AFRIGA 68

CONvOCATORIAS: SILLEDA, LALíN, TORRELAvEGA, MUIMENTA

Nº 68

AFRIGA

ANO XIII Maio–Xuño 2007

P

R

O

D

U

C

I

Ó

N

D

E

L

E

I

T

E

D

E

G

A

L

I

C

I

A

SOLUCIÓNS RENDIBLES EN MATERIA DE NUTRICIÓN AMINOáCIDOS PROTExIDOS PARA ENRIqUECER O NIvEL DE PROTEíNA

REvALORIzACIÓN CáRNICA DAS vACAS DE DESvELLE

¿QuE FACER? ENQuISA A PROduTORES AFRIGA E OUTROS COLECTIVOS PROFESIONAIS BUSCAN SOLUCIÓNS Á CRISE DO SECTOR ANTONIO PIVA, presidente da Feira Internacional de Cremona: “Estou convencido de que a innovación tecnolóxica é fundamental nas explotacións”

01 portada.indd 1

JESÚS ORTEGA, director do Centro de Formación e Experimentación Agroforestal de Sergude: “A titulación de empresas agropecuarias é ideal para ser técnico intermedio en cooperativas”

22/5/07 01:14:40

pub_fontao.indd 2

19/5/07 12:36:51

sumARIo

AFRIGA P

R

O

D

U

C

I

Ó

N

D

E

L

E

I

T

E

D

E

G

A

L

I

C

I

A

CONVOCATORIAS Silleda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7 Lalín . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .8 Torrelavega . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10 Muimenta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12

ECONOMÍA Enquisa aos produtores. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14 Reunión profesional en defensa do sector . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .73

XENÉTICA Raymond Caron, exportador de embrións. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18 Paulino Badiola, gandeiro e xuíz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20

EXPLOTACIÓN Juan Botana, produtor de Boqueixón . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24

SANIDADE Manual de control de paratubeculose bovina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32

PANORAMA INTERNACIONAL Antonio Piva, presidente da Feira de Cremona. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .40

NUTRICIÓN Beneficios do uso de aminoácidos. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48 Engorde das vacas de desvelle . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .58

FORMACIÓN Escola agraria de Sergunde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .66

Edita: AFRIGA, Asociación Frisona Galega. Xunta de Goberno de Afriga: PRESIDENTE, Juan Francisco Novo García.

VICEPRESIDENTE, Fernando Couto Silva. SECRETARIO, Agustín Pulleiro Bermúdez. TESOUREIRO, Manuel Berdomás Tejo. VOCAIS, José Ramón Pazos Fondevila, José Rodríguez Berbetoros e Juan Carlos Landeira Castro. E-mail: revista@afriga.es Produce: TRANSMEDIA Comunicación & Prensa. DIRECTOR, Manuel Darriba. DIRECTOR COMERCIAL, José Manuel Gegúndez. DESEÑO GRÁFICO/MAQUETACIÓN, Marcos Sánchez.

Enderezo: Recinto Feiral O Palomar s/n. 27004 Lugo. Teléfonos: 982 221 278, 636 952 893, 610 215 366. Email: transmedia@ctransmedia.com. Web: www.ctransmedia.com Administración: AGER Servicios Empresariais SL. Praza da Mercé de Conxo 1, 1º B. 15706 Compostela. Teléfono: 981 534 350. Email: ager@ager.com.es. Web: www.ager.com.es Imprime: Gráficas Rigel SA. Tirada: 10.000 exemplares Depósito Legal: C-1.292/94 - Afriga non se responsabiliza do contido dos artigos e colaboracións asinados.

AFRIGA | ANO XIII - Nº 68

03 sumario.indd 3

21/5/07 00:15:55

Agricultura inteligente

El sistema ISOBUS de Pöttinger � sistema de conexión rápido y sencillo � para utilizar con los principales fabricantes de tractores � un solo mando de control para todos los aperos � posibilidad de utilizar a traves del mando del tractor � comodidad de uso � infinidad de funciones adicionales

Maquinaria Agricola s.l.

Durán Maquinaria Agrícola s.l.

Carretera N-640, km. 87,5 - 27192 LA CAMPIÑA (Lugo) Tel.: 982.22.71.65 - Fax: 982.25.20.86 E-mail: info@duranmaquinaria.com

www.duranmaquinaria.com pub_duran.indd 4

www.poettinger.es 17/3/07 21:53:53

EDITORIAL

AFRIGA

P R O D U C I Ó N

D E

Anúnciese na revista AFRIGA, a publicación idónea para dar a coñecer o seu produto ou servizo ao sector lácteo galego

FÁGANOS CHEGAR OS SEUS COMENTARIOS E SUXERENCIAS Contacto: revista@afriga.es Teléfonos: 9 82 22 12 78 636 95 28 93 Asóciese chamando ao 981 680 575 ou enviando un Fax ao 981 688 335

L E I T E

D E

G A L I C I A

Sempre á procura das solucións máis rendibles Como nunca nos cansamos de repetir, un dos desafíos que hoxendía afronta o produtor de leite é sacar adiante a súa explotación nas condicións de máxima rendibilidade. Visto que os prezos percibidos da industria son unha auténtica tómbola, sempre á baixa e en detrimento dos gandeiros, cómpre afinar o máximo posible todos os elementos de xestión que estean baixo control propio.

Neste número de primavera quixemos prestar especial atención a xeitos de traballar que consideramos modélicos. Non queremos dicir, de ningunha maneira, que sexan biblias que haxa que seguir ao pé da letra. Un dos aspectos máis salientables da produción de leite é que solucións que poden valer para un granxeiro non son recomendables para o seu veciño. De todas maneiras, si que hai tendencias nas que cómpre fixarse e, na medida do posible, adaptalas ás necesidades de cada un.

Moitas destas tendencias entran dentro do campo da nutrición. E pasan por solucións como a redución do gasto en concentrados. A explotación de Boqueixón que vén a estas páxinas segue este modelo, obtendo compensacións tanto polo aforro en alimentación como pola maior vida útil das vacas. Outros produtores, en cambio, vén compensado un uso máis intensivo de pensos en favor dunha produción máis alta que se manteña regularmente. Neste aspecto, como en moitos outros, é a calculadora quen ten que axudarnos a adoptar unha solución.

Presentamos tamén dous temas de nutrición que inciden moi directamente na conta de ganancias: o uso de metionina para aumentar proteína e o engorde das vacas de desvelle con destino ao matadoiro.

O primeiro permitiranos obter primas compensatorias da industria e incidirá ademais na cantidade global de produción. O segundo é un recurso aínda non moi empregado nas explotacións galegas. A fórmula non ten ningún misterio: un pouco máis de gasto permitiranos aumentar os quilos en canle das vacas de desvelle, que pasan así de ser un subproduto a unha fonte complementaria de ganancias.

Por último, empezamos tamén a asomarnos ao exterior e a outros xeitos de producir dos que sempre se pode aprender. Neste caso, a través dunha entrevista a Antonio Piva, que ademais de presidir a Feira Internacional de Cremona é el mesmo produtor de leite. A maior rexión leiteira de Italia presenta unhas características moi diferentes a Galicia en canto a dimensionamento das granxas _moito máis grandes_ e destino do produto _para queixo, en lugar de para leite líquido_. O feito de ser modélicos en xestión e comercialización convírteos nun bo espello onde mirármonos. E, na medida do posible, tomar nota para ir a mellor.

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

05_editorial.indd 5

21/5/07 00:11:06

011HO08195

Página 1 de 1



011HO08195GP-81 

EMERALD-ACR-SA T-BAXTER TV TL



Toros Similares







Reg USA 000132973942 * DOB 04/07/2002 RHA 100%  DMS 234 Kappa Casein AB





LECHE PROTEINA GRASA MERITO QUESO HEALTH 100





Hijas/ 55

+1932Lbs $+195

89% C. +6.1% EFI  -.09% +34 Lbs Fertilidad De Hija -0.8 +.00% +71 Lbs SCS +2.96 $+381 M. NETO$ +437 Vida Prod. +2.20 +1.40 Alta Value $353 71% C. Hatos 100% US Dtrs 28204m 3.7% 1042f 2.9% 827p

 



Comp. Ubre +2.02 Comp. Patas +2.57 86% C. TPI 1846 PTA TIPO +3.23                    Tipo +3.23, 81

 

Hijas/



 

 

Hatos Fiabilidad 86%

47

Lineal 05/2007

-2

-1

1

                                 

2

 

                                      







 



Descritive Traits (02/07) 







































 

 



Blitz x 8 generaciones EX +VG Leche y grasa Excepcional para tipo, ubres y patas

Distribuidor para Galicia:

MOROAN

C/ Anxo Senra Fernandez Nº 1 Baixo, 15670 O Burgo – A Coruña Tlf: 981 976927 • 630 976248 Fax: 981 979104 E-mail: moroan@moroan.com

http://www.altacal.com/Bull/BullPage.aspx?Naab=011HO08195&Site=A&Language... 14/05/2007 pub_moroan.indd 6

22/5/07 01:20:10

convocatorias

siLLEDa, 13-1 DE XUÑo

aos concursos internacional e autonómico de frisón e á subasta de top-Bos, habituais no programa da semana verde de silleda, súmanse este ano como novidades a presenza dun grupo de proxenie do recoñecido touro chamoso, a primeira subasta de limusín que se celebra en Galicia e unha exposición de animais da raza simentalFleckvieh provenientes de austria.

a sEMana vErDE PotEnciarÁ a MELLora XEnÉtica Do vacÚn na sÚa triXÉsiMa EDiciÓn A Feira Internacional Semana Verde de Galicia, que celebrará o seu trixésimo aniversario do 13 ao 17 de xuño no recinto Feira Internacional de Galicia, amplía o programa da súa área gandeira coa incorporación de novas actividades dirixidas a potenciar a mellora xenética do vacún na Comunidade.

O XXIX Concurso Internacional da Raza Frisona e o XVI Concurso Autonómico da Raza Frisona volverán ser citas de referencia para o mundo gandeiro nesta Semana Verde. Estes certames reuniron na pasada edición a 270 exemplares de frisón pertencentes a 95 gandeirías procedentes de distintos puntos de Galicia, Cantabria, Navarra, Asturias, País Vasco, Cataluña, Castela e León e Portugal.

Tamén terá gran protagonismo a XI Subasta Top-Bos, un evento xa consolidado onde se poxará por novillas e embrións de alto valor xenético. En 2006 subastáronse 28 exemplares.

Proxenie de Bos James Chamoso

A estas prestixiosas citas súmase, coa intención de mostrar a crecente aposta pola calidade xenética no vacún de leite en Galicia, a presenza dun grupo de proxenie (vacas cun mesmo proxenitor macho) do recoñecido touro frisón Bos James Chamoso, que está situado no 12º posto no ránking español de sementais e é o máis demandado polos gandeiros de Galicia.

O exemplar pertence a Xenética Fontao, organizador deste evento, e ten 250 fillas rexistradas en máis de 190 establos.

O grupo de proxenie que se poderá ver en Silleda estará formado por entre 5 e 10 vacas de segundos partos procedentes

a PotEncia Do vacÚn DE carnE A Semana Verde acollerá este ano a primeira subasta de animais de alta xenética da raza limusín que se celebra en Galicia. Organizada pola Asociación Galega de Limusín (AGAL), celebrarase o 17 de xuño. Con ela, o certame pretende fortalecer a produción de vacún de carne na comunidade autónoma. Co mesmo obxectivo, a área gandeira da Semana Verde contará tamén cunha ampla exposición de exemplares desta raza, así como de rubia galega e charolés.

Por outra banda, levarase a cabo unha exposicición de Simental-Fleckvieh, unha raza orixinariamente mixta que, debido á incipiente crisis do sector lácteo, é obxecto desde hai 25 anos dunha selección para ser derivada cara a unha actitude cárnica.

Hoxe en día, esta raza é unha das de maior rendemento en carne de Europa (2.300 gramos de ganancia media diaria). Coa presenza de exemplares provenientes de Austria, a Asociación Nacional de Criadores de Vacún Simental-Fleckvieh pretende potenciar esta raza en Galicia, onde é descoñecido o seu gran potencial cárnico.

Ademais destes exemplares de vacún de carne tamén se exhibirán algúns selectos de ovino, caprino e porcino e razas autóctonas en perigo de extinción, como son as bovinas cachena, caldelá, frieiresa, limiá e vianesa; o porco celta, a ovella galega e o can quisquelo.

de distintos puntos de Galicia e pertencentes ao primeiro grupo de fillas de Chamoso, cando este aínda estaba en proba.

Preténdese así mostrar as características que transmite o semental na súa descendencia, sendo todas vacas cun patrón moi similar: moi finas, con aptitudes para a pista (e, polo tanto, axeitadas para participar en concursos) e con moi boas cifras de produción.

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

convocatorias.indd 7

24/5/07 13:08:46

convocatorias

LaLÍn, 1 DE MarZo

MÁIS DE 30 GANDERÍAS COMPETIRON NA XIII EDICIÓN DE FEIRADEZA

PaLMarÉs GANDERÍA Xatas -10 MEsEs Fraga Titanic Minerva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Fraga Xatas 11-13 MEsEs Blanco H Locust Noelia III 304 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Blanco

Rita 480, da Gandería Blanco, foi a vaca adulta campiona e gran campiona

a Xiii edición do concurso frisón de Feiradeza rexistrou a participación de case 300 animais de máis de 30 ganderías. o certame tivo como xuíz a José Manuel Medina, xuíz nacional de conafe.

Dentro do evento levantou especial expectación o concurso de novos manexadores. Todos os premiados foron situados a un mesmo nivel, considerándose como primeiros premios.

Na sección de manexadores de entre 8 e 12 anos resultaron distinguidos Lucía Gañete Vidal, Cristina González Abeledo, Alejandro Gañete Vidal e Avelino Souto Rozados.

Entre os manexadores de 13 a 17 anos recibiron premio Diego Canda Santos, José Alberto Iglesias Vila e Iago Gómez García.

XovEncas 14-17 MEsEs Berdón Louro 7721 Leona . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Berdón XovEncas 1 -21 MEsEs Fraga Allen Furia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Fraga XovEncas 22-29 MEsEs Blanco Locust Fabiola . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Blanco Xata caMPiona Fraga Titanic Minerva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Fraga XovEnca caMPiona Fraga Allen Furia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Fraga XovEnca Gran caMPiona Fraga Allen Furia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Fraga vaca nova caMPiona Bos Blanco Stormatic Dana ET . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Blanco vaca intErMEDia caMPiona Ulight 7913 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Carballeiras vaca aDULta caMPiona Rita 480 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Blanco vaca Gran caMPiona Rita 480 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Blanco MELLor criaDor Berdón MELLor raBaÑo Blanco

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

convocatorias.indd 8

22/5/07 01:41:42

pub_westfalia.indd 9

19/5/07 17:03:58

10

convocatorias

torrELavEGa (cantaBria), 22-25 DE MarZo

o mercado nacional de gando Jesús collado soto, na localidade cántabra de torrelavega, acolleu a décima edición do concurso nacional de primavera da raza frisona organizado por conafe. Participaron 78 ganderías que presentaron 232 animais. asturias foi elixida a mellor autonomía.

PaLMarÉs GANDERÍA Xata caMPiona Gutiérrez Astronomical Lety . . . . . . . . . . . . . . . . SAT Gutiérrez (Navarra) Xata sUBcaMPiona Badiola Roy Dayra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Badiola (Asturias) Rabaño que conseguiu a distinción de mellor autonomía para Asturias

ASTURIAS, MELLOR AUTONOMÍA NO X concUrso nacionaL DE PriMavEra DE conaFE Os gandeiros participantes procedían das comunidades autónomas de Asturias, Cataluña, Cantabria, Castela e León, Madrid, Navarra _elixida segunda mellor autonomía a concurso_, Euskadi e Galicia.

O certame tivo como xuíz a Javier Freije Freije, xuíz nacional de Conafe e propietario da gandería Casa Roxo de Vegadeo.

Conafe contou co patrocinio do Goberno de Cantabria, o Ministerio de Agricultura e o Concello de Torrelavega.

XovEnca caMPiona Cudaña Atenas Champion . . . . . . . . . . . . . . . . Llera Her SC (Cantabria) XovEnca sUBcaMPiona Batllori Gibson 389 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Inclán (Asturias) vaca nova caMPiona Marina Roy Luci . . . . . . . . . . . . . . . .La Marina de Retortillo (Cantabria) vaca nova sUBcaMPiona Badiola Gibson Panchita . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Badiola vaca intErMEDia caMPiona Montaribe Gilber Arika vaca intErMEDia sUBcaMPiona Badiola Stormatic Megaty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Badiola vaca aDULta caMPiona Travesía James Elsa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . La Ponderosa (Cantabria) vaca aDULta sUBcaMPiona Badiola Megano Yaisha . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Badiola MELLor raBaÑo Gandería Badiola (Asturias) 2º MELLor raBaÑo La Marina de Retortillo (Cantabria) MELLor criaDor Gandería Badiola 2º MELLor criaDor Gandería Cudaña (Asturias)

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

convocatorias.indd 10

22/5/07 01:45:05

pub_caixanova.indd 11

19/5/07 17:01:18

12

convocatorias

MUiMEnta (cosPEito), 31 DE MarZo-1 DE aBriL

O CONCURSO DA MOEXMU REUNIU 103 RESES, O 65% VACAS ADULTAS

Dous terzos dos animais participantes no concurso da Moexmu foron vacas adultas, o que lle deu máis vistosidade á convocatoria. o criterio do xuíz, o asturiano Paulino Badiola, foi buscar os animais máis balanceados e con máis estilo.

A vaca adulta campeona, Agrotergal Galletera Juror, da gandería Caxigueira, confirmou a súa potencia como animal de concurso _foi segunda no Nacional de Primavera_ e tamén como produtora, con seis partos e máis de 64.000 quilos de leite.

