Οικονομική Πολιτική Die Linke

Οηθνλνκηθή πνιηηηθή Michael Schlecht, κέινο ηεο Γεξκαληθήο Οκνζπνλδηαθήο Βνπιήο, επηθεθαιήο νηθνλνκνιόγνο Κνηλνβνπιεπηηθήο Οκάδαο www.michael-schlecht-mdb.de 6 Ινπλίνπ 2011

Τν ληάκπηλγθ ησλ κηζζώλ ζέηεη ζε θίλδπλν ηελ Δπξώπε «Θα αλαιάβνπκε ηψξα θαη ηελ επζχλε γηα νιφθιεξεο ρψξεο; Γελ θηάλεη ε αθαίκαμε πνπ πεξάζακε γηα ηε ζσηεξία ησλ ηξαπεδψλ;» Πνιινί είλαη εθείλνη πνπ δελ δείρλνπλ κεγάιε θαηαλφεζε γηα ηελ ρνξήγεζε βνήζεηαο πξνο ηελ Διιάδα, ηελ Ιξιαλδία θαη ηελ Πνξηνγαιία. «Πφζνπο πξέπεη αθφκα λα ζψζνπκε;» αλαξσηηέηαη θαη ε εθεκεξίδα „Die Bild“

θάλνληαο ηνλ ππνινγηζκφ γηα ην πφζν θνζηίδνπλ φια απηά. Η Γεξκαλία εγγπάηαη ήδε ζήκεξα ζρεδφλ 200 δηο επξψ, ελψ απφ ην 2013 πξφθεηηαη λα θαηαβάιεη 22 δηο επξψ θαη ζε κεηξεηά γηα ην παθέην δηάζσζεο πνπ απφ θεη θαη πέξα ζα κεηνλνκαζηεί Δπξσπατθφο Μεραληζκφο ΢ηαζεξφηεηαο. Απηή είλαη ε πνξεία πξνο κηα έλσζε εκβαζκάησλ. ΢ηε Φηλιαλδία, νη

2

αθξνδεμηνί ιατθηζηέο ππεξεμαπιαζίαζαλ ηηο έδξεο ηνπο κε ην ζιφγθαλ «δελ ζα πιεξψζνπκε ηα ιάζε ησλ άιισλ». Καη ζηε Γαιιία, ε αξρεγφο ηνπ θφκκαηνο Front National Marine Le Pen πξνεηνηκάδεη ηελ πξνεθινγηθή ηεο εθζηξαηεία γηα ηηο πξνεδξηθέο εθινγέο ηνπ 2012 κε αθφκε πην επηζεηηθά ζπλζήκαηα. ΢ηηο δεκνζθνπήζεηο παξνπζηάδεηαη ήδε απφ ηψξα σο ε ληθήηξηα ηνπ πξψηνπ γχξνπ. Αιιά θαη ζε πνιιέο άιιεο ρψξεο αθξνδεμηνί ιατθηζηέο ρξεζηκνπνηνχλ ηελ θξίζε ρξένπο ζηελ Δπξψπε γηα ηελ ζπλζεκαηνινγία ηνπο. Καη ζηε Γεξκαλία ζα κπνξνχζε λα ππάξμεη κηα λέα αθξνδεμηά, ιατθίζηηθε δχλακε ,αλ θαη, εθπξφζσπνη απηήο ηεο ζρνιήο βξίζθνληαη ήδε ζην θνηλνβνχιην θαη κάιηζηα ζηνπο θφιπνπο ηεο Υξηζηηαλνδεκνθξαηηθήο Έλσζεο θαη ηνπ θφκκαηνο ησλ θηιειεπζέξσλ . Απφ απηνχο πξνβάιιεηαη θαη ε κεγαιχηεξε αληίζηαζε ζηελ πεξαηηέξσ βνήζεηα γηα ηελ Διιάδα. ΢ε πεξίπησζε, δε, πνπ ζα δνζεί, ζα πξέπεη λα ζπλδπάδεηαη κε νπζηαζηηθέο παξεκβάζεηο ζηελ ειιεληθή θπξηαξρία. Ο ρξηζηηαλνδεκνθξάηεο πνιηηηθφο Michelbach δεηεί ηελ ίδξπζε ελφο “Πξαθηνξείνπ”, ην νπνίν ζα έρεη ηελ νπζηαζηηθή ζηήξημε ηνπ ΓΝΣ θαη

ηεο ΔΔ θαη ζα ελεξγεί δηεηζδχνληαο βαζηά ζηηο εζσηεξηθέο ππνζέζεηο ηεο Διιάδαο. «Η θπβέξλεζε ηεο Αζήλαο ζα νθείιεη λα εθρσξήζεη φιεο ηηο θξαηηθέο επηρεηξήζεηο θαη ζπκκεηνρέο ζε απηφ ην πξαθηνξείν, ην νπνίν θαη ζα δηεθπεξαηψλεη ηηο πσιήζεηο». Αλαπφθεπθηα μππλνχλ κλήκεο αλαθνξηθά κε ηελ „Treuhand“,πνπ είρε αλαιάβεη ηελ νξγάλσζε ηεο δηεθπεξαίσζεο θαη ηεο ιεειαζίαο ηεο Αλαηνιηθήο Γεξκαλίαο. Κάηη αληίζηνηρν ζα νδεγνχζε ζηελ έληνλε αληίζηαζε ηνπ ειιεληθνχ ιανχ Τπφ απηή ηελ έλλνηα, ππάξρεη ειπίδα φηη ζα απνθξνπζηνχλ ηέηνηνπ είδνπο εθηεηακέλεο παξεκβάζεηο. Οη ζθιεξνππξεληθνί ηνπ γεξκαληθνχ θπβεξλεηηθνχ ζπλαζπηζκνχ απεηινχλ, ελ ηνχηνηο, φηη δελ ζα ζηεξίμνπλ ζην θνηλνβνχιην νπνηαδήπνηε πεξαηηέξσ βνήζεηα, είηε απηή αθνξά ηελ Διιάδα, είηε έρεη ηε κνξθή ηνπ λένπ κεραληζκνχ δηάζσζεο ESM – βιέπε πην θάησ. Άγλσζην παξακέλεη, αλ ζα ππάξμεη πιεηνςεθία ηψξα γηα ηελ Διιάδα, ή ην θζηλφπσξν γηα ηνλ Δπξσπατθφ Μεραληζκφ ΢ηαζεξφηεηαο. Τπφ απηά ηα δεδνκέλα, ε θξίζε απεηιεί λα νμπλζεί. Η ζηξαηεγηθή ηεο Γεξκαλίδαο

3

θαγθειαξίνπ γηα ηελ επίιπζε ηεο θξίζεο ηνπ επξψ απέηπρε, παξ’ φιν φηη εθείλε επαλεηιεκκέλα έρεη ππνγξακκίζεη, φηη ε Γεξκαλία είλαη ν θχξηνο νθειεκέλνο ηνπ επξψ θαη φηη ζα πξέπεη λα γίλνπλ ηα πάληα γηα ηελ πξνάζπηζε ηνπ θαη ηελ πξνάζπηζε ηεο επξσπατθήο νινθιήξσζεο. Πξάγκαηη, νη θίλδπλνη θπξίσο γηα ηελ γεξκαληθή εμαγσγηθή βηνκεραλία είλαη ηεξάζηηνη. ΢ε πεξίπησζε θαηά ηελ νπνία κεηά ηελ επαπεηινχκελε θαηάξξεπζε ηεο δψλεο ηνπ επξψ ζα ππήξρε επαλαθνξά ηνπ εζληθνχ λνκίζκαηνο, απηφ ζα είρε άκεζε αλαηίκεζε θαηά 30 έσο 40 ηηο εθαηφ. Έλα ηξίην πεξίπνπ ησλ σξψλ εξγαζίαο πξαγκαηνπνηνχληαη ζηελ εμαγσγηθή βηνκεραλία. Πάλσ απφ δέθα εθαηνκκχξηα ζέζεηο εξγαζίαο ζπλδένληαη, σο εθ ηνχηνπ, κε ηελ εμαγσγηθή νηθνλνκία. ΢ε πεξίπησζε αλαηίκεζεο, εθαηνκκχξηα ζέζεσλ εξγαζίαο ζα θηλδχλεπαλ.

Βαζηθή αηηία ηεο θξίζεο: Αληζνξξνπίεο ηνπ εμσηεξηθνύ εκπνξηθνύ ηζνδπγίνπ Οη γεξκαληθέο επηρεηξήζεηο ήηαλ αλέθαζελ πξνζαλαηνιηζκέλεο πξνο ηηο εμαγσγέο. Σα ηειεπηαία 20 ρξφληα νη εμαγσγέο απμήζεθαλ εληππσζηαθά. Δάλ ζηηο αξρέο ηεο δεθαεηίαο ηνπ '90 ην πνζνζηφ ήηαλ

θάηη πάλσ απφ 20% πξνο ην Αθαζάξηζην Δγρψξην Πξντφλ, ην πνζνζηφ απηφ δηπιαζηάζηεθε κέρξη ζήκεξα, θηάλνληαο ην 2010 ηα 46%. Απηή ε επηζεηηθή εμαγσγηθή αλάπηπμε επλνήζεθε απφ πξντφληα πςεινχ βαζκνχ θαηλνηνκίαο. Δδψ έξρεηαη λα πξνζηεζεί θαη ε επλντθή εμέιημε ηνπ θφζηνπο εξγαζίαο. Απηφ δελ αθνξνχζε φζν ηελ αλάπηπμε ζηνπο ηνκείο ηεο νηθνλνκίαο κε πςειφ κεξίδην εμαγσγψλ, θπξίσο ηελ βηνκεραλία. „Δλψ απφ ηελ αξρή ηεο Ννκηζκαηηθήο Έλσζεο ην 1999 νη Γεξκαλνί εξγαδφκελνη φθεηιαλ λα ζπκκνξθσζνχλ κε ηηο ηζρλέο απμήζεηο κηζζψλ χςνπο 12%, νη ζπλάδειθνί ηνπο ζην Λνπμεκβνχξγν έβιεπαλ κε ραξά ηα ρξήκαηά ηνπο λα απμάλνληαη θαηά 41%. Αλ ζπλππνινγίζνπκε θαη ηνλ πιεζσξηζκφ, ηφηε ην πξαγκαηηθφ εηζφδεκα ησλ Γεξκαλψλ εξγαδνκέλσλ έρεη κεησζεί”. Ωο ππεχζπλεο γηα ηελ θαηάζηαζε απηή αλαθέξνληαη, κεηαμχ άιισλ, νη κεηαξξπζκίζεηο Hartz, νη νπνίεο “έζπξσμαλ νιφθιεξα ηκήκαηα ηνπ πιεζπζκνχ ζηνλ ρψξν ησλ ρακειφκηζζσλ”.

Jean-Claude Juncker, επηθεθαιήο ηνπ Eurogroup, Δθεκεξίδα Luxemburger Wort, 11 Απγνχζηνπ 2010

4

Μάιηζηα εδψ – θαη πξσηίζησο ζηνλ ρψξν νξγάλσζεο ηνπ ζπλδηθάηνπ ηνπ κεηάιινπ IG Metall – ηα πεξηζψξηα θαηαλνκήο εμαληιήζεθαλ ζρεηηθά ηθαλνπνηεηηθά. Μεηξηνπαζέο ή αθφκα θαη κεηνχκελν θφζηνο εξγαζίαο ζεκεηψλεηαη θπξίσο ζηνλ ηνκέα ησλ ππεξεζηψλ. Καληίλεο, αζθάιεηα εξγνζηαζίσλ θαη πιεζψξα άιισλ ηνκέσλ πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ βηνκεραλία, αλαηίζεληαη ζε κεγάιν βαζκφ ζε ηξίηνπο. Πξφθεηηαη γηα ην γλσζηφ outsourcing. Απφ απηφ επσθειήζεθαλ θαη επηρεηξεκαηίεο απφ ηνλ ρψξν ηεο βηνκεραλίαο.

