Lịch sử Design thẩm mỹ công nghiệp bài 5 - Pop Art, design hậu hiện đại

bài 5

bài nghiên cứu lịch sử thẩm mỹ công nghiệp sinh viên: Nguyễn Tùng Chi - Đinh Thị Quỳnh Trang lớp: DH19A2ntG

1

câu hỏi Những đóng góp và thành công của nghệ thuật Pop Art trong Design?

2

nghệ thuật pop-art ●

Pop art (viết tắt của chữ popular art tức nghệ thuật đại chúng) là trào lưu mỹ thuật xuất phát từ nghệ thuật đại chúng của thời đại công nghiệp. Nó ra đời vào giữa thập niên 1950 và gắn liền với các thị trường lớn, đặc biệt với những hình thức thông tin mới như truyền hình, điện ảnh, quảng cáo, truyện tranh.

3

những thành tựu ● ● ●

tạo ra một nền nghệ thuật mà tất cả mọi thứ đều có sự liên kết với nhau độc đáo và dí dỏm, dễ dàng tiếp cận một nhiều tầng lớp nâng tầm nghệ thuật hàng ngày lên cao, tạo ra một nền văn hóa đại chúng

4

POP-ART

Pop Art là công cụ mở cửa thế giới của nghệ thuật hội họa và điêu khắc cho những người bình thường, đối với họ đó là điều ngay lập tức họ có thể nhận ra và đánh giá một tác phẩm nghệ thuật. Họ có thể thích và không, nhưng họ không cảm thấy lo sợ vì không thể nhìn thấy vẻ đẹp của một tác phẩm mà ai đó cho rằng nó là “đỉnh cao của nghệ thuật” Về mặt này Pop Art đã giúp cho các viện bảo tàng, phòng trưng bày gần gũi hơn với công chúng.

Ngay cả bây giờ, gần 60 năm sau khi phong trào ra đời, chúng ta vẫn tôn vinh nghệ thuật đại chúng. Nó chắc chắn đã để lại dấu ấn của mình trên các tác phẩm nghệ thuật hiện đại, thiết kế và tất nhiên là quảng cáo. Về thời trang, những chiếc váy nghệ thuật đại chúng tiếp tục truyền cảm hứng cho các nhà thiết kế đương đại và đồ nội thất nghệ thuật đại chúng - dựa trên một nhóm màu sáng, nhựa và hình dạng cứng nhắc tương tự.

5

POP-ART

Pop Art trong nghệ thuật nói chung và trong kiến trúc nói riêng có thể hiểu khái quát là nghệ thuật sử dụng những chi tiết, hình ảnh quen thuộc nhất, hay tầm thường nhất, sắp đặt tạo thành một bố cục. Các chi tiết trong bố cục đó có thể rất phức tạp hay mâu thuẫn với nhau, nhưng chính điều đó lại tạo nên một sự hài hòa thống nhất trong tổng thể. Hơn hết, nó đi thẳng đến ấn tượng và cảm nhận của người xem mà không gặp trở ngại nào đáng kể và luôn dễ dàng thay đổi theo kịp những biến chuyển của thời đại.

6

Sử dụng các gam màu nổi, tạo sự năng động, ưa thích thủ pháp tương phản

7

câu hỏi Qua tìm hiểu và nghiên cứu Design Hậu hiện đại, em hãy nêu những đặc trưng, các nhà thiết kế và những tác phẩm tiêu biểu.

Sức sống và tinh thần của chủ nghĩa Design Hậu hiện đại trong sự phát triển Design hiện nay (trên thế giới và Việt Nam)

8

trào lưu hậu hiện đại Chủ nghĩa hậu hiện đại là một xu hướng trong nền văn hóa đương đại được đặc trưng bởi sự chối bỏ sự thật khách quan và siêu tự sự. Chủ nghĩa hậu hiện đại nhấn mạnh vai trò của ngôn ngữ, những quan hệ quyền lực, động cơ thúc đẩy; đặc biệt nó tấn công việc sử dụng những sự phân loại rõ ràng như nam với nữ, bình thường với đồng tính, trắng với đen, đế quốc với thực dân. Chủ nghĩa hậu hiện đại đã ảnh hưởng tới nhiều lĩnh vực văn hóa, bao gồm cả phê bình văn học, xã hội học, ngôn ngữ học, kiến trúc, nghệ thuật thị giác, và âm nhạc.

