't Ginneken magazine nr 3 2019 by Trichis

n e k e n n i G ‘t LEES OOK NOG IN ’T GINNEKEN 03

Bevrijding van het Ginneken

Bekend Gezicht: Gerard Metz

‘Braderie is cultureel erfgoed’

Wijkraad bekijkt de Klokkenberg

Licht op Ginnekens mooiste monument

Nieuwe riolering vanwege ratten

Met zo'n 7.000 bezoekers (foto 1) mag de vierde editie van Hartje Ginneken zeker weer een succes worden genoemd. De paar buitjes, die vielen gedurende de dag, hadden nauwelijks invloed op het enthousiasme van de bezoekers. Die hadden overigens allemaal bij de in-

jaarga — nr. ng 18 03 — septe mber 2 019

MASSAAL GENIETEN OP HARTJE GINNEKEN

SCHRIJF JE IN VOOR DE GINNEKENSE DORPSQUIZ

DOOR AD ROMIJN

OFFIC IË VAN DE LE UITGAVE GINNE VERENIGING KEN = G INNEK EN

gang een gekleurde poncho cadeau gekregen. Dus viel er al wat regen, dan was het meteen een vrolijk gezicht op het Schoolakkerplein. Het was dit jaar een Nederlandstalige editie met o.a. Tino Martin, Van Dik Hout, Jeroen van der Boom, Ruth Jacott en als afsluitende klapper André Hazes. Zeker bij het nummer 'Leef' was het één grote deinende massa op het plein. Tussen-

door werd er genoten van drankjes (vooral bier) of een bezoek aan de Foodtrucks (foto 2). Het is ook een goede gewoonte van de organisatie (Johan de Vos en Joris Joosen) om de avond ervoor de omwonenden uit te nodigen voor een prima verzorgde buurt-barbecue (foto 3). Volgend jaar in september vindt de eerste jubileum-editie plaats van Hartje Ginneken. Veel vaste bezoekers kijken er nu al naar uit!

Op vrijdag 29 november is het weer zover. Voor de 3e keer in successie wordt dan, in zaal Vianden, de Ginnekense Dorpsquiz gehouden. Aanmelden hiervoor kan via quiz@ginneken.org en dit is mogelijk tot 15 november. Vorig jaar deden er 25 teams mee, met als duidelijke winnaar Biljartvereniging Ginneken. Ook dit jaar roepen we alle verenigingen in het Ginneken weer op om mee te doen aan de Dorpsquiz. Maar we zien ook graag, net als vorig jaar, weer straatteams op 29 november in zaal Vianden. Een team bestaat uit minimaal drie personen. Individueel inschrijven is niet mogelijk. De deelname is gratis. De horeca en de winkeliers in het Ginneken zorgen weer voor een mooi prijzenpakket. Inschrijven dus via quiz@ginneken.org voor de Ginnekense Dorpsquiz. En dan maken we er met zijn allen weer een gezellige avond van!

Dierenkliniek Ginneken Wĳ bieden liefdevolle zorg voor alle huisdieren

Villa 1 is verhuisd naar Willem van Oranjelaan 16a

Altĳd een dierenarts bĳ u in de buurt Ginnekenweg 339/3 in Breda Dagelĳks bereikbaar voor afspraken via 076-5722999 Dierenkliniek Ginneken is onderdeel van Dierenziekenhuis Breda Oosterhoutse weg 73

Villa Kakelbont Kinderopvang

Ouders en begeleiders gratis

Uw woning onder de beste condities verhuren aan geselecteerde (expat) huurders

Te Te gek gek zoâ&#x20AC;&#x2122;n zoâ&#x20AC;&#x2122;n speelspeelen en knutselplek! knutselplek!

Judith de Regt

Speelboerderij De Vossenberg is een knus en veilig speelparadijs voor kinderen t/m 12 jaar. Garant voor urenlang klimmen, glijden en springen. En natuurlijk b ouwen, knutselen en timmeren op de speelzolder. Leef je lekker uit!

Leer alle ins en outs van beleggen in vastgoed

Suzanne Hensbergen

Interhouse Breda organiseert in informele setting informatieavonden voor beleggers in vastgoed. Schrijf u gratis in op www.interhouse.nl Michiel Pas

Binnen- en buitenpret Tilburgsebaan 42, 5126 PH Gilze, tel. 0161 45 66 86, www.devossenberg.net

Interhouse Breda 076 303 39 88 breda.vh@interhouse.nl www.interhouse.nl

Kom lan een ron gs voor dleiding !

Kleinschalig en vertrouwd

Ben je in verwachting of heb je jonge kinderen en wil je gezin en werk combineren? Kom dan eens een kijkje nemen en sfeer proeven bij ons kinderdagverbijf. Samen met jou als ouder leggen we een stevige basis voor de ontwikkeling van jouw kind.

Kinderdagverblijf Petteflet Raadhuisstraat 1, Breda t (076) 504 56 05 e serviceteam@kober.nl i www.kober.nl

KOBA05.indd 1

22-11-16 13:25

’t Ginneken

JAARGANG 18 — NR. 03 — STEPTEMBER 2019

BEVRIJDING VAN HET GINNEKEN

bevrijding! JAAR

Optocht na de bevrijding

De Duitsers trekken zich terug richting Terheijden, waarvandaan ze nog dagenlang granaten op Breda afvuren. Dat houdt pas op als de Polen door een groot bombardement de Duitse artillerie uit weten te schakelen. Na de Duitse terugtocht is Breda definitief uit de gevarenzone.

Optocht na de bevrijding

Op 29 oktober 1944 werd Breda (en dus ook Ginneken) bevrijd van de Duitse bezetter. Daarmee kwam voor onze omgeving een einde aan de Tweede Wereldoorlog. Dit jaar staan we stil bij het feit dat de bevrijding 75 jaar geleden plaatsvond. DOOR PETER VAN DER VEN FOTOGRAFIE FOTOARCHIEF GENERAAL MACZEK MUSEUM BREDA

De Duitsers werden bij Breda verslagen door de Eerste Poolse Pantserdivisie onder leiding van generaal Maczek, in samenwerking met Canadese brigades. De Poolse divisie bestond vooral uit soldaten die in 1939 wisten te vluchten naar Groot-

Optocht na de bevrijding

Brittannië nadat Polen door de nazi’s was bezet. Maar er waren ook ontsnapte dwangarbeiders uit de Sovjet-Unie, zonen van Poolse emigranten, Poolse soldaten van het Franse vreemdelingenlegioen en Polen uit het Afrika-corps van de Duitse generaal Rommel. Ze werden getraind in Schotland en landden op 6 juni 1944 samen met de andere geallieerde troepen in Normandië. Daarvandaan trekt de Eerste Poolse Pantserdivisie, meteen al samen met Canadese soldaten, via de Franse sector Falaise naar het noorden. Door gebrekkige communicatie worden de Polen bij Roquancourt per abuis gebombardeerd door de Amerikaanse luchtmacht, met flinke verliezen tot gevolg. Bij Chambois komt het tot een felle en bloedige strijd. Begin september trekt de divisie België in, waarna Sint-Niklaas, Axel, Hulst en Terneuzen worden bevrijd. De divisie reorganiseert zich en steekt via Turnhout de Nederlandse grens bij Baarle-Nassau over. Daar wordt fel gevochten, maar uiteindelijk wordt Baarle op 4 oktober bevrijd, ten koste van zware verliezen. De opmars wordt drie weken later hervat als de Polen en Canadezen opdracht krijgen om via Alphen verder te trekken. Een deel van de Polen stoot door naar vliegveld Gilze-Rijen en het dorp Rijen, een ander deel gaat richting Breda. Op 28 oktober bereiken ze Bavel en tegen de avond Overakker en IJpelaar. Op 29 oktober wordt Ginneken ingenomen, waarna de Polen Breda binnentrekken.

Na de bevrijding van Breda krijgen de soldaten weinig rust: ze moeten meteen door richting Moerdijk. In april 1945 neemt de divisie, inmiddels onder Canadees bevel, deel aan de bevrijding van Emmen, Coevorden, Ter Apel en Winschoten. In mei capituleren de nazi’s, waarmee de vrede in West-Europa een feit is. De Polen zijn op dat moment zes jaar van huis. In Polen was de ene bezetter (Duitsland) opgevolgd door de andere (Sovjet-Unie). Desondanks koos een deel van de Poolse soldaten ervoor om na de oorlog terug te keren naar hun vaderland. Daar stond hen helaas geen warm welkom te wachten, omdat ze door de Russen werden beschouwd als overlopers. Andere Polen vestigden zich in Schotland, Engeland of West-Europa, waaronder Breda. In 1947 werd de Eerste Poolse Pantserdivisie ontbonden.

PROGRAMMA Ginneken en Breda gedenken jaarlijks de Polen die bij de bevrijding zijn gesneuveld. Dit jaar wordt ook gevierd dat de bevrijding 75 jaar geleden plaatsvond. Het programma ziet er als volgt uit:

Zaterdag 26 oktober 20:00 uur: ☛ Feestavond in De Vianden, Viandenlaan 3, verzorgd door Polonia

Zondag 27 oktober 9:15 uur: ☛ Herdenkingsdienst Sint Laurentiuskerk, Ginnekenweg 333 10:45 uur:

☛ Herdenking op het ereveld aan de Vogelenzanglaan 13:00 uur:

☛ Herdenking op het ereveld aan de Ettensebaan

Het programma van 29 oktober is op het moment dat dit bericht wordt geschreven, nog niet bekend. Kijk op http://www.herdenkingbevrijdingbreda.nl/ voor meer details

Breda dankt de Poolse bevrijders

ZAT ER EEN ENGELTJE OP DE SCHOUDER VAN MIEKE? Mede door dolle dinsdag werd ik (Mieke van Leeuwerden - van der Ven) twee weken eerder geboren dan de bedoeling was. Ik zag in goede gezondheid het eerste levenslicht in Moederheil, zoals de meeste Ginnekenezen in die tijd. Na een paar dagen (met die dolle dinsdag viel het allemaal nogal mee) mochten moeder en kind naar huis. Een hoekhuis met grote tuin eromheen aan de Molengrachtstraat nummer 44. De oorlog was nog aan de gang, maar ging redelijk aan ons voorbij.Tot de dag dat de Polen via onze straat, aan de bevrijding van Breda begonnen. De gevechten waren fel, granaten vlogen over en weer, en mijn ouders dachten aan vluchten. Ik was een paar weken oud en lag in mijn wiegje te slapen. Ik trok me kennelijk van al die heisa niks aan. Uit voorzorg, om eventueel snel weg te komen, legde mijn moeder me in de kinderwagen. Een paar seconden later vloog

er een granaatscherf de kamer in, dwars door een schilderij wat daar hing en vlak over het hoofd van mijn vader, rechtstreeks in de wieg waar ik net nog gelegen had. Zat er een engeltje op iemands schouder? Het schilderij hangt alweer een poosje bij mij, inclusief. het gat dat de scherf veroorzaakt had. Ik beschouw het 75 jaar later nog steeds als een soort relikwie.

