trajectum #2 | 28 11 2017
|
www.trajectum.hu.nl
|
magazine voor Hogeschool Utrecht
geluk Win een lu over nach xe tin vijfsterre g in nhotel
Grand Ho t K a re l V e l
Welk cijfer geeft de student zijn leven • HU langs de meetlat • Geluksprofessor Ap Dijksterhuis • Betaalde liefde • Lees je Ikigai • Happy online
meer op
pagina
44
INHOUD 09-42 12
16
28
INTERVIEW
ONDERZOEK
ACHTERGROND
GELUKSPROFESSOR
7,3
LANGS DE MEETLAT
Dat cijfer geeft de HU-student
Autonomie, professionalisering en
Ap Dijksterhuis over geluk als
aan zijn leven
sociale veiligheid: de voorwaarden
fenomeen
2
TRAJECTUM#2 28112017
voor een gelukkige werknemer
Bij dit nummer Geef elke dag een cijfer, zegt de Nijmeegse geluksprofessor Ap Dijksterhuis in een interview met Trajectum. Laat je niet gijzelen door je innerlijke ‘muppet’, kies voor een actief leven in plaats van doelloos gelummel. De hoogleraar schreef er een boek over, maar daarmee is hij niet de enige. De markt van welzijn en geluk is een goed verdienmodel geworden. We werden nieuwsgierig naar die markt: wat brengt het de mens, is geluk maakbaar? Want dat wil de westerse mens graag: een maakbare wereld. In dit nummer dus veel aandacht voor geluk. De wetenschapper vertelt over de (on)haalbaarheid van een happy life, we onderzochten
in samenwerking met het PubLab welk cijfer de HU-student zijn leven geeft en waar dat cijfer van afhankelijk is. Overal in het land werken happiness officers om burgers en werknemers gelukkiger te maken. Bij de HU is nog niet zo iemand benoemd. Is dat wenselijk en wat zijn de voorwaarden voor het slagen van de missie van zo’n officer. En wat we tegenkwamen, is dat geluk vooral in kleine dingen zit. Dingen die betekenis geven aan het leven van mensen. Het koor op maandagavond, een strandwandeling of losgaan op je drumstel. Daar heb je geen geluksboek voor nodig. |
04 IN BEELD 06 OPMERKELIJK 08 COLUMN 22 BEELDREPO
32
38
ACHTERGROND
ACHTERGROND
ONLINE GELUK
BETAALDE LIEFDE
Iedereen cool en succesvol
Wetenschapper en gigolo over onderzoek, taboes en Men's Health
36 MUST READS 44 WINACTIES 45 UITTIPS 48 STUDENT STYLE
IEDERE DAG VERS trajectum.hu.nl twitter.com/trajectum facebook.com/trajectum
28112017 TRAJECTUM#2
3
SWAPPEN Heeft de hogeschool een corporate fiets aan eerstejaars verstrekt, vroegen we ons af. Ineens plopten ze massaal op in het straatbeeld, na de zomervakantie: zo’n 3000 Utrechtse studenten rijden op een omafiets met blauw voorwiel en rood frame, de kleuren van het HU-logo. Bij nadere inspectie bleek het om de zogeheten swapfiets te gaan. Het blauwe wiel is standaard, maar het frame is in diverse kleuren te krijgen. Voor 12 euro per maand is ie van jou, 144 euro per jaar. Nooit meer gedoe met een lekke band of ander ongemak, is de slogan van de swapjongens. Als ie kapot is of gejat, krijg je een nieuwe. Je zou nooit meer anders willen. |
4
TRAJECTUM#2 28112017
28112017 TRAJECTUM#2
5
OPMERKELIJK QUOTE
8905
‘Als je in het park zit, heb je weleens zin in een biertje of een zak friet. Tot nu toe was dat amper mogelijk.’ Zegt lijsttrekker Tim Homan van de fractie Student & Starter in de Utrechtse gemeenteraad. De motie ‘Pils in het park’ werd aangenomen waardoor er meer mogelijkheden komen voor bierkramen en foodtrucks in Utrechtse parken.
euro boete inde studentenhuisvester SSH van studenten die hun kamer illegaal via Airbnb verhuurden. Die opbrengst gaat naar juridisch advies aan studenten die het slachtoffer zijn van uitbuiting door hun huisbaas. De SSH verhuurt kamers in onder meer Utrecht, Groningen, Maastricht en Rotterdam en waarschuwde afgelopen zomer dat ze streng ging optreden tegen illegale onderverhuur.
RECENSIE
VIER VERHALEN VAN VLUCHTELINGSTUDENTEN Schrijver Ernest van der Kwast - vooral bekend van het hilarische verhaal over zijn moeder in Mama Tandoori uit 2010 - tekent in Jouw toekomst is mijn toekomst de verhalen op van vier vluchtelingstudenten: Omar Hammad uit Irak, Heba Alibrahim en Mohamad Baghdadi uit Syrië en Pouya uit Iran. De vier vertellen over hun jeugd, hun ouders, het conflictgebied, hun vlucht, aankomst in Nederland en over hun (on)mogelijke toekomst in Nederland. Het zijn vier intelligente jongeren. Ondanks hun tegenspoed halen ze de hoogste cijfers, slaan klassen over, halen drie jaar vwo in één jaar, etc. Met steun van het UAF,
6
TRAJECTUM#2 28112017
het fonds voor vluchtelingstudenten kunnen ze studeren of hebben ze dat gedaan. Het zijn kinderen van ouders die succesvol waren in hun eigen land. De vader van Heba was KNO-arts in Syrië. Hier mag hij zijn beroep niet meer uitoefenen, omdat zijn diploma’s niet geldig zijn. In Syrië was hij een arts die zijn patiënten graag aan het lachten maakte. Nu heeft hij zelf moeite met lachen. Alle hoop is op Heba gevestigd, haar toekomst is zijn toekomst. Wat opvalt is vooral het leed onder de ouders. In hun eigen land succesvol, hier zijn ze niemand. Vandaar de hoge verwachtingen van hun kinderen.
Zo is de Iraakse Omar nu derdejaars geneeskunde en wil graag chirurg worden. Fouya heeft een master Business Administration en is consultant. Zijn vader hield het in ons land niet langer uit en is vertrokken. Niemand weet waar hij is. Ook al kennen we de vluchtelingverhalen inmiddels, ze ontroeren nog steeds, geven een bredere kijk op het leed van mensen in conflictgebieden en overtuigen van de urgentie dat we mensen kansen moeten geven. Ernest van der Kwast heeft de persoonlijke verhalen thematisch verwerkt en er heel mooie persoonlijke documentjes van gemaakt. |
Ernest van der Kwast – Jouw toekomst is mijn toekomst. Uitgeverij De Bezige Bij, 7,99 euro
WEEK VAN HET NACHTKASTJE Het is al weer de zesde editie en inmiddels een traditie: de week van het nachtkastje: zo'n 20 studenten werken in deze week aan een product van hun droom. Koran Dasoar uit Londen 'breit' zijn trui van mos.
5 manieren om de ov-spits tegen te gaan
GESPOT
(zonder massaal in de auto te springen) Om de grote toeloop van studenten in treinen en bussen te beperken, nemen hogescholen en universiteiten drastische maatregelen. Een greep. 1 Verschillende aanvangstijden colleges Even simpel als doeltreffend. Volgend studiejaar starten colleges bij de Radboud Universiteit om 8.30 uur (nu 8.45 uur). Het bestuur van de Hogeschool Arnhem Nijmegen overweegt de lessen om 9.00 uur te starten (nu ook 8.45 uur). 2 Gratis reizen buiten de ochtendspits Het kan in Groningen. Niet door iedereen, maar zo’n vijfhonderd studenten mogen bij wijze van proef dit studiejaar gratis reizen als ze de ochtendspits op werkdagen mijden. Wie toch vroeg in de ochtend wil sporen, krijgt veertig procent korting. 3 Onderwijs in de avonduren Niet stipt om vijf uur stoppen met onderwijs maar doorgaan tot zeven uur. De HU heeft
dit in samenspraak met de Provincie Utrecht ingevoerd. Niet alleen om het openbaar vervoer te ontlasten, maar ook om de beperkte ruimte beter te benutten na de verbouwingen. 4 Les tijdens de vakanties Waarom niet, in deze tijd van 24/7? In het convenant met de provincie zou de HU bekijken of de colleges door kunnen gaan tijdens de herfst-, voorjaars-, mei- en zomervakanties. Daar is nog niet veel van te merken: in de ‘onderwijsluwe periodes’ kun je in de HU-gebouwen een kanon afschieten. 5 Invoeren blended learning De Open Universiteit doet het al jaren en de HU timmert ermee aan de weg: met blended learning doen studenten een flink deel van de studie thuis. Zo kun je online een hoorcollege volgen en hoef je het bed niet eens uit. Als dit nog breder wordt ingevoerd, kan de rust terugkeren in trein en bus.
