การประชุมวิชาการโครงงานวิศวกรรมเกษตรแหงชาติ ครั้งที่ 16 29 มกราคม 2553 มหาวิทยาลัยขอนแกน
การประยุกตใชเครื่องแลกเปลี่ยนความรอนแบบเทอรโมไซฟอน กับกระบวนการผลิตแก็สชีวมวล Apply the thermosyphon heat exchanger for biomass gasification process
สุพัตรา ชายปา 1 , อนุรักษ ภักดิ์สันติพงศ 1 และ นําพร ปญโญใหญ Supattra Chaipa1 , Anurak Paksontipong1 and Numporn Panyoyai2 1 นักศึกษา, 2อาจารยที่ปรึกษา ภาควิชาวิศวกรรมอาหาร คณะวิศวกรรมและอุตสาหกรรมเกษตร มหาวิทยาลัยแมโจ 50290 Food Engineering Department, Faculty of Engineering, Maejo University 50290 โทร 053-878123 โทรสาร 053-498902 E-mail: n_panyoyai@hotmail.com
u t l ir cu
บทคัดยอ
l a r
g n ri
e e in
g n E
เครื่องแลกเปลี่ยนความรอนแบบเทอรโมไซฟอน เปนอุปกรณแลกเปลี่ยนความรอนที่มีประสิทธิภาพการนําความ รอนสูง โครงงานนี้จึงมีวัตถุประสงค เพื่อประยุกตใชเครื่องแลกเปลี่ยนความรอนแบบเทอรโมไซฟอนกับกระบวนการผลิต แกสชีวมวล โดยออกแบบทอความรอนแบบเทอรโมไซฟอน ทําจากเหล็กมีขนาดเสนผานศูนยกลาง 2.45 cm มีความยาว รวม 1 m จํานวน 43 ทอ แบงออกเปน 2 สวน คือ สวนทําระเหย 50 cm และสวนควบแนน 50 cm ใชน้ําเปนสารทํางาน ซึ่งมีอัตราสวนการเติม 50% ของปริมาตรทั้งหมดในสวนควบแนน กระบวนการผลิตแกสชีวมวลใชเศษไมลําไยเปน เชื้อเพลิง โดยยอใหมีขนาด 1- 2 cm จํานวน 10 kg จากการทดลองพบวาผลิตภัณฑที่ไดจากการเผาแกสชีวมวลคือ น้ํามัน ดินนและแกส เมื่อติดตั้งเครื่องแลกเปลี่ยนความรอนแบบเทอรโมไซฟอนในกระบวนการไดผลการทอลองดังนี้ ไดปริมาณ น้ํามันนดิน 2.27 kg และระยะเวลาของแกสติดไฟที่ไดจากกระบวนการผลิตแกสชีวมวล 75.33 min โดยมีอัตราการถายเท ความรอนของเครื่องแลกเปลี่ยนความรอนแบบเทอรโมไซฟอนมีคาเทากับ 0.6017 kW คาอัตราการถายเทความรอนตอพื้นที่ ของทอความรอนมีคาเทากับ 363.55 W/m2ตอตารางเมตร และมีประสิทธิผลเทากับ 74.46% ดังนั้นเครื่องแลกเปลี่ยนความ รอนแบบเทอรโมไซฟอนสามารถนํามาใชรวมกับกระบวนการผลิตแกสชีวมวลเพื่อลดปริมาณน้ํามันดินในระบบไดมากขึ้น คําสําคัญ : เครือ่ งแลกเปลี่ยนความรอนเทอรโมไซฟอน , กระบวนการผลิตแกสชีวมวล , น้ํามันดิน
t e ci
g A f
o y
o S i a h
T
ABSTRACT Thermosyphon is a high potential heat exchanger. This project aims to apply 43 thermosyphons designed with biomass gasification process .The designed thermosyphons has 2.45 cm in diameter and 1 m in length. Euch of thermosyphons has designed into 2 parts: evaporator and condenser sections, which both secion have 50 cm in length. The water is served as working fluid which has addition ratio 50% of total volume.Ten kilograms of shivers were used in each experiment with length approximately 1-2 cm. The result showed that 2.27 kg of tar and gas proportions were 15
