Van regiegemeente naar faciliterende gemeente by Total Identity

WHITEPAPER Van regiegemeente naar faciliterende gemeente Samenwerking tussen publieke en private partijen vormt een solide fundament onder onze samenleving

De visie van PinkRoccade Local Government herverkaveling

publieke dienstverlening

biedt kansen

Vertrouwen in de toekomst

Waardevolle dienstverlening

PinkRoccade Local Government gelooft dat de herverkaveling van publieke dienstverlening kansen biedt voor alle betrokken partijen, maar met name voor de inwoners van gemeenten. We krijgen de kans om nieuwe, andere dienstverlening te ontwikkelen die optimaal aansluit bij de burger en de toekomst van onze maatschappij. Bijvoorbeeld door samenwerkingsverbanden te smeden tussen partijen die dicht bij de burger staan en dwarsverbanden te leggen met andere domeinen. Zo wordt beter ingespeeld op de behoeften van de burger en een vertaalslag gemaakt naar effectieve, integrale dienst verlening.

Kwalitatief hoogwaardige informatievoorziening neemt drempels weg. Het biedt mensen een totaalbeleving, geen techniek. Moderne informatievoor ziening is een geïntegreerd onderdeel van onze samenleving en ons privéleven, en niet langer een technisch instrument. Moderne software en moderne toepassingen als apps moeten dan ook niet ontworpen worden vanuit technische ambities, maar vanuit de beoogde eindwaarde voor de gebruiker. Om specifieke partijen te begrijpen en te binden, onder zoeken wij patronen in gebruikersbehoeften. We verbinden businessdoelstellingen door innovatie van bedrijfsprocessen, met behulp van moderne informatievoor ziening en ICT.

Midden in de maatschappij PinkRoccade Local Government bevindt zich midden in het maatschappelijk veld. Wij ondersteunen publieke en private dienstverleners bij de huidige veranderingen, en helpen ze om de kanteling naar de samenleving optimaal vorm te geven. Juist op de lijn van Publiek Private Partner schappen en samenwerking zien wij onze toegevoegde waarde. Het ontwerp van deze ‘decentrale net werksamenleving’ ondersteunen wij met ideevorming, kennisontwikkeling, onderzoek, advisering, planontwerp, software-innovatie en -ontwerp, prototyping en realisatie.

PinkRoccade Local Government

De gemeente gaat naar de burger Met onze dienstverlening vormen wij een belangrijke brug tussen Publiek Private Partnerschappen en gemeenten die dichter bij de burger gaan staan. Via creativiteit, deskundigheid en technologische vooruitgang ondersteunen we de benodigde organisatieontwikkeling, en versnellen daarmee de gewenste zakelijke innovatie bij lokale overheden. In gezamenlijk heid maken wij met gemeenten de beweging richting gemeenschappen, of ‘communities’. Daarbij staat niet een uitbestedingsproces centraal, maar juist een vergezicht op de gemeentelijke organisatie van morgen… In de nieuwe wereld die wij schetsen komt ‘de burger’ niet langer naar de gemeente, maar is het precies andersom: de gemeente gaat naar de burger!

Visie en werkwijze

Actuele context van publieke dienstverlening De nieuwe lokale overheid

2. Faciliterende gemeente

In deze whitepaper schetsen we twee thema’s die in belangrijke mate Publieke Private Partnerschappen bij de overheid aanjagen: aan de ene kant de overheid die krimpt en van bovenaf een terugtredende beweging maakt, en aan de andere kant een groeiende beweging vanuit de samenleving met lokale initiatieven van onderop.

Werken in een veranderend landschap

1. Regiegemeente

Huidige gemeente Een krimpende overheid enerzijds en toenemende burgerinitiatieven ander zijds veroorzaken een sterke dynamiek binnen gemeenten. We onderscheiden daarbij twee ontwikkelingen in de beweging naar een nieuwe lokale overheid: 1. de ‘regiegemeente’ die standaardprocessen automatiseert, uitbesteedt en op hoofdlijnen bestuurt. 2. de ‘faciliterende gemeente’ die, middels co-creatie en nieuwe systematiek, de transities in de samenleving ondersteunt en stimuleert; Publiek Private Partner schappen kunnen bij de regiegemeente als instrument onder andere bijdragen aan kostenefficiëntie. Vervolgens ontstaat bij de faciliterende gemeente extra ruimte voor waardecreatie.

Voor publieke en private dienstverleners kenmerkt deze tijd zich door ingrijpende veranderingen. Overheden staan voor grote opgaven ten aanzien van uitvoering van overheidsdiensten. Maatschappelijke organisaties nemen overheidstaken over en buigen zich over nieuwe vormen van publieke dienstverlening, die passen binnen de strikte marges van bezuinigingen en de veeleisendheid van de burger.

Vraag om nieuwe dienstverlening Deze ontwikkelingen worden ook gevoed door de veranderende vraag van de cliënt. Particulieren, bedrijven en andere organisaties gaan zich op nieuwe manieren organiseren, zoals in (online) communities, schoolcomités of buurtgenootschappen. Deze collectieven vragen om andere vormen van dienstverlening. Hierdoor ontstaan niet alleen nieuwe Publiek Private Samenwerkingen, maar ook nieuwe kansen voor innovatie en verbetering van bestaande publieke dienstverlening.

Publieke samenwerking Onder de genoemde druk zien we nu al dat lokale overheden langzaam meer taken privatiseren, dat kleine gemeenten opgaan in grote gemeenten en/of vergaande samenwerking met elkaar aangaan. Daarbij is er een trend naar regionalisering op het gebied van openbare ruimte, openbare orde en veiligheid, zoals de veiligheidsregio’s en de regionale

uitvoeringsdiensten. Samenwerking ontstaat binnen gemeenschappelijke regelingen, met shared service centra, ambtelijke fusies of de uitwisseling van personeel.

Kernorganisatie Daarnaast neemt het aantal uitbestedingen aan private partijen steeds meer toe. Deze zijn nu nog met name gericht op het gebied van diverse uitvoerende werkzaamheden, zoals afvalinzameling, het onderhoud van openbare ruimte en facilitaire diensten. Deze trend zet door en we voorspellen dat gemeenten in de nabije toekomst in sterk afgeslankte vorm in nauwe samenwerking met enkele private organisaties veel efficiënter gaan werken. De gemeente zal een nieuwe rol vinden als opdrachtgever en regisseur van maatschappelijke organisatie van voorzieningen en diensten.

Opgave voor publieke dienstverleners Op weg naar de toekomst is het voor alle publieke spelers van belang om op deze veranderingen in te spelen, nieuwe kansen te ontdekken en hierin te investeren. Private partijen zullen hun weg moeten vinden in het maatschappelijke veld, zowel in de rol van dienstverlener maar ook in strategische samenwerkingen. Overheden dienen aansluiting te vinden bij andere vormen van publieke dienstverlening en private partijen en de sturing hiervan. Voor beide ligt er een opgave om dienstverlening te ontwikkelen die vanuit het perspectief van de burger – en niet vanuit de eigen organisatie – tot stand komt.

