uk 20- 27 januari 2011 | jaargang 40 by ukrant.nl

W W W.UNIVERSITEITSKRANT.NL

Sultan koopt RUG  Batterij van aardappel  Hardrock voor je ouders  Stiltefreak 

O N AFH AN K E LI J K W E E K BL AD VO O R D E R I J K S U NI V E R S ITE IT G R O NIN G E N n 27 JAN UAR I 2011 n JA ARG AN G 4 0 DEZE WEEK

Scriptie struikelblok Twaalf weken. Langer mag je niet doen over je bachelorscriptie, vindt het college van bestuur van de RUG, want anders wordt het een struikelblok voor je studie. Deskundigen denken er anders over.

3 & 9>

Zo word je docent v/h jaar Jan, Jaap, Chris, Rob, Wander, Han Thomas, Terry, Kocku en Jacob, al deze mannen willen docent van het jaar worden. Kwestie van een goede achterban kweken. Terry: “Ik heb al wat slapeloze nachten gehad.”

En nu?

8&9>

UK feuilleton: anatomie

”Jasper probeert zijn benen zo over elkaar te slaan dat zijn kruis uit zicht blijft. Maar als ze een hand op zijn been legt, raakt het hem als een donderslag bij heldere hemel. Heupwiegend stapt ze de benauwde ruimte uit.”

11 > De zon scheen in de nacht

15 >

De site van de UK puilde uit, op de dag van de demonstratie in Den Haag. Kijk voor de gebeurtenissen nog even naar het filmpje van de samenwerkende universiteiten op universteitskrant.nl

Studenten aan de schandpaal genageld De Groninger Studentenkrant plaatste foto’s en namen van twee studenten op de achterkant van het januarinummer met de tekst: ‘Karakterloze dieven, groetjes aan alle googelende werkgevers.’ Gedupeerden Willem (23) en Maarten (22) namen een jurist in de arm. “Hun intentie was ons zwart te maken, zonder dat we de kans hadden ons te verdedigen. We zouden een muts hebben gestolen tijden het uitgaan, maar hadden toegezegd die te retourneren”, zegt Willem, student accountancy. Toen ze het stuk zagen, vroegen ze een bevriende jurist een brief op te stellen met het verzoek samen om tafel te gaan. Maar dat had niet het gewenste ef-

fect. Hoofdredacteur Randy Martens van de Studentenkrant nam contact op met weblog GeenStijl, om te vragen hoe ze met dit soort zaken omgaan. “Blogger Brusselmans vroeg me de brief te sturen en heeft toen een bericht geplaatst.” Martens stelt dat hij foto’s van de jongens op Facebook vond. Met zíjn muts. Toen ze die niet retourneerden, besloot hij het bericht in zijn krant te plaatsen. “Als een ludiek statement tegen jatten tijdens het uitgaan.” Maarten en Willem balen. “We hebben hele vervelende reacties gehad, van beledigingen tot bedreigingen. We vinden een rectificatie wel op z’n plaats.” Martens: “Ik stap nog liever naar de rechter dan dat ik dat doe om er vanaf te zijn.” [ EDO GREVERS ]

De achterpagina van de Studentenkrant

Foto Hans Stakelbeek

Waren ze bevangen door de kou? Drie mannen die met Willem Barentsz overwinterden op Nova Zembla zagen de zon opkomen – twee weken voor het eind van de poolnacht. Gepensioneerd RUG-fysicus Siebren van der Werf schreef een boek over het Nova Zemblaverschijnsel. Je kunt het winnen door je naam voor woensdag 2 februari 12.00 uur in te vullen op universiteitskrant.nl

Als de top van het bedrijfsleven zo in opstand zou komen, zou Den Haag te klein zijn. Maar van 15.000 studenten en 1100 hoogleraren ligt Halbe Zijlstra geen moment wakker. Hij vindt het allemaal maar armoedig, zegt hij in deze UK. Over z’n eigen studie aan de RUG deed hij trouwens ook te lang. Pagina 2/4/5 >

2 DEZE WEEK

UK 20 - 27 JANUARI 2011

Stadspark > 23/01/2011 14.30 uur > Zac Freudenburgcross

Tot je enkels in de modder De Amerikaanse hardloper Zac Freudenburg deed zondag mee aan de Zac Freudenburgcross in het Stadspark, een loopwedstrijd met verschillende afstanden. Wie er won? Juist, Zac Freudenburg.

Rector magnificus Frans Zwarts overweegt een stemadvies uit te brengen voor de Provinciale Statenverkiezingen van maart. Een andere mogelijkheid is het organiseren van een staking. Maar, benadrukt de rector, op dit moment is dat nog ver weg. “Bovendien moet ik eerst de mogelijkheden met het college van bestuur bespreken. Mocht het zover komen, dan moet dat nationaal overlegd worden.” Het stemadvies was een van de ideeën die de revue passeerden bij overleg tussen Zwarts en de studentenorganisaties die meewerkten aan het studentenprotest van vrijdag. Voor Zwarts is het het uiterste: “Ik doe het liever niet, ik ga er vanuit dat studenten zelf ook wel weten waar ze op moeten stemmen.” Voorlopig is het wachten op het advies van de Raad van State over de bezuinigingsmaatregelen. Sanne Schipper van studentenfractie SOG: “Maar het is belangrijk alvast iets achter de hand te hebben.” [ RICHARD KOOTSTRA ]

Door TJERK NOTTEN Met een rood gezicht en spetters op haar kleren staat Marieke van Hunen bij te komen van haar race. Ze heeft net de lange cross voor vrouwen gelopen over 5600 meter, vier rondjes door de blubber. “Ik heb medelijden met de mannen die straks nog moeten”, zegt ze. “Het wordt steeds modderiger. Sommige stukken zijn al echt zwaar.” Het is koud en het kleine clubje toeschouwers is warm aangekleed. Door het kraampje waar warme soep te krijgen is, doet het evenement denken aan een schaatstocht. In het Stadspark heeft Vitalis, de atletiekvereniging voor studenten, een rondje van 1400 meter uitgezet. Grote hindernis is een heuvel die twee keer per ronde wordt beklommen. Misschien nog wel lastiger is ‘t dat een aantal stukken van de route er flink drassig bij ligt. De lopers zakken er tot boven hun enkels in de modder. Vroeg in de middag lopen de mannen hun korte cross van 2800 meter. Zodra die is afgelopen verdwijnt een van de deelnemers voor even achter een dikke boom. “Ik voelde even niet zo lekker”, zegt Rob de Vries even later. Om de nek van de student bewegingswetenschappen hangt een zilveren medaille. Zijn ademhaling is inmiddels weer normaal, zijn gezicht nog wat bleekjes. “Het gaat nog steeds niet echt goed, maar al wel een stuk beter dan net. Ik ben ook diep gegaan.” Hij legt uit dat een goed resultaat een plekje in het RUG/Hanzeteam voor de Batavierenrace betekent. “Die heb ik binnen”, zegt hij voldaan. Toch laat hij de

Zwarts denkt aan stemadvies

Afspraken ontgroening disputen Foto Jorijn Hornman lange cross schieten. “Ik ga zo lekker in een warm bad liggen. ” De man naar wie het evenement vernoemd is, doet wel aan beide onderdelen mee. Met flinke voorsprong haalde Zac Freudenburg in de korte cross als eerste de eindstreep. In tegenstelling tot de anderen die puffend over de finish kwamen is hij niet echt moe geworden. Rustig huppelt hij heen en weer om niet af te koelen. “Deze afstand is ook niet zo lang voor mij”, vertelt hij tussen beide races. “Ik ben meer ge-

wend. Zo doe ik tegenwoordig graag mee met wedstrijden hoog in de bergen. Jammer alleen dat je daar in Nederland niet goed voor kunt trainen.” De Amerikaan deed een master informatica aan de RUG en liep tussen 2001 en 2005 in zijn vrije tijd verschillende clubrecords van Vitalis aan diggelen. Daarna keerde hij terug naar de Verenigde Staten. Sinds twee maanden woont hij met zijn Nederlandse vrouw weer in Nederland. Vorig jaar nog zette hij het wereldrecord marathonlopen met kinder-

wagen op zijn naam. “Ik ben er helaas niet mee in het Guinness Book of Records gekomen. Daarvoor moest ik teveel formulieren invullen.” Nadat de deelnemers zich hebben warm gelopen, begint om drie uur de lange cross voor mannen over 8400 meter. De naam van Zac Freudenburg bekt wel lekker, vindt ook de speaker. Elke ronde, waarbij de Amerikaan steevast voorop loopt, is aanleiding voor een flinke uithaal. “En daar komt hij mensen, Zaaac Freudenbúúrg!”

Disputen van studentenvereniging Unitas moeten volgend jaar een convenant tekenen. Dat maakt duidelijk wie bij (ontgroenings)incidenten verantwoordelijk is en welke sancties moeten volgen. Veel verenigingen hebben al een geschreven reglement maar bij Unitas golden alleen mondelinge afspraken. “Er hebben bij ons nooit incidenten plaatsgevonden. De sociale controle is hoog”, zegt bestuurslid Klaske van Sluis. Jeroen Thys van de Landelijke Kamer van Verenigingen, die de belangen van gezelligheidsverenigingen behartigt, is blij. “De algemene introducties worden landelijk goed gecontroleerd. Nu sturen we erop aan dat ook voor disputen regels worden vastgelegd.” [ DIANE ROMASHUK ]

Geheim van Groningen

Orkesten twee keer getroffen

| 40 JA A R U K | Al veertig jaar lang is de UK een

Studentenorkesten verkeren in grote problemen. De overheid bezuinigt op cultuur, maar de universiteiten kunnen hen ook niet meer subsidiëren.

kweekvijver van journalistiek talent. Wat is er geworden van de studenten die ooit bij de krant begonnen? Ze vertellen ‘t zelf. Je moet elkaar wat gunnen in het leven; ook in de politiek. In 2007 zette Den Haag een streep door de Zuiderzeelijn. Deze snelle trein moest Groningen op een uur reistijd van de Randstad brengen. In ruil voor dit besluit kreeg het Noorden 2 miljard euro voor de economie en infrastructuur. Vier jaar later is politiek Groningen opnieuw in rep en roer. Oh ironie heeft nu de provincie een streep gezet door 35 miljoen euro subsidie uit deze pot. De stadse plannen voor de verbouwing van de Grote

Markt liggen voorlopig in de ijskast. Een half jaar geleden vroeg de hoofdredacteur van de UK mij om in januari een stukje te schrijven. Niemand kon toen vermoeden dat de provincie terug zou komen op een afspraak met het stadsbestuur. Hier in Groningen bepalen we namelijk van oudsher onze eigen koers. Dit is de stad van Noorderzon en Noorderslag. Van de Euroborg en het Groninger Museum. Stuk voor stuk pareltjes die door onszelf zijn bedacht en gemaakt. Dat is het geheim van Groningen. We vinden deze stad telkens opnieuw uit en durven investeren in vernieuwing. Vaak tegen de stroom in, maar als het er eenmaal staat zijn we met zijn allen trots. Dat zoiets kan in Groningen! Ik ben hier na mijn studie geschiedenis blijven ‘hangen’. Ik werk sinds 1993 bij de

gemeente. Werken aan de stad waar je bent geboren, hebt gestudeerd en je gezin ziet opgroeien, is voor mij het mooiste wat er is. Veel oud-studenten zijn dat met me eens. Ze solliciteren na vele omzwervingen vaak weer in Groningen. Wie hier eenmaal heeft gestudeerd, wil ooit weer terug. Want het leven is hier goed. Op 2 maart zijn de verkiezingen voor Provinciale Staten. Dan kun je bepalen of Groningen over vijftien jaar nog steeds de moeite waard is. Jouw toekomst begint vandaag!

Alfred Kazemier is hoofd beleidsontwikkeling bij de dienst Ruimtelijke Ordening van de gemeente Groningen sportverslaggever en student-redacteur van 1989 tot 1992

Voorzitter Johannes Drop van het Groningse orkest Mira ziet de toekomst somber in: “Wij zijn voor eenderde afhankelijk van subsidies. We zijn bezig met ‘de club van honderd,’ waarmee we bedrijven om 100 euro sponsoring vragen. Dat heeft één bedrijf opgeleverd.” Studentenorkest Bragi probeert door optredens in ziekenhuizen de financiën op orde te krijgen. Maar het is de vraag of ze nog genoeg vrijwilligers of bestuursleden kunnen vinden. Penningmeester Guus Winter: “We houden het zo niet lang vol.” [ RICHARD KOOTSTRA ]

NIEUWS 3

UK 20 - 27 JANUARI 2011

nieuws@ukrant.nl

Deadline voor scriptie Het college van bestuur wil een deadline instellen van twaalf weken voor de bachelorscriptie. Dat moet er volgens collegevoorzitter Sibrand Poppema voor zorgen dat veel studenten niet langer “nodeloos lang” over hun afstudeerwerkstuk doen. Het RUG-bestuur maakt zich zorgen over de vele studenten die mas-

tervakken volgen, terwijl ze hun bachelorscriptie nog moeten afronden. Zij vragen te laat hun diploma aan, waardoor de universiteit geen geld krijgt van de overheid. Studeert de student vervolgens eerder af voor de master dan de bekostigingsdatum van 1 oktober, dan loopt de universiteit ook de masterbekostiging mis. De deadline is een van de middelen om het verlies te bestrijden. “Lever je de scriptie binnen twaalf we-

ken in, dan levert dat punten op. Is het niet af, moet je het toch inleveren en krijg je een lager cijfer”, aldus Poppema. Het college van bestuur wil vanaf september 2012 ook de harde knip invoeren. Studenten mogen pas aan de master beginnen, als de bachelor is afgerond. Poppema: “In het huidige wetsvoorstel geldt de harde knip voor iedereen die op dat moment studeert. Daar willen we ons aan houden.” [ PETER KEIZER ]

Help! BKSYS Wel eens van AIQ gehoord? Of ARCHIPOL en CERTIKED. En wat te denken van CGO, UHG, BKSYS. Geheimtaal voor insiders. Binnen de universiteit wordt gestrooid met afkortingen, Applicatiebeheerder Ben Karsdorp verzamelde ze allemaal in het 38 pagina’s tellende document afkuniv.pdf. Gratis te downloaden via zijn website: http:// tinyurl.com/afkortingen

Psychische hulp student in gevaar Als de RUG wordt geconfronteerd met forse bezuinigingen, staan de studentpsychologen op de tocht. Vanaf maart begint de RUG een pilot met hulpverleners van Lentis, om het aantal behandelingen en behandelaars terug te dringen. Rector magnificus Zwarts waarschuwde in een commissievergadering van de u-raad, dat eind dit jaar waarschijnlijk nog meer wordt bezuinigd. “We moeten afwegen wat we zelf bekostigen en wat we aan anderen overlaten.”

Studentenhuis uitgebrand Dinsdag heeft brand gewoed in een studentenhuis aan de Verlengde Hereweg. Twee bewoners waren thuis, maar konden op tijd naar buiten komen. Een van hen had ademhalingsproblemen, hij werd ter plekke behandeld. Eén kamer is volledig uitgebrand, twee andere liepen rook- en waterschade op. Voor de studenten wordt naar vervangende woonruimte gezocht. Hoe de brand is ontstaan, is nog niet duidelijk.

Geen uitstel verkiezing f-raad

En ook nog...

Terwijl vrijdag het Malieveld vol stond met demonstranten werd op de schaatsbaan van Kardinge het Inter Universitair Toernooi (IUT) schaatsen verreden. De organiserende vereniging Tjas profiteerde van het thuisvoordeel en won in vier van de zes categorieën. Kleine kanttekening: meer dan de helft van de 55 deelnemers was Gronings. Foto Jan Luursema

UB lijkt een goudmijn voor dieven Twee studenten zijn vorige week bestolen van hun iPhone en laptop in de UB. Hoofd Interne Dienst Albert van de Kloet ziet nog geen reden om op te treden. “Er wordt amper gestolen bij ons.” Bij de eerste diefstal, zondag 16 januari, verdween een tas met laptop, boeken en agenda uit een van

de kluisjes. De woensdag erna werd een student van zijn telefoon beroofd, terwijl hij zat te studeren. “In het laatste geval kwamen twee mannen, Oostbloktypes, bij de student aan tafel en hielden hem een papiertje over gehandicaptenfaciliteiten voor met de vraag of hij wilde doneren. Dat wilde hij niet, maar toen de mannen weg waren bleek zijn iPhone verdwenen. Het was

een afleidingsmanoeuvre”, vertelt studentagent Nico Huismans. Huismans denkt dat bij de eerste roof een van de dieven meekeek, toen de student de slotcode van zijn kluisje invoerde. “Dat is mogelijk”, reageert Albert van der Kloet. “We doen er weinig mee. Het is een openbaar gebouw en iedereen is welkom, hoewel het ons aardig lukt om mensen die hier

niet horen te weren. Maar als iemand erop uit is, is het een goudmijn, er liggen overal portemonnees en laptops op tafel.” In de UB hangen geen beveiligingscamera’s. Ook wordt er niet gewaarschuwd voor dieven. Van der Kloet blijft nuchter: “Het is geen schering en inslag”, benadrukt hij. “Het is een incident.” [ PETER KEIZER ]

Martine: ‘Mijn droom geef ik niet zomaar op’ Vorige week besloot de RUGgeschillenadviescommissie dat Martine Luxwolda onterecht 32.000 euro per jaar moet betalen voor haar verplichte tweede vooropleiding tot kaakchirurg. De RUG negeert het advies waardoor haar studie onbetaalbaar werd. Wij schreven per ongeluk op dat ook de commissie in jouw nadeel besloot, excuses daarvoor! “Ja, dat klopt niet.” Toch geen winst, hoe voel je je?

