ZwembadBranche #48

ZWEMBADBRANCHE #48 - APRIL 2015 - JAARGANG 11

ZBB48-boek.indb 1

08-04-15 14:04

Beweegbare Zwembadbodems & Keerwanden

SINDS 2009 TROTSE SPONSOR VAN HET KNZB NATIONAAL SCHOONSPRING TEAM

T

ZBB48-boek.indb 2

08-04-15 14:05

13-76

Thuis in Zwembaden

• • • • •

Turn-key realisatie techniek Service & Technisch Beheer Garanties op energie- en waterverbruik Gegarandeerde besparingsconcepten 40 jaar kennis & ervaring

WWW.HELLEBREKERS.NL Nunspeet

T +31 (0)341 25 26 88

ZBB48-boek.indb 3 13-7690 - Adv Hellebrekers 200x250mm.indd 1

Oss

T +31 (0)412 62 51 50

Alphen aan den Rijn T +31 (0)172 44 80 90

08-04-15 14:05 05-02-13 14:35

NOTEER ALVAST IN JE AGENDA

ZWEMBADBRANCHE DAG Een onmisbare dag voor iedereen die werkzaam is in de zwembranche

14 oktober 2015 • DeFabrique - Utrecht zwembadbranche.nl/dag

#ZBBD15

INSPIREREN - INFORMEREN - MOTIVEREN - ADVISEREN

ZBB48-boek.indb 4

08-04-15 14:05

INHOUD 8

17

12

‘Het zwembad is allang niet meer een bak met water’ 19

Bedrijfsgroep Zwembaden stapt uit RECRON 24

22

ZwembadBranche Congres 2015 26

De digitale zwemcoach: een boost voor banenzwemmen

39

Kort nieuws - uit het water

Bemoeien met stoeien!?

47

44

Blauwe golf

Vrijwilligers runnen een zwembad: kansrijk of kansloos?

36

28

Zeg Het Met Foto’s

Leône drijft door!

Watermanagement

Overzicht leveranciers zwembadbranche ZWEMBADBRANCHE

ZBB48-boek.indb 5

5

08-04-15 14:06

Rokjesdag Rokjesdag. Het bekende fenomeen dat beter bekend staat als de eerste zonnige dag. Een zonnige dag waarin vrouwen als een soort ‘niet afgesproken regel’ voor het eerst en masse zomerrokjes dragen. Gewoon omdat het weer kan. Ik weet niet beter dan dat Martin Bril dit heeft geïntroduceerd. En dat het elk jaar weer afwachten was welke dag hij bestempelde als officiële Rokjesdag. Maar na wat googlen kwam ik erachter dat het een aloud begrip is. En niet alleen in Nederland. In Amerika heb je het ook, maar dan onder de noemer ‘skirt day’.

Ik moest er laatst weer aan denken.

Het was 18 maart, de dag van ons ZwembadBranche Congres, en één van de eerste dagen dat het heerlijk vertoeven was in het zonnetje. Net als vorig jaar trouwens. Zo’n eerste zonnige dag geeft mij altijd weer een boost aan energie. Het prille lentezonnetje op rokjesdag is een voorbode van de zomer. Een periode waar veel mensen naar uitkijken, waaronder ikzelf. Het liefst zet ik dan ook even de tijd stil, want voor je het weet is alles weer voorbij. Op dat soort momenten zie ik dingen ook vaak rooskleuriger. Problemen zijn uitdagingen en kan niet, bestaat niet. Eigenlijk voel ik me dan een bruistablet van top tot teen! Een begrip geïntroduceerd door Jan van Setten, volgens hem bestaat het leven uit bruistabletten en droeftoeters.

Bruistabletten zijn fris en vernieuwend en kijken met hele andere ogen naar dezelfde dingen. Vaak zijn het startende ondernemers, nieuwe werknemers of gewoon mensen die voelen dat ze in ‘the winning mood’ zijn. Wat er ook gebeurt. Dat terwijl droeftoeters wat meer ingekakt zijn en dingen doen omdat ze het al jaren zo doen. Zij kijken minder naar mogelijkheden,

maar zien eerder beperkingen. Je begrijpt het al, de bruistabletten bereiken vaak net iets meer. Waarom?

