Shogh Sunday Bulletin - Issue #15 - November 24, 2019 by torontoarmenianchurch

ԿԻՐԱԿՆՕՐԵԱՅ ԹԵՐԹԻԿ- SUNDAY BULLETIN ՆՈՅԵՄԲԵՐ 24 NOVEMBER, 2019 – No.15

ԿԻՐԱԿՆՕՐԵԱՅ ԹԵՐԹԻԿ-SUNDAY BULLETIN

This issue of “Shogh” is sponsored by A Faithful Parishioner

Ա. ԿԻՐԱԿԻ ՅԻՍՆԱԿԻ ՃԱՇՈՒ ԸՆԹԵՐՑՈՒԱԾՆԵՐ ԵՍԱՅԻԻ ՄԱՐԳԱՐԷՈՒԹԵՆԷՆ 36. 1- 9 ՊՕՂՈՍ ԱՌԱՔ. ԹԵՍԱՂՈՆԻԿԵՑԻՆԵՐՈՒՆ ՈՒՂՂԱԾ ԱՌԱՋԻՆ ՆԱՄԱԿԷՆ 1.1-10 ՂՈՒԿԱՍԻ ԱՒԵՏԱՐԱՆԷՆ 12.13-31 ՍՈՒՐԲ ԵՒ ԱՆՄԱՀ ՊԱՏԱՐԱԳ Ժամը 10։30-ին

Պատարագիչ եւ Քարոզիչ՝

Տ. ՀԱՅԱՐԻ ՔՀՆՅ. ԹԱՆԱՇԵԱՆ ՀՈԳԵՒՈՐ ՀՈՎԻՒԻ ՕԳՆԱԿԱՆ

FIRST SUNDAY OF ADVENT SYNAXIS READINGS ISAIAH 36:1-9 1 THESSALONIANS 1:1-10 LUKE 12:13-31 Divine Liturgy at 10:30 AM Celebrated by:

REV. FR. HAYARI TANASHIAN PASTOR’S ASSISTANT

Choirmaster: Mr. Shahe Altounian Organist: Mrs. Diana Wanes 2

ՃԱՇՈՒ ԸՆԹԵՐՑՈՒԱԾՆԵՐ SYNAXIS READINGS ՊՕՂՈՍ ԱՌԱՔԵԱԼԻ ԿՈՂՄԷ ԹԵՍԱՂՈՆԻԿԵՑԻՆԵՐՈՒՆ ԳՐՈՒԱԾ ԱՌԱՋԻՆ ՆԱՄԱԿԷՆ 1.1-10 Պօղոս, Սիղուանոս եւ Տիմոթէոս, Թեսաղոնիկեցիներու եկեղեցիին՝ Հայր Աստուծմով ու Տէր Յիսուս Քրիստոսով. Շընորհք եւ խաղաղութիւն ձեզի Աստուծմէ՝ մեր Հօրմէն, ու Տէր Յիսուս Քրիստոսէ: Ամէն ատեն շնորհակալ կ՚ըլլանք Աստուծմէ՝ ձեր բոլորին համար, յիշելով ձեզ մեր աղօթքներուն մէջ, անդադար յիշելով ձեր հաւատքին գործը, սիրոյ աշխատանքը, եւ մեր Տիրոջ՝ Յիսուս Քրիստոսի յոյսին համբերութիւնը՝ Աստուծոյ ու մեր Հօր առջեւ, գիտնալով՝ սիրելի եղբայրներ՝ թէ Աստուած ընտրեց ձեզ: Որովհետեւ մեր աւետարանը քարոզուեցաւ ձեզի ո՛չ միայն խօսքով, այլ նաեւ զօրութեամբ, Սուրբ Հոգիով ու լման վստահութեամբ: Դո՛ւք ալ գիտէք թէ ի՛նչպէս կեցանք ձեր մէջ՝ ձեզի համար, եւ դուք նմանեցաք մեզի ու Տիրոջ, ընդունելով խօսքը շատ տառապանքի մէջ՝ Սուրբ Հոգիին ուրախութեամբ: Հետեւաբար դուք տիպար եղաք բոլոր հաւատացեալներուն՝ որ Մակեդոնիայի եւ Աքայիայի մէջ են, որովհետեւ ո՛չ միայն Մակեդոնիայի եւ Աքայիայի մէջ հռչակուեցաւ Տիրոջ խօսքը ձեզմէ, այլ նաեւ ամէն տեղ տարածուեցաւ Աստուծոյ վրայ ձեր ունեցած հաւատքը, այնպէս որ պէտք չունինք որեւէ բան խօսելու. քանի որ իրենք իրենցմէ կը պատմեն մեր մասին, թէ ինչպիսի՛ մուտք ունեցանք ձեր մէջ, եւ ի՛նչպէս դուք կուռքերէն դարձաք Աստուծոյ՝ ապրող ու ճշմարիտ Աստուծոյ ծառայելու համար, եւ երկինքէն սպասելու անոր Որդիին՝ որ ինք մեռելներէն յարուցանեց, այսինքն Յիսուսի, որ կ՚ազատէ մեզ գալիք բարկութենէն: 3

