In vitro 62 by To Pontiki

IN VITRO

• h

IOYΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2013

μηνιαια εκδοση με θεμα την υγεια h

•

• h

Τ. 62

Η «μάχη» για το ασφαλές Αίμα

h «Επί ποδός πολέμου» για τα κουνούπια!

h Ε ίστε εθισμένοι στο σεξ; Πώς να το αντιμετωπίσετε

h Ψυχολογία: Διακοπές εντός και επί τα αυτά

h Λίγα λεπτά έντονης άσκησης αρκούν

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2013

4•in•vitro

Επίκαιρα Ελλάδα FACTS

ημαντικά οφέλη για τον κρατικό προϋπολογισμό, τα Ταμεία, αλλά και τους ίδιους τους ασθενείς «υπόσχεται» η εισαγωγή του θεσμού του Χειρουργείου Ημέρας στο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Μελέτη που διεξήχθη από ομάδα ερευνητών του Τομέα Οικονομικών της Υγείας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας (ΕΣΔΥ) δείχνει ότι η ετήσια εξοικονόμηση δαπανών, τόσο για τον ΕΟΠΥΥ όσο και για τον κρατικό προϋπολογισμό, μπορεί να φθάσει έως και τα 225 εκατομμύρια ευρώ. Τα αποτελέσματα της μελέτης, η οποία ολοκληρώθηκε τον Απρίλιο του 2013, παρουσιάστηκαν σε συνέντευξη Τύπου. Συνοπτικά έχει υπολογιστεί ότι το νοσοκομειακό κόστος είναι από 17% έως 70% μικρότερο για τα Χειρουργεία Ημέρας, συγκριτικά με τις αντίστοιχες επεμβάσεις που διεξάγονται με νοσηλεία. Επιπλέον μειώνεται στο ελάχιστο η εμφάνιση ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων, λόγω της μη παραμονής των ασθενών στον χώρο του νοσοκομείου για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Η μεγαλύτερη πηγή εξοικονόμη-

Χε ιρο υρ γε ία Ημ έρ ας στ οΕ ΣΥ

σης προκύπτει από τη μεταφορά των οφθαλμολογικών επεμβάσεων σε Χειρουργείο Ημέρας, η οποία υπολογίστηκε περί του 21,2% της συνολικής εξοικονόμησης. Ακολουθούν οι επεμβά-

ΕΙΠΑΝ Γιάννης Κυριόπουλος, επιστημονικός υπεύθυνος έρευνας, καθηγητής Οικονομικών της Υγείας «Δεδομένων των ωφελειών που προκύπτουν από την υιοθέτηση του Χειρουργείου Ημέρας, το ποσοστό των επεμβάσεων που διαχειρίζονται σε κλινικές ημέρας προς το σύνολο των επεμβάσεων ξεπερνούσε, το 2003, το 40%, σε χώρες όπως η Αυστραλία, η Δανία, η Ολλανδία, η Νορβηγία, η Σουηδία και το Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ άγγιζε το 88% στον Καναδά».

Up Εμμανουήλ Καναβάκης, καθηγητής Γενετικής, διευθυντής Εργαστηρίου Ιατρικής Γενετικής Πανεπιστημίου Αθηνών, Νοσοκομείο Παίδων «Η Αγία Σοφία» «Οι περικοπές στην Υγεία λειτουργούν, πλέον, απαγορευτικά για τον γενετικό έλεγχο και τη διαγνωστική προσέγγιση των νόσων αυτών, στα ευρωπαϊκά πρότυπα. Άμεση προτεραιότητα πρέπει να αποτελέσει σήμερα, μέσα από κεντρικούς ελεγκτικούς μηχανισμούς, η πιστοποίηση των Εργαστηρίων Γενετικής για ποιοτική και έγκυρη παροχή υπηρεσιών».

Έν ασ τα πέ ντε

ΕΙΠΑΝ

α σπάνια νοσήματα φαίνεται ότι δεν είναι και τόσο σπάνια, αν αναλογιστεί κανείς ότι ένα στα πέντε παιδιά, που προσέρχεται σε εφημερεύον νοσοκομείο, διαγιγνώσκεται με κάποιο από αυτά. Γενικά οι σπάνιες παθήσεις έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία και στη ζωή των ασθενών, όπως διαπίστωσαν οι ειδικοί που συμμετείχαν σε ημερίδα, που διεξήχθη από την Επιστημονική Εταιρεία Σπάνιων παθήσεων και Ορφανών Φαρμάκων (ΕΕΣΠΟΦ) με θέμα: «Σπάνιες Παθήσεις και Ορφανά Φάρμακα στην Καθημερινή Κλινική Πράξη». Τα περισσότερα σπάνια νοσήματα αφορούν κληρονομικά γενετικά νοσήματα και, δυστυχώς, το 30-50% των παιδικών θανάτων τον χρόνο οφείλονται σε κάποια σπάνια πάθηση. Πολλές φορές κοινά συμπτώματα μπορεί να αποτελούν τον προάγγελο ενός σπάνιου νοσήματος. Είναι ζωτικής σημασίας η σωστή ιατρική εξέταση και η διαφορική διάγνωση στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, ώστε να μη χαθεί πολύτιμος χρόνος ώς τον εξειδικευμένο κλινικοεργαστηριακό έλεγχο και την τριτοβάθμια διαγνωστική και θεραπευτική προσέγγιση.

πα ιδι άμ εσ πά νιο

Η ημερίδα της

ΕΕΣΠΟΦ είχε στόχο να αναδείξει τη σημασία της έγκαιρης και έγκυρης διάγνωσης στην ταυτοποίηση των σπάνιων νοσημάτων, δηλαδή των νοσημάτων που έχουν στον γενικό πληθυσμό ένα μικρό επιπολασμό της τάξης 1:2.000, στην ιατρική κοινότητα, όμως, αποτελούν καθημερινή κλινική πράξη σε όλα τα τριτοβάθμια νοσοκομεία.

Down νό ση μα

FACTS

σεις του πεπτικού συστήματος (11,8%), των νεοπλασμάτων (9,8%), του γυναικείου αναπαραγωγικού συστήματος (9,6%), η διαχείριση περιστατικών εγκυμοσύνης και λοχείας (9,3%), οι επεμβάσεις του ηπατοχολικού και του παγκρέατος (8,2%) και του ΩΡΛ συστήματος (6,7%).

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2013

Tης Βίκυς Καρατζαφέρη

Έναν νέο υπερηχογραφικό δείκτη, που επιτρέπει τη διάγνωση ανωμαλιών του νωτιαίου σωλήνα στο πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, ανέπτυξε και εφαρμόζει το Μαιευτήριο ΛΗΤΩ, σε συνεργασία με την ομάδα του Πανεπιστημίου Αθηνών στο Αττικό Νοσοκομείο.

Ο Ελληνικός Σύλλογος Υποστήριξης Ασθενών με Οστεοπόρωση κέρδισε το 1ο βραβείο, μεταξύ 212 χωρών, για τη δημιουργία της καλύτερης καμπάνιας δημοσιοποίησης, στο Παγκόσμιο Συνέδριο των Συλλόγων για την Οστεοπόρωση που διεξήχθη στο Ελσίνκι.

Είκοσι χρόνια συμπληρώνει φέτος το Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο. Η πρώτη καρδιοχειρουργική επέμβαση έγινε στις 15 Ιουλίου 1993 και μέχρι σήμερα έχουν γίνει 34.850 επεμβάσεις και 130.000 πράξεις επεμβατικής καρδιολογίας.

Ζωή ώς τα 120;

FACTS

Η φράση - κλειδί

στην αντιγήρανση είναι «ακολουθώ σωστό και συνετό τρόπο ζωής, τρέφομαι υγιεινά και κινούμαι όσο περισσότερο μπορώ».

ΕΙΠΑΝ Δρ Μιχάλης Παπαχαραλάμπους, πρόεδρος της ΕΕΕΠΙΑ, επιστημονικός διευθυντής της Ορθοβιοτικής

να στα τέσσερα παιδιά που γεννήθηκαν την τρίτη χιλιετηρίδα αισίως θα φτάσουν τα 120 χρόνια ζωής. Αυτή την πρόβλεψη έκαναν Έλληνες και ξένοι ειδικοί που συμμετείχαν στη διημερίδα «Η Ιατρική του αύριο σήμερα - το κλασικό δεν γερνάει ποτέ». Σήμερα το προσδόκιμο ζωής στην Ελλάδα για τους άντρες είναι τα 78 έτη, ενώ για τις γυναίκες τα 82 έτη ζωής. Ο διευθυντής Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών δρ Στάθης Γκόνος τόνισε: «Το θέμα μας είναι ότι ζούμε πολύ περισσότερο από την περίοδο που είμαστε αναπαραγωγικά ικανοί, δηλαδή στα 45-50, την εποχή που έρχεται η εμμηνόπαυση στις γυναίκες. Αυτό αφορά και τους άνδρες, αφού πρόσφα-

JOEL BOOKS Α.Ε. Καφαντάρη 27, Αθήνα, 11631 Τηλ.: 210.68.56.700, Fax.: 210.68.51.008

τες μελέτες έχουν δείξει ότι τα παιδιά των ανδρών που τεκνοποιούν σε σχετικά μεγάλη ηλικία και διανύουν ένα είδος εμμηνόπαυσης, θα γεννηθούν με μια σειρά από γενετικές ανωμαλίες, δεδομένου ότι προϊόντος του χρόνου έχουμε συσσώρευση βλαβών». Ο καθηγητής Brian Clark επισήμανε ότι τα πειράματα πρέπει να γίνονται και στις γυναίκες και στους ηλικιωμένους, για να υπόκεινται σε πιο εξατομικευμένες θεραπείες με σωστότερα φάρμακα. Ο δρ Μιχάλης Παπαχαραλάμπους, επιστημονικός διευθυντής της Ορθοβιοτικής, είπε: «Ο ρόλος μας είναι να δώσουμε την ευκαιρία σε όσους επιθυμούν να νιώθουν νέοι και θέλουν να είναι υγιείς να αντιληφθούν τη σημασία της πρόληψης και γι’ αυτό δεν αρκεί το παραδοσιακό τσεκ απ».

