PROXECTO “O NOSO LABORATORIO” “O reto para os educadores, profesores e pais, está en cómo estimular a curiosidade natural dos nenos e nenas para que éstos involucrense na actividade experimental (na ensinanza das Ciencias).” 1. CONTEXTUALIZACIÓN: No noso centro o CEIP PLURILINGÜE Nº1 de Tui (Pontevedra) non había laboratório o material encontrábase gardado en vários armarios do centro, a nosa intención foi crear un espazo concreto para sacarlle o máximo rendemento, adaptamos e acondicionamos unha aula pequena que quedou vacía , co afán de facilitar que cada alumno/a ao terminar a educación primaria realizase o maior número posible de prácticas no laboratorio. As experiencias as relacionamos coas unidades que traballamos en Coñecemento do Medio e cun proxecto que realizamos durante o 2º trimestre sobre a electricidade e as enerxías renovables, ademáis a creación do blogue supuso mais motivación para o alumnado que converteronse en editores e editoras. O centro ubícase no centro de Tui, as aulas de 5º e 6º de primaria están dentro do Proxecto Abalar dende fai 4 anos o que significa que son aulas dixitais, cada neno e nena traballa co seu netbook, por ese motivo e para aproveitar ao máximo os recursos decidimos crear este blogue. Per os blogues, apesar de ser o paradigma da web 2.0, non son innovadores por sí sos. Debemos explicar neles cousas interesantes e ser capaces de darlles unha dimensión educativa.
2. OBXETIVOS XERAIS DO PROXECTO: O obxectivo principal é que os nenos e nenas editen este blogue contando as súas experiencias no laboratorio do centro, ademáis dos seguintes: Contactar co mundo físico mediante o uso dos sentidos Realizar actividades manipulativas con elementos do reino vexetal e animal. Que os alumnos/as familiaricense co funcionamento e normas do laboratorio. Aproveitar os recursos persoais e materiais do centro dun modo óptimo e en beneficio das aulas e dos alumnos/as. Facilitar aos titores e as súas clases experiencias prácticas e intuitivas que faciliten a comprensión dos contidos traballados nas clases
Dar a coñecer os recursos do laboratorio e potenciar o seu uso. Aprender a editar e construir un blogue de maneira cooperativa e empregando diversos recursos como ferramentas web (Kizoa, youtube…), videos, fotos, widgets…
3. OBXETIVOS, CONTIDOS, COMPETENCIAS BÁSICAS E CRITERIOS DE EVALUACIÓN DAS ÁREAS DE LINGUA GALEGA E COÑECEMENTO Este proxecto céntrase máis nas áreas de lingua e coñecemento:
ÁREA DE LINGUA E LITERATURA GALEGA OBXECTIVOS ÁREA
CCBB
Competencia en Comunicación Lingüística Comprender e expresarse por escrito de xeito adecuado nos diferentes contextos da actividade social e cultural cotiá. Utilizar a lingua eficazmente na actividade escolar tanto para
buscar,
recoller,
seleccionar, transformar
contrastar, e procesar
información,
como
para
escribir textos propios do ámbito académico.
.- Expresarse con claridade e de forma organizada .- Aumentar o vocabulario básico do alumnado .- Compoñer distintos tipos de textos escritos .- Presentar traballos axeitadamente
Criterios avaliación (CA)
CONTIDOS (C)
.-Participar nas diversas situacións de intercambio ESCRITO que se producen na aula observando as
Participación e cooperación nas situacións
actitudes adecuadas e autorregulando as
comunicativas de relación social especialmente as destinadas a favorecer a
estratexias que fan efectiva a comunicación. Amosar interese por expresarse coherentemente, sen contradicións, sen repeticións innecesarias e usando
convivencia e respecto das normas.
nexos adecuados.
C1.6.
- Ten habilidade para interactuar nunha determinada
Uso de estratexias elementais para
situación comunicativa. - Respecta os hábitos dunha efectiva comunicación. - Usa adecuadamente os recursos - Amosa interese para expresarse coherentemente. -Expresarse por escrito con corrección e empregando os recursos lingüísticos necesarios - Exprésase con coherencia, corrección léxica e control de dicción.
comprender e facer comprender as mensaxes orais: fluidez, claridade,orde..
Competencia en Comunicación Lingüística
Utilizar os medios de comunicación social e as tecnoloxías da información e
A.- Expresarse con claridade e de forma organizada
- Diferencia entre información e opinión
B.- Aumentar o vocabulario básico do alumnado
. Mostra unha actitude de respecto en situacións de aprendizaxe compartida.
C.- Utilizar e interpretar distintas formas de comunicación verbal e non verbal
1.- TRATAMENTO DA INFORMACIÓN
obter, interpretar e valorar
A.- Obter a información
diferentes.
medios de comunicación social mediante simulación ou participación para ofrecer e compartir información e opinión
Tratamento e información da Competencia Dixital
da comunicación para
informacións e opinións
Produción de textos escritos propios dos
Actitude de cooperación e de respecto en
B.- Organizar a información
situacións de aprendizaxe compartida.
C.- Comunicar a información 2.- EMPREGO DAS TECNOLOXÍAS COMO FERRAMENTA DE APRENDIZAXE A.- Manexar as novas tecnoloxías. B.- As tecnoloxías como transmisión de coñecementos C.- As tecnoloxías como xeradoras de información Competencia para a autonomía e iniciativa persoal 1.- SABER TOMAR DECISIÓNS CON INICIATIVA
A.- Amosar iniciativas e ideas propias
4.
5. ÁREA DE COÑECEMENTO DO MEDIO NATURAL, SOCIAL E CULTURAL 6. 7.
OBXECTIVOS ÁREA
CCBB
Criterios avaliación (CA)
Os seres vivos, as prantas e os animais
CONTIDOS (C)
Aprender a aprender Identificar, resolver
suscitar interrogantes
e e
problemas relacionados co contorno usando estratexias de busca, selección e
1.- ADQUIRIR HABILIDADES DE APRENDIZAXE
cunha finalidade previa, utilizando fontes enerxéticas, operadores e materiais apropiados, e
A.- Adquirir habilidades de estudio
realizala coa habilidade manual necesaria,
B.- Coñecer e utilizar estratexias e técnicas de estudio C.- Analizar e avaliar os erros e os logros no proceso de aprendizaxe
tratamento da información, formulación de hipóteses,
D.- Xeralizar as aprendizaxes
comprobación delas, exploración de solucións
2.- VALORAR AS APORTACIÓNS PERSOAIS E A DOS DEMAIS
alternativas e reflexión sobre o propio proceso de
A.- Ter conciencia das propias habilidades e capacidades para a aprendizaxe.
aprendizaxe, e tamén
B.- Desenvolver experiencias de aprendizaxe colectivo.
mantendo unha actitude crítica ante as fontes de
Competencia para a Autonomía e Iniciativa Persoal
información
1.- SABER TOMAR DECISIÓNS CON INICIATIVA A.- Adquisición de actitudes e valores. Participar
activamente
no
traballo de grupo planificando e
realizando
conxuntas, argumentando
tarefas
dialogando as
e
propias
opinións e contrastándoas coas das
outras
persoas
e
adoptando un comportamento responsable,
construtivo,
comprometido e solidario, respectando as regras de organización pactadas e os principios básicos do funcionamento democrático.
.-Planificar a construción de obxectos e aparellos
B.- Amosar iniciativas e ideas propias. 2.- TRANSFORMACIÓNS E IDEAS EN ACCIÓN MEDIANTE PROXECTOS A.- Planificar proxectos B.- Levar a cabo proxectos C.- Colaborar e traballar cooperativamente
combinando o traballo individual e en equipo, velando pola propia seguridade e a das demais persoas. . Planifica a construción de onxectos ou aparellos, seleccionando diversos materiais e fontes enerxéticas. Coñece diversos elementos que conforman aparellos e o seu funcionamento Mostra a habilidade necesaria
Elaboración cooperativa de traballos sobre os seres vivos do contorno próximo e sobre as súas condicións de vida, indicando as concepcións previas e formulando hipóteses, buscando información en fontes variadas -persoas expertas, a internet, enciclopedias, observación directa, monografías...-, seleccionando,tratando e esquematizando esa información, reflexionando sobre o proceso, confrontando coas compañeiras e compañeiros a información e mantendo unha actitude crítica ante as fontes.
para manexar diferentes aparellos. Amosa unha actitude cooperativa nos traballos grupais.
