ZWEDEN “Volg je droom, maar laat je goed voorlichten”

Zweden

Plussen

+ Zweden is een zeer welvarend land met een hoge + levensstandaard en goede sociale voorzieningen. Ook de gezondheidszorg in Zweden is betaalbaar en van + hoge kwaliteit. Zweedse ouders hebben recht op 480 dagen betaald + ouderschapsverlof, waarvan 60 dagen voor de vader. In Zweden is het erg rustig. Er wonen 23,5 mensen per + vierkante kilometer. Studeren in Zweden is gratis. De kwaliteit van scholen en universiteiten is hoog.

Minnen

- De wintermaanden duren lang en zijn donker. Gemiddeld heb je in de winter 5,5 uur daglicht. Het kan soms lang duren voordat je echt goed contact hebt met mensen in Zweden. Een woning vinden in een stad kan lastig zijn. Het leren van de Zweedse taal is best lastig.

Domweg gelukkig in Särna

Arjen van Berlo en Sandra Kint hadden beiden een goed betaalde, maar ook stressvolle baan. Sandra was werkzaam in het toerisme en de horeca, Arjen komt uit de IT en heeft veel ervaring met marketing, economie en administratie. Sandra: “Kortom, een perfecte match om onze B&B op te starten! We kochten een woning in Zweden en hebben die zelf gerenoveerd. Daarna bouwden we een website en startten zo onze B&B gebaseerd op de duurzaamheidsgedachte: geen verspilling en zoveel mogelijk ecologisch werken wat betreft voedsel, schoonmaakmiddelen en gebruiksartikelen.” Nu, anderhalf jaar later, komt daar een ecologische moestuin bij. De mindfulness(fjällfulness)ruimte, het café en het winkeltje worden ook al goed bezocht.

Hoe zag jullie leven eruit voor de emigratie?

sandra: “Ik werkte in Dordrecht bij een specialistische GGZ-instelling als gezondheidszorgpsycholoog in een kliniek voor jongeren met gecompliceerde autismeproblematiek. Een goede baan, maar erg stressvol. En wilde ik dat blijven doen tot ons pensioen?” arjen: “Ik heb bijna mijn hele arbeidsleven in de IT gewerkt. Mijn laatste werkgever was het CAK. Hier heb ik eerst een team beheerders gecoördineerd en na een flinke burnout ben ik nog een tijdje procescoördinator geweest. Verder ontwikkelde – en ontwikkel – ik websites voor kleine budgetten en geef ik mindfulness- en compassietraining.”

Waarom wilden jullie weg uit Nederland?

sandra: “De Randstad huisvest veel mensen, er is veel luchtverontreiniging en het stikt er van de auto’s. De natuur is er ver te zoeken en dat is wel waar ons hart naar hunkert… Wanneer we met vakantie waren in Zweden of Schotland droomden we altijd van een leven in de natuur. Dicht bij de bergen en bossen en met veel natuurbeleving. We wandelden vaak met de rugzak de wildernis in, zo ver mogelijk van de bewoonde wereld. Toen vroeg een vriendin opeens of ik voor haar wilde komen werken: in de Zweedse natuur, met rendieren en ook in het toerisme. ‘Het zal je goed doen’, zei ze. En ik dacht: ‘Ja natuurlijk, ik wissel mijn leven in Nederland gewoon in’. Maar later, weer terug in Nederland, dacht ik: Waarom ook niet!” arjen: “Hoewel ik veel uitdaging vond in het IT-leven, was ik toch altijd wel op zoek naar iets anders. En iedere keer als ik in het buitenland was, bestudeerde ik andere mogelijkheden. Nederland werd voor mij te vol en te druk. Ik ben een natuurmens en was duidelijk op zoek naar een andere levensstijl. Allebei zagen we een leven in Zweden voor ons. We wilden iets gaan doen in het toerisme, zoals een B&B combineren met de prachtige natuur – en met mindfulness. We willen andere mensen laten zien dat ze hier tot rust kunnen komen, zodat ze hun batterij weer kunnen opladen.”

