VertrekNL Beursspecial 2020

Page 1

FEBRUARI 2020

|

WWW.VERTREKNL.NL

HET MAGAZINE VOOR WONEN, WERKEN EN LEVEN IN HET BUITENLAND

I GRATIS BEURSSPECIAL INCLUSIEF BEURSPROGRAMMA EN EMIGRATIETIPS I


Lees alles over de grote vragen van deze tijd op nrc.nl/watals Neem nu NRC zaterdag en digitaal voor maar â‚Ź 13,- per maand.

denkt door


Welkom op de 24 EmigratieBeurs!

e

ben! Zij staan met concrete vacatures op de beurs en zijn met name op zoek naar technici, medisch personeel, IT’ers, industrieel personeel en leraren. U wordt geholpen met uw emigratie naar Zweden, met onder andere een talencursus, huisvesting, scholing voor de kinderen en een begeleidingsprogramma voor uw (eventuele) partner. Dus neem uw cv mee naar de beurs en solliciteer direct! peter beemsterboer

Droomplek te koop

foto

Wilt u een vliegende emigratiestart? Dit jaar is uw droomplek te koop op de EmigratieBeurs. Verschillende eigenaren van Bed & Breakfasts, gîtes, campings, hotels en restaurants uit verschillende landen staan met hun bedrijf op de beurs en bieden deze te koop aan. Nog onzeker hierover, loop dan binnen bij de Droomplek Academie voor begeleidingsmogelijkheden om uw droom waar te maken.

V

an het zuidelijkste puntje van Spanje tot het noordelijkste stukje in Noorwegen, van het Caribisch gebied tot aan Canada of Australië. Of u nu een baan zoekt als buschauffeur, wilt werken in de bouw of werkzaam bent in de gezondheidszorg of in de techniek, de EmigratieBeurs 2020 is van alle markten thuis.

Healthcare Jobs Abroad

UWV/EURES is aanwezig en aangesloten op de internationale database van alle Europese UWV’s. Dit betekent dat zij beschikt over maar liefst 1 miljoen vacatures.

Cross Border

Gastland – Dutch Caribbean Het Caribische Straatje is een van de drukst bezochte (re) emigratiebestemmingen op de EmigratieBeurs. Rust, ruimte en een plek onder de zon! Jaarlijks vertrekken vele Nederlandse emigranten en eilandskinderen naar de Caribische eilanden (Curaçao, Sint Maarten, Aruba en de BES-eilanden) om er te wonen, te werken of om er een bedrijf op te zetten. Overheidsinstanties, makelaars, verhuisbedrijven en andere dienstverleners staan klaar om de toekomstige eilandbewoners te helpen met hun (re)emigratieplannen.

Veel internationale ziekenhuizen, instellingen en wervings- en bemiddelingsbureaus zijn op zoek naar de juiste medisch specialist, huisarts, fysiotherapeut, verpleegkundige of algemene verzorger. Mis de boeiende presentaties voor mensen die in het buitenland in de gezondheidszorg willen werken niet.

Wonen en werken in de grensstreek met België en Duitsland: waar kan ik een baan vinden en hoe zit het met mijn sociale verzekeringen? Bedrijven met vacatures, serviceverleners en overheidsinstanties informeren u over de mogelijkheden om over de grens aan de slag te gaan. Met uw bezoek aan de EmigratieBeurs komt u in korte tijd alles te weten over de mogelijkheden over de grens en kunt u alvast de sfeer proeven van het land van bestemming.

Emigration Express to Sweden – neem uw cv mee Wegens succes verlengd: de Emigration Express to Sweden in de Scandinavië Hal. Enkele Zweedse bedrijven en gemeenten uit Regio Jönköping willen u al binnen zes maanden heb-

COLOFON

VERTREKNL

Beursspecial nr 8 Valge 3, 9965 PD, Leens, NL 8-9 februari 2020 T: +31 (0)6-34099094 E: redactie@vertreknl.nl W: www.vertreknl.nl

MEDEWERKERS

TOM BEY

Peter Beemsterboer (fotografie), Tom Bey, René Meulenbroek (vormgeving), Marley Heilbron-Steeghs, Mirjam van der Kaaden (uitgever), Seb van der Kaaden (uitgever), Jan Egbert Krikken, Nikki van Schagen (redactie), Nienke Weick (eindredactie) en Natasja Westers (sales).

D I R E C T E U R E M I G R AT I E B E U R S

Dit is een speciale beursuitgave van het kwartaalmagazine VertrekNL, het grootste emigratieplatFEBRUARI form van Nederland.

©2020 VertrekNL / Personalia vof Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de 2020 VERTREKNL 3 uitgeverij worden overgenomen.

|


Zeeuws-Vlaanderen, een goed idee! Emigreren? Waarom niet naar Zeeuws-Vlaanderen?

Onbegrensd Zeeuws-Vlaanderen zet zich in om

De regio biedt het beste van Nederland én België en

de regio Zeeuws-Vlaanderen te promoten. Met het

de stap zetten om echt te emigreren is niet nodig.

Expat Center Zeeland organiseren we een warm en

Verhuizen richting de Zeeuwse grensstreek is dan

persoonlijk welkom. We helpen mensen vanuit binnen-

zeker een goed idee. Je hebt hier volop kansen op werk

en buitenland, die hier naartoe willen verhuizen, bij het

in allerlei sectoren. Zoals in het toerisme, de horeca,

zoeken naar informatie over procedures zoals registratie

de schoonmaak, de procestechniek, de zorg en de

in hun nieuwe gemeente, huisvesting, onderwijs,

haven- en logistieke sector. Ook is er ruimte voor het

verzekeringen, bankzaken, als ook sport en cultuur etc.

starten van een eigen onderneming. Voor de prijs van

Het Expat Center Zeeland streeft naar het creëren van

een appartement in Amsterdam of Rotterdam heb je

een gemakkelijke toegang.

hier een twee-onder-een-kap met eigen tuin, en dat in een mooie groene omgeving vol polders en kreken en

Samen met Vlaanderen vormen we één grote

dichtbij de zee en het strand. De Vlaamse steden, zoals

grensoverschrijdende regio. Met de stedenrand

Antwerpen, Gent en Brugge zijn binnen een half uur tot

Antwerpen, Gent, Brugge en Knokke in het zuiden,

een uur te bereiken.

de haven en industrie rond Gent en Terneuzen in het midden, het havengebied van Antwerpen nabij Hulst

Hier genieten we volop van ruimte. We werken en

en de toeristische trekpleisters aan de Noordzee zoals

leven met passie. Het is niet voor niets dat hier

Knokke, Cadzand en Breskens. Graag maken we het

veel restaurants met een of meer Michelinsterren te

nieuwkomers die zich hier willen vestigen in ieder geval

vinden zijn.

zo makkelijk mogelijk.

Nieuwsgierig en geïnteresseerd? Neem contact op!

Lian Heller, Advisor Expat Center Zeeland M +31 (06) 39088073 info@expatcenterzeeland.com

Visiting Address Stadhuisplein 1 4531GZ Terneuzen P.O.Box 35 4530AA Terneuzen

Ontdek ons op onbegrensdzeeuwsvlaanderen.nl expatcenterzeeland.com


inhoud

27 10 7 Onderwijs Wereldschool 8 Taal Wat heeft SVIN u te bieden 10 B&B Casa Calexico- Bonaire 14 Onroerend goed ”Professionaliteit,

maatwerk en tevreden klanten bij Immo Partner Luxembourg” 18 Taal Taalinstituut Regina Coeli

33

22 Uitgelicht Smilda & Zn.

Verhuizingen B.V. 25 Onderwijs Wereldwijd

Nederlands Onderwijs 27 B&B Grazerhütte - Oostenrijk 30 Uitgelicht Infinity Finacial Solutions

“Zorgeloos genieten in Azië” 33 B&B / advies Jenny Stolk - Italië 37 Heimwee Maakt Curaçao gelukkig?

En verder... voorwoord

3

beursprogramma 20 puzzel

36

emigratiewijzer

38

lezersservice

39

FEBRUARI 2020 VERTREKNL

| 5


STAND238

VertrekNL-prijs 2020

Het beste idee voor ondernemen in het buitenland Doe mee met de VertrekNL-prijs 2020 en maak kans op

een jaar lang gratis promotie! Zo doet u mee Meedoen is simpel, u hoeft geen compleet businessplan in te zenden. Vertel de jury gewoon kort en goed waarom uw idee het beste idee is. Gebruik daarvoor maximaal 600 woorden. U kunt ook een filmpje insturen waarin u uw plan toelicht in maximaal 1 minuut. Mail uw inzending naar: redactie@vertreknl.nl onder vermelding van ‘VertrekNL-prijs 2020’. U kunt via dit adres ook uw filmpje insturen (gebruik het mp4-formaat). Kijk voor de voorwaarden op www.vertreknl.nl.

Inzende n kan nog tot 15 apri l 2020!


STAND242

“Met een halfjaar geen Nederlands al een achterstand” tekst

nikki van schagen

Emigreert u samen met uw kinderen naar Aruba, Bonaire of Curaçao? Dan heeft u geluk: op deze eilanden wordt over het algemeen goed Nederlandstalig onderwijs gegeven. Heel belangrijk, vinden ze bij de Wereldschool.

B

ianca Maaskant, adviseur (afstands)onderwijs: “Graag creëren we een stuk bewustzijn bij gezinnen die naar het buitenland willen vertrekken. Want na een halfjaar zonder Nederlandstalig onderwijs hebben kinderen al een achterstand. Vergeet Nederland niet en voorkom die (taal)achterstand. Dat is echt ontzettend belangrijk’, vindt ze. “Dertig procent van de mensen die naar het buitenland vertrekken keert binnen drie jaar terug naar Nederland. De grootste doelgroep van de Wereldschool zijn mensen die tijdelijk naar het buitenland verhuizen, hun buitenlandse periode is heel afgebakend. Zij komen gegarandeerd weer terug en zien vaak zelf het belang van het bijhouden van de Nederlandse taal, zodat kinderen zonder achterstand terug kunnen stromen in het Nederlandse onderwijs. De doelgroepen die het Wereldschoolonderwijs volgen zijn emigranten, expats, topsporters en reizigers.”

Flexibel onderwijs Bij de Wereldschool kunt u dus verschillende kanten op. Zeventig procent van de leerlingen kiest ervoor om één vak te volgen, vaak naast lokaal of internationaal onderwijs. Het is maar net waar ouders en kinderen zelf voor kiezen. Bianca: “Bij de Wereldschool is heel veel mogelijk. We bieden afstandsonderwijs aan, met een docent in Nederland. Dit is erg flexibel: je bepaalt zelf hoeveel uur per week je eraan wilt en kunt besteden, je kunt het hele jaar door starten en je mag 18 maanden over een leerjaar doen. Dit laatste is vooral handig als kinderen

bijvoorbeeld al erg druk zijn met hun andere school of als ze aan het reizen zijn. Hoofdreden om te kiezen voor onderwijs van de Wereldschool is dat men binding met de Nederlandse taal en cultuur wil houden voor de kinderen. Iedere situatie is uniek en daarom gaan we altijd graag met ouders in gesprek. Zo brengen we de situatie in kaart om vervolgens tot een passend advies te komen.”