Omdat zij zich altijd afvragen of het ook anders kan en daardoor wellicht beter.

Natuurlijk schuilt het gevaar van een droeftoeter in ieder mens. Maar de kunst is om, zeker in een branche waarin het niet altijd voor de wind lijkt te gaan, steeds weer te bruisen. Om te zien dat het lentezonnetje schijnt, als een belofte dat er iets moois komt. Dus kruip uit je schulp en begin te bruisen. Wat maakt onze branche zo mooi? Wat kunnen we met elkaar bereiken? Kijk vooral ook weer eens op een andere manier naar dezelfde dingen. Wat zou jij missen als je niet meer in de zwembranche werkzaam bent? En als het gaat om jouw zwembad. Wat zou men missen als het zwembad er niet meer zou zijn? Voor een aantal helaas een reëel toekomstscenario. Maar weet men dan wel wat men daarmee opgeeft?

Is daar wel eens echt goed over nagedacht? Misschien moeten wij dat vuurtje aanwakkeren en zorgen dat de droeftoeters weer eens met een andere bril naar de branche gaan kijken. Dat de bruistabletten zich gaan verzamelen en laten zien dat het lentezonnetje is aangebroken. We hebben een branche die bruist!

Ps. Voor diegenen die altijd een beetje last hebben van een herfstdip na de zomer en neigen te droeftoeteren, wij hebben een leuk vooruitzicht: een indrukwekkende studiereis naar IJsland. Ontdek de Blue Lagoon, de geisers, gletsjers en maak kennis met de zwembranche in IJsland. Meer weten? lees het in deze editie van ZwembadBranche.

info@zwembadbranche.nl • twitter.com/zwembadbranche • facebook.com/zwembadbranche

6

ZWEMBADBRANCHE

ZBB48-p1/7.indd 6

08-04-15 14:22

Adv-

Meer rendement bij zwembaden “Kinderen voelen zich al snel veilig in het water met EasySwim Pro. Ze hebben een volledige bewegingsvrijheid in het water en ontwikkelen een goed watergevoel.�

- Agnes Spiegels, Mede-eigenaar Bosbad de Meander

Meer informatie: www.easyswim.com

ZBB48-boek.indb 7 Adv-Easyswim-200x250mm.indd 1

Pastoor Spieringsstraat 10A

085 - 48 96 380

5401 GT Uden, The Netherlands

info@easyswim.com

08-04-15 14:06 31-07-14 15:22

Edzard Enschedé, Sportfonden Groep

8

ZWEMBADBRANCHE

ZBB48-boek.indb 8

08-04-15 14:06

‘Het zwembad is allang niet meer een bak met water: het is een sociaal kruispunt in de samenleving‘ Het begon ooit in de jaren ’20 met een spaarsysteem voor een overdekt zwembad. In 1927 was het zover: het eerste zwembad werd in Amsterdam gerealiseerd en N. V. Sportfondsen was een feit. Inmiddels zijn we bijna 90 jaar verder en is Sportfondsen Groep met 300 accommodaties uitgegroeid tot een belangrijke speler in de vrijetijds- en sportbranche. En met ruim 100 zwembaden ook in de zwembranche. Maar Sportfondsen is meer. Als samenwerkingspartner staat men vooral midden in de samenleving. “Het zwembad vormt een sociaal kruispunt in de samenleving. Dat moeten we koesteren.”

Han Bierenbroodspot stond aan het prille begin. Hij miste een zwembad voor waterpolo en kwam zo op het idee om via sportfondsen geld in te zamelen. Het primaire doel was om de Zwemvereniging Het Y een goed uitgerust wedstrijdbad te bieden. Maar achteraf blijkt het eerste Sportfondsenbad een belangrijke rol te hebben gespeeld in de ontwikkeling van het zwemmen in Nederland. De overheid ging zich er namelijk ook mee bemoeien en er kwam geld voor schoolzwemmen.

Ondertussen nam het aantal zwembaden toe en rond 1940 waren er in heel Nederland genoeg zwembaden, badmeesters en zwemlessen om iedereen te leren zwemmen.

