IL-GAZZ ETTA
Mit-tfal għat-tfal
Il-Milied huwa...
It-tfal tal-Iskola Primarja St. Joseph Mater Boni Consilii, Raħal Ġdid
Ifisser ġenerożità
Iġġibfil-familjal-għaqda
Ifisser Ġesù
Huwa żmien meta tagħti r-rigali lil persuni li m’għandomx flus.
Huwa żmien meta nħobbu u nirispettaw lil xulxin
Hu żmien meta nsiefru f’pajjiżi differenti u naraw tradizzjonijiet differenti
Huwa żmien meta niftakru u ngħinu aktar lil min hu fil-bżonn
Huwa żmien ta’ ferħ, dawl u paċi
Ifisser tbissima ħelwa, kelma tajba u għajnuna sinċiera
Ifisser il-familja taħt saqaf wieħed biex niċċelebrawh flimkien
Huwa żmien meta nista’ ngawdi aktar lil familja
Ifakkarna f’għeluq snin Ġesù
#2
Diċembru 2024
Tfal,
Din hija t-tieni ħarġa "tal-GAZZETTA - MIT-TFAL GĦAT-TFAL".
Biljunarju TAT-TEKNOLOĠIJA jsir l-ewwel persuna li MEXA fl-ispazju X'se nsajru
L-iskop wara din il-GAZZETTA hu li ninkoraġġukom taqraw u wisq aktar taqraw il-gazzetta li ħafna sfortunatament jorbtuha ma' xi ħaġa "tal-passat".
Din hija gazzetta għalikom u minkom fejn intom se tkunu qed tiġu mitluba tgħinu finnisġa tagħha.
Il-GAZZETTA hija pubblikazzjoni li tolqot diversi temi kur-
Perlina TV – stazzjon televiżiv ġdid għalikom it-tfal biex titgħallmu l-Malti
Stazzjon televiżiv ġdid li jismu Perlina TV. Dan joffri programmi ta’ divertiment bilMalti għalikom ittfal biex titgħallmu aktar illingwa Maltija. Forsi intom ġieli smajtu lil papà, lil mamà jew inkella linnanniet jgħidu, li qabel, illingwa Taljana ħafna kienu jitgħallmuha permezz
tatteleviżjoni!
Nemmnu li anke intom tfal, bħalna temmnu li huwa importanti li llingwa Maltija nżommuha ħajja.
Perlina TV huwa immirat għalikom ittfal li għandkom għaxar snin u inqas.
Naħseb li ġieli smajtuh hux, filklassi jew inkella ddar, isserje
animata popolari ta’ Peppa Pig. Dak ukoll qed isir bilMalti permezz talgħajnuna miċĊentru għallIlsien Malti. F’Mejju tal2023 ħarġet lewwel app edukattiva għalikom ittfal kompletament bilMalti li ġġib lisem ta’ Nina u Ninu. Din hija għal tfal żgħar biex jitgħallmu llingwa permezz tallogħob.
mill-istudenti tar-raba’ sena tal-Iskola Primarja
St. Joseph Mater Boni Consilii, Raħal Ġdid
Blalen tal-Milied
Ingredjenti:
- 4 tazzi coconut imqadded
- 395g bott ħalib ikkondensat ħelu
- 2 kużżarini qoxra tal-lumi maħkuka
- 100gramma ċirasa mqatta’
Cookies tal-Milied
Ingredjenti:
- 2 tazzi dqiq għal kull skop
- Nofs tazza zokkor
- Kuċċarina baking powder
- Nofs tazza butir bla melħ (imrattab f’temperatura talkamra)
- Kwart ta’ tazza ħalib
- Kuċċarina estratt tal-vanilla
- Kwart ta’ kuċċarina melħ
Pops tal-marshmallow
biċ-ċikkulata
Ingredjenti:
- 20 marshmallow bojod u kbar
- 200 gramma ċikkulata bajda tat-tisjir imqatta
- Glitter li jittiekel
- Sprinkles aħmar. li jittiekel għat-tiżjin
- Mini cachous, biex iżejnu
Metodu:
1. Saħħan minn qabel il-forn b’temperatura ta’ 180°C/160°C.
2. Għaqqad il-ġewż, il-ħalib u l-qoxra tal-lumi flimkien
ġo skutella. Żid iċ-ċirasa. Ħawwad sakemm it-taħlita
tal-ġewż issir roża.