WHITEPAPER VAN REGIEGEMEENTE NAAR FACILITERENDE GEMEENTE

De gemeente als wereldspeler

een nieuwe

horizon passend bij de 21ste eeuw

Benjamin Barber is een vooraanstaande Amerikaanse politicoloog. Als schrijver verwierf hij bekendheid met bestsellers als ‘Jihad vs. McWorld’, ‘Consumed’ en de klassieker ‘Strong Democracy’. Binnenkort verschijnt een nieuwe boek titel van zijn hand: ‘If majors ruled the world. Why cities can and should govern globally and how they already do.’ In dit boek breekt Barber een lans voor de invloed van steden, hun burgemeesters en bewoners. Hij stelt dat steden de sterkste democratische entiteiten in een globaliserende samenleving zijn. Volgens hem kunnen zij – zelfs beter dan staten – bijdragen aan de oplossing van grensover schrijdende problematiek. Ziekten, terrorisme, migratie… stuk voor stuk groeiende problemen die samenhangen met het ‘kleiner worden’ van onze wereld. Onderlinge afhankelijkheid noemt hij onze nieuwe realiteit. Als voorbeeld: 85% van de totale CO2-uitstoot in de wereld wordt veroorzaakt binnen steden. Zij kunnen daar dus het beste zelf een oplossing voor vinden.

PinkRoccade Local Government

En dat gebeurt ook al. Onder andere door de vereniging Local Governments for Sustainability (ICLEI), of de G40 die recent is opgestart door Bill Clinton en ondertussen al een netwerk van zo’n 60 grote steden wereldwijd omvat. Barber haalt Los Angeles aan ter illustratie: in samenwerking met andere havensteden ontwikkelde deze stad de zogenaamde ‘Carbon Calculator’. De stad wil daarmee de opwarming van de aarde tegengaan, maar eigenlijk meer nog een einde maken aan de vervuilde lucht die de eigen inwoners dagelijks inademen. En door voorschriften voor schonere motoren in vrachtwagens en het beter reguleren van het havenverkeer is het initiatief inmiddels uitgegroeid tot een succes. En prestaties zoals deze verdienen natuurlijk navolging.

Van internationaal naar intercity

Vertrouwen maakt het verschil

Burgemeesters handelen in het belang van hun inwoners. En die hebben behoefte aan concrete antwoorden, bijvoorbeeld op gelijksoortige vragen over hoe zij hun wijk gezond, leefbaar en veilig kunnen houden. En dat loopt uiteen van schone lucht tot sneeuwruimen, en van passend onderwijs voor kinderen tot goede zorg voor zieken. De lokale politiek staat in de eerste plaats voor praktische oplossingen. Anderzijds geldt dat, als deze tevens kunnen helpen om ook de grote problemen die ons allemaal raken op te lossen, er veel gewonnen is. Barber betoogt daarom dat steden structureel in contact moeten staan met elkaar om goede ideeën uit te wisselen. In netwerken kunnen zij ervaringen delen en samenwerken. Wanneer lokale overheden meer politieke zeggenschap krijgen, kunnen we ook de grote maatschappelijke problemen tackelen. Het is Barber’s stellige overtuiging dat steden veel goeds kunnen doen in tegenstelling tot staten; die worden bijvoorbeeld bij het bestrijden van de opwarming van de aarde gehinderd door hun soevereiniteit.

Burgemeester staan ook in direct contact met de bewoners van hun gemeenten. Hoewel het een Amerikaans voorbeeld is, schetst het wel goed de verhoudingen: het Amerikaans Congres krijgt 18% vertrouwen van burgers, Obama 40%, en lokale overheden maar liefst 70% (onder normale omstandigheden). Natuurlijk worden zij anders dan in Nederland door de gemeenschap zelf verkozen, maar volgens Barber geldt het ook in hoge mate voor de relatie die wij in Nederland (en Europa) hebben met onze eigen burgemeesters. Het is een kwestie van perceptie. Verder heeft een groeiend aantal mensen direct behoefte aan het verduurzamen van onze samenleving. Zij willen niet langer wachten op de politiek, maar nemen zelf initiatieven om veranderingen teweeg te brengen. Overheden op lokaal niveau kunnen deze ontwikkeling omarmen en faciliteren, bijvoorbeeld door tijdens de opstartfase ondersteuning te bieden. Juist in een crisis kunnen we beter gebruikmaken van de jonge en progressieve bewoners van steden om onze leefomgeving te hervormen. Zo creëren burgemeesters en burgers in gezamenlijkheid een nieuwe publiek private werkelijkheid die past bij de 21ste eeuw.

WHITEPAPER VAN REGIEGEMEENTE NAAR FACILITERENDE GEMEENTE

Publiek Private Partnerschappen in gemeenschappelijke regelingen staat niet de

burger centraal maar het functioneren

van de aangesloten

gemeenten

PinkRoccade Local Government neemt de verantwoordelijkheid om alle partijen op de lijn tussen (klassieke) overheid en burger te voeden. Dit doen wij door middel van Publiek Private Partner schappen (PPP). PPP is een co-creatietraject gericht op continue doorontwikkeling van één of meer publieke dienstverleners in een samenwerkingsverband met private ondernemingen. Het gaat hier om specifieke vormen van Publiek Private Samenwerkingen (PPS) op het gebied van publieke taken en dienstverlening. Onze focus is toegevoegde waarde leveren voor de lange termijn. De producten en diensten zijn gericht op duurzame ontwikkeling, niet op hypes. Volgens onze visie moeten leveranciers in ICT zich gaan richten op wat hun klant werkelijk nodig heeft en dat kan iets anders zijn dan wat de klant vraagt. Anders gezegd: een klant vraagt een oplossing voor een probleem en niet een ICT-product. En bij voorkeur anticiperen de leveranciers op wat gebruikers binnen afzienbare tijd nodig zullen hebben. PPP denken in eindwaarden en doorlopende innovatie. De inzet is de ontwikkeling en organisatie van effectieve en efficiënte bedrijfsvoering middels moderne ICT met een brede toegevoegde waarde: de betekenis voor burger en bedrijfsleven is het uitgangspunt. Daarnaast moeten medewerkers van de gemeente hun werk prettig en goed kunnen uitvoeren. PPP onderscheiden zich van standaard klantleveranciersrelaties door ruimte te creëren in de voorbereidings- en ontwerpfase: alle partijen krijgen de ruimte om gemeenschappelijke doelstellingen en wensen creatiever invulling te geven en met een continu programma te verzekeren. De partijen profiteren gezamenlijk van innovatie en dragen ook gezamenlijke risico’s. Om dit mogelijk te maken richt PinkRoccade Local Government zich specifiek

PinkRoccade Local Government

op de ‘verticale’ markt van de lokale overheid. Als echte specialist focussen wij ons op deze marktsector om de complexiteit en dieptekennis van die sector te doorgronden. Technologie wordt zo dienend aan PPP en maakt andere samenwerkingsvormen en een nieuwe inrichting van de gemeentelijke organisatie mogelijk.