OORLOGSGRAF Op het kerkhof van De Willaert in Zundert staat bovenstaande grafzerk. Op het kerkhof liggen vooral zusters die vroeger in het klooster woonden en werkten. Het waren leden van de Congregatie ‘Alles voor Allen’, die nog steeds eigenaar van de begraafplaats is. Een beetje vreemd toch, dat drie kinderen uit Ginneken hier al sinds de Vlucht in 1940 liggen. Wie kan meer informatie geven over het graf, de kinderen, hun familie en hoe ze om het leven zijn gekomen? Graag een mail naar tvanmiert@planet.nl

nl vang. p o r e nd • 830 nteki

dle .altij reda • 076 w w w SG B da • g.nl n 4818 5 ND Bre a v • p 483 ero at 2 ekind ilhelminastranweg 327 • t n e l ke W altijd g • Ginne

nfo@ •

5220 0618 • 60 o76 5

? n Maximaalkituinplezier e k l j s n g.n e n a e v e j met de juiste bestrating! erop d n i m k e o t n

es: tigin e ves n postadr d e e • Tw stiging e ve Hoofd

dle

ltij a . w ww

Bent u op zoek naar bestrating voor uw terras, oprit of bedrijfsterrein? Bij van Kemenade kiest u uit een compleet assortiment uw kwaliteitsbestrating waarvan u gegarandeerd jarenlang gaat genieten.

Wij wensen u fijne kerstdagen en een gelukkig nieuwjaar!

Ekkersrijt 1509 5692 AN Son 0499 - 37 15 45

Gilzeweg 36 4859 Bavel 0161 - 43 39 59

WWW.VANKEMENADEBEST.NL

www.altijdlentekinderopvang.nl

Kom je eens kijken ? • Hoofdvestiging en postadres: Ginnekenweg 327 • 4835 ND Breda • o76 5600618 • • Tweede vestiging • Wilhelminastraat 2 • 4818 SG Breda • 076 5220830 •

info@altijdlentekinderopvang.nl www.altijdlentekinderopvang.nl

Lange Bunder 6 4854 MA Bavel

Voor meer informatie bel: 0161- 433 727 www.lilianbeautyandcare.nl

Ben jij op zoek naar een afwisselende baan bij het leukste cateringbedrijf van Breda en omstreken? Leeftijd is niet belangrijk, ervaring zou fijn zijn maar inzet en flexibiliteit is een must.

Neem contact op met Annette

zinin@k-eet.nl

k-eet is op zoek naar een zelfstandig werkend kok én een gastvrouw/ gastheer, zowel fulltime als parttime! Wij zijn gevestigd op golfclub Toxandria waar wij de exploitatie verzorgen. Tevens cateren wij zowel particulier als zakelijk in heel brabant (en daarbuiten) en exploiteren wij societeit ‘t Turfschip in Breda. Houd je van een uitdaging in de horeca? Dan verwelkomen we je graag in ons enthousiaste team!

ZO WIL IK AFSCHEID NEMEN gratis werkboekje

B I J K O N I N K L I J K E B E S C H I K K I N G H O F L E V E R A N C I E R - A N N O 1 8 5 9 W W W . V A N A A L S T - T A P I J T E N . N L - C A T H A R I N A S T R A A T 1 4 B R E D A

uitvaartonderneming wilma van opstal

www.wilmavanopstal.nl 076-5201799

’t Ginneken

JAARGANG 18 — NR. 03 — STEPTEMBER 2019

IN GESPREK MET:

GERARD METZ: WERELDBURGER, SOLOZEILER, FRANCOFIEL, IDEALIST EN PERFECTIONIST. Wandelend in het Ginneken of Ulvenhout kunt u hem tegenkomen met zijn grijper en zak met troep die hij heeft gevonden langs de kant van de weg. Gerard ergert zich, samen met vele anderen, namelijk “kapot” aan al die rotzooi die overal maar achtergelaten wordt. Verschil met die vele anderen is dat Gerard met zijn wekelijkse opruimrondje er daadwerkelijk iets aan doet. Ik laat Gerard graag zelf aan het woord over het waarom.

DOOR JOOST VAN DER MEER

Waarom ik, wanneer ik in Nederland ben, wekelijks mijn opruimrondje op de weg tussen het Ginneken en Ulvenhout doe? Dit is een vraag waar ik normaal niet echt over nadenk. Nu deze gesteld wordt kom ik daar niet meer onderuit! Het is een gewoonte van me om nagenoeg altijd “buiten de deur te eten”. Vaak ga ik te voet naar deze gelegenheden toe. Lopend zie je dan al dat plastic en andere troep op straat liggen, waar je jezelf steeds meer aan gaat ergeren. Dan begin het proces vanzelf. Ik ben iemand, die met name met logistiek mijn muntjes verdiend heeft, en hou daarom niet van dubbelwerk. Ik denk dan als ik hier toch loop waarom geen actie nemen en “mijn eigen straatje” schoon houden.

COLOFON Ook dit is een uitgave van Trichis Media Trichis Media | Rozenlaan 1, 4835 PB Breda info@trichis.nl, (076) 520 48 60 | trichis.nl ’t Ginneken is een orgaan van de Vereniging Ginneken = Ginneken. ’t Ginneken verschijnt vier keer per jaar. Deze uitgave heeft een oplage van ca. 20.000 stuks. Het wordt huis aan huis verspreid in Ginneken e.o. en is af te halen bij Via Mioni Ginnekenweg 330 en bij Zaal Vianden aan de Viandenlaan. Redactieadres Postbus 4988, 4803 EZ Breda Advertenties Trichis Media | Rozenlaan 1, 4835 PB Breda | trichis.nl Eindredactie Ad Romijn Teksten Ad Romijn, Toon van Miert, Joop van Riet, Mieke van Leeuwerden-van der Ven, Joost van der Meer, Peter van der Ven, Mirjam Dirven, Michiel Crince, Lenie Simons en Claasje van den Hoogen. Foto’s Jan Roovers en eigen inzendingen Contacten Communicatiecommissie Ginneken = Ginneken Ontwerp en lay out Trichis, trichis.nl Verspreiding Eigen verspreiding G=G

Als je eenmaal met dit soort acties begint dan krijg je daar steeds meer genoegen in. Je overwint volledig de schroom (die bij mij nauwelijks aanwezig was) om als een zombie met je knijpertje en een flinke zak langs de weg te lopen. In het begin liep ik nog met mooi gekleurde en met Franse opdruk getooide zakken. Nu loop ik ook vaak met blauwe Ikea tassen omdat de omvang van mijn oogst soms wel erg groot is. Onderweg kan ik vaak mijn “handeltje” kwijt bij de huizen waar vuilcontainers staan. Hierbij wil ik meteen de oproep doen aan de eigenaren van de containers om verzamelaars van straatvuil toestemming te geven om hen te ondersteunen. Veel mensen waarderen dit werk enorm en spreken mij regelmatig aan en er ontstaan vaak bijzonder mooie gesprekken over de meest uiteenlopende onderwerpen. Er zijn ook mensen die je “mogelijk met opzet” een blik niet waardig achten. Ik vermoed dat zij zich schuldig voelen als zij geconfronteerd worden met deze manier van actie ondernemen. Het grappige is dat zij zich hoogstwaarschijnlijk schamen omdat ze niets doen. Velen willen het goede voorbeeld niet zien wat door hen gevolgd zou kunnen worden. Scholieren gaan, om het milieu onder de aandacht te brengen, staken op school. Ik zou hen allemaal een uurtje vrijaf te geven, een knijpertje en een

zakje ter beschikking stellen en hen daadwerkelijk iets laten doen voor het milieu. Er zijn veel mensen die wandelen. Als, naast degenen die het nu reeds doen, een deel van hen ook de straten in hun omgeving één keer per week schoon zouden houden dan besparen we al miljoenen op gemeentearbeid en is alles een stuk schoner. Dat je zelf nooit vuil op straat gooit en anderen het ook niet opruimen is een te zwak excuus om zelf geen actie te ondernemen. De voorwerpen die ik verzamel zijn immers ook niet door mijn toedoen op straat terecht gekomen Zwerfafval hergebruiken zou veel meer moeten gebeuren. Zo vind ik het idee om de Notre Dame in Parijs bij de herbouw van een dak te voorzien dat gemaakt is van zwerfvuil uit de oceaan een wereldidee. Het dak weer exact in de oude staat terug brengen is weinig opwindend en uitermate saai. De vorm van het dak kan hetzelfde blijven maar door voor de reconstructie van het dak “oceaanplastic” te gebruiken krijgt het gebouw toch een heel andere uitstraling. Daarmee “bekent men dan kleur” dat er iets gebeurd is in de geschiedenis van de kerk. Daar zullen de Parijzenaars en de vele toeristen nog eeuwen van smullen. Ook zal het een aansporing zijn om afvalplastic vaker te gaan hergebruiken.

JEU DE BOULEN OP DE GINNEKENMARKT De Ginnekenmarkt was aan het begin van de zomer omgetoverd tot één groot Jeu de Boules terrein. Het evenement werd voor de zevende keer georganiseerd en in totaal deden er 78 teams mee. Het ging natuurlijk vooral om de gezelligheid, maar uiteindelijk kwam er ook een winnaar uit. Het team Jeux de Ballen2, bestaande uit Tim Huijben en Stefan Vargas, werd uitgeroepen tot hét beste Jeu de Boules team van het Ginneken.

BREDATELT OOK IN HET GINNEKEN Na de zomer start in het Ginneken BredaTelt. De bedoeling is om de bewoners van het Ginneken fitter en vitaler te maken. In de wijk Belcrum is een pilot gehouden. Hier gingen 75 inwoners de uitdaging aan, om gezonder te gaan leven. Zij namen drie maanden deel aan sport- en workshopprogramma’s over o.a. voeding. Resultaat: mensen die zijn afgevallen, beter slapen en betere conditie hebben. Na de zomer is dus het Ginneken aan de beurt meer informatie op www.vitaalbreda.com

advertorial

Zo wil ik afscheid nemen

Wilma van Opstal staat aan het roer van het schip en ondersteunt de dames op de achtergrond zodat zij zich volledig kunnen focussen op de uitvaartbegeleiding.