Ieder gezin een passende optie Bianca: “Gezinnen die bij ons aankloppen krijgen vaak hun eerste advies via de telefoon, maar ze kunnen ook bij ons langskomen op een voorlichtingsdag. We inventariseren dan waar ze naartoe gaan en, als dit bekend is, voor hoelang, wat de huidige onderwijssituatie van de kinderen is, en natuurlijk hoe oud de kinderen zijn. Onze standaardpakketten kunnen, indien dit onderwijskundig verantwoord is, helemaal op maat worden aangepast, zo zorgen we ervoor dat elk kind aansluiting vindt bij het niveau en onderwijs dat bij hem of haar past. Wij zijn de enige school die leerlingen opleidt tot het staatsexamen voor vmbo-tl, havo of vwo. Het onderwijs kan gewoon thuis aan de keukentafel, in het vliegtuig, op de boot of in de bus gevolgd worden. Wij staan voor kwalitatief goed onderwijs,

waar dan ook, wanneer dan ook. Uw kind kan zo altijd de gewenste vervolgopleiding kiezen. Voor ieder gezin is er dus een passende optie, ook hierin zijn we uniek te noemen. We zijn daarnaast aangesloten bij Stichting NOB, het wereldwijde netwerk van Nederlands onderwijs dat erkend is door het ministerie van Onderwijs en Cultuur. Bovendien is de Wereldschool erkend als een officiële school: alle rapportages en dergelijke zijn rechtsgeldig. Én we hebben al ruim zeventig jaar ervaring met wat we doen, we weten waar we mee bezig zijn. Dus, wanneer vertrekt u?” n

5 tips voor gezinnen die emigreren 1. Bereid uw kinderen op sociaal-emotioneel vlak voor op het vertrek 2. Investeer in een voorbereidende taalcursus 3. Ga al een keer op bezoek bij de nieuwe school 4. Geef uw kinderen de tijd om te acclimatiseren 5. Ritme en regelmaat! Meer info op: Tel. 0320-229927/06-10760220 www.wereldschool.nl info@wereldschool.nl

FEBRUARI 2020 VERTREKNL

| 7


foto britta johansson

Een kennismaking met

Stichting Scandinavisch Vertaal- en Informatiebureau Nederland Stichting Scandinavisch Vertaal- en Informatie­ bureau Nederland (SVIN) werd in 1982 opgericht. Algemeen bestuurslid Tekke Terpstra interviewde Janke Klok, mede­ oprichtster en lid van het dagelijks bestuur van de stichting. Een gesprek over wat het SVIN kan betekenen voor wie naar Scandinavië wil ­emigreren. 8

|

VERTREKNL FEBRUARI 2020

Hoe is het Scandinavisch Vertaal- en Informatiebureau Nederland ontstaan? In het begin van de jaren tachtig stelde een aantal studenten Scandinavische Taal- en Letterkunde aan de Rijksuniversiteit Groningen vast dat het goed zou zijn om een platform op te richten waar ze hun kennis van Scandinavië konden delen en toepassen. Het literair vertalen stond daarbij voorop. De positie van de literaire vertaler had op nationaal niveau al wel aandacht gekregen, en het beroep van literair vertaler was inhoudelijk heel bevredigend maar economisch bijna niet haalbaar. De groep richtte daarom Stichting Scandinavisch Vertaal- en

Informatiebureau Nederland op met als doelstelling de belangstelling voor en over Scandinavië te bevorderen en de positie van de vertaler te verbeteren. Hoe heeft het SVIN zich in de loop van de jaren ontwikkeld? Het SVIN is van een plek waar vrijwilligers zich één of twee dagdelen per week inzetten uitgegroeid tot een professioneel expertisecentrum waar men vijf dagen per week terechtkan voor vertalingen van literaire en zakelijke teksten, tolkdiensten en cursussen in de Scandinavische talen. Zo kun je er diploma’s, cv’s, sollicitatiebrieven of bedrijfsplan-

Laat bij het SVIN diploma’s, sollicitatiebrieven of bedrijfsplannen vertalen, of volg een taalcursus op maat


uitgelicht nen laten vertalen of een cursus op maat volgen om voor vertrek de beginselen van het Deens, Fins, Noors, IJslands of Zweeds te leren. Welke rol speelt het SVIN tegenwoordig volgens jou? De voorbeelden die ik noemde zijn voor mensen die willen emigreren. Het dienstenaanbod van het SVIN is echter veel groter. Voor het bedrijfsleven zijn we een belangrijk vertaalcentrum, waarop ook voor tolkdiensten een beroep gedaan kan worden. De aandacht voor literaire teksten en activiteiten is gebleven – via het SVIN zijn talloze vertalingen van Scandinavische romans tot stand gekomen. We bie-

Het SVIN in een notendop: • Vertaalbureau voor (beëdigde) vertalingen en tolkdiensten van en naar de Scandinavische talen en het Fins. Denk bijvoorbeeld aan documenten die u nodig hebt voor uw emigratie, zoals diploma’s en cv’s. • Taalcursussen (groepscursussen) Deens, Fins, IJslands, Noors en Zweeds op locatie in Groningen. Tevens privélessen in heel Nederland en lessen via Skype. • Loket voor informatie over Scandinavië. • Uitgeverij Wilde aardbeien: uitgaven van Scandinavische literatuur in het Nederlands (www.wildeaardbeien.nl). naast bieden we talencursussen aan, zowel voor groepen als individuele (taal) cursussen op maat. Het SVIN is betrokken bij verschillende taalgidsen die voor de vakantieganger en emigrant heel handig

Scandinavische talen lijken erg op elkaar: als je Noors verstaat, versta je vaak ook Deens en Zweeds den een platform voor vertalers en docenten en geven de Scandinavian Newsletter uit, een cultureel en literair tijdschrift. Als dienstencentrum op het gebied van de Scandinavische talen is het SVIN voor zover mij bekend uniek in Nederland. Wat kan het SVIN betekenen voor potentiële emigranten? Voor potentiële emigranten kan het SVIN natuurlijk vertalingen leveren. Daar-

Emigratietips: • Volg van tevoren alvast een taalcursus. • Verdiep u naast de taal ook in de tradities, gebruiken en (eet) gewoonten van het land. • Regel op tijd vertalingen van diploma’s, cv en eventueel ook sollicitatiebrief. • Bezoek het doelland in verschillende jaargetijden. • Probeer alvast contact te leggen met de lokale bevolking. • Lees (online) kranten en wees op de hoogte van de actualiteiten in het doelland. • Volg of lees ervaringen van emigranten die u voorgingen. • Lees boeken van Scandinavische auteurs.

zijn. En verder kun je er terecht voor kennis over de Scandinavische culturen en kunnen we doorverwijzen voor informatie over Scandinavische regelgeving, instanties en allerlei andere zaken. Uitgeverij Wilde aardbeien maakt onderdeel uit van het SVIN en heeft het tweetalige boek Typisch Nedernoors uitgegeven, over de ervaringen van een naar Noorwegen geëmigreerde Nederlander. Wat zou iemand die overweegt te emigreren aan dit boek kunnen hebben? Het leuke van de Scandinavische talen is dat ze zo veel op elkaar lijken: als je Noors hebt geleerd, kun je vaak ook Deens en Zweeds verstaan en mensen in Denemarken en Zweden kunnen jouw Noors verstaan. Het tweetalige boek Typisch Nedernoors is voor de emigrant naar Noorwegen een heel leuke manier om kennis te maken met de Noorse taal en cultuur. De ervaringen waarover verteld wordt gelden vaak ook voor de andere Scandinavische landen, bijvoorbeeld dat het er heel normaal is om je schoenen uit te doen als je bij iemand op bezoek komt. Waardoor zou een Nederlander die naar Scandinavië verhuist verrast kunnen worden? Ik denk dan bijvoorbeeld aan het andere dagritme, met in de zomer lange dagen en in de winter langere nachten, wat ook

gevolgen heeft voor de verdeling van werk en vrije tijd. Zo eindigen werkdagen in Scandinavië vaak eerder dan in Nederland. Zijn er zaken die het SVIN in de toekomst nog meer zou kunnen doen voor mensen die overwegen om in Scandinavië te gaan wonen? We willen ons cursusaanbod uitbreiden met cursussen die nog specifieker voorbereiden op een verhuizing naar het Noorden, met veel aandacht voor culturele verschillen en overeenkomsten, zodat je voor minder verrassingen komt te staan. We staan open voor feedback op ons werk, om zo ook in de toekomst de emigrant naar Scandinavië goed te kunnen adviseren. Welke tips heb jij ten slotte nog voor (potentiële) emigranten? Het volgen van een taalcursus is uiteraard een goede voorbereiding. Dat is een mooie basis om in het land van keuze verder te gaan met de taal. En lees vooral ook over het land, zoals de vele spannende literaire thrillers of de verhalen van Scandinavische ontdekkingsreizigers van vroeger en nu. In Nederland zijn inmiddels veel boeken van Scandinavische schrijvers verkrijgbaar, waaronder prachtige kinderboeken. Onder andere Uitgeverij Wilde aardbeien draagt haar steentje bij met vertalingen van Deense, Finse, Noorse, Zweedse en ook van IJslandse, Faeröerse en Groenlandse auteurs. n

Meer weten over het SVIN? 050-3122516 info@svin.nl / www.svin.nl Of kom naar een van onze open dagen.

FEBRUARI 2020 VERTREKNL

| 9


bed & breakfast

10

|

VERTREKNL FEBRUARI 2020


In deze rubriek vertellen de eigenaren van een B&B of vakantiewoning over hun passie voor het vak, de voor- en nadelen van het runnen van een logement, de diversiteit aan gasten, maar natuurlijk ook: wat hun locatie zo bijzonder maakt. tekst

nikki van schagen

Leven op een tropisch eiland: Joop Robben en Audrey Groenenboom droomden er al van sinds hun tienerjaren. In 2010 zetten ze de stap en verhuisden ze naar het mooie Bonaire. Ze begonnen er een guesthouse: Casa Calexico. Inmiddels hebben ze nóg een avontuur succesvol afgerond. Kas Hamaka, hun tweede guesthouse, opende in 2015 haar deuren. Audrey: “We runnen kleine maar knusse guest houses en houden van een relaxte sfeer. Onze gasten pik ik er op het vliegveld meteen tussenuit.”

Z

elf houden Joop en Audrey ook erg van reizen. Na hun huwelijk in 2000 op het Maleisische eiland Borneo slaat het reisvirus toe. Hun werk als brandweerman en verkoper van schoonmaakartikelen kunnen ze prima combineren met verre vakanties. “We zijn op veel plekken op de wereld geweest, en logeerden daar vaak in guest

Casa Calexico en Kas Hamaka

“Hangmatten, buitenkeukens en een huiselijke sfeer op Bonaire” houses. Tijdens onze reizen is het idee ontstaan om zelf een guest house te beginnen. We fantaseerden erover hoe wij het zelf zouden aanpakken”, aldus Audrey. Als de groothandel waar ze werkt stopt, grijpen ze hun kans en gaan ze op zoek naar een geschikte locatie voor hun eigen accommodatie.

Toch Bonaire “Het is niet echt een romantisch verhaal, hoe we op Bonaire terecht zijn gekomen”, lacht Audrey. “We zijn er tijdens een van onze vakanties geweest en vonden het eiland vooral erg Nederlands. Maar gaandeweg, tijdens onze zoektocht naar een geschikt pand, vielen we toch voor het hardhouten huis waarin we nu FEBRUARI 2020 VERTREKNL

| 11


bed & breakfast “Ons concept van de volledig uitgeruste buitenkeukens is een schot in de roos en al door diverse andere accommodaties gekopieerd”

Casa Calexico hebben gehuisvest. Joop vond het via Google. Azië of Afrika leek ons ook erg mooi, maar er was altijd wel iets met de huizen daar: gedoe met vergunningen, vreemde voorwaarden of een hoge rente. Bonaire was eigenlijk een heel pragmatische keuze. We houden zelf erg van duiken, het klimaat is hier geweldig en we konden meteen starten met ons guest house. We zagen het helemaal zitten. Nu we hier een aantal jaren wonen bevalt het ons goed. We hebben veel vrije tijd om van de zee en van Bonaire te genieten. Toen we hier pas kwamen, waren we fanatieke duikers. Inmiddels hebben we een nieuwe passie gevonden: kitesurfen!”

Goede douche en comfortabel bed Audrey en Joop bedachten wat ze zelf vervelend vonden aan de overnachtingen tijdens hun eigen vakanties. Audrey:

“Een fijne douche en een comfortabel bed stonden hoog op ons verlanglijstje. Hier hebben we dus meteen voor gezorgd. Casa Calexico is een heel goede accommodatie, maar voor een budgetprijs. In ons houten huis hebben we, naast een logeerkamer voor vrienden, een tweepersoons gastenverblijf gemaakt. Achter het huis hebben we vier studioappartementen gebouwd die allemaal beschikken over een slaapkamer, een eigen badkamer en een privé buitenterras van hout. Er hangen overal hangmatten en bij ons zwembad is een loungehoek met grote kussens en twee BBQ’s waar iedereen gebruik van kan maken. Van onze gasten kregen we vaak het verzoek om een eigen keukentje, we hebben toen het concept van de volledig uitgeruste buitenkeukens bedacht. Dit blijkt een schot in de roos! De gasten vinden het geweldig en ons idee is al door verschillende andere accommodaties gekopieerd.

Voor ons is Casa Calexico niet zomaar een hotel. We willen vooral een huiselijke en intieme sfeer scheppen, een plek waar reizigers niet alleen komen om te slapen maar ook om zich echt op vakantie te voelen: lekker relaxen met een boek op hun eigen terras of onder een palmboom bij het zwembad, waar ze eventueel ook andere reizigers kunnen ontmoeten onder het genot van een hapje en drankje.”

