Czym ogrzewać dom?

Tekst: Marcin Gomółka

FOTO: SHUTTERSTOCK

RODZAJE KOTŁÓW Podstawą i sercem tradycyjnego systemu centralnego ogrzewania jest piec. Te najbardziej klasyczne wykorzystują paliwa stałe, takie jak węgiel kamienny, koks i drewno. Inwestorzy coraz rzadziej decydują się na ich stosowanie z powodu ich uciążliwej i czasochłonnej obsługi. Ze względu na to wśród kotłów na paliwa stałe największą popularnością cieszą się obecnie zautomatyzowane kotły na groszek węglowy i pellet, czyli rozdrobnione i sprasowane odpady pochodzenia roślinnego (tzw. biomasa). Dzięki podajnikom i automatycznej regulacji mocy grzewczej do takiego pieca trzeba zaglądać zdecydowanie rzadziej. Same paliwa są sprzedawane w wygodnych workach i są przystępne cenowo. Pamiętajmy jednak, że Polska, podobnie jak inne kraje europejskie, dąży do wyparcia pieców na paliwa stałe bardziej ekologicznymi źródłami energii i tym samym zlikwidowania problemu smogu. W tym celu wdrożone zostały programy tj. „Czyste Powietrze” – ogólnopolski program wsparcia finansowego na wymianę źródeł ciepła, czy też rządowy program dla gmin STOP SMOG, który ma dać najuboższym realną szansę na poprawę ogrzewania swoich domów. Jakie więc bardziej przyjazne środowisku rozwiązania mamy do wyboru?

OGRZEWANIE GAZOWE Ze względu na ilość oferowanych rodzajów kotłów gazowych można je potraktować jako osobną kategorię. Najprostszy jest podział na kotły jedno- i dwufunkcyjne, czyli służące dodatkowo do ogrzewania wody użytkowej. W tym drugim wypadku warto zdecydować się także na zasobnik ciepłej wody. Kompaktowe piece gazowe są praktycznie bezobsługowe i nie wymagają instalowania ich w osobnym pomieszczeniu. Niektóre z nich mogą nawet zostać powieszone na ścianie w łazience lub kuchni i ukryte w szafce. W takiej sytuacji warto wybrać kocioł z zamkniętą komorą spalania, posiadający dopływ powietrza z zewnątrz budynku. Jeśli zależy nam na jak najmniejszym koszcie paliwa, warto zainteresować się kotłami kondensacyjnymi lub pulsacyjnymi. Te drugie będą znacznie droższe, ale oszczędności na paliwie mogą wynieść nawet do 40%.

REKLAMA

Kotły gazowe mogą być zasilane w dwojaki sposób: z sieci gazociągowej lub z dużego zbiornika na gaz. To drugie rozwiązanie ma jednak swoje wady. Zbiornik nie tylko zajmuje cenne miejsce na działce, ale jest też drogi w zakupie lub dzierżawie. Droższe jest również jego napełnianie. Ogrzewanie gazem ze zbiornika jest niestety dużo bardziej kosztowne od korzystania z gazu sieciowego.

OLEJ OPAŁOWY Jeśli przemawia do nas bezobsługowe ogrzewanie gazowe, ale w naszej okolicy nie ma możliwości podłączenia do sieci gazowej, możemy zdecydować się na paliwo płynne, czyli olej opałowy. Zautomatyzowany piec jest ekonomiczny, bezpieczny i wygodny, a współczesne paliwa nie obciążają środowiska tak, jak standardowy olej opałowy. Mankamentem jest konieczność posiadania zbiornika na olej, który jednak jest mniejszy i tańszy niż zbiornik na gaz, a przy tym nie powoduje takiego bałaganu jak przechowywanie w kotłowni węgla.

