uk 34 - 26 mei 2011 | jaargang 40

Page 1

O N A F H A N K E L I J K W E E K B L A D VO O R D E R I J K S U N I V E R S I T E I T G R O N I N G E N ■ 2 6 M E I 2 011 ■ JA A R G A N G X L

Foto Reyer Boxem

34

W W W.U N I V E R S I T E I T S K R A N T. N L


2

UK 34 - 26 MEI 2011

Eenrichtingsverkeer |_

Marketing schuift wetenschap steeds meer aan de kant

Door JAN BLAAUW en PETER KEIZER Soms lijkt het wel alsof Nederlandse universiteiten en hogescholen beursgenoteerd zijn. In imago, profilering en public relations worden veel geld en tijd geïnvesteerd. Zonder dat is het onmogelijk om als goede werkgever en als goede academie voor goed onderzoek en onderwijs bekend te blijven bestaan. En een goede reputatie kun je vooral verliezen. In de officiële jaarverslagen herinnert de RUG de buitenwereld eraan dat openbaarheid een onmiskenbaar onderdeel is van haar identiteit. Zo staat er letterlijk: “De RUG blijft zich definiëren als een openbare publieke instelling die open staat voor iedereen en die zich verantwoordt naar de samenleving.” Prachtige en gewichtige woorden. Maar in de weerbarstige dagelijkse praktijk lijkt de bereidheid tot verantwoorden soms aanzienlijk minder groot. Even wat actuele alledaagse voorbeelden uit de koker van de UK: 1 Studenten hadden officieel een collectieve klacht ingediend tegen een vak bij de faculteit GMW. De-

Universiteiten bewaken hun corporate identity steeds nadrukkelijker. Ook ‘RUG’ is een belangrijk merk dat zomaar schade op kan lopen. Maar hoeveel geheim is daarvoor nodig? Twee UK-redacteuren uiten ter ere van de 40ste verjaardag van de universiteitskrant een hartekreet: meer openheid aub. Anders wordt de kern van het wetenschappelijke bedrijf naar de vluchtstrook verdreven - en dat kan toch de bedoeling niet zijn. caan Henk Kiers weigerde te zeggen om welke vakgroep het ging, om welke docent en zelfs niet of de klacht gegrond of ongegrond was. 2 Hoe zit dat forse bedrag van die 32.000 euro aan instellingscollegegeld voor geneeskunde nu precies in elkaar? Financieel bestuurder Duppen weigerde die informatie te geven. Reageerde met de algemene opmerking dat die berekening ooit is gemaakt door de commissie Linschoten en dat de universiteit zich daaraan houdt. Punt. 3 De UK vroeg onlangs of het college van bestuur iets had besloten over het besparen op stookkosten van het grotendeels lege Biologisch Centrum in Haren. En of die stookkosten inderdaad oplopen tot 700.000 euro per jaar. Woordvoerder Jos Speekman: “Hierover heb

ik weinig tot niets te melden omdat het over bedrijfsinformatie gaat, maar uiteraard houdt de universiteit de kosten van het gebouw zo laag mogelijk.” Uiteindelijk gaf bestuursvoorzitter Poppema wel informatie, maar het bedrag bleef onbevestigd.

In stilte Bedrijfsvoering. Oftewel het runnen van een instelling van 27.699 studenten en 5500 medewerkers. Liefst netjes en soepel, dus dat moet je goed organiseren. Maar betekent netjes en soepel dan automatisch dat een universiteit een bedrijf wordt? Of alleen als zodanig efficiënt kan functioneren? De woorden “bedrijfsvoering” en “bedrijfsinformatie” duiken steeds va-

ker op als vanzelfsprekende argumenten om iets niet openbaar te maken. De laatste jaren wordt het steeds duidelijker dat ook het Groningse universiteitsbestuur bedrijfsvoering steeds belangrijker maakt. En in toenemende stilte bestuurt. Informatie is al snel strategisch, gevoelig, waardevol, bedreigend. Imago en reputatie vereisen controle, zoals een beetje tuin een tuinman nodig heeft. In dit licht valt op hoe lastig de ooit zo onafhankelijke universiteitsbladen het hebben gekregen. Te kritische berichtgeving maar ook onhandige items, een ongelukkig citaat of hier en daar een scoop die de plank mist, wordt gezien als te riskant. Dan liever een full colour blad dat lekker dicht bij het gewenste imago blijft of de waarlijk sensitieve dossiers slechts met fluwelen handschoenen toucheert. Het lijkt zo net alsof bedrijfsvoering en universiteiten niets met elkaar te maken hebben. En dat is niet vol te houden aan een instelling met een begroting van een half miljard euro per jaar. Nieuwe opleidingen zijn duur om op te zetten en bij meer promoties krijgt de universiteit wel degelijk meer geld.

Sommige besluiten kunnen geld opleveren, andere geld kosten. Het valt allemaal niet te ontkennen. Zijn de hoogste bestuurders ook niet de mensen die over de meeste en de beste informatie beschikken, die kortom het beste overzicht hebben? Niet voor niets werden juist zij benoemd om belangrijke besluiten te nemen. In die zin lijkt een moderne universiteit op een soort omgekeerde piramide. Wie onderin werkt, weet heel weinig. Wie bovenin werkt, weet heel veel.

Transparantie Die verzakelijking is niet zonder risico’s. Zie de perikelen bij Inholland. Het ministerie van Onderwijs wil inmiddels direct kunnen ingrijpen bij instellingen nu blijkt dat er zoveel niet klopt. Nu blijkt, om precies te zijn, dat de informatie van Inholland niet betrouwbaar was. Nu blijkt dat Inholland een potje maakte van het afleggen van verantwoording. Tot dusver keurige instellingen zijn gewaarschuwd: het kan verkeren in reputatieland. Wij stellen dat te veel informatie bij te weinig mensen niet goed is voor universiteiten en hogescho-

len. Het maakt ze kwetsbaar want als het mis gaat, gaat het goed mis. En daarnaast is het maar de vraag of de zo zorgvuldig bewaakte corporate identity ook echt wordt beleefd door zwoegende studenten in de tentamenhal, door docenten die worstelen met hun SmartBoards of door onderzoekers die zweten op een veni of vidi aanvraag. Bedrijfsvoering gaat méér mensen aan juist omdat het de identiteit van de instelling raakt. Leerstoelen die niet worden herbezet of een nog snellere supercomputer die er juist wel komt: het maakt verschil en elke euro kan inderdaad maar een keer worden uitgegeven. Wij stellen dat meer transparantie en meer openbaarheid naar medezeggenschapsraden en journalisten domweg gezonder is. Het houdt meer mensen betrokken en voorkomt dat de riskante eenzaamheid van de bestuurders te groot wordt. Daarbij hoeft niet iedereen zo nodig mee te beslissen, want bestuurders moeten knopen doorhakken. Dat is besturen. Maar ze moeten ook uitleggen waarom ze het juist zo willen doen. Verantwoording afleggen is ook je eigen mensen een kans geven om het ermee oneens te zijn.

Minder transparantie kan de hele universiteit in gevaar brengen. U weet wel, die gemeenschap die volgens onze rector magnificus Elmer Sterken om goede redenen een beetje apart gezet is van de rest van de samenleving. Bovendien wringt de gedachte dat een organisatie waarbij het tot diep in het ruggenmerg draait om kritisch debat, van slag zou kunnen raken van een beetje extra informatie. Rest de vraag of de universiteit een bedrijf zou willen worden. Dat kan natuurlijk best, ook al lijkt al dat belastinggeld iets anders te suggereren. Er is een goed debat over te voeren, zoals de zich opstapelende bezuinigingen meer goede debatten waard zijn. In ieder geval gaan deze zaken te veel mensen aan het hart om alvast sluipenderwijs te worden beslecht door een select gezelschap dat volledig ingewijd is. Openbaarheid moet je doen, niet alleen maar in klare taal in een jaarverslag zetten.

Jan Blaauw was 14 jaar lang UKredacteur, is nu aio en vanaf augustus lid van de universiteitsraad. Peter Keizer is nieuwsredacteur bij de UK. Ze schreven dit stuk op persoonlijke titel.

L Kweekvijver Het is toch wel het leukste dat je als jarige kan overkomen. Word je IX , wat al een prachtige leeftijd is, krijg je ook nog een onverwacht verjaardagscadeau: de Groninger persprijs. UK-redacteuren Jan Blaauw, Ana van Es, Peter Keizer en Diane Romashuk lieten drie andere genomineerden achter zich en gingen er deze week vandoor met deze jaarlijkse onderscheiding. Met z’n vieren maakten ze vorig jaar een reconstructie van de brand in de Oude Ebbingestraat waarbij een studente

om het leven kwam. Volgens het Genootschap van de Groninger Persprijs schreven de vier een geserreerd verslag. “De feiten zijn zwaar beladen met dramatiek, door ze sec te presenteren zorgen de auteurs voor journalistiek vakwerk, ze bezwijken niet voor de verleiding van het populisme. In deze wereld waar effectbejag zo dominant is, verdient dit verslag lof voor het vakmanschap en de ingetogenheid.” Mooie woorden. Van de vier redacteuren werken er drie niet meer bij de UK. Ana van Es ging naar de Volkskrant, Diane Romashuk naar het Dagblad van het Noorden. Jan Blaauw maakte een zwaai naar de weten-

schap en werd als nieuwscoördinator opgevolgd door Peter Keizer. Het is het wezen van de UK. Zo heb je studentredacteuren in je club en zo zijn ze weer verdwenen, op weg naar een vaak - journalistieke carrière. De voormalige UK-redacteuren die dit jaar de column op pagina 2 schreven, zijn de belichaming van de UK als kweekvijver van talent, dat bijgespijkerd, aangemoedigd en begeleid wordt door de vaste UKredactie. Ook in dit jubileumnummer. En met hun journalistieke rijbewijs op zak gaan ze de extra large wereld in. Hanneke Boonstra


3

UK 34 - 26 MEI 2011

XL-files Elke tijd zijn eigen Strauss-Kahn?

Misbruik van machtsposities is van alle tijden. Ruim dertig jaar later ligt de affaire Lipschits nog steeds gevoelig. Maar was er echt wat aan de hand of zochten zijn vakgroepgenoten een stok om hem te slaan? Door MICHIEL KLAASSEN Als Isaac Lipschits, hoogleraar eigentijdse geschiedenis van 1973 tot 1990, drie jaar geleden overlijdt, publiceert elke krant een eerbetoon aan een bijzonder mens. Een betrokken man die het Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen (DNPP) oprichtte. Een academicus pur sang, geduldig en met vooruit-

Voor velen is het een ware jongensdroom: een spectaculaire vondst die de archeologie op haar grondvesten doet trillen. Het overkwam Tjerk Vermaning. Maar als de wetenschap hem later claimt te ontmaskeren, is dat het begin van een tweedeling in de archeologie die jaren zal duren. Door MICHIEL KLAASSEN Tjerk Vermaning was een amateurarcheoloog die zijn brood verdiende met het repareren van landbouwmachines. Bij de televisietoren in Smilde vindt de schipperszoon uit Staphorst

ziende blik. Toch is Isaac Lipschits niet onomstreden. Hij was betrokken bij een affaire die in oktober 1978 aan het rollen kwam. Studentes zouden, in ruil voor seksuele contacten, mooie cijfers hebben gekregen voor een scriptie of tentamen. De UK neemt de berichten over breed seksueel misbruik in eerste instantie niet serieus: het zou immers ‘maar’ om handtastelijkheden gaan. Een groep vrouwen pikt de in hun ogen bagatelliserende toon van de redacteur niet en gaat over tot bezetting van het UK-pand. De weken daarop blijft de ‘kwestie-L’ de gemoederen flink bezig houden. Ruud Koole, student-assistent van Lipschits in de jaren ’70 en later partijvoorzitter van de PvdA, zegt dat hij

rond de jaarwisseling van 1965 een aantal vuistbijlen uit de oude steentijd. “Mijn hart stond bijna stil,” beschreef Vermaning zijn vondst in een televisie-interview. Niet onbegrijpelijk, want de vondst stelt dat Nederland tienduizenden jaren eerder bewoond werd dan daarvoor werd aangenomen. Aanvankelijk is iedereen enthousiast. Ook Tjalling Waterbolk, destijds directeur van het Biologisch Archeologisch Instituut (BAI) van de Rijksuniversiteit, reageert positief. Maar als aanstaand promovendus Dick Stapert de vondsten in opdracht van Waterbolk bestudeert, merkt de student dat de stenen recente slijpsporen vertonen. Vanaf dat moment komt wat later de ‘affaire Vermaning’

zal heten aan het rollen. De archeologie raakt verdeeld in twee kampen, waarin de wetenschap lijnrecht tegenover de amateurarcheologie staat. Nu, decennia later, behoort de affaire tot het verleden, stelt hoogleraar archeologie Daan Raemaekers: “Dat willen we ook graag. Er is geen enkel probleem meer.” Voor Raemaekers is de affaire Vermaning niet zwart-wit: “Het was een vooraanstaand amateur, veel van zijn andere stukken staan helemaal niet ter discussie.” Tijdens het hoogtepunt van deze affaire was zo’n genuanceerde mening over Vermaning echter niet mogelijk: je was voor of tegen hem. Dat maakte dat niemand de oude steentijd nog durfde te onderzoeken. “Het was een

Doofpot vol uranium

Appelboom voor Anne

destijds probeerde zich niet met de kwestie te bemoeien. “Toen die affaire uitkwam werkte ik er net. Ik wist er het fijne niet van.” Daarnaast vermoedt Koole, nu hoogleraar in Leiden, dat er zaken door elkaar liepen. “De verhoudingen tussen Lipschits en zijn vakgroep waren al enige tijd verziekt. Ik sloot niet uit dat de affaire gebruikt werd als een stok om de hond mee te slaan. Let wel, dit is een vermoeden.” Barbara Henkes, ten tijde van de affaire studente geschiedenis aan de universiteit, stemt daarmee in. “Naast machtsmisbruik speelden ook strubbelingen tussen de heren onderling.” Ze herinnert zich hoe de affaire aanleiding was voor het instellen van een ombudsvrouw om melding

te kunnen maken van ongewenste intimiteiten. De affaire Lipschits is in de ogen van de universitaire docent moderne geschiedenis zeker geen incident. “Alertheid blijft geboden. Macht corrumpeert maar al te gemakkelijk en macht en seksualiteit zijn een even intrigerend als explosief mengsel.” De affaire ligt nog steeds gevoelig. Doeko Bosscher, indertijd medewerker van Lipschits bij het DNPP en van 1998 tot 2002 rector magnificus van de RUG, doet er nog steeds geen uitspraken over. “Dat ligt heel, heel diep begraven.” Een reactie die tot ergernis leidt bij Henkes: “Hoe kan hij dat als historicus nu zeggen?”

mijnenveld,” zegt Raemaekers. Niemand durfde er zijn vingers aan te branden.” Tot op de dag van vandaag is niet duidelijk wat er gebeurd is, al is er inmiddels stilzwijgend consensus bereikt: de vuistbijlen zijn inderdaad vervalsingen. Maar of Vermaning die zelf heeft gemaakt, is allerminst bewezen. Waterbolk beschrijft in zijn memoires zijn vermoedens van een complot, waarin Vermaning voor het karretje van derden werd gespannen. “Een plausibel verhaal,” meent Raemaekers, “maar ik weet het niet. Ik lees geen bewijzen.” Veel lijkt het niet uit te maken: de affaire Vermaning, voorheen een mijnenveld, doet niet meer ter zake.

