w w w.universiteitskrant.nl
40 jaar UK: De Turk 2 Genenkrakers: ‘wij winnen’ 8 Microfoon is een pen 11 Brakke ochtend 13
8
o n a f h a n k e l i j k w e e k b l a d v o o r d e r i j k s u n i v e r s i t e i t g r o n i n g e n n 1 4 OKTOBER 2 0 1 0 n JAARGANG 4 0 In dit nummer
Asbest geen punt?
Seks
Steekkarretje Er zijn nogal wat apparaten op Zernike die last kunnen krijgen van de Regiotram. Verhuizen is een oplossing, maar veel apparatuur past niet op een steekkarretje.
3>
Het natuur- en scheikundegebouw op Zernike is veilig, maar de gebruikers moeten van plafonds, muren en gangkasten afblijven. Vervolgonderzoek moet uitwijzen of er ook asbest in de werkkamers en onderzoeksapparatuur zit.
Hok Emiel Blok doet vastgoedkunde en woont in een mooie studio aan de Eendrachtskade. In z’n vrije tijd is hij actief als pedel bij Ibn Battuta. Staf in de hand, fez op de kop en roepen maar.
13 >
Heel hard lachen Student Bart Melief staat tot z’n eigen verbazing in de halve finale van het Groninger Studenten Cabaret Festival. Wereldverbeteraar? Nou... niet echt. “Ik wil mensen gewoon laten lachen.” En ja, wie weet schiet de wereld daar toch iets mee op.
14 >
I n t e r n at i o n a l pag e
If you’re an international student, you may be inclined to join an international student society. But why not try a Dutch one? Romualdas Urnikas and Johanna Kemper took the plunge into Dutch student life, and thoroughly recommend it!
19 >
Foto Reyer Boxem
Cool Dutch people
Uitval student met handicap
Ook op UKTV Studeren in je rolstoel > www.universiteitskrant.nl
Van universitaire studenten met een functiebeperking valt twaalf procent uit in het eerste jaar. In het hbo gaat het om een kwart. Dit blijkt uit een onderzoek van expertisecentrum Handicap + Studie. De bijna 60.000 studenten met een beperking die hun mening gaven, oordeelden het minst positief over studielast, begeleiding en faciliteiten. Vanaf volgend jaar moe-
Zie pagina 8 & 9 >
ten hoger onderwijsinstellingen aan alle regels voor studenten met een functiebeperking voldoen. Dat is van belang voor hun accreditatie. In het onderzoek eindigde de RUG op de achtste plaats van dertien onderzochte universiteiten. De RUG scoorde het best op informatievoorziening (6.97) en het slechtst op begeleiding (5,92). “Zelf alles regelen gaat vaak het snelst”, vindt studente psychologie Kim Ketel. [ diane romashuk ] Lees verder op pagina 4,5 >
Begin september werd in gebouw 18 op Nijenborgh 4 asbest gevonden na waterschade. De stof was vrijgekomen door beschadigde vloertegels. Later onderzoek in de gangen van de bouwdelen 11 tot en met 18 liet zien dat er ook asbest boven de systeemplafonds, in wanden, achter kastdeuren en in ovens aanwezig was. “Het gebouw is veilig voor gebruik. Maar druk geen punaises in de muur als je een vakantiekaart ontvangt, hang geen slingers aan het plafond als een collega jarig is”, benadrukt Harry Vonk van ingenieursbureau Oesterbaai, dat het onderzoek voor de RUG uitvoerde. Volgens het ingenieursbureau is er bij de huidige blootstelling nauwelijks sprake van een gezondheidsrisico. Het luchtbehandelingssysteem blaast de asbest naar buiten. “Anders hadden we het pand moeten sluiten en saneren.” Op korte termijn komt er een volledig asbestonderzoek in alle gebouwdelen. “Alle mogelijke bronnen van asbest moeten worden geïnventariseerd, ook de onderzoeksapparatuur. Als een apparaat een risico vormt, dan wordt het weggenomen”, zegt Koos Duppen van het college van bestuur. De 1400 medewerkers zelf worden niet onderzocht. Medewerkers van natuur- en scheikunde vragen zich ondertussen af of het niet tijd wordt voor een nieuw onderkomen. Middelenman Koos Duppen heeft daar een hard hoofd in. “Uiteraard is daarover gesproken binnen het college van bestuur. En de gezondheidsrisico’s voor medewerkers en studenten worden daarbij natuurlijk in overweging genomen. Maar op dit moment is de financiële situatie van de universiteit te onzeker. Onder de 100 miljoen zullen we voor een nieuw FWN-gebouw niet klaar zijn.” [ peter keizer ]
Ingezonden mededeling
2 DEZE WEEK
UK 8 - 14 OKTOBER 2010
De Studio, Groningen > 12/10/2010 13.30 uur > tv maken
‘We laten ’m kickboksen’ OOG tv heeft een nieuw studentenprogramma. En wat doe je als je daaraan mag meewerken? Pezen, de godganse dag.
Bijna een kwart (23 procent) van de studenten die op kamers woont had het afgelopen jaar een probleem met z’n huisbaas, blijkt uit onderzoek door bureau Intomart GfK onder 300 studenten. Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van de Huurcommissie, die bindende uitspraken doet in geschillen tussen huurders en verhuurders. Ook blijkt driekwart van de studenten de instantie bij problemen niet in te schakelen. Ze kennen de Huurcommissie niet of zijn bang uit hun woning gezet te worden. De Huurcommissie adviseert vooral studenten die net op kamers gaan snel werk te maken van een te hoge huurprijs. [ peter keizer ]
Door teodor lazarov “Moet je zien wat ik nu aan het monteren ben. Dit is echt geweldig!” Collin Mooijman wijst naar het scherm waarop in een klein kader een grote, goed gezette blonde jongen vergeefs probeert een turnbruggetje te maken. Een meisje houdt hem tegen terwijl hij achterover hangt en met zijn handen de grond probeert te raken. Het scherm wordt zwart. Collins pretoogjes glinsteren. “Verder dan dit ben ik nog niet gekomen, maar het wordt een bijzonder mooie aflevering van Floris Valt In.” Aan de Akkerstraat 95 staat De Studio van OOG tv. Achter een doolhof van spannende gangen waar de steriele geur van rubber dominant aanwezig is, bevindt zich het domein van Stug. Het kersverse programma dat zich speciaal op studenten richt. Mooijman, student communicatie en informatiewetenschappen is medeoprichter en eindredacteur. Met een team van 25 studenten produceert hij het programma en werkt hij dagen aaneen in het Stug hok: “Ik ben aangesteld voor drie dagen, maar ik werk er wel negen per week.” Ondanks het harde werken ziet de werkkamer er netjes uit, zelfs de geur van zweet ontbreekt. Achter de computers monteren studenten de verschillende items. Het idee voor Stug ontstond in de wandelgangen, vertelt Collin. “Het gonsde hier al jaren door het gebouw. De directie wilde een programma voor studenten. Op een gegeven moment besloten we dat we het gewoon moesten doen.” Collin en zijn collega’s maakten een plan de campagne. De redactie vond het goed en ze konden beginnen. “Ik vind dit echt ge-
Student botst met huisbaas
Goedkope master voor oude hbo’er Hogescholen en universiteiten mogen geen verhoogd collegegeld berekenen aan studenten die een tweede opleiding gaan volgen en zijn afgestudeerd voor invoering van de bachelor/masterstructuur.
Foto Jeroen van Kooten weldig om te doen! Daarom ben ik er ook zo druk mee bezig. Tijd voor studeren zit er niet meer echt in. Ik wil, nu het programma nog jong is, het format vaststellen, zodat straks ook anderen een deel van mijn werk kunnen doen.” Naast de montagecomputer staat een tube chocoladepasta en een tree energie drink. “Ik ben de godganse dag bezig hier, wanneer we niet aan het filmen zijn. Tijd voor brood smeren heb ik ook niet meer. Daarom – hij wijst naar de zak met broodjes
naast de tube chocopasta – neem ik dit mee.” Een meisje met lang bruin haar naast hem zit met haar koptelefoon op gefocust te monteren. Ze zoomt snel in en knipt voorzichtig beelden aan elkaar. “Lobke is bezig met het monteren van Huis, net als Floris Valt In onderdeel van het programma. Het bouwt voort op de MTV serie Cribs. Alleen zijn het ditmaal geen bekende artiesten, maar onbekende studenten die hun huis laten zien.
Collin richt zich weer op zijn werk. Druk zoekend achter zijn computer struint hij sites van studentensportverenigingen af. “Waar zou ik Floris dit keer eens bij laten sporten,” mompelt hij. Zijn blik stopt bij een site. “Kijk! Hier moeten we zijn.” Het is de website van de studentenvechtsportvereniging. “We gaan hem eens lekker laten kickboksen.” Een klein grijnsje verschijnt op zijn mond. Hij draait zich om, zet z’n koptelefoon weer op en vervolgt zijn werk.
GMW wil snel gaan bouwen
De Turk | 40 j a a r u k | Al veertig jaar lang is de UK een kweekvijver van journalistiek talent. Wat is er geworden van de medewerkers die ooit bij de krant begonnen? Ze vertellen ‘t zelf. “Groningers zijn net Turken. Als het kan, dan helpen we elkaar.” Met die telefonische mededeling had ik plotseling een klus in Amsterdam, plus een logeerkamertje. Dat laatste is geen overbodige luxe, import is overgeleverd aan huisjesmelkers. De Turk kon het weten. Had ook in Groningen gestudeerd, stond ook in het colofon van de Studentenkrant en de UK. Twee keer belde hij de Quote 500 af voor hij via een vastgoedmannetje een betaalbaar appartementje kon bemachtigen. Tijdens dat bellen logeerde hij bij Joost, de UK-columnist die hem ook aan z’n baantje bij Quote
Dat is de uitkomst van een kort geding, dat een voormalige studente aanspande tegen de Hogeschool Rotterdam. Ze studeerde in juni 2002 af aan een ‘voortgezette opleiding’ van de hogeschool, op het moment dat het bachelor-masterstelsel nog niet was ingevoerd. Volgens de rechter heeft ze geen eerste masteropleiding gevolgd en moet ze de master van haar keuze tegen het lage tarief kunnen volgen. De RUG maakt zich geen zorgen. “In de wet worden oudere titels wel gelijkgesteld aan de bachelor of master graad, alleen de hbo-master mist. De uitspraak geldt alleen voor mensen die een voortgezette hboopleiding hebben gedaan en dat komt nauwelijks voor”, zegt woordvoerder Jos Speekman. [ peter keizer, bas belleman, hop ]
had geholpen. Of bij Heaumeau Martin, het lijdend voorwerp van Joosts columns. Die werkte, je verwacht het niet, bij Quote. De Turk vond dat ik na zeven jaar in Stad naar de familie in Amsterdam moest komen, en hij had zelf geen tijd om drie dagen per week berichtjes te tikken voor de website van de politie. Goed geld, om vijf uur klaar en een werkplek tussen de Jordaan en het Vondelpark. De penoze vierde vakantie, maar het was weer eens wat anders dan een repootje voor Radio Noord. Ik werkte twee maanden op het hoofdbureau. Begin augustus kreeg ik de sleutels van een vierkamerwoning in het centrum. Stond bij de pet op intranet. Inmiddels was ik aangenomen bij Tros Radar. Some turks have all the luck. Dat was vier jaar geleden, ik ben twee banen en drie huizen verder, m’n collega’s van toen verhuisden vaak ook naar Amsterdam.
We maken verhalen. We horen erbij, ook al hoor je bij de Turk nog steeds dat Groningse accent. Wat we doen? Ongeveer hetzelfde. Bij de UK de Batavierenrace fietsen, bij Spits met een camper naar de Tour de France. “We hebben nieuws nodig!” Vroeger de faculteitsraad economie, nu een Kamerdebat. In de Kamer zie ik oud-UK’er Davey. Lachen. Welke vereniging heeft de mooiste studentes? Almanak Award! Stufi op, maar zin om te stappen? UK Nacht-snacktest! Nu draagt Davey een oranje sticker op zijn trui. Rijkstrainee. Een kind boven de evenaar wordt later vaak een ambtenaar. Als we morgen met de familie bier gaan drinken, praten we die onzalige carrièrestap uit zijn hoofd. Jan Willem Navis Algemeen verslaggever Spits Student-redacteur van 2002-2006
De Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen wil de negen miljoen euro die de RUG reserveerde voor toekomstige bouwprojecten voor GMW, nu al uitgeven. Zo wil de faculteit het ruimtetekort voorlopig oplossen. De faculteit heeft nog zo’n 3000 vierkante meter ruimte nodig, wat 15 miljoen euro gaat kosten. De negen miljoen zorgt voor tweederde van de nodige werk- en lesruimte. Het plan wordt maandag besproken bij het college van bestuur. Volgens middelenman Frank Vleeskens is het plan niet ongebruikelijk. “Mocht het cvb onverhoopt negatief beslissen, dan heeft GMW een fors probleem dat in de komende jaren alleen maar groter wordt.” [ christien boomsma ]
N I E U W S 3
UK 8 - 14 OKTOBER 2010
Albertus pakt ontgroening aan Albertus moet maatregelen nemen om herhaling van het ontgroeningsincident bij dispuut Caivs te voorkomen. Anders dreigen sancties. De Advies Commissie Introductietijden (ACI) adviseert het college van bestuur volgende week. Twee weken geleden stond de student terecht die tijdens een ontgroening bij Caivs een medestudent in brand stak. Maandag spraken Albertus en ACI over de nieuwe feiten die boven tafel waren gekomen, zoals slaaptekort tijdens het ont-
groeningsweekend, gebrek aan toezicht en overleg, en trage rapportage richting bestuur en ACI. “Daar gaat Albertus nu mee aan de gang”, zegt voorzitter Cees Kallenberg van de ACI. “We wachten enerzijds de uitspraak van de rechter af en anderzijds de stappen die Albertus zelf onderneemt.” Albertus presenteert na de uitspraak een pakket aan verenigingsbrede maatregelen aan de ACI, evenals een lijst met sancties voor het dispuut. Daarna formuleert de ACI haar advies aan het college van bestuur. “We kunnen het bestuur adviseren om de maatregelen als voldoen-
de te beschouwen”, zegt voorzitter Cees Kallenberg, “maar het is ook mogelijk dat we ze als ónvoldoende beschouwen.” In dat geval zou het universiteitsbestuur de bestuursbeurzen van Albertus in kunnen trekken. Albertus schorste het gehele dispuut direct nadat het Sinterklaasincident aan het licht kwam. Deels uit eigen initiatief, deels op suggestie van de ACI. “De schorsing loopt nog tot 20 november”, zegt Annelies Valk, vicevoorzitter van Albertus. “Na die tijd is het dispuut nog een halfjaar voorwaardelijk geschorst.”
Daarnaast neemt de vereniging verenigingsbreed een nieuwe disputenverklaring aan. “Daarin zijn de artikelen nog specifieker gemaakt en zijn artikelen toegevoegd over de nuchterheid van aanwezigen, data rondom de kandidaatstijden en de communicatie met het bestuur”, aldus Valk. Op 14 oktober spreekt de rechter haar oordeel uit over Rik B., het van brandstichting verdachte dispuutslid. Kallenberg benadrukt dat de uitspraak geen invloed heeft op het advies van de ACI. [ nicole besselink ]
Tentamenhal galmt op de grens De galm die wachtende studenten in de Aletta Jacobshal produceren, ligt rond het toelaatbare. Dit blijkt uit de voorlopige resultaten van een echotest die de overlast moest meten. “Het is vergelijkbaar met een groep mensen in een schouwburg, die wacht voor de zaal opengaat”, zegt Pieter van Hoesel van de dienst Vastgoed en Investeringen van de RUG. Het VGI wacht het rapport af. “Daarna beslissen we of maatregelen nodig zijn.”
Virtuele werkplek ter discussie De introductie van de virtuele werkplek, waarmee studenten en medewerkers overal ter wereld via internet toegang hebben tot alle universitaire computerprogramma’s, staat ter discussie. De faculteiten willen eerst bekijken of ze het systeem wel kunnen en willen bekostigen. De virtuele werkplek wordt op verzoek van studentenpartij SOG door het CIT ontwikkeld. De faculteiten laten volgende maand weten of ze akkoord gaan.
KEI wil niet inschikken Het bestuur van de KEI-week tekent bezwaar aan tegen een besluit van het Centraal Uitvoeringsorgaan voor de Studentenorganisaties (CUOS) over de verdeling van de huisvesting aan de Sint Walburgstraat. Daar zijn meerdere studentenorganisaties gehuisvest, waaronder de Studentenkrant en studentenpartijen Calimero en SOG. “Het CUOS wil dat we kantoorruimte afstaan, maar we hebben die nodig”, aldus voorzitter Freek Jorna. Het CUOS adviseert over zes weken het college van bestuur.
RUG heeft al vijf VIDI’s binnen
Steekkarretje?
Het Zernike Insitute for Advanced Materials maakt een inventarisatie van apparatuur die last kan hebben van de Regiotram. De tram komt langs op 20 tot 50 meter afstand van de vleugel van Nijenborgh 4, waarin het ZIAM zit. Verhuizen is een oplossing, maar veel apparatuur past niet op een steekkarretje. Verhuizing kost enorm veel tijd en geld. Met de klok mee: de clean-room met apparatuur, maar ook (volgende foto) een luchtbehandelingsinstallatie. Een electronenmicroscoop en een scanning-tunneling microscoop. Foto’s UK
RUG staat te kijk in Elsevier-enquête
Zorgen om privacy bij Progress.net
De Rijksuniversiteit Groningen scoort volgens hoogleraren en universitair hoofddocenten het slechts van alle brede universiteiten in Nederland. Dat is de uitkomst van een enquête van opinieweekblad Elsevier die vorige week verscheen.
Studieadviseurs van verschillende faculteiten weigeren aantekeningen over studenten te maken in Progress.net. De privacy van de studenten is niet gewaarborgd.
Elsevier vroeg 2450 hoogleraren en hoofddocenten wat de beste opleiding op hun vakgebied was. De hoogleraren beoordeelden het bachelorprogramma, het aanbod aan masters, de kwaliteit van docenten en wetenschappelijke publicaties. Universiteit Utrecht eindigde bovenaan, gevolgd door Leiden. De RUG was zesde en laatste. In een eerste reactie noemt collegevoorzitter Sibrand Poppema de slechte klassering van de RUG “onthutsend”. Volgens hem heeft de RUG op een aantal vakgebieden zonder twijfel de beste universitaire opleiding van Nederland. Hij noemt
ondermeer godgeleerdheid en wijsbegeerte. “Daarom is het heel verrassend als zoiets uit een enquête komt. Je staat liever bovenaan.” Poppema houdt een slag om de arm: de Elsevierenquête is gebaseerd op subjectieve gegevens – de opinie van vakgenoten. “Het enige verontrustende is dat ons imago onder hoogleraren kennelijk niet overeenkomt met de werkelijkheid.” Bij de studenten scoorde de RUG wel goed: acht opleidingen behaalden de hoogste score. Vorig jaar was dat er nog maar één. De RUG steeg vorige week naar de 96e plaats in de zogeheten Taiwan Performance Ranking of Scientific Papers for World Universities. Die wereldwijde ranglijst, aangevoerd door Harvard University, wordt samengesteld op basis van objectief meetbare gegevens over productiviteit, impact en kwaliteit van het wetenschappelijk onderzoek. [ ernst arbouw ]
Het gaat om een nieuwe functie binnen Progress.net, dat gebruikt wordt om inschrijvingen vanuit Studielink te verwerken. De bedoeling is dat ook informatie over de studievoortgang erin terecht komt. Dat was een voorwaarde van de personeelsfractie in de u-raad om met de invoering van het bindend studieadvies (bsa) in te stemmen. Maar studieadviseurs van de faculteiten letteren, rechten en gedrags- en maatschappijwetenschappen vinden dat de persoonlijke gegevens over studenten door teveel mensen kunnen worden ingezien. “Eerst moet de afscherming in orde zijn”, zegt studieadviseur bij geschiedenis en u-raadslid Karin Mast. Iedereen die berichten kan plaatsen kan ook alle andere persoon-
lijke aantekeningen zien, zegt u-raadslid Bart Beijer, tevens coördinator e-learning bij rechten. “Het maakt niet uit of die nou van rechten is of een andere faculteit. Dat vinden wij een groot bezwaar, ook al hebben al deze mensen geheimhoudingsplicht.” Beijer schat dat het gaat om vijftig tot zestig personen. Hoewel aan deze voorwaarde voor invoering van het bsa nog niet is voldaan, is wat hem betreft de steun niet in gevaar. Voorlopig wordt nog het oude Progresswww gebruikt. “Dan weten we in ieder geval dat het veilig is.” Herman de Groot van het UOCG dat Progress.net ontwikkelde, erkent dat er technische problemen zijn. “We verwachten dat het snel is opgelost. Wanneer dit gaat lukken weet ik nog niet.” [ tjerk notten ]
Vijf RUG-onderzoekers hebben van onderzoeksfinancier NWO een zogeheten VIDIsubsidie ontvangen. Het zijn filosoof Jan Willem Romeijn, socioloog Melinda Mills, en drie UMCG-onderzoekers: Jolanda Smit (virologie), Deniz Baskent (gehooronderzoek) en Ton Lisman (chirurgie). Met deze persoonsgebonden subsidie van maximaal 800.000 euro kunnen ervaren jonge wetenschappers een eigen onderzoeksgroep opbouwen.