การประชุมวิชาการโครงงานวิศวกรรมเกษตรแหงชาติ ครั้งที่ 16 29 มกราคม 2553 มหาวิทยาลัยขอนแกน
founded in thermosyphon heat exchanger per 10 kg of fuel gas derived from biomass gasification process can be used 75.33 min. per 10 kg of fuel. The ratio of heat transfer of thermosyphon heat exchanger was 0.6017 kW and efficiency was 73.46%. The surface area of heat transfer was 363.55 W/m2. This study suggested thermosyphon heat exchanger could be applied with biomass gasification process for efficiently decreasing tar from devived gas. Keywords: Thermosyphon , biomass gasification process
บทนํา การผลิตแกสชีวมวล เปนกระบวนการที่ทําใหเชื้อเพลิงชีวมวลไดรับความรอนในสภาพแวดลอมที่จํากัดออกซิเจน เพื่อผลิตแกสที่ติด ไฟได (Combustible Gas) ความรอนที่ใชในการผลิตแกสเกิดขึ้นในสวนของการเผาไหมวัสดุ หรือ Oxidation Zone จะมี อุณหภูมิอยูระหวาง 700 oC - 1100 oC และในสวนของ Reduction Zone จะอยูระหวาง 600 oC - 900 oC อนุตร (2541) กลาววาการออกแบบสรางเตาเผาเพี่อผลิตแกสชีวมวลตองคํานึงถึงการเปลี่ยนแปลงทางเคมีที่เกิดขึ้น เนื่องจากอุณหภูมิ อัตราความเร็วในการเผาไหม ปริมาณของอากาศในเตาเผา เปนตน กระบวนการผลิตแกสชีวมวลอาจแบง ออกไดดังนี้ ก) Air gasification เปนกระบวนการผลิตแกสชีวมวลแบบที่งายที่สุด ซึ่งแกสที่ไดในกระบวนการประกอบดวย แกสคารบอนมอนอกไซด ไฮโดรเจน และไนโตรเจน เนื่องจากมีแกสไนโตรเจนที่เปนแกสเฉื่อยดวย จึงทําใหแกสที่ไดมี พลังงานต่ํา ข) Oxygen gasification ในการเผาไหมเพื่อผลิตแกสชีวมวลโดยใชแกสออกซิเจนโดยตรง แกสเชื้อเพลิงที่ไดจะ ใหพลังงานปานกลาง ซึ่งมีศักยภาพพอที่จะสงแกสไปตามทอสงไดหรือใชในการสังเคราะหทางเคมีเพื่อใชในการผลิต เมทธานอล แอมโมเนีย หรือมีเทน อัตราการเกิดปฏิกิริยาจะสูงและเร็วกวาแบบแรก จึงกอใหเกิดฝุนละอองที่มากับแกสนอย กวา ในการผลิตแกสชีวมวลจํานวน 1 ton จะตองใชปริมาณออกซิเจน 1/3 ton เนื่องจากแกสออกซิเจนมีราคาแพงจึงไมมีการ ผลิตแกส ชีวมวลในอุตสาหกรรมขนาดเล็ก ค) Pyrolysis gasification เนื่องจากแกสชีวมวลที่ไดจะมีองคประกอบที่เปนสารระเหยสูงเมื่อเทียบกับถานหินและ เราสามารถใชวิธีการกลั่นสลายเพื่อใหไดแกสที่มีพลังงานปานกลาง ซึ่งมีองคประกอบเปนแกสมีเทน (Light hydiocarbon) และยังไดถานและน้ํามันในกระบวนการอีกดวย ง)Hydrogen gasification การนําไฮโดรเจนไปใชในที่มีความดันสูงจะสามารถเปลี่ยนองคประกอบภายในของ แกสชีวมวลได ทําใหไดผลิตภัณฑที่เปนของเหลวหรือแกสทั้งนี้ขึ้นอยูกับสภาวะของการเกิดปฏิกิริยา