In 2008 stond de RUG voor de rechtbank in Groningen vanwege het overtreden van de Kernenergiewet. De universiteit zou in 2003 illegaal in de weer zijn geweest met verarmd uranium. Door ANNE CARLIJN KOK

Sommige gebeurtenissen zijn zo gruwelijk dat ze zich niet in clichés op papier laten vangen. Anne de Ruijter de Wildt was eerstejaars student in Groningen toen Henk S. haar vermoordde. Door MICHIEL KLAASSEN Anne, studente sociologie, laat het leven in de nacht na de Koninginnedag van 1997. De volgende dag wordt haar ontklede lichaam langs het spoor gevonden in de buurt van het Noorderstation. Gewurgd. Ze is niet ouder geworden dan achttien jaar. De media berichten uitgebreid over de moord. Als het onderzoek vastloopt zoekt Anne’s vader Jaap twee jaar na de moord contact met Peter R. de Vries. “Toen zelfs een gesprek met de minister van justitie op niets uit-

Linkse rakkers De UK was, toen die september 1971 voor het eerst verscheen, niet de enige universiteitskrant. De Clercke Cronike bestond op dat moment al 47 jaar. Ooit opgericht door Vindicat en later uitgegroeid tot een onafhankelijk studentenweekblad. Alhoewel, onafhankelijk: de linkse rakkers van de Communistische Partij Nederland en de Groninger Studentenbond hadden een flinke vinger in de pap. In 1966 plaatste redacteur Klaas Vondeling een anti-Clausprent op de voorpagina, vlak voor het huwelijk van Beatrix en Claus. Iemand tipte het bestuur van de Clerke, dat prompt de hele oplage liet vernietigen en de redactie naar huis stuurde. Bart Tromp, toen tweedejaars sociolo-

liep, zijn we verder gaan kijken.” De emo-tv die De Vries soms maakt kwam er niet. “Hij heeft dat altijd heel goed overlegd,” stelt Annes moeder. “We hebben prettig met hem samengewerkt.” Dankzij nieuw DNAonderzoek op advies van De Vries wordt in de zomer van 2000 Henk S. aangehouden, die op dat moment een andere straf uitzit in Scheveningen. S. krijgt acht jaar en TBS. Studiegenote Mariëtte Heres herinnert Anne vooral als vrolijk en origineel. “Ik weet nog wel dat ze een keer een presentatie moest houden in een werkcollege – het leek wel een halve cabaretvoorstelling.” Heres was betrokken bij het verwerkingsproces na de dood van Anne. “In de tuin van het Heymansgebouw hebben we toen nog een appelboom geplant.” De boom herinnert, samen met een plaquette, aan Anne.

gie en later hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam, werd de baas. In zijn eerste hoofdredactionele artikel pleitte hij heftig voor de republiek. Niet zo heel veel later werd de Clercke opgeheven. Niet omdat de UK er inmiddels was, zoals veel mensen aannemen, maar door de interne stammenstrijd. Tromp, destijds in de UK: “De GSb wilde niet dat de redactie onafhankelijk bleef, ze wilden een vinger in de pap. Die clubjes hebben het blad uiteindelijk de nek omgedraaid.”

Psychisch verkracht “Simon Kuipers heeft me psychisch verkracht.” Kop in het Nieuwsblad van het Noorden, zaterdag 7 september 2002. Flinke beschuldiging aan het adres van de

Wouter Boonstra was destijds goed bevriend met Anne. “Positief, open, vrij. Ze deed waar ze zin in had.” De dagen na de moord beleefde Boonstra als in een roes. “Ik geloofde het eerst gewoon niet.” Nu, 14 jaar na dato, heeft hij het los kunnen laten. “Soms denk je er nog even aan. Bij mijn verhuizing naar Amsterdam vond ik tussen mijn spullen nog een kaart die ik van haar kreeg.” Anne had de kaart zonder reden verstuurd en er een fictief verhaal op geschreven. “Die kaart heb ik aan haar ouders gestuurd.” Haar moeder weet dat nog goed. “Al zijn de scherpe randjes er vanaf, het gemis blijft altijd.” Vader Jaap beaamt dit. “Ook al leer je er mee omgaan, het blijft zwaar. Maar we gaan door. Je moet wel.”

collegevoorzitter van de RUG, uit de mond van Wim Janssen. Bijna 25 jaar lang was hij zonder problemen hoofd voorlichting van de universiteit geweest. Dat leverde hem geen bos bloemen op maar z’n ontslagbrief. De reden voor zijn ontslag: “onverenigbaarheid van karakters”. Beide heren botsten voortdurend. Janssen, overspannen van de situatie en ziek thuis, zocht de publiciteit. Met die kop over verkrachting als gevolg en nog veel meer uitspraken tegen Kuipers in het verhaal zelf. De UK publiceerde later, omdat ze wederhoor wilde toepassen. Maar de RUG hield de kaken stijf op elkaar, want het ging tenslotte om een ‘persoonlijk dossier’. De woede nam af en uiteindelijk kwam er toch een regeling. Later

Verarmd uranium werd gebruikt door het Centrum voor Isotopen Onderzoek. Jarenlang kwam het spul van de KLM maar toen die het zelf niet meer gebruikte moest de universiteit op zoek naar een andere leverancier. Via via kwam de RUG uit bij het bedrijf Highways International van Antoon van Belle. Een klein bedrijfje, maar Harro Meijer, hoogleraar isotopenfysica en toenmalig voorzitter van het CIO, kreeg prima referenties van mensen binnen en buiten de RUG. Hij plaatste een order, maar daar ging het mis. Voor de rechter bleek namelijk dat de RUG het papierwerk rond de bewer-

schreef Janssen zelfs weer voor zijn oude afdeling.

Strijd om de macht Na het vertrek van hoofdredacteur Reg ten Zijthoff braken woelige tijden aan. Zijn opvolger, Frans Suasso de Lima de Prado, stapte in 1978 al na een jaar op omdat hij er volgens de redactie niets van bakte. De sollicitatiecommissie droeg vervolgens Roelof Wittink op, communist in hart en nieren. Het bestuur vond dat maar niets en weigerde Wittink te benoemen. Wat?!, schreeuwde de sollicitatiecommissie, een beroepsverbod? De UK schreef zich suf, landelijk werd de affaire ook opgepikt. De verhoudingen tussen het UK-bestuur en de redactie waren zo verziekt dat

Bijlen en vuisten op het mijnenveld

king en het vervoer niet op orde had. Het uranium werd dus illegaal ingevoerd uit Engeland en zonder vergunning naar Highways vervoerd. De RUG kreeg een boete van 12.000 euro. Behoorlijk dom, maar het meest opmerkelijke aan dit verhaal is het bedrijf waar de RUG mee in zee ging. Tussen de eigenaar en het CIO is contact geweest. Maar je zou zeggen dat na één telefoontje met de Vlaamse eigenaar Antoon van Belle duidelijk moet zijn geweest dat er iets niet klopte. Van Belle is nog steeds eigenaar van Highways. “Die bloedhonden van het OM. Ze hebben me inmiddels al 50.000 euro gekost. Heb je ooit een Belgisch vriendje gehad, trouwens? Dan wil je nooit meer wat anders, hoor.” Het contact tussen het CIO en Van Belle bleef niet bij mails en telefoontjes. CIO-medewerker Verstappen ging in 2003 mee met de vervoersdienst en zag de werkplaats met eigen ogen. “Een beetje rommelig”, herin-

het bestuur via advertentiepagina’s zijn visie op de zaak gaf. Een onderzoekscommissie gaf de sollicitatiecommissie, bestuur èn redactie een flinke veeg uit de pan. Ze hadden allemaal steken laten vallen. Wittink werd niet benoemd.

Twee UK’s tegelijk Met de affaire Wittink was de chaos nog niet ten einde. De nieuwe hoofdredacteur, ex-Paroolredacteur Siard Dwarshuis, kreeg het al snel na zijn benoeming enorm aan de stok met de redactie. Aanleiding: hij wilde de statuten veranderen. Nu stond daarin dat de eindverantwoordelijkheid van de krant bij de gezamenlijke redacteuren lag. Volgens hem moest die liggen bij de hoofdredacteur. De re-

dactie rebelleerde en bracht naast de officiële krant een eigen UK uit, gefinancierd door columnist Hans Wijnberg. Dwarshuis weigerde om ook nog maar één letter te schrijven. Hij is vervolgens nooit meer in het UK-pand aan de Oude Kijk in ‘t Jatstraat gesignaleerd.

Zure melkzuur Twintig jaar werk had RUG-hoogleraar polymeerchemie Pennings zitten in afbreekbare plastics, gemaakt van melkzuur. Het had al enkele patenten opgeleverd, het wachten was op echte producten. Maar die moest een bedrijf ontwikkelen. De RUG-patenten gingen daarom naar Hycail, een bedrijf dat de RUG in 1998 opzette samen met de Amerikaanse melkgigant DFA.

nert Verstappen zich. Dat zegt Van Belle zelf ook in een mail. “Het is hier niet zo netjes als bij een normale firma, de katten lopen door mijn werkruimte en de apparatuur is tweedehands.” Van Belle voegde ook een foto toe van het uranium. Op het begeleidend briefje, dat gewoon naast het uranium ligt en ook op de foto staat, is te lezen dat de foto voor het CIO bestemd is. “De strips zien er zo uit. Ware grootte. Wat lang uitgevallen. Gelieve te laten weten of de lengte niet te lang is? Van Belle.” Hoe heeft de RUG ooit met dit bedrijf zaken kunnen doen? Goede referenties, zeiden ze toen. En dat zeggen ze nog steeds. Verstappen: “We hadden goede verhalen gehoord. Van binnen en buiten de universiteit kregen we prima referenties. We waren nooit met hem in zee gegaan als we het niet vertrouwden.” Maar wie die referenties zijn geweest, daar wordt nog steeds over gezwegen. docs.ukrant.nl

Een paar jaar later volgde Ullrich Steinier Pennings op en ontdekte dat hij contractueel verplicht was het melkzuuronderzoek door te zetten. Erger nog: DFA had een ‘right of first refusal’ voor ál het melkzuuronderzoek aan de RUG, ook als dat bij andere vakgroepen plaatsvond. Steiner klaagde bij de UK die noteerde hoe ongelukkig het contract was opgesteld. Ook het college van bestuur moest dat erkennen. Hycail slaagde er niet tijdig in om een product op de markt te brengen waardoor DFA volgens het contract een gratis licentie op de RUG-patenten kreeg. Begin 2004 is het contract afgekocht door de RUG. Vermoedelijk heeft het project de universiteit miljoenen gekost.


4

UK 34 - 26 MEI 2011

Beschermheilige van het Broerplein Tekenen en becommentariëren is het werk en vooral de grote liefde van Kees Willemen. Hij is de langstlevende universitaire tekenaar en de UK prijst zich sinds haar bestaan al gelukkig met zijn werk. “Door te blijven tekenen ervaar je de zindering op het Broerplein, dat klinkt misschien overdreven, maar het is dé plek waar ieder zijn verwachtingen voelt”, zegt hij. Door VERA VERZIJL dere dag, maar ouder worden is logisch en niet interessant”, vertelt hij. Hij richt zich liever op de andere wereld. “De universitaire wereld is aantrekkelijker. Elk jaar een nieuwe stroom van mensen die met frisse moed de wereld gaan ontdekken. Mooi om de passie in die ogen van iedereen te zien.” Op dit moment spelen de bezuinigingen; daar geeft hij graag commentaar op. “Het zijn de zoveelste, van de zoveelste, van de zoveelste natuurlijk.” Er klinkt even vermoeidheid door in zijn stem, maar dat betekent niet dat hij commentaarmoe is. Zijn motivatie om over de universiteit te blijven tekenen is simpelweg woede. “Het is het mooi-

ste onderwijsniveau en tegelijkertijd wordt er onvoldoende structureel in geïnvesteerd, dat is dus eigenlijk een soort farce.” De studententijd moet volgens Willemen de mooiste tijd van je leven zijn, een ontdekkingsreis. Door te blijven tekenen beschermt hij deze ideale wereld. “In mijn ogen is de universiteit het hoogste niveau waar je jezelf toe kan opleiden. Tijd voor zelfontplooiing. Studeren kan een paradijs zijn. Daarom is het zo erg dat er Halbe Zijlstra’s rondlopen die dat gevoel totaal niet uitdragen. Die het gevoel hebben dat die studenten alleen maar op de trappen van het academiegebouw zitten te lanterfanten. Ik voel de verplichting dat soort

ordinaire gedachten te blijven bestrijden.” In zijn studententijd kon je lang ingeschreven staan zonder dat er boetes op stonden. Al leefde hij een sober bestaan, er was ruimte voor zelfontplooiing. Hij was achttien toen hij voor de eerste keer kuste. “Ik was zo groen als gras.” Ze was vijf jaar ouder dan Willemen en studeerde net als hij ook Nederlands. Het was portieklief-

de. Begin jaren zestig van de vorige eeuw leefden aan de Katholieke Universiteit in Nijmegen meisjes en jongens streng gescheiden van elkaar. “Je frummelde wat aan elkaar en je schreef elkaar brieven. We raakten vooral emotioneel in elkaar verstrengeld. Ik heb haar nooit getekend, maar wel haar alter ego. Het was echt het ontdekken dat je die gevoelens überhaupt mocht hebben. Op de achtergrond speelde de voort-

durende angst voor ongewenste zwangerschappen die ieders mooie toekomstplannen zouden kunnen ruïneren. De pil bestond nog niet...” Naast zijn studie Nederlands tekende hij voor het Nijmeegs Universiteitsblad. Daar ontwikkelde hij zijn scherpe tongval. Een vrijwilligersbestaan. Een passie. “Bij de NUB leerde je niet alleen jezelf kennen, maar jezelf ook als journalist. Want er was toen nog geen School voor de Jour-

De grootste...

Foto Reyer Boxem

Willemen heeft voor verschillende media getekend, maar laat toch vooral over het studentenleven zijn potlood gaan. Hij loopt tegen de zeventig en heeft getekend over de ranzige kant van het studentenleven, shockeerde bij het Nijmeegs Universiteitsblad de lezers met een erotische schets en becommentarieerde de bezuinigingen en de personen die daar verantwoordelijk voor waren. Als politiek tekenaar kijkt hij naar wat er speelt in de wereld, maar negeert zijn eigen realiteit. Een thema wat nu in het leven van Willemen een hoofdrol speelt, is ouder worden, maar hij weigert rimpels te tekenen. “Alles begint te zakken. De ene dag lijk je gelukkiger dan de an-

nalistiek.” Hij wist dat hij hierin verder wilde, maar zijn ouders hielden hun hart vast. “Ik heb altijd voor mijn plek moeten vechten. Want een tekenend bestaan wilden ze niet voor hun zoon.” Gelukkig maakte Willemen zijn talent zichtbaar en al snel haalde hij met zijn tekeningen de landelijke pers. Na de eerste interviews in de krant kwamen zijn ouders tot inkeer en dachten dat het misschien toch

wat kon worden. “Ik kan niet zeggen dat ze trots op me waren, maar ze accepteerden het noodgedwongen. Ze hadden het idee en de hoop dat ik een geslaagde leraar Nederlands zou worden. Ze wisten niet dat deze boze tekenaar eruit zou komen.” Een boze universitaire tekenaar. Want na een blik op al zijn werk heeft toch het overgrote deel met de universiteit te maken. Willemen is eigenlijk een door de

wol geverfde student. Die alle facetten van het studentenleven heeft doorgemaakt en belangrijker nog, heeft vastgelegd met zijn tekeningen. “ Je ontdekt opeens dat je in de kern van je bestaan heel veel hoger onderwijs hebt getekend. De UK is mijn habitat. Velen zien het werken voor een universiteitskrant als een opstapje naar een baan in de serieuze journalistiek, voor mij is het de essentie van mijn leven geworden.”