Passie Nog steeds drukt Sportfondsen zijn stempel op ontwikkelingen binnen de zwembranche. Zo introduceerde men in Nederland het eerste ‘hypermoderne’ golfslagbad. Maar Edzard Enschedé, algemeen directeur van de Sportfondsen Groep die sinds september Han Witvoet heeft opgevolgd, benadrukt ook vooral de effort die men steekt in de maatschappelijke functie van het zwembad. “Het zwembad is allang niet meer een bak met water waar je baantjes in kan zwemmen. We staan midden in de

samenleving en leggen de verbinding tussen sport en recreatie. Maar zeker ook tussen cultuur, welzijn en zorg. Sportfondsen is daarmee niet alleen exploitatiebeheerder of zwembadeigenaar, maar ook een belangrijke samenwerkingspartner. We denken graag mee met spelers in de branche.” Sportfondsen wil daarmee vooral vernieuwend zijn en steeds weer met een frisse blik naar de branche kijken. Juist daarom komt de nieuwe algemeen directeur niet uit de zwembranche.

Enschedé heeft veel bestuurlijke ervaring in het leiden van klantgerichte, dienstverlenende organisaties. Maar heeft vooral ook zijn sporen verdiend in de financiële sector. Wel ziet Enschedé veel herkenning, bijvoorbeeld als het gaat om dienstverlening. “Wat mij direct opviel in deze branche is dat men stuk voor stuk gemotiveerd is en hart voor de zaak heeft. Men wil het vooral iedereen naar het zin maken. Het kleutertje wat nog niet kan zwemmen, de tiener die lol wil beleven en de volwassene die fit wil blijven.” Ook ziet Enschedé zijn passie voor cultuur en sociaal maatschappelijke activiteiten terug. “Ik vervul diverse bestuursfuncties bij stichtingen met culturele en sociale doelstellingen en zie tot mijn genoegen dat dit ook leeft in de zwembranche. Het zwembad vormt een sociaal kruispunt in de samenleving. Dat moeten we koesteren.”

ZWEMBADBRANCHE

ZBB48-boek.indb 9

9

08-04-15 14:06

Duurzaam en snel uw zwembad renoveren? www.zwembadrenovatie.eu

1/2 pagina zbb.indd 1

04-02-13 09:30

De oplossing zit hem in de eenvoud

Bied uw gasten meer gemak

VConsyst is uw partner voor het vereenvoudigen van de processen binnen uw zwembad, zodat u zich kunt richten op datgene waar het om gaat: uw gasten. Of het nu om kassasoftware, toegangscontrole, reserveringssoftware of lockers gaat, VConsyst heeft voor elke situatie een specifieke oplossing.

aanmelden via zwembadbranche.nl/midzomernachtduik vconsyst.com Maakt complexe processen eenvoudig ZBB48-boek.indb 10

08-04-15 14:06

“

‘De ene keer betekent dit dat we de hele exploitatie doen, de andere keer kan het een onderdeel van het beheer zijn. Vraag is steeds: waarmee kunnen wij van dienst zijn?’

Ontzorgen Natuurlijk sluit Enschedé zijn ogen niet voor de realiteit.

Veel zwembaden hebben te maken met bezuinigingen en dreigen te worden gesloten. Maatschappelijke functie of niet, soms zijn de cijfers onder de streep doorslaggevend. “Helaas kenmerkt dit ook de branche.

Het zijn roerige tijden: hoe weet jij als gemeente of je een zwembad de komende 20 jaar rendabel kan beheren?” Maar ook hier ziet Sportfondsen kansen.

Steeds krapper wordende financiële middelen vragen om innovatieve oplossingen. En dus heeft Sportfondsen, samen met Bouwbedrijf Vaessen, SPORTCONCEPTEN geïntroduceerd. Een concept waar zowel de bouw, exploitatie als de daaraan gerelateerde lange termijn kosten, centraal staan. Dit alles met behulp van innovatieve oplossingen bijvoorbeeld op het gebied van energiebesparing. Hierdoor kan de exploitatie gunstiger worden gerealiseerd. Daarbij bieden de vaste, vooraf berekende, exploitatie- en onderhoudskosten zekerheid op de lange termijn. Zo weet een gemeente precies waar men de komende jaren aan toe is. “Wat ik vooral mooi vind, is dat hiermee alle risico’s worden uitgesloten en de gemeente maximaal wordt ontzorgd. En bovenal: de samenleving is verzekerd van goede zwem- en sportaccommodaties.

