Nestor 7 2011 juli by Unie KBO

WERKENDE GEPENSIONEERDE CISCA DRESSELHUYS 68

‘Lekker blijven werken’

Magazine van de Unie KBO nummer 7, juli 2011

GOEDKOOP DE ZOMER DOOR MAAK UZELF BLIJ:

BEWEEG! WITTE PATER IN ALGERIJE OPENHARTIG OVER

DRANKPROBLEMEN

Advertentie

WELKOM

Alles draait om de leden Ik wil me graag aan u voorstellen: mijn naam is Hans Muis, ik ben 58 jaar en onlangs trad ik aan als nieuwe voorzitter van de Unie KBO. Ik heb deze functie aanvaard, omdat ik zelf als jonge senior merk dat de overheid, de politiek en het bedrijfsleven de 50-plusser links laten liggen. De Unie KBO maakt zich sterk voor deze groeiende groep. Alles draait voor ons om de leden. Wij komen bijvoorbeeld op voor een goede en betaalbare gezondheidszorg, een veilige leefomgeving voor ouderen en een seniorvriendelijke overgang van strippenkaart naar OV-chipkaart (wat betekent dat niet alle informatie uitsluitend via het internet te verkrijgen mag zijn, want lang niet alle senioren zijn even vertrouwd met de computer). De Unie KBO maakt zich ook sterk voor een toereikend woningaanbod voor senioren. Als je weet dat ouderen steeds langer zelfstandig willen wonen, zul je daar nu al op moeten anticiperen door ﬂexibel te bouwen. Dit houdt in dat woningen zonder grote ingrepen kunnen worden uitgebreid of opnieuw ingedeeld, waardoor ze kunnen meeveranderen in veranderende leefomstandigheden. Een ander zeer belangrijk onderwerp voor de Unie KBO zijn de pensioenen. Onlangs werd een akkoord bereikt over het

toekomstig pensioenstelsel. De Unie KBO vindt dat nu het pensioenakkoord er is, de ouderenorganisaties betrokken moeten worden bij het vervolg, gezien de implicaties voor ouderen. Met onze koepelorganisatie CSO hebben wij kanttekeningen geplaatst bij het akkoord. Zo constateren wij dat de risico’s in de nieuwe pensioenregelingen alleen bij de deelnemers en de gepensioneerden liggen. Wij vinden dat ook de werkgevers moeten delen in de risico’s. Wij zijn wel blij dat er eindelijk aandacht is voor de arbeidsparticipatie van oudere werknemers, want slechts een klein deel van de oudere werklozen vindt nu een baan. De verhoging van het AOW-pensioen is echter minder dan het lijkt. De kosten van deze verhoging moeten namelijk worden terugverdiend door een beperking van de ﬁscale ouderenkorting en de AOWtegemoetkoming: een sigaar uit eigen doos. De verlaging van de tegemoetkoming zal vooral de ouderen met een laag inkomen treffen. Wilt u weten wat de Unie KBO allemaal nog meer doet? Kijk dan op pagina 12, waar u een samenvatting vindt van ons jaarverslag. Hans Muis Voorzitter Unie KBO

UNIE KBO

VRAGEN?

De Unie KBO is een krachtige, eigentijdse en ondernemende seniorenorganisatie met bijna 200.000 leden. Wij zetten ons graag in voor de belangen van senioren.

Website www.kbo.nl

Voor juridische en ﬁnanciële vragen: donderdag van 13.30 – 15.30u.

Telefoon 0900–8212183 (0,10 per minuut) Werkdagen van 9:30u – 12:30u.

In juli en augustus is de servicetelefoon op woensdag en vrijdag onbemenst.

Voor vragen over lidmaatschap: Neem contact op met uw provincie:

KBO Zuid-Holland T: 010 - 521 82 99 E: kbozuidholland@hetnet.nl www.kbozuidholland.nl

KBO Utrecht T: 030 - 262 32 49 E: info@kboprovincieutrecht.nl www.kboprovincieutrecht.nl

KBO Drenthe T: 0528 - 26 56 19 E: info@kbodrenthe.nl www.kbodrenthe.nl

KBO Limburg T: 0475 - 38 17 40 E: info@kbolimburg.nl www.kbolimburg.nl

KBO Noord-Holland T: 023 - 525 39 52 E: info@kbonoordholland.nl www.kbonoordholland.nl

KBO Gelderland T: 0481 - 45 02 52 E: info@kbogelderland.nl www.kbogelderland.nl

KBO Fryslan T: 058 - 215 38 32 E: info@kbofryslan.nl www.kbofryslan.nl

KBO Zeeland T: 0114 - 67 60 11 E: info@kbozeeland.nl www.kbozeeland.nl

KBO Flevoland T: 036 - 522 66 90 E: kboﬂevoland@hotmail.com www.kboﬂevoland.nl

KBO Overijssel T: 0572 - 36 11 77 E: info@kbo-overijssel.nl www.kbo-overijssel.nl

KBO Groningen T: 0599 – 41 41 08 E: info@kboprovgroningen.nl www.kboprovgroningen.nl

Nestor 3

Advertentie

Inhoud

COLOFON Nestor is een uitgave van de Unie KBO en verschijnt 10 keer per jaar. KBO-leden ontvangen Nestor gratis. Niet-leden betalen € 21,-. Abonnement opzeggen voor 1 november.

Nestor nummer 7, juli 2011

Redactieadres Postbus 325 5201 AH’s-Hertogenbosch E-mail: nestor@uniekbo.nl Directeur: Stella Salden Hoofdredacteur: Ingrid Nies Redactieraad: Ellen Willemsen, Hes van Huizen, Wil Jansen, Karel van Heeswijk (namens het ledenpanel) en Suzanne Meeboer Tekstcorrectie: Egbert Hartman Aan dit nummer werkten mee: Agnes van Balkom, Monica Boschman, Arjan Broers, Harrie van Dijk, Will Hurkmans, Suzanne Meeboer, Eef van Opdorp, Herman Post, Ineke de Ridders, Joop Rosier, Cor Schoenmaker, Andrea Steinmetz, Frans Tervoort, Adri Verweij, Ellen F. Vogel Fotografie: Marc Bolsius, Eduard Ernst, Hes van Huizen, Mark Kohn, Arjen Jan Stada Illustraties: Ron Beumer en Michiel Moormann Cartoon: Tom Janssen Vormgeving: Korneel Lauwereins Druk: Roularta Printing, Roeselare (België) Advertentie-exploitatie: MediaPlus bv Postbus 440, 3740 AK Baarn T: 035-6925999 info@mediaplusbv.nl

26 16 28 26 20

De uitgever behoudt zich het recht voor om iedere advertentie zonder opgaaf van redenen te weigeren en is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de advertenties. ISSN 0926-2520 Niets uit deze uitgave mag gebruikt worden zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever.

Lekker blijven werken Sinds Cisca Dresselhuys (68) met pensioen is als hoofdredacteur van Opzij, geniet ze met volle teugen, vooral van werken. Dit jaar verscheen van haar ‘Drukker dan ooit’, een inspirerend boek over mensen die ervoor kozen om na hun pensioen te blijven werken.

Witte Pater in Algerije Jan Heuft (71) is een idealist en een optimist. Ruim 40 jaar geleden vertrok hij als broeder van de Witte Paters naar Algerije, niet om te bekeren maar om te werken aan een dialoog met de islam, aan een betere wereld voor iedereen, ongeacht geloof of afkomst.

Maak uzelf blij en beweeg! De Unie KBO heeft samen met NOC*NSF een prachtig aanbod voor KBO’ers ontwikkeld, waardoor ze heel makkelijk met elkaar kunnen gaan sporten. Van ﬁthockey en voetbal, tot stepbridge en zwemmen.

EN VERDER: Welkom Post Nieuws Geld&Recht: goedkoop de zomer door Fietsen in Vlaanderen Leden in beeld: Wat een heerlijk idee Vrijwilligers gezocht Tijd voor hobby’s Nieuw bestuur Unie KBO Zin in Schrijven Openhartig over drankproblemen Vraag & Antwoord 15-Plus: reizen Samen lezen is leuker Wandeling: de Grebbeberg Op zoek en contact 15-Plus: reizen Blijf fris achter het stuur Zo, die is ﬁt: marathonloopster Mijn Passie: trouwen Uit! Puzzel Kaartjes 50PlusBeurs

3 7 12 16 20 25 33 34 38 39 40 44 46 48 50 54 56 57 59 60 64 66 67

Nestor 5

Advertentie

Post

REAGEREN OP ARTIKELEN IN NESTOR? Mail dan naar nestor@uniekbo.nl of schrijf naar Unie KBO, Post Nestor, Postbus 325, 5201 AH ’s-Hertogenbosch. Vergeet niet uw naam, adres, woonplaats en eventueel e-mailadres te vermelden.

Contributieverhoging Dat het uittreden van de KBO Brabant (1/3 van de leden!) en het verlies van de rijkssubsidie een forse ﬁnanciële aderlating betekenen, zal niemand ontkennen. Op de oude voet verdergaan is vanzelfsprekend onmogelijk. Maar dat de Unie KBO niet meer bestaat zonder contributieverhoging is absoluut een onjuiste voorstelling van zaken. De leden en de provinciale KBO’s hebben een centrale organisatie nodig voor de landelijke belangenbehartiging. Het Bureau is mede berekend op belangenbehartiging voor Brabantse leden, gesubsidieerde activiteiten en veel vertegenwoordigingen. Er zal een realistische afbouw van een en ander moeten plaatsvinden en een redelijke verhoging van de contributie gerealiseerd moeten worden. Ook om te voorkomen dat nog meer provincies gaan afhaken, omdat ze menen dat de werkzaamheden, anders georganiseerd, goedkoper kunnen. En, misschien is op provinciale en plaatselijke niveaus nog wel ﬁnanciële steun te vinden om activiteiten te organiseren. ■ Geert Wagenaer

Vertellen door voorlezen In de Nestor van juni 2011 las ik tot mijn grote vreugde: ‘Met voorlezen kom je op verhaal’. Een onderwerp naar mijn hart! En ik ben het 100 % eens met die bewering. Uit ondervinding weet ik dat (oudere) mensen gaan vertellen na bijvoorbeeld het voorlezen van de krant, of uit een boekje met oude verhalen. Ik doe dit al jaren als vrijwilligster in een woonzorgcentrum bij ons in het dorp. Ik meld mij dan ook graag aan! ■ Ria Heshusius, Bentelo

Sfeervolle Dag van de Romantiek Graag wil ik jullie bedanken voor de bijzondere dag in slot Zeist. Ik heb het ervaren als een feest van ontmoeting in een zeer sfeervolle omgeving. Soms hadden we even tijd voor een serieuzer gesprek en daarin kwam naar voren dat het gemis aan een gesprekspartner, een luisterend oor waarmee je al je lief en leed kunt delen, toch de reden is waarom men op zoek is naar een partner. Maar iemand vinden die een meerwaarde in jouw leven kan gaan betekenen, is niet eenvoudig. Het was de eerste keer dat jullie zoiets organiseerden en er zullen beslist open aanmerkingen komen, maar ga vooral verder met dit geweldige initiatief. Er is overduidelijk behoefte aan! ■ Mieke van der Steen-Schoenmakers

Herrie op Koninginnedag In het juni-nummer stond een brief van Gineke van Kesteren uit Woerden over geluidsoverlast tijdens de viering van Koninginnedag. Mevrouw Van Kesteren heeft echter laten weten dat zij deze bijdrage niet zelf heeft ingestuurd.

Nestor 7

8 Nestor

INTERVIEW

Cisca Dresselhuys (68):

Lekker blijven werken na je pensioen Cisca Dresselhuys (68) was als hoofdredacteur van het maandblad Opzij jarenlang het icoon van de vrouwenemancipatie. Toen ze daar stopte op haar 65ste, ging ze niet genieten van haar Zwitserlevenpensioen (dat ze overigens wel heeft). Genieten doet ze met volle teugen, maar vooral van werken. Dit jaar verscheen van haar ‘Drukker dan ooit’, een inspirerend boek waarin Cisca en andere bekende Nederlanders vertellen waarom ze ervoor kozen na hun pensioen te blijven werken. TEKST: ANDREA STEINMETZ FOTO’S: MARK KOHN

isca Dresselhuys ontvangt me in haar mooie en ruime werkkamer in de Hilversumse villa waar ze met haar man, de journalist Koos Groen, woont. Een opvallend, mahoniehouten bureau domineert de kamer. ‘Dit mooie bureau is van Jos Brink geweest’, zegt ze. ‘Ik heb het na zijn overlijden van Frank Sanders gekregen. Na mijn pensionering heb ik mijn werkkamer ﬂink opgepimpt. Ik dacht: hier ga ik veel tijd besteden dus die kamer moet er prettig uitzien.’ Cisca zelf ziet er helemaal uit zoals we haar kennen: mooi opgemaakt en leuk gekleed, met oog voor detail: de streepjes van haar truitje komen terug in haar oorbellen. Druk is ze zeker. Ze schrijft interviews, doet radiowerk, is geregeld op tv te zien, geeft les aan aankomend journalisten en geeft lezingen. Soms vindt ze dat ze te veel doet. ‘Vlak na mijn pensionering nam ik alles aan, uit angst dat mijn agenda leeg zou zijn. Inmiddels kan ik beter ‘nee’ zeggen. Als ik nu eens een hele dag niets in mijn agenda heb, vind ik dat prettig. Maar ook dan sta ik keurig op tijd op. Dat raad ik alle gepensioneerden aan. Gewoon op tijd opstaan, je netjes aankleden, niet die oude trainingsbroek met gaten aantrekken.’ Zijn ouderen je nieuwe missie? ‘Veertig jaar lang heb ik mijn steentje, zeg maar gerust baksteen, bijgedragen

aan de vrouwenemancipatie en ik vind het prettig om dat nu voor een nieuwe groep te doen. Dat past meer bij mijn leeftijd en mijn eigen omstandigheden en interesses.’ Is het nodig dat ze geëmancipeerd worden? ‘Ja, want veel van wat vroeger over vrouwen werd gezegd, wordt nu over ouderen gezegd. Dat ze thuis willen zitten, bijvoorbeeld. Is dat wel zo? Bij vrouwen bleek dat helemaal niet te kloppen. Dat wil ik uitzoeken. Willen ouderen wel een leven leiden met ﬁetstochtjes, bodywarmers van de ANWB en Mephistoschoenen aan hun voeten? Als ze dat willen, prima, maar als dat niet zo is, wil ik er voor vechten om dat beeld te veranderen. Want ik denk dat het goed is voor mensen om op de een of andere manier aan de slag te blijven. En ik ben niet de enige, ook deskundigen zijn van mening dat het goed is als mensen zo lang mogelijk actief blijven.’ Gisteren las ik een bericht over een 69-jarige vrouw in Spanje, die door het arbeidsbureau te werk was gesteld als bouwvakker. De ultieme emancipatie? ‘Dat is natuurlijk vreselijk. Mijn boek gaat over mensen die met plezier doorwerken na hun pensionering. Als mensen doorwerken, moet dat op vrijwillige basis zijn, niet omdat het verplicht is of omdat ze het anders ﬁnancieel niet redden. Ik vind wel »

Nestor 9

Het Zwitserlevengevoel is de nieuwe geranium dat de pensioenleeftijd omhoog kan. Op je 65ste beland je niet opeens in een stadium dat je niets meer kunt. Mensen worden ouder en blijven langer gezond, dus ik vind een pensioenleeftijd van 66, 67 en misschien op termijn 70 niet zo gek. Ik weet ook wel dat je sommige mensen tekort doet als je de pensioenleeftijd verhoogt. Dat is de ellende met de AOW, want die gaat uit van de grootste gemene deler. Toch moet je niet blijven hangen op de leeftijd die ooit is bepaald toen mensen nog gemiddeld 70 werden, terwijl ze nu 83 worden.’ Iedereen is het er wel over eens dat mensen die zwaar werk doen niet langer kunnen doorwerken. Maar als iemand een saaie of vervelende baan heeft en uitkijkt naar zijn pensioen? ‘Misschien kan zo iemand ander werk gaan doen. Maar je moet niet onderschatten hoeveel werk betekent voor mensen. In mijn tijd bij Opzij heb ik met veel vrouwen gesproken over werk. Wat sommigen saai of vervelend zouden vinden, vinden de mensen die het doen vaak leuk. Het levert niet alleen geld op, maar ook

sociale contacten en vriendschappen. En een wereld buiten het eigen huis.’ En als gepensioneerden gewoon willen genieten van hun Zwitserlevenpensioen? ‘Dan moeten ze dat vooral doen. Maar vergis je niet: veel mensen vinden het een belachelijk idee dat je alleen nog maar op een zeilboot piña colada’s wilt drinken, als je ouder wordt. Het Zwitserlevengevoel is de nieuwe geranium. Het is een beeld waar steeds meer mensen zich tegen afzetten. Er is iets aan het veranderen in het denken over ouder worden.’ Maar bij werkgevers niet... ‘Werkgevers zullen moeten wennen aan het idee dat je niet op je 65ste afgeschreven bent. Ze moeten leren mee te denken met mensen die willen blijven werken. Dit jaar wordt de eerste generatie babyboomers 65, en ik denk dat een groeiend deel van hen wil doorwerken. Het is een grote club, er zitten veel beter opgeleiden tussen en een groot aantal van hen zal zich afvragen waarom ze van de ene op de andere dag moeten stoppen.’ Cisca Dresselhuys was van 1 november 1981 tot 1 april 2008 (tot aan haar pensioen) hoofdredactrice van Opzij, een feministisch maandblad

10 Nestor

Jij had na al die jaren bij Opzij ook van de ene op de andere dag geen vast werk meer. Hoe voelde dat? ‘Ik kan er niets anders over zeggen dan dat het een raar gevoel is, waar ik heel erg aan heb moeten wennen. Mensen hier in de buurt vroegen na mijn pensionering vaak: En? Bent u aan het genieten? Dan kon ik ze wel slaan! Ik heb ze verteld dat het heel erg wennen is. En dat is het soms nog, na drie jaar.’ Wat heb je gedaan om na je pensioen weer aan de slag te gaan? ‘Ik zag mezelf niet werkloos op de bank zitten, dus al vóór ik wegging bij Opzij heb ik nieuw werk geregeld bij het dagblad Trouw. Daar ben ik begonnen toen ik achttien was en heb ik twintig jaar gewerkt. Een halfjaar voordat ik met pensioen ging heb ik de hoofdredacteur gebeld en heb ik gezegd dat ik werk zocht. Hij zei: fantastisch, zeg maar wat je wilt doen. Dat was heerlijk om te weten en ik ben daardoor met een veel geruster hart bij Opzij vertrokken. Bij Trouw ben ik begonnen met de interviews over langer doorwerken. Met die serie ben ik later doorgegaan in het maandblad Zin en daaruit is mijn boek gevolgd.’ Niet iedereen is Cisca Dresselhuys, en ook geen Els Borst of Hans Wiegel, die in uw boek aan het woord komen. Bekende mensen met een groot netwerk. ‘Klopt. Maar bijna iedereen heeft wel collega’s en vrienden. Mensen kunnen ook een naam in hun eigen omgeving hebben, bijvoorbeeld als goed vakman. Als je met je 65ste wilt stoppen met werken, moet je het doen. Maar als je het niet wilt, moet je daarover met de mensen om je heen praten. Wil of kun je niet blijven bij het bedrijf waar je werkt, ga dan tijdig nadenken en praten over wat je wilt gaan doen na je pensionering. Ook vrijwilligerswerk of een studie moet je plannen. Wacht niet tot de dag na

Cisca Dresselhuys: ‘Ouder worden moet niet je gedachten gaan beheersen. Je moet je soms ook weer achttien kunnen voelen’

je afscheidsreceptie, als je thuis zit met je boekenbonnen, ﬂessen wijn en bloemen. Mensen komen niet zomaar op je af, onderneem iets. Er zijn mogelijkheden. Schrijf je bijvoorbeeld in bij een uitzendbureau voor gepensioneerden. En veel gepensioneerden worden momenteel ZZP’er.’ Maar niet alle beroepen lenen zich daarvoor. ‘Meer dan je denkt! Heel veel mensen met ambachtelijke beroepen, zoals loodgieters, gaan door als ZZP’er.’