Bernlef terecht geen subsidie Bernlef heeft in april terecht geen subsidie ontvangen voor een symposium over de Friese cultuur. Dat schrijft Provinciale Staten op schriftelijke vragen van fractievoorzitter Teun Jan Zanen van de Partij voor het Noorden. De subsidie voor een themamiddag tijdens het lustrum, werd afgewezen omdat de dag niet Gronings genoeg zou zijn. Daar komt de Provincie nu op terug. De argumentatie voor de afwijzing was onjuist, maar het besluit juist. “Jubileumactiviteiten komen sowieso niet voor subsidie in aanmerking.”
4 OPMERKELIJK
UK 8 - 14 OKTOBER 2010
Boze mail had resultaat Door de nieuwe rekenmethode van de toonaangevende Times Higher Education ranglijst duikelde de RUG onlangs van de 138e naar de 170e plaats. Bestuursvoorzitter Poppema klom in de pen en voilà: na een paar mailtjes over en weer werd hij gevraagd de samenstellers volgend jaar te adviseren. Door ernst arbouw De middag na de publicatie van de Times-ranglijst reageerde Poppema spinnijdig op de resultaten. Allemaal ‘‘broddelwerk” aldus de bestuursvoorzitter. In een gesprek van precies een uur fileerde hij stap voor stap de rekenmethode die THE gebruikte bij de samenstelling van de lijst. “Hoe
langer ik er naar keek, hoe bozer ik werd”, aldus Poppema toen. En zo kwam het dat hij een mailtje richting de THE-redactie stuurde. (“Het allerbeste lijkt me om eerst maar een uitleg te vragen over hoe ze aan deze vreemde uitslag zijn gekomen.”) De redactie stuurde zijn commentaar door aan het bedrijf Thomson Reuters, het bedrijf dat de data verzamelde, en die vroegen hem als adviseur voor de volgende ranglijst. Volgens Poppema zijn er bij de samenstelling verschillende dingen misgegaan. Zo scoorden de universiteit van Alexandrië in Egypte en Bilkent University in Ankara onverwacht (“onterecht”) hoog op het gebied van wetenschappelijke impact. “Ik denk dat ze zich realiseerden dat een informed observer dat soort rare af-
wijkingen er zo uitpikt.” Adjunthoofredacteur Phil Baty erkende eerder al in een vraaggesprek met de UK dat er “statistische anomalieën” in de lijst zitten. Poppema: “Ze hebben in de ranglijst ook bonuspunten toegekend aan universiteiten uit landen en regio’s waar het niet zo goed gaat. Slechtere universiteiten kunnen daardoor toch hoger in de lijst komen. Dat moesten ze in de toekomst misschien maar niet meer doen.” Mogen we concluderen dat Poppema de uitnodigen van THE en Tomson Reuters met beide handen aangrijpt? “Ja, ik ga me er zeker mee bemoeien. Als je kritiek levert, moet je ook je steentje durven bijdragen.” Phil Baty van THE was niet bereikbaar voor een toelichting.
Met Frederike naar de Vismarkt Het Universiteitsmuseum organiseert stadswandelingen aan de hand van het dagboek van de 19e eeuwse feministe Frederike van Uildriks. Wat deed ze daar eigenlijk op de Vismarkt? Door axel bogaerds Het is leeg in de loge van het Universiteitsmuseum. De enige student in de ruimte zit achter de balie. Wel bekijken vijf vijftigers een kaart van Groningen in 1880. “Leuk dat jullie meelopen!”, roept de zesde persoon in de ruimte. Dat is Paulien, van Paulien Excursions, de reisleider van vandaag. Ze is ingehuurd door geschiedenis om de wandeling rond Frederike te organiseren. “Het is niet zo’n grote groep, maar we gaan er een prachtige wandeling van maken.” Ze is tot de tanden gewapend met een mapje handgeschreven teksten en het dagboek waar het allemaal om gaat. Want dat is de aanleiding van deze stadswandeling: het uitgeven van het dagboek van Frederike van Uildriks, toegankelijk gemaakt door hoogleraar geschiedenis Mineke Bosch. Frederike is een “fascinerende Groningse vrouw”. Bovendien
Foto UK is ze in hetzelfde jaar en gedachtegoed geboren als de bekendere Aletta Jacobs (1854). Vanaf 1877 hield Frederike nauwgezet een dagboek bij van haar leven als jonge vrouw in negentiendeeeuws Groningen. Een belangrijk deel van het boek gaat over haar dagelijkse wandelingen door de Groningse binnenstad. Sandalen (zonder sokken) en fleecetruien vormen de klederdracht. Halverwege de wandeling blijkt een van de wandelaars zelfs verre familie van Frederike. Na
anderhalf uur blijkt er in 130 jaar niet veel veranderd in het studentenleven; Frederike schrijft over muziek, uitgaan, studeren en... liefde. Want dát was wat ze deed, met haar tochtjes over de Vismarkt. Hopen dat ze een glimp opving van O., haar onbereikbare liefde. Hij was joods, zij protestants, dus dat kon nooit wat worden. Uiteindelijk schijnt hij te zijn getrouwd met een rijke joodse vrouw. Frustrerend, vond ze. Want ze was ook nog eens erg lelijk.
?!
?? ! ! ‘Iedereen gaat voor het skeeleren’ Vraag & antwoord
Het WK Inline Skaten vindt 22 oktober plaats in Colombia. Masterstudente planologie Anniek ter Haar (23) doet mee. Ze is al enkele weken in ZuidAmerika om zich voor te bereiden. Door diane romashuk
Gefeliciteerd, het WK Inline skaten. Ik wist niet dat daar een WK voor was? “Wel dus. Maar de favorieten komen vooral uit Colombia zelf, Korea, Amerika, Italië en Duitsland. Er doen gemiddeld 55 landen mee. Vorig jaar werden de Nederlanders negende op de puntenkoers, voor Nederlandse skeeleraars zeer goed. Er was nog nooit een Nederlandse dame die een medaille heeft gewonnen. Maar de Nederlanders doen elk jaar beter mee. We hebben dit jaar met
het team twee gouden medailles gehaald op het EK skeeleren.”
Bijzonder dat het WK in Colombia is. Waarom? “Als Colombianen wereldkampioen worden zijn ze helden en krijgen voor de rest van hun leven een inkomen van de overheid. Vandaar dat iedereen hier honderd procent voor het skeeleren gaat. In Nederland krijgt de sport totaal geen aandacht, maar als wij hier over straat lopen vragen er altijd mensen of we voor het skeeleren komen.” Het schijnt dat alleen Colombianen op de WK-skeelerbaan mogen trainen? “Wij hebben als enige land naast Colombia wel elke dag op die baan getraind. Er staan de hele dag bewakers, maar we zijn de
eerste keer gewoon doorgelopen en hebben de skeelers aangetrokken. Toen kwam de burgemeester met de tv. Ze wilden ons filmen tijdens de training. Toen we zeiden dat we officieel niet op de baan mochten, regelde hij dat we er elke dag op mochten, als hij van ons een interview kreeg.”
Hoe bereid je je nu voor? “We trainen zo’n drie à vier uur per dag. Af en toe gaan we naar de sportschool om te fietsen op de spinbikes. Eerst moesten we vooral wennen aan het hoogteverschil van 2000m en het tijdsverschil. En natuurlijk aan de baan, elke skeelerbaan is weer anders.” Wat verwacht je van het WK? “Ik hoop mijn resultaten van vorig jaar te verbeteren. De top acht dus.”
Een dove |_
Studenten met
| ac h t e r g r o n d | Als je slim bent, moet je kunnen studeren. Toch? Maar studenten met een lichamelijk beperking zijn veel tijd kwijt aan het regelen van voorzieningen. Eén centraal aanspreekpunt ontbreekt. En soms haken ze maar af. Door diane romashuk “We hadden een dove en een blinde student. Die zijn afgehaakt omdat er veel niet goed geregeld was”, vertelt studieadviseur van communicatie- en informatiewetenschappen (CIW) Aletta Westra-Hofstee. Volgens haar hebben ze vooral van het omgaan met dove studenten “geen kaas gegeten” binnen de RUG. Zeker niet bij een studie als CIW waar alles gericht is op gesprekken. “Er is hier niemand die gebarentaal beheerst en docenten kunnen zich vaak niet inleven in een dove”, vertelt ze. De jongen kon niet liplezen en nam zelf een doventolk mee. “Maar zelfs voor hem praatten de docenten te snel en een dove hoort niet wat hij mist. Vaktaal zou op een lijst moeten komen zodat ze er voor het college alvast gebaren voor kunnen bedenken.” Ook waren er problemen met bandjes die afgeluisterd moesten worden. “Dan moet de docent een vervangende opdracht regelen, maar die heeft vaak al te weinig tijd.” Ook zij zelf kent als studieadviseur dat probleem. “Er lopen hier vijfhonderd studenten rond waarvoor dingen geregeld moeten worden. Dan moet je voor één persoon alles uitgebreid uitzoeken. Een specialist heeft de RUG niet. Dat kost energie en tijd, voor jou en de studenten, die ze niet meer aan hun studie kunnen besteden.”
‘Docenten kunnen zich vaak niet inleven een dove’ Zelf doen is de enige oplossing, concluderen de ervaringsdeskundigen. Voor een studente in een rolstoel bijvoorbeeld, blijken lang niet alle RUG-gebouwen even toegankelijk. Tweedejaars studente Nederlands Marleen Kremer stond dit semester – ondanks haar profiel, waarin haar beperkingen staan aangegeven – ingeroosterd in A900. Een zaal waar ze vanwege trappen en smalle deuren onmogelijk met haar elektrische rolstoel in kon. Na een mailwisseling werd het college verplaatst. Een ander vak verhuisde naar A900. Jammer dat ook dát een vak was dat Kremer zou volgen. “Niks meer aan te doen, werd er gezegd. Nu kan ik alleen de werkcolleges volgen die elders plaatsvin-
den. Ik weet niet of ik het ga halen”, zegt ze. Een ongelukkige samenloop van omstandigheden, zegt roosteraar Annemieke Koning. “Ze heeft pas laat doorgegeven die vakken te wil-
O P M E R K E L I J K 5
UK 8 - 14 OKTOBER 2010
hoort niet wat hij mist een handicap lopen nog vaak tegen problemen aan
Met een rolstoel de trap op | ac h t e r g r o n d | Door de Broerstraat rijden op een fiets is niet zo fijn. Maar in een rolstoel? Vréselijk. Marleen Kremer laat zien dat een rolstoeler tegen problemen aanloopt die een ‘gewoon’ mens niet zou bedenken. Door filmo verhagen Studente Nederlands Marleen Kremer heeft geen keus. Ze heeft een progressieve spierziekte en zit daarom al sinds de brugklas in een elektrische rolstoel. Ze wil studeren, maar de gebouwen van de RUG lenen zich lang niet altijd voor een rustig college. Neem de zaal op Broerstraat 9 waar Marleen was ingeroosterd. Voor de deur is een trap. Een rolstoelingang ontbreekt. Binnen zijn nog meer trappen en er is geen enkele lift. “Vorig jaar had ik hier ook les. Toen heb ik een keer geprobeerd om wel naar de zaal te komen en ben ik de trap opgelopen. Dat alleen al was eigenlijk te vermoeiend. Vier sterke jongens uit mijn klas hebben mijn elektrische rolstoel omhoog getild. En toen waren we er einde-
Foto Jeroen van Kooten len volgen. Als het rooster gemaakt is, is het niet eenvoudig dat om te gooien. Bovendien is het niet mogelijk bij twee vakken tegelijk te zijn. Om herhaling te voorkomen hebben we afgesproken dat ze nu
vast doorgeeft welke vakken ze het tweede semester wil volgen.” Kremer voelt zich toch benadeeld. “Ik had me al voor de zomer aangemeld. Er zijn meer studenten bij
mijn studie die beide vakken volgen.” Ook psychologiestudente Kim Ketel (24) merkte dat de RUG onvoldoende is ingespeeld op mensen met een beperking. Een aangeboren hersenbeschadiging maakt dat ze met een rollator loopt. Ook haar oog-handcoördinatie is niet optimaal. Tentamens, waarvoor de vragen door de docent vergroot mochten worden, gaven vaak problemen. “Die moest ik soms overdoen omdat de docent het vergeten was. Of de opgaven waren enkelzijdig gekopieerd zodat ik maar de helft van de vragen kreeg. Het was steeds afwachten of het goed geregeld was.” Een stageplaats moest ze zelf regelen. “Bij mijn studie mag je drie plekken kiezen waar je solliciteert. Bij de faculteit wisten ze niet welke plekken voor mij toegankelijk waren. Als ik de stageplekken niet zelf had gemaild of ik er terecht kon en bij de eerste twee was gebleken dat dat niet zo was, had ik maar één kans gehad.” Gelukkig hoeft ze nu alleen nog maar haar masterthese te schrijven. Dat betekent niet zo dat ze geen waardering heeft voor de steun en inzet die ze wél ervaart. Van de arbo-arts bijvoorbeeld en haar studieadviseur. “Het is niet dat mensen niet willen helpen. Alleen zitten er
lijk, bleek mijn rolstoel niet door de deur te kunnen!” Oude Boteringestraat 34 dan, een ander gebouw dat Marleen kent van colleges. Hier moeten mensen met een rolstoel door een houten deur, direct naast het Academiegebouw. Om binnen te komen heb je een druppel nodig, maar die hebben alleen de mensen die er werken. “Als ik naar binnen wil, moet ik eerst aanbellen en dan moet de concierge opendoen. Alleen is die er vaak niet en moet ik maar hopen dat er iemand komt die er in kan. Of ik stuur een klasgenoot naar binnen om te vragen of ze alsjeblieft voor me open willen doen.” Tegenwoordig vertrekt Marleen extra vroeg naar dit gebouw. “Ik weet gewoon dat het wel even kan duren voor ik binnen ben. Gelukkig heb ik behulpzame studiegenootjes die me helpen!” Verder naar het Academiegebouw, waar de rolstoelingang niet staat aangegeven. Maar uit ervaring weet ze dat dit soort toegangen vaak aan de zijkant zit. Inderdaad rijdt ze daar zo naar binnen en de lift in. “Goh, dat is ook wel
zoveel schakels tussen, dat de kans groter wordt dat het niet goed komt. Daarom ga ik meestal rechtstreeks
Te lang Harmen Soppe (19) is student communicatie en informatiewetenschappen en twee meter lang. “Iets genetisch, ook mijn ouders zijn goed op lengte. Eerst zou ik zelfs 2.19 meter worden maar dankzij een operatie waarbij er gaatjes in mijn groeischijf zijn geboord stopte de groei in mijn benen.” Zich installeren in de collegebanken is zijn uitdaging. Vooral in de Heijmanszaal met zijn harde, krappe bankjes. “Daar gaan mijn knieën op slot zitten. Daar heb je na twee uur echt nog wel even last van.” Gelukkig was een apart tafeltje snel geregeld. “Ik heb het één keer aangegeven bij de studieadviseur, de volgende keer stond hij er.” Tenminste: “Na de zomer was hij ineens weer weg. Ze dachten dat ik er geen les meer had. Hij is gelijk weer teruggezet.”
eens anders. Soms moet ik wel een kwartier wachten omdat er allemaal doosjes op hoge hakken ook met de lift willen”, grinnikt ze. Op de eerste verdieping wil ze er weer uit, maar ook dat gaat niet heel gemakkelijk. In- en uitgang bevinden zich immers niet op dezelfde plek en de rolstoel moet een krappe bocht maken om de lift weer uit te komen. “Maar dan is ook het hele gebouw bereikbaar.” Is dat het enige? Nou... Marleen rijdt verder naar het Harmoniegebouw. De brede draaideur is geen probleem, maar dan de kantine. Waar andere studenten hun email checken, is dat voor Marleen onmogelijk. De computers staan veel te hoog opgesteld. “Ik kan niet eens een stukje van het beeldscherm zien. Dus als ik even iets wil opzoeken moet ik eerst helemaal naar de computerzaal.” Tot slot rijdt ze nog even door naar de printers in de hal. Het probleem is in een klap duidelijk. Probeer maar eens zittend vanuit een stoel je pasje in te voeren. Lukt niet.
naar de docent of de conciërge. Dat kost extra tijd en is vermoeiend, maar dat heb ik geaccepteerd.” Ineke Jansen van het Studenten Service Centrum moedigt studenten dan ook aan om al voor ze met hun studie beginnen, langs te komen voor een intakegesprek. De decanen bespreken dan met de student de randvoorwaarden en stellen een verklaring op waarin ze veranderingen in de onderwijsomgeving bepleiten. De studieadviseur moet vervolgens bekijken wat mogelijk is. “Hoe complexer de persoonlijke situatie en de gevraagde aanpassingen, hoe meer tijd en inspanning een goede voorbereiding kost. Helaas maakt niet iedere student van onze diensten gebruik. Ik vind het jammer dat deze studenten niet bij ons aan de bel trekken. Dan hadden we er misschien beter op kunnen toezien dat het beleid goed wordt uitgevoerd.” Ze is blij met het Centraal Loket Rechtsbescherming Studenten dat 15 oktober wordt geopend. “Daarmee krijgen studenten één punt waar ze hun klachten en andere zaken kunnen melden. Ik hoop dat dat meer reacties oplevert. Dan krijgen wij meer inzicht en kunnen we meer spijkers met koppen slaan.”