Wilma van Opstal en haar uitvaartbegeleidsters hebben een boekje gemaakt om mensen te helpen bij het nadenken over hoe men zich zijn uitvaart voor stelt. Het boekje heet ‘Zo wil ik afscheid nemen’. Moeilijk onderwerp, zeker, maar vroeg of laat, ontkomen we er niet aan. We denken vaak – och de dood gaat mij niet aan – en we schuiven de gedachte eraan steevast vooruit maar een overlijden komt, toch vaak onverwacht. Het leven staat stil, terwijl de tijd voortgaat. DOOR MIEKE VAN LEEUWERDEN-VAN DER VEN

Wilma van Opstal heeft 16 jaar geleden haar eigen uitvaartonderneming gestart, onder de naam Uitvaartonderneming Wilma van Opstal. Ze volgde een hbo-opleiding voor uitvaartbegeleidster en begon als een van de eerste vrouwelijke ondernemers in Breda, aanvankelijk zelfstandig maar inmiddels samen met nog vijf vakvrouwen. Ze worden dan ook vaak ‘de dames van Van Opstal’ genoemd. Wilma is het eerste aanspreekpunt als er een melding van overlijden binnenkomt. Zij staat aan het roer van het schip en ondersteunt de dames op de achtergrond zodat zij zich volledig kunnen focussen op de uitvaartbegeleiding. De dames zijn er op een moment in je leven dat, naast familie en vrienden, je behoefte hebt aan iemand die professioneel met je meevaart, of zelfs het roer even van je overneemt en die de kunst verstaan om tijd en ruimte te creëren waar nodig. Er wordt maatwerk geleverd, passend bij de betreffende persoon. Er wordt creatief meegedacht. Altijd inzetbaar, dag en nacht. Ik ontmoet Wilma van Opstal in een persoonlijk gesprek. Het is een warme, hartelijke vrouw, van

wie ik me onmiddellijk kan voorstellen dat zij en haar team grote zorg en aandacht kunnen en zullen geven wanneer leven en dood elkaar ontmoeten. Na een overlijden geeft de wet ons zes werkdagen om een uitvaart voor te bereiden. Deze tijd is vaak nodig om rustig bewuste keuzes te kunnen maken. Er is altijd een vaste uitvaartbegeleidster als aanspreekpunt beschikbaar in deze – toch wel intieme – periode. Hoe de uitvaart vormgegeven wordt, is afhankelijk van ieders wens. Het werkboekje ‘Zo wil ik afscheid nemen’ kan hierbij een goede leidraad zijn. Gedurende de tijd tussen overlijden en uitvaart kan de overledene thuis worden opgebaard, maar als dit niet wenselijk of mogelijk is dan is de rouwhuiskamer van Wilma van Opstal aan de Haagweg 332 een goed alternatief. Te allen tijde is bezoek hier van harte welkom. Tegenwoordig zijn er veel uitdrukkingsvormen voor een persoonlijke uitvaart, bijna alles kan en mag. Vervoer met fiets, koets of bus, of bijvoorbeeld een afscheid op een alternatieve locatie. Maar ook een traditionele uitvaart in kerk of aula, in besloten kring of openbaar, kan met aandacht voor detail een mooi en passend afscheid zijn. Wilma vertelt ook dat er bij hen de mogelijkheid

bestaat om de kosten van een uitvaart geheel of gedeeltelijk te storten bij de Stichting Depositofonds. Een geruststellende gedachte dat alles goed geregeld is, voor het geval dat… Het te storten bedrag kan men zelf bepalen aan de hand van een op maat gemaakte kostenbegroting. Over het gestorte bedrag wordt jaarlijks een rente uitgekeerd. Het is een waardevaste en veilige spaarmethode. Het bedrag blijft uitsluitend bestemd voor de voldoening van de uitvaartkosten en hoeft bijvoorbeeld niet opgenomen te worden bij opname in een zorginstelling. Mocht u meer willen weten of het werkboekje gratis willen ontvangen, bel naar 076-5201799 of stuur een mail naar info@wilmavanopstal.nl. Desgewenst kunnen zij u behulpzaam zijn bij het doornemen van het boekje ‘Zo wil ik afscheid nemen’. Ieder mens is uniek, ieder afscheid ook. Het betreft een laatste indruk, die levend blijft. Ook leiden ze sinds 2006 Stichting Rouwgroep Breda, waar iedereen welkom is die behoefte heeft om te praten met lotgenoten. Zie hiervoor – www.rouwgroepbreda.nl Praten met lotgenoten helpt!

BENT U OOK RIJP VOOR EEN INRICHTING?

Projecten & Interieurontwerpen Of het nu gaat om totale nieuwbouw of een “refresh” van een bestaande situatie, wij helpen u graag met het realiseren van uw droominterieur of -tuin door middel van het maken van een goed ontwerp die de totale interieurbeleving weergeeft. Hoe gaat PalletWood te werk: U ontvangt van ons een op maat gemaakt interieurontwerp die u een verrassende blik op uw nieuwe interieur geeft. Wij hebben visie op kwaliteit, kleuren, materialen en atmosferen ongeacht de schaal van uw project. Wij bieden het volgende kosteloos aan: • vrijblijvende en oriënterende intake • inventarisatie van uw leefsituatie • 2 a 3 indelingsvoorstellen in 2D (3D in overleg) • uitwerking keuze in definitieve plattegrond op schaal (licht plan optioneel) • bepalen van kleuren, materialen en sferen waardoor de gehele look & feel tot uiting komt • meubel- en accessoireslijst incl. kostenbegroting Verder zal onze interieurstylist(e) aanwezig zijn bij de inhuizing van uw meubels om het plaatje compleet te maken. U bent van harte welkom in onze showroom, ook op afspraak mogelijk.

Spinveld 22a • 4815 HS Breda info@palletwood-meubels.nl • 0031 (0) 6 12 55 05 73 Openingsdagen: Woensdag t/m Zaterdag Openingstijden: van 10:00 – 17:00 uur

PLW19005_ADV_260x390mm_WT3j.indd 1

30-08-19 12:49

’t Ginneken

WONINGEN OP OUDE TUINDERIJ Er is bij de gemeente een verzoek ingediend voor de realisatie van 16 woningen op de locatie Burgemeester Passtoorsstraat 18, de voormalige tuinderij. Dit verzoek voldoet niet aan het geldende bestemmingsplan Ginneken. Maar de gemeente wil hier toch mee akkoord gaan. De gebouwen die horen bij de voormalige tuinderij worden gesloopt. Hier komen 8 patiowoningen, 4 middeldure huurwoningen en 4 twee-onder-een-kapwoningen. Het parkeren wordt op eigen terrein gerealiseerd. De ontsluiting van het nieuwe woongebied vindt plaats aan de Burgemeester Passtoorsstraat.

Wijkmagazine ‘t Ginneken verschijnt vier keer per jaar. Het magazine wordt door de redactie en andere vrijwilligers huis aan huis bezorgd in heel het Ginneken. Door deze eigen bezorging weten we dat het magazine in het Ginneken goed bezorgd wordt. Wat extra ondersteuning zou echter welkom zijn. We zijn dus op zoek naar een aantal mensen die ‘t Ginneken op vrijwillige basis willen bezorgen. Een ronde lopen kost ongeveer twee uur tijd. Aanmelden kan via info@ginneken.org

‘Braderie is cultureel erfgoed’ Lange tijd zag het er naar uit dat de Braderie Ginneken dit jaar niet zou doorgaan. Het bestuur van Bruisend Ginneken, die de afgelopen jaren de braderie organiseerde, zag voor dit jaar geen mogelijkheden vanwege o.a. financiële problemen. Daarop werd de bal opgepakt door een aantal Ginnekense ondernemers en de Stichting Ginnekense Feesten. DOOR AD ROMIJN

BEZORGERS GEZOCHT

JAARGANG 18 — NR. 03 — STEPTEMBER 2019

In een record tempo werd de 51ste editie georganiseerd, waar de organisatie met tevredenheid op terugkijkt. “Het was een prima evenement, met veel bezoekers”, aldus Tim Jené en Johan de Vos. (foto 1)”We hebben ook veel medewerking van de gemeente gehad, want ook de gemeente had het jammer gevonden als het evenement niet was doorgegaan”, zegt Johan.”Deze Braderie was een feest voor jong en oud en wederom zeer goed bezocht. Dit soort evenementen zijn een cultureel erfgoed, welke de moeite waard zijn om te bewaren”, aldus voorzitter Alexander Lutken. Op woensdag werd op het braderieterrein ‘De Glimlach van Breda’ gehouden met Nederlandstalige artiesten.(foto 2) Tijdens de braderie was het ook

nog kermis (foto 3) en op zondag Plein Air aan de Mark (foto 4). Jammer was wel dat er dit jaar op zondag geen Nico Takx Straattheater was. Ook de politie was tevreden. “De braderie en kermis zijn rustig verlopen, zonder noemenswaardige incidenten”, aldus wijkagent Hans Holierhoek. “Ook de afsluiting van de Koningin Emmalaan is dit jaar goed gegaan”, meldt de politie nog. Op woensdag en zaterdag werd daar de kinderbraderie gehouden.(foto 5) “Voor komend jaar gaan we met de ondernemers aan de gang om een echte braderie neer te zetten. We willen hier ook graag alle ondernemers op het braderieterrein bij betrekken. We hebben voor 2020 ruim de tijd ingepland om veel aandacht te besteden aan het zoeken naar leuke standhouders. We gaan ook inzetten de kramen te verbinden met het kermisterrein”, aldus voorzitter Alexander Lutken. Handhavers van de gemeente Breda hebben alle avonden minderjarigen gecontroleerd op alcoholgebruik. Ondanks dat er steeds maar een uurtje werd gecontroleerd, werden toch 58 jongeren naar Bureau Halt gestuurd. Er werden 10 bekeuringen uitgedeeld en een 17-jarige jongen werd aangehouden vanwege belediging van een agent. De buitenbars (foto 6) gingen dit jaar om 01.00 uur dicht en binnen was dat om 01.45 uur. Toch werd er ook dit jaar weer geklaagd over geluidsoverlast. Volgens de voorzitter is het helaas niet mogelijk om alle bewoners tevreden te houden. “De muziek installatie op de podia is voorzien van een geijkte meetmicrofoon. Deze meet de dBa en dBc volgens het audioplan en er zijn geen overschrijding gemeten ten opzichte van de vergunning. De lage tonen dragen verder en kunnen soms onverwachte reflecties hebben. We zullen hier de komende braderie nog meer aandacht aan besteden”. Ook het stallen van fietsen ging niet altijd goed. Vooral in het Postlaantje was er veel overlast door fietsen en scooters. “Het beter stallen van fietsen en scooters én de geluidsoverlast zijn belangrijke aandachtspunten voor volgend

