Tr i b a l A r t F a i r
A M S T E R DA M
2018 AFRICA, O CEANIA, ASIA, AMERICAS
Tr i b a l A r t F a i r
e
A M S T E R DA M
2018 AFRICA, O CEANIA, ASIA, AMERICAS
26 28 October 11.00 18.00 Preview 25th October 15.00 19.00 (invite only) Admission Fee € 5,00 Location De Duif Prinsengracht 756 Amsterdam www.tribalartfair.nl
PA RTICIPAN T S 2 0 1 8 1 Adam Prout Tribal Art, UK 2 Artconcern, Baarn 3 Astamangala, Amsterdam 4 Brant Mackley, Hershey/Santa Fe 5 Bryan Reeves 足 Tribal Gathering, London 6 Dick Meijer 足 Antiquiteiten, Amsterdam 7 Ethnographic Art Books, Leiden 8 Frans Faber 足 Tribal Arts, Amsterdam 9 Galerie Lemaire, Amsterdam 10 Galerie Punchinello, Paris 11 Galerie Willem Zwiep, Amsterdam 12 Handbury Tribal Art, UK 13 Hermann Sommerhage, Duisburg 14 Jack Nelis Asian Antiques, The Hague 15 Louis Nierijnck, Maastricht 16 Michael Woerner Oriental Art, Bangkok 足 Hong Kong 17 Sisi Tatu, Gent 18 Stothert & Trice, London 19 Tischenko Gallery, Helsinki 20 Tribal Design, Amsterdam 21 Tribal Magazine
Voorwoord In 2003 werd de Tribal Art Fair voor de eerste keer georgani seerd. De afgelopen jaren is de TAF uitgegroeid tot een inter nationale beurs die door veel mensen van over de hele wereld wordt bezocht. Bijzonder is het zeer gevarieerde aanbod: veel objecten komen uit Afrika, Oceanië en Zuidoost Azië maar er staan tegenwoordig ook galeries op de beurs met voorwerpen uit Noord en Zuid-Amerika, Siberië en China. De beurs vindt plaats in de Duif, een prachtige 19de eeuwse kerk in het centrum van Amsterdam. Door de ontspannen sfeer en de inmiddels befaamde opening komen de meesten mensen die de beurs een keer bezocht hebben de jaren daarna altijd weer terug. Naast de prachtige objecten die te zien zijn hebben we ook dit jaar weer een interessant programma met lezingen en films. Voor de rondleidingen op deze 16de editie van de TAF hebben we als thema ‘sweet sixteen’ gekozen, over de verschillende transitie rituelen. En voor de mensen die nog niet zo bekend zijn met tribal art is er op vrijdagmiddag een speciaal programma met lezingen en een rondleiding. Door het organiseren van de Tribal Art Fair heb ik veel bijzondere verzamelaars, curatoren, kunstenaars en interieurdesigners leren kennen. Zo is het laatste weekend van oktober voor mij en vele andere tribal art liefhebbers een periode om naar uit te kijken. Ook deze 16de editie verheug ik mij er weer op deelnemers, handelaren, verzamelaars en andere geïnteresseerden in de Duif te mogen ontmoeten. Finette Lemaire Directeur Tribal Art Fair
Foreword In 2003, the Tribal Art Fair was held for the first time. Over the past years, the TAF has developed into an international fair with numerous visitors from all over the world. What makes it special is the large variety of objects on display; many of them come from Africa, Oceania and Southeast Asia, but there are now also galleries with objects from North and South America, Siberia and China. The fair is held in De Duif, a wonderful nineteenth-century church in the centre of Amsterdam. The relaxed atmosphere and now-infamous opening mean that most people who visit the fair return year after year. In addition to the wonderful objects on display, an interesting programme with lectures and films has again been organised this year. We have chosen the theme ‘sweet sixteen’ for the tours on this sixteenth edition of the TAF. These tours will be based on the different transition rituals. And for anyone who is not yet especially familiar with tribal art, a special programme has been organised for Friday afternoon, featuring lectures and a guided tour. Through organising the Tribal Art Fair, I have got to know many special collectors, curators, artists and interior designers. As such, the last weekend of October is always a highlight on my calendar, as well as for many other lovers of tribal art. I’m also looking forward to meeting attendees, dealers, collectors and other interested parties in De Duif for this sixteenth edition. Finette Lemaire Director of the Tribal Art Fair
