REVISTA do
CRAEGA
Nº 31 > Verán 2014
te a n e m l a i c a ofi d a t n e ga s e e r a r P C o d l anua a i r o m e m
As vendas de produtos ecolóxicos certificados aumentaron un 11 % en 2013 > C oñecemos a
oferta ecolóxica da hostalería de Lugo
Taboleiro de anuncios
Sumario 3 | Presentación da memoria de 2013 6 | Reportaxe da oferta ecolóxica nos restaurantes de Lugo 8 | IV Feira Ecolóxica e nova promoción en mapas turísticos 9 | Participación do Consello en degustacións e eventos formativos 10 | Actualidade do sector
▶ Repartimos caixas de verduras ecolóxicas a
domicilio en Santiago de Compostela e concellos limítrofes (Vedra, Boqueixón, Teo, Ames e Brión) Finca de horta en Vedra inscrita no Craega miguel@tempocompartido.com
▶ Servimos pedidos de carne ecolóxica de tenreira envasada ao baleiro Carnicería Carballada (Sarria, Lugo) 982 886 225 carniceriacarballada@hotmail.com
▶ Venda de produtos ecolóxicos: legumes e hortalizas. Colleita propia Agricultura Ecolóxica Cristimil Román Viz Santomé: 625 202 417
en Ecoagroturismo Arqueixal para inscritos no Craega Albá (Palas de Rei, Lugo) 982 380 251 / 629 176 030 contacto@arqueixal.com / www.arqueixal.com
Establecementos colaboradores minoristas A Casa da Quenlla, SC Praza de Abastos, nave 7, casetas 227-228-229 15703 Santiago de Compostela A Coruña 696 506 800 acasadaquenlla@yahoo.es A Despensa do Avó Francisco R/ Mallorca, 2, baixo 27003 Lugo 982 812 284 info@adespensadoavofrancisco.com adespensadoavofrancisco.blogspot.com.es A Tropical Finarrei SL Rúa da Paz, 20 32005 Ourense 988 220 688 - 988 440 416 demetrio@finarrei.com www.finarrei.com A Xoaniña, SCG R/ Venezuela, 78 15404 Ferrol A Coruña 981 930 868 xan.martinez@cooperativaxoaninha.org www.cooperativaxoaninha.org ABC de Bio R/ Padre Don Rúa, 2 36203 Vigo Pontevedra 986 117 303 info@abcdebio.es www.abcdebio.es As Cabaciñas R/ Restollal, 79, baixo 15702 Santiago de Compostela A Coruña 981 593 462 cabacias@yahoo.es Cárnicas O Xurés R/ Celso Emilio Ferreiro, 20, baixo 32004 Ourense 988 245 812 xan@carnicasoxures.com www.carnicasoxures.com Consumo Consciente Árbore R/ Arquitecto Pérez Bellas, 5, baixo 36203 Vigo Pontevedra 986 233 497 info@arbore.org www.arbore.org
Ecocentro Natureza Avda. de Galicia, 52, baixo 27400 Monforte de Lemos Lugo 982 404 797 - 982 105 230 Ecogaliza Praza de Abastos, nave 7, locais 222-223-224 15704 Santiago de Compostela A Coruña 654 609 611 ecogaliza@yahoo.es www.ecogaliza.com Eu Consumo Responsable R/ Santo Domingo, 4, local 5, Galería Viacambre 32003 Ourense 988 219 849 euconsumoresponsable@gmail.com www.euconsumoresponsable.es Ganadería Tierra Celta S.L. Vilar, 35, San Pedro de Baroña 15979 Porto do Son A Coruña 981 853 111 office@tierra-celta.com www.tierra-celta.com Herbolario Menta R/ Cesáreo Tizón, 25 32500 O Carballiño Ourense 988 274 123 solchasa@yahoo.es Horno Integral Pandarán Avda. Bueu, 19 36940 Cangas do Morrazo Pontevedra 986 303 610 info@pandaran.es www.pandaran.es Horta + Sá R/ Pérez Ardá, 26, baixo esq. 15009 A Coruña 981 285 021 hortaisabel@yahoo.es www.hortamaissa.es Horta Fresca Tenda Ecolóxica R/ Damas Apostólicas, 13, baixo (A Ramallosa) 36370 Nigrán Pontevedra 986 352 675 hortafresca.ramallosa@gmail.com www.facebook.com/HortaFresca
plantel por encarga Biohorta 981 483 312 / 669 690 212 agricolacuruxeira@gmail.com
▶ Patacas ecolóxicas Ribeira de Portizó
▶ Descontos do 20 % nas tarifas de aloxamento
▶ Véndense fabas ecolóxicas de Lourenzá, a granel ou envasadas Mª Josefa Leitón Ramallal 648 705 100 / 982 146 006
na nosa explotación ecolóxica de Rubia Galega Pazo de Sabadelle (Chantada, Lugo) 650 343 777
▶ Viveiro de plantel hortícola ecolóxico. Facemos
Comarcal de Sarria San Xulián da Veiga, 27614 Luís López: 982 531 273
EDITA: Craega SECRETARIO: Javier García Lozano DIRECCIÓN TÉCNICA: Ernesto Sánchez Salgado DEPÓSITO LEGAL: pendente
