Art319

Γιώργος Κιµούλης «Η αντίδραση

είναι στους δρόµους, όχι στους διαδρόµους»

t r a

Η ΠΕΜΠΤ

τιβάλ σ ε φ α ν λλάδα έ Ε η η πηλία» λ α Ό κ ο ι α χ η «αρ λούς φ υ τ α ι Υπόθεσ κόµικ γ α ν έ : » ρωπίας «Life θ ν α λ ι ςφ µού η σ ι τ τ ι η λ ν ο χ έ Π Ητ ουργείο π υ s u Habem

Νικόλ Κίντµαν

Ι Κ Ι Τ Ν ΠΟ

13 ΙΟΥ 20

Νο 319

Ν 27 ΙΟΥ

Ποιος φοβάται την Γκρέις Κέλι

Γκρέις Κέλι

02/22 ∆ελτίο καιρού

27/6 -3/7

ΠΟΝΤΙΚΙart

www.topontiki.gr

ΑΓΙΟΙ ΚΑΙ ΔΑΙΜΟΝΕΣ Επ’ ευκαιρία της τοποθέτησης νέου υπουργού Πολιτισμού στο ανασυσταθέν υπουργείο (και όχι πλέον Γενική Γραμματεία), καλό είναι να ξεκαθαρίσουμε μερικά πράγματα. Στο θολό τοπίο της Ελλάδας εν μέσω κρίσης, θολά είναι και τα κριτήρια με τα οποία κάποιοι θεωρούνται άξιοι να τοποθετούνται σε θέσεις και αξιώματα, ενώ άλλοι όχι. Παρατηρούμε συχνά ένα είδος ανάποδου ρατσισμού απέναντι σε πρόσωπα γνωστά και μη εξαιρετέα, τα οποία ανάγουμε σε Πάπες της τέχνης προικοδοτημένους με το «αλάθητο», εξορίζοντας στο πυρ το εξώτερον τους υπόλοιπους «παρακατιανούς». Δεν ισχυρίζομαι, για παράδειγμα, ότι ο Γιώργος Λούκος του Φεστιβάλ Αθηνών ή ο αποχωρήσας Γιάννης Χουβαρδάς του Εθνικού είναι άνθρωποι αδίκως πολυδιαφημισμένοι. Αντιθέτως. Διαθέτουν ταλέντα, εμπειρία, κύρος και έχουν δώσει πολλά, ο καθένας από το πόστο του. Όμως κι αυτοί κάνουν λάθη, αστοχίες, κακούς υπολογισμούς, αδικίες, αποτυχίες, ακόμα και υπερβολές. Δεν είναι Άγιοι. Κρίνοντάς τους δεν τους αφαιρείς τίποτε από τα προσόντα τους, καμία από τις ιδαιτερότητές τους, ούτε ίχνος από το κύρος τους. Ο πολιτισμός – όπως όλα – χρειάζεται μέτρο. Κανένας δεν είναι υπεράνω των άλλων, ακόμα κι αν έχει αποδείξει εν πολλοίς την αξία του. Γιατί το έργο ενός δημόσιου άνδρα κρίνεται κάθε στιγμή, με κάθε απόφαση, με κάθε βήμα, με κάθε καλλιτεχνική πρόταση. Και είναι άδικο, πολύ άδικο, απέναντι στις υπόλοιπες υγιείς δυνάμεις της χώρας να θεωρούνται από πολλούς ως καλλιτέχνες δεύτερης διαλογής, πολύ κατώτεροι των «αστέρων». Γιατί υπάρχουν όντως δυνάμεις ενεργές και ιδιαίτερα χρήσιμες, οι οποίες είτε φυτοζωούν ξεχασμένες σε ένα παράλληλο, αφιλόξενο σύμπαν είτε πρέπει να αποδείξουν ότι δεν είναι ελέφαντες όταν έρχεται η ώρα της κρίσης. Είμαστε μικρή κοινωνία και όλοι νομίζουμε πως ξέρουμε ποιος είναι ποιος. Όμως η αρχή άνδρα δείκνυσι, ας αφήσουμε τους άλλους να δείξουν ποιοι είναι. Χωρίς προκαταλήψεις, δαιμονοποιήσεις, εμμονές και κλισέ. Οι φίλτατοι κύριοι Μαρωνίτης και Γεωργουσόπουλος, ας πούμε, μια χαρά επιστήμονες είναι, αξιόλογοι και αξιέπαινοι, μα θα ’τανε λάθος να μείνουμε μόνο σ’ αυτούς. Ακόμα και η «αλεξικέραυνη» κυρία Αρβελέρ από χρόνια θα έπρεπε να αφήσει χώρο σε άλλους. Ή μήπως μπορεί να ισχυριστεί κανείς στα σοβαρά ότι η άνευ λόγου τοποθέτηση του Κώστα Γεωργουσόπουλου στη θέση του υπεύθυνου δραματολογίου του Εθνικού Θεάτρου (υπήρχε άνθρωπος γι’ αυτή τη δουλειά) βάζει καμιά υπογραφή σίγουρης επιτυχίας; Με το συμπάθιο, δεν το νομίζω. Απέξω παραμένει ανεκμετάλλευτη τόση δύναμη και σφρίγος, που θα ’τανε κρίμα να πάει περίπατο. ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΑΓΓΕΛΙΔΑΚΗ

«ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΘΕΛΕΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ» Από τα ανοιχτά παράθυρα και τις μπαλκονόπορτες αυτό το καλοκαίρι δεν ακούγονται, τουλάχιστον όλη την ώρα, τηλεοράσεις. Κομπιούτερ ακούγονται κυρίως. Που αναμεταδίδουν το πρόγραμμα της «κλειστής» ΕΡΤ. Ραδιόφωνο, τηλεόραση, ενημερωτικές εκπομπές, συναυλίες στον κήπο του Ραδιομεγάρου. Περίπου 4.500.000 τηλεθεατές, όπως γράφτηκε, παρακολουθούν, όχι μόνο εδώ, αλλά παγκοσμίως, μέσω EBU, τα προγράμματα της πρώην κρατικής και νυν πιο δημόσιας τηλεόρασης. Ακόμα όμως κι αν δεν είναι τόσοι, ή αν δεν υπάρχουν μετρήσεις, αρκεί η προσωπική εμπειρία από τους γείτονες, τους φίλους, από συζητήσεις που ακούμε τυχαία στον δρόμο, για να αντιληφθούμε τις ακροαματικότητες και θεαματικότητες της ΕΡΤ. Είναι φανερό ότι μόλις τα κόμματα που

χρόνια εναλλάσσονταν στην εξουσία είπαν «δεν τη θέλουμε, τέρμα, το χάλι της έχει», αμέσως άρχισαν όλο και περισσότεροι να τη βλέπουν. Ό,τι δεν κατάφεραν οι υπουργοί με νομοσχέδια, αναδιοργανώσεις, στελεχώσεις, μεταρρυθμίσεις, διορισμούς, ξαδέλφες, κομματικά στελέχη, ακριβές μελέτες ξένων ειδημόνων, «αστέρια» της ιδιωτικής τηλεόρασης, ανταγωνιστικότητες, έγινε με το που είπαν «απεταξάμην». Μόλις οι κυβερνώντες την απαξίωσαν αρχίσαμε να την εμπιστευόμαστε περισσότερο. Όχι μόνο για λόγους «αντίστασης στα λουκέτα» και υπεράσπισης ενός δημόσιου αγαθού, αλλά επειδή και το πρόγραμμα έγινε πιο ενδιαφέρον. Οι ειδήσεις και οι ενημερωτικές εκπομπές πρωτίστως. Oι συζητήσεις είναι πια αληθινές συζητήσεις και όχι «αφήστε με να ολοκληρώσω». Oι καλεσμένοι αυξήθηκαν, είναι διαφορετικοί,

ούτε προσπαθούν να επιβληθούν φωνάζοντας. Oι «οικοδεσπότες» δείχνουν ότι έχουν άποψη και ξέρουν να κάνουν τη δουλειά τους. Ένα σωρό πράγματα ακούγονται αυτό το διάστημα και, για πρώτη φορά ίσως, θέματα που αφορούν τον πολιτισμό είναι σε ώρες μεγάλης θεαματικότητας. Το περίφημο «μαύρο» έφερε μια πολυχρωμία και οι «μπάρες» έσπασαν με τέτοιον τρόπο που, ανεξαρτήτως τι θα γίνει στο μέλλον, αποδεικνύει πως το «αυτά θέλει ο κόσμος» – πανηγύρια, τσιφτετέλια, σαχλαμαρίσματα, γιουβαρλάκια, φωνακλάδες πολιτικούς, προπαγάνδα και γενικώς να μην σκέφτεται ο θεατής – είναι απλώς προφάσεις εν αμαρτίαις. Σίσσυ Παπαδάκη

HABEMUS ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ Τα καλά νέα είναι ότι με τον νέο ανασχηματισμό της κυβέρνησης ο πολιτισμός απέκτησε πάλι την αυτονομία του και έχει το δικό του υπουργείο. Βέβαια, σηκώνει μεγάλη συζήτηση κατά πόσον πρόκειται για ένα στιβαρό υπουργείο, αφού το μέγεθός του, δηλαδή η συρρίκνωση που έχει υποστεί, μάλλον παραπέμπει σε Γενική Γραμματεία. Ο νέος υπουργός, ο δημοσιογράφος και δικηγόρος Πάνος Παναγιωτόπουλος, μεταπήδησε στα του πολιτισμού από τα της Εθνικής Άμυνας (υπουργός στο προηγούμενο κυβερνητικό σχήμα). Τι σχέση έχει το ένα με το άλλο; Καμία. Αλλά μια καραμπόλα του πέταξε τον πολιτισμό της χώρας στα χέρια του. Και να πεις ότι ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς δεν γνωρίζει τι εστί υπουργείο Πολιτισμού... Το ξέρει από πρώτο χέρι, αφού έχει καθίσει στην καρέκλα της οδού Μπουμπουλίνας, όπως και τρεις ακόμα αρχηγοί κομμάτων της χώρας, που κάποια στιγμή στην καριέρα τους πέρασαν από τη θέση του υπουργού Πολιτισμού. Ο Ευάγγελος Βενιζέλος, ο Κώστας Καραμανλής και η Ντόρα Μπακογιάννη. Ο πρωθυπουργός, πάντως, αντιμετωπίζει το υπουργείο σαν παιχνίδι. Τη μία το καταργεί και την άλλη το χρησιμοποιεί ως μεταβατικό βόλεμα για όποιον περισσεύει. Ο Π. Παναγιωτόπουλος έχει να αντιμετωπίσει πολλές «καυτές πατάτες». Εν αρχή ην το ΕΣΠΑ, το πρόγραμμα που πλέον δίνει το φιλί της ζωής στον πολιτισμό. Πολλά έργα έχουν καθυστερήσει και, άρα, «κολλήσει». Τα πράγματα

art ΠΟΝΤΙΚΙ

γίνονται ακόμα πιο δύσκολα με το κλείσιμο του Ταμείου Διαχείρισης Πιστώσεων για την Εκτέλεση Αρχαιολογικών Έργων. Αν, όμως, περάσει το deadline, τα χρήματα αυτά χάνονται από τον πολιτισμό, δεν ξαναγυρίζουν. Επομένως, στις προτεραιότητες του νέου υπουργού πρέπει να είναι να «τρέξει» το ΕΣΠΑ. Το προσωπικό του υπουργείου έχει αποψιλωθεί με τις συνεχείς διαθεσιμότητες και τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις. Βρισκόμαστε ήδη στην τουριστική περίοδο και τα μουσεία μας δεν είναι προετοιμασμένα να δεχτούν τις ορδές τουριστών που αναμένονται. Οι εποχικές προσλήψεις (περίπου 500) έγιναν μόνο για το καλοκαίρι. Άντε και το βγάλαμε το μουσειακό θέρος. Από Οκτώβριο τι θα γίνει; Δεν θα υπάρχει προσωπικό στα μουσεία; Κλείνουν μία - μία οι δημόσιες βιβλιοθήκες. Το υπουργείο Πολιτισμού θα έπρεπε να τις πάρει από το υπουργείο Παιδείας – αλήθεια, πού είναι οι συνέργειες τις οποίες θα έκαναν τα δύο υπουργεία, που συγχωνεύτηκαν μάλιστα για μερικά φεγγάρια; Με κλειστό, όμως, το ΕΚΕΒΙ τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο δύσκολα. Με τις ορχήστρες της ΕΡΤ (μουσικά σύνολα, συμφωνικές κ.τ.λ.) τι θα γίνει μετά το λουκέτο; Θα τις αφήσουν στην τύχη τους, δηλαδή στην ατυχία τους; Ο νέος υπουργός θα πρέπει να μεριμνήσει. Και για πολλά ακόμα. Να ξαναγίνει το υπουργείο λειτουργικό και να αποκτήσει λόγο ύπαρξης. Χρυσούλα Παπαϊωάννου

ΕΚΔΟΤΗΣ - ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Αντώνης Δελλατόλας

ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΡΙΑ Κατερίνα Αγγελιδάκη

ΑRT DIRECTOR Δημήτρης Λύρας

ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΚΕΙΜΕΝΩΝ Κώστας Θέος Μαρία Παπαρρηγοπούλου

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΥΛΗΣ Χρυσούλα Παπαϊωάννου

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ Χριστίνα Διακογιάννη Κωνσταντίνος Ρήγας

ΕΜΠΟΡΙΚO TMHMA: Μ. Καλούμενος

Παναγής Δ. Κουτουφάς

τηλ.: 210 6898448, fax: 210 6898226

27/6 -3/7

ποντικιart

Προφίλ 03/23

www.topontiki.gr

M. HULOT

Ο μυστηριώδης κύριος hulot Ο mhulot – για κάποιους, ο Τάσος άνευ επιθέτου – ζει και κινείται σ’αυτή την πόλη. Τον ίδιο δεν τον συναντάς εύκολα, αν και το γαλλόφωνο ψευδώνυμό του το διαβάζεις παντού, στο Διαδίκτυο, στα free press, στον ημερήσιο και περιοδικό Τύπο. Κάποιοι που είχαν την ευκαιρία να τον γνωρίσουν και να συνεργαστούν μαζί του, γνωρίζουν επίσης πως δεν πρόκειται για κανέναν μπλαζέ ή έστω μυστηριώδη τύπο. Κάποιοι άλλοι πάλι, μεταξύ τους κι εγώ, που παρακολουθούμε το μουσικό του ιστολόγιο, αναγνωρίζουμε στη γνώση του και στη γραφή του τον πιο άμεσο συνδετικό αρμό με τους κορυφαίους Έλληνες και ξένους μουσικογράφους του παρελθόντος. Θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι το λεγόμενο indie αγγλόφωνο κίνημα στη χώρα μας γεννήθηκε και έφτασε στην ακμή του μέσα από την προσωπική δουλειά και το μεράκι του mhulot, ανεπιτήδευτα, χωρίς διάθεση εκ μέρους του για κανενός είδους πατρονάρισμα.

O mhulot ήταν καθηγητής Αγγλικών για δέκα χρόνια όταν αποφάσισε να φτιάξει το μπλογκ του. Το έστησε επειδή του το πρότεινε μια φίλη του που ήταν στη Μινεάπολη των ΗΠΑ και για πολύ καιρό αυτά που έγραφε ήταν σίγουρος ότι τα διάβαζαν μόνο οι δυο τους. Πολύ προσωπικά πράγματα. Ένα πρωί είδε ότι σε μία από τις πιο προσωπικές αναρτήσεις του είχαν αφήσει σχόλια 35 άτομα και κατάλαβε ότι όσα γράφεις σε ένα μπλογκ δεν είναι απαραιτήτως κρυφά κι απόρρητα. Έτσι έκανε το μπλογκ του μουσικό. Το μετεξέλιξε τον Απρίλιο του 2005 και τον Σεπτέμβριο του ίδιου χρόνου, του έγινε πρόταση να γράφει στο ένα από τα δύο μεγαλύτερα ελληνικά free press, τα οποία τότε ξεκινούσαν. Το mhulot το επέλεξε τυχαία. Δεν είναι φανατικός ούτε του σκηνοθέτη Ζακ Τατί, ούτε του mhulot, του κινηματογραφικού του ήρωα. Στην πραγματικότητα η μόνη ταινία του Τατί που του αρέσει είναι το «Mon Oncle».

