Kurier UEK nr 5 (21), maj 2008

Prof. Kołodko o „Wędrującym świecie”

Amerykańskie inwestycje w Polsce

Bezpieczeństwo wg ministra B. Klicha

s. 6

s. 10

s. 8

Miesięcznik Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie

Dzień Integracji s.12

Nr 5 (21) maj 2008

W numerze: XV Międzynarodowa Konferencja European Real Estate Society w Krakowie 2 IV Ogólnopolski Kongres MBA „Efektywne zarządzanie w dobie globalizacji” 2 Non omnis moriar Profesor Kazimierz Urban 1946–2007 4 Wybory prorektorów UEK na kadencję 2008–2012 5 Dzień Integracji 5 Dokąd zmierza świat?

6 Polska polityka bezpieczeństwa i obrony cz. I 8 Amerykańskie inwestycje w Polsce – doświadczenia i perspektywy 10 Między niechęcią, podejrzliwością i brakiem zrozumienia a racjonalną życzliwością, czyli podsumowanie pięcioletniej działalności Pełnomocnika Rektora UEK ds. Osób Niepełnosprawnych 12 Jubileusz 45-lecia pracy naukowej i dydaktycznej Profesora Stanisława Lisa 14 Dzień Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie 15 Shell Academy – certyfikaty rozdane 16 Pierwsi absolwenci Akademii Capgemini!

17 Zarys martyrologii uczonych Akademii Handlowej – w morderczej „Sonderaktion Krakau” – „Akcji Specjalnej Kraków” 18 Prestiżowe stypendia zagraniczne dla najlepszych studentów MBA w Krakowskiej Szkole Biznesu 20 Boston w Krakowskiej Szkole Biznesu 21 KXETANES, czyli aktywizacja zawodowa Romów 22 Audyt ubezpieczeniowy – idea, wyzwania, praktyka gospodarcza 24 Wczoraj wolne oprogramowanie, dziś wolna kultura, a jutro…?

25 Mieszkanie dla żaka 26 Konkurs Wiedzy Ekonomicznej 27 Rynek doskonały… znaczy odpowiedzialny 28 Woda i marketing 29 Prof. Jacek Osiewalski najczęściej publikowanym polskim ekonomistą 29 Piszą o nas 29 Nie ułatwiaj pracy włamywaczom!

30 Remonty wnętrz Budynku Głównego 30 Konferencja podsumowująca projekt „Foresight technologiczny na rzecz zrównoważonego rozwoju Małopolski” 30 Piękno w myśli Karola Wojtyły – Jana Pawła II – konkursy dla studentów 30 Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych – wyjaśnienie 31 Stanowisko Uczelni w sprawie kolejnej publikacji w dzienniku „Polska Gazeta Krakowska” oraz wyrok sądu w sprawie przeciwko UEK 31 Z serca dla serca!

32 Redakcja: Biuro Rzecznika Prasowego e-mail: gazeta@uek.krakow.pl

2

XV Międzynarodowa Konferencja European Real Estate Society w Krakowie Europejskie Stowarzyszenie Nieruchomości (European Real Estate Society) zaprasza do udziału w corocznej konferencji, która odbędzie się w dniach 18–21 czerwca 2008 r. w Krakowie. Co godne podkreślenia – po raz pierwszy w tej części Europy.

Konferencja odbywać się będzie na terenie kampusu Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, który jest jednym z dwóch, obok Politechniki Krakowskiej, organizatorów.

Europejskie Stowarzyszenie Nieruchomości (ERES) powstało w 1994 r. celem stworzenia stabilnej oraz ustrukturyzowanej ramy, dla współpracy między akademikami podejmującymi problemy nieruchomości i inwestycji a praktykami na europejskim rynku nieruchomości. Działalność ERES poświęcona jest w dużej mierze promowaniu badań nad sferą nieruchomości w Europie. ERES jest organizacją non profit, podobnie jak inne siostrzane organizacje zrzeszone w ramach Międzynarodowego Stowarzyszenia Nieruchomości (International Real Estate Society).

Tematyka konferencji dotyczy wszystkich ważnych obszarów związanych z nieruchomościami oraz inwestycjami. Celem konferencji jest zapewnienie platformy wymiany międzynarodowych doświadczeń oraz badań związanych z nieruchomościami, inwestowaniem, mieszkalnictwem,

rynkami hipotecznymi. Dodatkowo wybrane sesje zostaną poświęcone wyłącznie rynkowi nieruchomości w Polsce.

Więcej informacji o Konferencji znaleźć można na stronie internetowej: http://www.symposium.pl/eres2008/ Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego i Naukowego Konferencji ERES 2008 w Krakowie: Stanisław Belniak Katedra Ekonomiki Nieruchomości i Procesu Inwestycyjnego UEK tel.: 012 293 50 35 , faks: 012 293 50 71 e-mail: eres2008@ae.krakow.pl Sekretariat konferencji: Symposium Cracoviense ul. Krupnicza 3; 31-123 Kraków tel.: 012 422 76 00, faks: 012 421 38 57 www.symposium.pl/eres2008 e-mail: eres2008@symposium.pl

IV Ogólnopolski Kongres MBA „Efektywne zarządzanie w dobie globalizacji” Z inicjatywy Krakowskiej Szkoły Biznesu Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie w dniach 6–8 czerwca br. odbędzie się IV Ogólnopolski Kongres MBA. Spotkanie, realizowane pod hasłem „Efektywne zarządzanie w dobie globalizacji”, zgromadzi menedżerów MBA z trzech kontynentów.

Kongres MBA jest już tradycyjnym miejscem spotkań i wymiany doświadczeń środowiska MBA z całej Polski – wysokiej klasy specjalistów, naukowców z uczelni MBA i przedstawicieli biznesu.

Formuła tegorocznej edycji Kongresu pozwala na porównanie warunków kulturowych i geopolitycznych prowadzenia biznesu w różnych krajach. W panelu azjatyckim sukces Indii przedstawią prof. Reshmi Mitra z Indian Business School w Jamshedpur oraz Vijay Kumar Bhatnagar, Dyrektor Generalny na Europę Wschodnią ArcelorMittal. Amerykański punkt widzenia zaprezentują przedstawiciele wiodącej szkoły biznesu Suffolk University w Bostonie. Niezwykle ciekawie zapowiada się również panel europejski, z rozpiętością doświadczeń biznesowych od Francji po Ukrainę i Mołdawię. W specjalnym panelu „Sylwetka ma-

nagera” wystąpi Iwona Sarachman, Dyrektor ds.

Komunikacji i Kontaktów Zewnętrznych Coca-Cola Poland Services Sp. z.o.o.

Grzegorz Turniak, prezes BNI Polska, ekspert networkingu zdradzi, jak efektywnie nawiązywać relacje biznesowe, by przerodziły się w konkretne kontrakty.

W programie tegorocznego Kongresu przewidziano również warsztaty biznesowe, prowadzone przez polskich i zagranicznych trenerów.

Dowiemy się między innymi, jak prowadzić biznes z partnerami chińskimi oraz jak skutecznie zarządzać poprzez konflikt czy zarządzać zmianą.

Wśród licznych wydarzeń Kongresu znajdzie się również turniej golfa na polu golfowym Royal Kraków Golf & Country Club w Ochmanowie, k. Krakowa. Zarówno profesjonaliści, jak i amatorzy tego sportu będą mogli się zmierzyć w konkurencji „hole in one” i wygrać atrakcyjny wyjazd na Kubę.

Więcej informacji o Kongresie na stronie: www.kongresMBA.pl.

Biuro Kongresu MBA: Krakowska Szkoła Biznesu Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie ul. Rakowicka 27, 31-510 Kraków e-mail: kongres@ae.krakow.pl, tel. 012 293 55 16

Drodzy Państwo, w czwartek 8 maja br. ukazał się dziewiąty już ranking uczelni wyższych, przygotowywany wspólnie przez dziennik „Rzeczpospolita” i miesięcznik „Perspektywy”. W rankingu tym uczelnie oceniane były według prestiżu (30%), siły naukowej (40%), warunków studiowania (20%) oraz umiędzynarodowienia studiów (10%). Te cztery zasadnicze cechy zmierzone zostały przez 27 kryteriów.

Cieszę się, że Kraków w rankingu wypadł doskonale – gratuluję innym uczelniom, zwłaszcza tym, które podniosły swoją pozycję. Żałuję, że o naszym Uniwersytecie nie mogę tego powiedzieć – w stosunku do roku ubiegłego w kategorii uczelni ekonomicznych spadliśmy z miejsca 3. na 4., w rankingu uczelni akademickich 2008 – z 29. na miejsce 40. Różne są tego przyczyny, np. autorzy tegorocznego rankingu pominęli kryterium bardzo dla nas istotne – liczbę wskazań uczelni w badaniu ankietowym przeprowadzonym wśród firm (5%). Z punktu widzenia szkoły wyższej, która nie generuje bezrobotnych, nieuwzględnienie preferencji pracodawców to duża dla nas strata. Jednak największą wagę ma w rankingu siła naukowa i intelektualna uczelni, która mierzyć ma jej zdolność do prowadzenia badań naukowych. Szczególnej uwadze polecam kryteria nadanych stopni naukowych (8%) i rozwoju kadry własnej (8%), w których wypadliśmy wyjątkowo słabo – w 2007 roku na naszej uczelni nadano tylko 3 habilitacje, a nikt nie uzyskał tytułu profesora. Zachęcam pracowników naukowych do szczegółowej lektury rankingu i wyciągnięcia z niej stosownych wniosków.

Zachęcam tym bardziej, że przed nami kolejny proces rekrutacji – wysoka pozycja w rankingach zapewnia uczelniom dopływ kandydatów. Wiedza jest towarem, który trzeba umieć sprzedać. Łączę pozdrowienia,

prof. dr hab. Ryszard Borowiecki Rektor Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie

3

Non omnis moriar Profesor Kazimierz Urban 1946–2007 Zofia Szafrańska, Marian Banach

16 kwietnia minął rok od momentu, gdy liczne grono przyjaciół, współpracowników, kolegów, znajomych i studentów żegnało na cmentarzu Batowickim Profesora Kazimierza Urbana, który odszedł z naszego grona tak cicho, jak ciche i skromne było Jego życie. Zasnął na zawsze trzymając w ręce książkę. Bardzo trudno było przyjąć tę wiadomość i jeszcze trudniej pogodzić się z nią, ale cóż – przemijanie jest czymś naturalnym, oczywistym i zawsze rodzącym ból rozstania ze świadomością, że jest ono rozstaniem na zawsze.

P

rof. dr hab. Kazimierz Urban urodził się w Bieździedzy w okolicach Jasła na Podkarpaciu. Pamiętał o swoim pochodzeniu, sentymentem darzył napotkanych krajan, czego najwymowniejszym przykładem był Jego ciepły stosunek do śp. prof. dr. hab. Mariana Iwanejki, z którym zetknął się w ówczesnej Wyższej Szkole Ekonomicznej w Krakowie. Często także odwiedzał na cmentarzu Rakowickim w Krakowie grób rodziny Romerów – byłych właścicieli majątku ziemskiego w Bieździedzy. Mawiał wtedy, że jest to Jego moralny obowiązek.

Z przyszłym profesorem K. Urbanem poznaliśmy się w WSE w Krakowie, a ponieważ byliśmy absolwentami Uniwersytetu Jagiellońskiego – w pewnej mierze byliśmy wyobcowani w nieznanym środowisku. Pierwszą bardzo życzliwą

4

„duszą” spoza Instytutu Międzynarodowych Stosunków Społeczno-Ekonomicznych, w którym pracowaliśmy, okazał się sąsiad z tego samego IV piętra w pawilonie B – Kaziu Urban. Był wychowankiem śp. prof. dr Janiny Bieniarzówny, pod której kierunkiem napisał pracę magisterską poświęconą historii komunikacji miejskiej w Krakowie. Los zrządził, że ostatnią recenzowaną przez Profesora Urbana pracą magisterską była praca także poświęcona zagadnieniom transportu miejskiego w Krakowie. Naukowe zainteresowania Profesora koncentrowały się przede wszystkim na zagadnieniach mniejszości religijnych, kościołów, związków wyznaniowych i sekt w Polsce. Jego benedyktyńska praca wyjątkowo rzetelnego badacza znajdowała wyraz w licznych publikacjach książkowych i artykułach naukowych zamieszczanych między innymi w Zeszytach Naukowych: Uniwersytetu Jagiel-

lońskiego (seria Studia Religiologica), Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Zeszytach Prasoznawczych, Zapiskach Historycznych, Edukacji Politycznej, Przeglądzie Prawosławnym, Folia Oeconomica Cracoviensia. Tematyka badawcza będąca pasją naukową Profesora Urbana miała unikatowe znaczenie, poruszała często drażliwe, delikatne i istotne kwestie, a o jej naukowo poznawczej wartości świadczy fakt, że Profesor był 900 razy cytowany w literaturze krajowej i międzynarodowej (tę statystykę opracowali współpracownicy i uczniowie Profesora na Jego 60. urodziny).

Ostatniego obszernego dzieła pt. „Zagadnienia cmentarzy żydowskich, synagog i domów modlitwy w Polsce w latach 1944–1966”, liczącego ponad 800 stron, wydanego przez krakowski Zakład Wydawniczy NOMOS (ulubione wydawnictwo Profesora, z którym przez wiele lat współpracował), Profesor niestety już nie ujrzał w jego ostatecznej szacie graficznej. To wyjątkowa praca poświęcona sprawom sukcesji prawnej i majątkowej przedwojennych gmin żydowskich w dwudziestoleciu powojennym.

Profesor Kazimierz Urban był barwną postacią ze swoimi ludzkimi ułomnościami (któż ich nie ma?) i wieloma przymiotami, które pozwoliły na zachowanie Go w naszej pamięci jako człowieka wyjątkowo skromnego, życzliwego kolegom i studentom, pomocnego, służącego innym, rzetelnego badacza dążącego do obnażania zła, niegodziwości i do dochodzenia do prawdy, którą nade wszystko cenił; człowieka, który z pasją poszerzał naszą wiedzę, ofiarowując nam nadbitki swoich prac, prowadząc ciekawe dyskusje, które nigdy nie nosiły znamion autorytarnych, natomiast często zabarwione były dużym poczuciem humoru, były ciekawymi opowieściami z przyjacielskich kontaktów z rodziną prawosławnego duchownego, za którego przyczyną Profesor wszedł w posiadanie niejednego istotnego i unikatowego dokumentu historycznego, który potrafił wykorzystać, dokumentując swoje prace badawcze. Brakuje nam naszego Kazika, ale ufamy, że z Jego bogatego dorobku naukowego będą korzystać przyszli badacze, którzy kontynuować będą Jego prace. 

Wybory prorektorów UEK na kadencję 2008–2012 W dniu 14 kwietnia br. Uczelniane Kolegium Elektorów Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie wybrało prorektorów na kadencję 2008–2012.

Prorektorem ds. Studenckich został dr hab. Andrzej Chochół, prof. UEK; Prorektorem ds. Badań Naukowych – prof. dr hab. Andrzej Malawski; Prorektorem ds. Organizacji i Współpracy Międzynarodowej – dr hab. Jan Targalski, prof. UEK. Dr hab. inż. Andrzej Chochół, prof. UEK urodził się w 1954 roku w Krakowie.

W 1979 r. ukończył studia na Akademii Ekonomicznej w Krakowie i tutaj obronił doktorat (1987). W 1999 uzyskał habilitację na Akademii Ekonomicznej w Poznaniu. Profesor nadzwyczajny UEK od 2002 roku, od tego roku pełni również funkcję dziekana Wydziału Towaroznawstwa. Zainteresowania naukowe – towaroznawstwo przemysłowe.

Prof. Andrzej Chochół czynnie działa w wielu organizacjach, jak Polskie Towarzystwo Towaroznawcze – prezes ZGTT od 2001 r., Stowarzyszenie Techniczne Odlewników Polskich, IGWT (International Gesellschaft fur Warenwis-

Integracja ludzi niepełnosprawnych w Polsce idzie krętą i wyboistą drogą.

Ludzie, którzy nią kroczą, działając czynnie na rzecz poprawy warunków bytowych i egzystencji niepełnosprawnych w społeczeństwie, są pionierami w swojej dziedzinie. Ich praca wymaga ogromnych nakładów sił, a jej efekty są nierzadko widoczne dopiero po latach.

Dzień Integracji To właśnie w atmosferze zaangażowania i z chęci dokonywania zmian na lepsze powstają pomysły takie jak Dzień Integracji, który odbył się na naszej Uczelni 23 kwietnia br. Jego ideą było pokazanie, że uczelnia daje możliwości poszerzania swoich horyzontów zarówno tych intelektualnych, jak i społecznych także studentom niepełnosprawnym, którzy – choć w mniejszości – zaznaczają na niej swą obecność.

senschaften und Technologie) – wiceprezydent od 2004 r.

Autor 5 książek oraz ponad 110 recenzowanych publikacji naukowych. Promotor ponad 300 prac inżynierskich i magisterskich.

Za swoją działalność wyróżniony został Złotym Krzyżem Zasługi i Medalem Komisji Edukacji Narodowej.

Prof. dr hab. Andrzej Malawski urodził się w 1948 roku w Krakowie.

Studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim – w 1971 r. ukończył studia matematyczne, w 1975 – filozofię. Doktorat obronił na Akademii Ekonomicznej w Krakowie (1979), tutaj uzyskał habilitację (1993) oraz tytuł profesora (2000). Od 1998 roku pełni funkcję kierownika Zakładu Ekonomii Matematycznej Katedry Matematyki, od 2005 r. jest prodziekanem Wydziału Finansów.

Zainteresowania naukowe – ekonomia matematyczna, metodologia ekonomii.

Prof. Andrzej Malawski jest członkiem Polskiego Towarzystwa Matematycznego, Polskiego Towarzystwa Filozoficznego oraz Society for Economic Design. Pełni funkcję wiceprzewodniczącego Komisji Ekonomicznej Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie.

Inicjatorami i twórcami przedsięwzięcia byli Pełnomocnik Rektora UEK ds. Osób Niepełnosprawnych oraz ZSN UEK. Dzień Integracji był pierwszym tego typu wydarzeniem na UEK. Podczas pierwszej części omawiano zagadnienia dotyczące poprawy funkcjonowania osób niepełnosprawnych w środowisku akademickim, część drugą wypełniły występy artystyczne i pokazy sportowe.

Po uroczystym otwarciu wystąpił Pełnomocnik Rektora UEK ds. Osób Niepełnosprawnych, dr hab. Janina Filek, prof. UEK. Marzena Dudek, przewodnicząca ZSN przedstawiła działalność organizacji. W panelu brali udział m.in. pełnomocnicy rektora ds. ON innych krakowskich uczelni Małgorzata Trojańska (AP), Jan Ortyl (PK), Andrzej Wójtowicz (AGH), Pełnomocnik Prezydenta Miasta Krakowa ds. ON Bogdan Dąsal.

W części artystyczno-sportowej odbyły się pokazy koszykówki na wózkach sekcji z AGH (pod kierunkiem trenera Adama Zdechlikiewicza) oraz szermierki z sekcji szermierki na wózkach AGH (pod kierunkiem trenera Wojciecha Ryczka). Wystąpili również tancerze na wózkach: Beata Zelek (studentka IV roku UEK) zaprezentowała z partnerem Wojciechem Sierpotowskim walca wiedeńskiego i angielskiego na wózku, Magdalenę

Autor 5 książek oraz ponad 50 publikacji naukowych, wypromował 3 doktorów.

Za swoją działalność wyróżniony został Złotym Krzyżem Zasługi i Medalem Komisji Edukacji Narodowej. W 2000 r. otrzymał Nagrodę Banku Handlowego za pracę „Metoda aksjomatyczna w ekonomii”, Ossolineum 1999.

Dr hab. Jan Targalski, prof. UEK urodził się w 1942 roku w Krakowie.

W 1965 r. ukończył studia na Akademii Ekonomicznej w Krakowie, tutaj obronił doktorat (1973) oraz uzyskał habilitację (1986). Profesor nadzwyczajny UEK od 1991 roku, od 1992 kierownik Katedry Przedsiębiorczości i Innowacji Wydziału Ekonomii i Stosunków Międzynarodowych. Zainteresowania naukowe – ekonomika i organizacja przedsiębiorstw, zarządzanie, przedsiębiorczość i innowacje, zarządzanie w sektorze MSP. Prof. Jan Targalski jest członkiem Towarzystwa Naukowego Organizacji i Kierownictwa, Komisji Nauk, Organizacji i Zarządzania PAN Oddział w Krakowie. Pełnił funkcję przewodniczącego zarządu Stowarzyszenia „Edukacja dla Przedsiębiorczości” (2003–2005), Academic Adviser w Soderthorn University of Stockholm.

Autor 4 książek, współautor 26, 107 publikacji naukowych, wypromował 8 doktorów.

Za swoją działalność wyróżniony został Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym i Srebrnym Krzyżem Zasługi oraz Medalem Komisji Edukacji Narodowej. Honorowy Visiting Profesor Northumbria University w Newcastle w latach 2000–2005.

Staszewską (absolwentka UEK) oraz Marcina Tytko mogliśmy podziwiać w tańcach w stylu latynoamerykańskim. Podczas pokazów można było spróbować swoich sił w koszykówce na wózkach oraz wziąć udział w zabawach integracyjnych.

Z przedstawieniem pt. „Świat ciszą malowany” wystąpiła warszawska grupa teatralna „SURDUS”, założona w Ośrodku Szkolno-Wychowawczym dla Głuchych im. Jana Siestrzyńskiego w Warszawie, której opiekunem jest mgr Paweł Pożarycki.

Imprezę zakończył konkurs sztafet integracyjnych, w których brali udział zarówno sprawni, niepełnosprawni, jak i obecni pełnomocnicy ds. ON. Impreza pozwoliła spojrzeć na studentów niepełnosprawnych troszkę pod innym kątem – jak na osoby, które mają swoje pasje i które je skutecznie realizują. Pokazała, że niepełnosprawność nie musi być przeszkodą w tańcu, grze w kosza, a nawet skokach spadochronowych. Z nieoficjalnych źródeł wiadomo, że za rok będzie kolejna.

Aleksander Zięba Członek Zrzeszenia Studentów Niepełnosprawnych, student I roku UEK. Podsumowanie pięcioletniej działalności Pełnomocnika Rektora UEK ds. Osób Niepełnosprawnych publikujemy na s.12–13, zdjęcia z Dnia Integracji – na okładce.