KBOKORTING OP BOEK CISCA DRESSELHUYS Voor het boek ‘Drukker dan ooit, werken na je 65ste’ interviewde Cisca Dresselhuys bekende Nederlanders die er bewust voor kozen na hun pensioen te blijven werken, zoals Xaviera Hollander, Philip Freriks, Hans Wiegel, Els Borst, George Baker, Carrie Tefsen en Theo Hiddema. Dresselhuys geeft tips en vertelt over haar eigen ervaringen en het gevoel dat mensen kan bekruipen, wanneer zij op hun 65ste verplicht moeten stoppen, terwijl zij daar totaal niet aan toe zijn. € 2,50 korting KBO-leden kunnen het boek van Cisca Dresselhuys nu met zo’n 2,50 euro korting bestellen bij de Unie KBO. U betaalt geen € 14,95 maar slechts € 12,50 (plus verzendkosten). Bestellen kan door uw naam, adres, postcode en woonplaats te sturen naar: Unie KBO, boek Dresselhuys, Postbus 325, 5201 AH ’s-Hertogenbosch, of te mailen naar uniekbo@ uniekbo.nl o.v.v. boek Dresselhuys. U ontvangt het boek en de factuur dan binnen drie weken thuis.

Is het probleem van ouderen op de arbeidsmarkt niet hun imago? Ze zijn vaker ziek, kunnen niet meekomen... ‘Je moet een imagoprobleem oplossen door er om te beginnen zelf niet aan te voldoen. Vroeger voldeed ik met mijn pumps en nagellak helemaal niet aan het beeld van een feministe. Nu ben ik op mijn 68ste nog steeds van de nagellak – maar helaas niet meer zo van de pumps – en ik denk dat ik ook nu weer niet voldoe aan het imago van oudere. Men zou wat vaker naar mensen als Neelie Kroes moeten kijken. Inderdaad, dat zijn bevoorrechte mensen met leuke beroepen. Maar ze zijn wel oud en stralen uit dat ze zich een slag in de rondte werken. En dat ouderen vaker ziek zouden zijn is gewoon niet waar. Natuurlijk, we hebben kwaaltjes, maar dat is niet alles. Ik loop al honderd jaar bij de chiropractor, maar dat neemt niet weg dat ik gewoon werk. Er zijn in ons land zo’n 2,5 miljoen chronisch zieken, en dat zijn echt niet allemaal ouderen. En het betekent niet dat je niets meer kunt. Je bént geen kwaal, je hébt een kwaal!’

Xaviera Hollander zegt in je boek: de geest doet het nog goed, maar het lichaam wordt krakkemikkig. Wat vind je zelf van het ouder worden? ‘Er is meer niet leuk aan, dan wel leuk. Maar het is sneu als je in dat niet leuke blijft hangen. Het minder leuke is dat je dichter bij de dood komt. Het grootste deel van je leven is nu eenmaal achter de rug. Het punt is: ouder worden moet niet je gedachten gaan beheersen. Je moet je soms ook weer achttien kunnen voelen. Gisteravond was ik iemand aan het interviewen, en toen dacht ik alleen maar: dit is wat ik altijd al wilde. Dan denk ik echt niet aan mijn leeftijd. Doordat je dingen blijft doen, of dat nou betaald werk is of vrijwilligerswerk, ben je niet voortdurend bezig met ouder worden en de dood. Ouder worden is een onderdeel van wie je bent, het is niet je identiteit.’ « Cisca Dresselhuys: Drukker dan ooit,

werken na je 65ste. Uitgeverij Just

Publishers, prijs € 14,95. ISBN: 9789089751577.

Nestor 11

jaarverslag 2010

Een nieuwe koers 2010 was een turbulent jaar. Niettemin is er vorig jaar veel werk verzet om met elf gemotiveerde provinciale KBO’s een nieuwe koers te gaan varen. Hiernaast geven we u een korte opsomming van onze activiteiten in 2010. Voor een volledig beeld Een frisser imago verwijzen we u naar het jaarverslag, • 50PlusBeurs; een dikke plus dat u kunt bekijken In 2010 was de KBO opnieuw met een stand vertegenwoordigd op de 50PlusBeurs in de en downloaden Jaarbeurs Utrecht. De beurs is bezocht door via onze website meer dan 98.000 mensen, waaronder bijna www.kbo.nl tienduizend KBO’ers. Heeft u geen computer? Bel dan • Zin in schrijven Negentig schrijfgrage senioren konden op even met onze woensdag 17 november 2010 hun hart Servicetelefoon: ophalen in het klooster van de Dominicanen 0900-821 21 83 te Huissen. Daar werd een vierjarig project (0,10 per minuut). ‘Zin in schrijven’ afgetrapt.

Opkomen voor de belangen van senioren • Deltaplan ouderenzorg Al jaren krijgen we indringende signalen over misstanden in verpleeg- en verzorgingshuizen, zoals mishandeling en vergaande stopwatchzorg. Gezien de ernst en de toename van de problematiek pleit de Unie KBO voor een Deltaplan Ouderenzorg.

• Sociaal-economische zaken In het jaar 2010 was de belangenbehartiging op sociaal-economisch gebied vooral gericht op de ontwikkelingen rondom de pensioenen, de verhoging van de AOW-leeftijd, de AOWpartnertoeslag, de medezeggenschap van

12 Nestor

gepensioneerden bij pensioenfondsen en de koopkracht van ouderen.

• Mantelzorgactie succesvol • Petitie voor behoud strippenkaart

Strategische allianties • Gezond ouder worden en blijven De Unie KBO gaat ook steeds vaker samenwerkingsverbanden rond grote projecten aan en vervult daar vaak de rol van voortrekker. Zoals bij het project ‘Gezond ouder worden en blijven’ dat als doel heeft de (betrouwbare) gezondheidskennis van senioren te vergroten.

• Happy Ageing Happy Ageing is onderdeel van een Europees programma om innovatieve technologische producten en systemen te ontwikkelen waardoor senioren met een beperking langer zelfstandig kunnen blijven wonen. De Unie KBO is vanuit Nederland als gebruikersorganisatie partner in het project.

• De Belastingservice; wél makkelijker • Collectieve zorgverzekering

Zorg voor de kwetsbare oudere • Klavertjes vier tegen eenzaamheid De Coalitie Erbij organiseert jaarlijks de ‘Week tegen Eenzaamheid’. De Unie KBO is als partner nauw betrokken. Op 1 oktober werden klavertjes vier aangeboden met het verzoek dit ‘klein geluk’ door te geven aan een ouder iemand in de omgeving.

• Voltooid leven Eenzaamheid, de verschraling van zorg en andere, dieperliggende problemen kunnen een mensenleven onaangenaam kleuren. De Unie KBO wil dit onderwerp bespreekbaar maken en organiseerde een debat.

• Meer dan vergeten

*Uitgelicht! Pleidooi betere zorg Ouderenorganisaties verliezen subsidie

Het kabinet heeft onlangs de beleidsagenda voor de langdurende zorg gepresenteerd met daarin een aantal maatregelen. Elf landelijke organisaties in de (langdurende) zorg, waaronder de Unie KBO, constateren dat het kabinet de rechten van cliënten in de zorg wil versterken, maar tegelijkertijd hun mogelijkheden uitkleedt. De organisaties pleiten er voor de zorg werkelijk toekomstbestendig te maken. Ze hebben al eerder een prachtig plan gepresenteerd hoe de (langdurende) zorg beter, duurzamer en cliëntgerichter te maken. En kosten te besparen.

Minister Edith Schippers, ministerie van VWS Medio mei lieten minister Schippers en staatssecretaris Veldhuijzen van Zanten weten dat ouderenorganisaties zich net zo goed kunnen aansluiten bij patiëntenorganisaties. Er is dus geen noodzaak om ouderenorganisaties te subsidiëren. Directeur van de koepel van ouderenorganisaties reageerde furieus zo ook Stella Salden. ‘Ouderenorganisaties richten zich juist op preventie van aandoeningen in de vorm van allerlei programma’s’, aldus Salden.

natie van PGB en mantelzorg kunnen zij vaak toch thuis blijven wonen. Het verregaand snijden in de PGB’s is voor de ouderenorganisaties een onbegrijpelijke en kortzichtige maatregel.

Happy Aging

Snijden in PGB’s is kortzichtig Het kabinet wil met nieuwe regelgeving het aantal burgers dat met een Persoonsgebonden Budget (PBB) zorg inkoopt, drastisch beperken. In het zwartste scenario zal nog maar 10 % van hen het PGB behouden. De ouderenorganisaties, waaronder de UnieKBO, vinden dat het kabinet hiermee het paard achter de wagen spant. Een toenemend aantal ouderen regelt de zorg met een PGB. Veel ouderen hebben meerdere aandoeningen, maar door een combi-

Het project Happy Ageing is onderdeel van een Europese programma en heeft als doel om op techniek gebaseerde oplossingen te bedenken voor senioren met een beperking zodat zij zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen. De Unie KBO werkt samen met organisaties uit Italië, Hongarije, Spanje en Engeland. Na eerdere, uitgebreide enquêtes wordt nu een prototype van het bedachte systeem bij enkele Nederlandse senioren thuis geïnstalleerd. De Unie KBO zorgt voor de uitvoering van deze fase in Nederland. Daarna zal moeten blijken of senioren hier daadwerkelijk mee gebaat zijn.

Rollator voor goede daad In de Nestor van mei kondigden we aan dat we een gloednieuwe, opklapbare rollator mogen weggeven. Uiteindelijk gaat deze naar mevrouw HorschPeeroom uit Landgraaf, die hem graag wil geven aan haar oude buurvrouw. ‘Vorig jaar ben ik in huis gestruikeld en heb ik mijn ruggengraat gebroken’, vertelt mevrouw Horsch. ‘Na drie dagen moest ik naar huis, plat liggen. Volgens zo’n jonge dokter mankeerde ik niets aan mijn handen. Thuis moest ik steeds huilen. Mijn buurvrouw heeft zich toen over mij ontfermd. Ze kwam’s ochtends al met een boterham en zorgde vier maanden lang voor warm eten. Ik kan dit nooit meer goedmaken, maar hoop haar blij te maken met deze rollator.’ De buurvrouw, Netty van Lieshout, was erg blij verrast door dit mooie gebaar. Foto v.l.n.r.: Kees Fonville van rollatortotaal. nl, buurvrouw Netty van Lieshout en mevrouw Horsch-Peeroom

Nestor 13

Advertentie

SOLIDARITEITSFONDS

COLUMN ADRI VERWEIJ

Solidair zijn met elkaar

Nog We zijn in Lourdes: een ideale plek om eens wat dieper over je geloof na te denken. De vragen zijn overigens niet anders. Dezelfde geloofstwijfels als thuis. Ze zijn ons nagereisd: ‘Pastor, is alles wat ze ons vroeger geleerd hebben dan nog wel waar? Zou ik er nog zijn als ik er niet meer ben? Pastor, gelooft u nog in de hemel?’

Wat zou er van onze samenleving terecht komen als wij geen rekening met elkaar zouden houden, niet met elkaar konden delen en niet voor elkaar durfden op te komen? Het is niet zo moeilijk solidair te zijn met je partner, je gezinsleden en je familie. Dit is vanzelfsprekend. Maar solidair zijn met mensen die wij helemaal niet kennen, die ver van ons vandaan wonen en er een andere manier van leven erop nahouden, is een ander verhaal. Door alle communicatiemogelijkheden wordt het ons wel steeds gemakkelijker gemaakt. De wereld is geen onbekend terrein meer en van alle kanten komt het nieuws op ons af. Dit is nog geen garantie voor empathie. Solidariteit vraagt dat wij ons inleven in de situatie van de ander, dat wij meevoelen met hun verdriet, dat wij de drang voelen opkomen om wat te gaan doen. Het Solidariteitsfonds van de Unie wil hierbij een rol spelen.

In de binnentuin van het hotel zoeken we naarstig naar antwoorden, want de meesten zijn intussen zo oud dat ze niet te lang op antwoorden kunnen wachten. Een oude zuster neemt een voorschot: Onze rector preekte met Pasen: ‘Na de dood is er niets meer!’ Het lijkt of zij zelf niet geschokt was door deze onthutsende uitspraak. Er verschijnt zelfs een schalkse glimlach op haar vriendelijke gezicht terwijl ze geniet van de doodse stilte die zij met het citaat heeft opgeroepen. Ze wrijft het zout nog maar eens in de voelbaar open liggende wonde als zij herhaalt: ‘Na de dood is er niets meer’, zei meneer de rector. Maar toen ging hij verder met zijn preek en zei:’Maar wel Iemand.’ En op onverklaarbare wijze weet zij zelfs de hoofdletter neer te zetten.

Samen met u kunnen wij het Solidariteitsfonds overeind houden. Wij vragen uw steun om solidair te kunnen zijn met ouderen in ontwikkelingslanden. Solidariteit moet! U kunt uw bijdrage overmaken naar giro 232325 ten name van Unie KBO Solidariteitsfonds in’s-Hertogenbosch. Hartelijk dank!

Telt alles wat we geleerd hebben nog wel? Vragen die vele ouderen zich stellen, niet alleen in Lourdes. En lang niet altijd worden er inspirerende antwoorden gegeven. Onze woordenwisseling tijdens onze bedevaart was een schoolvoorbeeld van wat er vaak gebeurt: de ontwikkelingen en de veranderingen brengen je soms in de war. Uitspraken van bisschoppen, rectors, pastors die verondersteld worden er meer van te weten, schokken ouderen. Als er dan maar een antwoord is waar je verder mee kunt. De tijd van pasklare leerstellige zekerheden bij al onze vragen is voorbij. Zelfs de rector blijkt geen inkijkje te kunnen geven in het mysterie van het leven na de dood. Maar één antwoord wist hij gelukkig uit zijn hoofd (of uit zijn hart?): Er is Iemand! Is dat niet waar we in het ouder worden hartstochtelijk naar verlangen? Dat het nog steeds en altijd waar blijft: dat er Iemand is die ons trouw blijft en op ons wacht!

Will Hurkmans

Pastor Adri Verweij

U weet dat veel ouderen in ontwikkelingslanden het heel moeilijk hebben. Ze zouden wel met u willen ruilen. Een grote club als de Unie mag de ogen niet sluiten voor al die arme ouderen in ontwikkelingslanden. Van zo’n grote bond mogen we verwachten dat ze over de grens heen durven kijken. Zou het geen verarming zijn, als de Unie de traditie om ook aandacht te vragen voor ouderen in andere landen zou opgeven? Past solidariteit niet bij de christelijke traditie en identiteit van de Unie? In deze tijd van crisis en bezuinigingen moeten de prioriteiten opnieuw vastgesteld worden. Internationale solidariteit verdient hierin een plekje.

Voorzitter Solidariteitsfonds Het Solidariteitsfonds van de Unie KBO steunt kleinschalige projecten die de rechten, leefomstandigheden en positie van ouderen in ontwikkelingslanden verbeteren.

Nestor 15

Een prachtige zomer Tijdens de zomermaanden vliegen de plaatjes van palmbomen voorbij. Maar waarom altijd ver weg? Zit geluk niet vaak in die dingen die u slim op de kop heeft getikt of in het doorbrengen van tijd met elkaar, vrienden of de (klein) kinderen? Nestor geeft u tips om binnen uw budget een heleboel leuke dingen te doen deze zomer. TEKST: EEF VAN OPDORP ILLUSTRATIE: MICHIEL MOORMANN

Gratis bestaat niet... of wel? Een dagje uit is vaak een aanslag op de portemonnee. Tickets, extra betalen voor attracties, ijsje hier, drankje daar, een broodje, de reis ernaartoe. Zeker als u er met de (klein)kinderen op uitgaat. Op www.gratisdagjeuit. nl staan maar liefst 677 gratis uitjes op een rij, variërend van gratis concerten in het Concertgebouw tot wandelen in de roofvogeltuin in Klarenbeek. Bekijk sowieso uw eigen omgeving eens met andere ogen. Boek een rondleiding door de stad of in het museum waar u al duizenden keren bent langsgelopen. Zeker weten dat u nieuwe dingen leert. Vaak krijgt u bij kaartjes ook nog ouderenkorting. Heeft u nog planten, tuintegels of hobbyspullen nodig? Overal in het land geven mensen gratis spullen weg via www.gratisoptehalen.nl, www.allesgratisafhalen.nl en www.gratisaftehalen.nl

Goedkoop uit eten Blijf gewoon thuis en maak er daar een feest van. Daag uzelf uit met een Italiaans weekend met recepten, ﬁlms, muziek en boeken in Italiaanse stijl. Of nodig de buren en vrienden uit voor een American BBQ waarbij iedereen zelf iets meeneemt. En wat is er gebeurd met die goeie ouwe picknickmand? Vullen maar en wegdromen in het groen gewoon bij u om de hoek (of tien minuten ﬁetsen). Nu het toch zomer is kunt u er net zo goed een fruitige dag van maken. Pluk met de kleinkinderen frambozen in het bos of haal fruit op de markt net voor sluitingstijd (scheelt euro’s!). Maak lekkere jam naar oud recept of haal de weckpotten van zolder en laat de kinderen zien dat fruit niet uit een pakje komt.

16 Nestor

GELD & RECHT

voor een prikkie De leukste uitjes voor een schijntje Wilt u zichzelf toch verwennen met een weekendje weg of een leuke voorstelling? Op veilingsites zoals www. vakantieveilingen.nl of www.veilingreus.nl kunt u bieden op uitjes. Van een diner voor twee tot een voorstelling of een knusse Bed & Breakfast. Bestudeer eerst de biedingen van anderen, want de meeste aanbiedingen komen meerdere keren terug. Gebruik als u gaat bieden een ‘raar’ biedingsgetal, dus geen 60 euro maar 61 of 66 euro. Dat vergoot de kans dat u de bieding wint. Ook ‘s nachts bieden tot zes uur ‘s ochtends (dan slaapt iedereen!) kan heel lucratief zijn.

Tips gratis producten Als u een ijzeren discipline heeft en u niet laat verleiden tot onnodige aankopen, ga dan naar www.gratis. proefmonsters.nl of www.alles4free.nl en doe er uw voordeel mee. Want wat is er nou leuker dan gratis? Op het internet zijn steeds leukere aanbiedingen te vinden als het gaat om bijvoorbeeld gratis producten uitproberen, geldterugacties en andere leuke aanbiedingen waarbij u iets gratis krijgt. Zo vindt u op de website van www.allesvoorniks.nl een ruim aanbod van producten die u gratis kunt uitproberen.

Goedkope boodschappen Uit onderzoek van onder meer het tvprogramma Kassa blijkt dat B-merken vaak niet slechterzijn dan A-merken. Soms worden B-merken zelfs geproduceerd door een A-merkfabrikant, waardoor het kwaliteitsverschil gering is. De besparing die dit kan opleveren worden, loopt in de tientallen procenten per product. Kijk in de supermarkt vooral in de bovenste en onderste schappen. Producten waarvan men wil dat u ze koopt, liggen op ooghoogte.

Bespaar energie Stop sluipverbruik, dat levert u gemiddeld 90 euro per jaar op. Zet uw tv of radio helemaal uit (dus niet op standby). Haal de oplader van uw mobiel of fototoestel uit het stopcontact als u klaar bent met laden. Haal ook de stekker van uw Senseo-apparaat eruit! Als u iets uit de koelkast pakt, zorg er dan voor dat u zo snel mogelijk de koelkastdeur weer sluit. Ontdooit u vaak vlees of andere producten, stop de spullen dan in de koelkast. De kou van het vlees/product zorgt ervoor dat uw koelkast minder hard hoeft te werken, en dat scheelt weer energie. Gaat u op vakantie? Maak de koelkast leeg en zet hem uit. Laat de deur wel een beetje open staan om muffe geuren en schimmelvorming te voorkomen.

