VertrekNL 42/43 Emigratiespecial by Uitgeverij Personalia

11E JAARGANG NUMMER 42/43

W W W. V E R T R E K N L . N L

HET MAGAZINE VOOR WONEN, WERKEN EN LEVEN IN HET BUITENLAND

ALLES OVER EMIGREREN NAAR HET BUITENLAND 10R

JAA KNL! RE T R E A V R T X NU EIK! D

Top 17 populaire emigratielanden € 6,95

€ 13,90

ISBN 978-94-93234-29-1

MAAK MAAKKENNIS KENNIS KENNISMET MET METONZE ONZE ONZESPECIALISTEN SPECIALISTEN SPECIALISTENOP OP OPGEBIED GEBIED GEBIEDVAN VAN VANEXPAT EXPAT EXPATEN EN ENREIS REIS REIS MAAK Partners PartnersVan Van VanParijs Parijs ParijsAdvies Advies Advies Partners

TABS TABS TABS Advies Adviesenenbegeleiding begeleidingbetreden betredenvan vandede Advies en begeleiding betreden van de Amerikaanse Amerikaansemarkt markt Amerikaanse markt

TABS TABS begeleidt begeleidt alal meer meer dan dan tien tien jaar jaar Europese Europese TABS begeleidt al meer dan tien jaar Europese bedrijven bedrijven die die dede Amerikaanse Amerikaanse markt markt willen willen betreden. betreden. bedrijven die de Amerikaanse markt willen betreden. Als Als betrouwbare betrouwbare service service provider provider voor voor meer meer dan dan Als betrouwbare service provider voor meer dan 350 350 bedrijven bedrijven biedt biedt TABS TABS een een breed breed portfolio portfolio aan aan 350 bedrijven biedt TABS een breed portfolio aan administratieve administratieve diensten diensten aan. aan. Zoals Zoals het het oprichten oprichten van van administratieve diensten aan. Zoals het oprichten van een een lokale lokale entiteit, entiteit, boekhouding, boekhouding, compliance compliance services, services, een lokale entiteit, boekhouding, compliance services, loonadministratie, loonadministratie, human human resource resource support, support, een een lokaal lokaal loonadministratie, human resource support, een lokaal postadres postadres enen tax tax support. support. TABS TABS assisteert assisteert bedrijven bedrijven uituit postadres en tax support. TABS assisteert bedrijven uit verschillende verschillende sectoren, sectoren, van van machinebouwers machinebouwers enen hotels hotels verschillende sectoren, van machinebouwers en hotels tottot aan aan software software enen tech tech start-ups, start-ups, vanuit vanuit kantoren kantoren inin tot aan software en tech start-ups, vanuit kantoren in New New York, York, Texas, Texas, Florida. Florida. New York, Texas, Florida. Wil Wil jeje meer meer weten weten over over dede mogelijkheden mogelijkheden om om dede Wil je meer weten over de mogelijkheden om de Amerikaanse Amerikaanse markt markt tete betreden betreden met met jouw jouw bedrijf? bedrijf? Amerikaanse markt te betreden met jouw bedrijf? We We plannen plannen graag graag een een gesprek gesprek met met jeje inin viavia We plannen graag een gesprek met je in via bizdev@tabsinc.com bizdev@tabsinc.com bizdev@tabsinc.com

TAXPERIENCE TAXPERIENCE TAXPERIENCE Internationaal Internationaaljuridisch juridischenenbelastingadvies belastingadvies

OOM OOMVerzekeringen Verzekeringen OOM Verzekeringen Internationale Internationaleverzekeringen verzekeringen Internationale verzekeringen

OOM OOM isis erer voor voor mensen mensen met met ongewone ongewone verhalen verhalen die die OOM is er voor mensen met ongewone verhalen die gewoon gewoon goed goed verzekerd verzekerd willen willen zijn. zijn. ZeZe bieden bieden een een gewoon goed verzekerd willen zijn. Ze bieden een ruime ruime keuze keuze uituit verzekeringen verzekeringen voor voor Nederlanders Nederlanders die die ruime keuze uit verzekeringen voor Nederlanders die inin het het buitenland buitenland gaan gaan wonen. wonen. JeJe kunt kunt rechtstreeks rechtstreeks een een in het buitenland gaan wonen. Je kunt rechtstreeks een verzekering verzekering bijbij OOM OOM afsluiten, afsluiten, maar maar ook ook viavia mij. mij. Voor Voor verzekering bij OOM afsluiten, maar ook via mij. Voor dede hoogte hoogte van van dede premie premie maakt maakt dat dat niet niet uit. uit. jeje krijgt krijgt de hoogte van de premie maakt dat niet uit. je krijgt dan dan wel wel 2525 jaar jaar internationale internationale verzekeringskennis verzekeringskennis dan wel 25 jaar internationale verzekeringskennis tottot jeje beschikking. beschikking. JeJe vindt vindt een een offertelink offertelink opop mijn mijn tot je beschikking. Je vindt een offertelink op mijn website. website. Via Via hun hun eigen eigen website website kun kun jeje mij mij ook ook vinden. vinden. website. Via hun eigen website kun je mij ook vinden. Kijk Kijk bijbij dede aanvraag aanvraag onder onder het het kopje: kopje: Heeft Heeft u een u een Kijk bij de aanvraag onder het kopje: Heeft u een Assurantieadviseur? Assurantieadviseur? Ja,Ja, dan dan vult vult u mijn u mijn TP-nummer TP-nummer Assurantieadviseur? Ja, dan vult u mijn TP-nummer in:in: 3655. 3655. in: 3655.

Internationaal juridisch en belastingadvies

Goudse GoudseVerzekeringen Verzekeringen Goudse Verzekeringen Internationale Internationaleverzekeringen verzekeringen

Belasting, Belasting, sociale sociale zekerheid zekerheid enen pensioen pensioen zijn zijn onderwerpen onderwerpen Belasting, sociale zekerheid en pensioen zijn onderwerpen die die niet niet stoppen stoppen bijbij een een grens. grens. Voor Voor alle alle internationale internationale die niet stoppen bij een grens. Voor alle internationale vragen vragen hieromtrent hieromtrent kan kan jeje terecht terecht bijbij dede specialisten specialisten van van vragen hieromtrent kan je terecht bij de specialisten van belastingadviseur belastingadviseur Taxperience. Taxperience. Taxperience Taxperience biedt biedt hierover hierover belastingadviseur Taxperience. Taxperience biedt hierover deskundig deskundig advies advies vanuit vanuit Nederlands Nederlands enen internationaal internationaal deskundig advies vanuit Nederlands en internationaal perspectief. perspectief. Taxperience Taxperience heeft heeft een een sterk sterk wereldwijd wereldwijd perspectief. Taxperience heeft een sterk wereldwijd netwerk netwerk dat dat klanten klanten toegang toegang geeft geeft tottot dede beste beste adviseurs. adviseurs. netwerk dat klanten toegang geeft tot de beste adviseurs. BijBij Taxperience Taxperience denken denken wijwij actief actief met met jeje mee. mee. Ons Ons advies advies is is Bij Taxperience denken wij actief met je mee. Ons advies is helder, helder, onderbouwd onderbouwd enen concreet. concreet. helder, onderbouwd en concreet.

DeDe Goudse Goudse isis een een Nederlandse Nederlandse verzekeraar verzekeraar met met 7575 jaar jaar De Goudse is een Nederlandse verzekeraar met 75 jaar ervaring ervaring met met het het verzekeren verzekeren van van Nederlanders Nederlanders inin het het ervaring met het verzekeren van Nederlanders in het buitenland, buitenland, zeze doen doen ditdit wereldwijd. wereldwijd. BijBij DeDe Goudse Goudse kun kun buitenland, ze doen dit wereldwijd. Bij De Goudse kun jeje met met hun hun Expat Expat Pakket Pakket alal jeje verzekeringen, verzekeringen, waaronder waaronder je met hun Expat Pakket al je verzekeringen, waaronder een een ziektekostenverzekering, ziektekostenverzekering, inin één één keer keer goed goed een ziektekostenverzekering, in één keer goed regelen. regelen. DitDit kan kan ook ook collectief collectief voor voor bedrijven. bedrijven. Dat Dat biedt biedt regelen. Dit kan ook collectief voor bedrijven. Dat biedt zekerheid! zekerheid! Waar Waar jeje ook ook bent bent enen wat wat jeje ook ook doet. doet. zekerheid! Waar je ook bent en wat je ook doet.

Wil Wil jeje meer meer weten? weten? Neem Neem dan dan gerust gerust contact contact met met mij mij opop Wil je meer weten? Neem dan gerust contact met mij op hans @taxperience.nl. @taxperience.nl. Hans Hans dede Vries Vries | Taxperience | Taxperiencehans Hans de Vries | Taxperience hans@taxperience.nl.

Internationale verzekeringen

JeJe vindt vindt een een offertelink offertelink opop mijn mijn website. website. Via Via hun hun eigen eigen Je vindt een offertelink op mijn website. Via hun eigen website website kun kun jeje ook ook een een offerte offerte maken, maken, u kunt u kunt Van Van Parijs Parijs website kun je ook een offerte maken, u kunt Van Parijs Advies Advies dan dan als als jeje adviseur adviseur kiezen. kiezen. Advies dan als je adviseur kiezen.

VAN PARIJS ADVIES

10 valkuilen bij het plannen van een uitzending

Advies op maat als je als expat vertrekt

Download de gratis whitepaper op

Ga jij binnenkort als expat naar het buitenland of heb jij als werkgever – HR manager te maken met een medewerker die vertrekt? Ben jij de pensionado die gaat emigreren? Of ben jij de ondernemer die een bedrijf of een vestiging in het buitenland wil opzetten? dan ben je bij ons aan het goede adres. Bij Van Parijs Advies zijn wij gespecialiseerd in Expat verzekeringen en weten we als geen ander wat er allemaal komt kijken als je naar het buitenland verhuist. Wat moet er allemaal geregeld worden? Bij een langdurig verblijf in het buitenland is een goede voorbereiding essentieel. Je kan op het internet zelf veel informatie verzamelen, bijvoorbeeld bij SVB en de Belastingdienst, maar het juist interpreteren van al deze informatie is een hele puzzel. Wij helpen je graag en vakkundig bij deze struggle. Wij beginnen altijd met een vrijblijvend en kosteloos Expat Expertise gesprek. Hierbij zoomen we in op al je vragen en zullen we een routeplan uitstippelen.

Dus waarom Van Parijs Advies? Wij geven al 25 jaar deskundig en onafhankelijk advies. Wij zijn gespecialiseerd in expatverzekeringen. Wij hebben een breed netwerk aan partners en kunnen u zo volledig ontzorgen. Hierna zie je 4 belangrijke partners. www.mijnexpatverzekering.nl info@mijnexpatverzekering.nl hans@vpadvies.nl Tel: +31 6 47810985 Fideliolaan 16, 1183 PL Amstelveen

www.mijnexpatverzekering.nl onder informatie. Of stuur een e-mail naar info@mijnexpatverzekering.nl o.v.v. de 10 valkuilen.

colofon

Inhoud

Jaargang 10, nummer 42/43 - Maart 2022

VERTREKNL

Valge 3, 9965 PD, Leens (Groningen) T: 06-34099094 E: redactie@vertreknl.nl W: www.vertreknl.nl

EINDREDACTIE

VOORWOORD

BEN JIJ DE IDEALE EMIGRANT?

DE 17 POPULAIRE

Nienke Weick

EMIGRATIELANDEN

MEDEWERKERS

13 AMERIKA “We hebben veel

Jorien Denie - van den Bosch, Remon Franssen, Tessa Nederhoff, Nikki van Schagen en Stefan Tibben. Kaarten door Vemaps.com

VORMGEVING/OPMAAK René Meulenbroek - denmeul.nl

UITGEVERS

Mirjam van der Kaaden en Seb van der Kaaden

DRUKKER

Scholma Print & Media, Bedum

ADVERTEREN

Personalia vof T: 06-34099094 E: adverteren@vertreknl.nl W: www.vertreknl.nl/adverteren

ABONNEREN/LOSSE VERKOOP

Personalia vof T: 06-34099094 E: abonneren@vertreknl.nl W: www.vertreknl.nl/abonneren Abonnementen binnenland: € 39,– (6 nrs) De nummers worden u zonder extra verzendkosten opgestuurd. Alle abonnementen worden afgesloten voor minimaal een jaar (12 maanden) en worden automatisch verlengd met een jaar, tenzij anders vermeld in de actievoorwaarden. Prijswijzigingen voorbehouden. Abonnementen buitenland: tarieven op aanvraag Adreswijzigingen: ten minste drie weken van tevoren naar Valge 3, 9965 PD Leens of via abonneren@vertreknl.nl Losse nummers: € 6,95 Distributie losse verkoop: Centraal Boekhuis, Culemborg Uw gegevens worden door VertrekNL opgenomen in haar bestand. Deze gegevens worden gebruikt om uitvoering te geven aan de (abonnements-) overeenkomst, voor analyses en om u op de hoogte te houden van interessante producten en diensten van ons en van zorgvuldig geselecteerde bedrijven. Hierbij houden we rekening met uw persoonlijke voorkeuren. Indien u geen prijs stelt op dergelijke aanbiedingen kunt u dit schriftelijk melden aan VertrekNL, ter attentie van afdeling Abonnee Service, Valge 3, 9965 PD Leens of via abonneren@vertreknl.nl VertrekNL magazine is een kwartaaluitgave. Het volgende nummer verschijnt in juli 2022. ©2022 VertrekNL / Personalia vof Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgeverij worden overgenomen. ISSN 2211-2871/ ISBN 9789493234291

ruimte, de natuur is prachtig” 17 AUSTRALIË “Australië voelt echt als thuis” 21 BELGIË “Voorlopig vind ik het hier nog fijn!” 25 CANADA “We zijn klaar voor ons volgende avontuur” 29 CURAÇAO “Ik heb een leven waarvan ik alleen maar durfde te dromen” 33 DENEMARKEN “Het is nog steeds hard ondernemen” 37 DUITSLAND “We zijn helemaal blij, maar hadden ook tegenslagen” 41 FRANKRIJK “Goede en slechte tijden” 45 ITALIË ”Voor Italianen is samen genieten het belangrijkst” 49 NIEUW-ZEELAND “Financieel was het geen succes, maar ik redde me” 53 NOORWEGEN “Mañana mañana is in Noorwegen uitgevonden” 57 OOSTENRIJK “Samen iets opbouwen in Wenen” 63 PORTUGAL “We hebben geen seconde spijt gehad” 67 SPANJE “Spanje is nu echt ons land” 75 THAILAND “Nederland is mijn thuis niet meer” 79 ZWEDEN “Volg je droom, maar laat je goed voorlichten” 85 ZWITSERLAND “Soms kriebelt het om naar een grotere stad te verhuizen” UITGELICHT 61 WERELDSCHOOL / LANGUAGEONE “Nederlandstalig

onderwijs blijft belangrijk” 71 AEFFECTIVITY “Waar je ook gaat, we delen meer dan dat we verschillen” 72 SMILDA & ZN. VERHUIZINGEN BV “Een tijdige voorbereiding is het halve werk” 83 VAN ROOIJEN VERHUIZINGEN “Gaat alles te snel, dan ontstaat er stress” 89 ZOOLOGISTICS “Dierenwelzijn staat bij ons allemaal voorop”

voorwoord

Hallo, rust en ruimte!

eb, de uitgever van VertrekNL, en ik werkten jaren geleden voor hetzelfde bedrijf. In de Randstad. Waarom Seb daar precies wilde werken was voor ons als collega’s een Groot Raadsel. Zelf woonden we allemaal in de buurt van het werk. Seb niet. Die woont al sinds mensenheugenis in het noordelijkste puntje van onze noordelijkste provincie. In de Randstad werken betekende: midden in de nacht opstaan om voor de files uit te rijden. Eindeloos lange kilometers maken in de auto. En zo af en toe een hotelovernachting boeken, om niet iedere dag dezelfde uitputtend lange route ook weer helemaal terug te hoeven rijden. Als collega’s begrepen wij niet wat hier nou leuk aan kon zijn. Tot ik een paar jaar geleden zelf de Drukke Stad verruilde voor het platteland. Weg hoogbouw, weg rinkelende trams, weg drukte, weg straatverlichting. Hallo rust en ruimte, welkom horizon, zonsopkomst en steenuil in mijn tuin. Je hoeft echt de landsgrenzen niet over te steken om het gevoel van emigreren te ervaren. Daar staat dan wel één ding tegenover. Op het platteland is niets echt in de buurt. Vanaf mijn dorp is de eerste snelweg richting Bewoonde Wereld zeker een halfuur rijden. De Engelsen hebben daar een mooie uitdrukking voor: You have to put in the miles. Vrij vertaald: wil je jouw dromen waarmaken, dan moet je daar iets voor overhebben.

“Emigreren is een vorm van toekomstmanagement” Nog even terug naar de Randstad, ruim tien jaar geleden. Ik heb Seb destijds leren kennen als iemand die gedreven is en graag zijn eigen(wijze) koers vaart. Al die retourtjes Randstad zijn achteraf gezien beslist ergens goed voor geweest. Tijdens een van die lange autoritten bedacht Seb VertrekNL. ‘Emigreren is een vorm van toekomstmanagement’, schreef ik in de allereerste editie van dit magazine. In dit jubileumnummer voeg ik daar graag deze plattelandswijsheid aan toe: Het beste moment om een boom te planten was tien jaar geleden. Het op één na beste moment is vandaag.

S T E FA N T I B B E N VOORMALIG HOOFDREDACTEUR VERTREKNL

MAART 2022 VERTREKNL

| 5

De Nederlandse emigrant in vijf profielen

“Emigranten zijn per definitie ondernemende mensen” tekst Stefan Tibben

Dagelijks emigreren ruim driehonderd Nederlanders naar een nieuwe bestemming. Terwijl de één vertrekt uit idealisme of frustratie, kiest een ander voor het avontuur of het starten van een bedrijf in het buitenland. VertrekNL ging op zoek naar de kenmerken van Nederlandse emigranten en maakte op basis daarvan vijf profielen.

VERTREKNL MAART 2022

BEN JIJ DE IDEALE EMIGRANT? gesetteld in Nederland.” Deze jongeren zijn idealistisch, maar combineren dat volgens Stokhuyzen vaak met een achtergrond in business of management en de drang naar avontuur. De afgelopen jaren heeft Stokhuyzen het aantal typische idealisten af zien nemen. “De groep mensen die echt een bewuste keus maakt voor ontwikkelingssamenwerking is in het verleden wel groter geweest dan nu. Met name de jongeren zijn toch meer met hun eigen ontwikkeling op de korte termijn bezig. Ze zijn vaak heel zelfverzekerd en wat minder sensitief dan de ouderen. Dat is op zich niet erg, maar er moet wel evenwicht zijn tussen de eigen ontwikkeling en de ontwikkeling die je in het buitenland op

gang probeert te helpen.” Stokhuyzen ziet dat de jongeren zich over het algemeen wat minder goed voorbereiden dan de ouderen. “Ouderen oriënteren zich vooraf heel erg goed omdat voor hen uitzending toch vaak een droom is die werkelijkheid wordt.”

Kenmerken van de idealist • Staat open voor verandering en eigen leerproces • Heeft een grote mate van zelfreflectie • Heeft realistische verwachtingen • Heeft (veel) gereisd en gelezen • Beschikt over sociale vaardigheden en aanpassingsvermogen

Portret van de idealist: Mascha van Samsbeek

“Afrika en ontwikkelingswerk hebben een aantrekkingskracht op me” De idealist

Zeg idealisme en de link naar ontwikkelingssamenwerking is snel gelegd. Muriël Stokhuyzen is assessmentcoördinator bij VSO Nederland, een internationale ontwikkelingsorganisatie die door middel van kennisuitwisseling armoede bestrijdt. Stokhuyzen ziet en spreekt de vele sollicitanten die zich melden bij VSO. Jaarlijks emigreren via VSO Nederland een kleine honderd Nederlanders naar vooral Afrika en Azië om daar, meestal voor een aantal jaar, te blijven en kennis over te dragen in lokale projecten. De mensen die bij VSO solliciteren zijn grofweg in te delen in twee groepen: de idealisten en de avonturiers. De groep idealisten is bij VSO in de meerderheid: zestig procent tegen veertig procent avonturiers. De idealisten vertrekken over het algemeen niet voor het geld naar het buitenland, want wie via VSO uitgezonden wordt, ontvangt eenzelfde salaris als de lokale mensen in het buitenland waar je gaat werken. De avonturiers zien de uitzending vooral als een mooie toevoeging aan hun cv. Stokhuyzen: “De groep idealisten bestaat uit ongeveer een kwart ouderen die met pensioen zijn en een bijdrage willen leveren aan de wereld. De overige driekwart is tussen de 25 en 35 jaar en is vaak nog niet helemaal

“Ik was denk ik een jaar of vijf toen ik op televisie de overstromingen in Mozambique zag. Ik was daar erg van onder de indruk en wilde helpen. Dat gevoel is nooit weggegaan. Afrika en ontwikkelingswerk hebben sindsdien een aantrekkingskracht op me gehad. Ik heb altijd het gevoel gehad dat ik ‘daar’ heen wilde om hopelijk ook echt wat voor de mensen te kunnen betekenen. Ik ben 4 maart vertrokken en mijn uitzending is in principe voor een jaar. Ik hoop echter dat het mogelijk is om langer te blijven maar dat zien we wel over een aantal maanden. Eerder heb ik, dat was in 2005, twee maanden vrijwilligerswerk gedaan in Ghana. Ik heb daar les gegeven op een basisschool en meegeholpen in een weeshuis. Hier in Kenia werk ik met lokale community based organisaties die allemaal uit gehandicapten bestaan. Ik help ze zichzelf te organiseren en om inkomengenererende activiteiten op te zetten. Voor mij is het gewoon een droom en een drang die ik volg. Ik kan niet anders voor mijn gevoel. De wereld zal ik nooit kunnen verbeteren, al geloof ik er wel in dat we allemaal van elkaar kunnen leren. Ik hoop dan ook dat ik met het overbrengen van mijn vaardigheden de mensen in Kenia een beetje kan helpen. Het doel moet zijn

Mascha van Sambeek: “Ik hoop dat ik met het overbrengen van mijn vaardigheden de mensen in Kenia een beetje kan helpen.” dat ze het straks zelf kunnen en dus niet afhankelijk zijn van giften. Giften kunnen nodig zijn om mensen op weg te helpen maar ik ben ervan overtuigd dat als je de mensen leert hoe ze het zelf kunnen doen ze ook daadwerkelijk een kans hebben om hun levensstandaard te verbeteren op een blijvende manier. Als het niet blijvend is dan heeft het volgens mij niet zoveel zin. Ik denk dan ook dat microkredieten mijn groepen goed kunnen helpen.”

MAART 2022 VERTREKNL

| 7

De ondernemer

Portret van de ondernemer: Rudolf Bouwmans en René van Hulst

“Wij zijn ondernemers geworden door de manier waarop wij onze B&B runnen” “Wij runnen samen Aire Les Biefs, onze Chambre d’hôtes, zonder enige hulp, wat in het hoogseizoen best veel werk is. We doen zelf de schoonmaak, het onderhoud, het entertainment en elke avond bereiden we een viergangendiner. Het huis hebben wij gekocht in oktober 2005. Rudolf is in oktober 2006 vertrokken naar Frankrijk en René in mei 2007. Wij wilden naar Frankrijk gaan en hebben toen gezocht naar wat we zouden kunnen gaan doen. Wij waren en zijn niet

VERTREKNL MAART 2022

Ineke van Staaveren, auteur van het boek ‘Emigreren en Ondernemen’, schat dat van de ongeveer 120 duizend Nederlanders die jaarlijks emigreren ongeveer eenderde het profiel ‘ondernemer’ heeft. Dat zijn 40 duizend mensen. “Emigranten zijn per definitie ondernemende mensen”, zegt Frans Buysse, die met zijn kantoor Buysse Immigration naar eigen zeggen zo’n vijfduizend mensen heeft geholpen met hun emigratie. Voor zijn boek ‘Enkele reis Canada’ interviewde Buysse twintig ondernemers die besloten in Canada hun kansen te verzilveren. “Sommigen waren in Nederland al ondernemer, maar anderen ook niet. Allemaal zagen ze enorme kansen liggen die ze in Nederland niet zouden hebben omdat de omstandigheden, en dan met name de regelgeving en financiële ondersteuning, in Canada beter zijn dan in Nederland. Een van hen begon een dollarstore, de ander runt nu een motel.” Ondernemers hebben volgens Buysse vaak de guts om met weinig aan de slag te gaan. “Ze zijn in staat om voor zichzelf te zorgen en hard te werken in hun nieuwe thuisland. Als

Kenmerken van de ondernemer • Beschikt over entrepeneurial skills • Heeft improvisatievermogen • Is flexibel • Pragmatisch • Gemotiveerd • Goed aanpassingsvermogen • Kansen zien en pakken

de ondernemer besluit te emigreren vervalt vaak zijn inkomen, dat is een verschil met bijvoorbeeld de ontwikkelingswerker. De comfort zone is echt helemaal weg”, aldus Buysse, die er meteen aan toevoegt dat het heel lastig is om een blauwdruk te maken van de Nederlandse emigrant. “Het is geen wiskunde, emigranten zullen van meerdere profielen iets hebben. Het is een combinatie van en afhankelijk van de omstandigheden. Ondernemen in het buitenland heeft bijvoorbeeld ook iets avontuurlijks. En met hetzelfde gemak kan je de ondernemer een realist noemen. Omdat ze weten wat ze willen, maar ook omdat ze weten dat in het nieuwe land de loper niet uitligt. Je moet echt hard werken voor je kansen.”

Rudolf Bouwmans, René van Hulst en hond Mignon voor hun Franse B&B. in de omstandigheid dat wij kunnen rentenieren, maar moesten blijven werken. Een B&B was daarin een ideale mogelijkheid om onze kwaliteiten te benutten en daarnaast ook om een inkomen te genereren. Wij zijn dus wel degelijk ondernemers geworden door de manier waarop wij onze B&B runnen en aan de weg timmeren, maar het voelt heel vaak of je vrienden over de vloer hebt die een tijdje bij je logeren. Wij zijn dit jaar 25 jaar bij elkaar en vieren nu ons vijfde seizoen met onze chambre d’hôtes. Een feestjaar. Wij zijn sociale dieren, vinden het ook leuk om mensen om

ons heen te hebben en te verzorgen. Dat komt natuurlijk voort uit ons karakter en daarnaast ook uit onze werkervaring in de welzijns- en uitvaartsector (René c.q. Rudolf) Daarnaast zijn wij zeer flexibel, creatief en ondernemend in de zin van weer wat nieuws verzinnen, bijvoorbeeld een sauna en hottub aanschaffen voor de gasten en onze accommodatie uitbreiden en nog verder perfectioneren. En ook relaxt zou je een eigenschap kunnen noemen. Door onze business moeten we het één en ander, maar we doen ook graag waar we zelf zin in hebben.”

BEN JIJ DE IDEALE EMIGRANT? De gelukszoeker

De avonturier

Volgens Frans Buysse zal het profiel van de avonturier eerder van toepassing zijn op mensen die naar een land als Frankrijk vertrekken, dan op iemand die naar Canada gaat. “Het aantal avonturiers zal in Frankrijk hoger zijn omdat deze emigranten vaker impulsgedreven zijn. Ze kopen in Frankrijk een krot om dat te verbouwen tot motel. Een krot kopen in Canada is vaak geen reden om toegelaten te worden. Je moet in Canada echt aantonen dat je van meerwaarde bent voor het land om toegelaten te worden.” Over het algemeen ziet Buysse onder de avonturiers ook slechts een bescheiden aantal gezinnen met kinderen. “Mensen met kinderen, veelal de dertigplussers, willen toch de nodige zekerheid.” De jongeren zonder kinderen voldoen wat dat betreft beter aan het profiel van avonturiers. Buysse: “Die gaan eerst voor een jaar of twee jaar eens kijken of het wat is. Jongeren zijn over het algemeen flexibel.” Volgens Buysse is het belangrijk dat de avonturiers open staan voor de mentaliteit van het andere land. “In Canada vinden ze Nederlanders vaak eigenzinnig. Wooden shoes, wooden head, zeggen ze dan. Canada is meer go with the flow. Het kan geen kwaad je dat te realiseren.”

Kenmerken van de avonturier • Stressbestendig • Kan goed op zichzelf zijn • Legt makkelijk contacten • Is flexibel • Eigenzinnig

Het profiel van de gelukszoeker herbergt van alle vijf de profielen waarschijnlijk de meeste verscheidenheid aan emigranten. Tot de gelukszoekers rekenen we om te beginnen de mensen die Nederland verlaten om bij hun geliefde in het buitenland te kunnen zijn. Maar deze categorie is ook de thuishaven voor de mensen die al jaren dromen van emigreren maar de stap nog niet daadwerkelijk gezet hebben. En tot slot zijn er de dolende dertigers, veertigers en vijftigers die allemaal zo hun eigen redenen hebben om Nederland te verlaten. Ze kunnen hier het geluk niet vinden of hebben genoeg van het gebrek aan ruimte om zich heen. Ook de mensen die zeggen dat ze Nederland ontvluchten vanwege de sfeer of omdat ze zich ongerust maken, rekenen we tot de gelukszoekers. Voor deze vluchters heeft Frans Buysse nog wel een advies. “Vluchten is een verkeerde basis voor een emigratiebesluit. Je kunt het beste positief vertrekken omdat je geraakt bent door een land. Anders blijft dat je achtervolgen.”