A ganderia Mantoño de Barreiros foi a estrela do concurso, colleitando, entre outros premios, os de vaca nova e vaca intermedia.

No campionato de criadores víronse nove grupos en pista. O xuíz decantouse polos que presentaron as ganderías Caxigueira e Nodi, por consideralos os máis homoxéneos.

Manexadores No concurso de novos manexadores, na sección de menores de nove anos, resultaron premiados Brais Gómez Río (SAT Gaigo), Esteban Iglesia Vila (Rei de Miñotelo) e Lucía Gómez Río (SAT Gaigo). Na sección de 10 a 14 anos, Águeda Capón Fernández (Capón), Álvaro Gómez Río (SAT Gaigo) e Cristina Marey Castro (Marey Castro). Nos de 15 a 18 anos, Roi Capón Fernández (Capón), Iván Ferreiros Señor (Casagrande) e José Alberto Iglesia Vila (Rei de Miñotelo).

En manexadores adultos distinguiuse a David Castro Rodríguez (Costureiro), Diego Cando Santos (Cando Santos) e Marcos López Abad (Lebón).

Mantoño September Mara, xata campiona

PaLMarÉs GANDERÍA Xata caMPiona Mantoño September Mara . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Mantoño XovEnca caMPiona Pozo Aaron 8668 Morita . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Pozo Gran caMPiona DE XovEncas Mantoño September Mara . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Mantoño vaca nova caMPiona Mantoño Talent Renia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Mantoño vaca intErMEDia caMPiona Mantoño James Claudina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Mantoño vaca aDULta caMPiona Agrortegal Galletera Juror . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Caxigueira Gran caMPiona DE vacas Mantoño James Claudina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Mantoño MELLor criaDor Caxigueira MELLor raBaÑo Mantoño MELLor DEscEnDEncia DE vaca Capón Outside Lleli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Capón MELLor GanDErÍa DE nova ParticiPaciÓn Peineiro (Riotorto) MELLor concELLo Barreiros

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

convocatorias.indd 12

22/5/07 01:45:38

No de vido lim so pez sist em ad e te a tos

Mellora a calidade do leite co minimo esforzo

s na Visíteno Verde semana a, de silled 2 pabellón xuño 13-17 de

Automatización da sala de ordeño

CARACTERÍSTICAS

• Arranque sincronizado de todos os órganos de ordeño • Unidade en posición de ordeño • Bomba de baleiro • Pulsación • Bomba de leite • Retirada automática

VANTAXES

• 1 botón = 1 acción • Posibilidade de preparar para lavado unha liña, mentres se ordeña na outra • Considerable ganancia de tempo de posta en marcha • Simplicidade de emprego (cambios de persoal) • Concepto de ordeño único e novidoso • CONPATIBLE CON OUTRAS MARCAS

AgRO-OR SL R E F R I G E R A C I Ó N Distribuidor e asistencia tecnica para Galicia e Asturias

pub_agroor.indd 13

A ASISTENCIA ACTIVA dA MáqUINA AO SERVIzO dO gANdEIRO

Ronda Fontiñas, 123 Entrechan 27002 LUGO - Teléfono/Fax: 982.24.29.12 Web: www.agroor.com - Teléfono 24 horas: 639.81.65.43

19/5/07 13:22:40

14

ECONOMíA

OS PROduTORES OPiNAN: A CAídA dAS gANANCiAS, uN dESAfíO Á xESTióN dA ExPLOTACióN gANdEiRA

1. COMO SE NOTOu A CAídA dE gANANCiAS NA SúA ExPLOTACióN? 2. QuE fAi PARA MELLORAR A RENdiBiLidAdE? 3. QuE ESPERA dA SuPRESióN dE COTAS ANuNCiAdA PARA O 2015?

ABEL TORRES CAMPOS Gandería: SAT Queitano Concello: Castroverde Vacas en ordeño: 28

ruína total para nós. Xa estaban moi baixos e aínda empeoramos máis.

“Non dou concentrado, dou moito millo: 36 quilos por vaca”

2. Sobre todo, intento controlar o gasto en alimentación, é o único que queda. Estamos dando moito millo, unha media de 36-37 quilos por vaca, e punteando con soxa, con 4 quilos de soxa e 1 quilo e medio de alfalfa, para unha media de 30 litros. Para as de 35 litros punteas aparte cun quilo a maiores. Non dou nada de penso.

1. Notouse bastante. A suba do cereal é o que máis inflúe.

Os prezos do leite, que baixan de 2 a 4 pesetas, son unha

3. Eu espero que haxa unha caída de prezos e que saiamos peor parados. Creo que non deberían suprimir as cotas, pero todo apunta a que si que vai suceder.

AfRigA ANO XIII - Nº 68

economia.indd 14

20/5/07 10:44:01

ECONOMÍA

MANUEL SANDAMIL CABANA Gandería: SAT Sandamil Concello: Castro de Rei Vacas en ordeño: 36

“Hai que mellorar a cabana e a rendibilidade de cada litro de leite” 1. Como na maioría de explotacións, tiven caída de ganancias polo aumento de prezos de concentrados e a diminución do prezo do leite en relación a outras campañas. Non che sabería dicir en tanto por cento, pero na miña explotación foi unha cantidade bastante importante para as dimensións que ten.

2. Trato de abaratar custos o máximo posible, mellorar a cabana gandeira e sacar a máxima rendibilidade na produción de litro por vaca.

3. O que pase despois da supresión das cotas dependerá de como o afronte o Goberno español e as axudas que poida dar á xente que temos moitos millóns investidos nela. E tamén dependerá do prezo que teña o leite a partir desa campaña. Coma sempre, o que pasa é que non sabemos exactamente o que vai pasar na campaña próxima, para canto máis dentro de dez anos.

JOSÉ LUIS GÓMEZ GAYOSO Granxa: SAT Gaigo Concello: Meira Vacas en ordeño: 90

“Hoxe gáñase un 20% menos que hai 15 anos” 1. Nós tivemos moita caída de ganancias. Todos os produtos se encareceron e o prezo do leite está igual que hai 14 anos. Igual hoxe se gaña un 15% ou un 20% menos que hai quince anos.

2. Atomízase un pouco máis a alimentación. Os animais están máis coidados e prodúcese máis leite, pero iso vai a conta de traballar máis.

3. De aquí a 2015 podemos pechar aínda moitos se non cambia a situación. Non é tempo de pensar no 2015, hai que pensar no 2007.

XOSÉ GARCÍA SALGADO Granxa: Nar-Xosé SCG Concello: Ribadeo Vacas en ordeño: 105

“O emprego dos cereais para fabricar etanol vainos obrigar a usar subprodutos” 1. Os prezos do leite non caeron excesivamente, o que pasa é que necesitabamos que subiran. Eu non son dos que están máis desesperados, considero que será máis problemático o futuro que non o presente. A suba do cereal, polo seu emprego para a fabricación de etanol, preocúpame moito porque vai ser unha cousa sostida no futuro. Imos ter que usar subprodutos cereais, e van ser caros igual porque tamén van estar nas mans das multinacionais. Outro problema é que están baixando o leite arbitrariamente, cando as empresas serían as que terían que mirar polo sector.

2. A suba dos gastos estame afectando coma todo o mundo.

Eu intentei acurtar gastos o máis posible, pero agora xa non hai máis por onde acurtar. As vacas teñen que comer o que teñen que comer. Intento comprar o menos posible. Eu compro o penso e un camión de raigrás para os xatos. O resto prodúzoo todo eu.

Puxen gomas no piso este ano para a comodidade das vacas, intento ter o máximo posible a nivel de benestar animal e que me duren máis as vacas. Traballamos tres persoas para estas vacas e menos xente non imos poder atendelas.

3. O futuro non se pode ver negro de todo. Se Europa é capaz de publicitar os seus produtos e que cheguen ao consumidor haberá un futuro. Pero se se vai vender igual o leite europeo que os de fóra, que non teñen as mesmas esixencias, non será posible competir.Tamén haberá futuro se dimensionamos as explotacións. O problema é: como? Terreo temos, pero está plantado de eucaliptos ou non cho queren alugar.

MARCIAL LÓPEZ ÓNEGA, ’Farruquiño’ • COMPRAVENDA DE GANDO (especialistas en vacíos sanitarios) • Calidade Garantida (12 clientes dentro das 100 mellores exp. por ICO da prov. de Lugo)

• Rebaños homoxéneos (calquera número de reses)

15

ASESORAMENTO Río Sil, n° 9 Entlo. 2 (esquina Río Eo) 27003 Lugo Telf: 982 81 74 23 Fax: 982 98 05 06 Móbiles: 660 49 11 12 - 666 49 e-mail: afiteco@mundo-r.com

79 12

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

economia.indd 15

20/5/07 10:46:24

16

ECONOMÍA

MANUEL CAPÓN RODRÍGUEZ Granxa: Gandería Capón Concello: Chandada Vacas en ordeño: 45

“Se retiran as cotas terían que compensar aos que investimos capital en mercalas” 1. A caída de ganancias notouse bastante. Os prezos do leite e das vacas de recría están como hai 20 ou 25 anos. E ti equipara o nivel de vida daquela co que hai agora. As ganancias baixaron unha salvaxada, eu atreveríame a dicir que un 20% ou un 25% 2. Eu produzo o máis barato posible, aínda que hoxe hai moitísima competencia.

3. Inda non está moi claro se as cotas se van retirar ou non.

Eu creo que aí hai un patrimonio que se debería respectar, o 70% dos gandeiros que están na produción de leite compraron moita cota. A UE debería respectar esa xente que investiu moitos millóns de euros. Dalgunha maneira terían que recompensar iso.

ANA MARÍA CASTRO RODRÍGUEZ Gandería: Fiouqueira Concello: Castro de Rei Vacas en ordeño: 50

“Os beneficios caeron en 3 céntimos de euro por litro de leite” 1. Coas subas do penso e coas baixadas do leite caeron moito os beneficios. Eu diría que unhas 5 pesetas (0,03 euros) en cada litro de leite.

3. O sistema de cotas foi mal pensado xa desde hai anos. Coa pila de diñeiro que investimos nas cotas, que a maioría da xente estamos pagando os préstamos que pedimos, e agora que as vaian sacar... Non é o noso caso, pero haberá moita xente que cando as quiten estarán aínda pagando nelas. Xa pecharon moitos e aínda terán que pechar máis.

ÁLVARO CASTRO FERNÁNDEZ Gandería: Portalóns Concello: Xermade Vacas en ordeño: 85

“O meu beneficio é de 8 pesetas por litro, pero contando a subvención e a prima láctea” 1. Os prezos dos produtos cada vez soben máis, a tendencia do leite é á baixa e o beneficio cae. A explotación está tendo unhas marxes de beneficio moi pequenas. Respecto ao meu beneficio por litro, no grupo de inspección estou en torno ás 8 pesetas, pero contando a subvención e a prima láctea. Coa redución do prezo do leite, ese beneficio vaise reducir a entre 3 e 4 pesetas por litro.

2. Intento abaratar custos. No prezo non podo incidir, así que intento abaratar custos de produción, sobre todo de alimento comprado, que é o maior volume do gasto me causa. Intento ter máis forraxe, mercar produtos de calidades parecidas pero máis baratos, meter na ración cereal...

3. A supresión de cotas depende de como se faga. Facéndoo ben ao mellor non é prexudicial. O que temos agora mesmo tampouco é o máis axeitado para o sector, sobre todo para explotacións rendibles e medianamente grandes, porque non hai moita posibilidade de mercar e aumentar. Se se vai facendo un cambio paulatino e nos imos preparando con tempo imos poder competir sen problema ningún con outros países europeos, estou convencido.

2. Estamos intentando botar máis forraxe, máis millo e máis pradería para reducir os custos de produción. E estamos intentando facer algo de pastoreo tamén.

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

economia.indd 16

20/5/07 10:48:39

ECONOMÍA

JOSÉ CARLOS VEGA Granxa: Casa Reigada Concello: Castro de Rei Vacas en ordeño: 105

“A eliminación das cotas vai ser unha oportunidade para as ganderías eficientes” 1. Coa subida dos concentrados baixaron moito as ganancias.

A produción encareceuse en 2,5 ou 3 pesetas por litro.

17

da forraxe non é doado co clima que temos, chove todo de golpe e despois tamén vén toda a calor de golpe. É de esperar que mellorarán os híbridos e serán máis resistentes á sequía 3. As cotas parece ser que se van eliminar, pero igual queda un sistema que compense o investimento que se fixo, porque se non sería un desastre. Supoño que haberá países da Unión Europea que teñan xa a súa toma de postura, pero a nivel dos cidadáns é difícil saber algo. O que pensa a xente é que, dado que as cotas van desaparecer, non multarán os sobrepasamentos das próximas campañas.

JOSÉ MANUEL LÓPEZ TELLADO

2. O encarecemento da produción débese á subida do concentrado, así que non hai moito que facer. Eu sigo dando a mesma cantidade de concentrado. Por motivos de racionamento, incluso estamos dando máis.

Gandería: Maseda (Presidente de Africor-Lugo) Concello: Pol Vacas en ordeño: 50

3. A eliminación de cotas, se se fai un período de transición correctamente, hai que afrontala e vela como unha oportunidade. Eu creo que vai ser unha oportunidade para as ganderías eficientes.

“Para eliminar as cotas deberían recoñecernos dereitos aos que investimos, traducibles en cartos”

JOSÉ ANTONIO MARCOS CASTRO

1. Na campaña que rematou, por suposto que notei moitísimo a caída de ganancias, igual cá maioría dos gandeiros. Salvouse un pouco os últimos meses grazas a un repunte nos prezos do leite a partir de setembro. Aproveitamos unha situación favorable para cambiar de empresa e cunha negociación conseguimos aumentar considerablemente o prezo. De todos os xeitos, a media da campaña foi moi baixa e a marxe de beneficio, practicamente inexistente. Houbo reducións de ganancias respecto á campaña anterior de en torno a 3 pesetas de media por litro.

Granxa: SAT Caseiro de Ernes Concello: Cospeito Vacas en ordeño: 50 vacas

“Os concentrados levan este ano unha suba acumulada do 9%” 1. A perda de ganancias debeuse sobre todo á suba dos concentrados, que é o que compramos fóra. Este ano levan unha suba acumulada do 9% e prevese que nos próximos anos suban un 30% O clima tamén afecta moito. Nas últimas campañas houbo caídas da produción de millo bastante grandes, un 40% na última campaña e un 30% na anterior. Hai que cultivar máis hectáreas de millo para sacar menos produción.

Nós, este ano, en vez de 12 hectáreas imos plantar 15.

2. A nosa ración leva dez quilos de concentrado, pero se o penso segue neses prezos haberá que estudar se a baixamos e metemos máis vacas para producir a mesma cantidade de cota. Tamén vai haber que basearse máis en forraxes propios.

Nesta zona imos ter regadío e poderemos facer pastone ou asegurar un pouco máis a colleita de millo. Mellorar a calidade

2. Dentro da pouca marxe que queda para reducir gastos, estamos tratando de facelo. En maquinaria, por suposto, non fixen ningún investimento. Uso a maquinaria da cooperativa para practicamente todos os traballos. Por suposto, tamén trato de conseguir a mellor forraxe posible na explotación para prescindir todo o posible dos alimentos comprados.

3. Por suposto que a supresión das cotas nos vai influír moito, pero é cuestión de ir estudando o xeito de afrontalo. Hai que dar por descontado que imos ter un escenario sen cotas e haberá que irse preparando. Eu creo que imos resistir perfectamente. Non todos, por suposto, vai ir quedando xente polo camiño. Deberíase ter en conta á xente que fixo un esforzo, sería ben que se nos recoñecesen uns dereitos aos que investimos e que eses dereitos sexan cuantificables en cartos.

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

economia.indd 17

20/5/07 10:49:35

18

xENÉtiCA

RAYMOND CARON, ExpORtADOR DE EMbRióNs

“A xENtE Aquí quERE CONsEguiR vACAs Máis gRANDEs, quE pRODuCEN Máis E CON Máis fACiliDADE” Raymond Caron xestiona, xunto co seu irmán pierre, a granxa Karona de québec (Canadá). Desde hai máis de 20 anos dedícanse á venda de embrións de calidade, con clientes en América e en numerosos países de Europa “Temos unha granxa pequeniña, de 42 vacas en ordeño, e unha maneira de facela máis proveitosa é vender embrións”, explicoulle Raymond a esta revista na recente edición da Moexmu.

Os irmáns Caron teñen 15 reses destinadas á produción de embrións, fan entre 150 e 180 fluxings ao ano e venden unhas 600 unidades. “A maioría das nosas vacas de leite tiveron un fluxing unha vez polo menos durante a lactación”. “Nos últimos tres anos, a exportación de embrións en Canadá é cada vez máis importante”, engade Raymond. “Hai moita competencia en Alemaña, Francia ou os Estados Unidos. Nós promocionamos a nosa xenética, pero os outros países tamén o fan”.

Karona ten o seu mercado interno en Canadá e un mercado internacional que abrangue os Estados Unidos, Nova Zelanda, Australia, Irlanda, Dinamarca, Suiza, Suecia, Italia, Francia e outros países de Europa. “Somos ben coñecidos por todo o mundo. Eu viaxo tres ou catro veces ao ano para facer promoción”, explica Raymond Caron. Entre os lugares onde ten clientes non se atopa aínda España. “As regulacións son moi estritas e non podemos exportar embrións a España de momento. Eu respecto esa regulación. Talvez no futuro sexa posible vender aquí”.

