Revista do Craega 37 by Transmedia Comunicación

REVISTA do

CRAEGA

Nº 37 > Inverno 2015

A mar de ecolóxicos,

a nova campaña divulgativa do Craega > P resentamos

a reportaxe “O cultivo ecolóxico, tamén no mar”

> C oñecemos catro

empresas dedicadas aos produtos eco do mar

> D elicias la mar de

> E ntrevistamos a

Rosa Quintana, titular da nova Consellería do Mar

naturales viaxan ao mercado catalán de Santa Caterina

> O Craega leva a

campaña “A mar de ecolóxicos” aos colexios galegos

3 | Reportaxe 5 | Entrevistas CRAEGA

14 | Degustacións

EDITA: Craega SECRETARIO: Javier García Lozano DIRECCIÓN TÉCNICA: Ernesto Sánchez Salgado DEPÓSITO LEGAL: LU 59-2015

17 | Actualidade do sector 19 | Taboleiro de anuncios

Establecementos colaboradores

minoristas A Casa da Quenlla, SC Praza de Abastos, nave 7, casetas 227-228-229 15703 Santiago de Compostela A Coruña 696 506 800 acasadaquenlla@yahoo.es

Eu Consumo Responsable R/ Santo Domingo, 4, local 5, Galería Viacambre 32003 Ourense 988 219 849 euconsumoresponsable@gmail.com www.euconsumoresponsable.es

A Cesta da Saúde Ramón Cabanillas, 10 15701 Santiago de Compostela A Coruña 981 592 595 acestadasaude@gmail.com acestadasaude.es

Ecotienda Orillamar R/ Orillamar, 76, baixo 15002 A Coruña 881 928 749 tienda@ecotiendaorillamar.com

A Despensa do Avó Francisco R/ Mallorca, 2, baixo 27003 Lugo 982 812 284 info@adespensadoavofrancisco.com

Ganadería Tierra Celta S.L. Vilar, 35, San Pedro de Baroña 15979 Porto do Son A Coruña 981 853 111 office@tierra-celta.com www.tierra-celta.com

ABC de Bio R/ Padre Don Rúa, 2 36203 Vigo Pontevedra 986 117 303 info@abcdebio.es www.abcdebio.es

Herbolario Menta R/ Cesáreo Tizón, 25 32500 O Carballiño Ourense 988 274 123 solchasa@yahoo.es

As Cabaciñas R/ Restollal, 79, baixo 15702 Santiago de Compostela A Coruña 981 593 462 cabacias@yahoo.es

Horno Integral Pandarán Avda. Bueu, 19 36940 Cangas do Morrazo Pontevedra 986 303 610 info@pandaran.es www.pandaran.com

Cárnicas O Xurés R/ Celso Emilio Ferreiro, 20, baixo 32004 Ourense 988 245 812 xan@carnicasoxures.com www.carnicasoxures.com Consumo Consciente Árbore R/ Arquitecto Pérez Bellas, 5, baixo 36203 Vigo Pontevedra 986 233 497 info@arbore.org www.arbore.org D´Aldea Rosalía de Castro, 25, baixo 15701 Santiago de Compostela A Coruña 981 598 504 daldea.santiago@gmail.com Ecocentro Natureza Avda. de Galicia, 52, baixo 27400 Monforte de Lemos Lugo 982 404 797 - 982 105 230 Ecogaliza Praza de Abastos, nave 7, locais 222-223-224 15704 Santiago de Compostela A Coruña 654 609 611 ecogaliza@yahoo.es www.ecogaliza.com

Horta + Sá R/ Pérez Ardá, 26, baixo esq. 15009 A Coruña 981 285 021 hortaisabel@yahoo.es Horta Fresca Tenda Ecolóxica R/ Damas Apostólicas, 13, baixo (A Ramallosa) 36370 Nigrán Pontevedra 986 352 675 hortafresca.ramallosa@gmail.com Horta Verde Tui R/ Alcalde Casal Aboi, 4 36700 Tui Pontevedra 986 600 644 ecohortaverde@gmail.com www.hortaverde.es Hortasán Praza de Abastos, posto 33 36002 Pontevedra 981 512 491 casadocampo@tempocompartido.com La Aldea Biomarket, SL Avda. Finisterre, 25 15004 A Coruña 981 976 165 riapemon@laaldeabiomarket.com www.laaldeabiomarket.com

hostaleiros Maguz Ecolóxicos Mercado San Agustín, posto 3 15001 A Coruña 615 600 182 alfredosessa30@gmail.com

A Nosa Terra Rúa Nova, 8 27001 Lugo 982 229 235 celianeira@hotmail.com

Ourense Bio, SL R/ San Rosendo, 9, baixo 32001 Ourense 988 604 914 ourensebio@mundo-r.com

A Parada das Bestas Pidre, 27 27207 Palas de Rei Lugo 982 183 614 info@aparadadasbestas.com www.aparadadasbestas.com

Ponte Bio Praza Arxentina 5 36160 Ponteareas Pontevedra 603 602 050 Puro Bío R/ Bernardo González Cachamuiña, 28, baixo 32004 Ourense 988 603 773 purobio@purobio.es; jose@purobio.es Recuncho Ecolóxico Mercado municipal, local exterior, 14 Praza do Concello 15100 Carballo A Coruña 687 243 375 orecunchoecoloxico@gmail.com Tenda Ecolóxica Equilibrio Avda. dos Mallos, 1 15007 A Coruña 881 898 788 - 981 242 435 equilibrio@tendaecoloxica.com www.tendaecoloxica.com Terra Ecolóxica Travesía de Rianxo, 3 15009 A Coruña 881 879 299 info@terraecoloxica.com www.terraecoloxica.com Todo Bio, SL R/ Doutor Fleming, 7 B 32003 Ourense 988 251 257 todobio@hotmail.com www.todobio.com Verde Bioleta, SL R/ Pizarro, 81 36204 Vigo Pontevedra 986 493 617 - 986 113 068 vbtienda@hotmail.com