9

Design hậu hiện đại

đặc trưng

●

Bối cảnh

Các công trình kiến trúc Hậu hiện đại phải gắn với môi trường xung quanh, là một bộ phận của môi trường. Ở đây, vấn đề đã khác so với kiến trúc Hiện đại là không xem xét đến bối cảnh mà có thể đặt công trình ở bất kỳ môi trường nào, bất kỳ nước nào. ●

Ẩn dụ

Hình thức của công trình phải nói lên nhiều ý nghĩa, có nhiều chi tiết kiến trúc mang tính tượng trưng. ●

Trang trí

Tính chất trang trí của các chi tiết kiến trúc được khôi phục lại, trái ngược lại với những gì mà kiến trúc Hiện đại cho là "trọng tội".

Design hậu hiện đại

xu hướng kiến trúc

Xu hướng "Lịch sử" Xu hướng quay về với cổ điển được ưa chuộng ở kiến trúc Hậu hiện đại. Thiết kế công trình loại này sao cho tạo được cảm tưởng đây là một công trình cổ điển được thiết kế theo quan điểm thẩm mỹ của phong cách quốc tế. Hai khái niệm chủ đạo của kiến trúc Hậu hiện đại nhằm chế ngự được công chúng là xác định được tinh thần tưởng nhớ đến lịch sử (quá khứ) và xác định hình ảnh hiện tại của thành phố.

Tòa nhà M2 nằm ở thành phố Tokyo, Nhật Bản, được xây dựng hồi năm 1991, thiết kế bởi kiến trúc sư Kengo Kuma.

Design hậu hiện đại

xu hướng kiến trúc

Xu hướng "Hồi sinh nghiêm ngặt" Ở xu hướng này có hai cách sau: ● ● ●

Sao chép nguyên xi các chi tiết kiến trúc cổ.

Kết hợp lại các chi tiết kiến trúc của một số công trình cổ.

Ví dụ cho xu hướng này là đền thờ ở Trung Đông do Quynlan Terry thiết kế vào năm 1975 với ngữ pháp cổ La Mã nhưng lại có các chòi tháp kiểu thực dân Anh ở Ấn Độ. Năm 1974, kiến trúc sư người Nhật Bản Mozuna Monta thiết kế ngôi nhà Okawa House với mặt ngoài là phong cách lâu đài Farnèse, ở bên trong thì phong cách nhà thờ Pazzi. Monta đã dùng phong cách nhại lại cổ điển để sáng tạo những tác phẩm nghiêm túc.

Brentwood Cathedral

Okawa House

Design hậu hiện đại

xu hướng kiến trúc

Xu hướng "Tân bản xứ" Xu hướng này phát triển trong thập niên 1970, nó là một sự lai tạo của kiến trúc Hiện đại và công trình bằng gạch ở thế kỷ 19. Nó bao gồm các yếu tố: ● ● ● ●

Mái dốc, Có chi tiết nào đó vuông vức, Các khối phân chia rất ngoạn mục và bằng gạch.

Công trình tiêu biểu cho xu hướng này là Trung tâm Hillingdon Civic, xây trong khoảng 1974-1977.

Trung tâm Hillingdon Civic

Design hậu hiện đại

xu hướng kiến trúc

Xu hướng "thích hợp" ●

●

Xu hướng thích hợp dựa trên sơ đồ nhị nguyên về tính dễ hiểu và dễ đọc của đô thị.

Một công trình điển hình cho xu hướng này là quần thể công trình nhà ở Byker Wall do kiến trúc sư Pháp Ralf Erskine làm năm 1974.

Quần thể công trình nhà ở Byker Wall

Design hậu hiện đại

xu hướng kiến trúc

Xu hướng "ẩn dụ và trừu tượng" Kiến trúc La Mã có xu hướng thể hiện lòng tin vào bộ máy của Hoàng đế, kiến trúc Phục Hưng thì biểu thị tính siêu hình nghiêm ngặt. Còn ở kiến trúc Hậu hiện đại, tính ẩn dụ xuất phát từ truyền thống hữu cơ có liên quan đến hình ảnh con người, động vật và thực vật. Sự đối xứng hình mặt người, cảm giác vận động từ trong ra ngoài, từ trên xuống dưới v.v... Ngôi nhà Daisy House xây dựng trong thời gian 1975-1978 ở bang Indiana, do kiến trúc sư người Mỹ Stanley Tigerman thiết kế, có mặt bằng và mặt đứng tương tự như hình ảnh một số bộ phận thân thể phụ nữ và nam giới. Kiến trúc sư người Nhật Bản Yamashita Kazumasa cũng đã thiết kế một ngôi nhà kiểu mặt người, công trình được làm năm 1974 ở Kyoto.

Quần thể công trình nhà ở Byker Wall

Design hậu hiện đại

xu hướng kiến trúc

Xu hướng "Không gian Hậu hiện đại" Xu hướng thiết kế này tạo ra một không gian vô hạn, không rõ ràng, nhập nhằng với nhau... Cửa hiệu đồ trang sức Schullin ở thủ đô Wien của Áo thuộc xu hướng này. Công trình này do kiến trúc sư Hans Hollein làm năm 1975.