O gandeiro é consciente de que a técnica de implante embrionario ten un plus de inseguridade, que para el queda compensado cunha maior calidade de transmisión xenética. “Non garantimos as preñeces, pero podemos apoiar o criador. Algúns son afortunados, outros non. O normal é un 50% de acertos. Igual implantas dez e tes unha preñez; iso non sería normal”. Por outra banda, Caron constata que “a xente inviste unha pila de cartos en embrións: entre 500 e 600 euros por unidade. Algúns poden ser máis caros e outros máis baratos. Todos os embrións de Canadá, non só os da miña granxa, están en torno a eses prezos”.

Raymond ten numerosos amigos en Galicia cos que se mantén en contacto a través de internet. De feito, aproveitou para pasar uns días no país durante o mes de marzo de camiño a Irlanda.

Foi a primeira vez que visitou a mostra gandeira de Muimenta,

onde exerceu de atento espectador dos concursos gandeiros. “As vacas de aquí son máis pequenas que en América. Pero a xente é moi consciente da importancia de ter vacas máis grandes, máis fortes, con boa conformación de patas... As vacas máis grandes producen máis leite e con máis facilidade”. Para Caron, o máis imporante da xenética é “o progreso nos tipos. A xente xa non quere criar vacas, quere criar unha determinada vaca. E o touro é un bo touro cando combina ben coa vaca”.

SYLVIE GOUIN, fOtógRAfA DE vACAs

“CADA vEz sON MENOREs As DifERENCiAs ENtRE As vACAs DOs DistiNtOs pAísEs” A canadense sylvie gouin é unha vella coñecida en galicia, a onde vén regularmente desde hai 15 anos para fotografar os mellores exemplares de frisona Con todo, a súa primeira visita á Moexmu de Muimenta tivo lugar este ano. Montou o seu set a cuberto, preto da pista, e inmortalizou as reses que pasaron polo concurso gandeiro.

“Cada vez son menores as diferencias entre o gando dos distintos países porque a xenética está globalizada”, asegura. “Agora ves boas vacas en todas partes. Aquí, en Galicia, a xenética evolucionou moito”.

Numerosos gandeiros galegos contan con fotos asinadas por esta muller, que traballa a miúdo para Conafe, a finca de Bos ou Xenética Fontao. “O meu traballo require moita paciencia, ten que gustarche o gando, teñen que gustarche as vacas moito e non darche medo.

Pouca xente está neste negocio. Ten que haber unha boa comunicación entre o gandeiro e o fotógrafo, hai

que saber moverse arredor do animal”, resume a canadense.

De familia gandeira _os seus pais tiñan vacas de carne_, Gouin ten fotografado todo tipo de vacas, pero sinala a súa predilección polas de leite, “que son máis estéticas”. Os animais que se poñen diante do seu obxectivo deben ir impecables, polo que, asegura, “os mellores sitios para facer fotos son os concursos, nos que o gando vai moi ben preparado”.

En opinión de Sylvie, cada vez son máis os gandeiros que saben como preparar axeitadamente unha vaca.

Sylvie dispara as súas cámaras, sobre todo, en Québec, a rexión canadense de fala francesa onde naceu e reside.

Tamén viaxa moi a miúdo a México, España, Bélixa e Suíza. “Viaxo seis meses ao ano. Iso é o máis duro do meu traballo, estar na estrada”.

AfRigA ANO XIII - Nº 68

xenetica.indd 18

19/5/07 13:08:04

PUBLIRREPORTAXE / COOPERATIVISMO

19

ICOS DISTRIBÚE OS CARROS R.M.H.

• 50 anos de experiencia ao servizo do gandeiro • Número 1 en vendas a nivel mundial

O carro estrela de R.M.H. é o modelo autopropulsado VSL –14. É un carro pensado para CUMAs e cun extraordinario comportamento na estrada. Este modelo ten as seguintes características: • Excelente comportamento en desprazamentos • Motores Deutz, diferentes potencias e tipos según modelo. Sistema Common-Rail.

• Fresa de autonomía de traballo de 2 metros; carga potencial 2500 qg/minuto.

• Múltiples opcións en accesorios.

• Capacidades dende 11 a 30 metros cúbicos en carros autopropulsados.

• Ata 45 metros cúbicos en carros estáticos.

E ADEMAIS ICOS S.C.G. OFERTA OUTROS SERVIZOS

• SERVIZO DE TALLER 24 HORAS TODOS OS DÍAS DO ANO. • GRAN STOCK DE TODO TIPO DE PEZAS NAS NOSAS INSTALACIÓNS. • SERVIZO POSTVENTA SEN COMPETENCIA.

Dentro da ampla gama de servizos que ofrece a cooperativa ICOS tamén se atopan os de constitución de CUMAs e asesoramento integral. Coa garantía duns profesionais do cooperativismo.

Chantada - Lugo. Tlfs. 982 44.14.51/ 678.465.922, Fax. 982 44.17.84, E-mail: lito@icos.es AFRIGA ANO XII - Nº 62

pub_ICOS.indd 19

19/11/06 22:53:41

20

xenÉTiCa

PAULINO BADIOLA, Criador e xuíz gandeiro

“os animais de mellor morfoloxía son os máis rendibles e os que nos van durar máis anos” Paulino badiola, propietario da gandería asturiana badiola, foi o xuíz do concurso gandeiro na recente edición da moexmu. Califica o certame de muimenta como “un dos mellores do panorama nacional” _Que opina do nivel de xenética gandeira que ten Galicia? _A xenética de Galicia xa é coñecida a nivel de España. Todo o mundo sabe que está na vangarda , xunto co resto das comunidades da cornixa cantábrica. Iso dá como resultado moi bos animais, moi ben balanceados, cunha gran morfoloxía.

como bo gandeiro e criador, quere vender animais, dar o valor engadido da xenética.

_Como foi a evolución neste eido nos últimos anos? _Moi boa. Eu podo ser partícipe á hora de opinar, veño aquí desde hai moitos anos e xa levo varios xulgando este concurso. A evolución foi impresionante. Agora mesmo estamos vendo animais que quedan nas mellores posicións nos concursos nacionais, animais cun manexo e un trato exquisitos. E a preparación é tamén fantástica.

_Cal é exactamente o valor dos concursos? _Primeiro, serven como punto de encontro entre os gandeiros. Serven para amosarlle á xente como estamos aproveitando a mellora xenétia. Teñen tamén un valor engadido, vender animais. E serven tamén para crear ilusión e afección entre a xente nova. En Lugo hai un equipo de xente nova, unha canteira que temos que coidar. Hoxe van ser unha expectativa pero mañá serán unha realidade.

_Que ten que suceder para que a xenética galega sexa recoñecida a nivel internacional? _Creo que debemos seguir polo camiño que se avanzou nos últimos anos. Que o nivel dos concursos sexa cada vez máis homoxéneo. E é tamén unha cuestión de márketing. Non temos nada que envexar a outros concursos de nivel internacional, o que hai que facer é saberse vender máis. _Habería que ir a concursos a nivel internacional? _Si, os gandeiros teriamos que participar máis neses certames.

Pero participar en concursos a nivel internacional é complicado, en canto que ten un alto custo. Os gandeiros necesitarían axudas para asumir ese traballo extra. Un concurso internacional interesa tamén para vender xenética. A xente que vai a concursos internacionais, aparte de querer ser recoñecido

“É un mito que as vacas de concurso non dan leite, dan tanto leite ou máis cá maioría”

_Nos concursos de aquí non se fai. _Eu creo que estamos na fase intermedia. No futuro tamén venderemos xenética.

_Cal é agora mesmo a rexión con mellor xenética? _Asturias quedou como mellor comunidade no último concurso nacional de Conafe. Eu entendo que as comunidades da cornixa cantábrica son as que están traballando máis forte nese eido. A comunidade que máis evolucionou nos últimos anos foi Galicia. Cada vez hai máis gandeiros novos que están participando nestes concursos. _Separaría vostede xenética de produción? _Non. Eu digo que a morfoloxía é unha manifestación externa do que o animal leva dentro. A morfoloxía é unha das pezas fundamentais polas que nos debemos guiar como ferramenta de selección, buscar cada vez animais de máis lonxevidade, de moita vida produtiva. Para iso é necesaria boa morfoloxía, boas patas e ubres, eses son os animais que van durar máis anos no establo e os que nos van dar rendibilidade. É un mito que as vacas de concurso non dan leite, as vacas de concurso dan tanto leite ou máis cá maioría. As ganderías hoxe con máis produción en España ou Galicia van aos concursos con vacas.

afriga ANO XIII - Nº 68

xenetica.indd 20

19/5/07 13:09:27

pub_ascol.indd 21

19/5/07 13:20:35

22

vivenda

SubvenciónanSe melloraS en vivendaS unifamiliareS de máiS de 15 anoS en núcleoS de ata 1.500 habitanteS

A CONSELLERÍA DE VIVENDA INVESTIU 10 MILLÓNS DE EUROS NA REHABILITACIÓN DE 3.228 VIVENDAS NO RURAL NO ANO 2006

A subvención concedida pola Consellería de Vivenda para a rehabilitación de vivendas rurais oscila entre o 30 e o 40% do orzamento, ata un máximo de 5.400 euros por actuación.

Os beneficiarios destas axudas son os propietarios das vivendas cuxos ingresos non superen os 1.200 euros mensuais, que pretendan acometer as obras de rehabilitación para uso propio e que veñan residindo nos últimos cinco anos dentro do termo municipal onde está situada a vivenda.

O obxectivo destas subvencións a fondo perdido concedidas pola Consellería de Vivenda e Solo, que dirixe a nacionalista Teresa Táboas, é promocionar e incentivar a rehabilitación das vivendas rurais galegas así como a súa adecuación ao entorno e á tipoloxía propia da zona.

ACTUACIÓNS PROTEXIBLES A) Obras nos elementos exteriores: acabados de fachada, carpintería exterior ou cubertas, que deben respectar a tipoloxía da zona.

A Consellería de Vivenda aporta a este tipo de traballos unha subvención do 40% do orzamento, ata un máximo de 5.400 euros.

actuaciónS acometidaS no ano 2006 Provincia Lugo A Coruña Ourense Pontevedra total Galiza

nº vivendaS 1.128 922 815 363 3.228

inveStimento 3.642.627,21 2.913.400,69 2.358.371,22 1.092.860,99 10.007.260,12

B) Obras dirixidas a garantir as condicións hixiénico sanitarias e de habitabilidade, o acondicionamento térmico, illamentos e estanqueidade da vivenda, a mellora das instalacións eléctricas, a adaptación da vivenda para uso de minusválidos, a supresión de elementos engadidos ou os acabamentos interiores.

A Consellería aporta para este segundo grupo de actuacións unha subvención do 30% do orzamento, ata un máximo de 4.050 euros.

Todas estas actuacións deben respectar as características tipolóxicas da edificación orixinal, conservando todos os elementos merecentes de protección polo seu valor artístico, histórico, arquitectónico ou da tipoloxía tradicional.

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

publi_vivenda.indd 22

19/5/07 16:52:06

vivenda

23

A Consellería de Vivenda publicará nos próximos meses unha orde na que se concretará o comezo do prazo de solicitude para estas axudas durante o 2007

A LIÑA DE AXUDAS PARA O REMATE EXTERIOR DE VIVENDAS UNIFAMILIARES NO RURAL INCREMÉNTASE RESPECTO AO 2006 A subvención cubrirá agora o 30% do custo da obra cun importe máximo de 6.000 euros

A Consellería de Vivenda pretende contribuír a que ningunha familia deixe de rematar a súa casa por falta de recursos económicos, fomentar a calidade construtiva das vivendas e tamén contribuír a frear o deterioro e o impacto sobre o territorio que provocan as vivendas inacabadas espalladas por todo o país.

A Consellería de Vivenda e Solo, que dirixe a nacionalista Teresa Táboas, incrementa as axudas do programa Remate Exterior das Vivendas no Medio Rural ata un importe máximo de 6.000 euros por solicitante, o que supón un aumento do 50% respecto das axudas establecidas no 2006.

No 2007 dedicarase unha partida de 1,5 millóns de euros a sufragar estas axudas, o que beneficiará como mínimo a 250 vivendas no caso de que os solicitantes obteñan a subvención máxima.

A modificación do decreto 64/2006, que regula estas axudas, supón ademais que non se esixirá aos solicitantes, como ata agora, que a vivenda obxecto das obras teña menos de 15 anos.

Si será imprescindible que a vivenda conte coa licenza municipal de obra e que teña os paramentos exteriores e a carpintería exterior completos. Tamén se mantén a esixencia de que as rendas familiares dos beneficiarios non superen os 1.200 euros ao mes. As obras deberán efectuarse nos tres meses posteriores a notificación da concesión da axuda.

ACTUACIÓNS MÁIS DEMANDADAS As actuación protexidas máis demandadas polos solicitantes destas axudas son as dirixidas á colocación de tella ou lousa no tellado, pintura exterior das fachadas e renovación de elementos de evacuación de augas pluviais como canalóns e baixantes.

Todas as actuacións van dirixidas a protexer as vivendas da humidade e do clima en condicións de salubridade e seguridade, axeitándoas ao medio e á paisaxe, en concordancia coa tipoloxía tradicional da zona Unha vez concluídas as obras, o beneficiario dispón dun prazo de 15 días para remitir á Delegación Provincial correspondente un escrito comunicando o remate e fotografías que amosen as actuacións realizadas.

SOLICITUDES RECIBIDAS NO 2006 No ano 2006, a Consellería de Vivenda e Solo recibiu 227 solicitudes para as subvencións destinadas ao remate exterior de vivendas unifamiliares no medio rural. Destinará a atendelas unha partida orzamentaria dun millón de euros.

Por provincias, a Consellería recibiu un total de 99 solicitudes na Coruña, 63 en Pontevedra, 47 en Lugo e 18 en Ourense.

Todas elas están a ser revisadas polo departamento autonómico, que avaliará o cumprimento das condicións por parte dos solicitantes e pedirá por escrito a cada un deles a documentación necesaria para a tramitación das peticións de subvención.

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

publi_vivenda.indd 23

19/5/07 16:54:08

24

EXPLOTACIÓN

GRANXA DE JUAN BOTANA E LOURDES CEBEIRO. LESTEDO (BOqUEIXÓN)

Botana ten 47 vacas en ordeño e unha cota de 380.000 quilos

MÍNIMO EMPREGO DE CONCENTRADOS E MÁXIMA LONXEVIDADE DAS RESES A explotación que rexentan Juan Botana e Lourdes Cebeiro en Lestedo, nas proximidades do Pico Sacro, caracterízase por medidas de aforro coma un mínimo aporte de concentrado na ración diaria e a externalización do laboreo agrícola.

Juan Botana, de 56 anos, e Lourdes Cebeiro, de 50, están á fronte dunha explotación que exemplifica moi ben o estado de boa parte do sector en Galicia: un tamaño medio-baixo (47 vacas en ordeño), a difícil continuidade (teñen 2 fillos, pero non hai previsión de que se fagan cargo da explotación) e a imperiosa necesidade de aplicar medidas de aforro ante a suba do concentrado e os recortes dos prezos do leite cru.

A granxa dispón dunha cota anual de 380.000 quilos que aumentou considerablemente na última década. Nestes anos, os cotitulares incrementaron en máis de 100.000 quilos a súa capacidade produtiva. O actual estado do mercado de cotas e a proximidade á xubilación fan que Juan sexa moi cauto respecto a próximos aumentos. “Hai que ir parando pouco a pouco, somos nós os dous, e se a cousa non cambia os nosos fillos buscarán outro chollo”.

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

explotacion.indd 24

19/5/07 18:01:11

EXPLOTACIÓN

25

A ración diaria da granxa componse de 27 quilos de millo, 12 quilos de herba, 1 quilo de palla e tan só 6 quilos de penso. Isto determina unhas producións moi discretas, unha medida de 28 quilos por animal e día

Juan dispón de dous tractores, un para a cisterna e outro para o carro unifeed

INsTALACIÓNs O último investimento grande na granxa foi a construción dun establo novo, que entrou en uso hai cinco anos. A nave ten case 1.000 metros cadrados e caracterízase pola boa ventilación, con abundantes aberturas e rede de protección frontal.

As camas do establo son de serraduras e o nivel de limpeza, moi bo

Para as camas das vacas empréganse serraduras. Botana está satisfeito da hixiene que proporcionan e do baixo nivel de mamite que soporta a explotación.

O establo vello, de 700 metros cadrados, reservouse para as xovencas. Os residuos fecais recóllense en tres balsas, dúas para o establo novo (case 700.000 litros de capacidade) e unha para o vello (100.000 litros).

A situación da produción leiteira na comarca é moi significativa. A cooperativa Pico Sacro, que agrupa a gandeiros dos concellos de Boqueixón, Vedra e Santiago, contaba hai dez anos con máis de 300 explotacións. Hoxe quedan 80. “Pecharon por xubilacións ou abandonaron. E pechan tanto as grandes coma as pequenas”, asegura Juan Botana.

Ante este estado de cousas, o granxeiro optou por un sistema de produción pouco intensivo en base a un aporte mínimo

de concentrado. A ración diaria da granxa componse de 27 quilos de millo, 12 quilos de herba, 1 quilo de palla e tan só 6 quilos de penso. Isto determina unhas producións moi discretas, unha medida de 28 quilos por animal e día. “Vaime ben así e non quero gastar máis”, explica Botana. Na actualidade mércalle á cooperativa Pico Sacro uns 10.000 quilos de concentrado ao mes. No seu caso, considera que o que ingresaría se forzase máis a produción das vacas non lle compensaría o aumento do gasto en concentrado.

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

explotacion.indd 25

19/5/07 18:01:37

26

EXPLOTACIÓN

O gandeiro destaca que a moderada produción das súas reses “fai que as vacas sufran menos e que duren máis”.