Preparación conxunta de itinerarios e saídas
Vela pola propia seguridade e das demais persoas no
contorno, utilización
traballo realizado. . .-Elaborar un traballo, utilizando soporte dixital, sobre aspectos ou situacións sinxelas, recollendo información de diferentes fontes (directas, libros, a internet), establecendo un plan de traballo e comunicando a información e as conclusións finais. Comunica as conclusións utilizando diversas linguaxes.
para a observación de seres vivos do
básica de diarios de campo, elaboración guiada de documentos que recollan o observado empregando linguaxes variadas (despois de poñer en común as observacións realizadas). Valoración da orde e da estética na presentación de documentos e traballos.
Identificar, analizar e valorar criticamente a intervención humana no medio e o seu impacto a curto e a longo prazo,
adoptando
compromiso individual colectivo de actuar defensa,
o e na
conservación
e
recuperación do medio natural e do patrimonio cultural
Expresar
e
comunicar
os
contidos da área de xeito persoal e creativo, seleccionando e interpretando datos, procesos, feitos, etc. e integrando códigos diversos (numéricos, gráficos, cartográficos, artísticos, lingüísticos) procedentes das diferentes linguaxes
Utilizar de xeito responsable e creativo as TIC e o material relacionado coa experimentación e co traballo de campo para aprender a aprender, para obter inf. e para compartir coñecementos Competencia no Coñecemento e Interacción co mundo Físico Identificar
e
analizar
as
características, organización
2.- COMPRENDER COMO INTERACTÚAN OS SERES VIVOS E O MEDIO A.- Coñecer os distintos tipos de seres vivos
e interaccións de aspectos relevantes do contorno
B.- Comprender e valorar as relacións entre os seres vivos e o medio
natural,
3.- COMPRENDER E APLICAR PROCESOS CIENTÍFICOS E TECNOLÓXICOS
social
e
cultural,
progresando no dominio
A.- Comprender experimentalmente os cambios da natureza
de ámbitos espaciais cada vez máis complexos. Identificar, resolver problemas
suscitar
e
interrogantes
e
relacionados
co
contorno usando estratexias de busca, selección e
B.- Utilizar os procedementos propios da investigación científica e tecnolóxica.
.-Identificar algúns dos usos que as persoas fan dos recursos naturais e da enerxía, así como algunhas das consecuencias negativas dos usos inadecuados, valorando o seu impacto a curto e longo prazo.Propor exemplos dos efectos da contaminación sobre as persoas, as plantas, os animais e os seus contornos, así como diferentes formas de previr ou reducir a contaminación do aire, da auga e da terra
Utilización guiada de claves e de guías de animais e de plantas para a clasificación e
. Identifica os diferentes tipos de seres vivos e valora a biodiversidade.
especies existentes en Galicia.
C.- Valorar a importancia da tecnoloxía
Competencia para a Autonomía e Iniciativa Persoal .- Amosar iniciativas e ideas propias.
tratamento da información, formulación de hipóteses, comprobación delas, exploración de solucións alternativas e reflexión sobre o propio proceso de aprendizaxe, e tamén mantendo unha actitude crítica ante as fontes de información Competencia no Coñecemento e Interacción co mundo Físico
Observación do desenvolvemento das principais funcións vitais de plantas e animais do medio próximo. Identificación da estrutura e dos órganos grazas aos cales poden realizar esas funcións.
-Resolver problemas e responder preguntas sobre aspectos do medio galego usando diferentes
identificación dalgunhas
Identificar,
suscitar
resolver interrogantes problemas relacionados
e e co
contorno usando estratexias de busca, selección e tratamento da información, formulación de hipóteses,
.- COMPRENDER E APLICAR PROCESOS CIENTÍFICOS E TECNOLÓXICOS
fontes, elaborando a información, tirando
Observación e rexistro dalgún proceso
A.- Comprender experimentalmente os cambios da natureza
conclusións e comunicando as posibles solucións e respostas.ade
asociado á vida dos seres vivos, logo de planificación do proceso, elección de
B.- Utilizar os procedementos propios da investigación científica e tecnolóxica.
. Observa con precisión e rigor diferentes
C.- Valorar a importancia da tecnoloxía - RESOLVER PROBLEMAS RELACIONADOS COA NOSA INTERACCIÓN CO MEDIO
elementos do medio utilizando diferentes técnicas.
A.- Coñecer os principais problemas do mundo actual
Elaborar un traballo, utilizando soporte papel e dixital, sobre aspectos ou situacións sinxelas,
o propio proceso de
B.- Identificar e resolver problemas relacionados coa vida cotiá
(directas, libros, a internet), establecendo un plan
aprendizaxe, e tamén mantendo unha actitude
C.- Analizar as consecuencias da acción humana no medio
de traballo e comunicando a información e as conclusións finais.
comprobación delas, exploración de solucións alternativas e reflexión sobre
crítica ante as fontes de
Información e C. Dixital
información
1.- TRATAMENTO DA INFORMACIÓN
creativo as TIC e o material relacionado coa
. Compara a información coa dos compañeiros.
C.- Comunicar a información .-EMPREGO DAS TECNOLOXÍAS COMO FERRAMENTA DE APRENDIZAXE
de campo para aprender a
A.- Manexar as novas tecnoloxías.
para compartir coñecementos
.Busca e selecciona información relevante en
. Organiza a información.
B.- Organizar a información
experimentación e co traballo
aprender, para obter inf. e
Elabora traballos en diferentes soporte.
diferentes fontes
A.- Obter a información Utilizar de xeito responsable e
recollendo información de diferentes fontes
Reflexiona sobre o proceso levado a cabo. Comunica as conclusións utilizando diversas linguaxes.
B.- As tecnoloxías como transmisión de coñecementos C.- As tecnoloxías como xeradoras de información Aprender a aprender 1.- ADQUIRIR HABILIDADES DE APRENDIZAXE A.- Adquirir habilidades de estudio B.- Coñecer e utilizar estratexias e técnicas de estudio C.- Analizar e avaliar os erros e os logros no proceso de aprendizaxe
Presenta de forma ordenada, clara e limpa o traballo.
instrumentos adecuados, tratamento dos datos obtidos e contraste de observacións. Comunicación oral e escrita de resultados empregando soportes textuais variados.
D.- Xeralizar as aprendizaxes 2.- VALORAR AS APORTACIÓNS PERSOAIS E A DOS DEMAIS A.- Ter conciencia das propias habilidades e capacidades para a aprendizaxe. B.- Desenvolver experiencias de aprendizaxe colectivo. Competencia para a Autonomía e Iniciativa Persoal 1.- SABER TOMAR DECISIÓNS CON INICIATIVA A.- Adquisición de actitudes e valores. B.- Amosar iniciativas e ideas propias. 2.- TRANSFORMACIÓNS E IDEAS EN ACCIÓN MEDIANTE PROXECTOS A.- Planificar proxectos B.- Levar a cabo proxectos C.- Colaborar e traballar cooperativamente Competencia matemática Identificar
e
analizar
as
características, organización e interaccións de aspectos
2.- FORMULAR E RESOLVER PROBLEMAS
sobre aspectos do medio galego usando diferentes fontes, elaborando a información, tirando
B. Analizar e comprender o enunciado dun problema referido a unha situación real.
conclusións e comunicando as posibles solucións e respostas.ade.
relevantes do contorno
C. Buscar estratexias para a resolución dun problema
natural,
4.- TRATAMENTO DA INFORMACIÓN
social
e
cultural,
progresando no dominio
A.Recoller información sobre situacións da vida cotiá
de ámbitos espaciais cada vez máis complexos.
