Twoje Mysłowice 22/2014

Page 1

TWOJE

BEZPŁATNY

BIULETYN

Y N T A Ł BEZP

MYSŁOWICE Bądź na bieżąco www.itvm.pl | Numer 22/2014 | ISSN 2084-5634

06

NOWE BOISKA PRZY MYSŁOWICKICH SZKOŁACH

12

MYSŁOWICE SPORTEM STOJĄ

13

W PARKU SŁUPNA STANĘŁA SIŁOWNIA POD CHMURKĄ

14

3

strona

INWESTYCJE W LEPSZE DROGI

SZYMANOWSKIEGO 2 PO REMONCIE

REKLAMA


02

www.itvm.pl

WYDARZENIA

Zdrowe Mysłowice – szansa na 2 mln zł! Mysłowice mają szansę otrzymać blisko 2 mln zł na realizację programu profilaktycznego dotyczącego chorób układu trawiennego. Na czas jego trwania zaplanowano spotkania medyczne z udziałem znanych i cenionych osób, zajęcia sportowe, badania oraz szczepienia dla 2000 osób.

P

rogram promocji zdrowia i profilaktyki chorób układu trawiennego dla mieszkańców Mysłowic w latach 2015 – 2016 „ZDROWE MYSŁOWICE" wynika z realnych problemów zaobserwowanych w obszarze zdrowia na terenie miasta. Mysłowice mieszczą się bowiem w grupie 10% powiatów, gdzie wskaźnik umieralności (SMR) w zakresie chorób układu trawiennego jest najwyższy. Celem głównym projektu będzie zatem zmniejszenie zacho-

rowalności i umieralności na choroby układu trawiennego wśród mieszkańców Mysłowic poprzez zwiększenie świadomości w zakresie wagi zdrowego stylu życia w przeciwdziałaniu powstawaniu tych chorób, zwiększenie ich wykrywalności we wczesnym stadium oraz zapobieganie zachorowalności na choroby wywołane wirusem HBV. Aby zrealizować założone cele zaplanowano organizację cyklu spotkań o charakterze edukacyjnym pod nazwą „Mysłowic-

Grupa Soleo wystąpiła na Magicznej Plaży Hubertus Na Magicznej Plaży w Mysłowicach wystąpiła popularna grupa disco- polo, znana z takich hitów jak „Słodko słodka", „Słoneczny patrol", czy „Kochane kobitki". Soleo – bo o tej grupie mowa – ściągnęła na Hubertus liczne grono miłośników dance'owych kawałków.

I

Imprezy na magicznej Plaży Hubertus cieszą się dużym zainteresowaniem głównie młodzieży. W weekendowe wieczory można tam spotkać imprezowiczów z Mysłowic oraz okolicznych miast. Po latach ciszy i zapomnienia, Hubertus z sukcesem udało się odmienić w miejsce tętniące życiem. Poza weekendowymi imprezami i koncertami, w ciągu tygodnia funkcjonuje tam strzeżone kąpielisko, które podczas upałów odwiedzają setki plażowiczów. Wejście na jego teren kosztuje symboliczną złotówkę, a dla dzieci i młodzież z Mysłowic w wieku do 18 lat wstęp jest bezpłatny. (JAN)

kie spotkania medyczne", na które zapraszane będą znane i cenione osoby propagujące zdrowy tryb życia. Spotkania będą okazją do uzyskania odpowiedzi na nurtujące z zakresu zdrowego stylu życia pytania oraz do nabycia praktycznych umiejętności m.in. z zakresu sporządzania zdrowych i smacznych, a jednocześnie niedrogich posiłków. Projekt zakłada również organizację akcji „Aktywność fizyczna – jestem za", czyli cyklu zajęć sportowych z rehabilitantami oraz instruktorami sportu dostoso-

W ramach projektu przeprowadzony zostanie cykl spotkań pod nazwą „Mysłowickie spotkania medyczne”

wanymi do wieku uczestników i ich możliwości. Grupę 2000 osób w wieku 18 – 64 lata przewiduje się objąć konsultacjami lekarskimi, wykonaniem przesiewowych ba-

dań laboratoryjnych i diagnostycznych oraz szczepieniami przeciwko wirusowi HBV odpowiedzialnego przede wszystkim za wywoływanie wirusowego zapalenia wątroby typu B.

P

rawie dwudziestu wystawców pokazało około 260 odmian dalii i 700 łodyg mieczyków. Do Mysłowic przyjechali hodowcy z Polski, Czech i Słowacji by pokazać swoje własne odmiany kwiatów. Na życzenie sponsorów we wszystkich rodzajach i grupach kwiatów oraz kompozycjach został przeprowadzony konkurs na najładniejszy kwiat i kompozycję. Rangę wystawy podniosła obecność Pani wicepremier Elżbiety Bieńkowskiej, która dokonała uroczystego otwarcia wystawy i ufundowała nagrody za najpiękniejsze lilię i dalię, a wyboru dokonała osobiście. Nagrody w trzech kategoriach ufundował także prezydent Edward Lasok. Organizatorem wystawy była firma wiceprzewodniczącego Rady Miasta Bernarda Pastuszki (Purus) oraz Rybnicki Klub Miłośników Kwiatów. (MAG)

(MAG)

Czyste powietrze w Mysłowicach

Zapachniało kwiatami lata Ponad półtora tysiąca osób zwiedziło otwartą po raz drugi w Mysłowicach, międzynarodową wystawę kwiatów sezonowych, która odbyła się 2 i 3 sierpnia. Przy hotelu „Trojak" można było podziwiać setki najpiękniejszych dalii i mieczyków, zaprezentowano również kompozycje kwiatowe.

Wniosek złożony przez Urząd Miasta Mysłowice pozytywnie przeszedł już ocenę formalną.

Mysłowice przeznaczą ponad 183 tys. zł na opracowanie Planu Gospodarki Niskoemisyjnej. Strategia działania mająca na celu zmniejszenie emisji zanieczyszczeń powietrza oraz dwutlenku węgla powstanie do końca 2014 roku. Na realizację tego zadania 85% środków finansowych pozyskano z Unii Europejskiej.

C

elem projektu jest opracowanie dla obszaru miasta Mysłowice systemowych i długofalowych działań związanych z efektywnością energetyczną, ograniczeniem emisji zanieczyszczeń, a tym samym poprawę jakości powietrza. Realizacja tego celu przyczyni się także do spełnienia wymogów unijnych, czyli redukcji emisji gazów cieplarnianych, zwiększenia udziału energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych i podniesienia efektywności energetycznej. W ramach projektu planuje się między innymi opracować Plan Gospodarki Niskoemisyjnej (PGN), który pozwoli zaplanować wszystkie działania, a w konsekwencji zmniejszyć emisję zanieczyszczeń powietrza w tym pyłów, dwutlenku siarki, tlenków azotu oraz emisji dwutlenku węgla, ze szczególnym uwzględnieniem stref, w których odnotowano przekroczenie dopuszczalnych stężeń w powietrzu. Działania te zostaną zaplanowane w obszarach dotyczących zużycia energii w budynkach i instalacjach, w transporcie oraz w obszarze produkcji energii. Realizacja projektu pozwoli również stworzyć bazę danych emisji, która posłuży jako narzędzie do monitorowania zużycia energii, emisji gazów cieplarnianych oraz innych zanieczyszczeń powietrza. Na podstawie powstałej bazy będą określane priorytety działań naprawczych, w celu poprawy powietrza w mieście.

Grupa Soleo

Wystawę odwiedzały całe rodziny

Całkowita wartość projektu to 183.762,00 zł, w tym dotacja ze środków unijnych w wysokości 156.197,70 zł oraz wkład własny – 27.564,30 zł. Projekt w ramach programu operacyjnego Infrastruktura i Śrofot.mrg.bz dowisko (Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska). (SYL)

Koncert grupy Soleo przyciągnął kilkaset osób

Na zdjęciu (od lewej) Piotr Wistuba z Rybnickiego Klubu Miłośników Kwiatów, wiceprzewodniczący RM Bernard Pastuszka, prezydent Mysłowic Edward Lasok i wicepremier Elżbieta Bieńkowska

W ramach projektu planuje się między innymi opracować Plan Gospodarki Niskoemisyjnej


WYDARZENIA

www.itvm.pl

03

Inwestycje w lepsze drogi Trwają wakacyjne remonty dróg w mieście. Na licznych odcinkach można spotkać drogowców, którzy poprawiają stan nawierzchni jezdni. Prace trwają w różnych częściach miasta; zarówno w centrum jak i w południowych dzielnicach Mysłowic. Nie jest to koniec robót drogowych – w magistracie trwają przetargi na kolejne inwestycje. Niezbędne przed kolejnymi remontami dróg prace prowadzi także Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji.