Met grote verslagenheid hebben wij kennis genomen van het plotselinge overlijden van
Prof. Dr. John Alexander Tjon Joe Gin
John Tjon was van 1999 tot 2002 verbonden aan het KVI als hoogleraar Theoretische Natuurkunde. Wij gedenken zijn grote verdiensten voor de natuurkunde, voor het KVI, en voor velen van ons persoonlijk. Wij zullen hem missen. We wensen zijn echtgenote, kinderen, kleinkinderen, familieleden en vrienden veel sterkte. Directie en medewerkers van het KVI
ING Business Course December 9 + 10, 2010 Sign up before November 17th www.ingbusinesscourse.nl
Nieuwe vacatures
Openstaande vacatures
Beheerder ICT
Biochemisch of Biomedisch Analist
1,0 fte | Donald Smits Centrum voor Informatie Technologie
1,0 fte | Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen
Beheerder ICT 3
Promovendus Privaatrecht
1,0 fte | Donald Smits Centrum voor Informatie Technologie
1,0 fte | Faculteit Rechtsgeleerdheid
PhD position L2 development of English
PhD Research position Chronobiology
1,0 fte | Faculty of Arts
1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences
PhD/Postdoc positions Generative syntax and phonology
Promovendus Science & Society Group 1,0 fte | Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen
3,0 fte | Faculty of Arts Nadere informatie over deze vacatures vindt u op: www.rug.nl
PhD positions Computational semantics 2,0 fte | Faculty of Arts
Hoogleraar Romaanse Taalkunde 1,0 fte | Faculteit der Letteren
Postdoctoral Researcher Transnational Work and the Evolution of Sovereignty 1,0 fte | Faculty of Economics and Business
De RUG biedt speciaal aan meeverhuizende werkende partners van nieuwe medewerkers goede loopbaanfaciliteiten. De RUG streeft naar een evenwichtig opgebouwd personeelsbestand. Op een aantal terreinen zijn vrouwen nog ondervertegenwoordigd. Daarom worden zij vooral uitgenodigd te solliciteren.
werken aan de grenzen van het weten
W E T E N S C H A P 7
UK 8 - 14 OKTOBER 2010
Cogito ergo BOEM
Kor t
In samenwerking met Science LinX (Wiskunde & Natuurwetenschappen)
Weesjongen en spectroscoop | s e r i e | Voor onderhoudende experimenten heb je niet per se een groot laboratorium nodig. Met een oude cd en een klein doosje maak je je eigen spectroscoop. Welk emissiespectrum heeft een lichtgevende augurk? Door ernst Arbouw In het Beierse stadje Straubing, op de zuidoever van de Donau, stortte in het vroege begin van de negentiende eeuw een glasblazerswerkplaats in. Zo erg was de ramp dat een echte prins naar het plaatsje kwam om de reddingswerkzaamheden te overzien. Toen reddingwerkers een dertienjarige wees levend uit het puin haalden, ontfermde de prins zich over de knaap; hij bezorgde hem boeken en zorgde dat hij van zijn baas tijd kreeg te studeren. Dertien jaar later ontwierp de jongen, Joseph von Frauenhofer een apparaat waarmee wetenschappers de chemische samenstelling van de verste hoeken van het universum konden bepalen: de spectroscoop. Als je met een spectroscoop naar een lichtbron kijkt, dan zie je een emissiespectrum: kleurige streepjes in de volgorde van de regenboog. De kleuren zijn afhankelijk van de chemische elementen in de lichtbron. Omgekeerd werkt ook: als licht door een gas schijnt, zie je zwarte lijntjes. Uit die zogeheten Frauenhoferlijnen kun je de samenstelling van een gaswolk afleiden. Misschien wel de belangrijkste ontdekking met de spectroscoop werd gedaan door Norman Lockyer, oprichter en eerste hoofdredacteur van Nature. Hij zag in 1868 in het spectrum van de zon een Frauenhoferlijn op een vreemde plek. Lockyer realiseerde zich dat hij misschien wel een nieuw element had ontdekt. Hij noemde het helium naar de Griekse zonnegod Helios. (Waarom geen Solarium, naar de Romeinse zonnegod Sol? Misschien omdat er al een element Selenium was, naar de Griekse maangodin Selene. Of omdat een voorkeur voor Latijn boven Grieks betekent dat je hydrogen (waterstof) ineens ‘aquarium’ moet noemen.) Het duurde nog tot 1895 voor het zonne-element op aarde werd ge-
Gamma
Angst voor dikkerds Laat die dunne modellen maar lopen. Het zijn juist dikkerds die vrouwen inspireren om zichzelf uit te hongeren. Simon Dalley, onderzoeker bij de afdeling psychologie van de RUG, onderzocht waarom vrouwen ontevreden zijn met hun lichaam. Hij vond dat dit niet kwam door een slank ideaalbeeld, maar vooral door een dik schrikbeeld. De angst om aan te komen en zo meer op dat schrikbeeld te gaan lijken bleek van grotere invloed op het eetgedrag. Dalley promoveert vandaag, donderdag, aan de sociale faculteit van de RUG.
Kaas en theologie
Illustratie Ernst Arbouw ïsoleerd, uit gas dat vrijkomt bij het verhitten van uraniumerts.
Schandelijk dat er nog steeds mensen zonder spectroscoop de straat op gaan Een paar jaar na zijn ontdekking schreef Lockyer het handboek The Spectroscope and Its Applications (tinyurl.com/23doz3a), waarin hij voorspelt dat het niet lang zal duren voor iedereen rondloopt met een spectroscoop op zak. Schandelijk dat er nog steeds
mensen zonder spectroscoop de straat op gaan, vooral omdat je in vijf minuten een exemplaar in elkaar knutselt. Op zakformaat. Het enige wat je nodig hebt, is een luciferdoosje, een stuk van een kapotte cd en een stanleymesje. Eigenlijk hoef je niet veel meer te doen dan een kijkgaatje in de bovenkant van het doosje snijden (zie tekening). Leg (lijm) de cd-punt in het laatje en klaar. Schuif het laatje een beetje open (hoe smaller de spleet, hoe beter) en richt de opening op een lichtbron. Door de opening kun je nu het emmissiespectrum zien. Er is mischien wat oefening nodig om licht, doosje en hoofd in de juiste lijn ten opzichte van elkaar te houden, maar als je het door hebt, ben je de rest van
de middag zoet: de zon, het scherm van je laptop, gloeilampen, tl-buizen, led-verlichting en – leuk idee – natrium straatlantaarns blijken allemaal een eigen emmissiespectrum te hebben. (Natriumlampen zijn de oranje lampen langs snelwegen. Precies hetzelfde oranje krijg je door 220 volt op een augurk te zetten. Inderdaad: veroorzaakt door natrium uit het keukenzout waarmee de augurk is ingemaakt. Zie Cogito Ergo Boem, 8 november 2007. Waarschuwing: het elektrocuteren van augurken is niet zonder gevaar.)
Zie voor de filmpjes uit deze rubriek en een disclaimer: www.universiteitskrant.nl/boem Reacties of tips naar boem@rug.nl
Afschaffen
Door gerrit breeuwsma Met belangstelling volg ik de commotie bij onze oosterburen rond het boek van Thilo Sarrazin Deutschland schafft sich ab. De verkoop van het boek gaat richting een miljoen exemplaren, dus kennelijk ligt het veel mensen na aan het hart. Iedereen die maar enigszins zijn mond kan roeren, heeft zich publiekelijk over het boek uitgelaten, waarbij de auteur voor racist en antisemiet is uitgemaakt. Zelfs bondskanselier Merkel maakte haar ongenoegen kenbaar en inmiddels heeft hij zijn positie bij de Bundesbank moeten opzeggen. Wetenschappers lieten zich niet onbetuigd. Van demografen tot psychologen: allemaal hebben ze wat af te dingen op Sarrazins stellingen en proberen ze aan te tonen dat het met het afschaffen en dommer wor-
den van Duitsland, tengevolge van de toestroom aan buitenlanders, wel meevalt. Wat ik echter opmerkelijk vind aan de discussie, is dat niemand zich lijkt af te vragen of het eigenlijk wel erg is, wanneer Duitsland zich op termijn zou afschaffen. Als je de geschiedenis van Duitsland bondig wilt samenvatten kun je constateren dat het land in de negentiende eeuw niet echt als staatkundige eenheid bestond en dat je zou willen dat het in de twintigste eeuw niet had bestaan. Je zou dus zeggen: we kunnen best zonder. Dat was wat Günter Grass in 1980 dacht toen zijn Kopgeboorte of De Duitsers sterven uit verscheen. Ik heb het boek herlezen. Grass schreef het in het kielzog van zijn reis naar China. Bij het aanschouwen van (destijds) een klein miljard Chinezen stelde hij zich – geschrokken – voor wat er zou
gebeuren als er net zoveel Duitsers waren. “Kan men dat de wereld aandoen”, vroeg hij zich af, en “zou de wereld zich niet tegen zo’n aantal moeten beveiligen?” Legitieme vragen. Toen Duitsland zich in 1989 herenigde was Grass geen voorstander; kennelijk vond hij 80 miljoen samen optrekkende Duitsers al niet wenselijk. In Kopgeboorte wordt een echtpaar opgevoerd dat het onverantwoord vindt een kind op de wereld te zetten, terwijl een rechtse scholier fulmineert dat er in Itzehoe alleen nog Turken worden geboren. Een 20e eeuw zonder Duitsland mag retrospectief een Utopia lijken, een 21e eeuw zonder is kennelijk een ramp. Het kan raar lopen in de geschiedenis.
Gerrit Breeuwsma is docent psychologie en schrijft elke twee weken een column.
“De waarheid is nu eenmaal geen kaas, die beter wordt naarmate hij ouder wordt”, sprak de zestiende eeuwse Franse theoloog Sebastiaan Castello. Maar hoe kan het christendom dan teruggrijpen op de waarheid van een oude tekst als de Bijbel? Die vraag behandelde Wouter Slob in de oratie waarmee hij dinsdag zijn ambt als bijzonder hoogleraar protestantse kerk, theologie en cultuur aanvaardde. Volgens Slob is theologische waarheid te vergelijken met historische waarheid. Daarbij is interpretatie erg belangrijk. In navolging van geschiedfilosoof Frank Ankersmit stelt Slob dat religieuze ervaring als contactpunt moet worden gezien tussen de gelovige en de religieuze waarheid. Theologische standpunten als de godheid van Jezus Christus zijn immers geen controleerbare historisch feiten. Iemand als de apostel Paulus beroept zich ook niet op historische feiten, maar op openbaring.
Rijst in Tanzania Groothandelaars in rijst in Tanzania geven hun afnemers – de tussenhandelaren – veelal een handelskrediet om transacties te financieren. Maar daarmee beperken zij de vrijheid van tussenhandelaren om van leverancier te switchen. Voor handelaars uit de eigen stam gelden bovendien vaak gunstiger betalingsregelingen. Dat concludeert Ernest Kihanga in zijn analyse van de Tanzaniaanse rijstmarkt, waarop hij vandaag promoveert aan de Faculteit Economie en Bedrijfskunde van de RUG.
Rommel verrommelt Rommel op straat lokt overtreding van regels uit. Maar het tegenovergestelde geldt ook: wie ’s ochtends straatvegers aan het werk ziet, is zelf meer geneigd een goede daad te verrichten, aldus RUG-psycholloog Kees Keizer in het proefschrift waarop hij vandaag promoveert.
8 WETENSCHAP Genenkrakers: ‘Wij gaan winnen’
UK 8 - 14 OKTOBER 2010
Die werkwip is |_
*
Illustratie Paul de Vreede
| o n d e r z o e k | 100.000 euro staat er op het spel. Logisch dat de Genenkrakers, de Groningse onderzoekers die in de finale staan van de Academische Jaarprijs hun best doen. Het idee? Een trein door Nederland laten rijden waarin je alles te weten komt over DNA. Door edo grevers Met een beetje geluk raast hij volgend jaar door het land: de LifeLinesExpress. Een speciaal ontworpen trein waarin bezoekers alles te weten kunnen komen over de wondere wereld van het DNA. De DNA-trein is een project van de genenkrakers, een groep wetenschappers die met verschillende projecten DNA begrijpelijker willen maken voor de leek. Zo hadden ze op Noorderzon al een speciaal lab ingericht, waar bezoekers eigen DNA konden vastleggen in een kettinkje. Een groot succes, zegt hoogleraar ontwikkelingsgenetica Robert Hofstra, samen met afdelingshoofd Cisca Wijmenga teamcaptain van de genenkrakers. “We merkten dat het publiek gefascineerd is door DNA, maar niet weet wat het precies is.” Het idee ontstond tijdens een afdelingsuitje naar het klooster in Kloosterburen; een trein door Nederland, ingericht met een tentoonstelling over DNA. Hofstra legt uit dat er veel overeenkomsten zijn tussen DNA en het spoorwegnet. “Als je treinrails een aantal slagen draait dan ontstaat een dubbele helix, de typische vorm van DNA. De bielzen zijn dan de bouwstenen, de zogenaamde nucleotiden. Een andere overeenkomst met het spoorwegnet is de complexiteit. In DNA kunnen door invloeden van buitenaf mutaties optreden, soms met desastreuze gevolgen. Bij de spoorwegen heb je te maken met externe factoren als sneeuwval die grote invloed hebben.”
Stem ook mee! De Academische Jaarprijs is een initiatief van NRC Handelsblad, in samenwerking met de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) en de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). De prijs wordt uitgereikt aan het onderzoeks-
De genenkrakers staan met hun project in de finale van de Academische Jaarprijs (zie kader), een prijs die wordt uitgereikt aan het team dat het best wetenschappelijk werk uitlegt aan een breed publiek. “Wetenschappers zijn onder elkaar erg enthousiast over hun onderzoek, maar hebben vaak moeite hun werk uit te leggen in Jipen-Janneketaal. Wij proberen de afstand tussen wetenschap en het publiek te doorbreken”, aldus Hofstra. Aan de hand van ruwe schetsen bespreekt Hofstra de ideeën voor de inrichting van de trein. “In de eerste coupé willen we het publiek een cel inzuigen. Diep in de cel ligt namelijk de celkern, waar het DNA zich bevindt. In dit gedeelte krijgen de bezoekers met interactieve video’s veel informatie over DNA.” In het volgende gedeelte van de trein komt de relatie tussen erfelijkheid en leefstijl aan bod. “We participeren in een groot longitudinaal onderzoek, LifeLines. Hierin wordt onderzocht hoe het samenspel tussen genetische aanleg en leefstijl precies werkt. Een ongezonde levensstijl kan tot gevolg hebben dat mensen met een genetische aanleg voor een bepaalde ziekte een sterk verhoogd risico hebben op het krijgen van die ziekte.” In het laatste gedeelte willen de genenkrakers een laboratoriumsetting inrichten. “Op deze manier krijgt het publiek een kijkje in de omgeving waar wij genetici werken. ” Het winnen van de jaarprijs betekent voor de genenkrakers dat ze de financiering van dit project rond kunnen krijgen en daadwerkelijk met de DNAtrein door Nederland kunnen toeren. Hofstra heeft goede hoop. “Ik denk dat we grote kans hebben om te winnen. Uit dit project spreekt beleving en fascinatie voor wetenschap. We staan te popelen om te beginnen.”
Waar zeuren we over?
Bij een fictieve sollicit atieprocedu re voor een admin stratief medewerke ir (M /V) gaven mannen én vrouwe n voorkeur aan een vrouw. Mannen hadden ee n voorkeur voor een sterke uiterlijk aantrekkelijke ka ndidaat. “Oerdr iften speeld en weer eens op: ze lieten zich leiden door kenmerken die partnerkeuze een bij de rol spelen.” (pag. 194)
*
“Het blijkt dat vrouwen in topfuncties meer testosteron en en mannelijker ucer prod zijn dan vrouwen in lagere functies.” Door de testosteron verdwijnen vrouwelijke vormen, zoals de wespentaille. “Als gevolg hier van neemt hun zin in seks af, net als de kans op een succesvolle bevr uchting.” “Vanuit dit perspectief valt de fysieke verschijning van Angela Merkel goed te plaatsen.” (pag. 259-260)
| r ec e n s i e | Volgens het nieuwste
team dat er het best in slaagt om wetenschappelijke zaken uit te leggen aan het grote publiek. Een jury o.l.v. Rick van der Ploeg bepaalt welk team met de 100.000 euro naar huis gaat. Ook is er een publieksprijs te winnen.
boek van sociaal psycholoog Bram Buunk is de oermens aanwezig in ons allemaal. Ook op de werkvloer. Maar René Fransen is niet onder de indruk. ‘Nieuwe inzichten die de evolutionaire benadering kan bieden geeft Buunk maar zelden. ’
Stemmen kan op: weblogs. vpro.nl/labyrint/publieksprijs. De finale is op 27 oktober.
Door rené fransen
*
Allochtone kandidaten zijn in het nadeel. Uit onderzoek blijkt, dat we mensen met een andere huidskleur minder vertrouwen. “In ons evolutionaire verleden vormden namelijk alle mensen die geen onderdeel uitmaakten van de eigen groep een mogelijke bedreiging.” (pag. 100)
Mensen zijn geëvolueerd als sociale wezens, het zit in onze genen. Dus lijkt het logisch dat we goed zijn in het inschatten van andere mensen. Maar waarom hebben personeelsfunctionarissen bij sollicitaties dan al die testen, assessmentcenters en andere hulpmiddelen nodig? Het antwoord dat sociaal psycholoog Bram Buunk in zijn nieuwste boek geeft is ontnuchterend: nergens voor. Complexe testen werken vaak niet, terwijl onze intuïtie juist goed scoort.
De sociale wetenschappen hebben onze evolutionaire afkomst lang genegeerd. Buunk probeert te laten zien dat onze oerdriften een uiterst belangrijke factor zijn op de werkvloer. Of het nu gaat om het aannemen van personeel, het maken van carrière of relaties op de werkvloer, overal duikt de oermens in ons op. Van heilige huisjes houdt Buunk niet, dat heeft hij in zijn jaren als columnist bij De Volkskrant al laten zien. Ook in dit boek gaat hij lekker politiek incorrect tekeer: mannen
W E T E N S C H A P 9
UK 8 - 14 OKTOBER 2010
echt doodnormaal Oerdrift zit nu eenmaal in de genen.
Knutselen met leven | v o o r a f | Een cel kan sommige dingen
*
beter en efficiënter dan een chemische fabriek. Dus zetten we bacteriën in om bijvoorbeeld nieuwe antibiotica te maken. Synthetische biologie, knutselen met de bouwstenen van het leven, staat centraal in het volgende Kenniscafé van Studium Generale.
“Er is geen samenleving mogelijk waarin mensen altijd vreedzaam en in harmonie met elkaar samenleven (...). Zulke samenlevingen zijn er nooit geweest en ze zullen nooit bestaan. We zullen onze oerdriften moeten accepteren als onderdeel van onze natuur.” (pag. 311)
Door René Fransen
*
De hele testbatterij die personeelsfunctionarissen op sollicitanten loslaten, is overbodig. De eerste indr uk van de kandidaat is meestal voldoende. Want: “Als de mens zo slecht is in het inschatten van anderen, hoe kan hij dan in vredesnaam tot zo’n hyperso ciaal wezen zijn geëvolueerd?” (pag. 82)
*
“De realiteit is juist dat gewenste flirt- en vrijpartijen [ op de werkvloer ] veel vaker voorkomen dan ongewenste.” Inmiddels kent tw intig procent van de bedrijven een ‘liefdescontract’, dat relaties op de werkvloer regelt. “Het lijkt in elk geval een stuk realistischer dan het simpelweg verbieden van sek suele gevoelens op de werkvloer.” (pag. 298-299)
*
“Lopendebandwerk, zoals het draaien van een dop op een fles, is als het spannen van een boog om dan de pijl en boog aan een ander te geven die de prooi schiet. Het is weinig bevredigend en betekenisvol.” (pag. 75)
en vrouwen zijn niet gelijk, iedereen is egoïstisch (tenzij het goed is voor de carrière om dat even niet te zijn) en over seks op de werkvloer wordt onnodig moeilijk gedaan. Want we willen allemaal maar één ding: een goede partner om nageslacht mee te krijgen. Buunk weet te putten uit een grote schat – vaak recent – onderzoek dat evolutionaire wortels van menselijk gedrag probeert bloot te leggen. Het is vlot opgediend, maar inhoudelijk niet altijd even overtuigend. Lopen-
debandwerk is afstompend, maar komt dat echt doordat we niet zijn geëvolueerd om een radertje te zijn in een groter geheel? Niet iedere cultuur heeft evenveel oog voor het individu als het Westen. Bovendien: als onze innerlijke oermens zich verzet tegen lopendebandwerk, wat moeten we daar dan mee? Buunk gaat er niet op in. De zwakte van dit boek is dat Buunk nauwelijks conclusies trekt uit de constatering dat gedrag een evolutionaire achtergrond heeft. Het boek blijft te veel steken in leu-
ke weetjes. Nieuwe inzichten die de evolutionaire benadering kan bieden geeft Buunk maar zelden. Het slothoofdstuk heet dan ook Wat moeten en kunnen wij hiermee? Helemaal niets. Daarmee haalt hij zijn eigen stelling, dat evolutionair perspectief belangrijk is voor sociale wetenschappen, faliekant onderuit.
Bram Buunk: Oerdriften op de werkvloer. Een evolutionair perspectief op organisaties. Uitg. Bert Bakker, 2010, €19,95
De UK verloot een gesigneerd exemplaar van Oerdriften op de werkvloer. Laat je naam en mailadres achter op wwww.universiteitskrant.nl, voor woensdag a.s. 12:00.