3. Uża magħrfa għat-taħlita u irrombla kollox. Suppost
Metodu:
1.Ħawwad flimkien l-ingredjenti nexfin fi skutella.
2.Żid l-ingredjenti li jifdal fl-iskutella.
3.Ħallat l-għaġina flimkien billi tuża idejn nodfa. Ipprova għaqqad bil-mod ilbutir fid-dqiq, aktar milli għaġna. Se tibda tagħfas ilbutir fid-dqiq, bil-mod, iżda sakemm l-għaġina tibda
Metodu:
1. Aqbad il-marshmallows kollha u mat-tarf għamlilhom stikka tallolipop mingħajr ma timbottaha kollha. Irrepeti dan il-metodu billi tagħmel il-marshmallows kollha.
2. Poġġi ċ-ċikkulata fi skutella reżistenti għassħana fuq kazzola mimlija ilma li ttektek biss (tħallix l-iskutella tmiss l-ilma). Sajjar, ħawwad kultant, sakemm din iddub.
għandek toħroġ madwar 40 ballun.
4. Poġġi il-blalen, 3 ċentimetri ’il bogħod minn xulxin, f’dixxijiet separati.
5. Aħmi l-blalen għal madwar 12 sa 15-il minuta. Ħallihom ftit tal-minuti sabiex jiksħu. Imbagħad tistgħu dduquhom jew isservuhom.
tgħaqqad.
4.Ifforma l-għaġina f’ballun u rrumblaha fuq tray bilbaking sheet
5.Aqta l-forom bil-cooki cutters. Jekk l-għaġina tibda teħel, ixfet ftit dqiq jew ħalli l-għaġina toqgħod għal ftit minuti.
6. Poġġi kollox ġo. tray u aħmi Poġġi fuq folja talħami miksija bil-parċmina u aħmi għal madwar 8 minuti.
Ittrasferixxi ċ-ċikkulata għal buqar żgħir li ma jgħaddix is-sħana minnu.
3. Għaddas marshmallow fiċ-ċikkulata mdewba. Taptap bil-mod fuq it-tarf tal-buqar. Irrepeti b’nofs ilmarshmallows u ċ-ċikkulata.
4. Poġġihom fil-friġġ għal 1-2 minuti biex jissaħħu. Itfa’ d-dekorazzjonijiet u erġa. itfahom lura fil-friġġ. Wara li tħallihom joqogħdu meta jkunu imżejnin, tista’ sservihom jew tikolhom!
Tiftixa tal-kliem Tiftixa tal-kliem
Iċ-Ċerimonja tal-Promoturi tal-Qari tal-2024
Nhar l-Erbgħa, 6 ta’ Novembru 2024, l-Aġenzija Nazzjonali talLitteriżmu bi sħab mal- Kunsill Nazzjonali tal-Ktieb tellgħet iċ-ċerimonja tal-‘Promoturi tal-Qari/Reading Champions’ tal-2024. Din iċ-ċerimonja ta’ premjazzjoni, l-Aġenzija ilha torganizzaha mill-2016, u sa din is-sena ġew ippremjati b’kollox 826 student/a mill-iskejjel medji u sekondarji.
Iċ-ċerimonja ta’ din is-sena saret matul il-Festival Nazzjonali tal-Ktieb, fiċ-Ċentru tal-Fieri u l-Konvenzjonijiet,
Ta’ Qali. L-għan ta’ din l-inizjattiva huwa li tirrikonoxxi lill-istudenti li jħobbu jaqraw jew li jaqraw tajjeb ferm, u lil dawk li qed jagħmlu ħilithom biex jitgħallmu jaqraw u jsaħħu l-ħiliet tal-qari u l-fehim tagħhom. L-istudenti tas-seba’ sena akkademika li jiġu ppremjati jkunu nnominati mill-iskejjel rispettivi tagħhom. Din is-sena 32 skola ssottomettew in-nomini tagħhom u l-Aġenzija ppremjat 96 student/a, li ngħataw il-premju tad-deheb, fidda jew bronż skont l-għażla tal-iskola tagħ-
hom.
