έλεγαν πως έπρεπε να μείνει και να οργανώσει ένα είδος «πολιτιστικής αντίστασης» απάντησε: «Και στον πόλεμο ο Ντεγκόλ που έφυγε έκανε αντίσταση, όχι ο Πετέν που έμεινε». Ο δεύτερος γύρος των εκλογών έλυσε το πρόβλημα: οι σοσιαλιστές κατάφεραν να πάρουν τον δήμο. Ίσως, λένε αρκετοί, σε αυτό συνετέλεσαν και οι απειλές του Πι, μια και το φεστιβάλ, εκτός του ότι προκαλεί παγκόσμιο ενδιαφέρον, προσελκύει κάθε καλοκαίρι εκατοντάδες καλλιτέχνες και φιλότεχνους ενισχύοντας και οικονομικά την πόλη.

Κάθε νέο έργο του είναι μια ξεχωριστή εμπειρία, ακόμη και για τον πιο αδαή θεατή. Από τους στυλοβάτες της νεοελληνικής δραματουργίας, ο Γιώργος Σκούρτης πρωτοεμφανίστηκε τη δεκαετία του ’70 με τους «Νταντάδες», ένα από τα πιο συναρπαστικά έργα του νεοελληνικού θεάτρου. Έκτοτε γράφει ακατάπαυστα. Θεατρικά μυθιστορήματα, διηγήματα, νουβέλες, σενάρια. Τα έργα του ανανεώνουν την ελληνική δραματουργία, παίζονται συνεχώς, καθηλώνοντας το κοινό και επηρεάζοντας τους νεότερους συγγραφείς. Ανατρεπτικός αλλά και βαθιά ανθρωποκεντρικός, ο Γιώργος Σκούρτης μοιάζει με ταξιδιώτη που δεν σταματάει ποτέ να μας εκπλήσσει και να μας συμπαρασύρει στον μοναχικό δρόμο του.

Τα έργα σας «Νταντάδες» (1970) και «Κομμάτια και θρύψαλα» (1976) παίζονται συνέχεια και θα παίζονται στο απώτερο θεατρικό γίγνεσθαι. Αν δίνατε τη δική σας ερμηνεία, πού θα λέγατε ότι οφείλεται η μεγάλη απήχηση; Μιλάνε στον κόσμο, στη δική του γλώσσα, για τα δικά του καθημερινά άγχη, με «δραματουργική δεξιοτεχνία». (Τα ’χουν πει άλλοι για μένα…). Οι αντιδράσεις του κοινού ποιες ήταν, αλήθεια; Τους εξέπληξε ο τολμηρός λόγος και η αμεσότητα της θεματογραφίας. Για πρώτη φορά το ελληνικό θεατρικό έργο γράφτηκε στην απλή καθομιλουμένη. Οι θεατές ένιωθαν να φωνάζουν από μέσα τους πολλά ταμπού, φοβίες, καταπίεση, ματαιώσεις, απώλειες… και για λίγο γινόντουσαν κι αυτοί «αναρχικοί.» Τι σας σπρώχνει να αρχίσετε κάθε φορά το γράψιμο;

ποντικιart

10/04 - 16/04

Συνέντευξη 11/35

www.topontiki.gr

Το ίδιο συναίσθημα που με έκανε να πρωτοξεκινήσω. Η οργή.

ΕΓΩ...

Ο Γιώργος Σκούρτης γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα, όπου ζει πάντα. Πρωτοεμφανίστηκε το 1970 με το έργο του «Οι Νταντάδες», στο Θέατρο Τέχνης του Κάρολου Κουν. Ακολούθησαν τα έργα «Οι Μουσικοί» (1972), «Οι Εκτελεστές» (1988) και δύο – άπαικτα ακόμα – έργα, που ολοκληρώνουν το ιδιαίτερο θεατρικό στίγμα του συγγραφέα, «Οι Ηθοποιοί» (2000) και «Οι Παγιδευτές» (2003). Το «Κομμάτια και θρύψαλα» παίχτηκε το 1976 σε σκηνοθεσία Κάρολου Κουν και από τότε παίζεται σχεδόν κάθε χρόνο. Το μυθιστόρημα «Μπαρμπα-Τζωρτζ… Μια φορά ήταν ένας μόνος του» (1980) και εν συνεχεία τα αφηγήματα «Αυτά κι άλλα πολλά» (1981) και «Ιστορίες με πολλά στρας» (1989) δημιούργησαν «τομή» στο μέχρι τότε ελληνικό λογοτεχνικό πεδίο. Ακολούθησαν μυθιστορήματα, νουβέλες, θεατρικά έργα που έχουν παιχτεί κυρίως στο Θέατρο Τέχνης. Έχει ακόμη γράψει τη θεατρική ιστορική τριλογία «Η δίκη του Σωκράτη» και μια σειρά έργων βασισμένων στο θέατρο σκιών, από τα οποία μόνο «Ο Καραγκιόζης παρά λίγο Βεζύρης» (1973) έχει ανεβεί – στο Θέατρο Τέχνης σε σκηνοθεσία Κάρολου Κουν. Το μυθιστόρημά του «Μπαρμπα-Τζωρτζ» έχει εκδοθεί στα γερμανικά ενώ το «Συμπόσιο της Σελήνης» εκδόθηκε στα ιταλικά. Έχει, επίσης, σκηνοθετήσει πολλά έργα για την τηλεόραση και το ραδιόφωνο.

Κάποιοι συγγραφείς γράφουν πολύ κοντά στις δικές τους ζωές. Εσείς το κάνετε; Το κάθε μου έργο είναι κομμάτι της αυτοβιογραφίας μου. Στην πορεία σας έχετε σταθερές συνεργασίες: Γιώργος Αρμένης, Θύμιος Καρακατσάνης και τώρα ο Κώστας Μεσσάρης. Οι ρόλοι που γράφω δεν παίζονται από άπειρους, ημι-μορφωμένους και ατάλαντους. Κυρίως στα έργα μου υπάρχουν 2-3-4 πρόσωπα. Ο κάθε ηθοποιός προκαλείται να κάνει ρεσιτάλ υποκριτικής (αν καταλάβει το έργο και αν το έχει καταλάβει και ο σκηνοθέτης). Πώς σας φαίνεται η παρουσία του ελληνικού έργου στις θεατρικές σκηνές; Γράφονται – και παίζονται δυστυχώς! – άπειρα καινούργια έργα, που δεν έχουν δημιουργική και αποτελεσματική δραματουργία. Όλοι πλέον γράφουν, μεταφράζουν, διασκευάζουν… Μόνο στο βιογραφικό τους θα μείνουν αυτά τα θεατρικά «εκτοπλάσματα» του αυτισμού τους. Στο έργο σας «Νταντάδες» γράφετε: «Πάντα έτσι μας τη φέρνανε, χωρίς ποτέ να καταλάβουμε το πώς και το γιατί». Θα αντιδράσει ο Έλληνας στην εξουσία; Ας τελειώνουμε μ’ αυτήν τη μεγάλη παραμύθα «εμείς οι Έλληνες… η Ελλάδα…» κ.λπ. παπαριές. Την εξουσία την κουβαλάμε – ως άνθρωποι κι όχι ως Έλληνες μόνο – στο DNA μας. Είναι σαν να αναρωτιόμαστε μέχρι πότε ο ελέφαντας θα «φορτώνεται» στην ελεφαντίνα. Η ατάκα απ’ τους «Νταντάδες» είναι το αποτέλεσμα της άγνοιας που επιβάλλει η εξουσία. Σήμερα, το 90% των πολιτών αγνοεί τι είναι το μνημόνιο, οι αγορές, τα ομόλογα, το χρηματοπιστωτικό στάτους… τα φάρμακα, το γάλα, το ψωμί, ο πληθωρισμός και το σκατογενές πλεόνασμα! Μόνο την ανεργία και την πείνα γνωρίζει καλά. Ε, βρε μαλάκα πολίτη, ποιος σε οδήγησε σ’ αυτήν την ξεφτίλα; Σφάξ’ τον! Τι θα μπορούσαν να διδαχτούν οι νεότεροι θεατρικοί συγγραφείς από το έργο σας; Τίποτα απολύτως. Για να μάθεις, πρέπει ήδη να ξέρεις… Πριν δώσω τους «Νταντάδες» είχα γράψει πάνω από δέκα έργα που δεν τα είχα δώσει να παιχτούν. Για να μάθω – γράψε, σβήσε, διάβασε, σκέψου, γράψε – τα πολλά και δύσκολα μυστικά της θεατρικής γραφής. Σήμερα γράφουνε ένα μονοπρακτάκι ή κάποια μεγαλύτερη σε διάρκεια θεατρική μαλακία κι αμέσως δηλώνουνε «θεατρικοί συγγραφείς», αλλά, βέβαια, σ’ αυτό έχουνε μεγάλη ευθύνη και όσοι τους αποδέχονται ως… τέτοιους.