Tο όνομα «mhulot» ήταν το πρώτο που είδε μπροστά του όταν έφτιαξε το user name του στο Soulseek. Μετά το χρησιμοποίησε για να φτιάξει τη στήλη του στο www.tranzistor.gr και αργότερα το μπλογκ του. Έτσι το «mhulot» τού έμεινε και μάλλον του άλλαξε και τη ζωή. Προφέρεται Ιλό. Κάποτε σε γράμματα που του έστελναν κάποιος είχε γράψει στο φάκελο «προς κύριον mhulot». Κάποιος άλλος είχε γράψει «προς Μιχαήλ Hulot». Το «m» σημαίνει «monsieur», δηλαδή «κύριος». Οι πιο πολλοί το προφέρουν... «Εμ Χούλοτ». Από τον Δεκέμβριο του 2005 είναι δημοσιογράφος. Μόνο που δεν αρθρογραφεί και δεν εκφέρει άποψη επί παντός επιστητού. Το ενδιαφέρον του για τα κοινά πηγάζει από τη μουσική και πάντα επιστρέφει σ’αυτήν. Με το ίδιο ερευνητικό ενδιαφέρον προσεγγίζει μία ολοκαίνουργια συνέντευξη του Morrissey και μία παλαιότερη του κιθαρίστα Αλέκου Καρακαντά των θρυλικών Axis. Καμία σχέση με χιπστεριές ως το πολυφορεμένο εναλλακτικό άλλοθι του βδελυρού life style. O mhulot σέβεται πάνω απ’όλα την ιστορία, τους εκάστοτε εκπροσώπους της, αλλά και τους πιτσιρικάδες που του στέλνουν τα δισκάκια τους, τα ηχογραφημένα συνήθως σε κάποιο ιδιωτικό home studio. Το μπλογκ του mhulot με τη χαρακτηριστική γραφιστική αισθητική λέγεται «M. Hulot’s nothing days» και το βρίσκετε εδώ: www.mhulotsnothingdays.blogspot.gr. Δικό του επίσης και το διαδικτυακό περιοδικό με τον τίτλο - επιφώνημα: Ough (Ουγκ)! Αυτό το βρίσκετε εδώ: www.ough.gr και δεν έχει την παραμικρή συγγένεια με τα άλλα τα χρυσαυγίτικα «Ουγκ». Για του λόγου το αληθές, στο Ough του mhulot μπορείτε να διαβάσετε συζητήσεις με τον Περικλή Κοροβέση, τον Γιώργη Οικονομόπουλο, τον King Elephant, τους Barb Wire Dolls κ.ά. Αντώνης Μποσκοΐτης

παντοσ καιρου «Και τι προσφέρουν οι καλλιτέχνες σε μια εξέγερση; Εκτόνωση με τραγουδάκια και περφόρμανς... Αντί να πάρουν μια πέτρα να την πετάξουν στους μπάτσους...». Η άποψη των ούλτρα επαναστατημένων ακούγεται συχνά πυκνά, τις τελευταίες εβδομάδες με αφορμή την κατάληψη της νεκροζώντανης ΕΡΤ από το εν πλω εκτελεσθέν πλήρωμά της. Τα ακροδεξιά στερνοπούλια του Ευάγγελου Αβέρωφ Τοσίτσα που μας κυβερνούν δεν χαμπαριάζουν από καλλιτεχνία, λένε μερικοί. Η έξαρση των καθημερινών συναυλιών στην Αγία Παρασκευή φούντωσε τις πρώτες μέρες μετά το έγκλημα. Έκτοτε εκφυλίστηκε σταδιακά, καθώς το αγωνιστικό φρόνημα έχει υποστεί κάμψη από τη θεραπεία-σοκ, τα χημικά και τη θολή αντιπρόταση της αντιπολίτευσης για έξοδο από την κρίση και από το ψέμα του success story, ενώ όλοι οι βασικοί πρωταγωνιστές του πολιτικού προσκηνίου είναι ανέτοιμοι για εκλογές – η χαρά του Σόιμπλε. Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές οι πιθανότητες να γίνει νέο Πολυτεχνείο το ραδιομέγαρο της «αμαρτωλής ΕΡΤ» μοιάζουν ελάχιστες, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι το «ατύχημα» που θα προκαλέσει καταλυτική έκρηξη

Απόλυτη ακινησία, απόλυτη κραυγή λαϊκής οργής δεν καραδοκεί στη γωνία – ακόμη και με αφορμή το χουντικής μεθόδευσης μαύρο στην οθόνη. Όσο για τους καλλιτέχνες, η δράση τους μπορεί να γίνει κάτι πολύ περισσότερο από εκτονωτική. Τρανή απόδειξη, ο Τούρκος χορευτής και χορογράφος Ερντέμ Γκιουντούζ, ο άνθρωπος που στεκόταν ακίνητος για ατελείωτες ώρες (απ’ τις έξι το απόγευμα έως τις 2.00 τα ξημερώματα, την πρώτη φορά) στη μέση της πλατείας Ταξίμ, στην Κωνσταντινούπολη. Ο «ακίνητος άντρας» αντίκριζε ανέκφραστος και σιωπηλός, με τα χέρια στις τσέπες, ένα τεράστιο πανό με το πορτρέτο του Κεμάλ Ατατούρκ. «Εγώ είμαι τίποτα... Η ιδέα έχει σημασία: γιατί οι άνθρωποι αντιστέκονται στην κυβέρνηση. Η κυβέρνηση δεν θέλει να καταλάβει, δεν προσπάθησε να καταλάβει γιατί οι άνθρωποι είναι στους δρόμους. Αυτό (που κάνω) είναι στην πραγματικότητα σιωπηλή αντίσταση. Ελπίζω ο κόσμος να σταθεί και να σκεφτεί‘‘τι έγινε εκεί;’’(στην πλατεία Ταξίμ και στο πάρκο Γκεζί)» δήλωσε ο Γκιουντούζ μιλώντας στο BBC. Δεν χρειαζόταν καν να εξηγήσει. Η εικόνα του, η αυτοσκηνοθεσία του, η απόλυτη ακινησία και σιωπή ως η

απόλυτη κραυγή, τα είπαν όλα. Το γεγονός ότι κι άλλοι διαδηλωτές τον μιμήθηκαν, επίσης κατέδειξε τη δύναμη της τέχνης στην πολιτική διαμαρτυρία. Όχι ως στρατευμένη τέχνη, απλοϊκά εκλαϊκευτική, «για τις μάζες» που δεν σκαμπάζουν από υψηλά νοήματα, σύμφωνα με την προσβλητική αντίληψη του πάλαι ποτέ σοσιαλιστικού ρεαλισμού. Αλλά ως μηχανισμός δημιουργίας και διαχείρισης συμβόλων, ικανών να χωρέσουν το προσωπικό και το συλλογικό. Η εικόνα του ακίνητου σαν άγαλμα, του νοερώς αλυσοδεμένου Γκιουντούζ, εξαπλώθηκε σαν πυρκαγιά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στην Τουρκία και στον πλανήτη. Έριξε καρπό σε εκατομμύρια «χωράφια» ψηφιακών κοινοτήτων, έγινε πιο διειδυτική απ’τις σφαίρες των αστυνομικών του Ερντογάν. Ένας χορευτής και χορογράφος από τη Σμύρνη, μόνος του, έβαλε την τέχνη στην υπηρεσία του αγώνα ενάντια στη βαρβαρότητα. Και συνομίλησε με την κοινωνία, πυροδοτώντας μία διεργασία βαθύτατα πολιτική. Έχουμε τέτοιους καλλιτέχνες στην τιναγμένη στον αέρα Ελλάδα; Γιώργος Ι. Αλλαμανής

04/24 Συνέντευξη

27/6 -3/7

ποντικιart

www.topontiki.gr

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΙΜΟΥΛΗσ

«Η αντίδραση είναι στους δρόμους, όχι στους διαδρόμους» Χρυσούλα Παπαϊωάννου ΦΩΤΟ: Xavier Hallauer

ΕΝΑ ΠΟΤΗΡΙ ΝΕΡΟ Ζει στο κέντρο της Αθήνας, σε ένα σπίτι λιτό. Βιβλία, πολλά βιβλία, στον τοίχο πέρα ώς πέρα μακέτες από κουστούμια. Ο Γιώργος Κιμούλης έχει παίξει σχεδόν τα πάντα. Όσο τον περιμένουμε να κατέβει από τις σκάλες η κόρη του, Μαριάννα, μας κερνάει κρύο νερό και μας ρωτάει τι άλλο θέλουμε. Κανείς δεν μας «μάλωσε» που αργήσαμε. Ούτε ο ίδιος. Ήταν πολύ ευγενής, χαλαρός και μας έκανε όλα μας τα χατίρια. Εκτός από ένα: Δεν χαμογελάει ποτέ στις φωτογραφίες.

Είναι σοβαρός, πολλές φορές βαρύς, ενίοτε εριστικός και κάποιες φορές ανατρεπτικός. Ακόμα και οι εχθροί του, όμως, παραδέχονται ότι έχει μεγάλο ταλέντο. Πρόσφατα απασχόλησε την κοινή γνώμη για λόγους εξωθεατρικούς, με τη γνωστή περιπέτειά του με την εφορία. Ο ίδιος πιστεύει ότι στοχοποιήθηκε επειδή αυτά που λέει ενοχλούν. Το φετινό καλοκαίρι θα μας απασχολήσει ξανά, με μια καλλιτεχνική ανατροπή: Θα ερμηνεύσει τη Μήδεια, έναν εμβληματικό γυναικείο ρόλο, σε σκηνοθεσία Σπύρου Ευαγγελάτου (Επίδαυρος 5 και 6 Ιουλίου). Και σίγουρα θα συζητηθεί και πάλι. Πώς σκεφτήκατε να παίξετε τη Μήδεια, έναν γυναικείο ρόλο; Είναι μία παλιότερη ιδέα, που επανήλθε. Με τον σκηνοθέτη Σπύρο Ευαγγελάτο έχουμε την ίδια οπτική για το έργο, οπότε η συνεργασία προχώρησε με τους πιο φυσιολογικούς τρόπους. Η Μήδεια δεν είναι ένα δράμα, δεν πρόκειται, δηλαδή, απλώς για το δράμα μιας γυναίκας που προδόθηκε από τον άντρα της και σκότωσε τα παιδιά της για να τον εκδικηθεί. Η Μήδεια του Ευριπίδη ουσιαστικά κινείται στην εξής βασική θεματική: Στον τρόπο με τον οποίο ο άνθρωπος αντιμετωπίζει την ίδια τη φύση, και δεν μιλώ μόνο οικολογικά. Η οποιαδήποτε αποξένωση του ανθρώπου από τη φύση είναι το πρώτο βήμα για να ακουμπήσει τον χώρο της δικής του καταστροφής. Η φύση τιμωρεί αυτόν που έχει την ανόητη έπαρση να νομίζει ότι είναι ένα σώμα έξω από αυτήν. Αυτό συμβαίνει ακριβώς και στη Μήδεια. Στη Μήδεια ουσιαστικά είναι η φύση, η οποία τιμωρεί τον επηρμένο αντρικό ανθρωποκεντρικό λόγο σκέψης.

Έχετε παίξει σχεδόν τα πάντα. Όλο τον Σαίξπηρ, τους κλασικούς Ευριπίδη, Σοφοκλή, Αισχύλο, είστε από μόνος σας ένα ρεπερτόριο κρατικού θεάτρου. Το οποίο, σας διακόπτω, δεν έχει πάρει λεφτά ποτέ από το κράτος.

Η πράξη της Μήδειας δεν έχει να κάνει με τη ζήλια, έστω σε πρώτο επίπεδο; Καθόλου. Μέσα στο αρχαίο ελληνικό κείμενο δεν υπάρχει ούτε ένα τέτοιο στοιχείο. Δεν την ενδιαφέρει τη Μήδεια κατά πόσο ο σύζυγός της την πρόδωσε. Την ενδιαφέρει ότι πρόδωσε τις αξίες του, τη δική του πίστη, τους δικούς του όρκους. Δεν πρέπει να ξεχνάμε και τις ετυμολογικές αξίες που υπάρχουν εδώ. Ο Ιάσων στα αρχαία ελληνικά είναι «ο έχων ανάγκη θεραπείας» και η Μήδεια - medicine σημαίνει προνοώ, σκέφτομαι, προστατεύω και γιατρεύω. Ο αρσενικός τρόπος σκέψης έχει ανάγκη θεραπείας, έστω και αν πρέπει να περάσει από τον χώρο της τιμωρίας. Μία δεύτερη θεματική στην τραγωδία είναι η σύγκρουση μεταξύ αρσενικού και θηλυκού. Το θηλυκό στο συγκεκριμένο έργο συγκρούεται και τιμωρεί την αρσενική έπαρση.

Γιατί νιώθετε την ανάγκη να το κάνετε; Πιστεύω ότι έτσι βρίσκει κανείς τις πιθανότητες να καταλάβει τον τρόπο μεταμόρφωσής του. Τα συμπεράσματα που βγάζεις καμιά φορά ίσως δεν είναι και τα καλύτερα.

Η Μήδεια ερμηνευμένη από έναν άνδρα υπογραμμίζει τον άφυλο χαρακτήρα της; Υπάρχουν δεκάδες άρθρα, βιβλία και αναλύσεις που μιλούν για την περίφημη αρρενωπότητα της Μήδειας. Αυτό που μας οδήγησε να ερμηνευτεί η Μήδεια από έναν άνδρα είναι να μπορέσει ο ηθοποιός με τον αρσενικό του ήχο να αποχυμοποιήσει μία συναισθηματική προγραμματική ατμόσφαιρα, που θα μπορούσε να δημιουργηθεί από μία γυναίκα, και με αυτό τον τρόπο να απομακρύνει τη σκέψη του θεατή από την ηθογραφία του «ο άντρας μου με απάτησε». Αυτό δεν είναι απλό. Δεν είναι απλό για πολλούς λόγους. Πρώτα απ’ όλα γιατί, ας μην κοροϊδευόμαστε, ζούμε σε εποχές ανεκδοτολογικές και γηπεδικές, κατ’ επέκταση η ατραξιόν ενός άντρα να ερμηνεύει τη Μήδεια προηγείται μιας ερμηνείας ή ανάγνωσης. Αυτό ας ελπίσουμε ότι στα πρώτα λεπτά της παράστασης θα κερδηθεί. Σας αρέσουν οι υποκριτικές προκλήσεις; Όχι, για μένα δεν υπάρχουν προκλήσεις. Ούτε προκαλούμαι, ούτε προκαλώ. Από μία ηλικία και έπειτα, οι σχέσεις σου με το γνωστικό αντικείμενο της δουλειάς σου αποκτούν κάτι το ιδιαίτερα προσωπικό. Άρα έννοιες όπως πρόκληση, επιτυχία, αποτυχία δεν υπάρχουν. Αυτό δεν σημαίνει ότι στο τέλος της ημέρας δεν έχεις την αγωνία αν θα πάει καλά, αν θα ενδιαφερθεί ο κόσμος.

Το ξέρω. Ήθελα, όμως, να ρωτήσω αν έχετε τελειώσει με αυτά τα έργα, αν φτάσατε τον Οιδίποδα, ας πούμε, εκεί που τον θέλατε. Υπάρχει αυτό που λέμε πείρα τελικά; Δεν την ξέρω αυτή τη λέξη. Ίσως να με βοηθάει και το αντικείμενο της τέχνης μου, που έχει σχέση με τον παρόντα χρόνο πάντα. Όταν χρησιμοποιείς τη λέξη πείρα ή εμπειρία, συνομιλείς με ένα παρελθόν προσπαθώντας να δεις τα λάθη που έχεις κάνει. Όμως, τότε ήταν άλλη χρονική στιγμή, κι εσύ ένας άλλος άνθρωπος. Όχι, δεν έχω τελειώσει με τον Οιδίποδα, τον Άμλετ, και νομίζω ότι είμαι ο μόνος ηθοποιός που επανέρχεται σε αυτά τα έργα ανά δεκαετία.

Είναι συνήθως καλά ή κακά αυτά τα συμπεράσματα; Δεν παίζω με ποσοστά, είμαι κόντρα στη μόδα της αριθμολαγνείας. Στη ζωή ο άνθρωπος μαθαίνει από τα λάθη του; Η εμπειρία του τον κάνει καλύτερο; Όχι, δεν νομίζω. Αυτό το οποίο συμβαίνει είναι ότι κουβαλάς το σακίδιό σου στην πλάτη, το οποίο σε βοηθάει χωρίς να απευθυνθείς σε αυτό καν. Ένας καλλιτέχνης σήμερα νιώθει ανασφάλεια μέσα στο κλίμα που ζούμε; Ανασφάλεια δεν αισθάνεται. Ντροπή αισθάνεται. Η οργή ακόμα δεν έχει αποκτήσει την έντασή της, αυτό το σημείο τήξης, που λένε στη Φυσική. Κάποια στιγμή, αναπάντεχα, θα ξεχειλίσει η κατσαρόλα. Γιατί δεν έχει συμβεί ακόμα αυτό; Με την απαξίωση της πολιτικής, μέσω της απαξίωσης συλλήβδην των πολιτικών, ο πολίτης έχει πειστεί ότι το κοινωνικό και το πολιτικό είναι δύο τόποι που δεν μπορούν να συναντηθούν ποτέ. Κι ενώ ξέρει ότι χωρίς αυτόν τίποτα δεν πρόκειται να αλλάξει, την ίδια στιγμή η νευρική του αδυναμία του απαγορεύει να αντιδράσει. Αλλά η αλήθεια είναι μία, ότι αν οι πολίτες δεν επιστρέψουν στην πολιτική, όλα θα μείνουν ίδια. Οφείλουμε με κάποιον τρόπο να αντιδράσουμε. Και η αντίδραση βρίσκεται στους δρόμους και όχι στους διαδρόμους και στα κομματικά γραφεία. Είναι γνωστό ότι υποστηρίζετε τον ΣΥΡΙΖΑ. Για τον Τσίπρα τι πιστεύετε; Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι η μοναδική ελπίδα. Ο Αλέξης Τσίπρας είναι, κατά τη γνώμη μου, μια ηγετική φυσιογνωμία, παρά το νεαρό της ηλικίας του, ένα εμπνευσμένο άτομο, ένα πολιτικό ον, που δεν λειτουργεί με τα πρότυπα και τις συμπεριφορές που έχουμε συνηθίσει στους ηγέτες. Υπάρχει και μία ακόμα διαφορά: Είναι άνθρωπος άλλης γενιάς. Απαλλαγμένος από πολλά συμπλεγματικά σύνδρομα που έχουν αρκετοί άνθρωποι μέσα στον χώρο της Αριστεράς, συμπεριλαμβανομένου και εμού.

