Bachelors of science INDUSTRIEEL ONTWERPEN
Voorwoord Op dit moment hebt u het derde “Bachelor Boekje” van de opleiding Industrieel Ontwerpen aan de Universiteit Twente in handen. Het eerste boekje verscheen in drie afleveringen die steeds dikker werden. In 2005 stonden de eerste 13 bachelors erin, in 2006 de eerste 25 en in 2007 de eerste 50. Toen was het boekje “vol” en zijn we begonnen aan deel twee. Deel 2 bevatte de bachelors 51 tot en met 100, en verscheen in augustus 2008. Het was zo succesvol dat er in oktober van dat jaar een tweede druk moest worden gemaakt. Dit boekje – het derde dus – bevat het werk van de bachelors 101 tot en met 150. De opleiding Industrieel Ontwerpen aan de Universiteit Twente ging in 2001 van start. De bacheloropleiding duurt drie jaar en leidt tot een bachelor of science (BSc) diploma. De aansluitende masteropleiding is tweejarig en leidt op tot een master of science (MSc) diploma. De bacheloropleiding wordt afgesloten met een opdracht die zoveel mogelijk in de praktijk plaatsvindt. Steeds als er vijftig bachelors hun diploma hebben gehaald, worden de resultaten van de bacheloropdrachten in een boekje gebundeld en gepresenteerd. Wij wensen u veel lees- en kijkplezier. Prof. Arthur O. Eger hoogleraar productontwerp
5
Industrieel Ontwerpen aan de Universiteit Twente
De Fiets
Inleiding
Producten vervullen een functie. Je kunt een fiets gebruiken als transportmiddel om van A naar B te komen. Maar je kunt er ook mee op vakantie. Je kunt hem gebruiken als fitness-apparaat, of je kunt ermee gaan crossen over ruw terrein. Elke toepassing stelt andere eisen aan je fiets. Je wilt dat hij heel blijft, dus je moet aan de sterkte en stijfheid kunnen rekenen. Je wilt dat hij niet te zwaar is, dan is het zinvol dat je een goede kennis van mogelijke materialen hebt. Je wilt dat de ATB eruitziet als terreinfiets en de kinderfiets als kinderfiets. Je moet daarom goed kunnen vormgeven. Producten moeten worden bediend. De fiets heeft een stuur, remmen, pedalen, versnellingen. Om dat goed te kunnen ontwerpen, heb je ergonomie nodig. Producten moeten tegen een concurrerende prijs kunnen worden geproduceerd. De wielen worden gespaakt, het frame kan worden gelast of gesoldeerd. Je moet verstand hebben van productietechnieken. En dan ben je er nog niet. De fiets moet worden verkocht, verpakt, vervoerd naar de winkels. Mensen moeten weten dat hij bestaat (reclame), ze moeten weten hoe hij werkt en welke accessoires ze erbij kunnen krijgen (documentatie). Daarom moet een industrieel ontwerper een generalist zijn. Hij moet van al die dingen tenminste enig verstand hebben, zodat hij goede oplossingen kan bedenken en daarover met specialisten kan overleggen. De industrieel ontwerper die wordt opgeleid in Twente krijgt te maken met al deze vakken. Sommige vakken komen uitgebreid aan de orde, andere worden slechts globaal behandeld. Maar altijd zul je er de weg in kunnen vinden.
Iedereen gebruikt dagelijks meerdere producten. Veel daarvan bestonden tien jaar geleden nog niet of zagen er toen totaal anders uit. Het ontwikkelen van nieuwe producten en het verbeteren van bestaande producten is voor bedrijven van levensbelang. Dit is het terrein van de industrieel ontwerper. De industrieel ontwerpers van de Universiteit Twente zijn ondernemende ontwerpers. Niet alleen in de zin dat zij in staat zijn een onderneming – zoals een zelfstandig ontwerpbureau – te leiden, maar vooral in de zin dat zij in staat zijn, om binnen een organisatie, een toekomstvisie te ontwikkelen. Een Twents industrieel ontwerper is een creatief ingenieur die thuis is in alle facetten van het productontwikkelingsproces. Want een nieuw product alleen vormgeven is niet voldoende. Is er wel behoefte aan in de markt? Het moet immers verkoopbaar zijn. Het moet er aantrekkelijk uitzien, technisch goed functioneren, door de gebruiker goed te hanteren zijn, en tegen een concurrerende prijs goed te produceren zijn. De Twentse ontwerper is in staat verder te kijken, te anticiperen op de toekomst. Hij kan zich inleven in de toekomstige wensen van de doelgroep. Hij is in staat over de grenzen van zijn vakgebied heen te kijken. De Twentse ontwerper ontwikkelt producten voor de toekomst.
6
7
8
Het Mobieltje
Denk- en werkniveau
Ooit was een mobiele telefoon een statussymbool. Hij had de afmetingen van een koffer en op de meeste plaatsen had je geen bereik. Nu heeft bijna iedereen er één en kun je er ook mee SMS-en, e-mailen, internetten, enz. Ook aan een mobieltje worden vele eisen gesteld. Je wilt dat hij compact is, dus je moet iets weten van elektronica. Je wilt dat hij licht is, daarvoor heb je kennis van materialen nodig. Hij moet in grote aantallen worden geproduceerd: kennis van productietechnieken en assemblage is onontbeerlijk. Voor de bediening wil je kleine knopjes, maar sommige mensen hebben grote duimen. Je moet daarin een optimale oplossing zien te vinden. Het vak dat je daarvoor nodig hebt, is fysieke ergonomie. Op het display komt allerlei informatie. Die moet begrijpelijk zijn. De informatie die je daarvoor nodig hebt, behoort tot het gebied van de sensorische en cognitieve ergonomie. Ook een mobieltje moet worden verpakt. Maar aan een dergelijke verpakking worden hele specifieke eisen gesteld. Soms staat het product – met allerlei accessoires, zoals een batterijlader – in de doos in de winkel. De doos heeft dus een displayfunctie, het product moet er zodanig opstaan dat consumenten het willen hebben. Er moet een handleiding in om de werking van het toestel uit te leggen. De industrieel ontwerper is ervoor verantwoordelijk dat al deze aspecten goed doordacht zijn en door hun vormgeving bij elkaar passen.
De bacheloropleiding leidt studenten op tot een junior academisch denk- en werkniveau binnen het vakgebied Industrieel Ontwerpen. Bachelorafgestudeerden zijn in staat tot het ontwerpen van nieuwe producten en processen. Producten moeten in brede zin worden opgevat, zowel tastbare producten als productgerelateerde diensten en systemen zijn inbegrepen. Het integreren van kennis uit de verschillende domeinen is de rode draad door de bacheloropleiding. Dat gebeurt op een zodanige manier dat ook het leervermogen van de student zich ontwikkelt, want lang niet alles wat relevant is – of zal worden – kan aan de orde komen binnen de opleiding. Toelatingseisen De bacheloropleiding Industrieel Ontwerpen (IO) is toegankelijk voor degenen die geslaagd zijn voor het VWO-eindexamen met wiskunde B en natuurkunde. Studenten met andere vooropleidingen (bijvoorbeeld uit het buitenland) kunnen – onder speciale voorwaarden – ook toelaatbaar zijn. Studenten in het bezit van een HBO-diploma in een aan IO verwante richting zijn toelaatbaar tot het zogenaamde pre-masterprogramma. Dit programma omvat een op de vooropleiding van de student aangepaste selectie van 45 tot 60 EC uit het bachelorprogramma. Slaagt de student binnen een jaar voor dit programma op niveau 7 (gemiddeld cijfer voor de studieonderdelen) dan wordt hij onvoorwaardelijk toegelaten tot de masteropleiding.
9
Opzet bacheloronderwijs
Studiebelasting (EC’s)
De bacheloropleiding Industrieel Ontwerpen bestaat uit drie jaren. De opleiding werkt met ontwerpgericht projectonderwijs. Dit wil zeggen dat in elke fase van de studie een project centraal staat. De vakken worden zoveel mogelijk gegeven op het moment dat ze relevant zijn voor een project.
De bacheloropleiding is een opleiding van drie jaar. Per studiejaar bedraagt de studiebelasting 1680 klokuren. De studielast per vak wordt uitgedrukt in ‘European Credits’ (EC). Eén EC staat voor een studiebelasting van 28 klokuur, waardoor het aantal EC per studiejaar 1680 uur/ 28 = 60 EC bedraagt. Inbegrepen bij de studielast is het volgen van colleges, het volgen van werkcolleges, het uitvoeren van projectwerk, het maken van opdrachten, zelfstudie, tentamen doen, maken van verslagen, enzovoort. Uiteraard zal de werkelijk benodigde tijd van student tot student verschillen. Het gegeven getal is een gemiddelde.