Ons doel is namelijk niet om zoveel mogelijk zwembaden te exploiteren, maar om het mogelijk te maken dat er genoeg goede zwembaden zijn waar iedereen van jong tot oud kan zwemmen en recreëren.

De ene keer betekent dit dat we de hele exploitatie doen, de andere keer kan het een onderdeel van het beheer zijn. Vraag is steeds: waarmee kunnen wij van dienst zijn?”

Beleving De nieuwe algemeen directeur onderschrijft dat vrijwilligers een steeds grotere rol spelen in het beheer van zwembaden. “Doordat zwembaden financieel onder druk staan, zie je dat vrijwilligers steeds meer gaan doen. Wat ons betreft een gunstige ontwikkeling. Maar je moet wel reëel blijven, het beheren van een

zwembad vraagt immers de nodige kennis en expertise.

Je kunt niet van vrijwilligers verwachten dat ze over alle relevante kennis en ervaring beschikken. Wij zijn in staat vrijwilligers heel goed te ondersteunen waardoor we hun inzet maximeren. Met hun passie en onze ervaring en expertise kunnen we binnen de branche veel meer bereiken.” In deze tijd zeker geen overbodige luxe. Zwemmen neemt in populariteit af, hetgeen ook geldt voor de zwemvaardigheid van kinderen. Steeds minder kinderen behalen hun C-diploma. “Uiteraard hebben we geen invloed op de ontgroening binnen onze samenleving. Het aantal kinderen daalt en dus ook het aantal kinderen dat zwemles volgt en daarna blijft zwemmen. Maar we kunnen het zwemmen als product wel positief beïnvloeden. Zwemles gaat verder dan het leren zwemmen. Je moet met je tijd mee gaan en ouders betrekken, inspelen op verschillende lesmethodes, het kind centraal stellen. Wij werken met een digitaal leerlingvolgsysteem, communiceren veel met ouders en spelen steeds in op ontwikkeling rondom de zwemles.” Daarnaast gelooft Enschedé dat het belangrijk is om beleving te creëren. “Het gaat om veel meer dan zwemmen alleen. Het zwembad zelf, het aanbod aan activiteiten, de horeca: het zijn allemaal onderdelen waarmee je de bezoeker net iets extra’s kunt meegeven waarvoor ze weer terugkomen.”

Het zwembad, dat ooit begon als een bak met water, heeft in bijna een eeuw tijd een behoorlijke ontwikkeling doorgemaakt. Maar het begint wel met een bak met water, dat zich uiteindelijk ontwikkelt tot een ware belevenis. Sportfondsen denkt hierover vanaf het begin graag mee. Als beheerder of exploitant, maar vooral als partner zo benadrukt Enschedé. “Het zwembad heeft een verbindende factor en vormt een belangrijk ontmoetingspunt van jong tot oud. Door samenwerking binnen, maar zeker ook buiten, de zwembranche kan de maatschappelijke functie van een zwembad verder tot zijn recht komen.” Midden in de samenleving, met een blik op de toekomst biedt dit mooie kansen voor nu en later.

ZWEMBADBRANCHE

ZBB48-boek.indb 11

11

08-04-15 14:06

12

ZWEMBADBRANCHE

ZBB48-boek.indb 12

08-04-15 14:06

Bedrijfsgroep Zwembaden stapt uit RECRON Er is een nieuwe CAO voor de recreatiesector vastgesteld. Hieronder valt ook de zwembranche. Alleen de maatregelen vallen niet bij iedereen in goede aarde. Recent riep de Bedrijfsgroep Zwembaden de zwembranche dan ook op hier niet mee in te stemmen. Maar de leden van de zwembranche zijn bij RECRON in de minderheid en tezamen met de 2 zetels die de Bedrijfsgroep Zwembaden vertegenwoordigt was dit niet genoeg. De nieuwe recreatie CAO is nu toch een feit. Met als resultaat dat de partijen in de bedrijfsgroep hun lidmaatschap hebben opgezegd.

