%$1.$/$5,1 5รธ6. '(5(&(/(1'รธ50(6รธ
3HOLQ d(/รธ.
'DQร รบPDQ Yrd. Doรงent Dr. Timur Han Gร R
8]PDQOร N <HWHUOLOLN 7H]L
7ย UNL\H &XPKXUL\HW 0HUNH] %DQNDVร %DQNDFร Oร N YH )LQDQVDO .XUXOXรบODU *HQHO 0ย Gย UOย รทย $QNDUD .DVร P
g16g= %DQNDODU ILQDQV VHNW|Uย Qย Q WHPHO NXUXPODUร QGDQ ELULGLU YH \DSร ODUร
JHUHรทL ELUoRN ULVNL Eย Q\HOHULQGH EDUร QGร Uร UODU %DQNDODUร Q ILQDQVDO VLVWHP
LoLQGH oRN |QHPOL \HUH VDKLS ROPDODUร GROD\ร Vร \OD IDDOL\HWOHULQGH RUWD\D
oร NDFDN KHUKDQJL ELU DNVDNOร N \D GD NUL] GXUXPXQGD UHHO NHVLP GRรทUXGDQ
HWNLOHQPHNWH YH DNVDNOร รทร Q Kร ]OD \D\ร OPDVร QD QHGHQ ROPDNWDGร U 6DKLS
ROGXNODUร ROXPOX SL\DVD LWLEDUร YH Jย YHQH GD\DOร RODUDN IDDOL\HWOHULQL Vย UGย UHQ
EDQNDODUร Q UHHO NHVLP LOH HWNLOHรบLPOHULQLQ EX GHQOL \RรทXQ ROGXรทX Jย Qย Pย ]
NRรบXOODUร QGD ULVN DQDOL]L YH GHUHFHOHQGLULOPHVLQLQ \DSร OPDVร LOH ELUOLNWH ULVN
\|QHWLPL SROLWLNDODUร Qร Q X\JXODQPDVร JHUHNOLOLรทL ROGXNoD |QHP ND]DQPร รบWร U
$\Qร ]DPDQGD XOXVODUDUDVร JHoHUOLOLรทH VDKLS GHUHFHOHQGLUPH EDQNDQร Q
XOXVODUDUDVร DUHQHGDNL Jย YHQLOLUOLรทLQL DUWร UDELOPHNWHGLU %,6 Eย Q\HVLQGHNL
%DVHO %DQNDFร Oร N YH 'HQHWLP .RPLWHVLQLQ GHUHFHOHQGLUPH\L EDQNDODUร Q
VHUPD\H \HWHUOLOLNOHULQLQ Gย ]HQOHQPHVLQGH ELU DUDo RODUDN NXOODQPD NDUDUร
RQXQ SL\DVDODUร Q D\Uร OPD] ELU SDUoDVร ROGXรทXQXQ YH KHU JHoHQ Jย Q |QHPLQLQ
GDKD GD DUWDFDรทร Qร Q HQ |QHPOL NDQร Wร ROPXรบWXU %X EDรทODPGD EX oDOร รบPDGD
EDQNDODUร Q ULVN GHUHFHOHQGLUPHVL NRQXVX GHWD\Oร ELU รบHNLOGH LQFHOHQPLรบWLU
%X oDOร รบPDQร Q JHUoHNOHรบWLULOPHVLQGHNL GHรทHUOL NDWNร ODUร QGDQ GROD\ร WH]
GDQร รบPDQร P VD\ร Q KRFDP <UG 'Ro 'U 7LPXU +DQ *ย UยถH oRN WHรบHNNย U
HGHULP $\Uร FD EX WH]L \D]PDP NRQXVXQGD GHรทHUOL ILNLUOHUL\OH EDQD GHVWHN
YHUHQ %DQNDFร Oร N YH )LQDQVDO .XUXOXรบODU *HQHO 0ย Gย UOย รทย *HQHO 0ย Gย Uย รธ
+DNNร $UVODQยถD oDOร รบPD Vร UDVร QGD \DUGร PODUร Qร HVLUJHPH\HQ *HQHO 0ย Gย U
<DUGร PFร P 5LIDW *ย QD\ยถD 0DOL 6HNW|U 'HรทHUOHQGLUPH 0ย Gย UOย รทย 0ย Gย Uย
dLรทGHP .RรทDUยถD YH oDOร รบPD DUNDGDรบODUร PD WHรบHNNย U HGHULP
3HOLQ d(/รธ.
L
ødø1'(.ø/(5 6D\ID 1R ÖNSÖZ................................................. ø
ødø1'(.ø/(5 LL 7$%/2 /ø67(6ø 9ø
*5$)ø. /ø67(6ø ø; .,6$/70$ /ø67(6ø ;
(. /ø67(6ø ;øø
ÖZET ;øøø
$%675$&7 ;9
*ø5øù %ø5ø1&ø %g/h0
'(5(&(/(1'ø50( .$95$0, 9( .8580/$5,
'HUHFHOHQGLUPH .XUXOXúODUÕQÕQ gQHPL
'HUHFHOHQGLUPH .XUXOXúODUÕQÕQ 7DULKVHO *HOLúLPL
'HUHFHOHQGLUPH .XUXOXúODUÕQÕQ *HQHO <DSÕVÕ %UHWWRQ :RRGV .XUXOXúODUÕ YH 'HUHFHOHQGLUPH .XUXOXúODUÕ
'HUHFHOHQGLUPH .XUXOXúODUÕQÕQ hFUHW 3ROLWLNDODUÕ
'HUHFHOHQGLUPH .XUXOXúODUÕQÕQ .DSVDPODUÕ
'HUHFHOHQGLUPH .XUXOXúODUÕQÕQ 3HUIRUPDQVODUÕ
.DUODUÕ
$KODNL 5LVN <D\JÕQ 2ODUDN .XOODQGÕNODUÕ 'H÷HUOHQGLUPH 1RWODUÕ
øúOHYOHUL 1.4.4.1. Fiyat ve Borçlanma Maliyetini Belirleme ............................. .RRUGLQDV\RQ øúOHYOHUL 9HNDOHW 6RUXQX $JHQF\ 3UREOHP YH 'HUHFHOHQGLUPH
<HQLOLNOHUL YH <DUDWÕFÕOÕNODUÕ
'HUHFHOHQGLUPH .XUXOXúODUÕQÕQ +XNXNVDO <DSÕVÕ
'HUHFHOHQGLUPH 3L\DVD øúOH\LúL YH 'HQHWOHQPHVL
LL
1.5.2. Tรผrkiyeโ de Derecelendirme Faaliyeti.....
6HUPD\H <HWHUOLOLรทL 'ย ]HQOHPHVL %DVHO .RPLWH YH 'HUHFHOHQGLUPH
<HQi Dรผzenleme (New Basel Capital Accord)...............................
1.6.1.1. Dรผzenlemenin Prensipleri................................................... $VJDUL 6HUPD\H *HUHรทL 6HUPD\H *HUHNOHULQLQ 'HQHWLPL 3L\DVD 'LVLSOLQL
*HWLULOHQ gQHUL YH (OHรบWLULOHU
.UL]OHU YH 'HUHFHOHQGLUPH .XUXOXรบODUร
<DรบDQDQ .UL]OHUGH 'HUHFHOHUGH *|Uย OHQ 'HUHFH 'HรทLรบLPOHUL
'HUHFHOHQGLUPHQLQ )LQDQVDO .UL]OHUL +DEHU 9HUPHGHNL <HWHUVL]OLรทLQLQ 6HEHSOHUL รธ.รธ1&รธ %g/h0
%$1.$&,/,.7$ '(5(&(/(1'รธ50( 0(727/$5, 9( g1&h *g67(5*(/(5
%DQNDFร Oร NWD 5LVN 2.2. Derecelendirme Yรถntemleri....................................................................
2.2.1. Borรงlu DHUHFHOHQGLUPHVL 2.2.2. Borรง Derecelendirmesi...................................................................
'HUHFHOHQGLUPH 6ย UHFLQLQ $รบDPDODUร
2.4. Banka Derecelendirme Gรถstergeleri.......... *HOLรบPLรบ YH *HOLรบPHNWH 2ODQ 3L\DVDODU $UDVร QGDNL 2UWDN <|QOHU
. Geleneksel Gรถstergeler.................................................................
2.4.3. Alternatif Gรถstergeler.....................................................................
%DQND 'HUHFHOHQGLUPHVLQGH (VDV $Oร QDQ 7HPHO .ULWHUOHU
)DDOL\HW 2UWDPร
(NRQRPLQLQ *HQHO <DSร Vร 6HUPD\H 3L\DVDODUร QGDNL (รทLOLPOHU YH %DQNDFร Oร N 6HNW|Uย Qย Q *HQHO <DSร Vร
<DVDO (WNLQOLN 'ร รบ 3ROLWLND (WNLOHULQLQ gQHPLQLQ 'HรทHUOHQGLULOPHVL รนHIIDIOร N <DVDO 6LVWHP
0ย ONL\HW YH <|QHWLรบLP 2.5.2.1. Kamu MรผONL\HWL YH g]HOOHรบWLUPH
2.5.2.2. ร zel Mรผlkiyet......................................................................
LLL
<|QHWLรบLPLQ gQHPL
)DDOL\HW 'HรทHUL )UDQFKLVLQJ 'HรทHUL
9HULPOLOLN 3L\DVD 3R]LV\RQX YH 6WUDWHMLVL 3L\DVD 3D\ร
.DUOร Oร N .DUOร Oร รทร gOoPHN LoLQ .XOODQร ODQ 5DV\RODU )DL] 'ร รบร Gelirin ร nemi.....................................................
<HQL รธรบ 'DOODUร รธรบ 'DOODUร $QDOL]L
2.5.5. Risk Profili ve Yรถnetimi.............
.UHGL 5LVNL .UHGL 5LVNLQL (WNLOH\HQ 8QVXUODU 2.5.5.1.2. Kredi Riski ร lรงรผmรผ...............................
3L\DVD 5LVNL 2.5.5.3. Likidite Yรถnetimi................................................................
2.5.5.4. Aktif Pasif Yรถnetimi............................................................ 2SHUDV\RQHO YH 'LรทHU 5LVNOHU
6HUPD\H $QDOL]L 2.5.6.1. Sermayenin ร nemi............................................................ 2.5.6.2. Sermaye Yeterlilik Rasyosunun Yรถnetim ร nemi...............
(NRQRPLN 6HUPD\H
2.5.7. Yรถnetim Stratejileri ve Yรถnetim Kalitesi 2.5.7.1. Yรถnetim KDOLWHVLQLQ 'HรทHUOHQGLULOPHVL
<DEDQFร <DWร Uร PFร ODU 6WUDWHMLOHU %LUOHรบPH YH 'HYUDOPDODU hdh1&h %g/h0
7h5.รธ<(ยถ'( %$1.$&,/,. 9( *h9(1รธ/รธ5/รธ.
7ย UN %DQNDFร Oร N 6HNW|Uย Qย Q $UDOร N โ *HQHO 'HรทHUOHQGLUPHVL 6HoLOPLรบ %DQNDODU %D]ร QGD )LQDQVDO $QDOL] 'HรทHUOHQGLUPHVL
6HoLOPLรบ %DQNDODUร Q /LNLGLWH $QDOL]L
6HoLOPLรบ %DQNDODUร Q .UHGL .DOLWHOHULQLQ $QDOL]L 6HoLOPLรบ %DQNDODUร Q 3L\DVD 5LVNL $QDOL]L
LY
6HoLOPLú %DQNDODUÃ&#x2022;Q .DUOÃ&#x2022;OÃ&#x2022;N $QDOL]L 6HoLOPLú %DQNDODUÃ&#x2022;Q 9HULPOLOLN $QDOL]L 6HoLOPLú %DQNDODUÃ&#x2022;Q 6HUPD\H <HWHUOLOL÷LQLQ $QDOL]L
$OWHUQDWLI *|VWHUJHOHULQ 8\JXODQPDVÃ&#x2022; 'g5'h1&h %g/h0
6218d 9( g1(5ø/(5 KAYNAKÃ&#x2021;A............
(./(5
Y
7$%/2 /รธ67(6รธ 6D\ID 1R 7DEOR 0RRG\ยถV 6 3 YH )LWFKยถLQ %D]ร g]HOOLNOHUL 7DEOR $%' 'ร รบร QGDNL .UHGL .XUXOXรบODUร Qร Q *HQHO 0HUNH]OHULQLQ %XOXQGXNODUร hONHOHU YH 6D\ร ODUร
7DEOR 8OXVODUDUDVร )DDOL\HW *|VWHUHQ gQHPOL 'HUHFHOHQGLUPH .XUXOXรบODUร
7DEOR *HOLU 6HYL\HVLQH *|UH 6 3 7DUDIร QGDQ 'HUHFHOHQGLULOHQ .XUXOXรบ 6D\ร Vร YH 0HG\DQ 1RWX .DVร P 7DEOR 0RRG\ยถV )LUPDVร Qร Q 1HW .DU YH 7RSODP $NWLI *HOLรบLPL 0LO\RQ 'RODU
Tablo 1.6. Tรผm PiyasaODU รธoLQ 2UWDODPD %RUo gGH\HPHPH รธKWLPDOOHUL 6 3 7DEOR YH <ร OOร N 7DKYLO 'HUHFHOHUL รธoLQ *HoLรบ 0DWULVOHUL 7DEOR รนLUNHW %RQRODUร LOH $%' +D]LQH %RQRODUร $UDVร QGDNL )DUNODU 7DEOR 7ย UNL\HยถGH 'HUHFHOHQGLUPH .XUXOXรบODUร
7DEOR %DVHO ,, )DUNOร gQFHOLNOHU
7DEOR $VJDUL 6HUPD\H 2UDQร Qร Q +HVDSODQPDVร QD รธOLรบNLQ Seรงenekler..................................................................................48 7DEOR 5LVN $รทร UOร รทร Qร gOoHQ 6WDQGDUW <|QWHP 7DEOR 'HUHFHOHQGLUPH .XUXOXรบODUร Qร Q 8oWD 2ODQ .DOLWH .DWHJRULOHUL 7DEOR 'HUHFHOHQGLUPH .XUXOXรบODUร Qร Q $V\D .UL]L gQFHVL 3HUIRUPDQVODUร 0RRG\ยถV YH 6 3ยถQLQ 8]XQ '|QHPOL %RUo 'HUHFHOHUL โ
7DEOR 'HUHFHOHUGHNL 'ย รบPH 'RZQJUDGH 2ODVร Oร รทร YH %ย \ย NOย รทย
YL
7DEOR <DEDQFÕ 3DUD hONH 'HUHFHOHQGLUPHVL 6 3 'HUHFH .DWHJRULOHULQH *|UH 2UWDODPD <ÕOOÕN *HoLú 0DWULVL – Tablo 1.17. Ülkeler ve Krizler.........................................................................64 7DEOR .UL] Ülkelerinin Piyasa Dereceleri (Puanlar 100 Üstünden 9HULOPLúWLU
7DEOR 7 UNL\H¶QLQ 'HUHFH *HoPLúL
7DEOR .1. Moody’s’in Derecelendirme Seti...................................................74
7DEOR .DPX %DQNDODUÕ % \ NO NOHULQLQ 6HNW|U øoLQGHNL 3D\Õ
7DEOR øOJLOL .XUXOXúODUD 9HULOHQ .UHGLOHU 7RSODP g]ND\QDNODU YH )LQDQVDO 6D÷ODPOÕN 'HUHFHOHUL
7DEOR $UDOÕN øWLEDUL\OH $NWLI % \ NO NOHULQH *|UH øON %DQND YH 0RRG\¶V¶LQ 9HUGL÷L 'HUHFHOHU
7DEOR 7 UN %DQNDFÕOÕN 6HNW|U Q Q 0HYGXDWÕQÕQ .UHGL\H YH 0HQNXO 'H÷HUOHU & ]GDQÕQD '|Q úPH 2UDQÕQÕQ *HOLúLPL
7DEOR g]HO %DQNDODUÕQ 6HUPD\H <DSÕVÕ 7DEOR $UDOÕN øWLEDUL\OH %DQNDFÕOÕN 6ektörünün Aktif 3DVLI <DSÕVÕQGD *HOLúPHOHU 7DEOR %DQNDFÕOÕN 6HNW|U 3DVLI <DSÕVÕQGD *HOLúPHOHU 3D\ 7DEOR %DQNDFÕOÕN 6HNW|U Q Q 73 <3 .RPSR]LV\RQX 7DEOR 7 UN %DQNDFÕOÕN 6LVWHPLQGH 3HUVRQHO YH ùXEHOHULQ 'D÷ÕOÕPÕ 7DEOR 0RRG\¶V 7DUDIÕQGDQ %DQNDODUD 9HULOHQ 'HUHFHOHU +D]LUDQ 7DEOR )LWFK 7DUDIÕQGDQ %DQNDODUD 9HULOHQ 'HUHFHOHU 7DEOR 6HoLOPLú %DQNDODUÕQ /LNLGLWH $QDOL]L 7DEOR hONHOHU øWLEDUL\OH 7DNLSWHNL $ODFDNODUD '|Q ú P 2UDQÕ 7DElo 3.9. Kredi Kalitesi Göstergeleri (%)....................................................128 7DEOR %DQNDODU øWLEDUL\OH %LODQoR 3R]LV\RQ
YLL
7DEOR %DQNDODU øWLEDUL\OH )DL] 5LVNL *|VWHUJHOHUL 7DEOR %DQNDFÕOÕN 6HNW|U Q Q 6HoLOPLú *HOLU YH *LGHU .DOHPOHUL 7DEOR 6HoLOPLú .DUOÕOÕN 5DV\RODUÕQÕQ *HOLúLPL 7DEOR %DQNDODUÕQ 6HUPD\H <HWHUOLOL÷LQH øOLúNLQ 2UDQODUÕ Tablo 3.15. Alternatif Göstergeler (%).........................................................144
YLLL
*5$)รธ. /รธ67(6รธ 6D\ID 1R
*UDILN 0RRG\ยถV YH 'LรทHU 'HUHFHOHQGLUPH .XUXOXรบODUร $UDVร QGDNL 2UWDODPD 'HUHFH )DUNร
*UDILN 2Q <ร OOร N .ย Pย ODWLI *HUL gGHPHPH 2UDQODUร YH 'HรทLรบNHQOLNOHUL *UDILN *OREDO %DQNDFร Oร N )LQDQVDO 6DรทODPOร N 'HUHFHOHQGLUPHVL *UDILN hONHOHU รธWLEDUL\OH %DQNDFร Oร N 6HNW|Uย Qย Q $NWLI .DUOร Oร รทร
*UDILN hONHOHU รธWLEDUL\OH 2UWDODPD %DQND )LQDQVDO 6DรทODPOร N 'HUHFHOHUL 0D\ร V
*UDILN hONHOHU รธWLEDUL\OH 8]XQ '|QHP %DQND 0HYGXDW 'HUHFHOHUL 7DYDQร 0D\ร V
*UDILN hONHOHU รธWLEDUL\OH 2UWDODPD 8]XQ '|QHP %DQND 0HYGXDW 'HUHFHOHUL 0D\ร V *UDILN /LNLW 9DUOร NODUร Q 7RSODP $NWLIOHUH 2UDQร *UDILN .UHGLOHULQ %Uย W 7RSODP $NWLIOHUH 2UDQร *UDILN .UHGLOHULQ 7DNLSWHNL $ODFDNODUD '|Qย รบย P 2UDQร *UDILN %DQNDFร Oร N 6HNW|Uย Qย Q .DUOร Oร N *HOLรบLPL *UDILN %DQNDODU รธWLEDUL\OH .DUOร Oร N 5DV\RODUร $UDOร N *UDILN %DQNDODU รธWLEDUL\OH )DDOL\HW *LGHUOHUL )DDOL\HW *HOLUOHUL
*UDILN g]ND\QDNODUร Q 7RSODP $NWLIOHUH 2UDQร
L[
.,6$/70$ /รธ67(6รธ 6 3 6WDQGDUG DQG 3RRUV )LWFK )LWFK ,QYHVWRUV 6HUYLFH
,0) ,QWHUQDWLRQDO 0RQHWDU\ )XQG 8OXVODUDUDVร 3DUD )RQX $%' $PHULND %LUOHรบLN 'HYOHWOHUL
6(& 6HFXULWLHV ([FKDQJH &RPPLVVLRQ $PHULNDQ 6HUPD\H .RPLV\RQX
* *URXS RI 7HQ *UXS
15652 1DWLRQDOO\ 5HFRJQL]HG 6WDWLVWLFDO 5DWLQJ 2UJDQL]DWLRQV 8OXVDO 2ODUDN 7DQร QDQ 'HUHFHOHQGLUPH 2UJDQL]DV\RQODUร
0&0 0F&DUWK\ &ULVDQWL 0DIIHL
63. 6HUPD\H 3L\DVDVร .XUXOX
%,6 %DQN IRU ,QWHUQDWLRQDO 6HWWOHPHQWV 8OXVODUDUDVร gGHPHOHU %DQNDVร &$' &DSLWDO $GHTXDF\ 'LUHFWLYH 6HUPD\H <HWHUOLOLรทL 'LUHNWLIL
3' 3UREDELOLW\ RI 'HIDXOW <ย Nย POย Oย รทย Qย <HULQH *HWLUHPHPH 2ODVร Oร รทร /*' : Loss Given Default (Borcun Geri Dรถnmemesi Durumunda 2OXรบDFDN .D\ร S
($' ([SRVXUH DW 'HIDXOW %RUFXQ *HUL '|QPHPHVLQH .DUรบร .RUXQPDVร ]Oร N /7&0 /RQJ 7HUP &DSLWDO 0DQDJHPHQW
&$5 &DSLWDO $GHTXDF\ 5HTXLUHPHQW <DVDO 6HUPD\H <HWHUOLOLรทL '%56 'RPLQLRQ %RQG 5DWLQJ 6HUYLFH
' 3 'XII DQG 3KHOSV &UHGLW 5DWLQJV
&%56 &DQDGLDQ %RQG 5DWLQJ 6HUYLFH 1,6 1LSSRQ ,QYHVWRU 6HUYLFH
[
-%5 -DSDQHVH %RQG 5DWLQJ ,QVWLWXWH
9$5 9DOXH $W 5LVN 5LVNH 0DUX] 'H÷HU 50' 5LVNH 0DUX] 'H÷HU
(%5' (XURSHDQ %DQNLQJ 5HVWUXFWXULQJ DQG 'HYHORSPHQW $YUXSD <HQLGHQ <DSÕODQGÕUPD YH .DONÕQPD %DQNDVÕ
52$ 5HWXUQ RQ $VVHW $NWLI .DUOÕOÕ÷Õ
52( 5HWXUQ RQ (TXLW\ g]ND\QDN .DUOÕOÕ÷Õ 7*$ 7DKVLOL *HFLNPLú $ODFDNODU
'ø%6 'HYOHW øo %RUoODQPD 6HQHWOHUL
706) 7DVDUUXI 0HYGXDWÕ 6LJRUWD )RQX 0'& 0HQNXO 'H÷HUOHU & ]GDQÕ *6<ø+ *D\UL 6DIL <XUW øoL +DVÕOD
6<5 6HUPD\H <HWHUOLOL÷L 5DV\RVX 7/ 7 UN /LUDVÕ
73 7 UN 3DUDVÕ
<3 <DEDQFÕ 3DUD
<.% <DSÕ YH .UHGL %DQNDVÕ
1,0 1HW ,QWHUHVW 0DUJLQ 1HW )DL] 0DUMÕ
..') .D\QDN .XOODQÕPÕ 'HVWHNOHPH )RQX 7%% 7 UNL\H %DQNDODU %LUOL÷L
/,%25 /RQGRQ ,QWHUEDQN %RUURZLQJ 5DWH /RQGUD %DQNDODUDUDVÕ 6DWÕú .XUX
[L
(. /ø67(6ø 6D\ID 1R Ek 1. YĂźkselen Piyasalarda Bulunan Derecelendirme .XUXOXĂşODUĂ&#x2022;QĂ&#x2022;Q /LVWHVL
(N 'HUHFHOHQGLUPH .XUXOXĂşODUĂ&#x2022; % \ NO N 0 ONL\HW 'HUHFHOHULQ &RáUDIL 'DáĂ&#x2022;OĂ&#x2022;PĂ&#x2022; *OREDO YH\D <HUHO 2GDNODQPD
(N 'HUHFHOHQGLUPH .XUXOXĂşODUĂ&#x2022; gQ %LOJL
(N 3L\DVD 8\JXODPDVĂ&#x2022;
(N 6 3 'HUHFHOHQGLUPH 7DQĂ&#x2022;PODUĂ&#x2022; Ek 6. Moodyâ&#x20AC;&#x2122;s Derecelendirme TDQĂ&#x2022;PODUĂ&#x2022; (N 'HUHFHOHQGLUPH .XUXOXĂşODUĂ&#x2022; 6HPEROOHU YH 0HWRGRORML
(N 0RRG\ÂśV 7Â UNL\H 'HUHFH *HoPLĂşL
[LL
g=(7 KรผreseOOHรบPH Vย UHFLQGH XOXVODUDUDVร VHUPD\HQLQ \|Qย Qย EHOLUOH\HQ
XQVXUODUGDQ ELUL GH NUHGL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q UDSRUODUร Gร U
'ย Q\DGDNL JOREDOOHรบPH Vย UHFL LOH ELUOLNWH PDOL SL\DVDODUร Q NDUPDรบร NOร รทร Qร Q YH
ERUoOXODUร Q oHรบLWOLOLรทLQLQ ]DPDQ LoLQGH DUWPDVร \OD JHUHN \DWร Uร PFร ODU JHUHNVH
UHVPL RWRULWHOHU NUHGL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q J|Uย รบOHULQH JLGHUHN GDKD
ID]OD |QHP YHUPH\H EDรบODPร รบODUGร U )LQDQV SL\DVDODUร JHQHO NDEXO J|UHQ
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q NXUXPODU YH EDQNDODU KDNNร QGD \D\ร QODGร NODUร
NUHGL QRWODUร Qร Q LQLรบ YH oร Nร รบODUร Qร Eย \ย N ELU LOJL LOH L]OHPHNWHGLUOHU
'HUHFHOHQGLUPH
NXUXOXรบODUร Qร Q
\DWร Uร PFร \ร
NRUXPDVร
YH
ELULNLPOHULQL
GHรทHUOHQGLUPHGH \DUGร PFร ROPDVร NDPX\X D\Gร QODWPDGD |QHPOL URO DOPDVร Qร
YH ILQDQV SL\DVDODUร QGD Jย YHQ XQVXUXQXQ \HUOHรบPHVLQL VDรทODPDNWDGร U
'ROD\ร Vร \OD GHUHFHOHQGLUPH DQDOL]OHUL VHUPD\H SL\DVDODUร Qร Q LรบOH\LรบL
Doร Vร QGDQ ROGXNoD Eย \ย N |QHP WDรบร PDNWDGร U
'HUHFHOHQGLUPH LรบOHPOHULQLQ XOXVODUDUDVร SL\DVDODUGD \D\Jร Q RODUDN
NXOODQร Pร GHQHWOH\LFL YH Gย ]HQOH\LFL RWRULWHOHULQ EX DUDFร SL\DVDODUร Q GHQHWLPL
YH
Gย ]HQOHPHVL
LoLQ
NXOODQPD\D
EDรบODPDODUร QD
QHGHQ
ROPXรบWXU
'HUHFHOHQGLUPHQLQ HQ \HQL YH SRSย OHU NXOODQร Pร EDQNDODUร Q VHUPD\H
\HWHUOLOLNOHULQLQ
KHVDSODQPDVร QGD
NXOODQร OPD\D
EDรบODQPร รบ
ROPDVร Gร U
8OXVODUDUDVร gGHPHOHU %DQNDVร %,6 Eย Q\HVLQGHNL %DVHO %DQNDFร Oร N YH
'HQHWLP .RPLWHVLQLQ GHUHFHOHQGLUPH\L EDQNDODUร Q VHUPD\H \HWHUOLOLNOHULQLQ
Gย ]HQOHQPHVLQGH ELU DUDo RODUDN NXOODQPD NDUDUร RQXQ SL\DVDODUร Q D\Uร OPD]
ELU SDUoDVร ROGXรทXQXQ YH KHU JHoHQ Jย Q |QHPLQLQ GDKD GD DUWDFDรทร Qร Q HQ
|QHPOL NDQร Wร ROPXรบWXU
.UHGL GHUHFHOHQGLUPHVLQLQ RODVร NUL]OHUL |QFHGHQ LรบDUHW HWPHGHNL
HWNLQOLรทL ELUoRN DUDรบWร UPDQร Q NRQXVX ROPXรบWXU YH $V\D NUL]OHULQGH
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q ELU oRN JHOLรบPHNWH RODQ ย ONH QRWODUร QGD
D\DUODPDODU \DSPDODUร GHUHFHOHQGLUPH LรบOHPLQLQ GRรทUXOXรทX YH LVWLNUDUร
[LLL
KDNNÕQGD HQGLúH \DUDWPÕúWÕU % \ N GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕ $V\D NUL]L
|QFHVL ED]Õ $V\D ONHOHULQLQ ILQDQVDO VLVWHPOHULQGHNL ]D\ÕIOÕNODUÕ EHOLUWPLú
ROVDODU GD ³\DWÕUÕP \DSÕODELOLU´ GHUHFHVLQH sahip olan Asya ülkelerinin, kriz
VRQUDVÕ oRN FLGGL ULVNOHULQ ROGX÷XQX J|VWHUPHN DPDFÕ\OD QRWODUÕQÕ
G ú UP úOHUGLU %X LVH D\QÕ \|QGH oHYULPL \DUDWPÕú NRQMRQNW U Q GDKD GD
G úPHVLQH QHGHQ ROPXú QRWODUÕQ G úPHVL \DWÕUÕPFÕODU DUDVÕQGD SDQLN
\DUDWPÕú YH NUL]L GDKD GD N|W ELU KDOH JHWLUPLúWLU $QFDN $V\D NUL]LQGHQ
VRQUD GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕ DQDOL]OHULQL GDKD JHOLúWLUPLúOHU YH HNVLN
\|QOHULQL JLGHUPH\H oDOÕúPÕúODUGÕU
%DQNDODUÕQ HNRQRPLQLQ HQ |QHPOL \DSÕVDO NXUXPODUÕQGDQ ELUL ROPDVÕ
QHGHQL\OH RQODUGDQ JHOHFHN KHUKDQJL ELU ROXPVX]OXN HNRQRPLQLQ PDOL
\ N Q Q DUWPDVÕQD QHGHQ RODFDNWÕU %X \ ]GHQ EDQNDODUÕQ GHUHFHOHQGLUPHVL
EX NXUXOXúODUÕQ \ N PO O NOHULQL WDP RODUDN YH ]DPDQÕQGD \HULQH JHWLUPH
J F Q Q ELU J|VWHUJHVL ROPDNWDGÕU %X QHGHQOH EDQNDODUÕQ GHUHFHOHQGLUPHVL
PDOL VLVWHPLQ LúOHYLQL VD÷OÕNOÕ ELU úHNLOGH \HULQH JHWLULOHELOPHVLQLQ LQFHOHQPHVL
DoÕVÕQGDQ E \ N |QHP WDúÕPDNWDGÕU
%X ED÷ODPGD oDOÕúPDQÕQ ELULQFL E|O P QGH JHQHO RODUDN
GHUHFHOHQGLUPH
NDYUDPÕ
GHUHFHOHQGLUPHQLQ
|QHPL
YH
JHUHNOLOL÷L
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕQÕQ WDULKVHO JHOLúLPL JHQHO \DSÕVÕ YH SHUIRUPDQVÕ
\HU DOPDNWDGÕU $\UÕFD EX E|O PGH GHUHFHOHQGLUPHQLQ GHQHWLP DPDFÕ\OD YH
%DVHO .RPLWHVL WDUDIÕQGDQ EDQNDODUÕQ VHUPD\H \HWHUOLOL÷L G ]HQOHPHVL LoLQ
NXOODQÕPÕ NRQXODUÕQD GH÷LQLOPHNWH YH GHUHFHOHQGLUPHQLQ HNRQRPLN YH
ILQDQVDO NUL]OHULQ ELU LúDUHWL ROXS RODPD\DFD÷Õ WDUWÕúPDVÕQD GD \HU
YHULOPHNWHGLU
dDOÕúPDQÕQ
LNLQFL
E|O P QGH
LVH
GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXúODUÕQÕQ EDQNDODUÕQ GHUHFHOHQGLUPHVL DúDPDVÕQGD |QFHOLNOH HOH DOGÕNODUÕ
NRQXODU YH DQDOL]OHULQGH WHPHO RODQ NULWHUOHU ]HULQGH GXUXOPXúWXU
dDOÕúPDQÕQ o QF E|O P QGH LVH GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕQÕQ EDQNDODUÕ
DQDOL] HGHUNHQ NXOODQGÕ÷Õ WHPHO ILQDQVDO UDV\RODU GLNNDWH DOÕQDUDN 7 UN
EDQNDFÕOÕN VHNW|U QGHNL DOWÕ EDQNDQÕQ ILQDQVDO DQDOL]L \DSÕOPÕúWÕU
$QDKWDU .HOLPHOHU 'HUHFHOHQGLUPH %DVHO ,, %DQNDFÕOÕNWD 5LVN
[LY
$%675$&7 ,Q JOREDOL]DWLRQ WKH UHSRUWV RI FUHGLW UDWLQJ DJHQFLHV DUH RQH RI WKH
PDMRU IDFWRUV LQ GHWHUPLQLQJ WKH GLUHFWLRQ RI LQWHUQDWLRQDO FDSLWDO
*OREDOL]DWLRQ LQ ILQDQFLDO PDUNHWV FRQWULEXWHG WR WKH FRPSOH[LW\ LQ ILQDQFLDO
PDUNHWV DQG HQKDQFHG WKH GLYHUVLW\ RI GHEWRUV LQGXFLQJ ERWK LQYHVWRUV DQG
RIILFLDO DXWKRULWLHV WR JLYH PRUH LPSRUWDQFH WR WKH UHSRUWV RI UDWLQJ DJHQFLHV
)LQDQFLDO PDUNHWV FORVHO\ ZDWFK WKH FKDQJHV LQ FUHGLW UDWLQJV DERXW
FRUSRUDWHV DQG EDQNV SXEOLVKHG E\ JHQHUDOO\ DFFHSWHG UDWLQJ DJHQFLHV
6LQFH UDWLQJ DJHQFLHV DUH H[SHFWHG WR SURWHFW LQYHVWRUV DQG KHOS WKHP LQ WKHLU
LQYHVWPHQWV WKH\ KDYH DQ LPSRUWDQW UROH LQ LQIRUPLQJ WKH SXEOLF DQG
SURYLGLQJ FRQILGHQFH WR WKH ILQDQFLDO PDUNHWV 7KHUHIRUH UDWLQJ DQDO\VHV DUH
YHU\ LPSRUWDQW IRU WKH ZHOO IXQFWLRQLQJ RI FDSLWDO PDUNHWV
7KH ZLGHVSUHDG XVH RI UDWLQJV LQ LQWHUQDWLRQDO PDUNHWV KDV DOVR
LQGXFHG UHJXODWRU\ DXWKRULWLHV WR XVH UDWLQJV IRU UHJXODWLRQ DQG DXGLWLQJ
SXUSRVHV 7KH QHZHVW DQG PRVW LQVSLULQJ XVH RI UDWLQJV LV LQ WKH DVVHVVPHQW of the adequacy of banks’ capital. The decision of the Bank for International
6HWWOHPHQWV %,6 %DVHO &RPPLWWHH RQ %DQNLQJ 6XSHUYLVLRQ WR LQFOXGH borrowers’ credit ratings in assessments of the adequacy of banks’ capital
KDV PDGH WKH UDWLQJV DQ LPSRUWDQW FRPSRQHQW RI WKH PDUNHW VRXQGQHVV DQG
SURYHG WR EH D JRRG HYLGHQFH RI LWV LQFUHDVHG LPSRUWDQFH
7KH HIILFLHQF\ RI FUHGLW UDWLQJ DJHQFLHV LQ SUHGLFWLQJ ILQDQFLDO FULVHV
EHFDPH D WRSLF RI PDQ\ UHVHDUFKHV ,Q WKH $VLDQ FULVLV RI DQG WKH
DGMXVWPHQWV PDGH LQ VRYHUHLJQ UDWLQJV LQ HPHUJLQJ PDUNHWV KDYH UDLVHG
FRQFHUQV DERXW WKH DFFXUDF\ DQG VWDELOLW\ RI WKH UDWLQJ SURFHVV $OWKRXJK
PDMRU FUHGLW UDWLQJ DJHQFLHV LGHQWLILHG ZHDNQHVVHV LQ WKH ILQDQFLDO V\VWHPV RI
VRPH $VLDQ FRXQWULHV EHIRUH WKH FULVLV LQ RUGHU WR VKRZ WKDW WKH ULVNV DUH serious, they lowered the ratings of Asian countries with “investment grade”
DIWHU WKH FULVLV 7KLV FHDWHG SUR F\FOLFDOLW\ DQG LQGXFHG GHWHULRUDWLRQ LQ WKH
[Y
FRQMXQFWXUH WKH VKDUS GRZQJUDGHV FUHDWHG SDQLF DPRQJ LQYHVWRUV DQG
ZRUVHQHG WKH FULVLV +RZHYHU DIWHU WKH $VLDQ FULVLV UDWLQJ DJHQFLHV
LPSURYHG WKHLU WRROV LQ VRYHUHLJQ DQG RWKHU UDWLQJV
6LQFH EDQNV DUH DPRQJ WKH PRVW LPSRUWDQW LQVWLWXWLRQV RI WKH
HFRQRP\ DQ\ SUREOHPV WKDW DULVH IURP EDQNV ZLOO LQHYLWDEO\ LQFUHDVH WKH
ILQDQFLDO EXUGHQ RI WKH HFRQRP\ 7KDW LV ZK\ EDQN UDWLQJV DUH LQGLFDWRUV IRU the banksâ&#x20AC;&#x2122; ability to meet their obligations. Therefore bank ratings are very
LPSRUWDQW IRU WKH ILQDQFLDO V\VWHP WR IXQFWLRQ SURSHUO\
7KH ILUVW SDUW ZLOO GLVFXVV WKH GHILQLWLRQ RI UDWLQJ LWV LPSRUWDQFH
KLVWRULFDO GHYHORSPHQW VWUXFWXUH DQG SHUIRUPDQFH RI UDWLQJ DJHQFLHV WKH XVH
RI UDWLQJ IRU WKH SXUSRVH RI VXSHUYLVLRQ DQG WKH DVVHVVPHQWV RI WKH DGHTXDF\
RI banksâ&#x20AC;&#x2122; capital by the Basel Committee and whether or not ratings predict
ILQDQFLDO FULVHV 7KH VHFRQG SDUW ZLOO GLVFXVV WKH FULWHULD IRU WKH DVVHVVPHQWV
RI EDQNV E\ UDWLQJ DJHQFLHV ,Q WKH WKLUG VHFWLRQ ILQDQFLDO DQDO\VLV RI EDQNV
LQ WKH 7XUNLVK EDQNLQJ VHFWRU LV SHUIRUPHG EDVHG RQ WKH PDLQ UDWLRV WKDW
UDWLQJ DJHQFLHV XVH IRU EDQN DQDO\VLV
.H\ZRUGV 5DWLQJ %DVHO ,, %DQN 5LVN
[YL
*รธ5รธรน 'ย Q\DGDNL JOREDOOHรบPH Vย UHFL LOH ELUOLNWH PDOL SL\DVDODUร Q
NDUPDรบร NOร รทร Qร Q YH ERUoOXODUร Q oHรบLWOLOLรทLQLQ ]DPDQ LoLQGH DUWPDVร \OD JHUHN
\DWร Uร PFร ODU JHUHNVH UHVPL RWRULWHOHU NUHGL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q
J|Uย รบOHULQH GDKD ID]OD |QHP YHUPH\H EDรบODPร รบODUGร U
'HUHFHOHQGLUPH Doร ODFDN NUHGLOHULQ ]DPDQร QGD YH WDP RODUDN JHUL
|GHQPHVL LKWLPDOL NRQXVXQGD XOXVODUDUDVร VHUPD\H SL\DVDODUร QGDNL NULWHUOHUH
X\JXQ YH REMHNWLI ELU |Ooย VDรทODPDN DPDFร \OD ELU ERUoOXQXQ LKUDo HWWLรทL PHQNXO
Nร \PHWOHUH \DWร Uร P \DSร OPDVร KDOLQGH \DWร Uร PFร Qร Q EXQGDQ GROD\ร ย VWOHQHFHรทL
ULVNLQ EXOXQPDVร QD \DUGร PFร RODQ |QHPOL ELU IDNW|UGย U $\Qร ]DPDQGD
SL\DVDODUGD Jย YHQLQ ROXรบPDVร QGD GD HWNLOL ROPDNWDGร U
'HUHFHOHQGLUPH DQDOL]OHUL VHUPD\H SL\DVDODUร Qร Q LรบOH\LรบL Doร Vร QGDQ oldukรงa bรผyรผk ELU |QHP WDรบร PDNWDGร U %X DQDOL]OHU PHQNXO Nร \PHWOHULQ DOร Qร S
VDWร OPDVร YH\D PXKDID]D HGLOPHVLQH LOLรบNLQ NDUDUODUร Q DOร QPDVร QGD X\JXQ ELU
UHIHUDQV ROPDVร ERUoOXODU YH EXQODUร Q LKUDo HWWLรทL PHQNXO Nร \PHWOHU
EDNร Pร QGDQ PXND\HVH LPNDQร VDรทODPDVร GHรทHUOHQGLUPHOHULQ JHQLรบ ELU
\DWร Uร PFร NLWOHVLQH \D\ร OPDVร \ROX\OD ERUoOXODUร Q JLUHELOHFHรทL VHUPD\H
SL\DVDODUร Qร YH GROD\ร Vร \OD ILQDQVPDQ ND\QDNODUร Qร DUWร UPDVร \DWร Uร P
NDUDUODUร Qร GDKD Jย YHQLOLU ELU WHPHOH GD\DQGร UDUDN PHQNXO Nร \PHWOHULQ
IL\DWODUร Qร Q GDKD LVWLNUDUOร ROPDVร Doร Vร QGDQ |QHPOLGLU
'HUHFHOHQGLUPH LรบOHPOHULQLQ XOXVODUDUDVร SL\DVDODUGD \D\Jร Q RODUDN
NXOODQร Pร GHQHWOH\LFL YH Gย ]HQOH\LFL RWRULWHOHULQ EX DUDFร SL\DVDODUร Q GHQHWLPL
YH Gย ]HQOHPHVL LoLQ NXOODQPD\D EDรบODPDODUร QD QHGHQ ROPXรบWXU )LQDQVDO
SL\DVDODUGD GHQHWLP YH Gย ]HQOHPHQLQ DPDFร EDQNDODU VLJRUWD รบLUNHWOHUL JLEL
ILQDQVDO NXUXOXรบODUร Q |GHPH ]RUOXรทXQD Gย รบPHOHULQGHQ ND\QDNODQDELOHFHN
]DUDUODUร |QOHPHN YH EDQNDFร Oร N VLVWHPLQLQ VLVWHPLN LVWLNUDUร Qร NRUXPDNWร U %X
LรบOHPLQ ELU SDUoDVร RODUDN GD Gย ]HQOH\LFLOHU EX WLS NXUXOXรบODUร Q HOOHULQGH
EXOXQGXUGXNODUร Nร \PHWOHULQ ULVNOHULQL Vร Qร UODPDN LVWHPLรบOHUGLU %|\OHFH ULVN
SURILOL WDP RODUDN EHOOL ROPD\DQ \DWร Uร P DUDoODUร Qร Q SL\DVD\D NDWร OPDVร ELU
|Ooย GH HQJHOOHQPLรบ ROPDNWDGร U %DรบWD $%' ROPDN ย ]HUH KHPHQ hemen tรผm
JHOLรบPLรบ SL\DVDODUGD ELU PHQNXO Nร \PHW LKUDo HGHELOPHN LoLQ EHOLUOL Gย ]H\GH ELU
GHUHFH QRWXQD LKWL\Do YDUGร U
'HUHFHOHQGLUPHQLQ XOXVODUDUDVร SL\DVDODUGDNL |QHPLQL DUWร UDQ GLรทHU
ELU QHGHQ RQXQ ILQDQVDO SL\DVDODUร Q GHQHWLP YH Gย ]HQOHQPHVLQGH
NXOODQร OPD\D EDรบODPDVร \OD ROPXรบWXU 8OXVODUDUDVร gGHPHOHU %DQNDVร %DQN
IRU ,QWHUQDWLRQDO 6HWWOHPHQWV %,6 Eย Q\HVLQGHNL %DVHO %DQNDFร Oร N YH 'HQHWLP
.RPLWHVLQLQ
GHUHFHOHQGLUPH\L
EDQNDODUร Q
VHUPD\H
\HWHUOLOLNOHULQLQ
dรผzenlenmesinde bir araรง olarak kullanma kararร RQXQ SL\DVDODUร Q D\Uร OPD]
ELU SDUoDVร ROGXรทXQXQ YH KHU JHoHQ Jย Q |QHPLQLQ GDKD GD DUWDFDรทร Qร Q HQ
|QHPOL NDQร Wร ROPXรบWXU <HQL %,6 Gย ]HQOHPHOHUL\OH JHOHQ DOWHUQDWLIOHUGHQ
ROXรบDQ 6WDQGDUW <DNODรบร Pร Q VHUPD\H \HWHUOLOLรทL KHVDSODPDODUร LoLQ X\JXODQPDVร GXUXPXQGD EDQNDODU ELODQoR LoL YH Gร รบร YDUOร NODUร Qร Q ULVN
Dรทร UOร รทร Qร DGร JHoHQ YDUOร NODUร Q ULVN GHรทHUOLOLรทLQH J|UH KHVDSODPD \DSDFDN L\L
GHUHFH\H VDKLS RODQODU LoLQ GDKD D] VHUPD\H Gย รบย N GHUHFH\H VDKLS NUHGLOHU iรงin daha fazla sermaye tahsisi yoluna gidecekOHUGLU %X \ROOD EDQNDODUร Q ULVNL
\ย NVHN NLรบL YH NXUXPODUD ND\QDN DNWDUPDODUร Qร Q |QOHQPHVL \ROX\OD GRQXN
NUHGL WXWDUODUร Qร Q Gย ]H\L D]DOWร OPD\D oDOร รบร OPDNWD YH EDQND LIODVODUร Qร Q |Qย QH
JHoLOPH\H oDOร รบร OPDNWDGร U
.UHGL GHUHFHOHQGLUPHVLQLQ RODVร NUL]OHUL |QFHGHQ LรบDUHW HWPHGHNL
HWNLQOLรทL ELUoRN DUDรบWร UPDQร Q NRQXVX ROPXรบWXU $V\D NUL]OHULQGH
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q ELU oRN JHOLรบPHNWH RODQ ย ONH QRWODUร QGD
D\DUODPDODU \DSPDODUร GHUHFHOHQGLUPH LรบOHPLQLQ GRรทUXOXรทX YH LVWLNUDUร
KDNNร QGD HQGLรบH \DUDWPร รบWร U gQHPOL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร $V\D NUL]L
|QFHVL ED]ร $V\D ย ONHOHULQLQ ILQDQVDO VLVWHPOHULQGHNL ]D\ร IOร NODUร EHOLUWPLรบ
ROVDODU GD ยณ\DWร Uร P \DSร ODELOLUยด GHUHFHVLQH VDKLS RODQ $V\D ย ONHOHULQLQ NUL]
VRQUDVร oRN FLGGL ULVNOHULQ ROGXรทXQX J|VWHUPHN DPDFร \OD QRWODUร Qร
Gย รบย UPย รบOHUGLU %X LVH D\Qร \|QGH oHYULPL SUR F\FOLFDOLW\ \DUDWPร รบ
NRQMRQNWย Uย Q GDKD GD Gย รบPHVLQH QHGHQ ROPXรบ QRWODUร Q Gย รบPHVL \DWร Uร PFร ODU
DUDVร QGD SDQLN \DUDWPร รบ YH NUL]L GDKD GD N|Wย ELU KDOH JHWLUPLรบWLU %X
oDOร รบPDGD GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q NUL]OHUL KDEHU YHUPHGH HWNLOL ROXS
ROPDGร NODUร YH NUL]OHUL WHWLNOH\LFL HWNL\H VDKLS ROXS ROPDGร NODUร LQFHOHQPHNWHGLU
%DQNDODU \DSร ODUร JHUHรทL ELUoRN ULVNL Eย Q\HOHULQGH EDUร QGร Uร UODU
%DQNDODUร Q ILQDQVDO VLVWHP LoLQGH oRN |QHPOL \HUH VDKLS ROPDODUร GROD\ร Vร \OD
IDDOL\HWOHULQGH RUWD\D oร NDFDN KHUKDQJL ELU DNVDNOร N \D GD NUL] GXUXPXQGD
UHHO NHVLP GRรทUXGDQ HWNLOHQPHNWH YH DNVDNOร รทร Q Kร ]OD \D\ร OPDVร QD QHGHQ
ROPDNWDGร U 6DKLS ROGXNODUร ROXPOX SL\DVD LWLEDUร YH Jย YHQH GD\DOร RODUDN
IDDOL\HWOHULQL Vย UGย UHQ EDQNDODUร Q UHHO NHVLP LOH HWNLOHรบLPOHULQLQ EX GHQOL \RรทXQ
ROGXรทX Jย Qย Pย ] NRรบXOODUร QGD ULVN DQDOL]L YH GHUHFHOHQGLULOPHVLQLQ \DSร OPDVร
LOH ELUOLNWH ULVN \|QHWLPL SROLWLNDODUร Qร Q X\JXODQPDVร JHUHNOLOLรทL ROGXNoD |QHP
ND]DQPร รบWร U $\Qร ]DPDQGD XOXVODUDUDVร JHoHUOLOLรทH VDKLS GHUHFHOHQGLUPH
EDQNDQร Q XOXVODUDUDVร DUHQDGDNL Jย YHQLOLUOLรทLQL DUWร UDELOPHNWHGLU
dDOร รบPDQร Q ELULQFL E|Oย Pย QGH GHUHFHOHQGLUPH NDYUDPร YH NXUXPODUร
GHWD\Oร ELU รบHNLOGH LQFHOHQPLรบ ILQDQVDO SL\DVDODUร Q Nย UHVHOOHรบPHVL VRQXFX
GHUHFHOHQGLUPHQLQ DUWDQ |QHPL YH JHUHNOLOLรทL ย ]HULQGH GXUXOPXรบWXU $\Uร FD
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q WDULKVHO JHOLรบLPL JHQHO \DSร Vร SHUIRUPDQVร
GHQHWLP DPDFร \OD NXOODQร OPDODUร YH GHUHFHOHQGLUPHQLQ %DVHO .RPLWHVL
WDUDIร QGDQ EDQNDODUร Q VHUPD\H \HWHUOLOLรทL Gย ]HQOHPHVL LoLQ NXOODQร Pร EX
E|Oย PGH HOH DOร QDQ GLรทHU NRQXODUGร U $\Uร FD EX E|Oย PGH GHUHFHOHQGLUPHQLQ
HNRQRPLN YH ILQDQVDO NUL]OHULQ ELU LรบDUHWL ROXS RODPD\DFDรทร WDUWร รบPDVร QD GD
\HU YHULOPLรบWLU
dDOร รบPDQร Q LNLQFL E|Oย Pย QGH LVH GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q
EDQNDODUร Q GHUHFHOHQGLUPHVL DรบDPDVร QGD |QFHOLNOH HOH DOGร NODUร NRQXODU YH
DQDOL]OHULQGH WHPHO RODQ NULWHUOHU ย ]HULQGH GXUXOPXรบWXU
dDOร รบPDQร Q ย oย QFย E|Oย Pย QGH LVH GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q
EDQNDODUร DQDOL] HGHUNHQ NXOODQGร รทร WHPHO ILQDQVDO UDV\RODU GLNNDWH DOร QDUDN
7ย UN EDQNDFร Oร N VHNW|Uย QGHNL DOWร EDQNDQร Q $UDOร N YH $UDOร N
G|QHPOHUL DUDVร ILQDQVDO DQDOL]L \DSร OPDNWDGร U 6|] NRQXVX EDQNDODU ERUVDGD
LรบOHP J|UHQ EDQNDODUGร U YH KDOND Doร N WDEORODUร NXOODQร OPร รบWร U 6SHNย ODV\RQD
QHGHQ ROPDPDN LoLQ EX oDOร รบPDGD DQDOL]OHUL \DSร ODQ EDQNDODUร Q LVLPOHUL
YHULOPHPHNWHGLU
%รธ5รธ1&รธ %g/h0 '(5(&(/(1'รธ50( .$95$0, 9( .8580/$5, \ย ]\ร OGD $PHULND %LUOHรบLN 'HYOHWOHULQGH ERUo WDOHELQGH EXOXQDQODU
LOH EX NLรบLOHUH IRQ WHPLQ HGHQOHU DUDVร QGDNL LOLรบNLOHULQ UHVPL ED]GD JHOLรบPHVLQL
VDรทODPDN DPDFร \OD RUWD\D NRQXODQ ELU HQVWUย PDQ RODQ GHUHFHOHQGLUPH Lo
SL\DVDODUร Q JHOLรบPHVLQH YH ]DPDQOD XOXVODUDUDVร DODQGD VHUPD\H
SL\DVDODUร Qร Q Kร ]Oร ELU Eย \ย PH WUHQGLQH JLUPHVLQH LPNDQ WDQร Pร รบWร U
3L\DVDODUGD RUWD\D oร NDQ oHรบLWOHQPH GH GHUHFHOHQGLUPH LรบOHPLQLQ JLGHUHN
GDKD ID]OD NXOODQร OPDVร QD QHGHQ ROPXรบWXU %DEXรบoX
'HUHFHOHQGLUPH SL\DVDODU YH RQGDQ ID\GDODQDQ \DWร Uร PFร ODU LoLQ
KD\DWร NROD\ODรบWร UDQ PDVUDIOร YH YDNLW DODQ oDOร รบPDODU VRQXFXQGD HOGH HGLOHQ
ELOJLOHUL SL\DVDODUD EDVLW VHPEROOHUOH VDรทOD\DQ ELU DUDoWร U <DQDU
'DQLHO %HQ $PL ELU รบLUNHWLQ VDKLS ROGXรทX GHUHFHQLQ VHUPD\HVLQL
DUWร UPD Jย Fย Qย J|VWHUPHVL Doร Vร QGDQ |QHPOL UROOHU ย VWOHQGLรทLQL EHOLUWPHNWH YH
DOร QDQ GHUHFHOHUL LOJLOL รบLUNHWLQ ERUo NDOLWHVLQLQ |Ooย Vย RODUDN WDQร PODPDNWDGร U
%DEXรบoX
$\Qร ]DPDQGD GHUHFHOHQGLUPH LKUDooร Qร Q ERUo |GHPH Jย Fย Qย Q
รบLUNHWLQ WDKYLOH LOLรบNLQ \ย Nย POย Oย NOHULQL ]DPDQร QGD \HULQH JHWLUPHPH ULVNL
WDKYLOLQ LKUDo NRรบXOODUร YH รบLUNHWLQ PDOL \DSร Vร LIODVร YH\D ILQDQVDO NUL]H JLUPHVL
KDOLQGH WDKYLO VDKLELQH VDรทODQDQ KDNODU JLEL XQVXUODUD GD\DOร RODUDN
GHรทHUOHQGLUPHVLGLU
.ร VDFD GHUHFHOHQGLUPH UDWLQJ PHQNXO Nร \PHW LKUDo HGHQ ELU รบLUNHW
YH\D NXUXOXรบXQ DQDSDUD YH IDL] \ย Nย POย Oย NOHULQL ]DPDQร QGD \HULQH JHWLULS
JHWLUHPHGLรทLQLQ EDรทร PVร ] ELU รบHNLOGH GHรทHUOHQGLULOPHVL LรบOHPLQL LIDGH HWPHNWHGLU 'HUHFHOHQGLUPH LรบOHPL D\Qร ]DPDQGD LOJLOL NXUXOXรบXQ LKUDo HWWLรทL
PHQNXO Nร \PHWLQ |GHPH DQร QGD RUWD\D oร NDELOHFHN JHFLNPH RODVร Oร รทร
Doร Vร QGDQ Vร Qร IODGร Uร OPDVร Qร GD NDSVDPDNWDGร U
'HUHFHOHQGLUPH PHQNXO Nร \PHW KDNNร QGD YHULOHQ ELU \DWร Uร P WDYVL\HVL
GHรทLOGLU 6 3ยถ\H J|UH NUHGL GHUHFHOHQGLUPHVL 6 3ยถQLQ ELU PHQNXO Nร \PHW \D
GD KHUKDQJL ELU PDOL \ย Nย POย Oย NOH LOJLOL Jย YHQLOLUOLรทL KDNNร QGDNL ULVN IDNW|UOHUL
GLNNDWH DOร QDUDN \DSร ODQ J|Uย รบย Gรผr. Moodyโ s (Moodyโ s Investors Service) iรงin
LVH GHUHFHOHQGLUPH EHOOL VDELW JHWLULOL ELU PHQNXO Nร \PHWLQ DQD SDUD YH
IDL]OHULQL ]DPDQร QGD |GH\HELOPH NDSDVLWHVLQL J|VWHUPHNWHGLU 'HUHFHOHQGLUPH .XUXOXรบODUร Qร Q gQHPL
.UHGL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร \XUW Gร รบร SL\DVDODUGDQ ERUo DOPDN
LVWH\HQ ย ONHOHULQ \D GD NXUXOXรบODUร Q DQD SDUD IDL] |GHPHOHULQL ]DPDQร QGD
\HULQH JHWLULS JHWLUHPH\HFHNOHULQL DUDรบWร Uร UODU %XQX \DSDUNHQ ERUoOXQXQ
ERUFXQX |GHPH Jย Fย QH VDKLS ROXS ROPDGร รทร Qร Q \DQร Vร UD ERUoODUร Qร |GHPH\H
LVWHNOL ROXS ROPDGร รทร Qร GD WHVSLW HGHUOHU (QHU YH (UGRรทDQ ,0)
5HLQKDUW 'LรทHU ELU GH\LรบOH GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร YHUGLNOHUL dereceleri borรงluya ait gรถreli risklerin ileriye yรถnelik gรถstergesi olarak
gรถrmektedirler. Kredi dereceleQGLUPH NXUXOXรบODUร GHUHFHOHULQL EHOLUOL ELU
ILQDQVDO \ย Nย POย Oย รทย Q WHPHUUย GH Gย รบPH ]DPDQร Qร WDKPLQ HWPH \D GD EX
\ย Nย POย Oย รทH DLW NHVLQ ULVNLQ J|VWHUJHVL RODUDN GHรทHUOHQGLUPH]OHU 6WDQGDUG Poorโ s, 1998; Standard & Poorโ s, 1999). Dereceler verilirken ekonoPLN
SROLWLN NUHGL YH PDO oHYULPOHUL GH GLNNDWH DOร QPDNWDGร U .UDXVVO
gUQHรทLQ $%'ยถGH ยถODUGD \DรบDQDQ Eย \ย N NUL]GH \ย NVHN GHUHFHOHUH VDKLS
รบLUNHWOHULQ GH JHUL |GHPHPH ULVNLQLQ GLรทHU G|QHPOHUH J|UH \ย NVHN ROGXรทX
J|Uย OPย รบWย U DQFDN GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร \ย NVHN GHUHFHOHUH VDKLS
NXUXPODUร Q WHPHUUย GH Gย รบPH Vร NOร รทร Qร Q Gย รบย N GHUHFHOHUH VDKLS NXUXPODUD
J|UH GDKD D] ROGXรทXQX NUL] G|QHPOHULQGH GDKL LGGLD HWPHNWHGLUOHU %|\OHFH
UHVHV\RQ KHU ]DPDQ GHUHFH Gย รบย UPH\L JHUHNWLUPHPHNWHGLU
'HUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร \HUOL YH \DEDQFร SDUD FLQVLQGHQ Nร VD YH
X]XQ YDGHOL \ย Nย POย Oย NOHU \|Qย QGHQ EDQNDODUร รบLUNHWOHUL ILQDQV NXUXOXรบODUร Qร
ve รผlkeleri derecelendirmektedirler.
.ย UHVHOOHรบPH Vย UHFLQGH XOXVODUDUDVร VHUPD\HQLQ \|Qย Qย EHOLUOH\HQ
XQVXUODUGDQ ELUL GH NUHGL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q UDSRUODUร Gร U
'ย Q\DGDNL JOREDOOHรบPH Vย UHFL LOH ELUOLNWH PDOL SL\DVDODUร Q NDUPDรบร NOร รทร Qร Q YH
ERUoOXODUÕQ oHúLWOLOL÷LQLQ ]DPDQ LoLQGH DUWPDVÕ\OD JHUHN \DWÕUÕPFÕODU JHUHNVH
UHVPL RWRULWHOHU NUHGL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕQÕQ J|U úOHULQH JLGHUHN GDKD
ID]OD |QHP YHUPH\H EDúODPÕúODUGÕU
.UHGL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕQÕQ RUWD\D oÕNPDVÕQGD EDVLW ILQDQV
SUREOHPOHUL HWNLOL ROPXúWXU %RUo YHUHQOHU ERUoOXODUÕQ J YHQLOLUOL÷LQL YH NUHGL
YHULOGLNWHQ VRQUD ERUoOXODUÕQ VD÷ODPOÕNODUÕQÕQ GHYDP HGLS HGHPH\HFH÷LQL
EHOLUOHPHN JLEL SUREOHPOHUOH NDUúÕ NDUúÕ\D NDOPDNWDGÕUODU %DQNDODU VLJRUWD
úLUNHWOHUL HPHNOLOLN IRQODUÕ YH ILQDQV úLUNHWOHUL JLEL X]PDQODúPÕú DUDFÕ
NXUXPODU JHUHNOL ELOJLOHUL NHQGLOHUL \D GD X]PDQ NUHGL E URODUÕQGDQ \DUGÕP
DODUDN VD÷OD\DELOPH LPNDQODUÕQD VDKLSWLUOHU $\QÕ úHNLOGH NDPX ERUo SL\DVDODUÕQGDQ ERUo DODQ úLUNHWOHU LoLQ WDKYLO LKUDo HGHQ GH JHUHNOL ELOJLOHUL
temin etmek mümkün olabilir. Ancak genel kamu gibi uzman olmayan
\DWÕUÕPFÕODU YH KDWWD JHOHQHNVHO ERUo YHUPH VÕQÕUODUÕ GÕúÕQD oÕNDQ
X]PDQODúPÕú ERUo YHUHQ NXUXPODU LoLQ \HQL \D GD WDQÕGÕN ROPD\DQ WDKYLO SL\DVDODUÕQD ERUo YHUPHOHUL JLEL EX NRQXGD \DSÕOPÕú DQDOL] YH ELOJLOHUH LKWL\Do
GX\XOPDNWDGÕU
'ROD\ÕVÕ\OD GHUHFHOHQGLUPH DQDOL]OHUL VHUPD\H SL\DVDODUÕQÕQ LúOH\LúL
DoÕVÕQGDQ ROGXNoD E \ N |QHP WDúÕPDNWDGÕU %X DQDOL]OHU PHQNXO NÕ\PHWOHULQ
DOÕQÕS VDWÕOPDVÕ YH\D PXKDID]D HGLOPHVLQH LOLúNLQ NDUDUODUÕQ DOÕQPDVÕQGD
X\JXQ ELU UHIHUDQV ROPDVÕ ERUoOXODU YH EXQODUÕQ LKUDo HWWL÷L PHQNXO NÕ\PHWOHU
EDNÕPÕQGDQ PXND\HVH LPNDQÕ VD÷ODPDVÕ GH÷HUOHQGLUPHOHULQ JHQLú ELU
\DWÕUÕPFÕ NLWOHVLQH XODúPDVÕ \ROX\OD ERUoOXODUÕQ JLUHELOHFH÷L VHUPD\H
SL\DVDODUÕQÕ GROD\ÕVÕ\OD ILQDQVPDQ ND\QDNODUÕQÕ DUWÕUPDVÕ YH E|\OHFH
ERUoOXODUÕQ EX DQDOL]OHUL NHQGL EDúODUÕQD \DSPDODUÕ KDOLQGH RUWD\D oÕNDFDN
PDVUDIODUGDQ NXUWXOPDODUÕ \DWÕUÕP NDUDUODUÕQÕ GDKD J YHQLOLU ELU WHPHOH
GD\DQGÕUDUDN PHQNXO NÕ\PHWOHULQ IL\DWODUÕQÕQ GDKD LVWLNUDUOÕ ROXúPDVÕ
DoÕVÕQGDQ |QHPOLGLU 7&0% .XUXPVDO \DWÕUÕPFÕODUÕQ IRQODPD
maliyetlerinde ve belirli enstrümanlarÕ WXWPDN LVWHPHOHULQGH GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXúXQXQ oRN J oO HWNLVL EXOXQPDNWDGÕU +DWWD (XURERQG LKUDFÕ ONH
NUHGL QRWX JHUHNWLUPHNWHGLU %XQXQ \DQÕ VÕUD ED]Õ NXUXPVDO \DWÕUÕPFÕODU
³\DWÕUÕP \DSÕODELOLU´ GHUHFHVLQLQ DOWÕQGD EXOXQDQ NÕ\PHWOHUL WXWDPD]ODU
.UDXVVO .UHGL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕQÕQ oRN VD\ÕGD WDKYLO
EDQND YE GHUHFHOHQGLUPHOHUL \DSPDODUÕ VRQXFX ND]DQGÕNODUÕ WHFU EH YH WHN
ELU WDKYLO KDPLOLQLQ \DWร Uร PFร Qร Q \DSDFDรทร GHUHFHOHQGLUPH\H Nร \DVOD oRN
GDKD L\L RODFDรทร Qร Q รบย SKH J|Wย UPH] ROPDVร ERUoOXODUร Q YH \DWร Uร PFร ODUร Q
GHUHFHOHQGLUPH
VDรทODPDNWDGร U
NXUXOXรบODUร Qร Q
YHUGLNOHUL
NDUDUODUD
Jย YHQPHOHULQL
%LUoRN ILQDQVDO NXUXOXรบ EDQNDODU JLEL YH SL\DVDODU ELUH\VHO
\DWร Uร PFร ODUร Q oHรบLWOL \DWร Uร PODUร DUDรบWร PD ]DKPHWOHULQL D]DOWPDNWD YH WDVDUUXI
VDKLSOHULQLQ GHรทLรบLN \DWร Uร PODUร GHรทHUOHQGLUPHOHULQH \DUGร PFร ROPDN LoLQ |]HO
YH NDPX ELOJLOHUL ROXรบWXUPDNWDGร UODU .DPXR\X ELOJLOHQGLUPHVLQLQ EDรบND ELU
ND\QDรทร RODQ NUHGL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร DOWHUQDWLI \DWร Uร P DUDoODUร QD DLW
JHWLUL YH ULVNOHULQ VWDQGDUGL]H GHรทHUOHQGLUPHOHULQL \DSDUODU DQFDN WDVDUUXI
VDKLEL KDQJL \DWร Uร Pร ย VWOHQHFHรทLQH NHQGLVL NDUDU YHUPHNWHGLU
'HUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q HQ |QHPOL ID\GDODUร QGDQ ELUL ย ONH\H
VHUPD\H DNร Pร Qร VDรทODPDVร Gร U hONHOHU XOXVODUDUDVร SLD\DVDODUD HQWHJUH
ROGXNoD \DWร Uร PFร ODU \DWร Uร P \DSDFDNODUร ย ONHOHUGH Lรบ \DSPDN LVWHGLNOHUL
NXUXPODUร Q NUHGL GHรทHUOLOLรทLQH LKWL\Do GX\DUODU $\Qร ]DPDQGD PDOL\HWOHUL
D]DOWDELOPHQLQ ELU \ROX GD ERUoODQPDQร Q PDOL\HWLQLQ Gย รบย Uย OPHVLGLU รธ\L ELU
derecelendirme notu borรงlanPDQร Q PDOL\HWLQL LOH ED] SXDQ DUDVร QGD
D]DOWDELOPHNWHGLU %XQXQ QHGHQOHULQGHQ ELU WDQHVL \DWร Uร PFร Qร Q GDKD |QFHGHQ QRWXQX ELOGLรทL ELU NXUXPXQ WDKYLO \D GD EHQ]HUL ERUoODQPD
HQVWUย PDQร QD
\DWร Uร P
\DSPDVร
YH
EXQX
\DSDUNHQ
GH
NXUXPXQ
GHUHFHOHQGLUPH QRWX YDVร WDVร \OD XOXVODUDUDVร PXKDVHEH YH รบHIIDIOร N
VWDQGDUWODUร QD X\XPXQX |OoHELOPHVLGLU (NH YH 1\H
'HUHFHOHQGLUPH QRWXQD VDKLS NXUXPODU GDKD JHQLรบ ELU \DWร Uร PFร
NLWOHVLQH XODรบร UODU GDKD ID]OD ILQDQVDO LWLEDUD YH GDKD XFX] IRQODQPD
LPNDQร QD VDKLS ROXUODU (NH YH 1\H 6DรทODP ELU NUHGL QRWX LKUDooร Qร Q
GDKD Gย รบย N ILQDQVPDQ PDOL\HWLQH GDKD X]XQ ERUoODQPD YDGHVLQH YH DUWDQ
ILQDQVDO HVQHNOLรทH VDKLS RODFDรทร Qร Q JDUDQWLVLGLU
'HUHFHOHQGLUPH .XUXOXรบODUร Qร Q 7DULKVHO *HOLรบLPL \ย ]\ร Oร Q \HQLOLรทL RODUDN NDEXO HGLOHQ GHUHFHOHQGLUPH LON RODUDN
$%'ยถGH \D\ร QHYOHULQLQ \DWร Uร PFร ODUD WLFDUL ILUPDODUร Q ILQDQVDO GXUXPODUร
KDNNÕQGD
ELOJL
VD÷ODPDODUÕ\OD
EDúODPÕúWÕU
7DKYLO
GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXúODUÕQÕQ |QF OHUL ¶GH $%'¶GH \DúDQDQ PDOL NUL]LQ KHPHQ DUGÕQGDQ
W FFDUODUÕQ PDOL \ N PO O NOHULQL |GHPH NDELOL\HWOHULQL GHUHFHOHQGLUHQ
PHUNDQWLOLVW NUHGL NXUXOXúODUÕ ROPXúWXU \ÕOÕQGD LON GHUHFH LODQÕQD NDGDU
\DNODúÕN LNL \ ]\ÕO NDGDU SL\DVDODU E|\OH ELU LKWL\Do GX\PDNVÕ]ÕQ YDUOÕ÷ÕQÕ
V UG UP úOHUGLU 'DKD VRQUD GHUHFHOHQGLUPH LúLQLQ PHQNXO NÕ\PHWOHULQ
GHUHFHOHQGLUPHVLQL GH LoLQH DODFDN úHNLOGH \D\JÕQODúPDVÕ ¶GD -RKQ
0RRG\¶QLQ $%' GHPLU\ROODUÕ WDKYLOOHULQL GHUHFHOHQGLUPHVL LOH EDúODPÕú GDKD
VRQUD NDPX KL]PHWOHUL YH HQG VWUL úLUNHWOHULQH DLW WDKYLOOHU LOH JHQLúOHPLúWLU
7&0%
)LQDQVDO SL\DVDODUÕQ KÕ]OD JOREDOOHúPHVL YH XOXVODUDUDVÕ ERUoODQPD
DUDoODUÕQGDNL JHOLúPHOHU GHUHFHOHQGLUPH\L VRQ \ÕO LoLQGH $%' GÕúÕQGDNL
GL÷HU JHOLúPLú SL\DVDODUÕQ GD ELU SDUoDVÕ KDOLQH JHWLUPLúWLU 3RRU¶V 3XEOLVKLQJ
&RPSDny 1916’da, Standard Statistics Company 1922’de, Fitch Publishing
&RPSDQ\ GH ¶GH LON GHUHFHOHQGLUPHOHULQL \D\ÕPODPÕúODUGÕU ¶GH
6WDQGDUG 6WDWLVWLFV LOH 3RRU¶V 3XEOLVKLQJ &RPSDQ\ ELUOHúHUHN ³6WDQGDUG DQG
3RRU¶V¶X 6 3 NXUPXúWXU 'RGG YH 6HWW\ ,0) 7&0%
0RRG\¶V \ÕOÕQGD 'XQ %UDGVWUHHW WDUDIÕQGDQ VDWÕQ DOÕQPÕú
\D]ÕQGD LVH 'XQ %UDGVWUHHW¶H \DUÕ ED÷OÕ DPD D\UÕ ELU úLUNHW KDOLQH
JHOPLúWLU 0RRG\¶V ILUPDVÕ GHUHFHOHQGLUPH NRQXVXQGD IDDOL\HW J|VWHUHQ HQ
HVNL NXUXOXúWXU YH GHUHFHOHQGLUPH IDDOL\HWOHUL NRQXVXQD HQ ID]OD \R÷XQODúDQ
úLUNHWWLU \ÕOÕQD NDGDU ELU NDPX NXUXOXúX RODUDN IDDOL\HWOHULQL V UG UHQ
6 3 ILUPDVÕ 0F*UDZ +LOO \D\ÕQFÕOÕN úLUNHWLQLQ KLVVHOHUL VDWÕQ DOPDVÕ VRQXFX EX
NXUXOXúXQ ELU LúWLUDNL RODUDN IDNDW WDPDPHQ ED÷ÕPVÕ] úHNLOGH oDOÕúPD\D
EDúODPÕúWÕU 6 3¶QLQ NUHGL GHUHFHOHQGLUPH IDDOL\HWOHUL LVH 6 3 WDUDIÕQGDQ
VD÷ODQDQ ILQDQVDO ELOJL KL]PHWOHULQLQ VDGHFH ELU SDUoDVÕGÕU )LWFK5DWLQJV
ILUPDVÕ LVH \ÕOÕQGD ELU øQJLOL] ILUPDVÕ RODQ ,%&$ LOH ELUOHúPLú GDKD VRQUD
),0$/$& ILUPDVÕ WDUDIÕQGDQ VDWÕQ DOÕQPÕúWÕU 'RGG YH 6HWW\ :KLWH
\ÕOÕQGDQ EHUL NDPX KL]PHW úLUNHWOHULQL LQFHOH\HQ &KLFDJR
PHUNH]OL 'XII DQG 3KHOSV LVH ¶GHQ LWLEDUHQ JHQLú ELU \HOSD]H\L ROXúWXUDQ
úLUNHWOHU LOH WDKYLO GHUHFHOHQGLUPHVL \DSPD\D EDúODPÕúWÕU +D]LUDQ ¶GH
)LWFK ILUPDVÕ 'XII 3KHOSV ILUPDVÕQÕ VDWÕQ DOPÕúWÕU ùXEDW LWLEDUL\OH 'XII
3KHOSV )LWFK LoLQGH ELU U Q DGÕ RODUDN PXKDID]D HGLOPHNWHGLU $UDOÕN
¶GH )LWFK 7KRPVRQ %DQN :DWFK¶XQ NRQWURO Q DOPÕúWÕU 6|] NRQXVX
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕ $PHULNDQ 6HUPD\H 3L\DVDVÕ 6HFXULWLHV ([FKDQJH
&RPLVVLRQ 6(& WDUDIÕQGDQ \HWNLOL NÕOÕQPÕúWÕU 7&0% 6WDQGDUG
3RRU¶V 0RRG\¶V YH )LWFK5DWLQJV G Q\D GHUHFHOHQGLUPH HQG VWULVLQLQ EDúÕQÕ
çekmektedirler.
8]XQ \ÕOODUGÕr
faaliyet
gösteren
söz
konusu
derecelendirme
NXUXOXúODUÕ |]HOOLNOH \ NVHOHQ SL\DVDODUGD GDKD X]PDQODúPÕú YH \HQL
GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXúODUÕQÕQ
RUWD\D
oÕNPDVÕ\OD
ELUOLNWH
UHNDEHWOH
NDUúÕODúPÕúODUGÕU %D]Õ \ NVHOHQ SL\DVDODUGD \XUW LoL PHQNXO NÕ\PHW LKUDFÕ LoLQ
]RUXQOX GHUHFHOHQGLUPH JHUHNOLOL÷L EXOXQPDNWDGÕU (N ¶GH \ NVHOHQ
SL\DVDODUGD EXOXQDQ GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕQÕQ OLVWHVL EXOXQPDNWDGÕU (N
¶GH LVH GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕQÕQ oDOÕúDQ VD\ÕVÕ YHUGLNOHUL GHUHFH
VD\ÕODUÕ VDKLSOHUL GHUHFHOHULQLQ FR÷UDIL GD÷ÕOÕPÕ YH JOREDO \HUHO oDOÕúPD
GXUXPODUÕ
\HU
DOPDNWDGÕU
=DPDQOD
GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXúODUÕQÕQ
GHUHFHOHQGLUGLNOHUL ILQDQVDO HQVWU PDQODUÕQ W UOHUL DUWPÕú YH GHUHFH UDSRUODUÕQÕ
GDKD VÕN \D\ÕPODPD\D EDúODPÕúODUGÕU (N ¶WH GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕQÕQ
VRQ \DSÕODUÕQÕ DOGÕNODUÕ WDULK JHQHO PHUNH]OHULQLQ EXOXQGX÷X ONHOHU YH
GHUHFHOHQGLUGLNOHUL U QOHULQ W UOHUL \HU DOPDNWDGÕU
øON DúDPDGD VDGHFH NHQGL GHUHFHOHULQL SD]DUOD\DUDN D\DNWD GXUDQ
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕ ¶OHUGHQ VRQUD GHUHFHOHQGLUPH\L WDOHS HGHQ
YH ERUoODQPD VHQHWOHUL LKUDo HGHQ úLUNHW YH K N PHWOHUGHQ FUHW WDOHS
HWPH\H EDúODGÕODU ùX DQGD GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕQÕQ JHOLUOHULQL E \ N
|Oo GH EX FUHWOHU ROXúWXUPDNWDGÕU <DQDU (N ¶WH GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXúODUÕQD \DSÕODQ |GHPH úHNOL YH KDQJL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕQGD
WDOHS ]HULQH GHUHFHOHQGLUPH LúOHPLQLQ \DSÕOÕS \DSÕOPDGÕ÷Õ \HU DOPDNWDGÕU 'HUHFHOHQGLUPH .XUXOXúODUÕQÕQ *HQHO <DSÕVÕ
$%'¶GH WDKYLO YH ERQR SL\DVDVÕQGD GHUHFHOHQGLUPH \DSDQ o E \ N
úLUNHW EXOXQPDNWDGÕU %XQODU 0RRG\¶V 6WDQGDUG DQG 3RRUV 6 3 YH )LWFK¶GLU
7$%/2 022'<¶6 6 3 9( ),7&+¶ø1 %$=, g=(//ø./(5ø
7DEOR ¶GHQ GH J|U OG ÷ ]HUH V|] NRQXVX o $PHULNDQ ILUPDVÕ
$%' GÕúÕQGD GD YDUOÕNODUÕQÕ V UG UPHNWHGLUOHU 0RRdy’s ve S&P’nin analizleri
$YUXSD¶GD \D\JÕQ RODUDN NXOODQÕOPDNWD\NHQ 0RRG\¶V $V\D¶GD 6 3¶\H J|UH daha büyük bir kapsama sahiptir, S&P ise Latin Amerika’da Moody’s’den
daha büyük bir kapsama sahiptir (White, 2001).
%X o NXUXOXú GÕúÕQGD $%' GÕúÕQGD IDDOLyet gösteren en az 35
NUHGL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúX VD\PDN P PN QG U 7DEOR ¶GH JHQHO
PHUNH]OHUL $%' GÕúÕQGD RODQ GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕQÕQ EXOXQGXNODUÕ
ONHOHU YH VD\ÕODUÕ YHULOPHNWHGLU
7$%/2 $%' ',ù,1'$.ø .5('ø .858/8ù/$5,1,1 *(1(/ 0(5.(=/(5ø1ø1 %8/81'8./$5, h/.(/(5 9( 6$<,/$5, $UMDQWLQ %DQJODGHú %UH]LO\D .DQDGD ùLOL dLQ .RORPEL\D .ÕEUÕV 0ÕVÕU
1 1 1 1 2 2 1 1 1
)UDQVD $OPDQ\D +LQGLVWDQ (QGRQH]\D øWDO\D øVUDLO -DSRQ\D .RUH 0DOH]\D
1 2 3 1 1 1 3 3 1
3DNLVWDQ 3HUX 5XV\D * QH\ $IULND øVYHo 7D\YDQ 7XQXV 9HQH]XHOD
2 1 1 1 2 1 1 1
%,6 YHULOHULQH J|UH J Q P ]GH FLYDUÕQGD GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXúX G Q\DQÕQ oHúLWOL \HUOHULQGH IDDOL\HW J|VWHUPHNWHGLU %XQODUGDQ HQ
E \ N NXUXOXú * ülkelerinde kuruludur. ABD mevcut 3 WDQH JHQHO DPDoOÕ WDKYLO GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúXQD VDKLSWLU YH EX VD\Õ KLoELU ]DPDQ ¶L
JHoHPHPLúWLU :KLWH +LQGLVWDQ -DSRQ\D YH .RUH VDGHFH ùLOL dLQ
$OPDQ\D 3DNLVWDQ YH øVYHo LVH LNL JHUL NDODQ ONHOHU GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXúXQD VDKLSWLU 7DEOR 8OXVODUDUDVÕ ILQDQV PHUNH]L ROPDVÕQD NDUúÕQ
øQJLOWHUH¶GH NXUXOPXú YH EX ONHQLQ NRQWURO DOWÕQGD EXOXQDQ ELU
GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXúX
EXOXQPDPDNWDGÕU
<DQDU
.UHGL
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕQÕQ VD\ÕODUÕQÕQ EX NDGDU D] ROPDVÕ oRN GLNNDW
çekicidir.