ՂՈՒԿԱՍԻ ԱՒԵՏԱՐԱՆԷՆ 12.13-31 Բազմութեան մէջէն մէկը ըսաւ անոր. «Վարդապե՛տ, ըսէ՛ եղբօրս՝ որ ինծի հետ բաժնէ մեզի ինկած ժառանգութիւնը»: Ան ալ ըսաւ անոր. «Մա՛րդ, ո՞վ նշանակեց զիս իրաւարար կամ բաժնող՝ ձեր վրայ»: Ապա ըսաւ անոնց. «Ուշադի՛ր եղէք եւ զգուշացէ՛ք ագահութենէ. որովհետեւ մէկուն ստացուածքներուն առատութենէն կախուած չէ իր կեանքը»: Առակ մըն ալ խօսեցաւ անոնց՝ ըսելով. «Հարուստ մարդու մը արտերը առատ բերքեր տուին, եւ ան կը մտածէր ինքնիրեն՝ ըսելով. “Ի՞նչ ընեմ, որովհետեւ տեղ չունիմ՝ ուր բերքերս ժողվեմ”: Եւ ըսաւ. “Սա՛ պիտի ընեմ. պիտի քանդեմ ամբարներս, պիտի կառուցանեմ աւելի՛ մեծերը, հոն պիտի ժողվեմ իմ բոլոր բերքերս ու բարիքներս, եւ պիտի ըսեմ անձիս. «Ո՛վ իմ անձս, շատ բարիքներ ունիս՝ դիզուած շատ տարիներու համար. հանգչէ՛, կե՛ր, խմէ՛ եւ զուարճացի՛ր»”: Բայց Աստուած ըսաւ անոր. “Անմի՛տ, այս գիշեր անձդ պիտի պահանջուի քեզմէ. ուստի որո՞ւ պիտի ըլլան այդ պատրաստած բաներդ”: Այսպէս է ան՝ որ գանձ կը դիզէ ինքնիրեն համար, բայց չի հարստանար Աստուծոյ մօտ»: Եւ ըսաւ իր աշակերտներուն. «Ուստի կը յայտարարեմ ձեզի. “Մի՛ մտահոգուիք ձեր անձին համար՝ թէ ի՛նչ պիտի ուտէք, ո՛չ ալ մարմինին համար՝ թէ ի՛նչ պիտի հագնիք. որովհետեւ անձը կերակուրէն աւելի է, ու մարմինը՝ հագուստէն: Դիտեցէ՛ք ագռաւները, որոնք ո՛չ կը սերմանեն եւ ո՛չ կը հնձեն, որոնք ո՛չ շտեմարաններ ունին, ո՛չ ալ ամբարներ, բայց Աստւած կը կերակրէ զանոնք. դուք ո՜րչափ աւելի կ՚արժէք թռչուններէն: Ձեզմէ ո՞վ կրնայ մտահոգուելով կանգո՛ւն մը աւելցնել հասակին վրայ: Հապա եթէ չէք կրնար ամենափոքր բանը փոխել, ինչո՞ւ կը մտահոգուիք ուրիշ բաներու համար: Դիտեցէ՛ք շուշանները, թէ ի՛նչպէս կ՚աճին: Ո՛չ կ՚աշխատին եւ ո՛չ կը մանեն. բայց կը յայտարարեմ ձեզի թէ Սողոմոն ալ՝ իր ամբողջ փառաւորութեան մէջ՝ չհագուեցաւ անոնցմէ մէկուն 4

պէս: Ուստի եթէ խոտը, որ այսօր դաշտի մէջ է ու վաղը փուռը պիտի նետուի, Աստուած ա՛յդպէս կը հագուեցնէ, ո՜րչափ աւելի ձե՛զ, թերահաւատնե՛ր: Ա՛լ դուք մի՛ փնտռէք թէ ի՛նչ պիտի ուտէք եւ ի՛նչ պիտի խմէք, ու մի՛ շփոթիք. որովհետեւ աշխարհի ազգե՛րը կը փնտռեն այդ բոլոր բաները, եւ ձեր Հայրը գիտէ թէ ասոնք պէտք են ձեզի: Հապա դուք խնդրեցէ՛ք Աստուծոյ թագաւորութիւնը, ու այդ բոլոր բաներն ալ պիտի տրուին ձեզի”»: 1ST THESSALONIANS 1:1-10 Paul, Silas and Timothy, To the church of the Thessalonians in God the Father and the Lord Jesus Christ: Grace and peace to you. We always thank God for all of you and continually mention you in our prayers. We remember before our God and Father your work produced by faith, your labor prompted by love, and your endurance inspired by hope in our Lord Jesus Christ. For we know, brothers and sisters loved by God, that he has chosen you, because our gospel came to you not simply with words but also with power, with the Holy Spirit and deep conviction. You know how we lived among you for your sake. You became imitators of us and of the Lord, for you welcomed the message in the midst of severe suffering with the joy given by the Holy Spirit. And so you became a model to all the believers in Macedonia and Achaia. The Lord’s message rang out from you not only in Macedonia and Achaia—your faith in God has become known everywhere. Therefore, we do not need to say anything about it, for they themselves report what kind of reception you gave us. They tell how you turned to God from idols to serve the living and true God, and to wait for his Son from heaven, whom he raised from the dead—Jesus, who rescues us from the coming wrath. 5