ซึ่งเปนวิธีการที่ นาสนใจสําหรับที่ซึ่งมีปริมาณไฮโดรเจนมากอยางเพียงพอ จ)Chemical and electrochemical gasification กระบานการนี้จะกอใหเกิดการเปลี่ยนแปลงของปฏิกิริยา ท า ง เคมีไดผลิตภัณฑที่นาสนใจขึ้น อาทิปฏิกิริยาการรวมตัวของแกสชีวมวลกับแกสโบรมีน เพื่อที่จะใหไดแกสไฮโดรโบรมีน และคารบอนมอนนอกไซด แลวนําไฮโดรโบรมีนที่ไดไป Electrolyzed เพื่อใหไดแกสไฮโดรเจน อุณหภูมิ การเผาไหมของเชื้อเพลิงจะแปรผันตามอุณหภูมิเริ่มแรกและจะเกิดขึ้นแบบชาๆ และเกิดตอเนื่องไปเรื่อยๆ ความ รอนที่ไดจะไปเพิ่มอุณหภูมิของเชื้อเพลิงและอากาศใหสูงขึ้น ทําใหอัตราการเผาไหมเพิ่มขึ้น ดังนั้นปริมาณความรอนจาก ภายนอกที่เพียงพอสําหรับการเพิ่มปฏิกิริยาเปนสิ่งที่จําเปนสําหรับการเผาไหมและจะทําใหปฏิกิริยาดําเนินตอไปไดปกติ ในการเผาไหมนั้นตองการใหมีอุณหภูมิสูงถึง 600 – 900 0C (Baker et al. , 1988) แตอาจมีขอจํากัดที่สําคัญ คือ ชนิดของ
g n ri
e e in
t e ci
g A f
u t l ir cu
o y
o S i a h
T
16
l a r
g n E
การประชุมวิชาการโครงงานวิศวกรรมเกษตรแหงชาติ ครั้งที่ 16 29 มกราคม 2553 มหาวิทยาลัยขอนแกน
เชื้อเพลิงซึ่งจะทําใหอุณหภูมิไดอยางจํากัดที่ปริมาณแตกตางกัน นอกจากนี้การที่อุณหภูมิสูงมากเกินไป อาจทําใหเกิด สารประกอบออกไซดไนโตรเจนที่เปนแกสพิษและเกิดกาก (Slag) เกาะติดผนังเตา ทําใหลดความสามารถในการถายเท ความรอนและกอใหเกิดปญหาการกัดกรอนของผนังเตาได ทอความรอน (Heat pipe) ทอความรอนแบบเทอรโมไซฟอนนั้น จัดเปนอุปกรณถายเทความรอนชนิดหนึ่ง ที่สามารถถายเทความรอนไดดี โดยไมตองอาศัยแหลงพลังงานจากภายนอก สามารถทํางานไดโดยใชหลักการการถายเทความรอนจากความรอนแฝงของ สารทํางานภายในทอความรอน ซึ่งสารทํางานจะระเหยตัวโดยการรับความรอนจากแหลงความรอนและที่มีอุณหภูมิสูง ถายเทความรอน โดยการควบแนนเปนการถายเทความรอนใหกับแหลงความรอนที่มีอุณหภูมิต่ํากวา หลักการทํางานของ ทอความรอนแบบธรรมดา คือ เมื่อทอความรอนไดรับความรอนจากสวนทําระเหยจะทําใหสารทํางานภายในทอความรอน ซึ่งมีสภาวะเปนของเหลวอิ่มตัว เปลี่ยนสถานะเปนไอและลอยขึ้นสูดานบนไปยังสวนควบแนนซึ่งมีอุณหภูมิต่ํากวา เมื่อสาร ทํางานถายเทความรอนออกจะทําใหเกิดการควบแนนของสารทํางาน และไหลกลับลงสูสวนทําระเหยดวยแรงโนมถวงเพื่อ กลับมารับความรอนในสวนทําระเหยอีกครั้งหนึ่ง
g n ri
e e in
g A f
u t l ir cu
l a r
g n E
o y
ภาพที่ 1 รูปทอความรอน (Heat pipe) ที่มา: S.W.Chi. (1976)