Info

Ο θεατρικός μονόλογος του Γιώργου Σκούρτη «Ο Σαίξπηρ ζει στο καταφύγιο» με τον Κώστα Μεσσάρη θα κάνει πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, 22-23 Ιουλίου / Πειραιώς 260 (Ε)

Αποσπασματα......

ΑΝΘΡΩΠΟΙ - ΣΤΙΓΜΕΣ είναι πολλοί οι άνθρωποι που εννοείς και άπειρες οι στιγμές

«Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι Κοιτάζουμε, όλοι μαζί, προς τα εμπρός. Χάος. Πίσω το κενό. Αριστερά-δεξιά, κενό και χάος. Πρέπει να προχωρήσουμε μπροστά. Πρέπει να ανοίξουμε με την σπάθα μας το δρόμο στη ζούγκλα του χάους. Πρέπει να βρούμε ζωτικό χώρο για την απελπισία μας.. Μόνο γι αυτόν τον στόχο αξίζει να πεθάνουμε τον θάνατο.. .» «Είναι πολύ δύσκολο σήμερα να στείλω μήνυμα και να γίνει κατανοητό. Σήμερα που όλα μέσα μου είναι μεγαλωμένα. Τεράστια! Έχω να παλέψω μόνος μου με το πολύπλοκο του χρόνου και το ανεπίδοτο της μοναξιάς. Ενώ αυτοί εκεί ΕΞΩ πίνουνε στεγνό νερό και τρώνε νεκρό ψωμί. Περνάνε οι στιγμές κι ακόμα ούτε ένα χασμουρητό. Θέλω να κοιμηθώ! Να δω τους εφιάλτες μου! Κι όταν ξυπνήσω να πω “α, υπάρχω ακόμα!”».

12/36 Βιβλίο

10/04 - 16/04

ποντικιart

www.topontiki.gr

Ένα πλεκτό κέντημα με λέξεις!

Ξενοφών Μπρουντζάκης

Συνδυάζοντας την ιστορία του πλεξίματος με το προσωπικό της βίωμα, η Σχινά μας ανοίγει την πόρτα της εσωτερικότητάς της με αποκαλυπτική απλότητα και αισθητική λεπτότητα. Ψαχουλεύοντας στα τυφλά πριν από μερικά χρόνια για κάτι δικά μου γραπτά, έπεσα τυχαία πάνω σε μια πληροφορία στην οποία γινόταν λόγος για ένα περιβόητο συλλαλητήριο το 1345, όταν οι ξάντες της Φλωρεντίας ξεσηκώθηκαν και απαίτησαν τη κατάργηση των φόρων και τον θάνατο των καλοθρεμμένων εμπόρων και τραπεζιτών. Με την ιστορία αυτής της εξέγερσης ήρθα εκ νέου σε επαφή μέσω μιας επισήμανσης του ίδιου του Καρλ Μαρξ, ο οποίος τη μνημόνευε ως την πρώτη καταγεγραμμένη εξέγερση της Ιστορίας με προλεταριακά χαρακτηριστικά… Το βιβλίο της Κατερίνας Σχινά «Καλή κι Ανάποδη, ο πολιτισμός του πλεχτού» με συνεπαίρνει αναπάντεχα από τις πρώτες κιόλας αράδες. Ακολουθώντας το νήμα των συνειρμών, των ξαναμμένων εξεγερμένων Φλωρεντιανών, των πολυσχιδών σχημάτων της μαρξιστικής ανάλυσης, των παιδικών εικόνων με αμέτρητες ειρηνικές γυναίκες να ξιφουλκούν στις λουλουδιασμένες τους αυλές με τις βελόνες παλεύοντας πολύχρωμα νήματα σαν να εξωτερικεύουν ανείπωτες κουβέντες και σκέψεις, να πλέκουν σαν σε έκσταση τα απογεύματα πριν πέσει το φως, άλλοτε σιωπηλές, άλλοτε θορυβώδεις, σχολιάζοντας τον καμβά της καθημερινότητάς τους, μένω προσηλωμένος σε ένα βιβλίο - εργόχειρο φτιαγμένο με ταλέντο, καλαισθησία και ένταση, θαρρείς κι η Σχινά κέντησε τον κόσμο της, τα στολίδια της ζωή της!

Οι«μπούκλες» Μικρός έμενα έκθαμβος, καθηλωμένος μπροστά στις βιτρίνες των παλιών εμπορικών κοιτώντας τις «μπούκλες» των πολύχρωμων μαλλιών για πλέξιμο και με συνέπαιρνε η εκρηκτική ζωγραφική σύνθεση των χρωμάτων που διαλαλούσαν ζωηρές και χαρούμενες εκδοχές του βίου. Το ότι δεν φορούσα συχνά τα πλεκτά, ήταν από θαυμασμό και σέβας απέναντι στην τέχνη τους, στον κόπο, στην ανθρώπινη εφευρετικότητα: τον τρόπο να γίνεται το μαλλί ρούχο, να «σαρκωνόμαστε», να ομορφαίνουμε, να διεκδικούμε τη ζωή μας. Ένα βιβλίο «στημένο» με συγκίνηση, τέχνη, ικανότητες και μια γραφή που συνταιριάζει τη λογοτεχνική πρόζα με το δοκίμιο αβίαστα κι εντυπωσιακά. «Απέκτησα μια δεξιότητα που παραξένευε τους πάντες: κατάφερα να πλέκω στα τυφλά, και πολύ γρήγορα ανακάλυψα ότι μπορούσα ταυτόχρονα να διαβάζω»! Ο πιο αφοπλιστικά λιτός ορισμός της ευτυχίας! Μια σημαντική προσωπική νίκη με οικουμενικό νόημα. «Όμως σε μια εποχή που αυτοπροσδιοριζόμασταν ως αριστερές και φεμινίστριες, αποτελούσα ένα παράδοξο: εξωκοινοβουλευτική οργάνωση και εργόχειρο δεν συμβιβαζόταν. Πολύ γρήγορα, εγκατέλειψα την οργάνωση». Προσωπικά δεν έχω διαβάσει πιο συντριπτική, ανατρεπτική, πιο διαυγή, εύστοχη και απαστράπτουσα πολιτική κριτική της μεταπολίτευσης. Σαν μια χαρούμενη πολιτισμική παρακαταθήκη, το πλεχτό και το πλέξιμο διηγείται με ακρίβεια, πειθαρχία

Η Μπεττυ ΝτεΪβις και η αντικαταστατρια της Σαλλυ ΣεΪτζ στο πλατο της Warner Bross, 1940.