De Bedrijfsgroep Zwembaden vindt het nieuwe voorstel gunstig voor de recreatiesector, maar niet voor de zwembranche. Het ging onder meer om loonsverhoging, het wijzigen en de compensatieregeling van de ouderendagen en het afschaffen van het jeugdloon. Maar het economisch herstel van de zwembranche is nog niet voldoende waardoor degelijke maatregelen alleen maar averechts werken.

Pakket maatregelen Volgens vertegenwoordiger van de Bedrijfsgroep Zwembaden Erwin van Iersel (directeur Optisport) maken de tegengestelde bedrijfseconomische ontwikkelingen het niet mogelijk om tot een gezamenlijke CAO te komen. “De ontwikkelingen in de recreatiesector zijn niet te vergelijken met die in de zwembranche. Wij zijn nog niet zover. Nu zwembaden nog steeds worden bedreigd met bezuinigen en sluiting, is het zeker niet raadzaam om op de troepen vooruit te lopen. Hoe graag we ook zouden willen, een loonsverhoging nu zou de werkgelegenheid geen goed doen en daar zijn onze werknemers zeker niet bij gebaat.” Maar de vakbonden vinden een hogere looneis gerechtvaardigd omdat de onder de verblijfsrecreatie vallende vakantieparken al een tijdje te maken hebben met een stijgende economie.

Alleen dat geldt niet voor de zwembaden. De bedrijfseconomische situatie, alsook de vooruitzichten, zijn alles behalve rooskleurig. Het gaat echter niet alleen om de lonen, het gaat om het gehele pakket aan maatregelen. Tezamen met onder

meer het wijzigen van de ouderendagen en het afschaffen van het jeugdloon komt de branche in het nauw, zo laat Edzard Enschedé (algemeen directeur Sportfondsen Groep) weten. “Door dit gehele pakket aan maatregelen komen we uit op een verhoging van de loonruimte van ongeveer 8%. Als je weet dat de marges voor zwembaden zo rond de 3,5% liggen, is het rekensommetje natuurlijk snel gemaakt.”

Vertrouwen Al ruim een jaar pleit Bedrijfsgroep Zwembaden er daarom voor om een aparte paragraaf voor de zwembadbranche op te nemen in de nieuwe CAO. Zodoende kan er toch een gezamenlijke CAO worden opgesteld, zonder dat dit negatief uitpakt voor de zwembaden. Even leek het erop dat dit ook zou gebeuren. Er werd met RECRON gesproken over specifieke afspraken voor zwembaden. Maar toen puntje bij paaltje kwam, werd dit voorstel tot verbazing van de Bedrijfsgroep Zwembaden helemaal niet genoemd. Reden voor de vakbonden om er verder niet op door te gaan. Met als resultaat een CAO zonder aparte paragraaf. Volgens Van Iersel zijn de belangen van de zwembaden daarmee onvoldoende behartigd en is het vertrouwen geschonden. “Wij hebben steeds duidelijk aangegeven dat een aparte paragraaf voor onze branche noodzakelijk is om te kunnen groeien.

Hoewel het er even naar uit leek te zien dat wij gehoord zouden worden, hebben we hier op het moment suprême niks meer van gemerkt. RECRON heeft gewoon onze belangen genegeerd en voet bij stuk gehouden. En nog steeds is er geen enkele

ZWEMBADBRANCHE

ZBB48-boek.indb 13

13

08-04-15 14:06

Wij feliciteren de volgende klanten met het live gaan van hun mobiele app:

Zwemperfekt

De Joffer

De Klomp

Alkmaar Sport

LekkerZwemmen

Barendrecht

Oosterhout

Olympia

SPRZ

Leiden

Voorschoten

Sportarena

Voordelen van je eigen mobiele app van Zwem Apps Zelf makkelijk bijhouden Gekoppeld met je leerlingvolgsysteem Direct pushberichten sturen Standaard zwem content meegeleverd Vast laag bedrag per maand