*HOLúPHNWH RODQ ONHOHUGH ERQR LKUDFÕ \ROX\OD ERUoODQPD SL\DVDODUÕ
\HWHULQFH JHOLúPHPLú ROGX÷XQGDQ ERQR SL\DVDODUÕQGD |]HO LKWLVDV
NXUXPODUÕQD GDKD D] LKWL\Do YDUGÕU YH GROD\ÕVÕ\OD EX ONHOHUGH
GHUHFHOHQGLUPH IDDOL\HWLQLQ YH NXUXOXúODUÕQÕQ D] ROPDVÕ GR÷DOGÕU
$QFDN JHOLúPLú HNRQRPLOHUGH ELQOHUFH ERUVD YH PHQNXO NÕ\PHW
DQDOLVWL PHQNXO NÕ\PHW úLUNHWOHUL WDUDIÕQGDQ LúH DOÕQÕUNHQ YH EX DQDOLVWOHU
úLUNHWOHULQ KLVVHOHULQLQ JHOHFHN IL\DWODUÕ KDNNÕQGD \RUXP \DSDUNHQ
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕQÕQ EXOXQPD\ÕúÕQÕQ PDNXO ELU DoÕNODPDVÕQÕ \DSPDN
]RUGXU $OPDQ\D -DSRQ\D JLEL ED]Õ JHOLúPLú ONHOHULQ \DSÕODUÕ JHUH÷L EDQNDODU
NDQDOÕ\OD HNRQRPLQLQ ILQDQV LKWL\DFÕQÕQ NDUúÕODQPDNWD ROPDVÕ EX NRQX\D
NÕVÕWOÕ ELU L]DK JHWLUPHNWHGLU %LOLQGL÷L JLEL $QJOR 6DNVRQ ONHOHULQGHQ IDUNOÕ olarak, söz konusu ülkelerin ekonomik sistemleri içinde bankalar likit rol
R\QDPDNWD YH ONHOHULQLQ KHPHQ KHU úLUNHWLQGH RUWDNOÕN SD\ODUÕ EXOXQPDNWDGÕU
<DQDU
.UHGL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕQÕQ D] ROPDVÕQÕQ ELU EDúND QHGHQL
\ÕOÕQGD $%' VHUPD\H SL\DVDVÕ NXUXPX 6(& 6HFXULW\ ([FKDQJH
&RPLVVLRQ ED]Õ GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕQÕ ³XOXVDO RODUDN WDQÕQDQ
GHUHFHOHQGLUPH RUJDQL]DV\RQODUÕ´ 15652 RODUDN WDQÕPODPD\D EDúODGÕ
:KLWH øON WDQÕPODPD ]DPDQÕQGD 0RRG\¶V 6 3 YH )LWFK \HU DOÕ\RUGX
! "$# ! # % & '(# ! ) & " * + ,-*/. * 0 * + 1 % */. 2 * + 34! 56*/. 7 * + 8 9 * ! 7 * + : * ; < . 7 * + = </! ! */. 0 * +/8 2 > # )/+ 8 2 > & ) % #(+ 8 . ? & ! 9 # % #@> #63A' B C 0 & % D
'DKD VRQUD 'XII DQG 3KHOSV YH 0F&DUWK\ &ULVDQWL 0DIIHL 0&0
6(& WDUDIÕQGDQ 15652 RODUDN WDQÕPODQPÕúWÕU YH ,%&$ YH
7KRPVRQ %DQN:DWFK EDQND YH ILQDQVDO NXUXOXúODU LoLQ 15652 RODUDN
J|VWHULOPLúOHU YH GDKD VRQUD 6(& KLoELU EDúYXUX\X EX VWDW \H X\JXQ
J|UPHPLúWLU :KLWH %|\OHFH 6(& SHN oRN SL\DVD G ]HQOHPH YH
GHQHWLPL LoLQ EHOLUOHGL÷L NXUDOODUGD VDGHFH 15652 WDQÕPODPDVÕQD VDKLS RODQ
NXUXOXúODUÕQÕQ GHUHFHOHULQL NULWHU RODUDN NDEXO HWPHNWHGLU %X VÕQÕUODPD EX
WDQÕPODPD\D VDKLS RODQODU GÕúÕQGDNL \HQL NXUXOXúODUÕQ SL\DVD\D JLUPHOHUL
NRQXVXQGD ELU HQJHO ROXúWXUPDNWDGÕU +DWWD 6(&¶LQ ,%&$¶\D VDGHFH EDQND
GHUHFHOHQGLUPHVL LoLQ 15652 WDQÕPODPDVÕ YHUPHVL \ÕOÕQGD ,%&$¶QÕQ
)LWFK¶L DOPDVÕQGDNL HQ E \ N VHEHSWLU White, 2002). Sonuç olarak, piyasada
IDDOL\HW J|VWHUHQ NXUXOXúODUÕQ GD ELUOHúPHVL\OH úX DQGD 15652 VWDW V QH
VDKLS VDGHFH o GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúX NDOPÕúWÕU 7DEOR ¶GH \HU DODQ LON
o UDWLQJ NXUXOXúX 15652 VWDW V QH VDKLSWLU %X NXUXOXúODU VDGHFH $%' GH
GH÷LO G Q\DQÕQ KHPHQ KHU \HULQGH WHNHO NRQXPGDGÕUODU
7$%/2 8/86/$5$5$6, )$$/ø<(7 *g67(5(1 g1(0/ø '(5(&(/(1'ø50( .858/8ù/$5,
( EF - GH
6|] NRQXVX 6(&¶LQ G ]HQOHPHVL NUHGL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕQÕQ
VD\ÕVÕQÕQ D] ROPDVÕQÕ DoÕNOÕ\RU Dncak 1975 öncesi de kredi derecelendirme
NXUXOXúODUÕQÕQ VD\ÕODUÕQÕQ D] ROPDVÕ GLNNDW oHNPHNWHGLU %XQXQ VHEHEL LVH
\DWÕUÕPFÕODUÕQ VWDQGDUGL]H ROPXú GHUHFHOHQGLUPHQLQ YH GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXúODUÕQÕQ D] ROPDVÕQÕ WHUFLK HWPHOHULQGHQ ND\QDNODQDELOLU E|\OHFH
WHPHUU GH G úPH LKWLPDOL SUREDELOLW\ RI GHIDXOW NRQXVXQGD NDUúÕODúWÕUPD
\DSDELOLUOHU $QFDN KLVVH VHQHGL HQVWUย PDQODUร Qร Q VRQXFXQX WDKPLQ HWPHN
GDKD NDUร รบร N YH \RUXPD GD\DOร ROGXรทXQGDQ \DWร Uร PFร ODU EX NRQXGD ELU oRN
ND\QDNWDQ GHรทLรบLN ILNLUOHUH LKWL\Do GX\PDNWDGร UODU :KLWH
dHรบLWOL ย ONHOHUGH XOXVDO GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร NXUXOPXรบ
ROPDVร QD UDรทPHQ EX NXUXOXรบODUร Q NHQGL ย ONHOHUL Gร รบร QGD GHUHFHOHUL \HWHUOL
NDEXOย J|UPHPHNWHGLU gUQHรทLQ -DSRQ\D SL\DVDODUร XOXVODUDUDVร NXUXOXรบODU LOH
XOXVDO GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร DUDVร QGD Vร Nร ELU oHNLรบPH\H VDKQH
ROPDNWDGร U -DSRQ\D UHVPL NXUXPODUร YH รบLUNHWOHUL NHQGLOHULQLQ XOXVODUDUDVร
GHUHFHOHQGLUPH NXUXPODUร QFD KDNVร ] RODUDN Gย รบย N QRW YHULOGLรทLQL LGGLD
HWPHNWHGLUOHU 1LWHNLP XOXVDO -DSRQ GHUHFHOHQGLUPH NXUXPODUร Qร Q GHUHFHOHUL
EX LGGLD\ร GRรทUXODPDNWDGร U 8OXVDO NXUXPODU NHQGL ย ONHOHULQH YH รบLUNHWOHULQH
XOXVODUDUDVร NXUXOXรบODUร QNLQGHQ GDKD \ย NVHN GHUHFHOHU YHUPHNWHGLU $QFDN EX
GHUHFHOHULQ XOXVODUDUDVร SL\DVDODUGD SHN JHoHUOLOLรทL EXOXQPDPDNWD JHQH
bรผyรผk รถOoย GH D\Qร NXUXOXรบODUร Q ULVN |Ooย POHULQH LWLEDU HGLOPHNWHGLU 6RQXo
RODUDN GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q UHNDEHW NXUDOODUร Qร Q WDP RODUDN KDNLP
ROGXรทX ELU RUWDPGD IDDOL\HW J|VWHUPHNWH ROGXNODUร Qร V|\OHPHN ]RUGXU
8OXVODUDUDVร DUHQDGD Eย \ย N $PHULNDQ รบLUNHWlerinin รถnemli bir rekabet
DYDQWDMร QD VDKLS ROGXNODUร YH |]HOOLNOH $V\D YH 5XV\D NUL]OHULQGHQ YH VRQ
RODUDN $%' SL\DVDODUร QGD Jย YHQ EXQDOร Pร Qร Q GHULQOHรบPHVLQH QHGHQ RODQ
(QURQ YH :RUOG&RP LIODVODUร JLEL VRQ ROXPVX] JHOLรบPHOHUH
UDรทPHQ EX GXUXPXQ GDKD X]XQ Vย UH GHYDP HGHFHรทL DQODรบร OPDNWDGร U
%UHWWRQ :RRGV .XUXOXรบODUร YH 'HUHFHOHQGLUPH .XUXOXรบODUร I
8OXVODUDUDVร ILQDQVDO NXUXOXรบODU GHUHFHOHQGLUPH LรบOHPLQGH \D\Jร Q ELU HWNL\H
VDKLSWLUOHU 8OXVODUDUDVร 3DUD )RQXยถQXQ ,0) \DSร VDO SURJUDPODUร ve bildirileri รผlke
WUHQGL KDNNร QGD |QHPOL VLQ\DOOHU YHULUNHQ GLรทHU NXUXOXรบODUร Q ERUo YHUPH NDUDUODUร
XOXVODUDUDVร \DWร Uร PFร \ร \|QOHQGLUPHNWHGLU *HUHN ,0) JHUHNVH GH 'ย Q\D %DQNDVร
NUHGL GHรทHUOHQGLUPHOHULQL NDPX\D GX\XUPDPDNWDGร UODU oย QNย ย ONHOHU WDUDIร QGDQ
YHULOHQ ELOJLOHULQ JL]OLOLรทL NDUรบร Oร NOร Jย YHQ YH L\L LOLรบNL VDรทODPDN Doร Vร QGDQ JHUHNOL gรถrรผlmektedir (Murphy, 1999). J '-% # 9 9 </.LKM</< 0/2634./! * N 5@* 2 O + P ! P 2 ! * % */% * 2 O ; * % * 2 * ! 2 < % P/./! * % ! *Q& ! ? & ! & < ! * % * "SR/RT /! "$# . & .U V R RW7 O ! O . 0 *Q& 5SX */! * 5WO N6< ! 0 P/" ! * % O
* . ! * N 56* 0 O % D/'-P@*/./! * N 56* + P/! P 2 ! * % * % * 2 O ; * % *S2 & 2 9 # 5L& ./&Y0 /. 7 *S9 & Z */% # 9 & ./&Y? # ! & N 9 & % # Z # "[N # " & ! 0/#60 X # ./! # 5S# 7 &$* 56* )\#/0 & ./56& N + " P/% & 2 9 & " % * % O . O 2 * ] ! * 56*/"F* 56* Z/O 7 ! *62 * ^ & 9/_ * " * 9 * 7 * % ! * . * ^/& ! & %(^/& % " P/% 2 & 2 9 # 5L&$? # 9 & % 5L& N 9 & % D
$\Uร FD %UHWWRQ :RRGV .XUXOXรบODUร GHรทHUOHQGLUPHOHULQL NUHGL
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร QNLQGHQ IDUNOร ELU รบHNLOGH \DSPDNWDGร UODU 'ย Q\D
%DQNDVร ยถQร Q NUHGL DQDOLVWOHUL ย ONH NUHGLOHULQH EDNDUNHQ ERUo YHUHQ NXUXOXรบXQ
J|]ย \OH EDNDUODU 'ย Q\D %DQNDVร Qร Q VRUXPOXOXรทX LON |QFH %DQND `
KLVVHGDUODUร Qร Q oร NDUODUร Qร NRUXPDNWร U .UHGL NDUDUODUร QGDNL ULVN JHWLUL GHรทHUOHQGLUPHVLQL LQFHOHPHN LVH GDKD VRQUD JHOPHNWHGLU $\Qร ]DPDQGD
'ย Q\D %DQNDVร DQDOLVWOHUL Nร Uร OJDQ \DSร \D VDKLS YH NUL]H PH\LOOL RODQ ย ONHOHUL
WDQร PODPDN DPDFร \OD ย ONH ULVN DQDOL]L \DSPDNWD YH RQD J|UH |QOHPOHU
DOPDNWDGร UODU 0XUSK\
'ย Q\D %DQNDVร NUHGL DQDOLVWOHUL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร QNLQGHQ
GDKD X]XQ ELU G|QHPL GLNNDWH DOร UODU %LUoRN SURIHV\RQHO \DWร Uร PFร HOOHULQGHNL
PHQNXO Nร \PHWOHUL SL\DVD IL\DWODUร ย ]HULQGHQ KHU Jย Q GHรทHUOHQGLUGLNOHULQGHQ
PDUN WR PDUNHW NUHGL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร LQFHOHPHOHULQL HQ ID]OD
LOH \ร OOร N ELU ]DPDQ DUDOร รทร LoLQ \DSDUODU 'ย Q\D %DQNDVร LVH LQFHOHPHOHULQL
ย ONHQLQ WUHQGLQL GDKD L\L J|UHELOPHN Doร Vร QGDQ LOH \ร OOร N ELU G|QHP LoLQ
\DSDU
6RQXo RODUDN 'ย Q\D %DQNDVร Qร Q ELU ย ONH\H ERUo YHUPH NDUDUร WDKYLO
DOPD\ร Gย รบย QHQ ELU |]HO \DWร Uร PFร LoLQ \DQร OWร Fร RODELOLU %D]ร GXUXPODUGD
XOXVODUDUDVร ILQDQV NXUXPODUร LOH |]HO \DWร Uร PFร ODUร Q DPDoODUร EHQ]HU RODELOLU
,0)ยถH J|UH ย ONH ERUFXQXQ \HQLGHQ \DSร ODQGร Uร OPDVร Vร UDVร QGD |]HO WDKYLO
KDPLOOHULQLQ SULYDWH ERQGKROGHU ]DUDUร SD\ODรบPDVร ]DUDUD NDWร OPDODUร
JHUHNWLรทL Gย รบย Qย OPHNWHGLU ,0) NUL] GXUXPODUร QGD RUWDPร VWDELOL]H HWPHGH
|QHPOL URO R\QDGร รทร QGDQ |QFHOLNOL NUHGLW|U NRQXPXQD VDKLSWLU YH EX \ย ]GHQ
|]HO VHNW|U R\XQFXODUร QGDQ GDKD |QFH WDP RODUDN |GHQLU
,0) 'ย Q\D %DQNDVร YH GLรทHU EHQ]HU NXUXOXรบODU GDKD JHOHQHNVHO YH
\DUGร PD GD\DOร UROOHU ย VWOHQVHOHU GH RQODUร Q YHUGLรทL VLQ\DOOHUL GLNNDWOL yorumlamak gerekmektedir. ร rnek olarak, Inter American Development
%DQNDVร ย \HOHULQLQ VZDS SL\DVDODUร QGDNL LVWLNUDUร Qร L]OHPHN DPDFร \OD
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q \RUXPODUร Qร WDNLS HWPHNWHGLU $QFDN ILQDQVPDQ
IRQ WHPLQL V|] NRQXVX LNHQ GHUHFHOHQGLUPH VRQXoODUร Qร ELU NHQDUD Eร UDNร S a/bAced f g f h cji f k lScjm cjn\o prq n peo i pen pen\o pes$pen tji peg u i peg peo[n f d cji cen m f g f i lSceo d cjm f gwv
SURMHOHUL
ILQDQVDO
NDSDVLWH
YH
NDONÕQPD
HVDVODUÕQD
J|UH
GH÷HUOHQGLUPHNWHGLUOHU gWH \DQGDQ GL÷HU \H ONHOHU GH ELUELUOHULQLQ
NUHGLOHULQGHQ
VRUXPOXGXUODU
(÷HU
ELU
ONH
|GHPH
\DSDPD]VD
\ N PO O NOHULQL GL÷HU \H ONHOHU VWOHQLU %|\OHFH NUHGL J YHQ D÷Õ ROXúXU YH bu da ülke derecelendirmelerinin rolünü söz konusu Bretton Woods NXUXOXúODUÕ DoÕVÕQGDQ D]DOWÕU
'HUHFHOHQGLUPH .XUXOXúODUÕQÕQ hFUHW 3ROLWLNDODUÕ %DúODQJÕoWD NUHGL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕ GH÷HUOHQGLUPHOHULQL
\DSWÕNODUÕ PHQNXO NÕ\PHW LKUDo HGHQ úLUNHWOHUGHQ FUHW WDOHS HWPHPLúOHU
EXQXQ \HULQH \DSWÕNODUÕ GHUHFHOHQGLUPH LúOHPOHULQL \D\ÕQFÕOÕNWDQ ND]DQGÕNODUÕ
JHOLUOHU LOH ILQDQVH HWPLúOHUGLU $QFDN GDKD VRQUD EX JHOLUOHU \HWHUVL] ROPD\D
EDúOD\ÕQFD GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕ GH÷HUOHQGLUPH \DSWÕNODUÕ NXUXOXúODUGDQ
FUHW WDOHS HWPH\H EDúODPÕúODUGÕU 0XUSK\ ,0)
R
\ÕOÕQGD 0RRG\¶V YH )LWFK ELU NDo \ÕO VRQUD GD 6 3 PHQNXO
NÕ\PHW LKUDo HGHQ úLUNHWOHUGHQ FUHW WDOHS HWPH\H EDúODPÕúODUGÕU :KLWH
%XJ Q GHUHFHOHQGLULOHQ NXUXOXúODUÕQ \DSWÕ÷Õ |GHPHOHU NUHGL NXUXOXúODUÕQÕQ JHOLUOHULQLQ \ ]GH ¶ÕQÕ ROXúWXUPDNWDGÕU ,0) <DQDU
2002). 1970’lerde FUHW WDOHS HGLOPH\H EDúODQPDVÕQGDNL HQ E \ N QHGHQ
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕQÕQ \D\ÕQODUÕQÕQ NROD\FD EDVÕODUDN NRS\D HGLOPHVL
VRQXFX \R÷XQ KDUFDPDODUÕ NDUúÕOD\DFDN ELU JHOLU DNÕPÕQÕQ HQJHOOHQPHVL YH
]DPDQ LoHULVLQGH GHUHFHOHQGLUPH LúOHPLQH RODQ WDOHELQ YH UHNDEHWLQ KÕ]OD
DUWPDVÕGÕU %DEXúoX %XQD HN RODUDN \ÕOÕQGD 3HQQ &HQWUDO¶ÕQ
PLO\RQ GRODUOÕN WLFDUL VHQHGL ERUFXQX |GH\HPHPHVL YH EXQX OLNLGLWH NUL]LQLQ
L]OHPHVL LOH ELUoRN úLUNHWLQ EDWPDVÕ ERUoODQÕFÕODUGDQ LKUDoFÕ EHOOL ELU FUHW
DOÕQPDVÕ J|U ú Q GHVWHNOHPLúWLU :KLWH OHUGHNL UHVHV\RQ
G|QHPL \DWÕUÕPFÕODUÕQ ELUoRN NXUXOXúXQ PDOL J oOHULQGHQ ú SKH HWPHOHULQH YH
PHQNXO NÕ\PHWOHULQL DOPD\Õ UHGGHWPHOHULQH QHGHQ ROPXúWXU %DEXúoX
'HUHFHOHQGLUPH LúOHPL JHQHO RODUDN ILQDQVPDQ LKWL\DFÕQGD RODQ úLUNHW
YH\D NXUXOXúXQ ERUoODQPD J F Q J|VWHUHQ ELU QLWHOLN WDúÕPDVÕ QHGHQL\OH EX x y z { + V |/}@7 O ! O . 0/* + 7 # % # !Y7 ~ . # 9 & 5 " P/% P/! P N ! * % O$9 * % * _ O . 0 */.L& /% * )F#/0 & ! # .F9 * > & ! ! # % 0 # .L 5LP/./&
# 9 5@# 7 #W^ * N ! * 5WO N 9 O % D
cipal bond issuer) ücret talep
NXUXOXúWDQ JHOHQ WDOHS ]HULQH \DSÕOPDNWDGÕU YH KL]PHWLQ NDUúÕOÕ÷ÕQGD WDOHS
HGLOHFHN FUHW ERUoODQÕFÕ NXUXOXúODU WDUDIÕQGDQ NDUúÕODQÕU %DEXúoX
%XQXQ \DQÕ VÕUD GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕ \DWÕUÕPFÕODUÕQ WDOHSOHULQH FHYDS
YHUPHN DPDFÕ\OD NHQGL LQLVL\DWLIOHUL\OH GH GHUHFHOHQGLUPH \DSPDNWDGÕUODU
+DWWD EX NXUXOXúODU SHN oRN ONHQLQ GHUHFHVLQL KHUKDQJL ELU WDOHS ROPDNVÕ]ÕQ
\DSPDNWD YH XOXVODUDUDVÕ SL\DVDODUD GX\XUPDNWDGÕU 0XUSK\
.HQGLOL÷LQGHQ \DSÕODQ GHUHFHOHQGLUPH LúOHPLQGH GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúX
NDPXR\XQD DoÕNODQPÕú úLUNHW YHULOHULQGHQ \DUDUODQÕUNHQ WDOHS ]HULQH \DSÕODQ
GHUHFHOHQGLUPH LúOHPL LVH NDSVDPOÕ ELU ELOJL WHPHOLQH GD\DQPDNWD YH
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúX úLUNHWOH LOLJLOL NDPXR\XQD DoÕNODQPDPÕú YHULOHUH GH
XODúDELOPHNWHGLU %DEXúoX :KLWH
0RRG\¶V YH 6 3 NXUXOXúODUÕ 6(& WDUDIÕQGDQ ND\GD DOÕQPÕú
NXUXPODUÕQ LKUDo HWWLNOHUL ERUoODQPD VHQHWOHULQLQ WDPDPÕQÕ LKUDo HGHQ úLUNHWLQ
WDOHELQH EDNÕOPDNVÕ]ÕQ GHUHFHOHQGLUPH\H WDEL WXWPDNWD YH EXQODUÕ SL\DVDODUD
GX\XUPDNWDGÕUODU :KLWH øKUDooÕQÕQ GHUHFH WDOHS HWPHPHVL KDOLQGH
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúX úLUNHW WDUDIÕQGDQ GDKD |QFHGHQ NDPXR\XQD
DoÕNODQPÕú RODQ YHULOHU ]HULQGHQ GHUHFHOHQGLUPH LúOHPLQL JHUoHNOHúWLUPHNWH
NXUXOXúXQ NDPXR\XQD DoÕNODQPDPÕú YHULOHULQH XODúDPDPDNWDGÕU YH
GHUHFHOHQGLUPH LúOHPL LoLQ GROD\ÕVÕ\OD KHUKDQJL ELU FUHW WDOHEL V|] NRQXVX
ROPDPDNWDGÕU <DQDU
$\UÕFD 6 3 $PHULND GÕúÕQGDNL úLUNHW WDKYLOOHUL YH \DSÕVDO PHQNXO
NÕ\PHWOHU LoLQ VDGHFH WDOHS ]HULQH GHUHFHOHQGLUPH LúOHPL \DSDUNHQ
0RRG\¶V V|] NRQXVX PHQNXO NÕ\PHWOHU LoLQ KHP WDOHS ]HULQH KHP GH
NHQGLOL÷LQGHQ GHUHFHOHQGLUPH LúOHPL \DSPDNWDGÕU :KLWH 0RRG\¶V YH
S&P’nin talep üzerine yaSÕODQ GHUHFHOHQGLUPH LúOHPOHUL LoLQ NR\GX÷X OLVWH
FUHWOHUL úX úHNLOGHGLU PLO\RQ $PHULNDQ GRODUÕQD NDGDU RODQ LKUDoODU LoLQ
ED] SXDQÕ EDVLV SRLQWV X\JXODPDNWD PLQLPXP FUHW $PHULNDQ
GRODUÕ HQ ID]OD FUHW LVH $PHULNDQ GRODUÕ 6 3 YH\D
$PHULNDQ GRODUÕ 0RRG\¶V úHNOLQGHGLU PLO\RQ GRODUÕQ ]HULQGHNL LKUDoODU
LVVXHV LoLQ LVH ED] SXDQÕ X\JXODQPDNWDGÕU 6|] NRQXVX KHU LNL NXUXOXú GD
oRN VÕN GHUHFHOHQGLUPH LúOHPL \DSWÕUDQ ERUoODQÕFÕODU LoLQ |]HO FUHWOHU
X\JXODPDNWD \D GD SD]DUOÕN \DSPD\Õ NDEXO HWPHNWHGLUOHU :KLWH
%XQD NDUúÕQ )LWFK YH 'XII DQG 3KHOSV )LWFK LOH ELUOHúPHGHQ |QFH
KHU W UO PHNXO NÕ\PHW LoLQ GHUHFHOHQGLUPH LúOHPLQL VDGHFH WDOHS ]HULQH
\DSPDNWDGÕUODU :KLWH %X LNL úLUNHWH LKUDoFÕODU oR÷X ]DPDQ
GHUHFHOHQGLUPH LúOHPL LoLQ 6 3 YH 0RRG\¶V¶LQ \D\ÕQODGÕNODUÕ UDWLQJ
VRQXoODUÕQGD IDUNOÕOÕN ROGX÷X ]DPDQODU EDúYXUPDNWD YH NHQGL OHKOHULQH VRQXo
oÕNDFD÷ÕQÕ PLW HWPHNWHGLUOHU 0XUSK\ :KLWH $\UÕFD 'XII DQG
3KHOSV UDWLQJ \DSWÕUDQ NXUXOXúXQ LVWH÷L ROPDNVÕ]ÕQ GHUHFHOHQGLUPH LúOHP
VRQXoODUÕQÕ NDPXR\XQD GX\XUPDPDNWDGÕU %RUoODQÕFÕODU LoLQ X\JXODQDFDN
FUHW \DSÕVÕ 0RRG\¶V YH 6 3 úLUNHWOHULQLQNLQH EHQ]HPHNWH )LWFK ED]
SXDQÕ 'XII 3KHOSV LVH ED] SXDQÕ X\JXODPDNWDGÕU :KLWH
%D]Õ SL\DVD NDWÕOÕPFÕODUÕ GHUHFHOHQGLUPH LoLQ FUHW DOÕQPDVÕQÕ
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕQÕQ LKUDooÕ\D KDNNHWWL÷LQGHQ GDKD \ NVHN GHUHFH
YHUPHVLQH \|QHOWWL÷LQL LOHUL V UPHNWHGLUOHU $QFDN GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕ
LWEDUODUÕQÕ NRUXPDN LoLQ \ NVHN NDOLWHGH GR÷UX GHUHFHOHQGLUPH \DSPDQÕQ
RQODU LoLQ HQ |QHPOL LQVL\DWLI ROGX÷XQX LGGLD HWPHNWHGLUOHU ,0) (÷HU
WDVDUUXI VDKLSOHUL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúXQD NDUúÕ J YHQOHULQL ND\EHGHUOHUVH
LKUDooÕ GD GHUHFHOHQGLUPH DODUDN IRQODPD PDOL\HWLQL G ú UHFH÷L LQDQFÕQÕ
ND\EHGHFHNWLU 'ROD\ÕVÕ\OD GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕ VHUPD\HOHUL RODQ J YHQLOLUOLNOHULQL NÕVD G|QHPOL ND]DQoODUOD GH÷LúPH\L WHUFLK HWPHPHNWHGLUOHU 'HUHFHOHQGLUPH .XUXOXúODUÕQÕQ .DSVDPODUÕ Özellikle ülke derecelendirmesi için derecelendiUPH NXUXOXúODUÕQD
RODQ WDOHS ¶ODUÕQ VRQXQGDQ LWLEDUHQ DUWPD\D EDúODPÕúWÕU 0RRG\¶V LOH
6 3¶QLQ
JHOLúPHNWH
RODQ
SL\DVDODU
LoLQ
\DSWÕNODUÕ
\DEDQFÕ
SDUD
GHUHFHOHQGLUPH LúOHPOHULQGH NDW DUWÕú J|U OP úW U 6 3 OL \ÕOODUGD
ülke derecelendirirken, 1 ¶GD EX VD\Õ ¶H YH ¶GD ¶H \ NVHOPLúWLU
$\QÕ úHNLOGH GHUHFHOHQGLULOHQ úLUNHW VD\ÕVÕQGD GD DUWÕú J|U OPHNWHGLU
*HOLúPHNWH RODQ ONHOHUGH VHUPD\H KDUHNHWOHULQLQ J|U OPHVL\OH ELUOLNWH GHYOHW
WDKYLOOHULQLQ LKUDFÕ \ÕOÕQGD PLO\DU $PHULNDQ GRODUÕ LNHQ ¶GH
PLO\DU $PHULNDQ GRODUÕ RODUDN JHUoHNOHúPLúWLU )HUUL YH GL÷HUOHUL D
0XUSK\
hONH GHUHFHOHQGLUPHVLQH RODQ EX EHQ]HUL J|U OPHPLú WDOHS
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕQÕQ ND\QDNODUÕQÕ ]RUODPD\D EDúODPÕúWÕU ODUÕQ
VRQXQGDQ LWLEDUHQ ELU GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúX LoLQ RUWDODPD RODUDN VW
G ]H\ DQDOLVWH ONH G úPHNWHGLU 8OXVODUDUDVÕ GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕ
JHOLúPHNWH RODQ ONHOHUGHNL \HUHO GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕ LOH RUWDN RODUDN
\D GD RQODUÕ WDPDPHQ VDWÕQ DODUDN EX VRUunun üstesinden gelmeye
oDOÕúPÕúODUGÕU 0XUSK\ 8OXVODUDUDVÕ GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕ
ONH\H VHUPD\H YH GHQH\LP JHWLULUNHQ \HUHO RUWDNODUÕ LVH ONH LoLQGHNL
NRúXOODUD ÕúÕN WXWPDNWD YH ONH\H WD]H NDQ JHWLUPHNWHGLUOHU $QFDN ELOJLQLQ YH
SHUVRQHOLQ DUWPDVÕ GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕQÕ 7HPPX] ¶GH J|U OHQ
VHUPD\H SDWODPDODUÕ YH SL\DVD GDOJDODQPDODUÕQD NDUúÕ KD]ÕUOD\DPDPÕúWÕU hONH
GHUHFHOHQGLUPH
LúOHPOHULQGHNL
JHOLúPHOHUH
HN
RODUDN
¶OHUGHQ EDúOD\DUDN ILQDQV SL\DVDODUÕQÕQ \HQL ERUo HQVWU PDQODUÕ
oÕNDUPDVÕ GHUHFHOHQGLUPH LúOHPLQLQ NXUXP YH \HUHO \|QHWLP ERUoODUÕQÕQ \DQÕ
VÕUD GL÷HU \HQL HQVWU PDQODUÕ GD NDSVDPDVÕQÕ VD÷ODPÕúWÕU g]HOOLNOH N o N
NUHGL GHUHFHOHQGLUPH úLUNHWOHUL NDSVDPODUÕQÕ JHQLúOHWPHNWH GDKD LGGLDOÕ gözükmektedirler (White, )HUUL YH GL÷HUOHULQH D J|UH GHUHFHOHQGLULOHQ úLUNHW YH EDQND
VD\ÕODUÕ GD |]HOOLNOH ¶XQ LNLQFL \DUÕVÕQGDQ VRQUD DUWÕú J|VWHUPLúWLU $IULND
2UWD $PHULND 2UWD $V\D YH 2UWD 'R÷X E|OJHOHUL HQ D] GHUHFHOHQGLUPH
\R÷XQOX÷XQD VDKLS E|OJHOHUGLU %LU oRN JHOLúPHNWH RODQ ONHOHUGH EDQND YH
úLUNHW GHUHFHOHQGLUPHOHUL oRN ID]OD ROPDPDNOD ELUOLNWH .RUH (QGRQH]\D dLQ
%UH]LO\D $UMDQWLQ YH ùLOL JLEL KÕ]OÕ E \ \HQ ONHOHUGH GHUHFHOHQGLULOHQ úLUNHW YH
EDQND VD\ÕODUÕ ID]ODGÕU 'HUHFHOHQGLULOHQ úLUNHW EDQND YH úLUNHW VD\ÕODUÕ LOH
EXOXQGXNODUÕ ONHQLQ JHOLU VHYL\HVL ELUELUL\OH \DNÕQGDQ LOJLOLGLU 7DEOR ¶WH
GHUHFHOHQGLULOHQ NXUXOXúODUÕQ VD\ÕODUÕ LOH 6 3 WDUDIÕQGDQ GHUHFHOHQGLULOHQ
D\UÕ NDWHJRUL\H D\UÕOPÕú ONHOHULQ PHG\DQ GHUHFHOHUL \HU DOPDNWDGÕU
'HUHFHOHQGLULOHQ NXUXOXúODUÕQ VD\ÕODUÕ G ú N JHOLU G ]H\LQH DLW ONHOHUGH
D]DOPDNWDGÕU * ONHOHULQGH GHUHFHOHQGLULOHQ NXUXOXúODUÕQ VD\ÕVÕ HQ G ú N
JHOLUOL JUXEXQ NDWÕGÕU øON LNL JUXEXQ PHG\DQ GHUHFHVL ³\DWÕUÕP \DSÕODELOLU´
derecesinin üstünde iken, son iki grup spekülatif dereceye sahiptir.
7$%/2 *(/ø5 6(9ø<(6ø1( *g5( 6 3 7$5$),1'$1 '(5(&(/(1'ø5ø/(1 .858/8ù 6$<,6, 9( 0('<$1 1278 .$6,0
* * 2OPD\DQ < NVHN *HOLUOL < NVHN 2UWD *HOLUOL ' ú N 2UWD *HOLUOL
( G G / T - ( -G -G ( ( /
'HUHFHOHQGLULOHQ .XUXOXúODUÕQ 6D\ÕVÕ %DQND %DQND 'ÕúÕ 478 3.712 131 343 104 196 91 82
0HG\DQ 1RWX %DQND %DQND 'ÕúÕ 80 60 75 70 45 45 45 35
'HUHFHOHQGLUPH .XUXOXúODUÕQÕQ 3HUIRUPDQVODUÕ 'HUHFHOHQGLUPH
NXUXOXúODUÕQÕQ
SHUIRUPDQVODUÕQÕ
NDUOÕOÕN
SHUIRUPDQVODUÕ DKODNL ULVN GDYUDQÕúÕQD VDKLS ROXS ROPDGÕNODUÕ QRWODPD
VLVWHPOHUL LúOHYOHUL YH ILQDQVDO SL\DVDODUD JHWLUGLNOHUL \HQLOLNOHU LOH
GH÷HUOHQGLUPHN P PN QG U .DUODUÕ
Tablo 1.5’de 1995 \ÕOODUÕ DUDVÕQGD 0RRG\¶V¶LQ NDUOÕOÕN YHULOHUL \HU
DOPDNWDGÕU øON NRORQGD G|QHPOHU LWLEDUL\OH ILUPD\D DLW QHW NDU UDNDPODUÕ LNLQFL NRORQGD ILUPDQÕQ WRSODP YDUOÕNODUÕ VRQ NRORQGD ELUELULQH RUDQODUÕ YH
WDEORQXQ DúD÷ÕVÕQGD GD RUDQODUÕQ \ÕOOÕN RUWDODPDVÕ EXOXQPDNWDGÕU )LUPDQÕQ
QHW NDUÕQÕQ WRSODP DNWLIOHULQH RUDQÕ \ ]GH LOH \ ]GH DUDVÕQGD
GH÷LúPHNWHGLU YH \ÕOOÕN RUWDODPDVÕ LVH \ ]GH RODUDN JHUoHNOHúPHNWHGLU
%LU WDNÕP PXKDVHEH KDWDODUÕ ROVD GDKL EX UDNDP oRN E \ NW U YH 0RRG\¶V¶LQ piyasa gücünü eliQGH WXWWX÷XQX V|\OHPHN P PN QG U
y * 0/# Z #Q S</< 0 7 C 2\_ & % 56* 2 O . *L* & 9 " * % ! O ! O "A> # % & ! # % & ^/P/! P/. */^/& ! 5L& N 9 & % D
7$%/2 022'<ยถ6 )รธ50$6,1,1 1(7 .$5 9( 723/$0 $.7รธ) *(/รธรนรธ0รธ 0รธ/<21 '2/$5
Kaynak: White, 2001 ve Moodyโ s Corporation, 2002
'DKD |QFH GH GHรทLQLOGLรทL JLEL 0RRG\ยถV YH 6 3 รบLUNHWOHUL
GHUHFHOHQGLUPH \DSWร NODUร Nร ymetler bรผyรผdรผkรงe, daha fazla รผcret talep
HWPHNWHGLUOHU +HU QH NDGDU ED]ร Nร \PHWOHU NDUร รบร N LรบOHPOHU JHUHNWLUVH GH
PDOL\HWOHUL oRN IDUNOร ROPDPDNWD EX LVH GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q
JHOLUOHULQLQ ND\QDรทร Qร Doร NODPDNWDGร U $KODNL 5LVN
.UHGL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q DKODNL ULVN \D GD Iร UVDWoร
GDYUDQร รบODUD PH\LOOL ROPDODUร Pย PNย QGย U 'HUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบXQXQ
LKUDoFร Qร Q UDWLQJ QRWXQX \ย NVHOWPHN NDUรบร Oร รทร QGD GDKD \ย NVHN ย FUHW WDOHS
HWPHVL \D GD NHQGLOLรทLQGHQ \DSร ODQ UDWLQJ QRWXQXQ WDOHS ย ]HULQH \DSร ODQGDQ
ย FUHWH WDEL GDKD Gย รบย N ROPDVร DKODNL ULVN |UQHNOHULQGHQ ED]ร ODUร Gร U
'HUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร QFD WDOHS JHOPHGHQ NHQGLOLรทLQGHQ \DSร ODQ
GHUHFHOHQGLUPH LรบOHPL VHQHW LKUDo HGHQOHULQ ULVN \DSร ODUร QGDNL GHรทLรบLPOHUL herhangi
bir
รผcret
รถdemek
zoUXQGD ROPDNVร ]ร Q WDNLS HGHELOPHOHULQL
VDรทODPDNWDGร U EX GD SL\DVD NDWร Oร PFร ODUร LoLQ Eย \ย N |QHP WDรบร PDNWDGร U )DNDW
SL\DVDGDQ ERUoODQDQ ED]ร ILUPDODU EX รบHNLOGH \DSร ODQ GHUHFHOHQGLUPH
IDDOL\HWLQLQ NHQGLOHULQL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร \OD EDรทODQWร NXUDUDN รผcrete
WDEL GHUHFHOHQGLUPH \DSWร UPDODUร NRQXVXQGD ELU ]RUODPD VHEHEL ROGXรทXQX YH GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q SL\DVDGDQ ND\QDNODQDQ Jย oOHULQL KDNVร ] RODUDN
NXOODQGร NODUร Qร LGGLD HWPHNWHGLUOHU <DQDU 'XUXP E|\OH ROXQFD ELU
PHQIDDW oDWร รบPDVร RUWD\D oร NPDNWDGร U $QFDN GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร
DUDVร QGD UHNDEHWLQ \RรทXQ ROPDVร YH Jย YHQLOLUOLNOHULQL ]HGHOHPHN LVWHPHPHOHUL
oร NDU oDWร รบPDVร Qร HQJHOOHPHNWHGLU 0XUSK\ $\Uร FD GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXรบODUร Qร Q LWLEDUODUร Qร X]XQ G|QHPOL NRUXPDN LVWHPHOHUL โ ahlaki riskโ
\DNODรบร PODUร Qร HQJHOOHPHNWHGLU 3HN oRN SL\DVD J|]OHPFLVL YH DNDGHPLV\HQ
WDUDIร QGDQ KDNOร RODUDN LIDGH HGLOGLรทL ย ]HUH ยณLWLEDU GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXรบODUร Qร Q HVDV VHUPD\HVLGLUยด <DQDU %X QHGHQOH GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXรบODUร V|] NRQXVX LWLEDUODUร Qร NRUXPDN LoLQ oRN Vร Nร ELU GLVLSOLQ YH Gย ]HQ iรงinde faaliyetlerini sรผrdรผrmektedirler. Piyasa gรผรงlerinin, derecelendirme
NXUXOXรบODUร Qร RWRPDWLN RODUDN Vย UHNOL ELU GHQHWLP DOWร QGD WXWWXNODUร V|\OHQHELOLU
8OXVODUDUDVร SL\DVDODUGDNL ROXPVX] JHOLรบPHOer ve ABDโ deki son iflaslar bu
LWLEDUD ELU |Ooย GH J|OJH Gย รบย UPย รบ ROVD GD NUHGL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q
piyasalar รผzerindeki รถnemi artarak devam etmektedir.
<D\Jร Q 2ODUDN .XOODQGร NODUร 'HรทHUOHQGLUPH 1RWODUร YH
'HUHFHOHQGLUPH LNL รบHNLOGH \DSร OPDNWDGร U %XQODU ERUoODQร Fร LVVXHU
LKUDo
LVVXH
GHUHFHOHQGLUPHVLGLU
%RUoODQร Fร ODU
LoLQ
\DSร ODQ
GHUHFHOHQGLUPHGH ERUoODQร Fร Qร Q ILQDQVDO \ย Nย POย Oย NOHULQL ]DPDQร QGD \HULQH
JHWLUHELOPH NDSDVLWHVL YH QL\HWL |Ooย OPHNWH ROXS EXQODU รบLUNHW NDUรบร WDUDI
FRXQWHUSDUW\ YH ย ONH Kย Nย PHW VRYHUHLJQ NDWHJRULOHULQGH \DSร OPDNWDGร U
7&0%
6|] NRQXVX NDWHJRULOHUGH D\ LOH \ร O DUDVร G|QHPL NDSVD\DQ NUHGL
GHUHFHVLQLQ KDQJL \|QGH RODFDรทร Qร WDKPLQ HWPHN LoLQ J|Uย Qย P RXWORRN QRWX
verilmektedir. Gรถrรผnรผm notu dรถUW VHoHQHNWHQ ROXรบPDNWD SR]LWLI J|Uย Qย P
NUHGL GHUHFHVLQLQ \ย NVHOHELOHFHรทL QHJDWLI J|Uย Qย P Gย รบHELOHFHรทL LVWLNUDUOร
J|Uย Qย P D\Qร NDODFDรทร JHOLรบHQ J|Uย Qย P LVH NUHGL GHUHFHOHQGLUPHVLQLQ
\DSร ODFDรทร Qร J|VWHUPHNWHGLU $QFDN J|Uย Qย P QRWXQXQ YHULOPHVL KHU GXUXPGD
NUHGL QRWXQXQ GHรทLรบHELOHFHรทL \D GD NUHGL L]OHPH OLVWHVLQH FUHGLW ZDWFK OLVW
DOร QDFDรทร รบHNOLQGH \RUXPODQPDPDOร Gร U %XQXQOD ELUOLNWH KHUKDQJL ELU
NXUXOXรบXQ NUHGL L]OHPH OLVWHVLQH DOร QPDVร JHQHOOLNOH Jย Q LoLQGH NXUXOXรบXQ
NUHGL QRWXQXQ GHรทLรบHELOHFHรทL DQODPร QD JHOPHNWHGLU .UHGL L]OHPH OLVWHVLQH
DOร QDQ NXUXOXรบODU LoLQ Nร VD G|QHPOL JHOLรบPHOHU ย ]HULQGH \RรทXQODรบร OPDNWDGร U
,0) .UDXVVO 7&0%
รธKUDoODUร Q GHUHFHOHQGLUPHVL LVH EHOLUOL ELU ILQDQVDO VHQHGLQ NUHGL
GHรทHULQLQ |Ooย OPHVL DPDFร \OD \DSร OPDNWDGร U .UHGL GHรทHUOLOLรทLQLQ |Ooย Wย LVH
\LQH ERUoODQร Fร ODUร Q GHรทHUOHQGLULOPHVLQGH ROGXรทX JLEL ILQDQVDO \ย Nย POย Oย รทย Q
]DPDQร QGD \HULQH JHWLULOPHVLGLU 7&0%
.UHGL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q DQDOL]OHUL VRQXFXQGD X]XQ dรถnemli
kredi
derecelendirmeleri
alfabetik
ya
da
nรผmerik
notlarla
J|VWHULOPHNWHGLU 'HUHFHOHQGLUHQ ย ONH \D GD NXUXOXรบ KDNNร QGD IDL] |GHPHOHULQL ]DPDQร QGD \DSร S \DSDPD\DFDรทร \D GD DQD SDUD\ร YDGHVLQGH |GH\LS
|GH\HPH\HFHรทL NRQXODUร QGD RUWD\D oร NDELOHFHN ULVNOHU KDNNร QGD ELOJL YHULOPHNWHGLU <DWร Uร PFร ODU EURNHUODU YH GLรทHU SL\DVD NDWร Oร PFร ODUร JHQHOOLNOH
0RRG\ยถV YH 6WDQGDUG DQG 3RRUV WDUDIร QGDQ Doร NODQDQ GHUHFHOHUL GLNNDWH
DOPDNWDGร UODU )LWFK5DWLQJV WDUDIร QGDQ \DSร ODQ GHUHFHOHQGLUPHOHU LVH GHรทLรบLN ELU
EDNร รบ Doร Vร VDรทODPDNWD YH \XNDUร GD EDKVHGLOHQ LNL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบXQXQ
GHรทHUOHPHOHUL DUDVร QGD IDUNOร Oร N oร NWร รทร ]DPDQODUGD GHQJH\L VDรทODPDN
Doร Vร QGDQ NXOODQร OPDNWDGร U %LU ERUoOXQXQ 0RRG\ยถVยถWHQ DODELOHFHรทL HQ \ย NVHN GHUHFH ยณ$DDยด LNHQ 6WDQGDUG DQG 3RRUVยถWDQ DODELOHFHรทL GHUHFH ยณ$$$ยด ยตGร U
(UGRรทDQ YH (QHU V 6WDQGDUG DQG 3RRUV YH 0RRG\ยถV WDUDIร QGDQ \DSร ODQ GHUHFHOHQGLUPH |Ooย WOHUL HN YH HN ยถGD \HU DOPDNWDGร U
Ek 5 ve Ek 6โ da yer alan GHUHFHOHU ยณ\DWร Uร P \DSร ODELOLUยด YH ยณVSHNย ODWLI
UDWLQJ JUXEXยด รบHNOLQGH LNL\H D\Uร OPDNWDGร U En yรผksek dรถrt kategori (S&Pโ nin AAA, AA, A ve BBB dereceleri ile Moodyโ sโ in Aaa, Aa, A ve Baa dereceleri)
ยณ\DWร Uร P \DSร ODELOLUยด GHUHFHVL RODUDN LIDGH HGLOLUOHU 'LรทHU ELU GH\LรบOH %%%
6 3 YH %DD 0RRG\ยถV ย VWย \DWร Uร P \DSร ODELOLU GHUHFHOHUGLU %D]ร ILQDQVDO
NXUXOXรบODU |]HO \D GD RQD\ODQPร รบ \DWร Uร P SURJUDPODUร GROD\ร Vร \OD VDGHFH
ยณ\DWร Uร P \DSร ODELOLUยด GHUHFHVLQH VDKLS WDKYLO \D GD ERUo HQVWUย PDQODUร QD
\DWร Uร P \DSDELOLUOHU %XQODUD HN RODUDN $%'ยถGH HPHNOL VDQGร รทร YH EXQD EHQ]HU
NXUXOXรบODU IRQODUร Qร Q EHOLUOL ELU \ย ]GHOHULQL ยณ\DWร Uร P \DSร ODELOLUยด KLVVH VHQHWOHULQH
\DWร UPDN ]RUXQGDGร UODU %X WLS \DVDO ELU X\JXODPD NXUXOXรบODUร Q GHUHFH WDOHS
HWPHOHULQL WHรบYLN HWPHNWH YH $PHULNDQ GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q LoHUGH YH
Gร รบDUร GD HWNLOHULQL DUWร UPDNWDGร U 0XUSK\ %% % &&& && YH & (Moodyโ s iรงin Ba, B, Caa, Ca ve C) dereceleri ise รถnemli spekรผlatif karakterleri ifade ederler. Spekรผlatif derecelendirme grubu iรงinde BB (Moodyโ s iรงin Ba) en az riskli ve C ise en fazla riskli olan notu temsil
HWPHNWHGLU &URXK\ YH GL÷HUOHUL (N ¶GH 0RRG\¶V YH 6 3 GÕúÕQGDNL
GHUHFHOHQGLUPH NXUOXúODUÕQÕQ YHUGLNOHUL QRWODUÕQ VHPEROOHUL YH QRWODUÕ
KHVDSODPDGD NXOODQGÕNODUÕ PHWRGRORML EXOXQPDNWDGÕU
%HOLUOHQHQ GH÷HUOHQGLUPH NULWHUOHUL \DQÕQGD ELU GH YH LúDUHWOHUL\OH
ED]Õ GHUHFHOHQGLUPH úLUNHWOHUL UDWLQJ NDWHJRULOHUL DUDVÕQGDNL J|UHOL GXUXP
VÕQÕIODPDNWDGÕU .ÕVD G|QHPOL VÕQÕIODQGÕUPDGD LVH ³$DD´ GDQ ³&DD´ \D NDGDU
X]DQDQ YH úHNOLQGH VD\ÕVDO EHOLUOH\LFLOHULQ GH NXOODQÕOGÕ÷Õ EHQ]HU ELU VLVWHP X\JXODQPDNWDGÕU %XQODUGD ³ ´ UDWLQJ NDWHJRULVLQLQ HQ VW XFXQGDNL
VÕUDODPD\Õ J|VWHULU ³ ´ RUWD GHUHFHGHNL VÕQÕIODPD\Õ ³ ´ LVH HQ DOW XFXQGDNL
VÕUDODPD\Õ J|VWHULU (QHU YH (UGR÷DQ
(Q E \ N GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúX\OD ,0) WDUDIÕQGDQ \DSÕODQ
ankete göre, GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕ ONH GHUHFHVL YHUPHN LoLQ EHOOL ELU
PRGHO NXOODQPDPDNWDGÕUODU %XQXQ \HULQH JHUL |GHPHPH ULVNLQL HWNLOH\HQ
NDOLWDWLI
XQVXUODU
LOH
NDQWDWLI
J|VWHUJHOHULQ
NDUÕúÕPÕQGDQ
ROXúDQ
GH÷HUOHQGLUPHOHU \DSPDNWDGÕUODU $QFDN úX DQD NDGDU GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXúODUÕ NDSVDPOÕ VHQDU\R DQDOL]OHUL YH VWUHV WHVWOHUL \DSPDPÕúODU GHUHFH
YHUPHN YH L]OHPHN LoLQ VDGHFH ED]HQ EHOOL ULVN XQVXUODUÕQD YH VHQDU\RODUD
RODVÕOÕNODU X\JXODPÕúODUGÕU ,0)
.UHGL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕ EHQ]HU \|QWHP YH \DNODúÕPODU
NXOODQPDODUÕQD UD÷PHQ GH÷LúLN VRQXoODUD YDUDELOPHNWHGLUOHU &DQWRU YH
3DFNHU WDUDIÕQGDQ \DSÕODQ ELU oDOÕúPD\D J|UH \ÕO VRQXQGD
0RRG\¶V YH 6 3 WDUDIÕQGDQ GHUHFHOHQGLULOHQ ILUPD LoLQ $$ YH\D $D YH
$$$ YH\D $DD úHNOLQGH GHUHFHOHQGLULOPLú ILUPDODUÕQ VDGHFH \ ]GH ¶ V|]
NRQXVX LNL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúX WDUDIÕQGDQ D\QÕ GHUHFH\H VDKLS ROPXúODUGÕU *HUL NDODQ \DWÕUÕP \DSÕODELOLU GHUHFHOHUL LoLQ VDGHFH \ ]GH ¶VÕ
D\QÕ úHNLOGH GHUHFHOHQGLULOLUNHQ \DWÕUÕP \DSÕODELOLU GHUHFHVLQLQ DOWÕQGD NDODQ
GHUHFHOHULQ \ ]GH ¶L D\QÕ GHUHFHOHUH VDKLSWLU &URXK\ YH GL÷HUOHUL
*UDILN ¶GH 0RRG\¶V LOH GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúX GHUHFHOHUL
DUDVÕQGDNL RUWDODPD IDUN \HU DOPDNWDGÕU 0RRG\¶V YH 6 3 DUDVÕQGD IDUN oRN D] LNHQ GL÷HU GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕ LoLQ EX GXUXP V|] NRQXVX GH÷LOGLU
¡ ¢j£ ¢e¤j¢(¥ £ ¦j§ ¨ ©e§ ¦Y£ ¨ ª «w¬ j® ¤j¯Y¢e°Y« ±
$
j j r
e r
r $
H H
r $
Y j e
j
H j j
*UDILN 0RRG\¶V YH 'L÷HU 'HUHFHOHQGLUPH .XUXOXúODUÕ $UDVÕQGDNL 2UWDODPD 'HUHFH )DUNÕ ²
( /³S - ´-G ( (
øúOHYOHUL 0RGHUQ ILQDQVDO SL\DVDODUGD GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕ J|]GHQ X]DN
ROPDODUÕQD YH GLNNDW oHNPHPHOHULQH UD÷PHQ HWNLOHUL J|]DUGÕ HGLOHPH\HFHN
NDGDU
E \ NW U
'HUHFHOHQGLUPH
NXUXOXúODUÕQÕQ
ULVN
YH\D
\DWÕUÕP
GHUHFHOHQGLUPHOHUL úLUNHW GHYOHW \HUHO \|QHWLP YH GL÷HU GHYOHW NXUXOXúODUÕQÕQ
VHUPD\H DUWÕUÕPODUÕQGD YH NUHGLOHUH |GHPHN ]RUXQGD ROGXNODUÕ IDL] RUDQODUÕQÕ
EHOLUOHPHGH E \ N |QHP WDúÕPDNWDGÕU 'L÷HU GHYOHW WDKYLOOHUL LoLQ ELU |Oo W
RODUDN NDEXO HGLOHQ $PHULNDQ KD]LQH WDKYLOOHULQLQ JHWLULOHUL ELOH GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXúODUÕQÕQ GHYOHWLQ PDOL GHQJHVL]OL÷L YH\D FDUL DoÕNODUÕQÕ ILQDQVH HWPHVL
JLEL NRQXODUÕQGDNL J|U úOHULQH J|UH GDOJDODQPD J|VWHUPHNWHGLU 0XUSK\
%XQD NDUúÕQ \DSÕODQ GHUHFHOHQGLUPH LúOHPOHULQLQ ILQDQV SL\DVDODUÕQD
\HQL YH HNVWUD ELOJL VD÷OD\ÕS VD÷ODPDGÕ÷Õ LVH WDUWÕúPD NRQXVXGXU
.XUXPODUÕQ úLUNHWOHUin veya ülkelerin kredi derecelendirmesi almadan
GD WDKYLO oÕNDUPDODUÕ P PN QG U DQFDN ELU ERUoOX RODUDN J YHQLOLUOL÷L
VD÷ODPDN LoLQ GHUHFH DOPD\Õ WHUFLK HWPHNWHGLUOHU 0XUSK\ +DWWD µ B # % # Z #T3A% * ! O " ! * % O ¶ · < 9 Z #/2 ¸ ¹w+ 0/# % # Z # ! # % * % * 2 O . 0 */" & _ */% " O & _ * 0/#º# 9 5S# "Y9 #/0 & % D »S% . #/] & .Q3[ > #T34`º* % * 2 O . 0 */" & * % * ! O "W¼
¶ . < 9 Z ¸ N # " ! & . 0/# 0 & % D ½S% 9 * ! * 5@*@_ * % " ! * % S< 0/0 7 C 2F> #60 & ]/# % " P/% P ! P N ! * % 9 */% * _ O . 0 * .F> # % & ! # .6^ < % ) ! * . O Z/O & 2 2 P # % ¹ 0/# % #/Z # ! # % & ^ * X * ! O . * % * "F #/2 * ; ! */./5WO N 9 O % D
Gย รบย N GHUHFH DOPDN KLo GHUHFH DOPDPDNWDQ GDKD L\LGLU oย QNย
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร ย ONHQLQ EDQNDODUร Q \D GD รบLUNHWOHULQ ILQDQVDO
GXUXPODUร Qร Q HNRQRPLOHULQLQ Gร รบDUร GDNL \DWร Uร PFร ODUD QDVร O J|]ย NWย รทย Qย
DQODWPDGD \DUGร PFร ROGXรทX JLEL EX LPDMร JHOLรบWLUPHN LoLQ QH JLEL |QOHPOHU
DOร QPDVร JHUHNWLรทL NRQXVXQGD GD \RO J|VWHUPHNWHGLU $\Qร ]DPDQGD ELU
ย ONHQLQ \D GD NXUXOXรบXQ NUHGL GHUHFHVLQLQ \ย NVHOPHVL V|] NRQXVX ย ONHQLQ
|]HOOLNOH GXUJXQ \D GD UHIRUP ED]Oร ย ONHOHUH \DEDQFร VHUPD\H oHNPHVLQH
\DUGร PFร ROPDNWDGร U 'HUHFHVL RODQ ELU ย ONH YH\D NXUXOXรบ GHUHFHVL ROPD\DQD gรถre uluVODUDUDVร SL\DVD LOH GDKD Eย Wย QOHรบPLรบ GXUXPGDGร U 'HUHFH QRWX YHULOGLNWHQ VRQUD EHOOL ]DPDQ DUDOร NODUร QGD HNRQRPLN YH
GLรทHU JHOLรบPHOHUH J|UH NRQILUPH HGLOLU \D GD J|]GHQ JHoLULOLU 'HUHFHOHQGLUPH
NXUXOXรบODUร WDUDIร QGDQ YHULOHQ GHUHFHOHU LOHUL\H \|QHOLN ULVkleri belirlemek iรงin
ROVD GD GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร JHOHFHรทL WDKPLQ HWPH\H oDOร รบPD]ODU
0XUSK\ 'HUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร \DSWร NODUร GHUHFHOHQGLUPHOHUL
ERUoOXQXQ DQDSDUD YH IDL] |GHPHOHULQL ]DPDQร QGD \DSร S \DSDPD\DFDNODUร QD
DLW PXKWHPHO ULVNOHUL |OoPHN DPDFร \OD LOHUL\H \|QHOLN J|VWHUJH RODUDN
\RUXPODPDNWDGร UODU %X NXUXOXรบODU \DSWร NODUร GHUHFHOHQGLUPHOHUL QH
WHPHUUย Gย Q JHUL |GHPHPH WDP RODUDN JHUoHNOHรบHFHรทL ]DPDQร QH GH EHOLUOL
ELU ILQDQVDO \ย Nย POย Oย รทH DLW ULVN VHYL\HVLQL ELOGLUPHN DPDFร \OD NXOODQร UODU
oย QNย JHUL |GHPHPH ULVNL Lรบ YH NUHGL oHYULPOHULQGHQ HWNLOHQPHNWHGLU
%XQODUD HN RODUDN GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q SL\DVDODU ย ]HULQGHNL
HWNLQOLNOHUL SL\DVDODUGDNL LWLEDUODUร LOH GRรทUX RUDQWร Oร Gร U <DQDU gUQHรทLQ
genel kabul gรถren NUHGL NXUXOXรบODUร WDUDIร QGDQ YHULOHQ GHUHFH QRWODUร Qร Q
HWNLQOLNOHUL GDKD ID]ODGร U 0RRG\ยถV 6WDQGDUG 3RRUV YH )LWFK5DWLQJV $%' YH
GLรทHU XOXVODUDUDVร SL\DVDODUGD HQ oRN LWLEDU HGLOHQ GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร
olarak gรถrรผlmektedirler. Standard&Poors ile MoRG\VยถLQ UDWLQJOHUL DUDVร QGDNL
IDUN \ย ]GH ยถLQ ELOH DOWร QGDGร U <DQDU %X NRUHODV\RQ EX LNL NXUXPD
J|VWHULOHQ LWLEDUร Q HQ Eย \ย N J|VWHUJHVLGLU $\Uร FD V|]ย JHoHQ GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXรบODUร ERUFXQ JHUL |GHQHPHPHVL LKWLPDOLQL Gย ]HQOL RODUDN \D\ร QODPDNWD
7DEOR YH EX YHULOHULQ JHUoHNOHรบPH RUDQODUร Qร GD NDPXR\XQD Gย ]HQOL
DUDOร NODUOD GX\XUPDNWDGร U
7$%/2 7h0 3รธ<$6$/$5 รธdรธ1 257$/$0$ %25d g'(<(0(0( รธ+7รธ0$//(5รธ 6 3
EF - -G ยพ ( ( ยฟ
7DEOR ยถGD J|Uย OGย รทย ย ]HUH $$$ Gย ]H\LQGH GHUHFH\H VDKLS ELU
NXUXPXQ ERUFXQX WDNLS HGHQ ELU \ร O LoLQGH |GH\HPHPH LKWLPDOL Vร Iร U IDNDW
\ร OOร N ELU G|QHP LoLQ EX RUDQ \ย ]GH ยถGร U 'LรทHU ELU LIDGH\OH PHQNXO Nร \PHWL
HOLQGH EXOXQGXUDQ ELU NLPVH \ย ]GH LKWLPDOOH \DWร Uร Pร Qร JHUL DODELOHFHNWLU
ร nceden yapร ODQ ULVN GHรทHUOHQGLUPHOHUL LOH JHUoHNOHรบHQ VRQXoODU DUDVร QGDNL
IDUN oRN Gย รบย N Gย ]H\OHUGH JHUoHNOHรบPHNWH oRรทX ]DPDQ LVH \ย ]GH ยถLQ
DOWร QGD NDOPDNWDGร U 'HUHFHOHQGLUPHOHULQ GRรทUXOXรทXQX HQ EDVLW รบHNOL\OH LIDGH
HGHQ EX YHULOHU SL\DVDODUร Q GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร QD GX\GXNODUร LWLEDUร Q
HVDVร Qร WHรบNLO HWPHNWHGLU $\Uร FD GHUHFHOHU ยณ\DWร Uร P \DSร ODELOLUยด NDWHJRULVLQGHQ
ยณVSHNย ODWLI GHUHFHยด NDWHJRULVLQH KDUHNHW HWWLNoH JHUL |GHPHPH RUDQODUร QGD
GDKD ID]OD R\QDNOร N J|Uย OPHNWHGLU *UDILN *UDILNGH J|Uย OHQ V|] NRQXVX
JHUL |GHPHPH GDรทร Oร Pร Qร Q RUWDODPD PHDQ YH GHรทLรบNHQOLN YDULDQFH
|]HOOLNOHUL รบLUNHW NDรทร WODUร Qร Q IL\DWODQPDVร Qร GD HWNLOHPHNWHGLU 'HUHFHQLQ
QRWXQ Gย รบย Uย OPHVL YH GHUHFHGHNL GHรทLรบLPLQ EHNOHQPHPHVL DNWLIOHULQ
IL\DWODQPDVร Qร Eย \ย N |Ooย GH HWNLOHPHNWHGLU &DQWRU ,0) *UDILN
ยถGHQ GH J|Uย OGย รทย ย ]HUH GHUHFHOHU |]HOOLNOH Gย รบย N GHUHFHOL SRUWI|\OHU
iรงin EHNOHQPH\HQ ]DUDUODUร Q Eย \ย NOย รทย KDNNร QGD ELOJL LoHUPHNWHGLUOHU
*UDILN 2Q <ร OOร N .ย Pย ODWLI *HUL gGHPHPH 2UDQODUร YH 'HรทLรบNHQOLNOHUL
ร ร ยบย /ร ร (ร
.UHGL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร VDGHFH WHPHUUย W ย ]HULQGH
GXUPD]ODU $\Qร ]DPDQGD EHOLUOL DUDOร NODUOD รบLUNHW WDKYLOOHULQLQ GHUHFHOHULQL
J|]GHQ JHoLULUOHU %X NUHGL NDOLWHVLQGHNL JHOLรบPH \DWร Uร PFร ODUร \DNร QGDQ
LOJLOHQGLULU .DVร P ยถWH 0RRG\ยถV 0D\ร V YH +D]LUDQ DUDVร dรถnemleri
kapsayan
4.700
uzun
dรถnemli
borรง
derecelendirmesini
\D\ร QODPร รบWร U WDULKOHUL DUDVร QGD รบLUNHWOHULQ \ย ]GH ยถย ELU \ร O
LoLQGH GHUHFHOHULQL GHรทLรบWLUPLรบOHUGLU %X yรผzde iรงinde derecesi yรผkselen
รบLUNHWOHU \ย ]GH GHUHFHVL Gย รบHQ รบLUNHWOHUGHQ \ย ]GH GDKD
yรผksektir. 1980 \ร OODUร DUDVร QGD LVH รบLUNHWOHULQ \ย ]GH ยถX GHUHFHOHULQL
GHรทLรบWLUPLรบ DQFDN EX VHIHU GHUHFHVL Gย รบHQ รบLUNHWOHULQ RUDQร \DNODรบร N NDW
DUWDUDN \ย ]GH ยถ\H \ย NVHOPLรบWLU &URXK\
7DEOR ยถGH JHoLรบ PDWULVL NXOODQร ODUDN \ร OODUร DUDVร QGD
YH \ร O LoLQGH ELU ULVN NDWHJRULVLQGHQ GLรทHU ULVN NDWHJRULOHULQH JHoLรบOHU
gรถsterilmektedir. Tablonun A bรถlรผmรผnde Aaa derecesi alan tahvillerin yรผzde
7$%/2 9( <,//,. 7$+9ø/ '(5(&(/(5ø ødø1 *(døÚ 0$75ø6/(5ø
ÂłLG ´ Ă&#x192;( 6Â&#x192; UÂ&#x201E;- Â&#x2026;( G Â&#x2020; G ( (
ÂśVĂ&#x2022; \Ă&#x2022;O VRQUD D\QĂ&#x2022; GHUHFH NDWHJRULVLQGH NDOPĂ&#x2022;ĂşODUGĂ&#x2022;U <Â ]GH ÂśVL $DÂś\D
\Â ]GH ÂśVL LVH $Âś\D GÂ ĂşPÂ ĂşWÂ U %DD GHUHFesine sahip bir firma Ăśrneklerin
\ ]GH œ QGH %|O P % \Ă&#x2022;O VRQUD D\QĂ&#x2022; ULVN NDWHJRULVLQGH NDOPĂ&#x2022;Ăş \ ]GH
ÂśOLN ELU LKWLPDOOH $ NDWHJRULVLQH \Â NVHOPLĂş YH %DD GHUHFHOL WDKYLOOHULQ \Ă&#x2022;O
VRQUD WHPHUU GH G úPH ĂşDQVODUĂ&#x2022; LVH \ ]GH ÂśW U Âł*d´ DGOĂ&#x2022; NRORQGD LVH dĂśnem sonunda derecelerden geri çekilmelerini gĂśstermektedir (Crouhy ve
GLáHUOHUL
%DúODQJÕo GHUHFHVL &DD RODQ úLUNHWOHULQ \ÕO LoLQGH |UQHNOHULQ \ ]GH
¶LQGH WHPHUU GH G úW NOHUL J|U O UNHQ \ÕO LoLQGH \ ]GH ¶LQGH
WHPHUU GH G úW NOHUL J|U OP úW U $DD GHUHFHVLQH VDKLS WDKYLOOHULQ YH \ÕO
LoLQ WHPHUU GH G úPHOHUL VÕUDVÕ\OD \ ]GH YH \ ]GH ¶GLU $QFDN \ÕO
VRQUD $DD GHUHFHOL WDKYLOOHULQ VDGHFH \ ]GH ¶L GH÷LúPH]NHQ \DNODúÕN
\ ]GH ¶LQLQ GHUHFHOHULQGH G ú ú J|U OPHNWHGLU
<XNDUÕGDNL JHoLú PDWULVL |]HWOHQHFHN ROXUVD $DD GHUHFHOL
ERUoODQÕFÕODU GHUHFHOHULQL \D NRUX\RUODU \D GD G ú U \RUODU &DD GHUHFHOL tahviller ise derecelerini ya koruyorlar ya yükseltiyorlar ya da temerrüde
G ú \RUODU %DD GHUHFHOL WDKYLOOHULQ LVH YH \ÕO LoLQGH GHUHFHOHULQLQ G úPH
YH \ NVHOPH úDQVODUÕ D\QÕ NDOÕUNHQ YH \ÕOOÕN G|QHPOHU LoLQ GHUHFHOHULQLQ
\ NVHOPH LKWLPDOL G úPH LKWLPDOLQGHQ GDKD ID]ODGÕU
'ROD\ÕVÕ\OD GHUHFHOHQGLUPH \DWÕUÕP GH÷HUOHPH V UHFLQGHQ LKUDo
HGLOHQ PHQNXO NÕ\PHWOHULQ IL\DWODQPDVÕQD NRRUGLQDV\RQ PHNDQL]PDVÕ RODUDN
J|U OPHVLQGHQ NDPX GHQHWLP DPDFÕ\OD NXOODQÕOPDVÕQD NDGDU HNRQRPLN YH
ILQDQVDO G ]HQ LoLQGH SHN oRN IRQNVL\RQX EXOXQPDNWDGÕU .ÕVDFDVÕ ERUoODQPD
YH ERUo YHUPH IDDOL\HWLQLQ EXOXQGX÷X KHU RUWDPGD ELU ULVNLQ EXOÕXQPDVÕ
NDoÕQÕOPD] ROGX÷XQGDQ NUHGL GHUHFHOHQGLUPHVL GH NDoÕQÕOPD] ELU KDOH
JHOPLúWLU <DQDU
)L\DW YH %RUoODQPD 0DOL\HWLQL %HOLUOHPH )RQNVL\RQX
øúOHYOHUL
%XJ Q DUWÕN XOXVODUDUDVÕ SL\DVDODUGDQ PHQNXO NÕ\PHW LKUDFÕ \ROX\OD
ND\QDN VD÷ODPDN LVWH\HQ ELU LKUDoFÕ NXUXPXQ HQ D] ELU NUHGL GHUHFHVLQH
VDKLS ROPDGDQ SL\DVD\D JLUHELPHVL P PN Q GH÷LOGLU .Õ\PHW LKUDo HGHQ
NXUXPXQ SL\DVDODUGD JHQHO NDEXO J|UP ú NXUXOXúODUGDQ DODFD÷Õ GHUHFH
E \ N |Oo GH LKUDo HGLOHQ NÕ\PHWLQ PDOL\HW YH GROD\ÕVÕ\OD SL\DVD IL\DWÕQÕ
EHOLUOHPHNWHGLU %X QHGHQOH NÕ\PHW LKUDo HGHFHN NXUXPODU ³\DWÕUÕP \DSÕODELOLU´ düzeyde bir derece edinebilmek ve daha sonra da bunu koruyabilmek için
oRN E \ N oDEDODU VDUIHWPHNWHGLUOHU =LUD NÕ\PHWLQ LKUDFÕ LOH GHUHFHQLQ URO
ELWPHPHNWH NÕ\PHWLQ YDGHVLQH NDGDU JHoHFHN V UH LoLQGHNL GH÷LúLNOLNOHUOH
GHUHFHQLQ IL\DWODPD IRQNVL\RQX GHYUH\H JLUPHNWHGLU %XQXQ \DQÕQGD YDGH
LoLQGH JHOLรบHQ ULVN GHรทLรบLNOLNOHUL \HQL IRQ VDรทODPDGD PDOL\HWL EHOLUOHPH fonksiyonunu gรถrmeye devam etmektedir (Yanar, 2001). %X NRQX\OD LOJLOL \DSร ODQ DNDGHPLN oDOร รบPDODUร Q Doร NFD RUWD\D
NR\GXรทX JLEL ELU NXUXPXQ LKUDo HWPLรบ ROGXรทX Nร \PHWOHULQ IL\DW JHOLU IDUNODUร
DUDVร QGD Jย oOย ELU QHJDWLI \|QOย LOLรบNL EXOOXQPDNWDGร U %DรบND ELU LIDGH LOH
GHUHFHGHNL ELU \ย NVHOPH V|] NRQXVX IDUNร Q D]DOPDVร QD GHUHFHGHNL Gย รบPH
LVH IDUNร Q GDKD GD Doร OPDVร QD QHGHQ ROPDNWDGร U +DWWD VSHNย ODWLI UDWLQJ
GHUHFHVLQH VDKLS PHQNXO Nร \PHWOHUGH EX IDUNOร Oร N oRN GDKD EHOLUJLQ ELU รบHNLOGH
RUWD\D oร NPDNWDGร U 7DEOR ยตGH PHQNXO Nร \PHWOHULQ GHUHFH Gย ]H\OHULQH J|UH
ROXรบDQ IL\DWODUร LOH $%' KD]LQH ERQRVX IL\DWODUร DUDVร QGD ROXรบDQ IDUNODU
gรถrรผlmektedir.
7$%/2 รนรธ5.(7 %212/$5, รธ/( $%' +$รธ=1( %212/$5, $5$6,1'$.รธ )$5./$5 257$/$0$
EF - -G ยพ ( ( ยฟ
.RRUGLQDV\RQ รธรบOHYOHUL 3L\DVD NDWร Oร PFร ODUร Qร Q |QHPOL ELU Nร VPร Qร Q NUHGL UDWLQJ GHรทLรบLNOLรทLQH
LWLEDU HWPHVL GLรทHU NDWร Oร PFร ODUร Q GD EX \|QGH GDYUDQPDVร QD QHGHQ
ROPDNWDGร U <DQDU .DWร Oร PFร ODUร Q D]ร QOร NWD NDODQ E|Oย Pย V|] NRQXVX
GHUHFH\H LWLEDU HWPHVH ELOH oRรทXQOXN GDYUDQร รบODUร \OD SL\DVD IL\DWODUร \HQLGHQ
รบHNLOOHQHFHรทL LoLQ Wย P NDWร Oร PFร ODU EX YDUVD\ร P DOWร QGD KDUHNHW HWPHN ]RUXQGD
NDODELOPHNWHGLU 'LรทHU ELU LIDGH\OH NUHGL GHUHFHVL SL\DVDODUGD Gย ]HQOH\LFL ELU
URO ย VWOHQPHNWH SL\DVDGD GLVLSOLQ YH Jย YHQLQ GHYDPOร Oร รทร QD |QHPOL ELU NDWNร GD
EXOXQPDNWDGร U
9HNDOHW 6RUXQX $JHQF\ 3UREOHP YH 'HUHFHOHQGLUPH 3L\DVDODUGD GHUHFHOHQGLUPH ROJXVXQXQ YDU ROPDVร LรบOHWPHOHUGHNL
รบLUNHW VDKLSOHUL LOH \|QHWLFLOHUL DUDVร QGD J|Uย OHQ oร NDU oHNLรบPHVLQL D]DOWPD\D
GD NDWNร GD EXOXQPDNWDGร U gUQHรทLQ ELU รบLUNHW \|QHWLFLVLQLQ \DWร Uร P NDUDUODUร
DOร UNHQ EHOOL GHUHFH QRWXQD VDKLS \DWร Uร P DUDoODUร LOH Vร Qร UODQPDVร RQXQ
LVWHQPH\HQ ULVN Gย ]H\OHULQGHNL \DWร Uร P DUDoODUร QD ND\QDN DNWDUPDVร Qร YH
GROD\ร Vร \OD RUWDNODUร Q IRQODUร Qร ULVNH DWPDVร Qร HQJHOOHPLรบ RODFDNWร U 'LรทHU
WDUDIWDQ SL\DVDODUGD LรบOHP J|UPHNWH RODQ \DWร Uร P DUDoODUร Qร Q Eย \ย N |Ooย GH HQ
D] ELU GHUHFH QRWXQD VDKLS ROPDODUร SL\DVDODUร Q ULVNOHU EDNร Pร QGDQ
รบHIIDIODรบPDVร QD GROD\ร Vร \OD \DWร Uร PFร ODUร Q YH GLรทHU NDWร Oร PFร ODUร Q GDKD GRรทUX
YH HWNLQ NDUDUODU DOPDODUร Qร VDรทOD\DFDNWร U
<HQLOLNOHUL YH <DUDWร Fร Oร NODUร 3HUIRUPDQV J|VWHUJHOHULQGHQ ELU GLรทHUL GH NXUXOXรบXQ SL\DVD\D NDWWร รทร
\HQLOLN YH \DUDWร Fร Oร NWร U +HU QH NDGDU ELU HQGย VWUL LoLQ QH\LQ \HQLOLN YH
\DUDWร Fร Oร N ROGXรทXQX J|VWHUHQ ELU VWDQGDUW ROPDVD GD GHUHFHOHQGLUPH
LรบOHPOHULQLQ JHOHQHNVHO ROPD\DQ HQVWUย PDQODU LoLQ \DSร OPDVร \D GD GDKD L\L
QRWODPDODUร Q YH\D GHรทLรบLN GHUHFHOHULQ HNOHQPHVL NUHGL GHUHFHOHQGLUPH
SL\DVDVร LoLQ ELU \HQLOLN RODUDN NDEXO HGLOHELOLU *HQHOOLNOH EX JLEL \HQLOLNOHUL kรผรงรผk
derecelendirme
kurulXรบODUร EDรบODWร U YH GDKD VRQUD Eย \ย N
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร |]HOOLNOH 6 3 YH 0RRG\ยถV X\JXODPD\D EDรบODUODU
:KLWH
'HUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q VDKLS ROGXNOODUร \DUDUODUD UDรทPHQ ED]ร
DUDรบWร PDFร YH DNDGHPLV\HQOHU GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q ERQR YH WDKYLO
SL\DVDODUร QD HNVWUD ELOJL VDรทOD\ร S VDรทODPDGร รทร NRQXVXQGD WDUWร รบPD
\DUDWPDNWDGร UODU *HQHOOLNOH \ย NVHN GHUHFHOHUH VDKLS NXUXOXรบODUร Q |GHPH
Jย oOย รทย QH GDKD D] Vร NOร NWD Gย รบPHOHUL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q
piyasalara ekstra ve รถnemli bilgiler VDรทODGร รทร Qร J|VWHUPHPHNWH EXQXQ \HULQH
ILQDQVDO SL\DVDODUGDNL VRQXoODUร J|VWHUL\RU RODELPH ED]ร ERQR YH KD]LQH
\ย Nย POย Oย NOHUL DUDVร QGDNL IDL] VSUHDGOHUL JLEL LKWLPDOL YDUGร U :KLWH
:KLWH ยถH J|UH DVร O |QHPOL RODQ GHUHFH QRWXQGD PH\GDQD
JHOHQ GHรทLรบLNOLรทLQ ILQDQV SL\DVDVร QGDNL VSUHDGOHUGH |QHPOL ELU GHรทLรบLNOLN
\DUDWร S \DUDWPDGร รทร Gร U UDWLQJ QRWXQGDNL GHรทLรบLNOLรทLQ ILQDQV SL\DVDODUร QD
|QHPOL ELU ELOJL VDรทODPDVร JLEL 'LรทHU ELU RODVร Oร N LVH SL\DVDODUร Q รบLUNHWLQ
GHUHFH QRWXQX GHรทLรบWLUHFHN GXUXPX ]DWHQ ELOPHOHUL KDOLQGH ILQDQV
SL\DVDODUร QGD ELU GHรทLรบLNOLรทLQ J|Uย OPHPHVLGLU <DSร ODQ VRQ oDOร รบPDODU
GHUHFHOHUGH PH\GDQD JHOHQ GHรทLรบLNOLNOHULQ ILQDQV SL\DVDODUร QD VRQ GHUHFH
|QHPOL \HQL ELOJLOHU VDรทODGร รทร Qร J|VWHUPHNWHGLU :KLWH %XQD NDUรบร Q
ILQDQV SL\DVDODUร Qร Q GDKD VRQUDNL Jย QOHUGH GHUHFH QRWXQX GHรทLรบWLUPH\H
VHEHS RODQ ELOJL\L |รทUHQPHOHUL KDOLQGH GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q ILQDQV
SL\DVDODUร QD VDรทODGร NODUร HN ELOJL LoLQ \DSWร NODUร PDOL\HWOHU KDUFDPDODU
JHUHNVL] NDODFDNWร U SL\DVDODUร Q EX ELOJL\L ]DWHQ |รทUHQHFHNOHUL YH ULVN
IL\DWODPDODUร Qร RQD J|UH GHรทLรบWLUHFHNOHUL LoLQ %XQODUD HN RODUDN GHUHFHOHULQ
XOXVODUDUDVร SL\DVDODUGD NXOODQร Pร Qร Q JLGHUHN \D\Jร QODรบPDNWD ROPDVร NDPX
RWRULWHOHULQLQ NUHGL NXUXOXรบODUร Qร Q \DSWร NODUร GHUHFHOHQGLUPHOHUL SL\DVDODUร Q
GHQHWLPL YH Gย ]HQOHPHVL DPDFร \OD GD NXOODQPD\D EDรบODPDODUร QD QHGHQ
ROPXรบWXU 6RQXo RODUDN ELU ERQRQXQ GHUHFHVLQGHNL GHรทLรบLNOLN ERQRQXQ \DVDO
HรบLรทL JHoPHVLQL ยณ\DWร Uร P \DSร ODELOLUยด GHUHFHVLQH VDKLS ROPDVร JLEL VDรทODU YH bรถylece bankalar, sigorWD รบLUNHWOHUL YH HPHNOLOLN IRQODUร JLEL ILQDQV รบLUNHWOHULQLQ
E|\OH ELU ERQR\X QH รบHNLOGH GLNNDWH DOPDODUร JHUHNWLรทLQL |รทUHWLU |UQHรทLQ QH
NDGDU VHUPD\H EXOXQGXUPDOร ODU \D GD EX ERQR\X HOOHULQGH WXWPD\D GHYDP
HWPHOLOHU PL JLEL VRUXODUร \DQร WODPD\D \DUGร PFร ROXU 'ROD\ร Vร \OD GHUHFHGH
PH\GDQD JHOHQ ELU GHรทLรบLNOLN ERQR ERUoODQร Fร Vร Qร Q |GHPH Jย oOย รทย QH Gย รบย S
Gย รบPH\HFHรทL KDNNร QGD ELOJL YHUPHNWHQ oRN ERQRQXQ \DVDO VWDWย Vย QGHNL
GHรทLรบLNOLN KDNNร QGD ELOJL YHUPHNWHGLU :KLWH
6RQXo RODUDN รบX DQGDNL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q ILQDQV
SL\DVDODUร NDWร Oร PFร ODUร LoLQ GHรทHUOL YH JHUHNOL ROXS ROPDGร NODUร WDUWร รบPD
NRQXVXGXU $QFDN รบX GD ELU JHUoHNWLU NL ILQDQV NXUXPODUร Qร Q GHQHWLPL YH
Gย ]HQOHPHVL LoLQ GHUHFHOHULQ NXOODQร OPDVร ILQDQV NXUXPODUร Qร Q GHรทHUOHQGLULOHQ
ERQR YH WDKYLOOHUL VDWร Q DOร S DOPDPD \D GD HOOHULQGH WXWPD\D GHYDP HGLS
HWPHPH NRQXVXQGDNL NDUDUODUร QGD GHUHFHOHQGLUPH QRWODUร HWNLOL ROPDNWDGร U
'HUHFHOHQGLUPH .XUXOXรบODUร Qร Q +XNXNVDO <DSร Vร 'HUHFHOHQGLUPH
โ lardan
itibaren
NXUXOXรบODUร QD
gรถrรผlmektedir.
