TECH FOR ENERGY
Samen versnellen we de energietransitie
Alleen als we met z’n allen de schouders eronder zetten, gaan we het halen. Prof.dr.ir. Tim van der Hagen Rector Magnificus TU Delft
Vanaf 14 januari 2022 viert TU Delft haar 180-jarig bestaan. Hierbij zetten we onze actieve rol in de energietransitie centraal. Kijk voor alle activiteiten op tudelft.nl/lustrum
SAMEN VERSNELLEN WE DE ENERGIETRANSITIE In de strijd tegen klimaatverandering is de energietransitie een cruciaal wapen. Alleen als ons energiesysteem tegen 2050 CO2-neutraal is, kunnen we de gevolgen van klimaatverandering beperken. Maar in het huidige tempo gaat ons dat in dertig jaar niet lukken. We moeten versnellen. Dit jaar viert onze universiteit haar 180ste verjaardag. In dit lustrumjaar vieren wij onze actieve rol in de energietransitie met als thema ‘Speeding up the energy transition’. Hiermee benadrukken we de urgentie van dit onderwerp en onze belangrijke rol in de energietransitie. Met zo’n duizend wetenschappers is TU Delft een van de grootste onderzoeksinstituten in Europa op het gebied van energie. Onze mensen bedenken, ontwerpen, maken en implementeren. OP DE TU DELFT MANIER Of het nu gaat om onderzoek naar wind- en zonneenergie, om waterstof, nieuwe synthetische brandstoffen of kernenergie: we hebben het allemaal in huis. Van fundamenteel tot toegepast en weer terug. En dat alles gebeurt op een manier die TU Delft kenmerkt: met de poten in de klei, en met die alom bekende can domentaliteit. Maar dat kunnen we zéker niet alleen. Zo werken wij samen met partners in field labs op de TU Delft Campus. Maar ook met bedrijven, beleidsmakers, business developers en sociale wetenschappers uit heel Europa – sterker nog: heel de wereld. Het is een complex vraagstuk en een grote uitdaging. Des te meer reden om er alles aan te doen. Het uiteindelijke doel? Een schone, veilige, betaalbare toekomst. Voor iedereen.
Doet u ook mee? Lees meer over het project 24/7 Energie Lab.
PROJECT
24/7 ENERGIE LAB
Stel je eens voor dat iedere buurt een lokaal energiesysteem heeft. Zonder uitstoot van CO2 en zonder belasting van het landelijke energienetwerk. Dat zou een echte duurzame oplossing zijn! Aan TU Delft zijn we gestart met de ontwikkeling van dat systeem.
Het living lab heeft twaalf bewoners.
We staan in Nederland aan het begin van een enorme energietransitie. Het gebruik van fossiele brandstoffen zoals olie, gas en kolen moet afnemen. Het gebruik van, duurzaam opgewekte, elektriciteit zal hierdoor spectaculair stijgen. In 2050 is de vraag naar stroom minimaal verdubbeld en deze kan in bepaalde scenario’s zelfs met een factor drie toenemen. Om aan deze groeiende vraag te kunnen voldoen, zonder daarbij CO2 uit te stoten, zijn nog heel grote uitdagingen te overwinnen. Hoe zorgen we er bijvoorbeeld voor dat energie opgewekt door wind- en zonnekracht altijd beschikbaar is? En hoe maak je het huidige elektriciteitsnetwerk geschikt voor het grote aanbod van en vraag naar stroom en voorkom je congestie? 35 PROCENT Een deel van het antwoord ligt in het aanpassen van de stroomvoorziening in de gebouwde omgeving. De huizen, ziekenhuizen en kantoren waar we wonen en werken. Samen goed voor 35 procent van het finale Nederlandse energieverbruik. Met het project 24/7 Energie Lab werken we aan een lokaal en CO2-vrij energiesysteem voor de gebouwde omgeving. Hiervoor gebruiken we alle kennis en innovaties van TU Delft en combineren en testen we bestaande
en nieuwe technologie. Het wordt uitgevoerd in het bewoonde field lab The Green Village op de TU Delft campus waarbij we ook kijken naar betaalbaarheid, acceptatie en regelgeving. Met dit unieke project schalen we innovatie figuurlijk op van de vierkante centimeter in het laboratorium, naar de vierkante meter in het field lab en dan naar de vierkante kilometer van een echte buurt. HEEL NEDERLAND Oud-decaan John Schmitz is nauw betrokken bij het project. “Eind 2021 zijn we begonnen door de elektriciteitsvoorziening van één huishouden CO2-vrij te maken op basis van zonne-energie. De volgende stap is geleidelijk opschalen. Hiervoor bestuderen we de mogelijkheid om een kleine windturbine toe te voegen en behalve de opslag in waterstof ook opslag van energie in warmte reservoirs. Daarna gaan we de restwarmte die vrijkomt in het systeem gebruiken om de huizen te verwarmen.” Binnen drie jaar moet de hele Green Village zijn voorzien van lokaal opgewekte energie uit hernieuwbare bron. Dat zijn zes huishoudens met twaalf bewoners. Als dat lukt, kan deze aanpak op grotere schaal worden uitgerold naar meerdere buurten en vervolgens in heel Nederland.