LUKE 12:13-31 Someone in the crowd said to him, “Teacher, tell my brother to divide the inheritance with me.” Jesus replied, “Man, who appointed me a judge or an arbiter between you?” Then he said to them, “Watch out! Be on your guard against all kinds of greed; life does not consist in an abundance of possessions.” And he told them this parable: “The ground of a certain rich man yielded an abundant harvest. He thought to himself, ‘What shall I do? I have no place to store my crops.’ “Then he said, ‘This is what I’ll do. I will tear down my barns and build bigger ones, and there I will store my surplus grain. And I’ll say to myself, “You have plenty of grain laid up for many years. Take life easy; eat, drink and be merry.” ’ “But God said to him, ‘You fool! This very night your life will be demanded from you. Then who will get what you have prepared for yourself?’ “This is how it will be with whoever stores up things for themselves but is not rich toward God.” Then Jesus said to his disciples: “Therefore I tell you, do not worry about your life, what you will eat; or about your body, what you will wear. For life is more than food, and the body more than clothes. Consider the ravens: They do not sow or reap, they have no storeroom or barn; yet God feeds them. And how much more valuable you are than birds! Who of you by worrying can add a single hour to your life ? Since you cannot do this very little thing, why do you worry about the rest? “Consider how the wild flowers grow. They do not labor or spin. Yet I tell you, not even Solomon in all his splendor was dressed like one of these. If that is how God clothes the grass of the field, which is here today, and tomorrow is thrown into the fire, how much more will he clothe you—you of little faith! And do not set your heart on what you will eat or drink; do not worry about it. For the pagan world runs after all such things, and your Father knows that you need them. But seek his kingdom, and these things will be given to you as well. 6

ՇԱԲԹՈՒԱՆ ԱՂՕԹՔԸ - PRAYER OF THE WEEK Դուն սուրբդ եւ կատարեալդ, որ փորձուեցար երկրիս վրայ, ո՛րչափ լաւ կը ճանչնաս մեզ, որ ամէն օր ենթակայ ենք փորձուելու եւ սխալելու: Մեր հացի պայքարէն, մեր փառասիրութիւններէն, մեր հաւատքի պակասէն կը ծնին այնպիսի կացութիւններ, որոնց դիմադրել անհնարին կը թուի մեզ երբեմն: Բայց դուն որ յաղթել կրցար, նաեւ յաղթութիւն խոստացար, անոնց որ քու ճամբովդ կը քալեն եւ քեզի կ’ապաւինին: Մեզի ներշնչում եւ առաջնորդութիւն եղիր, ո՛վ Տէր: Ազատէ՛ մեզ չարէն, ինչպէս սորվեցուցիր աղօթել, որովհետեւ քեզի կը վայելեն փառքը, իշխանութիւնն ու պատիւը, այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից: Ամէն: Տէ՜ր, ըրէ այնպէս՝ որ սիրտս Քու սիրովդ եւ քաղցրութեամբդ լեցուի, եւ ես ալ Քու բարութեանդ ցոլացումը ըլլամ շրջապատիս մէջ: Խեղճն ու տկարը ոտնակոխ չընեմ, ցաւին ու տագնապին անտարբեր չմնամ, այլ՝ Քու քաղցր ցօղդ ըլլամ, եւ անժպիտ մարդոց ժպիտ մը բերեմ, անուրախ մարդոց սիրտը ուրախացնեմ, յուսահատ մարդոց յաւիտենական կեանքի յոյսը տամ, անսէր մարդոց սէր բաշխեմ, սառնացեալ սիրտերը սիրովդ ջերմացնեմ, եւ Քու սուրբ անունովդ կնքեմ եւ քեզի համար կամարեմ ու տաճարացնեմ անոնց հոգիները: Ամէն:

ՇԱԲԹՈՒԱՆ ՏՕՆԵՐԸ - FEASTS OF THE WEEK ԳՐԻԳՈՐ ԵՒ ՆԻԿՈՂԱՅՈՍ ՍՔԱՆՉԵԼԱԳՈՐԾ ՀԱՅՐԱՊԵՏՆԵՐՈՒ ԵՒ ՄԻՒՌՈՆ ԵՊԻՍԿՈՊՈՍԻ ՅԻՇԱՏԱԿՈՒԹԵԱՆ ՕՐ Նոյեմբեր 23-ին Հայ Առաքելական Եկեղեցին կը տօնէ Ս. Նիկողայոս Զմիւռնիացի Սքանչելագործ Հայրապետի, Ս. Գրիգոր Սքանչելագործ Հայրապետի եւ Միւռոն Եպիսկոպոսի յիշատակութեան Օրը: Ս. ՆԻԿՈՂԱՅՈՍ ՀԱՅՐԱՊԵՏԸ ծնած է 280 թ. Փոքր Ասիոյ Լիկիա գաւառին Բաթարա քաղաքը՝(ներկայիս Անթալիա) մեծահարուստ եւ բարեպաշտ ընտանիքի մը մէջ: Մանուկ հասակէն կը կորսնցնէ ծնողքը եւ կը մեծնայ իր մօրեղբօր՝ Նիկողայոս Երէց եպիսկոպոսի խնամակալութեան տակ: Իր ողջ կեանքը կը նուիրէ աղքատները, հիւանդները, բանտարկեալներն ու որբերը խնամելուն: Ճշմարտօրէն ու անմընացորդ նուիրումով կը հետեւի մեր Տէր Յիսուս Քրիստոսի ուսուցմունքներուն՝ նոյնիսկ կը վաճառէ իր ծնողքներէն իրեն մնացած ողջ հարստութիւնը ու դրամը, եւ կը բաժնէ բոլոր կարիքաւոր-ներուն: Մեծ յարգանք կը վայելէ ժողովուրդին մէջ եւ շուտով Ս. Նիկողայոսը կ'ըն-տըրուի որպէս Զմիւռնիոյ ե-պիսկոպոս: 325 թ. կը մասնակցի Նիկիոյ Տիեզե8

