PLAN DE ACCIÓN TITORIAL 1.INTRODUCIÓN
O
obxectivo fundamental deste plan é a titorización de todos e cada un dos alumnos/as,
tratando de individualizar as accións e procesos de ensino-aprendizaxe e procurando a formación non só en conceptos senón, e fundamentalmente, en valores, normas e actitudes positivas no plano da aprendizaxe e da súa socialización.
Consideramos que a acción titorial non é unha tarefa puntual, senón que se trata dun proceso continuo e é unha compoñente fundamental do sistema educativo. Como función docente, debe inscribirse plenamente no proceso de ensino-aprendizaxe.
O Plan de Acción Titorial é o marco no que se especifican os criterios e procedementos para a organización e funcionamento das titorías. Nel inclúense as liñas xerais de actuación dos titores, as formas de participación das familias e as accións de intervención en técnicas de traballo intelectual que favorezan a aprendizaxe.
A nivel lexislativo o PAT aparece reflectido no Decreto 120/ 98, do 23 de abril polo cal se regula a orientación educativa e profesional na comunidada autónoma de Galicia.
O noso PAT recollerá cal será a forma máis axeitada de coñecer a cada alumnos/as para poder prever as accións educativas máis indicadas en cada caso. Tamén reflectirá como debe estar estruturado o contorno social (centro, grupo, clase) para favorecer ao máximo a socialización, a atención á diversidade e a creación de condicións que favorezan aprendizaxes significativas.
En resumo, entendemos a acción titorial como un conxunto de accións educativas que se deseñan e se realizan no centro para favorecer no alumnado a aprendizaxe, a integración dos coñecementos e experiencias, a socialización, a toma de decisións e o desenvolvemento da súa personalidade.
Este PAT terá un carácter flexible, e poderase modificar nun momento preciso, se as necesidades xurdidas así o requiren, aproveitamento.
en función duns criterios pedagóxicos ou de
2.-AXENTES RESPONSABLES DA ACCIÓN TITORIAL Entendemos a Acción Titorial como unha acción de conxunto, na que todo o profesorado do Centro está implicado e na que a coordinación da actividade educativa cos pais/nais é fundamental.
AXENTE
FUNCIÓNS
RESPONSABILIDADES •
TITOR/A
1. Mediadora •
2. Acolledora orientadora
e • • • • • •
3. Formativa
•
4. Instrutiva
•
Será o punto de referencia do alumnado para a súa relación co resto do Centro: fará de voceiro expresando demandas, inquietudes, conflitos, etc. O 1º interlocutor das familias para todo o que faga referencia ao proceso de aprendizaxe dos seus fill@s ,facilitando a boa relación e a cooperación co resto do profesorado. Xestionar a información dispoñible sobre o alumnado do seu grupo respecto do equipo de profesores. Realizar as avaliacións iniciais do seu grupo de nen@s . Informar sobre as actividades docentes e rendementos académicos ás familias e alumn@s . Coordinar as reunións do equipo educativo en estreita relación coa coordinación pedagóxica do centro. Participar nas consultas integradas de avaliación xuntamente coa familia e o departamento de orientación. Establecer os contactos que se consideren necesarios con especialistas internos do centro, así como tamén especialistas externos ou outros servizos profesionais. Ten que facilitar o progreso persoal e o progreso académico. Debe aportar información tanto no referente á orientación académica como nos aspectos transversais.
AXENTE EQUIPO EDUCATIVOEQUIPO DE CICLO.