“A min dúranme unha media de cinco partos”, afirma

Detalle da rede de protección do establo principal da granxa

Vista lateral do establo novo da explotación, amplo (1.000 metros cadrados) e ben ventilado

O establo vello, abandonado hai cinco anos, destínase na actualidade ás xovencas

Por outra banda, o gandeiro destaca que esa moderada produción “fai que as vacas sufran menos e que duren máis”. “A min dúranme unha media de cinco partos”, afirma. “Pero cheguei a vender algunha de dez partos. Por suposto, non todos os animais duran o mesmo”.

Outra medida de aforro na explotación é a externalizacón da maior parte do laboreo agrícola. Na granxa empréganse as sementadoras da cooperativa Pico Sacro e contrátase a recollida cunha empresa.

En cambio, non recurren ao carro mesturador da cooperativa porque dispoñen do seu propio unifeed, mercado hai 10 anos.

DEPÓSITOS PARA PURÍNS, AUGA POTABLE E RESIDUOS INDUSTRIAIS. DEPÓSITOS DE CHAPA DE ACEIRO ONDULADA E GALVANIZADA EN QUENTE E RECUBERTOS CON FUNDA INTERIOR DE PVC.

A SOLUCIÓN PROFESIONAL PARA A XESTIÓN DE RESIDUOS GANDEIROS

FOSAS ECONÓMICAS E SEGURAS AVALADAS POR UNHA AMPLIA EXPERIENCIA E CERTIFICACIÓNS DE GARANTÍA DOS MATERIAIS NOVOdelegado DELEGADO PARA GALICIA: OSCAR POSE 676.61.31.81 Novo para galicia e asturias: Oscar POse • 676.61.31.81 • oscarjpa@gmail.com oscarjpa@gmail.com

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

explotacion.indd 26

19/5/07 18:02:19

pub_rocalba.indd 27

19/5/07 12:32:34

pub_semanaVerde.indd 28

19/5/07 13:25:23

EXPLOTACIÓN

Juan Botana, de 56 anos, e a súa dona Lourdes Cebeiro, de 50, son os cotitulares da explotación

29

O COnfOrt d a va c a

ACONSELLAMOS A MELLOR SOLUCIÓN PARA O BENESTAR DOS ANIMAIS: AIRE, AUGA OU AMBOS ELEMENTOS

O gando da granxa de Lestedo mantense permanentemente estabulado. Aínda que Juan quixera pastorear, o pequeno tamaño e a excesiva dispersión das parcelas non llo permiten

DESENVOLVEMOS UN SISTEMA ELECTRÓNICO PROPIO QUE, COMBINANDO A TEMPERATURA E A HUMIDADE, REDUCE O ESTRÉS DOS ANIMAIS

Unha das parcelas da explotación, na que se aproveitou un último corte de herba antes de sementar o millo en xuño

O gando da granxa de Lestedo mantense permanentemente estabulado. Aínda que Juan quixera pastorear, o pequeno tamaño e a excesiva dispersión das parcelas non llo permiten. Esta circunstancia impide tamén que poida producir máis forraxe, unha medida que el quixera adoptar para aforrar aínda máis en penso. A base territorial da granxa é de 35 hectáreas en 15 parcelas. 20 dedícanse a millo e as restantes, a pradeiras.

Na explotación practícase a rotación raigrás-millo, aproveitando a primavera para un corte de herba. En xeral, en toda a comarca predominan as sementeiras de millo serodias, á altura do mes xuño.

VENTILADORES DESEÑADOS CON INCLINACIÓN E PÁS ESPECIAIS PARA O MÁXIMO CONFORT E O MENOR RUÍDO Distribuidores de Ramiro Rodríguez Ónega San Martín de Ferreiros.

27283. Pol (Lugo) Tel. / Fax 982 81 25 24 Móbil 619 22 62 66 E-mail: gcarballo@mundo-r.com

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

explotacion.indd 29

19/5/07 18:02:59

suministros agrĂ­colas e gandeiros

comedeiros Para Vacas e caBalos 2.000 Vendidos en galicia e asturias pub_toni-javy.indd 30

19/5/07 13:29:12

Visítenos na semana Verde de silleda, pabellón 2, 13-17 de xuño

Nº 1 eN FraNCia eN ColCHÓNs Para VaCas

Piso de goma da sala de esPera

limPeZas aUTomÁTiCas de CaBle mÁis de 30.000 limPeZas iNsTaladas eN eUroPa

NOVO BEBEDEIRO INOX, VOLTEO CON PROTECTOR TONI Y JAVI

Rosalía de Castro, 90. 27120. Castroverde (Lugo) • Tel. 982 312 307 Móbil 669 356 410 / E-mail: toniyjavi@hotmail.com Distribuidor en Asturias: Almacenes La Dislao, S.L. Polígono El Zarrín, S.N. La Espina, 33891 Salas (Asturias) Tlf.: 985.837385 - 629566500

pub_toni-javy.indd 31

19/5/07 13:30:40

32

SANIDADE

EXTRACTOS DO MANUAL DE CONTROL DESTINADO ÁS AGRUPACIÓNS DE DEFENSA SANITARIA GANDEIRA (ADSG)

Javier Diéguez Casalta (*) Eduardo Yus Respaldiza (*) Carmen Eiras Ferreiro (**) Ignacio Arnaiz Seco (**) Santiago Menéndez Fernández (**) Carmen Calvo Santalla (**) Ramiro Fouz Dopacio (***) (*) Unidade de Epidemioloxía e Sanidade Animal (Facultade de Veterinaria de Lugo). Instituto de Investigación e Análises Alimentarias. (**) Laboratorio de Sanidade e Producción Animal de Lugo. Xunta de Galicia. (***) Africor-Lugo

PARATUBERCULOSE BOVINA: CARACTERIZACIÓN E MEDIDAS DE CONTROL A paratuberculose ou enfermidade de Johne é unha infección intestinal crónica e insidiosa que afecta o gando vacún en case todos os países do mundo (calculase que entre o 10% e o 50% dos rabaños bovinos poden estar infectados). Poden obterse progresos evidentes no seu control mediante un manexo axeitado dos xatos nos primeiros meses de vida e a implementación de medidas de bioseguridade en todo o rabaño. A protección de rabaños non infectados é esencial para o sector. A potenciación e incentivación de explotacións non infectadas, e posteriormente de rexións non infectadas, como fontes de reposición de animais é un aspecto clave na prevención e control da paratuberculose.

DEFINICIÓN

IMPORTANCIA ECONÓMICA

A paratuberculose bovina é unha enfermidade infecto-contaxiosa do tracto intestinal que pode aparecer nunha ampla variedade de animais, aínda que é máis frecuente en rumiantes. Esta causada por Mycobacterium avium subsp. paratuberculosis (Map) e provoca enterite granulomatosa crónica, progresiva e sen resposta ao tratamento.

As principais perdas económicas derivadas da paratuberculose bovina son as que seguen: • Morte de animais enfermos • Redución da producción láctea. En torno a un 4% en animais subclínicos e ata un 19,5% nos que están afectados clinicamente.

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

sanidade.indd 32

22/5/07 01:47:32

SANIDADE

33

A produción láctea pode baixar ata un 19,5% en animais con paratuberculose clínica.

Igualmente, obsérvanse recortes significativos nos niveis de graxa e proteína Obsérvase tamén unha redución significativa dos niveis Estado subclínico graxa e proteína en animais con cultivo positivo en re• Desgaste da resposta celular que comeza a decaer, prolación a animais con cultivo negativo. A estimación de dúcese lise de macrófagos e liberación da bacteria perdas nun rabaño cunha prevalencia moderada (2% de • Como consecuencia, esta vaise estender a outras áreas animais desbotados por ano con sintomatoloxía clínica) do intestino e co tempo á circulación sanguínea (alcané de 2.900 euros zando, por exemplo, a glándula mamaria e o útero) • Desbote prematuro • Polo tanto, empezará a apreciarse resposta hu• Redución do valor da canal moral e a bacteria comezará a aparecer en feces • Limitacións na venda de recría (aínda que nesta fase so serán positivos o cultivo un • Acurtamento da vida produtiva media 15-20% dos animais afectados) • Incremento da susceptibilidade a outras enfermida• Lesións multifocais. des, observándose especialmente unha maior incidencia de mamites. O risco de que un animal con cultivo Estado clínico positivo sexa eliminado por mamite increméntase ata • Sintomatoloxía xa evidente (perda de peso e condición un 22,6% corporal por mala absorción debido o dano intestinal, mantense o apetito e diarrea intermitente) • Diminución da fertilidade, observándose como media • Resposta humoral máis clara e maior eliminación en feincrementos de 1,7 meses no intervalo entre partos ces (cultivos positivos nunha elevada proporción destes en animais diagnosticados positivos respecto os resanimais) tantes • Lesións difusas.

• Perda de condición corporal, eliminación precoz e, como consecuencia, menor valor á venda e perda de material xenético.

Estado terminal • Diarrea agora persistente, caquexia. Pode aparecer edema submandibular • Este estado aparece normalmente entre os 3 e os 5 anos nos animais que desenvolven a enfermidade.

Mycobacterium avium subsp. paratuberculosis

PATOXENIA Estado silente

• T rala entrada da bacteria predomina a resposta inmune celular (principalmente, macrófagos, que fagocitan a bacteria) • Esta resposta mantén confinada a bacteria na parede intestinal • Como consecuencia, non haberá unha resposta humoral apreciable e a bacteria non se eliminará nas feces (aínda que nesta fase so serán positivos o cultivo un 15-20% dos animais afectados) • Lesións focais, aínda reversibles.

Diarrea acuosa persistente causada por Map

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

sanidade.indd 33

22/5/07 01:47:46

34

SANIDADE

Para o control da enfermidade é fundamental previr á inxesta de esterco, especialmente por parte dos animais máis novos, e analizar todos os anos as vacas de segundo parto Entre rabaños TRANSMISIÓN Principais fontes da infección:

• Animais en fase clínica. Eliminarán importantes cantidades da bacteria e de forma case sempre continua por feces, leite e costros • Animais subclínicos. En xeral eliminarán menores cantidades e de forma mais intermitente, polo que a súa importancia será menor • En casos avanzados, os machos eliminarán pequenas cantidades da bacteria polo seme, pero suficientes en teoría para transmitir a infección ao útero en caso de monta ou inseminación artificial. A importancia epidemiolóxica como fonte de infección suponse, sen embargo, de escasa importancia.

VÍAS DE ELIMINACIÓN • Feces. Eliminarán a bacteria a través das feces entre un 15 e un 20% dos animais afectados subclinicamente e a maior parte dos que presentan enfermidade clínica • Leite e costro. Excretarase nun 12% dos afectados subclinicamente por termo medio e nun 35% aproximadamente dos animais con infección clínica • Seme. En pequenas cantidades, durante fases clínicas.

FACTORES DE RISCO Intrarrabaño

• Presenza de animais portadores, eliminadores ou enfermos • Sala ou zona de partos contaminada • Inxestión de costro ou leite contaminada polos recén nacidos • Hixiene deficiente (limpeza, desinfección) • Auga de bebida, comida, utensilios ou vestimenta contaminados • Contacto íntimo de animais xoves con feces de adultos • Pastos contaminados (abonado con esterco de granxas contaminadas).

Un rabaño cunha prevalencia moderada, 2% de animais desbotados por ano con sintomatoloxía clínica, causa perdas de 2.900 euros

• Introducir animais portadores, eliminadores ou enfermos • Uso de pastos comunais contaminados ou sementais infectados • Persoal, vestimentas, vehículos, alimento ou auga de bebida contaminada • Embrións de vacas infectadas poden ter adherido o Map incluso tras dez lavados. A transferencia de embrións pode polo tanto supoñer un risco aínda que o seu impacto non foi suficientemente estudiado.

RUTAS DE INFECCIÓN • Vía principal: fecal – oral • Tamén importante: leite/costros. Oral e transplacentaria • Inseminación artificial, monta natural ou transferencia de embrións. O risco de transmisión por esta vía existe, aínda que se considera de pouca importancia.

• Indirecta: por fómites.

A dose infectiva ou número de microorganismos inxeridos, a idade do animal e o estado do sistema inmune determinaran a progresión ou non do estado clínico da enfermidade.

SIGNOS DE ALERTA IMPORTANTES • Diarrea. Casos esporádicos, por goteo, de diarrea intermitente ou continua en animais adultos poden ser indicativos da presencia de infección no rabaño.

• Perda de peso. Casos esporádicos de perda de peso progresiva en animais adultos, aparecendo o apetito sen embargo normal • Edemas. Edemas submandibulares ou noutras partes declives, podendo ás veces ser pouco claros ou desaparecer espontaneamente.

U A g S

C

G

C

SIGNOS DE ALERTA MENOS IMPORTANTES • Redución da producción láctea. Animais adultos con perdas de produción, sen causa aparente e normalmente acompañada da perda de condición corporal • Incremento na incidencia de mamites. Aínda que se trata dun signo moi inespecífico, xunto coa perda de produción, pode ser un primeiro sinal da existencia da infección no rabaño • Perda de fertilidade. Animais infectados polo Map poden ter unha maior probabilidade de estar en situación de balance enerxético negativo, o que redundará negativamente na súa fertilidade.

V

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

sanidade.indd 34

22/5/07 01:48:04

pub_

SANIDADE

35

As vacas paratuberculosas presentan como media incrementos de 1,7 meses no intervalo entre partos BIOSEGURIDADE EN PARATUBERCULOSE BOVINA Premisas sobre a enfermidade a ter en conta á hora de establecer un programa de control: • A enfermidade normalmente desenvólvese en animais adultos, se ben a infección ocorre principalmente no primeiro mes de vida do animal, cando este é máis susceptible • A principal vía de transmisión é a fecal-oral, se ben pode darse contaminación a través de costros, leite ou utero-placenta • O estado sanitario (inmunodeprimido), a condición corporal e a xenética poden ser factores predispoñentes • Os animais nacidos de nais portadoras teñen maior probabilidade de estar infectados • Os métodos de diagnóstico laboratorial non son concluíntes. A prioridade de calquera programa de control debe centrarse nos animais novos. Nos animais de menos dun mes de vida, a cantidade de axente infeccioso á que se expón o animal para desenvolver a enfermidade é moi pequena.

Unha Axencia Agroalimentaria garantía da Saúde Pública

A Veterinaria, unha profesión con moitos campos

CONSELLO GALEGO DE

COLEXIOS VETERINARIOS

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

pub_veterinarios.indd 23 sanidade.indd 35

20/5/07 22/5/07 11:17:19 01:48:16

36

SANIDADE

CONTROL DA ENFERMIDADE • Previr a inxesta de esterco, principalmente polos animais máis novos • Identificar e eliminar os animais infectados • Establecer controis en función da prevalencia da enfermidade na explotación e da prevalencia no entorno • Análise inicial da seroprevalencia do rabaño • Confirmar o diagnóstico serolóxico e clínico mediante o illamento (cultivo fecal) en animais en estadios avanzados da enfermidade • Analizar todos os anos as vacas de 2º parto.

Medidas hixiénicas prioritarias encamiñadas a evitar o contacto do animal co esterco: • Sala de partos. É a primeira toma de contacto do animal coa fonte de contaminación externa. Débese proporcionar un ambiente seco e limpo, evitando que a vaca para no establo • Recriar en zona libre de contaminación con feces de animais adultos (alomenos, durante os primeiros meses de vida) • Os animais menores dun ano non deben pastorear onde previamente estiveron animais adultos • Evitar o consumo de auga contaminada (escorrentías de patios de vacas) • Evitar efluentes do establo das vacas cara á zona de recría • Manter a comida alonxada do esterco. Deseñar correctamente os comedeiros e os bebedeiros, especialmente a altura dos mesmos.

• Non utilizar silos de autoconsumo • Separar as vacas adultas da recría • Non utilizar os mesmos utensilios para distribuír o alimento que para manexar o esterco ou limpar o establo.

• Alimentar con leite artificial (os costros poden conter tamén o microorganismo) • Non mesturar costros de varias vacas dedicados á conservación (conxelados) • Non dar leite de animais sospeitosos • Control das novas incorporacións. Analizar e illar e establecer períodos de corentena • Illar os animais con sintomatoloxía clínica (diarrea crónica). Un animal con sintomatoloxía clínica excreta de 130.000 a 5.900.000 organismos por gramo de materia fecal. Un portador subclínico, de 40 a 100 organismos por gramo de materia fecal • Adquirir animais en rabaños certificados • Establecer unha orde nas visitas á explotación (primeiro a recría e despois animais adultos).

PROTOCOLO DE ANÁLISE • Todos os animais maiores de 24 meses • Animais eliminados que presenten síntomas da enfermidade • Animais incorporados á explotación (ELISA + cultivo previo) • O intervalo entre análises será de 14 meses (+-2).

Control de paso-entrada ás instalación de recría: • Limpeza e desinfección (baños de pes ou cambia-lo calzado) entre os distintos lugares da explotación • Non pasar directamente do patio das vacas ao corredor de alimentación • Limpeza e desinfección das persoas e vehículos que acceden desde o exterior Outras medidas de control: Enterite granulomatosa • Non recriar de nais positivas • Minimizar o contacto nai-fillo tras o parto • Non deixar que mame directamente na vaca (vacas Aos animais con resultado positivo faráselles un cultivo fecal de leite) o máis axiña posible, sempre antes dos 120 días da mostra anterior na que deu positivo.

• Procurar ubres limpos en vacas nutrices

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

sanidade.indd 36

22/5/07 01:48:33

PUBLIRREPORTAXE / AGRICULTURA

37

Oroso (Palas de Rei)

Sona, Mato (Palas de Rei)

Cicillón (Taboada)

• BALSAS PARA ALMACENAMENTO DE PURÍN

• DESDE UNHA PESETA POR LITRO

• BALSAS DE POLIETILENO PARA ALMACENAMENTO DE PURÍN, LAGOS ORNAMENTAIS, ENCOROS, ESTANQUES E IMPERMEABILIZACIÓNS.