Alternatieve oplossingen Binnen de lokale overheid wordt veel gedaan aan publieke samenwerkingen en deze hebben wisselend succes. De transitie is vaak complex, neemt veel tijd in beslag en gaat gepaard met relatief hoge frictiekosten. Dit wordt nog verder versterkt door een ambtelijke cultuur met een drang naar maximale consensus. Ook blijkt in de praktijk dat sturing vanuit de bestuurlijke en ambtelijke gemeenten zich sterk richt op de problematiek van de gezamenlijk heid, en niet op het belang van de uiteindelijke klant: het publiek in al haar diversiteit. De huidige regering ziet samenwerkingen dan ook als opmaat naar beter democratisch verankerde en gebundelde uit voeringskracht. Een nog veel belangrijker aspect hierbij is versterking van innovatiekracht en slag vaardigheid: publieke uitbestedingen en samenwerkingen zijn geen duurzame oplossing daar voor. Wellicht is schaalvergroting, zoals de huidige regering wil, ook niet het ei van Columbus… In onze visie biedt juist moderne informatievoorziening, met strategische PPP-constructies, een goed alternatief. Hiermee behoudt de gemeente namelijk haar ‘couleur locale’; met een eigen democratische legitimatie van de innovatie. En daarmee komt effectieve en efficiënte dienstverlening binnen handbereik.

De argumentatie van PinkRoccade Local Government alleen een integrale,

strategische aanpak van publieke vraagstukken zal leiden tot

waardevolle oplossingen

Werken in co-creatie

Vormgeven aan verandering

Publiek Private Partnerschappen roepen soms onzekerheid op: je geeft zaken uit handen en je lijkt daardoor grip te verliezen. PinkRoccade Local Government heeft echter de ervaring dat juist de voortdurende mix van specialistische kennis van gemeenten en de lokale markt enerzijds, en kennis van informatietechnologie anderzijds tot de beste resultaten leidt. Door gezamenlijk een transparant proces in te richten behoudt de gemeente de regie en wordt er geprofiteerd van de vele malen grotere wendbaarheid van private partijen, zowel in innovatie van bedrijfsprocessen als in de rol van werkgever.

De dienstverlening van lokale overheden is zeer informatie-intensief. De gegevensstromen binnen de overheid en andere organisaties hebben de afgelopen jaren een flinke vlucht genomen. De gevolgen zijn een complexe gegevenslogistiek. PinkRoccade Local Government voorziet in naadloze overgangen naar een PPP-constructie, zonder dure en complexe ruptuur van de gegevenshuishouding. Dit maakt de frictiekosten zeer laag en de terugverdientijd zeer kort. Hiernaast kunnen de veranderingen in de informatievoorziening gewoon doorgaan.

Mensen overtuigen en mobiliseren Co-creatie begint bij het gezamenlijk analyseren van de ambities: wat is het beoogde effect van netwerken en samenwerken? De ontwikkeling van een gezamenlijke visie gaat vooraf aan het bepalen van de gewenste organisatiestructuur. Samen met betrokken partijen maken we een goede analyse en beoordeling van bestaande werkwijzen en gehanteerde technologieën. Vervolgens bekijken we de mogelijkheden en bepalen wat er nodig is om (mede)betrokkenen te overtuigen en mobiliseren, zodat eventuele hindernissen genomen kunnen worden. Dit kan variëren van visiedocumenten en presentaties tot ontwikkelplannen en best practices.

Integrale aanpak Voornemens over uitbesteding ontstaan vaak wanneer kostenbesparing noodzakelijk is en/ of er een schaarste bestaat aan resources in de markt. Om kennis te nemen van de grotere uitdagingen achter het opvullen van tekorten, moet het gesprek plaatsvinden op strategisch niveau. PinkRoccade Local Government meent daarom dat een integrale, strategische aanpak van publieke vraagstukken leidt tot waardevolle oplossingen voor alle betrokken partijen.

Uitvoeren gemeentelijke processen Uitvoeren functioneel beheer Uitvoeren technisch beheer Infrastructuur services Pink Private Cloud Software functionaliteit

Bij de oriëntatie op de nieuwe gemeentelijke organisatie maken wij gebruik van de zogenaamde service piramide. Deze infographic geeft op duidelijke wijze weer op welke niveaus gemeenten kunnen worden ontzorgd. De service piramide bouwt voort op bestaande en nieuw te ontwikkelen software; technische en functionele beheersprocessen en uiteindelijk ook activiteiten van de gemeente op het gebied van bijvoorbeeld belastingen, samenlevingszaken en zelfs publiekszaken worden ondersteund door private partijen, zoals PinkRoccade Local Government.

WHITEPAPER VAN REGIEGEMEENTE NAAR FACILITERENDE GEMEENTE

Gemeente Urk investeert in vooruitgang

Rien Bogerd Gemeentesecretaris

Ben Visser Wethouder Economie

Gemeente Urk is een echte voorloper op het gebied van informatisering en automatisering binnen de lokale overheid. De elektronische dienstverlening vormt al jaren een belangrijk onderdeel van de gemeentelijke ambities en daarom neemt gemeente Urk ook actief deel aan diverse initiatieven om de bedrijfsvoering en informatievoorziening continu te verbeteren. Met de introductie van de service piramide van PinkRoccade Local Government besloot de gemeente om de lopende contracten te verlengen in één eenduidige abonnementsvorm. Hierbij worden alle ICT-platformen voor de PinkRoccade-applicaties vanuit de Pink Private Cloud afgenomen. Ook het beheer van deze systemen is volledig uitbesteed aan PinkRoccade Local Government. Hiermee kan de gemeente de continuïteit van de bedrijfs voering garanderen, en hoeft niet meer geïnvesteerd te worden in nieuwe hardware en opleidingen in de (schaarse) personele ICT-capaciteit van de eigen organisatie. De ICT-beheerkosten zijn hiermee voor gemeente Urk beheersbaar en voor langere tijd voor spelbaar. Dankzij deze samenwerking kan gemeente Urk zich richten op de ambities en zo versnelling aanbrengen in de innovatie van de bedrijfsprocessen en de e-overheid. Bovendien ontstaat er een goede balans tussen kosten en verbetering van de kwaliteit van dienstverlening. De gemeente hecht ook veel waarde aan de betrouwbaarheid en veiligheid van systemen en gegevens waarin de servicepiramide voorziet. Uiteraard is dit een mogelijke opmaat naar de volgende stappen in de piramide, waarbij ook de complexere functionele beheertaken in aanmerking komen voor uitbesteding. Gemeentesecretaris Rien Bogerd geeft aan dat deze uitbesteding voor hem een vanzelfsprekende stap is in de strategische relatie die zijn organisatie heeft met één van haar belangrijkste private partners: ‘Met het beleggen van het beheer van bedrijfskritische informatiesystemen bij onze huisleverancier PinkRoccade Local Governement hebben we de continuïteit van onze bedrijfsvoering gegarandeerd’. En ook wethouder Ben Visser van de gemeente Urk is heel blij met het werken in de private cloud: ‘Het betekent dat we onze klanten nog efficiënter van dienst kunnen zijn. Daarnaast zijn, door onze kernapplicaties onder te brengen op twee verschillende locaties, onze gegevens dubbel beveiligd. Mocht er iets gebeuren, is er altijd een server die de werkzaamheden overneemt, waardoor al onze diensten en producten zonder problemen beschikbaar blijven. Door het werken in de private cloud neemt PinkRoccade een aantal bewerkelijke beheertaken van de gemeente over. Urk is een dynamische gemeente met veel innovatieve bedrijven, dus deze pilot past heel goed bij onze gemeente. Het is een belangrijke stap in de elektronische toekomst’.

