ររឿងសាមគ្គធ ី ម៌ ប្របថាដើរ
ើ រររុះគ្នប
សាមគ្គធ ី ម៌ប្ដលរពះមុនីររងៀររររើរ ក្ផួនគ្មពីររពះពុ រសា ន រនា និយាយពី ការសាមគ្គធ ី ម៌៣ យា៉ងគ្ឺ ៖ ១-កាយសាមគ្គី ការរពមររពៀងរោយកាយ ២-វចីសាមគ្គី ការរពមររពៀងរោយរមថី ៣-មរនាសាមគ្គី ការរពមររពៀងរោយចិត្។ ថ របើភក្ ិ ុខ សាមរ
រ ពហូ រូរត្ រៅអាវារវត្ថណា បានររៀនរូរត្យល់ ចារ់ របាក្ដរហើ យ
ទាំងបានអនុវត្ថតាមមាគ្ន៌ដរ៏ ត្ឹមរត្ូវររៀត្រនាះ អានិរងសធម៌សាមគ្គក្ ី ៏រក្ើត្រ ើងលអ ណារ់ រធវអ ើ វីៗក្៏ រក្ើត្តាំងពី ការត្ូចរហូ ត្ដល់ ការធំ។ របរិនណារបើប្បក្បាក្់ សាមគ្គរី ហើ យ វត្ថរនាះអនថរាយររចើន របរភរណារ់ គ្ឺទារ់ ប្រងប្វវងគ្ំនិត្រវាងរោក្រគ្ូត្ូចនិងរោក្រគ្ូធំ រវាងសាមរ
រនិងភិក្ុ។ ខ ល។
ផ្ផធក្ុង ប ពពុ ះរផះររបះឆាម៉្ឹង ល ៗ រត្ើរយើ ងជាក្ូនចផងរពះរក្យបុរត្គ្ិត្យា៉ងណារៅររៀត្? រពះពុ រប ន រម រគ្ូបានរបរៅពុ រប ន រិរ័របួនពួ ក្ថាៈ ចូរក្ុរំ បមាររបប្ហររធវរវលួនរបា
អាត្ម័នឲ្យរសាះ ខ្មមំងររត្ូវ
ឈរជិត្រយើ ងមិនរភលចររ រពលណារយើ ងរលលយអារមម
៍ រផថរផ្តថរ វារឆលៀត្យក្រពលរនាះភ្លលម គ្ឺ
វាចំរ
ញរលើរយើ ងទាំងររុង អូរទាញរយើ ង ឲ្យ
មារិ ការរឿង ១-ររឿងសាមគ្គី ប្របថាដើរ
ើ រររុះគ្នប............
២-អារមភក្ថា ..............................................០១ ៣-បរវិចារ ៤-រមព័នរ ន ម
ក្ថា ..................................០២ និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពុជា
ររកាមជាមួយនឹងរងគម...........................០២ ៥-១០០១ក្រ
ី យួ នរធវបា ើ បប្វមរររកាម....០៩
៦-នារីផសពវ ផាយអក្សរសាស្តរថ ...............១២ ៧-ឯក្ភ្លគ្ផ្នមិលិនប ធ ផញ្ហា......................២១ ៨-របសាបបុ
យរខ្មមច................................២៥
លលក្់ រៅនរក្ប្ភបក្រររ់ ចារ់ ប្រងគ្ួរររញើបប្រញង ផ្រក្ប្លង។ រយើ ងរគ្ប់ គ្នប
រត្ូវសាមគ្គឲ្ ី យរត្ូវចំ
ុ ច៣
យា៉ងខ្មងរលើរនាះពិ ត្ជាលអណារ់ ! មិនរត្ូវ សា-ម គ្គរី ត្ឹមប្ត្បបូរមាត្់
ឮរហើ យរះផ្ដឬក្៏សាធុឲ្យ
ររួលប៉ុរណា ត ះររ។
និពននរោយរពះរក្ររវិនរយា មហា ររឹ ង យន់ រពះរៅអធិការវត្ថដរី ក្ហម
៩-ររឿងរពះឧបគ្ត្និងមារ ......................៣១
ររុក្ថ្កូវ រវត្ថរពះរត្ពាំង ក្មពុជាររកាម
១០-របវត្ថនា ិ ងច័ន.ធ ...................................៣៦
ផ្ថ្ងរៅរ៍ ១រក្ើត្ ប្វមិគ្រិរ ឆាបំមប្មរត្ីរ័ក្ ព.
១១-ររឿងក្ុក្ចារ់ ចាំរីល.......................៤០
រ.២៥៣៥ រត្ូវនឹងផ្ថ្ងរី០៧ ប្វធបូ គ្.រ.១៩៩១
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១
រមពន ័ រ ន ម
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
អារម្ភកថា រមព័នរ ន ម
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពុជាររកាម (រ.ន.វ.ក្.ក្.) ជាអងគការមួយមិនរបកាន់ និនាប
ការនរយាបាយរលើគ្
បក្សណាមួយ
និងមិនបំប្បក្បំបាក្់ ឬបងកភ្លពរចបូក្រចបល់ ក្ុង ប រងគមរនាះ
ររ ប៉ុប្នថមានរិរិរន បមូលផថទា ុំ ក្់ រងរហការក្សាងជីវត្ ិ ររឡាញ់រិរិរន ររីភ្លពនិងរងគមជាត្ិ, ជួយ ការពាររិរិប ន ងបអូនរ ួមឈាម
ជួយរក្ាអរិយធម៌និងរក្រមត្៌ក្របរ់ ជាត្ិឲ្យបានរទិត្ររទរគ្ងៀវងសជា
អមត្ៈ។ រហត្ុរនះ រមព័នរ ន ម
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពុជាររកាម បានយក្ចិត្រ ថ ក្ ុ ោក្់ វិត្វំ រិក្ា
ររៀនរូរត្ រសាវរជាវរាវរក្ឯក្សារប្ដលទាក្់ រងរៅនឹងការអប់ រប្ំ ផបក្ខ្មងរពះពុ រសា ន រនា រំរនៀម រមាលប់ របផ្ព
ី និងសាបផ្ដរបរ់ វរី រម
ៈ វីរបុររប្ដលបានពលីជវី ត្ ិ រដើមផី ជាត្ិនិងសារនា តាំង
ពី បុពវកាលរហូ ត្មក្ដល់ បចចុបផនបកាល
រដើមផីរក្ារុក្និងចាត្់ ប្ចងរបាះពុ មពរពឹ ត្ប ថិ រត្ផសពវ ផាយជា
ររៀងរាល់ ឆមារ។ ទាំងអរ់ រនះមក្ពី ការសាមគ្គី សាមគ្គរី នះរហើ យ ររបៀបបានដូចជាផ្រពមួយររមាប់ ការពារ នូវធនលនធមមជាត្ិ។ ដូរចបះ ការវិត្វំយក្ចិត្រ ថ ក្ ុ ោក្់ របក្បរោយររចក្ថព ី ាយាម ប្ដលផុររចញ ពី ការពិ ចារណារបរ់ រម
និរសិត្-និរសិត្ បាននិងក្ំពុងរបរពឹ ត្រថ ៅរោយរលូនរដើមផីឈានដល់
ការរររមចរជាគ្ជ័យ។
សុ ភាសិរ ផ្រពជារីរគ្នចរផ្នរត្វរមឹគ្
អាការជារីរគ្នចរផ្នរត្វបក្សី
ររចក្ថវី នា ិ រជារីរគ្នចរផ្នរងខត្ធម៌
ឯអមត្ធម៌ជារីរគ្នចរផ្នរពះអរហនថ។
គណៈកមមការរពឹ រិ របររ និពនធនាយក —រពះរត្ជរពះគ្ុ
សឺ ន សុជារិ
គណៈកមមការររួរពិ និរយ —គ្
ៈក្មមការរមព័នរ ន ម
រាវរជាវរោយ
ការីកំ ុ ពយូទ័រ — ថាច់ សុភ័ក្តករ
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពុជាររកាម
—រមព័នរ ន ម
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពុជាររកាម
ប្ចក្ជូនរោយឥត្គ្ិត្ផ្ថ្ល
រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្
រំព័ររលវ
០១
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១
រមពន ័ រ ន ម
ជាការពិ ត្ណារ់
បទវិ ចារណកថា ការររ់ រៅក្បុងរងគមមួយ
យុ ត្ធ ថិ ម៌
រពាររពញ
ររកាម
រពវ ផ្ថ្ងបងបអូនប្វម រ
រត្ូវបានយួ នក្ុមមុយនីរថររំ ោភបំពាន
បំបិររិរិ ន
រិរិរន ររីភ្លព ពិ រររជាងរនះរៅររៀត្ មាន
គ្ឺជាការររ់ រៅមួយមិនមានភ្លព
បងបអូនប្វមរមួយចំនន ួ រត្ូវបានសាលប់ រោយអំរពើ
រោយអំរពើ ហិងា រររីភ្លព
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
ការគ្នបរងកត្់
រហើ យប្ត្ងប្ត្ររួលនូវវិបត្ថរិ គ្ប់ ប្បប
យា៉ងទាំងផលូវកាយនិងផលូវចិត្។ ថ
ការររ់ រៅក្បុង
នាមមាចរ់ រឹក្ដីមាចរ់ មាត្ុភម ូ ិ រត្ូវបានពួ ក្ររៅ ររុក្ជិះជាន់ បំពានរធវរ ើ ក្ ុ ប ខ ុក្រមបញ
គ្នមនរតា
ទាំងរនាះ។
រទាះបីជាពួ ក្យួ នរគ្ដឹងចាប់ អនថរ
ជាត្ិក្៏រោយ ក្៏ពួក្រគ្រធវទា ើ ំងបំពានប្ដរ។ ក្បុងនាមប្វមរររកាមនិងមនុរសជាត្ិដូចគ្នប រូមរថាកលរទារ
និងមិនររួលសាគល់ នវូ អំរពើ
ជាក្់ ប្រថងប្វមរររកាមរត្ូវបានរគ្រធវរ ើ ក្ ុ ខ
រោររៅរបរ់ រោឌភិបាលរបររររនះរ ើយ ។
បុក្រមបញដូចរត្វលត្ុ។ ក្បុងនាមជាមនុរសដូច
រូមឲ្យសាមរត្ីប្វមរររកាមទាំងអរ់ រ ួបរ ួមសាមគ្គី
គ្នប រហើ យរទិត្ររកាមការប្ថ្រក្ាគ្នំររការពារពី
គ្នបជាធលុងមួយ រទាះជាក្បុងសាទនភ្លពណាក្៏រោយ
រមាបក្់ អងគការរហរបជាជាត្ិ
រត្ូវប្ត្មានឆនធៈមុះមុត្ កាលហាន ត្រ៊ូ ពុ ះពារ
រប
ី
ប្ដលបានរប-
ការនូវធមមនញ្ ុ ដ របរ់ វលួន (ររចក្ថប្ី ថ្លងការ
៍
ជាសាក្លរថីពីរិរិម ន នុរសផ្ថ្ងរី១០ ធបូ ១៩៤៨) រត្ូវបានយួ នក្ុមមុយនីរថបំពានទាំងររុង។ ប្វមរ ររកាមជាប្វមរមាចរ់ ររុក្ពិ ត្ៗ រក្ើត្រៅរី រនាះរាប់ ត្ំ ប្ត្រងររគ្នះរោយសារ
ររ់ រៅរីរនាះ
មក្រហើ យ រោយរគ្នន់
រគ្ប់ ឧបរគ្គ
រដើមផីបុពវរហត្ុប្ថ្រក្ាសារនា
វបផធម៌ របផ្ព
ី រំរនៀមរមាលប់ ក្ឲ្ ុំ យបាត្់ បងៀ។
សម្ព័ នធសម្ណនិ សសិត-និ សសិត ខ្មែរកម្ព ុជាក្រោម្ជាម្ួ យនឹ ងសងគ ម្ វិាលភាពននវិទាាក្តសរ
សាទនភ្លពនរយាបាយ
បរងកើនចំរណះដឹង
បររររ រធវឲ្ ើ យរឹក្ដីរនះរត្ូវបានបាត្់ បងៀ រហើ យ
ការរីក្ដុះោលយា៉ងរជឿនរលឿនផ្នប្ផបក្
រទិត្រៅររកាមការរត្ួត្រតា រោយរបរររមួយ
វិរាសាស្តរថ នាំឲ្យមនុរសពិ ភពរោក្ររួលបាន
រផសងររៀត្។ រយើ ងដឹងរហើ យថា ជាត្ិសារន៍
នូវរបរយាជន៍យា៉ងររចើន
ណាក្៏រោយ
ប្ផបក្បរចចក្រររនិងការរសាវរជាវ។
របើកាលណារគ្បំបិររិរិរន ររី
ភ្លពរហើ យរឈាមះថា
«ររ់ ពិបាក្ជាងសាលប់ »។
មានវិរ័យព័ ត្មា ៌ នវិរា
មិនរត្ឹមប្ត្ប៉ុរណា ត ះររ ពួ ក្យួ នបានរិះរក្មរធា-
សាគល់ ថា
បាយរគ្ប់ យា៉ង រធវយា ើ ៉ ងណាឲ្យប្វមរររកាមរយើ ង
ទាំងអរ់ ។
របាះបងៀជរើ នឿ របផ្ព
ី រំរនៀមរមាលប់ ពីដន ូ តា
របរ់ វលួន រហើ យអនុវត្ថជរើ នឿ របផ្ព ប្ដលជាវបផធម៌របរ់ ពួក្រគ្។ រំព័ររលវ
០២
ី តាមអវី
ប្ដលរងកត្់ធន ង ់ រលើ ក្បុងរនាះ
ប្ដលរគ្អាចររួល
ជាប្ផបក្រជឿនរលឿនជាងវិរ័យដផ្រ
រោយការរជួត្រជាប រហើ យ ររើបនាំឲ្យរមពន័រ ន ម
រលើវរ ិ ័យរនះ និរសិត្-និរសិត្
ប្វមរក្មពុជាររកាម ប្ដលជាអងគការមួយ រផ្តថត្រំ
រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១ ខ្មន់ រលើវរ ិ ័យប
រមពន ័ រ ន ម ថ ុះបណា ថ លធនលនមនុរស
២—ជើនាន់ រី២
ផ្នរងគមប្ផអក្រលើពាក្យ
ក្—ប្ផបក្វិជាជប
ជាវិរ័យសាទបនារគ្ឹះ មួយោលថា
“ធនលនមនុរសជាមូលោឌនរគ្ឹះផ្ន
ការក្សាងរងគម” រម
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
ជារគ្នលការរបរ់ រមពន័ ន
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពុជាររកាម។
ថ ះុ បណា ថ ល
Microsoft Word & Microsotf Excel 2003, Microsoft Acces 2003, Adobe Photoshop CS3, Repair and Install Computer, Edit Video Sony Vegas 7.0, HTML.
រោយប្ ក្ការិយាល័យរិក្ាធិការ ជា
វ—រិរស-និរសិត្រ ួមមានៈ ស្តរថ២ ី ៨នាក្់ ,
ការិយាល័យមួយក្បុងចំរណាមការិយាល័យទាំង
បុររ២៤នាក្់ , រពះរងឃ៤២អងគ ររ ុប៩៤អងគ
៦ របរ់ រមពន័រ ន ម
និងរ ូប។
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពុ-
ជាររកាម ប្ដលររួលបនធុក្ប្ផបក្ប បានរបើក្វគ្គប
ថ ុះបណា ថ ល
ថ ុះបណា ថ ល ប្ផបក្ក្ុព ំ យូរ័រជាហូ រ
ប្ហដល់ រពះរងឃ រិរស និរសិត្រក្ីរក្ ប្ដល មិនមានលរនភ្លពរៅរិក្ាតាមសាោខ្មងររៅ ។
វគ្គប
ថ ុះបណា ថ លរនះប្ដលអាចរបរពឹ ត្រថ ៅ
បាន ក្៏អាររ័យមានការចូលរ ួមឧបត្ទមភពីរបផុររជន ទាំងក្បុងនិងររៅរបរររ។
៣—ជើនាន់ រី៣ ក្—ប្ផបក្វិជាជប
ថ ះុ បណា ថ ល
Microsoft Word & Microsotf Excel 2003, Microsoft Acces 2003, Adobe Photoshop CS3, Repair and Install Computer, Edit Video Sony Vegas 7.0, HTML & JavaScript. វ—រិរស-និរសិត្រ ួមមានៈ ស្តរថី៣៨នាក្់, បុររ៤៤នាក្់ , រពះរងឃ៤២អងគ ររ ុប១២៤។
ខ្មងររកាមរនះ ជាលរនផលផ្នវគ្គប
ថ ុះ
បណា ថ លបាននិងក្ំពុងរបរពឹ ត្រថ ៅចាប់ តាំងពី ផ្ថ្ង រី១៧ រីហា ២០០៨ រហូ ត្ដល់ ផ្ថ្ងរី២៧ ធបូ ២០០៩ ការិយាល័យរិក្ាធិការបានរធវក្ ើ ច ិ កា ច រ ររួលលរនផលដូចត្រៅ ៖ ១—ជើនាន់ រី១ ក្—ប្ផបក្វិជាជប
ថ ះុ បណា ថ ល
Microsoft Word & Microsoft Excel 2003, Micosoft Acces 2003, Adobe Photoshop CS3, Repair and Install Computer. វ—រិរស-និរសិត្រ ួមមានៈ
ស្តរថី១២នាក្់ ,
បុររ៣៨នាក្់ , រពះរងឃ២៤អងគ ររ ុប៧៤អងគ និងរ ូប។
រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្
រំព័ររលវ
០៣
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១
រមពន ័ រ ន ម
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
ប្ផបក្លរនផល រិរស និរសិត្បានរប ងរលើក្រី១ ប្ផបក្ Microsoft Word & Microsotf Excel 2003 ចំនន ួ ១២អងគនិងរ ូប, Microsoft Acces 2003 ចំនន ួ ១៤ អងគនិងរ ូប, Adobe Photoshop CS3 ចំនន ួ ៩អងគ និងរ ូប, Repair and Install Computer ចំនន ួ ១៤ អងគនិងរ ូប រៅផ្ថ្ងរី៤ មក្រា ២០០៩។ រហើ យ មានក្មមវធ ិ រ ី រួលរញ្ហដបរត្ របរ់ រមព័នរ ន ម
រៅរីសាបក្់ ការ
និរសិត្-និរសិត្ ប្វមរក្មពុជា
ររកាម រៅផ្ថ្ងរី២៧ ក្ញ្ហដ ២០០៩ រោយរពះ វត្ថមានដ៏វពងវ ៀ ពរ់របរ់ រពះញា រន រាជាគ្ លនីភរបំ ពញ
វងស
ឃឹម
ៈថាបក្់ រត្ី, រពះបាឡាត្់ គ្
រាជ
និងជារពះរគ្ូរូរត្សាថំវត្ថបរុមវត្ី
រក្ុងភបរំ ពញ។
ខ្មងត្ផូង ក្បុងរនាះមានរបជាពលរដឌប្វមរររកាម៦ រគ្ួសារប្ដរ ប្ដលវូចខ្មត្ររពយរមផត្ថទា ិ ំងររុង
អគគិភ័យរៅជិរវររ នាគវ័ន កាលពី ផ្ថ្ងរី១៤ ប្វមីនា ឆាបំ២០១០ រពះ
រោយផធះ
ចនធ រុផ្តត្ របលនរមព័នរ ន ម-
របរ់ របជាពលរដឌរុរប្ន ត្ររគ្ឿងរឈើ របក្់ រ័ង-ក
និរសិត្និរសិត្ប្វមរក្មពុជាររកាម បានដឹក្នាំ
រី ដូរចបះបណា ឋ លឲ្យអណា ឋ ត្រភលង ើ ឆាបរឆះយា៉ង
រត្ជរពះគ្ុ
គ្
ប្ត្គ្នមននរណាមាបក្់ រងររគ្នះរ ើយ។
ៈក្មមការ
រមាជិក្-ជិការធវដ ើ រើ
ើ ររៅរួរ
ក្ំណាច រហើ យរាលោលដល់ ក្ដ ុ រិ ពះរងឃរប-
រុវរុក្ខ របរគ្ននិងជូនអំរណាយដល់ រពះរងឃ
មា
ប្វមរររកាមគ្ងៀរៅក្ុដរិ លវ៩
រពះរងឃប្វមរររកាមមួយវបងប្ដរ
វត្ថនាគ្វ័ន
និង
១០ក្ុដិ ក្បុងរនាះក្៏មានក្ុដរិ លវ៩ របរ់
របជាពលរដឌប្វមរររកាម៦រគ្ួសារ ប្ដលររួលរង
វូចខ្មត្របមា
ររគ្នះអគ្គភ ិ យ ័ រៅប្ក្ផរវត្ថនាគ្វ័ន
រ ើងវិញជាចាំបាច់ ។
ក្ក្់ ២ វ
រង្កកត្់ បឹង
ជា៥០% ប្ដលរត្ូវប្ត្ជួរជុល
រូមជរមាបថា ក្បុងឱការចុះរួររុវរុក្ខ
ឍ រួលរគ្នក្ រាជលនី ភរបំ ពញ។
រវោរមា៉ង៧យប់ ផ្ថ្ងរី០៩ មីនា ២០១០
បណា ថ លឲ្យ
រនាះ
រមព័នរ ន ម
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពុជា
មានអគ្គភ ិ យ ័ មួយ ប្ដលរក្មិនរឃើញមូលរហត្ុ
ររកាម បាននាំយក្ថ្វិកាចំនន ួ ១៥០.០០០៛ រប-
បានឆាបរឆះ
រគ្នដល់ រពះរងឃប្វមរររកាម។ ឯរបជាពលរដឌ
និងបំផ្តលញផធះរបជាពលរដឌជាង
២០០រគ្ួសារ រទិត្រៅជាប់ របងវត្ថនាគ្វ័ន រជុង រំព័ររលវ
០៤
ប្វមរររកាមទាំង៦រគ្ួសាររនាះ
ក្បុងមួយរគ្ួសារៗ
រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១
រមពន ័ រ ន ម
ររួលបានអងករ មុី និងថ្វិកាចំនន ួ ៥០.០០០៛។
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
របារពន រវរិការនះរ ើង រដើមផីប្ថ្រក្ា និងរលើក្
រោយ រក្ៀង រនរបរិរន៍
ក្មពរ់វបផធម៌របរ់ ជាត្ិសារន៍នីមួយៗឲ្យបាន
ការចូលរួមជាមួយរវទិ កាវបបធម៌ រលើ ក
លអនិងមិនមានការរបកាន់ ពូជសារន៍ រពមទាំង
ទី ៧ននអងគការ YRDP
ក្សាងរនថិភ្លព រហើ យររួលបានការចូលរ ួមពី
រវរិកាវបផធម៌របចាំឆាបំរលើក្រី៧
រឋីពី
សាស្តសាឋចារយ រពះរងឃ និរសិត្ យុ វជនត្ំណាង
“ររបៀបររ់ រៅរបរ់ យុវជន ក្បង ុ រងគមពហុ វបផ
មក្ពី រគ្ប់ ជនជាត្ិ
ធម៌” ររៀបចំរោយអងគការអភិវឌណន៍ ធនលនយុ វ
ចូលរ ួមរធវជា ើ វាគ្មន ិ ផង
ជន រៅកាត្់ ថា “YRDP” រីសាបក្់ ការ ក្ណា ឋ ល
ររមួលពី សាស្តសាថចារយរគ្ប់ ជនជាត្ិ។
រទិត្រៅផធះរលវ៩៣ ផលូវរលវ៥៩០ រង្កកត្់ បឹងក្ក្់ ២ វ
ឍ រួលរគ្នក្ រាជលនី ភរបំ ពញ។
រពះរាជាណាចរក្ក្មពុជា
ជាអាណាចរក្
ក្បុងរនាះក្៏មានប្វមរររកាម
រពះរត្ជរពះគ្ុ
រោយមានការររមប
គ្ឹម រុរ ី ំណា របលន
ការិយាល័យរងគមក្ិចផ្ច នរមព័នរ ន ម
និរសិត្
-និស្សិតខ្មែរកម្ពុជាក្រោម្ ជាតំណាងបានដឹកនាំ
មួយមានរបជាជនចរមុះជាត្ិសារន៍។ បចចុបផនប
រមាជិក្-ជិកា១០នាក្់
និរសិត្ និងរបជាពលរដឌមួយចំនន ួ មានការរភលត្ ើ
បានមានរងឃដីកាថា ប្វមររលើ ប្វមរក្ណា ឋ ល ប្វមរ
រភលន ើ នឹងរមាភរនិយម និងការហូ រចូលផ្នវបផធម៌
ររកាម ជាប្វមរប្ត្មួយ មានវបផធម៌ប្ត្មួយ រគ្នន់
បររររយា៉ងរននឹក្រនានប់
ប្ត្ថាប្វមរររកាមបចចុបផនប
នាំឲ្យយុ វជនរភលច
គ្ិត្ដល់ វបផធម៌របរ់ វលួន។ ររើបអងគការ YRDP
ចូលរ ួមនិងរធវជា ើ វាគ្មន ិ
ក្ំពុងឋិ ត្រៅររកាម
ការរគ្ប់ រគ្ងរបរ់ រោឌភិបាលយួ ន
ដូរចបះវបផ
ធម៌រៅរីរនាះរត្ូវមានភ្លពររចរឹលវលះ
រោយ
សារការបំផច លិ បំផ្តលញពី និគ្មជនយួ ន។
រោយ
ប្ ក្
ររបៀបររ់ រៅរបរ់ យុវជនប្វមរររកាម
រៅរពះរាជាណាចរក្ក្មពុជា
មិនវុរគ្នបពី យុវ
ជនរៅរីរនះររ។ រពះអងគមានរងឃដីកាថា ការ បក្រសាយរបរ់ និរសិត្ ប្ដលជាវាគ្មន ិ ត្ំណាង ឲ្យយុ វជនប្វមរគ្ឺជារបការរ ួម។ របលនបររី១ ពិ ភ្លក្ាអំពី “ការប្រវ ង យល់ របរ់ យុវជន អំពីឥរនិពលផ្នពហុ វបផធម៌ រៅរលើការររ់ រៅរបរ់ យុវជន” ប្ដលររមប ររមួលរោយសាស្តសាឋចារយ អ៊ន ុ ោង ប្ផបក្ ររសនវិជាជ ផ្នសាក្លវិរាល័យភូមិនភ ធ របំ ពញ។
រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្
រំព័ររលវ
០៥
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១
រមពន ័ រ ន ម
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
រោក្បានរលើក្ជាបញ្ហារចារថា រត្ើការោក្់ ក្ំ
។
ហិ ត្ពី រោឌភិបាល
ជាអបក្ចូលរ ួមថា ឱការបុ
អំពីការររលៀក្ពាក្់ វលីនិងការ
ររួលយក្នូវវបផធម៌បររររ ហួ ររហត្ុរនាះ
ជាការរំរោភរលើរិរិប ន ុគ្ល គ
ជាត្ិចល ូ រ ួមប្ដរឬររ? របើចល ូ រ ួម រត្ើចូលរ ួមរធវើ អីវវលះ? និរសិត្ត្ំណាងមក្ពី រគ្ប់ ជនជាត្ិ បាន
ួ ររនះ
រពះរត្ជរពះ
គ្ឹម រុីរំណា មានរងឃដីកាថា ការអនុ
វត្ថរិរិជា ន បុគ្ល គ
គ្ឺជាររឿងមួយរបរ់ បុគ្ល គ
ប៉ុរណា ត ះ ចំប្
ក្វបផធម៌ ជាររឿងពាក្់ ព័នរន ៅ
នឹងអត្ថរញ្ហដ
ជាត្ិ រហើ យរគ្ប់ ជាត្ិសារន៍
ប្ត្ងប្ត្ររឡាញ់ជាត្ិរបរ់ វលួន សារន៍ណាមួយ
មិនចងៀឲ្យជាត្ិ
រំរោភមក្រលើវបផធម៌របរ់
វលួនររ។ ប៉ុប្នថចរំ ពាះជនជាត្ិនីមួយៗ គ្ួរប្ត្ប្ថ្ រក្ាវបផធម៌របរ់ វលួន
ឲ្យបានខ្មជប់ វជួនផងប្ដរ។
ៈប្ដលជនជាត្ិទាំងរនាះ មិនរអើរពើ ដល់
វបផធម៌ជាត្ិវលួនឯង
រហើ យវំ របឹងរបាយនឹង
វបផធម៌ទាំងឡាយណា វលួន
ប្ដលមិនប្មនជារបរ់
រនាះវលួនឯងររប្ដលរំរោភមក្រលើអត្ថ-
រញ្ហដ
យចូលឆាបំថ្រមី បផ្ព-
ី ជាត្ិប្វមរនឹងមក្ដល់ រនះ រត្ើបងបអូនរគ្ប់ ជន
រឆលយ ើ ត្បនឹងរំ
ក្បុងវ
ួ ររៅកាន់ វាគ្មន ិ ក្៏ដច ូ
របរ់ យុវជនដ៏
ប្ដរឬររ?