Ik vind dat we een leefbare planeet moeten achterlaten aan toekomstige generaties en dus ook aan mijn eigen kinderen en kleinkinderen. Dit project is mijn manier om een steentje bij te dragen. Om lokaal impact te maken en anderen te inspireren hetzelfde te doen. Zodat ik later kan zeggen, ik heb gedaan wat ik kon. Prof.dr. John Schmitz
We bouwen een installatie met opwekking van energie door zon en wind. Wanneer er meer aanbod van energie is dan er gebruikt wordt, gaat de rest eerst naar de batterij. Is die vol, dan wordt de elektriciteit omgezet in waterstof en opgeslagen. In de winter levert een brandstofcel uit waterstof zowel warmte als elektriciteit.
Elektriciteit Waterstof Heet water Koud water Gedestilleerd water
ENERGY MANAGEMENT SYSTEM Een centrale rol in het project is weggelegd voor het Energy Management System (EMS). Het gaat de verschillende technische onderdelen binnen het Energie Lab aansturen. Daarbij rekening houdend met zoveel mogelijk variabelen, zoals de weersvoorspelling en de te verwachten vraag en aanbod. “Het EMS moet met intelligente algoritmen berekenen ‘ga ik de nu opgewekte energie omzetten in waterstof of moet ik eerst de elektrische auto opladen’. Zo’n geïntegreerd systeem bestaat nu nog niet, maar is cruciaal om er zeker van te zijn dat de leverbetrouwbaarheid straks net zo groot is als op dit moment van het conventionele systeem.” Met donaties van alumni kunnen we op korte termijn starten met het ontwikkelen van het EMS. Een essentieel onderdeel voor het functioneren van het gehele project. Met voldoende budget hiervoor kunnen we nu al aan de slag. En laten zien dat wat we doen, de energietransitie in Nederland helpt versnellen!
DOET U MEE? Doe met ons mee en help met een donatie. Maak een bijdrage over op IBAN NL48 ABNA 0441 4822 95 t.n.v. het Universiteitsfonds Delft onder vermelding van ‘Energie Lab’. Of kijk op tudelft.nl/techforenergy hoe u kunt bijdragen.
Directeur van field lab ‘The Green Village’ Marjan Kreijns en John Schmitz.
TECH FOR ENERGY Dag in dag uit werken wetenschappers aan TU Delft aan projecten die de energiestransitie helpen versnellen. Met de campagne Tech for Energy draagt het Universiteitsfonds Delft bij aan deze onderzoeken en aan de ambitie van de universiteit om hierin in Nederland een voortrekkersrol te nemen. www.universiteitsfondsdelft.nl ufonds@tudelft.nl +31(0)15 278 64 09 IBAN NL48 ABNA 0441 4822 95 Het Universiteitsfonds Delft heeft de ANBI-status. Uw gift is daardoor mogelijk aftrekbaar van de belasting.
Universiteitsfonds