LOLรบNLQ
ABDโ deki
Gย ]HQOHPHOHU
$%'ยถGH
uygulamada,
Amerikan
6HUPD\H .RPLV\RQX ยณ8OXVDO RODUDN WDQร QDQ GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร ยด
15652 VWDWย Vย JHWLUPLรบ YH EX VWDWย LOH $%'ยถGH GHUHFHOHQGLUPH IDDOL\HWLQGH
EXOXQPDN LVWH\HQ GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร QD DLW NULWHUOHU EHOLUOHQPHNWHGLU
%X Gย ]HQOHPHOHU Gย รบย N GHUHFH\H VDKLS JHQHOOLNOH %%% DรบDรทร Vร WDKYLOOHULQ
DOร QPDVร Qร Vร Qร UODQGร UDUDN \D GD \DVDNOD\DUDN VDGHFH EDQNDODU ย ]HULQGH
GHรทLO D\Qร ]DPDQGD VLJRUWD รบLUNHWOHUL HPHNOLOLN IRQODUร \DWร Uร P IRQODUร YH
PHQNXO Nร \PHW รบLUNHWOHUL ย ]HULQGH GH HWNLOL ROPDNWDGร U
$QFDN $%' GH GDKLO KLoELU ย ONHGH GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร
ย ]HULQGH oHUoHYHVL WDP RODUDN EHOLUOHQPLรบ ELU Gย ]HQOHPH YH GHQHWLP
EXOXQPDPDNWDGร U +LoELU ย ONHGH GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร LODQ HWWLNOHUL ULVN
GHรทHUOHQGLUPHOHULQGHQ KXNXNHQ VRUXPOX GHรทLOGLUOHU รนX DQ LoLQ GHQHWLP
SL\DVD DNW|UOHULQH Eร UDNร OPร รบWร U $QFDN 8OXVODUDUDVร SL\DVDODUGDNL VRQ JHOLรบPHOHU YH $%' GHNL EXJย QH NDGDU HรบLQH UDVWODQPDPร รบ VRQ รบLUNHW LIODVODUร
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q \RรทXQ HOHรบWLUL DOPDODUร QD QHGHQ ROPXรบ EX
NXUXOXรบODUร Q GD LODQ HWWLNOHUL ULVN GHรทHUOHQGLUPHOHULQGHQ KXNXNHQ VRUXPOX
ROPDODUร YH KDWWD Vย UHNOL ELU GHQHWLP DOWร QGD EXOXQGXUXOPDODUร JHUHNWLรทL
VDYXQXOPDNWDGร U 'HYDP HWPHNWH RODQ V|] NRQXVX LGGLDODUร Q YDUOร รทร QD
UDรทPHQ GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q EXJย QH NDGDU LODQ HWWLNOHUL GHUHFHOHULQ
\DQOร รบOร รทร
NRQXVXQGD
DOH\KOHULQH
VRQXoODQPร รบ
KHUKDQJL
ELU
GDYD
EXOXQPDPDNWDGร U %ย \ย N $PHULNDQ GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร ]DPDQ ]DPDQ
UHNDEHW NXUDOODUร Qร LKODO HWWLNOHUL JHUHNoHVL\OH GDYD NRQXVX ROPXรบODU DQFDN
DOH\KOHULQH VRQXoODQPร รบ ELU NDUDU EXOXQPDPDNWDGร U <DQDU
'HUHFHOHQGLUPHQLQ SL\DVDODUร Q GHQHWLPL YH Gย ]HQOHQPHVL LoLQ
NXOODQร Pร $%'ยถGHNL NDGDU \D\Jร Q ROPDPDNOD ELUOLNWH ELUoRN $YUXSD ย ONHVL LOH
ED]ร /DWLQ $PHULND YH $V\a รผlkelerinde gรถrรผlmektedir. Hangi derecelendirme
NXUXOXรบODUร Qร Q VHoLOHFHรทL NRQXVXQGD $%'ยถGH 15652 WDQร PODPDVร LoLQ
NXOODQร ODQ NULWHUOHUH EHQ]HU NULWHUOHU <HQL %DVHO $QWODรบPDVร QGD GD
NXOODQร OPDNWDGร U
7 UNL\H¶GH LVH GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕQD LOLúNLQ G ]HQOHPH 63.
WDUDIÕQGDQ \DSÕOPDNWDGÕU $QFDN úX DQGD WDVODN KDOLQGH RODQ %''.¶QÕQ
³.UHGL .XUXOXúODUÕ .DQXQX´¶QXQ \ U UO ÷H JLUPHVL\OH ELUOLNWH GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXúODUÕ EX NDQXQ LOH \HWNLOHQGLULOHFHNWLU
'HUHFHOHQGLUPH 3L\DVD øúOH\LúL YH 'HQHWOHQPHVL 'HUHFHOHQGLUPH LúOHPOHULQLQ XOXVODUDUDVÕ SL\DVDODUGD \D\JÕQ RODUDN
NXOODQÕPÕ GHQHWOH\LFL YH G ]HQOH\LFL RWRULWHOHULQ EX DUDFÕ SL\DVDODUÕQ GHQHWLPL
YH G ]HQOHPHVL LoLQ NXOODQPD\D EDúODPDODUÕQD QHGHQ ROPXúWXU )LQDQVDO
piyasalarda denetim ve düzenlemeQLQ DPDFÕ EDQNDODU VLJRUWD úLUNHWOHUL JLEL
ILQDQVDO NXUXOXúODUÕQ |GHPH ]RUOX÷XQD G úPHOHULQGHQ ND\QDNODQDELOHFHN
]DUDUODUÕ |QOHPHN YH EDQNDFÕOÕN VLVWHPLQLQ VLVWHPLN LVWLNUDUÕQÕ NRUXPDNWÕU %X
LúOHPLQ ELU SDUoDVÕ RODUDN GD G ]HQOH\LFLOHU EX WLS NXUXOXúODUÕQ HOOHULQGH
EXOXQGXUGXNODUÕ NÕ\PHWOHULQ ULVNOHULQL VÕQÕUODPDN LVWHPLúOHUGLU %|\OHFH ULVN
SURILOL WDP RODUDN EHOOL ROPD\DQ \DWÕUÕP DUDoODUÕQÕQ SL\DVD\D NDWÕOPDVÕ ELU
|Oo GH HQJHOOHQPLú ROPDNWDGÕU %DúWD $%' ROPDN ]HUH KHPHQ KHPHQ W P
JHOLúPLú SL\DVDODUGD ELU PHQNXO NÕ\PHW LKUDo HGHELOPHN LoLQ EHOLUOL G ]H\GH ELU
GHUHFH QRWXQD LKWL\Do YDUGÕU gUQH÷LQ $%'¶GH ³\DWÕUÕP \DSÕODELOLU´ G ]H\GH ELU
GHUHFH\H VDKLS ROXQPDVÕ GXUXPXQGD PHQNXO NÕ\PHW LKUDo HGHFHN RODQ
úLUNHWLQ 6(& WDUDIÕQGDQ ND\GD DOÕQPD \ N PO O ÷ RUWDGDQ NDONPDNWDGÕU
.XUXPVDO \DWÕUÕPFÕODUÕQ VSHN ODWLI \DWÕUÕP DUDoODUÕQD \|QHOPHOHULQLQ NDPX
RWRULWHOHUL WDUDIÕQGDQ \DVDNODQPÕú ROPDVÕ GD \DWÕUÕPFÕ\Õ NRUXPD\D \|QHOLN ELU
G ]HQOHPHGLU %X JLEL ]RUXQOXOXNODU NUHGL GH÷HUOLOL÷L ELOLQFLQL DUWÕUPD\Õ
LKWL\DWVÕ] GDYUDQÕúÕ VÕQÕUODQGÕUPD\Õ YH SL\DVD GLVLSOLQLQL VD÷ODPD\Õ
DPDoODPDNWDGÕU ,0) <DQDU
³'HUHFHOHQGLUPH .XUXOXúODUÕQÕQ *HQHO <DSÕVÕ´ E|O P QGH GH
EHOLUWLOGL÷L JLEL 6(& ³8OXVDO RODUDN WDQÕQDQ GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕ´
(NRSRO) statüsüne VDKLS GHUHFHOHQGLUPH ILUPDODUÕQÕQ GHUHFH VRQXoODUÕQÕ
GLNNDWH DOPDNWDGÕU %LU GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúXQXQ 15652 WDQÕPÕQD VDKLS
ROPDVÕ LoLQ
¾ $%'¶GHNL PHQNXO NÕ\PHW GHUHFH QRWODUÕQGDQ \DUDUODQDQ \DWÕUÕPFÕODU WDUDIÕQGDQ GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕQÕQ \DSWÕNODUÕ GHUHFHOHQGLUPH
LรบOHPOHULQH Jย YHQLOPHVL YH LWLPDW HGLOPHVL GLรทHU ELU GH\LรบOH XOXVDO
RQD\ JHUHNPHVL
ยพ <HWHUOL VD\ร GD HรทLWLPOL YH WHFUย EHOL SHUVRQHOLQLQ ROPDVร YH PDOL ND\QDNODUร LOH RUJDQL]DV\RQ \DSร Vร Qร Q Jย YHQLOLU YH LWLPDW HGLOHELOLU
GHUHFHOHQGLUPH LรบOHPOHUL \DSPDVร Qร VDรทODPDVร YH JHUHN SROLWLN
JHUHNVH GH GHUHFHOHQGLUPH \DSWร รทร รบLUNHWOHULQ EDVNร Vร QD \HQLN
Gย รบPHGHQ EDรทร PVร ] oDOร รบDELOPH NDSDVLWHVLQH VDKLS ROPDVร ยพ Sistemik derecelendirme prosedรผrleri kullanabilmesi,
ยพ 'HUHFHOHQGLUPH \DSWร รทร ERUoODQร Fร ODUร Q ย VW seviyedeki yรถneticileriyle LOHWLรบLP NXUDELOPHVL
ยพ 'HUHFHOHQGLUPH \DSร ODQ รบLUNHWLQ NDPXR\XQD Doร NODQPDPร รบ ELOJLOHULQL N|Wย \H NXOODQPDPDVร
รบHNOLQGHNL QLWHOLNOHUH VDKLS ROPDODUร JHUHNPHNWHGLU :KLWH ยถWHQ EHUL 6(& WDUDIร QGDQ 15652 RODUDN WDQร PODQDQ ELU
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบX EXOXQPDPDNWDGร U :KLWH 2QD\ODQDQ
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q EX NDGDU D] ROGXรทX ELU RUWDPGD 0RRG\ยถVยถLQ EX
NDGDU oRN NDU HWPHVL KLo GH รบDรบร UWร Fร GHรทLOGLU 7DEOR รนX DQGD
GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXรบODUร Qร Q
VD\ร Vร Qร Q
DUWร Uร OPDVร
YH
DOWHUQDWLI
GHUHFHOHQGLUPH PRGHOOHULQLQ WHรบYLN HGLOPHVL NRQXODUร QGD 6(& ย ]HULQGH Eย \ย N
ELU NDPXR\X EDVNร Vร EXOXQPDNWDGร U $%' Gร รบร QGD GHQH\LPOL ELUoRN NUHGL
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบX EXOXQPDNWDGร U DQFDN $%' WDUDIร QGDQ 15652
WDQร PODPDVร QD VDKLS ROPDGร NODUร QGDQ SL\DVDODUGD NDEXO J|UPHPHNWHGLUOHU
%LU รบLUNHWLQ ย VW \|QHWLFLVL รบLUNHWLQH GHUHFHOHQGLUPH \DSร OPDVร LoLQ 15652
WDQร POร GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบXQX WHUFLK HWPHNWHGLU EX LVH Nย oย N oDSOร
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q SL\DVD\D JLULรบLQL HQJHOOHPHNWHGLU
'HUHFHOHQGLUPHQLQ Gย ]HQOHPH DPDFร \OD NXOODQร OPDVร HQ \D\Jร Q
RODUDN $%'ยถGH J|Uย OPHNWHGLU %DQNDODUร Q \DWร Uร P \DSร ODELOLU GHUHFHVL DOWร QGD
NDODQ PHQNXO Nร \PHWOHUH \DWร Uร P \DSPDVร 3DUD .RQWURO 2ILVL 2IILFH RI
&RQWUROOHU RI WKH &XUUHQF\ YH $PHULND 0HUNH] %DQNDVร WDUDIร QGDQ
\DVDNODQPร รบWร U $\Qร ]DPDQGD HPHNOLOLN IRQODUร \DWร Uร P IRQODUร VLJRUWD
úLUNHWOHUL YH PHQNXO NÕ\PHW úLUNHWOHUL GH \DWÕUÕP \DSÕODELOLU GHUHFHVL LOH
VÕQÕUODQGÕUÕOPDNWDGÕU
\ÕOÕQGD $% WDUDIÕQGDQ NDEXO HGLOHQ 6HUPD\H <HWHUOLOL÷L
'LUHNWLILQGH &$' G ú N GHUHFH\H VDKLS PHQNXO NÕ\PHWOHUL EXOXQGXUDQ
\DWÕUÕP úLUNHWOHULQLQ YH NUHGL NXUXOXúODUÕQÕQ GDKD ID]OD VHUPD\H EXOXQGXUPDVÕ
WDYVL\H HGLOPHNWHGLU )UDQVD¶GD &$'¶QLQ \ÕOÕQGD NDEXO HGLOPHVL\OH birlikte, Bankalar Kanunu’nun 95 – 2 maddesine göre, yeterli seviyede an az
LNL GHUHFH\H IDUNOÕ GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúX WDUDIÕQGDQ VDKLS PHQNXO NÕ\PHWL
EXOXQGXUDQ EDQNDODU GDKD D] VHUPD\H EXOXQGXUDELOHFHNOHUGLU .DQXQ LOH
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúX NDEXO HGLOPHNWH YH KHU NXUXOXú LoLQ PLQLPXP
GHUHFHQLQ QH ROPDVÕ JHUHNWL÷L EHOLUWLOPHNWHGLU 9DGHVL LNL \ÕOGDQ X]XQ RODQ |]HO VHNW|U WDKYLO LKUDoODUÕQÕQ YDUOÕ÷D GD\DOÕ PHQNXO NÕ\PHWOHULQ YH W P EDQND
PHYGXDW VHUWLILNDODUÕQÕQ GHUHFHOHQGLULOPHVL JHUHNPHNWHGLU $\UÕFD )UDQVD
%RUVDVÕ ERUVD\D NRWH RODQ W P ERUoODQÕFÕODU LoLQ GHUHFH WDOHS HGHELOLU YH
JHQHOOLNOH \DEDQFÕ LKUDooÕODUGDQ GHUHFH WDOHS HWPHNWHGLU ,0)
øWDO\D¶GD \ÕOÕQGD &$'¶QLQ NDEXO HGLOPHVL\OH ELUOLNWH LNL D\UÕ
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúX WDUDIÕQGDQ YHULOHQ \HWHUOL VHYL\HGHNL GHUHFH\H VDKLS
PHQNXO
NÕ\PHWOHUL
EXOXQGXUDQ
EDQNDODU
GDKD
D]
VHUPD\H
EXOXQGXUDELOHFHNOHUGLU 0HQNXO NÕ\PHWOHúWLUPH NDQXQXQD J|UH EDQNDODUÕQ
PHQNXO NÕ\PHWOHúWLULOHQ DNWLIOHULQLQ GHUHFHOHQGLULOPHVL JHUHNPHNWHGLU $\UÕFD
3DUD 3L\DVDVÕ )RQXQXQ ³\DWÕUÕP \DSÕODELOLU´ GHUHFHVL DOWÕQGD NDODQ ND÷ÕWODUD
\DWÕUÕP \DSPDVÕ \DVDNODQPÕúWÕU øWDO\D¶GD GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúX LoLQ
NRQXODQ NULWHUOHU J YHQLOLUOLN WDUDIVÕ]OÕN úHIIDIOÕN YH øWDO\DQ SL\DVDVÕQGDNL
UROOHULGLU %,6 ,0)
øQJLOWHUH¶GH &$' \ÕOÕQGD NDEXO HGLOPLúWLU %DQNDODU YH PHQNXO
NÕ\PHW úLUNHWOHUL ³\DWÕUÕP \DSÕODELOLU´ QRWXQD VDKLS PHQNXO NÕ\PHWOHU LoLQ GDKD
D] VHUPD\H EXOXQGXUDELOHFHNOHUGLU 3L\DVD WDUDIÕQGDQ WDQÕQPD øQJLOWHUH¶QLQ
GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXúX
LoLQ
NR\GX÷X
NULWHUGLU
$OPDQ\D¶GD
LVH
GHUHFHOHQGLUPH G ]HQOHPH RWRULWHOHUL WDUDIÕQGDQ NXOODQÕOPDPDNWDGÕU %,6
,0)
øVYLoUH¶GH LVH = ULK %RUVD¶VÕQGD ELU PHQNXO NÕ\PHWLQ LúOHP
J|UHELOPHVL LoLQ HQ D] ³\DWÕUÕP \DSÕODELOLU´ QRWXQD VDKLS ROPDVÕ JHUHNPHNWHGLU
$\QÕ úHNLOGH \DWÕUÕP IRQODUÕ LoLQ GH ³\DWÕUÕP \DSÕODELOLU´ GHUHFHVL úDUW
NRúXOPDNWDGÕU $\UÕFD NUHGL ULVNL LoLQ ULVN D÷ÕUOÕNODUÕQÕQ EHOLUOHQPHVLQGH GH
NXOODQÕOPDNWDGÕU øVYLoUH¶QLQ GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúXQX WDQÕPDVÕ LoLQ GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúXQXQ WDUDIVÕ] WHFU EHOL LWLEDUOÕ ED÷ÕPVÕ] YH $YUXSD
.X]H\ $PHULND YH -DSRQ\D¶GD GHUHFHOHQGLUPH \DSÕ\RU ROPDVÕ JHUHNPHNWHGLU
%,6 ,0)
-DSRQ\D¶GD 0DOL\H %DNDQOÕ÷Õ ELU úLUNHWLQ |]HO VHNW|U WDKYLOL LKUDo
HGHELOPHVL LoLQ NDEXO HGLOHQ HQ D] LNL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúXQGDQ ³\DWÕUÕP
\DSÕODELOLU´ QRWXQX DOPDVÕQÕ úDUW NRúPDNWDGÕU $\UÕFD VDWÕQ DOÕQDQ PHQNXO
NÕ\PHWOHULQ ERUoODQÕODQ WDKYLOOHULQ YH UHSRGD WHPLQDW RODUDN NXOODQÕODQ
ILQDQVDO HQVWU PDQODUÕQ X]XQ G|QHPOL GHUHFHOHULQLQ HQ \ NVHN o GHUHFH
VÕQÕIÕQGDQ
ELULQH
VDKLS
ROPDVÕ
JHUHNPHNWHGLU
<HWNLOHQGLULOHFHN
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúXQXQ L\L SHUIRUPDVD \|QHWLP YH RUJDQL]DV\RQ
\DSÕVÕQD YH GHUHFHOHQGLUPH PHWRGRORMLVLQH VDKLS ROPDVÕ JHUHNPHNWHGLU %,6
,0)
+LQGLVWDQ 0HUNH] %DQNDVÕ NUHGL YH \DWÕUÕP úLUNHWOHULQLQ PHYGXDW
WRSOD\DELOPHVL LoLQ HQ D] ELU ³\DWÕUÕP \DSÕODELOLU´ GHUHFHVLQH VDKLS ROPDVÕQÕ
úDUW NRúPDNWDGÕU D\GDQ X]XQ YDGH\H VDKLS RODQ W P WDKYLO LKUDoODUÕ LoLQ
GHUHFHOHQGLUPH ]RUXQOXGXU $\QÕ ]DPDQGD HPHNOLOLN IRQODUÕ GD HQ D] LNL
GHUHFH\H IDUNOÕ GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕ WDUDIÕQGDQ VDKLS ND÷ÕWODUD \DWÕUÕP
\DSDELOLUOHU .RUH¶GH 0DOL\H YH (NRQRPL %DNDQOÕ÷Õ QHW VHUPD\H NXUDOÕQÕ
EHOLUOHPHN LoLQ PHQNXO NÕ\PHW úLUNHWOHULQLQ WDKYLO GHUHFHOHULQH EDNPDNWDGÕU
7D\YDQ¶GD LVH úLUNHW WDKYLOOHULQLQ HQ D] ELU GHUHFH\H VDKLS ROPDVÕ ]RUXQOXGXU
%,6 ,0)
$UMDQWLQ¶GH EDQND YH ILQDQVDO NXUXOXúODUÕQ VLJRUWD úLUNHWOHUL KDULo
GHUHFH VDKLEL ROPDODUÕ úDUWWÕU $\UÕFD EDQNDODU OLNLGLWH ]RUXQOXOXNODUÕ
GROD\ÕVÕ\OD $ GHUHFHVLQH VDKLS úLUNHW \D GD ILQDQVDO NXUXOXúODUÕQ LKUDo HWWL÷L
PHQNXO NÕ\PHWOHUL EXOXQGXUDELOLUOHU $\QÕ ]DPDQGD $UMDQWLQ¶GH EDQNDODUÕQ %%
GHUHFHVL DOWÕQGDNL WDKYLOOHUL VDWÕQ DOPDVÕ \DVDNWÕU $UMDQWLQ¶GH GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXúODUÕQÕQ PHUNH] EDQNDVÕQD ND\ÕW RODELOPHVL LoLQ HQ D] ONHGH
GHUHFHOHQGLUPH \DSÕ\RU ROPDVÕ YH EX ONHOHUGHQ WDQHVLQLQ /DWLQ $PHULND
ONHVL ROPDVÕ JHUHNPHNWHGLU %,6 ,0) Ä
ùLOL¶GH $PHULNDQ 0HYGXDW 6HUWLILNDVÕQGD hisse senedi ihraç eden
úLUNHWOHULQ \HWHUOL G ]H\GH GHUHFH\H VDKLS ROPDVÕ JHUHNPHNWHGLU ùLOL
NXUXOXúODUÕQÕQ \XUW GÕúÕQGDNL PHQNXO NÕ\PHWOHUH \DWÕUÕP \DSDELOPHOHUL LoLQ V|]
NRQXVX PHQNXO NÕ\PHWOHULQ ³\DWÕUÕP \DSÕODELOLU´ GHUHFHVLQH VDKLS ROPDVÕ úDUWWÕU
%,6 ,0)
0HNVLND¶GD LVH |]HO HPHNOLOLN IRQODUÕ HQ D] $$ GHUHFHVLQH VDKLS
PHQNXO NÕ\PHWOHUH \DWÕUÕP \DSDELOLUOHU ùLUNHWOHULQ ERUo LKUDo HGHELOPHOHUL LoLQ
³\DWÕUÕP \DSDELOLU´ GHUHFHVLQH VDKLS ROPDODUÕ JHUHNPHNWHGLU ,0) 'HUHFHOHQGLUPHQLQ
SL\DVDODUÕ
G ]HQOH\LFL
\DSÕ
LoHULVLQGH
NXOODQÕOPDVÕQÕQ LVWHQPHVL ED]Õ oHOLúNLOHUH \RO DoPDNWDGÕr. Özellikle, kredi
GHUHFHOHULQLQ ULVNOHUL QH NDGDU GR÷UX \DQVÕWWÕ÷Õ NRQXVXQGD HQGLúHOHU
EXOXQPDNWDGÕU %XQXQ \DQÕQGD \DVDO JHUHNOLOLNOHU LOH GHUHFH GH÷LúPHOHUL
DUDVÕQGDNL ED÷ODQWÕODUÕQ SL\DVD GLQDPLNOHUL ]HULQGH NHVNLQ HWNLOHUL
EXOXQPDNWDGÕU gUQH÷LQ HNRQRPLN NUL] DQÕQGD ONH GHUHFHVL ³\DWÕUÕP
\DSDELOLU´ GHUHFHVLQGHQ ³VSHN ODWLI´ GHUHFHVLQH G ú U O UVH ELUoRN NXUXPVDO
\DWÕUÕPFÕ \D GDKD ID]OD VHUPD\H EXOXQGXUPDN \D GD R ONHQLQ ND÷ÕWODUÕQÕ
EXOXQGXUPD NRQXVXQGD VÕQÕUODPDODU JHWLUPHN ]RUXQGD NDODFDNWÕU ,0)
*HoPLúWH GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕ GHUHFHOHULQ G ]HQOHPH
DPDFÕ\OD NXOODQÕOPDVÕQD NDUúÕ oÕNPDNWD\GÕODU %XQXQ QHGHQOHULQGHQ ELU WDQHVL
NUHGL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕ LOH P úWHULOHUL DUDVÕQGD VRUXQ oÕNPD
LKWLPDOLQLQ ROPDVÕGÕU gUQH÷LQ GHUHFHOHULQ G ]HQOHPHOHUH ED÷ODQPDVÕ
KDOLQGH LKUDooÕODU YH DUDFÕ NXUXOXúODU GHUHFH DOÕúYHULúLQH EDúOD\DELOLUOHU 'L÷HU
ELU GH\LúOH ERUoODQÕFÕ HQ XFX] RODQ YH KHU GHWD\ YH ELOJL\L LVWHPH\HQ
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúX DUD\ÕúÕ LoLQH JLUHU $\UÕFD \DWÕUÕPODUÕQ \D Ga ihraç
LúOHPOHULQLQ GHUHFHOHQGLUPH LúOHPLQH G ]HQOHPHOHUOH WDEL WXWXOPDVÕ
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕQD ELU DQODPGD V|] NRQXVX \DWÕUÕPODUD \D GD
LúOHPOHUH \HWNL YHUPH VRUXPOXOX÷XQX VD÷ODU %X G ]HQOHPHOHULQ JHWLUGL÷L Å ÆAÇSÈ É Ê Ë Ì/Í Î Ì Í Ë Ì Ï Ì É Ð Ñ Ì É Ì Ò Ð Í Ó Ì/ÍLÔ/Ð Ë Ì É Ð Ï Ì Í Î Ê É(Ç@È Í/Ë Õ/Ï Ë Ð Ö ÇSÈ Ñ Ñ × É × Ó × É Ø Ù-Õ ÇSÈ Í/Ë Õ/Ï Ë Ð Ö Ç@È Ñ Ï È É Ú Í Û Ê Ï Ê ÜFÝ Ê É Ë$È Ñ Ï È É Ê Í Ó È ÍLÞ Ê ß ß È
Í6Ë Õ/Ï Ï Ì Í Ð Ï Ð É Ø Ù-ÕSÓ ÌFÆAÇSÈ É Ê Ë Ì/Í6Î à É ß Ì Ï Ì É Ð Í Ó ÌWÚ Í Û Ê Ï Ê Ü\Ý Ê É Ë$È Ñ Ï È É Ê Í Ê Í6Þ/Ê ß ß È@ß È Í È Ñ Ï È É Ê Í Ê Í\Ñ Ê á Ì É È Ñ Ê Í/Ê Í\Ö Ì â Ð Ï Ç6Ì ß Ð Í Ð Ø
senedi Ç6×/ÇLË ×/almak Í6Ë Ð Ï Ì ÍLiçiÎ Ê É(Õ Ö Û Õ Ï Ì Ç6Ì Ó Ð É
\HWNLGHQ JHOLU VDรทOD\DQ GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร DVร O DPDoODUร RODQ WDVDUUXI
VDKLSOHULQLQ
ELOJL
LKWL\DoODUร QD
KL]PHW
HWPHNWHQ
X]DNODรบDELOLUOHU
'HUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q GLรทHU ELU HQGLรบHVL LVH GHUHFHOHULQ Gย ]HQOHPH
LรบOHPL LoLQGH NXOODQร OPDVร UHVPL J|]HWLPL YH YH\D GHUHFHOHQGLUGLNOHUL
HQGย VWULQLQ Gย ]HQOHPHVLQGHQ VRUXPOX ROPDODUร Qร JHUHNWLUHFHNWLU ,0) 'HUHFHOHQGLUPH
NXUXOXรบODUร Qร Q
\DQร
Vร UD
GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXรบODUร Qร Q GHQHWOH\LFL YH Gย ]HQOH\LFL UROย QH NDUรบร oร NDQODU GD
EXOXQPDNWDGร U gUQHรทLQ :KLWH ยถH J|UH Gย ]HQOH\LFLOHULQ GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXรบODUร Qร Q QRWODUร QD LWLPDW HWPHOHULQLQ \HULQH ILQDQVDO NXUXOXรบODUร Q DNWLI ULVNOHULQL SL\DVD ED]Oร ELOJLOHU JHWLULOHUHN NRQWURO DOWร QD DOPDN JHUHNWLรทLQL
Gย รบย QPHNWHGLU gUQHรทLQ DNWLI VDKLSOHULQH Vร Qร UODPDODU JHWLULOPHVL \D GD
VHUPD\H EXOXQGXUPDQร Q GHUHFHOHQGLUPH LรบOHPOHULQH GHรทLO GH YDUOร NODUร Q JHWLUL
VSUHDGOHULQH GD\DOร ROPDVร JLEL Gย ]HQOHPHOHU |QHULOPHNWHGLU %|\OHFH 6(&
15652 WDQร PODPDVร LoLQ GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร WDVGLNOHPHN ]RUXQGD
NDOPD\DFDNWร U $NVL WDNGLUGH 6(&ยถLQ 1RSRO
kriterlerini
dรผzeltmesi
JHUHNPHNWHGLU oย QNย EX รบHNOL\OH Nย oย N GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร \HQL YH
\DUDWร Fร GHUHFHOHQGLUPH WHNQRORMLOHULQH VDKLS ROVDODU ELOH VHoLOPH รบDQVODUร oRN
D]Gร U
3HN oRN DNDGHPLV\HQ YH DUDรบWร UPDFร Qร Q LIDGH HWWLรทL JLEL
GHUHFHOHndirme bir fikir ve potansiyel riskleri tahmin etme sรผrecidir, bu
QHGHQOH EX |]HOOLรทH VDKLS ELU LรบOHPLQ SL\DVDQร Q RWRPDWLN GHQHWLPL \DQร QGD
ELU GH NDPX HOL\OH GHQHWOHQPH\H oDOร รบร OPDVร QHUHGH\VH LPNDQVร ]Gร U 7ย UNL\HยถGH 'HUHFHOHQGLUPH )DDOL\HWL
SPKโ Qร Q WDULK YH VD\ร Oร 5HVPL *D]HWHยถGH
\D\ร PODQDUDN \ย Uย UOย รทH JLUHQ 6HUL 9,,, 1R VD\ร Oร ยณ6HUPD\H 3L\DVDVร QGD
'HUHFHOHQGLUPH )DDOL\HWL YH 'HUHFHOHQGLUPH .XUXOXรบODUร QD รธOLรบNLQ (VDVODUยด
WHEOLรทL GHUHFHOHQGLUPH IDDOL\HWL NUHGL GHUHFHOHQGLUmesi ve Kurumsal Yรถnetim
รธONHOHULQH 8\XP GHUHFHOHQGLUPHVL IDDOL\HWOHULQL NDSVDPDNWDGร U 7HEOLรทยถGH NUHGL
GHUHFHOHQGLUPHVL ยณRUWDNODUร Q YH VHUPD\H SL\DVDVร NXUXPODUร Qร Q ULVN GXUXPODUร
YH |GH\HELOLUOLNOHULQLQ YH\D ERUoOXOXรทX WHPVLO HGHQ VHUPD\H SL\DVDVร
araรงlaUร Qร Q DQDSDUD IDL] YH EHQ]HUL \ย Nย POย Oย NOHULQLQ YDGHOHULQGH
NDUรบร ODQDELOPH ULVNLQLQ GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร WDUDIร QGDQ EDรทร PVร ]
WDUDIVร ] YH DGLO RODUDN GHรทHUOHQGLULOPHVL YH Vร Qร IODQGร Uร OPDVร IDDOL\HWLยด
.XUXPVDO <|QHWLP รธONHOHULQH X\XP GHUHFHOHQGLUPHVL LVH ยณRUWDNOร NODU YH
VHUPD\H SL\DVDVร NXUXPODUร Qร Q 63. WDUDIร QGDQ \D\ร QODQDQ .XUXPVDO <|QHWLP
รธONHOHULQH X\XPXQ GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร WDUDIร QGDQ EDรทร PVร ] WDUDIVร ] YH
DGLO
RODUDN
GHรทHUOHQGLULOPHVL
YH
Vร Qร IODQGร Uร OPDVร
IDDOL\HWLยด
RODUDN
WDQร PODQPร รบWร U 6|] NRQXVX WHEOLรทH J|UH GHUHFHOHQGLUPH IDDOL\HWL 7ย UNL\HยถGH
NXUXODQ YH GHUHFHOHQGLUPH IDDOL\HWLQGH EXOXQPDN ย ]HUH 63. WDUDIร QGDQ
\HWNLOHQGLULOHQ GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร LOH 7ย UNL\HยถGH GHUHFHOHQGLUPH
IDDOL\HWLQGH
EXOXQPDVร
63.
WDUDIร QGDQ
NDEXO
HGLOHQ
XOXVODUDUDVร
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร WDUDIร QGDQ \DSร Oร U 7HEOLรทGH GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXรบODUร Qร Q EDรบYXUX IDDOL\HW EDรทร PVร ]Oร N HVDVODUร YH GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXรบODUร LOH oDOร รบDQODUร Qร Q oร NDU oDWร รบPDODUร QGDQ X]DN WXWXOPDVร Qร
VDรทODPD\D \|QHOLN HVDVODU EXOXQPDNWDGร U $รบDรทร GDNL WDEORGD 7ย UNL\HยถGH
NXUXODQ YH 63. WDUDIร QGDQ \HWNLOHQGLULOHQ GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร YH
7ย UNL\HยถGH GHUHFHOHQGLUPH IDDOL\HWLQGH EXOXQPDVร 63. WDUDIร QGDQ NDEXO
HGLOHQ XOXVODUDUDVร GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร \HU DOPDNWDGร U
7$%/2 7h5.รธ<(ยถ'( '(5(&(/(1'รธ50( .858/8รน/$5,
รฃ รค รฅ รฆ รค รง รจ รฉSรช[รฃMรซHรฌ รญ รญ รฎ รจ รฏ รฏ รฐFรฐ\รฐUรฑ รฒ รฎ รง รฑ รณ รด รต รฑ รญ รถ รฏ รทUรฒ/รธ รฏ รธ(รน-รถ รง รบ รถ รฏ รธ(รน รถ รป รค รค-รผ รฝ รธ(รน รถ รง รบ รถHรฑ รฌ รญ รทTรพ
รนX DQGD \ย Uย UOย NWH RODQ 63.ยถQร Q 6HUL 9,,, 1R VD\ร Oร ยณ6HUPD\H
3L\DVDVร QGD 'HUHFHOHQGLUPH )DDOL\HWL YH 'HUHFHOHQGLUPH .XUXOXรบODUร QD
รธOLรบNLQ (VDVODUยด WHEOLรทLQH J|UH GHUHFHOHQGLUPH \DSWร Uร OPDVร LKWL\DULGLU $QFDN
63. WDUDIร QGDQ JHUHNOL J|Uย OHQ GXUXPODUGD GHUHFHOHQGLUPH \DSWร Uร OPDVร
]RUXQOX WXWXODELOLU <LQH EX WHEOLรทH J|UH GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร
RUWDNOร NODUร Q YH VHUPD\H SL\DVDVร NXUXPODUร Qร Q WDOHSOHUL ROPDNVร ]ร Q
GHUHFHOHQGLUPH \DSDELOLUOHU $QFDN V|] NRQXVX GHUHFHOHQGLUPH VRQXoODUร Qร Q
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบX WDUDIร QGDQ NDPX\D Doร NODQPDVร LOJLOL RUWDNOร N YH
VHUPD\H
SL\DVDVร
NXUXPXQXQ
RQD\ร QD
EDรทOร Gร U
%XQXQ
\DQร QGD
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร LOH GHUHFHOHQGLUPH X]PDQODUร GHUHFHOHQGLUPH รฟ
oDOร รบPDODUร QGD EDรทร PVร ] YH REMHNWLI ROPDN ]RUXQGDGร UODU $\Uร FD GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q \ร OOร N PDOL WDEORODUร Qร Q 63.ยถQร Q EDรทร PVร ]
GHQHWLPH LOLรบNLQ Gย ]HQOHPHOHULQGH EHOLUWLOHQ HVDVODU GDKLOLQGH VHUPD\H
SL\DVDVร QGD EDรทร PVร ] GHQHWLPOH \HWNLOL NXUXOXรบODU OLVWHVLQGH EXOXQDQ
EDรทร PVร ] GHQHWLP NXUXOXรบODUร QGDQ ELUL WDUDIร QGDQ GHQHWOHQPHVL รบDUWWร U
'HUHFHOHQGLUPH IDDOL\HWLQLQ EX 7HEOLรทGH EHOLUWLOHQ HVDVODUD X\JXQ RODUDN
\DSร OPDVร QGDQ GROD\ร Pย รบWHULOHU YH ย oย QFย รบDKร VODUร Q XรทUD\DELOHFHNOHUL
]DUDUODUร Q KXNXNL VRUXPOXOXรทX GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบXQD DLWWLU 63.
63. V|] NRQXVX WHEOLรทH J|UH GHUHFHOHQGLUPH IDDOL\HWL \DSDELOHFHN
XOXVODUDUDVร NDEXO J|UPย รบ GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร OLVWHOHU KDOLQGH LODQ
HWPHNWHGLr.
Derecelendirme
faaliyetinde
bulunmak
รผzere
Tรผrkiyeโ de
NXUXODFDN GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q EDรบYXUX NRรบXOODUร V|] NRQXVX
WHEOLรทLQ PDGGHVLQGH \HU DOPDNWDGร U %XQD J|UH GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXรบODUร Qร Q DQRQLP รบLUNHW รบHNOLQGH NXUXOPXรบ ROPDVร YH KLVVH VHQHWOHULQLQ
QDPD \D]ร Oร ROPDVร WLFDUHW ย QYDQODUร QGD GHUHFHOHQGLUPH LEDUHVLQLQ
EXOXQPDVร V|]OHรบPHGH GHUHFHOHQGLUPH IDDOL\HWL \DSDFDรทร QD GDLU Kย NPย Q
EXOXQPDVร |GHQPLรบ VHUPD\HOHULQLQ HQ D] PLO\DU 7ย UN OLUDVร ROPDVร KHU
ELU GHUHFHOHQGLUPH IDDOL\HWLQLQ EDรทร PVร ] RODUDN Vย UGย Uย OHELOPHVL LoLQ ELUELULQGHQ D\Uร RODUDN \HWHUOL RUJDQL]DV\RQ PHNDQ WHNQLN GRQDQร P EHOJH YH
ND\ร W Gย ]HQLQH VDKLS ROPDVร KHU ELU GHUHFHOHQGLUPH IDDOL\HWL LoLQ VLVWHPDWLN
GHUHFHOHQGLUPH PHWRGRORMLVL YH NDPX\D Doร NODQPD\DQ ELOJLOHULQ kรถtรผye
NXOODQร Pร Qร |QOHPH\H LOLรบNLQ SROLWLNDODUร EHOLUOHPHVL RUWDNODUร \|QHWLFLOHUL YH
GHQHWoLOHUL GHUHFHOHQGLUPH X]PDQODUร LOH รบLUNHWLQ Wย ]HO NLรบL RUWDNODUร Qร Q
\|QHWLP NXUXOX ย \HOHULQLQ EHOLUOL |]HOOLNOHUH VDKLS ROPDODUร JHUHNPHNWHGLU
63.
$\Qร ]DPDQGD V|] NRQXVX WHEOLรทLQ PDGGHVL X\DUร QFD
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q IDDOL\HWOHULQLQ Vย Uย Gย Uย OPHVLQGH KDQJL LONHOHUH !#" " $ % #" " " ! # & ' % )( * % & +,$ - $# % + % .( " " " #" /
0 % !1 % +2 % & 3 % . 45 - % % ' 6 % ! % ) % % ! # % -7 % # % - % % 8 9;:< % % % =( % / > ? ร -ร A @ ร ร ร ร ร ร ร ร ร ;B(ร ร ร ร C ร /ร Wร @ร ร /ร /ร ร ร ร (ร ร /ร ร ร ร /ร 6ร ร ร ร ร ร 6ร /ร Yร ร ร (ร ร ร
X\PDN ]RUXQGD ROGXNODUร GHWD\Oร ELU รบHNLOGH \HU DOPDNWDGร U %XQD J|UH
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Pย รบWHULOHULQH EHOOL ELU GHUHFH\L YHUHFHNOHULQH GDLU
WDDKKย WWH EXOXQDPD]ODU GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร KHU GHUHFHQLQ QH DQODPD
JHOGLรทLQH LOLรบNLQ NDPX\D Doร NODPD \DSPDN ]RUXQGDGร UODU GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXรบODUร Qร Q GHUHFHOHQGLUPH \DSWร NODUร RUWDNOร N YH VHUPD\H SL\DVDVร
NXUXPODUร Qร Q PDOL GXUXPODUร Qร YH IDDOL\HWOHULQL ERUoOXOXรทX WHPVLO HGHQ
VHUPD\H SL\DVDVร DUDoODUร Qร Q ULVNLQL SHUL\RGLN RODUDN WDNLS HWPHOHUL YH
JHUHNWLรทLQGH GHUHFH GHรทLรบLNOLรทL \DSPDODUร ]RUXQOXGXU YH \HQL GHUHFH LOH
ELUOLNWH ELU |QFHNL GHUHFHQLQ YH GHUHFHQLQ GHรทLรบWLULOPe gerekรงesini kamuya
Doร NODPDN ]RUXQGDGร UODU GHUHFHOHQGLUPH V|]OHรบPHVLQLQ IHVK HGLOPHVL
KDOLQGH NDPX\D GX\XUPDODUร ]RUXQOXGXU YH GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q
GHUHFHOHQGLUPH IDDOL\HWOHULQL \ย Uย Wย UNHQ EDรทร PVร ] GHQHWLPGHQ JHoPLรบ
ILQDQVDO ELOJLOHUL NXOODQPDODUร JHUHNPHNWHGLU
%DQNDFร Oร N 'ย ]HQOHPH YH 'HQHWOHPH .XUXPXยถQXQ %''. ยณ.UHGL
.XUXOXรบODUร .DQXQXยดยถQXQ \ย Uย UOย รทH JLUPHVL\OH ELUOLNWH GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXรบODUร EX .DQXQ LOH \HWNLOHQGLULOHFHNOHUGLU ยณ.UHGL .XUXOXรบODUร .DQXQX
7DVDUร Vร 7DVODรทร ยด KDNNร QGD *|]GHQ *HoLUPH LoLQ KD]ร UODQDQ PHWQLQ
ย oย QFย E|Oย Pย Qย Q PDGGHVL GHUHFHOHQGLUPH YH GHรทHUOHPH NXUXOXรบODUร
KDNNร QGDGร U 7DVODN LOH \HQL RODUDN NDQXQ NDSVDPร QGDNL NXUXOXรบODUD
GHUHFHOHQGLUPH GHรทHUOHPH \DSร OPDVร ]RUXQOXOXรทX JHWLULOPLรบWLU <HQL .DQXQ LOH
GHUHFHOHQGLUPH รบLPGLNL X\JXODPDQร Q 63. WDUDIร QGDQ RODQ DNVLQH ]RUXQOX
RODFDNWร U <HQL WDVODรทD J|UH .UHGL .XUXOXรบODUร .DQXQX NDSVDPร QGDNL
NXUXOXรบODUร Q NUHGL GHรทHUOLOLรทL YH ILQDQVDO Jย oOHUL LOH NXUXPVDO \|QHWLP LONHOHULQH
X\XP Gย ]H\OHUL IDDOL\HW \DSร ODUร YH |OoHNOHUL GLNNDWH DOร QPDN VXUHWL\OH
GHUHFHOHQGLUPH\H LOLรบNLQ %''. WDUDIร QGDQ EHOLUOHQHFHN XVXO YH HVDVODU
oHUoHYHVLQGH EX .DQXQD J|UH \HWNLOHQGLULOPLรบ GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร
WDUDIร QGDQ GHรทHUOHQGLULOLU YH Vร Qร IODQGร Uร Oร U .XUXOXรบODU NUHGL GHรทHUOLOLรทL YH
ILQDQVDO Jย oOย Oย N LOH NXUXPVDO \|QHWLPOHULQH LOLรบNLQ RODUDN DOGร NODUร GHUHFH
QRWXQD YH Doร NODPDVร QD NDPX\D Doร NOD\DFDNODUร ILQDQVDO WDEORODUร LOH \ร OOร N
IDDOL\HW UDSRUODUร QGD \HU YHUPHN ]RUXQGDGร UODU <LQH V|] NRQXVX WDVODรทD J|UH
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร UDSRUODUร QGD \HU DODQ \DQOร รบ YH DOGDWร Fร ELOJL YH
J|Uย รบOHULQGHQ GROD\ร ย oย QFย NLรบLOHUH YHUGLNOHUL ]DUDUODUGDQ VRUXPOXGXUODU
%''. F
%DVHO ,, LOH ELUOLNWH GHUHFHOHQGLUPHQLQ |QHPLQLQ DUWPDVร YH 7ย UNL\HยถGH
GHUHFHOHQGLUPHQLQ oRN JHOLรบPLรบ ROPDPDVร QGDQ GROD\ร \HQL Gย ]HQOHPH
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q 7ย UNL\HยถGH HWNLQ ELU รบHNLOGH oDOร รบPDVร Qร YH
JHOLรบPHVLQL VDรทOD\DFDN HVDVODU LoHUPHOLGLU %XQXQ LoLQ GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXรบODUร QGD oDOร รบDFDN RODQ SHUVRQHOLQ QLWHOLNOL ROPDVร YH JHUHN PDNUR YH
JHUHNVH GH PLNUR DQDOL]OHUL \DSDELOPH NDSDVLWHVL ROPDOร Gร U $QDOLVWOHULQ
ย ONHQLQ ILQDQVDO SL\DVDODUร Q YH EDQNDFร Oร N VLVWHPLQLQ JHoPLรบLQL oRN L\L ELOPHVL
YH L\L GHรทHUOHQGLUPHVL JHUHNPHNWHGLU 'ย ]HQOHPH LOH GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXรบXQXQ EDรทร PVร ]Oร รทร VDรทODQPDOร Gร U <HWNLOHQGLULOHFHN GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXรบODUร Qร Q WDUDIVร ] ROPDVร QD X]XQ WHFUย EH\H VDKLS ROPDVร QD VDKLSOHULQLQ
Jย YHQLOLU YH LWLEDUOร ROPDVร QD GLNNDW HGLOPHOLGLU <HWNLOHQGLULOHFHN XOXVODUDUDVร
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q LVH SL\DVDGD LWLEDU J|UHQ Jย YHQLOLU WDUDIVร ]
JHoPLรบ SHUIRUPDQVร L\L YH รบHIIDI ROPD NULWHUOHUL HVDV DOร QPDOร Gร U $\Uร FD
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร QD YHUGLNOHUL ]DUDUODU LoLQ FD\Gร Uร Fร \DSWร Uร PODU
X\XODQPDOร Gร U
6HUPD\H <HWHUOLOLรทL 'ย ]HQOHPHVL %DVHO .RPLWH YH 'HUHFHOHQGLUPH 'HUHFHOHQGLUPHQLQ HQ \HQL YH SRSย OHU NXOODQร Pร EDQNDODUร Q VHUPD\H
\HWHUOLOLNOHULQLQ KHVDSODQPDVร QGD NXOODQร OPD\D EDรบODQPร รบ ROPDVร Gร U )LQDQVDO
SL\DVDODUร Q JOREDOOHรบWLรทLQL YH EDQNDFร Oร N IDDOL\HWOHULQLQ ย ONH Vร Qร UODUร Qร DรบWร รทร Qร
IDUN HGHQ 8OXVODUDUDVร gGHPHOHU %DQNDVร %DQN IRU ,QWHUQDWLRQDO 6HWWOHPHQWV โ
%,6 Eย Q\HVLQGHNL %DVHO %DQNDFร Oร N *|]HWLP YH 'HQHWLP .RPLWHVL
\ร Oร QGD \D\ร PODGร รทร ยณ&DSLWDO $FFRUGยด 6HUPD\H 8\XPX DGOร NDUDUOD ย ONHOHU
DUDVร QGDNL IDUNOร Oร NODUร |QOHPHN ย ]HUH VHUPD\H \HWHUOLOLรทLQGH XOXVODUDUDVร
Gย ]H\GH VWDQGDUWODUร EHOLUOHPLรบWLU .DUDU EDQND VHUPD\HVLQH WDQร PODU JHWLUPLรบ EDQND DNWLIOHUL ULVN Dรทร UOร NODUร QD J|UH G|UW JUXSWD WRSODQPร รบ VHUPD\HQLQ ULVN
Dรทร UOร NOร WRSODP DNWLIOHUH RUDQร QD \ย ]GH DOW Vร Qร Uร Qร JHWLUPLรบWLU 'ย ]HQOHPH
HVDVHQ * 10 รผlNHOHUL\OH Vร Qร UOร ROPDVร QD NDUรบร Q ELUNDo \ร O LoLQGH ]RUXQOXOXN
ROPDPDVร QD UDรทPHQ \ย ]GHQ ID]OD ย ONH WDUDIร QGDQ EHQLPVHQPLรบ YH ELU WDNร P IDUOร Oร NODUOD X\JXODQPD\D EDรบODQPร รบWร U 7ย P Gย Q\DGD EDQNDFร Oร N YH ILQDQV
Gย ]HQOHPHOHULQLQ VWDQGDUGL]DV\RQX EDNร Pร QGDQ oRN |QHPOL ELU DGร P RODQ EX
Gย ]HQOHPHOHU YH \ร Oร QGD \DSร ODQ HVDVOร GHรทLรบLNOLNOHUOH VRQ
รบHNOLQL DOPร รบWร U 6|] NRQXVX ย o WDULKWH \DSร ODQ WDVODNODUD \|QHOWLOHQ HOHรบWLULOHU
GRรทUXOWXVXQGD %DVHO .RPLWHVL %DVHO ,,ยถ\H +D]LUDQ WDULKL LWLEDUL\OH VRQ
รบHNOLQL YHUPLรบ YH \HQL VHUPD\H \HWHUOLOLรทL VWDQGDUWODUร Qร \D\ร PODPร รบWร U %XJย Q
\ย ]GHQ ID]OD ย ONHGH ยถGHQ ID]OD EDQND WDUDIร QGDQ %,6 VHUPD\H \HWHUOLOLรทL
Gย ]HQOHPHOHUL X\JXODQPDNWDGร U (Q VRQ $YUXSD %LUOLรทL GH \DSWร รทร SDUDOHO ELU
dรผzenleme (Capital $GHTXDF\ 'LUHFWLYH &$' LOH ULVN Dรทร UOร NOร VHUPD\H
KHVDSODPD XVXOย Qย EHQLPVHPLรบ YH X\JXODPD\D NR\PXรบWXU %,6 YH &$'
Gย ]HQOHPHOHUL DUDVร QGD GHWD\ODUGD ELU WDNร P J|Uย รบ D\Uร Oร NODUร EXOXQPDNOD
ELUOLNWH HVDVWD KHUKDQJL ELU IDUOร Oร N EXOXQPDPDNWD KHU LNLVL GH \DVDO RODUDN
EXOXQGXUXOPDVร JHUHNHQ VHUPD\HQLQ EDQNDQร Q YDUOร NODUร Qร Q ULVN Dรทร UOร NODUร QD
J|UH KHVDSODQPDVร HVDVร Qร JHWLUPHNWHGLU <DQDU
%DVHO .RPLWHVLยถQLQ WDULKOL LON VHUPD\H \HWHUOLOLรทL Gย ]HQOHPHVL
EDQND VHUPD\HVLQLQ WRSODP PLNWDUร ย ]HULQH RGDNODQPร รบ GROD\ร Vร \OD
EDQNDODUร Q LIODV ULVNLQL YH PHYGXDW VDKLSOHUL LoLQ ROXรบDELOHFHN PDOL\HWL HQ D]D
LQGLUPH\L DPDoOD\DQ ELU Gย ]HQOHPHGLU 8OXVODUDUDVร DODQGD IDDOL\HW J|VWHUHQ bankalar iรงin uygun sermayenin belirlenmesine yรถnelik tek bir yรถntem
gรถsteUPHNWH RODQ Gย ]HQOHPHVLQGH \ร Oร QGD \DSร ODQ ELU GHรทLรบLNOLNOH bankalara piyasa risklerini kendi yรถntemleri ile รถlรงebilmeleri iรงin kendi
VLVWHPOHULQL NXOODQDELOPHOHUL LPNDQร JHWLULOPLรบWLU 7%%
%DVHO ,,ยถGH EDQNDODUร Q VDรทOร NOร YH HWNLQ RODUDN oDOร รบPDVร LoLQ NHQGL Lo
NRQWURO YH \|QHWLP VLVWHPOHUL LOH GHQHWLP LรบOHYL YH SL\DVD GLVLSOLQL NRQXODUร QD
\HU YHULOPHNWHGLU %DQNDODUร Q DVJDUL VHUPD\H JHUHNOHULQL KHVDSODPDGD
GLNNDWH DODFDNODUร NUHGL YH IDDOL\HW ULVNOHULQL |OoHELOPHOHUL LoLQ EDVLWWHQ
JHOLรบPLรบH GRรทUX ELU GL]L PHWRGRORMLQLQ NXOODQร ODELOPHVL |QJ|Uย OPHNWHGLU Bankalar denetim otoritesinin gรถzetiminde olmak รผzere kendi risk profillerine
YH IDDOL\HW NRQXODUร Qร Q NDUPDรบร NOร รทร QD J|UH X\JXQ \DNODรบร PODUร WHUFLK
HGHELOHFHNOHUGLU 'ย ]HQOHPH Jย oOย YH GRรทUX ULVN \|QHWLPLQH VDKLS EDQNDODUร Q
|Gย OOHQGLULOPHVL WHPHOLQH GD\DQPDNWDGร U 'ROD\ร Vร \OD \HQL Gย ]HQOHPH LOH
EDQNDODUร Q Gย ]HQOH\LFL VHUPD\H JHUHรทLQL WXWWXUPDN LoLQ ULVNOHUH NDUรบร oRN
GDKD GX\DUOร ROPDODUร Qร VDรทOD\DFDN \DNODรบร PODU JHWLULOPHNWHGLU 7%%
<HQL 'ย ]HQOHPH 1HZ %DVHO &DSLWDO $FFRUG 6HUPD\H \HWHUOLOLรทL KHVDEร QGD NUHGL GHUHFHOHQGLUPHVLQLQ UROย V|]
NRQXVX ULVN Dรทร UOร NODUร Qร Q KHVDSODQPDVร QGD GHYUH\H JLUPHNWHGLU 6HUPD\H
\HWHUOLOLรทLQH \HQL \DNODรบร P ERUFXQ |GHQPHPHVL LKWLPDOL LOH VHUPD\H \HWHUOLOLรทL
DUDVร QGD Vร Nร ELU LOLรบNL ROGXรทX YDUVD\ร Pร ย ]HULQH LQรบD HGLOPHNWH YH \DVDO
RODUDN EXOXQGXUXOPDVร JHUHNHQ VHUPD\H LOH HNRQRPLN VHUPD\H DUDVร QGDNL
IDUN HQ D]D LQGLULOPH\H oDOร รบร OPDNWDGร U <HQL %,6 Gย ]HQOHPHOHUL\OH JHOHQ
DOWHUQDWLIOHUGHQ ROXรบDQ 6WDQGDUW <DNODรบร Pร Q VHUPD\H \HWHUOLOLรทL KHVDSODPDODUร
LoLQ X\JXODQPDVร GXUXPXQGD EDQNDODU ELODQoR LoL YH Gร รบร YDUOร NODUร Qร Q ULVN
Dรทร UOร รทร Qร DGร JHoHQ YDUOร NODUร Q ULVN GHรทHUOLOLรทLQH J|UH KHVDSODPD \DSDFDN L\L dereceye sahip olanlar iรงin daha az sermaye, dย รบย N GHUHFH\H VDKLS NUHGLOHU
LoLQ GDKD ID]OD VHUPD\H WDKVLVL \ROXQD JLGHFHNOHUGLU %X \ROOD EDQNDODUร Q ULVNL
\ย NVHN NLรบL YH NXUXPODUD ND\QDN DNWDUPDODUร Qร Q |QOHQPHVL \ROX\OD GRQXN
NUHGL WXWDUODUร Qร Q Gย ]H\L D]DOWร OPD\D oDOร รบร OPDNWD YH EDQND LIODVODUร Qร Q |nรผne
JHoLOPH\H oDOร รบร OPDNWDGร U %,6 Gย ]HQOHPHOHULQGH ROGXรทX JLEL KLo ELU
HNRQRPLN GD\DQDรทร ROPD\DQ ULVN JUXSODPDODUร \HULQH EDQND ELODQoRODUร Qร Q
JHUoHN ULVN \DSร Vร QD GDKD X\JXQ รบHNLOGH Dรทร UOร NODQGร Uร OPDVร VXUHWL\OH VHUPD\H
\HWHUOLOLรทL KHVDSODQPDVร \DNODรบร Pร Qร JHWLUHQ \HQL Gย ]HQOHPHOHU 1HZ %DVOH
$FFRUG โ %DVHO ,, SL\DVDODU WDUDIร QGDQ ROXPOX ELU JHOLรบPH RODUDN
\RUXPODQPDNWDGร U <DQDU
WDULKOL Gย ]HQOHPH LOH \HQL DQODรบPDGD IDUNOร |QFHOLNOHU
EXOXQPDNWDGร U %X IDUNODU DรบDรทร GDNL WDEORGD \HU DOPDNWDGร U 7$%/2 %$6(/ ,, )$5./, g1&(/รธ./(5
รฃ รค รฅ รฆ รค รง รจ รชAรถ D E รน.F รค รญ รน-รถ G\รด รบ รฒ/รน,H@รด(รด(รฎ รน-รถ รฒ*I JLK*K,M
<HQL DQODรบPDGD WDULKOL X\JXODPDGD EXOXQDQ Gย ]HQOHPHQLQ
DPDoODUร NRUXQPDNOD ELUOLNWH %DVHO .RPLWHVL DรบDรทร GD YHULOHQ KHGHIOHUL
NDUรบร ODPD\D NDUDUOร Gร U %XQD J|UH \HQL DQODรบPD
ยพ ILQDQVDO VLVWHPGHNL Jย YHQLOLUOLรทL VDรทODPOร รทร YH VWDELOLWH\L DUWร UPD\ร YH bรถylece yeni sermaye รงerรงevesi sistemdeki sermayenin mevcut
JHQHO Gย ]H\LQL HQ D]ร QGDQ NRUXPD\ร
ยพ UHNDEHW HรบLWOLรทLQL DUWร UPD\D GHYDP HWPH\L ยพ ULVNOHUL GDKD GX\DUOร |OoHELOPH\L ยพ XOXVODUDUDVร IDDOL\HW J|VWHUHQ EDQNDODU ย ]HULQGH \RรทXQODรบPD\ร IDNDW WHPHO LONHOHU IDUNOร NDUPDรบร NOร N YH JHOLรบPLรบOLN Gย ]H\OHULQGHNL EDQNDODU
LoLQ GH JHoHUOL ROPDVร Qร
ยพ KHU ELU EDQNDQร Q ULVN SURILOLQLQ D\Uร EHOLUOHQPHVLQL ยพ ย VW \|QHWLPH Gย รบHQ VRUXPOXOXNODUร Q DUWร Uร OPDVร Qร ยพ ILQDQVDO UDSRUODPDQร Q DUWDQ |QHPLQLQ NDYUDQPDVร Qร KHGHIOHPHNWHGLU 7%% 3ULFHZDWHUKRXVHFRRSHUV 'ย ]HQOHPHQLQ 3UHQVLSOHUL <HQL Gย ]HQOHPHGH WHPHO RODUDN ULVN GX\DUOร Oร รทร GDKD ID]OD RODQ YH
GDKD HVQHN ELU \DSร Qร Q ROXรบWXUXOPDVร VHUPD\H JHUHรทL KHVDSODPDVร QGD ULVN
GX\DUOร Oร รทร Qร Q DUWร Uร OPDVร Gย ]HQOH\LFL \ย Nย POย Oย NOHUGH WHรบYLNOHULQ YH
X\XPOXOXรทXQ DUWร Uร OPDVร DPDoODQPร รบWร U 7%%
'ย ]HQOHPHQLQ ย o WHPHO SUHQVLEL EXOXQPDNWDGร U ;
N N OP % # % 5Q%R R R % 3 S ! % # P T % ! % " TP % % %U V W WSQ6X6' ! 3 . ' % # 6 7 Y =Y + % ' % % & %
+ % [Z + /&\P +& % #7# 6U & % % P3 U [7# !Y + Y /&:6 T ) %3 2 % & % % 6$ + ,U A ] +& 57# !
+& * % ^ 5 A 2 L %3 2 + /SX6' % _V W WSQ! % 3 % =#" % % =OP % % ^Q%R R R) % ! % 7# #Y Y= % 7 # ` Q /a:6 b c % % + +d 1# % eZ#1# f3 %U % & g #Y Y % h h < %$ ' Y i % + +& ( % % =$ #Y Y# % =" % % ! %3 6 ( . ) 7 Y! %( % -7# % % ) % + / V./a:6 , 5 T L % ' % % +& AZ#1# 1 T%" & # ] * 1# % ej
! *$ Z# + + k-7# Y + Y Y % * %3 % 6 % ( % % =( Y) 1# % Y# Z Y & %( -7# % % ! # % + / l /am) Z# ;8 % & -nP % =OP %U % - % ! - # % - 1# Z#1# " !" + " / o /a\6" % % % ] % .7# Y + Y# % ^ ' Sj 8 % & =nP % % % \P % kL$ )" T%" '%"]j 9S )\) U kLY Y % ! + %3 - % & # % .( % + /
$VJDUL VHUPD\H JHUHรทL NDQWLWDWLI 6HUPD\H \HWHUOLOLรทLQLQ GHQHWLPL NDOLWDWLI 3L\DVD GLVLSOLQL SL\DVD NXYYHWOHUL <HQL Gย ]HQOHPHQLQ X\JXODPD NDSVDPร QD EDNWร รทร Pร ]GD |QHPOL ELU
|]HOOLรทL EDQNDODUร Q ELUELUOHULQH LรบWLUDNOHUL\OH ROXรบDQ EDQND JUXSODUร Qร GD
D\Uร FD HOH DOPDVร Gร U %DรบND ELU GH\LรบOH \HQL ELU |QHUL JUXEX ROXรบWXUDQ
EDQNDODUร KHP D\Uร D\Uร YH KHP GH JUXEXQ Wย Pย RODUDN HOH DOร QPDVร Qร YH
VHUPD\H JHUHNOHULQLQ EXQD J|UH WDQร PODQPDVร Qร Jย QGHPH JHWLUPHNWHGLU
7%%
%DQNDODUร Q GLรทHU PDOL DODQODUGDNL VLJRUWD YV RUWDNOร NODUร LOH WLFDUL
รบLUNHWOHUGHNL RUWDNOร NODUร LVH D\Uร FD J|]|Qย QH DOร QDFDNWร U %XUDGD LONH EX Wย U
RUWDNOร NODUOD NXUXODQ LOLรบNLOHU \ROX\OD EDQNDODUร Q \DSD\ VHUPD\H JHQLรบOHPHVLQH
JLWPHOHULQL HQJHOOHPHNWLU 7%%
Bu รงerรงeve iรงinde iki yol รถnerilmektedir: BunlarGDQ LONL EDQND
JUXSODUร Qร NRQVROLGH HGHUHN HOH DOPDNWร U รธNLQFLVL LVH ELU EDQNDQร Q Wย P EDรทOร
NXUXPODUร QGDNL VXEVLGLDU\ \DWร Uร PODUร LOH |QHPOL D]ร QOร N SD\ODUร Qร Q VWDNHV
GHIWHU GHรทHUL\OH ERRN YDOXH EDQNDQร Q VHUPD\HVLQGHQ Gย รบย OHUHN XODรบร ODQ
\DOร Wร OPร รบ VWDQG DORQH EDQND\ร HVDV DOPDNWร U %X \|QWHPOHUGHQ KHUKDQJL
ELULVLQL VHoPHN LoLQ ย o \ร OOร N ELU JHoLรบ Vย UHFL |QHULOPHNWHGLU $VJDUL 6HUPD\H *HUHรทL 'ย ]HQOHPHQLQ
ELULQFL
SUHQVLELQGH
DVJDUL
VHUPD\H
JHUHรทL
WDQร PODQPร รบWร U 7RSODP VHUPD\HQLQ NUHGL SL\DVD YH RSHUDV\RQHO ULVNOHULQH
E|Oย Pย QGHQ HOGH HGLOHQ VHUPD\H \HWHUOLOLN UDV\RVXQXQ HQ D] \ย ]GH ROPDVร
JHUHNPHNWHGLU
<HQL Gย ]HQOHPHGH DVJDUL VHUPD\H RUDQร Qร Q KHVDSODQPDVร QD LOLรบNLQ
VHoHQHNOHU 7DEOR ยถGH YHULOPLรบWLU
7$%/2 $6*$5ø 6(50$<( 25$1,1,1 +(6$3/$10$6,1$ ø/øù.ø1 6(d(1(./(5
ã ä å æ ä ç è p=q)q)I JLK*K*J
7DEOR ¶GHQ GH J|U OG ÷ JLEL VWDQGDUW \DNODúÕP YH GDKLOL
GHUHFHOHQGLUPHOHUH GD\DOÕ \DNODúÕPODU ROPDN ]HUH NUHGL ULVNL |Oo P QGH LNL
IDUNOÕ \DNODúÕP |QHULOPHNWHGLU
6WDQGDUW \DNODúÕPGD ELUH\VHO ULVN D÷ÕUOÕNODUÕ XOXVODUDUDVÕ ELU
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúXQXQ NULWHUOHULQH J|UH EHOLUOHQHFHN YH ULVN D÷ÕUOÕNODUÕ r
IDUNOÕ NDWHJRULOHUH J|UH \HU DODFDNWÕU %XQODU WDEOR ¶GH \HU DOPDNWDGÕU 7$%/2 5ø6. $ö,5/,ö,1, g/d(1 67$1'$57 <g17(0
ã ä å æ/ä(ç è.qPs é!I#J,K*K;t ë ä þ uFü ç ù * æ D æWö D ò ç@ä.v[w ö ü w v[w æ äyx ä.v-ü w ô(ü ä æWö D ò çSäSv[w ö ü w v[w ë x z þ q ä æ ç ä Læ w æWø ù ö Lù E ù *ò D æ ùU,ó {-ö | ù x ù ü D ö ü ù æ ù-æUö D ò ç6*ä v[w ö ü w v[w ë E þ ã w ò äQLø { æ ù ÷ ü D ç ö ù [ø D ü ù-ö ë ô-ö } D æ ä ü õ ä ø(| ) ù ~|MTä å/ þ x,D ö ò/ù õ,D å ùTø(ä-ì ägD åSD ö D ò ç6ä*v[w ö ü w v[w ä ü w å/ô-ö ñ [ù æ/ù í D ÷ ô í ô ö D í ù * ò D æ ùQSå ø(b ù ; *Kºö D ò ç6*ä v[w ö ü w v[w ú å ó ú ü ä ÷TäUô î Sò D å/ô-æ ú í ä-,æ w æ < ÷ w í w öHñ Aù æ/ù í D ÷ ô í ô-ö D í ù(S ò D æ ù ó(,ù g ÷ D í ç ù í D ESDFç ö ù(2ø D *ò D[ó ù ö D[Lø { æ ÷Uù-÷Uù ô-ü ä ,ò w ü w ç ü ä ö w[ø Sô v ö ú ü í ú/ò ú(æ/ø ä ø ä ì ä ø[ ; * ç ö D ò çL*ä v[w ö ü w v w õ/ù ö ÷TùTô î *ò D å/ô æ(úLí ä-,æ w æ b ÷ w í w öHñ % 6p)D E/ä ö D ä(÷º* ä ü w ç ô-æ ú/í ü ä [ö D .D æ Så ø i ù K,Kºö D ò çL*ä v[w ö ü w v w ø ù õ ä ÷ ù í ÷Tù ç í ù [ø D ö ñ /ÿ/ÿ Ñ Ì É Ê Þ/Ï ÊYÓ × Ü È Í/Ï È ÇSÈ/Ó/È, $ß Ñ Ì Í Ó Ì/É Ñ/Ö Ì Ë Ï Ì Ý/Ð Ç@Ó Ì* Î/Ê É È Ö ß È Ï É Ê ß Ë\Ì C(Ð É Ï Ð Ë Ï Ì É Ð Î à É Ô Ï Õ/Í Õ/ÍSÓ Ì/Þ/Ê Ï$à Ï Ó Õ C Õ6Ë Ì Ñ È/Û/à É Ê Ö È^ ×/Ï Ë$È Ï È É Î Ì/ Í/Ë Ì Ï Ì É(Ö ÌWÓ ÌTË Õ É Õ/Ç6Ï Ì/É Ó Ì Ö Ì Í Ç6Ì ËYÑ Ì Ö Ó Ð Ø #/ÿ/ÿ Ñ Ì É Ê Þ/Ï Ê Ó × Ü È Í/Ï È ÇSÈ/Ó/ÈU×/Ï Ë$È_ ÈTÇ@È É Ë$È ÜLÎ Ì Í/Ë Ì Ï Ì/É Ð Í Ð Í6Ö ×/Ë ×/Ç6Ï ×/Ï ×/Ë Ï È É Ê Í Ê Í
Ó/È C/È É Ï È Í Ó Ê É Ê Ï Ç@È ß Ê Í Ó/È L ) ×/Ï Ë$È/ß Ê à Ï Õ/â à Ï Ç@Ì Ç6Ì ß Ð Í Ì Î Ì Ë Ð Ï Ç6Ì ËYÑ Ì Ó(Ð É ØAÙ Ì Í/Ë Ì/Ï Ì/ÉSÊ Ô Ê Í Ó/È Ì Ö Í Ð Ö @ Í Ñ È Ç Û/È Ô È É Ï Ê Ó Ê É ØAÙ Õ Ó/ È C/È É Ï È Í Ó Ê É ÇSÈ/Ó/< È L ) × Ö È/ß Ê à Ï Ì Í ×/Ï Ë$È Ï È É Ó à C É Õ Ó Ì ÍTÓ Ì/Þ Ì Ì ÜºÉ Ê ß Ë Ï Ê(à Ï Ì É Ì ËWÛ.@ É × Ï Ç@È ËYÑ È/Ó Ê É Ø2 Ê C È É Ö Ì Í Ó Ì/Í Õ Ö Û Õ/Ï Ì Ç6Ì Ë É È/Ó Ê É Ê ß Ë Ê Ó Ì/Þ ÌQÖ ×/Ë$ß È ËWÎ/Õ/Ï Õ/Í Ì/Íº× Ï Ë$È Ï È É Ì/Ô/Ð ß Ð Í Ó Ì ÍUÌ /Ì Í Ñ Ì , 2 ) × Ö È/ß Ê à Ï Ç@Ì Ö Ì ÍQÌ Í á Ì/ËWË É È Ó Ê OECD Ó/ È C/È É Ï Ê Ï ülkesi Ê C Ê/Ö ×/Ë$ß ancak È ËQÎ/Õ/Ï Õ/Í Ì Íº×/Ï Ë$È Ï È É Ì/Ô/Ð ß Ð Í Ó Ì ÍUÓ/È Ü Ì /Ì Í Ñ Ì à Ï Õ Ý Ñ Õ É Ç6Ì/ËYÑ Ì Ó(Ð É ,Ø L ) × Ï Ë$È/ß Ê à Ï Ì/Íº× Ï Ë$È Ï È É Ó/È Ë Ê Î Ì Í Ë Ì Ï Ì É Ð Í Õ/Í Ì/ÍTÎ Ì Í/Ë Ì Ï Ì É Ð ÍUË Ð ß y Ì /Ì Ó/È Ï Ê Ö × Ë ×/ÇLÏ ×/Ï ×/Ë Ï È É SÊ r. É Ê ß ËL Ì C(Ð É Ï Ð C Ð yükümlülükleri ülkelerde Ê Ï È Ó/ È C/È É Ï È Í Ó Ê É ise Ê Ï Ç@È OECD ËjÑ ,È g ülkesi L ) olmayan × Ï ËYÈ/ß ÊTà Ï Ç6 Ì Ö Ì Í ×/Ï bul Ë$È Ï È É Ó È Ë ÊºÎ Ì Í/Ë Ì/Ï Ì/É Ð Í Õ Ü Õ h Í /Ì Ó/È Ï ÊWÖ ×/Ë × ÇLÏ ×/Ï ×/Ë Ï È É | Ê ; É Ê ß Ë Ì C Ð É Ï Ð C(Ð Í Ó Ì Ë Ì/Î/Õ/Ï$È/Ó Ê Ï ÇSÈ ËYÑ È/Ó Ê É Ø
<XNDUร GDNL WDEORGDQ GD DQODรบร ODFDรทร ย ]HUH EDQNDODUร Q ULVN Dรทร UOร NODUร
LoLQ LNL D\Uร VHoHQHN EXOXQPDNWDGร U 2SVL\RQ ยถGH ELU ย ONHGHNL Wย P EDQNDODU
ย ONH ULVN Dรทร UOร รทร QGDQ ELU NDWHJRUL GDKD DรบDรทร GD GHรทHUOHQGLULOPHNWH\NHQ LNLQFL
RSVL\RQGD ULVN Dรทร UOร NODUร EDQNDODUร Q GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร QGDQ DOGร รทร
GHUHFHOHQGLUPH QRWXQD GD\DQGร Uร Oร U %XQODUD HN RODUDN %DVHO ,,ยถQLQ X\JXODPD\D JHoPHVL LOH ELUOLNWH .2%รธยถOHUH YH Wย NHWLFLOHUH NXOODQGร Uร ODQ
NUHGLOHULQ \ย ]GH ULVN Dรทร UOร รทร QD YH LNDPHWJDK DPDoOร NRQXW NUHGLOHULQLQ
\ย ]GH ULVN Dรทร UOร รทร QD WDEL ROPDVร EX Wย U NUHGLOHUL GDKD FD]LS KDOH
JHWLUHFHNWLU $\Qร ]DPDQGD %DVHO ,, VWDQGDUW \DNODรบร PGD \ย ]GH YH \ย ]GH
ULVN Dรทร UOร รทร NDWHJRULOHUL WDQร PODQPร รบ YH NDSVDPร JHQLรบOHWLOPLรบWLU $\Uร FD
NUHGL DODQ NXUXPXQ SHN oRN Gร รบ NUHGL GHUHFHOHQGLUPH NXUXPX WDUDIร QGDQ
GHรทHUOHQGLULOPHVL Pย PNย QGย U %X GXUXPGD IDUNOร ULVN Dรทร UOร NOร LNL ULVN GHUHFHVL
YDUVD GDKD \ย NVHN ULVN Dรทร UOร รทร GLNNDWH DOร QPDNWDGร U )DUNOร ULVN Dรทร UOร NOร
LNLGHQ ID]OD ULVN GHUHFHVL YDUVD HQ Gย รบย N LNL Dรทร UOร รทร Q D\Qร ROPDVร GXUXPXQGD
Gย รบย N GHรทHUOHQGLUPH \RNVD LNL GHรทHUGHQ HQ \ย NVHN RODQร GLNNDWH
DOร QPDNWDGร U 3ULFHZDWHUKRXVHFRRSHUV
%LU |QFHNL X\JXODQPDGD RODQ Gย ]HQOHPHGH Eย Wย Q รบLUNHW NUHGLOHUL
D\Qร \ย ]GH ULVN Dรทร UOร รทร QD ULVNH D\DUODQPร รบ YDUOร NODU LoLQ VDKLSWLUOHU YH
GROD\ร Vร \OD D\Qร DVJDUL VHUPD\H JHUHNOLOLรทLQH \ย ]GH WDEL WXWXOPDNWDGร UODU
<HQL Gย ]HQOHPHGH LVH 6 3 WDUDIร QGDQ $$$ LOH $$ DUDVร QGD GHUHFHOHQGLULOHQ
รบLUNHWOHU LoLQ \ย ]GH ULVN Dรทร UOร รทร JHoHUOLGLU GLรทHU NUHGL GHUHFHOHQGLUPH
รบLUNHWOHULQLQ Hรบ GHรทHU QRWODUร 7DEOR ยถGH YHULOPHNWHGLU %|\OHFH \ย NVHN kalitede bulunan krediler iรงin sermaye rasyosu, eski uygulamada olan
VHUPD\H UDV\RVXQGDQ oRN GDKD Gย รบย N RODUDN JHUoHNOHรบPHNWHGLU yรผzde 1,6). 7$%/2 '(5(&(/(1'รธ50( .858/8รน/$5,1,1 8d7$ 2/$1 .$/รธ7( .$7(*25รธ/(5รธ
รฃ รค/รฅ รฆ รค รง รจ ย Lรผ รญ รทUรค รฆ@รต/รนUรฉAรค(รบ รฆ รธ รน-รถ รฒ*I J*K*K[ย
%LU EDQNDQÕQ \ NVHN NDUOÕOÕ÷D VDKLS ROGX÷X \D GD LúLQL JHQLúOHWWL÷L
G|QHPOHULQGH EHNOHQPH\HQ ND\ÕSODU LoLQ D\UÕODQ VHUPD\H NDUúÕOÕNODUÕQÕQ
ELULNPHVL EHNOHQPHNWHGLU %DQNDODUÕQ JHQHOOLNOH NDUODUÕQÕQ G ú N ROGX÷X
]DPDQODUGD \D GD HNRQRPLN GXUJXQOXN G|QHPOHULQGH VHUPD\H NDUúÕOÕNODUÕQÕ
DUWÕUPDODUÕ LPNDQVÕ] GHQHFHN NDGDU ]RUGXU %X \ ]GHQ EDQNDODUÕQ WHPHUU GH
G úPHGHQ \D GD ]DUDUODUÕQÕQ DUWPDVÕQGDQ |QFH \HWHUOL NDUúÕOÕNODUD VDKLS
ROPDODUÕ oRN |QHPOLGLU <HQL G ]HQOHPH LOH NXUXPODUGD úLUNHWOHUGH D\UÕ ULVN
D÷ÕUOÕ÷Õ NDWHJRULVL J|U OPHNWHGLU %|\OHFH G ]HQOH\LFL \DVDO VHUPD\H
DUELWUDMÕQÕQ |QOHQPHVL YH G ]HQOH\LFL VHUPD\HQLQ HNRQRPLN VHUPD\H\H
\DNODúPDVÕ EHNOHQPHNWHGLU 'L÷HU ELU GH\LúOH JHUoHN ]DUDU YH ULVN
NDWHJRULOHULQH \DNODúÕOPÕú RODFDNWÕU $OWPDQ YH 6DXQGHUV
+DQJL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕQÕQ VHoLOHFH÷L NRQXVXQGD $%'¶GH
15652 WDQÕPODPDVÕ LoLQ NXOODQÕODQ NULWHUOHUH EHQ]HU NULWHUOHU <HQL %DVHO
$QWODúPDVÕQGD GD NXOODQÕOPDNWDGÕU $QFDN ED]Õ ONHOHULQ RQD\ODGÕ÷Õ
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕQÕQ VD\ÕVÕ $%'¶GHNL NDGDU D] GH÷LOGLU gUQH÷LQ
$YXVWUDO\D YH øQJLOWHUH¶GH GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúX IDDOL\HW J|VWHULUNHQ
)UDQVD YH +ROODQGD¶GD GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúX IDDOL\HW J|VWHUPHNWHGLU
:KLWH
%,6 G ]HQOHPHOHUL\OH JHOHQ 6WDQGDUW <DNODúÕPÕQ VHUPD\H \HWHUOLOL÷L
KHVDSODPDODUÕ LoLQ ONHOHULQ EDQND GHQHWLP YH J|]HWLPLQGHQ VRUXPOX RUJDQODU
WDUDIÕQGDQ VHoLOHFHN GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕQÕQ VHoLOHELOPH NULWHUOHUL
DúD÷ÕGDNL úHNLOGHGLU %,6
¾ 7DUDIVÕ]OÕN 0HWRGRORMLVLQLQ VD÷ODP YH JHoPLúWH \DSWÕ÷Õ NUHGL GH÷HUOHQGLUPHOHULQLQ JHoHUOLOL÷LQLQ YH GR÷UXOX÷XQXQ ROPDVÕ
¾ %D÷ÕPVÕ]OÕN (NRQRPLN YH SROLWLN EDVNÕODUGDQ X]DN ¾ 8OXVODUDUDVÕ HULúLP YH úHIIDIOÕN 'H÷HUOHQGLUPHOHU JHUHN \XUWLoLQGHNL JHUHNVH GH \XUWGÕúÕQGDNL NXUXOXúODU LoLQ HOGH HGLOHELOLU ROPDOÕ
> Ë$à Í à Ç6Ê ËTß È É Ç6Ì Ö È Î Ì Í/Ë Ì Ï Ì É Ð Í × ß Ñ Ï È Í Ó Ê Ë Ï È É Ê, È Î È Ë Ï È Í/Ç@È Ö È Í É Ê ß Ë Ï È É È Ë$Ì É Ý Ð Î/Õ/Ï Õ Í Ó Õ/É Ó Õ/Ë Ï Ì É Ð ß È É Ç6Ì Ö È/Ó Ê É ØLB(Ì Þ ß Ê Ï Ê
Û/È/á Ê Ë ÇLÊ Ý Ì Ï Ì/á Ì Ë Ï Ì É\Ê Ô Ê Í Ì Ö É Ð Ï Ì Í Ë Ì É Ý Ð Ï Ð Ë Ï Ì É= Ï à Ì Í Ï à ß ß É È/ß È É È/ß Î È Ë Ï È Í È ÍºÜ Ì/É Ì É Ï Ì/É Ð Ë Ì â Ì Ñ Ð É Ë$È Í. È Ë à Í à Ç6Ê ËTß È É Ç6Ì Ö È Ë Ì É Ý Ð Ï Ð Ë Ï Ì É Ð Î È Ë Ï È Í Ç@È Ö È ÍFÜ Ì É Ì É Ï Ì É Ð Ë Ì/â Ì Ñ Ç@Ì ËFÌ Ç@Ì/á/Ð Ö Ï Ì Ë Õ Ï Ï Ì/Í Ð Ï Ð É Ø
¾ *HUHN NDOLWDWLI JHUHNVH GH NDQWDWLI YHULOHULQ DoÕNODQDELOLU ROPDVÕ |UQH÷LQ JHUL |GH\HPHPHQLQ WDQÕPÕ KHU GH÷HUOHQGLUPH NDWHJRULVL
LoLQ JHUL |GHPHPH RUDQODUÕ
¾ <HWHUOL ND\QD÷D VDKLS ROPDN Yüksek kalitede kredL GH÷HUOHQGLUPHVL LoLQ \HWHUOL ND\QDN ROPDVÕ GH÷HUOHQGLULOHQ NXUXPODUÕQ \|QHWLFLOHUL\OH
WHPDV YH GH÷HUOHQGLUPHOHULQ NDOLWDWLI YH NDQWDWLI \DNODúÕPODUÕQ
ELUOHúLPLQGHQ ROXúDQ PHWRGRORMLOHUH GD\DQPDVÕ
¾ * YHQLOLUOLN *L]OL ELOJLOHULQ N|W \H NXOODQÕPÕQÕ |QOH\Lci iç prosedür ve NXUDOODUÕQ ROPDVÕ
Önerilen kredi risk ölçüm yöntemleri özetlenecek olursa, Standart
<DNODúÕP ¶GH \D\ÕQODQDQ PHWQLQ GHYDPÕ ROXS HN ULVNH GX\DUOÕOÕN GDKD
JHQLú NDSVDPOÕGÕU YH NUHGLOHQGLUPH NXUXOXúODUÕQÕQ YHUGL÷L GHUHFHOHUH GD\DOÕ
ULVN D÷ÕUOÕNODUÕQÕQ NXOODQÕPÕ VRQXFX HOGH HGLOLU 7HPHO 'DKLOL 'HUHFHOHQGLUPH\H
GD\DOÕ \DNODúÕPGD LVH NXUXPODUÕQ SRUWI|\OHUL EDVLW ULVN NDWHJRULOHULQH J|UH
D\UÕODFDNWÕU .XUXPODU UDWLQJOHUL WHPHUU WH G úPH LKWLPDOLQH 3' J|UH
EHOLUOH\HFHNWLU 'L÷HU PRGHO JLUGLOHUL LVH VW GHQHWLP WDUDIÕQGDQ EHOLUOHQHFHNWLU
øOHUL 'DKLOL 'HUHFHOHQGLUPH\H 'D\DOÕ <DNODúÕPGD LVH WHPHO GDKLOL GHUHFHOHQGLUPH \DNODúÕPÕQGD ROGX÷X JLEL 3'¶QLQ |Oo OPHVLQLQ \DQÕQGD
NXUXPODU WHPHUU W KDOLQGH ND\ÕS /*' YH WHPHUU W KDOLQGH ULVNWHNL GH÷HUL
($' NHQGLOHUL EHOLUOH\HFHNOHUGLU
6HUPD\H *HUHNOHULQLQ 'HQHWLPL 'HQHWLPGH DPDo EDQNDODUÕQ GR÷UX ELU úHNLOGH GH÷HUOHQGLULOPLú
ULVNOHULQH NDUúÕOÕN WXWPDODUÕ JHUHNHQ VHUPD\H\L EHOLUOH\HFHN ELUHU GDKLOL \|QWHPH VDKLS ROGXNODUÕQGDQ HPLQ RODELOPHNWLU 'HQHWLPFLOHU EDQNDODUÕQ
ULVNOHUL RUDQÕQGD VHUPD\H WXWPDODUÕ NRQXVXQGD VRUXPOX GXUXPGDGÕUODU 'DKLOL
\|QWHPOHULQ NXOODQÕOPDVÕ JHUHNWL÷LQGH GHQHWLPH YH P GDKDOH\H NRQX RODELOHFHNOHUGLU 7%%
> Ì Þ ÌQÓ/È Ñ Ì Ö Ï Ð Î Ê Ï Û Ê Ï È É ÈºÙ-Ì/Í/ËSÒ à É Í Ñ È É Í Ì Ñ Ê à Í Ì Ï -È Ñ Ñ Ï È Ç@È Í Ñ ß Ð Íy Ù- [ Ê Í Ñ È É Í È Ñ-× Ü È É Ê Í Ó È Ë Ê/Þ Ñ Ñ âS SØ Î/Ê ß Ø à É Û [Í È FØ Þ Ñ Ç
Ì Ó É È/ß Ê Í Ó È ÍLÕ/Ï Ì Ý/Ð Ï Ì Î/Ê Ï Ê Í/Ç@È ËYÑ È/Ó Ê É Ø
Yeni dรผzenlemede gรถzetim ve denetim sรผreci iรงin beOLUOHQHQ LONHOHU
DรบDรทร GDGร U
ยพ %DQNDODU VHUPD\H VHYL\HOHULQL NRUX\DFDN VWUDWHMLOHU JHOLรบWLUPHN YH ULVN SURILOOHUL LOH VHUPD\H \HWHUOLOLNOHULQL LOLรบNLOHQGLUHQ ELU Vย UHo
JHOLรบWLUPHNOH \ย Nย POย Gย UOHU
ยพ 'HQHWLP RWRULWHVL EX Vย UHo YH VWUDWHMLOHUL LQFHOHPHOL GHรทHUOHQGLUPHOL L]OHPHOL YH JHUHNWLรทLQGH Pย GDKDOH HWPHOLGLU
ยพ 'HQHWLP RWRULWHVL EDQNDODUร Q DVJDUL VHUPD\H \HWHUOLOLรทLQH VDKLS ROPDVร Qร VDรทODPDOร Gร U
ยพ 'HQHWLP RWRULWHVL VHUPD\H \HWHUOLOLรทL DVJDUL RUDQร Q DOWร QD LQPHGHQ |QFH HUNHQ Pย GDKDOHGH EXOXQPDOร Gร U
Bu รถneULOHULQ X\JXODQPDVร QGD SHN oRN GXUXPGD GHQHWLFLOHUOH
EDQNDODU DUDVร QGD GL\RORรทD JHUHN GX\XODFDNWร U $\Uร FD GHQHWLPFLOHULQ GH
NRQX\OD LOJLOL HรทLWLP DOPDODUร JHUHNHQ GXUXPODU RUWD\D oร NDELOHFHNWLU .RPLWH
YH %,6 ยตLQ )LQDQVDO รธVWLNUDU (QVWLWย Vย GDQร รบPDQOร N NRQXVXQGD \DUGร PFร
RODELOHFHNWLU 7%% Dahili
NXUXOXรบODUร Qร Q
yรถntemde
\DSWร NODUร
denetime
gerek
duyulurken,
GHUHFHOHQGLUPHOHU
LoLQ
derecelendirme
GHQHWLPH
LKWL\Do
GX\XOPDPDNWDGร U 'HUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q LWLEDUODUร GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXรบODUร Qร Q GRรทUX ยณJHUL |GHPHPH WDKPLQOHULยด \DSPDODUร Qร VDรทODPDNWDGร U
%|\OHFH NDPXR\XQD Doร NODQPร รบ GHUHFHOHUGH PH\GDQD JHOHQ ELU GHรทLรบLP
รบLUNHWLQ VHUPD\H PDOL\HWLQH |QHPOL |QHPVL] ELU HWNL \DUDWร \RUVD
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบXQXQ LWLEDU GHรทHUL \ย NVHN D] GHPHNWLU 'LรทHU ELU
LIDGH\OH GHUHFHOHULQ SL\DVDGD NDEXO J|UPHVL LoLQ GHUHFHOHULQ DVร O |QHPOL RODQ
JHUoHN ELOJL\L \DQVร WPDODUร JHUHNPHNWHGLU .UDKQHQ YH :HEHU
%LU GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบXQXQ SL\DVD GHรทHUL IUDQFKLVH GHรทHUL
NXUXP GHUHFHOHULQGHQ ND\QDNODQDQ VHUPD\H PDOL\HWOHULQLQ HWNLOHUL LOH
\DNร QGDQ LOJLOLGLU รนLUNHWOHU Jย YHQLOLU GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร WHUFLK
HGHUOHU \DQOร รบ GHUHFHOHUH VDKLS GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร LVH IUDQFKLVH
GHรทHUOHULQL ]HGHOHPLรบ ROXUODU .UDKQHQ YH :HEHU 6RQXo RODUDN
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร QGD GRรทUX YH WDUDIVร ] GHUFHOHQGLUPH \DSPD
HรทLOLPL EXOXQPDNWDGร U YH GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q GRรทUXOXรทX ELU
DQODPGD SL\DVD WDUDIร QGDQ GHQHWOHQPHNWHGLU 3L\DVD 'LVLSOLQL
<HQL \DSร GD SL\DVD GLVLSOLQL EDQNDODUร Q GDKD รบHIIDI ELU \DSร
VHUJLOHPHOHUL LOH VDรทODQDFDNWร U 3L\DVD NDWร Oร PFร ODUร Qร Q EDQNDODUร Q ULVN \DSร ODUร