Canela Bakery Coffee Praza Maior, 6-8 27001 Lugo 982 106 604 canela@canelaba.com Coto do Rano 2 R/ Reza, 11, baixo 32003 Ourense 988 240 121 www.restaurantecoto.es info@restaurantecoto.es Fogar do Santiso Trasellas, 13, Luou 15886 Teo A Coruña 981 805 985 fogar@fogardosantiso.es www.fogardosantiso.es O Lar de Adrián Carril das Flores, 30 27002 Lugo 982 244 245 olardeadrian@hotmail.com lardeadrian.atagalicia.com Restaurante Biobania R/ Cordelería, 7 15003 A Coruña 981 221 301 biobania@gmail.com www.biobania.blogspot.com.es

Restaurante Campos Rúa Nova, 2-4 27001 Lugo 982 229 743 - 982 220 284 info@restaurantecampos.es www.restaurantecampos.es Restaurante España R/ Teatro, 10 27001 Lugo 982 242 717 - 982 229 938 info@restauranteespana.es www.restespana.com Restaurante Miramar R/ Arnela, 35 15114 Ponteceso A Coruña 981 738 039 www.miramardecorme.com Restaurante O Grelo Campo da Virxe, s/n 27400 Monforte de Lemos Lugo 982 404 701 ogrelo@resgrelo.com www.resgrelo.com Restaurante Paprica Rúa das Nóreas, 10 27001 Lugo 982 255 824 restaurantepaprica@gmail.com www.paprica.es Restaurante Porta Santiago Ronda da Muralla, 176 27002 Lugo 982 252 905 portasantiago@mundo-r.com Taberna do Labrego Camiño Real, 32, Pacios 27372 Begonte Lugo 982 398 262 tabernadolabrego@hotmail.com www.tabernadolabrego.com

REPORTAXE >

ero Neste núm cial e espe prestámosll ión ecolóxica produc á n ió c n e t a tor, aínda c e s e t s E . alego or no litoral g n aumento, aposta p aos ro e reducido pe s básicos: ofrecerlles tivo de e dous obxec s garantías de calida s o re consumido e e preservar os nos ad de salubrid ariños para a súa recursos m ostible a longo s explotación zo. pra

O cultivo ecolóxico, Foto: M. BLANCO

As vendas da acuicultura ecolóxica e da recolleita de algas medraron en Galicia máis dun 260 % durante o pasado ano respecto a 2013

tamén no mar O

sector da acuicultura, das algas e das conservas de pescado e moluscos, sobre todo mexillóns, está a crecer notablemente nos últimos anos grazas ao incremento da demanda dos consumidores. Tal e como se desprende da memoria do Craega, correspondente ao exercicio de 2014, estes produtos supuxeron un total de 4.614.516,56 euros de facturación dentro do conxunto de todos os alimentos ecolóxicos certificados polo Consello Regulador da Agricultura Ecolóxica de Galicia (Craega), que ascendeu ata os 31.224.332,84 euros, é dicir, un 17,78 % do volume total. Facendo unha desagregación por produtos, o volume de negocio das conservas de pescado en 2013 foi de 3.564.411,04, e en 2014 alcanzou os 3.649.280,17 euros, é dicir, logrou un lixeiro aumento de 84.869,13 euros, o que en porcentaxe se traduce no 2,38 %. No que respecta á acuicultura e á recolleita de algas, un sector menos asentado en Galicia ata o momento, resulta moi significativo o crecemento das vendas se comparamos os mesmos

anos, pois pasou dos 267.444,47 euros de facturación en 2013 aos 965.236,39 en 2014, é dicir, a suba foi de 697.791,92 euros, que en termos porcentuais se traduce no 260,91 %. Esta produción concéntrase nas provincias de Pontevedra e A Coruña, aínda que é Pontevedra a que rexistra un maior número de operadores, cun total de 27, fronte aos 15 contabilizados na Coruña. Malia que os datos son positivos para este negocio, semella que o cultivo ecolóxico segue a asociarse cos produtos que se recolectan na terra. Por iso Craega decidiu poñerse mans á obra, coa colaboración da nova Consellería do Mar e co Fondo Europeo da Pesca da Unión Europea, a través da campaña divulgativa que leva o título “A mar de ecolóxicos”. Con ela pretende dar a coñecer as bonanzas deste tipo de produtos, saudables e respectuosos co medio ambiente. A continuación ofrecémosvos un resumo do informe que presenta esta nova campaña do Consello no que se recompilan algunhas claves para entender mellor o significado da acuicultura ecolóxica.

CRAEGA

> 3

Foto: CONSERVAS MAR DE ARDORA

REPORTAXE >

Que é a

acuicultura ecolóxica?

n acuicultura os alimentos ecolóxicos son as algas e os animais procedentes da acuicultura continental (auga doce) e mariña (auga salgada). No caso da acuicultura pódense producir peixes e moluscos, pero a pesca de peixe salvaxe e o marisqueo non é certificable en produción ecolóxica porque non sabemos o que comeron os animais nin se estiveron en zonas contaminadas. No caso da acuicultura continental, os xuvenís que non proceden da produción ecolóxica (caso de non existir esta) poden empregarse sempre que cando menos dous terzos do seu ciclo de produción sexan criados ecoloxicamente. Os animais teñen suficiente espazo para o seu benestar. As augas son de calidade e os animais críanse en condicións de temperatura e luz de acordo coas súas necesidades e coa súa localización. O fondo onde se crían os peixes de auga doce seméllase ás condicións naturais (por exemplo, para a carpa é de terra natural). Non está permitido o uso de hormonas e derivados. O período de conversión varía entre 3 e 24 meses. 4

CRAEGA

As algas proceden de lugares non contaminados. Aqueles operadores que producen máis de vinte toneladas ao ano deben realizar unha avaliación medioambiental. Para todos os casos os produtores realizan un plan de xestión sostible. Na medida do posible empréganse fontes de enerxía renovables e a recolleita é sostible: non se extraen máis que aquelas cantidades que permitan que se rexeneren na zona e non teñan un impacto significativo. En cordas e equipamentos non está permitido o uso de produtos non autorizados para a produción ecolóxica. O período de conversión é de seis meses ou un ciclo de produción total (o que resulte máis longo). Respecto aos moluscos, todos os operadores deben contar cun plan de explotación sostible: os materiais empregados nas bateas (madeira, redes…), unha vez que queden fóra de uso, así como os residuos xerais durante a actividade serán xestionados por xestores autorizados. Para o asentamento natural poderanse colocar ata 100 cordas por batea e só se permite unha corda por cada metro cadrado.