τι λεει η συγγραφεασ

«Το πλέξιμο είναι παρεξηγημένη δραστηριότητα» Έγραψα το βιβλίο στα κενά του βιοπορισμού, ανάμεσα στο 2010 και το 2012, και στην πρώτη του μορφή το δημοσίευσα με ψευδώνυμο (Ειρήνη Φωκιανού), εν είδει fuilleton, στο περιοδικό «Books’ Journal». Πάντα με ενδιέφερε η μαστορική, η δουλειά των χεριών που ανοίγει στο μυαλό τον δρόμο για να σκεφτεί και για ένα διάστημα, αρκετά μεγάλο μάλιστα, υπήρξα μανιώδης πλέκτρια. Έπλεκα για να διατρανώσω την εναντίωσή μου στη μόδα, μέσα από ρούχα που συμμορφώνονταν στη δική μου φαντασία και όχι στον δογματισμό του εκάστοτε συρμού. Έπλεκα για να υπερβώ τα όρια του συμβατικού, για να ορίσω την

ταυτότητά μου, που την ήθελα πολυσύνθετη, να μην αποκλείει ό,τι – λανθασμένα κατά τη γνώμη μου – συνδεόταν με παραδοσιακούς ρόλους τους οποίους, μέσα στην ελευθεριακή δίνη της μεταπολίτευσης, θέλαμε να αποτινάξουμε, λες και αυτοί ήταν η τροχοπέδη που μας εμπόδιζε να αυτοπραγματωθούμε. Η ιδέα για το βιβλίο προέκυψε από την επιθυμία να δικαιώσω αυτήν την παρεξηγημένη δραστηριότητα και να δείξω τις πολλές της συνάφειες με κάθε έκφανση του πολιτισμού, από την ποίηση και τα εικαστικά ώς τη μουσική, τα μαθηματικά, τον πολιτικό ακτιβισμό. Και έκπληκτη διαπίστωσα ότι γράφοντας για το πλέξιμο έγραφα, τρόπον τινά, ένα κεφάλαιο της αυτοβιογραφίας μου.

10/04 - 16/04

ποντικιart

Βιβλίο 13/37

www.topontiki.gr

και σπάνια ξεγνοιασιά συνάμα, ιδιότυπες ιστορίες της ανθρωπότητας – βελονιά τη βελονιά… Από την πρώτη κιόλας πρόταση, η συγγραφέας και περιπαθής πλέκτρια μας αιφνιδιάζει, μας κάνει μαλλιά – κουβάρια, μέσα από μια γραφή που χρωστά πολλά σε πολύτιμες αναγνώσεις, με το θέμα της: το χόμπι του πλεξίματος. Ανθρώπινες ιστορίες που μεγαλύνονται μέσα στο σχεδόν άηχο θρόισμα όλων εκείνων των καθημερινών κινήσεων που μας εξαγνίζουν, μας γνέφουν διακριτικά προς τη μεριά της ευτυχίας. Μιας ευτυχίας χειροπιαστής σαν χειροτεχνία, υφασμένης κόμπο - κόμπο από τα στημόνια των αισθήσεων και των αισθημάτων μας.

Οι ανθρώπινες σχέσεις Πλεκτά που διηγούνται τη νεότητα με τις γοητευτικές της ψευδαισθήσεις, την αγιάτρευτη σχέση μάνας και κόρης, τους έρωτες και τις απογοητεύσεις, τις εποχές με τα πρόσωπα και τα γεγονότα, τις φεμινιστικές εξάρσεις, τα ντυσίματα, τις ιδεολογίες, τα πεσίματα και τις αναστάσεις... Ένα πλήθος ηρώων της λογοτεχνίας αλλά και της προσωπικής της ζωής είναι το σκηνικό πατρόν που θα βάλει φωτιά στις βελόνες της. Το βιβλίο της Κατερίνας Σχινά, που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκλεκτές εκδόσεις Κίχλη, διαβάζεται όπως κανείς φορά ένα αγαπημένο του ρούχο κατάσαρκα για να ζεσταθεί και να ομορφύνει. Έχοντας εξαντλήσει χιλιόμετρα νήματος, η συγγραφέας - πλέκτρια έμαθε το πλεκτό από την καλή και απ’ την ανάποδη. Της έμενε το πιο δύσκολο: οι εξομολογήσεις. Άλλο να το νιώθεις κι άλλο να το λες. Τι κι αν άργησε να περάσει από το φορεμένο πουλόβερ στο τυπωμένο βιβλίο – ο κόπος άξιζε! Μερικές φορές, η αναμονή, οι αναστολές, οι ατυχίες κι οι κακοτοπιές έχουν ευτυχές αποτέλεσμα, φέρνουν τα μέσα - έξω, σε κάνουν αγνώριστο στον εαυτό σου τον ίδιο! Σπάνια έρχεται κανείς σε επαφή με το αυθεντικό κι όχι με τη βεβιασμένη εντύπωση – αλλά με εκείνη τη συγκροτημένη ανεμελιά του αυθόρμητου βιώματος και της επεξεργασμένης εσωτερικότητας. Η Σχινά κατάφερε να κρατήσει σαφείς και λυτρωτικές τις αποστάσεις που χωρίζουν την πρόζα από το δοκίμιο, όπως το συναίσθημα από τη βαθύτητα. Σίγουρα ένα από τα πλέον αξιοπρόσεκτα βιβλία που κυκλοφορούν!

Σε 200 λέξεις

Ο Ηλίας Θεοφύλακτος γράφει για το βιβλίο του «Το δαχτυλίδι του Θεού», Εκδόσεις ARMA

Απόσπασμα από το βιβλίο

η κατερινα σχινα με τισ βελονεσ

«Μισοντροπαλά, λοιπόν, μισοπροκλητικά, ξεπρόβαλλαν οι βελόνες από την τσάντα, κυλούσε το κουβάρι στο πάτωμα. «Πλέκεις;» αναρωτιόντουσαν εμβρόντητες οι «συντρόφισσες». Η ανάστατη μεταπολίτευση είχε τα «πρέπει» της: τις ταβέρνες και τα αντάρτικα, τον Αντι-Ντύρινγκ και το Ένα βήμα μπρος, δυο βήματα πίσω, την Κόκκινη Σημαία (που την αντέγραφε η δική μας, η Προλεταριακή), τον Λαϊκό Δρόμο που ήμουν υποχρεωμένη να πουλάω στα μηχανουργεία του Πειραιά, πίσω από τον Παπαστράτο, το αφόρητο Κορίτσι με τα άσπρα μαλλιά που παρακολουθήσαμε ομαδικά στον κινηματογράφο Ίλιον, τα πορτρέτα των πέντε – Μαρξ, Ένγκελς, Λένιν, Στάλιν, Μάο Τσε Τουνγκ – που αναρτιόνταν σε κάθε συγκέντρωση στα θέατρα της οδού Ιπποκράτους, κραυγές, κοσμοπλημμύρα, καπνούς στις συνελεύσεις, ιδεολογική θολούρα και αισθητική παραζάλη. (Δεν διήρκεσε πολύ η ερωτοτροπία με την «επανάσταση»: στον χρόνο πάνω συγκλήθηκε ο πυρήνας της σχολής μου, για να με ψέξει για τα σγουρά μου μαλλιά και τα εξωφρενικά μου ρούχα, για τα μαθήματα πιάνου, που συνέχιζα, αν και με αυξανόμενη βαριεστημάρα, να παρακολουθώ – πού να ’ξεραν πόσο πειθαναγκαστικά σερνόμουν στα ωδεία όταν με πληροφορούσαν: «ο πρόεδρος Μάο έχει κριτικάρει τον Μπετόβεν, είναι αντιδραστικός» –, για τις παρέες με «ρηγάδες», για κινηματογραφικές αγάπες και «ξενόφερτες» μουσικές προτιμήσεις, για την άρνησή μου να κατεβαίνω στον Πειραιά και να πουλάω στους καταμουτζουρωμένους εργάτες ιδέες για τις οποίες αμφέβαλλα η ίδια (τι ντροπή), για τον ανεπίτρεπτο «φιλελευθερισμό» μου. »