1 Adam Prout Tribal art UK M + 44 (0)7725689801Â adam@adamprout.com www.adamprout.com
Siberia, Evenki Shamans Amulet Iron 6.5 x 4 cm 19th century Ex Russian Collection
2 Artconcern drs Poekelien Lingbeek Faas Eliaslaan 26 3742 AT BAARN T + 31 (0)355436688 M + 31 (0)655727615 info@artconcern.com www.artconcern.com
Papua New Guinea, Trobriand Islands, Massim people Splashboard ‘Lagim’ Wood, natural pigment 58 x 66 x 5 cm early 20th century Provenance: Dr. G.J.M. Gerrits Bergen op Zoom; Kunsthandel M.L.J. Lemaire Amsterdam 1971; Jan Wolkers(1925-2007) Texel
3 Astamangala Sjoerd de Vries Keizersgracht 574 1017 EM Amsterdam T + 31 (0)206234402 M + 31 (0)621546317 asta@xs4all.nl www.astamangala.com
Tibet a bhija-yantra paint on textile 12 x 10 cm 19th century
4 Brant Mackley Gallery 3 West Canal St. Hershey, PA 17033 Second Gallery location: Santa Fe, New Mexico T +1 7175660780 M +1 7175542176 info@bmgart.com www.brantmackley.com
By appointment only
Arizona, Hopi Kachinas Circa 1900-1920’s
5 Bryan Reeves - Tribal Gathering No 1 Westbourne Grove Mews Nottinghill W11 2RU London, UK T + 44 (0)2072216650 M + 44 (0)7939166148 art@tribalgatheringlondon.com www.tribalgatheringlondon.com
Burkina Faso, Gan? Finely caste bronze armlet H 28 cm
6 Dick Meijer - Antiquiteiten Keizersgracht 539 1017 DP Amsterdam T +31 (0)206249288 M +31 (0)629733955 info@dickmeijer-antiquities.nl www.dickmeijer-antiquities.nl
West-Mexico, Jalisco culture Seating figure Terracotta 34 cm 200 BC - 300 AD Provenance: de heer W. Roon, Eindhoven. Collected in situ before 1984, bought from the family in February 2018
7 Ethnographic Art Books C. Zwartenkot c/o National Museum of Ethnology Steenstraat 1a 2312 BS Leiden T + 31 (0)715289128 info@ethnographicartbooks.com http://www.ethnographicartbooks.com
8 Frans Faber - Tribal Arts Singel 39 1012 VC Amsterdam T +31 (0)206279422 M +31 (0)651171356 fj.faber@planet.nl www.fransfaber.com
Indonesia, Central-Java Two Wayang panels wood, paint 76 x 42 cm 19th century
9 Galerie Lemaire Finette Lemaire Reguliersgracht 80 1017 LV Amsterdam T + 31 (0)206237027 M + 31 (0)624905585 info@gallery-lemaire.com www.gallery-lemaire.com
Papua New Guinea, New Britain, Baining Kavat mask Tapa and pigment 94 x 44 x 40 cm Ex-Dutch private collection
10 Galerie Punchinello Jacques Lebrat 16, Rue du Parc Royal 75003 Paris T +33 (0)142720060 M +33 (0)603016601 punchinello@wanadoo.fr www.punchinello.fr
Papua New Guinea, middle Sepik River Ancestor figure from a suspension hook stone carved
11 Galerie Willem Zwiep Kerkstraat 161 1017 GG Amsterdam T +31 (0)203208759 M +31 (0)651826810 wizarts@xs4all.nl www.tribalartsonline.com
Indonesia, Ataoro Ancestor figure 15 cm
12 Handbury Tribal Art Sam Handbury-Madin UK M + 44 (0)7847358809 enquiries@handburytribalart.com www.handburytribalart.com
by appointment only
Zimbabwe, Shona Headrest H 14.5 cm Early 20th century Provenance: Private UK Collection
13 Hermann Sommerhage -Kunsthandel​ Dickelsbachstrasse 11 D-47053 Duisburg T +49 1735148533 hsommerhage@gmail.com www.sommerhage-afrika.com