e froita no concello de Lugo, que se poden complementar con produtos biodinámicos ou ecolóxicos certificados A Panturreira, A Pontenova (Lugo) Isabel Zaera Dolz: 637 849 641 isabel@granjashambhalla.com granjashambhalla.com
▶ Recibimos visitas guiadas de escolares e grupos
▶ Realízanse sacrificios ecolóxicos. Matadoiro
CRAEGA
▶ Repartimos cestas personalizadas de verdura
Sober (Lugo) Marena: 627 214 476
▶ Ofrécense casa e terras para produción ecolóxica a 15 min de Lugo por prezo simbólico María Xesús Lama López: 635 777 205 chuslama@gmail.com
▶ Venda de Porco Celta en ecolóxico. Leitóns para criar ou para consumir. Posibilidade de engorde dos porcos por encarga Elisa e Camilo: 676 666 157
Sección gratuíta para os inscritos Para publicar os anuncios enviar a solicitude a craega@craega.es
Horta Verde Tui R/ Alcalde Casal Aboi, 4 36700 Tui Pontevedra 986 600 644 ecohortaverde@gmail.com www.hortaverde.es hortaverdetui.blogspot.com.es www.facebook.com/HortaVerdeTuiProductosEcologicos Hortasán Praza de Abastos, posto 33 36002 Pontevedra 981 512 491 casadocampo@tempocompartido.com www.hortasan.com/describe.html La Aldea Biomarket, SL Avda. Finisterre, 25 15004 A Coruña 981 976 165 riapemon@laaldeabiomarket.com www.laaldeabiomarket.com Maguz Ecolóxicos Mercado San Agustín, posto 3 15001 A Coruña 615 600 182 alfredosessa30@gmail.com Ourense Bio, SL R/ San Rosendo, 9, baixo 32001 Ourense 988 604 914 ourensebio@mundo-r.com Tenda Ecolóxica Equilibrio Avda. dos Mallos, 1 15007 A Coruña 881 898 788 - 981 242 435 equilibrio@tendaecoloxica.com www.tendaecoloxica.com Todo Bio, SL R/ Doutor Fleming, 7 B 32003 Ourense 988 251 257 todobio@hotmail.com www.todobio.com Verde Bioleta, SL R/ Pizarro, 81 36204 Vigo Pontevedra 986 493 617 - 986 113 068 vbtienda@hotmail.com
Establecementos colaboradores hostaleiros
Restaurante Biobania R/ Cordelería, 7 15003 A Coruña 981 221 301 biobania@gmail.com www.biobania.blogspot.com.es
A Nosa Terra Rúa Nova, 8 27001 Lugo 982 229 235 celianeira@hotmail.com www.currunchoanosaterra.com
Restaurante Campos Rúa Nova, 2-4 27001 Lugo 982 229 743 - 982 220 284 info@restaurantecampos.es www.restaurantecampos.es
A Parada das Bestas Pidre, 27 27207 Lugo 982 183 614 info@aparadadasbestas.com www.aparadadasbestas.com
Restaurante España R/ Teatro, 10 27001 Lugo 982 242 717 - 982 229 938 restaurantespana@gmail.com www.restespana.com
Canela Bakery Coffee Praza Maior, 6-8 27001 Lugo 982 106 604 canela@canelaba.com www.facebook.com/CanelaBakeryCoffee Coto do Rano 2 R/ Reza, 11, baixo 32003 Ourense 988 240 121 www.restaurantecoto.es info@restaurantecoto.es Fogar do Santiso Trasellas, 13, Luou 15886 Teo A Coruña 981 805 985 fogar@fogardosantiso.es www.fogardosantiso.es O Lar de Adrián Carril das Flores, 30 27002 Lugo 982 244 245 olardeadrian@hotmail.com lardeadrian.atagalicia.com Picota Espazo Gastronómico R/ Bailén, Praza de Abastos 27400 Monforte de Lemos Lugo 982 418 408 karrasquito@hotmail.com www.facebook.com/EspazoGastronomicoPicota
Restaurante Miramar R/ Arnela, 35 15114 Ponteceso A Coruña 981 738 039 www.miramardecorme.com Restaurante O Grelo Campo da Virxe, s/n 27400 Monforte de Lemos Lugo 982 404 701 ogrelo@resgrelo.com www.resgrelo.com Restaurante Paprica Rúa das Nóreas, 10 27001 Lugo 982 255 824 restaurantepaprica@gmail.com www.paprica.es Restaurante Porta Santiago Ronda da Muralla, 176 27002 Lugo 982 252 905 portasantiago@mundo-r.com Taberna do Labrego Camiño Real, 32, Pacios 27372 Begonte Lugo 982 398 262 tabernadolabrego@hotmail.com www.tabernadolabrego.com Taberna Vegetariana Gaia R/ Orzán, 206-208 baixo 15003 A Coruña 658 155 440 tabernagaia@gmail.com
O Consello Regulador da Agricultura Ecolóxica de Galicia presentou oficialmente no mes de abril a súa memoria anual. Entre os datos máis salientables atópanse o incremento do volume de negocio e o auxe dos produtos do mar.
