KULINARNE INSPIRACJE

Owoce jagodowe

dla zdrowia i urody

Borówki, jagody, maliny, poziomki, jeżyny – to dary natury, które jednoznacznie kojarzą się z latem. Przyciągające wzrok intensywnymi kolorami owoce są nie tylko smakowite, ale również bardzo zdrowe.

Owoce jagodowe charakteryzuje różnorodność odmian, smaków, kolorów i kształtów. Zawierają w sobie dużą ilość witamin i składników mineralnych, zaś ich zastosowanie w kuchni jest niezwykle szerokie. Doskonale nadają się do przyrządzania wielu deserów, jak ciasta, lody, kremy, galaretki, koktajle, czy lekkich potraw, w sam raz na letnią porę. Często są również polecane osobom odchudzającym się, ze względu na niską kaloryczność.

AGREST Owoce w ostatnich latach nieco zapomniane, choć niesłusznie. Charakterystyczne białe, żółte, czerwone lub zielone jagody są bardzo smaczne i zdrowe. Nadają się zarówno do spożycia na surowo, jak i na mrożonki czy przetwory, takie jak dżemy, konfitury, galaretki, kompoty, nalewki. Owoce agrestu są niskokaloryczne, bogate w żelazo, luteinę i inne składniki mineralne oraz witaminy (A, B1, C, PP). Dzięki zawartości kwasów jabłkowego i cytrynowego oraz pektyn korzystnie wpływają na przemianę materii i trawienie.

ARONIA W lecie warto także spróbować owoców aronii – mają wprawdzie cierpki smak, ale są za to źródłem wielu cennych substancji. Wykorzystuje się świeże i suszone owoce aronii, ponieważ są bogate w bioflawonoidy, witaminy C, PP, E oraz z grupy B. Lecznicze działanie tych owoców stwierdzono dotychczas w przypadku infekcji układu moczowego czy podwyższonego ciśnienia krwi. Sok z aronii to świetny sposób na wzmocnienie odporności oraz profilaktykę chorób oczu (jak jaskra czy zaćma). Aronia znakomicie nadaje się do produkcji dżemów (także z innymi owocami) z uwagi na dużą zawartość pektyn.

BORÓWKI WYSOKIE (AMERYKAŃSKIE) Uznawane za jedne z najzdrowszych owoców na świecie. Pozytywnie wpływają na kondycję umysłową, regulują stężenie cukru we krwi; polecane są również wszystkim, którzy chcą obniżyć poziom cholesterolu oraz zadbać o zdrowie oczu. Mają mało kalorii, zawierają błonnik i potas oraz duże ilości witaminy C. Są bardzo dobrym źródłem polifenoli, których działanie przeciwzapalne, antykancerogenne oraz przeciwdziałające chorobom układu krążenia jest udowodnione. Znakomite do spożycia na surowo, jako owoc deserowy, jak również na przetwory, dzięki dużej zawartości pektyn.

CZARNY BEZ Działanie lecznicze czarnego bzu było już znane w starożytności. Hipokrates, ojciec medycyny, nazywał tę roślinę podręczną apteczką, ponieważ niemal każda jej część ma właściwości lecznicze. Małe, ciemne, podobne do koralików owoce bzu są wręcz wypełnione antyoksydantami, co w połączeniu z wysoką zawartością witaminy C gwarantuje silne działanie przeciwzapalne i wspomagające odporność. Warto jednak pamiętać, że surowe owoce mogą podrażniać żołądek, najlepiej zatem spożywać je po przerobieniu na sok lub syrop.

GŁÓG Od wieków stosowany w medycynie naturalnej jako remedium na problemy z sercem. Dziś głóg polecany jest również osobom z podwyższonym ciśnieniem i schorzeniami układu krążenia. Zawarte w małych, czerwonych owocach flawonoidy wykazują właściwości rozkurczające – zwiększają dopływ krwi i tlenu do serca oraz naczyń krwionośnych. Nic więc dziwnego, że ekstrakt z głogu jest składnikiem wielu tzw. suplementów diety, mających poprawiać wydolność krążeniową. Taki „suplement” można też przygotować w domu – w postaci soku lub nalewki.

PRZEPIS I FOTO: PIĄTNICA

SERNIK NA ZIMNO Z SERKIEM MASCARPONE

SKŁADNIKI: • 500 g serka mascarpone • 400 g śmietany 36% • 90 g masła ekstra • 250 g borówek amerykańskich • 250 g malin • 200 g ciasteczek owsianych 1 op. galaretki malinowej 400 ml gorącej wody 100 g migdałów 15 g żelatyny 60 ml wody 150 g cukru

WYKONANIE: Ciasteczka owsiane kruszymy, a następnie dodajemy do nich drobno posiekane i podprażone wcześniej na suchej patelni migdały. Całość uzupełniamy o rozpuszczone masło. Czekamy ok. 0,5 h, aby masło stężało. Masę przekładamy do tortownicy i lekko ubijamy dłonią. Żelatynę rozpuszczamy w wodzie, pozostawiamy, by stężała. 75 g cukru ubijamy ze śmietaną, drugą połowę dodajemy do serka mascarpone. Ucieramy na gładką masę. Żelatynę dodajemy do serka mascarpone i mieszamy razem z ubitą wcześniej śmietaną. Tortownicę pokrywamy ciasteczkami owsianymi, wylewamy przygotowaną masę. Na wierzchu układamy owoce – borówki amerykańskie oraz maliny. Sernik umieszczamy w lodówce, czekamy ok. 3 h. W czasie gdy sernik jest w lodówce, galaretkę rozpuszczamy w 400 ml wody i odstawiamy do wystygnięcia. W momencie gdy galaretka zacznie tężeć, zalewamy sernik z owocami i ponownie wkładamy do lodówki na kilka godzin – aż do zastygnięcia.