B. Adquirir técnicas de clasificación de datos (táboas, gráficos,...) C. Interpretar e analizar datos sobre situacións da vida cotiá
Identificar, resolver
suscitar interrogantes
e e
.-Resolver problemas e responder preguntas
5.- ORIENTACIÓN ESPACIAL E TEMPORAL A.- Orientarse nos espazos habituais
IA11a. Observa con precisión e rigor diferentes elementos do medio utilizando diferentes técnicas.
Sensibilidade pola precisión e o rigor na observación de animais e de plantas
problemas
relacionados
co
contorno usando estratexias de busca, selección e tratamento da información, formulación de hipóteses, comprobación delas, exploración de solucións alternativas e reflexión sobre o propio proceso de aprendizaxe, e tamén
Competencia no Coñecemento e Interacción co mundo Físico 2.- COMPRENDER COMO INTERACTÚAN OS SERES VIVOS E O MEDIO A.- Coñecer os distintos tipos de seres vivos B.- Comprender e valorar as relacións entre os seres vivos e o medio 3.- COMPRENDER E APLICAR PROCESOS CIENTÍFICOS E TECNOLÓXICOS A.- Comprender experimentalmente os cambios da natureza
mantendo unha actitude
B.- Utilizar os procedementos propios da investigación científica e tecnolóxica.
crítica ante as fontes de información
C.- Valorar a importancia da tecnoloxía 4.- RESOLVER PROBLEMAS RELACIONADOS COA NOSA INTERACCIÓN CO MEDIO A.- Coñecer os principais problemas do mundo actual B.- Identificar e resolver problemas relacionados coa vida cotiá C.- Analizar as consecuencias da acción humana no medio Información e C. Dixital 1.- TRATAMENTO DA INFORMACIÓN A.- Obter a información B.- Organizar a información C.- Comunicar a información Competencia Social e Cidadá 1.- DISPOR DE HABILIDADES SOCIAIS PARA CONVIVIR EN SOCIEDADE B.- Adquirir habilidades para afrontar conflictos persoais ou interpersoais C.- Adquirir normas de convivencia e relación social 2.- PARTICIPAR NA VIDA CÍVICA E SOCIAL
A.- Adquirir unha educación cívica básica para vivir en sociedade B.- Adoptar actitudes e comportamentos democráticos 3.- COMPRENDER A REALIDADE HISTÓRICA E SOCIAL DO ENTORNO E A SÚA EVOLUCIÓN A.- Valorar o coñecemento da historia para entender o mundo actual. B.- Coñecer e interpretar a realidade social, política e económica
Aprender a aprender 1.- ADQUIRIR HABILIDADES DE APRENDIZAXE A.- Adquirir habilidades de estudio B.- Coñecer e utilizar estratexias e técnicas de estudio C.- Analizar e avaliar os erros e os logros no proceso de aprendizaxe D.- Xeralizar as aprendizaxes 2.- VALORAR AS APORTACIÓNS PERSOAIS E A DOS DEMAIS A.- Ter conciencia das propias habilidades e capacidades para a aprendizaxe. B.- Desenvolver experiencias de aprendizaxe colectivo. Competencia para a Autonomía e Iniciativa Persoal SABER TOMAR DECISIÓNS CON INICIATIVA A.- Adquisición de actitudes e valores. B.- Amosar iniciativas e ideas propias.
Competencia no Coñecemento e Interacción co mundo Físico Analizar máquinas e aparellos diversos do contorno (de uso doméstico, laboral...) identificando algúns elementos constitutivos
e
formas
COMPRENDER E APLICAR PROCESOS CIENTÍFICOS E TECNOLÓXICOS C.- Valorar a importancia da tecnoloxía Información e C. Dixital
de
enerxía necesarias,
EMPREGO DAS TECNOLOXÍAS COMO FERRAMENTA DE APRENDIZAXE
valorando a contribución da ciencia e da técnica na mellora das condicións de vida
B.- As tecnoloxías como transmisión de coñecementos C.- As tecnoloxías como xeradoras de información
familiares e sociais.
Competencia no Coñecemento e Interacción co mundo Físico Identificar, resolver problemas
suscitar
e
interrogantes
e
relacionados
co
contorno usando estratexias de busca, selección e tratamento da información,
3.- COMPRENDER E APLICAR PROCESOS CIENTÍFICOS E TECNOLÓXICOS A.- Comprender experimentalmente os cambios da natureza B.- Utilizar os procedementos propios da investigación científica e tecnolóxica. C.- Valorar a importancia da tecnoloxía
formulación de hipóteses, comprobación delas,
Aprender a aprender
exploración de solucións
1.- ADQUIRIR HABILIDADES DE APRENDIZAXE
alternativas e reflexión sobre o propio proceso de aprendizaxe, e tamén mantendo unha actitude crítica ante as fontes de información
A.- Adquirir habilidades de estudio B.- Coñecer e utilizar estratexias e técnicas de estudio C.- Analizar e avaliar os erros e os logros no proceso de aprendizaxe D.- Xeralizar as aprendizaxes
.-Planificar a construción de obxectos e aparellos cunha finalidade previa, utilizando fontes enerxéticas, operadores e materiais apropiados, e
Utilización de lupas binoculares e doutros
realizala coa habilidade manual necesaria,
animais e plantas ou algunha das súas partes, respectando as normas de uso e de
combinando o traballo individual e en equipo, velando pola propia seguridade e a das demais persoas. . Mostra a habilidade necesaria para manexar
aparellos de laboratorio para observar
seguridade dos instrumentos e dos materiais de traballo.
diferentes aparellos. Vela pola propia seguridade e das demais persoas no traballo realizado.
.-Identificar algúns dos usos que as persoas fan dos recursos naturais e da enerxía, así como algunhas das consecuencias negativas dos usos inadecuados, valorando o seu impacto a curto e longo prazo.Propor exemplos dos efectos da contaminación sobre as persoas, as plantas, os animais e os seus contornos, así como diferentes formas de previr ou reducir a contaminación do aire, da auga e da terra. . Identifica os diferentes tipos de seres vivos e valora a biodiversidade.
Diferenciación entre as plantas e animais e outras formas de vida presentes no contorno (bacterias,virus, algas e fungos).
Competencia no Coñecemento e Interacción co mundo Físico Identificar, analizar e valorar criticamente a intervención
A.- Comprender experimentalmente os cambios da natureza
humana no medio e o seu impacto a curto e a longo prazo,
adoptando
o
compromiso individual e colectivo de actuar na defensa, conservación e recuperación do medio natural e do patrimonio cultural
3.- COMPRENDER E APLICAR PROCESOS CIENTÍFICOS E TECNOLÓXICOS
4.- RESOLVER PROBLEMAS RELACIONADOS COA NOSA INTERACCIÓN CO MEDIO
-Identificar algúns dos usos que as persoas fan dos recursos naturais e da enerxía, así como algunhas das consecuencias negativas dos usos
Valoración da biodiversidade, interese
inadecuados, valorando o seu impacto a curto e
exemplos dos efectos da contaminación sobre as persoas,
as
plantas,
os
animais
e
os
seus
A.- Coñecer os principais problemas do mundo actual
contornos, así como diferentes formas de previr ou reducir a contaminación do aire, da auga e da
B.- Identificar e resolver problemas relacionados coa vida cotiá
terra.
C.- Analizar as consecuencias da acción humana no medio
. Identifica os diferentes tipos de seres vivos e valora a biodiversidade.