jaar”, laat Johan de Vos ons weten. Ondanks deze geruststellende woorden hebben enkele verontruste omwonenden een handtekeningenactie opgezet. Daarin doen zij een dringende oproep aan het college en de gemeenteraad van Breda om in het vervolg de geluidsvergunningen tijdens de jaarlijkse Braderie op weekdagen te beperken tot maximaal half elf ‘s avonds en zondags tot maximaal half tien en daarbij ook het geluidsniveau tot een draaglijk volume te beperken. “Wij dragen de jaarlijkse braderie en de ondernemers een warm hart toe, maar vinden de dreunende geluidsoverlast tot twee uur ‘s nachts tijdens de braderie - zoals dit en vorig jaar - ontoelaatbaar. Voor het behoud van draagvlak voor de jaarlijkse braderie bij de bewoners moet dit bij de vergunningverlening door de verantwoordelijke wethouder ook het uitgangspunt zijn.”

MÁXIMA IN HET GINNEKEN BOUWPLAN VOOR KVK-GEBOUW Ontwikkelaar Nieuwe Tij wil appartementen en villa’s bouwen op de plek waar nu het oude gebouw staat van de Kamer van Koophandel aan de Mozartlaan. Het gaat in totaal om 19 appartementen ( tussen de zeven en negen ton) en vier villa’s (tussen de 1,1 en 1,3 miljoen euro). Volgens de gemeente kan de bouw gaan beginnen, maar niet alle omwonenden in Ruitersbos zijn het daar mee eens. Zij vinden het plan te massaal en zij vinden zich onvoldoende gehoord in de procedure. Het complex gaat volgens de plannen vijftien meter hoog worden. Nieuwe Tij wil eind dit jaar starten met de bouw. De verkoop is inmiddels van start gegaan.

Het komt niet zo heel vaak voor koninklijk bezoek in het Ginneken. Maar op woensdag 4 juli bracht koningin Máxima een onaangekondigd bezoek aan het Ginneken. DOOR AD ROMIJN

Bij café Oncle Jean aan de Ginnekenweg bezocht ze de stichting Met je Hart. Bij haar aankomst stond er nog maar weinig publiek, maar bij het vertrek had de tamtam van het Ginneken duidelijk zijn werk gedaan. Máxima werd ontvangen door burgemeester Paul Depla van Breda, Peter van der Velden bestuurslid van het Oranjefonds en Peter Douwes, directeur van het Oranjefonds. De stichting Met je Hart probeert eenzaamheid onder ouderen tegen te gaan. Ze doen dat onder meer door etentjes te organiseren. Eén van de deelnemende horecagelegenheden is Oncle Jean. Met je Hart ontving in mei het Grote Appeltje van Oranje,

Om het allemaal eens met eigen ogen te zien was Máxima daarom naar het Ginneken gekomen. Volgens de stichting werd het “een ochtend met goede gesprekken over strategie, visie en drijfveren.” Máxima gebruikte met de organisatie en ouderen de lunch en vertrok, later dan gepland, naar haar volgende afspraak. Voor Met je Hart was het “een dag om nooit te vergeten.”

Maxima; Koningin Maxima werd ontvangen door Peter Douwes, Peter van der Velden en Paul Depla.

Een bijzonder Een bijzonder Een bijzonder afscheid afscheid is... is...

Bosch Car Service Oprins Daihatsu service dealer

afscheid is...

Bel bij overlijden

Mathenessestraat 27-29, 4834 EA Breda T: 076-5651337 www.autobedrijfoprins.nl

Bel bij Monuta overlijden Bel bij overlijden Els Alessie Monuta Els- Alessie Monuta 076 700Els 27Alessie 95 076 - 700 95 27 95 07627- 700

Verbeter je gezondheid door reiniging

Hoort u ze fluiten?

• massage • colon hydrotherapie (darmreiniging) • klankheling met de stem • meditatie

Kijk voor MEER INFORMATIE OP www.brigittavankoppen.nl

Heeft u het gevoel dat u de vogeltjes minder hoort? Laat uw gehoor dan eens vrijblijvend en gratis door ons testen.

Doctor Struyckenstraat 165, Breda | 06 - 453 59 588 | info@brigittavankoppen.nl

Weet u dat u bij Hoorservice Schram: • gratis voor de deur kunt parkeren • uit alle typen en merken hoortoestellen kunt kiezen • aan huis geholpen kunt worden • ook ’s avonds en op zaterdag terecht kunt Ja, dat heeft u goed gehoord!

De eigenzinnige kijk op zorg en welzijn

Aangezien wij graag de tijd nemen om u goed te adviseren, werken wij alleen op afspraak.

Hoorservice Schram Groot Ypelaardreef 169 Breda (tegenover Winkelcentrum De Burcht) 076 - 5649706 | www.hoorserviceschram.nl

Praktijk voor Mondhygiëne Kiesz Breda

Specialist in particuliere thuiszorg

Susan van Camp 06-24281578 Marieke Peereboom 06-11196926 Marleen van Duijghuijzen 06-28575165 www.degezellin.nl - info@degezellin.nl

Hey Shoe Lover! Looking for unique Presentations are communication tools that can shoes? be used as lectures, speeches,

Prins Hendrikstraat 183

reports, and more. Visit us@

Wij zijn ook op dinsdagavond geopend!

www.shaboot.nl Fb Shaboot - Instagram shabootnl St.Annastraat 8, Breda

Afspraak op korte termijn mogelijk. Bel ons voor een afspraak of kijk zelf online. www.kieszbreda.nl

085-015 0054

DE STOFFEERDER ◇ GORDIJNEN ◇ INBETWEENS ◇ VLOEREN O.A. LAMINAAT/P.V.C./ TAPIJT/ VINYL. ◇ BINNENZONWERING. ◇ HORREN ◇ 350 M 2 WINKEL PLEZIER + GRATIS PARKING. ◇ GRATIS OFFERTE.

BENU Apotheek Ginneken,

DE STOFFEERDER Bredaseweg 28, 4861 AJ Chaam www.destoffeerderchaam.nl

de nieuwe naam van Apotheek de Ley nu aan het Schoolakkerplein Ginnekenweg 306, 4835 NL Breda | 076-5650788 Burg. Middelaerlaan 1-A1, 4835 EK Breda | 076-5650788

’t Ginneken

JAARGANG 18 — NR. 03 — STEPTEMBER 2019

Jongeren met beperking wonen samen aan Vivianehof

Het maken van een kaascroissantje

Jongvolwassenen met een beperking metselden eind vorig jaar de eerste stenen voor de bouw van hun 15 appartementen. Ze liggen aan het Vivianehof, achter zaal Vianden in het Ginneken. Het is een initiatief van Stichting Zes in samenwerking met WonenBreburg en zorgbedrijf Levin. De enthousiaste bewoners en hun ouders kijken reikhalzend uit naar de ingebruikname aan het Vivianehof op 1 oktober.

OPEN NACHT BIJ BAKKER JOPPEN DOOR AD ROMIJN

Veel mensen vragen zich wel eens af: hoe wordt dat brood, gebak, worstenbroodje en croissantje toch gemaakt? Om dat te laten zien, hield Bakker Joppen aan de Bavelselaan een Open Nacht. Het team van acht bakkers was gewoon aan het werk en ze gaven uitleg aan de bezoekers hoe alles wordt voorbereid en uiteindelijk de oven ingaat. Duidelijk werd wel dat dit geen fabriekswerk is, maar dat alles met de de nodige zorg en aandacht gemaakt wordt. Voor de Open Nacht was veel belangstelling, want zo’n 300 klanten van de bakker bezochten de bakkerij. En als er weer een ovenvers product uit de oven kwam, mocht dit ook geproefd worden. “Mogelijk houden we, gezien het succes, volgend jaar weer een Open Nacht”, aldus Patricia Joppen.

Het deeg wordt gekneed en tot broden gevormd

DOOR MIRJAM DIRVEN

Stichting Zes is in 2008 opgericht door de ouders van 15 jongeren met een verstandelijke beperking. Ze willen voor hun kinderen een veilig, zelfstandig en kleinschalig wooncomplex bouwen, met de bijbehorende 24-uurs zorg. Laine Redert, initiatiefneemster en bestuursvoorzitter van Stichting Zes: “Onze eigen tweeling is in het Ginneken opgegroeid. Het is heerlijk dat de twee broers in deze wijk bij elkaar blijven wonen, samen met nog 13 andere leuke jonge mensen. Ieder met een eigen appartement inclusief gebruik van een gezamenlijke ruimte: ‘Zelfstandig en toch Samen’, heet dit concept.” Stichting ZES wil dat de bewoners regie over hun eigen leven voeren en hierin doorgroeien, dit in een zo’n normaal mogelijke omgeving. Bestuursvoorzitter Redert: “Dat is belangrijk, want je weet nooit of de ondersteuning vanuit de Wet Langdurige Zorg blijft, zoals die nu is. De sociale cohesie is geregeld door het samenzijn met de andere bewoners in de gezamenlijke ruimte en door samen op pad te gaan. En laten we zeker de buurt niet vergeten. Die nu al zo leuk op dit initiatief reageert.” Het is een omvangrijk financieel project. Redert legt het graag uit: “Onze kinderen huren de appartementen van WonenBreburg, die het complex heeft gebouwd en het exploiteert. De huur voor het appartement wordt met hun Wajong uitkering aan WonenBreburg betaald. De persoonlijke zorg, geleverd door zorgbedrijf Levin, komt uit hun PGB budget.

De rest wordt uit eigen middelen gefinancierd. Denk hierbij aan de inrichting binnen en buiten het gebouw en aan het broodnodige alarmeringen communicatiesysteem; ook wel Domotica genoemd.” Op 1 november 2018 stonden de toekomstige bewoners van het complex nog met bouwhelmen op de bouwlocatie. Begin juli werd het complex opgeleverd en binnenkort volgt dus de officiële ingebruikname.