5

Dokąd zmierza świat? Światowy autorytet w dziedzinie ekonomii. Intelektualista i polityk, uczony i praktyk, wykładowca i doradca. Najczęściej cytowany i najwięcej publikujący za granicą polski ekonomista* – prof. Grzegorz W. Kołodko – 17 kwietnia br. spotkał się z pracownikami i studentami naszej Uczelni, by przedstawić analizę współczesnych uwarunkowań w ekonomii, polityce i gospodarce oraz podjąć próbę odpowiedzi na pytania o przyszłość świata.

D

ebatę poprzedziło ukazanie się na rynku wydawniczym nowej książki Profesora „Wędrujący świat”, która jest syntezą kompleksowego myślenia o najważniejszych dla wszystkich społeczeństw kwestiach polityki, gospodarki i kultury, wzajemnie powiązanych i uwarunkowanych.

Jak podkreślił na wstępie Grzegorz W. Kołodko, nie można mówić o przyszłości, jeśli nie ma się właściwej globalnej interpretacji współczesności. Wyjaśnił, od czego zależy tempo wzrostu gospodarczego: „Istota rozwoju społeczno-

Profesor Grzegorz W. Kołodko

gospodarczego sprowadza się do odpowiednio ukierunkowanych nieustannych zmian ekonomicznych, które są warunkowane przez: wartości, instytucje i politykę”. Przez wartości należy rozumieć pragnienia, dążenia i motywacje i wybory, przez instytucje – reguły, gry, zasady, przez politykę – cele i rozwiązywanie problemów. A temu wszystkiemu przyświeca mantra: „Rzeczy dzieją się tak jak się dzieją, ponieważ wiele rzeczy dzieje się naraz”.

Z długofalowym rozwojem gospodarczym mamy do czynienia wtedy, gdy naraz zbiega się pięć czynników:

1) postęp techniczny; 2) przewaga krytycyzmu i innowacyjności nad dogmatyzmem w sferze kultury i gospodarki; 3) ekonomiczna wiedza i umiejętność organizowania ekspansji produkcji i wymiany; 4) polityczna wola panujących dokonania niezbędnych reform instytucjonalnych; 5) otwarcie na kontakty zewnętrzne (ksenofobia powoduje zastój).

Prowadzący wykład podał osiem głównych konstytucyjnych cech koincydencji teorii rozwoju i nowego pragmatyzmu, a wśród nich: odejście wielkiego dogmatyzmu jako intelektualnego gorsetu, niepodporządkowywanie się żadnej ideologii, ale poszukiwanie prawdy... „Wędrujący świat” cechuje globalizujące podejście do problemów współczesnego świata, nie mogło więc zabraknąć definicji globalizacji.

Według Profesora globalizacja to historyczny i spontaniczny proces liberalizacji i postępującej wraz z nią integracji wcześniej, w odosobnieniu i/lub luźnym powiązaniu funkcjonujących rynków towarów, kapitału i siły roboczej (z pewnym opóźnieniem i na mniejszą skalę) oraz technologii i informacji w jeden współzależny rynek światowy.

Globalizacja wpływa pozytywnie na wzrost gospodarczy, gdyż stwarza ona dodatkowe szanse i wyzwania.

Wzrost gospodarczy Tempo wzrostu produkcji jest regionalnie zróżnicowane, przy czym kraje mniej rozwinięte rozwijają się szybciej. Po raz pierwszy od dekady PKB w UE rośnie nieco szybciej niż w Ameryce Północnej. Wzrost w Azji Wschodniej wynosi ok.

10%, w Azji Południowej – ponad 8%, w Europie

6

Wschodniej – prawie 7% i w Afryce – ponad 6%.

Jest to po drugiej wojnie światowej proces bez precedensu. Uprzednio takie wskaźniki wzrostu cechowały tylko kraje „cudów gospodarczych”, jak Niemcy, Japonia, „azjatyckie tygrysy”.

Prawie połowa ludzkości zamieszkującej w ponad 40 krajach na wszystkich kontynentach żyje w gospodarkach rosnących w tempie co najmniej 7% rocznie.

W poprzednim pokoleniu największym zmartwieniem biednych krajów było przeludnienie.

W ciągu ostatnich 25 lat stopa rozrodczości spadła z 4,8 do 2,6. W Azji Wschodniej obniżyła się radykalnie z 5,4 w 1970 r. do 2,1 obecnie, a w Azji Południowej z 6,0 do 3,1 (Indie). Wyjątkiem jest subsaharyjska Afryka – wszystkie kraje (poza Jemenem), w których kobiety rodzą więcej niż pięcioro dzieci, znajdują się w Afryce.

Wojna i pokój W latach 70. natężenie zbrojnych konfliktów, starć i wojen międzynarodowych szybowało, od tego czasu powoli, ale stopniowo spada – z ponad 50 na początku lat 90. do nieco ponad 30 w 2005 r. (w sumie ilość ofiar śmiertelnych poniesionych w walkach spadła 10-krotnie, poniżej 20 tys. w połowie obecnej dekady).

Osiągnięcia społeczne i gospodarcze W 1990 r. ponad ¼ mieszkańców krajów rozwijających się żyła za mniej niż 1 dolara dziennie.

Przy utrzymaniu się obecnych tendencji w 2015 r. wskaźnik ten spadnie poniżej 10%. 25 lat temu w Chinach ponad 600 mln ludzi (2/3 społeczeństwa) żyło w skrajnej nędzy (poniżej 1 dolara dziennie), obecnie jest to 4-krotnie mniej (około 170 mln).

W 2007 r. po raz pierwszy w naszych czasach umarło mniej niż 10 mln dzieci w wieku poniżej 5 lat (o ¼ mniej niż w 1990 r.). Przeciętna długość życia wydłużyła się nieco. Obecnie w skali świata wynosi ona 66 lat (w USA w 1990 r. wynosiła ok. 48).

W 1975 r. zaledwie 2/3 ludności w wieku 15–25 lat umiało czytać i pisać.

Problem współczesnego świata stanowi wyczerpywanie się nieodnawialnych zasobów.

Wobec tego problemu oraz jego związków z kulturą (wartości, instytucje, polityka) i równowagą ekonomiczno-finansową prof. Kołodko zadał zasadnicze ekonomiczne pytania: czy tak wysokie tempo wzrostu gospodarczego jest do utrzymania na dłuższą metę? czy nie należy go zwolnić? a jeśli tak, to jak? W odpowiedzi na te pytania Profesor postawił kolejne: Czy globalizacja jest racjonalna? Jak sterować światową gospodarką? Jak zapewnić globalne dobra publiczne? Jak zorganizować inteligentny ład instytucjonalny współzależnej gospodarki światowej? Co dalej z przenikaniem się – integracją – konfrontacją rozmaitych warto-

ści ze sprzecznymi interesami ekonomicznymi i politycznymi? Jak rządzić światem, którym nie da się rządzić? Co dalej z globalną koordynacją polityki? Jaka strategia rozwoju świata na wiek XXI i następne?

Podczas półtoragodzinnego spotkania nie sposób odpowiedzieć na wszystkie pytania o dziś i jutro współczesnego świata – tych, którzy chcieliby poznać jak najwięcej odpowiedzi, prof. Kołodko odesłał do nawigatora (www.wedrujacyswiat.pl) – specjalnie przygotowanego portalu internetowego, na którym umieszczono związane z książką: informacje faktograficzne

i statystyczne, tabele, wykresy, mapy ilustrujące zjawiska i procesy, o których jest mowa w książce. To swoistego rodzaju wirtualny aneks, co więcej – okresowo aktualizowany – tak, by czytelnik miał dostęp do najświeższych, bieżących informacji. Jak pisze sam autor: Nawigator to wspaniałe urządzenie ułatwiające i uatrakcyjniające tę jedyną w swoim rodzaju wielką podróż w czasie i przestrzeni, jaką jest – i do jakiej skłania – „Wędrujący świat”.  *Z notki biograficznej o autorze, Grzegorz W. Kołodko, „Wędrujący świat”, Prószyński i S-ka, Warszawa 2008.

Profesor Grzegorz W. Kołodko jest uznanym w świecie autorytetem w zakresie ekonomii rozwoju i polityki gospodarczej. Parając się aktywną polityką gospodarczą, odegrał jedną z głównych ról w trudnym dziele transformacji polskiej gospodarki, wspierając ten proces także w wielu innych krajach. W 1989 roku uczestniczył w historycznych debatach Okrągłego Stołu, a w latach 1989–1991 był członkiem Rady Ekonomicznej Rady Ministrów.

Jako wicepremier i minister finansów w latach 1994–1997, dzięki głębokim reformom systemowym i nieortodoksyjnej polityce rozwoju, doprowadził Polskę do rekordowego pośród krajów posocjalistycznej transformacji tempa wzrostu oraz do członkostwa w OECD. Pełniąc to stanowisko powtórnie w latach 2002-03 ponownie wprowadził gospodarkę na ścieżkę szybkiego wzrostu i odegrał ważną rolę w integracji Polski z Unią Europejską.

W okresie, gdy kierował polską gospodarką, PKB na mieszkańca wzrósł o jedną trzecią.

Za zasługi dla kraju odznaczony przez Prezydenta RP Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

W pracach naukowych zajmuje się głównie teoretycznymi i praktycznymi problemami globalizacji i transformacji posocjalistycznej oraz polityką rozwoju. Absolwent warszawskiej SGH, profesor zwyczajny ekonomii, Dyrektor Centrum Badawczego Transformacji, Integracji i Globalizacji TIGER, wykładowca Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koźmińskiego w Warszawie oraz czołowych amerykańskich uniwersytetów: Yale, UCLA i Rochester, Nowy York. Ekspert organizacji międzynarodowych, m.in. ONZ, Banku Światowego i Międzynarodowego Funduszu Walutowego. Doktor Honoris Causa zagranicznych uniwersytetów. Autor 35 książek oraz ponad 300 artykułów i referatów naukowych, opublikowanych w 23 językach, z czego ponad 140 po angielsku. Maratończyk i podróżnik; zwiedził ponad 120 krajów.

7

Polska polityka bezpieczeństwa i obrony cz. I 21 kwietnia br. w cyklu wykładów rektorskich wystąpił Bogdan Klich z referatem nt. polskiej polityki bezpieczeństwa i obrony. Poniżej publikujemy zapis pierwszej części wykładu, dotyczącej międzynarodowych uwarunkowań bezpieczeństwa Polski, w następnym wydaniu „Kuriera UEK” – więcej o misjach pokojowych.

Bogdan Klich Międzynarodowe uwarunkowania bezpieczeństwa Polski Wśród głównych czynników wywierających wpływ na środowisko międzynarodowe należy wskazać postępującą globalizację, a także nowy, asymetryczny charakter współczesnych zagrożeń dla bezpieczeństwa oraz stabilności państw.

Obecne kompleksowe podejście do bezpieczeństwa jest wynikiem gwałtownie rozwijających się w latach 90. XX w. współzależności międzynarodowych oraz przemian politycznych, finansowych, gospodarczych i społecznych, które zostały określone mianem globalizacji. Niespotykana wcześniej skala przepływu osób, kapitału, idei oraz technologii spowodowała, że międzynarodowy system stał się bardziej zintegrowany. Współzależność i współpraca państw czy regionów leżących w znacznej odległości od siebie stała się możliwa. Co więcej, zaczęliśmy bezpośrednio i bardzo szybko odczuwać zarówno pozytywy, jak i negatywy bardzo odległych od nas terytorialnie zmian społeczno-politycznych, klęsk żywiołowych czy kryzysów ekonomicznych. Nowy charakter zagrożeń, w tym międzynarodowy terroryzm, wymaga podejmowania działań o zasięgu globalnym. Taki sposób myślenia znajduje potwierdzenie w aktywnym zaangażowaniu NATO i Unii Europejskiej w misje stabilizacyjne i pokojowe prowadzone w wielu częściach świata, m.in. na Bałkanach, w Afganistanie i na kontynencie afrykańskim (Czad i Republika Środkowoafrykańska).

Zagrożenia coraz rzadziej wiążą się z potencjałem militarnym innych państw. Coraz częściej

8

Najlepszym wstępem do dzisiejszego wykładu będzie przypomnienie stwierdzeń zawartych w Strategii Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, przyjętej w listopadzie ubiegłego roku. Mówi ona, że w pierwszej dekadzie nowego stulecia Rzeczpospolita Polska jest krajem bezpiecznym. Nasz kraj dobrze wykorzystał najbardziej od dziesięcioleci sprzyjającą koniunkturę. Przystąpiliśmy do Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego i Unii Europejskiej, zagwarantowaliśmy sobie nienaruszalność granic i integralność terytorium, zyskaliśmy szansę cywilizacyjnego rozwoju i pełnego uczestnictwa w globalnej społeczności międzynarodowej. Ta sama „Strategia” przypomina jednak, że w życiu narodów, podobnie jak w życiu jednostek, nic nie jest dane raz na zawsze. Porządek międzynarodowy nie jest zastygłą, niewzruszalną formą. Rozwój sytuacji międzynarodowej, choć obecnie korzystny, niesie ze sobą nowe wyzwania. Trzeba je umieć trafnie odczytywać i skutecznie stawiać im czoła. O sposobie, w jaki to czynimy, spróbuję Państwu teraz opowiedzieć, skupiając się na naszych działaniach na arenie międzynarodowej. natomiast są one generowane wewnątrz państw, a ich nośnikiem są podmioty pozapaństwowe, takie jak międzynarodowe ugrupowania terrorystyczne czy międzynarodowe grupy przestępcze.

Granice państwowe w coraz mniejszym stopniu stanowią dziś barierę ochronną podmiotów państwowych. W dobie globalizacji zagrożenia zlokalizowane nawet tysiące kilometrów od granic państw europejskich są w stanie zagrozić bezpieczeństwu tych państw i całego kontynentu. Czystki etniczne lub szantaż surowcowy coraz częściej zastępują w dzisiejszym świecie siłę militarną.

Z punktu widzenia interesów bezpieczeństwa Polski poważnym wyzwaniem jest zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego, w tym dywersyfikacja zaopatrzenia w nośniki energii (struktura i kierunki importu, rzetelność dostaw oraz korzystne ceny i klauzule zawieranych kontraktów), zwłaszcza w ropę naftową i gaz ziemny. Światowy wzrost cen oraz zapotrzebowania na kopalne surowce energetyczne wymagać będzie zadbania o zapewnienie bezpieczeństwa regionów wydobycia i tras tranzytu surowców strategicznych.

Poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa państwa w wymiarze pozamilitarnym niesie ze sobą zorganizowana przestępczość międzynarodowa z uwagi na charakter działalności (przemyt broni, niebezpiecznych materiałów oraz ludzi, a także biznes narkotykowy), jak i sposób działania (korupcja, pranie brudnych pieniędzy, destabilizacja systemu finansowego).

Sojusz Północnoatlantycki i Unia Europejska oraz strategiczna partnerska współpraca polityczno-wojskowa ze Stanami Zjednoczonymi stanowią najważniejszą gwarancję zewnętrznego bezpieczeństwa i stabilnego rozwoju naszego kraju.

Szczególnie istotne dla naszego bezpieczeństwa jest, aby Sojusz Północnoatlantycki, rozwijając zdolności do działania poza granicami kraju, nie tracił z pola widzenia podstawowej funkcji obrony swojego terytorium.

Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej wzmocniło podstawy szeroko rozumianego bezpieczeństwa narodowego. Polska włącza się we współpracę w ramach UE w dziedzinie bezpieczeństwa wewnętrznego oraz Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa (WPZiB) mającej na celu m.in. skuteczne przeciwdziałanie istniejącym i potencjalnym zagrożeniom, utrwalanie wartości, na których opiera się Unia Europejska oraz wpływanie – poprzez współpracę i instrumenty reagowania kryzysowego – na kształtowanie środowiska międzynarodowego, w tym szczególnie w najbliższym sąsiedztwie UE. Obecnie widoczne jest również coraz większe zainteresowanie Unii Europejskiej stabilizacją kontynentu afrykańskiego. Region ten (obok Bałkanów) staje się głównym obszarem działalności antykryzysowej UE. Ze względu na złą sytuację bezpieczeństwa, ekonomiczną i humanitarną w części państw afrykańskich, stale zwiększa się napływ nielegalnych emigrantów pochodzenia afrykańskiego do krajów Unii Europejskiej.

Największym i trudno przewidywalnym sąsiadem Polski jest Federacja Rosyjska. Jest ona ważnym partnerem zarówno w kontekście historyczno-kulturowym, jak i gospodarczym ze względu na bliskie położenie geograficzne, wielkość rynku i długoletnie kontakty handlowe.

Po przedterminowych wyborach parlamentarnych w Polsce (październik 2007 r.) i podjęciu przez rząd RP w listopadzie 2007 r. decyzji o od-

blokowaniu procesu negocjacyjnego w sprawie członkostwa Rosji w OECD nastąpiło ocieplenie relacji dwustronnych, które przejawiło się m.in. częstotliwością kontaktów na szczeblu rządowym.

Impas, w jakim znalazły się w ostatnich latach stosunki polsko-rosyjskie, wymaga od obu stron podjęcia zdecydowanych działań w celu poprawienia wzajemnych relacji. Jesteśmy gotowi wykorzystać naszą wiedzę i „wyczucie” Rosji do pogłębionego i otwartego – na ile to możliwe – dialogu z tym krajem. Wyrażamy przekonanie, że normalizacja naszych stosunków z Rosją korzystnie wpłynie na wielopłaszczyznową współpracę naszych sojuszników i partnerów z Federacją Rosyjską w dziedzinie bezpieczeństwa międzynarodowego oraz w sferze gospodarczo-handlowej.

Zmiany najwyższych władz państwowych w Rosji nie powinny wpływać, przynajmniej w początkowym okresie, na sytuację bezpieczeństwa w najbliższym otoczeniu Polski. Zapoczątkowana pod koniec 2007 roku normalizacja stosunków polskorosyjskich powinna wyeliminować większość kwestii spornych między obu państwami. Trudne kwestie, w których niełatwo jest prognozować zbliżenie stanowisk, to: budowa elementów amerykańskiej tarczy antyrakietowej oraz gazociągu północnego.

W dłuższej perspektywie czasowej niepokojem może napawać powolna erozja europejskiego systemu kontroli zbrojeń konwencjonalnych opartego na Traktacie o Ograniczeniu Sił Konwencjonalnych w Europie (CFE), czego dobitnym symptomem jest jednostronne zawieszenie wykonywania tego traktatu przez Federację Rosyjską.

Duże znaczenie dla stabilności i bezpieczeństwa w naszym regionie ma także rozwój sytuacji na Ukrainie. Jej położenie geopolityczne i potencjał sprawia, że stabilność tego kraju silnie rzutuje na bezpieczeństwo europejskie. Należy oczekiwać, że w roku 2008 Ukraina nadal będzie angażować się we współpracę regionalną w Europie Wschodniej, m.in. w ramach Organizacji na rzecz Demokracji i Rozwoju Gospodarczego GUAM. Aktywizację współpracy w ramach GUAM należy zatem postrzegać przede wszystkim jako zjednoczenie jej członków w celu wspólnego rozwiązywania problemów bezpieczeństwa (walka z terroryzmem, przeciwdziałanie tendencjom separatystycznym w regionie, bezpieczeństwo energetyczne). Dlatego wskazane jest, aby Polska kontynuowała współpracę z państwami GUAM, co wpisuje się w szerszy kontekst polskiego zaangażowania w tę formę współpracy regionalnej.

Nowy rząd na Ukrainie stanie przed poważnym wyzwaniem, jakim będzie budowanie partnerskich relacji na linii Kijów – Moskwa. W kontekście euroatlantyckich aspiracji Ukrainy oraz rosyjskiej dezaprobaty dla członkostwa Ukrainy w NATO istotną kwestią będzie dotrzymanie przez stronę rosyjską dwustronnych porozumień (stacjonowanie Floty Czarnomorskiej i jej statusu po 2017 r. oraz rozwiązanie problemu delimitacji granicy morskiej), rozpatrzenie realnych i konstruktywnych propozycji obu stron, co nadałoby stosunkom ukraińsko-rosyjskim stabilnego charakteru. Należy się

jednak spodziewać, że Rosja będzie starała się wykorzystać instrument ekonomicznego nacisku na Ukrainę w celu osiągnięcia korzyści politycznych.

Szczególną uwagę należy również zwrócić na Białoruś. Państwo to wskutek sprawowania autorytarnych rządów pozostaje poza głównymi trendami integracyjnymi w Europie, uzależniając się coraz bardziej od Rosji. Jednocześnie większość państw Unii Europejskiej nałożyła embargo na kontakty z przedstawicielami reżimu. Polska, z racji sąsiedztwa z Białorusią, stara się wspierać prodemokratyczną opozycję w tym kraju i jednocześnie utrzymywać oficjalne kontakty na szczeblu eksperckim.

Sytuacja bezpieczeństwa w najbardziej niestabilnym rejonie Europy – na Bałkanach – przechodzi bardzo poważną próbę. Ogłoszenie niepodległości przez parlament w Prištinie przerwało impas w dyskusji nad przyszłym statusem Kosowa. Nie ulega wątpliwości, że pryncypialne stanowiska strony serbskiej i kosowskiej nie dawały nadziei na osiągnięcie kompromisu. Nie było również szansy, z uwagi na sprzeciw Rosji i Chin, na porozumienie w kwestii Kosowa wśród stałych członków Rady Bezpieczeństwa ONZ. Być może metoda „faktów dokonanych” pomoże znaleźć consensus w tej sprawie. Polska, podobnie jak większość państw członkowskich Unii Europejskiej i NATO, zdecydowała się na uznanie niepodległości Kosowa (26 lutego). Uważamy, iż uznanie niepodległości tego państwa jest wyjątkowym przypadkiem, który nie może stanowić precedensu. Liczymy, że Kosowo będzie przestrzegać wszystkich zapisów, które znalazły się w deklaracji niepodległości, a szczególnie tych, które stanowią o poszanowaniu mniejszości narodowych, ochronie zabytków kultury oraz demokratycznym i świeckim charakterze państwa.