Eκδoτης

Αντωνης Δελλατoλας

«Η προσέγγιση γίνεται με τη βοήθεια της αναγεννητικής ιατρικής και όχι με αντιγήρανση, εννοώντας την “αντιγήρανση εκ των έσω” της ανα-γέννησης και το πώς μπορούμε να “γυρίσουμε πίσω” το βιολογικό ρολόι του οργανισμού».

διευθυντρια: βικυ καρατζαφερη ART director: Δημήτρης Λύρας διορθωση: Κ ώστας Θέος, Μαρία Παπαρρηγοπούλου

συμβουλος εκδοσησ

βαγγελησ παπακωστασ

Σύνταξη: 210 6856700

EΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ:

Μαίρη Δημητριάδου

Διαφήμιση: 210 6847222

Αυξάνονται στην Αττική τα κρούσματα ιού του Δυτικού Νείλου από μολυσμένα κουνούπια, σύμφωνα με ανακοίνωση που εξέδωσε το ΚΕΕΛΠΝΟ. Την ίδια ώρα ορατός είναι ο κίνδυνος εξάπλωσης της ελονοσίας, μετατρέποντάς την σε ενδημική νόσο για την Ελλάδα

Σε αναμμένα κάρβουνα είναι πολλές φαρμακευτικές εταιρείες και μαζί τους χιλιάδες ασθενείς. Ο λόγος; Έχουν περάσει τριάντα (!) μήνες από όταν επρόκειτο να κυκλοφορήσουν νέα και πρωτοπόρα φάρμακα και στη χώρα μας. Φάρμακα που έχουν εγκριθεί από τους αρμόδιους φορείς και που κυκλοφορούν εδώ και καιρό σε χώρες του εξωτερικού και η απουσία τους από την ελληνική αγορά και τα ράφια των φαρμακείων, όχι μόνο συνεπάγεται τεράστια κόστη για τις παρασκευάστριες εταιρείες, αλλά βάζει στην αναμονή και την καλύτερη ποιότητα ζωής των αρρώστων, που αισθάνονται πολίτες β’ κατηγορίας. Για άλλη μια φορά. Η Επιτροπή για την αξιολόγηση της καινοτομίας στα φάρμακα, που περιμένουν τιμή για να κυκλοφορήσουν στη χώρα μας, συγκροτήθηκε μεν, αλλά Κύριος οίδε πόσο ταχείες θα είναι οι διαδικασίες. Την ίδια ώρα, χιλιάδες πολυμεταγγιζόμενοι ασθενείς αναμένουν με αγωνία την έκβαση του εθνικού διαγωνισμού για τον μοριακό έλεγχο του αίματος. Μόνο οι θαλασσαιμικοί, που μεταγγίζονται τακτικά, είναι περίπου 3.000 άτομα και χρειάζονται 110.000-120.000 μονάδες αίματος τον χρόνο. Για αυτούς τους ασθενείς είναι πολύ σημαντικός ο έλεγχος και η μεταφορά του αίματος – παλιότερα είχε αποκαλυφθεί ότι τα αίματα μεταφέρονταν με τα ΚΤΕΛ (!), κάτω από αμφίβολες συνθήκες ασφάλειας.

Editorial

Η Μαιευτική - Γυναικολογική Κλινική ΓΑΙΑ δίνει τη δυνατότητα στις μέλλουσες μητέρες, με μια απλή αιμοληψία, να έχουν μια ακριβή εκτίμηση του κινδύνου να κυοφορούν έμβρυο με χρωμοσωμικές διαταραχές (Σύνδρομο Down) με απόλυτη ασφάλεια.

Ένα, ακόμη, θερμό καλοκαίρι

εμπορικο τμημα: Μάνθος Καλούμενος

υπευθυνος παραγωγησ - διανομης:

Τηλέφωνα - Fax: 210 6898448 - 210 6898226

Μάριος Φιλιππούσης Εκτυπωση: IRIS AEBE

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ: Ελένη Σαμπάνη sabani@invitromagazine.gr

Φωτογραφιες: shutterstock.com Εβδομαδιαία έκδοση για την υγεία

e-mail: invitro@invitromagazine.gr

Web: www.issuu.com/invitromagazine

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2013

6•in•vitro

Επίκαιρα Κόσμος FACTS

FACTS

ντιγηραντιΑ κή «ασπίδα» και «φυσικό λίφτινγκ» αποτελούν ο υγιεινός τρόπος ζωής και μια διατροφή πλούσια σε φρέσκα φρούτα και φυλλώδη λαχανικά. Το καλό δέρμα δεν οφείλεται μόνο σε ακριβές κρέμες και λοσιόν. Σχετίζεται άμεσα με το πώς ζούμε, πώς μεταχειριζόμαστε εμείς οι ίδιοι τον οργανισμό μας.

ΕΙΠΑΝ Δρ Άντριου Μέις,

επικεφαλής της μελέτης «Γνωρίζαμε ήδη ότι το 50% της εικόνας μας οφείλεται στο γενετικό μας υλικό, όμως δεν γνωρίζαμε πόσο ο τρόπος ζωής μας μπορεί να επηρεάσει το πόσο γερασμένοι μπορεί να φαινόμαστε. Έκπληκτοι διαπιστώσαμε ότι οι καθημερινές μας συνήθειες μπορεί να έχουν μεγάλη επίδραση τόσο ως προς τα χρόνια που προσθέτουν στην εμφάνισή μας όσο και ως ποσοστό συμβολής στη γήρανση».

ΕΙΠΑΝ Δρ Αρντ Έρικ Τγιόνα,

επικεφαλής της μελέτης

«Μια σύντομη συνεδρία σωματικής άσκησης τρεις φορές την εβδομάδα μπορεί να βελτιώσει τη φυσική κατάσταση και την υγεία μεσήλικων ατόμων, που δεν ακολουθούν έναν δραστήριο τρόπο ζωής». «Πρέπει να τονίσουμε ότι τα άτομα που έλαβαν μέρος στη μελέτη ήταν προηγουμένως αδρανή, γεγονός που σημαίνει ότι η επίδραση του συγκεκριμένου προγράμματος σε άτομα που θεωρούνται δραστήρια δεν θα είναι ίδια».

Down Τ

ο φυσικό ή τεχνητό μαύρισμα (σολάριουμ), το κάπνισμα και η διατροφή χωρίς φρούτα βρίσκονται στην κορυφή των κακών συνηθειών, που κάνουν τις γυναίκες να δείχνουν γηραιότερες, «φορτώνοντάς» τις με τουλάχιστον μία δεκαετία, υποστηρίζει μελέτη που διενήργησε βρετανική εταιρεία καλλυντικών. Στην οκταετή μελέτη έλαβαν μέρος 585 γυναίκες από τη Βρετανία (ηλικίας 45-75 ετών), την Ισπανία (30-70 ετών) και την Κίνα (25-70 ετών). Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το πόσο «φρέσκια» φαίνεται μια γυναίκα οφείλεται κατά 33% στις καθημερινές της συνήθειες. Οι εθελόντριες ρωτήθηκαν αν έκαναν ηλιοθεραπεία, αν κάπνιζαν, αν έβαζαν ενυδατική κρέμα, πώς τρέφονταν, αν βούρτσιζαν συχνά τα δόντια τους κ.τ.λ. Οι ειδικοί τις φωτογράφισαν και συνέκριναν την «εμφανισιακή» ηλικία των γυναικών που ακολουθούσαν υγιεινό τρόπο ζωής με εκείνη των γυναικών που ακολουθούσαν ανθυγιεινό τρόπο ζωής. Εντόπισαν μια διαφορά της τάξεως των 10,4 ετών.

Μι αδ εκ αε τία με γα λύ τε ρε ς!

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η πρόσληψη οξυγόνου αυξανόταν κατά 10% στην περίπτωση της ομάδας που ακολουθούσε το δεύτερο και πιο σύντομο πρόγραμμα γυμναστικής. Τα μέλη της πρώτης ομάδας, τα οποία ασκούνταν επί τέσσερα λεπτά, τέσσερις φορές την εβδομάδα, είχαν σημειώσει αύξηση ως προς την πρόσληψη οξυγόνου τους που άγγιζε το 13%, πτώση των επιπέδων σωματικού λίπους και χοληστερόλης. Και στις δύο ομάδες καταγράφηκε πτώση της αρτηριακής πίεσης.