Laurens de Graaf Benoemd: tot burgemeester van Lopik Met ingang van: 10 november. Was daarvoor: lector 'Organiseren van verandering in het publieke domein' aan de HU Politieke partij: CDA Weetje: behaalde in 1997 in één jaar de propedeuse Management, Economie en Recht aan de HU en stapte over naar een universitaire studie. Kwam in mei 2016 terug aan de HU als lector, ditmaal voor iets meer dan een jaar. |
28112017 TRAJECTUM#2
7
COLUMN REINT JAN RENES, LECTOR CROSSMEDIALE COMMUNICATIE IN HET PUBLIEKE DOMEIN
Je weet toch... Weet jij hoe een fiets werkt? De kans is groot dat je geneigd bent te denken van wel. Iets met pedalen, een ketting en een stuur. Been there, done that. Maar een studie van de psycholoog Lawson suggereert anders. Lawson vroeg mensen om een fiets te tekenen. Vrijwel iedereen maakte er een potje van, ook mensen die dagelijks op een fiets zaten. Voordat jij nu denkt ‘wat een sukkels’: pak nu een stift en teken zelf een fiets. Valt best tegen, niet? Of leg eens uit aan iemand hoe de wc werkt waar je iedere dag op zit. Ook best lastig, toch? Deze vooringenomenheid – dat we denken de dagelijkse dingen om ons heen te snappen, veel beter dan we feitelijk doen – wordt de illusion of explanatory depth genoemd. Deze overmoedige vooringenomenheid neemt nog ernstiger vormen aan wanneer we zaken om ons heen zonder feitenkennis gaan verklaren. We leggen dolgraag uit aan anderen hoe het allemaal precies zit. Verklaringen hebben echter verschillende dieptelagen. Je weet misschien dat een fietsketting aan de pedalen vastzit (een vrij oppervlakkige verklaring voor hoe een fiets werkt), maar de kans is groot dat je bijvoorbeeld niet weet hoe een fiets van versnelling wisselt (een diepere verklaring) of hoe een rem werkt. Iets herkennen of beschrijven is fundamenteel anders dan het daadwerkelijk begrijpen en kunnen verklaren hoe het werkt. Niet voor niets brengen we onze fiets naar de fietsenmaker als er iets serieus stuk is. We zien deze overmoedigheid overal om ons heen. Of het nu gaat om de afschaffing van de dividendbelasting, de #metoo-discussie of het jaarlijkse zwartepietendebat: zonder dat we ons er echt in verdiepen, weten we precies hoe het zit. Immers, we betalen zelf ook belasting, zijn zelf ook een man/vrouw en vieren al jarenlang Sinterklaas. We weten dus waar we over praten. Helaas is dit precies de reden dat we geen steek verder komen. We hebben veel meer nieuwsgierige fietsenmakers nodig die met gedetailleerde kennis naar lastige vraagstukken kijken. Professionals die niet alleen weten dat een fiets pedalen heeft, maar ook weten hoe een fietsversnelling werkt. |
8
TRAJECTUM#2 28112017
SPECIAL
32
PAGINA'S GELUK
28112017 TRAJECTUM#2
9
‘cause we’re
happy We willen allemaal gelukkig zijn. De markt voor geluk is booming en een goed verdienmodel. Voor elk geluk bestaat een cursus. Een happinessmarkt met een ruim assortiment. Voor Trajectum aanleiding om ons schijnbaar maakbare geluk eens nader te onderzoeken. Want wie niet gelukkig is, is een loser. DOOR JANNY RUARDY
10
TRAJECTUM#2 28112017
N
ederlandse jongeren behoren tot een van de gelukkigste ter wereld, blijkt uit onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) uit 2015. Ze zijn tevreden over hun psychische gezondheid, hun uiterlijk, vriendenkring, de opleiding of het werk dat ze hebben, hun financiële situatie en hun woonsituatie. Ze beoordelen hun leven positief. Hoger opgeleiden zijn vaker gelukkiger en tevreden dan lager opgeleiden. We wonen al lang niet meer in pauperparadijzen, krijgen een uitkering als je niet in je eigen onderhoud kunt voorzien, iedereen kan studeren, als je ziek bent kun je naar de dokter. Als je niet lekker in je vel zit, is er een hele batterij aan hulpverleners om je weer happy te laten voelen. Er is veel aandacht voor geluk. Eind september organiseerde het magazine Happiness een gelijknamig driedaags festival. Allerlei goeroes op dit gebied waren uitgenodigd voor een praatje of een workshop. De maand van de geschiedenis in oktober stond in het teken van geluk in historisch perspectief… en dan komt Trajectum in november met een nummer over gelukkige studenten en een gelukkige organisatie. De moderne westerse mens denkt dat zijn geluk maakbaar is. Geluk is ook een verdienmodel. Je kunt terecht bij geluksambassadeur Leo Borman voor een peptalk. Geluksprofessor Patrick van Hees zoekt het vooral in de innerlijke houding, chief happinessofficer Arnand Collery helpt je bij gelukkig zijn op je werk.
De Erasmusuniversiteit heeft een geluksonderzoeksinstituut. In internationaal perspectief vullen ze een database met gegevens over het welbevinden van de mens. Speciaal voor ambtenaren verzorgen ze hier bijvoorbeeld een masterclass ‘Sturen op geluk in het publieke domein’. Want ook de overheid ziet het als haar taak om het geluk van burgers te vergroten. De gemeentes Schagen en Almelo hebben een geluksambtenaar in dienst. Wie in Almelo weinig geld heeft, kan van de gemeente eenmalig een bedrag (geluksbudget) krijgen om iets te kopen wat je gelukkig maakt. Maar geluk blijkt voor een groot deel genetisch bepaald te zijn, blijkt uit onderzoek van onder meer biologisch psycholoog Meike Bartels. Het verschil tussen mensen in ‘geluksgevoel’ is voor veertig procent bepaald door verschil in genetische aanleg. Waar Bartels direct aan toevoegt, dat dat niet wil zeggen, dat iedereen met een zogeheten geluksgenotype dan ook daadwerkelijk gelukkig wordt. De omgeving is ook van invloed. Mensen kiezen toch een omgeving waarin ze zich lekker voelen. Voor de een de golfcourse met caddy, voor de ander op de tribune bij de stedelijke FC. Geluk kan in een stofje zitten. Hormonen die vrijkomen als je verliefd bent, dat lekkere gevoel na een uurtje hardlopen. Daar hoef je geen geluksprofessor bij te halen. Dat geluk krijg je vanzelf. De openlijke hang naar geluk is een typisch westers verschijnsel sinds de welvaartsstaat zijn intrede deed. Wie wil niet dat Zwitserle-
vengevoel? We kunnen in ons land zoveel, dat we niet meer weten wat we moeten kiezen en krijgen daar dan weer keuzestress van. Een kritisch geluid over onze jacht naar geluk, komt van de Amerikaanse psycholoog Emily Esfahani. Zij vindt dat de westerse cultuur geobsedeerd is door geluk. In haar boek De kracht van betekenis, schrijft ze dat je geluk niet kunt afdwingen. Een gelukkig leven associëren mensen vaak met een gemakkelijk leven, weinig stress, geen zorgen. Maar als je betekenis zoekt in je bestaan in plaats van geluk, maak je je leven een stuk zinvoller. Geluk is hoogstens een bijproduct van een zinvol leven. Tegenwoordig vinden we al snel dat we ergens recht op hebben. En als je ergens recht op hebt, is het maakbaar. Maar kun je geluk afdwingen? En als je dat gevoel niet krijgt, kun je het dan iemand anders kwalijk nemen? Komen daar die witte boze mannen uit voort? Misschien moeten we stoppen met het hypen van gelukkig moeten zijn. Dat scheelt al een hoop stress. |
28112017 TRAJECTUM#2
11
GELUKSPROFESSOR
AP DIJK STER HUIS 12
TRAJECTUM#2 28112017
Hij bestudeert geluk als wetenschappelijk fenomeen. Dat leidt tot nuchtere regels om gelukkiger te worden. Maar ook: laat mensen zelf beslissen. Want autonomie draagt bij aan geluk. Of het nou gaat om studiekeuze of om het werken in een bureaucratie. 'Stap één is domweg regels afschaffen die niet nodig zijn.' DOOR MARC JANSSEN
O
p een donkere en regenachtige maandag neemt 'geluksprofessor' Ap Dijksterhuis een slok automatenkoffie uit zijn zelf meegenomen mok en gaat zitten aan de tafel op zijn werkkamer, in een hoek van de negende verdieping van het Spinozagebouw op de campus van de Radboud Universiteit. Het potentiële uitzicht is verdwenen in de mist. Welk cijfer geef je deze dag? 'Oh, dat doe ik niet meer zo bewust. Ik heb het een tijd gedaan, elke dag een punt geven. Maar ik ben gewoon heel gelukkig. Dus dan wordt het een beetje saai, elke dag jezelf een 9 geven. En van regen of mist heb ik niet zo’n last.' Dijksterhuis geeft in zijn boek Op naar geluk, dat in 2015 verscheen, veel tips over hoe je gelukkiger kunt worden. Zoals: geef elke dag een punt, beschrijf dagelijks drie dingen die goed gingen, laat je niet gijzelen door je innerlijke 'muppet' en kies voor actieve en serieuze vrijetijdsbesteding in plaats van doelloos gelummel. Maar het is niet het zoveelste zelfhulpboek. Het populairwetenschappelijke verhaal van hem graaft een stuk dieper. Zoals Dijksterhuis het zelf omschrijft: 'Mijn insteek was om alleen te schrijven over wat wetenschappelijk bewezen is. En om oosterse en westerse tradities bij elkaar te brengen. Want je hebt veel boeddhistisch geïnspireerde boeken en ook wel wat vanuit de westerse wetenschap, maar nauwelijks boeken die deze twee combineren. Dat heb ik gedaan.' De huidige Boeken Top 10 staat vol publicaties over geluk. Lees je die allemaal? 'Niet meer. Voordat ik Op naar geluk schreef, heb ik tientallen van dat soort boeken gelezen. Ik houd het nu bij wetenschappelijke artikelen over geluk. Maar als ik twee aanraders moet noemen, kies ik voor de Happiness
Hypothesis van Jonathan Haidt en Stumbling on happiness van Daniel Gilbert. Die zijn allebei ruim tien jaar oud. Eigenlijk verouderd, maar nog steeds goed.' In je eigen boek zeg je vrij weinig over opleidingsniveau. Er staat wel een statistiekje dat het een klein beetje positief bijdraagt, maar veel meer ook niet. 'Het zijn correlaties en correlaties met geluk zijn eigenlijk nooit heel sterk. Het aantal vrienden dat je hebt, speelt een grotere rol dan de opleiding die je hebt gehad. En opleidingsniveau hangt samen met geluk, maar intelligentie ook en die dingen hangen weer met elkaar samen.' Maar 1-op-1: hoe intelligenter hoe gelukkiger, dat werkt zo niet? 'Precies. Maar je moet het ook niet omdraaien en zeggen: opleiding is niet belangrijk dus laat maar zitten. Blijf mensen gewoon opleiden, dan lever je wel degelijk een bijdrage aan geluk.' Moet het vak gelukskunde een plaats in het onderwijs krijgen? 'Ja, de wetenschap weet waar mensen wel of niet gelukkig van worden, in elk geval is er veel kennis. En het onderwijs doet daar weinig mee. Het wordt meer - we hebben nu bijvoorbeeld een cursus geluk hier op de Radboud