րական ժողովին: Կը մահանայ 326թ. եւ կը դառնայ ընդհանրական Եկեղեցւոյ ամենասիրուած սուրբերէն մին, որ այսօր առաւելաբար յայտնի է Santa Claus անունով: Ս. ԳՐԻԳՈՐ ՍՔԱՆՉԵԼԱԳՈՐԾԸ ծնած է 210 թ. Պոնտոսի (Սեբաստիա) Նէոկեսարիա քաղաք՝ ազնըւական ընտանիքի մը մէջ: Գրիգորը կը պատրաստուի մասնագիտանալ օրէնսգիտութեան եւ հռետորութեան մէջ, սակայն Աստւած անոր եւ իր եղբօր համար նախասահմանած էր ուրիշ ապագայ: Աշակերտած է այն ժամանակուայ ամենահեղինակաւոր քրիստոնեայ մտաւորականներէն Որոգինեսին: 240 թ. Նէոկեսարիա վերադառնալով` Գրիգոր կը ձեռնադրուի քաղաքի եպիսկոպոս: Աւանդութեան համաձայն, Ս. Գրիգոր եպիսկոպոս ձեռնադրուելու օրերուն Նէոկեսարիոյ մէջ հազիւ 17 քրիստոնեայ կար, իսկ մահուան օրերուն՝ ընդամէնը 17 հեթանոս: Իր անուան հետ կապուած բազմաթիւ հրաշքներու համար արժանացած է «Սքանչելագործ» անւանը: Վախճանած է 270 թ. խաղաղ մահուամբ: Համաձայն Գրիգոր Նիւսացիին՝ Ս. Գրիգոր Սքանչելագործը, մեծ խոնարհութենէ դրդուած, կամեցած է թաղուիլ օտար տեղ մը, որպէսզի չմնայ իր անուան յիշատակը:

ՄԻՒՌՈՆ ԵՊԻՍԿՈՊՈՍԸ ծնած է Կրետէ կղզին, Յունաստան, պատուական եւ մեծահարուստ ընտանիքի մը մէջ: Իր ստացուածքը առատապէս կը բաշխէ չքաւորներուն եւ կարօտեալներուն: Ան աղօթքով, բազմաթիւ հրաշքներ կը կատարէ եւ կը ճանչցուի որպէս հրաշագործ: Միւռոն եպիսկոպոս կը ձեռնադրուի Կրետէի եպիսկոպոս քրիստոնեաներու հալածանքներու ժամանակ, կը քաջալերէ եւ կը խրախուսէ բոլորը հաստատ մնալու քիստոնէական հաւատքին մէջ՝ ինքը եւս անհամբեր սպասելով նահատակութեան պսակը ստանալուն: Բայց Աստուծոյ խաղաղութեամբ կը վախճանի, մօտաւորապէս հարիւր տարեկանին մէջ:

STS. NICHOLAS THE WONDERWORKER, GREGORY THE WONDERWORKER, THE OTHER NICHOLAS, AND MYRON On November 23th the Armenian Church commemorates Saint Nicholas the Wonderworker, St. Gregory the Wonderworker and the Bishop Myron. St. Nicolas The Wonderworker was a fourth-century Bishop of Myra, Lycia in Asia Minor (modern-day Turkey) and a defender of orthodoxy. St. Nicholas is also called “the wonderworker.” He was also known as a secret gift-giver and is believed to be the model for modern day Santa Claus. The holy father Nicholas was archbishop of Myra and the son of a pious couple, Epiphanius and Nooneh. He was ordained bishop by his uncle and is said to have participated in the Council of Nicea (325 AD). Because of the special care shown to children, he is considered the protector of children. When his parents died, Nicholas was left a considerable inheritance. He could have lived a life of leisure and pleasure. But he heard the call of Christ and gave his wealth to the poor and needy.He is known as the liberator of shipwrecked souls and called the “wonderworker.” St. Nicholas died of natural causes in the fourth century and a few centuries later his relics were trans¬ferred to the Italian city Bari, where a large cathedral is dedicated to him. He was truly a teacher of abstinence. (“Soorbk yev Donk” (Saints and Feast Days) by Patriarch Torkom Kooshagian). Saint Gregory the Wonderworker, Bishop of Neocaesarea, was born in the city of Neocaesarea (northern Asia Minor) to a well to do family. To further their studies in lawmaking and rhetoric, St. Gregory and his brother went to Alexandria, the center for pagan and Christian learning of the time. Here they met the famous Christian scholar Origen, who became his mentor. Later St. Gregory converted to Christianity. In 240 he returned to Neocaesaria and is appointed as the Bishop. By his saintly life, his effective preaching, working of miracles and graced guiding of his flock, the saint steadily increased the number of converts to Christ. According to tradition, when St Gregory became a Bishop, there were only seventeen Christians in Neocaesarea. At his death, only seventeen pagans remained in the city. 10