Malawi, Chewa maternity Dense wood 67,5 cm first half of 20th century ex German collection
14 Jack Nelis Asian Antiques Noordeinde 154 2514 GR Den Haag The Netherlands www.trocadero.com/jacknelis www.chineesantiekdenhaag.com
China, Hunan Province Nuo Mask H 21 cm 19th century Part of a collection of 15 Chinese masks that will be presented exclusively at the Tribal Art Fair Amsterdam
15 Louis Nierijnck Keizer Karelplein 5 6211TC Maastricht The Netherlands M +31(0)655897485 louisnierijnck@gmail.com www.primitiveart.nl www.tribalartnepal.com
Naga, Angami Two large figures part of the sacred wall of the morung (men’s house) H 80 cm 19th century Old French collection
16 Michael Woerner Oriental Art Bangkok – Hong Kong M + 66-89-224 9678 WhatsApp + 49 172 660 45 22 M during TAF + 49 172 660 45 22 micwoerner@yahoo.com by appointment
Special exhibition: Origins of Tribal Art - Prehistoric Bronzes and Ornaments from Indonesia and Mainland Southeast Asia Indonesia, purportedly from Eastern Java An extraordinary Pejeng-style Drum Tympanum with Mythical Animals Bronze Age Late 1st millennium BCE - mid 1st millennium CE Bronze. Diameter 43 cm Provenance: Private Collection U.S.A. (since 1980s) Exhibited: Legacies - Masterpieces of Indonesian Art Pinacotheque Singapore, May 2015 - May 2016
17 Sisi Tatu Sophie Van Assche & Domenico Tomei Zingemkouterstraat 74 9040 Gent Belgium T +32 92336842 info@sisitatu.com www.sisitatu.be
Golden Triangle Necklace, with pendant in shape of a lock, the so called ‘soul lockers’ silver Weight 430 gram, diameter band 15,5 cm total length 34 cm
18 Stothert & Trice Works of Art & Antiques London By appointment telephone T + 44 (0)7817689198 M + 44 (0)7921357649
Western Australia Four bottle glass ‘Kimberley Points’ 19th century Ex Coll: Robert Stonnard, Uk
19 Tischenko Gallery Art of Siberia Fredrikinkatu 64 Helsinki 00100 www.tischenko-gallery.com www.antiquedunord.com
Northwestern Siberia, North group of Ostyak people. Ritual figure ‘Ittarma’, representing a deceased female family member Wood, traded fabric, reindeer fur H 23 cm XIXc Ex private collection, Scandinavia
20 Tribal Design Drs E.M.M. Verhey Spiegelgracht 8 1017 DG Amsterdam T +31 (0)204216695 M +31 (0)654290009 elsverhey@planet.nl www.tribaldesign.nl
American Indians, Pueblo Painted Buffalo Hide Shield Diameter 0,52 m Formerly in the collection of the US National Museum Now Smithsonian Institution Washington DC V.J. Evans Collection, ACC.113606 ; CAT 359057 Democratic Republic of Congo, Luba Hemba ancestor statue Wood, 0.70 m Ex Collection Herman Gordijn P.N.G.New Britain, Tolai Mask and Tumbuan Oceanic body ornaments and Vanuatu club
21 Tribal Magazine
lezingen/film programma
VRIJDAG 26 OKTOBER 13.30 Carel van Lier, pionier in tribale kunst Bas van Lier De expositie van etnografica uit de collectie van kunsthandelaar Carel van Lier (1897-1945) in 1927 in het Stedelijk Museum was de eerste in zijn soort in een Nederlands museum voor moderne kunst. Een recensent noemde Van Liers collectie van tenminste 150 stukken ‘zooal niet de oudste, dan toch een der grootste en beste in ons land’. Ter gelegenheid van de veiling van enkele van die stukken bij veilinghuis De Zwaan die Van Lier aan Jan Sluijters verkocht, geeft kleinzoon Bas van Lier een lezing over de rol van zijn grootvader in de kunstwereld in de jaren 20 en 30. Daarbij gaat hij vooral in op Van Liers betekenis als handelaar in tribale kunst uit Afrika en Oceanië.