➤
28112017 TRAJECTUM#2
13
Universiteit - maar het kan beter. Want waarom zou je mensen niet vertellen waar ze gelukkig van worden? Toen het georganiseerde onderwijs 2500 jaar geleden in Griekenland begon, ging het eigenlijk daarover: hoe moet je je leven leiden om zo gelukkig mogelijk te worden? Nu leren we mensen wiskunde en talen en dat is belangrijk. Maar je zou mensen kunnen onderwijzen in geluk, op middelbare scholen, hogescholen, universiteiten en misschien ook op basisscholen.' Hoe ziet het vak gelukskunde er uit? 'Het is een combinatie van filosofie, psychologie, sociologie, economie, neuropsychologie. Er komt van alles bij elkaar. Het gaat om de achtergrond: waar worden mensen nou gelukkig van? En iets over de geschiedenis: hoe dachten de oude Grieken erover, hoe dacht Boeddha erover en wat is er daarna allemaal gebeurd? Maar ook heel praktisch: wat doe je met geld dat je over hebt? Nou ja, dat is voor studenten nog wat minder relevant. Maar wat doe je met tijd, hoe deel je dat in zodat je gelukkiger wordt. We geven het vak bij ons aan zo'n honderd studenten, maar eigenlijk wil je het iedereen aanbieden. ' En zo'n vak is ook relevant voor iemand die wiskunde studeert? 'Jazeker. Het kan op alle niveaus en op bijna alle leeftijden. Waarom zou je niet mogen leren dat ervaringen meer bijdragen aan geluk dan spullen? En in de cursus besteden we ook tijd aan iets praktisch als mindfulness: hoe krijg je rust in je hoofd als je stress hebt?' Maar is mindfulness dan wetenschappelijk bewezen? 'Mindfulness en training daarin hebben een positief effect, dat is duidelijk. Maar we weten nog te weinig over de vraag voor wie het precies werkt. Is er een specifieke groep bij wie het helpt of juist niet helpt? Ik heb met Zenmeesters gepraat en die zeggen: iemand die heel gedeprimeerd is of nog deels in een psychose zit, daarmee moet je niet gaan mediteren, dan kan het erger worden. Zoiets zou ook voor mindfulness kunnen gelden, dat moet nog uitgezocht worden.' Mindfulness lijkt te helpen tegen stress. Daarvan lijken studenten de laatste jaren meer last te hebben. Klopt dat, is het erger dan vroeger? 'Dat weten we niet. Het wordt sinds kort gemeten hier op de universiteit. Dan zie je dat er best veel studenten druk en stress ervaren, dat ze minder gelukkig zijn dan we zouden willen. Maar het meten van geluk en stress doen we nog niet zo lang, dus we weten niet of het erger is. Als ik zelf naar mijn studietijd terugkijk, denk ik: we waren niet
14
TRAJECTUM#2 28112017
zo gestrest. Maar herinneringen van 25 jaar geleden zeggen niks. Ik weet wel dat mensen steeds minder keuzes kunnen maken, ze hebben minder autonomie. Dat geldt niet alleen voor studenten, maar ook voor medewerkers. Je ziet het overal in organisaties waar meer bureaucratie is, binnen het onderwijs en de zorg.' En zo gaat het gesprek onvermijdelijk van studenten naar medewerkers en naar de organisatie van tegenwoordig. En plopt de vraag op of het mogelijk is om gelukkig te worden in een bureaucratische organisatie. Dijksterhuis is ervan overtuigd dat het beter kan. En dat het ook noodzakelijk is. 'Organisaties bij de overheid, in de zorg en het onderwijs: ze moeten goed begrijpen dat het inperken van autonomie de kans op burn-out en andere klachten vergroot. Je raakt ook de mensen kwijt die je juist graag wilt hebben. De mensen met de grootste behoefte aan autonomie zijn vaak creatiever. En op een gegeven moment ben je die creatieve mensen allemaal kwijt, die hebben er geen zin meer in. Dat is een serieus probleem.' Zelf werkt hij als adviseur voor verschillende bedrijven en organisaties in de zoektocht naar meer autonomie en dus meer geluk. 'Je kunt veel doen', meent hij. 'Stap één is domweg regels afschaffen die niet nodig zijn, vergaderingen schrappen en mensen zelf de ruimte geven om werktijden en vakanties te regelen. De regeltjesgekte vormt het grootste probleem.' Toch even terug naar die studenten. Je geeft in je boek een voorbeeld over studiekeuze. Dat je je niet moet laten leiden door geld, en ook niet door externe motivatie van 'het moet van je ouders.' 'Ja, kies wat je leuk vindt. Het helpt ook om na te denken over een later beroep. Probeer je eens voor te stellen wat je doet op een dag als je arts bent bijvoorbeeld. Maar het gaat vooral om de vraag: vind ik het een leuk vak?' Dat is lastig als je 17 bent. Zeker als je een vak niet hebt gehad op de middelbare school. Zoals met jouw vak, de psychologie. 'Inderdaad, vanuit dat idee hebben Madelijn Strick en ik een boek geschreven over psychologie voor kinderen van een jaar of 10, 11. Het heet Tussen je oren. Psychologie is
'Mensen kunnen steeds minder keuzes maken, ze hebben minder autonomie'.
In het kort
inmiddels de grootste opleiding in Nederland, groter dan Rechten, maar het krijgt nooit aandacht op de middelbare school. Je hebt wel scheikunde en aardrijkskunde, dus waarom niet psychologie. Dat is best gek. ' Ik hoorde dat je eigen studiekeuze niet zo'n bewust proces is geweest. Iets met een dobbelsteen? 'Ja, samen met een vriend. Als ik drie zou gooien, dan was ik economie gaan doen. Maar het was 6 dus werd het psychologie. Gelukkig had ik het er al snel naar mijn zin. En als er echt iets heel ergs was uitgekomen, had ik nog wel een keertje gegooid. Denk ik.' |
Ap Dijksterhuis (1968) is hoogleraar, ondernemer, spreker en schrijver.  Hij ging in 1988 psychologie studeren aan de Radboud Universiteit in Nijmegen en promoveerde daar in 1996 cum laude. Hij richtte zijn onderzoek enige tijd op 'het onbewuste' en schreef daar het populairwetenschappelijke boek Het slimme onbewuste over. Daarvan werden meer dan 100.000 exemplaren verkocht. Sinds een jaar of zeven richt hij zijn onderzoek op geluk, wat in 2015 uitmondde in de bestseller Op naar geluk. Ook schreef hij de boeken Wie (niet) reist, is gek; Tussen je oren (voor kinderen) en De merkwaardige psychologie van een wijndrinker. Dijksterhuis is hoofd van de afdeling Sociale psychologie aan de Radboud Universiteit, eigenaar van bierbrouwerij Karakter en founding partner van adviesbureau D&B.
28112017 TRAJECTUM#2
15
Trajectum-onderzoek:
7,3
De HU-student geeft een 7,3 aan zijn leven Saffira Dorand (25) vijfdejaars Sociaal Pedagogische Hulpverlening
16
TRAJECTUM#2 28112017
‘Ik geef mijn leven een 8. Ik ben bijna klaar met studeren en heb een idee over wat ik met mijn leven wil doen. Na mijn studie wil ik een project voor jongeren starten op Curaçao, mijn geboorteland. Dat gaat over de geschiedenis van het land. Ik wil het in een modern, creatief en interactief jasje steken. Echt concrete plannen heb ik nog niet, want ik moet me nog verdiepen in de geschiedenis, contacten opdoen, media benaderen en materiaal en sponsoren zoeken. Eerst moet ik mijn studie afmaken.’ Dat laatste is meteen de reden dat Saffira haar leven ‘maar’ een 8 geeft. ‘Elke keer als ik bijna klaar ben, haal ik iets niet of gebeurt er iets waardoor ik toch vertraging oploop.’
De Curaçaose is verder heel tevreden over zichzelf. ‘Maar wat me vooral gelukkig maakt, is dat ik een reden heb om te leven. Overal waar ik kom, wil ik een verschil maken en anderen inspireren. Ik word wel blij van een nieuwe ring of nieuwe kleren. Als vrouw word je aangetrokken tot waardevolle dingen.’ Geluk is maakbaar, vindt Saffira. ‘Je hebt zelf veel invloed op dingen die je wil bereiken. Als iets niet lukt, blijf je het proberen. Je kan zelf kiezen hoe je op dingen reageert of met tegenslag omgaat. Je hebt de regie in handen.’ |
Hoe gelukkig is de student aan Hogeschool Utrecht? Er is een eenvoudige manier om erachter te komen: we vragen het ze gewoon… DOOR MARC JANSSEN EN TERENCE GARNIER
W
e stuurden onze enquêteurs op pad met een eenvoudige vragenlijst. Over hun opleiding, huisvesting, gezondheid, geld, vriendschappen en relaties. Aan het eind van de vragenlijst stelden we de beslissende vraag: hoe gelukkig ben je, op een schaal van 10. De uitkomst: de HU-student geeft zichzelf een 7,3. Zo’n gemiddelde zegt niet alles. Het is goed te bedenken dat bijna de helft zichzelf een 8 of hoger geeft. Niet slecht, dachten wij zo. Daar staat tegenover dat 22 procent niet hoger scoort dan een 6, waarvan ongeveer de helft zelfs een onvoldoende. Kort-door-de-bocht-conclusie: 10 procent van de HU-studenten is ongelukkig, de helft is gelukkig.
Puck Vlaanderen (18), eerstejaars Verpleegkunde ‘Momenteel geef ik mijn leven een 4. Mijn vader is ernstig ziek, want hij heeft een kwaadaardige hersentumor.’ Normaal gesproken zou ze haar leven een 8 geven. 'Ik ben gelukkig, doe wat ik leuk vind, mijn studie is leuk en ik roei sinds kort bij roeivereniging Orca, hier in Utrecht. Naast mijn zieke vader heb ik alles wat ik wil.’ Het allergrootste geluk vindt de Culemborgse tiener echter in haar paard Loes. 'Ik ben gek op dieren en een eigen paard was vroeger mijn absolute droom. Ik heb hem nu twee jaar en probeer hem elke dag te verzorgen, dat kan soms wel een uur duren. Ik moet nu moeite doen om er tijd voor te vinden.’
Belangrijkste: sociale relaties
Hoe kan dat nou? Waarom is de een gelukkiger dan de ander? We hoopten met een paar deelvragen meer zicht te krijgen op die vraag. We vroegen studenten hoe tevreden ze waren over de huidige financiële situatie en de verwachtingen over de toekomstige financiële situatie. Op dezelfde manier vroegen we naar hun woonsituatie, sociale leven, gezondheid en de tevredenheid over de opleiding. En we lieten dwarsverbanden leggen door de deskundigen.
Geld vindt Puck niet bepalend voor geluk. 'Ik heb altijd een baantje gehad: eerst een krantenwijk, nu in een kaaswinkel. Maar daar ga ik mee stoppen. Ik wil het liefst alles zelf betalen en niet steeds bij mijn ouders aankloppen.’ Dure make-up, kleding of sieraden? Het bezit van zulke dingen zou Puck niet gelukkiger maken. ‘Ik ben totaal niet materialistisch ingesteld.’