“Machteloos. Dit zag ik als mijn kans om mezelf te laten horen. Ik heb er veel tijd in gestoken om mijn zaak voor te bereiden. En dan wordt er niet geluisterd.”

De RUG negeert het advies, omdat ze moet bezuinigen. Begrijp je dat argument? “Nee, het is ook niet sterk. Ze constateerde wel dat het niet klopt in mijn geval. Daarom vind ik het kwalijk dat ze mij voor de oplossing laat opdraaien. Ik heb geen 32.000 euro. En het lijkt me sterk dat er gedwongen ont-

slagen zullen vallen als ze mij zou ontzien.”

Voor studenten die kaakchirurg in Groningen worden, werd een uitzondering gemaakt. Jij hebt als enige een plek in Utrecht. Waarom houden ze bij jou de poot stijf? “De universiteit laat zich de kaas niet van het brood eten door een overheidsmaatregel die tweede studies duur maakt. Misschien zijn ze ook bang dat er na mij meer zullenvolgen. Maar ik wist voor de zomer nog niet dat ik 32.000 euro in plaats van 1672 euro moest gaan betalen

en kon dus geen andere keuzes maken. Die situatie komt nooit meer voor.”

En nu? “De RUG vindt dat Utrecht mij moet helpen maar wil niet bemiddelen met het bestuur daar. Ik hoop dat de overheid ingrijpt, omdat de wet hier haar doel voorbij schiet. Deze week verwacht ik antwoorden op Kamervragen die zijn gesteld. Als dat niets oplevert ga ik het juridisch aanvechten. Mijn droom geef ik niet zomaar op.” [ DIANE ROMASHUK ]

Een verzoek van de reorganisatiecommissie van het Universitair Onderwijscentrum UOCG om de faculteitsraadsverkiezingen van mei uit te stellen voor de sociale faculteit en het CIT is afgewezen. Het UOCG wordt opgesplitst: een deel gaat naar GMW, het andere naar het CIT. Maar omdat de reorganisatie nog niet is afgerond, kan het personeel niet meedoen aan verkiezingen. Het college van bestuur zegt dat onduidelijk is wanneer de reorganisatie is afgerond. Na afloop wordt een oplossing gezocht.

Fruitvliegjes blijven achter Donderdag verhuist de laatste onderzoeksgroep vanuit het Biologisch Centrum in Haren naar het nieuwe Life Sciences gebouw op Zernike. Omdat de faciliteiten hier nog niet allemaal op orde zijn, blijven de proefdieren voorlopig achter. De nieuwe klimaatkamers waarin de fruitvliegjes en sluipwespen worden gekweekt, functioneren bijvoorbeeld niet. “Voorlopig dus op en neer fietsen tussen Zernike en Haren”, verzucht PhD student Kirsten Jalvingh.

Campuspraktijk komt wat later De huisartsenpraktijk op Zernike komt niet deze maand, maar pas in september. “De huisartsen waren iets te ambitieus door te zeggen dat ze in januari wilden beginnen. Het vinden van huisvesting en aansluiting bij de dokterspost bleek bijvoorbeeld ingewikkelder dan gedacht”, zegt hoofd studentenzaken Luut Kroes.

Meer nieuws: ukrant.nl of m.ukrant.nl (mobiel)

4 OPMERKELIJK

UK 20 - 27 JANUARI 2011

Niveau omlaag? Onzin! |_

Het orakelend Malieveld Dit gedicht is geen gedicht Dit gedicht is een getrokken aanklacht Een papier voor in de hand. Wij worden vertolkt door De gewassen kaken van de bestuurder De gloeiende handen van de journalist Maar dat spreekt niet, dat breekt niet. Dit gedicht is een stormlantaarn in de binnensteden. Dit gedicht wordt afgevoerd. En terwijl de lange jongens roemrijk worden geslagen Snijdt dit gedicht zijn tong en schreeuwt het uit. Dit gedicht is grimmig Dit gedicht is een zwartgeverfde vuist Want wij worden niet geruisloos geofferd Wij zijn een vlees dat opwindt en verbrandt. Wij worden naar de mond gesproken Wij worden handmatig afgedraaid Maar dit zijn geen dagen voor springveren Dit gedicht is geen gedicht Dit gedicht moet een breekijzer wezen. Hier liggen onze dwingende woorden, Luister naar dit schot! Joost Oomen RUG-huisdichter 2010-2011

Halbe Zijlstra vindt de universiteiten armoedig...

| i n t e r v i e w   | Hij begrijpt dat studenten protesteren. En ook ook waarom hoogleraren in toga om de Hofvijver wandelen. Maar zolang hij geen goede argumenten hoort zal hij zijn koers niet ingrijpend wijzigen, zegt staatssecretaris Halbe Zijlstra van onderwijs. Door Bas Belleman en Hein Cuppen

Wat zou er moeten gebeuren voordat u van gedachten verandert? “Goede inhoudelijke argumenten geven waarom wat ik doe niet kan. Die heb ik nog niet gehoord. En alternatieven bieden – dat wil ook wel eens helpen.”

leidingen gezien. Waarom zou je zoveel opleidingen in zoveel steden aanbieden? Zoek als instellingen de samenwerking op en kijk tegelijkertijd waar je zelf goed in bent. Clustering kan een belangrijke bezuiniging opleveren.”

Hoe kunnen de instellingen nog meer bezuinigen? “Ze kunnen ook een managementlaag schrappen. En als ze dan nog altijd op een min uitkomen, dan hebben ze ook nog hun reserves. Het is niet mijn doel om te zeggen: u hebt een reserve, gebruik hem maar.”

De universiteiten zeggen dat ze minstens vijfduizend mensen moeten ontslaan door uw bezuinigingen. “Ja, en collegevoorzitter Roelof de Wijkerslooth van de Radboud Universiteit zegt dat hij het niveau van het onderwijs moet laten zakken. Dat vind ik vrij armoedig. En dat is allemaal ook nergens voor nodig. De instellingen hebben meer keuzes.”

Bent u niet bang voor een ‘perverse prikkel’ als u universiteiten beboet voor langstudeerders? Komen universiteiten en hogescholen niet in de verleiding de eisen te verlagen? “Ik hoop het niet, maar we zijn er wel op bedacht. We hebben natuurlijk de Onderwijsinspectie en de Nederlands-Vlaamse Accreditatie Organisatie, die het niveau in de gaten houden. In de nieuwe accreditatieronde, die in 2011 van start is gegaan, wordt strenger gecontroleerd op het eindniveau van afgestudeerden.”

Zoals? “We hebben het afgelopen decennium een explosie van het aantal op-

Wat gebeurt er met de stimuleringsmaatregelen voor allochtone studenten of vrouwelijke hoogleraren?

“We zijn er nog niet uit. Ik ben nooit een groot voorstander van doelgroepenbeleid geweest. De overheid kan niet voor elke uitzondering het probleem oplossen. Wij willen graag zo min mogelijk uitzonderingen op de regels. Die lijn zullen we ook volgen als we de studiefinanciering gaan moderniseren. Voor gehandicapte studenten blijven we een uitzondering maken; die krijgen ook in de langstudeerregeling een extra jaar. Er zullen ook aanvullende beurzen blijven, voor studenten met minder draagkrachtige ouders.”

U heeft zelf aan de Hanzehogeschool en de Rijksuniversiteit Groningen gestudeerd. Wilde u toen al iets veranderen? “Ik had 32 contacturen in het hbo en maar zes tot acht aan de universiteit. Dat vond ik wat uit balans. Verder hield ik me niet zo bezig met het stelsel van hoger onderwijs. Ik heb overigens zes jaar en vier maanden over mijn studies gedaan en zou dus extra collegegeld hebben moeten betalen. Maar ik denk dat ik dan gewoon eerder was afgestudeerd. [ HOP ] Dit is een deel van het interview met Halbe Zijlstra. De volledige tekst is te lezen op tinyurl.com/zijlstra

Dresscode: toga met tas De dresscode voor het hooglerarenprotest was cut and clear: een toga. Lekker makkelijk ook, zou je denken, want die schiet je gewoon over je eigen kloffie aan. Toch deed één item veelvuldig afbreuk aan het indrukwekkende geheel: de tas. Door diane romashuk “Ik mocht van mijn vrouw geen plastic tasje mee”, klonk het vrijdag in de bus vol hoogleraren. Wijze woorden van het thuisfront. Toch doemden ze hier en daar op in het gezelschap. De meest hilarische toga-nono moest daarbij met stip aan een meneer met gele Bever Zwerfsport-buidel worden toegeschreven.

Ook de stoffen tas bleek een complexe keuze waar de meeste hersens in de vroege ochtend niet tegenop konden kraken. Zo was het waarschijnlijker dat de kabinetsleden zich bij het zien van de Winnie de Poeh-tas van een betoger afvroegen of hij zijn zoon wel met het juiste lunchpakket bij de basisschool had afgezet dan dat zij zich aangespoord voelden de bezuinigingen te herzien. En de bontgekleurde rugzak van een vrouwelijke deelneemster verleidde op zijn beurt meer fotografen om door hun knieën te zakken dan de officiële persmomenten. Gelukkig waren het in de meeste gevallen slechts details waar niet over was nagedacht. Zo spotten we

nog een onzorgvuldig weggestopt Tshirt in een doorzichtig voorluik en een op-zich-prima bruinleren tasje met een stevige schouderklem. Tot slot waren er hoogleraren die op een heel andere manier de aandacht op zich wisten te vestigen. Zo verduisterde één meneer om even duistere redenen zijn oogopslag met een zonnebril. “Om bang van te worden”, deelde Thom de Graaf na afloop van de mars dan ook zijn mening met de UK. “Alsof er duizend Sinterklazen tegelijk opdoemden.” Waar de inspiratie voor het laatste deel van deze opmerking vandaan kwam, werd duidelijk bij het zien van de meest kleurrijke toga van de dag: roept die geen decembergevoel op?

O P M E R K E L I J K 5

UK 20 - 27 JANUARI 2011

Foto UK

UK-redacteuren delen aktie-UK’s uit aan demonstrerende hoogleraren.

Hoe nu verder? Wekenlang werkten studenten en universiteitsbestuurders zich in het zweet om de demonstratie van vrijdag tot een succes te maken. Maar Halbe Zijlstra heeft niet geluisterd. Hoe nu verder? Door richard kootstra

Frans Zwarts, rector magnificus van de RUG “We zitten absoluut niet stil. Het rectorencollege van de universiteitenvereniging VSNU is een digitale petitie gestart waar alle hoogleraren

die vrijdag niet bij de demonstratie aanwezig waren, hun stem kunnen laten horen. Daarnaast willen we als VSNU een landelijke advertentiecampagne beginnen om duidelijk te maken dat de reserves die we volgens Zijlstra moeten gebruiken om de bezuinigingen op te vangen, niet bestaan. Verder benaderen we diverse beroepsgroepen voor steun. En we gaan duidelijk maken dat de langstudeerdersregeling broddelwerk is.”

Sanne Schipper, fractielid van studentenfractie SOG en lid van comité Gronings Ontzet “We zijn alle netwerken aan het inschakelen en brieven naar Zijlstra aan het sturen. Bijvoorbeeld een brief van het Faculteits Verenigingen Overlegorgaan Groningen, die

ook ondertekend is door de rector. We hebben ook opties besproken als staken of een stemadvies vanuit de universiteit, maar we gaan eerst kijken of al die ideeën ook allemaal te realiseren zijn.”

Sander Breur, voorzitter Landelijke Studenten Vakbond LSVb: “Op 2 februari hebben we een landelijk studentenoverleg, waar Zijlstra ook bij is. Hopelijk haalt het iets uit. Daarnaast moet het voorstel natuurlijk ook nog door de Eerste Kamer. En, mocht na de verkiezingen een meerderheid vóór de plannen zijn, dan kan het ook maar zo zijn dat het nog een jaar duurt voordat het ingevoerd wordt. De grootste winst van de manifestatie is dat we hebben aangetoond dat Rutte aan publiek bedrog doet

door de geluiden uit de samenleving totaal te negeren. Nu wordt het even afwachten voordat we weer een demonstratie organiseren.”

Maarten van de Wetering, vicepreses van de Landelijke Kamer van Verenigingen: “Wij wachten af wat de Raad van State gaat doen. Het is koffiedik kijken. We zijn al wel hard aan het lobbyen bij Kamerleden als Sander de Rouwe van het CDA en Anne-Wil Lucas van de VVD. We zijn in ieder geval druk bezig om op deze manier nog iets te bewerkstelligen.” Guy Hendricks, voorzitter van het Interstedelijk Studenten Overleg: “We hebben een studentenpanel opgezet om Den Haag meer inzicht te geven in het wel en wee van stu-

denten. We kwamen erachter dat veel politici nauwelijks op de hoogte waren. Dat is wel zo handig voordat je als overheid grote hervormingen gaat doorvoeren. We wachten nu op het advies van de Raad van State. Verder hebben we plannen genoeg, maar we moeten nog wel even goed overleggen met alle partijen voordat we ideeën naar buiten brengen.”

Olivier Morot, persvoorlichter van de Vereniging Samenwerkende Nederlandse Universiteiten: “Wij sturen een digitaal manifest rond voor de hoogleraren die niet bij de manifestatie waren. Daarnaast willen we natuurlijk ook graag dat de burgemeesters van alle universiteitssteden het manifest ondertekenen.”

‘Actie! Actie!’, roept Cohen op het Malieveld Negenhonderd RUG-studenten en 130 RUG-hoogleraren demonstreerden vrijdag in Den Haag. Ook UK-redacteuren Axel en Edo waren erbij. “Rellen! Bij het ministerie van OCW!” Door Axel Bogaerds en Edo Grevers

Dit is voor ons de eerste keer dat we protesteren. En eigenlijk is het precies zoals je het je altijd voorstelt; Malieveld, blubber en spandoeken. Het schelle geluid van de fluitjes doet pijn aan je oren. Een studente steekt haar bord hoog de lucht in. “We gaan de crisis niet betalen!”, roept ze vol overtuiging.

Haar wangen zijn rood. Van woede, of is het gewoon de januarikou? Op het grote podium strooit de ene na de andere spreker zijn oneliners uit over het veld. Zelfs de slechtste speeches worden met gejuich omlijst, het is immers voor de goede zaak. “Ich bin ein Langstudeerder!” roept Pechtold. “Actie! Actie”, schreeuwt Cohen. En niet vergeten op ons te stemmen, voegen ze er beiden nog even snel toe. Axel wordt op zijn schouder getikt. “Mogen we even passeren?”, vragen drie jongens achter me met een indrukwekkende Gooise ‘r’. Ze banen zich een weg naar voren, hun haren strak achterover

gekamd, een appel in de hand. Ze maken een praatje met de SP’er die een flyer in hun handen drukt, lachen en lopen door. Een paar minuten later zeilt er in de verte een stuk fruit richting Halbe Zijlstra. Protesteren is zo gek nog niet.

