‘Er is toekomst Vanaf enorme luchthavens in de Golfstaten gaan de nieuwe generatie vliegtuigen van maatschappen als Emirates in recordtijd vracht de wereld over vervoeren. Zijn megahubs als Dubai een bedreiging voor Schiphol en de Nederlandse logistieke sector? “Nee”, zegt Erik Goedhart, de Senior Vice President Global Head of Aerospace and Industrials van vervoerder Kuehne + Nagel. tekst: Jaap Stalenburg \ beeld: Gerlinde Schrijver
H
et zijn turbulente tijden in de luchtvaart. Vanuit landen als Dubai en Qatar voltrekt zich een revolutie die grote gevolgen kan hebben voor het vrachtvervoer door de lucht. Vanuit megahubs in de woestijn vliegen nieuwe generatie langeafstands-vliegtuigen de wereld over en verre bestemmingen als Australië en Nieuw Zeeland zijn via Dubai binnen 24 uur bereikt. Alleen al vanuit Nederland vliegt Emirates vijftien keer per week met cargo de wereld over en Hong Kong is met Schiphol de grootste
22 \ TVM ACTUEEL 202
bestemming van de snel groeiende maatschappij uit Dubai. Erik Goedhart kijkt vanuit zijn kantoor pal achter de start- en landingsbanen van
gebouwd in het gebied Dubai World Central. Denieuwe lucht haven Al Maktoum Inter national moet uitgroeien tot een van de grootste luchthavens ter wereld en is nu al de basis voor alle vrachtvliegtuigen in Dubai. Daaromheen wordt nu al volop gebouwd door grotere en kleinere logistieke spelers in de markt. Het gaat hier om een project van 32 miljard euro. Al Maktoum gaat een knooppunt worden tussen Europa, Amerika, Azië en Afrika.”
‘Vergeleken met andere Europese Luchthavens doet Schiphol het niet slecht’ Schiphol positief vooruit op de gevolgen van de snel veranderende wereld van de luchtvracht. Erik Goedhart: “In Dubai gaat het heel hard met de groei. Naast het huidige internationale vliegveld wordt er een hele nieuwe infrastructuur
Centrale hub Bij Kuehne + Nagel is Dubai inmiddels
voor Schiphol’
ook de belangrijkste regionale hub om vanuit daar het gehele Midden-Oosten en Afrlika logistiek te ondersteunen. De economische groei in deze regio zal de komende jaren fors toenemen en dus ook de vraag naar capaciteit bij de grote airliners. Erik Goedhart: “Wij zetten Dubai in als centrale hub ook voor de cargo in de regio Afrika en het Midden-Oosten. De komende jaren is daar een forse groei voorzien. Voorcargo van en naar Afrika bieden de luchtvaarmaatschappijen uit het Midden-Oosten een hogere frequentie van vluchten. Dat is sneller en efficiënter. Ook van en naar de belangrijke Aziatische productiecentra in China en Singapore kunnen
we in Dubai met goede logistieke concepten de markt bedienen.”
Rol van Schiphol En natuurlijk blijft de belangrijkste vraag wat dit voor Schiphol gaat betekenen. Op het oog lijkt de cargo-revolutie in het Midden een rechtstreekse bedreiging, maar de cijfers spreken een andere taal. Er is nog steeds een (minimale) groei en vergeleken met andere grote Europese luchthavens doet Schiphol het niet eens slecht als het gaat om luchtvracht. Grote concurrent Frankfurt liep in het eerste kwartaal van 2016 tegen een verlies aan van 1,8% en Londen Heathrow had een nipte plus: 0,4%. Erik Goedhart is niet
somber over de toekomst van Schiphol: “Natuurlijk zijn vervoersstromen door de lucht aan het veranderen. Er zijn en komen megahubs in het Midden-Oosten, maar de rol van Schiphol zal altijd belangrijk blijven. Dat is ook te zien aan het aantal vrachtvliegtuigen dat Schiphol aandoet. Er is geen reden voor pessimisme.”