YH VHUPD\H \HWHUOLOLรทL SR]LV\RQODUร NRQXVXQGD GDKD ID]OD ELOJL VDKLEL
RODELOPHOHUL LoLQ รบHIIDI ELU \DSร JHUHNPHNWHGLU <HQL \DSร EDQNDODUร Q
NDPXR\XQD Doร NODPDODUร QGD NXOODQร OPDN ย ]HUH VHUPD\H \HWHUOLOLรทLQLQ
KHVDSODQPDVร YH ULVNOHULQ GHรทHUOHQGLULOPHVL GH GDKLO ROPDN ย ]HUH ELUNDo
DODQGD JHUHNHQ รบDUWODUร YH |QHULOHUL RUWD\D NR\PDNWDGร U .UHGL ULVNL NUHGL
ULVNLQLQ D]DOWร OPDVร WHNQLNOHUL YH DNWLI PHQNXO Nร \PHWOHรบWLUPHOHULQLQ GHQHWLPVHO
NDEXOย LoLQ JHUHNHQ GDKD GHWD\Oร รบDUWODUOD EHUDEHU DQD JUXS รบHIIDIOร N
Doร NODPD VWDQGDUWODUร Wย P EDQNDODU LoLQ JHoHUOL ROPDNWDGร U $oร NODPD
VWDQGDUWODUร Qร Q \HWHUVL] ROPDVร KHP SL\DVD GLVLSOLQLQL KHP GH EDQND
\|QHWLPLQLQ GRรทUX NDUDUODU YHUPHVLQL ROXPVX] HWNLOHPHNWHGLU =D\ร I Doร NODPD
VWDQGDUWODUร QD VDKLS EDQNDODUร Q \HWHUVL] Lo \|QHWLP ELOJL VLVWHPOHULQH VDKLS
ROGXNODUร J|Uย OPย รบWย U /LQQHO %X LVH EDQNDODUร Q KHU VHYL\HVLQGH
DOร QDQ NDUDUODUร Qร Q GRรทUXOXรทXQX HWNLOHPHNWHGLU *HWLULOHQ gQHUL YH (OHรบWLULOHU
%,6 Eย Q\HVLQGHNL %DVHO %DQNDFร Oร N YH 'HQHWLP .RPLWHVLQLQ
GHUHFHOHQGLUPH\L EDQNDODUร Q VHUPD\H \HWHUOLOLNOHULQLQ Gย ]HQOHQPHVLQGH ELU
DUDo RODUDN NXOODQPD NDUDUร RQXQ SL\DVDODUร Q D\Uร OPD] ELU SDUoDVร KDOLQH
JHWLUPLรบWLU $QFDN KHU JHoHQ Jย Q GHUHFHOHQGLUPHQLQ |QHPLQLQ DUWPDVร QD
NDUรบร Q
GHUHFHOHQGLUPHQLQ
VHUPD\H
\HWHUOLOLรทLQLQ
Gย ]HQOHQPHVLQGH
NXOODQร OPDVร ELU WDNร P HOHรบWLULOHUL GH EHUDEHULQGH JHWLUPHNWHGLU
<HQL Gย ]HQOHPH LOH XOXVODUDUDVร EDQNDODUร Q \ย ]OHรบHFHรทL JHUoHN ULVNOHU
NDUรบร Vร QGD \HWHUOL \DVDO Gย ]HQOH\LFL VHUPD\H\L WXWPDODUร DPDoODQPDNWDGร U
%X X\JXODPDQร Q HQ oDEXN HWNLOHULQGHQ ELUL %% ยถQLQ DOWร QGD EXOXQDQ
GHUHFHOHUH VDKLS ERUoOXODUร Q GDKD ID]OD \DVDO VHUPD\H EXOXQGXUPDN ]RUXQGD
ROPDODUÕGÕU %X GXUXP LVH XOXVODUDUDVÕ EDQNDODUÕQ NUHGL YHUPH NDUDUODUÕQÕ
HWNLOHPHNWHGLU
Profesör Stephany Griffith -RQHV YH DUNDGDúODUÕ WDUDIÕQGDQ
\DSÕODQ LVWDWLVWLNL NRUHODV\RQ oDOÕúPDODUÕQD J|UH JHOLúPLú YH JHOLúPHNWH RODQ
KHU ONH DUDVÕQGDNL NUHGL ULVN NRUHODV\RQX VDGHFH JHOLúPLú ONHOHU DUDVÕQGDNL
NUHGL ULVN NRUHODV\RQXQGDQ GDKD G ú NW U %|\OHFH L\L oHúLWOHQGLULOPLú
XOXVODUDUDVÕ NUHGL SRUWI|\ JHOLúPLú YH JHOLúPHNWH RODQ SL\DVDODUÕ NDSVD\DQ
EHQ]HU SL\DVDODUOD VÕQÕUODQGÕUÕOPÕú SRUWI|\OHUH NÕ\DVOD GDKD G ú N ULVNL
\DQVÕWPDNWDGÕU 6|] NRQXVX oHúLWOHQGLULOPLú SRUWI|\H VDKLS ELU EDQND LoLQ D\QÕ
DQGD E W Q SL\DVDODUGD VRUXQODUOD NDUúÕODúPDVÕ N o N ELU LKWLPDOGLU 3URIHV|U
6WHSKDQ\ *ULIILWK -RQHV YH DUNDGDúODUÕQÕQ \DSWÕNODUÕ DUDúWÕUPDGD %DVHO
.RPLWHVL¶QLQ |QHUGL÷L VHUPD\H JHUHNOLOL÷LQLQ JHUoHN ULVNL WDP RODUDN
\DQVÕWPDGÕ÷Õ JHOLúPHNWH RODQ ONHOHUH YHULOHQ NUHGLOHU LoLQ D\UÕOPDVÕ JHUHNHQ
VHUPD\HQLQ YHULOHQ NUHGLQLQ ULVNLQL DEDUWDFD÷Õ YH KDNVÕ] RODUDN JHOLúPHNWH
RODQ ONH ERUoOXODUÕQÕ FH]DODQGÕUDFD÷Õ VRQXFXQD YDUÕOPÕúWÕU .ÕVDFD ELU
EDQNDQÕQ VDGHFH JHOLúPLú ONHOHUH NUHGL YHUPHVL \HULQH JHOLúPLú YH
JHOLúPHNWH RODQ ONHOHUL NDSVD\DQ XOXVODUDUDVÕ oHúLWOHQGLULOPLú NUHGL SRUWI|\ QH VDKLS ROPDVÕ WRSODP SRUWI|\ ULVNLQLQ GDKD G ú N ROPDVÕ DQODPÕQD
JHOPHNWHGLU *ULIILWK -RQHV YH GL÷HUOHUL Yine
Profesör
Stephany Griffith -RQHV YH DUNDGDúODUÕ
WDUDIÕQGDQ \DSÕODQ VLPXODV\RQ oDOÕúPDVÕQD J|UH JHOLúPLú ONH ERUoOXODUÕQGDQ
ROXúDQ SRUWI|\ LoLQ EHNOHQPH\HQ ]DUDUODU XOXVODUDUDVÕ oHúLWOHQGLULOPLú NUHGL
portföyüne sahip olanlara QD]DUDQ RUWDODPD RODUDN \ ]GH GDKD ID]ODGÕU
6HUPD\H JHUHNOLOL÷LQLQ EHNOHQPH\HQ ]DUDUODU LoLQ WXWXOPDVÕ JHUHNWL÷L GLNNDWH
DOÕQDFDN ROXUVD EDQNDODUÕQ NDUúÕ NDUúÕ\D NDOGÕNODUÕ JHUoHN ULVNOHULQ
\DQVÕWÕOPDVÕ LoLQ %DVHO ,,¶QLQ EX HWNL\L GLNNDWH DOPDVÕ JHUHNPHNWHGLU *HUHN
LVWDWLVWLNL NRUHODV\RQ oDOÕúPDODUÕ JHUHNVH GH VLPXODV\RQ oDOÕúPDODUÕ
J|VWHUPHNWHGLU NL JHOLúPHNWH RODQ ONH YH SL\DVDODUD YHULOHQ NUHGL\OH LOJLOL
ULVNL \DQOÕú |OoHUHN EX SL\DVDODUÕ FH]DODQGÕUPDPDN LoLQ %DVHO .RPLWHVL¶QLQ yeni
düzenlemesLQGH
XOXVODUDUDVÕ
oHúLWOHQGLUPH\L
GLNNDWH
DOPDVÕ
JHUHNPHNWHGLU $\QÕ ]DPDQGD E|\OH ELU X\DUODPD JHOLúPHNWH RODQ YH
\ NVHOHQ SL\DVDODUGD E \ PH YH JHOLúPH\L VD÷OD\DQ |]HO VHUPD\H
DNÕPODUÕQÕ DUWÕUPD\D GD \DUGÕPFÕ RODFDNWÕU *ULIILWK -RQHV YH GL÷HUOHUL
'L÷HU ELU HOHúWLUL LVH JHOLúPHNWH RODQ ONHOHUGH GHUHFHOHQGLUPHQLQ D]
\DSÕOPDVÕ YH \D\JÕQ ROPDPDVÕ VRQXFX úLUNHWOHULQ VHUPD\H JHUHNOLOLNOHUL YH
GROD\ÕVÕ\OD GD NUHGL PDOL\HWOHULQLQ úLUNHWLQ NDUOÕOÕ÷ÕQD EDNÕOPDNVÕ]ÕQ DUWDFDN
ROPDVÕGÕU %DVHO X\JXODPDVÕ LOH JHOLúPHNWH RODQ ONHOHUGH EXOXQDQ EDQNDODUÕQ
VHUPD\H JHUHNOLOL÷LQLQ R\QDNOÕ÷ÕQÕQ JHOLúPLú ONHOHUH J|UH DUWDFD÷Õ YH V|]
NRQXVX ONHOHUGH L\L SHUIRUPDQVD VDKLS úLUNHWOHULQ VHUPD\H PDOL\HWOHULQLQ
JHOLúPLú ONHOHUGHNLQH J|UH GDKD ID]OD RODFD÷Õ G ú Q OPHNWHGLU $] JHOLúPLú
YH JHOLúPHNWH RODQ ONHOHUGHNL EDQND YH úLUNHWOHU LoLQ GHUHFHOHQGLUPH
X\JXODPDVÕ \D\JÕQ ROPDGÕ÷ÕQGDQ WXWPDODUÕ JHUHNHQ \DVDO VHUPD\H
DUWDFDNWÕU *HOLúPLú RODQ ONHOHUGH LVH EXQXQ WHUVL ELU GXUXP V|] NRQXVX
RODFDNWÕU $\QÕ ]DPDQGD JHOLúPHNWH RODQ ONHOHULQ G ú N GHUHFHOHUH VDKLS
ROGX÷X YH ONH GHUHFHOHULQLQ WDYDQ ROXúWXUGX÷X J|] |Q QH DOÕQGÕ÷ÕQGD EX
GXUXP D] JHOLúPLú YH JHOLúPHNWH RODQ ONHOHULQ EDQND VHUPD\H \HWHUOLOL÷LQL
&$5 ROXPVX] HWNLOH\HFHNWLU %XQXQOD ELUOLNWH D] JHOLúPLú YH JHOLúPHNWH
RODQ ONHOHUGHNL EDQND YH úLUNHW GHUHFHOHUL ONH GHUHFH GH÷LúLPOHULQH GDKD
GX\DUOÕGÕU EX GD JHOLúPLú YH JHOLúPHNWH RODQ ONHOHUGHNL EDQND VHUPD\H
\HWHUOLOL÷L JHUHNOLOL÷L &$5 X\JXODPDVÕ LoLQ DVLPHWUL \DUDWPDNWDGÕU
*HOLúPHNWH RODQ ELU ONHQLQ GHUHFHVLQLQ G úPHVL \ NVHOPHVLQGHQ GDKD ID]OD
VHUPD\H GD÷ÕOÕPÕ JHUHNWLUHFHN YH E|\OHFH EX ONHOHUGH EXOXQDQ NXUXOXúODU
VHUPD\H SL\DVDODUÕQD JLUPHQLQ HQ ]RU ROGX÷X G|QHPOHUGH GDKD ID]OD
VHUPD\H EXOXQGXUPDN ]RUXQGD NDODFDNODUGÕU )HUUL YH GL÷HUOHUL D )HUUL
YH GL÷HUOHUL E
'HUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕ WDUDIÕQGDQ UHWLOHQ GHUHFHQLQ VHUPD\H
\HWHUOLOL÷LQGH HVDV DOÕQPDVÕ ELU DQODPGD NDPX RWRULWHOHUL WDUDIÕQGDQ EHOLUOHQHFHN
VHUPD\H
\HWHUOLOLNOHULQLQ
GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXúODUÕQFD
EHOLUOHQPHVL DQODPÕQD Jelmektedir. Yeni düzenlemeler ile derecelendirme
NXUXOXúODUÕQÕQ NDPX G ]HQOH\LFL YH GHQHWLFLOHULQLQ ELU |Oo GH \HULQH JHoPLú ROPDVÕ YH UDWLQJ NXUXOXúX VHoPHN LoLQ \XNDUÕGD DoÕNODQDQ NULWHUOHULQ 6(&¶LQ
NR\GX÷X NULWHUOHU JLEL E \ N GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕQÕ GDKD DYDQWDMOÕ
GXUXPD VRNWX÷X LGGLD HGLOPHNWHGLU <HQL G ]HQOHPHOHU EX DoÕGDQ SHN oRN
HOHúWLUL\H PDUX] NDOPDNWDGÕU +HU QH NDGDU \HQL JOREDO GHUHFHOHQGLUPH > Æ ÜFÛ/È Ï Ê Ý Ç6Ê Ý= ÈLÛ/È Ï Ê Ý ÇSÈ ËYÑ È à/Ï Ì ÍL×/Ï Ë$È6Ó/È É È/á È Ï È É Ê Í Ó ÈLÓ × Ý × ÝA Ó à# \Í Û É Ì Ó È; Ö Ì Ý Ì Í Ó(Ð C Ð Í Ó Ì* Ì É Ó(Ð Í Ó Ì ÍSß @ ÜSË à Í/Õ ß Õ6×/Ï Ë$È/Ó/È
Î/Õ Ï Õ/Í Ì ÍºÝ Ê É Ë$È Ñ6 ÈMÎ Ì Í/Ë Ì Ï Ì É Ð Í Í à Ñ Ï Ì/É Ð Ó Ì Ó × Ý ÇSÈ ËYÑ È Ì Í á Ì/Ë -Û È Ï Ê Ý ÇLÊ Ý ×/Ï Ë$È Ï È É Ó/È Î/ÕºÓ Õ/É Õ/Ç Û.@ É ×/Ï Ç@È ÇSÈ ËYÑ È/Ó Ê ÉP ¡/È É É ÊS È Ó Ê C È É Ï È É Ê r. ; * Ì wØ
NXUXOXรบODUร Qร Q NXUXOPD LKWLPDOL Gย รบย N ROVD GD \HUHO Nย oย N GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXรบODUร NXUXODELOLU $QFDN V|] NRQXVX \HQL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร oDOร รบPD รบDUWODUร Qร oRN ]RU EXODELOLUOHU EXQODU DUDVร QGD oRN EDรบDUร Oร RODQODU LVH
VRQXQGD ยณ%ย \ย N hoOย ยด 0RRG\ยถV 6 3 YH )LWFK WDUDIร QGDQ VDWร Q DOร Qร UODU %X
durum, โ Bรผyรผk ร รงlรผโ โ nรผn tekel konumunu daha GD DUWร Uร S ยณ%ย \ย N hoOย ยด YH SL\DVDGDNL GLรทHU GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร DUDVร QGDNL XoXUXPXQ GDKD GD
Doร OPDVร QD QHGHQ RODELOLU
%DVHO .RPLWHVLยถQLQ GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร VHoPHN LoLQ NR\GXNODUร
NULWHUOHU GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q YH RSHUDV\RQODUร Qร Q EDQNDFร Oร N J|]HWLP RUJDQODUร WDUDIร QGDQ Gย ]HQOHQPHVL YH GHQHWLPLQL EHUDEHULQGH JHWLUHFHNWLU %X
X\JXODPD LOH 6 3 0RRG\ยถV YH )LWFK GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q WHNHO
NRQXPODUร ELUoRN GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบXQXQ SL\DVD\D NDWร OPDVร YH UHNDEHWLQ
DUWPDVร LOH VRQD HUHFHN DQFDN ELU oRN HQGLรบHOHUL GH EHUDEHULQGH JHWLUHFHNWLU
6 3 YH 0RRG\ยถV NXUXOXรบODUร V|] NRQXVX GHQHWLP YH Gย ]HQOHPHQLQ
GHUHFHOHQGLUPH HQGย VWULVLQLQ GHUHFHOHULQH ]DUDU YHUHFHรทLQL YH GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXรบODUร Qร Q EDรทร PVร ]Oร รทร Qร WDUDIVร ]Oร รทร Qร YH Jย YHQLOLUOLรทLQL ]HGHOH\HFHรทLQL YH
GHUHFHOHQGLUPH DOร รบYHULรบLQL UDWLQJ VKRSSLQJ DUWร UDFDรทร Qร Gย รบย QPHNWHGLUOHU Bรถylece, sรถz konusu dรผzenleme, iyi bir analiz yerine daha yรผksek derece
DUD\ร รบร QD ND\DELOLU 6 3 GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q YH EX GHUHFHOHUL
NXOODQDQ ILQDQVDO SL\DVDODUร Q EDQNDFร Oร N Gย ]HQOHPH YH GHQHWOHPH RUJDQODUร QGDQ IDUNOร UROOHUH VDKLS ROGXNODUร Qร YH SL\DVD GLVLSOLQLQLQ VDรทODQPDVร
LoLQ Gย ]HQOH\LFLOHULQ YH GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q EDรทร PVร ] oDOร รบPDODUร
JHUHNWLรทLQL VDYXQPDNWDGร U *ULHS YH 6WHIDQR 'ร รบ \D GD Lo GHUHFHOHULQ
ULVN D\DUODPDODUร LoLQ NXOODQร OPDVร EDQNDODUร Q \ย NVHN GHUHFH VDรทOD\DQ PHWRW \D GD NXUXOXรบX WHUFLK HWPHOHULQL VDรทOD\DFDN YH EDQNDFร Oร N Gย ]HQOHPH RWRULWHOHUL
LVH UHNDEHWH GD\DQDQ VHUPD\H DYDQWDMODUร Qร IDUNHWPHOHUL ile birlikte yรผksek
GHUHFH YHUHQ \|QWHP YH NXUXOXรบODUร WHUFLK HGHFHNOHUGLU $\Qร ]DPDQGD
Kย Nย PHW RWRULWHVL WDUDIร QGDQ WDQร QDQ ELU GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบXQXQ GHYOHW
NXUXPODUร Qร Q Eย \ย N EDQNDODUร Q YH ย ONHQLQ QRWXQX Gย รบย UPHVL oRN ]RU RODFDNWร U
6 3 YH 0RRG\ยถV %DVHO .RPLWHVLQLQ GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q
WDQร QPDVร LoLQ NULWHUOHU NR\PDVร \HULQH SL\DVDQร Q VHoWLรทL GHUHFH YH
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q WDQร QPDVร Qร |QHUPHNWHGLUOHU 3L\DVD WDUDIร QGDQ NDEXO HGLOHQ YH \DUJร ODQDQ GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q sรถz konusu รถnerilen
PLQLPXP NULWHUOHUL ]DWHQ VD÷OD\DFD÷Õ G ú Q OPHNWHGLU $\UÕFD GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXúODUÕQÕQ
YHUGLNOHUL
GHUHFHOHULQ
NDPXR\XQD
GX\XUXOPDVÕ
YH
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúX VHoLOLUNHQ JHoPLú SHUIRUPDQVÕQÕQ GLNNDWH DOÕQPDVÕQÕQ
úDUW NRúXOPDVÕ |QHULOPHNWHGLU %DVHO ,,¶GH GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕQÕQ
GHUHFHOHQGLULOHQ
|QHULOPHNWHGLU
NXUXPODUÕQ
EX
LVH
\|QHWLFLOHUL
ERUoODQÕFÕ
LOH
\DNÕQ
oÕNDUODUÕQÕQ
WHPDVWD
\DWÕUÕPFÕ
YH
ROPDODUÕ EDQND
G ]HQOH\LFLOHULQLQ oÕNDUODUÕQGDQ VW Q WXWXOPDVÕQD RODQDN YHUHELOLU &DQWRU
<HQL %DVHO $QODúPDVÕ LOH ONHOHUH YHULOHQ D÷ÕUOÕNODUÕQ GHUHFHOHQGLULOHQ
EDQND YH úLUNHWOHUH J|UH GDKD D] ROPDVÕ IRQ DNÕúÕQÕ ER]DELOHFHN YH #¢
EDQNDODUÕQ QDVÕO \|QHWLOHFH÷L NRQXVXQGD DKODNL ULVN \DUDWDELOHFHNWLU $\QÕ
]DPDQGD <HQL %DVHO $QODúPDVÕQGD NÕVD G|QHP ULVNOHU LoLQ GDKD D] D÷ÕUOÕN
YHULOPHVL GH HOHúWLUL NRQXVXGXU +HU QH NDGDU NÕVD G|QHP LoLQ X]XQ G|QHPH
NÕ\DVOD JHUL |GHPHPH ULVNL GDKD D] ROVD GD GHUHFH LVWLNUDUÕ YH NUHGL NDOLWHVL ³VSHN ODWLI´ JLEL GDKD G ú N GHUHFHOHUGH NÕVD G|QHPGH GDKL R\QDN ROPDNWDGÕU
$\QÕ ]DPDQGD EX X\JXODPD NÕVD G|QHPOL IRQODPD\Õ WHúYLN HGLS NXUXOXúXQ
OLNLGLWH SR]LV\RQXQX ]D\ÕIODWDELOPH HQGLúHVL \DUDWPDNWDGÕU
'L÷HU ELU HOHúWLUL 7DEOR ¶GH J|U OG ÷ ]HUH G ú N GHUHFH\H sahip ülke, banka ve kurumlarÕQ ULVN D÷ÕUOÕ÷ÕQÕQ ³GHUHFHVL]´ RODQODUD J|UH GDKD
\ NVHN ROPDVÕGÕU gUQH÷LQ RSVL\RQ ¶GH ³% ³ GHUHFHVL DOWÕQGD EXOXQDQ
EDQNDODU ³GHUHFHVL]´ RODQODUD J|UH NDW GDKD ID]OD ULVN D÷ÕUOÕ÷ÕQD VDKLS
EXOXQPDNWDGÕU %X GXUXP GHUHFHOHQGLULOHQ NXUXPODUÕ KDNVÕ] RODUDN
FH]DODQGÕUPDN DQODPÕQD JHOPHNWHGLU YH |]HOOLNOH \ NVHOHQ SL\DVDODUGD NUHGL
GHUHFHOHQGLUPHQLQ JHOLúPHVLQL HQJHOOH\HELOLU ³'HUHFHVL]´ NXUXPODUD QDVÕO
D÷ÕUOÕN YHULOPHVL NRQXVXQGD L\L ELU o|] P \ROX EXOPDN ]RU ROVD GD HQ D]ÕQGDQ “derecesiz” kurumlar, “% ³ GHUHFHVL DOWÕQGD EXOXQDQ NXUXPODUOD D\QÕ ULVN
D÷ÕUOÕ÷ÕQD VDKLS ROPDOÕGÕUODU
%DVHO ,,¶\H JHWLULOHQ GL÷HU ELU HOHúWLUL LVH EDQNDODUÕQ GHUHFH YHUPHN LoLQ
NUHGL PRGHOOHPH VLVWHPLQH JHoPHOHUL\OH ELUOLNWH GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕQÕQ
URO Q Q D]DODFD÷Õ \|Q QGHGLU +HU QH NDGDU EX GXUXP GR÷UX ROVD GD NUHGL > £!¤ Ï Ë$È Î Ì/Í/Ë Ì Ï Ì É Ó/Ì ÍºË$È Í Ó Ê Í È É Ì Þ Ì Ñ Ï Ð Ë Ï ÌQÒ à ÍQß Ì C Ï Ì É Ë$È Í. (Ì Ö Í Ð Î @/Ï Û/È/Ó/È Î/Õ/Ï Õ Í Ì ÍQÓ/È É È/á È Ï È Í Ó Ê É Ê Ï È ÍºÎ Ì Í/Ë ÌºÊ Ô Ê ÍºÎ ÕUÓ Õ/É Õ/Ç
ß @ Ü Ë à Í/Õ ß Õ à Ï Ç6Ì Ö Ì/á Ì ËYÑ Ð É Ø6Ù-Õ/Í/Õ/Í ß à Í/Õ á Õ/Í Ó Ì* S×/Ï Ë$È, SÎ Ì Í/Ë Ì Ö Ð\Ó/È/ß Ñ È Ë Ï È Ç@È Ë È É È Î/Ê Ï Ê É. ÈWÎ @ Ö Ï È á È@Ò à Í@Ì Ë Ð Ý Ð Î à Ü Õ/Ï Õ/É Ø
Ì Ç6Ì/á/Ð Ö Ï Ì ß @ Ü Ë à/Í/Õ ß Õ Î Ì Í/Ë Ì Ö Ì Î à É Ô
PRGHOOHPHVLQLQ NXOODQร OPDVร SL\DVD Doร Vร QGDQ ROXPOX RODFDNWร U 6|] NRQXVX
PRGHOOHPHOHU EDQNDODUร ULVN SURILOOHUL NRQXVXQGD ELOJLOHQGLUHFHN YH E|\OHFH ULVN yรถnetim sistemleri gรผรงlenecektir. Buna ek olaraN EDQNDODU EX VD\HGH VDรทOร NOร
YHUL WDEDQร ROXรบWXUDELOHFHNOHUGLU $QFDN NUHGL PRGHOOHPHOHUL NXUPDN oRN
PDOL\HWOL ROGXรทXQGDQ VDGHFH Eย \ย N JHOLรบPLรบ EDQNDODUร Q NUHGL PRGHOOHPH VLVWHPLQGHQ \DUDUODQDFDรทร Gย รบย Qย OPHNWHGLU $\Uร FD EDQND Gย ]HQOHPH
RWRULWHOHULQLQ D\Qร ย ONH LoLQGH D\Uร NXUXPODUร Q \DSWร รทร PRGHOOHUL NDUรบร ODรบWร UPD
LPNDQODUร ]RU RODFDNWร U YH E|\OHFH PRGHO WXWDUVร ]Oร รทร RUWD\D oร NDFDNWร U $QFDN
EDQNDODUร Q SL\DVD ULVNOHULQL |Ooย POHPHN LoLQ NXOODQร ODQ 9$5 PRGHOOHPHVLQLQ GH \ร OGD RWXUGXรทX J|] |Qย QH DOร QGร รทร QGD ELU Vย UH VRQUD NUHGL PRGHOOHPHVL LoLQ
GH PRGHO WXWDUOร Oร รทร ROXรบDFDNWร U
'HUHFHOHULQ Gย ]HQOH\LFL UROย QH NDUรบร GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q
HQGLรบHVL EXOXQVD GD ED]ร GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร %DVHO Gย ]HQOHPHVLQLQ
ROXPOX HWNLOHUL RODFDรทร QD LQDQPDNWDGร U gUQHรทLQ 0RRG\ยถV %DVHO |QHUJHVLQLQ
EDQNDODUร Q ERUoOX YH NDUรบร WDUDIร Q NDOLWHOHULQH |QHP YHUPHOHUL NRQXVXQGD
HNVWUD WHรบYLN HGLFL |]HOOLรทH VDKLS RODFDรทร Qร LGGLD HWPHNWHGLU $\Uร FD EDQNDODU
NDUรบร Oร N D\ร Uร UNHQ NUHGL LOLรบNLOHULQLQ VRQ DรบDPDODUร \HULQH EDรบร QGD NUHGL ULVNLQH
\RรทXQODรบร S GHรทHUOHQGLUHFHNOHUGLU %XQODUD HN RODUDN EDQNDODU \ย NVHN ULVNOL
NUHGL YHULUNHQ %DVHO Gย ]HQOHPHVLQLQ FD\Gร Uร Fร HWNLVL RODFDNWร U ,0)
%XQODUD HN RODUDN GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q NULWHUOHULQLQ PHWRGRORMLOHULQLQ
LรบOHPOHULQLQ YH NUHGL NDUDUODUร Qร Q NDPXR\XQD GX\XUXOGXรทX GLNNDWH DOร QGร รทร QGD
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q GHรทHUOHQGLUPHOHUL ULVN D\DUODPD LรบOHPOHULQGH
GDKD ID]OD รบHIIDIOร N YH NDUรบร ODรบWร UPD LPNDQร VDรทOD\DFDNWร U LoLQ
:KLWH NUHGL ULVNOHUL YH EDQND Vermayelerinin dรผzenlenmesi
GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXรบODUร Qร Q
GHUHFHOHQGLUPHOHUL
\HULQH
EDรบND
DOWHUQDWLIOHU VXQPDNWDGร U %XQODUGDQ LONL SL\DVD ELOJLOHULQLQ GDKD ID]OD NXOODQร OPDVร SL\DVD VSUHDGOHULQLQ EDQNDODUร Q DNWLI ULVNOHULQLQ ELU J|VWHUJHVL
ROPDVร JHUHNWLรทL JHQHO NDEXO J|UPย รบ PXKDVHEH VWDQGDUWODUร \HULQH
EDQNDODUร Q Wย P DNWLI SDVLI YH ELODQoR Gร รบร NDOHPOHUL LoLQ SL\DVD GHรทHUOL
PXKDVHEH VLVWHPLQLQ X\JXODQPDVร EDQND GHQHWLP YH J|]HWLP RUJDQODUร Qร Q
EDQNDODUร Q EXOXQGXUPDODUร JHUHNHQ VHUPD\H LoLQ LOHUL\H yรถnelik stres
WHVWOHULQLQ \DSร OPDVร Qร GHQHWoLOHU WDUDIร QGDQ LVWHPHVL YH VHUPD\H EHQ]HUL
NUHGLOHULQ VHUPD\H \DSร Vร Qร Q ELU SDUoDVร KDOLQH JHWLULOPHVL |QHULOPHNWHGLU
:KLWH .ÕVDFD GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕQÕQ URO Q Q \HQL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕQÕQ SL\DVD\D JLULúLQL HQJHOOH\LFL HN G ]HQOHPHOHUOH
GH÷LO
GH
SL\DVD
NDWÕOÕPFÕODUÕ
WDUDIÕQGDQ
EHOLUOHQPHVL
JHUHNWL÷L
VDYXQXOPDNWDGÕU 'L÷HU VXQXODQ ELU DOWHUQDWLI LVH GDKLOL GHUHFHOHQGLUPH
VLVWHPLQGH GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕQÕQ QRW YHUPHVL \D GD EDQNDODUÕQ GDKLOL
GHUHFHOHQGLUPH VLVWHPOHULQL RQD\ODPDODUÕ YH \DUDWPDODUÕ úHNOLQGHGLU .UL]OHU YH 'HUHFHOHQGLUPH .XUXOXúODUÕ
'HUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕ WDUDIÕQGDQ YHULOHQ GHUHFHOHULQ RODVÕ
NUL]OHUL |QFHGHQ LúDUHW HWPHGHNL HWNLQOL÷L SHN oRN DUDúWÕUPDQÕQ NRQXVX
ROPXúWXU $QFDN GHUHFHOHULQ ILQDQVDO YH HNRQRPLN NUL]OHU LoLQ ELU EHOLUOH\LFL
ROGX÷X NRQXVXQGD WDP ELU DoÕNOÕN V|] NRQXVX GH÷LOGLU ,0) 5HLQKDUW
,0) WDUDIÕQGDQ \DSÕODQ DUDúWÕUPD\D J|UH GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXúODUÕQÕQ YHUGL÷L QRWODU SDUD NUL]OHULQL WDKPLQ HWPHGH \HWHUVL]
NDOPDNWDGÕU 'HUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕ KHU QH NDGDU $V\D NUL]LQGHQ
ROXPVX] HWNLOHQVHOHU GH NUL]LQ FLGGL ER\XWODUD XODúPDVÕQGD GD UROOHUL ROPXúWXU
.UL] E \ G NoH ROD\ODUÕ L]OHPHOHUL YH DQODPDODUÕ ]RUODúPÕúWÕU 'DKD VRQUD LVH
oRN FLGGL ULVNOHULQ ROGX÷XQX J|VWHUPHN DPDFÕ\OD $V\D ONHOHULQLQ QRWODUÕQÕ Ä
G ú UP úOHUGLU %X LVH D\QÕ \|QGH oHYULPL SUR F\FOLFDOLW\ \DUDWPÕú
NRQMRQNW U Q GDKD GD G úPHVLQH QHGHQ ROPXú QRWODUÕQ G úPHVL \DWÕUÕPFÕODU
DUDVÕQGD SDQLN \DUDWPÕú YH NUL]L GDKD GD N|W ELU KDOH JHWLUPLúWLU .UDXVVO
¶H J|UH EDúODQJÕoWD N o N VHUPD\H oÕNÕúODUÕ VSUHDGOHULQ ELU ONHQLQ
(XURERQG¶ODUÕ LOH $PHULNDQ +D]LQH 7DKYLO JHWLULVL DUDVÕQGDNL IDUN JHQLúOHPHVLQH QHGHQ ROPDNWD YH EXQXQ VRQXFXQGD GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXúODUÕ ONH QRWODUÕQÕ G ú UPH\H EDúODPDNWDGÕUODU %X LVH \DWÕUÕPFÕODUÕQ HN
VHPD\HOHULQL JHUL oHNPHOHULQH VHEHS ROPDNWD YH VSUHDGOHU L\LFH JHQLúOHPHNWH
YH GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕ EXQXQ VRQXFXQGD ONH QRWODUÕQÕ GDKD GD
G ú UPHNWHGLUOHU 'ROD\ÕVÕ\OD NUL] VRQUDVÕ GHUHFHOHUGHNL G úPH NUL]OHUL tetiklemekte ve maliyetleri yükseltmektedir. %LUoRN DUDúWÕUPDFÕQÕQ \DSWÕ÷Õ oDOÕúPDODU VRQXFXQGD NUHGL QRWXQGD
G úPHOHU NUL] |QFHVL GH÷LO GH NUL] VRQUDVÕ J|U OPHNWHGLU .UHGL É Ê Íi Ö È Í/Ê Ñ Ì Þ /Ê Ï-Ê Þ/É Ì/á/Ð Ö Ì Ó Ì Î Ì Í/Ë Ì/Í Ð Í Ë É È Ó Ê, È É Ç@È ß Ê Û Ê Î Ê \È Ë à Í à/ÇLÊ Í/Ê Í Ê Ö Ê ¥ Æ Ö Í Ð-Ö @/Í Ó/ÈMÔ È É Ê Ç_ -Ò Ê Í Ì Í ß Ì Ï(Ò Ì/Ì Ï Ê Ö È Ñ Ï È à Ï Ó Õ C Õ@Ó;@ Í È Ç6Ï È É Ó/È É È/ß È/ß Ö à/Í@Ó.@ Í È ÇLÏ È É Ê Í ÈLÛ.@/É È Ì É Ñ Ç6Ì ß Ð Ì Í/Ï Ì Ç Ð Í Ì6Û È Ï Ç@È ËYÑ È/Ó Ê É Ø
GHUHFHOHQGLUPHVLQLQ NUL]L EHOLUOHPHGH \HWHUVL] NDOGร รทร SL\DVD YHULOHULQH GD\DOร
ELOJLOHULQ EX NRQXGD GDKD |QHPOL NDWNร ODU VDรทODGร รทร LGGLD HGLOPHNWHGLU %,6
0XUSK\ ,0) Reinhart, 2002). Reinhart (2001)โ e gรถre,
GHUHFHOHU EDQNDFร Oร N YH SDUD NUL]OHULQL WDKPLQ HWPHGH \HWHUVL] ROPDNWD LNHQ
|]HOOLNOH JHOLรบPHNWH RODQ ย ONHOHUGH SDUD NUL]OHULQLQ DUGร QGDQ QRWODUGD Gย รบPH
PH\GDQD JHOPHNWHGLU *HOLรบPLรบ ย ONHOHUGH LVH E|\OH ELU GXUXP V|] NRQXVX
GHรทLOGLU *HOLรบPHNWH RODQ ย ONHOHU LoLQ 7DEOR ยถWH 0RRG\ยถV YH 6 3ยถQLQ $V\D Krizi รถQFHVL QRWODPDODUร \HU DOPDNWDGร U 7$%/2 '(5(&(/(1'รธ50( .858/8รน/$5,1,1 $6<$ .5รธ=รธ g1&(6รธ 3(5)250$16/$5, 022'<ยถ6 9( 6 3ยถ1รธ1 8=81 'g1(0/รธ %25d '(5(&(/(5รธ
รฃ รค รฅ รฆ รค(รง รจ*ยฆAรน[D รฆ(รฌ รค-รถ รญ I J,K,KSJ
$V\D NUL]LQGHQ ELUNDo D\ VRQUD GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q NUL]L YH
ER\XWXQX
\DQOร รบ
GHรทHUOHQGLUGLNOHUL
DQODรบร OPร รบWร U
6HUPD\HQLQ
Eย \ย N
ER\XWODUGD JHOLรบPHNWH RODQ SL\DVDODUGDQ oร Nร S $PHULNDQ KD]LQH WDKYLOOHUL JLEL
GDKD Jย YHQLOLU \HUOHUH ND\PDVร YH *ย QH\ .RUH LOH E|OJHGHNL GLรทHU ย ONHOHUGH
J|Uย OHQ OLNLGLWH NUL]LQH UDรทPHQ EX ย ONHOHULQ HNRQRPLOHULQLQ VDรทODP ROPDVร
รบRNODUร GDKD NROD\ DWODWPDODUร Qร VDรทODPร รบWร U VHUPD\H HQMHNVL\RQ HGLOPHVL
JHQLรบ oDSOร HNRQRPLN UHIRUP YH \HQLGHQ \DSร ODQGร UPD GD NROD\ DWODWPDODUร QGD HWNLOL ROPXรบWXU .UDXVVO 0XUSK\
Moody’s, S&3 YH )LWFK5DWLQJV JLEL JOREDO GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕ
JHOLúPLú YH JHOLúPHNWH RODQ ONHOHUGHNL ERUoODQDQODUD JHUoHNWHQ \ NVHN
NDOLWHGH ELOJL VD÷OÕ\RU PX" %X VRUX |]HOOLNOH 'R÷X $V\D¶GDNL ILQDQVDO NUL]OHUGH
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕQÕQ DOGÕ÷Õ HOHúWLULOHUGHQ VRQUD GDKD GD \HULQGH ÿ
ROPXúWXU $\UÕFD UDWLQJ NXUXOXúODUÕ VRQ NUL]OHU ÕúÕ÷ÕQGD D\QÕ \|QGH oHYULPOL GHUHFHOHQGLUPH |]HOOLNOHUL\OH GH ELU oRN HOHúWLUL DOPÕúODUGÕU .UL] VRQUDVÕ
GHUHFHOHU LQFHOHQGL÷LQGH GHUHFHOHUGHNL G úPH LKWLPDOL YH EX G ú ú Q
büyüklü÷ JHOLúPHNWH RODQ SL\DVDODUGD JHOLúPLú SL\DVDODUÕQNLQGHQ GDKD
\ NVHN oÕNPDNWDGÕU 7DEOR %X GXUXP D\QÕ \|QGH oHYULPL J|VWHUPHNOH
ELUOLNWH JHOLúPHNWH RODQ SL\DVDODUGD WHPHUU GH G úPH RODVÕOÕ÷ÕQÕQ DUWWÕ÷ÕQÕ GD
göstermektedir. Reinhart (2002)’ye göre GHUHFHOHU NUL]OHUL WDKPLQ HWPHNWH
yetersiz kalmakta ancak, temerrüdü (default) tahmin edebilmektedir.
7$%/2 '(5(&(/(5'(.ø 'hù0( '2:1*5$'( 2/$6,/,ö, 9( %h<h./höh
ã ä/å æ ä(ç/è.¦Aù2D æ ì ä(ö í I J*K*K.J
Yüksek derecelere sahip ülkeler finansal kriz yaúDPD]ODU JLEL \DQOÕú
ELU \RUXP \DSÕOPDPDOÕGÕU < NVHN GHUHFHOHUH VDKLS ONHOHULQ GDKD D] NUL]
\DúDPDVÕ EHNOHQPHNWHGLU YH \ NVHN J YHQLOLUOL÷H VDKLS ONHOHULQ NUL]OHUL
\|QHWPHGH GDKD J oO SROLWLN HNRQRPLN YH VRV\DO NDSDVLWHOHUH VDKLS ROGX÷X
G ú Q OPHNWHGLU
> § Ù b r. ; ÈLÛ.@ É È, /Ë É È Ó Ê Ó/È É È á È Ï È Í Ó Ê É Ç@ ÈWË Õ/É Õ Ï Õ Ý Ï Ì É Ð Í Ð Í É È ß È/ß Ö à Í@Ó.@ Í È Ç6Ï È É Ê Í Ó ÈA È É Ó Ê Ë Ï È É Ê$Ó/È É È á È Ï È É Ó/È Ë Ê$Ó È;C Ê Ý Ê ÇLÏ È É
Ó Ì/Þ ÌMÔ à Ë Ì Ý Ì C(Ð Ö @ Í Ó/Ȩ Ó à [Í Û É Ì Ó/È; Sà Ï Ç6Ì ËYÑ Ì Ó(Ð É Ø Æ Ö É Ð á Ì Ó/È É È/á È/Ó/È Ë Ê-Ó × Ý Ç@È Ö Ê-Û/È Í È Ï Ï Ê Ë Ï È Ö ×/Ë$ß È Ï Ê Ýi Õ/â Û É Ì Ó È; \Ö È É Ê Í È Ó × Ý × A Ý Ó/à [Í Û É Ì Ó/È; Ñ Ì Ë Ê â@È Ñ Ç@È ËYÑ È/Ó Ê É Ø
'HรทLรบLPOHUL
<DรบDQDQ
.UL]OHUGH
'HUHFHOHUGH
*|Uย OHQ
'HUHFH
ยถODUร Q EDรบร QGD \ย NVHOHQ SL\DVDQร Q ย ONH GHUHFHOHQGLUPHVL
EXOXQPDNWD\Gร %X ย ONHQLQ WDQHVLQL $V\D ย ONHOHUL ROXรบWXUPDNWD\Gร
ยถODUร Q EDรบร QGD $V\D ย ONHOHULQLQ 0RRG\ยถV WDUDIร QGDQ YHULOHQ RUWDODPD
GHUHFHOHUL $ LNHQ VRQXQGD $ ยถ\H \ย NVHOPLรบWLU $QFDN $V\D NUL]LQLQ
Eย \ย PHVL\OH ELUOLNWH VRQODUร QGD RUWDODPD GHUHFHGH Eย \ย N Gย รบย รบ
\DรบDQPร รบ YH %DD KDOD ยณ\DWร Uร P \DSร ODELOLUยด GHUHFH RODUDN JHUoHNOHรบPLรบWLU
$V\D ย ONHOHUL Gร รบร QGD NDODQ GLรทHU GHUHFHOHQGLULOHQ ย ONHOHUGH LVH ยถODUร Q
EDรบร QGD RUWDODPD GHUHFH % VSHNย ODWLI GHUHFH LNHQ 5XV\D YH %UH]LO\DยถGD
J|Uย OHQ NUL]OHUH NDGDU NDGHPH NDGHPH L\LOHรบHUHN %D ยถ\H NDGDU \ย NVHOPLรบ ancak
Rusya
ve
Brezilyaโ daki
belirsizliklerle
birlikte %D VHYL\HVLQH
JHULOHPLรบWLU g]HW RODUDN ยถODUร Q RUWDVร QGD GHUHFHOHQGLULOHQ ย ONHOHULQ
QRWODUร ยณ\DWร Uร P \DSร ODELOLUยด NDWHJRULVLQLQ HQ Gย รบย N GHUHFHVLQGHQ %DD
EDรบODPDNWD YH $V\D NUL]LQLQ GHULQOHรบPHVLQH NDGDU oRN D] DUWร รบ J|VWHUPLรบWLU
,0)
ยถODUร Q
VRQXQGD
\ย NVHOHQ
SL\DVDODUGDNL
ย ONH
GHUHFHOHUL
LQFHOHQGLรทLQGH ย ONH QRWODUร Qร Q VDELW VH\UL GLNNDW oHNPHNWHGLU $\Uร FD
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร GHUHFHOHQGLUPH \DSDUODUNHQ HNRQRPLN SROLWLN
NUHGL YH PDO oHYULPOHULQH EDNWร NODUร Qร VDYXQGXNODUร QGDQ GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXรบODUร ELU HNRQRPLN EXQDOร P G|QHPLQLQ \D GD JOREDO OLNLGLWH Vร Nร รบร NOร รทร Qร
WHN EDรบร QD ย ONH QRWXQX Gย รบย UPHN LoLQ \HWHUOL ELU VHEHS RODUDN
J|UPHPHNWHGLUOHU %X \ย ]GHQ GHUHFH QRW GHรทLรบLPOHUL Gย Q\D WUHQGOHULQH
YH\D EHNOHQPH\HQ SROLWLND FHYDSODUร JLEL WHPHO IDNW|UOHUH GD\DQPDNWDGร U
,0) 7DEOR ยถGD ย ONH GHUHFHOHULQLQ LOHUOH\HQ G|QHPOHUGH GH D\Qร
NDOGร รทร J|Uย OPHNWH YH GHUHFH PHUGLYHQLQGHQ DรบDรทร LQGLNoH GHUHFHOHULQ
GHรทLรบLPH GDKD PH\LOOL ROGXรทX J|Uย OPHNWHGLU
7$%/2 <$%$1&, 3$5$ h/.( '(5(&(/(1'ø50(6ø 6 3 '(5(&( .$7(*25ø/(5ø1( *g5( 257$/$0$ <,//,. *(døù 0$75ø6ø
.D\QDN ,0)
$V\D NUL]LQGHQ |QFHNL G|QHPGH GHUHFHOHUGH GH÷LúLNOLN oRN D]
J|U OPHNWHGLU YH oR÷X $V\D ONHOHUL ³\DWÕUÕP \DSDELOLU´ GHUHFHVLQH VDKLSWLU
gUQH÷LQ ùXEDW ¶GH 0RRG\¶V 7D\ODQG¶Õ L]OHPH\H DOPÕú YH DUGÕQGDQ 1LVDQ
1997’de derecesini $ ’den $ ¶H G ú UP úW U 'L÷HU ELU GHUHFHOHQGLUPH
H\OHPL LVH VDGHFH )LOLSLQOHULQ QRWXQX \ NVHOWPHN 0D\ÕV ¶GH %D ¶H YH Vietnam’a derece (%D YHUPH\H EDúODPDN ROPXúWXU ,0) 6 3 LVH ¶QLQ LON \DUÕVÕQGD KLo ELU $V\D ONHVLQGH GHUHFH
G ú UPHVL JHUoHNOHúWLUPHPLú DQFDN dLQ 0D\ÕV ¶GH %%% ’ya), Filipinler
ùXEDW ¶GH %% ¶\D YH +RQJ .RQJ¶XQ 0D\ÕV ¶GH $ ¶\D QRWODUÕQÕ
\ NVHOWPLúWLU %LU oRN SL\DVD NDWÕOÕPFÕVÕ EX GHUHFHOHQGLUPH H\OHPOHULQLQ WDNLS
HGHQ SL\DVD NDUÕúÕNOÕ÷Õ YH GDKD VRQUDVÕQGD JHOHQ GHUHFH X\DUODPDODUÕ
KDNNÕQGD oRN VÕQÕUOÕ ELU X\DUÕ JHWLUGL÷LQL LGGLD HWPLúOHUGLU $\UÕFD ELU oRN
SL\DVD NDWÕOÕPFÕVÕ YH J|]OHPFLVL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕQÕQ $V\D HNRQRPLOHUL KDNNÕQGDNL UDSRUODUÕQGD EX ONHOHUH ³\DWÕUÕP \DSÕODELOLU´ GHUHFHOHUL
YHUPHOHULQLQ $V\D HNRQRPLOHULQLQ ]D\ÕIOÕ÷ÕQÕ \DQVÕWPDGÕ÷ÕQÕ LGGLD HWPHNWH YH
YHULOHQ GHUHFH LOH HNRQRPLOHUL DUDVÕQGD DQODPOÕ ELU LOLúNL ROPDGÕ÷ÕQÕ
VDYXQPDNWDGÕUODU ,0)
© ª[« Ê ÍS 2¬ à Í Ûb à Í Û, 2 -Í Ó à Í È Ü$Ö Ì* L®@Ì Ï È Ü$Ö Ì* * Ê Í Û Ì â Õ/É .B Ì Ö# /Ì/Íy È5B(Ì Ö Ï Ì Í Ó5B(È Ç6ÇLÕ Ü ; Ä Ê Ñ Ê Î Ì/É Ê Ö Ï Èg¯ Ö Ì Ñ Ð É Ð Ç Ö Ì/â Ì Î/Ê Ï Ê É °
Ó/È É È á È Ï È É Ê Í ÈLß Ì/Þ/Ê â Ñ Ê Ï È É Ø
7$%/2 h/.(/(5 9( .5ø=/(5
ã ä å æ ä(ç è*s ±g² I, ³,³*³ ´ @ò å/äTç ö D *DS ;³*³,µW* å w ü w ô ö í ä ò,w æ/ø ä¶x äS ü ä(÷bw í w öHñ · ¦Sú/ò å/äTç ö D *D v ú/ò í ô | ò ³,³,¸*¹ ø(| ù x *ä ü ä(b ÷ w í w ö ñ º qAö S ù ,D ü å/äTç ö D ,DS ³,³,µW*å w ü w x Sä ,w æ ø(¶ ä x Sä ü ä < ÷ w í w öHñ
'HUHFHOHU LVWLNUDUOÕ ELU JHoPLúH VDKLS ROVDODU GD 7HPPX] YH
.DVÕP WDULKOHUL DUDVÕQGD \ NVHOHQ $V\D SL\DVDODUÕQGD J|U OHQ GHUHFH
GH÷LúLNOLNOHUL úLPGL\H NDGDU JHUoHNOHúHQ HQ E \ N YH HQ DQL GHUHFH
G úPHOHUL RODUDN \RUXPODQPDNWDGÕU (QGRQH]\D .RUH 0DOH]\D YH
7D\ODQG¶ÕQ GHUHFHOHUL GHUHFH QRWFK ELUGHQ G úP úW U %X GHUHFH
G úPHOHULQGH 0RRG\¶V NXUXOXúX (QGRQH]\D .RUH YH 7D\ODQG¶Õ VSHN ODWLI
GHUHFH\H G ú UP ú 6 3 LVH (QGRQH]\D YH .RUH¶\L VSHN ODWLI GHUHFH\H
0DOH]\D YH 7D\ODQG¶Õ LVH HQ G ú N \DWÕUÕP \DSÕODELOLU GHUHFHVLQH G ú UP úW U
7DEOR %XQD NDUúÕQ 2FDN LWLEDUL\OH .RUH 6 3 WDUDIÕQGDQ WHNUDU
\DWÕUÕP \DSÕODELOLU %%% GHUHFHVLQH \ NVHOWLOPLúWLU 'HUHFHOHQGLUPHOHUGH
J|U OHQ V|] NRQXVX GH÷LúPHOHUOH ELUOLNWH IDL] RUDQÕ VSUHDGOHULQGH GH DUWÕú
J|U OP úW U EDúÕQda spreadler, Temmuz 1997 seviyesine göre 2
0DOH]\D LoLQ YH (QGRQH]\D LoLQ NDW DUWPÕúWÕU ,0)
&DQWRU YH 3DFNHU WDUDIÕQGDQ \DSÕODQ ELU oDOÕúPD\D J|UH
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕ WDUDIÕQGDQ DoÕNODQDQ GHUHFHOHULQ ROXPOX ROPDVÕ
WDKYLO JHtirilerinin hareketlerini de olumlu etkilemekte fakat negatif yönde olan
NUHGL QRWODUÕQÕQ |QHPOL HWNLVL EXOXQPDPDNWDGÕU $\UÕFD DoÕNODQDQ GHUHFHOHU
VSHN ODWLI GHUHFH\H VDKLS RODQ ONHOHULQ VSUHDGOHULQGH GRODU ED]OÕ GHYOHW
(XURERQGODUร LOH $PHULNDQ KD]LQH WDKYLOOHUL DUDVร QGDNL JHWLUL IDUNร \DWร Uร P
\DSร ODELOLU GHUHFHVLQH VDKLS ย ONHOHUH J|UH GDKD ID]OD HWNLOL ROPDNWDGร U
'HUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร QD J|UH V|] NRQXVX QRW Gย รบย UPHOHUL \HQL
ELOJLOHULQ Jย QGHPH JHOPHVL\OH JHUoHNOHรบPLรบWLU 0RRG\ยถV 6 3 YH )LWFK5DWLQJV
NXUXOXรบODUร QD J|UH $V\D NUL]L G|QHPLQGH PH\GDQD JHOHQ GHUHFH
GHรทLรบLNOLNOHULQH QHGHQ RODQ IDNW|UOHU 7D\ODQG 0HUNH] %DQNDVร ยถQร Q \DEDQFร
SDUD IRUZDUG SR]LV\RQXQXQ Eย \ย NOย รทย .RUH 0HUNH] %DQNDVร ยถQร Q G|YL]
UH]HUYOHULQL .RUH RIIVKRUH EDQNDODUร QD \HUOHรบWLUPHsi ve Endonezyaโ daki politik
NDUร รบร NOร NODUGร U ,0)
$V\D ย ONHOHUL Gร รบร QGD NDODQ ย ONHOHU GHรทHUOHQGLULOGLรทLQGH LVH 5XV\D
NUL]L YH /7&0 ILUPDVร Qร Q \DNร Q o|Nย รบย KHU QH NDGDU JOREDO ILQDQVDO
SL\DVDODUGDNL NDUร รบร NOร รทร DUWร UVD YH IDL] VSUHDGOHULQGHNL \ย NVHOPH\L WHWLNOHVH
GH EX E|OJHOHUGHNL NUHGL QRWODUร QGD oRN ID]OD ELU GHรทLรบLNOLN J|Uย OPHPLรบWLU
%UH]LO\DยถGD SDUDQร Q GHรทHU ND\EHWPHVL VRQUDVร GHUHFH Gย รบPHVL oRN Vร Qร UOร
ROPXรบWXU 0RRG\ยถV %UH]LO\Dยถ\ร (\Oย O ยถGH % ยถ\H YH 6 3 LVH 2FDN
LWLEDUL\OH % ยถ\D Gย รบย UVH GH GLรทHU JHOLรบPHNWH RODQ SL\DVD GHUHFHOHULQGH
(NLP YH 0D\ร V DUDVร QGD VDGHFH GHUHFHOLN ELU GHรทLรบLP
JHUoHNOHรบPLรบWLU
$\Qร ]DPDQGD GLรทHU SL\DVD DQDOLVWOHUL YH DNWLI IL\DWODUร DVVHW SULFHV
GD \DNODรบDQ $V\D NUL]L KDNNร QGD X\DUร YHUPHPLรบOHUGLU .UL]LQ KHPHQ
|QFHVLQGH \D\ร QODQDQ Wย P Eย \ย N XOXVODUDUDVร WLFDUL YH \DWร Uร P EDQNDODUร
UDSRUODUร GD 0RRG\ยถV YH 6 3 WDUDIร QGDQ \DWร Uร P \DSร ODELOLU QRWX DODQ $V\D
ย ONHOHUL LoLQ \ย NVHN Jย YHQLOLUOLN GHUHFHVL YHUPLรบOHUGLU 7DEOR ยถGH SL\DVD
DQDOLVWOHUL WDUDIร QGDQ YHULOHQ GHUHFHOHU \HU DOPDNWDGร U
7$%/2 .5ø= h/.(/(5ø1ø1 3ø<$6$ '(5(&(/(5ø 38$1/$5 h67h1'(1 9(5ø/0øù7ø5
ã ä å æ ä(ç èSs ±g² I* ;³,³*³ ´ · Asya ülkeleri için Eylül 1996; Rusya ve Brezilya için Eylül 1997.
Asya ülkeleri için Eylül 1998; Rusya ve Brezilya için Mart 1999
,QVWLWXWLRQDO ,QYHVWRU NXUXOXúX NUL] |QFHVL G|QHP RODQ (\O O r.
D\ÕQGD 7D\ODQG YH .RUH¶\H VW QGHQ YH \ NVHN QRW YHUPH\H
GHYDP HWPLú (QGRQH]\D¶\D LVH ELUD] GDKD G ú N QRW YHUPLúWLU .UL]
VRQUDVÕ LVH QRWODUGD oRN E \ N G ú úOHU J|U OPHNWHGLU 5XV\D YH %UH]LO\D
NUL] |QFHVL G|QHPOHULQGH $V\D ONHOHULQH J|UH ELUD] GDKD G ú N QRWODUD
VDKLSOHUGLU VÕUDVÕ\OD VW QGHQ YH .UHGL GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXúODUÕQÕQ GHUHFHOHULQGH ROGX÷X JLEL ,QVWLWXWLRQDO ,QYHVWRU GHUHFHVL GH
5XV\D LoLQ G úP ú %UH]LO\D LoLQ KHPHQ KHPHQ D\QÕ NDOPÕúWÕU
(XURPRQH\ NXUXOXúX GD EHQ]HU SXDQODU YHUPLúWLU 7DEOR (\O O r,
LWLEDUL\OH .RUH $V\D ONHOHUL LoLQGH HQ \ NVHN QRWX DOPÕúWÕU .UL]
VRQUDVÕ LVH $V\D ONHOHULQLQ QRWODUÕQGD E \ N G ú úOHU \DúDQPÕúWÕU $\QÕ
úHNLOGH 5XV\D YH %UH]LO\D NUL] |QFHVL G ú N QRWODUD VDKLSNHQ NUL] VRQUDVÕ
QRWODUÕ GDKD GD G úP úW U %UH]L\D¶QÕQ QRWXQGDNL G ú ú (\O O ¶GH 5XV\D
NUL]LQLQ oÕNPDVÕ\OD JHUoHNOHúPLúWLU GDKD VRQUD %UH]LO\D¶GD J|rülen
GHYDO DV\RQXQ DUGÕQGDQ LVH QRWXQGD GDKD GD G úPH JHUoHNOHúPLúWLU $\QÕ
GXUXP GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕ WDUDIÕQGDQ YHULOHQ GHUHFHOHUGH GH V|]
NRQXVXGXU ,0)
Ì ß Ð Í Ð Ä ¼ # ; Õ/Ï Õ ß Ï Ì É Ì/É Ì ß Ð Î Ì/Í/Ë$È É Ê Í Ë É » ?)B-Þ È Í ß Ñ Ê Ñ Õ Ñ Ê à Í Ì Ï- Í È/ß Ñ à/É Ë É È/Ó Ê Í à Ñ Ï Ì Ç6
Ó/È C/È É Ï È Í Ó Ê É Ó Ê Ë Ï È É Ê4Û.@ É × Ý Ï È É ÊAÔ È É Ô È È/ß Ê Í Ó/È Ö Ì â Ç6Ì ËYÑ Ì Ó(Ð É ØSÙ-Õ Î Ì Í/Ë$È É Ï È É Ê Í Ê ß Ê Ç6Ï È É Ê4edilerin ß Ì Ë Ï Ð4Ñ Õ geri Ñ Õ/Ï Ç6ödenmemesi Ì/ËYÑ Ì¨ È Û;@ É × ihtimalini Ý Ï È É B-Þ È Í ß Ñ Ê Ñ Õ Ñ Ê à Í Ì/S Ï Í È ß Ñ à É Ð Í à Ï Õ Ý Ñ Õ É Ó Õ C ÕQÎ/Ê É Ò à É ÇL×/Ï ÈWÛ.@ É ÈQÌ C(Ð É Ï Ð Ë Ï Ì Í Ó(Ð É Ð Ï Ç6Ì/ËYÑ Ì Ó(Ð É Ø Ù-ÕQÉ Ì Ñ Ê Í Û ß Ê ß Ñ È ÇLÊ Ô$È É Ô È È ß Ê Í Û/È Ï Ê Ý ÇSÈ ËYÑ ÈUà Ï Ì ÍQ×/Ï Ë$È Ï È É Ê Ï ÈºÎ à É Ô ¼ Ì/Ï Ì/á Ì Ë Ê Ï Ê Ý Ë Ê ß Ê Ê Ô È É Ê ß Ê Í Ó/ÈUà Ï Ì ÍQÎ Ì Í/Ë Ì/Ï Ì É Ð ÍL.Û @ É × Ý Ï È É Ê Ó Ì Þ ÌWÌ C(Ð É Ï Ð Ë Ï Ð à Ï Ì É Ì Ë6Ì/Í deÌ Ï Ê özellikle Ü ÈQÓ Ì/Þ/Ê Ï
edilmektedir » >* B Þ È¶ Õ/É à Ç6(Gür, à Í È Ö 2000). É Ê ß Ë\Ñ Ì Î/Ï à Ï Ì É
Ð Ê ß È ß Ì Ó/È á 5 È ½. LÙ ¾M× Ü È É Ê Ì Ï Ð Í Ì/A Í È ; ×/Ï Ë$È/Ó/È Ë Ê Ë Ì ÇLÕ Ë$È/ß Ê ÇLÊ# ÈUË Ì Ç Ë É È/Ó Ê Ï È É Ê Ë Ì â ß Ì Ö Ì Í Î/Ê ÉFÌ Í Ì Ï Ê Ü Ê Í ß à Í Õ á Õ/Í Ó Ì à É Ñ Ì Ö ÌMÔ Ð Ë Ì É Ð Ï Ç@Ì ËYÑ Ì Ó(Ð É ØAÙ-Õ Ì Í Ì Ï Ê Ü Ê Ô È É Ê ß Ê Í Ó È É Ê ß Ë Ï Ê Ï Ê ËºÈ Í Ó/È uËYgarantili ß Ê 4Ë É È/Ó Ê Ïözel È É Ê Í ½. 2 Ù ¾M× ß Ñ ×6Ò Ì É Ë Ï Ð Ï Ð Ë@Ô Ì É â Ð ÇLÏ Ì É Ð Ñ à â/Ï Ì/ÇLÏ Ì É Ð ÍQÎ/× Ö/× Ë Ï × C ×/Í ×/Íy ß â/É È Ì Ó; Ñ Þ È¶ -Õ/É à Ç6à Í È Ö Ê Í Ó/È ¿ Ê Ï ÈUÎ @/Ï × ÇL×/Í/× ÍLß @ Ü ×6Û/È Ô È Í Ë É È/Ó Ê Ï È É Ê ! Í /Ì Ó/ÈWÊ Ï ÈLÔ Ì É â Ð ÇLÏ Ì É Ð Í Ð ÍSÑ à/â/Ï Ì ÇLÏ Ì É Ð Í Ì Î @ Ï ×/ÇL× Í Ó/È ÍSÈ Ï Ó/ÈLÈ Ó Ê Ï Ç@È ËYÑ È Ó Ê ,É ÀF×/É r; ; ; HØ
7DEOR ¶GD 6 3 0RRG\¶V YH )LWFK5DWLQJV WDUDIÕQGDQ 7 UNL\H¶\H
YHULOHQ GHUHFHOHU \HU DOPDNWDGÕU 7 UNL\H¶QLQ \ÕOÕQGD \DúDGÕ÷Õ NUL]
LQFHOHQGL÷LQGH 6 3 NUL] |QFHVL G|QHPGH %%% 0D\ÕV YH %%% 2FDN
RODQ 7 UNL\H¶QLQ QRWXQX NUL] VRQUDVÕ % ¶\D G ú UP ú 0RRG\¶V LVH
\ÕOÕQGD %DD YH 2FDN ¶WH %D RODQ 7 UNL\H¶QLQ QRWXQX NUL] VRQUDVÕ
%D ¶H G ú UP úW U .DVÕP YH ùXEDW ¶GH \DúDQDQ LNL E \ N NUL]GH
LVH 6 3 $UDOÕN WDULKLQGHQ EDúOD\DUDN 7 UNL\H¶QLQ QRWXQX G ú UPH\H
EDúODPÕúWÕU .UL] VRQUDVÕ G|QHP RODQ 1LVDQ ¶GH 7 UNL\H¶QLQ NUHGL QRWX
GDKD GD G úP úW U 0RRG\V¶LQ YHUGL÷L ONH GHUHFHVLQGH ELU GH÷LúLNOLN
ROPDPÕú DQFDN J|U Q P VRQX LWLEDUL\OH SR]LWLINHQ 1LVDQ
LWLEDUL\OH QHJDWLI RODUDN JHUoHNOHúPLúWLU )LWFK5DWLQJV NXUXOXúX LVH NUL] |QFHVL
LVWLNUDUOÕ J|U Q PO %% olan Türkiye’nin notunu, kriz dönePLQGH QHJDWLI
görünümlü BB µ\H G ú UP ú NUL] VRQUDVÕ $÷XVWRV LWLEDUL\OH LVH Türkiye’nin
notu
daha
da
gerileyerek
negatif
görünümlü
B
olarak
JHUoHNOHúPLúWLU (N ¶GH LVH 0RRG\¶V WDUDIÕQGDQ YHULOHQ 7 UNL\H GHUHFH
JHoPLúL GDKD GHWD\OÕ ELU úHNLOGH \HU DOPDNWDGÕU
7$%/2 7h5.ø<(¶1ø1 '(5(&( *(d0øùø
ã ä å æ ä ç èSG=HfÁ ò í ä æ*x ú ü I J,K,K.t
$V\D NUL]LQGH ROGX÷X JLEL 7 UNL\H¶QLQ \DúDGÕ÷Õ NUL]OHUGH GH QRWODUGDNL
G úPHOHU NUL] VRQUDVÕ J|U OP úW U 7 UNL\H¶QLQ |]HOOLNOH NUL]L G|QHPLQGH
GHUHFHVLQGH E \ N G ú ú \DúDPDVÕ NUL]LQ DUWPDVÕQD YH PDOL\HWOHULQ
\ย NVHOPHVLQH QHGHQ ROPXรบWXU $\Qร ]DPDQGD QRWODUGDNL Eย \ย N Gย รบย รบ
\DEDQFร \DWร Uร Pร Q D]DOPDVร QGD GLรทHU IDNW|UOHUOH ELUOLNWH HWNLOL ROPXรบWXU $\Qร
รบHNLOGH .DVร P NUL]LQGHQ VRQUD GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q
TรผrkL\HยถQLQ QRWXQX Gย รบย UPHVL NUL]LQL GH ROXPVX] HWNLOHPLรบWLU รนXEDW
NUL]L LOH 7ย UNL\HยถQLQ QRWXQXQ GDKD GD Gย รบPHVL \DEDQFร \DWร Uร PFร oร Nร รบร Qร
Kร ]ODQGร UPร รบWร U 'ROD\ร Vร \OD GHUHFHOHUGHNL Gย รบPHOHU 7ย UNL\HยถGH NUL]L WHWLNOH\LFL
HWNL\H VDKLS ROPXรบWXU
'HUHFHOHQGLUPHQLQ )LQDQVDO .UL]OHUL +DEHU 9HUPHGHNL
<HWHUVL]OLรทLQLQ 6HEHSOHUL
<DSร ODQ ELU oRN oDOร รบPD ย ONH GHUHFHOHULQLQ EDQNDFร Oร N YH SDUD
NUL]OHULQL WDKPLQ HWPHGH EDรบDUร Vร ] ROGXรทXQX J|VWHUPHNWHGLU ,0)
'HUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q oRรทXQOXNOD KDOND GX\XUXODQ ELOJLOHUH
GD\DQDUDN ULVN |Ooย POHPHVL \DSPDODUร NUL]OHUL EHOLUOHPHGH \HWHUVL]
NDOPDODUร QGDNL HQ Eย \ย N HWNHQGLU 'HUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q \DSWร NODUร
GHรทHUOHQGLUPHOHULQ VDGHFH NHQGLOHULQH YH NDPX\D Doร NODQPร รบ ELOJLOHUH
GD\DQPDVร
NUHGL
GHUHFHOHQGLUPHVLQLQ
HQ
Eย \ย N
]D\ร IOร รทร
RODUDN
\RUXPODQPDNWDGร U <DQDU 'ROD\ร Vร \OD GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q
GHUHFHOHQGLUGLNOHUL ERUoOX KDNNร QGD ]DPDQD X\JXQ GRรทUX YH NDSVDPOร ELOJLOHUH
VDKLS ROPDPDVร NUL]OHUL WDKPLQ HWPHVLQL HQJHOOHPHNWHGLU gUQHรทLQ $V\D
NUL]LQGH NDPXR\XQGDQ JL]OHQPLรบ YH ELODQoR Gร รบร NDOHPOHU DUDVร QD VDNODQPร รบ
7D\ODQG 0HUNH] %DQNDVร QD DLW |QHPOL ELOJLOHU RUWD\D oร NPร รบWร U $\Qร ]DPDQGD
7D\ODQG .RUH YH (QGRQH]\DยถGD WDKVLOL JHFLNPLรบ DODFDNODUร Q |Ooย Pย \OH LOJLOL
SUREOHPOHU oร NPร รบWร U ,0) %X ]D\ร IOร รทร Q JLGHULOPHVL DQFDN XOXVODUDUDVร muhasebe
ve
kamuyu
bilgilendirme
yรผkรผmlรผlรผklerinin
standart
hale
JHWLULOPHVL LOH Pย PNย Q RODFDNWร U <DQDU *OREDOL]DV\RQOD ELUOLNWH
ILQDQVDO SL\DVDODUร Q Kร ]OD JHQLรบOHPHVL YH GDKD NDUPDรบร N KDOH JHOPHVL GH
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q JHUHNOL YHULOHUH ]DPDQร QGD HULรบPHVLQL
HQJHOOHPHNWHGLU %X \ย ]GHQ GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร DQDOL]OHULQGH
EHOLUVL]OLรทL GLNNDWH DODQ WHNQLNOHU NXOODQPDOร Gร UODU 6WUHV WHVWOHUL VHQDU\R
DQDOL]OHUL \DSDUDN EHNOHQPH\HQ ROD\ODU NDUรบร Vร QGD JHUHN ย ONH JHUHNVH GH
banka risklerini รถlรงebilirler.
'HUHFHOHQGLUPHQLQ NUL]OHUL WDKPLQ HGHPHPHVLQLQ GLรทHU ELU QHGHQL
RODUDN DKODNL ULVN SUREOHPL J|VWHULOPHNWHGLU (รทHU GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร
ILQDQVDO NXUXOXรบODUร Q GHYOHW Jย YHQFHVL LOH NRUXQDFDรทร EHNOHQWLVL LoLQGH
ROXUODUVD GHUHFHOHQGLUPHOHU JHOHFHN GHVWHรทH EDรทOร RODUDN ULVNOHUGH Gย รบย รบ
LoHULUOHU gUQHรทLQ $V\DยถGD NUL]L |QFHVL ILQDQVDO NXUXOXรบODUร Q Doร N \D
GD JL]OL RODUDN JDUDQWL EHNOHQWLVL LoLQGH ROPDODUร YH GXUXPODUร Qร PDOL
SR]LV\RQODUOD VDรทODPODรบWร UPDODUร DKODNL ULVN \DUDWPร รบWร U NUL]LQGH Meksikaโ da ve 1998โ de Rusya ve Ukraynaโ da da ahlaki risk bir faktรถr olarak gรถrรผlmektedir (IMF, 2003). <XNDUร GDNL QHGHQOHUH HN RODUDN GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q NUL]
|QFHVLQGH V|] NRQXVX ย ONHQLQ GHUHFHOHULQL Gย รบย UPHPHOHULQGH EX ย ONHOHUGHQ
GHUHFHOHQGLUPH NDUรบร Oร รทร QGD ย FUHW DOPDODUร GD ELU QHGHQ RODUDN gรถsterilmektedir (IMF, 1999; IMF, 2003; Takan, 2002). Bu argรผmana gรถre,
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร JHOLUOHULQLQ ND\QDรทร Qร ROXรบWXUDQ Lรบ LOLรบNLOHULQL ER]PD
NRUNXVX\OD QRW Gย รบย UPHGH LVWHNVL] GDYUDQPDNWDGร UODU $\Qร ]DPDQGD
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร WDUDIร QGDQ QRW Gย รบย UPHQLQ NUL]L EDรบODWDFDรทร
Gย รบย Qย OPHNWH YH E|\OHFH QRW GHรทLรบLNOLNOHUL NUL]OHUL \DQVร WPDGD JHFLNPHOL
RODUDN JHOPHNWHGLU
$QFDN GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q HQ |QHPOL VHUPD\HVLQLQ ]DPDQ
LoLQGH SL\DVDODUGD ND]DQGร NODUร Jย YHQ ROGXรทX Gย รบย Qย Oย UVH QRW VDWร Q DOPDQร Q
NROD\ ROPDGร รทร NDEXO HGLOPHOLGLU *ย YHQLQ ROPDPDVร GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXรบODUร QD RODQ WDOHEL Gย รบย UHFHรทLQGHQ GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Nร VD
G|QHPOL NDU LoLQ SL\DVDGD ND]DQGร NODUร Jย YHQL IHGD HWPH\L J|]H DOPDPDNWDGร UODU
'LรทHU ELU HOHรบWLUL LVH GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบXQGD oDOร รบDQ DQDOLVWOHULQ
\HWHUVL] ROGXรทX \|Qย QGHGLU 'HUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q ยณ:DOO 6WUeetโ
รบLUNHWOHULQLQ YHUGLNOHUL ย FUHWOHUL |GH\HPHGLNOHULQGHQ WHFUย EHOL YH NDOLWHOL
SHUVRQHOL oHNPHNWH ]RUODQGร NODUร LGGLD HGLOPHNWHGLU ,0) g]HOOLNOH
EDQNDFร Oร N VLVWHPLQGHNL ]D\ร IOร NODUร Q DVร O ULVNLQ ND\QDรทร Qร ROXรบWXUGXรทX J|]
|Qย QH DOร QGร รทร QGD GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร DQDOLVWOHULQLQ EDQNDFร Oร N
NRQXVXQGD \HWHUOL ELOJLOHULQLQ YH WHFUย EHOHULQLQ ROPDGร รทร \DรบDQDQ NUL]OHUOH WHVW
HGLOPLรบWLU $\Qร ]DPDQGD GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร JHOLรบPHNWH RODQ
ย ONHOHUGH PDNUR J|VWHUJHOHU ย ]HULQGH GXUPDNWDGร UODU GROD\ร Vร \OD EDQND
DQDOL]L LoLQ JHUHNOL RODQ PLNUR DQDOL]L LKPDO HWPHNWHGLUOHU $\Qร J|VWHUJHOHULQ
KHU ย ONHGH D\Qร VRQXo YHUPHGLรทL J|] |Qย QH DOร QGร รทร QGD GHUHFHOHQGLULOHQ
ย ONHQLQ JHoPLรบLQL L\L ELOHQ YH L\L DQDOL] \DSDELOHQ QLWHOLNOL HOHPDQODUร Q
oDOร รบWร Uร OPDVร JHUHNPHNWHGLU oร NPD
'HUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร NHQGLOHULQH \|QHOWLOHQ HOHรบWLULOHUH NUL]LQ LKWLPDOLQL
GHรทLO
ERUoOXQXQ
WHPHUUย GH
Gย รบPH
RODVร Oร รทร Qร
GHรทHUOHQGLUGLNOHULQL LGGLD HGHUHN FHYDS YHUPHNWHGLUOHU ,0) 'ROD\ร Vร \OD
derecelendirmelerinde, temerrรผdH Gย รบPH RODVร Oร รทร Qร HWNLOH\HQ SL\DVD OLNLGLWH
SDUD YH WUDQVIHU ULVNOHULQL GLNNDWH DOPDNWDGร UODU
$\Qร ]DPDQGD GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q GHQHWOHQPHPHVL YH
YHUGLNOHUL GHUHFHOHU LoLQ KXNXNL VRUXPOXOXNODUร Qร Q EXOXQPDPDVร YHUGLNOHUL
GHUHFHOHU NRQXVXQGD VRUXPOXOXN GX\PDODUร Qร HQJHOOHPHNWHGLU %X \ย ]GHQ
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร YHUGLNOHUL ]DUDUODUGDQ VRUXPOX WXWXOXS EHOOL Gย ]HQOHPHOHUH WDEL WXWXOXUODUVD DQDOL]OHULQGH GDKD EDรบDUร Oร ROXUODU ยถGHQ
VRQUD
\DรบDQDQ
JHOLรบPHOHU
YH
GHQH\LPOHU
NUHGL
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q ย ONH ULVNOHULQL GHรทHUOHQGLUPHGHNL UROย KDNNร QGD
WDUWร รบPDODUร GD EHUDEHULQGH JHWLUPLรบWLU .UHGL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q
NUL]OHU |QFHVL oRN Nร Vร WOร HUNHQ X\DUร YHUPHVL YH NUL] VRQUDVร LVH Dรบร Uร WHSNL
J|VWHUHUHN ย ONH QRWODUร Qร oRN ID]OD Gย รบย UPHOHUL oRN ID]OD HOHรบWLULOPLรบWLU
gUQHรทLQ .RUH $$ )LWFK YH 6 3 YH $ 0RRG\ยถV JLEL oRN \ย NVHN ยณ\DWร Uร P
\DSร ODELOLUยด GHUHFHVLQH VDKLSNHQ NUL] ]DPDQร % % )LWFK YH 6 3 YH %DD
0RRG\ยถV GHUHFHOHULQH Gย รบย Uย OPHVL NUHGL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q
GHรทHUOHQGLUPHOHULQGH \D EDรบODQJร oWD NUL] |QFHVL \D GD GDKD VRQUDVร QGD
NUL] YH NUL] VRQUDVร ELU \DQOร รบOร N \DSWร NODUร Qร Doร NoD J|VWHUPHNWHGLU 3L\DVD
NDWร Oร PFร ODUร WDUDIร QGDQ GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร QD YHULOHQ HQ Eย \ย N
HOHรบWLULOHUGHQ ELUL EX NXUXOXรบODUร Q ย ONH GHUHFHOHULQL \ย NVHOWPHGH oRN ยณWXWXFXยด
ROGXNODUร Gร U %X
JLEL
HOHรบWLULOHU
NUHGL
GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXรบODUร Qร Q
SHUIRUPDQVODUร Qร Q QDVร O GHรทHUOHQGLULOPHVL JHUHNWLรทL VRUXVXQX Jย QGHPH
JHWLUPLรบWLU $QFDN GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร GHUHFHOHQGLUPHQLn borรงlunun
|GHPH Jย oOย รทย QH Gย รบHFHรทL ]DPDQร WDP RODUDN WDKPLQ HWPHN \D GD
ERUoOXQXQ ILQDQVDO NUL]L QH ]DPDQ \DรบD\DFDรทร Qร WDKPLQ HWPHNOH \ย Nย POย
ROPDGร รทร Qร VDYXQPDNWDGร UODU %XQXQOD ELUOLNWH GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร
$V\D NUL]LQGHQ VRQUD GHUHFHOHQGLUPH PHtodolojilerini
tekrar
gรถzden
JHoLUPLรบOHUGLU YH ED]ร \HQLOLNOHU \DSPร รบODUGร U $V\D NUL]LQLQ EDรบร QGDQ EHUL
JHOLรบPHOHUL GHรทHUOHQGLUHQ NUHGL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร ย ONH Jย YHQLOLUOLรทLQL
GHรทHUOHQGLULUNHQ ELU oRN HNRQRPLN XQVXU ย ]HULQGH GDKD ID]OD GXUXOPDVร
JHUHNWLรทL NDUDUร QD YDUPร รบODUGร U )LQDQVDO VLVWHPGHNL โ |]HOOLNOH EDQNDFร Oร N
VLVWHPLQGHNL ]D\ร IOร NODU DVร O ULVNLQ ND\QDรทร Qร ROXรบWXUGXรทX J|Uย รบย QH
YDUร OPร รบWร U $\Uร FD Nร VD G|QHPOL Gร รบ ERUFD YH |]HO \D GD NDPX VHNW|Uย QGHQ
JHOHQ VHUPD\H DNร PODUร QD oRN ID]OD EHO EDรทODPDN GD SL\DVD JLULรบLQL V|]
NRQXVX ย ONH\H ND\EHWWLUPHNWHGLU %XQXQOD ELUOLNWH GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร
ELU ย ONHGH \DรบDQDQ ILQDQVDO NUL]LQ NRPรบXODUร QD \D\ร OPD LKWLPDOLQL GH DUWร N
GHรทHUOHQGLUPHOHULQGH GLNNDWH DOPDNWDGร UODU $\Uร FD ย ONHOHULQ GH JHUHN YHULOHUL
YH JHUHNVH GH SROLWLNDODUร NRQXVXQGD GDKD รบHIIDI ROPDODUร JHUHNWLรทL EX
NUL]OHUOH GDKD L\L DQODรบร OPร รบWร U
ø.ø1&ø %g/h0 %$1.$&,/,.7$ '(5(&(/(1'ø50( 0(727/$5, 9( g1&h *g67(5*(/(5
%HOLUVL]OL÷LQ REMHNWLI |Oo W RODUDN WDQÕPODQDELOHFHN ULVN EDQNDFÕOÕN
IDDOL\HWLQLQ D\UÕOPD] ELU SDUoDVÕGÕU (VDVÕQGD W P HNRQRPLN IDDOL\HWOHU EHOOL
RUDQODUGD ULVN XQVXUXQX LoHULU ,0)¶H J|UH VRQ \ÕO LoLQGH G Q\DGD
EDQNDFÕOÕN NUL]L PH\GDQD JHOPLú EXQODUGDQ ¶VL 2(&' ONHOHULQGH YH tanesi
yükselen
piyasalarda
görülP úW U %X ]DPDQ LoHULVLQGH NUL]
\DúDPD\DQ ELU ONH J|VWHUPHN ]RUGXU 0DKRQH\ $úD÷ÕGDNL JUDILNWHQ
GH
J|U OG ÷
JLEL
0RRG\¶V¶LQ
JOREDO
EDQND
ILQDQVDO
VD÷ODPOÕN
GHUHFHOHQGLUPHVLQLQ GD÷ÕOÕPÕQD J|UH G Q\DGD E \ N EDQND ERUoODUÕQÕ Â Â
ödeyememe (insolvHQF\ ULVNL WDúÕPDNWDGÕU YH \DNODúÕN EDQNDQÕQ
ERUoODUÕQÕ |GH\HELOPH J F oRN ]D\ÕIWÕU *UDILN %XQGDQ GD
DQODúÕOPDNWDGÕU NL EDQNDFÕOÕN ROGXNoD ULVNOL ELU LúWLU È2Ç6Ã È2Æ6Ã È Å Ã È2Ä6Ã È2Ã6Ã Ç6Ã Æ6Ã Å Ã Ä6Ã Ã É
Ê|Ë
Ê
Ì<Ë
Ì
Í|Ë
Í
Î^Ë
Î
*UDILN *OREDO %DQNDFÕOÕN )LQDQVDO 6D÷ODPOÕN 'HUHFHOHQGLUPHVL
.D\QDN 0DKRQH\
Ï Ï ÐSÑ Ò Ó;Ò Ô Ó.Õ Ô Ó ÖSÕ Ó.×AÕ Ø ÙÛÚ;Ü.Ý Ü.Þ#Ü;Ô Ñ ß_à Ó.Ò Ù#Ó.Õ Ó. Ý Ø ÒáÙ Ü.Ò ÚSÑ^à Ó â Õ Ó.Ý Ø Ò ÓeÔ Ó ÖSÕ Ó.×]Õ Ø Ù Õ Ó;Ý Ø ÒSØ ß]ÚSÑ Ö;Ü.Ý<à Ñ Ý¶Ú Ü ã Ñ â Õ Ü,ß]Ú*Ø â Ó.Ý Ú;Ó.Òäã Ó;Ý Ú,Ø × almadan yükümlülüklerini yerine getirebilme kapasitesini ölçmektedir å
%DQNDFÕOÕNWD 5LVN ¶OL \ÕOODUÕQ LNLQFL \DUÕVÕQGD KÕ]ODQDQ HNRQRPLN E \ PH YH G Q\D
WLFDUHW KDFPLQGHNL JHQLúOHPH |]HOOLNOH JHOLúPHNWH RODQ ONHOHULQ |GHPHOHU
GHQJHVL ILQDQVPDQÕQD \|QHOLN IRQ WDOHELQL DUWÕUPÕúWÕU 6D\ÕODUÕ JLGHUHN DUWDQ YH
bilançR KDFLPOHUL KÕ]OD E \ \HQ XOXVODUDUDVÕ úLUNHWOHU ILQDQVDO NXUXPODU YH
EDQNDODU IDUNOÕ SDUD ELULPOHULQGHQ ROXúDQ IRQODUÕ IDUNOÕ PHUNH]OHUGHQ
\|QHWPH\H EDúODPÕúODUGÕU %X G|QHPGH XOXVODUDUDVÕ SDUD ELULPL ]HULQGHQ
\DSÕODQ LúOHPOHU NRQXVXQGD SDUD RWRULWHOHULQFH JHWLULOHQ VHUEHVWLOHU EDQNDODUÕQ
\HQL Lú RODQDNODUÕQÕ DUWÕUPÕú EXQD ED÷OÕ RODUDN NDUOÕOÕN YH ULVN DODQODUÕ GD
JHQLúOHPLúWLU %DEXúFX
%DQNDFÕOÕN VLVWHPL NHQGL \DSÕVÕQGDQ ND\QDNODQDQ ULVNOHU EDúWD ROPDN üzere genel ekonomik riskler, piyasa riskleri ve bir çok riski bünyesinde
WDúÕPDNWDGÕU %DQNDODU GDOJD GDOJD \D\ÕODUDN ILQDQVDO VLVWHPLQ E W Q Q
HWNLOH\HQ YH ELU oRN LúOHWPH\L OLNLGLWH VÕNÕQWÕVÕQD G ú UHELOHQ E \ N oDSOÕ
VLVWHPLN ULVNOHULQ \DQÕ VÕUD NHQGL RSHUDV\RQHO IDDOL\HWOHULQGHQ ND\QDNODQDQ
GDU NDSVDPOÕ ULVNOHUH GH PDUX] NDODELOLUOHU 7DQ
0HUNH] %DQNDODUÕ LOH SDUD RWRULWHOHULQLQ XOXVODUDUDVÕ SDUD ELULPL
]HULQGHQ \DSÕODQ LúOHPOHUL FD]LS KDOH JHWLUPH\H \|QHOLN X\JXODPDODUÕ
EDQNDODUÕ \DEDQFÕ SDUD FLQVLQGHQ PHYGXDW WRSODPD\D YH NUHGL YHUPH\H
WHúYLN HWPLúWLU %DEXúFX
=DPDQ LoHULVLQGH ELODQoRODUÕ LoHULVLQGH \DEDQFÕ SDUDOÕ LúOHPOHULQ SD\Õ
DUWDQ EDQNDODU G|YL] NXUODUÕQGDNL GH÷LúPHOHUH ED÷OÕ RODUDN |QHPOL ER\XWODUD
XODúDQ ]DUDUODUOD NDUúÕODúPÕúODUGÕU <LQH JLGHUHN DUWDQ ELU UHNDEHWLQ \DúDQGÕ÷Õ
YH ND\QDN WHPLQLQLQ ]RUODúWÕ÷Õ SL\DVDODUGDQ IRQ \DUDWÕOPDVÕ YH NXOODQGÕUÕOPDVÕ
XOXVODUDUDVÕ SDUD FLQVLQGHQ \DUDWÕODQ YH NXOODQÕODQ ND\QDNODUÕQ OLNLGLWH YH IDL]
ULVNLQLQ GH DUWPDVÕQD QHGHQ ROPXúWXU %DEXúFX
)DL] RUDQÕQGDNL GH÷LúPHOHrin olumsuz etkilerinin en az düzeyde
WXWXODELOPHVL LoLQ EDQNDODU DNWLI SDVLI YDGH \DSÕVÕQÕQ X\XPXQD |QHP
YHUPLúOHUGLU %X JHOLúPHOHU QDNLW YH ND\QDN \|QHWLPLQLQ |QHPLQL DUWÕUPÕúWÕU
%DEXúFX
'LรทHU WDUDIWDQ EDQNDODUร Q VDELW IDL]OL ND\QDN NXOODQร Pร QD NDUรบร Oร N
GHรทLรบNHQ IDL]OL ND\QDN NXOODQGร UPDODUร GD IDL]H GD\DOร ULVNLQ DUWPDVร QGD HWNLOL
ROPXรบWXU %LODQoR \DSร Vร Qร Q DUWDQ NDUPDรบร NOร รทร DNWLI LOH SDVLILQ \DEDQFร SDUD
FLQVLQGHQ IDUNOร ODรบPDVร YH IDL] RUDQร QD RODQ GX\DUOร Oร รทร NODVLN \DSร GDNL
EDQNDFร Oร N ULVNOHULQGHQ oRN IDUNOร YH \ย NVHN Gย ]H\GH ULVNOHULQ GRรทPDVร QD
QHGHQ ROPXรบWXU %DEXรบFX 'HUHFHOHQGLUPH <|QWHPOHUL
'HUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Nร VD YH X]XQ YDGHGH ERUoOX\X YH ERUFX
GHรทHUOHQGLUPHNWHGLU %RUoOX GHUHFHOHQGLULOLUNHQ KHP DQD SDUD YH IDL] JHUL รถdeme riski olan kredi riski hem de borรงlunun performans riski gรถzรถnรผne
DOร QPDNWDGร U %RUo GHUHFHOHQGLULOLUNHQ LVH GDKD oRN NUHGL ULVNL YH ERUFX
|GHPHVL JHUHNHQ ERoOXQXQ QRWX |QHP WDรบร PDNWDGร U %RUo YH ERUoOX
GHรทHUOHQGLUPHVL D\Qร ]DPDQGD G|YL] YH \HUOL SDUD FLQVLQGHQ \DSร OPDNWDGร U
'HUHFHOHQGLUPH PHWRWODUร Doร Vร QGDQ GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q ELUELUOHULQH
\DNร Q \|QWHPOHU NXOODQGร รทร NDEXO HGLOPHNWHGLU 7DNDQ 'HUHFHOHQGLUPH
NXUXOXรบODUร
EDQNDODUร
GHรทHUOHQGLULUNHQ
LNL
GHUHFHOHQGLUPH
VHWL
NXOODQPDNWDGร UODU รธON VHW EDQNDODUร Q NHQGL EDรบODUร QD VDรทODPOร NODUร Qร GLรทHU ELU
GH\LรบOH Gร รบDUGDQ \DUGร P DOPDGDQ \ย Nย POย Oย NOHULQL \HULQH JHWLUHELOPH
NDSDVLWHVLQL
|OoPHNWHGLU
0RRG\ยถV
EXQX
ยณ%DQNDODUร Q
)LQDQVDO
6DรทODPOร NODUร Qร Q 'HUHFHOHQGLUPHVLยด %DQN )LQDQFLDO 6WUHQJWK 5DWLQJ RODUDN
NXOODQPDNWD )LWFK5DWLQJV LVH ยณ%DQNDQร Q 7HN %Dรบร QD 'HUHFHOHQGLUPHVLยด
%DQN ,QGLYLGXDO 5DWLQJ RODUDN NXOODQPDNWDGร U รธNLQFL VHW LVH EDQNDODUร Q
\ย Nย POย Oย NOHULQL JHUL |GH\HELOPHOHUL LoLQ GHVWHรทLQ JHUHNOL ROXS ROPDGร รทร Qร รถlรงmektedir.
Moodyโ s
buna
โ Borรง/Mevduat
(Debt/Deposit)โ
olarak
nitelendirirken, FitchRatings ise โ Destek Derecelendirmesi (Support Rating)โ
WHULPLQL NXOODQPDNWDGร U )LWFK5DWLQJV F 0RRG\ยถV D 5RMDV 6XDUH]
7DEOR ยถGH V|] NRQXVX LNL VHW KDNNร QGD Doร NODPD YHULOPHNWHGLU
7$%/2 022'<ยถ6ยถรธ1 '(5(&(/(1'รธ50( 6(7รธ
Kaynak: Moodyโ s, 1999a
%RUoOX 'HUHFHOHQGLUPHVL %RUoOX \D GD ERUoODQร Fร GHUHFHOHQGLUPHVL LVVXHU UDWLQJ JHQHO RODUDN
รผlke (sovereign rating) ve kurum (corporate) derecelendirmesini iรงerir.