គ្ុ
រពះអងគបានោក្់ រំ
ជាត្ិរបរ់ វលួន
ររៀបចំរ ើងររបនឹងឱ-
យចូលឆាបំថ្រមី បផ្ព
រពះគ្ុ
គ្ឹម រុីរណា ំ បានររក្ើនរំឭក្ដល់ យុ
ជាត្ិប្វមរ
បុ
ក្បុងឱការបុ
ី ជាត្ិប្វមរ រពះរត្ជ
យចូល ឆាបំថ្រមី បផ្ព
ី
គ្ួរប្ត្ប្វមរមាចរ់ ររុក្អនុវត្ថវបផធម៌
ពួ ក្រគ្នឹង
ី ជាត្ិប្វមរ
និងញាុំងពិ ធី
យចូលឆាបំថ្មី ឲ្យមានភ្លពអធិក្អធមរ ើង។ រពះរត្ជរពះគ្ុ
គ្ឹម រុីរំណា បាន
រប្មឋងនូវររចក្ឋរ ី បាយរីក្រាយ រគ្ុ
និងប្ថ្លង អំ
ចំរពាះឆនធៈផ្នការចូលរ ួមរនះ ប្ត្រពះ
អងគបានរំ
ូ មពរបប្នទមថា ៖
១-រូមបងបអូនរគ្ប់ ជនជាត្ិ រមតាថចូលរ ួម រក្ា រណា ឋ ប់ លបប់ ជាសាលរ
ៈ ជូនរងគមប្វមរ ផង។
២-រូមបងបអូនរគ្ប់ ជនជាត្ិ
រមតាថចូលរ ួម
ជួយរក្ារនឋិភ្លពជូនរងគមប្វមរផង។ ៣-រូមបងបអូនរគ្ប់ ជនជាត្ិ
រមតាថជួយរក្ា
ក្ិត្យ ថិ រនិងររចក្ឋផ្ី ថ្លថ្ូរប ជូនរងគមប្វមរផង។ ក្មមវធ ិ ជា ី បនថបនាធប់ មានការរប្មឋងរបាំ ការរប្មថងររឿងអប់ រវ ំ លីៗរឋីពី
ការបុ
វជនថា
ចូលរ ួមប្ថ្រក្ារបផ្ព
រពលរនាះមិនអាច
បរនាធរនរណាបានរ ើយ។ រោយពិ ធរី នះ
រឆលយ ើ មានវលឹមសាររររដៀងគ្នបថា
“ត្ផ្មលវបផធម៌ប្វមរ
និងយុ វជនរម័យថ្ម”ី និងការររចៀងរាំតាមប្បប របផ្ព
ី រហូ ត្ដល់ រមា៉ង០៨យប់ ។ រោយក្ញ្ហដ រៅ រក្ររ
របសកកមមរៅទី រកុងរ៉ ៉ យបប៉ រ រពះរត្ជរពះគ្ុ
គ្ឹម រុរ ី ំណា របលន
របរ់ វលួនឲ្យបានរូលំរោ ូ យជារី បផ ំ ត្ ុ ពី ររពាះ
ការិយាល័យរងគមក្ិចផ្ច នរមព័នរ ន ម
ក្បុងមួយឆាបំមានប្ត្មឋង
-និស្សិតខ្មែរកម្ពុជាក្រោម្
មិនប្មនរនធឹងឲ្យប្ត្ដល់
នឹងររបើរបារ់ វបផធម៌បររររឲ្យអរ់ ផ្ដរនាះររ រំព័ររលវ
០៦
និរសិត្
បានដឹកនាំគណៈកម្ែ
ការមួយរក្ុមមានៈ រពះរត្ជរពះគ្ុ
រួន បូរា៉
រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១
រមពន ័ រ ន ម
រលខ្មធិការ, រពះរត្ជរពះគ្ុ
រឺន ប្ចង រចើន
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
ដីកាអំពីក្ងវះខ្មត្ និងររចក្ឋរី ត្ូវការជាចាំបាច់
របលនការិយាល័យរទិត្,ិ រពះរត្ជរពះគ្ុ
គ្ឹ
របរ់ រមព័នរ ន ម
ម រុវ
ើរ
ររកាម គ្ឺការប
ត ប្ផបក្រត្ួត្ពិ និត្យរួរៅ បានរធវដ ើ រើ
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរ ក្មពុជា ថ ុះបណា ឋ លធនលនមនុរសរ-
រៅបំរពញរបរក្ក្មមចន ំ ន ួ ៣ផ្ថ្ង គ្ឺចាប់ ពី ផ្ថ្ងរី
រមាប់ រងគមជាត្ិរយើ ងរៅអនាគ្ត្
១៣-១៤-១៥ ប្វឧរភ្ល ឆាបំ២០១០ រៅរីរក្ុង
ឲ្យមានការចូលរ ួម
របា៉យប្ប៉ត្ រវត្ថបនាធយមានជ័យ។
រយើ ង
ររកាយពី ររួលភត្ថ រៅរគ្ហោឌនរបរ់
រពះរត្ជរពះគ្ុ
គ្ឹម រុី
ពី រមាបក្់ បងបអូនប្វមរររកាម
តាមរគ្ប់ មរធាបាយប្ដលអាចរបរពឹ ត្ថ
រៅបាន។
រោក្ ថាច់ រុវ ុឌណន៍ ឋិ ត្ក្បុងភូមិក្ាលសាពន រក្ុងរបា៉យប្ប៉ត្រ ួច
ប្ដលត្រមូវ
រោក្រគ្ូ ថាច់ ប្វន ត្ំណាងបងបអូនប្វមរ ររកាមទាំងអរ់
រប្មថងការរពញចិត្យា ថ ៉ ងខ្មលំង
ចំរពាះការបរងកត្ ើ រមព័នរ ន ម ប្វមរក្មពុជាររកាមរនះរ ើង។
និរសិត្-និរសិត្ រោក្មានរបសា-
រន៍ថា រគ្ប់ ជាត្ិសារន៍របើវវះធនលនមនុរស រងគមរនាះមិនអាចរីក្ចររមើនបាន ជាពិ រររ ររមាប់ រងគមប្វមរររកាម គ្បផីរបមូលផថគ្ន ុំ ប ជួយ ប
ឋ ុះបណា ឋ លធនលនមនុរស
ររមាប់ ជាត្ិ
រយើ ងឲ្យបានររចើនរ ើង រទាះជាររ់ រៅរីណាក្៏ រោយ រយើ ងគ្បផីមានរឹក្ចិត្រថ របហាជាត្ិ ជាក្់ រំណា បានរធវកា ើ ររំរ
ះរំណាលជាមួយបង
បអូនប្វមរររកាមប្ដលររ់ រៅរីរនាះ អំពីររសនវិ រ័យផ្នរមព័នរ ន ម
ប្រឋងបងបអូនប្វមរររកាមររ់ រៅរីរនះ រុរប្ន ត្ជា អបក្ឈឺ ឆាអលពី ររឿងជាត្ិទាំងអរ់ គ្នប។
និរសិត្-និរសិត្ ប្វមរក្មពុ
រោក្រគ្ូ ថាច់ ប្វន និងរោក្ ថាច់ រុ
ជាររកាម។ ររបឱការរនាះ រពះអងគបានបវារ
វ ុឌណន៍
ណា
រំរ
រឹក្ចិត្ថរជះថាលពី បងបអូនប្វមរររកាម
បរងកត្ ើ រក្ុមរបផុររជន
រដើមផី
ររររងៀរមព័នរ ន ម
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពុជាររកាម ប្ផបក្រងគមក្ិចច រោយមានអបក្ត្ំណាងចំនន ួ ២ រ ូបគ្ឺៈ រោក្រគ្ូ
ើ
បានរប្មថងការរពញចិត្ន ថ ិងររួលយក្ របរ់ របមុវគ្
ៈក្មមការរោយរីក្រា
យ។ ពួ ក្រោក្ររត្ៀមវលួនរហការជួយបំរពញ ក្ិចកា ច ររនះឲ្យបានរជាគ្ជ័យ។ ររកាយពី អនុរមារនា
និងឧរធិរផលរ ួច
ថាច់ ប្វន, រោក្ ថាច់ រុវ ុឌណន៍ រដើមផីររួល
រពះរត្ជរពះគ្ុ
បនធុក្ក្ិចកា ច ររបចាំរៅរីរនាះ។
VIDEO ឯក្សារប្វមរររកាមជូនពួ ក្គ្នត្់ បានររស-
រពះរត្ជរពះគ្ុ
រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្
គ្ឹម រុវ
ត មានរងឃ
រឺន ប្ចង រចើន បានចាក្់ ប្វស
នា ក្បុងរពលក្ំពុងររួលទានរហូ ត្ដល់ ចប់ រពវ រំព័ររលវ
០៧
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១
រមពន ័ រ ន ម
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
រគ្ប់ ។ ពួ ក្គ្នត្់ ទាំងអរ់ គ្នបក្៏ បានររសនារោយ
ន។
យក្ចិត្រ ថ ក្ ុ ោក្់ ។
២០០០រហូ ត្មក្ រោយ រក្ៀង រនរបរិរន៍
បុ ណយខួបរលើ កទី ៦១ននទិ វា៉រាំងបសស ការ់ ទឹ កដីកមពជា ុ ររកាមឲ្យយួន
រម
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពុជាររកាម
ចូលរ ួមរិវាកាន់ រក្ ុ ជា ខ ត្ិប្វម រ (៤-៦-១៩៤៩
គ្រមប់ វួបរី៦១ឆាបំ
ជាផ្ថ្ងប្ដលអាណានិគ្មបារាំង
កាត្់ រឹក្ដីក្មពុជាររកាមឲ្យរៅរវៀត្ណាម) របារពន រ ើងរៅវត្ថសាមគ្គរី ងសី ជ័យ វ
បាន
ប្ដលមានរដើមក្ំរ
ើ ត្រៅ
ក្មពុជាររកាមជុវើ ញ ិ ពិ ភពរោក្ ប្ត្ងរបារពន ពិធី យកាន់ រក្ ុ រខ នះ
រោយបាននិមនថរពះរងឃ
១៩៤៩អងគរាប់ បារត្ជានិចច រដើមផីរប្មថងនូវការ រសាក្សាឋយចំរពាះមាត្ុភម ូ ិប្វមរ ដ៏បវរផ្នរយើ ង ប្ដលបានបាត្់ បងៀយា៉ងអយុ ត្ធ ថិ ម៌
និងរដើមផី
ោត្រត្ោងនូវររងវដ ើ ៏អារក្ក្់ របរ់ អាណានិគ្ម
បាន
បារាំង ប្ដលបានកាត្់ រឹក្ដីក្មពុជាររកាមឲ្យយួ ន
រង្កកត្់ រធឹងមាន
រោយមិនបានរួរពី មត្ិប្វមរមាចរ់ រឹក្ដីមយ ួ មា៉ត្់
ឍ មានជ័យ រាជលនីភរបំ ពញ រោយ
រហគ្មន៍ប្វមរក្មពុជាររកាម។ ក្បុងពិ ធរី នះ
ចាប់ ពីរហរសវត្សរ៍ថ្ឆា មី ប ំ រហគ្មន៍និងរមាគ្មរពម
ទាំងរបជាជនប្វម រ
បុ
កាលពី ផ្ថ្ងរី៤ មិថ្នា ុ ឆាបំ២០១០ រមពន ័ ន
ររៀងរាល់ ឆាបំ
មានការចូលរ ួមពី ត្ណា ំ ង
ណារ ើយ។
រហើ យក្៏ជាការដឹងគ្ុ
រជាលររៅចំរពាះវិញ្ហដ ក្សរត្រគ្ប់ ជនា ើ ន់
ក្ខនវន រី រម
យា៉ង ៈ
វីរ-
និងវីរបុររ-នារីររបហាជាត្ិ
រពះមហាក្សរត្ អបក្ត្ំណាងរាស្តរថ អងគការរមា-
ទាំងអរ់ ប្ដលបានបូជាជីវត្ ិ បុពវរហត្ុជាត្ិមាត្ុ
គ្មនានា អបក្សារព័ ត្មា ៌ នជាត្ិ-អនថរជាត្ិជាររចើ
ភូមិ
រហើ យក្៏ជាការបង្កាញឲ្យរហគ្មន៍ជាត្ិ-
អនថរជាត្ិបានដឹងឮ
និងបានរឃើញយា៉ងចារ់
នូវរុក្រខ វរនាផ្នជនរ ួមឈាមប្វមរ ប្ដលក្ំពុងររ់ រៅររកាមនឹមអាណានិគ្មយួ នផងប្ដរ។ ក្បុងរនាះ ការឈឺ ចាប់
ក្៏មានការរប្មថងនូវរបវត្ថផ្ិ ន
របរ់ របជារាស្តរថប្វមរររកាមរគ្ប់ ជើ
នាន់ ចាប់ ពីផ្ថ្ងរី៤ មិថ្នា ុ ១៩៤៩ សាលរ
រដឌ
បារាំង បានរបការចាប់ ដរ ៏ យ ុ ៌ រមួយ។ ចាប់ ទាំងរនាះ
រត្ូវបានបក្ប្របជាភ្លសាប្វមរររៅផលូវ
ការ ប្ដលមានមារតាដូចខ្មងររកាម ៖ មារតា១—ក្បុងរក្បវ ធមមនញ្ ុ ដ សាលរ
រដឌបារាំង
ឍ មារតា៦០ ផ្នរដឌនិងតាមមត្ិរបរ់
រភ្លក្ូសាំងរុីន នារម័យរបជុផ្ើ ថ្ងរី២៣ ប្វ រំព័ររលវ
០៨
រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១ រមសា
ឆាបំ១៩៤៩
រមពន ័ រ ន ម លក្ខនិក្ ថ ៈរឹក្ដីក្ូសាំងរុីន
១០០១ករណីយួ នក្ធវើបាប
រត្ូវប្ក្ប្របតាមមារតាដូចមានប្ចងខ្មងររកាម។ មារតា២— រឹក្ដីក្សា ូ ំងរុីនរត្ូវបានភ្លជប់ រៅជារដឌចំ
ុ ះរវៀត្ណាម
រយាងតាមររចក្ឋី
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
ខ្មែរកម្ព ុជាក្រោម្ អាជាា ធររវៀរណាមដកហូរលិ ខរ ិ ឆលង បដនរបស់ រពះសងឃមួយអងគ
របការរ ួមកាលពី ផ្ថ្ងរី៥ ប្វមិថ្នា ុ ឆាបំ១៩៤៨ និងររចក្ឋរី បការរបរ់ រោឌភិបាលបារាំងកាល
រៅរខររ ឃ្ល ល ង ំ រៅប្ដនដីក្មពុជាររកាម
របជាពលរដឌ
ពី ផ្ថ្ងរី១៩ ប្វរីហា ឆាបំ១៩៤៩។ រឹក្ដីក្សា ូ ំង
រពមទាំងរពះរងឃរត្ូវបានរគ្ដឹងថា
រុីនឈប់ រទិត្រៅក្បុងលក្ខនិក្ ថ ៈ ជារឹក្ដីឯនាយ
ររកាមការរគ្ប់ រគ្ង និងគ្នបរងកត្់ពីរដឌអំណាច
រមុរររបរ់ បារាំងររៀត្រហើ យ។
រីរក្ុងហា
មារតា៣—ក្បុងក្រ
ី
ប្ដលលក្ខនិក្ ថ ៈរប-
ូយ
រទិត្រៅ
អរ់ រយៈកាលជាររចើនររ-
វត្សរ៍មក្រហើ យ។
ការរំរោភរិរិ ន
ការគ្នប
ររររវៀត្ណាមរត្ូវប្ក្ប្រប លក្ខនិក្ ថ ៈក្ូសាំងរុី
រងកត្់រៅរលើជរើ នឿរផសងៗ
ន
មួយរនះ រត្ូវបានរគ្ដឹងថា គ្ឺជាររងវម ើ ួយផធុយ
នឹងរត្ូវរុក្ជាក្មមវត្ទុផ្នការរររមចរបរ់
របរ់ ជនជាត្ិរដើម
រភ្លខ្មងរលើ ដូចមានប្ចងក្បុងមារតា៧៥ ផ្នរដឌ
នឹងរគ្នលការ
ធមមនញ្ ុ ដ ជព ើ ូ ក្រី៨ រឋីពីរភ្លបារាំង ចាប់ រនះ
របរររមួយរនះប្ត្ងប្ត្របការថា វលួនមានការ
នឹងរត្ូវអនុវត្ថដច ូ ជាចាប់ រដឌ។
រគ្នរពរិរិម ន នុរសបានយា៉ងលអ។
៍ ផ្នចាប់ រិរិម ន នុរស
ប្ដល
រោយសារប្ត្ចាប់ ទាំងរនះរហើ យ បាន រធវឲ្ ើ យប្វមរររកាមររួលរងនូវការកាប់ រមាលប់ រធវើ ទារ ុ
ក្មមរផសងៗ ក្បុងរគ្នលបំ
ជាត្ិសារន៍ប្វមរជាមាចរ់ ររុក្
ងលុ បបំបាត្់ ពី រមាបក្់ អាជាញ
ធរយួ នរគ្ប់ រម័យកាល។ ការចូលរ ួម របរ់ រមព័នរ ន ម
និរសិត្-
និរសិត្ប្វមរក្មពុជាររកាម គ្ឺក្ុង ប រគ្នលបំ ប្មថងនូវការសាមគ្គគ្ន ី ប ជាធលុងមួយ
ងរ
រដើមផីត្រ៊ូ
រោយអហិ ងានិងររបចាប់ ររបតាមបរោឌន នានារឋីពីរិរិម ន នុរស
និងរិរិជ ន នជាត្ិរដើម
របរ់ អងគការរហរបជាជាត្ិ រដើមផីទាមទាររិរិ ន រររីភ្លពជូនរបជារាស្តរថប្វមរក្មពុជាររកាម។ រោយ រយឿង តារា
រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្
រំព័ររលវ
០៩
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១
រមពន ័ រ ន ម
រោយប្ ក្កាលពី ផ្ថ្ងរី២៧
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
ឧរភ្ល
ពលរដឌប្វមរររកាមដូរចបះ មិនរត្ឹមប្ត្ប៉ុរណា ត ះររ រ
២០១០ក្នលងរហើ យ អាជាញធររវៀត្ណាមបានដក្
ោឌភិបាលរវៀត្ណាម បានរំរោភមក្រលើអធិប
ហូ ត្លិវិត្ឆលងប្ដន របរ់ រពះរត្ជរពះគ្ុ
រឺ
រត្យយភ្លព ផ្នរពះរាជាណាចរក្ក្មពុជាររៀត្ផង
ន ត្ី ររកាយរពលប្ដលរពះអងគនិមនថមក្បនថការ
របើតាមចាប់ អនថរជាត្ិ ក្មពុជា គ្ឺជារបរររមួយ
រិក្ា រៅរពះរាជាណាចរក្ក្មពុជា
ប្ដលមានអធិបរត្យយនិងបូរ
អរ់ រយៈ
ភ្លពរពញរល
រពលជាយូ រឆាបំមក្រហើ យ រហូ ត្ដល់ ររួលបាន
ញ។ មា៉ងររៀត្ រពលប្ដលពលរដឌមួយមាន
រញ្ហជត្ិជាប្វមរ។ រូមបញ្ហចក្់ ថា អាជាញធរររុក្
រញ្ហជត្ិរផសង
អ
រោយបានររបើរបារ់ លិវិត្ឆលងប្ដន គ្ឺមានការ
ថ ូងរឹក្
( ុងភូ)
រវត្ថោលំង
បានដក្ហូ ត្
លិវិត្ឆលងប្ដន របរ់ រពះរត្ជរពះគ្ុ
រឺន ត្ី
ប្ដលរក្រួងមហាផ្ផធ ផ្នរពះរាជាណាចរក្ក្មពុជា
បានអនុញ្ហដត្កាលពី ផ្ថ្ងរី២៧
ប្វឧរភ្ល
យល់ រពម
ចូលរៅកាន់ របរររមួយររៀត្
ពី របររររនាះរររចរហើ យររើប
ចូលរៅបាន ពុំ មានការវុរចាប់ អរវី យ ើ ។ រពះរត្ជរពះគ្ុ
លី រៅ អត្ីត្រៅអធិ-
២០១០ រលវ N0429854 រោយរនាថា រប-
ការវត្ថពាមបួន
គ្ល់ មក្វិញក្បុងរយៈរពល៣ផ្ថ្ង។ ប៉ុប្នថមក្រល់
ប្ដលរត្ូវអាជាញធររវៀត្ណាម ចាប់ ផសឹក្កាលពី
រពលរនះ(១៥/៦/២០១០) ពុំ ទាន់ របគ្ល់ ឲ្យរពះ
ឆាបំ២០០៧ រពវ ផ្ថ្ងក្ព ំ ុ ងរៅររៅរបរររ មាន
អងគវញ ិ ររ។ រពះរត្ជរពះគ្ុ
រងឃដីកាអំពាវនាវថាៈ រូមឲ្យអងគការរិរិម ន នុ-
រឺន ត្ី មាន
រងឃដីកាតាមរូររ័ពធរបាប់ ថា
អាជាញធររវៀត្
ររុក្អ
រសជាត្ិ-អនថរជាត្ិ
ថ ូងរឹក្
រវត្ថោលំង
រមតាថជួយយក្ចិត្រ ថ ក្ ុ ោក្់
ណាមបានរកាះរៅរៅរួរចរមលើយជាររៀងរាល់
និងចាប់ អារមម
ផ្ថ្ង រហើ យពួ ក្រគ្បានបងកភ្លពលំបាក្យា៉ងខ្មលំង
ង។ ររពាះក្នលងមក្ឮរូរប្ត្រធវអ ើ នថរាគ្មន៍ ប្ត្
មិនប្ត្ប៉ុរណា ត ះរគ្បានគ្ំរាមថាៈ
មិនរឃើញមានលរនផលអីវរសាះ
រី១— ពួ ក្រគ្និយាយថាមិនរបគ្ល់ លិវិត្ ឆលងប្ដនដល់ អាតាមវិញរ ើយ។
រពះរត្ជរពះគ្ុ
ើ ត្ដជាររៀងរហូ ត្។
រពរជ រីហា រពវ ផ្ថ្ង
ក្ំពុងររៀនអនុប
ឍ ិ ត្ចាប់
រហើ យជារពះរងឃ
ប្វមរររកាមប្ដរ
មានរងឃដីកាពី បញ្ហារនះថាៈ
អាតាមប្រនរសាក្សាថយយា៉ងខ្មលំង
ចំរពាះររងវើ
ប្ដលអាជាញធររវៀត្ណាម បានរធវម ើ ក្រលើរបជា រំព័ររលវ
១០
ដូរចបះបានជា
យួ នរៅប្ត្បនថការគ្នបរងកត្់ គ្ំរាមក្ំប្ហងមក្ រលើរបជាពលរដឌប្វមរររកាម
រី២—របើពួក្រគ្មិនអាចរធវអ ើ ីបាន រគ្នឹង បិរមិនឲ្យអាតាមចូលររុក្ក្ំរ
៍ ដល់ របជាពលរដឌប្វមរររកាមផ
ររុក្ក្ំរ
ើ ត្មថងៗ
រពលរៅរលង
រគ្ប្ត្ងប្ត្រៅរៅរួរនិង
រចាររបកាន់ ពីររឿងរផសងៗ។ រូមបញ្ហជក្់ ប្ដរថា រោក្
ម ឹ ប្រ៉ន ត្ំ
ណាងមនធីរធមមការនិងសារនា រៅរវត្ថោលំង ពុំ បានរធវរើ រចក្ថប ី ំភជ លឺ វុើ ញ ិ ររឿងរនះររ
រោយ
រូររ័ពធរបរ់ រោក្ពុំ មានអបក្ររួល។ រោយប្វមរបាសាក្់
រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១
រមពន ័ រ ន ម
ក្តសរី បខមរររកាម២នាក់ ររូវអាជាា ធររវៀរ
រុវ រររី ៖ អបក្វាយហបឹ ងររីឬរបុរ? នាង ពិ ន ៖ របុរ។ គ្នបរគ្បីបួននាក្់ (នគ្របាល)
ណាមចាប់ រធវើទារុណកមម ស្តរថីប្វមរក្មពុជាររកាមពី រនាក្់
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
រៅររុក្
។ ររី រងឿជាបអូនបរងកត្ ើ របរ់ នាងពិ ន បានប្ថ្លងថា
សាវយរង រវត្ថមាត្់ រជូក្ រឹក្ដីប្វមរក្មពុជាររកាម
នាងបានរងការវាយដើ និងរធវទា ើ រុ
ប្ដលរងការចាប់ ឃុំវលួននិ ងរធវទា ើ រុ
ររីប្ដរ ៖ «រគ្ឃុំដច ូ គ្នប រហើ យវាយពួ ក្វញំុដច ូ គ្នប
ក្មម រោយ
អាជាញធររវៀត្ណាមកាលពី រពលថ្មៗ ី រនះ បានអាជាញធរ
រត្ូវ
រោះប្លងឲ្យមានរររីភ្លពវិញ
ក្មមដច ូ បង
ប្ត្មឋង!»។ រុវ រររី ៖ រគ្វាយនឹងអវី? ររីរងឿ ៖ រគ្ វាយនឹងគ្ល់ ឫរសី។ រុវ រររី ៖ រគ្វាយចំរត្ងៀ
រហើ យ។ ស្តរថីពីរនាក្់ រនាះ មាបក្់ រឈាមះ នាង ពិ ន
ណា? ររីរងឿ ៖ រគ្វាយចំរជើង រហើ យចំវលួនរពញ
អាយុ ៣៤ឆាបំនិងមាបក្់ ររៀត្រឈាមះ ររីរងឿ អាយុ
ប្ត្មឋង។
១៨ឆាបំ រៅឃុំ ចវូ រាំង ររុក្សាវយរង រវត្ថ
រុវ រររី ៖ រហើ យមានរបួរអវីររ? ររីរងឿ ៖
មាត្់ រជូក្ (អានយា៉ង)។
រហើ មរជើងអរ់ រលីងឥ ូវ។ រៅចាក្់ ថាបំពីរបីផ្ថ្ង
ស្តរថីទាំងពី រនាក្់ រនាះ
រត្ូវអាជាញធររវៀត្
ណាមួយវញំុររើបប្ត្រចញពី រពរយផង។
ពី មសិលមិញពយួររររ៉មររៀត្។ ូ រុវ រររី ៖ រគ្
ណាមចាប់ រៅពាក្់ ក្ណា ឋ លផលូវ រហើ យយក្រៅ
រក្រឃើញក្ំហុរអីឬអត្់ ររ? ររីរងឿ ៖
ឃុំរៅក្បុងបងគន់អនាម័យ រោយពុំ បានបញ្ហជក្់ ពី
រោភរិរិព ន ួ ក្វញំុ
មូលរហត្ុចារ់ ោរ់ នារពលរពឹ ក្កាលពី ផ្ថ្ង
រុវ រររី ៖ អុីចង ឹ អត្់ បានរៅចូលរ ួមបុ
រី២៧ ឧរភ្ល ២០១០ រគ្នប្ដលពួ ក្គ្នត្់ រធវដ ើ ើ-
យាយររ? ររីរងឿ ៖ អត្់បានរៅររ។ រគ្ចាប់ ពួក្
រ
វញំុមួយផ្ថ្ងរល់ យប់ អត្់បាយអត្់ រឹក្ វញំុចងៀរនលប់
ើ ររោយម៉ូត្ូ រដើមផីចល ូ រ ួមបុ
យមួយរបរ់ ជី
ដូន ចមាងយ២៥គ្ី ូប្ម៉រត្ពី ផះធ របរ់ វលួន។ នាង
ដូចរំ
ពួ ក្វញំុមិនបានរធវអ ើ ីវវុរផង។ យ
មួយផ្ថ្ងប្ត្មឋង។
បានប្ថ្លងរបាប់ វរ ិ យុអារុី រររីតាមរូររ័ពធ
ឪពុ ក្របរ់ ស្តរថី ២នាក្់ រនាះ រោក្ រៅ
មក្ថា អាជាញធររវៀត្ណាមបានរោះប្លងកាល
រុវ អាយុ ៥៤ឆាបំ បានប្ថ្លងថា ៖ «វញំុយល់ ថា អា
ពី រពលថ្មៗ ី រនះ
យួ នហបឹ ងវារំរោភរិរិ ន
ពិ ន
ររកាយពី បានរធវទា ើ រុ
ក្មម។
រំរោភចាប់ និងរររី
នាងបញ្ហជក្់ ថា ៖ «រគ្រួរពួ ក្វញំុរៅណា វញំុថា រៅ
ភ្លពរបរ់ ប្វមរក្មពុជាររកាម។
រធវប ើ ុ
ឲ្យថាបក្់ ជាត្ិ-អនថរជាត្ិ
យយាយ។ ដល់ រហើ យរគ្ថា មិនឲ្យរ ើង
រៅររ។ វញំុថា មិនឲ្យរ ើងរៅ អុីចង ឹ វញំុរុំចះុ រៅ វិញ! រគ្មិនឲ្យចុះ រគ្ចាប់ ពួក្វញំុចល ូ រៅក្ប្នលង រគ្ប្ត្មឋង
រហើ យរគ្យក្ដើបងឫរសីមក្វាយ
រជើងពួ ក្វញំ!ុ »។ រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្
វញំរ ុ ូមអំពាវនាវ
និងអងគការរហរបជា
ជាត្ិ ឲ្យជួយក្ូនរៅវញំុផង រៅក្មពុជាររកាម!»។ វិរយុអារុី រររី បានទាក្់ រងសាទនរូត្រវៀត្ ណាមរៅរបរររក្មពុជា រដើមផីរកា ុំ រពនយល់ ពី ការចាប់ របជាពលរដឌប្វមរររកាមឃុំវលួនរហើ យរធវើ រំព័ររលវ
១១
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១ ទារ ុ
រមពន ័ រ ន ម
ក្មមរនះ ប៉ុប្នថគ្នមនអបក្រឆលយ ើ រូររ័ពធ។
រយើ ងរូមរលើក្យក្អត្ទបររថីពី
រោក្ រៅ រុវ ឲ្យដឹងថា រោក្លលប់ រងើបត្វាឿទាមទារដីធជា លី ររចើនរលើក្
កាលពី ឆាបំ
២០០៦-២០០៧និង២០០៨ក្នលងរៅ។ រហើ យ
ការចាប់ ឃុំវលួននិងរធវទា ើ រុ
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
ដូរចបះ
ក្មមរៅរលើ
ក្ូនររី របរ់ រោក្រនាះ រោក្យល់ ថា ជាការ
“ជីវត្ ិ
អនាថា” ប្ដលជាសាបផ្ដរបរ់ រពះរត្ជរពះគ្ុ រៅ ផ្តត្់ វត្ថមហារពាធិវន ័ (តារថ្ៀវ) ររុក្ ក្ំពងៀសាពន រវត្ថរពះរត្ពាំង រររររកាលពី ផ្ថ្ង ៤រក្ើត្
ប្វផលគុន
ឆាបំខ្មលរំររ ិ ិរ ន ័ក្
ព.រ.