As vendas da produción ecolóxica certificada polo Craega aumentaron un 11 % en 2013 SUPERFICIE 2012 (ha)
SUPERFICIE 2013 (ha)
VARIACIÓN (%)
A Coruña
1.091,98
1.620,79
48,43
Lugo
6.441,78
6.971,11
8,22
Ourense
6.582,66
5.979,28
-9,17
Pontevedra
1.125,99
1.099,67
-2,34
15.242,40
15.670,85
2,81
Galicia
O
acto de presentación da memoria do Craega tivo lugar o 15 de abril en Santiago de Compostela e contou coa participación da conselleira do Medio Rural e do Mar, Rosa Quintana; o secretario xeral do Medio Rural e Montes, Tomás FernándezCouto; e o presidente e mais o secretario do Craega, José Antonio Fernández Álvarez e Javier García Lozano, respectivamente. No balance feito ante os medios, Rosa Quintana destacou a rápida evolución deste sector: “A Xunta comprométese a axudar á produción agroalimentaria ecolóxica de Galicia. Hai poucos sectores na nosa economía que en tan só 17 anos presenten as cifras de incremento que hoxe amosamos; nin coas mellores expectativas se podía predicir”. A melloría experimentada foi integral e afectoulles tanto aos operadores e á superficie cultivada coma ao volume de produción e de negocio. O primeiro dato digno de mención é o aumento da superficie inscrita en 2013; no conxunto de Galicia foi dun 2,8 %, pero resultou máis notorio nas provincias da Coruña, onde medrou un 48,4 %, e de Lugo, cun 8,2 %. En canto á superficie inscrita por tipo de cultivo, sobresae a CRAEGA
> 3
Rosa Quintana: “O primeiro que temos que crer é que isto é unha alternativa, e hai moitos datos que así nolo poñen de manifesto”
dedicada ás plantas recollidas en verde, cultivadas principalmente para a alimentación animal, xa que estas ocuparon 9.705,3 hectáreas. Non obstante, tamén cómpre referir as 2.675,9 ha destinadas a terreo forestal con carga gandeira, as 1.632 ha para froitos secos (maiormente castañas) ou as 245 ha de maceiras.
tores, 4 elaboradores e 13,3 hectáreas rexistradas. Segundo García Lozano, “os resultados eran febles nos comezos, xa que este tipo de produción non era moi coñecida nin demandada”. En cambio, hoxe en día suman 523 produtores, 133 elaboradores e 15.670,8 ha.
Igualmente, a cifra de operadores do Craega reflectiu un crecemento, do 8 % de 2012 a 2013, situándose en 656, dos cales 523 son produtores. En concreto, o número de agricultores e gandeiros medrou un 6,5 % e, no caso dos elaboradores, importadores e comercializadores, un 14,6 %, suba que hai que poñer de relevo polo papel que representan, dado que distribúen os produtos para que cheguen ás superficies comerciais.
O volume de negocio
Ao comparar estes resultados cos obtidos hai 17 anos sorprende o salto cuantitativo: en 1997, cando naceu o Craega, había en Galicia 7 produ-
PRODUTOS
V. NEGOCIO 2012
V. NEGOCIO 2013
Aceites
287.444,00
365.996,16
27,33
Bosque e recollida silvestre
905.475,78
1.668.107,81
84,22
3.574.871,44
3.597.103,66
0,62
1.544,00
1.464,00
-5,18
2.379.769,64
3.564.411,04
49,78
Conservas vexetais
320.107,06
239.191,23
-25,28
Froiteiras
126.827,15
409.015,09
222,50
Hortalizas
263.237,88
365.500,97
38,85
Leite e derivados
9.396.581,36
8.493.001,37
-9,62
Outros elaborados
1.306.701,84
1.537.261,75
17,64
Ovos e derivados
1.705.111,42
1.823.980,35
6,97
450.439,86
488.144,49
8,37
1.361.456,70
1.695.837,78
24,56
Produtos apícolas
486.482,39
756.345,57
55,47
Viños, sidra e vinagres de sidra
621.048,06
637.881,34
2,71
1.648,50
5.759,7
249,39
104.059,00
267.444,47
157,01
23.292.806,08
25.916.446,78
11,26
Carnes e derivados Cereais Conservas de pescado
Panificación Pensos e alimentación animal
Tubérculos Acuicultura e recollida de algas Totais
4
<
CRAEGA
No ano 2013, o incremento no volume de vendas da produción certificada en ecolóxico polo Consello foi do 11,2 %. “As producións cun valor máis alto son o leite e os derivados, con máis de 8 millóns de euros, seguidos das conservas de peixe e carnes e derivados, que superan os 3 millóns e medio cada un, e a recollida silvestre no bosque, en torno ao millón e medio”, especificou José Antonio Fernández. Tamén moveron cifras de millón e medio de euros os pensos para alimentación animal, que son os esixidos para as producións gandeiras ecolóxicas.