ร lke derecelendirmesinde ekonomik ve politik risk incelenmektedir. ร lke yerel para notunu belirleyen unsurlar, hรผkรผmetin iรง borรง geri
|GHPHOHULQL JHUoHNOHรบWLUPH Jย Fย YH QL\HWL YHUJL VLVWHPLQLQ HWNLQOLรทL hรผkรผmetin mali sistemi kontrol gรผcรผ olmakWDGร U 6D\ร ODQ XQVXUODUGDQ VRQ LNLVL hรผkรผmetin iรง borรง geri รถdeme gรผcรผnรผ belirleyen ya da destekleyen unsurlar
ROPDNWD YH EX oHUoHYHGH ERUo VHYL\HVLQL VDรทODPDN DPDFร \OD Kย Nย PHWLQ Lo
SL\DVDGDNL ND\QDNODUD Vร Qร UVร ] ELU รบHNLOGH EDรบYXUDELOGLรทLQLQ |Ooย Wย RODUDN
J|Uย OPHNWHGLU <DEDQFร SDUD QRWXQX EHOLUOH\HQ HQ |QHPOL XQVXU LVH
Kย Nย PHWLQ Gร รบ ERUoODUร Qร JHUL |GH\HELOPH Jย Fย \D GD NDSDVLWHVL RODUDN
NDUรบร Pร ]D oร NPDNWDGร U 7DNDQ 7&0%
*HQHOOLNOH ย ONHOHULQ \DEDQFร SDUD QRWODUร \HUHO SDUD QRWODUร \OD D\Qร \D
GD GDKD Gย รบย N ROPDNWDGร U $\Qร รบHNLOGH EDQNDODUร Q GD \HUHO SDUD QRWODUร
\DEDQFร SDUD QRWODUร QD J|UH GDKD \ย NVHN JHUoHNOHรบPHNWHGLU ร lkeye verilen
GHUHFH ย ONH Vร Qร UODUร LoLQGHNL Eย Wย Q NXUXOXรบODU ย ]HULQGH HWNLOLGLU hONH QRWX
kurum ve borรง derecelendirmeVLQGH JHQHOGH WDYDQ ROXรบWXUGXรทXQGDQ Eย \ย N
|QHP WDรบร PDNWDGร U dRรทXQOXNOD \DEDQFร SDUD ED]Oร ERUoODQPDODUGD NXUXPXQ
ERUo QRWX ย ONH QRWXQXQ ย ]HULQH oร NDPDPDNWDGร U %HQ]HU รบHNLOGH EDQNDODUร Q
HNRQRPLN YH VL\DVL JHOLรบPHOHUGHQ GRรทUXGDQ HWNLOHQPHVL ย ONH QRWXQXQ
EDQNDQร Q DODELOHFHรทL HQ \ย NVHN QRW ROPDVร VRQXFXQX GRรทXUPDNWDGร U hONH
QRWX |]HOOLNOH JHOLรบPHNWH RODQ ย ONHOHUGH GDKD GD |QHP ND]DQPDNWDGร U )HUUL
YH /LX WDUDIร QGDQ \DSร ODQ DUDรบWร UPD\D J|UH JHOLรบPHNWH RODQ ย ONHOHUGH
ย ONH QRWXQXQ Gย รบPHVL NXUXP EDQND QRWXQXQ GD Gย รบPHVLQH QHGHQ
ROPDNWDGร U %X HWNL D\Qร ]DPDQGD DVLPHWULNWLU oย QNย NXUXP QRWODUร Qร Q
Gย รบPHVL
RUWDODPD
JHQHOOLNOH
ย ONH
QRWXQXQ
Gย รบPHVLQL
WDNLEHQ
JHUoHNOHรบLUNHQ ย ONH QRWXQXQ \ย NVHOPHVL RUWDODPD KHU ]DPDQ ILUPD EDQND notunun yรผkselmesine รถncรผlรผk etmemektedir. Bu durum รถzellikle Asya
NUL]LQLQ DUGร QGDQ J|Uย OPย รบWย U <ย NVHOHQ SL\DVDODUGD JHQHOOLNOH EDQND YH\D
รบLUNHW ED]ร QGDNL Doร NODPDODUร Q YH ELOJLOHQGLUPHQLQ \HWHUVL] ROPDVร YH EX
NRQXGDNL \DVDO Gย ]HQOHPHOHULQ GH ]D\ร I ROPDVร GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q
EDQND YH\D NXUXPFD Doร NODQDQ ELOJLOHUH Jย YHQHPHPHOHULQH QHGHQ
ROPDNWDGร U 'ROD\ร Vร \OD GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร JHOLรบPHNWH RODQ ย ONHOHUGH
EDQND YH รบLUNHW GHรทHUOHQGLUPHOHULQGH ย ONH QRWXQX Nร VWDV RODUDN DOPDNWDGร UODU
0XUSK\ )HUUL YH /LX 7DNDQ 7&0%
+ย Nย PHW Pย GDKDOHVL GH EDQNDODUร Q NUHGL GHรทHUOLOLรทLQL HWNLOH\HQ
XQVXUODU DUDVร QGD \HU DOPDNWDGร U 0ย GDKDOH ULVNL Kย Nย PHWLQ oHรบLWOL DODQODUGD
Pย GDKDOH HWPH RODVร Oร รทร RODUDN J|Uย OPHNWHGLU %XQODU G|YL] NRQWUROOHUL EDQND
PHYGXDWODUร Qร Q
GRQGXUXOPDVร
ย ONH
Gร รบร QGD
WXWXODQ
IRQODUร Q
JHUL
G|QGย Uย OPHVL VHUPD\H JLULรบ oร Nร รบODUร Qร Q Nร Vร WODQPDVร ERUoODUร Q Kย Nย PHW
Jย Gย Pย QGH JHUL |GHQPH\HFHรทLQLQ YH\D \HQLGHQ \DSร ODQGร Uร ODFDรทร Qร Q
Jย QGHPH JHOPH RODVร Oร NODUร Gร U $QFDN Jย Qย Pย ] NRรบXOODUร QGD VHUEHVW SL\DVD
RUWDPร Qร Q HJHPHQ ROPDVร YH EX oHUoHYHGH |]HOOHรบWLUPHOHULQ Kร ] ND]DQPDVร
EDQND GHUHFHOHQGLUPHOHULQGH ย ONH QRWXQXQ HWNLVLQL D]DOWPDNWDGร U 7&0%
%DQND\D Jย oOย KLVVHGDUODUร Q VDKLS ROPDVร ELU DYDQWDM RODUDN NDEXO
HGLOPHNWHGLU 'LรทHU ELU NULWHU LVH EDQNDQร Q \|QHWLPL YH SHUVRQHO NDOLWHVL
ROPDNWDGร U %DQNDQร Q JHOLUOHUL DNWLI NDOLWHVL OLNLGLWH GXUXPX YH VHUPD\HVL
GHUHFHOHQGLUPH QRWXQX HWNLOHPHNWHGLU *HOLUOHU Doร Vร QGDQ EDNร OGร รทร QGD
VDGHFH QHW NDUร Q VHUPD\H YDUOร NODUD RUDQร GHรทLO Vย Uย Gย OHELOLUOLรทL GH
LQFHOHQPHNWHGLU 'HUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร YDUOร NODUร ROXรบWXUDQ NDOHPOHUL
NUHGL SRUWI|\ย Qย JHUL G|QPH\HQ NUHGL PLNWDUร Qร |]HOOLNOH LQFHOHQPHNWHGLU
%DQNDODUร Q OLNLGLWH SR]LV\RQX GD GHUHFHOHULQL Eย \ย N |Ooย GH HWNLOHPHNWHGLU
6HUPD\H WDEDQร Qร Q Jย oOย ROPDVร YH Eย \ย PH LOH GRรทUX RUDQWร Oร RODUDN DUWPDVร
GHUHFH\L ROXPOX HWNLOH\HQ ELU GLรทHU IDNW|U RODUDN NDEXO HGLOPHNWHGLU 7DNDQ
%RUo 'HUHFHOHQGLUPHVL Borรง derecelendirmesi (debt veya issue rating) bir รผlke veya kuruma ait bir yรผkรผPOย Oย รทย Q GHUHFHOHQGLUPHVLGLU %RUo GHUHFHOHQGLUPHVL ERUFXQ DQD SDUD YH IDL]LQLQ ]DPDQร QGD รถdenip รถdenmemesinin derecelendirmesidir. Derecelendirilen sadece kredi
ULVNLGLU $QFDN ERUoODQDQร Q QRWX ERUFXQ GD WDYDQ QRWXQX ROXรบWXUPDNWDGร U Borรงlunun รถdeme gรผcย YH JHoPLรบ WHFUย EHOHU GHUHFHOHQGLUPH\L HWNLOHPHNWHGLU
7DNDQ
'HUHFHOHQGLUPH 6ย UHFLQLQ $รบDPDODUร 0RRG\ยถV ILUPDVร GHUHFHOHQGLUPH Vย UHFLQH WDQร Wร P WRSODQWร Vร \OD
EDรบODPDNWDGร U 5HVPL ROPD\DQ ELU LoHULN WDรบร \DQ YH GHUHFHOHQGLUPH Vย UHFLQL
WDUWร รบPDN DPDFร \OD WDOHS HGLOHQ WDQร Wร P WRSODQWร Vร DUGร QGDQ GHUHFHOHQGLUPH
\DSร ODFDN RODQ NXUXOXรบXQ EDรบYXUPDVร \OD EHUDEHU UHVPL Vย UHo EDรบODU
)LWFK5DWLQJV ILUPDVร LVH WDQร Wร P WRSODQWร Vร QGDQ |QFH GHUHFHOHQGLUPH WDOHELQGH
EXOXQDQ EDQNDQร Q HNRQRPLN YH IDDOL\HW RUWDPร Qร DQDOL] HGHU YH EDQND\D
DQDOL]LQ oHUoHYHVLQL ROXรบWXUDFDN VRUXODUGDQ ROXรบDQ ELU DQNHW YHULU YH \D]ร Oร
RODUDN FHYDSODQPDVร Qร LVWHU )HUUL YH /LX )LWFK5DWLQJV F 7DNDQ
'HUHFHOHQGLUPH รบLUNHWOHUL GHรทHUOHPH\L \DSDFDN X]PDQ JUXEX
ROXรบWXUXUODU YH \|QHWLFLOHUOH \DSร ODQ WRSODQWร Qร Q DUGร QGDQ EDQNDQร Q DQDOL]L
\DSร Oร U 'DKD oRN EDQNDQร Q ULVNOHUL ย ]HULQGH \RรทXQODรบร Oร U )LWFK5DWLQJV
F 7DNDQ
'HUHFHOHQGLUPH WDOHELQGH EXOXQDQ NXUXOXรบOD \DSร ODQ \|QHWLFLOHU
WRSODQWร Vร Qร WDNLEHQ GHUHFHOHQGLUPH ILUPDVร Qร Q YHUHFHรทL QRWXQ EHOLUOHQPHVLQH
NDGDU JHoHQ Vย UH JHQHOOLNOH ย o LOH G|UW KDIWD DUDVร QGDGร U )LWFK5DWLQJV ILUPDVร
DQDOL]LQL ELWLGLNWHQ VRQUD ELU |Q UDSRU KD]ร UODU YH LQFHOHQHQ EDQNDQร Q QRWXQX yazmadan, bu raporu bankaya gรถnderir. Buradaki amaรง, banka yรถnetiminin
UDSRUGD NXOODQร ODQ YHULOHULQ GRรทUXOXรทXQX RQD\ODPDVร YH UDSRUGD \|QHWLPLQ
NDPXR\XQD GX\UXOPDVร Qร LVWHPHGLรทL JL]OL ELOJL EXOXQX\RUVD UDSRUGDQ EX
ELOJLOHUL oร NDUPDNWร U )HUUL YH /LX )LWFK5DWLQJV F 7DNDQ
<XNDUร GDNL LรบOHPOHU JHUoHNOHรบWLNWHQ VRQUD UDSRUXQ VRQ KDOL
KD]ร UODQDUDN G|UW YH ย VWย VD\ร GDNL VHNW|UGH X]PDQ RODQ NLรบLOHUGHQ ROXรบDQ
GHUHFHOHQGLUPH NRPLV\RQXQD VXQXOXU $\Qร UDSRU JHUHN PHUNH]GHNL
DQDOLVWOHUFH JHUHNVH GH GLรทHU ย ONH Eย URODUร QGD IDDOL\HW J|VWHUHQ DQDOLVWOHUFH
LQFHOHQLU <DSร ODQ EX NRPLWH WRSODQWร Vร VRQXFXQGD GHUHFHOHQGLUPH EHOLUOHQLU Sonuรง รถncelikle bankaya bildirilir. Yasal konulardaki incelemeyi takiben,
YHULOPLรบ RODQ EX GHUHFHOHU EDVร Q \ROX\OD NDPXR\XQD GX\XUXOXU
'HUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q \DWร Uร PFร ODUD NDUรบร ERUoODQPD Vย UHVLQGH GH
GHYDP HGHQ VRUXPOXOXรทX VHEHEL\OH EDQND QRWX NDPXR\XQD VXQXOGXNWDQ
VRQUD GD NXUXOXรบ L]OHQPH\H GHYDP HGLOLU 7DNDQ %DQND 'HUHFHOHQGLUPH *|VWHUJHOHUL
6RQ \ร OODUGD EDQNDFร Oร N VLVWHPLQLQ NDUรบร ODรบWร รทร NUL]OHULQ PDOL\HWOHUL
NRQXVXQGD \DSร ODQ DUDรบWร UPDODU J|VWHUPHNWHGLU NL HNRQRPLN Eย \ย PH WHPHO
DOร QGร รทร QGD JHOLรบPHNWH RODQ SL\DVDODUGD V|] NRQXVX NULWHUOHULQ PDOL\HWL
JHOLรบPLรบ RODQ ย ONHOHUH J|UH oRN GDKD Eย \ย NWย U $\Qร รบHNLOGH JHOLรบPHNWH RODQ
SL\DVDODUGD EDQNDODUGDQ ELULQLQ VLVWHPLN ULVN SRWDQVL\HOL JHOLรบPLรบ ELU ย ONHQLQ
SL\DVDVร QGD IDDOL\HW J|VWHUHQ WHN ELU EDQNDQร Q VLVWHPLN ULVN SRWDQVL\HOLQGHQ
GDKD ID]ODGร U %X QHGHQOH EDQNDFร Oร N NUL]OHULQLQ |]HOOLNOH JHOLรบPHNWH RODQ
ย ONHOHUGH \DUDWDELOHFHรทL ]DUDUODUร Q |QFHGHQ WDKPLQ HGLlebilmesine yรถnelik
J|VWHUJHOHULQ GRรทUX ELU ELoLPGH EHOLUOHQPHVL YH GROD\ร Vร \OD GRรทUX RODUDN
GHรทHUOHQGLULOPHVL Eย \ย N |QHP ND]DQPDNWDGร U %XJย Q JHOLรบPHNWH RODQ
ย ONHOHULQ EDQNDFร Oร N VLVWHPLQLQ SHUIRUPDQVร Qร |OoPHNWH NXOODQร ODQ J|VWHUJHOHUL
JUXSWD WRSODPDN mรผmkรผndรผr (Rojas 6XDUH] L Makro faktรถrler LL Mikro faktรถrler
*HOLรบPHNWH RODQ ย ONHOHU HOH DOร QGร รทร QGD PDNUR IDNW|UOHUH GD\DOร
EDQNDFร Oร N VLVWHPL GHรทHUOHQGLUPHOHULQLQ PLNUR IDNW|UOHUH RUDQOD oRN GDKD
DQODรบร Oร U RODELOHFHรทL Gย รบย Qย OPHNWHGLU %X GXUXP DVOร QGD JHOLรบPHNWH RODQ
ย ONHOHUGH EDQNDFร Oร N VLVWHPLQLQ J|VWHUGLรทL KDUHNHWOHULQ PDNUR JHOLรบPHOHUOH
EDรทODQWร Vร Qร Q oRN Jย oOย ROPDVร QGDQ LOHUL JHOPHNWHGLU 1LWHNLP JHOLรบPLรบ
ย ONHOHUGH EDQNDFร Oร N VLVWHPLQLQ SHUIRUPDQVร Qร |OoPHNWH PDNUR J|VWHUJHOHULQ
mikro gรถsteUJHOHU NDGDU |QHP WDรบร PDGร รทร GD ELOLQPHNWHGLU )LQDQVDO VLVWHPLQ VDรทOร รทร Qร |OoPHNWH NXOODQร ODQ J|VWHUJHOHU SL\DVDODUร Q LรบOHGLรทL HNRQRPLOHUGH
DQODP ND]DQPDNWDGร U ,QGLFDWRUV ZRUN ZKHUH PDUNHWV ZRUN )HUUL YH /LX
5RMDV 6XDUH]
Moodyโ sโ in (1998 UDSRUXQGD ILQDQVDO LVWDWLVWLNOHU YH RUDQODUร Q
EDQNDODUร Q VDรทODPOร รทร Qร YH ELUELUOHUL\OH NDUรบร ODรบWร UPDODUร Qร |OoPHN LoLQ NXOODQPDQร Q oRN L\L VRQXo YHUPHGLรทLQGHQ EDKVHGLOPHNWH EXQXQ \HULQH
EDQNDODUร Q IDDOL\HW J|VWHUGLรทL HNRQRPL YH RUWDPร Q ILQDQVDO VLVWHPLQ VDรทOร รทร Doร Vร QGDQ GDKD EHOLUOH\LFL ROGXรทX VDYXQXOPDNWDGร U $\Qร ]DPDQGD UDV\RODU
GHรทHUOHQGLULOLUNHQ EDQNDQร Q DQD Lรบ GDOODUร ULVN SURILOL YH \|QHWLP NDOLWHVL GH
GLNNDWH DOร QPDOร Gร U 5DV\RODU WHN EDรบร QD GHรทHUOHQGLULOGLรทLQGH ELU WDNร P EDรทODQWร ODU J|] DUGร HGLOPLรบ ROXU gUQHรทLQ QHW IDL] PDUMร Qร Q DUWPDVร NDUOร Oร N
Doร Vร QGDQ ROXPOX ELU JHOLรบPH RODUDN GHรทHUOHQGLULOPHNWHGLU DQFDN EX DUWร รบ D\Qร
]DPDQGD EDQND \|QHWLPLQLQ GDKD \ย NVHN ULVN LรบWDKร QD \ย NVHN JHWLULOL DNWLI
SRUWI|\ย QH VDKLS ROGXรทXQX GD J|VWHUHELOPHNWedir (Moodyโ s, 1998).
3ROLWLND EHOLUOH\LFLOHUL DQDOLVWOHU YH GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร EDQND
VDรทODPOร รทร Qร GHรทHUOHQGLULUNHQ DVLPHWUL QLVSHWVL]OLN RUWD\D oร NPDNWDGร U
*HOLรบPHNWH RODQ ย ONHOHUGH EDQND SHUIRUPDQVร Qร HWNLOH\HQ PDNUR HNRQRPLN
GHรทLรบNHQOHULQ EHOLUOHQPHVLQH LKWL\Do ROPDVร \OD ELUOLNWH JHOLรบPLรบ ย ONHOHUGH
J|VWHUJH QLWHOLรทLQGH RODQ ILQDQVDO UDV\RODUร Q JHOLรบPHNWH RODQ ย ONHOHU LoLQ GH
X\JXQ ROGXรทX Gย รบย Qย OPHNWHGLU 5RMDV 6XDUH] $QFDN DVร O \DSร OPDVร
JHUHNHQ JHOLรบPHNWH RODQ ย ONHOHUGH ILQDQVDO VLVWHPLQ VDรทOร รทร LoLQ JHUHNOL ELOJL\L
VDรทOD\DQ EDQND\D |]Jย ยณGRรทUXยด J|VWHUJHOHUL WDQร PODPDN ROPDOร Gร U
<|QOHU
*HOLรบPLรบ YH *HOLรบPHNWH 2ODQ 3L\DVDODU $UDVร QGDNL 2UWDN 0RRG\ยถV ILUPDVร Qร Q JHOLรบPLรบ YH JHOLรบPHNWH RODQ SL\DVDODUGD EXOXQDQ
EDQNDODUร DQDOL] \DNODรบร Pร D\Qร Gร U gUQHN YHUPHN JHUHNLUVH LNL SL\DVDGD
EXOXQDQ EDQNDODUร Q GD X]XQ G|QHPGH NDU HOGH HGHELOPHOHUL LoLQ Jย oOย IDDOL\HW
\DSร ODUร QD EXVLQHVV IUDQFKLVH VDKLS ROPDODUร JHUHNPHNWHGLU +HU LNL
SL\DVDGDNL EDQNDODUร Q GD L\L ELU \|QHWLFL NDGURVXQD VDKLS ROPDODUร
EHNOHQPHNWHGLU <LQH KHU LNL GXUXPGD GD 0RRG\ยถV HNRQRPLN NRรบXOODUGDNL
ER]XOPD YH \DVDO RUWDPGDNL GHรทLรบLNOLNOHUH NDUรบร EDQNDODUร Q Nร Uร OJDQOร NODUร Qร
GHรทHUOHQGLUPHNWHGLU $\Qร ]DPDQGD EDQNDODUร Q PDOL GXUXPODUร Qร Q GLรทHU EDQNDODUOD NDUรบร ODรบWร UPDVร Qร \DSPDNWDGร UODU
$QFDN ED]ร XQVXUODU YDUGร U NL JHOLรบPLรบ YH JHOLรบPHNWH RODQ
SL\DVDODUGDNL EDQNDODUร GHรทHUOHQGLULUNHQ IDUNOร Oร N J|VWHUHELOLU +DWWD IDUNOร
JHOLรบPLรบ ย ONHOHUGHNL EDQNDODUร GHรทHUOHQGLULUNHQ ELOH ED]ร XQVXUODUGD IDUNOร Oร N
gรถrรผlebilmektedir. ร UQHN YHUPHN JHUHNLUVH ยถOHUGH |]HOOHรบWLUPH YH Nร Vร WOร
รบDUWODUร Q NDOGร Uร OPDVร %DWร $YUXSD ย ONHOHULQGH EDQNDODUร GHรทHUOHQGLULUNHQ GLNNDWH
DOร QPDVร JHUHNHQ |QHPOL ELU XQVXUGX $QFDN D\Qร G|QHPGH EX XQVXUODU
$PHULNDQ EDQNDODUร Qร Q NUHGL NDOLWHVLQL HWNLOHPiyordu (Moodyโ s, 1999b). Bu
\ย ]GHQ
\ย NVHOHQ
SL\DVDODUGDNL
EDQNDODUร
DQDOL]
HGHUNHQ
JHOLรบPLรบ
SL\DVDODUGDNLQH J|UH ED]ร NRQXODU ย ]HULQGH GDKD ID]OD GXUXOXUNHQ ED]ร
NRQXODU ย ]HULQGH GDKD D] GXUXOPDNWDGร U *HOHQHNVHO *|VWHUJHOHU
%DQNDFร Oร N VLVWHPLQLQ geleneksel gรถstergeleri herkesรงe bilinen ve temel olarak mikro gรถstergelerin bir รถzeti olan CAMEL sistemidir. Bu sistemde
& VHUPD\H \HWHUOLOLรทL $ DNWLI NDOLWHVL 0 \|QHWLP ( NDUOร Oร N YH / OLNLGLWH olarak bilinmektedir. Bunlar iรงinde en รถnemli gรถstergeler (C) sermaye
\HWHUOLOLรทL $ DNWLI NDOLWHVL YH / OLNLGLWHGLU
0RRG\ยถV E UDSRUXQGD JHOLรบPHNWH RODQ SL\DVDODUGDNL EDQND
DQDOL]OHULQGH VHUPD\H YH NDUรบร Oร NODUร Q NXOODQร OPDVร Qร Q JHOLรบPLรบ ย ONHOHUGHNL
EDQND
DQDOL]OHULQGH
VDYXQPDNWDGร U
NXOODQร OPDVร QGDQ
oRN
GDKD
|QHPOL
ROGXรทXQX
&$0(/ GHรทLรบNHQOHULQH HN RODUDN DUDรบWร UPDFร ODU SL\DVD J|VWHUJHOHULQLQ
GH NXOODQร OPDVร JHUHNWLรทLQL VDYXQPDNWDGร UODU gUQHN RODUDN EDQNDQร Q
|]ND\QDรทร
YH\D
VHUPD\H
EHQ]HUL
NUHGLOHUL
JHUHN
GX\XOGXรทXQGD
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร WDUDIร QGDQ NXOODQร OPDNWDGร U 5RMDV 6XDUH]
%D]ร ILQDQV X]PDQODUร LVH WDVDUUXI PHYGXDW VLJRUWDVร Qร Q SL\DVD
GHรทHUOHQGLUPHVLQL \DQร OWWร รทร Qร VDYXQPDNWDGร UODU 'HYOHWLQ PHYGXDWD VLJRUWD
X\JXODPDVร EDQNDODUร Q VHUPD\HOHULQH GROD\Oร \|QGHQ NDWNร VDรทODPDNWD YH
VRQXo RODUDN EDQNDODUร Q ULVN DODUDN LรบOHP \DSPDODUร Qร WHรบYLN HWPHNWHGLU 5RMDV
6XDUH]
*HOHQHNVHO J|VWHUJHOHULQ oDOร รบDELOHFHรทL ELU SL\DVD ROPDVร LoLQ NDOLWHOL
YHULOHUH XODรบร ODELOPHVL J|]HWLP DOW\DSร Vร Qร Q NXUXOPXรบ ROPDVร YH L\L LรบOH\HQ ELU SL\DVDQร Q YDUOร รทร QD LKWL\Do YDUGร U )HUUL YH /LX 5RMDV 6XDUH]
6|] NRQXVX รบDUWODU JHOLรบPLรบ ย ONHOHUGH YDU ROGXรทXQGDQ GROD\ร \XNDUร GD
EDKVHGLOHQ PLNUR ED]Oร J|VWHUJHOHU EX ย ONHOHUGH DQODPOร VRQXoODU YHUHELOLU
$QFDN JHOLรบPHNWH RODQ ย ONHOHUH EDNร OGร รทร QGD VRQ ]DPDQODUGDNL FLGGL oDEDODUD
UDรทPHQ KHQย ] QH Jย oOย ELU J|]HWLP YH GHQHWLP VLVWHPLQLQ NXUXODELOGLรทL QH GH YHULPOL LรบOH\HQ PDOL SL\DVDODUD VDKLS ROXQDELOGLรทLQL V|\OHPHN Pย PNย QGย U %X
GXUXPGD JHOLรบPHNWH RODQ SL\DVDODUGD PDOL VLVWHPLQ SHUIRUPDQVร Qร |OoPH\H
\DUD\DFDN EDรบND J|VWHUJHOHUH LKWL\Do ROGXรทX RUWD\D oร NPDNWDGร U 5RMDV
6XDUH]
$QFDN PXKDVHEH VWDQGDUWODUร YH UDSRUODPD VLVWHPOHUL \HWHUVL]
ROGXรทXQGD GRQXN DODFDNODU \DQOร รบ Vร Qร IODQGร Uร OGร รทร QGD YH NUHGL NDUรบร Oร NODUร HNVLN
VDรทODQGร รทร QGD VHUPD\HQLQ ULVN Dรทร UOร NOร YDUOร NODUD RUDQร JLEL JHOHQHNVHO UDV\RODU
EDQND VDรทODPOร รทร Qร |OoPHGH \HWHUVL] NDOPDNWDGร U %XQODUD HN RODUDN \DVDO
Gย ]HQOHPHOHULQ HNVLN ROPDVร EDQNDQร Q SHUIRUPDQVร Qร Q L\L ROPDGร รทร
]DPDQODUGD GHQHWOHPHQLQ GRรทUX \DSร ODPDPDVร JLEL VRUXQODU EDQND
UDV\RODUร Qร Q HWNLQOLรทLQL HQJHOOHPHNWHGLU 5RMDV 6XDUH]
Ancak muhasebe, raporlama ve yasal dรผzenlemeler gibi her tรผrlรผ
oHUoHYH WDP ROVD GDKL LNLQFLO ERUoODU YH GLรทHU EDQND YDUOร N YH \ย Nย POย Oย NOHUL
EDQND VHUPD\HVLQLQ JHUoHN GHรทHULQi รถlรงemiyorsa veya banka sermayesinin
JHUoHN GHรทHUL PXKDVHEHOHรบWLULOHPL\RUVD NXOODQร ODQ EDQND UDV\RODUร Qร Q ELU
DQODPร ROPD]
1H \D]ร N NL KHU LNL NRรบXO GD JHOLรบPHNWH RODQ SL\DVDODUGD
J|Uย OPHPHNWHGLU 5DSRUODPD YH PXKDVHEH รบDUWODUร \DYDรบ \DYDรบ \HULQH
JHWLULOPH\H EDรบODQVD ELOH \DVDO VLVWHPGHNL HNVLNOLNOHU VRUXQ RODUDN NDUรบร Pร ]D oร NPDNWDGร U <DVDO YH Gย ]HQOH\LFL VLVWHPOHU JHOLรบWLULOVH ELOH ILQDQVDO SL\DVDODUร Q
IDDOL\HW J|VWHUGLNOHUL RUWDP YH NRรบXOODU LNLQFL VHW NRรบXOODUร Q \HULQH JHWLULOPHVLQL
HQJHOOHPHNWHGLU 9DUOร NODUร Q D\Qร VDKLSOHUGH \RรทXQODรบPDVร YH OLNLW VHUPD\H
SL\DVDODUร Qร Q HNVLNOLรทL JLEL HWNHQOHU JHOLรบPLรบ ย ONHOHULQ EDQND UDV\RODUร Qร Q
JHOLรบPHNWH RODQ ย ONHOHUGH NXOODQร OPDVร Qร HQJHOOH\LFL HQ |QHPOL IDNW|UOHUGHQGLU $OWHUQDWLI *|VWHUJHOHU
3ROLWLND EHOLUOH\LFLOHUL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร YH SL\DVDODU
JHOLรบPHNWH RODQ SL\DVDODUGDNL FLGGL EDQND VRUXQODUร Qร \DNDOD\DPDPร รบODUGร U
<DVDO oHUoHYH YH VHUPD\H SL\DVDODUร JHOLรบHQH NDGDU GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXรบODUร Qร Q EDQND SUREOHPOHULQL GDKD L\L NRQWURO DOWร QD DOPDN LoLQ \DSPDODUร
JHUHNHQ o|]ย POHUGHQ ELULQLQ HNRQRPLQLQ D\ร UW HGLFL |]HOOLNOHULQL GLNNDWH
DOPDODUร ROPDOร Gร U %|\OH ELU VLVWHP VDGHFH EDQND NUHGLOHULQLQ NDOLWHVLQL YH
EDQND VHUPD\HOHULQLQ VHYL\HOHULQL ED] DODQ J|VWHUJHOHU ROPDPDOร D\Qร ]DPDQGD EDQND faaliyetlerinin โ gerรงekโ risklerini รถlรงebilen gรถstergeler
ROPDOร Gร U 5RMDV 6XDUH]
$OWHUQDWLI J|VWHUJHOHULQ QHOHU ROGXรทXQXQ EXOXQPDVร \ROXQGD WHPHO
DOร QPDVร JHUHNHQ QRNWD ILQDQVDO OLEHUDOL]DV\RQ Vย UHFL YH EXQXQ JHOLรบPHNWH
RODQ ย ONHOHUGH GRรทXUGXรทX PXKWHPHO KDVVDVL\HWOHU ROPDOร Gร U 5RMDV 6XDUH]
1LWHNLP DOWHUQDWLI J|VWHUJHOHUGHQ LONL PHYGXDW YH NUHGL IDL] PDUMร Gร U
*HOLรบPHNWH RODQ SL\DVDODUGD UHNDEHWL DUWร UPDN LoLQ EDQND Doร OPDVร QD L]LQ
YHULOLUNHQ \HWHUVL] RODQ EDQNDODUร VLVWHPGHQ oร NDUPD JLEL dรผzenlemelere yer
YHULOPHPLรบWLU 'RรทX $V\DยถGD SUREOHPOL ILQDQVDO NXUXOXรบODUร Q LรบOHPOHULQH GHYDP
HWPHVLQH J|] \XPXOPDVร E|OJHGHNL ILQDQVDO NUL]OHULQ QHGHQOHULQGHQ ELUL
olarak gรถsterilmektedir (Rojas 6XDUH] %X HNRQRPLOHUGH \DรบDQDQ
ILQDQVDO OLEHUDOOHรบPH Vร UDVร QGD NUHGL YH PHYGXDWD X\JXODQDQ IDL]OHU ย ]HULQGH
GHYOHW NRQWUROย WDPDPHQ NDOGร Uร OPร รบ DQFDN JHUHNOL \DVDO YH NXUXPVDO
DOW\DSร Qร Q KD]ร UODQPDPDVร VRQXFX EX GXUXPGDQ \DUDUODQPDN LVWH\HQ ELUoRN
\HQL EDQNDQร Q SL\DVD\D JLUGLรทL YH EXQODUร Q Pย รบWHUL VD\ร ODUร Qร DUWร UPDN LoLQ riski yรผksek krediler verdikleri, bunun iรงin de mevduata daha yรผksek faiz
|QHUGLNOHUL J|Uย OPHNWHGLU %DQNDODU PHYGXDW IDL]OHULQL DUWร Uร UODUNHQ ULVNOL
Pย รบWHULOHULQLQ JHUL |GH\HPHPH LKWLPDOLQGHQ GROD\ร NUHGLOHUH X\JXODGร NODUร
IDL]OHUL D\Qร RUDQGD DUWร UPDPร รบODUGร U %|\OHFH NUHGL PHYGXDW IDL] PDUMร ULVNOL
NXUXOXรบODUGD Gย รบย N NDOPร รบ YH KDWWD oRN ID]OD ULVN DOGร NODUร ]DPDQODUGD GDKD
GD Gย รบย รบ J|VWHUPLรบWLU 5RMDV 6XDUH]
$VOร QGD WHN ELU J|VWHUJH JLEL J|]ย NHQ NUHGL PHYGXDW IDL] PDUMร QGDQ
LNL \HQL J|VWHUJH\H GDKD XODรบร ODELOLU %XQODU NUHGL SRUWI|\ย Qย Q Eย \ย PH Kร ]ร YH
\ย NVHN PHYGXDW IDL]LGLU .UHGL PHYGXDW IDL] PDUMร Qร Q GDU ROPDVร JHOLรบPHNWH
RODQ YH JHOLรบPLรบ ILQDQVDO SL\DVDODUGD IDUNOร \RUXPODQPDNWDGร U *HOLรบPLรบ
SL\DVDODUGD EX VSUHDG ILQDQVDO VHUYLVOHULQ HWNLQ oDOร รบWร รทร Qร J|VWHULUNHQ
JHOLรบPHNWH RODQ SL\DVDODUGD EX GXUXP EDQNDQร Q Dรบร Uร ULVN DOGร รทร Qร gรถstermektedir (Rojas 6XDUH] <XNDUร GD Vร UDODGร รทร Pร ] ย o DOWHUQDWLI J|VWHUJH\H EDQNDODUร Q LQWHUEDQN
SL\DVDODUร QGDNL EDQNDODUDUDVร SL\DVD HรทLOLPOHULQL GH HNOHPHN Pย PNย QGย U
1LWHNLP ULVN SRWDQVL\HOLQLQ ID]OD ROGXรทX Gย รบย Qย OHQ EDQNDODU LoLQ LQWHUEDQN
SL\DVDODUร QGD OLNLGLWH EXOPDQร Q ]RU RODFDรทร ELOLQPHNWHGLU %X QHGHQOH E|\OH ELU gรถsterge hem hangi banka veya bankalara sistemin genelinde borรง verPH
HรทLOLPLQLQ Gย รบย N ROGXรทX KHP GH KDQJL EDQNDQร Q QH RUDQGD OLNLGLWH\H LKWL\Do
GX\GXรทXQXQ EHOLUOHQPHVL Doร Vร QGDQ |QHPOLGLU 5RMDV 6XDUH] %DQND 'HUHFHOHQGLUPHVLQGH (VDV $Oร QDQ 7HPHO .ULWHUOHU
%DQNDODUร Q GHUHFHOHQGLULOPHVL oDOร รบPDVร ELUELUOHUL\OH Lo LoH JHoPLรบ ELU
GL]L IDNW|Uย Q LON DรบDPDGD D\Uร D\Uร DQDOL] HGLOPHOHUL LNLQFL DรบDPDGD LVH QLVSL
|QHPOLOLNOHUL EDNร Pร QGDQ Dรทร UOร NODQGร Uร ODUDN EDQNDQร Q JHUoHN ULVN \DSร Vร Qร
LIDGH HGHELOHFHN WHN ELU VHPEROH G|Qย รบย Pย Vย UHFLGLU 6|]ย HGLOHQ ULVN Dรทร UOร N
RUDQODUร NXUXPGDQ NXUXPD GHรทLรบHELOHFHรทL JLEL ]DPDQ LoLQGH GH IDUNOร Oร NODU
J|VWHUHELOLU %LU IDNW|Uย Q QLKDL EDQND GHUHFHVLQH RODQ HWNLVL KHU NRรบXOGD D\Qร
GHรทLOGLU \HQL NRรบXOODUD J|UH EXQODU GD GHรทLรบLNOLN J|VWHULU <DQDU
%DQNDODUD GHUHFHOHQGLUPH \DSร Oร UNHQ DQD XQVXU GLNNDWH DOร QPDNWDGร U
)DDOL\HW RUWDPร
0ย ONL\HW YH \|QHWLรบLP
)DDOL\HW GHรทHUL IUDQFKLVH YDOXH
5LVN SURILOL
.DUOร Oร N
(NRQRPLN VHUPD\H DQDOL]L Yรถnetim รถncelikleri ve stratejileri
<XNDUร GD EDKVHGLOHQ XQVXUGDQ VDGHFH NDUOร Oร N YH ULVN SURILOL
EDQNDQร Q ILQDQVDO GXUXPX KDNNร QGD ELOJL YHULU %XJย Q LoLQ ELU EDQNDQร Q
ILQDQVDO GXUXPX GDKD ID]OD |QHP DU] HGHUNHQ X]XQ G|QHP LoLQ EDQNDQร Q
IDDOL\HW GHรทHUL YH \|QHWLP NDOLWHVL JLEL XQVXUODU ILQDQVDO VDรทODPOร รทร Doร Vร QGDQ
daha bรผyรผk |QHP WDรบร PDNWDGร U %LU EDQNDQร Q ILQDQVDO UDV\RVX ELU GLรทHU
EDQNDQร Q UDV\RVXQGDQ GDKD L\L ROGXรทX KDOGH GDKD Gย รบย N GHUHFH\H VDKLS
ROPDVร Pย PNย QGย U $\Qร รบHNLOGH ]D\ร I UDV\R\D VDKLS ELU EDQND GDKD \ย NVHN
derece alabilir, bu durumda kalitatif faktรถrler etkilL ROPDNWDGร U 0RRG\ยถV
E
6|] NRQXVX XQVXU GLNNDWH DOร QDUDN GHUHFHOHQGLUPH \DSร OPDVร QD
UDรทPHQ EX NULWHUOHULQ Dรทร UOร รทร EDQNDGDQ EDQND\D GHรทLรบHELOPHNWHGLU )DDOL\HW 2UWDPร
*HOLรบPHNWH RODQ ย ONHOHUGHNL EDQNDODU LoLQ IDDOL\HW RUWDPร JHOLรบPLรบ
รผlkelHUGHQ GDKD Gย รบย N GHUHFH DOPDODUร QGDNL HQ |QHPOL QHGHQGLU %DQNDODUร Q bir piyasada gรผรงlรผ ve savunabilir kar profiline sahip olabilmeleri iรงin gรผรงlรผ,
JHQLรบ YH JHOLรบPLรบ SL\DVDODUGD IDDOL\HW J|VWHUPHOHUL JHUHNPHNWHGLU dRรทX
yรผkselen ekonomiler yeterince bรผyรผk ROPDODUร QD UDรทPHQ JHOLรบPLรบ GHรทLOOHUGLU
DNVLQH JHQHOOLNOH ELUNDo VHNW|UH \D GD Kย Nย PHWLQ |GHPH Jย Fย QH EDรทOร Gร UODU (Moodyโ s, 1999b). (NRQRPLQLQ *HQHO <DSร Vร %DQNDQร Q IDDOL\HW J|VWHUGLรทL ย ONHQLQ JHQHO HNRQRPLN \DSร Vร Qร Q
GHรทHUOHQGLULOHELOPHVL LoLQ PDNUR HNRQRPL YHULOHULQLQ DQDOL]L JHUHNPHNWHGLU
%XQODU Eย \ย PH RUDQร G|YL] NXUXQXQ LVWLNUDUร HQIODV\RQ PLOOL KDVร ODQร Q WXWDUร
Gร รบ WLFDUHW YHULOHUL ย ONHQLQ YH EDQNDFร Oร N VHNW|Uย Qย Q WRSODP \DEDQFร ND\QDN
UH]HUYOHUL NDPXQXQ YH |]HO VHNW|Uย Q Lo YH Gร รบ ERrรง yรผkleri ve borรง servisinde
VRUXQOD NDUรบร ODรบร Oร S NDUรบร ODรบร OPDGร รทร JLEL IDNW|UOHUGLU )LWFK5DWLQJV F Moodyโ s, 1999b). %LU EDQNDQร Q HNRQRPLN GXUJXQOXN RUWDPร QGD Jย oOย ROPDVร oRN
]RUGXU (XUR ย ONHOHUL LOH 5XV\D NDUรบร ODรบWร Uร ODFDN ROXUVD (XUR 15 รผlkHOHULQLQ
DQL ELU HQIODV\RQ SDWODPDVร \D GD GHYDOย DV\RQOD NDUรบร ODรบPD LKWLPDOOHUL oRN
D]Gร U DQFDN 5XV\D LoLQ HNRQRPLN XQVXUODU oRN ROXPOX ROPDGร รทร QGDQ ELU
EHOLUVL]OLN V|] NRQXVXGXU (XUR DODQร QGD HQIODV\RQGDNL EHNOHQPH\HQ DUWร รบ
enflasyonun yรผzde 4 5โ e \ย NVHOPHVL DQODPร QD JHOLUNHQ 5XV\DยถGD \ย ]GH
ยถOHUH \ย NVHOPHVL DQODPร QD JHOPHNWHGLU
%XQODUD HN RODUDN HNRQRPLQLQ oHรบLWOLOLรทL YH GHULQOLรทL GH |QHP DU]
HWPHNWHGLU 'LรทHU ELU GH\LรบOH HNRQRPLQLQ NHQGL LoLQGH GHรทLรบLN HNRQRPLN
DNWLYLWHOHUOH XรทUDรบDQ oRN VD\ร GD VDรทOร NOร LรบOHWPH EDUร QGร Uร S EDUร QGร UPDGร รทร oRN
|QHPOLGLU %|\OHFH ELU VHNW|U L\L SHUIRUPDQV J|VWHUPHVH GH GLรทHU VHNW|UOHU L\L performansa sahip olabilirler. ร zellikle รถzel sektรถr faaliyetlerinin hรผkรผmet
NRQWUDWODUร QD GD\DOร ROGXรทX ย ONHOHUGH HNRQRPLN GXUJXQOXรทXQ Wย P VHNW|UOHUL
HWNLOHPHVL NDoร Qร OPD]Gร U 0RRG\ยถV E
6HUPD\H 3L\DVDODUร QGDNL (รทLOLPOHU YH %DQNDFร Oร N
6HNW|Uย Qย Q *HQHO <DSร Vร
)LQDQVDO VLVWHP LoLQGH EDQNDODUร Q UROย Qย DQODPDN oRN |QHPOLGLU ร zellikle, yรผkselen piyasalarda, bankalarร Q ILQDQVDO VLVWHP LoLQGHNL Dรทร UOร NODUร
oRN ID]ODGร U gQFHOLNOH EDQNDFร Oร N VLVWHPLQLQ ELU Eย Wย Q RODUDN LQFHOHQPHVL
JHUHNPHNWHGLU %X \ย ]GHQ VHUPD\H SL\DVDODUร Qร Q GHULQOLรทL |QHP WDรบร PDNWDGร U
*HOLรบPHNWH RODQ ย ONHOHUGH EDQNDODUร Q ILQDQVDO SL\DVD LoLQGH LNL
DYDQWDMร EXOXQPDNWDGร U %XQODUGDQ ELUL IL\DW EHOLUOHPH Jย Fย Gย U 'LรทHU ELU
GH\LรบOH PHYGXDW YH NUHGLOHU ย ]HULQGHNL RUDQร YH ILQDQVDO KL]PHWOHU
NDUรบร Oร รทร QGD DOร QDQ NRPLV\RQ YH ย FUHWOHUL oRรทXQOXNOD EDQNDODU EHOLUOHU 'LรทHU
DYDQWDMร LVH NDPXQXQ DNWLI NRPSR]LV\RQX GHรทLรบVH ELOH EDQNDODU EXQGDQ
\DUDU VDรทODU gUQHรทLQ JHOLรบPHNWH RODQ ELU ย ONHGH \DWร Uร PFร ODUร Q PHYGXDWODUร Qร
oHNLS \DWร Uร P IRQXQD JHoPHOHUL EDQNDODUร ROXPVX] HWNLOHPH] *HOLรบPHNWH RODQ
ย ONHOHUGH JHQHOOLNOH \DWร Uร P IRQX HQGย VWULVL EDQNDODUร Q NRQWUROย DOWร QGDGร U
$QFDN ILQDQVDO SL\DVDODU JHOLรบWLNoH \HQL R\XQFXODU RUWD\D oร NDU YH EDQNDODU
EX LNL DYDQWDMร Qร ND\EHWPH\H EDรบODUODU %DQNDODUร Q EX DYDQWDMODUร Qร
ND\EHWPH\H
EDรบODPDODUร Qร Q
oDEXNOXรทX
\DVDO
Gย ]HQOH\LFLOHULQ
NXUXOXรบODUD \HWNL YHUPHVL JLEL ELUoRN IDNW|UH GD\DQPDNWDGร U
\HQL
'ROD\ร Vร \OD ELU EDQND DQDOL] HGLOLUNHQ EDQNDODUร Q ILQDQVDO
SL\DVDODUGDNL IDDOL\HW GHรทHUOHUL YH EX IDDOL\HW GHรทHUOHULQLQ GHรทLรบPH LKWLPDOOHUL
GH GLNNDWH DOร QPDOร Gร U dHรบLWOLOLรทL DUWPร รบ YH JHOLรบPLรบ ILQDQVDO SL\DVDODU
JHOLรบPLรบ IDDOL\HW RUWDPร Qร Q ELU SDUoDVร Gร U ED]ร EDQNDODU ยณZLQQHUVยด E|\OH ELU
RUWDPGDQ \DUDUODQร UNHQ ED]ร ODUร LVH JUXS RODUDN ROXPVX] HWNLOHQHELOPHNWHGLU (Moodyโ s, 1999b). D\Uร
%DQNDFร Oร N VLVWHPL ELU Eย Wย Q RODUDN LQFHOHQGLNWHQ VRQUD EDQNDODUร Q
D\Uร
EDQNDFร Oร N
HWNLOHQHFHNOHULQLQ
SL\DVDVร Qร Q
LQFHOHQPHVL
\DSร Vร QGDNL
JHUHNPHNWHGLU
GHรทLรบLPGHQ
$\Uร FD
QDVร O
GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXรบODUร \DVDO Gย ]HQOHPHOHULQ UHNDEHWL DUWร UPDN DPDFร \OD \HQL EDQNDODUD
\HWNL YHUPHVL ELUOHรบPH YH GHYUDOPDODUร WHรบYLN HWPHVL YH SL\DVDODUร Q \DEDQFร
\DWร Uร PFร ODUD Doร OPDVร Qร VDรทODPDVร JLEL NRQXODUร LoHULS LoHUPHGLรทLQL
LQFHOHPHNWHGLUOHU 5HNDEHWLQ ROPDGร รทร YH NRQWUROย Q Vร Nร ROGXรทX EDQNDFร Oร N
VLVWHPLQGH Nย oย N EDQNDODU YDUOร NODUร QD GHYDP HGHELOLUOHU DQFDN SL\DVDODU
OLEHUDOOHรบWLNoH GDKD Jย oOย EDQNDODU DJUHVLI IL\DWODQGร UPD VWUDWHMLOHUL
X\JXOD\DELOLUOHU
(VNL 6RY\HWOHU %LUOLรทL YH 'RรทX $YUXSD ย ONHOHULQLQ EDQNDFร Oร N
VLVWHPOHULQLQ \DSร ODUร QGD Eย \ย N GHรทLรบLNOLNOHU J|Uย OPย รบWย U %XQODU |]HOOHรบWLUPH
Eย \ย N EDQNDODUร Q GDรทร OPDVร \DEDQFร YH \HUHO \HQL EDQNDODUร Q Doร OPDVร QD L]LQ
YHULOPHVL JLEL QHGHQOHUGHQ ND\QDNODQPDNWDGร U %XUGDQ DQODรบร OPDNWDGร U NL
EXJย Q |QFย NRQXPGD RODQ ELU EDQND \DUร Q D\Qร GXUXPGD RODPD\DELOLU
%DQNDODUร Q Gย ]HQOHQPHVL SROLWLN NRQXODUOD \DNร QGDQ LOJLOL ROGXรทXQGDQ
EDQNDFร Oร N SL\DVDVร Qร Q \DSร Vร Qร WDKPLQ HWPHN \DUร รบDQ SROLWLN JUXSODUร Q SROLWLND
SODWIRUPODUร Qร DQODPDNOD GD \DNร QGDQ LOJLOLGLU )LWFK5DWLQJV F 0RRG\ยถV
E
<DVDO (WNLQOLN 'HUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q \DSWร NODUร EDQND DQDOL]LQLQ GLรทHU
XQVXUX EDQNDODUร Q IDDOL\HW J|VWHUGikleri yasal รงerรงevenin incelenmesidir.
hONHQLQ PDOL\H YH YHUJL SROLWLNDVร EDQNDFร Oร N PHY]XDWร EDQNDODU ย ]HULQGHNL
NDPX GHQHWLPLQLQ NDOLWHVL YH HWNLQOLรทL LOH NDPEL\R PHY]XDWร \DVDO DQDOL]LQ
|QHPOL SDUoDODUร Gร U *HOLรบPLรบ ย ONHOHUGH ROGXรทX JLEL JHOLรบPHNWH olan รผlkelerde
GH Gย ]HQOH\LFLOHULQ VLVWHPGHNL EDQNDODUร Q VDรทODPOร รทร Qร VDSWD\DELOPH
NDELOL\HWOHUL YH NUL]H \RO DoDFDN SUREOHPOHUL |QOHPH\L EDรบDUPD NDSDVLWHOHUL
GHรทHUOHQGLULOPHNWHGLU 0RRG\ยถV E <DQDU
%DQND\ร GHUHFHOHQGLUHFHN DQDOLVWOHU PHUNH] EDQNDODUร Qร Q QH NDGDU
Vร NOร NWD EDQNDODUร GHQHWOHGLNOHULQL YH EX GHQHWOHPHOHULQ QH NDGDU GHWD\Oร
ROGXรทXQX ELOPHN LVWHUOHU %D]ร ย ONHOHUGHNL Gย ]HQOH\LFLOHU VDGHFH EDQND\ร
GHQHWOHPHNWH EX LVH \HWHUVL] NDOPDNWDGร U ED]ร ย ONHOHUGH LVH EDรทร PVร ]
GHQHWLP รบLUNHWOHULQGHQ EDQND IDDOL\HWOHUL KDNNร QGD UDSRUODPD LVWHQPHNWHGLU
$\Uร FD DQDOLVWOHULQ GHUHFHOHQGLUPHOHULQL GDKD L\L \DSDELOPHOHUL LoLQ Gย ]HQOH\LFLOHULQ EDQNDODUร Q NDUรบร NDUรบร \D NDOGร NODUร NDUPDรบร N NRPSOHNV
ULVNOHUL QH NDGDU L\L DQODGร NODUร KDNNร QGD GD ILNLUOHUL ROPDOร Gร U gUQHรทLQ ED]ร
ย ONHOHUGHNL Gย ]HQOH\LFLOHU EDQNDODUร Q KDQJL ULVNOHUL |OoPHOHUL JHUHNWLรทL
KDNNร QGD ELU ILNLUOHUL ROPDGDQ EDQNDODUGD ULVN \|QHWLPL ELULPOHULQLQ
NXUXOPDVร Qร รบDUW NRรบPXรบODUGร U 0RRG\ยถV E
%LU EDQNDQร Q NXUDOODUร LKODO HWPHVL GXUXPXQGD Gย ]HQOH\LFLQLQ QDVร O ELU
\RO L]OHGLรทL GH DQDOLVWLQ LQFHOHPHOHUL Doร Vร QGDQ |QHPOLGLU %DQND DQDOLVWLQLQ EX
JLEL GXUXPODUร DQOD\DELOPHVL LoLQ EDQNDFร ODUOD YH Gย ]HQOH\LFLOHUOH WRSODQWร ODU
\DSPDVร YH EXQODUD HN RODUDN \HUHO EDVร Q UDSRUODUร Qร \DNร QGDQ WDNLS HWPHVL
JD]HWHFLOHU DYXNDWODU YH GDQร รบPDQODU LOH LOHWLรบLP NXUPDVร |QHP WDรบร PDNWDGร U
(Moodyโ s, 1999b).
'ร รบ 3ROLWLND (WNLOHULQLQ gQHPLQLQ 'HรทHUOHQGLULOPHVL 'ย Q\D %DQNDVร YH $YUXSD รธPDU YH .DONร QPD %DQNDVร (%5' JLEL Gร รบ
aktรถrler, bir รผONHQLQ EDQNDFร Oร N VLVWHPLQLQ JLGLรบDWร QGD YH EDQNDFร Oร N NUL]L V|]
NRQXVX ROGXรทXQGD ย ONH \HWNLOLOHULQLQ QDVร O KDUHNHW HWPHOHUL NRQXVXQGD |QHPOL
HWNLOHUL EXOXQPDNWDGร U dRN WDUDIOร NXUXOXรบODUร Q YH ย ONHOHULQ $%' JLEL SROLWLND
WHUFLKOHULQL DQODPDN GD |QHP WDรบร PDNWDGร U oย QNย EXQODU JHOLรบPHNWH RODQ
HNRQRPLOHU LOH EDQNDODUD \DSร ODQ GHVWHรทLQ X]DWร OPDVร QD LOLรบNLQ NRรบXOODUร
belirlemektedirler (Moodyโ s, 1999b). รนHIIDIOร N
*HOLรบPHNWH RODQ SL\DVD EDQNDODUร EDQNDFร Oร N VLVWHPOHUL JHOLรบPLรบ
รผlkelerinkine gรถre daKD D] รบHIIDIWร UODU YH EX \ย ]GHQ GDKD Gย รบย N GHUHFHOHUH
VDKLS ROXUODU %DQNDFร Oร N VLVWHPLQGH รบHIIDIOร รทร Q WDP ROPDPDVร GDKD ID]OD
EDQNDFร Oร N SUREOHPOHULQH QHGHQ ROPDNWDGร U oย QNย V|] NRQXVX SL\DVDODUGDNL
EDQNDODU Lรบ NDUDUODUร Qร HNVLN \D GD \DQOร รบ ELOJLOHUH GD\DQDUDN YHUHFHNOHU YH
E|\OHFH D] รบHIIDIOร รทD VDKLS EDQNDODU \DQOร รบ NDUDUODU DOPD\D GDKD PH\LOOL
GXUXPGD RODFDNODUGร U 0RRG\ยถV E $\Uร FD รบHIIDIOร รทร Q HNVLN ROPDVร
\|QHWLFLOHULQ SUREOHPOHUOH \ย ]OHรบPHOHULQL HUWHOHU YH KLo ELU VRUXQ \RNPXรบ JLEL
GDYUDQPD\D GHYDP HWPHOHULQH QHGHQ ROXU <DVDO 6LVWHP
Bir รผlkenin yasal sistemini anlamak yรผkselen piyasalardaki banka
DQDOL]OHUL Doร Vร QGDQ Eย \ย N |QHP WDรบร PDNWDGร U *ย YHQLOPH] X\JXODQDPD] YH
ER]XOPXรบ \DVDO VLVWHPH VDKLS ย ONHOHUGH EDQNDFร Oร N VHNW|Uย Qย Q SHUIRUPDQVร da bozuk olur. Yasal sistemde uygulama ve karar verme prosedรผrlerinin
GRรทUX oDOร รบPDVร |QHPOL ROPDNOD ELUOLNWH EX รบDUWODU VDรทODQVD ELOH VRQXoODQPDVร \ร OODU DOร \RUVD EDQNDFร Oร N VLVWHPLQLQ VDรทOร รทร Doร Vร QGDQ oRN ID]OD
GHรทHUL ROPD] $\Qร ]DPDQGD \DVDO VLVWHPLQ VHUPD\H SL\DVDODUร Qร JHOLรบWLULFL PL
\RNVD Nร Vร WOD\ร Fร ELU HWNL\H PL VDKLS ROGXรทXQXQ DQODรบร OPDVร GD EDQNDFร Oร N
VLVWHPL Doร Vร QGDQ Eย \ย N |QHP WDรบร PDNWDGร U gUQHรทLQ ODUร Q EDรบร QGD
0ร Vร UยถGD HNRQRPLN OLEHUDOL]DV\RQ SURJUDPร QGD ELU JHOLรบPH V|] NRQXVX
ROPDGร รทร QGDQ Kย Nย PHW SURJUDPODUร QGD |]HOOHรบWLUPHQLQ \HU DOPDPDVร QD LWLUD]
edilmemekteydi (Moodyโ s, 1999b).
0ย ONL\HW YH <|QHWLรบLP %DQND VDKLSOHULQLQ ILQDQVDO \|QGHQ ]D\ร I \D GD Jย oOย ROPDODUร EDQND
derecelendirmesinde รถnemli role sahiptir. Gรผรงlรผ vH EDรทOร KLVVHGDUODU
EDQNDODUร Q ERUo PHYGXDW GHUHFHOHULQGH ROXPOX ELU HWNL\H VDKLSWLUOHU oย QNย
EX KLVVHGDUODU EDQNDODUร Qร NUL] ]DPDQODUร QGD GHVWHNOHUOHU (รทHU EX
KLVVHGDUODU EDQNDQร Q Lรบ GHรทHULQL YH ILQDQVDO GXUXPXQX GD Jย oOHQGLULUOHUVH
ILQDQVDO VDรทODPOร N GHUHFHOHULQH GH ROXPOX NDWNร VDรทODPร รบ ROXUODU $QFDN
KLVVHGDUODUร Q DPDFร GLรทHU \DSWร NODUร LรบOHUH IRQ VDรทODPDNVD EX GXUXP ILQDQVDO
VDรทODPOร N GHUHFHOHQGLUPHVLQH ROXPVX] HWNL \DSDU 0RRG\ยถV E <DQDU
%DQND KLVVHGDU \DSร Vร Qร Q LVWLNUDUร LOH EDQND sahiplerinin ve hรผkรผmetin
EDQNDQร Q LKWL\Do GX\GXรทXQGD GHVWHN VDรทOD\ร S VDรทOD\DPD\FDNODUร GD Eย \ย N
|QHP WDรบร PDNWDGร U %DQND |]HO \D GD DLOH Pย ONL\HWOL LVH EDQNDQร Q DOGร รทร
NDUDUODUGD HWNLOHULQLQ ROXS ROPDGร รทร LQFHOHQPHNWHGLU )LWFK5DWLQJV F .DPX 0ย ONL\HWL YH g]HOOHรบWLUPH
*HOLรบPHNWH RODQ ย ONHOHUGH NDPX EDQNDODUร Qร Q GHUHFHOHUL ย ONH ERUo
PHYGXDW GHUHFHOHULQH \DNร Q \D GD D\Qร GHUHFHOHUL DOร UODU oย QNย NDPX
EDQNDODUร Qร Q NUL] ]DPDQร QGD GHYOHWWHQ GHVWHN DOPDODUร Eย \ย N RODVร Oร N
WDรบร PDNWDGร U $QFDN NDPX EDQNDODUร JHQHOOLNOH YHULPVL] YH ]D\ร I SHUIRUPDQVD VDKLS NDPX รบLUNHWOHUL WDUDIร QGDQ Eย \ย N ULVNOHUH PDUX] NDOร UODU
%X JLEL GXUXPODU NDPX EDQNDODUร Qร Q Gย รบย N GHUHFH DOPDODUร QD VHEHS
ROPDNWDGร U
'ย Q\DGDNL JHQHO HรทLOLP EDQND VDKLSOHULQLQ Eย \ย N |Ooย GH รถzel sektรถr
HOLQGH EXOXQPDVร รบHNOLQGHGLU .DPX VHUPD\HOL EDQNDODU GD VRQ \ร O LoLQGH
Eย \ย N |Ooย GH |]HOOHรบWLULOPLรบWLU 6RV\DO SL\DVD HNRQRPLVL X\JXOD\ร Fร Vร
รธVNDQGLQDY ย ONHOHULQGH ELOH NDPXQXQ EDQNDFร Oร N VHNW|Uย LoLQGHNL SD\ร JLGHUHN
kรผรงรผlmektedir (Yanar, 7ย UNL\HยถGH NDPX EDQNDODUร Qร Q VHNW|Uย Q WRSODP
DNWLIOHUL LoLQGHNL SD\ร DรบDรทร GDNL WDEORGD YHULOPHNWHGLU 7DEOR .DPX
EDQNDODUร Qร Q VD\ร Vร Qร Q D] ROGXรทX GLNNDWH DOร QGร รทร QGD VHNW|U SD\ร Qร Q Eย \ย N
Nร VPร Qร NDSODGร รทร J|Uย OPHNWHGLU
7$%/2 .$08 %$1.$/$5, %h<h./h./(5รธ1รธ1 6(.7g5 รธdรธ1'(.รธ 3$<,
.D\QDN 7%%
.DPX EDQNDODUร Qร Q |]HOOHรบWLULOPHVL GXUXPXQGD GHYOHW WDUDIร QGDQ
YHULOPHVL EHNOHQHQ GHVWHN D]DODFDรทร QGDQ ERUo PHYGXDW GHUHFHOHUL ย ONH
WDYDQ GHUHFHVLQGHQ Gย รบย N RODFDN DQFDN X]XQ G|QHPGH GDKD YHULPOL YH NDWร
NUHGL NRQWUROOHUL X\JXODQDFDรทร QGDQ ILQDQVDO VDรทODPOร N GHUHFHOHULQGH ELU
\ย NVHOPH J|Uย OHFHNWLU %X VHQDU\R DOWร QGD L\LOHรบPLรบ ELU ILQDQVDO VDรทODPOร N
GHUHFHVLQH VDKLS ELU EDQNDQร Q ERUo PHYGXDW GHUHFHOHUL GH \ย NVHOPH\H
EDรบOD\DFDNWร U
.DPX EDQNDODUร GHYOHWLQ ED]ร \DWร Uร PODUร QGDQ YH\D GHYOHW WDUDIร QGDQ
\ย Uย Wย OHQ HPHNOLOLN IRQODUร YH GLรทHU GHYOHW NXUXOXรบODUร VD\HVLQGH Eย \ย N
PHYGXDWODU ND]DQDELOLUOHU %LU EDQND DQDOLVWLQLQ EXUDGD \DSPDVร JHUHNHQ EX
LรบLQ NDUOร Oร รทร Qร YH Vย UHNOLOLรทLQL LQFHOHPHNWLU %XJย Q NDUOร RODQ ELU NRQWUDW GDKD
VRQUD Kย Nย PHWLQ IL\DWODPD \DSร Vร Qร GHรทLรบWLUPHVL\OH ]DUDUD G|Qย รบHELOLU
.DPX Pย ONL\HWLQLQ GRรทXUDFDรทร ROXPVX] VRQXoODUGDQ ELUL LVH NDPX
EDQNDODUร JHQHO Pย Gย UOHULQLQ DWDPDODUร Qร Q VL\DVL HWNLOHUH Doร N ROPDVร Gร U
3URIHV\RQHO EDQNDFร ODUร Q DWDQPDVร DPDo ROGXรทX KDOGH ED]ร \ย NVHOHQ
SL\DVDODUGD Kย Nย PHWOHU GHรทLรบWLNoH DWDQDQ JHQHO Pย Gย UOHU GH GHรทLรบPHNWHGLU
0RRG\ยถV E %X LVH LVWLNUDUVร ]Oร N \DUDWร U YH EDQND JHQHO Pย Gย Uย Qย Q
EDQNDQร Q oร NDUODUร Qร Gย รบย QHFHรทLQH Kย Nย PHWLQ oร NDUODUร GRUXOWXVXQGD KDUHNHW HWPH RODVร Oร รทร Qร DUWร Uร U
g]HO 0ย ONL\HW $YUXSDยถGD EDQNDODUร Q |]HOOHรบWLULOPHVL EDQNDODUD GDKD \ย NVHN ERUo
PHYGXDW YH ILQDQVDO Jย oOย Oย N GHUHFHOHUL VDรทODU $\Qร GXUXP JHOLรบPHNWH RODQ
SL\DVDODU LoLQ GH JHoHUOLGLU g]HO EDQNDODUร Q KLVVHGDUODUร GDKD ID]OD JHWLUL
EHNOHGLรทLQGHQ EDQND \|QHWLPL NDUOร Oร N YH YHULPOLOLN ย ]HULQGH GDKD ID]OD
\RรทXQODรบร U 0RRG\ยถV D 0RRG\ยถV E
%DQND DQDOLVWLQLQ |]HOOHรบWLUPH JHUoHNOHรบWLNWHQ VRQUD EDQND KLVVHGDU
\DSร Vร Qร DQODPDVร YH |รทUHQPHVL JHUHNPHNWHGLU $NWLI YH ELUELULQH EDรทOร KLVVHGDUODU EDQNDQร Q \|QHWLPLQH GDKD ID]OD Pย GDKDOH HGHUNHQ ELUELULQGHQ
EDรทร PVร ] KLVVHGDUODU LVH EDQND \|QHWLPLQH GDKD ID]OD |]Jย UOย N WDQร UODU (Moodyโ s, 1999b).
%D]ร JHOLรบPHNWH RODQ ย ONHOHUGH DLOH Pย ONL\HWOL EDQNDODU GLNNDW
oHNPHNWHGLU $LOH ELUH\OHUL EDQND \|QHWLPLQGH DNWLI URO DOร QFD EDQND DQDOLVWLQLQ
\|QHWLPGHNL DLOH ELUH\OHULQLQ HQ D] Gร รบDUร GDNL SURIHV\RQHO EDQNDFร ODU NDGDU
EDQND\ร L\L LGDUH HGLS HWPHGLรทLQL GHรทHUOHQGLUPHVL JHUHNPHNWHGLU $\Qร ]DPDQGD รบHIIDIOร รทร Q GD DLOH Pย ONL\HWOL EDQNDODUGD Vร Qร UOร ROGXรทX J|Uย OPHNWHGLU
$\Uร FD ELU EDQND DQDOLVWLQLQ ED]ร EDQNDODUร Q VWUDWHMLOHULQLQ VDKLSOHULQLQ NLรบLVHO
YHUJL SODQODUร QGDQ HWNLOHQLS HWNLOHQPHGLรทLQL DQODPDVร GD oRN Eย \ย N |QHP
WDรบร PDNWDGร U 0RRG\ยถV E
<|QHWLรบLPLQ gQHPL <|QHWLรบLP NXUXOXรบODUร Q \|QHWLOGLรทL YH NRQWURO HGLOGLรทL ELU VLVWHPGLU %X sistem, belli sorumluluk ve gรถrevlerin yรถnetim kurulu, yรถneticiler ve hissedarlar
DUDVร QGD GDรทร Oร Pร Qร LoHUPHNWHGLU )(' <|QHWLรบLPGHNL ]D\ร IOร NODU EDQND
SUREOHPOHULQH QHGHQ ROPDNWDGร U D\Uร FD EDQND IDDOL\HWOHULQLQ GDKD NRPSOHNV
ELU KDOH JHOPHVL XOXVODUDUDVร DUHQDGD %,6 2(&' JLEL \|QHWLรบLPLQ GDKD ID]OD
ย ]HULQGH GXUXOPDVร |]HOOHรบWLUPHOHU KLVVH VHQHWOHUL SL\DVDVร Qร Q JHOLรบPHVL
NXUXPVDO \DWร Uร PFร ODUร Q DUWDQ HWNLOHUL YH (QURQ :RUOGFRP JLEL Eย \ย N รบLUNHWOHUGH
J|Uย OHQ \|QHWLรบLP VNDQGDOODUร EDQNDODUGD \|QHWLรบLPLQ |QHPLQL DUWร UPร รบWร U %X
\ย ]GHQ \|QHWLรบLP ELU EDQND\ร GHรทHUOHQGLULUNHQ ย VWย QGH |QHPOH GXUXOPDVร JHUHNHQ ELU NRQXGXU <|QHWLP NXUXOX YH KLVVHGDUODUร Q DPDoODUร oRN Eย \ย N
|QHP WDรบร PDNWDGร U %X NRQXGDNL HQGLรบHOHUGHQ ELU WDQHVL KLVVHGDUODUร Q ILQDQVDO
Doร GDQ \HWHULQFH Jย oOย ROPD\DQ JUXSODUร YH\D EDQNDODUร NHQGL JUXSODUร QD IRQ
VDรทODPD DUDFร RODUDN NXOODQPD HรทLOLPLQGH ROPDODUร Gร U $\Uร FD EDQNDQร Q ]RUGD
RODQ JUXS รบLUNHWOHULQH NUHGL YHULS YHUPHGLรทLQL DQODPDN GD Eย \ย N |QHP
WDรบร PDNWDGร U %|\OH GXUXPODUGD DQDOLVWLQ JUXS รบLUNHWOHULQH YHULOHQ NUHGLOHUL ELU
Eย Wย Q RODUDN GHรทHUOHQGLUPHVL JHUHNPHNWHGLU YH EDQND WDUDIร QGDQ KDQJL JUXS
รบLUNHWOHULQH QH JLEL RODQDNODUร Q YHULOGLรทL LQFHOHQPHOLGLU $\Uร FD EDQNDQร Q LOJLOL
NXUXOXรบODUD YHULOHQ NUHGLOHUH LOLรบNLQ Vร Qร UODPDODU JLEL ED]ร Gย ]HQOHPHOHUL LKODO
HGLS HWPHGLรทLQL |รทUHQPHN JHUHNPHNWHGLU รธOJLOL NXUXOXรบODUD YHULOHQ NUHGLOHUL dรผzenleyicilerin ve yรถnetimin denetlemesi gรผรงtรผr, รถzellikle HNRQRPLN GXUJXQOXN
V|] NRQXVX ROGXรทX ]DPDQODUGD GDKD GD ]RUODรบPDNWDGร U )(' 0RRG\ยถV
E <DQDU
7DEOR ยถGH $UDOร N LWLEDUL\OH 7ย UNL\HยถGHNL ED]ร |]HO VHNW|U
EDQNDODUร Qร Q LOJLOL NXUXOXรบODUD YHUGLNOHUL NUHGLOHULQ WRSODP |]ND\QDNODUD RUDQร
LOH EX EDQNDODUร Q ILQDQVDO VDรทODPOร N GHUHFHOHUL YHULOPHNWHGLU (NRQRPLN
GXUJXQOXN ]DPDQODUร QGD JUXS รบLUNHWOHUL ILQDQVDO ]RUOXNODU \DรบDPDNWD YH JUXS
EDQNDODUร QD ILQDQVDO \DUGร P Doร Vร QGDQ GDKD ID]OD LKWL\Do GX\PDNWDGร UODU
$QFDN LOJLOL NXUXOXรบODUD YHULOHQ NUHGLOHU รบHIIDI ROPDPDNOD ELUOLNWH EDQND\D
|QHPOL ULVN \DUDWPDNWD YH ]D\ร I \|QHWLรบLPH LรบDUHW HWPHNWHGLU %X \ย ]GHQ D\Qร
ILQDQVDO HVDVODUD VDKLS IDNDW DNWLI SRUWI|\OHULQGH GDKD D] LOJLOL NXUXOXรบODUD
verilen kredilerden bulunduran bankalar daha yรผksek finDQVDO VDรทODPOร N
GHUHFHOHULQH VDKLSWLU gUQHรทLQ $UDOร N ยถGH HQ \ย NVHN V|] NRQXVX RUDQD
VDKLS RODQ <.% YH .RoEDQN R G|QHPGH HQ Gย รบย N GHUHFH\H VDKLS
EDQNDODUGร U D\Qร รบHNLOGH HQ Gย รบย N V|] NRQXVX RUDQD VDKLS 2\DNEDQN LVH HQ
yรผksek dereceye sahiptir. VerilHQ QRWODUGD GLรทHU ILQDQVDO HVDVODU GD GLNNDWH
DOร QPDNWDGร U DQFDN LOJLOL NXUXOXรบODUD YHULOHQ NUHGLOHULQ |]ND\QDNODUD RUDQร LOH
GHUHFHOHU DUDVร QGD ELU LOLรบNL ROGXรทX J|Uย OPHNWHGLU
7$%/2 รธ/*รธ/รธ .858/8รน/$5$ 9(5รธ/(1 .5('รธ/(5 723/$0 g=.$<1$./$5 9( )รธ1$16$/ 6$รถ/$0/,. '(5(&(/(5รธ
Kaynak: Moodyโ s, 2003
%DQNDQร Q KLVVHGDUODU WDUDIร QGDQ VWUDWHMLN ELU \DWร Uร P RODUDN J|Uย OPHVL
ROXPOX ELU JHOLรบPH RODUDN DOJร ODQPDNWDGร U รธGHDO ELU \DWร Uร PFร SURILOL ROPDPDNOD
ELUOLNWH KLVVHGDUODUร Q EDรทOร Oร รทร YH \DWร Uร P DPDoODUร KHU EDQND LoLQ D\Uร D\Uร
GHรทHUOHQGLULOPHNWHGLU
%LU EDQND\ร \|QHWPHN EDQND VDKLSOHUL YH \|QHWLP NXUXOXQXQ GHรทLO
\|QHWLFLOHULQ LรบL ROPDOร Gร U %DQND VDKLSOHUL YH \|QHWLP NXUXOX ย \HOHUL \|QHWLPGHQ
PHPQXQ ROPDGร NODUร ]DPDQ \|QHWLPL GHรทLรบWLUPHOL DQFDN NHQGLOHUL yรถnetmeye
EDรบODPDPDOร Gร UODU %DQND VDKLSOHUL YH \|QHWLP NXUXOX ย \HOHUL WDUDIร QGDQ
\|QHWLOHQ ELU EDQNDQร Q GHUHFHOHQGLUPH\H ROXPOX ELU NDWNร Vร RODFDรทร
Gย รบย Qย OHPH] %DQND VDKLSOHULQLQ WHPVLOFLVL RODUDN J|UHY \DSDQ EDQND \|QHWLP NXUXOXQGDQ EDQNDQร Q KHGHI YH DPDoODUร Qร EHOLUOHPHVL YH Eย WoH\L RQD\ODPDVร
beklenmektedir (FitchRatings, 2004c; Moodyโ s, 1999a Moodyโ s, 1999b).
%DQND VDKLSOHUL YH \|QHWLP NXUXOX ย \HOHULQLQ EDQND \|QHWLPLQH Vร NoD
Pย GDKDOH HWPHOHUL JHQHOOLNOH JHOLรบPHNWH RODQ ย ONHOHUGH GDKD ID]OD gรถrรผlmHNWHGLU %XQXQ VHEHEL EDQNDODUร Q oRรทXQGD KLVVHGDUร Q \D GD
KLVVHGDUODUร Q GDKD EDVNร Q ELU UROH VDKLS ROPDODUร QGDQ ND\QDNODQPDNWDGร U
(รทLWLP YH Nย OWย UHO XQVXUODUร Q UROย GH oRN Eย \ย NWย U %D]ร JHOLรบPHNWH RODQ piyasalarda bulunan bankalardaki personel รงok kaliteli ve kendine gรผvenen
oDOร รบDQODUGDQ ROXรบPDGร รทร LoLQ \|QHWLFLOHULQ NDUDUODUร Qร VRUXรบWXUPDODUร Nย OWย UHO
EDNร PGDQ QHUHGH\VH LPNDQVร ]Gร U 0RRG\ยถV E
6HUPD\H SL\DVDODUร GHULQOHรบWLNoH YH GDKD OLNLW KDOH JHOGLNoH EDQND
sahiplerinin banka yรถnetimine mรผdahaleOHUL GH D]DODFDNWร U $\Qร ]DPDQGD
\DWร Uร PFร ODUร Q GD GHQH\LP ND]DQPDODUร V|] NRQXVX Pย GDKDOHOHULQ
D]DOPDVร QGD HWNLOL RODFDNWร U %XQODUD HN RODUDN \|QHWLFLOHULQ VRUXPOXOXNODUร Qร Q
\DVDODU YH\D Gย ]HQOHPHOHUOH EHOLUOHQPHVL \DUDUOร RODFDNWร U )DDOL\HW 'HรทHUL )UDQFKLVLQJ 'HรทHUL
%LU EDQNDQร Q IDDOL\HW IUDQFKLVLQJ GHรทHUL EDQND ILQDQVDO VDรทODPOร รทร
Doร Vร QGDQ oRN Eย \ย N |QHP WDรบร PDNWDGร U %DQND IDDOL\HWL IUDQFKLVLQJ
EDQNDQร Q X]XQ G|QHPGH NDU \DUDWPD NDSDVLWHVLGLU %DQNDQร Q SL\DVD SD\ร
ULVN SURILOL YH Vtratejik seรงimleri gibi birรงok faktรถrler bu kapasiteyi
Jย oOHQGLUPHNWHGLU %LU EDQNDQร Q IDDOL\HWL JHOHFHNWHNL JHOLU DNร PODUร Qร Q รบLPGLNL
GHรทHUL RODUDN QLWHOHQGLULOHELOLU %LU EDรบND GH\LรบOH EDQNDQร Q Jย oOย IDDOL\HW
\DSร Vร QD VDKLS ROPDVร X]XQ G|QHPGH oRN ID]OD JHOLU \DUDWPD NDELOL\HWL
DQODPร QD JHOPHNWHGLU )LWFK5DWLQJV F 0RRG\ยถV E
รธNL Wย U IDDOL\HW \DSร Vร EXOXQPDNWDGร U %XQODUGDQ LONL VLVWHP ED]Oร
LNLQFLVL LVH EDQND ED]Oร Gร U 6LVWHP ED]Oร RODQ IDDOL\HW \DSร Vร QGD EDQNDFร Oร N
VLVWHPLQLQ NDUOร Oร รทร ELU Eย Wย Q RODUDN GLNNDWH DOร Qร U YH EX NDUOร Oร รทร UHNDEHW
GHUHJย ODV\RQ YH Gย ]HQOHPHOHUGHNL GHรทLรบLNOLNOHU NDUรบร Vร QGD GHYDP HWWLUHELOPH
NDSDVLWHVL DQDOL] HGLOLU <XNDUร GD IDDOL\HW RUWDPร E|Oย Pย QGH EX NRQXODUD \HU
YHULOPLรบWLU %DQND ED]Oร IDDOL\HW \DSร Vร LVH DรบDรทร GDNL NDYUDPODUร LoHUPHNWHGLU (Moodyโ s, 1999b). 9HULPOLOLN %DQNDODUร Q Gย รบย N PDOL\HWOH oDOร รบPDVร DUWDQ UHNDEHW RUWDPร QGD ELOH
EDQNDODUร Q NDUOร Oร NODUร Qร Vย UGย UPHOHULQL VDรทODU 'ย รบย N PDOL\HWOH oDOร รบDQ ELU
EDQNDQร Q YHULPOLOLรทL WHNQRORML YH ย Uย Q oHรบLWOLOLรทL\OH GDKD GD DUWDU 'LรทHU ELU
GH\LรบOH EDQNDQร Q ย Uย Q YH KL]PHWOHULQL HWNLOL YH XFX] RODUDN oHรบLWOHQGLUHELOPHVL
YH EXQODUร Jย oOย SD]DUODPD WHNQLNOHUL\OH ELUOHรบWLUPHVL YHULPOLOLรทL DUWร UDQ HQ
|QHPOL XQVXUODUGDQGร U 0RRG\ยถV E 7DQ
ร rnek veUPHN JHUHNLUVH IDL] RUDQODUร Qร Q NRQWURO HGLOPHVL EDQNDODUร Q
JHQLรบ IDL] PDUMODUร QD VDKLS ROPDODUร Qร VDรทODUNHQ IDL] RUDQODUร Qร Q GHUHJย OH
HGLOLPHVL LOH ELUOLNWH VDGHFH Gย รบย N IRQODPD PDOL\HWLQH VDKLS EDQNDODU
NDUOร Oร NODUร Qร Vย UGย UPH LPNDQร QD VDKLS ROXUODU
<ย NVHOHQ SL\DVDODUGDNL EDQNDODU JHQHOOLNOH Gย รบย N PDOL\HWOHUH
VDKLSWLUOHU oย QNย EX ย ONHOHUGH LรบoL oRN ID]OD VD\ร GDGร U YH PDDรบ VHYL\HOHUL
JHOLรบPLรบ ย ONHGHNL LรบoLOHULQ PDDรบODUร QGDQ GDKD Kร ]Oร Gย รบPHNWHGLU 9HULPOLOLรทL
DUWร UPDN \|QHWLPLQ GDKD HWNLQ oDOร รบPDVร QD \DUGร PFร ROPDN YH oDOร รบDQODUร Q
GDKD L\L KL]PHW YHUPHOHULQL VDรทODPDN LoLQ Eย \ย N \DWร Uร PODU \DSร OPDVร
JHUHNPHNWHGLU YH EX JLEL \DWร Uร PODU PDDOHVHI ELU oRN \ย NVHOHQ SL\DVD
EDQNDODUร Qร Q JHOLUOHULQL YH LPNDQODUร Qร DรบPDNWDGร U 0RRG\ยถV E
3L\DVD 3R]LV\RQX YH 6WUDWHMLVL %LU EDQND YHULPOL ROVD ELOH DQD Lรบ NROODUร Qร Q ]DUDU HWPHVL YH\D \HQL
Iร UVDWODUร GHรทHUOHQGLUHPHPHVL VRQXFX NDUร QGD ELU D]DOPD J|UPHN
Pย PNย QGย U gUQHรทLQ WHNVWLO รบLUNHWOHULQLQ \DEDQFร UHNDEHW \ย ]ย QGHQ
SL\DVDGDQ Gร รบODQPDODUร GXUXPXQGD \erel tekstil endรผstrisinde gรผรงlรผ bir
SR]LV\RQD VDKLS ROPDN oRN ID]OD |QHP WDรบร PD] <ย NVHOHQ SL\DVDODUGDNL
ILQDQVDO OLEHUDOL]DV\RQ EDQNDODUร Q VXQGXรทX KL]PHW YH ย Uย Q DODQODUร Qร
JHQLรบOHWPHNWH YH WHNQRORML LOH GDKD GD Kร ]ODQPDNWDGร U <HQL DODQODUGD Jย oOย
SR]LV\RQD VDKLS RODQ EDQNDODU X]XQ G|QHPGH NDUOร Oร NODUร Qร Q NRUXQGXรทXQX gรถreceklerdir (FitchRatings, 2004c; Moodyโ s, 1999b; TCMB, 2003). ร zel
EDQNDODUร Q \HQL Iร UVDWODUร GDKD L\L GHรทHUOHQGLUGLNOHUL J|Uย OPHNWHGLU oย QNย EX
JUXSWDNL EDQNDODUร Q NDUDU YHUPH Vย UHoOHUL GDKD Kร ]Oร Gร U YH D\Qร ]DPDQGD
\|QHWLPOHUL \HQL ILNLUOHUH GDKD Doร NWร U dHรบLWOHQGLUPH GH SL\DVD SR]LV\RQXQX
EHOLUOH\HQ D\Uร ELU XQVXU RODUDN NDUรบร Pร ]D oร NPDNWDGร U *HOLU \DUDWPDQร Q ELU \D
GD LNL DQD IDDOL\HW GDOร QD GD\DQPDVร \HULQH GDKD JHQLรบ ELU \HOSD]H\H Lรบ
NROODUร QD GD\DQGร Uร OPDVร WHUFLK HGLOPHOLGLU )LWFK5DWLQJV F 0RRG\ยถV
E
%XQODUD HN RODUDN EDQND \|QHWLPL KDQJL IDDOL\HW DODQODUร Qร Q X]XQ
G|QHP LoLQ NDU \DUDWWร รทร Qร EHOLUOHPHOLGLU YH EX DODQODUGD UHNDEHW DYDQWDMODUร Qร Q
QHOHU ROGXรทXQX Doร NOD\DELOPHOLGLU $NVL WDNGLUGH SL\DVD SD\ODUร Qร UDNLSOHULQH
NDSWร UPD WHKOLNHVL LOH NDUรบร NDUรบร \D NDOร UODU 0RRG\ยถV E 3L\DVD 3D\ร
%DQNDQร Q SL\DVDGDNL SD\ร UHNDEHWoL SR]LV\RQXQXQ DQODรบร OPDVร
EDNร Pร QGDQ |QHPOLGLU %DQNDFร Oร N VHNW|Uย QGH Eย \ย N EDQNDODUร Q \DQร Vร UD RUWD
|OoHNOL YH Eย \ย PHNWH RODQ EDQNDODUร Q GD SD]DUGDQ SD\ DOPD\D oDOร รบPDVร
UHNDEHWL DUWร UPDNWDGร U *ย oOย SL\DVD SD\ร QD VDKLS EDQNDODU ย Uย QOHULQL
IL\DWODUNHQ NHQGL LQLVL\DWLIOHULQL GDKD UDKDW NXOODQDELOPHNWHGLUOHU %X
EDQNDODUร Q NR\GXNODUร IL\DWODU SL\DVDQร Q Eย \ย N ELU Nร VPร QGD X\JXODQGร รทร
WDNGLUGH SL\DVD SD\ODUร Qร NRUX\DELOLUOHU .ย oย N EDQNDODU JHQHOOLNOH IL\DWODPD
\DSร ODUร Qร JHOLรบWLUPHN \HULQH Eย \ย N UDNLSOHULQL WDNLS HWPH\L WHUFLK HGHUOHU (Moodyโ s, 1999b; Tan, 2001).