ποντικιart

27/6 -3/7

Συνέντευξη 05/25

www.topontiki.gr

ΚΑΙ ΚΑΤΙ ΑΚΟΜΑ Τελικά, υπάρχει αυτό που λέμε ταλέντο; Υπάρχει, όμως όχι όπως το εννοείτε εσείς.Το τάλαντο δεν είναι αυτό με το οποίο πληρώνεσαι, αλλά αυτό με το οποίο πληρώνεις. Και πληρώνεις γιατί έχεις την έπαρση να καταθέτεις την ψυχή σου στην αγορά. Πέρα από το θάρρος, θέλει και θράσος. Αν λοιπόν έχεις αντοχή, τότε έχεις ταλέντο.

«Η δημόσια ραδιοτηλεόραση είναι δημόσιο αγαθό και σαν τέτοιο δεν γίνεται η όποια κυβέρνηση να το αντιμετωπίζει σαν ένα είδος δώρου που προσφέρει στους υπηκόους της, οπότε με την ίδια άνεση που το χαρίζει, με την ίδια άνεση το παίρνει πίσω. Είναι αποκλειστικό δικαίωμα και ιδιοκτησία όλων των πολιτών αυτής της χώρας» Πιστεύετε ότι στοχοποιηθήκατε από την κυβέρνηση εξαιτίας αυτών που πιστεύατε και λέγατε και ακολούθησε η περιπέτειά σας με την εφορία; Βέβαια. Αυτό είναι πολύ καθαρό. Μου επέτρεψαν να πω αυτά που πιστεύω μία φορά, δεύτερη φορά, την τρίτη τιμωρήθηκα. Ή μάλλον λειτούργησε ένα είδος εκφοβισμού, όχι αποκλειστικά προς το πρόσωπό μου, περισσότερο προς παραδειγματισμό. Θέλω να μου σχολιάσετε λίγο αυτό που έγινε με την ΕΡΤ. Πώς το ερμηνεύετε; Το «λουκέτο» που μπήκε στη δημόσια ραδιοτηλεόραση με πραξικοπηματικό τρόπο είναι αφενός ένα σοβαρό πλήγμα στην ελευθερία της έκφρασης και της πληροφόρησης, αφετέρου μία πράξη που περιφρονεί κάθε δημοκρατική διαδικασία, και κατ’ επέκταση περιφρονεί το ίδιο το δημοκρατικό πολίτευμα αυτής της χώρας. Όποιες αρνητικές σκέψεις ή κρίσεις κι αν γίνονται για τις δημόσιες υπηρεσίες, όσο κακή κι αν είναι η λειτουργία των οργανισμών παροχής δημόσιων αγαθών, δεν επιτρέπει το κλείσιμό τους ούτε για ένα δευτερόλεπτο. Η χώρα, το κράτος και οι οργανισμοί παροχής δημόσιων αγαθών ανήκουν στους πολίτες αυτής της χώρας, δεν ανήκουν αποκλειστικά σ’ αυτούς που κυβερνούν τη χώρα αυτή. Εκτός κι αν έχουμε επιστρέψει στον Μεσαίωνα με τη φεουδαρχική ιδιοκτησία. Η δημόσια ραδιοτηλεόραση είναι δημόσιο αγαθό και σαν τέτοιο δεν γίνεται η όποια κυβέρνηση να το αντιμετωπίζει σαν ένα είδος δώρου που προσφέρει στους υπηκόους της, οπότε με την ίδια άνεση που το χαρίζει, με την ίδια άνεση το παίρνει πίσω. Είναι αποκλειστικό δικαίωμα και ιδιοκτησία όλων των πολιτών αυτής της χώρας, δεν είναι ιδιοκτησία της κάθε κυβέρνησης. Κάποιοι λένε ότι είστε ένας άνθρωπος με πολύ μεγάλο ταλέντο, το οποίο χρησιμοποιήσατε για να φέρετε κόσμο στο θέατρο, δηλαδή ότι κάνατε αρκετές παραχωρήσεις. Μα, το βιογραφικό μου αποδεικνύει αυτά που έχω κάνει. Μόνη σας είπατε ότι έχω ανεβάσει έργα ενός Εθνικού Θεάτρου. Κι αυτό πάντα ιδίοις εξόδοις. Και όταν λέω ιδίοις εξόδοις, εννοώ χωρίς φράγκο από το κράτος, και χωρίς περιουσία στο όνομά μου. Σε ενοίκιο μένω. Γιατί, δεν βγάλατε χρήματα; Αφού είστε επιτυχημένος. Διότι τα χρήματα της προηγούμενης δουλειάς τα έριχνα στην επόμενη. Και όταν δεν

έχεις πίσω σου καβάντζα, δύο αποτυχίες σε πηγαίνουν τέσσερα χρόνια πίσω. Αλλά αυτό το ρίσκο το παίρνεις όταν δεν θες να είσαι κρατικοδίαιτος, πράγμα που δεν υπήρξα ποτέ. Γιατί δεν σκεφτήκατε ποτέ να πάρετε επιχορήγηση; Για λόγους ιδεολογικούς. Δεν πιστεύω ότι το κράτος οφείλει να επιχορηγεί κανέναν. Με τόσο μικρό ποσοστό του κρατικού προϋπολογισμού για τον πολιτισμό, και με ένα τεράστιο όγκο παρελθόντος, δεν μπορείς να δίνεις τόσα λεφτά στον σύγχρονο πολιτισμό. Την επιχορήγηση θα την καταλάβαινα μόνο σε τέχνες που ουσιαστικά θέλουν τη στήριξη, όπως ο χορός ή ο κινηματογράφος. Έχετε τη φήμη ότι είστε δύσκολος συνεργάτης. Αληθεύει; Εξαρτάται τι θεωρούμε δυσκολία. Αν εννοούμε ότι δεν μου αρέσει το βόλεμα, ενώ σε κάποιον άλλον αρέσει, τότε θα με χαρακτηρίσει δύσκολο. Για έναν μόνο λόγο δεν τα έχω πάει καλά, κάποιες φορές. Όταν συναντώ ομότεχνους που δεν σέβονται το κοινό, με χαμηλό βαθμό εκτίμησης και αυτοσεβασμού. Με τον εαυτό σας τα πάτε καλά; Αυτό θα το πουν άλλοι που με ξέρουν. Πάντως μένω μόνος και δεν με φοβίζει. Δεν βιώνω μοναξιά, βιώνω μοναχικότητα. Θα προτιμούσατε να ήσασταν με κάποιον άλλο; Όλος ο κόσμος θα το προτιμούσε. Αλλά προϊόντος του χρόνου όχι. Η συνύπαρξη δυσκολεύει όλο και πιο πολύ. Και το ξέρουμε όλοι. Γιατί μεγαλώνει η δυσκολία; Γιατί δεν είναι εύκολο να μοιραστείς με τον άλλον τις αδυναμίες σου, παρόλο που αυτό που ζητάς να αγαπηθεί είναι ουσιαστικά η αδυναμία σου. Φοβόμαστε να την καταθέσουμε, γι’ αυτό πάντα έχουμε το ένα πόδι έξω από τη σχέση. Και φοβόμαστε γιατί έτσι έχουμε γαλουχηθεί. Με την πεποίθηση ότι η αυτάρκεια είναι το σημαντικότερο όλων. Μόνο που δεν υπάρχει μεγαλύτερη αδυναμία από την αυτάρκεια.

Μπορεί ένας ηθοποιός να είναι καλός αν δεν είναι καλλιεργημένος; Νομίζω ότι δεν γίνεται. Γιατί έτσι θα λες μόνο τον ήχο της λέξης. Διαβάζετε πολύ; Ναι. Από μικρός; Μέχρι τα 17 μου ένας μπασκετμπολίστας ήμουν. Και όχι καλός ιδιαιτέρως.Τότε όμως είδα δύο παραστάσεις του Σπύρου Ευαγγελάτου. Και είπα αυτό θέλω να κάνω. Έπειτα από τόσα χρόνια συνεργαζόμαστε για πρώτη φορά με τον Σπύρο και συναντώ την αρχική έμπνευση. Πώς τα πάτε; Ο Σπύρος είναι ακραία δημοκρατικός άνθρωπος, με μία ακραία ευγένεια, σχεδόν εκνευριστική, η οποία σε υποχρεώνει να μετράς πολύ τα βήματά σου. Δεν σε καθοδηγεί στο τι πρέπει να κάνεις, η ίδια του η στάση σε καθοδηγεί στο τι πρέπει να αποφύγεις. Θέλει τρομακτική υπομονή από τη μεριά του. Κάτι που εγώ δεν έχω. Πηγαίνω κρυφά και του λέω «μα, πόση υπομονή έχεις;».

06/26 Zoom

27/6 -3/7

ποντικιart www.topontiki.gr

κ απου τ

Εμπρός στον δρόμο που χάραξε το Μάλι!

Αναρωτιόμουν μετ’ επιτάσεως αυτές τις μέρες πόθεν έσχε ο πρωθυπουργός τη φαεινή ιδέα της κατάργησης του εθνικού ραδιοτηλεοπτικού μας φορέα. Ο Χρύσανθος του την υπέβαλε ή ο Άδωνις; Μήπως το αποφάσισε υποδαυλιζόμενος από το ρεύμα των καινοτόμων ιδεών ενός Φαήλου Κρανιδιώτη ή ενός Στέφανου Κασιμάτη; Αλλά και πάλι, κατ’ αναλογίαν με ποιο πρότυπο; Κατά μίμηση τίνος παραδείγματος; Μ’ αυτά και μ’ αυτά τα ερωτήματα πελαγοδρομούσα χωρίς ικανοποιητική απάντηση, ώσπου διάβασα σ’ ένα αιχμηρό άρθρο της Ξένιας Κουναλάκη μια είδηση που μου είχε διαφύγει: Στο Μάλι, λέει η αρθρογράφος μεταδίδοντας δημοσιεύματα του ξένου Τύπου, εδώ και μερικούς μήνες οι εξτρεμιστές μουσουλμάνοι επέβαλαν την κατάργηση της μουσικής! Όχι κάποιας συγκεκριμένης μουσικής, αλλά της μουσικής εν γένει. Πολλοί μουσικοί αναγκάστηκαν να εξοριστούν, οι μουσικές σκηνές σφραγίστηκαν, κιθάρες και ντραμς παραδόθηκαν στις φλόγες… Αμέσως φωτίστηκα: ιδού η πηγή της αιφνίδιας πρωθυπουργικής εμπνεύσεως. Αδίκως, το ομολογώ, υποψιαζόμουνα τον Χρύσανθο και τον Φαήλο, δεν είναι τόσο ριζοσπάστες οι άνθρωποι. Βέβαια, παραδείγματα υπάρχουν αρκετά και πέραν της συμπαθούς αφρικανικής δημοκρατίας. Στην Κίνα της πολιτιστικής επανάστασης η κλασική μουσική είχε καταγγελθεί συλλήβδην ως αντιδραστική, ενώ και σήμερα στις χώρες που κυριαρχούν οι μουλάδες η ακρόαση του Μπετόβεν ή της ροκ μουσικής αποτελεί κολάσιμο αδίκημα. Κανένα όμως απ’ αυτά τα καθηλωτικά υποδείγματα δεν είχε τον ριζικά διαφωτιστικό χαρακτήρα ούτε την καθολικότητα που προσέφερε το φωτοβόλο παράδειγμα του Μάλι. Το άκουσε φαίνεται ο πρωθυπουργός και ανέβλεψε προς το φως το αληθινό. Μέσα του ξέρει πως ηγείται μιας κυβέρνησης, κατά το πνευματικό ανάστημα, πυγμαίων. Οπότε, σκέφτηκε, δεν μας σώζει παρά μια επίδειξη πυγμής. Εμπρός λοιπόν στον δρόμο που χάραξε το Μάλι. Τέρμα στα αναμορφωτικά ημίμετρα, τα δοκιμάσαμε και απέτυχαν οικτρά πάλι και πάλι. Ας κόψουμε τα πόδια μας με ψηλά το κεφάλι! Κάπως έτσι, είμαι σίγουρος πια, ελήφθη η ηρωική απόφαση για την καρατόμηση της ΕΡΤ… μα εδώ σταματώ γιατί με πιάνουν τα συνωμοσιολογικά που απεχθάνομαι… Μα σκέφτομαι: είναι άραγε τυχαίο το ότι από την απόφαση προσωρινής αναστολής του Κυβερνητικού Διατάγματος που εξέδωσε το Συμβούλιο της Επικρατείας εξαιρούνται προκλητικά τα μουσικά σύνολα της ΕΡΤ; Ή μήπως είναι αποτέλεσμα προσυννενόησης γιατί ο πρωθυπουργός θέλει ν’ αφήσει κάποια νύξη για το υψηλό του πρότυπο, το Μάλι; Ηρακλής Δ. Λογοθέτης

kaΠΟΥ-ΚΑποτε

«Life»: ένα κόμικ για τυφλούς Το σχεδίασε ένας Δανός φοιτητής, ο Φίλιπ Μέγιερ, χρησιμοποιώντας τη μέθοδο Μπράιγ. Είναι το πρώτο κόμικ για τυφλούς Τα κόμικς από τη φύση τους βασίζονται στην οπτική αφήγηση, όπου οι εικόνες συνήθως αλληλεπιδρούν με το κείμενο στις λεζάντες. Ο Φίλιπ Μέγιερ είναι ο άνθρωπος, ο οποίος πριν από λίγες μέρες τελειοποίησε το πρώτο κόμικ για τυφλούς ανθρώπους. Χρησιμοποίησε το σύστημα γραφής και ανάγνωσης για τυφλούς Μπράιγ, που ανακάλυψε το 1824 ο τυφλός Λουδοβίκος Μπράιγ, ένα 15χρονο παιδί από τη Γαλλία, που διεκδικούσε πρόσβαση στη γραπτή επικοινωνία και γνώση.

αναπαράστησε τον κάθε ήρωα με έναν απλό κύκλο. Οι τρεις κύκλοι της ιστορίας διαφέρουν στο ύψος, στο μέγεθος αλλά και στην υφή, ώστε να γίνονται εύκολα αντιληπτοί από όλους. Ο ένας κύκλος εξασθενεί, ενώ ο άλλος γεμίζει στο κέντρο. Κι αυτό γιατί ο στόχος του ήταν διττός: τo κόμικ του ήθελε να διαβάζεται και να κατανοείται όχι μόνο από τους ανθρώπους χωρίς όραση αλλά και από όσους βλέπουν κανονικά.

