uk 16 - 16 december 2010 | jaargang 40

Page 1

o n a f h a n k e l i j k w e e k b l a d v o o r d e r i j k s u n i v e r s i t e i t g r o n i n g e n n 1 6 DE C E M BER 2 0 1 0 n JAARGANG 4 0

Foto Reyer Boxem

16


2 DEZE WEEK

UK 16 - 16 DECEMBER 2010

Zwarts: in de aanval!

Paterswoldseweg 88 > 11/12/2010 23.00 uur > Huwelijk

‘Nachtvlinderen!’

Universiteiten moeten de handen ineen slaan en de bezuinigingen op het hoger onderwijs aanvechten. Die oproep deed rector magnificus Frans Zwarts zaterdag bij universiteitenvereniging VSNU.

Een nummertje trekken om te weten wie je bruidegom is. De Nachtvlinders is het niet gauw te gek.

De universiteiten hebben zich te koest gehouden in de discussie over de bezuinigingen, concludeert Zwarts. ”We moeten het roer radicaal omgooien, want zo laten we ons gewoon naar het slachthuis rijden.” Volgens de rector magnificus laat de langstudeerdersregeling een spoor van vernieling achter. “Uit de financiële bijlage van het ministerie blijkt dat als het aantal langstudeerders kleiner is dan berekend door het ministerie, het collegegeld en de boete voor universiteiten navenant worden verhoogd. Studenten worden door de Staat op geen enkele manier in staat gesteld om een lening af te sluiten. Dat leidt tot leegloop.” De overige universiteiten reageerden positief, een concreet actieplan is er nog niet. [ peter keizer]

Door teodor lazarov “Nachtvlinders Just Married” staat op het rode bord voor het raam van Paterswoldseweg 88. Acht jongens in pak verzamelen zich voor de deur. Een kratje bier, fles whisky, twee flessen prosecco en een bos witte rozen in de aanslag. Door het raam is luide muziek te horen en af en toe komt er een wit gewaad voorbij. “Ik ben echt heel benieuwd wat voor meiden dit zijn.” Lajos van Burik, lang, gehuld in een beige pak, geeft de voordeur een zetje. Met luidruchtig gestamp treden de jongens de warmte tegemoet. Smack My Bitch Up van Prodigy pompt door de speakers. Een achttal dames staat te springen en schreeuwen. Allen hebben een bruidsjurk aan. Witte sluiers verschijnen als plotselinge mist voor je ogen. “Jaaaa! Daar zijn ze!” De bruiden verwelkomen hun gasten met omhelzingen. De aangename sfeer van een succesvolle feestavond hangt in de lucht. Geen ongemak, het is gelijk een en al spontaniteit en dat terwijl de bruiden hun bruidegoms voor het eerst ontmoeten. De meiden van de Nachtvlinders komen eenmaal per maand bij elkaar. “We verzinnen een leuk thema en gaan dan op stap”, vertelt oprichtster Nowelle Barnhoorn. Ze is klein van stuk, licht getint en kijkt met vrolijke amandeloogjes om zich heen. De blonde pruik, waaronder ze haar lange zwarte haar verbergt, maakt haar verschijning surrealistisch. “Het is ooit begonnen op een terrasje”, vult medeoprichtster Marien Bos aan. In haar zwarte jurk luistert ze al snel naar de bijnaam The Black Widow. “We wilden het gewoon groots aanpakken. Vrienden van vrienden mochten meedoen. Zo

Wie betaalt kaakchirurgie? Niet de RUG maar Universiteit Utrecht of de overheid moet opdraaien voor de hoge kosten die Martine Luxwolda voor haar opleiding tot kaakchirurg maakt. Dat stelt RUG-jurist Kristel Modesti. Foto Reyer Boxem leer je elkaar op een leuke manier kennen en breid je je vriendengroep uit”, vertelt ze. “We zijn ooit met meer dan twintig meiden begonnen, maar daarvan zijn nog maar negen overgebleven.” Het thema van deze avond is ‘huwelijk’. De Nachtvlinders hebben acht onbekende mannen opgetrommeld. Iedereen is van tevoren genummerd. Je ziet de spanning in de lichaamstaal van beide partijen. Wie zou bij wie ho-

ren? Kleine, bijna zenuwachtige lachjes sieren de lippen van de Nachtvlinders. Ze hebben stiekem al hun keuze gemaakt. “Ok, wie is nummer één?” Een van de Vlinders treed naar voren. “Waar is mijn man?!” Mariano Cruz grijnst wanneer hij de blonde Alies Hoitsma omhelst. Rap worden de koppels gevormd. Het is drie uur. De dansvloer van Enzo wordt gedomineerd door de bruiden. De meeste huwelijken zijn ondertussen uit el-

kaar gevallen. Iedereen heeft zo zijn eigen projectjes. Voor de één betekent dat dansen, voor de ander sjansen en voor een viertal zelfs een intieme kus. Maar na een aantal uren volop te hebben gefeest, vliegt de eerste vlinder alweer naar huis. Het is de blonde gastvrouw Heleen Lameijer . Haar ogen zijn half gesloten en door de glittermascara, haar witte krans en jurk lijkt ze net een elfje. “Ik heb er echt van genoten!”

Perspectief |  40 ja a r u k   |  Al veertig jaar lang is de UK een kweekvijver van journalistiek talent. Wat is er geworden van de studenten die ooit bij de krant begonnen? Ze vertellen ‘t zelf. Als iemand mij afgelopen zomer, laat staan in mijn UK-tijd, had gezegd dat ik op een dag in november 2010 zou oriënteren op nieuw haar en een nieuwe borst, had ik ‘m waarschijnlijk vol ongeloof en afschuw aangestaard. En zie nu, ik houd me een hele middag bezig met het uitzoeken van een nieuwe coupe en betast ’s avonds de gereconstrueerde boezem van een wildvreemde vrouw. Wat kan er veel veranderen in korte tijd. Gelukkig maar dat het brein flexibel meebeweegt, want de verandering in mijn perspectief op de wereld is geloof ik minstens zo groot als de uiterlijke veranderingen die ik onder-

ga. Toen ik eind september blijmoedig de wachtkamer van de mammapoli binnenstapte (ik had net mijn baan tijdelijk neergelegd wegens zwangerschapsverlof en wilde graag geloven dat mijn borstbobbeltje iets met melkklieren te maken had) sloeg mijn stemming in één klap om toen ik een affiche zag over een informatieavond over borstreconstructie. Naast mij nam een vrouw plaats met een sjaaltje om haar hoofd. Oei, dit was heavy shit. Heel andere koek dan die gezellige poli bij gynaecologie vol speelgoed en een affiche over een borstvoedingscafé (Ja echt, dat schijnt te bestaan! Zouden daar zogende vrouwen achter de bar staan?). ‘Je zal het maar hebben wat zul je je dan ellendig voelen’, dacht ik terwijl ik een flyer las over jonge vrouwen met borstkanker. Gelukkig hoorde ik hier niet thuis, ik kwam immers alleen in het zieken-

huis voor blije echo’s en zou binnenkort gewoon heel gezellig mijn tweede kindje krijgen… Inmiddels heb ik de informatieavond bezocht en een bezoekje gebracht aan de pruikenshop waar ik tot mijn schrik eerst een aantal hevig gestylde TROS-kapsels met zorgvuldig horizontaal geföhnde lokken op mijn hoofd geplant kreeg, maar uiteindelijk toch een mooie bos blonde (en niet onbelangrijk: verticale) krullen afrekende. Ellendig? Nee, zo voel ik me vooralsnog niet. Sterker nog, als eenborstige werd ik bij het zien van gereconstrueerde borsten heel blij. Wat mooi, dat dit allemaal kan, dat wil ik ook! Dat hoorde je me afgelopen zomer natuurlijk niet zeggen. Veranderd perspectief. Pauline van der Kolk is senior-communicatieadviseur bij DUO. UK-studentredacteur van 2000-2002.

Om een opleidingsplaats kaakchirurgie te krijgen is naast een studie geneeskunde ook een opleiding tandheelkunde nodig. Maar tweede studies zijn sinds kort duurder. Voor studenten die kaakchirurg in Groningen worden, rekent de RUG het reguliere collegegeld voor de tweede studie. Maar Luxwolda, afgestudeerd in geneeskunde, kreeg een opleidingsplaats tot kaakchirurg in Utrecht. Daarom moet zij voor tandheelkunde aan de RUG 32.000 euro per jaar betalen. PvdA-kamerlid Tanja Jadnanansing vraagt het kabinet waarom een “noodzakelijke” dubbele studieroute zo duur moet zijn. Ze vindt het vreemd dat een kaakchirurg in opleiding het wettelijke collegegeld betaalt als hij beide studies aan de eigen universiteit volgt, maar het hoge tarief als hij van universiteit wisselt. [ diane romashuk ]

Kabinet: twee jaar uitloop mag Behalve in hun bachelor krijgen studenten ook een jaar uitloop in hun masteropleiding. Pas daarna moeten ze drieduizend euro extra collegegeld betalen. Dat heeft het kabinet vrijdag besloten. Het extra uitloopjaar is bedoeld als handreiking aan studenten die bijvoorbeeld extra vakken willen volgen, een zwaardere (bèta)studie doen of een bestuursfunctie willen vervullen. Ondanks de wijziging van de regeling gaat de landelijke studentendemonstratie, 21 januari in Den Haag, door. [ HOP, Hein Cuppen, Marijke de Vries ]


N I E U W S 3

UK 16 - 16 DECEMBER 2010

Wel degelijk overlast regiotram Ze hadden het al gezegd en het blijkt nu ook uit onderzoek. Apparatuur bij het Zernike Institute for Advanced Materials (ZIAM) van de RUG en SRON (ruimteonderzoek) krijgt last van de magneetvelden van de Regiotram. Een ingenieursbureau onderzoekt oplossingen. “Drie apparaten bij SRON en een aantal elektronenmicrosopen en apparatuur in het nanolab van ZIAM­ kunnen gestoord worden door de

tram”, zegt projectleider Lijn 1 Rob van Vliet van het bureau Regiotram. Dat blijkt uit een eerste inventarisatie door ingenieursbureau Movares . “De electromagnetische velden van de tram zijn honderd keer hoger dan is toegestaan voor de apparatuur”, verklaart directeur Thom Palstra van ZIAM. Zijn instituut heeft ook berekend wat een verhuizing van de apparatuur naar een plek op grotere afstand van de tramlijn zou kosten: 2,5 tot 3,5 miljoen euro.

“Verhuizing is niet het uitgangspunt”, reageert Van Vliet. Movares gaat nu uitzoeken hoe de magneetvelden die de bovenleiding van de tram veroorzaakt, kunnen worden verminderd. “Aan de TU Delft hebben ze daar ervaring mee.” Ook afscherming van apparatuur kan een bijdrage bieden. Frank van Rijn, die namens SRON in het overleg over de Regiotram zit, is ervan overtuigd dat de problemen opgelost worden. “Er is ernstige overlast zoals de plannen voor de tram er nu liggen. Dat vermoedden

we al, en het is nu bevestigd. Maar ik heb er alle vertrouwen in dat alle partijen er samen uit komen.” Ook hij verwijst naar oplossingen die in Delft zijn bedacht. Vorige week ging Provinciale Staten akkoord met de Regiotram. Daarmee ligt het tracé vast en is de Europese aanbesteding voor aanleg en exploitatie gestart. Van Vliet: “Pas in de loop van volgend jaar maken marktpartijen een plan. Dan krijgen ze ook de opgave waar de magnetische velden aan moeten voldoen.” [ René Fransen ]

Koos Duppen in ziekenhuis Collegelid Koos Duppen is vorige week voor een zware operatie opgenomen in het ziekenhuis. Het is nog niet bekend wanneer hij zijn werkzaamheden weer kan hervatten. Woordvoerders van de universiteit willen zich niet uitlaten over de ernst van de situatie. Duppen keert in elk geval niet voor de kerst terug. Zijn taken worden op dit moment waargenomen door stafmedewerkers van de financiële afdeling van de universiteit

VS klagen Tanja Nijmeijer aan De Nederlandse FARC-strijder en oud-RUG-student Tanja Nijmeijer wordt met zeventien andere strijders aangeklaagd in de Verenigde Staten. De VS verdenken haar van gijzeling van drie Amerikanen. Marc Gonsalves, Keith Stansell en Thomas Howes werden in 2003 gevangengenomen door de FARC, nadat hun vliegtuig een noodlanding in de Zuid-Colombiaanse jungle had gemaakt. Onlangs was in een documentaire van de Wereldomroep te zien dat Tanja de verhoren van de Amerikanen vertaalde. Ze kan tot zestig jaar celstraf krijgen.

Nieuw record voor roeiers Gyas

Actiefilm

Het onschuldig schieten van een actiefilm mondde afgelopen week uit in een proces verbaal. Een groepje studenten van de Kunstacademie Minerva werd vrijdag door de politie opgepakt. Buurtbewoners van het Boterdiep schrokken zich rot toen ze jongeren met wapens in de lucht zagen zwaaien. Het leek zo echt, dat ze de politie belden. Achteraf bleek het om het maken van een film te gaan. Nepwapens vallen in Nederland onder de Wapen Munitie Wet, omdat ze op het oog nauwelijks van echte pistolen verschillen. De foto is afkomstig van Twitter: jeugdagent @fred_wilbrink

Keuzegids: RUG tweede bij klassiekers De bacheloropleidingen van de RUG delen met Nijmegen een tweede plek op de lijst van klassieke universiteiten in de Keuzegids van 2011. Ieder jaar zet de gids oordelen van studenten en deskundigen op een

rij. Bij de klassieke universiteiten scoort Leiden met 66 punten het best. Nijmegen (59), Groningen (59), Utrecht (58) en de Universiteit van Amsterdam (57) volgen. Collegevoorzitter Sibrand Poppema van de RUG is blij met die tweede plaats. De gids weegt feiten over bij-

voorbeeld contacturen en groepsgrootte met studentoordelen over inhoud, docenten en voorzieningen. Groningen wordt voor sociale geografie en technische planologie het meest aangeraden. Studenten fiscale economie waarderen de manier waarop ze analytisch leren den-

ken. Accountancy wordt matig gewaardeerd: te weinig uitdagend en te weinig deskundigheid van docenten. Bij Nederlands is er kritiek op de loopbaanvoorbereiding. Juristen mopperen vooral over de groepsgrootte. [ Peter Keizer, Bas Belleman, HOP ]

Groningen krijgt eigen Chinacentrum RUG, Hanzehogeschool en gemeente Groningen hebben in samenwerking met Chinese partners het Confucius Instituut opgericht. Het doel: talencursussen organiseren en de handel tussen Noord-Nederland en China stimuleren. Wereldwijd zijn er ruim 300 Confucius Instituten, waarin een gastuniversiteit (soms met andere partijen) samenwerkt met een Chinese

partner. Voor Groningen is die partner de Communication University China. “Daar is bijna iedereen die groot is in de Chinese media opgeleid”, vertelt RUG-collegevoorzitter Sibrand Poppema. Afgelopen week vrijdag tekende hij in Beijing de oprichtingsovereenkomst. “Vroeger leidden ze daar Chinese propagandisten op”, weet hij ook. Maar hij wijst erop dat China de laatste jaren snel is veranderd. Volgens Poppema kan juist samenwerken verdere verandering sti-

muleren. “Alleen daardoor mag je verwachten dat landen dichter bij elkaar komen.” Het Confucius Instituut richt zich op taalonderwijs en culturele uitwisseling. “Er gaan nu betrekkelijk weinig studenten naar China, vooral vanwege de taalproblemen”, aldus Poppema. “Daar kan dit instituut met praktische cursussen wat aan doen.” Het instituut begeleidt ook zakenmensen uit China en Noord-Nederland. De RUG heeft zelf al een ‘Dutch

Studies Centre’ bij de Fudan University in China, en een gezamenlijk bachelor- en masterprogramma. “Daarmee zijn we de enigen. Dat is ook een reden dat China graag een Confucius Instituut in Groningen wilde hebben.” China betaalt 150.000 euro opstartsubsidie en mogelijk geld voor projecten. Ook de Nederlandse partners dragen bij. Na vijf jaar moet het instituut zichzelf bedruipen. De opening is naar verwachting dit voorjaar. [ René Fransen ]

De eerstejaars Heren acht Zwaar van Gyas is zaterdag als eerste geëindigd op het Nederlands Kampioenschap Indoorroeien (NKIR) in Amsterdam. De acht scherpten bovendien een record uit 1999 aan. Op de ergometer legden ze de twee kilometer af in 6.28.3, drie seconden sneller dan de oude recordtijd. De Heren acht Zwaar van Aegir werd negende. Milan Kamphuis van Aegir won goud in een niet-officiële klasse van tweedejaars individuele roeiers.