Oude mobiel geld waard Heeft u een oude mobiel in de kast liggen? Zonde, want u kunt er geld voor terugkrijgen en het milieu helpen. Er zijn verschillende sites zoals www.zonzoo.nl, www.envirofone.nl en www.cash4mobile.com waar u kunt zien wat uw telefoon nog waard is. Vergelijk goed want uw mobiel kan bij de ene organisatie meer opleveren dan bij de andere. Bij Bruna kunt u via www.recell.nl een Bruna-cadeaukaart krijgen in plaats van geld. U kunt er daar ook voor kiezen om (een deel van) de waarde van uw mobiel te doneren aan Room to Read, een organisatie die zich inzet voor verbetering van onderwijs in ontwikkelingslanden.

Tip: Gebruik uw zomer nuttig en ga eens naar www.rechtopgeld.nl dan weet u binnen twee minuten of u nog ergens recht op heeft. «

Nestor 17

Advertentie

20 Nestor

FI E T S E N VA N D E H A A N N A A R D E PA N N E

Fietsend flaneren langs de Vlaamse kust De Kustfietsroute voert langs alle nostalgische badplaatsen aan de Vlaamse kust: van Knokke tot Blankenberge. De fietsroute voert langs alles wat de kust te bieden heeft: polders, duinen, natuurreservaten, zee, strand, pittoreske badplaatsen en nog veel meer. Nestor-journaliste Ellen F. Vogel fietste van De Haan naar De Panne. Of was dat in ieder geval van plan...

FOTO’S: ELLEN F. VOGEL

TEKST: ELLEN F. VOGEL

Na aankomst in De Haan is hotel Bon Accueil snel gevonden. Het ligt dicht bij het oude stationsgebouw waarop aan de ene kant ‘De Haan aan Zee’ staat en aan de andere kant ‘Coq sur Mer’. Het hotel is, net als veel gebouwen in deze wijk, in de Belle Epoque-stijl met de vele versieringen zoals daklijsten, kleine verschillende ruitjes in de vensters, balkonnetjes, torentjes, dakkapellen, erkers, serres, veranda’s en logia’s. We drinken een kopje thee en huren in het centrum de ﬁets waarmee we van De Haan naar De Panne willen ﬁetsen, om vervolgens met de kusttram weer terug te gaan.

Laveren op de boulevard Tijdens het eerste stuk, van De

Haan naar Oostende, is er weinig zee te zien. We ﬁetsen langs drukke wegen en de – onduidelijke – route leidt ons over een verlaten industrieterrein, wat ons meerdere malen doet afvragen of we wel goed rijden. Maar uiteindelijk bereiken we het station tegenover de jachthaven van Oostende. We passeren verschillende visstalletjes waar tientallen gedroogde vissen aan de luifels hangen en grote meeuwen geduldig wachten op de restjes. En dan is daar de zee. Zij zal vanaf dit punt steeds aan onze zijde blijven. Het is mooi weer. Overal op het strand liggen of zitten mensen in badkleding en spelen kinderen. Wij ﬁetsen over de brede boulevard en moeten goed uitkijken

Nestor 21

Advertentie

Een chique jaren twintig gevoel

dat we geen wandelaars omver rijden of dat we zelf niet aangereden worden door skelters, ﬁetskarren, kinderwagens, steps, en wat niet al op wielen. Toch valt er geen onvertogen woord. Aan het eind van de boulevard van Oostende stappen we af om een bakje echte Belgische frieten te eten en vervolgen onze tocht naar De Panne. Het is al bijna zeven uur ’s avonds als we pas bij de enorme jachthaven in Nieuwpoort-Bad zijn. We besluiten te stoppen, leveren de ﬁetsen in en nemen de kusttram terug naar De Haan.

Mooie mensen Uiteindelijk hebben we maar een kleine dertig kilometer geﬁetst. Maar er was ook zo veel te zien en vooral te fotograferen. De grote, voornamelijk glazen Casino-Kursaal aan het plein met erlangs de banken gevuld met zonaanbidders, de enorme galerij van het art-deco hotel Thermae Palace die geﬂankeerd wordt door ruim honderd pilaren. Zoveel mooie mensen, ieder op zijn of haar manier genietend van de mooie dag: zoals de mevrouw die op de kop van een

rij ‘dijkzetels’ haar gezicht met zonnebrandcrème insmeert, maar haar neus vergeet uit te smeren, het verliefde stel op leeftijd, de dame met haar sjieke schoentje op de balustrade, de man in zijn plusfour, de familie getooid met hoeden...

Lekker trammen Het is grappig vanuit de tram te zien waar we allemaal geﬁetst hebben, maar ook lekker om niet terug te hoeven ﬁetsen. Na vijf kwartier stappen we uit op het station van De Haan aan Zee en kunnen we nog net een heerlijk hapje eten in het hotel. De volgende dag ‘doen we een rondje’ De Haan. We volgen de route van De Concessie, bijzondere huizen gebouwd in de jaren twintig. Na ruim een uur komen we op de boulevard terecht. Midden op het strand staat een huisje met ernaast een parasol. Hieronder zit een meisje te lezen: zij beheert de strandbibliotheek waar je gratis boeken kunt lenen. Een bijzonder en verrassend zomers strandtafereeltje. Het verblijf aan de kust van Vlaanderen is sowieso een verrassing gebleken. Wat is hier veel te doen en te zien! «

De Kustfietsroute De kustfietsroute loopt van De Panne tot Knokke-Heist (en andersom). Het is een veilige en mooie verbinding tussen de badsteden en loopt parallel met de kustlijn. De 86 km lange route laat een heel gevarieerd kustlandschap zien. De kustfietsroute is bewegwijzerd, zodat u het traject gedeeltelijk of volledig en in beide richtingen kunt fietsen. Op onze website – www.kbo.nl – kunt u een kaart van de route downloaden om te printen. (Klik op de cover van Nestor en scroll naar beneden)

MEER INFO: www.toerismevlaanderen.nl www.dekust.org www.ﬁetsen-wandelen.be www.bon-accueil.be

ië

Nestor 23

Advertentie

FOTO: MARC BOLSIUS

LEDEN IN BEELD

Wat een heerlijk idee! Afdelingen kijken voortdurend naar de wensen van hun leden. Ze geven informatie, advies en verzinnen nieuwe activiteiten voor hun leden. Rose van Eck van de KBO Castenray bedacht samen met Ria Strijbos en Noor Jacobs een nieuw succesnummer: samen eten. Iedere maand organiseren ze een heerlijke maaltijd in hun eigen gemeenschapshuis. De opkomst is hoog. TEKST: INEKE DE RIDDERS

Rose: ‘Belangrijk van onze middagen is dat de gasten - alleenstaanden en echtparen - het ﬁjn vinden om elkaar te ontmoeten en bij te kletsen. De vrijwilligers werken vijf uur prettig samen en de gasten genieten twee uur van een heerlijke maaltijd in een warme en gezellige sfeer.’ Ria: ‘We organiseren het samen eten elke laatste woensdag

van de maand en dan komen er gemiddeld 36 gasten. Via de Maaltijd Service Noord-Limburg kunnen wij bij Culivers de menu’s bestellen.’ Noor: ‘Een van de vrijwilligsters maakt het dessert en bij speciale gelegenheden wordt er ook een zelfgemaakt voorgerecht geserveerd. We sluiten de maaltijd af met koﬃe/thee en een chocolaatje.’ Rose:

‘We boﬀen dat in 2006 ons gemeenschapshuis De Wis werd verbouwd en er een soort huiskamerzaaltje bij kwam. Ik dacht meteen: Daar gaan we met de ouderen van Castenray gezellig samen eten. Met steun van het Nationaal Ouderenfonds zijn we in september 2009 met ons project begonnen. Letterlijk en ﬁguurlijk: heerlijk!’ «

Nestor 25

Witte Pater zoekt Jan Heuft (71) is een idealist en een optimist. Ruim 40 jaar geleden vertrok hij als broeder van de Witte Paters naar Algerije, niet om te bekeren maar om te werken aan een dialoog met de islam, aan een betere wereld voor iedereen, ongeacht geloof of afkomst. Broeder Jan woont en werkt nog steeds met en tussen moslims in Algiers. Wat is zijn visie op de relatie christendom en islam? TEKST: FRANS TERVOORT FOTO: ARJEN JAN STADA

Jan Heuft: ‘Ik ben ervan overtuigd dat een andere wereld mogelijk is’

nlangs was hij voor een kort verlof in Nederland. Jan schrok van de sterke antimoslim stemming in ons land en de weerstand tegen migranten. ‘Ik maak me zorgen over wat in Nederland gebeurt. Ik begrijp de wrevel en angst van mensen in Europa wel, na de aanslag op de Twintowers en andere aanslagen. Maar door je af te zetten tegen een andere ideologie of geloof kun je geen multiculturele samenleving opbouwen. Zijn we niet bezig onszelf op te sluiten in een eng wereldje van mensen die allemaal hetzelfde denken en doen? Het gaat om bevrijding en verlossing, dus moeten wij geen muurtjes bouwen. De een is op deze weg, de ander op een andere. Christus is gekomen om ons allen te bevrij-

26 Nestor

den. We zijn allemaal geschapen naar Gods beeld en gelijkenis’. Heuft constateert met spijt dat het zowel in de Islam als in de christelijke kerken steeds meer om regels gaat, waaraan je moet voldoen, in plaats van om het geloof in God. ‘Er was vroeger ook meer onderling vertrouwen. Toen ik hier 42 jaar geleden kwam was het veel makkelijker om met elkaar een vertrouwensrelatie op te bouwen. We praatten ook niet over geloof, maar over problemen in het dagelijks leven. We wilden het hebben over wat ons bindt en niet over wat ons scheidt’.

Vier medebroeders vermoord Jan Heuft is nog de enige Nederlandse religieus in Algerije. Hij is gebleven in de moei-

dialoog lijke jaren negentig. Het leger greep de macht toen het er net voor de verkiezingen op leek dat de radicale moslimpartij FIS de verkiezingen zou gaan winnen. Er ontstond een ware terreur, met gruwelijke moordpartijen, door zowel de radicale moslims als het leger. Meer dan 150.000 mensen werden vermoord, veelal onschuldige burgers, vrouwen, kinderen. De moslimstrijders hadden het ook op buitenlanders gemunt. Ook een aantal priesters en religieuzen werd vermoord,

‘Solidair zijn in goede tijden is makkelijk, maar je moet het ook zijn in moeilijke tijden’ onder wie vier medebroeders van Jan Heuft. ‘Dat ik hier nog levend sta, is dankzij de moslims die mij beschermd hebben,’ zegt hij er zelf over. Hij werkte als docent aan het doveninstituut van Algiers toen de golf van terreur losbarstte. Jan Heuft kreeg zelfs een bodyguard van de overheid toegewezen. Veel buitenlanders vertrokken. Hij besloot te blijven, gesterkt door de warme steun van de bevolking. Hij wilde zijn leerlingen en zijn Algerijnse vrienden niet in de steek laten. ‘Ik kon weg, maar zij niet’, vond Heuft. ‘Solidair zijn in goede tijden is makkelijk, maar je moet het ook zijn in moeilijke tijden.’ Hij noemt zijn werk

in Algerije het achtste sacrament: het sacrament van de ontmoeting.

Beide kindjes begraven Jan Heuft is nu 71 en zou het kalmer aan willen doen. Maar hij heeft het drukker dan ooit. Hij geeft nog steeds les aan dove kinderen die van school zijn gestuurd of op andere wijze buiten de boot dreigen te vallen. Ook is hij voorzitter van de stichting Ontmoeting en Ontwikkeling, waarin moslims en christenen samenwerken, die Afrikaanse vluchtelingen opvangt die via Algerije naar Europa willen op zoek naar een betere wereld. Iedere ochtend staat Jan om half zeven op om naar het spreekuur te gaan, waar vluchtelingen aankloppen. Ziek en dakloos, zonder middelen. Soms overlijden ze en moet hij voor de begrafenis zorgen. Om moedeloos van te worden. Heuft vertelt een van de vele schrijnende verhalen: ‘Een jong stel uit Ivoorkust woont in een kartonnen doos aan de rand van Algiers. De vrouw wordt zwanger van een tweeling. De baby’s worden te vroeg geboren. De eerste sterft direct in het ziekenhuis en wordt in een plastic zakje aan de vader meegegeven. Op het kerkhof vraagt de bewaarder 350 euro om het te mogen begraven. De onthutste vader heeft het geld niet en komt ten einde raad in tranen bij ons. Intussen overlijdt de tweede baby. We hebben beide kindjes kunnen begraven. De ouders en ik hebben samen, neergeknield op het graf tot de kindjes en God gesproken. We hebben gezongen,

omringd door een tiental christenen en moslims. Een moment van groot verdriet, maar ook diepe eenheid.’

Hoop op jongeren De hoop van Jan Heuft is gericht op de jongeren. Die hebben nog niet de vooroordelen van de ouderen. Eens per jaar organiseert hij een zomerkamp van drie weken voor zo’n tachtig jongeren: gehandicapten, vluchtelingen en kinderen uit zijn eigen wijk: moslims en christenen. ‘Blanken, Arabieren, Berbers, Europeanen, allemaal samen in een groot moment van uitwisseling van ideeën en vriendschap. Het geeft me de moed om verder te gaan in de overtuiging dat een andere wereld mogelijk is’. «

ALGERIJE Algerije is een land in Noord-Afrika. Het land heeft een kleine 35 miljoen inwoners. De meeste mensen wonen in de brede, bergachtige kuststrook. In het zuiden ligt een deel van de noordelijke Sahara. De overheersende godsdienst is de islam, maar het land telt ook een klein percentage christenen (islam 99 %, katholiek 1 %).

Nestor 27

Unieke samenwerking Unie KBO en NOC*NSF

Maak uzelf blij: be Als er een methode was die u gelukkiger, slanker, gezonder en langer zelfstandig zou maken, zou u het dan proberen? Mooi, want de Unie KBO heeft samen met tien sportbonden en NOC*NSF een prachtig aanbod voor KBO’ers ontwikkeld, waardoor ze heel makkelijk met elkaar kunnen gaan sporten. Van ﬁthockey en voetbal, tot stepbridge en zwemmen. ‘Fit blijven is goed, maar de gezelligheid staat voorop’, vindt Ard Huininga van NOC*NSF. TEKST: INGRID NIES

ederlandse ouderen bewegen te weinig. Vooral mensen van boven de 75 jaar komen te weinig hun stoel uit. Terwijl de effecten van bewegen enorm zijn: u vermindert de kans op harten vaatziekten, voorkomt en vermindert osteoporose (botontkalking), bestrijdt artrose (gewrichtsslijtage) en depressie en voorkomt zelfs diabetes (suikerziekte). Ook voor mensen die ouder zijn of gezondheidsproblemen hebben, heeft bewegen een positieve uitwerking. Er heersen wat dat betreft nog veel misverstanden en angst bij ouderen. Maar stilstand is nooit goed.

Speciaal voor senioren Reden voor de Unie KBO om de leden te stimuleren meer te gaan bewegen. Dat gebeurt via de Sportmenukaart, die is samengesteld met tien sportbonden en sportkoepel NOC*NSF. Via de Sportmenukaart bieden

28 Nestor

de sportbonden activiteiten aan die speciaal ontwikkeld zijn voor senioren. Alle KBOafdelingen kunnen deze sporten aanbieden aan hun leden, zonder dat het veel organisatie vergt. Ard Huininga van NOC*NSF legt uit hoe het werkt: ‘Alle KBO-afdelingen hebben de Sportmenukaart ontvangen. Achterin dat boekje zit een antwoordkaart, waarop ze aan kunnen vinken voor welke sport ze interesse hebben. Dat kunnen er ook meerdere zijn. De afdeling stuurt de antwoordkaart op, en NOC*NSF gaat met de betreffende sportbond het aanbod regelen, bijvoorbeeld een paar proeﬂessen of trainingen of een hele cursus, soms gratis, soms tegen een vergoeding. Het voordeel is dat de afdelingen er zelf weinig werk aan hebben en dat ze een mooi aanbod krijgen met professionele begeleiding.’

Gewoon gezellig De sportbonden en NOC*NSF hopen op deze manier de drempel voor ouderen om

GEZONDHEID & ZORG

weeg!

Elly (met zonnehoed) en haar vriendin (links) tijdens de Vierdaagse.

ELLY 72 LOOPT HEM AL VOOR 14DE KEER KBO-afdelingen kunnen met de Sportmenukaart gaan voetballen, fithockeyen, fietsen, stepbridgen, wandelen, golfen, gymmen, tennissen en zwemmen. te gaan sporten te verlagen. ‘Voor veel ouderen is de stap naar een sportvereniging groot’, vertelt Ard. ‘Bovendien zijn ze bang tussen uitsluitend jongeren te belanden, met een tempo dat ze niet meer bij kunnen houden. Via de Sportmenukaart kunnen ze op een wat rustigere manier bewegen, samen met de mensen die ze al kennen van de KBO. Want sport is natuurlijk gezond, maar het moet ook leuk zijn. Als je op deze manier samen met leeftijdgenoten aan de gang gaat en daarna lekker samen een kopje koffie drinkt, is het niet zo moeilijk om fit te blijven.’

Wilt u gebruik maken van dit aanbod of heeft u vragen? Neem contact op met de Unie KBO: 073-6123475 of per mail: uniekbo@ uniekbo.nl «

‘Althans, ik ga het proberen’, zegt ze er meteen bij. ‘Want hoe vaak je hem ook hebt gelopen, en hoe goed de training ook gaat, je weet het nooit.’ KBO-lid Elly van Loosbroek is een grote fan van de Nijmeegse Vierdaagse. Altijd al geweest. ‘Of je nou alleen komt kijken of zelf meeloopt: altijd hangt er het gevoel dat je met duizenden één grote familie bent.’ Ze komt uit Nijmegen, dus Elly kent het sfeertje al vanuit haar jeugd. ‘Op mijn 17deben ik al meegegaan als verzorgster, maar toen ﬁetste je met de lopers mee. Het heeft nog 30 jaar geduurd voordat ik hem zelf zou uitlopen. Steeds kwam er iets tussen: kinderen, gezin, tot ik zei: volgend jaar ga ik hem lopen. Mijn schoonzoon riep meteen: ‘Dan loop ik met je mee’ en zo is het gegaan.’ Van Arnhem naar huis Voor haar eerste Vierdaagse trainde ze 400 kilometer. ‘Dat doe ik nou niet

meer, hoor. Al train ik nog steeds ﬂink. Vanaf maart loop ik iedere 14 dagen 10 kilometer, dat voer ik op naar 15 kilometer en uiteindelijk pak ik de trein naar Arnhem en loop ik terug naar huis.’ Tegenwoordig heb je voor beginnende lopers ook de Via Vierdaagse waar je begeleiding krijgt bij de training. Elly: ‘Dat hebben ze gedaan om het aantal uitvallers terug te brengen. Want je moet er niet te licht over denken.’ Nooit alleen Zelf zit ze er tijdens de Vierdaagse ook wel eens doorheen. ‘Maar dan raap ik mezelf weer op en ga door. Mijn vriendin zegt dat ik het steeds red op doorzettingsvermogen.’ Dit jaar loopt ze alleen, omdat de vriendin waarmee ze zou lopen, moest afhaken. ‘Maar wat is nou alleen?’, lacht ze. ‘De zevende keer liep ik ook alleen en ik heb nog nooit zo veel contact en zoveel aanspraak gehad als toen. Je bent met zijn allen en helpt elkaar die streep over. Dat gevoel is prachtig.’