២៥៤២ គ្.រ.១៩៩៩ មក្ចុះផាយដូចត្រៅ ៖
គ្ំរាមក្ំប្ហងមួយដល់ រគ្ួសាររបរ់ រោក្។
ជីវិរអនាថា
របលនរហគ្មន៍ប្វមរក្មពុជាររកាម រៅ
នរមា រសស ភគវរោ អរហរោ
របរររក្មពុជា រោក្ ថាច់ ររោឌ មានរបសា-
សមាមសមពទ ុ ស ធ ស។
រន៍ថា ៖ «រនះជាររឿងធមមតារបរ់ អាជាញធរយួ ន
ន សនរិ បុ ោ រ ោណាយ ន បិ ោ ន បិ ពនធវា
ប្ដលលលប់ ប្ត្រធវម ើ ក្រលើរបជាពលរដឌប្វមរររកាម
អនររកនាធិបននសស នរថិ ញារី សុ ោណោ។
ប្របថាៈ
ជានិចច រៅរពលណាប្ដលពួ ក្រគ្មិនរបាយ
ក្ូនទាំងឡាយពឹ ងបិតាក្៏ពុំបាន
ចិត្ថ គ្ឺមានគ្ំនិត្និងគ្ំនំណា ុ មួយ រគ្ររបើក្មាលំង
បិតាពឹ ងក្ូនក្៏ពុំបាន រៅពងសពឹ ងញាត្ិក្៏ពុំបាន,
នគ្របាលចាប់ រធវទា ើ រុ
កាលរបើបុគ្ល គ
ក្មម
នូវអវីរគ្ចងៀបាន ឬក្៏រធវទា ើ រុ
រដើមផីរួរចរមលើយ ក្មមរផសងៗ បំបាក្់
រត្ូវររចក្ថសា ី ល ប់ រគ្បរងកត្់
រហើ យ ពឹ ងចំរពាះញាត្ិទាំងឡាយពុំ បានរ ើយ។ អធិបាយ
សាមរត្ីរដើមផីក្ឲ្ ុំ យហា៊នរធវអ ើ វីត្រៅររៀត្!»។ មស្តនថី
រោយអាររ័យរពះរមាមរមពុរ ន ជាមាចរ់
រហព័ នប្ន វមរក្មពុជាររកាមពិ ភពរោក្ បានជួប
លលប់ ជប ួ របរះ នឹងឧបរគ្គរបរ់ ជវី ត្ ិ ជាររចើនអ-
ជាមួយមស្តនថីជាន់ វពរ់ ផ្នអងគការរហរបជាជាត្ិ
ររងខយយជាត្ិ ររើបរពះអងគយល់ ចារ់ ររឿងរា៉វ
រៅរីរក្ុងញូវយ៉ ក្ រហរដឌអារមរិក្ ររួលបនធុក្
របរ់ មនុរស។ រីបំផត្ ុ ររងៀរររនាពនយល់ របាប់
ជនជាត្ិរដើម
ដល់ មនុរសផងគ្នប ឲ្យបានយល់ ដច ូ រពះអងគក្ុង ប
កាលពី របាឋហ៍ ក្នលងរៅថ្មៗ ី រនះ
សាទនការ
រដើមផីរាយការ
៍ ឲ្យបានដឹងពី
៍ រំរោភបំពាននានា របរ់ អាជាញធរ
បំ
ងប្ត្មួយគ្ត្់
គ្ឺដក្វលួនឲ្យរចញផុត្ពី វដថ
រវៀត្ណាម មក្រលើរបជាពលរដឌប្វមរ រៅរលើរឹក្
រងារ
ប្ដលរមផូររពាររពញរៅរោយការ
ដីក្មពុជាររកាម ប្ដលជាជនជាត្ិរដើមរៅរលើរឹក្
វរងវងរច ំ គ្ឺអវិជាជ។ ដូរចបះ អត្ទន័យផ្នពុ រភ្ល ន រិត្ខ្មងរលើរនះ
ដីរនាះ។ រោយៈ វិរយុអារុីរររី
រំឭក្រយើ ងរគ្ប់ រ ូបឲ្យបានដឹងជាមុនថា មនុរសពុំ អាចជួយការពារ
នាទី ផសពវផាយអកសរសាស្តសរ រំព័ររលវ
១២
ឬពឹ ងពាក្់ ទាក្់ រងគ្នបបានររ
ក្បុងរពលររចក្ថសា ី ល ប់ ចល ូ មក្ដល់ ។ ររពាះអវី?
រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១
រមពន ័ រ ន ម
ររពាះពាក្យថា “មចចុ” រនះប្របថា “ររចក្ថសា ី ល ប់ ” ដូចគ្នបនឹងពាក្យថា “មរ
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
ពួ ក្អរុរកាយទាំងអរ់ មានរខ្មមច អបក្
ៈ” ប្ដរ ពាក្យរនះជា
តាជារដើម ប្ដលរគ្លលប់ ចណា ំ ំមក្ថា ររចើនប្ត្
នាមធម៌ មានប្ត្រឈាមះររមាប់ រៅ ពុំ មានរ ូប
រៅនឹងរដើមរឈើ ធៗ ំ ឬរលើភបំ រលើដប ើ ូក្ កាលរបើ
រាងប្ដលអាចរមើលរឃើញឬប៉ះពាល់ បានរ ើយ
មនុរសវលះ
ទាំងអារយោឌន (ក្ប្នលងរៅ) ក្៏មិនរបាក្ដថា
រគ្ប្ត្ងរៅបួងរួងបន់ ររន់
មចចុរនះរៅភូមណា ិ របរររណា ររុក្ណាឬ
ប្ដលលលប់ ចណា ំ ំតាមជើរនឿថាជាវត្ទុរ័ក្ថិរិរិ។ ន
រៅក្បុងរឹក្ឬក្៏រលើរគ្នក្រនាះររ។ មចចុរនះ
ជារឈាមះផ្នឧបរធវរហត្ុមយ ួ
របរ់ ជវី ត្ ិ មនុរសរត្វ
ពុំ ប្មនជាអពភ ត្ ូ រហត្ុ
ប្ដលជួនកាលរមើលរឃើញ
ជួនកាលរមើលពុំ
រឃើញរនាះររ។ មចចុរនះ មានរបាក្ដប្មន ប៉ុប្នថជាអរ ូប ធម៌ ប្ដលរទិត្រៅប្ត្ក្បុងរ ូបកាយរបរ់ មនុរស រត្វ
មិនប្មនរទិត្រៅខ្មងររៅរ ូបកាយរបរ់
មនុរសរត្វរយើ ងរ ើយ។
មានជើរនឿចំរពាះពួ ក្អរ់ ទាំងរនាះ
ររចក្ថរី នះរឃើញថា
បូជារៅរីរនាះៗ
ពួ ក្អរុរកាយ
មានលំរៅប្ដលរគ្លលប់ រមាគល់ បាន
ររើបរគ្
យក្វត្ទុវរិ ររណាមួយរៅបូជា។ ចំប្
ក្ខ្មង
មចចុរនះ
មិនប្ដលមានអបក្ណាមាបក្់ លលប់ បាន
រឃើញបានជួបរៅរីណាមួយរ ើយ ររពាះរហត្ុ រនះ កាលរបើរយើ ងចងៀរៅបូជាបួងរួងបន់ ររន់ រោយរំ
ូ ក្ណាមួយដូចរមថចរក្ើត្?
ររចក្ថប្ី
នាំរោយវលីប៉ុរ
តះ
បញ្ហជក្់
ឲ្យរយើ ងរឃើញថា “មចចុពុំមានលំរៅខ្មងររៅរ ូប កាយរយើ ងររ”។ រ ួមររចក្ថម ី ក្ថា ការបូជាបន់ ររន់ ចរំ ពាះមចចុពុំបានរ ើយ។ ដូរចបះ រយើ ងជាពុ រប ន ុរត្ កាលរបើបានពិ ចារណាយល់ ចារ់ ពុរវន ចនៈ
ខ្មងរលើរហើ យ
មាបក្់ ៗគ្ួរវំរ ួររាន់ របញាប់ របញាល់ ក្ុប ំ រណា ថ យ ឲ្យរពលរវោក្នលងរៅរររៗ រនសំបុ
រោយឥត្បាន
យក្ុរលអវីរសាះរ ើយ។
ររពាះមាន
ពុ រត្ ន រមារ់ មួយក្ប្នលងថា “អរជេវ កិ ចច មារបបំ រកា ជញ្ញ ា មរណំ សុរវ...” បំ
ងវពរ់ពុរភ្ល ន -
រិត្រនះ ចងៀឲ្យរយើ ងរធវអ ើ វីៗប្ដលអបក្របាជញរៅ ថា ររចក្ថល ី អ ឲ្យរហើ យរររចភ្លលមៗរៅ ររពាះ អវី? ររពាះររចក្ថសា ី ល ប់ នឹងមានដល់ រយើ ងក្បុងផ្ថ្ង រនះ... ររពាះរបើមិនរធវវ ើ លួនឲ្យលអមុនររ រយើ ងពុំ
រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្
រំព័ររលវ
១៣
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១
រមពន ័ រ ន ម
អាចដឹក្នាំអបក្ដផ្រឲ្យរធវល ើ អបានរ ើយ។
រយើ ងរគ្ប់ សារន៍ជាត្ិ ក្បុងរោក្រនបិវាររនះ
ដូចរនះ រយើ ងមាបក្់ រត្ូវជាមនុរសរី ១ក្បុង ការង្ករលអ
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
រដើរតាមរពះអងគរោយគ្ប់ រភលង ើ គ្ឺរពះធម៌។
រហើ យក្៏ជាមនុរសចុងររកាយរគ្បំ
ផុត្ក្បុងក្ិចចការអារក្ក្់ ។
មិរត្រ ួមជើរនឿជារីរគ្នរព!
អាររ័យគ្ប់
រភលង ើ គ្ឺរពះធម៌ ប្ដលរពះអងគត្មកល់ រក្ ុ មក្រនះ ររើបរយើ ងរមើលរឃើញ នូវបញ្ហាដ៏រមុគ្សាមញជុើ
មិ រររួមពុទា ធ សនាជាទី រោរព! កាលណារយើ ងមានររឿងរក្ើត្រុក្ខ អរ់ រងឃឹម ររឿងមិនរមតាមបំ
ររឿង
ងប៉ងរបាថាប
រនាះ រូមឲ្យនឹក្ជានិចដ ច ល់ ពុរប ន ណា ថ ំថា ត្ណា ា
វិញជីវត្ ិ ប្ដលរឡាមព័ ររន ៅរោយវត្ទុរមាភរៈរំ រនើបៗ
រធវឲ្ ើ យរភលចអរ់ នវូ អវីប្ដលជារបរយាជន៍
រៅអនាគ្ត្ជាត្ិ។ ដូរចបះ រដើមផីបានពនលឺក្ុង ប បញ្ហាអាថ្េក្ំបាំង
ជារហត្ុឲ្យរក្ើត្រុក្។ ខ គ្ំនិត្រនាះនាំឲ្យរក្ើត្បញ្ហដ បររងៀនវលួនឯងឲ្យរចះររនាថរ រចះបននូរបនទយ
រនះ
ចំ
មួយនឹងវញំន ុ វូ និរក្ខបបរ១ដូចត្រៅ ៖
ងៀក្ុង ប រីបំផត្ ុ ររចក្ថអ ី ផសុក្
រអុះសាអប់ រក្-
វល់ រក្វាយចិត្ថ បានរោយបនថិចមថងៗ ដល់ រូនយអរ់ ក្៏មាន
រហូ ត្
របរិនរបើរគ្អនុវត្ថតាម
រូមមិរត្អបក្អានពិ ចារណារសាវរជាវជា
រយើ ងចាប់ អារមម
៍
រពាះមនុរសរោក្ជើនាន់ រនះ
រមលឹងរមើលរៅចំ រឃើញថារជឿន
មគ្គ៨របការ អរ់ ពីក្មាលំងរមត្ទភ្លពក្បុងរពល
រលឿនអសាចរយពន់ រពក្ណារ់ ររពាះអវី? ររពាះ
រនាះ។ល។
អាចរហាះរហើ ររៅតាមអាការ អាចបំរបួញពិ -
រយើ ងរគ្ប់ រ ូបរក្ើត្មក្ក្បុងរពលរនះ ពិ ត្
ភពរោក្ឲ្យរៅត្ូចរមើលគ្នបរឃើញ សាថប់ គ្នបឮ
ប្មនប្ត្ពុំ ទាន់ រពះរមាមរមពុរ ន គ្ងៀរពះជនមរៅក្៏
ពី ចមាងយ មានផធះលអៗដូចវិមាន មានររគ្ឿងររបើ
រោយ
របារ់ រគ្ប់ រពវ ផថល់ផ្តរុក្ភ្លពតាមត្រមូវការ
ក្៏រឈាមះថារៅមានរំណាងលអណារ់
ររពាះអវី?
ររពាះមានពុ រដ ន កា ី មួយក្ប្នលងប្ដល
មានអបក្រចះនិយាយភ្លសាបររររររចើន
អាច
ររងៀរតារ់ បញ្ជ ក្់ថា “ត្ថាគ្ត្មានររមី១ពាមរ
ទាក្់ រងគ្នប ពី របរររមួយរៅរបរររមួយយា៉ង
ពវ ៗកាល មានក្មពរ់១៦ហត្ទក្ង ុប កាលឥរផូវរនះ
ររួល។ ប៉ុប្នថផុយ ធ រៅវិញ មនុរសមានរោភៈ
ត្ថាគ្ត្មានអាយុ ត្ច ិ បានប្ត្១០០ឆាប”ំ ។
រទារៈ រមាហៈ រឆះររាលរាលររនានររៅន ប
កាលរទិត្រៅអរ់ កាលរត្ឹម
ណា ថ លឲ្យមានចិត្រថ ោររៅ
ញាុំងរបជុជ ើ នដ៏ររចើនឲ្យឆលងវដថរងារ។
រកាត្ញរញើត្បាបអក្ុរល
ត្ថាគ្ត្ រនាះ
រកាងកាច
ឥត្
ហា៊នកាប់ រមាលប់
រហើ យត្មកល់រក្ ុ គ្ប់ រភលង ើ គ្ឺរពះធម៌ រដើមផីញាុង ំ
គ្នប លួចបលន់គ្នប ក្ផត្់ ចត្ ិ ប ថ ថី របពននក្ន ូ គ្នប រពាល
ជនខ្មងររកាយឲ្យបានរតារ់ ដង ឹ ផង។ រពះពុ រវា ន
ពាក្យមុសា ញុះញងៀ រររគ្នះររាយរាយឥត្រប-
ចា
រយាជន៍
រ
ដ៏រពាររពញរៅរោយរពះក្រ ុណារិ គ្ុ ត ះរនះ
រំព័ររលវ
ប៉ុ
រឈាមះថារពះអងគររទាលបំភលផ ឺ ូវល ឲ្យ ១៤
គ្ិត្គ្យគ្ន់ រផ្ំ ពចងៀបានររពយរមផត្ថិ
អបក្ដផ្រ គ្ិត្ពាបារអាោត្រគ្ គ្ិត្រឃើញវុរ
រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១ របកាន់ ថារត្ូវ
រមពន ័ រ ន ម
ក្៏រត្ ឹ ប្ត្រមផូ
៌ ណារ់
ដរាប
ដល់ រក្ើត្ចមាំងររធើររគ្ប់ រីក្ប្នលង។ល។ ដូរចបះ
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
រពាលរោយវលី
មនុរសជើនាន់ រនះររ់
រៅឆាងយពី រពះធម៌ ប្ដលជាលត្ុររមាប់ ររររងៀ
ការអនុវត្ថផ្នមនុរសរោក្ពី ផ្ថ្ង
ឲ្យមនុរសររ់ រៅរក្សមក្ានថ។ល។
រនះរៅមុវ រយើ ងនឹងរឃើញយា៉ងណារៅររៀត្?
ការរបណាំងរបប្ជងដរ
ើថ មគ្នបររ់ មាន
រត្ើរយើ ងរត្ូវរគ្ប់ រគ្ងនគ្រកាយរបរ់ វលួន រោយ
រ ូបភ្លពធំដជា ុើ ងការប្ចក្គ្នបររ់ ។ តាមការពិ ត្ រី
មរធាបាយដូចរមថច?
ណារមផូ
ររើបអាចររ់ រៅជាមួយ
៌ រៅរោយការដរ
ើថ មគ្នប (រទាះជា
មនុរសរោក្បាន? រោយរុវរក្សមក្ានថ គ្នមន
ដរ
រពៀរ គ្នមនភ័យ?
ររផើយ ររពាះអវី? ររពាះមនុរសធម៌ ឧទាហរ
រូមមិរត្អបក្អានរគ្ប់ មជឈោឌន
ក្ុរំ ភលច
ើថ មអវីក្៏រោយ) រីរនាះភ្លពរុវសានថពុំមាន
ដូចរគ្ួសារប្ត្មួយ
ប្ដលវវះអំ
៍
ត្់ អត្់ ធន់ រៅ
ពុ រដ ន កា ី ថា គ្ប់ រភលង ើ គ្ឺរពះធម៌ រពះធម៌ គ្ឺបញ្ហដ
វិញរៅមក្ ដរ
មានប្ត្បញ្ហដររ
ប្ដលជាក្ញ្ច ក្់ររមាប់ ឆុះល ឲ្យ
រនាះពុំ មានរុភមងគលរិររ ី ួរថីររផើយ។ មនុរស
រឃើញការពិ ត្របរ់ ជវី ត្ ិ ។ ដូរចបះ រូមមិរត្ទាំង
រយើ ង ភ្លគ្ររចើនយល់ រច ំថា រុភមងគលរក្ើត្
រាយ
រ ើងអាររ័យរភ្លគ្រមផត្ថប ិ រិបូ
រិក្ារ ួមនូវចំ
ុ ចអាថ្េក្ំបាំងដូចត្រៅ
រនះ ៖
៌។
តាមការពិ ត្ របើមានប្ត្ធនលនខ្មងររៅ ក្បុងរម័យរនះ របើរយើ ងររងកត្រមើលចំ
រពាះការវិវត្ថន៍មនុរសរោក្រយើ ង មានរមាភរៈររបើរបារ់ ររចើនប្មន
រឃើញថា ប៉ុប្នថមនុរស
មានការវវះខ្មត្ក្៏កាន់ ប្ត្ររចើនណារ់ ប្ដរ វវល់ខ្មវយក្បុងររឿងរក្ ណារ់
ថ ើ មយក្ឈប ះររៀងៗវលួន រគ្ួសារ
ការ
ក្៏រត្ ឹ ប្ត្ញាប់ ផ្ដរជើង
ការរបរូររា៉យគ្នប ក្៏រង ឹ រឹត្ប្ត្រក្លៀវកាល
រហើ យរក្វសត្់ ធម៌ខ្មងក្បុង ប្ដលជាជើហរមួយគ្នំ ររផងររ
រគ្ួសាររនាះពុំ មានភ្លពរត្ជាក្់ រត្ជើ
រុវដុមរមនារ ើយ។ ដូរចបះ
មនុរសមាបក្់ ៗរទាះជារៅក្បុងវ័យ
ណាក្៏រត្ូវមានធម៌ជាមូលោនន ររើបអវីៗប្ដលរៅ ជុវើ ញ ិ ជីវត្ ិ របរពឹ ត្រថ ៅរោយរុវត្ទភ្ល ិ ព។
មិរត្
ណារ់ ប្ដរ។ អត្ថភ្លពរ ូបរាងកាយរបរ់ មនុរស
រ ួមជើរនឿទាំងឡាយ ររពាះរហត្ុរនាះ ការររ់ រៅ
កាន់ ប្ត្ត្ូចជាងវលួនរបា
ផ្នមនុរសរោក្ ចំរ
រដើម
របរ់ មនុរសជើនាន់
អាយុ ររៀត្រសាត្ក្៏រវើចវលីចះុ ជាងមនុរស
រកាលត្រៅមុវ រយើ ងមាប
ក្់ ៗ គ្ួរប្ត្វំ របឹងរសាវរជាវរក្រហត្ុផលឲ្យបាន
ជាន់ មុន ក្ូនរបុរររីនិងមាតាបិតា រឃើញថា
យល់ ចារ់ ោរ់
ពិ បាក្របាររ័យគ្នបជាងជាន់ រដើម
រដើមផីអវី? រដើមផីអប់ រវ ំ លួនឲ្យមាន ”រត្ិ រមផ-ជ
សាច់ សារោហិ ត្ជិត្ឆាងយ អរ់ នវូ រមរត្ីចត្ ិ ថ អា
ញាត្ិមិរត្
មួយផ្ថ្ងៗកាន់ ប្ត្
ិ ត្អារូររទាររន់ តាមរ
ងគហធម៌រវាងគ្នបនឹ ងគ្នបរឹត្ប្ត្ររចើនររផើងៗ។
រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្
តាំងពី បឋមវ័យរ ើងរៅ
ញ្ដ ៈ (ភ្លញក្់ រឭក្ដឹងវលួន)” ក្ុប ំ ីបប្
ថ ត្បរណា ថ យ
វលួនឲ្យរៅក្បុងររចក្ថីរបមារ រមដូចរបសារន៍ ចារ់ រំបា ុ នរពាលថា ររ់ គ្នប់ សាលប់ គ្រួ ក្បុងជាត្ិ រំព័ររលវ
១៥
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១ រនះផង
រមពន ័ រ ន ម
រដើមផីជាគ្ំរ ូលអឲ្យក្ូនរៅរៅញាត្ិយក្
ត្រមាប់ តាមផង
និងរដើមផីរ ួមចំប្
ក្មួយដ៏ផ្ថ្ល
ថ្បូរររមាប់ មនុរសជាត្ិផង។ល។
ឲ្យមានរមត្ទភ្លពរគ្ប់ រគ្នន់ ជាបនាធន់ ររសាចររងៀវលួនឲ្យមានគ្ុ គ្ុ
២—ររៀនរូរត្ធម៌-វិន័យ
រោយរគ្នរព
ផចត្ ិ ផចង ៀ
រពាលថា “រ៊ូសាលប់រៅគ្នប់ ររធម៌ក្ប ុំ ប ី ងៀ”។ ក្បុងរពលរនះ រដើមផីរក្មរធាបាយរគ្ប់ រគ្ងៀវលួន
ធម៌ឧត្ថមរបររើរ។
១—សាថប់ ធម៌-វិន័យ រោយរគ្នរពផចត្ ិ ផចង ៀ
រឃើញថា “មនុរសរយើ ងមាបក្់ ៗ ប្ត្ងររឡាញ់ ឱវារបរមបូរា
៣—ររររងៀរក្ ុ នូវធម៌-វិន័យ ឲ្យរទិត្ររទរ ក្បុងវលួនរោយរគ្នរពផចត្ ិ ផចង ៀ
ឯង ឲ្យមានរមត្ទភ្លពរគ្ប់ រគ្នន់ ឲ្យមានគ្ុ
៤—ពិ ចារណានូវអត្ទន័យរបរ់ ធម៌- វិន័យ
ធម៌វពងវ ៀ ពរ់ ឲ្យអាចរបរពឹ ត្ថធម៌ររមើគ្នបក្បុងរោក្
ប្ដលររររងៀរក្ ុ រនាះឲ្យយល់ ររៅរជះ
ប្ដលមិនររមើផង
រគ្នរពផចត្ ិ ផចង ៀ
ឲ្យអាចររ់ រៅរោយរក្សម
ក្ានថ គ្នមនរពៀរគ្នមនភ័យ ក្បុងរោក្ប្ដលរពារ រពញរៅរោយចោចលរចបូក្រចបល់ ជាមួយ
រយើ ងគ្ួរឧរាហ៍ រសាវរជាវរក្ក្ផួន
រោយ
៥—របត្ិបត្ថតា ិ មការរចះដឹងធម៌ -វិន័យ ររៅរជះរនាះរោយរគ្នរពផចត្ ិ ផចង។ ៀ
រពៀររវរា ពាបារ ហិ ងា កាលហាន រោររៅ នានាផង
រដើមផី
ធម៌ន៎ ះុ មានរគ្នលការរំខ្មន់ ៥សាទនគ្ឺៈ
មិរត្ជារីរគ្នរពទាំងរាយ! រយើ ងររងកត្
វលូនឯងជាងអវីៗទាំងអរ់ ”។
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
អបក្បាន “សាថប់ , ររៀនរូរត្, ររររងៀ, គ្ឺ រចះចាំជាក្់ ោក្់ ,
ពិ ចារណាឲ្យយល់ ន័យររៅ
ខ្មបត្ គ្មពីរដីកា មក្ពិ និត្យពិ ចារណាររជើរររើរ
រជះនិងបដិបត្ថតា ិ ម, រោយរគ្នរពធម៌-វិន័យពិ ត្
យក្ “អាថ្េក្បា ំ ង ំ ប្ដលមានរបរយាជន៍វពងវ ៀ ពរ់”
ប្មន”
រុក្ឲ្យបានររចើនររមាប់ រធវើជារិររៅ
ទាំងពួ ង
ក្បុងរោក្រហូ ត្ដល់ រីបំផត្ ុ ផ្នរោក្
បានផង,
មានរមត្ទភ្លពរគ្ប់ រគ្នន់ ក្ុង ប ការឃុំ
រ័យ
ឬថាជាអារមម
ជារត្ីវិ
៍ ផ្ថ្លថាលផ្នចិត្គ្ ថ ន ំ ិ ត្របចាំ
រប្មងបានយល់ ររៅរជះនូវអាថ្េក្បា ំ ំង
ផ្ថ្ងត្រៅ ក្ុឲ្ ំ យររចក្ថរី បមារមានឱការររជៀត្
រគ្ងនគ្រកាយ ឲ្យបានររ់ គ្នប់ សាលប់ គ្រួ ផង ក្បុង
ប្រជក្បានររផើយ។
រងគមមនុរសរោក្ ប្ដលប្ត្ងប្ត្វិវត្ថន៍រៅតាម
ពនលឺពុរសា ន រនា រឃើញចារ់ ថា
ឆលុះបញ្ហចំងឲ្យរយើ ង
មនុរសមាបក្់ ៗរក្ើត្មក្រងរុក្ខ
កាលៈរររៈ
អនររធាន៥យ៉ ៉ ង
លលប់ មានអវិជាជ ត្ណា ា ឧបាទាន ក្មមនិងអាហារ ឲ្យរក្ើត្ររផើងរហើ យរបរពឹ ត្ថ
កាយក្មម វចីក្មម មរនាក្មមររៀងរាល់ ផ្ថ្ង។ បរចចក្វិជាជវពងវ ៀ ពរ់ ក្បុងការរិក្ាអប់ រវ ំ លួន រំព័ររលវ
១៦
ជារមគ្ំនិត្
លអៗត្រៅរនះ ៖
រទារផ្ពរ៍ររចើនរបការ ររពាះអវី? ររពាះប្ត្វលួន
ជារហត្ុជាបចចយ ័
ដូចន័យក្បុងនិទាន១
ក្បុងគ្មពីរ “អនាគ្ត្ររវងស” មានន័យឲ្យ ដឹងថា
រម័យប្ដលរពះរមាមរមពុរប ន រិនិពាវន
រៅរហើ យ យូ របនថិចក្៏រក្ើត្អនថរលន៥របការគ្ឺៈ អធិគ្មអនថរលន
(បាត្់អរ់ ការរតារ់ ដង ឹ គ្ុ
រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១
រមពន ័ រ ន ម
ធម៌វរិ ររៗ)១, បរិយត្ថអ ិ នថរលន (បាត្់ អរ់ ការ ររៀនរូរត្រចះដឹងចំរពាះពុ រវន ចនៈ)១,
បដិបត្ថិ
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
៥—រពះពុ រសា ន រនា ពាន់ ឆាបំ
ក្នលងរៅបានរបាំ
រពះសារីរក្ ិ លត្ុក្៏នឹងអនថរលនរៅប្ដរ
អនថរលន (បាត្់ អរ់ ការបដិបត្ថល ិ អរត្ឹមរត្ូវតាម
គ្ឺរត្ូវមក្ររមាលនជារពះពុ រ១ ន អងគ
ធម៌-វិន័យពិ ត្ប្មន)១, លិងអ គ នថរលន (បាត្់ អរ់
រត្នបល័លង ក
រភរបពវ ជត្ ិ រត្ឹមរត្ូវ)១,
រពឹ ក្ស រប្មថងធម៌រររនា ហាក្់ ដច ូ ជារពះរពវ -
លត្ុអនថរលន
(បាត្់
អរ់ សារីរក្ ិ លត្ុផ្នរពះរមាមរមពុរ)ន ១។
ញ្ដ ូគ្ងៀធរមានរៅដូរចាបះ។
ររកាមរដើមរពាធិ
ការរប្មថងធម៌រនះ
របរពឹ ត្ថរៅអរ់ ៧យប់ ៧ផ្ថ្ង ប្
អធិបាយបបនថម ១—រពះពុ រសា ន រនា
ក្មពរ់១៥ហត្ទ
ក្នលងរៅបានមួយ
មនុរស-ររវតា
គ្ងៀរលើ
នាំបំភផ លឺ ូវល ដល់
ឲ្យបានរររមចនូវរមផត្ថរ ិ ួគ្៌
ពាន់ ឆាបំ រពះអរហនថ រពះអនាគ្នមី រពះរក្ទា-
និពាវនតាមក្មាលំងឧបនិរស័យ។ រីបំផត្ ុ រត្រជា
គ្នមី រពះរសាតាបនបនិងរោក្អបក្មានឈានរ
លត្ុក្៏រឆះររផើងរំោយរពះសារីរក្ ិ លត្ុទាំងអរ់
មាបត្ថបា ិ ត្់ អរ់ ។ រនះរៅថា អធិគ្មអនថរលន។
រនាះឲ្យអរ់ រលីងរៅ។ រនះរៅថា លត្ុអនថរ
២—រពះពុ រសា ន រនា
ក្នលងរៅបានពី រ
ពាន់ ឆាបំ រោក្អបក្ររររងៀរពះផ្រត្បិដក្ គ្ឺរចះចាំ
លន ឬ លត្ុនិញ្វន ក្៏បាន។ ដូរចបះ រូមពុ រប ន រិរ័រទាំងរាយរជាបថា
រពះពុ រវន ចនៈមួយចប់ រោយមាត្់ រររ បាត្់ អរ់
រយើ ងរៅមានរងឃឹម
រៅ។ រនះរៅថា បរិយត្ថអ ិ នថរលន។
របរិនរបើរយើ ងវំរបឹងក្សាងបុ
៣—រពះពុ រសា ន រនាក្នលងរៅបានបីពាន់ ឆាបំ
ភិក្ុរ ខ ងឃប្ដលរត្ូវរបជុគ្ន ើ ប រធវើឧរបារថ្ក្មម
ញញឹមក្បុងចិត្ថរគ្ប់ ៗរ ូប យក្ុរលតាំង
ពី រពលរនះរៅ រោយក្ថម ី ិនរបមារ ពិ ត្ជាបាន ជួបនឹងរិវានក្ខត្ប ថ ញក្សដ៏ក្រមរនាះពុំ ខ្មនររផើយ។
របត្ិបត្ថរិ គ្ូឧបជាយ៍ រគ្នរពចារ់ រពឹ ទានចារយនិង
មិ រររួមគំនិរររូវទាំងទាយ!