RUG scoort goed met subsidies Maar liefst 9 van de 31 Rubicon-subsidies van onderzoekfinancier NWO gaan naar RUG- of UMCG-wetenschappers. Met de subsidie doen pasgepromoveerde onderzoekers buitenlandervaring op. Zeven onderzoekers gaan vanuit Groningen naar het buitenland, twee komen er naar Groningen toe. De RUG haalde de meeste Rubicon-subsidies binnen en liet de Radboud Universiteit (zeven) en de Universiteit Utrecht (zes) achter zich.

Student overvallen Een 22-jarige student is dinsdagochtend beroofd in de Uurwerkersgang, vlakbij het Harmoniegebouw. Hij werd belaagd door twee mannen met een vuurwapen. De overvallers gingen er met geld en de mobiele telefoon van het slachtoffer vandoor.

Meer nieuws: ukrant.nl of m.ukrant.nl (mobiel)


’s Nachts opent zich een parallelle wereld In het donker zie je meer kleur. Zeker als

Je mag meeliften met de geoefende ogen van Reyer Boxem. Alle foto’s in deze UK-special zijn van zijn hand. NACHTFOTO

Door Elisabeth Oosterling “Een perfect uitgelichte kroket. Zie je dat? Een spotje aan de linkerkant beschijnt zo, hop, die kroket. Of deze frikadel. Ook perfect uitgelicht. Ook een eigen spotje.” Waar de gemiddelde passant gedachteloos een euro in de automatiek werpt, haalt Reyer Boxem zijn camera tevoorschijn. Nu kijkt hij een moment gefascineerd naar zijn eigen foto. “Het kan zo in de Wehkamp.” Hij lacht. Alle foto’s voor de UK-special zijn door Boxem geschoten. Twee nachten ging hij op pad. Hoewel mensen op de foto’s ontbreken, roept ieder beeld een verhaal op. Zoals een auto, eenzaam achter het Harmoniegebouw, in de sneeuw. In allerijl achtergelaten? Durfde de eigenaar de barre kou niet meer te trotseren? Of heeft de bestuurder een geheime verhouding? “Het kan allemaal.” Boxem blijft nuchter. “Het is niet moeilijk, wat ik doe. Alles wat je nodig hebt, is een goede camera en een statief.” En een geoefend oog, zo blijkt al snel. De fotograaf aait met één vinger over zijn iPad. Rechts op de foto wordt een standbeeld blauw verlicht en de overkapping, links, werpt een rode gloed op de sneeuw. “Zulke kleu-

ren zie je in het echt niet.” Sneeuw is niet rood of blauw. Sneeuw is wit. Onbewust weten we dat, legt Boxem uit. “Ons brein corrigeert die kleuren.” Maar op een foto zie je het wel: rode sneeuw. “Als het nacht is in een stad als Groningen, is er toch nog altijd overal licht. Allerlei kleuren kunstlicht. Heel theatraal lijkt dat.” Daarom fotografeert hij graag wanneer het daglicht verdwenen is. Eerder maakte hij al een nachtserie voor het tijdschrift Noorderbreedte. “’s Nachts opent zich een parallelle wereld. Licht komt niet meer alleen van boven. Dat lijkt heel spannend.” Het weer hielp een beetje mee om het kunstlicht te vangen op de foto’s. “Het was mistig. Dan blijven de kleuren hangen in de lucht en ontstaat een gloed boven de stad.” Dinsdag- en woensdagavond ging Boxem de straat op, statief over zijn schouder. “Het is een jacht naar de mooiste lichtplekjes.” En de Martinitoren hoort daar beslist niet bij. “Die is perfect uitgelicht, gemaakt om te fotograferen. Net als de andere kerken in de binnenstad. Dat is te makkelijk.” Boxem houdt juist van de verrassingen onderweg. Hij zoekt de, op het eerste gezicht, minder aantrekkelijke plaatsen. Een portiekje, met klinisch blauw licht vanuit het trapgat. Of een stapel fietsen, een groen verlichtte boom. “Dan is de nacht echt ontzettend mooi.”

Waarom is de nacht zo mooi?

Alain

La nuit Het is middernacht. De klassieke straatlantaarns branden zachtjes, het kioskje op de hoek is dicht en de roodverlichte brasseriën druppelen langzaam leeg, maar op straat is het verre van rustig. Een kakafonie van lawaai raast langs me heen terwijl ik gehaast naar de duistere wenteltrap loop en aan de afdaling begin. 64 meter lager sta ik duizelig onder een flikkerende tl-buis. Er heerst een ijzingwekkende stilte. Plots hoor ik stemmen, ze komen dichterbij, maar net als ik de melange van drank en urine ruik, buldert de vertrouwde wit-groene metro het stationnetje in. Ik ga zitten en binnen tien seconden schiet de metro weer de duisternis in. Een serene rust maakt zich meester van

de coupé, ondanks de rammelende deuren en klapperende raampjes. Een avondkrant wordt gelezen, maar ik – net als velen – staar voor me uit. De lugubere types die in- en uitstappen, krabbend aan hun kruis of bedelend voor geld, bemerk ik niet eens. Dan valt abrupt het licht uit. Ik grijp m’n tas, sluit m’n ogen en wacht. Zeven haltes later maakt Yvette, een conservatoriumstudente, me wakker met haar schitterende vioolmuziek. Slechts een oefeningetje voor haar concert. Dan klinkt een zware stem: terminus de la ligne. Na veertig minuten spanning en sensatie stap ik de frisse nachtlucht weer in. La nuit de Paris: c’est magnifique!

Alain Dekker is tweedejaars biomedische wetenschappen

Door ernst arbouw

Neem Céline’s Reis naar het eind van de nacht, of Nachtvlucht van schrijver en luchtvaartpionier Antoine Saint Exupéry. Of Mozarts Eine kleine Nachtmusik, de film Nachtrit, de Nachtwacht of Nightboat to Caïro. Stuk voor stuk hebben ze een mysterieuze bijklank – bijna letterlijk duister. ’s Nachts gebeuren er vreemde dingen. Draai het maar eens om: Reis naar het eind van de dag, Dagvlucht, Eine kleine Tagesmusik, Dagrit en de Dagwacht. Inderdaad: dat prikkelt niet. Iedereen kan verzinnen dat op de Dagboot naar Caïro weinig belangrijks gebeurt. Zo kunnen we wel even doorgaan. Vervang in titels en namen het woord ‘nacht’ en wat hou je over? Het jubileumfeestje van de UK wordt vandaag feitelijk gehouden in de vooravond, maar ik denk niet dat er iemand zou komen als we het de UK Vooravond hadden gedoopt. Toch maar de UK Nacht dus. Hetzelfde geldt voor de Nacht van Groningen, een hardloopwedstrijd die ieder jaar op Hemelvaartsdag wordt gehouden op een moment dat de zon nog hoog aan de hemel staat. Welke atleet schrijft zich in voor de Namiddag van Groningen? Vooruit, nog eentje dan: de Nacht van Kunst en Wetenschap, waarmee de universiteit in 2009 het lustrum afsloot. Hoe klinkt dat? Inderdaad: mysterieus en een tikkeltje spannend. En wat zie je als je denkt aan de Dag van de Kunst en Wetenschap? Een vergaderzaal vol beleidsmakers, ergens in een conferentiecentrum.


UK 16 - 16 DECEMBER 2010

De nacht is bijzonder en een beetje mysterieus. Dat weten we al sinds de eerste mens rondwandelde over de vlaktes van Afrika. Er is geen godsdienst in de wereld waarin de nacht niet op de een of andere manier mystiek of symbolisch een rol speelt. Hoogleraar religiewetenschap Kocku von Stuckradt somt elders in deze UK een heel rijtje op van joodse kabbalisten tot moderne druïden en weer terug naar oorspronkelijk Amerikaanse volkeren die de nacht beschouwden als heilig oord. ’s Nachts ligt de toegang tot de geestenwereld open en krijg je visioenen. Plato geloofde het ook. ’s Nachts tijdens de slaap, heb je toegang tot de wereld van de universele ideeën – de echte wereld achter onze eigen schaduwwereld. ’s Nachts kun je verder zien. Dat idee werd een dikke tweeduizend jaar – zij het op andere wijze –uitgewerkt in de Traumdeutung (1900) van Sigmund Freud. ’s Nachts heb je toegang tot je diepste zielenroerselen. Maar het duister van de nacht is in religies niet alleen het voorportaal van een wereld die normaal gesproken verborgen blijft. Het is ook een metafoor voor het kwaad, letterlijk het duistere. Pak de Bijbel er maar bij – vers drie tot en met vijf van Genesis: God zei: ‘Er moet licht komen,’ en er was licht. God zag dat het licht goed was, en hij scheidde het licht van de duisternis het licht noemde hij dag, de duisternis noemde hij nacht. Licht wordt geplaatst tegenover duisternis. God ziet dat het licht goed is – wat is de duisternis dan? Wat in die drie korte verzen van Genesis staat, is op het eerste gezicht een korte samenvatting van de symbolische lading

die de nacht in onze cultuur heeft. Denk aan nachtschade, denk aan zaken die het daglicht niet kunnen verdragen.

dat niet op een normaal tijdstip dan? Nee, want overdag kan de warmte van de zon de berg levensgevaarlijk maken.

Maar er is meer. Wat ’s nachts gebeurt hoeft niet alleen slecht en boosaardig te zijn. Het kan ook mooi en bijzonder zijn. Von Stuckradt constateert bijvoorbeeld dat het Christendom iets dualistisch heeft. De nacht is slecht en duister maar er is uitzicht op iets hoopvols. Niet voor niets wordt de Messias ’s nachts geboren. In deze UK staat een reportage over de ‘Nachtvlinders’, een groepje studentes dat een aantal keer paar jaar speciale themafeesten organiseert. En op de achterpagina van deze krant is een interview te lezen met poolonderzoeker Ulf Gustafsson voor wie de nacht bijna geen einde kent. Hij bracht twee keer de nacht door in het noordpoolgebied – de poolnacht welteverstaan. Dus van begin november als de zon niet meer boven de horizon komt tot eind januari als de koperen ploert weer opduikt. Voor Gustafsson, oorspronkelijk afkomstig uit Noord-Zweden, geen probleem, maar een Italiaanse collega raakte van slag door de aanhoudende nacht: “Zijn lichaam bleef hem vertellen dat het nacht was. Hij sliep erg veel.” Soms ben je simpelweg door omstandigheden gedwongen om ‘s nachts actief te zijn. Dat geldt voor eerstehulpartsen en brandweermannen, maar bijvoorbeeld ook voor bergbeklimmers Leendert Schwab en Menno Hovingh die op pagina 19 van deze UK vertellen over de grotendeels nachtelijke beklimming van de Mont Maudit (4465 meter). Om drie uur ‘s nachts vertrokken ze uit de hut. Kan

Nachtelijke klimmers kunnen overigens bogen op een boeiende en lichtelijk illegale traditie. In 1937 verscheen in Cambridge het boekje The Night Climbers of Cambridge, over de escapades van een groepje studenten dat ’s nachts de eeuwenoude universiteitsgebouwen beklimt. Door de levendige beschrijvingen en vooral door de routediagrammen en schetsjes, is de Night Climbers een felbegeerde trofee voor liefhebbers van nachtelijke klauterpartijen. Toen in 2007 een herdruk verscheen, vlogen de boekjes in Cambridge de winkel uit. Onder studenten is nachtklimmen kennelijk nog steeds een geliefkoosde hobby. Waarom? Om een geweldige lange neus te maken naar het slapende deel der natie. Want ook daarvoor is de nacht. ’s Nachts als de brave burgerij op één oor ligt, gaat een andere, parallelle wereld open. Een wereld van boeven en boefjes, van prille geliefden en van romantische dichters. Die schimmenwereld ontleent nou juist zijn aantrekkingskracht aan al die brave slapende burgers die in hun bed liggen te dromen van de boze buitenwereld.

Daarom is de nacht zoo mooi.


Wij zijn diep getroffen door het vroege overlijden van

UKAATJES

Sylvia Brinkman

OPGAVE:

Sylvia studeerde Romaanse talen en culturen (richting Italiaans) aan onze faculteit. Haar jarenlage inzet als enthousiast en deskundig docente bij het Talencentrum zullen we ons in dankbaarheid blijven herinneren.

25 RIJLESSEN INCL. EXAMEN EN EVENTUEEL

KOSTEN: â‚Ź 5,- per 20 woorden

OOK SPOEDOPLEIDING MOGELIJK!!

INLICHTINGEN:

BIJ ONS EEN GRATIS HEREXAMEN IN DE STAD GRONINGEN GEHAALD EN GEBRACHT KIJK VOOR MEER INFORMATIE OP ONZE WEBSITE:

www.autorijschooljossmit.nl

(Bij)baantjes

Faculteit der Letteren van de Rijksuniversiteit Groningen, mw.prof.dr. G.C. Wakker, decaan dhr.prof.dr. H.L.M. Hermans, voorzitter afdelingsbestuur Romaanse talen en culturen mw.drs. A.M. Dijk, directeur Talencentrum

â– 850 baantjes Ruim 850 bijbaantjes en stages op Studenten.nl. Tevens kamers en goedkope vakanties! Kijk snel op Studenten.nl, jouw homepage!

schildersbedrijf glas-service

L

Kantoor Oude Kijk in’t Jatstr. 28 Open Ma t/m don 9-17 u. Woe 9-16 u Per post Postbus 80, 9700 AB Groningen

(050) 363 66 99 h.de.ruiter@rug.nl

We wensen haar familie veel sterkte toe.