Zdajemy sobie sprawę, że na terenie Bałkanów wiele grup narodowościowych pilnie obserwuje rozwój sytuacji w Kosowie. W Macedonii, południowej Serbii (Dolina Preševa) oraz w południowej Czarnogórze Albańczycy zamieszkują w zwartych skupiskach i od dawna domagają się większych praw. Przywódcy bośniackich Serbów w BiH zapowiadają, że podejmą takie same

działania jak kosowscy Albańczycy, jeśli większość państw ONZ oraz UE uzna niepodległość Kosowa. Chorwaci zamieszkujący BiH również ciążą ku Zagrzebiowi i chętnie opuściliby Federację Chorwacko-Muzułmańską. Pozostają jeszcze Bośniacy w Sandżaku oraz Węgrzy w Wojwodinie. Ci ostatni obawiają się dalszego napływu Serbów z Kosowa.

Uwzględniając powyższe, uważamy, iż zarówno w Kosowie, jak i Bośni i Hercegowinie, w dalszym ciągu potrzebne będzie zaangażowanie sił stabilizacyjnych. Nasze wojsko nadal będzie tam obecne.

Należy zwrócić także uwagę na sytuację państw Kaukazu oraz Azji Centralnej, gdzie bardzo trudna sytuacja gospodarcza i autorytarne systemy władzy oraz tendencje separatystyczne są powodem narastającej fali niezadowolenia społecznego. Dodatkowym czynnikiem destrukcyjnym jest wzrost fundamentalizmu religijnego i liczby zamachów terrorystycznych, co stanowi potencjalne źródło zagrożenia także dla państw spoza regionu.

Pogarszająca się sytuacja na Bliskim Wschodzie na skutek umacniania się wpływów sił fundamentalistycznych, zagrożeń atakami terrorystycznymi, destabilizacji Iraku i Afganistanu oraz nuklearnych ambicji Iranu, w istotny sposób rzutuje na sytuację bezpieczeństwa międzynarodowego, w tym także Polski. 

Bogdan Klich – Minister Obrony Narodowej. Poseł do Parlamentu Europejskiego z ramienia Europejskiej Partii Ludowej i Europejskich Demokratów. W latach 2004–2007 zasiadał w Komisjach: Spraw Zagranicznych, Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych oraz Podkomisji Bezpieczeństwa i Obrony. Przewodniczący Delegacji ds. Stosunków z Białorusią.

Specjalista w zakresie polityki zagranicznej i bezpieczeństwa międzynarodowego. Doradca głównego negocjatora Polski z Unią Europejską (1998–1999). Współtwórca polskiego stanowiska negocjacyjnego.

Wiceminister Obrony Narodowej (1999–2000) odpowiedzialny za współpracę Polski z NATO. Założyciel i prezes Instytutu Studiów Strategicznych w Krakowie.

Członek Międzynarodowego Instytutu Studiów Strategicznych w Londynie. Inicjator rozszerzenia współpracy wojskowej RP z Litwą, Łotwą, Estonią i Ukrainą. Poseł na Sejm IV kadencji (2001–2004).

Wiceprzewodniczący Sejmowej Komisji Spraw Zagranicznych oraz członek Komisji Obrony Narodowej. Członek władz krajowych i regionalnych Platformy Obywatelskiej. Przedstawiciel Polski w Zgromadzeniu Parlamentarnym Rady Europy (2003).

Polski obserwator w Parlamencie Europejskim (2003–2004).

Wykładowca w Katedrze Europeistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Autor ponad dwudziestu publikacji poświęconych polityce zagranicznej i bezpieczeństwu międzynarodowemu.

Lekarz medycyny, historyk sztuki. Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego i Akademii Medycznej w Krakowie. W latach 70. współpracownik opozycji demokratycznej, założyciel Niezależnego Zrzeszenia Studentów na Akademii Medycznej.

9

Roman Rewald - Prezes Amerykańskiej Izby Handlowej w Polsce

W opinii wielu Polaków stan stosunków polsko-amerykańskich uległ w ostatnich latach znaczącej zmianie na gorsze. Wydaje się, że spora część establishmentu politycznego, a także media i opinia publiczna przeszły od „Amerykoentuzjazmu” do sceptycyzmu wobec rządu Stanów Zjednoczonych.

W szczególności wini się Stany Zjednoczone za brak wdzięczności za wsparcie przez wojsko polskie interwencji w Iraku. Nie kryje się rozczarowania słabą realizacją offsetu w związku z zakupem samolotu F16. Powodem niezadowolenia są też trudne negocjacje w sprawie tarczy antyrakietowej.

Amerykańskie inwestycje w Polsce

– doświadczenia i perspektywy Jan Brzozowski

W

takim momencie warto spojrzeć na relacje między Polską a Stanami Zjednoczonymi z dystansu, oceniając doświadczenia ostatniego dwudziestolecia. Tego niełatwego zadania podjął się Roman Rewald, prezes Amerykańskiej Izby Handlowej w Polsce, który na zaproszenie Rektora Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie – prof. dr. hab.

Ryszarda Borowieckiego oraz kierownika Katedry Studiów Europejskich dr. hab. Aleksandra Surdeja, prof. UEK, 18 kwietnia 2008 roku wygłosił wykład pt. „Amerykańskie inwestycje w Polsce – doświadczenia i perspektywy”.

Prezes Rewald postawił tezę, iż zaangażowanie Stanów Zjednoczonych miało bardzo istotny wpływ na przemiany polityczne w Polsce i transformację polskiej gospodarki. Warto jednak dodać – o czym zapominają często polscy politycy – że zaangażowanie rządu USA a interesy amerykańskiego biznesu to dwie zupełnie

10

różne sprawy. W szczególności, jak twierdził Rewald, polska opinia publiczna zdecydowanie przecenia możliwości rządu Stanów Zjednoczonych w sprawach offsetu, którego realizatorem jest przecież prywatna firma Lockheed Martin, czy też w sprawach kontraktów w Iraku, gdzie do przetargów na równych zasadach przystępują różne przedsiębiorstwa i nie jest możliwe, by odgórnie „zapewnić” realizację kontraktu firmom z Polski.

Analizując zaangażowanie rządu Stanów Zjednoczonych w transformację polskiej gospodarki, nie sposób nie wspomnieć o ustawie „O popieraniu demokracji w Europie Wschodniej” (tzw. SEED Act), uchwalonej przez Kongres w listopadzie 1989 roku. Wówczas przeznaczono ponad 200 mln USD, by powołać do życia Polsko-Amerykański Fundusz Przedsiębiorczości. Fundusz ten odegrał kluczową rolę w pierwszych latach transformacji polskiej gospodarki.

Po pierwsze, prowadził ożywioną działalność

inwestycyjną, kupując polskie firmy, by następnie, po przeprowadzeniu ich gruntownej restrukturyzacji, odsprzedać innemu inwestorowi. Po drugie, pomagał w tworzeniu sektora bankowego – na przykład założony przez Fundusz Polsko-Amerykański Bank Hipoteczny był pionierem w zakresie kredytów hipotecznych w Polsce. Po trzecie, wspierał rozwój oddolnej przedsiębiorczości – utworzony w 1994 roku Fundusz Mikro wprowadził program pożyczkowy dla najmniejszych firm.

Działalność Polsko-Amerykańskiego Funduszu Przedsiębiorczości okazała się wielkim sukcesem nie tylko politycznym (co było głównym zamiarem jego pomysłodawcy, prezydenta Gorge’a Busha seniora), ale i finansowym. Pomnożony kapitał Funduszu został częściowo zwrócony podatnikowi amerykańskiemu, a pozostałe 120 mln USD zostało przeznaczone na utworzenie w 2000 roku Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności. Fundacja ta działa do dzi-

siaj, wspierając inicjatywy w zakresie umacniania społeczeństwa obywatelskiego, demokracji i gospodarki rynkowej w Polsce. Co ciekawe, część pracowników Funduszu utworzyła prywatną firmę zarządzającą (private equity) Enterprise Investments, która stała się największą w Europie Środkowo-Wschodniej firmą zarządzającą funduszami inwestycyjnymi. W ten sposób początkowa działalność, inspirowana przez rząd USA, z czasem pomogła zrodzić się ważnej prywatnej inicjatywie biznesowej.

Początku zaangażowania biznesu amerykańskiego w polską gospodarkę należy szukać jeszcze przed przełomowym 1989 rokiem. Już w latach osiemdziesiątych zaczęły w PRL-u powstawać firmy polonijne, zakładane głównie przez emigrantów ze Stanów Zjednoczonych.

Jednak amerykańskie przedsiębiorstwa zaczęły inwestować w Polsce na większą skalę po rozmowach Okrągłego Stołu. Okres ten można podzielić na trzy etapy: • w pierwszym inwestowały te firmy, które w Polsce musiały być obecne ze względu na wielkość rynku, a więc tacy giganci jak McDonald’s czy Procter&Gamble; • w drugim okresie pojawiają się firmy, których zaangażowanie wynika z powodów – rzec by można – sentymentalnych, a więc te, które posiadały w swoich zarządach polskich menedżerów lub osoby polskiego pochodzenia.

Przedsiębiorstwa te inwestowały w Polsce niemal „w ciemno”, nie rozpatrując praktycznie innej, alternatywnej lokalizacji; • wreszcie w etapie trzecim, który trwa do dzisiaj – w Polsce inwestują firmy, które wybierają nasz kraj z powodów racjonalnej kalkulacji ekonomicznej.

Inwestycje firm amerykańskich w Polsce przyniosły, obok nowych miejsc pracy, bardzo istotne zmiany w zakresie technik zarządzania, metod produkcji i ogólnego know-how. Nie bez znacze-

nia był też wpływ tych przedsiębiorstw na tworzenie klasy polskich menedżerów. Na przykład większość top management, pracującego w polskim sektorze bankowym, ma doświadczenie zawodowe wyniesione z Citigroup.

Jednak teraz Polska jest traktowana bez sentymentów, a pod uwagę bierze się przede wszystkim jej konkurencyjność, w szczególności atrakcyjność inwestycyjną. I niestety często konkurencję o pozyskanie inwestora przegrywamy z naszymi sąsiadami (np. z Czechami). Dlaczego tak się dzieje? Według prezesa Rewalda głównymi barierami w rozwoju naszego kraju oraz w przyciąganiu zagranicznych (w tym amerykańskich) inwestorów są: • infrastruktura transportowa, w szczególności drogowa. W Polsce proces przygotowania inwestycji transportowej trwa trzy razy dłużej niż w krajach zachodnich. Główną przeszkodą jest oczywiście biurokracja, w związku z tym Amerykańska Izba Handlowa, a także Rada Przedsiębiorczości, której AmCham jest członkiem, postulowała wielokrotnie, by drogi w Polsce budowały firmy prywatne, a nie państwo. Problemem jest również dostęp do infrastruktury telekomunikacyjnej, w szczególności do szerokopasmowego Internetu; • system prawny, a w szczególności dochodzenie praw z kontraktów zawartych w Polsce.

Według prezesa Rewalda problem nie tkwi w przepisach, bo dobre prawo procesowe już jest, lecz w ich przestrzeganiu. Wiele należy więc zrobić w sferze edukacji prawnej, szczególnie istotne są sprawy prawniczej etyki zawodowej. Te uwagi prelegenta, który posiada w tej materii olbrzymie doświadczenie zawodowe (długoletnia praktyka prawnicza w Detroit, a następnie kilkunastoletnia praktyka w doradcza w Polsce w charakterze partnera w warszawskim biurze międzynarodowej

kancelarii prawnej Weil Gotshal), wydaje się szczególnie godne uwagi.

Słabością jest także PR naszego kraju i marketing gospodarczy, odbijające się nie tylko na obrotach handlowych, ale przede wszystkim na inwestycjach zagranicznych w Polsce. Czechy słyną ze świetnej zagranicznej promocji swojego kraju, również w Stanach Zjednoczonych. Tymczasem promocję Polski jako miejsca do inwestowania zapewnia… rząd amerykański we współpracy z Amerykańską Izbą Handlową w Polsce oraz Polską Agencją Informacji i Inwestycji Zagranicznych, organizując co roku spotkania z kołami przedsiębiorców w USA. Działania takie, choć przynoszą pewne efekty, są dalece niewystarczające i większa inicjatywa polskiego rządu w tym zakresie wydaje się koniecznością.

Przez długie lata Stany Zjednoczone były na pierwszym miejscu wśród inwestorów zagranicznych w Polsce – ich wielkość szacuje się na ok. 15 mld USD. Obecnie Stany spadły na trzecie miejsce, za Francją i Niemcami. Jednak jeśli rozpatruje się ilość podmiotów, które zainwestowały w Polsce, to firmy amerykańskie wciąż zdecydowanie dominują. Znacznie gorsze natomiast wyniki mamy w obrotach handlowych ze Stanami Zjednoczonymi. Winny jest nie tylko kurs walutowy i słabnący dolar.

Dla wielu polskich przedsiębiorców wielkość amerykańskiego rynku jest barierą nie do pokonania. Szansą jest oferowanie wyspecjalizowanych, niszowych produktów i usług i – co optymistyczne – niektóre polskie firmy szanse te zaczynają wykorzystywać. 

Mgr Jan Brzozowski Katedra Studiów Europejskich UEK

11

Między niechęcią, podejrzliwością i brakiem zrozumienia a racjonalną życzliwością, czyli podsumowanie pięcioletniej działalności Pełnomocnika Rektora UEK ds. Osób Niepełnosprawnych Janina Filek Minęło już 5 lat od momentu, kiedy Prorektor ds. Studenckich i Kształcenia, prof. dr hab. Andrzej Szromnik, zaproponował mi funkcję Pełnomocnika ds. Osób Niepełnosprawnych. Wtedy, pięć lat temu, nie zastanawiając się wcale, przyjęłam tę funkcję, choć nie wiedziałam wiele na temat problemów osób niepełnosprawnych ani na temat tego, czym powinnam się zajmować.

Wtedy takie działania były czymś nowym, nasza uczelnia była trzecią w Krakowie (po UJ i AGH), w której powołano osobę do pełnienia takiej funkcji, choć zastosowany przez nasze władze model odbiegał od rozwiązań zastosowanych w tamtych uczelniach.

Tam zatrudniono na to stanowisko osoby, zajmujące się wyłącznie sprawami osób niepełnosprawnych (na pełnym etacie), co z czasem doprowadziło na tych uczelniach do powstania biur pełnomocników ds. osób niepełnosprawnych. W naszym rozwiązaniu pełnomocnikiem został pracownik naukowy.

U

zbrojona jedynie w cel, jakim miało być umożliwienie studentom niepełnosprawnym studiowania na naszej uczelni, swoje działania rozpoczęłam od: po pierwsze, ustalenia, co wiemy o niepełnoprawnych studentach u nas studiujących i po drugie, postawienia za-

12

sadniczych pytań osobom mającym wpływ na to, co się dzieje na naszej uczelni. Jeśli chodzi o ustalenie liczby studentów, okazało się, że nie mamy wiele informacji na ten temat, ale zarówno w Dziale Spraw Bytowych Studentów, jak i Dziale Nauczania spotkałam się z życzliwą uwagą i chęcią wsparcia (pomimo niemożliwości udzielenia mi pełnej informacji – wtedy bowiem nikt takich danych systematycznie nie zbierał). Owa życzliwa uwaga i chęć wsparcia z czasem przekształciła się w bardzo ścisłą i efektywną współpracę, kontynuowaną do dziś.

Inaczej miała się rzecz z niektórymi wpływowymi osobami. Tutaj nie wszyscy byli jednakowo przychylni idei wspierania osób niepełnosprawnych. Do dziś pamiętam wypowiedź jednej z nich (na szczęście dla studentów niepełnosprawnych nie pracującej już na naszej uczelni): „Dla jednej osoby na wózku nie będziemy budować podjazdu”. Wtedy zrozumiałam, że moje myślenie o osobach niepełnosprawnych oraz o tym, co można by zrobić, aby poprawić ich sytuację, znacznie się różni od tego, co myślą o tym inne osoby.

Wtedy też zrozumiałam, że obok bezpośredniego wsparcia, jakie powinnam udzielać studentom niepełnosprawnym, powinnam także podjąć się znacznie trudniejszego zadania, jakim było – w przypadku części pracowników naszej uczelni – zmienienie ich mentalności.

Jeśli ową niefortunną wypowiedź pracownika zderzyć z fragmentem listu, który niedawno otrzymałam od swojego magistranta, aktualnie przebywającego na stypendium w Japonii: „Na tutejszej uczelni wszystkie główne korytarze mają specjalne wypukłe płytki na środku, co pomaga niewidomym w komunikacji, podobnie wypukłą fakturą oznaczone są przestrzenie przed schoda-

mi i drzwiami”, to pomiędzy tymi sformułowaniami, jeśli potraktować je symbolicznie, otwiera się przestrzeń możliwych działań i możliwych postaw w zakresie wsparcia studentów niepełnosprawnych. Obie wypowiedzi w ich wymiarze symbolicznym chciałabym wykorzystać jako klamrę spinającą pięć lat mojej działalności. Pierwsza z nich wskazuje na punkt wyjścia, druga zaś wyznacza to wszystko, czego nie udało się zrealizować, a co powinno określać kierunek dla dalszych działań pełnomocnika i wyznaczać cel, który być może uda się zrealizować w następnym pięcioleciu.

Aby powiedzieć coś o tym, co „pośrodku”, czyli o miejscu, w którym jest nasza uczelnia w kwestii dostępności oraz eliminowania barier w edukacji niepełnosprawnych, koniecznym wydaje się przybliżenie pojęcia osoby niepełnosprawnej. Najczęściej twierdzi się, iż jest to osoba „w pełni swych praw, znajdująca się w sytuacji upośledzającej ją na skutek barier środowiskowych, ekonomicznych i społecznych, których z powodu występujących u niej uszkodzeń nie może przezwyciężać sama, jak inni ludzie. Bariery te zbyt często są zwiększane przez deprecjonujące postawy ze strony społeczeństwa”. Za deklaracją madrycką należy jednak zauważyć, że „zagwarantowanie osobom niepełnosprawnym równych praw wymaga z jednej strony przeciwdziałania ich dyskryminacji, a z drugiej stworzenia mechanizmów wyrównywania szans i warunków korzystania z przysługującego im prawa. Dlatego osobom niepełnosprawnym powinny przysługiwać pewne szczególne prawa, aby w takim samym stopniu mogły korzystać z praw przysługujących wszystkim ludziom.

Jednocześnie formy pomocy przewidziane w celu wyrównywania szans osób niepełnosprawnych nie mogą być traktowane jako dyskryminacja pełnosprawnych obywateli”.

Kiedy w związku z pięcioleciem swojej działalności starałam się sama dla siebie podsumować ten okres, okazało się, że nie potrafię tego uczynić bez zadania co najmniej trzech zasadniczych pytań: • Co oznaczało (i nadal oznacza) powoływanie na polskich uczelniach pełnomocników?

• Jakie problemy mają rozwiązywać pełnomocnicy?

• Czego oczekują studenci niepełnosprawni?

Odpowiedź na pierwsze pytanie okazała się stosunkowo prosta. Powoływanie pełnomocników było i nadal jest wynikiem uświadomienia sobie przez zarządzających szkolnictwem polskim, a także przez władze konkretnych uczelni, że istnieje problem studentów niepełnosprawnych i że bez wsparcia ze strony uczelni ich szanse na studiowanie pozostaną znacznie ograniczone.

Odpowiedź na drugie pytanie okazała się znacznie trudniejsza. Poza ogólnikowym stwierdzeniem, że pełnomocnicy powinni wyrównywać szanse niepełnosprawnych studentów, nie bardzo wiadomo, czym powinni się w praktyce zajmować. W środowisku pełnomocników jest pewien podział – na tych, którzy uważają, że zadaniem pełnomocnika jest stworzenie systemowych rozwiązań poprzez wprowadzenie odpo-

wiednich procedur eliminujących dyskryminację niepełnosprawnych studentów, oraz na tych, którzy uważają, że systemowe rozwiązania oczywiście są ważne i należy je wprowadzać, ale trzeba podjąć także inne zadania. Zanim systemowe rozwiązania zostaną wprowadzone w sposób formalny na wszystkich uczelniach i zmieni się świadomość naszego społeczeństwa wobec osób niepełnosprawnych, należy podjąć działania na rzecz integrowania ich ze środowiskiem akademickim poprzez włączenie ich w sprawy uczelni oraz umożliwienie im – poprzez własne organizacje – mówienie pełnym głosem o swoich problemach, jak i podejmowanie własnych działań na rzecz rozwiązań adekwatnych do ich potrzeb.

Trzecie pytanie także nie należy do łatwych, najlepiej odpowiedzieliby na nie sami studenci.

Jednakże, odwołując się do mojego pięcioletniego doświadczenia, zaryzykowałabym następującą odpowiedź: studenci niepełnosprawni oczekują po pierwsze wyeliminowania wszystkich barier (architektonicznych, organizacyjno-administracyjnych oraz – co może dla nich najważniejsze – mentalnych), po drugie – doposażenia uczelni w odpowiedni sprzęt, ułatwiający im studiowanie, po trzecie – zwykłej ludzkiej życzliwości.

Oczywiście łatwiej udzielić teoretycznej odpowiedzi na ostatnie pytanie niż w pełni zrealizować tę odpowiedź w praktyce, ponieważ eliminowanie niektórych barier wymaga dużych nakładów finansowych, czasami istotnych zmian organizacyjnych, a czasami – jak w przypadku barier mentalnych – dłuższego okresu. Warto zatem zastanowić się nad tym, co można zrobić, kiedy nasze możliwości, jako uczelni, są jednak ograniczone, kiedy nie da się wprowadzić wszystkich tych zmian od razu, ani nawet w nieco dłuższym czasie. Jedyną odpowiedzią, jaka przyszła mi do głowy po pięciu latach podejmowania różnorakich działań (przykładowo takich jak: zmiany w regulaminie studiów, przygotowanie kilku procedur usprawniających rozwiązywanie problemów studentów niepełnosprawnych, przygotowanie dwóch pokoi w akademiku dla osób niepełnosprawnych ruchowo, zakup odpowiedniego sprzętu do biblioteki dla osób słabowidzących czy zainicjowanie powstania Zrzeszenia Studentów Niepełnosprawnych), jest następująca: należy przede wszystkim uważnie słuchać studenta niepełnosprawnego i znaleźć takie rozwiązanie jego problemu, które nie spowoduje obniżenia poziomu kształcenia, ale stworzy mu szansę na osiągnięcie wymaganego poziomu wiedzy.