Download de Swim City voorbeeldapp via iTunes of Google Play

aanmelden via zwembadbranche.nl/midzomernachtduik

Ook een eigen app voor je zwembad of zwemschool? Kijk op www.zwemapps.nl ZBB48-boek.indb 14

08-04-15 14:06

toenadering.“ Reden voor de 4 grote partijen om het lidmaatschap per direct op te zeggen. Gekeken is nog wel of hiermee ook de CAO kon worden afgewend. Er is een kort geding aangespannen, maar de rechter ziet hiervoor geen mogelijkheid. Enschedé geeft aan nog wel te willen kijken naar de exacte uitspraak om te zien of er nog ruimte is. Maar hoe dan ook zal de branche zich houden aan de verplichtingen. “Uiteraard zullen wij de CAO uitvoeren zodra we hier wettelijk toe verplicht zijn.

We willen onder geen beding dat werknemers hier last van ondervinden. Maar het is wel zeker dat er een passende CAO voor de zwembadbranche komt.

Een toekomstbestendige CAO die recht doet aan de ontwikkelingen in de branche waarbij aansluiting bij een andere werkgeversorganisatie of CAO of het tot stand brengen van een (zwembadbranche) CAO tot de mogelijkheden behoort.”

Betreurenswaardig Adri van der Weyde, voorzitter van RECRON, laat weten dat hij het vertrek betreurt. “Het zag er lange tijd naar uit dat we op een lijn zaten. Pas in december gaf men aan dat het voorstel niet acceptabel was.” Volgens Van der Weyde werd het toen lastig omdat je aan de onderhandeltafel eigenlijk alleen maar vooruit kan en zeker niet terug. ”Als je eenmaal iets hebt afgesproken, kun je dat moeilijk weer terugdraaien. Het enige wat we konden doen is kijken naar een aparte CAO voor zwembaden.” Voor RECRON was een aparte paragraaf onbespreekbaar omdat men binnen een CAO geen uitzonderingen wil maken. “Dat is niet fair naar de andere leden waar de CAO voor geldt. Maar een aparte CAO voor de zwembaden op zo’n korte termijn was noch voor ons noch voor de vakbonden reëel. We wilden er graag aan gaan werken om dit per 1 juli 2016 gereed te hebben. RECRON heeft daarover ook nog eens actief de vakbonden benaderd en ook zij waren daartoe bereid. Helaas was dit voor de bedrijfsgroep te laat. Omdat er geen weg terug meer was, en de verblijfsrecreatie in een CAO moest worden voorzien, ontstond hierdoor inderdaad een impasse waardoor de Bedrijfsgroep Zwembaden zich genoodzaakt voelde op te stappen.” Toch betekent dit volgens RECRON allerminst dat men daarmee de zwembranche niet meer kan vertegenwoordigen. “Wij hebben nog wel degelijk zwembaden onder onze leden voor wie wij ons hard gaan maken. Denk alleen al aan de BTW verhoging die wij, vooral ook voor zwembaden,

proberen af te wenden. Daarbij zaten onder diegene die voor het nieuwe CAO voorstel stemden ook zwembaden. Wij voelen ons hierdoor gesterkt, net als door de rechter die ons in het gelijk stelde. In het kort geding dat men had aangespannen verklaart de rechter de Bedrijfsgroep Zwembaden niet ontvankelijk. De bedrijfsgroep vertegenwoordigt een deel, maar zeker niet de gehele zwembranche.”

Toekomst En wat betekent dit voor de ontwikkelingen rondom het Nationaal Platform Zwembaden | NRZ? Volgens Van Iersel is dat moeilijk te zeggen. “Nu de grote partijen zijn vertrokken lijkt RECRON als bestuurspartij van het platform een lege huls te worden. Maar uiteraard is het aan hen om te besluiten of zij blijven of niet. Wat ons betreft is het platform ook een goede partij om de belangen van de werkgevers in de branche te behartigen. Maar het moge duidelijk zijn dat wij hier pas over gaan nadenken als RECRON hier geen onderdeel meer van uitmaakt. Ik sluit ook niet uit dat wij met de partijen van de bedrijfsgroep zelf komen met een CAO. Zeker is wel dat wij ons hard gaan maken voor een branchespecifieke CAO met een pakket aan maatregelen waar alle hardwerkende mensen binnen onze branche recht op hebben.” Ook voor Enschedé staat het vast dat er geen weg terug is.