Kenmerken van de gelukszoeker • Onzekerheid over de toekomst • Droomt van een beter bestaan

De levensgenieter

“Deze mensen hebben vaak hun schaapjes op het droge en hebben zin om het leven op zijn beloop te laten”, zegt Frans Buysse. Het is volgens hem overigens niet zo dat de levensgenieter per definitie gepensioneerd is. “Er zijn ook genoeg veertigers die goed geboerd hebben en toe zijn aan een andere lifestyle. Vaak heeft dat met ruimte te maken. Neem Canada, het land is 220 keer zo groot als Nederland en heeft 32 miljoen inwoners. Mensen leven er dichter bij de natuur. Het vele groen creëert rust. Dat trekt levensgenieters. Als je deze groep vraagt waarom ze vertrekken, ook als ze niet naar Canada gaan, dan staat lifestyle op de eerste plek. Op de tweede plek staat lifestyle en op de derde plaats lifestyle. Ze zijn vaak geraakt door het betreffende land.”

Kenmerken van de levensgenieter • Op zoek naar een andere lifestyle • Heeft de schaapjes veelal op het droge • Laat het leven op z’n beloop • Verlangen naar rust en ruimte

De vijf profielen in dit artikel zijn mede tot stand gekomen door discussies in verschillende groepen voor mensen met emigratieplannen op de netwerksite LinkedIn, waaronder in de groep Het Roer Om. Dank aan iedereen die input heeft geleverd!

MAART 2022 VERTREKNL

| 9

Het zesde profiel: de expat

verschil met de klassieke emigrant. Expats voelen zich ook geen emigrant. Het zijn twee totaal verschillende groepen die ook in andere kringen wonen en werken.” Een ander verschil is volgens Van Haaften dat een emigrant altijd zelf kiest waar hij of zij heen gaat.

Het merendeel van de Nederlandse emigranten zal zichzelf herkennen in een of meerdere van de vijf beschreven profielen. Er is echter nog één groep Nederland-verlaters die buiten deze profielen vallen en dat zijn de expats. Leo van Haaften van Global Connection, een organisatie die informatie uitgeeft voor expats en hun partners, legt uit waarom expats zich over het algemeen niet zullen herkennen in de vijf profielen. Van Haaften: “Expats vertrekken niet om Nederland definitief te verlaten. Dat is het grote

“De expat gaat tijdelijk weg, maar kiest vaak niet het land van bestemming. Dat doet de werkgever. Het kan zijn dat iemand in het buitenland wordt geplaatst terwijl hij dat niet altijd fijn vindt. Datzelfde geldt voor het land waar de expat naar wordt uitgezonden, dat kan best een land zijn dat hij niet leuk vindt maar waar hij heen moet omdat de werkgever daar simpelweg iemand nodig heeft. Het is onderdeel van de expats carrière.” n

Kenmerken van de expat • Ondernemend ingesteld • Beschikt over aanpassingsvermogen • Stressbestendig • Legt makkelijk contacten, is sociaal

ADVERTENTIE

Een toekomst Down Under of in Canada? Je avontuur start bij Visa4you

De liefde voor het land, rust en ruimte en het prettige leefklimaat. Het zijn verschillende redenen om tijdelijk of permanent te vertrekken naar Australië of Canada. Deze levensveranderende beslissing brengt een hoop uitdagingen met zich mee, waarvan het regelen van het juiste visum wellicht wel de grootste uitdaging betreft.

Waar te beginnen

Wanneer

Goed voorbereid je toekomst tegemoet

tijdelijk

permanent

wilt

Visa4you

vertrekken naar Australië of Canada, dan heb

aanvragen

je een visum nodig. Het vinden van het juiste

erkende

visum

vereist

succesvol

het

nodige

aanvragen

speurwerk.

van

een

Het

visum

verzorgt voor

sinds

Australië

visumspecialisten

Waarom Visa4you

2006

visum-

Canada.

Onze

beschikken

over

jarenlange ervaring en specialistische kennis op het

gebied

van

immigratiewetgeving.

Gratis

vrijblijvend

visumadvies

via

onze online visumcheck Deskundig

advies

door

gecertificeerde

visumconsultants Full Member ICCRC Offshore Agent Australia

complex en vereist tijd.

Daarnaast

regelmatig

kennis,

zorgt

voor

ervaring en véél

ook

problemen

taalbarrière

bij

het

juist

begeleiden

bij

visumaanvragen

breedste

zin van het woord. Dus niet alleen voor hulp en advies

bij

permanent

vertrek,

maar

ook

bij

Volledige

begeleiding

een

vast

Nederlands-, Engels- en Duitssprekende

teksten.

aanvraag van een tijdelijk visum kun je bij ons

visumconsultants

Wanneer het gaat om je toekomst, dan is het

terecht. Wij nemen de onzekerheid graag bij je

Persoonlijke benadering met korte lijnen

fijn wanneer je de bijbehorende risico’s kunt

weg door je volledig te ontzorgen bij aanvraag

interpreteren

van

juridische

beperken tot een minimum.

van het juiste visum. Zo kun jij je met een gerust hart richten op andere belangrijke zaken.

Visa4you | Zo kun je ons bereiken Pieperij 11, 7924 PZ Veeningen T | +31 (0)528 391118

Your future, our concern E | info@visa4you.nl W | www.visa4you.nl

tegen

tarief

VERTREKNL MAART 2022

KIES JOUW

LAND! Welk land biedt jou het beste klimaat, de meest ruimte, rust of juist de meeste drukte? Hoe ideaal is je droomland in werkelijkheid? VertrekNL blikt samen met zeventien emigranten terug op hun emigratie en zet speciaal voor jou alle plussen én minnen op een rijtje.

MAART 2022 VERTREKNL

| 11

MAAK KENNIS MET ONZE SPECIALISTEN OP GEBIED VAN EXPAT EN REIS Partners Van Parijs Advies

TABS

Advies en begeleiding betreden van de Amerikaanse markt

OOM Verzekeringen

TABS begeleidt al meer dan tien jaar Europese

OOM is er voor mensen met ongewone verhalen die

bedrijven die de Amerikaanse markt willen betreden.

gewoon goed verzekerd willen zijn. Ze bieden een

Als betrouwbare service provider voor meer dan

ruime keuze uit verzekeringen voor Nederlanders die

350 bedrijven biedt TABS een breed portfolio aan

in het buitenland gaan wonen. Je kunt rechtstreeks een

administratieve diensten aan. Zoals het oprichten van

verzekering bij OOM afsluiten, maar ook via mij. Voor

een lokale entiteit, boekhouding, compliance services,

de hoogte van de premie maakt dat niet uit. je krijgt

loonadministratie, human resource support, een lokaal

dan wel 25 jaar internationale verzekeringskennis

postadres en tax support. TABS assisteert bedrijven uit

tot je beschikking. Je vindt een offertelink op mijn

verschillende sectoren, van machinebouwers en hotels

website. Via hun eigen website kun je mij ook vinden.

Internationale verzekeringen

tot aan software en tech start-ups, vanuit kantoren in New York, Texas, Florida.

Kijk bij de aanvraag onder het kopje: Heeft u een Assurantieadviseur? Ja, dan vult u mijn TP-nummer

Wil je meer weten over de mogelijkheden om de

in: 3655.

Amerikaanse markt te betreden met jouw bedrijf? We plannen graag een gesprek met je in via bizdev@tabsinc.com

TAXPERIENCE

Internationaal juridisch en belastingadvies

Goudse Verzekeringen Internationale verzekeringen

Belasting, sociale zekerheid en pensioen zijn onderwerpen die niet stoppen bij een grens. Voor alle internationale

De Goudse is een Nederlandse verzekeraar met 75 jaar

vragen hieromtrent kan je terecht bij de specialisten van

ervaring met het verzekeren van Nederlanders in het

belastingadviseur Taxperience. Taxperience biedt hierover

buitenland, ze doen dit wereldwijd. Bij De Goudse kun

deskundig advies vanuit Nederlands en internationaal

je met hun Expat Pakket al je verzekeringen, waaronder

perspectief. Taxperience heeft een sterk wereldwijd

een ziektekostenverzekering, in één keer goed

netwerk dat klanten toegang geeft tot de beste adviseurs.

regelen. Dit kan ook collectief voor bedrijven. Dat biedt

Bij Taxperience denken wij actief met je mee. Ons advies is

zekerheid! Waar je ook bent en wat je ook doet.

helder, onderbouwd en concreet. Je vindt een offertelink op mijn website. Via hun eigen

Wil je meer weten? Neem dan gerust contact met mij op

website kun je ook een offerte maken, u kunt Van Parijs

Hans de Vries | Taxperience hans@taxperience.nl.

Advies dan als je adviseur kiezen.

VERTREKNL MAART 2022

17 POPULAIRE EMIGRATIELANDEN

Amerika Plussen

+ Erg gevarieerd qua landschappen, culturen, natuur

en klimaat. + Er zijn miljoenen bedrijven gevestigd in Amerika. + Snelwegen, woonwijken, parkeervakken: alles in Amerika is ruim opgezet. + Het land biedt de mogelijkheid om jezelf te ontplooien. Leef de ‘American dream’. + Je maakt vrij gemakkelijk contact met Amerikanen.

Minnen

- Het is lastig om een permanente verblijfsvergunning (greencard) te krijgen. - Vaste contracten en baanzekerheid kennen ze in Amerika niet. - Je hebt er minder vakantiedagen dan in Nederland. - De traditionele hiërarchie is in Amerika veel duidelijker aanwezig dan in Nederland. - Het sociaal vangnet is er minder uitgebreid dan in Nederland. - Je moet vaak grote afstanden afleggen naar winkels, steden, scholen, etc.

MAART 2022 VERTREKNL

| 13

17 POPULAIRE EMIGRATIELANDEN

2017

Professionele vertaler in Portland

Dennis Seine verruilde Groningen voor Portland in de Verenigde Staten. tekst remon franssen

Hoe zag uw leven eruit voordat u emigreerde?

Waarom heeft u het roer omgegooid?

“Voordat ik emigreerde woonde ik in Groningen. Ik heb daar Nederlandse taal- en letterkunde gestudeerd en ben daarna meteen begonnen met de lerarenopleiding. Aan het einde van de lerarenopleiding zat ik er zo doorheen dat ik besloot een verre reis te ondernemen. Ik heb tickets geboekt naar Hongkong en Nieuw-Zeeland en vertrok samen

“Eigenlijk hebben we het roer nooit echt omgegooid. Aan het einde van mijn studie dacht ik dat ik gewoon in Groningen zou blijven wonen en daar als docent aan de slag zou gaan. Maar soms loopt het leven gewoon anders.”

“De Nederlandse taal is hier een stuk minder populair dan ik had gehoopt”

“Ik heb voor de Verenigde Staten gekozen omdat mijn vrouw Amerikaanse is. In eerste instantie woonden wij aan de westkust van het land, maar dat was zo ontzettend ver weg van Europa dat we uiteindelijk hebben gekozen voor de oostkust. We zitten nu twee uur ten noorden van Boston, waar het ’s winters ontzettend koud wordt. Ik vind die seizoenen eigenlijk wel mooi.”

met een goede vriend in oktober van 2003. In Nieuw-Zeeland deden we eigenlijk wat de meeste toeristen daar doen die voor een langere periode het land bezoeken: we hebben een auto gekocht, we hebben appels geplukt, en we hebben vooral ontzettend veel verschillende plekken bezocht. Het was een ontzettend mooie tijd. Eind januari 2004 liep ik in de keuken van een hostel een heel mooie, grappige en lieve Amerikaanse vrouw tegen het lijf. We raakten al snel aan de praat en het klikte enorm. Grappig genoeg besloot de vriend met wie ik op reis was dat hij weer terug wilde naar Nederland. Twee weken later ging hij terug naar huis en zijn Alex, want zo heet ze, en ik samen verder gaan reizen. In die zomer moest ik helaas weer bij mijn ouders intrekken omdat ik blijkbaar niet goed wist hoe een creditcard werkte en enorme schulden had opgebouwd. Ik ben daarna naar Amerika gevlogen, waar ik een tijdje bij Alex in Seattle heb gewoond, en al snel besloten we dat er voor ons maar één manier was om echt samen te zijn: trouwen. We hebben de hele papierwinkel ingediend en in mei van 2005 reisde ze naar Nederland om daar samen met mij in het huwelijksbootje te stappen, zodat ik een Green Card (de verblijfsvergunning voor onbepaalde tijd voor de Verenigde Staten, red.) kon aanvragen. Het vervolgproces duurde eigenlijk helemaal niet zo lang. In september heb ik zoveel mogelijk koffers gepakt en ben ik op het vliegtuig gestapt naar de oostkust van de Verenigde Staten. Ik trok in eerste instantie in bij mijn schoonmoeder, dus dat was wel even wennen, en dan druk ik mij nog voorzichtig uit. Maar na een paar weken vonden Alex en ik een appartement in Portland, Maine. En in die stad wonen we nog steeds!”

VERTREKNL MAART 2022

Waarom heeft u voor de Verenigde Staten gekozen?

Hoe ziet het leven in de Verenigde Staten er nu uit? “Het blijkt dat een doctorandus in de Nederlandse taal- en letterkunde niet meteen hoeft te rekenen op een mooie vaste baan in de Verenigde Staten. De Nederlandse taal is een stuk minder populair dan ik had gehoopt! Ik moest dus iets verzinnen. Iemand die in het restaurant van mijn vrouw werkte liet me een website zien waarop je kon bieden op vertaalprojecten en dat leek me wel wat. Al snel had ik een paar kleine projecten binnengesleept en daarmee ben ik aan de slag gegaan. Dit liep allemaal zo goed dat ik me bij de plaatselijke Kamer van Koophandel heb ingeschreven en voltijd aan het werk ben gegaan als vertaler (www.tctranslations.com, red.). Een paar jaar geleden hebben we een huis gekocht iets buiten het centrum van de stad. Zo’n typisch Amerikaans huis met een mooie front porch en een grote garage. De binnenstad van Portland is haast niet meer te betalen. Maar de wijk waar we nu wonen is ontzettend leuk, echt een gezellige buurt: er zijn restaurants, cafés en er is zelfs nog een videotheek!”

Waar moest u, eenmaal in de Verenigde Staten, aan wennen? “Sommige dingen zijn hier beter geregeld en weer andere dingen zijn haast niet te geloven. Je betaalt hier geen fluit voor benzine, maar we zijn elke keer dat we een supermarkt bezoeken een fortuin kwijt. De ziektekostenverzekering is doodeng geregeld. De huidige politieke situatie is voor mij als relatieve buitenstaander maar moeilijk te verwerken. Dat zo’n malloot, zonder politieke ervaring, zo makkelijk zijn intrek

Amerika

“Sommige dingen zijn hier beter geregeld en weer andere dingen zijn haast niet te geloven”

in het Witte Huis kan nemen en acht jaar beleid van Obama van tafel kan vegen, is echt onvoorstelbaar. Wat me echt supergoed bevalt, is hoe enthousiast de Amerikanen zijn. Ze zijn altijd bezig. Ze stropen hun mouwen op en gaan keihard aan het werk met een idee dat ze hebben. Het weer hier was wel even wennen. Het komt geregeld voor dat ’s winters de temperatuur in de avond tot onder de –20 °C daalt. Ondanks dat het een andere soort kou is, is dat af en toe best even klappertanden. Maar we wonen op ongeveer een uur rijden van de bergen, op een kwartier van prachtige stranden, op twee uur van een hele grote stad (Boston) en op vijf uur van New York. Beter kan eigenlijk niet.”

Wilt u definitief in de Verenigde Staten blijven? “We hebben inmiddels een dochter van vijf jaar oud. Ik ben nog steeds Nederlands staatsburger, maar ik heb ook mijn Amerikaanse staatsburgerschap aangevraagd. Het is voor mijn dochter natuurlijk een enorme kans dat ze straks in de Europese Unie kan gaan studeren, niet in de laatste plaats omdat een vervolgopleiding hier ontzettend duur is. We hebben geen plannen om te verhuizen naar Nederland. We wonen hier met ontzettend veel plezier. Als ik aan onze toekomst denk, hoop ik dat we over twintig jaar ons huis verkopen, een mooie grote campervan aanschaffen en in de winter het hele land doorcrossen. ’s Zomers komen we dan gewoon weer terug naar Maine, om hier van het zalige weer en de prachtige omgeving te genieten!” n

MAART 2022 VERTREKNL

| 15

Amerika Hoe is het nu, anno 2022?

“We hebben veel ruimte, de natuur is prachtig” Dennis: “Met ons drietjes gaat het hartstikke goed! Of eigenlijk met ik zeggen met z’n viertjes, want we hebben tegenwoordig een Covid-hond. Ze heet Josie en is vorig jaar maart ons gezin komen versterken. Ik wilde het in eerste instantie helemaal niet, maar ik ben helemaal overstag. We wonen nog steeds op dezelfde plek in Maine. Wel hebben we een vakantiehuisje hier in Maine gekocht,

aan een meer, op ongeveer drie uur rijden van ons huis in Portland. Het is een prachtige plek! Voor ons was de emigratie destijds de juiste beslissing. Mijn vrouw zou het ontzettend moeilijk hebben gevonden om ver van haar familie te wonen. En ik woon hier ook ontzettend graag. We hebben veel ruimte, de natuur is prachtig, de stranden zijn dichtbij en we hebben altijd plek. Files zijn er niet.

Tegen andere mensen die naar Amerika willen emigreren zou ik willen zeggen: het is een prachtig land met ontzettend vriendelijke mensen. Het klopt dat bepaalde voorzieningen niet kunnen tippen aan die van Nederland. Zo is de ziektekostenverzekering heel duur en de fietspaden laten te wensen over. Maar ik heb hier in één dag mijn eigen bedrijfje opgezet en dat loopt nu al meer dan vijftien jaar als een trein.” n

“Amerika is een prachtig land met ontzettend vriendelijke mensen. Er is altijd plek”

VERTREKNL MAART 2022

17 POPULAIRE EMIGRATIELANDEN

Australië Plussen

+ Australië is een van de meest welvarende landen ter wereld. + Australiërs hebben een ontspannen levensstijl. + Het aantal zonuren is heel hoog. + Het continent heeft de laagste bevolkingsdichtheid ter wereld. + Steden, straten en parken zijn allemaal ruim opgezet. + De gezondheidszorg is er goed. + Australië is een van de meest multiculturele samenlevingen van de wereld. + Het landschap is erg gevarieerd. Van stranden tot tropische regenwouden, woestijnen en besneeuwde bergtoppen.

Minnen

- Het is lastig om een permanente verblijfsvergunning te krijgen. - Het land is een van de duurste qua woonlasten per gemiddeld

salaris. - De zomers kunnen erg warm zijn. - Vaste contracten zijn er niet of nauwelijks. - De afstand tussen Nederland en Australië is groot. Even snel bij familie of vrienden op bezoek gaan zit er niet in. - In Australië gelden veel regels, bijvoorbeeld bij de aanvraag van een visum, maar ook in het dagelijks leven.

MAART 2022 VERTREKNL

| 17

17toen&nu POPULAIRE EMIGRATIELANDEN

2017 Hoe zag uw leven eruit voordat u emigreerde? “Mijn langdurige knipperlichtrelatie was net uitgeraakt en na vijf jaar mocht ik mezelf weer vrijgezel noemen. Ik woonde in mijn mooie en ruime appartement in Den Haag en werkte als projectmanager bij het Amerikaanse bedrijf Ashland Inc. Na een grootschalig project werd het eindelijk wat rustiger op het werk. Bovendien was ik net met een vriendin een maand op vakantie geweest in Australië. We startten onze reis in het op dat moment regenachtige Sydney en trokken met de bus langs de oostkust naar het noorden, richting Cairns. Ik voelde me direct thuis in Sydney, misschien was het ‘Nederlandse weer’ daar wel mede debet aan!”

Waarom heeft u het roer omgegooid? “Na thuiskomst van mijn reis door Australië in november 2007 merkte ik dat ik mijn werk niet meer zo leuk vond en toe was aan een nieuwe uitdaging. Rond de feestdagen zat ik in mijn Haagse appartement naar mijn immense kerstboom te staren en ik dacht: wat houdt mij

“Ik zat naar mijn kerstboom te staren en dacht: wat houdt mij eigenlijk in Nederland?” eigenlijk hier? Ik had al eerder in het buitenland gewoond en gewerkt en de vriendin waarmee ik de reis had gemaakt zei tegen me: “Je kunt nog steeds op een working-holiday visum naar Australië en jouw werk leent zich daar goed voor!” En waarom ook niet? Het voelde op de een of andere manier heel prettig en uiteindelijk zelfs als een soort bevrijding. Ik zat vast in een stramien van lange werkdagen, per dag was ik meer dan twee uur kwijt met reizen van en naar kantoor en in het weekend ging de tijd op aan boodschappen doen en het schoonmaken van mijn huis en auto, dus eigenlijk leefde ik een redelijk saai leventje. Natuurlijk viel er genoeg te genieten, maar mijn keuze werd vergemakkelijkt doordat een vriendin voor een jaar mijn gemeubileerde appartement wilde huren. Ik kon dus gewoon inpakken en wegwezen.”

Waarom heeft u voor Australië gekozen? “De eerste keer dat ik in Sydney was voelde ik me daar direct thuis. Bovendien wist ik hoe mooi Australië is door de reis die we hadden gemaakt. En ik wist dat de mensen er erg relaxt zijn en dat de Engelse taal geen barrière hoefde te vormen bij het vinden van een nieuwe baan, aangezien ik in Nederland al voor een Amerikaans bedrijf werk-

VERTREKNL MAART 2022

Australië toen&nu

Senior Change Manager als contractor (zzp’er), auteur, spreker en entrepeneur Esther de la Cruz emigreerde naar Australië. tekst remon franssen

te. Sydney voelde ook heel succesvol aan. Daar wilde ik onderdeel van zijn: ik zag al die keurig geklede professionals in de stad rondlopen na een lunchafspraak en daar wilde ik graag bijhoren. Daarbij komt dat ik wist dat Sydney een heerlijk klimaat heeft en ik hou, daarin sta ik natuurlijk niet alleen, van warm weer. Eigenlijk was de keuze voor Australië en Sydney gebaseerd op een allesoverheersend positief gevoel. Daarbij kwam nog de afweging dat het vinden van werk voor mij tot een goede mogelijkheid behoorde.”

Hoe is het leven in Australië, vergeleken met Nederland? “Het leven in Sydney komt aardig overeen met dat in Nederland. Australië heeft een soortgelijke democratie je hebt de vrijheid om binnen de grenzen van de wet te doen en laten wat je wilt. En de mensen hier hebben een goed gevoel voor humor, ze waarderen de directheid van Nederlanders enorm! Natuurlijk zijn bepaalde zaken hier wel wat anders geregeld. Bij het zorgsysteem bijvoorbeeld maakt men onderscheid tussen dure private zorg en gratis publieke zorg. Het leven is hier niet goedkoop en wat shoppen betreft is er minder keuze dan in Europa. Als ik hier ga winkelen, merk ik wel degelijk dat we op een eiland zitten: de keuze is beperkter en de trends worden hier minder op de voet gevolgd. Mijn kledingbudget spaar ik dus lekker op voor de reisjes naar Nederland! In Australië gaat men een stuk conservatiever gekleed, hoewel dit met de recente komst van ketens als H&M en Zara gelukkig wel wat beter wordt. Over het algemeen is het leven gelijkwaardig te noemen, behalve dan dat we hier genieten van een geweldig klimaat: de winters zijn mild en kort en de zomers zijn consequent warm, zonnig en lang.”

heb je als fietser nog geen eigen plek en de automobilisten zijn er niet altijd op bedacht dat er fietsers op de weg zijn, dat kan gevaarlijke situaties opleveren. Dan is Nederland voor fietsers echt een walhalla!”

Wilt u definitief in Australië blijven? “Ik ben inmiddels getrouwd en heb twee dochtertjes. Ik zie wat we onze meiden in Australië kunnen bieden en zelf heb ik een mooie carrière opgebouwd. Daarnaast genieten we enorm van het leven in de buitenlucht. We leven aan zee, dus in de zomer zwemmen we geregeld. Het is een luxe bestaan, daar zijn we ons terdege van bewust, en het is op en top genieten. Ik heb mezelf als doel gesteld hard te werken, om het mogelijk te maken minimaal om de anderhalf jaar naar Nederland te kunnen voor een periode van drie tot vier weken. Tot nog toe heb ik dat steeds gered, soms ging ik zelfs wat vaker heen en weer. Vanzelfsprekend is er ook veel contact met Nederland via e-mail, FaceTime en WhatsApp. Ik heb met veel van mijn vriendinnen van de basisschool en de middelbare school nog altijd contact en als ik in Nederland ben proberen we een bijzonder weekendje weg te plannen.” n Esther heeft recentelijk haar eerste boek Leading Technology Driven Transformation gepubliceerd.

Mist u dingen aan Nederland? “Ik mis natuurlijk mijn lieve familie en vrienden. Het is altijd een feest als ik in Nederland ben voor een vakantie, we genieten dan volop van de tijd met elkaar. Verder verlang ik naar de Nederlandse supermarkten, daar is echt veel meer keuze en ik ontbeer de vanillevla en stroopwafels van de markt. En dan het fietsen, dat vind ik hier doodeng! Na enkele spannende ervaringen heb ik al jaren niet meer gefietst. Er komen steeds meer voorzieningen om het fietsen te optimaliseren, zoals fietspaden, maar je fietsend door het verkeer van Sydney bewegen blijft voorlopig een hachelijke onderneming. Op de meeste wegen

MAART 2022 VERTREKNL

| 19

Australië Hoe is het nu, anno 2022?

“Door mijn hart te volgen, ben ik op de juiste plek beland” Esther: “Heel goed en daar zijn we heel dankbaar voor. We zijn inmiddels een gezin met drie kinderen. In november 2018 hebben Richard en ik onze zoon Elijah gekregen. Zijn twee grote zussen Sienna (8) en Ariella (6) zijn trots op hun broertje. Helaas is Elijah door de coronasituatie nog niet in Nederland geweest. Mijn ouders waren hier wel voor de geboorte en mijn moeder is op dit moment hier, voor het eerst in drie jaar. Inmiddels hebben we – eindelijk – een gezinswoning kunnen kopen in Sydney. Dat was goede timing, met de lockdowns hier.

Ik geloof dat ik in 2017 al vertelde over mijn eigen bedrijf, Leader of Change. Mijn bedrijf is groeiende. Australië voelt echt als thuis. Het klimaat is heel zacht, waardoor je eigenlijk het hele jaar buiten kunt zijn. Vooral de zomers zijn heerlijk, met veel stranddagen. Mijn achternicht woont hier inmiddels ook met haar verloofde. Het is erg fijn om wat familie dichtbij te hebben, maar we hebben ook een geweldige groep vrienden, die hiernaartoe geëmigreerd zijn uit Zweden, Engeland, Ierland en Amerika.

– “Het is hard werken om hier een leven op te bouwen, maar het is het zeker waard!”

VERTREKNL MAART 2022

Verder biedt Sydney toegang tot geweldige mogelijkheden op het gebied van ondernemerschap. Door mijn hart te volgen, ben ik op de juiste plek beland. Ik ben ontzettend dankbaar voor het leven hier en vind het prachtig om te zien hoe mijn kinderen hier opgroeien. Je moet vastberaden zijn en hard werken om hier een leven op te bouwen en je door alle procedures heen te werken. Dat is beslist niet gemakkelijk, maar het is het meer dan waard! Ik prijs me gelukkig dat ik twee geweldige landen mijn thuis kan noemen.” n

17 POPULAIRE EMIGRATIELANDEN

België Plussen

+ Woningen in België zijn vergeleken met

Nederland veel goedkoper, net als het verbouwen van een huis (door het lagere btw-tarief van 6 procent). + Het gemiddelde brutoloon ligt hoger dan in Nederland. + Het onderwijs in België staat goed aangeschreven en is goedkoper dan in Nederland.

Minnen

- Belasting op inkomen is hoger dan in Nederland. - Het openbaar vervoer is minder efficiënt dan in Nederland. - België is minder fietsvriendelijk.