CIEPŁO BEZ OGNIA Coraz większą popularnością cieszą się nowoczesne systemy ogrzewania, które nie wykorzystują efektu spalania. Każda z tych alternatywnych metod ogrzewania opiera się w dużej mierze na energii elektrycznej. Część z nich wykorzystuje dodatkowo energię pochodzącą z otoczenia. Najlepszym przykładem są tu oczywiście pompy ciepła, odzyskujące ciepło z powietrza, ziemi, studni głębinowych i źródeł geotermalnych. Dodatkowo pompy ciepła warto wyposażyć w elektryczny element grzewczy, który będzie wspierał pracę systemu w czasie długotrwałych i silnych mrozów. Zalet pomp ciepła nie trzeba już chyba nikomu wymieniać. Jedynym minusem jest dość wysoki koszt takiej inwestycji, ale będzie to na pewno dobra inwestycja.

Polska, podobnie jak inne kraje europejskie, dąży do wyparcia pieców na paliwa stałe bardziej ekologicznymi źródłami energii i tym samym zlikwidowania problemu smogu.

A MOŻE PRĄD? Ogrzewanie elektryczne kojarzy się z niezwykle kosztowną eksploatacją. Rekompensują to bezkonkurencyjna wygoda użytkowania oraz prosta i stosunkowo tania instalacja. Elektryczne ogrzewanie najlepiej sprawdza się w niewielkich i dobrze izolowanych budynkach. Nowe rozwiązania z zakresu ogrzewania prądem są na szczęście dużo wydajniejsze od stosowanych dawniej, dzięki czemu koszty nie są zatrważająco wysokie. Wiele zależy też od aktualnych cen prądu w naszej okolicy. Naprawdę warto poszukać konkurencyjnej oferty u różnych dostawców energii elektrycznej. Do najbardziej ekonomicznych rozwiązań należą piece akumulacyjne. Wykorzystują one tańszy prąd w taryfie dwustrefowej, by zgromadzić ciepło w ciągu nocy. W ciągu dnia, kiedy obowiązuje normalna, droższa taryfa, urządzenie nie pobiera energii, a jedynie oddaje zmagazynowane ciepło. Koszty użytkowania takiego pieca są już porównywalne z ogrzewaniem olejem opałowym lub gazem. Innym wydajnym rodzajem ogrzewania elektrycznego są podłogowe maty grzewcze, gwarantujące wysoki komfort cieplny przy jednoczesnym niewielkim zużyciu energii. Elektryczne grzejniki konwekcyjne są mniej wydajne, ale ich prosty montaż sprawia, że w niektórych sytuacjach wciąż są niezastąpione.

Zupełnie innym rodzajem ogrzewania, który niezwykle wydajnie korzysta z energii elektrycznej, jest ogrzewanie podczerwienią. Promienie podczerwone równomiernie ogrzewają ściany, posadzkę, meble i ludzkie ciało, ale nie ogrzewają bezpośrednio powietrza w pomieszczeniach. Sprawia to, że energia jest wykorzystywana optymalnie, a powietrze w pomieszczeniu nie jest wprawiane w ruch i nie unosi kurzu. Grzejniki konwekcyjne przyczyniają się do wysuszania powietrza i powodują unoszenie się kurzu w pomieszczeniach. Ponieważ ciepłe powietrze ciągle unosi się ku sufitowi, trzeba też stale dostarczać dużej ilości energii cieplnej, by równomiernie ogrzać też przestrzeń przy podłodze. Promienniki emitujące podczerwień są neutralne dla zdrowia i działają dokładnie tak, jak światło słoneczne, z tą różnicą, że najnowsze rozwiązania tego typu nie emitują światła widzialnego. Towarzyszy temu za to przyjemne uczucie ciepła, porównywalne z równomiernie ogrzewającymi nas promieniami słonecznymi. Podstawowym elementem grzewczym w systemach na podczerwień są promienniki w postaci eleganckich i kompaktowych paneli grzewczych. Promiennik może być ukryty np. w lustrze łazienkowym, które nigdy nie zaparuje, a nawet w tablicy, po której można pisać kredą. ■