Η πατρική φιγούρα και το λιοντάρι Κάποιοι λένε ότι «Το δαχτυλίδι του Θεού» είναι ο «ελληνικός Κώδικας Ντα Βίντσι» και ότι πρέπει να μεταφραστεί επειγόντως, για να βγει από τα σύνορα της μικρής ελληνικής αγοράς. Άλλοι (ανάμεσά τους και οι ειδικοί της οθόνης, με πρώτο τον σκηνοθέτη Κώστα Κουτσομύτη) βλέπουν στο μυθιστόρημά μου ένα έτοιμο σενάριο για μια «μεγάλη ταινία». Πολλοί αναγνώστες γοητεύτηκαν από την πλοκή του, χάθηκαν στο μυστήριο, ανακάλυψαν τις ποιητικές πλευρές του, λάτρεψαν

αυτόν ή εκείνον τον χαρακτήρα. Και ορισμένοι διαπιστώνουν πως ο πραγματικός πρωταγωνιστής της δράσης είναι μια πατρική φιγούρα που έχει φύγει απ’αυτόν τον κόσμο, ένα λιοντάρι με τη μορφή αμνού: το αθώο θύμα, που μεταμορφώνεται σε άγγελο της εκδίκησης και καθορίζει το παιχνίδι μέχρι την τελική έκβαση, δεσμεύοντας ηθικά τον γιο του σε μια αποστολή τιμής και ταυτότητας. Κι εγώ; Εγώ κοκκινίζω με τους επαίνους, ακριβώς όπως τότε που πήγαινα στο Δημο-

τικό και η δασκάλα παίνευε την έκθεσή μου μπροστά σε όλη την τάξη. Είμαι χαρούμενος για τη θερμή υποδοχή του πρώτου μου λογοτεχνικού εγχειρήματος. Αλλά, κυρίως, είμαι συγκινημένος γιατί αυτό το ταξίδι μου στον χρόνο και στον χώρο, αυτό το πέρασμα μέσα από τις μυστικές πύλες γρίφων και αινιγμάτων, αυτός ο ιλιγγιώδης στροβιλισμός στους λαβύρινθους της εξουσίας, αυτή η ιστορία αίματος, έρωτα και αλήθειας, αποδείχθηκε τελικά ότι δεν ήταν μια μοναχική υπόθεση –όπως όταν ξεκίνησε...

14/38 Σινεμά

10/04 - 16/04

ποντικιart

www.topontiki.gr

«Ο θρυλος του Μαϊκλ Κολχαασ»

«Καμιλ Κλοντελ 1915»

Πολιτικές παραβολές και βιογραφίες Δύο ταινίες ξεχωρίζουν αυτή την εβδομάδα. Η μεταφορά του μυθιστορήματος του Κλάιστ σε μια πολιτική κινηματογραφική παραβολή και η ιστορία της έγκλειστης σε ψυχιατρείο ζωγράφου Καμίλ Κλοντέλ Κωνσταντίνος Σαμαράς

Ο θρύλος του Μάικλ Κόλχαας

Σκηνοθεσία: Αρνό ντε Παλιέρ. Πρωταγωνιστούν: Μαντς Μίκελσεν, Μελιζίν Μαγιάνς, Ροξάν Ντιράν Ο Μάικλ Κόλχαας είναι ο – εμπνευσμένος από ένα πραγματικό περιστατικό – ήρωας ενός μυθιστορήματος που ο Χάινριχ Κλάιστ έγραψε το 1808. Πρόκειται για έναν τίμιο οικογενειάρχη κι έμπορο αλόγων του 16ου αιώνα, που θα εξεγερθεί βίαια όταν αυτός και η οικογένειά του πέσουν θύματα μιας κατάφωρης αδικίας από έναν ευγενή. Η εξέγερσή του είναι αναγνωρίσιμη, γι’αυτό και διαχρονική, ενώ αγγίζει τα όρια της ύβρεως μέσα από την υπερβολή της. Από αυτή την εγγενή αντίφαση θα γεννηθεί το σπουδαίο βιβλίο του Κλάιστ πάνω στη δικαιοσύνη, του οποίου ο Αρνό ντε Παλιέρ θα επιχειρήσει την κινηματογραφική μεταφορά στην τρίτη του μεγάλου μήκους ταινία μυθοπλασίας. Η δουλειά του Αρνό ντε Παλιέρ χαρακτηρίζεται από βραδύτητα, αυστηρότητα και εμμονή στην ακρίβεια της αναπαράστασης, σε τέτοιο βαθμό, που κάποιος μπορεί να θυμηθεί τις περίφημες ιστορικές τηλεταινίες του Ροσελίνι. Όμως στην πραγματικότητα ο «Θρύλος του Μάικλ Κόλχαας» είναι ένα βαθιά εξπρεσιονιστικό Ο θρύλος του Μάικλ Κόλχααςòòòò έργο, που επιχειρεί να εκφράσει τη βουβή βία της ανθρώπινης ψυχής Η ιστορία ενός αδικημένου και βίαια μέσα από την ομίχλη ή τη γύμνια του τοπίου. Ο σκηνοθέτης ανέφερε εξεγερμένου εμπόρου αλόγων, από το μεταξύ άλλων ως πηγή έμπνευσής του το «Αγκίρε, η μάστιγα του θεού» μυθιστόρημα του Κλάιστ, σε μια εξαιρετική του Χέρτσογκ και η αναγωγή της ταινίας στην εσωτερικότητα του (κι έντονα πολιτική) κινηματογραφική γερμανικού ρομαντισμού δείχνει πως η αναφορά δεν είναι καθόλου παραβολή τυχαία. Απέναντι στο ύψιστο ηθικό δίλημμα (και κοινωνικό αδιέξοδο) που θέτει η ιστορία του αδικημένου Μίκαελ Κόλχαας, διάφορες λύσεις και εξηγήσεις θα προταθούν. Κάποιες θα είναι τόσο παράλογες και γραφειοκρατικές, ώστε δεν είναι να απορεί κανείς που ο Φρανς Κάφκα αγάπησε τόσο πολύ το μυθιστόρημα του Κλάιστ. Κάποιες άλλες μοιάζουν μοραλιστικές, αλλά ανοίγουν την πόρτα στα πιο σύγχρονα ερωτήματα – όπως για παράδειγμα τη λεπτή κόκκινη γραμμή ανάμεσα στην τρομοκρατία και την ένοπλη αντίσταση. Ευτυχώς ο Αρνό ντε Παλιέρ γνωρίζει πώς να αποδώσει τα παραπάνω μέσα από την αφαίρεση και τη μυθική διάσταση που απαιτεί η φόρμα μιας κινηματογραφικής αλληγορίας, καλύπτοντας το κενό που θα άφηνε μια ενδεχόμενη αποστασιοποίηση με την ηλεκτρισμένη παρουσία του Μαντς Μίκελσεν.

Καμίλ Κλοντέλ 1915

òòòòò Εξαιρετική òòòò Πολύ καλή òòò Καλή òò Βλέπεται ò Μέτρια ò Μην τη δείτε

Οι εταιρείες διανομής φέρουν την ευθύνη για έκτακτες αλλαγές στις ημερομηνίες προβολής των ταινιών.