MAART 2022 VERTREKNL

| 21

17toen&nu POPULAIRE EMIGRATIELANDEN Els Jonkers omschrijft zichzelf als “vrij impulsieve Friezin”. Ze is ondernemend, ze woonde eerder al een periode in Engeland en ze reisde met haar backpack door Australië en Azië. Nu werkt en studeert ze alweer een aantal jaren in de Belgische stad Antwerpen. Els: “Als iets goed voelt en ik er meteen enthousiast over ben, ga ik ervoor.” tekst

nikki van schagen

Hoe zag je leven eruit voordat je emigreerde? “Tijdens mijn rondreis Down Under besloot ik om in Groningen te gaan studeren. In deze stad heb ik een fantastische studententijd gehad en veel waardevolle vriendschappen gesloten. Mijn studie HBO MER rondde ik in 2012 af. Het buitenland bleef lonken, in 2015 ben ik daarom vertrokken naar Azië, om daar samen met een vriendin rond te trekken. Mijn terugkomst werd bepaald door mijn lege portemonnee. Gelukkig waren mijn ouders zo lief om me onderdak te bieden en ben ik op mijn reis terug al meteen aan het solliciteren geslagen. Ik kon aan de slag als managementassistent bij Vreugdenhil in Scharsterbrug.”

Waarom heb je het roer omgegooid? “Na een jaar gewerkt en veel geleerd te hebben bij Vreugdenhil vond ik dat het tijd was voor iets anders. Gevoelsmatig had ik nog niet alles uit mezelf gehaald qua studie. Bovendien had ik nooit heel bewust nagedacht over mijn studiekeuze, het werd tijd om eindelijk een keuze te maken binnen mijn eigen interessegebied. Ook wilde ik graag een universitaire studie gaan volgen. Ik vond het spannend om te ontdekken of ik die uitdaging aan zou kunnen.”

Waarom heb je voor België gekozen? “Door de hoge kosten voor een tweede studie in Nederland ben ik me in opties in het buitenland gaan verdiepen. Ik heb me altijd enorm aangetrokken gevoeld door zuidelijke landen als Frankrijk en Spanje, het was dus een logische stap om meer zuidwaarts te trekken. Omdat ik een studie zou gaan volgen in het buitenland vond ik de taal een belangrijk punt. Ik lees en schrijf toch het allerliefst in mijn moedertaal. Verder vond ik het fijn om op reisafstand te zitten van vrienden en familie. De keuze voor Antwerpen was dan ook vrij snel gemaakt.

VERTREKNL MAART 2022 JUNI 2019

foto xander cavents

“De taal, daar had ik in het begin moeite mee. Het is Nederlands, maar ze gebruiken veel andere woorden”

2019

België toen&nu

Werkstudent in Antwerpen In mijn ogen hadden ze daar ook de perfecte studie, namelijk Sociaaleconomische Wetenschappen. Ik wist verder eigenlijk vrij weinig van België, behalve natuurlijk de clichés over bier en chocolade. Om te zien of ik Antwerpen leuk vond, heb ik destijds via Couchsurfing (een online community waarbij wereldwijd mensen een slaapplek aanbieden, red.) een slaapplek in de stad geregeld. Ik kreeg er meteen een goede introductie met het Bollekesfeest, dat gevierd werd toen ik er was. Bolleke is een begrip in Antwerpen en betekent zoveel als ‘een biertje van brouwerij De Koninck’. Al met al was het een goede eerste indruk. Het enige wat nog restte was het vinden van een eigen woonplek.”

Hoe is het leven nu in België? “Ik voel me inmiddels helemaal thuis in Antwerpen. Ik kom vaak bekenden tegen als ik door de stad fiets. Op zo’n moment voelt deze stad echt als mijn stad. Verschillen met Nederland? Ik vind het best lastig om daar mijn vinger op te leggen, maar ze zijn er wel degelijk. Zo is Antwerpen een stad van vele pop-up locaties en allerlei leuke zomerbars die rond april openen. Vanaf dan begint de stad weer echt te leven en zijn er veel verstopte pareltjes waar je je even in een ander land kunt wanen. Ik heb het geluk om direct naast Park Spoor Noord te wonen waar elk jaar in de zomer een leuke zomerbar opent en waar ik al vaak in het zonnetje heb gelegen met mijn studieboeken. Maar Antwerpen is ook een stad van wegwerkzaamheden op elke straathoek en files die al in de middag beginnen. Maar ik vind de chaos hier juist wel leuk. Zo reed er in het begin nog een vintage boemeltrein, met oranje gordijnen, met stof beklede banken en graffiti op de zijkant, die van Roosendaal naar Antwerpen pendelde. Dit gaf me nog meer het gevoel dat ik de grens met een ander land passeerde. De boemeltrein is inmiddels helaas vervangen door de hogesnelheidstrein vanuit Breda. Verder vind ik veel zaken hier goed geregeld, ik hoef bijvoorbeeld niet te betalen voor mijn zorgverzekering en krijg wel praktisch alles vergoed als ik naar een tandarts ga. Veel Belgen vertellen me dat ze Nederlanders zo vrolijk en open vinden. Ik denk dat het deels wel klopt dat de Vlaming meer op zichzelf is. Ondanks dit algemene beeld heeft mijn Belgische vriendengroep me meteen geadopteerd en werd ik direct na de eerste ontmoeting uitgenodigd voor een verjaardag. De taal, daar had ik in het begin wel wat moeite mee. Ik weet nog dat een vriendin me tijdens de les een complimentje gaf over mijn schoenen. Iets in de trant van: “Schone botjes hebt gij”. Ondanks dat het Nederlands is, gebruiken ze hier

toch echt wel veel andere woorden. Dit heeft er ook mee te maken dat de taal sterk leunt op het Frans en hier veel woorden hun oorsprong vinden. Het kostte wat moeite, maar inmiddels beheers ik de Vlaamse taal en ook het werken met een AZERTY-toetsenbord.”

Mis je dingen van Nederland? “Ik kan het soms fijn vinden om in Nederland weer even het vertrouwde Nederlandse accent te horen. Ook zijn de grappen die in Nederland gemaakt worden wat minder beleefd en wordt er voor mijn gevoel meer ad rem gereageerd. Ik houd wel van het maken van cynische opmerkingen en om als vrienden onder elkaar wat sneren over en weer te gooien. Verder mis ik feesten als Koningsdag en Bevrijdingsdag. Ik fietste eens door Antwerpen en er was geen bal te beleven: niemand op straat en alles was dicht. Het bleek Koningsdag

“Ik kom vaak bekenden tegen als ik door Antwerpen fiets. Op zo’n moment voelt deze stad echt als mijn stad” in België te zijn. Dit is toch wel een groot contrast met Koningsdag in Nederland, waar het hele land op zijn kop staat en de straten oranje kleuren. Verder kan ik iets stoms missen als het betaalgemak. Dit kan in Nederland overal met de pin en in België zijn er veel plekken waar je enkel met cash kunt betalen. In die zin loopt België nog wat achter. Ondanks de afstand probeer ik mijn Nederlandse familie en vrienden regelmatig op te zoeken en zij mij ook. Het gemak waarmee dit eerst ging, dat kan ik weleens missen.”

Wil je definitief in België blijven? “Of ik definitief in België blijf vind ik lastig om te stellen – ik wist vijf jaar geleden niet dat ik in Antwerpen zou gaan wonen. Voor nu wil ik zeker nog even blijven en hier na mijn studie een passende baan zoeken. Ik ben blij met het netwerk dat ik hier heb opgebouwd en ik vermaak me opperbest. Het hangt er volledig vanaf wat er nog allemaal op mijn pad gaat komen. Het enige wat ik zeker weet, is dat ik op reisafstand wil blijven van mijn Nederlandse familie en vrienden, daar hecht ik veel waarde aan. Voor de rest zal de tijd het leren.” n

MAART 2022 VERTREKNL

| 23

België Hoe is het nu, anno 2022?

“Voorlopig vind ik het hier nog fijn!” Els: “Ik woon nog steeds heel fijn in Antwerpen! Mijn studie heb ik inmiddels afgerond en sinds vorig jaar augustus werk ik bij het ziekenfonds. Binnenkort verander ik van functie en ga ik bij de overkoepelende organisatie van het socialistisch ziekenfonds in Brussel werken: twee dagen per week vanuit huis en drie dagen in Brussel. Antwerpen is een fijne stad en ik heb hier mijn netwerk en vrienden. Ook vind ik de reisafstand naar Friesland vanaf hier nog steeds goed te doen. Ik vermaak me goed met werken en leuke dingen doen, ik heb mijn draai hier

wel gevonden. Of ik hier blijf, hangt ook een beetje af van wie ik in de toekomst tegenkom: ik heb nu geen relatie. Maar voorlopig vind ik het hier fijn: de stad, de mensen en ook dat je hier dicht bij de Ardennen en andere toffe natuurgebieden zit. Ik weet niet of ik altijd in een stad wil blijven wonen. En in België heb je minder gezellige dorpen dan in Nederland. Mensen die naar België willen emigreren, moeten er rekening mee houden dat het systeem hier anders is. Zo is de sociale zekerheid hier uitgebreider. Als je weinig verdient of arbeidsongeschikt bent, is toegang tot het

zwembad of een museum bijvoorbeeld vrijwel gratis. En bij het ziekenfonds zit ook automatisch een reisverzekering. Dat zijn dingen die anders zijn geregeld dan in Nederland. Je moet je daarin dus wel even verdiepen. Ook denken mensen hier meer regionaal: bedrijven en organisaties helpen het liefst mensen uit de eigen regio. Verder zeggen ze dat Belgen wat minder direct zijn dan Nederlanders, maar dat vind ik eigenlijk wel meevallen. Ik heb hier in korte tijd een netwerk opgebouwd. Dat zou ik anderen ook aanraden: leer snel nieuwe mensen kennen.” n

“Ze zeggen dat Belgen minder direct zijn dan Nederlanders, maar dat vind ik erg meevallen”

VERTREKNL MAART 2022

17 POPULAIRE EMIGRATIELANDEN

Canada Plussen

+ Prachtige gevarieerde natuur en veel

verschillende culturen. + Welvarend land met een goede economie en veel werkgelegenheid. + Een huis kopen in Canada is redelijk eenvoudig. + Minder overheidsbemoeienis voor zelfstandig ondernemers dan in Nederland. + Het is vrij gemakkelijk om te integreren. + Het verkrijgen van het juiste werkvisum is een stuk eenvoudiger dan in bijvoorbeeld Amerika of Australië.

Minnen

- Canada kent een klimaat van extremen: hete zomers, (zeer) strenge winters. - Het land is tweetalig: een deel is Engelstalig, een deel Franstalig. Voor veel banen moet je zowel Frans als Engels spreken. - Canadezen zijn veel minder direct dan Nederlanders.

MAART 2022 VERTREKNL

| 25

17partners POPULAIRE EMIGRATIELANDEN

2015 Paul Hulshoff en Annelies

Ellerman emigreerden naar Canada om daar luxe chalets te verhuren. tekst

remon franssen

Wat was jullie grootste droom voordat jullie naar Canada vertrokken? pa u l “Kort samengevat: een plekje voor jezelf waar je je thuis voelt, een eigen kleine onderneming om financieel van rond te komen en een rustieke levensstijl temidden van én een met de natuur. Het bedrijfje is uiteindelijk een Boutique Guest Lodge in de wildernis van Canada geworden met vier luxe cabins, op onze eigen 17 hectare bosland aan de rand van de bergen. Het opzetten van een hotelletje of iets soortgelijks speelde al een tijd in onze gedachten, maar voor mij is het ondertussen ook een ‘hoger doel’ gaan dienen, namelijk het vrij genieten van het landschap.” a n n e l i e s “Het idee uiteindelijk eigenaar van een hotel of lodge te zijn, leek ons heerlijk. Ja, een droom, want ik werkte met veel plezier voor Buitenlandse Zaken en ik heb geen ervaring, achtergrond of opleiding in die richting. Ik wist gewoon dat ik dat op een gegeven moment móest doen, want dromen die je niet najaagt gaan op een gegeven moment wringen. Toen Paul en ik elkaar ontmoetten, bleken we dezelfde droom te hebben.”

Waarom wilden jullie weg uit Nederland? “Die vraag speelde eigenlijk niet; beiden waren we al geruime tijd weg uit Nederland. Sinds 1997 woonde ik al niet meer in mijn geboorteland; ik ben lang werkzaam geweest voor de Verenigde Naties. Annelies en ik wisten goed wat ons voor ogen stond en in dat licht zou Nederland geen logische keuze zijn geweest. De aarde heeft vele mooie plekken en we bevonden ons in de pa u l

VERTREKNL MAART 2022

Een Boutique Guest Lodge in de wildernis van Canada fortuinlijke situatie dat we de totale vrijheid hadden onze droom te realiseren.” a n n e l i e s “Voor mij is het nooit een kwestie geweest van met alle geweld weg willen uit Nederland, maar van: daar te zijn waar ik gelukkig ben. Ik ben altijd reislustig geweest en door mijn tijd bij Buitenlandse Zaken woonde en werkte ik al voornamelijk in het buitenland. Nederland werd daardoor wat klein. We houden allebei van onbeperkte ruimte, dat niet alles tot in de puntjes is geregeld en van de ongerepte natuur: we waren Nederland simpelweg ontgroeid.”

Waarom werd het Canada? pa u l “De ruimte, de natuur en niet te vergeten: toeval. Verder laat ik deze vraag aan Annelies; we dachten er precies hetzelfde over en zo houd ik wat ruimte over voor haar antwoord.” a n n e l i e s “Toeval eigenlijk. Door onze liefde voor Afrika oriënteerden we ons in eerste instantie op Namibië, om ons daar te vestigen. We woonden in de Dominicaanse Republiek en wilden graag een witte kerst. Dat bracht ons naar Canada. Onze vakantie daar was een echte eye opener: vriendelijke mensen, prachtige natuur en een cultuur die dicht bij de Nederlandse ligt, maar dan in een ruimer jasje. Na al die jaren van verhuizen wilden we kunnen integreren in een samenleving, zonder de eeuwige expat te blijven.”

Hoe hebben jullie de emigratie beleefd? pa u l “Ja... Dat is een lastige vraag, want ik wil het wel een beetje netjes houden. Kafka valt hierbij volledig in het niet! Denk aan het volgende en je krijgt een indruk: anonieme

personen op kantoren zonder adres met onbereikbare telefoonnummers stellen door middel van onbegrijpelijke formulieren onmogelijke eisen aan je emigratie. Dit ook nog eens tegen aanzienlijke kosten en op straffe van landuitzetting en/of detentie. Een welkom gevoel kreeg ik er niet van, integendeel!” a n n e l i e s “Voor mij was het heel onwennig, maar Paul voelde zich in Canada direct als een vis in het water. Het idee van een eindstation hebben, niet weer te hoeven verkassen, was fijn, maar het heeft even geduurd tot ik echt geland was. Hoewel we alle stappen doorliepen voor een permanent leven in Canada – cabins bouwen en het immigratieproces doorlopen – was het idee dat ik hier over tien jaar ook nog zal wonen in het begin best onnatuurlijk.”

Wat moet iemand die naar Canada gaat emigreren per se weten? pa u l “Het is echt niet altijd overal zo koud! Alhoewel menig Canadees daar anders over denkt. Een grappige omschrijving van de seizoenen luidt: ‘almost winter’ is ‘herfst’, dan heb je de ‘winter’, ‘still winter’ is ‘lente’ en ‘road construction’ is ‘zomer’. Elke winter opnieuw raken de wegen beschadigd en Canada staat erom bekend dat er elke zomer flink aan de wegen wordt gewerkt! Hoewel het in het noorden behoorlijk fris kan zijn, is het bij ons aangenaam vertoeven. ’s Zomers is het hier ongeveer 30 graden Celsius en ’s winters is het gemiddeld niet kouder dan min vijf. De meeste Canadezen zijn uiterst vriendelijk, behulpzaam en vol vertrouwen – niemand hier doet zijn huisdeur op slot – en als het weer tegenvalt, kun je zo bij iemand binnenlopen om even te schuilen en wat bij

Canada partners

te kletsen. Die authentieke dorpse charme leeft hier nog echt!” a n n e l i e s “Ondanks dat het een groot land is, zijn hier veel regels. Dat heeft mij erg verbaasd. Dat Nederland veel regels kent is voor

zelf verwelkomt je daarentegen met open armen, dat geeft een heel warm gevoel. En... Canada heeft gewoon vier seizoenen: het is dus niet áltijd koud!”

“We hebben een plek gecreëerd waar we zelf graag op vakantie zouden gaan” mij logisch; we wonen met veel mensen in een klein landje en dan zijn regels nodig om in harmonie te kunnen leven. In Canada had ik dat niet verwacht. Hetzelfde geldt voor het immigratieproces; Canada kent een streng toelatingsbeleid. Het idee dat je automatisch welkom bent omdat je uit Nederland komt, kun je laten varen. De Canadese bevolking

Hoe ervaren jullie het huidige leven in Canada? pa u l “We wonen nu twee jaar in Canada en onze droom is min of meer verwezenlijkt, eigenlijk hebben we een prima start gehad. De natuur is nog steeds elke dag een onuitputtelijke bron van genot: niet alleen door de onmetelijke schoonheid maar meer nog

door de energie en de rust die ervan uitgaat. We wonen midden in de natuur; op een keer ben je zelf onderdeel van de natuur, dit is werkelijk een fantastisch gevoel. Ik zou niet meer anders willen!” a n n e l i e s “We leven hier in onze droom, op 17 hectare eigen grond, hebben een plek gecreëerd waar we zelf graag op vakantie zouden gaan en onze gasten vinden het hier prachtig. We zijn naar Canada geëmigreerd omdat we behoefte hadden aan een bepaalde kwaliteit van leven en dat hebben we gevonden. Je loopt je huis uit en bent omgeven door (eigen!) natuur en dat je gasten daar ook zo van genieten schept een bijzondere band, ja, dat voelt echt goed. We hebben bereikt waar we voor kwamen en ik zou bijna zeggen... wat volgt?! n

MAART 2022 VERTREKNL

| 27

Canada Hoe is het nu, anno 2022?

“Na tien jaar Canada zijn we klaar voor ons volgende avontuur” Paul en Annelies: “De seizoenen, de bergen, de bossen en de vrijheid hier hebben niets aan hun aantrekkingskracht verloren en zorgen nog steeds voor een zeer aangename levensstijl. Ons boetiekhote Logden Lodge loopt ook nog steeds uitstekend. Onze gasten blijven ons vinden, ondanks – of juist dankzij – deze woelige tijden. We prijzen ons daarom gelukkig met hoe we de accommodatie destijds hebben opgezet: vier van elkaar af

gelegen cabins, zonder gemeenschappelijke ruimtes en met een groot privéterrein – de ideale opzet voor vakanties en staycations ten tijde van corona. Een andere ontwikkeling waar wij en iedereen die zich hier wil vestigen mee te maken krijgen, is moeder natuur. Die laat steeds vaker van zich horen. In Canada is de klimaatverandering sterk voelbaar, in de landelijke gebieden, maar ook in de dichter bevolkte regio’s. Mocht je

overwegen naar Canada te emigreren dan is dat zeker iets om rekening mee te houden in de keuze waar je je precies vestigt. Na bijna tien jaar in Canada zijn wij klaar voor ons volgende avontuur. De Lodge is sinds kort in de verkoop en we bereiden ons voor op een terugkeer naar de zee, waar we allebei mee zijn opgegroeid. We zullen terugkijken op een geweldige tijd hier. Canada is en blijft een prachtige bestemming!” n

“Moeder natuur laat steeds vaker van zich horen. In Canada is de klimaatverandering sterk voelbaar”

VERTREKNL MAART 2022

17 POPULAIRE EMIGRATIELANDEN 1 ZWEDEN

Curaçao Plussen

+ Het tropische klimaat spreekt veel mensen aan.

Net als de prachtige zandstranden. + Er hangt een relaxte sfeer op Curaçao. + D oordat de eilanden relatief klein zijn, bouw je snel een netwerk op. + Er wordt Nederlands gesproken (al is het zeker handig om Papiaments te leren). + Iedereen met een verblijfsverzekering is gratis verzekerd voor de zorgverzekering.

Minnen

- De lonen zijn laag en er is veel armoede. - Openbaar vervoer is er niet echt. Iedereen doet

alles met de auto. - Om naar een ander land of werelddeel te komen ben je afhankelijk van het vliegtuig en vrij dure vliegtickets. - De relaxte sfeer heeft een keerzijde: alles gaat vrij traag. - Boodschappen zijn duur en het aanbod is beperkt. - Door het tropische klimaat gaan spullen sneller kapot.

MAART 2022 VERTREKNL

| 29

17toen&nu POPULAIRE EMIGRATIELANDEN

2019

Diana van den Heuvel vertrok ruim drie jaar geleden naar het Caribische eiland Curaçao. Diana: “Ik werkte in het bedrijf van mijn ouders en zou de zaak overnemen. Maar ik zat niet lekker in mijn vel en was er klaar mee. Ik startte mijn blog: eiland-meisje.nl. Momenteel werk ik daarnaast als makelaar: ik help voornamelijk mensen die van Nederland naar Curaçao verhuizen met het zoeken naar een woning.” tekst

nikki van schagen

Hoe zag het leven eruit voordat je emigreerde? “Ik woonde samen met mijn ex-man en onze hond in het huis waarin ik ben opgegroeid. Ik werkte in het bedrijf van mijn ouders en op de planning stond dat ik het bedrijf zou gaan overnemen. Ik had genoeg leuke vrienden en familie om me heen en had eigenlijk een goed leven.”

Waarom heb je dan toch het roer omgegooid? “Ik was alles behalve gelukkig. Het leek alsof ik alles voor elkaar had, maar ik vond mijn woonplaats en Nederland in het algemeen eigenlijk helemaal niet zo leuk. De kou en de grijze dagen, verschrikkelijk! Mijn werk vond ik ook niet zo geweldig en ik leefde echt voor de vakanties. Wel een beetje zonde om van vakantie naar vakantie te leven: op een gegeven moment was het klaar. Ik wilde weg.”

Waarom heb je voor Curaçao gekozen? “Eigenlijk was ik helemaal niet bekend met Curaçao. Ik wilde gewoon weg uit Nederland.

VERTREKNL MAART 2022

Curaçao toen&nu

Blogger en makelaar op Curaçao

“Waarom in een koud, grijs land wonen als je ook op een tropisch eiland kunt wonen?” Mijn toenmalige man vond emigreren ook een goed idee. We besloten samen uit te zoeken waar we dan naartoe zouden willen gaan. Het belangrijkste criterium voor mij was dat het er het hele jaar door mooi weer zou zijn, hij vond het belangrijk dat we er de taal spraken, zodat we makkelijker aan werk zouden kunnen komen. Verder dan Nederlands en Engels reikte onze taalkennis niet, dus dat beperkte de keuze al aardig. Amerika en Australië trokken ons niet zo. Toen dachten we aan de eilandjes en landen die in het Caribisch gebied liggen. Daar zijn we ons vervolgens op gaan focussen. Sint Maarten viel af vanwege de orkanen. Bonaire en Aruba zijn wel érg klein. Uiteindelijk zaten we te twijfelen tussen Suriname en Curaçao. Van beide landen hebben we veel info opgezocht en uiteindelijk hebben we voor Curaçao gekozen. We zijn twee weken naar Curaçao gegaan om te kijken hoe het leven daar was.

Het beviel ons uitstekend en de knoop werd doorgehakt: we verhuisden naar Curacao.”

Hoe is het leven op Curaçao? “Het is echt heerlijk hier! Ik voel me hier tien jaar jonger. Zelfs na drie jaar heb ik nog steeds elk weekend een vakantiegevoel. Ik woon op een paar minuten rijden van het strand en ben er dan ook regelmatig te vinden. Soms ga ik na het werk nog even met mijn honden naar het strand of een rondje hardlopen langs de kustlijn. Heerlijk! Mijn werk als blogger en makelaar bevalt uitstekend en ik probeer daar steeds meer in te groeien. Omdat ik als zelfstandige werk, kan ik zelf mijn dagen en werktijden indelen. Ik probeer zoveel mogelijk de normale kantoortijden aan te houden, maar soms werk ik ook op een zaterdag of in de avond. Daarentegen kan ik ook ineens op een woensdagmiddag na drie uur nog een paar uurtjes op het strand liggen. Ik heb nu

een leuke woning waar ik met mijn twee honden woon. Mijn ex-man en ik zijn in het eerste jaar na onze emigratie uit elkaar gegaan. Hij is terugverhuisd naar Nederland. Naast werken en genieten op het strand, ga ik regelmatig dansen. Zodra ik hier kwam wonen ben ik danslessen gaan volgen, want je moet wel een bachata (Caribische dans, red.) kunnen dansen als je op Curaçao woont. Ik heb ook een cursus Papiaments gevolgd, maar het resultaat is dat ik het nog steeds niet spreek. Slecht, maar ik hoop het ooit wel te kunnen spreken. Het is een moeilijke taal om te leren omdat vrijwel iedereen hier Nederlands verstaat en je dus niet echt gedwongen wordt om Papiaments te spreken. In de weekenden ben ik overdag meestal op het strand te vinden en in de avond op een van de vele leuke feestjes die hier worden gehouden. Ondanks dat ik het hier niet altijd makkelijk heb gehad, heb ik geen seconde spijt van mijn keuze om op Curaçao te gaan wonen. Hier voel ik me thuis. Al vanaf de eerste dag.”

Mis je dingen van Nederland? “Nee, eigenlijk niet. Ik vond erg weinig dingen aan Nederland leuk, dus ik mis eigenlijk niets. Mijn ouders komen regelmatig hier, en ik ga ook weleens terug. Ik ben hier ook veel te druk om mensen te missen: ik werk veel en daarnaast doe ik veel leuke dingen met mijn vrienden hier.”

Wil je definitief op Curaçao blijven? “Dat vind ik moeilijk om te zeggen. Naar Nederland ga ik in ieder geval nooit meer terug. Waarom in een koud, grijs land wonen als je ook op een tropisch eiland kunt wonen? Mocht ik ooit gaan verhuizen dan zal het om die reden zeker weer een tropische bestemming worden. Maar ik schat de kans dat ik hier oud ga worden vrij groot in. Ik vermaak me hier prima en op werkgebied liggen hier voor mij nog heel veel kansen en mogelijkheden.” n

MAART 2022 VERTREKNL

| 31

Curaçao Hoe is het nu, anno 2022?

“Ik heb een leven waarvan ik vroeger

alleen maar durfde te dromen” Diana: “Met mij gaat het heel goed. Ik woon met mijn vier honden in een leuk huis op enkele minuten van het strand. Ondanks corona gaat het erg goed met mijn bedrijf en ben ik superdruk met werk, drankjes doen en in het weekend lekker naar het strand gaan. Ik woon ondertussen ruim zes jaar op Curaçao en ik zie mezelf hier niet meer weggaan. Ik heb hier mijn leven en carrière opgebouwd en dat zal ik nooit opgeven.

Toen ik hier zes jaar geleden kwam, voelde ik me meteen thuis, iets wat ik in Nederland nooit heb gehad. Laatst was ik een weekendje in Nederland en het enige wat ik kon denken was: ‘Je zou hier maar moeten wonen’. Op mijn emigratie kijk ik dus met een positief gevoel terug. Het is de beste keuze die ik heb gemaakt – een keuze die ik al veel eerder had moeten maken. Ik ben gelukkig hier en heb een leven waarvan ik vroeger alleen maar durfde te dromen.

Tegen mensen die ook overwegen te emigreren, zou ik zeggen: gewoon doen! Je merkt vanzelf of het wel of niet iets voor je is. Vroeger dacht ik altijd dat emigreren heel lastig is, maar het valt allemaal wel mee. Als het niks is, verhuis je gewoon weer terug. Anders blijf je altijd maar zitten met de vraag: wat als? Je zou ook eerst een halfjaartje proef kunnen wonen en dan de beslissing maken, als je heel veel opgeeft in Nederland.” n

CURACAO - THE DUTCH CARIBBEAN - RELOCATION • permits for work and residency • business establishment • estate shipment

Curacao Curacao (+5999) (+5999) 841 841 27 27 27 27 -- Netherlands Netherlands +31 +31 (0)85 (0)85 2011 2011 411 411 -- www.nakaminda.net www.nakaminda.net

VERTREKNL MAART 2022

17 POPULAIRE EMIGRATIELANDEN

Denemarken Plussen

+ Je vindt in Denemarken rust, ruimte, een hoge

levensstandaard en een goed sociaal vangnet. + Denen hebben een goede werk-privébalans. + Gezondheidszorg en onderwijs zijn gratis (ook studeren is gratis). + De Deense taal lijkt op onze taal en ook de Deense mentaliteit heeft veel weg van de Nederlandse mentaliteit. + Denemarken staat op nummer 2 van de veiligste landen ter wereld.

Minnen

- Denemarken is een vrij duur land, maar net iets minder

duur dan Noorwegen en Zwitserland. - De hypotheek die je kunt afsluiten ligt vaak op 80 procent van het aankoopbedrag. - Je betaalt er veel belasting.