΢χκθσλα κε ηε Γηεζλή Οξγάλσζε Δξγαζίαο (ILO) κε έδξα ηε Γελεχε, νη απαζρνινχκελνη ζηελ Γεξκαλία έρνπλ δηαλχζεη κηα ρακέλε δεθαεηία: Οη κηζζνί, απνπιεζσξηζκέλνη, κεηψζεθαλ έλαληη ηνπ 2000 θαηά 4,5%. Οη εξγαδφκελνη θεξδίδνπλ, άξα, θαηά κέζν φξν ιηγφηεξα απ' φηη πξηλ δέθα ρξφληα – παξά ηελ αχμεζε ηεο παξαγσγηθφηεηαο. Η Γεξκαλία είλαη ν νπξαγφο κεηαμχ ησλ 26 αλεπηπγκέλσλ βηνκεραληθψλ ρσξψλ. Μφλνλ ζην Ιζξαήι θαη ηελ Ιαπσλία ζεκεηψζεθαλ επίζεο απψιεηεο ησλ πξαγκαηηθψλ κηζζψλ πνπ, σζηφζν, είλαη ρακειφηεξεο απ' φηη ζηελ Γεξκαλία. ΢ηηο ππφινηπεο αλεπηπγκέλεο ρψξεο νη πξαγκαηηθνί κηζζνί απμήζεθαλ, ζηελ Ννξβεγία κάιηζηα ζεκεηψλεηαη αχμεζε απφ ην 2000 κέρξη ζήκεξα ηεο ηάμεο ηνπ 25%. Αθφκα θαη ζηελ Κίλα απμήζεθαλ νη κηζζνί θαηά δέθα πνζνζηηαίεο κνλάδεο. ΢χκθσλα κε άιιεο κεζφδνπο ππνινγηζκνχ ηεο Δπξσπατθήο Δπηηξνπήο, νη απψιεηεο κηζζψλ ζηελ Γεξκαλία ζην δηάζηεκα 2000 έσο 2010 ππνινγίδνληαη ζε -2,7% θαη άξα κηθξφηεξεο, θάηη πνπ δελ αλαηξεί, σζηφζν, ηελ γεληθή ηάζε ζηε Γεξκαλία πξνο ηνπο θηελνχο κηζζνχο. Γηα ηελ δηεζλή αληαγσληζηηθφηεηα, απνθαζηζηηθήο ζεκαζίαο είλαη πέξα απφ ηνπο

5

κηζζνχο ε αχμεζε ηεο παξαγσγηθφηεηαο. Οη νηθνλνκνιφγνη ζπλνςίδνπλ θαη ηα δχν απηά ζηνηρεία κε ηελ έλλνηα ηνπ θόζηνπο εξγαζίαο αλά κνλάδα. Απφ ην 2000 έσο ην 2010 ην θφζηνο απηφ απμήζεθε ζε κέζν φξν ησλ ρσξψλ ηεο επξσδψλεο θαηά 20 πνζνζηηαίεο κνλάδεο, ελψ ζηελ Γεξκαλία ε αχμεζε απηή δελ ήηαλ παξά κφιηο 6 κνλάδεο! Αλ θαηά ηελ ηειεπηαία δεθαεηία ηα εηζνδήκαηα είραλ απμεζεί αλάινγα κε ηελ αλάπηπμε ηεο παξαγσγηθφηεηαο θαη ησλ ηηκψλ, ηφηε ην θφζηνο εξγαζίαο αλά κνλάδα ζα ήηαλ θαηά 20% πςειφηεξν. ΢ε απηή ηελ πεξίπησζε, ην ιεγφκελν πεξηζψξην ηνπ νπδέηεξνπ θαηακεξηζκνχ ζα είρε εμαληιεζεί, θαη δελ ζα είρακε ηελ ζπλερή “απαιινηξίσζε” ησλ εξγαδφκελσλ πξνο φθεινο ησλ επηρεηξήζεσλ. Η επζχλε γηα απηή ηελ εμέιημε αλάγεηαη ζην γεξκαληθφ ληάκπηλγθ κηζζψλ πνπ θέξεη ην φλνκα: αηδέληα 2010 θαη ζπλνδεχεηαη απφ απαζρφιεζε πεξηνξηζκέλνπ ρξφλνπ, εξγαζία κέζσ εηαηξίαο πξνζσξηλήο απαζρφιεζεο, “κηθξνεξγαζίεο” ή “minijobs” θαη βνήζεκα Hartz IV. Ο θφβνο ηεο θνηλσληθήο ππνβίβαζεο πεξηφξηζε ζεκαληηθά ηηο δπλαηφηεηεο δξάζεο ησλ ζπλδηθάησλ. Όπνηνο θνβάηαη γηα ηε δνπιεηά ηνπ ή γηα ην βνήζεκα Hartz IV, ζα ζθεθηεί δπν θαη ηξεηο

θνξέο αλ ζα απαηηήζεη ηε δηαηήξεζε ησλ ζπιινγηθψλ ζπκβάζεσλ ή αλ ζα θαηεβεί ζε απεξγία γηα θαιχηεξνπο κηζζνχο. Σν ληάκπηλγθ ησλ κηζζψλ νδεγεί ηαπηφρξνλα θαη ζηελ εμαζζέλεζε ηεο ηδησηηθήο θαηαλάισζεο. Δπηπιένλ, έγηλαλ πεξηθνπέο θαη ζηελ δεκφζηα θαηαλάισζε. Καη ηα δχν καδί είραλ σο απνηέιεζκα ηελ ηδηαίηεξα ηζρλή εζσηεξηθή δήηεζε θαη, αληίζηνηρα, ηελ ειάρηζηε αχμεζε ησλ εηζαγσγψλ. Δλψ θαηά ηελ δεθαεηία ηνπ '90 νη εηζαγσγέο κπνξνχζαλ αθφκε λα ζπκβαδίζνπλ κε ηελ αχμεζε ησλ εμαγσγψλ, ηελ ηειεπηαία δεθαεηία κέλνπλ εκθαλψο πίζσ. Έηζη, κεηαμχ εμαγσγψλ θαη εηζαγσγψλ αλνίγεη κηα φιν θαη δηεπξπλφκελε ςαιίδα. Σν εκπνξηθφ πιεφλαζκα αλέξρεηαη ην 2007, ηε ρξνληά 'ξεθφξ', ζρεδφλ ζηα 200 δηο επξψ. Μεηά ηελ πηψζε, σο επαθφινπζν ηεο θξίζεο ηνπ 2009, θπκαίλεηαη ην 2010 γχξσ ζηα 150 δηο επξψ. Σν ράζκα πνπ ρξνλνινγείηαη θπξίσο απφ ην 2000 θαη κεηά είλαη ηφζν κεγάιν, ψζηε ην εκπνξηθφ πιεφλαζκα ηεο ηειεπηαίαο δεθαεηίαο λα αλέξρεηαη ζην ζχλνιφ ηνπ γχξσ ζηα 1,5 ηξηζεθαηνκκχξηα επξψ. Αλ ιάβνπκε ππφςε καο θαη ηηο ππεξεζίεο, δειαδή θπξίσο ηνλ ηνπξηζκφ, ηφηε ην πιεφλαζκα, ην ιεγφκελν εμσηεξηθφ ηζνδχγην αγαζψλ θαη ππεξεζηψλ, κεηψλεηαη. Αλάκεζα ζην 2000 θαη ην 2010 είλαη ζην ζχλνιν ηνπ

6

αθφκε ηεο ηάμεσο ηνπ ζρεδφλ 1,2 ηξηζεθαηνκκπξίσλ επξψ. Γηα ηνλ ζθνπφ ηεο ζχγθξηζεο: ζηελ δεθαεηία ηνπ '90, ην εμσηεξηθφ ηζνδχγην αγαζψλ θαη ππεξεζηψλ θπκαίλεην ζπλνιηθά κφιηο ζηα 90 δηο επξψ. Αλ ιάβνπκε ππφςε, παξάιιεια πξνο ην πιεφλαζκα αγαζψλ θαη ππεξεζηψλ – δειαδή ην εμσηεξηθφ ηζνδχγην αγαζψλ θαη ππεξεζηψλ – θαη ηηο ιεγφκελεο κεηαβηβάζεηο, γηα παξάδεηγκα ηα εκβάζκαηα γεξκαληθψλ επηρεηξήζεσλ πξνο ηηο ζπγαηξηθέο ηνπο ζην εμσηεξηθφ, ηφηε πξνθχπηεη ην ιεγφκελν πιεόλαζκα ηνπ ηζνδπγίνπ ηξερνπζώλ ζπλαιιαγώλ απφ ην 2001 έσο ην 2010 χςνπο 1,05 ηξηζεθαηνκκπξίσλ επξψ. Οη ζπλέπεηεο ησλ κνλίκσλ αληζνξξνπηώλ Όηαλ κηα ρψξα πνπιάεη ζην εμσηεξηθφ ζπλερψο πεξηζζφηεξα πξντφληα θαη ππεξεζίεο απ' φηη αγνξάδεη απφ εθεί, απηφ έρεη απηφκαηα ζαλ απνηέιεζκα ζηηο άιιεο ρψξεο ηελ φιν θαη κεγαιχηεξε ππεξρξέσζε ησλ λνηθνθπξηψλ, ησλ επηρεηξήζεσλ, ηνπ θξάηνπο θαη ησλ ηξαπεδψλ. Τα πιενλάζκαηα ηεο Γεξκαλίαο έπξεπε (...) λα επελδπζνχλ ζην εμσηεξηθφ. Τν κεγαιχηεξν ηκήκα δελ επελδχζεθε ζε πεξηνπζηαθά ζηνηρεία (άκεζεο επελδχζεηο), αιιά ζε ηίηινπο ηνπ εμσηεξηθνχ: Μεηαμχ ηνπ 2004 θαη ηνπ 2009 νη εηήζηεο εηζξνέο θαζαξψλ ρξεκαηνπηζησηηθψλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ ζην εμσηεξηθφ ζπζζσξεχηεθαλ ζηα 982 δηο επξψ. (…) Η θαζαξή ρξεκαηνπηζησηηθή πεξηνπζία ζηα ηέιε ηνπ 2009, σζηφζν, ήηαλ κφιηο 527 δηο επξψ πάλσ απφ ηελ αμία ηνπ 2003. Πσο εμεγείηαη απηή ε ζπξξίθλσζε; Τα θχξηα αίηηα ηνπ εμαλεκηζκνχ 455 δηο επξψ πξέπεη λα αλαδεηεζνχλ ζηελ αγνξά ηνμηθψλ νκνιφγσλ απφ ηηο ηξάπεδεο, θαζψο θαη ζε απψιεηεο ιφγσ ππνηίκεζεο ηνπ δνιαξίνπ θαη πηψζεο ηεο αμίαο ησλ κεηνρψλ.

Stephan Schulmeister, άξζξν: Deutschland verbrennt sein Vermögen im Ausland, ζηελ εθεκεξίδα Handelsblatt, 27 Ννεκβξίνπ 2010 Σν θαζαξφ εμσηεξηθφ ρξένο πξνθχπηεη φηαλ φινη νη ηνκείο – ην θξάηνο, νη επηρεηξήζεηο θαη ηα λνηθνθπξηά – έρνπλ πεξηζζφηεξα ρξέε απφ απαηηήζεηο έλαληη ηνπ εμσηεξηθνχ. Σν θαζαξφ εμσηεξηθφ ρξένο ηεο Πνξηνγαιίαο, γηα παξάδεηγκα, ήηαλ ηέιε ηνπ 2010 ζρεδφλ 100% ηνπ Αθαζάξηζηνπ Δγρψξηνπ Πξντφληνο, ζηελ Διιάδα ήηαλ πάλσ απφ 90%. Αληηζέησο, ε Γεξκαλία είλαη θαζαξφο πηζησηήο. Σν θξάηνο, νη επηρεηξήζεηο θαη νη

ηδηψηεο έρνπλ θαζαξέο απαηηήζεηο έλαληη ηνπ εμσηεξηθνχ χςνπο κεγαιχηεξνπ ηνπ 20% ηνπ Αθαζάξηζηνπ Δγρψξηνπ Πξντφληνο. Έλα κέξνο ησλ απαηηήζεσλ απηψλ έρεη ήδε εμαλεκηζηεί κε ηελ θξίζε ησλ ηειεπηαίσλ εηψλ. Γεξκαληθέο ηξάπεδεο αιιά θαη γεξκαληθέο επηρεηξήζεηο, απινχζηαηα, επηδφζεθαλ ζηνλ ηδφγν κε κέξνο ηεο ξεπζηφηεηαο πνπ είρε εηζξεχζεη απφ ηα πιενλάζκαηα ησλ εμαγσγψλ. Αγφξαζαλ ζην εμσηεξηθφ ξηςνθίλδπλα ραξηηά πνπ ηειηθά απνδείρηεθαλ ζθνππίδηα. Έηζη, φιε απηή ε κεγαιεηψδεο γεξκαληθή αληαγσληζηηθφηεηα, ηδσκέλε απφ ηε ζθνπηά ηεο εζληθήο νηθνλνκίαο, ηειηθά δελ απέδσζε. Έλα κέξνο ηνπιάρηζηνλ ησλ θεξδψλ εμαλεκίζηεθε. Σξάπεδεο θαη επηρεηξεκαηίεο παξακέλνπλ επί ρξφληα αιψβεηνη, θαιψληαο ηνλ θνξνινγνχκελν λα πιεξψλεη ηηο ηδνγαδφξηθεο απηέο ζπλαιιαγέο ηνπο. Οη εξγαδφκελνη, κέζα απφ πςειφηεξνπο θφξνπο θαη ιηγφηεξεο παξνρέο απφ πιεπξάο ηνπ θξάηνπο, θαηαιήγνπλ λα πιεξψλνπλ θαη γη' απηά. Αθξηβψο επεηδή αλέρηεθαλ ή δελ εκπφδηζαλ ην ληάκπηλγθ ησλ κηζζψλ. Καη δελ δηαθαίλεηαη θάπνην ηέινο ζε απηή ηελ εμέιημε. Θα απνδεηρηνχλ θαη άιιεο απαηηήζεηο γεξκαληθψλ ηξαπεδψλ, επηρεηξεκαηηψλ θαη εχπνξσλ ηειηθά κε εηζπξάμηκεο, ιφγσ ηεο θξίζεο ηνπ ρξένπο. Απηή είλαη ε ζθνηεηλή πιεπξά ηεο Γεξκαλίαο, ηνπ γίγαληα ησλ εμαγσγψλ. Αλ θάπνηε ζπάζεη ε θνχζθα ησλ δαλείσλ ην θφζηνο ηεο θξίζεο ζα πέζεη ζηηο πιάηεο ηνπ θάζε θξάηνπο. Ο θνξνινγνχκελνο ζα θιεζεί λα θαιχςεη πξνγξάκκαηα γηα ηεο αλάθακςε ηεο νηθνλνκίαο, ηελ δηάζσζε ησλ ηξαπεδψλ, ηα κεηνχκελα θνξνινγηθά έζνδα θαη ηηο πςειφηεξεο δαπάλεο απφ ηελ αλεξγία. Σν απνηέιεζκα: έλα δξακαηηθφ δεκφζην ρξένο ζε πιεζψξα ρσξψλ. Οη Γεξκαλνί ραξαθηεξίδνληαη ελ ησ κεηαμχ σο νη Κηλέδνη ηεο Δπξψπεο. Τα πιενλάζκαηα ηνπ ηζνδπγίνπ εκπνξηθψλ θαη ηξερνπζψλ ζπλαιιαγψλ καο αληηθαηνπηξίδνληαη ζηα αληίζηνηρα ειιείκκαηα ησλ άιισλ θξαηψλ.