Jaarindeling Een academisch jaar op de Universiteit Twente bestaat uit vier kwartielen. Een kwartiel beslaat 10 weken. Hiervan wordt de laatste als toetsweek gebruikt.
Inlichtingen Onderwijsconcept en toetsvormen
10
De bacheloropleiding IO kent groepsprojecten en individuele projecten. Aan een groepsproject wordt in projectgroepen van 4 tot 8 personen gewerkt. Het resultaat van groepsopdrachten is de verantwoordelijkheid van de hele projectgroep. De beoordeling van het project bestaat uit een groepscijfer en een individueel cijfer. Het groepscijfer wordt bepaald aan de hand van het projectrapport en een presentatie (mondelinge toelichting) van het werk. Het individuele cijfer wordt bepaald aan de hand van de individuele presentatie van het werk, persoonlijke ondervraging (tentamen) en het individuele beeldverslag. Theorie wordt uitgelegd in hoorcolleges en onder begeleiding geoefend in werkcolleges, vaak is er een combinatie van beide: het geïntegreerde onderwijs. De vakken worden afgesloten met een tentamen, een opdracht en/of deelopdrachten.
Voor meer informatie over de opleiding Industrieel Ontwerpen of over de bacheloropdracht kun je contact opnemen met: Arie Paul van den Beukel Telefoon: 053-489 4853 a.p.vandenbeukel@utwente.nl Ellen van Oosterzee Telefoon: 053-489 4326 e.d.vanoosterzee-nootenboom@utwente.nl
11
101
NAAM:
MARGREET ENDERT OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDER:
DATUM:
Kicking Promo
JANWILLEM HOFTIJZER
17 SEPT 2007
Het doel van deze opdracht was het ontwerpen van een nieuw oranjeartikel voor het EK voetbal in 2008, dat een rage zou kunnen worden. Om dit te bereiken is het oranjegadget toegespitst op de twee organiserende landen
Oranjeartikel Oostenrijk en Zwitserland. Tijdens het ontwerpproces zijn daarom naast de eigenschappen van oranjeartikelen ook de kenmerken van deze twee landen onderzocht. Na een brainstorm bij opdrachtgever Kicking Promo, is een aantal ideeĂŤn uitgewerkt tot concepten. De definitieve keuze voor een concept is gevallen op de Sint-Biernard. Dit is een drankcontainer gebaseerd op het fabeltje van de Sint-Bernardshonden die vroeger in het alpengebied mensen redden met behulp van een vaatje brandewijn. Nu is het de perfecte uitbreiding van de outfit van elke oranjesupporter. 12
13
102
NAAM:
HEDDE BOSMA OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDER:
DATUM:
Koninklijke Grolsch
ERIC LUTTERS
15 AUG 2008
Telkens keken mensen mij meewarig en ironisch aan als ik ze vertelde over mijn bachelor opdracht. Maar ga er maar aan staan, het ontwerpen van een ‘beter bierflesdopje’.
C O N F I D E NT I A L
Een nieuwe bierflesdop
14
De huidige manier om een bierfles af te sluiten verloopt op een zeer efficiënte en effectieve wijze. Daarnaast is het openingsritueel van een bierfles deel geworden van onze cultuur. De beugelfles met zijn karakteristieke beugelsluiting is dé icoon van Grolsch. Het was de uitdaging om een onderscheidende openingswijze op de ‘gewone’ 33cl fles te ontwikkelen. Met creativiteitstechnieken is er naar nieuwe oplossingen gezocht om de druk van 8 bar af te sluiten. Uiteindelijk is er met twee componenten een afsluiting ontworpen die zich opent met één druk op de dop en dat met dezelfde productietechnieken als nu. 15
103
NAAM:
KOEN HERMSEN OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDSTER:
DATUM:
Gelanus
JULIA GARDE
5 MAART 2008
Als patiënten een grote operatie ondergaan verliezen ze veel bloed. Als het bloedverlies te groot is krijgt de patiënt bloed of bloedvervangende middelen. Het wondvocht dat wordt opgevangen wordt weggegooid.
ZUIVER BLOED Gelanus heeft een werkingsprincipe bedacht om wondvocht dat wordt opgevangen bij operaties te filteren waardoor het kan worden teruggegeven aan de patiënt. Mijn opdracht is om op basis van dit principe een bloedfiltratieapparaat te maken dat concurrerend is met bloedtransfusie. Het resultaat is een bloedfiltratieapparaat met een aangetoond werkingsprincipe en een ontwerp dat aansluit bij de medische omgeving. Het ontwerp van het apparaat zorgt voor een rustig en vertrouwd gevoel bij de patiënt en de familie. De vorm van de pot en bodem zijn geoptimaliseerd voor een goede maakbaarheid. 16
17
104
NAAM:
JEROEN VAN DEN BOSCH OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDER:
DATUM:
IXXXI AMSTERDAM
ROBERT WENDRICH
10 SEPT 2006
Tegenwoordig zien we steeds meer verschillende mobiele telefoons in het straatbeeld. Maar is er een groot verschil tussen al deze modellen? iXXXi Amsterdam is van mening dat er wel veel keus is maar dat er weinig diversiteit is tussen de
VORMSTUDIE VOOR EEN MOBIELE TELEFOON
18
series onderling. Consumenten gebruiken niet alleen de functionaliteiten die een mobiele telefoon hen biedt, maar gebruiken deze ook als modeaccessoire. Met deze insteek zijn er (nog) weinig toestellen op de markt, hoewel de ladyphone momenteel met haar opmars bezig is. Binnen de accessoiremarkt speelt iXXXi voornamelijk een rol met hun horloges. In dat opzicht is het voor iXXXi uitermate interessant om een andere markt, die er rijp voor is, met hun visie te betreden. Tijdens de bacheloropdracht is een vormstudie voor een mobiele telefoon gedaan die binnen de collectie van iXXXi kan passen. Aan de hand van een serie, met soms een extreme insteek, zal bij de consumenten en klanten gekeken worden hoe zij hierop reageren. Dat bepaalt of iXXXi een vervolg aan dit project zal geven.
19
105
NAAM:
EVAN SETTELAAR OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDER:
DATUM:
Twente Student Review
ARTHUR EGER
22 OKT 2007
De opdracht luidde om in een zeer korte tijd een complete huisstijl, een pilot-editie en promotiecampagne neer te zetten voor een nieuw opgezet wetenschappelijk tijdschrift Twente Student Review, een blad voor en door studenten. De uitdaging is
Twente Student Review
20
komen te liggen op het ontwikkelen van een stijl voor een tijdschrift dat zowel de inhoud representatief weergeeft, als de doelgroep – voornamelijk studenten aan de Universiteit Twente – aanspreekt. Er moet dus een evenwicht worden gevonden tussen een populaire vormgeving en een wetenschappelijke uitstraling. Frisse kleuren, aansprekende afbeeldingen en een ambitieuze en uitdagende vormgeving zorgen ervoor dat de Twente Student Review zich onderscheidt van de sobere, traditionele wetenschappelijke tijdschriften. Dit geheel moet studenten meer aanspreken het blad te lezen en zo meer te weten te komen over andere vakgebieden aan de Universiteit Twente en geprikkeld worden om er zélf in te publiceren. 21
106
NAAM:
RUUD WENSINK OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDER:
DATUM:
HolyCow Cruises
WOUTER EGGINK
23 NOV 2007
Het ontwerp van het geluidssysteem R.B.E. (Revolutionaire Bike Experience) bestaat uit een fietsstuur met volledig geïntegreerde speakers en een subwoofer voor de extra lage tonen. In de subwooferbehuizing zijn de versterker
R.B.E. Revolutionaire Bike Experience en de stroomvoorziening verwerkt. De gebruiker sluit zijn/haar mp3-speler aan en kan, alleen of met vrienden, genieten van zijn/haar muziek. Fietsen wordt zo een experience en geeft een gevoel van totale vrijheid terwijl de gebruiker kan laten horen wie hij/zij is. De R.B.E. is tevens veel veiliger dan muziek luisteren via een koptelefoon, het verkeer blijft aanzienlijk beter te horen. Maar het belangrijkste is zeker de overweldigende “Fun-Factor”.