MAART 2022 VERTREKNL

| 33

17toen&nu POPULAIRE EMIGRATIELANDEN

2017 Thijs van Wesemael emigreerde van het Groningse land naar Denemarken. tekst remon franssen

Hoe zag uw leven eruit voordat u emigreerde? “Na mijn schooltijd heb ik een tijdje gewerkt op het gemengde boerenbedrijf van mijn ouders in Hornhuizen in Groningen. We verpachtten land voor het telen van aardappels en verbouwden zelf uien, bieten en graan. Daarnaast hielden we ons bezig met jongestieren-opfok en mijn ouders beheerden een windmolen voor eigen gebruik. We leverden ook stroom aan het openbare net. Ik heb nog drie maanden bij een boer in Denemarken gewerkt en ik ben een halfjaar in dienst geweest op een nieuw opgestart melkveebedrijf in Canada. Op een gegeven moment wilde ik samen met mijn vrouw Janneke een eigen bedrijf en mijn voorkeur ging uit naar het buitenland.”

“Ik heb nog goed contact met een oude schoolkameraad: WhatsApp is echt een uitkomst” Waarom heeft u het roer omgegooid? “Thuis in Hornhuizen het bedrijf overnemen zou betekenen dat mijn broers en zussen minder bedeeld zouden worden. Dat wilden we niet, en voor veel minder geld konden we een melkveebedrijf in Denemarken kopen.”

Waarom heeft u voor Denemarken gekozen? “Daar waren voldoende mogelijkheden en het was toen financieel mogelijk, omdat je weinig eigen kapitaal hoefde in te brengen bij het kopen van een bestaand bedrijf. Ik heb ook in Duitsland rondgekeken, maar daar lagen de prijzen een stuk hoger en waren de bedrijven ouderwetser. In Denemarken zijn de boerderijen meer up-to-date.”

Hoe is het leven in Denemarken? “In 2004 kochten we een boerderij in Padborg, in het zuiden van Denemarken, net over de grens bij Flensburg in Duitsland. Het bedrijf omvatte 50 hectaren land en 70 koeien met een melkproductie van 712.000 liter melk. Het was een biologisch bedrijf, maar dat hebben we

VERTREKNL MAART 2022

Denemarken toen&nu

Boer in Padborg snel omgebouwd naar een conventioneel bedrijf, omdat het economisch niet haalbaar was een biologische boerderij te runnen. We hebben in 2010 de stal verlengd zodat we plek hebben voor 220 koeien. Uiteindelijk hebben we een vergunning gekregen voor 200 koeien. Dat werd de basis voor ons nieuwe bedrijf. We moesten drie jaar wachten op de goedkeuring van de nieuwe milieuvergunning, de ambtenarij is ook hier stroperig. Ik doe het werk niet alleen, maar doe het allemaal samen met mijn vrouw. De melkproductie is nu opgeschroefd naar 1.800.000 liter per jaar! Om vier uur ’s ochtends begint bij ons de werkdag en zo tegen zevenen zijn we klaar met melken en gaan we ontbijten met onze drie jongens van 6, 8 en 10 jaar. Daarna brengt Janneke de kinderen naar school. Dat vinden we prettig, want dan ontmoet je ook andere ouders, kunnen we speelafspraakjes maken voor de kinderen en houden we contact met de school. De dag wordt gevuld met alle voorkomende werkzaamheden die een boerenbedrijf met zich meebrengt: het voeren en insemineren van de koeien, klauwen bekappen, de stal uitmesten, landwerk en ga zo maar door. Een groot gedeelte van het landwerk doen we zelf: mest rijden, kunstmest strooien en het land klaarmaken voor de maïsproductie, dat we gebruiken als veevoer voor onze zwartbont koeien. Daarnaast verbouwen we gras, dat we inkuilen voor een voedzame wintervoorraad. De dagelijkse verzorging van het vee vult de rest van de dag. Veel tijd gaat zitten in de grote hoeveelheid administratie. Ik vind dit eerlijk gezegd een doorn in het oog: het wordt je moeilijk gemaakt om gewoon boer te kunnen zijn. Om vier uur ’s middags gaan we de koeien weer melken, rond zeven uur zijn we daarmee klaar. Onze zonen zijn ondertussen om half drie thuisgebracht met de schoolbus en ’s avonds is het tijd voor het gezin en genieten we van een gezamenlijke maaltijd. Onze kinderen helpen ook mee op het bedrijf, het is een echt familiebedrijf, want personeel hebben we niet in dienst.”

Mist u dingen van Nederland? “Frikandellen speciaal! Haha, dat is het eerste waar ik aan denk. We zijn al twaalf jaar weg uit Nederland, en we zijn ervan overtuigd dat als we terug zouden gaan veel dingen weg zullen blijken te zijn: alles verwatert en het leven loopt voor iedereen gewoon door. Ik heb wel nog goed contact met een oude schoolkameraad. Dan is WhatsApp echt een uitkomst. En natuurlijk spreek ik mijn ouders nog regelmatig,

die zijn ook een paar keer hier op bezoek geweest. Na ruim vier uur rijden ben je er. De laatste keer dat wij in Nederland waren is ondertussen alweer anderhalf jaar geleden.”

Wilt u definitief in Denemarken blijven? “Aanvankelijk wilde ik dat wel, maar nu ben ik niet meer zo zeker van mijn zaak. De economische situatie is bij de boeren op het moment slecht. Ik heb er al veel zien komen en ook net zo veel weer zien gaan. Veel bedrijven zijn failliet gegaan en sommige boeren waren zo wanhopig dat ze zelfmoord hebben gepleegd. Dat is allemaal heel tragisch en daar word je niet vrolijk van. Je kon hier twaalf jaar geleden een boerenbedrijf kopen met weinig eigen kapitaal, geld lenen was heel gemakkelijk en zo ontstonden enorme bedrijven met veel personeel en dito kosten. Er werd te weinig gelet op groei en continuïteit en men ging er vanzelfsprekend vanuit dat een groter bedrijf efficiënter is. Dat is niet zo. Het werk moet wel worden gedaan en het personeel moet wel worden betaald. Toen de inkomsten stokten en de salarissen moesten worden uitbetaald, was het einde verhaal voor veel ondernemingen. Sommige bedrijven waren zo groot dat de boer meer manager was dan boer. Daar gaat het ook fout. Bij ons ligt de situatie

“Veel bedrijven zijn failliet gegaan en sommige boeren waren zo wanhopig dat ze zelfmoord hebben gepleegd” gelukkig iets gunstiger: wij hebben geen personeel. Dat scheelt een slok op een borrel. Hoewel we in andere jaren winst hebben gemaakt, draaien we dit jaar verlies: onze kostprijs van een liter melk is 28 eurocent en de verkoopprijs is 20 eurocent. We hopen natuurlijk dat het de komende jaren weer wat beter gaat worden. Gelukkig hebben we een buffer uit voorgaande seizoenen en de bank staat nog steeds achter ons. Ik weet niet wat de toekomst brengt, maar voorlopig gaan we gewoon door.” n

MAART 2022 VERTREKNL

| 35

Denemarken Hoe is het nu, anno 2022?

“Het is nog steeds hard ondernemen” Thijs: “Het gaat hier wel goed. We zitten hier inmiddels achttien jaar en nog steeds op dezelfde plek. De gevolgen van de economische crisis van 2008 merk je hier als boer nog steeds wel. De situatie is af en toe best moeilijk. De melkprijzen zijn wel weer gestegen, maar de kosten van bijvoorbeeld stroom, monteurs en krachtvoer zijn ook toegenomen. Het is nog steeds hard ondernemen en telkens weer zoeken naar goedkopere oplossingen om winst te kunnen blijven maken. Wel hebben we vorig jaar een buurbedrijf kunnen opkopen waardoor we nu meer grond in de buurt hebben. Ik ben nog steeds blij dat we hier zitten, ook omdat

er in Nederland voor boeren weer allerlei nieuwe regels komen rondom bijvoorbeeld stikstof en fosfaat. Hier in Denemarken is meer ruimte om boer te zijn. Het aantal agrarische bedrijven groeit nog steeds. Wel is het boeren hier anders: je wordt keihard afgerekend op het economisch resultaat. Als je een halfjaar verlies maakt, heb je de bank al op de stoep staan en moet er een verbeterplan komen. Gaat het dan niet snel beter, dan moet je de boel te koop zetten. In Nederland blijven banken over het algemeen veel langer achter je staan. Gelukkig hebben wij de afgelopen jaren best redelijk gedraaid. Al met al zou ik onze emigratie nog steeds

“In Denemarken is meer ruimte om boer te zijn. Al word je wel keihard afgerekend op het economisch resultaat”

VERTREKNL MAART 2022

een succes noemen, al hebben we best wat tegenslagen gehad. Tegen boeren die naar Denemarken willen emigreren zou ik zeggen: laat je goed informeren door boeren die hier zitten. En voor iedereen die wil emigreren geldt: je moet de taal spreken, dat geldt ook als je naar Spanje, Portugal of Frankrijk emigreert. Als je de taal niet spreekt, wordt het echt heel moeilijk. Specifiek voor Denemarken is het goed om je te realiseren dat de cultuur anders is, ook al ligt het best dicht bij Nederland. Er heerst hier meer een ons-kentons cultuur. Als ik de buurman een keer help, wil hij per se iets terugdoen.” n

17 POPULAIRE EMIGRATIELANDEN

Duitsland Plussen

+ Autorijden is in Duitsland goedkoper dan in Nederland. De

brandstof is goedkoper, de wegenbelasting lager. + Ook de prijzen van huizen en boodschappen zijn (een stuk) lager. + De gezondheidszorg is in Duitsland goed geregeld. Kortere wachttijden, meer tijd per patiënt en goedkoper dan in Nederland. + De kinderbijslag is hoger. + Het onderwijs is erg goed en universitair onderwijs is gratis.

Minnen

- In Duitsland is er nog meer bureaucratie dan in Nederland. - Iedereen kan in principe makelaar worden in Duitsland. Let daarom extra goed op of je een betrouwbare makelaar kiest. - De uitkeringen (WW, bijstand, etc.) zijn in Duitsland lager dan in Nederland. - Ondanks dat Duitsland niet ver weg is, heerst er een andere cultuur, met andere normen, waarden en gewoonten.

MAART 2022 VERTREKNL

| 37

17partners POPULAIRE EMIGRATIELANDEN

“Dit is precies wat we zochten” tekst

tessa nederhoff

Marit (48) en Leo Quik (62) verhuisden naar de Harz in Duitsland. Ze namen er een oud boshuis over, dat dienstdoet als hotel en restaurant. Ze kenden een vliegende start, al mogen ze nu vanwege de coronacrisis tijdelijk geen gasten ontvangen. Spijt van hun emigratie hebben ze zeker niet: “In de Harz kregen we meer dan waarvan we gedroomd hadden.” aantal jaren minder te willen gaan werken. Het begon te kriebelen. Ik vind vooral de natuur hier erg mooi, met prachtige rotsformaties. Je kunt prachtige wandelingen maken of met een mountainbike door de bossen knallen. Wintersport is voor mij niet zo belangrijk, meer een mooie bijkomstigheid.”

Welke stappen hebben jullie vervolgens ondernomen?

Wat deden jullie voor jullie emigratie? MARIT: “We woonden in Soest. Ik was fulltime huisvrouw en zorgde voor onze zoon Quinten. Daarnaast was ik hobbyfotograaf. Maar ik heb niet mijn hele leven in Soest gewoond. Ik ben geboren in Duitsland en heb ook in Zwitserland gewoond en gewerkt. Daar werkte ik in de horeca.” LEO: “Tot en met 1996 heb ik vaste banen gehad. In 1996 ben ik voor mezelf begonnen als financieel adviseur. Daarna ben ik me meer gaan richten op coachingstrajecten. Ik doe dat nog steeds, ook internationaal. Ik doe momenteel een interim-opdracht in Nederland. Maar het werk verandert sterk, je moet je blijven bijscholen en de certificering

VERTREKNL MAART 2022

wordt strenger. Dat wil ik allemaal niet meer, vandaar dat ik dit werk wil afbouwen en meer in het hotel wil gaan helpen.”

Hoe kwamen jullie in de Harz terecht? LEO: “Een paar jaar geleden zochten we een skigebied meer in de buurt. Eerder reden we voor een weekend skiën gerust naar Zwitserland, maar dat wilden we niet meer. We kwamen terecht in de Harz. Marit was eerst sceptisch. Ze dacht dat het een soort Sauerland was, waar het best druk is en de après-ski belangrijk is. Dat bleek niet zo te zijn: het is hier relatief rustig, vergelijkbaar met Zwitserland. Precies wat we zochten.” MARIT: “Leo had al aangegeven binnen een

MARIT: “Eigenlijk ging het een beetje als vanzelf. Mijn schoonzus vroeg of we kaarten voor de Emigratiebeurs in Houten wilden. De eerste stand links was meteen van de Harz. De mevrouw van WiReGo (Wirtschaftsförderung Region Goslar, red.) sprak ook nog eens Nederlands en vertelde dat er meerdere subsidies beschikbaar waren, omdat ze het toerisme in de Harz wilden aanzwengelen.” LEO: “We dachten: dit is het juiste moment. Nu is alles nog goedkoop – als het toerisme straks bloeit, moeten we veel meer betalen voor een passend pand.” MARIT: “We ventileerden onze plannen in de buurt. Er kwam spontaan iemand naar ons toe die ons huis wilde kopen voor een mooi bedrag. We zagen dat als een teken. We hadden ons huis al verkocht voordat de emigratie rond was. Bij onze zoektocht naar een geschikt pand in de Harz kwamen we Waldhaus Wolfsbachmühle tegen: een voormalige watermolen uit 1700 in Hohegeiß, midden in het bos, op een kruispunt van meerdere wandelroutes. Helemaal wat we zochten. Toen was de keuze om te emigreren snel gemaakt.”

Duitsland XXX partners

2020 Kwam er veel regelwerk bij kijken? MARIT: “We kwamen in aanmerking voor subsidie via de NBank. Daarvoor moesten we een uitgebreid businessplan schrijven. Dat was veel werk, maar wel heel handig om te maken. Zo halen we hier het drinkwater uit de beek, maar de waterstanden dalen. Voor het businessplan moesten we nadenken of we in de toekomst over voldoende drinkwater kunnen blijven beschikken, maar bijvoorbeeld ook beschrijven hoe het zit met de concurrentie.” LEO: “Naast het businessplan moet je nog best veel regelen. Het kadaster, inschrijving in het grondboek, verzekeringen, enzovoort. Maar Duitsland verschilt in dat opzicht niet veel van Nederland: alles is helder en transparant. Bovendien zijn ze echt bereid je te helpen. Duitsers vinden Nederlanders leuk. We hebben aan het hele proces een goed gevoel overgehouden.”

Verschilt Duitsland in andere opzichten wel van Nederland? LEO: “Vooral de sociale omgang is hier anders. In Nederland heerst er al snel een ouwe-jongens-krentenbroodsfeer. Duitsland is wat formeler. Ze kijken de kat uit de boom en spreken elkaar meestal aan met ‘Sie’. Zeker niet vervelend, maar wel anders.” MARIT: “Het dorp waar wij wonen is heel klein. Daardoor gaan mensen sneller vertrouwd met elkaar om. Maar het blijft wel beleefd.” LEO: “Een ander groot verschil is dat de landelijke dekking van netwerken minder

“Een goede voorbereiding is alles. We hebben ons op meerdere vlakken laten adviseren en hebben daar zeker geen spijt van” goed is. Zo’n zestig procent van de betalingen gebeurt cash, omdat pinautomaten niet overal verbinding kunnen maken. Er gebeurt minder online en er worden hier nog vrij veel faxen verkocht. Sommige bedrijven hebben niet eens een normale website.” MARIT: “Al zorgt de coronacrisis er wel voor dat de digitalisering een verbazingwekkend grote sprong maakt. Ook hier proberen mensen nu zo veel mogelijk thuis te werken, thuis onderwijs te volgen en met pin te betalen.”

Wat zijn jullie plannen voor de komende tijd? MARIT: “Door de coronacrisis mogen we nu geen gasten ontvangen. Gelukkig hebben we recht op vergoedingen, en we hebben een subsidie aangevraagd. Als we die krijgen, kunnen we echt een sprong maken. We willen de hotelkamers goed opknappen, in boshuisstijl. En pannenkoeken op onze menukaart zetten!” LEO: “Ik ga kijken of ik mijn interim-klus kan verlengen, maar uiteindelijk wil ik meer in het hotel helpen: achter de bar staan en me bezighouden met de gasten.”

Hebben jullie tips voor mensen die een emigratie naar Duitsland overwegen? MARIT: “Kijk goed of er organisaties zijn die je kunnen helpen, zoals in ons geval WiReGo. En

als je een contract tekent, ga dan eerst langs een goede advocaat. In Kleve zit bijvoorbeeld Strick. Zij ondersteunen Nederlandse ondernemers die in Duitsland zaken willen doen en zijn tweetalig. Hun tarieven zijn fors, maar het is nog altijd goedkoper dan onderuit gaan. Het verdient zich echt terug.” LEO: “Een goede voorbereiding is alles. We hebben ons op meerdere vlakken laten adviseren en hebben daar zeker geen spijt van. We kregen goede tips die ons veel geld hebben opgeleverd.” MARIT: “Wat bijvoorbeeld handig is om te weten, is dat het pand dat je koopt niet meteen van jou is. Het duurt ongeveer een maand voordat je in het grondboek staat ingeschreven. Mocht de koop in de tussentijd onverhoopt niet doorgaan, dan krijg je je geld wel terug, maar eventuele investeringen in het pand niet. Investeer dus niet te veel voordat je in het grondboek staat ingeschreven. Hetzelfde geldt voor de verzekering: pas als je in het grondboek staat, dekt de verzekering eventuele schade. Wij kregen in de tussentijd te maken met waterschade, wat de verzekering dus niet dekte.” LEO: “Nog een laatste tip: ga hier niet de baas uithangen. Mensen willen je graag helpen, maar niet als je ze opdrachten geeft. Laat jezelf dus helpen. Dan kom je in een warm bad terecht.” n

MAART 2022 VERTREKNL

| 39

Duitsland Hoe is het nu, anno 2022?

“We zijn helemaal blij,

maar hadden ook tegenslagen” Marit: “We zijn nog steeds helemaal blij op ons prachtig mooie stekkie in het bergdorp Hohegeiß. Onze zoon Quinten aardt goed op school en maakt vrienden bij de plaatselijke Jeugdbrandweer en Leo blijkt zijn werk ook heel goed vanuit ons huis in Duitsland te kunnen doen. En het is maar goed dat hij ook op die manier geld in het laatje brengt, want we hadden ook tegenslagen. Ons hotelrestaurant liep erg goed. Gasten uit het eigen dorp, maar ook veel vanuit de wijdere omtrek

kwamen graag bij ons langs en we kregen supermooie recensies. Maar helaas moesten ook wij de deuren lange tijd gesloten houden in verband met corona. Toen we in mei vorig jaar geleidelijk aan weer open mochten, bleek onze waterzuiveringsinstallatie defect en moesten we opnieuw dicht, op last van het Gesundheitsamt. Inmiddels is een geheel nieuwe waterzuivering geïnstalleerd en kunnen we eindelijk weer gasten ontvangen. Daar zijn we hard aan toe!

Wij hebben absoluut geen spijt van ons vertrek naar Duitsland en raden mensen met gelijksoortige plannen altijd aan de sprong te wagen. Familie van ons zoekt inmiddels ook naar een passend object in de Harz en recent heeft een ander Nederlands echtpaar een hotel in het dorp overgenomen. Dit is goed voor de bedrijvigheid in de omgeving en wij vertrouwen erop dat de inwoners van Hohegeiß ook hen met open armen zullen ontvangen.” n

“Helaas moesten ook wij de deuren lange tijd gesloten houden in verband met corona”

VERTREKNL MAART 2022

17 POPULAIRE EMIGRATIELANDEN

Frankrijk Plussen

+ Het weer, de natuur en het eten spreken veel mensen aan. + De huizenprijzen liggen er lager dan in Nederland. + Het Franse gezondheidszorgsysteem is goed.

Minnen

- De meeste Fransen spreken geen of slechts

gebrekkig Engels. - Fransen zijn meer gesloten dan Nederlanders. - Veel bedrijven in Frankrijk kennen nog een hiërarchische organisatiecultuur. - De belastingen zijn er hoger dan in Nederland.

MAART 2022 VERTREKNL

| 41

17toen&nu POPULAIRE EMIGRATIELANDEN

2018

Makelaar en gîte-eigenaresse in de Drôme Marieke van Bezeij vertrok zeventien jaar geleden samen met haar toenmalige Nederlandse echtgenoot naar Frankrijk om een chambres d’hôtes te beginnen. Het huwelijk hield geen stand en de B&B werd verkocht. Marieke ging aan de slag op de plaatselijke camping, ontmoette een Fransman, kreeg een zoon en runde haar eigen kookwinkel met kookstudio. Nu verhuurt ze een tot gîte omgetoverde wijncabanon en is ze werkzaam als makelaar. “Ik zou eigenlijk graag weer terug willen naar de droom die ik ooit had: een chambres d’hôtes runnen. Daar ben ik goed in en word ik blij van.” tekst

nikki van schagen

Hoe zag het leven eruit voordat u emigreerde? “Ik studeerde bedrijfskunde in Groningen en ontmoette daar mijn vriend. Net afgestudeerd in 1993 vertrokken we samen een jaar naar Indonesië om van het geijkte pad af te buigen. Het pad dat je vanaf de peuterschool, via je opleiding en je carrière naar je pensioen brengt. Bij terugkomst, zonder geld en zonder huis, zijn we toch maar weer netjes dat pad gaan bewandelen. De banen lagen toen voor het oprapen, vooral in de IT, een branche die toen nieuw was en enorm groeide. Ik begon als trainee maar kreeg al snel meer verantwoordelijkheden, bijbehorend een salaris en een auto van de zaak. We kochten ons eerste huis, gingen trouwen. Helemaal volgens het plaatje.”

Waarom hebt u het roer omgegooid? “Echt happy was ik niet. Als klein meisje droomde ik al van het hebben van een hotelletje. Daar maakte ik soms ook wel plannen voor. Maar het ultieme pand had ik nog niet gevonden. Toen we in Toscane tijdens een vakantie in een fantastische agriturismo verbleven, ontstond onze gezamenlijke droom. Ik wilde graag zo’n soort gastenver-

VERTREKNL MAART 2022

Frankrijk toen&nu blijf en mijn man wilde graag naar de zon en zag dit als leven ook wel zitten. Kort daarna overleed een studievriendin, net dertig, volledig onverwacht. We realiseerden ons dat je veel zelf in de hand hebt, maar niet hoe oud je wordt. Toen hebben we besloten om niet te wachten tot we vijftig waren en genoeg geld zouden hebben.”

Waarom hebt u voor Frankrijk gekozen? “Zelf kwam ik met mijn ouders ieder jaar in Frankrijk en ook met mijn man was ik er al een paar keer geweest. Toscane, Italië was nieuw voor ons en vonden we ook helemaal fantastisch. Deze streek paste goed bij onze wens: lekker eten, goede wijn, zon en mooie landschappen. Maar uiteindelijk hebben twee heel praktische overwegingen de doorslag gegeven. De belangrijkste: we spraken wel Frans, maar geen woord Italiaans! En als tweede: de afstand. Frankrijk-Nederland of vice versa is, als het nodig is, in een dag te rijden. Zo konden wij snel terug zijn, maar vrienden en familie ook relatief makkelijk naar ons toe komen.”

Hoe is het leven in Frankrijk? “Ik woon hier nu al zeventien jaar, en die jaren hadden een behoorlijk hoog Goede Tijden Slechte Tijden-gehalte. De chambres d’hôtes hebben we vijf jaar met heel veel plezier en succes gerund. Maar toen volgden een scheiding en verkoop, mindere baantjes, weer een eigen bedrijf, een economische crisis, een kind, verhuizen en een baan in loondienst. In de mooie tijden zie je vooral de fantastische kanten van het wonen hier, ik noem dat zelf ‘het wonen op vakantie’. Maar in de mindere tijden ben je soms zo druk met je zorgen dat je daar geen oog meer voor hebt. Toen ik inzag dat ik niet naar Frankrijk was verhuisd om een doorsnee leven te leiden, heb ik er zelf opnieuw voor gekozen om meer bewust te gaan genieten van dat ‘wonen op vakantie’-idee. Ik ben verhuisd naar een prachtig plekje, dicht bij de rivier, omringd door prachtige bergen en natuur. Ik geniet weer volop van het klimaat, het buitenleven, de rust en de ruimte. De verschillen tussen de leefstijlen hier en in Nederland worden steeds kleiner, maar de natuur, de bergen en de zon maken nog steeds het grote verschil.”

Mist u dingen van Nederland? “Wat ik nog steeds het meest mis en graag meer zou doen is het even aanwippen bij familie en vrienden, om er gewoon te zijn, op een feestje, gezellige middag of om iemand even te helpen of een hart onder de riem te steken. Daarnaast mis ik het ‘op de fiets naar de kroeg’-gevoel, omdat we hier eigenlijk overal de auto voor pakken en er echt geen leuke kroegen te vinden zijn. Ook mis ik verse bloemen ieder weekend. Die zijn hier zo duur dat de lol er snel af is. Mijn boodschappenlijstjes voor mensen die hiernaartoe komen worden steeds korter. Vooral Stolwijkse boerenkaas en Indische kruiden. En als ik in Nederland ben, eet ik graag een bitterbal. Speculaas bak ik iedere week omdat dat het lievelingskoekje van mijn zoon en zijn klasgenoten is. Na zeventien jaar ben ik hier nu zo thuis dat ik eigenlijk niet meer kan zeggen wat nu mijn thuisland is. In het begin verwonder je je over de Franse politiek en regels, de gewoontes en het chauvinisme. Nu sta ik hier net zo vaak met open mond te kijken naar hoe dingen in Nederland gaan. Je referentiekader verandert.”

Wilt u definitief in Frankrijk blijven? “Tja, zeg nooit nooit. Ik heb twaalf jaar geleden gekozen te blijven, in feite door niet de beslissing te nemen terug te gaan. Nu blijf ik nog hier zodat mijn zoon in de buurt van zijn papa opgroeit. Interessanter is de vraag – als ik ooit besluit om niet in Frankrijk te blijven – waar ik dan heen ga! Voor nu ben ik hier heel gelukkig. Ik werk als makelaar en begeleid voornamelijk Nederlandse kopers om hun droom waar te maken. Maar ook Nederlandse verkopers, die hun droom vaarwel zeggen, vaak om gezondheidsredenen of vanwege hun leeftijd. Terugkijkend weet ik dat ik het best op mijn plek ben als ik gasten ontvang. In mijn campingbaantjes voelde ik me ook altijd als een vis in het water. Ik heb nu weer een gîte en zie dat gevoel wederom bevestigd. Een groot deel hiervan vind ik terug in mijn huidige werk, maar mijn eigenlijke droom is nog steeds onveranderd. Ik zou dolgraag opnieuw een eigen gastenverblijf hebben, hier in Frankrijk, om precies dezelfde redenen als toen. En zo is het cirkeltje weer rond!” n

“In de mooie tijden zie je vooral de fantastische kanten, ik noem dat ‘het wonen op vakantie’” MAART 2022 VERTREKNL

| 43

Frankrijk Hoe is het nu, anno 2022?

“We kennen hier goede en slechte tijden” Marieke: “Mijn zoon en ik wonen nog op dezelfde plek, al is er wel wat veranderd: hij gaat nu naar de middelbare school. En corona is ertussen gekomen. De samenloop van corona en een eerste jaar op college was best pittig. Ik heb toen de gîte naast het huisje verkocht en met de opbrengst een mooi terras aan het huis aangebouwd en een deel van het huis afbetaald. En ik heb een nieuwe liefde: een Franse wijnboer en burgemeester van een klein dorp in de buurt. Ik begeleid nog steeds Nederlanders bij de aan- en verkoop van hun huis in Frankrijk. Vanwege gebrek aan Nederlandse klanten tijdens de coronaperiode heb ik een jaar geleden het makelaarschap weer opgepakt. En sinds de grenzen weer open zijn heb ik ook weer veel begeleidingsklussen. Ook help ik bij allerlei problemen die ontstaan door gebrek aan begrip van de Franse regels, als mediator tussen mijn klanten en hun buren, notarissen, gemeentes, deurwaarders et cetera.