Peer Steinbrück, SPD, ζηε γεξκαληθή Οκνζπνλδηαθή Βνπιή, 24 Μαξηίνπ 2011 Μέζα ζηελ δψλε ηνπ επξψ, ηδηαίηεξα επηβαξπληηθφ είλαη θαη ην γεγνλφο φηη νη ειιεηκκαηηθέο ρψξεο δελ κπνξνχλ λα ακπλζνχλ έλαληη ηεο Γεξκαλίαο κε ππνβάζκηζε ηνπ λνκίζκαηνο ηνπο.

7

Απηέο νη εμσηεξηθέο αληζνξξνπίεο ηεο νηθνλνκίαο πνπ έρνπλ ηελ Γεξκαλία σο αθεηεξία, απνηεινύλ θαη ηελ θεληξηθή αηηία ηεο θξίζεο. Χσξίο ηελ ππέξβαζε ησλ εμσηεξηθώλ αληζνξξνπηώλ ηεο δελ κπνξνύλ λα επηιπζνύλ ηα πξνβιήκαηα ηεο επξσπατθήο νηθνλνκίαο. Τν θιεηδί είλαη ε Γεξκαλία. Γηα πνιινύο αλζξώπνπο, απηά είλαη αδηαλόεηα ΢ηε Γεξκαλία, πνιινί είλαη εθείλνη πνπ δνπλ ζήκεξα ππφ δπζρεξέζηεξεο ζπλζήθεο απ' φηη πξηλ απφ δέθα ρξφληα. Υεηξφηεξε απαζρφιεζε, ιηγφηεξα ρξήκαηα θαη αθξίβεηα, θπξίσο ζηνλ ηνκέα ηεο ελέξγεηαο. Δλψ πεξηθφπηνληαη νη παξνρέο ηνπ θξάηνπο ζε θαηαζηάζεηο αλάγθεο. Η πηθξία είλαη κεγάιε: „Γηα ηνπο άιινπο, ην ρξήκα ξέεη άθζνλν, γηα καο δελ πεξηζζεχνπλ παξά ςίρνπια”. Η πηθξία εληζρχεηαη φηαλ ε γεξκαληθή πνιηηηθή ρξεηάδεηαη έλαλ νιφθιεξν ρξφλν γηα λα απμήζεη ην επίδνκα Hartz IV θαηά...5 (!) νιφθιεξα επξψ. Η πξννπηηθή κηαο επηπιένλ αχμεζεο απφ ην 2012 θαηά ηξία επξψ παξνπζηάζηεθε, θπξίσο απφ ην SPD, σο ζπνπδαία πξάμε. Σνλ Μάην ηνπ 2010, κέζα ζε κία εβδνκάδα, πέξαζε ζην γεξκαληθφ θνηλνβνχιην αβαζάληζηα ην παθέην ησλ 110 δηζεθαηνκκπξίσλ επξψ γηα ηελ

δηάζσζε ηεο Διιάδαο. Γχν εβδνκάδεο αξγφηεξα, ζα ρξεηαζηνχλ θαη πάιη κφιηο πέληε εκέξεο γηα ηελ ςήθηζε ηνπ επξσπατθνχ παθέηνπ δηάζσζεο, χςνπο 750 δηζεθαηνκκπξίσλ επξψ. Γηα πνιινχο αλζξψπνπο, φια απηά είλαη αδηαλφεηα. Σν θνηλσληθφ ληάκπηλγθ θαη ην ληάκπηλγθ κηζζψλ πνπ ππξνδνηήζεθε απφ ηελ αηδέληα 2010 είλαη ν βαζηθφο ππαίηηνο γηα πνιιά απφ ηα θαθψο θείκελα ζε θνηλσληθφ επίπεδν. ΢πγρξφλσο απνηειεί θαη ηελ νπζηαζηηθή αηηία γηα ηελ νπνία “νη άιινη” έρνπλ πεξηέιζεη ζε δχζθνιε ζέζε. Ο ζπζρεηηζκφο απηφο δελ γίλεηαη εχθνια αληηιεπηφο. Γη' απηφ ηνλ ιφγν είλαη ζηηο κέξεο καο ηφζν εχθνιν ην παηγλίδη ηνπ αθξνδεμηνχ ιατθηζκνχ πνπ θαηεπζχλεη ηελ δηθαηνινγεκέλε αγαλάθηεζε ηνπ πιεζπζκνχ πξνο ηνπο „ρξεσθνπεκέλνπο Έιιελεο” αληί πξνο ηνπο ππαίηηνπο θαη ηνπο σθειεκέλνπο απφ ηελ θξίζε. Η θαιύηεξε ζπκβνιή γηα ηελ βειηίσζε ηεο θνηλσληθήο θαηάζηαζεο κεγάισλ ηκεκάησλ ηνπ πιεζπζκνύ, γηα ηελ ελίζρπζε ηεο εγρώξηαο νηθνλνκίαο θαη γηα ηελ ππέξβαζε ηεο επξσπατθήο θξίζεο ρξένπο είλαη ν αγώλαο ελάληηα ζηελ αηδέληα 2010.

8

Τη ζα έπξεπε λα γίλεη Σν θφκκα ηεο Αξηζηεξάο DIE LINKE απνξξίπηεη ηελ δηάζσζε ηνπ επξψ, θπξίσο γηα ηνλ ιφγν φηη ε ρνξήγεζε δαλείσλ ζπλδέεηαη κε πξνγξάκκαηα δξακαηηθψλ πεξηθνπψλ, κε ηελ κείσζε κηζζψλ, ηελ απνδφκεζε ηνπ θνηλσληθνχ θξάηνπο θαη ηηο ηδησηηθνπνηήζεηο. Με απηή ηελ πνιηηηθή ιηηφηεηαο πνπ έρεη επηβιεζεί ζηηο ρψξεο ε Μέξθει νπζηαζηηθά επηδηψθεη ηελ εμαγσγή ηεο αηδέληαο 2010 ζηηο άιιεο ρψξεο ηεο Δπξψπεο. Πνιινί Έιιελεο θαηαγγέιινπλ, φκσο, φηη ε ζπληαγή ηεο εμνηθνλφκεζεο πνπ ππαγνξεχνπλ ε ΔΔ θαη ην ΓΝΤ ήηαλ απηή πνπ νδήγεζε ζηελ θαηάξξεπζε ηεο θαηαλάισζεο θαη ζηνλ ζηξαγγαιηζκφ ηεο νηθνλνκίαο. Δθεκεξίδα Handelsblatt, 3 Ινπλίνπ 2011 Σα αληηθνηλσληθά παθέηα πεξηθνπψλ είλαη δειεηήξην γηα ηελ αλάπηπμε θαη εληείλνπλ ηελ θξίζε ρξένπο. Με απηφ ηνλ ζηξαγγαιηζκφ ε θξίζε νμχλεηαη. Σξαγηθφ παξάδεηγκα απηήο ηεο θαηαζηξνθηθήο πνιηηηθήο απνηειεί ε Διιάδα. Η νηθνλνκία θαηαξξέεη θαη ε ειπίδεο γηα κείσζε ηνπ ρξένπο εμαλεκίδνληαη. Η ρψξα θηλδπλεχεη λα βπζηζηεί ζην Αηγαίν. Καηεπείγνληα κέηξα Βνήζεηα αλάθακςεο: Σν πξψην θαηεπείγνλ κέηξν πξέπεη λα είλαη φρη κφλνλ ε ρνξήγεζε δαλείσλ, αιιά ε παξνρή βνήζεηαο γηα ηελ αλάθακςε, φπσο αθξηβψο ζηήξημαλ κε ην ΢ρέδην Μάξζαι νη ΗΠΑ ηελ Γεξκαλία κεηά ην ηέινο ηνπ Β΄ Παγθνζκίνπ Πνιέκνπ. Απέρνπκε φκσο πνιχ απφ θάηη ηέηνην, πξν πάλησλ ε Μέξθει είλαη εθείλε πνπ δελ ην επηζπκεί. Δπξσπατθή Τξάπεδα Κξαηηθώλ Οκνιόγσλ: Πξέπεη λα απειεπζεξψζνπκε ηελ ρξεκαηνδφηεζε ηνπ δεκνζίνπ ρξένπο ζηελ επξσδψλε απφ ηηο ρξεκαηνπηζησηηθέο αγνξέο. Γελ ζα πξέπεη, πιένλ, ηξάπεδεο λα έρνπλ θέξδε απφ ηα ςειά επηηφθηα ή ην δεκφζην ρξένο. Γαλείδνληαη ρξήκαηα απφ ηελ ΔΚΣ κε θάηη πεξηζζφηεξν απφ 1% γηα λα αγνξάζνπλ νκφινγα. Γηα ηα ειιεληθά παίξλνπλ έλα 15 % έσο 20% ηφθνπο, γηα ηα ηξιαλδηθά γχξσ ζηα 10%. Γηα ηνλ ιφγν απηφ, ε Αξηζηεξά (DIE LINKE) δεηάεη ηελ ζχζηαζε κηαο Σξάπεδαο γηα Κξαηηθά Οκφινγα πνπ ζα κπνξνχζε λα δαλεηζηεί θηελφ ρξήκα απφ ηελ ΔΚΣ θαη ρσξίο επηβάξπλζε λα ην δηαζέζεη ζηα θξάηε ηεο δψλεο ηνπ επξψ, αλαθνπθίδνληαο έηζη ζεκαληηθά ηνπο θνξνινγνχκελνπο.

„Σήκεξα, κε νκφινγα ηνπ ειιεληθνχ δεκνζίνπ νη θαηαζέηεο έρνπλ έλα θέξδνο γχξσ ζηα 20%, γηα ην νπνίν ηελ εγγχεζε παξέρνπλ θεθάιαηα πξνεξρφκελα απφ θφξνπο”.

Karsten Schröder, Hedge-Fonds Manager, θπξηαθάηηθε έθδνζε ηεο Frankfurter Allgemeine, 29 Μαΐνπ 2011 Μέρξη ζήκεξα, ε ΔΚΣ εμαγφξαδε ζε πεξίπησζε αλάγθεο ηα θξαηηθά νκφινγα απφ θξάηε ζε θξίζε γηα λα ζηεξίδεη ηηο ηζνηηκίεο ή θαη λα ζπκπηέζεη ηα επηηφθηα. Απηφ κπνξεί λα είλαη θαιχηεξν απφ ην ηίπνηα, εμαξηάηαη φκσο θπξίσο απφ ηα θέθηα ησλ ρξεκαηνπηζησηηθψλ αγνξψλ. Καη εμάιινπ, ε Κεληξηθή Σξάπεδα κεηαιιάζζεηαη ζε bad bank. Γηφηη, φζν ηα θξάηε δελ κπνξνχλ λα ρξεκαηνδνηνχληαη ζε κφληκε βάζε κε επλντθνχο φξνπο, ε απεηιή ηεο ρξενθνπίαο παξακέλεη. Καη ηφηε νη θνξνινγνχκελνη θέξνπλ ηελ επζχλε γηα ηα ηνμηθά ραξηηά ζηηο ζπξίδεο ηεο ΔΚΣ, ε νπνία, ζχκθσλα κε εθηηκήζεηο ηεο Deutschen Bank, έρεη ελ ησ κεηαμχ πάλσ απφ 76 δηο επξψ θξαηηθά νκφινγα πςεινχ θηλδχλνπ ζηνλ ηζνινγηζκφ ηεο. Οη ηξάπεδεο ησλ θξαηψλ ηεο δψλεο ηνπ επξψ πνπ βξίζθνληαη ζε θξίζε - Διιάδα, Ιξιαλδία, Πνξηνγαιία θαη Ιζπαλία - κεηαθχιεζαλ ην ξίζθν πνιιψλ εθαηνληάδσλ δηζεθαηνκκπξίσλ επξψ ζηηο θεληξηθέο ηνπο ηξάπεδεο. Δθείλεο, ιφγσ ηεο ηξαπεδηθήο θξίζεο, δέρηεθαλ εγγπήζεηο πνπ θπκαίλνληαη ελ κέξεη θάησ απφ ηα επξσπατθά πξφηππα. Με ηνλ ηξφπν απηφ, ε Κεληξηθή Τξάπεδα κεηαβιήζεθε ζε κηα “ηεξάζηηα bad bank“.