ENTREVISTAS >

onsellería “Dende a C o o que od apoiarase t produción coa ten que ver sustentable , de calidade co medio sa e respectuo te” ambien

Rosa Quintana, titular da nova

Consellería do Mar

s datos recollidos na última memoria (2014) do Craega reflicten que tanto a acuicultura ecolóxica, en especial o cultivo de mexillón, coma a recolección e comercialización de algas ecolóxicas están en auxe. Considera que é un sector a ter en conta na nosa economía? Podemos afirmar realmente que a produción ecolóxica está tamén no mar? É un feito incontestable que os produtos ecolóxicos están en auxe. Está claro que os hábitos de consumo veñen mudando nos últimos tempos e que os consumidores apostan cada vez máis por produtos criados, cultivados ou elaborados de maneira ecolóxica. Sen dúbida, estamos a falar dunha oportunidade na que os produtos mariños teñen un perfecto encaixe. Cales son as diferenzas entre os sectores bateeiro e de recolección e comercialización de algas e conserveiro respecto deste mesmo sector convencional? Cales son os principais requisitos para poder poñerlles o selo de ecolóxico?

Se ben é certo que a recolección de algas é unha actividade moito máis recente en Galicia, tanto este sector coma o bateeiro e mais o conserveiro son de enorme importancia para Galicia en todas as súas vertentes, tanto na ecolóxica coma na convencional. O peso da vertente ecolóxica nestes sectores é relativamente pequeno de momento, pero estamos firmemente convencidos de que ten moito percorrido. Non en van está medrando exponencialmente ano a ano ao mesmo tempo que se incrementa a demanda. As augas galegas presentan unha calidade idónea, en xeral, tanto para o cultivo do mexillón coma para a extracción de algas. Por iso, os principais requisitos para poñerlle o selo de ecolóxico á súa produción están vinculados ás prácticas de traballo e ao esforzo extra que os produtores realizan nos materiais que empregan para o cultivo e envasado. Son factores que se veñen a sumar a estritos controis de calidade que garanten que o produto cumpre con todos os requisitos para obter o distintivo. CRAEGA

> 5

Foto: M. BLANCO

ENTREVISTAS >

A poboación asiste ás feiras ecolóxicas e recoñece máis ca nunca a importancia dunha alimentación sa, mais cre vostede que aínda falta información e conciencia neste ámbito e, en especial, acerca do que é a“agricultura ecolóxica do mar”?

entre a Consellería do Mar e o Craega para a promoción dos produtos ecolóxicos do Mar e nestas datas estase realizando unha campaña de promoción dos produtos ecolóxicos do mar nos mercados de abastos, co apoio da propia Consellería.

Como dicía antes, o consumidor actual está máis concienciado que nunca sobre a importancia da calidade, da orixe dos produtos, da seguridade alimentaria, da pesca sustentable e das prácticas medioambientais. Así e todo, queda camiño por percorrer para achegarnos a outros países onde os produtos ecolóxicos teñen máis recoñecemento. Isto require tempo, información e formación dos produtores e dos propios consumidores.

Está de acordo con que o sector ecolóxico debe ir apoiado nestes tres piares: formación do produtor e do consumidor; I+D específica dos produtos ecolóxicos, e promoción por parte dos axentes responsables: produtores, comercializadores e Administración?

Pensa que o aumento da produción ecolóxica, en concreto o tema que nos ocupa, tanto algas coma mexillóns, debería reflectirse máis nos puntos de venda habituais? Penso que este proceso require tempo. É necesario que a masa crítica de produción teña un tamaño mínimo para que poida reflectirse nos puntos de venda, pero de seguir esta tendencia, nos vindeiros anos incrementarase notablemente esta situación. Sería factible que en Galicia as institucións apoiasen os produtos ecolóxicos animando a poboación ao seu consumo a través de campañas publicitarias? Refírome a isto posto que en Galicia debe competir con produtos de calidade demostrada que levan o selo de denominación de orixe ou Galicia Calidade, por exemplo… Esta é unha situación que xa está ocorrendo. Na actualidade existe un convenio de colaboración 6

CRAEGA

Estes tres piares son fundamentais. Debemos unir á formación unha boa información ao consumidor e a posta en valor dos produtos ecolóxicos, non só polos beneficios para a saúde, senón tamén polo respecto ao medio ambiente. Neste senso, hai que transmitirlle ao consumidor o coñecemento do traballo dos pequenos produtores, que serve para fixar poboación nas pequenas zonas rurais costeiras e representa un motor económico e de emprego para estas zonas. Pódenos adiantar cal vai ser a aposta da nova Consellería cara a este sector? Hai algún proxecto previsto? Estamos seguros de que a colaboración existente na actualidade se vai manter, e mesmo se verá incrementada nos vindeiros anos, xa que a Consellería considera esta actividade de enorme importancia para a promoción dos produtos do mar. Non hai ningunha dúbida de que dende a Consellería se vai apoiar –ao abeiro do novo Fondo Europeo Marítimo da Pesca– todo o que ten que ver coa produción de calidade, sustentable e respectuosa co medio ambiente.