Σκηνοθεσία: Μπρούνο Ντιμόν. Πρωταγωνιστούν: Ζιλιέτ Μπινός, Ζαν-Λικ Βενσάν, Ρομπέρ Λερουά Η Καμίλ Κλοντέλ δεν υπήρξε απλώς αδερφή του συγγραφέα Πολ Κλοντέλ και σύντροφος του Ροντέν, αλλά και μια ιδιοφυής γλύπτρια και ζωγράφος, που καταδικάστηκε από τις προκαταλήψεις της οικογένειάς της να περάσει τις τρεις τελευταίες δεκαετίες της ζωής της έγκλειστη σε μια ψυχιατρική κλινική. Ο Μπρούνο Ντιμόν («Φλάνδρα», «29 Φοίνικες») θα αντλήσει ελεύθερα έμπνευση από τα ιατρικά αρχεία της Καμίλ Κλοντέλ και από την αλληλογραφία με τον αδελφό της, για να παραδώσει όχι τη βιογραφία μιας καλλιτέχνιδας - συμβόλου των αδύναμων και καταπιεσμένων ιδιοφυιών, αλλά ένα απομονωμένο στιγμιότυπο από τις λιγότερο ένδοξες μέρες της. Στον ομώνυμο ρόλο, η Ζιλιέτ Μπινός κουβαλά στις πλάτες της το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος της ταινίας. Εξάλλου, η επιθυμία συνεργασίας της ηθοποιού με τον σκηνοθέτη υπήρξε η βασικότερη γενεσιουργός αιτία του «Καμίλ Κλοντέλ 1915» και το αποτέλεσμα δεν αδικεί κανέναν από τους δύο. Με τη γνωστή μεθοδικότητά του και το σκληρό, λιτό στιλ που πατάει με το ένα πόδι στον Μπρεσόν και με το άλλο στον Πιαλά, ο Ντιμόν κινηματογραφεί την Μπινός δείχνοντάς της επιμονή κι εμπιστοσύνη, κι εκείνη του προσφέρει μια φιγούρα απομονωμένη, που κατορθώνει μέσα

από τις σκηνές της καθημερινότητας να εκφράσει έναν ανομολόγητο πόνο. Κι αν το πρώτο μέρος της ταινίας συχνά περιστρέφεται γύρω από τη συνύπαρξη Ντιμόν - Μπινός με συνέπεια Καμίλ Κλοντέλ 1915 òòò ένταση αλλά και κάποια αυταρέσκεια, το δεύτεΗ Ζιλιέτ Μπινός μεταμορφώνεται εντυπωρο μέρος παρουσιάζει ακόμη μεγαλύτερο ενδιασιακά σε έγκλειστη Καμίλ Κλοντέλ και ο φέρον: η άφιξη του Πολ Κλοντέλ, το γεγονός που τόσο λαχταρά η Καμίλ, θα αποτελέσει το έδαφος Μπρούνο Ντιμόν την κινηματογραφεί με μιας ριζικής αντιπαράθεσης. Δύο κοσμοθεωρίες στοχευμένη σκληρότητα θα συγκρουστούν και μαζί τους δύο μορφές «ιερής τρέλας». Μέσα από αυτή τη σύγκρουση θα δικαιωθεί ουσιαστικά το ρίσκο που παίρνει ο Ντιμόν, καθώς η ταινία του τείνει ταυτόχρονα τα χέρια προς ό,τι πιο θεϊκό και ό,τι πιο ανθρώπινο, έστω και με κάποια επιτήδευση.

Χαρά

Σκηνοθεσία: Ηλίας Γιαννακάκης. Πρωταγωνιστούν: Αμαλία Μουτούση, Γιώργος Συμεωνίδης, Λήδα Πρωτοψάλτη, Στεφανία Γουλιώτη Μια γυναίκα κοντά στα πενήντα καταφέρνει να απαγάγει ένα μωρό περνώντας απαρατήρητη. Το σύντομο χρονικό διάστημα που θα περάσει μαζί του, θα είναι οι πιο ευτυχισμένες μέρες στην άχρωμη ζωή της Χαράς – που, αν δεν το καταλάβατε ήδη, βρίσκεται σε ειρωνική αντίστιξη με το νόημα του ονόματός της, από το οποίο εξίσου ειρωνικά παίρνει τον τίτλο της η ταινία. Όταν τελικά συλληφθεί, η Χαρά θα αρνηθεί να υπερασπιστεί τον εαυτό της και, οδηγούμενη στα άκρα, θα αποκλείσει Χαρά ò τον εαυτό της από την επικοινωνία. Εξάλλου η Μοναχική γυναίκα απάγει βρέφος και βιώΧαρά έχει ήδη βιώσει μια χαρά που τα θεσμονει την απόλυτη ευτυχία, σε ένα ασυνάρτηθετημένα όργανα της κοινωνίας αδυνατούν τα γκροτέσκο μελόδραμα να καταλάβουν. Ή τουλάχιστον κάτι τέτοιο μας λέει ο Ηλίας Γιαννακάκης, καθώς μπερδεύει αξεδιάλυτα την εξέγερση με την ξεκάθαρη ψυχοπαθολογία σε ένα γκροτέσκο ασπρόμαυρο μελόδραμα όπου οι ηθοποιοί μοιάζουν να παρωδούν αθέλητα τους ρόλους τους. Μια τρικυμία εν κρανίω, που συμπαρασύρει ακόμα και πρωταγωνιστές όπως η Μουτούση και η Γουλιώτη, αλλά και την αξιόλογη μουσική του Αλέξανδρου Βούλγαρη.

ΠΡΟΒΑΛΛΕΤΑΙ ΑΚΟΜΗ Ο μόνος επιζών

Σκηνοθεσία: Πίτερ Μπεργκ. Πρωταγωνιστούν: Μαρκ Γουόλμπεργκ, Τέιλορ Κιτς, Εμίλ Χιρς Τέσσερις Αμερικανοί κομάντος του Πολεμικού Ναυτικού αναχώρησαν το καλοκαίρι του 2005 για τα σύνορα Αφγανιστάν - Πακιστάν για μία αναγνωριστική αποστολή, με στόχο να καταγράψουν τη δραστηριότητα ενός ηγέτη της Αλ Κάιντα, του Αχμάντ Σα. Παγιδευμένοι στα βουνά του Αφγανιστάν απέναντι σε μια μεγάλη ετοιμοπόλεμη ομάδα Ταλιμπάν, οι τέσσερις άνδρες καλούνται να πάρουν αποφάσεις που θα καθορίσουν τη ζωή τους και να βρουν τη δύναμη και το κουράγιο να μείνουν στη μάχη μέχρι το τέλος. Πέντε μέρες αργότερα, μόνο ένας από αυτούς τους στρατιώτες θα μείνει ζωντανός. Ο Μαρκ Γουόλμπεργκ υποδύεται τον Μάρκους Λουτρέλ, τον μοναδικό επιζώντα της επιχείρησης και συγγραφέα του ομώνυμου βιβλίου, το οποίο αποτέλεσε πηγή έμπνευσης καθώς περιγράφει με μοναδικό τρόπο τις δοκιμασίες και τη δύναμη του ανθρώπινου πνεύματος όταν ξεπερνάει τα σωματικά και ψυχικά του όρια.

10/04 - 16/04

ποντικιart

Θέατρο 15/39

www.topontiki.gr

τελευταια σειρα «Ο ρομαντισμός είναι η αγνότερη μορφή αναρχίας» Κωμωδίες και εκλογές της σονιασ μαγγινα Την περασμένη εβδομάδα είχαμε γράψει σε αυτή εδώ τη γωνιά για το «Ημέρωμα της στρίγγλας» με τον Τάσο Ιορδανίδη και την Κατερίνα Λέχου στους κεντρικούς ρόλους. Η Φωτεινή Μπαξεβάνη είναι αυτή που θα επωμιστεί τη σκηνοθεσία του έργου του Σαίξπηρ εν τέλει. Έχει γίνει μια κατ’ αρχήν συζήτηση για τη φιλοξενία της παράστασης στο Αίθριο του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού, ωστόσο προς το παρόν δεν έχει συμφωνηθεί τίποτα.