Duiken, snorkelen en kitesurfen Actieve watersporten behoren tot de hoofdredenen waarom de meeste toeristen naar het eiland komen. Audrey: “Onze gasten komen vooral uit Nederland, andere Europese landen en Amerika. Het zijn vaak sportievelingen, die hier goed aan hun trekken komen. Je kunt hier prachtig duiken, wind- en kitesurfen of snorkelen. De periode vanaf kerst tot en met eind april geldt voor ons


bed & breakfast

“Casa Calexico is een heel goede accommodatie, maar voor een budgetprijs” als het hoogseizoen, daarna wordt het wat rustiger, maar eigenlijk ontvangen we het hele jaar door gasten.” Zelf zijn ze dit jaar hun eigen droomreis aan het maken: een roadtrip via de Pan American Highway, van Texas tot Ushuaia. Audrey: “Een geweldig koppel, de Guesthouse Sitters, runt tijdens onze afwezigheid de beide guest houses. Normaal gesproken, wanneer we wel op Bonaire zijn, is elke dag weer anders, afhankelijk van de aankomsttijden van de vluchten. Vaak werk ik in de ochtend de mailbox bij en is het de rest van de dag: gasten ophalen, verwelkomen en afscheid nemen. Ook ben ik druk met het beantwoorden van vragen van onze werknemers, die ik dan op weg help.”

de boulevard, tegenover de visserspier, dat op het punt stond om gesloopt te worden”, vertelt Audrey. “We besloten er samen een nieuw guest house in de oorspronkelijke Caribische stijl van te maken. We hebben het pand gerestaureerd en er twee appartementen in gemaakt. Om onze investering rendabel te maken, besloten we er ook drie appartementen achter te plaatsen. Verder hangen ook hier overal hangmatten rondom het huis. Vandaar ook de naam Kas Hamaka, wat ‘hangmattenhuis’ betekent in het Papiaments. Het huis staat op een prachtig plekje: aan de boulevard, maar toch net buiten het centrum van Kralendijk. Met het uitzicht op de visserspier kun je elke dag de lokale vissers zien uitvaren.”

Kas Hamaka

Helaas heeft hun vriend de opening van Kas Hamaka niet bij kunnen wonen. Kort na de aankoop van het pand werd hij ziek en in 2015 is hij overleden. Audrey: “Dit heeft er bij ons wel ingehakt. We beseffen nu des te meer dat we

“Na een paar jaar op Bonaire kwam er voor ons een uitbreidingsmogelijkheid voorbij: een tweede guest house genaamd Kas Hamaka. Een vriend van ons vond een oud Antilliaans huis aan

nú leven en niet ‘later’. We hebben er daarom voor gekozen onze langgekoesterde droom om over de Pan American Highway te rijden in vervulling te laten gaan.” Audrey en Joop voltooien dit jaar hun reis. Naar Nederland terug? Dat willen ze niet meer. “Natuurlijk wel voor familie- of vriendenbezoek. Al komt iedereen ook graag bij ons langs. We blijven zeker nog wel een jaar of tien genieten op Bonaire”, besluit Audrey. n

Meer informatie op: www.casa-calexico.com www.kashamaka.com www.guesthousesitters.com

FEBRUARI 2020 VERTREKNL

| 13


onroerend goed

Immo Partner Luxembourg:

“Professionaliteit,

maatwerk en tevreden klanten” tekst

nikki van schagen

Binnen Luxemburg heeft het makelaarskantoor Immo Partner Luxembourg een goede naam. Ik spreek directeur Lucien Douwes over zijn bedrijf. Dit jaar won hij de prestigieuze European Property Award voor Beste Makelaar in Luxemburg en hij is met recht trots op deze prestatie: “We werken met een groot team, maar bieden binnen onze portefeuille een relatief klein aantal huizen aan. Op deze manier kunnen we onze tijd optimaal besteden aan onze klanten en ze de aandacht geven die ze verdienen.”

L

ucien is geboren in Nederland en op vijftienjarige leeftijd met zijn ouders naar Luxemburg verhuisd. Na een studie aan de Luxemburgse hotelschool en een reis door Amerika en Europa besloot hij te kiezen voor een loopbaan als makelaar. Lucien: “Huizen en de daarbij behorende huizenmarkt hebben altijd mijn interesse getrokken, vooral het aspect om mensen te kunnen helpen bij

14

|

VERTREKNL FEBRUARI 2020

het zoeken én vinden van hun droomhuis. In Luxemburg gelden strikte regels bij het openen van een makelaarskantoor. Ik heb daarom een extra opleiding gevolgd en ben in 2008 samen met mijn vader Immo Partner Luxembourg begon-

nen. Daarnaast ben ik nog twee jaar heen en weer gereisd naar het Duitse Stuttgart om daar als aanvulling mijn bachelor in de art of real estate te behalen.”

Meerdere kantoren Immo Partner Luxembourg is een echt familiebedrijf. In 2008 opende het eerste kantoor haar deuren in Troisvierges, gelegen in het noorden van Luxemburg. Omringd door de prachtige natuur van


onroerend goed Kopen in Luxemburg

de Ardennen. Tegenwoordig zijn er ook kantoren te vinden in Luxemburg-stad en Sandweiler in het zuiden van Luxemburg. Het is een gerenommeerd kantoor met al meer dan tien jaar ervaring in de vastgoedbranche. Lucien: “Beschikbaarheid voor de klant hebben wij hoog in het vaandel staan. We helpen mensen van over de hele wereld met het zoeken naar luxe woningen. We luisteren écht naar onze klanten en begeleiden ze bij het gehele aankoop- of verkoopproces. Daarnaast kunnen mensen ook voor verhuur bij ons terecht. We passen graag onze diensten aan de persoonlijke omstandigheden, wensen en voorkeuren van de klant aan.”

Het kopen van een huis in Luxemburg verschilt niet veel met hoe het er in Nederland aan toe gaat. “Ook hier werken we met verkoopcontracten en speelt de notaris een belangrijke rol. Het is allemaal erg vergelijkbaar met het Nederlandse systeem”, vertelt Lucien. “Het normale belastingtarief voor de aankoop van onroerend goed is in Luxemburg 7 procent. Om de bijkomende kosten van het kopen van een woning te verminderen heeft de overheid een belastingvermindering ingevoerd. Dit is een leuke bijkomstigheid bij het kopen van een huis in Luxemburg.”

Nederlandse taal, Nederlandse klanten Lucien spreekt zijn talen. Gelukkig, want taal is echt een ding in Luxemburg: “Bij Immo Partner beheersen we de drie officiële talen die in Luxemburg gesproken worden. We hebben daarnaast ook kennis van het Nederlands. Ikzelf en drie van onze andere medewerkers spreken deze taal vloeiend. Dit bieden we onze klanten graag en er is veel vraag naar. Nederlandse kopers vinden het bijvoorbeeld lastig om alles omtrent het kopen van een huis in Luxemburg goed te kunnen begrijpen. Het is vaak in het Frans, aangezien deze taal als administratieve taal geldt. Voor ons is het eenvoudig en we kennen de stappen al, die hebben we vaker genomen!” De specialiteit van Immo Partner Luxembourg ligt bij Nederlandse klanten. Lucien werkt vaak samen met de

Nederlandse Vereniging in Luxemburg. “Binnen deze vereniging hebben we echt een naam opgebouwd.”

Klanttevredenheid “Daarnaast zijn we inmiddels een van de grotere kantoren in Luxemburg. Klanttevredenheid vinden wij erg belangrijk. Onze klanten waarderen onze diensten. Jaarlijks houden we een audit, dit houdt ons scherp en zorgt ervoor dat we onszelf blijven ontwikkelen en dat we de lat hoog blijven leggen voor onszelf. Professionaliteit, maatwerk en tevreden klanten staan centraal. We zijn altijd beschikbaar en mensen kunnen altijd bij ons terecht of ons bereiken. Een 9-tot5-mentaliteit werkt niet binnen deze branche”, is Lucien van mening.

Tot slot wil Lucien meegeven dat mensen die op zoek zijn naar een huis in Luxemburg er goed aan doen een makelaar te kiezen binnen de overkoepelende organisatie Chambre Immobilière du Grand-Duché, die verschillende beroepen binnen de vastgoedsector vertegenwoordigt. Zij garanderen kwaliteit binnen de branche door middel van een kwaliteitslabel. Lucien: “In Luxemburg zijn zo’n 2000 makelaars, maar slechts 150 hebben een kwaliteitslabel gekregen en zijn gecertificeerd. Let hier goed op, want in Luxemburg is een makelaar voor weinig zaken aansprakelijk. Door te kiezen voor een kantoor als Immo Partner Luxembourg, mét het kwaliteitslabel, heb je meer zekerheid.” n Maak op de volgende pagina kennis met een selectie uit het aanbod van Immo Partner Luxembourg.

FEBRUARI 2020 VERTREKNL

| 15


onroerend goed

Dynamische villa in Eselborn Deze villa ligt in de buurt van de Clervaux Golf en op drie kilometer van het pittoreske stadje Clervaux. Alle voorzieningen zoals een treinstation, middelbare school, dokter, apotheek, winkels en restaurants zijn binnen handbereik. Een eigen ingang voert u naar deze residentie gelegen op ca. 1000 m2, met prachtige panoramische uitzichten om van te genieten. Het huis telt zeven slaapkamers en badkamers. Vanuit elke kamer van het huis heeft u een spectaculair uitzicht. Ook zijn er een eigen wellness, fitnessruimte en een grote garage met ruimte voor vier auto’s. Vanaf het terras heeft u een verbazingwekkend uitzicht op de vallei en de bergtoppen.

Prijs: â‚Ź 1.279.000

16

|

VERTREKNL FEBRUARI 2020


A GLOBAL REAL ESTATE POWERHOUSE WWW.IMMOPARTNER.LU


taal

Blijft u een toerist of wilt u meer? Een van de beste manieren om u snel op uw plek te voelen in een ander land is het spreken van de taal. U legt veel makkelijker contact met de lokale bevolking en bedrijven in hun eigen taal dan wanneer u zich moet redden in het Engels. Mensen vinden het prettig als u moeite doet om hun taal te spreken en zullen op hun beurt iets meer hun best voor u doen.

E

erlijk is eerlijk: in veel landen spreken mensen behoorlijk Engels, maar laat dat nou net niet het geval zijn in dat kleine Franse dorpje of in die charmante Spaanse kustplaats waar u naartoe verhuist. Bovendien, in het Engels kunt u uzelf misschien duidelijk maken,

18

|

VERTREKNL FEBRUARI 2020

maar u maakt pas echt een connectie als u de plaatselijke taal spreekt. Nelson Mandela zei niet voor niets: “If you talk to a man in a language he understands, that goes to his head. If you talk to him in his language, that goes to his heart.� Om een goede start te kunnen maken in uw nieuwe land kunt u het best de basis

van de taal leren voor uw vertrek. Juist in het begin, als u kennis gaat maken met de buurt en misschien nog wat dingen moet regelen met betrekking tot de nieuwe woning, hebt u daar veel profijt van. Ter plaatse leert u de taal bijna vanzelf steeds beter spreken, maar er zijn ook taalscholen in het buitenland die u daar


taal Laat u niet ontmoedigen: het leren van de taal is een avontuur op zich! graag in begeleiden. Zorg ervoor dat u geen toerist blijft en investeer voldoende tijd in taal en cultuur. De basis kunt u prima in korte tijd verwerven, ook als u nog geen kennis hebt van de vreemde taal. Het Language Institute Regina Coeli – het bekende ‘Nonnen van Vught’ – wordt iedere week bezocht door mensen die aan het begin van hun taaltraining nog geen woord spreken in een taal en na een paar dagen al gesprekjes kunnen voeren. Dat is voor u misschien net voldoende voor een goede start. En zo niet, dan volgt u gewoon een extra taaltraining (van een paar dagen) in Vught. Als u eenmaal de basis te pakken hebt en de nieuwe taal overal om u heen gesproken wordt, kunt u ook zelf verder studeren. Het is het makkelijkst om de taal onderdeel te maken van uw dagelijkse of wekelijkse gewoontes. Begin eens met een of meer van deze tien ideeën!

n Kijk iedere dag het nieuws in de lokale

taal. Of lees de krant.

n Lees iedere maand een boek of tijd-

schrift in de doeltaal. Houd rekening met de moeilijkheidsgraad: een Spaans boek is misschien in eerste instantie te hoog gegrepen, maar bijvoorbeeld het Spaanse tijdschrift Hola! is ook voor beginners goed te begrijpen. n Schrijf aan het einde van de dag een stukje in de doeltaal over uw dag. n Luister naar de radio of een podcast als u in de auto of trein zit. n Leer iedere dag vijf nieuwe woorden. Herhaal ze de dag erna. n Maak een wekelijkse afspraak met een bekende die de taal als moedertaal spreekt. Trakteer hem of haar op een borrel en spreek de taal. n Installeer in plaats van Nederlandstalige software de software in de taal die u wilt leren. n Ziet u regelmatig mensen die uw nieuwe taal als moedertaal spreken? Spreek dan af dat u voortaan alleen in die taal met elkaar communiceert.

n Schrijf onbekende woorden die u te-

genkomt op. Zoek op wat ze betekenen en gebruik ze eens. n Verzamel synoniemen van woorden die u veel gebruikt. Wie een taal leert, is nooit uitgeleerd. Dat komt doordat een taal levend is en beïnvloed wordt door de heersende cultuur. Het duurt misschien wel een paar jaar voordat u een taal net zo goed spreekt als een native speaker. Laat u daardoor niet ontmoedigen: ook het leren van de taal is een prachtig avontuur! n

Language Institute Regina Coeli is het taleninstituut waar u in korte tijd een vreemde taal leert. Of u dat nu doet om beter te worden in uw werk of om te aarden in een ander land. Bij Regina Coeli kunt u tien talen leren: Arabisch, Chinees, Duits, Engels, Frans, Italiaans, Nederlands, Portugees, Russisch en Spaans. Kijk voor meer informatie op www.reginacoeli.nl.