រប្មថងអាបត្ថទា ិ ំងពួ ងពុំ បានររផើយ។
ត្ពី រពលរនាះរៅ មនុរសទាំងរាយមិន
រនះរៅ
ថា បដិបត្ថអ ិ នថរលន។ ៤—រពះពុ រសា ន រនា
រចះរធវរ ើ កាករបូជា ឬក្ុរលក្មមណាមួយររផើយ ក្នលងរៅបានបួន
រមាល៉ះរហើ យ ក្៏លលក្់ វលួនរៅរសាយរុក្ក្ ខ ុង ប នរក្ជា
ពាន់ ឆាបំ បារត្ ផ្រត្ចីវរវិនារអរ់ រៅរល់ ប្ត្
ររចើនមហិ មា។ ររពាះអវី? ររពាះមនុរសររ់ រៅ
រំពត្់ ប្ដលរជលក្់ រឹក្អមចត្់
ឆាងយពី រពះធម៌
ររមាប់ ររៀត្
រត្រចៀក្ឬចងក្
ជាបរិកាខរចំណាំថាជាអបក្បួរ
ជើនាន់ រនាះឯង។
រនះរៅថា
លិងអ គ នថរលន។
ឬថាគ្នមនធម៌អប់ រច ំ ត្ ិ ថ
រមើល
រឃើញប្ត្រោក្ិយររពយខ្មងររៅជាធំ។ល។ លុះដល់ មនុរសមានអាយុ ក្យ ខ័ រៅ១០ឆាបំ
(រូមបញ្ហជក្់រត្ងៀរី៤រនះ មានររចក្ថព ី ិ សាថរក្បុង
(មានបថីរបពននក្ន ូ
រុត្ន ថ ប ថ ិដក្
មានភ័យមួយធំរក្ើត្ររផើង រៅថា រត្ទនរថ ក្បផ
មជឈិមនិកាយ
ភ្លគ្២៨ រំព័រ២២៦)។
រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្
ឧបរិបណា ត រក្ៈ
តាំងពី បានអាយុ ៥ឆាបំររផើង)
គ្ឺរម័យកាលរនាះ ពួ ក្មនុរសពាលរុចរច ត្ ិ ទាំង រំព័ររលវ
១៧
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១
រមពន ័ រ ន ម
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
រាយរនាះ បណា ថ លរកាោហលវឹក្វរ ចាំងគ្នប
ោឌនធំជាងអវីៗទាំងអរ់ ររពាះអវី? ររពាះជារម
តាមក្មាលំងអារក្ក្់ ប្ត្ររៀងៗវលួន របើចាប់ បានវត្ទុ
ររៀនមួយថ្មី ប្ដលបានពិ រសាធរឃើញនូវ ការបរា
ណាៗ វត្ទុរនាះៗកាលយរៅជាោវ លំប្ពង រស្តសាថ
ជ័យផ្នបញ្ហាជីវត្ ិ ក្បុងអត្ីត្កាល។
វ ុធទាំងអរ់
រដញកាប់ រមាលប់ គ្នបរោយឥត្
សាគល់ ថា ប្ម៉ឪ បងបអូន របពននក្ន ូ ញាត្ិរបរ់
មិ រររួមពុទា ធ សនាទាំងឡាយ! កាលមនុរសរចះកាន់ រីល រចះខ្មលចបាប
វលួនររផើយ។ អរ់ រយៈរពល៧យប់ ៧ផ្ថ្ង។ រពល
រចះខ្មមរបាប
រនាះមនុរសសាលប់ សាងត្់ ររុក្-ភូមិ
លលក្់ ចះុ រៅ
រោយមិនរបមារ ដូរចាបះអាយុ ក្៏ចររមើនរ ើង ពី
នណាន់ តាន់ តាប់ របររជៀត្គ្នប រង
មុនលលប់ មានអាយុ ១០ឆាបំក្៏រក្ើនរ ើង២០ឆាបំ រចះ
ក្បុងនរក្ប្
រុក្រខ វរនាយា៉ងទារ ុ ចំប្
រខ្មលចផា។
ក្ខ្មងមនុរស
នាំគ្នបរបរពឹ ត្ថលអតាមមនុរសធម៌
ប្ត្រក្ើនរ ើងៗរហូ ត្ដល់ ១០០ឆាបំ
មួយពាន់ ឆាបំ
ប្ដលមានវារនា
មួយប្រនឆាបំ មួយោនឆាបំ មួយរកាដិឆាបំ ដរាប
មិនកាលហានក្បុងបាបក្មម
ដល់ ១អររងខយយជារីបំផត្ ុ ។ កាលមនុរសមាន
ទាំងរនាះររផើយ។ ក្៏រក្ឱការរភៀរវលួន រគ្ច
អាយុ ប្វងដូរចាបះ ក្៏ររវឹងក្បុងជីវត្ ិ មិនគ្ិត្ដល់
រៅរក្រីពួនរជក្ោក្់ អាតាម លុះផុត្ពី ៧ផ្ថ្ងរនាះ
ររចក្ឋសា ី ល ប់ រ យ ើ មិនដឹងចារ់ នវូ ក្ងរុក្ខទាំង
រៅលបរមើលភូម-ិ ររុក្
ឡាយមានជាត្ិជរាពាធិមរ
ជាក្ុរលវលះៗក្បុងវលួន
មនុរស
រឃើញរងប់សាងត្់ អរ់
ៈជារដើមរ ើយ។
មានប្ត្សាក្រពរខ្មមចអរុភអរសាច៍
កាលរបើយា៉ងរនះ ររចក្ឋរី បមារក្៏រក្ើត្
រៅពាររពញភូមិសាទន។ អបក្អរ់ ទាំងរនាះ ក្៏
រ ើង លះបងៀរីលទាន ហា៊នរបរពឹ ត្បា ថ បក្មម
មានចិត្រ ថ រងវគ្រ ើង
ពិ ចារណារឃើញនូវផល
រផសងៗតាមក្មាលំងអវិជាជត្ណា ា ររៀងៗវលួន។ រមាល៉ះ
ផ្នអក្ុរលក្មមយា៉ងជាក្់ ប្រឋង ក្៏មានចិត្ថរមតាថ
រហើ យ អាយុ ប្ដលមក្ពី មុនក្៏រចះប្ត្ថ្យចុះជា
ក្រ ុណាជារដើមរក្ើត្រ ើង។
លំោប់
លុះរដើរបនថិចរៅ ប្ដលមានបុ
ក្៏បានជួបមនុរសវលះ
យវារនាដូចគ្នប ក្៏ររឡាញ់រាប់
អានគ្នបរៅវិញរៅមក្
រធុះរៅឱបរួញយំ ររៀប
ដរាបដល់ រៅរល់ ប្ត្៨មុឺនឆាបំ
រពះអជិត្រពាធិរត្វ មក្រតារ់ ដង ឹ ជារពះរមាមរមពុររន ពះនាម
រក្ត្ុមត្ី
ររពៀងោនរោយរបការរផសងៗ។
រយើ ងរនះ)។ ក្៏នាំគ្នបរ ួបរ ួម
អរិយរមរត្ថយយ
រប្មថងធម៌-វិ
ន័យររសាចររងៀរត្វរោក្ក្បុងជមពូរីប វ
រាប់ អំពីរក្ ុ ភ ខ យ ័ វិនាររពាត្់ របារ ញាត្ិរនាឋន
ចាប់ តាំងពី រពលរនាះរៅ
ររើប
(រត្ងៀនគ្រពារា
នគ្រ
រីក្ុង ប ពុ ររ ន ម័យ
រពះអរិយរមរត្ថយយអងគរនាះ ជាវីរយា ិ ធិក្
សាមគ្គី របក្បរោយរមរត្ីភ្លពដូចជាបងបអូនរ ួម
(រពះអងគសាងរមាមររមាពធិញ្ហដ
ផ្ផធជាមួយ។ វំពាយាមរក្ារីល របរពឹ ត្រថ សាមះ
បារមីដផ្៏ រក្ប្លង) រគ្នន់ ប្ត្នឹក្ក្បុងរពះរ័យរបា-
រររក្គ្នប
ថាបឲ្យបានរតារ់ ជារពះរពវ ញ្ដូពុរ ន
រំព័ររលវ
រមើលរឃើញការប្ចក្គ្នបររ់ ជាមូល១៨
រោយវីរយ ិ
អរ់ ២៨អ
រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១ ររងខយយ,
រមពន ័ រ ន ម
ររងៀបរញ្ច ញវាចារបាថាបអរ់ ៣៦
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
ណា រត្វរោក្មានមនរិការៈ ធងន់រៅក្បុងផលូវ
អររងខយយ ររងៀបរញ្ច ញវាចាទាំងកាយអរ់ ១៦
ចិត្,ថ វឌណនភ្លពខ្មងវិញ្ហដ
អររងខយយនិងមួយប្រនក្បផ
រីបំផត្ ុ
ររើបបានរតារ់
ដឹងជារពះរមាមរមពុរប ន រមរោក្នាថ្។
ដូចជាវិរ័យធមមៈ
ប្ដលបានរជឿន
រលឿនក្បុងយុ គ្ផ្នរពះអរហនាឋ
ប្ដលក្នលងមក្
រហើ យ។
រយ៉បល់ បញ្ច ប់ អបក្ររៀបររៀងររៀវរៅរនះ យល់ រឃើញ ថា
ក្៏ រត្ូវរក្ើត្មានក្បុង
មិ ររអន កអានទាំងឡាយជាទី រោរព!
របើពុរប ន រិរ័របានអាននិងពិ ចារណានូវអត្ទ
រដើមផីបញ្ហជក្់ នូវររសនៈខ្មងរលើឲ្យកាន់
បរ រឋីពីការពឹ ងពាក្់ គ្នបមិនបានក្បុងរពលសាលប់
ប្ត្ចារ់ រ ើងររៀត្ វញំរ ុ ូមដក្ររងៀនវូ ររចក្ថី
១
រផថម ើ របរ់ អបក្ររៀបររៀងររៀវរៅ
អនថរលន៥របការ១និងការវិវត្ថន៍ផ្នមនុរស
រោក្ ក្បុងរយៈកាលពី សារនារបរ់ រពះរមរគ្នត្មផ្នរយើ ងរនះ
រៅរល់ នឹងសារន
“វិជាជ៨រប-
ការ” មក្បង្កាញនូវការពិ ត្ដូចខ្មងររកាម ៖ “កាលមុន១០០ឆាបំមក្
អបក្ណាមួយរជឿ
កាលផ្នរពះអរិយរមរត្ថយយ១ ពិ ត្ជាមិរត្អបក្រ ួម
ថាមនុរសអាចរធវយ ើ នថរហាះបាន? ប្ដលរធវបា ើ ន
សារនារគ្ប់ រ ូបមានរទាន
មក្ពី មនុរសរពមយក្ជីវត្ ិ បថូរក្បុងវិធរី ធវើទាល់ ប្ត្
មក្រ
រត្ិបផញ្ហដជារដើម
ឌ ិ ត្រៅក្បុងដួងចិត្ជា ថ ពុំ ខ្មន
ររពាះអវី?
បានរររមច
ឲ្យរឃើញរបាក្ដនឹងប្ភបក្រយើ ង
ររពាះពី ផ្ថ្ងរនះរៅមុវរល់ នឹងរត្ទនរឋ ក្បផ ជីវត្ ិ
រពវ ផ្ថ្ង។ ក្បុងរម័យរនះ មនុរសពាយាមពិ និ-
របរ់ មនុរសរោក្រគ្ប់ ជាត្ិសារន៍
ត្យពិ ររគ្នះប្រវងរក្វិជាជ រធវរើ រគ្ឿងចរក្ឬមា៉រុីន
ក្ំពុងប្ត្
ថ្យចុះ ររពាះរទារផ្នររចក្ឋរី បមាររបរ់ វលួន
អមាលមា
រហើ យរបាះបងៀរចាលនូវធមមសាស្តរឋ ផ្នរពះពុ រ ន
យាមប្រវងរក្វិជាជបង្កាត្់ ដង ួ ចិត្ដ ថ រូ ចាបះប្ដរ”។
ជារពវ ញ្ដូជារពវ វរ ិ ូ
ប្បរជាវំដរ
ឋ ើ មគ្នបររ់
,
ក្បុងរម័យបូរា
រគ្ក្៏ពា-
ដួងចិត្ម ថ នុរសមានឫរនិអំណាច យា៉ងណា
ររកាមឥរនិពលផ្នអវិជាជ ត្ណា ា ឧបាទាន ប្ដល
ក្បុងរពលឥ ូវរនះរយើ ងរមើលមិនរឃើញ!
ជារបភពនាំមក្នូវររចក្ឋរ ី ក្ ុ រខ គ្ប់ របការ។ល។
ក្បុងរម័យពុ រកា ន លរគ្ដឹងថា
ខ្មងររកាមរនះ
វញំដ ុ ក្ររងៀនវូ ររសនៈដ៏
មានវលឹមសាររបរ់ រពះរត្ជរពះគ្ុ
“ធមមបាល-
រវៀវជុ”ើ ១ោលថា ៖ រម័យណា
ចិត្ប្ថ ដលបានប
ងវក្ ឹ បង្កាត្់ អប់ រយា ំ ៉ ងលអរហើ យ អាចនឹងររបើឲ្យរធវើ អវីៗបានតាមរបាថាប
ដូចមានរបាក្ដក្បុងគ្មពីរ
វិរុរិម ន គ្គ ប្ដលរពាលអាងពុ រវា ន ចាថា “មាបល រតាឋនាំគ្នបធងន់ចត្ ិ ខ្ម ថ ងរ ូប,
វឌណនភ្លពរបរ់ រមាភរៈ ផុត្,
ប្ត្
ក្៏រត្ូវរក្ើត្មានក្បុងរី បំ
ដូចជាវិរ័យវិរាសាស្តរឋ
ប្ដលក្ំពុង
រជឿនរលឿនយា៉ងររមផើមរពវ ផ្ថ្ងរនះ។ រម័យ
រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្
ភិក្ទា ុខ ង ំ ឡាយ
ត្ថាគ្ត្មិនយល់ រឃើញធម៌ណា
មួយ ប្ដលបុគ្ល គ របរៅរូនាមនបានរោយលអដច ូ ជាចិត្រថ នាះររ”។ ក្បុងចំរណាមមនុរសអនថរជាត្ិ រំព័ររលវ
រគ្ប់ រប១៩
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១
រមពន ័ រ ន ម
រររ ក្បុងពិ ភពរោក្រពវ ផ្ថ្ងរនះ របរររណា មានការសាថប់ ធម៌រោយរគ្នរព រោយរគ្នរព
រចះររៀនធម៌
និងរចះរបត្ិបត្ថរិ ត្ឹម
រត្ូវតាមការរចះដឹងចារ់ ោរ់ រគ្នរព របររររនាះរមផូ ប
ឍ ិ ត្សាអត្រអំររចើន
នូវធម៌រោយ
ផ្នធម៌និងជារមផត្ថផ្ិ នជនលអ។ល។ —បររងៀនឲ្យសាគល់ ក្រំ ររៀបចំក្រំ
ប្ដលចាត្់ ថាជាមងគលដ៏
សារនាបាន ៖
ើ ត្
រហើ យរចះ
ើ ត្ឲ្យរត្ឹមរត្ូវ បានលអ តាំងពី ដប ើ ូងម
ក្។ល។
៌ រោយពលរដឌជា
ឧត្ថមរបរ់ របររររនាះៗ ររពាះអវី? ររពាះពុ រ ន
—បររងៀនឲ្យរចះរធវព ើ លិក្មមដល់ មនុរស គ្នបឯង
ជាពិ រររ
មនុរសប្ដលលលប់ ចះុ ក្បុងរ
រត ថ ផ្នរុក្រខ ពួយ។ល។ —បររងៀនរោយរបមូលរ ួមថា
—បររងៀនឲ្យវំររៀន យា៉ង
—បររងៀនថា រពះពុ រសា ន រនាជារបភព
រចះពិ ចារណាធម៌ឲ្យយល់ ន័យ
រជាលររៅរោយរគ្នរព
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
ឲ្យមានវិជាជរគ្ប់
រដើមផីរោះរសាយបញ្ហាជីវត្ ិ វលួនឯងនិង
រងគមមនុរស។ល។
រត្ូវររ់ រៅក្បុងររចក្ថម ី ិនរបមារ
មនុរស
ក្បុងភ្លពមិន
រភលចវលួន ក្បុងភ្លពរបុងរបយ័ ត្។ ប រោយរពះអងគ រធវរើ រចក្ថប ី ញ្ហជក្់ ថា ៖
—បររងៀនឲ្យមានររចក្ថអ ី ត្់ ធន់ ត្រ៊ូ ចំ
ររចក្ថរី បមារជាផលូវសាលប់
ររចក្ថម ី ន ិ
រពាះឧបរគ្គរផសងៗ មិនបររងៀនឲ្យររ់ រៅក្បុង
របមារជាផលូវររ់ ។ ដូរចបះ រយើ ងគ្ួរររៀបចំររ់ រៅ
គ្ំនិត្ភ័យត្ក្់ រលុត្ឬភ្លពរន់ រវសោយណាមួយ
ក្បុងររចក្ថម ី ិនរបមាររគ្ប់ គ្នប
ររ។ល។
រយើ ងមានន័យរជាគ្ជ័យរគ្ប់ វរ ិ ័យ
—បររងៀនមិនឲ្យររបើវធ ិ ប ី ន់ ររន់ បួងរួ ង រដើមផីបានរររមចផលអវីររផើយ
ប្ត្រពះអងគ
ររើបជីវត្ ិ របរ់
ពិ ភពផ្នមនុរសរនះ ប្ដលរគ្ប្ត្ងប្ត្បានរឃើញ នូវររងវរើ បណាំងរបប្ជងគ្នបជារិរ ជាលត្ុ ប្ដល
បររងៀនឲ្យវំរធវកា ើ រ រដើមផីផលប្ដលវលួនចងៀបាន
មនុរសទាំងរាយប្ត្ងប្ត្របកាន់ យក្
។ល។
មនុរសណា —បររងៀនថា បញ្ហដជាចរងកៀងផ្នជីវត្ ិ និ ង
ជាពនលឺររមីផ្នពិ ភពរោក្។ល។
អត្់ មាន
រូមផីមាបក្់ ប្ដលរម័រគ្ចិត្ថររ់ រៅ
ររៅររងវៀនផ្នការរបយុ ររន នះររផើយ។ ពាកយគួរចងចាំជានិ ច ច
—បររងៀនរងកត្់ធន ង ់ រៅរលើមនុរសប្ដល មានក្ត្ញ្ដ ូក្ត្រវរិតាធម៌។ល។ —បររងៀនឲ្យរំលត្់ រក្ ុ ខ
រៅក្បុង
—ធម៌ទាំងរាយរក្ើត្
ររពាះមានរហត្ុ
មានបចចយ ័ ដូរចបះ ប្ត្យា៉ងណាគ្ឺវាអញ្ចឹ ងឯង ក្ុំ រោយគ្ំនិត្
ចាំបាច់ ចងៀក្ឲ្ ុំ យវាអញ្ចឹ ងអវី? រត្ើយល់ ឬររ? មា៉ង
រឃើញចារ់ ថា អវីជារហត្ុផ្នរុក្ខ (អរិយរចចៈ)។
ររៀត្ ចិត្ថរយើ ងមិនដូចរគ្ររ ក្ុច ំ ងៀឲ្យប្ត្រគ្គ្ិត្
—បររងៀនថា
ជនពាលមានការរឃើ ញ
រទារវលួនឯងជាក្មាលំង។ល។ រំព័ររលវ
២០
ដូចរយើ ង របើរយើ ងវិញក្៏គ្ត្ ិ មិនដូចរគ្ប្ដរ រនះ ជាចាប់ ធមមជាត្ិ។
រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១
រមពន ័ រ ន ម
—មនុរសរោក្ររត្ក្អរណារ់
ររពាះ
បានជាររាគ្ គ្ឺរ ួចពី ជង ើ ឺ ប៉ុប្នថបានជារភលចថា របើ
សាថចារយ អំពីការនិយាយរបរ់ វំញុ វញំក្ ុ ៏រឈាមះថា ជាអបក្បានរធវប ើ ុ
ក្ុមា ំ នឈឺ រត្ើចាំបាច់ អរនឹ ងមានជារធវអ ើ វី រហើ យ ររពាះររត្ក្អរចំជាហបឹ ងឯង
ររើបទារ់ ចត្ ិ ជា ថ
មួយឈឺ ខ្មលចឈឺ ។ រោយ
យក្ុរលរហើ យ។
ជាមួយរនះ វញំរ ុ ូមឧរធិរចំប្ ទាំងអរ់ ជូនចំរពាះវិញ្ហដ ររី
—រគ្មិនអាចបញ្ច ប់ររចក្ថរ ី អប់
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
ក្ក្ុរល
ក្ខនផ្ន នរញាមរបុរ-
ប្ដលរោក្បានឲ្យក្ំរ
ើ ត្ដល់ វំញន ុ ិងរគ្ូ
ឧបជាយាចារយ ប្ដលរោក្បានផ្ចបនវូ ក្ំរ
ើ ត្
ររចក្ថរ ី អប់បានររ មានប្ត្ររចក្ថរី ររាញ់ររ
របរ់ វំញឲ្ ុ យកាលយជាវត្ទុមានន័យ ក្៏ដច ូ ជាអបក្មាន
ប្ដលអាចបញ្ច ប់ររចក្ថរ ី អប់បាន។ រនះជាចាប់
គ្ុ
ពី បុរា
រោក្ឋិ ត្រៅក្បុងភពណាៗក្៏រោយ
។ —ក្ុរំ បរពឹ ត្អ ថ ំរពើ អារក្ក្់ រគ្ប់ យា៉ង
សាបររពាះប
ចូរ
ថ ុះអំរពើ លអ ចូររធវច ើ ត្ ិ ថឲ្យសាអត្បរិ-
រុរផ ន រូ ផងៀ។ រនះជាឱវាររបរ់ រពះពុ រ។ ន
របរ់ អរ់ រោក្អបក្អានរគ្ប់ ឋានៈ ប្ដល
រោក្ររួលរជាបនូវបំ អនុរមារនា
ងលអរបរ់ វំញុ
អបក្រចៀរវាងការរឈាលះរបប្ក្ក្គ្នប ចូរអបក្ក្ុរំ ធវើ
និងបានរសាយរុវតាមរមគ្ួរ
ឯកភាគននម្ិ លិនទបបញ្ហ ា ឃុននិពននមស្តនថី ញ៉ុក្ ប្ថ្ម ប្របររៀបររៀងអំពី
រតាប់ តាមរឹក្និងររបង
ប្ដលរ ុញរចានគ្នបរៅ
គ្មពីរមិលិនប ធ ផញ្ហា
វិញរៅមក្ជានិចរច នាះ
ប្ត្ចូររធវរើ តាប់ តាមរឹក្
(ររងៀពីក្មពុជរុរយា ិ )
និងរឹក្រោះប្ដលោយចូលគ្នបបាន។
ពួកមានអងគ១
—មានវាចាលអប្ត្មិនរធវតា ើ ម ររបៀបបាន ៌ ររល់ លអប្ត្ឥត្ក្លន ិ ។
—រូមមនុរស ចាប់ អារមមរ
អងគ១របស់ សរវលា មិនរចះររើរដើរ
៍ រគ្ប់ ៗគ្នបថា
រយើ ងសាលប់ ។ បបួលគ្នប
ពាបាលជើងច ឺ ត្ ិ តា ថ មរយៈរពះធម៌។ —រូមរយើ ងរគ្ប់ ៗរ ូបយល់ ថា
ក្
ក្បុងរីណាក្៏រដក្
បាន រហើ យរដក្មិនយូ ររពក្ មិនររចើនរពក្។ ររចក្ថរី នះ
—រូមរគ្ប់ មនុរសក្បុងរោក្
រហើ យ
ដល់ គ្ត្ិភពរនាះៗចុះ។
—ចូរអបក្រចះរគ្នរពគ្នបរៅវិញរៅមក្ ចូរ
នឹងផ្តកមានព
រូមឲ្យ
ររបៀបដូចអបក្របត្ិបត្ថរិ ប-
ក្បរោយររចក្ថព ី ាយាម
មិនររើរដើរ
ក្
មានពាយាមមិនរបមារក្បុងបលនទាំង៤ គ្ឺពាមានប្ត្
យាមមិនឲ្យបាបរក្ើត្រ ើងក្បុងរនាថន១ ពាយា-
រពះធម៌ររ ប្ដលរធវឲ្ ើ យមនុរសផុត្រុក្ខរគ្ប់ យា៉ង
មលះបងៀបាបប្ដលរក្ើត្រ ើងរហើ យ១ ពាយាម
ក្បុងវដថរងាររនះបាន។
រធវក្ ើ រ ុ លឲ្យរក្ើត្រ ើងក្បុងរនាថន១
របើមិរត្អបក្អានជារីរមរត្ី បានររួល ររ ចក្ថដ ី ង ឹ យល់
ក្បុងរគ្នលធម៌របរ់ រពះបរមសា
រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្
ពាយាម
រក្ាក្ុរលប្ដលរក្ើត្រ ើងរហើ យ មិនឲ្យសាប រូនយរៅវិញ១។ រំព័ររលវ
២១
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១
រមពន ័ រ ន ម ប៉ុរណា ត ះ។
អងគ១របស់ កបងែន កាលរបើមានររត្ូវចូលមក្ជិត្
អងគ១របស់ រឃ្ល ល ក
ក្៏ពងៀ
ក្នធុយឲ្យធំរ ើង ត្រ៊ូររត្ូវនឹងក្នធុយរនាះ មិន ថ្យរត្់ រគ្ចរចញ។
ធមមតារោលក្ រប្មងរបាះផ្ដរៅរតាងរៅម រឈើ រងួត្