Op het Plein wordt een rookbom afgestoken Aan het eind van de middag zitten we stukjes uit te werken in het perscentrum, als we worden gebeld

door Richard, een collega die inmiddels al in de bus naar Groningen zit. “Rellen! Bij het ministerie van OCW en op het Binnenhof!” We bedenken ons geen moment, klappen de laptops dicht en in snelpas lopen we naar buiten. Elke toegang naar het Binnenhof en het Plein is al afgesloten door de ME. Onder geen enkele voorwaarde willen ze ons doorlaten. Bij één van de straten richting het Binnenhof staat normale politie, onze laatste kans. Met rechte schouders en perskaart in de aanslag lopen we naar een onzeker kijkende agent. “Of jullie er door mogen?” Een bedenkelijke blik wordt gevolgd door een kort overleg. And

we’re in. Achter ons klinkt gejoel. “Waarom mogen zij er wel door?!” Op het Plein wordt een rookbom afgestoken. Vanuit de mist doemen de contouren op van galopperende paarden. Op hun rug mannen met maskers en schilden. Mensen rennen weg, de genadeloze stokken van de ME te paard ontwijkend. Wat gebeurt hier in godsnaam? De anonieme spierbonken drijven de studentenmassa langzaam maar zeker richting het station. Met verbazing kijken we naar de vechtpartijtjes die uitbreken onder de demonstranten. Zouden deze roekeloze rellen helpen tegen de dreigende bezuinigingen in het hoger onderwijs? We betwijfelen het.

6 OPINIE

UK 20 - 27 JANUARI 2011

Sultan Qaboos bin Said wil RUG overnemen De Arabieren zijn op overnamepad en hebben het op de RUG gemunt, weet Ali Co’Mar, rapporteur Midden-Oosten. Is de wens de vader van de gedachte? Het gerucht gaat dat de heerser van Oman, ZKH Sultan Qaboos bin Said, serieuze belangstelling heeft om de Rijksuniversiteit Groningen over te nemen. Tot nog toe beperkten de heersers in het Midden-Oosten zich in hun onderlinge wedijver tot het bouwen van wolkenkrabbers en het overnemen van noodlijdende westerse voetbalclubs. De sultan heeft besloten de wedloop naar een nieuw terrein te verleggen: het hoger onderwijs. In eigen land heeft hij al de Sultan Qaboos University, die in 1986 werd geopend, volgens de opdracht in de Koran (20:114): “Mijn Heer, geef mij meer kennis.” Ondanks ruime geldmiddelen staat deze universiteit echter nog niet in de top-200 van de Shanghai en de THE rankings. Een snelle inhaalslag is gewenst, volgens de Sultan. Daarvoor is de RUG de grote kanshebber. De mogelijke overname van de RUG is gedegen voorbereid. Wetend van de juridische gelijkheid van de sexen in Nederland, benoemde de Sultan al in 2005 Khadija al Lawatia als eerste vrouwelijke ambassadeur in Den Haag. Ook passend in de gedegen stapsgewijze benadering was de komst van een aantal streng geselecteerde studenten naar de Medische Faculteit van de RUG.

Sultan Qaboos wil met de RUG in één klap een universiteit “van wereldklasse” in bezit krijgen. Geld is geen probleem. De RUG heeft een jaaromzet van zo’ 650 miljoen euro. De sultan biedt tien maal die omzet: 6,5 miljard. Ter vergelijking: de gangbare overnameprijs voor een top-league voetbalclub is ruim één miljard. De overname ligt politiek gevoelig. De onderhandelingen hebben zich in het diepste geheim afgespeeld. Met name de PVV kan nog dwarsliggen, al lokt ook daar het electoraal gewin door met die 6,5 miljard ‘leuke dingen voor de mensen’ te doen. De VVD is om na de verzekering dat vrouwen welkom blijven aan de RUG. Het CDA ziet voordelen, omdat de confessionele universiteiten dan minder een anomalie zijn in het Nederlandse bestel.

warme Oman als lokkertje”, zegt decaan Knoester, die al enkele malen op verkenning was in de regio. Directeur Meijer van het nieuwe energie-onderzoekcentrum ESRIG is enthousiast: “Het is voor ons geen enkel probleem over te scha-

kelen van het Groningse aardgas op de Omaanse olie.” Letterendecaan Wakker wijst op de overeenkomst tussen de in Groningen veel gedragen hoogleraarstoga en de Omaanse djellaba. Ook zij verwacht een soepele transitie

naar de nieuwe eigenaar. Naar verluidt volgen binnenkort nadere mededelingen. Ali Co’Mar Rapporteur Midden Oosten (vertaald door K. Mars)

Willemen

Over de consequenties voor studenten en medewerkers is nog veel onduidelijk. Op korte termijn, zo heeft zegsman Ali al Rahid verzekerd, blijft de voertaal gebrekkig Engels. Ook worden de huidige regelingen, zoals OERen en Bindend Studie Advies, niet onmiddellijk in de strengere Omanvarianten omgezet. Wel worden de kledingvoorschriften iets strenger. Het college van bestuur weigert elk commentaar. FWN laat zich positief uit. “Het klimaat van Oman is, vooral in onze winter, zeer aantrekkelijk. Ik zie goede mogelijkheden studenten te werven voor onze bètaopleidingen met stages in het

Advertenties

Nieuwe vacatures

Nadere informatie over deze vacatures vindt u op: www.rug.nl

Senior Fondsenwerver 0,8 fte | Bureau van de Universiteit

Secretaresse Groningen Centre for Law and Governance 0,5 fte | Faculteit Rechtsgeleerdheid

De RUG biedt speciaal aan meeverhuizende werkende partners van nieuwe medewerkers goede loopbaanfaciliteiten. De RUG streeft naar een evenwichtig opgebouwd personeelsbestand. Op een aantal terreinen zijn vrouwen nog ondervertegenwoordigd. Daarom worden zij vooral uitgenodigd te solliciteren.

werken aan de grenzen van het weten

Webspace nodig? Gratis Windows Server 2008 web hosting en .nl domeinnaam Ga naar: http://www.gratiswindowshosting.nl

WETENSCHAP 7

UK 20 - 27 JANUARI 2011

Cogito ergo BOEM

Kor t

In samenwerking met Science LinX (Wiskunde & Natuurwetenschappen)

Batterij van aardappel Illustratie Ernst Arbouw

| S E R I E | Voor onderhoudende experimenten heb je niet per se een groot laboratorium nodig. Zo ontdekte de BOEM-redactie dat een gekookte aardappel extreem goed geleidt. Weet iemand waarom? Door ERNST ARBOUW Simpele vraag: hoe win je een Nobelprijs? Eenvoudig antwoord: ga natuurkunde studeren, dan is je kans precies één op twee. Of zo. Pak de cijfers er maar bij: van de twintig Nederlanders die sinds 1901 de Nobelprijs kregen, was de helft natuurkundige. De prijs ging verder nog drie keer naar een scheikundige, drie keer naar een geneeskundige en twee keer naar een econoom. Eén keer kreeg een Nederlander de Nobelprijs voor de Vrede: in 1911 werd de prijs uitgereikt aan rechtsgeleerde Tobias Asser voor zijn pionierswerk op het gebied van het internationaal recht. Met alleen een natuurkundestudie ben je er natuurlijk niet. De volgende stap is dat je iets belangrijks ontdekt. Maar wat? Pak het lijstje met winnaars erbij en streep af: atomen bevatten elektronen (Lorentz en Zeeman, 1902): check. Moleculen trekken elkaar aan (Van der Waals, 1910): check. Helium wordt bij -270 graden vloeibaar (Kamerlingh Onnes, 1913): check. Daar hoef je alvast niet meer mee aan te komen. Waarmee win je dan nog wel wat? Op het gevaar af dat de BOEM-redactie zich vergist en je je hele wetenschappelijke carrière verprutst met een flutonderwerp: doe iets met accu’s, zonnecellen of geheugenchips. De slimme wetenschapper die a) een superefficiënte, goedkope zonnecel ontwikkelt of b) nieuw materiaal voor computergeheugen maakt of c) een high-tec accucel bedenkt, kan onmiddellijk op zoek naar goedkope vliegtickets richting Stockholm. Bondig samengevat: studeer natuurkunde en specialiseer je in materiaalwetenschap. Het allermooiste is dat je na je afstuderen lekker in Groningen kan blijven hangen. De RUG staat namelijk in de we-

Gamma

Snelle kunsttand Een verdwenen voortand is geen gezicht: dat gat moet dus zo snel mogelijk dicht. Toch wachten tandartsen drie maanden voordat ze een kroon plaatsen op een implantaat (kunstwortel). Want die moet eerst zonder belasting vastgroeien aan het bot. Onzin, ontdekte RUGpromovendus en tandarts Laurens den Hartog. Direct plaatsen levert geen slechter resultaat. Den Hartog promoveerde woensdag.

Snelle ontleding

reldwijde materiaalwetenschap Top-10, tussen klinkende namen als Harvard, Berkeley, Princeton en het MIT. (Dat nieuws was eerder dit jaar weggestopt op pagina 7 van de UK. Onze fout, mea culpa, al had een beetje meer feestgedruis vanuit de universiteit zelve ook wel gemogen. Een cortège van hossende hoogleraren van de letterenfaculteit richting Zernike had best gekund.) Terug naar het weinig opwindende hier en nu van mislukte proeven en onbegrijpelijke data waarmee iedere wetenschappelijke carrière begint: het bouwen van een extra efficiënte accucel. Haal bij de metaalhandel twee dunne plaatjes koper en zink en knip die met een metaalschaar aan stukjes van ongeveer drie bij drie centimeter. Snij een forse aardappel in plakjes van ongeveer een halve

centimeter dik en iets minder dan drie-bij-drie groot en maak vervolgens een aardappel-metaalsandwich. Plaatje koper, stukje aardappel, plaatje zink, stukje aardappel, plaatje koper, enzovoort. Hou het geheel bij elkaar met een flink elastiek en druk nu de meetpennen van je voltmeter tegen het eerste plaatje (koper) en het laatste (zink) en meet het voltage. Waarschijnlijk ergens rond de twee volt. Deze aardappelbatterij is een variant op de zogeheten voltacel of voltastapel (zie ook Cogito Ergo BOEM #30, jaargang 37), gemaakt van stukjes koper en zink en stukjes in zwavelzuur gedrenkt leer of textiel. In de voltacel levert het zink twee elektronen die (onverantwoord kort samengevat) richting het plaatje koper lopen en zo voor een elektrisch stroompje zorgen. Niets nieuws onder de zon, zou je

dus zeggen. Tot je de aardappel gaat koken. Haal de batterij uit elkaar, neem de aardappelblokjes en kook die in een pannetje water in een minuut of twintig gaar. Laat de aardappel afkoelen en bouw de batterij weer helemaal op. Elastiek erom, meetpennen tegen het koper en het zink en zie: het voltage is al gauw twintig procent hoger. Hoe kan dat? In eerste instantie zou je misschien denken dat gekookte aardappel simpelweg de stroom beter geleidt, waardoor de aardappelbatterij efficiënter werkt, maar dat blijkt niet het geval. Wat gebeurt er dan wel? Wie het weet mag het ons zeggen. Stockholm wacht.

Zie voor de filmpjes uit deze rubriek en een disclaimer: www.universiteitskrant.nl/boem Reacties of tips naar boem@rug.nl

Voorlezen

Door GERRIT BREEUWSMA U weet het misschien niet, maar we zitten midden in de Nationale Voorleesdagen. Een bruisend spektakel dat vorige week op basisscholen van start ging met het Nationale Voorleesontbijt. Toch ook weer niet zo bruisend dat het zonder prinsessen (de verschrikkelijke Laurentien), prominenten (Job Cohen) en BN’ers (Rob de Nijs in kinderdagverblijf Puk en Uk) kon. Jan en Youri Mulder hebben, in hun hoedanigheid van vader en zoon, voorgelezen op Basisschool de Lutje Til in Tjuchem. Youri kon zich niet herinneren dat vader hem ooit had voorgelezen, zei hij in de Volkskrant, maar Jan weersprak dat met goed gespeelde verontwaardiging in De wereld draait door. Als je kunt discussiëren via de media, dan ben je beroemd, lijkt me. Youri had zijn zoons (8 en 11)

Voor wie er op school nooit in slaagde het lijdend voorwerp te onderscheiden van het meewerkend voorwerp is er nu een computerprogramma dat de zinsontledingen voor je doet. Het automatische ontleedprogramma ‘Alpino’, dat de afgelopen tien jaar is ontwikkeld door de afdeling Informatiekunde van de RUG, wist in een standaardverzameling van 7100 testzinnen in 90 procent van de gevallen de zin juist te ontleden. Ter vergelijking: taalkundigen scoren op deze testzinnen gemiddeld 94 procent. De zinsontleder is gemaakt om informatie uit digitale Nederlandse teksten te kunnen halen. Initiatiefnemer van Alpino is Gertjan van Noord, die per 1 januari is benoemd tot hoogleraar taaltechnologie aan de letterenfaculteit van de RUG.

Sneller opgelost Kunstmatige weefsels zijn belangrijk, bijvoorbeeld om verdwenen kraakbeen of een defecte hartklep te vervangen. Dit weefsel moet groeien op synthetisch dragermateriaal. Maar als het volgroeid is, moet dat dragermateriaal ook weer verdwijnen. Promovenda Daniela Jovanovic ontwikkelde dragermaterialen die sneller biologisch afbreekbaar zijn, door de chemische samenstelling te veranderen. Het nieuw ontwikkelde kunstweefsel wordt goed verdragen door het lichaam. Jovanovic promoveerde afgelopen woensdag bij medische wetenschappen.

Snelle date wel voorgelezen, maar nu niet meer: ‘die lezen zelf’. Dat is misschien wel het grootste misverstand over voorlezen: dat het niet meer hoeft als ze zelf kunnen lezen. Mensen denken ook vaak dat dat het voornaamste doel is van voorlezen: kinderen zelf aan het lezen krijgen. Een beetje zoals er veelal naar porno wordt gekeken (gemiddeld 12 minuten); niet uit belangstelling voor het cinematografische genre an sich, maar als opwarmertje om het zelf te doen (als misdaadfilms net zo aanstekelijk waren, zou dat knap gevaarlijk zijn). Voorlezen moet je vooral voor jezelf doen. Je echtgenote kijkt beneden naar Boer zoekt vrouw en jij ligt boven met een goed boek op de slaapbank. Nou ja, met de kinderen. Zo heb ik de afgelopen jaren een hele bibliotheek bij elkaar gele-

zen. Boeken waar ik anders nooit aan zou zijn begonnen, maar nu toch mooi plezier van heb gehad. Mijn kinderen kunnen al een tijdje zelf lezen, maar ik mag gelukkig nog steeds voorlezen. Ergens in de verte zie ik het spook van de puberteit op ons afkomen, maar ik ben al op zoek naar boeken waarmee ik die hobbel denk te kunnen nemen. Ik begrijp ook wel dat er ooit een dag komt dat ze thuiskomen met ravissante vriendinnen, die bij ons mogen blijven slapen, want zo zijn we dan ook weer. Ik hoop dan alleen dat de jongens, als ze naar boven gaan, zeggen: “kom pap, lees jij ons eerst nog even voor?” Kijk, dan ben je dus geslaagd als voorlezer.

Gerrit Breeuwsma is docent psychologie en schrijft elke twee weken een column.

Jongeren gaan sneller op de versiertoer wanneer ze zich afgewezen voelen door hun ouders. Dat schrijven Groningse sociologen deze maand in The Journal of Early Adolescence. Ook jongeren met meer behoefte aan opwindende situaties gaan op jongere leeftijd op zoek naar een date. Minder schokkend: verlegen jongeren wachten langer met hun eerste afspraakje. Volgens de sociologen kunnen jongeren problemen krijgen wanneer ze te vroeg daten.

8 UNIVERSITEIT

UK 20 - 27 JANUARI 2011

Jan Top

Jacob Dijkstra

Hoogleraar wiskunde “Het voelt goed dat de studenten voor je gekozen hebben. Wat mij betreft heb ik al gewonnen. Het gaat om de waardering en die heb ik al van mijn studenten ontvangen.”

Docent sociologie bij gedragsen maatschappijwetenschappen “Ik weet niet of ik een goede docent ben, maar ik gooi gewoon veel humor door mijn colleges heen. Daarnaast is het vak dat ik geef ook heel leuk voor eerstejaars. Daarnaast hou ik er ook van om zoveel mogelijk actualiteit te verwerken in mijn colleges zodat de studenten leren om op een sociologische manier naar dagelijkse dingen te kijken.”

Rob den Otter Docent onderzoek en statistiek bij bewegingswetenschappen: “Het is vooral een mooi schouderklopje dat je krijgt met zo’n nominatie. Ik weet niet of ik zou moéten winnen, maar ik weet wel dat ik aardig dicht op mijn studentenpubliek zit. Mijn sterke punten zijn dat ik van iets saais iets interessants kan maken. Ik geef onder andere statistiek en ik kan je vertellen dat de gemiddelde bewegingswetenschappen student daar vrij weinig mee heeft.”