Λίγ αλ επ τά

έν το νη ς

άσ κη ση ςα ρκ ού ν

αράς ευαγγέλια για τους αγύμναστους, που… κουράζονται και μόνο στο άκουσμα της λέξης γυμναστική. Λίγα λεπτά έντονης άσκησης τρεις φορές την εβδομάδα είναι αρκετά για να βελτιωθεί η γενική κατάσταση της υγείας. Αυτό υποστηρίζουν ερευνητές του Πανεπιστημίου Επιστήμης και Τεχνολογίας στο Τροντχάιμ της Νορβηγίας. Οι επιστήμονες υπέβαλαν μια ομάδα 24 αδρανών, υπέρβαρων υγιών ανδρών σε ειδικά διαμορφωμένα προγράμματα γυμναστικής, διάρκειας δέκα εβδομάδων, τα οποία αποτελούνταν από σύντομες συνεδρίες, με εναλλασσόμενες ασκήσεις υψηλής έντασης. Δεκατρείς από αυτούς ακολούθησαν ένα πρόγραμμα τεσσάρων εναλλασσόμενων ασκήσεων διάρκειας τεσσάρων λεπτών η κάθε μία, ισχύος 90% του μέγιστου καρδιακού τους παλμού, τέσσερις φορές την εβδομάδα (συνολικής διάρκειας 16 λεπτών). Οι υπόλοιποι ακολούθησαν ένα πρόγραμμα εναλλασσόμενων ασκήσεων υψηλής έντασης συνολικής διάρκειας τεσσάρων λεπτών, τρεις φορές την εβδομάδα. Όπως διαπιστώθηκε, τα τετράλεπτα γυμναστικής τρεις φορές την εβδομάδα έριξαν πίεση, χοληστερίνη και σωματικό βάρος.

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2013

8•in•vitro

Cover Story

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2013

in•vitro•9

Συνεργάστηκαν Κωνσταντίνα Πολίτη, άμ. επίκουρος καθηγήτρια Πανεπιστημίου Αθηνών, πρόεδρος της Συμβουλευτικής Επιτροπής Αιμοδοσίας (ΣΕΑ), επιστημονική σύμβουλος του ΚΕΕΛΠΝΟ, υπεύθυνη του Συντονιστικού Κέντρου Αιμοεπαγρύπνησης (ΣΚΑΕ), και Ιωάννα Μυρίλλα, πρόεδρος Ελληνικής Ομοσπονδίας Θαλασσαιμίας

Μοριακός έλεγχος του αίματος

Η εφαρμογή του μοριακού ελέγχου στην αιμοδοσία άρχισε το 1995 από την Ευρωπαϊκή Βιομηχανία Πλάσματος στη Γερμανία, για να ελαττώσει τον κίνδυνο μετάδοσης των ιών HCV, HIV και HBV με τα βιομηχανοποιημένα παράγωγα κλασματοποίησης του πλάσματος. Κατά το διάστημα 1998-2000 ο έλεγχος επεκτάθηκε και σε όλα τα θεραπευτικά προϊόντα του αίματος (ολικό αίμα, ερυθρά, πλάσμα, αιμοπετάλια), τόσο στις ΗΠΑ, Καναδά, Αυστραλία όσο και στην Ευρώπη. Επειδή η μεθοδολογία που αρχικά εφαρμόστηκε, ήταν εξαιρετικά χρονοβόρα και μη αυτοματοποιημένη, χρησιμοποιήθηκαν δεξαμενές (pools) διαφορετικού αριθμού δειγμάτων (6-96), ανάλογα με τις δυνατότητες που υπήρχαν σε κάθε εργαστήριο και σε κάθε χώρα. Σταδιακά, το μέγεθος των

Σε εξέλιξη

Αυτές τις μέρες είναι σε εξέλιξη τρεις εθνικοί διαγωνισμοί από το Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας (ΕΚΕΑ) και την Επιτροπή Προμηθειών Υγείας (ΕΠΥ), για τον μοριακό έλεγχο του αίματος για τις λοιμώξεις HΙV, HCV, HBV και τον ιό του Δυτικού Νείλου, καθώς και τη μεταφορά δειγμάτων και ασκών αίματος και τον ορολογικό έλεγχο του αίματος για τις λοιμώξεις HIV, HCV, HBV, σύφιλη και HTLV (λεμφοτρόπος). Το υπουργείο ζητά δραστική μείωση του κόστους των συμβάσεων. Σύμφωνα με τις θέσεις της Συμβουλευτικής Επιτροπής Αιμοδοσίας (ΣΕΑ), η εφαρμογή μεταρρυθμίσεων για την αναβάθμιση του αιμοδοτικού συστήματος και τη σταδιακή συγκέντρωση του ορολογικού και μοριακού ελέγχου του αίματος, με ταυτόχρονη εξοικονόμηση πόρων, θα πρέπει να στοχεύει στη βελτίωση της ασφάλειας και της ποιότητας του αίματος, για τη διατήρηση της δημόσιας υγείας. Η ΣΕΑ έχει τοποθετηθεί υπέρ της πιο συμφέρουσας τιμής προσφοράς, έναντι της χαμηλότερης τιμής, ως της πιο οικονομικής επιλογής για την ασφάλεια του αίματος, αν συνδυαστεί η αποτελεσματικότητα με το κόστος. Τα Κέντρα Μοριακού Ελέγχου (ΚΜΕ) από εννέα θα γίνουν τέσσερα (αν και, σύμφωνα με τα όσα υποστηρίζουν οι ασθενείς, το υπουργείο δεν έχει παρουσιάσει μελέτη που να δείχνει ότι με την ελάττωση των Κέντρων υπάρχει μείωση του κόστους) και το ζητούμενο είναι η υψηλή ημερήσια παραγωγικότητα, επαρκείς και κατάλληλοι χώροι εργαστηρίων, δυνατότητες αρχειοθέτησης. Κι όλα αυτά, χωρίς παράλληλη αύξηση του τεχνολογικού προσωπικού. Ο προϋπολογισμός είναι 13.500.000 με ΦΠΑ ανά έτος και η διάρκεια σύμβασης 48 μήνες. Η μικρότερη τιμή ανά ΚΜΕ ορίζεται και ως η τιμή εκκίνησης του ηλεκτρονικού αντίστροφου πλειστηριασμού, από τον οποίο θα επιλεγεί και η φθηνότερη προσφορά, άρα και η ανάθεση ανά ΚΜΕ. Σύμφωνα με πληροφορίες, και οι δύο συμμετέχουσες εταιρείες έχουν καταθέσει ερωτήματα και προδικαστικές προσφυγές κατά της διακήρυξης, οι οποίες θα μπορούσαν να μετατραπούν σε αιτήσεις λήψεως ασφαλιστικών μέτρων στο Συμβούλιο της Επικρατείας.

χ ο γ ε τ λ ο έ υ ν α ο ί τ

Ιωάννα Μυρίλλα,

πρόεδρος Ελληνικής Ομοσπονδίας Θαλασσαιμίας «Η Ελληνική Ομοσπονδία Θαλασσαιμίας έχει εγγράφως τοποθετηθεί προς τους αρμόδιους φορείς για το ζήτημα του Μοριακού Ελέγχου του αίματος. Η μείωση κατά 60% των ΚΜΕ μας ανησυχεί ιδιαίτερα. Τα 4 ΚΜΕ που θα απομείνουν είναι αμφίβολο αν θα μπορέσουν να σηκώσουν τον φόρτο εργασίας που θα χρειαστεί. Προβληματισμό μας προκαλεί και το γεγονός ότι με τη μείωση αυτή είναι αντίθετη και η Εθνική Επιτροπή Αιμοδοσίας, που είναι το επιστημονικό συμβουλευτικό όργανο. Ώς τώρα δεν μας έχει δοθεί σαφής απάντηση τι θα συμβεί, αν ένα από τα 4 αυτά κέντρα βγει εκτός λειτουργίας, και αν τα υπόλοιπα μπορούν να αντιμετωπίσουν μια ενδεχόμενη τέτοια κατάσταση. Επίσης οι προδιαγραφές που το ΕΚΕΑ έθεσε για τον διαγωνισμό είναι, όπως φαίνεται, απλώς εισηγητικές, αφού τις τελικές προδιαγραφές τις αποφασίζει η ΕΠΥ (Επιτροπή Προμηθειών Υγείας) και δεν γνωρίζουμε ποιες είναι. Οι διαδικασίες για τον διαγωνισμό θα πρέπει να είναι ξεκάθαρες προς το όφελος της ποιότητας και της ασφάλειας. Οποιαδήποτε παρέκκλιση θέτει σε κίνδυνο το όλο εγχείρημα και, βέβαια, την ασφάλεια του αίματος. Με δεδομένα την τραγική κατάσταση που επικρατεί στον χώρο της Υγείας και τις ελλείψεις σε έμψυχο και άψυχο υλικό στα νοσοκομεία αλλά και την πτώση της εθελοντικής αιμοδοσίας λόγω της φτώχειας που αντιμετωπίζει ο κόσμος, είμαστε αρκετά φοβισμένοι για το μέλλον».

ώρα μ η δ έ τος ν μα

Λίγη Ιστορία…

δεξαμενών στον έλεγχο του αίματος για μετάγγιση μειώθηκε, καθώς διαπιστωνόταν μερική αδυναμία ανίχνευσης των εξεταζομένων ιών και μείωσης του λεγόμενου «παραθύρου», όταν χρησιμοποιούνταν μεγάλες δεξαμενές λόγω μειωμένης ευαισθησίας (ικανότητα ανίχνευσης όσο το δυνατόν χαμηλότερων ιικών φορτίων) εξ αιτίας αραίωσης και διαφυγής περιπτώσεων και μετάδοσης λοιμώξεων, που εξετάστηκαν με ΝΑΤ σε μικροδεξαμενές. Για τους παραπάνω λόγους, η υπεροχή του ελέγχου σε μονήρη δείγματα (ID NAT) έναντι των μικροδεξαμενών μεγέθους 6-20 δειγμάτων ήταν, πλέον, σαφής.