VARIACIÓN (%)
Evolución dos operadores inscritos 700
Elaboradores Produtores
600
500
400
300
200
100
0 1997
Destaca o ascenso progresivo que experimentou dende 2009 o volume de negocio das conservas de peixe con certificación ecolóxica, estimado en preto dun 97 %
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
Durante a súa intervención, a conselleira avaliou especialmente o ascenso progresivo que experimentou dende 2009 o volume de negocio das conservas de peixe con certificación ecolóxica, estimado en preto dun 97 %, pois aumentou dos 115.000 euros do devandito ano aos máis de 3,5 millóns en 2013. Ademais, cobraron protagonismo os produtos da acuicultura e a recollida de algas, cunha suba dos máis de 104.000 euros en 2012 aos máis de 267.000 do ano pasado.
O futuro En 2014 comezou un novo programa operativo dentro da Política Agraria Común en Europa que defende claramente este tipo de produción. A principal novidade da reforma é a chamada “taxa plana” ou “pago verde”, que condiciona ata un 30 % das axudas concedidas por Bruxelas a to-
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
das aquelas producións e prácticas ecolóxicas, en detrimento dos chamados criterios históricos. Este panorama, indicou Quintana, demostra que o ecolóxico é un sector potencial e de futuro para a incorporación de xente nova. Así mesmo, afirmou que a Unión Europea aposta claramente por esta vía, o que se pon de manifesto en toda a normativa que a regula, e que a agricultura ecolóxica está en pleno auxe, tanto en termos económicos coma en termos de presenza, auxe no que desempeñaron un papel clave as exportacións, que supoñen a apertura de novas oportunidades de negocio na medida en que os produtos da agricultura ecolóxica de Galicia “teñen cada vez máis aceptación nos mercados estranxeiros”. Nesa liña, Tomás Fernández-Couto lembrou que “a demanda de produtos ecolóxicos, tanto noutros países como en España, está incrementándose”, e que “non é unha casualidade que nunha situación económica como a que estamos a vivir, e que podería ter freado o crecemento destas producións, vexamos como ano tras ano se incrementa”. Á vista deste reconto, a conselleira afirmou que “temos que poñer en valor as nosas producións para buscar un camiño de crecemento e darlle unha oportunidade a todos os mozos que se queiran iniciar con esta actividade. Co prezo que acadan estes produtos e o ben considerados que están en Europa, animo a xente interesada a que se achegue a pedirlle información ao Consello Regulador, e a Consellería do Medio Rural buscará todas as liñas de axuda posibles para conseguir levar adiante eses proxectos. […] O primeiro que temos que crer é que isto é unha alternativa, e hai moitos datos que así nolo poñen de manifesto”.
CRAEGA
> 5
Os alimentos ecolóxicos fanse un oco na carta dos restaurantes Álvaro Villasante, na terraza do Paprica
A principios do ano pasado, o Craega emprendeu unha iniciativa de promoción dos produtos ecolóxicos certificados na oferta dos establecementos hostaleiros. A campaña arrincou en 11 locais da provincia de Lugo e posteriormente estendeuse a outros da Coruña e de Ourense, ata chegar aos 16 adscritos na actualidade. Estes días achegámonos ata algúns restaurantes da cidade lucense para comprobar cal é a súa oferta.
Héctor López, copropietario e xefe de cociña do Restaurante España
6
<
CRAEGA
C
omezamos o noso percorrido no Paprica, onde Álvaro Villasante nos presentou os dous menús estrela do restaurante, o Menú Pesca de Rías e o Menú Express. Ambas as opcións atenden á temporalidade, polo que apostan por un mercado do día a día e por produtos de tempada entre os que se inclúen varios con certificación ecolóxica. “Sempre temos verduras ecolóxicas, coma as espinacas do Valdoviño, os tomates de Carnota ou os espárragos da Ulloa. Preparámolas de diversos modos e acompañan todo tipo de pratos, pero tanto á tixola coma grelladas ou ao forno teñen bastante éxito entre os comensais”, afirma Villasante. Ao día adquiren tamén os alimentos no Restaurante España, tendo en conta os produtos de temporada, por unha banda, e a imaxinación do equipo á hora de elaborar os menús, pola outra, o que dá lugar a unha carta viva e en constante transformación. A filosofía da cociña, en cambio, é permanente: “Intentamos traballar con produtos o máis próximos posible, case sempre galegos e, se se pode, lucenses, tanto ecolóxicos coma convencionais. Iso si, apostando polas mellores materias primas e asumindo que a calidade, moitas veces, é un pouco máis cara”, explica Héctor López. A maior ou a menor presenza de alimentos con certificación ecolóxica na oferta é variable: “Depende do que imos facendo día a día, ao mellor coincide un menú feito practicamente con produtos ecolóxicos ou un no que só un prato é ecolóxico”. En todo caso, na carta sempre teñen algunha suxestión deste tipo, coma a sopa de iogur ecolóxico con brownie de chocolate, que é fixa. En canto ao modo de preparación, López comenta que non
Luís García, de O Lar de Adrián, co exitoso iogur da Casa Grande de Xanceda
teñen elaboracións prefixadas, xa que depende da creatividade de cada prato, aínda que a finalidade é sempre realzar as potencialidades gastronómicas de cada ingrediente. Por outra parte, en O Lar de Adrián ofertan un menú ecolóxico completo previa encarga. A diario, se ben non dispoñen de moitos pratos totalmente ecolóxicos, si empregan verduras de tempada certificadas e, ás veces, tamén carne ecolóxica de tenreira ou cordeiro. Non obstante, o produto máis popular entre a clientela é o iogur ecolóxico da Casa Grande de Xanceda. “É unha das sobremesas máis solicitadas. […] A xente xa o coñece porque o introducín na carta desde que abrín o restaurante hai catro anos e a verdade é que sae moito”, afirma Luís García. En A Nosa Terra atopámonos cun abano de propostas ecolóxicas bastante amplo. Como entrante, o cliente case sempre pode escoller entre uns mexillóns en escabeche cunhas galletas mariñeiras Daveiga, un revolto de algas ou mesmo unhas tostas de pan con tomate. Como prato principal, di o propietario, Manuel López Río, que traballan sobre todo con carne de tenreira ecolóxica que lle mercan a un gandeiro de Taboada.