Nestor 29

Advertentie

Kiezen uit de Sportmenukaart FITHOCKEY

45+ VOETBAL

FIETSFIT

FIETSENGENIET

STEPBRIDGE

WANDELEN

GOLF

BERGWANDELEN

TRENDWEKEN

TENNIS

ZWEMMEN

Alle KBOafdelingen hebben onlangs de Sportmenukaart toegezonden gekregen. In dit boekje kunnen ze zelf kiezen wat voor sport ze zouden willen uitproberen met hun leden. Hieronder een greep uit het menu.

Fithockey: knotsgezellig

Bridgen op de computer

45+ voetbal

Fithockey wordt aangeboden door de Koninklijke Nederlandse Hockey Bond (KNHB) en is voor mannen en vrouwen vanaf 50 jaar. Het veilige hockeyspel wordt gespeeld op een kunstgrasveld met een zachte bal en een knots. Hockeyervaring is niet nodig. Fithockey is gezond, maar vooral ook erg gezellig. Fithockey wordt wekelijks en gedurende het gehele jaar aangeboden. KBO-afdelingen kunnen een demonstratietraining aanvragen. Voor ﬁthockey zijn minstens acht deelnemers nodig.

Bridge wordt veel gespeeld in clubverband maar het kan ook van huis uit, via de computer. Vooral ﬁjn voor mensen die de deur niet meer uit kunnen. De Nederlandse Bridge Bond biedt de leden van Unie KBO een lidmaatschap van StepBridge aan. StepBridge is een zeer eenvoudig te bedienen en volledig Nederlandstalig bridgeprogramma. Net als bij een gewone bridgeclub speelt u met een partner, maar deze vindt u via internet. U kunt zelf bridgen of als toeschouwer meekijken. Kijk op www. uniekbo.nl/ontspanning en dan rechts op ‘online bridgen’.

Voetbal is de populairste teamsport van Nederland, maar (nog) niet voor ouderen. Daar wil de KNVB verandering in gaan brengen. De bond wil het liefst een eigen 45+team bij elke voetbalvereniging in Nederland. Leden van de KBO kunnen bij een voetbalvereniging een kennismakingstraject doorlopen bestaande uit een aantal trainingen. Het voetbalaanbod is aangepast aan de fysieke capaciteiten en wensen van de oudere spelers. Wedstrijden in competitieverband zijn niet noodzakelijk: het team kan ook alleen trainen. Er zijn ongeveer veertien personen nodig voor een team. «

Nestor 31

Advertentie

Gezocht: vrijwilligers voor de Unie KBO

De Unie KBO heeft allerlei mooie projecten lopen waar we hard nieuwe mensen voor nodig hebben. Heeft u tijd en zin om iets te doen voor de KBO en voor de oudere medemens? Neem dan contact met ons op. TEKST: INGRID NIES FOTO’S: MARC BOLSIUS

Medewerkers Servicetelefoon KBO-leden kunnen met hun vragen over wonen, zorg, welzijn, gezondheid, juridische zaken bellen met de Servicetelefoon van de Unie KBO. Het telefoonteam voorziet hen van een passend antwoord of verwijst hen door. Voor dit telefoonteam zoeken wij nieuwe vrijwilligers die minimaal één ochtend per week de telefoon op het kantoor in ’s Hertogenbosch willen bemensen. Voor informatie mail gerla@uniekbo.nl

Belastinginvullers De Belastingservice van de ouderenbonden zorgt er ieder jaar weer voor dat leden hulp krijgen bij het invullen van de jaarlijkse aangifte inkomstenbelasting. Dit jaar zijn er ruim 2500 vrijwilligers op pad geweest, die in totaal meer dan 115.000 aangiften hebben verzorgd. Voor volgend jaar zoeken we nieuwe enthousiaste vrijwilligers. Voelt u hiervoor? Mail dan naar belastingservice@uniekbo.nl of meld u aan als belastinginvuller bij uw eigen afdeling.

Nestor-bezorgers De Unie KBO is landelijk op zoek naar nieuwe rayonmedewerkers voor het bezorgen van de Nestor. Zij leveren maandelijks met de auto pakketten Nestors af bij de afdelingen in hun regio. De afdelingen zorgen daarna voor verdere verspreiding. De rayonbezorger ontvangt een vrijwilligersvergoeding van 20 euro per dag plus een vergoeding van 0,34 euro per kilometer en valt onder de vrijwilligersverzekeringen van de Unie KBO. Interesse? Neem dan contact op met Gerla van Rangelrooij, telefoon 073-6123475, mail gerla@uniekbo.nl

Gezondheidsvoorlichters ‘Meer bewegen’ Het meerjarenproject ‘Gezond ouder worden en blijven’ staat in 2012 in het teken van ‘Meer bewegen’. We zijn op zoek naar gezondheidsvoorlichters die senioren op bijeenkomsten informeren over het belang van bewegen op latere leeftijd. U krijgt een inspirerende trainingsdag met cursusmap en reis- en onkostenvergoeding. Interesse? Neem dan contact op met Adinda Remigius, telefoon 073-6123475 of aremigius@uniekbo.nl

Maak werk van uzelf Voor de praktijkgroep in het project ‘Maak werk van uzelf’ zijn wij op zoek naar vrouwen van 50 tot 62 jaar die werken, bewust niet willen werken, of die wel willen werken maar nog niet werkzaam zijn. De groep komt drie of vier keer per jaar bij elkaar en fungeert als klankbord om de doelgroep van het project beter te begrijpen en te bereiken. Mail naar jbrinkers@uniekbo.nl

Werkende 50-plussers Voor het project ‘50+ werkt!’ (spatie) zoeken we senioren die nog werken of niet langer dan twee jaar gestopt zijn om methoden en middelen te toetsen om de arbeidsparticipatie van 50-plussers te vergroten. U kunt mailen naar jbrinkers@uniekbo.nl

Docenten ouderenadvisering Docenten ouderenadvisering geven in hun eigen provincie cursussen om vrijwillige ouderenadviseurs op te leiden. Vrijwillige ouderenadviseurs (VOA) adviseren en verwijzen ouderen bij individuele vragen. Kandidaatdocenten krijgen een 7-daagse opleiding. Van docenten verwachten we dat ze ervaring hebben in het werken met groepen, dat ze HBO denken werkniveau hebben en liefst de cursus VOA hebben gedaan. Voor informatie en aanmelding: voa@uniekbo.nl «

Nestor 33

Tijd voor hobby’s KOKEN

COMPUTERTIP

Het recept van... Thea van Gelder-Thomassen uit Mook (L)

Mailen naar meerdere mensen

KIPSALADE MET ANANAS uit het receptenboek voor haar kinderen Dit recept komt uit het boekje dat Thea van Gelder voor haar kinderen maakte. Nestor vind dat een heel mooi idee: schrijf voor ieder kind de recepten van het ouderlijke huis op en geef het aan ze mee. Zo geef je een stukje familietraditie door aan de volgende generatie.

Soms vindt u het prettig een e-mail te sturen aan meerdere personen waarvan de geadresseerden niet voor alle ontvangers zichtbaar zijn. Bedrijven doen dat vaak zodat de privacy van de ontvangers niet in het geding komt. Maar hoe kunt u dat zelf doen? Maak een nieuw bericht aan in uw mailprogramma. Boven aan de mail ziet u de vakjes ‘Aan’, ‘CC’ en ‘BCC’ staan. Ziet u deze niet, dan kunt u ze (bij Outlook Express en Windows Mail) zichtbaar maken door in het menu Beeld te kiezen voor Alle koppen. Gebruikt u Gmail of Windows Live Mail, dan kunt u klikken op CC toevoegen en/of BCC toevoegen. In het vak ‘Aan’ zet u het e-mailadres van de hoofdontvanger. In het vak ‘CC’ voegt u de medeontvangers toe. Deze adressen blijven zichtbaar bij ontvangst. In het vak ‘BCC’ typt u de mailadressen van de anonieme ontvangers. U kunt dit vak ook gebruiken om alle mailadressen in te zetten, dan weten de ontvangers niet naar wie de mail is verzonden. ●

●

Benodigdheden voor 4 personen: 2 eieren 1 bosje peterselie 400 gram gekookte kipﬁlet 1 klein blikje aspergepunten 1 klein blikje champignons Enkele reepjes paprika 2 schijven ananas uit blik 6 eetlepels mayonaise 3 eetlepels room 1 eetlepel ananassap witte peper Bereiding: De eieren in 10 minuten hard koken. De peterselie wassen, de paprika in stukjes snijden. Het kippenvlees in blokjes snijden. De champignons en aspergepunten laten uitlekken. De ananas in blokjes snijden. De eieren pellen en in kleine stukjes snijden. De mayonaise vermengen met de room, het ananassap en wat peper. Kippenvlees, eieren, asperges, champignons en paprika met het mayonaisemengsel vermengen. Opdienen: de kipsalade over vier wijd uitlopende glazen verdelen en garneren met peterselie.

●

Op de website www.seniorweb.nl leest u meer tips en artikelen over de computer en internet.

WIN EEN CD 3 CDBOX ABBA  COLLECTED Wereldwijd neemt ABBA, na The Beatles, de tweede plaats in qua aantal verkochte albumss (ruim 370 miljoen stuks). Het succes begint alss ABBA in 1974 het Eurovisiesongfestival wint met het nummer Waterloo. Op deze 3 cd-box vindt i d u alle ll hits hi di die d de populaire groep had in de jaren 70 en begin 80, van Mamma Mia tot Dancing Queen, Money, money, money tot Chiquitita en The winner takes it all. Nestor mag vijf van deze cd’s weggeven aan haar lezers. Wilt u hier kans op maken? Schrijf ons dan waarom en stuur uw motivatie en adresgegevens naar: Unie KBO, ABBA, Postbus 325, 5201 AH’s-Hertogenbosch, of mail naar nestor@uniekbo.nl

OUD & WIJS

Stuur uw recept in en win een kookboek! Heeft u ook een lekker recept dat u wilt delen met de Nestor-lezers? Stuur het dan op naar Unie KBO, Tijd voor hobby’s, Postbus 325, 5201 AH ’s-Hertogenbosch, of mail naar nestor@uniekbo.nl

34 Nestor

‘Laat je hoofd niet hangen, anders zie je zo weinig.’ Mevr. T. Mizée-Beij uit Leiden

Het boek van... Mevrouw J. van Rooy uit Venlo: Vertel wat uw mooiste boek is en win een boek! Heeft u een boek gelezen dat indruk op u maakte? Vertel in ongeveer 150 woorden waarom en maak kans op een boek naar keuze. Stuur uw reactie naar: Unie KBO, Hobby’s, Postbus 325, 5201 AH ’s-Hertogenbosch, of mail naar nestor@uniekbo.nl.

‘Tot ik van tranen de letters niet meer zag’ Toen ik aan dit boek begon, kon ik niet meer ophouden met lezen. Zo ontroerend mooi. Het gaat over een oude man die met zijn kleindochtertje zijn land ontvlucht op zoek naar een betere toekomst voor het kleine meisje. Het kind is pas enkele weken oud, haar ouders zijn omgekomen bij een bombardement op het rijstveld. De grootvader, meneer Linh, belandt in een opvangcentrum in de grote stad en voelt zich eenzaam en vervreemd. Maar dan ontmoet hij, op een bankje voor het park, de dikke meneer Bark die een echte vriend wordt, ook al verstaan ze elkaar niet woordelijk. Vanaf de eerste bladzijde is het verhaal zo boeiend dat ik niet meer kon ophouden met lezen, tot ik van tranen de letters niet meer zag. Dan moest ik even pauzeren (verbazend dat een man dit geschreven heeft). In het Parool stond later: ‘Een prachtig verstild stukje kamermuziek’. Het is prachtig. Philippe Claudel: Het kleine meisje van meneer Linh. Uitgeverij De Bezige Bij, prijs € 10, ISBN: 9789023453857

BOEKEN

Gratis vijf exemplaren EERSTE HULP BIJ COMPUTERPROBLEMEN

DE PENSIOENMYTHE

DUN IJS

Dit boek beschrijft waarom het Nederlandse pensioenstelsel, alom geprezen als ‘het beste ter wereld’, bij ongewijzigd beleid ten dode is opgeschreven. Er is nog redding mogelijk, maar dan moet wel nú het roer om. Martin Pikaart beschrijft helder en onderbouwd hoe het zo gekomen is, en doet een voorstel voor een nieuw stelsel. Martin Pikaart: De pensioenmythe. Uitgeverij Business Contact, prijs € 19,95, ISBN: 9789047004011

In de zomer van 2009 raakt de 86-jarige moeder van Elly Rijnbeek helemaal de kluts kwijt. Ze kan de zorg voor haar dementerende man niet meer aan. Met haar acht broers en zussen wordt Elly plotseling tot dagelijkse mantelzorger gebombardeerd. De familieverhoudingen staan op hun kop. Hoe verdeel je de taken met zijn negenen? Wie hakt de knopen door? Wanneer grijp je in in het leven van je ouders? En wat doe je met opborrelende gevoelens van schuld, verdriet en onmacht? Elly Rijnbeek: Dun ijs. Uitgeverij Atlas Amsterdam, prijs € 16,95, ISBN: 9789045066165

EERSTE HULP BIJ COMPUTERPROBLEMEN Een computer is een complex apparaat waarmee veel mis kan gaan. En het is niet altijd eenvoudig te achterhalen waardoor een probleem wordt veroorzaakt. Dit praktische boek met heldere, eenvoudige uitleg en afbeeldingen van iedere stap, helpt u bij het oplossen van pc-problemen. Door een stappenplan te volgen, kunt u de oorzaak van het probleem en de oplossing vinden. Geschikt voor Windows 7. Eerste hulp bij computerproblemen, Studio Visual Steps, prijs € 19,95, ISBN: 978 90 5905 227 7

We mogen vijf exemplaren van dit handige boek weggeven aan onze KBO-leden. Wilt u er een ontvangen? Stuur dan een kaartje naar: Unie KBO, Hobby’s, Postbus 325, 5201 AH ’s-Hertogenbosch, of mail naar nestor@uniekbo.nl Vergeet niet de titel en uw adresgegevens te vermelden!

Nestor 35

Advertentie

HERMAN POST

Van de prins geen kwaad In het kader van de bezuinigingen bij Defensie zal waarschijnlijk binnenkort de tank uit ons militair voertuigenpark verdwijnen. Een tank is een helse machine, die alles platwalst wat voor zijn rupsbanden komt. Maar in mijn diensttijd heb ik er ook hilarische toestanden mee beleefd. Tijdens oefeningen liepen wij er met het geweer in de aanslag naast om het kreng tegen aanvallen uit de ﬂank te verdedigen. Hoe wij dat in reële oorlogssituaties hadden moeten doen, is mij nog altijd een raadsel.

Begin jaren zeventig ging ons bataljon op herhaling in de buurt van het Duitse Sennelager. Ons wachtte een grote gevechtsoefening met als vijand een bataljon van de Duitse Wehrmacht. Dat leek ons wel wat. Natuurlijk kwamen er ook tanks en vliegtuigen aan te pas. We wachtten vele dagen en nachten in onze schuttersputten op het teken om ten aanval te gaan. Het wachten was op een belangrijke toeschouwer, Zijne Koninklijke Hoogheid prins Bernhard zelf. Er was speciaal voor hem een uitkijktoren gebouwd in het midden van het gevechtsterrein. Zijn komst werd vertraagd doordat hij nog wat klusjes in eigen land moest klaren. Toen de prins eindelijk gearriveerd was, stonden zowel wij als de vijand op scherp. Het scheelde niet veel of er was echt oorlog uitgebroken. Vol trots

begeleidden wij onze Leopard-tanks, die het Duitse leger moeiteloos over de kling joegen. Toen het sein ‘einde oefening’ klonk, dook ik met enkele dienstmakkers in een beekje om ons op te frissen. Plotseling drong een jeep door het struweel, met naast de chauffeur niemand minder dan de prins, die toen nog ﬁer zijn uniform van commandant van de strijdkrachten droeg. Hij stapte uit en feliciteerde ons met de geslaagde operatie. Zo behoor ik waarschijnlijk tot de weinige Nederlanders die piemelnaakt de prins de hand hebben geschud.

Cartoon van Tom Janssen, exclusief voor Nestor

Nestor 37

Een frisse wind

waait door de Unie KBO

Het nieuwe bestuur van de Unie KBO, v.l.n.r.: voorzitter Hans Muis, Joke te Plate-Hendriks, penningmeester Joop Beugelsdijk en Gerard Knoop. (Martin Arntz ontbreekt op de foto)

De organisatievernieuwing van de Unie KBO is volop in gang. Op 26 mei jl. trad een nieuw kernbestuur aan, bestaande uit vijf nieuwe onafhankelijke bestuursleden: Joke te Plate-Hendriks, Martin Arntz, Gerard Knoop, Joop Beugelsdijk als penningmeester en Hans Muis als nieuwe voorzitter. De voorzitter willen we in deze Nestor graag even aan u voorstellen. TEKST: INGRID NIES FOTO: MARC BOLSIUS

38 Nestor

Hans Muis (58 jaar) heeft een eigen marktonderzoek- en marketingbureau, Quality en Marketing Advies, in Bloemendaal dat zich richt op het klantgericht maken van organisaties. Daarnaast zet hij zich in voor het Ondernemersklankbord en voor PUM, het Programma Uitzetting Managers. ‘Dat geeft mij de mogelijkheid om mijn kennis en ervaring over te dragen aan ondernemers in ontwikkelingslanden. Behalve dat het leuk is, vind ik het ook mijn morele plicht om anderen te helpen.’

Wat ouderen willen Muis is een echte bruggenbouwer die zijn sporen als bestuurder reeds verdiend heeft. Zijn drive is om de organisatie van de Unie KBO klantgerichter te maken. ‘We moeten goed kijken wat ouderen willen en daar het serviceaanbod op afstemmen. Neem internet: veel ouderen hebben daar moeite mee, maar het is een ontwikkeling die niet te stuiten is. Dan moet je ze daarmee helpen. Leer hen skypen, zodat ze gratis met hun kleinkinderen kunnen beeldbellen. Veel ouderen vereenzamen, internet kan die kloof voor een deel dichten. De klantgerichtheid geldt op alle vlakken. En ik denk dat je als Unie KBO veel meer aan belangenbehartiging moet doen: laat jezelf meer zien, zorg dat je bij politici aan tafel zit, laat jezelf horen.’

Nieuw tijdperk Muis komt binnen op een moeilijk moment. De organisatie kampt immers met ﬁnanciële problemen na het verdwijnen van de overheidssubsidie en het verlies aan inkomsten door het vertrek van Brabant, een nieuwe doelgroep – de jonge senior – moet worden bereikt, er is een reorganisatie gaande en er moet een hele nieuwe bestuursstructuur komen. Muis: ‘Toen ik net binnenkwam, kreeg ik heel veel over me heen. Aan de andere kant denk ik dat de KBO veel moois in handen heeft. Ik ben positief verrast door de bevlogenheid van de medewerkers en van de vele vrijwilligers die zich belangeloos in dienst stellen van de oudere medemens. Maar we zullen klantgerichter moeten werken, veel helderder moeten communiceren, meer opkomen voor de belangen van leden en onze diensten beter afstemmen op de jonge senior. Wij staan voor een nieuw tijdperk.’ «

BEDANKT! Een nieuw bestuur betekent ook afscheid nemen van zittende leden. We willen de voorzitter Henny Houben-Sipman en de overige bestuursleden Reinier Thiesen, Riet Greweldinger-Beudeker en Gerda Kempenvan Dommelen heel erg bedanken voor al hun inzet de afgelopen jaren.