Wander Lowie

Portretfoto’s Elmer Spaargaren, fotomontage UK

Jaap Wieringa Doceert marketing bij economie en bedrijfskunde. Voor de tweede keer op rij genomineerd: “Ik zie dit als een enorme waardering voor het werk dat ik doe. Bij ons op de faculteit is de keuze helemaal gebaseerd op het oordeel van studenten. Ik moet zeggen dat ik het totaal niet verwacht had dat ik voor de tweede keer op een rij genomineerd zou zijn. Om echt te winnen moet je toch wel laten zien dat je studenten kunt inspireren in wat jezelf doet. Zodat je ze in een af en toe moeilijk vak toch enthousiast kunt maken.”

Chris Coolsma Docent bestuursrecht: “Ik krijg zoveel positieve reacties van mensen, echt een waardering voor de lange werktijd. Ik geef al acht maanden les, terwijl ik al met pensioen ben. Een oeuvreprijs zeggen mijn collega’s. Ik wil onderwijs blijven geven, sowieso nog twee jaar, in welke vorm dan ook. Het is een prachtig vak. Lesgeven doe ik altijd met hart en ziel.”

Docent Engels bij letteren: “Dat ik genomineerd was kreeg ik een week voor de geplande presentatieronde in het universiteitstheater te horen. Ik heb toen snel mijn college in elkaar gezet. Een college over de Engelse samenstelling van woorden. Tijdens de presentaties had ik wel het gevoel dat het een competitie was. Maar we lieten elkaar niet struikelen hoor. Wel spannend, 3 februari; 1 februari sta ik nog op mijn schaatsen in Oostenrijk. Ik ga de alternatieve Elfstedentocht schaatsen. Ik kom eerder terug voor de verkiezing, heel erg ontspannen of heel erg moe.”

Zorg voor een flinke ach |_

En wie weet? Straks ben jíj de Docent van het J

| ac h t e r g r o n d   | De stemmen zijn geteld. Negen docenten zijn uitverkoren om 3 februari te strijden voor de titel ‘docent van het jaar’. En die 7500 euro is ook best welkom. Maar hoe sleep je zo’n nominatie eigenlijk in de wacht? Door teodor lazarov Een docent moet vernieuwend lesgeven. Hij moet de stof op een leuke manier brengen en – heel belangrijk – zijn studenten boeien. Het zijn richtlijnen die de RUG heeft gegeven om te bepalen wie in aanmerking komt om ‘docent van het jaar’ te worden. “Maar iedere faculteit is zo op zijn eigen

manier opgebouwd en gebruikt de richtlijnen van de RUG volgens een systeem dat het beste past bij de faculteit”, vertelt organisator Rutger Klein Nagelvoort van de centrale verkiezingen. Het resultaat? De filosofen en godgeleerden kozen voor directe democratie volgens het principe van de oude Grieken. Alle docenten zijn verkiesbaar en de studenten bepalen met z’n allen wie er wordt afgevaardigd. Stemmen gebeurt schriftelijk en via Nestor. Bij wijsbegeerte is het simpel: de meeste stemmen gelden. Bij godgeleerdheid en godsdienstwetenschappen spreekt het volk maar de synode beslist. Studenten be-

palen de top drie. Daarna woont een speciale studentencommissie een aantal colleges bij per docent. En zij kiezen de winnaar.

‘Het blijft lastig om objectief de beste te vinden’ De verschillen per faculteit zijn klein, maar toch wel opmerkelijk. De meeste studies kiezen voor een Popstar-achtige benadering. Een selectie van docenten wordt voorgedragen door studen-

ten uit de onderwijscommissies. Die mogen vervolgens een plek op de stip nemen en hun talenten uit de doeken doen voor een jury. De Faculteit Gedrags –en Maatschappijwetenschappen haalt er zelfs camera’s bij, die de studenten kunnen bekijken voor ze hun stem uitbrengen via Nestor. Het is duidelijk: zonder achterban kom je er niet. De helden die zich wagen aan het geven van eerste –en tweedejaarsvakken maken daardoor duidelijk meer kans. Ze zijn bekender onder de studenten. Dat merkt ook docent pedagogiek Ineke Oenema-Mosterd: “Je moet bij dit soort verkiezingen altijd de factor meerekenen

welke colleges je geeft als docent.” Iemand die gespecialiseerde vakken geeft voor vijftien studenten, is op voorhand al bijna kansloos. “Logisch”, vindt genomineerde docent planologie Terry van Dijk. “De eerstejaarsvakken zijn de eye openers. Daarmee boei je studenten.” Bovendien worden juist de grote colleges vaak uitgebreid geëvalueerd. En er zijn ook faculteiten die de evaluaties gebruiken om tot een keuze te komen. Bij de economen en bedrijfskundigen buigt commissie Quest zich over de evaluatieformulieren voor een preselectie. “Het blijft wel lastig om op een zo objectief mogelijke manier

O N D E R W I J S 9

UK 20 - 27 JANUARI 2011

De uitdaging... Radio-isotopen Kocku von Stuckrad Hoogleraar religiewetenschappen bij Godgeleerdheid “Ik zie het als een uitdaging om de verwachtingen van studenten en faculteit waar te maken bij de laatste ronde. Ik heb geen geheim wapen, al ben ik een Duitser. Mijn kracht is dat ik enthousiast, duidelijk en gestructureerd college geef. Dat zegt het juryrapport tenminste. Voor de rest zal ik zo goed mogelijk college proberen te geven over het belang van religie in de maatschappij.”

Han Thomas Adriaensen Aio en docent Middeleeuwse filosofie bij wijsbegeerte: “Ik voel me zeer gevleid. Vooral, omdat ik tot het begin van dit collegejaar nog nooit colleges gegeven had. Je zou kunnen stellen dat ik de moeilijke middeleeuwse schil van de theorie afpel en laat zien dat heel veel problemen gewoon universeel hedendaags zijn.”

Terry van Dijk Docent planologie bij ruimtelijke wetenschappen “Ik ben geen carrièrerakker, maar ik heb wel echt mijn best gedaan om mijn colleges zo goed mogelijk te maken. Het wordt een sportieve wedstrijd, maar ik wil wel graag winnen. Daarom heb ik al wel wat slapeloze nachten gehad. Ik zal in ieder geval een mooi verhaal vertellen met een moraal. Het verhaal onthouden mensen en de moraal leren ze.”

Spetters radioactiviteit Studeren is grenzen verleggen en uitdagingen aangaan. Muizen ontleden, presenteren in pak of debatteren in een vreemde taal. De UK brengt studenten en hun uitdagingen in beeld. Deze week: masterstudenten biologie maken cocktails met radioactieve stofjes. Door elzemiek zinkstok “Het flesje fosfor tweeëndertig komt eraan!”, waarschuwt practicumbegeleidster Mieke Blaauw. Ze komt aanlopen met een dik scherm van plexiglas met daarachter een onopvallend flesje. Geen gifgroene kleur, geen felle straling, niet eens zo’n geel-zwart symbooltje waaruit blijkt dat er iets gevaarlijks in zit. Eigenlijk is het net water. Voorzichtig zet ze het flesje neer, met het plexiglazen scherm ervoor. Onheilspellend staat het daar en de studenten worden er toch een beetje zenuwachtig van. We mogen het flesje niet van de zijkant benaderen, dan heb je kans op radioactieve straling. Niet dat je dat kan zien

Scriptie in 12 weken. Goed plan? | ac h t e r g r o n d   | Het schrijven van de bachelorscriptie is voor veel studenten een struikelblok dat zorgt voor fikse studievertraging. Het college van bestuur wil daarom een maximale tijdsduur instellen: inleveren binnen twaalf weken. Of anders...! Door vera verzijl en christien boomsma

hterban

Jaar de beste docent te vinden”, vertelt Tamara van Loenen die afgelopen collegejaar in Quest over deze kwestie ging. De Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen kent de langste procedure. Georganiseerd en gewapend met de kennis om statistisch zo weinig mogelijk aan het toeval over te laten, draagt elke studie twee docenten voor. Vaak is dat een oud-docent van het jaar, of iemand die eerder hoog eindigde in de verkiezingen. Zo wordt de kans verkleind op uitbijters, die door toeval of een of andere bias in de pool terecht gekomen zijn. Uit deze voorselectie komen er

of voelen. Maar je kan het wel hóren. Daar heeft Mieke een heel mooi apparaat voor. Het is een soort kastje met daaraan een snoer met aan het uiteinde een buis. Door die buis gaat de radioactieve straling en het kastje zet die straling om in gekraak. Hoe harder het gekraak, hoe meer straling. Mieke zet het apparaat aan en beweegt de buis over het flesje met fosfor. Het blijft angstvallig stil. Dan draait ze de dop eraf en houdt de buis er weer boven. We horen een luid gekraak. Spannend. Nóg spannender is het wanneer

de studenten zelf met het flesje aan de gang mogen. Eelke Brandsma (23) gaat eerst. Gewapend met een gigantische retrobril met lichtbruine glazen, blauwe handschoentjes en een pipet waagt hij zich richting het flesje. “Het is mijn eerste keer”, vertelt hij. Of hij het eng vindt? “Nee hoor, je weet gewoon dat je voorzichtig moet zijn.” Met vaste hand doet hij wat fosfor in een buisje. Als hij klaar is test Mieke zijn handschoenen nog even met het stralingsapparaat. “Je hebt zo een spettertje radioactiviteit op je zitten”, legt ze uit. Maar het apparaat blijft muisstil. Dat heeft Eelke goed gedaan. Er zijn wel eens ongelukjes gebeurd op het lab. “Niks ernstigs hoor,” vertelt Mieke. “Maar iemand heeft weleens een spetter radioactief spul op zijn labjas gehad.” Gelukkig lijken de studenten nog helemaal schoon. Of niet? Er zitten spetters op de practicumhandleiding van één van de studenten. “Wat is dat nou?!”, vraagt Mieke. “Gewoon water hoor”, lacht de rest.

Gerrit Breeuwsma, ontwikkelingspsycholoog aan de RUG: “Als je alleen kijkt naar de rationele uitkomst, het product, dan zeg ik: toe maar, ga vooral door. Maar in de praktijk werkt het anders. Een bachelorthese is de eerste keer dat studenten met een grote opdracht te maken krijgen. Een van de aspecten van het leerproces is dat ze daarmee leren omgaan. Als dit doorgaat, zul je studenten precies moeten voor-

kauwen wat ze moeten doen. Afwijken van het pad, omdat je tot het inzicht komt dat je op een verkeerd spoor zit, is onmogelijk. Dan komt de academische vorming in het gedrang.”

Karin Mast, u-raadslid en opleidingscoördinator “Deadlines werken voor studenten meestal voordelig, maar twaalf weken lijkt mij geen goed uitgangspunt. Het gaat om het aantal punten dat voor de scriptie staat. 10 punten tellen bijvoorbeeld voor 280 uur, daarom zal het goed werken als de student een tijdpad krijgt. Zo voorkom je dat er te veel tijd in de scriptie gaat zitten.” Alexander Minnaert, hoogleraar orthopedagogiek en klinische onderwijskunde: “Door het keurslijf van twaalf weken, de stress en de druk zal dit leiden tot kwaliteitsverlies. Je gaat

korte-termijn-onderzoeken krijgen en of dat de wetenschap ten goede komt is nog maar de vraag.”

Jos Karssies, studentdecaan: “Voor sommige studenten zal het lastig zijn omdat ze meer druk door de deadline voelen. Ik kan me voorstellen dat het voor een aantal studenten voordelen heeft door strakke begeleiding.” Josca Westerhof, master studente journalistiek: “Ik heb vijf maanden over mijn scriptie gedaan. Ik had het niet gered binnen drie maanden. Voor mijn scriptie heb ik acht vrouwelijke hoofdredacteuren geïnterviewd. Als ik vooraf mijn onderzoeksmateriaal had verzameld had ik het gered, maar dan had ik er niet voor gekozen de acht drukste vrouwen van Nederland te interviewen.” Zie ook pag. 2 >

Moeilijk hoor, zo’n stage kiezen twee genomineerden, waarvan een groep wijzen – alias het faculteitsbestuur – beslist wie de winnaar is aan de hand van een kort college. “Eerlijk genoeg”, vindt Holger Waalkens, voorzitter van de opleidingscommissie van wiskunde. “Studenten nomineren de docenten zelf. De beslissing ligt dus in beginsel bij de student.”

Drie februari om twee uur ’s strijden negen genomineerden om de eindprijs in de Geertsemazaal van het Academiegebouw. Na een kort college van de docenten kan er gestemd worden op de Docent van het jaar 2010.

| ac h t e r g r o n d   | Ooit nagedacht over wat je aantrekt bij een sollicitatie voor een stage? Wie niet. Maar ben je ook voorbereid op impertinente vragen tijdens de sollicitatie of de ‘terugkeerschok ‘ na een buitenlandse stage? Door anne carlijn kok Dat ben je wél als je het boek Stagelopen in stappen van stagecoördinator Esther Haag van letteren hebt gelezen. Daarin behandelt ze de stage van het begin tot het eind en laat daarbij geen vraag onbeantwoord. Bij stagelopen komt namelijk meer kijken dan je denkt. Haar boek is voor veel studenten dan ook een wake-up call. “Er staat dat je een jaar van tevoren al moet beginnen met nadenken over je stage”, zegt Haag. “Ik merk dat

dat bij veel studenten blijft hangen. Het belangrijke deel over contracten, dát vergeten ze dan weer.” Een jaar voorbereidingstijd is nodig omdat studenten van nu, de generatie Y, niet kan kiezen. Ze zijn vertroeteld, verwend en mochten vroeger alles. Haag: “Op balletles én scouting. Daar hebben ze nu last van. Maar kiezen moet en om tot een keuze te komen, moet je nadenken. Vandaar dat jaar.” Dat is de voorbereiding. Maar hoe dan verder? Haag geeft ook tips voor het schrijven van de perfecte brief en het voeren van een goed sollicitatiegesprek. “Daar staat of valt je stage mee”, benadrukt ze. “Daar probeert mijn boek studenten van bewust te maken.” En als je tijdens dat gesprek te maken krijgt met rare of imperti-

nente vragen, heeft Haag ook een antwoord klaar liggen. “Vragen of je zwanger bent of medicijnen slikt tijdens je sollicitatie zijn bij de wet verboden. Je zegt gewoon dat je dat privé vindt.” En die kleding? Dat lijkt dan wel een makkelijke keuze, netjes en vooral niet te bloot. Maar ook daar heeft Haag een bladzijde aan gewijd. De keuze blijkt tóch niet al te makkelijk want er speelt meer mee. Een blauw colbert op een witte blouse straalt autoriteit uit en maakt afstandelijk. “En dat is iets wat je niet wilt uitstralen bij je eerste gesprek”, zegt Haag.