Bijzondere Brasserie Bengels bij individueel begeleid door professionals. Voor de horeca komt er b.v. een samenwerkingsverband met de Rooi Pannen. Bij Brasserie Bengels krijgen zo’n vijf jongeren per dagdeel de mogelijkheid ervaring op te doen in de horeca, zowel in de keuken als in de bediening, onder leiding van een zevental vaste krachten, die allen ervaring hebben in het begeleiden van jongeren. De zakelijke activiteiten van de brasserie zijn ondergebracht in een hiervoor speciaal opgerichte stichting “de Bengels Foundation”. De stichting heeft plannen om, als de opzet in Breda slaagt, volgens hetzelfde concept vestigingen in Tilburg, Middelburg en Amsterdam te openen.

Bengels is een bijzondere horecagelegenheid

Het Ginneken heeft er weer een, in dit geval bijzondere, horecagelegenheid bij. Tijdens de braderie heeft Brasserie “Bengels” haar deuren geopend in het pand aan de Ginnekenweg 230 waarin voorheen Grand Cafè Klaerenbeek gevestigd was. DOOR JOOST VAN DER MEER

Brasserie “Bengels” is een initiatief van de Bengels Foundation. Dit is een organisatie die jongeren, die om uiteenlopende redenen geen opleiding meer volgen, de mogelijkheid biedt om in projecten ervaring op te doen in een vakgebied waar zij interesse in hebben. Een positieve leerervaring in zo’n project geeft hen weer het zelfvertrouwen dat zij nodig hebben om hun leven weer op de rails te krijgen en weer een “toekomst” te hebben. De projecten kunnen liggen in de bouw, het groen, de sport en de horeca. Zij worden hier-

De afgelopen maanden is er door veel vrijwilligers hard gewerkt om tijdens de braderie open te kunnen gaan. Het resultaat van dat harde werken mag er zijn. Een fraaie zelf getimmerde bar, een half-open keuken, gezellige zitjes, voorin een stamtafel en veel moderne, kleurrijke kunst aan de muur. Tijdens de braderie was het nog warm draaien met een speciaal “Braderie” menu, maar desondanks was de belangstelling al groot. Op zondag 29 september wordt de brasserie officieel geopend. ”Bengels” richt zich op een breed publiek met op de menukaart een scala aan gerechten uit alle werelddelen, bereid met zuivere natuurproducten, veelal uit eigen streek. Men kan er ook terecht voor een kopje koffie met, een lunch of de “five o’clock” borrel. De zaak is dagelijks om 10.00 uur geopend. Aan de theaterzaal achter het restaurantgedeelte wordt nog gewerkt. Naast de mogelijkheid voor feesten en partijen zullen hier allerlei culturele en creatieve activiteiten georganiseerd worden: muziek, jeugdtheater, stand-up comedians etc. Het is ook een prima (repetitie)ruimte voor verenigingen Gezien de achtergrondgedachte: vastgelopen jongeren weer een toekomstperspectief te bieden moet “Bengels” wel een succes worden. Aan de initiatiefnemers, Harold van de Pol en Wietze Dijkstra, en hun medewerkers zal het niet liggen. Zij zien het helemaal zitten, het enthousiasme straalt er van af. Van de “bengels”, waar het allemaal om draait, ook. Gaan dus!!

BLIND WALL OP LAURENTIUSSCHOOL Op KBS Laurentius aan de Van Gaverenlaan heeft wethouder Marianne de Bie een Blind Wall onthuld. Aanleiding voor de muurschildering is het Cultuurmanifest geschreven door klas 7.4B van de KBS Laurentiusschool. In 2018 werd hun Kiek tijdens de Cultuurnacht gekozen tot Kindercultuurnachtburgemeester. Het was haar droom om samen met de klas aan een Blind Walls Gallery muurschildering te werken. Nu is hun droom in vervulling gegaan. De schildering is gebaseerd op het kinderboek ‘Het Verdwenen Zwaard’ geschreven door Martine Letterie. Het boek, dat door alle kinderen in de klas van Kiek is gelezen, gaat over drie kinderen ten tijde van het Beleg van Breda in 1625. Kunstenaar Maaike Canne maakte een ontwerp gebaseerd op het verhaal. Kiek en haar klas hebben daarna, samen met Maaike, de meterslange schildering op hun school geschilderd.

KAMSTEEG Tuinen met een goed gevoel!

ontwerp | aanleg | renovatie | kunstgras | onderhoud

Kamsteeg Tuinen Rithsestraat 152 | 4838 GD Breda | info@kamsteegtuinen.nl | 076 5421230

kamsteegtuinen.nl

’t Ginneken

JAARGANG 18 — NR. 03 — STEPTEMBER 2019

KIJK UIT VOOR ‘BOEF IN DE WIJK’ DOOR AD ROMIJN

CERTIFICAAT VOOR VV BARONIE Voetbalvereniging uit Breda met zo’n certificaat. Baronie, met de velden aan de Blauwe Kei, maakt veel werk van de jeugdopleidingen. De voetbalclub doet dat o.a. via het spelersvolgsysteem, videoanalyse en gekwalificeerde trainers. Baronie ziet het certificaat vooral als een bevestiging dat men op de juiste weg zit met de jeugdopleidingen.

Eind oktober gaat de wintertijd weer in en gaan ook de donkere maanden weer beginnen. De kans op een inbraak is dan altijd groter. Ook al is het aantal woninginbraken in het Ginneken vorig jaar flink gedaald (21% t.o.v. 2017) toch wil de politie de bewoners bewust maken van het risico op inbrekers. Daarom werd het spel ‘Boef in de wijk’ gespeeld. Dit is een interactief spel, waarbij de deelnemers met andere ogen naar de eigen woon- en werkomgeving kijken. De bedoeling is ook om informatie over verdachte situaties, voertuigen of personen met elkaar te delen. Tijdens de spelavond waren er twee ‘boeven’ actief in de wijk. Via social media werden de deelnemers geïnformeerd en kreeg men aanwijzingen over zijn of haar verblijfplaats. De twee ‘boeven’ werden al snel opgemerkt, gevangen en overgedragen aan de wijkagenten Hans Holierhoek en Joost van den Muijsenberg. Zij laten nog weten dat een verdachte situatie die nog gaande is altijd gemeld kan worden op 112. Verder contact met Hans of Joost kan via 0900-8844(24/7 bereikbaar). Op Twitter: wa_Ginneken, en via www.politie.nl/mijn_buurt of www.facebook. com/politiemarkdal

Uitleg over het spel door de agenten Hans en Joost.

Wijkraad bekijkt ‘nieuwe’ landgoed de Klokkenberg Zoals elk jaar werd ook deze zomer door de wijkraad Ginneken = Ginneken een evenement georganiseerd voor de leden. Dit keer gingen we naar Landgoed de Klokkenberg, dit gebeurde op uitnodiging van Richard Schul, projectontwikkelaar van Landgoed de Klokkenberg. DOOR MIEKE VAN LEEUWERDEN VAN DER VEN

Na twee gelijke poorten gepasseerd te hebben, die toegang geven aan een bijna mediterraan binnenhof, worden we op een prachtige zomermiddag warm ontvangen door Richard. Het ontvangst is in de Neoromaanse kapel van het Landgoed, dat voorheen Sanatorium De Klokkenberg aan de Galderseweg was. Helaas wordt het orgel door een muur aan het zicht onttrokken, maar daar komt volgens Richard verandering in. De kapel vormt het centrum en aan weerszijden hiervan bevindt zich het Zusterhuis en het Economiegebouw met keuken, bakkerij en voorraadruimten. Verderop leiden weer twee evenwijdige poorten naar het hoofdgebouw, met monumentale Jugendstil entree en twee hoge torens, zonder klokken erin. Nooit geweten. Grappig, een Klokkenberg zonder klokken. Puur voor het zicht. “Esthetisch verantwoord”. Richard toont ons als eerste een maquette uit 1954, onthuld door koningin Juliana en we zien dat de situatie van toen eigenlijk niet is veranderd. We

vervolgen de rondleiding met een diapresentatie van verleden naar heden. We zien luchtfoto’s van de opzet van het complex en Richard laat ons dat plastisch zien: romp (hart), armen omhoog, ellebogen geknikt, handen met vingers gekromd. Ja! Sprekend! Richard vertelt: “een zekere meneer Stulemeyer schonk indertijd extra grond (agrarisch gebied) voor de realisatie van het geheel en er werden architecten voor de bouw aangetrokken, zoals Cees de Bever en Kees van Moorsel. Zij tekenden voor het grote – apart gelegen – ketelhuis, waar de verwarming en warm water voor het hele complex werden opgewekt. Ook het transformatorhuisje, de dokterswoning en de stokerswoning zijn van hun hand. Boerderij Sweep uit 1930 zorgde voor de oogst (het voedsel) van de Klokkenberg.” We krijgen daarna o.a. een rondleiding in de Mannenvleugel en bezoeken de modelwoning. De ruimtes en het uitzicht over het Markdal, met daarin de meanderende Mark, is verbluffend. Ook

s n e k e n Gin e j t a a l p k zoe FOTO DEZE OR R IS WAA AAKT DO ? GEM VERS ROO JAN

Lag het aan de vakantie of was het Ginnekens Zoekplaatje van juni (kleine foto) gewoon te moeilijk? Feit is dat we maar weinig goede oplossingen binnen kregen op de redactie. Uit de juiste antwoorden hebben we Corrie van Wieren uit de Heusedenhoutstestraat 104 geloot. Zij had met; deze beeltenis staat op de binnenplaats van protestantse Laurentiuskerk aan de Duivelsbruglaan, het juiste antwoord. Corrie mag bij Noordzee Ginneken een visschotel ter waarde van 20 euro ophalen. Ook in deze editie weer een Zoekplaatje (grote foto). Waar is deze foto gemaakt? Stuur het antwoord voor 1 november naar fotowedstrijd@ginneken.org Onder de goede inzenders wordt weer een visschotel ter waarde van 20 euro verloot. Deze wordt beschikbaar gesteld door Noordzee Ginneken aan de Prins Hendrikstraat 167.

vinden we kleine details terug, zoals glas-in-lood ramen, Jugendstil elementen, alles authentiek. Verwacht wordt dat medio 2024 de laatste bewoners de sleutel in ontvangst mogen nemen. Ter afsluiting krijgen we een glas bubbels en heerlijke hapjes aangeboden. Er wordt veel nagepraat over wat we gehoord en gezien hebben. Iedereen is het erover eens; ja, het wordt een extraverte woonomgeving in een Rijksmonument met haar binnenhoven en haar boomgaarden. Maar het besef, dat je samen dit Rijksmonument koestert en in stand houdt is een fantastisch gegeven. Met dank aan de Wijkraad Ginneken = Ginneken en onze gastheer Richard Schul. Zie over historie Klokkenberg pagina 13.