t e i อน คุณสมบัติโดยทั่วไปของทอความร c 1.มีการนําความรอนที่สo ูง S 2.มีความสามารถในการแปลงอั ตราการไหลของความรอน i a 3.มีพื้นh ที่ผิวที่อุณหภูมิเทากันตลอดโดยที่ความตานทานความรอนต่ํา ผิวสวนควบแนนของทอ ความรอนเพิ่มที่สวนใด ก็จะ มีไT อที่ระเหยเพิ่มมากขึ้นที่นั่นและทําใหอุณหภูมคิ งที่ที่ระดับเดิม จุดเดนของเครื่องแลกเปลี่ยนความรอนแบบทอความรอน 1.ไมตองใชพลังงานเสริมในการใชงาน ทอความรอนสามารถทํางานไดเองเมื่ออุณหภูมิของทอและของไหลใชงานถึง อุณหภูมิจุดเดือด 2.อุณหภูมิที่ใชงานมีความชวงกวางและความสามารถทํางานได แมวาผลตางอุณหภูมิระหวางแหลงใหความรอนและแหลง รับความรอนจะไมมาก ซึ่งจะขึ้นอยูกับคุณสมบัติของสารทํางานภายในทอความรอนที่ชวงอุณหภูมิที่เหมาะสม 3.อัตราการถายเทความรอนไดเร็ว เมื่อเปรียบเทียบกับการนําความรอนของโลหะที่ใชทําทอ 4.ไมมีชิ้นสวนเคลื่อนไหวดูแลรักษางาย ตนทุนการผลิตต่ําและมีอายุการใชงานไดยาวนาน 5.การนําไปประยุกตใชงานเชิงความรอนใหผลตอบแทนสูง
17
การประชุมวิชาการโครงงานวิศวกรรมเกษตรแหงชาติ ครั้งที่ 16 29 มกราคม 2553 มหาวิทยาลัยขอนแกน
สมการในการคํานวณคาอัตราการถายเทความรอน …(1)
Q = mC p ΔT
เมื่อ
Q = อัตราการถายเทความรอน (kJ/s) m& = อัตราการไหลเชิงมวล (kg / s) C p = ความรอนจําเพาะของวัตถุ (kJ / kg o C ) ΔT = ผลตางของอุณหภูมิ ( C ) o
การหาคาสมรรถนะตาง ๆ ของทอความรอนแบบเทอรโมไซฟอน คาสมรรถนะตาง ๆ ของทอความรอนแบบเทอรโมไซฟอน สามารถหาไดโดยการใชขั้นตอนเดียวกันกับเครื่อง แลกเปลี่ยนความรอนแบบไหลสวนทางกัน (Pure countercurrent) ซึ่งนํามาใชประเมินสมรรถนะ ดังนี้ (พิชัย, 2529) คาประสิทธิผล (Effectiveness) เปนอัตราสวนของการถายเทความรอนจริงตออัตราสวนของการถายเทความรอนสูงสุดที่ เปนไปไดของเครื่องแลกเปลี่ยนความรอนนั้น ดังนั้น การถายเทความรอนสูงสุด คือ
g n ri
e e in
Qmax = (mc p )min ΔTmax
l a rกับ
เมื่อ (mc p )min = อัตราความจุความรอนตัวที่มีคา นอยระหวาง mc ph
g...(2) n E
u t l = ความแตกตางระหวางอุณหภูมิของของไหลขาเข า u c คาประสิทธิผลของเครื่องแลกเปลี่ยนความรอนเปrนiตัวเปรียบเทียบอัตราการถายเทความรอนจริงกับอัตราการ ถายเทความรอนสูงสุดของเครื่องแลกเปลี่ยนความรอน ซึg ่งสามารถเขียนไดดังนี้คือ A f ...(3) o ดังนั้น เขียนไดy วา แต t ...(4) e ( ) (( ) ) i c จาก = ...(5) o S ...(6) จะได ( )( ) ( ) i a ...(7) ( )( ) h T จากสมการขางตน (2) สามารถเขียนไดวา mc po
ΔTmax
ε = Q / Qmax
Q = UAΔTm
ε
ε = UAΔTm / mc p
Q = mh c ph (Thi − Tc o )
ΔTmax
mc c po (Tc o − Tc i )
ε = m h c ph Thi − Tho / mop
= m c c po Tc o − Tc i / mcp
min
min
min
Thi − Tc o
(Thi − Tc o )
ε = Qh / Qmax = Qc /Q max = Qavc / Qmax
โดยที่
Qh = mc p (Thi − Tho )
Qc = mc p (Tc o − Tci ) Qmax = mc p min (Thi − Tc i )
Qave = (Qh +Q c ) / 2
เมื่อ ε = คาประสิทธิผล (Effectiveness) Q = ปริมาณการถายเทความรอน 18
...(8)
การประชุมวิชาการโครงงานวิศวกรรมเกษตรแหงชาติ ครั้งที่ 16 29 มกราคม 2553 มหาวิทยาลัยขอนแกน .