PinkRoccade Local Government

Veere: van regiegemeente naar faciliterende gemeente

Geert Ridderbos Hoofd Bedrijfsvoering

Rudie Heintjes Gemeentesecretaris

De Zeeuwse gemeente Veere neemt zes criteria als uitgangspunt voor modernisering van de informatievoorziening: – kosten marktconform maken; – kwetsbaarheid voor de continuïteit van bedrijfsprocessen verminderen; – kwaliteit van beheer verbeteren; – kortere doorlooptijden, snellere implementaties, en minder afhankelijkheid van de capaciteit binnen de gemeente realiseren; – complexiteit van de ICT-architectuur en koppelingen tussen systemen en landelijke voorzieningen reduceren; – kansen voor innovatie creëren en optimaal gebruikmaken van talenten van medewerkers. Kort samengevat is dit de uitdaging voor lokale overheden in Nederland. En dus ook voor de gemeente Veere. De gemeente onderkent het belang van de e-overheid en besteedt de bedrijfsvoering in antwoord op het complexe vraagstuk uit. Professionele dienstverlening wordt daarmee de standaard, maar bovenal wordt de beweging naar een faciliterende gemeente mogelijk. De beweging naar een faciliterende gemeente ontstaat niet alleen vanuit een ‘gewenst scenario’. De gemeente anticipeert namelijk op de veranderde overheid en de toenemende complexiteit van technologie vormt daarbij zowel op technisch als functioneel gebied een groeiend risico binnen de gemeente. Hoofd Bedrijfsvoering Geert Ridderbos legt uit: ‘Ons uitgangspunt is dat er zo min mogelijk specifieke en complexe expertise nodig is binnen de gemeentelijke organisatie voor ICT en informatievoorziening. Samen met PinkRoccade Local Government ontwikkelen we het opdrachtgeverschap vanuit de gemeente en zorgen daarbij dat business en ICT goed uitgelijnd blijven. In 2013 wordt ons applicatielandschap gefaseerd overgezet naar de cloud, en uitgebreid tot één integrale oplossing. We verkennen samen de stapsgewijze uitbesteding van het functioneel beheer en staan open voor wat de toekomst ons partnerschap te bieden heeft. De komende jaren geven we voorrang aan de ambities om te excelleren in dienstverlening’. Gemeentesecretaris Rudie Heintjes sluit aan: ‘Het publiek private partnerschap met PinkRoccade is gebaseerd op wederzijds vertrouwen in een gemeenschappelijke toekomst. Hierbij vinden we elkaar steeds op de lijn van ambities naar een excellente dienst verlening aan onze burgers, bedrijven en de toeristen die verblijven in onze mooie gemeente’.

WHITEPAPER VAN REGIEGEMEENTE NAAR FACILITERENDE GEMEENTE

Het nieuwe speelveld Faciliteren

Stimuleren

Van oudsher bezitten overheden het monopolie op de ontwikkeling van dienstverlening aan burgers. Die tijden zijn veranderd. De burger gedraagt zich als consument tegenover elke dienst verlener, en stelt hoge eisen aan mogelijkheden, gemak en service. Daarnaast stellen de economische crisis en herverdeling van gelden, striktere marges aan onze eigen organisaties. Anders gezegd, er is sprake van een grote spanning tussen monopolistisch productleiderschap – wat de overheid biedt – en klantintimiteit – wat de burger behoeft. Om in de toekomst tot waardevolle en succesvolle dienstverlening te komen, is het essentieel dat gemeenten niet langer vanuit de eigen organisatie naar de burger kijken, maar juist andersom. Lokale overheden en publieke partners worden zo gedwongen om vanuit een nieuwe, faciliterende rol te gaan denken en werken.

Overheden ontwikkelen daarom in toenemende mate plannen die aansluiten op de wijze waarop burgers zichzelf (willen) organiseren. Private dienstverleners, die dit altijd al meer gedaan hebben, vormen nu echter op hun beurt een nieuw middenveld dat niet langer op zichzelf staat. In dit middenveld worden per slot van rekening de verbindingen tussen overheid en burger gelegd. Precies daarom zorgen gemeenten dat de perceptie van die dienstverlening verandert: het moet gezien gaan worden als onderdeel van een groter geheel. Anders gezegd, alle betrokken partijen moeten zich bezinnen op de maatschappelijke waarde van deze beweging en deze vergaand stimuleren.

Van overheid naar burger Oude werkrichting vanuit het overheidsbeleid naar de burger/ maatschappij

ats

bli

lijk

rk t

ern

r ti

rge

ot s

Ov na

le o

ZB ch

in g

r he

e id

Product & service leiderschap

je n

r Klantintimiteit

10 PinkRoccade Local Government

r he

erh

gio

h ti

r ic

Volgens Treacy en Wiersema zijn er drie verschillende waardestrategieën die organisaties kunnen hanteren om toegevoegde waarde (en onderscheidend vermogen ten aanzien van concurrenten) te creëren. Hoewel het drie verschillende strategieën betreft, blijkt het in de praktijk onverstandig om op slechts één gebied te excelleren. Als organisatie moet eigenlijk op alle drie gebieden gepresteerd worden. In de getoonde grafieken wordt duidelijk welke oriëntatie wij bij de ontwikkeling van de publieke dienstverlening tussen overheid en burger voorzien. Deze nieuwe oriëntatie moet door de operationele kwaliteit worden ondersteund. Zo ontstaat een ontwikkelingsspiraal die de kanteling vormgeeft.

We rk

De waardestrategieën

Operationele kwaliteit

ICT en het transitieproces de maatschappij

verwacht toevoegde waarde van ICT

Van burger naar overheid Nieuwe werkrichting vanuit de burger/maatschappij naar het overheidsbeleid

Lo ap

bli

lijk

rk t

ern

r ti

rge

ot s

le o

ZB ch

in g

r he

e id

Re Product & service leiderschap

id Ma

ats

h ti

le o

erh

r ic

ats

Ov na

We rk

gio

bli

lijk

rk t

r Operationele kwaliteit

je n

Klantintimiteit

Met de verschuiving van maatschappelijke dienstverleningstaken van overheden naar publiek private spelers, wordt procesdenken verruilt voor waardedenken: de maatschappij verwacht toevoegde waarde van ICT. Hiervoor is de kennisbundeling van klassieke overheid, private spelers en ICT-specialisten noodzakelijk. Dit betekent dat we niet langer denken in producten en processen, maar in (maatschappelijke) waarden. Die uiteindelijke betekenis van wat we doen, dienen we ook te meten in termen van toegevoegde publieke waarde, oftewel waardering van de burger en bedrijven. En niet langer in termen van parameters als tijdsinvestering en kosten. Daarmee verandert de focus van de gemeentelijke organisaties van productleiderschap naar klantintimiteit.