“Hai que transmitirlle ao consumidor o coñecemento do traballo dos pequenos produtores, que serve para fixar poboación nas pequenas zonas rurais costeiras e representa un motor económico e de emprego para estas zonas”

ENTREVISTAS >

A colleita ecolóxica do noso mar

Entrevistamos algúns dos operadores dedicados á acuicultura ecolóxica. Son proxectos distintos pero a todos eles os une a mesma filosofía de empresa: a sustentabilidade dos recursos e a calidade dos produtos que venden, sen tratamentos agresivos e respectuosos co mar.

Mar de Ardora, verduras do litoral

lberto Sánchez de Toca e Sergio Baamonde López son os responsables desta firma, que, segundo eles mesmos nos contan, se asenta nos piares básicos da investigación científica. Tanto Álvaro coma Sergio cren “cegamente” nesta filosofía de empresa e defenden esta política, sen preocuparse demasiado dos custos de elaboración do produto, xa que para pequenas producións como a súa, a demanda da calidade é prioritaria.

Foto: CONSERVAS MAR DE ARDORA

Conservas ora é Mar de Ard a situada na fábric unha peque uñés de Ortigueira, cor o no concello olección e ao elaborad e rec as d dedicada á servas a base de alg toral con o li artesán de lóxica, provenientes d rcado co me produción e tualidade posúen no ta (nori, ac la galego. Na ma de conservas en dutos ga pro unha ampla spaguetis do mar...), dos, wakame, e dos e pratos prepara deshidrata eitos “con cariño”, de f todos eles de organoléptica, alta calida l e textural. nutriciona

Respecto dos consumidores deste tipo de produtos están convencidos, e por iso se dirixen a este mercado, que están realmente moi concienciados co que compran e co que demandan, xa que se preocupan moito por unha dieta sa e libre de calquera tipo de compoñente nocivo polo organismo, sen trazas de contaminantes. Neste sentido, as súas conservas de algas son exclusivas na súa artesanía: a non mecanización

CRAEGA

> 7

Foto: CONSERVAS MAR DE ARDORA

ENTREVISTAS >

do seu elaborado e o uso de técnicas artesás, de forma manual e conseguindo resultados sorprendentes. Como exemplo salientan que no que levan de tempada (xa rematou ata a primavera que vén) duplican e ata cuadriplican a produción dalgúns dos seus produtos e aínda así rematan o stock dalgún deles, como o da alga wakame.

ciona as mellores materias primas, o seu procesado posterior debe respectar a esencia do produto, afirman. Ademais, no seu campo, as algas mariñas, unha filosofía de pequenas producións é esencial, xa que se trata de comunidades de algas vivas e, por tanto, susceptibles de minguarse, danarse ou extinguirse se a súa explotación non é de forma controlada. Nese sentido son tamén a primeira empresa en presentar unha metodoloxía de extracción multiespecífica sustentable. Para finalizar, conclúen que o ideal sería o modelo francés, é dicir, pequenas empresas que explotan de forma sustentable pequenas zonas de litoral, cunha produción que automantén de forma digna cada empresa e que abastece a demanda, sen exceder a explotación do recurso a pesar de que existan máis demandas do mercado, para a sustentabilidade dese recurso e do sistema.

Foto: CONSERVAS MAR DE ARDORA

Consideran que é moi importante que a produción e a fabricación en ecolóxico se vincule a unha artesanía a maiores, que debería tamén ser regulada canto antes en Galicia pola Administración e cren que “é bastante vergoñento que Galicia non conte cun regulamento en artesanía alimentaria, tal e como sucede noutras comunidades como Cataluña, País Vasco… vinculado todo iso a produtos de alta calidade, sen caer nunha política que, a pesar de utilizar materias primas ecolóxicas, falla no elaborado posterior agresivo e desvirtúa os produtos e a súa esencia”. Se a produción ecolóxica propor-

CRAEGA

“Se a produción ecolóxica proporciona as mellores materias primas, o seu procesado posterior debe respectar a esencia do produto”

ENTREVISTAS >

Asme Rianxeira, os mexillóns ecolóxicos do Barbanza xilloeira e M n ió c ia A Asoc ace no ano n a ir e x n ia Asme R o seu nome o m o c , e s nta 19 83 e asé coruñesa de Rianxo. ila indica, na v tá constituída por 74 do e es Actualment dedicados ao cultivo ción tantes viveiros flo cales 2 0 son de produ os mexillón, d O seu xerente, Jesús ecolóxica. tanos o seu lá e r , a ñ a r Méndez G proxecto.

ecidiron sumarse á produción ecolóxica porque é un mercado novo que os pode axudar coa venda do mexillón, pois hoxe en día están vendo que este sector “aperta forte”. Despois de catro anos embarcados nesta nova aventura, sabían que non ía ser fácil abrir un mercado para o seu produto, porque esixe bastantes requisitos tanto para a empresa coma para os clientes. Comezaron con máis viveiros pero moitos déronse de baixa ao ver que a cousa non progresaba como se esperaba. Actualmente venden tanto para depuradora como para industria e, segundo di, malia que a rendibilidade está por debaixo do esperado, confían en mellorar. Suso Méndez ten claro que este é un sector que debe terse en conta como parte da economía galega, convencido de que a produción ecolóxica procede tamén do noso mar. Méndez quéixase de que, malia as feiras ecolóxicas e a concienciación cidadá en materia de alimentación, continúan sendo escasas a información e a concienciación neste ámbito, en especial no que se refire ao cultivo ecolóxico do mar, porque ata o momento o ecolóxico está asociado case exclusivamente aos produtos da terra. Respecto das posibilidades de achegarse aos consumidores, afirma que o aumento do consumo de mexillón ecolóxico pasaría por poder adquirirse de xeito normalizado nos puntos de venda convencionais e está convencido de que a publicidade sempre é a mellor axuda que se pode ter para vender máis. Para rematar, o xerente de Asme Rianxeira acláranos que para conseguir unha denominación de orixe non se esixe outro requisito que o mexillón proceda da zona de orixe, no noso caso as rías galegas. En cambio, para ter unha denominación de orixe ecolóxica hai que pasar unha serie de controis estritos para conseguir a certificación. “O bo disto é que ambas as certificacións son compatibles”. CRAEGA