Competencia Social e Cidadá .- PARTICIPAR NA VIDA CÍVICA E SOCIAL A.- Adquirir unha educación cívica básica para vivir en sociedade B.- Adoptar actitudes e comportamentos democráticos - COMPRENDER A REALIDADE HISTÓRICA E SOCIAL DO ENTORNO E A SÚA EVOLUCIÓN
pola súa conservación.
longo prazo.Propor
CA2.-Recoñecer a diversidade de paisaxes de Galicia e de España e a necesidade de preservar a riqueza paisaxística e patrimonial. Analizar algúns axentes físicos e humanos que conforman as paisaxes, e poñer exemplos do impacto d as actividades humanas no territorio ao longo do tempo. Pon exemplos do impacto das actividades humanas no contorno.
A.- Valorar o coñecemento da historia para entender o mundo actual. B.- Coñecer e interpretar a realidade social, política e económica
8.
CONTIDOS (C)
C3.1. Participación activa na escola como unha aprendizaxe para a vida en democracia. Recoñecemento da
diversidade de opinións e da necesidade do seu intercambio e da difusión de informacións por variadas canles.
C3.2. Análise do funcionamento de organizacións próximas. Comparación coa organización de Galicia e do Estado español. Valoración da participación cidadá nos ámbitos local, autonómico e estatal.
C3.3. Elaboración dun organigrama simple onde se reflicta o funcionamento dunha das entidades públicas estudadas. C3.4. Aproximación ao coñecemento das institucións españolas e europeas a partir da análise das institucións máis próximas. C3.12 Identificación das responsabilidades das distintas institucións de goberno na resolución de problemas sociais, ambientais,económicos, etc.
C3.5 Observación, identificación e descrición dalgunhas
características culturais, demográficas e económicas da sociedade galega e da española. Recoñecemento e valoración da diversidade cultural e lingüística de España.
C3.6. Identificación das raíces propias e dos trazos da cultura (lingua, institucións, festas, xogos, tradicións). Participación en festas, xogos e costumes populares propios de Galicia e interese pola súa conservación como sinais de identidade social. C3.7. Uso de diferentes fontes de información para coñecer algunhas características elementais dos países europeos e para aproximarse ao coñecemento da Unión Europea, intercambiando información coas compañeiras e cos compañeiros para elaborar esquemas (mapas mentais, mapas conceptuais...). C3.8. Recoñecemento da importancia da emigración no mundo actual.
C3.9 Respecto polas diferenzas e rexeitamento dos estereotipos, dos prexuízos e de calquera tipo de discriminación (por razón de sexo, etnia, cultura, crenza, orixe...), desenvolvendo sentimentos de empatía e respecto cara ás outras persoas.
C3.10. Reflexión sobre as desigualdades no acceso aos bens de consumo no contorno próximo e no mundo C3.11 Resolución de problemas relacionados co contorno, usando estratexias de formulación de hipóteses,comprobación destasmediante a busca, a selección e o tratamento da información, exposición de conclusións provisionais,exploración de solucións alternativas e reflexión sobre o proceso seguido, mantendo unha actitude crítica ante as fontes de información. C3.13 Identificación e utilización de fontes orais, dixitais,
audiovisuais e escritas de xeito progresivamente máis autónomo para informarse sobre aspectos problemáticos do contorno próximo e do mundo (desigualdade de acceso aos bens de consumo, pobreza, traballo infantil...), analizando criticamente as informacións, reflexionando e debatendo sobre as desigualdades e sobre a necesidade do compromiso social e o papel dos dereitos e deberes da cidadanía na construción dun mundo máis xusto. C3.14 Actitude crítica ante a influencia da publicidade sobre o consumo C3.15 Recoñecemento do papel das comunicacións, do transporte e doutros servizos nas actividades persoais, económicas e sociais
9.
OBXECTIVOS ÁREA
CCBB
Criterios avaliación (CA)
CONTIDOS (C)
O medio físico: espazo e materiais Información e C. Dixital Identificar
e
analizar
as
características, organización e interaccións de aspectos
orientarse, situar aspectos do contorno e
A.- Obter a información
maquetas e esquemas sinxelos como un medio de
relevantes do contorno
B.- Organizar a información
natural,
C.- Comunicar a información
social
e
cultural,
progresando no dominio de ámbitos espaciais cada vez máis complexos.
.-Utilizar e interpretar planos e mapas para
.- TRATAMENTO DA INFORMACIÓN
desprazarse adecuadamente.Elaborar planos, análise do territorio próximo.
resolver
suscitar
e
interrogantes
e
relacionados
co
problemas
contorno usando estratexias de
busca,
selección
tratamento
da
formulación exploración
de
hipóteses,
de
solucións
gráficas do espazo en planos e mapas para situarse e desplazarse. . Elabora planos, esquemas, mapas ou maquetas do contorno.
mantendo
e unha
tamén actitude
crítica ante as fontes de información
Participar
interpretación de planos e mapas.
Utilización guiada de planos e de mapas para orientarse e desprazarse, para localizar lugares e itinerarios, aspectos do mundo físico e político, interpretando o cromatismo, as lendas e os signos convencionais máis habituais.
realización de itinerarios para recoñecer elementos da paisaxe e do relevo.
delas,
alternativas e reflexión sobre o propio proceso de aprendizaxe,
globo...) sobre un espazo.
Preparación conxunta de visitas e e
información,
comprobación
fotografías aéreas, maquetas, mapas,
. Interpreta axeitadamente representacións
. Comunica os resultados da observación e Identificar,
Identificación e diferenciación de diferentes representacións (planos,
activamente
no
traballo de grupo planificando
Identificación, localización en diferentes representacións cartográficas e descrición dos principais e máis relevantes elementos xeográficos do contorno, de Galicia, de España e do mundo.
e
realizando
tarefas
conxuntas, dialogando e argumentando
as
propias
opinións e contrastándoas coas das outras persoas e adoptando un comportamento responsable,
construtivo,
comprometido e solidario, respectando
as
regras
de
organización pactadas e os principios
básicos
do
funcionamento democrático
Planificar e realizar proxectos e aparellos sinxelos relacionados coa vida cotiá e familiar cunha finalidade previamente establecida, utilizando os coñecementos das propiedades elementais dalgúns materiais, substancias e obxectos Competencia no Coñecemento e Interacción co mundo Físico Identificar, analizar e valorar criticamente a intervención humana no medio e o seu impacto a curto e a longo prazo,
adoptando
compromiso individual e
o
.-Recoñecer a diversidade de paisaxes de Galicia e
.- COMPRENDER E APLICAR PROCESOS CIENTÍFICOS E TECNOLÓXICOS
de España e a necesidade de preservar a riqueza
A.- Comprender experimentalmente os cambios da natureza
físicos e humanos que conforman as paisaxes, e poñer exemplos do impacto d as actividades humanas
B.- Utilizar os procedementos propios da investigación científica e tecnolóxica. C.- Valorar a importancia da tecnoloxía
paisaxística e patrimonial. Analizar algúns axentes
no territorio ao longo do tempo.
Recoñecemento da influencia de factores como a actividade humana, os fenómenos meteorolóxicos, a erosión, terremotos e erupcións volcánicas sobre a paisaxe.
colectivo de actuar na
.- RESOLVER PROBLEMAS RELACIONADOS COA NOSA INTERACCIÓN CO MEDIO
defensa, conservación e recuperación do medio natural e do patrimonio cultural
A.- Coñecer os principais problemas do mundo actual B.- Identificar e resolver problemas relacionados coa vida cotiá C.- Analizar as consecuencias da acción humana no medio
Planificar e realizar proxectos e aparellos sinxelos relacionados coa vida cotiá e
Competencia para a Autonomía e Iniciativa Persoal
Lectura e interpretación do tempo
paisaxística.
atmosférico en
Analiza os principais elementos das paisaxes.
Distintas representacións. Diferenciación
. Compara diferentes paisaxes. . Pon exemplos do impacto das actividades humanas no
entre tempo meteorolóxico e clima. Influencia do clima na paisaxe e na actividade humana. Recoñecemento das principais características do clima galego.