22
23
107
NAAM:
PETER STEHOUWER OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDER:
DATUM:
Universitair Medisch Centrum Groningen EDSKO HEKMAN 30 NOV 2007
Patienten bij wie, vanwege kanker, het strottenhoofd is verwijderd, ademen via een opening onderin de nek. Om te kunnen spreken wordt een ventiel tussen de luchtpijp en de slokdarm geplaatst. Voor een beter stemgeluid is een
Stemprothese
24
prothese ontworpen. Deze werkt door middel van twee parallel gespannen membranen die trillen en geluid produceren als er lucht tussen stroomt. Geprobeerd wordt een zo natuurlijk mogelijke toon te realiseren. De eigenschappen moeten echter beter afgestemd worden, vooral de toonhoogte van de stem. De marges hiervoor zijn klein: de binnendiameter van het ventiel is slechts vijf millimeter en de lengte tien millimeter. Om aan de hoge eisen van de prothese te voldoen is veel onderzoek nodig. Er is gekeken naar mogelijke materialen en productiemethoden van zowel het membraan als het geheel. Om een zo goed mogelijke stem te verkrijgen moeten verschillende membraaneigenschappen geoptimaliseerd worden. 25
108
NAAM:
REINY ZWAKENBERG OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDER:
DATUM:
membrane technology group
ARIE PAUL VAN DEN BEUKEL
3 MAART 2008
Een permporometer is een analytisch apparaat waarmee de poriegrootteverdeling van een membraan bepaald kan worden. Een specifieke toepassing van de betreffende membranen is het zuiveren van drinkwater.
De permporometer
26
Binnen de vakgroep membraantechnologie (UT) is een eigengebouwde analyseopstelling aanwezig. Voor deze opdracht is deze oude opstelling omgebouwd tot een zelfstandig analyseproduct waarin alle componenten zijn ondergebracht. Compactheid, bescherming en gebruiksgemak waren de twee belangrijkste ontwerpeisen hierbij. De opstelling is compact geworden door zo veel mogelijk gebruik te maken van hoogte en diepte. De behuizing is gebaseerd op het principe van een computerkast. Dit betekent dat de zijwanden en de bovenkant verwijderd kunnen worden, zodat er van alle kanten ruimte is om eventueel onderhoud te plegen. 27
109
NAAM:
MIEKE PENNINGS OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDSTER:
DATUM:
Universiteit Twente
WIETEKE DE KOGEL
12 JUNI 2008
Om extra vrouwen voor de techniek te interesseren is de Universiteit Twente een nieuwe opleiding TOM (Techniek, Ontwerp en Maatschappij) gestart. TOM laat VWO-leerlingen zonder Natuurprofiel toe en bereidt voor op
Projectontwerp de studies Werktuigbouwkunde en Civiele Techniek. Omdat het voor de UT een geheel nieuw concept was met een nieuwe doelgroep, is er uitgebreid onderzoek gedaan naar deze doelgroep. Ook is er gekeken naar wat er in het verleden is gedaan om meer vrouwen in de bètarichting te krijgen. Vanuit de gevonden informatie is een project ontworpen dat in kwartiel 1.2 van TOM gaat plaats vinden. Het is een groepsproject waarin het de bedoeling is dat in groepen van vier studenten een waterpomp voor in Bolivia ontworpen wordt.
28
29
110
NAAM:
TYCHO HARTMAN OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDSTER:
DATUM:
Scanpoint
MIEKE VAN DER BIJL
1 JULI 2008
Scanpoint ontwikkelt zelf-service kassa’s voor supermarkten en levert hiervoor benodigde elektronica en software. Het huidige zelf-service systeem heeft als nadeel dat een klant de boodschappen minder snel scant dan een super-
High Tech
Hybride kassa
30
marktmedewerker. Dit heeft geleid tot deze bacheloropdracht: het ontwikkelen van concepten voor een hybride kassasysteem, oftewel een kassasysteem dat zowel een zelf-service kassa als een normale kassa is. Deze concepten moeten dienen als inspiratie aan Scanpoint’s partners die de kassasystemen bouwen. Bij het bedrijf is eerst een marktanalyse gemaakt. Tevens zijn gebruikers van kassa’s in supermarkten geinterviewd. Dit heeft geleid tot systeemeisen, die gebruikt zijn bij het ontwikkelen van concepten. De vormgeving is met fotocollages bestudeerd. Drie stijlen zijn hierbij verkozen om drie concepten verder uit te werken. Dit heeft geresulteerd in drie ontwerpvoorstellen van hybride kassasystemen.
Vriendelijk
31
111
NAAM:
INGE BRANDT OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDER:
DATUM:
Care for Natural
ROLAND TEN KLOOSTER
31 JULI 2008
Dit project gaat over de ontwikkeling van een professionelere verpakking voor yoghurt en een oplossing voor seizoensgebonden afname van jam. De randvoorwaarden voor de verpakkingen zijn in Gambia natuurlijk compleet
Zakverpakkingen VOOR GAMBIA anders dan in Nederland. De belangrijkste aspecten voor de nieuwe verpakking zijn, gezien de waarden van Care for Natural, eenvoud en flexibiliteit. Het gebruik van de huidige verpakkingen is in kaart gebracht. Er is een doelgroeponderzoek voor de yoghurt en een marktonderzoek voor de jam gedaan. Vervolgens zijn de uitkomsten verwerkt in een aantal ideeĂŤn ter verbetering van de verpakkingen. De resultaten zijn alle in de vorm van een zakverpakking. Met deze zakken kan Care for Natural zich profileren op de Gambiaanse markt. 32
33
112
NAAM:
BARTJAN DE BRUIJN OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDER:
DATUM:
Campina Holland Cheese
ROLAND TEN KLOOSTER
31 JULI 2008
Moeilijk te openen kaas- en vleeswarenverpakkingen staan al jaren in de top 10 van ergernissen onder Nederlanders. Om hier wat aan te doen, heeft Campina Holland Cheese de opdracht geformuleerd om een nieuwe verpak-
C O N F I D E NT I A L
Kaasverpakkingen king te ontwikkelen die zich richt op meer gebruiksvriendelijkheid. Op basis van onderzoek naar de consument, de mogelijkheden en de markt is er een grote diversiteit aan concepten gegenereerd. Hiervan zijn er twee uitgewerkt op de gebieden van werkingsprincipes, maakbaarheid en kosten. Vervolgens zijn er ook prototypes van gebouwd. De opdracht werd afgesloten met de interne presentatie en evaluatie van deze prototypes. Campina heeft de intentie uitgesproken met ĂŠĂŠn van de concepten verder te gaan. Omwille van geheimhouding zijn op de afbeeldingen slechts minder succesvolle concepten getoond. 34
35
113
NAAM:
Pieta van der Molen OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDSTER:
DATUM:
DGT
MIEKE VAN DER BIJL
13 AUG 2008
Het bedrijf DGT uit Enschede ontwikkelt digitale spelproducten voor tweespelerspellen. Met de ontwikkeling van een digitale multi-player timer bij bordspellen wil DGT zijn afzetmarkt verbreden. DGT TimeCube De DGT TimeCube is een kubusvormige digitale bordspeltimer voor twee tot zes spelers. Elke speler heeft een eigen zijde waar zijn/haar tijd op weergegeven wordt. Een bewegingssensor meet welke zijde boven ligt. Op die zijde verloopt de tijd. Wanneer een andere zijde naar boven gedraaid wordt, zal daar de tijd gaan lopen. In een vervolgtraject van de ontwikkeling van de DGT TimeCube is aan de hand van een gebruiksanalyse bepaald in hoeverre het huidige ontwerp van de digitale bordspeltimer aansluit bij de eisen en wensen van de gebruiker. De uitkomst van die analyse is verwerkt in een verbetering van de interface. 36
37
114
NAAM:
CHRIS SIEGERS OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDSTER:
DATUM:
Miyali
ILANIT LUTTERS
14 AUG 2008
Het verschonen van een luier of aankleden van een kind kan erg lastig zijn als het kind erg beweeglijk is. De Look & Light is een hulpmiddel voor op de commode dat het kind afleidt waardoor het rustiger zal blijven liggen. Aan
Look & Light de ene kant bevindt zich een bolle spiegel. Hierin kan het kind zichzelf zien, maar ook zien wat er in zijn omgeving gebeurt. Aan de andere kant bevindt zich een lamp, die kan worden ingezet als nachtlamp of als gedimd licht als het kind ’s nachts verschoond moet worden. De doelgroep betreft ouders/ verzorgers met kinderen van 0 tot 2,5 jaar. Tijdens het ontwerpproces heeft de gebruiker een grote rol gespeeld. Uit verschillende concepten is een ontwerp gekomen dat inmiddels in winkel ligt. De look & Light heeft zelfs de Retail Award gewonnen voor Best Baby & Infant Product 2009. 38
39
115
NAAM:
CHRISTA VAN ZOEREN OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDSTER:
DATUM:
Praktijk voor PodotheRAPie Oost-Nederland
MASCHA VAN DER VOORT
25 AUG 2008
De opdracht was: “Het ontwerpen van een waterdicht afsluitbaar kapje/ hoesje voor om een verbonden voet.”