> 9

ENTREVISTAS >

Foto: A. P. SAN AMARO

Asociación de Produtores San Amaro, os primeiros mexilloeiros ecolóxicos

Juan Carlos te residen p o é l a c n Ju utores San d o r P e d n ió ), que ten da Asociac a s u o r A e d nova ión Amaro (Vila les 7 teñen certificac n das ca a asociació d s a e t 43 bateas, a b s n 2 0 10 dúa rtificarse en toda E . a ic x ló o c e eiras en ce im r p inistrador s m a d n a o o , for is a cal é, adem n u J con sede . . a p .L o S r u s E é ln a Dime S a, que está da empresa s u o r A e d ía en Vilagarc ra a elaboración e pa certificada e produtos d n ió c a z li comercia ecolóxicos.

CRAEGA

primeiro que nos explica Juan Carlos é que o adecuado é dicir que o mexillón é ecolóxico, non a batea, xa que o que se certifica é a produción, asegurando que cumpra a lexislación vixente en materia de acuicultura ecolóxica, de forma similar a calquera outra certificación de control de calidade (ISSO, IFS…). Juncal cóntanos que Dime Salnés S.L. foi constituída por uns bateeiros en 2009 co obxecto de comercializar e promover o mexillón que producían en San Amaro. O obxectivo primordial era acadar mercados onde non estivesen a comercializar os clientes e desenvolver produtos innovadores, aínda que economicamente non fose interesante. O seguinte paso foi a cocción nunha fábrica de conservas e venda de parte da produción que tiña a organización para así solucionar os enormes problemas de venda á industria que ocasionaban importantes caídas nas bateas. A partir desta experiencia, comezaron a ter relacións comerciais coa empresa Antonio Pérez Lafuente S.A., e así foi como chegaron a producir e vender produto ecolóxico.

ENTREVISTAS >

Respecto do seu mercado actual, a Asociación segue a traballar coa conserveira coa que comezou esta andaina, xa que é unha das poucas empresas para a cal o produto ecolóxico ou de pesca sostible é case a totalidade do seu negocio. No mercado de mexillón fresco dende hai dous anos están a comercializar para Francia e Italia. En España a venda é moi escasa, aínda así “estamos a colaborar con algún elaborador para distribuír pequenas cantidades, malia non ser rendible, pois este era un dos fins da empresa cando se constituíu”.

Respecto do labor das institucións, está convencido de que teñen a obriga de promover campañas publicitarias de calquera produto certificado ecolóxico, pois non facelo “é unha completa incompetencia”. Finalmente, o presidente da Asociación considera que para normalizar como negocio os produtos ecolóxicos sería interesante reducir ou eliminar impostos, para así acadar unha maior competitividade, un compoñente que se vería recompensado coa creación de postos de traballo e coa redución do gasto sanitario.

Foto: M. BLANCO

“Para normalizar como negocio os produtos ecolóxicos sería interesante reducir ou eliminar impostos, para así acadar unha maior competitividade”

Segundo o presidente de San Amaro, hoxe en día son varias as pexas coas que se atopan, pero a principal é a deterioración da calidade da auga da ría, pois, cando eles comezaron as sete bateas certificadas se atopaban en augas cualificadas coma zona A, é dicir, tiñan a mellor calidade e non era preciso depurar o marisco para a súa comercialización en vivo. Por desgraza, hoxe as zonas onde están situadas tres destas plataformas mudaron a zona B. Outros problemas son o esforzo que significa para empresas pequenas como a súa os grandes investimentos que teñen que realizar para poder comercializar o seu produto, así como o pouco interese que mostran as grandes cadeas de distribución en potenciar o mercado en España, algo que non sucede no resto de Europa.

Juncal considera que cada vez hai unha concienciación máis grande nos consumidores pois cada certo tempo aparecen fraudes e alertas sanitarias no mercado do mexillón. Recentemente modificouse na CE o regulamento de etiquetado, o que supón que “non se nos informe nin da especie nin da orixe do produto que consumimos”. Isto non ocorre cos produtos certificados ecolóxicos, os cales garanten unhas correctas trazabilidade e información.

CRAEGA

> 11

ENTREVISTAS >

afuente L z e r é P e O nom ade dunha id u in t n o c a representa iar ligada á industria i mil ha tradición fa da pesca que naceu dra). eve dora transforma nova de Arousa (Pont a que sa, n n Vila cen anos e o século XXI a empre decidiu d , Ao comezo eto de trinta persoas cara aos r traballan p eu modelo de negocio Pan ros ervas reconsidera io. Así nacen as cons tesanal produtos b boradas de forma ar a do Mar, ela ientes procedentes d con ingred ura ecolóxica. agricult Foto: CONSERVAS ANTONIO PÉREZ LAFUENTE

Conservas Antonio Pérez Lafuente, “o pan do mar”

egundo nos relata Álvaro Pérez-Lafuente Suárez, director comercial da firma arousá, a industria conserveira no litoral galego soportaba a finais da década pasada os lastres propios dunha actividade tradicional “excesivamente atomizada”, cun mercado maduro no que a demanda interna se mantiña estable, mentres a produtividade das fábricas aumentaba exponencialmente. A isto únense cambios na distribución tradicional: a desaparición paulatina do pequeno comercio e a implantación de grandes cadeas e centrais de compras, o que levou a un panorama para a industria tradicional, sobre todo de pequeno tamaño, “bastante negro”. Ante esta situación reconsideraron o seu modelo de negocio apoiándose nos seus puntos fortes: “Sabemos facer boas conservas de peixe; estamos arraigados nunha contorna concreta xeográfica e social; temos que poder transmitirlle o negocio á seguinte xeración, a actividade debe ser perdurable”. Partindo disto tomaron a decisión de centrarse no mercado de produtos bio con predominio dos produtos