Daaruit komt één ding duidelijk naar voren: het sociale leven is de belangrijkste factor. Studenten die (zeer) ontevreden zijn met hun sociale situatie geven hun leven gemiddeld een 4,6. (Zeer) tevreden studenten een 7,6. Dat is een fors verschil. Pas daarna (ongeveer de helft zo belangrijk) volgen de financiële situatie, woonsituatie en tevredenheid over de opleiding. Onze conclusie: vrienden ma➤ ken gelukkig, geld veel minder.
Uiterlijk is evenmin van belang. 'Ik ben er niet mee bezig, maar ik kan me voorstellen dat mensen met een minder leuk uiterlijk zich ongelukkig voelen.’ Ook met haar woonsituatie, nog thuis bij haar ouders in Culemborg, is Puck in haar nopjes. ‘Voorlopig blijf ik daar nog wel even. Dan kan ik mijn paard ook blijven zien.’ |
28112017 TRAJECTUM#2
17
‘Ik geef mijn leven een 7,5. Het loopt allemaal wel goed, er gebeuren geen gekke dingen. Dat is weleens anders geweest'. Niet meer dan een 7,5? Op dit moment is mijn studie heel stressvol, want ik ben aan het afstuderen. Een groot moment in mijn leven. En ik sport graag maar dat kan nu niet wegens een blessure.’
Luus van Mierlo (20), vierdejaars Communicatie
Bezig zijn, dat is Luus’ sleutel tot succes. ‘Ik móet dingen doen. Stilstand of uitstel? Dat maakt niet gelukkig.’ Daarom maakt Luus erg graag to-dolijstjes. ‘Dan kan je dingen afvinken en afstrepen. Heerlijk, daar word ik happy van.’ Op sociale media ziet Luus veel ‘schijngeluk’. ‘Ik zie dan zo’n happy fit girl op Instagram en dan denk ik: we weten echt wel dat je thuis chocola eet. En je ziet
veel foto’s van: kijk mij eens mooie reizen maken. Mensen die te happy doen, gooi ik eraf. Net als aandachtstrekkers.’
Ge
Geluk is slechts deels maakbaar, vindt Luus. ‘Je hebt geen invloed op het overlijden van iemand van wie je houdt. Maar ik vind wel dat mensen zich moeten realiseren dat zij geluk best veel in eigen hand hebben.’ Van vooroordelen moeten we af, vindt de communicatiestudente. ‘Als ik iemand zie lopen, heb ik in mijn hoofd al drie meningen over die persoon gevormd. Het feit dat mensen dat doen, geeft onzekerheid. We vinden het blijkbaar heel belangrijk wat anderen van ons vinden. Daarom kun je pas gelukkig zijn als je dat loslaat en jezelf accepteert.’ |
WELK CIJFER GEEFT DE HU-STUDENT ZIJN/HAA
NEDERLAND VS HU
9
7
10,9%
33,2%
Is een 7,3 nou een hoge of lage score? Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) houdt sinds 2015 een geluksmeter bij. Ook daar wordt gevraagd om het geluksgevoel in een cijfer uit te drukken. Uitkomst: gemiddeld geeft de Nederlander een 7,1. Een iets lager cijfer dus. Wel typeren minder mensen zich als 'ongelukkig': slechts 5 procent doet dat, terwijl in ons onderzoek liefst 10 procent op een onvoldoende uitkomt. Het lijkt erop dat studenten dus iets extremer scoren dan de gemiddelde Nederlander: ongelukkig zijn komt vaker voor, maar gelukkig zijn
1
0,3%
2
0,5%
ook.
3
1,6%
4
1,6% 18
TRAJECTUM#2 28112017
5
5,3%
6
10,9%
emiddeld
Andere opvallende zaken: mannen zijn significant gelukkiger dan vrouwen: een 7,5 tegenover 7. Mensen met een relatie lijken iets gelukkiger, al is er geen heel duidelijk verschil. En voor je geluk maakt het niet uit of je thuiswonend dan wel uitwonend bent. Valt er nog iets te zeggen over afzonderlijke opleidingen? Voor wat het waard is: het geluk is redelijk gelijkmatig verspreid over de HU. Bij Journalistiek en Communicatieopleidingen komt het gemiddelde uit op 7,2. Dat geldt ook voor opleidingen in de Gezondheidszorg, Social Work en Rechten. De technische opleidingen krikken het gemiddelde weer iets verder omhoog met een 7,4 en de economische opleidingen komen zelfs op een 7,5. De educatieve opleidingen zitten keurig op het gemiddelde van 7,3.
7,3
AR LEVEN:
10
4,0%
Daarnaast hielden we nog een kleine peiling naar de politieke voorkeur van HU-studenten. Daaruit komt D66 als grootste partij naar voren, GroenLinks eindigt op een tweede plaats en VVD op de derde plaats. Dat is in lijn met de verkiezingsuitslag voor de Tweede Kamer op stembureau Padualaan, afgelopen maart. Alleen het Forum voor Democratie is aan een opmars bezig: het is nu de vierde partij onder de geënquêteerden, nog voor de Partij voor de Dieren. Overigens lijkt het erop dat de VVD-stemmer bovengemiddeld gelukkig is. Met de kanttekening dat het verschil klein is en de steekproef te beperkt voor harde uitspraken over dit onderdeel.
Tot slot
Als we alles bij elkaar optellen, is de VVD-stemmende, mannelijke economiestudent met een relatie de meest gelukkige student van de HU. Maar het zijn toch vooral de sociale relaties die het geluk bepalen. Ons advies: maak vrienden en geniet ervan. |
8
31,8%
Max Makkink (20), eerstejaars Werktuigbouwkunde ‘Ik geef mijn leven een 9. Ik woon in een studentenhuis met negen jongens, zit in een leuk voetbalteam, zit bij een studentenvereniging en heb een heel druk, maar erg leuk leven met leuke mensen om me heen.’ Maar een 10 geven, dat gaat hem te ver. ‘Het kan altijd beter. Ik zou best honderd of tweehonderd euro per maand erbij willen hebben, maar ik heb geen tijd voor een bijbaan. En ik wil nog sportiever zijn door vaker te gaan hardlopen. Eigenlijk moet ik een paar kilo kwijtraken, maar ik hou enorm veel van eten. Vooral van sushi kan ik niet afblijven.’ Vorig jaar ging het een stuk minder met hem. ‘Ik zou m’n leven toen een 5 hebben gegeven. Ik deed een andere studie in Amsterdam, maar haalde die niet. Dat vond ik niet leuk tegenover mijn ouders.’ Maar als hij zich nu wat ongelukkig voelt, kan hij altijd nog ‘projectjes’ met zijn vader doen. ‘Zoals het sleutelen aan klassieke auto’s.’ De samenleving schetst een ideaalbeeld van een gelukkig iemand en er is druk om aan dat beeld te voldoen, vindt Max. Ook in zijn kringen komt dat voor. ‘Maar dat komt vooral uit die mensen zelf voort, denk ik. Geluk is misschien wel maakbaar, maar leg de lat niet te hoog voor jezelf.’ |
28112017 TRAJECTUM#2
19
BELANGRIJKSTE UITKOMSTEN huidige financien
HUIDIGE FINANCIËLE SITUATIE
Mark van den Bogaard (19) eerstejaars International Communication and Media ‘Ik geef mijn leven een 7. Het gaat nu beter met me na een lastige periode. Ik heb eerst een jaar Tourism Management in Amsterdam gedaan, maar daarmee ben ik gestopt. Na de havo zat ik er al doorheen en wilde eigenlijk een tussenjaar, maar ik ben toch gaan studeren. Ik bleek niet zo’n talenknobbel te hebben, haalde mijn Spaans niet en liet alles maar lopen.’ Mark last daarna alsnog een tussenjaar in, werkt in een restaurant en een magazijn en verblijft twee maanden op Bonaire. Terug in de schoolbanken is het wennen geblazen. ‘Daarom geef ik slechts een zeven. Ik moet echt wennen aan de studie. Vorig jaar werkte ik soms veertig uur per week, nu heb ik vijftien contacturen. In mijn vrije tijd probeer ik mezelf de druk op te leggen om wat aan mijn studie te doen, maar dat lukt nog niet erg goed.’ Tijdens het werken in het restaurant zag Mark zijn vrienden nauwelijks, wat zijn geluksgevoel negatief beïnvloedde. ‘Nu kan ik weer met ze uitgaan of airsoften.’ Airsoften, een soort paintball met exacte replica’s van echte wapens, is wat hij graag doet, naast het luisteren naar Ed Sheeran of Seal. ‘Dan staat we in een hal of bos met een man of 150 op elkaar te schieten. De laatste keer kwamen er zelfs vrienden uit Zweden of Friesland.’ |
20
TRAJECTUM#2 28112017
1,9%
12,8%
35,5%
43,7%
6,1%
Zeer ontevreden
Ontevreden
Deels ontevreden/ deels tevreden
Tevreden
Zeer tevreden
toekomstige financien
TOEKOMSTIGE FINANCIËLE SITUATIE 1,6%
4,8%
26,8%
56,5%
10,3%
Zeer ontevreden
Ontevreden
Deels ontevreden/ deels tevreden
Tevreden
Zeer tevreden
Gezondheid
GEZONDHEID 1,9%
4,5%
21,5%
56,5%
15,7%
Zeer ontevreden
Ontevreden
Deels ontevreden/ deels tevreden
Tevreden
Zeer tevreden
OP EEN RIJ opleiding
OPLEIDING 3,5%
6,9%
26,3%
51,1%
12,2%
VERANTWOORDING Voor dit onderzoek stelden we een vragenlijst samen, die grotendeels gebaseerd is op de geluksmeter van het CBS (zie www.cbs-geluksmeter.nl). We stuurden enquĂŞteurs op pad langs de HUZeer ontevreden
Deels Ontevreden ontevreden/ deels tevreden
Tevreden
Zeer tevreden
ten de enquĂŞte direct digitaal konden invullen. Het leverde 372 deelnemers
Sociale leven
op, waarvan 55 procent vrouw, 35 pro-
SOCIALE LEVEN 2,1%
gebouwen in De Uithof, waarbij studen-
cent eerstejaars en 61 procent thuiswo-
3,7%
20,7%
49,9%
23,6%
nend. De onderzoekers Amber Ronteltap en Jonas Moons van Publab analyseerden de gegevens. Op basis van de onderzoeksresultaten en analyses beschrijven we de belangrijkste onderzoeksuitkomsten in dit artikel.