σ ι μ ν ό ω ς γ γ α ι ι α Δ

αθημερινά, χιλιάδες ασθενείς υποβάλλονται σε μεταγγίσεις, «φλερτάροντας» με την πιθανότητα να «κολλήσουν» λοιμώδη νοσήματα που μεταδίδονται με το αίμα. Για αυτούς τους ανθρώπους η παροχή ασφαλούς αίματος είναι ζωτικής σημασίας. Ο μοριακός έλεγχος του αίματος, που εφαρμόζεται τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας, έχει γλιτώσει χιλιάδες ασθενείς από μόλυνση με επικίνδυνους ιούς (AIDS και ηπατίτιδας). Μέχρι σήμερα στην Ελλάδα δεν έχουμε κατορθώσει να στηριζόμαστε αποκλειστικά στην τακτική εθελοντική αιμοδοσία – το μεγαλύτερο μέρος των αιμοδοτών είναι σποραδικοί, πολλοί από αυτούς πρώτης φοράς. Αυτό συνεπάγεται πολλαπλάσια συχνότητα μολυσματικών δεικτών (έως και 12 φορές) στους αιμοδότες του συγγενικού περιβάλλοντος, συγκριτικά με τους εθελοντές, και εμπεριέχει τον κίνδυνο απόκρυψης συμπεριφορών υψηλού κινδύνου. Σύμφωνα με τα στοιχεία επιδημιολογικής επιτήρησης του Συντονιστικού Κέντρου Αιμοεπαγρύπνησης (ΣΚΑΕ) για τις λοιμώξεις που μεταδίδονται με το αίμα, το αίμα γίνεται όλο και πιο ασφαλές στη χώρα μας. Η πρόοδος προκύπτει από τη μείωση (από 0,79% σε 0,25%) του επιπολασμού των λοιμώξεων HIV, HBV, HCV, σύφιλη και HTLV (λεμφοτρόπος) κατά την περίοδο 1996-2011, λόγω της εφαρμογής των μέτρων πρόληψης και των τεχνολογικών βελτιώσεων στις ορολογικές δοκιμασίες διαλογής, με πολύ υψηλή ευαισθησία, και της εισαγωγής του μοριακού ελέγχου με ΝΑΤ (τεχνολογία νουκλεϊκών οξέων) σε μονήρη δείγματα. Παρ’ όλα αυτά, η συχνότητα των παραπάνω λοιμώξεων στη χώρα μας εξακολουθεί να παραμένει υψηλή συγκριτικά με αυτήν των αναπτυγμένων ευρωπαϊκών χωρών. Για παράδειγμα, το 2011 καταγράφηκαν από το ΣΚΑΕ συνολικά 2.542 μονάδες αίματος θετικές για το σύνολο των λοιμώξεων ανά 582.187 ελεγχθείσες μονάδες αίματος (αναλογία 1:229).

Νίκος Πεπονής

Sales & Support Manager Molecular Diagnostics & Applied Science, Roche Diagnostics (Hellas) «H Roche Diagnostics, από το 1998, ανέπτυξε 14 νέα προϊόντα Μοριακού Ελέγχου του Αίματος και διαθέτει πάνω από 150 πατέντες για την PCR. Η μεθοδολογία PCR επιτρέπει την ανίχνευση παθογόνων ιών στο αίμα των αιμοδοτών σε απειροελάχιστες ποσότητες, δηλαδή αμέσως μετά την έκθεσή τους στον ιό και πριν εκδηλωθούν συμπτώματα. Ως αποτέλεσμα, το “παράθυρο” (το χρονικό διάστημα μέχρι ο αιμοδότης που έχει μολυνθεί να παρουσιάσει αντισώματα και συμπτώματα) ελαχιστοποιείται. Η υψηλή ευαισθησία και η αξιοπιστία των τεστ της Roche παρουσιάζονται στη διεθνή βιβλιογραφία και κρίνονται μέσα από μελέτες που παρουσιάζονται σε έγκριτα επιστημονικά περιοδικά. Πρόσφατα, στο 8ο Σεμινάριο της Ελληνικής Εταιρείας Μεταγγισιοθεραπείας ανακοινώθηκαν αποτελέσματα του ΚΜΕ Πελοποννήσου, τα οποία επιβεβαίωσαν την ασφάλεια του αίματος που προσφέρουν τα συστήματα

της Roche Diagnostics. Στην πενταετή λειτουργία του κέντρου, δεν προέκυψε κανένα ψευδώς αρνητικό αποτέλεσμα, ενώ βρέθηκαν δύο θετικά αποτελέσματα ηπατιτίδων στη φάση “παραθύρου” του ορολογικού ελέγχου, τα οποία θα είχαν διαφύγει και μολύνει λήπτες, εάν δεν είχε εφαρμοστεί ο μοριακός έλεγχος. Στο Διεθνές Συνέδριο για τη Μετάγγιση του Αίματος (ISBT 2013 - Άμστερνταμ) ανακοινώθηκε η περίπτωση ενός υγιούς αιμοδότη, χωρίς προφανές ιστορικό έκθεσης στον ιό HIV, που διαγνώστηκε θετικός πριν από την ορομετατροπή, με τη βοήθεια του ΝΑΤ, στο ΚΜΕ Νοσοκομείου “Γεννηματάς”. Τέλος, έχουν αναφερθεί περιπτώσεις ανίχνευσης σε “παράθυρο” HCV και “occult” (λανθάνουσα) Ηπατίτιδα Β και από τα 4 ΚΜΕ που χρησιμοποιούν συστήματα της Roche Diagnostics».

Ηλίας Γομάτος

Managing Director, SafeBlood BioAnalytica «Η εταιρεία μας SafeBlood BioAnalytica συμμετέχει ενεργά στην προσπάθεια της Ελληνικής Αιμοδοσίας για τη διασφάλιση του Μεταγγιζόμενου Αίματος, υποστηρίζοντας, μεταξύ άλλων, τον Μοριακό Έλεγχο του Αίματος με τα συστήματα Procleix του οίκου Novartis. Από το 2003 με τις πρώτες εγκαταστάσεις συστημάτων Procleix Μοναδιαίου Δότη, το 2006 με την παράδοση του ΚΜΕ ΑΧΕΠΑ και το 2008 με την παράδοση και των ΚΜΕ Αλεξανδρούπολης, Λάρισας, Ιωαννίνων καθώς και του ΚΜΕ ΕΚΕΑ, η εταιρεία μας συμμετέχει στον ασφαλή έλεγχο περισσότερου από το 55% του συνολικού Αίματος για μετάγγιση της χώρας μας. Τα ΚΜΕ ΕΚΕΑ, ΑΧΕΠΑ, ΛΑΡΙΣΑΣ, ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ και ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ, μέσα από το ικανό προσωπικό που διαθέτουν και τις άοκνες προσπάθειές τους, κατάφεραν να εμποδίσουν τη μετάγγιση μολυσματικών μονάδων αίματος, σώζοντας περισσότερους από 1.200 συνανθρώπους μας. Στο πλαίσιο της περαιτέρω προσαρμογής της Αιμοδοσίας της χώρας μας στα νέα δεδομένα, ανακοινώθηκε ο νέος διαγωνισμός με ορίζοντα 4ετίας για εφαρμογή σε 4 ΚΜΕ τα ΕΚΕΑ, ΑΧΕΠΑ, ΡΙΟ ΠΑΤΡΩΝ και ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ. Οι συνθήκες που δημιουργούνται μέσω του συγκεντρωτισμού (φανταστείτε ότι το ΕΚΕΑ θα ελέγχει το μισό Αίμα όλης της χώρας) καθώς και των ειδικών περιστάσεων κρίσης που διέρχεται η χώρα μας, κάνει το εγχείρημα του νέου διαγωνισμού ιδιαιτέρως απαιτητικό. Η εταιρεία μας θα κάνει το καλύτερο δυνατό και στον διαγωνισμό αυτόν, αφού γνωρίζουμε ότι η εφαρμογή του Μοριακού Ελέγχου Μοναδιαίου Δότη Procleix / Novartis αποδεδειγμένα και στη χώρα μας σώζει ζωές».

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2013

10•in•vitro

Μ' ενδιαφέρει Ρεπορτάζ

Δόντια

Οδοντικά εμφυτεύματα. Όσα πρέπει να ξέρετε

οδοντιατρική εμφυτευματολογία είναι μια σύγχρονη μέθοδος θεραπείας σε περιπτώσεις απώλειας ενός ή περισσότερων δοντιών. Με τη βοήθεια των εμφυτευμάτων μπορούν να αποκατασταθούν μεμονωμένα δόντια, αλλά η μέθοδος ενδείκνυται και σε περιπτώσεις που έχουν χαθεί περισσότερα ή και όλα τα δόντια. Τα εμφυτεύματα βοηθούν επίσης στη βελτίωση της σταθερότητας κινητών ολικών οδοντοστοιχιών σε ηλικιωμένους ασθενείς. Υπάρχει εγγύηση της θεραπείας με εμφυτεύματα; Πολλοί ρωτάνε πόσο εγγυημένη είναι η επιτυχία των εμφυτευμάτων, αλλά οι ειδικοί εξηγούν ότι είναι πιο σωστό ο ασθενής να ενδιαφέρεται για τα ποσοστά επιτυχίας των εμφυτευμάτων παγκοσμίως, όπως και για το πόσο προβλέψιμη και δοκιμασμένη είναι η συγκεκριμένη μέθοδος θεραπείας που του προτείνεται, όσον αφορά το τελικό αποτέλεσμα. Ποια είναι η διάρκεια ζωής των εμφυτευμάτων; Γενικά, οι στατιστικές σε όλο τον κόσμο δείχνουν ότι κατά την περίοδο της οστεοενσωμάτωσης (περίοδος για να γίνει σταθερός δεσμός μεταξύ του εμφυτεύματος και του οστού) η αποτυχία είναι μεταξύ 2 - 4%. Η