Carel van Lier op de expositie van zijn collectie in het Stedelijk Museum, 1927
VRIJDAG 26 OKTOBER 15.30 TOT 18.00 Speciaal programma voor iedereen die meer wil weten over tribal art. Er zijn deze middag twee lezingen en een rondleiding. Aanmelden verplicht info@gallery-lemaire.com 020 6237027 | 06 24905585 Kijk voor het volledige programma op www.tribalartfair.nl
Objecten voor waarzeggerij in Afrika Gi Mateusen
DRCongo, Luba, orakels Het onverklaarbare verklaren, het onvoorspelbare voorspellen. Het is van alle tijden en culturen. In het westen zijn het horoscopen, handlezers, kaartleggers. Misschien nog meer dan in het westen is men in bepaalde landen in Afrika gevoelig voor de grote onbekende krachten van de natuur. Orakels kunnen inzicht geven in de bedreigende onzekerheid. De wrijforakels bij de Luba en Kuba in Congo geven via de
waarzegger uitsluitsel over oorzaken van tegenspoed of wijzen de schuldige aan bij een misdrijf. Tot de verbeelding sprekend is het muizenorakel bij de Akan volkeren in Ivoorkust. In een orakeldoos worden muizen opgesloten en die zullen een aantal stokjes door elkaar gooien. De waarzegger weet de betekenis te ontleden. In de lezing worden deze voorwerpen getoond en in de mate van het mogelijke ook gedemonstreerd.
Het verzamelen van tribal art Koos van Brakel, voormalig hoofd collectie van het Tropenmuseum, Amsterdam en het nationaal museum van wereldculturen Vanuit zijn achtergrond zal Koos van Brakel vertellen over het verschil tussen verzamelen door een museum en een privĂŠ verzamelaar. Hij zal voorbeelden geven van enkele objecten die door het Tropenmuseum zijn aangekocht en waarom. Een verzameling bouw je geleidelijk op en hieraan gaat meestal veel research aan vooraf. Van daaruit worden beslissingen genomen want je kunt niet alles verzamelen. Een collectie hoeft niet te bestaan uit topstukken, de schoonheid van een object kan ook zitten in de betekenis van een object, het materiaal of de vorm.
ZATERDAG 27 OKTOBER 14.00 Kunst van de Marquesas-eilanden: steltvoetsteunen en oorsieraden Caroline van Santen Deze lezing behandelt enkele aspecten van de kunst van de Marquesas-eilanden. Deze kunstvorm is vanwege de hoge kwaliteit van het snijwerk en de gebruikte motieven, zoals bijvoorbeeld de tiki, geliefd en gewild onder kenners. Bij het grote publiek, zeker in Nederland, is deze kunstvorm echter
minder bekend. Toch is er wel degelijk een link tussen Nederland en de Marquesas. Twee Nederlandse marineschepen bezochten namelijk in 1825 het eiland Nuku Hiva in de Marquesas-archipel. Enkele bemanningsleden verzamelden, beschreven en tekenden voorwerpen, waaronder voetsteunen van stelten en oorsieraden. Deze twee objectsoorten zullen in een breder perspectief worden geplaatst.
Marquesas eilanden, steltvoeten
ZATERDAG 27 OKTOBER 16.00 The hour long film program shows historic silent film footage all filmed in Indonesia. The short clips document people in their daily routines or performing certain rituals. Sumatra (NL, Onbekend, 1925,) Binnenland Sumatra (NL, Onbekend, 1930, )
Nias (NL, Onbekend, 1922, Nederlandsch-Indische Aardoliestichting) Het Eiland der koppensnellers (GB/NL, Onbekend, 1924,) Uit Borneo’s oerland (NL, Pater Venantius, 1933, Multifilm (Haarlem) Bali - Floti. Cultureel ethnologische film over de kleine Soenda - eilanden (NL, Simon Buis, Pater Johannes van Cleef, Pater H. Limbrock en anderen, 1926, Soverdi (Nederland))
ZONDAG 28 OKTOBER 14.00 Vrouwelijk en mannelijk in de etnische kunst Prof. dr Philip Van Kerrebroeck, Antwerpen De gelijktijdige voorstelling van de vrouw en de man, of de vermenging van vrouwelijke en mannelijke elementen in één object, komt vaak voor in de etnische kunst. Aangezien vele etnische voorwerpen een rol spelen in rites gelieerd aan seksualiteit, vruchtbaarheid en voortplanting, is dit niet verwonderlijk. De visuele tegenstellingen tussen het lichaam van de vrouw en de specifieke mannelijke fysische kenmerken leiden tot soms heel merkwaardige voorstellingen. Deze vrouw-man dualiteit of complementariteit treft men in praktisch alle etnische culturen terug, maar bij sommige veel frequenter en met meer variatie. De man-vrouw voorstelling kan gebruikt worden in individuele beelden, maar soms ook als afzonderlijke maar complementaire voorstellingen. Ook gebruiksvoorwerpen bevatten soms deze duale symboliek. In deze lezing wordt ingegaan op de thematiek en de symboliek van de vermenging en verbinding van het vrouwelijke en het mannelijke in de etnische kunst, aan de hand van enkele prachtige voorbeelden, met name uit de Himalaya (India en Nepal) en Zuidoost- Azië. Ook een aantal raadselachtige composiet beelden uit Afrika, Zuid-Amerika en Oceanië zullen besproken worden, geïllustreerd met exemplaren die nooit eerder gepubliceerd zijn.