DE GOEDKOOPSTE RIJOPLEIDING: â‚Ź 999,-

poelman

b.v.

â– Verhuizen?

De Nierstichting is jarig. Kadotip: word donateur.

Gratis Windows Server 2008 web hosting en .nl domeinnaam Ga naar: http://www.gratiswindowshosting.nl

0595-44 36 54

Aangeboden

telefoon 050-5710150 fax 050-5770943 www.poelmanbv.nl

Webspace nodig?

Ăƒ Ăƒ!2Ăƒ !qqqĂƒ !Ăƒ

Binnen Groningen of Europa, Wij brengen u weer thuis. www.jandejong.nl 050-3139149

Diverse â– 2000000 Jaar Europe. Kijk op www.nierstichting.nl of bel 035 697 80 55.

Gulden pound 800 jaar Roma. Wetboek EU 1945. Kristenen 1500 jaar. Joden 2000 jaar. Ballema 1945 Euro banks America. 24 countries Brussels.

Openstaande vacatures

Nieuwe vacatures

Docent Farmaco-epidemiologie & Farmaco-economie

Tenure Track Assistant/Associate Professor Arts and Culture

0,8 fte | Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen

1,0 fte | Faculty of Arts

Onderzoeker

Tenure Track Associate Professor Arts and Culture

0,8-1,0 fte | Faculteit Economie en Bedrijfskunde

PhD position French Intellectual History (1798-1913) 1,0 fte | Faculty of Arts

1,0 fte | Faculty of Arts

Tenure Track Assistant/Associate Professor Finance

Tenure Track Universitair Docent Orthopedagogiek, met specialisatie jeugdzorg

1,0 fte | Faculty of Economics and Business

1,0 fte | Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Nadere informatie over deze vacatures vindt u op: www.rug.nl

Promovendus Internationaal Recht 1,0 fte | Faculteit Rechtsgeleerdheid

De RUG biedt speciaal aan meeverhuizende werkende partners van nieuwe medewerkers goede loopbaanfaciliteiten. De RUG streeft naar een evenwichtig opgebouwd personeelsbestand. Op een aantal terreinen zijn vrouwen nog ondervertegenwoordigd. Daarom worden zij vooral uitgenodigd te solliciteren.

werken aan de grenzen van het weten


UK 16 - 16 DECEMBER 2010

Foto 112 groningen.nl

OVERVAL

‘Ik dacht: Oh God, wat gaan ze doen?’ Door Peter Keizer en Diane Romashuk Egon Dietrich en zijn vrouw zitten op dinsdagochtend beduusd achter hun keukentafel in Zuidwolde. Vandaag is het precies een week geleden dat de faculteitsbestuurder van Letteren thuis werd overvallen door twee gemaskerde mannen. “Het is vreemd om weer in de slaapkamer te staan, waar ze je met pistolen tegen je hoofd hebben gedwongen alle sieraden af te geven. We hebben er vannacht voor het eerst weer geslapen, maar ik werd steeds wakker met de gedachte: Hoor ik wat?” Dietrich’s nachtmerrie begon rond acht uur ’s avonds in de inpandige garage van het huis. Buiten lag sneeuw, het was donker en mistig. “Ik hoorde iets verdachts, het klonk als geschuifel in de sneeuw. Mijn eerste reactie was om de achterdeur dicht te doen en op slot te draaien, maar op het moment dat ik ‘m wilde dichttrekken, trokken twee mannen met bivakmutsen de deur open. Ik kreeg gelijk een wapen tegen m’n hoofd, je weet wel, zo een uit een western. Ik dacht direct: ‘Is dit wel een echt wapen?’ Maar toen ik in de grote loop keek, bedacht ik me dat hij toch wel echt leek.” “Als je meewerkt gebeurt er niets, we willen alleen geld”, zeiden de mannen. Dietrich’s vrouw, die op dat moment bij de repetitie van haar zangkoor was, beheert een Bed & Breakfast. “Ze hadden blijkbaar de indruk dat hier veel te halen is. Het is een vrijstaand en mooi ruim huis, ze dachten blijkbaar dat het geld hier op tafel lag”, vertelt hij nuchter.

Die eerste confrontatie was het ergst, geeft hij toe. Een schok. Hij bekijkt de mannen nauwkeurig: bruine leren schoenen, jeans, vieze sportschoenen, zwarte bivakmutsen. De faculteitsbestuurder besluit om mee te werken en wordt meegenomen naar de slaapkamer. “Het kwam ook niet in me op om te vechten. Het gaat allemaal heel snel. En als er een pistool op je gericht is, ben je ook al snel geneigd om mee te werken.” De mannen willen goud hebben, en dus moet Dietrich alle sieraden inleveren. Laden worden leeggehaald, zilver op het bed gegooid. “Het is alsof ze precies weten waar alles ligt. Ze zeiden: ‘Je hebt een Bed & Breakfast, dus moet je een kluis hebben!’ Nee, zei ik, die hebben we niet.” Alles wordt op waarde beoordeeld, is het geen goud, dan wordt het op bed gegooid. “Op een gegeven moment pakten ze een oud horloge, en vroegen: ‘Is dit goud?’ Nee, reageerde ik, dat lijkt er alleen maar op.” Kettingen, ringen en familie-erfstukken verdwijnen in een tas. Maar het is niet voldoende. Dietrich moet zijn pinpassen afstaan en wordt onder schot met zijn hoofd op de achterbank van zijn Audi A4 gedrukt. De mannen, die in de auto hun bivakmutsen afdoen, nemen hem mee naar de pinautomaat bij een boekhandel in de Nieuwe Ebbingestraat in Groningen. “Het is zo bizar. Onderweg spraken we over hoeveel je op een dag kunt opnemen en of je na twaalf uur opnieuw zou kunnen pinnen. Ze waren blijkbaar niet erg bekend in Gronin-

gen, want ik moest ze zelf vertellen welke weg ze moesten nemen.” Het is half negen als de mannen proberen te pinnen. Ze zijn zo zenuwachtig, dat Dietrich hen zelf moet vertellen welke pasjes ze precies moeten hebben. Er wordt een paar honderd euro van de rekeningen gehaald, maar ook dat is niet voldoende. De mannen willen meer en keren terug naar Zuidwolde. “Ze zeiden op een gegeven moment dat ze me zouden vastbinden. Ik dacht: O, god, wat gaan ze doen? Het was eigenlijk heel knullig, en nu moet ik er wel ook een beetje om lachen, maar ze konden het touw dat ze hadden meegebracht niet vinden. Ze waren nerveus.” Dietrich wordt daarom opgesloten in de provisiekast in de keuken. “Dat was een hele opluchting. Toen ze de deur op slot deden, had ik even rust. Maar ze waarschuwden me direct: “We komen zo weer terug.”

minuten later door de telefoon als hij zijn vrouw belt. Het huis wordt even later omsingeld, een arrestatieteam kamt de complete woning uit. De Audi A4, die met ronkende motor en open deuren naast het huis staat, wordt meegenomen voor onderzoek. Wie de mannen waren? Dietrich’s vrouw Ina heeft een sterk vermoeden. “De beschrijvingen die bij het verhoor naar boven kwamen, komen precies overeen met gasten die we twee weken eerder hadden. Hetzelfde Rotterdamse en NoordHollandse accent, zelfde postuur, zelfde houding. Tussen de 20 en 30 jaar oud. Ik kreeg toen al een unheimisch gevoel.” Ze waren opdringerig, duldden geen tegenspraak en een van de mannen weigerde z’n rijbewijs in te leveren voor identificatie. Dietrichs vrouw: “Ik heb toen zelfs hun autokenteken en de kleur van de auto genoteerd. Dat doe ik anders nooit.”

Hij luistert nauwgezet naar voetstappen in de woning. Boven worden kasten geplunderd, daarna verdwijnen de geluiden naar buiten. “Ze hadden gezegd dat ze terug zouden komen, dus dit was het moment om iets te doen. Ik pakte een keukentrapje om me op af te zetten en trapte met al m’n kracht tegen de deur.” Een gok, geeft hij toe, want hij wist niet zeker of de mannen weg waren. Met een paar flinke trappen weet hij de deur te breken. Vervolgens rent de faculteitsbestuurder door de achterdeur naar buiten, naar het huis van de buren. Hij is in shock, maar ongedeerd. “Ik leef nog, ik leef nog”, roept hij

Dietrich en zij hebben een aantal dagen bij vrienden gelogeerd, maar proberen nu weer hun leven thuis op te pakken. Het huis heeft nieuwe sloten, het beveiligingssysteem is uitgebreid. “Ons gevoel voor veiligheid is weg”, zucht Dietrich. Hij vertelt z’n verhaal helder en nuchter, maar de angst is nog in zijn stem te horen. “Als ik bij m’n auto sta, kijk ik constant om me heen. Ik denk steeds terug aan die avond en bedenk me hoe het ook had kunnen aflopen. Mijn vrouw was er gelukkig niet bij en ik ben niet gewond geraakt, maar m’n ziel heeft wel een klap opgelopen. Ik hoef voorlopig even geen gasten weer.”

Gamma

NACHT Door gerrit breeuwsma De enige keer dat ik een nacht in de cel heb gezeten, was op mijn zeventiende, in een politiebureau van het 16e arrondissement in Parijs. Het was een klein bureautje, bemand door twee politiebeambten, die even aarzelden toen ik vroeg of ik de nacht bij hen mocht doorbrengen, maar daarna toestemden. Ik kreeg een deken en werd naar een cel geleid. De deur bleef op een kier staan. Het was een zondagnacht. Ik was met een orkest in Orléans geweest. Zondag in de namiddag moesten we met de bus terug naar huis, maar maandagochtend zou ik voor een werkweek van school weer naar Parijs moeten afreizen. Ik besloot me de lange busritten te besparen en op de périphérique van de hoofdstad

uit te stappen. Die is voor de duvel niet bang, dacht iedereen. Ik was eerder in Parijs geweest en meende de nacht door te kunnen brengen in de Sacre Coeur. Toen ik er arriveerde was het na tienen en vond ik de kerkdeuren gesloten. Plan A viel in duigen. Ik had geen plan B. Met de metro ging ik naar het centrum en vond een bouwkeet. Het stonk er naar urine; ik kon de slaap niet vatten. Om twee uur ’s nachts verliet ik mijn schuilplaats. Ik had eens gehoord dat je in geval van nood altijd op het politiebureau kon slapen. Je kreeg ’s ochtends zelfs een ontbijt! Dit leek me een geval van nood. Voor de Préfecture de Police op het Île de la Cité hielden twee agenten de wacht. Ik vroeg of ik bij hun kon slapen. Ze lachten wat, en stuurden me door naar het 16e arrondisement.

Ik zwalkte door de lege straten. Van mijn jeugdige overmoed was weinig meer over. Ik meende voetstappen te horen die me achtervolgden en had geen idee waar ik was. Een tegemoetkomende nachtbraker vroeg ik naar de weg, maar in plaats van me te antwoorden, maakte hij zich uit de voeten. ‘Groet ’s nachts nooit een vreemde want het kan een duivel zijn’, schrijft de Talmoed, maar dat wist ik toen niet. De volgende ochtend werd ik vroeg gewekt; van een ontbijt was geen sprake. In een café spoelde ik de resten van de nacht weg met slappe koffie. Ik had de duivel gezien, of ik was hem zelf. Ik ben er nog niet uit.

Gerrit Breeuwsma is docent psychologie en schrijft elke twee weken een column.


UK 16 - 16 DECEMBER 2010


Geen schijfje citroen svp Eten in het donker 

Nachtbrakerstips

De vètste snacks VERGELIJKING Je hebt de hele nacht staan

dansen. Het was een topavond, maar door al het gedans heb je een gezonde trek gekregen. Diep van binnen voel je dat het onverstandig is, maar de alcohol in je bloed heeft de laatste remmingen weggenomen. Dan rest natuurlijk de vraag: waar ga je heen voor die vette hap? Door richard kootstra

1

Febo

Als het gaat om locatie, kan het bijna niet centraler. De vergeefse zoektocht naar je fiets eindigt bijna automatisch bij de Febo. De keten is vernoemd naar de Ferdinand Bolstraat, waar oprichter Johan de Borst ooit het bakkersvak leerde. Tijdens de oorlog kwam hij op het lumineuze idee om kroketten uit de muur te verkopen, en dat levert anno nu een succesvolle keten met 56 vestigingen op. Eten is hip tegenwoordig, dat weten ze bij de Febo maar al te goed. Het is dan ook veel te kort door de bocht om te zeggen dat het hier om een bezoekje aan een ordinaire vreetmuur gaat. Het is een ‘dining experience,’ en daar be-

Minder snel dronken Je zult weinig mensen vinden die na het stappen zin hebben in een gezonde salade. Nee, het liefst willen we een ordinaire vette hap. Maar waarom? Torsten Plösh is onderzoeker bij de faculteit medische wetenschap-

taal je ook voor. Je geniet met veertien onbekende dronkenlappen van een flinterdunne carpaccio van hamburger. Dat doe je staand, zonder tafel, met de sfeerverlichting van de snackmuur. Als het regent of sneeuwt, heb je geluk. Door al het vet verandert de stoep voor de Febo dan in een nachtelijke schaatsbaan. Muziek is ook belangrijk bij de ‘Febo dining experience.’ Je eetlust wordt gestimuleerd door de onverstaanbare klanken van de zwerver naast de ingang, of jaarclubs die in koor hun clublied zingen. Haute cuisine is nog nooit zo bedrieglijk simpel geweest.

2

Max

Je hebt eerlijke honger en je houdt niet van alle hautaine poespas van de Febo? Dan moet je doorlopen naar de Poelestraat of de Peperstraat. Voor een echte hamburger of een ambachtelijke Groningse eierbal kun je naar de Max. Minder mensen en minder geluid. Je kunt er onverstoorbaar, wankelend genieten van je vette hap. Als je aangeschoten of dronken bent, kan een groot keuzeaanbod overweldigend zijn. Bij cafetaria Max hoef je

pen. Hij onderzoekt onder meer de invloed van cholesterol op het lichaam. Hij denkt dat iemand na het stappen vooral behoefte heeft aan zout eten, en niet per se aan vet eten. “Van alcohol droog je uit, daarom heb je extra zout nodig. Vet eten is ook vaak erg zout, misschien dat daar de verwarring vandaan komt.” Plösh legt uit dat vet eten vóór het stappen wel zo zijn voordelen heeft:

niet bang te zijn dat je hulpeloos twintig minuten naar de muur aan het staren bent. Zij houden rekening met de dronken student en hebben een overzichtelijk assortiment aan snacks in een kleine muur. Een kroket of frikadel, of gewoon een kippetje, het hoeft niet zo moeilijk te zijn.