%LU
EDQNDQร Q
Eย \ย NOย รทย
GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXรบODUร Qร Q
GHUHFHOHQGLUPHVLQL oRN ID]OD HWNLOHPHPHNWHGLU %LU EDQNDQร Q SL\DVD IL\DWร Qร
EHOLUOHPHVL YH GLรทHU EDQNDODU WDUDIร QGDQ L]OHQPHVL YH\D \HQL ย Uย QOHU
\DUDWPDVร Eย \ย NOย รทย QGHQ GDKD |QHPOLGLU <ย NVHOHQ SL\DVDODUGD JHQHOOLNOH
bรผyรผk EDQNDODU NDPX EDQNDODUร Gร U YH NDPX VHNW|Uย Nย OWย Uย QH VDKLSWLU %X bankalar genellikle verimsiz ve daha az dinamik olurlar. Bunun aksine kรผรงรผk
EDQNDODU UHNDEHW DYDQWDMODUร Qร Q ROGXรทXQD LQDQGร NODUร GDKD NDUOร Lรบ DODQODUร QD
RGDNODQร UODU %X EDQNDODUGD NDUDU DOPD Vย UHoOHUL GDKD Kร ]Oร Gร U YH \DUDWร Fร Oร N
WHรบYLN HGLOLU $QFDN oRN Eย \ย N EDQNDODU ILQDQVDO RWRULWHOHU WDUDIร QGDQ
ยณEDWPDODUร QD L]LQ YHUPHN LoLQ oRN Eย \ย Nยด DQOD\ร รบร \OD GLNNDWH DOร Qร UODU YH
EXQXQ VRQXFXQGD ILQDQVDO VDรทODPOร NODUร \HWHUOL ROPDVD GD ย ONH WDYDQร QD
\DNร Q \D GD HรบLW GHUHFH DOร UODU 0DKRQH\ 0RRG\ยถV E 7DEOR
ยถWH $UDOร N LWLEDUL\OH DNWLI Eย \ย Nย NOHULQH J|UH LON EDQND YH DOGร NODUร
QRWODU \HU DOPDNWDGร U
7$%/2 $5$/,. รธ7รธ%$5รธ</( $.7รธ) %h<h./h./(5รธ1( *g5( รธ/. %$1.$ 9( 022'<ยถ6ยถรธ1 9(5'รธรถรธ '(5(&(/(5
Kaynak: Moodyโ s (2003a) ve TBB
.DUOร Oร N %LU NXUXOXรบXQ EDรบDUร Vร Qร Q WHPHO J|VWHUJHVL RODQ NDUOร Oร N D\Qร ]DPDQGD
JHOLU \DUDWPD NDELOL\HWLQL GH RUWD\D NR\PDNWDGร U 'LรทHU ELU LIDGH\OH ELU
EDQNDQร Q IDDOL\HW GHรทHULQL YH \|QHWLFLOHULQ YHULPOLOLรทLQL HQ VRPXW รบHNLOGH LIDGH
HWPH รบHNOLGLU .D]DQo \DUDWPD Jย Fย Qย Q LVWLNUDUOร ROPDVร EDQNDQร Q \HQL
ย Uย QOHUH YH WHNQRORMLOHUH \DWร Uร P \DSPDVร Qร KLVVHGDUODUD NDU VDรทODPDVร Qร YH
VHUPD\H\L ]D\ร IODWPDGDQ NUHGL YH SL\DVD ]DUDUODUร Qร NDSDWPDVร Qร VDรทODU
%DEXรบFX 0RRG\ยถV D Moodyโ s, 1999b).
6 3 Vย UHNOL YH LVWLNUDUOร ELU NDUร ED]ร G|QHPOHUGH HOGH HGLOHQ \ย NVHN karlara tercih etmektedir. Herhangi bir dรถnemde risk รผstlenilerek yรผksek kar
\D]ร OPDVร \ย NOHQLOHQ ULVNLQ EDQND\ร NRUXPDVร ] Eร rakarak gelecekte รถnemli
]DUDUODUD
\RO
DoDELOHFHรทLQL
Gย รบย QGย UPHNWH
EX
GXUXP
GHUHFHQLQ
EHOLUOHQPHVLQGH HWNLOL ROPDNWDGร U 'ROD\ร Vร \OD |QHPOL RODQ PLNWDUร QGDQ oRN
EDQNDQร Q NDUOร Oร N SHUIRUPDQVร Qร Q WUHQGL Vย UGย Uย OHELOLUOLรทL YH JHOLUOHULQ
NDOLWHVLGLU $\Uร FD EDQNDQร Q JHOHFHNWH JHOLU \DUDWPD NDSDVLWHVL GH GLNNDWH
DOร QPDNWDGร U )LWFK5DWLQJV F g]GLQo <DQDU
'HUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร JHOLรบPLรบ SL\DVDODUOD NDUรบร ODรบWร Uร OGร รทร QGD yรผkselen piyasalarda sermayeye daha fazla รถnem vermektedirler. AncDN
VHUPD\H ND]DQoODUร Q \HULQL DODPD] <ย NVHOHQ SL\DVDODUGDNL EDQNDODUร Q Jย oOย
NDUODUร Qร Q \DQร QGD Jย oOย VHUPD\H\H VDKLS ROPDODUร EHNOHQPHNWHGLU *ย oOย
VHUPD\H EDQNDODUร NUL] G|QHPOHULQGH NRUXU DQFDN NDUOร Oร รทร Q ]D\ร I ROPDVร
EDQNDODUร Q \DWร Uร P \DSPDVร Qร YH JHOLรบPHVLQL HQJHOOHGLรทL JLEL X]XQ G|QHPGH
N|Wย \H JLWPHOHULQH QHGHQ ROXU YH HU JHo EDQND NUL]OHUH PDUX] NDOร U 0RRG\ยถV
E
%XQODUD HN RODUDN EDQNDQร Q NDUร Qร Q LVWLNUDUOร ROPDVร YH EDQNDQร Q DVร O
X]PDQOร N DODQร QD NRQXODUร QD RGDNODQPDVร |QHP WDรบร PDNWDGร U GLรทHU ELU
GH\LรบOH EDQNDQร Q JHOLUOHULQLQ NDOLWHVL รถnem arz etmektedir (Moodyโ s, 1999b).
gUQHรทLQ PHQNXO GHรทHUOHUGHQ HOGH HGLOHQ JHOLUOHU KHU QH NDGDU Vย UGย Uย OHELOLU
ROVD GD NDOLWHOL JHOLUOHUL LIDGH HWPH] %DQND EX NDรทร WODUGDNL JHWLUL\L NRQWURO
HGHPHGLรทL JLEL EX NDรทร WODUร Q IL\DWODPDVร GD KHU DQ GHรทLรบHELOLU %X \ย ]GHQ
DNWLIOHU LoLQGH Eย \ย N PLNWDUGD VDELW JHWLULOL PHQNXO Nร \PHW WXWXOPDVร
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร WDUDIร QGDQ LKWL\DWOD NDUรบร ODQPDNWD IDL] RUDQร QGDNL
|QJ|Uย OHPH\HQ GHรทLรบPHOHULQ EDQNDQร Q VHUPD\H YH NDUร QGD FLGGL ND\ร SODUD
\RO DoDELOHFHรทL GLNNDWH DOร QPDNWDGร U 7ย UN EDQNDFร Oร N VLVWHPLQGH JHOLUOHU GDKD
oRN ND\GL JLGHUOHU LVH QDNGL QLWHOLNWHGLU $NWLILQ X]XQ YDGHOL \DSร Vร GHYDPOร
UHHVNRQW \ROX\OD JHOLUOHUH \DQVร PDNWDGร U 7ย UN EDQNDFร Oร N VLVWHPLQGH JLGHU
Nร VPร GDKD oRN QDNGLQ oร Nร รบร QD GD\DQPDNWDGร U DQFDN JHOLU WDUDIร QGD EX
GXUXP V|] NRQXVX GHรทLOGLU *HQHOOLNOH X]XQ YDGHOL RODQ PHQNXO GHรทHUOHU
UHHVNRQW
RODUDN
ND\GHGLOPHNWH
DQFDN
QDNLW
JLULรบL
X]XQ
JHUoHNOHรบPHNWHGLU %X LVH EDQND JHOLUOHULQLQ NDOLWHVLQL Gย รบย UPHNWHGLU
YDGHGH
%XQODUD HN RODUDN JHOLU \DUDWPD IDDOL\HWOHULQLQ oHรบLWOHQGLULOPHVL GH
|QHPOLGLU g]HOOLNOH OLEHUDOL]DV\RQ YH GHUHJย ODV\RQ G|QHPOHULQGH JHoPLรบWH
NDUOร RODQ ED]ร Lรบ GDOODUร GDKD D] NDU HGHU GXUXPD JHOHELOLU %X \ย ]GHQ
oHรบLWOHQGLUPe ile bu gibi riskleri azaltmak mรผmkรผndรผr.
.DUOร Oร รทร gOoPHN LoLQ .XOODQร ODQ 5DV\RODU %LU EDQNDQร Q NDUOร Oร รทร Qร DQODPDN LoLQ GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร
ELUoRN UDV\R\X LQFHOHPHNWHGLUOHU $QFDN UDV\RODUร ย ONHOHU DUDVร NDUรบร ODรบWร UPDN
oRN DQODPOร GHรทLOGLU %X \ย ]GHQ DQDOLVWLQ SL\DVD |]HOOLNOHULQL DQODPDVร |QHP
WDรบร PDNWDGร U 0RRG\ยถV D 0RRG\ยถV E gUQHรทLQ Oร \ร OODUร Q
VRQXQGD 7ย UNL\HยถGH \DรบDQDQ \ย NVHN HQIODV\RQ QHGHQL\OH EDQNDODUร Q DNWLI
NDUOร Oร NODUร oRN \ย NVHN JHUoHNOHรบL\RUGX JUDILN YH \ร OODUร QGD
7ย UN EDQNDFร Oร N VHNW|Uย Qย Q DNWLI NDUOร Oร รทร 52$ JHUHN JHOLรบPLรบ YH JHUHNVH GH
JHOLรบPHNWH RODQ ย ONHOHULQ UDV\RODUร Qร Q oRN ย ]HULQGH\GL (รทHU HQIODV\RQ \ย ]GH
ยถGDQ \ย ]GH ยถD Gย รบVH\GL VRQXo oRN GDKD IDUNOร oร NDFDNWร $\Uร FD VHNW|Uย Q
DNWLI Eย \ย NOย รทย Qย Q SHN oRN ย ONH\H J|UH Nย oย N ROPDVร GD V|] NRQXVX RUDQร Q
Eย \ย NOย รทย QH NDWNร VDรทODPDNWDGร U 3.0 2.0 1.0 0.0
รฆ
-1.0 -2.0 -3.0 -4.0 -5.0 -6.0
รง รจ รฉ&รช&รซ รฌ รญ รฎ รต*รฎ%รถ รฎ รจ รซ รท&รธ รฎ รน รฝ;รฌ รพLรฎ รน%รญ&รฎ รฟ รน รซ รฌ รธ รฉ รจ รฉ รฝ; รง รจ &รซ รญ&รฉ
รฒ&รด&รด&รผ รฏ%รฐ รฑ รบ รณ%รฐ รฏ รฏ%รฐ รป รฏ%รฐ รผ รฒ&รฐ รฒ รฒ&รฐ รด
รฒ&รด&รด&รด รฒ&รฐ รฑ รฏ%รฐ รฑ รฏ%รฐ รณ รฒ&รฐ รฏ รฒ&รฐ รป รบ รฏ%รฐ
รณ&รฏ&รฏ&รฏ รฒ%รฐ รฏ รฒ%รฐ รป รฏ รฐ รณ รฏ รฐ รด รฒ%รฐ รณ รบ รฏ%รฐ รผ
รณ&รฏ&รฏ%รฒ รฏ%รฐ รณ รณ%รฐ รฏ รฏ%รฐ รฒ รฏ%รฐ รฒ&รฐ รฒ รบ รฐ
รณ&รฏ&รฏ&รณ รฒ&รฐ รด รฒ&รฐ รผ รฏ%รฐ รฒ รฏ%รฐ รด รฒ&รฐ รฒ&รฐ รฒ
รณ&รฏ&รฏ&รป รฒ&รฐ รด รณ%รฐ รฒ รฏ%รฐ รฒ&รฐ รฒ&รฐ รด
*UDILN hONHOHU รธWLEDUL\OH %DQNDFร Oร N 6HNW|Uย Qย Q $NWLI .DUOร Oร รทร
$QFDN %DWร $YUXSD JLEL JHOLรบPLรบ SL\DVDODUGD ย ONHOHU DUDVร
NDUรบร ODรบWร UPD \DSPDN Pย PNย QGย U oย QNย EX ย ONHOHULQ SL\DVD |]HOOLNOHUL YH
\DSร ODUร ELUELULQH EHQ]HU |]HOOLNOHU J|VWHUPHNWHGLU 'ROD\ร Vร \OD \ย NVHOHQ
SL\DVDODUGD JUXS NDUรบร ODรบWร UPDVร \D GD VLVWHPGHNL EDQNDODUร ELUELUOHUL\OH
NDUรบร ODรบWร UPDN GDKD PDQWร NOร RODFDNWร U
$รบDรทร GD HQ oRN NXOODQร ODQ UDV\RODU YHULOPHNWHGLU ยพ
3URYL]\RQ |QFHVL DNWLI NDUOร Oร N %X UDV\R ELODQoRQXQ \DUDWWร รทร
JHOLUOHUL J|VWHULU GLรทHU ELU LIDGH\OH EDQNDQร Q YHULPOLOLรทLQL |OoHU 3URYL]\RQ
|QFHVL QHW NDUD EDNร OPDVร Qร Q DVร O QHGHQL EDQNDQร Q NUHGL YH SL\DVD ULVNOHULQH
NDUรบร \ย NVHN NDUรบร Oร NODU D\ร UPDN ]RUXQGD NDOPร รบ RODELOHFHรทLGLU %X UDV\R LOH
EDQNDQร Q ]DUDU Doร NODPDGDQ EX SURYL]\RQODUร D\ร UDELOPH NDSDVLWHVL
GHรทHUOHQGLULOPHN LVWHQPHNWHGLU 0RRG\ยถV ยพ
1HW IDL] PDUMร 1,0 1HW IDL] PDUMร QHW IDL] JHOLULQLQ RUWDODPD
JHWLULOL DNWLIOOHUH E|Oย QPHVL VRQXFX HOGH HGLOLU )DL] JHOLUOHUL EDQNDQร Q
JHOLUOHULQLQ Eย \ย N Nร VPร Qร ROXรบWXUPDNWDGร U 1HW IDL] PDUMร ELODQoRQXQ VDGHFH
IDL] JHWLULVL ย VWย QGH \RรทXQODรบDUDN SURYL]\RQ |QFHVL DNWLI NDUOร Oร รทร Q
ELOHรบHQOHULQGHQ ELU WDQHVLQL ROXรบWXUPDNWDGร U 'LรทHU Eย Wย Q ILQDQVDO UDV\RODUGD
ROGXรทX JLEL DQDOLVWLQ ELU EDQNDQร Q UDV\RVXQXQ GLรทHU EDQNDODUร QNLQGHQ GDKD
\ย NVHN YH\D Gย รบย N ROPD VHEHELQL DQODPDVร JHUHNPHNWHGLU gUQHรทLQ \ย NVHN
QHW IDL] PDUMร EDQNDQร Q YDUOร NODUร Qร Q Eย \ย N ELU Nร VPร Qร Q GHYOHW NDรทร WODUร \D GD
LQWHUEDQN DODFDNODUร \HULQH NUHGLOHUGHQ ROXรบPDVร QGDQ ND\QDNODQร \RU RODELOLU
%X GXUXPGD EDQND GDKD \ย NVHN NUHGL ULVNL YH GDKD Gย รบย N OLNLGLWH ย VWOHQHUHN daha yรผksek kara sahip olabilir (FitchRatings, 2004c; Moodyโ s, 199 Moodyโ s, 1999b). )DL] JHOLUOHULQLQ IDL] JLGHUOHULQL NDUรบร ODPD RUDQร Qร Q \ย NVHOPHVL EDQND
IDDOL\HWOHULQGH |QHPOL ELU KDUHNHW DODQร YH HVQHNOLN VDรทODU YH D\Qร ]DPDQGD
UHNDEHW LPNDQODUร Qร Jย oOHQGLULU <DQDU ยพ
0DOL\HW *HOLU UDV\RVX 0DOL\HW *HOLU UDV\RVX IDL] Gร รบร
JLGHUOHULQ IDL] YH IDL] Gร รบร JHOLUOHUH E|Oย QPHVL\OH HOGH HGLOLU %X UDV\R
EDQNDQร Q ELU ELULP JHOLU HOGH HWPHVL LoLQ QH NDGDU KDUFDPD \DSPDVร
JHUHNWLรทLQL J|VWHULU 'ย รบย N PDOL\HW WHPHOL EDQNDQร Q IDL] PDUMODUร QGDNL \D GD
GLรทHU JHOLUOHULQGHNL D]DOPD\D NDUรบร GD\DQPDVร Qร VDรทODU YH EDQND\D \HQL ย Uย Q
YH WHNQRORMLOHUH \DWร Uร P \DSPDVร LoLQ HVQHNOLN YHULU %X |]HOOLNOH EDQNDODUร Q
NDUOร Oร NODUร Qร Q oRN Kร ]Oร GHรทLรบWLรทL \ย NVHOHQ SL\DVDODU LoLQ |QHP WDรบร PDNWDGร U
'HUHJย ODV\RQ IDL] PDUMODUร QGD GDUDOPD \DUDWร UNHQ OLEHUDOL]DV\RQ SHUVRQHO YH
WHNQRORML \DWร Uร Pร JHUHNWLUHQ \HQL IDDOL\HW DODQODUร DoPDNWDGร U 0RRG\ยถV
E
ยพ
g]ND\QDN .DUOร Oร รทร 52( <ย NVHN |]ND\QDN NDUOร Oร รทร
EDQNDQร Q VHUPD\HVLQL KLVVHGDUODUD YH\D PHQNXO Nร \PHWOHU ERUVDVร QD EDรทOร
kalmadan yรผkseOWPHVLQL VDรทODU 52( UDV\RVXQXQ Eย \ย N ROPDVร EDQNDQร Q
VHUPD\HVLQL NHQGLVLQLQ \DUDWWร รทร Qร GLรทHU ELU GH\LรบOH EDQNDQร Q NDUร Qร GDรทร WPDN
\HULQH Eย Q\HGH Eร UDNWร รทร Qร J|VWHUPHNWHGLU *ย oOย Lo VHUPD\H \DUDWร Pร
EDQNDQร Q ELODQoRVXQX Eย \ย WPHVLQL JHOHFHN LoLQ \DWร Uร P \DSPDVร Qร PDQWร NOร
ELUOHรบPH YH GHYUDOPDODU \DSPDVร Qร YH SL\DVD SR]LV\RQXQX NRUXPDVร Qร VDรทODU
(FitchRatings, 2004c; Moodyโ s, 1998; Moodyโ s, 1999b). ยพ
3HUVRQHO YH รบXEH UDV\RODUร +HU รบXEH\H Gย รบHQ Pย รบWHUL
PHYGXDWร KHU รบXEH EDรบร QD oDOร รบDQ VD\ร Vร YH KHU oDOร รบDQ EDรบร QD IDDOL\HW NDUร
JLEL UDV\RODU EDQNDODU DUDVร QGDNL VWUDWHML YH YHULPOLOLN IDUNODUร Qร RUWD\D
NR\PDGD \DUDU VDรทOD\DFDNWร U 0RRG\ยถV E )DL] 'ร รบร *HOLULQ gQHPL Finansal
deregรผlasyon
ve
liberalizasyonun
tahmin
edilebilir
VRQXoODUร QGDQ ELU WDQHVL IDL] PDUMร QGD GDUDOPD EHNOHQPHVLGLU %X GXUXPGD
EDQNDODU \D NUHGL ULVN SURILOOHULQL DUWร UDFDNODU YDUOร NODUร Qร Q GDKD Eย \ย N ELU
Nร VPร NUHGLOHUGHQ ROXรบWXUDFDNODU \D GD IDL] Gร รบร IDDOL\HWOHUGHQ HOGH HGLOHQ
JHOLUOHUH Dรทร UOร N YHUHFHNOHUGLU )LWFK5DWings, 2004c; Moodyโ s, 1999b).
<ย NVHOHQ SL\DVDODUGD ILQDQVDO VLVWHPLQ JHOLรบPHVL EDQNDODUD \HQL IDL] Gร รบร
JHOLU NUHGL NDUWร ย FUHWOHUL NRPLV\RQODU JLEL \DUDWDELOPHOHUL LoLQ ELU oRN Iร UVDWODU
VDรทODPDNWDGร U YH E|\OHFH IDL] Gร รบร JHOLUOHUGH GH UHNDEHW DUWPDNWDGร U
)DL] Gร รบร JHOLUOHU SL\DVD ULVNOHULQGHQ EDรทร PVร ]Gร U 3L\DVD IDL]
RUDQODUร QGDNL GHรทLรบLNOLNOHU EDQNDQร Q IDL] Gร รบร JHOLULQH SHN ID]OD HWNLGH
EXOXQPD]ODU %X QHGHQOH EHOLUVL]OLรทLQ ID]OD ROGXรทX HNRQRPLOHUGH IDL] Gร รบร
JHOLUOHULQ YDUOร รทร EDQNDQร Q YDUOร รทร Qร Vย UGย UHELOLUOLรทLQLQ ELU LรบDUHWL RODUDN NDEXO
HGLOPHNWHGLU <DQDU )DL] JHOLUOHULQLQ IDL] Gร รบร JHOLUOHUH RUDQร QGD โ ideal
UDV\Rยด \RNWXU DQFDN oHรบLWOHQGLULOPLรบ YH Jย oOย IDL] Gร รบร JHOLU DNร Pร EDQNDQร Q
NUHGL NDOLWHVLQL DUWร UGร รทร JLEL JHOHFHNWH \DรบDQPDVร PXKWHPHO IDL] PDUMร
GDUDOPDODUร QD NDUรบร NRUXU
3HUVRQHO JLGHUOHUL YH GLรทHU JLGHUOHUGHQ ROXรบDQ IDL] Gร รบร JLGHUOHU GH
NDUOร Oร N Doร Vร QGDQ |QHPOLGLU 'HUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร IDL] Gร รบร JLGHU
WXWDUODUร Qร WRSODP JHOLUOHUOH JHWLULOL DNWLIOHUOH YH EDQND oDOร รบDQ VD\ร Vร \OD
RUDQOD\DUDN DQDOL]OHULQL \DSPDNWDGร UODU )LWFK5DWLQJV F <HQL รธรบ 'DOODUร *HOLรบPLรบ
SL\DVDODUGD
EDQNDODUร Q
IDDOL\HW
DODQODUร QD
EDQND
VLJRUWDFร Oร รทร YH YDUOร N \|QHWLPL JLEL \HQL Lรบ GDOODUร HNOHGLNOHULQL J|UPHN
mรผmkรผndรผr (Moodyโ s D %X EDQNDODU IDDOL\HW oHรบLWOLOLรทL \DUDWDUDN
VDGHFH IDL] JHOLUOHULQH EDรทOร NDOPD]ODU YH E|\OHFH IDL] ULVNLQH NDUรบร NRUXQXUODU
<ย NVHOHQ SL\DVD EDQNDODUร GD D\Qร รบHNLOGH EX WLS JHQLรบOHPHOHUGHQ ID\GD
VDรทOD\DFDNODUGร U
รธรบ 'DOODUร $QDOL]L %DQND GHUHFHOHQGLUPH DQDOLVWOHUL Pย PNย Q ROXUVD EDQND ND]DQoODUร Qร
Lรบ DODQODUร QD J|UH DQDOL] HWPHN LVWHUOHU %DQNDQร Q NDUร Qร Q HOGH HGLOGLรทL Lรบ
NROXQD J|UH DQDOL] HGLOPHVL EDQNDQร Q KDQJL IDDOL\HW GDOร QGDQ JHOLU HOGH HWWLรทLQL
gรถsterir ve bรถylece yรถnetim, hangi Lรบ NROXQXQ EDQND NDUOร Oร รทร Qร GDKD ID]OD
HWNLOHGLรทL NRQXVXQGD ELOJLOHQLU $QFDN \ย NVHOHQ SL\DVDODUGD Lรบ GDOODUร QD DLW
Doร NODPDODUร Q YH NDPX\X D\Gร QODWPDQร Q \HWHUVL] ROPDVร GROD\ร Vร \OD EX Wย U analizleri yapmak oldukรงa zordur (FitchRatings, 2004c; Moodyโ s, 1 E 5LVN 3URILOL YH <|QHWLPL 5LVN SURILOL WXWXFX DJUHVLI \D GD EXQODUร Q NDUร รบร Pร QGDQ ROXรบDELOHFHN yรถnetim stratejilerinin bir รผrรผnรผdรผr. ร nemli olan nokta, banka yรถnetiminin
ULVNL DNWLI ELoLPGH \|QHWHELOPHVL YH VHoWLรทL ULVN SURILOLQL QHGHQ WHUFLK HWWLรทLQL
Doร NOD\DELOPHVLGLU D\Uร FD EX VWUDWHMLQLQ SL\DVD NRรบXOODUร QD YH \DUDWDFDรทร NDUD
X\JXQ ROGXรทXQX J|VWHUPHVL GH JHUHNPHNWHGLU )LWFK5DWLQJV F
5LVN <|QHWLPL NDYUDPร ELU oRN |รทHGHQ ROXรบPDNWDGร U EXQODUGDQ HQ
รถnemlisi kredi riski ve piyasa riVNLGLU 'LรทHUOHUL OLNLGLWH ULVNL RSHUDV\RQHO ULVN
YH LWLEDU UHSXWDWLRQDO ULVNLGLU %XQODU Gร รบร QGD ย ONH YH EDQND NRรบXOODUร QD J|UH
GDKD ELU oRN ULVN Wย Uย Vร UDODPDN Pย PNย QGย U 5LVN \|QHWLPL ULVNOHULQ WDQร Pร
YH NDWHJRUL]DV\RQXQX \DSWร NWDQ VRQUD EXQODUร VWUDWHMLN Gย รบย QPH LOH
ELUOHรบWLUHUHN \DUDUOร ELU KDOH G|Qย รบWย UHELOLU 0RRG\ยถV D 0RRG\ยถV
E
'HUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร \ย NVHOHQ SL\DVDODUGD GDKD oRN NUHGL ULVNL
YH RSHUDV\RQHO ULVN ย ]HULQGH GXUPDNWDGร UODU %X ULVNOHU EDQNDQร Q |GHPH
gรผcรผne en bรผyรผN WHKGLGL ROXรบWXUPDNWDGร U *HOLรบPLรบ SL\DVDODUGD ROGXรทX JLEL
Wย UHY HQVWUย PDQODUร Qร Q NXOODQร OPD\D EDรบODQPDVร JLEL IDDOL\HWOHULQ WUHDVXU\
DFWLYLW\ DUWPDVร YH SL\DVD R\QDNOร รทร Qร Q \ย NVHN ROPDVร SL\DVD ULVNLQLQ GH
|QHPLQL DUWร UPร รบWร U <ย NVHOHQ ILQDQVDO SL\DValar daha kompleks hale geldikรงe,
EDQNDODUร Q PDUX] NDOGร รทร ULVNOHU GH oRรทDOPDNWDGร U 0RRG\ยถV E .UHGL 5LVNL
%LU EDQNDQร Q NUHGL SRUWI|\ย NDOLWHVLQLQ DQDOL] HGLOPHVL EDQND
PXKDVHEHVLQLQ Vย EMHNWLI \DSร Vร QGDQ GROD\ร ROGXNoD ]RUGXU .UHGL YHUPH
SURYL]\RQ D\ร UPD YH NUHGLQLQ ]DUDU \D]ร OPDVร NDUDUODUร VXEMHNWLIGLU YH EXQODU
JHQHOOLNOH EDQND LoLQGH NDOร U YH EXQODU KDNNร QGD Gร รบDUร \D ELOJL YHULOPH] %X
\ย ]GHQ EDQND Gร รบร QGDQ RODQ ELU NUHGL DQDOLVWL VDGHFH NUHGL NDOLWHVLQH HWNL
HGHELOHFHN SL\DVD HรทLOLPOHULQL WUHQG ELU Eย Wย Q RODUDN L]OHU EDQNDQร Q
JHoPLรบWH YHUGLรทL NUHGL NDUDUODUร Qร Q EDรบDUร Vร Qร GHรทHUOHQGLULU YH JHOHFHNWH ELU
]DPDQGD NUHGL NDOLWHVLQGH PH\GDQD JHOHELOHFHN ELU ER]XOPD\D NDUรบร
EDQNDQร Q QDVร O ELU \RO L]OH\HFHรทLQL GHรทHUOHQGLULU %DEXรบFX Moodyโ s,
E $\Uร FD EDQNDQร Q NUHGL NDOLWHVL GHรทHUOHQGLULOLUNHQ YDUOร N NDOLWHVL GH
GLNNDWH DOร QPDNWDGร U %X DรบDPDGD EDQNDQร Q JHUHN ELODQoR LoL YH JHUHNVH
ELODQoR Gร รบร NUHGL ULVNL LQFHOHQPHNWHGLU $\Uร FD EDQNDQร Q ELODQoR \DSร Vร YH
GLรทHU DNWLI NDOHPOHULQLQ ELODQoR LoLQGHNL SD\ODUร GHรทHUOHQGLULOLU *HQHOOLNOH
EDQND DNWLIOHULQLQ Eย \ย N ELU E|Oย Pย NUHGL SRUWI|\ย QGHQ ROXรบPDNWDGร U $QFDN
ED]Õ JHOLúPHNWH RODQ ONHOHUGH EXQXQ DNVLQH ELODQoR NRPSR]LV\RQODUÕQD
UDVWODQPDNWDGÕU )LWFK5DWLQJV F 0RRG\¶V E 7&0% <DQDU
gUQH÷LQ 7 UNL\H¶GH PHYGXDWÕQ NUHGL\H G|Q úPH RUDQÕ ROGXNoD
G ú NW U 7DEOR $UDGDNL IDUN JHQHO RODUDN NDPX ERUoODQPD VHQHWOHULQH
WDKVLV HGLOPLú RODELOPHNWHGLU %X GXUXPGD PHQNXO NÕ\PHWOHU F ]GDQÕQÕQ
DQDOL]L JHUHNPHNWHGLU
7$%/2 7h5. %$1.$&,/,. 6(.7g5h1h1 0(9'8$7,1,1 .5('ø<( 9( 0(1.8/ '(ö(5/(5 &h='$1,1$ 'g1hù0( 25$1,1,1 *(/øùø0ø
! "
.UHGL 5LVNLQL (WNLOH\HQ 8QVXUODU %LU EDQNDQÕQ NUHGL ULVNLQL HWNLOH\HQ XQVXUODU DUDVÕQGD oHYULPVHO YH
VLVWHPLN ULVNOHU EDQNDQÕQ NUHGL SRUWI|\ G ]HQOHPHOHU YH WHPLQDWODU
EXOXQPDNWDGÕU ¾
dHYULPVHO YH 6LVWHPLN 5LVNOHU Çevrimsel riskler, ekonomik
GXUJXQOXN YH\D \ VHN IDL] RUDQODUÕ JLEL HNRQRPLN WUHQGOHU VRQXFX ROXúDQ
risklerdir. Bu riskler sistemiktir, çünkü sistemdeki büt Q EDQNDODU ELU úHNLOGH
HWNLOHQPHNWHGLU 6LVWHPLN ULVNOHULQ PXKDNNDN oHYULPVHO ROPDVÕ JHUHNPH] $QL
NXUODUGD J|U OHQ GHYDO DV\RQODU \D GD SROLWLN QHGHQOHUGHQ GROD\Õ IRQODPD
NUL]L JLEL GÕú úRNODU GD HWNLOL RODELOPHNWHGLU dHYULPVHO ULVNOHU \ NVHOHQ SL\DVD
EDQNDODUÕ LoLQ GDKD ID]OD WHKGLW XQVXUX RODUDN NDUúÕPÕ]D oÕNPDNWDGÕU o QN
EX SL\DVDODUGD oHYULPOHU FLGGL RODELOLU %XQXQ DNVLQH JHOLúPLú SL\DVDODUGD
\DNÕQ ]DPDQGD oHYULPVHO H÷LOLPOHUGHQ ND\QDNODQDQ ELU EDQND EDWÕúÕ
görülmemektedir (Moody’s, 1999b). ¾
%DQNDQÕQ NUHGL SURILOL Bankalar, birçok sektöre ve borçluya
NUHGL YHUHUHN oHúLWOHQGLUPH \DSDELOLUOHU E|\OHFH NUHGL ULVNOHULQL D]DOWPÕú
ROXUODU %XQXQ \DQÕQGD NUHGL ULVNL \|QHWLP NDOLWHVL GH |QHP WDúÕPDNWDGÕU
.UHGL YHUPH LúOHPOHUL NDOLWHOL YH X]PDQODúPÕú SHUVRQHO WDUDIÕQGDQ \DSÕOPDOÕ
YH ELU NRPLWH WDUDIÕQGDQ RQD\ODQPDOÕGÕU oRN E \ N PLNWDUGDNL NUHGLOHU LVH VW
\|QHWLFLOHU WDUDIÕQGDQ RQD\ODQPDOÕGÕU 0RRG\¶V E 7&0%
ยพ
'ย ]HQOHPH 0HUNH] %DQNDVร YH\D EDQNDFร Oร N GHQHWLP YH
Gย ]HQOHPH NXUXPODUร oร NDUGร NODUร Gย ]HQOHPHOHUOH VLVWHPGHNL Wย P EDQNDODUร Q
X\PDVร JHUHNHQ LKWL\DWOร GHQHWLP oHUoHYHVL ROXรบWXUXUODU %X JLEL dรผzenlemeler, her ne kadar kredi kalitesi problemlerini engellemeye
\HWPL\RUVD GD Doร N YH QHW NXUDOODU LOH HVQHN NUHGLOHQGLUPH SROLWLNDVร QD YH
SURYL]\RQ D\ร UPD\D Vร Qร UODPDODU JHWLUPH\H \DUGร PFร ROPDNWDGร U gUQHรทLQ ELU
oRN ย ONHGH EDQNDODU RWRPDWLN RODUDN NUHGL EHOOL ELU Vย UHOLN ]DPDQ Dรบร Pร QD
JLUGLNWHQ VRQUD NUHGLQLQ EHOOL ELU RUDQร QGD SURYL]\RQ D\ร UPDN ]RUXQGDGร UODU
(Moodyโ s, 1999b). ยพ
7HPLQDWODU %DQNDQร Q |GHPH Jย Fย Qย Q NRUXQPDVร LoLQ
WHPLQDWODUร Q |QHPL Eย \ย NWย U <ย NVHOHQ SL\DVDODUGD \DVDO VLVWHPGHNL
HNVLNOLNOHU YH HUWHOHPHOHU GROD\ร Vร \OD WHPLQDW WXWPDN ROGXNoD ]RUGXU $\Uร FD
WHPLQDWร Q รบLPGLNL GHรทHULQLQ QDVร O EHOLUOHQHFHรทL YH WHPLQDWร Q KDQJL รบHNLOGH
QDNLW HPODN YH\D KLVVH RODFDรทร NRQXODUร QD EDQNDQร Q Doร NOร N JHWLUPHVL gerekmektedir (FitchRatings, 2004c; Moodyโ s, 1999b). .UHGL 5LVNL gOoย Pย %LU EDQNDQร Q DNWLI NDOLWHVLQLQ DQDOL] HGLOPHVL LoLQ |QFH JHoPLรบ
WUHQGOHULQH EDNร OPDOร GDKD VRQUD รบX DQGDNL ELODQoRVX LQFHOHQPHOL YH
JHOHFHNWH NUHGL NDOLWHVLQGH J|Uย OPHVL PXKWHPHO ER]XOPDODUD NDUรบร QDVร O EDรบD
oร NDFDรทร GHรทHUOHQGLULOPHOLGLU
ยพ *HoPLรบ .UHGLOHULQ WDKVLOL JHFLNPLรบ DODFDNODUD G|Qย รบย P RUDQร
EDQNDQร Q JHQHOOLNOH JHUL G|QPH\HQ NUHGLOHU YHULS YHUPHGLรทLQL DQODPDN
EDNร Pร QGDQ |QHPOLGLU 'DKD VRQUD EDQNDQร Q WDKVLOL JHFLNPLรบ DODFDNODUD NDUรบร
\HWHUOL NDUรบร Oร N D\ร Uร S D\ร UPDGร รทร QD EDNPDN JHUHNPHNWHGLU %DEXรบFX Bratanovic ve Greuning, 2000; FitchRatings, 2004c; Moodyโ s, 1998; Moody' s,
E
ยพ %XJย Q %DQNDQร Q WDKVLOL JHFLNPLรบ DODFDNODUร 7*$ WRSODP
WDKVLOL JHFLNPLรบ DODFDN NDUรบร Oร NODUร YH |]ND\QDNODUร RUDQร Qร Q \ย ]GH ยถย
DรบPDVร YH GDKD VRQUD EDQNDQร Q Eย Wย Q WDKVLOL JHFLNPLรบ DODFDNODUร Qร ]DUDU
\D]PDN ]RUXQGD NDOPDVร EDQNDQร Q |GHPH Jย oOย รทย QH Gย รบWย รทย Qย LQVROYHQW
J|VWHULU 2UDQร Qร Q \ย ]GH ยถย Q ย ]HULQGH ROPDVร GXUXPXQGD EDQNDQร Q
|GHPH Jย Fย Qย JHUL ND]DQPDVร LoLQ NDo \ร OOร N SURYL]\RQ |QFHVL NDUD JHUHN
GX\XOGXรทX VDSWDQPDOร Gร U (รทHU oRN ID]OD \ร O JHUHNWLUL\RUVD EDQNDQร Q Gร รบDUGDQ
VHUPD\H HQMHNVL\RQX VDรทODPDVร JHUHNPHNWHGLU %UDWDQRYLF YH *UHXQLQJ
2000; FitchRating, 2003; Moodyโ s, 1998; Moodyโ s, 1999b).
ยพ *HOHFHN %DQNDQร Q JHOHFHNWH PH\GDQD JHOHELOHFHN RODVร
SUREOHPOHULQ ย VWHVLQGHQ JHOHELOPH NDSDVLWHVL GHรทHUOHQGLULOPHOLGLU 3URYL]\RQ
|QFHVL NDUร Q QHW NUHGLOHUH E|Oย Pย PGHQ ROXรบDQ UDV\R LOH EDQNDQร Q FDQOร
NUHGLOHULQLQ \ย ]GH NDoร Qร Q EDQNDQร Q NDUรบร Oร NODUร QD \D GD |]ND\QDNODUร QD
GRNXQPDGDQ ]DUDU \D]ร ODELOHFHรทL |Ooย OPHNWHGLU %LU EDQNDQร Q \ร OOร N NUHGL
]DUDUODUร Qร JHOLUOHUL\OH NDSD\DPDPDVร KHU QH NDGDU |GHPH gรผcรผnรผ
ND\EHWWLรทLQL J|VWHUPHVH GH ELU LNL \ร OOร N QHW ]DUDUGDQ VRQUD EDQND LWLEDUร Qร YH
SL\DVD SR]LV\RQXQX ND\EHWPH\H EDรบOD\DFDNWร U )LWFK5DWLQJV F Moodyโ s, 1999b). %DQNDQร Q UH]HUYOHULQLQ YH |]ND\QDNODUร Qร Q QHW NUHGLOHUH bรถlรผmรผnden
ROXรบDQ UDV\R LOH EDQND |GHPH Jย Fย Qย \LWLUPHGHQ FDQOร NUHGL SRUWI|\ย Qย Q
\ย ]GH NDoร Qร ]DUDU \D]ร ODELOHFHรทLQL |OoPHNWHGLU $\Uร FD V|] NRQXVX EX LNL
UDV\RQXQ JHOLรบLPLQH GH EDNร OPDOร Gร U 0RRG\ยถV E 3L\DVD 5LVNL
3L\DVD ULVNL EDQNDQร Q Wย P IDDOL\HW DODQร QGDNL ELODQoR LoL YH Gร รบร
IDDOL\HWOHUL GDKLO \DSร VDO YH WLFDUL ULVNOHUL NDSVDPDNWDGร U 3L\DVD ULVNLQL G|YL]
NXUODUร IDL] RUDQODUร YH KLVVH VHQHGL GHรทHUOHUL JLEL SL\DVD IL\DWODUร Qร Q
GHรทLรบLPLQGHQ ND\QDNODQDQ ]DUDUODU YH DNWLI SDVLI \|QHWLPL LOH LOJLOL ULVNOHU
RODUDk iki bรถlรผmde ifade etmek mรผmkรผndรผr (ร elik, 2002; FitchRatings,
F Moodyโ s, 1999b).
$NWLI SDVLI \|QHWLPL HQ EDVLW OLNLGLWH \|QHWLPLQGHQ IDL] RUDQODUร QGDNL
GHรทLรบLPLQ NDUOร Oร รทD HWNLVLQH NDGDU JHQLรบ ELU DODQร NDSVDPDNWDGร U <ย NVHOHQ
VHUPD\H
SL\DVDODUร Qร Q
JHOLรบPHVL
\HQL
Iร UVDWODU
GRรทXUPDNWDGร U YH EX SL\DVDGDNL EDQNDODU IDDOL\HWOHULQL NUHGL YHUPH Gร รบร QGD
EDรบND DODQODUD GRรทUX oHรบLWOHQGLUPHNWHGLUOHU %|\OHFH GDKD ID]OD SL\DVD
ULVNLQH PDUX] NDOPDNWDGร UODU $\Uร FD \ย NVHOHQ SL\DVDODUGD SL\DVD ULVNL GDKD
FLGGL ER\XWODUD YDUDELOLU '|YL] NXUXQGDNL R\QDPDODU IDL] RUDQODUร QGDNL VHUW
\ย NVHOLรบOHU YH ERUVDGDNL KDUHNHWOHU SL\DVD ULVNLQL DUWร Uร Fร |]HOOLNOHUGLU YH EXQODU
\ย NVHOHQ SL\DVDODUGD JHOLรบPLรบ SL\DVDODUD J|UH GDKD ULVNOLGLU )LWFK5DWLQJV 2004c; Moodyโ s, 1999b). 6HUPD\H SL\DVDODUร \ย NVHOHQ SL\DVDODUGD JHOLรบPLรบ SL\DVDODUGD
ROGXรทX NDGDU NDUร รบร N GHรทLOGLU DQFDN JHOLรบPHNWH RODQ ย ONHOHUGHNL EDQND yรถneticileri piyasa riskini gerek yรถnetmede ve gerekse de รถlรงmede daha
GHQH\LPVL]GLUOHU <ย NVHOHQ SL\DVD EDQNDODUร LoLQ HQ Eรผyรผk risk, deregรผlasyon sonucu yรถneticilerin banka faaliyetlerini piyasa riski iรงeren (hiรง tecrรผbelerinin
EXOXQPDGร รทร DODQODUD GRรทUX JHQLรบOHWPH oDEDODUร Gร U 0RRG\ยถV E
%DQNDODUร Q 5LVNH 0DUX] 'HรทHU 9D5 JLEL \HQL ULVN \|QHWLPL
WHNQLNOHULQL ELOPHOHUL |QHPOLGLU $QFDN \ย NVHOHQ SL\DVDODUGD EDQNDODUร Q
|GHPH Jย Fย QH WHKGLW ROXรบWXUDELOHFHN SL\DVD ULVNOHUL JHQHOOLNOH OLNLGLWH
\|QHWLPL PHQNXO Nร \PHWOHUGHNL ยณPDUNHG WR marketโ sonucu zararlar ve kurla
LOJLOL LรบOHPOHUGLU YH\D EXQODU 9D5 \|QWHPL LOH |Ooย OHPH\HQ DQFDN VWUHVV
VHQDU\RODUร JHUHNWLUHQ EHNOHQPH\HQ ULVNOHUGLU )LWFK5DWLQJV F 0RRG\ยถV
E
/LNLGLWH <|QHWLPL %DQNDODUร Q JHQHOOLNOH ERUoODUร Qร |GH\HPHGLNOHUL LoLQ GHรทLO OLNLW
RODPDPDODUร GROD\ร Vร \OD EDWWร NODUร J|Uย OPHNWHGLU *ย oOย OLNLGLWH EDQNDODUร Q ]RU
G|QHPOHUGH D\DNWD NDOPDODUร Qร VDรทODU gQHPOL RODQ EDQNDQร Q NUL] DQร QGD ELOH
NHQGLQL IRQODPD LPNDQร QD VDKLS ROXS ROPDGร รทร Gร U %DQNDQร Q IRQODPD \DSร Vร
YH oHรบLWOHQGLULOPLรบ ROPDVร OLNLGLWH Doร Vร QGDQ oRN Eย \ย N |QHP WDรบร PDNWDGร U
$NWLIWH \HU DODQ |]HOOLNOH X]XQ YDGHOL NUHGLOHULQ QDVร O YH KDQJL ND\QDNODUOD
ILQDQVH HGLOGLรทL EX ND\QDNODUร Q EDQNDGDQ oHNLOPHVL LKWLPDOL GRรทGXรทXQGD
DOWHUQDWLI ND\QDNODUร Q YDUOร รทร GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร QFD DUDรบWร Uร Oร U
$OWHUQDWLI IRQ ND\QDNODUร JHQHOOLNOH SDUD SL\DVDODUร QGDQ Nร VD YDGHOL
ERUoODQDELOPH LPNDQODUร Gร U
%DQNDQร Q IRQODPD ND\QDNODUร Qร LQFHOHPHN DPDFร \OD DรบDรทร GDNL
NRQXODU LUGHOHQPHOLGLU ยพ
%DQNDQร Q Eย \ย N PHYGXDWD VDKLS ROPDVร YH EXQXQ oHNLOPHVL
VRQXFX EDQNDQร Q SUREOHP \DรบDPDVร .DPX EDQNDODUร NDPX NXUXOXรบODUร QGDQ
GROD\ร Eย \ย N PHYGXDWODUD VDKLS RODELOLUOHU $QFDN NDPX EDQNDODUร Qร Q
|]HOOHรบWLULOPHVL LOH ELUOLNWH NDPX EDQNDODUร V|] NRQXVX \ย NOย PHYGXDWODUร
ND\EHGHELOLUOHU $\Qร รบHNLOGH |]HO VHNW|U รบLUNHWOHULQGHQ HOGH HGLOHQ PHYGXDWODU
GD V|] NRQXVX รบLUNHWLQ Jย oOย N \DรบDPDVร VRQXFX WHKOLNH\H JLUHELOLU %DQNDODUร Q
LVWLNUDUOร ELU PHYGXDW WDEDQร QD VDKLS ROPDODUร QDNLW JLULรบ YH oร Nร รบODUร Qร ]DPDQ
GLOLPOHULQH J|UH SODQODPร รบ ROPDODUร YH HVDV OLNLGLWH ND\QDNODUร Gร รบร QGD
DOWHUQDWLI ND\QDNODUร NXOODQDELOPH LPNDQODUร QD GD VDKLS ROPDODUร JHUHNOLGLU
$\Uร FD PHYGXDWร Q NUHGL\H G|Qย รบย P RUDQร GD OLNLGLWH DQDOL]LQGH GLNNDWH
DOร QPDNWDGร U )LWFK5DWLQJV F 0RRG\ยถV 0RRG\ยถV E <DQDU
ยพ
.ร VD G|QHPOL \DEDQFร \DWร Uร PFร ODUร Q IRQODUร Qร Q YDUOร รทร
%DQNDODUร Q OLNLGLWHVLQLQ LQFHOHQPHVLQGH XOXVODUDUDVร SL\DVDODUGDQ SDUD EXOPD
\HWHQHรทL YH JHoPLรบ YHULOHUOH QH Vร NOร NWD XOXVODUDUDVร SL\DVDODUGDQ IRQ WHPLQ
HWWLรทL HOH DOร QPDNWDGร U 8OXVODUDUDVร ELU EDQNDQร Q OLNLGLWHVL KHU Wย UOย NRรบXO
DOWร QGD EDQNDQร Q XOXVODUDUDVร SL\DVDODUGDQ SDUD EXOPD \HWHQHรทL LOH LOLรบNLOLGLU
$QFDN ย ONHGH EDQNDFร Oร N NUL]LQLQ J|Uย OPHVL\OH ELUOLNWH ย ONH KDNNร QGDNL
XOXVODUDUDVร J|Uย รบย Q GHรทLรบPHVL\OH ELUOLNWH Nร VD G|QHPOL \DEDQFร \DWร Uร PFร ODUร Q
IRQODUร Qร Q oHNLOPH ULVNL YDUGร U 0RRG\ยถV E 7DNDQ <DQDU ยพ
0HGXDW VDKLSOHULQLQ |]HOOLNOHUL %DQND LOH EDรทOร Oร รทร EXOXQDQ
PHYGXDW VDKLELQLQ NUL] G|QHPLQGH PHYGXDWร Qร oHNPH RODVร Oร รทร D]Gร U gUQHรทLQ
ELU .RUH HQGย VWUL ILUPDVร Qร Q .RUH EDQNDVร Qร Q Jย oOย รทH Gย รบWย รทย ]DPDQGD
PHYGXDWร Qร oHNPH LKWLPDOL IRQODPDVร Qร DUWร UPD DPDFร \OD PHYGXDW \DWร UDQ ELU
\DEDQFร \DWร Uร PFร Qร Q PHYGXDWร Qร oHNPH LKWLPDOLQGHQ oRN GDKD D]Gร U (Moodyโ s, 1999b). ยพ
0HYGXDWODUร Q DQD ND\QDรทร RODQ \XUWLoL SDUHNHQGH PHYGXDWODUร Q
GRPHVWLF UHWDLO GHSRVLWV YDUOร รทร <XUWLoL WDVDUUXI PHYGXDWODUร IRQODPDQร Q HQ
gรผYHQLOLU \ROXGXU g]HOOLNOH NUL] G|QHPOHULQGH PHYGXDW VDKLSOHUL SDUDODUร Qร
NR\DFDN EDรบND \HU \DVWร N DOWร Gร รบร QGD EXODPD]ODU 0RRG\ยถV E
$\Uร FD EDQNDQร Q OLNLGLWH DQDOL]LQGH DNWLIL ROXรบWXUDQ Wย P NDOHPOHULQ QH
GHUHFHGH OLNLW ROGXรทX GD DQDOL] NDSVDPร QGDGร U %DQNDQร Q SL\DVD LรบOHP KDFPL
YH PHYGXDWร VDรทOD\DELOPH NDELOL\HWL GH OLNLGLWH ULVNL DQDOL]L LoLQ |QHPOLGLU
)LWFK5DWLQJV F 7DNDQ
$NWLI 3DVLI <|QHWLPL %DQNDQร Q DNWLI SDVLI \|QHWLPLQLQ GHรทHUOHQGLULOPHVLQGH IDL] YDGH YH
dรถviz uyumuQX HWNLOH\HQ Lo YH Gร รบ IDNW|UOHU GLNNDWH DOร QPDNWDGร U 7DNDQ
9DGH 5LVNL 9DGH ULVNL DQDOL]L LoLQ GHรทLรบLN Vย UHOHUGH YDGHVL GRODFDN
RODQ DNWLI YH SDVLILQ \DSร Vร Qร Q LQFHOHQPHVLQLQ \DQร QGD \|QHWLPLQ QH GHUHFH\H
NDGDU DNWLI SDVLI X\XรบPD]Oร รทร Qร NDEXO HGHFHรทLQL YH EX X\XรบPD]Oร NODUร Q QDVร O
ย VWHVLQGHQ JHOHFHรทL HOH DOร QPDNWDGร U 7DNDQ
)DL] 5LVNL %X Wย U GHUHFHOHQGLUPH DQDOL]LQGH YDGH ULVNL LoLQ \DSร ODQ
X\JXODPD IDL] RUDQร X\XรบPD]Oร NODUร LoLQ GH \DSร OPDNWDGร U %XUDGD |QHPOL RODQ
EDQNDQร Q PHYGXDW NUHGL IDL]L D\DUODPDODUร Qร QH GHUHFH EDรบDUร Oร \DSWร รทร Gร U
7DNDQ
.XU ULVNL '|YL] NXUXQGDNL ELU GHรทLรบLNOLN EDQND DNWLI YH SDVLIOHULQLQ
GHรทHUL ย ]HULQGH IDUNOร HWNLOHUGH EXOXQXU .XU LQFHOHPHVLQGH EDQNDQร Q \DEDQFร
SDUD LรบOHPOHUL LOH QH NDGDU Vย UHGLU LOJLOHQGLรทL SR]LV\RQODUร LoLQ KDQJL
SROLWLNDODUร X\JXODGร รทร EX SROLWLNDODUร Q ]DPDQ LoLQGH QDVร O GHรทLรบWLรทL
SR]LV\RQODUร Q QDVร O LIDGH HGLOGLรทL |QHPOLGLU 7DNDQ
%DQNDQร Q DNWLI YH SDVLIOHULQL \|QHWLUNHQ LON RODUDN DJUHVLI ELU SROLWLND
L]OH\LS L]OHPHGLรทLQL GHรทHUOHQGLUPHN JHUHNPHNWHGLU gUQHรทLQ EDQND DNWLI SDVLI
\|QHWLPL \DSDUNHQ ยณNDUODUร Qร PDNVLPL]H HWPH\L PL DPDoOร \RU"ยด YH ยณEXQX YDGH
ULVNL DODUDN Pร \DSร \RU"ยด VRUXODUร Qร Q FHYDSODQPDVร JHUHNPHNWHGLU $JUHVLI
VWUDWHML\OH LOLรบNLOL ULVNOHU DQFDN VDรทODP ELU yรถnetim, derin ve likit sermaye
SL\DVDVร Qร Q YDUOร รทร LOH D]DOWร ODELOLU รธ\L \|QHWLOHQ ELU EDQNDQร Q IDL] YH G|YL]
NXUXQGDNL KDUHNHWOHULQ NDUOร Oร รทร QDVร O HWNLOH\HFHรทL NRQXVXQGD ELOJLVLQLQ ROPDVร
ย VWOHQPH\H KD]ร U ROGXรทX ULVN VHYL\HVLQL Doร NOD\DELOPHVL YH VHoLOHQ ULVN
SURILOLQLQ \DUDWWร รทร NDUร Q ย VWOHQLOHQ ULVNOHUH X\JXQ ROGXรทXQX J|VWHUPHVL
gerekmektedir (Moodyโ s, 1999b).
รธNLQFL RODUDN SL\DVD IL\DWODUร QGDNL GHรทLรบLPLQ EDQNDQร Q NDU YH VHUPD\H
RUDQODUร Qร QDVร O HWNLOH\HFHรทLQLQ GHรทHUOHQGLULOPHVL |QHP WDรบร PDNWDGร U
<ย NVHOHQ SL\DVDODUGD R\QDNOร N GDKD ID]OD ROGXรทXQGDQ JHOHFHN DOWร D\Oร N
SRWDQVL\HO ULVN GHรทHUOHQGLUPHVL \DSDUNHQ JHoPLรบ DOWร D\Oร N WUHQGH EDNPDN
\DQร OWร Fร RODELOLU 0RRG\ยถV E
2SHUDV\RQHO YH 'LรทHU 5LVNOHU 2SHUDV\RQHO ULVN KDWD KLOH \D GD \HWHUVL]OLN VRQXFX ROXรบDQ ]DUDUODU
\D GD SL\DVD UDKDWVร ]Oร รทร Gร U 'HUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร DQDOL]OHULQGH
DรบDรทร GDNL NRQXODUร LQFHOHUOHU ยพ
7HFUย EHVL]OLNWHQ ND\QDNODQDQ \|QHWLP KDWDODUร gUQHรทLQ \HQL
GHUHJย OH HGLOPLรบ SL\DVDODUGDNL EDQND \|QHWLFLOHUL oRN L\L ELOPHGLNOHUL \HQL
IDDOL\HW DODQODUร QD JLUPHNWHGLUOHU 0RRG\ยถV E ยพ
<|QHWLรบLPGHNL ]D\ร I VWDQGDUW YH JHYรบHN NRQWUROOHUGHQ GRรทDQ
KLOH YH KDWDODU =D\ร I \DVDO VLVWHP YH JHQHO NDEXO J|UPย รบ NXUDOODUร Q
X\JXODQPDPDVร KDWD YH KLOHOHULQ PH\GDQD JHOPHVLQL NROD\ODรบWร UPDNWDGร U
gUQHรทLQ 5XV\D RSHUDV\RQHO ULVNL \ย NVHN RODQ ELU ย ONHGLU %XQODUD HN RODUDN
]D\ร I Lo GHQHWLP VLVWHPL GH RSHUDV\RQHO ULVNL GRรทXUDQ XQVXUODUGDQGร U (FitchRatings, 2004c; Moodyโ s, 1999b). ยพ
<DQOร รบ YH N|Wย \H NXOODQร ODQ WHNQRORML GH RSHUDV\RQHO ULVNL
\DUDWร U รธรบOHP SR]LV\RQODUร Qร Q X\JXQVX] L]OHQPHVL WHNQRORML KDWDVร Qร Q \DQร Vร UD LQVDQ KDWDVร GD RODELOLU \D GD |GHPH VLVWHPLQGHNL KDWDODU (XURQXQ
NXOODQร OPD\D EDรบODQPDVร \OD ED]ร $YUXSD EDQNDODUร QGD PH\GDQD JHOGLรทL JLEL
\DQOร รบ NXOODQร ODQ WHNQRORMLye รถrnek olarak verilebilir (Moodyโ s, 1999b).
'LรทHU ULVNOHU LoLQGH LWLEDU ULVNL \HU DOPDNWDGร U รธรบOHP ]DUDUร \ย ]ย QGHQ
JD]HWHOHUGH JHQLรบ \HU YHULOPLรบ EDQNDODU \D GD SROLV VRUXรบWXUPDVร QD WDEL
bankalarda itibar riski gรถrmek mรผmkรผndรผr. Yasal risk ise memnun oOPD\DQ
Pย รบWHULOHU \D GD oDOร รบDQODU WDUDIร QGDQ EDQND\D GDYD Doร OPDVร JLEL ROD\ODU
VRQXFX RUWD\D oร NDU
6HUPD\H $QDOL]L %LU EDQNDQร Q GDKD ID]OD VHUPD\H\H VDKLS ROPDVร EDQND\ร GDKD Jย oOย
\DSDU YH EXQXQ VRQXFXQGD GDKD \ย NVHN GHUHFH\H VDKLS ROXU รบHNOLQGH \DQOร รบ
ELU NDQร YDUGร U %LU EDQNDQร Q \DVDO VHUPD\HVL LOH GHUHFHVL DUDVร QGD RWRPDWLN
ELU
NRUHODV\RQ
\RNWXU
8]XQ
G|QHPGH
EDQNDQร Q
NDUOร Oร รทร
\DVDO
VHUPD\HVLQGHQ GDKD Jย oOย ELU ILQDQVDO VDรทODPOร N J|VWHUJHVLGLU 'LรทHU taraftan, sermaye, yรผkselen piyasalar iรงLQ JHOLรบPLรบ RODQ SL\DVDODUD J|UH GDKD
ID]OD |QHP WDรบร PDNWDGร U %XQXQ VHEHEL \ย NVHOHQ SL\DVDODUGD R\QDNOร รทร Q
GDKD ID]OD ROPDVร YH EDQNDQร Q |GHPH Jย oOย รทย QH Gย รบPHGHQ |QFHNL HQ VRQ
VDYXQPDVร RODQ VHUPD\H\H LKWL\Do GX\PDVร Qร JHUHNWLUHQ ROD\ODUร Q GDKD Vร N gรถrรผlPHVLGLU 6HUPD\HQLQ gQHPL 6HUPD\H EDQNDQร Q EHNOHQPH\HQ ]DUDUODUD NDUรบร NRUXQPDVร Gร U
%HNOHQPH\HQ ]DUDUODUD NDUรบร NRUXPD SURYL]\RQODUOD JHOPHNWHGLU DQFDN
VHUPD\H EXQXQ |WHVLQH JHoPHNWHGLU %DQNDQร Q ELODQoRVX ย ]HULQGH NDOGร UDo
PHNDQL]PDVร Qร GHYUeye sokar. Bรถylece gรผรงlรผ sermaye rasyosu, banka
\|QHWLPLQH HVQHNOLN ND]DQGร Uร U %XQXQ DNVLQH Gย รบย N VHUPD\H \HWHUOLOLN
UDV\RVX LVH EDQND ELODQoRVXQXQ Eย \ย PHVLQL HQJHOOH\HUHN EDQNDQร Q X]XQ dรถnemde piyasa pozisyonunu kaybetmesine neden olur (Moodyโ s, 1999b).
$\Uร FD VHUPD\HQLQ NDOLWHVL GH GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร WDUDIร QGDQ GLNNDWH
DOร QPDNWDGร U 6HUPD\H WDEDQร Qร Q ROXรบWXUDQ NDOHPOHU LQFHOHQPHNWHGLU
gUQHรทLQ 6 3 VHUPD\H DQDOL]LQGH |] VHUPD\HGHQ VHUPD\H EHQ]HUL NUHGLOHUH
NDGDU Wย P VHUPD\H ELOHรบHQOHULQL HQ Jย oOย GHQ HQ ]D\ร ID NDGDU LQFHOHPHNWHGLU (FitchRatings, 2004c; Moodyโ s, 1998 7&0% 6HUPD\H \HWHUOLOLรทLQLQ NRQWUROย EDNร Pร QGDQ JHOLรบPLรบ ย ONHOHUGHNL
EDQNDODUร Q KHPHQ KHSVL %,6ยถLQ VHUPD\H \HWHUOLOLรทL LOH LOJLOL Gย ]HQOHPHOHULQL
X\JXODPDNWDGร UODU *HOLรบPHNWH RODQ ย ONHOHULQ SHN oRรทX GD EX \ROGD
ilerlemeler kaydetmeye devam etmektedir. Bu dรผzenlemelere gรถre, en basit
LIDGH\OH EDQNDODUร Q \ย Nย POย Oย NOHUL NDUรบร Oร รทร QGD HQ D] \ย ]GH RUDQร QGD
VHUPD\H EXOXQGXUPDODUร JHUHNPHNWHGLU $QFDN ย ONHOHULQ NHQGL NRรบXOODUร Qร
GLNNDWH DODUDN EXQGDQ GDKD \ย NVHN \DVDO VHUPD\H RUDQร EHOLUOHPH LPNDQร
YDUGร U gUQHรทLQ )LWFK5DWLQJV NXUXOXรบX 7ย UN EDQNDODUร Qร Q \ย ]GH ยถLQ ELU NDo
SXDQ ย ]HULQGH VHUPD\H EXOXQGXUPDODUร JHUHNWLรทLQL EHOLUWPHNWHGLU %XQXQ sebebi olarak da Tรผrk sermaye ve para pL\DVDODUร Qร Q R\QDNOร รทร Qร Q oRN \ย NVHN
ROGXรทX YH EHOLUVL]OLรทLQ GH EXQD EDรทOร RODUDN DUWWร รทร LGGLD HGLOPHNWHGLU <DQDU
%DQNDODUร Q GHUHFHOHQGLUPHVL Doร Vร QGDQ ยณVHUEHVWยด VHUPD\H RODUDN
DGODQGร Uร ODQ VHUPD\H GLOLPLQLQ DQDOL]L GLรทHU |QHPOL ELU IDNW|U RODUDN RUWD\D
oร NPDNWDGร U g]HOOLNOH ELODQoRODUร QGD ID]ODVร \OD GXUDQ YDUOร NODU LรบWLUDN YH EDรทOร
RUWDNOร NODU EXOXQDQ EDQNDODU LoLQ VHUEHVW VHUPD\HQLQ WXWDUร ID]ODVร \OD |QHP
WDรบร PDNWDGร U )LWFK5DWLQJV F <DQDU $รบDรทร GDNL WDEORGD
)LWFK5DWLQJV WDUDIร QGDQ KHVDSODQDQ |]HO VHUPD\HOL 7ย UN EDQNDODUร Qร Q VHUEHVW
VHUPD\H DQDOL]L EXOXQPDNWDGร U
7$%/2 g=(/ %$1.$/$5,1 6(50$<( <$3,6,
# %$& ' '( #
7DEOR ยถGD 7ย UN EDQNDODUร Qร Q VHUPD\H \DSร ODUร Qร Q VRQ ELU NDo \ร O
LoLQGH QDVร O Dรบร QGร รทร Doร NoD J|Uย OPHNWHGLU รธON EDNร รบWD VHUPD\H \HWHUOL JLEL
J|]ย NVH GH LรบWLUDN YH GXUDQ YDUOร NODUร Q EDQND ELODQoRODUร QGD |QHPOL ELU
Dรทร UOร รทD VDKLS ROPDVร EDQNDODUร Q VHUEHVW VHUPD\H WXWDUODUร Qร VRQ LNL \ร O LoLQGH
QHUHGH\VH \DUร \DUร \D D]DOWPร รบWร U %X GXUXP EDQNDODUร Q ILQDQVDO PDQHYUD
NDELOL\HWOHULQLQ GDUDOPDVร QD YH HVQHNOLNOHULQLQ JLGHUHN \RN ROPDVร QD \RO
DoPDNWDGร U
gQHPL
6HUPD\H <HWHUOLOLN 5DV\RVXQXQ <|QHWLP $oร Vร QGDQ %LU EDQNDQร Q VHUPD\H \HWHUOLOLN UDV\RVX EDQNDQร Q ULVN WROHUDQVร Qร
\DQVร WPDOร
YH EDQND \|QHWLPLQLQ VWUDWHMLN WDUWร รบPDODUร VRQXFXQGD
EHOLUOHQPHOLGLU 'ย รบย N VHUPD\H EDQNDQร Q DJUHVLI ULVN VWUDWHMLVLQL J|VWHULUNHQ
\ย NVHN JHWLUL \ย NOย VHUPD\H EDQNDQร Q ULVNWHQ NDoร QDQ ELU VWUDWHML\H VDKLS
ROGXรทXQX J|VWHUPHNWHGLU *HUHรทLQGHQ ID]OD VHUPD\H EXOXQGXUPDN KHU
]DPDQ VDรทOร NOร ELU \DNODรบร P RODUDN J|Uย OPHPHNWHGLU oย QNย EX GXUXP EDQND
\|QHWLPLQLQ Eย \ย PH Iร UVDWODUร Qร L\L GHรทHUOHQGLUHPHGLรทLQL YH EX ID]ODOร รทร
KLVVHGDUODUD JHUL G|QGย UGย รทย Qย J|VWHUPHNWHGLU
'HUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร EDQNDODUร Q VHUPD\H UDV\RODUร Qร DQDOL]
HGHUNHQ \|QHWLPLQ WXWXPXQD GD |QHP YHUPHNWHGLUOHU gUQHรทLQ Gย รบย N
VHUPD\H\H VDKLS ELU EDQNDQร Q \|QHWLPL VHUPD\H VHYL\HVLQLQ VWUDWHMLOHULQH YH
ELODQoR \DSร Vร QD QLoLQ X\JXQ ROGXรทXQX Doร NOD\DELOL\RUVD EXQXQ DNVLQH
\ย NVHN VHUPD\H\H VDKLS EDรบND ELU EDQNDQร Q yรถnetimi, herhangi bir sermaye
VWUDWHMLVLQH VDKLS GHรทLOVH GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร LON EDQND\ร GDKD ROXPOX
GHรทHUOHQGLUPHNWHGLUOHU )LWFK5DWLQJV F 0RRG\ยถV E (NRQRPLN 6HUPD\H
(NRQRPLN VHUPD\H Vย UHNOL RODQ YH DODFDNOร ODU HWNLOHQPHGHn รถnce
]DUDUODUร DEVRUEH HGHELOHQ IRQODUGร U %X \ย ]GHQ GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร tier 1 sermayeye tier 2 sermayeden daha fazla รถnem vermektedirler. Ekonomik sermaye rasyosu, ekonomik sermaye ile bilanรงodaki gerรงek riskler
DUDVร QGDNL LOLรบNLGLU
<|QHWLP 6WUDWHMLOHUL YH <|QHWLP .DOLWHVL %DQNDODUร Q ย VWOHQPLรบ ROGXNODUร \ย Nย POย Oย NOHU QHGHQL\OH WDรบร Gร รทร ULVNLQ
GHรทHUOHQGLULOPHVLQGH \|QHWLPLQ NDOLWHVLQLQ YH VWUDWHMLOHULQLQ DQDOL] HGLOPHVL
|QHP WDรบร PDNWDGร U %X XQVXUODUร Q DQDOL]H GDKLO HGLOPHVLQLQ DPDFร LVH
EHNOHQPHGLN GXUXPODU NDUรบร Vร QGD EDQNDQร Q EDรบDUร Vร Qร YH SHUIRUPDQVร Qร
GHYDP HWWLUHELOPHVLQH \|QHOLN NDUDUODU DOPDGD \|QHWLPLQ QH GHUHFH EDรบDUร Oร
ROGXรทXQXQ RUWD\D NRQXOPDVร Gร U %X Doร GDQ GHUHFHOHQGLUPH ILUPDODUร ELU
EDQND\ร GHรทHUOHQGLULUNHQ \|QHWLPLQ JHoPLรบ SHUIRUPDQVร Qร WHVSLW HWWLNOHUL
KHGHIOHUL EX KHGHIOHUL JHUoHNOHรบWLUPH\H \|QHOLN VWUDWHMLOHULQL YH SURJUDPODUร Qร
GD DQDOL] HWPHNWHGLUOHU 7DNDQ
'HUFHOHQGLUPHQLQ REMHNWLI ROPDVร YH WDP RODUDN ELU GHรทHU WDรบร PDVร
LoLQ |QHPOL RODQ IDNW|Uย Q NDUรบร ODรบWร UPDOร DQDOL] ROGXรทX JHUoHรทLQGHQ KDUHNHW
HGHQ ILUPDODU LQFHOHGLNOHUL EDQNDQร Q \|QHWLPLQL D\Qร VHNW|UGH IDDOL\HW
J|VWHUHQ GLรทHU EDQNDODUร Q \|QHWLPOHUL LOH NDUรบร ODรบWร UPDN VXUHWL\OH DUWร YH HNVL
\|QOHULQL LQFHOH\HUHN \|QHWLPLQ EDรบDUร Oร ROPD GHUHFHVLQL GH DQDOL]OHULQH GDKLO
HWPHNWHGLUOHU 7DNDQ
<|QHWLP .DOLWHVLQLQ 'HรทHUOHQGLULOPHVL %DQND \|QHWLPL GHรทHUOHQGLUOLUNHQ DรบDรทร GDNL NRQXODUD GLNNDW
HGLOPHNWHGLU ยพ
hVW \|QHWLPLQ JHUHNOL WHFUย EH\H VDKLS ROPDVร Eย \ย N |QHP
WDรบร PDNWDGร U gUQHรทLQ \ย NVHOHQ SL\DVDODU OLEHUDOOHรบWLNWHQ VRQUD \HQL HNRQRPLGHNL \|QWHP YH DUDoODU IDUNOร Oร N J|VWHUPHNWHGLU YH EDQND
\|QHWLFLOHULQLQ \HQL HNRQRPLGH UHNDEHWLQ ROGXรทX ELU EDQNDFร Oร N VLVWHPLQGH
oDOร รบPD\D EDรบODPDODUร WHFUย EHOHULQLQ ROPDGร รทร ELU RUWDPGร U 0RRG\ยถV E ยพ
'HUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร EDQNDQร Q EDVNร Q ELU EDรบNDQ
WDUDIร QGDQ Pร \RNVD X\XPOX YH JHQLรบ ELU HNLS WDUDIร QGDQ Pร \ย Uย Wย OGย รทย Qย
LQFHOHPHNWHGLUOHU %DVNร Q ELU EDรบNDQ WDUDIร QGDQ \ย Uย Wย OPHVL GLรทHU ย VW
\|QHWLFLOHULQ WHFUย EH YH ILNLUOHULQLQ J|] DUGร HGLOPHVLQH QHGHQ RODELOLU YH
EXQXQ VRQXFXQGD GD PRUDO Gย รบย NOย รทย PH\GDQD JHOLU $\Uร FD Vย UHNOL VWUDWHMLN
NDUDUODUร YHUHQ EDรบNDQร Q J|UHYGHQ D\Uร OPDVร EDQND\ร ]RU GXUXPD Gย รบย UHELOLU
%X \ย ]GHQ GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร X\XPOX YH L\L oDOร รบDQ ย VW
\|QHWLFLOHUGHQ ROXรบDQ ELU HNLS WDUDIร QGDQ \|QHWLOHQ EDQND\ร WHUFLK etmektedirler (Moodyโ s, 1999b).
ยพ
%LU EDQNDGD ย VW \|QHWLFLOHU Vย UHNOL GHรทLรบL\RUVD LรบWHQ D\Uร OPD
JLEL EX EDQNDQร Q WXWDUOร ELU VWUDWHML L]OHPHVL oRN ]RUGXU %DQND \|QHWLFLOHULQGH
Vย UHNOL LรบWHQ D\Uร OPDQร Q J|Uย OPHVL EDQND \|QHWLรบLPLQGH ELU SUREOHP
ROGXรทXQX oDOร รบPD NRรบXOODUร Qร Q ]D\ร I ROGXรทXQX YH GLรทHU GHULQ SUREOHPOHULQ
ROGXรทXQX LรบDUHW HGHU %|\OH GXUXPODUGD \|QHWLFLOHULQ NXUXPODUร QD QLoLQ EDรทOร
ROPDGร NODUร DUDรบWร Uร OPDNWDGร U 0RRG\ยถV E ยพ
Yรถnetim kurulu ve รผst yรถnetLP WDUDIร QGDQ EHOLUOHQHQ VWUDWHMLOHUL
ยพ
รธo GHQHWLPLQ L\L YH VDรทODP ROPDVร VRQ GHUHFH |QHPOLGLU
ยพ
'HUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร WDUDIร QGDQ EDQND \|QHWLFLOHULQLQ
X\JXOD\DFDN RODQ \|QHWLFLOHULQ NDOLWHVL VRUJXODQPDOร Gร U
รถzgรผrlรผklerini engelleyen unsurlar incelenmelidir. Bir รงok yรผkselen piyasada, yรถneticilerin รถzgรผrce hareket etmesi kรผltรผrel unsurlar ya da รผlkedeki
HNRQRPLN NDONร QPD VHYL\HVL GROD\ร Vร \OD HQJHOOHQPHNWHGLU gUQHรทLQ ELU oRN
JHOLรบPHNWH RODQ ย ONHGH LรบWHQ oร NDUPD QHUHGH\VH LPNDQVร ]Gร U E|\OHFH
YHULPVL] SHUVRQHO \DSร Vร GROD\ร Vร \OD EDQNDQร Q JHUHN PDOL\HWL YH JHUHNVH GH
YHULPOLOLรทL ROXPVX] HWNLOHQPHNWHGLU %XQXQ \DQร Vร UD \|QHWLFLOHULQ LQVL\DWLILQL
HQJHOOH\HQ EDรบND XQVXUODU GD EXOXQPDNWDGร U gUQHรทLQ Oร \ร OODUร Q
RUWDVร QGD /ย EQDQยถGD VDYDรบ VRQUDVร EDQNDFร Oร N IDDOL\HWOHUL \HQLGHQ
\DSร ODQGร Uร Oร UNHQ รบXEHOHUL ELOJLVD\DU RUWDPร QGD ELU ELULQH EDรทODPDN YH $70
PDNLQDODUร Qร Q NXUXOPDVร WHOHIRQ VLVWHPLQLQ \HWHUVL] ROXรบXQGDQ GROD\ร
JHUoHNOHรบHPHPLรบWLU 0RRG\ยถV E <DEDQFร <DWร Uร PFร ODU
<DEDQFร RUWDNOร EDQNDODUร Q HNRQRPLGH |QHPOL ELU SD\D VDKLS ROPDVร
GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXรบODUร QFD
JHQHOOLNOH
ROXPOX
ELU
HWNHQ
RODUDN
GHรทHUOHQGLULOPHNWHGLU <DEDQFร \DWร Uร PFร ODU JHOLรบPHNWH RODQ SL\DVDODUGDNL
EDQNDODUD GHQH\LP YH X]PDQOร N JHWLULUOHU <DEDQFร \DWร Uร PFร ODUร Q GDKD LOHUL
WHNQRORML GDKD JHOLรบPLรบ ย Uย QOHU Pย รบWHUL GDYUDQร รบร YH NUHGL oHYULPOHUL
KDNNร QGD JHQLรบ WHFUย EHOHUL EXOXQPDNWDGร U %|\OHFH \DWร Uร PFร ODU \ย NVHOHQ
SL\DVDODUGDNL EDQNDODUร Q \|QHWLP NDSDVLWHVLQL Jย oOHQGLUPH\H \DUGร PFร ROXUODU
0RRG\ยถV E $\Uร FD GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร \DEDQFร EDQNDODUร Q
VHNW|UGH UHNDEHWL DUWWร UDFDรทร Qร YH D\Uร FD ELU NUL] GXUXPXQGD HNRQRPLGH
\DEDQFร EDQNDODUร Q |QHPOL ELU SD\D VDKLS ROPDVร Qร Q NUL]LQ GDKD \XPXรบDN
DWODWร ODELOPHVLQL VDรทOD\DFDรทร Qร Gย รบย QPHNWHGLUOHU <DQDU 6WUDWHMLOHU
%DQND DQDOL]LQLQ HQ |QHPOL Nร VPร EDQNDQร Q VWUDWHMLN DPDoODUร YH EX
DPDoODUร JHUoHNOHรบWLUPH RODVร Oร รทร Gร U 'HUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร |]HOOLNOH
\|QHWLPLQ
EX
DPDoODUร QD
XODรบDELOPHVL
LoLQ
NXOODQDFDรทร
DUDoODUร
|QHPVHPHNWHGLUOHU $\Uร FD GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร LoLQ \|QHWLP Nย OWย Uย
\|QHWLPLQ DPDoODUร Qร Q QHOHU ROGXรทXQGDQ oRN GDKD |QHPOLGLU 'RรทUX Nย OWย U YH
WHFUย EHOL \|QHWLP GHรทLรบHQ NRรบXOODUD GDKD oDEXN FHYDS YHUHELOLU YH EX
NRรบXOODUร DYDQWDMODUร QD G|Qย รบWย Uย U
%LUOHรบPH YH 'HYUDOPDODU %LUOHรบPH YH GHYUDOPDODUร Q 0 $ EDQND GHUFHOHUL ย ]HULQGHNL HWNLVL
ELUOHรบPH YH GHYUDOPDODUร Q PRWLYDV\RQXQD ELUOHรบPH VRQUDVร VWUDWHMLN SODQODUร Q
X\JXQOXรทXQD Nย OWย U YH Lรบ GDOODUร Qร Q X\XPXQD YH ELUOHรบHQ NXUXPODUร Q D\Uร D\Uร
GHUHFHOHULQH EDรทOร Gร U <|QHWLP \HQL ELUOHรบHQ NXUXPXQ ELODQoR \DSร Vร NDUOร Oร รทร
YH \|QHWLP \DSร Vร KDNNร QGD Doร NODPD \DSDELOPHOLGLU 0RRG\ยถV E
%LUOHรบPH \D GD GHYUDOPD |]HOOLNOH JHOLรบPHNWH RODQ SL\DVDODU LoLQ
Eย \ย N |QHP WDรบร PDNWDGร U %LUOHรบPHOHU \HUHO EDQNDODUร Q ย ONHOHULQGH IDDOL\HW
J|VWHUHQ \DEDQFร VHUPD\HOL EDQNDODUOD UDNDEHW HWPHOHUL LoLQ JHUHNOL RODQ
Eย \ย NOย รทย \DNDODPDODUร Qร VDรทOD\DELOLU <HQL ILQDQVDO IDDOL\HW \DSร ODUร Wย NHWLFL
NUHGLOHUL \DWร Uร P EDQNDFร Oร รทร |QHP ND]DQGร NoD ELUOHรบPH YH GHYUDOPDODU \HQL
ROXรบDQ SL\DVDODUGD SL\DVD SD\ร \DNDODPD\D RODQDN VDรทODU
hdh1&h %g/h0 7h5.รธ<(ยถ'( %$1.$&,/,. 9( *h9(1รธ/รธ5/รธ. %X E|Oย PGH GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q EDQNDODUร DQDOL] HGHUNHQ
NXOODQGร รทร WHPHO ILQDQVDO UDV\RODU GLNNDWH DOร QDUDN 7ย UN EDQNDFร Oร N
VHNW|Uย QGHNL DOWร EDQNDQร Q $UDOร N YH $UDOร N G|QHPOHUL DUDVร
ILQDQVDO DQDOL]L \DSร OPDNWDGร U 6|] NRQXVX EDQNDODU ERUVDGD LรบOHP J|UHQ
EDQNDODUGร U YH KDOND Doร N WDEORODUร NXOODQร OPร รบWร U 6SHNย ODV\RQD QHGHQ
ROPDPDN LoLQ EX oDOร รบPDGD DQDOL]OHUL \DSร ODQ EDQNDODUร Q LVLPOHUL
YHULOPHPHNWHGLU
$รบDรทร GD \HU DODQ ย o JUDILNWH 0RRG\ยถV WDUDIร QGDQ 7ย UN EDQNDFร Oร N
VHNW|Uย QH YHULOHQ GHUHFHOHULQ GLรทHU ย ONHOHULQ EDQNDFร Oร N VLVWHPOHULQH YHULOHQ
GHUHFHOHUL LOH NDUรบร ODรบWร UPDVร \HU DOPDNWDGร U *UDILN ยถGH ย ONHOHU LWLEDUL\OH
RUWDODPD EDQND ILQDQVDO VDรทODPOร N GHUHFHOHUL \HU DOร UNHQ JUDILN YH ยถWH
X]XQ G|QHP EDQND PHYGXDW GHUHFH WDYDQODUร LOH RUWDODPD X]XQ G|QHP
EDQND PHYGXDW GHUHFHOHUL EXOXQPDNWDGร U 7ย UNL\HยถQLQ GLรทHU ย ONHOHU LOH
NDUรบร ODรบWร Uร OGร รทร QGD V|] NRQXVX GHUHFHOHULQLQ Gย รบย N ROGXรทX J|Uย OPHNWHGLU
*UDILN hONHOHU รธWLEDUL\OH 2UWDODPD %DQND )LQDQVDO 6DรทODPOร N 'HUHFHOHUL 0D\ร V Kaynak: Moodyโ s, 2004a
*UDILN hONHOHU øWLEDUL\OH 8]XQ '|QHP %DQND 0HYGXDW 'HUHFHOHUL 7DYDQÕ 0D\ÕV Kaynak: Moody’s, 2004a
*UDILN hONHOHU øWLEDUL\OH 2UWDODPD 8]XQ '|QHP %DQND 0HYGXDW 'HUHFHOHUL 0D\ÕV Kaynak: Moody’s, 2004a
7ย UN %DQNDFร Oร N 6HNW|Uย Qย Q $UDOร N ยฑ *HQHO
'HรทHUOHQGLUPHVL
.DVร P YH รนXEDW NUL]OHULQLQ DUGร QGDQ \HQLGHQ \DSร ODQGร Uร ODQ
7ย UN EDQNDFร Oร N VHNW|Uย Qย Q ELODQoR Eย \ย NOย รทย Qย Q \ร O RUWDODUร QGDQ
LWLEDUHQ UHHO RODUDN DUWPD HรทLOLPLQGH ROGXรทX J|Uย OPHNWHGLU %X DUWร รบWD ,UDN VDYDรบร Qร Q DUGร QGDQ EHNOHQWLOHUGH DUWDQ L\LPVHUOLN HQIODV\RQ YH IDL] RUDQODUร JLEL
HNRQRPLN J|VWHUJHOHUGHNL ROXPOX JHOLรบPHOHUH EDรทOร RODUDN PHQNXO
GHรทHUOHUGHNL 0'& YH |]HOOLNOH \ร Oร Qร Q LNLQFL \DUร Vร QGDQ LWLEDUHQ EUย W
NUHGLOHUGHNL DUWร รบ HWNLOL ROPXรบWXU 'ROD\ร Vร \OD \ร Oร QGD SODVPDQODUร Q
\DSร Vร QGD PHQNXO Nร \PHWOHU YH |]HOOLNOH NUHGLOHU OHKLQH ELU GHรทLรบLP J|]OHQLUNHQ
QDNLW GHรทHUOHU 0HUNH] %DQNDVร QGDQ DODFDNODU SL\DVDODUGDQ DODFDNODU YH
EDQNDODUGDQ DODFDNODU NDOHPOHULQGHQ ROXรบDQ OLNLW DNWLIOHU NDOHPLQLQ D]DOPร รบ
ROGXรทX J|Uย OPHNWHGLU $UDOร N LWLEDUL\OH NDWULO\RQ 7/ RODQ 7ย UN
EDQNDFร Oร N VHNW|Uย Qย Q DNWLI Eย \ย NOย รทย \ร Oร QGD \ย ]GH RUDQร QGD UHHO
\ย ]GH DUWร รบ J|VWHUHUHN $UDOร N LWLEDUL\OH NDWULO\RQ 7/ยถ\H XODรบPร รบWร U
7DEOR 'RODU ED]ร QGD LVH 7ย UN OLUDVร Qร Q \DEDQFร SDUDODU NDUรบร Vร QGD GHรทHU
ND]DQPDVร Qร Q GD HWNLVL\OH \ย ]GH RUDQร QGD DUWDUDN PLO\DU GRODUGDQ
\ร Oร VRQXQGD PLO\DU GRODUD \ย NVHOPLรบWLU %''. E
7$%/2 $5$/,. รธ7รธ%$5รธ</( %$1.$&,/,. 6(.7g5h1h1 $.7รธ) 3$6รธ) <$3,6,1'$ *(/รธรน0(/(5
! " *) +&+&+-, . / /' , 0#1 2#, 3 ( 4
3DVLI WDUDIร QGDNL JHOLรบPHOHU LQFHOHQGLรทLQde, mevduatlar sektรถrรผn en
|QHPOL IRQ ND\QDรทร ROPD\D GHYDP HWPHNWHGLU $UDOร N LWLEDUL\OH WRSODP
PHYGXDWODU \ ]GH RUDQÕQGD DUWDUDN NDWULO\RQ 7/¶GHQ NDWULO\RQ
7/¶\H \ NVHOPLúWLU 7DEOR $QFDN |]HOOLNOH G|YL] NXUODUÕQÕQ QRPLQDO RODUDN
JHULOHPHVLQLQ HWNLVL\OH PHYGXDWÕQ WRSODP SDVLIOHU LoLQGHNL SD\Õ D]DOÕUNHQ NDUOÕOÕN SHUIRUPDQVÕQÕQ JHOLúPHVL\OH |]ND\QDNODUÕQ SD\Õ YH UHSRGDQ VD÷ODQDQ
IRQODU LOH \DEDQFÕ SDUD ND\QDNOÕ EDQNDODUD ERUoODU NDOHPOHULQGHNL DUWÕúÕQ
HWNLVL\OH PHYGXDW GÕúÕ ND\QDNODUÕQ WRSODP SDVLIOHU LoLQGHNL SD\Õ DUWÕú J|VWHUPLúWLU $\QÕ ]DPDQGD DUWDQ OLNLGLWHOHULQH SDUDOHO RODUDN NDPX
EDQNDODUÕQÕQ SL\DVDODUD YH EDQNDODUD RODQ ERUoODUÕ D]DOPÕú YH GROD\ÕVÕ\OD
EDQNDFÕOÕN VLVWHPLQLQ SDUD SL\DVDODUÕQD YH EDQNDODUD RODQ ERUoODUÕQÕQ SDVLI
WRSODPÕ LoLQGHNL SD\Õ G úP úW U 7DEOR
7$%/2 %$1.$&,/,. 6(.7g5h 3$6ø) <$3,6,1'$ *(/øù0(/(5 3$<
# ! ! 5 # '.
6HNW|U Q ELODQoRVXQXQ 73 <3 NRPSR]LV\RQXQXQ GD GH÷LúWL÷L
J|U OPHNWHGLU 7DEOR \ÕOÕ VRQXQGD 7/ DNWLIOHULQ WRSODP DNWLIOHU
LoLQGHNL SD\Õ \ ]GH LNHQ \ÕOÕ VRQXQGD \ ]GH ¶D \ NVHOPLúWLU
$\QÕ úHNLOGH \ ]GH RODQ 7/ SDVLIOHULQ WRSODP SDVLIOHU LoLQGHNL SD\Õ
\ÕOÕ VRQXQGD \ ]GH ¶\H XODúPÕúWÕU $QFDN VHNW|U Q PLO\DU GRODU
WXWDUÕQGDNL G|YL]H HQGHNVOL YDUOÕNODUÕQÕQ ELODQoRGD 7/ RODUDN VÕQÕIODQGÕUÕOGÕ÷Õ
J|]GHQ NDoPDPDOÕGÕU %''. D $\UÕFD EDQNDODUGDNL \DEDQFÕ SDUD
PHYGXDWODUÕQGD GRODUÕQ |Q VÕUDGD \HU DOPDVÕ YH \ÕO LoHULVLQGH 7/¶QLQ GRODUD
J|UH GH÷HU ND]DQPDVÕ VHNW|U Q 7/ FLQVLQGHQ aktiflerinde reel olarak yüzde
E \ PH\L VD÷ODUNHQ \DEDQFÕ SDUD DNWLIOHUL \ ]GH D]DOPD J|VWHUPLúWLU
$FWLYHOLQH
7$%/2 %$1.$&,/,. 6(.7g5h1h1 73 <3 .2032=ø6<218
- ! !