Il-premju tad-deheb ingħata lill-istudenti li matul is-seba’ sena tagħhom urew li huma qarrejja mill-aqwa, ilpremju tal-fidda ħaduh l-istudenti li wrew namra jew ħeġġa partikolari għall-kotba billi ħeġġew lil sħabhom jaqraw u/jew inqdew sikwit bil-librerija tal-iskola tagħhom; filwaqt li l-premju talbronż irċevewh l-istudenti li tejbu l-ħiliet fil-litteriżmu, fosthom il-qari, tagħhom. Ilpremjijiet tqassmu millOnor. Ministru tal-Edukazz-
joni, Dr Clifton Grima fil-preżenza tal-Kap Eżekuttiv tal-Aġenzija Nazzjonali talLitteriżmu, is-Sur David Muscat.
Sa mit-twaqqif tagħha fl2014, l-Aġenzija Nazzjonali tal-Litteriżmu dejjem saħqet u xerrdet il-kelma li l-qari huwa essenzjali għall-iżvilupp sħiħ tal-persuna. Permezz tal-qari, it-tfal, apparti li jsaħħu l-ħiliet fil-litteriżmu, jitgħallmu tagħrif dwar bosta oqsma u jimmiljoraw l-abbiltajiet analitiċi, kritiċi u kreattivi tagħhom. Il-qari jgħin-
hom ukol jirrilassaw u jsibu fiex jedhew u jieħdu gost. Dan minbarra li l-kotba jlaqqgħuna ma’ firxa ta’ esperjenzi u kunċetti, juruna l-ħajja minn perspettivi differenti, u jgħinuna nkattru l-empatija u l-kompassjoni.
L-Aġenzija Nazzjonali talLitteriżmu tifraħ mill-ġdid lir-rebbieħa kollha tal-premjijiet tal-Promoturi tal-Qari u trodd ħajr lil dawk kollha li għenuha torganizza s-serata tal-premjazzjoni, b’mod speċjali lill-ambaxxaturi tal-qari Ruth Frendo u Kelly Peplow.
Tgħallem aktar dwar l-Unjoni Ewropea
Daqskemm hu importanti li nitgħallmu dejjem aktar fuq l-istorja, il-kultura ta’ pajjiżna u dak kollu li jagħmilna Maltin, daqstant ieħor għandna nfittxu li nkunu nafu aktar dwar l-identità tagħna bħala ċittadini Ewropej u x’jagħmilna Stat Membru tal-Unjoni Ewropea li issa ilna mseħbin fiha aktar minn 20 sena.
Kotba għat-tfal dwar l-Unjoni Ewropea
Fl-aħħar tliet snin, Servizzi Ewropej f’Malta (SEM) u Europe Direct Valletta ppubblikaw ktieb għat-tfal kull sena, biex jgħinu lit-tfal u lill-istudenti ta’ etajiet differenti jitgħallmu aktar dwar l-Unjoni Ewropea. F’dawn il-kotba, it-tfal isibu l-informazzjoni b’mod adattat għall-etajiet li huma mmirati għalihom.
Il-kotba huma mżewqin bi stejjer, eżerċizzji prattiċi, illustrazzjonijiet u logħob biex jgħinu aktar lill-qarrejja jitgħallmu fatti bażiċi dwar l-Unjoni Ewropea, il-principji u l-valuri taċ-ċittadini Ewropej u l-opportunitajiet u l-benefiċċji għaċ-ċittadini tal-
Il-kotba huma dawn: ‘Discover the European Union with Leo and Myra’, għal studenti ta’ 8-9 snin, ‘Mas-Siġra tal-Ballut’ għal studenti ta’ 11 u 12-il sena (verżjoni Malti u Ingliż), u ‘#noħlomlixidarba’ għal studenti ta’ 14 u 15-il sena.
Rokna tat-Tagħlim
Minbarra dawn il-kotba, wieħed jista’ wkoll iżur is-sit elettroniku, ‘Rokna tat-Tagħlim’, li huwa mod kif wieħed jitgħallem aktar dwar l-Unjoni Ewropea u kif taħdem l-Unjoni Ewropea, permezz ta’ materjal u logħob fuq diversi suġġetti.
Minbarra materjal għallistudenti ta’ kull età, ir-‘Rokna tat-Tagħlim’, fiha wkoll materjal għall-għalliema.
Din ir-rokna tinkludi pjanijiet tal-lezzjonijiet, kif ukoll opportunitajiet ta’ networking ma’ skejjel u ma’ għalliema oħra fl-Unjoni Ewropea.
Jekk tixtieq aktar informazzjoni jew takkwista kopja tal-kotba, ikkuntattja lil Europe Direct Valletta bin-
numru 2779 7320 jew fl-indirizz elettroniku edvalletta. sem@gov.mt.