Design hậu hiện đại

xu hướng kiến trúc

Xu hướng "chiết trung triệt để"

Chủ nghĩa chiết trung ở thế kỷ 19 là sự trốn tránh cái khó khi phải lựa chọn, đó là tính cơ hội và vị kỷ, đi tìm những thứ dễ dàng. Còn ở kiến trúc Hậu hiện đại, chủ nghĩa chiết trung mạnh mẽ và đa dạng một cách triệt để hơn. Điển hình như một “loại” kiến trúc với mặt ngoài thể hiện nét đẹp cổ điển, lấy những chi tiết đặc trưng của thế kỷ trước ở Âu châu, Địa Trung Hải, Anh… nhưng bên trong được thiết kế tiện nghi, sang trọng phù hợp với nếp sống hiện đại. Ta gọi đó là chủ nghĩa tân chiết trung (neo-eclecticism) và kiến trúc tân chiết trung còn được ví như một loại kiến trúc hậu hiện đại lơi lỏng, một thứ chủ nghĩa kinh điển mới trong nghệ thuật và kiến trúc.

Bảo tàng Allen Art, Oberlin

Design hậu hiện đại

(Robert Venturi - mở rộng từ năm 1973 đến năm 1976) ●

đặt phần bổ sung một cách bất đối xứng với tòa nhà hiện có

●

Đặc biệt chú ý đến việc làm cho sự bổ sung hài hòa với gian hàng Phục hưng đối xứng của Gilbert

●

kết hợp cẩn thận của các vật liệu - gạch màu bóng, đá sa thạch đỏ và đá granit hồng, được sử dụng để tạo ra một mô hình và tỷ lệ tương phản với tòa nhà ban đầu

Bonnefanten museum

Design hậu hiện đại

( Aldo Rossi - 1993) ●

cơ bản là ba bên, bao gồm một tòa nhà chính, một thân hình trụ có mái vòm và một vành đai

●

Cánh tay trung tâm tiếp giáp với tháp hình vòm, điểm nổi bật nhất của mặt tiền bên sông của bảo tàng.

Tòa nhà chính được xây dựng từ các vật liệu truyền thống - cụ thể là gạch, đá và gỗ

●

Ông đặc biệt chọn tham khảo tác phẩm của Alessandro Antonelli, người có mái vòm cổ điển mảnh mai trên Vương cung thánh đường San Gaudenzio có thể là nguồn cảm hứng cho đối tác có kích thước tương tự trên đỉnh bảo tàng

El Gouna Hotel Resort

Design hậu hiện đại

( Michael Seagraves - 2007) ●

Steigenberger Golf Resort sang trọng thể hiện sự pha trộn giữa kiến trúc hiện đại đồng thời tôn trọng truyền thống khu vực, cả phong cách kiến trúc và công nghệ.

●

Nội thất đặc biệt của spa có bồn tắm kiểu Thổ Nhĩ Kỳ, hồ bơi lát gạch khảm, trong một loạt không gian hình vòm được chiếu sáng từ trên cao qua các cửa sổ bằng gỗ.

Nhà hàng và quầy bar nằm trong một tòa nhà hình kim tự tháp liền kề với tầm nhìn đầy cảm hứng ra sân gôn và Biển Đỏ.

Museum of Contemporary Art Technical Information

Design hậu hiện đại

( Arata Isozaki - 1986)

Các cơ quan hành chính được bố trí ở mức đường Thượng Grand dưới một mái nhà hình thùng. Isozaki đã chọn các hình thức và hình dạng cho tòa nhà theo phong cách truyền thống, nhưng chủ yếu là trừu tượng.

Truyền thống Á Đông được đề cập đến với lối chơi giữa không gian chủ động và bị động (tòa nhà và sân). Khi mới khai trương, các nhà phê bình đã chê bai bức tường trống không có cửa sổ của tòa nhà dọc theo vỉa hè Phố Grand, nhưng Isozaki đã cố tình thiết kế tòa nhà hướng vào phía trong để hướng tới sự phát triển của California Plaza.

sức sống và ảnh hưởng Ngày nay, 30 năm sau đỉnh cao của phong trào, có thể bỏ qua những cuộc tranh luận cuồng nhiệt về các cấu trúc Hậu hiện đại như Piazza d'Italia của Charles Moore (1978), Tòa nhà Portland của Michael Graves (1982) và Tòa nhà AT&T của Philip Johnson ở New York (1984). Các trích dẫn lịch sử của kiến trúc này - nhà hàng Baroque với nước sốt đỏ, Art Deco lộng lẫy, nền tảng bị hỏng khét tiếng đó - chắc chắn là nhằm khiêu khích.