Columbia, Calima cultuur Fallusvormige sculptuur met vrouwelijke kenmerkenÂ
Rondleidingen ‘sweet sixteen’ Marianne Poort De ‘coming of age’ vieringen Quinceaneras en Super Sweet Sixteen zijn inspiratiebron voor de rondleidingen op deze 16de editie van de Tribal Art Fair. Aan de hand van objecten op de beurs worden diverse rites de passages nader beschouwd. Initiatierituelen van kind naar volwassene, rondom het huwelijk, bij het toetreding tot een geheim genootschap. We zien objecten zoals een Zulu love letter, een kralenwerk gemaakt door een aanbidster, een hoofdband van de Ndbele welke de tranen van een moeder voorstellen nadat haar zoon het huis uitgaat. Of een Jipea kostuum van de Asmat uit Nieuw Guinea gedragen bij een ritueel waarbij weeskinderen nieuwe ouders krijgen toegewezen.
Rondleidingen Vrijdag 26 oktober: 12.30 Zaterdag 27 oktober: 13.00 en 15.00 Zondag 28 oktober: 13.00 en 15.00
Jipea kostuum
Tribal Art Fair 2017
Casper Reinders Er zijn zo ontzettend veel dingen die leuk en bizar zijn waar je het bestaan niet van weet
Zodra we binnen zijn begint Casper Reinders enthousiast te vertellen over de vele objecten die in zijn huis staan. Een opiumbed, een houten skelet uit Mexico, tatoeëer mesjes uit Oceanië en modelboten. Reinders verzamelt design klassiekers, fotografie, opgezette beesten, rariteiten en Papoea kunst en nog veel meer. Als het maar niet nieuw is, zegt hij over zijn verzameldrift. Reinders heeft een aantal horecazaken, waaronder Jimmy Woo en Lion Noir, en richt deze ook grotendeels zelf in. Geheel volgens zijn eigen smaak. Hij let niet op wat in is, dat interesseert hem niet. Vaak worden de voorwerpen die hij gebruikt daarna populair en wordt zijn inrichting gekopieerd. Het verzamelen kreeg hij mee van zijn moeder. Hij is opgevoed met moderne kunst in huis. Kunstenaars als Jan Sierhuis en Simon Vinkenoog kwamen bij hem thuis en in zijn slaapkamer hingen schilderijen van Rooskens en Wolvecamp. Met zijn moeder moest hij al op jonge leeftijd mee naar musea, toen al was hij ook geïnteresseerd in de waarde van de schilderijen. Hij kreeg steeds meer interesse in moderne kunst en het werd
zijn eerste verzamelpassie. Daarna ging hij oude en nieuwe objecten van de Aboriginals verzamelen, Chinese voorwerpen die gerelateerd waren aan opium gebruik en Japanse erotica. Zo verzamelt hij steeds iets nieuws. Hij weet van veel verschillende onderwerpen iets af maar vindt het saai om in een verzamelgebied heel goed te zijn. Reinders houdt van het jagen op objecten en dat kan beter als je breed verzamelt. In iedere stad waar hij naar toe gaat is altijd wel iets waar hij naar op zoek kan gaan of waar hij tegen aanloopt. Zo liep hij in Mexico langs een drukkerij waar politieke posters werden gedrukt. Hij werd nieuwsgierig en ging uiteindelijk met een aantal posters naar buiten. Vaak staan de beste dingen niet in de winkel. Zo kocht hij in China de mooiste opiumbedden op een onverwachte plek in een afgelegen gebied. Er is altijd wel iets wat hij wil hebben. Hij kan zijn geld maar een keer uitgeven daarom ruilt hij vaak. Als hij op een voorwerp is uitgekeken dan kan hij er ook weer afstand van doen. Of hij er financieel bij inschiet maakt