• SUBVENCIONADAS POLA XUNTA DE GALICIA • RAPIDEZ DE INSTALACIÓN (1-2 DÍAS) • AMORTIZABLE EN 5 ANOS

bap s.c.

BAP SC é unha empresa galega ubicada na zona centro da provincia de Lugo e dedicada á fabricación e montaxe de balsas para almacenamento de auga, puríns e todo tipo de residuos, lagos e encoros artificiais e todo tipo de impermeabilizacións, como cubertas, canles de rego, etc. Para iso contamos cunha ampla gama de materiais en pvc e polietileno

D

ebido á nosa ubicación e ao coñecemento da actividade gandeira e, sobre todo, aos cambios nas políticas medioambientais que se van levar a cabo, especializámonos na construción de balsas de polietileno para o almacenamento de purín, tanto á construción de balsas novas como á impermeabilización de zanxas que están sendo utilizadas e que vai ser obrigatorio impermeabilizar.

As vantaxes deste tipo de balsas con respecto as fosas tradicionais son innumerables:

O TRIPLE DE CAPACIDADE, PERMITINDO, POLO TANTO, ALMACENAR ABONO ORGÁNICO DE FÓRA DA EXPLOTACIÓN E TAMÉN PURÍN PARA AS ÉPOCAS DE ABONADO, CO CORRESPONDENTE AFORRO EN ABONADO E MELLORA DA ESTRUCTURA DO SOLO. • PERMITE UN CRECEMENTO DA EXPLOTACIÓN MÁIS FLEXIBLE, XA QUE EN 1-2 DIAS PÓDESE FACER UNHA AMPLIACIÓN DA BALSA A UN CUSTO REDUCIDO. • CONSECUENTE CO IMPACTO AMBIENTAL, XA QUE PODE SER DESMONTADA CON FACILIDADE, O QUE PERMITIRÍA UN CAMBIO DE UBICACIÓN CUN CUSTO MÍNIMO.

• RAPIDEZ DE INSTALACIÓN (1-2 DIAS) • REDUCIÓN DE ATA A TERCEIRA PARTE CON RESPECTO AO CUSTO DUNHA FOSA TRADICIONAL. O QUE QUERE DICIR QUE O MESMO INVESTIMENTO PERMITE CUBICAR

Dispoñemos tamén dun enxeñeiro técnico agrícola dedicado ao deseño e ubicación das balsas e tamén á tramitación de suvbencións se fose necesario.

RAMIL - TABOADA - LUGO - Telf: 609 379 636

publi_bap.indd 37

AFRIGA ANO XII - Nº 62

22/5/07 01:54:52

pub_progenex 1.indd 38

19/5/07 13:34:17

pub_progenex 2.indd 39

19/5/07 13:35:04

40

panorama internacional

antonio piVa, presidente da Feira internacional de BoVino de leite de cremona

_Antes de nada, como inflúe no seu traballo de dirección da Feira o feito de ser vostede mesmo un gandeiro? _Digamos que o feito de que eu sexa presidente da Feira de Cremona significa que o noso evento principal, o Salón Internacional do Bovino de Leite, é realizado por persoas competentes que operan directamente no sector e que o coñecen ben. Isto é fundamental, porque significa que na Feira chegamos a entender as problemáticas e as esixencias dos profesionais do sector e construímos o evento á súa medida, para que sexa útil ao máximo. _Como é a súa granxa? _É unha das grandes empresas zootécnicas de Italia. Na actualidade temos 450 vacas de raza frisona en ordeño e catro persoas traballando nos establos. A media anual de produción é de 9.000 quilos por vaca. _Cal é o destino do leite que produce? _A totalidade do leite que producimos recóllese a través dunha cooperativa e destínase á produción de Grana Padano e Provolone, dous dos produtos queixeiros máis importantes de Italia.

O Grana Padano é a Denominación de Orixe Protexida máis importante a nivel mundial. En Italia prodúcense cada ano máis de 4,5 millóns de hormas de Grana Padano, cada unha cun peso de case 36 quilos. Este produto é un dos símbolos alimentarios do Made in Italy. Precisa dunha materia prima de altísima calidade e un estacionamento que vai dos 14 aos 24 meses.

“PARA PRODUCIR CALIDADE FAN FALTA INVESTIMENTOS IMPORTANTES. O PREZO DO LEITE TEN QUE REVISARSE DESDE ESTA ÓPTICA” Paolo Bodini Servizo especial desde Cremona (Italia)

situada na chaira de padania, na parte norte de italia, cremona é desde hai anos un dos puntos de referencia principais do sector lácteo a nivel mundial. acolle a Feira internacional do Bovino de leite e no 2008 celebrarase tamén alí o encontro europeo de raza Holstein e red Holstein. antonio piva, propietario dunha explotación láctea e presidente da Feira internacional, desvélanos algunhas claves do poderío dos produtores padanos.

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

italiano.indd 40

22/5/07 01:50:11

Sistema de ordeño voluntario VMS La nueva generación VMS DeLaval Nuevo diseño compacto de gran robustez. Gran capacidad de ordeño con el más avanzado brazo hidraúlico robotizado. Optima preparación individual de pezones incluyendo secado. Pantalla táctil de manejo muy sencillo. Programa de gestión integrado con índices de estado de salud de la ubre. VMS, la libertad de elegir cómo usar mejor su tiempo y mejorar su calidad de vida.

Para más información sobre la nueva generación VMS de DeLaval, contacte con su distribuidor o visite nuestra página web www.delaval.es DeLaval Equipos S.A. C/ Anabel Segura Nº 7 28108 Alcobendas Telef. 91 490 44 73 www.delaval.es

ro uest n n e amos r e p 2 de n ó l l Le es e l Pab e d a d illed S Stan e ria d o e F Juni la e d al 17 3 1 del

pub_delaval.indd 41

19/5/07 11:19:33

P. I. C/. XIV, P. 137 13200 MANZANARES (C i u d a d R e a l) Tfno.: 926 620 451 Fax.: 926 612 029

SISTEMA DE SEPARAC IÓ INSTALAD N O EN XENÉTICA FONTAO - LUGO -

admon@lozanomanzanares.com www.lozanomanzanares.com

pub_lozano.indd 42

22/5/07 01:21:21

panorama internacional

43

“para seguir ao pé da letra a disciplina das denominacións de orixe queixeiras, que é moi ríxida, fai falta un leite cunha calidade excelente. pero para poder producilo fai falta realizar investimentos importantes en maquinaria, tecnoloxía, persoal e coñecementos”

_Efectivamente, o Grana Padano é un queixo que se exporta aos catro continentes. _Si, sobre todo a Estados Unidos e Alemaña. Tamén se está a abrir un mercado moi interesante cara a Oriente, en especial en China. Pero hai que ter en conta que nos mercados mundiais máis do 95% dos produtos alimentarios marcados como italianos son falsificacións. Existe, por tanto, a necesidade urxente de defender a nosa produción, máis que nada se consideramos o enorme éxito que temos entre os consumidores de todo o mundo.

_A zona de Cremona é recoñecida, sobre todo, por ser un dos territorios máis potentes desde o punto de vista do leite. _Certo, Cremona é unha zona moi rica neste aspecto. Ostentamos o título de capital italiana da zootecnia do leite. Xunto a Brescia, estamos entre os maiores produtores de todo o país.

A rexión de Lombardía, na que se atopa a chaira padana, produce máis de 4.000 millóns de quilos de leite sobre unha cota nacional de arredor de 10.600 millóns de quilos. Isto significa que en Lombardía producimos o 40% do leite de Italia.

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

italiano.indd 43

22/5/07 18:50:31

44

panorama internacional

_Como organiza a superficie na súa explotación? _Dispoñemos de 200 hectáreas produtivas, todas completamente cultivadas con feo e cereais. A produción agrícola destínase integramente á alimentación dos animais da explotación. Nos campos traballan outras tres persoas, ademais dos dependentes dos establos. _Como é a situación das explotacións zootécnicas en Italia?

Cales son as principais problemáticas que deben afrontar? _As explotacións zootécnicas en Italia non están a vivir un bo momento. É máis, pódese dicir que xeralmente atravesan grandes dificultades. A causa principal desta situación é o prezo do leite, baixo e insatisfactorio. Neste momento, o prezo do litro é de 0,32 euros. En Italia fíxose unha gran política de calidade, pero a calidade custa cartos. Temos algunhas das denominacións de orixes protexidas máis importantes do mundo. Temos queixos que son exportados a todo o mundo, precisamente porque teñen moita aceptación nos mercados estranxeiros, pero todo isto ten un prezo moi elevado para os produtores. Para seguir ao pé da letra a disciplina imposta polas principais DOPs, que é moi ríxida, fai falta un leite cunha calidade excelente. Pero para poder producila fai falta realizar investimentos importantes en maquinaria, tecnoloxía, persoal e coñecementos. Por todo isto, resulta evidente que a calidade que os criadores italianos alcanzan non está recompensada de maneira axeitada.

_A Feira Internacional do Bovino de Leite de Cremona incide moito sobre a innovación, cousa que custa moito. _Estou convencido de que a innovación tecnolóxica é fundamental nas explotacións, e dígoo máis que nada desde o meu rol de emprendedor. A calidade permítenos competir con éxito nos mercados internacionais. Polo tanto, non se pode pensar en reducila. Para producir calidade fan falta, evidentemente, investimentos importantes. Por todo isto, estou convencido de que o prezo do leite ten que ser revisado a través desta óptica. Toda a cadea leiteira-queixeira italiana está a traballar, máis que nada, sobre o plano cualitativo, que sempre é o máis importante para o consumidor. Houbo grandes avances no campo da salubridade, a hixiene e a seguridade da materia prima, grazas principalmente a innovacións tecnolóxicas que nos últimos anos transformaron as empresas zootécnicas. Non é unha casualidade que entre os diferentes tipos de leite o única en forte expansión sexa o fresco de alta calidade, que ultimamente tivo un incremento de consumo de máis do 4% Por todo iso, as empresas teñen a necesidade acuciante de seguir no mercado nesta dirección, incidindo sempre na innovación e a tecnoloxía. _Fálenos do número de explotacións gandeiras en Italia. _Actualmente, no noso país están en activo arredor de 50.000 explotacións de vacas de leite. Nos últimos anos asistimos a unha drástica redución, fundamentalmente a causa dos problemas enumerados antes.

“a rexión de lombardía, na que se atopa a chaira padana, produce máis de 4.000 millóns de quilos de leite sobre unha cota nacional de arredor de 10.600 millóns de quilos. isto significa que en lombardía producimos o 40% do leite de italia”

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

italiano.indd 44

22/5/07 18:50:45

Elmega Como siempre, los primeros MAS DE 200.000 VACAS DESCANSAN EN COLCHONES DE ELMEGA Al estar más de 12 horas diarias de pie los animales agradecen un suelo blando y confortable, por lo que si proporcionamos al animal el tipo de suelo adecuado nos veremos favorecidos con una menor cantidad de complicaciones y un generoso aumento de la producción de leche.

Para que un animal pase 12 horas acostado necesita higiene y confort, principales condiciones que debe aportar un buen colchón y que los de ELMEGA poseen.

GAMA ESPECIAL PARA PATIOS, SALAS DE ESPERA Y SALAS DE ORDEÑO

Modelo KEW-PLUS • CONFORT • IMPERMEABILIDAD

• DURACIÓN • SUAVIDAD

El modelo KEW PLUS es, sin duda alguna, uno de los mejores colchones del mercado, pues con sus tres capas se convierte en el colchón más blando del mercado, dando así al animal un confort incomparable.

La capa inferior de caucho, moldeada con unas cavidades en forma de media esfera, aísla de humedades la parte intermedia a la vez que aporta al sistema parte del efecto mullido.

Modelo en rollo EUROCONFORT Este modelo, aunque construido con la misma materia que el anterior, está destinado a aquellas estabulaciones en las que anchuras o longitudes no sean convencionales o bien si se opta por camas sin ningún empate.

La parte intermedia de aglomerado de esponja proporciona al sistema el mullido ideal para un buen descanso del animal.

La capa superior, fabricada en caucho de gran calidad, combina suavidad y durabilidad, evitando daños en las patas de los animales y dando larga vida al producto.

Por ultimo, un perfil de plástico colocado entre dos camas evita cualquier filtración de fluidos a la parte inferior del sistema, y además fija todo el conjunto.

NUEVA CORNADIZA SECURIT DE ELMEGA

NUEVAS ARROBADERAS DE CABLE MAXI DE ELMEGA Calidad y limpieza con el mínimo consumo Más de 2000 arrobaderas de cable de ELMEGA avalan su calidad. La necesidad de instalaciones de mayor envergadura nos obliga a desarrolar un nuevo cabrestante para dimensiones de hasta 120 metro de largo de establo, sin que el cable remonte (una unica vuelta encima del tambor), alar-

gando de esta manera la vida útil del cable. Es por ello que desarrollamos las arrobaderas MAXI, con capacidad hasta 120 metros.

CEPILLO DE GANADO ABATIBLE

Consulte precios sin compromiso Camino viejo de Mourelle, s/n – 15840 Santa Comba (A Coruña) – ESPAÑA Telf. 981 88 05 50 – 981 88 05 75 • Fax. 981 88 06 06 e-mail: elmega@elmega.com • web: www.elmega.com

pub_elmega.indd 45

VISÍTENOS EN LA SEMANA VERDE DE SILLEDA. 13-17 DE JUNIO

19/5/07 13:37:51

46

publirreportaxe / cooperativismo

A COOPERATIVA INDEGA OFRECE UNHA VARIADA GAMA DE SERVIZOS A 400 EXPLOTACIÓNS

A cooperativa proporciónalle unha variada gama de servizos aos seus asociados.

Indega naceu en abril do 2004, a raíz da fusión das cooperativas Sila e Os Chaos.

En tres anos pasou de 250 a 400 socios.

COMERCIALIZACIÓN DE LEITE. A negociación directa coas centrais permite conseguir prezos superiores aos habituais no mercado.

COMERCIALIZACIÓN DE CARNE. Por medio de Artesáns Gandeiros, garantindo un bo prezo durante todo o ano.

CARRO MESTURADOR AUTOPROPULSADO para elaborar as racións en cada granxa.

VENDA DE PENSOS de fabricación propia, abonos e fertilizantes.

ECONOMATO. Alimentación, droguería, calzado, ferretería e elementos de ordeño.

VENDA DE FORRAXES: PALLA, ALFALFA, AVEA. SERVIZOS DE CAMPO en veterinaria clínica, reprodución, control lácteo e nutrición.

XESTIÓN DE RESIDUOS. Recollida de big-bags usadas.

Tel. 986 580 340 // Fax 986 580 577 AFRIGA ANO XIII - Nº 68

publi_indega.indd 46

SERVIZO DE ASESORAMENTO. Proxectos agrogandeiros, legalizacións (augas, establos), tramitacións de subvencións (P.A.C., subvención de hidrocarburos), asesoramento legal en xeral.

19/5/07 13:39:12

panorama internacional

47

“Hai dez anos o número de granxas de vacas de leite en italia achegábase a 100.000. agora quedan en activo 50.000. aos pequenos emprendedores cústalles moito estar no mercado”

Pense que hai dez anos o número de granxas achegábase ás 100.000. Nesta situación, aos pequenos emprendedores cústalles moito permanecer no mercado e manter produtiva a súa empresa. A tendencia agora é a aumentar o número de reses ante a continua redución do número de explotacións. _Para axudar ás empresas zootécnicas a incrementar os seus beneficios fálase moito tamén da produción de enerxía. _É, sen dúbida, unha das novas oportunidades para as explotacións gandeiras. En Cremona son moitas as empresas que se están equipando para este novo negocio. As posibilidades de mellorar o beneficio coa produción de enerxía son altas, aínda que, obviamente, é necesario avaliar as exisencias de cada caso en particular. Unha gandería de 500 vacas de leite, por exemplo, pode producir case 1,3 millós de kilowatios de enerxía eléctrica ao ano. Pode vender esa enerxía a 0,09 euros o kilowatio, o que significa máis de 90.000 euros ao ano. Estas ganancias potencialmente derivan dunha gran instalación para a produción de biogás. Sen contamos as ventas dos certificados verdes, polos que a empresa recibe 0,1 euros por kilowatio, unha gandería de 500 vacas podería gañar máis de 200.000 euros ao ano producindo enerxía eléctrica. Naturalmente, están os custos do investimento, que non son baixos: máis de 700.000 euros, pero con interesantes apoios á financiación das empresas que queren entrar no sector.

_Fálenos, por último, da Feira de Cremona como cita comercial do sector. Que se pode esperar da edición do 2007, que se celebrará entre os días 25 e 28 de outubro? _A de Cremona está agora mesmo entre as tres principais feiras de bovino de leite do mundo. Dámos aos operadores profesionais os instrumentos para traballar, desde equipamento a tecnoloxías, desde a xenética ás indicacións políticas. Máis que nada, nun momento de dificultade como este que está a atravesar o sector é necesario que a cadea se compacte e se reúna para iniciar accións comúns dirixidas a soster o sector.

Isto, sen descoidar o aspecto comercial, que é un dos obxectivos fundamentais da Feira. Este ano esforzarémonos para reunir en Cremona ao maior número posible de operadores estranxeiros. Xa no 2006 houbo moitísimas delegacións estranxeiras, e queremos ir a máis. Para iso estamos a promover contactos nos principais mercados mundiais, desde España a Irán, porque é fundamental que as empresas italianas se poidan medir coas estranxeiras para facilitar novas vías comerciais e de distribución para todos. _A cita do 2008 incluirá o Grande Encontro Europeo da Raza Holstein e Red Holstein. _Será unha grande edición, coas mellores cabezas de toda Europa. Servirá para amosar toda a habilidade dos criadores e dos investigadores da Unión Europea.