Gezamenlijke ontwikkeling Oriëntatie van publieke dienstverlening op de lijn tussen overheid en burger

Waardecreatie

De in de vorige bladzijden beschreven ontwikkelingen maken het belangrijk om op een andere manier te gaan denken over ICT en de ontwikkeling daarvan. Lange tijd overheerste het productdenken bij ICT-organisaties. Gestuurd door ICT zelf, zag men dit als instrument om de uitvoering van de dienstverlening te ondersteunen: men vervulde nadrukkelijk de rol van leverancier. Langzaamaan heeft ICT echter een geïntegreerde plek in bedrijfsprocessen ingenomen, doordat publieke dienst verleners gingen (mee)denken in termen van processen die ze konden uitbesteden: het zogenaamde procesdenken.

ern

r ti

rge

ot s

gio

Ov na

le o

ZB ch

in g

r he

erh

e id

Product & service leiderschap

je n

r Klantintimiteit

Operationele kwaliteit

WHITEPAPER VAN REGIEGEMEENTE NAAR FACILITERENDE GEMEENTE

Verleden, heden en toekomst van Publiek Private Partnerschappen In onze Publiek Private Samenwerking met partijen onderscheiden we verschillende ontwikkelingsfasen, waarbij in de eerste plaats de ambitie bepalend is voor het niveau van samenwerking. Door inzicht te bieden in de verschillende vormen en mogelijkheden, worden de maatregelen op regionaal en lokaal niveau helder en duidelijk. Met het groeien van de ambitie, neemt ook de impact op de processen en organisatie, en mensen en middelen toe â&#x20AC;&#x201C; ook wordt duidelijk hoe het (vernieuwde) producten dienstenaanbod het beste aansluit op de behoeften in de markt. Zo komen met de moderne concepten ook de effecten op maatschappelijk niveau beter in beeld.

12 PinkRoccade Local Government

Werkwijze en methodiek

Ontwerp, bouw en realisatie Voor het helder definiëren van de doelstellingen in een PPP-traject gebruiken we onderstaande grafiek. Op basis hiervan nemen we samen met de gemeente 3 stappen:

1. Huidige positie bepalen Als we klantwaarde (effectiviteit) en productwaarde (efficiëntie) tegenover elkaar zetten, krijgen we zicht op de positie die we willen innemen: – hoe hoger de ICT kwaliteit, hoe hoger de productwaarde; – hoe hoger klantwaarde, hoe hoger klantintimiteit.

2. Ambitieniveau bepalen Gezamenlijk kunnen we zo voorafgaand aan het project ook het ambitieniveau bepalen. We duiden onze samenwerking en bepalen de eindwaarde(n) van wat we willen bereiken.

3. Businesscase bepalen Een belangrijk onderdeel van de Businesscase is de kosten-batenanalyse. De besluitvorming wordt gebaseerd op het ambitieniveau, de afweging wat wel en wat niet wordt uitbesteed, en de financiële onderbouwing.

De nieuwe lokale overheid

Regiegemeente

Ambitie 2 Managed Services

Ambitie 1 Service Support

Huidige gemeente Effectiviteit Klantwaarde

Klantintimiteit

Efficiëntie ICT kwaliteit

Ambitie 3 Publiek Private Partnerschappen

Faciliterende gemeente

Ambitie 4 Customer Experience Center

n ap t e sch uc er o d id Pr e le ic rv

Operationele kwaliteit

WHITEPAPER VAN REGIEGEMEENTE NAAR FACILITERENDE GEMEENTE 13

Ambitie als uitgangspunt voor samenwerking Ambitie 1 (Laag)

Ambitie 2 (Gematigd)

Service Support

Managed Services

Technologie

Producten en diensten

Technologie

Visie

Processen

Klantwaarde en waardering Performance en samenwerking Technologie

Producten en diensten

Operationele inrichting

Ontwerp publieke dienstverlening

Operationele inrichting

Performance en samenwerking

Klantwaarde en waardering

Performance en samenwerking

Operationele inrichting

Visie

Ontwerp publieke dienstverlening

Klantwaarde en waardering

Ontwerp publieke dienstverlening

Processen

Operationele inrichting

Mensen en organisatie

Performance en samenwerking Klantwaarde en waardering

Ambitie 3 (Hoog)

Publiek Private Partnerschappen

Producten en diensten

Technologie

Ambitie 4 (Top)

Customer Experience Center

Visie

Processen

Producten en diensten

Technologie

Mensen en organisatie

14 PinkRoccade Local Government

Processen

Mensen en organisatie

De nieuwe lokale overheid

Huidige gemeente

Het ambitieniveau dat bij stap 2 wordt gekozen, bepaalt het niveau van samenwerking. De illustratie op de linkerpagina geeft de niveaus weer. Afhankelijk of wordt gekozen voor ambitie 1,2, 3 of 4, wordt het aantal producten en diensten van PinkRoccade Local Government uitgebreid en opgeschaald. Tevens schetst het de evolutie naar de regiegemeente en, op termijn, de faciliterende gemeente. Ambitie 1 Service Support (Laag) Kenmerk Samenwerken op het niveau van de uitvoering PinkRoccade Local Government vervult op dit niveau de rol van productleverancier op het niveau van Technisch Infra Beheer en Technisch Applicatie Beheer. Wat we doen, noemen we Service Support; het beheren van infrastructuur en applicaties. De belangrijkste beslisvelden aan de zijde van gemeenten liggen op het gebied van infrastructuur en instrumentarium. Ambitie 2 Managed Services (Gematigd) Kenmerk Samenwerken op het niveau van het bedrijfsproces Op het niveau van Service Beheer vervult PinkRoccade Local Government de rol van facilitator. Wat we hier doen, noemen we Managed Services; het beheren en uitvoeren van bepaalde (bedrijfs)processen en ondersteunen van de operatie. De belangrijkste beslisvelden bij de gemeente liggen op het gebied van verdeling van verantwoordelijkheden en wensen met betrekking tot inhoud en doelstellingen van services. Ambitie 3 Publiek Private Partnerschappen (Hoog) Kenmerk Samenwerken op het niveau van dienstontwikkeling Op het niveau van Publiek Private Partnerschappen vervult PinkRoccade Local Government de rol van Service Designer. We analyseren interactiepatronen tussen de gemeente en de burger, en ontdekken patronen waarop we ICT kunnen inzetten. We denken mee en ontwikkelen ideeën. En, indien gewenst, organiseren we (mede) de samenwerking met private dienstverleners. De belangrijkste beslisvelden bij de gemeente liggen op strategisch niveau. Vanuit de visie op bedrijfsvoering wordt door de gemeente dienstverlening met oog voor klantwaarde ontworpen. Op basis van onze kennis en ervaring brengen we advies uit over specifieke businesscases.