3

Hasret

Een patatje joppie of een broodje hamburger kan uiteindelijk gaan vervelen. Gelukkig kent Groningen een keur aan kebabtenten, waar mensen voor de afwisseling een exotische nachthap kunnen halen. Een van de weinige kebabtenten waar je ook nog eens zonder schaamte heen kunt voor je avondeten, is de Hasret. Niet heel centraal gelegen, maar wel door de JOVD uitgeroepen tot beste kebabtent van Nederland. Je kunt zelfs kiezen uit drie verschillende locaties. Het wonderlijke aan het kopen van een broodje döner is het idee dat je, ondanks je dronkenschap, toch een gezonde keuze hebt gemaakt. Je voelt je een klein beetje minder schuldig als je ziet dat er veel sla en tomaten op je broodje te-

“Een vette hap voor het stappen remt de opname van alcohol. Je wordt met andere woorden minder snel dronken.” Het klinkt voordelig, maar gezond is het niet. “Je lever heeft natuurlijk wel veel meer te verduren. Zowel de alcohol als het vet moeten door de lever worden afgebroken.” Dus tegenwoordig vóór het stappen naar de Febo, maar wel met mate natuurlijk. En na afloop een handvol zoutjes.

Het is een leuke eenmalige restaurantervaring, maar voor sommige mensen is het vaste prik. De mooie opmaak, waar altijd zo op gehamerd wordt in kookprogramma’s, is voor hen een stuk minder relevant. “Het maakt mij niet uit hoe mijn eten eruit ziet. Ik kan er niet zoveel mee,” grapt de 28-jarige blinde rechtenstudent Bram Schultinge. Sinds hij op zichzelf woont, is koken een ware passie geworden. “Het kost mij natuurlijk iets meer moeite. Je moet alles net even iets beter voorbereiden en wat meer gestructureerd te werk gaan. En dan komt er hopelijk iets uit. Vuurvaste handen zijn ook belangrijk!” Het begon allemaal toen hij lid werd van Cleopatra. “Samen eten is een sociale bezigheid en je wilt toch veel vrienden maken. Zo ben ik eigenlijk met koken in aanraking gekomen.” Zijn liefde voor vlees deelt hij ook graag met de rest van de vereniging. “Ik heb samen met een vriend een meating georganiseerd, om het opkomend vegetarisme tegen te gaan. Wie kan immers ‘nee’ zeggen tegen lamsboutjes of hachee?” Natuurlijk heeft Bram niet altijd zin om zelf te koken. Uit eten gaan is ook erg leuk, maar niet altijd even makkelijk. “Je hoopt dat je bord geen slagveld wordt, elke hap is eigenlijk mooi meegenomen.” Hij heeft alleen niet zoveel met garnering. “Meestal let je tafelgenoot wel op, maar als dat niet gebeurt, loop je soms ineens op een schijf citroen te kauwen. Dan is het een kwestie van uitspugen of even doorbijten. Eerlijk gezegd vind ik uitspugen gênanter dan een zure bek.”

rechtkomen. Ook voor vegetariërs is een broodje falafel een gezonder alternatief dan een vette kaassoufflé uit de muur. De schijnbare gezondheid heeft echter wel een prijs; je hebt niet het dronken gemak van de Febo of de Max. Daar hoef je alleen te vertouwen op je eigen motoriek en niet op je spraakvermogen. Het is makkelijker om een muntje in een gleuf te drukken, dan met dubbele tong uit proberen te leggen dat je geen feta op je broodje kebab wilt.

4

Bienvenue

De leden van Dizkartes hebben het makkelijk. Zij hoeven alleen maar onder de juiste hoek van de trap van hun pand te rollen voor een pizza bij Bienvenue. Het is een van de weinige nachtelijke eetgelegenheden die nog iets van een gezellige restaurantambiance probeert neer te zetten. Het is niet heel sfeervol, maar beter dan buiten voor de muur van de Febo of de Max en toch net iets gezelliger dan de Hasret. Tot diep in de nacht kun je er genieten van een betaalbare pizza. Als je het echt heel bont hebt gemaakt, en het gaat allemaal even niet meer, hoef je alleen de naam van je studentenvereniging te mompelen en je krijgt een pizza voor je neus. De pizza Vindicat bijvoorbeeld, met ham, asperges en brie. Je moet wel even geduld hebben, en daar ligt gelijk het gevaar. Je wacht maar en je wacht maar en de honger wordt er niet minder om. Als de stomende pizza dan eindelijk voor je neus wordt neergezet, wil je niets liever dan gelijk aanvallen. De spijt komt na de eerste hap. Je ongeduld wordt beloond met blaren op je tong en gehemelte. De volgende keer toch maar iets uit de muur halen.


UK 16 - 16 DECEMBER 2010

Duister w Dekmantel

Inspiratie

Samen wakker

Deadline

De nacht als dekmantel voor duistere zaken. Sommige dingen kunnen het daglicht namelijk niet verdragen. Is het daarom dat de nacht zo’n aantrekkingskracht heeft op criminelen? Niet helemaal, zegt hoogleraar Criminologie Patrick van Calster van de faculteit Rechtsgeleerdheid. “Soms is het voor de boef gewoon praktischer om zijn zaakjes ’s nachts te regelen.” Of bij volle maan. “Er bleken veel meer inbraken te zijn met volle maan”, zegt Van Calster. “Dat werd toen gelinkt aan het mystieke en ‘de kracht’ van de maan. Maar uit onderzoek bleek vervolgens dat het gewoon een stuk eenvoudiger is om met volle maan in te breken. De maan is dan een zaklamp.” Maar de nacht is ook aantrekkelijk omdat de meeste mensen dan gewoon slapen. “Veel inbraken vinden plaats tussen drie en vijf uur ’s morgens. Inbrekers gaan er vanuit dat iedereen dan slaapt. Trouwens, spoel nooit de wc door als je ’s morgens merkt dat er ingebroken is. Inbrekers raken namelijk zo opgewonden van crimineel gedrag, vinden het zó spannend, dat ze er van moeten plassen. Ze trekken niet door want dat maakt lawaai. Met een beetje geluk, ligt zijn DNA ’s morgens in jouw toiletpot.” De nachtelijke crimineel denkt dus vooral praktisch. Het zijn de mensen die een romantisch beeld creëren rondom criminaliteit, zegt Van Calster. “Het verbodene en het duister van de nacht. Letterlijk een spannende combinatie. Kijk maar naar films en series. Wat niet mag of verborgen moet blijven, gebeurt vaak ’s nachts.” Maar niet álle criminele zaakjes spelen zich ’s nachts af. Sterker nog, criminaliteit gaat zich steeds meer in het daglicht afspelen. “Criminaliteit gaat namelijk over veel meer dan alleen inbraken en overvallen”, zegt Van Calster. “De nacht leent zich voor dát soort zaken inderdaad goed. Maar vlak internetcriminaliteit of witteboordencriminaliteit niet uit. Dat zijn dingen die gewoon overdag plaatsvinden.”

“Ik ben nog wel tot een uurtje of half zes wakker, dus zie maar of je komt!” Zo luidt het sms’je. Het is vrijdagnacht, half drie en op straat is te horen dat het huisfeestje aan de Radijsstraat nog in volle gang is. Een vrolijke, nog zichtbaar wakkere Marloes Robijn doet open. “Kom binnen! Wil je een biertje?” Ze is vijfentwintig, bezig met de laatste loodjes van haar master Scandinavistiek aan de RUG en de master general linguistics aan de UvA. Daarnaast schrijft ze gedichten en verhalen, in het holst van de nacht. “Dan is het rustiger. Het is geen bewuste keuze, het is gewoon zo gegroeid denk ik.” Ze lacht. “Ik heb een tijdje in Zweden gewoond. In de zomer is het daar zo lang licht, je hebt niet eens door dat je ‘s nachts aan het typen bent.” De woonkamer staat vol met dansende mensen, terwijl Marloes rustig haar verhaal vertelt. Totdat Somebody to love van Jefferson Airplane begint te draaien. Vanuit het niets springt ze op en danst gezellig mee met de rest. De goedlachse blondine is bijna het tegenovergestelde van wat je verwacht van iemand die ’s nachts poëzie schrijft. In 2008 stuurde ze een verhaal in voor ‘duizend woorden’ van de VPRO. Ze kwam als winnaar uit de bus en mocht haar verhaal voorlezen op Lowlands. De laatste tijd heeft ze alleen niet zoveel tijd meer om te schrijven. “Ik ben te druk met studeren. Morgen moet ik alweer iets inleveren voor een groepsopdracht. Daar ga ik zo meteen mee bezig, dan kan ik daarna nog drie uurtjes slapen.” Ze heeft geen moeite met een nachtritme en weinig slapen. Maar wat als ze klaar is met haar studie? Kan ze leven met een levensritme van negen tot vijf? “Vast wel. Ik heb dan nog in ieder geval de weekenden om ’s nachts te leven en te schrijven. Het grote voordeel van werken is dat je aan het einde van de dag gewoon klaar bent.” Maar daar wil ze zich nu nog niet teveel mee bezig houden. “Het duurt nog wel even. Ik ga eerst nog reizen en misschien word ik daarna wel volwassen.”

“’s Nachts is alles gezelliger”, vertelt Stephan Vegelien (22). “Vooral als je in de stad bent. Het contact is anders, er heerst zelfs tot een bepaalde hoogte een soort saamhorigheidsgevoel. Zo van: Kijk, we zijn samen nog wakker.” Stephan is student, hij zit nu in het tweede jaar van de master journalistiek. En Stephan is een echte nachtbraker. “Mijn studie draagt behoorlijk wat bij aan het ritme waarin ik nu leef. Vaak is het zo dat ik overdag een opdracht krijg die de volgende ochtend vroeg ingeleverd moet worden. Dan wil het overdag niet altijd lukken, dus moet er ’s nachts meestal nog flink wat werk worden verzet.” “Ik merk wel verschillen bij mezelf, tussen de dag en de nacht. ’s Nachts kan ik meer discipline opbrengen. Het is toch rustiger. En ik wil natuurlijk op een gegeven moment ook wel een keer gaan slapen, haha.” Maar er kleven ook nadelen aan het nachtelijke werk. “Regelmatig denk ik wel: verdomme, waarom ben ik nu nog bezig. Maar gelukkig zie ik dan dat mijn studiegenoten ook nog aan het werk zijn. Dat scheelt enorm, we houden meestal contact via twitter of facebook. Dan weet je in ieder geval dat je niet alleen bent.” “Het liefst doe ik ’s nachts natuurlijk leuke dingen.” Het nachtleven is dus meer dan onafgemaakt werk alleen. “Uitgaan met studiegenoten of met Cleopatra, mijn studentenvereniging. Dan ben ik vaak één van de laatsten die naar huis gaat. Dat draagt vast ook bij aan mijn imago als nachtbraker. Voor je het weet is het dan zeven uur. Ik wil niets missen, dus blijf ik tot het einde.” “Ik weet niet of ik ooit nog in een normaal ritme terugkom. Dat wil ik ook eigenlijk liever niet. Ik denk wel dat ik het zou kunnen, daar ligt het niet aan. Maar er bestaat een kans dat ik na mijn studie journalist wordt. Dat is echt een onregelmatig bestaan, net als nu. En juist die onregelmatigheid vind ik ook het interessantst. Dat is toch veel leuker dan gewoon van negen tot vijf.“

Na maanden bikkelen en verschillende nachten doorhalen was het gisteren eindelijk zover: de presentatie van de Vindicat-almanak. Marjet Zwaans en Fien Hogewoning zaten in de achtkoppige redactie.

Anne Carlijn Kok richard kootstra

axel bogaerds

’s Nachts doorwerken, was er wat mis met de planning? Fien: “Niks hoor. We zijn gewoon heel perfectionistisch. Je wilt gewoon een supermooie almanak maken. We hebben ook niet voortdurend in het donker gewerkt hoor. Dat gebeurde vooral tegen de deadlines aan.” Marjet: “Toen alles bijna af was vertelde de drukker ons dat we nog twee dagen hadden om wijzigingen aan te brengen. Op dat moment dacht ik: het is nu of nooit. Nu kunnen de foutjes er nog uit. Daarom gingen we lang door.” Hoe kwamen jullie de nachten in jullie kantoor op de sociëteit van Vindicat door? Marjet: “Het was een fijn idee als wij om twee uur nog zaten te werken dat er boven ons allemaal mensen feest zaten te vieren. Dan gingen we daar even een flesje wijn halen bijvoorbeeld, en dan weer door. Eén keer zijn hier wat redactieleden blijven slapen. Die werkten tot drie of vier uur door en moesten er om negen uur weer uit.” Fien: “Vaak was het heel gezellig. Als mensen al klaar waren met hun werk bleven ze gewoon hangen om muziek te luisteren of een kaartspelletje te spelen.“ Wat is de langste nacht die jullie hebben gemaakt? Marjet: “Eén keer zijn we tot drie uur ‘s middags doorgegaan. De vorige dag waren we rond het middaguur begonnen. Toen hebben we 27 uur achter elkaar gewerkt.” Fien: “Je merkt het helemaal niet zo hoor. Je zit helemaal in je werk. Bovendien is er geen raam in ons kantoor, dus je merkt niet of het overdag of ’s nachts is. Je hebt geen idee van tijd.” tjerk notten


werk “Voor de native Americans was de nacht een heilig oord. De toegang naar de geestenwereld is ’s nachts open, je kunt dan visioenen krijgen. En in modern paganisme, zeg maar New Age religies, zie je dat terug: een nacht buiten zitten om natuurervaring op te doen.” Kocku von Stuckrad, hoogleraar religiewetenschap aan de faculteit godgeleerdheid en godsdienstwetenschap, is onder meer kenner van New Age religies. Maar ook in oude godsdiensten is de nacht belangrijk. “Er is eigenlijk geen religie waarin de nacht geen rol speelt.” Plato meende al dat het ’s nachts, tijdens de slaap, mogelijk was om contact te krijgen met de wereld van uni-

versele ideeën, de échte wereld achter onze eigen schaduwwereld. Net als de native Americans meende hij dat er ’s nachts grenzen opengaan. “Ook joodse kabbalisten (een mystieke joodse stroming, rf) bestudeerden teksten en mysteriën alleen na zonsondergang, tot de volgende morgen. En ook kabbalistische rituelen vonden ’s nachts plaats.” In verschillende religies kan de ziel tijdens de slaap op reis gaan. “En je hebt de tempelslaap, waar bijvoorbeeld iemand die ziek is in een tempel overnacht in de hoop een droom van de goden te krijgen, die genezing kan brengen.” Het christendom is dualistischer, stelt Von Stuckrad. De nacht is niet positief, niet heilig, eerder bedreigend.