GINNEKEN GIN In diverse cafés in het Ginneken is sinds kort Ginneken Gin verkrijgbaar. Het drankje is een idee van de Bredase ondernemers Reijer van Kasteren en Tom Cosijn. Het alcoholische drankje (42%) is volgens de makers “een frisse medium dry gin met een mix van ingrediënten uit de omgeving van het Ginneken.” De kruiden komen o.a. uit het Mastbos en het Markdal. De flessen zijn ook te koop bij diverse slijterijen in Breda. Overigens is sinds begin dit jaar ook al Ginneken Wijn verkrijgbaar.

aandachT maakT Bijzonder aandachT maakT Bijzonder T i Bj izj o zn on a a n ad aancdhaTc hmT a m a ak aT k B d de err

Edith Kloppers Edith Kloppers

Edith Kloppers

Telefoon: 06 - 53 Telefoon: 06280 - 53076 280 076 Telefoon: 06 - 53 280 076 edith@funeralhouse.nl edith@funeralhouse.nl Telefoon:edith@funeralhouse.nl 06 - 53 280 076

www.funeralhouseuitvaarten.nl www.funeralhouseuitvaarten.nl www.funeralhouseuitvaarten.nl edith@funeralhouse.nl

www.funeralhouseuitvaarten.nl Persoonlijke dienstverlening ongeacht en verzekerd bent. Persoonlijke dienstverlening ongeacht óf enófófwaar u uverzekerd bent. Persoonlijke dienstverlening ongeacht enwaar waar u verzekerd bent. U lv e n h o U T, B r e d a e n o m g e v i n g Persoonlijke dienstverlening óf waar U lv e n hUolv U ongeacht T, oam egen e voim n g e v i nu e nBhroeUdT,a Berne d n g verzekerd bent.

U lv e n h o U T, B r e d a e n o m g e v i n g

Praktijk voor therapie & coaching Sylvia Soochit-van Aalst

Vrachtwagenrijbewijs Rijopleiding C + CE

Speelhuislaan 173 in Breda www.puberhart.nl | info@puberhart.nl | 06-14155660

Intake vanaf € 75,00 exclusief BTW

Subsidie mogelijkheid! Nascholing code 95 Gecertificeerd opleider Transport & Logistiek

076-5650970 www.restaurantuijttewaal.nl

KIJK VOOR MEER INFORMATIE OP: WWW.KOOTSTRARIJOPLEIDINGEN.NL

Goedkoop & Zo

Kringloopwinkel

 2e HANDSSPULLEN  KLEDING  SPEELGOED  AUDIO  RUILHANDEL  PARTIJVERKOOP  VERHUIZINGEN  ONTRUIMEN VAN PANDEN  TOTALE HUISINRICHTING

GRATIS OPHALEN

Alleen in de Valkenstraat: Donderdag koopavond tot 19u Elke zondag van 12-17 u

INBOEDELS KLEINGOED

edg)a 8,r ValBr at ra st en Va(Celk ber ken ove en m Breda teg Goedkoop & Zo ntru

Kringloopwinkel

 2e HANDSSPULLEN  KLEDING  SPEELGOED  AUDIO  RUILHANDEL  PARTIJVERKOOP  VERHUIZINGEN  ONTRUIMEN VAN PANDEN  TOTALE HUISINRICHTING

Oranjeboomstraat 330, Breda

enstraat: tot 19u ond pav koo dag der Don Elke zondag van 12-17 u

GRATIS OPHALEN

kinder- & jeugdtherapeut

Aan de fraaie zuidrand van Breda strijk je neer voor een culinair avondje uit. Je geeft je over aan de gastronomie van de broers Uijttewaal: Sven kookt, Lars schenkt. Geen dag is er hetzelfde. De twee laten zich leiden door de seizoenen, het weer en door inspiratie die soms ook henzelf verrast.

Waar tennis begint met een goede service

- 24/7 bespanservice - Dropbox: buiten openingstijden uw racket droppen/ volgende dag klaar - Racket-customizer/tuning - Tennis accessoires

www.touch4tennis.nl | Ginnekenweg 254 | Breda

Uw advertentie in

n e k e n n i G ‘t

Arkendonk 98, Oosterhout

Alleen in de Valk https://www.facebook.com/GoedkoopEnzo/ Voor informatie:

INBOEDELS KLEINGOED

076-53 24 502 / 06-165 54 162 Openingstijden: Maandag t/m Zaterdag: 10.00-17.00 uur

at 8, Breda

Neem contact op met info@trichis.nl

’t Ginneken

JAARGANG 18 — NR. 03 — STEPTEMBER 2019

Geen stropdas… DOOR JOOP VAN RIET

Wat gebeurt er allemaal in het Markdal? In het voorjaar dook in de Mark en in het Ginneken voor het eerst al een bever op! Net als het legendarische Moby Dick zeehondje liet die zich rustig bewonderen. En hij/zij zwemt nog steeds in de buurt, het laatst gezien bij de nieuw ingerichte Aa of Weerijs, die weer aangekleed is met meanders.

Dat de nestelende ooievaars weer twee jongen groot brachten, wordt al als gewoon ervaren, terwijl er eeuwen lang geen ooievaars voorkwamen in het Markdal. En dan opeens bericht over een koppel patrijzen bij Heerstaaijen, waar vogelaar Martin van Leest al decennia lang die mooie akkervogel niet meer gezien had. Nu spotte zijn zoon Arjan daar een koppel. Dat was niet alles, hij zag ook jonge patrijsjes. Dat werd tellen. Bekend is dat patrijzen veel eieren leggen, wel 15 tot 20 stuks. En met stevig en waaks uitbroeden ook veel jongen kunnen krijgen. Maar hier ging de score naar record hoogte van vijfentwintig jonge patrijsjes! De landelijke waarnemingen site sprong gelijk op rood, want dit was het hoogste aantal van heel Nederland! Waarschijnlijk ooit. Een waaks ouderkoppel, want bij het overvliegen van een buizerd alarmeerde pa het hele gezin en doken 25 jonkies onder en waren onzichtbaar. Dus een heel waaks stel, want voordat hele hordes fotografen de rust konden

KUNSTWERK BIJ AMPHIA Op 9 september is er op het buitenterrein van het Amphia een kunstwerk onthuld. Dit kunstwerk is ter nagedachtenis aan het oorlogsdrama dat bijna 75 jaar geleden in Breda plaatsvond aan de Molengracht. Tien kinderen en hun tante kwamen hierbij om het leven. Tot een aantal jaren geleden waren drie grote beuken stille getuigen van dit drama. De bomen waren echter ziek en moesten mede daarom weg voordat er gestart werd met de nieuwbouw van het Amphia. Om de herinnering aan deze gebeurtenis levend te houden heeft Amphia een kunstwerk laten maken. Dat kunstwerk, ontworpen door de 70-jarige keramist Michel Kuipers, is geplaatst in de buitenruimte. Het kunstwerk is een geknakte boom. De ene zijde van de boom is bruin en de andere zijde is diepblauw. Rondom de geknakte boom heeft de kunstenaar zeven keramisch eikels geplaatst.

Het kunstwerk bij Amphia. (foto Michel Kuipers)

De patrijs komt tegenwoordig ook voor in het Markdal

verstoren, was de familie al naar rustige schuilplekken vertrokken. Dat zou genoeg nieuws uit het Markdal zijn, al zijn de ecologische potenties van het Markdal volgens

de hardwerkende Vereniging Markdal duurzaam en vitaal (die je kan steunen door lid te worden) nog veel groter. Bijvoorbeeld voor een of twee paartjes otters, maar zo ver is het nog niet. De Markdal toekomstbeelden zijn mooi, maar geen luchtkastelen. Dus wel bevers, otters etc, maar bijvoorbeeld geen wilde zwijnen, edelherten en dassen, laat staan wolven. Die hoeven we hier niet te verwachten, maar zo’n zwart-wit zoogdier als de das is natuurlijk leuk om over te dromen. Ze houden van vruchtbare rivierdalen met wat beschutting zo hier en daar. Grond waarin ze lekker hun gangen kunnen graven met veel voedsel in de buurt. Het zijn nachtdieren die al jagend veel lawaai maken, zodat alle prooien snel het hazenpad kiezen. Behalve regenwormen, die dus hun hoofdvoedsel zijn. Blijkbaar lusten ze ook als toetje graag suikermais. Laat dat nu ergens in het Markdal geteeld worden en dat daar ….berichten vandaan komen dat er das of dassen zouden zitten …… Dus van die echte, zonder strop en niet voor om je nek. Het is nog niet 100% bevestigd en mogelijk zullen ze nooit komen, maar het is toch fijn om van te dromen. Net zoals over de plannen voor het Markdal, die nu als bestemmingsplannen op een akkoord van de gemeentes Breda en Alphen-Chaam wachten. Er waren zoals gebruikelijk nogal wat zienswijzen met vragen om nog mooiere natuur te maken. Wordt

Licht op Ginnekens mooiste monument Trots, dat zijn de bewoners van Ginneken op hun mooiste monument: de protestantse Laurentiuskerk aan de Duivelsbruglaan. Ze zijn terecht trots op dit eeuwenoude gebouw, dat in het verleden door oorlogshandelingen en godsdiensttwisten verschillende keren ernstig beschadigd is geweest, maar dat steeds weer in oude luister is hersteld. DOOR TOON VAN MIERT

