Spotkanie z wiosną

Tekst: Andrzej Pawłowski Zbliżająca się wiosna staje się powoli widoczna w otaczającym nas środowisku. Kapryśna w tym sezonie zima ustępuje miejsca oczekiwanej porze, kojarzącej się z rozwojem nowego życia. Do pełni wiosny jeszcze daleka droga, ale różnorodna pogoda, okresowe mrozy i coraz dłuższe dni sprawiają, że zaczynamy odczuwać zmieniającą się aurę.

FOTO: ALICJA/PIXABAY

FOTO: MEATLE/PIXABAY

Widocznym dowodem zmieniającej się pory roku są kwitnące na przełomie jesienno-zimowym rośliny – ich barwne kwiaty są niezwykłą dekoracją na pustych, osłoniętych rabatach. Do najwcześniej kwitnących należą oczary, których drobne kwiaty w jasnych żółtopomarańczowych kolorach tworzą barwne akcenty na tle iglastych i bezlistnych krzewów. W cienistych zakątkach ogrodów kwitnie wawrzynek wilczełyko o jasnych różowych kwiatach lub jego biała odmiana. W miarę wzrostu temperatury kwitnienie rozpoczyna kalina Burkwooda – jej liczne, zebrane w pęczki kwiatostany długo utrzymują się na gałązkach pomimo okresowych chłodów. Słoneczne i osłonięte rabaty są miejscami, na których kwitną niewysokie pierisy – ich żółte, zebrane w grona kwiaty są oznaką wiosny. Większość wiosennych kwiatów wydziela intensywny zapach wabiący owady, głównie trzmiele, to one zapylają kwiaty jagody kamczackiej, będącej pionierem wśród kwitnących roślin użytkowych. Kwitnącym krzewom wiosennym towarzyszą rośliny cebulowe. Do najpopularniejszych należą łatwo rozsiewające się przebiśniegi, krokusy, tulipany i ranniki. Okresowe ocieplenia wywołują intensywny rozwój wielu roślin, a kapryśna pogoda wymaga licznych zabiegów związanych z ochroną przed zimnem. Warunkiem ich przetrwania jest obecność ściółki w miejscu, w którym rosną. Wczesną wiosną nie trzeba podlewać roślin rosnących na rabatach, zbędne jest też nawożenie. ROŚLINY ZIMUJĄCE W POMIESZCZENIACH

Zbliżająca się wiosna oznacza początek wzrostu roślin spędzających zimę w chłodnych pomieszczeniach o temperaturze 5-10 stopni C. Wiele z nich cierpi z powodu braku światła słonecznego, suchego powietrza i szkodników. Przygotowanie roślin do zimowania polega na skróceniu pędów do 1/4 długości i regularnym usuwaniu zasychających liści. Skąpe podlewanie

FOTO: JENŐ SZABÓ /PIXABAY

FOTO: ADA K /PIXABAY

co 2-3 tygodnie umożliwi roślinom przetrwanie – stagnująca woda doprowadziłaby do gnicia korzeni. Większość letnich roślin zostaje porażona chorobami, ich przechowywanie stwarzałoby zagrożenie rozwoju chorób. Zimowanie jest celowe tylko w przypadku rzadkich, wieloletnich gatunków, którym po latach uprawy można nadać ciekawe drzewiaste formy. Należą do nich heliotropy, fuksje, lantany i araukarie. Problemem w czasie przechowywania jest suche powietrze, bo większość roślin pochodzi z terenów o dużej wilgotności powietrza, z którego czerpią wodę. Dotyczy to zwłaszcza paproci i storczyków. Ich właściwy rozwój możliwy jest przy zapewnieniu odpowiednich proporcji składników bytowych roślinom, dlatego ich uprawa wymaga wiedzy popartej doświadczeniem.

WIOSENNE CIĘCIE DRZEW

Przełom zimy i wiosny jest okresem, w którym dokonuje się cięć drzew sadowniczych i ozdobnych. Ich celem jest utrzymanie drzew w dobrej kondycji, o właściwych wymiarach koron, odporności na choroby i wartościowych owocach. W zależności od gatunku drzewa wymagają cięcia ze względu na nadmierny rozrost koron powodujących problemy z pielęgnacją, zbiorem i jakością owoców. W ramach pielęgnacji usuwać należy gałęzie suche, połamane i nadmiernie zagęszczające wnętrze korony drzewa. Wiosenne prześwietlenie pozwala określić kondycję drzew w stanie bezlistnym, w tym stan kory, obecność szkodników i uszkodzenia mrozowe. Wycinanie gałęzi i pędów po wiosennym ruszeniu soków jest niebezpieczne dla drzew, gdyż wyciekający z ran sok powoduje znaczne ograniczenie ich siły wzrostu. Rany powstałe w czasie cięcia obowiązkowo należy zabezpieczyć farbą z dodatkiem środków grzybobójczych, głównie z Funabenem. Farba powinna być w jasnym kolorze, aby nie nagrzewać miejsca cięcia przez promienie słoneczne. Cienkie pędy ucinać należy ok. 1 cm nad pąkiem. Każde cięcie powinno być poprzedzone dokładną obserwacją drzewa i analizą. W razie braku doświadczenia można zapytać ogrodników. Wycinając młode pędy, pamiętajmy, że większość drzew owocuje na pędach dwuletnich i starszych, niektóre z nich można więc wyciąć po owocowaniu. Poważnym problemem związanym z obcinaniem drzew są pozostałe gałęzie, które na drzewie wydają się nieliczne, a po cięciu zostają z nich nastroszone stosy. Ich utylizacja to główny problem właścicieli starszych sadów. Pozostawiane gałęzie i pnie stają się wylęgarnią chorób grzybowych i bakterii, zatem najlepszym sposobem jest przekazanie ich do utylizacji w zakładach komunalnych. Narzędzia, którymi dokonujemy cięć, spełniać powinny szereg warunków gwarantujących sprawne wykonanie prac i ochronę drzewa przed uszkodzeniem. Ostrza muszą być ostre i czyste, wykonane z wysokiej jakości stali. Wymagają też okresowego ostrzenia, najlepiej przez specjalistów. Do okresowych czynności należy mycie ostrzy tnących w celu usunięcia patogenów pochodzących z chorych drzew. Regularne czyszczenie i smarowanie ruchomych części to ogólna zasada przy używaniu narzędzi. ■