“Je ziet vooral in Amerika stromingen die de terugkeer van de Messias verwachten wanneer alles in de wereld op zijn donkerst is. Die verlangen naar het dieptepunt, omdat dan het goede zal komen.” Een uitzondering is de kerstnacht. “Maar in de kerstnacht werd de Messias geboren. Daarom is dat een heilige nacht.” Dat de kerstviering op 25 december is geplaatst, was ook al geen toeval. “Op 21 december stond op de Romeinse kalender het feest van de zonnewende. De geboorte van de Messias, het licht, is daaraan gekoppeld om de Romeinse viering van de terugkeer van het licht over te nemen.” René Fransen


Laslo steelt diamanten Radertanden worden week en glimmen. Het valt uiteen en verbrokkelt tot sneeuw. Smelt onder je voeten. Een grassoldaat poetst met vingers van stof zijn glazen handkanon. Het is een vingerlustige! Het is een handbloem! Het is een opdraaiwaarzegger! Het is een natuurtalent! Niemand kende Laslo. En eenmaal tussen de rails wacht hem Een glinsterend, maar bot mes. Een boterhammes, een koekmes. Niet een prikmes. Laat dit botte mes hangen naast je been Omdat het nu eenmaal niet in je broekzak past. Vooraan het gedruis gromde een brombeer En hij was oprijzend uit het landschap En hij was groter dan verwacht. Er waren geen deskundigen en iedereen stond paf. Laslo, nachtdief! En de fietsen stapelen zich over elkaar heen en het ruikt soms wat naar oude vis en niemand heeft de juiste naam. Gelukkig groeit er nog roet. diepblauwe roet van nieuwe monden. Het is een mondbom! Het is een muurscherm! Het is een huismoeder zonder tanden! Het is een postbode als vader! Grinnikend zei hij iets over Een uitvinding van een tamelijk geavanceerde, Kleine oven voor het uitkoken van robijnglas. En we lachten wat en iemand hoestte Dat de ochtend doorweekt in de lucht verscheen Dat de ochtend zich uitrekte en de mannen vastpakte en omgooide En iedereen ging slapen behalve de mannen die stiekem dansen wilden. Opgeschoten, doorgesnoven. Alles kwam terug. Daar ging Laslo met zijn diamanten. In wezen is het allemaal eender. Het is doorkijken en voor je lopen. Ik heb geen zin om er over te praten.

Joost Oomen

RUG-huisdichter 2010-2011

THRILLER

Wie ve Door teodor lazarov Een akelig holle stilte vult de Universiteitsbibliotheek. Het gebouw dat altijd gevuld is met galmend gelach, gepraat en rondgestamp, fluistert vandaag. “Ik kende hem nauwelijks.” Een slanke jonge portier zit in een stoel achter de balie. Hij is bleek en heeft vermoeide rode ogen. “Hij heeft me de afgelopen twee weken ingewerkt. Ik was afgelopen vrijdag net klaar en had een doos bonbons meegenomen.” De jongen kijkt leeg voor zich uit. “Hoe kunnen zulke dingen toch gebeuren?” “Meneer Meijer, was u de laatste persoon die hem gezien heeft?” Studentagent Matthijs en zijn collega Nico kijken de portier doordringend aan. Terwijl Nico de vragen stelt, schrijft Matthijs mee. “Ik denk van wel”, mompelt Charlie Meijer. “Maar ik… Ik snap het gewoon niet.” Hij schudt zijn hoofd in ongeloof. “Dank u wel, meneer Meijer. We houden contact met u.” De moord op Albert van der Kloet, hoofd van de portiers van de UB, had de Groningse studentenwereld op zijn kop gezet. Hij werd zaterdag 11 december als vermist opgegeven. Maandag de dertiende werd zijn lichaam door Charlie Meijer, de net nieuw aangenomen portier, gevonden. Vlakbij de kluisjes lag Van der Kloet languit uitgestrekt met zijn ogen open. In zijn ene hand de bos sleutels, in zijn andere een kapot koffiekopje. De eerste conclusie was dat hij een hartstilstand had gehad. Maar de doorbloede ogen en gespannen frons op het gezicht van de overleden portier deden de artsen toch twijfelen. Uit de lijkschouwing kwam al vrij snel naar voren dat een verlamming van de ademhalingsspieren met als gevolg een hartstilstand de dood van Van der Kloet hadden veroorzaakt. Het doktersrapport luidde daar-


UK 16 - 16 DECEMBER 2010

ermoordde Albert? om ook: dood door vergiftiging aan tetrodoxine, het gif dat gevonden wordt in kogelvis en sommige soorten inktvissen. Zodra duidelijk was dat het om een vergiftiging ging, oftewel een waarschijnlijke moord, zette de politie de UB af. Een forensisch team kamde de plaats van het delict helemaal uit. Daarna kwamen de ondervragingen. Studentagenten Nico en Matthijs werden ingezet. “Jullie kennen dat wereldje beter dan wie dan ook. Daarom zet ik jullie er voor in.” Het hoofd van de politie had alle vertrouwen in zijn agenten. “Hij was een echte topper, die Albert. Je hoefde alleen maar even naar beneden te bellen en hij kwam al aangerend.” Kantinemedewerkster Annika de Ruijter pinkt een traantje weg. “Moord zegt u? Wie kan zoiets gedaan hebben?” “Dat is precies wat ik u wilde vragen, mevrouw De Ruijter.” Nico kijkt de verdrietige vrouw met een ferme blik aan. “Ik zou het niet weten”, fluistert ze en neemt een slok water. “Is er misschien iemand die een hekel aan hem had?” De kantinemedewerkster denkt diep na. “Misschien wel die nieuwe jongen”, zegt ze na een aantal minuten gezwegen te hebben. “Meneer Meijer?” “Ja. Als iemand het heeft gedaan, dan is hij het wel.” “Waarom denkt u dat?” Nico kijkt snel naar Matthijs. Matthijs knikt begrijpend en pakt zijn telefoon. “Kijk, Albert was altijd wel streng, weet u”, vervolgt Annika. “Hij wilde dat dingen goed gedaan werden. Misschien is ie wel te streng voor die jongen geweest. Ik kwam ze namelijk vrijdag op de gang tegen en ze waren bijna tegen elkaar aan het schreeuwen.”

Buiten bij de ingang rookt Charlie Meijer zenuwachtig een sigaret. “Ik heb niets te verbergen, agent.” “Maar jullie hadden vrijdag ruzie. De middag voordat Albert van der Kloet werd vermoord.” Charlie kijkt hoofdschuddend naar beneden. “Wie zegt dat?” “Kantinemedewerkster Annika de Ruijter zag jullie tegen elkaar schreeuwen”, zegt Matthijs. “De bemoeial! Ze achtervolgde Albert overal naartoe. Hij vertelde me zelfs dat hij het gevoel had dat ze hem stalkte.” Met een gefrustreerde beweging gooit Charlie zijn peuk op de grond. “Verdomd wijf”, fluistert hij. “Waar ging die ruzie over?” Matthijs’ stem klinkt streng. “Een meisje was de code van haar kluisje vergeten. Ik zei tegen Albert dat we gewoon haar kluisje moesten openmaken. Ze had daarin namelijk haar laptop met haar scriptie liggen.” Hij pauzeert. “En wat zei Albert?” “Dat ze net als iedereen ’s avonds terug moest komen. Dan konden we haar pas helpen.” De agenten kijken elkaar weer veelbetekenend aan. “Hoe heet dat meisje? Weet u dat?” “Nienke, maar ik weet haar achternaam niet. Lang, donkerblond, echt zo’n studente.” Nico krabt zich achter zijn oor. “Heeft ze uiteindelijk haar laptop opgehaald?” Charlie kijkt verschrikt op. “Nee, dat heeft ze niet, volgens mij. Ze heeft wel eerst heel lang aan de balie lopen zeiken. Iets over deadlines en dat ze echt zo snel mogelijk haar scriptie moest inleveren, omdat ze op wintersport ging. Albert zei nog dat ze gewoon geduld moest hebben. Maar ze was niet heel boos ofzo.” Charlie zwijgt. “Ik was boos”, vervolgt hij. “Regels zijn regels, maar als iemand in uiterste nood is, dan moet je toch gewoon even helpen. Dat meisje heeft trouwens later wel weer haar excuses aangeboden

met een flesje wijn.” “Kunt u ons het kluisje aanwijzen?” “Maar natuurlijk.” Twee uur ’s nachts. In een kantoor op het politiebureau aan de Rademarkt zitten de studentagenten. Matthijs kijkt gefronst de laptop door die uit kluisje 306 komt. Nico bekijkt geconcentreerd de foto’s van het slachtoffer. “Die Meijer lijkt me niet geschikt voor zo’n moord”, zegt Nico tenslotte. “Hij komt anders behoorlijk schuldig over.” “Heb je iets ontdekt op die laptop?” “Niets bijzonders.” Met vermoeide ogen kijkt Matthijs naar het bureau. “Vergif, wat een nare manier van sterven”, zegt hij tenslotte. “Met dit gif gaat het wel heel rap hoor”, zegt Nico. “De dokter zei tussen een half en een heel uur.” Matthijs schrikt op. “Meijer heeft hem voor het laatst gezien!” Hij staat snel uit zijn stoel op en rent naar de telefoon, struikelt, valt en neemt in zijn val de foto’s van het slachtoffer mee. Nico helpt hem overeind. “Gaat ie?” “Nee, kijk dit nou dan!” Matthijs wijst naar de foto waarop Van der Kloet ligt. Nico’s ogen worden spleetjes wanneer hij probeert te zien wat zijn collega bedoelt. “Zie op de zool van zijn schoen!” Ineens valt het kwartje en Nico kijkt van zijn collega weer terug naar de lange donkerblonde haar die nog maar nauwelijks te zien valt. Wie vermoordde Albert van der Kloet? Stuur je eigen vervolg vóór 3 januari 2011 naar uk@rug.nl. Onder de inzenders verloten we een bioscoopbon voor twee personen.


Illustratie Paul de Vreede

De UK bestaat 40 jaar. Een mooie mijlpaal in het bestaan van de universiteitskrant van Groningen.Dat vieren we met een UK 40-nacht, op 16 december om 20.30u.

Huis de Beurs U gaat promoveren!

Er komt nu een drukke tijd aan waarin u veel moet regelen en organiseren. De lokatie voor uw promotiefeest is natuurlijk een essentieel onderdeel van een geslaagde dag. Waarom Huis de Beurs? - Huis de Beurs is al ruim 200 jaar een begrip in Groningen en omstreken. Het cafÊ en de zalen erboven lenen zich uitstekend voor uw receptie, diner en feest! - Wij kunnen voor groepen van 10 tot 400 personen een onvergetelijke dag verzorgen. - Ook extra’s zoals live muziek, bloemen, vervoer kunnen wij u aanbieden. - Huis de Beurs is centraal in Groningen gelegen op 2 minuten van het Stadhuis, 5 minuten van Centraal Station en met voldoende parkeergelegenheid in de buurt

Voor meer informatie, offerte op maat of een afspraak: Huis de Beurs A-Kerkhof ZZ 4a 9711 JB Tel: 050-3120333 www.huisdebeurs.nl of info@huisdebeurs.nl

Met veel muziek, optredens van Rosa, huisdichter Joost Oomen, rappers Sacha Landkroon, Steven en Dicky Gilbers, cabaretier Bart Melief en een pubquiz. En we doen live een aantal wetenschappelijke experimenten. Presentatie: Janine Jakhals Abbring Plaats: Huis de Beurs Wil je ook komen? Haal dan vandaag een van de laatste 10 kaarten op bij de UK.

De UK 40-nacht wordt gesponsord door Inventus en Huis de Beurs.


UK 16 - 16 DECEMBER 2010

Land van Belofte

Serenade op de Vishoek REPORTAGE Pooiers, prostituees, studenten en werkenden ontmoeten elkaar hier als pelgrims op een gezamenlijke zoektocht naar gezelligheid. Het rookverbod is uit den boze en van sluitingstijd heeft men evenmin gehoord. Welkom in café Land van Belofte, dé plek waar de geheimen van de Groninger nacht zich verborgen houden.

Door diane romashuk Alleen al de gang naar deze aan de Vijfde Drift gelegen kroeg met de tot de verbeelding sprekende naam, maakt een avond gegarandeerd tot een belevenis. Vanuit de Oude Kijk in ’t Jatstraat zijn het eerst de vrouwen die door de zoetgevooisde lokroep van in donsjassen geklede rastafari worden overgehaald de Muurstraat in te slaan: “Hallo ssschatje”. Vervolgens zijn het de in niet veel meer dan een rood schijnsel gehulde dames die vanachter hun raam verleidelijk naar de mannen lonken. Maar wie niet afdwaalt en de zoete geur van wilde havanna’s volgt, waant zich niet veel later in café Land van Belofte middenin het bonte uitgaansleven van de Amsterdamse Zeedijk. “Die gelijkenis hoor ik heel vaak”, vertelt eigenaar en barman Sayid voor wie de sigaren die hij gratis aan zijn gasten verstrekt een vanzelfsprekend onderdeel van zijn gastvrijheid zijn. Met zijn weelderige snor en niet minder woest borsthaar, dat zich zelfs door een blouse niet laat bedwingen, is hij een trekpleister op zich. Al 22 jaar slaat hij nauwelijks een avond over om voor zijn gasten de naam van zijn kroeg eer aan te doen. “Overdag heb ik personeel dat werkt, maar ’s avonds is het net een film die je niet wilt missen. Je ziet alles, je hoort alles, en er gebeurt van alles. Gisteren nog kwam er ineens een vrouw binnen die eerst een rondje gaf en daarna begon te strippen. Fantastisch toch? Jammer alleen dat het vandaag zo rustig is.” Het handjevol klanten dat zich vanavond tussen de tierelantijntjes en kerstversiering aan de bar van de kleine bruine kroeg heeft geïnstalleerd, lijkt zich allerminst om de bescheiden opkomst te bekommeren. Desnoods schallen ze, zoals de man in de roze broek met namaak Burberry-sjaal, vrolijk in hun eentje mee met de klassiekers van ’s Neerlands grootste volkszangers die elkaar op het plasmascherm opvolgen. Als na André Hazes de beurt is aan Gerard Joling zegt Hanzestudent Willem: “Die heb ik ooit in het echt ontmoet. Toen ik 13 was, lag ik in het ziekenhuis voor een hartoperatie. Hij kwam toen snoep en wegwerpcamera’s uitdelen.” Ook Sylvana, één van de twee aanwezige vrouwen, vermaakt zich prima. “Ik woon zelf in Zuidwolde bij Hoogeveen, maar ik kom hier al twaalf jaar regelmatig alleen. In Hoogeveen oordelen mensen snel als je je bijvoorbeeld een beetje uitdagend kleedt. Hier komt echt van alles, van hoog naar laag, en je kunt gewoon jezelf zijn.” Dat mannen, zoals de oudere heer die tot zojuist nog haar gesprekspartner was, soms denken dat ze een prostituee is die even pauze neemt van haar werk, vindt ze niet erg. “Daar sta ik boven, maar het is ook wel begrijpelijk in deze buurt.” De eerste keer dat ze hier kwam, had ze niet door dat ze in de rosse buurt was beland. “Toen ik binnenkwam zat er een vrouw in een badjas aan de bar. Ik dacht dat die uit bed gekomen was om haar man naar huis te sturen.” Ondertussen worden er mandarijntjes uitgedeeld door een binnenwandelende collega-barman. “Niet smokkelen hè”, vermaant Sayid een klant die een partje in de schil onberoerd durft te laten liggen. “De mandarijnen zijn voor café ’t Stoepje in de Muurstraat. Dat is ook van mij”, verklaart hij vervolgens de oranje vitaminesnacks. “Maar hier kun je ook lekker eten. Tosti’s van Turks brood met worst, kaas en groente zijn mijn specialiteit. En de beste van Groningen.” De andere vrouw in het gezelschap probeert een gesprekje aan te knopen met de man naast haar door hem nootjes, die op de bar staan, aan te bieden. Tevergeefs. “Soms doen we hier ook aan spijkers slaan om in de stemming te komen”, vertelt Sayid die het verveelde signaal verderop lijkt op te pikken. “Daar gebruiken we de van boomstronken gemaakte bijzettafeltjes voor. De regels zijn simpel. Mannen mogen 1 keer slaan, vrouwen 2 keer, homo’s 3 keer en lesbiennes 4 keer. Wie daarna zijn spijker het minst ver in het hout heeft zitten betaalt én de spijkers én de drank.” Maar net op tijd blijkt de sfeerreddende ingreep al niet meer nodig. De roze broek is op één knie gezakt en voorziet dame twee uit volle borst van een serenade. “Zie je”, zegt Sayid terwijl hij trots en met een groot gebaar zijn armen uitslaat. “Het café heette al Land van Belofte toen ik het overnam. Maar ik kan wel één ding beloven: gezelligheid!”. Buiten brengt de avond minder geluk voor een Groningse nachtbraker. Met zijn brommer knalt hij vol op één van de paaltjes in de Muurstraat. Terwijl hij zijn vervoermiddel en zichzelf al vloekend weer bij elkaar probeert te rapen, doemen twee gouden tanden vanuit het niets op in het donker. De rasta-jongens besluiten zich bij eigen leest te houden: “Een goede avond nog schoonheid.”


Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers

Algemeen Bureau Vertrouwenspersoon The confidential advisor of this university, Marijke Dam, assists staff and students who have experienced undesirable conduct or unequal treatment. She also assists employees who experience problems in co-operation at work. She is independent, guarantees confidentiality and never undertakes measures without the explicitly given permission of her clients. The confidential advisor can provide you with independent advice and guidance. In some cases she will help you to solve the problem yourself. In other cases she will set up contacts and act as a go-between. You can make an appointment by phone or e-mail. Phone: (050) 3635435. E-mail: J.M.Dam@rug.nl or A.M.Wildeboer-Baar@rug.nl (secretary). More information: www. rug.nl/confidentialadvisor

Bibliotheek Jas en tas mee in de UB! Donderdag 16 en vrijdag 17 december wordt onderhoud gepleegd aan de bagagekluisjes in de Universiteitsbibliotheek. Bezoekers mogen deze beide dagen dus hun jassen en tassen gewoon meenemen in de bibliotheek. http://www.rug.nl/bibliotheek

Universiteitsmuseum Keer jezelf Binnense Buiten Keer jezelf dit jaar nog 1x Binnenste Buiten! Tot 24 januari staat in het Universiteitsmuseum de anatomische tentoonstelling Binnenste Buiten. Naast deze tentoonstelling ook aandacht voor de Poolnacht. De sloep van Willem Barentsz buiten bewonderen, pooldieren zien of lekker chillen in de Poolkamer, het kan allemaal. Het museum is GRATIS voor studenten, medewerkers en alumni van de RUG. Het Universiteitsmuseum wenst iedereen een mooi bezoek aan haar tentoonstellingen toe en een mooi en kunstrijk 2011. universiteitsmuseum@rug.nl www.rug.nl/museum

Studeren in het buitenland Australia! Canada! China! Japan! Mexico! New Zealand! USA! Does studying in any of these countries sound appealing to you? The University of Groningen offers undergraduate exchange programmes for each of these countries. If you are interested in studying in Canada, you can also apply for an exchange via the Centre for Canadian Studies. The first application deadlines are in February 2011, so now is the time to start thinking about your future. For more information and requirements, visit http://www.rug. nl/studenten/studiebegeleiding/ internationalisering/wat/studeren/uitwisselingsprogramma/universitair http://www.rug.nl/studenten/ studiebegeleiding/internationalisering Ga toch weg! Studeer jij binnenkort af en wil je graag verder studeren of onderzoek doen in het buitenland? Er is

> Verzorgd door de UK; eindredactie, tel. 3636699 > Mededelingen kunnen ingediend worden via www.universiteitskrant.nl > Aanleveren is mogelijk tot uiterlijk maandag 10 uur voor de UK van dezelfde week > De volgende UK verschijnt op 6 januari 2011

een beurs voor jou! Het VSBfonds stelt elk jaar een groot aantal beurzen beschikbaar voor bevlogen en gemotiveerde studenten, die zich graag verder willen ontwikkelen. Je bepaalt zelf wat je gaat doen, waar en waarom. Vervolgens overtuig je ons waarom wij jouw plannen zouden moeten ondersteunen. Voor meer informatie: j.j.ros@rug.nl of bezoek de website: www.vsbfonds.nl/beurzen.

Honours College Open sollicitatie Honours College eerstejaars FWN en FEB Bericht voor eerstejaars studenten van de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen en de Faculteit Economie en Bedrijfskunde (studenten van andere faculteiten krijgen later bericht). Vanaf 21 december kunnen studenten van deze faculteiten die geen uitnodigingsbrief ontvingen om te solliciteren naar een plaats in het University of Groningen Honours College solliciteren naar een aantal ‘’wild cards’’. Zij moeten gebruik maken van het formulier ‘verzoek toegang sollicitatieprocedure’ dat is te vinden op onze website http://www.rug.nl/honours/ Selectieprocedure/Hoeaantemelden. Let op, de sollicitatie moet uiterlijk 9 januari 2011 om 23.59 uur digitaal zijn ingeleverd. NB Studenten van andere faculteiten kunnen op een later tijdstip solliciteren. honours@rug.nl www.rug.nl/honours Unsolicited application Honours College Faculty of Mathematics & Natural sciences This message only concerns first year students of the Faculties of Mathematics & Natural sciences, and Economics and Business. If you did not receive a letter with a request to apply for the Honours College, but you do want to participate in the Honours Programme you may apply from 21st December onwards, if you satisfy the entry requirements. To apply, you have to get access to the Nestororganization “Honours College Selection”. To get access to this Nestor-organization you have to fill in a form. You can find this form on the website (www.rug.nl/honours under Selection Procedure, tab: how to apply?). Deadline of the application is 9th January 2011, 23.59 pm. Please note: This message does not concern students of other faculties at this point of time. honours@rug.nl www.rug.nl/honours Unsolicited application Honours College Faculty of Arts This message only concerns first year students of the Faculty of Arts. If you did not receive a letter with a request to apply for the Honours College, but do want to par-

ticipate in the Honours Programme (year 2010) you may apply from 21st December onwards, if you satisfy the entry requirements. To apply, you have to get access to the Nestor-organization “Honours College Selection”. To get access to this Nestor-organization you will have to fill in a form. You can find this form on the website (www.rug.nl/honours under Selection Procedure, tab: how to apply?). Deadline of the application is 17th January 2011, 23.59 pm. Please note: This message does not concern students of other faculties at this point of time. honours@rug.nl www.rug.nl/honours Open sollicitatie Honours College eerstejaars Faculteit der Letteren Bericht voor eerstejaars studenten van de Faculteit der Letteren. (studenten van andere faculteiten krijgen later bericht) Vanaf 21 december kunnen studenten van deze faculteit die geen uitnodigingsbrief hebben ontvangen om te solliciteren naar een plaats in het University of Groningen Honours College, solliciteren naar een aantal ‘’wild cards’’. Zij moeten gebruik maken van het formulier “verzoek toegang sollicitatieprocedure” dat te vinden is op de website http://www.rug.nl/honours/Selectieprocedure/Hoeaantemelden Zij krijgen dan toegang tot de Nestor-organization waarop het sollicitatieformulier is te vinden en aanwijzingen voor het uploaden van het dossier. Let op, de sollicitatie moet uiterlijk 17 januari 2011 om 23.59 uur digitaal ingeleverd zijn. NB Studenten van andere faculteiten kunnen op een later tijdstip solliciteren. honours@rug.nl www.rug.nl/honours

Diversen Vous Parlez Français ? Conversatiecursussen Frans Nieuwe Sessie vanaf 3 februari 2011 Inschrijvingen: 10 t/m 21 januari van 10.00 - 16.00 uur en 13, 19 en 20 januari ook van 18.00 - 20.00 uur. Centre Culturel Français Harmoniegebouw (kamer 139 - 1e etage - gebouw 12) - Oude Kijk in ‘t Jatstraat 26 - 9712 EK Groningen Tel: (050) 36 36 106 ccfrance@rug.nl www.ccfgroningen.nl 1728e lezing Koninklijk Natuurkundig Genootschap Op 21 december 2010 (ForumImages, Hereplein 2, Groningen, aanvang 20.00 uur) vindt de 1728e lezing plaats van het Koninklijk Natuurkundig Genootschap. Spreker: Prof. dr. R.A. Bank (UMCG), titel: “Biodiversiteit: is het verborgene ontsloten?”. Voorafgaand aan de lezing wordt de Van Swinderenprijs 2010 uitgereikt aan Leendert van Maanen voor de Nederlandse samenvatting van zijn proefschrift “Context Effects on Memory Retrieval: Theory and Applications”. De laureaat zal aansluitend een korte inleiding houden. kng@astro.rug.nl www.kng-groningen.nl

Faculteiten Medische wetenschappen

16 december 2010 t/m 6 januari 2011

nak is weer uit! Heb je hem niet opgehaald tijdens het Akcie almanakfeest, wees dan niet gevreesd! Jullie kunnen hem ophalen na de colleges. We zien jullie daar! Liefs de AlmanakCie ‘10 http://www.panacea.nl/ commissies/?n=almanak

Wiskunde en Natuurwetenschappen Studentassistent gezocht Een student assistent wordt gezocht om mee te helpen het ehealthplaza zorginnovatie te operationaliseren met de daarbij behorende website. We willen ons in eerste instantie richten op ondersteuning van mensen thuis en hun mantelzorgers, het vervoeren van patiënten, maar ook op de goederen logistiek en de ondersteuning van de zorgverleners. We willen zo snel mogelijk het contact met de regio via projecten realiseren. We zoeken in ieder geval voor de periode tot eind juni 2011 een student bij voorkeur technische bedrijfskunde ICT voor een dag per week. Deze RUG student zal samen moeten werken met een ICT student van de Hanze Hogeschool. De aanstelling zal plaatsvinden voor twee eenheden (dus een dag) per week. Inlichtingen bij de projectmanager I2Care, John van Meurs. j.b.van.meurs@rug.nl. j.b.van.meurs@rug.nl

Letteren A LG E M E E N

D66 Opleidingen, Den Haag Opleiding: diverse Masters. Periode: feb.-juli 2011. Opdracht: structuur geven aan het aanbod van regionale en lokale opleidingen. Meer info: Stagebureau Letteren, tel. 050-3635844. Zie Nestor, MAstages, onder “placement vacancies”. Vraag altijd eerst goedkeruring aan je docent. stages.let@rug.nl www.rug.nl/let/stagebureau Diverse stagevacatures, Clingendael, Den Haag Opleiding: diverse Masters. Periode: 3-6 maanden. Opdracht: verschillende onderzoeksprogramma’s. Meer info: Stagebureau Letteren, tel. 050-3635844. Zie Nestor, MA-stages, onder “placement vacancies”. Vraag altijd eerst goedkeuring aan je docent. stages.let@rug.nl www.rug.nl/let/stagebureau Scriptie midden in de maatschappij De Wetenschapswinkel Taal, Cultuur en Communicatie heeft weer diverse scriptie-opdrachten voor letterenstudenten. Een mooie manier om onderzoek te doen in een realistische situatie voor een organisatie die je resultaten goed kan gebruiken. De keuze is gevarieerd:Van het gebruik van het Makkelijk Lezen Plein in bibliotheken tot geneesmiddelenvoorlichting via filmpjes. Van hypnose in de 19e eeuwse literatuur tot nieuwe methoden voor de lessen Frans in het voortgezet onderwijs. Kijk op de website of er ook iets voor jou bij zit. Bachelor of master, CIW, Nederlands, toegepaste taalwetenschap,Frans, KCM of geschiedenis. Zorg dat je scriptie niet in een la belandt! tawi@rug.nl www.rug.nl/wewi S TA G E B U R E A U L E T T E R E N

A LG E M E E N

Almanak Panacea De allernieuwste Panacea alma-

LOOPBAANDAG LETTEREN Als voorbereiding op de bachelorstage geldt deelname aan de

1

Agenda In de AGENDA worden alleen universitaire evenementen opgenomen die voor iedereen toegankelijk zijn. Aankondigingen inleveren uiterlijk vrijdag 12.00 uur voor de week van verschijnen: per fax naar (050) 363 6300 o.v.v. UK-Agenda, per e-mail naar communicatie@rug.nl of per post naar: afdeling Communicatie, UK-Agenda, Postbus 72, 9700 AB Groningen.