Remont DW 934 i DK 79

W połowie lipca w Urzędzie Miasta Mysłowice wyłoniono zwycięzcę przetargu na remonty nawierzchni ulic: Oświęcimskiej, Generała Ziętka, Brzezińskiej, Katowickiej i Krakowskiej. Kwotą blisko 1,6 mln zł. wygrała go firma Skanska S.A. Na realizację tego zadania pozyskaliśmy dofinansowanie w wysokości 780 900 zł z rezerwy subwencji ogólnej budżetu Państwa. – informuje Kamila Szal z mysłowickiego magistratu. Inwestycja dotyczy sześciu odcinków: od ul. Mikołowskiej do zatoki autobusowej za ul. Mickiewicza, od ul. Wiśniowej do ul. Brzęczkowickiej oraz przy skrzyżowaniu z ul. Saperów Śląskich, od ul. Dworcowej w kierunku ul. Nowochrzanowskiej, od granicy miasta z Katowicami do skrzyżowania z ul. Obrzeżną Północną, ul. Bończyka wraz ze skrzyżowaniem, od ul. Strumieńskiego do torowiska tramwajowego. Oprócz nawierzchni, na wybranych odcinkach remontowane są chodniki, wymieniane bariery ochronne oraz regulowane studzienki. Roboty dotyczące ulic Krakowskiej i Katowickiej, w związku z czwartym etapem Tour de Pologne, który przebiegał przez Mysłowice, zostały przyśpieszone. Pozostałe inwe-

stycje mają zostać zrealizowane do końca września. Tegoroczny remont dróg DW934 stanowi kontynuację zeszłorocznych działań, podczas których nowy asfalt pojawił się m.in. na skrzyżowaniu Katowicka/Oświęcimska/Krakowska, skrzyżowaniu Mickiewicza do Miarki, od Robotniczej do Słupeckiej, Ziętka od przejścia dla pieszych przy Kościele do ul. Wiśniowej, w Brzezince - od Reja do Laryskiej oraz od ronda przy halach Panattoni w kierunku ul. Dworcowej. Remonty bieżące i średnie

Znaczne środki na ten rok przeznaczono na realizację tzw. remontów bieżących. Na ten cel w tegorocznym budżecie zabezpieczono blisko milion złotych. Zadanie realizują drogowcy z Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Mysłowicach. W ramach tego przedsięwzięcia zostały odnowione znaczne odcinki dróg m.in. na ulicy Kolejowej, Stawowej, czy Mielęckiego. Drogowców można się spodziewać również na ulicach: Pogodnej, Podgórskiej i Konopnickiej. Konsorcjum Logotex Sp. z o.o. z Pszczyny i Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Robót Dro-

Na początku sierpnia zamknięta została ul. Partyzantów

gowych w Katowicach Sp. z o.o wygrało przetarg na remonty średnie mysłowickich dróg. Koszt realizacji tej inwestycji to 877 tys. zł. - Remonty średnie dróg to remonty odcinkowe. Prowadzimy je tam gdzie cała droga nie wymaga położenia nowej nawierzchni lub w miejscach gdzie remont całej drogi jest niemożliwy, na przykład z powodu odcinkowego, złego stanu kanalizacji. – wyjaśnia Kamila Szal, rzecznik prasowy UM Mysłowice. W ramach tej inwestycji remontowane są ulice Długa na odcinku od przejazdu kolejowego w kierunku węzła S1 na długości ok. 400 m, Chopina od skrzyżowania z ul. Janowską, Mikołowska na skrzyżowaniu z ul. Moniuszki, Nowochrzanowska w rejonie ul. Cmentarnej i Nowocmentarnej, Laryskiej na wysokości kina Znicz, Towarowa w rejonie budynku Policji i fragment ul. PCK. Morcinka, Osmańczyka i Partyzantów

Na odnowienie jezdni na tych trzech ulicach Urząd Miasta przeznaczył ponad 1 mln zł. Renowację ulicy Partyzantów drogowcy rozpoczęli od odbudowy uszkodzonych chodników, przystanku autobusowego i wycięcia znajdujących się w bezpośrednim sąsiedztwie

W ramach remontów odcinkowych wymieniona zostaje spora część nawierzchni ul. Towarowej

drogi drzew. W następnej kolejności wykonana zostanie nowa nawierzchnia jezdni na odcinku od ulicy Mickiewicza do ulicy Huty Rozalii. Na ulicy Partyzantów, jeszcze przed pracami remontowymi jezdni, pod koniec czerwca Tauron wymienił 14 słupów oświetlenia ulicznego wraz z oprawami. Inwestycja na ulicy Morcinka obejmuje modernizację wraz z małą architekturą. Zakres robót to w szczególności rozbiórka elementów dróg wraz z regulacją studzienek, sfrezowanie nawierzchni, a następnie jej odbudowa. Umocnione zostaną także skarpy i pobocza. Ulica Osmańczyka w Dzielnicy Wesoła jest odnawiana na odcinku 220 metrów. Tam prace także obejmują rozbiórkę elementów dróg wraz z regulacją studzienek, sfrezowanie i odtworzenie nawierzchni i budowę nowych krawężników.

Drogowców można spotkać również na ul.Osmańczyka w Wesołej

Przebudowa Starowiejskiej i modernizacja Laryskiej

mont średni ulicy Obrzeżnej Zachodniej.

Urząd Miasta ogłosił przetarg na przebudowę ul. Starowiejskiej oraz modernizację ul. Laryskiej w Mysłowicach. Inwestycja ta została podzielona na dwa zadania. Zadanie I – przebudowa Starowiejskiej obejmie cały jej odcinek, tj. 150 metrów od ul. Brzezińskiej do ul. Laryskiej wraz z nowymi chodnikami, regulacją studni i montażem barierek ochronnych. Zadanie II – modernizacja ul. Laryskiej - dotyczy położenia nowej nawierzchni w rejonie dwóch skrzyżowań, tj. z ul. Fabryczną oraz z ul. Brzozową. Ulicę Starowiejską za kwotę ponad 160 tys. zł. odnowi Skanska S.A., natomiast Laryską P.U.H. "DOMAX" Arkadiusz Mika.

MPWiK na Wybickiego remontuje rurociąg

Magistrat ogłosił także przetargi na drugi etap modernizacji ulicy Wielkiej Skotnicy oraz re-

Trwają prace Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji na ulicy Wybickiego w Morgach. Miejska spółka wymienia tam sieć wodociągową oraz kanalizację. Po zakończeniu podziemnych prac, Urząd Miasta ogłosi przetarg na odbudowę drogi. Wodociągowcy wymienią łącznie 470 metrów starego, skorodowanego wodociągu na polietylenowy (który jest bardziej odporny na działanie szkód górniczych oraz korozję) oraz 40 metrów kanalizacji sanitarnej, która była już niedrożna. Zakończenie prac MPWiK przewidywane jest na dzień 31 sierpnia br. (SYL)

Na ul. Wybickiego trwają prace związane z wymianą wodociągu i kanalizacji


04

www.itvm.pl

Wyłoniono wykonawcę termomodernizacji Szkoły Podstawowej nr 15 Zgodnie z planami Urzędu Miasta Mysłowice, przeprowadzona zostanie termomodernizacja budynku SP nr 15 w dzielnicy Wesoła. Znamy już przedsiębiorcę, który przeprowadzi wartą 1 640 000 złotych inwestycję. Jest to firma DAN-POL Sp. z o.o. z Tychów, która w postępowaniu przetargowym złożyła najlepszą ofertę. - By termomodernizacja była możliwa w pierwszej kolejności wykonana została pełna inwentaryzacja obiektu, liczne projekty budowlane oraz ekspertyzy. Te wszystkie zadania powiększą koszt samej termomodernizacji o ponad 67,5 tys. zł – informuje Kamila Szal, rzecznik prasowy UM Mysłowice. Po rozwiązaniu poważnego problemu lokalu dla dzieci ze szkoły specjalnej, które uczyły się w skandalicznych warunkach, nadszedł czas na polepszenie komfortu edukacji dzieci ze szkoły w Wesołej. Włodarze miasta już w zeszłym roku jako jeden z priorytetów uznali termomodernizację szkoły w Wesołej, umieszczając jej remont jako jeden z pierwszych zapisów w budżecie miasta na 2014 rok. Przedmiotem zamówienia są roboty ogólnobudowlane dotyczące kompleksowej termomodernizacji budynku szkoły przy ul. Piastów Śląskich. Zakres robót obejmie docieplenie dachu, przebudowę trzonów kominowych oraz wykonanie nowych obróbek blacharskich, rynien i rur spustowych. Ponadto docieplenie zewnętrznych ścian budynku, przebudowę wejść i schodów i docieplenie ścian piwnic. W ramach inwestycji wymieniona zostanie instalacja centralnego ogrzewania instalacja hydrantowa oraz instalacja elektryczna. Termin zakończenia inwestycji zaplanowano na 31.07.2015 r. (SYL)

WYDARZENIA

Jubileusz kosztowskich strażaków

Harcerski obóz w Dąbkach. Młodzież spędziła dwa tygodnie nad morzem

W lipcu kosztowska jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej obchodziła jubileusz 90-lecia działalności na rzecz miasta i jego mieszkańców. Z okazji jubileuszu w kościele pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Kosztowach odprawiona została Msza św. w intencji druhów tej jednostki i ich rodzin, a także za zmarłych strażaków z OSP.

P

W wakacje dzieci i młodzież mogą odpocząć, a dzięki harcerstwu odpoczynek może być wyjątkowo aktywny i atrakcyjny. Młodzież z Mysłowic wyjechała w tym roku na letni obóz nad polskie morze, gdzie przeżyli prawdziwą, harcerską przygodę.

o mszy strażacy i zaproszeni goście w uroczystym pochodzie, prowadzeni przez orkiestrę dętą z Milówki, przeszli do remizy gdzie odbyły się dalsze uroczystości.

