POWER OF WATER We thank you to NATIONAL GEOGRAPHİC TÜRKİYE September 2002 for articles about international year of water www.nationalgeographiccom.tr.ngm/0209
Kurak mevsimlerde Hamar genç kızlarının, birkaç fincanı doldurmaya yetmeyecek kadar tatlı su bulmak için susuzluktan kavrulmuş dere yatağında derin çukurlar kazdığı Etiyopya'da, kum ne kadar bolsa, su da o kadar az. 2025'te 8 milyon olarak tahmin edilen dünya nüfusu, şiddetli su kıtlıklarıyla karşı karşıya kalabilir. Afrika'nın Sahra güneyindeki ve Asya'daki yarı kurak bölgelerin en çok sıkıntı çeken bölgeler olması bekleniyor. Fotoğraf: Peter Essick
Göründüğü Kadar Islak Değ il Kuzeybatı Kanada'da akıp giden Güney Nahanni Nehri, bize tatlı suyun ona erişebilenler için bol olduğunu hatırlatıyor. Kanada, dünya nüfusunun yüzde birinden daha azına, ama dünya yüzeyindeki tatlı suyun yüzde onuna sahip. İnsanların çoğu böylesi bir kısmetten yoksun yaşıyor. Gezegende, 333 milyon “mil küp” su olmasına karşın, bunun yüzde 97,5'u ise, kullanılamayacak kadar tuzlu. Kalan suyun yaklaşık yüzde 70'i buzullarda ve buz tabakalarında donmuş durumda, yüzde 30'u da, çoğu erişilemeyecek denli derin akuiferlerde, yer altında. Gezegendeki 6,2 milyar insana ne kalıyor peki?
Tutulan, Akıtılan ve İsraf Edilen Su Tatlı su, Borracho ve Lerma Nehirlerinin akışı değiştirildikten sonra, 18 milyonluk Meksiko'ya doğru oluk oluk akıyor. Akış değiştirmeler, barajlar ve kanallar dünyanın en büyük 227 nehrinin yaklaşık yüzde 60'ını, esasen tarıma su sağlamak için düzenleyip yeniden yön veriyor. Sulama, bütün su kullanımının yüzde 70'ini oluşturuyor, bu suyun da çoğu israf ediliyor --yarısından fazlası daha ekinlere ulaşamadan buharlaşma ya da boşa akma nedeniyle yitiriliyor.
Su konusunda arkadaşlarınızı aydınlatmak için çok şeyler yapılabilir Çıkartmalar posterler şarkılar radyo mesajları TV spotları yapabilirsiniz. Toplumu aydınlatmak için çok şey yapılabilir. Onlarında bir şeyler yapabileceğini söyleyiniz. NOT: Bu konuda çalışmalar yapabilirsiniz • Su ile ilgili karikatür toplama yarışması • Özgün karikatür çalışması • Radyolarda kullanılabilecek slogan ve kısa mesaj çalışması • Gazete haberlerini toplayarak bir kitapçık geliştirme çalışması • UNEP resim yarışmasına katılım • Grup olarak resim projesi yapma • JOTA ve JOTI de bir yabancı izci grubu ile bu konuda bir etkinlik yapma • Ve sizden gelecek önerilerle yapılacak çalışmalar. • Su konulu şarkı sözleri çalışması • Su tutumluluğu sağlayacak uygulanmış izci projeleri • Su konulu Macera ülkeleri projeleri •
Unutmayın Su Günü bir gün su tasarrufu her gün olur.
SU TUTUMLULUĞU Su kullanımında dikkatli olmanın yollarını aşağıdaki şekilde veriyorlar. Dünya Sağlık Teşkilatı da bu konunun aktörlerinden. Bugün Dünyadaki tatlı suyun sadece %1’inin insanlar tarafından kullanılabildiğini ve bu miktarın dünyadaki tüm suların sadece %0.007 si olduğunu hatırlatıyor. 1. Her şey su ile ilgili. Her organik maddenin yapısında yer alıyor. Meyvelerin bazı hayvanların önemli bir bölümü su. Bir araştırın günlük hayatınızda nelerin su ile ilgili olduğunu bulun 2. Toplumunuzun temiz olması yenilenebilir çöp toplamanın bilincinde olmanız ve bu bilinci yaymanız gerekli. Çöp atmamanın çöp toplamadan önemli olduğunun farkına varılmalı. Bunu yaptığınızda su tasarrufuna ve geleceğinize önemli katkılarınız olacak. 3. Arkadaşlarınızı da bu konuda bilinçlendiril onlarında su kullanımınızda dikkatli olmalarını sağlayın. Evinizde bu konunda kurallar koyun. 4. Bu işe satın aldığınız gıdalarda bile dikkat edin. Organik yetiştirilmiş kimyevi maddeler hormonlar kullanmayan az su kullanan meyve ve sebzeleri tercih edin. 5. Çamaşır elle yıkarken suyun musluktan devamlı akmasına müsaade etmeyin. Bir kapta yıkayın bir kapta durulayın. 6. Çamaşır ve bulaşık makinelerinin dolunca çalıştırılmasına dikkat edin. 7. Suyu buzdolabında soğutun soğuk su gelecek diye musluğu açıp beklemeyin. 8. Pek çok ülkede su kaliteli oldukça yüksektir ve şişelenmiş suya gereksinim yoktur.