m = อัตราการไหลเชิงมวล
Cp = คาความรอนจําเพาะของของไหล T = อุณหภูมิ h = ดานรอน c = ดานเย็น
i = ทางเขา o = ทางออก ave = เฉลี่ย
อุปกรณและวิธีการ
g n ri
-เตาแกสซิฟเคชั่นแบบ fixed bed -เครื่องแลกเปลี่ยนความรอนแบบเทอรโมไซฟอน
t e ci
g A f
e e in
u t l ir cu
l a r
g n E
o y ภาพที่ 1 เตาแกสซิฟเคชั่นแบบเบดนิ่ง
o S i a h
T
ภาพที่ 2 เครื่องแลกเปลี่ยนความรอนเทอรโมไซฟอน (Thermosyphon)
19
การประชุมวิชาการโครงงานวิศวกรรมเกษตรแหงชาติ ครั้งที่ 16 29 มกราคม 2553 มหาวิทยาลัยขอนแกน
อุปกรณและเครื่องมือวัด -เครื่องชั่งน้ําหนัก ยี่หอ สิงโตทอง -ชุดบันทึกขอมูลอุณหภูมิ (Data logger) ยี่หอ Brain Child รุน VR18 ชวงการวัดอุณหภูมิ -200 ถึง 1370 ๐C -เครื่องวัดความเร็วลม ยี่หอ Digicon รุน DA-44 -พัดลมดูดอากาศ ยี่หอ Hatari รุน HB-VW30M2(N) -เทอรโมคัปเปล (Thermocouples) ชนิด -นาฬิกาจับเวลา -เครื่องคอมพิวเตอร วัสดุและอุปกรณ -เศษไม วิธีการทดสอบ ก) ยอยเศษไมที่ใชเปนเชื้อเพลิงใหมีขนาดประมาณ 1 cm ถึง 2 cm ดังแสดงในภาพที่ 3 แลวบรรจุลงในเตาประมาณ 10 kg และปดล็อคฝาเตาใหเรียบรอย ข) เปดวาลวสําหรับปอนอากาศ และจุดไฟที่ Ignite port โดยการใช Pilot flame ค) ทําการเก็บขอมูลตาง ๆ ดังนี้ 1) อุณหภูมิที่จุดตาง ๆ ดังแสดงในภาพที่ 4 โดย T1 คือ อุณหภูมิในเตา T2 คือ อุณหภูมิกอนออกจากเตา , T3 คือ อุณหภูมิ กอนเขาเทอรโมไซฟอน T4 คือ อุณหภูมิหลังออกจากเครื่องแลกเปลี่ยนความรอนเทอรไซฟอน , T5 คือ อุณหภูมิภายใน อุโมงคชวงดูด และ T6 คือ อุณหภูมิภายในอุโมงคชวงอบแหง
g n ri
e e in
t e ci
g A f
u t l ir cu
l a r
g n E
o y
o S i a h
T
ภาพที่ 3 กระบวนการผลิตแกสชีวมวลโดยใชเทอรโมไฟอน เปนเครื่องแลกเปลี่ยนความรอน
20
การประชุมวิชาการโครงงานวิศวกรรมเกษตรแหงชาติ ครั้งที่ 16 29 มกราคม 2553 มหาวิทยาลัยขอนแกน
2) อุณหภูมิที่จุดตาง ๆ ดังแสดงในภาพที่ 5 โดย T1 คือ อุณหภูมิในเตา T2 คือ อุณหภูมิกอนออกจากเตา , T3 คือ อุณหภูมิ กอนเขาคอนเดนเซอร T4 คือ อุณหภูมิหลังออกจากคอนเดนเซอร
g n ri
e e in
l a r
g n E
u t l u c i r ขอมูลในการประเมินประสิทธิภาพเชิงความรอนของแกสg โดยทําการทดสอบการติดไฟของแกสผลิตภัณฑ ง) วัดปริมาณน้ํามันดินที่ไดจากกระบวนการ และวั ดA คาความรอนของแกสผลิตภัณฑโดยทําการทดสอบการติดไฟของแกส f o ระยะเวลา แลวทําการทดลองซ้ําตามขอ ก-ค เพื่อเปรียบเทียบประสิทธิภาพเชิงความรอนของแกสผลิตภัณฑระหวาง y t กระบวนการผลิตแกสชีวมวลโดยเทอร โมไซฟอนเปนเครื่องแลกเปลี่ยนความรอนกับใชคอนเดนเซอรทั่วไปเปนเครื่อง e i แลกเปลี่ยนความรอน c o มีการวางแผนการทดสอบแบบ RCBD (Randomized Complete Block Design) ทดสอบ 3 ซ้ําเพื่อทดสอบ S iตภัณฑแกสชีวมวลที่ไดทําการออกแบบ โดยไดจัดการทดสอบเปนแบบทางเดียว (One-way experiment) กระบวนการผลิ a โดยเชื้h อเพลิง (เศษไม) จะถูกปอนเขาทางดานบนของเตา สวนอากาศจะถูกปอนเขาสูเตาในสวนใหและรับออกซิเจน T (Combustion and reduction zone) โดยใชวาลวในการปรับปริมาณการไหลของอากาศ ซึ่งการทดสอบไดกําหนดการปอน ภาพที่ 4 กระบวนการผลิตแกสชีวมวลโดยใชคอนเดนเซอรเปนเครื่องแลกเปลี่ยนความรอน
เชื้อเพลิงใหคงที่ตลอดการทดสอบคือ 10 kg แลวนําเชื้อเพลิงดังกลาวไปคํานวณเพื่อหาอัตราสวนปริมาณแกสตอเชื้อเพลิงที่ ใชในการเผาไหมและปริมาณแกสตอเชื้อเพลิงที่ใชในการเผาไหมและปริมาณน้ํามันดินตอเชื้อเพลิงที่ใชในการเผาไหม เพื่อ ใชในการวิเคราะหผลตอไป ดังนั้นจึงสามารถสรุปตัวแปรในการทดสอบไดดังนี้ ตัวแปรตน คือ จํานวนเชื้อเพลิง 10 kg ตัวแปรตาม คือ ระยะเวลาของแกสการติดไฟ ปริมาณน้ํามันดิน ตัวแปรควบคุม คือ ทอความรอนทํามาจากเหล็ก กระบวนการผลิตแกสชีวมวลโดยใช นําเชื้อเพลิงดังกลาวไปคํานวณเพื่อหาอัตราสวนปริมาณแกสตอเชื้อเพลิงที่ใช ในการเผาไหมและปริมาณน้ํามันดินตอเชื้อเพลิงที่ใชในการเผาไหม เพื่อใชในการวิเคราะหผลจากสมการ 21
การประชุมวิชาการโครงงานวิศวกรรมเกษตรแหงชาติ ครั้งที่ 16 29 มกราคม 2553 มหาวิทยาลัยขอนแกน
ปริมาณความรอนของแกส = m gas C p ρΔT จ. วัดปริมาณน้ํามันดิน โดยนําน้ํามันดินที่ดักไดมาชั่งน้ําหนัก
...(9)
.