Wśród gości zaproszonych na uroczystość był prezydent miasta Edward Lasok – jako prezes Zarządu Powiatowego ZOSP RP w Mysłowicach oraz wiceprezes Antoni Zazakowny, a także zastępca przewodniczącego RM Bernard Pastuszka, radni Tomasz Wrona i Leon Kubica. przedstawiciel PSP w Mysłowicach Adam Szkuta, Komendant Miejski PSP z Chorzowa Janusz Gancarczyk, przedstawiciele ZZG w Polsce na czele z przewodniczącym Sebastianem Czogałą i zastępcą Zdzisławem Aksamitem, goście z województwa pomorskiego wraz z delegacją z OSP Wolental, a także prezesi mysłowickich jednostek OSP Dziećkowice, Janów i KWK Wesoła. Każdy jubileusz to okazja by uhonorować zasłużonych dla jednostki druhów.

W

wakacje dzieci i młodzież mogą odpocząć, a dzięki harcerstwu odpoczynek może być wyjątkowo aktywny i atrakcyjny. Młodzież z Mysłowic wyjechała w tym roku na letni obóz nad polskie morze, gdzie przeżyli prawdziwą, harcerską przygodę. Harcerze z mysłowickiego hufca ZHP spędzili wakacje na obozie w bazie Hufca ZHP Opatów w miejscowości Dąbki, niedaleko Darłowa. W trakcie obozu podążali szlakiem przygód wyjętych rodem z filmów Indiana Jonesa. Nie obyło się bez własnoręcznego rozbijania obozowiska, wędrówek po plaży, budowania zamków z piasku czy zdobywania kolejnych, harcerskich odznaczeń i umiejętności. Młodzież nauczyła się tam, jak w warunkach polowych przygotować posiłek i rozpalić ognisko. Nie zabrakło także takich zabaw jak śluby obozowe czy artystyczne pokazy. Kilku osobom harcerskie życie bardzo przypadło do gustu. - Wieczorami najczęściej zasiadaliśmy do harcerskich ognisk a kilku z naszych podopiecznych złożyło Przyrzeczenie Harcerskie. – mówi pwd. Ewelina Buchta.

Złoty medal za zasługi dla pożarnictwa: • Zbigniew Kapała i Marcin Sowa Brązowy medal za zasługi dla pożarnictwa: • Dariusz Kucowicz • Odznaka Strażak Wzorowy: • Piotr Halup, Paweł Wybraniec, Paweł Gąsiorczyk, Artur Matoń Złote odznaki Młodzieżowej Drużyny Pożarniczej: • Kamil Kapała, Damian Sorek Brązowe Odznaki MDP: • Magdalena Jochemczyk • Karol Dziuban • Kamil Gąbka

Mysłowiccy harcerze promowali nad morzem nasze miasto. Z Biura Promocji Miasta dzieci otrzymały koszulki z hasłem „Mysłowice Dobrze Brzmiące”, miejski akcent pojawił się także na ich harcerskich chustach. Wyjazd na obóz został również dofinansowany przez Miasto Mysłowice.

(DS)

(JAN)

Wkrótce szkoła w Wesołej zyska nową elewację, przebudowane zostanie również wejście i schody.

OSP Kosztowy. W uroczystościach wzięli udział przedstawiciele władz miasta.

Uczestnicy obozu brali udział w wielu wycieczkach.

Prace mają zostać zakończone w przyszłym roku.

Uroczysty pochód prowadziła orkiestra dęta z Milówki

Miejski akcent pojawił się na harcerskich koszulkach i chustach.


INFORMACJA URZĘDU MIASTA MYSŁOWICE

www.itvm.pl

05

Skoszona trawa zostanie zabrana również z zabudowy wielorodzinnej W ostatnim tygodniu lipca ruszyła zbiórka odpadów zielonych z zabudowy wielorodzinnej. Odpowiednie harmonogramy trafią wkrótce do właścicieli/zarządców nieruchomości. Mieszkańcy, jak i administracje będą mogli wystawiać trawę, chwasty, liście, pocięte gałęzie we własnych workach w miejscu gromadzenia pozostałych odpadów komunalnych. Odbioru dokona Konsorcjum firm Zakład Oczyszczania Miasta Sp. z o.o. z Mysłowic i Remondis Sp. z o.o. z Warszawy raz w miesiącu, bez limitu ilościowego. Zbiórka będzie trwała do listopada włącznie. Urząd Miasta Mysłowice prosi o zastosowanie się do poniższych zasad odbioru odpadów zielonych: •

odbiór odpadów zielonych odbywać się będzie w okresie od lipca do listopada 2014 r.; odpady zielone należy gromadzić we własnych workach foliowych o pojemności do 120 litrów; w workach należy gromadzić wyłącznie odpady zielone tj.: trawa, liście, chwasty, pocięte gałęzie oraz inne odpady roślinne

np. kwiaty, nieprzetworzone owoce i warzywa; •

odpady zielone odbierane będą jeden raz na miesiąc zgodnie z otrzymanym harmonogramem. W pozostałych terminach odpady zielone można dostarczać do PSZOK przy ul. Miarki 38 w Mysłowicach;

zawiązane worki należy gromadzić w miejscu zbierania pozostałych odpadów komunalnych nie później niż do godz. 6.00 w dniu planowanego wywozu.

Nie będą odbierane worki: wystawione po godzinie 6.00 rano, umieszczone w zamkniętej altanie śmietnikowej, niezawiązane, zawierające odpady inne niż zielone. Przypominamy, że od maja tego roku odpady zielone odbierane są również z zabudowy jednorodzinnej zgodnie z harmonogramami. Mieszkańcy/zarządcy otrzymują je od ZOMM, ale można zapoznać się też z nimi na stronie Urzędu Miasta Mysłowice.

Dofinansowanie na ekologiczne ogrzewanie Dotacja celowa z budżetu Gminy Miasto Mysłowice na dofinansowanie kosztów inwestycji związanych ze zmianą systemu ogrzewania na ogrzewanie proekologiczne w lokalach i budynkach mieszkalnych na terenie miasta Mysłowice kierowana jest wyłącznie do osób fizycznych, które zamieszkują na stałe na terenie miasta Mysłowice.

• • • •

• Zasady udzielania dotacji celowej na dofinansowanie osobom fizycznym kosztów inwestycji związanych ze zmianą systemu ogrzewania na ogrzewanie proekologiczne w lokalach i budynkach mieszkalnych na terenie Miasta Mysłowice - przedsięwzięć związanych z ochroną powietrza w roku 2014 określa Uchwała Nr LVI/1083/14 Rady Miasta Mysłowice z dnia 26 czerwca 2014 r. Dotacje przyznaje się na zakup i montaż następujących ekologicznych urządzeń grzewczych:

• • • • • •

wykorzystujących gaz z sieci miejskiej; wykorzystujących gazy płynne; wykorzystujących olej opałowy; wykorzystujących energię elektryczną; wykorzystujących energię ziemi (pompy ciepła); wykorzystujących jako źródło energii biomasę np. pellety, brykiety drzewne, słomę, i inne z pełną automatyką procesu spalania; niskoemisyjnych kotłów na paliwa stałe nowej generacji z okresowym lub automatycznym załadunkiem paliwa (kotły retortowe z podajnikiem ślimakowym lub tłokowym), nieposiadające dodatkowego rusztu, posiadające aktualne na dzień zakupu kotła świadectwo badań energetyczno – emisyjnych na „znak bezpieczeństwa ekologicznego" w klasie A lub równoważnej.

Nie przyznaje się dotacji:

na zakup kotłów komorowych;

na zakup przenośnych urządzeń grzewczych; na wymianę istniejącego proekologicznego sposobu ogrzewania; na instalowanie ogrzewania ekologicznego w nowo budowanych obiektach; na zakup kolektorów słonecznych zainstalowanych na potrzeby ciepłej wody użytkowej; na poniesione koszty wykonania prac projektowych, wykonania podłączenia do zewnętrznej sieci gazowej i elektrycznej, odbiorów kominiarskich, zakupu dodatkowego wyposażenia, kosztów zakupu i montażu instalacji wewnętrznej oraz kosztów eksploatacji urządzenia grzewczego.

Warunkiem niezbędnym dla uzyskania dotacji jest likwidacja wszystkich dotychczasowych służących ogrzewaniu pieców lub kotłów c.o. opalanych paliwem stałym w budynku mieszkalnym lub w lokalu mieszkalnym w budynku wielorodzinnym oraz brak innego źródła ogrzewania, za wyjątkiem:

• •

wykorzystania pieców kaflowych jako akumulacyjnych przy ogrzewaniu elektrycznym; gdy piece objęte są ochroną konserwatora zabytków;

Kserokopia aktualnego dokumentu potwierdzającego tytuł prawny do lokalu/budynku, w którym będzie realizowana zmiana systemu ogrzewania oraz w przypadku, gdy wnioskodawca nie jest właścicielem nieruchomości - zgodę właściciela (współwłaścicieli) na dokonanie zmiany ogrzewania; Oświadczenie o likwidacji palenisk węglowych / kotłów c.o. opalanych paliwem stałym;

Opłatę skarbową należy uiścić: przelewem na rachunek bankowy: Urząd Miasta Mysłowice 57 1050 1214 1000 0023 5654 7055 ING BANK ŚLĄSKI gotówką w kasie Urzędu Miasta, ul. Powstańców 1 (kasa czynna w godzinach pracy urzędu); w placówce pocztowej (za dodatkową opłatą); w oddziale ING Bank Śląski na terenie Mysłowic (bez dodatkowej opłaty).