O xefe de cociña do Restaurante Campos, Rubén García, cun costelar de certificación ecolóxica
O dono de A Nosa Terra, Manuel López, preparounos un saboroso revolto de algas
A continuación, achegámonos ata o Restaurante Campos, onde o cociñeiro Rubén García nos especificou que alimentos de produción ecolóxica usan habitualmente e que pratos elaboran con eles: “En produto certificado temos fabas de Lourenzá; costelar de tenreira, que lle mercamos a un gandeiro de Chantada, e leite ecolóxico, que vén da Pastoriza. As fabas preparámolas con marisco, o entrecosto de tenreira con cabaciña gratinada e pataca risolada, e co leite facemos unha sobremesa de leite frito con aroma de canela”. No Campos cociñan indistintamente con alimentos certificados e cos que non o son, é dicir, hai días nos que o costelar é ecolóxico e outros días, non. No caso das afamadas fabas de Lourenzá, o habitual é que sexan sempre de produción ecolóxica. Finalmente, fixemos unha parada no Canela Bakery Coffee, onde triunfan o iogur e o xeado de iogur ecolóxicos. Ademais, este establecemento é punto de venda de varios produtos que contan coa certificación do Craega, coma o tomate triturado, o doce de marmelo, a compota de mazá ou as coñecidas Maruxas de nata.
O xeado de iogur ecolóxico gusta moito entre os clientes do Canela
CRAEGA
> 7
Os produtos ecolóxicos volven á praza de abastos de Lugo
O
sábado 31 de maio tivo lugar na praza de abastos da capital lucense a IV edición da Feira Ecolóxica, na que os visitantes tiveron a oportunidade de mercar produtos ecolóxicos certificados dos operadores inscritos no Craega, tanto a granel coma envasados. A presentación deste evento correu a cargo do concelleiro de Servizos Xerais e Participación Cidadá, Manuel Núñez, mais do presidente do Consello Regulador da Agricultura Ecolóxica de Galicia, José Antonio Fernández. O concelleiro destacou que o Concello colabora na organización desta feira co dobre obxectivo de dinamizar a praza e de potenciar o sector da agricultura ecolóxica. Pola súa banda, o presidente do Craega agradeceu publicamente a cesión deste emblemático espazo lucense para a celebración da feira e salientou o éxito das pasadas edicións tanto de público coma de resultados económicos. Nesta nova convocatoria foron 13 os postos participantes, que lles amosaron aos visitantes xeados, conservas, verduras e cárnicos, entre outros produtos, en horario ininterrompido de 9:30 a 20:00 horas. A exposición e venda de alimentos estivo acompañada de degustacións e catas comentadas.
¡Disfruta
de los alimentos
ecológicos!
✓ Su calidad está certificada ✓ Son más sanos ✓ Respetan el medio ambiente ✓ Su origen es autóctono
¿Dónde comerlos?
El Consejo Regulador de la Agricultura Ecológica de Galicia (Craega) promueve el consumo de productos ecológicos con el apoyo de establecimientos minoristas y hosteleros.
¡Busca en el mapa nuestra oferta!