Zeer ontevreden
Ontevreden
Deels ontevreden/ deels tevreden
Tevreden
Zeer tevreden
Woon
WOONSITUATIE 2,1%
6,4%
21,0%
46,7%
23,9%
Zeer ontevreden
Ontevreden
Deels ontevreden/ deels tevreden
Tevreden
Zeer tevreden
7,3
28112017 TRAJECTUM#2
21
FINEST
MOMENTS van vijf voorzitters
T E K S T: J A N N Y R U A R D Y FOTOGRAFIE: KEES RUTTEN
22
TRAJECTUM#2 28112017
Beethovens Ich liebe dich is zijn favoriet. Bariton Joost Ansems, voorzitter van de Hogeschoolraad, is sinds anderhalf jaar lid van het Culemborgs mannenkoor Oefening Baart Kunst. Op maandagavond repeteren de mannen in het zaaltje van de plaatselijke harmonie. In dit gezelschap is Joost (60) een jonkie. Ook weleens fijn. Ze oefenen voor een groot concert binnenkort: Culemborg bestaat 800 jaar. Joost heeft geen bijzondere stem, vindt ie, maar als je al die mannenstemmen bij elkaar hoort, klinkt het toch heel fijn. Na de repetitie is er de afterparty: ook zo’n geluksmomentje. Lekker met die kerels aan een tafel zitten onder genot van bier Ên mannenpraat. |
28112017 TRAJECTUM#2
23
Hij wil graag iets voor andere mensen betekenen. Om die reden kon je hem de afgelopen jaren vaak tegenkomen in medezeggenschapsraden. Ook was hij voorzitter van de studievereniging en zette daar een soort ‘huiswerkklas’ op. Chemiestudent Koen van den Helder (21) is dit jaar samen met Ilse Akkerman voorzitter van de Uranymus sportcommissie. Maar Koen wordt ook heel blij achter een drumstel. In zijn flat in Overvecht moet ie het helaas doen met een elektrisch kinderdrumstel, wel zo fijn voor de buren. Aan de muur hangen foto’s van Nirvana (groot fan van), de Stones (door z’n vader) en Doe Maar (door z’n moeder). Via muziek vertelt hij verhalen en uit hij zijn gevoelens. Binnenkort hoopt ie in Utrecht een bandje te formeren, lekker experimenteren met rockmuziek. |
24
TRAJECTUM#2 28112017
In het middeleeuwse centrum van Amersfoort ligt een prachtig oud klooster. In 1976 verlieten de zusters het pand. Nu wonen hier 106 studenten. Een van de bewoners is Noëlle Meis (20), derdejaars Pabo in Amersfoort en voorzitter van studentenvereniging STURA. In haar kamer hangen waslijntjes met polaroids: allemaal herinneringen aan New York, Yosemite, de laatste stagedag, een concertje met vriendinnen. Ze verheugt zich op haar aanstaande reis naar India, via Edukans gaat ze daar scholen bezoeken. Ze legt het allemaal vast met haar Instax-camera. En van die herinneringen wordt ze heel gelukkig. De camera was een keer in de aanbieding bij de HEMA. Haar droom is nog een keer een echte vintage Polaroid te bemachtigen, maar daar is moeilijk aan te komen. En als ze er één vindt, zijn ze vaak kapot. |
28112017 TRAJECTUM#2
25
In de zomer vind je Lisanne Grul (20), kersverse voorzitter van studievereniging Uranymus en tweedejaars Farmakunde als het even kan op het water. Samen met haar vader maakt ze lange zeiltochten op de Tintin, hun zeilboot. Twee jaar geleden nog wonnen ze samen de Small Ships Race, van IJmuiden naar Lowestoft. Vader en dochter zijn allebei kapitein op het schip. Dat gaat niet altijd goed, het kan af en toe behoorlijk stormen op de Tintin. Dat komt omdat ze verschillende visies hebben over varen. Haar vader is een selfmade zeiler en Lisanne volgde een opleiding als zeilinstructeur. Wie heeft er gelijk? Maar het knettert altijd respectvol. Als de storm is gaan liggen en vader en dochter op volle zee zitten met alleen water en lucht om zich heen, dan denkt Lisanne nergens meer aan en is ze intens gelukkig. |
26
TRAJECTUM#2 28112017
Hij kan soms vervuld raken van geluk als hij door de HU loopt en studenten en docenten met elkaar aan het werk ziet. Hoe betrokken en vol aandacht mensen dan met elkaar samen bezig zijn. Dat geluksgevoel vasthouden is niet eenvoudig, daarvoor gaat collegevoorzitter Jan Bogerd (55) naar zee. Het hoofd leegmaken in deze fysieke ruimte en leegte. Man, daar wordt hij gelukkig van. Het liefst op z’n favoriete stek: Schiermonnikoog. Samen met z’n vriendin door weer en wind lekker over het eiland struinen. En daarna een lekker sliptongetje eten bij hotel Van der Werff. Maar nu ze een camper hebben is een weekendje Castricum ook heel fijn. Lopen langs het strand, genieten van het uitzicht. Eindigend met een bokbiertje in de strandtent. Wat wil je nog meer? |
LANGS DE Organisaties zijn gebaat bij happy people: ze zijn gemotiveerder, productiever, coöperatiever, creatiever, minder snel ziek en ze zorgen voor een goede sfeer op de werkvloer. Maar hoever is de HU? Een check op drie onderdelen. DOOR GERARD RUTTEN
E
indelijk: geluk is niet alleen meer belangrijk voor het individu. Nee, geluk is tegenwoordig ook iets dat organisaties willen nastreven, zo juicht happiness-specialist Kim Cramer. ‘Tenminste, als je alle boeken, artikelen en TED Talks moet geloven die de laatste drie jaar over dit onderwerp zijn verschenen.’ En het streven naar 'de gelukkige organisatie' is niet alleen voorbehouden aan hippe startups of trendy bedrijven. Het lijkt ook doorgedrongen tot voorheen stoffige organisaties in de zorg en het onderwijs. Neem de Nijmeegse Radboud Universiteit: daar peilen ze via enquêtes het geluksgevoel bij medewerkers én studenten. Veel genoemd voorbeeld van een gelukkige organisatie: Buurtzorg Nederland, waar zelfsturing de belangrijkste managementvorm is. En Hogeschool Utrecht? Daar wordt het geluksstreven vooralsnog niet expliciet uitgedragen, maar zit het meer verstopt in aan-
28
TRAJECTUM#2 28112017
dacht voor andere zaken: vitaliteit, zelfsturende teams en professionalisering. Het zijn op zichzelf allemaal onderdelen die volgens de deskundigen bijdragen aan een gelukkige organisatie. Maar een overkoepelende visie daarop, of alleen al het benoemen van het streven, lijkt nog een brug te ver. Zo is de directeur van de HRM-dienst ook voorzitter van een groep die de professionele ruimte van teams de komende periode gaat implementeren. Maar hij wil hier nu niet met Trajectum over praten omdat hij niet voor de troepen uit wil lopen. Oftewel: men is ermee bezig, er zijn ontwikkelingen, maar in dit stadium is het nog te vroeg om er iets over te zeggen, daar komt zijn antwoord op neer. Het is een omineus antwoord, zo zal later blijken. Speciaal voor de HU legden we het geluk namelijk uiteen in drie zeer bepalende factoren daarvoor: autonomie, professionalisering en sociale veiligheid. Spoiler alert: ze zijn ermee bezig...
E M E E T L AT Autonomie ‘Medewerkers zijn te weinig solidair met elkaar'
Meetlatscore:
6,5
Na jaren van centralisatie, bureaucratisering en standaardisatie in het hoger onderwijs, lijkt er op sommige plaatsen een tegenbeweging op gang te komen. Zo experimenteert de HU met zelfsturende teams, waarbij een groep medewerkers in hoge mate zelf verantwoordelijk is voor het beleid en de uitvoering van het onderwijs. En officiële beleidsplannen van de HU reppen van meer professionele ruimte (zeg maar autonomie). Een goede zaak, vindt Joost Ansems, voorzitter van de Hogeschoolraad en zelf docent Organisatiekunde: ‘Docenten die voldoende autonomie ervaren, zijn eerder authentiek en bevlogen. Dat heeft meteen impact op de studenten.’ Maar om tot echte professionele ruimte te komen, zijn er nog wel een paar stappen te zetten. Zo zijn er op de eerste plaats de managers. Volgens Ansems komen veel daarvan uit professionele de tijd dat er teams en goede centralisintenties in officiële tisch gebeleidsplannen zijn stuurd een mooi begin. werd. 'Er is Maar van een een culcultuuromslag is tuuromslag nog op te weinig nodig',
meent hij. Want hij ziet dat de intenties er wel zijn, maar: 'Het management heeft ook zelf ideeën over wat goed zou zijn en legt dit dan op. Terwijl het management een voorbeeldfunctie heeft. Dit kan leiden tot wantrouwen, cynisme en onveiligheid.’ Daarnaast ontkomt een grote organisatie als de HU in deze tijden niet aan digitale systemen. Zie de invoering van Examupload voor toetsen, OnStage voor stages en ACO voor het aanleveren van onderwijsgegevens. Ansems merkt dat die systemen 'in hoge mate' uitgaan van standaardisatie. 'De medewerkers krijgen nauwelijks ruimte om op verzoek van gebruikers uitzonderingen te maken. Die systemen zijn op deze wijze heel dwingend.’ Maar is het dan allemaal de schuld van digitalisering en managers? Dat zou te makkelijk zijn. Want uiteindelijk zijn het ook de medewerkers zelf, die het moeten doen. ‘Medewerkers zijn te weinig solidair met elkaar', vindt Ansems. ‘Het blijft bij mopperen bij de koffiemachine. Maar als jij denkt dat dingen niet door de beugel kunnen, moet je de moed hebben om collega’s te vragen of zij dat ook vinden. Als een grote groep hier ook zo over blijkt te denken, dan kan een vertegenwoordiging dit bij het management aankaarten. Maar dan moet je elkaar wel steunen en beschermen.’ ➤
plekken sprake.