Saint Myron, Bishop of Crete, a wonderworker, in his youth was a family man, and worked as a farmer. He was known for his goodness, and assisted everyone who turned to him for help. St. Myron was ordained to the priesthood in his native city of Raucia, and afterwards people chose him as the Bishop of Crete. St Myron received from the Lord the gift of wonderworking. St Myron lived till the age of 100. ԳԻՏԷԻ՞Ր ԹԷ, Հայ ժողովրդական սովորութիւն դարձած է Յիսնակի շրջանին Յիսնակի ծաղկեպսակ պատրաստելը: Պսակը կը զարդարուի մշտադալար ճիւղերով, որու վրայ կը շարուին 7 մանիշակագոյն ու 1 ճերմակ մոմեր: Մանիշակագոյն մոմերը կը շարուին պսակի շուրջբոլորը, իսկ ճերմակը, որ չափով աւելի մէծ կ'ըլլայ, կը դրուի պսակի մէջտեղը: Յիսնակի առաջին շաբաթէն սկսեալ, 7 շաբաթներու ընթացքին իւրաքանչիւր շաբթուայ Կիրակնամուտին շարականներու եւ աղօթքներու ուղեկցութեամբ նոր մոմ մը կը վառուի: Մանիշակագոյն 7 մոմերը վառելը կը խորհրդանշի մահացու 7 մեղքերէ մաքրուիլը: Իսկ Ճերմակ մոմը կը խորհրդանշէ մեր Տէր եւ Փրկիչ Յիսուս Քրիստոսի սուրբ եւ անարատ Ծնունդը: DID YOU KNOW? The traditional Advent wreath is made of evergreen brunches formed into a circle, that symbolizes the eternal nature of God 7 purple candles are places on this horizontal wreath and 1 large white candle is put in the middle. In the Western Advent Tradition, they have four candles instead of 7, one for each Sunday before Christmas; but since the Armenian Church has seven weeks of Advent, therefore 7 purple candles are placed. The burning of 7 candles means cleansing from the 7 deadly sins. The color purple is a symbol of royalty, and the colour white symbolizes purity and virtue. On the eve of each Sunday, accompanied with prayers and singing of hymns another candle is lit until they have all been lit on the last Sunday before the Feast of the Nativity. The white candle in the centre of the wreath represents the Christ Himself and this is lit on Christmas Eve. This is a fine custom, especially for children, as it helps them to mark the passing of the Nativity Fast. 11

ՀՈԳԵՀԱՆԳՍՏԵԱՆ ՊԱՇՏՕՆ REQUIEME SERVICE

Requested by Mr. Antreas Kalayjian Mr. & Mrs. Rooben and Arminé Assatory and children, Andrew, Arthur and Lily Assatory Ms. Kariné Marwood and daughter, Isabella Marwood In Memory of The Late VILMA KALAYJIAN on the occasion of 40th day of her passing

Requested by Mrs. Ani Gurunluoglu Miss Lerna Gurunluoglu Mr. & Mrs. Ara and Laura Gurunluoglu & son Matthew In Memory of The Late HRANT GURUNLUOGLU On the occasion of the 5th year of his passing MOURAT GURUNLUOGLU MARINE GURUNLUOGLU And all deceased members of GURUNLUOGLU FAMILY

Requested by

Miss. Rita Manjosoian In Memory of NAZARET & ANNIK MANJOSONIAN SARKIS MANJOSONIAN AVEDIS ARMAGHANIAN

Յաւարտ Ս. Պատարագի, Տեղի պիտի ունենայ հիւրասիրութիւն, ի յիշատակ ննջեցեալ

ՎԻԼՄԱ ԳԱԼԱՅՃԵԱՆԻ եկեղեցւոյ ներքնասրահը։

Following the Divine Liturgy, reception will be held in memory of the Late

VILMA KALAYJIAN By her loved ones in lower level of the church.

ՀՈԳԵՀԱՆԳՍՏԵԱՆ ՊԱՇՏՕՆ - REQUIEM SERVICE

Հոգեհանգստեան պաշտօն խնդրելու համար հաճեցէք հեռաձայնել եկեղեցւոյ գրասենեակ, Երկուշաբթիէն Հինգշաբթի, ժամը 9։00-էն 16։00 Tel: 416 431 3001 info@TorontoArmenianChurch.com To register requiem services in memory of your loved ones, please contact Church office Monday-Thursday, 9 am to 4 pm

ՀԱՅ ԵԿԵՂԵՑՒՈՅ ՊԱՏՄՈՒԹԻՒՆ ARMENIAN CHURCH HISTORY ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԵԿԵՂԵՑՒՈՅ ՀԱՅԱՑՈՒՄԸ (շարունակութիւն ՇՈՂ թիւ 14-էն)