Warto jednakże przez chwilę zastanowić się nad tym, dlaczego słuchanie studenta niepełnosprawnego jest tak trudne. Głównie w słuchaniu go i podążaniu śladem jego propozycji przeszkadza nam, pracownikom uczelni: lęk przed tym, że zostaniemy oszukani, albo niepokój, że taki student zaczyna nami manipulować, „biorąc nas na litość”, albo wątpliwość, że jeśli uwzględnimy jego postulaty czy prośby, zaczniemy tym samym dyskryminować sprawnych studentów.

Dr hab. Janina Filek, prof. UEK – Pełnomocnik Rektora UEK ds. Osób Niepełnosprawnych

Zamiast szukania antidotum na nasze lęki, niepokoje i wątpliwości, chciałabym przez chwilę zastanowić się nad tym (co być może zabrzmi górnolotnie), gdzie jesteśmy jako ludzkość w kwestii stosunku do niepełnosprawnych. Niewątpliwie ludzkość ma już za sobą etap, w którym niepełnosprawnego traktowano jako istotę gorszą oraz etap, w którym można go było zostawić samego. Obecnie, oczywiście głównie w krajach rozwiniętych, stosunek do osób niepełnosprawnych jest wyznacznikiem realizacji zasady demokracji. W tym kontekście większa dbałość o osoby niepełnosprawne, w tym także studentów niepełnosprawnych, jest dowodem pełniejszej realizacji idei demokracji. Im zatem lepiej zadbamy o możliwość studiowania na naszej uczelni studentów niepełnosprawnych, tym nasza uczelnia będzie bliżej standardów europejskich. Nie bez powodu od kilku lat na pozycję uczelni w różnych rankingach mają wpływ także działania podejmowane przez nią na rzecz niepełnosprawnych studentów.

Gdyby w związku z pięcioleciem działalności pełnomocnika pokusić się także o odpowiedź na pytanie: gdzie jesteśmy jako uczelnia?, to korzystając z tego, o czym mówiłam wcześniej, można by powiedzieć, że jesteśmy między niechęcią do budowania podjazdu dla jednego studenta a wypukłymi płytkami, albo że jesteśmy między podejrzliwością i brakiem zrozumienia a umiarkowaną życzliwością; albo że jesteśmy między UJ i AGH a resztą krakowskich uczelni.

Gdyby jednak na to pytanie odpowiedzieć podaniem konkretnych osiągnięć, takich, które można by uznać za nasz sukces, to wymieniłabym: po pierwsze, powstanie Zrzeszenia Studentów Niepełnosprawnych UEK, po drugie, podpisa-

nie porozumienia o współpracy na płaszczyźnie wspierania studentów niepełnosprawnych pomiędzy trzema uczelniami (AGH, PK UEK), po trzecie, zwiększenie świadomości istniejącego problemu wśród pracowników naszej uczelni.

Na zakończenie kilka słów o planach. Jeśli mamy w przyszłości dojść do płytek, umożliwiających orientację na uczelni osobom niewidomym, a potraktowanych przez mnie jako symbol pełnego wsparcia dla studentów niepełnosprawnych oraz ich pełnej integracji w środowisku akademickim, to z całą pewnością należy na naszej uczelni: powołać biuro pełnomocnika oraz zatrudnić w nim profesjonalnych pracowników, nadal eliminować różnorakie bariery, być może pomyśleć o stworzeniu pracowni rehabilitacyjnej oraz pracowni dla studentów z dysfunkcją wzroku. Dokonując tych zmian, realizując kolejne zadania, nie należy jednak zapominać, że dialogu oraz rozumnej życzliwości ludzkiej nic jednak nie zastąpi.

Na zakończenie chciałabym podziękować wszystkim, którzy wspierali działalność pełnomocnika w tym okresie, ale przede wszystkim: kierowniczce Działu Spraw Bytowych Studentów – mgr Teresie Krupie, dyrektor biblioteki – mgr Annie Sokołowskiej–Gogut, kierowniczce Studium Języków Obcych – mgr Teresie Zynek, poprzednim kierowniczkom Działu Nauczania, jak i obecnej – mgr Małgorzacie Macudze oraz Fundacji UEK – dr. Jarosławowi Plichcie, kierownikowi Działu Administracyjno-Gospodarczego – mgr Markowi Frankiewiczowi oraz pracownikom Studium Wychowania Fizycznego. 

dr hab. Janina Filek, prof. UEK Pełnomocnik Rektora UEK ds. Osób Niepełnosprawnych

13

Jubileusz 45-lecia pracy naukowej i dydaktycznej Profesora Stanisława Lisa Prof. zw. dr hab. dr h.c. Stanisław Lis należy do grona najbardziej zasłużonych nauczycieli akademickich naszej Alma Mater. Jest z nią ściśle związany od pięćdziesięciu lat.

P

rofesor Stanisław Lis urodził się 11 stycznia 1940 roku w Bielowicach (obecnie Nowy Sącz). Szkołę podstawową w swoim rodzinnym mieście ukończył w 1953 roku, a Technikum Kolejowe – z wyróżnieniem – w 1957 roku. Jako technik mechanik przez rok pracował w Nowosądeckich Zakładach Przemysłu Terenowego.

Studia ekonomiczne odbył w latach 1958–1963 na Wydziale Ogólnoekonomicznym Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Krakowie (obecnie Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie), uzyskując – z wyróżnieniem – tytuł magistra ekonomii.

Pracę naukową rozpoczął 1 kwietnia 1963 roku jako student w Katedrze Ekonomii Politycznej na

stanowisku asystenta. W 1972 roku obronił pracę doktorską, a w 1983 roku uzyskał stopień doktora habilitowanego nauk ekonomicznych. 12 września 1992 roku został powołany na stanowisko profesora nadzwyczajnego Uczelni. 20 października 1994 roku Prezydent RP nadał mu tytuł naukowy profesora nauk ekonomicznych. 23 października 2007 roku Uniwersytet Ekonomiczny w Bratysławie – na uroczystym posiedzeniu Senatu i Rady Wydziału Gospodarki Narodowej – nadał Profesorowi Stanisławowi Lisowi najwyższą godność akademicką – tytuł doktora honoris causa – jako „...osobowości uznawanej i cenionej w świecie w dziedzinie nauk ekonomicznych i kształcenia ekonomistów”.

W latach 1977–1981 i 1984–1987 był zastępcą dyrektora Instytutu Ekonomii Politycznej Akademii Ekonomicznej w Krakowie, a w latach 1989–1992 – dyrektorem tegoż Instytutu. Równocześnie w latach 1989–1992 pełnił funkcję kierownika Zakładu Analiz Porównawczych Systemów

Przyjęcie w Faculty Club – Harvard University, w środku Profesor Adam B. Ulam – dyrektor Russian Research Center HU, Polak z pochodzenia, brat wybitnego matematyka ze szkoły lwowskiej i współtwórcy pierwszej amerykańskiej bomby atomowej – prof. Stanisława Ulama.

14

Ekonomicznych AE w Krakowie. Od roku 1992 do chwili obecnej jest kierownikiem Katedry Teorii Ekonomii. W latach 1995–2003 pełnił funkcję rektora Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie, a od 2004 roku – funkcję rektora Małopolskiej Szkoły Wyższej w Brzesku.

Profesor Stanisław Lis intensywnie współpracował z uczelniami zagranicznymi. Dwukrotnie – w roku 1985 i 1991 – przebywał na Uniwersytecie Harvarda jako visiting scholar i na Uniwersytecie Johna Hopkinsa (SAIS) w Waszyngtonie.

W latach 1987, 1989, 1991 i 1996 gościł jako visiting profesor w Norvegian School of Economics and Business Administration w Bergen. W trakcie pobytu w USA aktywnie uczestniczył w seminariach i spotkaniach naukowych z wybitnymi ekonomistami, m.in. z P.A. Samuelsonem, R.M. Solowem, F. Modiglianim – laureatami Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii – oraz z J.K. Galbraithem, R. Barro, S. Fischerem, R. Dornbuschem.

Zainteresowania naukowe Profesora Stanisława Lisa są wielopłaszczyznowe i koncentrują się na problematyce związanej z teorią i metodologią ekonomii, zwłaszcza makroekonomii, teorią i polityką makroekonomiczną, ze szczególnym uwzględnieniem transformacji polskiej gospodarki, teorii i praktyki integracji gospodarczej oraz międzynarodowymi porównaniami gospodarczymi.

Odzwierciedla to bogaty i uznawany w kraju i za granicą dorobek naukowy Profesora S. Lisa. Szczególne uznanie zyskały jego pionierskie prace dotyczące wyboru syntetycznego miernika wzrostu gospodarczego i procesów integracji ekonomicznej w Europie. Jest także jednym z pionierów badań nad międzynarodową konkurencyjnością gospodarki polskiej i amerykańskiej na rynkach światowych oraz integracji monetarnej w ramach EMU. Profesor Stanisław Lis opublikował ponad 120 pozycji naukowych, w tym 16 książek i monografii (jako autor i współautor oraz redaktor naukowy), m.in.: Kraje europejskie wobec współczesnych procesów integracyjnych, PAN, Kraków 1993;

Transformacja systemu ekonomicznego w Polsce, PAN, Kraków 1994; Transformacja gospodarki polskiej. Doświadczenia i wyzwania, PAN, Kraków 1996; Problemy transformacji systemowej krajów Europy Środkowo-Wschodniej, MWSE, Tarnów 1998; Proces dostosowania gospodarki polskiej do kryteriów członkowskich Unii Europejskiej, AE – MWSE, Kraków – Tarnów 2000; Ocena pozycji gospodarczej i zdolności konkurencyjnej Polski na rynkach Unii Europejskiej, PTE, Warszawa 2001; Transformacja – Integracja – Globalizacja. W poszukiwaniu modelu rozwoju gospodarczego Polski, Kraków – Tarnów 2004; Podstawy rynku pieniężnego i walutowego, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie 2006; oraz ponad 70 artykułów i opracowań naukowych. Aż 18 z nich opublikowanych zostało za granicą w prestiżowych wydawnictwach naukowych, m.in. w Japonii, Norwegii, USA, Holandii, Czechach, Słowacji, b. ZSRR i in. Jest również autorem 10 skryptów i podręczników akademickich. Kierował 12 tematami badawczymi w ramach KBN, CPCP i PISM. Znaczącą rolę w działalności Profesora Stanisława Lisa zajmuje kształcenie kadr i dydaktyka.

Jest on promotorem 6 prac doktorskich, a kolejne 4 przewody czekają na obronę. Recenzował 6 prac doktorskich i 2 rozprawy habilitacyjne. Był promotorem ponad 1200 prac magisterskich.

Jest członkiem międzynarodowych towarzystw naukowych: Association for Comparative Economics Studium (USA), International Economics Association, Institut for Human Studies (USA), Harvard University Fellow.

Profesor Stanisław Lis został odznaczony m.in.

Srebrnym i Złotym Krzyżem Zasługi oraz Krzyżem Kawalerskim i Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. W 1997 roku został wybrany Człowiekiem Roku w plebiscycie Gazety Krakowskiej, a w 2002 roku uhonorowany Krakowskim Dukatem, przyznawanym przez Krakowską Izbę Przemysłowo-Handlową, Medalem Miasta Tarnowa oraz wieloma innymi medalami naszej Uczelni i regionu. 

Jubilat i Janos Kornai – profesor Harvard University, Dept. of Economics, wybitny ekonomista pochodzenia węgierskiego, przyszły dr h.c. UEK.

Rektor i Senat Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie mają zaszczyt zaprosić do wzięcia udziału w uroczystych obchodach

Dnia Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie 28 maja 2008 r.

Program uroczystości: godz. 10.00 Uroczyste posiedzenie Senatu i Rad Wydziałów (hala widowiskowa w pawilonie sportowo-dydaktycznym) • Wystąpienie JM Rektora prof. dr. hab. Ryszarda Borowieckiego • Promocje habilitacyjne i doktorskie • Wręczenie medali, odznaczeń państwowych i resortowych • Wręczenie medalu „Signum Gratiae” • Wręczenie medali „Zasłużony dla Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie” • Wręczenie dyplomów najlepszym absolwentom Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie • Wręczenie Certyfikatów Języków Obcych Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie • Wręczenie nagród w V Konkursie Menedżerskim Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie Po zakończeniu posiedzenia koktajl w holu pawilonu sportowo-dydaktycznego. godz. 15.00 Uroczyste posiedzenie Senatu i Rad Wydziałów (Stara Aula w Budynku Głównym) • Ceremonia nadania tytułu Doktora Honoris Causa Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie profesorowi Hansowi-Hermannowi Bockowi • Ceremonia nadania tytułu Doktora Honoris Causa Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie profesorowi Ryszardowi Tadeusiewiczowi

Patronat nad projektem sprawują: prof. dr hab. Ryszard Borowiecki – JM Rektor UE w Krakowie oraz Patrick den Bult – General Manager SSSC – Kraków. Shell Shared Service Centre zostało utworzone przez Royal Dutch Shell w 2006 roku w Krakowie jako Centrum Usług działające na potrzeby klientów wewnętrznych. Jest to szóste takie centrum firmy Shell na świecie, obok istniejących w Glasgow, Gwatemali, Kuala Lumpur, Manili i Chennai.

Uczestnicy Shell Academy zwiedzający Shell Shared Service Centre – Kraków w Zabierzowie

Shell Academy – certyfikaty rozdane W dniu 29 kwietnia w siedzibie Shell Shared Service Centre w Zabierzowie odbyło się uroczyste zakończenie drugiej edycji programu Shell Academy, obejmującego 40 godzin cyklu wykładów i case study z zakresu finansów i księgowości.

Paweł Krzemiński

U

niwersytet Ekonomiczny w Krakowie wspólnie z Shell Shared Service Centre – Kraków (SSSC – Kraków) w ramach umowy o współpracy przygotowały i zrealizowały drugi wspólny projekt pod nazwą Shell Academy. W wyniku przeprowadzonej w marcu rekrutacji o charakterze assessment center w SSSC Kraków spośród 90 kandydatów wyłoniono grupę 25 osób, które zakwalifikowano do uczestnictwa w specjalnie stworzonym bezpłatnym programie szkoleniowym Shell Academy. Warsztaty, rozpoczęte

Absolwenci drugiej edycji programu Shell Academy

31 marca, trwały do 18 kwietnia. W ciągu czterech tygodni szkolenia zrealizowano łącznie 40 godzin zajęć, w ramach których jego uczestnicy zgłębiali zagadnienia finansowo-księgowe, poznali specyfikę pracy w SSSC – Kraków oraz wartości i kulturę organizacyjną Shella. Spotkania odbywały się w salach Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie i prowadzone były przez menedżerów SSSC – Kraków. Tematyka zajęć obejmowała m.in. zagadnienia dotyczące depozytów bankowych, gwarancji bankowych, zakupu waluty, środków trwałych, kapitalizacji, akcyzy na paliwa, rezerw, zapasów, deklaracji VAT (INTRASTAT), a także procesów, wartości i zasad firmy Shell, jako składowych Shell General Business Principles. W dniu 28 kwietnia przeprowadzono egzamin końcowy.

Uroczyste zakończenie programu odbyło się 29 kwietnia tradycyjnie w siedzibie SSSC – Kraków w Zabierzowie. Poprzedzone ono zostało zwiedzaniem centrum SSSC – Kraków, w trakcie którego laureaci programu przekonali się, że centrum rozliczeniowe Shell to nie tylko biura i komputery, ale ku ogólnemu zaskoczeniu – wiele udogodnień dla pracowników Shella, do dyspozycji których są siłownia, sala fitness, sala audio-wideo, „kasyno”, a także specjalne pokoje „wyciszające”. Jednak najbardziej oczekiwanym przez uczestników programu był moment wręczenia certyfikatów ukończenia Shell Academy, sygnowanych przez JM Rektora UEK prof. dr. hab. Ryszarda Borowieckiego oraz Dyrektora Generalnego SSSC – Kraków Patricka den Bulta. Uroczyste wręczenie certyfikatów, którego dokonali prof. dr hab. Wacław Adamczyk – Prorektor UEK ds.

Organizacji i Rozwoju oraz Mirosław Rodzeń – Dyrektor Operacyjny SSSC – Kraków, odbyło się w sali Ferrari. Uczestnicy Shell Academy, oprócz certyfikatów potwierdzających uczestnictwo w programie, otrzymali także oferty pracy w SSSC – Kraków.

Celem Shell Academy jest zaktywizowanie absolwentów uczelni w Polsce do poszukiwania pracy w kraju po skończeniu studiów i zapobieganie ich masowej emigracji zarobkowej do krajów UE. Program ten jest dowodem powiązania nowoczesnych systemów kształcenia naszego Uniwersytetu z praktyką gospodarczą dużych koncernów międzynarodowych, jakim jest niewątpliwe Royal Dutch Shell. Program stanowi szansę budowania swojej przyszłości przez absolwentów UEK w międzynarodowych koncernach, m.in. za pośrednictwem takich programów jak Shell Academy. Jednak z tą różnicą, że nie muszą oni poszukiwać pracy za granicą, ale otrzymują ją na miejscu jeszcze przed skończeniem studiów.

W odpowiedzi na zadowolenie studentów Shell Academy oraz duże zainteresowanie programem organizatorzy zapraszają wszystkich zainteresowanych do wzięcia udziału w kolejnej edycji programu, która rozpocznie się w lutym roku akademickiego 2008/2009.  mgr Paweł Krzemiński Asystent w Katedrze Ekonomiki i Organizacji Przedsiębiorstw Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Koordynator programu Shell Academy.

16

Pierwsi absolwenci Akademii Capgemini!

24 kwietnia br. zakończyła się pierwsza edycja Akademii Capgemini – wspólnego programu szkoleniowego Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie i firmy Capgemini Polska Sp. z o.o.

– jednej z największych na świecie firm świadczących usługi z zakresu konsultingu, technologii informatycznych i outsourcingu.

U

czestnicy projektu z rąk prof. Ryszarda Borowieckiego – Rektora UEK i przedstawicieli Capgemini, m.in. Katarzyny Janikowskiej – Menedżera Działu Zasobów Ludzkich odebrali świadectwa odbycia praktyki studenckiej w firmie Capgemini oraz certyfikaty potwierdzające odbycie cyklu szkoleń. Na 19 osób biorących udział w programie 11 otrzymało wyróżnienia za szczególne zaangażowanie i wzorową postawę podczas odbywania praktyk, a najlepsza siódemka otrzymała ofertę pracy w firmie Capgemini, Centrum BPO w Krakowie. Organizator Akademii Capgemini wręczył również jej absolwentom drobiazgi pożegnalne.

Rektor UEK złożył uczestnikom programu gratulacje, zauważając, że wszyscy dzielnie dotrwali do końca. Wyraził nadzieję na dalszą owocną kontynuację współpracy z Capgemini.

Głos zabrała również Anna Pyzik, Business Manager w firmie, absolwentka naszej Uczelni. Podkreśliła wagę doświadczeń zebranych przez studentów z tych projektów, nad którymi pracowali. Otrzymane certyfikaty są ukoronowaniem ich wysiłku i włożonego wkładu pracy.

Alicja Polak i Beata Kaczmarczyk, uczestniczki programu, podzieliły się swoimi refleksjami na temat Akademii Capgemini jako swojego pierwszego doświadczenia zawodowego. Poznały od wewnątrz pracę w korporacji i jej kulturę organizacyjną, nabyły nowe, bardziej praktyczne umiejętności, poznały ciekawych ludzi.

Podziękowały pomysłodawcom, organizatorom oraz opiekunom za możliwość przeżycia tak ważnego doświadczenia.

Akademia Capgemini jest połączeniem 8-tygodniowej praktyki w firmie Capgemini – BPO Kraków oraz cyklu szkoleń i warsztatów prowadzonych przez doświadczonych trenerów Capgemini.

Program skierowany jest do studentów Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie studiów stacjonarnych i niestacjonarnych pierwszego

i drugiego stopnia kierunków ekonomicznych znających w stopniu bardzo dobrym lub dobrym język angielski. Znajomość innych języków obcych była dodatkowym atutem przy wyborze uczestników programu.

Osoby, które przeszły pozytywnie etap selekcji, zostały zaproszone do udziału w Assessment Center, w wyniku którego wybrano 19 uczestników programu.

Program przebiegał w ośmiu blokach tematycznych: Induction to Capgemini, Performance Management, Time Management, E-learning, Communication & Customer Service, Doradztwo zawodowe, Six Sigma, Culture Awareness. Uczestnicy Akademii Capgemini zostali zapoznani z historią firmy Capgemini, jej wartościami, projektami, klientami, specyfiką i standardami pracy. Poznali system zarządzania efektywnością pracowników, w tym system ocen rocznych oraz proces ustalania celów. Odbyli także warsztaty nt. technik zarządzania własnym czasem pracy, sposobów planowania i organizowania zajęć. Przeszli samodzielne szko-

Od lewej: Katarzyna Janikowska – Menedżer Działu Zasobów Ludzkich, prof. Ryszard Borowiecki – Rektor UEK, Anna Pyzik – Business Manager POC Capgemini Polska

lenie z wykorzystaniem wybranych kursów e-learningowych. Uczestnicy programu zapoznali się z zasadami efektywnej komunikacji w miejscu pracy, sposobami radzenia sobie z barierami komunikacyjnymi, a także technikami profesjonalnej obsługi klienta. Odbyli także warsztaty rozwijające umiejętność oceny własnego potencjału zawodowego oraz świadomość znaczenia adaptacji zawodowej, czyli umiejętności dostosowania się do zmieniających się warunków zawodowych. Studenci zapoznali się także z metodologią usprawniania procesów (Six Sigma) stosowaną w Capgemini, przeszli ćwiczenia analizy problemów ww. metodologią oraz szkolenie mówiące o różnicach kulturowych w międzynarodowym środowisku zawodowym, wynikających z tych różnic ewentualnych trudnych sytuacjach oraz sposobach radzenia sobie z nimi.

Patronat nad programem objęli: prof. dr hab. Ryszard Borowiecki – Rektor Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, i Jaap van Zweeden – Dyrektor Zarządzający Capgemini Polska. 