JAGODY LEŚNE Pierogi z jagodami oraz lody jagodowe to specjały, które większości z nas kojarzą się przede wszystkim z wakacjami. Te dziko rosnące owoce przypominają borówki – mają jednak ciemniejszą barwę i są mniejsze. Jagody mają również sprawdzone właściwości lecznicze – są wykorzystywane jako naturalne antidotum na bóle brzucha i problemy z trawieniem. Owoce te poleca się osobom spędzającym dużo czasu przy komputerze, ponieważ zawarte w nich związki wspomagają również wzrok. Ekstrakt z jagód poprawia krążenie w gałce ocznej oraz pomaga przy chorobach siatkówki.

JEŻYNY Wyglądem przypominają maliny, ale różnią się od nich kolorem (są czarne lub ciemnofioletowe) i smakiem. Jeżyny to jeden z naturalnych produktów o potwierdzonym działaniu przeciwnowotworowym, z uwagi na zawartość wielu przeciwutleniaczy. Spożywanie jeżyn uchodzi też za doskonałą profilaktykę w zapobieganiu chorobom układu krążenia. Sok z jeżyn pomaga zwalczyć infekcje, działa przeciwgorączkowo i łagodzi ból gardła. W lecie warto jeść je na surowo, a na zimę przygotować z nich przetwory (konfitury, syropy, soki).

MALINY Są źródłem potasu, magnezu, wapnia i żelaza. Zawierają również kwercetynę oraz kemferol – silne flawonoidy, które działają ochronnie na wątrobę, serce i mózg oraz wspomagają pracę układu odpornościowego. Smaczne owoce są często nazywane naturalną aspiryną, ponieważ mają działanie przeciwgorączkowe, przeciwbólowe i przeciwzapalne. Dlatego domowej produkcji sok bywa niezastąpiony podczas przeziębień.

PORZECZKI Białe, czerwone i czarne zawierają składniki hamujące rozwój komórek nowotworowych, działają przeciwzapalnie i chronią naczynia krwionośne oraz redukują poziom cholesterolu. Dodatkowo w porzeczkach występują też wapń, potas, selen, żelazo oraz witaminy C, E, K, PP i B2. Te substancje są ważne dla rozwoju krwinek oraz błon śluzowych. Porzeczki można spożywać na surowo albo w postaci soków, kompotów i dżemów. Owoce te są również znakomite jako surowiec do przygotowywania aromatycznych nalewek.

Owoce jagodowe charakteryzuje różnorodność odmian, smaków, kolorów i kształtów. Zawierają w sobie dużą ilość witamin i składników mineralnych, zaś ich zastosowanie w kuchni jest niezwykle szerokie.

POZIOMKI Przypominają miniaturowe wersje truskawek, ale są od nich słodsze i bardziej aromatyczne. Dzikie poziomki można oczywiście znaleźć w lesie, ale warto również kupić w centrum ogrodniczym sadzonki i spróbować samodzielnie wyhodować je w przydomowym ogródku. Te owoce to nie tylko smaczny dodatek do letnich deserów, ale również prawdziwa „bomba” witaminowo-mineralna. Z poziomek można też przyrządzić jedną z najprostszych maseczek kosmetycznych: wystarczy rozgnieść widelcem garść poziomek i położyć na twarz. Efektem będzie rozjaśnienie i odświeżenie skóry.

KREM JOGURTOWY Z JAGODAMI I MIĘTĄ

SKŁADNIKI: • 150 g jogurtu naturalnego typu greckiego • 1/2 l jagód • 1 łyżka cukru • 1 łyżeczka cukru waniliowego • odrobina cynamonu • liść mięty

WYKONANIE: Jagody miksujemy z łyżką cukru i cukrem waniliowym. Gotową mieszankę łączymy z jogurtem i mieszamy wszystko razem z odrobiną cynamonu. Wstawiamy do lodówki na mniej więcej 2 godziny. Gotowy, zimny krem przekładamy do miseczki lub głębszego talerza i ozdabiamy liściem mięty.

ŻURAWINA Owoce zawierają spore ilości witamin (C, B1, B2, E, kwas foliowy), minerałów (potas, żelazo, wapń, fosfor, sód), błonnika i kwasów organicznych (w tym kwasy cytrynowy i jabłkowy, które nadają jagodom żurawiny charakterystyczny cierpki smak). Żurawina obfituje też w silne przeciwutleniacze – antocyjanozydy i flawonoidy. Na przestrzeni ostatnich kilku lat bardzo popularne stały się produkty z wykorzystaniem żurawiny: konfitury, herbatki, żurawinowe nalewki, soki (w tym również bez dodatku cukru). Żurawina stała się też modnym dodatkiem do różnego rodzaju mięs, serów i pasztetów. Najbardziej wartościowe są oczywiście świeże owoce, które można przechowywać w lodówce do mniej więcej 6 tygodni od zakupu.

Owoce jagodowe należą do grupy owoców sezonowych, dostępnych w okresie letnim. Na naszych stołach goszczą jednak przez cały rok w postaci dżemów, soków, owoców mrożonych czy suszonych. Choć są to wartościowe produkty, nigdy nie dorównają bogactwu aromatu i właściwości świeżych owoców. Dlatego korzystajmy z ich dobrodziejstw już teraz! ●

PRZEPIS I FOTO: PIĄTNICA