Het is meer een bijzonderheid dat zijn hele leven in het teken van de universiteit staat dan dat het hem erkenning geeft. Willemen vindt het belangrijker dat zijn tekeningen nog steeds iets doen, iets vastleggen en dat zijn commentaar op de realiteit hout snijdt. Hij gaat door met tekenen en wil in het harnas sterven. “Ik hoop dat mijn tekeningen nog blijven leven en dat ze mensen blijven aanspreken.”

mooiste hoogste oudste

langste zwaarste

Scherm Drie maanden geleden was het uitvoerig in het nieuws: Groningen heeft het grootste touchscreen ter wereld. Beheerder Frans van Hoesel is daar echter niet zeker van. “Ik kan wel met zekerheid zeggen dat dit het grootste gekromde touchscreen ter wereld is. De kromming van het scherm heeft veel voordelen, je ziet elkaar bijvoorbeeld als je samen aan het touchscreen werkt. Verder zijn de 3D ervaringen nog spectaculairder. Zullen we even een rondje over Zernike vliegen?” Pjotr Svetachov, de student-assistent die de software heeft ontworpen stuurt over Zernike en vliegt het gebouw van levenswetenschappen binnen. “Oei, wel goed sturen Pjotr!”

Opslagvolume De droomvrouw van elke ICT’er staat in het Donald Smits Centrum voor Informatie Technologie. Stella, de supercomputer berekent in één dag waar een normale computer 12.000 dagen over doet. Met tien petabytes heeft Stella bovendien het grootste opslagvolume van Nederland.

Blaaskaken De sterrenkundigen aan de RUG spreken graag in superlatieven. Eigenlijk alles aan hun vakgebied is groots. Er worden radio-

snelste

meeste verste dikste

In Groningen wordt er niet vaak in superlatieven gesproken. Dat zal wel iets met de Groningse nuchterheid te maken hebben. Voor de XL-special maken we een uitzondering en zetten we een paar bijzondere superlatieven op een rij. Door EDO GREVERS sterrenstelsels onderzocht, dit zijn de grootste objecten van het heelal. En wat dacht je van kosmische filamenten? De grootste structuren van het heelal. Metingen doen ze met de radiotelescoop LOFAR, de grootste radiotelescoop ter wereld. En je dacht dat de lichtsnelheid het snelst was? In expansies in de kernen van quasars, bepaalde astronomische objecten, worden grotere snelheden gemeten. Dus ook qua snelheid zijn de sterrenkundigen onverslaanbaar. Het oudste historisch onderzoek zullen ze dan wel gunnen aan Geschiedenis? Nee, ook dit komt voor de rekening van de sterrenkundigen: het onderzoek naar de oerknal.

Stroomwagen Sibrandus Stratingh, in de eerste helft van de 19de eeuw hoogleraar in de scheikunde aan de Academie te Groningen, was zijn tijd ver vooruit. In 1834 maakte hij samen met instrumentmaker Christopher Becker een autorit van Groningen naar het dorpje de Punt in Drenthe in een stoomrijtuig. Hiermee trok hij zelfs de aandacht van koning Willem I, die een bezoek bracht aan Stra-

tingh’s laboratorium aan de Ossemarkt. Samen met Becker bouwde Stratingh vervolgens een elektromagnetisch wagentje, dat nog te bewonderen is in het Universiteitsmuseum. Stratingh bleek hiermee een zeer vooruitziende blik te hebben, vrijwel alle automerken zijn nu bezig elektrische modellen te ontwikkelen.

Studentenvereniging Leiden heeft dan misschien de oudste universiteit van Nederland, Groningen heeft de oudste studentenvereniging. In 1815 werd Vindicat opgericht, als eerste officiële studentenvereniging van Nederland. Hiermee kwam een einde aan tweehonderd jaar waarin de Academie te Groningen studentenverenigingen verbood. Dit betekende trouwens niet dat studenten zich niet groepeerden in geheime genootschappen, waardoor veel excessen voorkwamen. Eén van die excessen staat bekend als Crimen Nicolai, waarbij een burger een pistoolschot op een student afgevuurde. Dit was uiteindelijk de reden voor de senaat van de Akademie om Vindicat als de eerste studentenvereni-

ging oogluikend toe te staan. Minerva, het corps in Leiden, claimt soms de oudste te zijn en sloeg in 1934 zelfs een lustrum over. ‘De Leidse leugen’ is een bekende term in studentenkringen, want wie de officiële documenten erop naslaat komt tot de conclusie dat Vindicat de oudste is.

Gebouw Vraag op Zernike wat het grootste gebouw van de RUG is en je krijgt negen van de tien keer het antwoord: “Dat nieuwe gebouw van Levenswetenschappen... toch?!” Met 35.000 vierkante meter heeft Levenswetenschappen inderdaad aardig wat ruimte ter beschikking. Het grootste gebouw is echter het naastgelegen Nijenborg 4: 51.000 vierkante meter, schoon aan de haak. En het oudste gebouw? Dat is de faculteit Godsdienstwetenschappen in Oude Boteringestraat. Het oudste deel van het gebouw dateert uit 1477.

Afstand Het noordelijkste bezit van de RUG is te vinden op Schiermonnikoog. De RUG bezit hier een herdershut die in gebruik is bij Biologie. Het zuidelijkste bezit is een gehuurd pand in Rome, waar onderzoek wordt gedaan op het gebied van de (kunst)geschiedenis en archeologie. De verste apparatuur die gebruikt wordt door de RUG ligt op een dikke mil-

joen kilometer achter de maan: de Herschel ruimtetelescoop, de grootste ruimtetelescoop ter wereld.

Apparaten Het grootste én zwaarste apparaat op de RUG is de Agor cyclotron, de deeltjesversneller die staat in het Kernfysisch Versneller Instituut. Dit bakbeest is twaalf meter hoog en 350 ton zwaar. Met Agor kunnen atomen worden versneld tot zestig procent van de lichtsnelheid. Het allerkleinste apparaatje vinden we bij wis- en natuurwetenschappen. De moleculaire motor is met één nanometer, een miljardste meter, de kleinste synthetische motor ter wereld. Deze motor is het best voor te stellen als een soort propeller die onder invloed van licht draait om een intern asje in een molecuul.

op het onderwerp: Sol: the sun in the art and religions of Rome. En het dunste proefschrift? Dat stamt uit de 18de eeuw. Promoveren gebeurde destijds op stellingen, vooral op de juridische faculteit. Boekjes met stellingen bevatten slechts een paar pagina’s. Dit werd verboden, maar voor juristen werd er tot 1921 nog weleens een uitzondering gemaakt. Dit verklaart het grote aantal juridische promoties in die jaren.

Boom De hoogste boom op het grondgebied van de RUG staat in de hortus bij de GMW faculteit: een plataan van zeventien meter hoog, met een stamdoorsnede van anderhalve meter. De oudste boom wordt geschat op 400 jaar. Dat is de Moerbei in de tuin achter de letterenfaculteit in de Oude Boteringestraat.

Proefschriften

Boek

Een printer die overuren heeft gedraaid is die van Jos Hermans. Hij promoveerde in 1987 op het onderwerp Boeken in Groningen voor 1600: studies rond de librije van de Sint-Maarten. De deeluitgave bevat slechts 385 pagina’s, maar het volledige proefschrift vult een complete kopieerpapierdoos. Andere dikste proefschriften zijn tegen de zevenhonderd pagina’s. Een recente is die van Steven Hijmans, uit 2009. Hij promoveerde

Gerda Huisman, curator speciale collecties van de UB dook met een meetlat de krochten van de UB in om het dikste boek te vinden. Verstopt in de kluis vond ze twee gigantische pillen. Qua volume won de Hortus Eystettensis uit 1640. Een echt zeventiendeeeuws koffietafelboek van 13,5 cm dik. De in 1663 door de Elzeviers in Leiden gedrukte bijbel had een kleiner volume, maar is wel een stuk dikker, 16 cm.


5

UK 34 - 26 MEI 2011

Opgeblazen Dat je met een middel tegen aids het 8-uur journaal haalt is logisch. Maar waarom was er zo’n enorme aandacht voor een promotie over het spelletje Cluedo, röntgenfoto’s van spelcomputers of een polikliniek voor slechte adem? Door RENÉ FRANSEN

Wie vermoordde dr. Black?

Het binnenste van je Wii Reinier van der Ende is radiologisch laborant bij het UMCG. En hij houdt van spelcomputers. Hij heeft thuis een hele verzameling oude spelconsoles. Op een keer maakte hij – buiten werktijd – in een vrijstaande röntgenkamer een röntgenfoto van zo’n spelconsole en zette die op een forum over computerspellen. De bezoekers mochten raden welke spelcomputer het was. Er kwamen enthousiaste reacties, dus Van der Ende besloot zijn collectie door te lichten en plaatste, eind 2008, wekelijks een nieuwe foto op fotosite Flickr. Dat leverde een handjevol hits op totdat… “Ik zat net op Curaçao toen het gebeurde. Ineens had ik 60.000 hits in één weekend.” Zijn foto’s waren gespot door bloggers uit de gaming-community, en er kwam een sneeuwbal van doorverwijzingen op gang. Kranten meldden zich, net als een groot aantal tijdschriften over gaming. “Inmiddels heb ik meer dan een half miljoen unieke bezoekers gehad op Flickr. En er zijn natuurlijk foto’s overgenomen door allerlei websites.” Computertijdschriften van over de hele wereld volgden. De laborant stond in het brandpunt van de belangstelling. “Ik kreeg ook veel verzoeken om hoge-resolutieplaatjes.” De medische apparatuur levert meer pixels dan op Flickr stonden. Hij moest wel even met zijn werkgever overleggen – die tenslotte de eigenaar was van het röntgentoestel. “Ik mag geen geld vragen voor de foto’s. En ik moet benadrukken dat de opnamen zijn gemaakt in eigen tijd, en in kamers die niet voor patiënten waren ingeroosterd.” Van der Ende is nog steeds bezig met zijn hobby, maar de media-aandacht is nu minder. “Ik heb ook niet zoveel nieuwe foto’s. Alleen als er een nieuwe console op de markt komt, en ik kan er aan komen. Mijn eigen verzameling staat er al helemaal op.” Hij krijgt af en toe nog een verzoek om beeldmateriaal, bijvoorbeeld van een Britse auteur die een boek over de geschiedenis van spelcomputers maakt. Waar zijn foto’s allemaal zijn gebruikt weet hij niet. “Er was wel een computerreparateur in New York die zich ‘pc-dokter’ noemde, die heeft ze in z’n winkel hangen.”

Eigenlijk was zijn proefschrift helemaal niet zo interessant voor een breed publiek. De ontwikkeling van een logische taal om informatie uit te wisselen is niet zo sappig. Maar Hans van Ditmarsch paste die taal toe op Cluedo. En omdat in het persbericht stond dat hij voor de promotieplechtigheid een moord zou oplossen, barstte een enorm mediacircus los. “Ik kreeg de hele Nederlandse pers over mij heen. Alleen de NRC deed er niets mee”, vertelt Ditmarsch vanuit Sevilla, waar hij tegenwoordig werkt aan de universiteit. Op een zeker moment was hij op drie radiozenders tegelijk te horen. De meeste vragen gingen over Cluedo – en niet over de logische talen voor informatieanalyse waar hij eigenlijk aan werkte. Het deerde Van Ditmarsch niet zo. “Het Parool belde mij en vroeg of ik met mijn werk iets kon bijdragen aan het verlagen van de misdaadcijfers in Amsterdam. Dat was wel grappig.” Achteraf had hij zich beter

willen voorbereiden op alle media-aandacht. “Ik had contact met het Jeugdjournaal, dat liep niet zo lekker; dat was wel jammer.” Een optreden in een VPRO-programma liep hij ook mis, maar daar was hij niet rouwig om. “Die persoon gaf me de indruk dat ik een kleine jongen was, die alles moest doen wat zij zeiden.” Na de opwinding rond zijn promotie, in november 2000, vertrok Van Ditmarsch naar Nieuw Zeeland waar hij zeven jaar onderzoek deed. Nu zit hij al weer twee jaar in Sevilla. En nog steeds werkt hij aan informatieanalyse, beveiliging en logica. Cluedo is buiten beeld, zijn onderzoek is niet meer zo mediageniek. “Wel ben ik veel bezig met logische puzzels, en dat levert uitnodigingen op voor bijvoorbeeld de Wiskundedagen in Nederland.” Hij werkt ook aan een boek over logische puzzels, samen met een RUGcollega. Dus wie weet...

Kwestie van slechte adem

Brainiacs Je zwoegt en zwoegt. Wekenlang sluit je jezelf op en studeer je tot in de late uurtjes, trillend van de liters koffie in je bloed. Alles voor een goed cijfer en uiteindelijk een diploma. Maar er is altijd een baas boven baas. Er is altijd iemand die de gemiddelde student met een schijnbaar gemak dusdanig overtreft, dat in foetushouding in bed blijven liggen de meest gepaste reactie is. Drie braniacs laten zien hoe het ook kan. Door RICHARD KOOTSTRA

‘Iedereen leek veel slimmer dan ik’ Deze week is hij in Brazilië, waar hij als ‘keynote speaker’ een internationaal congres over halitose mag toespreken. Halitose? Dat is slechte adem. Uit je mond stinken. Een probleem dat niet grappig is voor wie er last van heeft. En Edwin Winkel is een specialist. “Ik ben er dertien jaar geleden mee begonnen, toen was er nog weinig over bekend in Nederland.” Winkel zette een halitose-polikliniek op in Amsterdam. “Daar werd toen wel wat over gelachen.” Maar het UMCG vond zijn onderzoek interessant en haalde hem binnen. Toen de Groningse halitose-poli werd gelanceerd, kwam Winkel eind 2006 in de serie ‘RUG-opinies’, met opinierende berichten voor de media. Korte tijd later stonden de media op de stoep. Radioprogramma’s, kranten, tijdschriften… “Slechte adem is een sexy onderwerp”, merkt Winkel droogjes op. Hij trad al op in Man bijt hond (“Die hebben het ongelooflijk goed aangepakt”), Adams Appel van RTV Noord, stond in De Te-

legraaf (“Die hadden net effe de verkeerde toon”), Trouw, Metro en nog veel meer. De media te woord staan gaat hem gemakkelijk af. “Ik was eerder al eens een tijdje ‘tvtandarts’ geweest, in een programma van RTL.” En hij heeft een boodschap die hij graag kwijt wil. “Er is veel onwetendheid over slechte adem. Er is altijd aangenomen dat het uit de maag kwam, en nog steeds komen er mensen op onze poli die allerlei maagonderzoeken hebben ondergaan. Terwijl het meestal uit de mond komt en soms uit de longen.” Winkel en zijn naaste medewerker Albert Tangerman ontdekten in 2007 een manier om door ademanalyse uit te zoeken waar het probleem zit. “Als het in de mond zit, dat is in 90 procent van de gevallen, is het goed te behandelen.” De media-aandacht gaat op en neer. “Het UMCG heeft niet echt geld voor patiëntenvoorlichting, dus dan is het handig wanneer de media aandacht aan het onderwerp besteden. De meeste patiënten vinden onze poli via internet.”