CRAEGA

locais procedentes de pesqueiras tradicionais e envasados de forma tradicional. Malia que comercializan outras especies do mar (xarda, sardiña, berberechos, navallas…), son o mexillón e diferentes tipos de algas os que levan o selo de produción ecolóxica por procederen de cultivos certificados. Por iso, ademais da etiqueta do Craega, levan tamén o selo europeo de produto ecolóxico. En canto ás outras especies, aínda que proveñen de pesca sustentable, de acordo coa normativa europea considéranse como peixe salvaxe e, por tanto, non incluído na categoría ecolóxica, polo que só poden levar o selo do Craega, que certifica que os ingredientes que acompañan o peixe (aceites, salsas etc.) son procedentes da agricultura ecolóxica certificada. Álvaro móstrase optimista de cara ao futuro da empresa, “vai ir crecendo compasada co incremento sostido do mercado de produtos ecolóxicos”, afirma. Isto, unido á mellora das condicións

Foto: CONSERVAS ANTONIO PÉREZ LAFUENTE

ENTREVISTAS >

“O importante é que teñamos claros os principios que nos levaron a coller este camiño, ser fieis a eles e non desviarnos tratando de atallar”

de financiamento nos dous últimos exercicios, permitiulles obter resultados esperanzadores. O futuro debería ser de consolidación destes resultados pero é consciente de que neste sector dependen moito das flutuacións de subministración e do prezo das materias primas e esta consideración obrígaos a ser moi prudentes á hora de facer vaticinios. Aínda venden pouco en España, en comparación con outros países europeos (Alemaña, Francia, Austria, Dubai…), pero nos últimos tempos adquire cada vez máis relevancia.

Igual de optimista se mostra ante o sector en xeral, “xa que as cousas se están a facer ben”. En canto ao futuro cre que todo dependerá dos axentes que interveñen neste mercado pois “o importante é que teñamos claros os principios que nos levaron a coller este camiño, ser fieis a eles e non desviarnos tratando de atallar”. Malia todos os esforzos realizados, o director comercial de Pan do Mar tamén pensa que é importante o labor de información e de visibilidade deste tipo de produtos a través da organización de feiras especializadas, ás que procuran asistir todo canto lles permiten os seus medios.

Foto: CONSERVAS ANTONIO PÉREZ LAFUENTE

De todos os produtos que comercializan, salienta especialmente a conserva de algas, en concreto o paté, que está a ter unha grande aceptación. Na actualidade tamén contan con vender ben as algas ao natural en bote de vidro, de

recente lanzamento. De feito, Pérez Lafuente fai fincapé no aumento do consumo deste alimento, que relaciona co auxe das dietas vexetarianas.

CRAEGA

> 13

DEGUSTACIÓNS >

Saborear e con calma sentidos r polos a v le e s r a ix de alorar estes v e d o d o m é o mellor et, con presentacións m pratos gour servidos en pequenas ia coidadas e ados a base de mater . bor dade porcións, ela , sa e de primeira cali ara p ar prima do m me aposta do Craega s Esta é a fir r a xente de todas a conciencia onsumir produtos idades a c os do mar. ecolóxic

Produtos eco do mar,

saborosos e saudables

pasado 22 de maio o Craega iniciaba un percorrido por diversos concellos galegos para dar coñecer os produtos ecolóxicos autóctonos a través de suxestivas degustacións. O primeiro dos lugares elixidos foi Cenlle, concretamente Barbantes Estación. Durante este outono, Javier García Lozano, secretario do Consello, continuou esta actividade por diversas localidades, esta vez na provincia de Lugo, durante os meses de outubro e novembro. A axenda de catas comezou o 27 de outubro no Edificio Multiusos da Xunta de Galicia, no concello de Lugo, onde ademais impartiu unha charla titulada “A produción e comercialización dos produtos ecolóxicos do mar”. O día 29 o representante do Craega viaxou ata o Centro de Formación e Experimentación Agroforestal Pedro Murias, en Ribadeo, no que o menú de degustación tivo lugar no marco dunhas xornadas organizadas polo citado centro e incluíu entrantes elaborados

CRAEGA

con produtos do mar, acompañados de tenreira ecolóxica. Ao día seguinte, Javier García desprazouse ata Monforte de Lemos para ofrecer unha degustación de conservas de peixe e outros preparados de mexillóns e algas, esta vez dirixida a operadores e entidades de aconsellamento que asistían á xornada de presentación da actualización da páxina web. Nas localidades elixidas as mesas luciron con irresistibles mostras de produtos recollidos no mar, ecolóxicos e feitos en Galicia, acompañados con outros da terra: sardiñas en aceite de oliva ecolóxico, mexillóns en escabeche con algas, tartar de algas, galletas mariñeiras con algas, ensalada de algas á xaponesa e á vinagreta, chimichurri de algas, aperitivos de espelta, sésamo e algas, ou galletas de arroz con algas eran algúns dos petiscos que os comensais puideron desfrutar nestes encontros culinarios. Esta promoción está cofinanciada polo Fondo Europeo da Pesca da Unión Europea.