Hoe hebben jullie de emigratie aangepakt?

sandra: “We zochten uit hoelang we vanuit Nederland onderweg zouden zijn naar de plek in Zweden waar we graag wilden wonen. Met de auto bleek dat een aanzienlijke reis, maar we ontdekten al snel dat we met het vliegtuig binnen een dag bij onze ouders kunnen zijn als de nood aan de man komt. Dat besef nam een grote drempel weg. Ik nam vervolgens een sabbatical voor een jaar, huurde een huis in Zweden en ging vandaaruit werken met de rendieren, voor een jaar. Kijken of het leven daar me zou bevallen. In een weekend zijn we naar Zweden gegaan en hebben we diverse huizen bekeken die op ons lijstje stonden. Om een lang verhaal kort te maken: we vonden een huis, dat eigenlijk

20 20

“Emigreren is een project, en een goede voorbereiding het halve werk”

te groot was en te ver van de bewoonde wereld stond, maar we waren op slag verliefd op die perfecte plek in een dorp, waar we het plan konden gaan uitvoeren dat we in ons hoofd hadden.” arjen: “Op een gegeven moment namen we het besluit om de eerste stap te zetten. Dat was een belangrijke en noodzakelijke stap om onze droom werkelijkheid te maken. Na een jaar van onderzoeken en voorbereiden zijn we verhuisd en daarna heeft het ons een half jaar gekost om daadwerkelijk in Zweden te aarden. De officiële opening van B&B Turistgården Särna markeerde voor ons het punt waarop ons nieuwe leven in Zweden echt kon beginnen. We hebben veel advies gekregen van de gemeente en onze boekhouder. En het lidmaatschap van de toerismevereniging in Särna heeft ons geholpen een plek te vinden tussen de mensen in het dorp. Emigreren is een project, en een goede voorbereiding is het halve werk.”

Hebben jullie tips voor mensen die ook naar Zweden willen emigreren?

sandra: “We kregen bij de start veel support van de gemeente, dat is erg goed geregeld in Zweden. Ze leggen je alles uit als je erom vraagt, maar je moet het wel zelf uitvoeren. En de bureaucratie in Zweden is zo mogelijk nog groter dan in Nederland. Het is dus een hele heisa, als je vanuit ons georganiseerde Nederland komt. Overal moet je achteraan en alles loopt vertraging op. Bedenk dus voordat je gaat emigreren goed wat je wilt en in welke regio je je wilt vestigen. En onderzoek van tevoren wat je financiële mogelijkheden zijn, en hoe stabiel je relatie is. Doe goed onderzoek naar je nieuwe huis en zorg dat je de taal al een beetje onder de knie hebt. Zoek in je nieuwe omgeving mensen die jou kunnen ondersteunen en aan wie je vragen kunt stellen, zodat je zeker weet dat die vragen op een goede en reële manier worden beantwoord. En blijf pro-actief. Ga niet zitten wachten op instanties, want dan kom je er niet.” arjen: “Elk land is anders dan Nederland: andere regels, andere cultuur, andere taal. Dat vereist veel aanpassingsvermogen. Een land leer je pas kennen als je eenmaal geëmigreerd bent. Kijk dus goed uit wat betreft de beweegredenen waarom je weg wilt uit Nederland. Een ander land is anders, en zeker niet per definitie beter! Bedenk dat je leven drastisch gaat veranderen. Vaak is dat precies wat je wilt, maar als puntje bij paaltje komt, blijkt dat het soms toch lastig is om open te staan voor die verandering. Eén leidraad heeft ons enorm geholpen, en dat is een beroemde spreuk van Pippi Langkous: ‘Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan’.”

Hoe bevalt jullie het leven in Zweden?

sandra: “In het dorp hebben we zo langzamerhad een plekje gevonden waar we helemaal blij mee zijn. Arjen maakt naast ons B&B-werk websites en films met zijn drone en camera voor diverse aanvragers uit zowel business als het toerisme. We zijn betrokken bij de toerismevereniging in ons dorp en doen altijd mee aan de activiteiten, of het nu zomer of winter is. Spijt van de emigratie hebben we nooit gehad. We hebben op onze leeftijd een zeer goede keuze gemaakt en samen een mooie plek gecreëerd. En het draait boven verwachting goed. Heerlijk, vrij, in de natuur, leuke mensen om ons heen, wat wil een mens nog meer. We blijven voorlopig hier in onze B&B Turistgården Särna. Mogelijk zelfs voor altijd. We hebben de stress en drukte voorgoed ingeruild voor de rust en de natuur.” arjen: “Zoals ze in Zweden zeggen: lugnt! Oftewel: relaxed. Sinds we hier wonen en werken is er zo veel last van ons af gevallen dat we nu al weten dat we nooit meer iets anders willen. We moeten af en toe nog steeds hard werken, maar we ervaren veel minder druk – vooral de prestatiedruk is hier veel minder. Als we nu kijken naar het leven van anderen in Nederland, en als we naar het nieuws kijken, zien we zulke grote verschillen. En dan zijn we domweg gelukkig hier in Särna.” n