Hij was brugklasser op z’n achtste, als veertienjarige puber liep hij rond op de universiteit. Op zijn achttiende liep hij daar nog steeds rond, maar dan als promovendus, met de diploma’s wiskunde en natuurkunde op zak. En zelfs promoveren deed de in Groningen geboren en getogen Whee Ky Ma netjes in vijf jaar tijd. Whee Ky was 22 toen hij promoveerde, de jongste promovendus sinds 1931 aan de RUG. De wereld lag open voor deze natuurkundige. En toch knaagde er iets. “Ik worstelde erg met theoretische natuurkunde. Ik vond de grote lijn en de concepten fascinerend, maar het dagelijks werk was me te abstract-wiskundig. Ook had ik voortdurend het idee dat iedereen veel slimmer was dan ik.” Geleidelijk verschoof zijn aandacht naar zijn andere grote interesse: het menselijke brein en alle grote vragen die daarbij komen kijken. Van de snaartheorie naar de neurowetenschap lijkt misschien een grote stap, maar het heeft Whee Ky geen windeieren gelegd. Hij is nu assistant professor aan het vermaarde Baylor College of Medicine in Houston. Zijn onderzoek richt zich op wiskundige en computationele modellen van visuele perceptie, aandacht en kortetermijngeheugen. In zijn werk probeert hij de link te leggen tussen menselijk gedrag en de activiteit van grote groepen hersencellen. Daarvoor heeft hij nog twee postdoc posities gehad, eentje aan de University of Rochester, en eentje bij het California Institute of Technology. Naast zijn werk vond hij in 2005 de tijd om de Rural China Education Foundation mede op te richten. “Onze organisatie werkt in de plattelandsgebieden van China met lokale onderwijzers om leermateriaal en leermethoden meer studentgericht en relevanter voor de dorpsgemeenschappen te maken.” Sinds 2008 woont hij in Houston. Of het bevalt? “Houston heeft goede en slechte kanten. Een nadeel is dat het echt een autostad is, dus weinig voetgangers, fietsers en openbaar vervoer. Ook is het weer ’s zomers ontzettend heet en drukkend. Een voordeel is dat de mensen vriendelijk zijn en je alles hebt wat je in een grote stad

kunt verwachten, inclusief goede restaurants, met veel nationaliteiten. Toch mis ik Groningen soms wel.”

‘Mijn studierecord ligt op 52 uur’ De bollebozen van nu hoeven zich niet te vervelen. Zij kunnen sinds 2010 aan de RUG een speciaal traject volgen, genaamd het Honours College. De top 10 procent van de eerstejaars krijgen met dit intensieve traject de kans om hun kennis te verbreden en te verdiepen. Voor de 20-jarige biologiestudente Nathasja Hartog komt dit erg goed uit: “Ik verveel me erg snel en dit is een mooie kans om iets extra’s te doen.” Nathasja kan er prima mee uit de voeten.“Ik vind het Honours College heel erg leuk! Je ontwikkelt je veel sneller dan de andere studenten. En door de intensieve begeleiding leer je alle docenten ook goed kennen. Je weet precies wat je aan ze hebt.” Ze werkt ontzettend hard. “Ik voel geen druk. Mijn moeder zegt dat het een afwijking is. Mijn studierecord ligt op 52 uur. En het is nu ook best een drukke periode. Ik ben dag en nacht aan de studie op dit moment.” Ondanks de hoge studiedruk, doet ze er een hoop dingen naast. Gedichten schrijven bijvoorbeeld. Er is zelfs een bundel van haar gepubliceerd, met de titel Dwalende Gevoelens. Ze zit in de internetcommissie en de almanakcommissie van het Honours College. Daarnaast zit ze ook nog in het bestuur van de vechtsportvereniging Deltaserat, waar ze zelf ook gemiddeld acht uur per week traint. In het weekend gaat ze steevast naar haar ouders. Niet alleen voor de gezelligheid, maar ook voor haar paard, waar ze graag op rijdt. En de toekomst? Binnen biologie volgt ze de studierichting gedrag- en neurowetenschappen. Via het Honours College kan ze ook vakken aan andere faculteiten volgen. “Ik volg vakken van geneeskunde erbij, want ik wil erg graag de psychiatrie in en dan sowieso het onderzoek in. Het lijkt me ontzettend interessant om te onderzoeken hoe bijvoorbeeld alzheimer of depressie ontstaat en de relatie tussen het gedrag en het gevoelsleven.”

‘Harde werken is wel even wennen’ Zes jaar studeren kun je op vele manieren invullen. Je kunt bijvoorbeeld gezellig feesten met je vrienden op de kroeg van je studentenvereniging. Je kunt een bestuursjaar doen, of een tijdje in het buitenland studeren. Je kunt ook twee bachelors en drie masters afronden, waarvan vier cum laude. Het lijken totaal verschillende benaderingen van je studententijd, maar het ene hoeft het andere niet uit te sluiten. De 24-jarige Pieter Huizing is hier het schoolvoorbeeld van. Hij werd in 2010 verkozen tot student van het jaar. En dat is ook wel terecht als je de vereenzelviging bent van alle facetten van het studentenleven. Naast eeuwige roem, leverde hem dat ook nog eens 2.500 euro op. En dat geld kon hij goed gebruiken voor zijn reis naar India. ‘Winning’, al voordat Charlie Sheen het deed. Pieter heeft nu de bachelors Internationale Betrekkingen en Internationale Organisatie en Internationaal en Europees Recht op zak. En ook de masters IB/IO, International Economic and Business Law en International Law and the Law of International Organizations. Tel daar een stage bij de Nederlandse ambassade in Tripoli bij op, een bestuursjaar bij Unitas en een summerschool van de London School of Economics. Er zijn weinig mensen die hem dat nog na gaan doen, zeker als je bedenkt welke langstudeerboete in het vooruitzicht ligt. Zelf lacht hij het een beetje weg: “Dat record blijft wel staan, met dank aan de Nederlandse overheid! Maar het is tegelijkertijd ook wel tragisch dat je steeds minder vrijheid krijgt om jezelf te ontwikkelen.” Sinds november werkt hij bij advocatenkantoor Allen & Overy in Amsterdam. “Dat bevalt erg goed! Maar het harde werken is wel even wennen,” grapt hij. Toch reist hij nog regelmatig af naar het Hoge Noorden. “Veel van mijn vrienden zitten nog gewoon in Groningen, dus ik ben hier toch in ieder geval wel maandelijks te vinden, soms ietsje vaker zelfs.” Zijn dispuut en jaarclub stellen zijn bezoekjes nog steeds erg op prijs: “Zondag zit ik vaak knetterbrak in de trein terug.”


6

UK 34 - 26 MEI 2011

Uitvergroot Fotograaf Reyer Boxem liep met beheerder John le Grand door het XL depot van het Universiteitsmuseum. Zo’n 150.000 objecten - van skeletten tot computers liggen daar verborgen.

Volksvijand nr. 1 De beginjaren van de UK zijn onorthodox en chaotisch. Dat begint al op de eerste werkdag van hoofdredacteur Reg ten Zijthoff: 1 april 1971. De roerige seventies barsten los. Door REG TEN ZIJTHOFF 1970, net na de zomer, besluit de Stichting Universiteitsblad Groningen mij de opdracht te geven om een onafhankelijk universitair weekblad van de grond te tillen. Een enorme verrassing want de advertentie vraagt een “oudere, zeer ervaren journalist van boven de 40”. Ik moet nog 30 worden en pareer de argumenten van een sceptische stichtingsvoorzitter en strafrechthoogleraar Thijs van Veen – “de oudere hoogleraren accepteren geen jong broekkie..” - met een lijstje van jonge dagbladhoofdredacteuren. Daaronder Max Snijders, toen mijn baas bij het Utrechts Nieuwsblad en later nog hoogleraar journalistiek in Groningen. Ik mag komen onder voorwaarde dat WOstaatssecretaris Ger Klein extra geld vrij maakt voor de RUG; geld dat de experimentele Tussentijdse Bestuursvorm (TBV – de uitzondering op de WUB) en het eerste, echt onafhankelijke universiteitsblad mogelijk moet maken. Vol optimisme verkoop ik mijn huis in Utrecht maar hoor begin oktober dat het allemaal niet doorgaat. Te weinig geld. Razendsnel op huizenjacht en terwijl we vlak voor Kerstmis 1970 de laatste verf op de muren strijken, komt er een telefoontje van Thijs van Veen: “Heb je nog zin in de baan? Het gaat door.” Enkele weken later teken ik alle papieren voor mijn aanstelling als “wetenschappelijk ambtenaar A”; een hele titel voor een jonge journalist die gewend is aan 60-urige werkweken, nachtdiensten en veel weekendwerk. Ik maak kennis met secretaris Addens en collegevoorzitter Berend ter Borch, een joviale oud-vakbondsman van het NVV. Addens

zal alles regelen: redactielokalen, secretariaat enz. Bij mijn komst per 1 april 1971 hoef ik “alleen nog maar” de Universiteitskrant op te zetten.

Eigenzinnig 1 April! Ik had beter moeten weten. Als ik me die eerste morgen opgewekt meld in het Academiegebouw is iedereen de UK al vergeten. Voorlichter Gerard Kroeb lacht besmuikt; hij ziet het hele project niet zitten. Addens verontschuldigt zich, verwijst me naar Bruins, de latere secretaris, en binnen een dag is er een tijdelijk kantoor en mag ik kiezen: adverteren voor een redactiesecretaresse of kiezen voor een eigenzinnige jongedame die het wat bont gemaakt heeft binnen de medische faculteit. Twee dagen later doet Janny Geerts haar intrede. Niemand die er ooit spijt van krijgt. Ze blijkt een echte “redactiemoeder”, al moet ik haar iedere morgen uit bed bellen. Eerste onderdak voor de UK wordt een klein hoekpandje aan de Oude Boteringestraat; balieruimte en twee kamers. Vergaderen is al een probleem, laat staan ruimte voor studentredacteuren en een snel groeiend archief. Maar de UK bloeit temidden van de wervelstorm die ‘universitaire democratisering’ heet. De door Addens aan ons toegewezen administrateur Chris Eissens maakt zich ernstig zorgen: “Er komt veel te veel geld aan advertenties binnen. Als we zo doorgaan wordt volgend jaar het budget gekort.” Ik stel het UK-bestuur voor om een aparte bankrekening te openen voor advertentieinkomsten. De rest van de financiële administratie loopt via de RUG en periodiek maken we advertentiebedragen over die corresponderen met de inkomsten in de goedgekeurde UK-begroting. Niets aan de hand. De UK spaarrekening groeit razendsnel en na twee jaar staat er ruim 150.000,- reserve. Inmiddels maakt de RUG zich op voor een stapsgewijze verhuizing naar Paddepoel. Als de wisen natuurkunde faculteit vertrekt en het oude

en redelijk ruime faculteitsbureau aan de Oude Kijk in ’t Jatstraat te koop komt, aarzelt de stichting geen moment. Voordat iemand doorkrijgt dat het faculteitsbureau voor de vraagprijs aan een universitaire stichting wordt verkocht, is er een ‘voorlopig koopcontract’ getekend.

Ter Borch ontploft CvB-voorzitter Berend ter Borch ontploft en ik moet op het matje komen. Er komt een deal: we mogen een bepaalde reserve houden voor extra redactiekosten en speciale reportages. Het nieuwe UK-pand gaat door en de bankrekening wordt opgeheven. We blijven een universitair weekblad in bonus wat op termijn unieke mogelijkheden oplevert. Zo gaat UKredacteur Fred Vermeulen bekijken wat de RUG allemaal uitspookt in het inmiddels vrije Vietnam. Ondertussen halen we landelijk regelmatig de voorpagina’s. Het Haagse netwerk en de gestarte samenwerking van de U-bladen (Gemeenschappelijke Universitaire Persdienst – een UK-initiatief) doet z’n werk. UK-redacteuren maken zelf landelijk nieuws. Een geruchtmakende serie over het “Studentencommunisme” in Groningen, mede onderbouwd door linkse coryfeeën als Lolle Nauta en Willem Hofstee, krijgt een coverstory bij de Haagse Post en follow-ups bij NRC, Volkskrant enz. Gijs Schreuders, toen hoofdredacteur van het CPN-dagblad De Waarheid, verklaart me tot volksvijand nr. 1 en “revisionist”, wat in Groningen weer goodwill oplevert ter rechterzijde. De UK blijkt toch redelijk onafhankelijk (sic) en zelfs u-raadslid en VVD-coryfee Frank de Grave reageert enthousiast.

W.F. Hermans Willem Frederik Hermans wordt landelijk nieuws. Tientallen studenten moeten maandenlang op tentamens wachten, afspraken

worden afgezegd, studenten geschoffeerd. Hermans zelf weigert ieder commentaar maar de reportages veroorzaken een golf van landelijke publiciteit en op termijn een van Hermans beste boeken Onder Professoren. De UK publiceert een volledige lijst van wie-is-wie in deze genadeloze sleutelroman, inclusief ondergetekende die als “een gesjeesde student uit Nijmegen” en “hoofdredacteur van een studentenblaadje” wordt weggezet. Achter de schermen woedt een intensieve reddingsactie om Hermans voor Groningen te behouden. Ik suggereer CvB-voorzitter Ter Borch staatssecretaris Ger Klein over te halen een “vrijplaats” voor Hermans te scheppen binnen de letterenfaculteit: hoogleraar met een beperkte onderwijsopdracht – jaarlijks een reeks colleges over het schrijversvak – en verder schrijven op staatskosten. Klein vindt het “een koninklijke oplossing” maar Willem Frederik laat zich “niet kopen” en vertrekt woedend naar Parijs. Terugkijkend op die 6,5 jaar UK lijkt het een jongensboek, bijna een schelmenroman. Maar ook leerproces en ontdekkingsreis. Verbaasd ontdek ik bij mezelf organisatietalent, financieel inzicht en een grote ongevoeligheid voor stress. Eind 1977 vertrek ik naar Brabant als chef-redacteur van de Brabant Pers. Een nieuw avontuur, gevolgd door een oude droom: theaterdirecteur. In Breda kan ik mijn liefde voor theater en film botvieren en mag samen met architect Herman Hertzberger het Chassé Theater bouwen. “Die kleine Napoleon”, noemt studentenleider en CPN-voorman Geert Lameris me tijdens een Gronings GSb-debat. Een geuzennaam die ik koester. Nu behoor ik tot “de grijze prop”. Wekelijks lees ik met nostalgisch plezier nog steeds de UK en denk aan de tijd dat ik samen met collega’s op de zetterij de opmaakvellen sta te plakken naast Jan Pelleboer, die behalve het weer ook De Groninger Gezinsbode maakte. Toen deden we nog alles zelf. De jaren van geluk!

UK-redactie in de begintijd


7

UK 34 - 26 MEI 2011

Grootste (rel)schoppers Ze kunnen bijna niet méér van elkaar verschillen. Hans Wijnberg en Pek van Andel: de een is een rechtse chemicus met stevige afkeer van studenteninspraak en bureaucratische universiteitsbobo’s, de ander is een geflipte medisch onderzoeker die de humane coïtus analyseerde met een MRI-scanner. Eén overeenkomst: ze schreven allebei regelmatig voor de UK. Door ERNST ARBOUW

Wijnberg krijgt de zak

De Pik van Pek Wat zie je als je naar een MRI-scanner kijkt? De meeste mensen zien gewoon een MRI –scanner. De meeste mensen, maar dus niet kampioen out-of-the-box denker Pek van Andel. Hij kreeg twee collega-onderzoekers – het was een stelletje, voordat daar nou misverstanden over ontstaan - zo ver dat ze met elkaar

in een MRI-scanner gingen. Het resultaat werd gepubliceerd in een vooraanstaand wetenschappelijk tijdschrift: ‘Magnetic imaging of male and female genitals during coitus and female sexual arrousal’. In gewone mensentaal: seks in een MRI. Het leverde interessante wetenschap-

pelijke inzichten op. Zo lijkt de penis tijdens de geslachtsgemeenschap onder een wat vreemde hoek te zitten – heel anders dan tot dusverre werd aangenomen. Alle anatomische inzichten over de coïtus, inclusief tekeningen van Leonardo da Vinci, konden bij het oud papier. Het onderzoek leverde Van Andel en zijn collega’s ook de nodige kritiek op. “De Telegraaf meldde destijds groot dat in Groningen kankerpatiënten op de wachtlijst stonden omdat wij stellen lieten soppen in de scanner”, vertelde hij in een interview. “Onzin, want die apparaten staan toch aan, en we gebruikten hem in een weekend.” De plaatjes van seks in de MRI bezorgden van Andel en zijn collega’s in 2000 een Ig Nobelprijs, een parodie op de echte Nobelprijs, bedoeld voor onderzoek dat mensen eerst aan het lachen maakt en daarna aan het denken zet. Voor zijn uitvinding van kunsthoornvlies, samen met de al net zo tegendraadse oogarts Jan Worst, kreeg hij in 1992 de Wubbo Ockelsprijs van de gemeente Groningen. Nog een paar hoogtepuntjes: de uitvinding van afbreekbare polymeren, onder meer gebruikt in hechtdraad, het forensisch onderzoek in de roemruchte Leidse balpenmoord, waardoor uiteindelijk de verdachte werd vrijgepleit en zijn

verwoede pogingen om geregistreerd te worden als ‘dubbeldonor’, waarbij je organen doneert voor transplantatie èn je lichaam doneert voor de wetenschap. Onmogelijk in Nederland, tot Van Andel het gewoon probeerde en niemand hem tegenhield.