Van binnen een juweeltje en van buiten een jaar of twintig geleden voor het laatst prachtig gerestaureerd. De oude muur verbergt het Chassémonument, het grafmonument van generaal Seelig en de karakteristieke pastorie. Achter de kerk het Romanyhuis, het Laurentiushof en het ‘nieuwe’, oude kerkhof, gerestaureerd en aangepast. Het geheel is een uniek cultuurhistorisch rustpunt in het toch al karakteristieke Ginneken. Jaren geleden hebben het bestuur van de protestantse gemeente en de Stichting Vrienden van de protestantse Laurentiuskerk geprobeerd om de kerk ook ’s avonds beter te laten uitkomen. Zelf hadden ze te weinig budget om het monument te verlichten en de gemeente Breda kon er niet voldoende geld voor vrijmaken. “Dan doen we het zelf”, moet ‘monumentenhoeder’ Geert van der Wijst gedacht hebben. Hij kijkt vanuit zijn raam niet alleen op het in ieder seizoen mooie Markdal maar ook op de kerk die er ’s avonds heel donker bij lag . Om daar verandering in te brengen, heeft hij maanden geleden het initiatief genomen om het gebouw te voorzien van een fraaie verlichting. Persoonlijk initiatief gekoppeld aan hart voor een mooie zaak wordt in een kleine gemeenschap als Ginneken gewaardeerd. Hij is er in geslaagd om met een aantal inwoners – door Van der Wijst de ‘Verlichters’ genoemd – de benodigde gelden bijeen te brengen. Hij heeft die zeventien mede-enthousiastelingen, die allemaal in de omgeving van de kerk wonen, persoonlijk bezocht en met iedereen de plannen besproken. Ze hebben ieder hetzelfde bedrag ingebracht op persoonlijke titel; het is niet de bedoeling dat ze dit initiatief gebruiken voor commerciële doeleinden. Er is gekozen voor een meer sobere verlichting van

de toren dan de wisselende, gekleurde verlichting van de Onze Lieve Vrouwe Kerk op de Grote Markt in Breda. De toren wordt eenzijdig verlicht: alleen aan de kant van de Duivelsbruglaan, zodat de biotoop aan de kerkhofkant gehandhaafd en gerespecteerd wordt. Dat is gebeurd na overleg met o.a. de vleermuisdeskundige van Natuurplein Breda. Zo kunnen de vleermuizen die eventueel onder de kap boven de gewelven nestelen, rustig aan- en afvliegen. Voor de bewoners die de zomeravonden op het Ginnekenmarktje doorbrengen, wordt dat nog aangenamer door het zicht op een verlichte toren. Nadat de gemeente Breda de vergunning afgaf, heeft Geert van der Wijst namens de ‘Verlichters’ op donderdagavond 22 augustus de installatie aangeboden aan Wil van Spaandonk, voorzitter van het College van Kerkrentmeesters. Een andere buurtbewoner, Peter van der Velden, stak kort na zonsondergang de verlichting officieel aan. Het was volgens de drie sprekers ook een echt Ginnekense bijeenkomst en dat werd onderstreept door de muziek van harmonie Concordia. Sfeervol was het in ieder geval. Alle betrokkenen zijn daarna door de horecaondernemers verwend en samen hebben ze kunnen zien dat Ginneken alweer een stukje mooier is geworden. Op zondag 27 oktober vindt er om 16.00uur een gratis uitvoering plaats van Bach-cantates. Voor meer info zie: www. ginneken.org

het een ‘onderste uit de kan’ opstelling of het realiseren – voor het eerst in twintig jaar - wat nu kan? Het moet niet gekker worden: ooievaars, patrijzen, bever en das (?) staan te dringen. En wethouder Paul de Beer heeft net samen met Jettie Rattink van het Markdal als rode loper een faunatunnel onder de Ulvenhoutselaan geopend om ze het nog makkelijker te maken.

DE KLOKKENBERG (Vervolg pag. 11) Het indrukwekkende complex en rijksmonument De Klokkenberg is een uniek onderdeel van de Nederlandse – en meer specifiek de Brabantse- geschiedenis. Zowel de plek als de gebouwen zijn bijzonder. Qua ligging en architectuur, maar vooral door de historie. De Klokkenberg was, in de jaren 50 van de vorige eeuw, het grootste en modernste tuberculose sanatorium van Nederland. De zorginstelling, met een sterk Rooms Katholiek karakter, bood onderdak en zorg aan honderden tbc-patiënten. Een sanatorium betekent letterlijk: een gebouw dat gezond maakt. Na de tweede wereldoorlog werden overal in de Westerse wereld Sanatoria gebouwd als gevolg van een hernieuwde tbc-uitbraak in die tijd. Tbc was een zeer besmettelijke ziekte waardoor isolatie van patiënten een noodzaak was. In 1951 werd de eerste steen van De Klokkenberg gelegd. In 1954 was de officiële opening. Het hoofdgebouw strekt zich met haar twee vleugels uit over een breedte van meer dan 350 meter in het Markdal. Twee evenwijdige vleugels, links de vrouwenvleugel, met het naastgelegen “klasse” paviljoen voor de meest welgestelde vrouwelijke patiënten en rechts de mannelijke evenknie. Karakteristiek voor de vleugels zijn de ligzalen, serre-achtige uitbouwen met hoge schuine daken, waar de patiënten beschut en zonnig konden genezen middels de benodigde medicatie, maar ook door de gezonde lucht en met een meer dan prachtig uitzicht. De leiding had de heer Dijkstra, geneesheer – directeur. De tweede verantwoordelijke was de stoker van het ketelhuis! In 1969 waren er geen patiënten meer. De zusters verdwenen en de Klokkenberg ging in 1979 dienst doen als hartkliniek: de Dr. Hans Berger kliniek. Een kliniek voor astma patiënten en hartpatiënten. Medio 2017 liet projectontwikkelaar Richard Schul zijn oog vallen op het Rijksmonument, Landgoed de Klokkenberg. Maar zij waren niet de enige, er was sprake van concurrentie, maar die haalde het niet omdat men verandering wilde, en daar kon geen sprake van zijn. Het bestaande Landgoed, moest gehandhaafd blijven. Zo kon in 2017 Schonck, Schul & Compagnie aan de slag. Het Landgoed wordt nu langzaam getransformeerd en ontwikkeld tot een unieke, hoogwaardige woonomgeving, waarbij het Rijksmonument intact blijft. Er komen woningen van uiteenlopende aard, van appartementen tot grondgebonden woningen met drie of meer bouwlagen, herenhuizen van meer dan 345m² en tuinen met beukenhagen niet hoger dan 1.50 m. en met het mooiste uitzicht van Breda.

't Ginneken

JAARGANG 18 — NR. 03 — SEPTEMBER 2019

AGENDA KERKTOREN KRIJGT FIKSE OPKNAPBEURT

17 SEP

10:00 Fietstocht: Langs de grens van Holland Vertrek vanaf Intratuin

20:30 Bestuursvergadering Ginneken = Ginneken Gemeenschapshuis Vianden

09:00 Fietstocht: Tour de Baronie Vertrek vanaf Intratuin

10:00 Fietstocht: Vennenroute Vertrek vanaf het Boshuis

10:00 Fietstocht: Waterbeheerroute Vertrek vanaf Intratuin

SEP

09:00 Het Merkske Natuur- en klimaatwandeling Parkeerplaats Staatsbosbeheer Hoogstratensebaan 83, Castelré

19:30 Interview Lodewijk Asscher door Camiel Hamans Boekhandel Van Kemenade & Hollaers

20:00 Café Livre: Dore van Duivenbode Mijn Poolse huis, vakanties naar Auschwitz Oncle Jean

SEP

OKT

9:30 - 12:00 Militariabeurs Breda Gemeenschapshuis Vianden

13:30 Harmonie Concordia: uitwisselingsconcert met Dongen Gemeenschapshuis Vianden

10:30 - 16:00 KoninGinnekendag Ginnekenmarkt www.comiteginneken.nl

OKT

14:00 Opening tentoonstelling 75 jaar bevrijding Pennendijk 1, Ulvenhout

20:30 Activiteit Ginneken = Ginneken Gemeenschapshuis Vianden

20:00 Feestavond Polonia ter gelegenheid van 75 jaar bevrijding Gemeenschapshuis Vianden

OKT

09:15 Herdenkingsdienst RK Laurentiuskerk Ginnekenweg 333

10:45 Herdenking op het ereveld Vogelenzanglaan

16:00 Bach-cantates Protestantse Kerk Duivelsbruglaan

9:30 - 12:00 Militariabeurs Breda Gemeenschapshuis Vianden

14:00 - 16:00 Museum Paulus van Daesdonck geopend Pennendijk 1, Ulvenhout

14.00 uur presentatie Ginnekense Baron Ginnekenmarkt

20:00 Café Livre: Kamila Shamsie, Huis in brand Oncle Jean

NOV

20:30 Bestuursvergadering Ginneken = Ginneken Gemeenschapshuis Vianden

20:00 Ginnekense quiz Gemeenschapshuis Vianden

DEC

14:00 - 16:00 Museum Paulus van Daesdonck geopend Pennendijk 1, Ulvenhout

9:30 - 12:00 Militariabeurs Breda Gemeenschapshuis Vianden

OKT

NOV

DEC

De hoge hijskraan staat bij de kerk, dit markeert de start van de omvangrijke renovatie van de eeuwenoude St. Laurentiuskerk. Nodig want: de conditie van de dakkapellen in de toren, de wijzerplaten en de galmgaten naast de wijzerplaten, zijn in een slechte staat. De parochie heeft een kostenraming van 150.000 euro opgesteld. Om de financiering van dit Rijksmonument rond te krijgen, is de steun van de Ginneken gemeenschap nodig. DOOR MIRJAM DIRVEN

Geld Om het aanvullende bedrag in te zamelen, heeft de R.K. Parochie van de Heilige Familie Breda, de wervingsactie ‘Weet ’t Ginneken wel hoe laat het is?’, tijdens de braderie van het Ginneken gelanceerd. Met flyers, posters en een spandoek bij de kerk probeert de parochie de aandacht van de ‘Ginnekenees’ te vangen. Het gezichtsbepalende monument, raakt behalve de kerkgemeenschap, uiteraard ook de betrokken wijkbewoner. Rob van Etten, van de parochie: “Want ook de bewoners die niet perse kerkelijk zijn, zullen het belangrijk vinden dat de toren er goed bij blijft staan.”