ZIN IN SCHRIJVEN

Nu is het nog volop zomer, maar straks treedt de herfst weer aan. Wat voor verhalen roept dat bij u op? Mail uw bijdrage naar zin@uniekbo.nl Wilt u tips en suggesties over schrijven? Ontvang dan de gratis nieuwsbrief ‘Zin in schijven’ door uw mailadres, uw naam- en adresgegevens te sturen naar zin@uniekbo.nl

Oma Oma worden is zo ﬁjn Je wordt het zomaar zonder pijn. In het begin, dat kleine kind. Dat jij het allermooiste vindt. Het groeit op, het kent zijn oma. Eerst wat vreemd, maar al weldra, Loopt het bij je aan de hand. Je leeft mee in zijn kinderland. De eerste kaars komt op de taart. Verder gaat het met een vaart. Het is niet meer het kleuterkind. Het gaat sneller dan oma prettig vindt.

Dementie Hij werd wakker oud en moe gedachten grijs Hij moest weer naar een vreemde toe Naar een huis met oude mensen, gedachten vol met tranen Zij zou daar zitten op een stoel, zonder verleden zonder gevoel Starend in het heden zonder iets te zien Haar lichaam leefde nog maar haar geest was heengegaan Als hij bij haar kwam kuste hij haar mond en ook haar ogen Vroeger dacht hij daarbij aan de geur van bloemen En voelde hij de zon en vogels zongen in zijn hart Haar naam en ook de zijne was ze vergeten Als ze nog eenmaal naar hem zou kijken met haar lachende ogen Daarvoor zou hij zijn leven geven waar hij toch niets meer aan had Hij trok zijn jas aan en ging gebogen tegen de wind Naar een mens dat eens zijn vrouw was nu weer een kind ■ B.

de Graaf

Het leven is als een puzzel Maar er komt weer een nieuwe tijd. Spelletjes doen en gezelligheid. Mee in de bus en soms met de trein. Het kleinkind vindt het allemaal ﬁjn. Soms bij oma en opa logeren. Een beetje verwennen, dat mag niet deren. Voorwaar, het was een mooie tijd. Wat mij altijd nog zeer verblijdt. En geloof mij maar heel gul. Je voelt je niet oud bij dat kleine spul. ■ Jo

De losse deeltjes moeten in elkaar passen. Soms moet je lang zoeken voor je vindt. Er zijn gekleurde, grijze en zwarte deeltjes. Altijd moet je zelf ontdekken, waar het in past, Een leven lang. ■

A. van Haperen

Ezendam

Nestor 39

Openhartig over drank

Over drankproblemen bij ouderen wordt weinig gesproken. Schaamte speelt een belangrijke rol. Dat maakt hulp zoeken lastiger. Met het project Het eeuwige weekend wil de Unie KBO het probleem beter bespreekbaar maken. TEKST: JOOP ROSIER FOTO’S: SHUT TERSTOCK, MOVEDMEDIA

40 Nestor

‘Het is niet de bedoeling om het vingertje op te steken. Een lekker glas, dat is prima. Maar het is goed op je grens te letten. Als je ouder wordt reageer je anders op alcohol dan wanneer je veertig bent. Je wordt kwetsbaarder.’ Programmamaker en regisseur Anne-Mieke van den Berg vertelt over de zes tv-portretten die ze maakte van ouderen voor wie het drinken een probleem werd en die dat onder ogen zijn gaan zien. ‘Wat mij vooral heeft getroffen is hun openheid,’ zegt Anne-Mieke. De tv-serie is een initiatief van de hulpverleningsorganisatie Stichting Take Care in samenwerking met de Unie KBO en de verslavingszorginstelling Novadic-Kentron. Omroep Max zendt de reeks uit vanaf oktober. De serie maakt deel uit van het project ‘Het eeuwige weekend’, waarmee de Unie KBO alcoholproblemen bij ouderen meer bekendheid wil geven.

Schijn ophouden Eén van de geportretteerden is Ries van den Heuvel, oud-directeur van een woningcorporatie. ‘Ik maakte lange dagen en was vaak ook’s avonds weg voor commissievergaderingen,’ vertelt hij. ‘Ik liep op mijn tenen, voelde me onzeker. Met een borrel op voelde ik me vrijer en kon ik makkelijker praten. Door het steeds meer drinken leek het of ik steeds beter tegen drank kon. Ik voelde me prettig op mijn manier maar de werkelijkheid drong niet tot me door. Een buitenstaander merkte het niet aan me, dacht ik.’ De vrouw van Ries, Lenie, zag het wel degelijk. ‘Op familiefeestjes mopperden we er met de vrouwen onder elkaar wel eens over,’ zegt ze. ‘Maar we hielden uiteindelijk toch de schijn op dat alles onder controle was.’ Voor Lenie werd de grens bereikt toen ze erachter kwam dat Ries ook stiekem dronk. Ries: ‘Op het

GEZONDHEID & ZORG

problemen moment dat dát bekend wordt voel je je zo slecht, dat is met geen pen te beschrijven. Lenie: ‘We zijn naar de huisarts gegaan. En ik heb van Ries geëist dat hij het aan de familie vertelde, zodat ik op feestjes niet meer de schijn hoefde op te houden. Het bleek dat iedereen het wel wist, maar altijd maar meedeed aan het spelletje.’ Jaap van de Ridder: ‘Het is lastig om op feesten niet te drinken.’

Neem er nog eentje Bagatelliseren van overmatig alcoholgebruik doet bijna iedereen wel eens. Eén van de andere geportretteerden uit de serie, Jaap van de Ridder, wijst erop hoe nadelig dit kan zijn. ‘Niet drinken is lastig,’ vertelt hij. ‘Het is erg afhankelijk van het moment en van je stemming,’ Hij krijgt bij zijn probleem hulp van een maatschappelijk werkende van de verslavingszorg. Met haar praat Jaap over een feestavond waar hij naartoe gaat. ‘Het is op zo’n avond lastig om niet te drinken,’ zegt hij. ‘Maar ik kan daar niemand vragen om me aan te moedigen niet te drinken. Als ik het zou vragen dan lachen ze me uit.’ Hij krijgt steun van de maatschappelijk werkende, die belooft hem aan het begin van de avond te bellen. Ries werd door zijn vrouw gedwongen om zijn probleem aan de familie te vertellen. ‘Dat is heel belangrijk,’ weet

Anne-Mieke van den Berg. ‘Anderen houden dan op met dat aandringen: toe, neem er gezellig nog eentje. Ze weten dat je een probleem hebt waaraan je werkt en dat nemen ze serieus.’

Alleen red je het niet Ries raakte op zijn werk gewend aan het drinken. ‘Bij Jaap speelden ook zorgen om de gezondheid van zijn vrouw en de angst alleen achter te blijven als zij naar een verpleeghuis zou moeten,’ licht Anne-Mieke toe. ‘Zulke ervaringen spelen vaak mee bij het drinken: niet meer werken, de kinderen uit huis, je partner kan ziek worden of je kunt alleen achterblijven, vriendschappen veranderen. Daarom is sociaal actief blijven bij het ouder worden belangrijk. Als je je

Ries van den Heuvel: ‘Met een borrel op voelde ik me vrijer en kon ik makkelijker praten.’ Toen kwam zijn vrouw Lenie erachter dat hij ook stiekem dronk.

terugtrekt, heb je niemand in je eigen kring meer die je kan helpen. Alleen red je het niet. Je hebt iemand nodig die je positief benadert en bij wie je kwijt kunt dat je het moeilijk vindt om met drank om te gaan.’ «

UNIE KBO PROJECT ‘HET EEUWIGE WEEKEND’ Onderzoek laat zien dat het aantal senioren met een alcoholprobleem, mannen én vrouwen, sterk stijgt. Daarom wil de Unie KBO het onderwerp op de agenda plaatsen, samen met de verslavingszorginstellingen Novadic-Kentron, Iris Zorg, VNN, Tactus, Vincent van Gogh en het Innovatiefonds Zorgverzekeraars. In opdracht van dit samenwerkingsverband heeft productiebedrijf Movedmedia de tv-serie ‘Het eeuwige weekend’ gemaakt. De serie staat gepland bij Omroep Max vanaf 14 oktober t/m 18 november iedere vrijdagmiddag op NL 2 om 18.05 uur. Daarnaast zendt Omroep Max een debat uit over de leefstijl van senioren en de rol van alcohol. De uitzendingen komen ook op dvd. De Unie KBO gaat mensen opleiden om op lokale bijeenkomsten het onderwerp breed bespreekbaar te maken. Heeft u een uitzending gemist? Dan kunt u deze alsnog zien via Uitzending Gemist of via de website van de Unie KBO.

Nestor 41

Advertentie

Vraag & Antwoord VIER VRAGEN, VIER ANTWOORDEN

Joke de Kort en Greet de Kruyﬀ van de KBO-Ledenservice

VRAGEN? Website »

www.kbo.nl Telefoon »

0900 – 821 21 83 (0,10 per minuut) • Voor vragen over wonen, zorg, welzijn, gezondheid, mobiliteit, belasting, koopkracht en Nestor: Bellen op werkdagen van 9:30u – 12:30u • Voor juridische en ﬁnanciële vragen: donderdag van 13.30 – 15.30u In juli en augustus is de servicetelefoon op woensdag en vrijdag onbemenst. Mail »

uniekbo@uniekbo.nl Post »

Postbus 325 5201 AH ’s-Hertogenbosch

44 Nestor

Zijn mijn verzekeringen nog wel voordelig?

Vragen of klachten over de (gezondheids) zorg?

Hoe onthoud ik mijn pincode?

U kijkt er zo nu en dan eens een keer naar: uw autoverzekering, reisverzekering, uitvaartverzekering, zorgverzekering, overlijdensrisicoverzekering. Het kan geen kwaad om eens wat vaker de tarieven van de diverse verzekeraars met elkaar te vergelijken. De website www. independer.nl geeft u de mogelijkheid om snel en eenvoudig de verschillen te bekijken. Het is een aanrader om bijvoorbeeld om de twee of drie jaar alle polissen eens bij elkaar te rapen en de kosten te vergelijken met de andere aanbieders. Wellicht is het voordeliger om uw bestaande verzekeraar te verruilen voor een andere. Op www.independer.nl vindt u naast de polissen nog veel meer vergelijkingen. Bijvoorbeeld op het gebied van pensioenen, gezondheidszorg, bankproducten en goede doelen.

Heeft u vragen, problemen of klachten over een verzorgingsinstelling, een arts of uw apotheek? Wilt u meer weten over wachtlijsten en wachttijden? Of meer weten over de mogelijkheden van een second opinion? Als u er tegenop ziet om rechtstreeks uw zorgverlener om uitleg te vragen, dan kunt u terecht bij diverse klachtencommissies. Een tip is om contact op te nemen met de afdeling informatie en klachtenopvang van uw regionale Zorgbelangorganisatie. Op haar website leest u wat deze organisatie voor u kan betekenen. Zoals hulp bij een vraag of klacht en de meest voorkomende vragen. Surf naar www.zorgbelangnederland.nl voor alle adressen of vul het formulier ‘Een klacht doorgeven’ in. U kunt ook bellen: 0900 - 2437070 (€ 0,10 ct/min).

Vragen? Neemt u contact op met de KBO-ledenservice, houd dan uw lidmaatschapsnummer bij de hand.

De stapel pasjes in de portemonnee groeit maar door en het onthouden van alle pincodes van al die pasjes bezorgt veel mensen hoofdbrekens. De codes opschrijven of in je mobiel opslaan, blijft gevaarlijk. Maar er is een trucje om al uw pincodes te onthouden, namelijk door ze in geheimtaal op te schrijven. Het principe is simpel: u onthoudt één code, bijvoorbeeld uw postcode of 1111 en trekt die af van al uw pincodes. Een eenvoudig voorbeeld: de pincode van een ING-pas is 5555. De overkoepelende pincode - die u zelf mag bedenken - is 1111. De code die u dan opschrijft is 4444 en daarbij zet u: ‘ING-pas’. Zo maakt u een lijstje van al uw pincodes. De versleutelde codes kunt u gewoon bij u dragen. Het enige dat u hoeft te doen bij de betaalautomaat in de winkel of bij de pinautomaat is uw eigen geheime code bij de versleutelde code op te tellen. Op de website www.pinhint.nl kunt u met dit systeem van uw versleutelde codes een kaartje maken en dit uitprinten.

VR A AG A AN DOK TER HARMKE NIJBOER TEKST: COR SCHOENMAKER

Heeft u een vraag voor dokter Harmke Nijboer? Stuur uw vraag dan op naar

4 ‘Calorische Waarde’? Wat is dat nou weer? Op eindafrekeningen van het gas vindt u soms termen die u niet meteen begrijpt. Wat is bijvoorbeeld calorische waarde? Dit is de hoeveelheid energie die je uit een kubieke meter (m3) gas kunt halen. De gasmeter meet hoeveel kubieke meter gas u gebruikt. Maar u betaalt voor de hoeveelheid energie die u eruit haalt. De ene keer haalt u een bepaalde hoeveelheid energie uit een kubieke meter gas, een andere keer minder: de calorische waarde van gas kan schommelen. U betaalt voor de energie die u uit het gas kunt halen. De netbeheerder houdt bij wat de gemiddelde calorische waarde is van het geleverde gas. Met deze gemiddelde calorische waarde kan hij uitrekenen hoeveel energie u hebt gekregen als u een bepaald aantal kubieke meters gas hebt gebruikt. Het aantal kubieke meters wordt vermenigvuldigd met een bepaald getal. Zo berekent het energiebedrijf de verbruikte hoeveelheid energie.

Unie KBO, Vraag dokter Nijboer, Postbus 325, 5201 AH ’s-Hertogenbosch, of mail naar nestor@uniekbo.nl onder Harmke Nijboer, klinisch geriater Drs. Harmke Nijboer, Drs. Harmke Nijboer, klinisch geriater klinisch geriater

vermelding van ‘Vraag dokter Nijboer’. Dokter Nijboer kiest dan maandelijks een vraag uit, die ze hier beantwoordt.

Opvliegers bij oudere mannen? Ik ben een vitale man van 74 jaar. Sinds een aantal jaren heb ik regelmatig plotse aanvallen van transpireren en een rood aangelopen gezicht. Ik vind dit heel gênant in gezelschap en wordt daar steeds onzekerder over. Nu las ik iets over opvliegers bij oudere mannen, bestaat dit inderdaad? Zo ja, is er iets aan te doen? Opvliegers, nachtzweten en stemmingswisselingen zijn bekende overgangsverschijnselen bij vrouwen. Veel minder bekend is dat dit ook bij mannen kan voorkomen, zij het slechts zelden. Soms wordt het veroorzaakt door een productie van vaatverwijdende stoffen. Twee syndromen waar opvliegers bij voorkomen zijn het carcinoïdsyndroom en mastocytose. Mastocytose is een hogere productie van mestcellen die in diverse organen kunnen gaan neerslaan en daar histamine vrijmaken, een bloedvatverwijdende stof die de symptomen geeft van opvliegers. Een carcinoïdsyndroom is een tumor die vaak in de buik zit en die vaatverwijdende stoffen zoals adrenaline produceert die de opvliegers geeft. Deze stoffen kunnen in het bloed en in de urine worden onderzocht. Opvliegers kunnen ook te maken hebben met psychologische factoren. Voor mannen van boven de 65 jaar verandert veel. Ze hebben vaak hard gewerkt en komen erachter dat hun plaats op de arbeidsmarkt steeds meer wordt ingenomen door jongeren. Dat zet ze aan het nadenken over andere dingen in het leven. Vaak gaan ze meer de waarde inzien van de ‘zachte kant’ en gaan ze zich meer concentreren op hun familie en eventuele kleinkinderen. Bij het ouder worden is er meer ruimte om te reflecteren op de successen en teleurstellingen in het leven en ook dit kan soms met dergelijke symptomen gepaard gaan. Of uw probleem voornamelijk lichamelijk of geestelijk is, kan ik onvoldoende overzien. Overleg een en ander met uw huisarts.

Drs. Harmke Nijboer is klinisch geriater: een arts die gespecialiseerd is in de oudere patiënt. Kijk voor meer info: Internet: www.nvkg.nl

Nestor 45

Ga mee: TsjechiĂŤ & Wenen!

www.15-plus.nl

Reissom: 6 dagen e

399 p.p.

Vertrek: maandag 19 sept. 2011

Inclusief halfpension

6 dagen Praag / TsjechiĂŤ

Reissom: 10 dagen e

649 p.p.

Vertrek: maandag 26 sept. 2011

10-dagen Wenen / Oostenrijk Reisnummer: BECZ12

â&#x20AC;&#x2DC;Gouden Stadâ&#x20AC;&#x2122; en â&#x20AC;&#x2DC;Moldau Metropoolâ&#x20AC;&#x2122; zijn synoniemen voor de Tsjechische hoofdstad Praag. Het is een stad met vele historische bouwwerken en romantische straatjes, maar het heeft ook een bruisend centrum en hippe winkelstraten. De beroemdste zoon van de stad, de schrijver Franz Kafka, noemde zijn stad â&#x20AC;&#x2DC;het moedertje met klauwenâ&#x20AC;&#x2122; en deze klauwen lieten hem niet los. Sinds de val van het IJzeren Gordijn heeft Praag een grote aantrekkingskracht op reizigers uit de hele wereld. Ga mee met de Unie KBO en Oad Reizen en maak kennis met al het moois wat deze prachtige stad te bieden heeft. EXCURSIES O.a. naar U StaromeskĂŠ NĂĄmesti U Josefov U de Karelsbrug U de Praagse Burcht U slot Orlik U TheresiĂŤnstadt (optioneel).

Op verzoek sturen wij u de volledige dagprogrammaâ&#x20AC;&#x2122;s graag toe

INBEGREPEN: r WFSWPFS QFS $PNGPSU $MBTT UPVSJOHDBS r EFTLVOEJHF FSWBSFO 0BE DIBVĂFVS SFJTMFJEFS r PWFSOBDIUJOHFO JO IPUFM 0MZNQJL * JO FFO QL MJGU BBOXF[JH

r IBMGQFOTJPO WB EJOFS EBH U N LPĂŽFUBGFM EBH r VJUHFCSFJE FYDVSTJFQBLLFU r MPLBMF HJET Â&#x2DC; EBH JO 1SBBH r HFCSVJL 0BE TFSWJDFMJKOFO BMUJKE CJK V JO EF CVVSU

NIET INBEGREPEN: r UPFTMBH QL Ă&#x2020; Ăś Q Q r MVODIFT r PQUJPOFMF FYDVSTJFT r FOUSFFHFMEFO Ă&#x2020; DB Ăś Q Q r VJUHBWFO WBO QFSTPPOMJKLF BBSE [PBMT ESBOLKFT GPPJFO FUD r SFJT FO PG BOOVMFSJOHTWFS[FLFSJOH r SFTFSWFSJOHTLPTUFO Ă&#x2020; Ăś QFS CPFLJOH r $BMBNJUFJUFOGPOET Ă&#x2020; Ăś QFS CPFLJOH

Reisnummer: BEAT71 Deze reis staat geheel in het teken van Wenen. De Unie KBO en Oad Reizen nemen u mee naar deze prachtige hoofdstad, die met haar enorme rijkdom aan kunst en cultuur een onuitwisbare indruk op u zal achterlaten. Wie aan Wenen denkt, denkt wellicht aan de muziek van Johan Strauss en Mozart, en aan de tragische levensgeschiedenis van Keizerin Elisabeth. Wenen heeft echter nog veel meer te bieden! U kunt eindeloos winkelen in de vier kilometer lange Maria Hilferstrasse. Of wat dacht u van een stukje Sachertorte met een heerlijke Wiener melange kofďŹ e? Kortom, beleef de reis van uw dromen en stap in de Oad-touringcar voor een onvergetelijke Wenenreis. EXCURSIES O.a. naar U SchĂśnbrunn U Hofburg U Stephansdom U Wienerwald U Melk U stadswandeling in Wenen o.l.v. Nederlandssprekende gids U rondleiding in SchĂśnbrunn o.l.v. Nederlandssprekende gids

VOOR MEER INFORMATIE EN BOEKEN, BEL DE KBO REISLIJN:

INBEGREPEN: r WFSWPFS QFS $PNGPSU $MBTT UPVSJOHDBS r EFTLVOEJHF FSWBSFO 0BE DIBVĂFVS SFJTMFJEFS r WFSCMJKG JO FFO PWFSOBDIUJOHTIPUFM UJKEFOT EF F FO F OBDIU r PWFSOBDIUJOHFO JO IPUFM 4UFJOCFSHFS JO "MUMFOHCBDI JO FFO QL LBNFS MJGU BBOXF[JH

r IBMGQFOTJPO WB EJOFS EBH U N LPĂŽFUBGFM EBH

r LPĂFSTFSWJDF JO "MUMFOHCBDI r XFMLPNTUESBOLKF r VJUHFCSFJE FYDVSTJFQBLLFU r HFCSVJL 0BE TFSWJDFMJKOFO BMUJKE CJK V JO EF CVVSU NIET INBEGREPEN: r UPFTMBH QL Ă&#x2020; Ăś Q Q r MVODIFT r PQUJPOFMF FYDVSTJFT CPPUUPDIU %POBV DPODFSU .P[BSU FO DPODFSU 4USBVTT

r FOUSFFHFMEFO Ă&#x2020; DB Ăś Q Q r VJUHBWFO WBO QFSTPPOMJKLF BBSE [PBMT ESBOLKFT GPPJFO FUD r SFJT FO PG BOOVMFSJOHTWFS[FLFSJOH r SFTFSWFSJOHTLPTUFO Ă&#x2020; Ăś QFS CPFLJOH r $BMBNJUFJUFOGPOET Ă&#x2020; Ăś QFS CPFLJOH

0548 - 37 75 15

Maandag t/m vrijdag: 08.00 uur tot 21.00 uur. Zaterdag en zondag: 10.00 uur tot 16.00 uur.