Financial Times Deutschland, 24 Μαΐνπ 2011 Ευρω-Ομόλογα: Δπίζεο, νη ρψξεο ηνπ επξψ ζα πξέπεη λα εθδψζνπλ θνηλά θξαηηθά νκφινγα, πεξηνξίδνληαο έηζη ηελ θεξδνζθνπία εηο βάξνο κεκνλσκέλσλ θξαηψλ-κειψλ. Οη ΢πλζήθεο ηεο ΔΔ ζα πξέπεη λα πξνζαξκνζηνχλ αληίζηνηρα. Σα επξσπατθά νκφινγα ζα εμαζθάιηδαλ επλντθφηεξα επηηφθηα ζηηο ρψξεο ππφ θξίζε, δηφηη αθξηβψο θαη ρψξεο κε πςειή αμηνπηζηία ζα έθεξαλ ηελ εγγχεζε γη΄ απηά. Γηα ηελ Γεξκαλία ε επηβάξπλζε απφ ηνπο ηφθνπο ζα ζεκείσλε ειαθξά άλνδν έλαληη ηνπ γεξκαληθνχ θξαηηθνχ νκνιφγνπ. Σν επηπξφζζεην θφζηνο χςνπο 17 δηο επξψ εηεζίσο πνπ πξνβάιιεηαη ζηνλ ηχπν, δελ είλαη παξά εμσπξαγκαηηθνί ππνινγηζκνί πνπ πξνυπνζέηνπλ φηη, μαθληθά, ζα πξέπεη λα θαηαβιεζνχλ πςειφηεξα επηηφθηα γηα ην ζχλνιν

9

ηνπ γεξκαληθνχ δεκνζίνπ ρξένπο. Ωζηφζν, ε Γεξκαλία δελ θαιείηαη λα αλαρξεκαηνδνηήζεη ην ζχλνιν ηνπ δεκνζίνπ ρξένπο ηεο δηα κηαο. Ο νηθνλνκνιφγνο Peter Bofinger, έλαο απφ ηνπο “ζνθνχο” ηεο γεξκαληθήο νηθνλνκίαο, επηζεκαίλεη, εμάιινπ, φηη κηα ηφζν κεγάιε αγνξά φπσο ε επξσδψλε είλαη ηφζν ειθπζηηθή γηα επελδπηέο παγθνζκίσο, ψζηε ζε ηειηθή αλάιπζε ζα κπνξνχζαλ ηα επηηφθηα λα πέζνπλ. Απνξξίπηνπκε ηελ ζέζπηζε επξσ-νκνιφγσλ. Κάηη ηέηνην ζα ζήκαηλε ηελ θνηλνηηθνπνίεζε ησλ ρξεψλ θαη ηελ θαζηέξσζε επζχλεο εηο νιφθιεξνλ. Καγθειάξηνο Μέξθει απφ ην βήκα ηεο Γεξκαληθήο Βνπιήο, 5 Μαΐνπ 2010 Δλίζρπζε ηεο γεξκαληθήο εγρώξηαο αγνξάο Μηα βηψζηκε αληηκεηψπηζε ηεο θξίζεο ηεο επξσδψλεο νθείιεη λα θαηαπνιεκήζεη ην βαζηθφ ηεο αίηην: λα πεξηνξίζεη ηηο αληζνξξνπίεο ηνπ εμσηεξηθνχ εκπνξίνπ θαη, θπξίσο, λα δψζεη ηέινο ζην γεξκαληθφ ληάκπηλγθ κηζζψλ. Τν ηέινο ηνπ ληάκπηλγθ κηζζώλ: Ο ηνκέαο ησλ ρακειφκηζζσλ θαη ησλ κηζζψλ πείλαο πξέπεη λα ζηεξέςεη. Γηα ηνλ ιφγν απηφ, ε Αξηζηεξά DIE LINKE απαηηεί ηελ δηα λφκνπ ζέζπηζε ηνπ θαηψηαηνπ σξνκηζζίνπ χςνπο 10 επξψ. Έηζη κπνξνχλ λα βειηησζνχλ νη ζπλζήθεο δηαβίσζεο νθηψ εθαηνκκπξίσλ πεξίπνπ απαζρνινχκελσλ θαη λα απμεζνχλ ηα έζνδα θαηά 26 δηο επξψ, πξάγκα πνπ ζα απνηεινχζε ζεκαληηθή ζπκβνιή ζηελ ελίζρπζε ηεο ηδησηηθήο εγρψξηαο δήηεζεο. Δθηφο απηνχ ζα πξέπεη λα θαηαξγεζεί ε απαζρφιεζε πεξηνξηζκέλνπ ρξφλνπ, ε εξγαζία κέζσ εηαηξίαο πξνζσξηλήο απαζρφιεζεο θαη νη “κηθξνεξγαζίεο”, νη ιεγφκελεο mini-jobs. Σν θφκκα DIE LINKE απαηηεί κηα βαζηθή εμαζθάιηζε - πξνζαλαηνιηζκέλε ζηηο αλάγθεο θαη ρσξίο πεξηνξηζηηθφ ραξαθηήξα - χςνπο 500 επξψ ζπλ ην θφζηνο ηεο ζηέγεο. Κάηη ηέηνην, φρη κφλνλ ζα βειηίσλε ζεκαληηθά ηηο ζπλζήθεο δηαβίσζεο ησλ ελδηαθεξνκέλσλ, αιιά ζα εμαζθάιηδε 12 δηο επξψ επηπιένλ αγνξαζηηθή δχλακε. Δπίζεο, πξέπεη λα απνθαηαζηαζεί ν παιαηφηεξνο ηχπνο ππνινγηζκνχ ζπληάμεσλ. Γηα λα γίλεη απηφ πξέπεη ακέζσο λα θαηαβιεζνχλ αλαδξνκηθά νη απμήζεηο ησλ ζπληάμεσλ, ηηο νπνίεο κέρξη ηψξα ζηεξήζεθαλ νη θνξνινγνχκελνη. Απηφ ηζνδπλακεί κε αχμεζε 4%. Η εγρψξηα δήηεζε ζα εληζρχνληαλ θαηά 7 δηο επξψ.

Σα ηξία απηά κέηξα θαη κφλνλ ζα νδεγνχζαλ ζε αχμεζε ηεο δήηεζεο ζηελ γεξκαληθή εγρψξηα αγνξά θαηά 45 δηο επξψ, βειηηψλνληαο ηε δηαβίσζε πνιιψλ αλζξψπσλ. Καη, αζθαιψο, πξέπεη λα κπεη έλα ηέινο ζην ληάκπηλγθ κηζζψλ. Οη κηζζνί ζχκθσλα κε ηηο ζπιινγηθέο ζπκβάζεηο εξγαζίαο πξέπεη λα απμεζνχλ αηζζεηά, ε δέζκεπζε ζηηο ζπιινγηθέο ζπκβάζεηο εξγαζίαο πξέπεη εληζρπζεί ζεκαληηθά. Γηα ηελ επίηεπμε απηψλ, απαξαίηεην είλαη λα βειηησζνχλ νη λνκηθέο ζπλζήθεο πιαίζην αλαθνξηθά κε ηε ζπλδηθαιηζηηθή δξάζε. Η επηζθαιήο απαζρφιεζε πνπ είλαη εξγαιείν ηνπ ληάκπηλγθ κηζζψλ πξέπεη λα ιήμεη. Η εληζρπκέλε εγρώξηα δήηεζε δελ ζα νδεγνύζε κόλνλ ζηελ αλαζέξκαλζε ηεο εγρώξηαο νηθνλνκίαο αιιά θαη ζε πεξηζζόηεξεο εηζαγσγέο, ζπκβάιινληαο έηζη ζηελ απνδόκεζε ησλ πιενλαζκάησλ ησλ εμαγσγώλ. Με πεξηζζόηεξεο γεξκαληθέο εηζαγσγέο ζα κπνξνύλ άιιεο ρώξεο λα αγνξάζνπλ γεξκαληθέο εμαγσγέο θαη, θπξίσο, λα ηηο πιεξώζνπλ! Κνηλσληθν-νηθνλνκηθό πξόγξακκα ηνπ κέιινληνο: Η ελίζρπζε ηεο εγρψξηαο δήηεζεο πξνυπνζέηεη θαη ηελ αηζζεηή δηεχξπλζε ηνπ θνηλσληθνχ θξάηνπο, ηελ νηθνινγηθή αλακφξθσζε θαη ηελ παξνρή δεκφζησλ ππεξεζηψλ. Γηα ηνλ ιφγν απηφ ζέινπκε έλα πξφγξακκα γηα ην κέιινλ χςνπο 125 δηο επξψ. Σν θφκκα DIE LINKE ζηνρεχεη ζηελ εμαζθάιηζε θαη ηελ δεκηνπξγία δχν εθαηνκκπξίσλ ζέζεσλ εξγαζίαο κε ακνηβέο ξπζκηδφκελεο απφ ζπιινγηθή ζχκβαζε εξγαζίαο. Πξέπεη λα γίλνπλ αθφκε πνιιά. Γηα ηελ πξνζηαζία ηνπ θιίκαηνο, ηελ νηθνινγηθή αλαδηάξζξσζε, ηελ εθπαίδεπζε θαη κφξθσζε ησλ παηδηψλ καο. Αιιά θαη γηα ηνπο αζζελείο θαη ηελ ηξίηε ειηθία ζέινπκε πεξηζζφηεξε θαη θαιχηεξε θξνληίδα. Οη δεκφζηεο κεηαθνξέο πξέπεη λα βειηησζνχλ, φπσο θαη νη ππνδνκέο πνπ ξεκάδνπλ ήδε ζε πνιιά ζεκεία. ΢ηνλ ηνκέα ησλ επελδχζεσλ ζε δήκνπο θαη θνηλφηεηεο ππάξρεη ζπκθφξεζε πάλσ απφ 700 δηο επξψ. Σν πξφγξακκα γηα ην κέιινλ πξέπεη λα είλαη ζπλερέο θαη λα δεκηνπξγεί ζπλερψο ζέζεηο εξγαζίαο. Μφλνλ γηα ην δεκφζην ζα πξέπεη νη ζέζεηο απηέο λα αλέιζνπλ ζε έλα εθαηνκκχξην. Έλα δεχηεξν εθαηνκκχξην ζα δεκηνπξγεζεί απφ ηηο αλαζέζεηο ηνπ θξάηνπο ζηελ ηδησηηθή νηθνλνκία. Πεξηζζφηεξνη άλζξσπνη ζε θαιά

10

ακεηβφκελεο ζέζεηο εξγαζίαο απνηεινχλ επίζεο κηα ζεκαληηθή ζπκβνιή ζηελ ελίζρπζε ηεο εγρψξηαο δήηεζεο θαη θαηά ζπλέπεηα ησλ εηζαγσγψλ. Σν πξφγξακκα γηα ην κέιινλ ζα νδεγήζεη ηαπηφρξνλα θαη ζε κία ηάζε κείσζεο ησλ εμαγσγψλ. ΢ε πνιιέο επηρεηξήζεηο, θπξίσο ζηε κεηαιινπξγία θαη ηελ ειεθηξνβηνκεραλία, ζα ζεκεησζεί ζεκαληηθή άλνδνο ηεο δήηεζεο απφ ην εζσηεξηθφ, δηφηη: κε ηελ νηθνινγηθή αλαδηάξζξσζε ζα ρξεηαζηνχκε θαη αλαβαζκηζκέλα ζπζηήκαηα δεκφζησλ κεηαθνξψλ. Ή θαη ηελ επέθηαζε ηεο παξαγσγήο αλαλεψζηκεο ελέξγεηαο. Ή θαη...είλαη ηφζα πνιιά αθφκα, απηά πνπ ζα κπνξνχζε λα απαξηζκήζεη θαλείο. Δπνκέλσο, έλα ηκήκα ηεο βηνκεραληθήο εμαγσγηθήο παξαγσγήο ζα κπνξνχζε λα αληηθαηαζηαζεί απφ ηελ δήηεζεο ηεο εγρψξηαο νηθνλνκίαο. Με πεξηζζόηεξεο εηζαγσγέο κε ηελ βνήζεηα ηεο εληζρπκέλεο εγρώξηαο δήηεζεο θαη κε κείσζε ησλ εμαγσγώλ κέζσ πεξηζζόηεξσλ αλαζέζεσλ από ην εζσηεξηθό κπνξεί λα εμαιεηθζνύλ ηα εμσηεξηθά πιενλάζκαηα θαη λα απνθαηαζηαζεί ε ηζνξξνπία ησλ εμσηεξηθνύ εκπνξηθνύ ηζνδπγίνπ. Οη εθαηνκκπξηνύρνη θαινύληαη λα πιεξώζνπλ: Με ηελ εθαξκνγή ηνπ θνξνινγηθνχ πξνγξάκκαηνο ηνπ θφκκαηνο ζα είρακε 180 δηο επξψ πεξηζζφηεξα έζνδα ηνλ ρξφλν, κε ηα νπνία ζα ρξεκαηνδνηνχζακε άλεηα ηηο κεηαξξπζκίζεσλ καο, φπσο γηα παξάδεηγκα ηελ αχμεζε ηνπ επηδφκαηνο αλεξγίαο ΙΙ θαζψο θαη ην πξφγξακκα γηα ην κέιινλ. Έλα αίηεκα έρεη εδψ ηδηαίηεξε ζεκαζία: ε επαλαθνξά ηεο θνξνιφγεζεο ηεο πεξηνπζίαο σο θφξν ησλ εθαηνκκπξηνχρσλ. Η DIE LINKE πξνηείλεη ηε θνξνιφγεζε κε 5% πεξηνπζηψλ κεγαιχηεξσλ ηνπ ελφο εθαηνκκπξίνπ επξψ. Απηφο ν θφξνο εθαηνκκπξηνχρσλ ζα απέδηδε εηήζηα έζνδα χςνπο 80 δηζεθαηνκκπξίσλ επξψ. Αλαδηάξζξσζε ηνπ ρξένπο;! Με ηελ επέθηαζε ηεο θξίζεο ρξένπο ζηελ Δπξψπε, πνπ ζην κεηαμχ αλάγθαζε ηελ Ιξιαλδία θαη ηελ Πνξηνγαιία λα κπνπλ ζην Σακείν Υξεκαηνπηζησηηθήο ΢ηαζεξφηεηαο EFSF, θαη κε ηελ ζπλερψο θιηκαθνχκελε ειιεληθή ηξαγσδία ζπδεηείηαη πιένλ επξέσο ε ιήςε εθηελέζηεξσλ κέηξσλ. Κπξίσο γίλεηαη ιφγνο γηα “αλαδηάξζξσζε”, ε νπνία ζα κεηξίαδε ην βάξνο ηνπ ρξένπο ησλ θξαηψλ ππφ θξίζε, θαζηζηψληαο ην βηψζηκν.

„Χσξίο θνχξεκα ηνπ ρξένπο νη ρψξεο ηεο πεξηθέξεηαο δελ έρνπλ θακία πηζαλφηεηα λα κεηψζνπλ ην ρξένο ηνπο. Τα ζθιεξά κέηξα εμνηθνλφκεζεο είλαη ήδε ζήκεξα απφ άπνςε εζσηεξηθήο πνιηηηθήο ζρεδφλ αλεθάξκνζηα, φπσο θαηαδεηθλχνπλ νη δηακαξηπξίεο ζε Διιάδα θαη Ιζπαλία (…) Δμάιινπ, ηα πξνγξάκκαηα ιηηφηεηαο πλίγνπλ θάζε αλάπηπμε. Όια απηά δελ έρνπλ θακία ινγηθή”.