DEGUSTACIÓNS >

Delicias la mar de naturales do litoral galego no mercado de

Santa Caterina

De esquerda a dereita, Ramón Fernández Conchas, xefe de Servizo de Mercados; Juan Maneiro Cadillo, director xeral de Pesca e Acuicultura, e Javier García Lozano, secretario do Craega

ousas ricas e ecolóxicas dos mares e terras de Galicia, la mar de naturales. Este foi o reclamo publicitario dunha nova promoción organizada pola Consellería do Mar e polo Craega, que pretende dar a coñecer os produtos ecolóxicos do mar de orixe galega. Esta iniciativa fíxose realidade no mercado barcelonés de Santa Caterina dende o 13 ata o 20 de novembro. En total, foron ofrecidas cinco degustacións: unha dedicada aos praceiros o día 16; outras tres os días 17, 18 e 19 para os visitantes da praza e outra o día 19, na que participaron algúns operadores que están a certificar produto ecolóxico. Javier García, en representación do Craega, estivo presente os días 16 e 17 en diversas actividades, en concreto nas tendas La mar de naturales e nas degustacións-showcooking de produtos ecolóxicos autóctonos baixo o título La mar de natural, la despensa ecológica de Galicia, na que o público puido catar variados petiscos de orixe galega e ecolóxica. Os asistentes a estes actos foron agasallados cun lote de produtos amparados polo selo do Craega e entraron nun sorteo dunha estadía en Galicia.

Enma Pinal, restauradora encargada das degustacións

CRAEGA

> 15

DEGUSTACIÓNS >

As novas xeracións

saborean os alimentos eco do mar

eguindo coa campaña “A mar de ecolóxicos”, durante o mes de novembro levouse a cabo un ciclo de relatorios en diversos centros educativos galegos, ao abeiro do convenio subscrito entre a Consellería do Mar e o Craega.

Javier García Lozano, secretario do Consello, foi o encargado de organizar as degustacións nos propios centros e os nenos e as nenas pasaron un divertido anaco saboreando os alimentos ecolóxicos provenientes do mar. Para facer máis amena a xornada o alumnado desfrutou dun vídeo de animación, no que se lles explicou de maneira sinxela en que consiste á agricultura ecolóxica e, máis concretamente, a acuicultura ecolóxica e as súas vantaxes para o medio ambiente e para a saúde. O calendario desta actividade arrincou o pasado 13 de novembro no CEIP plurilingüe Lagostelle de Guitiriz e continuou ata finais de mes nos colexios dos concellos de Rábade, Agolada, Lalín, Abegondo, Betanzos, Monforte de Lemos, Fene, Becerreá e Cabanas. Neste último concello a actividade tivo lugar na mañá do 25 de novembro no CEIP Eladia Mariño, no que os rapaces recibiron a visita de José Antonio Fernández e de Javier García Lozano, presidente e secretario do Craega respectivamente, e da titular da Consellería do Mar, Rosa Quintana, quen lles ofreceu unha pequena charla na que, entre outros aspectos, salientou o auxe que está a vivir actualmente o sector da acuicultura ecolóxica e da recolleita de algas. 16

CRAEGA

ACTUALIDADE DO SECTOR >

Cultura Bio en Madrid con presenza galega Foto: APHEL

A A hamburguesa do Xoldra,

mellor tapa ecolóxica no XI Concurso de Tapas de Lugo

Feira Internacional de Produtos Ecolóxicos e Consumo Responsable (Biocultura) cumpriu a súa XXXI edición no Ifema de Madrid entre os días 12 e 15 de novembro. Nela participaron máis de 700 expositores, que foron visitados por algo máis de 80.000 persoas. Galicia fíxose un oco neste grande evento coa presenza das seguintes firmas: Biocoop, Pecado de Outono, Conservas do Támega, Souto da Trabe e Labregos Daquí, chegadas da provincia de Ourense; Hifas da Terra, Bioalacena e Algamar, procedentes de Pontevedra, e Orballo, A Factoría Ecolóxica e Porto-Muíños, que teñen a súa sede na Coruña.

pasado día 8 de novembro déronse a coñecer os premios outorgados polo público da 11.ª edición do Concurso de Tapas de Lugo, organizada pola Asociación Provincial de Empresarios de Hostelería e Turismo de Lugo (Apehl) co patrocinio do Concello de Lugo. Ademais do premio á mellor tapa, outorgado á Arrocería Os Cachivaches, o restaurante Xoldra fíxose co Premio á Mellor Tapa Ecolóxica coa súa hamburguesa de tenreira de cachena ecolóxica, queixo San Simón, cebola acaramelada, pementos de Padrón e iuca crocante. A entrega de premios tivo lugar na casa consistorial, na que estiveron presentes representantes dos doce establecementos máis votados polo público, entre os que se atopaba o Xoldra.

Craega asiste ao Congreso sobre

saúde e alimentación do Pedro Murias

D Foto: APHEL

iversos especialistas en alimentación e saúde reuníronse no Congreso que o Centro de Formación e Experimentación Agroforestal Pedro Murias (Ribadeo) organizou o pasado 29 de outubro. No transcurso desa xornada tratáronse temas tan importantes como as enfermidades relacionadas coa alimentación, a normativa en materia de alimentación ou a calidade dos produtos galegos. Javier García Lozano formou parte deste Congreso como participante na mesa redonda que se desenvolveu na sesión vespertina baixo o título “Alimentos ecolóxicos. Calidade e seguridade”. CRAEGA

> 17

ACTUALIDADE DO SECTOR >

Charla sobre a

normativa en agricultura ecolóxica

día 23 de outubro Ernesto Sánchez Salgado, director técnico do Craega, impartiu unha charla sobre “Normativa e certificación da produción ecolóxica” no salón de actos do concello coruñés de San Sadurniño. O acto foi organizado pola Asociación Agroecolóxica A Cortiña.