FEBRUARI 2020 VERTREKNL

| 19


programma zaterdag ZAAL 1 / ROOM 1 (HAL 2, ENTREE VANUIT HAL 3) 10:30 UWV - to be announced 11:30 Werken en wonen bij de buren in België of Duitsland - EURES 12:30 Come to Canada/Venez au Canada! - Government of Canada - Immigration 13:30 Vergeet Nederland(s) niet! - De Wereldschool 14:30 Turan Goeloe - to be announced 15:30 Actal Advocaten - to be announced

ZAAL 2 / ROOM 2 (HAL 2) 10:30 Relocation and Visa Services you need for migrating - Immigration Industry Association (IIA) 11:30 Introducing the Expatland Global Network - Expatland 12:30 CANSTAFF LIVE - Visa and Jobs - Australia, NZ, Canada & the UK - Immigration Industry Association 13:30 Een toekomst in Australië - alles over permanente en tijdelijke visumaanvragen - Visa4You 14:30 Canada’s East Coast: New Beginnings in New Brunswick and Nova Scotia: Room to Live 15:30 Een toekomst in Canada - alles over permanente en tijdelijke visumaanvragen - Visa4You

ZAAL 3 / ROOM 3 (HAL 3) 10:30 HEJA Strömsund, working and living in Strömsund municipality - Zweden/Sweden 11:30 #FinlandWorks - Now let it Work for You - Business Finland 12:30 Living and working in hospital with unique opportunities, Haugesund/Norway - Helse Fonna 13:30 Het onderwijs in Zweden; een stappenplan naar een nieuwe carrière - Arbetsformedlingen 14:30 #FinlandWorks - Now let it Work for You - Business Finland 15:30 Wonen en werken in Dalarna - AB Samarkand2015

ZAAL 4 / ROOM 4 (1E VERDIEPING) 11:30 Spanjeplein - platform voor dienstverleners, particulieren en ondernemers 12:30 Voorkom deze 5 valkuilen in de voorbereiding naar jouw B&B, Camping, Hotel of vakantiewoningen 13:30 Je toekomst op Bonaire - Wonen, Werken en Ondernemen - Bestemming Bonaire 14:30 Leven met de natuur, zonder stress - Bourgogne - Franche-Comté 15:30 UWV - to be announced

ZAAL 5 / ROOM 5 (1E VERDIEPING) 10:30 In een foute omgeving word je nooit gelukkig - ESpanje! Magazine 11:30 St. Maarten Medical Center - to be announced 12:30 Doe de Verzekeringscheck - OOM Verzekeringen 13:30 Succesvol emigreren in 12 stappen - VertrekNL 14:30 Frankrijk - Verhalen uit de praktijk - Aire les Biefs

ZAAL 6 / ROOM 6 (1E VERDIEPING) 11:30 Region Jönköping - to be announced 12:30 Emigreren naar Frankrijk - Ondernemen- Frankrijk 13:30 Alles over Emigreren - Droomhuis Spanje 14:30 Het Europese erfrecht is wat anders dan het Nederlands erfrecht! - Frankrijknotaris.nl

ZAAL 7 / ROOM 7 (1E VERDIEPING) 11:30 Workshop Papiaments - Stichting Dijkhoff Papiamento 12:30 Emigreren naar de Afrikaanse Bush - niet voor watjes! - Zazoe Xperience 13:30 Don Quijote Nederland - to be announced

ZAAL 8 / ROOM 8, HAL 1, BIENVENUE EN FRANCE THEATRE 11:10 Verhalen uit de praktijk, verhuizen en aan de slag in Frankrijk - Aire les Biefs 11:30 Tips & trucs voor de aanschaf van onroerend goed in Frankrijk - Ondernemen-Frankrijk 11:50 (Aanvullende) zorgverzekering Frankrijk - Assurance Secara 12:10 Een Europees Testament voor Nederlanders in Frankrijk - Frankrijknotaris.nl 12:30 Le français, voici la clé ! - Talen voor Talent 12:50 Alliance Française Taal & cultuur 13:10 Makelaardij in Frankrijk en ideeën om uw zoektocht effectiever te maken - Bouriane Maisons 13:30 Aankoop Franse woning versus huur - Juridische Adviespraktijk Bosscher 13:50 Camping Auberge Les Voisins 14:10 Welke Franse belastingen op Frans onroerend goed - RFN Sociéte d’expertise comptable 14:30 Makelaardij in Frankrijk en ideeën om uw zoektocht effectiever te maken - Bouriane Maisons 14:50 ZZP-er in Frankrijk - Ondernemen-Frankrijk 15:10 Le français, voici la clé! - Talen voor Talent

20

|

VERTREKNL FEBRUARI 2020


programma zondag ZAAL 1 / ROOM 1 (HAL 2, ENTREE VANUIT HAL 3) 11:30 Werken en wonen bij de buren in België of Duitsland - EURES 12:30 UWV - to be announced 13:30 Come to Canada/Venez au Canada! - Government of Canada - Immigration 14:30 De Wereldschool; vergeet Nederland(s) niet! 15:30 Een toekomst in Australië - alles over permanente en tijdelijke visumaanvragen - Visa4You

ZAAL 2 / ROOM 2 (HAL 2) 11:30 Relocation and Visa Services you need for migrating - Immigration Industry Association (IIA) 12:30 Introducing the Expatland Global Network - Expatland 13:30 CANSTAFF LIVE - Visa and Jobs - Australia, NZ, Canada & the UK - Immigration Industry Association 14:30 Een toekomst in Canada - alles over permanente en tijdelijke visumaanvragen - Visa4You 15:30 Canada’s East Coast: New Beginnings in New Brunswick and Nova Scotia: Room to Live

ZAAL 3 / ROOM 3 (HAL 3) 11:30 Wonen en werken in Dalarna - AB Samarkand 2015 12:30 #FinlandWorks - Now let it Work for You - Business Finland 13:30 HEJA Strömsund, working and living in Strömsund municipality - Zweden/Sweden 14:30 Het onderwijs in Zweden; een stappenplan naar een nieuwe carrière - Arbetsformedlingen 15:30 #FinlandWorks - Now let it Work for You - Business Finland

ZAAL 4 / ROOM 4 (1E VERDIEPING) 11:30 Wonen en werken in Spanje: wat je moet weten! 12:30 Voorkom deze 5 valkuilen in de voorbereiding naar jouw B&B, camping, hotel of vakantiewoningen 13:30 Je toekomst op Bonaire - Wonen, Werken en Ondernemen - Bestemming Bonaire 14:30 Actal Advocaten - to be announced 15:30 UWV - to be announced

ZAAL 5 / ROOM 5 (1E VERDIEPING) 11:30 In een foute omgeving word je nooit gelukkig - ESpanje! Magazine 12:30 Region Jönköping - to be announced 13:30 Doe de Verzekeringscheck - OOM Verzekeringen 14:30 Frankrijk - Verhalen uit de praktijk - Aire les Biefs

ZAAL 6 / ROOM 6 (1E VERDIEPING) 11:30 Turan Goeloe - to be announced 12:30 Emigreren naar Frankrijk - Ondernemen- Frankrijk 13:30 Alles over Emigreren - Droomhuis Spanje 14:30 Het Europese erfrecht is wat anders dan het Nederlands erfrecht! - Frankrijknotaris.nl 15:30 Maduro & Curiel’s Bank (Bonaire) N.V.: our employees + our clients + our community = our passion

ZAAL 7 / ROOM 7 (1E VERDIEPING) 11:30 Workshop Papiaments - Stichting Dijkhoff Papiamento 12:30 Living and working Denmark - Work in Denmark 13:30 Don Quijote Nederland - to be announced 14:30 Proefles Deens - Scandinavisch Vertaal- en Informatiebureau Nederland

ZAAL 8 / ROOM 8, HAL 1, BIENVENUE EN FRANCE THEATRE 10:50 (Aanvullende) zorgverzekering Frankrijk - Assurance Secara 11:10 Een Europees Testament voor Nederlanders in Frankrijk - Frankrijknotaris.nl 11:30 Tips & trucs voor de aanschaf van onroerend goed in Frankrijk - Ondernemen-Frankrijk 11:50 Le français, voici la clé! - Talen voor Talent 12:30 Makelaardij in Frankrijk en ideeën om uw zoektocht effectiever te maken - Bouriane Maisons 12:50 Verhalen uit de praktijk, verhuizen en aan de slag in Frankrijk - Aire les Biefs 13:10 Welke Franse belastingen op Frans onroerend goed - RFN Sociéte d’expertise comptable 13:30 Camping Auberge Les Voisins 13:50 Makelaardij in Frankrijk en ideeën om uw zoektocht effectiever te maken - Bouriane Maisons 14:10 Aankoop Franse woning versus huur - Juridische Adviespraktijk Bosscher 14:30 ZZP-er in Frankrijk - Ondernemen-Frankrijk 14:50 Le français, voici la clé! - Talen voor Talent

De EmigratieBeurs biedt meer dan 100 gratis presentaties door specialisten, ervaringsdeskundigen en emigranten. Zo komt u in korte tijd alles te weten over uw mogelijkheden over de grens. Voor het meest actuele programmaoverzicht verwijzen wij graag naar: emigratiebeurs.nl/nl/programma/zaterdag/

FEBRUARI 2020 VERTREKNL

| 21


uitgelicht

22

|

VERTREKNL FEBRUARI 2020


uitgelicht

Smilda & Zn. Verhuizingen BV:

“Een tijdige en zorgvuldige voorbereiding is het halve werk” Als u naar het buitenland gaat verhuizen, krijgt u te maken met tal van wetten, regels, bepalingen en voorschriften met betrekking tot de in- en uitvoer, douane, verzekeringen et cetera. Als uw persoonlijke eigendommen per vliegtuig of per schip vervoerd moeten worden, wordt het er niet eenvoudiger op. Niet alleen vanwege alle bijkomende documenten, maar vooral ook met betrekking tot het inpakken van de goederen.

S

milda is u bij het vertrek naar het buitenland graag van dienst; in het geval van emigratieverpakkingen zijn zij uw verhuispartner met grenzeloze service. Smilda is gevestigd in het hart van NoordNederland en bedient zowel de noordelijke, landelijke als Europese markt met een mix van logistieke oplossingen op het gebied van distributie, dedicated en speciaal transport. Daarnaast heeft hun verhuisafdeling alle capaciteit in huis voor particuliere en projectverhuizingen (nationaal en internationaal) en voor montage en opslag. “Een tijdige en zorgvuldige voorbereiding is het halve werk. Dat geldt voor de projectverhuizingen die we verzorgen, maar ook voor de particuliere verhuizingen. Het liefst zitten we zo vroeg mogelijk met de klant om de tafel; of die nu honderden werkplekken wil verhuizen of gaat emigreren naar bijvoorbeeld Spanje”, aldus Smilda’s verhuisadviseur Ruurd Venema.

Afspraak is afspraak Smilda is specialist op het gebied van buitenland- en emigratieverhuizingen. Zij kunnen u optimaal begeleiden bij de verhuizing, binnen Europa en daarbuiten. Smilda is onbetwist de Midden-/Zuid-Europa specialist. Zo bieden zij het volgende:

over land, over zee of door de lucht. Van de poolcirkel tot Gibraltar, geen plek is onbekend terrein. Smilda beschouwt iedere verhuizing als een uniek project – en zo gaan ze er ook mee om.