ររបៀបដូចអបក្របត្ិបត្ថិ
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
កាលក្ិរលរ
ឬវលលិរហើ យវាររ ើងរលើវត្ទុរនាះៗ
ចររមើនលូត្ោរ់ លអ។
រក្ើត្រ ើង ក្៏គ្បផីចររមើនរត្ិបោឌនទាំង៤ ត្រ៊ូ
ររបៀបដូចអបក្របត្ិបត្ថិ របាថាបនឹ ងរធវវ ើ លួន
ចាំងនឹងក្ិរលរទាំងពួ ងរោយរត្ិបោឌនទាំង
ឲ្យបានចររមើនលូត្ោរ់
៤ ដូចក្នធុយក្ប្ងានដូរចាបះ។
រពះអរហត្ថ ជាអារមម
អងគ១របស់ ខ្លលញី មានផ្ផធរពាះប្ត្មថង
រហើ យមិនចូលរៅ
យា៉ងផ្រក្ប្លងក្បុង
គ្បផីតាំងចិត្ចា ថ ប់ យក្រពះអរហត្ថ
៍
ឲ្យដូចជាវលលិរោលក្ប្ដលមានផ្ដ
ដូរចាបះ។ អងគ១របស់ រដើមរល ល នាង
ជិត្ត្ួរឈាមលត្រៅររៀត្។ ររបៀបដូចអបក្របត្ិបត្ថិ
រមលឹងរមើល
ដុះងក្ងក្់រៅររកាមដី
កាលរបើចារ់
រឃើញចុត្ប ិ ដិរននិ គ្ឺការចយុត្រៅចាប់ បដិរននិថ្មី
រពញរីរហើ យ ក្៏ដះុ ផុរប្ញក្បំប្បក្ដីរ ើងមក្
ររៀត្ ជាដើរ
ដល់ ១០០ហត្ទឬជាងរនះក្៏មាន។
ើ រគ្ួរខ្មលច ររពាះរចបូក្រចបល់ រៅ
រោយរុក្រខ វរនាយា៉ងពនលឹក្ ដរងាម ើ
មានរុវរត្ឹមមួយ
រតាងពរុក្ជា ខ រវោយូ រ
រោយជាត្ិ ជរា ពាធិ មរ
ៈមិនរចះចប់ ររើប
រាងចាលមិនចងៀជប ួ របរពវ រយានិរសាមនរិការៈ
រតាងវិលវល់
ររបៀបដូចអបក្របត្ិបត្ថិ សាមញ្ដ ផល៤ រម
បដិរមភិទា៤
ប្ដលប្រវងរក្ អភិញ្ហដ៦
ធម៌ក្ុង ប ផ្រពសាងត្់ ដរូ ចាបះ។
តាំងចិត្ថបំរពញ
អងគ១របស់ សសររកា រ ង
រធវរ ើ ក្ ុ ក្បុងចិត្រថ ោយ
ប្ត្ងប្ត្ររររងៀរក្ ុ នូវប្វសរយាង
ឧបាយ របាជាញ ថានឹ ងមិនចាប់ បដិរននិក្ុង ប ភពថ្មី
រ៉ក្និ ង
រនលឹក្រកាថង។
ត្រៅររៀត្។
ររបៀបដូចបុគ្ល គ របក្បរោយរត្ិ អងគ១របស់ បី ុ
រមផជញ្ដ ៈ
អនុរោមរៅតាមផលូវមាត្់ប្ដលរគ្ផលុំ រូរ
និង
និយាយ ក្បុងវ
មិនប្បក្ខ្មចត្់ ខ្មចយរៅរីឯររៀត្។
ដឹងវលួនក្បុងវ
ៈរធវើ
ក្បុងវ
និង ៈ
ៈគ្ិត្របចាំជានិចចដរូ ចាបះ។
អងគ១របស់ អនករធវើការ
ររបៀបដូចជាបុគ្ល គ ប្ដលអនុរោមតាម
អបក្រធវកា ើ រប្ដលពូ ប្ក្រនាះ ប្ត្ងគ្ិត្ដូរចបះ
នវងគរត្ទុសារនា ប្ដលររមថចរពះរមាមរមពុរ ន
ថា
ជាមាចរ់ បានរប្មថងរុក្លអរហើ យ ត្មកល់វលួនរៅ
បានររចើន អញមិនគ្ួរវជិលរចអូរ រធវររប-ប្ហ
ក្បុងក្មមមិនមានរទារ
រការរបរ់ រគ្ររ គ្ួរប្ត្ពិ ចារណាឲ្យគ្ត្់ មត្់ ជា
រំព័ររលវ
២២
ប្រវងរក្ប្ត្រម
ធម៌
អញរធវកា ើ រឲ្យរគ្រោយបំ
ងផ្ថ្លឈបួលឲ្យ
រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១
រមពន ័ រ ន ម
មុនរិនរឹមរធវើ ររើបបានការយា៉ងលអ។
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
ក្ិរលររៅមាន
ររបៀបដូចអបក្របត្ិបត្ថិ វំពិចារណាកាយ
ក្៏តាំងចិត្ត្ ថ រ៊ូរោយវិធីរំ
រលៀងអាវ ុធ គ្ឺញា
ឲ្យមុត្ររួចទាល់ ប្ត្អាច
ប្ដលរក្ើត្រ ើងអំពីលត្ុទាំង៤ គ្ឺដី រឹក្ រភលង ើ
ក្មាចត្់ ក្ងក្ិរលរបានរជះររ ះ ភ័យទាំងពួ ង
វយល់ ឲ្យររឿយៗ រោយររចក្ថម ី ិនរបមារ មាន
ក្៏មិនអាចមក្ញាំញីរគ្បរងកត្់បាន។
សាមរត្ីខ្មជប់ វជួន ររៀងទាត្់
រឭក្ដឹងវលួន
រៅក្បុងអារមម
មានចិត្ខ្ម ថ ជ ប់ វជួន
៍ ប្ត្មួយ
អងគ១របស់ ាក
ក្៏នឹងផុត្
របូត្ចាក្រុក្ទា ខ ំងឡាយរៅបាន។
កាលចូលរៅជិត្ពរ់ ប្ត្ងយក្ថាបំោប វលួនជាមុនរហើ យររើបចូលរៅចាប់ ខ្មំពរ់ ។
អងគ១របស់ ករណរៀរ យក្ដីមក្ជាដើបូក្ពី ខ្មងរលើ
ររបៀបដូចអបក្របត្ិបត្ថិ កាលចូលរៅជិត្ ោក្់ វលួន
ពួ នរៅខ្មងររកាម ប្រវងរក្អាហារបរិរភ្លកាថ។ ររបៀបដូចអបក្របត្ិបត្ថិ រធវរ ើ ីលរំវរៈរុក្
បុគ្ល គ ប្ដលររចើនរៅរោយក្ំហឹង
រោររៅ
រហើ យជាអបក្ប្ត្ងមានការរឈាលះវិវារគ្នប
រគ្ប
រនាថនចិត្ផ ថ ង ក្៏យក្ថាបំ គ្ឺរមតាថោបឲ្យរពវ
ដូចជាដើបូក្ ជាររគ្ឿងក្ំបាំងកាយ បិរទាវរ គ្ឺចត្ ិ ថ
វលួន
រហើ យរំលត្់ ក្ហ ំ ឹ ងវឹ ងរោររៅជារដើម
រ ួចរឹមរតាច់ រង្កគត្់ រៅក្៏នឹងឆលងផុត្ភ័យទាំងពួ ង
រនាះរចញ រធវរ ើ នាថនរបរ់ វលួននិងជនទាំងឡាយ
បាន។
ឲ្យរត្ជាក្់ ររួលរោយរមតាថភ្លវនា។ អងគ១របស់ កណររ ុ កាលរតាច់ រង្កគត្់ រៅរីណានីមួយ
អងគ១របស់ សរវចាប ប្ត្ង
ប៉ុនប៉ងប្រវងរក្ប្ត្អាហារមួយយា៉ងប៉ុរណា ត ះ។ ររបៀបដូចអបក្របត្ិបត្ថិ កាន់ រីណានីមួយ
កាលរតាច់ រៅ
ក្៏ប៉ុនប៉ងខ្មជប់ វជួនក្បុងរយានិ
រសាមនរិការៈប្ត្មួយ
រទាះបីរងើបរមើលង្កក្
រៅអាររ័យនឹងផធះអបក្ដផ្រ
កាន់ យក្ឬលួចយក្របរ់ អវីមួយរៅក្បុងផធះរនាះ រ ើយ មានចិត្រថ រៀងទាត្់ ររចើនរៅរោយរញ្ហដ (ការចាំ)។ ររបៀបដូចអបក្របត្ិបត្ថិ កាលនឹងចូលរៅ
រៅខ្មងរឆវងខ្មងសាថំ ក្៏រធវច ើ ត្ ិ ឲ្ ថ យខ្មជប់ រៅក្បុងធម៌
កាន់ រត្ក្ូលណានីមួយ
រោយឧបាយរបាជាញប្ត្ប៉ុរណា ត ះ។
ក្បុងបុគ្ល គ
មានក្នធុយងររធើត្
ជាអាវ ុធ
និ ងរបរ់ អវីនីមួយក្បុងរត្ក្ូលរនាះៗ
រភ្លគ្ បរិរភ្លគ្និងររគ្ឿងររបើរបារ់ រផសងៗ គ្បផី ជាអបក្មធយ័ត្របយ័ ត្វ ប លួន
រតាច់ រៅ។ ររបៀបដូចអបក្របត្ិបត្ថិ រលើក្របាជាញញា
មានរបាជាញញារ ើងក្មាចត្់ ក្-ិ
រលរ បរនាធបងៀក្រិ លររោយលំោប់ របើក្ង
រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្
មិនគ្បផីកាន់ យក្និមិត្ថ
រទាះបីបុររ ស្តរថី រីរដក្ រីអងគុយ ររគ្ឿងឧប-
អងគ១របស់ ខយ ួទ មានក្នធុយជាអាវ ុធ
មិនប្ដល
តាំងរម
រញ្ហដឲ្យ
របាក្ដចារ់ រក្ ុ ក្បុងចិត្ថជានិច។ ច អងគ១របស់ បកែ ក កាលប្ររក្យំ រ ើង ប្ត្ងរបាប់ រហត្ុលអ រំព័ររលវ
២៣
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១
រមពន ័ រ ន ម
ឬអារក្ក្់ មុវគ្ួរឲ្យខ្មលចដល់ មនុរសដផ្រ។
បាច់ រឹក្ឆាន់ (លមមប្ត្ររររងៀជវី ត្ ិ ឲ្យគ្ងៀវងសរៅ
ររបៀបដូចអបក្របត្ិបត្ថិ កាលនឹ ងរប្មថង ធម៌ដល់ ជនដផ្រ គ្បផីរប្មថងរហត្ុផលទាំងលអ ទាំងអារក្ក្់
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
ប៉ុរណា ត ះ)។ អងគ១របស់ សរវពីងពាងរធវើសមបុកបកបរ
ឲ្យមានល័ក្ឋា ខ នជាររគ្ឿងអាងឲ្យ
ផលវ ូ
អបក្សាថប់ មានររចក្ថរ ី រងវគ្រលុត្ចិត្ថ រហើ យឲ្យ
ហូ ត្ទាញររផ្ររកាលរំណាញ់
មានចិត្រ ថ បាយរីក្រាយ ក្បុងការរបត្ិបត្ថតា ិ មធ
ប្ក្ផរផលូវ របើមានរ ុយឬមមងៀរហើ ររៅប៉ះជាប់ រៅ
ម៌។
នឹងរំណាញ់រនាះ អងគ១របស់ រឈល ើ ង ក្៏ចាប់
រកាះមនុរសឬរត្វរនាះយា៉ងខ្មជប់ វជួន
រហើ យ
ររូបយក្រោហិ ត្។
អារមម
ររបៀបដូចអបក្របត្ិបត្ថិ
ចររមើនរត្ិប-
ោឌនដូចររផ្រពី ងពាង រហើ យបិរទាវរទាំង៦រុក្ របើមានក្ិរលរដូចជារ ុយរក្ើត្រ ើង
គ្បផីចាប់ យក្
ពិ ចារណាឲ្យរឃើញចារ់ រោយព
អងគ១របស់ ពស់ ថាលន់ មានរាងកាយធំ
រពាះរងួត្ររក្ៀមជាររចើនផ្ថ្ង
អងគ១របស់ ទារករៅរោះ
៌ រណា ឌ ន
និមិត្ថ រហើ យគ្បផីជញ្ជ ក្់យក្ររគ្ឺវម ិ ុត្ឲ្ ថិ យបាន។
ក្៏គ្បផី
ក្មាចត្់ បងៀរោយរត្ិបោឌនរនាះភ្លលមរៅ។
៍ ណាមួយ មក្រុក្ឲ្យជាប់ មាំរៅក្បុងចិត្ថ
ជារត្វធំ
ពី ងពាងក្៏ចាប់ រត្វប្ដល
ជាប់ រៅនឹងរំណាញ់រនាះរុីជាអាហារ។
ទាមមនុរសឬរត្វណារហើ យ
ររបៀបដូចអបក្របត្ិបត្ថិ
រៅ
រឭក្រ ើងចងៀរក្ប្ត្រៅរោះ
ប្ររក្យំ
អងវររុំរោះមាថយរៅ តាមររចក្ថរី ររក្ោលន របរ់ វលួន។
រុក្ជាមាន
ររពាះប្រវងរក្អា-
ររបៀបដូចបុគ្ល គ របរ់ វលួនរុក្
អបក្រក្ារបរយាជន៍
ជាអបក្គ្នប់ ចត្ ិ ប្ថ ត្ក្បុងរបរយាជន៍
ហារមិនបានរពញរពាះ កាលលត្់ ធរំ ពញបនធុក្
វលួន ឧរាហ៍ សាក្រួរការរងស័យ គ្នប់ ចត្ ិ រថ ប-
រហើ យ
ក្បពាយាមរត្ូវ រៅក្បុងររនារនៈសាងត្់ រៅ
ប្ត្ងចិញ្ចឹមជីវត្ ិ ឲ្យលមមប្ត្រាងកាយររ
ររងៀរៅបានប៉ុរណា ត ះ។ ររបៀបដូចអបក្របត្ិបត្ថិ បំរពញពាយាម វវល់ខ្មវយរដើរបិ
ឍ បាត្ អាររ័យដុបា ើ យរបរ់
អបក្ររុក្ មានបំ
ងប្ត្ដុបា ើ យប្ដលរគ្ឲ្យ រវៀរ
ចាក្រលដណា ថ ំវលួនឯង
ប្រវងរក្អាហារឲ្យបាន
រពញរពាះរោយក្រម
ដល់ រគ្នបាន
អាហារត្ិចរត្ឹម៤-៥មា៉ត្់
ក្៏យក្មក្រចបល់ រច
២៤
គ្ប់ ក្លា
រុក្ជាគ្ូរ ួមរុវរ ួមរុក្ក្ ខ ុង ប ក្រ
ី យក្ិចរ ច រួ ៅ។
មិត្ថ
អងគ១របស់ កែម ក្អមប្ដលមានរឹក្រពញររពៀប
រុក្ជា
មានរគ្រគ្នះ ក្៏មិនមានឮរូររពធ រព ំ ងរ ើយ។
រូមផីបានអាហារមក្
ររចើនក្៏ឆាន់ ប្ត្លមមរបមា
រំព័ររលវ
រ ួមនឹងអបក្រចះដឹងទាំងឡាយ
ររបៀបដូចអបក្របត្ិបត្ថិ ក្លា
ជនរពញរី
បានដល់ ថាបក្់
ឬបានរររមចអរិយមគ្គ
អរិយផលរហើ យ ក្៏មិនបានអួត្អាងរបាប់ រគ្ឯង
រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១
រមពន ័ រ ន ម
ទាំងមិនជាប់ ចត្ ិ ន ថ ឹងោភរកាករៈ រ ើងតាមធមមតា ររពាះប្ត្គ្ុ អបក្ក្មាចត្់ មានៈបានរហើ យ
ប្ដលរក្ើត្
រមតាថដល់ រត្វរ័លរក្ចុះ”។ រពះមហាក្សរត្ររងៀ
វិររររនាះ ជា
រពះរណា ថ ប់ រហើ យ ក្៏រក្ើត្ធមមររងវគ្រលុត្រពះ
ក្មាចត្់ អំ
ួ ត្បាន
រហើ យ ជាអបក្រត្ងៀរៅរត្ងៀមក្ មានវាចាមិនសា
រ័យ ររើបររងៀរបការរលើក្ប្លងមិនឲ្យផ្រយក្ មារអំពីរាស្តរថត្រៅររៀត្។
ហាវ មានកាយមិនរក្រអក្រក្អឺត្ ជាអបក្រុភ្លព រាបសាជានិច។ ច
របសានពិ ធីបុណយក្មែច ឃុនបណា ត នុរក្ស ប៊ូ ប៉ូ រៅពុ រសា ន រនប ររងៀអំពីក្ផួនចារ់ បុរា រួរ— ការ
ឍ ិ ត្យ
មក្ររៀបររៀង
៍ ប្ដលរគ្យក្របាក្់ ោក្់ ក្ុង ប
មាត្់ រខ្មមច រដើមផីរបរយាជន៍អវី? រឆលយ ើ —មានររឿងដើណាលត្ៗមក្ថា មាន រៅជាមួយគ្នបតាំងពី រក្មងដល់
ចារ់ មានមារជាប់ នឹងវលួនរបមា
១បារ។ បថី
ផ្តថំរបពននៗផ្តថំបថីថាៈ របើអបក្ណាសាលប់ រៅមុន ចូរ យក្មាររនះោក្់ ក្ុង ប មាត្់ ។ យូ រប៉ុនាមនបថីសាលប់ មុន
ចំរ
រត្មក្មិន
របពននក្៏យក្មាររនាះ
ោក្់ ក្ុង ប មាត្់ បថីរហើ យយក្រៅដុត្ រភលង ើ រឆះមារ រនាះអរ់ រៅរល់ រត្ឹម៣រលឹង។
រម័យមួយ
រពះមហាក្សរត្មានរោភចិត្ថរគ្បរងកត្់ ក្៏ ឲ្យផ្រ យក្មារក្បុងមួយផធះ១បារ។
យាយជារបពនន
របរ់ រខ្មមចតារនាះ រៅររើរយក្មារប្ដលបងៀ ក្បុងមាត្់ បថីពីគ្ន ំ រធយូងបានប្ត្៣រលឹង ថាវយរពះមហាក្សរត្
យក្រៅ
រហើ យរកាបរូលថា
“ពី
រដើមមាររនះរពញ១បារ កាលបថសា ី ល ប់ រៅ វញំុ បងៀក្ុង ប មាត្់ បថីៗយក្រៅមិនបាន, វលះរៅរល់ ប្ត្ប៉ុរ
អាររ័យរហត្ុរនះ
អបក្របាជញពីបុរា
ររើបយក្មារ ឬរបាក្់ ោក្់ ក្ុង ប មាត្់ រខ្មមចរដើមផី (រៅមានត្)
បថីរបពននពីរនាក្់
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
រភលង ើ រឆះអរ់
ត ះ រូមរពះអងគជារីពឹងររងៀ
រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្
ឲ្យពិ ចារណា។
ក្បុងរបសាបរនះរត្ូវពិ ចារណាថា
រមផត្ថទា ិ ំងអរ់ យក្តាមវលួនរៅបានវលះ ប្ត្ក្បុង រវោរៅមានជីវត្ ិ ,
កាលរបើសាលប់ រហើ យយក្
រៅមិនបានររ, រូមផីរៅររ់ ក្៏លំបាក្យក្ជាប់ រៅជាមួយវលួនប្ដរ
ររពាះជួនកាលបណា ថ លឲ្យ
រក្ើត្អនថរាយរោយររត្ូវលួចបលន់ រ
ថ ើ មយក្រៅក្៏មាន,
ចំ
ឆរបាក្ដ
ងៀរបើមនុរសសាលប់
រធវរើ ម៉ចនឹងយក្រៅបាន រោក្របាប់ ថាជាអនិចចំ ជារបរ់ មិនររៀងទាត្់ រទិត្ររទរ លរ
ជារមផត្ថសា ិ -
ៈ ឥត្មានអបក្ណាជាមាចរ់ រ ើយ។ យក្
របាក្់ ឬមារបងៀក្ុង ប មាត្់ រខ្មមចររមាប់ ឲ្យពិ ចារណារនាះ ក្៏មានជាប់ រហូ ត្មក្ដល់ រពវ ផ្ថ្ងរនះ។ រ—ប្ដលរគ្យក្ផ្តក
និងររៀនធូបោក្់
ក្បុងផ្ដរខ្មមចរនាះ រត្ើរបាថាបអវី? ឆ—កាលពី មុន មានភិក្ុ១ ខ អងគមិនរបាដក្ រឈាមះ។
រញាមរបុររបរ់ រោក្ជារពានផ្រព
រមាលប់ រត្វររចើនតាំងពី រក្មងដល់ ចារ់
លុះរវ-
ោជិត្នឹងសាលប់ ក្៏ភក្ លឹ សាមរត្ីរៅរឃើញប្ត្រត្វ រផសងៗ
ប្ដលវលួនលលប់ រមាលប់ រោយអក្ុរល
ចិត្ថ ររើបប្ររក្របាប់ ឲ្យរោក្ក្ូនជួយ។
ភិក្ុខ
រនាះដឹងថា រញាមរបរ់ វលួនមានក្មមររចើន បាន ជាភលក្ ឹ រៅរឃើញប្ត្រត្វដរូ ចាបះ ររើបចាត្់ មនុរស រំព័ររលវ
២៥
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១
រមពន ័ រ ន ម
ឲ្យរក្ផ្តកររៀនធូបោក្់ ក្ុង ប ផ្ដរ ួចរបាប់ ថា “រញាម ចូររមលឹងរមើលផ្តកររៀនធូបរនះ រពះរត្នរត្័យ”។
មក្។
ជាររគ្ឿងបូជា
រញាមរបុររក្ើត្រទានរជះថាល
រ—រគ្ហាមមិនឲ្យប្រងរខ្មមច
បានរៅរក្ើត្រៅសាទនរួគ្។ ៌
ររពាះរហត្ុរនះ
បានជាមនុរសជាន់ ររកាយរធវើ
តាមគ្នប
រោយរបាថាបឲ្យអបក្ជើងជ ឺ ត្ ិ សាលប់ រំពះ
បូជាគ្ុ
រពះរត្នរត្័យយក្ជារីពឹង។ មានអបក្
ររុក្វលះនិយាយថាៈ សាលប់ បូជារពះចូឡាម
ឆ—ររពាះផធះរនាះទាប
ប្ដលរៅក្បុង
ប្រក្ងអបក្ប្រង
រខ្មមចរៅរនាះរងគច ិ ក្ាលនឹងធបម ឹ ផធះ
រ—រគ្ហាមមិនឲ្យប្រងឬដឹក្រខ្មមចកាត្់ ប្ររចមាកររគ្រនាះ រត្ើររពាះរហត្ុអវី? ឆ—ររពាះរហត្ុ មាចរ់ ប្ររចមាកររនាះខ្មលច ប្រក្ងអបក្ប្រងរខ្មមច
រដើររៅជាន់ ររូវឬដើណាំ
សាទនតាវត្ិង ថ ស។ រូមផីថាយា៉ងរនះ ក្៏រាប់ ចល ូ ក្បុង
របរ់ រគ្ បានជារគ្ហាមដូរចាបះ។
ក្ិចប ច ូជារពះរត្នរត្័យប្ដរ។ ររឿងរនះបានជាប់
រ—រគ្ប្រងរខ្មមចរបរក្សិ
ជារំរនៀមរហូ ត្មក្ដល់ រពវ ផ្ថ្ង។ រ—រគ្ទាញរនាប៣ចររមៀក្
រជើងថ្ករ៣
ជុរើ នាះ រត្ើរដើមផីរបរយាជន៍អវី? វាយក្អម
រឹក្៣រនាះ រត្ើររពាះរហត្ុអវី? ឆ—ររឿងរនះ
បានជារគ្
ហាម។
រដើមផីឲ្យមនុរសឈឺ ជត្ ិ ី រចត្ិយ
ររកាម
ធបម ឹ ផធះរនាះ រត្ើររពាះរហត្ុអ?វី
មានចិត្ជា ថ ក្ុរល បានរធវតា ើ មពាក្យក្ូន លុះ ដល់ សាលប់ រហើ យ
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
ឆ—អបក្របាជញពីបុរា របសាបថាៈ
អបក្របាជញពីបុរា
បានរធវើ
បុថ្ជ ុ ន ជ
រោយក្ិរលរ
រធវឲ្ ើ យរឃើញជា
គ្ឺបុគ្ល គ ប្ដលរការ់ រៅ
រប្មងរក្ើត្ចារ់ ឈឺសាលប់ វល ិ
ជារបសាបធម៌ ឲ្យមនុរសជាន់ ររកាយពិ ចារណា។
វល់ ក្ុង ប វដថរងារ
មិនរ ួចពី វដថរងាររៅបាន
រនាប៣ចររមៀក្រនាះ បានដល់ ជាត្ិប្ដលរក្ើត្
រ ើយ។
អាររ័យរោយភពទាំង៣ គ្ឺកាមភព១ រ ូបភព
រជើងថ្ករ រដើមផីឲ្យយល់ យា៉ងរនះ។
រហត្ុរនាះបានជារោក្ឲ្យរបរក្សិ
១ អរ ូបភព១។ ឯក្អមរឹក្៣រនាះ បានដល់ វយ ័
រ—រគ្យក្ផ្តកភញី ធូបររៀន រៅោក្់ ឲ្យ
ទាំង៣ គ្ឺបឋមវ័យ១ មជឈិមវ័យ១ បចឆម ិ វ័យ១។
រខ្មមចក្បុងរពលររៀបនឹងដុត្រនាះ រត្ើរោយរហត្ុ
រត្វប្ដលរក្ើត្ក្បុងភព៣
រត្ូវប្ត្ប្បក្លលយ
ដូចរមថច?