Το πείραμα έγινε πραγματικότητα

Το κόμικ έχει ουδέτερο φύλο

«Είναι απίθανο να δημιουργηθεί κάτι τέτοιο». Ήταν η απάντηση που άκουγε ο νεαρός δημιουργός, όταν πρωτοξεκίνησε το πρότζεκτ του. Κι όμως, εκείνος επέμενε, παρά την απαισιοδοξία των ανθρώπων για να κάνει την ιδέα του πράξη. Μια πρωτότυπη ιδέα που γεννήθηκε κατά τη διάρκεια ενός μαθήματος στο πανεπιστήμιο του Μάλμε στη Σουηδία. Ο Μέγιερ σπούδασε διαδραστικό design στη Γερμανία. Οι ανεκτίμητες πληροφορίες του ΝΟΤΑ, ενός Ινστιτούτου για Τυφλούς Ανθρώπους, με έδρα την πατρίδα του, τη Δανία, αλλά και οι συμβολές των ανθρώπων χωρίς όραση που συνάντησε εκεί, με επικεφαλής τον Μάικλ Ντρεντ, έπαιξαν καταλυτικό ρόλο ώστε να γυρίσει πίσω στη Δανία και να ολοκληρώσει εκεί το πείραμά του. Ο τίτλος του βιβλίου είναι «Life» και φανερώνει αμέσως το οικείο θέμα του κόμικ, το οποίο περιγράφει την ιστορία ενός κύκλου… «Ζωής». Δύο χαρακτήρες συναντιούνται, ερωτεύονται και κάνουν οικογένεια. Το παιδί μεγαλώνει, φεύγει από κοντά τους και εκείνοι γερνούν και πεθαίνουν. Δεν υπάρχουν λέξεις, ούτε χρώματα, και κάθε χαρακτήρας αναπαρίσταται από έναν απλό, χειροπιαστό κύκλο. Χρησιμοποιώντας ένα σύστημα που παρήγαγε γεωμετρικά σχήματα και έναν εκτυπωτή για γραφή Μπράιγ,

Λίγο πριν από το τελευταίο στάδιο, ο Μέγιερ έδωσε σε μερικούς τυφλούς αναγνώστες να διαβάσουν την ιστορία του. Πολλοί από αυτούς τα κατάφεραν, ενώ άλλοι δεν μπόρεσαν να συνδυάσουν τον τίτλο με το θέμα. Έτσι, ο Μέγιερ, ύστερα από μερικές βελτιώσεις, αποφάσισε ότι η ιστορία του θα είναι ανοιχτή σε οποιαδήποτε ερμηνεία. «Μπορεί να είναι ακόμα και ένα λεσβιακό ζευγάρι που υιοθέτησε ένα παιδί», έχει πει ο ίδιος. Πάντως, η γραφική απόδοση του μυθιστορήματος δημοσιεύτηκε και σε ψηφιακή μορφή, στην επίσημη ιστοσελίδα του Μέγιερ. Αν κάνεις διπλό κλικ πάνω στους κύκλους - ήρωες, μπορείς να αλλάξεις το χρώμα τους, επηρεάζοντας τα γονίδια. Για παράδειγμα, αν «ζωγραφίσεις» τον έναν γονιό κίτρινο και τον άλλον μπλε, τότε το παιδί γίνεται πράσινο. Το success story του δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια ευφυέστατη πράξη αγάπης ενός ανθρώπου που το αντικείμενο των σπουδών του απέχει από τη δημιουργία ενός τέτοιου κόμικ. Γιατί αν ο Μέγιερ απέδειξε πως ένας φοιτητής μπορεί να φτιάξει μία απλή ιστορία με κύκλους, τότε κι άλλοι κομίστες στο μέλλον θα πρέπει να ακολουθήσουν το παράδειγμά του και να αποδώσουν τις ιστορίες των γνωστών υπερ-ηρώων με το σύστημα Μπράιγ. Βίκυ Λεβαντή

Κάτι ακόμα... l Ήταν θέμα τέχνης. Ο Φίλιπ Μέγιερ δημιούρ-

γησε το κόμικ επειδή, όπως λέει, το μεγαλύτερο μέρος του υλικού που βρίσκεται σε Μπράιγ γραφή στοχεύει στην πληροφορία και όχι στην τέχνη. l Όταν ο τυφλός συνεργάτης του, Μάικλ Ντρεντ, διάβασε για πρώτη φορά το κόμικ του, έφτιαξε αμέσως μια ιστορία αγάπης. «Ήταν από τις καλύτερες στιγμές της ζωής

μου», εξομολογείται ο Μέγιερ. l Η όλη διαδικασία κράτησε εφτά εβδομά-

δες. «Είναι πραγματικά πολύ δύσκολο να αναπαραστήσεις ένα κόμικ. Δεν ήθελα να μεταφέρω απλώς τυπικά κόμικς σε ανάγλυφες εικόνες, γιατί αυτό δεν θα ήταν επαρκές. Οι τυφλοί άνθρωποι αντιλαμβάνονται τον κόσμο διαφορετικά». l Γι’ αυτόν ήταν απλώς ένα πείραμα, που

πιθανώς δεν θα συνεχίσει με τη δημιουργία παρόμοιων. Ελπίζει, όμως, το «Life» να αποτελέσει έμπνευση για άλλους δημιουργούς. l Μέχρι στιγμής, για τους ανθρώπους χωρίς όραση δημιουργούνται ηχητικές εκδοχές των κόμικς. Οι συντάκτες του «Daredevil», Μάρκος Μάρτιν και Πάολο Ριβέρα, ενός τυφλού υπερ-ήρωα της Marvel, είχαν δημιουργήσει μία τέτοια εκδοχή.

27/6 -3/7

ποντικιart

Radar 07/27

www.topontiki.gr

Υπόθεση

«αρχαιοκαπηλία» Δάφνη Πασχάλη Ένας υπέροχος κορμός Απόλλωνα, που θα στόλιζε οποιονδήποτε χώρο και θα ήταν απόκτημα για ένα μουσείο, κοσμούσε το εξώφυλλο καταλόγου πρόσφατης δημοπρασίας μεγάλου οίκου στη Νέα Υόρκη (φωτό αριστερά). Το μαρμάρινο γλυπτό, ιταλικής προέλευσης, πωλήθηκε αντί 195 χιλιάδων δολαρίων. Ταυτοχρόνως, χτύπησαν δυνατά οι καμπάνες επαγρύπνησης σε όσους ασχολούνται με την προστασία των αρχαιοτήτων. Διότι το άγαλμα εικονιζόταν στο αρχείο φωτογραφιών που είχε κατασχεθεί στη Σχοινούσα.

Μια «πολαρόιντ» κάνει τη δουλειά

Το παράνομο εμπόριο αρχαιοτήτων είναι μια μπίζνα με τεράστιο τζίρο που υποστηρίζεται από ένα καλά στημένο κύκλωμα. «Πληγή» για την Ελλάδα παραμένουν τα αρχεία της Σχοινούσας για κλεμμένες αρχαιότητες

Υπόθεση «Σχοινούσα»

Μια φωτογραφία σε περιπτώσεις αρχαιοκαπηλίας δεν αξίζει όσο χίλιες λέξεις. Μπορεί να αξίζει και εκατομμύρια δολάρια ή ευρώ. Οι γνωστές «πολαρόιντ» από τα αρχεία των αρχαιοκάπηλων, με τις οποίες γίνονται οι διαπραγματεύσεις ή τα παζάρια, μπορεί να αποκαλύψουν πολλά όταν κατασχεθούν σε επιδρομές της αστυνομίας στις αποθήκες τους, αλλά και να γίνουν οι πλοηγοί των κρατών για την ανάκτηση πολιτιστικών θησαυρών τους που διακινούνται παράνομα. Η τεράστια αξία των αρχαιοτήτων οδηγεί τα κυκλώματα σε λαθραίες ανασκαφές, εξαγωγές και παράνομες πωλήσεις τους. Οι τιμές ξεκινούν χαμηλά, όμως μπορεί να φτάσουν σε δυσθεώρητα ύψη. Π.χ. το Μουσείο Γκετί αγόρασε την Αφροδίτη της Μοργκαντίνα 18 εκατ. δολάρια. Τα οποία φυσικά έχασε όταν την επέστρεψε στην Ιταλία. Ή το δικό μας χρυσό μακεδονικό στεφάνι, επίσης, στοίχισε αρκετά εκατομμύρια. Σε κάθε περίπτωση, εκείνος που έβγαλε το αρχαίο από το χώμα, αμείβεται με ένα τοις χιλίοις από την τελική του τιμή, σύμφωνα με τις στατιστικές. Το δε παράνομο εμπόριο αρχαιοτήτων φτάνει μέχρι 4-6 δισ. δολάρια τον χρόνο σε τζίρο.

Αρχαία αμφισβητούμενης προέλευσης Τα χρήματα είναι λοιπόν πολλά, κι οι αρχαιοκάπηλοι δεν σταματούν. Έτσι, ενώ υπάρχουν κίνδυνοι να ανακαλυφθούν και να κατασχεθούν αμφισβητούμενες αρχαιότητες, αρχίζουν να τις βγάζουν ύστερα από 810 χρόνια σε δημοπρασίες, δοκιμάζοντας κατά πόσο τα κράτη μπορούν να τις διεκδικήσουν με αποδείξεις και αξιώσεις. Οι τωρινές δοκιμές, με τον κορμό του Απόλλωνα, ένα μπρούντζινο αγαλματίδιο πολεμιστή

Σε κάθε περίπτωση, οι αρχαιότητες που χαρακτηρίζονται «τοξικές» δεν βγαίνουν ποτέ από το μικροσκόπιο διωκτικών και αρχαιολογικών αρχών. Φαίνεται πως σύντομα στην αγορά θα εμφανιστούν κι άλλα αντικείμενα από τα αρχεία της Σχοινούσας και από τα αρχεία Μέντιτσι, που κατασχέθηκαν στη Γενεύη. Χάρη σε αυτά τα δύο αρχεία, η χώρα μας πήρε πίσω από το Γκετί ένα χρυσό νεκρικό στεφάνι του 4ου αιώνα π.Χ., ένα άγαλμα αρχαϊκής Κόρης του 6ου αιώνα π.Χ. από την Πάρο, ενεπίγραφη βοιωτική στήλη του 4ου αι. π.X., καθώς και ένα αρχαϊκό αναθηματικό ανάγλυφο από τη Θάσο. Μια και ο λόγος για τη Σχοινούσα, όμως, ας θυμηθούμε την υπόθεση κι ας δούμε πού βρίσκεται. Τον Απρίλιο του 2006 έγινε έφοδος της αστυνομίας σε ακίνητα της οικογένειας Παπαδημητρίου στη Σχοινούσα και το Ψυχικό και εντοπίστηκαν 152 αντικείμενα καθώς και πλούσιο φωτογραφικό αρχείο. Ο αδελφός της Δέσποινας Παπαδημητρίου ήταν ο έμπορος τέχνης και αρχαιολογικών θησαυρών Χρήστος Μιχαηλίδης (σκοτώθηκε

και τρία αγγεία έδειξαν πως, αν και περιλαμβάνονται στα φωτογραφικά αρχεία Σάιμς Μιχαηλίδη, που κατασχέθηκαν στη Σχοινούσα, δεν υπήρξε πρόβλημα ως προς την πώλησή τους. Αυτό σημαίνει πως οι ιταλικές αρχές δεν βρήκαν στοιχεία που να αποδεικνύουν την παράνομη εξαγωγή από το έδαφός τους μετά το 1970 (όριο που έχει τεθεί από την UNESCO με σχετική συνθήκη). Σημαίνει όμως και πως οι αγοραστές τους κινδυνεύουν να κληθούν να τα επιστρέψουν χάνοντας τα χρήματά τους, εάν αργότερα βρεθούν νέες αποδείξεις. Κάτι που δεν είναι απίθανο να συμβεί. Άλλη απόπειρα, επίσης με ιταλικά αρχαία (δύο Κόρες από τερακότα), «περπάτησε» καλά για τους αρχαιοκάπηλους… Οι οίκοι δημοπρασιών δεν είναι τόσο εντάξει όσο θέλουν να φαίνονται. Αγοράζουν αρχαία με αμφισβητούμενη προέλευση, ως μη όφειλαν…

Επτά χρόνια εκκρεμεί ο έλεγχος σε αποθήκες Η Ελλάδα έλαβε γνώση ότι υπήρχαν αρχαία που την αφορούσαν πολύ σύντομα και έπρεπε να είχε κινηθεί αστραπιαία. Από τα 17.000 έργα τέχνης, οι Ιταλοί αναγνώρισαν περισσότερα από τα μισά, περίπου 10.000 και ξεκίνησαν διαδικασίες να τα κατοχυρώσουν. Τα υπόλοιπα επτά χιλιάδες ήταν αγνώστου προέλευσης. Σε αυτά εντάσσονται όσα έχουν ενδιαφέρον για τη χώρα μας. Από τον Μάιο του 2006 υπάρχει απόφαση να μεταβούν στο Λονδίνο αρχαιολόγοι του ελληνικού υπουργείου Πολιτισμού, προκειμένου να εξετάσουν τις αποθήκες όπου φυλάσσονται έργα τέχνης τα οποία ανήκουν στον Ρόμπιν Σάιμς. Σκοπός, να κάνουν αντιπαραβολή με φωτογραφίες και να δουν αν ανάμεσα στα όσα φυλάσσονται από τους μεσεγγυούχους (ο Σάιμς έχει κηρύξει πτώχευση) είναι αρχαία που προέρχονται από τη Σχοινούσα. Η Γενική Διεύθυνση Πολιτισμού δεν έχει προχωρήσει τίποτα. Τις επόμενες ημέρες θα μεταβεί στο Λονδίνο, με εντολή της γενικής γραμματέως Πολιτισμού Λίνας Μεδώνη, η γενική διευθύντρια αρχαιοτήτων. Ας ελπίσουμε να υπάρξει συνέχιση της τόσο σοβαρής υπόθεσης.

σε περίεργο δυστύχημα στην Ιταλία το 1999), ο οποίος, μαζί με τον Ρόμπιν Σάιμς, είχε συνδεθεί με το σκάνδαλο του Mουσείου Γκετί. Στην υπόθεση του Mουσείου Γκετί είχε εμπλακεί και η πρώην έφορος του μουσείου Μάριον Τρου, η οποία κατηγορήθηκε ότι λειτουργούσε ως κλεπταποδόχος προϊόντων λαθρανασκαφής ή κλοπής. Η εισαγγελική έρευνα κατέληξε στην άσκηση ποινικών διώξεων με κακουργηματικές κατηγορίες. Η υπόθεση δεν έχει φτάσει στο ακροατήριο και κινδυνεύει να παραγραφεί. Ταυτοχρόνως, επτά χιλιάδες «ορφανές» αρχαιότητες ζητούν κάτοχο, στην καρδιά του Λονδίνου, και συνδέονται κατά έναν τρόπο με τη Σχοινούσα. Όλα ξεκίνησαν το 2003, οπότε και η οικογένεια του Χρήστου Μιχαηλίδη, δηλαδή η οικογένεια Παπαδημητρίου, κέρδισε δικαστική διαμάχη που είχε με τον Ρόμπιν Σάιμς, μεγαλέμπορο έργων τέχνης. Με βάση την απόφαση του δικαστηρίου, ανοίχτηκαν 33 αδήλωτες αποθήκες με χιλιάδες αρχαία αντικείμενα κάθε είδους, στην Ελβετία, το Λονδίνο, τη Γερμανία και τις ΗΠΑ.

08/28 Προβολέας

27/6 -3/7

ΠΟΝΤΙΚΙart

www.topontiki.gr

Όλη η Ελλάδα ένα φεστιβάλ Τα περιφερειακά φεστιβάλ καλά κρατούν, ακόμα και στον καιρό της κρίσης. Τα προβλήματα είναι πολλά, κυρίως οικονομικά, αλλά το μεράκι περισσεύει. Κάναμε ένα «οδοιπορικό» στις μεγάλες και μικρές διοργανώσεις της περιφέρειας Σόνια Μαγγίνα

Το καλοκαίρι του Έλληνα σημαίνει εν πολλοίς «τραπεζάκια έξω»... Δεν μας κρατάει το σπίτι μας, οι νύχτες είναι ξελογιάστρες. Απ’ άκρη σ’ άκρη της χώρας τα τελευταία χρόνια τα φεστιβάλ ξεφύτρωναν σαν τα μανιτάρια με τους δήμους και τις – προ Καποδίστρια – κοινότητες να θέλουν να προσφέρουν στους ψηφοφόρους τους άρτο και θέαμα. Tο κόστος δεν ήταν θέμα, αν ο δήμος «έμπαινε μέσα» το χρέος απλώς μετακυλιόταν από προϋπολογισμό σε προϋπολογισμό. Επειδή όμως κάθε νόμισμα έχει δύο όψεις, η άλλη πλευρά της ανέμελης καλοκαιρινής φεστιβαλικής Ελλάδας γιγάντωσε μια πλειάδα διοργανώσεων με εξαιρετική αισθητική και καλλιτεχνικό πρόγραμμα υψηλών προδιαγραφών. Όλα αυτά προ κρίσης... Η κρίση έφερε τα μνημόνια και την τρόικά και πλέον κάθε δημοτικό ευρουλάκι ελέγχεται ασφυκτικά. Πολλά από τα μικρά φεστιβάλ – αυτά που διοργανώνονταν άμετρα κυρίως – δεν επιβίωσαν, αφήνοντας μάλιστα πίσω τους χρέη. Κι όμως η Ελλάδα της κρίσης, του 1,5 εκατομμυρίου ανέργων, των μνημονίων, της ΕΡΤ, του μαύρου δεν παύει να φεστιβαλίζεται. Πώς όμως; Κάποια ελάχιστα χρήματα από τις δημοτικές αρχές κατά περιπτώσεις, προσωπικές επαφές και σχέσεις, ανταποδοτικές συνεργασίες, εθελοντική εργασία και προσωπικός κόπος, με λίγα λόγια επιστρατεύεται ό,τι είναι διαθέσιμο.

Τα φεστιβάλ είναι δύσκολα σταυρόλεξα «Χρειάζεται πείσμα» ομολογεί ο Θοδωρής Γκόνης, καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Φιλίππων - Θάσου, που στη φετινή 56η διοργάνωσή του είναι αφιερωμένο στα 100 χρόνια από την απελευθέρωση της Καβάλας και τα 150 χρόνια από τη γέννηση του Καβάφη. Κύριο μέλημά του, το φεστιβάλ να έχει ξεκάθαρο στίγμα και δικές του παραγωγές που να το προσδιορίζουν. «Υπάρχει ιδιοτέλεια υψηλού φρονήματος, να φτιάχνουμε παραστάσεις. Θα έρθουν και σημαντικές παραστάσεις που περιοδεύουν, αλλά όχι ό,τι κινείται στην πιάτσα». Ο Δήμος Καβάλας στέκεται αρωγός στο φεστιβάλ – από τους ελάχιστους πλέον – δίνοντας ό,τι μπορεί, αλλά το κυριότερο, όπως τονίζει ο Θ. Γκόνης, είναι ότι ο δήμαρχος της πόλης κ. Σιμιτσής «είναι από τους λίγους που έχουν πολιτιστικό όραμα». Εξομολογείται παράλληλα πως είναι ευγνώμων στους συναδέλφους του ηθοποιούς, μουσικούς κ.λπ. που προσφέρονται πολλές φορές με ελάχιστα ή καθόλου χρήματα για τις παραγωγές του φεστιβάλ. «Έχουμε κι ένα τεράστιο εργαλείο δουλειάς που είναι τα δύο θέατρα. Δεν αγοράζουμε παραστάσεις, παραχωρούμε τα θέατρα και παίρνουμε ένα ποσοστό από τα εισιτήρια και κινούμε τις υπόλοιπες μικρές δράσεις μέσα στην πόλη. Τρόπον τινά είμαστε αυτοχρηματοδοτούμενοι», δηλώνει και συμπληρώνει: «Κάποια στιγμή έπρεπε να τελειώσει αυτή η ιστορία με τους δήμους που κάθε καλοκαίρι ήταν ‘‘ανοίξαμε και σας περιμένουμε’’ άκριτα. Με προϋπολογισμό 63.000 ευρώ, μόλις, περισσότερες από 30 εκδηλώσεις έως την 1η Σεπτεμβρίου, αλλά και τη στήριξη της τοπικής κοινωνίας, η διοργάνωση είναι ένα δύσκολο σταυρόλεξο, αλλά είμαστε τυχεροί που σε μια τόσο δύσκολη εποχή μπορούμε να ασχολούμαστε με τις αγάπες, τις εμμονές, τις επιμονές μας και αυτό πληρώνεται ακριβά σε όλο τον κόσμο...».