FUNCIÓNS
RESPONSABILIDADES •
1. Regulación pedagóxica
•
•
2. Acollida orientación
e •
• •
•
3. Formativa instrutiva
e
• •
•
•
O profesorado debe poñer en común o coñecemento que teña das características persoais de cada alumn@. As liñas de actuación serán debatidas e acordadas no equipo educativo e deberán guiar a actuación de cada profesor/a na aula. Desenvolver a programación coordinando as metodoloxías, as estratexias de aula e a avaliación para o seu grupo de alumn@s. Realizar un diagnóstico inicial, priorizando o dominio de algunhas capacidades e actitudes básicas: comprensión (oral e escrita), razoamento, motivación, estilo de aprendizaxe, participación, etc. Informar ao profesorado de novo ingreso no equipo integrándoo na dinámica da aula. Abordar os problemas que poidan xurdir no proceso de ensinoaprendizaxe en equipo para darlle unha resposta coherente. Regular ou adaptar a programación de aula, revisando a actuación xeral do propio equipo e doutras persoas implicadas (departamento de orientación, familia, etc.). Certificar e orientar o final do proceso. Considerarase o ciclo como unha unidade temporal de planificación e de seguimento do proceso de ensinanzaaprendizaxe, polo que se procurará que, de ser posible, o equipo se manteña estableao longo dun ciclo. Organizar, contando coa colaboración e asesoramento do departamento de orientación, a aprendizaxe dos recursos instrumentais para o estudio. Establecer criterios sobre as necesidades educativas que han de ser obxecto dunha atención compensatoria e definir as características que tería que ter esta actividade en colaboración co departamento de orientación.
•
AXENTE
FUNCIÓNS
RESPONSABILIDADES •
DEPARTAMENTO 1. Elaborar propostas para o DE P.A.T. ORIENTACIÓN • 2. Asesoramento 3. Información 4. Colaboración
Utilizar o seguimento compartido do alumnado para, unha vez diagnosticados os éxitos, erros e déficits, atopar e compartir fórmulas para incidir sobre eles, sexa introducindo cambios na programación de aula, sexa a través de estratexias de compensación.
• • •
• •
•
Favorecer o adecuado desenvolvemento da acción titorial, proporcionando asesoramento, material, e, en xeral, apoio ós titores/as. Propoñer actividades de titoría para o profesorado titor que realizará cos seus alumn@s tanto individualmente como a nivel de grupo. Dar orientacións para impulsar a participación das familias no proceso educativo dos seus fill@s . Establecer liñas xerais de intervención na atención á diversidade. Apoiar aos titores/as para a coordinación da avaliación inicial co fin de deseñar a aplicación de liñas xerais de intervención. Asesorar aos titores/as de alumn@s que deban recibir medidas de reforzo ou que teñan n.e.e. Propoñer ás titorías accións de intervención en técnicas de traballo intelectual que melloren o rendemento escolar. Deseñar e propoñer accións encamiñadas á atención temperá e á prevención de dificultades de desenvolvemento ou de aprendizaxe dos alumn@s.
AXENTE
FUNCIÓNS
RESPONSABILIDADES •
FAMILIA
1. Colaboración • • •
Contribuír a acadar os obxectivos previstos na acción titorial. Coñecer os plantexamentos e a evolución do curso, a través das reunións e entrevistas cos titores/as. Participar nas consultas integradas de avaliación psicopedagóxica cando así llo solicite o D.O. Participar nas actividades do P.A.T. que se consideren oportunas.
3. AMBITOS DE ACTUACIÓN / TEMPORALIZACIÓN
OBXECTIVOS
TAREFAS
1. Acoller e realizar a
-Xuntanzas cos pais do
integración dos alumn@s no
alumnado de novo ingreso: Plan
grupo e no Centro
de acollida.
- Reunións de ciclo ou nivel cos
RESPONSABEIS
TEMPORALIZACIÓN
Titores/as de E.I.
1ª quincena de setembro
Titores/as de E.I. e de E.P.
Setembro-Novembro
Titores/as de E.I. e de E.P.
Setembro-Outubro
Titoras/es de E.I.. e E.P.
Ao longo do ano
pais para infomar das directrices que se pretenden no curso.
- Avaliación inicial: historial académico, informacións dos mestres anteriores...
- Entrevistas coas familias.
Ao longo do curso.
2. Favorecer a relación familia-
- Reunións periódicas cos pais
Titores/as
escola no proceso educativo do
(de xeito individual ou
Equipo Docente
alumnado.
colectivo)
D.O.