✱

ο βασιλησ μαυρογεωργιου με την ομαδα ηθοποιων του στην παρασταση «μπετονενια παραλια»

Ο Βασίλης Μαυρογεωργίου μάς μεταφέρει με φαντασία και ταλέντο στην Αθήνα του 2088. Μέσα φυσικά από το έργο του «Μπετονένια Παραλία» , μια κωμική και ρομαντική ματιά στο μέλλον της πόλης. Με πολλή φαντασία και ταλέντο, με ελάχιστα Σόνια Μαγγίνα είσαι παραγωγική μονάδα καταλήγεις στο πεχρήματα και σκληρή δουλειά, μια ομάδα νέων ζοδρόμιο. Είναι σκληρό να ζεις με το δίλημμα ανθρώπων έβαλε το μέλλον αυτής της πόλης ‘‘ή παράγεις ή χάνεσαι’’. Ζούμε ήδη τον φασισε μια θεατρική σκηνή. Η «Μπετονένια Παραλία» του Βασίλη σμό και το μόνο που μας παρέχεται είναι μικρές δόσεις ναρΜαυρογεωργίου (με τον ίδιο και την ομάδα ηθοποιών που κωτικών, υπό τη μορφή αγορών υλικών αγαθών ή μικρών έχει στήσει) έχει κάνει το Θέατρο «Skrow» το σκηνικό της χαρών που είναι σχεδόν πάντα συνδεδεμένες με το χρήμα. Αθήνας του 2088, όπου παρουσιάζεται σαν μια πόλη από Ακόμη και τα τηλεοπτικά σόου τύπου‘‘Dancing with the τσιμέντο και μόνο, περικυκλωμένη από τείχη και ασφυκτικά stars”– ή ό,τι είναι στη μόδα τέλος πάντων, γιατί δεν βλέπω καθηλωμένη από ένα ολοκληρωτικό καθεστώς. Πήγα στο τηλεόραση – αποτελούν μικρές δόσεις ναρκωτικών. Αφού «Skrow» για να δω ένα «μαύρο» έργο, όπου το αύριό μας αυτοί χορεύουν, όλα πάνε καλά...» μας λέει ο Βασίλης Μαυροείναι «ζωγραφισμένο» με τα μελανότερα χρώματα. γεωργίου. Πράγματι, στο έργο του περνά με «ψιλοβελονιά» Ο Βασίλης Μαυρογεωργίου όμως έχει φτιάξει ένα έργο – και το πώς τρώμε τις σάρκες μας σήμερα, τον φόβο μην χάσουμε μια παράσταση υπό τη σκηνοθεσία του – που δεν σε «μαυρί- τη βολή μας, το αίσθημα του μη ανήκειν πουθενά, όλα τους ζει». «Ο φουτουρισμός δεν κάνει προβλέψεις για το μέλλον, σφιχτοπλεγμένα στην πλοκή και τη ροή της παράστασης, τραβάει από τα μαλλιά το τώρα και αποκαλύπτει αυτά που όχι «φωναχτά» και κραυγαλέα, αλλά κρυμμένα σε κοινή θέα παραβλέπουμε. Κι αυτό που ζούμε είναι ένας συνεχόμενος και έτοιμα να τα ανακαλύψεις. Ακόμη και η τεχνολογία, που έλεγχος του τρόπου ζωής αλλά και σκέψης μας. Είμαστε (υποτίθεται;) μας ανοίγει νέα σύνορα, στο έργο ξεγυμνώνεται εξαιρετικά άβουλοι, κανείς δεν αντιδρά σε όλα όσα γίνονται. σε μια εξαιρετικά κωμική, σχεδόν κλοουνίστικη σκηνή, όπου Έχουμε χάσει όχι μόνο τη βούλησή μας, αλλά κυρίως τη συη τεχνολογία του 2088 κάνει τη ζωή του ήρωα... δύσκολη! νείδηση και την ουσιαστική σκέψη μας», εξηγεί ο ίδιος.

Ένα μικρό κωμικό θαυματάκι Αυτή είναι και η αφετηρία του έργου και του ήρωα που ερμηνεύει ο ίδιος, σε μια πορεία που ξεκινά από την απόλυτα υπαγορευμένη και κλεισμένη σε στεγανά κουτιά συμπεριφορά για να φτάσει στην προσωπική επιλογή. Ενδιαμέσως, πολλές σκηνές διαδέχονται η μία την άλλη ταχύτατα και σχηματίζουν πολύ ενδιαφέρουσες εικόνες, που περιλαμβάνουν φανταστικά ασανσέρ, τα οποία έχουν πολλαπλές κατευθύνσεις, καταδιώξεις με αυτοκίνητα και περιπλανήσεις σε υπόγειες στοές. Προσωπική αγαπημένη σκηνή, η συνάντηση του ήρωα με τους γονείς του στην αγορά. Ένα μικρό κωμικό θαυματάκι πάνω στις οικογενειακές σχέσεις. Εξαιρετικά δοσμένες οι εικόνες και με άξιο συμπαραστάτη τη μουσική του Φοίβου Δεληβοριά, όσο κι αν είναι χρωματισμένες σε αποχρώσεις του γκρι (όπως και τα σκηνικά και τα κοστούμια της παράστασης), διέπονται από ένα υποδόριο χιούμορ αλλά και, αναπάντεχα, από έναν λεπτό ρομαντισμό. «Το σήμερα είναι το τέλος μιας εποχής. Απαιτείται από τον άνθρωπο να ζει εντός ορίων και κανόνων. Κι αυτό είναι σκληρό. Αντιμετωπιζόμαστε απλά ως παραγωγικές μονάδες. Αν δεν

Ο ρομαντισμός θα αλλάξει τον κόσμο

Και όλα αυτά τα διαπερνά ένας... σχεδόν αθεράπευτος ρομαντισμός. «Ναι, όντως. Για μένα ο ρομαντισμός είναι η αγνότερη μορφή αναρχίας. Μόνο από ρομαντικές ψυχές μπορεί να αλλάξει πραγματικά ο κόσμος, μόνο από την πίστη ότι υπάρχει κάτι καλύτερο. Με εντυπωσιάζει που η ανθρώπινη φύση βρίσκει τη δύναμη να πιστεύει σε κάτι ανώτερο. Αυτή η πίστη είναι η πιο ισχυρή ανθρώπινη δύναμη και η πιο λεπταίσθητη ταυτόχρονα», εξηγεί ο δημιουργός της παράστασης και ψυχή του Θεάτρου «Skrow». Κι όταν τον ρωτάμε αν βλέπει γύρω του να υπάρχει ρομαντισμός σήμερα... «Δεν ξέρω... Τον βλέπω κάποιες στιγμές σε βλέμματα. Σίγουρα ο κόσμος αναγνωρίζει την έλλειψη και τον αναζητά, έστω και με λάθος τρόπους. Και ο φασίστας ακόμη αναζητά κάτι που του λείπει, ακόμη κι αν το κάνει με τον πλέον λάθος τρόπο. Όλοι μας αναγνωρίζουμε την έλλειψή του...».