28112017 TRAJECTUM#2
29
Professio-
naliseren 'Op papier lijkt er voldoende ruimte te zijn'
Een cursus mindfulness, een bootcamp blended learning of een workshop grensoverschrijdend gedrag. Zomaar wat voorbeelden van cursussen die medewerkers via 'het ontwikkelportaal' kunnen volgen, geheel of gedeeltelijk door de hogeschool betaald. En dan biedt de HU door het jaar heen ook nog aandacht aan vitaliteit: van stoelmassages en smoothies maken tot trainingen in het omgaan met veranderingen. ‘Want werkplezier begint bij jouw eigen vitaliteit’, meldt husite.nl/vitaliteit. Een meerderheid van de medewerkers (65 procent) is tevreden over de ontwikkelingsmogelijkheden aan de HU. Daarnaast heeft 64 procent plannen om cursussen te volgen, blijkt uit het werkbelevingsonderzoek 2016. Toch krijgt het onderdeel ‘ontwikkelmogelijkheden’ van de medewerkers in het werkbelevingsonderzoek maar een mager zesje. ‘Dat cijfer zouden we wel wat hoger willen’, zegt Aart van Bruggen, directeur van het Expertisecentrum Docent HBO, waar scholingstrajecten worden geven voor didactische bekwaamheden. Maar hij
Meetlatscore:
6,5 30
TRAJECTUM#2 28112017
Een ruime voldoende voor het cursusaanbod, maar een half puntje eraf omdat de praktijk nog te weerbarstig is om iedereen eenvoudig mee te kunnen laten doen.
ziet dat er in de praktijk wat problemen zijn. Officieel moeten docenten namelijk vrijgeroosterd worden om de scholing te kunnen volgen, maar dat gebeurt niet altijd. Van Bruggen: ‘In evaluaties melden docenten dat ze te weinig uren krijgen om de scholing te volgen. Zij moeten vervangen worden door andere docenten en dat lukt vaak niet. Want er is werkdruk door bijvoorbeeld een zieke collega of het is lastig op een specifiek vakgebied een vervanger te vinden. Dan moeten ze het toch voor een deel in hun eigen tijd doen. Op papier lijkt er voldoende ruimte te zijn maar in de praktijk lang niet altijd.’ Dit kan beter als teamleiders en opleidingsmanagers scherp in de gaten houden dat er een mix van competenties aanwezig moet zijn in het team. ‘Niet iedereen hoeft een toetsexpert te zijn. Als je daar enkelen van in je team hebt, kunnen andere docenten zich bijvoorbeeld specialiseren in onderwijs ontwerpen of blended learning.’ Docenten zouden zich in het kader van hun ontwikkeling kunnen aansluiten bij de communities binnen de HU, oppert Van Bruggen. ‘Er zijn bijvoorbeeld groepen actief op het gebied van toetsen, internationalisering en honours. Daar wisselen docenten kennis uit en leren ze van elkaar. Ook kunnen ze bij het management aandacht vragen voor belangrijke onderwijsinhoudelijke thema’s. Ze staan dan inhoudelijk sterker in hun schoenen.’
Sociale
veiligheid ‘Mensen zijn terughoudend met het geven van hun mening’
En dan is er nog dat laatste punt, dat bepalend is voor geluk: sociale veiligheid. Dan gaat het ook over verbinding en het gevoel dat je mag zeggen wat je denkt. Niet onbelangrijk bij het bepalen van het geluksgevoel. En daar lijkt iets mis te gaan aan de HU. Kijk maar naar de werkbelevingsonderzoeken: ongeveer een derde van het personeel is tevreden over de sociale veiligheid aan de HU. In 2015 was dat 29 procent en in 2016 is dit gestegen naar 36 procent. Om het positief te zeggen: het gaat de goede kant op. En om nog wat positiviteit eraan toe te voegen: binnen teams is het vertrouwen in elkaar en de teamleider behoorlijk groot. Maar tegenover opleidingsmanagers en instituutsdirecteuren is er vooral meer wantrouwen. Is het dan toch weer de schuld van de managers? Deels wel, meent Jan Dijkstra, bestuurder van de Algemene Onderwijsbond (AOb) met het hbo in de portefeuille. ‘Ik krijg geregeld signalen dat mensen van de HU zich niet veilig voelen en terughoudend zijn met het geven van hun mening’, zegt hij. Waarbij het aloude probleem opsteekt dat sommige managers minder inhoudelijk deskundig
Totaal van de meetlatscore:
6,3
zijn of weinig affiniteit met het onderwijs hebben. Dijkstra: ‘Ik denk dat het college van bestuur probeert hiervoor oplossingen te vinden. Maar: vertrouwen komt te voet en gaat te paard. Maar kunnen medewerkers zelf iets doen tegen dat gevoel van sociale onveiligheid? Hier keert de opmerking van Ansems en deels ook van Van Bruggen terug: collega's moeten vooral samen optrekken. Dijkstra: ‘Als een collega zich kritisch uitlaat en die ideeën breed gedragen worden, dan moeten anderen hem steunen. Als je als groep opereert slaat dit niet terug op een individu. Dat kan zorgen voor een doorbraak. Er moet een gesprek ontstaan tussen leidinggevende en medewerkers waarin de problemen inhoudelijk worden besproken.’ |
Meetlatscore:
6-
Kijk naar de werkbelevingsonderzoeken en je ziet: op dit punt is er werk aan de winkel. Bij iedereen: leidinggevenden en medewerkers. Omdat het vertrouwen er wel is binnen teams en tussen collega's eindigt de score toch met een krappe voldoende.
Ter nuancering: we hebben niet alle factoren meegenomen. Ook werkdruk (die is hoog!) en bevlogenheid (moeilijk te meten) spelen een rol in een gelukkige organisatie. Maar globaal genomen kunnen we niet verder komen dan een kleine voldoende: de intenties om te werken aan een gelukkige organisatie zijn er wel, maar in de praktijk is het nog niet om te juichen. Het zal een kwestie van een lange adem zijn. 28112017 TRAJECTUM#2
31
‘Mensen willen de bevestiging dat ze cool zijn’
32
TRAJECTUM#2 28112017
Op sociale media lijkt iedereen een fantastisch leven te hebben. Maar pas op in die ‘opgepoetste’ wereld. ‘Vergelijken kan leiden tot slapeloosheid, angst, depressiviteit of een negatief zelfbeeld.’ TERENCE GARNIER
S
croll door je tijdlijn op Instagram of Facebook en de kans is groot dat je overladen wordt met vrolijke foto’s van hagelwitte stranden, dinertjes, cocktails, festivalkiekjes of andere triomfantelijkheden. Het regent hosannakreten en idyllische plaatjes. Iedereen lijkt maar wat gelukkig te zijn als je je op sociale media begeeft. Is dat nou echt zo?
Dat laatste is wat overdreven, vindt Lisa Sanders (21), vierdejaarsstudente Huidtherapie. ‘Vroeger, in het tijdperk van Hyves, was het nog de bedoeling om zoveel mogelijk likes en respect te krijgen. Nu ben ik nog wel blij als bepaalde personen mijn foto’s leuk vinden, maar dat zijn dan ➤ vooral oude vrienden die ik weinig meer spreek.
Positieve zelfpresentatie, noemt mediapsycholoog Mischa Coster het oppoetsfenomeen. ‘Het is een menselijke neiging. Als je bijvoorbeeld op een verjaardag gevraagd wordt hoe het met je gaat, ben je ook geneigd om te zeggen dat het goed gaat. Ook al is dat niet zo. En dan zijn sociale media ook nog eens veel meer gericht op kwantiteit. Het gaat om de aantallen hartjes en duimpjes.' Ondanks het nog vrij jonge bestaan van allerlei sociale platforms is het verband daarmee en met het gevoel van gelukkig zijn al tot in den treure onderzocht. De uitkomsten van die onderzoeken zijn erg verschillend. Volgens Deens onderzoek kunnen we beter stoppen met ‘goednieuwsshow’ Facebook, want de schepping van Mark Zuckerberg schetst een verkeerd beeld van de realiteit en de levens van anderen. Amerikaanse onderzoekers zeggen min of meer het tegenovergestelde: zij beweren dat het krijgen van een reactie op Facebook zelfs hetzelfde gelukzalige gevoel geeft als trouwen of een kind krijgen.
28112017 TRAJECTUM#2
33
In mijn tienerjaren was ik meer gevoelig voor likes op bijvoorbeeld Instagram. Ik zag het als waardering.’ Jongeren kunnen eraan onderdoor gaan, aan die drang naar duimpjes, vindt ze. ‘Populaire mensen met onwijs veel volgers krijgen veel likes. Als je die niet hebt, kan je best onzeker worden.’ Toch is een like een soort kick, meent de 22-jarige Guido Dirven. Hij zit in het eerste jaar van Built Environment. ‘Hoe onzekerder je bent, hoe meer je om een like geeft.’ De student heeft inmiddels wel door hoe het werkt op sociale media. ‘Je wil je zo goed mogelijk profileren naar de buitenwereld en post daarom alleen dingen waar je je goed bij voelt. Je kunt het gelijk aan duizend mensen laten zien. Mensen willen een bevestiging dat ze cool zijn.’
Kapsel
Het zorgt voor één grote online goednieuwsshow waar bijna niet tegenop te boksen valt. Het is het gevolg van onbewuste sociale vergelijking, zegt Coster. ‘Sociale relaties zijn heel belangrijk voor je geluk. Als je jezelf gaat spiegelen aan het sociale leven van anderen op sociale media, kan je minder gelukkig of zelfs depressiever worden. Soms leidt dat zelfs tot slapeloosheid, angst of een negatief zelfbeeld. Als je een foto van een nieuw kapsel online zet en binnen tien minuten geen tien likes hebt, kan je daar down van worden.' Een vergelijking met het echte leven is dan ook misplaatst. ‘Het beeld is niet nep, maar eenzijdig. Omdat er alleen maar positieve dingen worden geplaatst, is het appels met peren vergelijken.’ Aan het plaatsen van positieve dingen maakt ook Lisa Sanders, die vooral fan van Instagram en LinkedIn is, zich ‘schuldig’. ‘Je zet geen momenten online dat je boos of verdrietig bent. En mensen die alleen maar vakantiefoto’s plaatsen, zijn echt niet gelukkiger. Ik ben nu heel erg bezig met wat ik plaats. Ik probeer leuke dingen die ik meemaak op Instagram te delen. Geen selfies, maar foto’s met vrienden op feestjes of tijdens een 21-diner.’ Instagrammers laten liever zien hoe leuk hun leven is, merkt ook de 17-jarige Inge Evenhuis, die de opleiding tot wiskundedocent volgt. ‘Zelf heb ik niet echt de behoefte om dingen te delen. Ik wil anderen niet tot last zijn als ik iets behaald heb. Ik kijk vooral wat anderen plaatsen en dat zijn niet zo gauw negatieve dingen.’