Absolwenci Akademii Capgemini

17

Czuję się szczególnie zaszczycony, że mogę na łamach gazety Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie (UEK) – spadkobiercy Akademii Handlowej (AH) zabrać głos. Niech mi będzie wolno na samym wstępie wyrazić serdeczne podziękowanie Jego Magnificencji Rektorowi UEK, prof. dr. hab. Ryszardowi Borowieckiemu, za wybitne zainteresowanie się historią uczonych krakowskiego środowiska akademickiego w drugiej wojnie światowej. Zwłaszcza ich martyrologią związaną z barbarzyńską, hitlerowską „Aktion gegen Universitets Professoren” – „Akcją przeciw uniwersyteckim profesorom”, nazwaną popularnie przez polskich publicystów „Sonderaktion Krakau” – „Akcją Specjalną Kraków”, rozpoczętą perfidnym aresztowaniem 183 krakowskich profesorów, docentów i asystentów przez krakowskie gestapo w dniu 6 listopada 1939 roku w Collegium Novum UJ. W tej to akcji męczennikami było także 3 profesorów, a więc całe zasadnicze grono uczonych, szczególnie nas interesujących i stanowiących po drugiej wojnie światowej prekursorów ówczesnej Akademii Handlowej, a obecnie przemianowanej na Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, jak również prawie całe gremium uczonych Uniwersytetu Jagiellońskiego (UJ) oraz Akademii Górniczej (AG).

Tę

bestialską akcję hitlerowskiej Trzeciej Rzeszy Niemieckiej udokumentowałem i opisałem ostatnio bardzo szczegółowo w ramach trylogii projektu historiograficznego ujmującego Dzieje martyrologii krakowskich uczonych w II wojnie światowej. W 2005 roku ukazał się I tom tej trylogii w formie monografii pod tytułem Pomocne dłonie Europejczyków (1939–1944), a w 2007 roku opublikowano drugi jej tom, również w formie monografii, zatytułowany Mechanizmy eksterminacji krakowskich uczonych w „Akcji Specjalnej Kraków” – „Sonderaktion Krakau” 1939–1945.

Z bardzo cennej inicjatywy JM Rektora UE, prof. dr. hab. Ryszarda Borowieckiego zostały one rozprowadzone wśród grona profesorów i docentów tej Uczelni.

W dniu 8 lutego tegoż roku upłynęła radosna 68. rocznica fragmentu tejże okrutnej akcji hitlerowskiego okupanta, który był związany z uwolnieniem ze szponów jego tzw. Państwa SS (SS Staat) i Państwa KZ (KZ Staat) pierwszej najliczniejszej grupy 102 krakowskich profesorów z KZ Sachsenhausen-Oranienburg, w tym również 3 profesorów omawianej Akademii

18

Zarys martyrologii uczonych Akademii Handlowej – w morderczej „Sonderaktion Krakau” – „Akcji Specjalnej Kraków” Henryk Pierzchała

Handlowej. Można więc przyjąć, że z tej to właśnie okazji JM Rektor UEK ofiarowuje uczestnikom senatu przytoczoną na wstępie kolejną monografię opatrzoną wymownym tytułem Mechanizmy eksterminacji krakowskich uczonych w „Akcji Specjalnej Kraków” – „Sonderaktion Krakau” 1939–1945.

Zasadniczym celem wymienionych na wstępie dwóch monografii jest przede wszystkim przypomnienie, a zwłaszcza w dzisiejszych czasach szczególnie obalenie za granicą zakłamania prawdziwej historii o martyrologii Polaków w drugiej wojnie światowej, jak również utrwalenie i szersze rozpowszechnienie interesującej nas tragicznej akcji hitlerowskiego uzurpatora.

W celu wprowadzenia w zaplanowaną przez niego eksterminację krakowskich uczonych akademickich, w bardzo skrótowej formie przytoczona zostanie ich treść w poszczególnych tomach.

W pierwszym tomie Pomocne dłonie Europejczyków (1939–1944), na podstawie bardzo wielu załączonych archiwalnych dokumentów, szczegółowo opisano i wyjaśniono omawianą bestialską akcję oraz wyjątkowo szerokie światowe uwalniające działania protestacyjno-in-

terwencyjne, które można następująco ogólnie streścić: W najnowszych dziejach Europy „Sonderaktion Krakau” – „Akcja Specjalna Kraków” jest powszechnie zaliczana do sensacyjnych wydarzeń drugiej wojny światowej. Jej ewenementowy przebieg i szczęśliwe zakończenie dla 155 krakowskich profesorów akademickich, deportowanych do hitlerowskich obozów koncentracyjnych, wynikło przede wszystkim z tego, że lawinowe, oburzające protesty i interwencje naukowców reprezentujących prawie wszystkie uniwersytety: francuskie, angielskie, amerykańskie, kanadyjskie i australijskie, w tym również nawet z pięciu uniwersytetów niemieckich, a także intelektualistów oraz dziennikarzy europejskich, oraz: amerykańskich, kanadyjskich i australijskich odniosły bardzo pozytywny skutek. Wymusiły one bowiem szerokie i skuteczne działania hitlerowskich, a także sympatyzujących z III Rzeszą Niemiecką służb dyplomatycznych. Te wyjątkowo spontaniczne działania interwencyjno-protestacyjne naukowców prawie z całego świata wynikały, jak to potwierdziły przytoczone w nim archiwalia, z poczucia

jedności i solidarności świata nauki oraz przyczyniły się zdecydowanie do uratowania krakowskich uczonych od niechybnej śmierci, jaką zgotował im hitlerowski okupant z ideologiczno-rasistowską, ludobójczą premedytacją realizowaną w zbrodniczych obozach koncentracyjnych. Niestety 17 z deportowanych krakowskich profesorów nie doczekało się uwolnienia i zostało bezpośrednio zamordowanych w tych obozach, a pozostałych 12 zmarło w Krakowie na skutek nieuleczalnej poobozowej choroby określonej przez męczenników – lekarzy profesorów UJ tejże akcji po zakończeniu drugiej wojny światowej – jako „KZ syndrom”, a obecnie nazwanej PTSD. W ofiarowanym obecnie drugim tomie, noszącym tytuł Mechanizmy eksterminacji krakowskich uczonych w „Akcji Specjalnej Kraków” – „Sonderaktion Krakau” 1939–1945, poświęcono najwięcej miejsca genezie tego wstrząsającego w dziejach nauki europejskiej i światowej skandalicznego wydarzenia historycznego.

Opisano i udokumentowano w nim wszystkie mechanizmy i instrumenty III Rzeszy Niemieckiej unicestwiające Europejczyków, a zwłaszcza Polaków, w szczególności inteligencję, w tym w ramach tejże akcji krakowskich profesorów, docentów i wykładowców uniwersyteckich oraz przypadkowe osoby. Publikację tę poparto wieloma archiwaliami oraz dogłębną ich analizą, zmierzającą do obiektywnego właściwego oraz przekonywającego zrozumienia tej przepotężnej machiny zbrodni III Rzeszy Niemieckiej utworzonej w jej wyodrębnionych zbrodniczych członach stanowiących Państwo SS, a zwłaszcza Państwo KZ. To ludobójcze działanie przeciw Europejczykom, w tym w najliczniejszych grupach więźniów narodowości polskiej, wykonywano ze szczególną premedytacją i skoncentrowano głównie aż w 9000 szczegółowo opisanych hitlerowskich obozach oraz podobozach koncentracyjnych rozsianych po całej Europie. W celu bliższego wyjaśnienia tego bratobójczego niespotykanego w dziejach ludzkości wydarzenia szczegółowo udokumentowano i przeanalizowano także wszystkie urzędy III Rzeszy Niemieckiej, urzeczywistniające eksterminację – ludobójstwo na niespotykaną skalę w wielowiekowych dziejach narodów europejskich.

Wymieniono w niej również rozkazodawców i wykonawców odpowiedzialnych za to zbrodnicze wydarzenie dziejowe, zapoczątkowane w przytoczonej akcji 6 listopada 1939 roku w Collegium Novum UJ. Na skutek bowiem podstępnego zaproszenia na pseudoodczyt, wystosowanego przez majora SS, Bruno Müllera (1905–1960?), dowódcę stacjonującego w Krakowie „Specjalnego policyjnego” Oddziału Operacyjnego Policji Bezpieczeństwa i Służby Bezpieczeństwa SS, określanego skrótowo gestapem, zgromadzono dobrowolnie w Collegium Novum UJ prawie całe gremium uczonych UJ i AH. Należy podkreślić, że zaproszenie

to zostało wcześniej uzgodnione z rektorem UJ, profesorem Tadeuszem Spławińskim-Lehrem (1891–1965). Na tym perfidnym spotkaniu skandalicznie aresztowano, uwięziono i deportowano do KZ Sachsenhausen-Oranienburg, a później do KZ Dachau uczestniczących w nim łącznie 183 pracowników naukowych UJ i Akademii Handlowej, a także oczekujących w sali obok profesorów i docentów Akademii Górniczej oraz przypadkowe znajdujące się w tym gmachu osoby, świadków tego skandalicznego wydarzenia.

Opisane i udokumentowane w tych wymienionych wyżej monografiach tragiczne wydarzenie dziejowe krakowskiego środowiska akademickiego, w tym zwłaszcza reprezentowanego przez następujących profesorów Akademii Handlowej: Arnolda Bollanda (1881–1940), Walentyna Winida (1894–1945) oraz Albina Żabińskiego (1883–1959), można zakończyć następującymi ogólnymi refleksjami: 1. Bardzo szeroka międzynarodowa działalność naukowa deportowanych krakowskich uczonych współtworzyła naukę europejską i światową, byli oni dobrze znani oraz wysoko cenieni w świecie, co uzasadniało zainteresowanie się ich martyrologią.

2. W momencie gdy stanęli oni wraz z całym gronem krakowskich profesorów na krawędzi życia i śmierci w hitlerowskich obozach koncentracyjnych, w imię naukowej jedności świata nauki ich środowiska, oburzone na drakońskie postępowanie hitlerowskiego okupanta realizowane w ramach „Sonderaktion Krakau” – „Akcji Specjalnej Kraków”, kategorycznie protestowali i interweniowali.

Skierowali więc odpowiednie pisma solidarnościowo-interwencyjne do hitlerowskiego Urzędu Spraw Zagranicznych w Berlinie, który przekazał je do naczelnego organu Państwa SS, skomasowanego w Głównym Urzędzie Bezpieczeństwa III Rzeszy Niemieckiej w Berlinie, decydującego o ich bezpardonowym aresztowaniu, deportowaniu oraz uwolnieniu.

3. Te bardzo rozległe i skuteczne oraz udokumentowane działania protestacyjno-solidarnościowe w decydujący sposób przyczyniły się do wyrwania krakowskich uczonych, w tym także z Akademii Handlowej, ze szponów Państwa SS i Państwa KZ. 4. Uwolnienie trzech profesorów Akademii Handlowej nastąpiło 8 lutego 1940 roku w ramach pierwszej grupy liczącej 102 krakowskich uczonych – więźniów z KZ Sachsenhausen-Oranienburg i było wynikiem specjalnej wymuszonej decyzji przytoczonego wyżej Głównego Urzędu Bezpieczeństwa III Rzeszy Niemieckiej w Berlinie, ustalającej, że deportowani powyżej 40. roku życia podlegają uwolnieniu.

5. Opisane w I tomie wyczerpująco działania protestacyjno-interwencyjne, zupełnie nieznane za granicą, w celu ich rozpowszech-

nienia i wyrażenia podziękowań ratującym winny być opublikowane w wersjach obcojęzycznych, zwłaszcza w wersji angielskiej, oraz przekazane przedstawicielom zagranicznych Uniwersytetów, z których profesorowie uratowali życie krakowskim uczonym w apokaliptycznych czasach drugiej wojny światowej.

6. Obcojęzyczne wersje wymienionych monografii winny być także rozpowszechnione bardzo szeroko za granicą, gdyż w zdecydowanym stopniu przyczynią się one do prawdziwego wyjaśnienia i skorygowania tam dość powszechnej fałszywej opinii o utworzeniu obozów koncentracyjnych przez Polaków. Nie mogli ich bowiem tworzyć w okupowanej Polsce przez III Rzeszę Niemiecką, gdyż byli oni przecież ofiarami i męczennikami hitlerowskich obozów koncentracyjnych. Ta opinia, bardzo deprawująca prawdy historyczne i bulwersująca skazane na zagładę całe społeczeństwo polskie przez sfanatyzowany, totalitarny system hitlerowski, wynikła z zupełnego braku rozeznania historii drugiej wojny światowej. Można także wytłumaczyć to z faktu, że w polskiej literaturze powojennej na ten temat, zmierzającej do wyeliminowania barbarzyńskiej niemczyzny, używano niezgodnego z prawdą historyczną określenia, używając na przykład fałszywej i nieistniejącej w tych bestialskich czasach nazwy polskiej Oświęcim, którą przecież okupujący Polskę hitlerowcy przemianowali na Auschwitz.  Prof. zw. dr hab. inż. Henryk Pierzchała

19

Prestiżowe stypendia zagraniczne dla najlepszych studentów MBA w Krakowskiej Szkole Biznesu Donata Adler Troje studentów MBA Krakowskiej Szkoły Biznesu otrzymało prestiżowe stypendia przyznawane przez European School of Advanced Management. Stypendium kwalifikuje słuchaczy do udziału w międzynarodowym projekcie.

Z

akwalifikowanie się do programu stypendialnego nie było łatwe. Organizatorzy oferowali 6 miejsc i z tą informacją zwrócili się do wszystkich ośrodków edukacyjnych prowadzących programy MBA w Europie – mówi Donata Adler, koordynator Programu i Klubu MBA, która prowadziła wewnętrzny proces rekrutacji stypendialnej. – Zgodnie z regulaminem organizatorów oferta ta skierowana była do słuchaczy tylko bieżących edycji programów MBA. Zainteresowanie było bardzo duże. Zgłosiliśmy dziesięciu

kandydatów. Wiodącym kryterium przyznania stypendium było duże doświadczenie menedżerskie i udział w zarządzaniu międzynarodowymi projektami. Stypendium przyznano dwóm studentkom I edycji programu International MBA, prowadzonego wspólnie z St. Gallen Business School: Joannie Jajudze oraz Joannie Izabelli Morawskiej. Trzecim zwycięzcą jest Dariusz Grądek, słuchacz XIII edycji programu Executive MBA, prowadzonego we współpracy ze Stockholm University School of Business. – Przyznanie stypendium trzem studentom naszej Szkoły to niepodważalny dowód na wysokie kwalifikacje i kompetencje studiujących w Krakowskiej Szkole Biznesu menedżerów – mówi Dyrektor Krakowskiej Szkoły Biznesu dr Piotr Buła. – Jesteśmy dumni z naszych studentów, wierzymy, że będą godnie reprezentować Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie i życzymy im świetnych not.  O programie: Nazwa: ESSAM MBA 2008 Organizator: European School of Advanced Management Stypendium: 3000 EUR, obejmujące: czesne, materiały do zajęć, zakwaterowanie i wyżywienie Data: 22 czerwca – 4 lipca 2008 r.

Miejsce: Aarhus – Denmark

Zgłosiłam się do projektu, ponieważ staram się skorzystać z wszelkich możliwości „szlifowania” swoich umiejętności z dziedziny zarządzania ludźmi. Chciałabym też poznać biznes od innej strony – innych kultur i innego podejścia do życia, a także nieco podpatrzeć u naszych duńskich (i nie tylko) przyjaciół. Jako główny przedmiot wybrałam Competitive Strategy and Sustainable Development, dobierając do tego Emotionally Intelligent Management oraz Failing Forward: Leadership and the Art of Failure. Uważam bowiem, że ścisła wiedza merytoryczna współczesnego lidera musi iść w parze z dobrym przygotowaniem z zakresu „miękkich” umiejętności.

Joanna Jajuga, słuchaczka I edycji Programu International MBA w KSB UEK w Krakowie Od 4 lat pracuje w WSK PZL – Rzeszów SA (obecnie jednej z firm korporacji United Technologies), która to firma od ponad 70 lat zajmuje istotne miejsce na mapie polskiego przemysłu lotniczego.

Jest kierownikiem logistyki na jednym z wydziałów produkcyjnych, a swoją wiedzę poszerza studiując na kierunku International MBA w KSB UEK. – Cenię dobre kino, szczególnie to mniej komercyjne i dobrą muzykę. Lubię aktywnie odpoczywać i poznawać nowych ludzi. Uważam, że „życie jest jak pudełko czekoladek...”.

20

ESSAM (European Summer School for Advanced Management) organizowany jest przez osiem uczelni z całego świata: University of North Carolina at Chapel Hill, Saint Louis University, Haskayne School of Business, University of Calgary. Forma zajęć to przede wszystkim miks wykładów, case study, groups works, prezentacji i dyskusji. Program ten jest jednym z niewielu programów europejskich, który kładzie duży nacisk na praktyczny aspekt nauki. Kilka dni programu to wizyty w duńskich przedsiębiorstwach i możliwość poznania ich strategii działania, modeli biznesowych i zasad zarządzania firmą na rynkach światowych. Całodzienne zajęcia to również ciekawa forma powrotu do czasów studenckich i pracy w międzynarodowym środowisku. Jestem przekonany, że program pozwoli mi na zdobycie nowego doświadczenia, poznanie ciekawych ludzi z różnych krajów i o różnym doświadczeniu zawodowym. Dodatkowo Dania to piękny kraj…

Dariusz Grądek, słuchacz XIII edycji Programu Executive MBA w KSB UEK w Krakowie Dyrektor Handlowy w firmie Veracomp SA – specjalizowany dystrybutor rozwiązań IT. Zainteresowania: ekonomia i sport. Czynnie uczestniczy w biegach maratońskich – na swoim koncie ma już udział w czterech maratonach (ostatni 4 maja br. w Krakowie).

ESSAM to program MBA dla studentów bieżących edycji programów MBA w Europie, zarówno part time jak i full time, prowadzony przez konsorcjum ośmiu wiodących światowych szkół biznesu.

Są to dwa intensywne tygodnie podzielone na 3 bloki: moduł Europa i zarządzanie, zajęcia do wyboru indywidualnie według zainteresowań słuchaczy oraz projekt konsultingowy. Zajęcia to zarówno wykłady, praca w grupach, prezentacje, dyskusje oraz indywidualna praca studentów. Wykładowcy są wybrani spośród renomowanej międzynarodowej kadry naukowo-dydaktycznej. Po dwóch tygodniach programu studenci piszą dwie indywidualne prace: nawiązującą do obowiązkowego modułu z pierwszego tygodnia oraz nawiązującą do zajęć fakultatywnych, wybranych indywidualnie przez słuchaczy. Uczestnicy programu, którzy ukończą go przygotowaniem grupowego projektu oraz dwóch indywidualnych prac zaliczeniowych, otrzymają 10 ECTS i transkrypt ocen.

Z niecierpliwością oczekuję na swój udział w projekcie stypendialnym ESSAM (European Summer School for Advanced Management) w Danii, którego jestem zwyciężczynią.

Do zgłoszenia swojej kandydatury zachęciła mnie możliwość rozwinięcia umiejętności menedżerskich oraz spojrzenia na zarządzanie w korporacjach europejskich z prawdziwie międzynarodowej perspektywy. Największe nadzieje pokładam w serii wykładów poświęconych przywództwu w biznesie, z którym to pośrednio wiążą się zagadnienia mojej pracy dyplomowej, którą piszę. Ponadto liczę na owocną wymianę doświadczeń i poglądów studentów wywodzących się z międzynarodowych środowisk korporacyjnych o zróżnicowanym profilu. Jestem głęboko przekonana, że udział w projekcie, podobnie jak sam program MBA naszej Uczelni, będzie miał wymierne korzyści dla mojego dalszego rozwoju zawodowego.

Joanna Izabella Morawska, słuchaczka I edycji Programu International MBA w KSB UEK w Krakowie Absolwentka Anglistyki UJ, kadra menedżerska w Philip Morris International. Hobby: jazda konna, fotografia, parapsychologia.

Boston w Krakowskiej Szkole Biznesu Ewa Szpórnóg-Smoleń Studenci Executive MBA w walcowni ArcelorMittal Steel w Krakowie

Rozpoczęta przed dwoma laty współpraca Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie z Suffolk University w Bostonie, dotycząca szerokiego pola wsparcia w zakresie edukacji i nauki oraz wymiany studentów Master of Business Administration, ciągle się rozwija. W ramach zawartego porozumienia, w dniach 20–24 kwietnia 2008 r. w Krakowie gościła 8-osobowa grupa studentów Executive MBA z Bostonu oraz prof. Michael Barretti – Dyrektor Instytutu Executive Education i prof. Richard Torrisi – Dziekan Programów Podyplomowych.

P

obyt bostończyków w Krakowie rozpoczął się w niedzielę 20 kwietnia. Po przylocie i zakwaterowaniu w hotelu, grupa rozpoczęła zwiedzanie Krakowa – Wawelu, Starego Miasta, kościoła Mariackiego oraz innych ciekawych zbytków naszego miasta.

W poniedziałek na Uniwersytecie Ekonomicznym studentów i profesorów przywitał Prorektor ds. Badań Naukowych i Współpracy Międzynarodowej prof. dr hab. Janusz Teczke. Następnie studenci wzięli udział w wykładzie prof. Andrzeja Wojtyny – kierownika Katedry Makroekonomii UEK i członka Rady Polityki Pieniężnej NBP. Wykład dotyczył kwestii bieżącej sytuacji makroekonomicznej naszego kraju na tle Unii Europejskiej oraz państw przyjętych do jej struktur równocześnie z Polską.

Następnie goście mieli możliwość wysłuchania prezentacji oraz zwiedzenia jednej z najnowocześniejszych hal produkcyjnych ArcelorMittal Steel – Huty Stali w Krakowie. Wizyta w Nowej Hucie wywarła na gościach ogromne wrażenie.

Zakład produkcyjny funkcjonujący od tylu już lat przeszedł ogromne przemiany i ciągle się rozwija dzięki inwestycjom w nowe hale produkcyjne i najnowszym technologiom.

We wtorek studenci z Bostonu uczestniczyli w wykładzie Borysa Skraby z firmy GLOBALIMAGE LAB Sp. z o.o, dotyczącym kultury biznesowej oraz praktycznych zasad prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce.

Po południu grupa gościła w Valeo Autosystemy S.A. z siedzibą w Skawinie. Podczas prezentacji firmy Prezes Robert Gałązka mówił o realiach funkcjonowania na rynku naszego kraju i całej Unii Europejskiej, o konkurencji, jaką posiada firma oraz o tym, co zdecydowało o zlokalizowaniu przedsiębiorstwa blisko Krakowa. Prezentacja zakończyła się zwiedzaniem hali, gdzie produkuje się chłodnice samochodowe. Studentów oprowadzał absolwent studiów Executive MBA w Krakowskiej Szkole Biznesu – Łukasz Litwin. Środa upłynęła pod znakiem wizyt w przedsiębiorstwach. Najpierw goście wzięli udział w wykładzie i prezentacji firmy Motorola Poland Software Center w jej krakowskiej siedzibie przy ul. Bobrzyńskiego. Prezentację, podobnie jak przed rokiem, prowadził Dyrektor Jacek Drabik.