2.- TRANSFORMACIÓNS E IDEAS EN ACCIÓN MEDIANTE PROXECTOS
familiar cunha finalidade
A.- Planificar proxectos
previamente establecida,
B.- Levar a cabo proxectos
utilizando os coñecementos
. Manexa información sobre a protección
das propiedades elementais dalgúns materiais, substancias e obxectos Competencia no Coñecemento e Interacción co mundo Físico Identificar
e
analizar
as
características, organización e interaccións de aspectos
- RESOLVER PROBLEMAS RELACIONADOS COA NOSA INTERACCIÓN CO MEDIO A.- Coñecer os principais problemas do mundo actual
relevantes do contorno
B.- Identificar e resolver problemas relacionados coa vida cotiá
natural,
C.- Analizar as consecuencias da acción humana no medio
social
e
cultural,
progresando no dominio
Información e C. Dixital
de ámbitos espaciais cada vez máis complexos.
Utilizar de xeito responsable e creativo as TIC e o material relacionado
coa
experimentación e co traballo
.-Recoñecer a diversidade de paisaxes de Galicia e de España e a necesidade de preservar a riqueza paisaxística e patrimonial. Analizar algúns axentes físicos e humanos que conforman as paisaxes, e poñer exemplos do impacto d as actividades humanas no territorio ao longo do tempo.
A.- Obter a información
. Identifica a Terra como Planeta.
B.- Organizar a información
-Identificar, describir e analizar procesos de cambio e transformacións (sociais, culturais, económicas e tecnolóxicas) no contorno, provocadas
- DISPOR DE HABILIDADES SOCIAIS PARA CONVIVIR EN SOCIEDADE
lugares.
. Recoñece a variedade paisaxística de España. . Compara diferentes paisaxes.
Competencia Social e Cidadá
paisaxes do territorio galego e español e interese por coñecer paisaxes doutros
Recoñece a variedade paisaxística de Galicia.
- TRATAMENTO DA INFORMACIÓN
C.- Comunicar a información
Valoración da diversidade e riqueza das
polo incremento das comunicacións e dos bens e servizos, reflexionando sobre as causas da desigualdade no acceso a eles.
Identificación da Terra como un planeta do sistema solar. Manexo de programas de simulación no ordenador que o mostren.
de campo para aprender a aprender, para obter inf. e para compartir coñecementos
-. Establece contrastes entre as formas da vida C.- Adquirir normas de convivencia e relación social 2.- PARTICIPAR NA VIDA CÍVICA E SOCIAL
rural e urbana. . Utiliza soportes tecnolóxicos para estudiar o medio.
A.- Adquirir unha educación cívica básica para vivir en sociedade B.- Adoptar actitudes e comportamentos democráticos .- COMPRENDER A REALIDADE HISTÓRICA E SOCIAL DO ENTORNO E A SÚA EVOLUCIÓN A.- Valorar o coñecemento da historia para entender o mundo actual. B.- Coñecer e interpretar a realidade social, política e económica Aprender a aprender VALORAR AS APORTACIÓNS PERSOAIS E A DOS DEMAIS A.- Ter conciencia das propias habilidades e capacidades para a aprendizaxe. B.- Desenvolver experiencias de aprendizaxe colectivo. Información e C. Dixital Utilizar de xeito responsable e creativo as TIC e o material relacionado coa experimentación e co traballo de campo para aprender a aprender, para obter inf. e para compartir coñecementos
.- TRATAMENTO DA INFORMACIÓN A.- Obter a información B.- Organizar a información C.- Comunicar a información .-EMPREGO DAS TECNOLOXÍAS COMO FERRAMENTA DE APRENDIZAXE
.-Elaborar un traballo, utilizando soporte papel e dixital, sobre aspectos ou situacións sinxelas, recollendo información de diferentes fontes
Utilización das TIC e doutras fontes para
(directas, libros, a internet), establecendo un plan de traballo e
recoller información sobre outros lugares, comunicar con outras comunidades ou
comunicando a información e as conclusións finais
comparar diferentes ambientes, paisaxes,
Elabora traballos en diferentes soporte.
modos de vida, costumes... e
A.- Manexar as novas tecnoloxías.
Busca e selecciona información relevante en diferentes fontes.
B.- As tecnoloxías como transmisión de coñecementos
. Organiza a información
C.- As tecnoloxías como xeradoras de información Competencia para a Autonomía e Iniciativa Persoal
poboacións da mesma comunidade, para
esquematizar a información con diversas estratexias.
- TRANSFORMACIÓNS E IDEAS EN ACCIÓN MEDIANTE PROXECTOS A.- Planificar proxectos B.- Levar a cabo proxectos C.- Colaborar e traballar cooperativamente Competencia no Coñecemento e Interacción co mundo Físico Identificar, resolver
suscitar
e
interrogantes
e
relacionados
co
problemas
contorno usando estratexias de
busca,
selección
e
- COMPRENDER E APLICAR PROCESOS CIENTÍFICOS E TECNOLÓXICOS A.- Comprender experimentalmente os cambios da natureza .- RESOLVER PROBLEMAS RELACIONADOS COA NOSA INTERACCIÓN CO MEDIO
tratamento da información, formulación de hipóteses,
A.- Coñecer os principais problemas do mundo actual
comprobación
B.- Identificar e resolver problemas relacionados coa vida cotiá
exploración
delas, de
solucións
alternativas e reflexión sobre o propio proceso de aprendizaxe,
e
C.- Analizar as consecuencias da acción humana no medio Competencia Social e Cidadá
tamén
mantendo unha actitude crítica ante as fontes de
.- PARTICIPAR NA VIDA CÍVICA E SOCIAL
información
A.- Adquirir unha educación cívica básica para vivir en sociedade B.- Adoptar actitudes e comportamentos democráticos
.-Identificar algúns dos usos que as persoas fan dos recursos naturais e da enerxía, así como algunhas das consecuencias negativas dos usos inadecuados, valorando o seu impacto a curto e longo prazo.Propor exemplos dos efectos da contaminación sobre as persoas, as plantas, os animais e os seus contornos, así como diferentes formas de previr ou reducir contaminación do aire, da auga e da terra . Propón exemplos dos efectos de contaminación no medio. Propón diferentes formas de previr e reducir a contaminación. -Recoñecer a diversidade de paisaxes de Galicia e de España e a necesidade de preservar a riqueza paisaxística e patrimonial. Analizar algúns axentes físicos e humanos que conforman as paisaxes, e poñer exemplos do impacto d as actividades humanas
Identificar, analizar e valorar
- COMPRENDER A REALIDADE HISTÓRICA E SOCIAL DO ENTORNO E A SÚA
criticamente a intervención
EVOLUCIÓN
no territorio ao longo do tempo.
humana no medio e o seu
A.- Valorar o coñecemento da historia para entender o mundo actual.
. Pon exemplos do impacto das actividades humanas
impacto a curto e a longo prazo, adoptando compromiso individual colectivo
de
actuar
o e
no contorno.
B.- Coñecer e interpretar a realidade social, política e económica
na
defensa, conservación e recuperación do medio natural e do patrimonio cultural Competencia no Coñecemento e Interacción co mundo Físico
.-Planificar e realizar sinxelas investigacións para
Valoración de actuacións que contribúen á conservación do medio e á sustentabilidade.