Hoe maak je biogas van een berg groenafval? Je kunt er allerlei chemische processen op loslaten, maar het is eenvoudiger de natuur zijn werk te laten doen. “Een consortium van micro-organismen kan dat prima”, vertelt Sjoerd van der Meulen. De oud RUG-student werkt bij Bioclear, een bedrijf langs de A7 dat ooit uit de universiteit voortkwam. Bioclear gebruikt natuurlijke micro-organismen om klusjes uit te voeren. Zoals het maken van gas en andere groene grondstoffen. En om bodemvervuiling op te ruimen. “Dan kijken we eerst of in de vervuilde grond bacteriën zitten die de rommel al aan het opruimen zijn. Als dat zo is, stimuleren we ze. En anders brengen we die bacteriën er zelf naartoe. Zo gebruiken we de kracht van de natuur, dat is eenvoudiger en goedkoper. Milieutechnologie mag nu eenmaal niets kosten.” Maar de natuur kan niet alles. Dus past hoogleraar moleculaire genetica Oscar Kuipers bacteriën aan, om te doen wat híj wil. “We zoeken bijvoorbeeld naar nieuwe antibiotica”, legt hij uit. Dat doet hij door delen van bekende antibacteriële eiwitjes te combineren. Dat gebeurt door kunstmatig DNA in een bacterie te stoppen. Die maakt het nieuwe combinatie-eiwit. “Wanneer je zo’n nieuw eiwitje langs chemische weg wilt maken, kost dat misschien twee jaar.” Nu is het mogelijk in korte tijd tienduizenden combinaties te maken en te testen. “Wij gebruiken het micro-organisme als een chassis, waar we nieuwe dingen aan toevoegen. Vergelijk het met een auto: daar kan je iets nieuws in stoppen, zoals een autoradio. Of al die gadgets die James Bond gebruikt.” Maar die gadgets exploderen vaak. Hoe zit het met de veiligheid? “Als je nieuwe eiwitten maakt, kan er iets giftigs ontstaan. Maar we hebben in de biotechnologie al langer ervaring. Je moet van geval tot geval het risico inschatten.”
Donderdag 21 oktober leidt Bart van de Laar het Kenniscafé over de synthetische biologie. Naast Sjoerd van der Meulen en Oscar Kuipers is ook RUG-student Maarten van de Nieuwenhof aanwezig. Hij doet mee aan iGEM, de internationale wedstrijd in synthetische biologie. Het Kenniscafé is een activiteit van Studium Generale, met steun van de Universiteitskrant en ScienceLinx. Kelder van het Newscafé, 17.00 tot 18.30. Toegang vrij. www.kennisdebat.nl
10 S T U D E N T E N L E V E N
UK 8 - 14 OKTOBER 2010
Doorbraak De wetenschapsman draait zich giechelend op Tolt stuiterend rond Een kleuter werd geboren. Hij gooit zijn badkuip om en mengt het water met siroop Drinkt 14 liter alsof hij van ballonplastiek gemaakt is Uitrekbaar bleek. Dan draait hij zijn snorren in puntjes knipt zijn nagels, kantelt zijn glazen ogen. Hij leert in één middag op zijn handen lopen en schrijft uitnodigingen in neonletters. WAARDE VRIENDEN, IK ZAT IN BAD EN VOND UIT! Op het grote feest heeft zijn gezicht de vorm van een buik zijn handen hangen vol van cola en hij spreekt: Ik ben een belangrijk man nu. Champagne knalt beheerst op de achtergrond. Vuurwerk ontploft zachtjes. Joost Oomen
RUG-huisdichter 2010-2011
Nicolaas is stie |_
Maar ja, zijn naam was al bezet
| r e p o r tag e | Al veertien jaar komen de mannen van Primus inter Pares samen. Een onafhankelijk studentendispuut van een stuk of elf studenten. ‘Nazdrovje!’ Door teodor lazarov “Primus inter pares. De eersten onder de gelijken betekent dat, maar je moet niet te veel achter de betekenis zoeken. Het klonk waarschijnlijk heel stoer toen de oprichters het uitkozen als naam.” Een groep van rond de tien jongens in rood-blauw gestreepte truien zit onderuitgezakt in de lage, donkere woonkamer aan de Derde Drift Lopende Diep nummer 5. Het is het Onafhankelijk Groningsch Heeren Dispuut Primus Inter Pares. Een dispuut dat geen deel uitmaakt van een studentenvereniging, maar zo’n veertien jaar geleden op 12 september werd opgericht. Voor zover ze weten, zijn zij het enige onafhankelijke dispuut van Groningen. “De Groningsche drinkgebroeders”, lacht Jory Morren, een grote, vrolijke jongen met zijn haar in een nonchalante scheiding. “Dat zijn onze oprichters. Ze vonden de
studentenverenigingen in Groningen wel leuk, maar konden zich er niet in vinden. Daarom hebben ze de Primus opgericht. Maar voor meer details moet je bij Nico zijn, die weet alles over het dispuut.” Aan de andere kant van de bank neemt een donkerharige jongen een slok van zijn biertje. Is het nu Niels of Nicolaas? “Mensen kennen me normaal gesproken als Niels”, vertelt hij. “Maar het is bij het dispuut traditie, dat als er iemand lid wordt met dezelfde naam, de oudere naamgenoot mag kiezen of hij zijn eigen naam behoudt, of dat de jongere een andere naam moet aannemen.” Nicolaas/Niels van Duijn wijst naar een jongen verderop, met halflang blond haar. “Kijk, dat is Niels. Ik heet voor het dispuut Nicolaas.” In de veertien jaar dat dit dispuut bestaat, zijn er verschillende tradities ontstaan. Het geval van de namen is er slechts een. Anciënniteit speelt een grote rol. Des te langer je erbij zit, des te meer rechten je hebt. “Maar je moet het natuurlijk allemaal wel met een korrel zout nemen”, zegt Nicolaas. Zo moet de jongste lichting hel-
pen met het opscheppen van het eten en mag er pas gegeten worden, wanneer de oudste aanwezige zijn eten opgediend heeft gekregen. De gastheer bepaalt naar welke kroeg ze gaan nadat thuis het bier op is en een ouderejaars mag de plek van een jongerejaars innemen.
“Hola-di-jee, achterover ermee!” Een lange jongen met blonde krulletjes genaamd Hans Maarse (of is het Daan?) strekt zijn benen over het lage tafeltje. “Normaal gesproken is het opgestaan plaats vergaan, ouder of niet. Tenzij je bier haalt, natuurlijk.” Hij neemt een teug uit zijn flesje. Het eten wordt opgediend, Niels krijgt als laatste. Nicolaas legt uit: “De oudste krijgt als laatste, omdat het dan het warmst is. De rest moet namelijk op hem wachten.” Na de wraps is het weer tijd voor een traditie. “ Dit doen we meestal
O N D E R W I J S 11
UK 8 - 14 OKTOBER 2010
De uitdaging... Journalistiek
Microfoon is een pen “Wat grappig dat je nu op al die geluiden gaat letten”, zegt Liesbeth. In Huis de Beurs loopt ze met koptelefoon op en microfoon in de hand spontaan achter een serveerster aan die een kop koffie wegbrengt. “Die man ging met zijn lepeltje in de koffie roeren”, vertelt Liesbeth tevreden, “dat klinkt goed! En hij vroeg of hij nu op tv kwam.” De twee lachen. “We hebben toch geen camera bij ons?!”
Studeren is grenzen verleggen en uitdagingen aangaan. Muizen ontleden, presenteren in pak of debatteren in een vreemde taal. De UK brengt studenten en hun uitdagingen in beeld. Deze week: studenten journalistiek Petra en Liesbeth die voor het eerst met de microfoon de straat op gaan. Door nicole besselink “Voor mensen die de richting radio/tv doen gaat vanaf nu een disco- en rookverbod in. Van de disco krijg je slechte oren, van roken een slechte stem.” De tien studenten moeten erom lachen, maar docent Homme Wedman is bloedserieus. “Die microfoon is jouw pen”, zegt Wedman. “Het gaat niet om hoe de pen eruit ziet, maar om het verhaal wat je ermee schrijft. Die microfoon moet een verlengstuk van je hand worden.” Na een instructie van twee uur kunnen Petra en Liesbeth op pad. Drie geluiden moeten ze opnemen. Een drukke binnenruimte, een drukke buitenruimte
en een straatmuzikant. Onder de bogen van het Harmoniegebouw stoppen ze. “Die hakken vind ik hier altijd leuk klinken”, zegt Petra. Ze houdt de microfoon bij haar laarzen terwijl ze een paar stappen zet. Via de koptelefoon luistert ze het fragment terug. “Dit klinkt wel leuk!” Verderop in de Oude Kijk in ’t Jat wordt een winkel verbouwd; een drilboor is al van ver te horen. “Mogen we dit geluid opnemen?” “Tuurlijk!” Tussen ladder en dozen steekt Petra haar microfoon de lucht in.
Als het carillon van de Martinikerk begint te spelen, rennen de twee er op af om het geluid op te nemen. Tevergeefs. Door het geluid van de bussen valt de muziek weg. “Het is toch wat lastiger dan we dachten”, zegt Liesbeth. “We moeten nog anders gaan denken”, vult Petra aan. “Meer op geluiden letten.” Als John en Homme een paar uur later met kritische oren naar hun schoolpleingeluiden luisteren, valt het oordeel mee. Tientallen kinderstemmen schreeuwen door elkaar. “Als luisteraar zit je er middenin”, complimenteert Homme, “die kinderen lopen om je heen als je dit hoort.”
Weg met academisch kwartiertje | ac h t e r g r o n d | Colleges in Haren Foto Jeroen van Kooten
ekem Niels bij Primus inter Pares de eerste bijeenkomst van het jaar, vlak voor de KEI-week, maar ik was toen met vakantie. Dus hierbij mijn aandeel”, lacht Hans. Hij is opgestaan en heeft een doorzichtige fles in zijn hand. De traditie is, dat iedereen na de vakantie een drankje meeneemt om de rest te laten proeven. De fles van Hans komt uit Cambodja. Kleine shotglaasjes worden gevuld: “Hola-dijee, achterover ermee!” De kleine glaasjes gaan in één teug naar binnen. Vieze gezichten tonen dat het niet het lekkerste drankje ooit is. Dan is het de beurt aan Adriaan. “Ik ben in Kroatië geweest en daar worden ze met veertig procent wakker. Maar ik heb toch voor een iets lichtere variant gekozen. Dit is een heerlijke Kruskovac met een fruitige nasmaak van peer.” Wederom worden de glaasjes gevuld: “Nazdrovje!” Het ritueel herhaalt zich totdat de flessen leeg zijn. De jongens gaan dan even uitgestrekt nagenieten en een gezellig praatje maken met twee kennismakers. “Onze manier van leden werven is voornamelijk gebaseerd op de KEI-week”, zegt Nicolaas. “We zijn
elk jaar KEI-leiders en nemen drie groepen. Dan kijken we of er geschikte jongens tussen zitten. Een gezonde lichting is meestal tussen de twee en drie nieuwe leden.” Hij kijkt naar de twee aanwezigen. “Leuke jongens, maar of ze er tussen passen valt nog te bezien.” Tegen elf uur is het bier op en de jongens maken zich klaar voor de stad. “Onze stamkroeg is meestal de Negende Cirkel,” zegt Jory. “Maar als er daar niks aan is, gaan we gewoon verder.” Gastheer Patrick besluit daar te beginnen. “Het mooie is”, vertelt Nicolaas aan een van de aspirantleden, “dat het helemaal niet uitmaakt waar je naartoe gaat. Je bent met een leuke grote groep en je kunt overal wel lol hebben met elkaar, als een groep vrienden, als dispuut!” In de Negende Cirkel heeft Primus Inter Pares het achterste deel van de dansvloer veroverd. Er gaat geld in de pot en het bier stroomt. “Dit vind ik nu het mooie aan het dispuut”, zegt Adriaan van der Sijs. “Dat een groep van zulke verschillende jongens zo goed bij elkaar past. Dit is een vriendschap voor het leven.”
beginnen op het hele uur. Maar op Zernike hanteert men het academisch kwartiertje. Niet erg, als de studentengroepen elkaar niet ontmoeten. Maar nu de levenswetenschappers naar Zernike komen, wordt het lastig. Door NICOLE BESSELINK Voor decaan Jasper Knoester van de bètafaculteit is het helder. Er moet één collegetijd komen. En het college van bestuur mag beslissen. Hanteert de RUG een academisch kwartiertje of niet? “We zitten nu boven op elkaar”, zegt Knoester. “Je kunt niet meer uitlopen met je college, stromen studenten lopen tegen elkaar in. Iedereen is het erover eens: de tijden moeten gelijkgeschakeld worden.” Hoe laat de colleges dan beginnen, maakt niet uit. “Wat mij betreft beginnen we om 9.13 uur.” Toch lijkt hij een lichte voorkeur te hebben voor behoud van de huidige tijden op zijn faculteit. “Ik zeg: kom je naar de campus, pas je dan aan.” Al beseft hij dat het complexer ligt. “Het UMCG begint wel weer op het hele uur en levenswetenschappers volgen ook daar col-
Het nieuwe gebouw van levenswetenschappen leges.” De collegetijden op het UMCG zijn niet de enige reden voor de biologen om op het hele uur te beginnen, verduidelijkt Jan Piet Franke, directeur van het opleidingsinstituut levenswetenschappen. “We vinden kwart over negen wat laat om te beginnen. Onze voorkeur gaat uit naar het hele uur.” Maar ook hij vindt het het allerbelangrijkste dat de tijden helder zijn. “Het is de onduidelijkheid die er nu bestaat die opbreekt.”
Foto UK
Tijdens een recent decanenoverleg vroeg Knoester het college van bestuur de knoop door te hakken. Of en wanneer dat gebeurt, is niet bekend. Mogelijk wachten de heren op de stuurgroep onderwijsruimte en beleid. Die adviseert in november over hoe de universiteit onderwijsruimten beter kan benutten. Het gelijktrekken van collegetijden zou een optie kunnen zijn. Tot die tijd lopen de studentenstromen in elk geval nog tegen elkaar in.
Studiekeuzegesprek werkt echt | ac h t e r g r o n d | Studiekeuzegesprekken lijken rendementen te verbeteren. Dat is de voorzichtige conclusie van het Kohnstam Instituut dat een proef met zulke gesprekken onderzocht op vier universiteiten en zeven hogescholen. Door teodor lazarov Linda Hartemink, projectleider van de Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs (AOLB), kan zich wel iets voorstellen bij die conclusie. Haar opleiding is net begonnen en selecteert studenten door
middel van ‘motivatiegesprekken’ om te zorgen dat ze de juiste verwachtingen hebben en om een inschatting te maken van hun geschiktheid. In elk geval twee van de zestig studenten die zich hadden gemeld, trokken zich na het gesprek terug en maakten een andere studiekeuze. Hartemink verwacht dat studenten door deze gesprekken een betere kijk op de opleiding krijgen. “Wij hopen dat de betrokkenheid omhoog gaat en dat studenten voor zichzelf nog eens op een rijtje zetten of zij bij de opleiding passen en
de opleiding bij hen.” Maar Bert Flamma, onderwijscoördinator van natuurwetenschappen en technologie heeft zo zijn twijfels. “De vraag is wat je inlevert ten koste van zulke gesprekken. Het kost natuurlijk allemaal tijd en geld.” Volgens Flamma moet juist voorlichting bij middelbare scholen beter, zodat studenten weten wat hen te wachten staat. “Anders komen ze niet voldoende ingelicht bij ons terecht en komen ze er in de eerste maand van de studie wel achter of ze wel of niet geschikt zijn.”
12 O P I N I E Commentaar Asbest Door Peter Keizer Ordners dik is het rapport dat ingenieursbureau Oesterbaai schreef over het asbest in het natuur- en scheikundegebouw in Zernike. Wie het wil lezen mag zich bij middelenman Jan Poutsma melden. “Want als ik het overal langs moet brengen, sjouw ik met vrachten papier ”, liet hij tijdens een voorlichtingsbijeenkomst weten. In september zijn diverse gangen van Nijenborgh 4 onderzocht op asbest. Beschadigde vloertegels bleken de gevaarlijke stof te verspreiden, maar ook in gangkasten, wanden, plafonds en ovens werd het gevonden. Jarenlang lagen brokken asbest boven de entree van gebouw 16. “Niets aan de hand”, zeggen de onderzoekers. Zolang je maar geen ansichtkaarten in de muur prikt, slingers ophangt, of die vijf jaar oude ordner uit de gangkast pakt, is er “geen accuut gezondheidsrisico”. Bemoedigende woorden. De luchtmetingen, kleefmonsters en stofverzamelingen geven misschien aan dat het wel meevalt, voor de medewerkers van Nijenborgh 4 is het schrikken. Zij kunnen hun kont nauwelijks keren, zonder zich af te vragen of ze geen asbest de lucht inslingeren. En dan bestaat ook nog de kans dat de onderzoeksapparatuur waar ze al jaren met hun neus bovenhangen de kankerverwekkende stof bevat. Het vervolgonderzoek moet uitwijzen waar het materiaal precies zit. Tot die tijd houden ze hun adem in. De RUG staat één ding te doen: iedereen zo goed mogelijk informeren, om de rust te bewaren.
Sudoku
Slim inspelen op de rankings Nederlandse universiteiten zijn allemaal nette middenmoters op de internationale ranglijsten. Kwestie van geld? Nee, zegt Willem Jongman. Gewoon beter je best doen. Reputaties zijn moeilijker opgebouwd dan verloren. Daarom kan ik me goed voorstellen dat Sibrand Poppema niet vrolijk werd van de veel lagere plaats die onze universiteit dit jaar haalde in de THE ranglijst van universiteiten in de wereld. Natuurlijk zijn we niet ineens heel veel slechter geworden, net zomin als we de voorgaande jaren steeds echt beter geworden waren, ook al behaalden we iedere keer weer een hogere plaats. Laten we onszelf niet voor de gek houden: die stijgende lijn was vooral het product van slim inspelen op de ranking methodiek, en een betere zichtbaarheid van onze kwaliteit. Nu die methodiek is veranderd zijn we gewoon weer terug bij af. Cynici zeggen dat zulke rankings daarmee hun oud papier prijs niet waard zijn, maar daar ben ik het niet mee eens. Je hoeft maar even te kijken, en je ziet dat de topposities
Wil jij ook besturen? De UK is op zoek naar studenten die lid willen worden van de redactieraad. Het betekent dat je meepraat over de inhoud van de UK. Want jouw mening telt. In de raad zitten ook medewerkers van de universiteit en externe deskundigen. Meer informatie kun je krijgen bij onze redactiesecretaris Joke Corporaal (uk@rug.nl, tel. 3636700).
allemaal worden ingenomen door zeer vooraanstaande instellingen. Wie waarde hecht aan de onderlinge rangverschillen tussen Harvard, Princeton of Stanford begrijpt niets van statistiek, maar wie denkt dat die hoge posities niets betekenen begrijpt weinig van de wetenschappelijke wereld.
‘Bars van boven roepen dat iedereen harder moet werken, zal niet helpen’ Nederlandse universiteiten zijn op deze lijsten allemaal nette middenmoters. In de THE lijst zitten we in de groep tussen 100 en 200. We leggen het af tegen de betere grote Amerikaanse state schools als de University of Michigan of de University of North Carolina, maar we zijn nog wel instellingen die meetellen. Dat die Amerikaanse instellingen
de top ook vrijwel geheel monopoliseren heeft zeker te maken met hun vaak welhaast onuitputtelijke rijkdom. Tegelijk opereren ze in een heel competitieve omgeving, en moeten ze hun rijkdom dus heel kwaliteitsgericht inzetten. Hun organisaties zijn daarom vaak heel plat, en leunen sterk op de inbreng van de wetenschappelijke staf. Het kwaliteitsstreven heeft er brede steun aan de basis, en wordt geholpen door een scala aan incentives. Dat zo’n doelgerichte zelfsturende bestuurscultuur minstens zo belangrijk is als veel geld kun je ook zien aan de hoge plaats van enkele niet zo rijke Amerikaanse instellingen, de hoge plaats van enkele bepaald niet superrijke Israelische instellingen, en aan het succes van enkele Europese topuniversiteiten. Oxford en Cambridge mogen erg chique zijn, en ook wel over extra middelen beschikken, maar vergeleken met Amerika zijn het arme sloebers. En toch draaien ze nog steeds mee in de mondiale top. Ook straatarme andere Britse universiteiten als in Londen maar ook elders doen het (soms veel) beter dan de Nederlandse.
Geld erbij zullen we zeker niet krijgen. Wat kunnen wij doen om met hetzelfde geld toch echt beter te worden? Bars van boven roepen dat iedereen harder moet werken zal niet helpen. De mensen moeten het zelf doen, en die prestaties moeten zichtbaar gemaakt worden. Waarom doen sommige faculteiten nog steeds niets met citatiescores? Waarom heeft nog niet de hele universiteit iets als het tenure track systeem? Waarom hebben we nog geen universiteitsbrede best practice voor de internationale recrutering van wetenschappelijke staf, zodat we ook de best mogelijke collega’s krijgen? Waarom selecteren we niet net als de toppers op de ranglijsten onze studenten aan de poort? Hoe reorganiseren we afdelingen die in meerderheid onder de maat zijn? Of gaan we die sluiten, ook als het vakgebied van strategisch belang is? En hoe gaan we dit alles doen zonder nog meer top down management en nog meer bureaucratische lagen? Hoe zorgen we dat we vanzelf beter worden? Dr. Willem M. Jongman Universitair hoofddocent bij de afdeling geschiedenis.