34
TRAJECTUM#2 28112017
Date
Daarom zijn sociale media surrealistisch, vindt Dirven, die zich begeeft op Snapchat, Facebook en Instagram. ‘Ik stoor me weleens aan mensen die expres een surrealistisch beeld schetsen. Een mooie foto van New York laten zien mag, maar post geen foto’s van een Belgisch strand alsof je in Spanje zit. Hou het reëel.’ Toch is stoppen met sociale media geen optie voor hem. ‘Ik heb er weleens over nagedacht. Maar toch ben ik bang dat ik dingen mis. Ik gebruik Facebook voor bijvoorbeeld evenementen of het volgen van dj’s, maar ook om meer over een date te weten te komen. Als je niet te vinden bent op sociale media, ben je apart. Het is de standaard geworden. Zonder profiel hoor je er niet meer bij.’ Misschien komt de redding van het overdreven positieve wereldbeeld wel van de vloggers op YouTube. ‘Life-vloggers, zoals Enzo Knol, zorgen voor een realistischer beeld, meent Coster. 'Ze laten in hun video’s een alledaags, en dus veel levensechter beeld zien. Het zijn rolmodellen geworden met positieve invloed op jongeren.’ Ook is er tegenwoordig Finstragram, oftewel fake Instagram, dat is een soort tweede kanaal op Instagram waarop óók lelijke en gewone selfies en foto’s geplaatst worden. ‘Dat wordt vooral gebruikt door mensen die er klaar mee zijn dat alles er altijd maar perfect uit moet zien. De bewustwording komt er steeds meer.’ |
(advertentie)
28112017 TRAJECTUM#2
35
6 ‘must
reads’ Overweldigend is het aanbod van boeken over geluk. Van serieuze onderzoekers tot ervaringsdeskundigen, van positieve bekeerlingen tot 'not giving a fuck '. Allemaal buigen ze het hoofd over het fenomeen. We selecteerden zes geluksbrengers, zonder enige garantie. DOOR JANNY RUARDY
36
TRAJECTUM#2 28112017
1
IKIGAI, HET JAPANSE GEHEIM VOOR EEN LANG EN GELUKKIG LEVEN Door Francesc Miralles en Hectór García
Uit Japan komen overwaaien. Volgens de Japanse traditie heeft iedereen een ikigai, een reden van bestaan. Miralles en García reisden naar het eiland Okinawa om erachter te komen waarom daar de meeste actieve honderdjarigen ter wereld wonen. Uit interviews met deze mensen komt het geheim voor een lang en gelukkig leven boven: ga niet met pensioen, blijf actief, eet gevarieerd en matig. Ook hebben de eilandbewoners een moai om zich heen, een groep mensen met dezelfde interesses die altijd voor hen klaarstaat. Volg je ikigai of maak er je missie van, dan haal je het beste uit jezelf, is het devies. Volgens de auteurs is ikigai hét recept voor anti-aging. Zie winactie op blz. 44.
4 2 DE LOGICA VAN GELUK, ONTDEK DE FORMULE Door Mo Gawdat
Mo Gawdat was gezond, extreem rijk en succesvol, zo lezen we op de achterflap. Maar je voelt hem al aankomen: hij was ook diep ongelukkig. De Chief Business Officer van de futuristische 'dromenfabriek' Google X besloot ‘het fenomeen van gelukservaring te benaderen als een ingenieur: onderzoek de bewijsbare feiten en pas een analytische logica toe’. Hij ging op zoek naar een formule die je op ieders leven kan toepassen, met geluk als voorspelbaar resultaat. Na de dood van zijn zoon stelde hij zich een nieuw doel: tien miljoen mensen gelukkig maken met zijn boek. Gawdat sprak in september op het Happinez-festival en staat sindsdien in de Boeken Top 10.
3 GELUK 2.0, DE WIJSHEID VAN 100 GELUKSPROFESSOREN UIT DE HELE WERELD Onder redactie van Leo Bormans
Leo Bormans noemt zich op zijn eigen website ambassadeur van geluk en levenskwaliteit. Hij publiceert alsof zijn leven ervan afhangt en z’n boeken zijn in meer dan twaalf talen verkrijgbaar. Net verschenen: het vernieuwde populairwetenschappelijke standaardwerk over het wereldwijde geluksonderzoek. The World Book of Happiness brengt een actueel overzicht van wat we écht weten over geluk en wat we met die kennis kunnen doen, in ons eigen leven en in de samenleving. 'Onze cultuur is rijp voor een update, zodat relaties en geluk de prioriteit krijgen die ze verdienen', schrijft een van de professoren in het boek.
DE EDELE KUNST VAN NOT GIVING A F*CK, DE TEGENDRAADSE AANPAK VOOR EEN GOED LEVEN Door Mark Manson
Tegendraadse titels doen het altijd goed. ‘I am the NYTimes bestselling author of The subtle art of not giving a f*ck, a blogger and internet entrepreneur', zegt Manson op zijn website. Z’n blogs voor de New York Times waren razend populair. Dit boek bereikte al snel de bestsellerlijst. Stop met altijd maar positief zijn, is de boodschap. Leer om te gaan met je tekortkomingen en de tegenslagen in het leven. Durf de pijnlijke waarheid onder ogen te zien, vind de moed en het zelfvertrouwen waar je in deze tijd zo'n behoefte aan hebt. Toegankelijk en humoristisch boek, maar toch met inhoud.
5
HAPPY ME, VERDWAALD IN DE NEW YORKSE GELUKSINDUSTRIE Door Sanne Bloemink
Journalist van onder meer de Groene Amsterdammer en Vrij Nederland Sanne Bloemink woonde tien jaar met haar gezin in New York en maakte de overstap van advocatuur naar het schrijven. In New York schreef ze twee boeken. Haar eerste boek, Hypermama uit 2008, ging over de manische opvatting van het moederschap in New York. Het tweede, Happy Me, vier jaar later, had de New Yorkse geluksindustrie als onderwerp. Ze heeft niet alleen kritiek op deze industrie maar is ook kritisch op zichzelf. Ze komt tot de conclusie dat de geluks-app op haar iPhone, groene gras-sapjes en de zoveelste yogasessie haar alleen maar eenzamer maken. Happy Me is het hilarische verslag van Sannes omzwervingen, waarin ze met scherpe humor en ontwapenende twijfel een verband zoekt tussen haar eigen onvrede en onze moderne gelukscultuur. Met QR-codes voor NYinsiders-tips en meer.
6 ONTSPULLEN - EEN GELUKKIGER LEVEN MET MINDER SPULLEN Door James Wallman
Trendvoorspeller James Wallman vindt dat het tijd wordt voor de westerse mens om te ontspullen, want hij stikt bijkans in de dingen. Overconsumptie is net zo gevaarlijk als obesitas is zijn stelregel: het maakt ongelukkig, depressief en het is ook nog slecht voor het milieu. Wallman baseert zich hierbij op onderzoek. Uit psychologisch onderzoek komt naar voren dat rommel stress veroorzaakt. Mensen moeten iets met de spullen die ze aanschaffen: gebruiken, opruimen, onderhouden. Dat kost allemaal tijd en energie. Veel van die spullen gebruik je niet of nauwelijks. Wallman ziet als trendwatcher een kleine voorhoede van minimalisten die niet gericht is op materiële welvaart, maar die het geld in belevenissen steekt: reizen, cultuur, eten… Voor wie ook wil minderen, heeft Wallman een paar adviezen: stop alles wat je hebt in dozen en haal er het meest noodzakelijke uit. Als je de rest niet mist, doe je het gewoon met doos en al naar de kringloopwinkel. Kijk rond in je huis en registreer wat je allemaal aan spullen hebt. Tellen kan nuttig zijn voor bewustwording. Doe de sokkentest. Hoeveel paar heb je in de kast liggen? Doe weg wat je niet gebruikt: ontspul en verzin blijmakende activiteiten, zoals een fijne reis maken. Als jij dan lekker met een cocktail op het strand ligt, mag je die belevenis best delen op Facebook. Want de moderne mens wil nu eenmaal imponeren, meent de schrijver.
28112017 TRAJECTUM#2
37
Word ppy a h l a a m e hel cties a n i w e z van on op Kijk snel ! pagina 44 42
TRAJECTUM#2 28112017
COLUMN WILLEM SPORK IS STUDENT JOURNALISTIEK
'Schat, wat ben je nou vergeten?' ‘Hey schat, wat wilde je nou hebben van de supermarkt? Ik heb ontbijt, sap en avondeten. Was dat alles?’, vraag ik mijn vriendin aan de telefoon terwijl ik in de supermarkt sta. ‘Nee, het toiletpapier en de vuilniszakken zijn ook op. Had ik al gezegd. Oh en…’ Ondertussen sta ik mezelf te verliezen in de reuze mooie elektrische tandenborstels die in het schap staan opgesteld. ‘Ja neem ik mee, tot zo!’, reageer ik nog. Ik loop richting het schap met de huishoudspullen en vraag me hardop af wat ik nou moest halen. De vuilniszakken en het toiletpapier heb ik inmiddels, maar er was nog iets. Ik weet het zeker en probeer hard na te denken, maar dat gaat zo lastig als je de beveiliger als een ware James Bond achter een winkeldief aan ziet glijden. Na 10 minuten besef ik dat ik weer helemaal niet bezig ben met wat ik moet doen. Het lijkt soms zo simpel, boodschappen doen, maar voor mij is het een speeltuin waar allemaal super leuke, totaal niet belangrijke dingen gebeuren. Volgens mij heb ik zo alles wel. Ik reken af, kom spontaan een rol koekjes tegen in het mandje en word teruggeroepen omdat m’n pinpas nog in het apparaat zit. Drie kwartier later dan gepland sta ik voor de deur. Er zouden vrienden komen en ik moest snel terug zijn. Dat is dus mislukt. Wat ook mislukt is binnenkomen, want m’n sleutels liggen nog binnen. ‘Ik moet ook altijd de deur voor je opendoen. Altijd.’ Klopt, moet ze ook, maar ik moet ook altijd de deur voor haar opendoen. Het is knap hoor, al je spullen continu kwijtraken in een studentenkamer, maar ons lukt dat. Altijd weer. ‘Schat, wat ben je nou vergeten?’ Het zweet loopt door m’n naad. Wat nu weer. ‘Ik zei het je nog aan de telefoon. Condooms. Lul. Met je ADHD.’ |
28112017 TRAJECTUM#2
43
WINACTIES
GRAND HOTEL KAREL V Altijd al gedroomd van een overnachting bij 5-sterren Grand Hotel Karel V, gevolgd door een verrukkelijk ontbijt? Dan is dit je kans. Als je wint, mag je samen met vriend of vriendin een nacht doorbrengen bij Grand Hotel Karel V in hartje Utrecht. Kans maken? Mail vóór 15 januari naar trajectum@hu.nl met het onderwerp Karel V en misschien ruil jij je studentenkamer in voor één nacht luxe bij Karel V.