46 Nestor

Inclusief halfpension

Exclus i vo ef KBO-l or eden

Ga mee: Schwarzwald en Berlijn!

Reissom: 8 dagen e

559 p.p.

Vertrek: zaterdag 27 aug. 2011

Inclusief halfpension

8 dagen Oberwolfach / Duitsland

Reissom: 5 dagen e

399 p.p.

Vertrek: maandag 12 sept. 2011

5 dagen Berlijn / Duitsland

Reisnummer: BEDE52 Het Zwarte Woud is geliefd vanwege het natuurschoon en de vele gezellige plaatsjes. Tijdens deze reis verblijft u in Oberwolfach, een echt â&#x20AC;&#x153;SchwarzwĂ¤lder Luftkurortâ&#x20AC;?. Van hieruit bezoekt u niet alleen de Bodensee op de grens van Oostenrijk, Zwitserland en Duitsland, maar ook vele pittoreske dorpjes en oude ambachten zoals een glasblazerij en een openluchtmuseum. En natuurlijk ziet u regelmatig een koekoeksklok die haar oorsprong heeft in dit prachtige gebied. Ga mee met de Unie KBO en Oad Reizen en ontdek zelf waarom het Zwarte Woud al zo lang een populaire bestemming is. EXCURSIES O.a. naar U Schwarzwald Hochstrasse U Mainau / Bodensee U Freiburg en Triberg U Titisee en Glottertal U openluchtmuseum Gutach U glasblazerij Wolfach

Op verzoek sturen wij u de volledige dagprogrammaâ&#x20AC;&#x2122;s graag toe

INBEGREPEN: r WFSWPFS QFS $PNGPSU $MBTT UPVSJOHDBS r EFTLVOEJHF FSWBSFO 0BE DIBVĂ FVS SFJTMFJEFS r PWFSOBDIUJOHFO JO IPUFM ,Ă&#x2022;OJHF JO FFO QL MJGU BBOXF[JH

r IBMGQFOTJPO WB EJOFS EBH U N LPĂŽ FUBGFM EBH

r VJUHFCSFJE FYDVSTJFQBLLFU r HFCSVJL 0BE TFSWJDFMJKOFO BMUJKE CJK V JO EF CVVSU

NIET INBEGREPEN: r UPFTMBH QL Ă&#x2020; Ăś Q Q r UPFTMBH QL NFU CBMLPO Ă&#x2020; Ăś Q Q r UPFTMBH QL NFU CBMLPO Ă&#x2020; Ăś Q Q r MVODIFT r PQUJPOFMF FYDVSTJFT r FOUSFFHFMEFO Ă&#x2020; DB Ăś Q Q r VJUHBWFO WBO QFSTPPOMJKLF BBSE [PBMT ESBOLKFT GPPJFO FUD r SFJT FO PG BOOVMFSJOHTWFS[FLFSJOH r SFTFSWFSJOHTLPTUFO Ă&#x2020; Ăś QFS CPFLJOH r $BMBNJUFJUFOGPOET Ă&#x2020; Ăś QFS CPFLJOH

Inclusief halfpension

Reisnummer: BEDE04 Ontdek metropool Berlijn, een stad met een diep verleden, gegoten in een nieuw jasje. Het is fascinerend om te zien welke veranderingen Berlijn sinds de ĂŠĂŠnwording heeft ondergaan. Zo is er een geheel nieuw centrum gebouwd, de Potsdamer Platz, met futuristische gebouwen en moderne architectuur. Daarnaast zijn vele historische gebouwen gerestaureerd en zijn de herinneringen aan Oost-Berlijn nog steeds tastbaar. Onze lokale Nederlandssprekende gids neemt u mee langs de meest interessante bezienswaardigheden en toont u de ingrijpende veranderingen die deze dynamische stad sinds de val van de muur heeft ondergaan. Ga mee met de Unie KBO en Oad Reizen en ontdek zelf deze stad vol tegenstellingen. EXCURSIES O.a. naar U Brandenburger Tor U Rijksdag U Potsdammer Platz U Potsdam U Mauerpark U Televisietoren Alexanderplatz U aanrader; Revue Friedrichstadtpalast (optioneel)

VOOR MEER INFORMATIE EN BOEKEN, BEL DE KBO REISLIJN:

INBEGREPEN: r WFSWPFS QFS 5PVSJTU $MBTT UPVSJOHDBS r EFTLVOEJHF FSWBSFO 0BE DIBVĂ FVS SFJTMFJEFS r PWFSOBDIUJOHFO JO IPUFM 1BOPSBNB JO FFO QL UXFF MJGUFO BBOXF[JH

r IBMGQFOTJPO WB EJOFS EBH U N LPĂŽ FUBGFM EBH

r VJUHFCSFJE FYDVSTJFQBLLFU r MPLBMF /FEFSMBOETTQSFLFOEF HJET Â&#x2DC; EBH JO #FSMJKO r HFCSVJL 0BE TFSWJDFMJKOFO BMUJKE CJK V JO EF CVVSU

NIET INBEGREPEN: r UPFTMBH QL Ă&#x2020; Ăś Q Q r MVODIFT r PQUJPOFMF FYDVSTJFT r 3FWVF 'SJFESJDIUTUBEUQBMBTU Ă&#x2020; DB Ăś Q Q CJK CPFLJOH PQ UF HFWFO

0548 - 37 75 15

Maandag t/m vrijdag: 08.00 uur tot 21.00 uur. Zaterdag en zondag: 10.00 uur tot 16.00 uur.

Nestor 47

AVECFORT/SHUT TERSTOCK. COM

Samen lezen is leuker

Leesclubs ﬂoreren. Mensen vinden het gezellig en verrijkend om met elkaar een boek tot op het bot te ontleden en er samen over te praten. De Drentse Literatuurclubs vormen de grootste leesorganisatie in Nederland en telt 250 clubs met opgeteld 2400 deelnemers. De meeste lezers zijn boven de vijftig. Een idee voor KBOafdelingen om een leesclub op te zetten. TEKST: HARRIE VAN DIJK FOTO’S: ARJEN JAN STADA

48 Nestor

De Drentse Literatuurclubs zijn in de jaren zeventig opgericht door bezorgde moeders. In die tijd verschenen omstreden boeken van schrijvers als Wolkers, Reve, Hermans en Blaman op de schoolse literatuurlijsten. Moeders vroegen zich af wat hun kinderen lazen en hoe ze hen konden volgen. De Bond voor Plattelandsvrouwen in Drenthe zocht boeken en deskundige begeleiding bij de Provinciale Bibliotheek: de Drentse Literatuurclubs waren geboren. In 2010 bestonden ze veertig jaar. Waar vroeger de moeders wilden weten wat hun kinderen lazen, motiveert een jonge lezeres nu háár lidmaatschap: ‘Ik was benieuwd wat mijn moeder en haar vriendinnen lezen en wat hen zo boeit in die leesclub.’

Meisjes onder elkaar Ruim zestig procent van de clubs staat inmiddels los van die ‘founding mothers’. Omdat liefst 93,5 % van de clublezers de vijftig is gepasseerd, veronderstel je verwevenheid van literatuurclubs en ouderenbonden. Aan te tonen is die natuurlijk niet: de ledenadministraties zijn er niet op ingericht. Beide organisaties kunnen echter wel van elkaar proﬁteren: de ouderenbonden voor een extra service, de literatuurclubs voor ledenwerving. Afgelopen maart kwam in Meppel, opgezet door het kringbestuur, een twaalftal KBO’ers bij elkaar dat in seizoen 2011/12 een eigen leesclub begt. De twaalf hebben er zin in. De één oogt vijftig-min, een ander hoopt nog dit jaar negentig te worden.

Waar veel leesclubs een meisjes-onderelkaar-club zijn, kiest de nieuwe club voor een mix van mannen en vrouwen. Eén van de Meppelse dames: ‘Mijn man is er vandaag niet, maar we denken er toch over om niet met zijn tweeën bij dezelfde club te gaan.’ Begrijpelijk, omdat bij de boekbesprekingen wel eens heel delicate, persoonlijke ervaringen en meningen op tafel komen, terwijl in een goed huwelijk doorgaans spreken zilver is, maar zwijgen goud.

heerlijk, maar het mooie van lezen in een club is dat je je bevindingen met anderen kunt delen en ervan kunt leren. Niet voor niets koos Drenthe als motto ‘Samen lees je meer’. Bovendien lees je in een leesclub meer boeken, lees je boeken die je anders misschien niet gelezen had en lees je ze anders, dieper. Je verruimt je blik verder dan als solitaire lezer. Lezen was altijd al ‘duizend levens leven’, met anderen geldt dat gevoel dubbelop. «

Deskundige inbreng

Literatuurclubs Drenthe: www.literatuurclubsdrenthe.nl Stichting Senia biedt service voor heel Nederland en voor uiteenlopende groepen met verschillende

belangstelling: vrouwengroepen, groepen voor (onvertaalde) Franse, Engelse literatuur, voor biograﬁeën, roze literatuur. Senia verwijst ook naar leesclubs in Nederland waar nog plaats is. Zie: www.senia.nl

5 BOEKENTIPS

MEER INFORMATIE Per seizoen lezen de clubs (van gemiddeld tien lezers) vier romans. Het overkoepelende bestuur van de Drentse Literatuurclubs selecteert die jaarlijks uit een honderdtal romans. Voor elk van die vier boeken schrijft een deskundige een reader/syllabus die de inhoud, bouw, thematiek, stijl enzovoort toelicht. Als de deelnemers, ieder voor zich, hun boek gelezen hebben, vinden er regionale besprekingen plaats. Dezelfde deskundige licht daar de roman en de syllabus toe. Twee vertegenwoordigers van de club zijn er aanwezig. Zij leiden later in de eigen club de bespreking.

TIPS OM UW EIGEN KBO LEESCLUB TE BEGINNEN

Emma Donoghue: Kamer Een vijfjarige jongen zit jarenlang met zijn moeder opgesloten in een kleine ruimte en moet, evenals zijn moeder, na hun ontsnapping, leren leven in de wereld buiten.

Ontroeren of beroeren Drenthe spreekt van literatuurclubs, niet van leesclubs. Het verschil? Literatuur moet ons wat dóén, moet ontroeren of beroeren, ‘je een klap op je kop verkopen’, zoals een lezeres het laatst verwoordde. De roman mag ﬁctie of non-ﬁctie zijn - dus verzonnen of waargebeurd - maar pas bij literatuur ervaar je fRictie, (let op die R) zegt Frank Westerman, literairjournalist. Het boek moet iets méér bieden dan een verhaaltje, dieper gaan, meer lagen kennen. ‘Ik lees een boek altijd minstens twee keer: één keer voor het verhaal en de tweede keer om er dieper in te duiken’, zegt één van de Meppelse beginners.

Duizend levens leven

Lisa Moore: Februari In 1982 zinkt bij New Foundland een booreiland. Alle bemanningsleden komen om. De ervaringen en an één achterblijvende weduwe, Helen, in de periode erna.

Een leesclub is niets gewichtigs. Eigenlijk is het heel simpel: verzamel mensen die net als u van lezen houden, lees allemaal hetzelfde boek en praat hierover met elkaar, al dan niet met een lekker hapje en drankje erbij. Hier enkele tips om u op weg te helpen. Op de website www.kbo. nl vindt u uitgebreidere tips (klik op de cover van Nestor en scroll naar beneden). 1: werf deelnemers voor uw leesclub 2: kies een plaats en tijd 3: kies een boek 4: de gespreksleider doet niet de hapjes 5: verzin iets leuks als afsluiting van het seizoen

Jessica Durlacher: De held Na de dood van haar joodse vader, worden een vrouw en haar gezin slachtoﬀer van een aanranding en een gewapende overval. Lionel Shriver: We moeten het even over Kevin hebben Een bijna zestienjarige jongen brengt op zijn school acht mensen om. Zijn moeder kijkt in brieven aan haar man terug op het leven van de zoon en haar relatie met hem. Kathryn Stockett: Een keukenmeidenroman Een jonge blanke vrouw schrijft in de zestiger jaren in Missisippi in het geheim en met hun medewerking een boek over de levens van de zwarte hulpen van haar vriendinnen.

Zelf met een boekje in een hoekje blijft

Nestor 49

De veerpont bij Opheusden Herman Post bij de oude baksteenoven

De Grebbeberg: een wan Nu is het een geliefd wandelgebied, maar tijdens de eerste dagen van de Tweede Wereldoorlog vormde de Grebbeberg een slagveld, waar het slecht toegeruste Nederlandse leger kort standhield tegen de Duitse inval. Vierhonderd Nederlandse militairen sneuvelden er en vonden een laatste rustplaats op de plek van hun hopeloze strijd. TEKST: HERMAN POST FOTOâ&#x20AC;&#x2122;S: EDUARD ERNST

50 Nestor

Onze wandeling naar de Grebbeberg begint bij het NS-station in Rhenen. De tocht gaat eerst een stukje zuidwaarts, over de brug over de Nederrijn, die de grens vormt tussen de provincies Utrecht en Gelderland. Het silhouet van de 84 meter hoge Cuneratoren (gereedgekomen in 1531) van Rhenen zal ons langs de hele route op afstand volgen. Door de uiterwaarden langs de rivier lopen we in oostelijke richting naar de veerpont bij Opheusden. Het pad biedt niet alleen uitzicht op de rivier en de talrijke wielen, gevolg van dijkdoorbraken, maar vooral op de Grebbeberg aan de overkant. Een donker beboste heuvel in het verder zo lichte en open rivierlandschap.

De graven op de militaire erebegraafplaats

INFORMATIE: De wandeling naar het natuurgebied De Blauwe Kamer en de Grebbeberg begint bij het NS-station in Rhenen. De route is 16 kilometer lang, maar kan tot ruim 10 kilometer worden ingekort als de rondwandeling door de Blauwe Kamer wordt overgeslagen. De route is ontleend aan de Capitoolwandelgids ‘De mooiste wandelingen van Nederland’ (uitgeverij Van Reemst, Houten). Maar u kunt hem op een gewone wandelkaart eenvoudig nalopen. Horecagelegenheden zijn er in Rhenen zelf, maar ook op de weg over de Grebbeberg en bij Ouwehands Dierenpark. Het veerhuis bij Opheusden is bijna altijd open. Het informatiecentrum De Blauwe Kamer is bereikbaar via telefoonnummer 0317-425493.

deling met twee gezichten Hopeloze strijd ‘Dit landschap heeft kwaad gedaan’, zou de dichter en beeldend kunstenaar Armando erover gezegd kunnen hebben. Want op de Grebbeberg voerde het Nederlandse leger in de meidagen van 1940 een hopeloze strijd tegen de Duitse overmacht, die na vijf dagen de rivier overstak en de Nederlandse divisies onder de voet liep. Vierhonderd van hen sneuvelden. Zij rusten op een erebegraafplaats, vlak achter de toenmalige linies. Maar daar zijn wij nog niet. Voorlopig wandelen wij langs de rivier en genieten van het uitbundige vogelleven op het water en langs de oevers. Reigers en ooievaars zeilen laag over; ganzen en eenden vliegen in kleine formaties af en aan en overal broeden zwa-

nen op hun hoge, slordige nesten in het riet. Schapen blijven wantrouwig op afstand als wij passeren, zorgzaam wakend over hun lammetjes.

Blauwe Kamer Als we de veerpont bij Opheusden bereiken, besluiten we eerst een kop soep te nuttigen in het tot restaurant verbouwde veerhuis. De gelagkamer zit vol vrolijke wandelaars die, net als wij, op weg zijn naar de Blauwe Kamer, een natuurgebied in ontwikkeling aan de overkant van de rivier. Voor ons begint daar de laatste etappe naar de hellingen van de Grebbeberg, die nog steeds dreigend uitrijst boven het lichtgroene en naar bloesem geurende landschap aan onze voeten. Donkere »

Nestor 51

Advertentie

Steenfabriek De pont brengt ons in enkele minuten naar de overkant. De Blauwe Kamer is een stuk rivieroever, waar de rivier bij hoog water vrij baan heeft, doordat men op enkele plaatsen de zomerdijk heeft doorgebroken. Een paradijs voor vogels, amﬁbieën en zoogdieren, waaronder grote grazers als konikspaarden en Gallowayrunderen, die het terrein open houden. Wij passeren de restanten van een steenfabriek. Alleen de schoorsteen en een deel van de steenovens staan nog overeind. De ovens bieden’s winters onderdak aan vleermuizen en vormen bij slecht weer een schuilplaats voor de paarden en runderen.

Steile helling

KAARTJE: RON BEUMER

We verlaten de Blauwe Kamer en lopen over een stukje asfaltweg in de richting van Rhenen. Dan slaan we een paadje in langs de voet van de Grebbeberg. Waar wij volgens de kaart de steile helling moeten beklimmen, zijn werklui bezig een stalen trap aan

te leggen. Gelukkig is er even verder nog een trap, bestaande uit oude, mooi uitgesleten balken, die waarschijnlijk binnenkort ook door onverwoestbaar staal zullen worden vervangen. Waarom voelen wij ons meer verwant met zo’n oude houten trap dan met een moderne stalen uitvoering, vraag ik mij hardop af. Eduard Ernst laat zijn camera zakken en denkt, eveneens hardop, met mij mee. ‘Waarschijnlijk omdat wij net zo stoffelijk en vergankelijk zijn als deze houten trap’, veronderstelt hij. ‘Als wij ook uit staal of bijvoorbeeld formica zouden bestaan, zouden wij daar meer mee hebben.’ Dat zou dan een probleem zijn voor de crematoria, opper ik. Eduard weer: ‘Dat waren dan hoogovens.’

FOTO’S: EDUARD ERNST

herinneringen en zomerse geneugten: een wandeling met twee gezichten.