Karsten Schröder, Hedge-Fonds Manager, θπξηαθάηηθε έθδνζε ηεο Frankfurter Allgemeine Zeitung, 29 Μαΐνπ 2011 Πξάγκαηη: φζν δηαησλίδεηαη ε θαηαζηξνθηθή πνιηηηθή, ηφζν πην πηζαλφ είλαη, νη ρψξεο πνπ πιήηηνληαη απφ ηελ θξίζε λα κελ έρνπλ δπλαηφηεηα εμφδνπ απφ απηήλ, αθφκε θαη κε θαινχο ξπζκνχο νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο. Ο Martin Wolf, επηθεθαιήο νηθνλνκνιφγνο ηεο Financial Times, θάλεη ηνλ εμήο ππνινγηζκφ: Αο ππνζέζνπκε φηη ε Διιάδα κπνξεί λα ρξεκαηνδνηήζεη ζε κφληκε βάζε ην δεκφζην ρξένο ηεο κε 6%, αληί ηνπ 16% πνπ απαηηνχλ ζήκεξα νη ρξεκαηνπηζησηηθέο αγνξέο γηα νκφινγα δηάξθεηαο 10 εηψλ. Καη αο ππνζέζνπκε επίζεο φηη ζα ππάξμεη νλνκαζηηθή αλάπηπμε 4%, κε άιια ιφγηα, αο ππνζέζνπκε φηη ε Διιάδα βγαίλεη απφ ηελ νηθνλνκηθή θαζίδεζε ζηελ νπνία βξίζθεηαη. Αθφκε θαη κε ηφζν αηζηφδνμεο ππνζέζεηο ε Διιάδα ζα πξέπεη λα πεηχρεη πξσηνγελέο πιεφλαζκα ζηνλ πξνυπνινγηζκφ – δειαδή πξν ηνπ ππνινγηζκνχ ηεο θαηαβνιήο ησλ ηφθσλ – χςνπο 3,2% πξνο ην Αθαζάξηζην Δγρψξην Πξντφλ ηεο γηα λα κελ δηνιηζζήζεη πην βαζηά ζην ρξένο. Αλ ήζειε λα επαλαθέξεη ην πνζνζηφ ηνπ δεκφζηνπ ρξένπο, πνπ ζχληνκα ζα αλέξρεηαη ζηα 160%, ζην απαηηνχκελν ζχκθσλα κε ηε ζπλζήθε ηνπ Maastricht 60% ηφηε ε Διιάδα ζα έπξεπε λα πξαγκαηνπνηεί θάζε ρξφλν κέρξη ην 2040 πξσηνγελέο πιεφλαζκα χςνπο 6%. Όια απηά κνηάδνπλ πνιχ απίζαλα. Η Διιάδα βξίζθεηαη ζε δίιεκκα: Οη πηζησηέο γλσξίδνπλ φηη ιφγσ έιιεηςεο αμηνπηζηίαο ε ρψξα δελ κπνξεί λα δαλεηζηεί ρξήκαηα κε επηηφθην πνπ λα είλαη πξνζηηφ. Θα ρξεηαζηεί ζπλερψο θαη πεξηζζφηεξα δεκφζηα θνλδχιηα, έηζη ε θαηάζηαζε ζα γίλεηαη φιν θαη πην θξίζηκε.

Martin Wolf, επηθεθαιήο νηθνλνκνιφγνο ηεο FTD, 16 Μαΐνπ 2011 Με απηά σο θφλην, ε αλαγθαηφηεηα γηα αλαδηάξζξσζε ηνπ ρξένπο γίλεηαη φιν θαη πην

11

επηηαθηηθή, ελψ ππάξρνπλ δηαθνξεηηθά ζρήκαηα: ε ππνρξεσηηθή επηκήθπλζε ηεο δηάξθεηαο ησλ νκνιφγσλ, ε πξφθιεζε κείσζεο ησλ επηηνθίσλ ή ελφο πξαγκαηηθνχ θνπξέκαηνο θεθαιαίνπ θαη ε λνκηθή ξχζκηζε ηεο κείσζεο ηνπ ρξένπο. Η ηειεπηαία εθδνρή ζα κπνξνχζε π. ρ. λα πεξηθιείεη κείσζε 50% επί ηνπ δεκνζίνπ ρξένπο ή ησλ απαηηήζεσλ ησλ πηζησηψλ. Τα ηειεπηαία 15 ρξφληα ππήξμαλ επηά αλαδηαξζξψζεηο ρξένπο, νη νπνίεο ζπλίζηαλην κφλνλ ζηελ επηκήθπλζε ησλ πξνζεζκηψλ απνπιεξσκήο. Ο κέζνο φξνο κείσζεο ηνπ βάξνπο ηνπ ρξένπο ήηαλ 21%.

Henrik Enderlein, θαζεγεηήο παλεπηζηεκίνπ, Hertie School, FTD, 31 Μαΐνπ 2011 Πνιινί είλαη εθείλνη πνπ ειπίδνπλ αθφκε φηη κηα ήπηα αλαδηάξζξσζε ηνπ ρξένπο κέζσ επηκήθπλζεο ηεο απνπιεξσκήο ζα ήηαλ αξθεηή. Ο ίδηνο ν Γεξκαλφο ππνπξγφο νηθνλνκηθψλ Schäuble ην αλέθεξε επαλεηιεκκέλα. Απηφ, σζηφζν, δελ ζα απνηεινχζε πξαγκαηηθή ειάθξπλζε. Μηα ειάθξπλζε ηεο ηάμεο ηνπ 20% ελδερνκέλσο δελ ζα άμηδε ην ξίζθν πνπ ζπλδέεηαη αθφκε θαη κε ηελ “ήπηα” αλαδηάξζξσζε ηνπ ρξένπο. Ωο κφλε ξεαιηζηηθή ιχζε κέλεη ε “ζθιεξή” αλαδηάξζξσζε, ε απνκείσζε ηνπ ρξένπο, πηζαλφλ θαηά 50%. ΢ε απηή ηελ πεξίπησζε, φζνη έρνπλ θξαηηθά νκφινγα ζα πξέπεη λα παξαηηεζνχλ απφ έλα ηκήκα ησλ απαηηήζεσλ ηνπο. Με απηφ ην ηφζν θαζνξηζηηθφ βήκα ηίζεηαη απηνκάησο ην εξψηεκα: πσο αληηκεησπίδεηαη ν θίλδπλνο κεηάδνζεο; Δπίζεο: πσο κπνξνχλ λα απνθεπρζνχλ αιπζηδσηέο αληηδξάζεηο ησλ πηζησηψλ, πνπ έρνπλ ηδηαίηεξεο αλάγθεο απφζβεζεο; Πσο κπνξεί λα απνθεπρζεί κηα θαηάξξεπζε ηνπ ρξεκαηνπηζησηηθνχ ζπζηήκαηνο, ζπγθξίζηκε κε ηελ πεξίπησζε ηεο Lehman Brothers; ΢ρεηηθά κε ηνλ θίλδπλν κεηάδνζεο: Όηαλ κηα ρψξα, γηα παξάδεηγκα ε Διιάδα, πξαγκαηνπνηεί κηα “ζθιεξή” αλαδηάξζξσζε ηνπ ρξένπο, ηφηε ηνπιάρηζηνλ ρψξεο φπσο ε Πνξηνγαιία, ε Ιξιαλδία, ε Ιζπαλία, πηζαλφλ θαη ε Ιηαιία θαη ην Βέιγην νδεγνχληαη ζε αδπλακία πιεξσκψλ. Οη επελδπηέο ρξεκαηνπηζησηηθψλ πξντφλησλ, απφ θφβν ηεο απψιεηαο, ζα απαηηήζνπλ απφ ηηο δπλεηηθέο ρψξεο ζε θξίζε αθφκα πςειφηεξα επηηφθηα.

Η απνκείσζε ηνπ ρξένπο ζα κπνξνχζε λα δηεμαρζεί κε αληαιιαγή νκνιφγσλ, θαηά ηελ νπνία ειιεληθά νκφινγα ζα αληηθαηαζηαζνχλ κε επξσ-νκφινγα, πνπ ζα κπνξνχζαλ λα αληηζηνηρνχλ ζηελ ηξέρνπζα αμία ηεο αγνξάο ησλ ειιεληθψλ νκνιφγσλ (…). Τν πιενλέθηεκα: ζα πξνθχςνπλ απψιεηεο, ην επξσ-νκφινγν ζα κπνξεί λα αλαιάβεη ακέζσο ηελ εγγχεζε σο έλα ζηαζεξφ εξγαιείν κε πνιχ πςειή αμηνιφγεζε.

Henrik Enderlein, θαζεγεηήο παλεπηζηεκίνπ, Hertie School, FTD, 31 Μαΐνπ 2011 Γηα ηνλ ιφγν απηφ κπνξνχκε λα αλαιάβνπκε ηελ επζχλε ησλ ζπλεπεηψλ ελφο ηέηνηνπ βήκαηνο κφλνλ εάλ ηνπιάρηζηνλ νη εκπιεθφκελεο ρψξεο, θαη, ή δπλαηφλ, φιεο νη ρψξεο ηεο επξσδψλεο απνζπλδεζνχλ πιήξσο απφ ηηο ρξεκαηνπηζησηηθέο αγνξέο. Απηφ είλαη εθηθηφ κε ηελ Δπξσπατθή Σξάπεδα Κξαηηθψλ Οκνιφγσλ ή κε ηα επξσ-νκφινγα. ΢ρεηηθά κε ηνλ θίλδπλν ησλ αιπζηδσηψλ αληηδξάζεσλ : Η δεκφζηα ρξεκαηνδφηεζε είλαη απαξαίηεηε θαη σο αληηζηάζκηζκα ζηηο ρξεκαηννηθνλνκηθέο επηπηψζεηο. Καη ζηελ Γεξκαλία πξέπεη λα απνζβέζνπλ δάλεηα νη ηδησηηθέο θαη νη θξαηηθέο ηξάπεδεο ή θαη νη αζθαιηζηηθέο εηαηξίεο δσήο θαη ζπληάμεσλ. Σν θξάηνο ζα φθεηιε, ηνπιάρηζηνλ ελ κέξεη, λα εθνδηάζεη ηηο ηξάπεδεο θαη ηηο αζθαιηζηηθέο εηαηξίεο πνπ έρνπλ πεξηέιζεη ζε θαηάζηαζε αλάγθεο κε εγγπήζεηο ή αθφκε θαη κε θξέζθα θεθάιαηα, ψζηε λα απνθεπρζνχλ θίλδπλνη γηα ην ρξεκαηνπηζησηηθφ ζχζηεκα ή απψιεηεο γηα ηνπο ζπληαμηνχρνπο. Οη έρνληεο λα πιεξώζνπλ Μηα ελαιιαθηηθή δεκφζηα ρξεκαηνδφηεζε ζα κπνξνχζε κελ λα πεξηνξίζεη ηελ αχμεζε ηνπ γεξκαληθνχ δεκνζίνπ ρξένπο, φρη φκσο θαη λα ηελ ζηακαηήζεη. Δμάιινπ, ήδε θπκαίλεηαη ζηα δχν ηξηζεθαηνκκχξηα επξψ. Μφλνλ ηα ηειεπηαία ρξφληα πξνζηέζεθαλ άιια 400 δηο πεξίπνπ, 300 δηο επξψ κφλνλ ιφγσ ησλ δαπαλψλ πνπ ήδε πξνθχπηνπλ απφ ηελ θξίζε ησλ ρξεκαηνπηζησηηθψλ αγνξψλ θαη ησλ ηξαπεδψλ. Απφ ηελ άιιε πιεπξά, κφλνλ ε ηδησηηθή ρξεκαηηθή πεξηνπζία ζηε Γεξκαλία αλέξρεηαη ζε πάλσ απφ ηξία ηξηζεθαηνκκχξηα επξψ, ελψ ζα πξέπεη λα πξνζηεζνχλ επηά πεξίπνπ ηξηο επξψ ζε πιηθή θαη αθίλεηε πεξηνπζία. Μφλνλ απφ ην 1999 θαη κέρξη ζήκεξα, ε ζπλνιηθή ηδησηηθή πεξηνπζία ζηε Γεξκαλία απμήζεθε θαηά 40%, ή θαηά ηξία ηξηζεθαηνκκχξηα επξψ. Γειαδή έλα ηξηζεθαηνκκχξην επξψ

12

πεξηζζφηεξν απ' φηη ην ζχλνιν ηνπ δεκνζίνπ ρξένπο. Αθφκε θαη ζηε θξίζε νη ζνχπεξ πινχζηνη έβγαδαλ ιεθηά, ελψ ην θξάηνο έπξεπε λα δαλείδεηαη. Γηα ηνλ ιφγν απηφ είλαη ζαθέο: φπνηνο δελ ηνικήζεη λα αθνπκπήζεη ηηο ηξάπεδεο θαη ηνπο εχπνξνπο δελ ζα θαηνξζψζεη λα ηηζαζεχζεη ηα δεκφζηα νηθνλνκηθά. Έλαο εθάπαμ θφξνο πεξηνπζίαο επί φισλ ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ αμίαο άλσ ηνπ ελφο εθαηνκκπξίνπ επξψ ζα ήηαλ ζθφπηκνο. Καη ην θαιχηεξν ζα ήηαλ, αλ απηφ ζα κπνξνχζε λα ηζρχζεη γηα ην ζχλνιν ηεο δψλεο ηνπ επξψ. ΢ηελ Γεξκαλία, απηφο ν θφξνο κε ην πξναλαθεξζέλ φξην απαιιαγήο ζα κπνξνχζε δηα κηαο λα εμαιείςεη ην ήκηζπ πεξίπνπ ηνπ δεκνζίνπ ρξένπο. Πξάγκα πνπ ζα αλαθνχθηδε ζεκαληηθά ην θξάηνο θαηά ηελ θαηαβνιή ησλ ηφθσλ. Η αιεζηλά νπζηαζηηθή ελαιιαθηηθή γηα ηελ Δπξώπε: Με ηελ ζσζηή αλαδηάξζξσζε ηνπ ρξένπο, ηελ απνζύλδεζε από ηηο ρξεκαηνπηζησηηθέο αγνξέο θαη ηνλ παλεπξσπατθό εθάπαμ θόξν πεξηνπζίαο θάλνπκε θιηθ ζην θνπκπί επαλαθνξάο ζηελ ήπεηξό καο. Καη ζηελ βάζε κηαο ζπκθσλεκέλεο ρξεκαηνπηζησηηθήο θαη νηθνλνκηθήο πνιηηηθήο - αιιά θπξίσο κε ηελ παύζε ηνπ ληάκπηλγθ κηζζώλ ζηελ Γεξκαλία - θξνληίδνπκε ώζηε λα κελ επαλαιεθζνύλ ηέηνηεο δξακαηηθέο αλαηξνπέο ζηελ Δπξώπε.