8
11
1
A Casa da Quenlla, SC Plaza de Abastos, nave 7, casetas 227-228-229 15703 Santiago de Compostela A Coruña 696 506 800 acasadaquenlla@yahoo.es
2
A Despensa do Avó Francisco C/ Mallorca 2, bajo 27003 Lugo 982 812 284 info@adespensadoavofrancisco.com
3
A Tropical Finarrei, SL Rúa da Paz, 20 32005 Ourense 988 220 688 - 988 440 416 demetrio@finarrei.com www.finarrei.com
4
5
A Xoaniña, SCG C/ Venezuela, 78 15404 Ferrol A Coruña 981 930 868 xan.martinez@cooperativaxoaninha.org www.cooperativaxoaninha.org ABC de Bio C/ Padre Don Rúa, 2 36203 Vigo Pontevedra 986 117 303 info@abcdebio.es www.abcdebio.es
6
7
8
9
10
As Cabaciñas C/ Restollal, 79, bajo 15702 Santiago de Compostela A Coruña 981 593 462 cabacias@yahoo.es Cárnicas O Xurés C/ Celso Emilio Ferreiro, 20, bajo 32004 Ourense 988 245 812 xan@carnicasoxures.com www.carnicasoxures.com Consumo Consciente Árbore C/ Arquitecto Pérez Bellas, 5, bajo 36203 Vigo Pontevedra 986 233 497 info@arbore.org www.arbore.org Ecocentro Natureza Avda. de Galicia, 52, bajo 27400 Monforte de Lemos Lugo 982 404 797 - 982 105 230 Ecogaliza Plaza de Abastos, nave 7, locales 222-223-224 15704 Santiago de Compostela A Coruña 654 609 611 ecogaliza@yahoo.es www.ecogaliza.com
8
<
11
15 20
16
Vilalba
15 14 13 6 2 9 1 3 10
Santiago de Compostela
12
Ganadería Tierra Celta S.L. Vilar, 35, San Pedro de Baroña 15979 Porto do Son A Coruña 981 853 111 office@tierra-celta.com www.tierra-celta.com
17
13
Horta Verde Tui C/ Alcalde Casal Aboi, 4 36700 Tui Pontevedra 986 600 644 ecohortaverde@gmail.com www.hortaverde.es
Herbolario Menta C/ Cesáreo Tizón, 25 32500 O Carballiño Ourense 988 274 123 solchasa@yahoo.es
18
Hortasán Plaza de Abastos, puesto 33 36002 Pontevedra 981 512 491 casadocampo@tempocompartido.com
14
Horno Integral Pandarán Avda. Bueu, 19 36940 Cangas do Morrazo Pontevedra 986 303 610 info@pandaran.es www.pandaran.com
19
La Aldea Biomarket, SL Avda. Finisterre, 25 15004 A Coruña 981 976 165 riapemon@laaldeabiomarket.com www.laaldeabiomarket.com
15
Horta + Sá C/ Pérez Ardá, 26, bajo izq. 15009 A Coruña 981 285 021 hortaisabel@yahoo.es
20
Maguz Ecolóxicos Mercado San Agustín, puesto 3 15001 A Coruña 615 600 182 alfredosessa30@gmail.com
CRAEGA
21
22
Ourense Bio, SL C/ San Rosendo, 9, bajo 32001 Ourense 988 604 914 ourensebio@mundo-r.com Tenda Ecolóxica Equilibrio Avda. de Os Mallos, 1 15007 A Coruña 881 898 788 - 981 242 435 equilibrio@tendaecoloxica.com www.tendaecoloxica.com
23
Todo Bio, SL C/ Doutor Fleming, 7 B 32003 Ourense 988 251 257 todobio@hotmail.com www.todobio.com
24
Verde Bioleta, SL C/ Pizarro, 81 36204 Vigo Pontevedra 986 493 617 - 986 113 068 vbtienda@hotmail.com
Fogar do Santiso Trasellas, 13, Luou 15886 Teo A Coruña 981 805 985 fogar@fogardosantiso.es www.fogardosantiso.es
6
O Lar de Adrián Carril de las Flores, 30 27002 Lugo 982 244 245 olardeadrian@hotmail.com lardeadrian.atagalicia.com
7
Picota Espazo Gastronómico C/ Bailén, Plaza de Abastos 27400 Monforte de Lemos Lugo 982 418 408 karrasquito@hotmail.com
8
Restaurante Biobania C/ Cordelería, 7 15003 A Coruña 981 221 301 biobania@gmail.com www.biobania.blogspot.com.es
9
Restaurante Campos Rúa Nova, 2-4 27001 Lugo 982 229 743 - 982 220 284 info@restaurantecampos.es www.restaurantecampos.es
10
Restaurante España C/ Teatro, 10 27001 Lugo 982 242 717 - 982 229 938 restaurantespana@gmail.com www.restespana.com
11
Restaurante Miramar C/ Arnela, 35 15114 Ponteceso A Coruña 981 738 039 www.miramardecorme.com
12
Restaurante O Grelo Campo de la Virgen, s/n 27400 Monforte de Lemos Lugo 982 404 701 ogrelo@resgrelo.com www.resgrelo.com
13
Restaurante Paprica C/ Nóreas, 10 27001 Lugo 982 255 824 restaurantepaprica@gmail.com www.paprica.es
14
Restaurante Porta Santiago Ronda de la Muralla, 176 27002 Lugo 982 252 905 portasantiago@mundo-r.com
15
Taberna do Labrego Camino Real, 32, Pacios 27372 Begonte Lugo 982 398 262 tabernadolabrego@hotmail.com www.tabernadolabrego.com
16
Taberna Vegetariana Gaia C/ Orzán, 206-208 bajo 15003 A Coruña 658 155 440 tabernagaia@gmail.com
lugo
10 6 5 1
2
Noia
Sarria
12 Lalín Vilagarcía de Arousa
Chantada Monforte de Lemos
14 Horta Fresca Tenda Ecolóxica C/ Damas Apostólicas, 13, bajo (A Ramallosa) 36370 Nigrán Pontevedra 986 352 675 hortafresca.ramallosa@gmail.com
Coto do Rano 2 C/ Reza, 11, bajo 32003 Ourense 988 240 121 www.restaurantecoto.es info@restaurantecoto.es
5
Betanzos
Vigo
8 5
9 7 12
13
pontevedra
16
Canela Bakery Coffee Plaza Mayor, 6-8 27001 Lugo 982 106 604 canela@canelaba.com
4
19 22
18
Eu Consumo Responsable C/ Santo Domingo, 4, local 5, Galería Viacambre 32003 Ourense 988 219 849 euconsumoresponsable@gmail.com www.euconsumoresponsable.es
A Parada das Bestas Pidre, 27 27207 Lugo 982 183 614 info@aparadadasbestas.com www.aparadadasbestas.com
3
Carballo
O Grove
¿Dónde comprarlos?