En ik werk in de “wijn” als mijn agenda het toelaat: bijsnoeien, opbinden, de jonge stekken vrijhouden van onkruid, helpen met druivenplukken, persen, bottelen, de bestellingen prepareren. Lekker fysiek, mijn privésportschool. Ik woon hier nu 22 jaar en weet eigenlijk niet beter dan dat mijn leven hier is. Al mis ik nog steeds wel het spontane contact met familie en vrienden in Nederland. Nu mijn moeder ouder wordt, vind ik dat lastig. Ik voel me schuldig dat ik de zorg voor haar aan mijn zus over moet laten. Door corona zijn we heel lang niet in Nederland geweest, waardoor gevoelsmatig de afstand wat groter is geworden. Ik probeer nu vaker te gaan, maar dat voelt ook weer als een inbreuk op mijn leven hier. Al met al kennen we hier goede en slechte tijden. Maar wie niet? Kinderen, gezondheid, liefde, een huis, de kost verdienen – het leven – brengt plezier en zorgen met zich mee. Met mijn huidige werk heb ik echt moeite gehad om mezelf

“Verhuizen naar Frankrijk is echt iets anders dan verhuizen in eigen land”

VERTREKNL MAART 2022

bekend te maken en er mijn brood mee te kunnen verdienen, maar ik heb inmiddels een goede reputatie en veel kennis en zelfvertrouwen opgebouwd. Verhuizen naar Frankrijk is niet hetzelfde als verhuizen in eigen land: je krijgt te maken met verschillen in taal, cultuur, organisatie en regelgeving. Als je je daar niet goed op voorbereidt of in laat begeleiden, kunnen er vervelende situaties ontstaan. Frankrijk heeft de naam dat alles er kan en mag. Dat was misschien vroeger zo. Er zijn nu duidelijke regels, die je geacht wordt te kennen en na te leven. Er zijn sancties en consequenties als je dat niet doet. Er wordt vaak heel negatief gedaan over de verschillen in cultuur en organisatie, maar ik denk dat je het jezelf een stuk makkelijker maakt als je het niet als “slechter” maar gewoon als “anders” bestempelt. Dat scheelt een boel irritatie.” n

17 POPULAIRE EMIGRATIELANDEN

Italië Plussen

+ De Italiaanse keuken heeft wereldwijd faam verworven. + Het land heeft een rijke geschiedenis met veel cultuur. + Het klimaat en de natuur spreken veel mensen aan. + Italianen staan over het algemeen bekend als vriendelijk en gastvrij. + Het leven in Italië is minder gehaast dan in Nederland.

Minnen

- Italianen spreken slecht Engels. - Er heerst een beetje een machocultuur. - Italianen zijn niet erg van de tijd. - In de grote steden is veel verkeer. Italianen worden bovendien gezien als de slechtste chauffeurs van Europa. - Veel bureaucratie, langere wachttijden om zaken geregeld te krijgen.

MAART 2022 VERTREKNL

| 45

17partners POPULAIRE EMIGRATIELANDEN

2017

Barend en Annelies van Gilst wilden uit het Noord-Hollandse Hoofddorp weg. “Het liefst verhuisden we naar een dorp of stad met wat meer karakter,” aldus Barend. Nu wonen ze in de Italiaanse regio Le Marche. Ze runnen daar I Magnoni: een appartementencomplex, B&B en camping. Daarnaast werkt Barend in de makelaardij.

Wonen en werken in de groenste regio van Italië tekst nikki van schagen

Waarom werd het Italië? “Vroeger ging ik altijd met mijn ouders naar Frankrijk op vakantie. Erg mooi, maar de mensen zijn er minder vriendelijk. Ik had veel vooroordelen over Italië, maar Barend haalde mij over en we gingen er een keer heen. Ik was direct verkocht. Vriendelijke mensen, mooie natuur, heerlijk eten. Voor ons was het snel duidelijk: Italië zou het worden. Een collega van Barend merkte toen ze van onze plannen hoorde op dat we in de streek Le Marche moesten gaan kijken, volgens haar de mooiste streek van Italië. Daar hebben we toen onze aandacht op gericht.” b a r e n d “Is er nog een ander land dan? Al van jongs af aan ben ik een fan van Italië, een schitterend land met erg vriendelijke mensen, fantastisch eten en heerlijke wijn. Al speelde dat laatste nog geen rol toen ik jong was.” annelies

Hoe hebben jullie de emigratie beleefd? “We hebben onszelf in het diepe gegooid. De taal spraken we gelukkig al wel een beetje, maar lang niet goed genoeg. Onze kinderen waren destijds 7 en 10 en spraken nog geen woord Italiaans. Voor hen was het misschien wel het zwaarst. Ze gingen hier naar de Italiaanse school en leerden zo de taal. We hebben vanaf het begin gezegd: als er ook maar iemand van de familie heimwee krijgt, gaan we terug. De emigratie was, en is nog altijd een groot avontuur. We denken

annelies

VERTREKNL MAART 2022

soms wel: waar zijn we aan begonnen... Dan kijk je naar buiten en komt er meteen weer een glimlach op je gezicht.” b a r e n d “De emigratie was uiteraard spannend, vooral hoe de kinderen het zouden beleven. En de vraag: wat kom je tegen? In Nederland heb ik veel informatie meegekregen over culturele verschillen en gewoonten. Het is allemaal enorm meegevallen. We kregen veel hulp en steun van de mensen hier. Misschien hebben we wel het voordeel gehad dat we een van de allereerste Nederlanders waren die hiernaartoe kwamen, zeker de eerste met kleine kinderen. Op school heb je daardoor meteen contact met andere ouders. Je bent interessant, ze willen alles van je weten.”

Wat moet iemand die naar Italië gaat emigreren weten? “De mentaliteit is hier heel anders dan in Nederland. Italianen komen afspraken niet altijd na. Ook komen ze zelden op tijd. De zoete inval zoals wij die in Nederland kennen, heb je hier niet. Je ontmoet elkaar of in het dorp of bij speciale gelegenheden. Ook al ben je ingeburgerd, je blijft toch de buitenlander.” b a r e n d “Als je naar een ander land emigreert, moet je je realiseren dat jij je moet aanpassen aan de gewoonten en cultuur van het land. Zij niet aan jou! Zo verwachten wij dat ook van mensen die in Nederland komen wonen. Zeer waarschijnlijk loopt je emigratie anders dan je je van tevoren had annelies

Italië partners

“Voor ons was het snel duidelijk: Italië zou het worden” bedacht. In Italië wordt bijvoorbeeld anders gebouwd, er gelden andere voorschriften en je kent hier meer bureaucratie. Het begrip efficiëntie komt niet voor in het vocabulaire van de meeste Italianen. Als je daar niet mee om kunt gaan, moet je niet naar een land als Italië emigreren. Zorg verder dat je de taal enigszins machtig bent, dat helpt enorm.”

Hoe ervaren jullie het huidige leven in Italië? “Het leven is hier superrelaxed. We genieten volop van de natuur, het lekkere eten

annelies

en de gezellige mensen. Maar het kan ook zeer stressvol zijn. Als iets bijvoorbeeld niet gaat zoals jij wilt. Financiële middelen blijven altijd een onzekere factor, die het soms best moeilijk maakt. Gelukkig zijn we heel handig geworden en doen we bijvoorbeeld alle verbouwingen zelf. Dat scheelt al een hoop.” b a r e n d “Er bestaat het spreekwoord ‘leven als God in Frankrijk’. Ik zeg altijd: als God beter had nagedacht, had hij voor Italië gekozen. Het is een heerlijk land, met zijn aparte gewoonten, prachtige cultuur en natuur, de zeer vriendelijke mensen, het fantastische

eten en de nog mooiere wijnen. Wij wonen boven op een heuvel in de groenste regio van Italië. Met uitzicht op zee, de bergen, heuvels en bossen. In een woord: geweldig.”

Wie houdt zich voornamelijk bezig met wat? “Tuinieren doen we allebei. Ook het klussen in de winter en het schoonmaken doen we samen. Barend verwelkomt de gasten voor de camping en de B&B en ik verzorg de maaltijden. De makelaardij is verder helemaal Barend zijn ding.” n

annelies

MAART 2022 VERTREKNL

| 47

Italië XXX Hoe is het nu, anno 2022?

“Voor Italianen is samen genieten van mooie dingen het belangrijkst” Annelies en Barend: “Wat ons goed bevalt van het wonen en werken hier, is dat we het zelf in de hand hebben. Wíj bepalen wat we doen en hoe we het doen: we hebben alle vrijheid, hoeven geen verantwoording af te leggen aan een baas. En dat met altijd mooi uitzicht, midden in de natuur. We hebben te maken met altijd blije gasten die op vakantie mogen, er is nooit iemand die geen zin heeft in vakantie, heel prettig is dat! Enorme tegenslagen hebben wij niet gehad tijdens onze emigratie, behalve dan mis-

schien het wennen aan de enorme hoeveelheid handtekeningen die je hier op ieder document moet zetten om bijvoorbeeld een bankrekening te mogen openen. Uiteraard moet je wennen aan het cultuurverschil: het gaat er hier relaxter aan toe. Veel moet je zelf uitzoeken in plaats van dat er iemand is die je vertelt wat er moet gebeuren. Met ons bedrijf gaat het prima. Ondanks corona hebben we afgelopen jaar een fantastisch seizoen gedraaid. We kunnen er geen Ferrari van kopen, maar leven prima zo. Wat de Italianen

“We hebben hier alle vrijheid. En dat met mooi uitzicht en altijd blije gasten”

VERTREKNL MAART 2022

vooral anders maakt dan de Nederlanders is dat de Italianen werken om te leven en de Nederlanders leven om te werken. Voor Italianen is familie het belangrijkst: samen eten en drinken en genieten van mooie dingen. Nederlanders hebben nooit tijd, zijn altijd druk – snel even eten en dan weer verder. Hier koopt men geen nieuwe auto omdat de oude alweer twee jaar oud is, hier koopt men een nieuwe auto omdat de oude niet meer te repareren valt. Dat is het verschil.” n

XXX 17 POPULAIRE EMIGRATIELANDEN XXX

NieuwZeeland Plussen

+ De natuur en de landschappen zijn er

overweldigend mooi. + Er is veel rust en ruimte. + Er heerst een easy going-mentaliteit. + Nieuw-Zeeland is een van de veiligste landen ter wereld.

Minnen

- Om aan een verblijfsvergunning te komens

moet je aan voorwaarden voldoen. Zo moet je bijvoorbeeld aantonen dat je van toegevoegde waarde bent voor het land. - Het leven is er vrij duur. - Nieuw-Zeelands-Engels is soms lastig te verstaan. - Even snel op familiebezoek gaan in Nederland zit er niet in.

MAART 2022 VERTREKNL

| 49

17partners POPULAIRE EMIGRATIELANDEN De van oorsprong Friese Rimmer Hettinga: “Als ondernemer moet je je in Nederland, in mijn ogen, houden aan beperkende regelgeving. Dat was ik zat. Ik had daarnaast ook al veelvuldig kennisgemaakt met andere landen en de mogelijkheden aldaar.” In 1999 zette hij de stap om naar Nieuw-Zeeland te vertrekken. Daar vestigde hij zich in Hastings en ontmoette hij zijn vrouw Kerry, een Nieuw-Zeelandse.

2017

“Emigreren is eigenlijk afscheid nemen van alles” tekst

Wat was uw grootste droom voordat u naar Nieuw-Zeeland vertrok? “In Nederland had ik een akkerbouwbedrijf van 42 hectare, daarnaast was ik manager en deskundige voor nationale en internationale bedrijven in de gewasbescherming. Na mijn scheiding in 1990 werkte ik als zelfstandig ondernemer in de gewasbescherming. Sinds 1994 ben ik als NVMagrarisch makelaar, taxateur en financieel adviseur voor agrarische en niet-agrarische bedrijven aan de slag gegaan. Maar mijn grootste droom was om zelf een wijngaard te hebben en wijn te maken onder mijn eigen label. Dat is gelukt met Hettinga Estate. Hiermee heb ik in Nieuw-Zeeland het predicaat wijnmaker behaald. In 2000 kocht ik tien hectare grond gelegen bij de stad Hastings. Hier wilde ik, na jaren voor anderen gewerkt te hebben, eindelijk mijn eigen wijngaard stichten en wijn maken. Ik plantte direct acht hectare druiven en in 2003 had ik mijn eerste oogst met Sauvignon Blanc, Chardonnay, Merlot, Cabernet Franc en Melbec. Maar helaas, in 2004 stortte de wijnmarkt in, met prijzen die mij alleen maar verlies opleverden. De wijngaard is verkocht in 2015.

rimmer

VERTREKNL MAART 2022

nikki van schagen

Nieuw-Zeeland heeft een open economie en geen marktbescherming, dit zorgt voor wereldmarktprijzen.”

Hoe heeft u de emigratie beleefd? “De emigratie op zich vond ik een spannende aangelegenheid. De verkoop van je onroerend goed en je inboedel inpakken zijn best lastig. De vraag blijft steeds: wat neem je mee en wat niet? Emigreren is eigenlijk afscheid nemen van alles, maar vooral van je bestaanszekerheden, je vrienden en familie en in mijn geval de kinderen. Mijn kinderen waren al uitgevlogen en zelfstandig. Toch wilde ik de uitdaging aan en naar Nieuw-Zeeland verhuizen. In Nederland zag ik het niet meer zo zitten.” k e r ry Ik ontmoette Rimmer pas toen hij al geëmigreerd was. Ik heb van zijn emigratieproces zelf weinig meegemaakt. Natuurlijk heeft hij mij hier weleens over verteld.” rimmer

Wat moet iemand die naar NieuwZeeland gaat emigreren weten? “In mijn ogen is emigratie naar Nieuw-Zeeland echt definitief, je moet je keuze dus goed overwegen. Hard werken is

rimmer

hier een vereiste om resultaat te behalen. Je hebt, anders dan in Nederland, een standaard flate rate van 28% aan inkomstenbelasting en gemeentelijke belastingen en dat is alles. Je houdt dus meer over van dat waar je zelf voor gewerkt hebt. In Nederland gaat er in mijn ogen te veel van je vergaarde kapitaal richting alle belastingen. Voor ondernemers is de economische markt hier wel veel kleiner en de afspraken komen vaak anders uit dan zoals men het in Nederland gewend is. Alles duurt gewoon wat langer. Als je een onderneming wilt starten, moet je het vaak grotendeels zelf uitzoeken. De gegevens die door derden worden verstrekt zijn meestal veel te rooskleurig. Toch is men in Nieuw-Zeeland ook wel erg behulpzaam, vooral op sociaal gebied. Voor scholing geldt dat het hier ongeveer hetzelfde gaat als in Nederland. De lagere school tot ongeveer 11 à 12 jaar en daarna High School met verschillende niveaus. Pas verder op als je een huis wilt gaan kopen. Makelaars bieden je in Nieuw- Zeeland geen enkele echt betrouwbare informatie, zij werken alleen voor de verkoper! Daarnaast heb ik ervaren en bij anderen gezien dat emigratie écht afscheid

Nieuw-Zeeland partners

nemen betekent, wil het succesvol zijn. Houd dat dus zeker in je achterhoofd.” k e r ry “Het is vooral belangrijk en handig als je openstaat voor veranderingen en je wilt aanpassen. Met andere woorden: als je wilt integreren. Je moet je zeker realiseren dat de dingen in Nieuw-Zeeland soms anders gaan dan in Nederland. Zaken hebben hier meer tijd nodig en het gaat allemaal wat langzamer. Geduld is een schone zaak! De mensen hier zijn gelukkig erg behulpzaam en niet opdringerig.”

Hoe ervaren jullie het huidige leven in Nieuw-Zeeland? “Het leven in Nieuw-Zeeland is echt geweldig relaxt. Alle sporten zijn hier zo ongeveer wel aanwezig! Nieuw-Zeelanders zijn zelf ook erg sportief. Het ondernemen is hier ook veel eenvoudiger dan in Nederland. Zo heb ik bijvoorbeeld in 2004 de emigratiebegeleiding en makelaardij weer opgepakt toen bleek dat daar behoefte aan

rimmer

“De Nederlander wordt in Nieuw-Zeeland erg gewaardeerd om zijn harde werken, zijn spaarzaamheid en goede ondernemerskwaliteiten” was. Ik kon mijn makelaars- en taxateurervaringen goed gebruiken. In die periode heb ik boerderijen aangekocht voor emigranten en investeerders en deze begeleid in de exploitatieopzet. Ook maakte ik weleens een uitstapje buiten de agrarische sector. Zo hielp ik verschillende emigranten met het starten van hun onderneming. Een honden- en kattenfokkerij, een restaurant en cafetaria’s passeerden de revue. De Nederlander wordt in Nieuw-Zeeland erg gewaardeerd om zijn harde werken, zijn spaarzaamheid en goede ondernemerskwaliteiten. Ikzelf heb intussen in 2012 een nieuw stuk grond gekocht in een vallei met een stromend beekje vlak bij Havelock North. We hebben er een nieuw

huis gebouwd en een knusse cottage die we verhuren via Airbnb. Vooral het fijne klimaat en de uitgebreide stranden, bergen en bossen maken het hier bijzonder. Vaak zeg ik tegen mijn Kerry: Nieuw-Zeeland is toch echt wel een paradijs.” k e r ry “Het leven in Nieuw-Zeeland is heel aangenaam en gemakkelijk. Dat kan ook bijna niet anders met overal dat prachtige platteland en die mooie natuur. In welk gebied je ook woont, je zult er ongetwijfeld wandelroutes, fietspaden, bergachtige en zeegebieden tegenkomen. We kennen hier ook minder spanning en stress, omdat we een land zijn met drie afgelegen eilanden die stuk voor stuk niet zo dichtbevolkt zijn.” n

MAART 2022 VERTREKNL

| 51

Nieuw-Zeeland Hoe is het nu, anno 2022?

“Financieel was het geen succes, maar ik redde me” Rimmer: “Ik was 56 jaar toen ik emigreerde. Ik was Nederland gewoon zat en had al veel gereisd in de voorgaande twintig jaar. Mijn huwelijk was fout gelopen. Ik ben met een nieuwe relatie schoon gestart in Nieuw-Zeeland. Mijn wens was om mijn eigen wijngaard te hebben en wijnmaker te worden. Via Stellenbos (Zuid-Afrika) en Hunter Valley (Australië) ben ik in Hawkes

Bay (Nieuw-Zeeland) terechtgekomen en heb ik een wijngaard met restaurant gesticht op zo’n tien hectare land. Ik produceerde circa negentigduizend flessen wijn per jaar en ben blij dat ik het gedaan heb. Hoewel het financieel geen succes was, kon ik mezelf toch redden. Inmiddels heb ik alles verkocht en nu ben ik gepensioneerd. Binnenkort ga ik naar Nederland om mijn verjaardag te

vieren met mijn kinderen en kleinkinderen en blijf dan vijf maanden. Als je momenteel naar Nieuw-Zeeland wilt emigreren, is dat bijna niet mogelijk, zeker nu corona alles op slot gooit, maar het is een prachtig land met een mooi klimaat. Hier in Hawkes Bay is het ’s zomers gemiddeld 24 en ’s winters circa 14 graden.” n

“Nu naar Nieuw-Zeeland emigreren is bijna niet mogelijk, zeker nu corona alles op slot gooit”

VERTREKNL MAART 2022

17 POPULAIRE EMIGRATIELANDEN

Noorwegen Plussen

+ De prachtige natuur. + Het land straalt rust en reinheid uit. + Noorwegen is een heel rijk land en sociale zaken zijn

er goed geregeld. + De werkweek in Noorwegen is korter. Vrije tijd is heilig. + Hoewel het leven in Noorwegen over het algemeen duurder is dan het leven in Nederland, zijn de huizen er goedkoper.

Minnen

- Voor je hypotheek kun je niet het hele bedrag lenen. - Het leven is er duur, maar de lonen liggen ook hoog. - Om te kunnen integreren in Noorwegen is het van belang

om goed Noors te kunnen spreken en verstaan. - De winters duren lang en op sommige plekken komt de zon nauwelijks op in de winter.

MAART 2022 VERTREKNL

| 53

17 POPULAIRE EMIGRATIELANDEN

2017

Jeroen en Susan Mosman zetten eind 2008 samen met hun kinderen de stap om naar Noorwegen te vertrekken. Beiden waren klaar met hun overvolle agenda’s en misten tijd voor elkaar en hun gezin. Met een verhuizing naar Noorwegen hoopten ze op een positieve verandering. Onlangs verhuisden ze van Odda naar het noordelijker gelegen Hjelledalen.

“Mañana mañana is in Noorwegen uitgevonden” tekst

Waarom werd het Noorwegen? “De natuur is hier op zijn mooist. Noorwegen is altijd ons favoriete land geweest. In 1994 hebben we al negen maanden in Zweden gewoond en we gingen regelmatig naar het Noorden op vakantie. Met Scandinavië hebben we dus al veel ervaring. Elke vakantie hier vroegen we ons steeds weer af wanneer we hier zouden gaan wonen. Maar het huisje, boompje, beestje-idee in Nederland hield ons tegen. We hadden allebei een goede baan en een leuk inkomen. Langzamerhand had ik het steeds minder naar mijn zin op mijn werk. Ik heb toen de stoute schoenen aangetrokken en drie sollicitaties verzonden naar Noorwegen. Bij twee bedrijven werd ik in de zomer van 2008 uitgenodigd op gesprek. Ik zegde mijn baan in Nederland op en we kozen er uiteindelijk voor ons te vestigen in de Noorse plaats Odda, wat prachtig tussen de bergen ligt te midden van zowel het Folgefonna als het Hardangervidda Nationaal Park.” s u s a n “Noorwegen is toch wel ons favoriete Scandinavische land. Toen we op een bijeenkomst over emigratie naar Noorwegen waren geweest, waren we er nog enthousiaster over. Vooral het gebied rondom het Hardangerfjord trok ons erg aan. Jeroen werd aangekomen bij twee bedrijven in Noorwegen. Een in de omgeving van Kristansand en een in Odda. De jeroen

VERTREKNL MAART 2022

nikki van schagen

keus was eigenlijk niet moeilijk: het waren de bergen en fjorden die ons vooral trokken. Die afwisseling in de natuur, dat zie je in Europa verder niet. Vooral de tempratuur sprak ons erg aan, het is hier niet te warm. In Zuid-Europa is het ons te heet, daar kunnen mijn man en dochter niet zo goed tegen. Je hebt hier in Noorwegen ook erg mooie winters.”

Hoe hebben jullie de emigratie beleefd? j e r o e n “We hebben de emigratie alle vier als positief beleefd. Ook voor wat betreft de andere familiebanden, iets wat we eigenlijk niet hadden verwacht. Maar mijn schoonouders en de meeste nabije familie komen nu gewoon voor een iets langere tijd op bezoek dan de normale twee uur die je op zondag aan elkaar besteedt. We denken dat we door de emigratie juist een warmer contact hebben dan voor onze verhuizing naar Noorwegen. De relatie met elkaar en met de kinderen is intenser geworden. Minpunten zijn er natuurlijk ook. Mijn eigen vader wil vanwege zijn gezondheid niet meer reizen, dan is de afstand wel een drempel.” s u s a n “Voor onze verhuizing hebben we het emigratieplan goed besproken met de kinderen. Ook zij waren enthousiast. We hebben destijds één afspraak gemaakt: mocht een van ons heimwee krijgen, dan gaan we

terug. Op hun nieuwe Noorse school werden de kinderen fantastisch opgevangen, ze hebben goede begeleiding gehad tijdens het eerste jaar. Onze zoon had het gelijk naar zijn zin in zijn nieuwe klas. Onze dochter had er wat meer moeite mee, haar klas was minder leuk. Op de middelbare school ging het meteen beter. Ze besloot mee te doen aan het skole korps, (muziekkorps vanuit school, red.) en was daar helemaal op haar plaats. Voor mij was het als moeder heel belangrijk dat de kinderen hun draai zouden vinden in Noorwegen. Zelf kon ik gelukkig ook snel aan de slag. Om de taal goed te leren, kon ik een half jaar via een språkpraksis plass werken bij een kinderopvang. Hier werd mijn contract keer op keer verlengd en ik kreeg uiteindelijk een vaste aanstelling. Zo kwam ik meer onder de mensen.”

Wat moet iemand die naar Noorwegen gaat emigreren weten? “Mañana mañana is geen zuidelijk gezegde, maar in Noorwegen uitgevonden. Dat heeft zijn voordelen, maar ook nadelen. Afspraken worden regelmatig niet nagekomen en dat kan soms een ergernis zijn. Aan de andere kant is het dan ook niet erg als je zelf eens wat vergeet. Ook is écht integreren niet gemakkelijk. Geen enkele Noor zit op een allochtoon te wachten. We zijn hier zeer jeroen

Noorwegen XXX

“Door de emigratie hebben we juist een warmer contact met iedereen dan voor onze verhuizing naar Noorwegen”

vriendelijk en hartelijk ontvangen, maar tot een vriendenkring doordringen is niet eenvoudig. Dit hadden we in Zweden ook al ervaren, we denken dat dit in de Scandinavische levenswijze zit. Verder moet je geen hekel aan reizen hebben. Grote steden liggen ver weg, dus eens in de zoveel tijd moet er gereisd worden.” s u s a n “Noren zijn erg teruggetrokken en vooral met het eigen gezin bezig. Dit vinden ze zelf ook. Ze zijn wel hulpvaardig en willen je graag helpen als je ergens mee zit. Verwacht niet dat je snel wordt opgenomen in een vriendengroep. Mijn tip: leer de taal. En als je ergens solliciteert, laat dan merken dat je echt geïnteresseerd bent in de baan.

Bel een paar keer over de gang van zaken. Dit wordt zeker gewaardeerd.”

Hoe ervaren jullie het huidige leven in Noorwegen? j e r o e n “Nog altijd erg positief. Ondanks dat we in het binnenland wonen en onze kinderen vanwege hun studie daardoor redelijk vroeg uit huis zijn gegaan. Ook rijst weleens de vraag wat er gebeurt als een van ons twee er niet meer is. Wat doet de ander dan: in Noorwegen blijven of terug naar Nederland?” s u s a n “Het leven is hier best relaxt. De werktijden zijn hier korter dan in Nederland, dus er is veel tijd over om wat leuks te doen. In

de weekenden proberen we er vaak een dag op uit te gaan. Voor onze hobby’s – wandelen, motorrijden en de natuur in trekken – hebben we nu mooi de tijd. Nu de kinderen het huis uit zijn is het wel een beetje veranderd. Ze wonen een stuk verder weg. Dat hoort er hier bij, maar ook in Nederland blijven ze niet eeuwig bij je wonen. We weten niet of we de rest van ons leven in Noorwegen blijven, we zien wel hoe het loopt. Voorlopig hebben we het hier nog erg naar ons zin. Mijn familie mis ik wel heel erg, maar met Skype en internet is het al een stuk makkelijker om contact te houden. En af en toe een bezoekje aan Nederland is ook niet verkeerd!” n

MAART 2022 VERTREKNL

| 55

Noorwegen Hoe is het nu, anno 2022?

“We zijn erg naar elkaar toe gegroeid” Susan: “We hebben het nog steeds naar ons zin hier! Het enige nadeel is dat we vanwege corona minder visite hebben vanuit Nederland en dat het lastiger is om naar Nederland te reizen en daar meerdere vrienden te bezoeken. We hebben ondertussen in Olden een huis gekocht. Heerlijk, weer een plekje voor onszelf waar we alles kunnen inrichten zoals we het zelf mooi vinden. Ook hebben we hier het hele jaar door zon, als de zon na-

tuurlijk schijnt. In Noorwegen is dat vanwege de bergen niet zo logisch, want in de winter staat de zon laag en zijn er veel plekken waar de zon niet boven de bergen uitkomt. We werken allebei nog steeds en met de taal gaat het ook steeds beter. We kijken positief op onze emigratie terug en hebben absoluut geen spijt dat we de stap hebben gezet. Laatst had ik het er met de kinderen – ondertussen ook al volwassen – over hoe zij ons vertrek uit

Nederland ervaren hebben, en ook zij hebben het, ondanks dat het af en toe moeilijk was, alleen maar als positief ervaren. We zijn als gezin heel erg naar elkaar toe gegroeid. Je weet pas hoe iets is als je het ervaart en het écht ervaren kan pas als je in het nieuwe land woont. Je moet ervoor openstaan om nieuwe dingen te ontdekken en te beleven.” n

“We hebben absoluut geen spijt dat we de stap hebben gezet”

VERTREKNL MAART 2022

17 POPULAIRE EMIGRATIELANDEN XXX

Oostenrijk

Plussen

+ In Oostenrijk gaat alles wat rustiger dan in Nederland. + De bevolkingsdichtheid is een stuk lager dan in Nederland. + De bewoners zijn vriendelijk. + Vrije tijd vinden Oostenrijkers erg belangrijk.

Minnen

- Oostenrijkers zijn in de omgang wat formeel: ze hechten

veel waarde aan hiërarchie en titulatuur. - Oostenrijk is vrij nationalistisch. - De bewoners zijn gereserveerder dan Nederlanders. - Het Oostenrijks-Duits is écht anders dan standaard Duits.

MAART 2022 VERTREKNL

| 57

17 POPULAIRE EMIGRATIELANDEN Lotte en Pieter, die vanuit België de stap zetten naar Oostenrijk, blikken terug op hun emigratie. Pieter kon aan de slag als postdoctoraal onderzoeker in het Gregor Mendel Institute of Molecular Plant Biology. Lotte ging mee en werkt momenteel voor de reisgidsenreeks Time to momo. Ze schreef de nieuwe gids over Wenen: “Ik ontdek nog elke dag hoe mooi en interessant Wenen is.”