Reacties korte reacties van maximaal 200 woorden graag voor maandag 12.00 uur mailen naar uk@rug.nl. Bijdragen kunnen worden ingekort.
Studentpsychologen Veel studenten zijn in verwarring gebracht door het artikel “Studenten-psychologen gaan samenwonen” in de UK . Wij als geïnterviewden hebben
Willemen
De oplossing van de sudoku staat op http://www.universiteitskrant.nl
UK 8 - 14 OKTOBER 2010
helaas een aantal onjuistheden moeten constateren en willen graag wat duidelijkheid geven. Wij hopen inderdaad in de nabije toekomst een samenwerkingsverband met Lentis aan te gaan. Daarmee willen we bereiken dat wij studenten voor wie dat nodig is, soepel en vlot kunnen verwijzen. Zo komen studenten
snel in het juiste behandeltraject terecht, terwijl bij ons de wachttijd voor de intakegesprekken en voor een vervolgtraject kort blijft. Hoe onze samenwerking inhoudelijk precies vorm zal krijgen, wordt op dit moment zorgvuldig onderzocht en nader uitgewerkt. Intussen kunnen alle studenten erop vertrouwen
dat wij nog steeds een toegankelijke en laagdrempelige voorziening zijn. En dat blijft zo, ook in de toekomst. Luut Kroes en Ton Boekhorst Hoofd Studentenzaken en studentenpsycholoog
@ U K 13
UK 8 - 14 OKTOBER 2010
H ok
Alain
2
1
Bastards
| s e r i e | Wat zegt jouw kamer over jou? De UK snuffelt iedere week rond in het huis van een student, op zoek naar bijzondere verhalen achter de gevonden voorwerpen. Door diane romashuk
1
Hokbewoner:
Emiel Blok, 26 jaar, masterstudent vastgoedkunde, woont in een studio aan de Eendrachtskade. Hij heeft verstand van huizen en koos voor zichzelf dan ook een aangename stek met uitzicht over boten en de binnenstad. “Jammer is alleen dat door een ander hoog gebouw de Martinitoren ontbreekt.”
2
3
Fez
“Dit Marokkaanse hoofddeksel is onderdeel van de outfit van de pedellen van de faculteitsvereniging bij ruimtelijke wetenschappen Ibn Battuta. Ik ben daar één van. Met een staf en je stem zorg je dat bijvoorbeeld borrels en promoties volgens protocol verlopen. Vaak zijn het mannen omdat je over het feestgedruis moet kunnen brullen. Dat gaat mij met mijn lage stem goed af. Battuta was een Marokkaanse ontdekkingsreiziger die per kameel naar China reisde, vandaar de Marokkaanse outfit.”
3
4
Bord
“Een souvenir van mijn bezoek aan de slotavond voor de ver-
Foto’s Reyer Boxem kiezingen in Duitsland van 2009. Ik was daar met studenten van de BKB Academie, een bureau dat masterclasses organiseert over campagne voeren. We stonden op twintig meter afstand van Angela Merkel toen ze haar keynote speech gaf. Met deze borden, met op de ene kant ‘Wir’ en op de andere ‘Angie’, stonden de mensen te juichen. Heel anders dan
Lange nachten, diepe glazen... (7) Terugtweet: Daniël gaat helemaal op in het verenigingsleven van Albertus, terwijl Fleur juist het gevoel heeft dat de tijd gekomen is om serieus te worden. “Hallo? De Winter? Ben je daar?” “Huuh?” “Daniël, gast waar ben je?” “Wie is dit? Huh, waar ben ik? Fleur?” “Ik sta voor je deur, doe open! We zouden lunchen, weet je nog?” “Wacht even... ik bel je zo terug, Fleur. Ik moet even...” Urine, dat is wat hij ruikt. Een herkenbare geur die op dit mo-
ment het laatste is wat Daniël nodig heeft. “What the fuck doe ik hier?” Een scherpe pijn gaat door zijn onderrug, gevolgd door een hele koude rilling. Lady Gaga’s Poker Face klinkt uit zijn telefoon en de foto van een lachende Fleur verschijnt op het beeldscherm. Daniël drukt haar weg, schudt zijn hoofd en kijkt om zich heen. De koude rilling blijft aanhouden en maakt hem langzaam bewust van zijn onderkoelde lichaam. Met een snelle beweging, die veel pijn veroorzaakt, doet hij zijn grijze capuchon op. “What the fuck echt.” Opnieuw Poker Face.
bijvoorbeeld een CDA-congres.”
4
Televisie
“Toen ik een goedkope tv zocht, zag ik deze tegen sluitingstijd bij Mamamini. Hij was te zwaar om in mijn eentje naar huis te krijgen. De volgende dag ging ik iets voor openingstijd terug met een
huisgenoot. Er stonden al allemaal mensen. Het leken wel de Dwaze Dagen van De Bijenkorf. Toen de deur openging ben ik naar binnen gerend en heb ik mijn hand er op gelegd. Hij staat een stuk van de muur omdat hij zo dik is. Toch is het de beste tv die ik ooit heb gehad. Draaien kan ik hem alleen ook niet. Tv kijken in bed is er niet bij.”
Brakke ochtend “Ja…” “De Winter! Waar ben je in hemelsnaam? Doe open die deur!” “Ik ben niet thuis.” “Wat? Waar ben je dan?” “Weet ik niet precies... ergens buiten.” “Geen grapjes, je ligt gewoon nog te meuren in je nest. Ik hoor het toch aan je stem. Je bent net wakker.” “Dat laatste klopt inderdaad.” Thuisthuis gaat er ineens door Daniëls hoofd. “Ik ben bij Thuisthuis... denk ik!” Zijn stem klinkt verassend schor. “Dit meen je niet! Ik lig onder bij de trappen van
Thuisthuis! Geen flauw idee wat er gebeurd is.” “Dikke idioot! Wat heb je gedaan? Ben je beroofd?” Daniël betast zijn zakken. “Nee, daar lijkt het niet op.” “Wat heb je dan gedaan? Het is woensdag, je hoort vanavond te zuipen. Niet gisteravond!” Daniëls gedachten schieten alle kanten op. Gezichten van verschillende personen vliegen aan hem voorbij. Flarden van gesprekken borrelen op. Alle soorten varianten van hoe de avond verlopen kan zijn, gaan er door hem heen. Wat is er gebeurd?
“What the fuck!”, schreeuwt het oude nonnetje. De slungelige ober stootte per ongeluk een glas witbier om en dat beviel haar niet. De onverwachte reactie leidde tot hilariteit bij de omstanders en ook bij mij. Deze magistrale sketch uit het verborgen cameraprogramma Benidorm Bastards illustreert het grote verschil in taalgebruik tussen generaties. Het stereotype ‘bejaarde’ stort als een kaartenhuis in elkaar wanneer zo’n bejaarde opeens ‘fucking vette’ woorden gebruikt. Vreemd, ongepast, maar daardoor heel geestig. Dus toen ik afgelopen week in de trein zat met vier aangeschoten trutten die de AOW-leeftijd naderden, bestudeerde ik de coupé grondig. Bespeurde ik ergens een verborgen camera? In de stiltecoupé knauwden ze luidruchtig over hun aankopen, bescheurden zich om een langslopende vrouw en hinnikten als losgeslagen paarden toen iemand vroeg of het wat rustiger kon. Van mijn voornemen om m’n tentamen te leren bleef niets over toen de vitale zestigplusser naast me balspelletjes ging spelen op haar mobiel. Hard genoeg om ervoor te zorgen dat de omroepberichten onverstaanbaar waren. Als apotheose van de show stond de rossige pensionada tegenover me op en deed de kabouter Plopdans in het gangpad. What the fuck? Maar die camera... die heb ik niet gezien.
Alain Dekker is tweedejaars biomedische wetenschappen
Foto Liz Main
“’t Vaatje... denk ik.” Korte stilte. “’t Vaatje?” “Dat is het laatste wat ik nog weet. Kannetjes bij ’t Vaatje. Fleur, ik moet hier echt weg. Het stinkt naar pis en ik kan niet kappen met rillen. Anders bel je gewoon bij Jasper aan en zet je alvast koffie op. Ik ben helemaal naar de klote en kom er nu aan. Dan gaan we even een reconstructie maken! Als dat überhaupt nog mogelijk is…” Wordt vervolgd >
Reageren? langenachten@gmail.com
14 C U L T U U R c ultuur tips n Sivert Höyem was tot 2007 frontman van Madrugada, een Noorse band. Solo klinkt de Noor wat opgewekter en extraverter dan met Madrugada, maar niet minder leuk. Hij brengt stevige rock, die wel een beetje doet denken aan Bruce Springsteen. 15 oktober, Vera, aanvang 22.00 uur. n Alles moet digitaal, ook in de kunst. Kunstruimte 09 gaat daar lekker tegenin. De presentatie ON/of toont gewoon papier aan een muur. Zoals een wand waarop kunstenares Mieke Maaike Fokkinga een wolk van papiersnippers plakte. Een beetje moderne techniek zit toch weer in een tekening van Jochem van der Spek. Gemaakt met een tekenrobot. Maar wel weer met een eenvoudige Bic-balpen in zijn grijparm. Kunstruimte 09, Herebinnensingel 11. T/m 23 oktober. www.kunstruimte09.nl n Kathedralen zijn waanzinnige gebouwen. Vol grootheidswaan en mysterie. Kunstenaar Bart Vromans doet er onverwachte dingen mee. Zien we op dat ene schilderij met een ingestorte kathedraal eigenlijk Ground Zero in New York? Kunstenares Wijke van der Bij is veel ingetogener, met simpele kerkjes in de provincie Groningen. Heel geraffineerd, zoals zij de kleurnuances in de oude bakstenen laat zien. Een tempel van steen, galerie Forma Aktua, Nieuwstad 10. www.forma-aktua.nl
n DegrotemonD heet het nieuwe toneelstuk van Valentijn Dhaens. Het bestaat uit een aaneenschakeling van retorische hoogstandjes. Aan de hand van preken, oorlogsverklaringen, pleidooien en grafredes laat Dhaens de schoonheid van het houden van redevoeringen zien. ForumImages, do. 14 t/m zo. 16 oktober, aanvang 20.00. n Bach staat bekend als een van de grootste componisten aller tijden. Op zijn beurt bewonderde deze meester enkele tijdgenoten, zoals de Italiaan Pergolesi. Bach bewerkte Pergolesi’s Stabat Mater tot een eigen meesterwerk ‘Tilge Höchster, meine Sünden’. Op 17 oktober speelt de Nederlandse Bachvereniging beide stukken. De Oosterpoort, aanvang 20.15.
UK 8 - 14 OKTOBER 2010
Heel hard lachen | i n t e r v i e w | Onlangs bedacht IB/IO student Bart Melief dat het wel mooi was om cabaretier te worden. Over twee weken staat hij in de halve finale van het Groninger Studenten Cabaret Festival. Door elisabeth oosterling Zes jaar lang had Bart Melief, masterstudent internationale betrekkingen en internationale organisaties, totaal geen interesse voor cabaret. Terwijl hij daarvóór zowel André van Duin, als Youp van ’t Hek en Theo Maassen wilde zijn. Kortgeleden ging Melief dan toch, eindelijk, de planken op. En hij belandde meteen in de halve finale van het Groninger Studenten Cabaret Festival. Het laatste zetje om op het toneel te klimmen, kreeg Melief van zijn logopediste. ‘Is cabaret niet iets voor jou?’ vroeg zij hem steeds. De verhalen die hij vertelde als stemtraining vielen blijkbaar in de smaak. “Ze had een cabaretcursus gevolgd bij de Usva. Ze bleef aandringen. Op de allerlaatste inschrijfdag ben ik gegaan. Ik heb nog lang staan twijfelen bij de balie, maar me uiteindelijk toch opgegeven.” Een schot in de roos, zo bleek. Melief had een plek gevonden waar hij zijn verhalen kwijt kon. “Eerst is het heel eng als mensen niet lachen. Maar dat overleef je. Het werd steeds leuker om de juiste manier te vinden om iets te vertellen. Om te kijken wanneer het grappig wordt. Ik dacht: als ik nu toch een eindproduct moet maken, dan doe ik het ook meteen goed!”
‘Drie balkons vol publiek. Zo gaaf!’ Van half werk houdt de jonge cabaretier niet. “Als ik iets doe dat ik leuk vind, dan duik ik er helemaal in.” Dat gold ook voor zijn masterscriptie. Melief werkte daar hard aan en schreef tussendoor ook nog aan een boek. “Maar het werd me te saai. Ik wilde weer eens mensen zien!” Toch was het gezwoeg niet voor niets. Het lijkt erop dat hij zijn master cum laude zal afronden. “Alleen nog een acht halen voor mijn stageverslag.” Met cabaret is hij minstens zo ambitieus. “In februari is het Leids Cabaret Festival. Daar wil heel graag aan meedoen.” Maar nu is Melief dus nog druk met het Groningse
Foto Reyer Boxem festival. “Eerst zag ik het een beetje als een opstapje. Maar dat is het allang niet meer! Try-outen, repetities en straks in de Schouwburg staan. Drie balkons vol publiek. Zo gaaf!” Het liefst zou Melief er zijn werk van maken. Maar er is stevige con-
currentie, weet hij. “De andere acts zijn ook goed en lopen qua stijl erg uiteen.” Zelf speelt hij vooral absurde situaties. “Ik probeer het publiek iets van een andere kant te laten bekijken. Belerend ben ik niet.” Of hij een doel heeft met zijn voorstelling? Melief denkt diep na. “Niet
echt. Ik hoef de wereld niet te verbeteren. Ik wil mensen gewoon laten lachen. Of hoewel: misschien wordt de wereld wel iets mooier, als zo’n zaal een half uur lang heel hard lacht!” Meer over het festival: www.gscf.nl
Popronde steunt aanstormend talent | v o o r a f | Beginnende bands een steuntje in de rug geven, daar gaat het om bij de jaarlijkse Popronde. Vanavond treden bands op in 18 Groningse kroegen. Door bart breman Een van de meest laagdrempelige manieren om nieuwe bandjes te ontdekken is de Popronde, een jaarlijks terugkerend muziekfestival dat in 24 Nederlandse steden wordt georganiseerd. Vandaag is Groningen aan de beurt. In 18 kroegen, door
het hele centrum, geven aankomende bandjes optredens die gratis te bezoeken zijn. Doel van de Popronde is beginnende bands een steuntje in de rug te geven. Het wordt steeds moeilijker voor jonge bands om zich aan een groter publiek te presenteren. Poppodia en muziekclubs hebben steeds minder ruimte voor Nederlandse bands die niet uit de eigen stad of regio komen. Omdat ze onbekend zijn trekken ze minder grote bezoekersaantallen, wat het tot een risico maakt om ze te programmeren. In tal van
kroegjes en zaaltjes krijgen zo’n honderd bands de kans om zich aan een nieuw publiek te laten zien. Elk optreden is gratis te bezoeken, de podia liggen op loopafstand van elkaar. Grote en bekende bands staan dus niet op het programma, of beter gezegd nog niet. Want dat de aanpak werkt is ruimschoots bewezen. Bands als Go Back To The Zoo, Voicst en De Staat deden in eerdere edities mee en groeiden uit tot nationaal bekende bands. Het is dus niet zo gek dat landelijke media het festival dit jaar actief ondersteunen. Zo
hebben VPRO’s 3voor12 en radiozender 3FM hun naam verbonden aan een concertlocatie. De groeiende aandacht en inmenging van de landelijke media is eigenlijk de definitieve erkenning van het belang van het festival. Het biedt jonge bands een prachtige kans om ervaring op te doen en zichzelf in de kijker te spelen. Daarmee is Popronde de ideale springplank voor de leukste bandjes waar je nog nooit van hebt gehoord. Voor meer informatie: www.popronde.nl
14 t/m 21 oktober 2010
Mededelingen 1
Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers
Algemeen Studium Generale Groningen Film: Eminem – 8 Mile De speelfilm ‘8 Mile’ (Curtis Hanson, 2002) geeft een semi-autobiografisch verslag van de jeugdjaren van hiphopartiest Eminem. De blanke rapper B-Rabbit probeert het respect van zwarte rappers te verwerven. Schrijver Ruben van Gogh analyseert in zijn inleiding de teksten van Eminem. De speelfilm is Nederlands ondertiteld. Tijd: maandag 18 oktober 19.30u. Plaats: Academiegebouw. Kaarten: € 2,- / studenten gratis. Van toen naar dan door nu – over psychologie van tijd De tijd schenkt ons een meetbare wereld waarbinnen orde en regelmaat heerst en waar mensen een gevoel van controle kunnen ervaren. Tijd heeft soms een verrassende invloed op ons denken en ons doen en laten. Hebben we het meer naar ons zin als de tijd vliegt? Worden vrouwen promiscuer naarmate de ‘klok gaat tikken’? Dr. Michael Vliek is verbonden aan Programmagroep Sociale Psychologie, UvA. Datum: Di 19 okt, 20.00u Plaats: Academiegebrouw. Toegang: Kaarten: € 2,- / studenten gratis. Debat met oa. Jan Pronk over wereldburgerschap In onze geglobaliseerde wereld is iedereen met iedereen verbonden - economisch, sociaal, geografisch, via televisie en digitale communicatie. De politiek daarentegen is nog steeds in sterke mate georganiseerd rond nationale staten. Het is dan ook de tijd voor democratie en burgerschap over de staatsgrenzen heen. Is wereldburgerschap wenselijk, of noodzakelijk? Jan Pronk en Godfried Engbersen, hoogleraar sociologie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Column: Naeeda Aurangzeb. Datum: woe 20 okt, 20.00u. Plaats: Academiegebouw. Toegang gratis. Kenniscafé: Bouwstenen van het leven Alle levende wezens komen dezelfde uitdagingen tegen: eten zoeken en reageren op een veranderende omgeving. Alle levende wezens zijn ook vergelijkbaar op het allerkleinste niveau: de bouwstenen waaruit hun cellen bestaan. Ten slotte ontwikkelen alle levende wezens zich door evolutie van hun erfelijk materiaal. Synthetische Biologie, een nieuwe baanbrekende wetenschappelijke discipline, gebruikt deze kennis om het leven te herontwerpen en zelf cellen te bouwen. Bart van der Laar in gesprek met hoogleraar moleculaire genetica Oscar Kuipers, Sjoerd van der Meulen van Bioclear en Maarten van den Nieuwenhof van iGEM, verbonden aan de RUG. Datum: donderdag 21 oktober. Plaats: Newscafé, Waagstraat 5. Aanvang: 17.00 uur. Toegang gratis. Kaarten en informatie Kaarten zijn verkrijgbaar bij: Bureau Studium Generale Groningen, Oude Boteringestraat 13, tel. (050) 363 54 63; Universiteitswinkel, Oude Kijk in ’t Jatstraat 39; Boekhandel selexyz scholtens, Guldenstraat 20 studium@rug.nl www.rug.nl/studium
> Verzorgd door de UK; eindredactie Heiny de Ruiter, tel. 3636699 > Mededelingen kunnen ingediend worden via www.universiteitskrant.nl > Aanleveren is mogelijk tot uiterlijk maandag 10 uur voor de UK van dezelfde week > De volgende UK verschijnt op 21 okt. 2010
Centrum voor Informatie Technologie Computercursussen Powerpoint – 18 t/m 20 oktober SPSS – 18 t/m 21 oktober Slimmer werken met Word – 19 oktober Open Leercentrum – 21 oktober Excel basic (UK) – 1 t/m 4 november Publiceren – 1 t/m 4 november Programming Access (UK) – 1 t/m 11 november (maan- en donderdag) Programming Excel (UK) 1 t/m 11 november (maan- en donderdag) Programming Word (UK) - 1 t/m 11 november (maan- en donderdag) Open Leercentrum – 2 november Word: keuzemodule – 4 november Open Leercentrum – 4 november SPSS. Inschrijving RUGmedewerkers en -studenten via de website of bij CIT secretariaat (363 9200). De cursussen worden gegeven in dagdelen en vinden plaats in de Zernikeborg. http://www.rug. nl/cit/onderwijs/cursusaanbod/ secretariaat-cit@rug.nl Open leercentrum Elke donderdagmiddag is er gelegenheid om een cursus te doen in het open leercentrum. De volgende cursussen zijn op dit moment via het open leercentrum te volgen: MS-Word, MS-Excel en MS-Access, MS-Frontpage, MSWindows basiscursus, Visio, Thunderbird, Windows XP, SPSS module Data Entry, Oracle Calendar (RUGplanner), Outlook, Outlook Express Studenten: € 25,- , medewerkers: € 60,- per dagdeel Publiceren met Word Een proefschrift of scriptie (op-) maken met Word? Hoe werk je met grote documenten? Hoe kun je de opmaak, ook achteraf, nog eenvoudig aanpassen? Waar moet je aan denken voor het stuk naar de drukker kan? Leer het met behulp van de technieken die behandeld worden in deze cursus. De benodigde sjablonen en macro’s krijg je bij de cursus geleverd. Studenten € 42, medewerkers € 182. Programming in Excel Creating user-defined functions in Excel, and smart spreadsheets, spreadsheets asking questions and automatically performing complicated tasks, that is what is treated in this course. A thorough knowledge of programming is a prerequisite for this course, at the level of VBA: Inleiding programmeren in MS-Office. Course materials are in English. If any attendants prefers so, teaching will be in English too. Duration 4 half days. Students: € 60, staff € 200.