hem dan niet zoveel uit. In deze wereld is het toch wat de gek er voor geeft. De objecten die hij koopt zijn vaak niet heel duur, bovendien kunnen objecten met weinig waarde ook heel interessant zijn. Voor hem hoeven de objecten niet in perfecte staat te zijn. Hij kan juist genieten van een versleten goed gebruikt object. Reinders vindt het belangrijk dat hij echte authentieke objecten koopt. Het magische woord is patina. Door gebruik krijgt een object een gebruikspatina. Natuurlijk wordt dit ook nagemaakt maar door veel te zien kan je echt van namaak onderscheiden. Hij ergert zich aan de trend dat wat nu “cool� is door een bepaalde groep kritiekloos wordt gekocht. Vaak is het dan
ook nog namaak en heeft het geen enkele waarde. Terwijl je met meer interesse en kennis voor hetzelfde geld een mooi origineel stuk kan kopen. Hij heeft inmiddels zoveel ervaring dat hij soms meer kennis heeft over een object dan de handelaar. Dan begint zijn bloed sneller te stromen en wordt hij heel blij als hij het object voor een goeie prijs kan kopen. Volgens Reinders is verzamelen ook heel veel wachten. Het gewenste stuk is niet op de markt of nog te duur en dan moet je geduld hebben. Natuurlijk moet je daar ook mazzel mee hebben en op het juiste moment op de juiste plek zijn. Hij koopt vooral bij handelaren. Ooit ging hij naar de veiling en kwam thuis met een enorme gnoe en niet met het object waar hij eigenlijk op had willen bieden. Internet gebruikt hij vooral om kennis te vergaren en veel verschillende objecten te bekijken Er zijn zo ontzettend veel dingen die leuk en bizar zijn waar je het bestaan niet van weet. Op een plank tussen andere objecten staat een werpknots uit Fiji. Op de knots staan kleine streepjes die aangeven hoeveel vijanden ermee zijn gedood. Hij zou ooit wel meer van dit soort voorwerpen willen verzamelen uit OceaniĂŤ. Op de Tribal Art Fair zal hij zeker deze objecten kunnen vinden en het lijkt hem dan ook leuk om de beurs in oktober te bezoeken.
San Ming Ik laat alleen maar los
Zwart en wit zijn de kleuren die domineren in het huis van San Ming, kunstschilder en stilist. De inrichting is minimaal en het ruikt er naar net gemaaid gras, een geur die Ming zelf ontwikkelde. Op het dressoir twee oude schermmaskers en aan de muur werk van Ming zelf. De stoelen waar we op zitten zullen bij de volgende verkoopexpositie verkocht worden. Drie keer per jaar houdt hij zo’n verkoop in zijn huis in Amsterdam Zuid. Alles wat je ziet is dan te koop: meubels, schilderijen en allerlei woonaccessoires. Ming begon zo’n veertien jaar geleden met deze verkoopexposities. De eerste jaren hadden deze salon sales een thema waarvoor het huis flink verbouwd werd. Dat doet Ming nu niet meer, hij houdt het nu eenvoudig. Het publiek is ook veranderd: eerst kwamen er vooral vrienden en bekenden van Ming maar tegenwoordig komt er ook een jonger nieuw publiek. De verkoop zelf duurt maar twee uur, als je je even omdraait is het vaak al verkocht. Die hebberigheid heeft Ming zelf niet. Alles wat hij koopt houdt hij maar even in zijn bezit en daarna mag iemand anders ervan genieten en gaat hij weer op zoek naar iets nieuws. Zoals hij zelf zegt: “Ik laat alleen maar los”.