Ambitie 4 Customer Experience Center (Top) Kenmerk Samenwerken op het niveau van engineering In het toekomstige Customer Experience Center zetten we Business Re-Engineering in om new business te realiseren, en wel binnen de markten van onze opdrachtgevers. Onze rol op dit niveau is die van ‘participant’. Wat PinkRoccade Local Government doet, noemen we Business Designing. Bij de gemeente liggen de beslisvelden op het gebied van strategisch ondernemerschap: nieuwe ontwerpen ontstaan vanuit een integrale visie op businessstrategieën en ICT. In het Customer Experience Center staan eindwaarden, en dus de eindgebruiker, centraal. Als we van de participatie van de samenleving in de overheidsprocessen naar de participatie van de overheid in de samenlevingsprocessen gaan, moeten we dat ook concreet maken. In het Center draait daarom alles om het perspectief van de eindgebruiker, en wordt het daarmee voor de overheid mogelijk om ook in diens termen te denken. De aansluiting op de netwerksamenleving krijgt vorm – ook door middel van een ‘customer journey’ voorzien van ‘belevingselementen’ – en de interactie tussen overheid en klant gaat een nieuwe dimensie in. Het is een omgeving waar PinkRoccade Local Government middels prototyping met partijen wil samenwerken. Zo ondersteunen we continue organisatieontwikkeling en dragen tegelijk zorg voor kennisdeling met andere publieke en private partijen. Meer informatie Wilt u meer weten over hoe technologie en infrastructuur tot volwassenheid komen en effectief gaan bijdragen aan positieve ontwikkeling van de maatschappij? Dan verwijzen wij graag naar het whitepaper van onze moederorganisatie Total Specific Solutions: ‘De ontplooiingsperiode: een nieuw ICT tijdperk’. U kunt dit downloaden of aanvragen via: www.totalspecificsolutions.nl

WHITEPAPER VAN REGIEGEMEENTE NAAR FACILITERENDE GEMEENTE 15

Roadmap Op de voorgaande paginaâ&#x20AC;&#x2122;s schetsen we twee themaâ&#x20AC;&#x2122;s die in belangrijke mate Publieke Private Partnerschappen bij de overheid aanjagen: aan de ene kant de overheid die krimpt en een terugtredende beweging maakt, en aan de andere kant een groeiende beweging vanuit de samenleving met eigen, lokale initiatieven.

Visuele weergave We illustreren hier met welke bedrijfsprocessen Pink Roccade Local Government de veranderingen in de gemeentelijke organisatiestructuren, die samenhangen met deze trends, gaan ondersteunen. Om de materie helder en inzichtelijk te maken, gebruiken we een roadmap die het uitbestedingproces en de verschillende ambitieniveaus die daaronder vallen weergeeft. De lijnen in deze routekaart geven de diverse routes en (mogelijke) richtingen binnen het reengineering traject aan. Het uitbestedingstraject is het vervoermiddel dat zich daarlangs beweegt

Van regiegemeente naar faciliterende gemeente Definitiefase OriĂŤntatie

Strategie

Uitwerken

Onduidelijkheid

Vertrouwen

Scope

Analyse

Besluitvorming

Intentieverklaring

Programma van eisen

Business case

Ratio

16 PinkRoccade Local Government

Overeenkomst

Definitie van de samenwerking

Ontwikkeling en implementatie

In de definitiefase werken we toe naar een overeenkomst. Op basis van een assessment en een businesscase wordt de afweging gemaakt om bepaalde bedrijfsprocessen wel of niet uit te besteden. Hierbij spelen rationele ĂŠn relationele overwegingen een rol: allereerst moet er sprake zijn van een vloeiende manoeuvre, de partijen moeten samen opschakelen en tot een gezamenlijke eindbestemming willen komen. De betrokken partijen moeten daartoe een langdurige, strategische samenwerking aangaan en deze moet kunnen steunen op wederzijds vertrouwen en voordeel, en een gemeenschappelijke belang. In de businesscase komen bepaalde overwegingen samen, die de besluitvorming op strategisch niveau mogelijk maken. Het gaat dan met name over de investeringskeuze, kosten, competenties, capaciteit et cetera. Op basis van de businesscase wordt vervolgens de beslissing genomen wat wordt uitbesteed.

Wanneer het management een positief besluit neemt over Publieke Private Partnerschappen, dan wordt dit uitgewerkt in een overeenkomst. Pas na dit formele moment, start het opstellen van het plan van aanpak. De planning wordt gemaakt en de projectgroep, met eventuele werkgroepen, start met het werken aan de deliverables. In de volgende fasen komen de implementatie en het onderhoud als onderwerp aan bod.

Ontwikkelings- en implementatiefase

Uitvoeringsfase

Mensen en organisatie

Innovatie

Processen

Plan van aanpak

Implementatieplan

Communicatieplan

Service level agreement

Producten en diensten Technologie

Sturing op gezamenlijkheid

WHITEPAPER VAN REGIEGEMEENTE NAAR FACILITERENDE GEMEENTE 17

Ruimte voor een nieuwe rol

Overzicht

De nieuwe lokale overheid

Faciliterende gemeente

Customer Experience Centre

Ontwikkelen in co-creatie

Frontliner Publiek Private Partnerschappen

Mensen en organisatie

Uitvoeren gemeentelijke processen

Hoofd Dienst Uitvoeren functioneel beheer

Processen Managed Services

Gemeentesecretaris

Uitvoeren technisch beheer

Producten en diensten Regiegemeente

Operation en information manager Technologie Systeembeheerder

Service Support

Infrastructuur services Pink Private Cloud Software functionaliteit

Huidige gemeente

Vraagstuk

Klant

Concept

Het uitbesteden van de ‘standaard’-bedrijfsprocessen binnen de gemeenten biedt een passend antwoord op de genoemde bezuinigingen, en bovendien op het vraagstuk van de arbeidsmarkt dat wordt veroorzaakt door de (grote) natuurlijke uitstroom van het gemeentepersoneel die de komende jaren plaats zal vinden. Uitbesteden biedt goede mogelijkheden om de regiegemeente mogelijk te maken. Door het bevorderen van Publiek Private Partnerschappen ontstaat ook ruimte om de nieuwe rol van faciliterende gemeente in de samenleving te vervullen.

18 PinkRoccade Local Government

Service piramide

Het totaalplaatje bepaalt perspectief PinkRoccade Local Government biedt gemeenten verschillende vooruitzichten om de eigen organisatie in lijn te brengen met de complexe vraagstukken. Uiteindelijk doel van deze exercitie is de problematiek het hoofd te bieden, met behoud van kwaliteit. We vertalen daarom de thematiek naar modellen, functionaliteit en functies: in een overzichtelijk raamwerk dient de oplossing voor de probleemvelden, die op verschillende niveaus spelen, zich aan.