Voet beschermhoes
40
De oplossingen die tot nu toe door patiënten gebruikt worden, bestaan uit een plastic handschoen om de voet of een plastic zak met plakband of elastiek. Deze oplossingen, net als de huidige beschermhoezen, worden niet als goede oplossingen ervaren. Daarom is een beschermhoes speciaal voor de voet ontworpen. Deze beschermhoes moet waterdicht afsluiten, geschikt zijn voor afwijkende voetmaten en gemakkelijk aan te trekken zijn. Het ontworpen product heeft een losse pasvorm een eenvoudige afsluiting. Hierdoor is de beschermhoes gemakkelijk aan te trekken. Een dubbele siliconenrand als afsluiting rondom de enkel en een waterdichte rits op de bovenkant van de hoes sluiten de beschermhoes waterdicht af. 41
116
NAAM:
ROBBY VAN DELDEN OPDRACHTGEVERS:
BEGELEIDSTER:
DATUM:
ILS, Shosho
MIEKE VAN DER BIJL
19 SEPT 2007
Weinig gebruikers gebruiken de mogelijkheden van PowerPoint bij hun presentatie ten volle. Slechts een klein gedeelte van de presentatoren heeft door dat hij over meer informatie dan de zaal kan beschikken. De ontwerpop-
Smart Lectern dracht bevat een software en een hardware gedeelte. Allereerst zijn er eisen opgesteld voor gebruiksvriendelijkheid en bediening met touchscreen. Door deze verbeteringen wordt het eenvoudig om notities zichtbaar te maken, meer controle over een PowerPoint te hebben en snel te wisselen tussen verschillende presentaties. Het hardware gedeelte omvat een bijpassende intelligente mobiele lessenaar. Deze hoeft alleen maar op het stroomnet aangesloten te worden. De gebruiker steekt zijn USB-stick er in en begint direct met presenteren. De hanteerbare lessenaar voorziet de kleine- en middelgrote bedrijven van een betrouwbaar product voor presentaties. 42
43
117
NAAM:
STEVEN HAVEMAN OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDER:
DATUM:
TNO Industrie & Techniek
THEO KRONE
21 DEC 2007
Steeds meer gebruikers willen producten op maat. Dit kan door ze zelf een product te laten ontwerpen via de computer in 3D. Het ontwerp is dan direct klaar om geproduceerd te worden via Rapid Manufacturing. Een vorm van
Customized behuizingen 3D-printing is Selective Laser Sintering, waarbij nylonpoeder door een laser aan elkaar gesinterd wordt voor een sterk en taai product. Aan de basis van deze opdracht lag de wens om ontwerpers van elektronische schakelingen hun eigen behuizingen te laten ontwikkelen. Er is een applicatie ontwikkeld waarmee dat kan. Er zijn vervolgens ook enkele behuizingen geproduceerd. Verder is er onderzoek gedaan naar customized producten, de elektronicamarkt en de interface van de applicatie. Tot slot is een beknopte handleiding geschreven om dit proces voor een andere toepassing te kunnen benutten. 44
45
118
NAAM:
ANNEMIEK VAN DE GRINT OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDER:
DATUM:
De Efteling B.V.
ARTHUR EGER
18 JAN 2008
C O N F I D E NT I A L
In een drukbezocht attractiepark als de Efteling is wachten onvermijdelijk. De wijze waarop de wachtperiode wordt doorgebracht is van grote invloed op de beleving van bezoekers. Om deze reden wil de Efteling de wachtrij meer
Verbeteren van de wachtrijbeleving bij Droomvlucht bij de attractie betrekken. Deze Bacheloropdracht richtte zich op het verbeteren van de beleving in de wachtrij bij de attractie Droomvlucht. Om tot een passende beleving te komen, is onderzoek gedaan naar de attractie en de verwachtingen die er leven. Het schrijven van verhaallijnen bleek een goede methode om tot een concept te komen. EĂŠn van de verhaallijnen is uitgewerkt tot een volledig ontwerp. Het resultaat is een gedetailleerde beleving die een voorproefje geeft van de attractie en bezoekers in de juiste stemming brengt om optimaal van de attractie te kunnen genieten. 46
47
119
NAAM:
RIK BOS OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDER:
DATUM:
T-xchange
MARTIJN TIDEMAN
21 FEB 2008
Bij T-xchange is onderzoek gedaan naar de problemen met de mobiliteit van ouders met jonge kinderen. Op basis van dit onderzoek is een conceptontwerp gemaakt, de ‘Urban Mobility Bike (UMB)’.
UMB (Urban Mobility Bike)
48
In deze opdracht is dit conceptontwerp getest en geanalyseerd door gebruik te maken van het ‘Effect based solution process’. Door een supermarktomgeving te analyseren zijn enkele scenario’s geschreven. Vervolgens zijn de volgende vragen over de UMB gesteld: “Kan de UMB door de supermarktomgeving manouevreren?” en “Is de besturing van de UMB goed?”. Deze vragen zijn beantwoord door middel van virtual reality in een ontwerpspel waarbij de spelers het boodschappen doen met de UMB konden ervaren. Hierdoor kregen ze inzicht in het ontwerp en waren zij in staat om problemen met betrekking tot de ‘mobility’ en ‘control’ van het UMBconcept te vinden. 49
120
NAAM:
WILCO KLEINE OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDER:
DATUM:
Isala klinieken, afdeling Neonatologie
EDSKO HEKMAN
27 MEI 2008
In Nederland wordt het gehoor van alle pasgeboren kinderen gescreend. Dit gebeurt voor gezonde pasgeborenen op het consultatiebureau en voor zieke en te vroeg geboren kinderen op de Neonatale Intensive Care Unit (NICU)
Duurzame oplossing voor neonatale gehoorscreening van het ziekenhuis. De beste screenmethode, die gebruikt wordt in de NICU’s, maakt gebruik van disposables. Gezonde pasgeborenen worden vanwege de hogere kosten met een methode gescreend, die een beperkter gehoortraject toetst. Het was aan mij een product te ontwikkelen waardoor herhaald gebruik van disposables mogelijk wordt. Het eindontwerp van het ontwikkelde product is in de afbeelding weergegeven. Met een prototype is in een gebruikerstest de ergonomie van het product getest. Gebruik van het product kan de NICU een kostenbesparing opleveren, is duurzamer en biedt de mogelijkheid om pasgeborenen nauwkeuriger op hun gehoor te screenen. 50
51
121
NAAM:
STEPHAN DOMBURG OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDER:
DATUM:
Friesland Foods
ROLAND TEN KLOOSTER
4 SEPT 2008
Veel voedingproducten worden tegenwoordig verpakt in verpakkingen waarbij de atmosfeer binnen de verpakking is aangepast om de levensduur van de producten te verlengen. Consumenten en ook de overheid worden steeds
C O N F I D E NT I A L
Lekdetectie
52
kritischer voor wat betreft de kwaliteit van producten en verpakkingen, waardoor er steeds grotere druk komt op fabrikanten om te kunnen waarborgen dat ieder product en iedere verpakking foutloos is. Hierdoor wordt overwogen om in plaats van steekproeven zogenaamde 100%-controles uit te voeren. Bij deze bacheloropdracht, uitgevoerd voor Friesland Foods (onder andere bekend in Nederland van merken als Friesche Vlag, Chocomel en Fristi), zijn allereerst bestaande 100%-controlemiddelen voor het testen op lekdichtheid van verpakkingen in kaart gebracht. Vervolgens is een ontwerpvoorstel gedaan voor een verpakkingssoort waarvoor nog geen afdoende oplossingen beschikbaar zijn. De uitkomsten hiervan vallen helaas onder geheimhouding. 53
122 121
NAAM:
HJALMAR HAAGSMAN OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDER:
DATUM:
Thales Hengelo
ROBERT WENDRICH
12 OKT 2005
Voor mijn bacheloropdracht heb ik onderzoek gedaan naar de identiteit van Thales Hengelo, en hoe deze tot uiting komt in hun producten. Thales maakt defensiesystemen voor o.a. de marine, in het bijzonder detectie- en gelei-
Identiteit Onderzoek Thales
54
dingssystemen. Ondanks het feit dat de meeste onderdelen tegenwoordig worden ingekocht, moeten deze toch een zekere ‘Thales’ identiteit uitstralen. De opdracht is om de vormgeving van de kabinetten en consoles in de commandocentrale te onderzoeken. Na een studie van de lange geschiedenis van Thales (voorheen Holland Signaal), de concurrentie en verschillende opties voor de vormgeving, blijkt dat Thales zich voornamelijk moet gaan richten op de gebruiker, en daarbij niet alleen op de console zelf, maar complete ontwerpen voor commandocentrales. Door zich ook te focussen op bijvoorbeeld het ontwerp van de stoelen en de verlichting van de ruimte, kan Thales met ingekochte onderdelen toch een duidelijke identiteit uitstralen. Gewoon net een stapje verder.