Stagelopen in stappen - handboek voor stages in het hoger onderwijs, Boom/Lemma uitgevers www.stagelopeninstappen.nl

10 C U L T U U R c ultuur tips n Beeldende kunst Een zak patat wordt verkracht in een kunstwerk van Sane van der Horst op de expositie Humanoid. Menselijke gedaantewisselingen is het thema van de expositie. Arewik Avakian maakte een beeldengroep met kinderlijven en volwassen hoofden. En Daniel Maalman laat in een geluidskunstwerk ingesproken boodschappen van bezoekers door kabouters bespotten. T/m 20 februari. sign2.nl

UK 20 - 27 JANUARI 2011

Nacht in muziek

n Film Het Internationaal Film Festival Rotterdam (IFFR) strijkt ook neer in Groningen. Uitblinkers? T Zebraman 2 van Miike Takashi, Illegal van Oliver Masset-depasse en de film/theater/ muziek hybride Kalterflug springen er toch echt uit. ForumImages. 2 t/m 6 februari. n klassiek Een nieuwe Friese ster is violiste Simone Lamsma (26). Vanavond voert ze samen met het NNO het virtuoze Vioolconcert van Tsjaikovski uit. Deze compositie bevat naast technisch veeleisende stukken ook lyrische passages, waardoor de violiste haar veelzijdigheid optimaal kan laten zien. Jongeren € 7,50. De Oosterpoort, 20.15 uur.

| v o o r a f   | Dirigent David van Roijen is gefascineerd door de nacht: “In het donker kunnen niet-alledaagse dingen gebeuren. Je ziet de wereld vanuit een ander perspectief.” Geen wonder dat hij de nacht als thema voor zijn nieuwste concertprogramma koos. Door michel dijkstra

n Toneel Wil jij voor de grap opgenomen worden in een gesticht? Dan is het theaterprogramma Opgenomen van het gezelschap Piepschuim een must. De heren van deze groep sleuren je mee in hun bizarre wereld vol theaterliedjes en nemen de economische crisis op de hak. 4 feb. USVA, aanvang 20.30

Samen met zijn koor A Capelli voert Van Roijen aanstaande zaterdag een concert uit met de titel From dusk to Dawn. Het evenement, dat als een avontuurlijke reis door de nacht is opgezet, vindt plaats in het Groningse conservatorium. Met dit concert wil A Capelli bewij-

zen dat het een veelkleurig en technisch veeleisend programma neer kan zetten. Het amateurkoor zit de laatste tijd in de lift: vorig jaar won het de eerste prijs op het Muziek en Zangfestival op Schiermonnikoog en dit jaar doet het mee aan het internationale Brahmsfestival. Als opmaat voor het concert koos Van Roijen het stuk Sleep van de jonge Amerikaanse componist Eric Whitacre (1970). “Deze compositie gaat over het moment waarop je in slaap valt. De muziek beweegt als een trage stroom en heeft een hypnotiserend effect.” De tekst die Whitacre voor dit a capella stuk koos, onderstreept de lome atmosfeer. Een man vraagt zich af welke “dromen er zullen komen,

duistere en diepe/ Als ik mij overgeef aan de slaap/ Als ik mij overgeef aan de slaap...” De toehoorder krijgt tijdens het vervolg van het programma in ieder geval te maken met duistere dromen. Een fraai voorbeeld hiervan is Les Djinns van de negentiende-eeuwse Franse componist Gabriel Fauré. Het stuk heeft een sterk verhalend karakter. Les Djinns gaat over een aantal mensen die in hun huis zitten aan de rand van de woestijn. In het holst van de nacht verschijnen de djinns, de angstaanjagende geesten van hun voorouders. Maar Van Roijen heeft meer stukken gekozen met een verhaal dat tot

de verbeelding spreekt. Verhalen, benadrukt hij, zijn belangrijk voor hem. “Als ik door de tekst van een muziekstuk gegrepen wordt, probeer ik het koor ook enthousiast te maken.” Maar of het aanslaat bij het publiek is natuurlijk altijd een gok. “In die zin is het alsof je als dirigent het onbekende, de nacht, ingaat.” Tenslotte nodigde Van Roijen de Friese kunstenaar Durk van der Meer uit. Van der Meer gaat beelden vervaardigen tijdens het concert. Maar wat er precies gaat gebeuren wil Van Roijen niet kwijt. “Het publiek moet het zelf ervaren.”

Meer informatie: www.acapelli.nl

The Cult: hardrock voor je ouders | v o o r a f   | Na jaren radiostilte toeren ze weer. De Engelse formatie die in de jaren ‘80 wereldberoemd werd dankzij het nummer ‘She Sells Sanctuary’, the Cult, staat weer op de planken. Door bart breman

n Pop Eurosonic/Noorderslag is voorbij, maar je kunt nog (na-)genieten van de expositie Popview. Met mislukte Kiss-adepten, heilige rockers, Japanse punks, de gelikte types van Coldplay en een kwetsbaar meisje in ondergoed. En fotograaf Dirk Wolf won de Popviewprijs met een reportage over de Belgische band Triggerfinger in Los Angeles. Fotogalerie Noorderlicht, t/m 27 februari. www.popview.eu

Foto Inne Hoekstra en Nynke Oele

A Capelli

Zanger Ian Astbury richtte The Cult op in 1984. Muzikaal sloot de band aan bij een serie Britse bands die op dat moment de hardrock en heavy metal nieuw leven inbliezen. Maar toch was zijn band een vreemde eend in de bijt. The Cult maakte hardrock, tussen Led Zeppelin en AC/DC in, maar mengde psychedelica en naar wave neigende rock door dat geluid. Successingle She Sells Sanctuary uit 1985 illustreert het perfect. Het gejaagde nummer leunt op een ijle gitaarriff die aan U2 doet denken en wordt voortgestuwd door Astbury’s typische hardrockzang en een stug doordreunende bas.

Het succes opende de deuren naar Amerika, het beloofde land voor bands die het willen maken. The Cult toerde door het land met bands als Aerosmith, Mötley Crüe en Metallica, van wie ze het voorprogramma verzorgden. Toch ging het toen al bergafwaarts. De bandleden, waarvan Ian Astbury en gitarist Billy Duffy eigenlijk de enige constant aanwezige leden waren, vergrepen zich aan drugs en maakten stevig ruzie. Onderling, maar ook met Jan Smeets. In 1992 slaagden ze erin de organisator van Pinkpop te laten schuimbekken van woede door hun optreden op het festival te rekken en geen gehoor te geven aan het verzoek te stoppen. In 1995 besloten ze er een punt achter te zetten. Maar net als Led Zeppelin, The Police en Take That besloten Astbury en Duffy het nog eens te proberen. In 2007, twintig jaar na hun grootste successen, rekruteerde het tweetal nieuwe leden

en begon opnieuw. En best opvallend, ze klinken goed. Al in de vijftig en lichamelijk behoorlijk uitgedijd beschikt Astbury nog steeds over een mooie zangstem en blijkt Billy Duffy prima gitaar te spelen. The Cult is nog steeds een hele goede rockband. Dat is leuk

voor mensen die de muziek van vroeger kennen, maar misschien nog leuker om te leren kennen. The Cult is hardrock waar je je ouders gerust mee naar toe kunt nemen.

The Cult speelt 3 februari in de Oosterpoort.

@ U K 11

UK 20 - 27 JANUARI 2011

H ok

Alain Stiltefreak

| S E R I E | Wat zegt jouw kamer over

jou? De UK snuffelt iedere week rond in het huis van een student, op zoek naar bijzondere verhalen achter de gevonden voorwerpen. Door DIANE ROMASHUK

Hokbewoner:

Harry Prins, 21 jaar, student rechten, woont in hartje centrum in de Butjesstraat en heeft daar sinds september eindelijk zijn draai in het studentenleven gevonden. “Voor een eerste kamer is de mijne best luxe, ik heb een eigen keukenblok! De studie bevalt ook. Hiervoor had ik twee jaar niet gestudeerd, dus het was spannend om weer te beginnen. Maar ik sta gemiddeld een 7. Oké dan heb ik 1 onvoldoende weggelaten.”

Ligretto

“Dit is het enige spelletje dat ik hier in Groningen heb. Een kaartspel dat vooral om snelheid draait. Spielen dass die Karten fliegen, luidt het foute motto op de doos. Eigenlijk kan ik erg slecht tegen mijn verlies maar hier ben ik (redelijk) goed in. Bovendien speel je vaak meerdere potjes dus je wint er altijd wel een paar. Het is niet zo dat ik als ik niet win stampvoetend wegloop hoor, dan vind ik het op een gegeven moment gewoon niet leuk meer. Mijn vriendin is nog een graadje erger. Die houdt er als ze het gehad heeft mid-

4 Foto’s Elmer Spaargaren

USB keyboard

“Om piano te leren spelen, heb ik een half jaar geleden dit keyboard gekocht. Hij kostte ongeveer 100 euro. Zo’n opwelling heb ik toen ik acht was ook gehad. Toen had ik een vervelende leraar en ben ik al snel weer afgehaakt. Nu dus

Lange nachten, diepe glazen... (18) Terugtweet: Bij Thuisthuis vloog een steen door de ruit. Kroegbaas Harrie moet de drugsschulden van Ralf voldoen, omdat die nog steeds in coma ligt. Het gebrom van computers klinkt door de UB. Jasper wrijft over zijn slapen. Gisteren vertelde Annet over Ralfs schulden. Door dat drugshandeltje van hem. En dat kroegbaas Harrie met een zak geld over de brug moet komen, nu Ralf in coma ligt. Jasper zucht. Concentreren, Jas. Dat zijn jouw zaken niet. Maar hij

weet wel beter. Als café Thuisthuis op de fles gaat, zijn ze allemaal de lul. De warmte kruipt langs zijn wangen omhoog. Jezus, moet die verwarming echt zo hoog?! Hij wurmt zich uit zijn trui en buigt weer over het boek. Dan ziet hij uit zijn ooghoek twee lange benen. Flinke hakken, kort rokje. Jasper slikt. Het meisje gaat zitten. Hun blikken kruisen. Ze glimlacht. Rode lipstick, een zwarte lok die voor haar ogen valt als ze haar boek openslaat. Jasper probeert weer wat bloed naar zijn hersenen te krijgen. Godver. Wil ik eens écht studeren,

Nederland vergeten slippers te kopen voor ik op vakantie ging. Toen heb ik ze dus maar in Turkije aangeschaft. Maar het is niet vanwege sentimentele waarde dat ze zo prominent in mijn kamer staan hoor. Als je mijn deur hard opendoet dan knalt hij tegen de kast. En dat wil ik niet. De slippers zijn dus gedegradeerd tot deurstoppers.”

maar zelfstudie, uit boekjes….altijd een goed idee. Vader Jacob werd snel saai en nu zit er vooral een stoflaag op het keyboard. Ik heb toch maar niet besloten om pianist te worden, is eigenlijk de clou van dit verhaal.”

denin het spel mee op.”

Slippers “Afgelopen zomer was ik in

Anatomie

gaat zo’n chick tegenover me zitten. Terwijl ze hem aankijkt, laat ze de achterkant van een pen in haar mond glijden. Niet reageren, Jas! Je moet nog minstens 50 pagina’s! De letters dansen voor zijn ogen. Hij hoort, hoe ze opstaat. “Is deze nog vrij?” Ze tikt op de stoel naast hem. “Eigenlijk niet. Ik…” Maar ze zit al. En niet recht, haar lange benen netjes onder de tafel, maar schuin, naar hem toe gedraaid. Ze buigt voorover, richting zijn boek, laat semigeïnteresseerd een blik over de bladzijde gaan. En gunt hem daarbij een blik in haar

blouse. Weg concentratie. Weg interesse in dat hoofdstuk over de menselijke anatomie. Hallo cup D! “Zo zo, je studeert fotografie?” Jasper probeert de spanning weg te slikken. Haar vinger glijdt over de pagina. Ze raakt zijn arm. “Ben jij altijd zo verlegen, meneer de fotograaf?” Jasper probeert zijn benen zo over elkaar te slaan dat zijn kruis uit haar zicht blijft. Maar als ze een hand op zijn been legt, raakt het hem als een donderslag bij heldere hemel. Hij steekt zijn hand, totaal ten overvloede, uit.

De deur ging open en gemompel en gelach verwelkomde me. Ik betrad een stiltecoupé, maar de Limburgse gezelligheid vond ik niet erg. Glimlachend ging ik zitten, deed m’n iPod in en las de krant. Een blond meisje kwam binnen. Ze had heupen van een meter en haar bleke gezicht stak schril af tegen een vuurrode jas. Vlak achter me smakte ze een bak friet leeg. Door de penetrante currylucht smaakte mijn broodje kaas ranzig. Plots schreeuwde ze door de coupé dat het stil moest zijn. “Jullie moeten meer fatsoen in je reet hebben”, sneerde ze. “Allez hè, dat laat ik gij nie tegen mij zegguh”, riep een gepikeerde Limburgse. “Stelletje trutten, er zijn hier gelukkig mensen met een degelijke opvoeding”, kankerde het meisje terug. Tussen de vuurlinies kreeg ik een déjà vu: twee weken geleden werd ik uitgefoeterd door een chagrijnige kerel omdat ik praatte. Stukjes tonijn belandden op m’n broek terwijl hij een salade niçoise naar binnen werkte. Geluidloos? Zeker niet. Ook hij commandeerde iedereen. Wat is dat toch met die stiltefreaks? “Wat zit gij te kijkuh zeg?” Ik schrok, maar het was voor het meisje bedoeld – haar gezicht was roder dan haar jas. De trein stopte en ze stapte uit. Weg stiltefreak, eindelijk stil.

Alain Dekker is tweedejaars biomedische wetenschappen. Reageren? alaindekker@ukrant.nl

Foto Stef Veldhuis

“Jasper.” Ze grinnikt, antwoordt “Sam” en houdt zijn hand veel te lang vast. Dan staat ze op. “Ik ga even…” Ze kijkt hem doordringend aan. “… mijn lipstick bijwerken.” Hij knikt schaapachtig. Heupwiegend stapt ze de benauwde ruimte uit. Ook Jasper grist zijn boek van tafel. Hij haalt diep adem. Zijn geilheid wint het van de schaamte.

Wordt vervolgd > Reageren? langenachten@gmail.com

Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers

Algemeen Studium Generale Groningen 4x Film: Crude De Tsjernobylramp van de Amazone wordt het wel genoemd: de systematische vernietiging en vervuiling van de Ecuadoriaanse regenwouden voor en door oliewinning sinds de vroege jaren zeventig. Regisseur Joe Berlinger volgde het proces drie jaar lang in Ecuador, nadat het door de Amerikaanse rechter daarheen werd doorverwezen. Crude is een juridisch drama, tegen een achtergrond van milieu-bewegingen, mondiale politiek, celebrity-activisme, mensenrechten, media, multinationale macht van het bedrijfsleven, en snel verdwijnende inheemse culturen. Inleiding: Marcel Brus, RUG-hoogleraar Internationaal publiekrecht. Datum: ma 31 januari om 19.30 uur, Academiegebouw. Kaarten: € 2,50 / studenten gratis. Mineke Schipper en Tijs Goldschmidt over Mens & Dier In de meeste oorsprongsmythen wordt de mens gemaakt. Uit woorden, gedachten, dromen, uit goddelijk zweet, zaad, tranen of uit aards materiaal. Darwin kwam tot het radicale inzicht dat biologische soorten transmuteerden. Hij noemde dit proces ‘Descent by Modification of Transmutation’. Darwin begon te begrijpen hoe biodiversiteit ontstaat. Zat het in de lucht? Of was juist hij zo briljant? Mineke Schipper is emeritus hoogleraar Interculturele Literatuurwetenschap, Universiteit Leiden. Tijs Goldschmidt is evolutiebioloog en schrijver. In 1994 publiceerde hij ‘Darwins hofvijver: een drama in het Victoriameer’. Dinsdag 1 februari om 20.00 uur, Academiegebouw. € 2,50 / studenten gratis. Sloppenwijken, Het oude Rome Aan het begin van onze jaartelling had de stad Rome al één miljoen inwoners. Helaas werd het ook ziektehoofdstad van de wereld. Rijk en arm werden vrijwel gelijk getroffen, maar de armen stierven op straat. Zonder grote stromen nieuwe immigranten (vaak slaven) om de plaats van de gestorvenen in te nemen zou Rome binnen de kortste keren ontvolkt zijn geraakt. Dr. Willem M. Jongman is hoofddocent Oude Geschiedenis aan de RUG. Zijn boek ‘The Economy and Society of Pompeii’ werd bekroond met diverse Nederlandse en buitenlandse prijzen. Woensdag 2 februari om 20.00 uur, Academiegebouw. Kaarten: € 2,50 / voor studenten gratis. Kaarten en informatie Kaarten zijn verkrijgbaar bij: Bureau Studium Generale Groningen, Oude Boteringestraat 13, tel. (050) 363 54 63; Universiteitswinkel of Boekhandel Selexyz Scholtens. studium@rug.nl www.rug.nl/studium

Centrum voor Informatie Technologie Computercursussen SPSS 31 jan t/m 3 feb Open Leercentrum, 1 februari Open Leercentrum, 3 februari Excel basis, 7 t/m 10 februari Webplatform voor redacteuren, 8 t/m 9 februari Open Leercentrum, 10 februari Access basis, 14 t/m 18 februari Publishing (UK), 14 t/m 16 februari Word Modules (UK), 17 februari Word: keuzemodule, 17 februari Open Leercentrum, 17 februari SPSS,

> Verzorgd door de UK; eindredactie, tel. 3636699 > Mededelingen kunnen ingediend worden via www.universiteitskrant.nl > Aanleveren is mogelijk tot uiterlijk maandag 10 uur voor de UK van dezelfde week > De volgende UK verschijnt op 3 februari 2011 28 februari t/m 3 maart Slimmer werken met de PC, 1 maart Open Leercentrum, 1 maart Open Leercentrum. RUG-medewerkers en -studenten kunnen zich inschrijven via de website of telefonisch bij CIT secretariaat (363 9200). De cursussen worden gegeven in dagdelen en vinden plaats in de Zernikeborg. H ttp:// www.rug.nl/cit/onderwijs/cursusaanbod/ secretariaat-cit@rug.nl Open leercentrum Elke donderdagmiddag is er gelegenheid om een cursus te doen in het open leercentrum. Het open leercentrum biedt een begeleide zelfstudie waarbij de cursist zelf de inhoud bepaalt en in eigen tempo een aantal vooraf gekozen leermodules afwerkt. De tijden zijn van 13:15 tot 16:30. De volgende cursussen zijn op dit moment te volgen: MS-Word, MS-Excel en MS-Access, MS-Frontpage, MS-Windows, Visio, Thunderbird, Windows XP, SPSS module Data Entry, Oracle Calendar (RUGplanner), Outlook en Outlook Express Studenten: € 25,- , medewerkers: € 60,- per dagdeel.