O Craega participa nas Xornadas sobre novos produtos das

razas autóctonas

Edificio Multiusos da Xunta de Galicia en Lugo acolleu os días 26, 27 e 28 de outubro as Xornadas sobre Novos Produtos e Tecnoloxías na Produción, Transformación e Comercialización das Razas Autóctonas, organizadas pola Oficina Comarcal Veterinaria de Lugo da Consellería do Medio Rural e financiadas pola Unión Europea, o Magrama e a Xunta de Galicia. O Craega formou parte desta actividade cunha degustación de produtos ecolóxicos a cargo de Javier García Lozano, secretario do Consello, quen ademais ofreceu a charla titulada “A produción e comercialización dos produtos ecolóxicos. Un exemplo a seguir”. Durante estas tres xornadas o público asistiu a diversos relatorios nos que se disertou, entre outros temas, sobre o futuro da produción das razas autóctonas galegas e sobre a importancia dos proxectos de investigación neste ámbito. 18

CRAEGA

Revista de divulgación técnica

de Agricultura y Ganadería Ecológica Existe en versíon papel y versión digital interactiva* ¡Infórmate! www.revista-ae.es • tel: 961 26 71 22 *Contenidos

y publicidad con enlaces a páginas web

Taboleiro de anuncios de verduras Repartimos caixas io en Santiago ecolóxicas a domicil ncellos limítrofes de Compostela e co o, Ames e Brión) Te , (Vedra, Boqueixón ga dra inscrita no Crae Finca de horta en Ve m .co ido art miguel@tempocomp

Véndense fabas ecolóxicas de Lourenzá, a granel ou envasadas Mª Josefa Leitón Ramallal 648 705 100 / 982 146 006

Venda de carne de vacún de produció n ecolóxica de raza Limusin; véndense canais e medias canais, tamén se fai o despece segundo o dese xe o cliente e pódeselle poñer no domicilio en tran sporte frigorífico para non romper a cadea de frío. Vicente Prieto Ledo 609 864 738 info@limusinatouza.com

Servimos pedidos de carne ecolóxica de tenreira envasada ao baleiro Carnicería Carballada (Sarria, Lugo) 982 886 225 carniceriacarballada@hotmail.com

Venda de Porco Celta en ecolóxico. Leitóns para criar ou para consumir. Posibilidade de engorde dos porcos por encarga Elisa e Camilo: 676 666 157

Descontos do 20 % nas tari aloxamento fas de en Ecoagrotur ismo Arqueix para inscrito al s no Craega Albá (Palas de Rei, Lugo) 982 380 251 / 629 176 03 contacto@arqu 0 eixal.com / w ww.arqueixal .com

alizadas de cestas person Lugo, que Repartimos lo de ta no concel verdura e froi con produtos r ta en em pl se poden com certificados os ou ecolóxic os ic ám in (Lugo) biod , A Pontenova A Panturreira 641 olz: 637 849 Isabel Zaera D om .c la al shambh izaera@granja om .c la al granjashambh 650 343 777

Secundina Cost a Piñeiro (Vivei ros Ramil planta Queda aínda no de horta) viveiro algunha planta da campa de primavera (c ña ebola, tomates Preparámonos , pementos etc. agora para a ca ). mpaña de verá escarolas, pakc n (leitugas, hoi, col chinesa etc.) e de outono brócoli, coliflor (repolos, etc.). Para pode r ter unha plan moi importante ta axeitada é ter os cultivos planificados, as poderemos prog í os viveiros ramar ben as se menteiras. ramon@ceressl.c om - 986 710 70 7

la ecolóxico. Viveiro de plantel hortíco arga Facemos plantel por enc ta hor Bio 981 483 312 / 669 690 212 agricolacuruxeira@gmail.com

Recibimos visitas guiadas de escolares e grupos na nosa explotación ecolóxica de Rubia Galega Pazo de Sabadelle (Chantada, Lugo) 650 343 777

Servimos pedidos de carne ecolóxica de tenreira envasada ao baleiro Carnicería La Tomea (Rábade, Lugo) Jesús Dapena 982 390 355 - 607 289 806

m2 de Véndese ou alúgase finca de 10.700 árbores. 700 con a óxic ecol a produción de froit a para pedr de Casa a. urad aseg a froit Venda de na do lexia restaurar, situada nun lugar privi Miño ribeira do César García Alonso 670 852 638 puchadiza@hotmail.com

Carmen de Soca stro Na horta ecolóx ica “Carmen de Socastro” temos produtos de tempada. Estam os en Socastro , 11, concello de Rois, A Coruña . Ven e coñéceno s! carmensocastro @hotmail.com 630 167 138

Realízanse sacrificios ecolóxicos. Matadoiro Comarcal de Sarria San Xulián da Veiga, 27614 Luís López: 982 531 273

Granxa certificada de carne de vacún, ovino e porco celta en varios pesos. Posibilidade de se rvir en despeces en distintos formatos . Granxas de Lousada SC 657 103 467 sboados@gmail.com

Bo para a túa sa úde, bo para o medio ambiente Carne ecolóxic a de Raza Vian esa alimentada exclusivamente con pasto e leite , rica en Omega 3 e reco mendable para celíacos. Poñémola na sú a casa en lotes de 1/2 canal de 60 quilos envasa da ao baleiro Ecovianesa S.L. - Berrande (Our ense) 676 966 255 ecovianesa@gm ail.com óxico. Realizamos plantón hortícola en ecol tura ticul ofru Asesoramento con cursos de hort oiro rnad e cultivos de inve Semilleros Penateixa 636 060 286 / 693 654 130 semillerospenateixa@hotmail.com semillerospenateixa.blogspot.com

Viveiro de plantel hortícola en ecolóxic o. Temos plantas en stock e recollemos encargas. Sementes convencionais e tradicionais certificadas Feitoría Verde 698 164 249 / 698 161 760 pedidos@feitoriaverde.com https://feitoriaverde.wordpress.com

Sección gratuíta para os inscritos Para publicar os anuncios enviar a solicitude a craega@craega.es

Ronda M.ª Emilia Casas Baamonde, s/n Edificio Multiusos 27400 Monforte de Lemos (Lugo) Tel.: 982 405 300 - Fax: 982 416 530 craega@craega.es www.craega.es Síguenos en:

Impreso en papel reciclado Maine Gloss Green

Logotipo europeo para os alimentos ecolóxicos