ผลการทดลองและอภิปรายผล ผลการทดสอบอุปกรณแลกเปลี่ยนความรอนแบบคอนเดนเซอรน้ํากับกระบวนการผลิตแกสชีวมวล การทดสอบเครื่องแลกเปลี่ยนความรอนแบบคอนเดนเซอรน้ํากับกระบวนการผลิตแกสชีวมวล อุณหภูมิขาเขา-ขา ออกของน้ําเครื่องแลกเปลี่ยนความรอน เมื่ออุณหภูมิในเตามีการเปลี่ยนแปลง และผลิตภัณฑที่เกิดจากหลังการเผาจะถูก นํามาวิเคราะหดวยกระบวนการวิเคราะหแบบประมาณ ซึ่งไดทดการทดสอบ 3 ซ้ํา และนํามาหาคาเฉลี่ย ไดผลการทดสอบ ดังตารางที่ 1 และตารางที่ 2 ตามลําดับดังนี้
g n ri
ตารางที่ 1 อุณหภูมิเฉลี่ยขาเขา–ออกของเครื่องแลกเปลี่ยนความรอนแบบคอนเดนเซอรน้ํา ตําแหนงทีวัดอุณหภูมิ อุณหภูมิ (oC) ขาเขา (oC) 92.30 o ขาออก ( C) 32.20 ตารางที่ 2 ผลการวิ เคราะหผลิตภัณฑของกระบวนการผลิตแกส ชี วมวลรวมกับ เครื่องแลกเปลี่ยนความรอ นแบบ คอนเดนเซอรน้ํา
e e in
g n E
l a ผลิตภัณฑที่เกิดหลังจากการเผา ตอเชื้อเพลิrง 10 kg u1.53 kg t l น้ํามันดิน แกส ir cu 70 นาที g A ผลการทดสอบเครื่องแลกเปลี่ยนความรอนแบบเทอร โมไซฟอนกับกระบวนการผลิตแกสชีวมวล f o การทดสอบเครื่องแลกเปลี่ยนความร อนแบบเทอรโมไซฟอนกับกระบวนการผลิตแกสชีวมวลเมื่ออุณหภูมิในเตา y มีการเปลี่ยนแปลง และผลิตภัณฑทtี่เกิดหลังจากการเผาจะถูกนํามาวิเคราะห ไดผลการทดสอบดังตารางที่ 3 และ 4 ie ตามลําดับดังนี้ c o S i มิเฉลี่ยขาเขา–ออกของอากาศไหลผานเครื่องแลกเปลี่ยนความรอนแบบเทอรโมไซฟอน ตารางที่ 3 อุa ณหภู Th ตําแหนงทีวัดอุณหภูมิ อุณหภูมิ ( C) o
ขาเขา (oC) ขาออก (oC)
119.58 53.65
ตารางที่ 4 ผลการวิเคราะหผลิตภัณฑของกระบวนการผลิตแกสชีวมวลกับเครื่องแลกเปลี่ยนความรอนแบบเทอรโมไซฟอน ผลิตภัณฑที่เกิดหลังจากการเผา น้ํามันดิน แกส
22
ตอเชื้อเพลิง 10 kg 2.27 kg 75.33 นาที
การประชุมวิชาการโครงงานวิศวกรรมเกษตรแหงชาติ ครั้งที่ 16 29 มกราคม 2553 มหาวิทยาลัยขอนแกน
ตารางที่ 5 อุณหภูมิเฉลี่ยขาเขา-ออกอุโมงคลม ของกระบวนการผลิตแกสชีวมวลรวมกับเครื่องแลกเปลี่ยนความรอนแบบ เทอรโมไซฟอน ตําแหนงทีวัดอุณหภูมิ อากาศขาเขา (oC) อากาศขาออก (oC)
อุณหภูมิ (oC) 32.00 48.00
ปริมาณน้าํ มันดิน (กิโลกรัม)
ความแตกต า งของปริ ม าณผลิ ต ภั ณ ฑ ที่ ไ ด จ ากกระบวนการผลิ ต แก ส ชี ว มวลร ว มกั บ เครื่ อ งแลกเปลี่ ย นความร อ นแบ คอนเดนเซอรน้ํากับเครื่องแลกเปลี่ยนความรอนแบบเทอรโมไซฟอน การทดสอบเครื่องแลกเปลี่ยนความรอนแบบคอนเดนเซอรน้ําและเครื่องแลกเปลี่ยนความรอนแบบเทอรโมไซ ฟอน เมื่อนําปริมาณผลิตภัณฑที่ได คือ น้ํามันดินและแกสที่ไดจากกระบวนการผลิตแกสชีวมวลมาเปรียบเทียบดังตารางที่ 1 และ 2 ตามลําดับ จะพบวาปริมาณน้ํามันดินและแกสที่ไดจากกระบวนการผลิตแกสชีวมวลรวมกับเครื่องแลกเปลี่ยนความ รอนแบบเทอรโมไซฟอน มีคามากกวาอุปกรณแลกเปลี่ยนความรอนแบบคอนเดนเซอร ดังภาพที่ 6 และ 7ตามลําดับ