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

italiano.indd 47

22/5/07 01:51:51

48

nutrición

A elevada demanda por primar a composición na porcentaxe de proteína en leite por parte das centrais leiteiras (queixos, iogures, etc.) e a necesidade de aumentar a eficacia de uso do nitróxeno en todas as especies gandeiras e sistemas produtivos por motivos medioambientais levan a establecer necesidades claras de aminoácidos nos rumiantes. Ángel Ávila Coya Veterinario avilavet@eresmas.com Tlf. 616.99.61.16

BENEFICIOS DA UTILIZACIÓN DE AMINOÁCIDOS PROTEXIDOS Para conseguir satisfacer esta demanda do mercado debemos coñecer e incidir sobre a alimentación da vaca de leite de alta produción. Formular racións para o vacún de leite baseándose unicamente na proteína bruta non é garantía suficiente de cubrir as necesidades proteicas dos animais.

Todas as proteínas están constituídas por cadeas de aminoácidos. Os animais deben dispoñer de cada un destes aminoácidos en cantidade suficiente para sintetizar as proteínas que producen a diario (músculo e leite). Os aminoácidos esenciais ou indispensables son aqueles que o animal non pode sintetizar só e que, polo tanto, debe atopar na súa alimentación.

Numerosos institutos, en especial o INRA (Francia) e o NRC (Estados Unidos) desenvolveron sistemas de racionamento que integran as necesidades en aminoácidos das vacas leiteiras e os aportes de cada materia prima alimenticia (NRC 2001, modelo de Cornell-Pennsylvania, CPM).

A maioría das materias primas que compoñen as racións básicas das vacas leiteiras presentan un déficit de aminoácidos.

En vacas de alta produción, as necesidades non chegan a cubrirse e as vacas leiteiras non poden expresar plenamente os seus potenciais xenéticos.

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

afriga68_nutricion2.indd 48

20/5/07 11:25:22

pub_ager.indd 49

19/5/07 13:39:50

50

nutrición

O aporte de metionina e lisina na dieta durante 2-3 semanas antes do parto e durante os 100 primeiros días de lactación mellora a inxestión de materia seca A vaca dixire a proteína dos alimentos e absorbe os aminoácidos polo intestino e despois o teto usa estes aminoácidos para sintetizar a proteína do leite.

BEnEFiciOS DE APOrtAr AMinOÁciDOS PrOtEXiDOS Para que sexan eficaces , os aminoácidos poden subministrarse de forma protexida á dixestión do rume e así pasar directamente ao intestino sen ser degradados. Os beneficios obtidos son os seguintes: a) Incremento da porcentaxe de proteína en leite. b) Incremento da produción nos primeiros 100 días de lactación. c) Aumento da inxesta de materia seca 2-3 semanas antes do parto e 100 días despois. d) Mellora do metabolismo hepático. e) Diminución dos custos de alimentación.

A) incrEMEntO DO % DE PrOtEínA En lEitE Probas científicas( Rulquin et al. 1993, Overton 1996) serviron para comprobar que o rendemento de proteína no leite pódese aumentar suplindo metionina e lisina en cantidades axeitadas. Os resultados obtidos constatan un incremento que oscila entre o 0,05% e o 0,2 % de proteína crúa en leite.

Incremento do % de proteína en leite co aporte de distintas doses de metionina

Proporción de lisina e metionina en leite e músculo, e nas distintas materias primas de uso máis frecuente para a alimentación da vaca leiteira.

unha vez incorporados os aminoácidos na ración, debemos realizar un seguimento da porcentaxe de proteína en leite, recoller diariamente os datos produtivos, anotar as patoloxías postparto e, por último, analizar a porcentaxe de eficiencia de nitróxeno

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

afriga68_nutricion2.indd 50

20/5/07 11:49:57

Productos protegidos paravacas vacasvacas de ductos protegidos para dealta alta producción Productos protegidos para de producción alta producción

Productos protegidos para vaca

EUROPA N.V., 2007 ®™ Registered Trademark from Kemin Industries, Inc., Iowa, USA

MetaSmart™ MetaSmart™ etaSmart™

MetaSmart™

una nueva fuente de metionina, activa a nivel ruminal que es una nueva fuente de metionina, activa nivel ruminal que es capaz de soportar las rigurosas condiciones dela peletizado una nueva fuente de metionina, activa a nivel rum capaz soportar las activa rigurosas del peletizado ueva fuente dede metionina, a condiciones nivel ruminal que es

capaz de soportar las rigurosas condiciones del pe

ECTED OT PR

E CTED OT PR

de soportar las rigurosas condiciones del peletizado RUMEN

A Supra Ruminant Microvit™ A Supra Ruminant Microvit™

crovit™

Microvit™A Supra Ruminant

la fuente ideal de vitamina A altamente biodispon

la fuente ideal de vitamina A altamente biodisponible capazde resistir la degradación ruminal la fuente de ruminal vitamina A altamente capaz producción A ideal Supra Ruminant de resistir la Productos degradación protegidos parabiodisponible vacas de alta de resistir la degradación ruminal

MetaSmart™ Microvit™AD3 Supra Ruminant nte ideal de vitamina A altamente biodisponible capaz istirMicrovit™ la degradación ruminal AD3 Supra Ruminant

fuente una nueva fuente AD3 de metionina, a nivel ruminal que es de vitamina A y D3 con una elevada biodisp Supra activa Ruminant Microvit™ gracias a su protección unica capaz de soportar las rigurosas condiciones del peletizado

RUMEN fuente -

E CTED OT PR

de vitamina A y D3 con una elevada biodisponibilidad protegidos para vacas de alta producció de vitamina A y D3 con una elevadaProductos biodisponibilidad gracias fuente a su protección unica gracias a su protección unica

Smartamine™

A Supra Ruminant MetaSmart™

Smartamine™

una nueva fuentesu de metionina, activa a nivel ruminal es protección sensible al pHque hace capaz de soportar las rigurosas condiciones del peletizado

que sea una

la fuente ideal de vitamina A Raltamente biodisponible capaz metionina ideal y disponible para el animal UMEN la degradación ruminal -biodisponibilidad Adeyresistir D3 con una elevada

de vitamina Smartamine™ s a su protección unica

E CT ED OT PR

© Copyright KEMIN © Copyright KEMIN EUROPA N.V., 2007 ®™ Registered Trademark from Kemin Industries, Inc., Iowa, USA

AD3 Supra Ruminant crovit™Microvit™

su protección sensible al pH hace que sea unaMicrovit™ fuente de A Supra Ruminant su protección sensible al pH hace que sea una fuente de metionina ideal y disponible para el animal RESULTADOS DE MetaSmart 2006 AHORA DISP www.kemin.com la fuente ideal de vitamina A altamente biodisponible capaz metionina ideal y disponible para elRuminant animal AD3 Supra PARA MAS INFORMACION : KEMIN IBERICA, 93 de resistir la degradación ruminal

Microvit™

Productos protegidos para vacas de alta producción

martamine™

fuente de vitamina A y D3 con una elevada biodisponibilidad gracias a su protección unica Microvit™AD3 Supra Ruminant MetaSmart™

RESULTADOS DE MetaSmart 2006 AHORA DISPONIBLES! RESULTADOS DE MetaSmart 2006 AHORA DISPONIBLES! una nueva fuente de metionina, activa a nivel ruminal que es vitamina A y D3 con una elevada biodisponibilidad PARA MAS INFORMACION : KEMIN IBERICA, 93fuente 582de 35 unica capaz de soportar las rigurosas condiciones del peletizado gracias a 45 su protección PARA MAS INFORMACION : KEMIN IBERICA, 93 582 45 35

otección sensible al pH hace que sea una fuente de Smartamine™ nina ideal y disponible para el animal Smartamine™ A Supra Ruminant Microvit™ su protección sensible al pH hace que sea una fuente de

UMEN

-

E CT ED OT PR

metionina ideal y disponible para el animalsu

la fuente ideal de vitamina A altamente biodisponible capaz de resistir la degradación ruminal

protección sensible al pH hace que sea una fuente de metionina ideal y disponible para el animal

RESULTADOS DE MetaSmart 2006 AHORA DISPONIBLES! AD3 Supra Ruminant Microvit™ LTADOS DE MetaSmart 2006 AHORA DISPONIBLES! RESULTADOS DE MetaSmart 2006 AHORA DISPONIBLES! www.kemin.com PARA MAS INFORMACION : KEMIN IBERICA, 93 582 45 35 PARA MAS INFORMACION : KEMIN IBERICA, 93 582 MAS INFORMACION KEMIN IBERICA, 93 582 45 45 3535 fuente de vitamina A y D3 :con una elevada biodisponibilidad gracias a su protección unica

pub_kemin_hr.indd 51

19/5/07 13:42:02

52

nutrición

B) incrEMEntO dA prOdución nO principiO dA LActAción (100 díAs).

cando agregamos aminoácidos, incorpóranse en pequenas cantidades (8-15 gramos /vaca/ día) , así que hai que asegurarse dunha boa mestura, tanto se vén no corrector como no penso

Incremento do % de proteína en leite co aporte de diferentes doses de lisina

Os resultados medios de diferentes estudos científicos amosan un incremento de leite por vaca de +1,23 qgs/día .

c) incrEMEntO dA inXEstión dE MAtEriA sEcA O aporte de metionina e lisina na dieta durante 2-3 semanas antes do parto e durante os 100 primeiros días de lactación mellora a inxestión de materia seca.

Resultados económicos en base á prima da central leiteira ou cooperativa.

d) MELLOrA dO MEtABOLisMO hEpáticO

GrAnXA

incrEMEntO

1000 LITROS

% PROTEíNA EN LEITE

3,1% PROTEINA

cEntrAL LEitEirA PAGO POR DÉCIMA DE PROTEÍNA EN PTS 0,5 PTS

0,7 PTS

1 PTS

0,10%

15000

21000

30000

0,20%

30000

42000

60000

BEnEFiciO BrutO

CUSTO DE DL-METIONINA 10 PTS/VACA. 30 LITROS/VACA. 33 vacas

9900 pts/mes

BEnEFiciO nEtO 0,10%

5100

11100

20100

0,20%

20100

32100

50100

Suxeriuse que a metionina podería ter un efecto beneficioso no metabolismo das graxas ao reducir a incidencia do fígado graxo e cetose postparto. Varios estudos (Durande et al., 1992, e Auboironet et al., 1995) indicaron que a metionina pode estimular a secreción de lipoproteínas do fígado, o que podería aliviar a acumulación de graxa no fíguado e, por tanto, o fígado graxo.

Recentemente, Bach et al. (2000) suplementaron 39 gramos de DL-metionina protexida da dixestión ruminal a vacas secas durante as dúas últimas semanas previas ao parto e observaron que, ao aumentar o aporte de metionina, a cantidade de urea e a mobilización das reservas de proteína das vacas diminuíron significativamente.

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

afriga68_nutricion2.indd 52

20/5/07 11:50:12

CEBADIÑA DE CERVEXA Rebaixe os custos de alimentación do seu gando ■ ■

■

■

Os mellores prezos do mercado ervizo garantido durante todo S o ano acilítanse silos para almacenar F a cebadiña Non temos competencia

Central: C/Valencia, 106 1º 2ª – 08015 Barcelona – Telf. 93 229 69 09 - Fax 93 229 69 08 Planta de Mezclas: Crtra. De Villamayor de Santiago, s/n – 16416 Hontanaya – Cuenca Telf. 969 129 203 - Fax: 969 12 92 04 - E-Mail: poballe@poballe.com - Web: www.poballe.com

pub_poballe.indd 53

19/5/07 13:45:41

54

nutrición

a maioría das materias primas que compoñen as racións básicas das vacas leiteiras presentan un déficit de aminoácidos. en vacas de alta produción, as necesidades non chegan a cubrirse e as vacas leiteiras non poden expresar plenamente os seus potenciais xenéticos

Un bo obxectivo nas explotacións leitieiras é a de alcanzar unha eficiencia de uso do nitróxeno por riba do 30% . As mellores granxas alcanzaron entre un 31% e un 33% de eficiencia de nitróxeno.

Exemplo de ración. Unha granxa de Lugo con 95 vacas lactantes con 22 qsg de materia seca, un 16, 8% de proteína bruta, consumindo 12 gramos de metionina protexida. Resultado: 31,5 litros de leite con 3,45 % de proteína (media anual) EFICIENCIA nitróxeno: 29,2 % con metionina sen metionina NUTRINTES

influencia da concentración de metionina na ración e niveis de acetona en sangue, durante a segunda semana de lactación

QG/VACA/DÍA ANALÍTICA

SILO MILLO

24

SILO PRADEIRA

7

ALFALFA SOXA 44 FARIÑA MILLO GLUTEN FEED CASCARILLA SOXA DDGT CEBADA CORRECTOR

2 3,2 2,8 1,5

BICARBONATO

0,15

6,84 Lisina/ 2,82 metionina

SAL DL-METIONINA

0,05 0,012

e) Baixar os custos de ración

utiliZación en camPo

6,92 Lisina/ 1,8 Metionina

(menos proteína bruta 0,5%-1,5% na ración), así como diminuír a eliminación de nitróxeno por parte dos animais.

1,2 1,2 1 0,3

Materia seca Proteína Bruta PDIE PDIN Metionina Lisina lisina/metionina CNF FAD FND Fibra Bruta

%

%

22

22

16,8

16,8

10,6 11 2,22 6,88

10,6 11 1,86 6,88

3,1

3,7

38 19 30

38 19 30

16

16

a) Debemos optimizar as racións en lisina e metionina.

Se os aminoácidos non están balanceados, a proteína crúa da ración desperdíciase. Amosámolo con dúas simulacións de eficiencia de nitróxeno en dúas granxas leiteiras.

b) Cando agregamos aminoácidos, incorpóranse en pequenas cantidades ( 8-15 gramos /vaca/ día) , así que hai que asegurarse dunha boa mestura, tanto se vén no corrector como no penso, e despois mesturar homoxeneamente no carro unifeed.

As ecuacións básicas necesarias para o cálculo son: • ENTRADA nitróxeno = qgs proteína alimentados por día/ 6,25 • SAÍDA nitróxeno = qgs de leite por vaca x promedio proteína no leite/ 6,38 • % EFICIENCIA nitróxeno = SAÍDA nitrógeno/ ENTRADA nitróxeno x 100

c) Unha vez incorporados na ración, debemos realizar un seguimento da porcentaxe de proteína en leite, recoller diariamente os datos produtivos, anotar as patoloxías postparto e, por último, analizar a porcentaxe de eficiencia de nitróxeno.

EXEMPLO 1. Para unha granxa producindo 32 qgs de leite por día a 3.0% de proteína con 22 qgs de materia seca a 18,5 % de proteína bruta. EFICIENCIA nitróxeno=23 % EXEMPLO 2. Para unha granxa producindo 33 qgs de leite por día con 3,15 % de proteína de 22 qgs de materia seca a 17,5 % de proteína bruta. EFICIENCIA nitróxeno=26,5%

conclusións Formular racións para o vacún de leite baseándose só na proteína bruta non é suficiente para aportar as necesidades proteicas dos animais. Debemos pensar na formulación de racións equilibrando con aminoácidos, co que podemos conseguir unha mellora na transformación do nitróxeno, unha maior resposta á proteína láctea e unha redución nos custos de alimentación.

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

afriga68_nutricion2.indd 54

20/5/07 11:50:21

PIENSOS ARA • Fabricación personalizada de todo tipo de pensos: mesturas, pensos simples, compostos, en fariña ou granulados • Servizo de racionamentos para calquera especie animal • Asesoramento técnico • Servizo de menos de 24 horas para pedidos de calquera volume e a calquera lugar • Venta de forraxes (alfalfa, palla, reigrás).

Cantidade mínima, unha paca • Venta de fertilizantes

Praza Maior, s/n - 27377 Muimenta (Lugo) - Telf.: 982.52.81.03 - Fax: 982.52.81.33 - Mail: poehisl@infonegocio.com

pub_ara.indd 55

23/5/07 14:39:45

56

publirreportaxe / nutriciÓn

>> A explotAción pAsou en 5 Anos de 8.150 A 10.311 litros por vAcA

GANDERÍA CASA LANDEIRA: UN ÉXITO DA M

rAción personAliZAdA con dAirY BA SILO DE HERBA. . . . . . . . . . . . . . . . .6 qgs SILO DE MILLO . . . . . . . . . . . . . . . .25 qgs ALFALFA DH . . . . . . . . . . . . . . . . . 1,7 qgs DAIRY BALANCER® . . . . . . . . . . . . 9,5 qgs

En Oá, no concello coruñés de Trazo, atópase a gandería Casa Landeira, rexentada por Antonio Pichel e Evangelina Becerra. Grazas á confianza nos técnicos e nos produtos de NUTRIMENTOS PURINA®, a explotación chegou a conseguir unha media de produción de máis de 10.000 litros. Na campaña actual, 35,5 litros por vaca e día.

A explotación familiar de Antonio Pichel e Evangelina Becerra iniciou no ano 2000 un incremento continuado de produción. Parte do segredo do seu éxito está en NUTRIMENTOS PURINA®. Os gandeiros confiaron sempre nos produtos, distribuidores e técnicos da marca.

En 1998, Casa Landeira fixo a primeira gran transformación: as 17 vacas trabadas na corte pasaron a unha nave nova de estabulación libre con cubículos. Empezaron tamén a ordeñar en sala.

A granxa conta na actualidade con 37 vacas adultas e 24 xovencas.

O que non cambiou nestes anos foi a marca dos concentrados que usa a explotación: NUTRIMENTOS PURINA®. Casa Landeira ten como distribuidores de confianza a José Antonio e Maricarmen, de Viaño Pequeño (Trazo).

A boa marcha da granxa pode visualizarse nas cifras de produción. Os factores decisivos son dous: o excelente manexo e a boa alimentación do gando.