Info

Skrow (Αρχελάου 5, Παγκράτι), Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή στις 21.00, τιμές: 8 - 12 ευρώ, 210-7235842. Η παράσταση θα πάρει παράταση και μετά το Πάσχα

Στο μεταξύ, όμως, ο Τάσος Ιορδανίδης θα συνεχίσει να βρίσκεται στο «Κάθε Πέμπτη κ. Γκριν» και στο πλάι του Γιώργου Μιχαλακόπουλου και μετά το Πάσχα. Το έργο – που παίζεται για δεύτερη συνεχή σεζόν στο «Άνεσις» – έχει συμπληρώσει 250 παραστάσεις, έχει χειροκροτηθεί από 55.000 θεατές και συνεχίζει ακάθεκτο.

✱

Ο Χρήστος Χατζηπαναγιώτης θα ανεβάσει το «Ούτε γάτα, ούτε ζημιά» στο Θέατρο Λαμπέτη. Το έργο των Σακελλάριου - Τσιφόρου (το έχει παίξει το δίδυμο Λογοθετίδη - Λιβυκού) θα ανέβει με τον ίδιο τον

✱

Χατζηπαναγιώτη στον κεντρικό ρόλο. Σε επίπεδο συζητήσεων βρίσκονται ακόμη οι υπόλοιποι ρόλοι, μάθαμε όμως ότι η Φαίη Ξυλά ήταν αρνητική στο να υποδυθεί τη νεαρή σύζυγο. Υπάρχει και ένα έτερο όνομα που συζητά για τον ρόλο – ελπίζουμε να μην είναι το καταληκτικό, γιατί ναι μεν είναι καλή ηθοποιός, αλλά όχι πια νεαρή... Πρόσω ολοταχώς για δημοτικές εκλογές... Τα ονόματα των καλλιτεχνών, ηθοποιών και τραγουδιστών που φιγουράρουν σε λίστες κομμάτων όλο και πληθαίνουν. Κάποιοι ως «ντεκοράκια» εξαργυρώνουν την όποια φήμη τους, άλλοι αναζητούν τη φήμη που είχαν κάποτε και δεν έχουν πια. Άλλοι πάλι, ζήλεψαν τον δρόμο που χάραξε ο Απόστολος Γκλέτσος κι άλλοι μεταπηδούν από κόμμα σε κόμμα. Καμιά φορά αναρωτιέμαι αν ο κόσμος ψηφίζει συνειδητά μια προσωπικότητα (γιατί κάποιοι εκ των πολιτευόμενων καλλιτεχνών έχουν πολιτική βούληση, αλίμονο) ή ψηφίζει τηλεοπτικό ρόλο ή αγαπημένο τραγούδι. Αλλά πάλι μιλάμε για τη χώρα που έβαλε τον «Ταξίαρχο Θεοχάρη» στη Βουλή...

✱

«Το ΠΟΝΤΙΚΙ» σάς πάει θέατρο «Ήλιος στην πέτρα» Της Σοφίας Αδαμίδου, σε σκηνοθεσία Κοραή Δαμάτη. Οι αναγνώστες που θα τηλεφωνήσουν στο 210-6898448 θα κερδίσουν δύο εισιτήρια στην τιμή του ενός (15 ευρώ) για την Παρασκευή 11 Απριλίου, το Σάββατο 12 Απριλίου, στις 21.00, και την Κυριακή 13 Απριλίου, στις 19.00. Θέατρο «Σημείο» (Χαρ. Τρικούπη 4, πίσω από το Πάντειο Πανεπιστήμιο) Τηλ.: 210-9229579

«Τα Ραδίκια Ανάποδα» Του Γιώργου Γαλίτη. Οι αναγνώστες που θα τηλεφωνήσουν πρώτοι στο 210-6898448 θα κερδίσουν διπλές προσκλήσεις για την Παρασκευή 11 Απριλίου και το Σάββατο 12 Απριλίου, στις 21.15, και την Κυριακή 13 Απριλίου, στις 18.15. Η προσφορά ισχύει για δύο διπλές προσκλήσεις ανά παράσταση. Θέατρο «Eliart» (Κωνσταντινουπόλεως 127, Βοτανικός) 210-3477677

16/40 Οδηγός

10/04 - 16/04

ποντικιart

www.topontiki.gr

Πρόσωπα

Επιμέλεια: Βίκυ Λεβαντή (v.levanti@hotmail.com)

ΠΕΜΠΤΗ 10.4 - ΤΕΤΑΡΤΗ 16.4

ΠΕΜΠΤΗ 10.4 Eκθεση. Με αφορμή τη συμπλήρωση των εκατό χρόνων από τη γέννηση της Αμερικανίδας ζωγράφου Betty Ryan διοργανώνεται έκθεση με έργα της, τα περισσότερα εκ των οποίων δημιουργήθηκαν την περίοδο που έζησε στην Άνδρο. Info: Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης – Ίδρυμα Γουλανδρή (Χώρα Άνδρου), 10.00 - 14.00 και 18.00 - 20.00, 22820-22444. ΠαρAσταση. Το διάσημο έργο του Εντμόν Ροστάν «Συρανό Ντε Μπερζεράκ» με πρωταγωνιστή τον Βασίλη Χαραλαμπόπουλο και σε σκηνοθεσία Γιάννη Κακλέα οδεύει προς το τέλος των παραστάσεών του. Info: Παλλάς (Βουκουρεστίου 5, Αθήνα), 20.30, 15 - 60 ευρώ, 210-3213100. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 11.4 Oπερα. Η δημοφιλής όπερα γαλλικού ρεπερτορίου «Βέρθερος» του Ζυλ Μασνέ επανέρχεται έπειτα από 31 χρόνια στην Εθνική Λυρική Σκηνή, σε σκηνοθεσία Σπύρου Ευαγγελάτου και μουσική διεύθυνση Ηλία Βουδούρη. Info: Θέατρο Ολύμπια (Ακαδημίας 59 - 61), 20.00, 10 - 80 ευρώ, 210-3662100. ΦεστιβAλ. Το Φεστιβάλ Εφηβικού Θεάτρου 2014 επιστρέφει με τον τίτλο «Έφηβοι - Πολίτες του Κόσμου». Παιδαγωγοί, σκηνοθέτες και συγγραφείς συνεργάζονται με τους μαθητές σχολείων, δημοτικών θεατρικών ομάδων και ευαίσθητα κοινωνικά ομάδων, απ’όλη την Ελλάδα. Info: Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών (Λεωφ. Συγγρού 107 - 109), 11 - 13.4, είσοδος ελεύθερη, 210-9005800. ΣυναυλIα. Οι «Penny & The Swingin’Cats» επιστρέφουν μ’ένα mini album, το Retro, και μια δυνατή μουσική εμφάνιση για jazz γούστα. Info: Tin Pan Alley (Τουρναβίτου 6, Θησείο), 22.00, 10 - 15 ευρώ, 210-3210158. ΣΑΒΒΑΤΟ 12.4 ΠαρAσταση. Έχοντας λάβει ενθουσιώδεις κριτικές από φεστιβάλ του εξωτερικού, οι αγαπημένοι του αθηναϊκού κοινού Tim Crouch και Andy Smith επιστρέφουν με την αφυπνιστική παράσταση «What happens to the hope at the end of the evening?». Info: Bios (Πειραιώς 84), 21.00, 12 - 15 ευρώ, 2103425335.