Bibliotheek UB weer langer open! Omdat de tentamens nog even doorwoeden, is de Universiteitsbibliotheek ook dit weekend extra lang open: zaterdag 29 en zondag 30 januari kun je bij ons terecht van 10.00 - 22.00 uur. http://www.rug.nl/bibliotheek RefWorks RefWorks is een webapplicatie waarmee u op een eenvoudige manier uw literatuurverwijzingen kunt opslaan, beheren en gebruiken. Deelname gratis. De eerstvolgende workshop vindt plaats op: Donderdag 17 februari van 9-11.00 uur, Universiteitsbibliotheek , zaal 120. http://www.rug.nl/bibliotheek/ refWorks/workshops

Bureau Internationale Samenwerking Er is een beurs voor jou! Studeer jij binnenkort af als bachelor of als master en wil je graag verder studeren of onderzoek doen in het buitenland? VSBfonds stelt elk jaar een groot aantal beurzen beschikbaar voor bevlogen en gemotiveerde studenten, die zich graag verder willen ontwikkelen. Jij bepaalt zelf wat je gaat doen, waar en waarom. Vervolgens overtuig je ons waarom wij jouw plannen zouden moeten ondersteunen. Meld je aan voor 1 maart 2011. www.vsbfonds.nl/beurzen

Talencentrum Groepscursussen moderne vreemde talen In de week van 14 februari gaan bij het Talencentrum diverse groepscursussen moderne vreemde talen van start (Chinees, Japans, Italiaans, Spaans, Frans, Portugees,

Duits en Engels). Er zijn hier en daar nog vrije plaatsen. Kom naar het secretariaat om in te schrijven. talencentrum@rug.nl www.rug.nl/talencentrum Group courses in Dutch for non-native speakers In the week of 7 February several group courses in Dutch for non-native speakers will be starting at the Language Centre. There are still places available in some groups. Please check the website or ask at the secretary’s office for more information. languagecentre@rug.nl www.rug.nl/languagecentre

Honours College Honours College Faculty of Law Did you not receive a letter with a request to apply for the Honours College, but you do want to participate in the Honours Programme (year 2010-2011)? If you satisfy the entry requirements you can apply from 31st January onwards. To apply, you have to get access to the Nestor-organization “Honours College Selection”. To get access to this Nestor-organization you have to fill in a formon the website. Deadline of the application is 6th February 23.59h.This message does not apply to students of other faculties at this point of time. Please pay attention to later announcements in this journal or on the website. honours@rug.nl www.rug.nl/honours

Diversen Cursussen Frans Vous parlez Français ? Inschrijving t/m 26 januari a.s. Dinsdag t/m vrijdag 10.00 - 16.00 uur Centre Culturel Francais Harmoniegebouw (kamer 139, gebouw 12, 1e etage) Oude Kijk in ‘t Jatstraat 26 Groningen T: (050) 3636106 Email: ccfrance@rug.nl www.ccfgroningen.nl ccfrance@rug.nl www.ccfgroningen.nl Integrand: Bestuursinteresse? Integrand Groningen is op zoek naar nieuwe actieve, ambitieuze en gezellige bestuursleden. Integrand Groningen is een part-time bestuur, wat betekent dat je het goed kunt combineren met je studie. De sollicitaties vinden plaats van 21 tot 25 februari. Wil je solliciteren, lever dan vóór 16 februari je motivatiebrief en CV bij ons in. Ben je geïnteresseerd? Neem dan gerust contact met ons op voor een oriënterend gesprek. Kijk op www.integrand.nl, mail naar groningen@integrand.nl Webplatform voor redacteuren Voor iedereen die informatie zal invoeren in de webpagina’s van de RUG. De basis van het webplatform van de RUG wordt gevormd door een Content Management System (CMS). Met behulp van de inline editor Xopus kunnen de gegevens worden ingevoerd. Onderwerpen die ondermeer aan de orde komen: teksten, plaatjes en tabellen invoeren en knippen/ plakken. Studenten RUG: 27 Euro en medewerkers RUG: 97 Euro.

Faculteiten Rechtsgeleerdheid Huurrecht 2011 Kan een verhuurder rechtsgeldig de huur opzeggen aan het eind van een huurovereenkomst die voor een jaar is aangegaan? Betaal ik voor mijn (studenten)kamer niet een te

27 januari t/m 3 februari 2011

hoge huurprijs? Deze onderwerpen en vele andere komen aan de orde in het vak huurrecht dat in semester 2a zal worden gedoceerd. De colleges vinden plaats op de woensdagen 9, 16, 23 februari en 2, 9, 16 en 23 maart 2011, van 13-15 uur. Op Nestor wordt een indeling van de colleges geplaatst, inclusief een overzicht van de arresten die per week bestudeerd dienen te worden. a.m.kloosterman@rug.nl Simon van der Aa bezoekt de P.I. Zwolle Op maandag 21 februari bezoekt Simon van der Aa de penitentiaire inrichting Zwolle. De P.I. bestaat uit een huis van bewaring, een gevangenis en een Penitentiair Psychiatrisch Centrum (PPC). Het programma duurt van 11:30 uur tot ongeveer 13:00 uur. (Let op: dit is exclusief reistijd!) Lijkt het jou leuk om een bezoek te brengen aan de penitentiaire inrichting Zwolle? Schrijf je dan nu in via de website! bestuur@simonvanderaa.nl www.simonvanderaa.nl

Medische wetenschappen Valentine Breakfast! Do you want to surprise your secret lover, boyfriend or girlfriend or yourself? We’ll bring it to you on the 11th and 12th of February between 9 and 12 o’clock! The costs for this breakfast are €5,- for one person and €7,50 for 2 persons (not-members 1 euro extra). The collected money is used to buy wheelchairs for disabled children in Indonesia! Ticketsales: 26.01 10.30 - 11.00 a.m. Boeringzaal for IBMG 1 11.30 - 12.00 a.m. 0061 for year 1. 27.01 11.30 – 12.00 a.m. 0061 for year 2 en IBMG 2 03.45 – 04.15 p.m. 0061 for year 3. Hopefully see you soon! cop@panacea.nl www.panacea.nl B I B L I OT H E E K

Refworks workshops UMCG Refworks is een webapplicatie waarmee u op een eenvoudige manier uw literatuurverwijzingen kunt opslaan, beheren en gebruiken. Ook thuis beschikbaar voor UMCG-medewerkers met uw Proxyaccount van de CMB of met uw Pnummer. Op donderdag 27 januari van 14.00-16.00 uur en op dinsdag 15 februari van 10.00-12.00 uur worden er bij de CMB Workshops RefWorks gegeven. U kunt zich hiervoor aanmelden via de website http://www.rug.nl/bibliotheek/locaties/bibCMB/cursussen/refworks

Letteren S TA G E B U R E A U L E T T E R E N

Stage: AVNet K.U. Leuven Opleiding: diverse Periode: maartmei 2011 Opdracht: stage-op-afstand, realisatie van online leerplatform over het gebruik van nieuwe educatieve technologiën. Meer info: Stagebureau Letteren, tel. 050-3635844. Zie Nestor, Ma-stages, onder “placement vacancies”. stages.let@rug.nl www.rug.nl/let/stagebureau Loopbaandag Letteren Voorwaarde voor een bachelorstage is deelname aan de “Loopbaandag Letteren” bij het Talent & Career Center. De eerstvolgende “Loopbaandag Letteren” is woensdag 9 maart. Aan de orde komen vragen als: Wat kan ik? Wat wil ik? Inschrijven kan vóór 25 februari 2011 bij het Stagebureau Letteren, k. 1315.212. Meer informatie op de website en op Nestor. stages.let@rug.nl www.rug.nl/let/stagebureau

Promoties en oraties 27 januari Promotie: mw. N.P. Sri Harta Mimba, economie en bedrijfskunde. Titel: Public sector performance measurement in less developed countries. The case of Indonesian Local governments. Promotor(s): prof.dr. G.J. van Helden. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 14.45 uur. 27 januari Promotie: mw. P. Ismalina, economie en bedrijfskunde. Titel: An integrated analysis of socioeconomic structures and actors in Indonesian industrial clusters. Promotor(s): prof.dr. L. Karsten. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 16.15 uur. 28 januari Promotie: dhr. R. Vinke, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Time-of-flight pet with sipm sensors on monolithic scintillation crystals. Promotor(s): prof.dr. H. Löhner. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 13.15 uur. 28 januari Promotie: dhr. P. Nadal Jimenez, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: PvdQ acylases in fluorescent pseudomonads. Promotor(s): prof.dr. W.J. Quax. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 14.45 uur. 28 januari Promotie: dhr. J van der Vlist, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Polymerization of hyperbranched polysaccharides by combined biocatalysis. Promotor(s): prof.dr. K. Loos. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 16.15 uur. 31 januari Promotie: dhr. A.J.R.T. Boute, rechtsgeleerdheid. Titel: The modernization of the Russian electricity production sector. Regulatory risks and investment protection. Promotor(s): prof.dr.ir. M.M. Roggenkamp. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 11.00 uur. 31 januari Promotie: dhr. M.S. Kwak, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Self-assembled structures and applications of DNA hybrid materials. Promotor(s): prof.dr. A. Herrmann, prof. dr. K. Müllen. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 13.15 uur. 2 februari Promotie: dhr. A van Steenpaal, medische wetenschappen. Titel: Function and regulation of the multidrug resistance-associated protein 1 during inflammatory bowel disease and liver regeneration. Promotor(s): prof.dr. K.N. Faber, prof.dr. A.J. Moshage. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 13.15 uur. 2 februari Promotie: mw. I. Grossmann, medische wetenschappen. Titel: Searching for metastases in colorectal cancer. Promotor(s): prof.dr. T. Wiggers, prof.dr. G.H. de Bock. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 14.45 uur. 2 februari Promotie: dhr. S.J.J. van Netten, medische wetenschappen. Titel: Use of custom-made orthopaedic Shoes. Promotor(s): prof.dr. K. Postema, prof.dr. J.H.B. Geertzen. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 16.15 uur.

Evenementen 27 januari Muziek: Lopend vuur. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10, Groningen. Tijd: 20.30 uur. Toegang: gratis. 28 januari Theater: Ulteam presenteert Theatersport. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10, Groningen. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders €6,- / overigen €8,-. 28 januari DwarsDiep debat. Titel: vertrouwen in professionals. Sprekers: Alexandrien van Burgt, Jan Hendrik Jansen, René Boomkens e.a. Plaats: ForumImages, Hereplein 73, Groningen. Tijd: 20.00 uur. 29 januari Jazz: Bongomatik presenteert Stichting Jazz in Groningen. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10, Groningen. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders €6,- / overigen €12,-. 31 januari Studium Generale Lezing: In de serie 4x film Crime and Punishment. Titel: Crude. Spreker: Marcel Brus. Voertaal: Engels. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 19.30 uur. Yacht, Groningen Opleiding: Ma CIW. Periode: z.s.m. t/m zomer 2011. Opdracht: naamsbekendheidsonderzoek. Meer info: Stagebureau Letteren, tel. 050-3635844. Zie Nestor, Ma-stages, onder “Placement Vacancies”. stages.let@rug.nl

www.rug.nl/let/stagebureau Stage: Huis voor de Sport, Groningen Opleiding: Ma CIW. Periode: start 1e helft 2011. Opdracht: onderzoek m.b.t. websites. Meer info: Stagebureau Letteren, tel. 050-3635844.

Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers

Zie Nestor, Ma-stages, onder “Placement Vacancies”. stages.let@rug.nl www.rug.nl/let/stagebureau

Economie en Bedrijfskunde Vacancy 5 student assistants For the course Research Methods 2 for IB&M we need 5 students for assistance in performing qualitative research (tutorials and feedback assignments). Requirements: good knowledge about performing all qualitative research steps and good English proficiency. Starting: Feb. 15-April 15, 8 hrs/week. Send your application including the grade slips for all research methods and/or statistics related courses to l.maruster@rug.nl d.van.lingen-elzinga@rug.nl B I B L I OT H E E K

RefWorks for staff and students of the FEB RefWorks is a web-based application for managing references. RefWorks allows you to import, organize and cite literature references from databases. A workshop consists of a demonstration, after which you will be given the opportunity to practice under supervision. The next workshop in English takes place: Tuesday March 1st, 10.30-12.00 a.m. Library of Economics, Business and Spatial Sciences. Please register for free via voorlichting.ebr@rug.nl and mention the date of the workshop. http://www.rug.nl/bibliotheek/ refworks/workshops

Gedrags- en Maatschappijwetenschappen Introductiebijeen komst masterstudenten Op dinsdag 1 februari a.s. is er van 15-17 uur een startbijeenkomst voor studenten die in februari starten in de master Psychologie. De bijeenkomst begint in de Kouwerzaal en vervolgens zal per richting praktische informatie worden gegeven.

Studenten Studenten Service Centrum Workshop Brief en CV - Talent & Career Center Op donderdag 3 februari organiseren we de workshop Brief en CV! In deze inspirerende workshop maak je kennis met een scala aan mogelijkheden om jezelf aantrekkelijk en persoonlijk te presenteren. Door de CV-check krijg je bovendien veel praktische tips en adviezen aan de hand waarvan je je CV verder kunt verbeteren. Je kunt je aanmelden via de website en de kosten bedragen € 10,- (studenten en pas-afgestudeerden) info@talentcareercenter.nl www.talentcareercenter.nl

UKAATJES OPGAVE:

Kantoor Oude Kijk in’t Jatstr. 28 Open Ma t/m don 9-17 u. Woe 9-16 u Per post Postbus 80, 9700 AB Groningen

KOSTEN: € 5,- per 20 woorden INLICHTINGEN: (050) 363 66 99 k.dons@rug.nl

ACLO ACLO Sportgala Op donderdag 17 februari vindt het eerste ACLO Sportgala plaats in Huize Maas. Het gala is voor iedereen toegankelijk, dus ook voor niet ACLO-sporters. Je kunt kaarten kopen bij de balie van het sportcentrum voor slechts €18,50. Onbeperkt drinken (bier/wijn/binl. gedist). Kijk voor meer informatie over dit goedkoopste gala van Groningen op www.aclosport.nl ic@aclosport.nl www.aclosport.nl Hardlopers gezocht!! 7 mei zal heel Groningen richting Nijmegen trekken om daar mee te doen aan ‘s werelds grootste studenten estafette: de Batavierenrace, met in het speciaal een universiteitscompetitie. De ACLO is opzoek naar Gronings snelste lopers om een winnend Universiteitsteam samen te stellen. Ben of ken jij een snelle student(e)? Dan kun je je aanmelden voor de selectieprocedure op batagroningen@gmail.com. Hou onze website in de gaten voor selectiewedstrijden die nog gaan komen! www.batavierenrace.asclosport.nl batagroningen@gmail.com

USVA Lopend vuur Lopend Vuur (omdat muziek geen hobby is) gaat op zoek naar Indielabels en acts die een tomeloze inzet van muzikaliteit en creativiteit koppelen aan een nuchtere houding. Welke acts in Nederland slagen erinom die twee ogenschijnlijke tegenstrijdigheden te verbinden? En welke Indie-labels snappen dat het voeren van een label iets anders is dan het bedrijven van filatelie? Regelmatig zullen Lopend Vuuracts en labels zich presenteren in de Usva. Met deze week. Cpt Badass! Donderdag 27 januari 20.30 uur Locatie : INTheater Entree:Gratis www.usva.nl Ulteam - Theatersport In een theatersportwedstrijd dagen twee teams elkaar uit om de mooiste, verdrietigste, moordzuchtigste of meest blije scène te spelen. De inhoud van die scènes wordt bepaald door het publiek. Aan het eind van elke uitdaging worden de scènes beoordeeld door een strenge doch rechtvaardige jury. Maar ook het publiek bepaalt telkens welke van de twee scènes zij het leukst vonden. Kortom: een theatersportwedstrijd is een avond vol verrassingen voor zowel spelers als publiek. Vrijdag 28 januari 20.30 uur Locatie : INTheater Prijs: €8 (€6 voor studenten) www.usva.nl

Zaterdag 29 januari 20.30 uur Locatie : INTheater Prijs: €6 student stadjerspashouder/ €12 niet-studen. Zaterdag 29 januari twee concerten op één kaartje (met Studentenkaart is entree € 6,-) Lucien Dubuis trio in Grand Theatre en Bongomatik in Usva www.usva.nl

en tijdens de KEI-week alle evenementen willen filmen om uiteindelijk een KEI-DVD van te maken. Deze opdracht is dus erg geschikt als bijvoorbeeld een afstudeeropdracht. Ook staat er een goede vergoeding tegenover. Kijk voor meer informatie op www.keiweek.nl of mail naar wervingenpromotie@keiweek.nl.