Bezpośrednio stamtąd studenci udali się do siedziby firmy Delphi Poland SA, gdzie po prezentacji przedsiębiorstwa, przedstawionej przez Dyrektora Andrzeja Orłowskiego, goście zwiedzili część zakładu produkcyjnego.

Mimo bardzo napiętego programu, w środowe popołudnie udało się jeszcze zorganizować wizytę w obozie koncentracyjnym Auschwitz – Birkenau, która wzbudziła wiele emocji.

Na zakończenie „krakowskiego” etapu wizyty studentów z Bostonu, w Pubie Alter Ego odbyło się spotkanie z polskimi studentami MBA. Wspólnym rozmowom w świetnej atmosferze nie było końca.

W czwartek rano studenci opuścili Kraków i udali się na kilka dni do Warszawy. Podczas pobytu w Warszawie, zorganizowanego również przez Krakowską Szkołę Biznesu, goście odwiedzili Giełdę Papierów Wartościowych, Ambasadę Stanów Zjednoczonych oraz zwiedzili miasto.

Wizyta Studentów z Suffolk University z Bostonu była kolejnym krokiem w zacieśnianiu nawiązanej przed dwoma laty współpracy. Podczas jej trwania zrodziły się plany kolejnych wizyt zarówno Amerykanów w Polsce, jak również naszych studentów MBA w Bostonie.  Ewa Szpórnóg-Smoleń Pracownik Krakowskiej Szkoły Biznesu UEK

21

KXETANES,

czyli aktywizacja zawodowa Romów Jakub Głowacki, Agata Machnik Pojęcie „Cygan” ma w naszym języku negatywne zabarwienie. Potocznie często używa się sformułowania „cyganić”, które oznacza „kłamać, oszukiwać”. Stereotyp ten jest wyrazem pewnego nastawienia do społeczności romskiej, które było kształtowane przez wiele wieków. Zmiana tego negatywnego wizerunku to zadanie, którego podjęła się, wspólnie z kilkoma innymi instytucjami, Małopolska Szkoła Administracji Publicznej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. W ramach Programu Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL realizowane jest działanie 3. projektu „Inicjatywa na rzecz Rozwoju Przedsiębiorczości Romów – Kxetanes – Razem”.

P

rojekt ten jest kontynuacją działania 2., w ramach którego wypracowano model wspierania aktywności zawodowej i przedsiębiorczości Romów, poprzez utworzenie wyspecjalizowanej instytucji – Centrum Aktywizacji Zawodowej Romów (CAZR).

Działanie 3. ma z kolei na celu upowszechnianie tego rozwiązania w różnych środowiskach w całej Polsce. Odbiorcami są m.in. przedstawiciele administracji publicznej na szczeblu rządowym i samorządowym oraz inne podmioty działające na rzecz aktywizacji zawodowej Romów, które mogą zaadaptować rozwiązania już przetestowane w CAZR. Projekt realizowany jest przez Partner-

stwo na rzecz Rozwoju, do którego należą następujące podmioty: 1. Małopolska Szkoła Administracji Publicznej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie (Lider), 2. Stowarzyszenie Kulturalno-Społeczne Romów „Centrum Kultury Romów w Polsce” z siedzibą w Tarnowie, 3. Uniwersytet Łódzki, 4. Międzynarodowe Centrum Partnerstwa – Partners Network z siedzibą w Krakowie.

Projekt realizowany jest przy udziale środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL. Aby upowszechniane informacje dotarły do możliwie szerokiego grona zainteresowanych

Tabela 1. Zorganizowane seminaria szkoleniowe

osób, przygotowany został zestaw narzędzi, za pomocą których przekazywane są doświadczenia wypracowane w ramach działania 2. Należą do nich:

1. Publikacja pt. „Aktywizacja zawodowa Romów” (autorzy: Piotr Kopyciński, Łukasz Mamica, Artur Paszko, Sławomir Wyciślak, Marcin Zawicki (red.), Andrzej Zyguła).

Opracowanie jest poświęcone zasadom tworzenia instytucji wspierania przedsiębiorczości romskiej i skierowane jest do samorządów terytorialnych i innych podmiotów zainteresowanych aktywizacją zawodową i wspieraniem rozwoju przedsiębiorczości wśród członków grup dyskryminowanych na rynku pracy.

2. Seminaria szkoleniowe dotyczące idei CAZR W trakcie projektu zorganizowano 12 jednodniowych seminariów szkoleniowych w całym kraju, na które zaproszono przedstawicieli instytucji i urzędów, którym bliska jest tematyka dyskryminacji Romów na rynku pracy. Podczas seminariów prezentowano ideę CAZR, narzędzia jego działania oraz możliwości wykorzystania tego instrumentu w odmiennych warunkach. Terminy i miejsca seminariów przedstawia tabela 1.

3. Debaty publiczne nt. wspierania przedsiębiorczości Romów Kolejnym instrumentem służącym upowszechnianiu wypracowanego rezultatu są debaty publiczne. Były to moderowane spotkania, które podobnie jak seminaria organizowane były w miejscowościach, w których mniejszość romska występuje szczególnie licznie. Uczestnicy debat mieli okazję do wymiany poglądów, a osoby realizujące założenia projektu otrzymywały inforTabela 2. Debaty publiczne nt. wspierania przedsiębiorczości Romów

Lp.

Data

Miejsce

L.p.

Data

Miejsce

1

26.10.2007

Kraków, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

1

06.12.2007

Nowy Sącz, Urząd Miejski

2

14.11.2007

Nowy Sącz, Hotel Panorama

2

07.12.2007

3

29.11.2007

Łódź, Wydział Zarządzania, Uniwersytet Łódzki

Tarnów, Starostwo Powiatowe

4

17.12.2007

Świdwin, Urząd Miasta

3

19.12.2007

Łódź, Inkubator Przedsiębiorczości

5

18.12.2007

Wrocław, Dolnośląski Urząd Wojewódzki

6

07.02.2008

Mielec, Centrum Kształcenia Praktycznego i Doskonalenia Nauczycieli

4

15.02.2008

Świdwin, Powiatowy Urząd Pracy

7

14.02.2008

Radom, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej

5

18.02.2008

8

22.02.2008

Lublin, Wojewódzki Ośrodek Kultury

Szczecinek, Powiatowy Urząd Pracy

9

28.02.2008

Gliwice, Gliwickie Centrum Organizacji Pozarządowych

6

03.03.2008

Bystrzyca Kłodzka, Hotel ABIS

10

07.03.2008

Kraków, Nowa Huta, Hotel Justyna

11

13.03.2008

Kędzierzyn-Koźle, Urząd Miasta

7

04.03.2008

Kowary, Ośrodek Wczasowy MSWiA „PRZEDWIOŚNIE”

12

14.03.2008

Brzeg, Ratusz Miejski

8

05.03.2008

Środa Śląska, Dom Kultury

22

mację zwrotną od bezpośrednich beneficjentów projektu. Harmonogram odbytych debat przedstawia tabela 2.

4. Spotkania indywidualne W ramach projektu Małopolska Szkoła Administracji Publicznej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie oraz Uniwersytet Łódzki wraz z Centrum Kultury Romów z Tarnowa przeprowadzili łącznie 27 indywidualnych spotkań z przedstawicielami administracji publicznej oraz organizacji politycznych, mających na celu zaprezentowanie walorów Centrum jako instytucji wspierającej przedsiębiorczość. Spotkania wpłynęły na zwiększenie zainteresowania problematyką mniejszości romskiej przez osoby odpowiadające za działania w tym zakresie na szczeblu samorządowym i centralnym.

5. Newsletter Wydane zostały również 4 numery newslettera, które w formie elektronicznej rozdystrybuowane zostały do organizacji romskich oraz innych podmiotów. Wydawnictwo zawiera bieżące informacje dotyczące działalności CAZR. Wysyłka przygotowywana jest na podstawie bazy danych dotyczącą instytucji, które mogą być zainteresowane tego typu informacjami. 

Jakub Głowacki Absolwent naszej Uczelni (specjalność Gospodarka i administracja publiczna).

Pracę zawodową rozpoczynał w Capgemini Sp. z o.o., obecnie jest pracownikiem Małopolskiej Szkoły Administracji Publicznej UEK. Ukończył studia podyplomowe Master of Public Administration.

Zawodowo zajmuje się tematyką zamówień publicznych, ewaluacją polityk publicznych oraz audytem społecznym.

Uczestnik wielu projektów badawczo-wdrożeniowych realizowanych w ramach programów unijnych.

Seminarium szkoleniowe zorganizowane na terenie UEK

Celem działania CAZR jest prowadzenie działalności na rzecz powrotu Romów na rynek pracy, kreowania postaw przedsiębiorczych wśród Romów oraz wspierania działalności gospodarczej prowadzonej przez przedsiębiorstwa romskie.

Działalność Centrum przyczynia się do rozwiązywania problemu dyskryminacji Romów na lokalnym rynku pracy, podniesienia stopy zatrudnienia i przedsiębiorczości Romów oraz walki z marginalizacją społeczności romskiej.

Romowie należą w Polsce do grup, których sytuacja na rynku pracy jest szczególnie niekorzystna.

Na wysoki odsetek bezrobotnych wśród Romów wpływają przede wszystkim: niski poziom wykształcenia, brak kwalifikacji zawodowych, niedostateczna znajomość języka polskiego, a zwłaszcza utrata pozytywnych wzorców pracy. Mniejszość ta stanowi także grupę szczególnie dotkniętą długotrwałym bezrobociem, co skutkuje wykształceniem wielu negatywnych zachowań, np. wyuczona bezradność. Powodują one przyjmowanie postaw roszczeniowych, przede wszystkim w stosunku do systemu pomocy społecznej, którego wielką bolączką jest demotywujący jej wpływ na znaczną część Romów. Zamiast doprowadzać do poprawy sytuacji życiowej poprzez mobilizowanie do zwiększonej aktywności, system pomocy uzależnia swoich beneficjentów od wsparcia. Za ilustrację sytuacji Romów na rynku pracy niech posłuży fakt, że na obszarze realizacji projektu „Kxetanes – Razem” w Tarnowie i powiecie nowosądeckim bezrobocie wśród społeczności romskiej sięga odpowiednio ponad 60%, i ponad 70%, natomiast blisko 30% Romów tarnowskich i 40% nowosądeckich nigdy nie pracowało. W obliczu tych danych konieczne jest poszukiwanie rozwiązań innowacyjnych i nieszablonowych, które pozwolą funkcjonować członkom społeczności romskiej na rynku pracy i zapobiegać zjawisku ich wykluczenia społecznego.

Wiodącą grupę pracowników Centrum stanowią przedstawiciele społeczności romskiej – grupy społecznej będącej bezpośrednim adresatem podejmowanych działań. Źródłem wielu barier na drodze trwałego włączenia Romów do rynku pracy jest tradycja i kultura romska. Dlatego tworząc instytucję mającą za cel wspieranie aktywności zawodowej i gospodarczej członków społeczności morskiej, konieczne jest promowanie działań, które nie godzą w tradycyjne wartości i dorobek kulturowy Romów. Między innymi z tej przyczyny kluczowy personel CAZR stanowią członkowie społeczności romskiej.

Janusz Kamiński – Dyrektor Centrum Kultury Romów wraz z pracownikami CAZR

Agata Machnik Absolwentka naszej Uczelni (specjalność Gospodarka i administracja publiczna).

Członek zespołu ds. realizacji projektów badawczowdrożeniowych Małopolskiej Szkoły Administracji Publicznej Uniwersytetu Ekonomicznego, m.in. „W poszukiwaniu polskiego modelu ekonomii społecznej”, „Inicjatywa na rzecz aktywizacji zawodowej Romów KXETANES-RAZEM”, „Foresight technologiczny na rzecz zrównoważonego rozwoju Małopolski”. W ramach swych zadań m.in. koordynuje prace Regionalnego Centrum Ekonomii Społecznej w Krakowie. Jej zainteresowania naukowo-badawcze obejmują problematykę ekonomii społecznej, innowacyjności gospodarki, finansowania innowacji, form wsparcia dla sektora MŚP.

23

Warsztaty „Audit of Claims Cycle” prowadzi Krzysztof Lipski z KPMG Audyt Sp. z o.o.

Audyt ubezpieczeniowy – idea, wyzwania, praktyka gospodarcza W przeciwieństwie do zasłyszanych pojęć, takich, jak „audyt finansowy” czy też „audyt wewnętrzny”, termin „audyt ubezpieczeniowy” brzmi zagadkowo. Nie dla tych jednak, którzy 2 kwietnia br. wzięli udział w organizowanej na naszej Uczelni konferencji „Audyt ubezpieczeniowy – idea, wyzwania, praktyka gospodarcza”.

Justyna Sarna

A

udyt ubezpieczeniowy ma za zadanie zdobyć pełną informację o działalności podmiotu, aby na tej podstawie zidentyfikować zagrażające mu ryzyka i stworzyć odpowiedni program ubezpieczeniowy, który zapewni ochronę jego interesów. Audyt ubezpieczeniowy to nic innego jak zarządzanie ryzykiem.

Konferencję otworzył wykład Jacka Kliszcza, prezesa Stowarzyszenia Polskich Brokerów Ubezpieczeniowych i Reasekuracyjnych POLBROKERS. Towarzyszył mu Maciej Mazgaj, broker ubezpieczeniowy. Prezes POLBROKERS nie ograniczył swojego wystąpienia wyłącznie do tematu wykładu: „Zarządzanie ryzykiem przedsiębiorcy a audyt ubezpieczeniowy. Doświadczenia, najnowsze trendy”, ale starał się szeroko omówić zagadnienie i odpowiedzieć przede wszystkim na pytania słuchaczy. Na wykładzie była więc mowa zarówno o audycie ubezpieczeniowym przedsiębiorstw, jak i audycie ubezpieczeniowym dla osób fizycznych, bo zarządzanie ryzykiem dotyczy wszystkich, a nie – jak mogłoby się wydawać – tylko

24

działalności gospodarczej. Okazało się, że audyt ubezpieczeniowy jest to dziedzina wciąż rozwijająca się, bo nadal nie ma przekonania co do konieczności zabezpieczania siebie i swoich interesów. Zagrożenia mają charakter sporadyczny, wydają się więc być problemem nieznaczącym, ale – jak pokazuje praktyka – tylko do momentu ich zajścia... Kiedy szkody już powstaną, ubezpieczenie jest nam niezbędne... Kiedy nic złego się nie dzieje i zajście szkody wydaje się być mało prawdopodobne, ubezpieczenie jest zbędnym wydatkiem. Takie podejście świadczy tylko o niezrozumieniu istoty ubezpieczenia. Powstanie nieubezpieczonej szkody wiąże się ze zwiększeniem kosztów, z ponoszeniem strat, które będą dużo większe od kosztów wcześniejszego zabezpieczenia. Ubezpieczenie jest przezornością, a więc czujnością, przewidywaniem następstw i myśleniem o przyszłości, a nie bezmyślnym płaceniem składek. Przewidywanie zagrożeń nie jest łatwe – właśnie dlatego powstał audyt ubezpieczeniowy, aby podjąć się tego niełatwego zajęcia.

W zakresie ubezpieczeń osobowych prezes POLBROKERS zwrócił uwagę na złe ukierunkowanie ochrony ubezpieczeniowej, która wynika z błędnego wartościowania. Nie zapewniamy odpowiedniej ochrony dobrom, które pomnażają

nasz majątek, które gwarantują przeżycie. Porównując ubezpieczenie samochodu i ubezpieczenie domu, należy zwrócić uwagę, że to pierwsze jest ubezpieczeniem droższym i ze względu na relację wysokości składki do wartości ubezpieczanego majątku, i ze względu na większe prawdopodobieństwo wystąpienia szkody. Jednak częściej decydujemy się na to droższe ubezpieczenie, chociaż ze stratą samochodu jesteśmy w stanie poradzić sobie bez ubezpieczenia, a z odbudową domu już nie. Z kolei w ubezpieczeniach społecznych świadomość ubezpieczeniowa ogranicza się do przekonania, że w przypadku niekorzystnego zdarzenia państwo musi zagwarantować świadczenie socjalne. Nie wiedzieć czemu, chcemy polegać na odległym państwie, zamiast samodzielnie zadbać o swoje interesy. Zabezpieczenie na starość ograniczamy do przymusowych składek emerytalnych, chociaż nie jest już tajemnicą, że emerytury z ZUS i OFE będą dużo niższe od wcześniej otrzymywanych zarobków, a należałoby zastanowić się nad innymi, prywatnymi inwestycjami, które mogłyby przynieść nam dodatkowy dochód i po zakończeniu aktywności zawodowej umożliwić przejście w stan błogiego odpoczynku.

Drugą część konferencji, czyli warsztat naukowy: „Case Study – Audit of Claims Cycle” poprowadził Krzysztof Lipski z KPMG Audyt Sp. z o.o.

– jedynej spośród podobnych firm doradczych, która ma wyodrębniony dział ubezpieczeniowy.

KPMG oferuje doradztwo dla sektora ubezpieczeniowego i doradztwo związane z podejmowaniem działalności ubezpieczeniowej. Uczestnicy warsztatów, wcielając się w role audytorów firmy ubezpieczeniowej, mieli okazję zapoznać się z tą działalnością. Studenci stanęli przed problemem planowania audytu ubezpieczeniowego – starali się rozpoznać ryzyka w obszarze procesu odszkodowawczego i określić, w jaki sposób mogą one wpłynąć na sytuację finansową firmy. Próbowali też określić, jakie działania kontrolne należy podjąć, aby ograniczyć bądź wyeliminować poszczególne z rozpoznanych ryzyk. Audyt dał się poznać jako proces bardziej przenikliwy niż podliczanie słupków, wymagający dobrego rozpoznania sytuacji firmy i zrozumienia wszelkich procesów w niej zachodzących. Współzawodniczące ze sobą grupy stanęły jednak na wysokości zadania.

Konferencja była dobrą reklamą audytu ubezpieczeniowego, który obecnie i tak jest modny.

Przyjmijmy ten nowy trend i zacznijmy świadomie zabezpieczać siebie i swoje interesy. Zawsze też pamiętajmy, że na ubezpieczeniach się nie zarabia, ubezpieczenia zawsze wiążą się z kosztem, ale nie ma nic lepszego niż świadomość dobrze wydanych pieniędzy. 

Justyna Sarna Członek Koła Naukowego Ubezpieczeń, działającego przy Katedrze Ubezpieczeń UEK.

Wczoraj wolne oprogramowanie, dziś wolna kultura, a jutro…?

Kiedyś wszystko było proste – produktem była płyta, taśma lub winyl. Trzeba było ją kupić w dobrym sklepie, koniecznie z naklejką ZAiKS-u, ładnie opakowaną i słono kosztującą. Miałeś wtedy pewność, że niczego nie kradniesz.

W przeciwnym wypadku – że kupujesz od piratów. A dziś?

Era

kultury masowej na takich nośnikach to już przeszłość. Dziś kultura i nauka to programy komputerowe, gry… Muzyka? Owszem – w Internecie.

O prawach autorskich w takim świecie, w erze społeczeństwa multimedialnego, opowiadał nam dr Aleksander Tarkowski, pracownik Uniwersytetu Warszawskiego, koordynator projektu Creative Commons w Polsce. Wykład zatytułowany „Wczoraj wolne oprogramowanie, dziś wolna kultura, a jutro…?” odbył się 22 kwietnia, a zorganizowali go członkowie Koła Naukowego Gospodarki i Administracji Publicznej UEK. Do lamusa przeszły już nie tylko wspomniane nośniki. Dla nas – studentów, wolne oprogramowanie to też już żadna nowość. W końcu każdy korzysta przynajmniej z „wolnej” przeglądarki internetowej. Ta wolność polegać ma nie na tym, że jest ona darmowa, ale na możliwości wglądu i modyfikowania programu przez każdego. Coś, co wydawać mogło się ryzykowne, okazało się strzałem w dziesiątkę. Dziś oprogramowanie Open Source uznawane jest za bezpieczniejsze (bo każdy może wychwycić błędy) i wygodniejsze w obsłudze. Ale co z programami bardziej zaawansowanymi? Wyobraźmy sobie studenta politechniki, który ma trzy godziny lekcyjne na zapoznanie się ze skomplikowanym programem. Ten program ma mu służyć do wykonywania niezbędnych w jego przyszłej pracy projektów. Czy taki student musi kupować oryginalny, często drogi program? Wszystko zależy od licencji, być może jego twórca zgodzi się na jego nieodpłatne użycie przez studentów, licząc, że już jako pracownicy czy projektanci kupią pełną wersję programu. Dr Tarkowski wyjaśniał nam meandry ustawodawstwa w tym względzie oraz przedstawił alternatywę dla tradycyjnie pojętych licencji, jako ochrony praw autorskich. Taką alternatywą mogą być propagowane przez Creative

Commons licencje, które pozwalają zachować twórcy taką część praw, jakie są mu niezbędne do swobodnego kierowania swojego dzieła do szerokiej grupy odbiorców.

O ile w przypadku pojedynczych programów komputerowych możemy sobie wyobrazić, że są one za darmo, dostępne przez kliknięcie myszką, o tyle w przypadku np. muzyki – już nie. Choć trudno się oszukiwać, że wszyscy płacimy za muzykę, którą mamy w swoich komputerach. Zjawisko kopiowania utworów jest dość powszechne w czasach, gdy taki sposób przekazu stał się tyleż wygodny co szybki. Zauważyła to część twórców, wyszła naprzeciw problemowi oraz ze słusznego założenia, że kto będzie chciał kupić płytę, to i tak kupi. Publikując swoją twórczość za darmo w Internecie, wydali oni „kolekcjonerską” wersję tej samej płyty w świecie rzeczywistym, zarabiając na niej duże pieniądze.