επόμενη κρίσιμη περίοδος είναι ο πρώτος χρόνος μετά τη φόρτιση των εμφυτευμάτων (φόρτιση: τοποθέτηση των τεχνητών δοντιών στα εμφυτεύματα). Στατιστικά, αποτυγχάνει περίπου το 1% των εμφυτευμάτων. Από εκεί και πέρα δεν υπάρχουν απώλειες. Ποια είναι τα πλεονεκτήματα των εμφυτευμάτων; Σε περιπτώσεις απώλειας ενός δοντιού, το πλεονέκτημα του εμφυτεύματος είναι ότι δεν χρειάζεται να τροχιστούν τα υγιή διπλανά δόντια για να στηρίξουν μια γέφυρα – δηλαδή, είναι μια θεραπεία που σέβεται και διατηρεί τους υγιείς ιστούς. Σε περιπτώσεις ασθενών με απώλεια όλων των δοντιών, οι οποίοι φορούν ολική οδοντοστοιχία, το πλεονέκτημα είναι ότι, εάν η οδοντοστοιχία στηριχτεί σε εμφυτεύματα, βελτιώνεται πάρα πολύ η σταθερότητά της και η αίσθηση των ασθενών κατά τη λειτουργία. Είναι ακριβή η θεραπεία με εμφυτεύματα; Η θεραπεία με εμφυτεύματα είναι μια επένδυση στην υγεία μας και μπορεί να γίνει μια φορά και έπειτα απλώς να διατηρείται το αποτέλεσμα. Η τιμή μπορεί να μην είναι τόσο χαμηλή σε σύγκριση με τις συμβατικές μεθόδους θεραπείας, αλλά σε σύγκριση με τις τιμές κάποιων χωρών, όπως π.χ. Αμερική, Γερμανία, Αγγλία κ.τ.λ., οι τιμές στην Ελλάδα είναι χαμηλότερες.

Η τοποθέτηση εμφυτεύματος όχι μόνο δεν οδηγεί σε απορρόφηση του οστού, αλλά αντίθετα σταματάει την απορρόφηση που συμβαίνει μετά την απώλεια των δοντιών

Συνεργάστηκε ο Dr Αλέξανδρος Κιμιωνής, DDS, MSc in Oral Surgery, οδοντίατρος, χειρουργός στόματος

Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) προτρέπει τους επαγγελματίες υγείας παγκοσμίως να είναι σε εγρήγορση για συμπτώματα του θανατηφόρου κορονοϊού (MERS), που έχει τη δυνατότητα να «περικυκλώσει» την υφήλιο και να προκαλέσει πανδημία. Βγήκαν νέες οδηγίες στις χώρες σχετικά με τις πανδημίες γρίπης και οι αρμόδιοι ανακοίνωσαν ότι η υφήλιος είναι επίσης στην ίδια «φάση εγρήγορσης» για 2 στελέχη της γρίπης των πτηνών στον άνθρωπο, του H5N1, που εμφανίστηκε πριν από μια δεκαετία, και του H7N9, που πρωτοεμφανίστηκε στην Κίνα τον Μάρτιο. Ο Andrew Harper, μάλιστα, μίλησε για τη νέα κλίμακα του κινδύνου πανδημίας και είπε ότι προσπαθούν να ανακαλύψουν όσο περισσότερα γίνεται, καθώς ανησυχούν για τους τρεις ιούς. Η ενδιάμεση οδηγία ενσωματώνει μαθήματα από την πανδημία του H1N1, το 2009-2010, που, όπως υπολογίζεται, προκάλεσε τον θάνατο περίπου 200.000 ανθρώπων, σε ευθυγράμμιση με την ετήσια εποχική γρίπη. Η νέα

Φοβούνται πανδημία! κλίμακα προσαρμόστηκε, ώστε να περιλαμβάνει την έννοια της σοβαρότητας, όσον αφορά στην αξιολόγηση του κινδύνου, έχει 4 φάσεις αντί για 6 και προορίζεται να δώσει στις χώρες περισσότερη ευελιξία στην αξιολόγηση τοπικών κινδύνων. Ο ΠΟΥ ανακοίνωσε ότι η διεθνής ανησυχία για τις συγκεκριμένες λοιμώξεις είναι υψηλή, επειδή είναι πιθανό ο ιός να εξαπλωθεί παγκοσμίως. Υπάρχουν, άλλωστε, αρκετά παραδείγματα που ο ιός ταξίδεψε από μια χώρα σε άλλη μέσω των ταξιδιωτών – στη Βρετανία, στη Γαλλία, στη Γερμανία και στην Ιταλία. Ασθενείς εμφανίστηκαν και στην Ιορδανία, το Κατάρ, την Τυνησία και τα ΗΑΕ. Συνεπώς, η διεθνής επιστημονική κοινότητα καλεί όλες τις χώρες να εξασφαλίσουν ότι οι εργαζόμενοι στην περίθαλψη γνωρίζουν τον ιό και τη νόσο που μπορεί να προκαλέσει και ότι, όταν εντοπίζονται ανεξήγητα περιστατικά πνευμονίας, θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ο ιός MERS-CoV. Ο MERS προκάλεσε 55 επιβεβαιωμένα θύματα παγκοσμίως. Μπορεί ο συνολικός αριθμός των θυμάτων να είναι περιορισμένος, αλλά ο ιός προκαλεί τον θάνατο στο 60% των ασθενών.

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2013

in•vitro•11

Ψυχολογία

Συνεργάστηκε ο Πάτροκλος Παπαδάκης, ψυχολόγος

Ελεύθερος χρόνος

Διακοπές εντός και επί τα αυτά

αλοκαίρι σημαίνει διακοπές και διακοπές σημαίνουν ήλιος και θάλασσα. Ποιος δεν θέλει να αράξει σε μια παραλία και να χαλαρώσει ύστερα από μια δύσκολη χρονιά! Φέτος, όμως, πολλοί θα περάσουν την άδειά τους εντός, κυρίως λόγω χρημάτων. Ακόμα κι αν δεν υπάρχει η δυνατότητα φτηνών διακοπών ή κάμπινγκ, οι ψυχολόγοι επισημαίνουν ότι μπορούμε να βρούμε τρόπους να περάσουμε όμορφα ακόμα και στο σπίτι μας.

μπορούν να πάνε διακοπές. Επικεντρωθείτε στο πώς θα αξιοποιήσετε τον δικό σας χρόνο. • Χαμογελάστε! Η γκρίνια δεν βοηθάει, αντίθετα κάνει ακόμα πιο δυσάρεστη τη διάθεσή σας. Πώς να περάσετε τις διακοπές στο σπίτι Αναπαυθείτε. Κοιμηθείτε παραπάνω, ξεκουραστείτε στον καναπέ και στη βεράντα σας και αφήστε στην άκρη τις υποχρεώσεις σας. Οργανωθείτε με τους φίλους σας. Πηγαίνετε επισκέψεις, κάντε βόλτες και κοινές δραστηριότητες μαζί τους. Κάντε γιόγκα και πρωτότυπες δραστηριότητες. Θα σας προσφέρουν ευεξία και χαλάρωση. Περιπλανηθείτε στην πόλη και ανακαλύψτε καινούργια μέρη. Θα εκπλαγείτε με το πόσα όμορφα μέρη αγνοείτε. Κάντε googling και ενημερωθείτε για δωρεάν ή χαμηλού κόστους εκδηλώσεις. Χαλαρώστε σε ένα πάρκο, κάντε περιπάτους σε ένα άλσος, επισκεφθείτε μια κοντινή παραλία ή μια πισίνα στην πόλη σας. Η επαφή με τη φύση και ιδιαίτερα με το νερό προκαλεί γαλήνη. Βάλτε στόχο ένα πάθος ή ένα όνειρο και χτίστε τις διακοπές σας γύρω του. Ακόμα και εντός, οι διακοπές είναι πολύτιμες και αναντικατάστατες.

> > > > > >

Γιατί είναι σημαντικές οι διακοπές Οι διακοπές μάς επαναφορτίζουν, προκειμένου να είμαστε πιο ήρεμοι και παραγωγικοί στην καθημερινότητά μας. Περνώντας χρόνο με τον σύντροφό μας, την οικογένειά μας ή φίλους, δημιουργούμε κοινές αναμνήσεις, που θα μας συνδέσουν ουσιαστικά και θα μας γεμίσουν χαρά. Οι στιγμές απόλαυσης και ηρεμίας θα μας βοηθήσουν να σπάσουμε τον «κύκλο» του άγχους, που μας εξουθενώνει σωματικά και συναισθηματικά. Τι να αποφύγετε • Μη συγκρίνετε το φετινό καλοκαίρι με παλιά ταξίδια και διακοπές. Δεν χρειάζεται να κοιτάτε παλιές φωτογραφίες, κοιτάξτε μόνο μπροστά! • Αποφύγετε να ασχοληθείτε με τους άλλους, που