- Modelos de preparación e
Equipo Docente
rexistro das entrevistas.
D.O.
- Informacións puntuais
Titores/as
Ao longo do curso
Titores/as
Ao longo do cuso
Titores/as
Trimestralmente
Titoras/es
Ao longo do curso
1º trimestre
(convocatorias, comunicados...)
- Horas de recepción de pais: Martes de 16:00 a 17:00
3. Coñecer a organización e o
- Organización e funcionamento
funcionamento interno do grupo
da aula: Programación da aula.
clase. - A organización dos espazos.
- Recollida de información sobre os alumnos/as: coñecer os
D.O.
Titoras/es e D.O.
Ao longo do curso
- Estudar as interaccións grupais
Titoras/es e D.O.
1º e 2º trimestre
- Organización do grupo:
Titoras/es
Ao longo do curso
actividades de participación,
Equipo docente
trazos da personalidade, aptitudes, actitudes, intereses e posibles dificultades de aprendizaxe.
saídas, revista escolar...
4.- Adquirir e mellorar os
- Hábitos de estudo e traballo.
E.P.
hábitos de estudo e técnicas de traballo intelectual.
Titoras/es de 2º e 3º ciclo de
- Técnicas de captación e información: lectura e escritura.
- Estratexias de reestruturación: subliñado, esquematizado, resumos, mapas conceptuais...
- Métodos de estudo.
D.O.
Ao longo do curso
5. Desenvolver o ámbito persoal
- Solución de conflitos:
Titoras/es de 1º, 2º e 3º ciclo de
e a adaptación social.
Capacidades sociais,
E.P.
autocontrol, convivencia cos
D.O.
Ao longo do curso
demais, mellora da autoestima.
- Transito do alumnado do
Titores 6ª EP
último nivel de primaria á
D.O.
E.S.O., para a súa incorporación
Familias
Mes de Xuño
ao IES
6. Coordinar a metodoloxía e
- Coordinar as metodoloxías de
principios de avaliación
curso e ciclo.
programada para adoptar
- Coordinar as actuacións
decisións que procedan
docentes de cada ciclo.
referente á promoción de ciclo.
- Propoñer actividades
Reunións de ciclo
Ao longo do curso
- Coordinar as sesións de
Titoras/es
Decembro, Marzo, Xuño.
avaliación.
D.O.
complementarias para o curso.
7. Contribuir á personalización
- Establecer ou revisar a
D.O.
do proceso de ensinanza-
resposta educativa ao alumnado
Titores/as
aprendizaxe.
con n.e.e.
P. T. , A.L.
Setembro, outubro
Familias
- Aplicación das medidas
Titores/as
acordadas: reforzos, apoios,
P. T. , A.L.
ACIs.
D.O
Ao longo de todo o curso.
. - Valorar as accións establecidas Titores/as e establecer novas pautas de
P.T. , A.L.
actuación cara o vindeiro curso.
D.O.
Maio, Xuño
Os principais responsabeis de por en práctica estas actividades son:
*O titor/a: actuará como mediador, posto que será o punto de referencia do alumnado no centro; o mesmo tempo será o interlocutor das familias para todo o que faga referencia os aprendizaxes dos seus fillos/as. Tamén terá as funcións de acolledor/a e orientador/a, realizará as avaliacións iniciais dos seus alumnos, informará as familias sobre as actividades docentes e rendementos académicos.
*O Departamento de Orientación: elaborará as propostas do PAT. Terá unha función orientadora, de información e colaboración cos titores/as e cos demais axentes implicados na acción titorial, propoñendo actividades, apoiando aos titores para a avaliación inicial dos alumnos, asesorando ao profesorado sobre aqueles alumnos que precisen medidas de RE ou AC.
*Equipos de ciclo: a súa principal función será a de regulación pedagóxica, poñendo en común o coñecemento que teña das características persoais de cada alumno/a, as liñas de actuación, desenvolver as programacións coordinando as metodoloxías, as estratexias e a avaliación.