¶\H J|UH \ NVHN RUDQOÕ E \ PHQLQ YH EDQNDODUÕQ DNWLI \DSÕVÕ
LoLQGHNL \DEDQFÕ SDUD FLQVLQGHQ YDUOÕNODUÕQ GH÷HULQLQ G|YL] NXUODUÕQGDNL QRPLQDO G ú ú QHGHQL\OH D]DOPDVÕQÕQ ELU VRQXFX RODUDN EDQNDFÕOÕN VLVWHPLQLQ DNWLI
E \ NO ÷ Q Q *6<ø+¶\H *D\UL 6DIL <XUW øoL +DVÕOD RUDQÕ SXDQ
JHULOH\HUHN \ÕO VRQXQGD \ ]GH RODUDN JHUoHNOHúPLúWLU %''.
E
7$%/2 7h5. %$1.$&,/,. 6ø67(0ø1'( 3(5621(/ 9( ù8%(/(5ø1 '$ö,/,0,
# ! ! 5 # # -2 67 ! " # '.
6HNW|Uย Q \HQLGHQ \DSร ODQGร UPD NDSVDPร QGD \ย Uย WWย รทย YHULPOLOLN RGDNOร
oDOร รบPDODU VRQXFX \ร Oร QGD EDQND YH รบXEH VD\ร ODUร JHULOHUNHQ SHUVRQHO
VD\ร Vร QGD |QHPOL ELU GHรทLรบPH ROPDPร รบWร U 7ย UN EDQNDFร Oร N VHNW|Uย QGH IDDOL\HW
J|VWHUHQ EDQND VD\ร Vร \ร Oร VRQXQGD LNHQ \ร O VRQXQGD ยถ\H JHULOHPLรบWLU 6|] NRQXVX EDQNDQร Q ยถVร PHYGXDW EDQNDVร , 14โ รผ ise
NDONร QPD YH \DWร Uร P EDQNDVร Gร U %DQND VD\ร Vร QGDNL D]DOPD LOH ELUOLNWH WDVIL\H
oDOร รบPDODUร QHGHQL\OH VHNW|UGHNL รบXEH VD\ร Vร GD DGHW D]DOร รบOD ยถ\D
JHULOHPLรบWLU (WNLQ oDOร รบPD SUHQVLSOHUL oHUoHYHVLQGH |]HO EDQNDODU รบXEH
NDSDWPร รบ ROVD GD รธPDU %DQNDVร KDULo WXWXOGXรทXQGD |]HO EDQNDODU JUXEXQGD รบXEH VD\ร Vร Qร Q ยถ\H J|UH DGHW DUWWร รทร J|Uย OPHNWHGLU %''. E
7DEOR
%DQNDODUร Q SHUVRQHO VD\ร Vร \ร O VRQXQD J|UH |QHPOL ELU GHรทLรบLNOLN
J|VWHUPH\HUHN \ร O VRQX LWLEDUL\OH RODUDN JHUoHNOHรบPLรบWLU รธPDU
%DQNDVร SHUVRQHOL GLNNDWH DOร QGร รทร QGD LVH SHUVRQHO VD\ร Vร Qร Q NLรบL DUWWร รทร
J|Uย OPHNWHGLU 3HUVRQHO VD\ร Vร LWLEDUL\OH NDPX YH 706) EDQNDODUร QGD |QHPOL
D]DOร รบODU J|Uย Oย UNHQ |]HO EDQNDODU JUXEXQGD รธPDU %DQNDVร KDULo SHUVRQHO
VD\ร Vร \ย ]GH RUDQร QGD DUWร รบ J|VWHUPLรบWLU %''. E 7DEOR
%DQNDODUร Q \XUW Gร รบร รบXEHOHUL LQFHOHQGLรทLQGH \XUW Gร รบร รบXEHOHULQ VD\ร Vร
\ร O VRQXQD J|UH $UDOร N ยถWH DGHW D]DOร UNHQ SHUVRQHO VD\ร Vร DGHW
DUWร รบ J|VWHUPLรบWLU รนXEH VD\ร Vร Qร Q D]DOPDVร QD UDรทPHQ SHUVRQHO VD\ร Vร Qร Q DUWPDVร \XUW LoLQGH \HQLGHQ \DSร ODQGร Uร ODQ NDPX EDQNDODUร Qร Q \XUW Gร รบร QGD
DGHW \HQL LVWLKGDP VDรทODPDVร QGDQ ND\QDNODQPร รบWร U g]HO EDQNDODU KDULo GLรทHU
EDQND JUXSODUร QGD รบXEH EDรบร QD SHUVRQHO VD\ร Vร D]DOร UNHQ รบXEH EDรบร QD SHUVRQHO VD\ร Vร Qร Q ยถGH ยถGDQ $UDOร N D\ร QGD ยถH \ย NVHOPHVLQGH
|]HO EDQNDODUGDNL DUWร รบ EHOLUOH\LFL ROPXรบWXU 7DEOR
รนXEH EDรบร QD DNWLI Eย \ย NOย รทย D\Qร G|QHPOHU LWLEDUL\OH PLO\RQ
GRODUGDQ WULO\RQ 7/ PLO\RQ GRODra (41.1 trilyon TL) yรผkselirken,
SHUVRQHO EDรบร QD DNWLI Eย \ย NOย รทย GH PLO\RQ GRODUGDQ WULO\RQ 7/
PLO\RQ GRODUD WULO\RQ 7/ \ย NVHOPLรบWLU 7DEOR
6HoLOPLú %DQNDODU %D]ÕQGD )LQDQVDO $QDOL] 'H÷HUOHQGLUPHVL %X NÕVÕPGD 7 UN EDQNDFÕOÕN VHNW|U QGHNL KDOND DoÕN EDQNDQÕQ
UDV\R DQDOL]L \DSÕOPDNWDGÕU %X ED÷ODPGD V|] NRQXVX EDQNDODUÕQ OLNLGLWH ULVNL
NUHGL ULVNL SL\DVD ULVNL NDUOÕOÕN SHUIRUPDQVÕ YHULPOLOLNOHUL YH VHUPD\H \HWHUOLOL÷L
DQDOL] HGLOPHNWHGLU 'HUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕ EDQNDODUD GHUHFH YHULUNHQ
%|O P ,,¶GH EHOLUWLOHQ IDDOL\HW RUWDPÕ P ONL\HW YH \|QHWLúLP IDDOL\HW GH÷HUL
NDUOÕOÕN ULVN SURILOL HNRQRPLN VHUPD\H DQDOL]L YH \|QHWLP |QFHOLNOHUL YH
VWUDWHMLOHUL NULWHUOHULQL NXOODQDUDN GH÷HUOHQGLUPHOHULQL \DSPDNWDGÕUODU %X
yüzdHQ WHN EDúÕQD ULVN DQDOL]L YHULOHQ GHUHFHOHUL \DQVÕWPDPDNWDGÕU %LU
EDQNDQÕQ NUHGL ULVNL \ NVHN RODELOLU DQFDN \|QHWLP NDOLWHVL YH GDKD EDúND
NULWHUOHUL \HWHUOL\VH GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúX EX EDQND\D GDKD G ú N NUHGL
riskine sahip bankadan daha yüksek derHFH YHUHELOLU $QFDN EX oDOÕúPDGD
VDGHFH GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕQÕQ NXOODQGÕNODUÕ ILQDQVDO UDV\RODU KDOND
DoÕN YHULOHUGHQ \DUDUODQDUDN EDQND\D X\JXODQDFDNWÕU 7DEOR ¶WH
0RRG\¶V¶LQ YH 7DEOR ¶GD )LWFK GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúXQXQ 7 UN EDQNDODUÕQD YHUGLNOHUL GHUHFHOHU \HU DOPDNWDGÕU 7 UN EDQNDODUÕQÕQ GHUHFHOHUL
JHUHN ONH QRWXQXQ G ú N ROPDVÕ YH JHUHNVH GH HNRQRPLN RUWDPÕQ R\QDNOÕ÷Õ
QHGHQL\OH G ú NW U
7$%/2 022'<¶6 7$5$),1'$1 %$1.$/$5$ 9(5ø/(1 '(5(&(/(5 +$=ø5$1
Kaynak: Moody’s, 2
8.
9 $!: %;<68= 6' ?> @ < ;< '= #( /# A0#B#( : : CD 1 3 EF # 5 G 8@ # ;< '= H I8= C7= J K 68( 6#L56 ; @ <6?0 B'( 6A2 6'( @ = CM6# %3 68 0 68= @ N C @ NO1'= # M> @ < ; #= '( /# P@ ;<67QSR E P B' <6'CT # U V6 2 /'E 3 6'( 6 L 6 ; @W/8@ < 5 3 6U '= J CU # %3 /8J (X, Y 6U6 3 CM6' %3 6 /'@ (X,
Moody’s’in mevduat yükümlülük dereceleri borçlu (issuer) derecelerini ifad
7$%/2 ),7&+ 7$5$),1'$1 %$1.$/$5$ 9(5รธ/(1 '(5(&(/(5
# @ 3 L Z#[ 3 @ <0 ; )XZ 3 3 ># \ \ +&+&+-, ]X@ 3 L Z ( 3 @ 0 ; , L 1#CV\ L<1#( > 1'( 3 6 \X( 3 @ 0 ;5\X@ ;<; E 6'( ^ L<1' 3 68 3 4 9`_ a 6'= @ N CM6' %3 6b1#= ' F: = %68= 6'( / 6c < . # L J!> #( ?2 6c 68( 68=": = 56b 1 3 = #(XJ&/': N : K1#= /8E<I8E / ' d. # 5 '= '( A2 68( @ = 68 / 68( 6#L 6'= 68(&/ 6e/': N : f1'= CU %3 ' S.#Ee@ ; 6e6 ; 6# = @ g; I8= #CU CU # %3 / J ( ,h B = 6#L 68 SE = E<; '='/ 68( 6 L 6i@ = 6j; / 6#L56k; B R 1# E<; El: = 56m@ n @ </ 6o. E = E # p/ 6'( 6 L 68= 6' /'@ ( @ = 6' q E ( E = E<N = '( J p0':<2 6' @ = @ ( = @ = 68( @ @ r @ ; > @sB#= n : C : ; I8= # CU %3 /8J (X,
6HoLOPLรบ %DQNDODUร Q /LNLGLWH $QDOL]L 27 25
t x vy
23
tXu v t u | vy u {Xv }
u }Xv { u yXv u
u }Xv z u }Xv u u }Xv x
17 15
u ~Xv y
u ~ v|
t wXv {
t wXv }
21 19
t } v}
t ~ vz
u }Xv x
u ~ vx
u | v|
u }Xv }
u {Xv y u {Xv |
tXu v w u {Xv u
t wXv }
t w v| t wXv z
t w vu u | vy
u {Xv t
u }Xv {
u ~Xv { u ~ v |
u ~Xv }
u ~ v} u ~Xv t
u ~Xv u u z`v x u z`v w
13
u xXv } u xXv ~
11
u w vz
9
u t vt
u u vy
u u v}
|Xv {
{Xv w
u u vw |Xv |
7
ร zel
Sektรถr
*UDILN /LNLW 9DUOร NODUร Q 7RSODP $NWLIOHUH 2UDQร
5 h 72<6g ! "
Ey l.0 3 Ar a. 03
M ar .0 3 H az .0 3
Ey l.0 2 Ar a. 02
M ar .0 2 H az .0 2
Ey l.0 1 Ar a. 01
M ar .0 1 H az .0 1
0 Ar a. 00
Ey l.0
M ar .0 0 H az .0 0
9 Ar a. 99
Ey l.9
M ar .9 9 H az .9 9
8 Ar a. 98
98
Ey l.9
H az .
M ar .9 8
5
/LNLGLWH
QRUPDO
]DPDQODUGD
NHQGLQL
J|VWHUPH\HQ
RUWDOÕN
NÕSÕUGDQPD\D EDúODGÕ÷ÕQGD LVH EDQNDQÕQ LIODV HWPHVLQH GDKL \RO DoDELOHQ
NULWLN ELU GH÷HU RODUDN WDQÕPODQPDNWDGÕU $FWLYHOLQH 004). Nitekim Türk
EDQNDFÕOÕN VHNW|U Q Q .DVÕP ¶GH \DúDGÕ÷Õ NUL] G|QHPLQGH WHPHO
VRUXQODUGDQ ELUL GH OLNLGLWH ULVNL LGL 9DGHOHU \HWHUL NDGDU X]DPDGDQ EDQNDODU
]HULQGHNL
OLNLGLWH
EDVNÕVÕQÕQ
WDP
DQODPÕ\OD
JHoPHVL
P PN Q
gözükmemektedir. Grafik 3.4’te 7 UN EDQNDFÕOÕN VHNW|U Q Q YH |]HO EDQNDODU
JUXEXQXQ WRSODP OLNLW YDUOÕNODUÕQÕQ 1DNLW 'H÷HUOHU 0HUNH] %DQNDVÕQGDQ
$ODFDNODU 3DUD 3L\DVDODUÕQGDQ $ODFDNODU YH %DQNDODUGDQ $ODFDNODU WRSODP
DNWLIOHUH RUDQÕQÕQ JHOLúLPL J|U OPHNWHGLU .UL] G ú NO ÷ GLNNDW oHNPHNWHGLU
öncesi dönemde orDQÕQ
\ÕOÕQGD HNRQRPLGH ROXúDQ J YHQ RUWDPÕ YH IDL] RUDQODUÕQGDNL
JHULOHPH EDQNDFÕOÕN VHNW|U Q Q OLNLGLWH ULVNLQL D]DOWÕFÕ HWNLGH EXOXQPXúWXU
øVWLNUDUOÕ HNRQRPLN RUWDP IDL] RUDQODUÕQGDNL JHULOHPH YH EDQNDFÕOÕN
sektörünün NÕVD YDGHOL ILQDQVPDQ LKWL\DFÕQÕQ D]DOPDVÕ\OD ELUOLNWH VHNW|U OLNLW
YDUOÕNODUÕQÕ GDKD \ NVHN JHWLULOL RODQ NUHGLOHU YH PHQNXO NÕ\PHWOHUH SODVH
HWPH\H EDúODPÕú EXQXQ VRQXFXQGD VHNW|U Q OLNLW DNWLIOHULQLQ WRSODP DNWLIOHUH
RUDQÕ $UDOÕN LWLEDUL\OH \ ]GH ¶\H JHULOHPLúWLU 7DEOR $\QÕ úHNLOGH
|]HO EDQNDODUÕQ OLNLW DNWLIOHULQLQ ELODQoR LoLQGHNL SD\ODUÕ GD D]DOÕú
J|VWHUPHNWHGLU 7DEOR ¶GH EDQNDODUÕQ HNRQRPLGHNL E \ PH SRWDQVL\HOLQH
ED÷OÕ RODUDN OLNLGLWH ULVNL DOPD\D EDúODGÕNODUÕ J|U OPHNWHGLU
' f % d 5 8 ' 7 < < < P % < < < < f % 5 d 8 g # d 5 £
< < g *¡ < 5 5 < ¢
5 d # % W 5
7$%/2 6(dø/0øù %$1.$/$5,1 /ø.ø'ø7( $1$/ø=ø
¤ ¥ ¦ § ¥#¨ © ª «!«!¤7¬<M®hª ª
¯±° ² ¨ ² ³ ¬ ¥'´ µ ¶ ¨ µ ¥#´¸·m¹h¥ ¨ ² ³ « º 8´ µ 8´ »8¼V8´ ¨5 ½rª ¥#§ ¨ ¥ ¾ ¶ §<¿#¥#§ÁÀOµ ¥ Â<¥ ¨ µ ¥#´ » à ¥'´ ¥oà ² ¦<¥ ¾ ¥#µ ¥'´ ¶ § ¿ ¥'§ ÀOµ ¥ Â<¥#¨<µ ¥'´ » ª ¥#§ ¨ ¥#µ ¥'´ ¿#¥#§!ÀOµ ¥ Â<¥#¨<µ ¥'´ Ä ¤ ¶ ¾ ¥cÅ"¥ ¿ 8µ ²&Æ!Ç ¨ Ç È µ Ç µ Ç ¨ µ 8´P· ª ¥'§ ¨ ¥'µ ¥'´ ¥#´ ¥ ¾ ¶ ¼V ¬ ¿8É ¥ ³ » « ² º 8´U¼V ¬ ¿'É ¥ ³ » « ² º '´U¼M¥#µ ² ¤SÉ ´ É µ É<Ê µ ¥#´XËdÌ ¥ º8µ Ë Í#Î'§ µ ¥'´ » à ¥#´ ¥Ïà ² ¦<¥ ¾ ¥'µ ¥'´X¶ § ¿#¥#§Ðª Î'´ Ñ µ ¥'´ » Ò Ó ´ ¥ ÑÕÔ ¿8µ § ˱¼V8§ ¨ É µÖ« º '´ µ 8´ »'¼PÉ Ó ³ 'µ ² × ª Î#´ Ñ µ ¥'´ » « ² º 8´
Yükümlülükler Ø Brüt Krediler = Krediler+Takipteki Alacaklar
( %DQNDVÕ KDULFLQGH W P EDQNDODU OLNLW YDUOÕNODUÕQÕQ ELODQoR LoLQGHNL
SD\ODUÕQÕ D]DOWPÕúWÕU øQFHOHQHQ W P EDQNDODUÕQ OLNLW YDUOÕNODUÕQÕQ WRSODP
DNWLIOHUH RUDQÕ |]HO VHNW|U RUWDODPDVÕQÕQ DOWÕQGDGÕU ' %DQNDVÕ HQ G ú N
likiditeye sahip banka olarak görülmektedir.
7 UN EDQNDFÕOÕN VLVWHPLQGH PHYGXDWÕQ NUL] G|QHPOHULQGH GDKL oRN
önHPOL ELU NÕVPÕQÕQ VLVWHPGHQ oÕNPDPDVÕ YH 0HUNH] %DQNDVÕ¶QÕQ EDQNDODUD
SL\DVDODUGD \DúDQDELOHFHN ROD÷DQ VW GXUXPODUGDQ ND\QDNODQDQ OLNLGLWH
VÕNÕúÕNOÕ÷Õ G|QHPOHULQGH OLNLGLWH VD÷OD\DELOPHVL YH +D]LQH WDUDIÕQGDQ
\DSÕOPDNWD RODQ GHYOHW Lo ERUoODQPD VHQHWOHUL JHUL DOÕP LKDOHOHUL EDQNDODUÕQ
OLNLGLWH ULVNOHULQL |QHPOL |Oo GH VÕQÕUODQGÕUPDNWDGÕU $FWLYHOLQH
%DQNDODU \ÕO VRQX LWLEDUL\OH PHYGXDWODUÕQÕQ GDKD E \ N ELU NÕVPÕQÕ
HNRQRPLGHNL J YHQ RUWDPÕQÕQ WHVLV HGLOPHVL\OH ELUOLNWH NUHGLOHUH D\ÕUPÕúWÕU
7DEOR ¶GH LQFHOHQHQ W P EDQNDODUÕQ PHYGXDWODUÕQÕQ NUHGL\H G|Q ú P
RUDQÕQÕQ $UDOÕN G|QHPLQGH $UDOÕN G|QHPLQH J|UH \ NVHOGL÷L görülmektedir. 6RQXo
RODUDN
EDQNDFÕOÕN
VHNW|U Q Q
OLNLGLWHVLQLQ
D]DOGÕ÷Õ
J|U OPHNWHGLU DQFDN R\QDN IDDOL\HW RUWDPÕQD VDKLS RODQ 7 UN EDQNDODUÕQÕQ
OLNLGLWH NRQXVXQGD GDKD LKWL\DWOÕ ROPDODUÕ JHUHNPHNWHGLU %HOLUVL]OLN RUWDPÕQGD
\ NVHN OLNLGLWHQLQ HVQHNOLN YH WDPSRQ J|UHYL VD÷OD\DFD÷Õ XQXWXOPDPDOÕGÕU
'ROD\ÕVÕ\OD E|\OH ELU RUWDPGD EDQNDODUÕQ OLNLW NDOPD LOH GDKD ID]OD JHWLULVL
RODQ DNWLIOHUH \DWÕUÕP \DSPD DUDVÕQGD GR÷UX GHQJH\L EXOPDODUÕ
JHUHNPHNWHGLU
6HoLOPLú %DQNDODUÕQ .UHGL .DOLWHOHULQLQ $QDOL]L 45,0
ÚàÙXÛ á
40,0
ÙXâ`Û Ü
Ù`äXÛ Ú
Ù`ãXÛ á
ÙXãXÛ Þ
ÙXÞ`Û Ú 35,0
ÙXÞXÛ Þ
ÙXá`Û Ù
Ù Ú`Û Ü
ÙXÚ`Û Ù Ù`ßXÛ Þ
Ù`äXÛ ß
Ù`ÝXÛ â
Ù`ÙXÛ â
Ù ÚàÛ Ú
ÙXÙXÛ Ý
Ù ÚàÛ Ý ÙXÚ`Û Ú
Ù ÚàÛ Ù
ÙXÚ`Û Ý ÙXÜXÛ Ù
ÙXÜ`Û Þ Ùàß Û Ü
Ùàß Û â
30,0
ÜXâ`Û â
ÜXâ`Û Ù
ÙXÜ`Û Ù
ÙXÜ`Û ã
Ù`ßXÛ Ü
Ù`ß Û ß Ü`äXÛ á
ÜXã`Û Þ
ÜXã`Û ä ÜXã`Û â
ÙXÙ`Û á
ÙXÙ`Û Ý
ÜXä`Û Ú
ÙXÚ`Û ß
Ù ÚàÛ Ú ÙXÝ`Û Ý
Ü`äXÛ â
Ü`âXÛ ß
25,0
sektör
özel
*UDILN .UHGLOHULQ %U W 7RSODP $NWLIOHUH 2UDQÕ
Ey l.0 3 Ar a. 03
Ey l.0 2 Ar a. 02 M ar .0 3 H az .0 3
Ey l.0 1 Ar a. 01 M ar .0 2 H az .0 2
Ey l.0 0 Ar a. 00 M ar .0 1 H az .0 1
Ey l.9 9 Ar a. 99 M ar .0 0 H az .0 0
9
.9 9
.9
H az
M ar
Ar a.
98
20,0
¤ ¥ ¦ § ¥ ¨ © ª «"«!¤7¬ -®hª ª
*UDILN ¶WH J|U OG ÷ ]HUH YH \ÕOODUÕQGD \DúDQDQ
ILQDQVDO NUL]OHULQ DUGÕQGDQ +D]LUDQ LWLEDUL\OH VHNW|U Q WRSODP NUHGLOHULQLQ
EU W WRSODP DNWLIOHUH RUDQÕ HQ G ú N VHYL\HVLQH XODúPÕú \ ]GH GDKD
VRQUDNL G|QHPOHUGH LVH HNRQRPLN DNWLYLWHGHNL JHOLúPH\H SDUDOHO RODUDN DUWÕú
WUHQGLQH JLUPLúWLU %DQNDODUÕQ WRSODP SODVPDQODUÕ LoLQGH NUHGLOHULQ SD\ÕQÕQ
KDOD VÕQÕUOÕ NDOPDVÕQÕQ QHGHQOHULQGHQ ELUL EDQNDODUÕQ \ NVHN JHWLUL\H VDKLS
ROPDODUÕ YH ³ ´ ULVN D÷ÕUOÕ÷Õ WDúÕPDODUÕ QHGHQL\OH 'ø%6¶OHUH WHUFLKOHULQLQ GHYDP
HWPHVLGLU $QFDN VHNW|U Q DNWLIOHULQLQ \ ]GH ¶XQXQ $UDOÕN NUHGLOHUL
ROXúWXUPDVÕ UHHO NHVLPLQ ILQDQVPDQÕQD DUDFÕOÕN IDDOL\HWLQGHNL JHOLúPHQLQ
\HWHUVL] ROGX÷XQX J|VWHUPHNWHGLU
éèê ç ê
2 5 .2
å ëèç ê
2 5 .5 2 3 .7
åèê ç ê
å æèç é
2 1 .0 2 0 .0 1 8 .8
1 7 .0
1 7 .6 1 5 .3
æàëèç ê
1 5 .3
1 3 .8 1 1 .1
æ`ê ç ê
9 .2 7 .2
ëèç ê
1 0 .5
9 .6
9 .6
8 .7
1 1 .5
8 .9 9 .5
9 .1
8 .4
6 .0
6 .5
3 .7 3 .3
2 .8
ì í î ç î í ç èî ôàç ç ïèðòñ ïàò ï ó ïàö ï õ ïè÷ ï ø
3 .3
3 .1
7 .7
8 .5
7 .3 3 .1
ê ç ê
1 3 .9 1 2 .2
1 1 .6
4 .7
2 .9
ì í î ç î íù èî ôàç ç ïèïDñ êèD ê ó êèö ê õ êè÷ ê ø
4 .7
3 .9
ì í î ç î íç èî ôàç ç êèêòñ ê ú æ ó ê û æ õ ê ÷ æ ø
S e k tö r
ì í î ç î íù èî ôàç ç ê æúñ êèD å ó êèü å õ êè÷ å ø
ì í î ç î íù èî ôàç êèåòñ êèD é ó êèý é õ ç êè÷ é ø
ì í î ç êèé
Ö zel
*UDILN .UHGLOHULQ 7DNLSWHNL $ODFDNODUD '|Q ú P 2UDQÕ
¤ ¥ ¦ § ¥ ¨ © ª «!«"¤7¬ -®&ª ª
.UHGL ULVkinin
göstergesi
olarak
incelenen
kredilerin takipteki
DODFDNODUD G|Q ú P RUDQÕ VHNW|U LWLEDUL\OH +D]LUDQ G|QHPLQGH \ ]GH
RODUDN JHUoHNOHúHUHN HQ \ NVHN GH÷HULQH XODúPÕúWÕU JUDILN .DVÕP
YH ùXEDW NUL]OHULQLQ DUGÕQGDQ EDQNDFÕOÕN VHNW|U Q Q \ÕOÕQGD øVWDQEXO
<DNODúÕPÕ oHUoHYHVLQGH NUHGLOHULQ \HQLGHQ \DSÕODQGÕUÕOPDVÕ \ÕOÕQGD
RUWD\D oÕNDQ ,UDN VDYDúÕQÕQ EHNOHQHQGHQ NÕVD V UPHVL PDNURHNRQRPLN
J|VWHUJHOHUGHNL L\LOHúPH YH |]HOOLNOH G|YL] NXUODUÕ YH IDL] RUDQODUÕQGDNL
JHULOHPH EDQNDFÕOÕN VHNW|U Q Q EU W NUHGLOHULQLQ DUWPDVÕQÕ VD÷ODPÕú D\QÕ
]DPDQGD EDQNDODUÕQ NUHGL NXOODQÕUNHQ GDKD |]HQOL GDYUDQPDODUÕ D\UÕFD
HNRQRPLGHNL E \ PH SHUIRUPDQVÕQD ED÷OÕ RODUDN NUHGL NXOODQÕFÕODUÕQÕQ JHUL
|GHPH NDELOL\HWOHULQLQ JHoPLú G|QHPOHUH J|UH DUWPDVÕ V|] NRQXVX RUDQÕQ
D]DOPDVÕQD QHGHQ ROPXúWXU *UDILN ¶GDQ GD J|U OG ÷ ]HUH VHNW|U Q V|]
NRQXVX RUDQÕ $UDOÕN LWLEDUL\OH \ ]GH RODUDN JHUoHNOHúPLúWLU
7$%/2 h/.(/(5 ø7ø%$5ø</( 7$.ø37(.ø $/$&$./$5$ 'g1hùh0 25$1,
¤ ¥ ¦ § ¥ ¨ © þ ¼ Í ÿ
7DEOR ¶GH ONHOHU LWLEDUL\OH WDNLEH G|Q ú P RUDQODUÕ 7*$ 7RSODP
.UHGLOHU YH WDKVLOL JHFLNPLú DODFDNODUÕQD D\UÕODQ NDUúÕOÕN RUDQODUÕ \HU
DOPDNWDGÕU 7 UN EDQNDFÕOÕN VHNW|U Q Q WDNLEH G|Q ú P RUDQODUÕQÕQ GL÷HU
ONHOHUOH NÕ\DVODQGÕ÷ÕQGD \ NVHN ROGX÷X J|U OPHNWHGLU
7$%/2 .5('ø .$/ø7(6ø *g67(5*(/(5ø
¤ ¥ ¦ § ¥#¨ ©%®hª ª
%DQNDODU $UDOÕN G|QHPLQGH OLNLGLWHOHULQL D]DOWDUDN NUHGLOHUH RODQ
SODVPDQODUÕQÕ DUWÕUPÕúODUGÕU 7DEOR ¶GDQ GH J|U OG ÷ JLEL $UDOÕN
LWLEDUL\OH LQFHOHQHQ W P EDQNDODUÕQ WDNLEH G|Q ú P RUDQODUÕ EU W 7*$
WRSODP EU W NUHGLOHU JHUHN 7*$ WXWDUODUÕQGDNL G ú ú YH JHUHN NUHGL
SRUWI|\OHULQLQ E \ PHVL VRQXFX G úP ú YH WDKVLOL JHFLNPLú DODFDNODUÕQD
D\ÕUGÕNODUÕ NDUúÕOÕN RUDQODUÕ DUWÕú J|VWHUPLúWLU %X VRQXoODU EDQNDODUÕQ NUHGL
ULVNLQL L\L \|QHWWLNOHULQL YH DNWLI NDOLWHOHULQL JHOLรบWLUGLNOHULQL J|VWHUPHNWHGLU
$UDOร N LWLEDUL\OH EDQNDODU Gย รบย N NDUOร Oร N SHUIRUPDQVODUร Qร Q GD HWNLVL\OH
\DVDO \ย Nย POย Oย NOHULQLQ JHUHNWLUGLรทL NDGDU NDUรบร Oร N D\ร Uร UNHQ \ร Oร QGD
7*$ยถODUร QGDNL Gย รบย รบH UDรทPHQ EDQNDODU \ย NVHN NDU \D]PDODUร QHGHQL\OH
\DVDO \ย Nย POย Oย NOHULQLQ JHUHNWLUGLรทLQGHQ GDKD ID]OD NDUรบร Oร N D\ร UPร รบODUGร U
$\Qร ]DPDQGD EDQNDODUร Q 7*$ยถODUร Qร Q D]DOPDVร YH G|QHP QHW NDUODUร Qร Q
DUWร รบร QD EDรทOร RODUDN |]ND\QDNODUร Qร Q DUWPDVร 1HW 7*$ g]ND\QDNODU RUDQร Qร Q
Gย รบPHVLQL VDรทODPร รบWร U %XQXQOD ELUOLNWH NUHGL ULVNLQLQ ELU GLรทHU J|VWHUJHVL GH
YHULOHQ NUHGLOHULQ NDOLWHVLGLU .UL] G|QHPLQGH JUXS EDQNDODUร Qร Q NUHGL NRQVDQWUDV\RQODUร Qร Q DUWPDVร EDQNDODUD ILQDQVDO ]RUOXNODU \DรบDWPร รบWร U .UHGL
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร EDQNDODUร Q JUXSODUร QD NXOODQGร UGร NODUร NUHGLOHUL
\DNร QGDQ WDNLS HWPHNWHGLUOHU $UDOร N LWLEDUL\OH LQFHOHQHQ EDQNDODUGDQ &
YH ' EDQNDODUร KDULo Wย P EDQNDODUร Q EDรทOร RUWDNOร N YH LรบWLUDNOHULQH YHUGLNOHUL
NUHGLOHULQ WRSODP |]ND\QDNODUร QD RUDQร QGD Gย รบPH J|Uย OPHVL ROXPOX ELU
JHOLรบPHGLU
.DUรบร Oร N
D\Uร OPDPร รบ
WDNLEH
G|Qย รบHQ
NUHGLOHULQLQ
WRSODP
|]ND\QDNODUร Qร Q QH NDGDUร Qร ROXรบWXUGXรทXQD EDNร OGร รทร QGD % ' YH )
EDQNDODUร Qร Q 1HW 7*$ 7RSODP g]ND\QDNODU RUDQร Qร Q \ย NVHNOLรทL GLรทHU incelenen bankalara gรถre bu baQNDODUร Q NUHGL ULVNLQLQ GDKD \ย NVHN ROGXรทXQX
J|VWHUPHNWHGLU *HUHN NUHGLOHULQLQ WRSODP DNWLIOHU LoHULVLQGHNL SD\ร Qร Q GLรทHU
EDQNDODUD J|UH \ย NVHNOLรทL YH JHUHN WDNLEH G|Qย รบย P RUDQODUร Qร Q \ย NVHNOLรทL
EXQD NDUรบร Oร N NDUรบร Oร N RUDQODUร Qร Q Gย รบย NOย รทย QHGHQL\OH ' YH ) EDQNDODUร incelenen bankalar iรงinde en fazla kredi riskine maruz bankalar olarak
J|]ย NPHNWHGLU % %DQNDVร ยถQร Q LVH NUHGLOHULQLQ WRSODP DNWLIOHU LoHULVLQGHNL
SD\ร Qร Q VDGHFH \ย ]GH ROPDVร QD UDรทPHQ WDNLEH G|Qย รบHQ NUHGLOHULQH \HWHUOL
NDUรบร Oร N D\ร UPDPDVร EDQNDQร Q NUHGL ULVNLQL DUWร UDQ ELU XQVXU ROPDNWDGร U $\Qร
]DPDQGD % YH ' EDQNDODUร Qร Q JUXSODUร QD NXOODQGร UGร NODUร NUHGLOHULQ \ย NVHNOLรทL
EX EDQNDODUร Q NUHGL ULVNOHULQL DUWร UPDNWDGร U 7DEOR
6HoLOPLรบ %DQNDODUร Q 3L\DVD 5LVNL $QDOL]L Kur riski, dรถYL] NXUODUร QGD PH\GDQD JHOHQ GHรทLรบLPOHUGHQ GROD\ร
EDQNDODUร Q ELODQoRODUร ย ]HULQGH NDU YH\D ]DUDUD QHGHQ ROPDN VXUHWL\OH RUWD\D
oร NPDNWDGร U %DQNDODUร Q Doร N G|YL] SR]LV\RQODUร KHU ]DPDQ EDQNDFร Oร N VHNW|Uย
LoLQ ELU ULVN ROXúWXUPDNWDGÕU *HoPLú \ÕOODUGD EDQNDODUÕQ D÷ÕUOÕNOÕ RODUDN DoÕN
G|YL] SR]LV\RQ VWUDWHMLVLQL ELU ILQDQVPDQ úHNOL RODUDN WHUFLK HWPHOHUL \ NVHN
NXU ULVNLQL GH EHUDEHULQGH JHWLUPLúWLU \ÕOÕ ùXEDW D\ÕQGD 7/¶QLQ
GHYDO DV\RQX LOH ELUoRN EDQNDQÕQ NXU ULVNL UHDOL]H ROPXú YH EDQNDODU DoÕN
dövi] SR]LV\RQODUÕ QHGHQL\OH FLGGL ]DUDUD X÷UDPÕúODU YH VHUPD\H \DSÕODUÕQÕQ
SURILOLQH J|UH |QHPOL VHUPD\H ND\ÕSODUÕ \DúDPÕúODUGÕU
.UL]OHU VRQUDVÕ G|QHPGH ùXEDW ¶GH GDOJDOÕ NXU UHMLPLQLQ
X\JXODQPD\D EDúODQPDVÕ LOH ELUOLNWH G|YL] NXUX JHOLúLPLQGHNL EHOLUVL]OLN
QHGHQL\OH UHHO NXU YH G|YL] SR]LV\RQX DUDVÕQGDNL LOLúNL ]DPDQ LoHULVLQGH
D]DOPÕúWÕU %DQNDODU EX G|QHPGHQ VRQUD G|YL] NXUXQGDNL GH÷LúLPOHUH LOLúNLQ
ULVN DOJÕODPDODUÕQÕ JHOLúWLUPLúOHU YH NXU ULVNLQGHQ ND\QDNODQDQ ND\ÕSODUÕQ KÕ]OD
UHDOL]H RODELOPH RODVÕOÕ÷ÕQÕ J|] |Q QH DODUDN SR]LV\RQODUÕQÕ PXKDID]DNDU
úHNLOGH EHOLUOHPH\H EDúODPÕúODUGÕU +D]LUDQ ¶GH JHUoHNOHúWLULOHQ Lo ERUo
WDNDVÕ LOH EDQNDODUÕQ SRUWI|\OHULQGH EXOXQDQ 7/ FLQVLQGHQ 'ø%6¶OHULQ ELU
NÕVPÕQÕQ G|YL]H HQGHNVOL ND÷ÕWODUOD GH÷LúWLULOPHVL VRQXFXQGD EDQNDODUÕQ DoÕN
SR]LV\RQODUÕ KÕ]OD NDSDQPÕúWÕU
7$%/2 %$1.$/$5 ø7ø%$5ø</( %ø/$1d2 32=ø6<218
¤ ¥ ¦ § ¥#¨ ©5®hª ª
$UDOÕN ¶GH DoÕN SR]LV\RQD VDKLS RODQ |]HO EDQNDODU JUXEX YH
EDQNDFÕOÕN VHNW|U $UDOÕN G|QHPLQGH EXQX X]XQ SR]LV\RQD
çevirmLúOHUGLU 7DEOR ¶GD $UDOÕN LWLEDUL\OH $ YH ) EDQNDODUÕQÕQ X]XQ
SR]LV\RQODUÕ % & ' YH ( EDQNDODUÕQÕQ LVH NÕVD DoÕN SR]LV\RQODUÕ
EXOXQPDNWDGÕU 'ROD\ÕVÕ\OD NXUODUGD PH\GDQD JHOHFHN ELU \ NVHOPH % & '
YH ( EDQNDODUÕQÕ ROXPVX] HWNLOHUNHQ NXUODUÕQ G úPHVL LVH $ YH ) EDQNDODUÕQÕ
ROXPVX] HWNLOH\HFHNWLU $\UÕFD % ' YH ( EDQNDODUÕQÕQ SR]LV\RQ DoÕNODUÕQÕ ELU
|QFHNL VHQH\H J|UH G ú UPHOHUL YH ) %DQNDVÕ¶QÕQ ELODQoR SR]LV\RQXQX NÕVD
SR]LV\RQGDQ X]XQ SR]LV\RQD oHYLUPHVL ROXPOX ELU JHOLúPH RODUDN görüOPHNWHGLU 7$%/2 %$1.$/$5 ø7ø%$5ø</( )$ø= 5ø6.ø *g67(5*(/(5ø
¤ ¥ ¦ § ¥#¨ © ª «!«!¤7¬<M®hª ª 9 Ì ¥ ³ Å&'´ Y _
Í#¥ ² ½<K«"É<¦<¥#´ µ ¶ À ¨ ³ ² × µ 8´ · ®hË OË ¼V8´ ¨% ½jªS§ ¨ Ë »iª ¥'§ ¨ ¥#µ ¥'´ ¬ e« ² º '´h¼M¥#µ ² ¤SÉ ´ É µ É Ê µ ¥'´ ¿#¥'§-ÀOµ ¥ Â<¥ ¨ µ ¥'´ » ÀOµ ¶ È ¶È À È ¥ Ñ µ ¶V¼V8§ ¨ É µ-« º '´XËV» à ¥'´ ¥Tà ² ¦<¥ ¾<¥'µ ¥'´ ¶ § ¿ ¥'§KÀOµ ¥ Â<¥#¨<µ ¥'´P» Ì ¥ ³ ¶ µ È ¥ ¦<¥ h¥ ½#¶ ´P¼V8§ ¨ É µO« º 8´P» ² µ '§P¤S´ ¿ ² µ 8´#»-Å"¥ ¿ ¦ 7¤ ¥ ¿ ¥'´8ÔSµ ¿ -® É ³ É µ ¥ Â<¥ ¨O¼V8§ ¨ É µ « º 8´ µ 8´#»g« ² º 8´ Å"¥'´ µ ¶ ¨ µ ¥'´ Í#¥ ² ½ «&É<¦<¥#´ µ ¶dà ¥ ¾ ² × µ '´V· ª ¥#§ ¨ ¥#µ ¥'´ ¥'´ ¥ ¾ ¶&¼- ¬ ¿'É ¥ ³ » « ² º '´V¼V ¬<¿8É ¥ ³ »bà ¥#´ ¥Fà ² ¦<¥ ¾ ¥#µ ¥'´ ¶ § ¥Fª Î'´ Ñ µ ¥'´O» ¼UÉ Ó ³ 8µ ² × ª Î'´ Ñ µ ¥'´!»FÒ Ó ´ ¥ ÑeÔ ¿ ² µ '§e¼V8§ ¨ É µ «S º 8´ µ 8´!»?« ² º '´!¼-¥'µ ² ¤SÉ ´ É µ É Ê µ ¥#´ ¿ ¥'§jÌ ¥ º8µ ¥#§ ¥#§KÍ#Î'§ µ ¥'´"»c« ² º 8´
Yükümlülükler _ ÀdÌk·OÀOµ ¶ È Ì
¥ ³ ¶È
À È
¥ Ñ µ ¶<¼V8§ ¨ É µ « º 8´ µ 8´ <
Ì k· Ì ¥ ³ ¶ µ È
¥ ¦ ¥ h¥ ½#¶ ´#¼V8§ ¨<É µ «S º 8´ µ '´
7 UNL\H¶GHNL YDGH \DSÕVÕQÕQ NÕVDOÕ÷Õ QHGHQL\OH IDL] ULVNLQLQ ELU
J|VWHUJHVL RODQ D\D NDGDU IDL]H GX\DUOÕ DNWLIOHULQ D\D NDGDU IDL]H GX\DUOÕ
SDVLIOHUH RUDQÕ LQFHOHQGL÷LQGH IDL] RUDQODUÕ G úW ÷ QGH IDL]H GX\DUOÕ DNWLIOHULQ
IDL]H GX\DUOÕ SDVLIOHUGHQ E \ N ROPDVÕ RUDQÕQ \ ]GH ¶GHQ E \ N ROPDVÕ
EDQND\Õ ROXPVX] HWNLOHUNHQ IDL] RUDQODUÕ \ NVHOGL÷LQGH IDL]H GX\DUOÕ DNWLIOHULQ
IDL]H GX\DUOÕ SDVLIOHUGHQ G ú N ROPDVÕ RUDQÕQ \ ]GH ¶GHQ N o N ROPDVÕ
EDQND\Õ ROXPVX] HWNLOH\HFHNWLU $QFDN EX \RUXPGD D\D NDGDU IDL]H GX\DUOÕ
DNWLI LOH IDL]H GX\DUOÕ SDVLIOHULQ 7/ – <3 D\UÕPÕQÕQ NDPX\D DoÕNODQPDPDVÕ
nedeniyle söz NRQXVX RUDQGD 7/ – <3 D\ÕUÕPÕ \DSÕODPDPDNWDGÕU %X
NDSVDPGD LQFHOHQGL÷LQGH $UDOÕN LWLEDUL\OH 7DEOR ¶GH LQFHOHQHQ W P
EDQNDODUÕQ V|] NRQXVX RUDQÕQÕQ \ ]GH ¶ Q DOWÕQGD ROGX÷X J|U OPHNWHGLU
%X GXUXPGD IDL] RUDQODUÕQÕQ G úW ÷ RUWDPODUGD EDQNDODUÕQ QHW IDL]
JHOLUOHULQLQ ROXPOX HWNLOHQHFH÷L \ NVHOGL÷L GXUXPODUGD ROXPVX] HWNLOHQHFH÷L
EHNOHQPHNWHGLU (Q G ú N RUDQD & %DQNDVÕ¶QÕQ VDKLS ROGX÷X J|U OPHNWHGLU
$\Uร FD $ YH & EDQNDODUร ELU |QFHNL VHQH\H J|UH V|] NRQXVX RUDQODUร Qร
Gย รบย Uย UNHQ GLรทHU EDQNDODU \ย NVHOWPLรบWLU
0HQNXO Nร \PHWOHULQ ELODQoR LoLQGHNL Dรทร UOร รทร Qร Q \ย NVHN ROPDVร J|]
|Qย QH DOร QGร รทร QGD UD\Lo GHรทHUOH GHรทHUOHQHQ GROD\ร Vร \OD IDL] RUDQODUร QGDNL
GHรทLรบPHOHU NDUรบร Vร QGD IL\DWODUร GDOJDODQDELOHQ DOร P VDWร P DPDoOร YH VDWร OPD\D
KD]ร U PHQNXO Nร \PHWOHULQ WRSODP PHQNXO Nร \PHWOHU LoLQGHNL SD\ร Qร Q belirlenmesi faiz riskinin รถnemli gรถstergelerinden birisidir. 7DEOR ยถGHQ GH J|Uย OGย รทย ย ]HUH $UDOร N ยถWH ELU |QFHNL VHQH\H
J|UH PHQNXO Nร \PHWOHULQ WRSODP DNWLIOHUH RUDQร QGD \ย NVHOPH J|Uย OPHNWHGLU
$UDOร N G|QHPL LWLEDUL\OH \HQLGHQ \DSร ODQGร UPD NDSVDPร QGD 706) YH
NDPX EDQNDODUร QD YHULOHQ 'รธ%6ยถOHULQ HWNLVL\OH ]DWHQ \ย ]GH JLEL \ย NVHN
GHรทHUGH RODQ PHQNXO GHรทHUOHULQ WRSODP DNWLIOHU LoLQGHNL SD\ร LVH KHP 6<5
UDV\RVXQGD ยณ ยด ULVN JUXEXQGD \HU DOPDVร KHP GH JHWLULVLQLQ \ย NVHNOLรทL
QHGHQL\OH EDQNDODUFD GDKD ID]OD WHUFLK HGLOPHVL QHGHQL\OH \ร O VRQX
LWLEDUL\OH \ย ]GH ยถH \ย NVHOPLรบWLU $QFDN 0'&ยถOHULQ SD\ร Qร Q EX NDGDU \ย NVHN
ROPDVร ULVNOL ELU \RรทXQODรบPD \DUDWPDNWDGร U
\ร O VRQXQD J|UH \ร Oร QGD PHQNXO Nร \PHW Fย ]GDQร Qร Q
\DSร Vร Qร Q GHรทLรบWLรทL J|Uย OPHNWHGLU 6HNW|Uย Q DOร P VDWร P DPDoOร YH VDWร OPD\D
KD]ร U PHQNXO Nร \PHWOHULQ WRSODP PHQNXO Nร \PHWOHU LoLQGHNL SD\ร \ย ]GH 44,7โ den yรผzde 56,7โ ye yรผkselirken, รถzel bankalar grubunun ise yรผzde
ยถVร Qร Q DOร P VDWร P DPDoOร YH VDWร OPD\D KD]ร U PHQNXO Nร \PHWOHUGHQ ROXรบWXรทX
gรถrรผlmektedir.
6HoLOPLรบ EDQND ED]ร QGD LQFHOHQGLรทLQGH $UDOร N G|QHPLQGH $ %
& YH ) EDQNDODUร Qร Q 0'&ยถOHULQLQ WRSODP DNWLIOHU LoLQGHNL SD\ร \ย NVHNWLU
%XQXQOD ELUOLNWH $ YH & EDQNDODUร Qร Q PHQNXO Nร \PHW SRUWI|\ย Qย Q \ย ]GH
ยถGDQ ID]ODVร DOร P VDWร P DPDoOร YH VDWร OPD\D KD]ร U PHQNXO Nร \PHWOHUGHQ
ROXรบPDNWD EX Nร \PHWOHU UD\Lo GHรทHUGH GHรทHUOHQGLรทLQGHQ EDQNDODUร IDL] ULVNLQH
PDUX] Eร UDNPDNOD ELUOLNWH OLNLGLWH ULVNLQL D]DOWDQ ELU IDNW|UGย U ) %DQNDVร ยถQร Q
LVH V|] NRQXVX Nร \PHWOHULQLQ SD\ร Qร Q Gย รบย N ROPDVร EDQND\ร IDL] ULVNLQH NDUรบร
NRUXPDNWDGร U DQFDN OLNLGLWHVLQL Gย รบย UPHNWHGLU
6HoLOPLรบ %DQNDODUร Q .DUOร Oร N $QDOL]L %DQNDFร Oร N VHNW|Uย Qย Q $UDOร N G|QHPLQGHQ LWLEDUHQ NDUOร Oร N
SHUIRUPDQVร LQFHOHQGLรทLQGH VHNW|Uย Q DNWLI NDUOร Oร รทร Qร Q 52$ YH |]ND\QDN
NDUOร Oร รทร Qร Q 52( JLGHUHN ER]XOGXรทX J|Uย OPHNWHGLU .UL] |QFHVL G|QHP RODQ
$UDOร N ยถGD VHNW|Uย Q DNWLI YH |]ND\QDN NDUOร Oร N UDNDPODUร Qร Q QHJDWLI RODUDN
JHUoHNOHรบPHVL EXQXQ Doร N ELU J|VWHUJHVLGLU JUDILN .DUOร Oร N Doร Vร QGDQ
PHYFXW ROXPVX] GXUXPD LODYH RODUDN (\Oย O ยถGHQ VRQUD \DรบDQDQ NUL]OHU
GH EDQNDODUร Q Gย รบย N NDUOร Oร รทร Qร WDรบร Gร NODUร \ย NVHN ULVNOHULQ UHDOL]H ROPDVร QD
EDรทOร RODUDN \ย NVHN ]DUDUODUD G|Qย รบWย UPย รบWย U +HPHQ KHPHQ Wย P EDQNDODU
\ร O VRQXQGD ]DUDU \D]Pร รบODU YH ELUoRN EDQND \ร Oร QGD GD ]DUDU \D]PD\D GHYDP HWPLรบWLU .UL] |QFHVL G|QHPGH 7ย UN EDQNDODUร Qร Q NDUOร Oร NODUร
\ย NVHN Doร N SR]LV\RQODUD \ย NVHN PHQNXO Nร \PHW SRUWI|\OHULQH YH IDL]
ULVNOHULQH PDUX] NDOPDNWD\Gร +HU QH NDGDU EX X\JXODPDODU G|YL] NXUODUร Qร Q
YH IDL] RUDQODUร Qร Q WDKPLQ HGLOHELOLU ROGXรทX G|QHPOHUGH EDQNDODUร Q \ย NVHN NDU
\D]PDODUร Qร VDรทODGร \VD GD DOร QDQ ULVNOHU R\QDNOร รทร Q \ย NVHN ROGXรทX
G|QHPOHUGH EDQNDODUร ]RU GXUXPD Gย รบย UPย รบWย U
30,0
20,0 10,0 0,0
-10,0
2002
2003
-20,0 -30,0 -40,0
-50,0 -60,0 -70,0
-80,0 1999
ยค ยฅ ยฆ ยง ยฅ ยจ ยฉ5ยฎhยช ยช
2000
! " #%$ & '
2001
*UDILN %DQNDFร Oร N 6HNW|Uย Qย Q .DUOร Oร N *HOLรบLPL
+-, .0/21&ร Aยทgยน ยญ ยณ ยค ยฅ'ยด 3%1Vยด ยณ ยฅ#ยต ยฅ ร ยฅdร ย ยจ ยณ ยฒ ร ยต ยญ'ยด
(2) ROE = Net Kar / Ortalama ร zkaynaklar
!(" ) $ * '
$UDOร N LWLEDUL\OH EDQNDFร Oร N VHNW|Uย Qย Q NDUOร Oร รทร QGD |QHPOL ELU
L\LOHรบPH HรทLOLPL J|Uย OPHNWHGLU 6HNW|Uย Q NDUOร Oร N UDV\RODUร QD EDNร OGร รทร QGD
NDUOร Oร N SHUIRUPDQVร QGDNL JHOLรบPHQLQ UDV\RODUD GD \DQVร Gร รทร J|Uย OPHNWHGLU
*UDILN $UDOร N G|QHPLQGHQ LWLEDUHQ EDQNDFร Oร N VHNW|Uย Qย Q 52$ $UDOร N $UDOร N YH 52( $UDOร N $UDOร N
UDV\RODUร SR]LWLI RODUDN JHUoHNOHรบPLรบ YH $UDOร N LWLEDUL\OH DUWร รบ
J|VWHUPLรบWLU
7$%/2 %$1.$&,/,. 6(.7g5h1h1 6(dรธ/0รธรน *(/รธ5 9( *รธ'(5 .$/(0/(5รธ
ยค ยฅ ยฆ ยง ยฅ#ยจ ยฉ%ยฎhยช ยช7ยฌ ยญ7ยช ยซ!ยซ!ยค
$UDOร N G|QHPLQGH J|Uย OHQ NDUOร Oร N SHUIRUPDQVร QGDNL L\LOHรบPHGH
|]HOOLNOH VHUPD\H SL\DVDVร LรบOHP NDUODUร Qร Q DUWPDVร YH NDPEL\R ]DUDUODUร Qร Q
NDUD G|Qย รบPHVL HWNLOL ROPXรบWXU 7DEOR 6HUPD\H SL\DVDVร LรบOHP NDUODUร
YH NDPEL\R NDUODUร JLEL KD]LQH LรบOHP JHOLUOHULQGHNL DUWร รบD NDUรบร Oร N VHNW|Uย Q QHW
IDL] JHOLUOHULQLQ YH IDL] Gร รบร JHOLUOHULQLQ JHULOHGLรทL J|Uย OPHNWHGLU %XQXQOD
ELUOLNWH 706) Eย Q\HVLQGHNL EDQNDODUร Q WDNLSWHNL DODFDNODUร Qร Q WDKVLODW
GDLUHVLQH GHYUHGLOPHVL YH EDQNDODUร Q NUHGL DoDUNHQ GDKD LKWL\DWOร
GDYUDQPDODUร VRQXFXQGD WDNLSWHNL DODFDNODU |]HO SURYL]\RQXQXQ |QHPOL
RUDQGD JHULOHPHVL VHNW|Uย Q NDUOร Oร N SHUIRUPDQVร Qร ROXPOX HWNLOH\HQ ELU EDรบND
XQVXU ROPXรบWXU
(QIODV\RQGDNL Gย รบย รบ HรทLOLPL YH EXQD EDรทOร RODUDN IDL] RUDQODUร QGDNL
Gย รบย รบ |]HOOLNOH PHQNXO Nร \PHWOHUGHQ HOGH HGLOHQ IDL] JHOLUOHULQLQ D]DOPDVร QD
yol aรงarak, net faiz gelirlerinin gerilemesinde etkLOL ROPXรบWXU 7DEOR
'รธ%6 IDL] RUDQODUร Qร Q JHULOHPHVL ELU \DQGDQ \HQL oร NDQ NDรทร WODUร Q HVNLVL NDGDU
JHOLU JHWLUPHPHVL QHGHQL\OH VHNW|Uย ROXPVX] HWNLOHUNHQ IDL] RUDQODUร QGDNL
Gย รบย รบ D\Qร ]DPDQGD VWRNODUร QGD Eย \ย N PLNWDUGD WDKYLO WDรบร \DQ EDQNDODUร Q
VHUPD\H SL\DVDVร LรบOHP NDUODUร \ROX\OD HOOHULQGHNL NDรทร WODUGDQ HOGH HWWLNOHUL
ID\GDODUร Q GHYDP HWPHVLQL VDรทODPDNWDGร U $\Uร FD 7ย UN OLUDVร Qร Q \DEDQFร
SDUDODU NDUรบร Vร QGD GHรทHU ND]DQPDVร VRQXFXQGD NDWULO\RQ 7/ยถOLN QHW
NDPEL\R ]DUDUร NDWULO\RQ 7/ยถOLN NDUD G|Qย รบPย รบWย U @ 695 6
79895 :
79495 6 79695 6
>9895 <
>9495 6 >9695 6
<-4 5 8
<B@(5 @
<-495 6 <-695 6
: 56
; 58
495 6
<=5 4
6 57
<=5 8
>95 ?
695 ?
695 6 A 495 6
895 6
4 5@
495 >
4 56
<=5 <
A 6 54 C D E F(G=E=H I
D2D E F(G=E-H(I
ROA (Net Kar / Ortalama Aktif)
J D E F(G=E-H(I
K2D E F(G=E-H(I
ROE (Net Kar / Ortalama ร zkaynak)
A @(5 6 LMD E9F(G=E=H(I
NOD E F(G-E=H(I
NIM (Net Faiz Geliri / Ortalama Faiz Getirili Aktif)
*UDILN %DQNDODU รธWLEDUL\OH .DUOร Oร N 5DV\RODUร $UDOร N
ยค ยฅ ยฆ ยง ยฅ ยจ ยฉ5ยฎhยช ยช7ยฌ ยญ7ยช ยซ!ยซ"ยค
6HoLOPLรบ EDQNDODUร Q 52$ 52( YH 1,0 UDV\RODUร LQFHOHQGLรทLQGH
$UDOร N LWLEDUL\OH $ %DQNDVร ยถQร Q ย o RUDQร Qร Q GD \ย NVHN ROGXรทX gรถrรผlmektedir (grafik ( YH ) EDQNDODUร Qร Q |]ND\QDNODUร Qร Q YH DNWLIOHULQLQ
GLรทHU EDQNDODUD J|UH Gย รบย N ROPDVร EX EDQNDODUร Q 52$ YH 52( UDV\RODUร Qร
\XNDUร oHNPLรบWLU ' YH ) EDQNDODUร QGD QHW IDL] JLGHUL ROXรบPDVร VRQXFXQGD EX
EDQNDODUร Q 1,0 UDV\RODUร QHJDWLI RODUDN JHUoHNOHรบPLรบWLU $ & YH (
EDQNDODUร Qร Q 1,0 UDV\RODUร Qร Q GLรทHU LQFHOHQHQ EDQNDODUD J|UH \ย NVHN ROPDVร
EX EDQNDODUร Q WHPHO EDQNDFร Oร N IDDOL\HWOHULQGHQ HOGH HWWLNOHUL JHOLUOHULQLQ NDUOร Oร N
SHUIRUPDQVร ย ]HULQGHNL HWNLVLQLQ GDKD ID]OD ROGXรทXQX J|VWHUPHNWHGLU
7$%/2 6(dø/0øù .$5/,/,. 5$6<2/$5,1,1 *(/øùø0ø
¤ ¥ ¦ § ¥#¨ © ª «!«!¤7¬<M®hª ª 9 Í#¥ ² Q ½ P ³ ² ´ ² µ ² À ¨ ³ ² × µ '´d·?¼V'´ ¨5 ½iª ¥'§ ¨ ¥ ¾ ¶ § ¿ ¥'§7ÀOµ ¥ Â<¥ ¨ µ ¥'´ » à ¥#´ ¥Aà ² ¦<¥ ¾<¥'µ ¥#´X¶ §<¿#¥'§7ÀOµ ¥  ¥#¨ µ ¥#´ » ª ¥'§ ¨ ¥'µ ¥#´ ¿ ¥'§ ÀOµ ¥ Â<¥#¨<µ ¥'´ » ÀOµ ¶ È Ì ¥ ³ ¶ È À È ¥ Ñ µ ¶¸¼-'§ ¨<É µ « º '´ µ '´ »#Ì ¥ ³ ¶ µ È ¥ ¦<¥R h¥ ½#¶ ´ ¼-'§ ¨<É µ « º '´ µ '´ »TSSÎ#´ É § µ É ¤ ¥#´ Ê ¶ µ ¶ ¨ µ ¥'´ » ® '´ ¾U/ %V Î ÀOµ ¥ Â<¥ ¨ µ ¥'´ ¶ » ªS´ Ç ³ ¤S´ ¿ ² µ 8´ » Í ² § ¥#§ ¾ ¥#µi¤ ² ´ ¥'µ ¥ È ¥ ÀOµ ¥ Â<¥#¨<µ ¥'´ ¶ » Å"¥ ¿ ¦ D¤ ¥ ¿ ¥'´GÔSµ ¿ ® É ³ É µ ¥ Â<¥#¨ ¼-'§ ¨ É µ « º '´ µ '´ Y _ Í#¥ ² ½ ¼-¥'µ ² ¦ ³ µ ² à ¥ ¾ ² × µ 8´&·e¼V ¬ ¿'É ¥ ³ »8¼V'´ ¨5 ½kª ¥'§ ¨ ¥ ¾ ¶ § ¥Kª Î#´ Ñ µ ¥#´ » à ¥'´ ¥Kà ² ¦<¥ ¾ ¥'µ ¥#´X¶ § ¥Kª Î'´ Ñ µ ¥#´ » ª ¥'§ ¨ ¥'µ ¥#´ ¥ ª Î#´ Ñ µ ¥#´ W » / X V Î Ò Ê µ È µ 8´ ² § ¿ 8§¸Ì ¥ º8µ ¥#§ ¥#§ Í#Î'§ µ ¥#´ » Í#Î'§ µ ¥'´ » Ò Ó ´ ¥ Ñ¸Ô ¿ ² µ '§¸¼-'§ ¨ É µ ¤ ¶ ¦ È ³ µ '´ » Í ² § ¥#§ ¾ ¥#µ ¤ ² ´ ¥'µ ¥ È ¥ ª Î#´ Ñ µ ¥#´X¶ »#ÌS8´ È ¥ ¦ 7ª 8§ ½ 8´ ² ¤S´ ¿ ² µ '´ _ ¹ ³ Í#¥ ² Y ½ P 'µ ² ´ ² ·fÍ#¥ ² Y ½ P 'µ ² ´ µ '´ ² Í#¥ ² Z ½ P ² ¿ 8´ µ 8´ ² – [ _ ¹ Y ³ \  ´ ³ ¬<G¤ Î È7² ¾5¦<Î'Q § P 'µ ² ´ µ '´ ² ·G¤S´ ¿ ² µ '´ ¿ '§*ÀOµ ¶ § ¥#§ \  ´ ³ ¬ G¤ Î È ² ¾ ¦<Î'§ µ ¥'´ »Gª ¥#§ ¨5¥  ¶ µ ¶ Q ¨ ²½ È ³ Pd8µ ² ´ µ 8´ ² Å&'´ ilen Ücret ve Komisyonlar ] ¹ ³ ® –² Â<¥#´ ² ¤
È ^ ² ¦<Î ¤ ¥'´ µ ¥'´X¶ ¥#´#·f¹S ³ ÌS'´ È ¥ ¦ gà ² ¦<¥ ¾ ¥ ¾ ¶ Ò Ê µ È ¤ ¥#´ µ ¥'´ ¶<»g¹ ³ ¤ ¥ _ ` _ ¤S´ ¿ ² ¬<b« ² º 8´hÀOµ ¥  ¥#¨ µ ¥#´M¤ ¥#´ Ê ¶ µ ¶ ¨aP ² ¿ 8´ µ 8´ ² ·A®S¥ ¨ ² V ³ '¨ ² ÀOµ ¥ Â<¥ ¨ µ ¥'´cbd½<8µ&ÃS´ Î ¬ ² ½<¦<Î#§ É » ¤S´ ¿ ² µ 8´cP '§ 'µ ÃS´ Î ¬ ² ½ ¦<Î'§ É » ¤ ¶ ¿ È ®S¥ ½ È ² § ¥ ³ ¶"ÃS´ Î ¬ ² ½<¦ Î'§ É »'¼-'§ ¨ É µ&« º '´ µ 8´ ÿ!Ò Ê ³ ² ´ ¥ ¨ µ 8´"¬ Fª ¥ º8µ ¶M1-´ ³ ¥#¨ µ ¶ ¨e« º 8´SÀ"½ ¥'µ È ¥ ÃS´ Î ¬ ² ½ ¦<Î'§ É » « ² º '´8ÃS´ Î ¬ ² ½<¦<Î'§ µ ¥'´
d
Faaliyet Giderleri = « ² º 8´8Í#¥ ² ½U«!¶ Ê ¶ P ² ¿ 8´ µ '´
Personel Giderleri + Amortisman Giderleri + Vergi, Resim, Harç ve Fonlar +
7DEOR ¶WH VHoLOPLú EDQNDODUÕQ NDUOÕOÕN UDV\RODUÕQÕQ JHOLúLPL
J|U OPHNWHGLU $UDOÕN G|QHPLQGH ' YH ( EDQNDODUÕ KDULo LQFHOHQHQ W P
EDQNDODUÕQ DNWLI YH |]ND\QDN NDUOÕOÕNODUÕQÕQ $UDOÕN ¶\H J|UH DUWWÕ÷Õ
J|U OPHNWHGLU DQFDN LQFHOHQHQ W P EDQNDODUGD QHW IDL] JHOLULQGHNL D]DOÕú
QHGHQL\OH 1,0 UDV\RVX D]DOÕú J|VWHUPHNWHGLU ' YH ) EDQNDODUÕQGD LVH V|]
NRQXVX UDV\R QHJDWLI RODUDN JHUoHNOHúPLúWLU %X D]DOÕúWD IDL] JHOLUOHULQLQ IDL]
JHWLULOL DNWLIOHUH RUDQÕQÕQ IDL] JLGHUOHULQLQ IDL] PDOL\HWOL SDVLIOHUH RUDQÕQGDQ
GDKD KÕ]OÕ G úPHVL HWNLOL ROPXúWXU 7DEOR .Uedilerden ve MDC’den
DOÕQDQ IDL]OHUGHNL G ú ú ' %DQNDVÕ¶QGD YDGH\H NDGDU HOGH WXWXODFDN PHQNXO
Nร \PHWOHUGHNL D]DOร รบ LVH ) %DQNDVร ยถQGD 1,0 UDV\RVXQXQ QHJDWLI
JHUoHNOHรบPHVLQGH HWNLOL ROPXรบWXU
52$ YH 52( UDV\RODUร DUWDQ $ % & YH ) EDQNDODUร Qร Q QHW IDL]
JHOLUOHULQLQ RUWDODPD DNWLIOHUH RUDQร Gย รบPย รบ QHW ย FUHW YH NRPLV\RQ JHOLUOHUL
Vร Qร UOร DUWร รบ J|VWHUPLรบ DQFDN QHW WLFDUL NDUODUร Qร Q RUWDODPD DNWLIOHUH RUDQร Qร Q
|QHPOL |Ooย GH DUWPDVร NDUOร NODUร Qร Q DUWPDVร QGD HWNLOL ROPXรบWXU $\Qร ]DPDQGD
V|] NRQXVX EDQNDODUร Q NUHGL YH GLรทHU DODFDNODU NDUรบร Oร N JLGHUOHULQLQ RUWDODPD
DNWLIOHUH RUDQร QGD |QHPOL ELU L\LOHรบPH ROPDGร รทร J|Uย OPHNWHGLU 7DEOR
52$ YH 52( NDUOร Oร N UDV\RODUร Gย รบHQ ' YH ( EDQNDODUร LQFHOHQGLรทLQGH
LVH QHW IDL] JHOLUOHULQLQ RUWDODPD DNWLIOHUH RUDQร ' $UDOร N \ย ]GH
$UDOร N \ย ]GH YH ( $UDOร N \ย ]GH $UDOร N \ย ]GH
D]DOPDNWD LQFHOHQHQ GLรทHU EDQNDODUร Q DNVLQH QHW ย FUHW YH NRPLV\RQ
JHOLUOHULQLQ RUWDODPD DNWLIOHUH RUDQร D]DOร รบ J|VWHUPHNWH DQFDN QHW WLFDUL
NDUODUร Qร Q RUWDODPD DNWLIOHUH RUDQร LVH |QHPOL |Ooย GH \ย NVHOPHNWHGLU 6|]
NRQXVX LNL EDQNDQร Q PDOL\HWOHUL LQFHOHQGLรทLQGH ' %DQNDVร ยถQร Q NDUรบร Oร N
JLGHUOHULQLQ RUWDODPD DNWLIOHUH RUDQร QGD \ย ]GH \ย ]GH
|QHPOL ELU D]DOPD J|Uย Oย UNHQ ( %DQNDVร ยถQร Q V|] NRQXVX RUDQร \ย ]GH
\ย ]GH Vร Qร UOร ELU DUWร รบ J|VWHUPLรบWLU 7DEOR 6HoLOPLรบ %DQNDODUร Q 9HULPOLOLN $QDOL]L
%DQNDFร Oร N VHNW|Uย PDOL\HWOHULQL Nร VPDVร QD UDรทPHQ EDQNDFร Oร N
IDDOL\HWOHULQL DUWร UPDVร GRรทUXOWXVXQGD IDDOL\HW JLGHUOHUL DUWPร รบ DQFDN IDDOL\HW
JLGHUOHULQGHNL DUWร รบร Q IDDOL\HW JHOLUOHULQGHNL DUWร รบWDQ GDKD D] ROPDVร VRQXFXQGD
IDDOL\HW JLGHUOHULQLQ IDDOL\HW JHOLUOHULQH RUDQร FRVW LQFRPH UDWLR \ย ]GH
ยถGDQ \ย ]GH ยถ\D JHULOHPLรบWLU g]HO EDQNDODU JUXEXQXQ V|] NRQXVX
UDV\RVXQGD LVH IDDOL\HW JHOLUOHULQLQ YH JLGHUOHULQLQ D\Qร RUDQGD DUWPDVร VRQXFX
V|] NRQXVX UDV\RGD \ย ]GH ELU GHรทLรบLNOLN J|Uย OPHPHNWHGLU g]HOOLNOH IDL]
RUDQODUร QGDNL Gย รบย รบH EDรทOร RODUDN +D]LQH LรบOHPOHULQH GD\DOร RODQ NDUODUร Q
DUWPDVร YH NXUODUร Q JHULOHPHVL VRQXFX NDPEL\R ]DUDUร \D]DQ VHNW|Uย Q NDUD
JHoPHVL IDDOL\HW JHOLUOHULQLQ DUWPDVร QD QHGHQ ROPXรบWXU YH E|\OHFH HOGH HGLOHQ
IDDOL\HW JHOLUL EDรบร QD Gย รบHQ IDDOL\HW JLGHUOHULQGH |QHPOL ELU GHรทLรบLNOLN
J|]OHQPHPLรบWLU $QFDN EDQNDODUร Q PHQNXO GHรทHUOHU Fย ]GDQร SRUWI|\ย Qย Q
\ NVHN ROGX÷X YH EXQXQ \ NVHN LúOHWPH YH \|QHWLP JLGHUL JHUHNWLUPHGL÷L
GLNNDWH DOÕQGÕ÷ÕQGD JHUHN VHNW|U Q YH JHUHN |]HO EDQNDODU JUXEXQXQ V|]
NRQXVX UDV\RVXQXQ \ NVHN ROGX÷X J|U OPHNWHGLU %XQD HN RODUDN EDQNDODUÕQ
ELUH\VHO EDQNDFÕOÕN IDDOL\HWOHULQH D÷ÕUOÕN YHUPH\H EDúODPDODUÕ GDKD ID]OD
SHUVRQHO YH úXEH D÷Õ JHUHNWLUHFH÷LQGHQ V|] NRQXVX UDV\RQXQ DUWPDVÕ
JHUoHNOHúHELOLU $\QÕ ]DPDQGD ILQDQVDO SL\DVDODUGD R\QDNOÕ÷ÕQ GDKD GD
G úPHVL GXUXPXQGD IDL] RUDQODUÕQÕQ G ú ú QH ED÷OÕ RODUDN HOGH HGLOHQ
JHOLUOHULQ D]DOPDVÕ QHW IDL] PDUMÕQÕ GDKD GD GDUDOWDFDNWÕU 'DUDODQ IDL] PDUMODUÕ
NDUúÕVÕQGD EDQNDODU \HQL JHOLU ND\QDNODUÕQD LKWL\Do GX\DFDNODU YH EXQXQ
VRQXFXQGD IDL] GÕúÕ JHOLUOHULQL \ NVHOWLS IDDOL\HW JLGHUOHULQL D]DOWPDODUÕ
JHUHNHFHNWLU $\QÕ ]DPDQGD 7HPPX] WDULKLQGH .D\QDN .XOODQÕP
'HVWHNOHPH )RQX ..') X\JXODPDVÕQÕQ WLFDUL NUHGLOHUGH NDOGÕUÕOPÕú ROPDVÕ
EDQNDODUÕQ PDOL\HWOHULQL D]DOWÕFÕ \|QGH HWNL VD÷OD\DFDNWÕU YH EDQNDODU DUDFÕOÕN faaliyetlerini yükseltmeye daha önem vereceklerdir.
*UDILN %DQNDODU øWLEDUL\OH )DDOL\HW *LGHUOHUL e )DDOL\HW *HOLUOHULf
¤ ¥ ¦ § ¥ ¨ ©5®hª ª7¬ 7ª «!«"¤
9`_ Í'¥ ¥'µ ² ¦5 ³ P ² ¿ 8´ µ 8´ ² k · Ã '´ ¾ Î#§ 'µTP ² ¿ '´ µ 8´ ² »UÀ È Î#´ ³ ² ¾ È ¥#§_P ² ¿ 8´ µ 8´ ² »7Å&'´ g ² W ÿ /S ¾ ² È Í#¥ ² ½U«!¶ Ê ¶ P ² ¿ 8´ µ 8´ Y _ È ² ¾ ¦<Î#§hP 'µ ² ´ µ '´ ² ´ ³ ¬ ¤ Î » ¹ ³ Faaliyet Gelirleri = Net Faiz Geliri+Net Üc Ì ¥ ³ ¶ Ê ¶ §<¿#¥#§PÔSµ ¿ 7Ô ¿ ² µ '§YPd8µ ² ´ µ 8´ » « ² º 8´8Í#¥ ² ½U«!¶ Ê ¶ P 8µ ² ´ µ 8´
ÿO h¥'´ Ñ-¬ jÍ#Î'§ µ ¥'´ »k« ² º 8´ ® ² Â<¥#´ ²
¤ ¥'´ »<À ¨ ³ ² × µ '´ ² È ² ½ ² §
øQFHOHQHQ EDQNDODU LoLQGH ' YH ( EDQNDODUÕ KDULo W P EDQNDODUÕQ
$UDOÕN G|QHPLQGH IDDOL\HW JLGHUOHULQLQ IDDOL\HW JHOLUOHULQL NDUúÕODPD
RUDQÕ D]DOÕú J|VWHUPLúWLU $ %DQNDVÕ¶QÕQ V|] NRQXVX RUDQÕQGD ELU GH÷LúLNOLN
J|U OPH]NHQ % YH & EDQNDODUÕQGD VÕQÕUOÕ ELU D]DOÕú V|] NRQXVXGXU %X VÕQÕUOÕ
D]DOÕúWD QHW WLFDUL NDUGDQ ND\QDNODQDQ IDDOL\HW JHOLUOHULQGHNL DUWÕú HWNLOL
ROPXúWXU ) %DQNDVÕ¶QÕQ LVH V|] NRQXVX RUDQÕQÕQ \ ]GH ¶GHQ \ ]GH
¶H JHULOHPHVL GLNNDW oHNLFLGLU *UDILN ) %DQNDVÕ¶QGD QHW WLFDUL NDUGDQ
ND\QDNODQDQ IDDOL\HW JHOLUOHULQLQ DUWPDVÕ YH GL÷HU IDL] GÕúÕ JLGHUOHULQGHNL D]DOÕú
VRQXFX IDDOL\HW JLGHUOHULQLQ D]DOPDVÕ V|] NRQXVX RUDQÕQ G úPHVLQGH HWNLOL
ROPXúWXU
' %DQNDVÕ¶QGD IDDOL\HW JHOLUOHULQGHNL D]DOÕúÕQ IDDOL\HW JLGHUOHULQGHNL
D]DOÕúWDQ E \ N ROPDVÕ ( %DQNDVÕ¶QGD LVH IDDOL\HW JLGHUOHULQGHNL \ NVHOLúLQ
IDDOL\HW JHOLUOHULQGHNL \ NVHOLúWHQ E \ N ROPDVÕ VRQXFX KHU LNL EDQNDQÕQ GD
IDDOL\HW JLGHUOHULQLQ IDDOL\HW JHOLUOHULQL NDUúÕODPD RUDQÕ \ NVHOPLúWLU
6HoLOPLú %DQNDODUÕQ 6HUPD\H <HWHUOLOL÷LQLQ $QDOL]L 7 UN EDQNDFÕOÕN VHNW|U Q Q |]ND\QDN \HWHUOLOL÷LQLQ G|QHPVHO JHOLúLPL
\ÕOÕ .DVÕP D\ÕQGD EDúOD\DQ YH ùXEDW NUL]L LOH SHNLúHUHN EDQNDODUÕQ
\HQLGHQ \DSÕODQGÕUÕOPDVÕ\OD VRQXoODQDQ V UHFLQ HWNLOHULQL EHOLUJLQ ELU úHNLOGH
WDúÕPDNWDGÕU 6|] NRQXVX G|QHPGH 706) \H GHYUHGLOHQ EDQNDODUÕQ
VD\ÕVÕQGDNL DUWÕú YH EXQODUÕQ JHUoHN ]DUDUODUÕQÕQ RUWD\D NRQPDVÕ NDPX
EDQNDODUÕ YH 706) EDQNDODUÕQD DNWDUÕODQ 'ø%6 OHULQ |]ND\QDNODU LoHULVLQGH
PXKDVHEHOHúWLULOPHVL |]HO EDQNDODUÕQ \HQLGHQ \DSÕODQGÕUÕOPDVÕ DúDPDVÕQGD
%''. \D YHUGLNOHUL WDDKK WOHU SDUDOHOLQGH VHUPD\H DUWÕUÕPÕ \DSPDODUÕQÕQ
VD÷ODQPDVÕ oO GHQHWLPOHU DúDPDVÕQGD |]HO EDQNDODUÕQ NDWODQGÕNODUÕ JHUoHN
]DUDUODUÕQ EHOLUOHQPHVL EX HWNLOHULQ WHPHO XQVXUODUÕGÕU Eylül
2000 döneminde zaten yetersiz olan sektörün toplam
|]ND\QDNODUÕQÕQ DNWLIOHUH RUDQÕ .DVÕP YH ùXEDW NUL]OHULQLQ
DUGÕQGDQ 0DUW LWLEDUL\OH HQ G ú N VHYL\HVLQH XODúPÕúWÕU JUDILN (Q
VRQ +D]LUDQ G|QHPLQH \DQVÕ\DQ HQIODV\RQ PXKDVHEHVL X\JXODPDVÕ
QHGHQL\OH RUWD\D oÕNDQ YHUL NUÕOPDVÕQÕQ DUGÕQGDQ WRSODP |]ND\QDNODUÕQ
DNWLIOHU LoLQGHNL SD\ร LYPH ND]DQDUDN $UDOร N LWLEDUL\OH \ย ]GH ย Q
ย ]HULQH oร NPร รบWร U 16
i-m k j
14
i=m k n i=m k j
i9j(k l
12
i9o k r
i9o(k l
10 l(k s
l(k m
l(k j
i9o(k p
l(k j
8
q(k i
r(k m
6
i9j(k i
i9o(k q
s(k j l(k p
r(k s
r(k m
n(k s
4
p(k n 2 0
xy
t uv w
xx
z uv w
ยค ยฅ ยฆ ยง ยฅ#ยจ ยฉ%ยฎhยช ยช
xx
{ v| w
xx
}~ w
xx
t uv w
ย ย
z uv w
ย ย
{ v| w
ย ย
}~ w
ย ย
t uv w
ย ย
z uv w
ย ย
{ v| w
ย ย
}~ w
ย ย
t uv w
ย ย
z uv w
ย ย
{ v| w
ย ย
}~ w
ย ย
t uv w
*UDILN g]ND\QDNODUร Q 7RSODP $NWLIOHUH 2UDQร
ย ย
z uv w
ย ย
{ v| w
ย ย
}~ w
ย ย
t uv w
2ODVร ULVNOHUH NDUรบร ELU Jย YHQ J|VWHUJHVL RODQ |]ND\QDNODUร Q ULVN
Dรทร UOร NOร DNWLIOHUH RUDQร QGDQ HOGH HGLOHQ VHUPD\H \HWHUOLOLรทL UDV\RVXQXQ 6<5
JHOLรบLPL LQFHOHQGLรทLQGH VHNW|Uย Q UDsyosunun incelenen tรผm dรถnemlerde
\DVDO Vร Qร U RODQ \ย ]GH ยถLQ ย ]HULQGH ROGXรทX J|Uย OPHNWHGLU 7DEOR
%DQNDFร Oร N VHNW|Uย Qย Q DNWLIOHULQLQ \ย ]GH ยถย Qย Q $UDOร N PHQNXO
GHรทHUOHUGHQ ROXรบPDVร YH EX NDOHPOHULQ \ย ]GH ULVN Dรทร UOร NOร DNWLIOHULQ LoLQGH
\HU DOPDVร ULVN Dรทร UOร NOร DNWLIOHUL Gย รบย UPHNWH YH EXQXQ VRQXFXQGD 7ย UN
EDQNDFร Oร N VHNW|Uย Qย Q VHUPD\H \HWHUOLOLรทL RUDQร DUWPDNWDGร U $QFDN EDQNDODU
EDรบND SODVPDQODUD \|QHOPHOHUL GXUXPXQGD VHUPD\H UDV\RODUร ROXPVX] yรถnde etkilenecektir.