Niet lekker Ronald Plasterk sprak er schande van: “Ongelooflijk.” Collega-minister Wouter Bos was “buitengewoon onaangenaam verrast”. En Simon Kuipers, de hoogste man van de RUG, voelde zich er helemaal niet lekker bij. Zijn jaarsalaris was in één klap opgeschroefd van 120.000 naar 171.000 euro. Het was een besluit van de Raad van Toezicht om de salarissen van de leden van het college van bestuur fors te verhogen. De Groningse salarissen liepen behoorlijk achter bij de rest van de universiteiten. Vandaar. Kuipers was met veel tegenzin akkoord gegaan. Hij vond die verhoging zelf

Een bladertocht door het UK-archief levert vooral stukken op die altijd op de een of andere manier te maken hebben met serendipiteit. In gewoon Nederlands: de ongezochte vondst. “De hooiberg ingaan voor een naald, en eruit rollen met een boerenmeid”, noemt hij het zelf. Er zijn in de geschiedenis voldoende voorbeelden van de ongezochte vondst, van de uitvinding van de inkjet printer (door een Canon technicus die per abuis zijn soldeerbout op z’n vulpen legde) tot de ontdekking van peniciline en Viagra (oorspronkelijk ontwikkeld tegen hoge bloeddruk, maar bij klinische test leek de werking vrij mager en waren de bijwerkingen vrij nadrukkelijk). Er was alleen nog nooit serieus studie gedaan naar het onderwerp. Tot Van Andel zich erin verdiepte. Al jarenlang eindigt daarom ieder stuk over hem met dezelfde zin: Van Andel promoveert binnenkort aan de RUG op zijn onderzoek naar serendipiteit.

niet nodig, maar in het licht van zijn opvolging kon hij het wel billijken en ging overstag. Wat stak, was dat die verhoging al in januari was geëffectueerd, zonder dat de buitenwacht dat wist. Tot de UK erachter kwam.

Neuken in collegezaal Een bomvolle collegezaal verlustigde zich begin 1975 aan een sexuele voorlichtingsfilm. Op het doek – in splitscreen – een neukend stel. Er werd flink ingezoomd op de juicy details. De zaal was tot de nok toe gevuld met leergierig publiek . “Ze hingen tot in de lampen”, vertelde UKverslaggever Marien Abrahamse met gevoel voor overdrijving.

De UK onthulde dat het ging om een onderzoek van de jonge psycholoog Herman Brootwater, die in de zaal zes verborgen camera’s had opgesteld om de reacties van het publiek op te nemen. De UK vond dat Brootwater daarmee alle grenzen overschreed. Een rel was geboren. Iedereen bemoeide zich ermee, landelijke kranten stortten zich op de kwestie. Abrahamse lachte zich suf. Hij bleek het zelf bedacht te hebben. “Onschuldig geintje”. Hij kreeg de smaak te pakken en mat zich allerlei andere aliassen aan van niet-bestaande types. Zoals drs. Grofhont.

Wederhoor Bij andere universiteitskranten

wordt er nogal eens van hogerhand ingegrepen. Bij de UK is dat, voorzover we weten, nooit voorgekomen en zo hoort het ook. Toch kreeg hoofdredacteur Guus Termeer op een maandagochtend om negen uur een telefoontje. Of hij even bij Eric Bleumink, toen voorzitter van het college van bestuur, wilde komen. Het kon maar over een ding gaan: het afscheidsinterview van John Griffith, decaan bij rechten, in de laatste UK. Griffith maakte gehakt van Bleumink en zijn medebestuursleden. Hij betichtte het college, waarmee hij eerder een aanvaring had gehad, van bestuurlijke onbetrouwbaarheid Waarom had de UK geen hoor en wederhoor toegepast?, zo wilde

Bij de 68e steunbetuiging ging de UK-redactie door de knieën. Hoogleraar organische chemie Hans Wijnberg kwam terug als columnist. Het was, schreef hij zelf later met pesterig genoegen, “De eerste en de enige keer dat de UK-redactie naar het lezerspubliek luisterde.” Maar wat was nou precies de aanleiding voor zijn ontslag – telefonisch, met vijf dagen opzegtermijn? Zelf houdt de emeritus hoogleraar het op een artikel over kernenergie. Of preciezer: een artikel vóór kernenergie. “Een volle middenpagina, een paar dagen voor het ongeluk met de kerncentrale in Tsjernobyl. Ja, toen kwamen er een stuk of tien ingezonden brieven van mensen die vonden dat ik weg moest. Ja, ook van een collega-hoogleraar – een enorme eigenwijze idioot.” Helaas: een speurtocht door het UK-archief en uren bladeren door oude kranten levert niet het gewraakte artikel. Als er toch iets in de krant heeft gestaan, dan was het zeker niet vlak voor de ramp in Tsjernobyl. Er is nog iets vreemds:

het ontslag van Wijnberg speelde in het voorjaar van 1983, de ramp in Tsjernobyl was op 26 april 1986. Maakt dat uit? Nee, natuurlijk niet. Het is een mooi verhaal en het had zomaar waar gebeurd kunnen zijn. In de late jaren zeventig en de vroege jaren tachtig was de UK, voorzichtig uitgedrukt, nogal links en Wijnberg (“In 1977 [...] kende de UK het verschil tussen een columnist en een communist niet eens”) was niet te beroerd om in zijn stukjes op lange linkse tenen te gaan staan. Hij schreef over zijn tijd in het Amerikaanse leger (destijds nog minder populair dan nu), hij was vernietigend over studenteninspraak en hij veegde – soms bot, vaak vlijmscherp – de vloer aan met iedereen die het niet met hem eens was, inclusief de UK-redactie dus. Een positief stuk over kernenergie had zomaar de laatste druppel kunnen zijn.

het ter perse gaan van dit weekblad, kreeg ik een telefoontje van een UK redacteur met de mededeling dat ik ontslagen was. […] ‘Waarom?’ ‘Zo maar’, was het verlegen antwoord. ‘De redactie wou wat anders.’ Ja, bedacht ik me later, de redactie wil misschien wel wat anders, maar de lezers dan?” Tja, die lezers… Volgens de redactie was het belangrijkste probleem dat er naar aanleiding van de columns nauwelijks nog brieven kwamen. Wijnberg werd – oh gruwel – mild. Alleen in zijn jaarlijkse outfit op 5 december (zie foto) strooide hij nog onverzoenlijke praatjes rond. Als de toenmalige redactie graag in-

gezonden brieven wilde, dan werd ze op haar wenken bediend. Twaalf ingezonden brieven van in totaal 52 mensen “plus nog wat nagekomen post en wat telefoontjes en de overige commotie die aan deze universiteit gebruikelijk is”, schreef de UK later. Er werd een hele krantenpagina voor ingeruimd: “Wijnberg wegdoen is verkeerd”, “Een redactionele blunder van de eerste orde” en “een grof schandaal”. Meest veelzeggend is de reactie van mevrouw Elly Wijnberg: “Bijna veertig jaar ben ik bezig geweest mijn man genuanceerd denken bij te brengen. Is het eindelijk zover, smijten jullie hem eruit omdat hij tè redelijk is geworden. Nu ben ik weer terug bij af.”

Bleumink van Termeer weten. Daar had hij een punt. En daarmee was de kous ook af.

In de druiprekstand Hedwig huppelde naar hem toe en stak haar hand in zijn broek. “Nog een beetje in de druiprekstand zo te voelen. Wacht maar eens, daar gaan we wat aan doen. Stil liggen, even, anders krijg ik hem er niet in”, hijgde ze. Ze begon Stanley te berijden alsof hij een stokpaardje was. Dit is geen tekst uit de Studentenkrant, het is de UK van de vorige eeuw. Mussengang, een razend populair feuilleton. Er werd geneukt dat het een lieve lust was en de te-

keningen van Bert Cornelius deden de rest. In het begin regende het ingezonden brieven. Teneur: Mussengang was grof, bot en ordinair. Maar intussen was het het eerste verhaal waar iedereen zich op stortte zodra de UK uitkwam. En toen kwam de gewenning. Niks ingezonden brieven of opgewonden commentaren. Dat vond een van de schrijvers, Peter Bügel, de dood in de pot. De beuk erin! En dus kwam hij met bovenstaande teksten. Plus de niets verhullende tekening van Cornelius. Gespannen wachtten ze de UK van die week af. Donderdag: geen reactie. Vrijdag: ook niet. Maandag: geen enkele beweging aan het front. Akelig stil. En zo bleef het.

Hoe is het dan wel gegaan? Dat beschreef Wijnberg zelf in een column op 15 juni 1983: “Gisteren, vijf dagen voor


8

UK 34 - 26 MEI 2011

“Ik heb Fortuyn goed gekend. Ik ben zelfs studentassistent bij hem geweest. Deze foto is gemaakt in ’93, Fortuyn woonde al in Rotterdam. Ik had hem al een hele poos niet meer gezien en kon me ook absoluut niet vinden in zijn politieke ideeën. Ik was wel geschokt, toen ik hoorde dat hij was doodgeschoten.”

“Dit vind ik zelf een hele bijzondere foto. De UB staat nu tegenover het Academiegebouw, maar op die plaats stond daarvoor een kerk. De Martinuskerk. Je ziet het academiegebouw nog doorschijnen achter de ruïne.”

XL

Fotograaf van de tijdgeest

Hij ís fotografie aan de universiteit. Meer dan 30 jaar lang legt Elmer Spaargaren (59) het universitaire leven vast op foto, werkzaam voor de UK en de RUG zelf. “Volgend jaar stop ik bij de krant”, zegt hij. Daarmee komt een einde aan zijn dubbelfunctie. Hij kijkt terug op zijn tijd als fotograaf en student. “Ik heb de tijdgeest gedocumenteerd. Een beetje dan.” Door AXEL BOGAERDS

De verjaardag Mijn vader was een minimalist Het geboortekaartje leek op een rouwadvertentie Hier in dit lange dorp Heb ik tegen steentjes getrapt Het stof maakte mijn schoenen van zand En ik grijnsde uitbundig onopgemerkt. Rosbiefdag. Een dikke kikker in mijn ruwe handjes. Ik weet nog de geur van versgemorste olie Benzinestations op de helft van de vakantie Ik kon expres genieten Twaalf was ik en lang en vergeetachtig. Waarheen? En hoe lang nog? Maar nu. Mijn ouders bleken geen instituut. Ik slijt zelf mijn benen af. De verjaardag was een weke glimlach De toespraak kon je met blote handen lezen lege handen onder vastgoeddekens het bureau is dan maar naast het bed geplaatst maar geen woord komt nog uit mijn armen. Nu richt ik mijn knieën naar het zand En met mijn voeten zoek ik de scherf Ik vlooi de krant En lees dat ik besta. Joost Oomen 1990 - 2011 Het bewijs is een afgesleten stok En al die vergeten papieren Hoe lang duurt deze parade nog, want ik loop toch in mijn eentje?

Twee jaar geleden moet hier ongeveer de hoekvlag van het oude FC Groningen stadion hebben gestaan, nu een eettafel. Daaraan zit Elmer Spaargaren. Zijn haar is wit, net als zijn snor. Pas als hij naast je staat valt op hoe lang hij eigenlijk is. Boomlang, zelfs. Vroeger moet hij echt een verschijning zijn geweest. Lang haar, brede schouders. Met de jaren lijkt hij lengte te hebben verloren. Hij loopt een beetje gebogen door zijn nieuwbouwhuis. Sloffend, alsof hij zijn indrukwekkende gestalte wil verbergen. Spaargaren is al zijn hele leven met fotografie bezig. Tijdens zijn studie Sociologie, midden in de jaren 70, stond het ver boven studeren. “Alles was leuk en interessant om te fotograferen. Toen ben ik op een gegeven moment ook maar opgehouden met studeren.” Hij zucht. “Daar heb ik soms wel spijt van gehad. Natuurlijk. Ik zag de studenten die tegelijk met mij begonnen waren afstuderen, de stad verlaten en carrière maken.” Rustig praat hij over het verleden. Zijn stem is laag, maar zacht. Bedachtzaam geeft hij antwoord. Tussen zijn zinnen laat hij stiltes vallen, soms maar een fractie, soms secondenlang. ”Ik heb de universiteit gedocumenteerd. Een beetje dan.” Stilte. “Toen ik begon met fotograferen heerste de geest van de seventies.” “Iedereen lang haar, iedereen links. En samen tegen de apartheid en bezuinigingen in het algemeen.”

Was je zelf ook idealistisch? “In die tijd was iedereen idealist. Ik heb me daar aardig door laten meeslepen denk ik. Daardoor heb ik ook mijn studie niet afgemaakt.” Vind je het jammer dat het idealisme en de cultuur er omheen nu minder onder studenten leeft? “Volgens mij zijn er nog steeds heel veel idealistische studenten. Dat zijn studenten altijd geweest. Maar de studiedruk is tegenwoordig veel hoger, dus hebben ze er minder tijd voor. Je kon in mijn tijd eindeloos over je studie doen. Tiendejaars waren niet echt een uitzondering. Studenten van nu hebben veel meer aan hun kop, en dus is er minder ruimte voor idealisme.” Hoe ben je bij de universiteitskrant terecht gekomen? “In het begin bood ik zelf foto’s aan, dat moet in 1977 zijn geweest. De universiteit wilde een kantine sluiten in de Oude Boteringestraat. Dus werd de kamer van de secretaris bezet, die werd gezien als het kwade genius. Ik kreeg 25 gulden betaald voor zo’n foto.” Hoe zag de universiteitskrant er toen uit? “De redactie knutselde de krant zelf in elkaar, zonder professionele vormgever. De vormgeving van de krant was daardoor wel amateuristisch. En alles was in zwart-wit, natuurlijk. Er werden gek genoeg wel meer foto’s geplaatst dan nu, maar kleiner.” Voel je je na al die jaren verbonden met de UK? “Je wordt op een gegeven moment deel van het meubilair. Hoewel dat de laatste tijd wel minder is, dat is het effect van de digitalisering. Vroeger kwam ik een paar keer per week met een stapeltje foto’s op

de redactie aanzetten. Nu kom ik er eigenlijk nooit meer. Ik heb er persoonlijk ook niet meer zo’n behoefte aan.”

Waarom stop je? “Ik ga nog wel door met fotograferen voor de universiteit. En ik wil meer gaan freelancen op het gebied van architectuur; dat heeft mijn belangstelling. Maar voor de krant voel ik me wat te oud worden, het wordt allemaal wat sleets. Bij de UK is herhaling een enorme factor. De krant wordt al voor de helft gevuld met de universitaire agenda. Op een gegeven moment heb je dat wel gezien. Mijn rol is ook veel marginaler dan vroeger. Er zijn nu drie fotografen voor vijf of zes foto’s per week, vroeger deed ik alles alleen.” Voel je je aan de kant gezet? “Een beetje. Ik heb 12 jaar geleden zelf om versterking gevraagd, omdat ik niet elk weekend meer wilde werken. Maar er is vorig jaar een periode geweest dat ik een kwartaal lang geen opdracht kreeg. Ze waren me gewoon vergeten. Ik heb daar wel een poos over zitten piekeren. Week in week uit zie je de foto’s van collega’s in de krant staan, maar je neemt er zelf niet aan deel. Dat voelt heel raar.” Ben je trots op wat je hebt bereikt als fotograaf? “Met mate. Ik ben niet echt een heel belangrijke fotograaf. Het is zo lullig om te zeggen, maar je hebt op een gegeven moment een soort bloeitijd - en dat is voor mij alweer een poos geleden. Toen was het echt hectisch. Maar ach, je was jong. In dat tempo hou je het ook niet vol, er was geen tijd voor een privéleven of zo. Ik vind dat ik toch wel interessante foto’s heb gemaakt. Maar trots? Tsja.”