Βaby boom Πρόληψη ατυχημάτων

Οδηγίες επιβίωσης για το καλοκαίρι

ι καλοκαιρινές ημέρες είναι για πολλούς συνώνυμες της ξενοιασιάς και της ξεκούρασης. Είναι, όμως, και η εποχή που συμβαίνουν πολλά ατυχήματα στα παιδιά. Πέρα από το κομμάτι της κολύμβησης, που κι αυτό χρήζει μεγάλης προσοχής, οι ειδικοί δίνουν χρήσιμες οδηγίες στους γονείς για καλοκαιρινά αθλήματα αλλά και για τσιμπήματα. Όσον αφορά τα τσιµπήµατα από έντομα, κυρίως σφήκες και μέλισσες, ιδιαίτερα αυτή την εποχή αποτελούν µια συνηθισμένη κατάσταση, που δεν εμπνέει ιδιαίτερη ανησυχία. Όμως, αν το παιδί είναι αλλεργικό, ένα απλό τσίµπηµα από έντομο µπορεί να αποτελέσει την αιτία αλλεργικού σοκ, μιας ιδιαίτερα επικίνδυνης κατάστασης, που χρήζει ιατρικής αντιμετώπισης. Τι πρέπει και τι δεν πρέπει να κάνετε • Ε άν το κεντρί παραµένει µέσα στο δέρµα, πάρτε ένα τσιµπιδάκι φρυδιών, αποστειρώστε το περνώντας το πάνω από φλόγα και χρησιµοποιήστε το για να το τραβήξετε. • Ε ναλλακτικά, µπορείτε να χρησιµοποιήσετε ένα σκληρό, πλαστικό αντικείµενο, όπως µια κάρτα ΑΤΜ. •Β άλτε πάγο ή κρύα κοµπρέσα πάνω στο τραύµα για

να µειώσετε το πρήξιµο. • Εάν το τσίµπηµα βρίσκεται µέσα στο στόµα, δώστε στο παιδί να βάλει στο στόµα του πάγο. Το πρήξιµο στην περιοχή αυτή ίσως να αποδειχθεί ιδιαίτερα επικίνδυνο, γιατί µπορεί να αποφράξει τις αεροφόρες οδούς και να προκαλέσει δυσκολία στην αναπνοή. • Μη χρησιµοποιείτε ξυράφι για να αποµακρύνετε το κεντρί, γιατί αυτό θα διασπείρει το δηλητήριο µέσα στην πληγή. Θαλάσσια σπορ • Φορέστε στο παιδί σωσίβιο όταν είναι επιβάτης ή όταν ασχολείται με θαλάσσιο σπορ. Το σωσίβιο στη θάλασσα είναι ό,τι και η ζώνη ασφαλείας στο αυτοκίνητο. Βεβαιωθείτε ότι το παιδί φορά το σωστό μέγεθος. Δείξτε στα παιδιά πώς χρησιμοποιείται. • Να έχετε τόσα σωσίβια στη βάρκα όσοι και οι επιβάτες. Επίσης βεβαιωθείτε ότι υπάρχουν στη βάρκα όλα τα απαιτούμενα σωστικά μέσα και πυροσβεστήρας. • Στη θάλασσα να οδηγείτε νηφάλιοι, σεβόμενοι τους κανόνες θαλάσσιας κυκλοφορίας και αφού πρώτα έχετε βεβαιωθεί ότι οι καιρικές συνθήκες είναι οι κατάλληλες.

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2013

12•in•vitro

(Α)σθενές φύλο

Συνεργάστηκε η Εταιρεία Μελέτης Ανθρώπινης Σεξουαλικότητας (ΕΜΑΣ)

Εθισμένος στο σεξ

πορεί στις παρέες να λέγεται ως καλαμπούρι, αλλά έχει βάση. Επιστήμονες από το UCLΑ αποκωδικοποίησαν τον εθισμό στο σεξ και αναφέρουν πως, όσοι το κάνουν συχνά, για να αντιμετωπίσουν το στρες, μπορεί να πάσχουν. Ο εθισμός αυτός φαίνεται να αφορά περισσότερο τους άνδρες. Είναι μία αληθινή ψυχική διαταραχή και εξετάζεται σοβαρά το ενδεχόμενο να ενταχθεί στον Αμερικανικό Διαγνωστικό και Στατιστικό Οδηγό Ψυχικών Διαταραχών (DSM), τη «βίβλο» των ψυχικών νοσημάτων. Όπως αναφέρει η «Επιθεώρηση Σεξουαλικής Ιατρικής» (JSM), ένας άνθρωπος που απλώς κάνει πολύ συχνά

σεξ δεν μπορεί να διαγνωσθεί με υπερσεξουαλική διαταραχή, όπως είναι η επιστημονική ονομασία του εθισμού στο σεξ. Ωστόσο ένας άλλος, που έχει υπερβολικά πολλές σεξουαλικές επαφές, χρησιμοποιεί συχνά το σεξ ως μέσον ηρεμίας και το σεξ επεμβαίνει στην ικανότητά του να λειτουργεί στην καθημερινή ζωή, πληροί τα κριτήρια της διαταραχής. Σύμφωνα με Έλληνες ειδικούς, οι «σεξουαλικά εθισμένοι» δεν είναι σε θέση να ελέγξουν τις σεξουαλικές ορμές και επιθυμίες τους, οι οποίες μπορεί να περιλαμβάνουν όλο το φάσμα των σεξουαλικών φαντασιώσεων και της σεξουαλικής

συμπεριφοράς. Τελικά, η ανάγκη της σεξουαλικής δραστηριότητας αυξάνεται και η συμπεριφορά του ατόμου κινητοποιείται αποκλειστικά και μόνο από την επίμονη επιθυμία του να βιώσει τη σεξουαλική πράξη – το ιστορικό συνήθως αποκαλύπτει ένα μακροχρόνιο πρότυπο τέτοιας συμπεριφοράς, την οποία το άτομο προσπαθεί επανειλημμένα να διακόψει, χωρίς, όμως, επιτυχία. Τελικά η σεξουαλική δραστηριότητα παρεμβαίνει στην κοινωνική, επαγγελματική

και οικογενειακή ζωή, που αρχίζουν να αλλοιώνονται. Η σεξουαλική συμπεριφορά τέτοιου τύπου συνήθως περιλαμβάνει διαρκείς, επαναλαμβανόμενες σεξουαλικές φαντασιώσεις, ανεξάρτητα από την ύπαρξη ή μη ερεθίσματος, προσκόλληση σε πορνογραφικό υλικό, καταναγκαστικό αυνανισμό, συνεχή εναλλαγή σεξουαλικών συντρόφων, κατ’ επανάληψη σεξ υψηλού κινδύνου με αγνώστους ή μη (είτε επί πληρωμή είτε όχι, χωρίς προφυλάξεις, σε χώρους μη ασφαλείς κ.ά.), συχνά βίαιη σεξουαλική συμπεριφορά. Ο σεξουαλικός εθισμός συνήθως κρύβει ντροπή, μοναξιά, ανασφάλεια και για την αντιμετώπισή του είναι απαραίτητη η συνδρομή των ειδικών.

Χάπι news

Νέο καμπανάκι για κοινά παυσίπονα Για άλλη μια φορά η ιβουπροφένη και η δικλοφενάκη (Μη Στεροειδή Αντιφλεγμονώδη Φάρμακα [ΜΣΑΦ]) ενοχοποιούνται για σοβαρές παρενέργειες, απογειώνοντας την αγωνία χιλιάδων ασθενών που τα χρησιμοποιούν ως παυσίπονα. Τα νέα στοιχεία θεωρούνται ιδιαίτερα σοβαρά, καθώς προέρχονται από τη μεγαλύτερη και πλέον ενδελεχή μελέτη που έχει γίνει ώς σήμερα, από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, και δημοσιεύονται στην έγκυρη επιθεώρηση «The Lancet». Όπως διαπιστώθηκε, η χρήση τους αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο καρδιαγγειακών επεισοδίων.

Οι επιστήμονες συγκέντρωσαν δεδομένα από 754 κλινικές δοκιμές, που αφορούσαν πάνω από 253.000 άτομα. Όπως φάνηκε, για κάθε 1.000 άτομα που έπαιρναν τα εν λόγω φάρμακα, συστηματικά και σε μεγάλες δόσεις, εμφανίζονταν ανά κάθε έτος λήψης τρεις επιπλέον περιπτώσεις καρδιαγγειακών επεισοδίων – εκ των οποίων ένα θανατηφόρο –, τέσσερις επιπλέον περιπτώσεις καρδιακής ανεπάρκειας και κάποιες περιπτώσεις επιπλοκών στο γαστρεντερικό σύστημα, όπως γαστρορραγία. Οι ερευνητές τόνισαν ότι τα αποτελέσματα αυτά δεν αφορούν τη λήψη των ΜΦΣΑ για σύντομες περιόδους.

Ο FDA ενέκρινε τον συνδυασμό εζετιμίμπης και ατορβαστατίνης της εταιρείας MSD, που μπορεί να συμβάλει στη μείωση της LDL χοληστερόλης, ως συμπληρωματική θεραπεία της δίαιτας, όταν η δίαιτα από μόνη της δεν επαρκεί

Νέα για το μελάνωμα Ερευνητές ολοκλήρωσαν την αρχική κλινική δοκιμή του φαρμάκου της Merck lambrolizumab (MK3475) και παρατήρησαν θετική επίδραση σε 135 ασθενείς με προχωρημένο μελάνωμα. Η ερευνητική ομάδα του UCLA σημείωσε τα αποτελέσματα στο περιοδικό «New England Journal of Medicine». Χώρισε ασθενείς σε τρεις ομάδες και τους υπέβαλε σε διαφορετικές αγωγές. Λαμβάνοντας υπόψη όλους τους ασθενείς, ποσοστό 38% στο οποίο χορηγήθηκε το MK3475 εμφάνισε βελτίωση. Στην ομάδα της χαμηλότερης δόσης εμφάνισε βελτίωση το ένα τέταρτο. Σε όσους χορηγήθηκε η υψηλότερη δόση η βελτίωση έφθασε στο 52%. Καθυστέρηση στην ανάπτυξη καρκίνου μαστού Καλύτερη ανταπόκριση στη φαρμακευτική αγωγή και υψηλότερα ποσοστά επιβίωσης για γυναίκες με προχωρημένο καρκίνο του μαστού κατέδειξε ένα νέο θεραπευτικό πρωτόκολλο, το οποίο αφορά στο φάρμακο everolimus της εταιρείας Novartis. Σύμφωνα με όσα ανακοινώθηκαν στο 49ο Ετήσιο Συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Κλινικής Ογκολογίας (ASCO), το φάρμακο καθυστερεί σημαντικά την ανάπτυξη του όγκου, επιβεβαιώνοντας τη σημασία της αναστολής του mTOR και σε ασθενείς με HER2 θετικό καρκίνο του μαστού προχωρημένου σταδίου, σύμφωνα με κλινική μελέτη Φάσης ΙΙΙ.