387 թուականին Հայոց աշխարհը կը բաժնուի երկու մասերու, ենթարկուելով Պարսկաստանին եւ Բիւզանդական կայսրութեան։ Բիւզանդական կամ արեւմտեան Հայաստանի մէջ, որ կ’ամփոփէր Բարձր Հայքը, շուտով կը վերանայ Հայկական թագաւորութիւնը եւ երկ¬րը կը սկսի կառավարուիլ Բիւզանդիոյ նշանակած կոմսի կողմէ, իսկ Պարսկական կամ արեւելեան Հայաստանի մէջ Արշակունիներու թագաւորութիւնը, թէպետեւ Պարսկաստանի իշխանութեան տակ, կը շարունակուի եւս երեք տասնամեակ։ Նոյն թուականին Ասպուրակէս Կաթողիկոսի մահէն ետք, Հայրապետական գահին կ’ընտըրուի Մեծն Ներսէսի որդի Ս. Սահակը: Քաղաքական սահմանները, այդ ժամանակաշրջանին, որոշիչ դեր ունէին Եկեղեցւոյ իշխանութեան սահմանները ճշդելու պարագային, ըստ այնըմ Բիւզանդական Կայսրութեան անցած նահանգները կը մնային Բիւզանդիոյ Եկեղեցւոյ ազդեցութեան ոլորտին մէջ: Ահա, այս դժուար պայմաններու ներքեւ, հայկական այբուբենի ստեղծումով, սկիզբ կ’առնէ հայ մշակոյթի ոսկեդարը։ Ինչպէս անդրադարձանք, Քրիստոնէական պաշտամունքը Հայաստանի մէջ կը կատարուէր երկու լեզուներով՝ յունարէն եւ ասորերէն եւ բնական է, որ ժողովուրդի պարզ՝ ոչ գրագէտ եւ միաժամանակ ամենամեծ հատուածը անհաղորդ մնար նոր կրօնի ուսուցման, արարողութիւններուն եւ հետեւաբար, անկարող է 14

թափանցել Քրիստոնէութեան էութեանը: Քրիստոնէութիւնը հայ ժողովուրդի հարազատ եւ սեփականութիւն ըլլլու համար պէտք է որ հայերէն հնչէր։ Այս դժուարութիւնը, ի թիւս այլոց, կը զգայ նաեւ Ս. Մեսրոպ Մաշտոց վարդապետը, երբ Գողթն գաւառի մէջ կը պայքարէր հեթանոսութեան մընացորդներուն դէմ։ Ան կը յղանայ հայերէն գիրեր ըստեղծելու գաղափարը, եւ յայտնելով Կաթողիկոսին կը ստանայ վերջինիս եւ հայոց Վռամշապուհ Թագաւորի հաւանութիւնն ու քաջալերանքը։ Տքնաջան աշխատանքէ, եւ զանազան ճամբորդութիւններէ ու պրպըտումներէ ետք, աստուածային յայտնութեամբ Ս. Մեսրոպ Մաշտոց ի վերջոյ կը յաջողի ստեղծել հայերէն այբուբենը 406 թուականին։ "Առաջին Հայերէն տառերով թարգմանուած ու գրուած" առաջին նախադասութիւնը կ’ըլլայ Առակաց Գիրքի հետեւեալ համարը. ՙՃանաչել զիմաստութիւն եւ զխրատ« իմանալ զբանս հանճարոյ՚։ Ս. Մեսրոպ Մաշտոցը Թագաւորի եւ Կաթողիկոսի աջակցութեամբ հայատառ դպրոցներ կը բանայ Հայաստանի զանազան շրջաններուն մէջ եւ կը սկսի հայոց այբուբենի ուսուցումը։ Այնուհետեւ Ս.Մեսրոպ եւ Ս.Սահակ Կաթողիկոս կը ձեռնարկեն հայերէն դպրոցներ հիմնելու Հայաստանի Բիւզանդական բաժինին մէջ: Նախ կը հանդիպին Բիւզանդական Եկեղեցւոյ արգելքներուն, որու հիմնական պատճառաբանութիւնն այն էր, թէ բիւզանդական Հայաստանի հայեր կ’ենթարկուին Կեսարիոյ Եկեղեցւոյ անմիջական իշխանութեան, սակայն Ս. Մեսրոպ անձամբ Կոստանդնուպոլիս այցելելով, կը յաջողի Կայսրէն արտօնութիւն ձեռք բերել եւ իր առաքելութիւնը իրականացնելու: (շարունակելի) 15

ՆՈՒԻՐԱՏՈՒՈՒԹԻՒՆՆԵՐ - DONATIONS

91st Anniversary of Holy Trinity Armenian Church: Ara Margos $1000, Ara & Calabrina Boyajian $1000, Mrs. Shake Basmadjian $1000, Abraham & France Kandaharian $1000, John & Margritt Satouri $1000, Jack & Maggy Stepanian $500, Antranik Tchilingirian $100, Levon Avedian $100, Nurel & Lena Beylerian $100, Ishan Mesrup $100, Vahe & Lena Kerim $100 General Donation: Margritt Satouri $200, Maria Yeghikyan $100, Harutyun & Alis Akcasu $50, Alice Manoogian $30 Women’s Guild: Nyrie Kalaydjian $100, Naira Samvelian $50, Nora Baltayan $30, Zaroug Ishkanian $25 Membership: Berdj Toughlouian $70 Baptism: Henry & Nalbandian Families Louma: Alexan & Nora Baltayan $20, Ares & Elmas Mamasoglu $20 Ara DerKevorkian $20 In Memory of: The Late Stephen K. Semerdjian: Jack Semerdjian & Family $200 Ara DerKevorkian $100, Linda Karan $50 The Late Adnan Nasri Almasian: Armen Almasian $250 The Late Puzant Nalbandian: Nyree Nalbandian $200 The Late Satenig Zargarian: Ishkhan & Aida Zargarian $100 The Late Bahieh Nahabedian: Rita Yacoubian $40 The Late Egya Torus: Vahan & Hermine Tashjian $25 The Late Nazaret, Annik & Sarkis Manjasonian – Rita Manjosonian $10 Calendar 2020: Ara Margos $700 Altar Flowers: Mr. Antreas Kalayjian & Family “SHOGH” Sunday Bulletin: A Faithful Parishioner