Megascore

Fortuyn stonk erin

Verduistering UK

Per 1 september stonden er bij de RUG 27.747 studenten ingeschreven, dit is het grootste aantal ingeschreven studenten tot nu toe.

Dertig jaar geleden, de voorpagina van de UK: door een zware storing zijn alle salarisprogramma’s van de RUG vernietigd. Om toch op tijd uitbetaald te krijgen, konden alle medewerkers zich met hun laatste salarisstrookje in de hand vervoegen bij de personeelsadministratie. Vrijdag 1 april vanaf 9.00 uur. De alerte lezers hadden de grap natuurlijk door! Toch stonden drommen medewerkers bij de administratie op de stoep. En wie meldde zich als eerste, 31 maart 1977? Drs. W.S.P. Fortuyn, medewerker bij sociologie.

Journalisten ruiken de vuile was van een ander al op kilometer afstand. Maar wat doe je als je als krant zelf getroffen wordt door een ramp? Dat werd een kwestie bij de verduistering van een paar ton door de zakelijk leider van de UK. In die tijd had de UK naast een hoofdredacteur ook een zakelijk leider die onder andere over de advertenties ging. In 1998 bleek bij een accountantscontrole dat hij zo’n 200.000 gulden had weggesluisd naar zijn privérekening. Het bestuur stelde hem per direct op non actief en

De langst ingeschreven student staat nu 40 jaar ingeschreven. De oudste actieve promovendus is 69 jaar oud en de jongste is 22.

Joost Oomen

De jongste hoogleraar is 34 jaar.

RUG-Huisdichter 2010-2011

De medewerker die het langst in dienst is, is dat in september 47 jaar.

deed aangifte bij de politie. Er volgde geen strafvervolging, beide partijen kwamen uiteindelijk tot een schikking, die erop neerkwam dat hij het geld weer terug moest storten. Ook kreeg hij een boete van 5000 gulden. Het bestuur gaf hoofdredacteur Guus Termeer te kennen dat de UK niet mocht schrijven over deze affaire. “Achteraf had ik daar niet mee moeten instemmen.” Toen het Nieuwsblad van het Noorden na een half jaar achter de gebeurtenissen kwam en daar uiteraard over schreef, ging de UK alsnog tot publicatie over. Dat voelde stukken beter.

Foto Reyer Boxem

e mer

Demonstratie tegen de apartheidspolitiek in Zuid-Afrika, in 1978. “De actiecultuur leefde toen echt. Zoals ik zei, iedereen was idealist. Ik was toen wel al een beetje een buitenstaander, omdat ik die camera vast had. Maar de mensen kenden mij, ik deed toen zelf ook wel mee, met milieuacties bijvoorbeeld.”


Nieuwe vacatures

Openstaande vacatures

Universitair Docent Religie, Conflict en het Publieke Domein

Postdoc Logics for Intelligent Interaction: Expressivity and Succinctness

1,0 fte | Faculteit Godgeleerdheid en Godsdienstwetenschap

1,0 fte | Faculty of Philosophy

Promovendus Digitaal ondersteunde assessment in het rekenonderwijs

Faculteitsbestuurder voor de Portefeuille Middelen

1,0 fte | Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

0,5 fte | Faculteit Wijsbegeerte Nadere informatie over deze vacatures vindt u op: www.rug.nl De RUG biedt speciaal aan meeverhuizende werkende partners van nieuwe medewerkers goede loopbaanfaciliteiten. De RUG streeft naar een evenwichtig opgebouwd personeelsbestand. Op een aantal terreinen zijn vrouwen nog ondervertegenwoordigd. Daarom worden zij vooral uitgenodigd te solliciteren.

werken aan de grenzen van het weten


Informatie voor studenten en medewerkers Pagina onder verantwoordelijkheid van de afdeling Communicatie RUG T (050) 363 54 45, communicatie@rug.nl

www.rug.nl/extra 26 mei 2011

# 75

Tekst, opmaak en illustratie: Edzard Krol

27 mei 2011 t/m 23 januari 2012

Beyond the Stars. Reis naar de oneindige ruimte. Tentoonstelling in het Universiteitsmuseum. › www.rug.nl/museum/tentoonstellingen/verwacht

Ward Romeijnders

Student econometrie studeert summa cum laude af met gemiddeld een 9,7 › www.rug.nl/feb/nieuws/archief/2011/110519SummaCumL aude

Nacht van Kunst & Wetenschap Op 4 juni staat de binnenstad in het teken van wetenschap, theater, tentoonstellingen, kunst, workshops en experimenten. De Nacht van Kunst & Wetenschap is er voor iedereen. Echte wetenschapsfanaten kunnen meebouwen aan een reuzenmolecuul. Geïnteresseerden in sociale media kunnen zichzelf terugzien in een spiegel met nieuws van dat moment. Electroliefhebbers kunnen hun hart ophalen bij de Zweedse groep Slagsmålsklubben. Daarnaast zijn onder andere Go Back To The Zoo, Tim Knol, het NNT, 3FM met het 3FM Talent Stage, A Silent Express, Kensington, Club Guy & Roni, het NND, Arjen Lubach, Random Collision, het Pavlov E-Lab, de Fusion Roadshow, Vincent Icke, Sebstiaan Labrie, Eefje en Gijs van Rhijn van de partij. › www.denachtvankunstenwetenschap.nl.

Wijzigingen draadloos netwerk Met ingang van 26 mei 2011 verandert het draadloos netwerk van de RUG. Studenten en medewerkers die na deze datum gebruik willen blijven maken van het draadloos netwerk, dienen daarom hun netwerkinstellingen eenmalig te wijzigen. De handleidingen met de nieuwe instellingen voor de besturingssystemen die worden ondersteund, zijn beschikbaar op www.rug.nl/cit/draadloos. Daarnaast moet het wachtwoord voor het draadloos netwerk vanaf 26 mei voldoen aan het de eisen van het nieuwe wachtwoordsysteem. Door de netwerkwijzigingen is het universitair draadloos netwerk sterker beveiligd, eenvoudiger in te stellen en beter geschikt voor mobiele apparatuur. Ook zal het netwerk RuG-FN2 opgaan in Eduroam. Met Eduroam (www.eduroam.nl) is het mogelijk direct internettoegang te krijgen bij andere universiteiten, hogescholen of bibliotheken. Heeft u vragen, neem dan contact op met de CIT Servicedesk. › www.rug.nl/cit/servicedesk/overzichtservicedesks.

Grotere BARS-bestanden BARS (Big Attachment Relay System) is de dienst van de RUG voor het versturen van grote bestanden die niet als bijlage bij een mail kunnen. De maximale bestandsgrootte is verhoogd van 100MB naar 250MB. Meer informatie over BARS: http://bars.rug.nl.

Overstap naar Office 2010 In juni stappen de meeste faculteiten over op Microsoft Office 2010. Vanwaar die overstap? Wat zijn de belangrijkste veranderingen? ‘Er is al geruime tijd vraag naar om bij de tijd te geraken en op Office 2010 over te stappen,’ zegt Jan Hemel, van het Centrum voor Informatie Technologie (CIT). ‘Daar is dan ook alle reden voor. Zo komt de vorige Office-versie aan de universiteit uit 2003. Vooral studenten gebruiken thuis eigenlijk allemaal al Office 2007 of 2010. En als je nu een Office-versie koopt, krijg je ook de 2010-versie. Hierdoor ontstaat er een discrepantie tussen wat er thuis wordt gebruikt en op het werk. Verder kan de nieuwe versie veel grotere spreadsheets aan. Ook worden de open standaarden beter ondersteund, dat zijn bestandsformaten die ook vanuit andere programma’s, zoals OpenOffice, toegankelijk zijn. Bovendien is het voor de ondersteuning van de software beter om niet met drie versies tegelijk rekening te hoeven houden.’ Nieuwe filosofie Office 2010 verschilt behoorlijk van Office 2003. Zo is het uiterlijk flink gewijzigd. ‘Al zal niet elke gebruiker daar evenveel van merken,’ zegt Hemel. ‘Mensen die eigenlijk alleen maar typen in Word, zullen misschien niet zien dat de knopjes bovenaan het scherm zijn veranderd. Maar de gevorderde gebruiker zal even moeten zoeken waar de geavanceerde functies zitten. Het oude menu bestaat niet meer en is vervangen door tabbladen. In het oude Office was het de filosofie om de bediening van alle pakketten zoveel mogelijk op elkaar te laten lijken. In het nieuwe Office is die filosofie verlaten. Uitgangspunt is nu in elk programma meteen alle tools ter beschikking te stellen die de meeste gebruikers nodig hebben. Hier-

Jan Hemel. Foto: Elmer Spaargaren door krijg je als je in Word werkt totaal andere knoppen te zien, dan wanneer je in Powerpoint werkt. Volgens mij is deze verandering voor zowel beginners als gevorderden voordelig. Al zullen gevorderde gebruikers er wel eerst een poosje aan moeten wennen.’ Hemel vindt het jammer dat het bij de invoering van Office 2010 nog steeds niet mogelijk is om ook Microsoft Outlook te installeren. Met dit programma kun je e-mails en adressen beheren, en er zit ook een agenda in. ‘Dat Outlook nog steeds niet gebruikt kan worden, zit mij dwars. Outlook vereist echter een andere infrastructuur dan we bij de RUG hebben.’ Bij het overzetten verdwijnt de oude versie van Office 2003 van de computer. Op de documenten heeft de overzetting volgens Hemel geen invloed: ‘Alle documenten blijven staan

waar ze stonden. Ook aan de leesbaarheid van de documenten zal niets veranderen.’ Bij het CIT heeft de overstap naar Office 2010 als eerste plaatsgevonden. ‘Op een paar computers na, waarop men veel had geregeld en geritseld, hebben zich daarbij nauwelijks problemen voorgedaan,’ aldus Hemel. ‘Ook blijken enkele essentiële applicaties het goed te doen: DotOffice (huisstijl) en Bullen (diploma’s). Daarom gaat de overstap door zoals gepland. In juni zullen eerst de computers op het Zernike-complex overgaan, daarna die in de binnenstad. Bij de Faculteit Medische Wetenschappen gebeurt het enkele maanden later, vanaf eind oktober.’ Voor wie er behoefte aan heeft, geeft het CIT demonstraties en cursussen over Office 2010. Meer info: www.rug.nl/computercursus.

Herinschrijving vanaf 1/6! Iedereen die volgend jaar verder wil met zijn of haar studie zal zich moeten herinschrijven. Herinschrijving gaat niet automatisch, je moet er zelf actie voor ondernemen. Dat kun je vanaf 1 juni 2011 doen, op www.rug.studielink.nl. Studenten die dit studiejaar hun bachelor afronden, of denken af te ronden, moeten zich niet alleen herinschrijven voor de bacheloropleiding, maar direct ook aanmelden voor de masteropleiding. Op het moment dat ze hun bachelordiploma halen, wordt hun bachelorinschrijving – mits deze toelating geeft tot deze master – automatisch omgezet naar een masterinschrijving. ‘Sommige mensen denken dat de herinschrijving automatisch gaat,’ zegt Noor van Schaik, hoofd Studenten Informatie & Administratie. ‘Die zijn stomverbaasd dat ze elk jaar weer opnieuw naar Studielink moeten om zich te herinschrijven of dat ze zich voor de master moeten aanmelden. Dat blijft blijkbaar onduidelijk.’ Digitaal machtigen Tijdens de herinschrijving regel je ook meteen de betaling van het collegegeld. Nieuw daarbij is dat je dat collegegeld nu bij www. rug.studielink.nl met een digitale machtiging

kunt betalen. ‘Dat machtigen gaat nu heel eenvoudig,’ aldus Van Schaik. ‘Je hoeft er alleen maar een vakje voor aan te vinken. En je hebt geen rompslomp meer met machtigingsformulieren. Voor het regelen van die machtiging is het wenselijk een DigiD te hebben. Maar omdat die ook voor de studiefinanciering nodig is, zullen de meeste studenten daar al wel over beschikken.’ Een van de vereisten om in aanmerking te komen voor het wettelijk collegegeld (1713 euro) is dat je voldoet aan de woonplaatsvereiste. Daarvoor moet je ingeschreven staan bij de gemeentelijke basisadministratie (GBA) van Nederland. Of je moet woonachtig zijn in een van de grensgebieden van Duitsland, België of Luxemburg. Is dat niet het geval, dan betaal je het hoge collegegeldtarief (6900

euro). Als je een bachelor of mastergraad hebt behaald en je schrijft je opnieuw in voor een bachelor of master, moet je het hoge instellingscollegegeldtarief betalen, tenzij je onder een bijzondere (overgangs-)regeling valt. Kijk hiervoor in de Uitvoeringsregeling 20112012 van de RUG. Die zal naar verwachting eind juni gepubliceerd worden. Je kunt er ook naar informeren bij de University Student Desk. Als je ingeschreven staat voor een propedeuse van een bacheloropleiding, moet je wellicht een positief bindend studieadvies (BSA) hebben voordat je je opnieuw voor dezelfde opleiding mag inschrijven. › www.rug.studielink.nl › www.rug.nl/studenten/inuitschrijving › www.rug.nl/hoezithet › Telefoon: (050) 3638004


Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers

Algemeen Studium Generale De optimale klank Waarom hebben kinderen die hun moedertaal leren meer problemen met de ritmische structuur van een woord als ‘banaan’ dan met die van een woord als ‘appel’? Om taal en muziek te begrijpen is de luisteraar (vaak onbewust) op zoek naar structuur. De principes die daarbij worden toegepast lijken erg veel op elkaar. Dicky Gilbers is taalkundige aan de RUG. Marcel Mandos is artistiek manager en programmeur van het NNO, met optredens van het Glinka Ensemble. Datum: dinsdag 31 mei. Plaats: Academiegebouw. Aanvang: 20.00 uur. Kaarten voor studenten gratis, anders € 2,50

> Verzorgd door de UK; eindredactie, tel. 3636699 > Mededelingen kunnen ingediend worden via www.universiteitskrant.nl > Aanleveren is mogelijk tot uiterlijk maandag 10 uur voor de UK van dezelfde week > De volgende UK verschijnt op 9 juni 2011

Bibliotheek Hemelvaartsdag gesloten Donderdag 2 juni, Hemelvaartsdag, zijn alle bibliotheeklocaties de gehele dag gesloten. http://www.rug.nl/bibliotheek/ locaties/ub/index Openingstijden UB in de komende weken Zaterdag 28 en zondag 29 mei: open van 10.00 – 22.00 uur; donderdag 2 juni (Hemelvaartsdag): gesloten. Zaterdag 4 juni: open van 10.00 - 14.00 uur, daarna geslo-

Studium Snacks tijdens Nacht Studium Generale is op zaterdag 4 juni aanwezig tijdens De Nacht van Kunst & Wetenschap met het programma ‘Studium Snacks – de snack voor de intellectuele trek!’. Noordelijke onderzoekers en kunstenaars presenteren in 10 minuten flitsende ideeën op het snijvlak van kunst, cultuur en wetenschap. Stap in deze lezingencarrousel en laat je meeslepen door originele gedachten en verrassende presentaties. Datum: zaterdag 4 juni. Plaats: zaal A900 (gebouw links naast het Academiegebouw). Tijd: 21.00 – 00.30 uur. Meer informatie: www.rug.nl/studium. Kaarten en informatie Kaarten zijn verkrijgbaar bij: Bureau Studium Generale Groningen, Oude Boteringestraat 13, tel. (050) 363 54 63; Universiteitswinkel, Oude Kijk in ’t Jatstraat 39; Boekhandel selexyz scholtens, Guldenstraat 20 studium@rug.nl www.rug.nl/studium

Centrum voor Informatie Technologie Computercursussen Excel basis 6 t/m 9 juni, Access basis 6 t/m 10 juni, Open Leercentrum 7 juni, Open Leercentrum, 9 juni Powerpoint, 14 t/m 16 juni Open Leercentrum, 16 juni Webplatform voor redacteuren. RUGmedewerkers en -studenten kunnen zich inschrijven via de website van het CIT of telefonisch bij CIT secretariaat (363 9200). De cursussen worden gegeven in dagdelen en vinden plaats in de Zernikeborg. Meer info op de website, bel 363 9200 of e-mail naar onderstaand adres. http://www.rug.nl/cit/onder-

Faculteiten Rechtsgeleerdheid

Letteren S TA G E B U R E A U L E T T E R E N

Vraag altijd eerst goedkeuring aan je docent.