Na zo’n verkoop expositie begint hij de volgende dag alweer met het verzamelen van nieuwe objecten, op rommelmarkten maar ook op verschillende veilingsites op internet. Omdat hij een ervaren internetspeurder is weet hij precies hoe hij de beste dingen kan vinden en daarin heeft hij veel plezier. Helaas zijn veel objecten erg duur geworden en wordt het steeds moeilijker om goede dingen te vinden. Vroeger kwam Ming voor zijn werk regelmatig in China en bezocht dan antiekmarkten waar aardewerk, jade, steen en oud en nieuw porselein werd verkocht. In al die jaren heeft hij er nooit een westerling gezien en hij vond er de mooiste spullen. Hij mist zijn bezoeken aan China en hij zou er best nog eens terug willen Alles wat hij koopt is bedoeld ter decoratie en wordt als een soort Gesamtkunstwerk gepresenteerd. Zo hangen in zijn gang drie Fang maskers uit Gabon naast elkaar. Ming houdt van dit soort gestileerde maskers, ze doen hem denken aan de beelden van Giacometti. Ze stralen iets moderns uit. Dat de maskers niet oud zijn kan hem niets schelen. Het gaat hem vooral om de vorm, de herkomst is minder belangrijk. Doordat Ming altijd eind oktober in het buitenland verblijft is het hem nog niet gelukt de Tribal Art Fair te bezoeken. Bladerend in de catalogus van vorig jaar bewondert hij de afbeelding van sneeuwschoentjes uit het noorden van Canada die hij schattig zegt te vinden. Hopelijk gaat het hem binnenkort eens lukken om de Tribal Art Fair te bezoeken
Maarten Spruyt Het mooie aan tribal art is dat de voorwerpen vaak een betekenis en een verhaal hebben
Als je bij tentoonstellingsmaker/stylist Maarten Spruyt binnenkomt in zijn huis in Amsterdam, waan je je in een andere wereld. Dat begint eigenlijk al als je voor zijn deur staat. In het raam is een enorme jungle van planten te zien met daarboven een net vol wereldbollen. Deze creatie van Spruyt, dat overigens organisch ontstond, wordt bijna dagelijks gefotografeerd. Blijkbaar spreekt het heel veel mensen aan. Ook in de rest van zijn huis staan veel planten en overal waar je kijkt staan objecten, gegroepeerd als kleine tentoonstellinkjes. Spruyt vertelt dat hij niet graag een object geĂŻsoleerd neerzet maar dat hij altijd composities maakt. Zo staan op tafel een aantal takken met vogeltjes erbij, geĂŻnspireerd op het schilderij dat daarboven hangt. Tussen de takken staat een lange schoonmaakborstel die Spruyt deed denken aan een lupine. Het lijkt alsof deze voorwerpen in de verzameling verdwijnen en alsof ze altijd al bij elkaar hoorden. Het vermengen van echte bloemen met nepbloemen en andere objecten was een aantal jaren geleden ondenkbaar. Nu is het heel normaal om dingen te mixen. Dure mode wordt gecombineerd met een T-shirt van Zara. Dat kan tegenwoordig
allemaal, net als het hebben van verschillende werkkringen: zo werkt Spruyt met veel genoegen voor zowel de Daklozenkrant als voor Prinses Beatrix. Spruyt houdt van objecten, misschien nog wel meer dan van mensen. Hij wordt gelukkig van de kringloopwinkel en hij vindt het heerlijk om verschillende voorwerpen zo te groeperen dat ze een bijzondere sfeer, een emotie op roepen. Toen hij als stylist werkte deed hij dat al maar ook als tentoonstellingsmaker wil hij meer laten zien dan alleen maar de losse objecten. Hij wil een andere wereld creëren. Emoties zijn belangrijk voor Spruyt en zo stelt hij ook tentoonstellingen samen. Als je inzoomt zie je het kunstwerk, als je uitzoomt zie je weer wat anders. Hij vertelt enthousiast over een tentoonstelling “Nothing New” die hij voor het meubelmerk Lensvelt maakte op de Salone del Mobile in Milaan. Een gedurfd concept waarbij Spruyt nauw samenwerkte met verschillende kunstenaars en waarin een aantal daklozen een prominente rol speelden. Misschien voelden niet alle bezoekers zich hierbij evenveel op hun gemak maar dat was ook de bedoeling. De opstelling riep in ieder geval emotie op en haalde mensen uit hun comfortzone en dat is belangrijk meent Spruyt. Hij vertelt dat we het zijn verleerd om ons ongemakkelijk te voelen. Alles is veel te comfortabel terwijl we ongemak en vervreemding juist nodig hebben om open te staan voor nieuwe indrukken om daarmee verder te komen. Over een deur hangt nonchalant een Sumba doek uit Indonesië en op de grond staat een opzetmasker van de Bambara uit Mali, een zogenaamde Tjiwara. In de woonkamer een Dogon trap die maar net rechtop kan staan. Hij vindt de trap mooi omdat hij zo
zacht is en zo prachtig is uitgesleten. Voor Maarten Spruyt is het gevoel wat een object uitstraalt het belangrijkst. Het mooie aan tribal art is dat de voorwerpen vaak een betekenis en een verhaal hebben. Toch gaat er veel kennis over de achtergrond van de objecten verloren. Mensen verzamelen op gevoel, eclectisch en kunnen niet over alles wat weten. Een bezoek aan de Tribal Art Fair is voor hem interessant omdat daar objecten en verhalen centraal staan, en je als bezoeker wordt meegenomen in deze andere wereld.