A Nosa Terra Rúa Nova, 8 27001 Lugo 982 229 235 celianeira@hotmail.com
2 Ribadeo
4
a coruña
No te vayas sin probarlos.
1 Viveiro
Ferrol
Ribadavia
16 24
O Barco de Valdeorras
4 3 11 7 23 21
ourense Celanova
Baiona
Tui
17
Xinzo de Limia
Verín
Avda. Circunvalación, s/n 27400 Monforte de Lemos (Lugo) Apdo. de Correos 55 Tel.: 982 405 300 - Fax: 982 416 530 craega@craega.es www.craega.es gobierno de españa
ministerio de agricultura, alimentación y medio ambiente
FEADER
Europa inviste no Rural
O Craega promove os alimentos ecolóxicos en mapas turísticos
D
entro do seu plan de difusión das vantaxes da agricultura ecolóxica entre os consumidores, o Consello participou na edición de 2014 dos planos de Lugo destinados aos turistas, feitos pola asociación provincial de hostalería e turismo. Así, no reverso do rueiro da cidade aparece un mapa de Galicia coa localización e cos datos de contacto dos 16 establecementos hostaleiros e das 24 tendas de retallistas colaboradores do Craega que dispoñen de oferta de produtos ecolóxicos.
O Consello forma en agricultura ecolóxica
A
Fundación Ortegalia organizou a finais de maio, no Museo Ortegalia de Ortigueira, un curso de agricultura ecolóxica para o que contou co secretario do Craega, Javier García, quen impartiu unha charla informativa sobre a certificación en Galicia.
Na súa intervención falou da agricultura ecolóxica en xeral, explicou cales son os requisitos para certificar a produción e ofreceu os datos pechados do sector en Galicia no ano 2013. A acción formativa completouse cunha conferencia sobre a agricultura e a hortofruticultura ecolóxicas, a cargo do produtor Henrique Puentes Novo, e cunha visita ás súas explotacións.
Sabores do mar e da terra no Salimat
C
on motivo da celebración do Salón de Alimentación do Atlántico (Salimat) no marco da Semana Verde de Silleda, que se desenvolveu entre o 12 e o 15 de xuño, a Xunta de Galicia, a través da Consellería do Medio Rural e do Mar, en colaboración co Craega, presentou no seu posto da feira un atractivo programa gastronómico. Nel, baixo o título Degustacións do mar e da terra: sabores de Galicia, incluíronse suxestivas propostas culinarias elaboradas con produtos autóctonos, moitos deles de produción ecolóxica. No acto de inauguración estivo presente a titular da Consellería, Rosa Quintana, acompañada do presidente da Xunta de Galicia, Alberto Núñez Feijóo, e mais do vicepresidente, Alfonso Rueda.
A cociña ecolóxica galega viaxa a Euskadi
D
o 27 ao 29 de xuño a Xunta de Galicia, a través da Consellería do Medio Rural e do Mar, e coa colaboración do Craega, trasladou o seu programa Degustacións do mar e da terra: sabores de Galicia á comunidade veciña co fin de promover as nosas excelencias gastronómicas autóctonas e de produción ecolóxica. Esta vez o escaparate galego viaxou ata a praza de los Fueros de Vitoria-Gasteiz, onde se celebrou o XXIX Día de Galicia en Euskadi, e nela presentouse o mesmo catálogo de menús que xa se ofertara no Salimat de Silleda.
Os diversos menús foron recollidos baixo os slogans creados para diversas campañas publicitarias da citada Consellería: Mexillón de Galicia: namórate dun galego; Bonito do Norte: aquí facémolo bonito; Algas de Galicia: as verduras do noso mar ou PescadeRías: eu confío, tras os que se confeccionaron pratos con froitos do mar e carnes da terra, acompañados de Patacas e Grelos de Galicia, Fabas de Lourenzá, castañas ou DO Queixo de Arzúa-Ulloa. Os participantes puideron adozar o seu padal con sobremesas elaboradas con castañas, froitas, xeados e iogures de produción ecolóxica… e rematar a xornada gastronómica cos caldos denominación de orixe de diferentes zonas como Valdeorras, Monterrei, Rías Baixas ou Ribeira Sacra.