Opslag voor korte of langere termijn

• Een vrijblijvende inventarisatie en offerte • Directe full service verhuizingen • Combinatiemogelijkheden, tegen de scherpste prijs • Opmaak van alle douane- en overige documenten • Ruime opslagmogelijkheden

U heeft uw huis al verkocht, maar kunt uw nieuwe woning nog niet betrekken? Of u wilt eerst poolshoogte nemen in het land van uw keuze? Smilda kan uw inboedel opslaan. Zij beschikken over 1.400 vierkante meter opslagruimte: beveiligd, verwarmd, vochtvrij en voorzien van ongediertebestrijding.

Smilda is een modern familiebedrijf, met de blik gericht op de toekomst en met een stevige basis van hard werken en ‘afspraak is afspraak’. Zij hebben dan ook niet alleen langdurige relaties opgebouwd met hun klanten, maar ook met werknemers, leveranciers en collegaorganisaties.

Duidelijk en compleet

Verhuizen met garantie Smilda is een erkende en ISO gecertificeerde verhuizer. Dit geeft u de garantie van goed overleg, zorgvuldig uitgevoerd werk, een efficiënte aanpak, het juiste materieel, goed opgeleide en gemotiveerde mensen, en: geen risico’s. Een erkende verhuizer heeft namelijk de verplichting voor elke verhuizing een aansprakelijkheidsverzekering af te sluiten. Als erkend verhuisbedrijf verzorgt Smilda het vervoer naar elke bestemming,

Verhuisadviseur Ruurd Venema maakt graag een afspraak met de klant, om in een zo vroeg mogelijk stadium zijn of haar wensen door te nemen. De klant ontvangt vervolgens een vrijblijvende offerte. Bij acceptatie van deze offerte verzorgt Smilda de noodzakelijke documenten en dragen zij de zorg voor een vlekkeloze uitvoering. n Contact Smilda & Zn. Verhuizingen BV Mobiel 06-13780908 Tel. 0594—645 266 Fax. 0594—645 261 r.venema@smilda.nl www.smilda.nl Kapteynlaan 4 9351 VG Leek

FEBRUARI 2020 VERTREKNL

| 23


MET DOMINICUS REIS JE VERDER…

MET DOMINICUS REIS JE VERDER…

MET BIJNA 100 BESTEMMINGEN beschrijft

Dominicus alle windstreken. Nederlandstalige auteurs, met grote lokale kennis, geven uitgebreide culturele en diepgravende achtergrondinformatie en heel veel praktische suggesties. Het beste uitgangspunt om een land, streek of stad echt te leren kennen. 7

MET BIJNA 100 BESTEMMINGEN beschrijft

Dominicus alle windstreken. Nederlandstalige auteurs, met grote lokale kennis, geven uitgebreide culturele en diepgravende achtergrondinformatie en heel veel praktische suggesties. Het beste uitgangspunt om een land, streek of stad echt te leren kennen.

InhoudZweden

Zuid-Afrika Inhoud

Tinto van Tuijl en Nienke Verhoog

Zuid-Afrika Portugal Inhoud

Elles van Gelder

Hansmaarten Tromp

Umbrië en Portugal De Marken

Elles van Gelder

Umbrië en De Marken

Hansmaarten Tromp

Ingrid Janssens

Lesotho Vrijstaat en Noord-Kaap Oost-Kaap

het woeste landschap. De Zuidelijke Marken: de provincies Fermo en Ascoli Piceno In het hele land proef je nog het Portugese volksleven. Uniek Algemene informatie Portugese en de typisch is de muziek van de fado, waarin onvertaalbare saudade weerklinkt.

Midden-Portugal

West-Kaap

te glorietijdPerugia uit deze zijn nog veel schitterende bouwwerken Noord-Umbrië: de provincie bewonderen. Ook het achterland van Portugal biedt ingrediënten Umbrië: de provincie Terni Minho ligt van het noordoosten voor een heerlijke vakantie. In met zijn het befaamde Parque Nacional DePeneda-Gerês, Noordelijke Marken: dekleurige provincie Pesaro-Urbino dorpen en steden met Moorse invloeden. De provincie Trás-osHeteen midden: deeigen provincies Ancona door en Macerata charme geheel Montes (‘Over de bergen’) heeft

Alentejo

Algemene informatie

Algarve

www.dominicus.info

UMBRIË EN DE M

Bezoek de borghi p Bewonder de fresc Dwaal door de ond Ontdek de spectacu Geniet van de schit • Breng een bezoek

• •

REIS JE MEE? www.dominicus.info

01-09-16 16:58

04-09-17 17:02

DEF_Dominicus_omslag_Umbrie_16.indd 1

763152

Fado luisteren in een volkscafé in Lissabon Bacalhau eten in een casa de pasto Port proeven in Vila Nova de Gaia op de zuidoever van de Douro Luieren of kitesurfen in Cascais • Het kleurrijke Palácio da Pena op de toppen van de Serra de Sintra bekijken • Speuren naar Romeinse resten en Moorse invloeden in Évora •

PORTUGAL

▲ ▲

Genieten van Zuid-Afrikaanse wijnen Wandelen in de Drakensbergen Betaalbaar dineren in toprestaurants Zonnebaden in Camps Bay Paardrijden door Lesotho’s 9 789025 764371 Uitkijken over de Blyde River Canyon

Ingrid Janssens ▲ ▲ ▲ ▲ ▲

▲ ▲

7

9 789025

DEF_Dominicus_omslag_Portugal.indd 1

www.dominicus.info ZUID-AFRIKA ▲

763831

Ingrid Janssens is tekstschrijver en cultuurhistoricus. Haar nieuwsgierigheid naar andere Europese culturen brengt haar op veel plaatsen, maar Italië blijft toch haar favoriet. Voor Dominicus schreef zij ook de reisgids Apulië.

Hansmaarten Tromp

DEF_Dominicus_omslag_ZAFRIKA.indd 1

www.dominicus.info Elles van Gelder

Tinto van Tuijl Nienke Verhoog

9 789025

Hansmaarten Tromp is reisjournalist. Portugal fascineert hem vanwege de rijke geschiedenis die nog overal gevoeld en beleefd kan worden.

Algemene informatieen is Afrikaals standplaats Elles van Gelder heeft Johannesburg correspondent voor de NOS. Daarnaast werkt ze voor de VRT en schrijft ze voor toonaangevende internationale tijdschriften.

REGIOGIDS

Kwazulu-Natal

Ingrid Janssens

REGIOGIDS

Swaziland

De Italiaanse regio’s Umbrië en De Marken met hun karakteristieke heuvellandschap en hooggelegen dorpjes doen niet onder voor het populaire Toscane. De streken hebben een perfect evenwicht weten te creëren tussen het toerisme, de kunstschatten en de bescherming van het unieke landschap. Umbrië geldt als het groene hart van Italië. Je vindt er talrijke bossen op de hellingen van de Apennijnen, diepe valleien en betoverende watervallen en rivieren. De kustlijn van De Marken wordt gekenmerkt door rotsen, baaien en uitgestrekte zandstranden. In beide regio’s vind je prachtige oude steden, historische bergdorpjes, uitgestrekte wijn- en olijfgaarden en velden vol zonnebloemen. De streken bieden bovendien een overvloed aan kunst en cultuur, van Romeinse monumenten en renaissancekunst tot traditionele feesten en grote muziekfestivals. Het voortreffelijke klimaat en de nabijheid van de verkoelende Adriatische Zee doen de rest. Umbrië en De Marken zullen je verrassen!

Umbrië en De Marken

Mpumalanga

LANDENGIDS

waar weinig andere landen aan kunnen Lissabontippen. Zuid-Afrika is aantrekkelijk voor kampeerders en backpackers, do Estorilen envoor Taagvallei reizigers actievelingen voor liefhebbers van luxe lodges,Costa in Kruger Park, naar de big five die rust zoeken. Je kunt op zoek Schiereiland Arrábida Nelson Mandela’s huis bezoeken in Johannesburg en op onderzoek Lissabon en Coimbra is geweest, in Zuid-Afrika één keer uit in Kaap de Goede Hoop. WieTussen zandstranden, witte olifanten, meer voor terug keert nog eens Universiteitsstad Coimbra goede wijn en stevige wandelingen. Porto e norte

Johannesburg, Pretoria en het noorden

LANDENGIDS

Op safari

een enen Algarve van de in Door de langgerekte strandenWelkom Umbrië Deheerlijk Marken klimaat is Portugal de ideale bestemming voor zonaanbidders. Een geschiedenis weer, maar hetvogelvlucht niet alleen in De gunstige ligging aan zee bepaalt stak het land Spanje beïnvloedde ook de geschiedenis. KunstOoit en cultuur naar de kroon en bevoeren Portugese ontdekkingsreizigers Smaken, geuren en kleuren: kijkje in de keuken Porto en een steden Lissabon trots de wereldzeeën. In de bruisende

Portugal

Cultuur, uitgaan en sport

LANDENGIDS

Geschiedenis

LANDENGIDS

voor ‘Een wereld in een land’ is een goede Waaromschrijving land eindigt en zeeZuid-Afrika, begint dat door Nelson Mandela omschreven werd als regenboognatie. in een Zuid-Afrika vannotendop veelkleurigheid Beide typeringen geven mooi deGeschiedenis kiest, wordt getrakteerd weer. Wie het land als vakantiebestemming Kunst en cultuur op adembenemende landschappen, een paar van Afrika’s mooiste verde en doces verscheidenheid een culturelevinho wildparken, moderne steden en Sardientjes,

Zuid-Afrika

Zweden

Stockholm, scherenkust, Bergslagen, Gotland en meer Kennismaken met Zuid-Afrika


STAND201

foto

nob

Wereldwijd Nederlands onderwijs

Veel ouders die met hun kinderen naar het buitenland vertrekken vinden het belangrijk dat hun kinderen de taal van het nieuwe land leren. Dat is terecht, want het spreken van de taal helpt kinderen om hun plek te vinden in het nieuwe land. Maar wist u dat het ook mogelijk is om in het buitenland Nederlands onderwijs te volgen? Dat kan al vanaf drie uur per week, via een Nederlandse school of vanuit huis.

V

tekst nob

oor Nederlandse kinderen die in het buitenland opgroeien is het waardevol wanneer er thuis aandacht aan de Nederlandse taal wordt besteed. Denk aan thuis Nederlands spreken, Nederlandse televisie kijken, Nederlandse boeken (voor)lezen en skypen met Nederlandse familie en vrienden. Zo blijven kinderen hun moedertaal machtig, zeker in een nieuwe situatie is dit van belang voor het zelfvertrouwen van een kind. Voor jonge kinderen is thuis Nederlands spreken voldoende, maar zodra ze naar school gaan, neemt de schooltaal het razendsnel over. In verhouding neemt het aantal minuten dat het Nederlands wordt aangebo-

den af. Bovendien krijgen kinderen in de schooltaal een ander taalaanbod: ze leren lezen en schrijven en het taalgebruik is gekoppeld aan abstracte onderwerpen, zoals aardrijkskunde, biologie en geschiedenis. Aanvullend Nederlands onderwijs is vanaf dat moment dan ook van grote meerwaarde.

Nederlandse les in het buitenland Kinderen in Nederland krijgen op de lagere school gemiddeld acht uur per week taalonderwijs. Daarnaast zien, horen en spreken zij vrijwel alleen Nederlands op school en daarbuiten. Nederlandse kinderen die opgroeien in het buitenland worden ondergedompeld in een andere, zeer waardevolle taalsituatie. Om hen de mogelijkheid te geven om in het buitenland hun moedertaal op niveau te blijven beheersen, zijn er wereldwijd mogelijkheden voor aanvullend Nederlands onderwijs, naast de lokale of internationale school. Dit zogenaamde NTC-onderwijs (Nederlandse Taal en Cultuur) wordt aangeboden via Nederlandse scholen en via de computer (afstandsonderwijs). Gemiddeld zijn kinderen maximaal drie uur per week bezig met hun Nederlandse les.

Nederlandse cultuur Naast de Nederlandse taal wordt in de lessen uitgebreid aandacht besteed

Ivo (53) woont in Mozambique met zijn Mozambikaanse vrouw en twee kinderen “We spreken drie talen met onze kinderen, met mij spreken ze Nederlands. Elke dinsdagmiddag krijgen ze drie uur Nederlandse taal- en cultuurles (NTC). Ze volgen het NTC-onderwijs naast hun opleiding op de internationale school, waar ze elke dag naartoe gaan. We hebben er bewust voor gekozen de kinderen naar het NTConderwijs te laten gaan, omdat we ze de mogelijkheid willen geven om later een vervolgopleiding in Nederland te doen. Als ze ooit teruggaan, zullen ze zich sneller thuis voelen omdat ze de taal, de cultuur en de geschiedenis van Nederland kennen.”