22

sức sống và ảnh hưởng Chúng biểu thị một cuộc nổi dậy chống lại cơ sở kiến trúc Hiện đại, mà vào những năm 1970 đã trở nên hoàn toàn bị vôi hóa. Nhưng chúng cũng phải hài hước, ấm áp và hấp dẫn. Thay cho kính và bê tông không ảnh hưởng, những người theo chủ nghĩa Hậu hiện đại đã đề xuất một cái gì đó đa dạng và cá nhân như chính con người.

Tòa nhà Portland gây tranh cãi của Michael Graves, 1982 23

Đến thời điểm này, sự ràng buộc với chủ nghĩa tư bản ẩn nấp trong lề của công việc của Venturi và Scott Brown đã được ký kết, đóng dấu và chuyển giao. Những ví dụ quan trọng nhất về kiến trúc Hậu hiện đại sau này ở Bắc Mỹ - Tòa nhà PPG của Philip Johnson ở Pittsburgh (1984), Trung tâm Horton của Jon Jerde ở San Diego (1985), Trung tâm hành chính Mississauga ở Canada (1987), hay Michael Graves 'Swan and Dolphin Khách sạn cho Disney (1990), tất cả đều là dự án của các nhà phát triển với số tiền khổng lồ đằng sau họ. Những gì bắt đầu như một lời cầu xin cho sự phức tạp và mâu thuẫn đã trở thành một vấn đề khá đơn giản, trong đó quyền lực tự khoác lên mình bộ trang phục ngoạn mục một cách khó hiểu.

Câu chuyện tiếp tục từ đó, trên cơ sở toàn cầu (Dubai, được xây dựng phần lớn từ năm 2003, có thể là nơi Hậu hiện đại nhất từng được hình thành). Nhưng cũng như nhiều phong trào khác, điều tốt nhất trong Chủ nghĩa Hậu hiện đại đã xảy ra sớm - khi một chút đèn neon hoặc cột Cổ điển vẫn có thể được coi là cử chỉ của lính cứu hỏa, và khi chủ nghĩa ngữ cảnh trong kiến trúc là tiền đề gây tranh cãi.

Ngày nay, các kiến trúc sư có thể tự do vay mượn từ bất cứ nơi nào họ thích, và rất ít người đủ can đảm để đề xuất một tòa nhà mới mà không cần tuân theo các điều kiện địa phương. Trạng thái hạnh phúc đó phần lớn là nhờ Chủ nghĩa Hậu hiện đại, những phức tạp và mâu thuẫn của nó.

(Theo Dezeen)

24

ảnh hưởng ở Việt Nam Ở Việt Nam, những ưu thế của kiến trúc Hậu Hiện đại vẫn được phát huy ở những đô thị hình thành từ thời Pháp thuộc, nơi mà các các công trình Tân Cổ điển vẫn còn hiện hữu và đang trở thành những di sản kiến trúc mang màu sắc đặc trưng như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh và nhiều đô thị khác. Những công trình Hậu hiện đại thường được xây dựng ở những khu phố Pháp ở các đô thị này và khi mà những yếu tố Cổ điển được sử dụng như một định đề sáng tạo của kiến trúc Hậu Hiện đại thì các tác phẩm theo xu hướng này thật dễ dàng hòa nhập với môi trường xung quanh một cách không khiên cưỡng mà khách sạn Hilton Opera là một ví dụ

25

ảnh hưởng ở Việt Nam XU HƯỚNG NHẠI CỔ Nói đến các xu hướng sáng tác nổi bật như tiêu đề bài báo đưa ra thường làm ta nghĩ đến những xu hướng tích cực, nhưng điều đáng buồn là bài báo này phải nói tới một xu hướng sáng tác có tác động rất tiêu cực đến nền kiến trúc nước nhà: xu hướng nhại cổ mà chủ yếu là nhại kiến trúc thời Pháp thuộc.

Xu hướng nhại Tân cổ điển thường được áp dụng ở việc thiết kế trụ sở các cơ quan công quyền và một số biệt thự của các “đại gia” mới nổi với hình thức đăng đối giả tạo chẳng ăn nhập gì với công năng cùng bộ mái Mansard và những hàng cột chẳng ra thức La Mã hay Hy Lạp… Thiết kế kiểu này tạo ra những tòa nhà bệ vệ, trưởng giả, xa rời quần chúng và không ăn nhập chút nào với cảnh quan thiên nhiên Việt

26

Xin chân thành cảm ơn sự theo dõi của cô và các bạn!