Identificar,
suscitar
resolver interrogantes problemas relacionados
e e co
contorno usando estratexias de busca, selección e
.- COMPRENDER E APLICAR PROCESOS CIENTÍFICOS E TECNOLÓXICOS
estudar o comportamento dos corpos ante a luz, a
Realización de experiencias sinxelas para
A.- Comprender experimentalmente os cambios da natureza
electricidade, o magnetismo, a calor ou o son e saber comunicar os resultados.
estudar as propiedades dalgúns aspectos do medio físico, partindo
. Realiza investigacións e pequenas experiencias sobre diferentes fenómenos físicos e químicos.
dunha pregunta ou problema de interese
B.- Utilizar os procedementos propios da investigación científica e tecnolóxica. C.- Valorar a importancia da tecnoloxía
tratamento da información, formulación de hipóteses,
.- RESOLVER PROBLEMAS RELACIONADOS COA NOSA INTERACCIÓN CO MEDIO
comprobación delas, exploración de solucións
A.- Coñecer os principais problemas do mundo actual
alternativas e reflexión sobre o propio proceso de
B.- Identificar e resolver problemas relacionados coa vida cotiá
aprendizaxe, e tamén mantendo unha actitude
C.- Analizar as consecuencias da acción humana no medio
crítica ante as fontes de
Información e C. Dixital
información
TRATAMENTO DA INFORMACIÓN Expresar e comunicar contidos da área de xeito
os
A.- Obter a información
datos, procesos, feitos, etc. e
C.- Comunicar a información .-EMPREGO DAS TECNOLOXÍAS COMO FERRAMENTA DE APRENDIZAXE
integrando códigos
A.- Manexar as novas tecnoloxías.
diversos (numéricos, gráficos,
B.- As tecnoloxías como transmisión de coñecementos
cartográficos, artísticos,
C.- As tecnoloxías como xeradoras de información
lingüísticos) Participar
Competencia Aprender a Aprender activamente
no
traballo de grupo planificando e realizando tarefas conxuntas, dialogando e argumentando
as
propias
opinións e contrastándoas
.-Resolver problemas e responder preguntas sobre aspectos do medio galego usando diferentes fontes, elaborando a información, tirando conclusións e comunicando as posibles solucións e respostas.ade. . Observa con precisión e rigor diferentes elementos do medio utilizando diferentes técnicas. Identifica e formula preguntas e problemas no
B.- Organizar a información
persoal e creativo, seleccionando e interpretando
Planifica o proceso de pequenas experiencias.
- ADQUIRIR HABILIDADES DE APRENDIZAXE A.- Adquirir habilidades de estudio B.- Coñecer e utilizar estratexias e técnicas de estudio D.- Xeralizar as aprendizaxes.
para o alumnado (formulando hipóteses, confrontándoas co resto da clase, planificando cooperativamente o proceso de comprobación, prevendo os medios e os instrumentos necesarios, seleccionando os datos útiles, explorando solucións alternativas, predicindo resultados, tirando conclusións, comunicando os resultados e reflexionando sobre o proceso desenvolvido e a aprendizaxe realizada).
medio próximo. .Adianta hipóteses ante calquer problema. . Comproba as hipóteses utilizando fontes diversas. . Selecciona información. Recolle axeitadamente información (gráficas, táboas, textos, imaxes, esquemas,...) Saca conclusións coa información recollida. Comunica de diversos xeitos as solucións e respostas elaborados
Predición de cambios no movemento, na forma ou no estado dos corpos por efecto das forzas ou das achegas de enerxía
coas das outras persoas e adoptando un comportamento responsable,
- VALORAR AS APORTACIÓNS PERSOAIS E A DOS DEMAIS A.- Ter conciencia das propias habilidades e capacidades para a aprendizaxe.
construtivo,
comprometido e solidario,
B.- Desenvolver experiencias de aprendizaxe colectivo.
respectando as regras de organización pactadas e os principios básicos do funcionamento democrático.ferentes linguaxes
Competencia no Coñecemento e Interacción co mundo Físico Identificar, resolver
suscitar interrogantes
e e
problemas relacionados co contorno usando estratexias
.- COMPRENDER E APLICAR PROCESOS CIENTÍFICOS E TECNOLÓXICOS
.-Planificar a construción de obxectos e aparellos cunha finalidade previa, utilizando fontes
B.- Utilizar os procedementos propios da investigación científica e tecnolóxica.
realizala coa habilidade manual necesaria,
C.- Valorar a importancia da tecnoloxía
combinando o traballo individual e en equipo, velando pola propia seguridade e a das demais persoas
de busca, selección e tratamento da información,
.- COMPRENDER E APLICAR PROCESOS CIENTÍFICOS E TECNOLÓXICOS
formulación de hipóteses,
B.- Utilizar os procedementos propios da investigación científica e tecnolóxica.
comprobación delas, exploración de solucións alternativas e reflexión sobre o propio proceso de aprendizaxe, e tamén mantendo unha actitude crítica ante as fontes de información
Información e C. Dixital 1- TRATAMENTO DA INFORMACIÓN A.- Obter a información B.- Organizar a información C.- Comunicar a información .-EMPREGO DAS TECNOLOXÍAS COMO FERRAMENTA DE APRENDIZAXE
Utilizar de xeito responsable e creativo as TIC e o material
A.- Manexar as novas tecnoloxías. B.- As tecnoloxías como transmisión de coñecementos
enerxéticas, operadores e materiais apropiados, e
Vela pola propia seguridade e das demais persoas no traballo realizado.
Respecto polas normas de uso, de seguridade e de conservación dos instrumentos e dos materiais de traballo
Identificación de produtos químicos habituais no fogar e os posibles riscos para o organismo (queimaduras, intoxicacións...). Identificación na etiquetaxe dos símbolos de perigo máis comúns.
relacionado
coa
experimentación e co traballo de campo para aprender a aprender, para obter inf. e para compartir coñecementos
C.- As tecnoloxías como xeradoras de información VALORAR AS APORTACIÓNS PERSOAIS E A DOS DEMAIS A.- Ter conciencia das propias habilidades e capacidades para a aprendizaxe. B.- Desenvolver experiencias de aprendizaxe colectivo. Competencia para a Autonomía e Iniciativa Persoal 2.- TRANSFORMACIÓNS E IDEAS EN ACCIÓN MEDIANTE PROXECTOS A.- Planificar proxectos B.- Levar a cabo proxectos C.- Colaborar e traballar cooperativamente Competencia no Coñecemento e Interacción co mundo Físico
Identificar,
suscitar
resolver interrogantes problemas relacionados
e e co
contorno usando estratexias
.- COMPRENDER E APLICAR PROCESOS CIENTÍFICOS E TECNOLÓXICOS
estudar o comportamento dos corpos ante a luz, a
Comparación e clasificación dalgúns
A.- Comprender experimentalmente os cambios da natureza
electricidade, o magnetismo, a calor ou o son e saber comunicar os resultados.
materiais polas súas propiedades (dureza, solubilidade, estado de agregación,
B.- Utilizar os procedementos propios da investigación científica e tecnolóxica.
Realiza investigacións e pequenas experiencias sobre
de busca, selección e tratamento da información,
C.- Valorar a importancia da tecnoloxía
formulación de hipóteses,
.- COMPRENDER E APLICAR PROCESOS CIENTÍFICOS E TECNOLÓXICOS
comprobación delas, exploración de solucións alternativas e reflexión sobre
.-Planificar e realizar sinxelas investigacións para
A.- Comprender experimentalmente os cambios da natureza
o propio proceso de
B.- Utilizar os procedementos propios da investigación científica e tecnolóxica.
aprendizaxe, e tamén mantendo unha actitude
C.- Valorar a importancia da tecnoloxía
crítica ante as fontes de
Información e C. Dixital
información
- TRATAMENTO DA INFORMACIÓN A.- Obter a información
condutividade térmica...).
diferentes fenómenos físicos e químicos. . Planifica o proceso de pequenas experiencias.
Busca de información sobre rochas e
Reflexiona sobre o proceso desenvolvido.
minerais presentes en Galicia. Identificación e clasificación de rochas e
Comunica as conclusións ás que chega.
minerais polas características observables.
Uso de técnicas sinxelas para a separación de compoñentes en mesturas: filtración, destilación,disolución e evaporación.