NOB: keurmerk voor kwaliteit en continuïteit Kiest u voor (aanvullend) Nederlands onderwijs in het buitenland, kijk dan op www.stichtingnob.nl of de school of partij voor afstandsonderwijs is aangesloten bij Stichting Nederlands Onderwijs in het Buitenland (NOB) of kom voor meer informatie langs in stand 201. Wanneer een onderwijsinstelling is aangesloten bij NOB wordt deze, in opdracht van het Nederlandse Ministerie van Onderwijs, door NOB ondersteund en op kwaliteit gecontroleerd door de Nederlandse onderwijsinspectie.

aan de Nederlandse cultuur. Dankzij hun kennis van de taal en de cultuur kunnen de kinderen de band met Nederland behouden en het land waar zij vandaan komen beter begrijpen.

Altijd kans op terugkeer Als kinderen hun Nederlands op schoolniveau bijhouden kunnen zij, wanneer u (gepland of ongepland) terugkeert, goed instromen in het Nederlands onderwijssysteem. Ook de aansluiting bij een eventuele studie of loopbaan in Nederland verloopt beter bij een goede kennis van de taal en de cultuur. n

FEBRUARI 2020 VERTREKNL

| 25


Canadian, Dutch & U.S. Federal Tax Law tax preparation • tax consultancy • tax planning WWW.DUTCHNA.COM • CALGARY AB • info@dutchna.com

Werken in Europa? Regel het goed! Wat moet u weten en regelen als u gaat werken in Europa? En hoe kan de EURES adviseur van UWV u helpen? Een goede voorbereiding is een belangrijke voorwaarde voor een succesvol vertrek naar het buitenland. Start uw voorbereiding op: werk.nl/eures Volg EURES Nederland op:

STAND239


bed & breakfast

inhoud In deze rubriek vertellen de eigenaren van een B&B, hotel, camping en vakantiehuizen over hun passie voor het vak, de voor- en nadelen van het runnen van een logement, de diversiteit aan gasten, maar natuurlijk ook: wat hun locatie zo bijzonder maakt.

Grazerhütte:

Dat Laura Münzberg in Oostenrijk woont, komt gezien haar verleden niet geheel onverwacht. Al tijdens haar studie, bijbaantjes, stages en uiteindelijke werk is ze veelvul-

Logeren bij een Nederlandse Hüttenwirtin

dig in het buitenland te vinden. Laura: “Backpacken heb ik nooit gedaan, maar het buitenland had zeker aantrekkingskracht. Ik woonde eerder in Litouwen, op Sint Maarten, in Hongarije, in Duitsland, op Cyprus en in Polen.” tekst

L

nikki van schagen

aura groeide op in Dokkum en studeerde bestuurskunde in Leeuwarden en Tilburg. Na haar studie vond ze een baan bij de Nederlandse ambassade in Boedapest, waar ze haar Duitse man leerde kennen. Hij werkte er als expat voor autobedrijf Daimler. Na drie jaar vertrokken ze samen richting Duitsland. Zelf kwamen ze geregeld als gast in de Grazerhütte. Laura: “Toen we in 2013 in de hut kwamen, hoorden we dat de pachter ermee zou gaan stoppen. Toen onze eerste zoon in 2014 geboren werd kreeg mijn man de kans om

voor langere tijd ouderschapsverlof op te nemen. In Duitsland is dat erg goed geregeld. We besloten toen samen om de pacht over te nemen. In maart 2015 werden alle formaliteiten geregeld en stond de hut op mijn naam. Daarmee werd ik Hüttenwirtin in Oostenrijk.”

Zomer en winter De Grazerhütte is gelegen op het Tauplitzalm-hoogplateau in de Oostenrijkse provincie Stiermarken. De accommodatie van Laura is te bezoeken voor overnachtingen, maar ook om er iets te eten of

te drinken. “We liggen qua locatie erg goed, precies op de helft van de 6-merenwandelroute. In de zomer passeren veel wandelaars de hut rond het middaguur. Je kunt bij ons dan perfect terecht voor een lunch of om een biertje te drinken. ’s Zomers kunnen gasten heerlijk wandelen, de Lawinenstein of Klettersteig beklimmen of – ook populair – een fietstocht per e-bike maken vanuit het dal naar de Tauplitzalm. In de winter staat het toerisme meer in het teken van langlaufen en skiën. Direct voor onze deur start start de Langlaufloipe, een wandelpad voor een FEBRUARI 2020 VERTREKNL

| 27


bed & breakfast “De meeste gasten verwachten een Oostenrijkse man, geen jonge Nederlandse vrouw”

en we hebben heel veel spelletjes voor ze. Tauplitzalm kent verder een knus wandelen skigebied, zeer geschikt voor families.”

Niet direct opgeven

heerlijke sneeuwwandeling en een skilift is op drie minuten loopafstand.”

Autovrij ’s Winters is de omgeving rond de Grazerhütte niet bereikbaar voor auto’s. Laura’s gasten kunnen dan parkeren op de parkeerplaats (op 4 km afstand) en worden per sneeuwscooter opgehaald. “Het maakt het winterseizoen intensiever”, legt Laura uit. “Ik kan niet net als in de zomer met de auto naar het dal rijden om verse boodschappen te halen. Het komt dan dus meer aan op een goede planning. Gasten kunnen bij ons een 2- tot 6-persoonskamer boeken of terecht op een van onze slaapzalen. Ontbijt wordt verzorgd, net zoals het avondeten. Gasten die komen om iets te eten kunnen plaatsnemen op het terras of in de Stube. Vanaf een uur of elf ’s ochtends tot zeven uur ’s avonds is de keuken open en kan men bestellen van onze menukaart.” Het winterseizoen loopt globaal van begin december tot Pasen. Eind mei openen de deuren alweer voor de zomergasten. Laura: “We wonen hier op een prachtige locatie, maar het is hard werken. Mensen die ook de stap willen zetten om een B&B of hotel te gaan beginnen in het buitenland zou ik dit zeker willen meegeven. Er is heus weleens tijd om zelf te langlaufen, maar dat is eerder uitzondering dan regel.”

28

|

VERTREKNL FEBRUARI 2020

Nederlanders op de alm Tot vorig jaar kenden Laura en haar man vooral veel Duitse en Oostenrijkse gasten. Laura: “Zeventig procent van onze gasten in de winter is stamgast en komt elk jaar terug. Met deze gasten bouw je echt een band op. Sinds vorige jaar komen er in de zomer steeds meer Nederlandse gezinnen. We staan in een e-book met kindvriendelijke huttentochten vermeld, dat werpt zijn vruchten af. Het is leuk om Nederlanders te ontvangen, dat voelt vertrouwd. Nu we zelf kinderen hebben zijn gezinnen met kinderen wel een klein beetje onze doelgroep. Onze kinderen ontmoeten veel vriendjes om mee te spelen op de trampoline of in de zandbak

Voorlopig gaan Laura en haar gezin zeker door met het pachten van de Grazerhütte: “Het zal wel iets ingewikkelder worden als onze oudste volgend jaar naar school gaat, maar daar komen we vast uit. Ik vind het belangrijk om niet te snel op te geven als je iets wilt ondernemen. Het duurt gewoon even voordat je het een beetje in de vingers hebt. ‘Geef het een aantal jaren’ is daarom mijn advies. Dan weet je hoe het gaat en ontdek je je zwakke én sterke kanten. En voor je weet sta je bekend als de enige Nederlandse Hüttenwirtin in Oostenrijk! Bijzonder om die ervaring mee te maken. De meeste gasten verwachten namelijk een Oostenrijkse man, geen jonge Nederlandse vrouw.” n Meer informatie op: www.grazerhuette.at Meer lezen over Laura en haar gezin? Volg haar op de websites: www.ikvertrek.eu www.huettenwirtin.at


bed & breakfast

“We wonen hier op een prachtige locatie, maar het is hard werken” FEBRUARI 2020 VERTREKNL

| 29


uitgelicht

Infinity Financial Solutions:

“Zorgeloos genieten in Azië” tekst

nikki van schagen

Pensioen, sociale voorzieningen, verzekeringen? Hoe regel je dat als expat in Azië? Ik spreek hierover met Byung Koo Mulder. Hij kwam al in 2006 voor het eerst in China en Hongkong, in die periode zag hij veel van Azië. In Shanghai leerde hij Infinity Financial Solutions kennen. Hij besloot zich voor een langere tijd in Shanghai te vestigen en werkt nu al vele jaren bij het bedrijf. “Momenteel geef ik leiding aan een team in Shanghai en heb ik klanten overal in de wereld, voornamelijk in Azië.” 30

|

VERTREKNL FEBRUARI 2020

Pensioengat Byung Koo: “Ik heb relatief veel Nederlandse expats, verspreid over heel Azië, als klant. In Nederland klagen veel mensen over hoe hoog onze belasting is, maar je moet je goed bedenken waarom je die betaalt. Wij kennen in Nederland veel sociale voorzieningen en verzekeringen. Als je expat wordt, verlies je deze zaken. Denk bijvoorbeeld aan je pensioen. Het kan een behoorlijk gat in je financiën slaan wanneer je voor tien jaar naar het buitenland vertrekt. Je krijgt in het buitenland vaak netto uitbetaald, en je houdt dan veel geld over. Ik raad altijd aan om dit geld aan de kant te zetten, anders krijg je de rekening later gepresenteerd. Goed verdienen is leuk, maar houd ook rekening met later. Mensen vergeten vaak te sparen, terwijl het juist belangrijk is om ook aan je toekomst te denken.”

Investeren

V

anaf zijn tweede woonde Byung Koo in Nederland: samen met zijn biologische broer en zus is hij geadopteerd vanuit Zuid-Korea, en opgegroeid in IJmuiden. “Mijn hele familie woont nog in Nederland, ik ben de enige globetrotter. Het is business wise een voordeel, die Aziatische looks en mijn westerse opvoeding, mensen voelen zich bij mij snel op hun gemak. Helaas spreek ik nog geen vloeiend Chinees. Met mijn Australisch-Chinese vriendin en ons zeven maanden oude zoontje woon ik in Downtown Shanghai. Maandag is mijn papadag – dat is heel fijn aan het werken als zelfstandige: ik bepaal zelf mijn agenda.”

De groep internationale medewerkers wordt steeds groter, internationale oplossingen op het gebied van pensioenen en verzekeringen zijn steeds meer nodig. Daar kan Infinity u bij helpen. De combinatie van een zorgvuldig, op maat gemaakt financieel plan en een breed scala aan opties is de kern van wat Infinity anders maakt dan andere financiële adviseurs. Byung Koo: “We werken vanuit zes regionale kantoren, waarvan Shanghai er een is, en doen veel samen met Tilney, een toonaangevende investment manager uit Londen en dit jaar winnaar van de Wealth Manager Award of the Year 2018.


uitgelicht

“Goed verdienen is leuk, maar houd als expat ook rekening met later” Infinity onderhoudt het klantcontact en inventariseert wat de wensen en doelen zijn van hun klanten. Het daadwerkelijk investeren doet Tilney. Tilney beheert de beleggingen van de klanten en heeft inmiddels een totaal beheerd vermogen van 30 miljard euro. Uw vermogen zal worden beheerd door een award winning wealth management firm.”

Verzekeren “Bij Infinity kijken we naar het complete plaatje”, vertelt Byung Koo. “Het beleggen is natuurlijk erg leuk, maar je moet er als expat ook zeker voor zorgen dat je de basis goed geregeld hebt. Denk ook aan een zorgverzekering. Vaak hoor ik: “Ik wéét dat ik het moet regelen”, maar daar blijft het dan een beetje bij.” Mocht je er nu echt nog niet aan toe gekomen zijn je sociale voorzieningen te regelen, kan het dan later ook nog? “Natuurlijk”,

antwoordt Byung Koo. “Alleen: hoe later je begint, hoe hoger de kosten worden. Je gaat dan simpelweg meer premie betalen. En uitstel wordt vaak afstel, heb ik wel gemerkt: het wordt steeds minder aantrekkelijk om ermee aan de slag te gaan.”