Hoge ambitie in Beesel (niveau 3)

Volledige focus op burgers

Paul Bremmers Hoofd afdeling Inwoners

Kleine gemeenten zoeken samenwerkingspartners voor de administratie. Volgens Paul Bremmers van de Limburgse gemeente Beesel leidt het onderbrengen bij een grotere gemeente tot kwetsbaarheid en gebrek aan flexibiliteit en efficiency. De gemeente wil een ‘robuuste’ gemeente zijn die zelf de regie voert over het hele spectrum van gemeentelijke diensten. De backoffice wordt uitbesteed, zodat de gemeente zelf de regie kan houden om flexibel te zijn en snel kan inspelen op veranderingen. Nadat de administratie van Werk en Inkomen een aantal jaren door een grotere buurgemeente werd uitgevoerd, kwam men tot de conclusie dat dit beter en goedkoper kon en moest. Sinds 1 januari 2012 besteedt de gemeente deze werkzaamheden uit aan PinkRoccade Local Government. Uitgangspunt daarbij is de gemeentelijke organisatie verder te helpen in het streven naar een rol als regiegemeente en het bieden van een optimale dienstverlening aan de inwoners. ‘Het ontzorgen van de gemeente is de grootste kracht van het concept en het systeem,’ zegt Paul Bremmers, hoofd van de afdeling Inwoners van Beesel, waar Werk en Inkomen onder valt. Hij voegt daaraan toe: ‘Natuurlijk waren we zenuwachtig, maar bij de eerste betaling bleek alles goed te gaan. De dienst en de wethouder hoeven zich geen zorgen te maken en de klanten hebben er niets van gemerkt. Andere gemeenten kijken toch wel enigszins jaloers en met verbazing naar de snelheid waarmee wij overgestapt zijn. Het mooiste hierbij is dat de klant als winnaar uit de bus komt...’ Geholpen door de integrale geautomatiseerde ondersteuning van het volledige werk proces en de op afstand uitgevoerde administratie van de afdeling Inwoners, kan de gemeente zich in de rol van ‘eerste overheid’ optimaal richten op de directe dienstverlening aan de burger en het persoonlijk contact met klanten. De gemeente krijgt de vrijheid om zelf vorm te geven aan nieuwe taken en kan problemen direct ter plaatse oplossen. Maatwerk wordt mogelijk, met als bijkomend effect vergroting van het draag vlak onder burgers.

WHITEPAPER VAN REGIEGEMEENTE NAAR FACILITERENDE GEMEENTE 19

2017

De gemeente als naaste buur

Een lijn naar de toekomst

De zon schijnt uitbundig op het Raadhuisplein in de Haarlemmermeer. Isa Hanraets, programmamanager uitnodigingsplanologie van de gemeente stapt fluitend op de fiets. Het is best een eind naar de nieuwe ecohaven waar ze een afspraak heeft met leden van de watersportvereniging, maar zo’n dag laat je niet ongemerkt voorbijgaan! Ze neemt de route door Rijsenhout, een gebied waar de afgelopen jaar prachtige initiatieven van de grond komen rond duurzaam ondernemen. De nieuwe haven is er daar één van. Naast de bestaande jachthavens is er een haven bijgekomen die de natuur zo min mogelijk belast. Tien minuten later arriveert ze in de natuurlijke haven. Overal bedrijvigheid, mensen die hun zeilboot klaarmaken om de eerste tocht van het jaar te gaan maken. Een paar jaar geleden was hier nog helemaal niets. Tot de dag dat een paar gedreven natuur- en watersportliefhebbers besloten dat het tijd was om daar verandering in te brengen. Ze ontwikkelden plannen, zochten sponsors en kregen de financiering rond. En door de duurzame ambitie en de kleinschaligheid was de nieuwe haven vanaf het begin een groot succes. Dat was niet in de laatste plaats omdat de vereniging ‘Duurzaam Varen’ naast de exploitatie van de haven nog allerlei andere activiteiten organiseert. Het is dan ook een logische stap om verder te bouwen, ditmaal aan een clubgebouw. Eén van de leden van het eerste uur, Bart Hermans, komt haar al tegemoet gelopen. Vandaag krijgt ze de plannen gepresenteerd voor het clubhuis, de Nautark, en gaat ze bekijken of het gebouw aan de eisen voldoet om een bouwvergunning af te kunnen geven.

20 PinkRoccade Local Government

Fantastisch, is haar eerste reactie na de presentatie, wat ziet dit er goed uit! Het wordt niet alleen een clubhuis, maar een multifunctioneel gemeenschapsgebouw. Verschillende verenigingen kunnen hier terecht, onder andere met het vakantieprogramma voor de jeugd van de ‘berenboot’. En waar de haven al gebouwd was met duurzaam geproduceerd hout, is de Nautark volledig zelfvoorzienend. Ze pakt haar tablet om de checklist voor een bouwvergunning met Bart door te nemen. Ter plekke krijgt ze de antwoorden op de vragen die ze nog had. Ze maakt een nieuwe afspraak voor volgende week om de bouwvergunning te overhandigen. Met een lach op haar gezicht neemt ze afscheid. Op naar de volgende afspraak!

Heb je voor Turkije een visum nodig? Marieke leunt achterover, haar gezicht een groot vraagteken. Ze heeft net een wandelreis geboekt via internet, vertrek over een week. Een nogal spontane beslissing, maar ze moet er even tussenuit. Oh, leest ze nu, voor het visum hoeft ze niet de deur uit, het is een stempel in haar paspoort bij aankomst in Turkije. Dat valt te overzien. Maar wacht eens, hoe zit het eigenlijk met mijn paspoort, bedenkt ze ineens. Die is toch niet verlopen! Een beetje paniekerig grijpt ze naar haar handtas, en ja, wat ze al dacht klopt dus ook… ze had drie maanden geleden al de toer naar het gemeentehuis moeten maken. Wat nu? Haar eerste reflex is om de reis maar weer te annuleren, maar wacht even. Marieke tikt ‘paspoort verlengen Utrecht’ in op Google… en ontspant zienderogen. Wist zij veel dat je alle formaliteiten tegenwoordig gewoon achter je computer kunt regelen?