Promoties en oraties 16 december Promotie: mw. D. Sahu, ruimtelijke wetenschappen. Titel: Religion, minority status and reproductive behavior among Muslims and Hindus in India and Bangladesh. Promotor(s): prof.dr. I. Hutter, prof.dr. L.J.G. van Wissen. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 11.00 uur. 16 december Promotie: dhr. Mollel, rechtsgeleerdheid. Titel: Participation for local development. The reality of decentralizations in Tanzania. Promotor(s): prof.dr. J.de Ridder. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 14.45 uur. 16 december Promotie: mw. D.A. Gerrets, letteren. Titel: Op de grens van land en water. Dynamiek van landschap en samenleving in Frisia gedurende de Romeinse tijd en de volksverhuizingstijd. Promotor(s): prof.dr. H.R. Reinders. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 16.15 uur. 17 december Promotie: mw. S. Bari, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: The influence of peptide structure on fragmentation pathways. Promotor(s): prof.dr. T. Piersma. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 11.00 uur 17 december Promotie: dhr. P.J. van den Hout, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Struggle for safety. Adaptive responses of wintering waders to their avian predators. Promotor(s): prof.dr. T. Piersma. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 13.15 uur. 17 december Promotie: dhr. J.G.C. Hopcraft, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Ecological implications of food and predation risk for herbivores in the Serengeti. Promotor(s): prof. dr. H. Olff, prof.dr. A.R.E. Sinclair. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 14.45 uur. 17 december Promotie: mw. S.S. Roscioni, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Epac as a novel regulator of airway smooth muscle phenotype and function. Potential implications in asthma and COPD. Promotor(s): prof.dr. M. Schmidt, prof.dr. H. Meurs. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 16.15 uur. 20 december Promotie: mw. A.T.I. Rosenling, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Proteomic screening of cerebrospinal fluid: candidate proteomic biomarkers for sample stability and experimental autoimmune encephalomyelitis. Promotor(s): prof.dr. R.P.H. Bischof. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 11.00 uur 22 december Promotie: mw. L. Zhou, medische wetenschappen. Titel: Inflammatory bowel diseases: from genetics to immunology. Promotor(s): prof.dr. K.N. Faber, prof.dr. M.P. Peppelenbosch. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 11.00 uur. 22 december Promotie: dhr. B.K. Mahmoodi, medische wetenschappen. Titel: Thromboembolic disease of the venous and the arterial system: two different entities or two different sides of the same coin? Promotor(s): prof.dr. J.C. Kluin-Nelemans, prof.dr. G.J. Navis. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 13.15 uur. 22 december Promotie: mw. E. Langenkamp, medische wetenschappen. Titel: Molecular characterization of tumor vascular phenotype & pharmacology of antiangiogenic therapy. Promotor(s): prof.dr. G. Molema. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 14.45 uur. 22 december Promotie: dhr. A. Rana, medische wetenschappen. Titel: The role of impaired de novo coenzyme. A biosynthesis in pantothenate-kinase associated neurodegeneration: insight from a Drosophila model. Promotor(s): prof.dr. O.C.M. Sibon, prof. dr. H.H. Kampinga. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 16.15 uur. 23 december Promotie: mw. M.J. Haagsma, letteren. Titel: Domestic economy and social organization in new Halos. Promotor(s): prof.dr. P.A.J. Attema, prof.dr. H.R. Reinders. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 11.00 uur.

Evenementen 17 december Jazz: Stichting Jazz in Groningen presenteert Masha Bijlsma ft Bart van Lier. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10, Groningen. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders €6,- / overigen €12,20 december Theater: Cursuspresentatie Musical en Popband. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10, Groningen. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders €4,- / overigen €5,-


Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers

‘Loopbaandag Letteren’ bij het Talent & Career Center als voorwaarde. De eerstvolgende mogelijkheid is vrijdag 5 januari 2011. Aan de orde komen vragen als: Wat kan ik? Wat wil ik? en Hoe bereik ik dat in mijn stage?. Inschrijven kan vóór 17 december bij het Stagebureau Letteren, k. 212, bouwdeel 1315, van het Harmoniegebouw. stages.let@ru g.nl www.rug.nl/let/stagebureau

Wijsbegeerte A LG E M E E N

Studenten Studenten Informatie en Administratie UNIVERSITY STUDENT DESK (USD)

Openingstijden tussen Kerst & Oud en Nieuw Wij zijn tussen Kerst & Oud en Nieuw gesloten. Op maandag 3 januari zijn wij weer geopend

Studenten Service Centrum Inloopspreekuur Talent & Career Center Wil je je CV of sollicitatiebrief eens laten checken? Kom dan langs op ons inloopspreekuur, elke woensdagmiddag van 13.30 tot 15.30 uur. Je hoeft geen afspraak te maken. Ook kun je je CV of brief via onze emailservice laten checken. Kijk op onze site voor meer informatie. Let op: van 27 december tot en met 2 januari zijn we gesloten. info@talentcareercenter.nl www.talentcareercenter.nl

USVA Stichting Jazz in Groningen | Masha Bijlsma ft Bart van Lier Masha Bijlsma heeft op haar negentiende de Masha Bijlsma Band opgezet. Ze is niet alleen in Nederland bekend maar over de hele wereld. Ze had in het speciaal een

Cursuspresentaties Komende weken zijn er cursuspresentaties van verschillende cursussen in de Usva. Iedereen is vrij om te komen kijken. Er zijn oa cursuspresentaties van Jazz, Blues en Bossa - Verhalen schrijven - Cabaret en Kleinkunst Voor meer informatie kijk op onze site! www. usva.nl www.usva.nl

GSp GSp - Studentenplatform voor Levensbeschouwing Een plaats voor bezinning, religie, debat en gezelligheid. GSp, Kraneweg 33, tel. 3129926 info@gspweb.nl www.gspweb.nl 19/12 Afscheid studentenpastor Anja Diesemer Na bijna twintig jaar met hart en ziel als studentenpastor bij het GSp te hebben gewerkt gaat Anja het GSp per 1 januari verlaten. Komende zondag gaat Anja voor het laatst voor in de zondagmorgenviering van het GSp in de Martinikerk. Aansluitend zijn er koffie en broodjes waarna om 13.30 uur een feestelijk middagprogramma begint.

26/12 17.00 uur J. Butti 9/1 11.30 uur T. Meijlink 9/1 17.00 uur K. van der Plas (Taizé-vesper)

Diversen U N I PA R T N E R S

Wij zijn op zoek naar ondernemers! UniPartners Groningen is een non-profit academisch adviesbureau dat al bijna 20 jaar succesvol projecten uitvoert voor bedrijven en instellingen in noord Nederland. We zijn aangesloten bij een landelijk en internationaal netwerk van studenten adviesorganisaties en zetten studenten -uit verschillende disciplines- in bij het uitvoeren van projecten. Momenteel zijn wij op zoek naar nieuwe bestuursleden, die vanaf maart een part-time bestuursfunctie in zullen vullen. Geïnteresseerd? Kom dan eens langs op ons pand aan de Gedempte Zuiderdiep 54a, bel 050-3110646 of mail naar tom. berger@unipartners.nl. groningen@unipartners.nl www.unipartners.nl/groningen OVERIGE

Studentenparochie St. Augustinus Groningen Activities for December: Sunday 12 December - Vespers Thursday 16 December - Bible Study Sunday 19 December - Last Student Mass info@rkstudentengroningen.nl www.rkstudentengroningen.nl

Academisch Schrijfcentrum Het Academisch Schrijfcentrum Groningen is er voor alle studenten die bij hun schrijfopdracht een duwtje in de rug kunnen gebruiken. Weet je niet hoe je moet beginnen of ben je de draad kwijt? Of zie je door de taalfouten de tekst niet meer? Meld je op www.rug.nl/ schrijfcentrum aan voor een individueel gesprek met een schrijfcoach. Kijk ook eens op www.rug. nl/noordster voor schrijftips. Schaatsen Kom mee schaatsen bij Kardinge! Maandagavond 10 januari 2011 van 20:15u tot 22:15u. Wij zorgen voor Koek & Zopie! Inschrijven kan op dinsdag 5 januari om 12:45u – 13:30u of woensdag 6 januari om 11:45u – 13:00u bij 061. Kosten: €2,- (Schaatshuur is mogelijk voor €5,-) Vol = vol!! Last year very successful, this year it’s back! SpoCo Ice Skating! Date: 10th of January, 20:15 – 22:15 Enrollment: January 5th, 12:45 – 13:30; January 6th, 11:45 – 13:00; 061 Costs: €2,- (skate renting: €5,-) spoco@panacea.nl www.panacea.nl Vacature Books 4 Life Books 4 Life is een boekenwinkel waar vrijwilligers tweedehands boeken inzamelen en verkopen. Negentig procent van de opbrengst gaat naar grootschalige en kleinschalige goede doelen. Het bestuur is per januari 2011 op zoek

Secretariaat GSp Van 23 december tot 3 januari zijn we gesloten. GSp-Nieuwsbrief Als je je op onze site inschrijft voor de GSp-Nieuwsbrief vind je elke donderdag alle actuele informatie in je mailbox. Persoonlijk gesprek Wie dat wil kan voor een persoonlijk gesprek een afspraak maken met een van de studentenpastores: Anja Diesemer 3061039, Geert Brüsewitz 8500387, Lense Lijzen 5260630, Tiemo Meijlink 5792805 of Matty Metzlar 0595-528775. Studentendiensten Martinikerk 19/12 11.30 uur A. Diesemer 19/12 17.00 uur J. Hamstra 24/12 23.00 uur T. Meijlink

20 december Muziek: Cursuspresentatie Musical. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10, Groningen. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders €4,- / overigen €5,-

Tentoonstellingen T/m 23 januari 2011 Tentoonstelling ‘Binnenste buiten. De mens ontleed’, een tentoonstelling waarin de geschiedenis van de anatomie wordt toegelicht. Plaats: Universiteitsmuseum, Oude Kijk in ’t Jatstraat 7a, Groningen. Tijd: dinsdag t/m zondag, 13.00- 17.00 uur. T/m 15 januari 2011 Tentoonstelling “Uit het dagboek van een vrije vrouw: Frederike van Uildriks (1854-1919) Plaats: Universiteitsmuseum. Tijd: 13.00-17.00 uur. T/m 15 januari 2011 Tentoonstelling: Poolnacht van Groningen, op ontdekkingsreis door de poolgebieden. Plaats: Universiteitsmuseum. Tijd: dinsdag t/m zondag, 13.00- 17.00 uur. T/m 15 januari 2011 Tentoonstelling: Veertig jaar Arctisch Centrum, 40 jaar fascinatie voor poolgebieden. Plaats: Universiteitsbibliotheek. Openingstijden: maandag t/m vrijdag: 08.30 - 22.00 uur, zaterdag en zondag: 10.00 - 17.00 uur NADERE INFORMATIE Afdeling Communicatie: tel. 363 5445/5446 naar een nieuwe voorzitter. Heb jij affiniteit met boeken, goede doelen en duurzaamheid en denk jij dat je geschikt bent als voorzitter van een stichting, solliciteer dan

vóór 24 december. Je brief en informatie via onderstaand e-mail adres. books4lifegroningen@gmail.com www.books4life.nl/groningen

studienr.

Wij zoeken vrouwen met overgewicht (BMI > 30) die mee willen werken aan een geneesmiddelenonderzoek In dit onderzoek wordt een nieuwe “pleister-pil” onderzocht. De anticonceptiepleister bevat dezelfde hormonen en heeft dezelfde werking als een anticonceptiepil. De pleister wordt op de onderbuik geplakt en eenmaal per week vervangen. In dit onderzoek wordt nagegaan of de anticonceptiepleister de eisprong onderdrukt. Verder wordt onderzocht of de pleister goed verdragen wordt en hoeveel hormonen vanuit de pleister in het bloed worden opgenomen. Drie verschillende doseringen worden vergeleken.

2

[ vervolg ]

Advertentie

19/12 A Festival of Lessons and Carols In aanloop naar en als voorbereiding op Kerstmis organiseert het GSp zondag 19 december om 17.00 uur het Festival of Lessons and Carols in de Martinikerk. Tijdens deze van oorsprong Engelse kerstavondviering wordt bekende kerstmuziek - waaronder traditionele Carols - afgewisseld met lezingen uit de bijbel, de zgn. ‘Lessons’. De lezingen zullen worden verzorgd door Jeanet Hamstra. Het muzikale gedeelte wordt uitgevoerd door de Cantorij Groninger Studentenpastoraat onder leiding van cantor Gerrit Jan Niemeijer en begeleiding van Eeuwe Zijlstra. Zondag 19 december -17.00 uurMartinikerk. Kerstnachtdienst Vrijdag 24 december om 23.00 uur. De kerk is open vanaf 22.30 uur. Vanwege de te verwachten drukte adviseren wij ieder om tijdig te komen. Voorganger in deze bijzondere dienst - met veel muziek en zang – is Tiemo Meijlink.

Agenda

Trijnie Wubbolt

Lezing GF 5 januari 2010 Two Lectures Organized by the Dept of the History of Philosophy (RUG): Reinhold’s Historical Turn in Philosophy by Dr. Karianne Marx Vrije Universiteit Amsterdam In his ‘Briefe über die Kantische Philosophie’ Reinhold presented the Kantian philosophy in a way that made him a philosophical celebrity overnight. Whereas his subsequent criticism of Kant in relation to Fichte’s Wissenschaftslehre was long deemed the most relevant aspect of Reinhold’s philosophy, over the last years his thoughts on the history of philosophy have attracted more scholarly attention. Second lecture Kant’s Response to Maimon by Dr. Beth Lord University of Dundee. Kant believed Solomon Maimon to be one of his most profound readers and the opponent who understood him best. Maimon’s criticism of Kant (in his Versuch über die Transzendental-philosophie) proceeds through a unique combination of Leibnizian and Spinozist metaphysics. It was celebrated by the post-Kantian idealists and, more recently, taken up by Gilles Deleuze. Wednesday 5 January 2011, 14.00-15.15 and 15.3017.00 pm Oude Boteringestraat 52, room Omega http://www.rug.nl/filosofie/ nieuws/agenda/index

sterke band met de in de zomer overleden Abbey Lincoln. Masha’s nummers kenmerken zich door een eigenzinnig geluid en de bewerking van nummers van onder andere Kate Bush en Joni Mitchell. Vrijdag 17 december 20.30 uur Locatie : INTheater Entree: €12 / €6 studenten en stadjerspashouders. www.usva.nl

16 december 2010 t/m 6 januari 2011

U zou aan het onderzoek kunnen deelnemen als u: • een vrouw bent tussen 18 en 35 jaar en gezond bent; • een BMI hoger dan 30 heeft (BMI = gewicht (kg) / lengte (m)2); • maximaal 10 sigaretten per dag rookt als u jonger dan 31 jaar bent en niet rookt als u 31 jaar of ouder bent; • bereid bent aanvullende anticonceptie (zoals condooms) te gebruiken tijdens het onderzoek; • binnen een straal van 30 km van ons onderzoekscentrum in Groningen woont; • voldoet aan de overige voorwaarden voor deelname (deze worden telefonisch doorgenomen). Bezoeken Na het vooronderzoek bezoekt u het onderzoekscentrum gedurende 4 maanden gemiddeld twee of drie keer per week voor een echoscopie en/of bloedafname. In totaal zullen er 34-39 bezoeken plaats-vinden. Vergoeding Elke vrijwilligster ontvangt -afhankelijk van het aantal bezoeken- een vergoeding voor deelname aan dit geneesmiddelenonderzoek tussen € 1403,- en € 1733,-. Reiskosten worden vergoed (€ 0,19/km).

(050) 3610999 / www.dinox.nl

264


www.rug.nl/extra

Informatie voor studenten en medewerkers

16 december 2010

Pagina onder verantwoordelijkheid van de afdeling Communicatie RUG T (050) 363 54 45, communicatie@rug.nl

# 67

Tekst, opmaak en illustratie: Edzard Krol

RUG bij beste werkgevers

De Rijksuniversiteit Groningen behoort tot de beste werkgevers van Nederland › www.rug.nl/corporate/nieuws/archief/archief2010/persbe­ richten/196_2010

FEB belandt op twee

Faculteit Economie en Bedrijfskunde tweede in ranking Economisch Statitische Berichten › www.rug.nl/feb/nieuws

Anja Diesemer neemt afscheid GSp Na negentien jaar werkzaam te zijn geweest als studentenpastor neemt Anja Diesemer afscheid van het GSp – Studentenplatform voor Levensbeschouwing. In al die jaren heeft zij zich met hart en ziel ingezet voor de studenten in de stad Groningen. Op zondag 19 december aanstaande zal Diesemer voor het laatst voorgaan in de zondagmorgenviering van het GSp in de Martinikerk (aanvang 11.30 uur). Aansluitend zijn er koffie en broodjes, waarna om 13.30 uur een feestelijk middagprogramma begint. Voor meer informatie en opgave voor de lunch: www.gspweb.nl.