Direct aanpakken Waarom is het voor expats zo lastig om zich met dit onderwerp bezig te houden? Byung Koo: “Het is lastige stof. De vraag is: waar begin je? Mensen weten vaak niet hoelang ze ergens blijven, ze zijn meer op de korte termijn gericht, contracten zijn meestal voor een jaar of drie. Dan is de vraag: waar ben ik over drie jaar? Mede door mobiliteit is de lange termijn dus lastig te overzien. Ik merk dat potentiële klanten zich vaak in tweespalt bevinden: ze zijn niet honderd procent zeker dat ze weer terugkeren naar Nederland. Ik ken mensen die al 25 jaar niet in Nederland zijn geweest en waarbij het ook met een kort contract begon. Mijn klanten zijn achteraf vaak blij dat ze er direct samen met mij voor zijn gaan zitten. Bovendien is het gemakkelijk communiceren in het Nederlands.

Ik weet uit eigen ervaring hoe de zaken in Nederland zijn geregeld, maar woon zelf alweer geruime tijd in China.” Stap dus die drempel over en regel het goed. Byung Koo: “Bedenk ook: u zit er niet eeuwig aan vast. Ik druk iedereen op het hart: blijf het niet voor je uitschuiven om met zaken als pensioen, verzekeringen en sociale voorzieningen bezig te gaan. Erken het probleem en zoek er direct een passende oplossing voor. Daarna kun je pas echt zorgeloos genieten in het prachtige Azië.” n Meer informatie op: www.infinityfinancialsolutions.nl bmulder@infinitysolutions.com

Vragen die we bij Infinity vaak tegenkomen: • Ik wil mijn geld veilig wegzetten maar niet noodzakelijk in Nederland. Wat zijn de mogelijkheden? • Ik heb verzekeringen nodig die over de hele wereld geldig zijn. Wat zijn de opties? • Hoe maak ik het best gebruik van de belastingvoordelen die ik als expat heb? • Hoe spaar ik voor mijn pensioen als ik in het buitenland woon? • Ik heb een internationaal plan, maar ben niet tevreden over de service die ik krijg van mijn huidige financieel adviseur. Kunnen jullie dit voor ons overnemen? • Kunnen jullie een offshore bank of vermogensrekening voor ons openen bij een solide bank?


DE WERELD ROND MET

BORIS DITTRICH

OVERAL VERKRIJGBAAR

64 PAGINA’S • GEBONDEN • ISBN 978 94 928 4034 9 • E 11,90

STAND228

Proef de Zweedse sfeer op nog geen 900km van Utrecht! In één van onze compleet ingerichte vakantiehuisjes, met of zonder sauna. tel: + 46 451 52165 mob: + 46 73 028 0088 www.tannesstuga.com Wij zijn het gehele jaar geopend. Welkom!

IT’S OK IF YOU DON’T KNOW WHAT YOU WANT Or if you don’t have a perfect plan in motion

But there’s a start to everything! #JoinMajorel

U I TG E V E R I J P E R S O N A L I A


inhoud xxxxxx

Heimwee tekst

marley heilbron-steeghs

Maakt Curaçao gelukkig? Wanneer Miriams man een baan in Curaçao krijgt aangeboden is zij 35 jaar, stewardess, moeder van drie kinderen en zwanger. “De keuze om te gaan was niet heel moeilijk. ‘Laten we die tropenjaren met de kinderen dan ook maar daadwerkelijk in de tropen doorbrengen’, dacht ik.”

T

och had Miriam het zwaar in het eerste jaar: “Het is heftig om ineens weg te zijn van je familie en vrienden. En de overgang van een eigen baan naar ‘de vrouw van’ was een omschakeling.” Miriam had voor een jaar een terugkeergarantie als stewardess. Zo ver kwam het echter nooit. “Ik wilde iets voor mijzelf en ik zag dat ze hier geen sigarettenautomaten hadden. Dat ging vanachter de balie en er werd veel gestolen.” Een voor een begon ze automaten te plaatsen in gelegenheden en van het een kwam het ander. “Ik had mijn handel en zij de provisie.” Aanvankelijk was het schrapen voor de prille onderneemster: “Van het geld dat uit de automaten kwam kocht ik weer nieuwe sigaretten en zo bouwde ik aan mijn eigen zaak. Acht jaar later heeft mijn man zijn baan opgezegd en nu runnen we ons bedrijf Candybox samen. Naast sigarettenautomaten hebben we nu ook snoepautomaten en we leveren fruitpakketten aan bedrijven. We hebben

elf mensen in dienst.” Miriam vertelt hoe ze door dit bedrijf overal op het eiland komen en veel mensen ontmoeten: “In het begin was ik een buitenstaander, een expat. Mensen verwachten dat je toch weer weggaat. Dat maakte het aarden hier lastiger. Ik moest zelf ook vaak afscheid nemen van bevriende expats. Het werd steeds duidelijker dat we gingen blijven en langzaam ontstonden er vriendschappen met Antillianen. Nu zijn onze vrienden overwegend van hier en voelen we ons onderdeel van de gemeenschap. De kinderen worden groot en de oudste twee studeren inmiddels in Nederland. De lagere en middelbare scholen zijn uitstekend, maar de studiemogelijkheden zijn beperkt en we zien iedereen uitvliegen. Gelukkig komen veel jongeren ook weer terug, waardoor alles ten goede komt aan het eiland.” Mirjams dochters vinden het leuk om te studeren in Amsterdam, maar het valt ze op hoeveel relaxter het leven op Curaçao is. Over de vraag waarom, moet Miriam even nadenken: “We waren in Nederland al gelukkig, dus ik zou niet durven zeggen dat het hier beter is. Wel heb ik het gevoel dat het constante mooie weer een positieve uitwerking heeft. De blauwe lucht, de prachtige bloemen en de fluitende vogels maken mij nog steeds elke ochtend blij. We gaan er veel op uit: een stukje varen of lekker bbq’en met vrienden. Dat gaat gewoon allemaal veel soepeler en eenvoudiger als het altijd lekker weer is.”

Toch zijn er ook dingen die ze mist: “Naast mijn familie en vrienden mis ik vooral de culturele dingen van Amsterdam, de seizoenen en de openhaard.” Heeft ze tips? “Zorg vooral dat je hier al een baan hebt of veel hebt gespaard, want het leven is hier duur. Vooral gezond eten is prijzig omdat het meeste geïmporteerd moet worden.” Voelt ze zich veilig op Curaçao? “De politiek is altijd rommelig en het gemeenschapsgeld verdwijnt vaak in de verkeerde zakken, maar het loopt nooit helemaal uit de hand.” En medisch? “Soms is er een tekort aan medicijnen en voor sommige behandelingen moet je elders zijn, maar de medische zorg wordt steeds beter en moderner. Er wordt nu gebouwd aan een nieuw ziekenhuis. Gelukkig zijn wij en onze kinderen gezond en hebben we zelden zorg nodig.” Of het door Curaçao komt weet ik niet, maar ik neem afscheid van een bijzonder ondernemende, positieve, gelukkige en gezonde vrouw met al 27 jaar een goed huwelijk en gelukkige, gezonde kinderen. Ik denk dat ik ook maar eens een kijkje ga nemen op Curaçao! n

Marley Heilbron-Steeghs verhuisde in 2014 met haar man en kinderen (nu 9 en 11 jaar) naar Boston. Ze runt een online behandelpraktijk voor kinderen en werkt als psycholoog voor Aeffectivity. www.aeffectivity.com info@aeffectivity.com

FEBRUARI 2020 VERTREKNL

| 33


b&b / advies Jenny Stolk runt een B&B en bemiddelingsbureau in Zuid-Italië

“De mevrouw met de rolmaat”

Na bijna dertig jaar in het verzekeringsvak en een periode van groot persoonlijk verdriet was het voor Jenny Stolk tijd om het roer om te gooien. In 1997 verhuisde ze naar Puglia in Zuid-Italië. tekst

jan egbert krikken

D

e koers was altijd al op Italië. “Hans, mijn man, is in Italië opgegroeid. Hij was één jaar oud toen zijn vader voor de VN in Rome ging werken. Zelf kwam hij later voor zijn eigen zaak ook regelmatig in deze omgeving. Op zijn aanwijzingen werden olijvenpitten omgezet in actieve kool, dat vervolgens werd gebruikt – na impregnatie met onder

34

|

VERTREKNL FEBRUARI 2020

meer vloeibaar zilver – om schadelijke stoffen en geuren uit de lucht en het water te halen.” In het voorjaar van 1994 besloten Jenny en Hans om binnen een jaar het bedrijf vanuit Nederland naar de omgeving van Monopoli in Puglia te verplaatsen. Door een wel heel dramatische speling van het lot kwam het daar niet van: “Mijn schoonmoeder overleed op 24 augustus, mijn man op 27 augustus en mijn schoonvader twee weken daarna. Hans was nog maar 41 en was nooit ziek.” Na dit verschrikkelijke persoonlijke drama heeft Jenny ruim twee jaar doorgewerkt en daarnaast het bedrijf van haar man draaiende gehouden. In 1997 maakte ze de droom die ze met hem gedeeld had alsnog waar. Ze verkocht haar huis en trok in bij haar dochter, die in de tussentijd getrouwd was met de eigenaar van een Italiaanse

Masseria, een grote antieke boerderij. “Ze was in verwachting van mijn eerste kleinzoon toen ik bij hen kwam. Ik heb de eerste jaren voor hem gezorgd.” Na die periode woonde Jenny nog een half jaar bij haar zus in Ierland alvorens zij haar eigen huis bouwde in Puglia.

Een eigen huis in Italië “De bouw van een eigen huis is een grote uitdaging. Een vrouw die een boor komt kopen of komt praten over verwarmingssystemen is hier een uitzondering.” Jenny moest zelf uitzoeken waar de lichtpunten en stopcontacten kwamen. Aan de architect had ze wat dat betreft niets: het bestek bestond uit slechts één A4’tje. “Ik haalde constant de nog denkbeeldige kamers door elkaar en gaf ze daarom tijdens de bouw al namen.” Jenny had al gauw door dat ze dagelijks meerdere keren op de bouw moest zijn


b&b / advies om de opzichter aan te sturen. “Dat was twee jaar lang mijn fulltime job. Ik kreeg al gauw de bijnaam ‘La signora con il metro’ wat zoveel betekent als ‘de mevrouw met de rolmaat’.”

Van Bed & Breakfast naar bemiddelingsbureau “In 2003 reed ik met een vriendin naar Monopoli. Ik zei tegen haar: ‘Kijk Annet, een B&B! Dat is de eerste keer dat ik er hier één zie.” Een oud-collega van Jenny bracht haar in contact met de eerste betalende gasten. Daarna ging het snel. Een van haar B&B-gasten wilde in Puglia een villa kopen. “Hij wist nog niet precies wat hij zocht. In ieder geval een veranda en een woonkamer met een grote eettafel, want hij verheugde zich erop om hier tijd door te brengen met zijn beide zoons en hun gezinnen.” Jenny bood aan te helpen in de vorm van haar kennis van de regio en de taal. Ze maakte een portefeuille en regelde enkele bezichtigingen. Uiteindelijk kocht haar B&B-gast dankzij haar hulp een villa inclusief inrichting en heeft hij er inmiddels vele vakanties doorgebracht met zijn familie. Zo werd

“Mijn doel is voor elke klant een droomhuis te vinden. Voor minder ga ik niet!” een zelfgebouwd huis een B&B en kwam er dankzij de B&B ook nog een bemiddelingsbureau bij.

Werkwijze Jenny maakt een portefeuille op basis van de wensen en het budget van de klant. “Voor ieder budget is een huis te vinden. Als ik bezig ben met het samenstellen van een portefeuille ben ik een echte speurder en rust ik niet voor ik een mooi assortiment bij elkaar heb. De klant maakt daaruit een selectie van te bezichtigen huizen. Ik ben geen makelaar, maar werk nauw samen met een groot deel van de plaatselijke makelaars.” Jenny verzorgt de contacten met de makelaars, begeleidt de bezichtigingen en de onderhandelingen. “Het uitbrengen van een bod doe je met een cheque op naam van de eigenaar. Daarom adviseer ik de klant direct bij aankomst een bankrekening te

openen en daarop een bedrag over te maken, zodat je slagvaardig bent als je het huis van je dromen tegenkomt.” In het bod worden vermeld: de aanbetaling, het bedrag dat de klant voor het huis biedt en de geldigheidsduur van het bod. Als het bod niet wordt geaccepteerd, haalt Jenny de cheque voor de klant terug. “Maar het is mijn doel om voor alle klanten hun droomhuis te vinden, ongeacht hun budget. Voor minder ga ik niet. En tot nu toe is dat altijd gelukt”, lacht Jenny. n Meer informatie: B&B Villa Lavanda, Jenny Stolk, S.P. 116 Noci per Castellaneta no. 102A, 70015 Noci (Ba), Italië 00390804949904 00393356947038 villalavanda@tiscali.it www.villalavanda.nl

FEBRUARI 2020 VERTREKNL

| 35


puzzel en win

Zweedse puzzel Vul de puzzel in volgens de omschrijvingen.