“Blijf pro-actief. Ga niet zitten wachten op instanties, want dan kom je er niet”

Hoe is het nu, anno 2022? “Helaas sloeg het noodlot toe”

Sandra: “Met ons is het jarenlang goed gegaan. We hebben hard gewerkt, een goede winst gedraaid en ook wat gerenoveerd aan ons huis. Het is prachtig. Maar het noodlot heeft helaas toegeslagen. In december 2020 heeft Arjen een hartinfarct gekregen en is hij met spoed naar Falun gereden in de ambulance. Arjen was nog net op tijd voor een stentoperatie, maar het hart had te veel schade opgelopen. Na een ziekbed van een maand is hij overleden. Een heel vreemde wending aan ons grote avontuur… Inmiddels heb ik als nabestaande veel meegemaakt in het Zweedse systeem. Het verschil in ziekenhuisaanpak is groot, wat voor mij erg prettig was: alles werd goed uitgelegd en de laatste weken in Uppsala ben ik voortdurend op de hoogte gehouden door de hartchirurg. Maar ook de afhandeling na het overlijden verliep anders dan we in Nederland gewend zijn – dat was wel een cultuurshock. Mijn familie is meteen naar me toe gekomen, maar hier is het niet zo dat iemand meteen begraven of gecremeerd wordt. Dit kan tot een maand duren. Dat was ons niet duidelijk, dus we kwamen in een rollercoaster terecht. Arjen is gecremeerd zonder dat wij er bij waren, dat was door corona te lastig te regelen. De eerste aanvraag voor het uitstrooien van de as werd afgewezen: de plek was niet goed, alleen waren ze dat vergeten door te geven. Op een nieuwe aanvraag kreeg ik lang geen antwoord. Ik werd hopeloos, omdat de winter in aantocht was en je dan geen as mag verspreiden. Maar gelukkig: op maandag 22 november konden we de berg op en hebben we Arjen een mooie plek gegeven op de Nipfjället, in zijn geliefde omgeving. Helaas met onze familie op afstand. Hij heeft een prachtige plek met uitzicht op de Städjan en het Nipfjället-massief.

Ik heb de B&B te koop gezet omdat hij veel te groot is voor mij alleen. Er is veel animo: het bedrijf is instapklaar en het loopt nog steeds goed want ik ben gewoon doorgegaan. Mocht het worden verkocht, dan blijf ik waarschijnlijk nog hier. Ik heb al diverse banen aangeboden gekregen en een aantal vrienden in het dorp en daarbuiten helpt me zoeken naar een huisje. Ik zou graag willen blijven, hoewel ik soms ook wel terug wil. Dus het is nog niet helemaal zeker wat ik ga doen. Al met al had ik de jaren vóór de dood van Arjen niet willen missen. Onze gezamenlijke droom werd werkelijkheid, we hebben iets prachtigs neergezet. Van die jaren heb ik veel overgehouden om te koesteren. Dat neem ik allemaal met me mee. Ik mis mijn familie en vrienden natuurlijk wel, zeker in deze tijd, maar dat vangen we gelukkig goed op met videobellen. Tegen mensen die naar Zweden willen emigreren zou ik zeggen: regel je zaken ook juridisch goed. Ik heb heel veel problemen ondervonden na Arjens overlijden omdat wij geregistreerd partners waren: dat wordt niet erkend in Zweden. Laat je goed voorlichten, ook over de minder leuke kanten van het leven. Volg vooral je droom, maar blijf wel realistisch. Regel het goed en trek daar een jaar voor uit.” n

“Volg je droom, maar laat je goed voorlichten, ook over de minder leuke kanten van het leven”