*Familia: como colaboradora contribuirá a acadar os obxectivos previstos na acción titorial, participará nas consultas integradas de avaliación psicopedagóxica cando así o solicite o D.O. e nas actividades do PAT que se consideren oportunas.
6.METODOLOXÍA
A metodoloxía que se porá en practica para realizar as distintas actividades será ante todo activa, participativa, flexible e aberta. A metodoloxía estará en todo momento en función das características dos alumnos, das actividades propostas e do mestre que as leva a cabo.
7. RECURSOS
Para o desenvolvemento das distintas actividades requírese a previsión dos recursos necesarios, estes serán:
-De tipo instrumental.
-Diferentes documentos e bibliografía para a palanificación -Programacións de aula do grupo-clase. -Adaptacións Curriculares que sexan necesarias. -Regulación Pedagóxica: o equipo educativo acorda liñas de actuación respecto de cada alumn@ e respecto do grupo-clase. Acordos que permitan adaptar a programación da aula e revisar a actuación xeral do propio equipo e doutros organismos implicados no proceso de ensinanzaaprendizaxe. -Seguimento do alumnado:Unha avaliación continuada e formativa dos alumn@s
-De tipo organizativo.
-Aulas dispoñibles: O número de aulas é suficiente, contando cunha por cada titoría e tamén as específicas para as especialidades de música, inglés, informática, Departamento de Orientación, P.T.,A.L., aula de psicomotricidade, comedor escolar, ademais do Polideportivo municipal para especialidade de Educación Física.
-Horarios para sesións de entrevistas: A hora fixada para atención a pais é o martes de 16:00 a 17:00 horas, pero debido a que o interese do Centro por facer participar ás familias no proceso de ensinanza-aprendizaxe dos seus fill@s é grande, permítese variar dita hora por outra calquera que o titor/a ou profesorado teña dispoñible sempre que sexa con aviso previo.
-Previsión de encontros entre o profesorado: Son varias as reunións previstas: •
Reunións da Comisión de Coordinación Pedagóxica: Son mensuais e nelas fíxanse as liñas de actuación comúns para todo o centro.
•
Reunións do Departamento de Orientación: Son mensuais, e con relación a acción titorial serven para facer propostas, colaborar na elaboración do P.A.T., e para facer o seu seguimento.
•
Reunións de Ciclo: Son mensuais e nelas acórdanse liñas de actuación común ao devandito ciclo.
•
Reunións de Coordinación coa Xefa do Departamento de Orientación
-Estratexias de Apoio: Os recursos didácticos que poderán ser adoptados polo Centro en función das necesidades específicas detectadas no noso alumnado son: •
Agrupamentos Flexibles: esta flexibilidade permite durante unha ou dúas sesións semanais dividir o grupo-clase en un grupo de reforzo..
•
Atención ao alumnado con NEE.: que en función das dispoñibilidades do Centro farase dentro ou fóra da aula.
•
Adaptacións Curriculares: para atención individualizada de alumn@s con problemas de aprendizaxe.
•
Así mesmo, no caso de nova incorporación de ACNEAE á escolaridade obrigatoria, poderase flexibilizar o período de adaptación.
-Humanos e de Equipos Pedagóxicos.
Van desenvolver a acción titorial tanto o equipo directivo coma os equipos docentes do centro (equipos de ciclo), departamento de orientación e, titores/as individualmente, así como tamén outras persoas ou entidades que poidan precisarse de forma circunstancial (servicios sociais, sanitarios, culturais, etc.). Cada un dentro das funcións que ten encomendadas.
8.AVALIACIÓN
Levaremos a cabo unha avaliación continua deste programa para comprobar o axeitado desenvolvemento das diferentes actividades propostas, así como se todo o recollido no mesmo se axusta as características do noso centro, dos alumnos, dos mestres e da comunidade escolar. Esta avaliación quedará reflectida na Memoria anual do Departamento de Orientación, e será supervisado pola C.C.P., de acordo cos criterios fixados no PEC e PCC A recollida de datos efectuarase a través de intercambios orais, escalas e cuestionarios, entrevistas...