Kserokopia dowodu osobistego;

TERMINY I SPOSÓB ZAŁATWIANIA SPRAWY

W przypadku ogrzewania na paliwo stałe dodatkowo świadectwo badania na „znak bezpieczeństwa ekologicznego" lub równoważne świadectwo przyznawane przez uprawnione do tego instytuty, laboratoria.

Wnioski o dotację będą rozpatrywane według kolejności ich składania do momentu wyczerpania środków przeznaczonych w budżecie miasta w danym roku na ten cel. Informacja o zakończeniu przyjmowania wniosków zostanie podana do publicznej wiadomości na internetowej stronie miejskiej oraz na tablicy ogłoszeń Urzędu Miasta Mysłowice. Wznowienie rozpatrywania wniosków może nastąpić w przypadku wpływu dodatkowych środków. Nie zrealizowane wnioski tracą ważność z upływem roku kalendarzowego. Mieszkańcy, którzy złożą wniosek, a dla których zabraknie środków, zostaną o tym fakcie poinformowani w formie pisemnej.

SPOSÓB DOSTARCZANIA DOKUMENTÓW

W przypadku składania dokumentów osobiście należy je złożyć w Biurze Obsługi Mieszkańca w godzinach pracy urzędu. Godziny pracy urzędu: Poniedziałek - 7.30 - 17.00; Wtorek-czwartek - 7.30 - 15.30; Piątek - 7.30 - 14.00

(w w/w przypadkach należy usunąć połączenie pieca z przewodem kominowym)

W przypadku składania dokumentów pocztą tradycyjną, dokumentację należy przesłać na adres: Urząd Miasta Mysłowice, Wydział Ochrony Środowiska ul. Powstańców 1, 41-400 Mysłowice

OPŁATY

użytkowania kominka dekoracyjnego opalanego drewnem pod warunkiem, iż urządzenie to służy do ogrzania tylko jednego pomieszczenia i nie posiada wodnej lub powietrznej instalacji rozprowadzenia ciepła do pozostałych pomieszczeń.

WYMAGANE DOKUMENTY

Kserokopia zapłaconych faktur lub zapłaconych rachunków imiennych wystawionych na wnioskodawcę;

wniosku.

Wniosek jest wolny od opłat. Opłata skarbowa za złożenie dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa lub prokury albo jego odpisu, wypisu lub kopii: 17 PLN. Z opłaty zwolnione są pełnomocnictwa udzielane: małżonkowi, wstępnemu, zstępnemu lub rodzeństwu albo gdy mocodawcą jest podmiot zwolniony od opłaty skarbowej. Termin wniesienia opłaty: najpóźniej w dniu składania

Wniosek o udzielenie dotacji podlega ocenie pod względem formalnym i merytorycznym w terminie 30 dni od dnia jego złożenia. Wniosek nie spełniający wymogów formalnych lub merytorycznych podlega odrzuceniu, o którym to fakcie wnioskodawca zostanie poinformowany pisemnie. Decyzja w sprawie przyznania lub odmowy przyznania dotacji jest ostateczna. KONTAKT: Wydział Ochrony Środowiska tel. 32 31 71 100 w. 407

ul. K. Miarki 38 (baza Zakładu Oczyszczania Miasta, dzielnica Rymera, koło szybu wschodniego).


06

www.itvm.pl

WYDARZENIA

Szymanowskiego 2 po remoncie Zakończyła się inwestycja Miejskiego Zarządu Gospodarki Komunalnej. Kamienica przy ulicy Szymanowskiego 2A przeszła kompleksową renowację od remontu dachu po odnowienie elewacji budynku.

K

osztowne przedsięwzięcie trwało blisko dwa lata, a rozpoczęło się od odnowy pierwszej części kamienicy. Teraz całość nieruchomości prezentuje się okazale. - Przy Szymanowskiego wykonaliśmy kapitalny remont newralgicznych struktur budynku mających ogromny wpływ na bezpieczeństwo ludzi i majątku. W tragicznym stanie był dach i mansarda oraz rynny i obróbki blacharskie. Szczególnie niebezpieczne były często spadające na chodnik i pojazdy dachówki

z pionowej mansardy. Zostały one zastąpione bezpiecznymi płytami z blacho-dachówki – mówi Agnieszka Gajowczyk, rzecznik prasowy Miejskiego Zarządu Gospodarki Komunalnej. Przy Szymanowskiego 2A wyremontowano także balkony od strony ulicy i zdjęto wszystkie balkony od podwórza. Bezpieczne dzięki temu podwórko zostało utwardzone (po wcześniejszej likwidacji szamba) i jest dziś jednym z najładniejszych w mieście, dzięki objęciu

akcją odczarowywania podwórek prowadzoną przez Mysłowicki Ośrodek Kultury. Na przyspieszony remont kamienicy przy Szymanowskiego miała wpływ modernizacja torowisk, której skutkiem było wstrzymanie kursów linii tramwajowej nr 14. Stworzyło to okazję do łatwiejszego, a przede wszystkim bezpieczniejszego dla pracowników montażu rusztowań niezbędnych przy remontowaniu kamienic. (MAG)

Wyremontowana kamienica przy ulicy Szymanowskiego 2A

Przed...

...po

Przed...

...po

Przed...

...po

Przed...

...po





10

www.itvm.pl

WYDARZENIA

Kolejna kamienica przy Bytomskiej odnowiona Po kilku miesiącach prac zakończył się remont fasady kamienicy przy ulicy Bytomskiej 7. Po ściągnięciu rusztowań oczom mieszkańców ukazała się nowa elewacja ze stylowymi zdobieniami. Jest to kolejna kamienica przy ulicy Bytomskiej, która doczekała się renowacji.

A

utorami projektu kolorystyki elewacji są architekci Zdzisława i Leszek Nawroccy. Na uwagę zasługują sztukaterie pomiędzy oknami, które zyskały piękne barwy dzięki pracy lokalnego artysty Adama Plackowskiego. - Wykonując tę pracę zastosowałem się do wskazań konserwatora zabytków. Było to dość trudne zadanie, wymagało znacznej precyzji i ostrożności, by przypadkiem nie uszkodzić zdobień. Farby musiały być idealnie nałożone, są to bardzo nowoczesne środki, które m.in. chronią elewację przed grzybem. – wyjaśnia Adam Plackowski.

Przed...

Remont budynku nadal trwa i jest wykonywany siłami własnymi MZGK. Od frontu do zrobienia pozostało jeszcze wyłożenie granitem cokołów i zainstalowanie specjalnego podświetlenia dekoracji, by okazale prezentowały się po zmroku. Następnie prace przeniosą się na stronę podwórka, gdzie zostaną naprawione tynki i wymienione poszczególne okna. Ostatnim etapem będzie oczyszczenie z gruzu i ogrodzenie wjazdu do całego zespołu podwórek od strony ul. Wałowej. Nieruchomość pod numerem siódmym jest już kolejną kamienicą przy ulicy Bytomskiej, która doczekała się odnowienia elewacji. Sukcesywnie odnawiane budynki z czasem utworzą piękny ciąg, nadając niezwykłego klimatu jednej z najstarszych ulic Mysłowic. ...po

(MAG)

Młodzi z Mysłowic na intensywnym kursie języka niemieckiego 10-osobowa grupa młodzieży uczestniczyła w intensywnym kursie językowym w Niemczech. Młodzież z Mysłowic ucząca się w szkołach ponadgimnazjalnych w wieku 16-18 lat wraz z opiekunem wzięła udział w kursie kończącym się otrzymaniem certyfikatu.

Młodzież odwiedziła również muzeum motoryzacji w Stuttgarcie

Grupa polsko-węgierska z przedstawicielami Enzkreis

Zajęcia z niemieckiego


WYDARZENIA

www.itvm.pl

11

Poniżej poziomu … Rzecznik szczęścia konsumenta radzi W

czasach, kiedy promowaną wartością jest bycie młodym, zdrowym i odnoszącym sukcesy człowiekiem trudno jest pogodzić się z chorobą, słabością oraz złą kondycją psycho-fizyczną. Jednak w obliczu przeżywanego kryzysu, poważnych problemów lub traumy związanej z poczuciem straty trudno jest sprawiać wrażenie, że jest się emanującym szczęściem człowiekiem sukcesu. Nie jesteśmy w stanie przewidzieć, kiedy w naszym życiu dotknie nas sytuacja kryzysowa oraz jakie będą jej konsekwencje w przyszłości. Może zdarzyć się tak, że przeżywane problemy staną się przyczyną poważnych zaburzeń natury psychicznej związanych z depresją, których absolutnie nie wolno lekceważyć. Według Światowej Organizacji Zdrowia depresja stanowi obecnie czwarty najpoważniejszy problem zdrowotny na świecie. Dotyka około 10 procent populacji i narażone są na niego wszystkie grupy społeczne, bez względu na płeć, wiek i wykształcenie. Objawy depresji mogą być inne u każdego pacjenta i dlatego tak trudno ją rozpoznać. Depresja to nie tylko smutek i przygnębienie, ale też utrata zainteresowań i radości życia. Człowiek funkcjonuje w zwolnionym rytmie, ma zaburzenia koncentracji i obniżoną samoocenę. W sposób ponury i pesymistyczny patrzy na świat, a przyszłość widzi wyłącznie w czarnych barwach. Osoba cierpiąca na depresję nie jest w stanie wykrzesać z siebie energii do działania. Zmusza się do wszystkiego i trudno jest jej skoncentrować się na wykonywanych czynnościach, może mieć również problemy związane z pamięcią. W stanach głębokiego obniżenia nastroju może dojść także do pojawienia się myśli i tendencji samobójczych. Myślenie depresyjne powoduje nadmiernie krytyczną ocenę własnej przeszłości, teraźniejszości i przyszłości, utratę poczucia własnej wartości oraz poczucie bycia bezwartościowym i niepotrzebnym. Czasami mogą również występować urojenia depresyjne dotyczące poczucia winy czy też dotyczące braku jakichkolwiek perspektyw na przyszłość dla siebie oraz najbliższych. Jeśli objawy depresji o niewielkim lub umiarkowanym stopniu nasilenia utrzymują się przez 2–4 tygodnie wskazana jest konsultacja psychiatryczna. Jeśli ich nasilenie jest znaczne, konsultacja psychiatryczna powinna się odbyć jak najszybciej. W przypadku, gdy objawy depresyjne utrzymują się zaledwie 2–3 dni, ale ich występowanie powtarza się często lub cyklicznie, także wskazana jest wizyta u lekarza psychiatry. Do poddania się badaniom w kierunku depresji powinny skłonić również następujące stany: chroniczna bezsenność, przewlekły ból, czasem przewlekłe choroby somatyczne (cukrzyca, choroby serca, niedoczynność i nadczynność tarczycy) oraz choroby neurologiczne, niewyjaśnione ob-