Η ανεξαρτησία δίνει το φιλί της ζωής Στον αντίποδα βρίσκονται δύο νησιώτικα φεστιβάλ, αυτό του Μεγάρου Γκύζη στα Φηρά της Σαντορίνης και του Πύργου Μπαζαίου στη Νάξο, που δεν έχουν καμία στήριξη από τις δημοτικές αρχές και στέκονται στα πόδια τους. Φαίνεται πως το κλειδί για την επιβίωσή τους ήταν ακριβώς αυτή η ανεξαρτησία τους. Ο Γιάννης Παπακωνσταντίνου, καλλιτεχνικός διευθυντής του φεστιβάλ εδώ και επτά χρόνια, ξεκαθαρίζει πως «τα πάντα βασίζονται στο μεράκι και την αγάπη για τον πολιτισμό, δεν έχουμε οικονομική υποστήριξη από πουθενά, ούτε από ιδιωτικούς χορηγούς, αλλά χάρη στη λειτουργία του Μουσείου του Μεγάρου και του πωλητηρίου του έχουμε κάποια λίγα έσοδα που μας επιτρέπουν να είμαστε αυτοχρηματοδοτούμενοι και να διοργανώνουμε εκδηλώσεις με ελεύθερη είσοδο. Κάποιες φορές που έχουμε βρεθεί να υπολειπόμαστε οικονομικά μάς έχει βοηθήσει η Καθολική Επισκοπή Θήρας. Βοηθάει και το ότι οι καλλιτέχνες έχουν ρίξει τις απαιτήσεις τους, το ίδιο το νησί που είναι πόλος έλξης αλλά και το Μέγαρο, ένα πανέμορφο παλιό αρχοντικό του 17ου αιώνα...». Μέγαρο Γκύζη

Πύργος Μπαζαίου

Η κρίση «σηκώνει» επίθεση Στη Νάξο, ένας ψυχίατρος, ο Στέλιος Κρασανάκης, και ένας οικονομολόγος, ιδιοκτήτης του Πύργου Μπαζαίου, ο Γιώργος Μπαζαίος, έχουν στήσει εδώ και 13 χρόνια ένα πολιτιστικό φεστιβάλ που κυκλώνει όλες τις τέχνες, Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες, αλλά και τον χαρακτηριστικό ντόπιο πολιτισμό, χωρίς καμία απολύτως στήριξη από πουθενά και εκτείνεται από τον Ιούνιο έως τον Σεπτέμβριο. Μάλιστα τη μία και μοναδική φορά, στο δεύτερο φεστιβάλ, που υπήρξε μια συνεργασία με τον δήμο, τα χρήματα δεν έφτασαν ποτέ στο φεστιβάλ, αφήνοντάς το εκτεθειμένο. «Το φεστιβάλ δεν έχει ιδιαίτερο πρόβλημα τώρα που ξέσπασε η κρίση, γιατί ήταν πάντα σε κρίση. Είναι μια καθαρά ιδιωτική πρωτοβουλία, διοργανώνεται από μη κερδοσκοπικό οργανισμό, τον‘‘ΑΙΩΝ’’, και δεν είναι καν στη φιλοσοφία μας η συνεργασία με τις δημοτικές αρχές. Μια τέτοια συνεργασία μπορεί να σου επιβάλει κάτι που δεν θέλεις. Οι δήμοι πάνω απ’όλα κάνουν πολιτική. Το φεστιβάλ οργανώνεται με πολύ μικρά μπάτζετ και χορηγοί είναι οι ίδιοι οι καλλιτέχνες που έρχονται με ελάχιστες ή καθόλου αμοιβές. Ωστόσο είναι επίσης αρχή μας να υπάρχει ένα χαμηλό εισιτήριο. Είμαστε εναντίον της δωρεάν εισόδου, δεν προωθεί την τέχνη, δεν κάνει εκτιμητέο τον καλλιτέχνη. Θέλουμε να αποτελεί επιλογή του θεατή η παρουσία του στο φεστιβάλ. Το φεστιβάλ είναι αυτοχρηματοδοτούμενο και δεν χρειάζεται να σημειώσω ότι εμείς δεν έχουμε κανένα οικονομικό όφελος» μας λέει ο Στέλιος Κρασανάκης και συμπληρώνει πως εν μέσω κρίσης το Φεστιβάλ Πύργου Μπαζαίου γίνεται πιο επιθετικό ανοίγοντας για διπλάσιο χρόνο. «Επίσης συνεργαζόμαστε με τη Μάγια Τσόκλη από την Τήνο, την Ελισάβετ Παπαζώη από την Πάρο και το Φεστιβάλ Πάρκου με πέντε εκδηλώσεις φέτος, οι οποίες θα παρουσιαστούν και στα τρία νησιά, που ελπίζουμε να διπλασιάσουμε του χρόνου...».

27/6 -3/7

ποντικιart

Προβολέας 09/37

www.topontiki.gr

Πολύ μεράκι, νέες ιδέες Στην απέναντι όχθη βρίσκεται ο πλήρης... ερασιτεχνισμός, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τις προθέσεις. Τρεις ομάδες νέων παιδιών, με εθελοντική εργασία, στήνουν τρία διαφορετικά φεστιβάλ. Ο Παναγιώτης Κονιάκος και το Σωματείο Ελιά βρίσκονται πίσω από το 12ο φεστιβάλ «Ήχοι του Δάσους» – κατασκηνωτικό φεστιβάλ στο οροπέδιο της Αγ. Τριάδας, στην Καλοσκοπή Φωκίδας, με συναυλίες, 9-21/7. «Όλοι δουλεύουμε σκληρά και πληρώνουμε κι από την τσέπη μας. Δεν είχαμε ποτέ καμιά μεγάλη υποστήριξη από αρχές ή την τοπική κοινωνία και ίσως να είναι καλύτερα έτσι, γιατί πλέον είμαστε αυτοχρηματοδοτούμενοι. Όλα τα έσοδα από το φεστιβάλ πηγαίνουν στο επόμενο. Πέρυσι είχαμε 4.500 κόσμο κι αυτό φέτος μας επιτρέπει να επενδύσουμε στον ήχο και τις υποδομές, ώστε να βελτιωθούμε ακόμη περισσότερο. Είμαστε μια παρέα 20-30 άτομα, από τους πρώτους κατασκηνωτές του χώρου, και τώρα βλέπουμε να έρχονται νέες γενιές κατασκηνωτών και αυτό είναι η ανταμοιβή μας». Λίγο πιο κεντρικά στην Ελλάδα, στα Λελέικα της Υπάτης, το Φεστιβάλ Οίτης εκτείνεται από τις αρχές Ιουνίου ώς τα μέσα Σεπτεμβρίου. Ένα φεστιβάλ τρεισήμισι μηνών που γεννήθηκε χάρη σε μια... «φλασιά». Ο Μάκης Γεωργίου, εκ των ιδρυτών, μαζί με την παρέα του σκέφτηκε ότι «δεν γίνεται στο κέντρο της Ελλάδας να μην υπάρχει τίποτα». Κι έτσι γεννήθηκε ένα φεστιβάλ με σχεδόν μηδενικό προϋπολογισμό και σημαντικές εκδηλώσεις. Παράδοξο; Ίσως όχι. «Έχουμε ένα τεράστιο δίκτυο εθελοντών, από ταξιθεσία μέχρι τους παρκαδόρους, και όλοι οι καλλιτέχνες τοπικής εμβέλειας εμφανίζονται αφιλοκερδώς. Στις μεγάλες παραγωγές προσφέρουμε τον χώρο να εμφανιστούν κι εκείνοι κόβουν τα εισιτήριά τους – αυτό είναι το κέρδος τους. Εμείς δεν παίρνουμε τίποτα από τα εισιτήρια. Βλέπετε, ήμασταν πάντα ένα πολύ low budget festival και η κρίση μάς βρήκε έτοιμους...», μας λέει γελώντας. Υπάρχει μια μικρή ενίσχυση από ιδιωτικές χορηγίες, ενώ για πρώτη φορά φέτος η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας θα συνεισφέρει οικονομικά ένα μικρό ποσό. Τέλος, στην Ύδρα, τον Πόρο και τις Σπέτσες η θέληση νέων μουσικών κλασικής μουσικής να βρεθούν και να παίξουν μαζί, και μάλιστα ρεπερτόριο που δεν έχουν τη δυνατότητα να παίξουν αλλού, «γέννησε» το Διεθνές Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου Αργοσαρωνικού. Ο Γιάννης Αγρανιώτης, ιδρυτής του φεστιβάλ, μας λέει ότι «δεν το πολυσκεφτήκαμε, είχαμε και έχουμε τη διάθεση όλοι να παίξουμε μουσική και το κάνουμε χωρίς χρήματα. Φέτος συναντιόμαστε μουσικοί από εννέα διαφορετικές χώρες, για έξι συναυλίες, όλοι νέοι, όλοι με διάθεση να παίξουμε. Άλλωστε αποστολή των μουσικών είναι να επεκτείνουμε το κοινό». Πώς όμως χρηματοδοτείται το φεστιβάλ; «Προσωπικές σχέσεις και κάποιοι ιδιώτες που βοηθούν κυρίως στα έξοδα μεταφοράς και διαμονής, γιατί κανένας μουσικός δεν παίρνει χρήματα... Οι δήμοι δεν έχουν λεφτά, αλλά μας παραχωρούν τους χώρους για πρόβες και για να παίξουμε χωρίς αντίτιμο και οι αίθουσες γεμίζουν, αυτή είναι η ανταμοιβή μας. Για να πω την αλήθεια, βέβαια, δεν απευθυνθήκαμε ποτέ για λεφτά σε δήμους. Αν δεν ζητάς λεφτά, είσαι ελεύθερος καλλιτεχνικά να κάνεις ό,τι θέλεις...».

Η συρρίκνωση γίνεται λύση Μεγάλα προβλήματα αντιμετωπίζουν τόσο το Διεθνές Μουσικό Φεστιβάλ της Αίγινας – μια αξιέπαινη προσωπική υπερ-προσπάθεια της πιανίστριας Ντόρας Μπακοπούλου, που φέτος όμως έχει συρρικνωθεί – όσο και το Φεστιβάλ Ναυπλίου, μια μεγάλη γιορτή για την κλασική μουσική. Ο Γιάννης Βακαρέλης, καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Ναυπλίου, παραδέχεται τα πολλά προβλήματα: «Δεν υπάρχει κανείς χορηγός διατεθειμένος να δώσει χρήματα, ο δήμος δίνει απειροελάχιστα. Μας βοήθησε η συνεισφορά του Γαλλικού και Δανέζικου Ινστιτούτου, οι πρεσβείες της Αυστρίας και της Φινλανδίας και κυρίως προσωπικές επαφές και η αγάπη των μουσικών για τη διοργάνωση. Τα ξένα μουσικά σχήματα που έρχονται στο Ναύπλιο, για έναν θεσμό 22 ετών, ξέρουν πολύ καλά τι συμβαίνει και βοηθούν με τη στάση τους. Είναι παρήγορο ότι σε καιρό κρίσης απλώνουμε ο ένας το χέρι στον άλλο, ξεχνάμε τη μονάδα και λειτουργούμε σαν ομάδα, γεμίζοντας το φεστιβάλ θετική αύρα...».

Οι εταιρείες παραγωγής ξελασπώνουν τους δήμους

Γιάννης Βακαρέλης

Εκεί που οι δήμοι δεν μπορούν, αναλαμβάνουν οι εταιρείες παραγωγής. Η Spec ’n’ Arts είναι πίσω από τα Φεστιβάλ στο Μοντοφώλι Εύβοιας, «Antanaclasis» στη Μύκονο, Μουσικής Δωματίου Αργοσαρωνικού και Simponia (το τελευταίο είναι 3ετές και έχει αποσπάσει χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ), Κλασικής Μουσικής Κυκλάδων κ.ά. Είναι μια αγαστή μείξη επαγγελματικής ιδιωτικής πρωτοβουλίας, καλών προθέσεων, προσωπικής προσπάθειας και θέλησης και σε κάποιες περιπτώσεις και συνεργασίας με τοπικούς φορείς.

Ο «βασιλιάς» όμως των περιφερειακών φεστιβάλ δεν είναι άλλος από το River Party στο Νεστόριο. Με 55.000 επισκέπτες πέρυσι, η φετινή 35η διοργάνωσή του φέρνει 30 καλλιτέχνες αλλά και τους James στο Νεστόριο, ενώ ο προϋπολογισμός του φεστιβάλ φτάνει το ένα εκατομμύριο ευρώ. Φυσικά υπάρχει εξήγηση γι’ αυτό. Τα τελευταία τρία χρόνια – και για πέντε ακόμη – η διοργάνωση, έπειτα από διαγωνισμό, πέρασε στα χέ-

Το River Party ζει και βασιλεύει

ρια της εταιρείας παραγωγής Live2 (σ.σ.: καταβάλλει ενοίκιο πλην των εξόδων της διοργάνωσης στον δήμο) και ο Διονύσης Ποτσολάκης – εκ των ιδρυτών της εταιρείας – δικαίως τονίζει ότι «απ’ όταν έφυγε από τα χέρια του δήμου, το φεστιβάλ γιγαντώνεται χρόνο με τον χρόνο γιατί επιμένουμε και επενδύουμε στο River Party παρά το ότι είμαστε σε περίοδο κρίσης. Οι δήμοι πάντα κάνουν πολιτική βάσει συμφερόντων, δεν μπορεί ένα φεστιβάλ να βασιστεί σε κάτι τέτοιο, πάντα η διοργάνωσή του θα πάσχει, ειδικά τώρα που έσφιξαν τα ζωνάρια. Εμείς φτιάχνουμε ένα πολύ δυνατό πρόγραμμα (από Μάλαμα και Αγγελάκα, Τζίμη Πανούση και Πάνο Μουζουράκη, Άλκηστη Πρωτοψάλτη και Γιάννη Χαρούλη, Olga Kouklaki) που, παρά το ότι κάποιοι Έλληνες καλλιτέχνες έχουν ρίξει τις απαιτήσεις τους, χρειάζεται γερό προϋπολογισμό για να έχεις 30 καλλιτέχνες και σχήματα, και φέρνουμε τους James – με τη σημείωση ότι τα ξένα καλλιτεχνικά σχήματα δεν μειώνουν καθόλου τις αμοιβές τους γιατί, αν δεν έρθουν στην Ελλάδα, θα βρουν κάπου αλλού να κλείσουν, δεν αγωνιούν. Πέρα από το πρόγραμμα όμως το River Party είναι ένας φτηνός τρόπος διασκέδασης και διακοπών ταυτόχρονα. Με 50 ευρώ παρακολουθείς όσες συναυλίες θέλεις και κατασκηνώνεις...».

10/38 Βιβλίο

27/6 -3/7

ποντικιart

www.topontiki.gr

Παντρεμένες εν δράσει Θα μπορούσε να αποτελεί τον διαχρονικό ύμνο των παντρεμένων και παραμελημένων γυναικών. Πρόκειται για ένα ανάγνωσμα συμπαράστασης στις τρυφερές κι ανυπεράσπιστες εκείνες ψυχές που προσπαθούν να βρουν διέξοδο πέρα από τα δεσμά του γάμου, προβάλλοντας την απιστία ως βασική συνθήκη ελευθερίας! Ξενοφών Μπρουντζάκης

Άρης Σφακιανάκης Παντρεμένες Εκδόσεις: Κέδρος Σελ.: 373 Στον απαράμιλλης ωραιότητας γυναικόκοσμο έχει κατασκηνώσει παιδιόθεν – ζει και αναπνέει για την ακρίβεια – ο συγγραφέας Άρης Σφακιανάκης, που με τις «Παντρεμένες» του συνεχίζει από κει όπου μας εγκατέλειψε άκαρδα με το «Ου μπλέξεις»! Στο νέο βιβλίο, ο ήρωας (συγγραφέας) Παρθένιος Σατανάκης αναλαμβάνει να παρηγορήσει τις απαρηγόρητες εκείνες κυρίες που τραυματίστηκαν σωματικώς και ψυχικώς από το νυστέρι ενός αλμπάνη πλαστικού χειρουργού – συμμαθητή του Σατανάκη. Αναλαμβάνοντας – με το αζημίωτο – αυτή τη δύσκολη αποστολή, βρίσκεται μπροστά σε μια σειρά κωμικοτραγικών καταστάσεων. Εκτός από τις ουλές, οι γυναίκες αυτές, τις οποίες καλείται να συντρέξει ο Σατανάκης, έχουν ακόμα ένα κοινό γνώρισμα: είναι όλες τους παντρεμένες.