Η ηζηνξία δίρσο ηέινο ησλ παθέησλ δηάζσζεο Απφλ ηέηνηνπ είδνπο πξννπηηθέο ε θπξίαξρε πνιηηηθή, θαη θπξίσο ε γεξκαληθή θπβεξλεηηθή πνιηηηθή, απέρεη θαηά πνιχ. Αληίζεηα κάιηζηα, ε θαηάζηαζε βπζίδεηαη φιν θαη πεξηζζφηεξν ζηνλ βνχξθν. Με θάζε λέν παθέην δηάζσζεο. Σα θξάηε ηεο ΔΔ, ε Δπξσπατθή Δπηηξνπή θαη ην Γηεζλέο Ννκηζκαηηθφ Σακείν έρνπλ ελ ησ κεηαμχ εθπνλήζεη ζεηξά πξνγξακκάησλ δηάζσζεο. Διιάδα: Πξώηε Πξάμε ΢ηηο εθινγέο ηεο 4εο Οθησβξίνπ 2009 εθιέρηεθε λέα θπβέξλεζε κε ηνλ Γηψξγν Παπαλδξένπ σο ηνλ λέν πξσζππνπξγφ ηεο ρψξαο. Σν λέν δεκφζην ρξένο ηνπ ειιεληθνχ θξάηνπο, πνπ κέρξη εθείλε ηελ ρξνληθή ζηηγκή πξνζδηνξηδφηαλ ζηα 3,7% γηα ην 2009, ρξεηάζηεθε λα δηνξζσζεί ζηα 12,7%.

Γεδνκέλνπ φηη πξνζηέζεθαλ θαη άιιεο δπζκελείο πξνβιέςεηο, νη δπλαηφηεηεο αλαρξεκαηνδφηεζεο ηνπ ειιεληθνχ θξάηνπο ζηηο αγνξέο θεθαιαίνπ επηδεηλψζεθαλ φιν θαη πεξηζζφηεξν θαη ηα επηηφθηα απμήζεθαλ. Τν πξφγξακκα ιηηφηεηαο ηεο Διιάδαο κε ηηο απαξαίηεηεο πξνζπάζεηεο απφ ηελ ίδηα ηελ ρψξα δελ ζα είρε επηηεπρζεί πνηέ, εάλ ε Γεξκαλία είρε ζπκθσλήζεη ηελ παξνρή ρξεκαηννηθνλνκηθήο βνήζεηαο ζε πξνγελέζηεξε ρξνληθή ζηηγκή, φπσο ην απαηηνχζαλ ζρεδφλ φινη. Καγθειάξηνο Μέξθει ελψπηνλ ηεο Οκνζπνλδηαθήο Βνπιήο, 5 Μαΐνπ 2010 Ήδε ζηελ αιιαγή ηεο ρξνληάο 2009/2010 ππήξρε πξνηξνπή ζηνπο θφιπνπο ηεο ΔΔ γηα βνήζεηα πξνο ηελ Διιάδα. Η θαγθειάξηνο Μέξθει κπήθε εκπφδην. Ήζειε λα βξεζεί ε Διιάδα κε ηελ πιάηε ζηνλ ηνίρν. Ώζπνπ ηέιε Απξηιίνπ ηνπ 2010 έρεη ζεκάλεη ην ηέινο θαη ε ειιεληθή θπβέξλεζε αλαγθάδεηαη λα ηα παξαηήζεη. Η ζηάζε αλακνλήο ηεο ΔΔ είλαη έλαο αθφκα ιφγνο πνπ ε θεξδνζθνπία εηο βάξνο ησλ ειιεληθψλ νκνιφγσλ νξγηάδεη θαη ε ρξεκαηνδφηεζε κέζσ ηεο αγνξάο θεθαιαίνπ δελ είλαη πιένλ εθηθηή. Οθείινπκε λα ζπκπεξηιάβνπκε ην Γηεζλέο Ννκηζκαηηθφ Τακείν. Δκκείλακε ζε απηφ ην ζεκείν, αθφκε θαη αλ κε ηελ ζηάζε καο αξρηθά ήκαζηαλ κεηνςεθία κέζα ζηελ Δπξσπατθή Έλσζε. Τν Γηεζλέο Ννκηζκαηηθφ Τακείν κε ηελ εκπεηξία ηνπ παξέρεη κηα πνιχηηκε – απαξαίηεηε, ζα έιεγα - ζπκβνιή γηα ηελ επηηπρή πινπνίεζε ηνπ ειιεληθνχ πξνγξάκκαηνο εμπγίαλζεο. Χσξίο ηελ Γεξκαλία δελ ζα είρε ππάξμεη ελζσκάησζε ηνπ ΓΝΤ. Καγθειάξηνο Μέξθει, Οκνζπνλδηαθή Βνπιή, 5 Μαΐνπ 2010 Απφ ηηο 7 Μαΐνπ 2010 ε Οκνζπνλδηαθή Βνπιή είρε πεξάζεη ζην δηάζηεκα ξεθφξ ησλ πέληε θνηλνβνπιεπηηθψλ εκεξψλ, ηα παθέηα βνήζεηαο γηα ηελ Διιάδα. Η ΔΔ θαη ην ΓΝΣ ρνξήγεζαλ δάλεην χςνπο 110 δηζεθαηνκκπξίσλ επξψ θαηαλεκεκέλν ζε ηξία ρξφληα. Σν ΓΝΣ ζπκπεξηιήθζεθε κεηά απφ πηέζεηο ηεο Μέξθει, ιφγσ ησλ «εκπεηξνγλσκφλσλ» ηνπ, γηα ηελ κεγάιε εκπεηξία θαη ηηο γλψζεηο ηνπο θαηά ηελ πινπνίεζε πξνγξακκάησλ ιηηφηεηαο. Δηδηθά ζηνλ ηξίην θφζκν κε ηελ θνηλσληθή σκφηεηα ηνπ ην ΓΝΣ, εδψ θαη δεθαεηίεο, αθήλεη πίζσ ίρλε αίκαηνο. Απηή ηελ «εκπεηξνγλσκνζχλε» επηδεηνχζε ε Μέξθει.

13

Γηάζσζε ηνπ επξώ: Γεύηεξε Πξάμε Μφιηο ε Γεξκαληθή Οκνζπνλδηαθή Βνπιή εγθξίλεη, ηελ Παξαζθεπή 7 Μαΐνπ, δάλεηα γηα ηελ Διιάδα, νη θεξδνζθφπνη βάδνπλ ζην ζηφραζηξν ηνπο ην επξψ. Δθείλε ηελ Παξαζθεπή ζηηο Βξπμέιιεο, νη αξρεγνί θπβεξλήζεσλ ηεο ΔΔ είραλ ππφςε ηνπο κφλνλ λα δψζνπλ ηελ ηειηθή ηνπο έγθξηζε ζην παθέην δηάζσζεο ηεο Διιάδαο θαηά ηε δηάξθεηα ελφο επράξηζηνπ δείπλνπ. Ο Πξφεδξνο ηεο ΔΚΣ Σξηζέ αηθληδίαζε πνιινχο ζπκκεηέρνληεο κε ηνλ έληνλα ιφγηα ηνπ: «Αλ δελ αλαιάβνπκε ηψξα δξάζε, ηελ Γεπηέξα ζα έρνπκε ζπζηεκηθή θξίζε». Μλήκεο αθππλίζηεθαλ ηνπ θζηλνπψξνπ 2008 θαη ηεο θαηάξξεπζεο ηεο Lehman Brothers. Πνιχ γξήγνξα φινη νη πξσζππνπξγνί αληηιήθζεθαλ: έπξεπε λα ππάξμεη παθέην δηάζσζεο πξηλ αλνίμνπλ ηα ρξεκαηηζηήξηα ηεο Αζίαο ην πξσί ηεο Γεπηέξαο. ΢πκθσλήζεθε ε δεκηνπξγία ελφο εθηελέζηεξνπ επξσπατθνχ κεραληζκνχ ζηαζεξφηεηαο, ν νπνίνο ζα ηζρχζεη κέρξη ηνλ Ινχλην ηνπ 2013 θαη ζα πεξηιακβάλεη εγγπήζεηο δαλείσλ χςνπο άλσ ησλ 750 δηζεθαηνκκπξίσλ επξψ απφ ηξεηο δηαθνξεηηθέο πεγέο: Η ΔΔ δηαζέηεη 60 δηο επξψ απφ ηνλ πξνυπνινγηζκφ ηεο, άιια 440 δηο επξψ ησλ θξαηψλ ηεο επξσδψλεο ζα δηεθπεξαησζνχλ κέζσ ελφο θνξέα εηδηθνχ ζθνπνχ κε έδξα ην Λνπμεκβνχξγν. Απηφ ην Δπξσπατθφ Σακείν Υξεκαηνπηζησηηθήο ΢ηαζεξφηεηαο (EFSF) αγνξάδεη ζηηο θεθαιαηαγνξέο ρξήκα θαη ην δηνρεηεχεη πάξα πέξα, ρξεψλνληαο επηηφθην πνηλήο. Απηφ έρεη ζαλ ζηφρν ηελ απνθπγή ηεο ρνξήγεζεο ζηηο ρψξεο πνπ πιήηηνληαη απφ ηελ θξίζε ηδηαίηεξα θηελψλ δαλείσλ θαη ηεο απνδπλάκσζεο ηεο εμνπζίαο ησλ ηξαπεδψλ θαη ησλ ρξεκαηνπηζησηηθψλ αγνξψλ. Δπίζεο, ην Γηεζλέο Ννκηζκαηηθφ Σακείν (ΓΝΣ) δηαζέηεη άιια 250 δηζεθαηνκκχξηα επξψ ππφ ηελ κνξθή δαλείσλ. ΢ε πηζαλή πηψρεπζε ελφο θξάηνπο απηά ζα εμππεξεηνχληαη θαηά πξνηεξαηφηεηα. Μέρξη ζήκεξα, ε Ιξιαλδία θαη ε Πνξηνγαιία έηπραλ ππνζηήξημεο απφ απηνχο ηνπο πφξνπο. Σν κεξίδην ζπκκεηνρήο ησλ θξαηψλ κειψλ ζηα δάλεηα πξνθχπηεη απφ ην κεξίδην θεθαιαίνπ ηνπο ζηελ Δπξσπατθή Κεληξηθή Σξάπεδα. ΢πλεπψο, ε Γεξκαλία ζπκκεηέρεη ζην EFSF κε 27%, πξάγκα πνπ ζπλεπάγεηαη εγγπήζεηο χςνπο άλσ ησλ 123 δηο επξψ. Δπηπιένλ, ε Δπηηξνπή Πξνυπνινγηζκνχ ηεο Γεξκαληθήο Οκνζπνλδηαθήο Βνπιήο κπνξεί λα εγθξίλεη

άιια 20%, έηζη ψζηε ην ζπλνιηθφ πνζφ ππνινγίδεηαη ζηα 148 δηζεθαηνκκχξηα επξψ. Απηά ηα 20% είλαη ε ιεγφκελε «ππεξαζθάιηζε». Δίλαη απαξαίηεηε, πξνθεηκέλνπ ην EFSF λα ιάβεη ηελ θαιχηεξε βαζκνιφγεζε „AAA“ απφ ηνπο ηδησηηθνχο νίθνπο αμηνιφγεζεο ηεο πηζηνιεπηηθήο ηθαλφηεηαο θαζψο θαη επλντθή ρξεκαηνδφηεζε ζηηο θεθαιαηαγνξέο. ΢ηα δάλεηα ηνπ ΓΝΣ ε Γεξκαλία ζπκκεηέρεη σο κέινο κε ζρεδφλ 6% ή θάηη ιηγφηεξν απφ 15 δηζεθαηνκκχξηα επξψ. Η Οκνζπνλδία θεξδίδεη θαιά πεξηζψξηα αζθάιηζεο. Οη Γεξκαλνί θνξνινγνχκελνη δελ αλαιακβάλνπλ ην ρξένο ελφο άιινπ θξάηνπο ηεο δψλεο ηνπ επξψ! Χνξεγνχλ εγγπήζεηο ζην EFSF. Χνξεγνχκε ηα δάλεηα κε αμηνζεκείσην πεξηζψξην αζθάιηζεο (...), ην νπνίν ζηελ πεξίπησζε ηνπ ειιεληθνχ παθέηνπ βνήζεηαο αλέξρεηαη ζηηο 300 κνλάδεο βάζεο. Απηφ δηθαηνχληαη ηα θξάηε πνπ ρνξεγνχλ ηελ εγγχεζε. Σηε πεξίπησζε δαλείνπ χςνπο δέθα δηο επξψ, ην πεξηζψξην αληηζηνηρεί ζε 300 πεξίπνπ εθαηνκκχξηα επξψ ηνλ ρξφλν.