Igual que no Salón do Atlántico, o único requisito necesario para participar foi realizar unha reserva previa e mais a confirmación de praza.
CRAEGA
> 9
Cambados acollerá unha nova edición de Ecological Galicia
A
segunda edición da feira de produto ecolóxico máis importante de Galicia volverá celebrarse en Cambados este verán. Do 7 ao 10 de agosto, o paseo da Calzada encherase outra vez de stands con alimentos de primeira calidade, así coma de actividades para nenos e adultos. O obxectivo de Ecological Galicia é promover o consumo deste tipo de produtos, aínda descoñecidos para moita xente, e facilitar a súa comercialización. Entre as novidades deste ano están as catas profesionais e as visitas a explotacións, coas que se amplía a participación de profesionais do sector nas xornadas. Tanto a empresa organizadora do evento coma o Concello de Cambados pretenden converter esta feira nun referente en toda a zona noroeste peninsular, creando un proxecto de futuro que impulse o potencial galego das industrias agroecolóxica e mariña, co fin último de promovelas internacionalmente. Conscientes de que este sector aínda ten un longo camiño por percorrer, os promotores de Ecological Galicia entenden que unha das accións fundamentais para dinamizalo é informar ao consumidor final dos requisitos que debe cumprir un alimento de produción ecolóxica, un propósito que seguramente conseguirán con esta nova convocatoria.
Avega coloca os seus queixos ecolóxicos no catálogo de El Corte Inglés
O
s queixos de Avega Produtos Ecolóxicos forman parte do novo catálogo de produtos ecolóxicos de El Corte Inglés, o cal se distribúe desde o pasado 24 de abril nos 54 supermercados que a cadea de distribución ten en toda España.
Este queixo, cuxa elaboración practicamente artesanal recorda o sabor de antano, é o único ecolóxico de vaca presente no catálogo. O leite procede integramente de animais alimentados a base de herba seca, pastoreo e penso ecolóxico. Actualmente, desta cooperativa con sede en Agolada saen queixos semicurados, curados e vellos que comercializan en diversos tamaños, desde 450 gramos ata un especial para hostalería de 3 quilos. En 2013, a empresa pontevedresa achegou ao mercado máis de 15.000 kg deste derivado lácteo, e en 2014 agardan superar esa cifra. Avega naceu no ano 2002 coa idea inicial de producir e comercializar ovos ecolóxicos. En 2004 incorporaron a fabricación de pensos ecolóxicos para todo tipo de animais e foi en 2005 cando se iniciaron na elaboración de queixo. Ademais de en El Corte Inglés, os produtos desta cooperativa pódense adquirir en múltiples tendas ecolóxicas e tradicionais. 10
<
CRAEGA
O risco de autismo aumenta coa exposición a pesticidas durante o embarazo
U
n estudo desenvolvido por científicos da Universidade de California (EE. UU.) e publicado en Environmental Health Perspectives desvela que as mulleres embarazadas que viven preto de campos e granxas onde se aplican pesticidas químicos teñen un 66 % máis de risco de ter un fillo autista ou con atraso no desenvolvemento das súas capacidades físicas e mentais. O traballo pon de manifesto que as asociacións entre os pesticidas e o autismo son máis fortes cando as exposicións se producen durante o segundo e o terceiro trimestre da xestación. Na investigación, que se levou a cabo en zonas de cultivo de California, participaron 1.000 embarazadas que foron expostas a varias clases de praguicidas para poder establecer as relacións existentes cos posteriores diagnósticos de autismo e atraso na súa descendencia.
va*
al interacti it ig d e A a st vi e R ! d a d ¡Nove
A UE aproba unha norma ambigua sobre transxénicos
A
Unión Europea deu luz verde a unha norma sobre o uso de transxénicos segundo a cal estes poderán comercializarse en toda a UE, aínda que o texto facilita que os Estados membros poidan prohibir legalmente o seu cultivo. Esta situación xa provocou que o fabricante de transxénicos Monsanto afirmase que investirá en tecnoloxía de modificación xenética fóra de Europa se se aproba a redacción actual. Doutra parte, a Fundación Antama, que representa o sector español de empresas de biotecnoloxía, tamén rexeitou o acordo porque cre que nacionalizará a súa autorización e dará pé a prohibicións subxectivas. Non obstante, a ministra española de Agricultura, Alimentación e Medio Ambiente, Isabel García Tejerina, considera que este acordo beneficiará a España na medida en que axudará ao conxunto da UE a deixar de ser unha illa á marxe dos avances destes cultivos. España é o país que máis superficie ten plantada de transxénicos no conxunto de Europa.
Revista de divulgación Técnica
de Agricultura y Ganadería Ecológica *Contenidos
y publicidad con enlaces a páginas web
¡Infórmate! www.revista-ae.es • tel: 961 26 71 22
CRAEGA
> 11
Impreso en papel reciclado Maine Gloss Green
Logotipo europeo para os alimentos ecolóxicos
FEADER Europa inviste no Rural
12
<
CRAEGA
GOBIERNO DE ESPAÑA
MINISTERIO DE AGRICULTURA, ALIMENTACIÓN Y MEDIO AMBIENTE