55
123
NAAM:
SANDER SLOOT OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDER:
DATUM:
Offset Machines
JANWILLEM HOFTIJZER
2 OKT 2007
Offset Machines ontwikkelt bekerdrukmachines, waarmee kunststofbekers van een kleurenopdruk worden voorzien. Eén van deze machines, de P7, bevat veel snel bewegende onderdelen. Om het werken met de machine
P7 AFSCHERMING
COMPACT
ALL IN
veilig te houden, dienen de risico’s op verwonding zo laag mogelijk te zijn. Een goede oplossing hiervoor is een afscherming. Naast veiligheid dienen hierbij bediening- en vormgevingsaspecten geïntegreerd te worden. Er zijn uiteindelijk twee afschermingen voor de P7 ontworpen, een compacte en een all-in versie. Bij de compacte versie worden alleen de meest gevaarlijke onderdelen afgeschermd. Dit levert een goedkopere afscherming op die toch voldoende beveiligt. In de all-in versie zijn alle machineonderdelen omhuld en dit levert een resultaat met een uitstekende geluidsreductie op. 56
BINNENWERK
57
124
NAAM:
BART GRENDELMAN OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDER:
DATUM:
Holland Casino Enschede
TOM VANEKER
23 OKTOBER 2007
Om tot een nieuwe inrichting voor het interieur van Holland Casino Enschede te komen is een groot vooronderzoek gedaan. Hierin werden interne en externe belangen in kaart gebracht. Uit verschillende concepten is uiteindelijk
inrichting 4e verdieping Holland Casino Enschede voor één concept getiteld –Toomler East– gekozen. Hierin wordt de ruimte ingericht als comedy- en jazzclub. Stand-up comedy en jazz bieden een mooi contrast tegenover de spanning van de spelen in het casino. De zaal zal worden aangekleed om een sfeervolle ambiance te creëren, die zeer ‘jazzy’ aandoet. Dit sluit goed aan bij stand-up comedy en bovendien creëer je op deze manier ook een podium voor jazzmuzikanten. Op deze manier is een spannend concept gerealiseerd dat goed aansluit bij de uitstraling en het beleid van Holland Casino Enschede. 58
59
125
NAAM:
LEON OUDEHAND OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDSTER:
DATUM:
Olde Hanter Holding
DORIEN VAN DE BELT
27 AUG 2008
Het ontwerp betreft een systeem voor het verankeren van verscheidene bouwdelen (metselwerk, vliesgevels, balustrades e.d.) aan holle vloeren. In de moderne bouw wordt steeds vaker een geprefabriceerde kanaalplaatvloer
verankeringsysteem voor holle vloeren
60
toegepast in plaats van een massieve gestorte vloer. Voor de ontwikkeling van het IVO-anker bestonden er nog geen mogelijkheden om bouwdelen aan deze vloeren op te hangen. Tijdens deze opdracht is vanuit een bestaand idee het IVO-anker als marktklaar product ontwikkeld. Er is een concept ontwikkeld, doorgerekend, geoptimaliseerd, getekend, geproduceerd en getest. Uit dit proces is het IVO-anker ontstaan, een verankeringsysteem dat op een vloer kan worden geklemd. Na het aanbrengen steekt er een draadstang uit het product waaraan een gebruikslast van 400 kg op een afstand van 200 mm van de vloerrand kan worden gehangen. Het product is marktklaar en zal begin 2009 ge誰ntroduceerd worden. 61
126
NAAM:
MARIJKE ENSERINK OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDER:
DATUM:
Zijaanzicht
WOUTER EGGINK
26 SEPT 2008
Bij de aankleding van een nieuw te bouwen wijk komt een hoop kijken. Zo moet er bestrating uitgezocht worden en natuurlijk ook de straatverlichting. In opdracht van landschapsarchitectenbureau Zijaanzicht is straatverlichting
Matunda straatverlichting voor Aria, een nieuwe woonwijk te Goes, ontworpen. De straatverlichting moet een tijdloos, klassiek doch niet een nostalgisch uiterlijk krijgen. Als resultaat van deze opdracht is de Matunda Family ontstaan. Deze serie bestaat uit een paaltop, een uithanger voor aan muren en een bolder voor in parken. De Matunda is afgeleid van de linde, een boom die veel in Goes voorkomt.
62
63
127
NAAM:
LISETTE SCHOONDERBEEK OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDSTER:
DATUM:
Instore Kids Corners
MAAIKE NIJKAMP
26 SEPT 2008
Overgewicht bij kinderen is de laatste jaren een steeds groter probleem geworden. Een verkeerde eetgewoonte en te weinig beweging kunnen hiervan de oorzaak zijn. Om kinderen meer mogelijkheid te bieden om te bewegen
ontwerp voor een actieve speelhoek voor kiNDEREN wil McDonalds Europe een ontwerp voor een actieve speelhoek voor kinderen van twee tot twaalf jaar, binnen zijn vestigingen. Het vertrekpunt voor de opdracht was om binnen het basisidee, dat al goedgekeurd was, nieuwe spelmogelijkheden te presenteren. Het Use’n my Energy prototype is hier het resultaat van. Het prototype bestaat uit een frame dat de mogelijkheid biedt om verschillende opstellingen te bouwen en vormt het ophangsysteem voor de spelpanelen. In het eerste prototype zijn vier interactieve spellen opgenomen, waarmee kinderen op speelse wijze beweging krijgen. 64
65
128
NAAM:
OLIVER DAVINA OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDER:
DATUM:
VELDA
JANWILLEM HOFTIJZER
9 OKTOBER 2008
Het bedrijf Velda wil aan zijn tuinassortiment graag een reeks eigentijdse waterornamenten toevoegen die bij elkaar passen en voldoende onderscheidend zijn. Uit onder andere een trend- en concurrentieanalyse is gebleken
C O N F I D E NT I A L
WATERORNAMENT VOOR DE TUIN dat de waterornamenten rustgevend, sfeervol, eenvoudig en strak moeten zijn. Uiteindelijk zijn drie concepten uitgekozen die vernieuwende elementen bevatten en voldoen aan de gestelde criteria. De waterornamenten zijn op meerdere manieren te gebruiken, zijn eenvoudig te plaatsen en kunnen met behulp van decoratie worden aangepast aan de persoonlijke smaak van de gebruiker. Alle ornamenten zijn voorzien van duurzame LED verlichting, zodat ze ook in het donker sfeer en rust uitstralen. De drie waterornamenten zijn met behulp van prototypes getest om een goede werking te garanderen. Vanwege geheimhouding kunnen de eindresultaten niet getoond worden. 66
67
129
NAAM:
PETER LEPPERS OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDSTER:
DATUM:
Woning Schouw
MIEKE VAN DER BIJL
20 DEC 2007
Per 1 januari 2008 is een Energielabel verplicht voor de bouw, verkoop en verhuur van nieuwe en bestaande gebouwen in Nederland. Woning Schouw, een beëdigd bouwkundig expertisebureau dat al ruim 14 jaar ervaring heeft
Energielabel Schatter
68
met het bouwkundig keuren van gebouwen, wil deze nieuwe markt en potentiële nieuwe klanten benaderen. Een onderdeel van deze benadering is een web gebaseerde applicatie, die een indicatie kan maken van het energielabel van de woning van een gebruiker, die op de website van Woning Schouw komt te staan. Het eindresultaat is een simpele en gebruiksvriendelijke manier om informatie te verschaffen aan klanten over het energielabel van hun woning. De applicatie is samengesteld uit een aantal verschillende concepten en is geëvalueerd met behulp van een gebruikstest. De applicatie is in gebruik op een website van Woning Schouw (www.energieschouw.nl). 69
130
NAAM:
FRANK WILLEM KLOPPENBURG OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDER:
DATUM:
Inepro Cashless Solutions
ROBERT WENDRICH
28 JAN 2008
Inepro Cashless Solutions is op zoek naar een meer hedendaagse opvolger van de bijna tien jaar oude PayCon betaalterminal. Een nieuwe behuizing moet betalen en identificeren met zowel draadloze- als chipkaartsystemen
Multicard terminal
70
mogelijk maken. Het ontwerp is gericht op de gebruiker, waarbij toegangelijkheid en duidelijkheid bij gebruik van deze terminal centraal staan. Met het touchscreen en de gemakkelijk toegankelijke kaart-invoer wordt snel en gemakkelijk gebruik bevorderd. Het ontwerp is tot in detail uitgewerkt. Bij het ontwerp is naast de gebruiker rekening gehouden met produceerbaarheid van de behuizing, assemblage en onderhoud van de terminal. Dit heeft tot een uitgewerkt ontwerp geleid, waarvan een 3D-print gemaakt is om de behuizing op al deze gebieden te testen. De resultaten van de test stemden, ondanks dat er nog enkele punten verbeterd kunnen worden, tot tevredenheid. 71
131
NAAM:
LENNEKE KOOPMANS OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDER:
DATUM:
The Source
ERIC LUTTERS
12 FEB 2008
Voor The Source is een verpakkingsconcept ontwikkeld voor vaste bakmargarine. Aan de huidige verpakkingen kleven namelijk een aantal nadelen. Er is veel onderzoek gedaan naar de structuur van verschillende margarines,
C O N F I D E NT I A L
verpakkingsconcept vaste bakmargarine de huidige verpakkingen, bestaande producten voor margarine en het gebruik van margarine. Vervolgens is gebaseerd op die onderzoeken, analyses en met het oog op de opgestelde eisen een aantal concepten ontwikkeld. Het concept dat het beste voldeed aan alle eisen, is getest door 50 testpersonen in de leeftijd van 19 tot en met 81 jaar. Na de gebruikstest bleek dat enkele kleine veranderingen voor een nog beter product zouden kunnen zorgen. In verband met geheimhouding kunnen verdere resultaten helaas niet worden gepubliceerd. 72
73
132
NAAM:
ANNEKE BAKKER OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDER:
DATUM:
Sinot Design Associates
JANWILLEM HOFTIJZER
29 AUG 2008
Sinot Design Associates is een toonaangevend internationaal ontwerpbureau gevestigd in het Gooi. Het werkt in opdracht van grote klanten zoals de NS, KLM, ABNAMRO en de Rabobank.
C O N F I D E NT I A L
Ontwerp voor Holland Casino De bacheloropdracht is voor Holland Casino uitgevoerd. Er zijn verschillende producten ontworpen en andere producten verder uitgewerkt. Om de overstap van concept naar daadwerkelijke productie te maken, is een tenderdocument opgesteld. Hierin zijn de vormgevingseisen en kenmerken vastgelegd, waarna de leverancier met gespecialiseerde kennis de producten kan produceren en leveren aan de verschillende vestigingen van Holland Casino. Binnenkort zijn de eerste elementen, als pilot, te zien in een van de vestigingen van Holland Casino. Vanwege geheimhouding kunnen er niet meer details vrijgegeven worden. 74
75
133
NAAM:
DENNIS DE BEURS OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDER:
DATUM:
D’ANDREA & EVERS DESIGN
WOUTER EGGINK
29 AUG 2008
De consument wil meer dan alleen maar een product dat goed functioneert en ergonomisch is. Het product moet een bepaald sex-appeal hebben. In dit project is geprobeerd om meer grip op die sex-appeal te krijgen. Uiteindelijk
Design & Sex-Appeal is er het “Four Pleasure Gender Model” ontstaan. Dit model geeft aan op welke niveaus mensen pleasure ervaren en waneer er verschillen optreden tussen mannen en vrouwen. Het model is te gebruiken als inspiratie-tool tijdens het ontwerpen maar ook om producten mee te analyseren/ontleden. Het model is getoetst aan de hand van een aantal fictieve ontwerpen en in brainstorms met ontwerpers van D’Andrea & Evers Design.
76
77
134
NAAM:
ROBIN STEINEBACH OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDSTER:
DATUM:
Draka Interfoam
MIEKE VAN DER BIJL
16 SEPT 2008
“Ontwikkelen van toepassingen voor ‘rebond’ in de isolatie van woningen.” Met deze opdrachtomschrijving is de drie maanden lange bacheloropdracht bij Draka Interfoam begonnen. De opdracht is gericht op de analyse- en
Rebond isolatie
78
conceptfase. Rebond is een materiaal gemaakt uit de restanten van polyurethaanschuimen. Polyurethaan wordt bijvoorbeeld gebruikt voor matrassen en kussens. Uit de stakeholdersanalyse is naar voren gekomen dat rebond zich uitstekend leent als akoestische isolatie. Er is vervolgens gekeken waar de akoestiek het beste verbeterd kan worden. Vervolgens zijn hier verschillende concepten bedacht. Uit deze concepten is een selectie gemaakt van vijf producten die het meeste potentieel hebben als akoestische isolatie. Er is vervolgens gekeken naar de productie en distributie van de producten. Afsluitend zijn de producten vergeleken met het programma van eisen en zijn er aanbevelingen gedaan. 79
135
NAAM:
FLOOR NIJS OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDSTER:
DATUM:
Prénatal
ILANIT LUTTERS
1 OKT 2008
Prénatal wilde graag een multifunctioneel speelartikel voor kinderen van 1 tot 3 jaar dat past in hun speelgoedassortiment. Er is eerst een markt- en een doelgroepanalyse uitgevoerd. Uit de marktanalyse bleek dat er al
Speelartikel ontzettend veel speelgoed op de markt is. Uit de doelgroepanalyse bleek dat speelgoed niet alleen leuk, maar ook belangrijk voor de ontwikkeling is van kinderen. Voor de motorische ontwikkeling zijn lopen, rijden en schommelen belangrijke activiteiten. Daarom zijn deze activiteiten als uitgangspunt genomen voor het genereren van ideeën. Vervolgens zijn er schetsen gemaakt van verschillende concepten. Er is geprobeerd zoveel mogelijk interessante activiteiten in één product te combineren. Uit de schetsen zijn drie concepten ontstaan en één daarvan is verder uitgewerkt tot een gedetailleerd concept. 80
81
136
NAAM:
RENSKE HERDER OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDER:
DATUM:
Philips Design Amsterdam
ROBERT WENDRICH
27 OKT 2008
De ‘Garment care’ afdeling van Philips Design Amsterdam heeft gevraagd om inspiratie met als uitgangspunt de link tussen strijken en vrouwenmode. Als resultaat is er een beeld geschetst van de toekomst van kleding met de daarbij
Fashion Victim: iron?
82
passende productideeën. Bestaande en opkomende modetrends zijn tegenwoordig al een hele uitdaging voor de strijkende vrouw. Hoe strijk je bijvoorbeeld vouwen, draperieën, borduurwerkjes, kreukelafwerkingen of metaalafwerkingen? Daarnaast luidt de opkomst van comfortabele en makkelijk te behandelen stoffen, persoonlijke, unieke en duurzame mode een nieuwe toekomst in. Conventionele manieren van wassen en strijken zullen minder belangrijk worden in de toekomst en zelfs verdwijnen. Nieuwe ‘Garment care’ producten zullen RFID-labels (Radio Frequency Identification) kunnen aflezen of bacteriële anti reuk afwerkingen kunnen onderhouden. De grootste uitdaging echter is het realiseren van unieke kleding voor alle mensen.