Νυστέρι και ψευδαισθήσεις Με το νυστέρι ελάχιστα ξεγελάς την απτή πραγματικότητα, τη διορθώνεις με αμφιλεγόμενα αποτελέσματα και για μικρό διάστημα… Αντίθετα, η φαντασία, η λογοτεχνική «αποκατάσταση» εμφανίζεται ως η ασφαλής διαχρονική λύση έχοντας τον τρόπο της να υπερβαίνει… την αλήθεια. Η πλαστική χειρουργική εξαπλώθηκε ως μόδα, αποθεώθηκε ως ιδανικό και εξέπεσε ως ψευδαίσθηση. Εσαεί παρούσες στις ψευδαισθήσεις και στα απατηλά όνειρα, οι γυναίκες μοιάζουν να τρέφονται – και να έλκονται – από τις διαψεύσεις. Οι απογοητεύσεις τις κάνουν να επιβεβαιώνονται μέσα από μια δραματική διαδικασία που τις περισσότερες φορές θα μπορούσε απλώς να είχε αποφευχθεί. Σε αρκετές περιπτώσεις, ο δραματικός τόνος στη ζωή των γυναικών μοιάζει να είναι πιο απαραίτητος κι από το κοκκινάδι στα χείλη, κι από την πιο επιμελή φροντίδα ομορφιάς. Η γυναίκα – παρά τον φλογερό φεμινιστικό αντίλογο που θα μπορούσε να αντιπαραθέσει κανείς σ’αυτό – ως αντικείμενο του πόθου βρίσκεται στο γήπεδό της, νιώθει βασίλισσα του σύμπαντος… Όμως, έτσι επιρρεπής κι

εκτεθειμένη στην κολακεία καθώς είναι – που τις περισσότερες φορές είναι ανέξοδη –, βρίσκεται στα πρόθυρα νευρικής κρίσης συχνότερα από ό,τι θα όριζε κάνεις ως σύνηθες.

Αυτοσαρκασμός και ανατρεπτική ειρωνεία Στρέφοντας την προσοχή μας στον γυναικόκοσμο, ο συγγραφέας, που αυτοβιογραφείται, υμνεί συστηματικά τον εργένικο βίο και φέρνει στο φως τις χάρες του, τα πλεονεκτήματά του, την υπεροχή του. Ο Σφακιανάκης, που δεν έχει θητεύσει σε καμιά σχολή ηθικολογίας, δεν ενδιαφέρεται να παραθέσει συντριπτικά επιχειρήματα υπέρ της άποψής του για την καθημερινότητα και το ανέμελο του βίου – και εδώ εντοπίζεται ένα βασικό του πλεονέκτημα: δεν αντιπαρατίθεται στην άλλη άποψη, προτιμώντας την ανατρεπτική ειρωνεία ως διαλεκτική διαδικασία. Έτσι, ο αυτοσαρκασμός και η υπονόμευση υπάρχουν δίκην της άλλης άποψης στη θέση της «βαθύτητας» – την έλλειψη της οποίας θα εντόπιζαν πιθανώς εμβριθείς κριτικοί της λογοτεχνίας. Ο συγγραφέας με δαιμονιώδη διαύγεια και υποδειγματική υπονόμευση καταγράφει την καθημερινότητα του Σατανάκη, που ονομάζεται Παρθένιος και δεν χορταίνει τις γυναίκες – στη συγκεκριμένη περίπτωση τις παντρεμένες. Το αντρικό εργενιλίκι αντιπαραβάλλεται στα αδιέξοδα του έγγαμου βίου… των γυναικών. Οι απατημένοι άντρες δεν αντιμετωπίζονται περιπαικτικά, αλλά (αθόρυβα και έντεχνα) με… κατανόηση, ανταγωνιστικά βεβαίως μέσα στα πλαίσια του ευ αγωνίζεσθαι αλλά και με κάποια

κρυφή συμπάθεια - συμπαράσταση. Εκτός από τις τρέχουσες υποθέσεις του ποδόγυρου, ο συγγραφέας δεν αγνοεί και την υπόλοιπη πραγματικότητα – όσο και αν δείχνει βυθισμένος στο… πάθος του. Έτσι, παρακολουθούμε παράλληλα τον Σατανάκη να σχολιάζει κριτικά (διατηρώντας ταυτόχρονα και αποστάσεις από το πολιτικοκοινωνικό πάθος που μας χαρακτηρίζει) την πρόωρη συνταξιοδότηση μιας συναδέλφου του, την εθνική μας προσήλωση στη φοροδιαφυγή, αλλά και τη γοητεία που ασκεί πάνω του η παρακμιακή - κυνική τρυφηλότητα της μπουρζουαζίας. Ως λογοτεχνικός ήρωας, ο Σατανάκης (που διασώζει στο βάθος του έναν Παρθένιο) διαθέτει ένα σπάνιο προσόν: είναι απαλλαγμένος από τις τρέχουσες και «υποχρεωτικές» καταπιεστικές ιδεολογίες και τις ηθικολογικές θεωρίες που επιβραβεύουν ή επιτιμούν συμπεριφορές. Είναι εντελώς απαλλαγμένος από τα αποδεκτά πρότυπα των «δραματικών» συγκρούσεων ανάμεσα στο καλό και το κακό, το προοδευτικό και το αντιδραστικό. Ο ήρωας έχει περάσει τα πενήντα, αλλά καθώς φαίνεται δεν είναι διατεθειμένος να αποδεχτεί τη σκληρή αλήθεια του χρόνου. Η δική του εντύπωση τον κρατά σε – επισφαλή – απόσταση από την ηλικία του – νιώθει νέος κι έτοιμος κατά συνέπεια για νέες περιπέτειες. Επειδή, ωστόσο, η πραγματικότητα έχει έναν αδιάσειστο τρόπο να σε κατατροπώνει και να σε γελοιοποιεί, ο συγγραφέας παραστέκεται στον ήρωά του, ο οποίος δεν χορταίνει να αυτοσαρκάζεται, να βρίσκεται συνεχώς υπό το καθεστώς της αυτοεπικρίσεως, ωστόσο όχι μέσα από μια διαδικασία κάθαρσης ή μετάνοιας, αλλά από μια – διακριτικά εύθυμη – μελαγχολική αυτοαναίρεση. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι ο Σφακιανάκης έχει επιλέξει να αυτοβιογραφείται συστηματικά μετατρέποντας τον εαυτό του σε λογοτεχνικό ήρωα. Κατά τη γνώμη μου και με κάθε επιφύλαξη, ο συγγραφέας, πέρα από τις ενδεχόμενες, άγνωστες και μάλλον αδιάφορες για μένα ψυχαναλυτικές προεκτάσεις του θέματος, με την επιλογή του αυτή δίνει διέξοδο στο πρόβλημα μυθοπλασίας που αντιμετωπίζει η νεοελληνική λογοτεχνία και ξεφεύγει κατ’αυτόν τον τρόπο από τον στενό κορσέ μιας επαρχιώτικης, εν τέλει, ηθογραφίας.

ΑΓΟΡΑ ΛΟΓΟΥ «Καλημέρα... Χρειάζομαι τις γνώσεις και την εμπειρία σου... Όταν θέλεις να κατοχυρώσεις τα πνευματικά δικαιώματα εκδίδοντας ένα βιβλίο πώς γίνεται;». Αντιγράφω εδώ μία από τις πιο συχνές ερωτήσεις που δέχομαι από νέους που επιχειρούν να δημοσιεύσουν για πρώτη φορά. Προσπαθώ να κρύψω το ελαφρό μου μειδίαμα και τους απαντώ στερεότυπα πως «δεν υπάρχει ισχυρότερη κατοχύ-

Ο Σωτήρης Παστάκας γράφει περί των πνευματικών δικαιωμάτων ρωση από τη δημοσίευση». Αρκετοί όμως δεν θεωρούν ικανοποιητική την απάντησή μου και επιμένουν: το σύμπαν επιμένει να κρυφοκοιτάζει τα γραπτά τους, ο ηλεκτρονικός τους υπολογιστής παρακολουθείται από άλλους επίδοξους συγγραφείς και, ακόμη χειρότερα, τελευταία ανακάλυψαν πως κάποιος με μεγάλη επιτυχία

τους έκλεψε τις λέξεις: τρένο, πουλιά, καφές, παξιμάδι, αεράκι, φούστα, παγκάκι, ποδηλάτης, αερόστατο και παγωτό χωνάκι. Οι παραπάνω λέξεις σε τυχαίους συνδυασμούς μεταξύ τους μπορούν να γίνουν: ποίημα, μικροκείμενο, διήγημα, νουβέλα, στίχοι για τραγούδια, σενάριο για ταινία μικρού ή μεγάλου μήκους, λιμπρέτο για όπερα, τηλεο-

πτική σειρά και μυθιστόρημα. Έχω παρατηρήσει πως όσο πιο «μικρός» είναι ο δημιουργός τόσο «μεγαλύτερος» είναι ο φόβος του πως θα βρεθεί κάποιος καπάτσος να του κλέψει την έμπνευση. Στην Ελλάδα ο πρώτος που είχε ασχοληθεί με τα «πνευματικά δικαιώματα», χωρίς να βγάλει άκρη, ήταν ο αείμνηστος Γεώργιος Κουμάντος. Ποιος έχει το κόπι-ράιτ της λέξης «σ’αγαπώ», παίδες;

27/6 -3/7

ποντικιart

Μoτέρ 11/39

www.topontiki.gr

Ποιος φοβάται την Γκρέις Κέλι Οι πρώτες φωτογραφίες από την ταινία του Ολιβιέ Νταχάν «Γκρέις του Μονακό» εμφανίζουν την καταπληκτική μεταμόρφωση της Νικόλ Κίντμαν σε Γκρέις Κέλι Κωστούλα Τωμαδάκη

Η καλλονή από τη Φιλαδέλφεια που μάγεψε το Χόλιγουντ και έκλεψε την καρδιά του πρίγκιπα έγινε το πρότυπο για χιλιάδες κορίτσια που είδαν το αμερικάνικο όνειρο να βγαίνει αληθινό. Η πριγκίπισσα του Μονακό υπήρξε το απόλυτο σύμβολο της φινέτσας και της κομψότητας, και ο πρόωρός θάνατός της σφράγισε μια ολόκληρη εποχή. Ταλαντούχα ηθοποιός, η Γκρέις Πατρίτσια Κέλι, γνωστή ως Γκρέις, θα εγκαταλείψει μια πολλά υποσχόμενη καριέρα για να αφοσιωθεί στον ρόλο της πριγκίπισσας. Άλλωστε η κινηματογραφική επιτυχία της είναι αυτή που θα τη φέρει για πρώτη φορά κοντά στο πριγκιπάτο. Στην ταινία το «Κυνήγι του Κλέφτη» (1955), θα σαγηνεύσει τον Κάρι Γκραντ στο ηλιόλουστο Μόντε Κάρλο. Την ίδια χρονιά, στο Φεστιβάλ των Καννών, η Γκρέις θα γνωρίσει τον πρίγκιπα Ρενιέ Γ’του Μονακό, ο οποίος ήθελε να ξαναδώσει τη χαμένη αίγλη στο πριγκιπάτο. Κάπως έτσι αρχίζει το παραμύθι. Οι πρώτες φωτογραφίες του Ρενιέ με την Γκρέις στα ανάκτορα του Μονακό για ένα γαλλικό περιοδικό «επισημοποίησαν» τη σχέση τους. Επιστρέφοντας στην Αμερική, η ξανθιά καλλονή θα υποδυθεί μια πριγκίπισσα στο πλευρό του Άλεκ Γκίνες. Στο τέλος των γυρισμάτων, ο Ρενιέ θα ζητήσει την Γκρέις σε γάμο. Στις 9 Απριλίου του 1956, εστεμμένοι και θνητοί παρακολούθησαν τον «γάμο του αιώνα».

Αέρινη… και δυστυχισμένη Έξι χρόνια αργότερα, σύμφωνα με το σενάριο της ταινίας «Γκρέις του Μονακό», η πριγκίπισσα ζει δυστυχισμένη μέσα σε χρυσό κλουβί. Είναι ένα χειμωνιάτικο βράδυ, τέλη του 1962. Η Γκρέις Κέλι καθισμένη στο μπαλκόνι του δωματίου της διαβάζει το σενάριο που της έστειλε ο Άλφρεντ Χίτσκοκ. Η προοπτική να ξαναγυρίσει

Γκρέις Κέλι

στο σινεμά φαντάζει σαν ανέλπιστο δώρο. Οι απιστίες του Ρενιέ από τους πρώτους μήνες του γάμου, οι υποχρεώσεις και το αυστηρό πρωτόκολλο της αυλής την έχουν ρίξει σε βαθιά μελαγχολία. Η πρόταση του Χίτσκοκ να πρωταγωνιστήσει στο νέο θρίλερ του «Μάρνι» και το ένα εκατομμύριο δολάρια ως αμοιβή θα βάλουν σε δίλημμα την πριγκίπισσα και θα αναζωπυρώσουν τις φήμες για τον χωρισμό του ζευγαριού. Η Γκρέις θα καταφύγει στον πνευματικό της και θα τον ρωτήσει: «Τι θα συμβεί αν επιστρέψω στον κινηματογράφο;». Η απάντηση του πνευματικού της, πατέρα Φράνσις, θα βάλει ταφόπλακα στις καλλιτεχνικές ανησυχίες της μυθικής πριγκίπισσας. «Αν φύγεις στην Αμερική, τα παιδιά σου δεν πρόκειται να τα ξαναδείς. Ο κόσμος θα απογοητευτεί από τη συμπεριφορά σου». Η Γκρέις θα μείνει στο Μονακό ώς το τέλος της ζωής της. Άλλωστε οι απιστίες, τα σκάνδαλα και οι τραγωδίες είναι συνυφασμένα με την Ιστορία της οικογένειας Γκριμάλντι. «Δεν είναι ένα δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ για την Γκρέις Κέλι, αλλά ένα μικρό κομμάτι της ζωής της, αποκαλυπτικό για τη μεγάλη ανθρωπιά της, όσο και για τους φόβους και την αδυναμία της» υποστηρίζει η Νικόλ Κίντμαν, η οποία ενσαρκώνει μια ανθρώπινη πριγκίπισσα εγκλωβισμένη στους τύπους και το αυστηρό πρωτόκολλο του πριγκιπάτου.

Γκρέις: το απόλυτο στυλ «Καμιά ηθοποιός δεν είχε έρθει ποτέ σε οντισιόν φορώντας λευκά γάντια» είχε πει ο σκηνοθέτης Φρεντ Τσίνεμαν για την πρώτη συνάντηση με την Γκρέις Κέλι, όταν πήγε να συζητήσει τον ρόλο της στην ταινία «Το τρένο θα σφυρίξει τρεις φορές» (1952). Η έμφυτη κομψότητα της καλλονής από τη Φιλαδέλφεια μεταμορφώθηκε σταδιακά και απογειώθηκε στα παλάτια των Γκριμάλντι. Διαχρονικό σύμβολο της κομψότητας, της ανεμελιάς που χάθηκε, η ξανθιά πριγκίπισσα εξακολουθεί να εμπνέει σχεδιαστές, εικαστικούς και φωτογράφους. Το κορίτσι που καθιέρωσε τα κάπρι παντελόνια, τα μεταξωτά φουλάρια, τα λινά ταγιέρ, χαράζοντας τον δρόμο της κλασικής μόδας, συνεχίζει να μαγεύει τον κόσμο του θεάματος. Ο γνωστός οίκος Καρτιέ με αφορμή την ταινία «Η Γκρέις του Μονακό» ξαναδημιουργεί τα κοσμήματα που φορούσε η αξέχαστη πριγκίπισσα, για να στολίσουν τον λαιμό της Νικόλ Κίντμαν.

Πόλεμος με το Παλάτι

Νικόλ Κίντμαν

Κόντρα έχει ξεσπάσει ανάμεσα στο Παλάτι και τους παραγωγούς της ταινίας για την Γκρέις. Για «ωραιοποιημένη μυθοπλασία» έκανε λόγο η βασιλική οικογένεια του Μονακό. Το Παλάτι, όπως φαίνεται, είχε υποβάλει στους παραγωγούς του φιλμ πολλά αιτήματα για αλλαγές στο σενάριο, τα οποία δεν «ελήφθησαν όλα υπ’ όψιν», ανέφερε σε ανακοίνωσή της η βασιλική οικογένεια του Μονακό. Τα παιδιά της αδικοχαμένης πριγκίπισσας άσκησαν έντονη κριτική στην ταινία του Νταχάν, επιμένοντας ότι δεν «αποτελεί σε καμιά περίπτωση βιογραφία της πριγκίπισσας, αλλά μια σελίδα της Ιστορίας του Μονακό, ξαναγραμμένη και ωραιοποιημένη». Μάλιστα, ως χαρακτηριστικό παράδειγμα ανακρίβειας αναφέρουν την επινοημένη σκηνή όπου η Γκρέις Κέλι συναντά παρασκηνιακά τον στρατηγό Σαρλ Ντε Γκολ, επεμβαίνοντας στην πολιτική κρίση που είχε ξεσπάσει ανάμεσα στο πριγκιπάτο και την Γαλλία για το θέμα των φόρων. Η οικογένεια ισχυρίζεται πως η Γκρέις δεν συνάντησε ποτέ τον στρατηγό. Ο Γάλλος σκηνοθέτης υπερασπίζεται την ταινία του λέγοντας: «Καταλαβαίνω την οπτική τους. Εξάλλου πρόκειται για τη μητέρα τους. Δεν θέλω να προκαλέσω κανέναν. Απλώς θέλω να πω ότι πρόκειται για σινεμά».