Jakie są inne sposoby zarabiania na tym, co jest dostępne za darmo? Prowadzący wykład wymienił kilka potencjalnych sposobów na wynagradzanie twórców, publikujących swoją twórczość w ogólnodostępnej sieci – od systemu dobrowolnych datków, aż po system mierzący dokładnie, co do kliknięcia, ilość wyświetleń danego filmu czy utworu muzycznego w Internecie. Wtedy należałoby wprowadzić coś w rodzaju opłaty jednorazowej, rocznej, za korzystanie z takich dzieł, która potem byłaby proporcjonalnie dzielona. Taki system wydaje się dziś mrzonką, ale czy nasi praprzodkowie mogli pomyśleć, że ktoś będzie kiedyś płacił za wodę, która jest przecież ogólnie dostępna?

Jak się mają prawa autorskie do technologii P2P, czyli do interaktywnych portali, na których każdy może umieścić swoją twórczość? Dla użytkowników bardziej zainteresowanych ochroną swojej, bądź co bądź, własności intelektualnej dr Tarkowski proponował skorzystanie z kilku do-

Leszek Gębczyk stępnych licencji. Umożliwiają one korzystanie z różnego stopnia takiej ochrony, od najprostszej – gwarantującej przywołanie nazwiska twórcy przy wykorzystywaniu. Pozostałe ograniczają już trochę więcej możliwości użycia dzieła, np. tylko do celów niekomercyjnych lub bez możliwości tworzenia utworów zależnych. Wydaje się uzasadnione tworzenie takich rodzajów licencji, aby użytkownik mógł wybrać odpowiednią dla siebie ich „kombinację”. W dzisiejszym świecie trudno narzucać w tej kwestii jakąś uniformizację.

Każda z wyżej wymienionych kwestii z powodzeniem nadawałaby się na oddzielny wykład, dlatego też podczas wykładu wszystkie zostały poruszone w sposób dość powierzchowny. Nie zmienia to faktu, że uczestnicy wykładu wynieśli z niego sporą wiedzę i zainteresowanie sprawami, które choć wydają się odległe, to dotykają każdego z nas coraz bardziej. Czy czeka nas internetowy parapodatek, podobny do abonamentu telewizyjnego? Na to pytanie trudno dziś odpowiedzieć, choć już teraz trudno sobie wyobrazić wymianę informacji i kultury bez internetu. A w przyszłości będzie prawdopodobnie jeszcze trudniej. Zainteresowani tematem więcej informacji znajdą na stronie internetowej stowarzyszenia Creative Commons oraz na kolejne wykłady z cyklu „Wolne oprogramowanie, wolna kultura, co dalej…?”, który został udanie zainaugurowany wykładem dr. Aleksandra Tarkowskiego.  Leszek Gębczyk Student IV roku Ekonomii (specjalność Gospodarka i administracja publiczna).

Prezes Koła Naukowego Gospodarki i Administracji Publicznej, współorganizator wykładu otwartego dr. Aleksandra Tarkowskiego.

25

Mieszkanie dla żaka Analiza krakowskiego rynku nieruchomości od strony teoretycznej, jak i praktycznej oraz porównanie rodzimego rynku z innymi miastami było głównym celem konferencji „Mieszkanie dla studenta i absolwenta”, zainicjowanej i zorganizowanej 15 kwietnia br. przez studentów Koła Naukowego „Grunt”.

Marzena Krasoń, Katarzyna Rafalska, Magdalena Rozmus

Po

uroczystym otwarciu obrad przez JM Rektora UEK prof. dr. hab. Ryszarda Borowieckiego pierwszą prelekcję wygłosiła przedstawicielka firmy Home Broker. Rozważając, czy bardziej opłacalne jest kupno własnego mieszkania w Krakowie czy też może jego wynajem przez okres studiów, przedstawiła ona ciekawą symulację.

Największe kontrowersje wzbudziła prezentacja dotycząca pomysłu budowy „Osady Studenckiej”, wygłoszona przez Dariusza Sidora – przed-

26

stawiciela firmy Archeton. Uczestnicy mieli okazję zobaczyć obiekty budowlane wykonane z niekonwencjonalnych materiałów, takich jak: piasek, szkło, papier, siano, opony samochodowe. Mogli poznać nowoczesne rozwiązania technologiczne w budowie domów. Miało to na celu pobudzenie wyobraźni studentów – przyszłych projektantów tej osady. „Osada Studencka” to nowatorski pomysł, w ramach którego sami studenci mieliby budować dom, w którym mieszkaliby podczas studiów. Taki dom składałby się z 4 sypialni, 4 łazienek, kuchni i salonu i mieszkałoby w nim

8 studentów. Szacowany koszt takiej inwestycji to około 400 000 zł. Projekt na pewno okazałby się ciekawym rozwiązaniem, aczkolwiek wymaga jeszcze wiele pracy.

Trafionym pomysłem okazało się również zaproszenie Zofii Zieleniewskiej – pełnomocnika MSPON ds. licencji i praktyk w zakresie pośrednictwa oraz Jacka Nowaka – członka Zarządu MSPON, którzy są częstymi uczestnikami imprez organizowanych przez Koło Naukowe „Grunt”.

Spotkanie z wyżej wymienionymi przybrało formę dyskusji, podczas której uczestnicy mogli uzyskać profesjonalne odpowiedzi na nurtujące ich pytania dotyczące nie tylko rynku nieruchomości, ale również warunków uzyskania licencji w takich zawodach jak pośrednik nieruchomości, zarządca nieruchomości oraz rzeczoznawcy majątkowego.

Kolejnym tematem konferencji była analiza krakowskiego rynku nieruchomości na tle innych miast Polski, którą przygotowali pracownicy Ober-Haus, a zarazem absolwenci Akademii Ekonomicznej w Krakowie: Rafał Renduda i Łukasz Wysocki. Przybliżyli oni tematykę kształtowania się cen i trendów na rynku nieruchomości.

Według przytoczonych przez nich danych najdroższą z analizowanych lokalizacji w Krakowie jest Stare Miasto, natomiast najtańszymi dzielnicami są obecnie Podgórze i Nowa Huta. Podczas prezentacji Kraków został również porównany z innymi miastami Polski. Pod względem średnich cen mieszkań zajął on drugie miejsce (pierwsze przypadło stolicy) z wynikiem 7854 zł/m2 na koniec marca 2008 roku. Dla porównania: Warszawa – 8939 zł/m2, Gdańsk – 6645zł/ m2, Katowice – 4320 zł/m2. Niechlubną liczbą dla Krakowa jest liczba oddanych do użytku mieszkań w latach 1998–2008 – było to zaledwie około 7 tys. (Warszawa w tym samym czasie oddała prawie 20 tys.). Najciekawszym wystąpieniem w ocenie studentów okazał się wykład mec. Ewy Maliszczak dotyczący prawnych aspektów obrotu nieruchomościami. Mecenas przestrzegała przed kruczkami prawnymi i zagrożeniami, jakie pojawiają się przy podpisywaniu umów z deweloperami. Jej wystąpienie było cenną lekcją zarówno dla studentów związanych z tematyką nieruchomości, jak i dla osób interesujących się tym zagadnieniem tylko w kontekście własnych potrzeb mieszkaniowych. Radziła, aby zwracać uwagę na następujące zagadnienia: jaka będzie cena ostateczna mieszkania? jaki jest jego sposób obmiarowania? jak będzie liczona inflacja? czy deweloper odpowiada za wady budynku? kto będzie sprawował zarząd nad budynkiem, lokatorzy czy może deweloper? Poruszyła także wiele innych przydatnych kwestii.

Na zakończenie odbyło się losowanie nagród ufundowanych przez: Home Broker, Archeton, Neodom, Gruzińskie Chaczapuri, Grupę Bryksy, Koło Naukowe „Grunt”. Patronat medialny nad konferencją objęło Radio Kraków i miesięcznik studencki „Manko”. Konferencja cieszyła się dużym zainteresowaniem. Organizatorzy zaprosili na następną – za rok... 

Z dniem 10 kwietnia 2008 r. dobiegła końca już ósma edycja ogólnopolskiego Konkursu Wiedzy Ekonomicznej.

Biorący udział w konkursie studenci z całej Polski zmagali się z pytaniami i problemami w jednej z siedmiu dziedzin, a wygrać można było płatną praktykę w prestiżowej firmie, która obrała patronat nad wybraną przez siebie specjalizacją.

I

tak firma Colgate-Palmolive Poland przygotowała zagadnienia z dziedzin Marketing oraz Sprzedaż, Bank ING z zakresu Finansów, Bankowości i Ubezpieczeń, firma Accenture sponsorowała dyscyplinę Systemy informacyjne, The Boston Consulting Group zdecydowała się na Zarządzanie strategiczne, firma Ernst & Young opracowała testy z zakresu Wiedzy o audycie, a firma ICG Wdrożenia SAP patronowała specjalności Zarządzanie finansami przedsiębiorstw.

Konkurs KWE jest ogromnym przedsięwzięciem, którego głównym organizatorem jest stowarzyszenie studenckie WIGOR, działające przy Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, wspierane organizacyjnie przez 11 największych ośrodków akademickich (Białystok, Gdańsk, Katowice, Kraków, Lublin, Łódź, Poznań, Szczecin, Toruń, Warszawa i Wrocław), wśród których ma zaszczyt znajdować się Koło Naukowe Zarządzania Zasobami Ludzkimi „Personalni”, działające na naszej Uczelni. W Krakowie honorowy patronat nad konkursem objął Rektor UEK prof. dr hab. Ryszard Borowiecki oraz Prezydent Miasta Krakowa, prof. Jacek Majchrowski.

Cały konkurs składa się z trzech etapów.

Pierwszy polegał na wypełnieniu krótkiego, nieskomplikowanego testu rejestracyjnego, zamieszczonego na stronie internetowej. Później zaczynała się już walka. Podczas drugiego etapu zawodnicy rozwiązywali zadania z ogólnej wiedzy ekonomicznej, jak i z zadeklarowanej przez siebie w pierwszym etapie dziedziny. Jak wynikało z relacji uczestników, test ten potrafił zaskoczyć, ale w dobrym tego słowa znaczeniu.

Do drugiego etapu z wszystkich 3536 zgłoszeń zakwalifikowało się 2511 osób w całej Polsce.

Co więcej, z naszego miasta dostało się aż 331 osób, co uplasowało Kraków na drugiej pozycji spośród wszystkich zgłoszonych miast. Do trzeciego etapu, który odbył się we Wrocławiu, przeszli już tylko najlepsi z najlepszych. Z każdej dziedziny wybiera się po 10 finalistów z całej Polski, którzy uzyskali najlepsze wyniki podczas drugiego etapu. Formą trzeciego etapu jest case study, przygotowane przez daną firmę. Warto jednak podkreślić, że przez cały czas trwania konkursu wszystkim uczestnikom towarzyszyły pozytywne emocje zdrowej rywalizacji i świetnej zabawy.

Dzięki niesamowitym przedstawicielom naszego studenckiego grona Uniwersytet Ekono-

Konkurs Wiedzy Ekonomicznej miczny w Krakowie wypadł naprawdę świetnie.

Do Wrocławia pojechało aż 8 osób, które brały udział w następujących kategoriach: Marketing, Finanse, bankowość i ubezpieczenia, Systemy informacyjne, Zarządzanie strategiczne oraz Audyt.

W dziedzinie Marketing udało nam się zabłysnąć najjaśniej, a to za sprawą Bartosza Józefowicza (IV rok Ekonomii), który zajął I miejsce w swej dziedzinie i do Krakowa wracał z szerokim uśmiechem oraz torbą nagród i upominków. Pozostali wypadli równie dobrze. Z Finansów startowały dwie osoby: Adam Samborowski (IV rok Finansów i rachunkowości) oraz Bartosz Piotrowski (III rok Ekonomii), którzy zajęli kolejno II i III miejsce. Damskie grono studentów reprezentowała Katarzyna Sadowska (III rok Finansów i rachunkowości), która jako jedyna podjęła walkę z dziedziny Audyt i zajęła VII miejsce.

Emocje sięgały zenitu. Kiedy przyszła pora na rozdanie nagród z dziedziny IT, Kraków też nie zawiódł. Znów zdobyliśmy podium. Dwaj nasi koledzy, Krzysztof Zaremba i Michał Wróbel (IV rok Informatyki i ekonometrii), zajęli ex aequo III miejsce, rozkładając przeciwników na łopatki.

W końcu przyszła pora na firmę BCG i dziedzinę Zarządzanie strategiczne. W tych zmaganiach

Katarzyna Starosta udział wzięli Sebastian Karwala (IV rok Zarządzania) i Mateusz Skowronek (III rok Stosunków międzynarodowych), którzy uplasowali się na pozycji III i IV, wywołując ogólny aplauz publiczności i uznanie wśród sponsorów.

Członkowie Koła Personalni pragną złożyć gorące i szczere gratulacje wszystkim osobom, które zgłosiły się do konkursu, a w szczególności finalistom, dzięki którym wiemy, że rzeczy wydające się z początku trudnymi są w zasięgu ręki.

Bardzo dziękujemy!  Katarzyna Starosta Studentka III roku Finansów i bankowości, Członek Koła Naukowego Personalni.

Koło Naukowe „Personalni” i ekipa KWE 2008

27

Rynek doskonały… znaczy odpowiedzialny 24 kwietnia 2008 roku odbył się ostatni wykład w ramach cyklu szkoleń „Rynek doskonały… znaczy odpowiedzialny – Odpowiedzialność społeczna na rynkach finansowych”. Warsztaty zorganizowało Koło Naukowe Rynku Kapitałowego „Index” we współpracy z Ligą Odpowiedzialnego Biznesu. Honorowy patronat nad projektem objęła prof. dr hab. Maria Sierpińska.

Regina Zajdel

S

zkolenie cieszyło się ogromną popularnością wśród studentów, organizatorzy postanowili więc ułatwić uczestnikom dostęp do materiałów szkoleniowych po ich zakończeniu.

Koło Naukowe e-Learningu, jako partner projektu, udostępniło więc wykłady na uczelnianej platformie zdalnego nauczania. Pod adresem: www.knel.ae.krakow.pl znajduje się link do e-kursu opracowanego na podstawie materiałów przesłanych przez wykładowców biorących udział w projekcie. Każdy, kto się zarejestruje, może z niego swobodnie korzystać.

Materiały szkoleniowe podzielone zostały na cztery główne tematy: • „Dobre praktyki – jedno z wymagań, czy istotny element funkcjonowania międzynarodowych rynków kapitałowych”.

• „Tworzenie indeksów SRI na przykładzie The Dow Jones Sustainability Indexes”.

• „DJSI STOXX I DJSI EURO STOXX – porównania, analizy, prognozy”.

• „Odległe rynki, rożne klasy aktywów, nowe style inwestycyjne – rynek funduszy zagranicznych w Polsce”.

W pierwszym wykładzie znajdziemy prezentację zagadnień związanych z ładem korporacyjnym (corporate governance), wpływem twardego fot. Valentina Pokrovskayay

28

i miękkiego prawa na zasady dobrego nadzoru i zarządzania spółkami, a także rolą oraz odpowiedzialnością rady nadzorczej w kreowaniu odpowiedzialnego biznesu. Zwraca się w nim uwagę także na rolę odpowiednich kwalifikacji członków rad nadzorczych w różnych zakresach ich działalności oraz na tworzenie odpowiedniej kultury pracy. Jako przykład omówiony został przypadek Enronu, w którym członkowie rady o wysokich kwalifikacjach nie wykazali się uczciwą i odpowiedzialną postawą, w rezultacie doprowadzając do upadku giganta energetycznego.

Prezentowane jest również pojęcie kultury korporacyjnej i zagadnienia związane z promocją kultury etycznej w spółkach. Whistleblowing to jej istotny element, który zwykle spotyka się z ogromnymi wątpliwościami pracowników. Whistleblowing rozumieć należy jako formę nieanonimowego zgłaszania zauważonych nadużyć, co najczęściej przywodzi na myśl pejoratywnie rozumiany „donos”. Zaznaczyć należy przy tym, że kulturze etycznej w spółce sprzyja równocześnie przejrzystość w polityce kadrowej, w tym: klarowne procedury zatrudniania pracowników, awansów oraz oceny wyników pracy. Faktem jest także to, że corporate governance przynosi wymierne korzyści, jeżeli w firmie wprowadzony zostanie wydajny system kontroli wewnętrznej. Jego celem jest bowiem minimalizacja ryzyka nadużyć.

Tworzenie indeksów SRI to drugi temat związany z odpowiedzialnym biznesem. Indeksy te bazują na akcjach spółek uwzględniających w swojej polityce zarządzanie opierające się na systemie zrównoważonego rozwoju. Szczegółowo przedstawiono metodologię oraz kryteria oceny spółki przy włączaniu w ich skład takiego indeksu. Dzielą się one na trzy główne grupy: kryteria ekonomiczne, środowiskowe oraz społeczne. Każda spółka, będąca już w indeksie SRI, jest ściśle monitorowana pod kątem zarządzania zrównoważonego.

W materiałach przygotowanych przez prowadzącego wykład „DJSI STOXX – DJSI EURO STOXX – analizy, porównania oraz psychologia rynku” znajdują się informacje na temat tego, jakie aktywa składają się na takie indeksy, jak analizować i porównywać wykresy indeksów tradycyjnych

oraz „zrównoważonych”, a także czym zajmuje się psychologia inwestowania.

Czwarty wykład z pewnością zainteresuje inwestorów niezadowolonych z przedłużającej się światowej korekty, czy może nawet już bessy, na rynkach kapitałowych. Fundusze zagraniczne wraz z ich nowymi stylami inwestycyjnymi i mniej popularnymi rodzajami aktywów mogą stanowić niezwykle ciekawą alternatywę dla tradycyjnych funduszy krajowych. Zwraca się uwagę na zmiany dokonujące się w strukturze oszczędności Polaków oraz w aktywach funduszy inwestycyjnych w Polsce. Udział funduszy zagranicznych w inwestycjach Polaków jest stosunkowo niewielki, mimo że łączą się one z dużymi potencjalnymi korzyściami, takimi np. jak dywersyfikacja portfela czy korzystanie z doświadczenia i wiedzy zarządzających, znających specyfikę rynków nieraz bardzo odległych od naszego kraju.

Jako ostatnie zagadnienie dotyczące odpowiedzialnych rynków zaprezentowano kwestie związane z funduszami SRI (Sustainable and Responsible Investing), inwestującymi w spółki, które przyczyniają się do ochrony środowiska, rozwoju zasobów ludzkich, zapewniają odpowiednie relacje inwestorskie oraz dbają o odpowiedni poziom relacji z klientami.

Materiały szkoleniowe udostępnione przez prowadzących warsztaty można przeglądać w kolejności zaproponowanej przez organizatorów lub swobodnie sięgać po temat, który w danym momencie jest najbardziej interesujący dla Czytelnika. Ich atrakcyjność niewątpliwie podnoszą schematy, wykresy i tabele, które sprawiają, że przekaz informacji staje się bardziej czytelny.

Po każdej większej partii materiału można sprawdzić, ile się z nich zapamiętało.

Członkowie Koła Naukowego e-Learningu stale pracują nad techniką tworzenia e-kursów. Oczekują więc na opinie wszystkich, którzy odwiedzą ich strony. – Zależy nam na utrzymaniu wysokiej jakości prezentacji treści, gdyż tylko w takim przypadku edukacja przez Internet ma szansę sukces i popularność – mówią. Celem Koła Naukowego e-Learningu jest popularyzacja idei uczenia się przez Internet, dlatego też taki kurs jak „Rynek doskonały…” jest dla nas okazją pokazania jego zalet.

Studenci, którzy z entuzjazmem i nadzieją podchodzą do e-learningu, mają nowe pomysły i umiejętności, którymi chcieliby się podzielić, proszeni są o kontakt z Kołem Naukowym eLearningu: www.knel.ae.krakow.pl.  Regina Zajdel Studentka III roku na kierunku Informatyka i Ekonometria (specjalność: Modelowanie i prognozowanie procesów gospodarczych), zainteresowana także zagadnieniami związanymi z inwestowaniem i rynkiem kapitałowym, wiceprezes Koła Naukowego E-Learningu, w wolnym czasie gra na pianinie, fotografuje, jeździ na rowerze i podróżuje.

Jak przygotować ofertę dla klienta sieci komórkowej? Jak zachęcić do korzystania z nowych produktów i usług? Na co trzeba zwrócić uwagę przy opracowywaniu strategii promocji? Jak reagować na poczynania konkurencji? – na te i wiele innych pytań odpowiedź starał się znaleźć Rafał Lisiak, gość Koła Naukowego Przedsiębiorczości i Innowacji.

Woda i marketing Ewa Luchowska

K

oło Naukowe Przedsiębiorczości i Innowacji we współpracy z firmą Polkomtel SA zorganizowało w dniu 3 kwietnia 2008 r. wykład „Różnica między H2O a wodą, czyli czysta prawda o marketingu (bez lania wody)”. O tajnikach strategii i kampaniach promocyjnych firmy telekomunikacyjnej opowiadał Rafał Lisiak – kierownik Zespołu ds. Planowania Strategicznego w Polkomtel SA. Wykład był połączony z promocją konkursu „Plus dla najlepszych”, którego II edycja jest obecnie realizowana.

Podczas spotkania uczestnicy mogli dowiedzieć się, na czym polega strategia marketingowa firmy telekomunikacyjnej. Rafał Lisiak podkreślał potęgę marki produktu, która w znacznym stopniu decyduje o tym, czy konsument wybierze dany produkt. Często podczas wyboru zakupu danego produktu klient kieruje się tym, czy zna ten produkt, jego producenta czy kojarzy logo firmy itp. Biorąc pod uwagę przykład wód mineralnych, których ceny kształtują się na różnym poziomie, konsument zdecyduje się na tę markę, która jest od dawna na rynku i niekoniecznie należy do najtańszych. Co decyduje o tym wyborze? Przede wszystkim przywiązanie do marki i produktu oraz jego pewne specyficzne cechy. Bo czy woda mineralna jest rzeczywiście różna w zależności od wysokości ceny? Prawdopodobnie nie – posiada dodatkowe substancje wzmacniające smak, ale tak naprawdę nie wiemy, co dodatkowo zawierają wody oferowane przez poszczególnych producentów.

Rafał Lisiak z firmy Polkomtel podkreślał, że marketing na rynku telekomunikacyjnym polega przede wszystkim na budowie silnej marki. Odnosząc się do danych, prowadzący wykład podał przykład sytuacji na polskim rynku, kiedy największym zainteresowaniem klienta cieszył się operator (wówczas było jeszcze 3 głównych operatorów sieci komórkowych), który nie oferował konsumentowi najniższych cen rozmów i sms-ów. Co ciekawe, był najdroższym z 3 istniejących wówczas operatorów sieci komórkowych. Siła tej marki wynikała przede wszystkim z popularności oraz międzynarodowego charakteru operatora.