jawy somatyczne, nadużywanie i uzależnienie od substancji psychoaktywnych, ciężkie stresujące wydarzenia życiowe. Nawet w przypadku pojawienia się pojedynczych myśli samobójczych, nad którymi pacjent ma poczucie sprawowanej kontroli wskazana jest pilna konsultacja psychiatryczna oraz rozpoczęcie odpowiedniego leczenia – niezależnie od czasu trwania objawów depresji. Lekarz psychiatra, badając pacjenta, ocenia m.in. jego stan psychiczny, ryzyko samobójstwa, nasilenie myśli samobójczych, możliwości radzenia sobie z nimi oraz możliwości wsparcia otaczających osób. Ocenia także przebieg i skuteczność dotychczasowego leczenia oraz podejmuje decyzję odnośnie kontynuacji prowadzonej terapii. Nasilone myśli i tendencje samobójcze są stanem bezpośredniego zagrożenia zdrowia i życia. Należy wtedy bezwzględnie zgłosić się w trybie natychmiastowym do lekarza psychiatry w poradni zdrowia psychicznego lub innej ambulatoryjnej jednostce, a jeśli nie ma takiej możliwości, należy bezpośrednio zgłosić się do izby przyjęć szpitala psychiatrycznego. W tym przypadku nie jest koniecznie skierowanie na hospitalizację psychiatryczną. Celem leczenia depresji jest ustąpienie objawów i przywrócenie funkcjonowania na poziomie sprzed choroby (remisja) oraz zapobieganie nawrotom. Pacjent podczas terapii powinien być traktowany jak partner. Wskazane jest, aby lekarz zachęcał go do samoobserwacji, formułowania własnych celów i zadawania pytań. Wszystko to służy lepszemu przestrzeganiu zaleceń i współpracy w procesie leczenia. Wybór metody i sposobu leczenia zależy także od kondycji psycho-fizycznej pacjenta. Pomocna i wskazana jest również edukacja chorego oraz jego rodziny odnośnie przyczyn, objawów, przebiegu, czasu trwania i następstw choroby. Pacjent i jego bliscy powinni wiedzieć, jak istotne jest regularne przyjmowanie leków, ponieważ przerwa w leczeniu jest pierwszym krokiem do nawrotu. Do czasu uzyskania remisji objawów wizyty u lekarza powinny się odbywać nawet, co 1–2 tygodnie, a następnie raz w miesiącu. Ważne jest, aby leczenie depresji było kompleksowe, tzn. łączyło zarówno metody farmakologiczne, psychoterapię i psychoedukację. Życie każdego człowieka obfituje w sytuacje, które mogą trwale lub czasowo pozbawić go siły do radzenia sobie. O tym czy wyjdzie zwycięsko z toczonej walki może zadecydować jego osobista determinacja albo szczęśliwy przypadek. Jeżeli jednak stanie przy nim drugi człowiek pomagając mu w konstruktywny sposób, jego szansa na zwycięstwo znacznie wzrośnie, a on sam będzie miał poczucie, że zmagając się ze swoim problemem nie jest sam i może liczyć na pomocną dłoń oraz wsparcie.

Pełnomocnik prezydenta ds. osób niepełnosprawnych dostępny jest pod adresem e-mail: um_niepelnosprawni@myslowice.pl

oraz pod numerem telefonu 32/31 71 140

Anna Rosłoń Miejski Rzecznik Konsumentów odpowiada na Twoje pytania email: bmrk@bmrk.myslowice.pl, tel. 32/ 222 16 78

Kupiłam wycieczkę do Egiptu w jednym z większych biur podróży. Umowa nie została zrealizowana gdyż Biuro Podróży utraciło płynność finansową. Za imprezę turystyczną zapłaciłam kartą kredytową. Czy istnieje jakaś szansa aby odzyskać wpłacone pieniądze?

Jeżeli dokonała Pani zapłaty kartą płatniczą za usługę, która nie została zrealizowana /np. odwołaną wycieczkę, koncert czy towar niezgodny z zamówieniem/, może Pani skontaktować się z bankiem, który przeprowadzi w Pani imieniu „postępowanie chargebackowe”. Chargeback (z ang. obciążenie zwrotne) to usługa umożliwiająca odzyskanie środków z tytułu kwestionowanej transakcji kartowej, w sytuacji, w której klient nie może dochodzić swoich praw bezpośrednio u sprzedawcy lub usługodawcy. Bank wydający kartę, w imieniu klienta przesyła za pośrednictwem systemu organizacji płatniczej reklamację, która automatycznie dokonuje obciążenia debetującego rachunek akceptanta karty. Usługa chargeback jest dla Klienta bezpłatna. W sklepie osiedlowym sprzedawca umożliwił płatność za zakupy kartą płatniczą. Zastrzegł jednak, że kwota transakcji musi wynosić minimum 15,00 zł i umieścił w sklepie stosowną informację. Czy rzeczywiście sprzedawca może odmówić zapłaty kartą płatniczą jeżeli kwota transakcji byłaby mniejsza niż 15,00 zł?

Umożliwienie przez sprzedawcę dokonania płatności drogą elektroniczną /np. kartą płatniczą lub kredytową/, nie jest obowiązkowe i stanowi dodatkową usługę świadczoną przez przedsiębiorcę na podstawie umów zawartych z organizacjami rozliczającymi płatności bezgotówkowe.

Akceptowanie /umożliwianie/ przez sprzedawcę innych form zapłaty za sprzedany towar niż płatność gotówką, w tym ustalenie dolnego limitu kwoty, jaką sprzedawca przyjmuje w formie płatności elektronicznej, może wynikać z przyjętego sposobu organizacji sprzedaży i nie podlega szczegółowej reglamentacji przez przepisy prawa. Możliwość stosowania tego typu limitów, zwykle wynika z treści umów zawartych przez podmioty uczestniczące w procesie przeprowadzania i rozliczania takich płatności. W razie wprowadzenia przez sprzedawcę tego rodzaju ograniczenia /płatność kartą od określonej kwoty minimalnej, praktykę taką należy za zgodną z prawem, pod warunkiem, iż informacja taka zostanie podana w sklepie w taki sposób, by kupujący mógł się z nią zapoznać przed zawarciem umowy. Chciałam oddać do sklepu kupiony sweter w oryginalnym opakowaniu. Miałam z sobą paragon, ale sprzedawca odmówił przyjęcia towaru tłumacząc, że nie zawierał ze mną w tej sprawie żadnej umowy. Czy jest to postępowanie zgodne z przepisami?

Przepisy nie przewidują możliwości oddania lub wymiany towarów pełnowartościowych, czyli nie mających wad. Wielu konsumentów o tym nie wie i nadal żąda zwrotu pieniędzy za pełnowartościową rzecz. Doprowadza to w sklepach do częstych nieporozumień. Sposobem na zagwarantowanie sobie możliwości zwrotu pełnowartościowej rzeczy jest podpisanie ze sprzedawcą specjalnej umowy, tzw. umowy sprzedaży na próbę. Polega ona na ustaleniu między sprzedawcą a klientem terminu, w jakim rzecz może być zwrócona. Termin ten można umieścić nawet na paragonie i potwierdzić podpisami sprzedawcy i klienta. (AR)


12

www.itvm.pl

WYDARZENIA

Nowe boiska przy mysłowickich szkołach

Stare boisko przy Gimnazjum nr 5 w Wesolej

Stare boisko przy Szkole Podstawowej nr 10 w Brzezince

Nowe boisko przy Gimnazjum nr 5

Nowoczesne boisko przy Szkole Podstawowej nr 10 w Brzezince

Trawiaste boisko zamieniono na bezpieczną tartanową nawierzchnię

W Brzezince powstała również bieżnia

Od września dzieci i młodzież z Wesołej i Brzezinki będą mogły korzystać z nowych boisk podczas zajęć z wychowania fizycznego. Przy Gimnazjum nr 5 oraz przy Szkole Podstawowej nr 10 wybudowano już nowoczesne, tartanowe boiska.