Ze gaat rechtop zitten, want helemaal zeker is ze nog niet van haar zaak. Maar het staat er toch echt: als ze vandaag een nieuw paspoort aanvraagt voor 17.00 uur, dan krijgt ze het overmorgen per koerier thuisbezorgd. En dan mag ze ook nog aangeven hoe laat ze het wil hebben! Moet ze alleen nu de stad in om pasfoto’s te laten maken, op de website van de gemeente Utrecht staat een lijst van winkels waar ze terecht kan. Dat is de volgende verrassing: de fotograaf stuurt haar digitale portret rechtstreeks naar de desbetreffende ambtenaar. Dus ook daarvoor hoeft ze niet meer een omweg te maken. Twee dagen later komt de koerier op het gewenste tijdstip aan de deur. Eerst nog wat handtekeningen zetten. Marieke bladert door haar nieuwe paspoort. Blanco visumpagina’s genoeg! Dáár komt over een paar dagen een eerste stempel op, denkt ze glunderend.

het nieuwe

werken de nieuwe service

WHITEPAPER VAN REGIEGEMEENTE NAAR FACILITERENDE GEMEENTE 21

De lokale democratie van de toekomst

fundamentele vragen over de nieuwe

maatschappelijke

democratie

De vernieuwing bij de lokale overheid krijgt steeds meer vorm. Er ontstaan allerlei spannende, nieuwe samenwerkingsverbanden met maatschappelijke organisaties, bedrijfsleven en burgers. Met investeringen in klantgerichte dienstverlening en slimme ICT-toepassingen wordt de kloof tussen overheid en burger overbrugd. Ook de gemeentelijke organisatie zelf past zich aan: organisatiestructuren en werkprocessen efficiënter ingericht, bedrijfsonderdelen verzelfstandigd, experimenten met nieuwe werkwijzen. De gemeenten Urk, Veere en Beesel in deze uitgave illustreren deze beweging: de effectuering van de regiegemeente. Met de gemeentesecretarissen van Barneveld, De Ronde Venen, Houten, Lelystad, Raalte en de provinciedirecteur van Utrecht verkent PinkRoccade Local Government de realisatie van de faciliterende gemeente. In een serie van bijeenkomsten brengen we de vooruitzichten in beeld en werken we aan de realisatie van nieuwe voorbeeldcases. We kiezen daarbij voor actuele thema’s in de domeinen dienstverlening, ruimtelijke ordening, openbare ruimte en samenlevingszaken. Terwijl de ontwikkeling van de ‘maatschappelijke democratie’ in de samenleving voortraast, ontstaat ook een kernvraag op een ander niveau: hoe verhouden deze ‘alledaagse’ vormen van democratie zich tot de bestaande conventies binnen de bestuurlijk-politieke laag? Het perspectief van maatschappelijke en burgerinitiatieven brengt ongetwijfeld veranderingen teweeg in het huidige politieke bestel. Er moeten antwoorden worden geformuleerd op fundamentele vragen als: hoe geven we maatschappelijke organisaties en burgerinitiatieven legitimiteit? Wie voert de controle uit als we de verantwoordelijkheid buiten de overheid leggen? Hoe zit het met de beslissingsbevoegdheid en de beschikking over publieke middelen? Hoe verbinden we vrijwilligers aan nieuwe initiatieven? Stuk voor stuk zijn dit fundamentele vragen naar de mogelijkheden ofwel onmogelijkheden van de nieuwe maatschappelijke democratie. PinkRoccade Local Government neemt het initiatief om nieuw beleid met meerwaarde voor de gemeenschap mogelijk te maken. De opgedane inzichten delen wij graag met u met deze whitepaper Van regiegemeente naar faciliterende gemeente. Bent u geïnteresseerd in deelname aan onze werksessies, neem dan contact op met Fred Doeleman of Chris Holman (zie hun gegevens op de achtezijde van dit whitepaper).

22 PinkRoccade Local Government

Youâ&#x20AC;&#x2122;re either part of the problem or part of the solution Geld besparen door uitbesteding van bedrijfsprocessen is een belangrijk, actueel onderwerp. Gemeenten kunnen als kernorganisatie de regie voeren over specifieke dienstverlening en daar flink mee bezuinigen. Op lokaal niveau neemt men de beslissing welke taken men zelf wil uitvoeren, en welke worden uitbesteed aan bedrijven. Ook dat laatste kan winst opleveren, of beter gezegd: waarde. De faciliterende gemeente gaat de burger namelijk voorzien van optimale dienstverlening. Zo maken we van een probleem een voordeel. De omgeving waarin lokale overheden actief zijn, is de afgelopen 30 jaar sterk veranderd. Digitalisering, self service en de burger als klant hebben vergaande gevolgen voor de bedrijfsinrichting en dienstverlening van lokale overheden. PinkRoccade Local Government levert passende oplossingen voor diverse beleidsterreinen.

WHITEPAPER VAN REGIEGEMEENTE NAAR FACILITERENDE GEMEENTE 23

PinkRoccade Local Government Flight Forum 159 | 5657 DD Eindhoven Postbus 57010 | 5605 AA Eindhoven T +31 (0)40 207 4900 www.pinkroccadelocalgovernment.nl Contactpersonen Fred Doeleman Programmadirecteur T +31 (0)765487500 M +31 (0)627068208 fred.doeleman@pinkroccade.nl Chris Holman Manager Gemeenteadvies T +31 (0)40 207 4900 M +31 (0)6 5063 2949 chris.holman@pinkroccade.nl

PinkRoccade Local Government is onderdeel van Total Specific Solutions, een toonaangevende onderneming voor business solutions, bestaande uit specialistische werkmaatschappijen voor een aantal marktsectoren. In de publieke sector levert TSS-onderneming PinkRoccade Local Government al meer dan 30 jaar bedrijfssoftware en diensten aan lokale overheden. De helft van de Nederlandse gemeenten en tal van waterschappen en provincies maken succesvol gebruik van onze oplossingen. Dat verbetert de uitvoering van wettelijke taken en optimaliseert de bedrijfsvoering. Het resultaat is een efficiënte, snelle en gestroomlijnde dienstverlening voor burgers en bedrijven. PinkRoccade Local Government onderzoekt bestuurlijke vernieuwing bij de lokale overheid in Nederland en publiceert een serie whitepapers over de resultaten. Deze uitgave focust op de samenwerking tussen publieke en private partijen als solide fundament onder onze samenleving. Het bevat een schetsmatige blauwdruk voor de transitie naar een duurzame gemeenschap. Niet de regie (instituties) staat daarbij centraal, maar juist het faciliteren van de eindgebruikers (burgers) zelf. Zo staat PinkRoccade Local Government voor specifieke maatwerkoplossingen met als perspectief de klant van de klant. ‘Burgers moeten zich burgers gaan voelen, geen belastingbetalers die verwachten dat de overheid alles oplost. De overheid moet ruimte bieden voor initiatief.’ Jim Diers, burgemeester Seattle ‘Je moet een fors diploma boekhouden hebben om de overheid te kunnen begrijpen.’ Alex Brenninkmeijer, Nationale Ombudsman ‘Een burgemeester weet dat als hij niet handelt naar het lokale belang, hij dat meteen te horen krijgt van de inwoners van zijn stad.’ Benjamin Barber, professor politicologie en publicist

Bronnen – Volkskrant, diverse artikelen 2012 en 2013 – Benjamin Barber, www.benjaminbarber.org – Michael Treacy en Fred Wiersema, boek 2010: De discipline van marktleiders – Total Specific Solutions, whitepaper 2012: De ontplooiingsperiode: een nieuw ICT tijdperk