“Samen iets 2018 opbouwen in Wenen” tekst

Wat was jullie grootste droom voordat jullie naar Oostenrijk vertrokken? PIETER “We waren nog niet zo lang samen toen we de beslissing namen om naar Wenen te verhuizen. Onze grootste droom was dan ook om hier samen iets op te bouwen. In België deed ik als bioloog een doctoraal onderzoek naar de groei van planten in droogte. Na dit onderzoek wilde ik mij graag verder specialiseren in de genetica van planten. Gelukkig zag Lotte een buitenlands

nikki van schagen

Onze gezamenlijke droom werd al snel onze ‘emigratie’ naar Wenen om daar samen een nieuw leven te starten.”

Waarom wilden jullie weg uit België? PIETER “Mijn doctoraal onderzoek in België was afgerond en ik wilde ervaring opdoen in een andere omgeving. Het leek me spannend om in een ander land te gaan wonen en de culturele verschillen met België te ontdekken, al zijn de cultuurverschil-

“In een busje gevuld met een heleboel spullen reden we naar Wenen” avontuur ook wel zitten en wilde ze mee naar Wenen.” LOTTE “Ik studeerde in België Culturele agogiek en Cultuurmanagement en werkte hierna zeven jaar bij Formaat vzw, de Vlaamse federatie van jeugdhuizen en jongerencentra. Hier was ik educatief medewerker Vorming en opleiding. Ik had een goede en leuke baan, maar zag het ook zeker zitten om naar het buitenland te vertrekken.

VERTREKNL MAART 2022

len binnen Europa niet bijzonder groot.” LOTTE “Pieter en ik zijn samen sinds begin 2015. Toen we elkaar leerden kennen, werd al snel duidelijk dat Pieter graag naar Wenen wilde verhuizen om daar een postdoctoraat te doen. Hij wilde alleen gaan als ik mee zou verhuizen. In het begin was ik niet zo happig op dat idee, maar geleidelijk aan ging ik er meer voor voelen en begon ik er steeds meer zin in te krijgen. Het was voor mij ook

wel tijd voor een nieuwe uitdaging. En zo geschiedde. Pieter verhuisde in november 2015 en ik begin 2016, omdat ik alles goed wilde afronden op mijn werk en alles in België in orde moest maken. Ik wilde dus niet per se weg uit België, maar zag het als een uitdaging om met mijn vriend in een mij onbekende stad in een ander land te gaan wonen.”

Hoe hebben jullie de emigratie beleefd? PIETER “De emigratie ging vrij vlot. Dankzij het internationale karakter van het instituut waar ik werk kwamen we snel terecht in een diverse groep van gelijkgestemde zielen.” LOTTE “Gelukkig vonden we binnen twee weken ons appartement. Begin december reden we met mijn ouders in een klein busje gevuld met een heleboel spullen naar Wenen. Wat betreft de administratie, met name het regelen van de verzekering, verliep het voor mij een beetje stroef. Het was een hele uitdaging om de juiste papieren in België te krijgen en alles over te zetten naar Oostenrijk.”

Oostenrijk Wat moet iemand die naar Oostenrijk gaat emigreren weten? PIETER “Hoewel Wenen zeker een wereldstad is, met een zeer internationale en diverse bevolking merk je wel dat Oostenrijk een vrij traditioneel land is. Vooral op het platteland, maar toch ook in Wenen. Naast de talrijke ‘wereldkeuken’-restaurants vind je er steevast traditionele Oostenrijkse Gasthäuser met alle klassieke gerechten. Vaak zijn die gerechten stevige boerenkost met veel vlees en knödel. Ook in het culturele leven merk je in Wenen diezelfde mix van traditie en de moderne, soms wat verborgen concertplaatsen waar meer ruimte is voor experiment.” LOTTE “Weet dat Wenen een zeer internationale stad is – en zeker een aangename stad om in te wonen. En dat emigreren naar Wenen redelijk eenvoudig is. Wenen is, in tegenstelling tot wat veel mensen denken, ook hip en trendy. En heel belangrijk: het leven is hier niet duurder dan in België.”

Hoe ervaren jullie het huidige leven in Oostenrijk? PIETER “Ons leven speelt zich hoofdzakelijk af in Wenen en dat ervaren we als zeer aangenaam. Het is niet voor niets dat deze stad al ettelijke jaren bij de top tien van meest leefbare steden ter wereld hoort. Het vele groen in de stad, het enorm goede en goedkope openbaar vervoer en de relaxte atmosfeer zorgen ervoor dat we hier nog wel even willen blijven. Buiten mijn onderzoek kan ik hier genieten van een goed concert, een wandeling in de heuvels rond Wenen of een verfrissende duik in de Donau.” LOTTE “Wenen is een zeer aangename stad om in te wonen. Er valt zowel cultureel als culinair van alles te beleven. De stad is zeer centraal gelegen in Europa en dus de ideale uitvalsbasis om de rest van (Oost-)Europa te ontdekken. Ook om een kind op de wereld te zetten – in september 2017 werd onze dochter geboren – en groot te brengen is Wenen een goede plek: er zijn goede crèches, goede sociale zekerheid, regelingen en vergoedingen voor jonge ouders – het is hier allemaal best goed geregeld. Ook de rest van Oostenrijk is zeer mooi. Voordat we verhuisden kwam het eigenlijk nooit in me op om naar Oostenrijk op vakantie te gaan. Ik associeerde het land met oude mensen, oubolligheid en degelijkheid. Maar nu we hier wonen en het land verder ontdekken, moet ik toegeven dat ik steeds meer van Oostenrijk begin te houden!” n

MAART 2022 VERTREKNL

| 59

Oostenrijk Hoe is het nu, anno 2022?

“Wenen is een fijne stad om in te wonen, te werken en kinderen groot te brengen” Lotte: “Alles gaat goed met ons. We wonen inmiddels zes jaar in Wenen. Eind januari 2020 is onze tweede dochter geboren. Onze dochters zijn nu 4,5 en 2 jaar en gaan hier naar de Kindergarten. Wij wonen en werken nog steeds in Wenen, ik als docent Nederlands en Pieter als postdoctoraal onderzoeker. We wo-

nen in het derde district, lekker dicht bij het centrum. We hebben het hier nog steeds naar ons zin. Wenen is een heel aangename stad om in te wonen, te werken en kinderen groot te brengen. Onze emigratie is redelijk vlot verlopen en we hebben hier onze draai gevonden. Binnen de EU zijn administraties rela-

“Onze emigratie is vlot verlopen en we hebben hier onze draai gevonden”

VERTREKNL MAART 2022

tief goed op elkaar afgestemd, hoewel er nog ruimte voor verbetering is. Elk land heeft zo zijn eigen administratieve procedures, ook Oostenrijk. Laat je dus goed informeren over het hoe en wat. Hoewel Wenen best een internationale stad is, blijft de voertaal bij officiële instanties Duits.” n

UITGELICHT Wereldschool/LanguageOne

Nederlands onderwijs in het buitenland met de Wereldschool en LanguageOne

“Goed Nederlandstalig onderwijs blijft belangrijk” Van alle gezinnen die naar het buitenland vertrekken, keert 30 procent binnen vijf jaar terug naar Nederland. Soms gepland, soms ongepland. Goed Nederlandstalig onderwijs blijft dus ook in het buitenland belangrijk. “Want na een halfjaar zonder Nederlandstalig onderwijs hebben kinderen al een achterstand”, waarschuwt Deidre Jakobs, algemeen manager bij LanguageOne. “Om goed in te kunnen stromen in het onderwijs bij terugkomst is het bijhouden van de Nederlandse taal dus erg belangrijk. Dat wordt weleens onderschat.”

Bij de Wereldschool volgen leerlingen in meer dan 109 landen Nederlands onderwijs op afstand.

Betere leerresultaten

Verschillende mogelijkheden

Maar ook wanneer de vestiging in het buitenland definitief is, is Nederlandstalig onderwijs interessant. “De kwaliteit van het contact met achtergebleven familie en vrienden is vaak beter als de kinderen goed Nederlands blijven spreken. Ook vinden veel mensen het fijn om hun kinderen de Nederlandse taal en cultuur mee te geven. Dit geeft houvast, zorgt voor meer zelfvertrouwen en maakt dat kinderen waar ook ter wereld beter hun plek kunnen vinden. En niet te vergeten: een goede beheersing van de moedertaal vergemakkelijkt het leren van andere talen en zorgt voor betere leerresultaten”, aldus Jakobs.

Voor Nederlandstalig onderwijs in het buitenland zijn veel opties. Het is mogelijk om overal in de wereld Nederlands onderwijs te volgen. Dat kan op veel verschillende manieren: deeltijd of voltijd, lokaal of digitaal en op primair en voortgezet niveau. De Wereldschool en LanguageOne zijn belangrijke aanbieders van Nederlandstalig onderwijs in het buitenland. De Wereldschool biedt onderwijs op afstand aan. LanguageOne biedt zowel klassikaal als online onderwijs. “Iedereen die bij ons aanklopt krijgt advies op maat. Waar vertrekken jullie naartoe? Voor hoelang?

MAART 2022 VERTREKNL

| 61

Goede voorbereiding bij emigratie:

Me and My Big Move LanguageOne verzorgt vooral (digitaal) klassikaal onderwijs. Welk onderwijs volgen de kinderen nu? Hoe oud zijn de kinderen?” legt Bianca Maaskant uit, algemeen manager bij De Wereldschool. “Samen bekijken we wat het best bij jullie, jullie kinderen en de situatie past.”

Wereldschool: losse vakken of volledig onderwijs Afhankelijk van de wensen is er bij de Wereldschool van alles mogelijk: een peuterpakket, een los vak, het volledige Nederlandse basisonderwijs of voorgezet onderwijs. Maaskant: “De Wereldschool is de enige school die het volledige onderwijs op afstand aanbiedt. Van peuteronderwijs tot aan het staatsexamen vmbo-tl, havo of vwo. Ook is het mogelijk om je voor losse vakken aan te

melden. Bijvoorbeeld omdat het vak in jouw land niet wordt aangeboden, niet van goede kwaliteit is of omdat je je kind wilt voorbereiden op een terugkeer naar Nederland en het vak Nederlands wilt laten volgen.” Kinderen kunnen het lesprogramma op hun eigen tempo doorlopen. “Een kind heeft 18 maanden de tijd om een vak of jaar af te ronden. Het lesprogramma wordt aangepast aan het tempo en niveau van de leerling.”

Klassikaal onderwijs bij LanguageOne Waar de Wereldschool afstandsonderwijs verzorgt, biedt LanguageOne vooral (digitaal) klassikaal onderwijs aan. LanguageOne heeft erkende docenten en scholen in Europa,

“Het is belangrijk dat we het Nederlands niet verleren” De familie Luijbregts woont sinds augustus 2015 in het Oostenrijkse Linz. Zoons Jasper en Berend startten toen ze 8 en 10 jaar oud waren met Nederlandse lessen via de Wereldschool. Zo hopen ze bij een eventuele terugkeer geen achterstand te hebben opgebouwd. In Oostenrijk gaan Jasper en Berend naar de internationale school, waar ze les krijgen in het Engels. Daarnaast krijgen ze Duitse les, en via de Wereldschool volgen ze Nederlands. Moeder Saskia: “Het gaat goed, al is het wel vaak lastig om er tijd voor te vinden naast al het andere huiswerk, speelafspraken en andere bezigheden.” Berend vertelt over de Nederlandse lessen via de Wereldschool: “Je hebt een eigen website waarop je kunt inloggen. Daar vind je taken die je kunt doen, bijvoorbeeld spelling en grammatica. Elke week krijg je tien taken. Als je ze allemaal af hebt, ben je klaar voor die week. De volgende week krijg je weer tien nieuwe taken. Ik werk meestal na schooltijd aan de taken. Laatst heb ik ook via de Wereldschool een Cito-toets gedaan.” Berend snapt maar al te goed het belang van de Nederlandse lessen: “Voor als we straks teruggaan naar Nederland is het belangrijk dat we het Nederlands niet verleren en dat we even goed Nederlands spreken als alle anderen.” Broertje Jasper vult aan: “We volgen vooral Nederlands via de Wereldschool omdat mama zei dat het moest.” Gelukkig vindt hij het wel leuk om met de lessen bezig te zijn: “Ik vind de filmpjes die uitleg geven over de lessen en taken het leukst omdat het dan net is alsof ik een filmpje op tv kijk.”

VERTREKNL MAART 2022

Een vertrek naar het buitenland is spannend voor kinderen. Daarom is het belangrijk om je kinderen goed voor te bereiden. De Nederlandse editie van het boek Me and My Big Move ondersteunt je kind tijdens dit proces. Hoe zit het met afscheid nemen? Heimwee? Andere culturen? Het boek is geschreven door twee Nederlandse auteurs die naar het buitenland zijn geëmigreerd met hun kinderen. Samen met diverse experts hebben ze een boek gemaakt met werkbladen, activiteiten, downloads en tips om het emigratieproces succesvol te doorlopen. Prijs: € 29.95

het Midden-Oosten, Azië en Australië, en verzorgt vooral moedertaalonderwijs. “Het Nederlandstalig onderwijs wordt gegeven na schooltijd of is geïntegreerd in het programma van de internationale dagschool en sluit nauw aan bij de holistische benadering van het internationale onderwijs”, vertelt Jakobs. “Daarnaast biedt LanguageOne online Nederlandse lessen aan. De kinderen hebben dan wekelijks online les met een docent. Of kiezen voor een combinatie van online en klassikaal onderwijs.” Voor elke situatie is er dus een geschikt lesprogramma. Of je nu 2 of 18 jaar bent, op een boot of in een klas onderwijs wilt volgen, alleen de Nederlandse taal bij wilt houden of een volledig onderwijsprogramma wilt volgen: “Het onderwijs is heel flexibel en naar wens in te richten.” n

Meer informatie: www.wereldschool.nl / www.languageone.nl

17 POPULAIRE EMIGRATIELANDEN XXX

Portugal Plussen

+ De Portugese stranden behoren tot de mooiste

van Europa. Ook zijn er mooie bossen, rivieren en bergen. + Portugezen zijn over het algemeen vriendelijke, relaxte, behulpzame en betrokken mensen. + Portugal staat bekend om de heerlijke cuisine. + Het is relatief makkelijk om een huis in Portugal te kopen. + De economie van het land trekt aan.

Minnen

- De Portugese taal is moeilijk om te leren. - In het zuiden van Portugal woeden in de zomer vaak bosbranden. - Inkomens liggen lager dan in Nederland (maar het levensonderhoud is ook goedkoper). - Er is veel bureaucratie en dingen gaan er traag.

MAART 2022 VERTREKNL

| 63

17 POPULAIRE EMIGRATIELANDEN

“Wat is er nou leuker dan samen genieten?!” Lia en Marijn waagden samen de stap en vertrokken in juni 2016 op proef met de camper naar Portugal. Aangekomen in Figueiró dos Vinhos, stal de plek hun hart. Ze openden er een B&B. “Wij mogen ons de trotse eigenaars noemen van Quinta da Valada. We nodigen iedereen uit te genieten van het leven en te gaan voor wat je het allerliefst wilt doen. Het is ons gelukt, dus jij kunt het ook! tekst

Wat was jullie grootste droom voordat jullie naar Portugal vertrokken?

L i a "Mijn grootste droom was het runnen van een eigen B&B, nog voor mijn 35ste levensjaar en het liefst in Portugal. Dat is aardig gelukt! Ik wil graag mensen in de watten leggen, ze inspireren en ze een geweldige tijd bezorgen. Dit alles kan ik doen door mensen te ontvangen in onze eigen B&B. We ontmoeten reizigers uit allerlei landen met verschillende culturen. In één woord geweldig!" M a r i j n “Voor mij was het vooral het reizen naar verre landen dat me ontzettend aantrok en het vinden van een partner met dezelfde ambities. Ik stond er eventueel zeker voor open om voor een langere tijd in het buitenland te gaan wonen, maar dat was in het begin niet zozeer mijn grootste droom.” Waarom wilden jullie weg uit Nederland?

L i a “Het buitenland heeft mij altijd getrok-

ken. Ik ben besmet met het reisvirus. Vooral het betere weer, de meer ontspannen mentaliteit en het zelfvoorzienend kunnen leven stonden mij erg aan. Dit laatste is in mijn ogen gemakkelijker in het buitenland.” M a r i j n "Ik wilde in de eerste plaats meer tuin om van alles in te kunnen laten groeien. Ik keek erg uit naar het hebben van een eigen zelfvoorzienende tuin en de rust die daar in mijn ogen mee gepaard zou gaan. Hier in Portugal is het, mede door het warmere

VERTREKNL MAART 2022

nikki van schagen

klimaat, allemaal wat makkelijker om dit te realiseren.”

Waarom werd het Portugal?

Lia “Portugal is een prachtig land, de mensen zijn hier heel erg vriendelijk en het is een heel veilig land. Het geeft mij een fijn gevoel dat Portugal geen eiland is. We kunnen altijd met de auto naar Nederland gaan. Vraag me niet waarom, het geeft mij een fijn gevoel!” Marijn "Vóór ons vertrek hebben we een heerlijke tijd gehad in onze camper. We hebben maar liefst vijf maanden lang door Portugal gereden. Dit om te kijken of we hier ook echt konden en wilden wonen. Portugal is voor mij een land dat ik al vaker bezocht had. Ik voel me hier gewoon thuis, de mensen zijn hier bijzonder vriendelijk. Ook in ons dorp. Ze zijn zo gul dat je je soms afvraagt of ze niet iets meer van je willen Maar dat is niet het geval.” Hoe hebben jullie de emigratie beleefd?

L i a "We hebben onze emigratie als goed er-

varen. Al heb ik soms het gevoel er nog middenin te zitten. We wonen hier alweer anderhalf jaar, maar de tijd is voorbijgevlogen en we hebben zo veel gedaan en geleerd. Sommige dingen moeten bij mij nog een beetje 'landen'. De emigratie was voor mij een droom die uitkwam, maar er komt wel heel veel op je af in een korte tijd. Denk bijvoor-

beeld aan het achterlaten van je moederland, aan grote verbouwingen, het papierwerk en het opzetten van een eigen bedrijf. Ook zijn wij in juli 2017 helaas betrokken geraakt bij een heel grote bosbrand. Onze B&B was net één weekje geopend. Je ziet bijna je hele droom voor je ogen in vlammen opgaan, dat is heel erg heftig. We kunnen van geluk spreken en we zijn erg goed weggekomen. Maar impact heeft het zeker wel gehad.” M a r i j n "De emigratie is prima verlopen want we hadden ons goed voorbereid. Typische dingen die hier in Portugal anders gaan dan in Nederland hebben we gewoon geaccepteerd. Op tijd komt men hier over het algemeen niet - of men komt ook weleens helemaal niet opdagen. We hebben ons er niet aan geërgerd want zo gaat dat hier nu eenmaal. Het geeft juist een bepaalde rust als je je niet te veel aan die dingen stoort.”

Wat moet iemand die naar Portugal gaat emigreren weten?

L i a “Hoe koud de Portugese winters kunnen zijn! Zeker in Centraal- en Noord-Portugal kan het behoorlijk koud worden. Ik bedoel dan de koude nachten en de regenachtige en bewolkte dagen. Als de zon schijnt is het gelukkig meteen weer heerlijk warm.” M a r i j n "Wil je een huis kopen in Portugal? Dat gaat anders dan in Nederland. Huizen kunnen namelijk niet marktconform aangeboden worden bij een makelaar. Zo kan er

Portugal XXX

2018 in sommige gevallen zelfs de helft van de vraagprijs geboden worden. Als je eenmaal jouw droomhuis hebt gevonden, is het verstandig om iemand mee te nemen die veel van huizen en de regelgeving omtrent huizen afweet en die daarnaast kan checken op eventuele verborgen gebreken of bouwfouten.”

Hoe ervaren jullie het huidige leven in Portugal?

L i a “Goed! De zon doet een mens goed. Het kunnen leven van de verse producten uit onze moestuin is overweldigend. Met een botanische tuin met meer dan veertig verschillende soorten fruit- en notenbomen is het hier echt een paradijsje. We staan veel meer in contact met de natuur, en weten wanneer het wat te bieden heeft. Door het organiseren van yogaweken is het helemaal compleet geworden. Mensen ontzorgen, ze ophalen vanaf het vliegveld en ze een geweldige week bezorgen: heerlijk! Wat natuurlijk niet mag ontbreken, is dat wij bijna altijd samen zijn. We hebben hier meer tijd voor elkaar en leven samen een heel ander leven dan we in Nederland zouden hebben gehad.” M a r i j n "Het leven is hier heel erg fijn. We kunnen bijna alle dagen buiten werken en ontspannen. Zo eten we ook bijna het hele jaar buiten, alleen dat is al een cadeautje! Het delen van Quinta da Valada met andere mensen is voor ons ook belangrijk. Want wat is er nou leuker dan samen genieten?” n

MAART 2022 VERTREKNL

| 65

Portugal Hoe is het nu, anno 2022?

“We werden geraakt door de grootste bosbrand in de Europese geschiedenis” Lia: “We hebben veel plezier beleefd aan ons avontuur, maar we hebben te hard gewerkt en zijn er beiden aan onderdoor gegaan. Achteraf zouden we zeker dingen anders hebben gedaan, maar spijt hebben we geen seconde gehad. Het was een mooie leerles. We kijken erg goed terug op onze emigratie, het was absoluut een succes. Vanaf dag 1 zaten we volgeboekt, zonder marketing. Helaas zijn we veertien dagen na onze grote opening geraakt door de grootste bosbrand in de Europese geschiedenis. De helft van

onze tuin is verbrand en dit heeft veel impact gehad. We moesten vluchten, dat heeft een grote stempel gedrukt op onze emigratie. Uiteindelijk heeft het vele extra onvoorziene werk twee jaar later zijn tol geëist en hebben we besloten om ons prachtige paradijsje te koop aan te bieden. De omstandigheden werkten dus niet mee. Ik woon en werk nog steeds in Portugal en organiseer yogavakanties en Women Empowerment Weken op de meest prachtige plekken (opreismetlia.nl). Ook kunnen mensen mij inhuren voor advies

als ze naar Portugal willen emigreren. Mijn ex-partner Marijn woont en werkt inmiddels weer in Nederland maar vliegt vaak naar Portugal om hier te zijn en hij zal hier ook zeker terugkeren. Mijn advies aan mensen die overwegen om naar Portugal te emigreren zou ik zeggen: doen! Maar ga eerst huren voordat je iets koopt. Woon hier eerst een heel jaar zodat je ook weet hoe de winters zijn. En leer het prachtige land kennen, zowel noord als zuid.” n

“Achteraf zouden we dingen anders hebben gedaan, maar spijt hebben we geen seconde gehad”

VERTREKNL MAART 2022

17 POPULAIRE EMIGRATIELANDEN

Spanje Plussen

+ Het weer in Spanje is in sommige delen het hele

jaar door aangenaam. + De kosten voor levensonderhoud zijn lager dan gemiddeld in Europa. Ook de kosten die je kwijt bent voor je zorgverzekering zijn een stuk lager. + Spanjaarden weten hoe ze goede feestjes moeten geven. + Spanjaarden zijn vriendelijk en gastvrij (maar leer wel Spaans). + Spanje is een erg diervriendelijk land.

Minnen

- De dienstverlening is over het algemeen traag

(mañana-mañana), de klantvriendelijkheid is minder. - Er is veel bureaucratie in Spanje. - De werkeloosheid is hoger dan in Nederland. - Salarissen liggen lager dan in Nederland.

MAART 2022 VERTREKNL

| 67

17 POPULAIRE EMIGRATIELANDEN

2016 Marian Dirkzwager liet haar werk als architect in Amsterdam achter voor het wonen en werken in Spanje. tekst remon franssen

Hoe zag jouw leven eruit voordat je emigreerde? “Ik woonde samen met mijn vriend, Laszlo Bax, in een oud appartement in Amsterdam, dat we met hulp van vrienden hebben opgeknapt. Bij de verbouwing kom je verschillende praktische aspecten van een bouwproject tegen. We dachten een keer dat we succesvol de waterleiding hadden aangesloten, totdat de bovenbuurman zich meldde: bij hem ging de geiser aan als wij de warmwaterkraan aanzetten! Ik werkte als architect bij HM architecten aan verbouwingsprojecten van grachtenpanden in de binnenstad en aan nieuwbouwprojecten voor de woningbouw. Het werk was afwisselend en de opdrachtgevers varieerden van particulieren tot gemeenten.”

Waarom heb je het roer omgegooid? “De gedachte was vooral: we hebben nu geen kinderen. Voor je het weet zie je je hele leven al voor je. De uitdaging was: weg uit de comfortzone, alles weer opnieuw uitvinden. Je ziet de wereld met andere ogen en het stimuleert je creativiteit, dus waarom eigenlijk niet?”

Waarom heb je voor Spanje gekozen? “In 1992 heb ik in het kader van het Erasmus-programma een uitwisseling gedaan naar Barcelona en daar een halfjaar architectuur gestudeerd. Ik heb daar ervaring verworven met een andere onderwijsmethode en met overleven in een vreemde omgeving: alle lessen werden in het Catalaans gegeven en ik woonde in een stad die in opbouw was voor de Olympische Spelen en toen nog nauwelijks toeristen huis-

“Emigreren stimuleert je creativiteit, dus waarom eigenlijk niet?” 68

VERTREKNL MAART 2022

Spanje

Eigen architectenbureau in Barcelona vestte. Na terugkomst heb ik de studie Bouwkunde afgemaakt en ben ik aan het werk gegaan. Maar Barcelona kon ik niet meer loslaten: hoe zou het zijn om er voor een langere tijd te wonen en te werken? Mijn vriend zag het ook wel zitten om het twee jaar te proberen. Mocht het niet lukken dan kun je natuurlijk altijd nog terug!”

Hoe is het leven in Spanje? “Het eerste jaar in Barcelona werkte ik bij een Spaans architectenbureau. Dit was ideaal om te leren hoe de Spaanse bouw functioneert: de regelgeving, de verantwoordelijkheden, de manier van bouwen, de cultuur, enzovoorts. Een Spaanse baas is in vergelijking met de gemiddelde Nederlandse werkgever heel autoritair en het poldermodel is onbekend. De baas is echt de baas! De werktijden zijn anders dan in Nederland: je begint om half tien en werkt tot een uur of twee, dan ga je een uurtje lunchen met alle collega’s en daarna wordt van je verwacht dat je minimaal tot acht uur aanwezig bent. Bij vergaderingen werden geen aantekeningen gemaakt in de vorm van een verslag, wél aanmerkingen op de tekeningen, en het was vooral veel praten. Naar mijn idee niet al te efficiënt, maar volgens mijn collega’s was het praten nodig om elkaars vertrouwen te winnen en het gevoel te hebben dat de samenwerking goed ging. Na een jaar werd onze eerste dochter Lisa geboren en aangezien ik een freelancer was en flexibel werken bij het architectenbureau niet mogelijk was, ben ik voor mezelf begonnen met mijn eigen architectenbureau Intarchitects. Na een aantal jaar Barcelona zijn we naar een dorp buiten Barcelona verhuisd. In het begin was het best moeilijk om nieuwe mensen te leren kennen. In Barcelona heb je veel inwoners die er maar tijdelijk wonen, hier in het dorp is dat anders. De schaal is kleiner en persoonlijker en je ontmoet de mensen eerder thuis om te lunchen of om koffie te drinken. Je spreekt meestal af in het weekend en dan ben je echt een hele dag onder de pannen: eerst een drankje of twee, daarna een uitgebreide lunch en natuurlijk gezellig natafelen en vervolgens nog een wandeling. Zo breng je de hele dag samen met vrienden en alle kinderen door. Met de tijd wordt in Spanje veel losser omgegaan: onze kinderen liggen vaak pas om tien uur in bed en in de vakantie om elf of zelfs pas om twaalf uur. Dat is hier heel normaal: mensen leven veel meer buiten en gaan later naar bed. In mijn werk is het een groot voordeel dat ik zowel de Nederlandse als de Spaanse cultuur goed ken. Zo kan ik voor mijn Nederlandse, Belgische en Engelse klanten een brug slaan tussen de twee culturen en ben ik naast architect ook een soort van vertrouwenspersoon. Ik help

ze met de bouw of verbouw van hun huis en bemiddel bij het zoeken van betrouwbare aannemers. Ik verzorg het gehele project of alleen het bouwmanagement. Als de klant niet aanwezig is, kan hij er zeker

“Een deadline betekent hier: ‘ik zal mijn best doen te zorgen dat het lukt’” van zijn dat zijn plannen in Spanje in goede handen zijn en worden verwezenlijkt. Ik werk voor projecten in Catalonië, maar ook op Ibiza.”

