Alles ruikt naar chocola.indd | Sander Pinkse Boekproductie | 12-08-11 / 17:37 | Pag. 3
Sidney Vollmer
Alles ruikt naar chocola
Uitgeverij Podium Amsterdam
Alles ruikt naar chocola.indd | Sander Pinkse Boekproductie | 12-08-11 / 17:37 | Pag. 9
driehonderdvijfennegentig dagen
Ze komen binnenlopen alsof er niets aan de hand is. Ze schrijden. Iedereen gaat staan, Oscar port in mijn ribben. Ik kom overeind, langzaam. Mijn broek plakt aan mijn billen. Ze lopen glimlachend voorbij en nemen plaats op een rood bankje. De fotograaf klikt. En klikt. En klikt. Ik zie hem kijken op zijn lcd-schermpje, alsof hij wil controleren of het allemaal wel echt gebeurt. De zaal gaat weer zitten. Venijnig trekt Oscar me omlaag. Zonder de geknakte microfoon op zijn tafel zouden we hem niet verstaan vandaag, zo zacht lispelt de Limburgse trouwambtenaar ons welkom. Voorzichtig draai ik me om en schat de afstand tot de uitgang. Twintig grote stappen en ik ben weg. Ik ren die heuvel over, langs de koeien, die kronkelende weg af, naar de bewoonde wereld, misschien wel tot Maastricht. Ik draai terug en voel de tekening kriebelen tegen mijn borst. Ik wil haar hoog in de lucht steken. Maar ik zal het niet doen. Ik zal niets doen. Dat heb ik Oscar beloofd. ‘Nou, dat hoef je bij Annet niet te proberen,’ spreekt de ambtenaar. ‘Dus ze mailde hem terug: ‘Jij gaat mijn contactverzoek écht niet zomaar weigeren, hoor!’ De zaal grinnikt. ‘Dus bij Annets twééde contactverzoek kon Sjeng niet anders dan haar uitnodigen voor een kop koffie,’ zegt de ambte9
Alles ruikt naar chocola.indd | Sander Pinkse Boekproductie | 12-08-11 / 17:37 | Pag. 10
naar, ‘iets wat ons enkele romantische omzwervingen later hier in deze prachtige zaal in het glooiende Limburgse landschap bijeenbrengt voor die geweldige bezegeling van de liefde tussen twee gelijkgestemde zielen.’ Best een lekker gevoel, je tenen krommen in je schoenen. Ik draai me weer om, zoek de rijen af naar Milan. Koud zonlicht schijnt horizontaal over de genodigden. Daar zit hij, derde rij van achter, laatste stoel rechts. Hij heeft zijn honkbalpetje afgezet. Dat hij is meegereisd, onder zijn omstandigheden, is geweldig. Heel lief. Ik weet niet of ik hetzelfde had gekund. Hij ziet me kijken, glimlacht en tuit geruststellend zijn lippen, alsof hij wil zeggen: kalm maar, brother from another mother. Het is zo voorbij. Ze zat vroeger bijna elke middag op me te wachten. Op de keukentafel een volle theepot en twee glazen, glazen uit onze eigen fabriek. Ze schonk in zodra ze me de poort naar de tuin hoorde dichtslaan. Ik ging zitten, mijn jas nog aan, en begon te praten. Ze luisterde naar de avonturen van mijn schooldag. Ze luisterde aandachtig. Altijd. Ik ga rechtop zitten. Meteen legt Oscar zijn hand op mijn arm. ‘Ik doe je wat,’ fluistert hij. ‘Ik ga alleen verzitten,’ fluister ik kwaad terug. Mijn stoel zit vast aan die van hem. ‘Wat is daarop uw antwoord?’ vraagt de ambtenaar mijn moeder. Ze glimlacht en zegt: ‘Ja.’ Ze spreekt het zoet uit, met een vleugje valse lucht. ‘Sjeng Dercksen, verklaart u Annet Geertje Aleid de Boer aan te nemen tot uw wettige echtgenote en belooft u alle plichten te zullen vervullen welke door de wet aan de huwelijkse staat verbonden worden? Wat is hierop uw antwoord?’ ‘Jazeker!’ 10