B.- Organizar a información Reflexión sobre as actuacións necesarias para o aproveitamento da auga e o seu
Participar
activamente
no
traballo de grupo planificando e
realizando
tarefas
C.- Comunicar a información
uso responsable. Análise dos procesos de
-EMPREGO DAS TECNOLOXÍAS COMO FERRAMENTA DE APRENDIZAXE
depuración e potabilización da auga para o seu uso.
conxuntas, dialogando e
A.- Manexar as novas tecnoloxías.
argumentando
B.- As tecnoloxías como transmisión de coñecementos
as
propias
opinións e contrastándoas
C.- As tecnoloxías como xeradoras de información
coas das outras persoas e
Aprender a aprender
adoptando un comportamento
Experimentación da flotabilidade dos materiais e obxectos nos líquidos. Utilización de diferentes procedementos experimentais para a medida e
.- ADQUIRIR HABILIDADES DE APRENDIZAXE
comparación
comprometido e solidario,
A.- Adquirir habilidades de estudio
de masas e volumes de materiais diversos
respectando as regras de organización pactadas e os
B.- Coñecer e utilizar estratexias e técnicas de estudio
principios
C.- Analizar e avaliar os erros e os logros no proceso de aprendizaxe
responsable,
construtivo,
básicos
do
funcionamento democrático.
D.- Xeralizar as aprendizaxes
Identificar, analizar e valorar criticamente a intervención humana no medio e o seu
Planificación conxunta e realización de experiencias sinxelas e variadas para estudar
- VALORAR AS APORTACIÓNS PERSOAIS E A DOS DEMAIS
propiedades dos
A.- Ter conciencia das propias habilidades e capacidades para a aprendizaxe.
materiais habituais no contorno e de uso
B.- Desenvolver experiencias de aprendizaxe colectivo.
común e o seu comportamento ante a luz, o son, a calor, a humidade, a electricidade, o magnetismo,
impacto a curto e a longo
comunicando o proceso levado a cabo e as
prazo,
conclusións por linguaxes e medios
adoptando
o
compromiso individual e
diversos.
colectivo
de
actuar
na
defensa,
conservación
e
recuperación do medio natural e do patrimonio cultural
Observación directa e experimentación dalgúns efectos e cambios que provoca a calor nos materiais: cambios de estado, dilatación e cambio de
Utilizar de xeito responsable e creativo as TIC e o material
temperatura.
relacionado
coa
experimentación e co traballo de campo para aprender a aprender, para obter inf. e para compartir coñecementos Competencia no Coñecemento e Interacción co mundo Físico Identificar, analizar e valorar criticamente a intervención
A.- Comprender experimentalmente os cambios da natureza
humana no medio e o seu impacto a curto e a longo prazo,
adoptando
.- COMPRENDER E APLICAR PROCESOS CIENTÍFICOS E TECNOLÓXICOS
o
compromiso individual e colectivo de actuar na defensa, conservación e recuperación do medio natural e do patrimonio cultural
.-Identificar algúns dos usos que as persoas fan dos recursos naturais e da enerxía, así como algunhas das consecuencias negativas dos usos inadecuados, valorando o seu impacto a curto e longo prazo.Propor
.- RESOLVER PROBLEMAS RELACIONADOS COA NOSA INTERACCIÓN CO MEDIO
exemplos dos efectos da contaminación sobre as persoas, as plantas, os animais e os seus contornos,
A.- Coñecer os principais problemas do mundo actual
así como diferentes formas de previr ou reducir
B.- Identificar e resolver problemas relacionados coa vida cotiá C.- Analizar as consecuencias da acción humana no medio
contaminación do aire, da auga . . Propón exemplos dos efectos de contaminación no medio. .-Recoñecer a diversidade de paisaxes de Galicia e de España e a necesidade de preservar a riqueza paisaxística e patrimonial. Analizar algúns axentes físicos e humanos que conforman as paisaxes, e poñer exemplos do impacto d as actividades humanas no territorio ao longo do tempo. . Pon exemplos do impacto das actividades humanas no contorno. .-Planificar e realizar sinxelas investigacións para estudar o comportamento dos corpos ante a luz, a electricidade, o magnetismo, a calor ou o son e saber comunicar os resultados. . Realiza investigacións e pequenas experiencias sobre diferentes fenómenos físicos e químicos.
Experimentación coa transmisión do son nos diferentes medios. Sensibilidade ante a contaminación acústica.
.-Planificar a construción de obxectos e aparellos cunha finalidade previa, utilizando fontes enerxéticas, operadores e materiais apropiados, e realizala coa habilidade manual necesaria, combinando o traballo individual e en equipo, velando pola propia seguridade e a das demais persoas. . Vela pola propia seguridade e das demais persoas no traballo realizado. Competencia no Coñecemento e Interacción co mundo Físico Identificar, suscitar resolver interrogantes problemas
relacionados
e e co
contorno usando estratexias
.- COMPRENDER E APLICAR PROCESOS CIENTÍFICOS E TECNOLÓXICOS A.- Comprender experimentalmente os cambios da natureza B.- Utilizar os procedementos propios da investigación científica e tecnolóxica.
de busca, selección e
C.- Valorar a importancia da tecnoloxía
tratamento da información, formulación de hipóteses, comprobación delas,
.- RESOLVER PROBLEMAS RELACIONADOS COA NOSA INTERACCIÓN CO MEDIO
exploración de solucións
A.- Coñecer os principais problemas do mundo actual
alternativas e reflexión sobre o propio proceso de aprendizaxe, e tamén
B.- Identificar e resolver problemas relacionados coa vida cotiá C.- Analizar as consecuencias da acción humana no medio
mantendo unha actitude crítica ante as fontes de información
Información e C. Dixital - TRATAMENTO DA INFORMACIÓN
humana no medio e o seu impacto a curto e a longo prazo,
adoptando
compromiso individual e
o
recursos naturais e da enerxía, así como algunhas das consecuencias negativas dos usos inadecuados, valorando o seu impacto a curto e longo prazo.Propor
Recoñecemento das formas de enerxía máis usadas na sociedade actual e a súa
exemplos dos efectos da contaminación sobre as
renovables. Identificación e
persoas, as plantas, os animais e os seus contornos, así como diferentes formas de previr ou reducir a
experimentación de transformacións simples de enerxía.
contaminación do aire, da auga e da terra . Identifica algúns dos usos que facemos dos recursos naturais e da enerxía, así como as consecuencias negativas dos usos inadecuados. .-Planificar e realizar sinxelas investigacións para estudar o comportamento dos corpos ante a luz, a electricidade, o magnetismo, a calor ou o son e saber comunicar os resultados. . Realiza investigacións e pequenas experiencias
A.- Obter a información Identificar, analizar e valorar criticamente a intervención
.-Identificar algúns dos usos que as persoas fan dos
sobre diferentes fenómenos físicos e químicos.
B.- Organizar a información C.- Comunicar a información Aprender a aprender .- ADQUIRIR HABILIDADES DE APRENDIZAXE A.- Adquirir habilidades de estudio
clasificación en enerxías renovables e non
colectivo de actuar na
B.- Coñecer e utilizar estratexias e técnicas de estudio
defensa, conservación e recuperación do medio natural
C.- Analizar e avaliar os erros e os logros no proceso de aprendizaxe
e do patrimonio cultural
D.- Xeralizar as aprendizaxes .- VALORAR AS APORTACIÓNS PERSOAIS E A DOS DEMAIS A.- Ter conciencia das propias habilidades e capacidades para a aprendizaxe. B.- Desenvolver experiencias de aprendizaxe colectivo.