Mis je dingen aan Nederland? “Ik mis het spontaan op bezoek gaan bij vriendinnen of mijn ouders, want ja, die wonen helaas niet direct om de hoek. Nederland is natuurlijk een fantastisch fietsland met superfietspaden, maar in Spanje is dat een ander verhaal. Hier heb je veel minder en kortere fietspaden en op de weg ben je niet veilig! Nederlandse humor, daar hebben de Spanjaarden niet zo veel mee: onze grappen vinden ze al snel schokkend. De manier van onderwijs geven is klassieker dan in Nederland en dus mis ik de vrijheid en de ongedwongenheid van het Nederlandse onderwijs. En dan nog dit: een afspraak is geen afspraak – in Spanje is een werkafspraak pas een echte afspraak als deze een dag van tevoren wordt bevestigd. Dat heeft zijn voordelen: je bent zelf flexibeler en je kunt een dag van tevoren nog de afspraak annuleren, maar de wederpartij kan ook afzeggen. Bij het annuleren van een afspraak worden geen vragen gesteld, dat is in Spanje heel normaal: er is gewoon iets tussengekomen dat voorgaat. Als er een deadline wordt gepland, zegt men altijd dat het lukt. Maar een deadline in de bouw is veel minder hard dan in Nederland. Hier betekent het: ‘ik zal mijn uiterste best doen om ervoor te zorgen dat het gaat lukken, en dat is toch een heel mooi streven?’ Ik ben er dan voor om te zorgen dat de deadline wél wordt gehaald!”

Wil je definitief in Spanje blijven? “Mijn antwoord is nu ‘ja’, maar misschien denk ik daar over een tijd weer anders over. Maar dat zeg ik al een paar jaar, misschien is dat wel heel erg Spaans!” n

MAART 2022 VERTREKNL

| 69

Spanje Hoe is het nu, anno 2022?

“Spanje is nu echt ons land” Marian: “Met ons gaat het goed. We zitten hier inmiddels alweer twintig jaar. Mijn man en ik hebben allebei ons bedrijf hier. Voor ons is Spanje nu echt ons land. We wonen er, werken er, de kinderen gaan er naar school of de universiteit. Ons bestaan is hier, zowel qua werk als op sociaal gebied. Natuurlijk hebben we contact met Nederland en onze familie en vrienden daar. Maar het dagelijkse leven speelt zich echt in Spanje af. We weten na-

tuurlijk nooit hoe ons leven gelopen zou zijn als we in Nederland waren gebleven, maar we zijn hier heel happy en blij dat we hier wonen. Tegen mensen die naar Spanje willen emigreren zou ik zeggen: als je het wilt en kúnt doen, zou ik het zeker doen. Voorwaarde is wel dat je een plan en financieel voldoende reserves hebt. Terug naar Nederland kan altijd nog – waar alles qua werk en sociale voorzieningen wel een stuk makkelijker te

regelen is. Bedenk van tevoren goed wat de salarissen en sociale voorzieningen in Spanje zijn. Probeer het land niet alleen als vakantieland te zien maar ga er ook naartoe om te kijken hoe het zou zijn als je er echt zou wonen. Ontdek het land! En vergelijk het niet de hele tijd met Nederland als je er eenmaal woont. En vooral: geniet ervan.” n

“Zie het land niet als vakantieland: ga er naartoe om te ontdekken hoe het is om er te wonen”

VERTREKNL MAART 2022

UITGELICHT Aeffectivity

‘La Casa y Fábrica de Luz’ Droomproject Na terugkeer in Engeland blijft het vage plan rond de waterkrachtcentrale door hun hoofd zingen en Sarah en Simon besluiten de volgende lente terug te gaan naar Andalusië om gericht onderzoek te doen en een eerste businessplan te schrijven. Enkele maanden later doen ze een officiële aanvraag voor 10 hectare terrein en de vervallen gebouwen van de waterkrachtcentrale. Na veel inspanning, onzekerheid en papierwerk zijn Sarah en Simon intussen van start met hun droomproject: een eigen centrum voor agroecologie en rurale economische vernieuwing.

Familiecultuur In de lente van 2014 reizen Sarah (34) en Simon (46) samen met hun dan acht maanden oude zoon twee maanden rond in Spanje. Tijdens een van hun wandelingen in Andalusië komen ze nabij een prachtige waterval een oude waterkrachtcentrale tegen. Ze besluiten door een gat in de muur van de tuin te klimmen en wat ze daar zien omschrijft Sarah als “vervallen, overwoekerd, aangetast door de elementen en vandalisme, maar een plek vol betovering!” Beiden ervaren dat dit een bijzondere plek is, maar konden destijds niet vermoeden dat ze er drie jaar later met hun gezin zouden wonen. tekst

Jorien Denie - van den Bosch

arah, geboren en getogen in Nederland, heeft een groot deel van haar leven in het buitenland doorgebracht. Ze studeerde onder andere in Venezuela, Chili en India. Opgeleid als econoom is ze vooral geïnteresseerd in ontwikkelingsvraagstukken en de nieuwe duurzame economie. Simon, geboren in Engeland en opgeleid tot microbioloog, deelt deze interesse. Samen willen ze graag een plek creëren waar kennis over een nieuwe duurzame economie wordt gedeeld, ervaren en uitgeoefend. Dit idee heeft nu een thuis gevonden in de oude waterkrachtcentrale La Casa y Fábrica de Luz.

In oktober 2017 verhuist het gezin met inmiddels twee jonge kinderen naar het plattelandsdorpje San Nicolás del Puerto, gelegen in het Sierra Norte de Sevilla Natural Park. In het dorp met slechts zeshonderd inwoners vallen ze al snel op. Het project ontwikkelt zich op een natuurlijke manier; soms traag, soms snel, maar altijd vooruit. Hun enthousiasme wordt gedeeld, buren en nieuwe vrienden bieden praktische hulp aan. Sarah beschrijft de Spaanse cultuur als een familiecultuur. Ze merkte dat er veel aandacht is voor kinderen. Die zijn altijd en overal welkom. Ook ervaart ze dat mensen van verschillende leeftijdsgroepen veel meer met elkaar omgaan dan dat ze gewend was vanuit bijvoorbeeld Nederland.

Thuis Het leven voor Spanjaarden kan zwaar zijn. Er heerst hoge werkloosheid en sommigen

hebben meerdere banen nodig om financieel rond te kunnen komen. En het land is berucht om haar bureaucratie. Toch is het voor het eerst in haar leven dat Sarah zich committeert aan het leven elders, op één vaste plek. En hoewel ze soms het fietsen mist, voelt ze zich er vanaf dag één thuis. Als tip voor mensen die van plan zijn te emigreren naar Spanje geeft ze aan dat het essentieel is om de taal te spreken. “Spanje is een relatieland en taal is de belangrijkste brug.” Ten aanzien van de bureaucratie zegt ze: “Die

“Spanje is een relatieland en taal is de belangrijkste brug” verandert helaas niet snel. Het is slikken en ermee om leren gaan.” Een cultuurshock heeft ze niet ervaren. “Waar je ook gaat, we zijn allemaal gewoon mens en we delen meer dan dat we verschillen.” n Wilt u meer weten over La Casa y Fábrica de Luz of dit project ondersteunen? Meer informatie is te vinden op de Facebookpagina ‘La Casa y Fábrica de Luz’ of neem contact op via casafabricadeluz@gmail.com.

Jorien Denie – van den Bosch woont sinds 2015 met haar gezin (man en 3 kinderen) een half uur ten noorden van New York City. Ze werkt als GZ-psycholoog voor Aeffectivity therapy + coaching www.aeffectivity.com / info@aeffectivity.com

MAART 2022 VERTREKNL

| 71

72 72

VERTREKNL FEBRUARI 2020

VERTREKNL MAART 2022

UITGELICHT Smilda & Zn. Verhuizingen

“Een tijdige en zorgvuldige voorbereiding is het halve werk” Als u naar het buitenland gaat verhuizen, krijgt u te maken met tal van wetten, regels, bepalingen en voorschriften met betrekking tot de in- en uitvoer, douane, verzekeringen et cetera. Als uw persoonlijke eigendommen per vliegtuig of per schip vervoerd moeten worden, wordt het er niet eenvoudiger op. Niet alleen vanwege alle bijkomende documenten, maar vooral ook met betrekking tot het inpakken van de goederen.

erhuisspecialist Smilda is u bij het vertrek naar het buitenland graag van dienst; in het geval van emigratieverpakkingen zijn zij uw verhuispartner met grenzeloze service. Smilda is gevestigd in het hart van Noord-Nederland en bedient zowel de noordelijke, landelijke als Europese markt met een mix van logistieke oplossingen op het gebied van distributie, dedicated en speciaal transport. Daarnaast heeft hun verhuisafdeling alle capaciteit in huis voor particuliere en projectverhuizingen (nationaal en internationaal) en voor montage en opslag. “Een tijdige en zorgvuldige voorbereiding is het halve werk. Dat geldt voor de projectverhuizingen die we verzorgen, maar ook voor de particuliere verhuizingen. Het liefst zitten we zo vroeg mogelijk met de klant om de tafel; of die nu honderden werkplekken wil verhuizen of gaat emigreren naar bijvoorbeeld Spanje”, aldus Smilda’s verhuisadviseur Ruurd Venema.

Afspraak is afspraak Smilda is specialist op het gebied van buitenland- en emigratieverhuizingen. Zij kunnen u optimaal begeleiden bij de verhuizing, binnen Europa en daarbuiten. Smilda is onbetwist de Midden-/Zuid-Europa specialist. Zo bieden zij het volgende: • Een vrijblijvende inventarisatie en offerte • Directe full service verhuizingen • Combinatiemogelijkheden, tegen de scherpste prijs • Opmaak van alle douane- en overige documenten • Ruime opslagmogelijkheden Smilda is een modern familiebedrijf, met de blik gericht op de toekomst en met een stevige basis van hard werken en ‘afspraak is afspraak’. Zij hebben dan ook niet alleen langdurige relaties opgebouwd met hun klanten, maar ook met werknemers, leveranciers en collegaorganisaties.

Verhuizen met garantie Smilda is een erkende en ISO gecertificeerde verhuizer. Dit geeft u de garantie van goed overleg, zorgvuldig uitgevoerd werk, een efficiënte aanpak, het juiste materieel, goed opgeleide en gemotiveerde mensen, en: geen risico’s. Een erkende verhuizer heeft namelijk de verplichting voor elke verhuizing een aansprakelijkheidsverzekering af te sluiten. Als erkend verhuisbedrijf verzorgt Smilda het vervoer naar elke bestemming, over land, over zee of door de lucht. Van

de poolcirkel tot Gibraltar, geen plek is onbekend terrein. Smilda beschouwt iedere verhuizing als een uniek project – en zo gaan ze er ook mee om.

Opslag voor korte of langere termijn U heeft uw huis al verkocht, maar kunt uw nieuwe woning nog niet betrekken? Of u wilt eerst poolshoogte nemen in het land van uw keuze? Smilda kan uw inboedel opslaan. Zij beschikken over 1.400 vierkante meter opslagruimte: beveiligd, verwarmd, vochtvrij en voorzien van ongediertebestrijding.

Duidelijk en compleet Verhuisadviseur Ruurd Venema maakt graag een afspraak met de klant, om in een zo vroeg mogelijk stadium zijn of haar wensen door te nemen. De klant ontvangt vervolgens een vrijblijvende offerte. Bij acceptatie van deze offerte verzorgt Smilda de noodzakelijke documenten en dragen zij de zorg voor een vlekkeloze uitvoering. n

Contact Smilda & Zn. Verhuizingen BV Mobiel 06-13780908 Tel. 0594—645 266 Fax. 0594—645 261 r.venema@smilda.nl www.smilda.nl Kapteynlaan 4 9351 VG Leek

MAART 2022 VERTREKNL

| 73

VERTREKNL MAART 2022

17 POPULAIRE EMIGRATIELANDEN

Thailand Plussen

+ Een zeer gevarieerd landschap en tropisch klimaat. + Prijzen liggen er lager dan in Europa. + Het land is redelijk ontwikkeld. + De zorg in particuliere ziekenhuizen ligt op een hoog niveau.

Minnen

- De mentaliteit en cultuur verschillen erg van de

Europese. - Er is veel armoede en er ligt veel rotzooi op straat. - Je zult er altijd als (rijke) buitenlander gezien worden. - Het verkeer is chaotisch en vrij gevaarlijk. - Het leren van de taal is lastig.

MAART 2022 VERTREKNL

| 75

17partners POPULAIRE EMIGRATIELANDEN Voor haar werk in de kledingbranche reisde Lisa van Roode jarenlang op en neer richting Azië. Ze streek neer in Shanghai, Hongkong en Bangladesh. Haar man Peter de Pater volgde haar. Na alle drukte vonden ze hun rust op het Thaise eiland Phuket. Nou ja, rust? Beiden zijn druk met hun eigen bedrijven, die ze vanuit Phuket hebben opgezet. tekst

2018

nikki van schagen

Waarom wilden jullie weg uit Nederland?

Hoe zijn jullie uiteindelijk op Phuket terechtgekomen?

LISA “Begin 2006 ben ik naar Shanghai verhuisd om op een sourcing kantoor voor kleding te werken. In die tijd werd China booming en na zo veel jaren reizen naar Azië voor werk en vakanties wilde ik het leven daar echt van dichtbij beleven.” PETER “Ik zei tegen haar: ‘Ga jij maar eerst kijken of ’t iets is en dan kom je me tijdens Chinees Nieuwjaar het jaar erop maar ophalen.’ Zo gezegd zo gedaan. Ik reisde de liefde van mijn leven achterna. En zette in Shanghai een fietstocht op, daarna in Hongkong een schilderijenbusiness en in Bangladesh richtte ik een showroom van een jeansfabriek in. Nu op Phuket ben ik een bedrijf in Pest Control begonnen. ”

LISA “We waren al vaak in Thailand geweest en genoten er van de mooie cultuur, de prachtige natuur en het heerlijke eten. Phuket bezochten we nog niet eerder, want dat had een slechte naam. Maar toen we er tijdens een korte vakantie toch kwamen, vonden we er eigenlijk helemaal niets mis mee. Op Phuket kwamen onze twee dromen – een eigen huis bouwen in Thailand en daar ooit te gaan pensioneren – samen. Al is van dat laatste voorlopig nog lang geen sprake! We maakten het ontwerp voor ons huis en besloten het direct te laten bouwen, vooral omdat je je in het drukke Azië soms even wilt afschermen van de buitenwereld. Uiteindelijk zijn we hier dus permanent gaan wonen.”

VERTREKNL MAART 2022

PETER “We waren positief verrast toen we voor het eerst een bezoek brachten aan Phuket: het eiland bleek een tropisch paradijs en ook de omliggende eilanden zijn prachtig. En je hebt er ook goede ziekenhuizen, een internationaal vliegveld en voldoende winkelfaciliteiten. Op een kleiner eilandje zijn er minder voorzieningen, dat zou te klein worden voor ons.”

Hoe hebben jullie de emigratie beleefd? LISA “In tien jaar tijd zijn we wel vijf keer geëmigreerd. Van Shanghai naar Hong Kong en weer terug naar Shanghai, naar Bangladesh, terug naar Hong Kong en uiteindelijk zijn we hier op Phuket gaan wonen. We dachten: ‘Hoezo later genieten, we leven nu!’

Thailand partners

“Do good en feel good vanuit Phuket” Het is natuurlijk niet altijd makkelijk, dat ver weg wonen: als er iets binnen je familie gebeurt ben je al snel te laat, ook al ben je binnen 24 uur terug in Nederland. Gelukkig bestaan Skype en WhatsApp tegenwoordig, maar dat is toch anders dan naast iemand zitten met een kopje thee, of iemand naar het ziekenhuis rijden voor onderzoeken. Zulke dingen mis je allemaal.” PETER “Het was best een hectisch leven, de afgelopen tien jaar. Nu kan ik iedere ochtend heerlijk op mijn scootertje naar mijn werk en ik heb leuk contact met klanten in de regio. Als je iets doet wat je leuk vindt, voelt het niet als werk. Wel is het fysiek zwaar omdat we vaak

Lisa, jij bent pas geleden vanuit Phuket begonnen met een eigen lifestylemerk: Yoshiko Home Ware. Kun je hier iets meer over vertellen? LISA “Ik startte met dit bedrijf in het jaar dat ik vijftig werd. Ik keek terug op ‘de eerste helft’ van mijn leven en na jaren in de textiel te hebben gewerkt, vond ik dat het tijd werd om duurzaam bezig te zijn. Ik had in al die jaren in Azië veel armoede gezien en het starten van mijn eigen merk was altijd een droom. Logischerwijs werd het een sociale onderneming, waarbij ik anderen wil helpen een beter bestaan op te bouwen. ‘Do good, feel good’ werd mijn lijfspreuk. Alles kwam

“Voor het slapengaan een rondje zwemmen onder de sterrenhemel: onbetaalbaar!” in de brandende zon aan de slag zijn, daarom lig ik altijd vroeg op bed. Maar dan ben ik de volgende ochtend ook weer vroeg op en geniet ik van de fluitende vogels. En kan ik rustig aan de dag beginnen en een kop koffie drinken met mijn vrouw, naast ons zwembad.”

Hoe ervaren jullie het huidige leven op Phuket? LISA “Als erg prettig, vooral vanwege de lifestyle. ’s Morgens vroeg de deuren van je slaapkamer openzetten en de tropische vogels horen fluiten – alsof je in een vogelpark woont, ik vind het heerlijk! Of voor het slapengaan nog een rondje zwemmen onder de sterrenhemel: helemaal onbetaalbaar!” PETER “Maar het is in Azië wel een veel hardere wereld, meer ieder voor zich: er zijn geen sociale vangnetten zoals in Nederland. Als je niet kunt werken, heb je geen geld. Zo simpel is het. Phuket is een vakantiebestemming, dus we merken een groot verschil tussen hoog- en laagseizoen. Wij leven in het zuiden van Phuket, waar het gelukkig relatief rustig en gezellig druk is tijdens het hoogseizoen.”

samen in Yoshiko, een woonaccessoires- en lifestylelijn met producten gemaakt door lokale ambachtslieden. De natuur is onze inspiratiebron: we gebruiken alleen natuurlijke materialen zoals zeegras, jute en kokosnoten. En we doen veel aan upcyclen: het hergebruiken van materialen zoals glas. In november 2018 bestaat Yoshiko alweer twee jaar. We prijzen ons gelukkig dat het merk aanslaat, want hoe meer we verkopen hoe meer artisans we kunnen helpen. Middels de social media vinden we over de hele wereld mensen die ons merk willen verkopen en zo zijn we nu al van Amerika tot aan Australië verkrijgbaar.”

Een nieuw project staat alweer in de bouwsteigers: Lan Sabai, een luxe resort waar coaches met hun klanten kunnen trainen. Hoe merkten jullie dat er behoefte is aan dit concept? LISA “Ik startte Yoshiko met een kantoor en magazijn in Nederland en dus ging ik vaker naar Nederland om ons kantoor en de

klanten te bezoeken. Toen ik weer eens op een koude grijze dag in de aangroeiende files stond en om me heen keek, zag ik allemaal chagrijnige gezichten. Ik zette de radio aan en hoorde dat één op de drie mensen in Nederland thuis zit met stressgerelateerde klachten en één op de zeven met een burnout. Ik schrok hiervan en bedacht hoe fijn ons leventje op Phuket is: iedere dag op slippers, langs een tropisch strand, met je tenen in het water de honden uitlaten. Natuurlijk weet ik dat niet iedereen hiervoor kiest en op Phuket zou willen of kunnen wonen, maar hoe mooi zou het zijn als mensen hier een weekje samen kunnen verblijven en onder begeleiding van een trainer of coach behoed kunnen worden voor die op de loer liggende burnout? Of denk aan bijvoorbeeld een team van managers die de neuzen dezelfde kant op willen krijgen. Al jaren blijkt dat ‘eruit zijn’ een veel groter en sneller effect heeft op groepen.”

Hoe ontwikkelde het plan zich verder? En wanneer opent Lan Sabai haar deuren? LISA “Toen ik terug was in Thailand en een rondje zwom, viel het kwartje: hoe gaaf zou het zijn om naast ons huis, op een stukje braakliggende grond, iets dergelijks te bouwen – en in te richten met Yoshiko! Uiteraard is alles van het merk dan ook te koop, maar je hoeft het niet in je koffer mee te sjouwen: het wordt gewoon thuis afgeleverd, de voorraad staat immers toch in Nederland! Ik besprak het plan met mijn business partners en zij vonden het ook een goed idee. We zijn snel gestart met de bouw. Begin 2019 is alles klaar en gaan we draaien. We richten ons nu op het maken van de website en het marketing- en salesplan. Geïnteresseerden kunnen nu al contact opnemen, er is al een wachtlijst aan het ontstaan.” n

MAART 2022 VERTREKNL

| 77

Thailand Hoe is het nu, anno 2022?

“We leven veel buiten, staan dichter bij de natuur” Lisa: “Met ons gaat het goed, ondanks de pandemie. Het bedrijf van Peter draait heel goed en het retreat resort Lan Sabai heeft twee jaar stilgestaan. Nu Thailand – met restricties – weer toeristen binnenlaat, zien we de business aantrekken. Kortom, we wonen en werken nog in Azië en wonen hier naar ons zin, samen met onze geadopteerde straathonden. Wij zijn in 2006 vertrokken uit Nederland en willen niet meer terug. Ik ben met de kerst

nog tien dagen naar Nederland geweest, maar het is echt mijn thuis niet meer. De kou, het grijze weer, de donkere huizen. Het geklaag over kleinigheden en gebrek aan leiderschap van de overheid. Ook de verharding van de maatschappij staat me heel erg tegen. Wij vinden onze leefstijl hier heel prettig. We leven veel buiten, staan dichter bij de natuur en voelen ons vrijer dan in Nederland. Het is een heel groot verschil of je op vakantie bent in Azië of dat je hier gaat wonen. Ik zou

zeggen: blijf lekker toerist en houd je roze bril op. Want pas als je hier woont, raak je bekend met de regels van de Aziatische landen – we hebben ook in China, Hongkong en Bangladesh gewoond – en zie je dat je “slechts” buitenlander bent. En dat veel zaken hier op een heel andere manier gaan en worden opgelost. Wij Nederlanders denken het altijd beter te weten en denken ook dat het in Azië precies zo werkt als in Nederland. Althans, dat is mijn ervaring.” n

“Nederland is mijn thuis niet meer: de kou, het grijze weer, het geklaag over kleinigheden…”

VERTREKNL MAART 2022

17 POPULAIRE EMIGRATIELANDEN

Zweden Plussen

+ Zweden is een zeer welvarend land met een hoge

levensstandaard en goede sociale voorzieningen. + Ook de gezondheidszorg in Zweden is betaalbaar en van hoge kwaliteit. + Zweedse ouders hebben recht op 480 dagen betaald ouderschapsverlof, waarvan 60 dagen voor de vader. + In Zweden is het erg rustig. Er wonen 23,5 mensen per vierkante kilometer. + Studeren in Zweden is gratis. De kwaliteit van scholen en universiteiten is hoog.

Minnen

- De wintermaanden duren lang en zijn donker.

Gemiddeld heb je in de winter 5,5 uur daglicht. - Het kan soms lang duren voordat je echt goed contact hebt met mensen in Zweden. - Een woning vinden in een stad kan lastig zijn. - Het leren van de Zweedse taal is best lastig.

MAART 2022 VERTREKNL

| 79

17 POPULAIRE EMIGRATIELANDEN

Domweg gelukkig

in Särna

Arjen van Berlo en Sandra Kint hadden beiden een goed betaalde, maar ook stressvolle baan. Sandra was werkzaam in het toerisme en de horeca, Arjen komt uit de IT en heeft veel ervaring met marketing, economie en administratie. Sandra: “Kortom, een perfecte match om onze B&B op te starten! We kochten een woning in Zweden en hebben die zelf gerenoveerd. Daarna bouwden we een website en startten zo onze B&B gebaseerd op de duurzaamheidsgedachte: geen verspilling en zoveel mogelijk ecologisch werken wat betreft voedsel, schoonmaakmiddelen en gebruiksartikelen.” Nu, anderhalf jaar later, komt daar een ecologische moestuin bij. De mindfulness(fjällfulness)ruimte, het café en het winkeltje worden ook al goed bezocht. Hoe zag jullie leven eruit voor de emigratie? sandra: “Ik werkte in Dordrecht bij een specialistische GGZ-instelling als gezondheidszorgpsycholoog in een kliniek voor jongeren met gecompliceerde autismeproblematiek. Een goede baan, maar erg stressvol. En wilde ik dat blijven doen tot ons pensioen?” arjen: “Ik heb bijna mijn hele arbeidsleven in de IT gewerkt. Mijn laatste werkgever was het CAK. Hier heb ik eerst een team beheer-

VERTREKNL MAART 2022

ders gecoördineerd en na een flinke burnout ben ik nog een tijdje procescoördinator geweest. Verder ontwikkelde – en ontwikkel – ik websites voor kleine budgetten en geef ik mindfulness- en compassietraining.”

Waarom wilden jullie weg uit Nederland? sandra: “De Randstad huisvest veel mensen, er is veel luchtverontreiniging en het stikt er van de auto’s. De natuur is er ver te zoeken en dat is wel waar ons hart naar hunkert…

Wanneer we met vakantie waren in Zweden of Schotland droomden we altijd van een leven in de natuur. Dicht bij de bergen en bossen en met veel natuurbeleving. We wandelden vaak met de rugzak de wildernis in, zo ver mogelijk van de bewoonde wereld. Toen vroeg een vriendin opeens of ik voor haar wilde komen werken: in de Zweedse natuur, met rendieren en ook in het toerisme. ‘Het zal je goed doen’, zei ze. En ik dacht: ‘Ja natuurlijk, ik wissel mijn leven in Nederland gewoon in’. Maar later, weer terug in Nederland, dacht ik: Waarom ook niet!” arjen: “Hoewel ik veel uitdaging vond in het IT-leven, was ik toch altijd wel op zoek naar iets anders. En iedere keer als ik in het buitenland was, bestudeerde ik andere mogelijkheden. Nederland werd voor mij te vol en te druk. Ik ben een natuurmens en was duidelijk op zoek naar een andere levensstijl. Allebei zagen we een leven in Zweden voor ons. We wilden iets gaan doen in het toerisme, zoals een B&B combineren met de prachtige natuur – en met mindfulness. We willen andere mensen laten zien dat ze hier tot rust kunnen komen, zodat ze hun batterij weer kunnen opladen.”

Hoe hebben jullie de emigratie aangepakt? sandra: “We zochten uit hoelang we vanuit Nederland onderweg zouden zijn naar de plek in Zweden waar we graag wilden wonen. Met de auto bleek dat een aanzienlijke reis, maar we ontdekten al snel dat we met het vliegtuig binnen een dag bij onze ouders kunnen zijn als de nood aan de man komt. Dat besef nam een grote drempel weg. Ik nam vervolgens een sabbatical voor een jaar, huurde een huis in Zweden en ging vandaaruit werken met de rendieren, voor een jaar. Kijken of het leven daar me zou bevallen. In een weekend zijn we naar Zweden gegaan en hebben we diverse huizen bekeken die op ons lijstje stonden. Om een lang verhaal kort te maken: we vonden een huis, dat eigenlijk

Zweden

2020

te groot was en te ver van de bewoonde wereld stond, maar we waren op slag verliefd op die perfecte plek in een dorp, waar we het plan konden gaan uitvoeren dat we in ons hoofd hadden.” arjen: “Op een gegeven moment namen we het besluit om de eerste stap te zetten. Dat was een belangrijke en noodzakelijke stap om onze droom werkelijkheid te maken. Na een jaar van onderzoeken en voorbereiden zijn we verhuisd en daarna heeft het ons een half jaar gekost om daadwerkelijk in Zweden te aarden. De officiële opening van B&B Turistgården Särna markeerde voor ons het punt waarop ons nieuwe leven in Zweden echt kon beginnen. We hebben veel advies gekregen van de gemeente en onze boekhouder. En het lidmaatschap van de toerismevereniging in Särna heeft ons geholpen een plek te vinden tussen de mensen in het dorp. Emigreren is een project, en een goede voorbereiding is het halve werk.”

Hebben jullie tips voor mensen die ook naar Zweden willen emigreren? sandra: “We kregen bij de start veel support van de gemeente, dat is erg goed geregeld in Zweden. Ze leggen je alles uit als je erom vraagt, maar je moet het wel zelf uitvoeren. En de bureaucratie in Zweden is zo mogelijk nog groter dan in Nederland. Het is dus een hele heisa, als je vanuit ons georganiseerde Nederland komt. Overal moet je achteraan en alles loopt vertraging op. Bedenk dus voordat je gaat emigreren goed wat je wilt en in welke regio je je wilt vestigen. En onderzoek van tevoren wat je financiële mogelijkheden zijn, en hoe stabiel je relatie is. Doe goed onderzoek naar je nieuwe huis en zorg dat je de taal al een beetje onder de knie hebt. Zoek in je nieuwe omgeving mensen die jou kunnen ondersteunen en aan wie je vragen kunt stellen, zodat je zeker weet dat die vragen op een goede en reële manier worden beantwoord. En blijf pro-actief. Ga

niet zitten wachten op instanties, want dan kom je er niet.” arjen: “Elk land is anders dan Nederland: andere regels, andere cultuur, andere taal. Dat vereist veel aanpassingsvermogen. Een land leer je pas kennen als je eenmaal geëmigreerd bent. Kijk dus goed uit wat betreft de beweegredenen waarom je weg wilt uit Nederland. Een ander land is anders, en zeker niet per definitie beter! Bedenk dat je leven drastisch gaat veranderen. Vaak is dat precies wat je wilt, maar als puntje bij paaltje komt, blijkt dat het soms toch lastig is om open te staan voor die verandering. Eén leidraad heeft ons enorm geholpen, en dat is een beroemde spreuk van Pippi Langkous: ‘Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan’.”