- Tartanowe boiska funkcjonują już w wielu mysłowickich szkołach. Sprawdzają się bardzo dobrze, są bezpieczne, wielofunkcyjne i umożliwiają korzystanie z nich kilku grupom grającym w jednym czasie – wyjaśnia Kamila Szal, rzeczniczka magistratu. Wcześniej w Brzezince dzieci miały do dyspozycji boisko z asfaltu, na-

tomiast przy gimnazjum w Wesołej jest to całkiem nowy obiekt. Nowe boisko powstanie także przy Gimnazjum nr 6. Zostanie tam ułożona nawierzchnia poliuretanowa wraz z malowaniem linii do piłki ręcznej i koszykówki i montażem sprzętu sportowego (2 komplety bra-

mek do piłki ręcznej oraz 2 komplety zestawu do koszykówki wraz z tablicą). Budowa boiska w Kosztowach to inicjatywa społeczna. Na inwestycję złożyły się Rady Osiedla Kosztowy (50 tys.), Krasowy (25 tys.) i Dziećkowice (10 tys.).

zjum nr 5, gdzie nawierzchnia poliuretanowa położona zostanie na jednym z boisk wraz z malowaniem linii do piłki siatkowej i koszykówki. - informuje Kamila Szal, rzecznik mysłowickiego magistratu. (JAN)

- Uzupełniona zostanie również inwestycja przy Gimna-


WYDARZENIA

www.itvm.pl

13

Mysłowice sportem stoją I nie ma w tym tytułowym stwierdzeniu cienia przesady. Sport – ten wielki, pisany przez duże „S”, a także, a może nade wszystko, ten powszechny, dostępny dla każdego, szkolny, młodzieżowy, ale nie zamknięty do przestrzeni sal klubowych - na dobre wpisał się w klimat naszego miasta. Zajmuje ważne miejsce i jest mocno wspierany przez władze samorządowe. - Miasto przywiązuje dużą wagę do rozwoju kultury fizycznej, rekreacji, rozbudowy infrastruktury sportowej mówi Bartłomiej Gruchlik, dyrektor Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji w Mysłowicach. – Wspiera kluby, sport szkolny i młodzieżowy. Ostatnio przywróciło do życia kąpielisko w Parku Słupna, które wraz z innymi znajdującymi się tam obiektami sportowymi, zwłaszcza boiskami do siatkówki plażowej, tworzy doskonałe warunki do aktywnego wypoczynku i rekreacji. W Mysłowicach ludzie odpowiedzialni za kulturę fizyczną dobrze wiedzą, że powodzenie w sporcie (i nie tylko w tej dziedzinie) przynosi praca u podstaw. To stara prawda, którą doskonale rozumieją i przekładają na osiągane wyniki animatorzy sportu w największych ośrodkach. Wedle tej reguły wychowuje się mistrzów. - Pracując z dziećmi i młodzieżą jesteśmy w stanie osiągnąć sukces – podkreśla B. Gruchlik, były lekkoatleta, płotkarz, 400metrowiec. - Rzecz w tym, byśmy mieli, z kogo wybierać największe talenty. Jeśli więc nie zbudujemy podstaw, nie będziemy mieli super zawodników. - Trenować trzeba od dziecka, zaczynając przygodę ze sportem od zawodów szkolnych – dodaje. – Dlatego dla mnie najważniejszy jest sport szkolny, młodzieżowy. Z niego jesteśmy w stanie zbudować potencjał mysłowickiej kultury fizycznej. Nie jest więc dziełem przypadku, że sztandarową imprezą sportową w mieście stały się mistrzostwa świata w siatkówce plażowej do 23 lat. Bo siatkówka zawsze była w Mysłowicach. Mieliśmy trenerów, zawodników, kluby, tradycje. W Polsce liczą się teraz dwa ośrodki w tej dyscyplinie - Stare Jabłonki i Mysłowice. Te mistrzostwa to świetny, trafiony pomysł. Na trybunach zasiada mnóstwo ludzi – w sumie około 10 tys. kibiców podczas tegorocznego turnieju rozgrywanego od 10 do 15 czerwca. I do tego podwójny sukces: sportowy i organizacyjny. Po

raz drugi tytuł wywalczyli Polacy. Mysłowice są więc miastem szczęśliwym dla naszych reprezentantów. Wszystko dzieje się w jednym miejscu, w Parku Słupna, od pierwszej do ostatniej piłki. Takie warunki chwalą zawodnicy, trenerzy, działacze. Nie muszą poruszać się busami, chodzić kilometrami z jednego boiska na drugie. Jedynie zakwaterowanie dla kilkuset uczestników mistrzostw, w tym 114 zawodników, zorganizowano w katowickich hotelach, które zapewniały określony standard pobytu. Największy sukces polega jednak na tym, że siatkarskie boiska (sześć do gry i dwa treningowe) żyją nie tylko wtedy, kiedy rozgrywane są mistrzostwa świata, lecz znacznie dłużej. Wszystkie mają pełne obłożenie. Służą miłośnikom sportu, głównie mieszkańcom naszego miasta. Do gry, zabawy na świeżym powietrzu, sprawdzenia własnych umiejętności. To funkcjonuje, zwłaszcza w wakacje. Teraz doszło kąpielisko, które miasto przejęło na powrót od dzierżawcy w styczniu tego roku i przekazało we władanie MOSiR-u. Obiekt był w opłakanym stanie – zniszczony, zaniedbany, zarośnięty, z brudną wodą, zapuszczoną niecką basenu. Ratusz wziął na siebie ciężar odbudowy i świetnie wywiązał się z tego zadania, wydając na remont około 200 tys. zł. Prace wykonano szybko i starannie. Wszędzie widać efekty gospodarnej ręki – nowe place zabaw, boiska, placówki gastronomiczne. Obiekty odnowione, przygotowane, udostępnione, czyste. W dniu otwarcia kąpieliska park odwiedziło kilkuset mieszkańców naszego miasta. Wielu przyszło z całymi rodzinami. Wejście jest bezpłatne. Płatne będą natomiast niektóre atrakcje m. in. kajaki i kule wodne. W przyszłym roku MOSiR planuje zagospodarować parkową wyspę, na której otwarta zostanie restauracja. Będą też tam stanowiska dla wędkarzy. - Chcemy żeby Park Słupna

funkcjonował nie tylko wtedy, kiedy jest ładna pogoda, ale przez cały rok – uzupełnia Wojciech Król, dyrektor Kancelarii Prezydenta. – Po ostatnich wielkich zmianach, jakie tam zaszły, to miejsce stało się dużym, regionalnym centrum sportowo-rekreacyjnym. I ma potencjał na dalszy rozwój.

Mistrzostwa Świata w siatkówce plażowej do lat 23

Sporo zmieniło się w ostatnich latach w mysłowickim sporcie. Władze samorządowe inaczej postrzegają rolę kultury fizycznej w mieście, przywiązują do niej większe znaczenie, inwestują w infrastrukturę, wydając na ten cel także środki unijne. Pełne gwaru są boiska szkolne i osiedlowe. A to przecież najważniejsze, że młodzież ma gdzie pograć, poruszać się, utrzymać dobrą kondycję fizyczną.

Ambasadorem myslowickich mistrzostw byl Piotr Gruszka siatkarz byly reprezentant Polski

W mieście wybudowano ostatnio siedem siłowni pod chmurką. Dobrze radzi sobie siatkarski ośrodek szkolny przy Gimnazjum nr 1, organizujący dodatkowe zajęcia, a także turnieje, finansowany wspólnie przez resort sportu i miejską kasę. Jest zapleczem dla I-ligowego klubu siatkarskiego.

Kąpielisko w Parku Słupna

Pełen atrakcji program przygotowano na czas wakacji w mieście. Liczne imprezy organizowane są w Parku Słupna i ośrodku Hubertus, który ma dobrze utrzymaną plażę. W lipcu trwały mistrzostwa Mysłowic w siatkówce plażowej i piłce nożnej plażowej, rozgrywane na kąpielisku Słupna pod okiem instruktorów MOSiR-u. Jak się okazuje, kolejne mistrzostwa świata w piłce plażowej do lat 23 odbędą się za dwa lata. To efekt zmian zaproponowanych przez międzynarodową federację, by imprezę rozgrywać właśnie w 2-letnich edycjach. Mysłowicom zasugerowano ponowne przejęcie organizacji rozgrywek z cyklu World Tour albo mistrzostw Europy. - Zależy nam, żeby siatkówka plażowa była w naszym mieście – podkreśla B. Gruchlik. Wielu kibiców na nią chodzi. To moda, fajna sprawa. Równie fajną historią było zaproszenie Piotra Gruszki, siatkarskiego mistrza Europy i wi-

Premia lotna Tour de Pologne

cemistrza świata, który wystąpił w roli honorowego ambasadora mistrzostw. Jego spotkania w szkołach wywołały ogromne zainteresowanie, wszędzie towarzyszył mu tłum dzieci i młodzieży. Każdy chciały poznać siatkarską sławę, zagrać z nią i zdobyć autograf. Wielki sport. Skoro o nim mowa to trzeba dodać, że w tym roku zawitali do naszego miasta kolarze uczestniczący w 71. Tour de Pologne. Przejazd peletonu, w którym znalazły się

największe nazwiska światowego kolarstwa, relacjonowano na żywo w TVP. Przebieg walki na trasie wyścigu pokazano w kilkudziesięciu krajach świata przez największe stacje sportowe. Mysłowice znalazły się na trasie czwartego etapu prowadzącego z Tarnowa do Katowic o długości 236 km, który rozegrany został 6 sierpnia br.

komicie realizowane i komentowane transmisje telewizyjne z wyścigów kolarskich, czego najlepszym przykładem są m.in. relacje Eurosportu z trasy Tour de France, oglądają nie tylko ludzie interesujący się kolarstwem, czy w ogóle sportem. To szersze zjawisko, z którym mamy do czynienia również w przypadku Tour de Pologne. Wiesław Kosterski

- To doskonała promocja Mysłowic – mówi W. Król. - Zna-


14

www.itvm.pl

WYDARZENIA

W Parku Słupna stanęła siłownia pod chmurką Po tym, jak w poszczególnych dzielnicach miasta pojawiły się urządzenia do ćwiczeń na świeżym powietrzu, nadszedł czas na budowę siłowni w Parku Słupna. Od początku lipca w sąsiedztwie placu zabaw można ćwiczyć na pięciu stanowiskach.