A expectativa a medio prazo é aumentar a produción nun 30%, en parte grazas ao aumento de produtividade e en parte introducindo máis vacas en ordeño, para o cal a nave será ampliada en dous tramos.

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

publi_purina2.indd 56

23/5/07 16:58:44

publirreportaxe / nutriciÓn

57

DA MAN DE

rY BAlAncer ® Dairy Balancer® é a solución personalizada para cada granxa. Permite equilibrar os nutrientes necesarios de cada explotación en función das forraxes de que dispoña.

ANO

LITROS POR VACA

En Casa Landeira consideran moi importante a saúde do gando

2000

8.150

2001

8.240

2002

9.030

2003

8.318

boa inxesta de materia seca antes

2004

9.665

do parto e reducir os problemas de

2005

10.311

postparto.

e unha boa preparación para o parto. Durante o período seco usan PRELACTINA para conseguir unha

ForrAxe de AltA cAlidAde A superficie agraria da granxa é de 14 hectáreas (8 en propiedade e o resto arrendadas). Cada ano destinan 11 hectáreas ao cultivo de millo para silo.

A forte rotación de cultivos significa máis gasto, pero tamén permite colleitar unha maior cantidade de forraxe de alta calidade para a alimentación do gando.

As vacas con producións superiores aos 35 litros reciben un suplemento (1,5 qgs de media) de pienso V-18, elaborado con tecnología FACTORY COOKED®.

investimentos intelixentes A filosofía de Antonio e Evangelina é aforrar en maquinaria, á que non lle ven rendibilidade a menos que se amortice en traballos externos. A granxa dispón do básico: dous tractores, cisterna e arado.

Os investimentos de Casa Landeira destínanse a outros elementos que lles fan gañar en competitividade: unha nave para maquinaria e forraxe, un novo pozo de purín e un silo de cemento para forraxe.

A última innovación da granxa foi contratar o carro autopropulsado dunha CUMA da zona para preparar a ración de produción, que antes se mesturaba a man.

www.nutrimentospurina.com.es

www.nutrimentospurina.com.es - Cargill España S.A. - Ctra. Nacional VI, km 517, Begonte, Lugo - Telf. 982 39 20 50

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

publi_purina2.indd 57

23/5/07 14:17:19

58

nutrición

como optimizalas de cara á venta ao matadeiro

Teresa Moreno, Esperanza Bispo, Lorenzo Montserrat, Daniel Franco e Laura González Centro de Investigacións Agrarias de Mabegondo (CIAM)

REVALORIZACIÓN DAS VACAS DE DESVELLE DAS EXPLOTACIÓNS LEITEIRAS EN GALICIA en Galicia existe un censo de 488.194 vacas de produción de leite (anuario estatístico da Xunta de Galicia, 2003), pertencente na súa práctica totalidade á agrupación racial Holstein-Frisian. a vida produtiva destas vacas non sobrepasa os cinco anos e máis do 50% son descartadas por motivos que non impiden un bo aproveitamento carniceiro, polo que existe un importante número de animais de desvelle nas explotacións leiteiras cuxo destino final é o matadeiro. numerosos estudos consideran as vantaxes do acabado das vacas de desvelle con racións de alta concentración enerxética coa finalidade de mellorar a súa valoración carniceira e, en definitiva, a rendibilidade deste subproduto das explotacións de gando vacún.

O acabado das vacas de desvelle supón un incremento do peso e o prezo por quilo da canle, xa que mellora a súa conformación e estado de engraxamento, os dous parámetros fundamentais que fixan o prezo de mercado da canle. Ademais este incremento pode ser moi importante, xa que existe un gran salto cualitativo entre as canles clasificadas como O-P e pouco graxas e as R-U e ben engraxadas, cuxo lombo se comercializa para chuletón de boi.

Por outra banda, hai que considerar que o acabado dos animais adultos con racións moi enerxéticas supón fundamentalmente un incremento do contido en graxa da canle e da carne, e está ben documentado que esta circunstancia afecta as características sensoriais, nutritivas e nutricionais da carne. O aumento da porcentaxe da graxa fai a carne máis tenra, con máis zume e mellor sabor, diminúe o seu contido en auga e incrementa a porcentaxe de ácidos graxos saturados e monoinsaturados no seu perfil lipídico.

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

nutricion.indd 58

23/5/07 14:38:07

nutrición

59

considérase que as vacas de desvelle cebadas con concentrados producen canles con mellor composición tisular e que a súa carne é máis luminosa e ten un contido máis alto de graxa intramuscular, o que mellora a súa palatibilidade O estudo do acabado das vacas de desvelle da raza Holstein Frisian en Galicia parece interesante por razóns técnicas e económicas.

Desde o punto de vista económico, o número de vacas Holstein Frisian de desvelle que hai cada ano en Galicia é moi alto.

Consideramos que hai un censo de 488.194 vacas, das que se descartan o 20% como mínimo (97.368), sendo a metade destas axeitadas para o seu cebo con destino ao matadeiro (48.819).

O acabado destes animais coa finalidade de que incremente o seu peso en canale en 30 quilos aumentaría a produción de carne procedente das explotacións leiteiras de Galicia en 1.464,57 toneladas ao ano. E, o que é máis importante, revalorizaríase o prezo de venda da súa canle debido á mellora da súa conformación como consecuencia do acabado.

No gando vacún maior, o alimento máis axeitado para o cebo parece ser a herba de primavera consumida en pastoreo, aínda que adoita ser frecuente o emprego de pensos, compostos fundamentalmente por cereais, que se subministran a animais previamente confinados no establo. Os motivos máis habituais para o acabado con pensos están relacionados coa mellora das características organolépticas da carne e/ou a dispoñibilidade de pasto. Considérase que as vacas de desvelle cebadas con concentrados producen canles con mellor composición tisular e que a súa carne é máis luminosa e ten un contido máis alto de graxa intramuscular, o que mellora a súa palatibilidade.

Respecto á dispoñibilidade do pasto, os problemas adoitan ser consecuencia de que a duración da estación sexa insuficiente para conseguir un bo acabado en vacas que están en moi baixa condición corporal cando se inicia o cebo, ou a necesidade de retiralas do pasto en anos desfavorables para a produción de herba.

O acabado das vacas de desvelle supón un incremento do peso e do prezo por quilo da canle, xa que mellora a súa conformación e estado de engraxamento, os dous parámetros fundamentais que fixan o prezo de mercado da canle

No plano técnico hai que ter en conta que o desvelle das vacas de produción de leite realízase fundamentalmente por problemas que non afectan ás súas posibilidades de ser acabadas cunha ganancia de peso elevada. As causas máis comúns están relacionadas coa baixa produción láctea e a fertilidade.

Por outra banda, é frecuente que as vacas de produción de leite cheguen ao desvelle cun estado baixo de condición corporal, debido ás esixencias de altas producións neste tipo de gando, sendo fácil conseguir que gañen peso e que o índice de conversión sexa favorable.

ESTADO DE ENGRAXAMENTO Oestudio do efecto do acabado sobre a conforación e o estado de engraxamento da canle é primordial. O incremento da puntuación por conformación na escala EUROP leva sempre aparellado o incremento de prezo por quilo de peso da canle. Non obstante, o aumento do estado de engraxamento está suxeito a outras regras. Como norma xeral teñen a mellor cotaización as canles cun estado de engraxamento 2 e 3 na escala de 1 a 5 e son penalizadas as canles con estado de engraxamento inferior a 2 ou superior a 3. Sen embargo, cando se engorda gando pensando en producir o chuletón de boi o que se busca é a máxima deposición de graxa no lombo. Especialmente, nos depósitos intramusculares.

A acumulación de graxa é maior canto máis avanza o acabado.

Isto supón un incremento da porcentaxe de graxa na canle e un descenso do índice de conversión dos alimentos en ganancia de peso, como consecuencia, principalmente, do elevado valor enerxético da graxa respecto a outros tecidos.

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

nutricion.indd 59

22/5/07 01:32:25

*

$ *

$ Ê , " Ê Ê "‡, - 1"-ÊÊ­*1, Ê , " Ê Ê "‡, - 1"-ÊÊ­*1, -Ê Ê " "-Ž\Ê1 -Ê Ê " "-Ž\Ê1 Ê-" 1 $ Ê-" 1 $ Ê6 Ê6 *, " 1* "-Ê*" "Ê "Ê *, " 1* "-Ê*" "Ê "Ê / /

O noso sistema de xestiĂłn e tratamento de residuos ĂŠ absolutamente / NOSO SISTEMA DE XESTIĂ˜N E TRATAMENTO DE RESIDUOS Ă? ABSOLUTAMENTE / NOSO SISTEMA DE XESTIĂ˜N E TRATAMENTO DE RESIDUOS Ă? ABSOLUTAMENTE RESPETUOSO CO EXTERNO CXA QUE NON ORIXINA NENGĂžN TIPO DE CONTAMINACIĂ˜N RESPETUOSO CO EXTERNO CXA QUE NON ORIXINA NENGĂžN TIPO DE CONTAMINACIĂ˜N respetuoso co entorno, xa que non orixina ningĂşn tipo de contaminaciĂłn

*, " 1* "-ĂŠ*" ĂŠ- / -

$ *, " 1* "-ĂŠ*" ĂŠ- / -

$ ĂŠ "-ĂŠ ĂŠ "-ĂŠ "-"-ĂŠ

"-"-ĂŠ / / -

Adaptåmonos ås súas necesidades según o seu volume xerado e cun !DAPTÉMONOS ÉS SÞAS NECESIDADES SEGÞN O SEU VOLUME XERADO E CON UN !DAPTÉMONOS ÉS SÞAS NECESIDADES SEGÞN O SEU VOLUME XERADO E CON UN SERVICIO OPTIMIZADO EN PUNTUALIDADE E RAPIDEZ SERVICIO OPTIMIZADO EN PUNTUALIDADE E RAPIDEZ servizo optimizado en puntualidade e rapidez

pub_agroamb.indd 60 PUB?AGROAMB INDD PUB?AGROAMB INDD

19/5/07 16:59:00

nutrición

61

trazabilidade garantida

clasificación europea contrastada

benestar animal

cada ano hai en Galicia 48.819 vacas frisonas de desvelle axeitadas para o seu cebo con destino ao matadeiro. O acabado destes animais coa finalidade de que incremente o seu peso en canale en 30 quilos aumentaría a produción de carne procedente das explotacións leiteiras de Galicia en 1.464,57 toneladas ao ano

rendemento óptimo da canal

Recollida directa na explotación

Polo tanto, se o chuletón non se considera comercialmente axeitado para a súa comercialización como de tipo boi, o acabado debería finalizar cando o estado de engraxamento estea dentro da puntuación 2-3.

En calquera caso, é preciso considerar a repercusión económica do acabado, tendo en conta o valor engadido ao prezo da canle e o custo dos gastos variables imputables ao acabado, que practicamente están representados polo consumo de concentrados.

Así mesmo, nun estudo sobre o acabado dos animais de desvelle debe considerarse o seu efecto sobre as características de calidade da carne. É interesante comprobar a influencia do tempo de acabado sobre a magnitude da variación en parámetros tan importantes coma a cor e a dureza, xa que a baixa aceptación da carne do vacún maior está fundamentalmente baseada na consideración de que é dura e moi escura. Por outra banda, a preocupación cada vez maior dos consumidores pola calidade nutritiva dos alimentos aconsella que se inclúa o seu estudo neste traballo.

mf * mat. frig. de

montellos

...Onde a vaca importa.

autovía do noroeste Saída 567, Crta. a Mesón do Vento Km 3.30 mONTELLOS 15319 • BETaNZOS (a CORUña) telfno: 981 77 28 00 • 981 77 28 54 Fax: 981 77 08 74 • 981 77 09 03 E-mail: juanamarante@infonegocio.com

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

nutricion.indd 61

22/5/07 01:30:06

62

nutrición

Existe un gran salto cualitativo entre as canles clasificadas como O-P e pouco graxas e as r-u e ben engraxadas, cuxo lombo se comercializa para chuletón de boi TRATAMENTOS DE ACABADO NO CIAM No Centro de Investigacións Agrarias de Mabegondo realizouse un estudo con 18 vacas procedentes do desvelle do rabaño experimental de leite por motivos de baixa produtividade e fertilidade. Estes animais permaneceron en pastoreo durante 42 días e a partir de aí dividíronse en tres tratamentos.

O primeiro tratamento (T0) foi a testemuña. É dicir, os animais sacrificáronse despois do período de pastoreo. Os outros dous tratamentos consistiron nun período de acabado de 34 días (T1) e de 62 días (T2). Os alimentos consumidos nestes dous tratamentos, así como os índices de conversión, reflíctense na Táboa 1.

Non se atoparon diferenzas significativas entre tratamentos para o peso en canle (Táboa 2), debido probablemente á forte variación do peso das vacas ao principio do pastoreo, cun rango de 480 a 757 quilos, e tamén ao feito de que o azar agrupara as vacas con menos peso no tratamento de maior duración.

Táboa 1

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

nutricion.indd 62

22/5/07 01:25:20

nutrición

63

Se o chuletón non se vai comercializar como de tipo boi, o acabado debe finalizar cando o estado de engraxamento estea dentro da puntuación 2-3

Táboa 2

O efecto do tempo de acabado é máis ilustrativo cando se considera o rendemento, a conformación e o estado de engraxamento da canle, que sempre foi máis alto nas vacas que tiveron un período máis longo de cebo (Táboa 2).

A clasificación para conseguir que o lombo se destinara a chuleta de boi obtívose en dúas canles do grupo T0 (33,4%), fronte a todas as canles dos grupos T1 e T2 (100%). Que a comercialización se realizara no mercado máis esixente (≥R3) foi algo que se conseguiu só cunha canle do grupo T1 (16,7%) e catro do grupo T2 (66,7%). Isto significa unha forte apreciación, xa que existe unha diferencia elevada de prezo no mercado galego entre as canles de vacas engraxadas R e U respecto ás P e O. En canto ás características de calidade da carne, atopáronse diferenzas significativas entre tratamentos no pH e en todos os parámetros de composición química estudados (Táboa 3).

A porcentaxe en graxa da carne aumentou coa duración do acabado, de xeito que as vacas do tratamento T2 tiveron un 28,07% máis graxa cás do T0 (6,02% fronte a 8,52%), situándose nunha posición intermedia as do T1. Este era o resultado esperado, xa que era o principal obxectivo do acabado.

Táboa 3

Contrariamente, o contido en auga diminuía coa duración do acabado, un resultado tamén esperado, xa que é recoñecido que o incremento do contido en graxa da carne supón unha diminución de auga. A diminución da porcentaxe en cinzas e proteína da carne co tempo de acabado podería explicarse tamén coma unha consecuencia do aumento da porcentaxe de graxa. As perdas de auga por cocción foron máis reducidas no tratamento T2 que nos tratamentos T0 e T1. Houbo tamén diferenzas entre tratamentos na dureza e a cor da carne e da graxa, agás no índice de amarelo da graxa (Táboa 3).

As vacas dos grupos T0 e T2 proporcionaron unha carne máis branda e luminosa e menos vermella cás do grupo T1. As mellores características en canto a tenrura e cor da carne das vacas do grupo T2 son acordes con outros traballos realizados, debido ao efecto beneficioso do acabado. En cambio, parece contraditorio que non existan diferenzas nestes parámetros entre o grupo T2 e o T0, e que os resultados do T1 sexan inferiores aos do T0, circunstancia que talvez sexa debida ao cambio de alimentación.

ConClusión: Parece interesante o acabado despois do pastoreo debido á ganancia de 1 quilo de peso por día e a mellora das características da canle e da carne.

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

nutricion.indd 63

22/5/07 01:24:39

64

formaciÓN

JESÚS orTEGa, DirEcTor Do cENTro DE formaciÓN E EXPErimENTaciÓN aGroforESTaL DE SErGUDE

Vista xeral dos edificios do centro. En primeiro plano, unha finca destinada ao cultivo de soxa

“a TiTULaciÓN DE EmPrESaS aGroPEcUariaS é iDEaL Para SEr TécNico iNTErmEDio EN cooPEraTivaS” o enxeñeiro técnico agrícola Jesús ortega dirixe desde 1999 o centro de formación e experimentación agroforestal de Sergude (Boqueixón), na actualidade adscrito á consellería do medio rural. Trátase da única escola que oferta en Galicia o ciclo superior de organización e Xestión de Empresas agropecuarias, unha titulación que presenta aínda unha demanda moi reducida. o problema, explica o director, é atopar un oco no mercado laboral para un ciclo relativamente novidoso. _A grandes rasgos, como é a historia desta escola? _Creouse no ano 1975. Primeiro fixeron unha FP-2 da familia agropecuaria e despois pasou a ser escola de capacitación

agraria. Esta finca era do Ministerio de Agricultura, como todas as escolas de capacitación agraria de España, que despois serían transferidas ás autonomías.

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

formacion.indd 64

19/5/07 16:54:43

Informa:

O importe máximo das subvencións establécese en 1.200 euros por beneficiario e campaña

OS AGRICULTORES PROFESIONAIS RECIBIRÁN AXUDAS PARA PALIAR OS DANOS PRODUCIDOS POLO XABARIL a orde do 9 de abril de 2007 (DoG nº75. mércores, 18 de abril de 2007. Paxs.

6.235-6.241) establece as bases reguladoras das axudas para paliar os danos producidos polo xabaril en cultivos, en toda Galicia, con independencia dos titulares dos terreos de caza. o ámbito temporal destas axudas abrangue desde o 16 de outubro de 2006 ata o 1 de outubro de 2007.