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2013

in•vitro•13

Συνεργάστηκε η Δρ Αμαλία Τσιατούρα, δερματολόγος - αφροδισιολόγος, επιστημονική διευθύντρια του τμήματος αισθητικής δερματολογίας και laser του Cosmetic Derma Medicine Medical Group, επιστημονική συνεργάτιδα του Νοσοκομείου δερματικών νόσων «Ανδρέας Συγγρός»

Ομορφιά Προστασία

Δέρμα vs ήλιου = 1 - 0

α πρώτα μπάνια έχουν ξεκινήσει και πολλοί προετοιμάζονται ψυχολογικά για ατέλειωτο χουζούρι κάτω από τον καυτό ήλιο. Ένα μαυρισμένο σώμα είναι οπωσδήποτε πιο ελκυστικό, αφού κρύβει τις ατέλειες, αλλά πολλοί το παρακάνουν. Για να μην «σταφιδιάσει» η επιδερμίδα και για να παραμείνει νεανική και σφριγηλή, απαιτείται κάποια προετοιμασία. Οι ειδικοί συμβουλεύουν:

Έγκαιρη ανανέωση του Botox

Ενυδάτωση τώρα

Η καλύτερη θεραπεία για το μελάνωμα είναι η πρόληψη και η έγκαιρη διάγνωση. Ειδικά αν είστε άτομο υψηλού κινδύνου, δηλαδή αν έχετε πολύ ανοιχτόχρωμο δέρμα, μάτια ή μαλλιά ή έχετε πάρα πολλές ελιές, εκ των οποίων ορισμένες είναι μεγάλου μεγέθους, ανομοιόμορφες ή με ανομοιογενές χρώμα, είναι απαραίτητη η άμεση εξέτασή σας από δερματολόγο για μια εξέταση χαρτογράφησης σπίλων πριν εκτεθείτε στον ήλιο.

Πριν βγούμε στην παραλία είναι ιδανικό να προηγηθεί μια βαθιά ενυδάτωση του δέρματος, καθώς με τον ήλιο αφυδατώνεται και χάνει την πολύτιμη υγρασία του, που το κρατά ελαστικό και σφριγηλό. Η μεσοθεραπεία είναι η ιδανική θεραπεία προετοιμασίας, καθώς μεταφέρει κάτω από την επιδερμίδα πολύτιμες ουσίες (υαλουρονικό οξύ, βιταμίνες και αντιοξειδωτικούς παράγοντες), οι οποίες ενισχύουν τα υδατικά συστατικά της επιδερμίδας μας, συγκρατούν το νερό και διατηρούν το δέρμα μας φρέσκο, λείο, λαμπερό και ενυδατωμένο.

Ανάπλαση και αναζωογόνηση της επιδερμίδας

Για να μετριάσουμε τις πιθανές βλάβες της επιδερμίδας από την έκθεση στον ήλιο είναι σημαντικό να έχουμε διατηρήσει το δέρμα μας σε άριστη κατάσταση. Εφαρμόζοντας τη θεραπεία PRP μπορούμε να εξασφαλίσουμε την ελαστικότητα της επιδερμίδας και τη λάμψη του προσώπου μας με απόλυτα φυσικό τρόπο καθ’ όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού. Η μέθοδος Platelet Rich Plasma (PRP) είναι μία θεραπεία αντιγήρανσης, που χρησιμοποιεί τους αυξητικούς παράγοντες που περιέχονται στα αιμοπετάλια. Οι αυξητικοί παράγοντες είναι πρωτεΐνες με αναπλαστικές και επανορθωτικές ιδιότητες, που υπάρχουν στον οργανισμό μας. Έχουν την ικανότητα να ενισχύουν την αποκατάσταση των ιστών που έχουν υποστεί βλάβη και να ενεργοποιούν τα βλαστοκύτταρα. Κατά τη θεραπεία οι αυξητικοί παράγοντες εγχύονται κάτω από την επιδερμίδα με τη μέθοδο της μεσοθεραπείας. Με αυτό τον τρόπο ενισχύεται η δράση των αιμοπεταλίων και διασφαλίζεται ότι περισσότερα βλαστοκύτταρα θα ενεργοποιηθούν, αποκαθιστώντας την ελαστικότητα της επιδερμίδας. Τα αποτελέσματα της θεραπείας PRP έχουν μεγάλη διάρκεια, είναι εντυπωσιακά και αμέσως ορατά.

Με την αύξηση της έντασης του ηλίου είναι πιθανό να κάνουμε πιο συχνά κινήσεις έκφρασης με το πρόσωπό μας, οπότε εμφανίζονται λεπτές γραμμές και ρυτίδες. Δερματολόγοι και πλαστικοί χειρουργοί συμβουλεύουν να μην αμελούμε το επαναληπτικό μας ραντεβού, αν έχει περάσει η δράση της θεραπείας του, πριν από τους καλοκαιρινούς μήνες.

Προσοχή σε οποιαδήποτε αλλαγή σε σχήμα και χρώμα των σπίλων/ελιών

Γενναιόδωρες δόσεις αντηλιακού

Μπορεί να χρησιμοποιείτε προϊόντα μακιγιάζ ή την καθημερινή ενυδατική σας κρέμα, που να περιέχουν δείκτη SPF 15 για τυχόν έκθεση στον ήλιο καθ’ όλη τη διάρκεια του χειμώνα, όμως το καλοκαίρι επιβάλλεται η χρήση μιας ξεχωριστής αντηλιακής κρέμας, που να περιέχει δείκτη προστασίας τουλάχιστον 30 SPF. Ειδικά αν η έκθεσή σας στον ήλιο είναι για πολλές ώρες, φροντίστε να ανανεώνετε την εφαρμογή του αντηλιακού περίπου κάθε δύο ώρες, όσο εκτίθεστε στην ξελογιάστρα ηλιακή ακτινοβολία.

Ενίσχυση της διατροφής με τη λήψη βιταμινών

Τα τρόφιμα με βιταμίνη Α (όπως καρότα, τομάτα, πεπόνι, γάλα) έχουν αντιοξειδωτική δράση και βοηθούν στην ενίσχυση της φυσικής αντοχής της επιδερμίδας μας έναντι της ηλιακής ακτινοβολίας. Παράλληλα έχει διαπιστωθεί ότι βοηθούν και στο μαύρισμα. Το σελήνιο σε τρόφιμα (όπως φιστίκια, δημητριακά ολικής αλέσεως, σουσάμι, σιτάρι, τόνο, θαλασσινά, κοτόπουλο) μειώνει την καταστροφική επίδραση της υπεριώδους ακτινοβολίας στο δέρμα, ενώ το ελαιόλαδο, το οποίο περιέχει βιταμίνη Ε, ενισχύει την αντοχή του δέρματος. Πολύ βασικό είναι να πίνουμε αρκετό νερό, 6 - 8 ποτήρια κάθε μέρα, καθώς η αύξηση της θερμοκρασίας έχει ως αποτέλεσμα την αυξημένη εφίδρωση και συνεπώς την αφυδάτωση του δέρματος.

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2013

14•in•vitro

Η δίαιτα

Πρωινό:

• 1 ποτήρι φρέσκος χυμός πορτοκάλι, •2 κράκερ ολικής άλεσης με κίτρινο τυρί μειωμένων λιπαρών και βραστή γαλοπούλα • 1 φλιτζάνι καφές ή μαύρο τσάι Δεκατιανό:

• 1 κεσεδάκι γιαούρτι 2% λιπαρά • 1 φλιτζάνι βατόμουρα Μεσημεριανό:

• 1 πιάτο αγκινάρες α λα πολίτα, λίγο κατίκι •1 φέτα ψωμί ολικής άλεσης Απογευματινό:

• 3 ξερά δαμάσκηνα, • 3-4 καρύδια • 1 μικρό κομμάτι (10 γρ.) μαύρη σοκολάτα Βραδινό:

•Φ ιλέτο σολομού και σαλάτα ανάμεικτων λαχανικών με λίγο ελαιόλαδο • και 1 ποτήρι κόκκινο κρασί

Tips >

α θυμάστε ότι τα διαφορετικά χρώματα στα Ν φρούτα και στα λαχανικά αντικατοπτρίζουν και διαφορετικό αντιοξειδωτικό περιεχόμενο. Για παράδειγμα, τα κίτρινα και πράσινα λαχανικά περιέχουν λουτεΐνη και ζεαξανθίνη, τα μοβ φρούτα περιέχουν ανθοκυανίνες και τα κόκκινα - ροζ περιέχουν λυκοπένιο. Συνδυάστε τροφές που είναι πλούσιες σε αντιοξειδωτικά, όπως σαλάτες με ξερά φρούτα ή ξηρούς καρπούς ή λαχανικά με όσπρια. Το λυκοπένιο, που απαντάται στα κόκκινα φρούτα και λαχανικά, απορροφάται καλύτερα όταν μαγειρεύεται, δηλαδή όταν θερμαίνεται ή αναμειγνύεται με ελαιόλαδο. Συνεπώς, προτιμήστε να συνοδεύετε τα ζυμαρικά σας με σάλτσα τομάτας με λίγο ελαιόλαδο. Το καβούρδισμα του καφέ αυξάνει το αντιοξειδωτικό του περιεχόμενο, καθώς οδηγεί στην παραγωγή μελανοϊδινών, ουσιών με ισχυρή αντιοξειδωτική δράση.