Bibliotheek RefWorks : meerdere workhops RefWorks is een webappicatie waarmee u op een eenvoudige manier uw literatuurverwijzingen kunt opslaan, beheren en gebruiken.
Een workshop RefWorks bestaat in principe uit een demonstratie van een uur en daarna kunt u onder begeleiding verder oefenen. Aan een workshop zijn geen kosten verbonden. De eerstvolgende workshop viindt plaats op: Maandag 25 oktober 9-11 uur, Universiteitsbibliotheek, zaal 120 (1e etage). refworks@rug.nl http://www.rug.nl/bibliotheek/ instructies/refworks/workshops
Universiteitsraad Commissie Studentenbeleid Op 21 oktober 2010 vergadert de commissie Studentenbeleid van de Universteitsraad om 9:00 uur in de Grote Vegaderzaal aan de Oude Boteringestraat 44. De volgende agendapunten zullen worden besproken (onder voorbehoud): Plan van aanpak Introductietijden 2012 e.v. Voor vragen kunt u contact opnemen met de voorzitter: Thijs Wijnmalen. thijs@lijstcalimero.nl www.rug.nl/uraad Commissie Algemene Bestuurlijke en Juridische Zaken/Personeelsbeleid Op 21 oktober 2010 vergadert de commissie Algemene Bestuurlijke en Juridische Zaken/Personeelsbeleid van de Universteitsraad om 10:30 uur in de Grote Vergaderzaal aan de Oude Boteringestraat 44. De volgende agendapunten zullen worden besproken (onder voorbehoud): Decentrale selectie IBIO en IB&M Uitwerking CUOS incidentele bestuursbeurzen Jaarverslag Biologische Veiligheidsorganisatie 2009 Voor vragen kunt u contact opnemen met de voorzitter: Lukas de Vries. l.j.de.vries@rug.nl www.rug.nl/uraad Commissie Begroting en Ruimtelijke Voorzieningen Op 21 oktober 2010 vergadert de commissie Begroting en Ruimtelijke Voorzieningen van de Universteitsraad om 13:00 uur in de Grote Vergaderzaal aan de Oude Boteringestraat 44. Voor vragen kunt u contact opnemen met de voorzitter: Rob Schaub. R.M.H.Schaub@med.umcg.nl www.rug.nl/uraad Commissie Onderwijs, Wetenschap en Internationalisering Op 21 oktober 2010 vergadert de commissie Onderwijs, Wetenschap en Internationalisering van de Universteitsraad om 15:00 uur in de Grote Vergaderzaal aan de Oude Boteringestraat 44. De volgende agendapunten zullen worden besproken (onder voorbehoud): Visie RUG op Rapport Veerman Advies Commissie Toetsing inzake Examencommissie Stand van zaken Kwaliteitszorg Voor vragen kunt u contact opnemen met de voorzitter: Thijs Beudeker. thijs@studentenorganisatie.nl www.rug.nl/uraad
Studeren in het buitenland Go on exchange! 2010, October 14th, 18.00-21.30, Academy Building Come visit the Go on Exchange! 2010. A great way to discover the world in 3 hours. Find out where you want to go and broaden your horizon. Study abroad lectures, information market, informal reception. www.rug.nl/studenten/goonexchange
Universitair Onderwijscentrum Groningen
Agenda
Tweede Instroom Educatieve Master: stageplaatsen Ben je Educatieve Masterstudent en wil je na de kerstvakantie met je LIOstage beginnen? Vraag dan voor 1 december via het webformulier op de site van het UOCG een plaats aan. www.rug.nl/uocg/lerarenopleiding
In de AGENDA worden alleen universitaire evenementen opgenomen die voor iedereen toegankelijk zijn. Aankondigingen inleveren uiterlijk vrijdag 12.00 uur voor de week van verschijnen: per fax naar (050) 363 6300 o.v.v. UK-Agenda, per e-mail naar communicatie@rug.nl of per post naar: afdeling Communicatie, UK-Agenda, Postbus 72, 9700 AB Groningen.
Diversen
14 oktober Promotie: dhr. K.E. Keizer, gedrags- en maatschappijwetenschappen. Titel: The spreading of disorder. Promotor(s): prof.dr. S.M. Lindenberg, prof.dr. E.M. Steg Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 11.00 uur
18 oktober - Lezing en Dans Società Dante Alighieri presenteert: “Belli atti, gratiosi movimenti” Italiaanse danscultuur in de Renaissance. Lezing door Lieselotte Volckaert, promovenda Romaanse Talen en Culturen, met medewerking van /Fiori di Folia/, ensemble voor historische dans Utrecht o.l.v. Dorothée Wortelboer. Plaats: Expositiezaal Harmoniecomplex (naast OUTheater). Aanvang 19h30. Entree voor niet-leden van de Società: 3 euro. “Africa for Sale”: Internationale conferentie, 28-29 oktober In Afrika worden enorme hoeveelheden grond verkocht aan het buitenland, onder andere ten behoeve van voedselproductie en toerisme. Welke gevolgen heeft dit voor het continent? En wat is het effect op sociaaleconomisch, cultureel en bestuurlijk vlak? Op 28 en 29 oktober organiseert de Nederlandse Vereniging voor Afrika Studies hierover de internationale conferentie “Africa for Sale”. De tweedaagse conferentie staat open voor onderzoekers, studenten, beleidsmakers en andere geïnteresseerden. Deelname voor 1 dag ook mogelijk. Locatie: Academiegebouw, Groningen. nvasconference2010@hotmail.com www.afrikastudies.nl Open dag Zernikecomplex in het kader van Oktober Kennismaand Reis van micro naar macro tijdens de open dag op het Zernikecomplex. Bij het KVI dring je door in de bouwstenen van de materie en bij het Laboratorium voor Ruimteonderzoek (SRON) leer je alles over het zonnestelsel en het heelal. Bij Science LinX en in de Discovery Truck ontdek je of jij Bètaproof bent! Leef je uit voor een digitale lachspiegel en bespeel je bètabrein met Mozarteffecten. Laat de kinderen een puzzeltocht of ruimteproefjes doen, en haargel of een elektronisch theelichtje maken. Alles is open van 12.00 tot 17.00 uur. Een pendelbusje zorgt voor gratis vervoer tussen het Zernike Transferium (lijn 11) en de deelnemende instituten. www.rug.nl/wetenschapsdag Groninger Nacht van de Geschiedenis Op donderdag 21 oktober beleeft Groningen zijn eerste Nacht van de Geschiedenis. Het wordt een feestelijke nacht met een bomvol programma. Zo vertellen Herman Pleij, Jolande Withuis en andere historici over hun (anti)helden als Stalin, Aletta Jacobs, Jesse James en Lady Di. Thomas von der Dunk geeft op zijn eigen, vrolijke wijze een boeiende workshop debatteren. Aandacht is er ook voor literatuur en geschiedenis met Nelleke Noordervliet en Jan Paul Schutten, de verfilming van geschiedenis en de invloed van de huidige en ra-
PROMOTIES EN ORATIES
14 oktober Promotie: dhr. E.P. Kihanga, economie en bedrijfskunde. Titel: Trade credit in the Tanzanian rice market. Promotor(s): prof.dr. C.L.M. Hermes, prof.dr. B.W. Lensink. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 13.15 uur 14 oktober Promotie: dhr. S.E. Dalley, gedrags – en maatschappijwetenschappen. Titel: Women’s body image dissatisfaction and restrictive eating behaviour: a tyranny of a thin-ideal or a feat of fat? Promotor(s): prof.dr. A.P. Buunk. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 14.45 uur 14 oktober Promotie: dhr. J. de Lang, letteren. Titel: Dienaar van koloniaal Nederland. Biografie van Frederik Christiaan Hendrik Hirschmann. Promotor(s): prof.dr. J.W. Renders, prof.dr. W. Klinkert. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 16.15 uur 15 oktober Promotie: dhr. R.K.R. Marreddy, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel : Beyond bottlenecks in membrane protein production. Promotor(s): prof.dr. B. Poolman. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 13.15 uur 15 oktober Promotie: mw. J.C. Wolters, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Profiling of ABC transporters. Promotor(s): prof.dr. B. Poolman. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 14.45 uur 15 oktober Promotie: mw. C. Schmitz, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: The cost of living temperature compensation of the metabolic rate inplants. Promotor(s): prof.dr. T. Elzenga. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 16.15 uur 18 oktober Promotie: mw. E.C. de Haas, medische wetenschappen. Titel: Exploring predictors of chemotherapy efficacy and toxicity in testicular cancer. Promotor(s): prof.dr. J.A. Gietema, prof.dr.ir. F.E. van Leeuwen, prof.dr. D. Th. Sleijfer. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 13.15 uur. 18 oktober Promotie: dhr. S. Ramadurai, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Lateral mobility of proteins and peptides in membranes. Promotor(s): prof.dr. B. Poolman. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 16.15 uur. 19 oktober Oratie: dhr. prof.dr. S. van Beugelsdijk, economie en bedrijfskunde. Titel: International business research; homo ludens ontmoet homo economicus. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 16.15 uur. 20 oktober Promotie: dhr. S. Fatrai, medische wetenschappen. Titel: The role of STAT5 and KRAS in hematopoiesis and acute myeloid leukemia. Promotor(s): prof.dr. E. Vellenga, prof.dr. J.J. Schuringa. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 13.15 uur. 20 oktober Promotie: Mw. C.B.M. Bijen, medische wetenschappen. Titel: Costs and effects of laparoscopy versus laparotomy in women with early endometrial cancer. Promotor(s): prof. dr. M.J.E. Mourits, prof.dr. G.H. de Bock. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 14.45 uur. 20 oktober Promotie: mw. R.H.E. De Smedt, medische wetenschappen. Titel: Patients’ perceptions of adverse drug events and their management in heart failure. Towards a better understanding of the perspective of the patient. Promotor(s): prof.dr. F.M. Haaijer- Ruskamp, prof.dr. T. Jaarsma, prof.dr. K. van der Meer. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 16.15 uur 21 oktober Promotie: mw. X (Xiaoyan) Xu, letteren. Titel: English language attribution and retention in Chinese and Dutch University students. Promotor(s): prof.dr .K. de Glopper, prof.dr. K. de Bot. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 13.15 uur. 21 oktober Promotie: mw. N.M. Saad Aly, godgeleerdheid en godsdienstwetenschap. Titel: Ramadan in Modern Cairo. Young female’s leisure patterns and the politics of piety, unity and authenticity. Promotor(s): prof.dr. F. Leemhuis. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 14.45 uur.
14 t/m 21 oktober 2010
Mededelingen 2
Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers zendsnelle multimediale beeldcultuur op geschiedschrijving. Locatie: ForumImages, Hereplein 73 Wanneer: Donderdag 21 oktober, 20.30-02.00 uur Entree: 10 euro (inclusief 1 consumptie), op vertoon studentenkaart 5 euro (inclusief 1 consumptie). ubbo@rug.nl http://www.forumimages.nl/agenda/andere-activiteiten/groning 1726e lezing Koninklijk Natuurkundig Genootschap Op dinsdag 19 oktober a.s. vindt de 1726e lezing van het Koninklijk Natuurkundig Genootschap plaats. Spreker: Prof. dr. Erik Frijlink (Farmaceutische Technologie, RUG), titel: “Innovatieve technologie voor geneesmiddeltoediening via de long”. Plaats: zaal 2, “Forumimages”, Hereplein 73 te Groningen kng@astro.rug.nl www.kng-groningen.nl
Faculteiten Rechtsgeleerdheid A LG E M E E N
Studenten gezocht voor deelname aan het Studentenparlement 2011 Kan jij debatteren als geen ander? En ben je ook nog geïnteresseerd in de vraag of politieke partijen in de toekomst kunnen worden verboden? Meld je dan aan als kandidaat voor het Studentenparlement 2010/11, de tweejaarlijkse debatwedstrijd voor rechtenstudenten van alle Nederlandse juridische faculteiten. Deelnemers spelen in de periode oktober 2010 - mei 2011 de gang van een wetsvoorstel geheel na: van de schriftelijke voorbereiding tot aan de mondelinge behandeling. Deelname aan het Studentenparlement wordt als Recht in Praktijk-vak gehonoreerd met 7 ECTS. E-mailadres: stair@rug.nl; tel: 0503635667. Aanmeldingen moeten uiterlijk maandag 11 oktober 2010, 12:00 uur binnen zijn. TBR verkoopt weer tentamenklappers! TBR verkoopt van 18 oktober tot en met 21 oktober weer tentamenklappers. In deze klappers staan oude tentamens die jou kunnen helpen om je goed voor te bereiden op je aankomende tentamens. Wij verkopen de tentamenklappers in de harmoniekantine onder het TBR-bord, op maandag t/m donderdag van 13.00-15.00 en woensdagavond van 19.00-20.30. Voor meer informatie, stuur een mailtje naar: redactie@tbrgroningen.nl. Simon van der Aa gaat naar Den Haag! Op donderdag 28 en vrijdag 29 oktober vindt de jaarlijkse binnenlandse reis van Simon van der Aa plaats. De bestemming is ook dit jaar het mooie Den Haag. Lijkt het je leuk om twee dagen met Simon van der Aa mee te gaan naar deze mooie stad en deel te nemen aan interessante activiteiten? Schrijf je dan nu in op de website! De kosten bedragen €32,50 voor leden en €35 voor niet leden. bestuur@simonvanderaa.nl www.simonvanderaa.nl
Medische wetenschappen Het Oktober Revolutie Feest Dinsdag 26 oktober is het zover,
het grootste maar vooral mooiste geneeskunde themafeest van het jaar. Met dit jaar het thema: Zorro! Voor welke held ga jij? Of ben je bandiet en vogelvrij? Trek je mooiste, gekste, hotste pakje aan en kom verkleed naar de Enzo waar het feest om 23 uur zal losbarsten met eerst leuke band en vervolgens zal een dj de rest van de avond voor de hitjes zorgen. Eet van te voren gezellig met je commissie/huis/tutorgroep onbeperkt tapas bij Tapasco voor €15,op vertoon van je Panaceapas, wel even reserveren. www.panacea.nl/orgie
Letteren S TA G E B U R E A U L E T T E R E N
Vind jouw droombaan! Kom op 28 en 29 oktober naar het belangrijkste carrière-evenement voor hoogopgeleide professionals. We bieden ja dan de beste hulp bij je persoonlijk ontwikkeling, je sollicitatietechnieken en je toekomstige carrière. Veel werkgevers. Allemaal aanwezig voor.....jou! Grijp die kans. Wellicht vind je hier de baan van je dromen. En dit alles is nog gratis ook. Ga naar: www.careerevent.nl om je aan te melden. stages.let@rug.nl www.rug.nl/let.stagebureau Stage: GT Workforce BV, Eemshaven Opleiding: diverse Periode: duur 5 tot 6 maanden, minimaal 24 uur per week Opdracht: commerciële lancering van een nieuwe webshop, opzet van nieuwe brochures en flyers, opstellen van nieuwe overeenkomsten met opdrachtgevers, notuleren en diverse administratieve werkzaamheden. Meer info: Stagebureau Letteren, k. 212. stages.let@rug.nl www.rug.nl/let/stagebureau Loopbaandag 3 november 2010 De Loopbaandag is een verplichte voorbereidingsopdracht voor de Bachelorstage. Wegens grote belangstelling is de Loopbaandag van 20 oktober inmiddels vol. Daarom is de eerstvolgende Loopbaandag op woensdag 3 november. Je kunt je inschrijven bij het Stagebureau tot 29 oktober a.s. Neem wel 50 euro (borg) contacnt mee bij de inschrijving. stages.let@rug.nl www.rug.nl/let/stagebureau
Economie en Bedrijfskunde STUDENT SUPPORT DESK
Vergeet je niet in te schrijven voor je tentamens! Inschrijving voor tentamens is verplicht, ook voor hertentamens. Je kunt je inschrijven op ProgRESS WWW van 4 oktober tot en met 24 oktober 2010. Als je je niet op tijd hebt ingeschreven, kun je je na-inschrijven bij de Student Support Desk tegen betaling van € 15,per tentamen met een maximum van € 50,- en 5 tentamens. De nainschrijving loopt van 25 oktober tot en met 3 werkdagen voor het tentamen. Na deze datum is het niet meer mogelijk om je in te schrijven en ben je uitgesloten van deelname aan het tentamen. www.rug.nl/feb/studentsupport Don’t forget to register for your exams! Registering for your exams is compulsory, also for resits. You can register on ProgRESS WWW from 4 October to 24 October
2010. If you fail to register in time, you can post-register at the Student Support Desk on payment of € 15,- per exam with a maximum of € 50,- and 5 exams. Payments can only be made by cash card (PIN), no cash. Post-registration is possible from 25 October. The last possibility for post-registration is on the third working day before the day of the exam. After this date, registration is no longer possible and you will not be allowed to take the exam. www.rug.nl/feb/studentsupport
Gedrags- en Maatschappijwetenschappen A LG E M E E N
De Methodologiewinkel Slapeloze nachten dankzij statistiek? Geen nood! Met al je vragen over statistiek en/of het opzetten en uitvoeren van een onderzoek kun je terecht bij de methodologiewinkel. Wij zijn student-assistenten die gratis meehelpen aan het oplossen van je probleem. Je kunt elke werkdag langskomen voor advies van 13:00 - 17:00 in kamer 125 van het Heymansgebouw.
Ruimtelijke wetenschappen A LG E M E E N
Ibn Battuta: ALV 19 oktober Op dinsdag 19 oktober zal Ibn Battuta haar tweede ALV houden. Dit zal plaatsvinden op de sociëteit van Unitas S.G. (Schuitendiep 74). Onderwerpen die onder het agendapunt ‘Wat Verder Ter Tafel Komt’ worden behandeld, moeten ten minste vijf werkdagen voor de dag van de ALV in tweevoud, schriftelijk bij het bestuur worden ingeleverd. bestuur@ibnbattuta.nl www.ibnbattuta.nl
Studenten Studenten Informatie en Administratie UNIVERSITY STUDENT DESK (USD)
Bezoekadres: Academiegebouw, 1e verdieping, gebouw 1112 Postadres: Postbus 72, 9700 AB Groningen Telefoon: 050-3638004 Fax: 050-3634623 Openingstijden: op werkdagen 12.00 – 16.00 uur. Telefonisch bereikbaar: 10.00 – 16.00 uur. www.rug.nl/hoezithet www.rug.nl/usd Tentamen Handelsrecht A halen? Voor het vak Handelsrecht A organiseert de commissie studiefaciliteiten op woensdag 20 oktober een tentamentraining. Tijdens deze training zal de gehele lesstof aan bod komen, ook zullen oude tentamens besproken worden. De training zal gegeven worden door een advocaat en plaatsvinden op het kantoor van PlasBossinade en zal afgesloten worden met een borrel. Deelname aan de tentamentraining is gratis! Schrijf je snel in op www.jfvgroningen.nl www.jfvgroningen.nl Recruitment Days 2010 De countdown is begonnen… Lanceer je carrière op 14, 15 en 16 december tijdens de Recruitment
Days 2010 in Martiniplaza! Na het succes van de afgelopen jaren is er ook dit jaar de ambitie om het grootste carrière evenement van Noord-Nederland te organiseren. De Recruitment Days wordt georganiseerd met het doel om student en organisatie dichter bij elkaar te brengen op zowel formele als informele wijze. Tijdens de Recruitment Days krijgen vijfhonderd studenten drie dagen lang de kans om in contact te komen met meer dan veertig gerenommeerde bedrijven. Inschrijven kan vanaf nu. www.recruitmentdays.nl Dependance USD op Zernike In de maand oktober is de dependance van de USD op het Zernikecomplex, in de Plaza in het Duisenberggebouw, geopend op dinsdag en donderdag van 10.00-12.00. (Her)inschrijving 2010-2011 Als je op 30 september de (her)inschrijving en de betaling van het collegegeld nog niet in orde hebt gemaakt, dan vindt de inschrijving plaats op de eerste van die maand dat de inschrijving (en de betaling van het collegegeld) compleet is. Dit kan consequenties hebben voor je studiefinanciering, je onderwijsfaciliteiten (zoals je UBpas) en je OV-kaart.