Jaarlijkse personeelsenquête De RUG gaat de komende jaren, in samenwerking met organisatieadviesbureau Berenschot, jaarlijks een hele korte vragenlijst uitzetten onder haar medewerkers: de Jaarlijkse Strategische Personeelsenquête (JSPE). De vragen van deze enquête sluiten aan bij de strategie van de RUG, waarin nadrukkelijk ook rekening wordt gehouden met wat medewerkers belangrijk vinden. De medewerking van de medewerkers aan de personeels­enquête is van groot belang, omdat ­leidinggevenden en bestuurders op basis van de uitkomsten van de enquête kunnen zien wat goed gaat en waar verbeterpunten liggen, zodat zij daarop gericht kunnen inspelen. Eind januari zullen de medewerkers van de RUG een mail ontvangen met een link naar de vragenlijst.

Zorgverzekerd bij Menzis Voor 2011 tot en met 2013 sluit de Rijksuniversiteit Groningen opnieuw een collectieve zorgverzekering af met zorgverzekeraar Menzis. En ondanks de mogelijkheid om voor de 31 december over te stappen, kiest het overgrote deel van de medewerkers elk jaar weer voor deze zelfde maatschappij. Vanwaar die trouw? Joke Hermanni kan het antwoord op deze vraag weten. Zij verzorgt al 25 jaar het contact van de RUG met de ziektekosten­ verzekeraar Menzis of de voorlopers van Menzis. Dat doet ze voor de ruim 2300 medewerkers van de RUG (en hun gezinsle­ den) die bij de Menzis zijn aangesloten. Elke medewerker met vragen over de zorgver­ zekering of die iets geregeld wil hebben, kan bij Hermanni terecht. ‘Het is zeker niet zo dat het contract voor een collectieve zorgverzekering van de RUG jaar in, jaar uit automatisch wordt verlengd. Ieder jaar of soms eens per drie jaar wordt serieus gekeken naar de voorwaarden, premies en vergoedingen van andere verzekeraars. Maar telkens blijkt de Menzis er als beste uit te komen.’ Dat heeft volgens Hermanni veel te maken met de korting van acht procent op het basispakket en tien procent op de aanvul­ lende verzekering en de tandartsverzeke­ ringen. Maar minstens zo belangrijk zijn de goede ervaringen met de zorgverzekeraar, denkt ze: ‘Het bevalt de medewerkers en studenten gewoon goed. Als medewerkers hier tien jaar werken en al die tijd bij de Menzis zitten, willen ze daar graag blijven. Misschien telt ook mee dat ze na hun pensi­ oen of FPU kunnen blijven genieten van de collectieve korting.’ Vermoedelijk is de inzet van Hermanni

Foto: Elmer Spaargaren. zelf van invloed op de goede ervaring met de Menzis. Ze vertelt hoe ze met klachten omgaat: ‘Met wat bemiddelen tussen de klant en de Menzis kan ik 98 procent van de klachten oplossen. Dit goede contact met de Menzis is voor de RUG ook van belang. Want de universiteit wil dat haar mede­ werkers altijd verzekerd zijn en daar geen omkijken naar hebben. Dat geldt eveneens voor de buitenlanders die hier komen werken. Die moeten goed en snel verzekerd zijn en hier niet eerst een poos onverze­ kerd rondlopen.’ Hermanni bestrijdt dat ze vanuit haar functie reclame moet maken voor de Menzis. ‘Ik zit hier niet voor de Menzis, ik zit hier voor de RUG. Sommige mensen adviseer ik wel eens dat ze moeten gaan rondkijken, even moeten shoppen bij andere zorgverzekeraars.’

Op 14 januari wordt de Word- en Powerpointtool DotOffice vernieuwd. De versie is eenvoudiger, bugs zijn verholpen en enkele gebruikerswensen gerealiseerd. Zo past de werkbalk links zich nu automatisch aan het documentsoort aan. Veelgebruikte teksten in een dialoogscherm kunnen nu worden opgeslagen en zijn via een snellijst eenvoudig opnieuw te gebruiken. Recent gebruikte sjablonen zijn makkelijker terug te vinden. De papercontrol-knop en het menu daaronder zijn omgedoopt tot ‘Printinstellingen’. Verder is het maken en beheren van standaarddocumenten geheel herzien. Ook is de helpvoorziening gewijzigd. Enige toelichting staat op: www.rug.nl/huisstijl. Uw huisstijlcoördinator kan extra toelichting geven. De beheerder van DotOffice, Jan Hemel, kan op aanvraag een overstapdemonstratie of uitgebreidere cursus verzorgen.

Voordelen van Menzis op een rij: U ontvangt 8% korting op de Basis­ verzekering en 10% korting op de aanvullende en tandartsverzekering Menzis accepteert iedereen zonder ­medische selectie Menzis is een ledenorganisatie zonder winstoogmerk Goede en snelle zorg met Menzis ­TopZorg Voordeel met het gratis Fit & Actief Ledenprogramma

Column

Uitnodiging Half januari vernieuwt DotOffice

Overigens is slechts een klein deel van de studenten aangesloten bij de Menzis, ruim 2000. Vaak zijn ze op de polis van hun ouders bijgeschreven. Toch geldt ook voor hen dat zich bij de collectieve zorgverzeke­ ring van de Menzis kunnen aansluiten.

‘Ha, ik ken u van de Poolnacht. U staat in dat magazine.’ De man die later Jo bleek te heten begroette mij enthousiast bij de der Aakerk. Na een bijzondere Literaire Poolnacht en een zeer geslaagd symposium gingen we aan de slag in de kerk om alles klaar te zetten voor onze publieksdagen. Het weer paste perfect bij een Poolmarkt, kou en lichte sneeuw. Zoals zo vaak de afgelopen periode leek Groningen de Poolnacht gunstig gezind. De ontmoetingen tussen de poolonderzoekers en het publiek waren geslaagd. De ijssculpturen werden alsmaar mooier in de vrieskou. Vorig jaar om deze tijd had ik er nog geen weet van dat het vage plan wat activiteiten te organiseren om het veertig jarig bestaan van het Arctisch Centrum te vieren zo’n boost zou krijgen. Begin dit jaar kwam ik er achter dat Femke Rijpma in het Westen een Poolevenement aan het plannen was. Het besluit om de handen ineen te slaan was snel gemaakt. Ideeën genoeg. We zetten een aantal lijntjes uit, er valt vanzelf wel wat af, en dan blijft er een leuk festival over. Dachten we… Niet dus. Er viel weinig af en er kwam veel bij. Goede ideeën en enthousiaste mensen. En een unieke samenwerking met tal van organisaties en vele vrijwilligers om de poolgebieden en het poolonderzoek onder de aandacht te brengen van het publiek. Het blijft nog even rennen en vliegen om alle Poolnacht­ballen in de lucht te houden. Er moet nog veel gebeuren voor het finale Poolnachtdebat op 14 januari, waar Menno Bentveld en Laurentien van Oranje een betrokken inbreng hebben. Maar niet de ­komende dagen. Dan sluit ik mezelf op in de filmzaal van Forum­Images om zo mogelijk alle films van ons ­filmfestival Frozen Images te bekijken. Ik nodig u van harte uit om mij ­gezelschap te houden! Annette Scheepstra www.depoolnacht.nl

Faculteit Wijsbegeerte 45 jaar

Al 45 jaar kritisch en onafhankelijk! Het College van Bestuur van de RUG feliciteert de Faculteit Wijsbegeerte met haar 9e lustrum.

Prof.dr. René Boomkens cultuurfilosofie Prof.dr. Igor Douven wetenschapsfilosofie en taalfilosofie Prof.dr. Michel ter Hark geschiedenis van de filosofie Prof.dr. Martin van Hees ethiek Prof.dr. Pauline Kleingeld ethiek en haar geschiedenis Prof.dr. Lodi Nauta geschiedenis van de filosofie Prof.dr. Jeanne Peijnenburg epistemologie

founded in 1614

www.rug.nl/filosofie


ENGLISH PAGE

REPORT It was their most spectacular trip so far. It

led them to the top of Mont Maudit in the French Alps, a height of some 4465 metres. Its closest neighbour is Mont Blanc. Leendert Schwab (34) and Menno Hovingh (34) are still excited about the climb they made together this summer. By Tjerk Notten Leendert has just finished a PhD in polymer chemistry and Menno graduated in medicine in September. They are among the oldest members of GSAC, Groningen’s student alpine climbing organization, having joined the club in 1999. A few times a year they go to Belgium or Germany to find some nice spots to climb. During the summer, they seek out more challenging climbs, which has led them to some of the highest peaks in Europe. To get to the top, climbers need to get up as early as two or three o’clock in the morning. For the first few hours they walk in complete darkness, only supported by the small lights on their heads. It’s a very special feeling, say both men. “Imagine, you’re walking along a narrow ridge of rocks and ice”, Leendert says. “To your left and right there is an abyss a few hundred metres deep. You know it’s there, but you can’t see it.” His face reveals his excitement. “And maybe it’s better not knowing.” This summer they climbed the Kuffnergrat, as the way to the top of Mount Maudit is called. The final climb more or less started at a height of 3800 metres in a small hut. “There were enough beds for ten people but sixteen climbers showed up. It wasn’t the best night’s sleep we ever had”, Menno says. And at 3 o’clock in the morning their alarm woke them up. So why would anyone want to go climbing at such altitudes, and even worse, do it in the dark? There are a few reasons why in fact it is the clever thing to do. “If you want to go up and down in one day you need all the hours you can get. If you leave the hut later in the morning, you won’t make it and you’ll have to sleep on the slopes.” Another reason is that the ice and snow gets softer during the day. At night you can benefit from reliable snow. On their way up they wear crampons, special shoes with twelve points to enable them to walk on the glaciers. In their hands they have a small guidebook that tells them where to go. Menno: “It says things like ‘pass the big red rock, turn left, follow the snow until it ends in a rocky field and choose the second ledge’. Even so, you still have to watch where you’re going very carefully.” If a climber is lucky, he can find some help in the darkness. Sometimes there are fresh footprints in the snow from other climbers who went up earlier that day. And a bright moon and some stars also support the venture. “The light reflects on the snow”, says Menno. “That makes it possible to see more than you would expect. Although it was in the middle of the night, during our trip we were able to see the big Mont Blanc next to us all the time. That’s because it’s covered with snow.” They’re not very friendly surroundings where the two were walking for some hours. That changed at half past six. The snow and the rocks suddenly coloured when the sun rose. A real zenith, they affirm. “When the sun comes up, the snow turns all shades of purple”, says Leendert. “And you are able to enjoy a great view.” He names some other big mountains that they were able to see. “I estimate that we could see more than a hundred kilometres.” Leendert and Menno spent hours climbing to the top but stayed there for only thirty minutes. The way down was still waiting. Menno: “As real climbers say: at the top you’re just halfway. And that’s true.”

‘At the top you’re just halfway’


Two months of darkness

ENGLISH PAGE

REPORT

Try to imagine living at the North pole in wintertime: two months of complete darkness with no sunlight at all. This phenomenon is known as the ‘polar night’ and researcher Ulf Gustafsson has experienced two of these – very long – nights. “It is total darkness.” By elzemiek zinkstok Ulf Gustafsson’s research allows him to see and experience it all: sleeping humpback whales, massive smelly elephant seals and – yes – polar bears. “The wildlife is amazing. We saw a colony of fifty thousand penguins once”, Gustafsson reminisces with a sparkle in his eyes. Since he started his PhD at the Arctic Centre, on modern whaling, he has visited both the Antarctic and the Arctic several times. He also lived in the Arctic for two years, where he experienced the polar nights. “It’s not as dark as you think,” Gustafsson explains. “When there’s a full moon, you can go skiing with a headlamp. But it’s dark enough that you don’t see colours.” A severe winter depression seems just around the corner. “Well, that’s a bit of a myth actually.” Gustafsson himself adjusted to the dark after a few days. Maybe his birthplace, Northern Sweden, has something to do with that: “Where I come from we have about an hour of sunlight a day in the winter.” But Gustafsson knows people who had severe problems adjusting to the polar night. “An Italian friend of mine had major problems adapting. His body kept telling him it was night all the time. He was sleeping a lot.” This year we have a polar night in Groningen as well. Luckily, the sun still shows itself here. Groningen’s polar night is a public event, organized by the Arctic Centre to celebrate its fortieth anniversary. Gustafsson: “It shows among other things what the Arctic Centre is doing today, and what it has done over the last few decades.” So what is it that Gustafsson does exactly? Gustafsson’s historical research focuses on modern whaling: “The modern whaling industry revolves around the use of the harpoon cannon and steam-powered boats.” His research is part of a bigger project: the LASHIPA project. “The aim of this project is to look at industrial exploration and exploitation in the Arctic and Antarctic over the last four hundred years.” The researcher has visited several abandoned whaling stations for his research: “I have four sites, two in the Arctic and two in the Antarctic. I survey the sites and study the archives of the companies and foreign ministries.” Gustafsson has travelled to very remote areas for the surveys. Last year, he went to Antarctica – by sailboat. “The Antarctic is the most beautiful region I’ve ever seen. It’s grandiose and somehow very fragile as well.” It was there he encountered the enormous elephant seals. “They can be scary because of their massive volume and weight. And they smell. They lie in the same place for weeks. This creates a small ditch, which they also use as a toilet.” On the upside, the smelly seals did mask the stench of the researchers: “We had maybe three showers in over a month.” He has also seen a lot of humpback whales on his travels. “Once we came across a sleeping pair. The sound of the boat woke them up and they dived and fled two hundred meters away into the ice.” In the crystal clear water, he could even see them swimming under the boat: “They were really curious, sticking their heads up. That was amazing.” During the period of modern whaling these majestic creatures almost became extinct in the region. “You can say they were vacuuming the oceans for whales”, Gustafsson says. It was big business, the whalers were hunting every hour of the day – and night. “When they were operating during the summertime it was midnight sun, so it was light twentyfour hours a day.” The midnight sun, or polar day, is the opposite of a polar night. Gustafsson has experienced some of these polar days as well. “When we do fieldwork in the summer, we start shifting the day. We end up having dinner at four in the morning.” But despite the darkness, the winter is Ulf Gustafsson’s favorite time of the year. “Not that I don’t like summer, but I think I am more of a winter person.” A useful preference for a polar researcher.


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.