9. Eğer musluk suyu düzenli ise daima musluktan için, şişe su kullanmayın. Şişe su alırken daima büyük şişeleri tercih edin. 10.
Akvaryumunuz var. Suyunu değiştirirken eski suyu bir kaba alın çiçekleri sulayın. Bu su nitrojen ve fosfor açısından zengin ve çiçeklere çok yararlıdır.
11.
Duşta sabunlanırken suyu boşu boşuna akıtmayız.
12.
Dişinizi fırçalarken tıraş olurken suyu boşu boşuna akıtmayın.
13. Muslukların kaçırmamış olmasına dikkat edin.Özellikle bahçe muslukları gözleminizde olsun. 14. Bahçeniz var ise özellikle yazın erken saatlerde sulayarak buharlaşmanın önüne geçin. 15. Yağmur suyunu toplama yollarını araştırın. Bu gün Dünyada 5 kişiden biri güvenli suya dünyanın yarısı da suları tasfiye sistemlerine sahip değildir. Bu konuda şehrinizde durum nasıl. Ne gibi tasfiye ve koruyucu sistemler var. Gezi düzenleyip bilginizi arttırın. 16. En önemlisi bu konuda bilinçlenerek sizlerde bu yıl boyunca su sakınımı ile ilgili öneriler bulun. Deneyimlerinizi bize anlatın.
SU TUTUMLULUĞU
Su kullanımında dikkatli olmanın yollarını aşağıdaki şekilde veriyorlar. Dünya Sağlık Teşkilatı da bu konunun aktörlerinden. Bugün Dünyadaki tatlı suyun sadece %1’inin insanlar tarafından kullanılabildiğini ve bu miktarın dünyadaki tüm suların sadece %0.007 si olduğunu hatırlatıyor. 17. Her şey su ile ilgili. Her organik maddenin yapısında yer alıyor. Meyvelerin bazı hayvanların önemli bir bölümü su. Bir araştırın günlük hayatınızda nelerin su ile ilgili olduğunu bulun 18. Toplumunuzun temiz olması yenilenebilir çöp toplamanın bilincinde olmanız ve bu bilinci yaymanız gerekli. Çöp atmamanın çöp toplamadan önemli olduğunun farkına varılmalı. Bunu yaptığınızda su tasarrufuna ve geleceğinize önemli katkılarınız olacak. 19. Arkadaşlarınızı da bu konuda bilinçlendiril onlarında su kullanımınızda dikkatli olmalarını sağlayın. Evinizde bu konunda kurallar koyun. 20.
Bu işe satın aldığınız gıdalarda bile dikkat edin. Organik yetiştirilmiş kimyevi maddeler hormonlar kullanmayan az su kullanan meyve ve sebzeleri tercih edin.
21.
Çamaşır elle yıkarken suyun musluktan devamlı akmasına müsaade etmeyin. Bir kapta yıkayın bir kapta durulayın.
22.
Çamaşır ve bulaşık makinelerinin dolunca çalıştırılmasına dikkat edin.
23.
Suyu buzdolabında soğutun soğuk su gelecek diye musluğu açıp beklemeyin.
24.
Pek çok ülkede su kaliteli oldukça yüksektir ve şişelenmiş suya gereksinim yoktur.
25.
Eğer musluk suyu düzenli ise daima musluktan için, şişe su kullanmayın. Şişe su alırken daima büyük şişeleri tercih edin.
26.
Akvaryumunuz var. Suyunu değiştirirken eski suyu bir kaba alın çiçekleri sulayın. Bu su nitrojen ve fosfor açısından zengin ve çiçeklere çok yararlıdır.
SU TUTUMLULUĞU 27.
Duşta sabunlanırken suyu boşu boşuna akıtmayız.
28.
Dişinizi fırçalarken tıraş olurken suyu boşu boşuna akıtmayın.
29. Muslukların kaçırmamış olmasına dikkat edin.Özellikle bahçe muslukları gözleminizde olsun. 30. Bahçeniz var ise özellikle yazın erken saatlerde sulayarak buharlaşmanın önüne geçin. 31. Yağmur suyunu toplama yollarını araştırın. Bu gün Dünyada 5 kişiden biri güvenli suya dünyanın yarısı da suları tasfiye sistemlerine sahip değildir. Bu konuda şehrinizde durum nasıl. Ne gibi tasfiye ve koruyucu sistemler var. Gezi düzenleyip bilginizi arttırın. 32. En önemlisi bu konuda bilinçlenerek sizlerde bu yıl boyunca su sakınımı ile ilgili öneriler bulun. Deneyimlerinizi bize anlatın.