Hoe bevalt jullie het leven in Zweden? sandra: “In het dorp hebben we zo langzamerhad een plekje gevonden waar we helemaal blij mee zijn. Arjen maakt naast ons B&B-werk websites en films met zijn drone

“Emigreren is een project, en een goede voorbereiding het halve werk” en camera voor diverse aanvragers uit zowel business als het toerisme. We zijn betrokken bij de toerismevereniging in ons dorp en doen altijd mee aan de activiteiten, of het nu zomer of winter is. Spijt van de emigratie hebben we nooit gehad. We hebben op onze leeftijd een zeer goede keuze gemaakt en samen een mooie plek gecreëerd. En het draait boven verwachting goed. Heerlijk, vrij, in de natuur, leuke mensen om ons heen, wat wil een mens nog meer. We blijven voorlopig hier in onze B&B Turistgården Särna. Mogelijk zelfs voor altijd. We hebben de stress en drukte voorgoed ingeruild voor de rust en de natuur.” arjen: “Zoals ze in Zweden zeggen: lugnt! Oftewel: relaxed. Sinds we hier wonen en werken is er zo veel last van ons af gevallen dat we nu al weten dat we nooit meer iets anders willen. We moeten af en toe nog steeds hard werken, maar we ervaren veel minder druk – vooral de prestatiedruk is hier veel minder. Als we nu kijken naar het leven van anderen in Nederland, en als we naar het nieuws kijken, zien we zulke grote verschillen. En dan zijn we domweg gelukkig hier in Särna.” n

“Blijf pro-actief. Ga niet zitten wachten op instanties, want dan kom je er niet”

MAART 2022 VERTREKNL

| 81

Zweden Hoe is het nu, anno 2022?

“Helaas sloeg het noodlot toe” Sandra: “Met ons is het jarenlang goed gegaan. We hebben hard gewerkt, een goede winst gedraaid en ook wat gerenoveerd aan ons huis. Het is prachtig. Maar het noodlot heeft helaas toegeslagen. In december 2020 heeft Arjen een hartinfarct gekregen en is hij met spoed naar Falun gereden in de ambulance. Arjen was nog net op tijd voor een stentoperatie, maar het hart had te veel schade opgelopen. Na een ziekbed van een maand is hij overleden. Een heel vreemde wending aan ons grote avontuur… Inmiddels heb ik als nabestaande veel meegemaakt in het Zweedse systeem. Het verschil in ziekenhuisaanpak is groot, wat voor mij erg prettig was: alles werd goed uitgelegd en de laatste weken in Uppsala ben ik voortdurend op de hoogte gehouden door de hartchirurg. Maar ook de afhandeling na het overlijden verliep anders dan we in Nederland gewend zijn – dat was wel een cultuurshock. Mijn familie is meteen naar me toe gekomen, maar hier is het niet zo dat iemand meteen begraven of gecremeerd wordt. Dit kan tot een maand

“Volg je droom, maar laat je goed voorlichten, ook over de minder leuke kanten van het leven”

VERTREKNL MAART 2022

duren. Dat was ons niet duidelijk, dus we kwamen in een rollercoaster terecht. Arjen is gecremeerd zonder dat wij er bij waren, dat was door corona te lastig te regelen. De eerste aanvraag voor het uitstrooien van de as werd afgewezen: de plek was niet goed, alleen waren ze dat vergeten door te geven. Op een nieuwe aanvraag kreeg ik lang geen antwoord. Ik werd hopeloos, omdat de winter in aantocht was en je dan geen as mag verspreiden. Maar gelukkig: op maandag 22 november konden we de berg op en hebben we Arjen een mooie plek gegeven op de Nipfjället, in zijn geliefde omgeving. Helaas met onze familie op afstand. Hij heeft een prachtige plek met uitzicht op de Städjan en het Nipfjället-massief. Ik heb de B&B te koop gezet omdat hij veel te groot is voor mij alleen. Er is veel animo: het bedrijf is instapklaar en het loopt nog steeds goed want ik ben gewoon doorgegaan. Mocht het worden verkocht, dan blijf ik waarschijnlijk nog hier. Ik heb al diverse

banen aangeboden gekregen en een aantal vrienden in het dorp en daarbuiten helpt me zoeken naar een huisje. Ik zou graag willen blijven, hoewel ik soms ook wel terug wil. Dus het is nog niet helemaal zeker wat ik ga doen. Al met al had ik de jaren vóór de dood van Arjen niet willen missen. Onze gezamenlijke droom werd werkelijkheid, we hebben iets prachtigs neergezet. Van die jaren heb ik veel overgehouden om te koesteren. Dat neem ik allemaal met me mee. Ik mis mijn familie en vrienden natuurlijk wel, zeker in deze tijd, maar dat vangen we gelukkig goed op met videobellen. Tegen mensen die naar Zweden willen emigreren zou ik zeggen: regel je zaken ook juridisch goed. Ik heb heel veel problemen ondervonden na Arjens overlijden omdat wij geregistreerd partners waren: dat wordt niet erkend in Zweden. Laat je goed voorlichten, ook over de minder leuke kanten van het leven. Volg vooral je droom, maar blijf wel realistisch. Regel het goed en trek daar een jaar voor uit.” n

UITGELICHT Van Rooijen Verhuizingen

Rustig en ontspannen verhuizen

naar Zweden

Tussen het ophalen en afleveren van de goederen zit bij Van Rooijen Verhuizingen gemiddeld twee weken. “Dat lijkt misschien lang, maar het zorgt voor een ontspannen verhuizing”, weet Robin van Rooijen. Samen met zijn vader startte hij ruim tien jaar geleden een verhuisbedrijf gespecialiseerd in verhuizingen naar Zweden. tekst

ust is een van de eerste woorden waaraan Robin denkt bij Zweden. Een belangrijke reden voor hem en zijn vader om zich op dit land te richten. “Er is rust, ruimte en een prachtige natuur. Zweden is zo mooi, vooral in de winter. Je rijdt door de sneeuw en ziet onderweg herten en elanden.” Hetzelfde ontspannen gevoel hoopt het verhuisbedrijf op hun klanten over te dragen. Hun manier van werken draagt daaraan bij. “We halen de goederen op de afgesproken datum bij onze klanten op. De klanten vertrekken vervolgens met hun eerste levensbehoeften richting hun nieuwe woonplek. Ze

tessa nederhoff

hebben daarna even de tijd om uit te rusten en wat zaken te regelen. Na gemiddeld twee weken, als alles weer in wat rustiger vaarwater gekomen is, leveren we hun spullen af en kunnen ze op hun gemak uitpakken. Gaat

alles te snel? Dan ontstaat er stress en is de verhuizing al snel een nare ervaring.”

Verhuispartijen combineren De langere levertijd ontstaat doordat Van Rooijen Verhuizingen werkt met zogenaamde groupage-ritten. Ze rijden elke maandag naar Zweden en combineren daarbij meerdere verhuispartijen. “We streven ernaar dat de spullen binnen twee weken nadat wij ze hebben opgehaald bij de klant mee kunnen op transport. Natuurlijk houden we de klant goed op de hoogte en stellen we de leverweek in overleg vast. Ook als de chauffeur onderweg is, houdt hij

MAART 2022 VERTREKNL

| 83

UITGELICHT contact over het exacte levermoment.” Door deze werkwijze kan Van Rooijen relatief goedkope verhuizingen aanbieden: “Klanten betalen alleen voor het aantal goederen dat ze meenemen. Daardoor is het ook aantrekkelijk voor bijvoorbeeld studenten die zes dozen willen verhuizen. We zijn een beetje de DHL van de verhuizers, maar dan met extra service.”

Geen tweede kans Die extra service was voor Robin en zijn vader ruim tien jaar geleden de reden om een eigen bedrijf te beginnen. Voor die tijd werkten ze beiden bij een verhuisbedrijf. “Tijdens de financiële crisis dachten we: ‘We kunnen dit zelf ook, maar dan met een betere service’. Waar de klanten dat in terugzien? Ten eerste kunnen we het hele verhuisproces van A tot Z verzorgen. Als de klant dat wil, kunnen we de spullen demonteren en inpakken en ook weer uitpakken. Daarnaast gaan we zorgvuldig met de goederen om, we houden ons aan de gemaakte afspraken en communiceren goed gedurende het hele verhuistraject. We zijn erkende verhuizers. Ons personeel is opgeleid, ze weten waarmee ze bezig zijn. Als verhuisbedrijf help je een klant vaak maar één keer. Je hebt dus maar één kans om een goede indruk te maken en het goed te doen. We doen erg ons best om mensen blij te maken, dat geeft voldoening. Het is mooi om te horen dat klanten tevreden zijn en ons aanbevelen aan anderen.”

Zweedse hulp De goede indruk die het bedrijf achterlaat, komt ook door de samenwerking met partijen in Zweden. Iets waar Robin trots op is: “Zweden zijn best stug en niet erg

behulpzaam. We hebben vaak ‘nee’ moeten horen, maar werken inmiddels samen met een aantal lokale verhuisbedrijven in Zweden. Daardoor kunnen we hulp inschakelen van Zweedse verhuizers, bijvoorbeeld voor het

“De lijnen zijn kort: de klant ziet vertrouwde gezichten bij het ophalen en afleveren van zijn spullen” uitladen van de spullen. Maar ook wanneer onze verhuislift kapotgaat, kunnen we snel mensen inschakelen voor de reparatie. Een belletje is voldoende.” Ook kan Van Rooijen gebruikmaken van opslagfaciliteiten

in Zweden. “Kan iemand onverhoopt zijn huis nog niet in, bijvoorbeeld door coronamaatregelen of een andere tegenslag, dan hoeven de spullen niet helemaal terug naar Nederland maar gaan ze tijdelijk in de opslag in Zweden. Dat scheelt flink in de kosten.”

Van één naar drie wagens Vader en zoon startten hun bedrijf met één verhuiswagen. Klanten kwamen bij een volgende verhuizing bij Van Rooijen Verhuizingen terug, de mond-totmondreclame was positief en dus kwamen er steeds meer aanvragen. “We werden bijna gedwongen om er een verhuiswagen bij te nemen”, lacht Robin. Inmiddels beschikt het bedrijf over drie verhuiswagens. Eén rijdt in Nederland en haalt de goederen op bij de klant, de andere twee rijden heen en weer richting Zweden, Finland en Denemarken. Verder groeien hoeft van Robin niet: “Het is nu overzichtelijk. Het team is niet te groot, waardoor de lijnen kort zijn en onze klanten vertrouwde gezichten zien bij het ophalen en afleveren van hun spullen. We hebben de juiste mensen om ons heen verzameld en kunnen de service verlenen die we willen. Daarin ligt onze sleutel tot succes.” n Meer informatie: www.vanrooijen-verhuizingen.nl. Op de website vindt u onder ‘Ritoverzicht’ welke ritten er de komende weken al gepland staan.

17 POPULAIRE EMIGRATIELANDEN

Zwitserland Plussen

+ De levensstandaard is een van de hoogste ter

wereld, net als de inkomens. + De gezondheidszorg en het onderwijs zijn erg goed. + De werkeloosheid is laag. + De misdaadcijfers zijn erg laag. + Het openbaar vervoer is goed geregeld.

Minnen

- De prijzen in Zwitserland liggen hoog. - Ook de belastingen in Zwitserland zijn gemiddeld hoger dan in de rest van Europa. - Het kan lastig zijn een (betaalbaar) huis of appartement te vinden. - Zwitsers kennen een langere werkweek dan Nederlanders. - Het kan lastig zijn om te integreren.

MAART 2022 VERTREKNL

| 85

17toen&nu POPULAIRE EMIGRATIELANDEN

2019 Tijdens haar master Communicatiewetenschappen ging Marsha Heinen al aan de slag als consultant bij een van de zogenaamde ‘Big Four’, de vier grootste accountants- en adviesbedrijven. Daar leerde ze haar partner kennen, die in 2012 een baan in Genève kreeg aangeboden. Marsha Heinen: “In diezelfde periode kon ik toevallig op een project in Genève werken. Het bleek mogelijk om te wisselen van mijn Amsterdamse kantoor naar het Geneefse kantoor. Inmiddels hebben we Genève ingeruild voor Zürich en na een aantal jaren als consultant te hebben gewerkt, werk ik sinds kort bij een Zwitserse bank. Ik houd mij onder andere bezig met de reputatierisico’s die voortkomen uit risicovolle transacties.” tekst

nikki van schagen

Hoe zag je leven eruit voordat je emigreerde? “Voordat ik emigreerde woonde ik in een piepkleine studio naast de Nieuwmarkt, in hartje Amsterdam. In onregelmatige weken combineerde ik mijn studie met mijn werk. ’s Ochtends op kantoor, ’s middags naar college, ’s nachts dat ene rapport schrijven en als het even kon ook nog op stap. Ik geloof dat ik in het begin zelfs mijn bijbaan als hostess op Schiphol nog had. Ik deed van alles en nog wat. Niet heel gezond, ik denk dat ik vooral op cafeïne leefde. Het was hard werken, maar ook heel gezellig. Het merendeel van mijn vrienden woonde namelijk ook in Amsterdam.”

“Als ik een dipje heb, verdwijnt dat heel snel als ik ergens op een bergtop zit” 86

VERTREKNL MAART 2022

Zwitserland toen&nu

Reputational risk manager in Zürich Waarom heb je het roer omgegooid? “Ik wilde sowieso graag naar het buitenland, of internationale ervaring opdoen. Op zich best grappig als je bedenkt dat ik op 11-jarige leeftijd tegen een schoolweek opzag omdat ik het eten niet kende en op mijn 13e doodsbenauwd was om überhaupt de bus te pakken naar school. Dat veranderde gelukkig toen ik 15 was en met een vriendinnetje de trein nam naar de Jaarbeurs in Utrecht. Daarna kreeg ik op mijn 19e een beurs om in Griekenland te studeren en na een stage in China op mijn 20ste was het hek blijkbaar echt van de dam.”

Waarom heb je voor Zwitserland gekozen? “Eigenlijk wilde ik naar Hongkong of Singapore, maar ik leerde mijn vriend kennen en hij ging naar Genève, dus was mijn impulsieve gedachte ‘dan gaan we daar toch heen’. Een klein beetje balen vond ik het wel. Mijn Frans was ondanks zes jaar Frans op de middelbare school beperkt gebleven tot niveautje deux-croissants-et-jus-d’orange. Was ik eindelijk afgestudeerd, kon ik weer doorklussen met avondcursussen Frans.”

Wat vind je van de Zwitserse mensen en hun cultuur? “De Zwitsers… Ik denk dat ik een redelijk beeld heb gekregen door zowel in Genève, Vaud en Zurich te hebben gewoond. Als pas afgestudeerde Nederlandse interpreteerde ik de Zwitserse bescheidenheid als verlegenheid en had ik een beetje de neiging over Zwitsers heen te walsen. Inmiddels ben ik gelukkig iets ouder en kan ik de Zwitsers erg waarderen om hun discretie, hun vaak gedegen kennis van hun vak of specialisatie, en kan ik de verpakte boodschappen tussen de regels beter oppikken. Dat is een mooie ervaring van wonen in het buitenland: je leert jezelf en je eigen cultuur beter kennen, opdat je jezelf iets anders kunt opstellen om iemand met een andere cultuur beter te leren begrijpen. Het is moeilijk om vrienden te maken met Zwitsers, maar als je over die drempel heen bent, zijn het gouden mensen.”

Hoe is het leven in Zwitserland? “We vinden Zwitserland fantastisch vanwege – hier komt het cliché: de bergen. In de zomer zijn we met mooi weer altijd ergens aan het hiken, in de winter gaan we bijna elk weekend skiën. Dat skiën heb ik in de eerste twee jaar met veel vallen, opstaan, builen en frustratie geleerd. Ik waardeer het nu enorm. Er gaat niets boven een snelle run de berg af op een koude, heldere dag met verse sneeuw en frisse lucht. En omdat we thuis geen Nederlands met elkaar spreken – mijn vriend is Roemeens – komt het ons eigenlijk ook wel goed uit dat de Zwitsers zelf vier nationale talen hebben. Het leven is hier heerlijk. Als het even kan zijn we buiten, en behalve de bergen die ik al noemde zijn er ontelbaar veel prachtige meren. Neem een paddleboard, huur een bootje of ga lekker zwemmen! En tijdens lange weekenden ligt de rest van Europa binnen handbereik. Het voelt oprecht als thuiskomen als het vliegtuig in Genève of Zurich landt. Als ik ooit ook maar een dipje heb, verdwijnt dat heel snel als ik ergens in de sneeuw of op een bergtop zit. De hoge levensstandaard in Zwitserland heeft het voor mij ook mogelijk gemaakt om bepaalde dromen waar te maken. Zo heb ik tijdens een vakantie mee kunnen werken aan onderzoek naar orka’s in IJsland, ga ik deze winter voor de vierde keer snorkelen met wilde orka’s in het Arctisch gebied en heb ik vorig jaar samen met mijn partner meegewerkt aan neushoornonderzoek in Zuid-Afrika. Daarnaast ben ik een online kunstgalerij begonnen om schilderijen te verkopen, de opbrengst gaat naar wetenschappelijk onderzoek. Ik heb echt niets te klagen.”

Mis je dingen aan Nederland? “Mijn familie en vrienden. Ondanks dat Zwitserland echt niet ver weg is, voelt dat soms anders. Zeker op momenten waarop ik graag mijn familie even nabij had gehad. En vriendschappen die ik tijdens mijn middelbareschool- of studententijd heb opgebouwd zijn nagenoeg onvervangbaar. De tijd vliegt voorbij, en daar horen ook huwelijken en baby’s bij. En soms mis ik vla, haha. Vooral stoofperenvla.”

Wil je definitief in Zwitserland blijven? “Ik neig daarnaar ja. Maar ach, vraag het me over tien jaar nog eens!” n

MAART 2022 VERTREKNL

| 87

Zwitserland Hoe is het nu, anno 2022?

“Soms kriebelt het om naar een grotere stad te verhuizen” Marsha: “Het gaat erg goed! In 2019 waren we net van Romandië (het Franssprekende gedeelte van Zwitserland, red.) naar Zurich verhuisd. We wonen nog steeds in Zurich, wat heel goed bevalt. Gelukkig maar, want mijn vriend begint binnenkort aan een nieuwe uitdaging waarvoor hij regelmatig in München moet zijn. We voelen ons na tien jaar in Zwitserland erg thuis, en met name tijdens de coronaperiode werd het ons duidelijk hoe belangrijk het is om de natuur zo dichtbij te hebben. Zelfs tijdens de complete lockdown konden we onze sneeuwschoenen pakken en

een compleet verlaten skigebied in wandelen, met een thermoskan thee en cake in de rugzak. We kijken heel positief terug op onze emigratie. Natuurlijk zijn er altijd wel moeilijke momenten, maar die zouden we ook in Nederland hebben, zij het in een andere vorm. Ik weet niet of we ooit nog terug naar Nederland zullen verhuizen. Nu de mogelijkheid om de Zwitserse nationaliteit aan te vragen dichtbij komt, begin ik dáár over na te denken. Maar mijn Nederlandse nationaliteit verliezen… daar ben ik emotioneel nog niet helemaal klaar voor! Soms kriebelt het

om naar een grotere stad te verhuizen, zoals New York, Singapore of San Francisco. Maar ach, wat missen we hier nou eigenlijk? Onze emigratie is zeker succesvol en we blijven nog wel even. Als het niet te erg gaat kriebelen… Tegen mensen die naar Zwitserland willen emigreren zou ik zeggen: gewoon doen! Je kunt altijd terug. Soms lees ik het commentaar van “medelanders” dat je Duits, Frans of Italiaans zou moeten leren voordat je komt. Maar echt: naarmate je vaker belastingaangiftes doet in verschillende talen, komt dat allemaal vanzelf. Duik erin!” n

“Natuurlijk zijn er altijd wel moeilijke momenten, maar die zouden we ook in Nederland hebben”

VERTREKNL MAART 2022

UITGELICHT Zoologistics

“Dierenwelzijn staat bij ons allemaal voorop”

“E

r zijn veel misverstanden over vliegen met huisdieren”, zegt zegt Marc Verhaart van Zoologistics. “En ik kan iedereen geruststellen: als alles goed is voorbereid, is het voor een huisdier geen enkel probleem.” Bij het luchttransport van huisdieren zijn verschillende partijen betrokken. De dierenarts zorgt vooraf voor de juiste behandelingen en documenten. De luchtvrachtagent, ZooLogistics, organiseert de reis. Het KLM dierenhotel checkt het dier in en zorgt dat het aan boord gaat. Daarna vliegt de luchtvaartmaatschappij het dier naar zijn bestemming. De partijen werken daarbij niet los van elkaar, maar juist samen.

Air France KLM & Martinair Cargo “Al sinds wij bestaan werken we heel nauw samen met Air France KLM”, vertelt Verhaart. “Air France KLM is natuurlijk de grootste luchtvaartmaatschappij op Schiphol, met een eigen dierenhotel. Het merendeel van de huisdieren dat wij boeken, vliegt met Air France KLM. Zij dragen er zorg voor dat ‘onze’ huisdieren goed en comfortabel worden ingeladen. Daarover hebben we persoonlijk contact met hen.” “Het is een klein wereldje, het dierentransport op Schiphol”, beaamt Bernard de Boer, International Sales Live Animals bij Air France KLM. “Doordat we zulk intensief contact hebben met elkaar, weten we dat we voor hetzelfde staan: het welzijn van de dieren. Het gaat ons erom dat elk dier een prettige vlucht heeft en gezond op zijn bestemming aankomt.”

Gebroederlijk Om dat te benadrukken bemannen ZooLogistics en Air France KLM al jaren samen een stand op de Emigratiebeurs. Gebroederlijk beantwoorden ze vragen van bezoekers en geven ze voorlichting over het vliegen met dieren en wat daar allemaal bij komt kijken. En dat is nogal wat: vooral het veterinaire gedeelte kan knap ingewikkeld zijn. “De veterinaire voorbereiding is iets dat mensen nog weleens onderschatten”, zegt Marc Verhaart. “Anderen weten hoeveel werk het is en besteden het graag uit. Gezien de steeds complexer wordende invoereisen van veel landen is dat geen overbodige luxe.”

Pet Travel Clinic Daarom haalde ZooLogistics enkele jaren geleden de banden aan met Dierenkliniek Europaplein in Amsterdam-Zuid. Samen met dierenarts

Marnix Lamberts zette Verhaart het concept ‘Pet Travel Clinic’ op, waarbij de Dierenkliniek de veterinaire onderzoeken, behandelingen en documenten verzorgt en ZooLogistics het transport voorbereidt – alles in nauw overleg.

Reminder service “De Dierenkliniek had al veel ervaring met emigrerende dieren, omdat in Amsterdam-Zuid veel expats wonen”, legt Verhaart uit. “In de Pet Travel Clinic bundelen we onze krachten. De klant kan ervoor kiezen alle veterinaire behandelingen bij de Pet Travel Clinic te laten uitvoeren. Maar als dat onhandig is, bijvoorbeeld omdat hij of zij ver van Amsterdam woont, hebben we een reminder service. De klant krijgt dan een bericht als er iets moet gebeuren, zodat de eigen dierenarts dit kan doen.”

Teleurstellingen voorkomen Wie met zijn dier gaat vliegen, kan niet om deze veterinaire voorbereidingen heen, waarschuwt Verhaart. “Als er ook maar íets niet geregeld of in orde is, betekent dit in negen van de tien gevallen dat het dier niet kan vliegen. Of dat het bij aankomst op de bestemming wordt geweigerd of extra in quarantaine moet.” Een goede voorbereiding voorkomt daarmee een hoop teleurstellingen – vooral bij de eigenaar.

Verwarmd ruim En de dieren zelf? Die hebben niet zo’n moeite met vliegen. “Anders dan veel mensen denken, zitten ze in een verwarmd ruim met uitstekende ventilatie”, zegt Bernard de Boer. “Omdat het licht in het ruim gedimd is, blijven ze rustig. Wij accepteren een dier alleen op een vlucht als er een geschikt ruim voor is.” Dieren hebben bovendien geen besef van tijd, dus of ze nu een uur of tien uur vliegen: het maakt ze niet uit. In een comfortabele kennel hebben ze het prima naar hun zin.

Dierenwelzijn En het kalmeringspilletje? “Niet doen”, zegt dierenarts Lamberts. “Een kalmeringspilletje verlaagt de hartslag. Door het vliegen op grote hoogte is de luchtdruk in het vliegtuig lager dan normaal, waardoor de hartslag verder daalt. De combinatie van die twee kan dodelijk zijn.” En een pilletje is ook nergens voor nodig. “De eigenaren zijn vaak meer gespannen dan het dier zelf”, zegt Verhaart. “Daarom vertellen we steeds weer: alle betrokken partijen hebben dierenwelzijn hoog in het vaandel staan. We laten een dier alleen vliegen als alles goed geregeld is.”n Voor meer informatie over vliegen met een huisdier: www.zoologistics.nl

MAART 2022 VERTREKNL

| 89

RED MOOSE Red Moose Immigration Services Inc. is een immigratiebureau dat is gevestigd in Kelowna, Brits-Columbia, Canada. Red Moose Immigration Services Inc. is een immigratiebureau dat is gevestigd in Kelowna, Brits-Columbia, Canada. Wij verzorgen op deskundige wijze de aanvraag van uw visum voor Canada. Of het nu gaat om een Wij verzorgen op deskundige wijze de aanvraag van uw visum voor Canada. Of het nu gaat om een permanente verblijfsvergunning of om een tijdelijke werk-, studie- of bezoekersvergunning, permanente verblijfsvergunning of om een tijdelijke werk-, studie- of bezoekersvergunning, Red Moose begeleidt u professioneel en vakkundig door het hele aanvraagproces. Red Moose begeleidt u professioneel en vakkundig door het hele aanvraagproces. Onze aanpak is persoonlijk, efficiënt, ethisch verantwoord en geheel legaal. Onze aanpak is persoonlijk, efficiënt, ethisch verantwoord en geheel legaal. Bovendien krijgt u bij Red Moose altijd waar voor uw geld. Bovendien krijgt u bij Red Moose altijd waar voor uw geld. Ook voor al uw vertaalwerkzaamheden kunt u bij Red Moose terecht. Ook voor al uw vertaalwerkzaamheden kunt u bij Red Moose terecht. Spreek vandaag nog met onze Canadese immigratieconsulente. Bel tijdens kantooruren Spreek vandaag nog met onze Canadese immigratieconsulente. Bel tijdens kantooruren (en denk s.v.p. aan het tijdsverschil van negen uur!) + 1 250 215 9473. (en denk s.v.p. aan het tijdsverschil van negen uur!) + 1 250 215 9473. Wij spreken Nederlands, Engels en Duits. Wij spreken Nederlands, Engels en Duits.

RED MOOSE RED MOOSE IMMIGRATION IMMIGRATION SERVICES INC. SERVICES INC.

Specialists in Canadian Specialists in Canadian Immigration Law Immigration Law + 1 250 215 9473 + 1 250 215 9473 nicole@redm.ca nicole@redm.ca www.redm.ca www.redm.ca

Online of Klassikaal

Nederlands onderwijs?

Waar je ook ter wereld woont, met de lessen van Wereldschool-LanguageOne blijft je kind op niveau! Volg de laatste ontwikkelingen over ons afstandsonderwijs!

werelschool.nl / languageone.nl

VertrekNL 42/43 Emigratiespecial

Articles inside

ZWITSERLAND “Soms kriebelt het om naar een grotere stad te verhuizen”

ZOOLOGISTICS “Dierenwelzijn staat bij ons allemaal voorop”

VAN ROOIJEN VERHUIZINGEN “Gaat alles te snel, dan ontstaat er stress”

ZWEDEN “Volg je droom, maar laat je goed voorlichten”

SMILDA & ZN. VERHUIZINGEN BV “Een tijdige voorbereiding is

AEFFECTIVITY “Waar je ook gaat, we delen meer dan dat we

THAILAND “Nederland is mijn thuis niet meer”

SPANJE “Spanje is nu echt ons land”

OOSTENRIJK “Samen iets opbouwen in Wenen”

WERELDSCHOOL / LANGUAGEONE “Nederlandstalig

PORTUGAL “We hebben geen seconde spijt gehad”

NOORWEGEN “Mañana mañana is in Noorwegen uitgevonden”

DUITSLAND “We zijn helemaal blij, maar hadden ook

CURAÇAO “Ik heb een leven waarvan ik alleen maar durfde te dromen”

AUSTRALIË “Australië voelt echt als thuis”

BELGIË “Voorlopig vind ik het

DENEMARKEN “Het is nog steeds hard ondernemen”

CANADA “We zijn klaar voor ons volgende avontuur”

VOORWOORD

ITALIË ”Voor Italianen is samen genieten het belangrijkst”