សាលប់ រៅវិញក្បុងវ័យទាំង៣
វ័យណាមួយមិន
ឆ—តាមរបរវ
ី ពី បុរា
របកាន់ ថា
ខ្មន មិនបានររ់ រៅរហូ ត្ររ។ ប៉ុប្នថររឿងរនះ
បុ
មិនរូវមានរគ្រធវរើ រ
ររចក្ថតា ី ំងចិត្ដ ថ រូ ចាបះក្៏ថ្យត្ិចរៅ
រឃើញរធវប្ើ ត្រវោប្រង
ជា
យក្ុរលយា៉ងររចើន។ លុះដល់ រម័យរនះ រវោរៅ
រខ្មមចរចញពី ផះធ
គ្ឺរគ្របាះក្អមរឹក្១រៅដីឲ្យ
ដុត្រខ្មមចរគ្យក្ផ្តកភញរី រៀនធូប
ប្បក្និងថ្ម១ដុផ ើ ង។
រូមផីរធវយា ើ ៉ ងរនះ
នឹងរខ្មមច ប្រក្ងវលួនបានរបមាថ្រមើលង្កយ ឬចំ
តាមន័យខ្មងរលើប្ដរ រំព័ររលវ
២៦
បានជាមានរបរវ
ក្៏ រត្ូវ ី រនះ
អក្ចំអន់ រលងររើចរោយរមថី។
រៅវមារទារ
មួយររៀត្
រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១
រមពន ័ រ ន ម
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
អបក្វលះ រគ្តាក្់ ប្ត្ងផ្តកជាក្ាច់ រចនារផសងៗអរ់
រោយអវិជាជ
របាក្់ ជាររចើន រដើមផីឲ្យរក្ើត្ក្ិត្យ ថិ រដល់ រខ្មមច
រងកត្់រនាថនចិត្ថ
រនាះផង រដើមផីត្បគ្ុ
ដូចជាបុគ្ល គ រដក្ផ្តកប់
បុ
ផង ទាំងរនះចាត្់ ជាការ
យក្ុរលបានដូចគ្នប។
គ្ឺររចក្ថល ី ងងរៀ លលមិនដឹងមក្រគ្ប មិនដឹងរបមា
មិនដឹងវលួនថានឹងមាន
ភ័យអនថរាយមក្ពី រិរខ្មងណា
រ—រគ្រូមវមារទារនឹងរខ្មមច បានប្ដរ ឬអវី?
ដល់ រង្កខរ
បានជារគ្ដុត្
រខ្មមចផ្តកប់ ដរូ ចាបះ រដើមផីឲ្យរក្ើត្ររងវគ្ក្បុងធម៌។ របើរឆលយ ើ តាមផលូវរោក្វិញថាៈ
ឆ—បានក្៏មាន មិនបានក្៏មាន។ រទារ រសាលៗដូចយា៉ងត្ប់ រះគ្នបរលងនឹងផ្ដ
ផ្តងរមិនរក្ើត្ររ
រគ្ដុត្
ររពាះដល់ រភលង ើ រឆះរៅររផ្រ
ឬក្៏និ-
រ ួញរ ើងទាញរខ្មមចឲ្យររកាក្បះឆកង ឹ , របើឲ្យផ្តកប់
យាយចំអក្ចំអន់ រលងនឹងមាត្់ ដូរចបះរូមវមា
មុវ រហើ យយក្ឧរោក្់ រងកត្់ពីរលើវបងឲ្យធងន់
រទារបាន។
រៅ ររផ្រទាញមិនរ ួច រហត្ុរនះបានជារគ្ដុត្
រទារធងន់ៗដូចយា៉ងកាប់ រមាលប់
រគ្ លួចរបរ់ ររពយរគ្ លួ ចផិត្ក្ផត្់ រៅរលើក្ន ូ របពននបថីរគ្ និយាយក្ុហក្ឬញុះញងៀរគ្ ដូរចបះ រូមវមារទារមិនបានររ
គ្ឺថារទាររនាះមិន
បាត្់ រ ើយ។
រខ្មមចឲ្យផ្តកប់ មុវ។ រ—ប្ដលរគ្យក្ប្វសបារចងក្
ចងក្
ផ្ដ ចងក្រជើងរខ្មមចរនាះ រត្ើរដើមផីរបរយាជន៍អវី? ឆ—រដើមផីឲ្យរឃើញជារបសាប តាមផលូវធម៌
រ—កាលនឹងដុត្រខ្មមច
រហត្ុអវីបានជា
រគ្ហាមមិនឲ្យអុជរភលង ើ ត្ពី គ្នប?
ដូចមានបាលីថាៈ បុ រោរ គី រវ “ក្ូនជាអនាធក្់ ឆាវក្់ ក្”, ភរិយ៉ ហររថ “របពននជាអនាធក្់ ឆាវក្់ ផ្ដ”,
ឆ—ររឿងរនះ មិនប្មនជារបសាបក្បុងផលូវធម៌
ធនំ ៉រទ “ររពយជាអនាធក្់ ឆាវក្់ រជើង”។ របើអបក្
ររ រហត្ុប្ត្អបក្មានរភលង ើ មុនវជិលកាន់ ចាំឲ្យអបក្
ណាផុត្ពី អនាធក្់ ទាំង៣រនះបាន
ររកាយអុជបនថ បានជាហាមដូរចាបះ។ មួយររៀត្
ផុត្ចាក្រងារវដថ។ ន័យមួយររៀត្ រគ្ចងក្ុឲ្ ំ យ
ចារ់ បុរា
កាលរបើរចះប្ត្អុជ
រខ្មមចរនាះោផ្ដោរជើងរចរងងរចង្កង។
បនថគ្នបររចើនៗរៅ អបក្កាន់ រភលង ើ ឲ្យរគ្អុជរនាះរទាំ
រ—កាលរគ្ដុត្រខ្មមចរុររហើ យ
គ្ិត្ប្រក្ងថា
នឹងក្រតថរភលង ើ មិនបាន
មុវជារបាះរភលង ើ រចាល
រត្ូវរោក្សាច់ ឬរឆះរំពត្់ អាវ រហត្ុរនះបាន ជារគ្ហាមមិនឲ្យអុជរភលង ើ បនថគ្នប។
នឹងររើរឆអង ឹ
អបក្រនាះររើប
រហត្ុអវីក្៏ចាំរបមូលធយូងរធវជា ើ រ ូប
មនុរសប្របចុះប្របរ ើង? ឆ—ប្ដលរគ្រធវដ ើ រូ ចាបះរៅថា
រ—កាលនឹងដុត្រខ្មមច រហត្ុអវីក្៏ោក្់ ឲ្យ
មុន
“ប្របរ ូប”
រដើមផីនឹងឲ្យពិ ចារណា ដល់ ក្មមោឌនតាមលំអាន
រដក្ផ្តកប់ មុវរ ួចបានដុត្ រគ្មិនដុត្ផ្តងរ?
រពះពុ រដ ន កា ី ថា ឲ្យភិក្ុព ខ ិ ចារណាអរុភ (សាក្
ឆ—របើរឆលយ ើ តាមផលូវធម៌ៈ
រព) តាំងពី ចង ុ រជើងដល់ ក្ាល តាំងពី ក្ាល
រយើ ងរក្ើត្មក្រោយអវិជាជ
រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្
ធមមតាមនុរស សាលប់ រៅវិញក្៏
ដល់ ចង ុ រជើង។
ប្ដលរគ្រធវរើ ូបឲ្យប្បរក្ាលរៅ រំព័ររលវ
២៧
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១
រមពន ័ រ ន ម
រិរខ្មងលិចរនាះ
រដើមផីឲ្យពិ ចារណាតាមអត្ទ
ថាៈ
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
អរ់ ប្ត្មិនបានរបាប់ ដល់ រពះអង្កគរឲ្យរជាបផង រពះអង្កគរខ្មញល់
ក្៏បណា ថ លឲ្យកាំបិត្រការរៅ
អនិចាច វរ សង្ខារា ឧបាទវយធមមិរនា
កាត្់ យក្ក្ាលរពះពិ ឃរ
ឧបបជេិោ វ និរ ុជឈនរិ
ក្បុងរមុររបាត្់ រៅ។
ប្របថា
ររសំ វូបសរមា សុ រខ្ល។
រង្កខរធម៌ទាំងឡាយមិនររៀង
ប្មនពិ ត្ មានក្ិរយា ិ រក្ើត្រ ើងនឹងវិនាររៅវិញ ជាធមមតា
រប្មងរក្ើត្រ ើងរហើ យរលត្់ រៅវិញ
លុះប្ត្រលត្់ នវូ រង្កខរទាំងឡាយរនាះរហើ យររើប បាននូវររចក្ថរ ី ុវរគ្ប់ យា៉ង។ ដូរចបះជារដើម។ ប្ដលរគ្រធវរើ ូប
ឲ្យប្បរក្ាលរៅរិរខ្មងរក្ើត្
រនាះ រដើមផីនឹងឲ្យពិ ចារណាតាមអត្ទថាៈ បឋវឹ អធិរសសសរិ
ឆុរទាធ អរបរវិញ្ញ ា រណា
និ ររថំ វ កលិ ងរក ។ ំ
ប្របថា កាយរនះមិនរៅយូ រប៉ុនាមនរ យ ើ ប្ត្មានវិញ្ហដ
រៅរបាររហើ យ ជាកាយ គ្ឺរគ្
របាះបងៀរចាល ក្៏នឹងរដក្រងកត្់រៅរលើប្ផនដី ដូចជាអងកត្់ឧររក្របរយាជន៍គ្នមន។ ដូរចបះជារដើម
រោយររចក្ថរី ក្ើត្និង
សាលប់ ជាគ្ូគ្នប។ ប្ដលរគ្រធវរើ ូប៣ដងរនាះ រដើមផី នឹងឲ្យពិ ចារណារៅតាមភពទាំង៣
មានកាម
ភពជារដើម។ រ—កាលរគ្នឹងដុត្រខ្មមច
រហត្ុអវីបាន
ជារគ្ោក្់ ក្ាលរខ្មមចឲ្យប្បររៅរិរខ្មងលិច? ឆ—ររឿងរនះរបកាន់ ត្ៗគ្នប រពះឥរូររការជុក្ឲ្យរពះពិ ឃរ
តាំងពី កាល រ
ជាបុរត្
ដូចមានដើណាលតាមសារនារពាហម
៍ មក្ថាៈ
រពះឥរូរ ររៀបរធវព ើ ិ ធរី ការជុក្ឲ្យរពះពិ ឃរ
រជាបុរត្
រំព័ររលវ
២៨
រពះឥរូរក្៏ររបើរពះពិ រតុ
ក្មម ឲ្យរៅកាត្់ យក្ក្ាលមនុរសឬរត្វត្រិ ចាឆន ណា
ប្ដលរដក្ប្បរក្ាលរៅរិរខ្មងលិច។
រពះពិ រតុក្មមរៅរក្រមើល រឃើញរត្វដរើ ព ី ី ររដក្ ប្បរក្ាលរៅរិរខ្មងលិច
ក្៏កាត្់ ក្ាលដើរ ី
រនាះយក្មក្ថាវយរពះពិ ឃរ
រ បានជារពះ
ពិ ឃរ
រមានក្ាលជាដើរ។ ី ររពាះរហត្ុរនះ
បានជាមនុរសទាំងឡាយ
អចិរ ំ វរ យំ ការយ៉
ឲ្យអរញ្ជើ ញពួ ក្ររវតាទាំង
រ របាះរចាលរៅ
របកាន់ ត្ៗគ្នបមក្ថា
រដក្ប្បរក្ាលរៅរិរខ្មងលិច រក្ើត្អពមងគល រគ្របកាន់ ថា
មនុរសររ់ គ្រួ រដក្ប្បរក្ាលរៅ
រិរខ្មងរក្ើត្
មនុរសសាលប់ ឲ្យរដក្ប្បរក្ាល
រៅរិរខ្មងលិច ក្៏ជាប់ ជារំរនៀមត្ៗគ្នបមក្។ រ—កាលដុត្រខ្មមចរ ួចរហើ យ រត្ ប់ មក្ ផធះវិញ រហត្ុអវីក្៏រគ្ឲ្យងូត្រឹក្? ឆ—រគ្ឲ្យងូត្រឹក្ប្ត្ពួ ក្ភលុក្
ជាអបក្ដុត្
រខ្មមចប៉ុរណា ត ះររ ររពាះវលួនរគ្របឡាក្់ រប ូរ ចំ ប្
ក្អបក្ឯររៀត្របើងត្ ូ រឹក្ក្៏ជាការលអ
ររពាះ
ការជរមះរញើរប្ក្អលរបរ់ វលួនឲ្យសាអត្រនាះ ជា រហត្ុឲ្យរាងកាយលអផង បានររចក្ថរ ី ុ វផង។ រ—ខ្មងរវបើត្រត្ូវដុត្គ្ូ
ខ្មងររនាចរត្ូវ
ដុត្រររ រខ្មមចដុត្មនុរសៗដុត្រខ្មមច រនាះរត្ើ ដូចរមថច? ឆ—មានររចក្ថដ ី ណា ើ លថាៈ ររដឌក្ ី ុង ប រីរក្ុងជាមិរត្រមាលញ់ ររដឌរី ៅររៅរក្ុង
ក្ូនរបុរ នឹងក្ូនរបុរ
ទាំងពី រនាក្់ រនាះររឡាញ់
រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១ ររីមាបក្់ រ ួមគ្នប
រមពន ័ រ ន ម
ររីរនាះបានរបថជាញថា
ណារពមសាលប់ ជាមួយវលួន តាមរបរវ
“របើអបក្
លុះយូ រមក្ររីរនាះសាលប់ រពរៅដុត្
រទាប់ អងគុយ ឆអង ឹ ពយួរក្”។
ររើបវញំរុ ពមររពៀង
ី ”។ រមាលញ់ទាំងពី រក្៏ររួលរបថជាញ។
រ—រគ្រធវជ ើ រ
ដុត្រ ួចនាំគ្នប
ថ ើ រ៣កាំ រមាគល់ ររចក្ថី
ថាអវី?
ញាត្ិរនាថនក្៏នាំ
រត្ូវរលើផ្ថ្ង១៥រក្ើត្
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
ឆ—រោក្ថា បានដល់ ភពទាំង៣ គ្ឺកាម ភព១
រ ូបភព១
អរ ូបភព១។ ត្ផិត្មនុរសជា
វិលមក្ផធះវិញ។ ក្ូនររដឌរី ៅក្បុងរក្ុងរគ្នន់ ប្ត្
បុថ្ជ ុ ន ជ រត្ូវវិលវល់ រ ើងចុះ
ដឹងរហត្ុរនាះភ្លលម ក្៏រត្់ រៅរោត្ចូលក្បុងគ្ំនរ
រនះ មិនទាន់ ឈានរៅឲ្យផុត្បានររ។
ឧរប្ដលរភលង ើ មិនទាន់ រលត្់ រៅរ ើយ។
លុះ
រពឹ ក្រ ើងផ្ថ្ង១ររាច មនុរសទាំងឡាយនាំគ្នបរៅ រមើលក្ប្នលងដុត្រព គ្ំនររភលង ើ
ររើបនាំគ្នបរនបិោឌនថា
ដុត្រខ្មមចផ្ថ្ង
រ ួចក្៏បបួលគ្នបដុត្រខ្មមចរនាះ
ឆ—រោក្ប្ក្ថា
និងមានត្ណា ា ចាក្់ ប្ររះគ្នបរៅររៀត្។ រ—ប្ដលរគ្រធវអ ើ ប្រមក្៣ ចំ
ឆ—ភតាថហារក្បុងអប្រមក្៣រនាះ
២។ ពាក្យអបក្ររុក្ថាខ្មងរវបើត្ដុត្គ្ូ ខ្មងររនាច
តាមមគ្ធភ្លសាថា
ដុត្រររ ជាប់ រហូ ត្មក្ដល់ រពវ ផ្ថ្ងរនះ។
សាលប់
ររៅរក្ុងដឹងរហត្ុរនាះ
ក្ូនររដឌប្ី ដលរៅ
រៅរក្រពះឫរីៗ
មត្ក្ភត្ថ គ្ឺភត្ថរបរ់ អបក្
ជាអាហារប្ដលញាត្ិមិរត្នឹងបញ្ជ ូនរៅ
រ—រហត្ុអវីបានជារគ្ឲ្យក្ូន ឬរៅបួរ រៅមុវរភលង ើ ?
ក្៏ជប់ ឲ្យរក្ើត្ជាររី ជារបុរ
ឆ—រហត្ុប្ត្ជីដន ូ ជីតា មាតាបិតា ជាអបក្
រ ើងរៅ។ រពះឫរីរួរនាងរនាះថា “នាងចូល
មានគ្ុ
ចិត្រថ ៅជាមួយនឹងរបុរមួយណា?”។ នាងរឆលយ ើ
បួររដើមផីឧរធិរផលផបួរ
ថា
មានគ្ុ
“វញំច ុ ល ូ ចិត្រថ ៅជាមួយនឹងរបុរ ប្ដលសាលប់
ផងគ្នប”។
រពះឫរីក្៏របរិរីផ ន សំផុំឲ្ គ យរបុររនាះ
បានជារបពននរៅ។ រនាះ
របុរប្ដលយក្ឆអង ឹ ចងក្
ឥត្បានអវីរសាះរ យ ើ
រំរនៀមថា
“សាច់ មិនបានរុី
រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្
រៅ
ឲ្យរត្ងៀក្ប្នលងប្ដលរៅវិលវល់ ក្ុង ប ភពទាំង៣។
ក្៏របញាប់ មក្ររើរឆអង ឹ
រខ្មមចទាំងពី រ ោក្់ ក្ុង ប ក្អមចងពយួរនឹ ងក្របរ់ វលួន
មានអាហារ
ី រនាះ រត្ើរគ្យក្រៅឲ្យអបក្ណា?
ខ្មងរវបើត្រត្ូវដុត្រព១ ខ្មងររនាចរត្ូវដុត្រព
ត្មក្មិនយូ រប៉ុនាមន
រត្វរក្ើត្រោយរិដឌិ
សាលប់ រោយរិដឌិ មានអវិជាជ បិរមុវបិរររកាយ
ឲ្យរឆះរុរអរ់
រហត្ុរនះរហើ យបានជានាំគ្នបរបារពន ថា
បានជារគ្ររលៀក្រំពត្់ ឲ្យ
រខ្មមចយក្ថ្បក្់រៅររកាយវបងវិញ?
ក្៏រឃើញមនុរសសាលប់ ក្ុង ប
រីលមិនលអររ ប្បរជារខ្មមចដុត្មនុរសរៅវិញ។
រៅ។
រ—រហត្ុអវី
រៅក្បុងភពទាំង៣
ក្ូនរៅមានចិត្ថក្ត្ញ្ដ ូក្ត្រវរី រហើ យ ជូនរៅរោក្អបក្ដ៏
ប្ដលសាលប់ រៅរនាះ។ រ—ប្ដលរគ្ចំអាររឹក្រខ្មមច
របរយាជន៍អវី?
រត្ើរដើមផី
រហត្ុអវីបានជាអបក្មាចរ់ រខ្មមច
ររើបមានពាក្យ
រៅញាត្ិមិរត្ឲ្យមក្ចំអាររឹក្រខ្មមចរនាះផង?
ប្រផក្មិនបាន
ឆ—ររឿងចំអាររឹក្រខ្មមចរនាះ រគ្របកាន់ រំព័ររលវ
២៩
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១
រមពន ័ រ ន ម
តាមររចក្ថយ ី ល់ រឃើញប្បលក្ៗគ្នប។ ជាត្ិក្ង លិ គ របកាន់ ថា
ផងូត្រឹក្ោបរមៅឲ្យរខ្មមចសាអត្បាត្
រហើ យ
កាលរៅរក្ើត្ជាត្ិមុវនឹងមានរ ូបរាង
សាអត្លអ។ ពួ ក្រពាហម បាបឲ្យ ត្ផិត្រពាហម ជារីោងបាប រហើ យ
មនុរសសាលប់ រនាះសាថប់ មិនបានររ។ រ—របើសាថប់ មិនបានដូរចាបះ
រហត្ុអវីរគ្
រគ្នះកាថរមឈូ ររបាប់ រខ្មមចឲ្យររួលរីល?
៍ របកាន់ ថា ផងូត្រឹក្ោង ៍ រជឿថា រឹក្ក្បុងរធឹ ង គ្ង្កគ
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
ឆ—ររឿងរនះ
ជារិដរឌិ បរ់ រពាហម
ររៅរពះពុ រសា ន រនារបកាន់ ថា
៍ ខ្មង
រត្វសាលប់ រៅ
មនុរសឈឺ ជត្ ិ សាលប់ ឬសាលប់ រៅ
រហើ យ រពលឹងឬអាត្មន ័ របរ់ រត្វរនាះ មិនបាន
ក្៏នាំគ្នបរៅដងរឹក្រធឹងគ្ង្កគមក្ោង
រលត្់ ររ ប៉ុប្នថប្ដលរគ្រធវដ ើ រូ ចាបះ វញំក្ ុ ៏មន ិ យល់
បាបឲ្យអបក្ប្ដលសាលប់ ប្ដរ។ កាន់ រពះពុ រសា ន រនា
ឯប្វមររយើ ងជាអបក្
មិនដឹងររចក្ថប ី ំ
រលើក្ររចក្ថក្ ី ត្ញ្ដ ូជាធំ
ងយា៉ងណារបរ់ រគ្ប្ដរ។
រ—ក្បុងរវោមានបុ
បានជារគ្នាំគ្នបមក្ផងូត្រឹក្ឲ្យរខ្មមច រោយររច-
ដ
ក្ថរី រត្ក្អរថា រោក្ជាអបក្មានគ្ុ
បនថិចររៀត្រៅផ្ដអាវឬរត្ងៀររូងវលះ រគ្រធវើយា៉ង
រពមទាំង
មក្រូមវមារទារ ក្ុឲ្ ំ យមានក្មមរពៀររវរានឹងគ្នប
ថ ប់ រំពត្់ រវលះ
យរខ្មមច រគ្ររលៀក្
រលមវលះ
ឬមានរំពត្់ រលម
រនាះ រត្ើររពាះរហត្ុអវី?
ផង។
ឆ—ប្ដលររលៀក្ពាក្់ ររនាះ រ—រហត្ុអវី
បានជារគ្និមនថរពះរងឃ
ជាប្វមរយក្ត្រមាប់ តាមចិន
រូរត្រពះអភិធមមប្ត្៤អងគប៉ុរណា ត ះ? របើនិមនថឲ្យ
របរ់ រជាររគ្ឿងកាន់ រក្ ុ ខ
ររចើនរលើរពី ៤អងគរ ើងរៅបានឬររ?