83
137
NAAM:
BERT ABBINK OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDER:
DATUM:
Philips DAP - Lifestyle
ROBERT WENDRICH
20 NOV 2008
Deze bacheloropdracht is uitgevoerd binnen de productdesignafdeling van Philips-DAP, Consumer Lifestyle, Amsterdam. In samenwerking met de afdelingen Virtual Trend Analysis, Technology en Consumer Marketing. De uitdaging
C O N F I D E NT I A L
De nieuwe blendER
84
lag in het vertalen van het door mij ontworpen blenderconcept naar een productvoorstel dat past in de lijn van Philips (Sense and Simplicity). De opdracht is uiteen te zetten in een theoretisch fase, waarin o.a. contextfactoren en een doelgroep zijn opgepakt, een technische fase waar de focus lag op een aantal cruciale componenten, en een design fase – de vertaling naar een product. De New Experience-Based Blender is ontworpen vanuit een Interaction / Experience-centred approach en motiveert de gebruiker om de lekkerste Fruitdranken en Smoothies te creÍren in een handomdraai. Over de verdere resultaten van dit ontwerpproject mag op verzoek van Philips nog niet worden gepubliceerd.
85
138
NAAM:
GERTJAN ENDEMAN OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDER:
DATUM:
Universiteit Twente Projectbureau c,mm,n
ROBERT WENDRICH
12 JUNI 2007
Brandstofcellen op waterstof zijn tegenwoordig een mogelijke vorm van aandrijving van de auto. Deze aandrijving is energiezuinig en schoon. Hoe moet de display in de auto eruit zien voor deze aandrijving?
Display voor auto met brandstofcelaandrijving
86
Om deze aandrijving veilig en efficiĂŤnt te kunnen bedienen heeft de bestuurder informatie nodig. In de display wordt alleen de snelheidsmeter en de brandstofmeter weergegeven. De schaalindeling van de snelheidsmeter is niet lineair om aan te geven dat een hogere snelheid een hoger energieverbruik en een langere remweg met zich meebrengt. De bestuurder kan extra informatie laten verschijnen in de display. Met behulp van deze informatie is er zowel meer inzicht in het energieverbruik van de auto als meer inzicht in hoe het gedrag van de bestuurder daar invloed op heeft. Zo wordt bijvoorbeeld aangegeven hoeveel energie er tijdens het remmen wordt teruggewonnen. 87
139
NAAM:
METTE KLAVERSMA OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDSTER:
DATUM:
D’ANDREA & EVERS DESIGN
MASCHA VAN DER VOORT
7 JAN 2008
De vergrijzing neemt steeds grotere vormen aan maar opvallend genoeg richt de commerciële markt zich nog amper op deze doelgroep. De opdracht was om een mobiele telefoon te ontwerpen voor 60-plussers. Uit het voor-
aantal ouderen
Communicatie & Vergrijzing
88
onderzoek is gebleken dat deze doelgroep zeer divers is. Daarom zijn twee mobiele telefoons (voor twee persona’s) ontwikkeld. De eerste is voor een getrouwde, gezonde vrouw, die een actief leven leidt, en die van mening is geen (moderne) technologie nodig te hebben. Deze mobiele telefoon lijkt sterk op de vaste telefoon en biedt in eerste instantie weinig functionaliteiten. Dit is later alsnog uit te breiden. Het andere ontwerp is voor een tevreden weduwnaar met redelijk wat beperkingen; hij hoopt langer zelfstandig te kunnen blijven wonen met de (moderne) technologie. Deze mobiele telefoon ziet er modern uit en biedt veel functies om langer zelfstandig te kunnen wonen. Bij het ontwerpen is speciale aandacht geweest voor de interfaces.
verdeling beperkingen
89
140
NAAM:
MARIT LINTSEN OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDER:
DATUM:
Container Centralen Benelux
ROLAND TEN KLOOSTER
4 SEPT 2008
Het onderzoek was gericht op de mogelijkheden om een meermalige omverpakking toe te passen in de zuivelbranche. Voor liter- en halveliterpakken yoghurt en melk wordt dit bijvoorbeeld al gebruikt, de vraag was of dit ook
Zuivel trays
90
voor de kleinere, (mono) toetjes mogelijk is. Deze toetjes worden op dit moment in kartonnen trays of dozen verpakt. Er is uitgebreid onderzoek gedaan naar de huidige situatie bij producenten, logistiek dienstverleners, retailers en filialen (supermarkten). De voor- en nadelen van een kartonnen tray en een meermalige omverpakking (fust of tray) zijn vergeleken. Toen uit het onderzoek bleek dat er wel degelijk mogelijkheden in deze branche liggen voor een meermalige tray, functioneel en financieel gezien, is er een begin gemaakt met het ontwerp van deze tray waarvoor twee verschillende concepten uitgewerkt zijn. De eerste is geschikt voor monotoetjes en de tweede voor toetjes tot 800 gram. 91
141
NAAM:
CHIARA VERHOOG OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDER:
DATUM:
SunIdee
JANWILLEM HOFTIJZER
15 DEC 2008
De macht van de supermarkt wordt steeds groter en voor levensmiddelenfabrikanten wordt het moeilijker om producten op het schap te krijgen. In deze bacheloropdracht is onderzoek gedaan naar de mogelijkheden voor de
Schapopname supermarkt
92
fabrikant om zijn positie te versterken. Dit is gedaan door middel van marktonderzoek en een elftal diepteinterviews met supermarkten en fabrikanten. Naast een goed product, een goed verhaal en een goede samenwerking met de fabrikant blijkt de schapvisie de sleutel tot succes. De fabrikant dient objectief met de supermarkt mee te denken over het gehele schap en zijn eigenbelang opzij te zetten. Het resultaat van deze opdracht is een brainstormvragenset voor de fabrikant, over de acht belangrijkste thema’s die van invloed zijn op schapopname. Daarnaast is er een stappenplan ontwikkeld om tot een goede schapvisie en een goed schappenplan te komen. 93
142
NAAM:
BART SCHURING OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDER:
DATUM:
BMA ergonomics
TOM VANEKER
12 JULI 2006
BMA ergonomics is producent van ergonomisch verantwoorde bureaustoelen. Vanwege de toenemende concurrentie is BMA bezig met het ontwikkelen van producten voor niche markten. Als onderdeel van deze uitbreiding heeft BMA
Axia 24/7 een stoelenrange opgezet voor 24/7 gebruik (24 uur per dag, 7 dagen per week). Hiervoor wil men een nieuwe stoel ontwikkelen. In het kader van dit project is een voorstudie uitgevoerd naar de mogelijkheden van een nieuwe 24/7 stoel. Allereerst is de markt in kaart gebracht. Aan de hand daarvan zijn de eisen voor de stoel opgezet. Een speerpunt hierbij was het identificeren van ‘unique selling points’ die de stoel moeten onderscheiden van de concurrentie. Tijdens het onderzoek zijn verschillende probleempunten bij het herontwerp in kaart gebracht en geanalyseerd. Het onderzoek heeft uiteindelijk geresulteerd in een conceptontwerp. 94
95
143
NAAM:
WOUTER BRINKMAN OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDER:
DATUM:
Roosimages
LAURENT WARNET
15 JUNI 2007
Roosimages is een internet art image bank, die afbeeldingen van hoge kwaliteit bevat. Het ‘Art in the Office’ project heeft als doel deze afbeeldingen middels leasing in kantoorruimtes, lobbies en hotelkamers te presenteren. De
Fotowissellijst afbeeldingen worden op groot formaat getoond. Hierbij zullen problemen ontstaan wanneer er een standaard fotowissellijst wordt gebruikt: de afbeelding zal licht gaan bollen in de lijst doordat gebruikelijke materialen van een wissellijst niet genoeg druk kunnen uitoefenen op een groot oppervlak. Hiervoor is een nieuwe wissellijst ontwikkeld waarbij is gezocht naar stijve en lichte alternatieve materialen, en nieuwe verbindingstechnieken. Naast dit technische aspect is er aandacht besteed aan de esthetische waarden die deze lijst dient te hebben, namelijk die van kwaliteit, degelijkheid en elegantie. 96
97
144
NAAM:
ADRIAAN GOOSSENS OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDSTER:
DATUM:
Kees van der Westen
ILANIT LUTTERS
11 DEC 2007
Voor mijn bacheloropdracht heb ik een zetgroep ontworpen voor de hoogwaardige espressoapparaten van Kees van der Westen. Een zetgroep is een belangrijk en goed zichtbaar onderdeel van een espressoapparaat, zowel
ZETGROEP espressoapparaat de vormgeving als de werking zijn erg belangrijk. De werking moet het mogelijk maken een zo goed mogelijke espresso te zetten. De vormgeving moet er voor zorgen dat de zetgroep past bij de rest van het espressoapparaat en bij de stijl van Kees van der Westen, maar dat de zetgroep wel een eigen identiteit krijgt. Via veel schetsen en Computer Aided Design is tot een aantal proefmodellen gekomen en uiteindelijk tot een eindmodel van RVS, geheel gepolijst en verchroomd.
