Diversiteit & inclusiviteit in kinderboeken

Dit zijn de meest populaire categorieën bij de kinderen

Gedichten en versjes 10% Prentenboeken 12%

Informatieve boeken 29%

Tijdschriften 28% Stripboeken 62% Leesboeken 76%

Bron: brochure maart 2019 / Stichting Lezen en de Koninklijke Bibliotheek

Maar let op: om teleurstellingen te voorkomen is het van groot belang dat je duidelijk maakt dat natuurlijk niet alle wensen vervuld kunnen worden!

Diversiteit gaat over de correcte vertegenwoordiging van de diverse bevolkingsgroepen. Inclusie gaat over gedrag, waarden en spelregels.

De boekencollecties in de basisscholen zijn een belangrijke eerste bron voor leesboeken voor opgroeiende kinderen. Ondanks dat velen dit belang onderschrijven blijkt het in de praktijk van alle dag lastig te zijn om boeken te selecteren die diversiteit en inclusiviteit een duidelijke positieve rol geven. Of in elk geval een plezierige aanleiding geven voor herkenning van expliciete thema's en om gesprekken te starten met de kinderen.

Het is dan ook van belang een divers aantal boeken aan te bieden met een positieve representatie op het gebied van etniciteit, gender en seksuele orientatie die gelijkertijd in een vroeg stadium ook vooroordelen verminderen en proberen tegen te gaan.

Uit onderzoek blijkt ook dat boeken voor kinderen voornamelijk ‘kleurenblind’ zijn geschreven. Er wordt weinig expliciete aandacht besteed aan etnische diversiteit of culturele kenmerken van personages van kleur en dat personages van kleur regelmatig nogal stereotyp beschreven worden. Ook personages met een niet-westerse achtergrond waren in de leesboeken ondervertegenwoordigd en hebben vaak een beroep met een gemiddeld lagere sociale status dan die van westerse personages. Opvallend genoeg zijn de niet-westerse personages juist weer oververtegenwoordigd in boeken waarin sport een rol speelt. Boeken met homoseksuele relaties of mensen uit de LHBTIQ+- gemeenschap, met name transgender personen, zijn tenslotte helemaal niet of nauwelijks te vinden.

Ook in prentenboeken blijken vrouwelijke personages veel minder voor te komen dan mannelijke personen en mensen van andere etniciteit minder voorkomen dan op basis van de indeling van de Nederlandse bevolking verwacht kan worden.

Maar ook hoor je wel het argument dat leesmotivatie en -plezier hoog op de prioriteitenlijst staan, en dat dit zou kunnen botsen met het bevorderen van diversiteit in de collectie. We beseffen dat dit een delicate

balans is die voor de ene school, met een veel terughoudender kijk op dit soort thema's en wereldbeelden, anders ingeschat zal worden dan op andere basisscholen.

Schoolbieb.nu ziet hierin een goede aanleiding om op zoek te gaan naar een mooie selectie leesboeken die etniciteit, gender en seksuele orientatie een positieve rol laten spelen. Het in een vroeg stadium proberen vooroordelen te verminderen en tegen te gaan is een thema wat ons bijzonder aanspreekt.

Op onze site vind je onder 'diversiteit/inclusiviteit' boekpakketten voor de onder, midden- en bovenbouw.

Uitgeverij Bontekoe partner in leesbevordering