Klaus Regling, επηθεθαιήο ηνπ EFSF, Frankfurter Rundschau, 22 Οθησβξίνπ 2010 Η θξίζε ηνπ επξώ, ην κόληκν ζέκα: ν ΔΜΣ Πξνθαλψο, νχηε ε ΔΔ νχηε ε γεξκαληθή θπβέξλεζε δελ πηζηεχνπλ φηη ζα ηηζαζεχζνπλ ζχληνκα ηελ θξίζε ρξένπο. Οη αξρεγνί θξαηψλ θαη θπβεξλήζεσλ ζπλνκνιφγεζαλ ζηα ηέιε Μαξηίνπ 2011 ηελ ίδξπζε ελφο κφληκνπ Δπξσπατθνχ Μεραληζκνχ ΢ηαζεξφηεηαο (ESM) πνπ ζα ζπλερίδεη λα πεξηιακβάλεη εγγπήζεηο δαλείσλ χςνπο 750 δηζεθαηνκκπξίσλ επξψ. Σν κεξίδην ησλ θξαηψλ κειψλ ηεο ΔΔ χςνπο 440 δηο επξψ απμήζεθε ζε 500 δηο επξψ. Αλ ζπλππνινγίζνπκε θαη ηελ “ππεξαζθάιηζε”, θηάλνπκε ζηα 620 δηο επξψ. Άιια 80 δηο επξψ θαηαβάιινληαη άκεζα σο βαζηθφ θεθάιαην ζε πεξηζζφηεξεο δφζεηο. Η Γεξκαλία κεηαμχ ησλ εηαίξσλ ησλ ρσξψλ ηνπ επξψ θαηέρεη ην κεγαιχηεξν κεξίδην, πεξίπνπ 27%. Πξφθεηηαη γηα 22 δηο επξψ βαζηθφ θεθάιαην θαη 168 δηο επξψ σο εγγπήζεηο ή θαη θαηαβιεηέν θεθάιαην. Σν ΓΝΣ ζπλερίδεη λα ζπκκεηέρεη κε 250 δηζεθαηνκκχξηα επξψ. ΢ε πεξίπησζε πηψρεπζεο ελφο θξάηνπο, εθηφο ηνπ ίδηνπ ηνπ ΓΝΣ είλαη δπλαηή θαη ε

14

ζπκπεξίιεςε ησλ ηδησηψλ πηζησηψλ. Δλδηαθέξνλ έρεη, σζηφζν, πνηνο νξίδεη αλ πξφθεηηαη γηα πξφβιεκα ξεπζηφηεηαο ή θεξεγγπφηεηαο, δηφηη ζηελ πξψηε πεξίπησζε δελ πθίζηαηαη επζχλε ησλ πηζησηψλ. Όκσο, αθφκε θαη αλ απηή ππήξρε, ζα ίζρπε ρξνληθά απφ ην 2013 θαη κεηά. Απφ εθεί θαη πέξα κπνξεί θαηά ηελ λέα έθδνζε θξαηηθψλ νκνιφγσλ λα ζπκθσλεζεί ε επζχλε ησλ πηζησηψλ, γεγνλφο πνπ κάιινλ ζα νδεγήζεη ζε κεγαιχηεξν βάξνο εμππεξέηεζεο ησλ ηφθσλ. Η αληίζηνηρε ξήηξα ζα νδεγνχζε ζε απνηειέζκαηα κφλνλ ζηα κεηέπεηηα ρξφληα. Μέρξη ηελ αλαδηάηαμε, σζηφζν, ηνπ κεγαιχηεξνπ ηκήκαηνο ηνπ δεκνζίνπ ρξένπο ζηνπο λένπο απηνχο ηίηινπο, ζα έρνπλ πεξάζεη ηνπιάρηζηνλ δέθα ρξφληα. Μέρξη ηφηε, νη ηξάπεδεο ζα έρνπλ κεηαθπιήζεη ζε αθφκα κεγαιχηεξν βαζκφ απ’ φηη κέρξη ζήκεξα ηνπο ξηςνθίλδπλνπο ηίηινπο ηνπ δεκνζίνπ ζηελ ΔΚΣ ή ην EFSF. Σν θνχξεκα ηνπ ρξένπο ζα έπιεηηε άκεζα θπξίσο ηνπο θνξνινγνχκελνπο. Όζν πεξηζζφηεξν πεξηκέλνπκε, ηφζν πην πνιιά ζα έρνπλ λα πιεξψζνπλ νη θνξνινγνχκελνη. Σύκθσλν “euro-plus”: ζπλ γηα ηηο επηρεηξήζεηο, κείνλ γηα ηνπο απαζρνινύκελνπο Παξάιιεια πξνο ηνλ ESM νη αξρεγνί θπβεξλήζεσλ πηνζέηεζαλ ην ΢χκθσλν γηα ην Δπξψ (΢χκθσλν euro-plus). Δίρε πξνεγεζεί ε αλαγγειία ηνπ “΢πκθψλνπ γηα ηελ Αληαγσληζηηθφηεηα” απφ ηνπο ΢αξθνδί θαη Μέξθει ηνλ Φεβξνπάξην 2011. Σν ΢χκθσλν βαζίδεηαη ζηελ θαζπζηεξεκέλε ζπλεηδεηνπνίεζε φηη νη αληζνξξνπίεο ηνπ εμσηεξηθνχ εκπνξηθνχ ηζνδπγίνπ ζα δηαιχζνπλ ηελ Δπξψπε. ΢πλεπψο ζα πξέπεη λα εμαιεηθζνχλ. Η Μέξθει θαηφξζσζε, σζηφζν, λα επηβάιεη ηελ άπνςε ηεο, λα αθνξά κφλνλ θξάηε κε αδπλακίεο αληαγσληζηηθφηεηαο. Καζφηη ζηελ Γεξκαλία πάλε φια πξίκα, είλαη ε ρψξα ησλ “πην δπλαηψλ”. Καη πξάγκαηη: Η Γεξκαλία είλαη “δπλαηή” ζην ληάκπηλγθ κηζζψλ, είλαη “δπλαηή” ζηελ επηζθαιή εξγαζία. Απηή ηελ “δχλακε” ζέιεη ε Γεξκαλία λα εμαγάγεη. Σν θφζηνο αλά κνλάδα εξγαζίαο ησλ ρσξψλ ηεο δψλεο ηνπ επξψ ζα πξέπεη κειινληηθά, κεηαμχ άιισλ δεηθηψλ, λα αμηνινγείηαη ζε ηαθηά δηαζηήκαηα, ελψ ζην επίθεληξν ηεο πξνζνρήο ζα βξίζθνληαη ηα θξάηε εθείλα ηα νπνία ραξαθηεξίδνληαη απφ πςειά ειιείκκαηα

ηξερνπζψλ ζπλαιιαγψλ θαη κηα άλσ ηνπ κέζνπ φξνπ αλάπηπμε ηνπ θφζηνπο αλά κνλάδα εξγαζίαο. Δκείο, ε Οκνζπνλδηαθή Γεκνθξαηία ηεο Γεξκαλίαο, έρνπκε έλαληη πνιιψλ επξσπατθψλ ρσξψλ πιεφλαζκα εμαγσγψλ. Δάλ απηφ αλάγεηαη ζηελ κεγαιχηεξε αληαγσληζηηθφηεηα δελ κπνξεί αζθαιψο λα απνηειέζεη αληηθείκελν πξνζθπγψλ, αιιά αληηζέησο, ζα επηδνθηκάδεηαη (...). Γηεπθξηλίζακε φηη θπξίσο ζηηο ρψξεο κε πξνβιήκαηα αληαγσληζηηθφηεηαο ππάξρεη αλάγθε αλάιεςεο δξάζεο, δηφηη ζχγθιηζε ζηελ δψλε ηνπ επξψ δελ κπνξεί, θπζηθά, λα ζεκαίλεη πξνζέγγηζε πξνο ηνπο αζζελέζηεξνπο, αιιά νθείιεη λα είλαη πάληα πξνζαλαηνιηζκέλε ζηνπο πην δπλαηνχο αλάκεζά καο γηα λα κπνξέζεη ε Δπξψπε λα παξακείλεη αληαγσληζηηθή. Καγθειάξηνο Μέξθει ζηε γεξκαληθή βνπιή, 24 Μαξηίνπ 2011 Τπφ απηή ηελ έλλνηα, ζα κπνξνχζε λα πξνηαζεί πξνο ηηο ρψξεο απηέο ην εμήο:  “Δμέηαζε ηνπ ηξφπνπ θαζνξηζκνχ ησλ κηζζψλ θαη, ελ αλάγθε, ηνπ βαζκνχ ζπγθεληξσηηζκνχ ζηελ δηαδηθαζία δηαπξαγκάηεπζεο θαζψο θαη ησλ κεζφδσλ ηηκαξηζκνπνίεζεο.  Γηαζθάιηζε φηη νη κηζζνινγηθέο ξπζκίζεηο ζηνλ δεκφζην ηνκέα είλαη σθέιηκεο γηα ηηο πξνζπάζεηεο πνπ ζηνρεχνπλ ζηελ αχμεζε ηεο αληαγσληζηηθφηεηαο ζηνλ ηδησηηθφ ηνκέα”. (΢χκθσλν “euro-plus”, 24/25 Μαξηίνπ 2011) ΢πζηήλεηαη, δειαδή, ε παξέκβαζε ζηηο “κηζζνινγηθέο ξπζκίζεηο”. Πξφθεηηαη γηα άκεζε επίζεζε ζηελ ειεπζεξία ησλ ζπιινγηθψλ δηαπξαγκαηεχζεσλ πνπ ζε πνιιέο ρψξεο – φπσο θαη ζηελ Γεξκαλία – έρεη νχησο ή άιισο ππνζηεί βιάβε ιφγσ λνκηθψλ ηξνπνπνηήζεσλ. Ωο ζηφρνο, κεηαμχ άιισλ, αλαθέξεηαη ε απνθέληξσζε ηεο πνιηηηθήο ησλ ζπιινγηθψλ ζπκβάζεσλ. Πξνθαλψο, θαη “αθφκα θαιχηεξα”, αλ ήηαλ ζε επίπεδν επηρείξεζεο, επεηδή εθεί ν αληαγσληζκφο αλάκεζα ζην πξνζσπηθφ θαη ζπλεπψο νη δπλαηφηεηεο πεηζάξρεζεο είλαη κεγαιχηεξεο. Η αχμεζε κηζζψλ ζα πξέπεη λα ζπκβαδίδεη θαηά ην κέγηζην κε ηελ παξαγσγηθφηεηα, ρσξίο ηελ αληηζηάζκηζε ηνπ πιεζσξηζκνχ. Απηφ ζηνρεχεη, κεηαμχ άιισλ, ζε ρψξεο κε ηελ ιεγφκελε ηηκαξηζκηθή αλαπξνζαξκνγή κηζζψλ, φπσο γηα παξάδεηγκα ην Λνπμεκβνχξγν θαη ην Βέιγην. Οη εξγαδφκελνη

15

ιακβάλνπλ κέρξη ηψξα απηνκάησο έλα αληηζηάζκηζκα γηα ηηο αλαηηκήζεηο. Ιδηαίηεξε επζχλε πξνζδίδεη ε ΔΔ ζην δεκφζην. Σα ζπκβαιιφκελα κέξε ησλ ζπιινγηθψλ ζπκβάζεσλ εξγαζίαο νθείινπλ λα αλαιάβνπλ ζηνλ ηνκέα απηφ ηελ επζχλε ηεο “αληαγσληζηηθφηεηαο” ηεο ρψξαο ηνπο. Πξφθεηηαη γηα κηα ρσξίο πεξηζηξνθέο πξφζθιεζε πξνο ηηο θπβεξλήζεηο λα κεηψζνπλ ηνπο κηζζνχο ηνπ δεκνζίνπ. Απηφ δελ ζπκβαίλεη ρσξίο ιφγν: Οη απαζρνινχκελνη ζηνλ δεκφζην ηνκέα ζε πνιιέο ρψξεο είλαη αθφκα θαιά νξγαλσκέλνη ζπλδηθαιηζηηθά, ζε αληίζεζε, ζπρλά, κε ηελ ηδησηηθή νηθνλνκία. Σν πνζνζηφ ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ είλαη ζε πνιιέο πεξηπηψζεηο θαηά πνιχ κηθξφηεξν απ' φηη ζηελ Γεξκαλία, θαη άξα κεγαιχηεξν εθείλν ην ησλ ππαιιήισλ πνπ κπνξνχλ λα απεξγήζνπλ. Μπνξνχλ λα αζθήζνπλ πίεζε παξαιχνληαο ηηο ππνδνκέο θαη ηελ δεκφζηα πεξίζαιςε. Δάλ ζηελ Γαιιία ή ζηελ Ιζπαλία θεξπρηεί γεληθή απεξγία, απεξγεί πάλσ απ' φια ν δεκφζηνο ηνκέαο. Αιιά θαη ζηελ Πνξηνγαιία φπσο θαη ζηελ Διιάδα έρεη, ζε ζχγθξηζε κε ηελ Γεξκαλία, ε ζπλδηθαιηζηηθή νξγάλσζε ζην δεκφζην ηνκέα πνιχ κεγαιχηεξε ζεκαζία. Δίλαη ν ηνκέαο πνπ ζηηο ρψξεο απηέο ζέηεη ηνλ πήρε γηα ηελ θνηλσληθή πξφνδν θαη ηελ εμέιημε ησλ κηζζψλ. Γη' απηφλ ηνλ ιφγν, ε επίζεζε ελαληίνλ ηεο δηακφξθσζεο ησλ κηζζψλ ζηνλ δεκφζην ηνκέα είλαη ηδηαίηεξα απεηιεηηθή. Αθφκε θαη αλ ε Μέξθει κε ηελ βνήζεηα ησλ Βξπμειιψλ θξαδαίλεη ην ξφπαιν ησλ κηζζψλ θπξίσο πξνο ηελ θαηεχζπλζε ρσξψλ κε έιιεηκκα ηξερνπζψλ ζπλαιιαγψλ, θηλδπλεχεη λα ππάξμεη αληίθηππνο γηα ηνπο απαζρνινχκελνπο ζηελ Γεξκαλία. Αλ γηα παξάδεηγκα ε Ιζπαλία, μεθηλψληαο απφ ην δεκφζην θαη ζπλερίδνληαο κε ην ζχλνιν ηεο νηθνλνκίαο, πεξηνξίζεη ή αθφκε θαη πεξηθφςεη ηνπο κηζζνχο, ζα αλαβαζκηζηεί ε ζέζε ηεο σο πξνο ηελ αληαγσληζηηθφηεηα έλαληη ηεο Γεξκαλίαο. Καη ηφηε ζα ππάξμεη θίλδπλνο λα αζθεζεί πίεζε ζηνπο Γεξκαλνχο απαζρνινχκελνπο θαη ηα ζπκβνχιηα εξγαδνκέλσλ ηνπο. Όπσο γηα παξάδεηγκα κε ηηο κεηνχκελεο πξννπηηθέο ζηηο αγνξέο ηνπ εμσηεξηθνχ θαη ηελ ζπλεπαθφινπζε πίεζε επί ηεο απαζρφιεζεο. Ή αθφκε, άζθεζε εθβηαζκνχ ζε πξνζσπηθφ κε ηελ απεηιή ηεο κεηεγθαηάζηαζεο εξγνζηαζίσλ ζηελ Ιζπαλία, γηα λα κείλνπκε ζην παξάδεηγκά καο.