Zwarte episode Als we het hoogste punt van de Grebbeberg bereiken, keert de ernst terug. Mijn vader heeft hier als dienstplichtig sergeant met zijn onderdeel strijd gevoerd. Hij heeft de oorlog overleefd, maar heeft op de Grebbeberg veel kameraden verloren. Hij heeft over die zwarte episode nooit veel willen vertellen. Tijdens de dodenherdenking op de erebegraafplaats op 4 mei jongstleden is gememoreerd dat intussen de laatste ‘onbekende soldaat’ van de Grebbeberg is geïdentiﬁceerd. Wij zoeken zijn graf op. Het wordt gemarkeerd door een simpel oranje vlaggetje. W.F. Brummelhuis was zijn naam, geboren op 10 oktober 1918, gesneuveld op 13 mei 1940. Hij was precies twee maanden jonger dan mijn vader, die toen even oud was als mijn oudste kleinzoon nu. Op een herdenkingszuil tegenover de begraafplaats staan deze regels van de dichter Jacques Bloem: Vijf dagen – en de vrijheid ging verloren Vijf jaren – en eerst toen werd zij herboren Zo moeizaam triomfeert gerechtigheid Aan dit besef zij deze grond gewijd «

Nestor 53

Contact Ben 68 jr., zoek leuke, spontane vrouw. Ben niet roker, leef gezond. Hobby’s: muziek, keyboard. Zelf proper, ben graag buiten. Zacht karakter. Omg. Thorn. Limburg. 0475. 60-65 jr. BR.O.NR.NT.7.001 Weduwe van 61 jaar zoekt een zorgzame man van 60-65 jaar. Niet rokend, om samen op vakantie te gaan, te wandelen of te ﬁetsen. Uitsluitend LAT-relatie. Ik houd niet van huisdieren. Graag in omgeving van Amsterdam of Haarlem. BR.O.NR.NT.7.002 Weduwe 71, zoekt leuke man tussen 65 tot 73 jaar. Houd van muziek, wandelen en tuinieren. Liefst met foto. Omgeving 077, 0475 en 0495. BR.O.NR.NT.7.003 Vrouw, 65 jaar, zkm een eerlijke man, nr, om samen nog te genieten. Houd van ﬁetsen, wandelen, vakantie, thuis, omg. Overijssel, Gelderland. BR.O.NR.NT.7.004

Reageren op een i contact-advertentie? Stuur uw brief, met vermelding van het briefnummer in de linker bovenhoek van de envelop, naar: Unie KBO, Postbus 325, 5201 AH ’s-Hertogenbosch. De redactie stuurt uw brief dan door. Wij bemiddelen niet tussen adverteerder en degene die reageert

54 Nestor

Vit. goed uitziende wed., 71 jr. zoekt eerlijke, lieve man 65-73 jr., voor een fijne relatie. Omg. Noord Limburg. BR.O.NR.NT.7.005 Weduwn. 79, niet rokend, zoekt lieve, gezellige, huiselijke vriendin. Goed niveau, in Zeeuwsch – Vlaanderen om samen nog van het leven te genieten in onderling overleg. BR.O.NR.NT.7.006 Wed. 67 jaar, 1.76 lang, zoekt niet rokend maatje om samen leuke dingen te ondernemen, bijv. fietsen, spelletjes of gewoon gezellig thuis. Omg. 0118, 0113. BR.O.NR.NT.7.007 Wedn., 65 j., zoekt contact met lieve vrouw, 65 of jonger. Houd van fietsen en wandelen. Liefst Zeeuws Vlaanderen, Zeeland. BR.O.NR.NT.7.008 Sl. wed., 65+, 1.67 m., zkm eerlijk, nr maatje voor vak., hotel of kamperen, gezh. thuis, fiets, terras

enz. Foto mag. BR.O.NR.NT.7.009 Weduwe 63, 1.76 m., 67 kg., geen kinderen, zkt niet rokende vriend. Hobby’s: wandelen, ﬁetsen. Omg. Holten. BR.O.NR.NT.7.010 Wedn. 81 j., gezond, niet rok/dri., zoekt sportieve vrouw, bij voorkeur oorspr. uit verre oosten. Woonomg. Geld. BR.O.NR.NT.7.011 Dame, brede belangst. 78 jr., energiek, HBOniveau, in bezit van auto, zoekt ser. relatie met niet rokende, beschaafde heer. Regio Zuid Limburg. BR.O.NR.NT.7.012 Sportieve vrouw, 65 jaar, zoekt sportieve, niet rokende man tot 70 jaar. Houd van ﬁetsen, wandelen, uit eten. Omg. Overijssel. BR.O.NR.NT.7.013 Aardige, sociale vrouw wil kennis maken met eer-

lijke man, 70 +, Omgeving Schiedam. BR.O.NR.NT7.014 Wed., 67 jaar, zoekt contact met lieve, spontane, eerlijke man om gezellige dingen te doen. Houd van ﬁetsen en wandelen. Omg. N-Limburg, Z-Brabant. BR.O.NR.NT.7.015 Wed. 72 jaar, zoekt lieve vriend om een goed gesprek te voeren en een gez. tijd mee door te brengen. Niet rokend, wel sportief. BR.O.NR.NT.7.016 Wed. zoekt vriend om samen de leuke dingen van het leven te beleven. LATrelatie. Ben sportief, ﬁetsen, wandelen, dansen etc. 66 jr. Omgeving Rotterdam. BR.O.NR.NT.7.017 Aardige, getinte vrouw, 75 jr. zoekt Ned. man voor relatie. Ong. 74+ om iets leuks van het leven te maken. Omg. 033. BR.O.NR.NT.7.018

Op zoek TE KOOP

GEZOCHT

Gedachtenisprentjes De passie van Frans Pluijmaekers, het verzamelen van 600.000 bidprentjes, droeg bij tot het boek: Gedachtenisprentjes; geschiedenis, vormgeving en functies. Nieuw en vernieuwend in het boek is dat de stap wordt gemaakt naar de rouwverwerking hier en nu, en naar welke rol het bidprentje kan spelen in een betere verwerking. Speciaal aanbod voor KBO-leden Het boek is niet meer in de boekhandel verkrijgbaar, maar bij de schrijver te koop voor 15 euro (afhaalprijs) i.p.v. 27,50 euro. Prijs inclusief verzenden 18 euro. ■ Frans Pluijmaekers, Jhr. v.d. Maesenstraat 57, 6336 VB Hulsberg, tel: 045-4051872, e-mail: jacqueline.frans@planet.nl

GEZOCHT

Mensen die zorgen voor dieren Dierenbescherming Limburg start ‘Dierenthuiszorg Limburg’ in Parkstad - de meest vergrijsde regio van Limburg. Het gaat om een proef. Steeds vaker krijgt de Dierenbescherming te maken met schrijnende situaties waarin ouderen en huisdieren van elkaar gescheiden worden. De Dierenthuiszorg is opgericht om ervoor te zorgen dat ouderen en huisdieren langer bij elkaar blijven. Dierenthuiszorg zoekt vrijwilligers in Limburg (Parkstad), die helpen met de verzorging van de dieren waar het de ouderen niet meer lukt. Dit kan gaan om het schoonmaken van de kattenbak, geven van medicijnen tot het uitlaten van de hond. Ouderen boven de 65 jaar (uit Parkstad, Limburg) die gebruik willen maken van de hulp voor hun dier, kunnen zich ook aanmelden. ■ E-mail: limburg@dierenbescherming.nl t.a.v. Dierenthuiszorg of bel met 0900-7009000.

TE HUUR

Vakantiehuis Te huur vak. h. Duitsland. 200 km. van Ned. in bossen en meren. 2 tot 14 personen. ■ www.vakantiehuisvulkaaneifel.nl, Tel. 06-22411675 of 0135-283251.

Dienstmakker Piet Koetsier uit Zwolle (geb. 20-081944), is op zoek naar een medemilitair uit Overijssel/Twente/Achterhoek. Het gaat om een dienstmakker waarmee ik in 1965/1966 op een internationale, militaire bedevaart naar Lourdes ben geweest. Wij zijn daar als verzorgers naar toe gegaan. In augustus 1964 lag ik acht maanden gelegerd in Amersfoort (Juliana van Stolberg kazerne) en later in de Kornet kazerne in’t Harde. Op de foto met het Mariabeeld staat de man die Piet zoekt rechts. Piet wil hem graag nog eens ontmoeten, het was een bijzondere ervaring. ■ Piet Koetsier, tel: 038-4219038, e-mail: koetsier16@sallandxs.net

Plaats ook eens een kleine advertentie Op veler verzoek is het nu ook mogelijk om kleine advertenties voor twee nieuwe rubrieken te plaatsen, tegen een kleine vergoeding. Het gaat dan om de rubrieken:

Cursussen Te denken valt aan creatieve cursussen en workshops, zoals beeldhouwen, kleien, schilderen, sieraden maken, enzovoort.

Vakantiehuizen Voor het aanbieden van particuliere vakantiehuizen, zowel in Nederland als in het buitenland.

Hoe werkt het? Advertenties voor de rubriek Op Zoek, waarin mensen zoeken naar personen, of een reünie hebben, zijn gratis. Advertenties voor de rubriek Contact, Cursussen en Vakantiehuizen kunnen ingediend worden door het invullen van een advertentiebon. De advertentiebon met de bijbehorende tarieven kunt u downloaden via de website: klik op de cover van Nestor en scroll naar beneden. U kunt de bon ook via de mail aanvragen bij nestor@uniekbo.nl of via het redactiesecretariaat, telefoon 073-6123475. De redactie is niet aansprakelijk voor fouten in de advertentie door onduidelijk handschrift van de adverteerder.

Nestor 55

Exclusie f voor KBO-led en

Ga mee: www.15-plus.nl

Reissom: 5 dagen e

335 p.p.

Duitsland en BelgiĂŤ

Vertrek: maandag 5 september 2011

Geen 1-persoonskamer toeslag!

5 dagen Weimar & Dresden Ga mee met de Unie KBO en Oad Reizen en bezoek de twee prachtige steden Weimar en Dresden. Deze voormalige OostDuitse steden bieden enorm veel bezienswaardigheden. De eerste dag bezoekt u Eisenach, bekend vanwege de Wartburg. Na de overnachting in de omgeving van Erfurt volgt u de sporen van Goethe en Schiller in het historische Weimar. U verblijft 3 nachten in de omgeving van Chemnitz, centraal gelegen om de barokstad Dresden en het Erzgebergte te bezoeken. In Dresden bekijkt u o.a. de Semperopera, de gerenoveerde Frauenkirche en de Zwinger. Ook passeert u de grens met TsjechiĂŤ voor een bezoek aan het kuuroord Karlovy Vary. Een afwisselende reis die veel te bieden heeft. EXCURSIES O.a. naar U Eisenach U Weimar U Dresden (o.l.v. een lokale gids) U Boottocht over de Elbe (optioneel) U Erzgebergte U Oberwiesenthal U Karlovy Vary (TsjechiĂŤ)

Reissom: 5 dagen e

345 p.p.

Vertrek: maandag 19 september 2011

5 dagen Oostende / Vlaanderen Reisnummer: BEDE57

INBEGREPEN: r WFSWPFS QFS 5PVSJTU $MBTT UPVSJOHDBS r EFTLVOEJHF FSWBSFO 0BE DIBVĂ FVS SFJTMFJEFS r PWFSOBDIUJOH JO IPUFM 1BSL *OO JO "QGFMTUĂ&#x2026;EU MJGU BBOXF[JH

r PWFSOBDIUJOHFO JO IPUFM 1BSL *OO JO )BSUNBOOTEPSG MJGU BBOXF[JH

r IBMGQFOTJPO WB EJOFS EBH U N LPĂŽ FUBGFM EBH

r VJUHFCSFJE FYDVSTJFQBLLFU r HFCSVJL 0BE TFSWJDFMJKOFO BMUJKE CJK V JO EF CVVSU

NIET INBEGREPEN: r MVODIFT r PQUJPOFMF FYDVSTJFT r FOUSFFHFMEFO DB Ăś Q Q r VJUHBWFO WBO QFSTPPOMJKLF BBSE [PBMT ESBOLKFT GPPJFO FUD r SFJT FO PG BOOVMFSJOHTWFS[FLFSJOH r SFTFSWFSJOHTLPTUFO Ă&#x2020; Ăś QFS CPFLJOH r $BMBNJUFJUFOGPOET Ă&#x2020; Ăś QFS CPFLJOH

Oostende, gelegen in West-Vlaanderen, begon in de 9e eeuw als een klein vissersplaatsje. De stad is meermalen verzwolgen door de zee en daarna weer opgebouwd. Oostende is ĂŠĂŠn van de drukst bezochte en gezelligste badplaatsen aan de Belgische Noordzeekust en het wordt ook wel de â&#x20AC;&#x2DC;Koningin der badplaatsenâ&#x20AC;&#x2122; genoemd. Het 8 km lange strand, de zee, de duinen en het centrum van de stad zorgen voor een aangenaam verblijf. U zult o.a. een bezoek brengen aan de levendige stad Antwerpen, het sfeervolle en middeleeuwse Brugge, het mondaine Knokke en de oude Hanzestad Gent. Ga mee met de Unie KBO en Oad Reizen en ontdek zelf waarom Oostende de â&#x20AC;&#x2DC;Koningin der Badplaatsenâ&#x20AC;&#x2122; wordt genoemd.

Reisnummer: BEBE07 INBEGREPEN: r WFSWPFS QFS 5PVSJTU $MBTT UPVSJOHDBS r EFTLVOEJHF FSWBSFO 0BE DIBVĂ FVS SFJTMFJEFS r PWFSOBDIUJOHFO JO 3BNBEB 0PTUFOEF MJGU BBOXF[JH JO FFO QL r IBMGQFOTJPO WB EJOFS EBH U N LPĂŽ FUBGFM EBH

r VJUHFCSFJE FYDVSTJFQBLLFU r TUBETXBOEFMJOH JO #SVHHF P M W FFO MPLBMF HJET r LPĂ FSTFSWJDF r HFCSVJL 0BE TFSWJDFMJKOFO BMUJKE CJK V JO EF CVVSU

NIET INBEGREPEN: r UPFTMBH QL Ă&#x2020; Ăś Q Q r MVODIFT r PQUJPOFMF FYDVSTJFT r FOUSFFHFMEFO DB Ăś Q Q r VJUHBWFO WBO QFSTPPOMJKLF BBSE [PBMT ESBOLKFT GPPJFO FUD r SFJT FO PG BOOVMFSJOHTWFS[FLFSJOH r SFTFSWFSJOHTLPTUFO Ă&#x2020; Ăś QFS CPFLJOH r $BMBNJUFJUFOGPOET Ă&#x2020; Ăś QFS CPFLJOH

EXCURSIES O.a. naar UĂ&#x160;Antwerpen U Gent UĂ&#x160;Brugge U Knokke UĂ&#x160;Veurne Op verzoek sturen wij u het dagprogramma van deze reizen toe.

VOOR MEER INFORMATIE EN BOEKEN, BEL DE KBO REISLIJN:

0548 - 37 75 15

Maandag t/m vrijdag: 08.00 uur tot 21.00 uur. Zaterdag en zondag: 10.00 uur tot 16.00 uur.

56 Nestor

Inclusief halfpension

Blijf fris achter het stuur Bijna iedereen heeft’t wel eens meegemaakt. Je moet nog een ﬂink stuk rijden, maar je voelt je al behoorlijk moe. Je begint te gapen en opeens valt je concentratie helemaal weg. Zeker in vakantieperiodes beginnen we onze reis vaak niet uitgerust. Daarmee kunt u niet alleen uzelf in gevaar brengen, maar ook de andere weggebruikers. Vermoeide bestuurders hebben maar liefst vier keer meer kans op een ongeluk. Ouderen moeten extra opletten, zeker als ze medicijnen gebruiken.

Tip: hou het koel in de auto

nikkebollen achter het stuur is levensgevaarlijk: vermoeide automobilisten hebben minder reactievermogen, schatten situaties niet goed in en nemen dus risico’s. Iemand die vermoeid gaat rijden of vermoeid raakt achter het stuur, noemen we een slaaprijder. Achter elkaar gapen is een duidelijk signaal van vermoeidheid. Het lichaam geeft aan dat u moet stoppen om uit te rusten. Concentratieverlies, rijden met onregelmatige snelheid en moeite om binnen de lijnen te blijven, zijn andere symptomen. Bij zware oogleden en knikkebollen bent u eigenlijk al te laat: u bent dan al bijna in slaap gevallen. Knikkebollen is ook slapen! De beste remedie tegen slaaprijden is voldoende rust.

Check uw pillen Slaapstoornissen, slechte lichamelijke conditie, stress, alcohol, drugs en medicijnen vergroten de kans op slaaprijden. Eén op de zes Nederlanders gebruikt medicijnen die de rijvaardigheid kunnen beïnvloeden. Bij sommige medicijnen merkt u duidelijk het effect. U wordt duizelig, slaperig of gaat wazig zien. Slaapmiddelen kunnen de rijvaardigheid bijvoorbeeld sterk verminderen. Andere medicijnen verminderen het reactievermogen zonder dat u het in de gaten hebt. U wordt bijvoorbeeld onverschilliger of krijgt minder controle over uw spieren. Weet u niet zeker of u met uw medicijnen veilig kunt rijden? Kijk op www.rijveiligmetmedicijnen.nl of vraag uw arts of apotheker om advies. «

TIPS Vóór u gaat rijden ● Als u de rit uitstippelt, neem dan ook de rustpauzes mee in de planning. ● Zorg voor voldoende nachtrust. Slaap minimaal zes uur, als u ver moet rijden. ● Drink niet te veel. Alcohol zorgt voor een slechte nachtrust en vermindert de concentratie. ● Rij zo min mogelijk ’s nachts. U bent dan van nature minder alert. Onderweg ● Twee uur rijden, kwartiertje rust. ● Parkeer op een veilige plek als u vermoeidheid voelt aankomen. Kort slapen (max. 30 minuten) is de beste manier van uitrusten. ● Hou het koel in de auto. Warmte en roken maken slaperig. ● Wissel regelmatig van bestuurder, als dat kan. ● Eet en drink regelmatig iets kleins en licht verteerbaars. Een volle maag maakt moe. Meer informatie over slaaprijden Kijk op de website www.wordgeenslaaprijder.nl

Nestor 57

Advertentie

FOTO’S: HES VAN HUIZEN

75 J A R I G E M A R AT H O N L O O P S T E R

Zo, die is ﬁt! Tot voor kort liep ze nog de halve marathon. Maar de laatste tijd doet ze het wat rustiger aan. ‘Ik loop hard, maar het is niet altijd éven hard’, vertelt de Maarssense Annie Koot. ‘De 10 kilometer doe ik nog wel geregeld. Dat kost me een uur en vijf tot tien minuten.’ Veel jongeren doen het deze 75-jarige niet na, ruim een uur rennen. TEKST: ANDREA STEINMETZ

Als kind deed ze niets aan sport. ‘Nou ja, ik moest een uur naar school lopen – en weer terug.’ Later, toen ze een gezin had, ging ze op gymnastiek. ‘Omdat ik dat een beetje saai begon te vinden, ben ik op handballen gegaan. Inmiddels was ik vijftig. Ik heb dat heel lang gedaan. Maar op een gegeven moment was ik de oudste. Ik had er nog veel plezier in, maar er waren een paar dames die het niet leuk vonden dat er zo’n grijs mens meedeed. Dus daar ben ik op een gegeven moment mee opgehouden.’

Op haar 64ste begonnen Op haar 64ste begon Annie met hardlopen. Ze ging mee met een van haar

Daar moet ik dan wel twee weken van bijkomen. Ik vind het heel leuk, de halve marathon, maar ik durf het niet meer aan.’ Helemaal zeker is ze daar niet van. Peinzend: ‘In oktober is de Amsterdam Marathon weer...’