Αληθινό φλαμένκο

Ισραέλ Γκαλβάν

Στη Ρωσία με επιτυχίες

Θόδωρος Τερζόπουλος

Καρίλ Φερί

«Για τα βιβλία μου επιλέγω χώρες που η ιστορία τους τις βαραίνει. Ο καθείς και οι εμμονές του, και οι δικές μου εμμονές είναι ο καθημερινός φασισμός και η σχέση του με τον νεοφιλελευθερισμό». Ο Καρίλ Φερί, ένας από τους γνωστότερους εκπροσώπους του γαλλικού νουάρ μυθιστορήματος, φιλοξενείται απόψε στις 8.30 στον «Ιανό». Γεννήθηκε στην Καέν το 1967 και με τα βιβλία του «Χάκα» και «Ούτου», με θέμα τους Μαορί, απέσπασε μερικά από τα γνωστότερα βραβεία αστυνομικού μυθιστορήματος. Η επιτυχία του κορυφώθηκε με το «Ζουλού» (2008) και συνεχίστηκε με το «Μαπούτσε». Θα συζητήσει με τον Ανταίο Χρυσοστομίδη για το τελευταίο του αυτό μυθιστόρημα, την Αργεντινή της οικονομικής κρίσης – η οποία πρωταγωνιστεί σε αυτό –, αλλά και για τα ταξίδια του σε όλο τον κόσμο, τα οποία αποτελούν πηγή έμπνευσης για τα βιβλία του.

Μια κοσμοπολίτισσα στην Άνδρο

ΤΡΙΤΗ 15.4 Bar-theatre. Δυο άντρες και δυο γυναίκες βρίσκονται στο ίδιο μπαρ και παίζουν ένα παιχνίδι φλερτ, σεξ κι έρωτα, στη διαδραστική παράσταση «Flirt» με συμμετοχή του κοινού. Κείμενα: Γιώργος Φειδάς. Info: Yolo (Πειραιώς 102, Γκάζι), 21.30, 2103422201. ΤΕΤΑΡΤΗ 16.4 ΜουσικH. Η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, υπό τη μουσική διεύθυνση του Βασίλη Χριστόπουλου, παρουσιάζει το έργο του Johannes Brahms «Ένα γερμανικό ρέκβιεμ». Συμμετέχουν η σοπράνο Susanne Bernhard και ο βαρύτονος Jochen Kupfer. Info: Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (Βασ. Σοφίας & Κόκκαλη), 20.30, 6,5 - 40 ευρώ, 210-7282333.

Ύστερα από έναν χειμώνα στην Αγία Πετρούπολη, όπου παρουσίασε με ιδιαίτερη επιτυχία το «Τέλος του παιχνιδιού του Μπέκετ», ο Θόδωρος Τερζόπουλος βρίσκεται τώρα στη Μόσχα προετοιμάζοντας τις «Βάκχες» του Ευριπίδη σε συνεργασία με μαθητές του μεγάλου Ρώσου σκηνοθέτη. Η παράσταση θα εγκαινιάσει το ανακαινισμένο θέατρο Στανισλάβσκι στις 15 Μαΐου και θα συνεχιστεί το φθινόπωρο, οπότε θα παρουσιαστεί για πρώτη φορά η νέα έκδοση της «Μεθόδου» του στο πλαίσιο του διήμερου συμποσίου με θέμα «Από τον ψυχολογικό ρεαλισμό του Κονσταντίν Στανισλάβσκι στο θέατρο του Θεόδωρου Τερζόπουλου», που συνδέει τον μεγάλο Ρώσο δάσκαλο με τον Έλληνα σκηνοθέτη. Αργότερα η «Μέθοδος» του Τερζόπουλου θα εφαρμοστεί στην όπερα «Νοσφεράτου», με την Αλα Ντεμίντοβα, τη Σοφία Χιλλ, τον Τάσο Δήμα και τη Ναταλία Ψενισνίκοβα, σε μουσική διεύθυνση Θόδωρου Κουρεντζή, που θα ανεβεί στο θέατρο Μπολσόι.

Με αφορμή τους Μαπούτσε

ΚΥΡΙΑΚΗ 13.4 Bazaar. Εκατόν είκοσι νέοι και παλιοί σχεδιαστές, καλλιτέχνες, συλλέκτες, παραγωγοί μέχρι μάγειρες, μουσικόφιλοι και εραστές των βιολογικών καλλυντικών παρουσιάζουν τη δουλειά τους, στο πασχαλινό «Meet Market». Info: Τεχνόπολη (Πειραιώς 100, Γκάζι), 13.00 - 23.00, είσοδος ελεύθερη, 210-3460981. ΔΕΥΤΕΡΑ 14.4 ΣυναυλIα. Το «Ω γλυκύ μου έαρ», ύμνους της Μεγάλης Εβδομάδας και επιλεγμένα παραδοσιακά κομμάτια θα ερμηνεύσει η Γλυκερία, σε μια μουσική εμφάνιση με ιδιαίτερα κατανυκτική ατμόσφαιρα. Μαζί της θα βρίσκεται ο σολίστας του κλαρίνου Βασίλης Σαλέας και πολυμελής ορχήστρα. Info: Half Note Jazz Club (Τριβωνιανού 17, Μετς), 21.30, 15 - 25 ευρώ, 210-9213310. ΜουσικH. Η Κατερίνα Πολέμη ανεβαίνει στη σκηνή, στην παράσταση με τίτλο «Spread the music, not the name». Info: Gazarte (Βουτάδων 32 - 34, Γκάζι), 22.00, 10 - 20 ευρώ, 210-3460347.

Πώς να εκφράσει κανείς με το σώμα τα βασανιστήρια, τον πόνο, την περηφάνια, το ελεύθερο πνεύμα και να καταγγείλει τον φασισμό και τον ρατσισμό; Μπορεί να το κάνει χορεύοντας φλαμένκο; Ο πολυβραβευμένος χορευτής Ισραέλ Γκαλβάν το επιχείρησε και, όπως φαίνεται από τις εξαιρετικές κριτικές τις οποίες εισέπραξε σε όλη την Ευρώπη, κατάφερε να μιλήσει για ένα πολύ δύσκολο θέμα, να το αναδείξει και να προβληματίσει χρησιμοποιώντας τον ρυθμό της Ανδαλουσίας. Στο «Lo Real» («Το αληθινό»), που θα δούμε στη Στέγη Γραμμμάτων και Τεχνών από τις 23 Απριλίου, επινοεί μια νέα χορογραφική γλώσσα φλαμένκο, ώστε να μπορεί να προσεγγίσει εκφραστικά τον διωγμό των Ρομά κατά τις δεκαετίες του 1930 και του 1940 από τα φασιστικά καθεστώτα και το ολοκαύτωμα των τσιγγάνων από τους ναζί. Συνεργοί του σε αυτό το εγχείρημα είναι δύο εξαιρετικές χορεύτριες, η Μπελέν Μάγια και η Ισαμπέλ Μπαγιόν.

Σοφία Βάρη

Το έργο της Σοφίας Βάρη θα έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν όσοι επισκεφτούν αυτό το καλοκαίρι την Άνδρο, ενώ μαθητές του Δημοτικού θα μπορέσουν να πάρουν μαθήματα από καλλιτέχνες του εργαστηρίου της. Γεννημένη στη Βάρη της Αττικής, η γλύπτρια σπούδασε στο Παρίσι και έκανε την πρώτη της έκθεση το 1968 στο Λονδίνο. Παραστατική ζωγράφος στα πρώτα της βήματα, στράφηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1980 στη γλυπτική, όπου και διακρίθηκε. Έργα της βρίσκονται σε πολλά μέρη του κόσμου – ένα από αυτά, τον «Θησέα», βλέπουμε και εμείς καθημερινά στην πλατεία Κοτζιά –, όπου και ταξιδεύει συνέχεια μαζί με τον άντρα της, τον Φερνάντο Μποτέρο. Το αφιέρωμα που της ετοίμασε το μουσείο Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή θα περιλαμβάνει γλυπτά όλων των κατηγοριών και μεγεθών, φτιαγμένων σε διάφορες εποχές, καθώς και σχέδια, ακουαρέλες, ελαιογραφίες, ανάγλυφα και κολλάζ, καθώς και αντικείμενα μικρογλυπτικής.