> Studium Generale. Studium Snacks op De Nacht van Kunst en Wetenschap. Zie ook: Agenda > Evenementen wijs/cursusaanbod/ secretariaatcit@rug.nl Open leercentrum Het open leercentrum biedt elke donderdagmiddag een begeleide zelfstudie waarbij de cursist zelf de inhoud van de cursus bepaalt en in eigen tempo een aantal vooraf gekozen leermodules afwerkt en zich bij vragen kan richten tot een docent. De volgende cursussen zijn op dit moment via het open leercentrum te volgen: MS-Word, MS-Excel en MSAccess introductie, MS-Frontpage, MS-Windows basiscursus, Visio, Thunderbird, Beheer van een eigen PC onder Windows XP, SPSS module Data Entry, Oracle Calendar (RUGplanner), Outlook, Outlook Express Studenten: € 25,-, medewerkers: € 60,- per dagdeel Excel Tijdens deze cursus leert u de basisvaardigheden van het werken met een spreadsheet. Het invoeren en opmaken van gegevens, het rekenen met gegevens en het presenteren van gegevens in grafiekvorm is een kleine greep uit de onderwerpen die aan bod komen. Studenten € 42,- Medewerkers € 182,-. Webplatform voor redacteuren Voor iedereen die informatie zal invoeren in de webpagina’s van de RUG. De basis van het webplatform van de RUG wordt gevormd door een Content Management System (CMS). Met behulp van de inline editor Xopus kunnen de gegevens worden ingevoerd. Studenten RUG: 27 Euro en medewerkers RUG: 97 Euro.

ten, maar om 20.00 uur weer open als locatie van De Nacht van Kunst en Wetenschap! Zondag 5 juni: open van 10.00 – 22.00 uur; zaterdag 11 juni: open van 10.00 – 22.00 uur; zondag 12 en maandag 13 juni (Pinksteren): gesloten http://www.rug.nl/bibliotheek/ locaties/ub

Diversen Hongaarse dag aan de RuG In samenwerking met de Ambassade van Hongarije in Den Haag, Finoegrische Talen en Culturen en Midden- en Oost- Europese Studies. 16:00 In gesprek met Prof. George Schöpflin (Senatszaal in Academiegebouw) ”Is Europe Strong Enough? – A perspective from the Hungarian Presidency of the Council of the European Union” Na de presentatie mogelijkheid om vragen te stellen aan Prof. Schöpflin (Europarlementarier). 17.30 Hongaarse filmvoorstelling (Senatszaal in Academiegebouw) Gábor Dettre : Cloud Over the Ganges Miklós Kiss (KCM, RuG) introduceert de regisseur Gábor Dettre en de film. Na de filmvoorstelling vindt er een borrel plaats bij de afdeling Finoegrische Talen en Culturen (Harmoniegebouw), waar u ook kan kennis maken met de regisseur. Van harte welkom! E.Zsadanyi@rug.nl http://www.mfa.gov.hu/kulkepviselet/NL/hu/varhato_esemenyek/ Centrum voor universiteitsen wetenschapsgeschiedenis Op dinsdag 31 mei a.s. vindt de volgende bijeenkomst van het Centrum voor Universiteits- en Wetenschapsgeschiedenis. Niels

1

Bos (Astronomie) zal dan spreken over ‘ Het Antikythera-mechanisme. De zoektocht naar planeten in ‘s werelds oudste computer’. Niels Bos is bezig met een reconstructie. Tijd: dinsdag 31 mei, 17.30 uur Plaats: collegezaal in de Universiteitsbibliotheek, 4e verdieping. k.van.berkel@rug.nl

De JFV organiseert verschillende tentamentrainingen! voor semester 2ab. Voor ondernemingsrecht 1, burgerlijk recht 1 en bestuursrecht 3. De tentamentrainingen worden gegeven door een advocaat die de stof doorneemt. Deelname aan de tentamentrainingen is gratis en je kunt je inschrijven via www.jfvgroningen.nl studiefaciliteiten@jfvgroningen.nl www.jfvgroningen.nl

Peter Singer over armoede en welvaart De beroemde Australische filosoof Peter Singer spreekt op woensdag 1 juni over een van de grootste wereldproblemen: 1 miljard mensen leeft in extreme armoede, terwijl 1 miljard zich in grote luxe bevindt. Singer stelt dat de welvarende mensen de morele plicht hebben om de armen te helpen. Hij zal dit standpunt met verve beargumenteren, waarbij hij ook een weerwoord geeft op diverse praktische bezwaren. Zijn conclusie is duidelijk: de meeste in welvaart levende mensen voldoen niet aan hun ethische plichten. De Griph-lezing van Peter Singer (voertaal Engels) is georganiseerd door de Faculteit Wijsbegeerte van de RUG, met steun van Studium Generale Groningen. Datum: woensdag 1 juni. Plaats: Academiegebouw. Aanvang: 15.15 uur. Toegang: gratis.

26 mei t/m 9 juni 2011

Stage: VARA, Kinderen voor Kinderen Opleiding: diverse bachelors en masters. Periode: vanaf september, 3-6 maanden, fulltime. Opdracht: bedenken en maken van filmpjes voor de website, redactiewerk voor de website en productiewerk. Meer info: Stagebureau Letteren, tel. 050-3635844. Zie Nestor, BA-stages/MA-stages, onder “placement vacancies”. stages.let@rug.nl www.rug.nl/let/stagebureau Master Placement: Diaspora Forum for Development Study programme: various masters. Period: one semester, 16-40 hours a week, starting date: 13 June 2011. Diaspora offers internship positions for a Communication and Research Officer, 2 Project Assistants and an Administrative Assistant. For more information, please contact the Placement Office Faculty of Arts, or visit Nestor, MA-placement, “placement vacancies”. Always get your teacher’s permission before applying! stages.let@rug.nl www.rug.nl/let/stagebureau Masterstage: Directie Veiligheidsbeleid Opleiding: diverse masters. Periode: 4-6 maanden, vanaf 1 juli of 1 september. Opdracht: ondersteuning van de clusters Afghanistan of Afrika/Midden-Oosten. Meer info: Stagebureau letteren, tel. 050-3635844. Zie Nestor, MA-stages, onder “placement vacancies”. stages.let@rug.nl www.rug.nl/let/stagebureau Ba-/Ma-stage Opleiding: diverse bachelors/masters. Periode: 1 juni tot 1 augustus 2011. Opdracht: onderzoek en interviews voor het Stagebureau. Meer info: Stagebureau Letteren, tel. 050-3635844. Zie Nestor, Ba-/ Ma-stages, onder “placement vacancies”. stages.let@rug.nl www.rug.nl/let/stagebureau

Economie en Bedrijfskunde A LG E M E E N

MARUG Battle of Marketeers Ben jij het grootste marketing-

Promoties en oraties 26 mei Promotie: mw. B. Veenstra, gedrags- en maatschappijwetenschappen. Titel: The utility and effectiveness of an educational computer game aimed at improving ineffective learning behavior in preschool children. Promotor(s): prof.dr. P.L.C. van Geert, prof.dr. B.F. van der Meulen. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 11.00 uur. 26 mei Promotie: dhr. W.L. Mafuru, rechtsgeleerdheid. Titel: Understanding the effects of central teacher recruitement in six ward secondary schools in Tanzania. Promotor(s): prof.dr. M.L.M. Hertogh. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 16.15 uur. 30 mei Promotie: mw. X. Jiang, economie en bedrijfskunde. Titel: Statistical and economic applications of Chinese regional input-output tables. Promotor(s): prof.dr. H.W.A. Dietzenbacher. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 11.00 uur. 30 mei Promotie: mw. M.P. Zijlstra, medische wetenschappen. Titel: The role of heat shock proteins in PolyQ disorders. Promotor(s): prof.dr. H.H. Kampinga, prof.dr. O.C.M. Sibon. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 13.15 uur. 30 mei Promotie: dhr. W. Nesse, medische wetenschappen. Titel: The periodental inflamed surface area as inflammatory burden in diabetes and rheumatoid arthritis patients. Promotor(s): prof.dr. A. Vissink, prof.dr. F. Abbas, prof.dr. P.U. Dijkstra. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 14.45 uur. 30 mei Promotie: dhr. J.F.H. Inghelram, rechtsgeleerdheid. Titel: Legal and institutional aspects of the European Anti-Fraud office (OLAF). An analysis with a look forward to a European public prosecutor’s office. Promotor(s): prof.dr. J.H. Jans, prof.dr. C.W.A. Timmermans. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 16.15 uur. 31 mei Oratie: dhr. prof.dr. W.J. van Son, medische wetenschappen. Titel: Roomser dan een lymfocyt. Leeropdracht: Nefrologie: het onderwijs in transplantatie-immunologie, in het bijzonder bij niertransplantatie. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 16.15 uur. 1 juni Promotie: dhr. J.W.H. Kocks, medische wetenschappen. Titel: Towards health status guided care in COPD. Using the clinical COPD Questionnaire (CCQ). Promotor(s): prof.dr. T. van der Molen, prof.dr. H.A.M. Kerstjens. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 13.15 uur. 1 juni Promotie: dhr. M. van Meurs, medische wetenschappen. Titel: The microvascular endothelial cell in shock. Promotor(s): prof.dr. G. Molema, prof.dr. J.G. Zijlstra, prof.dr. L.P.H.J. Aarts. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 14.45 uur. 1 juni Promotie: dhr. O. Dorrestein, medische wetenschappen. Titel: Shoulder complaints. Incidence, prevalence, interventions and outcome. Promotor(s): prof.dr. R.L. Diercks, prof.dr. K. van der Meer. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 16.15 uur.

Congressen en Symposia 30 mei Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen: ISW Conferentie. Titel: Werkt diversiteit? Inclusie en exclusie op de werkvloer. Sprekers: Paul Paulus, Iris Andriessen, Wouke Lam. Plaats: Congrescentrum ‘Het Kasteel’, Melkweg 1 in Groningen. Tijd: 12.00 uur.

Evenementen 26 mei Faculteit Letteren: Siebren van der Werf lezing. Titel: Het Nova Zembla Verschijnsel. Plaats: Arctisch Centrum, Aweg 30, Groningen. Tijd: 19.30 uur. 26 mei Muziek: Lopend Vuur presenteert J.B. Dazen. Plaats: Usva Café, Munnekeholm 10, Groningen. Tijd: 21.00 uur. Toegang: gratis. 27 mei Zang: Usva presenteert Cursuspresentatie Popkoor. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10, Groningen. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders €4,- / overigen €5,-. 27 mei ForumImages DwarsDiep: Debat. Titel: Toekomst van Europa, munten en markten wel, mensen niet. Sprekers: Thijs Berman (EU-PvdA), Han ten Broeke (EU-VVD) ea. O.l.v. Margreeth de Boer (politica). Plaats: ForumImages, Hereplein 73, Groningen. Tijd: 20.00 uur. 28 mei, 30 mei Theater: Cursuspresentatie theater presenteert De Bank- As. Plaats: OUTheater, Oude Kijk in ‘t Jatstraat 26, Groningen. Tijd: 20.15 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders €4,- / overigen €5,-.


Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers talent van Groningen 2011? Op woensdag 8 juni zal er in het Heerenhuis te Groningen een spannende battle losbarsten tussen 80 studenten. Hier gaat een deskundige jury op zoek naar het grootste marketingtalent van Groningen 2011! Na de voorronde zal bekend worden gemaakt welke groepjes goed genoeg zijn voor de finale case en welke groepjes zich zullen richten op een interessante workshop. In de finale case strijden de talenten om de titel en andere fantastische prijzen. Geef je voor 3 juni op voor de MARUG Battle of Marketeers! www.marug.nl

Wijsbegeerte Lezing PF 8 juni door prof. Jan Baetens Lezing georganiseerd door de vakgroep Praktische Filosofie Culturele studies, omdat het moet of omdat het niet anders kan? door prof. Jan Baetens (KU Leuven) Woensdag 8 juni 2011 15:15 - 17:00 uur Oude Boteringestraat 52, zaal Omega Culturele studies (niet te verwarren met cultuurwetenschappen) is een beweging die ondertussen ruim een halve eeuw oud is. Maar in tegenstelling tot tien of twintig jaar geleden lijkt culturele studies vandaag veel minder een issue: niemand is nog echt “tegen”, maar niemand is ook echt “voor”. De receptie van het recente Handboek “Culturele studies” (Vantilt, 2009) is daarvan een treffende illustratie. http://www.rug.nl/filosofie/ nieuws/agenda/index

Studenten USVA Lopend vuur - J.B. Dazen Lopend Vuur (omdat muziek geen hobby is) gaat op zoek naar Indie-labelsen acts die een tomeloze inzet van muzikaliteit en creativiteit koppelen aan een nuchtere houding. Welke acts in Nederland slagen erin om die twee ogenschijnlijke tegenstrijdigheden te verbinden? Regelmatig zullen Lopend Vuur-acts en labels zich presenteren in de Usva. J.B. Dazen 26 mei 21.00 uur Locatie : Usva Café (Munnekeholm 10) Entree: Gratis www.usva.nl Cursuspresentatie theater De BANK met AS AS een toneelstuk Uit As ontstijgt het leven en leven ontstijgt uit As. Verbonden zijn ze met elkaar als in een spinnenweb. De hoofdfiguur die dit systeem transparant weet te maken is de onschuld zelfde. AS wordt gespeeld door de theatergroep “DE BANK” van de Usva. De groepssamenstelling wisselt per jaar. Zaterdag en maandag 28 en 30 mei 20.15 en 19.45 uur Locatie : OUTheater Entree:€4 student en €5 overig www.usva.nl De Rennende Gek - Bitter with a Twist De steracteurs Viktor en Erik zijn door grootschalige bezuinigingen veroordeeld tot een werkeloos bestaan. Krampachtig proberen ze in het licht van een 100 watt lamp hun kunstzinnige leven een spectaculaire impuls te geven. Tussen een vloer vol bier en een keuken vol afhaalchinees zoeken zij naar restjes van inspiratie. Opgejaagd door een naderende blind date verandert hun leven in een bizarre overlevingstocht dwars door de paar vierkante meter van hun krakkemikkige flat. Meer informatie op www.derennendegek.

nl Dinsdag 31 mei 20.15 uur Locatie : OUTheater Entree €6 student en €8 overig www.usva.nl Usva Filmquiz Denk jij alles van film te weten??? In verschillende rondes zal aandacht besteed worden aan film in al zijn facetten. Beeld- en geluidsfragmenten worden afgewisseld met pittige trivia. Wil je ook eens jouw filmkennis testen tegen andere filmliefhebbers, dan is dit de gelegenheid. Kijk ook op: www.usvafilmquiz.nl Dinsdag 31 mei 20.30 uur Locatie : INTheater Entree: €2,- studenten en stadjerspashouders/ €3,- niet-studenten www.usva.nl

KEI Word Event Crew! Lijkt het jou leuk om deze KEI-week met een enthousiaste groep studenten een supervette KEI-week neer te zetten? Meld je dan aan als Event-Crew! Wil jij artiesten begeleiden tijdens de KEI-week en ervoor zorgen dat het grootste Europese meezing-evenement van Europa in goede banen verloopt? En wil jij samen met alle andere Event-crewers alle feesten van de KEI-week meepakken? Meld je dan vanaf nu aan als Event-Crew op het KEI-pand (Sint Walburgstraat 22). Kijk voor meer info op www.keiweek.nl. KEI-leider worden? Laat jij nieuwe studenten dit jaar de mooiste studentenstad van Nederland zien? Ben je van 15 t/m 19 augustus beschikbaar en wil jij al jouw KEI-lopers wegwijs in Groningen maken? Word KEI-leider! Meld je vanaf 8 juni tussen 12.00 en 14.00 aan op het KEI-pand (Sint Walburgstraat 22).