12/40 Σινεμά

27/6 -3/7

ποντικιart

www.topontiki.gr

«ΘρΕψε κορΑκια»

Mαγείρισσες,

«ΠαγκΟσμιος πΟλεμος Ζ»

Αυτή την εβδομάδα ο Μπραντ Πιτ σώζει τον κόσμο από τα ζόμπι. Αλλά την τιμή των σινεφίλ σώζουν δύο ταινίες από τα παλιά: «Θρέψε κοράκια» και «Δύο για τον δρόμο» Παγκόσμιος πόλεμος Ζ Σκηνοθεσία: Μαρκ Φόρστερ Πρωταγωνιστούν: Μπραντ Πιτ, Μιρέιγ Ένος, Μάθιου Φοξ, Ντανιέλα Κέρτεζ

να εγκαταλείψει το πόστο της. Αυτό που οι περισσότεροι γύρω της αγνοούν είναι πως αυτή η φαινομενικά απλή γυναίκα διηύθυνε κάποτε την κουζίνα του Φρανσουά Μιτεράν, Προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας. Η Ορτάνς θα μας ξετυλίξει την ιστορία της παραμονής της στα Ηλύσια Πεδία, δίνοντάς μας την ευκαιρία να απολαύσουμε με τα μάτια έναν σπάνιο γαστρονομικό παράδεισο. Κωνσταντίνος Σαμαράς Ως «φιλμ μαγειρικής», αν υποθέσουμε ότι ένα τέτοιο είδος θα μπορούσε να υπάρχει, η «Υψηλή μαγειρική» πετυχαίνει αρκετά καλά τον στόχο της. Ο πυρετός της ετοιμασίας των πιάτων που θα αρέσουν στον Πρόεδρο και τους εκάστοτε καλεσμένους του αποδίδεται με ένταση και ζωντάνια, αλλά την ίδια στιγμή λείπουν Υψηλή μαγειρική òò τα συστατικά εκείνα που θα μας έκαναν να γευτούμε τη σύνδεση Bιογραφία της μαγείρισσας του Μιτεράν, της γαστρονομικής τελετουργίας με τις αθέατες όψεις της εξουαδύναμη στους δραματουργικούς στόχους της, αλλά τρομερά δυνατή στα σίας. Βασισμένη σε πραγματικά περιστατικά, η ταινία του Βενσάν πιάτα της αδυνατεί να απεγκλωβιστεί από τη συμβατική λογική ενός βιογραφικού πορτρέτου που φέρεται με το γάντι στον κεντρικό χαρακτήρα, ενώ τα χρονικά πηγαινέλα στην αφήγηση της Ορτάνς μάλλον περνούν από τον στόχο τους χωρίς να ακουμπήσουν. Μέσα στο θολό σύνολο χάνεται και η χημεία που θα μπορούσε να έχει το πρωταγωνιστικό δίδυμο Κατρίν Φρο - Ζαν ντ’Ορμεσόν, των οποίων η συνύπαρξη παραμένει μάλλον επιφανειακή. Ακόμη κι έτσι, όμως, η «Υψηλή μαγειρική» καταφέρνει να σου ανοίξει την όρεξη.

Δεν πρόκειται ούτε για την πρώτη και ασφαλώς ούτε για την τελευταία επέλαση ζόμπι στις οθόνες – αλλά σίγουρα πρόκειται για μια από τις πιο πολυδάπανες σε επίπεδο παραγωγής, άρα και τις πιο εντυπωσιακές στο μάτι. Προσθέτοντας και το πρεστίζ ενός Μπραντ Πιτ, που εκτελεί καθήκοντα παραγωγού και πρωταγωνιστή, ο «Παγκόσμιος πόλεμος Ζ» έχει όλα τα χαρακτηριστικά μιας υπερφιλόδοξης παραγωγής που ήρθε για να κάνει πάταγο σε ένα κινηματογραφικό είδος που σπάνια γνωρίζει πραγματικές μέρες δόξας. Με τον Μπραντ Πιτ στον ρόλο ενός καλού οικογενειάρχη και υπαλλήλου των Ηνωμένων Εθνών που αναλαμβάνει να εμποδίσει την εξάπλωση των ζόμπι σε κάθε γωνιά του πλανήτη, η ταινία του Μαρκ Φόρστερ («Ο χορός των τεράτων») δεν είναι τόσο το τυπικό αιματοβαμμένο κυνηγητό μεταξύ θνητών κι απέθαντων όσο μια ταινία καταστροφής από αυτές που το Χόλιγουντ ξέρει καλά να παράγει. Ο Φόρστερ και οι Παγκόσμιος πόλεμος Ζ òò Ο Μπραντ Πιτ σώζει τον κόσμο από τα σεναριογράφοι του προσπαθούν να προσδώσουν τη σοβαροζόμπι σε μια ταινία που καταφέρνει να φάνεια μιας υπερπαραγωγής σε μια κινηματογραφική μυθολογία κάνει πάταγο, κυρίως λόγω μεγέθους συνήθως ταυτισμένη με τη φτήνια και την αισθητική των b-movies – ενώ οι πολιτικές αναγνώσεις που συνηθίζουμε να εφαρμόζουμε στις ταινίες ζόμπι, ήδη από την εποχή της «Νύχτας των ζωντανών νεκρών», εδώ θα περιοριστούν σε ένα κρεσέντο πολιτικώς ορθού ηρωισμού, του οποίου τα σκήπτρα θα μπορούσε να κρατά οΤομ Κρουζ σε έναν ρόλο που θα του πήγαινε γάντι. Διαλέγοντας ξεκάθαρα τη σαρωτική ποσότητα και τον μαζικό εντυπωσιασμό έναντι της (έστω αμφιλεγόμενης) ποιότητας και της ανατριχίλας, ο «Παγκόσμιος πόλεμος Ζ» κάποιες φορές κερδίζει το χειροκρότημα για την ποιότητα της κατασκευής, αλλά δεν κάνει την καρδιά σου να χτυπήσει δυνατά.

Υψηλή μαγειρική Σκηνοθεσία: Κριστιάν Βενσάν Παίζουν: Κατρίν Φρο, Ζαν ντ’ Ορμεσόν, Ιπολίτ Ζιραρντό Η Ορτάνς, απλή μαγείρισσα σε μια επιστημονική βάση στη μακρινή Ανταρκτική, ετοιμάζεται

Γάμος σε δόσεις Σκηνοθεσία: Πασκάλ Σομέιγ Πρωταγωνιστούν: Νταϊάν Κρούγκερ, Ντάνι Μπουν, Αλίς Πολ, Ρομπέρ Πλανιόλ Οι παραγωγοί της τεράστιας εμπορικής επιτυχίας «ΟιΆθικτοι» και ο σκηνοθέτης του συμπαθούς «Επαγγελματία καρδιοκατακτητή» ενώνουν τις δυνάμεις τους σε μια ρομαντική κομεντί, που βασίζεται στην εξής απιθανότητα: μια πανέμορφη τριαντάρα, ερωτευμένη και αποφασισμένη να παντρευτεί τον άντρα που αγαπά, μαθαίνει ότι η οικογένειά της κυνηγιέται από μια περίεργη κατάρα που διαλύει όλους τους πρώτους γάμους των μελών της. Γι’αυτό και αποφασίζει να κερδίσει την καρδιά ενός ασχημούλη Γάμος σε δόσεις òò ταξιδιωτικού συντάκτη, με μοναδικό σκοπό να τον παντρευτεί Καλλονή προσπαθεί να μπλέξει ανυκαι μετά να τον χωρίσει. ποψίαστο ασχημούλη στα δίχτυα του Μπορεί η αφοπλιστικά όμορφη Νταϊάν Κρούγκερ να διαθέτει γάμου, αλλά η συνάντησή τους στερείται κωμική φλέβα, μπορεί επίσης ο παρτενέρ της Ντάνι Μπουν να ρομαντικού ενθουσιασμού και κωμικής είναι ένας από τους μεγαλύτερους σταρ της γαλλικής κωμωδίας, πειστικότητας όμως απαιτείται περισσότερος ενθουσιασμός και λιγότερο μη-

27/6 -3/7

ποντικιart

Σινεμά 13/41

www.topontiki.gr

òòòòò Εξαιρετική òòòò Πολύ καλή òòò Καλή òò Βλέπεται ò Μέτρια ò Μην τη δείτε

Οι εταιρείες διανομής φέρουν την ευθύνη για έκτακτες αλλαγές στις ημερομηνίες προβολής των ταινιών.

«ΓΑμος σε δΟσεις»

«ΔΥο για τον δρΟμο»

ζόμπι και καλλονές χανική γραφή ώστε μια ρομαντική κομεντί να σε παρασύρει στα γρανάζια της. Ο «Γάμος σε δόσεις» απλώς κουράζεται και κουράζει με την προσπάθειά του να επαναλάβει το σουξέ του «Επαγγελματία καρδιοκατακτητή».

Οι καταφερτζήδες Σκηνοθεσία: Σον Λεβί Πρωταγωνιστούν: Βινς Βον, Όουεν Γουίλσον, Ρόουζ Μπερν, Τζον Γκούντμαν Η σύλληψη των «Καταφερτζήδων» είναι απλή και ξεκάθαρη: παίρνουμε δύο σταρ με αποδεδειγμένη χημεία στο είδος της αντρικής κομεντί και τους τοποθετούμε σε ένα κινηματογραφικό περιβάλλον που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως συγκαλυμμένη διαφήμιση μεγάλου μήκους. Εδώ, το διαφημιζόμενο προϊόν δεν κυκλοφορεί μέσω κάποιας πονηρής τοποθέτησης που στοχεύει στο υποσυνείδητο, αλλά στρογγυλοκάθεται στην καρδιά της ταινίας και διέπει όλη την κοσμοθεωρία της: οι δύο πρωταγωνιστές δοκιμάζουν την τύχη τους ως ασκούμενοι στον κολοσσό της Google και καλούνται να γεφυρώσουν ένα ολόκληρο χάσμα τεχνογνωσίας και νοοτροπίας με τους νεαρούς συναδέλφους / ανταγωνιστές τους. Όπως κάποιος εύκολα μπορεί να φανταστεί, η σύγκρουση πλατσουρίζει στα ρηχά νερά όπου αποθεώνεται η αόριστη αλλά τόσο γνώριμη ιδεολογία της «Googliness» – ένα ιδανικό κράμα νεοφιλελεύθερου κυνισμού και απόλυτης δουλοπρέπειας απέναντι στην εταιρεία - θεό. Ό Οι καταφερτζήδες ò σο για το χάσμα ανάμεσα στους τεχνολογικά αναλφάβητους κολΣαραντάρηδες κολλητοί δοκιμάζονται λητούς και στους σπασίκλες ασκούμενους της Google, θα τύχει της ως ασκούμενοι στην Google, σε έναν διεκπεραίωσης που μπορεί να φανταστεί όποιος έχει παρακολουσυνδυασμό απροκάλυπτης διαφήμισης θήσει δυο - τρεις ντουζίνες αντίστοιχων κομεντί. Μικροί και μεγάμε κομεντί βγαλμένης από το πιο γνώριλοι, όλοι χωράνε στη στοργική αγκαλιά της μυθικής πολυεθνικής. μο καλούπι Τόση προπαγάνδα θα ήταν ανεκτή μόνο σε μια λιγότερο βαρετή κωμωδία.

Θρέψε κοράκια Σκηνοθεσία: Κάρλος Σάουρα Πρωταγωνιστούν: Τζεραλντίν Τσάπλιν,Άνα Τόρεντ, Μόνικα Ράνταλ Η ισπανική παροιμία λέει «Θρέφε κοράκια να σου βγάλουν τα μάτια» και δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κάποιος πως, από τον τίτλο μέχρι την τελευταία «ρανίδα» της ταινίας που σκηνοθέτησε το 1976, ο Κάρλος Σάουρα αναφέρεται στην περίοδο του φραν-

Θρέψε κοράκια òòòò Καταπιεσμένο κορίτσι βρίσκει καταφύγιο στον κόσμο της φαντασίας του, στην πιο μαγική ταινία του Κάρλος Σάουρα

κισμού και στον θάνατο του παλιού κόσμου που φέρνει πάντα την προσδοκία μιας αναγέννησης. Αφηγούμενος, ωστόσο, την ιστορία ενός ορφανού κοριτσιού που πιστεύει πως σκότωσε τον ψυχρό και αυστηρό πατέρα της, ο Σάουρα δεν παραδίδει απλώς ένα σπουδαίο πολιτικό φιλμ, αλλά και μια μαγική περιδίνηση στον κόσμο των παιδικών φαντασμάτων. Ίσως η ιδανική ευκαιρία για να γνωρίσει κάποιος το σινεμά του Κάρλος Σάουρα, τον τρόπο που εκείνος φιλμάρει την τότε σύντροφό τουΤζεραλντίνΤσάπλιν, αλλά και το ανεπανάληπτο ταλέντο της μικρήςΆναΤόρεντ.

Δύο για τον δρόμο Σκηνοθεσία: Στάνλεϊ Ντόνεν Δύο για τον δρόμο òòò Παντρεμένο ζευγάρι θυμάται την κοινή του ζωή, σε ένα γλυκόπικρο ρεσιτάλ μελαγχολίας και νοσταλγικού στιλ

Πρωταγωνιστούν: Όντρεϊ Χέπμπορν,Άλμπερτ Φίνεϊ, Γουίλιαμ Ντάνιελς, Ζακλίν Μπισέ

Ένα παντρεμένο ζευγάρι ταξιδεύει από την Αγγλία στη Νότια Γαλλία και, καθώς το αυτοκίνητό τους καταπίνει τα χιλιόμετρα, οι αναμνήσεις μιας ολόκληρης κοινής ζωής ξαναγυρίζουν. Ο Στάνλεϊ Ντόνεν χειρίζεται με επιδεξιότητα την καλειδοσκοπική αφήγηση, που γεννιέται μέσα από όσα κυριαρχούν στη μνήμη του ζευγαριού, ενώ η Όντρεϊ Χέπμπορν συναγωνίζεται σε στιλ την υπέροχη μουσική του Χένρι Μαντσίνι. Ένα παραμελημένο κλασικό φιλμ των 60’s, που κουβαλά σε κάθε κάδρο μια γλυκιά μελαγχολία και τον αέρα μιας εποχής.

ΠροβAλλεται ακOμα

Τακούνια… σε μυστική αποστολή Σκηνοθεσία: Τομ Βον Πρωταγωνιστούν: Μάιλι Σάιρους, Κέλι Όσμπουρν, Λόρεν ΜακΝάιτ Μπορεί να είναι μια σκληροτράχηλη, καπάτσα ιδιωτική ερευνήτρια, αλλά όταν το αγοροκόριτσο Μόλι στρατολογείται από το FBI ως μυστική πράκτορας σε μια αδελφότητα σε κολέγιο, ανακαλύπτει ότι είναι έξω από τα νερά της, μέσα σε μια αδελφότητα από ψηλομύτες, πολυέξοδες και καπιταλίστριες φοιτήτριες. Παρ’όλα αυτά, η Μόλι δεσμεύεται να προστατεύσει μία πρωτόβγαλτη στην κοινωνία, η οποία έχει πληροφορίες που θα χρησιμοποιηθούν σε μια δίκη όπου ο πατέρας της πρόκειται να καταθέσει εναντίον της μαφίας. Και τότε η Μόλι γνωρίζει την «άλλη πλευρά», την κοριτσίστικη: μοδάτα ρούχα, στιλάτα τακούνια, ρουζ, μανό και πούδρα ανακατεύονται στην πανάκριβη, πλέον, τσάντα της, με τις χειροπέδες και το 9άρι περίστροφό της. Παρά το ότι εκείνη δεν έχει καμία σχέση με τις «αδελφές» της, η Μόλι πρέπει να δεθεί με τα ενοχλητικά πλουσιοκόριτσα, προκειμένου να επιτύχει στην άκρως απόρρητη αποστολή της.

14/42 Επτά

27/6 -3/7

ποντικιart

www.topontiki.gr

ΠΕΜΠΤΗ 27.6 «Μια μέρα που έγινε νύχτα» Το καινούργιο βιβλίο της Εύης Γεροκώστα από τις εκδόσεις Χριστάκη παρουσιάζεται σήμερα στο βιβλιοπωλείο «ΙΑΝΟS». Είναι μία παραμυθοϊστορία για μεγάλους που ξεκίνησε με μία λέξη. Η λέξη αυτή έγινε δύο, τρεις και όλο μεγάλωνε. «Μια μέρα που έγινε νύχτα», όμως, ο κίτρινος λαστιχένιος δράκος που στέκεται στο κατώφλι ενός παλιού σπιτιού, λέγοντας ιστορίες για τη μοναξιά, αποφάσισε να μην πει την ιστορία της ημέρας στους άλλους δράκους. Ένα κίτρινο φως ανάβει στο μέτωπό τους, μα εκείνοι δεν μπορούν να το δουν. Την παραμυθοϊστορία ζωντανεύουν η Εύη Γεροκώστα με την αφήγηση, ο Ανδρέας Κούρτης με τις εικόνες, οι μουσικοί Γιάννης Μυγδάνης και Μάτα Κούρτη και οι συγγραφείς Σοφία Μαντουβάλου και Κωστής Γκιμοσούλης με τον λόγο τους.