HOBBYMATERIAAL

BEKEURING

AM. STAAT

ZEEHONDENSOORT

AM. UNIVERSITEIT

VROEGERE RUSS. LEIDER

INGESPREKTOON

KATACHTIG ROOFDIER

HANDELEN

HONDSHAAI OP ZICHZELF STAAND

NED. NATUURKUNDIGE

STILI NOVI

PROF

UITROEP VAN DROEFHEID

BRUTO LOKSPIJS

WITTE POPULIER

LIDWOORD

BEHOREND TOT

AARDEN VAAS MIDDAGMAAL DEEL VAN EEN TRAP

ROOFDIER

CLAXON

UITROEP V. BLIJDSCHAP

GEBRUIKER VAN TABAK

HERLEZING

DOOR HET GENOEMDE

VORSTENTITEL

INTERVAL

MEVROUW (SPAANS)

AMSTERDAMS PEIL

ONTWIKKELINGSLIJN

ZEEVOGEL

ROLSCHAATS STRELING SCHEUREN BOLBLOEM

MANUSCRIPT

KOUDE DRANK

BIJWOORD TOVERKUNST

DIERENVERBLIJF

MEPPEN

KLEIN HERT RUIMTELIJK KLINKEND

AZIATISCHE TAAL

ONVERVALST

VROUWTJESAAP

LOS VLOERKLEED

ZOUTWATERVIS

WIER

MUZIEKNOOT

PLAATS OP DE VELUWE

INW. VAN NIEUWGUINEA

MAGER SCIENCEFICTION

B C O E S T S S E E E R K A L E L I

RONDHOUT

VORDERING VAN HIER

IERLAND

GROOTVADER

BEMINDE

WAARBORGEN

© Sanders puzzelboeken

Oplossing:

A

ls u de puzzel geheel hebt weten in te vullen, rangschikt u de letters in de gekleurde vakjes tot een woord in het oplossingenbalkje. De oplossing van de puzzel kunt u – met vermelding van uw naam en adres – sturen naar redactie@vertreknl.nl. Doet u dit vóór 15 mei 2020, dan maakt u kans op een unieke ervaring! Win een workshop Apfelstrudel bakken voor 2 personen bij de Strudelkoningin van Nederland en tevens schrijfster van het Alpenkookboek: Liesbeth Willemars. Liesbeth heeft het speciale Ziehteig (pull dough) leren maken van haar Oostenrijkse moeder: “In de jaren zestig gingen we skiën in de Alpen en we zagen toen dat de Apfelstrudel ‘grensoverschrijdend’ is. Het gerecht wordt in alle Alpenlanden gemaakt, min of meer volgens hetzelfde recept, met dat dunne deeg. Zo proef je de appels lekker goed! Dat het deeg absoluut geen bladerdeeg is, moge inmiddels duidelijk zijn!” De winnaars van de prijspuzzel worden bekendgemaakt in VertrekNL nr. 40. n

36

|

VERTREKNL FEBRUARI 2020

L E N I N M A G I E

B Y O R A N L B E R E O R A K O P E E R P E S C S H F S T

D O E N IJ S T H E E


Rom Houtstra,

STAND230 emigratiewijzer

Uw Canada Connectie voor Huizen & Business Opportunities Ervaren Makelaar, Relocatie Adviseur en Emigrant gevestigd in Kelowna, BC Waar U zich ook vestigt in Canada, we hebben voor U een netwerk van ervaren makelaars, business brokers en Job recruitment instanties. Ontdek samen met ons waarom Kelowna de "hotspot" van Canada is. Rom Houtstra

rom@romrealty.com

1 250 317 64 05

rom.houtstra

Each office is independently owned & operated

STAND208


emigratiewijzer GEZONDHEIDSZORG Travel Doctor Travel Doctor is er voor iedereen die voor korte of langere tijd op reis gaat en daarbij geen onnodig gezondheidsrisico wil lopen. Het is verstandig om zo’n 8 weken vóór vertrek een afspraak te maken. Voor belangrijke reisinformatie, reisvaccinaties en preventieve artikelen zoals Deet, klamboes, ORS en zonnemelk, kunt u bij Travel Doctor terecht. Ook voor bestemmingen als Turkije, Egypte en Kroatië worden vaccinaties aanbevolen. Travel Doctor heeft circa 50 vestigingen in Nederland en is u graag van dienst vóór, tijdens en na de reis. De kosten worden meestal vergoed door uw zorgverzekeraar (check uw polis). www.traveldoctor.nl, info@traveldoctor.nl

HEIMWEE Aeffectivity Aeffectivity is een psychologenpraktijk die zich met behulp van gesprekken en online therapie richt op Nederlanders met ondermeer stemmingsklachten, angstklachten, expatproblematiek en relatieproblemen. www.aeffectivity.com, T: +31 6 28 35 88 04 info@aeffectivity.com

ONDERWIJS Wereldschool STAND242 Vergeet Nederland(s) niet en voorkom een (taal)achterstand! De Wereldschool biedt al sinds 1948 erkend Nederlands onderwijs in het buitenland aan (2 tot 18 jaar). Inmiddels hebben we meer dan 1.000 leerlingen, verspreid over 109 landen. Wij bieden u een gratis adviesgesprek met één van onze onderwijsadviseurs aan. Neem vrijblijvend contact op. T: 0320-229927, info@wereldschool.nl, www.wereldschool.nl Stichting NOB STAND201 15.000 kinderen volgen wereldwijd Nederlands onderwijs via een bij NOB aangesloten school of organisatie voor afstandsonderwijs. Deze onderwijsinstellingen staan onder kwaliteitstoezicht van de Nederlandse onderwijsinspectie. Stichting NOB ondersteunt het Nederlands onderwijs in het buitenland sinds 1980 in opdracht van de Nederlandse overheid. Ouders die van plan zijn om naar het buitenland te vertrekken informeren wij graag over de mogelijkheden. www.stichtingnob.nl

38

|

VERTREKNL FEBRUARI 2020

ORIËNTATIE NRC De Week De krant voor alle Nederlanders die thuis zijn in het buitenland. Waar u ook woont in de wereld, u ontvangt wekelijks de internationale editie van NRC Handelsblad, uw stukje Nederland in het buitenland. NRC De Week geeft u het belangrijkste nieuws met achtergronden en analyses. Abonneren kan via www.nrc.nl/vertreknl

PAPIERWERK BDO Doet u zaken in het buitenland of bent u van plan om dat te gaan doen? BDO heeft specialisten in dienst die u kunnen adviseren en ondersteunen bij verschillende thema’s, zoals: buitenlandse anticorruptie wetgeving; Global Outsourcing en Transfer pricing. Meer informatie via www.bdo. nl of bel 030 284 97 58. Visa4you STAND228 Begeleidt u vanaf het eerste begin tot het moment dat u het visum in uw paspoort heeft gekregen. Uw emigratiespecialist naar Australië, Canada en Nieuw-Zeeland. Pieperij 11, 7924 PZ, Veeningen, T: 0528 39 11 18 info@visa4you.nl, www.visa4you.nl

TAAL Language Institute Regina Coeli Het taleninstituut is opgericht door de Zusters Kanunnikessen van de Heilige Augustinus in Vught, en verzorgt jaarlijks ruim 3100 taaltrainingen. De volgende talen worden aangeboden: Nederlands, Engels, Duits, Frans, Spaans, Italiaans en Portugees. Martinilaan 12, 5262 BR Vught, T: 073 68 487 90, rcmail@reginacoeli.nl

VERHUIZEN Jacobs Verhuizingen BV Jacobs Verhuizingen is een familiebedrijf dat gespecialiseerd is in internationale verhuizingen. Wij doen particuliere en zakelijke verhuizingen, maar ook kleine deelpartijen is geen probleem. Wij zijn gespecialiseerd in Scandinavië, Oostenrijk en Zwitserland, maar verhuizen ook naar alle andere Europese en Wereldwijde bestemmingen. Tussentijdse opslag is mogelijk in een van onze geconditioneerde opslagloodsen. Markweg 19, 6883 JL Velp, T: 026 361 95 84, info@jacobs.nl, www.jacobs.nl

Smilda & Zn. Smilda is Frankrijkspecialist en biedt een mix van logistieke oplossingen voor distributie, dedicated en speciaal transport. Daarnaast hebben zij een verhuisafdeling voor particuliere en projectverhuizingen, nationaal en internationaal, en kunnen zij zowel de montage als de opslag verzorgen. Kapteynlaan 4, 9351 VG Leek, T: 0594 64 52 66, www.smilda.nl Zoologistics Gespecialiseerde agent voor het organiseren van luchttransport voor uw huisdieren, exoten, pluimvee of biologische producten. Hoeksteen 153, 2132 MX Hoofddorp, T: 020 3165093, pets@zoologistics.nl

VERZEKERINGEN Z&P Advies Goede begeleiding voor iemand die naar het buitenland gaat, is onmisbaar. Persoonlijke begeleiding en advies over bijvoorbeeld het afsluiten van de juiste verzekering is erg belangrijk in dit proces. Z&P Advies biedt u graag hun hulp en expertise. Zij bespreken uw werksituatie en beantwoorden uw vragen, zodat u goed voorbereid op reis kunt. Of u nu voor uw werkgever gaat, als au pair, voor een buitenlandse stage of als ontwikkelingsmedewerker: zij regelen voor u de beste verzekering met scherpste premie. Schoolstraat 13 a, 3864 MA Nijkerkerveen T: 033 2570 290, F: 033 2570 772 E: info@zpadvies.nl

WERKEN/ONDERNEMEN EURES STAND239 Werken in Europa? Regel het zelf! Wat moet u weten en regelen als u gaat werken in Europa? En hoe kan UWV EURES u helpen? Een gedegen voorbereiding is een belangrijke voorwaarde voor een succesvol vertrek naar het buitenland. Werken in het buitenland is immers iets anders dan een vakantie. Start uw voorbereiding op: werk.nl/eures

WONEN Onbegrensdzeeuwsvlaanderen Organiseert samenwerking en daadkracht op het vlak van regiopromotie, arbeidsmarkt­ bevordering, bevolkingsimmigratie en positieve beeldvorming van Zeeuws-Vlaanderen. Onbegrensdzeeuwsvlaanderen is een initiatief van de Zeeuws-Vlaamse gemeenten (Hulst, Sluis en Terneuzen), het bedrijfsleven en instellingen in Zeeuws-Vlaanderen. Meer informatie via www.onbegrensdzeeuwsvlaanderen.nl


Droomt u van wonen in het buitenland?

Lees magazine VertrekNL en maak uw droom waar! Als hét emigratiemagazine van Nederland is VertrekNL een bron van ervaringsverhalen. Ieder land is uniek en dus maken we sinds juli 2015 landenspecials vol informatie en tips over het land waar u mogelijk naar toe zou willen verhuizen: Italië, Zweden, Verenigde Staten, Frankrijk, Australië, NieuwZeeland, Portugal, Frankrijk, Azië, de ABC-eilanden,België en Luxemburg, Spanje en Zwitserland passeerden de revue. Begin 2020 verwachten we GrootBrittannië. Nieuwsgierig? Neem dan nu een abonnement op VertrekNL via de antwoordkaart of bestel een los nummer via www.vertreknl.nl/magazine.

JA, ik ontvang graag*

n Abonnement (6x kwartaalmagazine + online-archief) E 39,– (normaal € 58,50) n Online-abonnement (1,5 jaar onlinemagazine) E 19,50 n Los exemplaar VertrekNL (land) voor E 6,95** per uitgave NAAM

M/V

ADRES POSTCODE PLAATS

VERTREKNL

TELEFOON NR E-MAILADRES

n Ik machtig VertrekNL het abonnementsgeld automatisch af te schrijven van mijn banknummer:

n Ik ontvang graag een factuur (extra kosten € 2,50) DATUM

HANDTEKENING

* Als u een abonnement heeft, dan ontvangt u 6 uitgaven van VertrekNL zonder verzendkosten. Voor verzending buiten Nederland zijn de tarieven op aanvraag. Abonnementen zijn tot wederopzegging met een opzegtermijn van 3 maanden. ** Exclusief € 1,95 verzendkosten

Antwoordnr 701 9950 VJ LEENS


BEURSACTIE 5 EURO!

Van €6.9r5 voo :

,tukEpe5 rs

Gratis goodiebag? Kom naar stand 242 OP=OP


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.