VIP -Cinema film Cinema is de filmcommissie van VIP; de studievereniging van psychologie. Zes keer per jaar selecteert Cinema een kwaliteitsfilm met een psychologisch randje. Dinsdag 1 februari 20.30 uur Locatie : INTheaterEntree €3,- VIP-leden/ €4,50 student niet-leden / €5,50 niet-student www.usva.nl

Cursusinschrijvingen gestart! Het cursusaanbod is uitgebreid met een debatcursus, multimediacursussen portretfotografie en grafisch design en de cursus acting class in het Engels. Kijk voor inschrijven en het hele overzicht van de cursussen in de brochure die je in de Usva kunt vinden of op www.usva.nl. Om zeker te zijn van een plek in de cursus, kun je op werkdagen van 13.00 tot 17.00 uur terecht bij de balie van de Usva (Munnekeholm 10) om te betalen. De cursussen starten in de week van 31 januari!

Stranger Things have happened -Comedy café Stranger Things Have Happened is een huisgezelschap van de Usva. What do a rubber duck, an ugly hat and a piano have in common? Join the Strangers in their monthly improv comedy night and find out! Scenes are improvised on the spot, based on your suggestions. Donderdag 3 februari 21.00 uur Locatie : INTheater € 6,- / € 3,voor NUTS, EPU & ESN members www.usva.nl Twee studentleden AB USVA Door middel van vergaderingen met het Algemeen Bestuur kan het Dagelijks Bestuur belangrijke feedback krijgen op het te volgen beleid. Het AB vergadert tien keer per jaar met het Dagelijks Bestuur. Van een bestuurslid verwachten wij: bestuurlijke kwaliteiten; constructieve analytische houding; affiniteit met cultuur; een beschikbaarheid van ongeveer twee jaar: gemiddeld één dagdeel per maand. Wij bieden een interessante bestuursfunctie in een culturele organisatie; een fikse korting op cursussen; gratis toegang tot voorstellingen. Stuur voor 1 februari 2011 je cv naar usva.sc@ rug.nl met als onderwerp: “interesse AB functie” Voor meer informatie neem contact op met de voorzitter van het AB, Anne Houwing Tel: 06-41665552 www.usva.nl KEI-commissieleden gezocht Tijdens de KEI-week zal er in de Usva elke dag een activiteit plaatsvinden en de piek zal op de cultuurdag zijn. Op die dag wil de Usva zoveel mogelijk aankomende studenten laten zien wat Groningen op cultureel studenten gebied allemaal in huis heeft, om te aanschouwen, maar ook om aan deel te nemen. Lijkt het je leuk om de commissie te versterken, stuur dan een e-mail met CV naar usva. sc@rug.nl!

Bongomatik - Stichting Jazz in Groningen Bongomatik is een negenmans formatie bestaande uit de top van de nederjazz, polderpop en lage landen latin en heeft zich gespecialiseerd in een feestelijke en energieke mix van Cuban soul, Bombay Boogie en Twelve Tone Funk.

Film-makers gezocht Heb je affiniteit met het maken van filmpjes, kun je deze filmpjes goed monteren en lijkt het je leuk om de KEI-week nog groter te maken? De stichting KEI is op zoek naar enthousiaste studenten die mooie promotiefilmpjes in elkaar kunnen zetten,

Aangeboden

(Bij)baantjes

■ Verhuizen? Binnen Groningen of Europa, Wij brengen u weer thuis. www.jandejong.nl

■ Kindertelefoon. De Kindertelefoon zoekt vrijwilligers (beantwoorden van telefoon- en chatoproepen, ca. 6 uur pw). Informatieavond di 1 feb., 20.00 in ‘De Oude Drogisterij’ (Lage der A 4) in Groningen. Meer info? 050-5239324 of groningen@kindertelefoon.nl.

050-3139149 ■ Assertiviteitstraining. Praktijk Hoek Melkweg Assertiviteitstraining. Start donderdagavond 10 februari. Info en opgave: 050-5352532 www.praktijkhoekmelkweg.nl

27 januari t/m 3 februari 2011

■ 850 baantjes Ruim 850 bijbaantjes en stages op Stu-

GSp

Een plaats voor bezinning, religie, debat en gezelligheid. GSp, Kraneweg 33, tel. 3129926 info@gspweb.nl www.gspweb.nl Geloven: een weg om te gaan Geloven is een werkwoord en gaat niet zozeer over een stelsel van waarheden. Het duidt een weg aan die mensen gaan op hoop van zegen. In deze cursus zullen wij die ‘weg van geloven’ nader verkennen. We gaan daarbij in gesprek met de joodse en christelijke geloofstradities. Start dinsdag 1/2 - 8 x - € 15,-. “De vrije wil bestaat niet” Recent hersenonderzoek roept nogal wat vragen op rond eeuwenoude veronderstellingen als het bestaan van de vrije wil en ons zelfbewustzijn. Wat zijn de mogelijke filosofische antwoorden op deze vragen? Hoe zit het eigenlijk met onze verantwoordelijkheid voor wat wij doen en laten als de vrije wil niet bestaat? En wat betekent dit alles voor de manier waarop je tegen religie en geloof aankijkt? Start woensdag 2/2 - 4 x - € 10,-. Persoonlijk gesprek Wie dat wil kan voor een persoonlijk gesprek een afspraak maken met een studentenpastor: Lense Lijzen 5260630, Tiemo Meijlink 5792805 of Matty Metzlar 0595-528775. Studentendiensten Martini 30/1 11.30 uur L. Lijzen 30/1 17.00 uur J. Hamstra 6/2 11.30 uur T. Meijlink 6/2 17.00 uur K. Oosterdijk

ESN Preparing for a job interview Although the interview itself is an incredibly complex interaction, we have found that there are simple things you can do that makes a big difference. This workshop improves your interview skills, thereby giving you an advantage over the majority job seekers. Thursday 17 February from 2 till 4.30 p.m. (€10,-), you can register at our website. www.talentcareercenter.nl

denten.nl. Tevens kamers en goedkope vakanties! Kijk snel op Studenten.nl, jouw homepage!

Diverse ■ Muurvast in je scriptie? Studeer af met hulp van De Scriptieversneller. Persoonlijk, prettig, efficiënt. descriptieversneller.nl. Met succesgarantie!

1 februari Studium Generale Lezing: In de serie In den Beginne. Titel: Mens en dier. Sprekers: Mineke Schipper en Tijs Goldschmidt. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 20.00 uur. 1 februari Film: VIP presenteert Cinema Film. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10, Groningen. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders €3,- / overigen €4,50-. 2 februari Studium Generale Lezing: In de serie Leven in sloppen wijken. Titel: Het oude Rome- pracht, praal en ellende. Spreker: Willem Jongman. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 20.00 uur. 3 februari Docent van het Jaar verkiezing 2011. Academiegebouw (Geertsemazaal), Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 13.00 uur. 3 februari Cabaret: Stranger Things have Happend presenteert Comedy Café. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10, Groningen. Tijd: 21.00 uur. Toegang: €6,- / studenten en stadjerspashouders €3,-.

Tentoonstellingen T/m 25 februari 2011 Tentoonstelling “ Dit is Sieb”, redactiesecretaris van de Universiteitskrant en bevlogen fotograaf. Plaats: Universiteitsbibliotheek (4e verd.). Broerstraat 4, Groningen. Openingstijden: ma t/m vrij: 08.30 - 22.00 uur. Za en zo: 10.00 - 17.00 uur. NADERE INFORMATIE Afdeling Communicatie tel. 363 5445/5446 communicatie@rug.nl Are you ready for The ultimate ESN Boarding & Ski-ing event? Is your answer yes? Run to the ESN office (Grote Rozenstraat 23) and sign up now! The basic deal is only 289 euros, and includes your skipas, accomodation and transportation. Sign up before the 31st of January and receive 10 euros discount! For more information, check the ESNow website. See you in the French alpes! info@esn-groningen.nl www.esnow.nl Sign up for the American Brunch Always wanted to have a traditional American brunch? This is your chance! Buy your ticket for Sunday the 30th of January at the ESN office for only 3 euros. More information on our website. info@esn-groningen.nl www.esn-groningen.nl

Diversen Lezing Studen-team Unicef Op 15 februari vindt de eerste lezing van het Groningse Studententeam van UNICEF. Het thema van deze lezing is milleniumdoel 4 (kindersterfte met 2/3 reduceren). Hierbij zullen twee sprekers met verschillende visies aan het woord komen: Pascalle Grotenhuis spreken (Ministerie van Buitenlandse Zaken, gebied van ontwikkelingssamenwerking en de milleniumdoelen) en Jan Vandemoortele (oprichter van de milleniumdoelen). Aan het eind van de lezing gelegenheid om vragen te stellen aan beide sprekers. Waar: Zernikezaal, Academiegebouw. Wanneer: 15 februari 19.30-22.00

■ Beleef cultuur, bouw mee! Uniek vrijwilligerswerk wereldwijd, 2-4 weken, lage kosten. Infodagen: 12 maart Nijmegen en 18 maart Utrecht. www.ibo-nederland.org ■ Feest? Afstuderen? Band nodig? Boek WURLITZER.www.myspace.com/wurlitzertheband ■ Gestaltis Lezing “Het aanzien van mijn mislukking: de schaduw van succes” vrij 28 januari, 19:30. www.gestaltis.nl

rozemarijn115@hotmail.com Academisch Schrijfcentrum Het Academisch Schrijfcentrum Groningen is er voor alle studenten die bij hun schrijfopdracht een duwtje in de rug kunnen gebruiken. Weet je niet hoe je moet beginnen of ben je de draad kwijt? Wil je je tekst aanscherpen? Of zie je door de taalfouten de tekst niet meer? Meld je op www.rug.nl/ schrijfcentrum aan voor een individueel gesprek met een schrijfcoach. Kijk ook eens op www.rug. nl/noordster voor schrijftips. HOR-Commissie De Commissie Humanitair OorlogsRecht van het Rode Kruis is op zoek naar enthousiaste vrijwilligers. Lijkt het je leuk om samen met andere studenten het onderwerp humanitair oorlogsrecht wat meer onder de aandacht te brengen in Nederland? Wij zoeken ook vrijwilligers die van 2t/m 5 mei willen helpen bij een tentoonstelling in de Martinikerk! Reageer snel door een mailtje te sturen naar groningen@redcross.nl groningen@redcross.nl Het Groninger Studenten Toneel speelt Ifigeneia! Na weken repeteren met een groep zeer talentvolle spelers is het zover: Ifinegeia, Grieken, goden en Groningse Studenten wordt opgevoerd in der Aa-Theater op 1, 2 en 3 maart. Kijk voor meer informatie en voor kaartjes op onze website. vicevoorzitter@groningerstudententoneel.nl www.groningerstudententoneel.nl

■ Beste medestudenten! 19 januari zat ik in het grote computerlokaal (tweede verd. Harmoniecomplex, fac. Rechtsgeleerdheid) waar ik mijn externe harde schijf ben kwijtgeraakt. Deze is van zwartgeverfd metaal en ongeveer formaat van een I-phone. Het is van groot belang dat ik die terug krijg, dus als je ‘em hebt, wil je mij dan mailen op cleef1986@hotmail.com? Je krijgt een vergoeding!

Informatie voor studenten en medewerkers Pagina onder verantwoordelijkheid van de afdeling Communicatie RUG T (050) 363 54 45, communicatie@rug.nl

www.rug.nl/extra 27 januari 2011

# 68

Tekst, opmaak en illustratie: Edzard Krol

Jeugdavond sterrenwacht

Jeugdavond in Blaauw Sterrenwacht: op 27 of 28 januari, afhankelijk van het weer › www.rug.nl/sterrenkunde/sterrenwacht/publieks-avonden

The Literary Encylopedia

Naslagwerk literatuur, vooral Engelse literatuur, online te raadplegen › www.rug.nl/bibliotheek/nieuws

Nieuw wachtwoordsysteem RUG De RUG gaat vanaf 28 januari een nieuw systeem voor wachtwoorden in gebruik nemen, waardoor het wachtwoord van de centrale inlognaam binnenkort zal verlopen. Het nieuwe wachtwoordsysteem is veiliger en het wijzigen van het wachtwoord wordt gemakkelijker. Universitaire ICT-gebruikers krijgen in de komende tijd een mail met het verzoek om hun wachtwoord te wijzigen. Om er zeker van te zijn dat het geen nep-mail (phishing mail) betreft, is het belangrijk te controleren of rechtsonder in de browser een slotje zichtbaar is en boven in de adresbalk het logo van de RUG. Meer informatie: www.rug.nl/cit.

Jaarlijkse personeelsenquête Zoals eerder in de UK aangekondigd, hebben alle medewerkers van de RUG inmiddels een e-mail ontvangen van Berenschot met een link naar de vragenlijst van de Jaarlijkse Strategische Personeelsenquête (JSPE). De vragen beslaan negen domeinen die aansluiten bij de strategie van de universiteit: passie, verbondenheid met de RUG, balans werk-vrije tijd, talent, onderwijskwaliteit, onderzoekskwaliteit, leiderschap, internationalisering en performance management. Ook wordt gevraagd wat de medewerkers belangrijk vinden. Medewerking aan de personeelsenquête is van groot belang, omdat leidinggevenden en bestuurders op basis van de uitkomsten van de enquête kunnen zien wat goed gaat en waar verbeterpunten liggen, zodat zij daarop gericht kunnen inspelen. De vragenlijst staat open tot 6 februari 2011.

Menzis: premie-inning voor januari en februari 2011 via acceptgiro Helaas is het niet mogelijk in januari en februari 2011 de maandelijkse premie van de collectieve ziektekostenverzekering op uw salaris in te houden. Dit houdt verband met het gebruik van een nieuw computersysteem bij Menzis. Menzis zal u een acceptgiro sturen, zodat u zelf de premie voor januari en februari 2011 kunt overmaken. Naar verwachting zullen de computeraanpassingen vanaf maart 2011 afgerond zijn en zal de premie weer verrekend worden met het salaris.