Competencia para a Autonomía e Iniciativa Persoal Identificar, resolver
suscitar
e
interrogantes
e
relacionados
co
problemas
contorno usando estratexias de
busca,
selección
e
delas,
exploración de solucións alternativas e reflexión sobre o
propio
proceso
aprendizaxe, mantendo
e unha
de tamén
actitude
crítica ante as fontes de información Identificar, analizar e valorar criticamente a intervención humana no medio e o seu impacto a curto e a longo prazo,
adoptando
compromiso individual e colectivo de actuar na defensa, conservación e
A.- Adquisición de actitudes e valores. B.- Amosar iniciativas e ideas propias.
tratamento da información, formulación de hipóteses, comprobación
.- SABER TOMAR DECISIÓNS CON INICIATIVA
o
.-Identificar algúns dos usos que as persoas fan dos recursos naturais e da enerxía, así como algunhas das consecuencias negativas dos usos inadecuados,
Valoración da importancia de conservar os
valorando o seu impacto a curto e longo prazo.Propor
recursos
exemplos dos efectos da contaminación sobre as
enerxéticos e non malgastalos.
persoas, as plantas, os animais e os seus contornos, así como diferentes formas de previr ou reducir a contaminación do aire, da auga e da terra . Identifica algúns dos usos que facemos dos recursos naturais e da enerxía, así como as consecuencias negativas dos usos inadecuados. Valora a importancia de conservar os recursos enerxéticos e identifica estratexias de aforro.
Identificación dalgunhas estratexias de aforro enerxético no contorno propio. O desenvolvemento enerxético sustentable e equitativo
recuperación do medio natural e do patrimonio cultural
Información e C. Dixital Identificar, resolver problemas
suscitar
e
interrogantes
e
relacionados
co
contorno usando estratexias de busca, selección e tratamento da información,
.- TRATAMENTO DA INFORMACIÓN A.- Obter a información
comprobación delas, exploración de solucións alternativas e reflexión sobre
Observación e experimentación de
electricidade, o magnetismo, a calor ou o son e saber
reaccións químicas
. Realiza investigacións e pequenas experiencias
da vida cotiá e doméstica (combustión, oxidación e fermentación).
sobre diferentes fenómenos físicos e químicos.
C.- Comunicar a información Aprender a aprender - ADQUIRIR HABILIDADES DE APRENDIZAXE
o propio proceso de
A.- Adquirir habilidades de estudio
aprendizaxe, e tamén mantendo unha actitude
B.- Coñecer e utilizar estratexias e técnicas de estudio
crítica ante as fontes de
C.- Analizar e avaliar os erros e os logros no proceso de aprendizaxe
información
estudar o comportamento dos corpos ante a luz, a comunicar os resultados.
B.- Organizar a información
formulación de hipóteses,
.-Planificar e realizar sinxelas investigacións para
D.- Xeralizar as aprendizaxes - VALORAR AS APORTACIÓNS PERSOAIS E A DOS DEMAIS A.- Ter conciencia das propias habilidades e capacidades para a aprendizaxe. B.- Desenvolver experiencias de aprendizaxe colectivo. Competencia para a Autonomía e Iniciativa Persoal .- SABER TOMAR DECISIÓNS CON INICIATIVA A.- Adquisición de actitudes e valores. B.- Amosar iniciativas e ideas propias. Competencia Social e Cidadá .- PARTICIPAR NA VIDA CÍVICA E SOCIAL
.-Identificar algúns dos usos que as persoas fan dos recursos naturais e da enerxía, así como algunhas
Identificación dos diferentes tipos de residuos que producimos na sociedade
Identificar, analizar e valorar criticamente a intervención humana no medio e o seu impacto a curto e a longo prazo, adoptando o compromiso individual e colectivo de actuar na defensa, conservación e
A.- Adquirir unha educación cívica básica para vivir en sociedade B.- Adoptar actitudes e comportamentos democráticos .- COMPRENDER A REALIDADE HISTÓRICA E SOCIAL DO ENTORNO E A SÚA EVOLUCIÓN A.- Valorar o coñecemento da historia para entender o mundo actual. B.- Coñecer e interpretar a realidade social, política e económica
das consecuencias negativas dos usos inadecuados,
actual. Recoñecemento dos sistemas de
valorando o seu impacto a curto e longo prazo.Propor
redución, reutilización e reciclaxe.
exemplos dos efectos da contaminación sobre as persoas, as plantas, os animais e os seus contornos, así como diferentes formas de previr ou reducir a contaminación do aire, da auga e da terra. . Propón diferentes formas de previr e reducir a contaminación.
recuperación do medio natural e do patrimonio cultural
4. METODOLOXÍA Para levar a práctica este proxecto diseñáronse un conxunto de actividades e experiencias, tendo en conta a súa planificación e coas seguintes características: globalizadoras,lúdicas, motivadoras, significativas, integradoras, adaptadas aos obxetivos, contidos, criterios de evaluación e competencias básicas, a realidade das dúas aulas, e que en calqueira caso, teñan en conta a atención a diversidade. Para poder atender a diversidade do alumnado e ao aprendizaxe de contidos de distinta natureza, a maneira de organizarnos foi en gran grupo e por equipos de traballo para desenvolver a cooperación e a intelixencia colectiva e ao mesmo tempo poder contar coa iniciativa, a autoxestión e a participación consciente do alumnado na administración dos seus procesos de aprendizaxe. Tratamos de deixar tempo para crear situación onde o alumnado poida debater, formular hipótesis, reflexionar, comparar, negociar, tomar decisión, asumir responsabilidades, repartir tarefas, formular propostas, ofrecer e solicitar axuda, é dicir, onde poida aprender a xestionar, entendendo isto como planificar, organizar, decidir e coordinar. No D. 130/2007, que establece o currículo da educación primaria na comunidade autónoma de Galicia, é constante a presenza de citas relacionadas cunha metodoloxía con carácter globalizador, integrador, tanto dos componentes do propio currículo como das aprendizaxes non formais e mesmo informais que contribuirán a formación de nenos e nenas, por exemplo cito: “ a acción educativa nesta etapa procurará a integración das distintas experiencias e aprendizaxes do alumnado”(artigo 2º) En función do establecido pola LOE, baséamonos nas seguintes liñas metodolóxicas: 1. Converter ao alumno no protagonista do seu propio aprendizaxe. Lonxe de converterse nun mero receptor, proporcionaranse coñecementos que lle permitan estar constantemente en acción e levar a cabo un descubrimento continuo e vivo.
2. Realizarase unha aprendizaxe significativa respectando as características que os alunos e alumnas presentan. 3. Educar no sentido amplo da palabra. Ademáis dos coñecementos específicos de cada área, deben desenvolverse outras habilidades personais e sociais como a afectividade, a creatividade, a cooperación e o traballo en grupo. 4. Preparar ao alumnado para adquirir as Competencias Básicas. Consideramos clave que o alumno adquira aprendizaxes e valores imprescindibles para o seu desenvolvemento. 5. ACTIVIDADES: As actividades están descritas polo alumnado no blogue, a excepción dunha das primeiras que foi a elaboración dun video coas normas do laboratorio. - Video das normas do laboratorio: Temporalización: primeiro trimestre e rematouse o montaxe a volta das vacación de Nadal. Para facer esta actividade organizámonos por grupos de 6 nenos e nenas en cada aula, o primeiro foi elexir a melodía de fondo, que elexiron por mayoría un tema de actualidade, despois cada equipo inventou un anaco da letra e para rematar xuntamos tódolos anacos, e así xa tíñamos a melodía e a letra. O seguinte paso foi empregar un programa de edición de audio “Audacity” que teñen nos netbooks, e así grabáronse cantando e despois engadiron a melodía. E xa para rematar disfrazáronse e organizaron un video e xa para rematar cun programa de edición de videos acabaron de móntalo.
6. CONCLUSIÓN Foi un traballo que os propios alumnos e alumnas avaliaron moi positivamente, reiterando que querían continuar con este traballo para o vindeiro ano, e cunha das experiencias que máis lles gustou a maioría foi a dos a avións solares e a do video das normas. “A capacidade para seguir aprendendo ao longo de toda a vida e por un mesmo, é, probablemente a competencia máis valiosa que se pode ensinar”