Het geeft energie dochters die met de groep Dapper in Beweging rende om af te vallen. ‘Het begon met een minuut hardlopen en een minuut wandelen. Zo bouwden we het op: steeds harder en met steeds langere intervallen.’ Begeleidster Helle spoorde haar aan om mee te gaan naar de loopgroep van Haddekik, een plaatselijke activiteitenvereniging. Daar ging Annie serieus aan de slag. Ze liep sindsdien vier keer de halve marathon (21,1 kilometer) en een groot aantal andere loopevenementen. Zoals het marathonlopers betaamt weet ze nog precies haar tijden. ‘In Amsterdam, waar je er drie uur over mocht doen, kwam ik op twee uur en 32 minuten binnen.

Ze traint drie keer per week in weer en wind: een keer met de club van haar dochter, een keer met de loopgroep en een keer alleen. Wat is er zo leuk aan rennen? ‘Je hoofd wordt leeg en ik krijg er energie van. Soms moet ik me ertoe zetten, maar dan ga ik toch, want ik weet dat ik me daarna geweldig voel.’ Annie ziet er superﬁt uit, doet ze het ook om in conditie te blijven? ‘Nee, daar ben ik niet mee bezig. Ik vind het gewoon heerlijk. En ik ben dankbaar dat ik dit nog kan. In 1987 zei een arts na een operatie tegen me dat ik niets meer mocht doen, want dan zou ik geen 75 worden. Gelukkig heb ik daar niet naar geluisterd!’ «

Nestor 59

M I J N PA SS I E . . .

Ik trouwde 4100 keer Passie en banaliteit hebben geen relatie. Toch meent Adri Appelman (62) dat zijn passie is geboren uit een heel banaal feit, te weten het zien van een interne personeelsadvertentie voor een functie bij de burgerlijke stand. Hij kreeg de baan ‘en moest gaan trouwen’. Laat dat nou zijn passie worden! TEKST: INEKE DE RIDDERS FOTO: MARC BOLSIUS

Ik werkte bij de Gemeente Amsterdam en zag die interne vacature bij de burgerlijke stand. Dat leek me wel wat, de administratie voeren van geboortes en overlijdens en natuurlijk het verzorgen van huwelijkszaken. ‘Denkt u een huwelijk te kunnen voltrekken?’ werd mij gevraagd. Zo banaal is de passie begonnen. Want ik kreeg de baan, ging eerst aan de slag met al die andere taken en toen kwam als vanzelf hét moment, mijn eerste huwelijk! En ik was meteen verkocht. Helemaal ontroerd en getroﬀen door die uitstraling, die moed, de kracht ook van twee jonge mensen ‘die het heel zeker weten en ook nog voor de eeuwigheid’. Zo’n prachtig stel dat er helemaal voor gaat en in gelooft en zichtbaar stralend hun liefde wettelijk wil bekrachtigen, ik ben er na 4100 huwelijksvoltrekkingen in 36 jaar nog steeds stil van. In mijn passie verpak ik deze boodschap: dat het huwelijk een taak voor twee mensen is en wat het wetboek ook beweert, de vraag is hoe twee mensen voor nu en in de toekomst die taak vorm en inhoud geven. Vroeger had je geen voorgesprek, je mocht het dossier inzien en zag daar namen, leeftijden, beroepen, geboorteplaatsen. Op het moment zelf diende je snel een inschatting te maken. Dat is nu gelukkig anders geregeld. Wat ook anders geworden is, zeker in een stad als Amsterdam, zijn de huwelijken uit berekening. ‘Als we trouwen krijg jij meer uitkering en ik een verblijfsvergunning.’ Volgend jaar scheiden ze want het hart maakt liever een andere keuze. Dit soort zaken geeft je mooie taak wel eens een wrange smaak mee. Maar mijn passie is er geen spatje minder om!

Adri Appelman heeft ook een boek geschreven met bijzondere

praktijkverhalen, getiteld ‘Ramsjen in de liefde’. Prijs € 12,95. Bestellen via boekscout.nl

60 Nestor

Nestor 61

Advertentie

SAMENGESTELD DOOR SUZANNE MEEBOER

Uit WANDELEN

TENTOONSTELLING

SHE ME SHE ME is een spraakmakende, spannende, verwarrende, humoristische en gevaarlijke tentoonstelling over het vrouwbeeld in de hedendaagse kunst door vrouwelijke kunstenaars. In een tijd waarin mannelijk en vrouwelijk steeds lastiger te deﬁniëren begrippen zijn, lijkt de zoektocht naar identiteit actueler dan ooit. De portretten uit de 17de tot midden 20ste eeuw laten vooral de deugdzame vrouw zien. Pas in de 19de en 20ste eeuw worden vrouwen meer en meer als individu of als professional geschilderd, maar nog steeds voornamelijk door mannen. Vanaf de jaren zeventig in de 20ste eeuw gingen vrouwen zelf hun vrouwbeeld bepalen. Het feminisme gaf daar een stevige voedingsbodem aan. In het laatste decennium zien wij dat vrouwelijke kunstenaars massaal doorbreken in de kunstwereld. Het is een tentoonstelling met heel veel verschillende vrouwbeelden en zelfbeelden door vrouwelijke kunstenaars in de laatste veertig jaar gemaakt in ﬁlm, tekeningen, schilderijen en driedimensionale beelden en installaties.

INFORMATIE Te zien t/m 18 september 2011 Stedelijk Museum Zwolle Melkmarkt 41, Zwolle Website: www.stedelijkmuseumzwolle.nl Tel: (0)38-4214650 E-mail: muszwol@stedelijkmuseumzwolle.nl

64 Nestor

Nachtwachtwandeling

STRAATTHEATER

Festival Spoffin Drie dagen lang spraakmakende, intense en intieme voorstellingen op straten, pleinen en allerlei bijzondere locaties in een prachtig middeleeuws stadscentrum. Internationaal multi-arts festival Spoffin in Amersfoort biedt een programma met veel vernieuwend en verrassend straat- en locatietheater, aangevuld met muziek, dans en beeldende kunst. Het festival lanceert tijdens de tweede editie een showcase naast het reguliere IN-programma. Het festival is grotendeels gratis. De meeste artiesten, afkomstig uit Nederland en de rest van Europa, vragen na afloop om een vrijwillige bijdrage. In totaal spelen tijdens Spoffin 2011 zo’n dertig groepen.

INFORMATIE Amersfoort 26 t/m 28 augustus 2011 Vrijdag 18.00-24.00 uur, zaterdag 14.00-01.00 uur, zondag 14.00-18.00 uur Op pleinen, straten, parken en bijzondere locaties in en rond de binnenstad van Amersfoort. Website: www.spoﬃn.nl

De Nachtwachtwandeling begint op de plaats waar het schilderij bijna 400 jaar geleden gemaakt werd. Via het oudste deel van Amsterdam volgen wij de omzwervingen van het schilderij door de stad, vanaf de Gouden Eeuw tot nu. Een wandeling langs de door Rembrandt afgebeelde personen. Wat deden ze in het dagelijkse leven. Waar woonden ze? Waren ze rijk of arm? Een middag met en tussen de Amsterdammers van nu en van vierhonderd jaar geleden. Een groepsportret van alle Amsterdammers. Veelzeggend over die tijd, veelzeggend over onze tijd, veelzeggend over de mens, veelzeggend over ons, veelzeggend over u.

INFORMATIE Uw gids op deze tocht is Jacques Hendrikx, schrijver van toneelstukken, verhalen en romans. De Nachtwachtwandeling begint bij het Rembrandthuis, Jodenbreestraat 4, Amsterdam. De lengte van de wandeling is ongeveer 2,5 kilometer en duurt 2 uur. Wekelijks te boeken, kosten 25 euro p.p., inclusief consumptie. Voor reserveren en meer informatie zie: www.nachtwachtwandelingen.nl of bel: 06-23565764

CULINAIR FESTIJN

‘t Preuvenemint Het Maastrichtse Vrijthof is voor de dertigste keer het toneel voor’t Preuvenemint. De inzet van de talloze vrijwilligers is gericht op de bijdrage die ‘t Preuvenemint levert aan veelal culturele en sociale projecten of instellingen. Het jaarlijks terugkerend feest tijdens het laatste weekend van augustus steunt op drie sterke pijlers:

CONCERT

Vierdaagse concert • in dertig stands zorgen restaurateurs voor een rijk aanbod aan culinaire variaties, en in aparte stands kan de bezoeker terecht voor een drankje. • een gevarieerd muziekprogramma laat vier dagen lang jong en oud genieten.

FOTO: AAT VELDHOEN

• de hele ambiance schept een gezelligheid waarin iedereen zich wil onderdompelen.

EXPOSITIE

Daarmee doet ‘t Preuvenemint zijn naam alle eer aan: de dialectwoorden preuve (proeven) en evenemint (evenement) komen in al hun facetten aan bod. Aan een aantal kassa’s op het Vrijthof zijn preuvenelappe te koop. De drankjes en hapjes op het gratis toegankelijke Preuvenemint kunnen alleen betaald worden met deze speciaal voor dit festijn ontworpen bankbiljetten. Ook voor deze dertigste editie zijn weer alle ingrediënten aanwezig om er een daverend succes van te maken!

In 2004 werd Aat Veldhoen (1934) getroﬀen door een herseninfarct. Zijn rechterhand raakte geheel verlamd en hij hield er een lichte vorm van afasie aan over. Het weerhield de schilder/tekenaar/graﬁcus er niet van om al tijdens de revalidatie weer aan het werk te gaan. Met zijn linkerhand maakte hij vele kunstwerken waarvan enkelede afgelopen jarenop exposities te zien waren. Op de tentoonstelling in Atelier Marlinehangt voor het eerst uitsluitend werk dat hij de afgelopen zes en een half jaar maakte met zijnlinkerhand. Zestig etsen, deels ingekleurd met aquarel, metde van Veldhoen bekende thema’s.

INFORMATIE Te zien t/m 27 augustus 2011 Galerie Marline Brouwersgracht 220 hs 1013 HE Amsterdam info@stichtingmarlinefritzius.nl Website: www.aatveldhoen.nl en www.stichtingmarlinefritzius.nl

INFORMATIE Donderdag 21 juli van 11.00 uur tot 12.00 uur St. Stevenskerkhof 62, 6511 VZ Nijmegen De kaarten voor dit bijzondere koﬃeconcert kosten slechts € 5 per stuk (inclusief reserveringskosten van het Uitburo én een kopje koﬃe of thee). Kaarten zijn verkrijgbaar via het Nijmeegs Uitburo. Telefoonnummer: 024-3221100 en aan de kassa van het Nijmeegs Uitburo in de Stadsschouwburg of via www.nijmeegsuitburo.nl

FOTO : KENNETH TAN

Aat Veldhoen

Opnieuw zal dit jaar een bijzonder concert plaatsvinden in de Sint Stevenskerk te Nijmegen tijdens de Nijmeegse Vierdaagsefeesten. Met artiesten als het populaire duo Saskia en Serge. Houdt u er rekening mee dat de stad vanwege de Vierdaagse moeilijker bereikbaar is dan anders. De organisatie zal er echter voor zorgen dat, indien u met georganiseerd vervoer komt, u voor de kerk kunt uitstappen en weer opgehaald kunt worden.

INFORMATIE Het Vrijthof Maastricht. donderdag 26 augustus 18: 00 tot 01: 00 uur vrijdag 27 augustus 18: 00 tot 01: 00 uur zaterdag 28 augustus 14: 00 tot 02: 00 uur zondag 29 augustus 12: 00 tot 00: 00 uur

Nestor 65

PUZZEL

Doe mee en win

STRANDARRANGEMENT VOOR TWEE PERSONEN BIJ HOTEL ZUIDERDUIN

Vul de kruiswoordpuzzel. Bij juiste invulling vormen de gevraagde letters onderaan de oplossing.

Op 100 meter van het strand en aan de voet van de duinen kunt u genieten van een grote diversiteit aan faciliteiten bij Hotel Zuiderduin in Egmond aan Zee. Tijdens uw verblijf heeft u gratis toegang tot o.a. het verwarmde binnenzwembad met whirlpool en sauna. Eventueel kunt u ook nog uitgebreid ontspannen in ons Wellness Center. Maak een heerlijke strandwandeling en geniet ’s avonds van een drankje in de pub of op één van de vele terrasjes van Egmond. Win een 50+ arrangement voor twee personen t.w.v. € 300 De winnaar krijgt voor twee personen twee overnachtingen in een tweepersoonskamer inclusief een uitgebreid ontbijt- en dinerbuffet. Daarbij ontvangt u twee kaarten het duingebied van Egmond samen met een wandelen ﬁetsroutekaart, zodat u heel Egmond kunt verkennen. Het arrangement is te boeken op basis van beschikbaarheid.

1 Persoon die vertoningen geeft en cobra's in zijn macht lijkt te hebben 2 Ongeveer (Lat. afk.) 3 Beet 4 Deel van een opera 5 Denkbeeldige lijn waarom iets draait 6 Ketting 7 Spoedig 8 Muziekgenre 9 Voetbalteam uit Alkmaar 10 Europeaan 11 Deksel 12 Hetzij 13 Sierplant 18 Grap 20 Tovenares 22 Lof 24 Amerikaanse popgroep 26 Bewuste handeling 27 Haarvlecht 29 Bolgewas 31 Zender 33 Bijbelse profeet 35 Medicus 37 Hond van Mickey Mouse 40 Mythologische figuur met draad 42 Film van Spielberg 44 Vinkendief 46 Arbeid 47 Deel van het oog 48 Stippel 50 Wortel 51 Zuivelproduct 53 Beurscomplex in Amsterdam 55 Enigszins scheel 56 Plaatsbewijs 59 Primitief wapen 60 Gebouw 62 Sportvereniging 64 Symbool voor barium 65 Kampeergerei 66 Ierland 68 Kleur op de wangen 69 Alcoholische drank 71 Verrassende huwelijksuitroep 73 Land van de tovenaar 75 Uitbouw 78 Deel van het gebit 80 Groezelig 82 Dierenverblijf 86 Bladachtig deel van de kiem 88 Amfibie 91 Bokslegende 92 Buiten westen (afk.) 93 Stad in de VS (afk.) 95 Familielid 96 Amerika (afk.)

1 Weinig voorhanden 7 Gevaarlijk waterfenomeen 14 Schoeisel 15 Romeinse keizer 16 Eigenhandig 17 Oneindig getal 18 Oosters bordspel 19 Uitroep van berusting 21 Muzieknoot 22 Statenverbond (afk.) 23 Bijbeldeel (afk.) 25 Woonplaats 28 Biljartstok 30 Groente 32 Deelstaat van India 34 Slagader 36 Vogel (gallus domesticus) 38 Duitse omroep 39 Tijdperk 41 Griekse oorlogsgod 43 Drug (afk.) 45 Windrichting 46 Eenheid van vermogen 47 Plant uit de vlinderbloemenfamilie 49 Spaanse ja 50 Verzamelde journalisten 51 Vallende ster 52 Amerikaanse ziekenhuisserie 54 Waakzaam 56 Zanger 57 Rivier in Italië 58 Snuithulpmiddel 60 Biersoort 61 Toilet 63 Zegevieren 64 Verdediger (Eng.) 65 Kweker 67 Stommeling 68 Zitplaats 69 Vrij lang (tijd) 70 Loot, takje 72 Muzieknoot 74 Meisje 76 Vormeloze massa 77 Overblijvend deel 79 Kielwater 81 Fierheid 83 Opgeteld met 84 Lidwoord 85 Reeds 87 Zeepwater 89 Kilogram (afk.) 90 Symbool voor tantalium 92 Oud paard 94 Lieflijke plek 95 Kaasjeskruid 97 Frederik I Barbarossa 98 Type schilder.

Oplossing:

66 Nestor

Stuur uw oplossing op! Wilt u kans maken op zo’n heerlijk verblijf? Los dan de puzzel op en stuur uw oplossing voor 1 augustus 2011 op naar: Unie KBO, Postbus 325, 5201 AH’s-Hertogenbosch. E-mail: puzzel@uniekbo.nl Niet gewonnen? Maar wel zin in een strandvakantie in Egmond aan Zee? Neem dan contact op met Hotel Zuiderduin, Zeeweg 52, 1931 VL Egmond aan Zee, telefoon 072-7502000, internet www. zuiderduin.nl en e-mail info@zuiderduin.nl Oplossing juni-nummer: straatverlichting Let op: de oplossing van de vorige puzzel is nu ook te vinden op onze website www. kbo.nl! Klik op de cover van Nestor en scroll naar beneden. Winnaar luxe wellnessdag voor twee personen bij de Veluwse Bron: Mevrouw M. van Megen uit Rotterdam

KBO-leden: 50PlusBeurs + concert voor €19,99

Op woensdag 14 september is het concert van Lee Towers & Anita Meyer, exclusief voor KBO-leden. Bestel nu snel uw kaarten met ﬂinke korting, want op = op. Het KBO-ledenconcert is na aﬂoop van de 50PlusBeurs. De beurs is van 13 t/m 18 september in de Jaarbeurs Utrecht. De 50PlusBeurs is ‘s werelds grootste evenement voor actieve plussers. Meer dan zeshonderd stands in zes beurshallen met workshops, presentaties, optredens met

muziek, show, dans, exposities en natuurlijk veel voordeel. Slechts € 19,99 i.p.v. € 65 Leden van de KBO betalen slechts € 19,99 voor een entreekaart voor de beurs én voor het unieke concert van Lee Towers en Anita Meijer op woensdag 14 september. De normale prijs voor deze combinatie is € 65. KBO’ers boﬀen Kunt u niet op 14 september of wilt u alleen naar de beurs? Ook dit jaar heeft de

Unie KBO gezorgd dat u als KBO-lid een gratis toegangskaart (normale prijs € 13) voor de beurs kunt bestellen. Bestellen KBO-leden kunnen de combikaarten en/ of gratis beurskaarten aanvragen via www. kbo.nl. Bellen kan ook: 026-3779736. Let op: geef het correcte lidmaatschapnummer van uw KBO-pas, bijvoorbeeld AB 123456. U betaalt een kleine vergoeding voor het toesturen van de toegangskaarten via de mail (€ 1,00 p.st.) of via de post (€ 1,50 p.st.).

GRATIS KAARTJE BEURS + CONCERT VOOR IEDER NIEUW LID

NOG MEER REDENEN OM LID TE WORDEN: lokale activiteiten het ontmoeten van (nieuwe) mensen de belangenbehartiging de vele kortingen en voordelen het ledenmagazine Nestor (10 x per jaar) de hulp bij het invullen van uw belastingaangifte hulp en advies via de servicetelefoon of juristentelefoon de collectieve zorgverzekering van Zilveren Kruis Achmeaa

Actievoorwaarden:

✃

Nestor juli 2011

• Er wordt maximaal één gratis combikaartje per adres verstrekt.

Ik word lid van de KBO

• Uw gegevens gaan naar de administratie van de dichtstbijzijnde KBO-afdeling.

Dhr/mevr ...................................................................Voorletter ......................................................

• U gaat akkoord met de inschrijving voor tenminste één jaar.

Tussenvoegsel ................................................... Achternaam ......................................................

• De hoogte van de contributie varieert per afdeling en is gemiddeld zo’n € 25 per jaar.

Adres ................................................................................................................Huisnr.........................

• U ontvangt een eigen KBO-ledenpas,het magazine Nestor en u kunt proﬁteren van de vele voordelen die de KBO te bieden heeft. • Mensen uit de provincie Brabant kunnen helaas geen gebruik maken van dit aanbod. • De actie geldt tot 1 september 2011.

Postcode ............... Woonplaats ............................... Provincie .................................................... Telefoonnummer ............................................................ E-mail..................................................... Geboortedatum ............................................... Handtekening .................................................... Stuur de volledig ingevulde bon in een envelop (postzegel niet nodig) naar: Unie KBO t.a.v. ledenwerfactie 50PlusBeurs, Antwoordnummer 10504, 5200 WB ’s-Hertogenbosch of lever hem in bij uw plaatselijke KBO-afdeling.

Advertentie