Het werk aan de kerktoren is begonnen

Renovatie Op het onderhoudslijstje staan: vervanging van de deurtjes van de dakkapellen, opnieuw schilderen van de wijzerplaten en de wijzers van vers bladgoud voorzien, uurwerkverlichting vervangen en de houtconstructie van de galmgaten verven. De komende weken worden eerst de dakkapellen ter hand genomen, de rest van het bouwlijstje volgt in het voorjaar van 2020. Actie De benodigde 150.000 euro wordt deels opgebracht door de parochie en deels door een subsidie van de overheid. De rest moet met de wervingsactie worden opgehaald. De steun vanuit de wijk is dus mede bepalend of het Ginneken nog een eeuw van het topje van dit Rijksmonument mag blijven genieten. Daarom is uw bijdrage noodzakelijk. Maak uw bijdrage over op rekeningnummer: NL42RABO0116734531 van de Paochie van deH. Familie onder vermelding van ‘restauratie kerktoren’.

De St. Laurentiuskerk werd in 1902 gebouwd en is sinds 1978 een Rijksmonument. Het is de centrale kerk binnen de R.K. Parochie van de Heilige Familie in Breda-Zuid en de aangrenzende dorpen.

Nieuwe riolering vanwege ratten

In zaal Vianden kregen bewoners informatie over de nieuwe riolering in hun straat

De afgelopen periode heeft de gemeente in samenwerking met WonenBreburg gewerkt aan de voorbereidingen voor het vervangen van de rioleringen in de achtertuinen van 141 woningen in het Ginneken. Momenteel is een gespecialiseerd bureau bezig met de inventarisatie van de achtertuinen. Het gaat om de woningen in een deel van de Bavelselaan, Van Brechtstraat, St. Laurenslaan, Viandenlaan, Schoolakkerplein, Vogelenzanglaan

en Keermanslaan. De staat van de riolering is hier zo slecht dat ratten makkelijk toegang hebben tot de rioolbuizen en deze gebruiken om zich te verplaatsen. De riolering moet dan ook vervangen worden. De verwachting is dat het vervangen van de riolering in het 1e kwartaal van 2020 kan starten. Dit is afhankelijk van het weer in de winterperiode tussen januari en maart 2020. Voordat het vervangen van de riolering start, worden alle tuinen (huur en koop)opgenomen. Iedere bewoner (huurder én eigenaar) ontvangt een rapport van de eigen tuin. Bewoners worden gevraagd akkoord te gaan met de informatie en het rapport te ondertekenen. De gemeente gaat vóórdat het echte werk aan de riolering start een overeenkomst sluiten met de 42 huiseigenaren. Dat betekent dat iedere huiseigenaar van de 42 eigen woningen een overeenkomst ontvangt. Hierin wordt geregeld dat de gemeente het werk in de achtertuin mag uitvoeren. Ook de financiële vergoeding van de gemeente aan de eigenaar wordt hierin geregeld. Alle rechten en plichten voor de eigenaar en de gemeente staan in de overeenkomst.Voor de huurwoningen wordt ook een overeenkomst opgesteld. WonenBreburg ondertekent deze als eigenaar.

BOOMSTAMMEN IN PLAATS VAN AUTO’S Het is het niet meer mogelijk om in de bermen van de Bouvignedreef te parkeren. Daarvoor heeft Staatsbosbeheer boomstammen geplaatst. Daarnaast heeft de gemeente palen in de bermen van de Bouvignelaan gezet. De maatregelen zijn genomen om de leefbaarheid van het Mastbos te beschermen. Parkeren moet voortaan bij het waterschap Brabantse Delta of bij restaurant Bouvigne Paradijs. Hier zijn in totaal bijna 300 parkeerplekken. Voor de veiligheid van de bezoekers zijn er voetpaden aangelegd tussen het Speelbos / Mastbos en de ingang van het waterschap.

ZONNEBLOEM AFDELING LAURENS-GINNEKEN VOLOP IN BEWEGING! De Zonnebloem geeft mensen met een fysieke beperking, voor wie eenzaamheid dreigt, mogelijkheden om contacten te leggen én er op uit te trekken. De Zonnebloemvrijwilligers van Laurens-Ginneken brengen vriendschappelijke huisbezoeken aan gehandicapten, zieken en ouderen. Ook organiseren zij regelmatig uitstapjes en activiteiten naar to-

neeluitvoeringen, de Mariatuin in Meersel-Dreef, bioscoopbezoeken en tuincentra in kerstsfeer. Ook muziekmiddagen, bezoek aan een bloementuin, kerst- en paasviering behoren bij de activiteiten. Tijdens de bezoeken en uitstapjes staan gezelschap, aandacht en persoonlijk contact centraal. Wie alleen staat of aan huis gebonden is, kan een beroep op hen doen.

Bij alle uitstapjes worden alleen de entreeprijzen en de versnaperingen in rekening gebracht. Momenteel is er enige ruimte ontstaan voor nieuwe gasten. Voelt u zich tot de doelgroep behoren dan kunt u zich aanmelden als gast van Zonnebloem – Ginneken en mee genieten van bezoekjes, uitstapjes en activiteiten. Aanmelden kan bij Doris Audenaerde telefoon: 076- 5204447.

Stadsfietsen E-Bikes Racefietsen ,â&#x201A;Ź 1099 Mountainbikes ATB

T U HEEF AL EEN AF VAN E-BIKE

kappers

De kapsalon van breda

* Dealer van de merken: Victoria, Merida, Cortina, Conway en Sensa. Eventueel andere merken ook leverbaar.

HAAL- EN BRENG SERVICE

Brigidastraat 15 | 4854 CR Bavel 0161-23 40 93 | info@fietsvixbavel.nl www.fietsvixbavel.nl

Oogmetingen RICHARD VAN DEN ASSUM Contactlenzen Zonnebrillen Graaf Hendrik III plein 47 Monturen 4819 CK Breda T 076 5228749 (voordelig en exclusief) E info@assumoptiek.nl Gratis

en makkelijk parkeren voor de deur! Graaf Hendrik III plein 47 4819 CK Breda 076-5228749 info@assumoptiek.nl

kijk op de website voor onze aantrekkelijke abbonementen Kapsalon Hair & Looks Breda Prins Hendrikstraat 116 4835 PS Breda Nederland

Rob Vlemmix Schilders 06-22693554

www.hairandlooks 076-8894000 breda@hairandlooks.nl

AUTOMOTIONS RUIMT OP: DE BESTE OCCASION-DEALS

KIJK VOOR ONZE VOLLEDIGE OCCASIONVOORRAAD OP

WWW.AUTOMOTIONS.NL/VOORRAAD/PEUGEOT BREDA

BREDA

BERGEN OP ZOOM

PEUGEOT 308 SW

PEUGEOT 108

PEUGEOT 2008

PEUGEOT 508

PEUGEOT 3008

ACTIVE 1.0 E-VTI 68PK 39.274 KM, 2017

ACTIVE 1.2 E-VTI 82PK AUTOMAAT 31.383 KM, 2014

GT-LINE 1.6 180PK AUTOMAAT 14.648 KM, BENZINE, 2019

PREMIÈRE 1.2 PURETECH 130PK 35.431 KM, 2017

Voor

€ 21.695

Voor

BERGEN OP ZOOM

ROOSENDAAL

PEUGEOT 3008

PEUGEOT 108

PEUGEOT 207

PEUGEOT 208

STYLE 1.6 VTI 120PK 65.122 KM, 2015

ALLURE 1.0 E-VTI 72PK 12.027 KM, 2019

ACTIVE 1.0 E-VTI 68PK 15.532 KM, 2018

SPORTIUM 1.6 16V 91.550 KM, 2010

ALLURE 1.2 PURETECH 82PK 34.356 KM, 2016

Voor

ROOSENDAAL

OOSTERHOUT

ALLURE 1.2 PURETECH 110PK 13.351 KM, 2018

€ 16.850

€ 8.451

€ 13.945

€ 39.950

€ 13.795

€ 27.445

€ 7.495

€ 9.795

€ 11.495

OC RK

PEUGEOT 308 SW

PEUGEOT 108

PEUGEOT 208

PEUGEOT 2008

BLUE LEASE Ex. 1.2 PureTech 110pk 39.972 KM, 2018

ALLURE 1.0 12V E-VTI 68PK 37.024 KM, 2015

SIGNATURE 1.2 PURETECH 110PK 11.969 KM, 2018

ALLURE 1.2 VTI 110PK 61.833 KM, 2015

URBAN CROSS 1.2 VTI 110PK 93.638 KM, 2015

Voor

€ 18.995

€ 8.650

€ 11.950

€ 15.450

WETEN WAT UW AUTO WAARD IS? DOE DE GRATIS

€ Merk:

€ 13.850 OP ONZE WEBSITE!

. Model:

Vul het gewenste inruilbedrag in voor uw huidige auto bij aanschaf van één van onze modellen en kom ermee naar één van onze vestingen! Geldig tot en met 12-10-2019.

automotions.nl/peugeot

Bergen op Zoom Breda Goes Oosterhout Roosendaal Terneuzen

Wouwsestraatweg 153 Huifakkerstraat 5 Pearyweg 11 De Boedingen 23 Vlierwerf 6 Productiestraat 4

Tel. 0164 - 21 12 01 Tel. 076 - 565 92 11 Tel. 0113 -22 06 20 Tel. 0162 -49 89 00 Tel. 0165 - 52 66 66 Tel. 0115 -68 35 30

Aanbiedingen geldig bij Automotions Peugeot tot en met 12 oktober 2019 en zolang de voorraad strekt. Prijzen personenauto’s zijn consumentenadviesprijzen inclusief BTW, BPM, recyclingbijdrage, leges en de onvermijdbare kosten rijklaarmaken, exclusief metallic lak. Prijs Partner Electric exclusief BTW. Peugeot Private Lease is een product van PSA Finance en wordt onder het Keurmerk Private Lease aangeboden door PSA Financial Services Nederland B.V. Vermelde vanaf Private Leaseprijs is gebaseerd op een leasetermijn van 48 maanden en 10.000 km per jaar, incl. BTW. Eigen risico op basis van € 450 per niet-verhaalbare schade. Zie www.peugeot.nl/ privatelease voor alle voorwaarden. Aan uw ingevulde inruilbedrag kunnen geen rechten worden ontleend, wij bepalen de uiteindelijke waarde na taxatie van uw auto. Financial Lease via Peugeot Lease van PSA Finance op basis van 60 maanden 0% rente (Peugeot Expert en Boxer) of 60 maanden 3,9% rente (nieuwe Peugeot Partner). Onder voorbehoud van wijzigingen en (druk)fouten. Afbeeldingen kunnen afwijken van standaard specificaties. © 09-19 Officiële brandstof- en CO2-gegevens: min./max. verbruik: 3,8-4,9 l/100km, resp. 23,3-20,4 km/l. CO2: 88-114 g/km.