Kies de docent van het jaar Op donderdag 3 februari 2011 wordt voor de vierde achtereenvolgende maal de beste docent van de RUG verkozen. Belangstellenden zijn vanaf 13.30 uur van harte welkom in de Geertsemazaal in het Academiegebouw. Je kunt de minicolleges en de verkiezing ook live volgen op internet. Via internet kun je, van 16.50-17.00 uur, stemmen op je favoriete docent. ‘Kennis heeft geen enkele betekenis als die alleen maar binnen een zeer klein forum van vakgenoten wordt besproken,’ zegt de jurist Kees de Vey Mestdagh. ‘Pas als kennis onderdeel gaat uitmaken van de cultuur, krijgt die betekenis. Dat is een van de redenen dat het onderwijs, de overdracht van kennis, zo belangrijk is. Academisch onderwijs biedt bovendien de mogelijkheid nieuwe ideeën uit te proberen.’ Vorig jaar, bij de verkiezing van de Docent van het jaar 2009, won De Vey Mestdagh de publieksprijs. ‘Dat vond ik heel waardevol, ik was er zelfs enigszins euforisch door. Ik heb het ook ervaren als een erkenning van het grote belang van het onderwijs, in dat opzicht vind ik die Docent van het Jaar Verkiezing een uitstekend initiatief. De publieksprijs heeft me ook gestimuleerd om nog meer aandacht aan goed onderwijs te geven. Bovendien ben ik er meer door geneigd mijn onderzoeksresultaten in het onderwijs te verweven. Want naar mijn ervaring bestaat er een sterke samenhang tussen onderwijs en onderzoek. Een gevolg van de publieksprijs is verder dat ik gevraagd ben deel te nemen aan het geven van honoursonderwijs. Ik doe nu mee met vier onderdelen. Ja, die prijs heeft voor mijn onderwijs heel concreet allerlei positieve gevolgen gehad.’ Wat was er zo goed aan het college dat

Een hoorcollege. Foto: Michel de Groot hem de publieksprijs opleverde? ‘Nou, het was helder, creatief, multimediaal en op een enkel punt grappig. Dat mag je natuurlijk niet van jezelf zeggen, dat weet ik, maar het was wel zo. Ik heb gewoon een interessant onderwerp op een aantrekkelijke en begrijpelijke manier gepresenteerd.’ Allemaal mannen Eerdere winnaars van de verkiezing waren prof.dr. E.J.A Scherder, prof.dr. G.H. van Kooten en dr. J.W. Romeijn. De laatste maakt dit jaar deel uit van de jury, onder leiding van Rector Magnificus Frans Zwarts. De negen kandidaten zijn aan hun eigen faculteit allemaal door studenten tot docent van het jaar verkozen. Opvallend is dat dit jaar geen enkele vrouw de eindronde heeft bereikt. Vorig jaar deden er nog drie

vrouwen mee. ‘Het zou mooi zijn als we komende jaren meer vrouwelijke deelnemers en winnaars hebben,’ zegt Nyckle Swierstra, een van de organisatoren van de verkiezing. ‘Voor mijn gevoel geeft dat de verhoudingen beter weer.’ Deelnemers: Prof.dr. J. Top (Wiskunde en Natuurwetenschappen), dr. A.R. den Otter (Universitair Medisch Centrum Groningen / Faculteit Medische Wetenschappen), dr. W.M. Lowie (Letteren), drs. J.C. Coolsma (Rechtsgeleerdheid), dr.ir. T. van Dijk (Ruimtelijke Wetenschappen, dr. J.E. Wieringa (Economie en Bedrijfskunde), dr. J.K. Dijkstra (Gedrags- en Maatschappijwetenschappen), prof.dr. C.K.M. von Stuckrad (Godgeleerdheid en Godsdienstwetenschap), H.T. Adriaenssen, MA ( Wijsbegeerte). › www.rug.nl/docentvanhetjaar

Column

Onbetaalbaar Vrijwilligerswerk in Nederland, klinkt bijna als ‘grijswilligerswerk.’ Alsof het alleen maar grijs en stoffig kan en het ‘echte’ werk een ver-van-mijn-bed-show is, live opgenomen bij de hongerlijdende kinderen van Afrika. Stiekem dacht ik dat, vroeger. Toen ik nog niet wist hoeveel ouderen per jaar door eenzaamheid aan zelfmoord denken bijvoorbeeld. Of hoeveel anderen er zijn, zo dichtbij, die de hulp van ons, levendige studenten, goed kunnen gebruiken. Juist omdat studenten, in de bloei van hun leven, zoveel energie uitstralen en creatief zijn. Want creatief zijn we, met de Studentendesk van het Rode Kruis in Groningen. Paardrijden met visueel gehandicapten. Een vossenjacht en pannenkoeken eten met kinderen van vrouwen uit een Blijf-van-m’n-Lijf-huis. Themamiddagen met licht verstandelijk beperkte homoseksuelen. You name it. Naast de onbetaalbare voldoening die een schaterlach of andere blijk van waardering geeft, ben ik ook in aanraking gekomen met de meest uitlopende mensen. Zo bracht ik eens wat oudere heren terug naar hun seniorenwoning. Na een mooie wedstrijd tussen FC Groningen en ADO -Oh Oh- Den Haag, waar ons voltallig bestuur samen met een onafhankelijk herendispuut naar toeging. Terwijl een van de rasechte Grunnegers zich tot mijn persoonlijke TomTom had omgedoopt, vertelde hij over zijn veertig jaar ervaring als medisch specialist op het UMCG. Farmacie, mijn studie, o daar wist hij het fijne wel van. Hij had toch mooie verhalen, ook over zijn studententijd. Dat ritje naar Haren duurde veel te kort. Ik heb mijn studentenleven enorm verrijkt met dit soort onherroepelijke ervaringen. Mijn bestuursjaar loopt echter bijna af. Lijkt het je wat om mijn plek over te nemen? Mail dan snel, want de sollicitaties komen eraan: studentendeskgroningen@ redcross.nl Shanaz Barzandji Abactis Rode Kruis Studentendesk Groningen › http://groningen.studentendesks.nl

Prijs voor hooglerarenportretten

Prof.dr. Geert Boering Foto: Elmer Spaargaren.

Emeritus hoogleraar kaakchirurgie aan de RUG prof.dr. Geert Boering heeft op 12 januari 2011 de Sacha Tanja Penning ontvangen. Hij kreeg de prijs voor zijn inspanning voor de hooglerarenportrettengalerij van de RUG. De prijs werd uitgereikt op de drukbezochte opening van de jaarlijkse figuratieve kunstbeurs ‘Real Is Me 11’ in Amsterdam. Hij ontving de prijs uit handen van juryvoorzitter Wim Pijbes, directeur van het Rijksmuseum in Amsterdam. Boering heeft zich jarenlang geheel belangeloos ingezet voor de portrettengalerij. Hij blies de traditie nieuw leven in dat hooggeleerden hun portret kunnen aanbieden aan de RUG. Door zijn inzet beschikt de RUG tegenwoordig over een zich steeds verder uitbreidende staalkaart van hoogwaardige, hedendaagse portretkunst › www.rug.nl/museum/galerij

I N T E R N A T I O N A L P A G E 15

UK 20 - 27 JANUARY 2011

| B O O K | During the winter of 1596, a Dutch expedition vessel became stranded on the Russian archipelago of Novaya Zemlya. The ship’s carpenter, Gerrit de Veer, kept a journal in which he recorded the first sunrise two weeks before the official end of the polar night. What happened? By CHRISTIEN BOOMSMA It must have been cold. Bitterly cold and frightfully dark, three months after the sun had set. And it would be another two weeks before it would rise again above the horizon. It was a long wait for Willem Barentsz and his men, who were waiting impatiently for the end of the polar night in the winter of 1596/97. They were stranded on the Russian Novaya Zemlya archipelago, during an attempt to find a Northern passage to Asia. Then the impossible happened. On 24 January, the ship’s captain Jacob van Heemskerck, shipmate Gerrit de Veer and a third crew member left the temporary shelter, built from the ship’s timbers. Outside, they see a light spot on the horizon that grows brighter and brighter. Sunlight spills into the night. And then it’s gone. The three men rush back into the shelter. They’ve seen the sun! But Willem Barentsz doesn’t believe them. Why should he? The sun isn’t set to appear for another fortnight. At that moment, it should still be five degrees below the horizon. But the men persist in their claim. They recalculate the date. No mistakes there. Doubt lingers, until a few days later the sun appears again. “A full globe”, as Gerrit de Veer later writes in his account of their ordeal.

Visual distortion The impossible did happen. All the members of Willem Barentsz’ crew saw it the second time. Gerrit de Veer described it in his journal of the ill-fated expedition, which was published in 1598. It became a bestseller. But it also sparked a highly contentious scientific debate, which eventually changed our understanding of the Earth’s atmosphere’s composition. Until the sixteenth century, the Earth was the centre of the Universe which was bathed in a mysterious substance called ‘ether’. This ether formed the explanation for the then known visual distortion of celestial bodies just above the horizon. But the seventeenth century would be the age of accurate observations and their explanations. One of the new observations that would lead to new insights was the Novaya Zemlya effect. If it had actually occurred, that is.

Sunrise at night Photo Sake Elzinga

Siebren van der Werf effect was indeed real and could be witnessed several times a year in the polar regions. But even then, De Veer was regarded as a fantasist, who had used inaccurate calculations for his journal. Unjustly so, says Siebren van der

Werf, a former physicist working for the University of Groningen KVI accelerator institute and a passionate seafarer. He has written a book on the subject, entitled ‘Het Nova Zemblaverschijnsel. Geschiedenis van een luchtspiegeling’

Fantasist Could those men on Novaya Zemlya really have seen the sun? Or were their calculations of the date wrong? Had Gerrit de Veer been using the outdated Julian calendar, which lagged ten days behind its Gregorian counterpart? Or did he make the whole story up? Astronomer Johannes Keppler believed the story and used it in his calculations on the behaviour of light. But the famous cartographer Willem Jansz. Blaeu doubted the report by De Veer and feared his friend Keppler had made a fool of himself by using it. Eventually, after a staggering 300 years, new reports surfaced. By the end of the twentieth century it became clear that the Novaya Zemlya

(The Novaya Zemlya effect, history of a mirage). A book that rehabilitates Gerrit de Veer and gives him his rightful place in history. Van der Werf doesn’t just describe how Gerrit de Veer observed the effect, he also explains why he did. In the lower, denser layers of the atmosphere, the light breaks up differently when compared to the higher layers. Sunlight is bent towards the earth. This effect causes the apparent hesitation of the sun when it sets behind the horizon. But sometimes the conditions are very special. Normally, the atmosphere shows a cooling gradient from the ground upwards. But in Arctic regions, the ground can be so cold, it creates a very cold layer of air above it, which in turn is topped by a warmer one. This reversed temperature gradient – called an inversion – bends the sunlight more than a normal gradient. The cold air acts like a lens and focuses the sunlight to the extent that you can actually look behind the horizon. Just like a mirage. And that is what happened on those two days in January 1597.

Extreme event

The Novaya Zemlya effect, photographed North Canada, at roughly the same latitude as the shelter of Gerrit de Veer and his companions

It was an extreme event those men witnessed. The inversion must have been at least 400 kilometres long, from the shelter across the frozen Kara Sea, all the way to the Russian mainland. Extreme but certain-

ly possible, explains Van der Werf in his book. The most extreme ever witnessed, but not a fantasy. ‘Het Nova Zemblaverschijnsel’ is a hybrid book. On the one hand, it’s a thrilling story about Gerrit de Veer’s time on the island. Van der Werf quotes from the original journal, and even sketches a short play on how the debates in the shelter could have gone. But the book becomes more demanding when Van der Werf describes the physics of the special mirage, complete with calculations and simulations. The book ends with a short history of light, in which several key papers by Keppler and other scientists are reproduced. Is that a bad thing? It is for those who get nervous when reading words like ‘atmospheric refraction’, ‘temperature inversion’ or ‘parallax’ and still want to read the book cover to cover. But those who feel intimidated by the physics and decide to skip these passages will still enjoy the fascinating insights the book provides.

The Noordelijk Scheepvaartmuseum has organized a special exposition on mirages, which is open until 6 February. Info: www.noordelijkscheepvaartmuseum.nl Siebren van der Werf: Het Nova Zemblaverschijnsel. Geschiedenis van een luchtspiegeling. Historische Uitgeverij, 168 pp, 2011, € 25.-

I N T E R N A T I O N A L P A G E 16 c o n t a c t : 0 5 0 -3 6 3 613 0 , e . f . a r b o u w @ r u g . n l

IN D E PE N D E NT WE E K LY FO R TH E U NI V E R S IT Y O F G R O NIN G E N n 27 JAN UAR Y 2011 n Y E AR 4 0

What the

bleep

Oil vs Justice

is...?

Schoonebeek

Image from the documentary Crude.

| R E P O R T | On 31 January, Studium Generale will screen the documentary Crude, hailed by the New York Times as “a forceful story about Big Oil and little people”. Professor of Public International Law Marcel Brus, who will be introducing the movie, explains. By ERNST ARBOUW

The documentary Crude has been hailed as “A sprawling legal thriller”. Could you summarize what it is about? “It’s a documentary about the legal battle being fought by people living in the rainforest in Ecuador who are trying to get compensation for the pollution of their environment by the Chevron oil company. An estimated 4,500 square kilometres of the area has been polluted as a result of oil drilling and the local community claims there is an increased incidence of cancer and other oil pollution-related health problems. The oil company, on the other hand, claims that, firstly, they’re

Protests draw 1000 professors In a unique display of malcontent, some 1000 professors marched through The Hague last Friday in full regalia. Their protest was aimed at the government cuts to universities, which may cost thousands of jobs. Later that Friday, well over 11,000 students demonstrated on the Malieveld in The Hague. They were addressed by State Secretary of education Halbe Zijlstra, who defended the cuts. Later in the day, a few protesters clashed with the police and five arrests were made.

not responsible for the pollution and that, secondly, there’s no relation between the pollution and the health problems.”

It must be difficult for you to introduce a film which has been described as “A forceful story”? Can your introduction still add something? “The most important thing I can do is explain how legal systems work and how international law works. I can explain how extremely difficult it can be to hold large multinationals responsible for environmental damage.” Are there any other examples of multinational companies that have been sued over their responsibility for environmental damage or health problems? “One of the best-known examples is Union Carbide, which was sued in India over their responsibility for the Bhopal chemical disaster in 1984, in which thousands and thousands of people died. It’s estimated that a total of 250,000 people may have suffered from the con-

sequences of the disaster. It was impossible to prosecute Union Carbide in the United States, where it was based, so the company had to be sued in India. One of the problems is that governments in developing countries are quite often a bit apprehensive about cases like this. In the end, the case against Union Carbide was settled with a compensation package worth USD 500 million, which is a bargain, considering the number of victims. Shell oil company is currently being sued for environmental damage in Nigeria. Local people have successfully argued that the case should be handled by a Dutch court, as the parent company Royal Dutch Shell is based in the Netherlands.”

There’s a scene in the documentary in which film-maker Joe Berlinger visits a judge in the trial – in itself highly unusual. In the end, the visit turns into a shouting match. That paints a rather worrying picture of the local legal system. “Cases like these often take place

City gets cloakroom

RUG wants Brits

Groningen will have a city cloakroom this spring. In a former hairdressers’ shop in the Poelestraat, the City Stewards will be ready to take your coat and keep it safe until you return from your pub crawl. Theft of coats is a major problem in many bars and clubs. The cloakroom will also be open during the day, to temporarily relieve shoppers of their heavy bags. The City Stewards who are to be based in the ‘cloakroom’ will also be responsible for lost and found items. These are now stored in a police depot.

The University of Groningen is advertising to attract British students. Following an article in The Guardian, which advised British students to “Go Dutch”, the University placed an ad in the paper. “We’re not particularly keen on getting hundreds of Britons, but it would be a quality stamp if they find our English programmes up to standards”, says Rector Magnificus Frans Zwarts. “In that case the whole world knows the quality is right.” Previously, the University ruled out any action to attract British students.

in countries with a vulnerable legal system. Berlinger accuses the judge of being on the oil company’s side. On the other hand, by visiting the judge and by putting media pressure on him, Berlinger himself is also exploiting the weaknesses of the legal system.”

Still, you can’t help feeling there’s a poignant asymmetry to the case – Big Oil versus little people… “Regardless of whether it’s the United States, the Netherlands or Ecuador, you will always see that large companies have more resources to fight long, drawn-out legal battles. Ordinary citizens simply don’t have the money to roll in a crack team of legal experts. It helps when they manage to win government support for their case. Or when a case gets picked up by the media or celebrities.”

What connects Dubai to the Netherlands? Soccer, for one thing, although Dubai will get to organize the World Cup while our bid failed. Being small countries? Indeed. But the main connection is fossil fuel. The economies of both countries are very much dependent on sales of natural gas and oil. Natural gas production yields billions of euros every year for the Dutch economy. The oil reserves are more limited. The biggest oil field was found under Schoonebeek, in southeast Drenthe. This produced some 250 million barrels of oil, until production was terminated in 1996. The remaining oil was too viscous to be pumped up. However, oil prices have soared, and the Dutch oil and gas company NAM therefore decided to drill new wells in Schoonebeek. Horizontal boreholes pump steam into the oil-containing sandstone, making the viscous oil more fluid. The process is expensive, but at current prices well worth the investment. Production started this week. The Schoonebeek field is set to make billions for the government. Some EUR 600 million of oil and gas revenues are invested in innovative research each year, to prepare the economy for life after oil and gas. Much of this money ends up at universities. However, the current administration is taking a more shortterm view of things, and has decided to axe this investment. Unlike Dubai, which is making a transition to an oil-free economy. [ RENÉ FRANSEN ]

Crude (Joe Berlinger, 2009). English/Spanish spoken, English subtitles Introduction: Professor Marcel Brus Monday 31 January, 7.30 p.m., Academy Building, Broerstraat 5

Tuition fees ‘may go up to GBP 9,000’ Meanwhile, the president of the British National Union of Students Aaron Porter told the BBC that tuition fees at most universities will rise to a maximum of GBP 9,000 per year, some EUR 10,400. He bases his estimate on “behindthe-scenes conversations”. Porter thinks that British students will continue their protests this year. He says that the wave of occupations and marches has seen this generation undergo a “seismic shift” in political attitudes.

Introduction Take a city tour or a Dutch history lesson, follow a drama workshop, visit the Groninger Museum or learn how to ride a bike during the second semester’s international introduction week from Friday 4 to Wednesday 9 February, organized by international student organization ESN Groningen. For more information, go to: www.esn-groningen.nl/events