Wegvervoer Nederlandse wegvervoerders die afhankelijk zijn van de cargo-bewegingen op Schiphol kunnen profiteren van de veranderende wereld van de luchtvracht. Viktor Markaj (Director Sales & Marketing bij Kuehne + Nagel ►
TVM ACTUEEL 202 \ 23
‘De luchtvracht is tussen 1990 en 2015 gemiddeld met 13,5% per jaar gegroeid, 7,9% meer dan de gemiddelde wereldwijde groei’
24 \ TVM ACTUEEL 202
een samenwerking tussen de airport van Dubai en Schiphol moeten ontstaan. Juist vanwege de sterke positie van de nationale luchthaven. Schiphol heeft, menen deze onderzoekers, duidelijk voordelen ten opzichte van directe concurrenten N.V.): “Wat zoals Dubai. Vooral als het gaat om het blijft is het ver‘one terminal’-concept, de ‘airport voer over de weg of de rails tussen de city’-formule en het faciliteren van een Europese vliegvelden en naar de eindsnelle overstap. Het succesvol aantrekklanten. Door de toename van de ken van transitvervoer op Schiphol kan cargo-stromen vanaf de megahubs als worden verklaard door de centrale ligDubai naar vliegvelden als Schiphol ging van de luchthaven in continentale zal er ook meer vervoer over de weg en intercontinentale vervoersstromen, ontstaan.” de hoge kwaliteit van faciliteiten en De luchtvracht is tussen 1990 en services en de aanwezigheid van KLM 2015 gemiddeld met 13,5% per jaar als ‘home carrier’. Daarnaast biedt de gegroeid, 7,9% meer dan de gemidLogistieke Westas, waarbij luchthaven delde wereldwijde groei. Schiphol wordt verbonden met het logistieke bedrijfsleven richting de Samenwerking Haven van Amsterdam, nieuwe kansen Volgens de onderzoekers Abdel El om de internationale positie van Makhloufi en Sander Onstein zou er Schiphol te versterken. Samenwerking met Dubai biedt, opnieuw volgens de Nederlandse Passagiers (totaal) onderzoekers, nieuwe groeimogelijkheden 7 66.431.533 Dubai (DXB) voor Schiphol. Met Amsterdam (AMS) 14 52.569.200 name op de combinatie van het versterken van Vrachtvervoer (in ton) de internationale trans5 2.435.556 Dubai (DXB) fermarkt en intercontiAmsterdam (AMS) 16 1.565.961 nentale verbindingen Havens: Rotterdam vs. Jebel-Ali naar Zuidoost-AziatiVolumes (Miljoen TEU) sche landen, het Mid9 13,64 Jebel-Ali Dubai den-Oosten en Afrika Rotterdam Haven 11 11,62 (MENASA). In een strategisch samen- ►
Kuehne + Nagel in cijfers Luchtvracht – Top 2 in de wereld Wegvervoer – Top 3 in Europa Zeevervoer – Grootste in de wereld 1200 locaties in meer dan 100 landen 67.000 medewerkers
26 \ TVM ACTUEEL 202
‘Er gaan nieuwe vervoersconcepten ontstaan waarvan de haven van Rotterdam en Schiphol alleen maar kunnen profiteren'
werkingsverband kan Dubai worden gezien als aanvullende hub, die een belangrijke bijdrage kan leveren aan de uitbreiding van het netwerk van Schiphol. Dit impliceert wel dat Schiphol Emirates Airlines moet betrekken om toegang te krijgen tot de groeimarkten in de MENASA regio, de geografische coalitie van het Midden-Oosten, Noord-Afrika en Zuid-Azië, één van de economisch sterkst groeiende regio’s ter wereld. Het gebied kenmerkt zich door economische groei die in de dubbele
cijfers loopt en een groeiende midden klasse die meer gaat consumeren.
Geen bedreiging Erik Goedhart, de Kuehne + Nagel topman, ziet de enorme megahubs als Dubai niet als een bedreiging. Meer als een nieuwe kans om de grote vervoersstromen efficiënt de wereld over te krijgen. “Ik ben zelf bij K + N commercieel verantwoordelijk geweest voor de regio Afrika en Midden-Oosten en woonde toen in Dubai. De enorme groei van de luchthaven en de
containerhaven was van nabij zichtbaar. Zeker ook met de grootste containerhaven ter wereld in de buurt van de nieuwe luchthaven is het voor de vervoerders een interessante uitdaging de komende decennia om via Dubai de vervoersstromen vanuit snel groeiende landen in Afrika en Azië efficiënt door te voeren naar Europa en Azië. Daar gaan nieuwe vervoersconcepten ontstaan waarvan de haven van Rotterdam en Schiphol alleen maar kunnen profiteren en indirect dus ook de vervoerders in Nederland.” ◄ TVM ACTUEEL 202 \ 27