> > >

των αντιοξειδωτικών

Ενδεικτικό διαιτολόγιο

Συνεργάστηκε η Κωσταλένια Καλλιανιώτη, κλινική διαιτολόγος - διατροφολόγος

«Πόρτα» στο οξειδωτικό στρες

ίναι ευρέως γνωστό ότι τα αντιοξειδωτικά παίζουν σημαντικότατο ρόλο στην προστασία του ανθρώπινου οργανισμού και ιδίως στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης διαφόρων χρόνιων νοσημάτων. Αυτή τους η ιδιότητα αποδίδεται στο γεγονός ότι προστατεύουν από το οξειδωτικό στρες, μία κατάσταση που προκαλεί σημαντικές βλάβες στα κύτταρά μας. Οι ελεύθερες ρίζες αποτελούν φυσιολογικά παράγωγα του μεταβολισμού μας, ωστόσο η υπερπαραγωγή τους – που πυροδοτείται από παράγοντες όπως η μόλυνση του περιβάλλοντος, η υπεριώδης ακτινοβολία, ο καπνός του τσιγάρου και η κακή διατροφή – μπορεί να προκαλέσει βλαβερές συνέπειες στον οργανισμό. Η συνεχιζόμενη φθορά από τις ελεύθερες ρίζες μπορεί να οδηγήσει σε εκτεταμένη βλάβη των κυττάρων, με αποτέλεσμα την πρόκληση βλαβών σε ιστούς και όργανα. Τα αντιοξειδωτικά προστατεύουν το σώμα μας, καθώς δρουν κατά των οξειδωτικών αυτών ενώσεων εξουδετερώνοντάς τις, όπως άλλωστε υποδεικνύει και η

ονομασία τους. Το σώμα μας έχει την ιδιότητα να παράγει το ίδιο αντιοξειδωτικές ενώσεις, ωστόσο αυτές δεν επαρκούν για την ολοκληρωμένη προστασία μας, γι’ αυτό και κρίνεται απαραίτητη η εξωγενής πρόσληψη αντιοξειδωτικών μέσω της διατροφής. Οι τροφές που είναι ιδιαίτερα πλούσιες σε αντιοξειδωτικά είναι κυρίως τα φρούτα και τα λαχανικά, τα όσπρια, τα φυτικά έλαια, το κακάο καθώς και διάφορα ποτά και ροφήματα, όπως το κόκκινο κρασί, το τσάι και ο καφές. Υπάρχουν διάφορες κατηγορίες αντιοξειδωτικών στα τρόφιμα, με σημαντικότερες τις αντιοξειδωτικές βιταμίνες, όπως η βιταμίνη C (εσπεριδοειδή, πιπεριά, φράουλες), η βιταμίνη Α (κρόκος αυγού, καρότο, βερίκοκα), η βιταμίνη Ε (ελαιόλαδο), τα καροτενοειδή, οι φαινόλες (βατόμουρα, καφές, τσάι, κόκκινο κρασί) και τα φαινολικά οξέα (τσάι, αγκινάρα, ρίγανη, δενδρολίβανο). Δεν υπάρχει ακόμη κάποια συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη για τα αντιοξειδωτικά (με εξαίρεση τις αντιοξειδωτικές βιταμίνες), συνεπώς στη συγκεκριμένη περίπτωση ισχύει η ρήση «όσο περισσότερο τόσο το καλύτερο».

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2013

in•vitro•15

Μεσογειακή διατροφή η ανεξάντλητη

Κρασί

Ανά 100 g: 85 kcal / 0,62 g σακχάρων / 2,5 mmol αντιοξειδωτικών Ανά μερίδα 150 g: 125 kcal / 0,91 g σακχάρων / 3,75 mmol αντιοξειδωτικών

Ελαιόλαδο

Ανά 100 g: 884 kcal / 100 g ολικών λιπαρών / 73 g μονοακόρεστων λιπαρών / 14,35 mg βιταμίνης E / 0,23 mmol αντιοξειδωτικών Ανά κουταλιά της σούπας (13,5 g): 119 kcal / 13,5 g ολικών λιπαρών / 9,85 g μονοακόρεστων λιπαρών / 1,94 mg βιταμίνης E / 0,031 mmol αντιοξειδωτικών

Βατόμουρα

Ανά 100 g: 43 kcal / 4,88 g σακχάρων / 21 mg βιταμίνης C / 214 IU βιταμίνης Α / 4,13 mmol αντιοξειδωτικών

Αγκινάρα

Ανά 100 g (μαγειρεμένη): 53 kcal / 8,6 g φυτικών ινών / 7,4 mg βιταμίνης C / 3,5 mmol αντιοξειδωτικών ανά g / 4,54 mmol αντιοξειδωτικών

Μαύρο τσάι

Ανά 100 g: 1 kcal / 5 μg φυλλικού οξέος / 0,95 mmol αντιοξειδωτικών Ανά φλιτζάνι (240 g): 2 kcal / 12 μg φυλλικού οξέος / 2,28 mmol αντιοξειδωτικών

Πλούσια σε αντιοξειδωτικά είναι πολλά μυρωδικά και μπαχαρικά, όπως η ρίγανη, ο βασιλικός, η κανέλα, το κάρι και η πάπρικα, συνεπώς δεν νοστιμίζουν μόνο τις συνταγές μας, αλλά αυξάνουν και τη θρεπτική τους αξία

Η μεσογειακή διατροφή έχει, ως γνωστόν, αναρίθμητες ευεργετικές ιδιότητες, καθώς αποτελεί πρότυπο πλήρους και ισορροπημένης διατροφής και έχει συνδεθεί με προστασία από νοσήματα και ενίσχυση της μακροζωίας. Δεδομένου ότι μια μεσογειακού τύπου διατροφή χαρακτηρίζεται κυρίως από την κατανάλωση τροφίμων ολικής άλεσης, φρούτων και λαχανικών, ελαιολάδου και κρασιού ως του βασικού αλκοολούχου ποτού, οι συγκεκριμένες ιδιότητες θα μπορούσαν κατά ένα μεγάλο μέρος να αποδοθούν στην υψηλή της περιεκτικότητα σε αντιοξειδωτικά. Το ελαιόλαδο, για παράδειγμα, που αποτελεί τη βασική πηγή λιπαρών οξέων στη διατροφή μας, είναι πλούσιο σε βιταμίνη Ε, καροτενοειδή και φαινολικές ενώσεις, με κυριότερη την ελαιοευρωπαΐνη. Επιπλέον, το κρασί και ειδικότερα το κόκκινο είναι γνωστό για τα οφέλη που προσφέρει στο καρδιαγγειακό μας σύστημα. Η ιδιότητά του αυτή φαίνεται πως αποδίδεται και στα αντιοξειδωτικά που περιέχει, με σημαντικότερη τη ρεσβερατρόλη, καθώς το συγκεκριμένο αντιοξειδωτικό φαίνεται πως μπορεί να προστατεύσει τα τοιχώματα των αγγείων και να αποτρέψει τον σχηματισμό θρόμβων. Όσον αφορά στα φρούτα και τα λαχανικά, μια ισορροπημένη διατροφή θα πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον 5 μερίδες φρούτων και λαχανικών, με σκοπό να λαμβάνουμε πληθώρα θρεπτικών συστατικών, μεταξύ των οποίων και αντιοξειδωτικά. Από τα φρούτα με την υψηλότερη αντιοξειδωτική ικανότητα έχουν αναδειχθεί τα βατόμουρα. Περιέχουν βιταμίνη C, ανθοκυανίνες, ταννίνες αλλά και κερσετίνη, ένα αντιοξειδωτικό της οικογένειας των φλαβονοειδών. Η πρόσληψη κερσετίνης έχει συνδεθεί με διάφορους τομείς της υγείας, καθώς φαίνεται πως προάγει την υγεία του καρδιαγγειακού μας συστήματος και προστατεύει από την εμφάνιση οστεοπόρωσης και ορισμένων μορφών καρκίνου. Επιπρόσθετα, η αγκινάρα, ένα λαχανικό που στη χώρα μας χρησιμοποιείται ευρέως σε διάφορες συνταγές, συμπεριλαμβάνεται στη λίστα με τα 20 «τοπ» τρόφιμα σε αντιοξειδωτικό περιεχόμενο. Περιέχει κερσετίνη, ανθοκυανίνες και ρουτίνη, μια αντιοξειδωτική ένωση με αντιφλεγμονώδεις και αντιαλλεργικές ιδιότητες. Όσον αφορά τέλος στο τσάι, αποτελεί ένα από τα πιο αγαπημένα ροφήματα, μαζί με τον καφέ, το οποίο εκδηλώνει έντονη αντιοξειδωτική δράση. Παρ’ ότι το πράσινο τσάι είναι εκείνο που φημίζεται για τα αντιοξειδωτικά του, φαίνεται πως το μαύρο τσάι έχει εξίσου σημαντικό αντιοξειδωτικό περιεχόμενο, καθώς κρύβει στη σύστασή του στοιχεία όπως η επικατεχίνη και η επιγαλλοκατεχίνη, που εκδηλώνουν έντονη αντικαρκινική δράση.