98
99
145
NAAM:
LEON VOSS OPDRACHTGEVER:
HULSHOF MOBILE OFFICE CASES
BEGELEIDER:
DATUM:
THEO KRONE
4 DEC 2008
Onder het motto ‘Je werkplek is waar je bent’ gaf Interpolis in 1996 de aanzet tot een nieuwe manier van werken waarbij vaste werkplekken werden vervangen door taakspecifieke werkplekken; het flexibele werken. Deze
Flexconcept verandering heeft voor een behoefte aan innoverende producten gezorgd. Opdrachtgever Hulshof Mobile Office Cases wil in deze markt zijn positie versterken met producten die op de gebruiker afgestemd zijn. In dit project stond het ontwikkelen van innoverende productconcepten voor de mobiele en flexibele werkomgeving centraal. Dit doel is gerealiseerd door middel van een onderzoek naar de positieve en negatieve aspecten van, en toekomstige trends en behoeftes bij het flexibele werken. Hieruit is een concept van een opbergsysteem voor de flexibele werkomgeving ontwikkeld. Dit concept is uitgewerkt tot een zichtmodel. 100
101
146
NAAM:
HANS APPELHOF OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDER:
DATUM:
Loc7000events
MAARTEN BONNEMA
9 OKT 2008
Loc7000events is een evenementenorganisator die zich bezighoudt met het organiseren van Lowlands, het TT-festival en concerten. Bij deze evenementen wordt betaald met vierkante munten. Deze munten hebben verschillende
Muntentelmachine groottes en daarmee waarden. Ze kunnen worden ingeleverd bij cateraars, en moeten aan het eind van de dag geteld worden om de omzet van de cateraars te kunnen berekenen. Er zijn geen geschikte machines voorhanden om deze munten met hun onregelmatige vormen te tellen. Als oplossing is een machine ontworpen waarmee de munten snel geteld kunnen worden. Hiervan is een Proof of Principle gemaakt waarmee getest is of het telprincipe goed werkt.
102
103
147
NAAM:
SIMON EPSKAMP OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDER:
DATUM:
Ambient Systems
TOM VANEKER
20 OKT 2008
Ambient Systems produceert draadloze sensoren die bijvoorbeeld gebruikt kunnen worden voor het controleren van de positie en temperaturen van goederen in een pakhuis.
Behuizing Sensornode De opdracht bestond uit het ontwikkelen van een behuizing voor deze draadloze sensoren die het mogelijk moet maken deze te bevestigen in diverse omgevingen. Zwaartepunten lagen bij kostprijs en flexibiliteit. Het uiteindelijke ontwerp wordt bevestigd met behulp van tie-wraps, kan beveiligd worden met veiligheidsschroeven, en heeft een afneembare overkapping die plaats kan bieden aan externe sensoren om bijvoorbeeld vochtigheid te meten. Voor de ontwikkeling van de vormgeving is gekeken naar de huidige producten van Ambient Systems en de voorkeuren van de opdrachtgever. 104
105
148
NAAM:
JONATHAN BENNINK OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDER:
DATUM:
Pezy Development Groningen
MARTEN TOXOPEUS
20 SEPT 2007
Tijdens project Ouderen 2005 aan de UT is er een product bedacht om pillen uit de blisterverpakking te halen. Het resultaat was niet bevredigend voor mij en ik ben op zoek gegaan naar een bedrijf dat er met mij aan verder
C O N F I D E NT I A L
PillPartner 2 wilde werken. Uiteindelijk ben ik terecht gekomen bij Pezy Development in Groningen. Hier heb ik vier maanden intern gewerkt aan een nieuwe versie van het product. Met behulp van brainstormsessies, gebruiksonderzoeken en veel experimenten, is een eindproduct met matrijsontwerp ontwikkeld, dat aan Pezy is gepresenteerd. Aanvankelijk was het de intentie dat het product een relatiegeschenk zou worden voor Pezy, intern geproduceerd in een kleine oplage. Het eindproduct werd hiervoor ‘te innovatief’ bevonden en men is momenteel op zoek naar geïnteresseerde, grotere partijen. Hierdoor is het nog niet mogelijk afbeeldingen van het product te laten zien. 106
107
149
NAAM:
ARNOUT DE BRUIJN OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDER:
DATUM:
vink kunststoffen
TOM VANEKER
10 OKT 2008
Vink Kunststoffen is vooral bekend als marktleider op het gebied van kunststofhalffabrikaten. Zij willen de buitenwereld laten zien dat zij ook wat kunnen op het gebied van kunststof-productiemethoden.
BLIKVANGER voor BEURZEN EN STANDS Hiertoe is een stoel ontworpen die Vink Kunststoffen zal tonen als blikvanger op beurzen en stands. De stoel is vervaardigd uit plaat- en buismateriaal dat zij in hun portfolio voeren. Er is een marktonderzoek gehouden naar de huidige mogelijkheden voor kunststof meubelen. Vervolgens zijn er concepten geselecteerd uit een uitgebreide serie schetsen. Het prototype is in de werkplaats van de opdrachtgever gemaakt. Het verband tussen ontwerp en kosten is vooral duidelijk geworden tijdens deze opdracht. Veel is mogelijk, maar de kosten moeten vanaf het begin in de gaten gehouden worden. 108
109
150
NAAM:
MARCEL KOELMAN OPDRACHTGEVER:
BEGELEIDER:
DATUM:
B Dutch
ROBERT WENDRICH
16 JAN 2009
B Dutch houdt zich bezig met het ontwikkelen van badkamerproducten. De markt hiervoor is zeer groot en er is veel concurrentie. Het is daarom belangrijk om opvallend te blijven. Het bedrijf ontwerpt en fabriceert zelf
C O N F I D E NT I A L
Kraanbediening alle producten van hout en natuursteen. Alleen onderdelen zoals een kraan en kraanbediening worden ingekocht. Vandaar de uitdaging om zelf een kraanbediening te ontwerpen, die past bij het huidige assortiment. Tijdens het project is een innovatieve kraanbediening ontworpen, die toepasbaar is op verschillende producten: bad, douche, wastafel, toiletfontein en zelfs in de keuken. Aspecten zoals marktonderzoek, stijlanalyse, oplossingsgericht ontwerpen en contactlegging met andere bedrijven kwamen hierbij nadrukkelijk aan de orde. Het resultaat van het project mag op verzoek van B Dutch (wegens concurrentieoverwegingen) nog niet worden gepubliceerd. 110
111
BEGELEIDERS
Mascha van der Voort
Eric Lutters
Theo Krone
Julia Garde
Winnie Dankers
Roland ten Klooster
Maarten Bonnema
Laurent Warnet
Arie Paul van den Beukel
Wouter Eggink
Angèle Reinders
Fjodor van Slooten
Jacob Dogger
Ilanit Lutters
Tom Vaneker
Hans Tragter
Mieke van der Bijl
Thonie van den Boomgaard
Margot Stilma
Jos Thalen
Theo Pünt
Wessel Wits
Wim Poelman
Arthur Eger
Dorien van de Belt
Edsko Hekman
Norbert Spikker
Robert Wendrich
112
113 André de Boer
Maaike Nijkamp
Jeroen Beeloo
Remko Waanders
Marten Toxopeus
Wieteke de Kogel
Ellen van Oosterzee
JanWillem Hoftijzer
Colofon Contactgegevens
Drukwerk Opmaak & Ontwerp Fotografie Tekstredactie Datum publicatie Afbeeldingen omslag
114
Universiteit Twente Opleiding Industrieel Ontwerpen Postbus 217 7500 AE Enschede www.io.utwente.nl PrintPartners Ipskamp Enschede Remko Waanders Arjan Reef Arthur Eger Kees Ruijter Augustus 2009 Ruud Wensink Pieta van der Molen Dennis de Beurs Chris Siegers Hans Appelhof (achterzijde)
INLICHTINGEN In dit boekje staan de bachelorstudenten 101 t/m 150 van de opleiding Industrieel Ontwerpen aan de Universiteit Twente. Voor meer informatie over de opleiding Industrieel Ontwerpen of over de bacheloropdracht kun je contact opnemen met: Arie Paul van den Beukel telefoon 053-4894853 a.p.vandenbeukel@utwente.nl