Studenten Service Centrum Twijfels over je studiekeuze? Is je studie niet wat je ervan verwacht had en denk je erover om over te stappen naar een andere studie, om te stoppen, of om een HBO-studie te gaan volgen? Geef je dan op voor de Workshop Studiekeuze. In 2 dagdelen ga je op een constructieve manier aan de slag met je keuzevraag. Deelname aan de workshop kost 20 euro. Kijk voor meer informatie op onze site (kopje ‘cursussen en workshops’). Studenten Service Centrum, Uurwerkersgang 10, Tel. 050-363 8066. www.rug.nl/ssc Cursus Faalangst & Studiestress Faalangst, daar kun je wat aan doen! Geef je op voor een cursus Faalangst en Studiestress van het Studenten Service Centrum. In acht weken leer je waar je faalangst vandaan komt en hoe je het kunt inperken. In de cursus die start op donderdagmiddag 28 oktober (14.00u.) is nog steeds plek. Kijk voor meer informatie op onze site (kopje ‘cursussen en workshops’). Studenten Service Centrum, Uurwerkersgang 10, Tel. 050-363 8066. www.rug.nl/ssc Talent & Career Center: Workshop Looking for work around the Globe. This workshop (in English) provides accurate information on the skills required for an international career. In addition to general information and tips for a successful international CV, there is specific information for job-hunting purposes in over 30 countries. This workshop helps young professionals to apply for a job in the country of their choice. This workshop takes a global view, but the focus is mainly on Western-Europe. Central an Eastern Europe, the US and Asia. Wednesday 3 November 1-4 p.m. Costs: € 5,-. More info and registration at our website. info@talentcareercenter.nl www.talentcareercenter.nl
Agenda
[ vervolg ]
21 oktober Promotie: dhr. A.J.E. Edzes, ruimtelijke wetenschappen. Titel: Arbeidsmarktstrategieën van gemeenten. Promotor(s): prof.dr. J. van Dijk. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 16.15 uur.
CONGRESSEN EN SYMPOSIA 5 november Stichting van der Leeuw-Lezing: 28e Van der Leeuw- lezing. Titel:” Requiem On the Future”. Sprekers: Ilija Trojanow en Arnon Grunberg. Plaats: Martinikerk, Groningen. Tijd: 16.30 uur. Zie voor meer informatie: http://www.vanderleeuwlezing.nl 9 november Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen: Prof. Blaauw Lezing. Titel: Paths to discovery in Radio Astronomy-Prediction and Serendipity. Spreker: Ron Ekes. Plaats:Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 20.00 uur. Zie voor meer informatie: http://www.rug.nl/sterrenkunde/ public_relations/blaauw
EVENEMENTEN 14 oktober Theater: Studenten Theater Festival. Theatergezelschap de Bromvlieg presenteert Kopernikus. Plaats: OUTheater, Kijk in ’t Jatstraat 26, Groningen. Tijd: 19.00 en 21.00 uur 14 oktober Lezing in de serie Spraakmakende boeken: Over het doppen van bonen- Wieslaw Mysliwski. Spreker: Sander Brouwer. Plaats: Academiegebouw (Offerhauszaal), Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 20.00 uur. 14 oktober Theater: Studenten Theater Festival. Lotte Albers & Kim van den Bemt presenteren Kus mij wakker. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10, Groningen. Tijd: 19.00 en 21.00 uur 15 oktober Theater: Studenten Theater Festival. Cie Mosterd met zaad presenteert Inside. Plaats: OUTheater, Kijk in ’t Jatstraat 26, Groningen. Tijd: 19.00 en 21.00 uur. 15 oktober Theater: Studenten Theater Festival. Studententheater De Koffer presenteert Het geheven vingertje. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10, Groningen. Tijd 19.00 en 21.00 uur. 16 oktober Theater: Studenten Theater Festival. Stranger Things have happend presenteert Stor. Plaats: OUTheater, Kijk in ’t Jatstraat 26, Groningen. Tijd: 19.00 en 21.00 uur. 17 oktober: Open dag Zernikecomplex i.s.m. Oktober Kennismaand. Plaats: KVI, Zernikelaan 25, Groningen; SRON, Landleven 12 (ingang J1) Groningen; Science Linx, Bernouilleborg, Groningen. Tijd:12.00 uur. Zie voor informatie: www.rug.nl/wetenschapsdag. 18 oktober Studium Generale: Film in de serie 25 jaar Gastschrijverschap: Eminem- 8 Mile. O.l.v. Ruben van Gogh. Voertaal: Engels. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 19.30 uur. 18 oktober Muziek:JazzSessions. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10, Groningen. Tijd: 21.30 uur. 19 oktober Theater: Stranger Things have Happend- Black Label presenteert Storms. Plaats: OUTheater, Kijk in ’t Jatstraat 26, Groningen. Tijd: 20.15 uur. 19 oktober Film:C.U.T. presenteert film. Plaats:INTheater, Munnekeholm 10, Groningen. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders €4 ,- / overigen €5,19 oktober Studium Generale: Lezing in de serie de Tredmolen van de Tijd: Van toen naar dan door nu- Over de psychologie van de tijd. Spreker: Michael Vliek. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 20.00 uur. 20 oktober Theater: Stranger Things have Happend- Black Label presenteert Storm. Plaats: OUTheater, Kijk in ’t Jatstraat 26, Groningen. Tijd: 20.30 uur. 20 oktober Studium Generale: Lezing i.s.m. Faculteit Wijsbegeerte en Forum. Titel: Wereldburgerschap- Noodzaak of Wensdenken? Sprekers: Jan Pronk, Godfried Engbersen. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 20.00 uur. 21 oktober Theater: Margriet Bolding presenteert Viva Depressiva. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10, Groningen. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders €6 ,- / overigen €8,-
14 t/m 21 oktober 2010
Mededelingen 3
Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers Talent & Career Center: Voorlichtingsbijeenkomst Werken bij de EU. Ben je (bijna) afgestudeerd en reikt je blik verder dan de Nederlandse grenzen? Ambieer je een internationale carrière, maar zoek je ook een baan met inhoud en maatschappelijke relevantie? Dan is een carrière bij de Europese Unie iets voor jou. Een panel van EU-ambtenaren en trainees komt vertellen over hun eigen werkervaring bij de EU en beantwoordt je vragen. We zetten alle carrièremogelijkheden bij de EU op een rij en geven je sollicitiatietips. Maandag 15 november, 14:00-16:00 Senaatskamer, Academiegebouw. Je kunt je aanmelden via de website. info@talentcareercenter.nl www.talentcareercenter.nl
ACLO Studentenwintersport 2011 De zomer is weer voorbij. De zonnebrand staat weer in de kast, de bikini’s ook en de sleur kan weer beginnen. Nee, wacht, toch niet helemaal. De wintersport komt er weer aan. Dit jaar organiseert Studentenwintersport voor de tiende keer de studentenwintersportreis! Van 28 januari t/m 6 februari ga je mee naar Risoul in Frankrijk, waar je in een gebied van meer dan 180 kilometer samen met 1.000 (!) andere studenten gaat genieten van een prachtige wintersportervaring. En het mooiste is: het is enorm goedkoop! Je krijgt een volledig pakket voor een studentenprijs van maar ₏ 359,- (inschrijven t/m 14 oktober, daarna ₏ 20,- extra) Meer info? Check een van onze websites. info@studentenwintersport.nl www.studentenwintersport.nl
USVA
Stranger Things Black Label - Storms ‘’Stranger Things Have Happened Black Label presents Storms, written for the Student Theatre Festival 2010.â€? “There’s a party at the end of the street. David Thornton, head of Tomorrow’s Weather Incorporated, is leaving for sunnier pastures. Tonight, his friends and colleagues will celebrate his departure.’ Dinsdag 19 en woensdag 20 oktober 20.15 uur Locatie : OUTheater Entree: â‚Ź8 / â‚Ź6 voor studenten en stadjerspashouders www.usva.nl Margriet Bolding - Viva Depressiva Margriet maakt zich zorgen over de depressie-epidemie in Nederland en probeert in haar programma de focus te leggen op dingen waar je gelukkig van wordt. Wat uiteindelijk resulteert in een liefdevolle doodswens aan het publiek. ‘Margriet Bolding. Onthou de naam. Donderdag 21 oktober 20.30 uur Locatie : INTheater Entree: â‚Ź8 / â‚Ź6 voor studenten en stadjerspashouders www.usva.nl
is een festival voor en door studenten. Theatergezelschappen uit binnen- en buitenland vertonen hun kunsten en daarnaast is er een zeer interessante randprogrammering, bestaande uit workshops en lezingen. Op de laatste avond zal bekend worden gemaakt welke voorstelling door de jury wordt verkozen tot beste voorstelling van het festival. Het Studenten Theater Festival streeft ernaar een broedplaats te zijn voor nieuwe ideeĂŤn, en de mogelijkheid te geven aan studenten om met theater te experimenteren en actuele kwesties aan de kaak te stellen. Van dinsdag 12 tot en met zaterdag 16 oktober. Een voorstelling kost je 6 euro, maar met een passe-partout voor de hele avond kun je overal in voor 9 euro. www.usva.nl
GSp GSp - Studentenplatform voor Levensbeschouwing Een plaats voor bezinning, religie, debat en gezelligheid. GSp, Kraneweg 33, tel. 3129926 info@gspweb.nl www.gspweb.nl
Jazz Ex Tempore JET is een Europees initiatief dat in haar oorspronkelijke opzet steun geniet van het Kroatische Ministerie van cultuur en het grootste Jazz Festival in Oost Europa, Liburnia Jazz. Elk jaar wordt er een gelegenheidsband samengesteld uit prominente jazzmusici uit verschillende landen. De filosofie is dat muziek een internationaal middel is. Vrijdag 22 oktober 20.30 uur Locatie : INTheater Entree: â‚Ź8 / â‚Ź6 voor studenten en stadjerspashouders www.usva.nl
Wetenschap en wereldbeeld Roel Andringa is promovendus in de theoretische natuurkunde. Hij zal vertellen op welke manier zijn vak en zijn visie op de wereld elkaar beĂŻnvloeden. Maandag 18 oktober, 20.00 uur - Kraneweg 33.
Studenten Theater Festival Het Studenten Theater Festival
GSp-Nieuwsbrief Als je je op onze site inschrijft voor
Nieuwe cursussen In week 44 starten weer vier nieuwe cursussen: 2/11 De filosofie van Christus; 3/11 fotoworkshop; 4/11 Stil de tijd en ook 4/11 Het boek van de mens: over Genesis. Op onze site vind je hierover uitgebreide informatie.
de GSp-Nieuwsbrief vind je elke donderdag alle actuele informatie in je mailbox.
Agenda
Persoonlijk gesprek Wie dat wil kan voor een persoonlijk gesprek een afspraak maken met een van de studentenpastores: Anja Diesemer 3061039, Geert BrĂźsewitz 8500387, Lense Lijzen 5260630, Tiemo Meijlink 5792805 of Matty Metzlar 0595-528775.
[ vervolg ]
22 oktober Muziek: Jazz Ex Tempore. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10, Groningen. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders â‚Ź6 ,- / overigen â‚Ź8,22 oktober Faculteit Godgeleerdheid en Godsdienstwetenschap: De dag van Mens en Maatschappij- Beroepseer en Beroepszeer? Spreker: Arnold Heertje. Plaats: t.n.b: www.rug.nl/ ggw/nieuws/101022MensMaatschappij. Tijd: 09.15 uur. Aanmelding verplicht.
Studentendiensten Martinikerk 10/10 11.30 uur L. Lijzen 10/10 17.00 uur M. Nederveen (=Gregoriaanse vesper) 17/10 11.30 uur M. Metzlar 17/10 17.00 uur A. Diesemer (= Engelse vesper)
21 oktober Studium Generale: KenniscafĂŠ Groningen- Bouwstenen van het leven. Sprekers: Oscar Kuipers, Sjoerd van der Meuelen, Maarten van den Nieuwenhof. Plaats: NewscafĂŠ (kelder), Waagstraat 5, Groningen. Tijd: 17.00 uur.
ESN
TENTOONSTELLINGEN
Studeren in het buitenland? Kom vanavond naar het Go on Exchange info event! Het event zal om 18:00 van start gaan in het Academiegebouw. Je krijgt de kans je te verdiepen in de verschillende regio’s waarin je kan studeren, ook zullen er een aantal interessante lezingen plaatsvinden. Voor meer informatie zie website. http://www.rug.nl/studenten/ studiebegeleiding/internationali
T/m 23 januari 2011 Tentoonstelling ‘Binnenste buiten. De mens ontleed’, een tentoonstelling waarin de geschiedenis van de anatomie wordt toegelicht. Plaats: Universiteitsmuseum, Oude Kijk in ’t Jatstraat 7a, Groningen. Tijd: dinsdag t/m zondag, 13.00- 17.00 uur. 22 september t/m 15 januari 2011 Tentoonstelling ‘Uit het dagboek van een vrije vrouw: Frederike van Uildriks (1854-1919)’ Plaats: Universiteitsmuseum, Oude Kijk in ’t Jatstraat 7a, Groningen. Tijd: dinsdag t/m zondag, 13.00-17.00 uur. NADERE INFORMATIE Afdeling Communicatie: tel. 363 5445/5446
Diversen Academisch Schrijfcentrum Het Academisch Schrijfcentrum Groningen is er voor alle studenten die bij hun schrijfopdracht een duwtje in de rug kunnen gebruiken. Weet je niet hoe je moet beginnen of ben je de draad kwijt? Wil je je tekst aanscherpen? Of zie je door de taalfouten de tekst niet meer? Meld je op www.rug.nl/ schrijfcentrum aan voor een individueel gesprek met een schrijfcoach. Kijk ook eens op www.rug.
nl/noordster voor schrijftips. www.rug.nl/noordster Time for Cinema QuÊbÊcois On 21 November from 7 – 10 pm in the Zernikezaal (Academy building), the Centre for Canadian studies’ student board will host the event: Time for Cinema QuÊbÊcois. After a short presentation the movie C.R.A.Z.Y. will be presented. Entrance free. studenten.canada.let@rug.nl
www.rug.nl/let/canada Go on Exchange! 2010, October 14th, 18.00-21.30, Academy Building Come visit the Go on Exchange! 2010. A great way to discover the world in 3 hours. Find out where you want to go and broaden your horizon. Study abroad lectures, information market, informal reception. www.rug.nl/studenten/goonexchange
Webspace nodig? Gratis Windows Server 2008 web hosting en .nl domeinnaam Ga naar: http://www.gratiswindowshosting.nl
Ben jij geĂŻnteresseerd in internationale politieke vraagstukken? Kom dan naar UN&me! Toegang = gratis Locatie: Haagse Hogeschool
Datum & tijd: zondag 24 oktober, 12:00 - 17:15 uur Info & registratie: www.dewereldvandeVN.nl
schildersbedrijf glas-service
poelman
b.v.
telefoon 050-5710150 fax 050-5770943 www.poelmanbv.nl
DE GOEDKOOPSTE RIJOPLEIDING: â‚Ź 999,25 RIJLESSEN INCL. EXAMEN EN EVENTUEEL BIJ ONS EEN GRATIS HEREXAMEN OOK SPOEDOPLEIDING MOGELIJK!!
in samenwerking met Move your World, NJR, NVVN, UNHCR en UNICEF.
IN DE STAD GRONINGEN GEHAALD EN GEBRACHT
UKAATJES OPGAVE:
Oude Kijk in’t Jatstr. 28 Open Ma t/m don 9-17 u. Woe 9-16 u Postbus 80, 9700 AB Groningen KOSTEN: ₏5,- per 20 woorden Kantoor Per post
INLICHTINGEN
Heiny de Ruiter (050) 363 66 99 h.de.ruiter@rug.nl
Aangeboden
■Briljante ideeÍn – moeite met stijl? Redding nabij! E. Post, 050 3124018 www.eissopost.nl schrijf- en redactiewerk; korting voor studenten.
(Bij)baantjes
â– Gezocht: student rechten (advocatuur) min.
3e jaars voor een aantal interessante opdrachten: - voorbereiden stichting (ideele basis) waarbij contact zal zijn met interessante partners – contacten met rechtsbijstand en advocaten – onderzoek inzake psychopathologie welke (rechts) maatregelen treffen in voorkomend geval – advisering inzake aanpassing statuten an-
dere stichting. Ook voor eventuele toelichting en uitgebreidere info: brummel.dik@gmail.com. â– Teamleden gevraagd voor hoogwaardige begeleiding van onze kinderen met autisme. Voor onze jongste zoon (12) met een complexe vorm van autisme, zoeken wij aanvulling. Bvb. studenten orthopedagogiek, psy-
chologie, geneeskunde. Deskundige leiding van gedragswetenschappers. Flexibele weekplanning. Profiel: letterlijk & figuurlijk sterk, accepterend, alert, enthousiast, creatief, doortastend, kindvriendelijk. Unieke ervaring. Zie UK18 mei 2006. Na aanloopperiode betaling PGB VG. Info fam. Schreuder, tel 0505422258 (na 19u).
KIJK VOOR MEER INFORMATIE OP ONZE WEBSITE:
www.autorijschooljossmit.nl
Ăƒ Ăƒ!2Ăƒ !qqqĂƒ !Ăƒ
0595-44 36 54
Informatie voor studenten en medewerkers Pagina onder verantwoordelijkheid van de afdeling Communicatie RUG T (050) 363 54 45, communicatie@rug.nl
www.rug.nl/extra 14 oktober 2010
# 63
Tekst, opmaak en illustratie: Edzard Krol
Opinie
Dr. Jan Nijboer over een voorstel in het regeerakkoord van kabinet Rutte: ‘Instellen minimumstraffen overbodige maatregel’ › www.rug.nl/corporate/nieuws/opinie/2010/opinie34_2010
Hoe logisch zijn ontslagen bij Solvay en Organon?
Onderzoekers van de RUG en het UMCG reageren op het massa-ontslag in de farmaceutische industrie › www.rug.nl/tlg/object1438153653?lang=nl
Requiem for the Future De 28e Van der Leeuwlezing wordt gehouden door de BulgaarsDuitse schrijver Ilija Trojanow. Co-referent is romanschrijver, dichter, essayist en columnist Arnon Grunberg. In zijn Van der Leeuw-lezing neemt Ilija Trojanow zijn toehoorders mee op reis, langs de ontwikkelingsgang van een nieuwe roman, van de beklemmende droom die de aanleiding vormde tot en met het uitzetten van de koers die het verhaal zal moeten nemen. Grunberg reageert op Trojanows visie op de plaats én de taak van de romanschrijver. De lezing vindt plaats op vrijdag 5 november 2010, 16.30 uur, in de Martinikerk te Groningen. Kaarten: www.vanderleeuwlezing.nl.
Tweedehands boeken voor goed doel Goedkoop boekenshoppen doe je tweedehands. En als je daarvoor naar Books 4 Life gaat, aan de Oude Kijk in ’t Jatstraat 30, steun je tegelijkertijd nog goede doelen ook. Books 4 Life zamelt geld in met de verkoop van tweedehands boeken, van romans tot kook- en kinderboeken. De boeken worden geschonken door particulieren en bedrijven in (de omgeving van) Groningen. Al deze boeken worden gesorteerd, geprijsd en verkocht door vrijwilligers, meest studenten. Van de opbrengst gaat 45% naar Amnesty en Oxfam Novib, en 45% naar kleinschalige liefdadigheidsprojecten. Maximaal 10% gaat naar bedrijfsvoering en uitbreiding van de winkel. De Rijksuniversiteit Groningen steunt Books 4 Life. Zie ook: www.books4life.nl/groningen.