Wykonawcą siłowni pod chmurką była firma BH Marek Karłaszewski z Katowic. Mimo, że termin wykonania ustalono na ostatni tydzień lipca, wykonawca przyśpieszył prace, dzięki czemu mysłowiczanie wcześniej mogli rozpocząć korzystanie z obiektu. Siłownia, która zbudowana została w Parku Słupna składa się pięciu stanowisk, wśród nich znajdują się: narciarz biegowy i twister, stepper i rowerek, sztanga w leżeniu i wahadło, wiosła i urządzenie do ćwiczeń mięśni brzucha oraz ławka do ćwiczeń mięśni ud i drabinka. To już siódma siłownia napowietrzna, która w tym roku powstała w Mysłowicach. Jednak na samej budowie siłowni prace nie zostały zakończone. - Prace związane z utwardzeniem podłoża pod urządzeniami siłowni zewnętrznych dobiegły już końca. Koszt tych prac to 19 tys. zł. Wykonawcą była firma Var Mont z Sosnowca. – informuje Kamila Szal z mysłowickiego magistratu. Przypomnijmy, że na kąpielisku w Parku Słupna w tym roku został również zbudowany nowoczesny plac zabaw oraz duża piaskownica. Basen czynny jest od godziny 10:00 do 18:00, jednak z siłowni, placu zabaw czy oferty Summer Braksa można korzystać również w późniejszych godzinach. (SYL)

Poza kąpieliskiem Słupna siłownie wybudowano jeszcze w sześciu innych lokalizacjach

Siłownia napowietrzna w Parku Słupna

Siłownia cieszy się popularnością wśród młodszych i starszych


WYDARZENIA

www.itvm.pl

15

„Sukces jest o wiele większy jeżeli podejmuje się ambitne wyzwania” Niespełna rok temu rozmawialiśmy o zdobyciu przez Pana trzech tzw. klejnotów z korony Ziemi. Teraz podjął Pan próbę zdobycia Mont Blanc. Jak wyglądała ta wyprawa?

Po powrocie w zeszłym roku z McKinleya na Alasce mieliśmy w planie zrealizowanie albo bardziej ambitnego celu tj. zdobycie Mont Everestu, albo zdobycie europejskiego szczytu na Mont Blanc. Wyprawa na Mont Everest wiąże się z tak olbrzymimi kosztami, że trzeba wspomóc ją środkami sponsora. Niestety nie udało nam się domknąć finansowo tej wyprawy. Zdecydowaliśmy się zatem na wyprawę na Mont Blanc i to w innym składzie niż byliśmy na Alasce. Zaplanowaliśmy wyjazd około Bożego Ciała, szczęśliwie trafiliśmy w dobre warunki pogodowe. Ambitnie postanowiliśmy zdobyć szczyt najtrudniejszą drogą jaka jest możliwa – szlakiem 3M przez trzy szczyty. Wyjechaliśmy w czteroosobowym zespole. Dwóch chłopaków poszło tzw. drogą turystyczną nie mającą trudności wspinaczkowych. A my, jako członkowie Klubu Wysokogórskiego, pójdziemy tą trudną drogą. Wybraliśmy wysoką skalę trudności przez północno-wschodnią grań od Col du Midi przez stoki Mont Blanc du Tacul i Mont Maudit. Dodatkową trudność sprawiały bardzo duże opady śniegu w czasie naszego pobytu. Wejście zaplanowaliśmy na piątek, po wcześniejszych wejściach aklimatyzacyjnych i adaptacji naszych organizmów. Byliśmy bardzo dobrze przygotowani do wysokości. Z czwartku na piątek jednak były duże opady śniegu i zasypało wszystkie przejścia. Zagrożenie powodowała również bardzo duża ilość szczelin lodowych i lawiny. Przełożyliśmy atak na sobotę. Odpoczęliśmy porządnie i bardzo wcześnie, bo po trzeciej rano, wyszliśmy. Przeszliśmy przez kolejne szczyty. Mont Blanc du Tacul, ze względu na ścianę lodową, okazał się bardzo trudny przy samym podejściu szczytowym. Udało się go pokonać. Mój partner był już trochę zrezygnowany, ale dał się przekonać i zdobyliśmy kolejną górę. Mont Maudit jest najwyższym punktem z całej wyprawy i jest tam bardzo niebezpiecznie. Ścianę o bardzo dużym kącie nachylenia trzeba pokonywać w technikach alpinistycznych z linami i sprzętem zabezpieczającym. Ten szlak nie był przetarty, okazało się, że byliśmy jedynym zespołem, który chce tę trasę w tym terminie pokonać. Musieliśmy prze-

cierać szlak brodząc po pas w śniegu. Być może to właśnie zaważyło na niepowodzeniu wyprawy. Pokonaliśmy jednak Mont Maudit i przeszliśmy na drugą stronę góry, pokonaliśmy lodowy trawers i zeszliśmy do przełęczy. I w momencie, gdy zostało nam 200 m łatwego podejścia do szczytu załamała się pogoda. Dochodziła godz. 18.00 i za sobą mieliśmy 14 godzin wspinaczki. Wtedy zerwał się bardzo mocny wiatr. Potem od ratowników dowiedzieliśmy się, że zerwał się huragan o prędkości ponad 70 km na godzinę. Takie warunki nie pozwalają wejść na szczyt. Ciężko się rezygnuje... Co czuje alpinista, który wie, że dzieli go od celu tak niewiele, a rozsądek każe mu zrezygnować z osiągnięcia celu.

Pewnie gdybyśmy szli jakąś łatwiejszą drogą nasze rozgoryczenie byłoby większe. Ale skoro udało nam się pokonać tak trudną drogę wspinaczkową i zdobyliśmy niebywale trudne szczyty – łatwiej było nam pogodzić się z decyzją o rezygnacji. Sukces był tak wielki, że widząc szczyt niestety trzeba było się wycofać. Wiedząc jeszcze, że nie jesteśmy w stanie wrócić do obozu drogą którą szliśmy. Nie byliśmy w stanie iść kolejnych 14 godzin do obozu. Próbowaliśmy zejść przez lodowiec. Ale i tak ratownicy już wtedy podjęli decyzję, by wszystkich, którzy są na szczycie pościągać. Dzwoniąc do żandarmerii wiedzieliśmy, że będą ściągać wszystkich. Przysłano po nas śmigłowiec i ściągnięto nas do Chamonix. Pościągano pozostałych – był jeszcze czteroosobowy zespół z Ukrainy i dwuosobowy zespół Francuzów. Spotkaliśmy się na dole i już wiedzieliśmy, że będziemy musieli tę drogę jeszcze raz zrobić. Teraz już wiem, że nie będę musiał pokonywać tak ambitnej drogi, ale mogę iść tą łatwiejszą tzw. turystyczną. Założył Pan sobie zdobycie szczytów z Korony Ziemi, ale zamiast łatwiejszej drogi wybiera Pan dodatkowe wyzwania i trudniejsze szlaki.

W koronie Ziemi jest 9 szczytów a nie 7, skoro byłem na wyższym szczycie na Elbrusie mógłbym darować sobie Mont Blanc. Sukces jest o wiele większy jeżeli podejmuje się ambitne wyzwania. Wiemy, że żyje Pan z rozrusznikiem, urządzeniem, które pobudza rytm Pana serca.

Piotr Głowacki, mysłowiczanin, alpinista wrócił ze swojej kolejnej, wysokogórskiej wyprawy. Od 1995 r. ma wszczepiony rozrusznik serca, który pobudza rytm serca. Wszczepienie rozrusznika zmotywowało mysłowiczanina do większych wyzwań. Pracuje zawodowo i społecznie, podróżuje, żegluje, fotografuje. Od października 2013 r. jest wiceprezesem Klubu Wysokogórskiego w Katowicach. Działa także w radzie Fundacji Wspierania Alpinizmu Polskiego im. Jerzego Kukuczki. Piotr Głowacki stworzył program „Korona Ziemi z Rozrusznikiem" promujący aktywność pacjentom nie tylko z problemami kardiologicznymi. Zdobył Kilimanjaro w Afryce, Elbrus na Kaukazie oraz Mc Kinley na Alasce. Próba wejścia na Aconcaquę (Ameryka Południowa) zakończyła się na wysokości 5 500 m bez osiągnięcia szczytu. Podczas tegorocznej próby zdobycia Mont Blanc niewiele zabrakło by wejść na szczyt – w ostatnim momencie przeszkodziły w tym warunki pogodowe.