ՇՈՂ Կիրակնօրեայ Թերթիկի նուիրատու՝ Բարեպաշտ Հաւատացեալ մը

SHOGH Sunday Bulletin is sponsored by a Faithful Parishioner

Ս. Սեղանի ծաղիկներու նուիրատու՝

Տիար Անդրէաս Գալայճեան եւ Ընտանիք Իրենց սիրեցեալ Տիկնոջ, Մօր եւ ՄեծՄօր

Վիլմա Գալայճեանի յիշատակին Ս. Խորանի Ծաղիկներու պատրաստում “Ann’s Flower”

Altar Flowers are sponsored by

Mr. Antreas Kalayjian and Family in memory of their beloved wife, mother and grandmother, The Late VILMA KALAYJIAN Altar Flowers provided by “Ann’s Flower”

ՇՆՈՐՀԱՒՈՐԱՆՔ Ս. Երրորդութիւն Հայց. Առաք. Եկեղեցւոյ Հոգեւոր Հովիւը, Հովիւի Օգնականն ու Ծխական Խորհուրդը կը շնորհաւորեն Ներսէսեան ընտանիքը րենց զաւակներու Ս. Մկրտութեան առթիւ:

Արամ եւ Հայկ Ներսէսեաններ 17 Նոյեմբեր, 2019

CONGRATULATION The Pastor, Pastor’s Assistant and the Parish Council of the Holy Trinity Armenian Church congratulate andextend their best wishes to Nersesyan Family on the occasion of their children’s Baptism. Aram & Hayk Nersesyan - November 17, 2019 17

ALTAR FLOWERS & SUNDAY BULLETIN Parishioners, who would like to sponsor fresh flowers of the Altar and “Shogh” Sunday Bulletin in honour or in memory of their loved ones marking a special occasion, please contact the church office or mark your name & contact info on the calendar stand located at Church lobby.

Ս. ԽՈՐԱՆԻ ԾԱՂԻԿ և ԿԻՐԱԿՆՕՐԵԱՅ ԹԵՐԹԻԿ Բարեպաշտ հաւատացեալներ, որոնք կը փափաքին ստանձնել Ս. Խորանի կիրակնօրեայ ծաղիկի եւ «Շող» Կիրակնօրեայ թերթիկի նուիրատուութիւնը, ի յիշատակ իրենց ննջեցեալ հարազատներուն կամ այլ ուրախ առիթներու համար, կը խնդրենք կապ պահել, եկեղեցւոյ գրասենեակ Tel: 416 431 3001 Email: info@TorontoArmenianChurch.com

Appreciation We thank all our donors for supporting Holy Trinity Armenian Church through their heartfelt donations. If you prefer to stay anonymous, please contact the Church office and inform the administration. Շնորհակալութիւն ձեր սրտաբուխ նուիրատուութիւններուն համար։ Եթէ կը նախընտրէք ձեր անունը չյիշել կատարած նուիրատուութեան համար, կը խնդրենք նախօրօք կապուիլ եկեղեցւոյ գրասենեակ Tel: 416-431-3001 Email: info@TorontoArmenianChurch.com

ՍԲ. ԵՐՐՈՐԴՈՒԹԻՒՆ ԵԿԵՂԵՑՒՈՅ ԵՒ ԲԱՐԵՒ ԿԵԴՐՈՆԻ ՇԱԲԱԹԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՒՆԷՈՒԹԵԱՆ ԺԱՄԱՆԱԿԱՑՈՅՑ ԿԻՐԱԿԻ Ս. Պատարագ – Իւրաքանչիւր Կիրակի առաւօտ 9:30 ժամերգութիւն եւ Բժշկութեան Աղօթք Հիւանդներու համար 10:30 Սուրբ Պատարագ 12:00 Հոգեհանգիստ 10:30 - 13:00 «Մարիօ Կիւմուշճեան» Հոգեւոր Գրադարան 10:30 - 12:30 Կիրակնօրեայ Վարժարան (3-14 տարեկաններու համար) ԵՐԵՔՇԱԲԹԻ Երեկոյան ժամը 20:00-ին՝ Աստուածաշունչի Սերտողութիւն (Անգլերէն) 19:00 - 20:00 «Սասուն» պարախումբի կրտսերներու փորձ 20:00 - 22:00 «Սասուն» պարախումբի աւագներու փորձ ՀԻՆԳՇԱԲԹԻ 10:30 - Առաւօտեան Ժամերգութիւն, Բժշկութեան Աղօթք Հիւանդներու համար 11:00 Աստուածաշունչի Սերտողութիւն (Հայերէն) ՈՒՐԲԱԹ 19: 30 -ին Ժամերգութիւն եւ Բժշկութեան Աղօթք Հիւանդներու համար 20:00 -ին Զրոյց Քահանայի հետ 20:00 - 22:30 Ընտանեկան Երեկոյ (Potluck, խաղեր, երաժշտութիւն) 19:00 - 20:00 «Սասուն» պարախումբի կրտսերներու փորձ 20:00 – 22:00 «Սասուն» պարախումբի աւագներու փորձ ՇԱԲԱԹ 9:30-13:30 - Սուրբ Սահակ եւ Սուրբ Մեսրոպ Ազգային Շաբաթօրեայ Վարժարան 13:30-14:30 – Արտադասարանային ծրագիր (գծագրութիւն, մարզանք, պար, ճատրակ) Վայր՝ 25 Forest Manor Rd, North York. 19