e e in
2.27
2.5 2
g n ri
1.53
1.5
al
1 0.5 0
น้ําไหลวน
g A f
r u t l ir cu
g n E
น้ําไหลวน
เทอรโมไซฟอน
เทอรโมไซฟอน
ชนิดของเครื่องแลกเปลี่ ยนความรอน
o y
ภาพที่ 5 การเปรียบเทียบปริมาณน้ํามันดินหลังเกิดกระบวนการผลิตแกสชีวมวล
t e i ยบเทียบน้ํามันดินพบวาในกระบวนการผลิตแกสชีวมวลที่ไดผานเครื่องแลกเปลี่ยนนค จากแผนภูมิแทงแสดงการเปรี c o ปริมาณน้ํามันดินมากกวาคอนเดนเซอรน้ํา เนื่องจากการเทอรโมไซฟอนสามารถรถ วามรอนแบบเทอรโมไซฟอนจะได S i อนไดดีกวาจึงทําใหเกิดการกลั่นน้ํามันดินไดดีกวาคอนเดนเซอรน้ํา แลกเปลี่ยนความร a 75.33 Th ปริมาณแก ส ที่ได (นาที)
76 74 72
น้ําไหลวน
70
เทอรโมไซฟอน
70 68 66
น้ําไหลวน
เทอรโมไซฟอน
ชนิดของเครื่องแลกเปลี่ ยนความรอน
ภาพที่ 6 การเปรียบเทียบปริมาณแกสหลังเกิดกระบวนการผลิตแกสชีวมวล 23
การประชุมวิชาการโครงงานวิศวกรรมเกษตรแหงชาติ ครั้งที่ 16 29 มกราคม 2553 มหาวิทยาลัยขอนแกน
จากแผนภูมิแทงแสดงการเปรียบเทียบแกสที่ไดจากกระบวนการผลิตแกสชีวมวล พบวาเครื่องแลกเปลี่ยนความรอน แบบเทอรโมไซฟอนมีปริมาณแกสมาก นั่นแสดงวาเครื่องแลกเปลี่ยนความรอนแบบเทอรโมไซฟอนสามารถนํามาใชใน กระบวนการผลิตแกสชีวมวลได เนื่องจากระยะทางของเทอรโมไซฟอนสั้นจึงทําใหเกิดการเคลื่อนตัวของแกสไดเร็วกวา คอนเดนเซอรน้ําเพราะวาแกสจะไหลผานเทอรโมไซฟอนเขาและออกโดยใชระยะเวลาที่สั้นกวาคอนเดนเซอรน้ํา 140
119.58
120
อุณหภูมิ (องศา)
100
92.3
80
53.65
60
น้ําไหลวน เทอรโมไซฟอน
g n ri
32.2
40
e e in
20
g n อุณหภูมิแกสรอนขาเขา อุณหภูมิแกสรอนขาออกE l a ภาพที่ 7 การเปรียบเทียบอุณหภูมิระหวางคอนเดนเซอร นr้ํากับเทอรโมไซฟอน u t l u c i ผลการคํานวณอัตราการถายเทความรอนของเครื่องแลกเปลี่ยrนความรอน g โมไซฟอนกับกระบวนการผลิตแกสชีวมวล เมื่อนําผล จากการทดสอบอุปกรณแลกเปลี่ยนความรอนแบบเทอร A f อน จะได 5.348 KW การทดสอบมาคํานวณหาคาอัตราการถายเทความร o y t สรุปและขอเสนอแนะ ie c จากผลทดสอบoการใชเครื่องแลกเปลี่ยนความรอนแบบเทอรโมไซฟอนกับกระบวนผลิตแกสชีวมวล โดยใชเศษ S กษาสามารถสรุปไดดังนี้ ไมเปนเชื้อเพลิงi ผลการศึ a เคราะหแบบประมาณการ (Proximate analysis) พบวาเครื่องแลกเปลี่ยนความรอนแบบเทอรโมไซฟอน ผลการวิ h T แกสชีวมวลดีกวา เครื่องแลกเปลี่ยนความรอนแบบคอนเดนเซอร ซึ่งเปรียบเทียบไดจากระยะของแกสชีวมวล สามารถให 0