Zdaniem wielu osób, w tym lekarzy ten fakt dyskwalifikuje z aktywnego życia sportowego. Czy Pana zdaniem w alpinizmie ważniejsza jest siła psychiczna niż fizyczna.

Dobre przygotowanie fizyczne przed wyprawą – to podstawa. Bez dobrej kondycji organizm nie wytrzyma np. 14 godzin wspinaczki i marszu. Ale bez dużej siły psychicznej, odporności na trudności nie da się tego pokonać. Mając najlepszy dzień dyspozycji fizycznej, ale słabą kondycję psychiczną nie pokonamy szczytu. W wielu dokonaniach wspinaczkowych mniej ważna jest siła fizyczna. Najpierw mentalnie musimy pokonać górę, a dopiero potem możemy ją faktycznie zdobyć. Co mówią lekarze na temat Pana aktywności?

Zmieniło się podejście lekarzy do stymulatorów, rozruszników. Kiedyś bardzo ograniczano jakąkolwiek aktywność. Osoby takie jak ja pokazały, że wiele można zrobić i lekarze zalecają aktywność fizyczną, choć zapewne nie taką jak ja stosuję. Wymyśliłem sobie i staram się

pokazać innym, że mając rozrusznik nie trzeba rezygnować z aktywności i życia. Może moje osiągnięcia przekonają i podniosą na duchu tych, którzy mają problem z zaakceptowaniem dalszego życia z rozrusznikiem. Niezaprzeczalnie przetarł Pan pewien szlak, czy jest Pan z tego dumny?

Większość osób, z którymi rozmawiam, po wszczepieniu rozrusznika nie wróciła do aktywności fizycznej. Nawet jeżeli uprawiali wcześniej jakieś sporty, to po operacji rezygnują lub robią to w niewielkim wymiarze. Paraliżuje ich obawa. Nie spotkałem osoby, która byłaby tak bardzo aktywna jak ja. W moim przypadku jest wręcz odwrotnie. Teraz stawiam sobie większe wyzwania niż przed rozrusznikiem. Oczywiście konsultuję z lekarzami np. odporność na temperatury, czy uszkodzenia mechaniczne. Nie chcę przesadzić. Chcę z tych wszystkich wypraw wrócić cało i zdrowy. Nie mogę pozostałych członków zespołu narażać na niebezpieczeństwo. Oczywiście uczestnicy wyprawy muszą

wiedzieć, że mam rozrusznik. Mój partner musi mieć taką świadomość ale pozbawioną obaw, czy ja dam radę w górach. Myślę, że dla partnera z tej wyprawy obciążeniem była świadomość, iż osoba z rozrusznikiem może porywać się na takie wyzwania.

nicznie. Ale jeżeli mam obawy – to takie jak każdy uczestnik wyprawy: przed odpadnięciem od ściany, zerwaniem liny, czy zrobieniem błędu. Bardziej boję się normalnych błędów wspinaczkowych niż tego, że powodem mojej ewentualnej klęski mógłby być rozrusznik.

Jest Pan niezwykle radosną osobą, ale myślał Pan o tym, że ta wada spowoduje, iż nie wróci Pan z wyprawy?

Na zdjęciach z wyprawy widać dużo akcentów z Mysłowic. Jest koszulka z logiem „Mysłowice dobrze brzmiące, jest flaga Mysłowic”. Sportowcy zazwyczaj biorą flagę Polski, czy elementy lokalne oznaczają, że jest Pan dumny z naszego miasta?

Bałem się tego, ale bardziej bałem się przed wyprawą na Alaskę. Przede wszystkim ze względu na bardzo niskie temperatury. Spodziewaliśmy się, i tak właśnie było – 50 O C. Żadna elektronika nie lubi niskich temperatur, pojemność baterii wówczas drastycznie spada. Konsultowałem w Ośrodku Kardiologicznym w Katowicach, czy takie warunki nie spowodują np. wyłączenia rozrusznika i tego, że mógłbym nie wrócić z wyprawy. Uznaliśmy, że nie jest to zbyt duże ryzyko. Na pewno muszę bezpieczniej wykonywać wszystkie manewry wspinaczkowe, na chwytach i linach. Muszę bardzo uważać, by nie uszkodzić tego mecha-

- Zawsze byłem zadowolony, gdy nasze miasto mogło być pokazywane w pozytywnym świetle. Podobnie jak dumny jestem jeżeli pozytywnie mówi się o naszym regionie. Medialnie niegdyś nasze miasto nie było dobrze przedstawiane, a teraz miasto ma wiele do zaoferowania. Rozmawiała Sylwia Żygłowicz


16

www.itvm.pl

WYDARZENIA

Wyścig Tour de Pologne po raz pierwszy w Mysłowicach! Czołówka światowego kolarstwa zawitała do naszego miasta. Po raz pierwszy w ponad 70-letniej historii wyścigu Tour de Pologne, peleton przejechał przez Mysłowice. Na całej długości trasy, wzdłuż ulic Krakowskiej i Katowickiej kolarzy gorąco dopingowali licznie zgromadzeni kibice.

- Peleton po raz pierwszy przejechał przez Mysłowice, ale mamy nadzieję, że nie ostatni zarazem. Katowice podpisały umowę na organizację imprezy do 2019 roku i mam nadzieję, że przynajmniej do tego czasu również Mysłowice będą na trasie TdP. – mówi Wojciech Król, dyrektor Kancelarii Prezydenta Miasta. Mysłowice znalazły się na trasie czwartego etapu z Tarnowa do Katowic. Był to najdłuższy odcinek, który liczył aż 236 km. Kolarze wjechali do Mysłowic od strony Niwki i przejechali ulicą Krakowską, a następnie ulicą Katowicką w kierunku stolicy województwa. Na ulicy Krakowskiej zlokalizowana była również lotna premia. Jako pierwszy zdobył ją Austriak Mattias Krizek, drugi Polak Mateusz Taciak, a trzeci kolarz z Wielkiej Brytanii Joshua Edmondson. Już na kilkadziesiąt minut przed planowanym przejazdem kolarzy, mysłowiccy kibice zgromadzili się wzdłuż linii trasy, by dopingować sportowców. - Atmosfera już jest. Widać, że ludzie zaczynają się bawić, jest bardzo ładnie. Zawsze coś się dzieje, fajnie jest teraz w Mysłowicach, a ludzie bawią się – mówił pan Mirek, który kibicował przy punkcie lotnej premii. Tour de Pologne to niezwykle prestiżowa impreza. Każde z miast, które gości kolarzy stara się zaprezentować z jak najlepszej strony. Podstawą przejazdu kolarzy są dobre i bezpieczne drogi. W ciągu kilku ostatnich lat w mieście przeprowadzono kilka znacznych remontów, które teraz umożliwiły przejazd wyścigu. - Tak szczęśliwie się składa, że w listopadzie 2013 roku prezydent zapisał remont ulicy Krakowskiej, cząstkowy Oświęcimskiej i Katowickiej do granic z Katowicami. W połowie tego roku, po negocjacjach, podpisaliśmy umowę z Lang Teamem. Niektórzy mówią, że wyremontowaliśmy drogi na TdP, a było wręcz odwrotnie. – mówi Wojciech Król. Na ulicy Krakowskiej na kibiców czekały także dodatkowe atrakcje, takie jak zumba w wykonaniu szkoły tańca Extreme, szkolenie na temat bezpieczeństwa w ruchu drogowym, pokaz udzielania pierwszej pomocy, ponadto malowanie twarzy, dmuchańce, konkursy i zabawy sportowe dla dzieci. Tuż po przejeździe peletonu każdy chętny rowerzysta mógł wystartować w rodzinnym Tour de Pologne. Start i meta wyścigu zlokalizowana była na lotnej premii. Trasę najszybciej pokonał Grzegorz Wilk, drugi był Łukasz Piotrowicz, a trzeci Adam Ziental. - Jest fajna atmosfera, cieszę się, że kolarstwo wróciło do Mysłowic, starsi z pewnością pamiętają. To była bardziej zabawa niż rywalizacja, fanie że tyle osób wzięło w tym udział, szkoda, że nie więcej. – mówi Grzegorz Wilk, zwycięzca rodzinnego TdP w Mysłowicach. Za udział w wyścigu wyróżnienia przyznano także najstarszemu i najmłodszym uczestnikom. Najmłodszą dziewczynką była jadąca z tatą, dwuletnia Marysia Gomuła, a najmłodszym chłopcem sześcioletni Michał Ogaza. - Bardzo prosiłem mamę, żeby ze mną jechała, a ona się zdecydowała i teraz mam wygraną i puchar. Było bardzo fajnie. – mówi Michał Ozga. Pierwszy w historii przejazd kolarzy Tour de Pologne przez Mysłowice dostarczył nam niezwykłych emocji. Miłośnikom kolarstwa pozostaje mieć nadzieję, że za rok ponownie uda się gościć na trasie tej największej, polskiej imprezy kolarskiej.

TWOJE

(JAN)

MYSŁOWICE

Wydawca: Mysłowicki Ośrodek Kultury, ul. Grunwaldzka 7, 41-400 Mysłowice | Redaktor naczelny: Marcin Janota, redaguje zespół | Druk: Polskapresse Sp. z o.o., Oddział Poligrafia, Drukarnia w Sosnowcu | Zasięg: Mysłowice | Nakład: 20 000 egz. Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń i reklam. Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania otrzymanych materiałów i zmiany tytułów.


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.