Alles ruikt naar chocola.indd | Sander Pinkse Boekproductie | 12-08-11 / 17:37 | Pag. 11
De zaal lacht. Op aangeven van de ambtenaar pakt mijn moeder uit een langwerpig, groen doosje een trouwring. Wat heeft ze eigenlijk met de ring van mijn vader gedaan? Op een heuvel achter het raam staan koeien naar de grassige grond te staren. Lome, bruingevlekte herkauwers die eigenlijk al op stal moeten staan. Het is veel te koud nu. Eentje draait zijn kop naar mij. ‘Kssht,’ fluister ik. Oscar trekt een wenkbrauw naar me op. Gras is heel moeilijk te verteren. Dus hebben koeien niet één, maar vier magen voor hun koeienvlaai. En dan nog komt die graspulp regelmatig weer naar boven. Dan nog krijgen ze dat papje keer op keer wéér tussen hun kaken. Altijd hetzelfde voedsel. Altijd maar malen. Altijd maar slikken. ‘Welke achternaam zei hij nou?’ ‘Heel even nog,’ fluistert Oscar. Mijn moeder pakt Sjengs hand vast. Haar nagels zijn roomkleurig gelakt. De ambtenaar grijnst naar hem, naar haar. Mijn moeder kijkt op naar Sjeng. Ze heeft een expres gekreukte, lichtgroene satijnen jurk aan. Hij draagt een lichtgrijs pak met groene das en dito sokken. Hun kleding kleurt goed bij elkaar. Ze duwt de ring om zijn ringvinger. Sjeng glimlacht. Hij draait zich naar de tafel, naar de tweede ring in het smalle doosje. Ik sta op en haal Oscars hand van mijn arm. ‘Sorry, mag ik heel even?’ De zaal ritselt. De ambtenaar kijkt van Sjeng naar mijn moeder naar mij. ‘Dit is denk ik niet het juiste moment,’ zegt hij door zijn papieren zoekend, ‘Thomas?’ Oscar sjort opnieuw aan me. Ik trek me los. ‘Annet Geertje Aleid de Boer...’ Mijn moeder ademt diept in. ‘Mama. Wil je alsjeblieft even naar mij luisteren?’ 11
Alles ruikt naar chocola.indd | Sander Pinkse Boekproductie | 12-08-11 / 17:37 | Pag. 12
Oom Jeffrey gaat staan, knoopt zijn lichtbruine colbertje dicht en zegt: ‘Tom, darling —’ ‘Mag ik misschien trouwen,’ zegt mijn moeder verbaasd. Ik trek mijn onderbroek uit mijn bilnaad. ‘Ik... ja. Natuurlijk mag je trouwen.’ Sjeng kijkt me mistroostig aan. In mijn buik voel ik een brandend sliertje medelijden kronkelen. ‘Misschien is het een goed idee als je even buiten wacht,’ zegt de ambtenaar. Oscar legt zijn arm om mijn schouder en probeert me naar buiten te escorteren. Ik steek mijn hand in mijn binnenzak, graai naar de tekening en steek het stuk papier omhoog. Het is volgetekend met blauwe balpen en oranje marker. Er staat een poppetje op met harkerige voeten, harkerige benen en een bolle buik. Het poppetje staat naast een kwaad volgekraste televisie en heeft een pistool in zijn hand. Mijn moeder duwt haar lichtgroene hoed iets verder naar achteren. ‘Mag dit alsjeblieft straks?’ ‘Mensen willen het nog weleens vergeten, maar alles in het leven is onderhevig aan verandering,’ lispelt de ambtenaar in zijn microfoon, ‘Het is vaak wennen als er nieuwe, ja —’ ‘Kijk dan, mam,’ zeg ik terwijl ik een stap dichterbij doe en de tekening gladstrijk. Ik wil de andere blaadjes ook uit mijn binnenzak pakken. ‘Waarom loop je van me weg?’ ‘... veranderingen op komst zijn,’ gaat de ambtenaar driftig verder, ‘maar die mensen moeten wél de juiste plek, de juiste tijd kennen.’ ‘Die ambtenaar,’ zeg ik tegen Oscar, ‘lijkt op die gladde hotelmanager uit Home Alone 2. Vind je niet? Toch Os?’ ‘Ik wil u vriendelijk verzoeken hier weg te gaan.’ Mijn moeder staat op. Haar groen-witte boeket rolt van het bankje. Is zij nu al wel getrouwd met hem, maar hij nog niet met haar? Die ring, daar gaat het om, toch? ‘Jij gaat nu de zaal uit,’ zegt ze. 12
Alles ruikt naar chocola.indd | Sander Pinkse Boekproductie | 12-08-11 / 17:37 | Pag. 13
‘En anders?’ ‘Ophoepelen. Nú,’ roept ze. Iemand fluistert: ‘Bravo.’ Stilte. ‘Genodigden, als mensen elkaar de ruimte kunnen geven om —’ ‘Rustig maar,’ zeg ik tegen de lispelaar, waarop hij gaat staan, zijn handpalmen op zijn tafel zet en me diep fronsend aankijkt. Iedereen wacht. Mijn moeder kijkt naar de tekening in mijn hand, naar mij, naar de tekening. Sjengs strak gekamde, grijze haren glimmen terwijl hij op me af komt lopen, de zon in. Hij staat stil, kijkt me aan. Een Mexican stand-off. De spieren rond zijn kaken spannen en ontspannen. Spannen en ontspannen. Dan kijk ik als eerste weg en zie zijn kinderen zitten. Ze lijken niet heel gelukkig. ‘Het is me wat, hè,’ zeg ik tegen ze. Terwijl ik me omkeer slaat Sjeng me met zijn vlakke hand in het gezicht. ‘Moet dat nou?’ vraag ik geschrokken. ‘Mèh jong,’ begint hij, lekker Limburgs, ‘wil je er nog een?’ Voor ik kan antwoorden gonst ook mijn andere wang. Hij verontschuldigt zich naar mijn moeder door te zeggen dat er grenzen zijn. ‘Inderdaad,’ zegt Oscar terwijl hij tussen mij en Sjeng komt staan. Als een spits op snelheid draai ik om hen heen, sprint de drie meter richting de tafel en pak de overgebleven gouden ring uit het doosje. Ik laat me ruggelings langs de tafelpoot naar beneden glijden. Gezeten op de koude grond bekijk ik de ring van dichtbij en lees de inscriptie: sjeng & annet: just the two of us. Ik kijk op. Nú heb ik haar aandacht. En die van de zaal. Tientallen nekken strekken zich om meer te kunnen zien. Iedereen kijkt kwaad. Of bezorgd. Behalve Milan. Milan grijnst. 13
Alles ruikt naar chocola.indd | Sander Pinkse Boekproductie | 12-08-11 / 17:37 | Pag. 14
Hier zit een liedje in. Mijn moeder staat vlak naast me. Ze strekt haar arm naar me uit. ‘Die ring is van mij,’ zegt ze, ‘wij gaan trouwen en jíj hebt dat te accepteren. Begrepen?’ De pakken en jurken in de zaal zijn opgestaan uit hun stoelen. Ze blokkeren de uitgang. Ik kijk om, zoek achter het podium naar een backstage-uitgang, een trappetje achter een zwart gordijn. Vliegen dan. Wegzweven, de zaal uit, over de genodigden heen. Weg uit Limburg. Vanavond in Schiedam even rustig met mijn moeder praten, haar na afloop van het gesprek haar trouwring geven en met een gerust hart Nederland verlaten. ‘Heb je weer eens te weinig aandacht, Tom?’ vraagt ze. Er zit nog maar één ding op. Ik doe mijn mond open, leg de trouwring op mijn tong en slik hem door. ‘Sorry, mam.’
14