សាលប់ ឬមួយរៅជួយបុ
ឆ—រហត្ុប្ត្អបក្មាចរ់ រខ្មមចរនាះរបាថាបថា រពឹ ក្រ ើង
នឹងបានថាវយរងឃទានរគ្ប់ ជាអងគ
រងឃ រដើមផីនឹងបានឧរធិរចំប្
ក្ក្ុរលរនាះ
ប្ដរ។
ររពាះចិនរគ្ររបើ ក្បុងរវោញាត្ិមិរត្
យរពរគ្ឯររៀត្ក្៏ររបើ
ឯការររលៀក្ពាក្់ ររនះ
ជាត្ិប្វមរ រយើ ង
មានររចើនប្ត្អបក្កាន់ រីល។ ចំប្
ក្ការររលៀក្
ពាក្់ រលមរនាះ របប្ហលជាយក្ត្រមាប់ តាមពួ ក្
រៅឲ្យអបក្សាលប់ ។ របើនិមនថរោក្ឲ្យររចើនរលើរ
របរររដផ្រប្ដលរគ្របកាន់ ថា
ពី ៤អងគរ ើងរៅឬត្ិចជាងរនះ
កាលរធវប ើ ុ
គ្ឺបានឥត្ទារ់
វុរអវីររ របើរវរជារងឃទានក្៏ បានដូចគ្នប។ រ—ការប្ដលនិមនថរពះរងឃ រពះអភិធមមរនាះ
គ្ឺរូរត្ឲ្យមនុរសររ់ សាថប់ ឬ
ឲ្យមនុរសសាលប់ សាថប់ ? រដើមផីឲ្យ
រក្ើត្ មក្ជារ ូប
រាងកាយរប្មងមានររចក្ថសា ី ល ប់ ជារីបំផត្ ុ , រំព័ររលវ
៣០
៌ រលមជាព
របួលរៅររៀត្មិនរក្ើត្។ ចំរ អបក្វលះយល់ រឃើញថា
៌ សាលប់ ប្រប
រត្មក្ រោក្
ការររលៀក្ពាក្់ រលមរុរ ន
រនាះ មិនជាការរំខ្មន់ ណារ់ ណាររ គ្ួរប្ត្ឲ្យ
ឆ—រូរត្ឲ្យមនុរសររ់ សាថប់ ពិ ចារណាក្បុងមរណានុរសត្ិថា
មនុរសរយើ ង
យរខ្មមចរបរ់ វលួនក្ថី រៅជួយរគ្ក្ថី គ្ួរ
ររបើរបរ់ រលម ររពាះព
មក្រូរត្
របប្ហល
ឯ
មានរបរ់ រលមបនថិចជាប់ នឹងវលួន ររើបនាំគ្នបរធវរ ើ ំពត្់ ព រហូ ត្មក្
៌ រលមបនថិច
ក្៏បានរហើ យ ជាប់ នឹងវលួន
ប៉ុប្នថអបក្ប្ដលររលៀក្ពាក្់ ររុរឬ ន
រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១ រលមរុរក្ ន ៏មាន រុក្ក្ ខ ុង ប បុ
រមពន ័ រ ន ម
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
គ្ងៀប្ត្រប្មថងវលួនថាជាអបក្កាន់
យរពដូចគ្នប។
រ—រហត្ុអវី បានជារគ្របើក្កាថរមឈូ រ របើមិនរបើក្បានឬររ? ឆ—ប្ដលរគ្របើក្រនាះ ររពាះពី រដើមកាល របើមានមនុរសសាលប់ រហើ យ
រគ្យក្រដើមរឈើ
មួយក្ំណាត្់ មក្លុងជារបរហាងឲ្យសាអត្លអ រ ួច រលើក្រខ្មមចោក្់ ចល ូ រៅ។ កាលរបើរក្ ុ រខ្មមចយូ រ ផ្ថ្ង
រខ្មមចរនាះរហើ មរបា៉ងធំរ ើងទាល់ ប្ត្ត្ឹង
ចរងអៀត្កាថរមឈូ រ
ខ្មងររកាយមក្បានជារគ្
របើក្កាថរមឈូ រឲ្យធំរោ ូ យជាមុនរិន
ររើប
យក្រខ្មមចោក្់ ចល ូ រៅ រដើមផីការពារក្ុឲ្ ំ យកាថរមឈូ រប្បក្លលយ។ ដល់ មក្ឥ ូវរនះ រគ្របើក្ ទាំងធំទាំងត្ូច។ ប៉ុប្នថគ្រួ របើក្ប្ត្កាថរមឈូ រត្ូច ឯកាថរធំរសាប់ រហើ យមិនគ្ួររបើក្ររ។
ររររថមភរិោចារឹក្រពះរៅអរសាក្ រៅរក្ុងរវសាលី
រពវ រគ្ប់ របការ រហើ យរត្ ប់ មក្កាន់ រពះបរម
—ចប់ —
រាជវាំងវិញ។ លំោប់ រនាះ
ក្រឿងរពះឧបគតនិ ងមារ
រងឃរនបិបាត្
ពិ ចារណាក្៏បានដឹងចារ់ ថា
(ររងៀពីក្មពុជរុរយា ិ ) ពុ រសា ន រនា ក្នលងរៅរហើ យបាន២១៨
ររថចរបារពន រធវប ើ ុ
រំពឹងគ្ិត្
“ក្បុងរពលប្ដល
យរនះ មារាធិរាជនឹ ងមក្រធវើ
ឆាបំ រពះបារធមាមរសាក្ របារពន រធវប ើ ុ
យឆលងរពះ
អុក្ ុក្ឲ្យអនថរាយការក្ុរលរនះ”។ រងឃ រ
វិហារ៨៤.០០០និងរចត្ិយ៨៤.០០០
អរ់ រយៈ
នបិបាត្ ក្៏រល ូ ដល់ រពះរងឃរត្ទរថា “បពិ រត្ រពះ
យ
រថ្រៈដ៏ចររមើន រោក្មាចរ់ អាចការពារនូវ មារា
យរនះធំ
ធិរាជ ក្ុឲ្ ំ យរធវអ ើ នថរាយដល់ ការក្ុរលរនះបាន
រហើ យយូ រផង គ្ួរប្ត្ចូលរៅថាវយបងគរើ ពះរងឃ
ឬររ”។ រពះរថ្រៈថា មាបលអាវ ុរសាទាំង ឡាយ វញំុ
រិន
មានក្ិចធ ច រុ ៈររចើន
កាល៧ឆាបំ៧ប្វ៧ផ្ថ្ង។
មុននឹងរផថម ើ រធវប ើ ុ
រនះ ររងៀមានរពះចិនាថថា “អញរធវប ើ ុ
រដើមផីឲ្យរពះរងឃទាំងរនាះជួយការពារ
ទាំងកាយររៀត្រសាត្ក្៏
ឧបរគ្គរផសងៗ ប្ដលរក្ើត្រ ើងដល់ ការក្ុរល
រុពវលភ្លពណារ់ រហើ យ
រនះ”។ លុះររងៀរពះចិនាថរហើ យ ក្៏ ចល ូ រៅកាន់
នូវមារាធិរាជបានររ។ រងឃរនបិបាត្ ក្៏រួររៅ
អារាមថាវយបងគរើ ពះរងឃ
អនុរត្ទរជាលំោប់ រហូ ត្ដល់ ភក្ ិ ុរខ រើបបួរថ្មី
រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្
រូលអំពីរាជបំ
ង
មិនអាចនឹងការពារ
រំព័ររលវ
ប្ត្
៣១
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១
រមពន ័ រ ន ម
គ្នមនភិក្ុខអងគណាមួយអាចការពារបានរ ើយ។
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
បការៈជាអរនក្បផការ
រពឹ ក្រ ើងផ្ថ្ងរី២ផ្នរងឃរនបិបាត្ ក្៏ រប
រងឃ និងសាមរ
ជុរើ ដើមផីពិភ្លក្ាររជើរររើររក្ភិក្ុប្ខ ដលអាចការ
រហើ យថាវយបងគោ ើ ភិក្ុខ
ររៅកាន់ ពិភពនាគ្វិញ។
ភិក្ុរ ខ ងឃទាំងរនាះ រថា “ប្នសាមរ
រលើក្រទារសាម-
ពារនូវមារាធិរាជររៀត្។ វ
ៈរនាះ មាននាគ្
រ
រ! កាលរងឃនិយាយពី
រាជមួយរ ើងមក្ពី ពិភពនាគ្
រដើមផីរធវន ើ មរស
ដើបូង អបក្មិនរពមរធវតា ើ មបង្កគប់ រពះរងឃ លុះ
ការចំរពាះរពះភិក្ុរ ខ ងឃ។ រពលរនាះមានររថច
រពះរងឃអងវរក្រជាររចើនរលើក្ររចើនរគ្ន
រគ្ុឌមួយរហើ រមក្ពី ក្ណា ថ ប់ ចរក្វា
អបក្ររួលរធវ។ ើ អបក្រធវដ ើ រូ ចបះ ជាការមិនគ្ួរ គ្ឺអបក្
រឃើញ
ររើប
នាគ្រាជ ក្៏រមលបសាលបចុះមក្បរមុងនឹងចាប់ ររថ
មិនរគ្នរពដល់ រងឃរសាះ
ចនាគ្រធវជា ើ ភក្ាហារ។
ក្មមដល់ អបក្”។ បពិ រត្រពះរងឃដ៏ចររមើន វញំរុ ពះ
ររថចនាគ្រឃើញក្៏ភត្ ិ ភ័យយា៉ងខ្មលំង រត្់ ចូលរៅក្បុងរីរងឃរនបិបាត្
រូមឲ្យរងឃជួយ
ក្រ ុណារបរពឹ ត្ថវុររហើ យ រ
រងឃនឹងោក្់ រ
ឍ
រពះរងឃនឹងោក្់
ឍ ក្មមដល់ វំញយា ុ ៉ ងណា វញំន ុ ឹ ងររួលនូវរ
ឍ ក្មម
។ រងឃរបាប់ ថា រយើ ងមិនអាចជួយ ការពារ
យា៉ងរនាះ។ រពះរងឃថា “ប្នសាមរ
មហារាជបានររ។ រគ្នរនាះ មានសាមរ
បារធមាមរសាក្ ជាពុ រសា ន រនូបត្ទមភក្៍ រពះអងគ
រមួយ
រ! រពះ
រ ូប មានជនមវរា១៧ឆាបំ ររើបប្ត្និមនថមក្ដល់ ។
នឹងរធវប ើ ុ
រពះរងឃទាំងអរ់
ប្វ៧ផ្ថ្ង អបក្រត្ូវរៅការពារមារាធិរាជ ក្ុឲ្ ំ យមក្
រ
ក្៏និយាយរៅកាន់
ររនាះថា “មាបលសាមរ
សាម-
រ អបក្អាចការពារ
យឆលងរចត្ិយ អរ់ រយៈកាល៧ឆាបំ៧
រធវអ ើ នថរាយដល់ បុ
នូវភ័យរបរ់ ររថច នាគ្រាជបានឬររ?”។ សាម-
រឆលយ ើ ថា
រ
ក្រ ុណាជាសាមរ
ររូលថា “បពិ រត្រពះរងឃដ៏ចររមើន វញំរុ ពះ
ក្រ ុណា ជាសាមរ បានររ”។
ររៅរក្មង មិនអាចការពារ
រពលរនាះ
រងឃរនបិបាត្អងវរក្រ
សាមរ
រជាររចើនរលើក្ររចើនរគ្ន
សាមរ
រររួលការពារនូវភ័យផ្ននាគ្រាជ។ ក្បុងរពលប្ដលររថចរគ្ុឌ
រហូ ត្ដល់
រ
“បពិ រត្រពះរងឃដ៏ចររមើន
រ
វញំរុ ពះ
ររៅរក្មង មានអានុភ្លពត្ិច
ណារ់ មិនអាចការពារបានររ រោក្ប្ដលមាន អានុភ្លពររចើន
អាចរូនាមនមារាធិរាជបានរៅ
មាន រហត្ុអវី ក្៏រពះរងឃមិនរៅនិមនថរពះអងគ រនាះមក្”។ រពះរងឃក្៏រួរថា “រោក្ប្ដលមាន
របាះពួ យចុះ
មក្បរមុងចាប់ ររថចនាគ្រធវភ ើ ក្ាហារ
យរនាះរ ើយ”។ សាមរ
សាម-
រក្៏ចល ូ ឈានរមាបត្ថរ ិ ប្មថងបាដិហារិយ៍
អានុភ្លពររចើនរនាះ មាននាមថាដូចរមថច គ្ងៀ រៅរីណា”។ សាមរ
ររូលថា “រោក្មាននាម
ថា ត្ិរសនាគ្ឧបគ្ត្ រោក្និមមិត្របាសារប្ក្វ
រធវឲ្ ើ យវយល់ ពយុះយា៉ងខ្មលំង ក្ួចយក្ររថចរគ្ុឌរៅ
រៅក្បុងផ្ផធផ្នមហារមុររ
ោក្់ រៅក្ំប្ពងចរក្វា ។
រពះឥរិយាបថ្ក្បុងរីរនាះ”។ កាលរបើបានឮពាក្យ
រោយសារសាមរ រំព័ររលវ
៣២
ររថចនាគ្រ ួចជីវត្ ិ
ររនាះ ក្៏ររររើរនូវ គ្ុ
ូ-
សាមរ
រហើ យគ្ងៀររមាក្
ររបាប់ ភ្លលម រពះរងឃទាំងឡាយ មាន
រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១
រមពន ័ រ ន ម
ចិត្រថ បារមារយររត្ក្អរពន់ រពក្ រហើ យមានរថ្របផញ្ហជររបើភក្ ិ ុព ខ ី ររ ូប
ប្ដលរុរប្ន ត្បានអភិញ្ហដ
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
ក្បុងរពលប្ដលរងឃរនបិបាត្ បញ្ច ប់ផង
មិនទាន់
រពះមហាក្សរត្ររងៀររថចយាងចូល
ឲ្យ រៅអារាធនាត្ិរសនាគ្ឧបគ្ត្។ ភិក្ុព ខ ី ររ ូប
រៅកាន់ អារាមថាវយបងគរើ ពះរងឃ រ ួចររងៀរតារ់
កាលររួលរថ្របផញ្ហជរហើ យ ក្៏ប្រជក្មហារបឹថ្
រួរថា “បពិ រត្រពះរងឃដ៏ចររមើន ភិក្ុប្ខ ដលអាច
ពី រៅ ផុររត្ងៀរបាសាររពះត្ិរសនាគ្ឧបគ្ត្។
ការពារនូវមារាធិរាជបានរនាះ
ត្ិរសនាគ្ឧបគ្ត្ កាលរបើបានររួលអា-
ររើរបានរហើ យឬរៅ”។
រត្ើរងឃររជើរ
របលនរងឃផ្នរនបិ-
រាធនារហើ យ ក្៏ឲ្យភិក្ុព ខ ី ររ ូបរនាះ រត្ ប់ រៅមុ
បាត្ថាវយរពះពរថា “បពិ រត្មហារាជ ភិក្ុប្ខ ដល
ន។ កាលភិក្ុទា ខ ំងពី ររ ូបរចញផុត្រៅ ត្ិរស នាគ្
អាចនឹងការពារនូវមារាធិរាជរនាះរក្បានរហើ យ
ឧបគ្ត្ ក្៏រប្មថងឥរនិបាដិហារិយ៍ រហាះរៅដល់
គ្ឺភក្ ិ ុរខ ឈាមះត្ិរសនាគ្ឧបគ្ត្រនះឯង”។
រីរងឃរនបិបាត្ មុនភិក្ុទា ខ ំងពី ររ ូបរនាះ។ រោយ
រងឃចងអុលរបាប់ ។ ភិក្ុអ ខ ងគរនះ រោក្របក្ប
រឃើញភ្លពអសាចរយរពក្ ភិក្ុទា ខ ំងពី ររ ូបរនាះ ក្៏
រោយរីល រមាធិ បញ្ហដ មានអានុភ្លពររចើន។
រពាលអួត្គ្ុ
រពះ
វិររររបរ់ រពះត្ិរស នាគ្ឧប
រពះរាជា ររថចររងៀចល ូ រៅថាវយបងគរើ ពះ
គ្ត្ដល់ រងឃរនបិបាត្ថា ៖ រពះរថ្រៈអងគរនះ
ត្ិរសនាគ្ឧបគ្ត្ ររងៀរត្រឃើញ រាងកាយសាគំង
របាក្ដជាមានអានុភ្លពររចើនប្មន។
រគម ររងៀគ្ត្ ិ ក្បុងរពះរាជហឬ រ័យថា “ភិក្ុអ ខ ងគរនះ
ដល់ រហើ យ
ក្៏ថាវយបងគរើ ពះរងឃរត្ទរ
មានរាងកាយសាគំងរគមណារ់
រហត្ុអវីក្៏រពះ
រហើ យរួរថា រពះរងឃមានការអវី? របលនផ្ន
រងឃរបាប់ អញថា
រងឃរនបិបាត្និយាយថា មាបលអាវ ុរសាឧបគ្ត្
បាន របើដរូ ចបះ អញនឹងលផងរមើលឲ្យដឹងថាមាន
អបក្ជាអត្ថរត្ទបុគ្ល គ មិនមក្រ ួបរ ួមរធវឧ ើ របារថ្
ឫរនិឬឥត្ឫរនិ
ជាមួយនឹងរងឃ មិនរគ្នរពរងឃៗនឹងោក្់ រ
រិន”។
ឍ
ក្មមដល់ អបក្។ ឧបគ្ត្រឆលយ ើ ថា ៖ រទាះបីរងឃ ោក្់ រ
ឍ ក្មមដច ូ រមថច
វញំរុ ពះក្រ ុណានឹងរធវតា ើ ម
ត្ទមភចង្កាន់ បិ
ក្បុងរពលឆាប់ ៗរនះ
ចង្កាន់ បិ
សារនូបត្ទមភក្៍
ររថចបរមុងនឹងរធវប ើ ុ
រចត្ិយ៨៤.០០០
និងរពះរថូបធំក្ុង ប រពះនគ្រ។
រោក្រត្ូវការពារមារាធិរាជ
ក្ុឲ្ ំ យមក្រធវអ ើ នថ-
រាយដល់ ការក្ុរលរបរ់ រពះមហាក្សរត្ ជារ
ឍ ក្មមប្ដលរងឃោក្់ ដល់ រោក្។
រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្
យឆលង
រនះ
ត្ិរសនាគ្ឧបគ្ត្
ចូលរៅ
ឍ បាត្ក្បុងរពះបរមរាជវាំង រពះរាជាររងៀឧប-
ដូរចាបះ។ រពះរងឃរត្ទររពាលថា មាបលអាវ ុរសា រពះបារធមាមរសាក្ជាពុ រ ន
របាក្ដនឹងមំរចក្ខុផ្នអាតាមអញ
រពឹ ក្រ ើង បិ
អាចការពារនឹងមារាធិរាជ
ឍ បាត្យា៉ងរប
ី ត្។
កាលបាន
ឍ បាត្រហើ យ ក្៏រត្ ប់ រៅអារាមវិញ។
ក្បុងរពលប្ដលរោក្រត្ ប់ វញ ិ រនាះ រពះរាជា បញ្ហជឲ្យហម ដរើ ី រដញររពច។
ប្លងដើរច ី ះុ ររបងកាចសាហាវ ត្ិរសនាគ្ឧបគ្ត្រក្រ ក្រឃើញ
ដើរក្ ី ៏ដង ឹ ថា រពះរាជាររងៀលផងឫរនិ រហើ យចូល ឈានរមាបត្ថិ អធិោឌនឲ្យដើររី នាះកាលយរៅជា រំព័ររលវ
៣៣
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១
រមពន ័ រ ន ម
ថ្មឈររៅនឹងថ្កល់។
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
រពះរាជាររងៀយាងតាម
រថ្រៈនិមមិត្ជាខ្មលរដញខ្មំរគ្នរនាះ រគ្នភិត្ភ័យក្៏
កាលរឃើញដើរកា ី លយ
ប្ររក្នូវរប្រមក្យា៉ងខ្មលំង រហើ យកាលយវលួនរៅ
រៅជាថ្ម ក្៏ដង ឹ ថារពះរថ្រៈអងគរនះរបាក្ដជាមាន
ជាររថចនាគ្មានក្ាល៧ ខ្មលធំកាលយវលួនរៅជា
ឫរនិប្មន
ររងៀររងើចររររើររពះរថ្រៈយា៉ងផ្រក្
ររថចរគ្ុឌចាប់ ក្ាលនាគ្អូររចញ, នាគ្កាលយ
ប្លងរហើ យចូលរៅថាវយបងគើ រូមរពះរថ្រៈអត្់
វលួនរៅជាររថចយក្សយា៉ងធំ កាន់ ដប ើ ងរងៀប្ដង
រទារឲ្យ។ រពះរថ្រៈអត្់ រទារឲ្យ រហើ យរធវដ ើ រើ ី
ប៉ុនរដើមរតាបត្
រនាះ ឲ្យកាលយរៅដូចរបរក្ត្ីរដើមវិញ។
របហារររថចរគ្ុឌ។ ររថចរគ្ុឌក្៏កាលយវលួនរៅជា
ររកាយរដើមផីលបរមើល
រពះរាជានិ ងជនានុជនក្បុងនគ្រ
រជះថាល
ររងើចររររើរបារមីរពះរថ្រៈរគ្ប់ ៗគ្នប។ ចាប់ តាំងពី ផ្ថ្ងរនាះមក្ រផថម ើ របារពន ពិធប ី ុ
រគ្វីរគ្វារចូលមក្បរមុង
ររថចយក្ស ធំរលើររនាះពី រដង ផ្ដទាំងពី រកាន់ ដើបងយា៉ងធំ រហើ យរចញជាអណា ថ ត្រភលង ើ រដញ
រពះរាជាក្៏ចាប់
វាយយក្សមាររនាះរហូ ត្ដល់ បរាជ័យ។
យរ ើង មានអុជរបរី បជាវោ
មារត្ូចចិត្ក្ ថ ៏គ្ត្ ិ ថា អញនិមមិត្វលួនរៅជា
ភលរឺ រពាងរពាត្រគ្ប់ រពះរថូបទាំងអរ់ ។ រពះរងឃ
រ ូបរផសងៗ
និងមហាជនប្ដលជាពុ រសា ន រនិក្ ចូលមក្រ ួប
រហើ យមានអានុភ្លពជាងអញដរាប
រ ួមក្បុងពិ ធប ី ុ
រឃើញថានឹងចាញ់រម
យរនាះយា៉ងក្ុះក្រ។
រពលរនាះ
មារាធិរាជមានចិត្បា ថ បបាន
រម
គ្ិត្ដូរចបះរហើ យ
ៈរនះរធវបា ើ នរគ្ប់ ទាំងអរ់ អាតាមអញ
ៈពិ ត្របាក្ដ។ កាល
ក្៏រប្មថងឫរនិឈររៅចំរពាះ
បរងកត្ ើ ជាវយល់ ពយុះនិងរភលៀងយា៉ងខ្មលំង រដើមផីរធវើ
មុវរពះរថ្រៈ
រភលង ើ ប្ដលអុជរគ្ប់ រថូបទាំងរនាះឲ្យរលត្់ ។ រពះ
អញនឹងរធវន ើ វូ មាររនះឲ្យអរ់ ឫរនិ អរ់ គ្ន ំ ិត្ មិន
ត្ិរសនាគ្ឧបគ្ត្
ក្៏ចល ូ ឈានរប្មថងឫរនិក្ច ួ
អាចនឹងប្ក្ផ្វត្រៅររៀត្បាន លុះគ្ិត្រហើ យ ក្៏
យក្វយល់ និងរភលៀងទាំងរនាះ រៅរចាលរៅររៅ
និមមិត្ជាប្ឆករអុយមានក្លន ិ អរសាច៍ គ្ួររវពើមររអើម
ក្ណា ថ ប់ ចរក្វា ។ មារាធិរាជ ក្៏បណា ថ លរភលៀង
ផ្រក្រពក្យក្រៅចងក្មារាធិរាជ រហើ យអធិោឌន
រគ្នប់ រក្ួរ រភលៀងដុថ្ ើ ម រភលៀងររងើក្រភលង ើ និ ងរភលៀង
ថា មនុរសក្ថី ររពាថក្ថី ឥនធរពហម ក្ថី មិនអាចរោះ
អាវ ុធរផសងៗឲ្យលលក្់ ចះុ មក្ររៀត្
រសាយនូវចំ
ប្មថងឫរនិក្ច ួ រភលៀងទាំងរនាះ
រពះរថ្រៈក្៏រ
រចាលរៅររៅក្
មារាធិរាជបណា ថ លឲ្យ
ក្៏អរ់ ឫរនិ
ងងឹត្រគ្ប់ រិសានុរិរ។
រពះរថ្រៈរធវើភ្លពងងឹត្
លីងពី វលួន
មារាធិរាជ
ររកាធយា៉ងខ្មលំងនិមមិត្ជារគ្នយា៉ងធំ
៣៤
មារាធិរាជ
ង ដ៏អរសាច៍ជាប់ នឹងក្រហើ យ
អរ់ រត្ជៈ
អរ់ គ្ន ំ ិត្បញ្ហដបារមីរ
នឹ ងរសាយនូវចំ
ងអរសាច៍រនាះ
ររក្វ
មិនរ ួច
ក្៏រៅកាន់ រមាបក្់ រពះចត្ុរោក្បាល
របាលរៅ
ទាំង៤
អងវរក្រឲ្យជួយរោះប្ឆករអុយរចញពី ក្។
បរមុងនឹងបុក្ពិ ធរី នាះឲ្យវិនាររូនយរុ ង។រពះ រំព័ររលវ
ងរនះបានរ ើយ។
កាលរបើរត្ូវចំ
ណា ថ ប់ ចរក្វា ររៀត្។
រនាះឲ្យអនថរលនរៅររៀត្។
រពះរថ្រៈរឃើញមាររហើ យគ្ិត្ថា
ចត្ុរោក្បាលរបាប់ ថា
រយើ ងមិនអាចរសាយ
រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១
រមពន ័ រ ន ម
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
ឲ្យរ ួចររ។ មារក្៏រៅកាន់ រមាបក្់ រពះរក្កររវរាជ
រសាះ មានប្ត្រពះរ័យរបក្បរោយរមតាថនិងវនថី
រហូ ត្ដល់ រពហម រោក្ជារីបំផត្ ុ ។
ឥ ូវរនះសាវ័ក្របរ់ រពះអងគ
ររវតាមាន
រក្កររវរាជជារដើម មានរពហម ជារី បំផត្ ុ របាប់ ថា
រយើ ងមិនអាចរសាយនូវចំ
រោររៅ បានរធវរ ើ
ងរមអុយរនះ
ប្បរជាមានចិត្ថ
ឍ ក្មមដល់ អញយា៉ងខ្មលំង។
រពះរថ្រៈរគ្នន់ ប្ត្ឮពាក្យរនះភ្លលម
ក្៏
រចញបានររ ពី ររពាះរពះរថ្រៈត្ិរសនាគ្ឧបគ្ត្
បង្កាញវលួនរហើ យរសាយចំ
រោក្ជារពះអរហនថ ជាសាវ័ក្របរ់ រពះដ៏មាន
ថា ៖ ប្នមារ! រយើ ងរធវរើ នះ រដើមផីជាក្ុរលរបរ់
រពះភ្លគ្ ប្ត្រោក្ចងរហើ យ មនុរសក្ថី ររពាថក្ថី
អបក្
រពហម ក្ថី មិនអាចរសាយបានរ ើយ។ ដូរចបះ អបក្
ពិ ធប ី ុ
រត្ូវចូលវលួនរៅកាន់ រមាបក្់ ផ្នរោក្ រុំរទារ
មានរគ្ររឡាញ់និងរគ្នរព
រោក្ៗនឹងរសាយវិញមិនខ្មន។ មារាធិរាជអរ់
រពះរមាមរមពុរម ន យ ួ រពះអងគរៅអនាគ្ត្។
រីពឹងរហើ យ
រឆលយ ើ ថា មានសាវ័ក្ជាររចើន ដូចជារោក្មាចរ់
ក្៏រត្ ប់ រៅកាន់ រមាបក្់ រពះរថ្រៈ
ថាវយបងគទា ើ ំងរអៀនខ្មមរ
អងវរក្ររុំរទាររពះ
ងរនាះរចញរបាប់
និងរវៀរបងៀនវូ ឧបរគ្គរគ្ប់ ប្បបយា៉ងដល់ យរបរ់ រពះរាជា។
ឥ ូវរនះ
អបក្រត្ូវ
រពមទាំងបានជា មារ
ជារដើម គ្នមនរមតាថធម៌បនថិចរសាះ រៅអនាគ្ត្
រថ្រៈ។ រពះរថ្រៈឮពាក្យអងវរក្ររបរ់ មាររហើ យ
របើវំញមា ុ ច រ់ បានរតារ់ ដង ឹ ជារពះរមាមរមពុរ ន
ក្៏មានរថ្រៈវាចាថា ប្នមារ! អបក្ចូលរៅកាន់ ភធ បំ ំ
ខ្មលចប្រក្ង មានចិត្រថ ោររៅដូចរោក្មាចរ់ ។
ឯរណាះ។
រពះរថ្រៈថា ៖ ប្នមារ! អបក្ក្ុគ្ ំ ត្ ិ ដូរចាបះ គ្ឺរោយ
មារាធិរាជ
រៅតាមបង្កគប់ រពះរថ្រៈៗក្៏
សារអានុភ្លពផ្នរយើ ងរនះរហើ យ
វញំុ
ររើបអបក្នឹង
រសាយរមអុយប្ឆករនាះរចញពី ក្ រហើ យយក្វត្ទ