GSp GSp - Studentenplatform voor Levensbeschouwing Een plaats voor bezinning, religie, debat en gezelligheid. GSp, Kraneweg 33, tel. 3129926 info@gspweb.nl www.gspweb.nl Word bestuurder! Wil jij bestuurlijke ervaring opdoen

binnen een boeiende organisatie, dan ligt er nu een mooie kans! Het GSp zoekt namelijk per 1 september bestuursleden voor verschillende portefeuilles. Een bestuursfunctie bij het GSp kost je ongeveer 10 uur per week. Dit is dus ook nog prima te combineren met het behalen van studiepunten! Natuurlijk ontvang je voor je inzet een bestuursbeurs. Dus: heb jij goede ideeën voor de toekomst van het GSp en wil je je samen met je medebestuursleden actief inzetten voor de verdere ontwikkeling van het Studentenplatform voor Levensbeschouwing? Solliciteer dan door je sollicitatiemail met CV en motivatie vóór 31 mei te sturen naar voorzitter@gspweb.nl. Wil je eerst nog wat meer informatie, mail dan ook of kijk op www.gspweb.nl. Vacatures Studentenbestuur 1/9/11 - Reacties voor 31/5/11 Project Zomertijd - Levenslang Van 9 mei tot en met 24 juni organiseert het GSp - Studentenplatform voor Levensbeschouwing een groot project, genaamd Zomertijd. Zeven weken lang zijn er wekelijks meerdere activiteiten rondom het thema ‘LevensLang’. Zowel inhoudelijke zoals lezingen, film of een kunst-tweeluik alsook lichtvoetige activiteiten zoals een bierproeverij, internationale dans of een italiaanse kookworkshop. Op www.gspweb.nl vind je het overzicht van alle activiteiten. Persoonlijk gesprek Wie dat wil kan voor een persoonlijk gesprek een afspraak maken met een van de studentenpastores: Lense Lijzen 5260630, Tiemo Meijlink 5792805 of Matty Metzlar 0595-528775. Studentendiensten Martinikerk 29/5 11.30 uur T. Meijlink 29/5 17.00 uur J. Hamstra

ESN Sign up now for mudwalking! Do you want to explore the Wadden-sea by walking through the mud? Sign up now for the ESN mudwalking excursion. Tickets are available for only 20 euros at the ESN office (Grote Rozenstraat 23)!

26 mei t/m 9 juni 2011

info@esn-groningen.nl www.esn-groningen.nl

Diversen SOG

SOG Lezing 31 mei, ‘Structurele veranderingen binnen de universiteit’ De voorzitter van de Vereniging van universiteiten, Sijbolt Noorda, zal spreken over de structurele veranderingen in het universitaire onderwijs naar aanleiding van bezuinigingsplannen van kabinetRutte. Hoe wordt de toekomst van de student? Wanneer: 31 mei 2011 Waar: Huis de Beurs, Vismarkt Aanvang: 20.00u Toegang: gratis www.studentenorganisatie.nl

Mevrouw van der Tuin is vanaf 2002 werkzaam geweest als medewerker Financiële administratie bij de afdeling Financieel Economische Zaken van sector F van het Universitair Medisch Centrum Groningen. Het UMCG verliest in haar een gedreven en loyale medewerker die zeer gewaardeerd werd om haar persoonlijke inzet en toewijding. Onze gevoelens van medeleven gaan speciaal uit naar haar man en kinderen. Wij wensen hen veel sterkte toe bij het dragen van dit verlies. Namens de Raad van Bestuur van het Universitair Medisch Centrum Groningen L.C. Bruggeman, voorzitter

31 mei Studium Generale: Lezing in de serie Nacht van Kunst en Wetenschap. Titel: De optimale klank - Taal en muziek. Sprekers: Dicky Gilbers, Marcel Mandos & het Glinka Ensemble. Plaats: Der Aa-Theater, Akerkstraat 11, Groningen. Tijd: 20.00 uur. 1 juni Studium Generale i.s.m. Faculteit Wijsbegeerte: Peter Singer lezing. Titel: Global Poverty - What are our obligations? Voertaal Engels. Plaats: Der Aa-Theater, Akerkstraat 11, Groningen. Tijd: 15.15 uur. 4 juni Studium Generale: Lezingen in de serie Nacht van Kunst en Wetenschap. Titel: Studium Snacks. Plaats: Zaal A900, links naast Academiegebouw. Tijd: 21.00 uur. 4 juni De Nacht van Kunst & Wetenschap. Plaats: Binnenstad Groningen. Tijd: 20.00 uur. Meer informatie: http://www.denachtvankunstenwetenschap.nl.

Tentoonstellingen T/m 24 juni 2011 Tentoonstelling: Phillips uit de Kunst 19101960, affiches en ander drukwerk vervaardigd door bekende kunstenaars. Plaats: Universiteitsbibliotheek, Broerstraat 4 (trappenhuis 3e verdieping), Groningen. Openingstijden: maandag t/m vrijdag: 08.30 - 22.00 uur, zaterdag en zondag: 10.00 - 17.00 uur.

Fotomarathon Op zaterdag 18 juni vindt de Fotomarathon van stichting Clear plaats. Tijdens deze Fotomarathon zullen er door de deelnemers verschillende foto-opdrachten binnen een beperkte tijd uitgevoerd worden. Uit de deelnemers worden winnaars gekozen door een vakkundige jury en de winnende foto’s worden ten tijde van het Clear Fotofestival in november geëxposeerd in Groningen. De eerste prijs is een deelname aan de Photomeeting 2011, maar er zijn ook nog andere prijzen te winnen! Heb jij een passie voor fotograferen en wil je graag meedoen? Geef je dan op via de website of neem een kijkje voor meer informatie. secretaris@stichtingclear.nl www.clearfotofestival.nl

T/m 1 september 2011 Tentoonstelling: gaRTen#02, kunst in en rondom de oude Hortus. Plaats: Faculteit GMW, Grote Kruisstraat 2/1, Groningen. Tijd: 15.00 tot 18.00 uur. T/m 14 januari 2012 Tentoonstelling:“ Artificial”, geïntegreerde kunst in de vaste collectie. Plaats: Universiteitsmuseum, Oude Kijk in ’t Jatstraat 7a, Groningen. Tijd: dinsdag t/m zondag, 13.00- 17.00 uur. 27 mei t/m 23 januari 2012 Tentoonstelling: Beyond the stars, reis naar de oneindige ruimte. Plaats: Universiteitsmuseum, Oude Kijk in ’t Jatstraat 7a, Groningen. Tijd: dinsdag t/m zondag, 13.00- 17.00 uur. NADERE INFORMATIE Afdeling Communicatie tel. 363 5445/5446 communicatie@rug.nl

Webspace nodig? Gratis Windows Server 2008 web hosting en .nl domeinnaam Ga naar: http://www.gratiswindowshosting.nl

Genia was sinds 1 december 2002 werkzaam bij het Bureau Financiële Administratie van onze afdeling. Kenmerkend was haar opgewekte karakter. Haar vriendelijkheid en zorgzaamheid blijven in onze herinnering. We zullen haar missen. Wij wensen Theo, de kinderen en overige familie heel veel sterkte.

Genia van der Tuin - Andrusyszyn

31 mei Film: Usva presenteert Usva Filmquiz. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10, Groningen. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders €2,- / overigen €3,-.

GroningenLife! zoekt een projectcoördinator GroningenLife! is een campagne van de Hanzehogeschool Groningen, de Rijksuniversiteit Groningen en City of Talent, waarbij het draait om studiekiezers enthousiast te maken voor het Groninger studentenleven. Op dit zijn we op zoek naar een projectcoördinator. Sta jij midden in het studentenleven, beschik je over organisatietalent en heb je strategisch inzicht? Bekijk dan de volledige vacature op www.groningenlife. nl/vacatures of mail naar Frederieke Hegger (f.hegger@pl.hanze.nl). Solliciteren kan tot 10 juni 2011.

Genia van der Tuin-Andrusyszyn

Bedroefd hebben wij kennisgenomen van het overlijden van mevrouw

31 mei Theater: De rennende gek presenteert Bitter with a twist. Plaats: OUTheater, Oude Kijk in ‘t Jatstraat 26, Groningen. Tijd: 20.15 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders €6,- / overigen €8,-.

OVERIGE

Na een ernstige ziekte die zich minder dan een maand geleden openbaarde moeten wij helaas nu al afscheid nemen van onze zeer geliefde collega

Namens de afdeling Financieel Economische Zaken van sector F van het UMCG, Monique Huizinga Teus Druyff

2

UKAATJES OPGAVE: Kantoor Oude Kijk in’t Jatstr. 28 Open Ma t/m don 9-17 u. Woe 9-16 u Per post Postbus 80, 9700 AB Groningen KOSTEN: € 5,- per 20 woorden

maximum 60 woorden

INLICHTINGEN:

(050) 363 66 99 k.dons@rug.nl

Diverse ■ Nette amateurfotograaf zoekt vrouwelijke modellen voor bikinisessie. Goede beloning. Serieuze reacties op 06-13210284.

■ Decent amateur photographer is looking for female models for bikini session. Good payment. Serious reactions only 06-13210284. ■ Muurvast in je scriptie? Studeer af met hulp van De Scriptieversneller. Persoonlijk, prettig, efficiënt. descriptieversneller.nl. Met succesgarantie! ■ Beleef cultuur, bouw mee! Uniek vrijwilligerswerk in het buitenland, internationale groepen, 2-4 weken, lage kosten. Meer info? www.ibo-nederland.org ■ Afgestudeerd? Word lid van de Vereniging voor Vrouwen met Hogere Opleiding. Voor netwerken, uitwisseling, gezelligheid, ontplooiing en inspirerende contacten: www.vvao.nl

■ Te huur Zelfstandig wonen in eigen appartement voor de prijs van een studentenkamer! (eigen keuken, eigen badkamer en aparte slaapkamer, balkon) Netto huur € 505,- (na aftrek huurtoeslag) appartement is gelegen in centrum Veendam. 32 min met trein naar Groningen CS. 06-12132478

schildersbedrijf glas-service

poelman

b.v.

telefoon 050-5710150 fax 050-5770943 www.poelmanbv.nl


20

UK 34 - 26 MAY 2011

You may have already noticed that this is the 40th year we have been publishing the University Newspaper. It’s an anniversary, and this week we have put together an anniversary edition. In ancient Rome, forty was spelled XL. Today this happens to mean, well, XL. On this page, we will give you a taste of this special issue in which we review our history and the University for all things XL!

uded! l c n i y r d n dirty lau

By RENÉ FRANSEN

Someone who has worked for the UK for nearly the full forty years is cartoonist Kees Willemen. You’ll find his work in our paper every other week. Willemen – that’s how he signs his cartoons – started his career at Radboud University Nijmegen, where he studied Dutch and drew pictures that were seen as offensive and shockingly explicit. His parents hoped he would become a teacher, but Willemen chose to be a vitriolic cartoonist. He loves academia, “the highest level of education, which always lacks structural funding”, where there are always new students and new ideas. But Willemen is approaching seventy, so why is he still working for a uni mag? “Many people see university papers as a first stepping stone towards more serious journalism. But for me, it has become the essence of my life.”

How it all started Willemen wouldn’t have been able to publish his cartoons if the UK hadn’t been established, that figures. Around 1970, plans for an independent newspaper at the University materialized,

and a first editor in chief was selected. Reg ten Zijthof sold his house in Utrecht, only to hear the project had been called off – no funding! He had just moved into a new house, when he got a phone call: “There’s money after all, do you still want the job? All will be ready when you come.” On 1 April 1971, Ten Zijthof arrived in Groningen, to find that there was nothing ready at all. But he managed to get an office, a secretary and writers to fill the columns. As of 1971, the UK was part of academic life in Groningen.

Murder near the railway station The UK grabbed nationwide headlines on a number of occasions during the 6½ year stint of Ten Zijthof. And it would continue to do so. Sometimes the headlines were sad indeed, as in the case of the murder of sociology student Anne de Ruijter de Wildt in 1997. Anne was found murdered near the Noorderstation, a life brutally cut short at eighteen. The police made little progress and, after two years, Anne’s parents contacted crime journalist Peter R. de Vries. He turns his

Extreme engineering

40 years in

Vitriolic cartoonist

tosis – bad breath – in 2006. Edwin Winkel, a specialist in the field, was invited to bring his research to Groningen. He developed a method to diagnose the source of the problem. “Until recently, people believed the bad smell originated from the stomach. But in most cases, the problem is in the gums or the tongue. In that case, it can be treated quite well.” The halitosis clinic got Winkel on TV, radio and in numerous newspapers and magazines. “Bad breath is a sexy subject”, he concluded. The media attention is a good thing, said Winkel, as most clients have to find their way to the clinic through – indeed – word-of-mouth advertising.

short

crime investigations into emoTV, but he does get results. In 2000, DNA testing performed on the advice of De Vries led to the arrest of a suspect, who was at

the time already in jail for another offence. The man was eventually convicted and sentenced to 8 years in prison plus detention under a hospital order.

Bad breath is sexy But there are happier headlines as well. A number of times, news from the University has explod-

ed into XL size in the media. And sometimes, the news itself was fairly modest. Like when the University Medical Center Groningen opened its clinic for hali-

The University of Groningen has produced some record-breaking finds. A few years ago, RUG chemists presented the first molecular motor – XS instead of XL – but almost two centuries ago, another Groningen chemist made a motor of a different kind. Sibrandus Stratingh built a steam-driven car back in 1834, which even attracted the attention of King William I. But he went on to build an electromagnetically powered cart, which can still be found in the University Museum’s collection. The electric car was, of course, almost two centuries ahead of its time. These days, all car producers have a hybrid or fully electric car. Stratingh is memorialized in Groningen by the Chemistry Department’s Stratingh Institute – and very fittingly it was at that institute that the first molecular motor was made!

The UK mission: accountability The University is a place where young people are educated, where they grow up. That’s the classic notion that cartoonist Willemen subscribes to. This is the way it has been for well over three centuries (in this 396-year-old University). But the University is changing. It’s not just an academic institution, it’s also a 500 million euro organization, running programmes for over 25,000 students, always competing for more students and research funds. A corporation with a corporate identity. This is not served well by a newspaper which airs the dirty linen in public. Ever more universities are attempting to incorporate university newspapers into their corporate structure to curb bad publicity. But that diminishes the universities’ accountability. Recently, the UK tried (and sometimes succeeded) in publicizing information on student complaints, high heating costs in an abandoned University building, the way tuition fees are calculated and so on. In all cases, the answers to the questions we asked didn’t come easy. We had to dig deep for them. For an academic institution, transparency is vital, former and current news editors Jan Blaauw and Peter Keizer argue in this special issue. It was vital forty years ago, and it is vital to this day. Debate is an important part of academic life. And an independent newspaper can provide a platform and the necessary information to further this debate. The UK wants to continue to provide this service for at least another forty years!


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.