VIND JE IKIGAI
©2017 Warner Bros Ent. All Rights Reserved
THE DISASTER ARTIST Deze film gaat in première op 21 december en vertelt het waargebeurde verhaal uit 2003, toen een onafhankelijke filmmaker zichzelf vanuit het niets lanceerde in de filmwereld. Tommy Wiseau (gespeeld door James Franco) schreef, regisseerde en produceerde het romantische drama The Room, een film over een spaak gelopen driehoeksverhouding. Trajectum geeft 5x2 filmkaarten weg van deze komische film. Mail naar trajectum@hu.nl met het onderwerp Artist vóór 20 december en kom in aanmerking voor die fijne kaarten.
44
TRAJECTUM#2 28112017
Volgens de Japanse traditie heeft iedereen een ikigai, een reden van bestaan. Het is een van de geheimen van een lang, tevreden en gezond leven. Trajectum verloot 3 boekenpakketen: Ikigai en het werkboek Vind je ikigai. Mail vóór 15 januari 2018 naar trajectum@hu.nl met het onderwerp Ikigai en maak kans op zo’n gelukspakket.
DOPPIO ESPRESSO NOBELSTRAAT Gelukkig word je ook van deze winactie: je kunt een strippenkaart voor gratis koffie/thee of een lunch voor twee winnen bij Doppio Espresso Nobelstraat. Trajectum geeft 4 strippenkaarten à 5 strippen weg voor gratis koffie of thee en een lekkere lunch voor twee personen. Mail trajectum@hu.nl met het onderwerp Doppio vóór 15 januari 2018 en wie weet zit jij binnenkort aan de koffie of lunch bij Doppio Nobelstraat.
Beeld: Sanne Peper
UITTIPS
21 T/M 30 DECEMBER 1609 STAAKT HET VUREN ALUIN Theater Kikker De tachtigjarige oorlog wordt door theatergroep Aluin weer tot leven gebracht. De voorstelling 1609 Staakt het vuren richt zich op de helden van de opstand tegen Spanje: Maurits van Nassau en Johan van Oldenbarnevelt. Wanneer er in 1609 een wapenstilstand is op het slagveld, ontstaan er al snel binnen de muren van de Republiek verschillende binnenbrandjes. De hoofdrolspelers staan lijnrecht tegenover elkaar in een bittere strijd. Aluin weet de tragedie met veel humor en enthousiasme over te brengen.
25 JANUARI INNENSCHAU (REMAKE) JAKOB AHLBOM Stadsschouwburg Utrecht Surrealisme staat voorop in de theaterthriller Innenschau. In deze voorstelling, waar dans en illusionisme met elkaar verweven zijn, reis je mee in het onderbewustzijn van een obsessief jaloerse man. Uit naam van de liefde wil hij zijn vrouw behoeden voor andere mannen. Door zijn eigen seksuele frustratie en agressie komt hij in een diep dal terecht waar hij de waarheid en de leugens niet uit elkaar weet te houden. Tijdens zijn duistere reis komt hij tot een onomkeerbare, schokkende ontdekking. ssbu.nl
aluin.nl/ theaterkikker.nl
10 FEBRUARI GEORGE & ERAN LOSSEN WERELDVREDE OP! DE FINALE Podium Hoge Woerd De twee vrienden en vakgenoten George Elias Tobal, een Syrische Hollander, en Eran Ben-Michaël, een Israëlische Nederlander, lossen wereldvrede op. Ze deden dit al succesvol op De Parade en Oeral. Nu keren ze terug op het podium in een muzikale conflictkomedie. Ze willen eindelijk de klus klaren waar ze drie jaar geleden aan begonnen. George ondernam een reis richting moederland en strandde in Lesbos. Eran trok vol goede moed naar Den Haag en ondernam een reis die hem leidde langs beleidsmakers en wetgevers. podiumhogewoerd.nl
WIN 2X2 VRIJKAARTEN VOOR CHE SUDAKA IN DE HELLING
Punk, ska, reggea, latin, cumbia. De Spaanse mestizoband Che Sudaka weet met deze mix aan stijlen voor iedereen een feest te maken. De vier Zuid-Amerikaanse immigranten zagen Manu Chao als inspiratiebron, maar inmiddels hebben ze zichzelf ook op de kaart gezet, met 1500 concerten in 15 jaar tijd. Op 9 maart staan ze klaar in De Helling om er voor jou een ‘punk reggae party’ van te maken. Met akoestische gitaar, keyboard, accordeon, gitaar en natuurlijk een hoop zang gaat het dak eraf. Jij kan erbij zijn. We geven kaarten weg. Reageren kan t/m 28 februari. Winnen? Check www.trajectum.hu.nl/uit-tips-en-win-acties of www.uitagendautrecht.nl/acties
i.s.m.
www.uitagendautrecht.nl 28112017 TRAJECTUM#2
45
KLINIEK CONTACTLENZEN Heb of wil je contactlenzen? Bij de HU-kliniek contactlenzen krijg je een deskundige aanmeting en controle voor alle soorten en korting op de aanschaf. Bel naar 088 - 4815 777. SNEL HEES OF EEN SCHORRE STEM? Moeilijk verstaanbaar of alles twee keer moeten zeggen? Meld je dan aan voor een gratis logopedieonderzoek, -advies of -behandeling in de opleidingskliniek logopedie. Bel naar 088 – 4815 777.
AWARD-WINNING
COFFEE EARLY
BREAKFAST ITALIAN
LUNCH DELICIOUS
TEA
KLINIEK OOGZORG Vermoeide ogen bij beeldschermwerk? Maak gebruik van de HU regeling & Hu faciliteiten: GRATIS oogonderzoek & beeldschermbril via de kliniek van Oogzorg op De Uithof. Voor een afspraak, bel 088 – 4815 777
NOBELSTRAAT 239 UTRECHT
CAVES CAROLI MEET & EAT
Is het tijd voor gezelligheid? Laat je verrassen door de mogelijkheden bij de Caves Caroli kelders van Karel 5. Van afstudeerborrel tot verjaardagsfeest: alles kan! De Caves Caroli zijn onze gerenoveerde kelders die ideaal zijn voor borrels en diners met een informele sfeer. Het zijn drie verschillende unieke caves die naast elkaar zijn gelegen. Zelfs de verlichting en muziek kan naar wens ingesteld worden. Daarnaast kan er gebruik gemaakt worden van de bar en een TV-scherm. De caves zijn hierdoor geschikt voor diverse evenementen tot maximaal 40 personen. Geïnteresseerd in de arrangementen? Bekijk dan www.karel5.nl
Utrecht, The Netherlands
+31 (0)30 233 75 50
www.karel5.nl
events@karel5.nl
WOON JE ALS STUDENT IN UTRECHT? HEB JE AL EEN HUISARTS IN UTRECHT? NEE? IS GEWENST! SCHRIJF JE NU GEMAKKELIJK ON-LINE IN! www.studentenarts.nl
STUDENTEN HUISARTS studentenarts.nl
JANSKERKHOF
Colofon Trajectum, het redactioneel onafhankelijke magazine van Hogeschool Utrecht verschijnt 4 maal per jaar. Redactieadres Bezoekersadres; Bolognalaan 101, 3584 CJ Utrecht, K.3010 Postadres: Postbus 85182, 3508 AD Email: trajectum@hu.nl www.trajectum.hu.nl facebook.com/trajectum Redactie Janny Ruardy (hoofdredacteur; 06-13581830; janny.ruardy@hu.nl) Marc Janssen (eindredacteur; 06-51044062; marc.janssen@hu.nl) Gerard Rutten (redacteur; 06-42246590; gerard.rutten@hu.nl) Maarten Nauw (webredacteur; maarten.nauw@hu.nl) Nettie Peters (redactieassistent; 06-41621033; nettie.peters@hu.nl) Aan dit nummer werkte mee: Terence Garnier Columnisten Willem Spork, Reint Jan Renes, Fotografie Kees Rutten Vormgeving Nanda Coppens, Studio Oblong
igai, Vind je ik Miralles sc ce n door Fra rcía a Héctor G
ee je je gids waarm eren, e h sc ti k iv Een pra en en act t ontdekk panse a J e ikigai kun d u o pt uit de t het conce ld aan he ie de were id wijshe d roveren is. ve offj Meulenh Uitgeveri j ri e Boek
Advertenties Bureau van Vliet zandvoort@bureauvanvliet.com, tel 023-571 47 45 Abonnementen: 15,- per jaargang Druk: Tuijtel
Redactieraad Aleid Truijens, Alex Beishuizen, Hendrien van de Weert, Martijn Grul, Reint Jan Renes, Stef Verhoeven, Thianna Noordzij @Trajectum Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden om zonder schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur artikelen of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen.
28112017 TRAJECTUM#2
47
STUDENT STYLE
48
TRAJECTUM#2 28112017
Style? ‘I like classic.' Shops? ‘I just go to the city, browse shops and see if something catches my eye. I also wear tailored clothes. Actually, I just started my own clothing company, Checks & Balance. I design clothes myself and get them tailored in Belgium. In Africa, it's common for people to go to tailors, because clothes in shops are often too expensive.’ Music? ‘I make music myself. Afrobeat-kinda, dancehall. I create with FL, and a bit of Cubase and Logic. On YouTube, my artist name is Yannick Jean. I get inspired by old soul: Otis Redding, Curtis Mayfield and of course Fela Kuti. And I listen to a bit of hiphop; the conscious kind.’ Residence? ‘I live in Wamel, a small village near Tiel. It takes two hours of travelling to get to the Hogeschool, quite a challenge. I hope to live in Utrecht next year.’ Religious? ‘I used to be, but no more. I've studied the Bible and the Koran and the main message is love, you don't need religion for that. It seems to be hardest thing, though...’ How would you rate your life? ‘Wow. I'll say a 6. It will be a 7 if I get more focus, prioritize better. I get distracted too often by family and friends. Hanging out instead of reading. I have to decide better what matters most.’ How do you see your future? ‘I want to become the best teacher ever. An inspiration for young people, the African youth in particular. I come from a really poor background in Nigeria. It's hard to get an education there, you have to literally fight for it. Friends of mine are now dead or dealing drugs. You have to put your mind to it, stay focussed, get your diploma. The government doesn't make it easy for you, the politicians want to keep you uneducated. In the end, my parents fled to the Netherlands. One day, I might go back and teach the kids there how important education is. Maybe I will build a school there.’ | MAART EN NAUW
Meer Student Style? Check www.trajectum.hu.nl/category/student-style/
YANNICK (26, FRESHMAN TEACHER ENGLISH)