TAMÉN PARA O LOBO

SOLICITUDE _os titulares de cultivos afectados deberán poñelo en coñecemento da Consellería de medio ambiente e Desenvolvemento Sostible nun prazo máximo de sete días mediante unha chamada ao teléfono 900.186.186. _os agricultores que sufrisen algún dano durante a campaña deberán comunicarlle á Consellería o seu propósito de iniciar a colleita ou a corta en pradeira cunha antelación mínima de 15 días. Persoal da Consellería desprazarase ao lugar dos feitos para facer unha valoración final de danos. Unha vez realizada a valoración, poderase principiar a colleita ou a corta.

IMPORTES

Medio Ambiente incrementou este ano ata 60.000 euros a partida de axudas destinadas a paliar os danos producidos polo lobo. No caso do gando vacún, a contía das axudas oscilará entre os 165 e os 1.100 euros, dependendo da idade do animal e de se se trata de vacas de raza rubia galega, de gando leiteiro ou do resto de reses.

Por outra banda, a Consellería de Medio Ambiente publicará en breve a orde de axudas para prevención dos ataques de lobos, cunha contía de 100.000 euros en axudas para os propietarios de gando. Esta orde realizouse por primeira vez o pasado ano e inclúe, entre outras medidas, a adquisición de pastores eléctricos.

pub_medioambiente.indd 65

IMPORTE MÁXIMO: 1.200 euros por beneficiario e ano.

22/5/07 01:37:46

66

formaciÓN

“ Neste centro vese, sobre todo, gando vacún de leite, pero o currículum dos nosos estudantes é moi amplo e versátil. Poden traballar o mesmo nunha horta ecolóxica ca nunha cooperativa de maquinaria”

Jesús Ortega, director do centro de Sergude, diante da vaquería

96 hectáreas moi beN orgaNizadas O centro de formación e experimentación agroforestal de Sergude ubícase nunha finca de 96 hectáreas do concello de Boqueixón, a só 10 quilómetros de Santiago. A extensión da propiedade permite dispoñer de diversos campos de ensaio de cultivos. Unha parte importante da superficie é pradería e aprovéitase para o pastoreo. As vacas pasan soltas a metade da xornada _de noite nos meses de primavera e verán e de día no outono e o inverno_.

En Sergude non se experimenta con variedades de millo _que sementan para a renovación de pradeiras_, pero si que hai ensaios de colza, xirasol e soxa orientados á fabricación de biodiesel. Este curso puxeron tamén en marcha unha finca de proba de grelos para a produción de semente.

Unha das experiencias máis novidosas da escola refírese aos cultivos forestais. Unha ampla parcela poboada de eucaliptos foi totalmente talada para dar paso a tres especies de frondosas, a nogueira, a cerdeira e o castiñeiro. A idea é continuar a substitución de eucaliptos noutras partes da finca, deixando só unha masa de 10 ou 12 hectáreas desta árbore para poder estudala como explotación forestal.

_Cal é a oferta formativa do centro? _A partir do ano 2000 incorporáronse os ciclos formativos.

Ofertamos dous ciclos medios, o de Traballos Forestais e Conservación do Medio Natural e o de Explotacións Agrarias Extensivas. Hai catro anos incorporamos o ciclo superior de Organización e Xestión de Empresas Agropecuarias. Os tres ciclos son de 2 cursos e 2.000 horas lectivas. _Cantos alumnos están matriculados nas diferentes titulacións? _Este ano non tivemos ningún alumno en Explotacións Agrarias Extensivas. En Forestais empezaron o curso uns 50 alumnos, 25 por curso. Algún foise no medio do curso porque atopou traballo. No ciclo superior de Empresas Agropecuarias matriculáronse 9, pero tamén hai algún que está traballando e non vén a clase. En segundo acabaron tres, que acaban de irse a facer as prácticas. _Este ciclo é único en Galicia e, sen embargo, ten moi poucos alumnos. _Si, en Galicia só se dá aquí este ciclo superior. E, sen embargo, non ten a demanda que pensamos que tería. Nos anos que leva implantado puideron acabar uns 30 alumnos. _A que se debe esa demanda tan reducida? _Primeiro, a que a demanda das titulaciós agrarias é moi cativa en xeral.

Un plantel de 15 profesores atende aos pouco máis de 70 alumnos da escola, que dispoñen de residencia para pasar alí a semana. Dentro dos terreos do centro ubícanse o pazo de Quián, onde teñen a súa sé os consellos reguladores das IXP (indicacións xeográficas protexidas), e máis o Centro de Referencia do Cabalo de Pura Raza Galega.

O centro de Sergude mantén convenios coa Universidade _alumnos de Biolóxicas fan alí prácticas todos os anos_ e co Clúster da Madeira _que aproveitaba ata hai pouco unha aula de afiado de serras_. Dispón ademais de dúas estacións meteorolóxicas, unha manual e outra automatizada, cuxos datos se envían a diario ao Instituto Nacional de Meteoroloxía e ao centro de investigacións forestais de Lourizán.

Ao longo do ano organízanse na escola numerosos cursos de 250 horas de duración que abranguen unha gran variedade de temas: incorporación á explotación agraria, prevención de incendios forestais, poda de árbores, afiado de serras, xardinería, informática, inseminación, topografía, etc. O ano pasado, máis de 600 persoas participaron nalgunha destas actividades.

Nos montes da escola estanse a talar eucaliptos para substituílos por frondosas autóctonas

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

formacion.indd 66

19/5/07 16:54:57

formaciÓN

67

A topografía forma parte das disciplinas que os alumnos de Sergude aprenden dun xeito práctico

“ Nos catro cursos que leva implantado en Galicia o ciclo superior de Explotacións agropecuarias non se titularon máis de 30 alumnos” Tradicionalmente, estes alumnos viñan pensando en incorporarse á súa explotación, e hai que pensar que hai uns anos había 60.000 explotacións en Galicia e agora quedan 15.000.

Entón, para ir traballar coas vacas os alumnos din: non, para iso non estudo.

orientado a que sexan técnicos intermedios en cooperativas agrarias. Poden estar ao lado dos técnicos desenvolvendo todos os programas: de xestión, de mecanización, de substitución... Para min, sería a saída máis lóxica para esta titulación.

_Os titulados en Explotacións Agrarias buscan saídas distintas á granxa familiar? _Moitos dos alumnos que fixeron o ciclo superior de Empresas Agropecuarias están traballando en cooperativas. En Xertiriz hai dous facendo traballos do servizo de substitución, en Pico Sacro hai outro para temas de alimentación e substitución, en Cogal colocáronse dúas rapazas para temas de coellos e pavos... O currículum destes titulados está

_Por que non se ven aínda máis titulados deste tipo nas cooperativas? _Porque ata agora non houbo oferta de titulados e, por tanto, non pode haber tradición de telos en cooperativas. As cooperativas teñen todas técnicos agrarios, pero esta figura nosa, como é nova, ninguén a demanda. Os técnicos desenvolven os programas a través duns encargados que igual non teñen os coñecementos agrarios precisos.

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

formacion.indd 67

19/5/07 16:55:12

68

formaciÓN

Parcela de monte da escola de Sergude onde o eucalipto foi substituído por nogueiras, cerdeiras e castiñeiros

“a titulación remata con 380 horas de prácticas en centros de traballo, tanto cooperativas ou empresas privadas de servizos como entidades públicas”

_Os titulados en Empresas Agropecuarias saen ben preparados? _Hai unha cousa que chama moito a atención, e é a capacidade de encaixe destes rapaces en distintas actividades agrarias. Aquí o que máis ven é gando vacún de leite, pero o seu currículum ten moitas outras cousas. O mesmo os atopas traballando nunha horta ecolóxica que nunha cooperativa de maquinaria. Teñen moita versatilidade. _Como está organizado o currículum formativo? _O primeiro curso ten os módulos de Produción Agrícola, Instalacións da Empresa Agraria, Formación e Orientación Laboral, Relacións no Entorno de Traballo e Xestión e Organización da Produción de Plantas. En segundo curso estúdase Fitopatoloxía, Produción Gandeira e Organización dunha Empresa Agraria e remátase cun proxecto integrado. Isto último é un traballo que refunde as materias que eles dan, coma unha especie de proxecto de fin de carreira.

“Temos autorización do ministerio par facer as prácticas na escola, pero preferimos que os alumnos vaian fóra.

Nós non podemos transmitirlles o concepto do sector privado”

Pradería das vacas. Alí pasan a noite nos meses de primavera e verán e o día en outono e inverno

_E en canto a traballos prácticos? _Na escola fan de todo: ordeño, limpeza de instalacións, manexo de gando, prácticas de maquinaria, construción de peches nas fincas... Carretan alpacas, acondicionan xardíns, limpan os silos, soldan e engraxan no taller... _E ademais, están as prácticas en centros de traballo. _Si. Das 2.000 horas lectivas, 380 son de FCT: formación en centros de traballo. No último trimestre do segundo curso, no caso de que superaran os outros módulos, os alumnos van facer traballos a explotacións, cooperativas ou entidades de todo tipo coas que se asinan convenios.

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

formacion.indd 68

19/5/07 16:57:14

pub_ragt.indd 3

22/5/07 22:40:14

70

formaciÓN

Nave de maquinaria da escola.

A adquisición máis recente é unha trituradora de restos vexetais, que se mesturarán con esterco para facer compost

“a explotación da escola é totalmente extensiva. Primamos a orientación formativa, o benestar animal e o respecto ao medio”

Os xatos sepáranse durante as primeiras semanas de vida, ata que poden saír ao prado

É habitual que estes rapaces pasen por cooperativas e que traballen en distintos departamentos. Nós temos autorización do Ministerio de Educación para facer esas prácticas na escola, pero preferimos que as fagan todas fóra. Por exemplo, temos unha fraga na que se poden facer traballos forestais e plantacións, pero o que non podemos transmitirlles aos alumnos é

Establo da escola, onde as 30 vacas en ordeño pasan a metade do día

o concepto do sector privado. A nós sempre nos verán coma profesores, non coma encargados dunha empresa, alguén que lles vai esixir que rindan . Unha parte das prácticas fanas en empresas privadas _viveiros forestais, empresas de mantemento, etc._ e outra parte, en organismos públicos: parques naturais, distritos forestais, etc. E así ven as dúas áreas.

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

formacion.indd 70

19/5/07 16:57:53

formaciÓN

o centro de formación pon en servizo este ano unha trituradora de restos vexetais. os residuos mesturaranse con esterco de vaca para facer compost

71

CURSO DE POSTGRAO JUANA DE VEGA EN XESTIÓN DE EMPRESAS AGROALIMENTARIAS MÁIS DE 10 ANOS FORMANDO EXPERTOS NO SECTOR Título de: EXPERTO EN XESTIÓN DE EMPRESAS AGROALIMENTARIAS (Título propio da Universidade da Coruña)

2007-2008 OBXECTIVO: Inculcar coñecementos sólidos sobre as máis avanzadas técnicas de xestión empresarial aplicadas a empresas agroalimentarias, para desempeñar con éxito postos directivos no sector.

Alunos facendo prácticas de inseminación

DIRIXIDO A: Titulados universitarios, tanto de primeiro como de segundo ciclo, con especial orientación cara ás familias agrarias, químicos, biólogos, Ciencias do Mar, profesionais e directivos.

EQUIPO DOCENTE: Profesores das tres universidades galegas e doutras universidades.

Profesionais e expertos en cada unha das áreas.

NÚMERO DE PRAZAS: 30 DURACIÓN: 300 horas de outubro a xullo, venres e sábados.

Alunos facendo aprendendo a preparar gando para concursos

_A gandería que aquí se practica é extensiva. _Totalmente extensiva. Como a nosa non é unha explotación ligada á rendibilidade, senón ao ensino, podemos facelo así. Este é un dos últimos sitios onde se pode ver o pastoreo. Agora temos 30 vacas, que veñen producindo unha media de 7.000 quilos ao ano. A planificación non é intensivista en absoluto, é de benestar animal e de respecto ao medio. Neste sentido, acabamos de mercar unha trituradora para procesar restos forestais e despois mesturalos co esterco do establo e facer unha liña de compostaxe. Queremos reducir os problemas ambientais dos puríns.

BOLSAS DE MATRÍCULA A Fundación Juana de Vega outorgará ata 15 bolsas para a realización do curso completo.

POSIBILIDADE DE BOLSAS EN PRÁCTICAS EN EMPRESAS DO SECTOR

15ª

Promoción

AFRIGA ANO XIII - Nº 68

formacion.indd 71

22/5/07 15:52:00

pub_soaga.indd 72

19/5/07 14:25:58

econoMÍA

73

AfrigA, inlAc e Prolec ven inxustificAdos os Prezos bAixos nun contexto de déficit de leite

AS ORGANIZACIÓNS DE PRODUTORES CONSENSÚAN POSTURAS SOBRE PREZOS, COTA E TERRAS tres organizacións de produtores de leite, Afriga, Prolec e feplac, mantiveron unha reunión en lugo o pasado 22 de maio para acordar tomas de postura comúns respecto a tres dos temas que máis preocupan aos gandeiros: a mala situación dos prezos do leite en orixe, a anunciada supresión do sistema de cotas e a necesidade de terra agrícola produtiva.

Os produtores coincidiron en que son inxustificados os baixos prezos que paga a industria nunha situación xeral de déficit de materia prima. Falta leite en España e no conxunto da Unión Europea, e incluso, como destacou Juan Novo, presidente de Afriga, “Arxentina vese na situación de importar leite por primeira vez”. “O litro de leite estase a pagar en Galicia a unha media de 47 pesetas, unha peseta menos que no resto de España, cando un estudo da propia industria di que producir leite é rendible a partir das 55 pesetas”, asegurou Manuel Bouzas, secretario xeral de Feplac.

O representante de Feplac citou o modelo dos Estados Unidos, onde o Goberno fixa o prezo mínimo do litro de leite no equivalente a 58 pesetas. Cando o mercado non permite alcanzar ese nivel é o Estado o que compensa a diferenza.

Na reunión destacouse tamén a paradoxa de que o prezo en orixe descenda mentres que os prezos ao consumidor subiron un 9% Rexistráronse ademais subas na manteiga (12%) e no leite en po (35%). Isto último repercute de xeito especial nos produtores, ao afectar ao leite maternizado para os xatos.

AfrigA ANO XIII - Nº 68

reunion.indd 73

23/5/07 17:00:28

74

eCONOMÍA

“A regulación estatal das cotas freou o crecemento das granxas que se estaban dimensionando para ser competitivas”

Manuel Bouzas, secretario xeral de Feplac

Juan Novo, presidente de Afriga

Feplac estima que a cabana de vacas de leite en produción descende a un ritmo do 10% anual. Así, na campaña pasada houbo 100.000 reses en ordeño menos no conxunto do Estado, 40.000 menos en Galicia.

COTAS Respecto á desaparición do sistema de cotas na Unión Europea, previsto para o 2015, a opinión das organizacións de produtores é que debería manterse máis alá desa data. Segundo Manuel Bouzas, non hai consenso entre os estados da UE respecto á supresión das cotas: “17 dos 27 países da Unión están en contra. Hai 4 indecisos e 6 que apoian a desaparición. E entre estes seis non están Alemaña nin Francia.

España está a favor porque así elimina a carga burocrática que significa”.

Os representantes dos tres colectivos de produtores coincidiron en que a intervención do Estado na compravenda de cota penalizou aos granxeiros máis potentes e outorgou máis cota a explotacións que, en moitos casos, non precisan dela ou non poden asumir un aumento de produción. José Carlos Vega, presidente de Prolec-Galicia, criticou que a regulación estatal “freou o crecemento das granxas que se estaban dimensionando para ser competitivas a nivel mundial”.

TERRAS As organizacións de produtores de leite concordan tamén na necesidade de dispoñer de terras de cultivo a prol dunha maior autosuficiencia alimentaria das granxas. Apúntanse dúas demandas: máis hectáreas para producir cereais _pro-

“O litro de leite estase a pagar a unha media de 47 pesetas, cando un estudo da industria di que é rendible a partir das 55 pesetas”

José Carlos Vega, presidente de Prolec-Galicia

Os PrOdutOres CritiCAN A súA AuseNCiA dA MesA dO Leite

MÁis rePreseNtAtiVidAde PArA Os GrANXeirOs Unha vez máis, lembrouse que nin Afriga, nin Feplac nin Prolec forman parte da Mesa do Leite, onde a teórica representación dos produtores corre a cargo dos tres sindicatos agrarios. Os representantes dos granxeiros consideraron que isto non recolle a realidade do sector, posto que “entre estas tres asociacións reunimos o 35% da cota de Galicia”, segundo Manuel Bouzas. O secretario xeral de Feplac considerou ademais que “probablemente o 50% dos gandeiros non estamos afiliados a ningún sindicato”.

As organizacións de produtores subliñan que, xa que a Mesa do Leite non fixa prezos mínimos, tampouco debe ser esgrimida pola industria para baixar os pagos aos produtores. Denunciouse que nalgúns casos estas baixadas se fixeron “citando acordos da Mesa do Leite e con fotocopias do Diario Oficial de Galicia”.

Tanto Afriga como Feplac e Prolec descartaron a curto prazo as mobilizacións na rúa. Apelouse, en troques, ao entendemento directo coa Administración e a unha mesa de negociación a tres bandas na que estean ben representadas a Xunta, os produtores e a industria.

gresivamente encarecidos polo seu uso na fabricación de bioetanol_ e unha regulación que evite que as terras agrícolas produtivas se destinen a cultivos forestais.

O secretario xeral de Feplac reclama que a Consellería do Medio Rural estableza “un Plan Agario a medio prazo, de entre 8 e 12 anos como mínimo, no cal se defina ben a organización do territorio”.

Os produtores consideran que Galicia conta con territorio agrícola suficiente como para autoabastecer as súas granxas, sen necesidade de depender da compra de alimentos a Castela.

AFriGA ANO XIII - Nº 68

reunion.indd 74

23/5/07 12:49:36

pub_mediorural.indd 75

22/5/07 00:54:21

pub_nutricor.indd 76

22/5/07 00:56:47