Choć tylko kobiety oficjalnie przyznają się do „kupowania” uczuciami, Rafał Lisiak powołując się na wyniki badań, podkreślił, że mężczyźni w zde-

cydowanej większości także kierują się emocjami podczas wyboru produktu. Szukając najlepszej oferty, konsument bierze przede wszystkim pod uwagę własne odczucia, dopiero w dalszej kolejności parametry czy aspekty techniczne.

Rafał Lisiak potwierdził, że w związku z dużą konkurencją na rynku telefonii komórkowej oferta przedstawiona klientowi musi być bardzo dokładnie opracowana i przygotowana, oczywiście przy uwzględnieniu powyższych aspektów i problemów. Dodatkowo duża aktywność konkurentów wymaga dokładnego monitorowania rynku pod względem promocji, nowych produktów i dostępnych usług. Dzięki temu możliwe jest stworzenie oferty, która zachęci klienta do zakupu. Niestety operator sieci komórkowej musi uwzględniać czas – zmiany na tym rynku zachodzą bardzo szybko, konkurenci natychmiast odpowiadają na poczynania konkurenta promocją czy nowym produktem.

Nie wystarczy opracowanie projektu produktu, należy także ocenić, jakie koszty należy ponieść przy wprowadzaniu projektu oraz jakie przychody on przyniesie.

Wykład stanowił także szansę na uzyskanie bliższych informacji na temat konkursu organizowanego przez firmę Polkomtel SA „Plus dla najlepszych”. Program ten daje możliwość uzyskania płatnej praktyki lub stażu w Warszawie.

Składa się z dwu etapów – pierwszy polegał na wybraniu jednego z zadań konkursowych i rozwiązaniu go ( zakończył się 18 kwietnia), drugi etap to spotkanie z 30 najlepszymi uczestnikami, którzy podzieleni na kilkuosobowe drużyny otrzymają problemy, których rozwiązanie trzeba będzie znaleźć. Zwycięzcy zostaną zaproszeni do odbycia płatnego stażu/praktyki w Warszawie w firmie Polkomtel S.A.  Ewa Luchowska Studentka II roku kierunku Finanse i rachunkowość, członek KNPI.

Koło Naukowe Przedsiębiorczość I Innowacji (KNPI) działa przy Katedrze Przedsiębiorczości i Innowacji UEK. Promując przedsiębiorczość wśród studentów, organizuje wykłady, spotkania i szkolenia, które mogą pomóc w prowadzeniu własnego przedsiębiorstwa. Więcej o KNPI: www.knpi.ae.krakow.pl.

Prof. Jacek Osiewalski najczęściej publikowanym polskim ekonomistą W nr 16. tygodnika „Wprost” z 20.04.2008 r. ukazał się artykuł Krzysztofa Rybińskiego, wiceprezesa NBP w latach 2004–2008. Autor artykułu poruszył m.in. problem publikacji dorobku polskich ekonomistów w międzynarodowych renomowanych czasopismach naukowych na tle innych krajów europejskich. Pierwsze miejsce w rankingu publikacji polskich ekonomistów, które ukazały się w prestiżowych czasopismach międzynarodowych w okresie minionych dziesięciu lat, zajął prof. Jacek Osiewalski z naszej Uczelni, specjalista w dziedzinie ekonometrii bayesowskiej.

Panie Profesorze, gratulujemy! 

Piszą o nas www.mmkrakow.pl, 08.04.08, Turniej Piłki Nożnej www.interia.pl, 08.04.08, Charytatywny Turniej Piłki Nożnej Dziennik Polski, 10.04.08, Popis Krawczyk Dziennik Polski, 11.04.08, Serce do sportu www.naukawpolsce.pap.pl, 11.04.08, „Przeciw Zawałowi Serca” Polska Gazeta Krakowska, 12.04.08, Specjaliści od biznesu ocenili polskie uczelnie Gazeta Wyborcza, 14.04.08, Profesor Kazimierz Urban Polska Gazeta Krakowska, 17.04.08, Rektor uczelni pójdzie pod sąd – Stanowisko Uczelni w tej sprawie na s. 31 www.mmkrakow.pl, 18.04.08, Dzień Integracji ze Studentami Niepełnosprawnymi Wprost, nr 16, 20.04.08, Ekonomisie www.naukawpolsce.pap.pl, 22.04.08, Dzień Integracji na Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie Dziennik Polski, 22.04.08, Niepełnosprawni studenci będą się integrować; Czy jesteśmy bezpieczni Dziennik Polski, 23.04.08, W kolorowej czapce www.naukawpolsce.pap.pl, 23.04.08, Wykształcić sobie pracowników Dziennik Polski, 28.04.08, Pierwsi absolwenci Polska Gazeta Krakowska, 29.04.08, Sprostowanie Polska Gazeta Krakowska, 30.04.08, Czy dogonimy kraje starej Unii? I kiedy? Za 20–25, albo za 40 lat Polska Gazeta Krakowska, 5.05.08, Połączyć wiedzę z doświadczeniem 

29

Nie ułatwiaj pracy włamywaczom!

Z danych policji wynika, że częstym powodem kradzieży z domów czy mieszkań cennych przedmiotów, kosztowności, środków pieniężnych jest beztroskie zachowanie ich właścicieli, którzy instalują systemy alarmowe i inne formy zabezpieczeń, a potem... zapominają je włączyć. Co najgorsze – zapominają zamknąć drzwi i okna po opuszczeniu mieszkania...

Przestępcy zwykle obserwują potencjalne ofiary, by skrzętnie wykorzystać każdą nadarzającą się okazję. Jak zatem właściwie zabezpieczyć dom i mieszkanie?

• Zamontuj drzwi antywłamaniowe, z odpowiednim atestem na zamki.

• Jeśli posiadasz dom, postaraj się o solidne ogrodzenie i dobrze doświetl obszar wokół posesji. Można zastosować tzw. czujniki ruchu, które automatycznie włączą zewnętrzne oświetlenie, gdy pojawi się obca osoba.

• Zainstaluj w mieszkaniu lub domu profesjonalną instalację alarmową i podłącz ją do całodobowego system monitorowania przed napadem i włamaniem.

• W oknach zamontuj klamki z zamkiem, a w drzwiach balkonowych dodatkowe zabezpieczenia utrudniające włamanie.

• Pamiętaj też o zabezpieczeniu okien piwnicznych, a także drzwi od garażu.

• Jeśli posiadasz duże mieszkanie lub dom – kup psa obronnego, który będzie strzegł mienia, gdy Ciebie nie będzie w domu.

• Zastosuj w oknach nietłukące się szyby, rolety lub wewnętrzne kraty rozsuwane. Nie montuj na zewnątrz w oknach i drzwiach balkonowych krat stałych. Mogą one ułatwić przestępcom dostanie się na wyższe kondygnacje, a w czasie pożaru utrudniać ewakuację z domu czy mieszkania.

• Nie przechowuj w domu dużej gotówki czy przedmiotów wartościowych, a jeśli już to robisz, to zastosuj stałe szafy pancerne lub sejfy.

Warto zapamiętać!

• Wychodząc z domu, nie zostawiaj śladów wskazujących na nieobecność (zasłonięte okna w ciągu dnia, poczta w skrzynce).

• Przed wyjściem z domu pamiętaj o zamknięciu okien, drzwi i włączeniu systemu alarmowego.

• Nie zostawiaj kluczy pod wycieraczką czy w innych łatwo dostępnych miejscach.

• Dziecku idącemu do szkoły lub bawiącemu się z rówieśnikami nie wieszaj kluczy na szyi, przestępcy łatwo mogą je odebrać, dorobić, a następnie bez problemów okraść dom czy mieszkanie.

30

• Dbaj wspólnie z sąsiadami o sprawność domofonu lub wideofonu, przez co utrudnisz zadanie potencjalnym złodziejom.

• W drzwiach wejściowych stosuj wizjery i łańcuchy ograniczające otwarcie drzwi.

Stosując się do powyższych porad, utrudnisz, a nawet uniemożliwisz „pracę” potencjalnym złodziejom. Zadbajmy o własne bezpieczeństwo...  mgr Mariusz Rozwadowski Pełnomocnik Rektora ds. Zintegrowanego Systemu Bezpieczeństwa

Remonty wnętrz Budynku Głównego W ubiegłym roku władze UEK wystąpiły do Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa o dofinansowanie remontu konserwatorskiego wnętrza Budynku Głównego. Społeczny Komitet przyznał nam w formie bezzwrotnego dofinansowania środki z Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa w wysokości 350 tys. zł.

Uczelnia przeznaczyła na te działania środki własne w wysokości 60 tys. zł. W ramach zgromadzonych funduszy planowane jest wykonanie renowacji stolarki drzwiowej i posadzek na korytarzach I i II piętra oraz malowanie korytarzy.

Zgodnie z obowiązującymi zasadami wykonywania prac w obiektach zabytkowych Inwestorem Zastępczym jest Zarząd Rewaloryzacji Zespołów Zabytkowych Krakowa. 

Konferencja podsumowująca projekt „Foresight technologiczny na rzecz zrównoważonego rozwoju Małopolski” Małopolska Szkoła Administracji Publicznej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie serdecznie zaprasza do udziału w konferencji podsumowującej projekt „Foresight technologiczny na rzecz zrównoważonego rozwoju Małopolski”. Głównym celem projektu, realizowanego wspólnie przez Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie (lider), Politechnikę Krakowską oraz

Akademię Górniczo-Hutniczą, było stworzenie prognozy rozwoju technologii w województwie małopolskim w trzech następujących obszarach badawczych: infrastruktura, zasoby naturalne i nowe materiały oraz wzrost gospodarczy.

Konferencja odbędzie się w dniu 29 maja 2008 r., w godz. 9.30–13.30, na terenie kampusu Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, ul.

Rakowicka 27, Budynek Główny, Stara Aula (I piętro). Szczegółowy program oraz inne przydatne informacje znajdują się na stronie www.foresight.msap.pl (w zakładce Aktualności).

Projekt „Foresight technologiczny na rzecz zrównoważonego rozwoju Małopolski” realizowany był w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw, lata 2004–2006, Priorytet 1. Rozwój przedsiębiorczości i wzrost innowacyjności poprzez wzmocnienie instytucji otoczenia biznesu, Działanie 1.4. Wzmocnienie współpracy między sferą badawczo-rozwojową a gospodarką. 

Piękno w myśli Karola Wojtyły – Jana Pawła II – konkursy dla studentów W dniach od 4 do 7 listopada br. odbędzie się kolejna edycja Dni Jana Pawła II, których tematem wiodącym będzie Piękno. Z uwagi na temat za przygotowanie i organizację tegorocznych Dni Jana Pawła II odpowiedzialne są trzy uczelnie artystyczne Krakowa: Akademia Muzyczna, Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki oraz Państwowa Wyższa Szkoła Teatralna im. Ludwika Solskiego.

Wzorem lat ubiegłych w ramach obchodów Dni Jana Pawła II organizowane są konkursy dla studentów, których ogólnym tematem jest Piękno w myśli Karola Wojtyły – Jana Pawła II. W poprzednich latach konkurs dla studentów obejmował pracę literacką – rozprawę analizującą bądź inspirowaną myślą Papieża. Tegoroczny konkurs został rozszerzony o trzy nowe kategorie: muzyka, sztuki piękne i teatr. Konkursy: literacki, muzyczny oraz teatralny skierowane są do studentów z całej Polski, natomiast w konkursie plastycznym mogą wziąć udział tylko studenci uczelni z województwa małopolskiego.

W imieniu organizatorów zapraszamy studentów do wzięcia udziału w konkursie.

Szczegółowe informacje i regulamin konkursowy dostępne są na stronie: http://www. jp2.krakow.pl/index.php?n=konkursy 

Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych – wyjaśnienie W trakcie badania sprawozdania finansowego Akademii Ekonomicznej w Krakowie za 2003 r. biegły rewident zakwestionował stosowaną na Uczelni zasadę naliczania zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

Podstawę naliczenia stanowiła wówczas suma planowych i pozaplanowych środków przeznaczanych przez Uczelnię na wynagrodzenia. Według biegłego rewidenta zapis Art. 122 Ustawy z dnia 12 września 1990 r. o szkolnictwie wyższym stanowiący, że „dla pracowników uczelni tworzy się zakładowy fundusz świadczeń socjalnych w wysokości 8% planowanych rocznych środków przeznaczonych na wynagrodzenia osobowe”, pozwalał na utworzenie funduszu w wysokości 8% środków przeznaczonych na wynagrodzenia osobowe decyzją ministra. Władze Uczelni przyjęły interpretację za właściwą, w wyniku czego nastąpiła korekta naliczenia funduszu za 2003 r. Jednocześnie, stosownie do zaleceń biegłego rewidenta, dokonano korekty naliczeń za lata 1999–2002 (korekta błędu podstawowego). Na posiedzeniu Senatu Uczelni w dniu 24 czerwca 2004 r. została przedstawiona zasadność korekty, którą Senat zaakceptował i podjął jednogłośnie uchwałę nr 18/2004 w sprawie podziału zysku z lat 1999–2002, wygenerowanego w wyniku korekty.

Na spotkaniu z Rektorem Uczelni w dniu 9 stycznia 2008 r. dokonana wówczas korekta została zakwestionowana przez przedstawicieli KU NSZZ „Solidarność” jako niezgodna z prawem.

W związku z tym faktem kwestor Uczelni wystosowała w dniu 10.01.2008 r. do Dyrektora Departamentu Ekonomicznego MNiSW pismo z prośbą o interpretację, a także prowadziła rozmowy telefoniczne na ten temat. Okazało się, że Przewodnicząca KU NSZZ „Solidarność” zwróciła się do Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu, nadzorującego wówczas szkolnictwo wyższe, w piśmie z dnia 31 marca 2004 r. o interpretację zapisów Art. 122 ustawy z dnia 12 września 1990 r. o szkolnictwie wyższym i otrzymała wyczerpującą odpowiedź, którą Departament przekazał Uczelni drogą faksową w dniu 10 stycznia br. W trakcie rozmów telefonicznych kwestor została poinformowana, że Departament podtrzymuje ówczesne stanowisko i obecnie nie będzie pisemnej odpowiedzi. Interpretacja zawarta w ww. piśmie jest zbieżna z przyjętą w 2003 r. przez władze Uczelni.

Ponieważ dr Jolanta Juza – Przewodnicząca KU NSZZ „Solidarność” nadal kwestionowała zasadność korekty, w piśmie z dnia 31.01.2008 r. Rektor

Stanowisko Uczelni w sprawie kolejnej publikacji w dzienniku „Polska Gazeta Krakowska” oraz wyrok sądu w sprawie przeciwko UEK W dniu 17 kwietnia 2008 roku w dzienniku „POLSKA Gazeta Krakowska”, a także w jej internetowym wydaniu ukazała się publikacja prasowa autorstwa Marty Paluch, zatytułowana „Rektor uczelni pójdzie pod sąd”. Publikacja ta zawiera wiadomość nieścisłą. Istotne jest również, iż publikacja ta ukazała się, zanim Rektor otrzymał informację, iż do Sądu Grodzkiego skierowany został wniosek o ukaranie. W oparciu o przepisy art. 31 i nast. ustawy z dnia 26 stycznia 1984 roku Prawo prasowe (Dz.U.84.5.24 z późn. zm.), 21 kwietnia br. Uczelnia zwróciła się do Tomasza Lachowicza, Redaktora Naczelnego „Polska Gazeta Krakowska”, z żądaniem zamieszczenia sprostowania wyżej przywołanego artykułu o treści następującej: W dniu 17.04.2008 r. w „Polskiej Gazecie Krakowskiej” ukazała się publikacja prasowa autorstwa M. Paluch zatytułowana „Rektor uczelni pójdzie pod sąd”.

Publikacja ta zawiera wiadomość nieścisłą, a mianowicie, że o karze dla Rektora zadecyduje sędzia grodzki. W rzeczywistości bowiem Sąd Grodzki zadecyduje

w pierwszej kolejności o winie Rektora, a o karze zadecyduje dopiero w przypadku przesądzenia winy, co nie jest zdarzeniem pewnym, ponieważ Sąd może również obwinionego uniewinnić.

W dniu 29.04.08 „Polska Gazeta Krakowska” zamieściła sprostowanie.

W dniu 24 kwietnia 2008 roku Sąd Rejonowy dla Krakowa-Nowej Huty wydał wyrok w sprawie z powództwa Reginy Bekier przeciwko Uniwersytetowi Ekonomicznemu w Krakowie.

Wyrokiem tym Sąd orzekł, że powódka Regina Bekier pozostawała w stosunku pracy z Uczelnią w okresie od dnia 17 stycznia 2007 roku do dnia 21 lutego 2007 roku, natomiast w pozostałym zakresie powództwo oddalił. Oznacza to, że w ocenie Sądu stosunek pracy Reginy Bekier uległ rozwiązaniu z dniem 31 grudnia 2006 roku, tak jak to twierdził Uniwersytet. Następnie na przełomie stycznia i lutego 2007 roku powódka została dopuszczona do pracy i przez okres około miesiąca pozostawała pracownikiem; po

zwrócił się w omawianej sprawie do biegłego rewidenta, badającego sprawozdanie finansowe za 2003 r. W odpowiedzi biegły rewident podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko.

Jednocześnie Rektor zwrócił się o zajęcie stanowiska w sprawie, będącej przedmiotem sporu, do Dyrektora Departamentu Spraw Pracowników Szkolnictwa Wyższego, który ma w swoim zakresie prowadzenie spraw dotyczących zasad tworzenia zakładowego funduszu świadczeń socjalnych przez uczelnie publiczne i niepubliczne oraz korzystania ze środków tego funduszu przez pracowników uczelni.

Swoje stanowisko Departament przekazał w piśmie znak DSP-2-619-032/ST/08 z dnia 25 kwietnia 2008 r.

Z wyczerpującej interpretacji przepisów, obowiązujących w latach obowiązywania Ustawy z dnia 12 września 1990 r. o szkolnictwie wyższym, jednoznacznie wynika zasadność dokonanej za lata 1999–2002 korekty naliczenia zakładowego funduszu świadczeń socjalnych i stosowanie właściwej zasady do czasu wejścia w życie unormowań wynikających z nowej ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym (pismo do wglądu w Rektoracie).

Władze Uczelni uważają dyskusję na temat bezprawnego uszczuplenia środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych za zamkniętą.  Michalina Betlej – Kwestor

upływie tego okresu pracownikiem Uczelni już nie jest. Jednocześnie Sąd stanął na stanowisku, że Regina Bekier nie była dyskryminowana ani z tytułu braku podwyżek i awansów, ani też z powodu wieku.

Wyrok nie jest prawomocny.

Tym samym Sąd rozstrzygnął kwestie będące przedmiotem kilku publikacji „Polskiej Gazety Krakowskiej”, w tym zwłaszcza artykułu autorstwa Marty Paluch i Edyty Tkacz z dnia 22 lutego 2008 roku zatytułowanego „Uczelnia pod lupą śledczych”. Jak się obecnie okazało – w kontekście powyższego orzeczenia – większość stawianych w tym artykule zarzutów pod adresem Uczelni nie została potwierdzona.

Należy przy tym podkreślić, iż wbrew przepisom Prawa prasowego „Polska Gazeta Krakowska” do tej pory nie opublikowała odpowiedzi Uniwersytetu na stawiane zarzuty. Zarówno Gazeta, jak i autorki tego artykułu odmawiają także udostępnienia informacji na temat miejsca zamieszkania Marty Paluch i Edyty Tkacz, utrudniając tym samym wniesienie przeciwko nim pozwu o ochronę dóbr osobistych Uczelni, których naruszenia się dopuściły.

Obecnie czekamy na dalsze rozstrzygnięcia prawne, o których będziemy Państwa informować.  Prof. dr hab. Ryszard Borowiecki Rektor Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie

31

Z serca dla serca!

Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie oraz Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum zorganizowały wspólnie charytatywny Turniej Piłki Nożnej – imprezę promującą działalność Fundacji Rozwoju Kardiologii „Przeciw Zawałowi Serca” I i II Kliniki Kardiologii UJ CM, zdrowy styl życia i sport.

13

kwietnia br. w hali sportowej UEK przy pełnych trybunach zmierzyły się cztery drużyny: Gospodarki i Administracji Publicznej UEK, AZS Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, studentów zagranicznych UEK i studentów UJ CM. Zmagania piłkarzy z dużym zainteresowaniem obserwowali licznie zgromadzeni widzowie: władze obu uczelni, profesorowie, sponsorzy, zaproszeni goście, rodziny i studenci. Wyczynom sportowym towarzyszyły emocje licytacji koszulki i piłki z autografami zawodników KS Cracovia. Można było zakupić koszulki i kubki Fundacji.

Wszyscy uczestnicy turnieju otrzymali pamiątkowe gadżety, które wręczali Ryszard Czerwiec – piłkarz TS Wisła Kraków, były reprezentant Polski oraz Tomasz Moskała – piłkarz KS Cracovia.

W rozgrywkach zwyciężyła drużyna AZS UEK, drugie miejsce zajęła drużyna GAP UEK, trzecie

– studenci UJ CM, ostatnie – drużyna studentów zagranicznych UEK. Najlepsi zawodnicy nagrodzeni zostali koszulkami Fundacji. Zwycięski zespół dostał również koszulkę KS Cracovia z autografami zawodników, która zlicytowana zostanie na aukcji Allegro.

Fundacja Rozwoju Kardiologii „Przeciw Zawałowi Serca” wspomaga polską kardiologię poprzez zakup aparatury medycznej, inicjowanie badań naukowych, podnoszenie kwalifikacji zawodowych lekarzy i pielęgniarek. Impreza miała zwrócić uwagę przede wszystkim na profilaktykę, promując regularny wysiłek fizyczny i niepalenie papierosów.

Dochód z imprezy przeznaczony zostanie na zakup sprzętu medycznego. Jej pomysłodawcą był David Cowles, który w podzięce udekorowany został przez prof. dr hab. med. Kalinę Kawecką-Jaszcz – Kierownika I Kliniki Kardiologii i Nadciśnienia Tętniczego naszyjnikiem z serc. 