΢ην θείκελν ηνπ ΢πκθψλνπ “Euro-Plus” βξίζθνπκε ην εμήο εδάθην αλαθνξηθά κε ηελ θνηλσληθή πνιηηηθή: “ Ιδηαίηεξε ζεκαζία πξνζδίδεηαη ζηηο (...) ηξέρνπζεο πνιηηηθέο θπξίσο ζηα ζπζηήκαηα ζπληαμηνδφηεζεο, πγεηνλνκηθήο πεξίζαιςεο θαη θνηλσληθψλ παξνρψλ, ιακβάλνληαο ππφςε ηνπο δεκνγξαθηθνχο παξάγνληεο. Οη (...) αλαγθαίεο κεηαξξπζκίζεηο ζα κπνξνχζαλ λα ζπκπεξηιάβνπλ ην εμήο: Τελ ελαξκφληζε ηνπ ζπζηήκαηνο ζπληαμηνδφηεζεο ζηελ εζληθή δεκνγξαθηθή θαηάζηαζε, ελαξκνλίδνληαο, γηα παξάδεηγκα, ηελ πξαγκαηηθή ειηθία ζπληαμηνδφηεζεο κε ην πξνζδφθηκν δσήο”. ΢χκθσλα κε απηά, νη ζπληάμεηο ζα πξέπεη λα κεησζνχλ ζχκθσλα κε ηελ άλνδν ηνπ πξνζδφθηκνπ δσήο ή λα απμεζεί αληίζηνηρα ην φξην ζπληαμηνδφηεζεο. Σν γεγνλφο φηη ζηελ Γεξκαλία έγηλε πξφζθαηα ιφγνο γηα αχμεζε ηεο ειηθίαο ζπληαμηνδφηεζεο ζηα 69, ηαηξηάδεη κε απηέο ηηο αληηιήςεηο. Οη ρξεκαηνπηζησηηθέο αγνξέο ηξώλε ηελ δεκνθξαηία Οη ρξεκαηνπηζησηηθέο αγνξέο έρνπλ πξν πνιινχ απνδπλακψζεη ηα θνηλνβνχιηα πνπ νθείινπλ λα δέρνληαη έλα κεηά ην άιιν ηα παθέηα δηάζσζεο. Η ΔΔ πάεη αθφκα πην πέξα. ΢ρεδηάδεη ην ιεγφκελν Δπξσπατθφ Δμάκελν. Καη ελψ αθνχγεηαη ζαλ κηα επράξηζηε κεηάβαζε ζην Παξίζη ή ζηε Ρψκε γηα ζπνπδέο, ζηελ πξαγκαηηθφηεηα είλαη ε ζηξνθή πξνο κηα λέα επνρή. Η θχξηα εμνπζία ησλ θνηλνβνπιίσλ – ην δίθαην ηνπ πξνυπνινγηζκνχ – νπζηαζηηθά θαηαιχεηαη. Μειινληηθά, ηα θξάηε κέιε ζα πξέπεη λα αθνινπζνχλ ηηο “ζπζηάζεηο” ησλ Βξπμειιψλ θαη λα παίξλνπλ ηελ έγθξηζε ηεο Δπηηξνπήο ηεο ΔΔ. Σα θξάηε εθείλα ηα νπνία δελ ηεξνχλ ηα θξηηήξηα ηνπ Maastricht ζρεηηθά κε ην 60% ηνπ δεκνζίνπ ρξένπο πξνο ην Αθαζάξηζην Δγρψξην Πξντφλ έρνπλ λα αληηκεησπίζνπλ ρξεκαηηθά πξφζηηκα. Δίλαη ζαλ λα θάλεη θάπνηνο αθαίκαμε ζε αζζελή πνπ πάζρεη απφ απψιεηα αίκαηνο. Τα νξάκαηα ηνπ Τξηζέ Οη ζθέςεηο σζηφζν πξνρσξνχλ πνιχ πην πέξα. Σελ 1ε Ινπλίνπ 2011, ν απνρσξψλ πξφεδξνο ηεο ΔΚΣ Σξηζέ ππήξμε ζην Άαρελ αξθεηά απνθαιππηηθφο. Δάλ ηα θξάηε, παξφιν πνπ έρνπλ εθνδηαζηεί κε επξσπατθά πξνγξάκκαηα δηάζσζεο, δελ θαηνξζψλνπλ λα βγνπλ απφ ηελ θξίζε, ζα δίλεηαη ε δπλαηφηεηα

16

παξέκβαζεο εθ ησλ έμσ. „Θα ήηαλ ππεξβνιηθφ, λα είρακε ηελ δπλαηφηεηα άκεζεο άζθεζεο επηξξνήο κέζσ ζεζκψλ ηνπ ρψξνπ ηνπ επξψ ζηελ νηθνλνκηθή πνιηηηθή ηεο ελ ιφγσ ρψξαο; Σηελ πεξίπησζε φπνπ ε νηθνλνκηθή ηεο πνιηηηθή είλαη δηαρξνληθά επηδήκηα; Μηα άκεζε άζθεζε επηξξνήο πνπ ζα μεπεξλάεη θαηά πνιχ ηελ ζρεδηαδφκελε απηή ηελ ζηηγκή επνπηεία ( …). Σην λέν ζχζηεκα (...) ζα ήηαλ αθφκα θαη επηηαθηηθή ε αλάγθε επξσπατθνί ζεζκνί (…) λα ιακβάλνπλ απνθάζεηο παξεκβαηηθνχ ραξαθηήξα ζηελ ελ ιφγσ εζληθή νηθνλνκία”. Πηζαλή, ζχκθσλα κε ηνλ Σξηζέ, ζα ήηαλ θαη ε δεκηνπξγία ελφο επξσπατθνχ ππνπξγείνπ νηθνλνκηθψλ. “Όρη θαη' αλάγθε έλα ππνπξγείν πνπ ζα δηαρεηξίδεηαη έλαλ κεγάιν επξσπατθφ πξνυπνινγηζκφ. Φαληάδνκαη έλα ππνπξγείν νηθνλνκηθψλ κε άκεζεο αξκνδηφηεηεο ζρεηηθά κε ηελ επνπηεία ηεο δεκνζηνλνκηθήο πνιηηηθήο θαη αληαγσληζηηθφηεηαο, θαζψο θαη ηελ δπλαηφηεηα παξέκβαζεο ζηελ νηθνλνκηθή πνιηηηθή”. Σν φξακα απηφ ηνπ Σξηζέ έρεη θαη θαη άιιε ζεψξεζε. Σν πξφβιεκα δελ είλαη ηφζν νη ζεζκηθέο αιιαγέο, φζν ηα επαθφινπζα ηνπο. Τπφ ηελ εγεκνλία κηαο Γεξκαλίαο κε επηθεθαιήο ηελ Μέξθει, ε ήπεηξνο θαη' απηφλ ηνλ ηξφπν ζα νδεγεζεί κηα ψξα αξρχηεξα ζηελ θαηαζηξνθή. Δάλ, σζηφζν, αλαγλσξηζηεί απφ φινπο φηη, νπζηαζηηθά, ε “επηδήκηα νηθνλνκηθή πνιηηηθή” μεθηλά απφ ηελ Γεξκαλία, ηφηε ζα κπνξνχζαλ λα επέκβνπλ νη επξσπατθνί ζεζκνί. Τη κέιεη γελέζζαη; ΢ηελ Διιάδα ιακβάλεη ρψξα κηα κηθξή επαλάζηαζε, πνπ κέλεη απαξαηήξεηε απφ ηνλ γεξκαληθφ ηχπν. Οιφθιεξε ε ρψξα ζπδεηεί ελαιιαθηηθέο πξνο ηα ζχκθσλα ιηηφηεηαο. Άλζξσπνη πνπ κέρξη πξφηηλνο δελ ήηαλ πνιηηηθνπνηεκέλνη νξγαλψλνληαη ζε ζπλδηθάηα θαη επηηξνπέο γεηηνληάο. Μαζεηέο δηαδειψλνπλ κε ζπληαμηνχρνπο. Γνλείο αλαθαηλίδνπλ θαη θαζαξίδνπλ ηα ζρνιεία, επεηδή ην θξάηνο έρεη απνζπξζεί πξν πνιινχ. Αθφκε θαη εθπαηδεπηηθνί έρνπλ αξρίζεη λα θαιιηεξγνχλ ιαραληθά, απφ θαζαξή αλάγθε θαη απφ ηελ απειπηζία ηνπο, δηφηη ζρεδφλ θαλείο πηα δελ έρεη ηελ νηθνλνκηθή άλεζε ηνπ “ιατθνχ ζπνξ” ησλ Διιήλσλ, ηνπ θαθελείνπ. Η ρψξα ζπζπεηξψλεηαη, φκσο γηα ηνλ θαζέλα έρεη

μεθηλήζεη έλαο θαζεκεξηλφο αγψλαο επηβίσζεο. ΢χκθσλα κε δεκνζθφπεζε, έλα ηξίην ησλ Διιήλσλ πηζηεχεη φηη ζα ππάξμεη επαλάζηαζε. Σν πξφβιεκα φκσο είλαη φηη νη απνθάζεηο έρνπλ παχζεη πξν πνιινχ λα παίξλνληαη ζηελ Αζήλα. Έηζη ε δηακαξηπξία ζπρλά γπξίδεη ζε ζθέηε απειπηζία πνπ ζηξέθεηαη γεληθά ελαληίνλ ησλ “κεγάισλ” θαη ηεο “πνιηηηθήο ηάμεο”. ΢ηελ Ιζπαλία, νη λένη, θπξίσο, εκπλεχζηεθαλ απφ ηηο επαλαζηάζεηο ζηηο αξαβηθέο ρψξεο θαη ην κπεζη ζέιεξ απφ ηελ Γαιιία κε ηίηιν “Αγαλαθηήζηε!” ηνπ αξηζηεξνχ αγσληζηή ηεο αληίζηαζεο ΢ηεθάλ Δζέι. Με απηφ ην ζχλζεκα εδψ θαη εβδνκάδεο γίλνληαη εηξεληθέο θαηαιήςεηο δεκνζίσλ πιαηεηψλ ζε έλδεημε δηακαξηπξίαο γηα ηελ αλεξγία ησλ λέσλ θαη ην ζθνπξηαζκέλν πνιηηηθφ ζχζηεκα. Οη δηαδεισηέο δηαλπθηεξεχνπλ ζε δεκφζηεο πιαηείεο, παξά ηελ απαγνξεπηηθή απφθαζε ηνπ ππνπξγείνπ εζσηεξηθψλ. Οη πεξίνηθνη θέξλνπλ θαγεηφ. ΟΙ δηαδεισηέο ζθνπεχνπλ λα παξακείλνπλ έσο φηνπ εθαξκνζηνχλ ηα αηηήκαηά ηνπο. Δλ αλάγθε θαη κέρξη ηηο θνηλνβνπιεπηηθέο εθινγέο ηνλ Μάξηε ηνπ 2012. Δλψ, φκσο, ζηελ Ιζπαλία θαη ηελ Διιάδα κεγαιψλεη έλα επξχ θίλεκα θαηά ησλ πεξηθνπψλ ηνπ θνηλσληθνχ θξάηνπο, ηα ππνηηζέκελα παθέηα δηάζσζεο ζηηο βνξεηνεπξσπατθέο ρψξεο είλαη ιάδη ζηε θσηηά γηα ηνπο αθξνδεμηνχο ιατθηζηέο. Δίλαη ηξαγηθφ, δηφηη νη εκπξεζηέο βξίζθνληαη ζην Βεξνιίλν. Σν ριηαξφ θζηλφπσξν ηεο Γεξκαλίαο ήηαλ απνγνεηεπηηθφ: Πνιινί άλζξσπνη ζηελ Γεξκαλία παξαηηήζεθαλ, ή απιά, είλαη επηπρείο πνπ δελ θαηαζηξάθεθε ε δηθή ηνπο ζέζε εξγαζίαο. Οη “δηαδειψζεηο ηεο Γεπηέξαο” θαηά ηνπ ζπζηήκαηνο Hartz IV, νη δηακαξηπξίεο θαηά ησλ πεξηθνπψλ ησλ ζπληάμεσλ ζηελ Γαιιία θαη ην θίλεκα δεκνθξαηίαο ζηελ Ιζπαλία καο δείρλνπλ φηη απαηηείηαη ππνκνλή θαη ηζρπξά ζχκβνια γηα λα πξναζπίζεη ν θφζκνο ηα ζπκθέξνληά ηνπ. Σν θφκκα DIE LINKE ινηπφλ, πξέπεη λα ζπλερίζεη λα θαηεπζχλεη ηελ δηθαηνινγεκέλε νξγή ηνπ θφζκνπ πξνο ηνπο ππαίηηνπο θαη ηνπο εθκεηαιιεπηέο ηεο θξίζεο. Αιιηψο ε Δπξψπε δελ έρεη πξννπηηθέο θαη ε κεγάιε πιεηνςεθία ηνπ πιεζπζκνχ ζα θιεζεί θαη πάιη λα πιεξψζεη.