Fl-Awstralja:
KRAFT TAL-MILIED
● Aqta’ injama kwadra 10cm x 10cm (jew qies ieħor li trid)
● Aqsam l-injama fi tliet partijiet.
● Iżbogħ il-parti ta’ fuq ħamra jew uża drapp aħmar, il-parti tan-nofs kulur il-ġilda u l-aħħar parti bajda (tista tuża wkoll tajjar)
● Waħħal għajnejn tal-plastik u boċċa bħala imnieħer.
● Żejjen il-barnuża kif trid
● Waħħal żigarella biex tkun tista’ ddendilha.
Dawk li għandhom inqas
minn 16-il sena ma jistgħux jużaw il-pjattaformi tal-midja soċjali
Il-midja soċjali saret popolari ma’ bosta anke magħkom it-tfal. Minkejja dan l-Awstralja ma’ taqbilx li tfal tamparkom jew ftit ikbar jużaw il-midja soċjali. Minħabba din ir-raġuni, il-Parlament Awstraljan għadda liġi li tfal taħt is-16-il
sena ma jagħmlux użu millmidja soċjali. Minn riċerka li għamilna, sibna li din il-liġi mhux se tidħol fis-seħħ qabel sena oħra u li kull min jipprova jikser xi regola, jista’ jeħel multa sa $50. Allura tfal intom li tużaw it-teknoloġija u l-midja soċ-
jali, forsi b’xi wħud jużaw iktar minn oħrajn, x’taħsbu fuq dan kollu?
Aħna nemmnu li fil-ħajja rridu nsibu ftit tal-ħin għal kollox u li kulħadd għandu jillimita ruħu biex kemm jista’ jkun ma’ jgħix biss fuq il-midja soċjali.
Fl-20 ta’ Novembru ta’ din is-sena, ġrat xi ħaġa li żgur mhux forsi jekk ma smajthux, jien u ngħidilkom se tidħku. Waqt esebizzjoni tal-irkant kien hemm banana imwaħħla bit-tape mal-ħajt u permezz tal-irkant inbigħet $6.2 miljun. Din ħoloqha l-artist Taljan Maurizio Cattelan. Fi ftit kliem ħalli ma nħaw-
wadkomx huwa qal li din it-tip ta’ arti għalih kellha messaġġ u li dan il-messaġġ hu li fil-ħajja għandna nagħtu valur lil kull oġġett, anke sempliċiment banana
Li ma taqtgħux kemm kienet tiswa l-banana li twaħħlet bit-tape? Minn riċerka li għamilt skoprejt il-banana kienet inxtrat aktar kmieni dakinhar għal 35 ċenteżmi biss
Avventuri Etiċi fid-Dinja Diġitali
L-etika tat-teknoloġija hija sett ta’ prinċipji li jistgħu jintużaw biex jirregolaw it-teknoloġija.
Kun ċittadin diġitali tajjeb
Bħal l-ħajja reali, għandna nkunu ġentili u utli għal oħrajn meta nużaw it-teknoloġija.
Irrispetta l-Privatezza
Huwa importanti li ma taqsamx informazzjoni personali onlajn. Irrispetta l-spazji diġitali tal-oħrajn.
Itlob permess
Dejjem itlob permess qabel tuża l-kompjuter, tablet jew game console ta’ xi ħadd ieħor.
Kun Onest
L-onestà hija essenzjali. Jekk tagħmel żball online, ammetti u minnhu titgħallem. Il- duċja hija bħal superpotenza!
Hate
Ibbilanċja l-ħin li tqatta online
L-istess bħalma meta nibbilanċjaw il-ħin tal-logħob u l-homework, huwa importanti li tibbilanċja l-ħin li tqatta online ma’ attivitajiet oħra.
Uża t-teknoloġija għat-tajjeb
It-teknoloġija tista’ tkun forza għall-ġid.
Użaha biex tikkonnettja mal-ħbieb, titgħallem a arijiet ġodda, u biex nagħmlu d-dinja post aħjar.
Irraporta s-cyberbullying
Jekk tara lil xi ħadd li mhux qed ikun ġentili online, irrapportah lil xi ħadd tal- duċja tiegħek. Aħna lkoll eroj kontra s-cyberbullying!
THAT MOVES WORK DO
FLORINDA CAMILLERI Dance Artist