Sandor Lubbe Bezit is het einde van verlangen
Sandor Lubbe, hoofdredacteur van Zoo Magazine , is een echte verzamelaar. Van jongs af aan verzamelde hij al postzegels en munten en liep hij langs het grofvuil om te kijken of iemand misschien iets moois had weggegooid. Langs de straten zoekt hij niet meer tegenwoordig struint hij vooral het internet af op zoek naar objecten die hij graag zou willen hebben. Zijn liefde voor etnografica begon met een auto. Toen hij zijn oude Ford Mustang maar niet verkocht kreeg, bood iemand aan de auto te ruilen tegen een aantal etnografische objecten. Hij was toen nog helemaal geen kenner maar de objecten spraken hem meteen aan en vanaf dat moment was de vonk over gesprongen. Nu arriveren er geregeld pakketten vanuit alle hoeken van de wereld. Lubbe vindt het jagen leuker dan het hebben, hij hecht zich nauwelijks aan de voorwerpen die hij koopt. In dat opzicht is hij een aparte verzamelaar. Soms heeft hij iets nog maar net in huis en dan ruilt hij het alweer voor iets anders. En als iemand bij hem iets ziet wat hij graag wil hebben is Lubbe altijd bereid om er afstand van te doen. Gelukkig vindt hij veel mooi, daardoor vindt hij altijd wel weer iets van zijn gading.
Ooit begon hij met het verzamelen van mandaus, jimpuls de koppensnellerszwaarden van de Dayak uit Borneo. Van de honderd zwaarden die hij ooit had heeft hij er nu nog maar twee over. Daar heeft hij een beetje spijt van en daarom koopt hij af en toe weer zo’n zwaard. Tegenwoordig heeft hij ook belangstelling voor objecten uit Oceanië. Een van zijn meest recente aankopen zijn twee bijlen van Mangaia. Hij kan enorm genieten van deze zeer fijn gesneden houten bijlen uit dit in de Stille Zuidzee gelegen eiland. Voor Lubbe is de ouderdom van een voorwerp niet altijd belangrijk. Bij hem gaat het toch meer om wat hem aanspreekt, wat hij mooi vindt. Een object gemaakt in de periode dat er nog nauwelijks invloed was van buiten de eigen regio, is beduidend duurder dan een object wat later is gemaakt. Voor de hardcore verzamelaar is dat onderscheid belangrijk. Voor hem speelt dat minder rol. Zijn kennis over de tribale objecten heeft hij opgedaan door heel veel te kijken, op internet te lezen en door met andere verzamelaars te praten. Ook gaat hij graag naar musea waar hij dan kan genieten van knotsen uit Oceanië. Exemplaren van zo’n kwaliteit kan hij met zijn budget niet eenvoudig kopen. Maar hij zou dat eigenlijk ook niet eens echt willen. Bezit is het einde van verlangen vindt hij. Lubbe vindt de Tribal Art Fair de leukste beurs die hij kent. Hij houdt van de sfeer en van de passie die bezoekers en handelaren gemeen hebben. Hij heeft er door de jaren heen al heel wat objecten gekocht, waarvan het merendeel trouwens alweer is geruild voor iets anders. In zijn interieur staat het al behoorlijk
vol en wanneer hij iets nieuws koopt moet hij met passen en meten ruimte maken zodat de objecten zo goed mogelijk uitkomen. Maar dat doet hij graag want voor iets moois heeft hij natuurlijk altijd plaats.
Organisatie Tribal Art Fair Amsterdam Finette Lemaire Reguliersgracht 80 1017 LV Amsterdam T:+ 31 (0)20 6237027
Vormgeving burodeboo, Amsterdam
Info: 31(0)206237027 www.tribalartfair.nl
tribal art fair