ผลการวิเคราะหแบบประมาณการ (Proximate analysis) พบวาเครื่องแลกเปลี่ยนความรอนแบบเทอรโมไซฟอน สามารถกลั่นน้ํามันดินไดดีกวาเครื่องแลกเปลี่ยนความรอนแบบคอนเดนเซอร ซึ่งเปรียบเทียบไดจากจํานวนน้ํามันดิน อัตราการถายเทความรอนของเครื่องแลกเปลี่ยนความรอนแบบคอนเดนเซอร เทากับ 59.33 W อัตราการถายเทความรอนของเครื่องแลกเปลี่ยนความรอนแบบเทอรโมไซฟอน เทากับ 5,367 W และอัตราการถายเทความรอนตอพื้นที่ เทากับ 323.14 W/m2 คาประสิทธิผลของเครื่องแลกเปลี่ยนความรอนแบบเทอรโมไซฟอน เทากับ 75.46 %
24
การประชุมวิชาการโครงงานวิศวกรรมเกษตรแหงชาติ ครั้งที่ 16 29 มกราคม 2553 มหาวิทยาลัยขอนแกน
กิตติกรรมประกาศ โครงงานดังกลาวไดรับการสนับสนุนทุนในการออกแบบและสรางจากคณะวิศวกรรมและอุตสาหกรรมเกษตร มหาวิทยาลัยแมโจ และทุนสนับสนุนจากสํานักงานพลังงานทดแทนกระทรวงพลังงาน ทางผูจัดทําวิจัยขอขอบคุณมา ณ โอกาสนี้ดวย
เอกสารอางอิง อนุตร จําลองกุล. 2541. พลังงานทดแทน 1. ภาควิชาวิศวกรรมเครื่องจักรกลเกษตร คณะวิศวกรรมและ เทคโนโลยีการเกษตร สถาบันเทคโนโลยีราชมงคล คลองหก. ปทุมธานี. Akachi H., F., Polasek and P., Stule. Nov. 1996. Pulsating Heat Pipe. Procs. Of the 5th International Heat Pipe Symposium, Melbourne Australia. Alexis T. Belonio.2005. Rice Husk Gas Stove. The Department of Agricultural Engineering and Environmental Management of the college of Agriculture, central Philippine University, Iloilo city, Philippines. ASHRAE Fundamentals Handbook (SI) Chapter 20.2001.Thermophysical Properties of Refrigerants. p 20.33. ASHRAE Fundamentals Handbook (SI) Chapter 20.2001.Thermophysical Properties of Refrigerants. p 20.59. Dossat, Roy J. 1997. Principles of Refrigeration. 4th ed. Upper Saddle River, NJ. : Prentice-Hall. Fukuda. M et all. (1993). Development of an artificial Permafrost Storage Using Heat Pipes. Heat Pipe Technology Vol.2.New Youk : Begill House.p.305-318. Hahnc. E and U. Gross.1826. The Influence of the Inclination Angle on the Performance of a Closed Two-Phase Thermosyphon. Advances in Heat Pipe Technology. Oxford: PergamomPress. p.125-136. Hoi, W. K. 1992. Development of a 35 kW rubberwood gasifier. Second international energy conference on energy from biomass residues 93: 33-37. Kiatsiriroat T. and N. Dussadee. (2001). Reduction of Heat Accumulated in Thermosyphon Paddy Bulk Storage. International Journal of Ambient energy. Vol.22.No. 1.p.12-18.
g n ri
e e in
t e ci
g A f
u t l ir cu
o y
o S i a h
T
25
l a r
g n E