បានជារពះរមាមរមពុររន ៅអនាគ្ត្។ រពលរនាះ
ពននចរងកះចងក្មារភ្លជប់ នឹងភបំ
រហើ យរបាប់ ថា
មារថា វញំុអាចនិមមិត្ជាត្ួអងគរពះរមាមរមពុរបា ន ន
អបក្រត្ូវរៅរីរនះ ឲ្យអរ់ រយៈកាល៧ឆាបំ៧ប្វ៧
ក្បុងកាលឥ ូវរនះ។ រពះរថ្រៈថា អបក្ចូរនិមមិត្ជា
ផ្ថ្ង។ រពះរថ្រៈនិមនថមក្ក្ប្នលងពិ ធប ី ុ
ត្ួអងគរពះរមាមរមពុរឲ្ ន យរយើ ងរឃើញផង ររពាះ
ធីបុ
យរនាះ
យវិញ។ ពិ
បានរបរពឹ ត្រថ ៅយា៉ងអធិក្អធម
រុវររួលរហូ ត្ដល់ ចប់ ។ រៅរពលពិ ធប ី ុ
រពះរថ្រៈនិមនថរៅកាន់ ភប្បំ ដលចងមាររនាះ
ប្ត្
របុងចាំសាថប់
រធវើ
ប្ត្រោក្មាចរ់ ក្ថា ុំ វ យបងគវ ើ ំញ ។ ុ
រហើ យនិមមិត្ជាត្ួអងគរពះរមាមរមពុរ ន រោយមហាបុររ ិ លក្ខ
រដើម
រត្ចងៀ
អញបានរធវអ ើ ំរពើ អារក្ក្់ ជាររចើនចំរពាះ ប្ត្រពះអងគមិនរបរូរថត្បវិញ
រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្
រពះរថ្រៈក្៏
រុវចិត្តា ថ ម។ ថារហើ យ មារក្៏ចល ូ រៅក្បុងផ្រព
មារនិយាយពី អវី។ រពលរនាះមារនិយាយថា ពី
រពះរមាមរមពុរន
រឃើញប្ត្
ធម៌និងវិន័យប្ត្ប៉ុរណា ត ះ។ មារថា ៖ វញំុរុវចិត្ថ
យ ចប់ រពវ រគ្ប់ រហើ យ
រោក្ោក្់ វលួនមិនឲ្យមាររឃើញ
រយើ ងមិនប្ដលរឃើញរពះពុ ររន សាះ
របក្ប
ៈ មានររមីភរលឺ ផលក្រត្ចះ
មានទាំងអគ្គសាវ័ក្រឆវង-សាថំប្ហហម
រចញពី ផ្រពមក្។ រពះរថ្រៈត្ិរសនាគ្ឧបគ្ត្រក្រំព័ររលវ
៣៥
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១
រមពន ័ រ ន ម
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
រ ក្រឃើញភ្លលម រភលចពាក្យរបថជាញ ក្៏រកាបថាវយ
រៅថរក្ហាយរក្ររឿងចាក្់ រ ុក្រពះរាជា រអប់នាង
បងគ។ ើ មារផ្តលរ់ រភរមក្ដូចរដើមវិញ រហើ យរួរ
ច័នរធ គ្ប់ រពលរវោ
រពះត្ិរសនាគ្ឧបគ្ត្ថា រហត្ុដច ូ រមថចក្៏រោក្
ដងមក្ពុំ បានរររមចដូចបំ
មាចរ់ ថាវយបងគវ ើ ំញ ។ ុ
រពះត្ិរសនាគ្ឧបគ្ត្រឆលយ ើ
ចំរ
ប្ត្ការញុះញងៀទាំងប៉ុនាមន ងរសាះ។
រមក្ខ្មងររកាយ រពលប្ដលនាង
ថា ប្នមារ! អបក្ក្ុថា ំ រយើ ងថាវយបងគអ ើ បក្ដូរចាបះ
ច័នក្ ធ ព ំ ុ ងប្ត្ផចត្ ិ ផចងរ ៀ លដណា ថ ំ ថាវយរពះរាជា ពួ ក្
រយើ ងថាវយបងគប្ើ ត្ត្ួអងគរពះរមាមរមពុរ ន
ប្ដល
របំអបក្ឈាបនីរនាំគ្នបរៅលបរមើល រឃើញនាង
មាររ័លរបាជញក្៏
យក្រក្ចក្វារ់ អំបិលនិងរករោក្់ ក្ុង ប រមល ក្៏នាំ
អងគុយរៅររងៀម។ ចាប់ តាំងពី ផ្ថ្ងរនាះមក្ មារក្៏
គ្នបយក្ជារលរ រដើមផីរល ូ រពះរាជាបង្កកច់ នាង
ចុះចូលក្បុងរពះពុ រសា ន រនារហូ ត្។
ច័នថា ធ “រកាបបងគរ ើ ល ូ រពះក្រ ុណា នាងច័នរ ធ ក្ ុ រក្-
រឃើញពី អមាញ់មិញរររត្ើ។
-ចប់ -
ចក្ប្វងៗ រៅរពលចមអិនរពះរសាងយ សាលបរពា និងប្វក្មាន
របវតរិ នាងច័ នទ
មិនដួរអំបិលរករររ
រៅយក្ឯ
ពាមករនាថរ (អនធរ)
រក្ចក្ប្ដលជាវត្ទុមិនសាអត្រៅវិញ នាងរបាក្ដ
រៅរវត្ថោលំង ក្មពុជាររកាម
ជាមានរចត្នាចងៀោក្់ វត្ទុមិនសាអត្ថាវយរពះអងគ
កាលពី ររពងនាយ រោយរ ូបរឆាមរោមព
មានស្តរថីមាបក្់ របក្ប
រសាយរហើ យ បានជារធវយា ើ ៉ ងរនះ ររឿងរនះវញំុ
៌ លអណារ់ ប្ថ្មទាំង
មាចរ់ ទាំងអរ់ គ្នប បានរឃើញចារ់ នឹងប្ភបក្មិន
រចះត្ុបប្ត្ងមាូបអាហារយា៉ងរប
ី ត្ផង
នាង
ជារក្មងក្ំរពា ររ់ រៅនឹងមាថយចិញ្ចឹម ប្ដលជា
មុសារ យ ើ រូមររងៀរជាប”។ ឯរពះរាជា រគ្នន់ ប្ត្បានរពះរណា ថ ប់ ចប់
អបក្ចាត្់ ប្ចងរក្យារសាងយថាវយរពះរាជា។ នាង ក្ំរពារនាះ រឈាមះនាងច័ន។ ធ លុះនាងធំរពញរ ូប រាងរ ើង ជា។
មាថយចិញ្ចឹមយក្នាងរៅថាវយរពះរា
តាំងពី នាងច័ន ធ
ថាវយរពះរាជាកាលណា
ចូលរៅរធវើរពះរសាងយ រពះអងគររងៀរពវ រពះ
រាជហឬ រ័យនឹងនាងជារីបំផត្ ុ ររពាះនាងរចះផសំ រលមិនឲ្យផ្របរពក្ សាបរពក្ ជូររពក្ ហឹ ររពក្ ប្ផអមរពក្ គ្ឺរមលមមតាមរពះរ័យរពះរាជារាល់ រវោ រពះរាជាក្៏ររងៀរលើក្នាងជារបំឯក្ រហើ យ ររងៀររបាររពះរាជទានរំពត្់ រ រក្ហមយា៉ង ររចើនដល់ នាង រំព័ររលវ
ជារហត្ុបណា ថ លឲ្យរបំឯររៀត្ ៣៦
ផបូរនាងច័នរ ធ ពវ ផ្ថ្ងរៅភូមិរត្ររក្ ររុក្ររជាយ-ញ
រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១
រមពន ័ រ ន ម
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
រហើ យ ក្៏ខ្មញល់ ជាខ្មលំង ររងៀរចញអាជាញបញ្ហជឲ្យ
រពះអងគដង ឹ វលះប្ដរ
រពជឈោត្ចាប់ នាងច័នរធ ៅរមាលប់ មួយរំរពច។
បររមើរពះអងគយូរណារ់ មក្រហើ យ
រពលរនាះ នាងច័នដ ធ ង ឹ វលួនទាន់ ក្៏រភៀរ រៅពួ នឯផធះមាថយចិញ្ចឹម
ប្ដលវញំរុ ពះអងគ
ររពាះវញំរុ ពះអងគលលប់ គ្នល់ មុនរពល
យក្ក្ូនមក្ថាវយជាវញំុរពះអងគ
រូមឲ្យមាថយជួយគ្ិត្
រនះ តាមការពិ ត្ គ្ឺវំញរុ ពះអងគររប្ដលបានបង្កគប់
គ្ូរ ររពាះមានរគ្រូលរពះក្រ ុណាបង្កកច់ ថា នាង
នាងឲ្យវាល់ អំបិលនិងរករយា៉ងរនះ ររពាះវញំរុ ពះ
រធវរើ ពះរសាងយ
អងគបានពិ រសាធរ ួចរហើ យ
ឯនាងរសាត្ក្៏បាន
រមាអត្ផ្ដខ្មលំងណារ់ ប្ដរ
មុននឹងររៀបចំរពះ
រោយបនលំោក្់ របរ់ មិនសាអត្។
មាថយចិញ្ចឹមរឆលយ ើ ថាៈ
ក្ូនរអើយមាថយគ្ិត្អវីមិន
រឃើញររ មាថយភ័យណារ់ ក្ូនរត្់ រគ្ចរិនរៅ
រសាងយថាវយរពះអងគ ឯពាក្យប្ដលថា នាងរក្ះ
ថារហើ យ ក្៏ហុចក្រនាទរមារមួយប្ដលគ្នត្់ បាន
អាចម៍រក្ចក្ោក្់ ក្ុង ប រពះរសាងយរនាះ ជាពាក្យ
ររួលជារង្កវន់ អំពីរពះរាជាឲ្យរៅក្ូន
ពុំ ពិត្ររ រូមររងៀរជាប”។
រហើ យក្៏
របញាប់ រត្់ រចញរៅរិរឯត្ផូងរៅ។ ពួ ក្រពជឈោត្
រពះរាជា
លុះដល់ រហើ យរក្នាង
ច័នម ធ ិនរឃើញ ក្៏រត្ ប់ មក្រូលរពះរាជាតាមដើ រ
ើ រ។ រពះរាជាររងៀរពះត្រមិះថាៈ “ររឿងរា៉វហបឹ ង
ររងៀរពះរណា ថ ប់ ពាក្យយាយ
នាយពិ ររររពវ រគ្ប់ រៅ
ក្៏រសាយរពះរ័យ
រហើ យរត្ ប់ ជារឆលយ ើ ត្បរៅយាយវិញថាៈ —រអើ! អុីចង ឹ បានជានាងច័ន ធ រចះរលលមម
គ្ួរប្ត្រៅមាថយចិញ្ចឹមនាងមក្រួររមើល ររពាះ
រាល់ រពល
នាង
មាត្់ រយើ ងជានិចច ចុះឥ ូវ នាងរៅឯណារហើ យ
ឧរាហ៍ រៅរលងនឹងគ្នត្់ ជាញឹក្ញយ”
ររងៀរពះត្រមិះរហើ យ ក្៏រតារ់ ររបើអាមាត្យឲ្យរៅ រៅយាយនាយពិ ររររនាះមក្។ យាយមក្ដល់
ចំ
ី ចំ
ុ ក្អវីៗ ប្ដលនាងរធវរើ ត្ូវ
យាយបានរឃើញឬររ? —រូលរពះអងគ
រពះរាជរតារ់ រួរថាៈ
បញ្ហជខ្មលំងណារ់
“យាយ! យាយបានដឹងររឿងថា ក្ូនយាយរលដ
ត្ផូងរៅរហើ យ។
នាងត្ក្់ រលុត្នឹងរពះរាជ នាងរត្់ រចញរៅឯរិរខ្មង
ណា ថ ំឲ្យរយើ ង ឆកះឹ អាចម៍រក្ចក្វាោក្់ ក្ុង ប រពះរសាង
រពះរាជា ររងៀបញ្ហជឲ្យពលររហ៍ របញាប់
យឲ្យរយើ ងរាល់ ផ្ថ្ងឬររ? ឯរក្ចក្រនះ នាងប្ត្ង
រៅតាមរៅនាង ឲ្យរត្ ប់ មក្រពះបរមរាជវាំង
ររបើឆះកឹ រត្រចៀក្-រចមុះរាល់ រពល
វិញ ថារពះអងគពុំររងៀខ្មញល់ ររៀត្រ ើយ។
ររបើរក្ចក្
គ្ួរអវីវាហា៊ន
រដើមផីចក្ ូ អំបិល និងរករបងៀរមល?
ប្វក្សាលបរពាមាន រមថចមិនររបើ?”។ យាយចារ់ រលើក្ផ្ដរប
មយ
រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្
ភ័យណារ់ វំរដើរផងរត្់ ផង
រោយខ្មលចរ័ពរពះរាជាតាមទាន់ ។ លុះដល់ ដង រហើ យ
រូលត្បរពះរាជឱង្កករវិញថាៈ “បពិ រត្រពះក្រ ុណា
ឯនាងច័ន ធ
ក្បុងររឿងោំរលរនះវញំុ
ប្រពក្មួយ ប្ដលតាំងរៅក្បុងររុក្បាយរៅ (មី ររវៀង) រវត្ថោលំង (បាររវៀង, រុក្រតាំង) រពវ ផ្ថ្ងរនះ, នាងោលនបាយណារ់ ក្៏ឈប់ បង្កកត្់ រភលើ រំព័ររលវ
៣៧
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១
រមពន ័ រ ន ម
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
ងោំបាយបរិរភ្លគ្ បាយមិនទាន់ ឆន អិ ផង រមើល
ជួយរក្ារពះភសាថវញំផ ុ ង ចំប្
រៅខ្មងររកាយ
រសាប់ ប្ត្រឃើញរ័ពរពះរាជា
ចិត្រថ ត្ងៀនឹងរពះអងគពិត្ប្មន រូមឲ្យរក្់ វំញកា ុ លយ
លឹមៗមក្ររៀត្
នាងររវាបរិរភ្លគ្បាយទាំង
រៅជារក្់ រពាត្ រោះវញំឲ្ ុ យកាលយរៅជាប្ផលររោ
រៅ រហើ យរត្់ រៅររៀត្។ រត្ងៀក្ប្នលងរនាះរពវ
រៅលវញំឲ្ ុ យកាលយរៅជារៅលចាក្ (លងចាក្ ប្ដលរគ្
ផ្ថ្ងរគ្រៅថា
យួ នរៅថា
ប្ត្ងរៅថា រៅលនាងឬរៅលចាក្) ររផ្រវញំុឲ្យ
ប៉ុប្នថរដឌការយួ នបានផ្តលរ់ ឲ្យរៅ
រៅជាររផ្រពួ រផ្រជ ផសងរររច នាងក្៏រោត្
“បាយសាវ”
“ផារបាយរៅ”
ថា ររុក្មីររវៀងរៅរហើ យ ប្ត្រទាះជាយា៉ងណា ក្៏អបក្ររុក្រៅប្ត្រៅថា
ររុក្បាយរៅដប្ដ
ក្រ ូបវញំុ របើមាន
រមាលក្់ វលួនរបូងរៅក្បុងរឹក្ភ្លលម”។ ចំប្
ក្រ័ពរពះរាជា
ររមាំរៅដល់ ពាម
ល។ រៅខ្មងលិចផារបាយរៅរឆៀងរិរនិរត្ី
រនាះ រពនាងបានផុររររចរៅរហើ យ ក្៏នាំ
ចមាងយរបប្ហល៣គ្.ម. មានវត្ថមួយយា៉ងរថុក្
គ្នបយក្រពមក្ថាវយរពះរាជា រពះអងគររងៀមាន
រថមភ
វិបផដិសារៈជាអរនក្បផការ រហើ យររងៀបញ្ហជឲ្យ
រឈាមះវត្ថបាយរៅប្ដរ
(វត្ថហលួងរត្នៈ
បាយរៅ)។
រៅពាមរនាះថា “ពាមនាងច័ន”ធ រពវ ផ្ថ្ងកាលយ
នាងរត្់ រៅររៀត្ ដល់ មាត្់ ពាមមួយយា៉ង
រៅជា “ពាមអញ្ហជន់ ”។ ឯពាមអញ្ហជន់ ខ្មងអាយ
ធំ រក្រ ក្រឃើញរំណាត្់ រឈើ មួយអប្
ថ ត្មក្
រៅថា “ពាមអញ្ហជន់ ក្ុង ប ” ឯពាមអញ្ហជន់ ជត្ ិ រៅ
នាងក្៏ប្ហលរៅរតាងរំណាត្់ រនាះបប្
ថ ត្វលួន
រមុររ រៅថា “ពាមអញ្ហជន់ ររៅ”។ រពះអងគ
ឆលង ប៉ុប្នថរៅរពលប្ដលក្ំពុងឆលងរនាះ នាងភ័យ
ររងៀបញ្ហជឲ្យររវកាមាត្យ
រពក្ក្៏របូត្រជុះក្រនាទរបាត្់ រៅ
ររើបមានរឈាមះ
ប្ក្ផរមាត្់ ពាមរនាះរៅ ផបូររពនាងច័នរធ នះ រពវ
គ្ឺកាលយមក្ពី ពាក្យថា
ផ្ថ្ងរៅភូមិរត្ររក្ ររុររជាយ-ញ រវត្ថោលំង (ពី
រៅថា
“ពាមអននរ”
“ក្រនាទរ” រនាះឯង។
រដើមររុក្រនះរៅក្បុងរវត្ថពលោវ)។
ប្ហលឆលងផុត្ពី ពាមរនាះ ប៉ុនាមន
មក្មិនយូ រ
លុះររងៀនិវត្ថមក្ដល់ ភម ូ ិមួយ មានភ្លព
ក្៏ជប ួ នឹងពាម
វពរ់លអ រហើ យមានមលប់រឈើ រលាើយរត្ជាក្់ រពះ
ពាមរនាះធំរលើរពាមប្ដលនាង
អងគររងៀបញ្ហជឲ្យរបាះរពះពនាលជ័យ ររមាក្រពះ
ជាអក្ុរលអវីពីអត្ីត្ៈ
មួយររៀត្
បញ្ច ុះរពនាងរៅ
បានឆលងរ ួចមក្រហើ យ
នាងនឹក្អរ់ រងឃឹមថា
កាយពលរិន ក្ប្នលងរនាះរពវ ផ្ថ្ងរៅថា “របា-
នឹងបានររ់ ត្រៅររៀត្ ររើបគ្ិត្ថា មិនចាំឲ្យអបក្
សារគ្ងៀ”។
ណាមក្រមាលប់ ររ
មានវត្ថមួយរឈាមះ “វត្ថរបាសារគ្ងៀ” ប្ដរ។
នាងរុវចិត្រថ ោត្ចុះរឹក្
រមាលប់ វលួនៗឯងរៅលអជាង
លុះគ្ិត្រហើ យនាង
រលើក្ផ្ដរចាចថាៈ “រូមអរ់ ររវតាជួយរធវជា ើ ក្រិ រំព័ររលវ
៣៨
រៅក្ណា ថ លភូមិរបាសារគ្ងៀរនាះ
ក្សចករី ខ្ថលងអំ ណរគុ ណ រពះរត្ជរពះគ្ុ
នឹ ង
ឯក្ឧត្ថម រោក្ជើទាវ
រោក្ រោក្ររី របផុររជនជារីរគ្នរពរាប់
រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១
រមពន ័ រ ន ម
អាន!
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
ថ្មី រូមជួយររបាះរពំ រពធ សាធុការពរ បវរមហា រយើ ងវញំរុ ពះក្រ ុណា អាតាមភ្លព ជាគ្
ក្មមការនាយក្ផ្នរមព័នរ ន ម
ៈ
របររើរ របរគ្ន-ជូនរពះរត្ជរពះគ្ុ
របផុ-
និរសិត្-និរសិត្
ររជនទាំងអរ់ បានរបក្បរោយររចក្ថរ ី ុវ
ប្វមរក្មពុជាររកាម
រពមទាំងរមាជិក្-ជិកាទាំង
ចររមើន រពមទាំងពុ រព ន រទាំង៤របការគ្ឺៈ អាយុ វ
អរ់ រូមប្ថ្លងអំ
ររពះគ្ុ
និ ងអរគ្ុ
យា៉ង
រជាលររៅ ចំរពាះរបផុររជនទាំងក្បុងនិងររៅ
ត ៈ រុវៈ ពលៈ ក្ុប ំ ីរឃលៀងោលត្រ ើយ។ វត្ថបរុមវត្ីរាជវរារាម ផ្ថ្ងរី១៥ មិថ្នា ុ ២០១០
របរររ ប្ដលមានរទានរជះថាលបរិចាចគ្ររពយធន
ជ.គ្
ដ៏មានត្ផ្មល ជួយឧបត្ទមភគ្នំររដល់ រមព័នរ ន ម
ៈក្មមការរពឹ ត្ប ថិ រត្ អនុរបលន
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពុជាររកាម ក្បុងរក្មមភ្លព រិក្ា រសាវរជាវវបផធម៌និងចំរ ររចើន
ះដឹងរួរៅជា
ររមាប់ ជាផលរបរយាជន៍ដល់ ក្ន ូ រៅ
ប្វមរររកាមនិងរងគមជាត្ិរយើ ងទាំងមូល។ តាងនាម រមព័នរ ន ម
និរសិត្-និរសិត្
ប្វមរក្មពុជាររកាម រូមចារឹក្នូវគ្ុ និងរបក្បរោយឧត្ថមគ្ត្ិ
សុភាសិរ
ធម៌ដរ៏ បផ្ព
មនរិការររបហា
ជាត្ិដធ ៏ រំ ធងរបរ់ រពះរត្ជរពះគ្ុ
របផុររ
លង ង់រឃើ ញជិរ រ៉ជា ពិររឃើ ញឆ្ងងយ ប្ឆកចចក្និងពប្ព
បានចុះក្ិចរ ច ញ្ហដ
ជនប្ដលបានបរិចាចគ្ធនលនដ៏ផ្ថ្លថាល និ ងរបក្ប
រនថិភ្លពជាមួយគ្នប ប្ត្ប្ឆកចចក្ត្រមូវឲ្យពប្ព
រោយរពហម វហា ិ រធម៌រនះ
រដញប្ឆកររុក្រចញ,
រមព័នរ ន ម
រុក្ក្បុងហរយវត្ទុផ្ន
និរសិត្-និរសិត្ ប្វមរក្មពុជាររកាម
មក្ ពប្ពក្៏រៅជាចំ
លុះអំ
ឹ ះខ្មងររកាយ
ី ចចក្ រោយរហត្ុគ្នមន
ប្ឆកការពារ។
ជានិចចនិរនថរន ៍ ិងមិនអាចបំរភលចបានរ ើយ។
យ.អ.
ការចូលរ ួមវិភ្លគ្ទានឧបត្ទមភដ៏ឧត្ថុងឧ គ ត្ថម រនះ
នឹងបានជាបចចយ ័ ក្បុងការជើរ ុញនូវរឹក្ចិត្ថ
រម
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពុជាររកាម ឲ្យមាន
រត្វរឈាលះ
ររពាះចំ
ររចក្ថព ី ាយាមត្រ៊ូរគ្ប់ កាលៈរររៈ ក្បុងការ
រក្មងរឈាលះ
ររពាះចងៀរលង
ជមបះរាល់ ឧបរគ្គ
មនុរសរឈាលះ
ររពាះោភ
ពាលរឈាលះ
ររពាះអក្ុរល
របាជញរឈាលះ
ររពាះគ្ត្ិ។
ប្ដលរារាំងដល់ ការរិក្ា
របរ់ វលួនឲ្យបានរររមចរជាគ្ជ័យ។ ជារីបញ្ច ប់ រូមបួងរួងដល់ គ្ុ
បុ
យ
ី
រពះរត្នរត្័យ វត្ទុរ័ក្រ ថិ ិរិក្ ន ុង ប រោក្ ររវតាឆាបំ
រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្
រំព័ររលវ
៣៩
ឆាបរ ំ ី០៦ រលវ១១
រមពន ័ រ ន ម
និរសិត្-និរសិត្ប្វមរក្មពជា ុ ររកាម
ររឿងកុ កចាស់ ចាស ំ ីល មានរត្វក្ក្ ុ ចារ់ មួយ ររបើក្លលផិចឈររំក្ក្ ុ ប៉របិចប្ភបក្ភលះឹ ៗជិត្រត្ពាំងមួយ។ មានរត្ី មួយបុិនរបរពវ ប្ហលប្អបរៅជិត្ក្ុក្រនាះរួរថា ក្ុក្រអើយ! រយើ ងរឃើញប្ត្ឈរមិនរឃើញចឹក្រត្ី រុីរសាះ? រយើ ងរុីប្ដរប្ត្រុីរត្ីង្កប់ រសាប់ ររពាះរយើ ងកាន់ រីល។ ឯរត្ីរនាះថ្យមក្ប្ក្លងវលួនជារត្ី ង្កប់ អប្
ថ ត្រៅជិត្ក្ុក្មថងររៀត្ ក្ុក្រឃើញភ្លលមចឹក្រពឹ ប, រត្ីរោរ់ ក្នធុយរវិចៗក្ុក្រមាលក្់ រត្ីពីមាត្់
ចុះរត្ពាំងវិញ។ ក្ុក្របាប់ រត្ីទាំងឡាយថា រត្ពាំងរនះជិត្រីងរឹក្ រហើ យ ពួ ក្ឯងរត្ូវង្កប់ ពុំខ្មន, អញ ចងៀពាំនាំពួក្ឯងរៅោក្់ រត្ពាំងរឹ ក្ររចើនឯរណាះ មានអាហារបរិបូ
៌ ររ់ បានយូ រ។ ពួ ក្ឯងយល់
រពមររ? រត្ីវលះរជឿវលះមិនទាន់ រជឿររ។ ក្ុក្ចាប់ អនុវត្ថចរំ ពាះរត្ីណាប្ដលរជឿរៅមុនោក្់ ក្ុង ប រត្ពាំង រឹក្ររចើនរ ួចពាំរត្ីរត្ពាំងរឹ ក្ររចើនមក្ោក្់ ក្ុង ប រត្ពាំងរឹក្ត្ិចវិញ រដើមផីរោរនាក្លលផិច។ ឯរត្ី ប្ដលក្ុក្ពាំមក្ោក្់ ក្ុង ប រត្ពាំងរឹក្រនាះ ចាប់ រោរនាអួត្ថា ររួលប្មនចំ
ី រគ្ប់ យា៉ង។ ឯក្ុក្
ចាប់ អនុវត្ថរត្ីណាប្ដលរជឿពាំរៅមុនឈររលើរដើមរកាមួយរដើមជិត្រត្ពាំង
រផថម ើ ចឹក្រត្ីរុីរចញ
អាចម៍ររគុះរពញររកាមរដើម ចឹក្រត្ីអរ់ មួយរត្ពាំងរៅរល់ ប្ត្កាថមមួយ។ ក្ុក្និយាយនឹងកាថម ថា រក្លរើ អើយ! ឯងរត្ូវប្ត្ង្កប់ ដច ូ រត្ីប្ដរ។ របើឯងចងៀររ់ រៅតាមអញ។ កាថមរឆលយ ើ ថា រៅរម៉ចបានរបើ រមាមរបាំបីនិងដរងកៀបពី រររៀត្ពាំរម៉ចរក្ើត្? ក្ុក្រឆលយ ើ ថា ដរងកៀបឯងពី រ រត្រក្ៀវក្អញ រមាមរបាំបី រតាងឲ្យជាប់ រលើសាមអញក្ុខ្ម ំ ល ចអី។ កាថមររបតាមរយាបល់ ក្ហ ំ ិ លរបរ់ ក្ក្ ុ ។ ក្ុក្ពាំកាថមរៅឈរ រលើរដើមរកា កាថមរក្រ ក្រមើលជុវើ ញ ិ រឃើញររការត្ីពាររពញរលើ ធរ រនះនឹក្ថា ការ ត្ឹងប្
ី ។ កាថមរឃើញរហត្ុយា៉ង
៍ រនះមិនសាអត្ររ ផ្ថ្ងអនាអញមក្ដល់ រហើ យរត្ើ! កាថមររបើដរងកៀបរក្ៀបក្ក្ុក្យា៉ង
ន។ ក្ុក្អងវរកាថមថា បននូរក្អញបនថិចរិនរឹមចុះរៅក្បុងរត្ពាំង។ កាថមរឆលយ ើ យា៉ងត្ឹងថា
បននូរមិនបានររ
ក្ុក្រ៊ូរទាំនឹងកាថមពុំ បានររបតាមចុះដល់ រឹក្ររៅសាលប់ តាយរហាងក្បុងរត្ពាំងធំ
រនាះឯងរហាង។ ក្លលផិចរបាក្របារ់ ទាំងអរ់ របរយាលក្ថី
ផ្តធល់ ក្ថី
មិនប្មនរុរប្ន ត្ឈប ះបានទាំងអរ់ ររ
រពលវលះរត្ូវបរាជ័យដូចររឿងក្ុក្រនាះឯង។ និពននរោយរពះរក្ររវិនរយា មហា ររឹ ង យន់ រពះរៅអធិការវត្ថដរី ក្ហម ររុក្ថ្កូវ រវត្ថរពះរត្ពាំង ក្មពុជាររកាម ព.រ.២៥០៦ គ្.រ.១៩៦៣ ឧបត្ទមរភ បាះពុ មរព ោយរមពន ័ រ ន ម
និរសិត្-និរសិត្
ទាំងក្បង ុ និងររៅរបរររ រំព័ររលវ
៤០
រពឹ ត្ប ថិ រត្រំរ ងនិរសិត្