‘DNA is niet eng’ Hoogleraar Humane Genetica Cisca Wijmenga wil met het team de GenenKrakers de Academische jaarprijs winnen. Met die prijs kan een groot publiek worden voorgelicht over DNA. Ze roept iedereen op om op de Genenkrakers te stemmen. ‘Behalve dat we de Academische Jaarprijs willen winnen om mensen beter te informeren over DNA,’ zegt Wijmenga, ‘willen we hen graag iets vertellen over hoe genetische kennis in de toekomst gebruikt kan worden. Dat vinden we nodig omdat we merken dat veel mensen het best wel eng vinden als je het woord DNA laat vallen. Men heeft er allerlei broodjeaapverhalen bij in gedachten. Zo denken sommige mensen dat je alles van ze weet als je hun DNA in kaart brengt. Maar die vrees is ongegrond. Weliswaar is DNA ons blauwdruk van het leven, maar de erfelijke factoren komen tot uiting in een samenspel met de omgeving waarin je leeft. Hierdoor blijft veel onvoorspelbaar. Wij willen die mensen graag vertellen over de positieve kanten van het DNA en van het genetisch onderzoek, en over onze verwondering over het DNA. Want de afgelopen jaren buitelt de ene ontdekking over het DNA over de andere heen, de ene nog mooier dan de ander, the sky is the limit. Door al die ontdekkingen krijgen wij in de toekomst waarschijnlijk allemaal te maken met toepassingen ervan.’ De Academische Jaarprijs is bestemd voor de beste vertaling van wetenschappelijk onderzoek naar een breed publiek. De prijs wordt jaarlijks uitgereikt. Dit jaar heeft de jury uit 27 inzendingen vijf teams geselecteerd, die doorgaan naar de finale. Het team van de Genenkrakers is een van de finalisten. De jury staat onder leiding van voormalig staatssecretaris van Onderwijs Cultuur en Wetenschappen en huidig hoogleraar economie in Oxford Rick van der Ploeg. Het
In de DNA-bar op Noorderzon werkt burgemeester van Groningen Peter Rehwinkel mee aan het isoleren van zijn DNA. Foto: www.genenkraken.nl team met het meest creatieve communicatieplan ontvangt de hoofdprijs van 100.000 euro om het ingediende plan te realiseren. De winnaar van de Academische Jaarprijs 2010 wordt bekend gemaakt tijdens de Grand Finale op woensdagavond 27 oktober in de Stadsgehoorzaal Leiden. Tot die tijd kan op de finalisten worden gestemd, dus ook op de Genenkrakers. In het communicatieplan van de Genenkrakers, het team van de afdeling Genetica van het UMCG, speelt het spoor een hoofdrol. Zo willen ze een informatietrein dwars door Nederland laten rijden. In deze trein, de LifeLinesExpress, is van alles te leren over het DNA, in combinatie met verschillende levenswijzen. ‘Wij kwamen op het idee van het spoor omdat we bedachten dat DNA daarmee heel goed valt te vergelijken,’ zegt Wijmenga. ‘Je hoeft de rails met de bielzen als dwarsverbindingen alleen maar een aantal
Column
Focussen, met menselijke maat Klachten, bezwaar en beroep Op 15 oktober gaat het Centraal Loket Rechtsbescherming Studenten (CLRS) online. Dit is een virtueel loket op internet waar studenten van de RUG een officiële klacht, of een bezwaar- of beroepschrift kunnen indienen. Ook is er een postadres. Aanleiding voor het instellen van het loket is een wijziging van de wet. Overigens benadrukt de universiteit dat het de voorkeur verdient om de informele weg te bewandelen: te praten met degene die het probleem veroorzaakt en samen tot een bevredigende oplossing te komen. Dat werkt vaak sneller dan de officiële weg en een student kan zich hierbij desgewenst laten adviseren door de studieadviseur of een studentendecaan van het SSC. Het loket zal te bereiken zijn met een knop op: www.rug.nl/studenten en per post: CLRS, Postbus 72, 9700 AB Groningen.
slagen te draaien of het lijkt precies op het wenteltrapje van het DNA van Watson en Crick, de ontdekkers van het DNA. De spoorbielzen zou je als de DNA-bouwstenen kunnen zien, waarvan er in elke cel 6 miljard zitten. Terwijl er op de hele wereld niet meer dan anderhalf miljard bielzen worden gebruikt. Het is ongelofelijk dat er niet eens zoveel spoorbielzen zijn als er DNAbouwstenen in een cel zitten.’ Waarom zou iedereen op het team van de Genenkrakers moeten stemmen? ‘Toch vooral omdat driekwart van het publiek meer over DNA blijkt te willen weten. Hoe groot de belangstelling is, merkten we bij onze DNA-bar, op Noorderzon. Daar kregen we ontzettend veel positieve reacties op.’ Je kunt stemmen via: weblogs.vpro.nl/labyrint/ publieksprijs. Zie ook: www.genenkraken.nl.
Per 1 september 2010 ben ik benoemd tot decaan van de Faculteit Rechtsgeleerdheid. Het is een prachtige faculteit, harmonieus, met korte bestuurlijke lijnen. Ik ben blij dat ik er niet alleen voor sta, we hebben een sterk team. En het vorige faculteitsbestuur, onder leiding van Leon Verstappen, heeft veel geïnitieerd in het onderwijs en onderzoek, en het stokje goed overgedragen. Ook heb ik geen lijken in de kast aangetroffen. Dat betekent niet dat we alleen het schip op koers hoeven te houden. Er komt veel op ons af. We krijgen een nieuw kabinet en het is een moeilijke tijd, met financiële krimp. Maar ik hoop me tijdens mijn decanaat niet alleen met dat stomme geld bezig te houden. Ik richt me liever op het bevorderen van de ontplooiingsmogelijkheden van onze studenten en medewerkers. Ons onderzoek staat er goed voor, zo bleek recentelijk uit de landelijke visitatie van de commissie Koers. Sinds de vorige visitatie zijn we erop vooruitgegaan. Wel zullen we een aantal programmalijnen moeten combineren, zodanig dat we ons meer kunnen focussen op waar we goed in zijn. Want je gaat nooit excelleren als je alles wilt doen. Graag ook wil ik de zichtbaarheid van de faculteit vergroten, regionaal, nationaal en internationaal. Daaraan zullen het nieuwe visitorsprogramma en de instelling van de Endowed Chair een belangrijke bijdrage kunnen leveren. Verder zal ons onderzoek nog internationaler gericht worden, meer interdisciplinair ook. Last but not least, het onderwijs, dat de hoofdmoot vormt van onze faculteit. Hoewel we in de Elsevier met een 7.0 bovengemiddeld scoorden, staan er drie universiteiten rechtsgeleerdheid met een 7.1 net boven ons. Daar kunnen we dus nog wat winnen. Zo zal ik me onder meer inzetten voor de studierendementen en voor meer niveaudifferentiatie (zoals honourstrajecten). Al met al hebben we hier de komende vier jaren geen revolutie. Ik wil uitgaan van de kracht van de faculteit en de menselijke maat niet uit het oog verliezen! Prof.mr. Jan Berend Wezeman, decaan Faculteit Rechtsgeleerdheid.
Beelden uit Oeganda
Een van de tentoongestelde foto’s van handen. Foto: Amy Dekker.
In de gangen van het Facilitair Bedrijf worden vanaf 3 november foto’s geëxposeerd van Amy Dekker. Het zijn fotoportretten, landschapsfoto’s en foto’s van handen, allemaal gemaakt in Oeganda. Met de tentoonstelling wil Dekker de aandacht vestigen op en inkomsten werven voor een onderwijsproject in dat land. Het is een Oegandees initiatief dat zowel basis-, beroepsals volwassenenonderwijs wil bieden in oost Oeganda, een gebied waar het tot 2007 instabiel was vanwege burgeroorlogen. Amy Dekker is voorzitter van de Stichting Hadefo (Hope Again Development Foundation) die deze doelen wil verwezenlijken. De expositie duurt tot begin januari. Meer informatie: amydekker@hetnet.nl en: www.hadefo.info.
I N T E R N A T I O N A L P A G E 19
UK 8 - 14 OCTOBER 2010
Joining really cool people | r e p o r t | Groningen has a very rich student society culture. But how does it feel to be an international member of one of these all-Dutch student societies? Two international students talk about their experiences. By axel bogaerds “I actually didn’t know that Gro ningen had something like these student organizations at first. But when I found out, I really wanted to know more. I was wondering, is it like America here, with real ly hardcore societies that make you drink a lot?” Romualdas Urnikas (19), or Romas for short, was born in Lithuania. In August this year he came to the Netherlands to follow the International Bachelor’s degree in Medicine in Groningen. “It was the first day of the KEI week and I was casually browsing in the information market. Then I was directed towards Cleopatra by a dif ferent Dutch society. I asked them something, they took a good look at me and said you should probably go ask over there.” After the KEI week, Romas joined Cleopatra, a Dutch student associa tion typically known for their alter native music taste and members. He is the second international student in their history. “They are just real ly cool people. They helped me find a room when I just got here. And the beer is cheap and the music is great.”
Romualdas Urnikas and Johanna Kemper
Johanna Kemper (20) studies Psy chology here in Groningen. She is one of five German members of Dizkartes. “It was quite a sponta neous decision to join. Both my group leaders during the KEI week were members and they showed us around.” Johanna has just started her second year and is still a mem ber. “I think joining Dizkartes was really good for my integration here. At first I found that getting in touch with Dutch people was quite hard. But within the society everyone was friendly and interested. I am prob ably going to be living here for the next four or five years so I really want to feel at home. Joining Diz kartes helped that process a lot.” Johanna followed a language course when she first arrived here. “It was a four-week course, which wasn’t really enough. When I joined
Dizkartes, I didn’t understand everything that was said. But it was not really a problem. Learning all those new Dutch names was may be the hardest part.” Now, Johan na’s Dutch is fluent. She learned the language quickly, partly because of the amount of contact with Dutch people. “But I am glad that I spoke a little Dutch already. Otherwise, I might not have joined” Romas does not agree with that part. He does not speak a word of Dutch yet. “I am planning to follow a language course in the second se mester, when I am more used to the city and the system here.” He has not experienced too many prob lems so far. “The only thing is that if I join in a conversation, the oth ers have to switch to English in or der to stay polite. I really appreci ate that, but it also makes me feel
Photo Jeroen van Kooten
uncomfortable. On the other hand that’s one of the reasons I joined, I want to be forced into situations where I have to speak Dutch or feel awkward. I have to be fluent within three years because the Master’s de grees in Medicine all are completely Dutch-taught.”
‘Don’t go to international organizations just because you are international’ Student societies as we have them here in the Netherlands seem to be a local phenomenon. There’s noth
ing quite like them in either Ger many or Lithuania. “That’s why my German friends don’t complete ly understand it”, Johanna says. “There are student societies in Ger many, but they are very strict and only rich people join them.” There are more differences be tween the countries then just the societies. “I was really surprised that you drink beer out of very small glasses here”, Romas says. “In Lithuania, the smallest glass is half a litre.” He pauses and thinks. “Oh, and the bikes of course. You’d even park your bikes on the roof if you could.” “After I finish my degree I will go back to Lithuania”, Romas says. “I will take everything I learn and see here and refresh the medical sys tem there with a new point of view.
There is a lot of bribery there. I want medicine to be about helping peo ple, not about making money.” Johanna is not so sure about her future. “I thought I would go back to Germany, but now I am not so sure. At first I was sceptical about the whole society thing. Now I am in my second year here and enjoy ing everything. I’m not just here to study and I’ve made some real friends.” “I would encourage everyone to join the society that suits them.” Romas concludes. “Don’t go to the international organizations just be cause you are international. Take a look at them all and decide which suits you best. If you like the atmos phere in an international organi zation, by all means join one! But don’t go there to feel safe. Go for the full cultural experience.”
Dump the computer and empty your head in the gym | r e p o r t | Ever felt a little like a rat on a treadmill? Studium Generale is organizing a new series on the treadmill of time. By Janita naaijer Time is one of the most elusive concepts in human life. At Stud iumGenerale, a philosopher, a psy chologist, a sociologist, a chrono biologist and an astrophysicist take you on five different journeys in time. How does time really af fect us? Is there a way to escape its grip? And do we really become
happier if we do? “Time determines everything we do”, says social psychologist Michael Vliek. Vliek is a special ist in the psychological experi ence of time and will give a lecture next week. “Time tells us when to wake up, when to drink our cof fee and even when to make love”, he argues. “Time is precise. Every second the clock ticks. But at the same time we can experience eve ry second in a different way.” “Imagine that you are playing the finals of the Champions League and you are 1-0 behind; you get the feeling that the last ten min
utes of time are flying by”, Vliek explains. “But if you are 1-0 ahead those same minutes will seem everlasting. Our fears, desires and physiology create our time experi ence and can even create imag ined causality between different events.” Philosopher and writer Joke Hermsen, who kicked off the se ries in the Academy Building last Tuesday, is concerned with the symbiotic relationship between the western human and the clock. She makes a distinction between clock time and inner time. “In ner time is the time that is con
nected with the soul”, she says. “It floats on everything you have experienced in your life and is a prerequisite for relaxation, think ing and creativity.” Hermsen makes a plea to slow down. “The rat race blocks the human mind when especially now we need a lot of creativity to solve major problems like climate change. We are seeking the solu tions in faster and more, but we should be looking at slower and less.” According to Hermsen the problems already start at univer sity. “It’s all about scoring points and grooming students as soon as
possible for a diploma. There is no time for Bildung. Everyone has to hurry and mediocrity rules.” But there is hope. “Students must take matters into their own hands. They should spend less time be hind their computer screens and more emptying their heads at the gym or in the park.” If you missed Joke Hermsen’s lec ture you can still join the course Stil de tijd at the Groningen Ec umenical Students’ Fellowship (Gsp). For more information: www.gspweb.nl and www.rug.nl/ studium
I N T E R N A T I O N A L P A G E 20 c o n t a c t : 0 5 0 -3 6 3 613 0 , e . f . a r b o u w @ r u g . n l
I N D E P E N D E N t W E E K L Y F O R T H E u ni v er s i t y O F g ronin g en n 1 4 O C T O B E R 2 0 1 0 n Y E A R 4 0
What the
bleep
is...?
De Dijk
Photo Reyer Boxem
Acting out ten elegies | r e p o r t | Austrian poet Rainer Maria Rilke heard the first line of his Duino Elegies whispered in the wind during a walk on the Italian coast. With the help of German students in Groningen, director Mik Rozendaal wants to perform the ten elegies in their original language By Ernst arbouw Rilke completed the ten Duino Elegies, each of them around a hundred lines, between 1912 and 1922. They are intriguing poems, says amateur stage director Mik Rozendaal. She first came into contact with the works in a performance where she played elegies one to five and she has been fascinated by them ever since. “They are very evocative. Once you plunge in, it’s like watching a film: you can see them in your mind’s eye. Someone once told me
RUG in Taiwan Top-100 Rankings The University of Groningen has entered the Top-100 of the Taiwan Performance Ranking of Scientific Papers for World Universities. The University now holds 96th position, seven places higher than last year. The Taiwan Rankings are published annually and consist of a Top 500 of universities worldwide. They are based on an assessment of research productiv ity, which accounts for 20 percent of the score, research impact (30 percent) and research excellence (50 percent). The only higher scoring Dutch universities on the Taiwan Rank-
that you have to hear the elegies to understand what they’re about.” Rozendaal is working on a production of the ten elegies in German, performed by German students. Why in German? “I don’t think that needs any explanation”, she smiles. “I’ve thought about doing them in German myself, but to do that properly, I think I’d need to emigrate to Germany – and then it would take at least another ten years to reach the required language proficiency.” Instead, she decided to try and find German students in Groningen. There are now three students in the project; a fourth girl is still deciding whether or not to join. “I’m actually aiming at twenty students at least, possibly with another ten Dutch students added”, she says. Another interesting aspect of Rozendaal’s project is that she decid-
ings are the University of Amsterdam (64th place), Erasmus University Rotterdam (70th place) and Leiden University (71st place). This year’s list is headed by Harvard University. The University of Groningen also figures in 91st place in the High Impact Universities (HIU) rankings, a pilot project by HIU. Last month, the publication of the influential Times Higher Edu cation (THE) rankings, in which Groningen scored 170th place, led to a critical reaction by President of the Board Sibrand Poppema. Following his critical remarks, THE decided to ask him to be an advisor for next year’s edition of the rankings.
ed to use the acting technique developed by Russian actor Michael Chekhov – a nephew of the playwright Anton Chekhov. In the Netherlands, she explains, actors are usually trained following a different system, developed by Chekhov’s teacher Constantin Stanislavski. The difference is in the all-important images, Rozendaal explains. She picks up her collection of Rilke poems from the table and opens it at the Tenth Elegy. “One of the things I ask the students – although I probably shouldn’t be giving this away – is to draw a little rebus based on the lines they need to learn. Take this line, for example: That no single tone shall fail to sound due to a slack, a doubtful or a broken string when clearly struck by the hammer of my heart.” She takes a piece of paper and starts drawing: a hammer, a heart and a guitar with one slack,
Tuition fees vary between Dutch unis Tuition fees for non-European students vary wildly between Dutch universities, a recent study by academic internationalization organization Nuffic shows. Students from outside the EU and the European Free Trade Association (Iceland, Norway, Switzerland and Liechtenstein) are required to pay so-called university tuition fees, which are determined by the universities. These fees are considerably higher than those for European students. The Nuffic study shows that a Bachelor’s degree in arts, the humanities or science at the Rad-
one doubtful and one broken string. “Once you see the images, learning the lines becomes a lot easier. And it also becomes clear what the poem is actually saying.” Does Rozendaal, after immersing herself in Rilke’s Duino Elegies for many years, have a favourite – one that stands head and shoulders above all the others? She looks a bit upset and then, after a long pause, answers: “That’s a bit like asking which of your ten children you love the most, isn’t it?”
You may have heard about the death of soul legend Solomon Burke, who died at Schiphol Airport last Sunday. What you may not have heard is the reason for Burke’s visit to the Netherlands. The singer (and preacher, and undertaker, and car rental entrepreneur) had just produced an album together with Dutch pop group De Dijk and was in Amsterdam to give a joint concert. De Dijk (translation: The Dike, as in ‘large earthwork structure’) was formed in 1981, at a time when pop music in Dutch was all the rage. (Don’t ask me why, no really, don’t…) Over the years, other bands have broken up, fallen out or just vanished into oblivion, but De Dijk has managed to stay on the scene for almost three decades – probably because their music is just that little bit better. It’s not that easy to accurately describe De Dijk’s music. The word energetic springs to mind, mostly because of the strong brass section – always helpful to produce a sound that is, well, energetic. On the other hand, the lyrics by singer (and poet,and actor) Huub van der Lubbe can be a little bit introspective at times. Following the death of Burke, the band decided not to cancel the concert, which was held last Tuesday. Instead, they turned it into a Solomon Burke tribute/memorial. [ Ernst Arbouw ]
Information: n German and Dutch-speaking students interested in working on the production of Rilke’s Duino Elegies can contact Mik Rozendaal at mikrozendaal@hotmail.com. n The Duino Elegies will be staged in late spring or early summer 2011. Watch these pages for more information.
boud University Nijmegen costs EUR 2840 per year in tuition fees. Students at VU University Amsterdam pay more than three times as much: EUR 9000. For medical students, the University of Groningen is by far the most expensive: EUR 32,000 per year, followed by the University of Amsterdam with fees of EUR 20,000. Several institutions told Nuffic that the tuition fees are not necessarily determined by the act ual costs; higher tuition fees are considered a marketing strategy. “Non-European students think that the quality of education can’t be much if the tuition fees are cheap”, a representative of the University of Twente said.
8 Mile Rap artist Marshall Mathers – better known as Eminem – made his acting debut in the 2002 semi-autobiographical movie 8 Mile. The film, set in urban Detroit in the mid1990s, describes the life of Jimmy Smith Jr, a hiphop artist living in a cramped trailer, together with his mum. Studium Generale plans to screen the movie on Monday evening, preceded by an analysis of Eminem’s lyrics by author and poet Ruben van Gogh. Info: tinyurl.com/3xe69kl