HOLY TRINITY ARMENIAN CHURCH AND BAREV CENTRE’S WEEKLY SCHEDULE OF ACTIVITIES SUNDAY Divine Liturgy – Every Sunday 9:30 am Morning Service & Prayer for the sick 10:30 am Divine Liturgy 12:00 pm Requiem Service 10:30 am to 12:30 pm “Mario Gumushdjian” Christian Library 10:30 am to 12:30 pm Sunday School for 3 to 14 years old children TUESDAY 8 pm to 9:30 pm Bible Study in English 7:00 pm to 8:00 pm “Sassoun” Dance Ensemble Practice (Juniors) 8:00 pm to 10:00 pm “Sassoun” Dance Ensemble Practice (Seniors) THURSDAY 10:30 am - Morning Service & Prayer for the sick 11:00 am - Bible Study in Armenian FRIDAY 7:30 to 8:00 pm 8:00 to 9:00 pm 8:00 to 10:30 pm 7:00 to 8:00 pm 8:00 to 10:00 pm

Evening Vesper & Prayer for the Sick Conversation with Clergy Family Gatherings (Potluck, games, music & more) “Sassoun” Dance Ensemble Practice (Juniors) “Sassoun” Dance Ensemble Practice (Seniors)

SATURDAY 9:30 am to 1:30 pm - St. Sahag and St. Mesrob Armenian Saturday School 1:30 pm to 2:30 pm - After school programs (Arts, Sports, Dance, Chess) Location: 25 Forest Manor Rd, Toronto www.armenianschool.ca

ՅԱՅՏԱՐԱՐՈՒԹԻՒՆՆԵՐ - ANNOUNCEMENTS

ՍԲ. ԵՐՐՈՐԴՈՒԹԻՒՆ ԵԿԵՂԵՑՒՈՅ ՍԲ. ԽՈՐԱՆԻՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹԵԱՆ ԴԱՍԸՆԹԱՑՔՆԵՐ Սուրբ Երրորդութիւն Եկեղեցւոյ Հոգեւոր Հովիւն ու Հովիւի օգնականը սիրով կը յայտնեն, թէ պիտի սկսին Սուրբ Խորանին ծառայողներու պատրաստութեան դասընթացքներ՝ պատանիներու եւ երիտասարդներու համար: Փորձերը տեղի կ'ունենան ամէն Հինգշաբթի, երեկոյեան ժամը 7:30-ին Եկեղեցւոյ մէջ, 05 Դեկտեմբեր 2019-էն սկսեալ: Փորձերու ընթացքին մեր զաւակները ոչ միայն կը սորվին Սբ. Պատարագին իրենց երգելիք եւ կատարելիք բաժինը, այլեւ կը ստանան քրիստոնէական դաստիարակութիւն եւ կը կազմեն ապահով ընկերային եւ հայեցի շրջանակ: Սիրելի ծնողք մեր խնդրանք է, որ քաջալերեք ձեր զաւակները, անոնց մեջ անթնցնելով Տիրոջ Սուրբ Խորանի ծառայելու փափաքն ու սէրը: Եկեղեցիին ծառայելով մեր զաւակները ոչ միայն կը կ՚օժտուին հաւատքով ու ծառայասիրութեամբ, այլեւ կը պատրաստուին դիմագրաւելու զանազան փորձութիւններն ու դժուարութիւնները: Ձեր զաւակներու ծառայութեան միջոցաւ ձեր ընտանիքները նոյնպէս կ՚արժանանան Աստուածային շնորհքներուն եւ օրհնութիւններուն: Դասընթացքին մասնակցելու համար հայերէն կարդալու իմա-ցութիւնը պայման չէ: Արձանագրութեան համար հաճեցէք կապ հաստատել՝ Արժ. Տէր Հայարի Քհնյ. Թանաշեանի հետ՝ 416-431-3001:

Holy Trinity Armenian Church’s WOMENS’ GUILD 2019-2020

Ս. ԵՐՐՈՐԴՈՒԹԻՒՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԵԱՅՑ ԱՌԱՔԵԼԱԿԱՆ ԵԿԵՂԵՑԻ HOLY TRINITY ARMENIAN APOSTOLIC CHURCH Գանատահայոց Թեմի Փոխառաջնորդ Հոգեւոր Հովիւ Տ. Զարեհ Աւագ Քհնյ. Զարգարեան

Vicar of Armenian Church Canadian Diocese and Parish Priest Rev. Archpriest Fr. Zareh Zargarian

Հոգեւոր Հովիւի Օգնական Տ. Հայարի Քհնյ. Թանաշեան

Pastor’s Assistant Rev. Fr. Hayari Tanashian

Church Office Hours: Monday to Friday - 9:00 AM to 4:00 PM Executive Secretary, Ani Sarvarian Ani@TorontoArmenianChurch.com Administrative Secretary, Betty Panossian Betty@TorontoArmenianChurch.com 920 Progress Ave. Toronto, ON, M1G 3T5 Tel: 416 431 3001 www.TorontoArmenianChurch.com info@TorontoArmenianChurch.com 28