7$%/2 %$1.$/$5,1 6(50$<( <(7(5/ø/øöø1( ø/øù.ø1 25$1/$5,
¤ ¥ ¦ § ¥ ¨ © ª «"«!¤7¬ -®hª ª
Ì Æ /e· b!½ ¨ ¥ ¦ § ¥ ¨ µ ¥'´ 30/ ² ¾ ¨hÀ!º8¶ ´ µ ¶ ¨ µ ¶ À ¨ ³ ² × µ 8´ ( Ò Ê ³ ² ´ ¥#¨ µ '´Xÿ!ª ¥ º8µ ¶ ¬ Gª ² ´ µ ² ¨ ³ F¤ Î'§ ³ ´ Î#µ&Ô ¿ ² µ '§ 1V´ ³ ¥ ¨ µ ¶ ¨ µ ¥#´ +X¹ ³ . Ì ¥ ^#² ³ Serbest Sermaye = Özkaynaklar – ¤ ¶ ¦ È ³ µ 8´ ¹ ³ ® P&À – ¼-¥ ¿ ¿ ² 1-µ È ¥ ¦<¥#§U«"É ´ ¥'§dÅ"¥'´ µ ¶ ¨ µ ¥#´ = Özkaynaklar (Tangible Equity) = Özkaynaklar – ( Maddi «"É ´ ¥'§dÅ"¥'´ µ ¶ ¨ µ ¥#´'·gÒ Ê ³ ² ´ ¥ ¨ µ 8´ ÿ ª ¥ º8µ ¶W¬ gª ² ´ µ ² ¨ ³ 7¤ Î'§ ³ ´ Î'µ Ô ¿ ² µ 8§Z1-´ ³ ¥#¨<µ ¶ ¨ µ ¥'´X+X¹ ³ .8»PÌ ¥ ^ ² ³ ¤ ¶ ¦ È ³ µ 8´
6HNW|U Q GXUDQ YDUOÕNODUÕQÕQ WRSODP |]ND\QDNODUÕ LoLQGHNL SD\Õ GD
D]DOÕú WUHQGL J|VWHUPHNWHGLU 7DEOR +HU QH NDGDU GXUDQ YDUOÕNODU 7 UN
OLUDVÕQÕQ GHYDO DV\RQX JLEL NUL] DQÕQGD KHGJLQJ J|UHYL J|UVH GH |GHQPLú
VHUPD\H\L HULWPHNWH YH JHOLUOHUL G ú UPHNWHGLU %X \ ]GHQ GXUDQ YDUOÕNODUÕQ
WRSODP |]ND\QDNODUD RUDQÕQÕQ D]DOPDVÕ ROXPOX ELU JHOLúPHGLU %|\OHFH GXUDQ
DNWLIOHULQ |]ND\QDNODUOD ILQDQVH HGLOPHVL D]DOPDNWDGÕU $\QÕ ]DPDQGD GXUDQ
YDUOÕNODUÕQ $UDOÕN ¶GHQ LWLEDUHQ HQIODV\RQD J|UH GH÷HUOHQGLULOPHVL
|]ND\QDNODUÕ ROXPOX HWNLOHPHNWHGLU
$\QÕ úHNLOGH VHNW|U Q VHUEHVW VHUPD\HVLQLQ WRSODP DNWLIOHUH RUDQÕ
$UDOÕN G|QHPLQGH $UDOÕN ¶\H J|UH DUWÕú J|VWHUPLúWLU %X ROXPOX
JHOLúPH JHWLULOL ROPD\DQ GXUDQ YDUOÕNODUD YH 7*$¶\D ED÷ODQPDPÕú VHUPD\H
PLNWDUÕQÕQ DUWWÕ÷ÕQÕ J|VWHUPHNWHGLU %X ROXPOX JHOLúPHGH EDQNDODUÕQ NDUOÕOÕN
SHUIRUPDQVODUÕQGDNL L\LOHúPH GH HWNLOL ROPXúWXU %DQNDFÕOÕN VHNW|U Q Q WRSODP
DNWLIOHULQLQ \ ]GH ¶ Q Q PHQNXO GH÷HUOHUGHQ ROXúPDVÕ YH VHNW|U Q WRSODP
EU W NDUÕQÕQ \DNODúÕN \ ]GH ¶VLQLQ 0'&¶GHQ DOÕQDQ IDL]OHU YH QHW WLFDUL
NDUODUGDQ ROXúPDVÕ $UDOÕN YH GROD\ÕVÕ\OD NDU HGHQ VHNW|U Q WDKVLOL
JHFLNPLú DODFDNODUÕQD D\ÕUGÕ÷Õ NDUúÕOÕNODUÕQ DUWPDVÕ YH GXUDQ YDUOÕNODUÕQÕQ
SD\ÕQÕQ D]DOPDVÕ VHUEHVW VHUPD\H YH VHUPD\H \HWHUOLOL÷L RUDQODUÕQÕ ROXPOX = c T ¡ ¢ £ ¢ ¥¤ £ ¤ §¦ £ ¢ £ ¦ ¢ ¡ £ ¢ £ ¢ ¨ © £ ª ¤ a ¢ « (¨ ¬ c c ª ¡ ¢ £ ¢Z ¬ © ¤ ¥ ¢Z §© T ¢ ¢ ¢§¡ ¢ £ « ¢ ¢ ¢§¢ £ ¢ ¤ ¢Z £ § ¢ ¢ ¢ ®
\|QGH HWNLOHPLรบWLU 7DEOR $\Qร ]DPDQGD EDQNDODUร Q Gย รบย N PDGGL
รถzkD\QDN RUDQร QD VDKLS ROPDODUร EDQNDODUร Q SRWDQVL\HO HN ]DUDUODUร
NDUรบร ODPDODUร Qร Jย oOHรบWLUGLรทLQGHQ EX RUDQ |QHP WDรบร PDNWDGร U
$UDOร N LWLEDUL\OH NDUOร Oร NWDNL L\LOHรบPHQLQ HWNLVL\OH LQFHOHQHQ Wย P
EDQNDODUร Q 6<5ยถOHUL $UDOร N ยถ\H J|UH \ย NVHOPLรบWLU $ YH & EDQNDODUร Qร Q
6<5ยถOHUL |]HO EDQNDODU JUXEX RUWDODPDVร Qร Q ย ]HULQGH \HU DOร UNHQ % ' ( YH )
EDQNDODUร Qร Q V|] NRQXVX UDV\RVX RUWDODPDQร Q DOWร QGD EXOXQPDNWDGร U $\Qร
]DPDQGD $ %DQNDVร ยถQร Q VHUEHVW VHUPD\HVLQLQ WRSODP DNWLIOHUH RUDQร Qร Q YH
maddi รถzakynaklarร Qร Q WRSODP DNWLIOHUH RUDQร Qร Q \ย NVHN JHUoHNOHรบPHVL
EDQNDQร Q RODVร ULVNOHUH NDUรบร Jย oOย ELU VHUPD\H \DSร Vร QD VDKLS ROGXรทXQX gรถstermektedir. & %DQNDVร ยถQร Q VHUPD\H \HWHUOLOLรทL UDV\RVX LVH LQFHOHQHQ EDQNDODUGDQ
$ %DQNDVร ยถQGDQ VRQUD HQ \ย NVHN RUDQD VDKLS EDQNDGร U YH |]HO EDQNDODU
JUXEX RUWDODPDVร Qร Q ย ]HULQGHGLU & %DQNDVร ยถQร Q Jย oOย NDUOร Oร N SHUIRUPDQVร QD
VDKLS ROPDVร EDQNDQร Q V|] NRQXVX UDV\RVXQXQ \ย NVHN JHUoHNOHรบPHVLQGH
HWNLOL ROPXรบWXU %DQNDQร Q WRSODP |]ND\QDNODUร Qร Q WRSODP DNWLIOHULQH RUDQร
$UDOร N \ย ]GH LVH LQFHOHQHQ EDQNDODU LoLQGH HQ \ย NVHN GHรทHUH
VDKLSWLU 7DEOR $\Uร FD & %DQNDVร ยถQร Q NDUOร Oร รทร Qร Q DUWPDVร GXUDQ
YDUOร NODUร Qร Q WRSODP |]ND\QDNODU LoLGHNL SD\ร Qร Q $UDOร N ยถ\H J|UH D]DOPDVร
YH WDKVLOL JHFLNPLรบ DODFDNODUร QD \ย ]GH NDUรบร Oร N D\ร UPDVร QHGHQL\OH
VHUEHVW VHUPD\H RUDQร $UDOร N G|QHPLQGH SR]LWLI $UDOร N QHJDWLI
yรผzde 3,6 $UDOร N \ย ]GH RODUDN JHUoHNOHรบPLรบWLU $\Qร ]DPDQGD
%DQNDQร Q PDGGL |]ND\QDNODUร Qร Q WRSODP DNWLIOHULQH RUDQร Qร Q \ย NVHN
JHUoHNOHรบPHVL ROXPOX ELU JHOLรบPHGLU
% ' ( YH ) EDQNDODUร Qร Q 6<5 UDV\RODUร \DVDO Vร Qร Uร Q ย VWย QGH
ROPDNOD ELUOLNWH JHUHN VHNW|U YH JHUHN JUXS RUWDODPDODUร Qร Q DOWร QGD
EXOXQPDNWDGร U % YH ' EDQNDODUร Qร Q VHUEHVW VHUPD\HOHULQLQ WRSODP DNWLIOHUH
RUDQร KHU LNL G|QHPGH GH QHJDWLI RODUDN JHUoHNOHรบPHNWHGLU %X JHOLรบPHGH KHU
LNL EDQNDQร QGD GXUDQ YDUOร NODUร Qร Q WRSODP |]ND\QDNODU LoLQGHNL SD\ร Qร Q \ย NVHN
ROPDVร YH % %DQNDVร ยถQร Q WDKVLOL JHFLNPLรบ DODFDNODUร QD D\ร UGร รทร NDUรบร Oร N
RUDQร Qร Q oRN Gย รบย N JHUoHNOHรบPHVL HWNLOL ROPXรบWXU $\Qร ]DPDQGD '
%DQNDVร ยถQร Q GLรทHU EDQNDODUร Q DNVLQH $UDOร N G|QHPLQGH NDUOร Oร รทร Qร Q
D]DOPDVร V|] NRQXVX VHUPD\H UDV\RODUร Qร ROXPVX] HWNLOHPHNWHGLU
( YH ) EDQNDODUร Qร Q VHUEHVW VHUPD\H RUDQODUร $ %DQNDVร Gร รบร QGD
LQFHOHQHQ GLรทHU EDQNDODUร Q RUDQODUร Qร Q \XNDUร Vร QGD \HU DOPDNWDGร U (
%DQNDVร ยถQร Q 7*$ยถODUร QD \ย ]GH NDUรบร Oร N D\ร UPDVร V|] NRQXVX UDV\R\X
ROXPOX RODUDN HWNLOHUNHQ ) %DQNDVร LVH $UDOร N LWLEDUL\OH \ย ]GH RODQ
GXUDQ YDUOร NODUร Qร Q WRSODP |]ND\QDNODU LoLQGHNL SD\ร Qร Q $UDOร N ยถWH \ย ]GH
22โ ye gerilemesL HWNLOL ROPXรบWXU %X LNL EDQND NDUOร Oร NODUร Qร DUWร UPDODUร YH IDL]
JHWLULOL DNWLIOHUH GDKD ID]OD \|QHOPHOHUL LOH |]ND\QDN \DSร ODUร Qร GDKD ID]OD
JHOLรบWLUHELOHFHNOHUGLU % YH ) EDQNDODUร Qร Q PDGGL |]ND\QDODUร Qร Q WRSODP
DNWLIOHUH RUDQร Qร Q Gย รบย N ROPDVร EX EDQNDODUร Q SRWDQVL\HO HN ]DUDUODUร
NDUรบร ODPDODUร Qร Jย oOHรบWLUHFHNWLU
รธVLWLNUDUVร ] SL\DVDODUGD YH HQIODV\RQLVW RUWDPGD EDQNDFร Oร N NHVLPLQLQ
HQ |QHPOL VRUXQODUร QGDQ ELUL RODQ |]ND\QDN HULPHVL YH \HWHUVL]OLรทLQLQ LVWLNUDU
G|QHPLQGH D]DODFDรทร EHNOHQPHNWHGLU )DNDW EDQNDODUร Q DNWLI \DSร Vร QGDNL
GHรทLรบLP GLรทHU ELU GH\LรบOH ULVNVL] NDEXO HGLOHQ YH VHUPD\H D\Uร OPDVร Qร
JHUHNWLUPH\HQ
GHYOHW
NDรทร WODUร Qร Q
D]DOPDVร
EDQNDODUร Q
VHUPD\H
JHUHNVLQLPOHULQL DUWร UDFDNWร U $FWLYHOLQH 7ย UN HNRQRPLVL JHOLรบWLNoH
EDQNDODUร Q NUHGLOHUL YH IDL] Gร รบร JHOLUOHUL DUWDFDN YH PHQNXO GHรทHUOHUGHQ
VDรทODGร NODUร IDL] JHOLUOHUL Gย รบHFHNWLU 'LรทHU ELU GH\LรบOH HVDV EDQNDFร Oร N
IDDOL\HWOHUL \DSPD\D EDรบOD\DFDNODUGร U .DOLWHOL NDUOร Oร N YH VHUPD\H \DSร Vร
Eย \ย PH LoLQ รบDUWWร U =DWHQ LOHUOH\HQ G|QHPGH SL\DVDQร Q UD\ร QD JLUPHVLQLQ ELU
JHUHรทL GH NDPX NHVLPL LoLQ D\Uร FDOร N ROXรบWXUDQ EX NDรทร WODUร Q LPWL\D]ODUร Qร Q
NDOGร Uร OPDVร QGDQ JHoHFHNWLU 6RQXoWD VHNW|U NDU PDUMODUร QGDNL Gย รบย รบ GLNNDWH
DOร Qร UVD EDQNDODUร Q LOHUOH\HQ G|QHPGH |QHPOL |]ND\QDN LKWL\DFร GRรทDFDNWร U
$\Uร FD %DVHO ,, NDSVDPร QGD GDKD GD Vร Nร รบWร Uร ODFDN RODQ VHUPD\H \HWHUOLOLรทL
Gย ]HQOHPHVLQLQ
7ย UN
EDQNDODUร
ย ]HULQGH
|QHPOL
EDVNร
\DUDWPDVร
PXKWHPHOGLU %DVHO ,,ยถQLQ \ย Uย UOย รทH JLUPHVLQLQ DUGร QGDQ 7ย UNL\HยถQLQ QRWXQXQ
ยณ\DWร Uร P \DSร ODELOLUยดLQ DOWร QGD ROPDVร Qร Q HWNLVL\OH EDQNDODUร Q VHUPD\H LKWL\DFร
GRรทDFDNWร U gUQHรทLQ 7ย UN KD]LQH NDรทร WODUร QD \DSร ODQ \DWร Uร PODUร Q VHUPD\H
KHVDEร QGD ULVN Dรทร UOร รทร YHULOPHVL |QJ|Uย Oย \RU %X LVH ED]ร EDQNDODUร Q
VHUPD\H \HWHUOLOLN UDV\RODUร Qร Q ULVN Dรทร UOร NODUร Qร Q DUWPDVร QGDQ GROD\ร \รผzde
¶LQ DOWÕQGD NDODFD÷ÕQÕ J|VWHUL\RU 'ROD\ÕVÕ\D 7 UN EDQNDODUÕQÕQ VHUPD\H
LKWL\DFÕ RODFDN
$OWHUQDWLI *|VWHUJHOHULQ 8\JXODQPDVÕ Tablo 3.15’te Rojas 6XDUH] ¶LQ JHOLúPHNWH RODQ ONHOHU LoLQ
|QHUGL÷L ILQDQVDO UDV\RODU EDQND\D X\JXODQPDNWDGÕU
7$%/2 $/7(51$7ø) *g67(5*(/(5
¯0° ± ² ° ³ ´Tµ·¶ ¶ ¯ ¸ ¹Yº2µ·µ
)DL]OHULQ G úPHVL YH NDPX ERUoODQPD JHUH÷LQLQ D]DOPDVÕ VRQXFX
EDQNDODU DVÕO EDQNDFÕOÕN IDDOL\HWOHULQH G|QPH\H EDúODPÕúODUGÕU .DUOÕOÕNODUÕQÕ
GHYDP HWWLUPHN DPDFÕ\OD W P EDQNDODUÕQ NUHGL – PHYGXDW VSUHDGOHULQL
GDUDOWWÕNODUÕ J|U OPHNWHGLU %DQNDODU VSUHDGL GDUDOWDUDN NUHGL YHUPH V UHFLQL
DUWÕUPDNWDGÕUODU g]HOOLNOH $ %DQNDVÕ¶QÕQ NUHGL E \ PH RUDQÕQÕQ oRN \ NVHN
ROPDVÕ YH NUHGL PHYGXDW VSUHDGLQLQ LQFHOHQHQ W P EDQNDODU LoLQGH G ú N
ROPDVÕ DJUHVLI VWUDWHML L]OHGL÷LQL J|VWHUPHNWHGLU $\QÕ ]DPDQGD LQFHOHQHQ
EDQNDODUÕQ oR÷XQGD NUHGL IDL] RUDQÕQÕQ ELU |QFHNL VHQH\H J|UH PHYGXDW IDL]
RUDQÕQD J|UH GDKD KÕ]OÕ G úW ÷ J|U OPHNWHGLU
%DQNDODUÕQ NÕVD YDGHOL RODQ UHSR YH SDUD SL\DVDODUÕQD ERUoODU JLEL
NDOHPOHUOH ERUoODQPDVÕ EX EDQNDODUÕQ OLNLGLWH ULVNLQH RODQ GX\DUOÕOÕNODUÕQÕ
DUWÕUPDNWDGÕU & ' YH ) EDQNDODUÕQÕQ JHUHN JUXS JHUHNVH GH VHNW|U
RUWDODPDVÕQÕQ ]HULQGH ROGX÷X J|U OPHNWHGLU
6|] NRQXVX UDV\RODU GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕQÕQ NXOODQGÕ÷Õ
UDV\RODUOD NDUúÕODúWÕUÕOGÕ÷ÕQGD oÕNDQ VRQXoODU ED]Õ EDQNDODUGD IDUNOÕOÕN
J|VWHUPHNWHGLU gUQH÷LQ DOWHUQDWLI J|VWHUJHOHUH J|UH $ %DQNDVÕ DJUHVLI NUHGL
VWUDWHMLVLQH VDKLS J|] NPHNWHGLU øQFHOHQHQ EDQNDODUÕQ OLNLGLWH SR]LV\RQODUÕQD
EDNÕOGÕ÷ÕQGD GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXúODUÕ LOH DOWHUQDWLI J|VWHUJH RODUDN
NXOODQÕODQ 3DUD 3L\DVDODUÕQD %RUoODU YH 5HSR 7RSODP 3DVLIOHU SDUDOHOOLN göstermektedir. <XNDUÕGD \DSÕODQ ILQDQVDO DQDOL]OHU VRQXFXQGD $ %DQNDVÕ LQFHOHQHQ
EDQNDODU LoLQGH HQ L\L DNWLI NDOLWHVLQH VDKLS YH WDNLEH G|Q úHQ DODFDNODUÕ LoLQ
HQ \ NVHN NDUúÕOÕN D\ÕUDQ EDQNDGÕU $\QÕ ]DPDQGD EDQNDQÕQ PDGGL
|]ND\QDNODUÕQÕQ WRSODP |]ND\QDNODU PDGGL ROPD\DQ GXUDQ YDUOÕNODU \ NVHN
ROPDVÕ YH WDKVLOL JHFLNPLú DODFDNODUÕQÕQ G ú N ROPDVÕ EDQNDQÕQ DNWLI NDOLWHVLQL yükselten bir unsur olDUDN NDUúÕPÕ]D oÕNPDNWDGÕU %DQNDQÕQ NUHGL YHUPH ULVN
LúWDKÕQÕQ G ú N ROPDVÕ VRQXFX GDUDODQ IDL] PDUMÕ EDQNDQÕQ \ NVHN OLNLGLWHVL
LOH ELUOHúLQFH G ú N ULVN YH G ú N JHWLUL \DUDWPDNWD YH EDQND IDL] JHOLUOHULQL
0'& JHOLUOHULQGHQ HOGH HWPHNWHGLU $ %DQNDVÕ¶QÕQ \ NVHN VHUEHVW » ¼
VHUPD\H\H YH PDGGL |]ND\QDN RUDQÕQD VDKLS ROPDVÕ EDQNDQÕQ SRWDQVL\HO
]DUDUODUÕ NDUúÕODPDVÕQÕ VD÷ODPDNWDGÕU $\QÕ ]DPDQGD $ %DQNDVÕ¶QÕQ L\L
NDUOÕOÕN YH YHULPOLOLN SHUIRUPDQVÕQD VDKLS ROGX÷X J|U OPHNWHGLU
% %DQNDVÕ¶QÕQ G ú N PDGGL |]ND\QDNODUD WDQJLEOH HTXLW\ VDKLS
ROPDVÕ SRWDQVL\HO HN ]DUDODUÕ NDUúÕODPDVÕQÕ J oOHúWLUPHNWHGLU % %DQNDVÕ¶QÕQ
OLNLGLWHVL G ú N JHUoHNOHúPHNWH DQFDN EDQNDQÕQ L\L ULVN \|QHWLP VLVWHPL
GLNNDWH DOÕQGÕ÷ÕQGD OLNLGLWHVLQLQ \HWHUOL ROGX÷X G ú Q OPHNWHGLU %XQD NDUúÕOÕN
EDQNDQÕQ NUHGL ULVN DOPD LúWDKÕ YH WDNLEH G|Q ú P RUDQÕ G ú N ROPDVÕQD
UD÷PHQ PHYFXW WDKVLOL JHFLNPLú DODFDNODUÕQD G ú N NDUúÕOÕN D\ÕUPDVÕ NUHGL
NDOLWHVLQL ER]PDNWDGÕU %DQNDQÕQ VHUPD\H \HWHUOLOL÷L UDV\RVX \DVDO VÕQÕUÕQ
VW QGH JHUoHNOHúPHNWH DQFDN VHUEHVW VHUPD\HVL GXUDQ YDUOÕNODUÕQÕQ
\ NVHN NDUúÕOÕN RUDQÕQÕQ LVH G ú N ROPDVÕQD ED÷OÕ RODUDN QHJDWLI RODUDN
JHUoHNOHúPHNWHGLU % %DQNDVÕ¶QÕQ QHW WLFDUL NDUÕQGDNL DUWÕúD SDUDOHO RODUDN
NDUÕQGD L\LOHúPH J|U OPHNWHGLU %DQNDQÕQ IDDOL\HW JLGHUOHULQLQ IDDOL\HW
JHOLUOHULQL NDUúÕODPD RUDQÕQGD J|U OHQ D]DOPD YHULPOLOL÷LQLQ DUWWÕ÷ÕQÕ ½ » ¿ ¿ À À £ ¢ cÁW ¨ ¬¥« ¢ ¢ (ÃXÄ ¬ Å2¢ ¢ ( Æ ¬ ¢§Ç 2« ¢ È ¢ ¢ ¡ c ¡ £ ® ¾
J|VWHUPHNWHGLU $\Uร FD %DQNDQร Q Doร N SR]LV\RQXQXQ D]DOPDVร SDUDOHOLQGH
NXU ULVNL D]DOPร รบWร U
& %DQNDVร \HWHUOL OLNLGLWH\H VDKLS EXOXQPDNWDGร U .UHGL DoPD
NRQXVXQGD WHPNLQOL ROPDNOD ELUOLNWH & %DQNDVร ยถQร Q JUXSODUร QD NXOODQGร UGร รทร
NUHGLOHULQ \ย NVHNOLรทL EDQND LoLQ ULVN XQVXUX WDรบร PDNWDGร U $QFDN %DQNDQร Q
WDNLEH G|Qย รบย P RUDQร Qร Q \ย NVHN ROPDVร QD UDรทPHQ \ย ]GH NDUรบร Oร N
D\ร UPDVร NUHGL NDOLWHVLQL \ย NVHOWPHNWH YH D\Qร ]DPDQGD VHUPD\H \HWHUOLOLN
UDV\RVXQXQ \DVDO Vร Qร Uร Q ย ]HULQGH NDOPDVร DOGร รทร ULVNOHUH NDUรบร VHUPD\HVLQLQ
\HWHUOL ROGXรทXQX J|VWHUPHNWHGLU 1HW WLFDUL LรบOHPOHUGHQ HOGH HWWLรทL JHOLUOHULQ
DUWร รบร VRQXFX NDUOร Oร รทร DUWPร รบ YH YHULPOLOLรทL \ย NVHOPLรบWLU %DQNDQร Q 0'& potfรถyรผnรผn yย NVHN ROPDVร YH DUWPDVร EDQND LoLQ ULVN ROXรบWXUPDNWDGร U ' %DQNDVร ยถQร Q OLNLGLWHVL GLรทHU EDQNDODUD J|UH Gย รบย N JHUoHNOHรบPHNWH
YH ELU |QFHNL \ร OD J|UH JHULOHPLรบWLU %DQNDQร Q NUHGL SRUWI|\ย Qย Q oRN \ย NVHN
ROPDVร NUHGLOHULQLQ WDNLSWHNL DODFDNODUร QD G|Qย รบย P RUDQร Qร Q Gย รบย N YH D\ร UGร รทร
NDUรบร Oร NODUร Q \ย ]GH ยถLQ ย ]HULQGH ROPDVร EDQNDQร Q \HWHUOL DNWLI NDOLWHVLQH
VDKLS ROGXรทXQX J|VWHUPHNWH DQFDN ' %DQNDVร ยถQร Q JUXSODUร QD NXOODQGร UGร NODUร
NUHGLOHULQ WRSODP |]ND\QDNODU LoLQGHNL SD\ร Qร Q $UDOร N LWLEDUL\OH \ย ]GH
ROPDVร EDQNDQร Q DNWLI NDOLWHVLQL ER]PDNWDGร U ' %DQNDVร ยถQร Q VHUPD\H
\HWHUOLOLรทL UDV\RVXQXQ $UDOร N LWLEDUL\OH \ย NVHN YH \HWHUOL Gย ]H\GH
JHUoHNOHรบPHVLQH \ย ]GH UDรทPHQ VHUEHVW VHUPD\H RUDQร QHJDWLIGLU
%DQNDยถQร Q $UDOร N LWLEDUL\OH QHW IDL] JLGHUL \DUDWWร รทร YH NDUOร Oร รทร Qร Q
Gย รบWย รทย J|Uย OPHNWHGLU ' %DQNDVร ยถQร Q QHW ย FUHW YH NRPLV\RQ JHOLUOHULQLQ
SD\ร Qร Q GLรทHU EDQNDODUร Q oRN ย ]HULQGH ROPDVร %DQNDQร Q YHULPOLOLรทLQL ROXPOX
RODUDN HWNLOHPHNWHGLU ' %DQNDVร Gย รบย N IDL] ULVNLQH VDKLSWLU DQFDN 0'& porftfรถ\ย Qย Q SD\ร Gย รบย N ROPDNOD ELUOLNWH DUWร รบ HรทLOLPL J|VWHUPHNWHGLU ( %DQNDVร ยถQร Q LVH OLNLW YDUOร NODUร Qร Q WRSODP DNWLIOHU LoLQGHNL SD\ร yรผksektir. Banka, iyi kredi kalitesine sahip olmakla birlikte, kredilerinin รงok
Kร ]Oร Eย \ย PHVL R\QDN IDDOL\HW RUWDPร GLNNDWH DOร QGร รทร QGD HQGLรบH
GRรทXUPDNWDGร U %DQNDQร Q NDUOร Oร รทร DUWร รบ J|VWHUPLรบWLU %DQNDQร Q QHW IDL]
PDUMร QGDNL GDUDOPD\D UDรทPHQ QHW ย FUHW YH NRPLV\RQ JHOLUOHUL LOH QHW WLFDUL
NDUร QGDNL DUWร รบ NDUOร Oร รทร ROXPOX \|QGH HWNLOHPHNWHGLU รธVWLNUDUOร JHOLU ND\QDรทร
RODQ QHW ย FUHW YH NRPLV\RQ JHOLUOHULQLQ IDDOL\HW JHOLUOHUL LoLQGHNL SD\ร Qร Q \ย NVHN
ROPDVร EDQNDQร Q YHULPOLOLรทLQL DUWร UPDNWDGร U %DQNDQร Q JHUHN WRSODP
|]ND\QDNODUร Qร Q WRSODP DNWLIOHU LoLQGHNL SD\ร Qร Q DUWPDVร YH JHUHNVH GH
VHUPD\H \HWHUOLOLรทL YH VHUEHVW VHUPD\H RUDQODUร QGD J|Uย OHQ DWร รบ EDQNDQร Q
|]ND\QDN NDOLWHVLQL DUWร UDQ XQVXUODU DUDVร QGD EXOXQPDNWDGร U
) %DQNDVร Gย รบย N OLNLGLWH\H VDKLS EXOXQPDNWDGร U %DQNDยถQร Q WDNLEH
G|Qย รบย P RUDQร Qร Q \ย NVHN ROPDVร YH 7*$ยถODUร QD D\ร UGร รทร NDUรบร Oร รทร Q LVH oRN
Gย รบย N ROPDVร EDQNDQร Q NUHGL NDOLWHVLQL ER]PDNWDGร U %DQNDQร Q VHUPD\H
\HWHUOLOLรทL UDV\RVX \HWHUOL Gย ]H\GH ROPDNOD ELUOLNWH VHUEHVW VHUPD\HVL Gย รบย N
JHUoHNOHรบPHNWHGLU %DQNDQร Q 52$ UDV\RVX DUWร รบ J|VWHULUNHQ 52( UDV\RVX
Gย รบย รบ ND\GHWPLรบ YH 1,0 UDV\RVX LVH QHJDWLI RODUDN JHUoHNOHรบPLรบWLU
%DQNDQร Q IDDOL\HW JLGHUOHULQLQ IDDOL\HW JHOLUOHULQL NDUรบร ODPD RUDQร QGD |QHPOL
ELU D]DOร รบ ROPDVร EDQNDQร Q YHULPOLOLรทLQL DUWร UPร รบWร U %XQXQ \DQร Vร UD %DQND IDL]
ULVNLQH PDUX] EXOXQPDNWDGร U
'g5'h1&h %g/h0 6218d 9( g1(5รธ/(5 'HUHFHOHQGLUPH LรบOHPL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบXQXQ ULVN IDNW|UOHULQL
GLNNDWH DODUDN PHQNXO Nร \PHW \D GD KHUKDQJL ELU \ย Nย POย Oย รทย Q Jย YHQLOLUOLรทL
KDNNร QGD \DSWร รทร J|Uย รบย Gย U $QFDN GHUHFHOHQGLUPH PHQNXO Nร \PHW KDNNร QGD
YHULOHQ ELU \DWร Uร P WDYVL\HVL GHรทLOGLU .UHGL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร
GHUHFHOHULQL EHOLUOL ELU ILQDQVDO \ย Nย POย Oย รทย Q WHPHUUย GH Gย รบPH ]DPDQร Qร
WDKPLQ HWPH \D GD EX \ย Nย POย Oย รทH DLW NHVLQ ULVNLQ J|VWHUJHVL RODUDN
GHรทHUOHQGLUPH]OHU 'HUHFHOHU YHULOLUNHQ HNRQRPLN SROLWLN NUHGL YH PDO oHYULPOHUL GH GLNNDWH DOร QPDNWDGร U
.ย UHVHOOHรบPH Vย UHFLQGH XOXVODUDUDVร VHUPD\HQLQ \|Qย Qย EHOLUOH\HQ
XQVXUODUGDQ ELUL GH NUHGL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q UDSRUODUร Gร U
'ย Q\DGDNL JOREDOOHรบPH Vย UHFL LOH ELUOLNWH PDOL SL\DVDODUร Q NDUPDรบร NOร รทร Qร Q YH
ERUoOXODUร Q oHรบLWOLOLรทLQLQ ]DPDQ LoLQGH DUWPDVร \OD JHUHN \DWร Uร PFร ODU JHUHNVH
UHVPL RWRULWHOHU NUHGL GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q J|Uย รบOHULQH JLGHUHN GDKD
ID]OD |QHP YHUPH\H EDรบODPร รบODUGร U )LQDQV SL\DVDODUร JHQHO NDEXO J|UHQ
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q NXUXPODU YH EDQNDODU KDNNร QGD \D\ร QODGร NODUร
NUHGL QRWODUร Qร Q LQLรบ YH oร Nร รบODUร Qร Eย \ย N ELU LOJL LOH L]OHPHNWHGLUOHU
'HUHFHOHQGLUPH
NXUXOXรบODUร Qร Q
\DWร Uร PFร \ร
NRUXPDVร
YH
ELULNLPOHULQL
GHรทHUOHQGLUPHGH \DUGร PFร ROPDVร NDPX\X D\Gร QODWPDGD |QHPOL URO DOPDVร Qร
YH ILQDQV SL\DVDODUร QGD Jย YHQ XQVXUXQXQ \HUOHรบPHVLQL VDรทODPDNWDGร U
'ROD\ร Vร \OD GHUHFHOHQGLUPH DQDOL]OHUL VHUPD\H SL\DVDODUร Qร Q LรบOH\LรบL
Doร Vร QGDQ ROGXNoD Eย \ย N |QHP WDรบร PDNWDGร U %X DQDOL]OHU PHQNXO Nร \PHWOHULQ
DOร Qร S VDWร OPDVร YH\D PXKDID]D HGLOPHVLQH LOLรบNLQ NDUDUODUร Q DOร QPDVร QGD
X\JXQ ELU UHIHUDQV ROPDVร ERUoOXODU YH EXQODUร Q LKUDo HWWLรทL PHQNXO Nร \PHWOHU
EDNร Pร QGDQ PXND\HVH LPNDQร VDรทODPDVร GHรทHUOHQGLUPHOHULQ JHQLรบ ELU
\DWร Uร PFร NLWOHVLQH XODรบPDVร \ROX\OD ERUoOXODUร Q JLUHELOHFHรทL VHUPD\H
SL\DVDODUร Qร GROD\ร Vร \OD ILQDQVPDQ ND\QDNODUร Qร DUWร UPDVร YH E|\OHFH
ERUoOXODUร Q EX DQDOL]OHUL NHQGL EDรบODUร QD \DSPDODUร KDOLQGH RUWD\D oร NDFDN
PDVUDIODUGDQ NXUWXOPDODUร \DWร Uร P NDUDUODUร Qร GDKD Jย YHQLOLU ELU WHPHOH
GD\DQGร UDUDN PHQNXO Nร \PHWOHULQ IL\DWODUร Qร Q GDKD LVWLNUDUOร ROXรบPDVร
Doร Vร QGDQ |QHPOLGLU 'ROD\ร Vร \OD \DEDQFร VHUPD\HQLQ Jย YHQOL ELU รบHNLOGH
JHOPHVLQL VDรทODPDVร Doร Vร QGDQ GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร JHUHNOLGLU
'HUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q WDVDUUXIXQ PRELOL]H ROPDVร Qร YH GDKD HWNLQ ELU
รบHNLOGH \|QOHQGLULOHELOPHVLQL VHUPD\H SLD\DVDODUร QD GDKD ID]OD รบHIIDIOร N
GHULQOLN YH GLVLSOLQ VDรทODPDVร EHOLUVL]OLรทL D]DOWDUDN ILQDQVDO VLVWHPLQ VDรทOร NOร
LรบOHPHVLQH \DUGร PFร ROPDVร SL\DVDGDNL R\QDNOร รทร D]DOWPDVร QHGHQOHULQGHQ
GROD\ร ILQDQVDO VLVWHPLQ JHOLรบPHVLQGH |QHPOL URO R\QDPDNWDGร UODU
'HUHFHOHQGLUPH LรบOHPLQH LOLรบNLQ ย ONH X\JXODPDODUร QD EDNร OGร รทร QGD
JHQHO \DNODรบร Pร Q รบLUNHWOHULQ J|Qย OOย Oย N \DNODรบร Pร oHUoHYHVLQGH EX LONHOHUH QH
|Ooย GH X\GXNODUร Qร Doร NODPDODUร ROGXรทX J|Uย OPHNWHGLU $QFDN ED]ร ย ONHOHUGH
LONHOHULQ ELU Nร VPร Qร Q ERUVDODU WDUDIร QGDQ NRWDV\RQ NRรบXOX KDOLQH JHWLULOGLรทL ELU
Nร VPร Qร Q NXUXPVDO \DWร Uร PFร ODU WDUDIร QGDQ \DWร Uร P NULWHUL RODUDN NDEXO HGLOGLรทL
YH\D LOJLOL RWRULWHOHU WDUDIร QGDQ GHUHFHOHQGLUPHQLQ WDOHS HGLOGLรทL J|Uย OPHNWHGLU
Ancak, ABD de dahil hiรงbir รผlkede derecelendirme kuUXOXรบODUร ย ]HULQGH
oHUoHYHVL WDP RODUDN EHOLUOHQPLรบ ELU Gย ]HQOHPH YH GHQHWLPLQ EXOXQPDPDVร
YH KLoELU ย ONHGH GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q LODQ HWWLNOHUL ULVN GHรทHUOHQGLUPHOHULQGHQ KXNXNHQ VRUXPOX ROPDPDODUร Eย \ย N ELU HNVLNOLNWLU
Genel kabul gรถren kredi kuUXOXรบODUร WDUDIร QGDQ YHULOHQ GHUHFH
QRWODUร Qร Q HWNLOHUL GDKD ID]ODGร U 0RRG\ยถV 6WDQGDUG 3RRUV YH )LWFK5DWLQJV
$%' YH GLรทHU XOXVODUDUDVร SL\DVDODUGD HQ oRN LWLEDU HGLOHQ GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXรบODUร Gร U 'HUHFHOHQGLUPH LรบOHPOHULQLQ XOXVODUDUDVร SL\DVDODUGD \D\Jร Q
RODUDN NXOODQร Pร GHQHWOH\LFL YH Gย ]HQOH\LFL RWRULWHOHULQ EX DUDFร SL\DVDODUร Q
GHQHWLPL YH Gย ]HQOHPHVL LoLQ NXOODQPD\D EDรบODPDODUร QD QHGHQ ROPXรบWXU
'HUHFHOHQGLUPHQLQ HQ \HQL YH SRSย OHU NXOODQร Pร EDQNDODUร Q VHUPD\H
\HWHUOLOLNOHULQLQ KHVDSODQPDVร QGD NXOODQร OPD\D EDรบODQPร รบ ROPDVร Gร U )LQDQVDO
SL\DVDODUร Q JOREDOOHรบWLรทLQL YH EDQNDFร Oร N IDDOL\HWOHULQLQ ย ONH Vร Qร UODUร Qร DรบWร รทร Qร
IDUN HGHQ 8OXVODUDUDVร gGHPHOHU %DQNDVร %,6 Eย Q\HVLQGHNL %DVHO
%DQNDFร Oร N *|]HWLP YH 'HQHWLP .RPLWHVL \ร Oร QGD \D\ร PODGร รทร โ Sermaye
8\XPXยด DGOร NDUDUOD ย ONHOHU DUDVร QGDNL IDUNOร Oร NODUร |QOHPHN ย ]HUH VHUPD\H
\HWHUOLOLรทLQGH XOXVODUDUDVร Gย ]H\GH VWDQGDUWODUร EHOLUOHPLรบWLU
+D]LUDQ LWLEDUL\OH VRQ KDOLQL DODQ \HQL Gย ]HQOHPHGH EDQNDODUร Q
VDรทOร NOร YH HWNLQ RODUDN oDOร รบPDVร LoLQ kendi iรง kontrol ve yรถnetim sistemleri ile
GHQHWLP LรบOHYL YH SL\DVD GLVLSOLQL NRQXODUร QD \HU YHULOPHNWHGLU <HQL %,6
Gย ]HQOHPHOHUL\OH JHOHQ DOWHUQDWLIOHUGHQ ROXรบDQ 6WDQGDUW <DNODรบร Pร Q VHUPD\H
\HWHUOLOLรทL KHVDSODPDODUร LoLQ X\JXODQPDVร GXUXPXQGD EDQNDODU bilanรงo iรงi ve
Gร รบร YDUOร NODUร Qร Q ULVN Dรทร UOร รทร Qร DGร JHoHQ YDUOร NODUร Q ULVN GHรทHUOLOLรทLQH J|UH
KHVDSODPD \DSDFDN L\L GHUHFH\H VDKLS RODQODU LoLQ GDKD D] VHUPD\H Gย รบย N dereceye sahip krediler iรงin daha fazla sermaye tahsisi yoluna gideceklerdir.
%X \ROOD EDQNDODUร Q ULVNL \ย NVHN NLรบL YH NXUXPODUD ND\QDN DNWDUPDODUร Qร Q
|QOHQPHVL \ROX\OD GRQXN NUHGL WXWDUODUร Qร Q Gย ]H\L D]DOWร OPD\D oDOร รบร OPDNWD YH
EDQND LIODVODUร Qร Q |Qย QH JHoLOPH\H oDOร รบร OPDNWDGร U %X GXUXP LVH XOXVODUDUDVร
EDQNDODUร Q NUHGL YHUPH NDUDUODUร Qร HWNLOH\HFHNWLU %X VD\HGH EDQNDODU NDUรบร Oร N
D\ร Uร UNHQ NUHGL LOLรบNLOHULQLQ VRQ DรบDPDODUร \HULQH EDรบร QGD NUHGL ULVNLQH
\RรทXQODรบร S GHรทHUOHQGLUHFHNOHUGLU %XQODUD HN RODUDN EDQNDODU \ย NVHN ULVNOL
NUHGL YHULUNHQ %DVHO Gย ]HQOHPHVLQLQ FD\Gร Uร Fร HWNLVL RODFDNWร U $\Uร FD
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q NULWHUOHULQLQ PHWRGRORMLOHULQLQ LรบOHPOHULQLQ YH
NUHGL
NDUDUODUร Qร Q
NDPXR\XQD
GX\XUXOGXรทX
GLNNDWH
DOร QGร รทร QGD
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q GHรทHUOHQGLUPHOHUL ULVN D\DUODPD LรบOHPOHULQGH
GDKD ID]OD รบHIIDIOร N YH NDUรบร ODรบWร UPD LPNDQร VDรทOD\DFDNWร U
<XNDUร GD VD\ร ODQ DYDQWDMODUD NDUรบร Oร N GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q
%DVHO ,, Gย ]HQOHPHVLQGH \HU DOPDVร ELU WDNร P HQGLรบHOHUL GH EHUDEHULQGH
JHWLUPHNWHGLU %X HQGLรบHOHU DรบDรทร GDNL รบHNLOGH |]HWOHQHELOLU
L 'HUHFHOHQGLUPHQLQ JHOLรบPHNWH RODQ ย ONHOHUGH D] \DSร OPDVร YH
\D\Jร Q ROPDPDVร EDQND YH รบLUNHWOHULQ WXWPDODUร JHUHNHQ \DVDO VHUPD\H LOH
NUHGL PDOL\HWOHULQL NDUOร Oร NODUร QD EDNร OPDNVร ]ร Q DUWร UDFDNWร U $\Qร ]DPDQGD
JHOLรบPHNWH RODQ ย ONHOHULQ Gย รบย N GHUHFHOHUH VDKLS ROGXรทX YH ย ONH GHUHFHOHULQLQ WDYDQ ROXรบWXUGXรทX J|] |Qย QH DOร QGร รทร QGD EX GXUXP D] JHOLรบPLรบ
YH JHOLรบPHNWH RODQ ย ONHOHULQ EDQND VHUPD\H \HWHUOLOLรทLQL ROXPVX]
HWNLOH\HFHNWLU
LL <HQL Gย ]HQOHPH JHOLรบPHNWH RODQ ย ONHOHUH \D GD EX ย ONHOHULQ
NXUXPODUร QD NUHGL YHULOPHVLQL FD\Gร Uร Fร |]HOOLรทH VDKLSWLU %X \ย ]GHQ \HQL
Gย ]HQOHPH LOH VDGHFH JHOLรบPLรบ ย ONHOHUH NUHGL YHULOPHVL \HULQH JHOLรบPLรบ YH
JHOLรบPHNWH RODQ ย ONHOHUL NDSVD\DQ XOXVODUDUDVร oHรบLWOHQGLULOPLรบ NUHGL SRUWI|\ย Qย Q \DUDWร OPDVร WHรบYLN HGLOPHOLGLU
iii. Basel Komitesiโ nin dHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร VHoPHN LoLQ
NR\GXNODUร NULWHUOHU GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q YH RSHUDV\RQODUร Qร Q
EDQNDFร Oร N J|]HWLP RUJDQODUร WDUDIร QGDQ Gย ]HQOHQPHVL YH GHQHWLPLQL GH beraberinde
getirecektir.
Bu
uygulama
ile
S&P,
Moodyโ s
ve
Fitch
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q WHNHO NRQXPODUร ELUoRN GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXรบXQXQ SL\DVD\D NDWร OPDVร YH UHNDEHWLQ DUWPDVร LOH VRQD HUHFHN DQFDN ELU oRN HQGLรบHOHUL GH EHUDEHULQGH JHWLUHFHNWLU %X X\JXODPD LOH GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXรบODUร Qร Q EDรทร PVร ]Oร รทร Qร Q WDUDIVร ]Oร รทร Qร Q YH Jย YHQLOLUOLรทLQLQ ]HGHOHQPHVL YH
GHUHFHOHQGLUPH DOร รบYHULรบLQLQ DUWPDVร PXKWHPHOGLU 'ร รบ \D GD Lo GHUHFHOHULQ ULVN D\DUODPDODUร LoLQ NXOODQร OPDVร EDQNDODUร Q \ย NVHN GHUHFH VDรทOD\DQ PHWRW \D GD
NXUXOXรบX WHUFLK HWPHOHULQL VDรทOD\DFDN YH EDQNDFร Oร N Gย ]HQOHPH RWRULWHOHUL LVH
UHNDEHWH GD\DQDQ VHUPD\H DYDQWDMODUร Qร IDUNHWPHOHUL LOH ELUOLNWH \ย NVHN GHUHFH
YHUHQ \|QWHP YH NXUXOXรบODUร WHUFLK HGHFHNOHUGLU $\Qร ]DPDQGD GHYOHW RWRULWHVL
WDUDIร QGDQ WDQร QDQ GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q GHYOHW NXUXPODUร Eย \ย N
EDQNDODU YH ย ONHQLQ QRWXQX Gย รบย UPHVL oRN ]RU RODFDNWร U %DVHO .RPLWHVLQLQ
GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q WDQร QPDVร LoLQ NULWHUOHU NR\PDVร \HULQH SL\DVDQร Q
VHoWLรทL YH LWLEDU HWWLรทL GHUHFH YH GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q WDQร QPDVร GDKD
GRรทUX RODFDNWร U
LY 'ย รบย N GHUHFH\H VDKLS ย ONH EDQND YH NXUXPODUร Q ULVN Dรทร UOร รทร Qร Q
ยณGHUHFHVL]ยด RODQODUD J|UH GDKD \ย NVHN ROPDVร GHUHFHOHQGLULOHQ NXUXPODUร
KDNVร ] RODUDN FH]DODQGร UPDN DQODPร QD JHOPHNWHGLU YH |]HOOLNOH \ย NVHOHQ
SL\DVDODUGD NUHGL GHUHFHOHQGLUPHVLQLQ JHOLรบPHVLQL HQJHOOH\HELOLU %XQXQ
yerine, โ derecesizโ kurumlar, โ B ยณ GHUHFHVL DOWร QGD EXOXQDQ NXUXPODUOD D\Qร
ULVN Dรทร UOร รทร QD VDKLS ROPDOร Gร U Y
<HQL
%DVHO
$QODรบPDVร QGD
ย ONHOHUH
YHULOHQ
Dรทร UOร NODUร Q
GHUHFHOHQGLULOHQ EDQND YH รบLUNHWOHUH J|UH GDKD D] ROPDVร ย ONHGHNL IRQ DNร รบร Qร
ER]PDVร YH EDQNDODUร Q QDVร O \|QHWLOHFHรทL NRQXVXQGD DKODNL ULVN \DUDWPDVร
EDNร Pร QGDQ HQGLรบH GRรทXUPDNWDGร U
'HUHFHOHULQ EDQNDFร Oร N YH SDUD NUL]OHULQL WDKPLQ HWPHGH EDรบDUร Oร ROXS
ROPDGร NODUร LQFHOHQGLรทLQGH LVH NUHGL QRWXQGD PH\GDQD JHOHQ Gย รบPHOHULQ NUL]
|QFHVL GHรทLO GH NUL] VRQUDVร JHUoHNOHรบWLรทL J|Uย OPHNWHGLU $\Qร ]DPDQGD NUL]
VRQUDVร GHUHFHOHU LQFHOHQGLรทLQGH GHUHFHOHUGHNL Gย รบPH LKWLPDOL YH EX
Gย รบย รบย Q Eย \ย NOย รทย JHOLรบPHNWH RODQ SL\DVDODUGD JHOLรบPLรบ SL\DVDODUGDQ GDKD
\ย NVHN oร NPDNWDGร U %X GXUXP D\Qร \|QGH oHYULPL J|VWHUPHNOH ELUOLNWH
JHOLรบPHNWH RODQ SL\DVDODUGD WHPHUUย GH Gย รบPH RODVร Oร รทร Qร Q DUWWร รทร Qร GD
gรถstermektedir.
'HUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q \DQร Vร UD D\Qร ]DPDQGD GLรทHU SL\DVD
DQDOLVWOHUL YH DNWLI IL\DWODUร GD \DNODรบDQ $V\D NUL]L KDNNร QGD X\DUร YHUPHPLรบOHUGLU .UL]LQ KHPHQ |QFHVLQGH \D\ร QODQDQ Wย P Eย \ย N XOXVODUDUDVร
WLFDUL YH \DWร Uร P EDQNDODUร UDSRUODUร GD 0RRG\ยถV YH 6 3 WDUDIร QGDQ \DWร Uร P
\DSร ODELOLU QRWX DODQ $V\D ย ONHOHUL LoLQ \ย NVHN Jย YHQLOLUOLN GHUHFHVL
YHUPLรบOHUGLU %XUDGDQ GD DQODรบร OPDNWDGร U NL NUL]OHUL |QFHGHQ WDKPLQ HWPHN
ROGXNoD ]RUGXU $\Uร FD GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร NUL]LQ oร NPD LKWLPDOL
ย ]HULQGH
\RรทXQODรบPD\ร S
ERUoOXQXQ
WHPPHUUย GH
Gย รบPH
RODVร Oร รทร Qร
GHรทHUOHQGLUGLNOHULQGHQ GHUHFHOHQGLUPHOHULQGH WHPHUUย GH Gย รบPH RODVร Oร รทร Qร
HWNLOH\HQ SL\DVD OLNLGLWH SDUD YH WUDQVIHU ULVNOHULQL GLNNDWH DOPDNWD YH
HNRQRPLN EXQDOร P \D GD JOREDO OLNLGLWH Vร Nร รบร NOร รทร Qร Q WHN EDรบร QD ย ONH QRWXQX
Gย รบย UPHN LoLQ \HWHUOL ELU VHEHS RODUDN J|UPHPHNWHGLUOHU Hangi
รผlke
sรถz
konusu
olursa
olsun,
finans
sektรถrรผ,
รผlke
HNRQRPLOHULQLQ JHOLรบLPLQL \|QOHQGLUHQ KDVVDV ELU VHNW|UGย U %X oHUoHYHGH finans sektรถrรผnรผn ana temsilcisi konumunda olan bankalar da ekonominin
WHPHO WDรบODUร Qร ROXรบWXUPDNWDGร U 7ย UNL\H HNRQRPLVLQLQ HQ |QHPOL NXUXPVDO
\DSร ODUร QGDQ ELUL RODQ 7ย UN EDQNDFร Oร N VLVWHPL HNRQRPL LOH NDUรบร Oร NOร ELU
HWNLOHรบLP LoLQGHGLU 7ย UNL\H HNRQRPLVLQGH VRQ ]DPDQODUGD \DรบDQDQ
ROXPVX]OXNODU EDQNDFร Oร N VLVWHPLQL GH HWNLOHPHNWHGLU %DQNDFร Oร N VLVWHPLQLQ
VRUXQODUร Qร Q JLGHULOPHVL ILQDQVDO \DSร Qร Q VDรทOร NOร \ย Uย PHVL Doร Vร QGDQ GD
|QHP WDรบร PDNWDGร U %X EDรทODPGD EDQNDODUร Q ULVNOHULQL NDUรบร OD\DELOPH
NDSDVLWHOHUL NRQXVXQGD SL\DVDQร Q ]DPDQร QGD YH GRรทUX RODUDN ELOJLOHQGLULOPHVL
Eย \ย N |QHP DU]HWPHNWHGLU 'HUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร EX ELOJLOHQGLUPH\L
\DSDFDN NXUXPODUร Q EDรบร QGD JHOPHNWHGLU $\Qร ]DPDQGD 7HPPX] ยถWH
PHYGXDWD JHWLULOHQ GHYOHW Jย YHQFHVLQH Vร Qร U JHWLULOPHVL GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXรบODUร Qร Q
|QHPLQL
GDKD
GD
DUWร UPร รบWร U
$\Uร FD
EDQNDODUร Q
GHUHFHOHQGLULOPHVL EDQNDODUร Q รบHIIDIOร รทร Qร DUWร UDFDN YH SL\DVD\D GDKD ID]OD
GLVLSOLQ ND]DQGร UDFDNWร U
%X oDOร รบPDGD GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร Qร Q EDQNDODUร DQDOL]
HGHUNHQ NXOODQGร รทร WHPHO ILQDQVDO UDV\RODU GLNNDWH DOร QDUDN 7ย UN EDQNDFร Oร N
VHNW|Uย QGHNL DOWร EDQNDQร Q $UDOร N YH $UDOร N G|QHPOHUL DUDVร
ILQDQVDO DQDOL]L \DSร OPร รบWร U 6|] NRQXVX EDQNDODU ERUVDGD LรบOHP J|UHQ
EDQNDODUGร U YH KDOND Doร N WDEORODUร NXOODQร OPร รบWร U 6SHNย ODV\RQD QHGHQ
ROPDPDN LoLQ EX oDOร รบPDGD DQDOL]OHUL \DSร ODQ EDQNDODUร Q LVLPOHUL
YHULOPHPLรบWLU
dDOร รบPDGD EDQNDODUร Q OLNLW YDUOร NODUร Qร Q WRSODP DNWLIOHU LoLQGHNL SD\ร Qร Q
JHULOHGLรทL YH Gย รบย N ROGXรทX J|Uย OPHNWHGLU รธVWLNUDUOร HNRQRPLN RUWDP IDL]
RUDQODUร QGDNL JHULOHPH YH EDQNDFร Oร N VHNW|Uย Qย Q Nร VD YDGHOL ILQDQVPDQ
LKWL\DFร Qร Q D]DOPDVร \OD ELUOLNWH VHNW|U OLNLW YDUOร NODUร Qร GDKD \ย NVHN JHWLULOL RODQ
NUHGLOHU YH PHQNXO Nร \PHWOHUOH SODVH HWPH\H EDรบODPร รบ EXQXQ VRQXFXQGD
EDQNDODUร Q OLNLW DNWLIOHULQLQ WRSODP DNWLIOHUH RUDQร JHULOHPLรบWLU $QFDN R\QDN
IDDOL\HW RUWDPร QD VDKLS RODQ 7ย UN EDQNDODUร Qร Q OLNLGLWH NRQXVXQGD GDKD
LKWL\DWOร ROPDODUร JHUHNPHNWHGLU %HOLUVL]OLN RUWDPร QGD yรผksek likiditenin
HVQHNOLN YH WDPSRQ J|UHYL VDรทOD\DFDรทร XQXWXOPDPDOร Gร U 'ROD\ร Vร \OD E|\OH ELU
RUWDPGD EDQNDODUร Q OLNLW NDOPD LOH GDKD ID]OD JHWLULVL RODQ DNWLIOHUH \DWร Uร P
\DSPD DUDVร QGD GRรทUX GHQJH\L EXOPDODUร JHUHNPHNWHGLU
.UHGL NDOLWHVL DQDOL]LQGH LQFHOHQHQ EDQNDODUร Q oRรทXQGD NUHGL
SRUWI|\ย QGH DUWร รบ J|Uย OPHNWHGLU $\Qร ]DPDQGD LQFHOHQHQ Wย P EDQNDODUร Q
WDNLEH G|Qย รบย P RUDQODUร JHULOHPLรบ YH D\ร UGร NODUร NDUรบร Oร NODU DUWPร รบWร U \ร Oร QGD รธVWDQEXO \DNODรบร Pร oHUoHYHVLQGH NUHGLOHULQ \HQLGHQ \DSร ODQGร Uร OPDVร
\ร Oร QGD RUWD\D oร NDQ ,UDN VDYDรบร Qร Q EHNOHQHQGHQ Nร VD Vย UPHVL
PDNURHNRQRPLN J|VWHUJHOHUGHNL L\LOHรบPH YH |]HOOLNOH G|YL] NXUODUร YH IDL]
RUDQODUร QGDNL JHULOHPH EDQNDFร Oร N VHNW|Uย Qย Q EUย W NUHGLOHULQLQ DUWPDVร Qร
VDรทODPร รบ D\Qร ]DPDQGD EDQNDODUร Q NUHGL NXOODQร UNHQ GDKD |]HQOL
GDYUDQPDODUร D\Uร FD HNRQRPLGHNL Eย \ย PH SHUIRUPDQVร QD EDรทOร RODUDN NUHGL
NXOODQร Fร ODUร Qร Q JHUL |GHPH NDELOL\HWOHULQLQ JHoPLรบ G|QHPOHUH J|UH DUWPDVร
EDQNDODUร Q NUHGLOHULQLQ WDNLSWHNL DODFDNODUD RUDQร Qร Q D]DOPDVร QD QHGHQ
ROPXรบWXU 6|] NRQXVX JHOLรบPHOHU NUHGL ULVNLQL D]DOWร UNHQ EDQNDODUร Q DNWLI
NDOLWHVLQLQ GH JHOLรบPHVLQL VDรทODPร รบWร U %X ROXPOX JHOLรบPHOHUH UDรทPHQ R\QDN
IDDOL\HW RUWDPร GLNNDWH DOร QGร รทร QGD EDQNDODUร Q |]HOOLNOH ELUH\VHO NUHGLOHULQGHNL
Kร ]Oร Eย \ย PH HQGLรบH \DUDWPDNWDGร U Bu yรผzden bankalar kredi verirken daha
LKWL\DWOร GDYUDQPDOร YH EDQND J|]HWLP RUJDQODUร WDUDIร QGDQ GDKD Vร Nร WDNLS HGLOPHOHUL JHUHNPHNWHGLU
รธQFHOHQHQ EDQNDODUร Q oRรทXQXQ PHQNXO GHรทHUOHULQLQ DUWWร รทร YH
Dรทร UOร รทร Qร Q \ย NVHN ROGXรทX J|Uย OPHNWHGLU %X LVH IDL] ULVNLQL GH EHUDEHULQGH
JHWLUPHNWHGLU $\Qร ]DPDQGD EDQNDODUร Q D\D NDGDU IDL] JHWLULOL DNWLIOHULQLQ
D\D NDGDU IDL] PDOL\HWOL SDVLIOHULQH RUDQร \ย ]GH ยถย Q DOWร QGDGร U %X GXUXPGD
IDL] RUDQODUร Qร Q Gย รบWย รทย RUWDPODUGD EDQNDODUร Q QHW IDL] JHOLUOHULQLQ ROXPOX
HWNLOHQHFHรทL \ย NVHOGLรทL GXUXPODUGD ROXPVX] HWNLOHQHFHรทL EHNOHQPHNWHGLU
%DQNDODUร Q Doร N SR]LV\RQODUร Qร Q D]DOPDVร SDUDOHOLQGH NXU ULVNL D]DOPDNWDGร U
%DQNDODUร Q NDUOร Oร N SHUIRUPDQVODUร QGD ELU L\LOHรบPH V|] NRQXVXGXU %X
L\LOHรบPHGH |]HOOLNOH VHUPD\H SL\DVDVร LรบOHP NDUODUร Qร Q DUWPDVร YH NDPEL\R
]DUDUODUร Qร Q NDUD G|Qย รบPHVL HWNLOL ROPXรบWXU (QIOD\RQGDNL Gย รบย รบ HรทLOLPL YH
EXQD EDรทOร RODUDN IDL] RUDQODUร QGDNL Gย รบย รบ |]HOOLNOH PHQNXO Nร \PHWOHUGHQ HOGH
HGLOHQ IDL] JHOLUOHULQLQ D]DOPDVร QD \RO DoDUDN QHW IDL] JHOLUOHULQLQ
JHULOHPHVLQGH HWNLOL ROPXรบWXU $QFDN Gย รบHQ IDL] RUDQODUร NRรบXOODUร QGD \HQL
oร NDQ NDรทร WODUร Q HVNLVL NDGDU JHOLU JHWLUPHPHVL QHGHQL\OH EDQNDODUร Q NDUOร Oร N
Gย ]H\OHULQL NRUXPDN LoLQ JHUoHN EDQNDFร Oร N IDDOL\HWOHULQH \|QHOPHOHUL
beklenmektedir. Bรถylece hazLQH LรบOHPOHULQH GD\DOร JHOLU VWUDWHMLVL ]DPDQOD
|QHPLQL \LWLUHFHNWLU *HUoHN EDQNDFร Oร N \DSPDN VXUHWL\OH Eย \ย PHN Pย รบWHUL
RGDNOร EDQNDFร Oร N DQOD\ร รบร Qร Q KDNLP ROPDVร \OD Pย PNย Q RODFDNWร U 0ย รบWHULOHUH
DLW |]HO ย Uย QOHULQ JHOLรบWLULOPHVL รบXEHOHULQ VHJPHQWDV\RQD WDEL WXWXOPDVร
VHNW|Uย Q Eย \ย PHVLQH LPNDQ WDQร \DFDNWร U 7HNQRORMLN DOW\DSร Vร GDKD L\L RODQ
Pย รบWHUL VD\ร Vร GDKD ID]OD RODQ EDQNDODU EX G|QHPGH UHNDEHW \DUร รบร QGD |QH
oร NDFDNWร U %|\OHFH EDQNDODU ย FUHW YH NRPLV\RQ JHOLUOHULQL DUWร UPD LPNDQร
EXODFDNODU YH EX LVH YHULPOLOLNOHULQH ROXPOX NDWNร VDรทOD\DFDNWร U
รธQFHOHQHQ EDQNDODUร Q Eย \ย N Nร VPร QGD YHULPOLOLN UDV\RODUร QGD L\LOHรบPH
J|Uย OPHNWHGLU %XQD NDUรบร Oร N EDQNDODUร Q PHQNXO GHรทHUOHU Fย ]GDQร
SRUWI|\ย Qย Q \ย NVHN ROGXรทX YH EXQXQ \ย NVHN LรบOHWPH YH \|QHWLP JLGHUL
JHUHNWLUPHGLรทL GLNNDWH DOร QGร รทร QGD EDQNDODUร Q IDDOL\HW JHOLUL EDรบร QD Gย รบHQ
IDDOL\HW JLGHUOHULQLQ \ย NVHN ROGXรทX J|Uย OPHNWHGLU %XQD HN RODUDN EDQNDODUร Q
ELUH\VHO EDQNDFร Oร N IDDOL\HWOHULQH Dรทร UOร N YHUPH\H EDรบODPDODUร GDKD ID]OD
SHUVRQHO YH รบXEH Dรทร JHUHNWLUHFHรทLQGHQ V|] NRQXVX UDV\RQXQ DUWPDVร
JHUoHNOHรบHELOLU $\Qร ]DPDQGD ILQDQVDO SL\DVDODUGD R\QDNOร รทร Q GDKD GD
Gย รบPHVL GXUXPXQGD IDL] RUDQODUร Qร Q Gย รบย รบย QH EDรทOร RODUDN HOGH HGLOHQ
JHOLUOHULQ D]DOPDVร QHW IDL] PDUMร Qร GDKD GD GDUDOWDFDNWร U 'DUDODQ IDL] PDUMODUร
NDUรบร Vร QGD EDQNDODU \HQL JHOLU ND\QDNODUร QD LKWL\Do GX\DFDNODU YH EXQXQ
VRQXFXQGD IDL] Gร รบร JHOLUOHULQL \ย NVHOWLS IDDOL\HW JLGHUOHULQL D]DOWPDODUร
JHUHNHFHNWLU $\Qร ]DPDQGD 7HPPX] WDULKLQGH .D\QDN .XOODQร P
'HVWHNOHPH )RQX ..') X\JXODPDVร Qร Q WLFDUL NUHGLOHUGH NDOGร Uร OPร รบ ROPDVร
EDQNDODUร Q PDOL\HWOHULQL D]DOWร Fร \|QGH HWNL VDรทOD\DFDNWร U YH EDQNDODU DUDFร Oร N faaliyetlerini yรผkseltmeye daha รถnem vereceklerdir. รธQFHOHQHQ Wย P EDQNDODUร Q VHUPD\H \HWHUOLOLรทL UDV\RODUร QGD ELU JHOLรบPH
sรถz konusudur. Bu geliรบPHGH \ร Oร QGD X\JXODPD\D NRQXODQ %DQND
6HUPD\HOHULQLQ *ย oOHQGLULOPHVL 3URJUDPร NDSVDPร QGD EDQNDODUร Q NHQGL
ND\QDNODUร \OD VHUPD\HOHULQL DUWร UPDODUร NDUOร Oร N SHUIRUPDQVร QGD J|Uย OHQ
L\LOHรบPH IDL]OHUGHNL Gย รบย รบ LOH ELUOLNWH PHQNXO GHรทHUOHUGHNL DUWร รบ HWNLOL ROPXรบWXU
$QFDN EDQNDFร Oร N VHNW|Uย Qย Q |]ND\QDN \HWHUOLOLรทL Doร Vร QGDQ HQ |QHPOL
VRUXQX RODQ ND\GL QLWHOLNWHNL ED]ร NDOHPOHU |]ND\QDN \DSร Vร Qร HWNLOHPH\L
Vย UGย UPHNWHGLU %DQNDODUร Q VHUEHVW VHUPD\H RUDQODUร QGD DUWร รบ J|Uย OVH GH
Gย รบย N JHUoHNOHรบPHVL EDQNDODUร Q |]ND\QDNODUร Qร Q ULVN SURILOOHULQL NDUรบร ODPDVร
Doร Vร QGDQ \HWHUOL ROPDGร รทร Qร J|VWHUPHNWHGLU $\Uร FD VHNW|Uย Q IDDOL\HW \DSร Vร
GHรทLรบLS GDKD oRN NUHGL GDKD D] PHQNXO \DWร Uร Pร Q EHQLPVHQPHVL GXUXPXQGD
EDQNDODUร Q ULVNOHULQLQ YH GROD\ร Vร \OD VHUPD\H JHUHNVLQLPOHULQLQ DUWPDVร GD
NDoร Qร OPD] RODFDNWร U $\Qร ]DPDQGD %DVHO ,, NDSVDPร QGD GDKD Vร Nร รบWร Uร ODFDN
RODQ VHUPD\H \HWHUOLOLรทL Gย ]HQOHPHVLQLQ 7ย UN EDQNDODUร ย ]HULQGH |QHPOL EDVNร
\DUDWPDVร PXKWHPHOGLU %DVHO ,,ยถQLQ \ย Uย UOย รทH JLUPHVLQLQ DUGร QGDQ 7ย UNL\HยถQLQ
QRWXQXQ ยณ\DWร Uร P \DSร ODELOLUยดLQ DOWร QGD ROPDVร Qร Q HWNLVL\OH EDQNDODUร Q VHUPD\H
LKWL\DFร GRรทDFDNWร U %DQNDODUร Q JHoLรบ G|QHPLQGH ULVN \|QHWLPLQL JHOLรบWLUPHOHUL
JHUHNHFHNWLU
'HUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร EDQNDODUร GHรทHUOHQGLULUNHQ KHU ย ONHQLQ
NRรบXOODUร QD J|UH DQDOL] \DSPDOร Gร UODU +HU ย ONHQLQ Nร Uร OJDQOร NODUร YH ULVN
IDNW|UOHUL IDUNOร RODFDรทร QGDQ EDQNDFร Oร N VLVWHPLQLQ L\L DQDOL] HGLOPHVL
JHUHNPHNWHGLU $\Uร FD |]HOOLNOH EDQNDFร Oร N VLVWHPLQGHNL ]D\ร IOร NODUร Q DVร O ULVNLQ
ND\QDรทร Qร ROXรบWXUGXรทX J|] |Qย QH DOร QGร รทร QGD GHUHFHOHQGLUPH NXUXOXรบODUร
DQDOLVWOHULQLQ EDQNDFร Oร N NRQXVXQGD \HWHUOL ELOJLOHULQLQ YH WHFUย EHOHULQLQ
ROPDGร รทร \DรบDQDQ NUL]OHUOH WHVW HGLOPLรบWLU 'ROD\ร Vร \OD GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXรบODUร JHOLรบPHNWH RODQ ย ONHOHUL DQDOL] HGHUNHQ PDNUR J|VWHUJHOHU NDGDU
PLNUR J|VWHUJHOHU ย ]HULQGH GH GXUPDOร Gร UODU
'HUHFHOHQGLUPH VDGHFH \DWร Uร PFร Doร Vร QGDQ GHรทLO D\Qร ]DPDQGD ERUo
WDOHELQGH EXOXQDQ NLรบL YH NXUXOXรบODU LOH ย ONHOHU Doร Vร QGDQ GD Eย \ย N DYDQWDMODU
JHWLUPHNWHGLU <DWร Uร PFร GHUHFHOHGLUPH LรบOHPL LOH JHUHNOL ELOJL\L HGLQHUHN
ย VWOHQPLรบ ROGXรทX ULVN NDUรบร Oร รทร QGD \HWHUOL JHWLUL\L HOGH HGLS HGHPH\HFHรทL
VRUXVXQD FHYDS EXOXUNHQ ERUoODQDQ WDUDI GD LKUDo HWPLรบ ROGXรทX HQVWUย PDQร
GDKD JHQLรบ ELU SL\DVD\D VXQDUDN PDOL\HWOHULQL PLQLPL]H HWPH รบDQVร
\DNDODPDNWDGร U 'HUHFHOHQGLUPH LรบOHPLQLQ D\Qร ]DPDQGD SL\DVD\D JHWLUGLรทL
LVWLNUDU NUHGLELOLWH YH GHQHWLP LPNDQODUร J|] |Qย QH DOร QGร รทร QGD ย ONH
Doร Vร QGDQ GD |QHPOL \DUDUODU VDรทODGร รทร J|Uย OPHNWHGLU %DEXรบFX %DVHO
,,ยถQLQ X\JXODQPD\D EDรบODQPDVร \OD 7ย UNL\HยถGH |QHPL GDKD GD DUWDFDN RODQ GHUHFHOHQGLUPH
NXUXOXรบODUร Qร Q
GHQHWOHQPHVL
\HWNLOHQGLULOPHVL
YH
Gย ]HQOHPHVLQLQ GH XOXVODUDUDVร VWDQGDUWODUD X\JXQ ROPDVร YH UHNDEHW
HGHELOHFHN Gย ]H\GH ROPDODUร YH SL\DVD WDUDIร QGDQ NDEXO HGLOPHOHUL YH gรผvenilmeleri gerekmektedir.
.$<1$.d$ %DQNDFÕOÕN $VOÕQD '|QPH\H %DúODGÕ 0DUW $FWLYHOLQH $\OÕN %DQNDFÕOÕN )LQDQV øQVDQ .D\QDNODUÕ YH 7HNQRORML *D]HWHVL $FWLYH $FDGHP\ $UDúWÕUPD 0HUNH]L
(NH 6 YH 1\H 5 3 0D\ÕV 7 UNL\H¶GH .UHGL 'HUHFHOHQGLUPHVL $FWLYHOLQH $\OÕN %DQNDFÕOÕN )LQDQV øQVDQ .D\QDNODUÕ YH 7HNQRORML *D]HWHVL (ULúLP 0D\ÕV KWWS ZZZ PDNDOHP FRP
$OWPDQ ( , YH 6DXQGHUV $ $Q $QDO\VLV DQG &ULWLTXH RI WKH %,6 3URSRVDO 2Q &DSLWDO $GHTXDF\ DQG 5DWLQJV -RXUQDO RI %DQNLQJ DQG )LQDQFH
%DEXúFX ù %DQNDFÕOÕNWD 5LVN 'HUHFHOHQGLUPHVL 5DWLQJ YH 7 UN %DQNDFÕOÕN 6HNW|U QH 8\JXODPDVÕ $QNDUD 6HUPD\H 3L\DVDVÕ .XUXOX %''. %DQNDFÕOÕN ' ]HQOHPH YH 'HQHWOHPH .XUXPX ùXEDW D %DQNDFÕOÕN 6HNW|U 'H÷HUOHQGLUPH 5DSRUX (ULúLP ùXEDW KWWS ZZZ EGGN RUJ WU %''. %DQNDFÕOÕN ' ]HQOHPH YH 'HQHWOHPH .XUXPX 0D\ÕV E <ÕOOÕN 5DSRU (ULúLP +D]LUDQ KWWS ZZZ EGGN RUJ WU
%''. %DQNDFÕOÕN ' ]HQOHPH YH 'HQHWOHPH .XUXPX $÷XVWRV F .UHGL .XUXOXúODUÕ .DQXQX 7DVDUÕVÕ 7DVOD÷Õ ho QF *|]GHQ *HoLUPH øoLQ +D]ÕUODQDQ 0HWLQ (ULúLP $÷XVWRV KWWS ZZZ EGGN RUJ WU
%DQNDFÕOÕN 6HNW|U QH øOLúNLQ 0DOL 7DEORODU +D]LUDQ (ULúLP +D]LUDQ %DQNDFÕOÕN 6HNW|U 0DOL 7DEORODUÕ %DQNDFÕOÕN ' ]HQOHPH YH 'HQHWOHPHD.XUXPX DKWWS ZZZ EGGN RUJ WU WXUNFH \D\LQODUYHUDSRUODU WDEORODU
%,6 %DQN IRU ,QWHUQDWLRQDO 6HWWOHPHQWV %DVHO &RPPLWWHH RQ %DQNLQJ 6XSHUYLVLRQ $÷XVWRV &UHGLW 5DWLQJV DQG &RPOHPHQWDU\ 6RXUFHV RI &UHGLW 4XDOLW\ ,QIRUPDWLRQ :RUNLQJ 3DSHU 1R
%,6 %DQN IRU ,QWHUQDWLRQDO 6HWWOHPHQWV %DVHO &RPPLWWHH RQ %DQN 6XSHUYLVLRQ 2FDN 7KH 6WDQGDUGLVHG $SSURDFK WR &UHGLW 5LVN 6XSSRUWLQJ 'RFXPHQW WR WKH 1HZ %DVHO $FFRUG &RQVXOWDWLYH 'RFXPHQW
%,6 %DQN IRU ,QWHUQDWLRQDO 6HWWOHPHQWV ùXEDW $UH &UHGLW 5DWLQJV 3URF\FOLFDO" :RUNLQJ 3DSHU 1R
%,6 %DQN IRU ,QWHUQDWLRQDO 6HWWOHPHQWV %DVHO &RPPLWWHH %DVHO ,, ,QWHUQDWLRQDO &RQYHUJHQFH RQ &DSLWDO 0HDVXUHPHQW DQG &DSLWDO 6WDQGDUGV (ULรบLP 7HPPX] %,6 KWWS ZZZ ELV RUJ
%UDWDQRYLF 6 % YH *UHXQLQJ 9 + $QDO\]LQJ %DQNLQJ 5LVN :DVKLQJWRQ ' & 7KH :RUOG %DQN Cantor, R. (2001). Moodyโ s Investors Service Response to the Consultative Paper Issued by the Basel Committee on Bank Supervision โ A New Capital Adequacy Frameworkโ -RXUQDO RI %DQNLQJ DQG )LQDQFH
&DQWRU 5 YH 3DFNHU ) (NLP 'HWHUPLQDQWV DQG ,PSDFWV RI 6RYHUHLJQ &UHGLW 5DWLQJV (FRQRPLF 3ROLF\ 5HYLHZ )HGHUDO 5HVHUYH %DQN RI 1HZ <RUN &URXK\ 0 *DODL ' YH 0DUN 5 3URWRW\SH 5LVN 5DWLQJ 6\VWHP -RXUQDO RI %DQNLQJ DQG )LQDQFH
dHOLN ) 7ย UN %DQNDFร Oร รทร QGD 5LVN <|QHWLPL <|QHWPHOLรทL '|QHPL YH 3L\DVD 5LVNL gOoย P 0HWRGODUร รธNWLVDW 'HUJLVL
'RGG 5 YH 6HWW\ * 1LVDQ &UHGLW 5DWLQJ $JHQFLHV 7KHLU ,PSDFW RQ &DSLWDO )ORZV WR 'HYHORSLQJ &RXQWULHV 6SHFLDO 3ROLF\ 5HSRUW )LQDQFLDO 3ROLF\ )RUXP 'HULYDWLYHV 6WXG\ &HQWHU
(UGRรทDQ ( YH (QHU 0 0DUW .UHGL 'HUHFHOHQGLUPH .XUXOXรบODUร Qร Q Kรผresel Boyutlu Finansal Yรถnelimlerdeki Rolรผ ve Tรผrkiye 'HรทHUOHQGLUPHVL รธQFHOHPH $UDรบWร UPD 'HUJLVL )HGHUDO 5HVHUYH %DQN RI 1HZ <RUN )(' 6SHFLDOL]HG &RXUVH LQ %DQN 6XSHUYLVLRQ 1HZ <RUN
Ferri G. ve Liu L. (Eylรผl 2001). +RZ 'R *OREDO &UHGLW 5DWLQJ $JHQFLHV 5DWH )LUPV IURP 'HYHORSLQJ &RXQWULHV" (ULรบLP 0DUW $VLDQ 'HYHORSPHQW %DQN ,QVWLWXWH KWWS ZZZ DGEL RUJ
)HUUL * /LX / YH 0DMQRQL * D +RZ 7KH 3URSRVHG %DVHO *XLGHOLQHV RQ 5DWLQJ $JHQF\ $VVHVVPHQW :RXOG $IIHFW 'HYHORSLQJ &RXQWULHV :RUOG %DQN 8QLYHUVLW\ RI %DUL
)HUUL * /LX / YH 0DMQRQL * E 7KH 5ROH RI 5DWLQJ $JHQF\ $VVHVVPHQWV LQ /HVV 'HYHORSHG &RXQWULHV ,PSDFW RI WKH 3URSRVHG %DVHO *XLGHOLQHV -RXUQDO RI %DQNLQJ DQG )LQDQFH
)LWFK5DWLQJV รนXEDW 1DWLRQDO 5DWLQJV (ULรบLP +D]LUDQ KWWS ZZZ ILWFKUDWLQJV FRP
)LWFK5DWLQJV 1LVDQ D 7XUNLVK %DQN &DSLWDO $GHTXDF\ 5HGX[ (ULรบLP 1LVDQ KWWS ZZZ ILWFKUDWLQJV FRP
)LWFK5DWLQJV 1LVDQ E 7XUNLVK %DQNV 5HYLHZ DQG 2XWORRN (ULúLP 1LVDQ KWWS ZZZ ILWFKUDWLQJV FRP )LWFK5DWLQJV 0D\ÕV F %DQN 5DWLQJ 0HWKRGRORJ\ (ULúLP 0D\ÕV KWWS ZZZ ILWFKUDWLQJV FRP Griep C. ve Stefano M. (2001). Standard & Poor’s Official Response to the Basel Committee’s Proposal. Journal of Banking and Finance 'HUJLVL
*ULIILWK -RQHV 6 6SUDWW 6 YH 6HJRYLDQR 0 ùXEDW %DVHO ,, DQG (PHUJLQJ 0DUNHWV 7KH &DVH IRU ,QFRUSRUDWLQJ WKH %HQHILWV RI ,QWHUQDWLRQDO 'LYHUVLILFDWLRQ &HQWUDO %DQNLQJ 4XDUWHUO\ -RXUQDO (ULúLP 1LVDQ KWWS ZZZ LGV DF XN LQWILQDQFH
Gür, Timur Han. (2000). Ülke Riskinin Belirlenmesinde Yöntemler. + h øNWLVDGL YH øGDUL %LOLPOHU )DN OWHVL 'HUJLVL
+& øVWDQEXO 0DUW 7XUNH\ 'DWD :DWFK ,VWDQEXO +& øVWDQEXO 0HQNXO 'H÷HUOHU $ ù
IMF. (Eylül 199 ,QWHUQDWLRQDO &DSLWDO 0DUNHWV 'HYHORSPHQWV 3URVSHFWV DQG .H\ 3ROLF\ ,VVXHV :DVKLQJWRQ ,QWHUQDWLRQDO 0RQHWDU\ )XQG
,0) +D]LUDQ 5DWLQJ WKH 5DWLQJ DJHQFLHV $QWLFLSDWLQJ &XUUHQF\ &ULVHV RU 'HEW &ULVHV" :DVKLQJWRQ ,QWHUQDWLRQDO 0RQHWDU\ )XQG (ULúLP 7HPPX] KWWWS ZZZ LPI RUJ
,0) 1LVDQ *OREDO )LQDQFLDO 6WDELOLW\ 5HSRUW 0DUNHW 'HYHORSPHQW DQG ,VVXHV :DVKLQJWRQ '& ,QWHUQDWLRQDO 0RQHWDU\ )XQG :RUOG (FRQRPLF DQG )LQDQFLDO 6XUYH\V
.UDKQHQ - 3 YH :HEHU 0 *HQHUDOO\ $FFHSWHG 5DWLQJ 3ULQFLSOHV $ SULPHU -RXUQDO RI %DQNLQJ DQG )LQDQFH
.UDXVVO 5 6RYHUHLJQ &UHGLW 5DWLQJV DQG 7KHLU ,PSDFW RQ 5HFHQW )LQDQFLDO &ULVHV &HQWHU IRU )LQDQFLDO 6WXGLHV
/LQQHOO , $ &ULWLFDO 5HZLHZ RI WKH 1HZ &DSLWDO $GHTXDF\ )UDPHZRUN 3DSHU ,VVXHG E\ WKH %DVOH &RPPLWWHH RQ %DQNLQJ 6XSHUYLVLRQ DQG ,WV ,PSOLFDWLRQV IRU WKH 5DWLQJ $JHQF\ ,QGXVWU\ -RXUQDO RI %DQNLQJ DQG )LQDQFH
0DKRQH\ & 1LVDQ 7KH 7UXWK $ERXW %DQN &UHGLW 5LVN (ULúLP 0D\ÕV 2003, Moodys’s Investors Service, http://www.moodys.com.
0RRG\¶V ,QYHVWRUV 6HUYLFH $÷XVWRV 5DWLRV DQG %DQN 5DWLQJV :KDW¶V WKH &RQQHFWLRQ" (ULúLP 1LVDQ KWWS ZZZ PRRG\V FRP
Moody’s Investors Service. (Nisan 1999a). 5DWLQJ 0HWKRGRORJ\ %DQN &UHGLW 5LVN $Q $QDO\WLFDO )UDPHZRUN IRU %DQNV LQ 'HYHORSHG 0DUNHWV (ULúLP ùXEDW KWWS ZZZ PRRG\V FRP
Moody’s Investors Service. (Temmuz 1999b). 5DWLQJ 0HWKRGRORJ\ %DQN &UHGLW 5LVN LQ (PHUJLQJ 0DUNHWV $Q $QDO\WLFDO )UDPHZRUN (ULúLP ùXEDW KWWS ZZZ PRRG\V FRP
Moody’s Corporation. (2003). )LQDQFLDO +LJKOLJKWV. Moody’s 2002 Annual 5HSRUW (ULúLP 0DUW KWWS FFEQ PREXODU QHW FFEQ
Moody’s Investor’s Service. (Mart 2003a). %DQNLQJ 6\VWHP 2XWORRN 7XUNH\ (ULúLP 1LVDQ KWWS ZZZ PRRG\V FRP
0RRG\¶V ,QYHVWRU¶V 6HUYLFH .DVÕP E 7XUNH\ (ULúLP 2FDN KWWS ZZZ PRRG\V FRP
0RRG\¶V ,QYHVWRU¶V 6HUYLFH 0D\ÕV D %DQNLQJ 6\VWHP 2XWORRN &KLQD (ULúLP +D]LUDQ KWWS ZZZ PRRG\V FRP
Moody’s Investor’s Service. (Haziran 2004b). %DQN &UHGLW 5HVHDUFK 0RQWKO\ 5DWLQJV /LVW %DQNV 6HFXULWLHV )LUPV &RXQWU\ &HLOLQJV (ULúLP +D]LUDQ KWWS ZZZ PRRG\V FRP 0RUJDQ ' 3 1LVDQ 5DWLQJ %DQNV 5LVN DQG 8QFHUWDLQW\ LQ DQ 2SDTXH ,QGXVWU\ )HGHUDO 5HVHUYH %DQN RI 1HZ <RUN (ULúLP 0DUW KWWS ZZZ Q\ IUE RUJ
0XUSK\ % &UHGLW 5DWLQJV DQG (PHUJLQJ (FRQRPLHV ,QWHUQDWLRQDO )LQDQFLDO $UFKLWHFWXUH (ULúLP ùXEDW KWWS OLEUDU\ IHV GH IXOOWH[W LH] WRF KWP +D]LUDQ
g]GLQo g 0D\ÕV %DQNDODUÕQ 'H÷HUOHQGLULOPHVLQGH øVWDWLVWLN %LU 'HQHPH øNWLVDW øúOHWPH YH )LQDQV 'HUJLVL
3ULFHZDWHUKRXVHFRRSHUV 1LVDQ %DVHO ,, – Kredi Risklerinin Ölçülmesi ve Yönetimi. øVWDQEXO
5HLQKDUW & 0 ùXEDW 6RYHUHLJQ &UHGLW 5DWLQJV %HIRUH DQG $IWHU )LQDQFLDO &ULVHV 8QLYHUVLW\ RI 0DU\ODQG DQG 1%(5
5HLQKDUW & 0 2FDN 'HIDXOW &XUUHF\ &ULVHV DQG 6RYHUHLJQ 5DWLQJV 1%(5 :RUNLQJ 3DSHU 1R :DVKLQJWRQ '& 1DWLRQDO %XUHDX RI (FRQRPLF 5HVHDUFK
5RMDV 6XDUH] / 5DWLQJ %DQNV LQ (PHUJLQJ 0DUNHWV :KDW &UHGLW 5DWLQJ $JHQFLHV 6KRXOG /HDUQ )URP )LQDQFLDO ,QGLFDWRUV :RUNLQJ SDSHU ,QVWLWXWH IRU ,QWHUQDWLRQDO (FRQRPLFV
63. 6HUPD\H 3L\DVDVÕ .XUXOX $UDOÕN 6HUPD\H 3L\DVDVÕQGD 'HUHFHOHQGLUPH )DDOL\HWL YH 'HUHFHOHQGLUPH .XUXOXúODUÕQD øOLúNLQ (VDVODU 7HEOL÷L 6HUL 9,,, 1R 5HVPL *D]HWH (ULúLP 0D\ÕV KWWS ZZZ VSN JRY WU LQGH[ 4XHU\ OGT
6WDQGDUG 3RRUยถV $UDOร N 6RYHUHLJQ &UHGLW 5DWLQJV $ 3ULPHU 6RYHUHLJQ 5DWLQJV 6HUYLFH 6WDQGDUG 3RRUยถV $UDOร N 6RYHUHLJQ 'HIDXOWV +LDWXV LQ &UHGLW :HHN
7DNDQ 0 %DQNDFร Oร N $QNDUD 1REHO <D\ร QHYL
Tan, ร . (2001). Bankalarda Risk Derecelendirmesi. Yรผksek Lisans Tezi. รธVWDQEXO 7 & 0DUPDUD hLYHUVLWHVL
7ย UNL\H %DQNDODU %LUOLรทL TBB. (Ekim 2002). ร zet Sunum: Basel Komite Yeni 6HUPD\H <HWHUOLOLรทL 'ย ]HQOHPHVL
0XKDVHEH 8\JXODPD <|QHWPHOLรทL .DSVDPร QGD 0DOL 7DEORODU .RQVROLGH 2OPD\DQ YH *UXSODU %D]ร QGD .RQVROLGH 2OPD\DQ 0DOL 7DEORODU 1LVDQ (ULรบLP 0D\ร V รธVWDWLVWLNL 5DSRUODU 7ย UNL\H %DQNDODU %LUOLรทL โ 7%% KWWS ZZZ WEE RUJ WU
7ย UNL\H &XPKXUL\HW 0HUNH] %DQNDVร 7&0% 1LVDQ 'HUHFHOHQGLUPH .XUXOXรบODUร .ULWHUOHUL YH 7ย UNL\HยถQLQ 'HUHFHOHQGLUPH *HoPLรบL /LUD 'HUJLVL
7ย UNL\H
&XPKXUL\HW 0HUNH] %DQNDVร 7&0% 7HPPX] Derecelendirme Yรถntemi ร zerine. /LUD 'HUJLVL
:KLWH / - 7KH &UHGLW 5DWLQJ ,QGXVWU\ $Q ,QGXVWULDO 2UJDQL]DWLRQ $QDO\VLV 6WHUQQ 6FKRRO RI %XVLQHVV 1HZ <RUN 8QLYHUVLW\
<DQDU รธ (\Oย O 'HUHFHOHQGLUPH 5DWLQJ )DDOL\HWL YH %DQNDODUร Q 'HUHFHOHQGLULOPHVL รธรบOHPOHULQLQ $QDOL]L รธQFHOHPH 5DSRUX 1R 7ย UNL\H &XPKXUL\HW 0HUNH] %DQNDVร 7HIWLรบ .XUXOX %DรบNDQOร รทร (ULรบLP +D]LUDQ KWWS LGPVZHE WNE 8SORDG 5DWLQJ SGI
(./(5
<h.6(/(1 3ø<$6$/$5'$ %8/81$1 '(5(&(/(1'ø50( .858/8ù/$5,1,1 /ø67(6ø
(.
.D\QDN ,0)
'(5(&(/(1'ø50( .858/8ù/$5, %h<h./h. 0h/.ø<(7 '(5(&(/(5ø1 &2ö5$)ø '$ö,/,0, */2%$/ 9(<$ <(5(/ 2'$./$10$
.D\QDN %,6
(.
'(5(&(/(1'ø50( .858/8ù/$5, g1 %ø/*ø
(.
.D\QDN %,6
(. 3ø<$6$ 8<*8/$0$6,
.D\QDN %,6
(. 6 3 '(5(&(/(1'ø50( 7$1,0/$5,
(. 022'<¶6 '(5(&(/(1'ø50( 7$1,0/$5,
'(5(&(/(1'ø50( .858/8ù/$5, 6(0%2//(5 9( 0(72'2/2-ø
(.
.D\QDN %,6 Ê
É
3' *UL |GH\HPHPH øKWLPDOL 3REDELOLW\ RI 'HIDXOW (/ %HNOHQHQ =DUDU ([SHFWHG /RVV
(. 022'<¶6 7h5.ø<( '(5(&( *(d0øùø 8=81 'g1(0 <$%$1&, 3$5$ 7$+9ø/ 127/$5,
1,2 Baa3 1 Ba1 0,8 Ba2 0,6 Ba3 0,4 0,2 B1
0D\
$÷X
.DV
ùXE
0D\
$÷X
.DV
ùXE
0D\
$÷X
.DV
ùXE
0D\
$÷X
.DV
0D\
ùXE
0
Kaynak: Moody’s
8]XQ '|QHP <DEDQFÕ 3DUD 7DKYLOOHUL hONH 7DYDQÕ
7DULK 'HUHFH )DDOL\HW $UD % 2QD\ODQGÕ 7HP % < NVHOPH øKWLPDOL 0DU % 'HUHFH G ú U OG 2FD %D ' úPH øKWLPDOL +D] %D 'HUHFH G ú U OG 2FD %D 'HUHFH G ú U OG 0D\ %DD 'HUHFH YHULOPH\H EDúODQGÕ 8]XQ '|QHP %DQND 0HYGXDW hONH 7DYDQÕ 7DULK 1LV $UD 7HP 0DU 2FD (NL
'HUHFH % % % % % %
)DDOL\HW 'HUHFH G ú U OG 2QD\ODQGÕ < NVHOPH øKWLPDOL 'HUHFH G ú U OG ' úPH øKWLPDOL 'HUHFH YHULOPH\H EDODQGÕ
Kaynak: Moody’s