Info: «IANOS» (Σταδίου 24, Αθήνα), στις 20.00, τηλ.: 210-3217917.

«το ποντικι»

προτείνει...

Επιμέλεια: Βίκυ Λεβαντή (v.levanti@hotmail.com)

ΔΕΥΤΕΡΑ 1.7 Αρβανιτάκη @ Φεστιβάλ Αμαρουσίου

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 28.6 Συναυλίες στον Πύργο Βασιλίσσης Τρεις μέρες γεμάτες μουσική διοργανώνει ο Σύλλογος «Οι Φίλοι της Μουσικής» στον Πύργο Βασιλίσσης, στο Ίλιον. Το κοινό θα έχει την ευκαιρία να απολαύσει δροσερές συναυλιακές νύχτες, που ξεκινούν σήμερα, Παρασκευή, με τον κιθαρίστα και συνθέτη Νότη Μαυρουδή. Το Σάββατο θα αναλάβει η Ορχήστρα Νέων των Φίλων της Μουσικής, υπό τη διεύθυνση του Δημήτρη Σέμση και το συγκρότημα χάλκινων πνευστών της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών, ενώ την Κυριακή ο Σταύρος Λάντσιας και το συγκρότημα κρουστών «Κρόταλα» θα παρουσιάσουν τη μουσική παράσταση «Στο Ποτάμι του Χρόνου».

Info: Πύργος Βασιλίσσης (Λ. Δημοκρατίας 67, Ίλιον), 28.6-30.6, στις 21.00, εισιτήρια 5-10 ευρώ, τηλ.: 210-2325380.

Παρουσίαση βιβλίου της Εύης Γεροκώστα, «IANOS»

Τα Εργαστήρια Αγίας Παρασκευής στην «Τεχνόπολη»

Ο Σπύρος Πουλημένος «ταξιδεύει» στη Σύρο

Παυλίδης @ Φεστιβάλ Αμαρουσίου

Τα Εργαστήρια Τέχνης της Αγίας Παρασκευής είναι από τα μεγαλύτερα εικαστικά εργαστήρια της χώρας μας, σε επίπεδο συμμετοχής αλλά και σε επίπεδο παραγόμενου καλλιτεχνικού έργου. Κάθε χρόνο ένας πολύ μεγάλος αριθμός από μικρούς και μεγάλους θαυμαστές της τέχνης δημιουργεί μοναδικά εικαστικά έργα. Έτσι, μία πλούσια ομαδική έκθεση, αποτελούμενη από έργα ζωγραφικής, γλυπτικής, φωτογραφίας, χαρακτικής, αγιογραφίας, video art αλλά και κοσμήματα και ψηφιδωτά διοργανώνεται από τους δασκάλους των εργαστηρίων αλλά και από τον σύλλογο των σπουδαστών του Πολιτιστικού και Αθλητικού Οργανισμού του Δήμου της Αγίας Παρασκευής (ΠΑΟΔΑΠ).

Info: «Τεχνόπολη» (Πειραιώς 100, Γκάζι), καθημερινά 10.30-21.30, είσοδος ελεύθερη, μέχρι 5.7, τηλ.: 210-3475518.

ΤΕΤΑΡΤΗ 3.7 Παυλίδης @ Φεστιβάλ Αμαρουσίου

ΚΥΡΙΑΚΗ 30.6 O «Ρινόκερος» του Ιονέσκο Το έργο του Ευγένιου Ιονέσκο, σε σκηνοθεσία Εμανουέλ Ντεμαρσί – Μοτά, που ανεβαίνει στη Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών, είναι ένα από τα κορυφαία του Θεάτρου του Παραλόγου. Οι κάτοικοι μιας πόλης μεταμορφώνονται,

«Μια φορά συμβαίνει…» στο Φεστιβάλ Αμαρουσίου 2013. Η Ελευθερία Αρβανιτάκη έρχεται με τη χαρακτηριστική φωνή της για να τραγουδήσει κομμάτια από τον καινούργιο δίσκο που ετοιμάζει αλλά και παλιότερα, τα οποία έχουν ήδη αγαπηθεί από το κοινό της. Το πρόγραμμα θα περιλαμβάνει επίσης τραγούδια του Μανώλη Χιώτη και του Μάνου Χατζιδάκι, τα οποία θα αποδώσει μαζί με την πενταμελή μπάντα της και τις καινούργιες ενορχηστρώσεις του Θωμά Κωνσταντίνου και του Αλέξανδρου Δράκου Κτιστάκη.

Info: Πολιτιστικός χώρος «Αμαλιείου» (Κηφισίας 219, Μαρούσι), τιμές: 10 ευρώ (προπώληση), 13 ευρώ (ταμείο), στις 21.30.

ΤΡΙΤΗ 2.7

ΣΑΒΒΑΤΟ 29.6 Μία μεγάλη αναδρομική έκθεση με τίτλο «Από το συμβατικό στο ψηφιακό έργο τέχνης» διοργανώνεται από τον Οργανισμό Πολιτισμού & Αθλητισμού Σύρου, στα «Ερμουπόλεια 2013». Ο πρωτοπόρος και αναγνωρισμένος ζωγράφος Σπύρος Πουλημένος δημιουργεί πλέον ψηφιακά τη δική του πραγματικότητα αφού, κατά τη γνώμη του, η πραγματικότητα της καθημερινότητας είναι στρεβλή και κατασκευασμένη. Η τελευταία του δουλειά συνδυάζει τη συμβατική και παραδοσιακή τέχνη της ζωγραφικής με την ψηφιακή τεχνολογία λόγω της τεράστιας επίδρασης που ασκεί σε καθημερινή βάση και ξεδιπλώνει ψηφιακές δημιουργίες που ζωγραφίστηκαν στον υπολογιστή και τυπώθηκαν σε καμβά.

Info: Πινακοθήκη Κυκλάδων (Πλατεία Μιαούλη, Σύρος), 29.6-25.7, ώρες λειτουργίας: καθημερινά, 10:30-14:00 & 19:00-22:00, τηλ.: 22810-80918.

ο ένας μετά τον άλλο, σε ρινόκερους. Ο Μότα επανέρχεται με την ίδια ομάδα ηθοποιών από το 2004 και αντιμετωπίζει την εμβληματική αλληγορία του Ιονέσκο σαν μια επιβεβλημένη τυραννία. Οι ρινόκεροι είναι τα παιδιά της μόδας και της κατανάλωσης αλλά και της αλλοτρίωσης του καπιταλισμού. Παρουσιάζεται στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών ενώ έχει ήδη παρουσιαστεί στην Αμερική αλλά και σε πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.

Info: Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών (Λ. Συγγρού 107-109), 30.6 & 1.7, στις 21.00, τιμές εισιτηρίων: 25, 20, 15, 5 (Άνεργοι/ΑμεΑ) ευρώ, τηλ.: 210-9005800.

O «Ρινόκερος» του Ιονέσκο, Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών

Ύστερα από έναν επιτυχημένο χειμώνα γεμάτο συναυλίες σ’ όλη τη χώρα, ο Παύλος Παυλίδης έρχεται για μία μοναδική καλοκαιρινή συναυλία στο Φεστιβάλ Αμαρουσίου 2013. Ο γνωστός ερμηνευτής μαζί με τη μόνιμη παρέα του, τους B-MOVIES, κάνουν μια αναδρομή στο παρελθόν, από την εποχή των Ξύλινων Σπαθιών μέχρι τον τελευταίο και ολοκαίνουργιο δίσκο του «Ιστορίες που ίσως έχουν συμβεί».

Info: Πολιτιστικός χώρος «Αμαλιείου» (Κηφισίας 219, Μαρούσι), τιμές: 10 ευρώ (προπώληση), 13 ευρώ (ταμείο), στις 21.00.

16/44 Βαρόμετρο

27/6 -3/7

ποντικιart

www.topontiki.gr

Η τέχνη της φιλανθρωπίας Κάποτε οι καλλιτέχνες στήριζαν πολιτικές ιδέες σε μαζικές δωρεάν συναυλίες. Αργότερα η φιλανθρωπία μπήκε στα… σαλόνια πλούσιων κυριών. Και σήμερα, στην Ελλάδα της κρίσης, οι καλλιτέχνες προσκαλούνται συνεχώς να στηρίξουν κοινωνικούς σκοπούς Αντώνης Μποσκοΐτης

Από ιστορικής άποψης, ιδίως από τη Μεταπολίτευση και μετά, οι καλλιτέχνες συμμετείχαν σε δράσεις για να στηρίξουν πολιτικές ιδέες, δοκιμαζόμενες κοινωνικές ομάδες και σημαντικές έννοιες. Τη δεκαετία του 1970 συναυλίες διαμαρτυρίας γίνονταν με σύνθημα «Έξω οι Βάσεις και το ΝΑΤΟ». Τη δεκαετία του 1980, πάλι, πολλές συναυλίες οργανώνονταν υπέρ πολιτικών κρατουμένων. Εν συνεχεία, στα 90’s, συμφώνως με την επίπλαστη κοινωνική και οικονομική ευμάρεια, τα αμπέχονα των αριστερών ακτιβιστών αντικαταστάθηκαν από φαντεζί τουαλέτες κυριών, η «αλληλεγγύη» από τη «φιλανθρωπία» και οι «πολιτικοί κρατούμενοι» ή «η προστασία του περιβάλλοντος» από τα «ορφανά» και τα «σπαστικά παιδιά». Σήμερα, όμως, στην Ελλάδα του μνημονίου, της ανεργίας και της καταπάτησης κάθε εργατικού δικαιώματος, πραγματικά δεν ξέρουν πού να «πρωτοτρέξουν» οι, πάντα ευαισθητοποιημένοι, καλλιτέχνες. Κοινός παρονομαστής όλων των εκδηλώσεων μέσα στα χρόνια, ο αδιαπραγμάτευτος ιερός σκοπός τους.

Ισχύς εν τη ενώσει με ένα… τηλεφώνημα Τα πράγματα άλλαξαν λίγο από τον Δεκέμβριο του 2008. Με αφορμή τη δολοφονία του Αλέξη Γρηγορόπουλου στήθηκε σε δύο 24ωρα η μεγάλη συναυλία κατά της αστυνομικής βίας στα Προπύλαια. Χρειάστηκαν μερικά μόνο τηλεφωνήματα για να μαζευτούν περίπου εκατό τραγουδιστές και συγκροτήματα. Συναυλίες, βέβαια, δεν γίνονται αποκλειστικά για λόγους διαμαρτυρίας, αλλά και υπέρ των «αδυνάτων», όπως θα συμβεί την Τετάρτη 10 Ιουλίου στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων. Εκεί, υπό την αιγίδα του Πολυχώρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Πολιτισμού, καλλιτέχνες όπως ο Γιώργος Ανδρέου, η Μελίνα Κανά και η Ελένη Τσαλιγοπούλου θα συμπράξουν με τους νεότερους Αλέξανδρο Εμμανουηλίδη, Μαρία Παπαγεωργίου και Ευτυχία Μητρίτσα και όλα τα έσοδα θα πάνε στο Κοινωνικό Ιατρείο - Φαρμακείο της Αθήνας. «Δεν θα έφτανε άραγε ένα... τσεκ από κάποιον πλούσιο;» ρωτώ τη Λιάνα Μαλανδρενιώτη, διοργανώτρια της εν λόγω συναυλίας. «Αυτή είναι μια παλιά αστικού τύπου αντίληψη του πλούσιου που βοηθάει τους μη έχοντες» μας λέει. «Σαφώς και δεν κατακρίνει κανείς μια τέτοια πράξη, αλλά θα ευχόμασταν την πράξη της κάθε πλούσιας κυρίας να την έκανε το ίδιο το κράτος». Στον αντίποδα, υπάρχει και το φιλανθρωπικό σωματείο της «Κιβωτού», όπου ένας ιερέας, νεαρός μάλιστα στην ηλικία, σε περισσότερους από έναν χώρους προσφέρει μαθήματα και σιτίζει παιδιά άπορων οικογενειών με τη συνεργασία δασκάλων εθελοντών. Η χριστιανικού τύπου φιλανθρωπία συναντιέται κάπου με τον κοινωνικό ακτιβισμό, αν σκεφτεί κανείς και το Κοινωνικό Ωδείο που ιδρύθηκε από καλλιτέχνες, στο οποίο επίσης εθελοντές δάσκαλοι μουσικής παραδίδουν δωρεάν μαθήματα σε κάθε άμεσα ενδιαφερόμενο.

Συμμετοχές μετ’ εμποδίων Αλήθεια είναι πως μέσα στα χρόνια δεν έχει παρατηρηθεί αλλαγή στο αίσθημα προσφοράς των καλλιτεχνών. Υπάρχουν ωστόσο και κάποιοι, που σταδιακά έγιναν μέρος του κατεστημένου και για να

τους βρεις πρέπει να περάσεις από τους μάνατζέρ τους. Δημιουργούν δηλαδή οι ίδιοι «τεχνικά προβλήματα» προκειμένου να αποφύγουν μία κατά μέτωπο άρνηση. Συνηθισμένο ήταν και ένα άλλο δυσάρεστο φαινόμενο: «Έρχομαι χωρίς αμοιβή» έλεγε ο καλλιτέχνης, «αλλά ο ήχος μου θα κοστίσει 10.000 ευρώ». Ή, επίσης, «εγώ έρχομαι χωρίς αμοιβή, αλλά οι μουσικοί μου θέλουν τόσα χρήματα». Αποτέλεσμα ήταν το μεγαλύτερο μέρος της αμοιβής των μουσικών να πηγαίνει στον ίδιο τον καλλιτέχνη και κανείς να μην λέει κουβέντα. Έτσι, ως λύση πλέον δίνεται ένα μίνιμουμ ποσό σε όλους τους μουσικούς και τον ηχητικό εξοπλισμό τον χρεώνεται αποκλειστικά ο διοργανωτής.

Εξαρτάται από τον σκοπό Πολλές συναυλίες διαμαρτυρίας και αλληλεγγύης, απ’την παλαιότερη για τους 300 μετανάστες απεργούς πείνας μέχρι τις συνεχιζόμενες στον προαύλιο χώρο της ΕΡΤ, συγκεντρώνουν συχνά τους ίδιους καλλιτέχνες. Αρκετοί όμως είναι επιλεκτικοί και φροντίζουν να αποκτούν σφαιρικές γνώσεις για το «πρόβλημα», του οποίου η ενδεχόμενη «λύση» ή «ελάφρυνση» απαιτεί την παρουσία τους. «Δεν τρέχω όπου με καλούν», μου είχε δηλώσει παλαιότερα η ερμηνεύτρια Σαβίνα Γιαννάτου. «Θα πρέπει πρώτα να δω καλά το κίνητρο μιας συναυλίας αλληλεγγύης και να συμφωνώ 100% με τους σκοπούς της». Άλλοι πάλι, ενώ δεν υπολογίζουν αμοιβή, δεν κάνουν παράλληλα καμία έκπτωση ως προς το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα. Ζητάνε δηλαδή να υπάρχει καλός ήχος και μια υποτυπώδης επιμέλεια προγράμματος, συμμετέχοντας έτσι σε μία πραγματική συναυλία και όχι σε μία «χύμα» κατάσταση.

Στη φιλανθρωπία δεν χωρά ψηφοθηρία Στις συναυλίες αλληλεγγύης ελλοχεύει ο κίνδυνος των πολιτικών κομμάτων να τις καπελώσουν και η φιλανθρωπία να αντικατασταθεί από την ψηφοθηρία. Καλώς ή κακώς, όμως, άνθρωποι ταγμένοι στην Αριστερά θα τρέξουν να υποστηρίξουν τους μετανάστες ή τους εργαζόμενους που απολύθηκαν. Δεν υπάρχει περίπτωση μία τέτοια συναυλία να καπελωθεί από τη Δεξιά, αφού την πρωτοβουλία για τη διοργάνωσή της αναλαμβάνουν τα κινήματα. Σκασιλάρα της τής Νέας Δημοκρατίας, λόγου χάριν, αν το πάρκο του Ελληνικού γίνει ξενοδοχειακό συγκρότημα ή όχι! Δεν μπορούν να μείνουν εκτός θέματος και εκείνοι οι καλλιτέχνες, που ενώ υποστηρίχτηκαν και αναδείχτηκαν μέσα από την Αριστερά, απουσιάζουν από τέτοιες συναυλίες. Ακόμη κι αν έρθουν, η διαμαρτυρία τους θα μοιάζει μέρος του σταρ-σίστεμ, στο οποίο ανήκουν. Διόλου τυχαίο που οι καλλιτέχνες - «υψηλά μεροκάματα», αφενός απέχουν οι ίδιοι, αφετέρου δεν προσκαλούνται κιόλας. Για τους δε καλλιτέχνες της παραλιακής, ούτε λόγος! Το πολύ πολύ να εμφανιστούν σε κάποιο «φιλανθρωπικό γκαλά», όπου θα κάνουν επίδειξη το hairstyle και το ντύσιμό τους.