“De hele gang van zaken is toch wel erg teleurstellend. We hebben ons best gedaan om tot een gezamenlijke oplossing te komen. De onderhandelingen rondom de CAO laat dit overduidelijk zien. Met 2 vertegenwoordigers uit de zwembranche en 8 uit de recreatiesector kan het wel democratisch zijn, maar doet het geen recht aan de belangen van onze achterban.” Wat RECRON betreft staat de deur nog open. “Hoe vervelend de situatie nu ook is, het vertrek is wat ons betreft zeker niet onomkeerbaar”, aldus Van der Weyde. “We hebben een gemeenschappelijk belang en staan dus zeker open voor een goed gesprek.”

Voor nu is het dus onduidelijk wat dit betekent voor een mogelijk nieuwe CAO voor de zwembranche. Met wie wordt er straks een nieuwe CAO opgesteld? Door de grote partijen uit de Bedrijfsgroep Zwembaden is een stuurgroep opgericht die zich gaat buigen over deze vraag. De partijen lijken in ieder geval vastberaden om zich hard te maken voor een CAO die ten goede komt aan alle professionals die elke dag met passie werken voor de zwembranche.

ZWEMBADBRANCHE

ZBB48-CAO.indd 15

15

08-04-15 14:23

erkend door:

Sociaal Fonds Recreatie

Start D e Harde lft 4 juni 20 rwijk 1 1 1 juni 5 en 2015

in

co oo m k pa ny

Nieuwe Zwemwaterwet legt verantwoordelijkheid volledig bij manager 3-daagse Managementopleiding Wet & Aansprakelijkheid

In de nieuwe Zwemwaterwet wordt de verantwoordelijkheid en daarmee ook de aansprakelijkheid voor de exploitatie volledig bij de manager gelegd. Een goed georganiseerde en gedocumenteerde bedrijfsvoering beperkt het managersrisico tot een minimum. Hoe zet je deze verantwoording om in de dagelijkse praktijk.

Hiertoe is de managementopleiding Wet & Aansprakelijkheid, speciaal voor de sector Sport en Recreatie, ontwikkeld. Ervaren zwembadmanagers en veiligheidsdeskundigen begeleiden de manager om te komen tot een zo groot mogelijke risicoloze exploitatie van de eigen accommodatie.

Cursus: Voor wie: Cursusleiding: Inclusief: Inclusief: Inclusief: Prijs:

3 dagen van 6 uur verspreid over de periode van 1 jaar. locatiemanagers/ -coĂśrdinatoren, diensthoofden/ teamleiders. veiligheidsdeskundige en ervaren zwembadmanager; beiden iedere bijeenkomst aanwezig. lunch. jaarabonnement managementvolgsysteem (Ambla System). feedback door cursusleiding gedurende de gehele opleidingsperiode van 1 jaar. â‚Ź 1.500 all-in (exclusief BTW).

Deze nieuwe managementopleiding is ontwikkeld door de Nationale Beroepsopleiding Zwemonderwijs in samenwerking met AquaBasiC. Surf voor meer informatie naar: www.nbz.nl

Voor meer informatie, inschrijven, planning en lesdata: www.nbz.nl of bel 073-6124061 ZBB48-boek.indb 16

08-04-15 14:06

Leône drijft door!

Aandacht In een lezerscolumn van Anne Everloo, Metro vorig jaar, schrijft zij met warmte en liefde over haar broer die een verstandelijke beperking heeft en de laatste jaren erg is verzelfstandigd en sociaal is geworden. Dat kwam niet door het speciaal onderwijs of door instanties, maar wel door zwemmen. Zwemmen, de sport die zijn hart gestolen heeft. Dat hij zo goed kan zwemmen heeft veel moeite en tijd gekost. Over zijn A diploma deed hij twee jaar met dubbele lessen en extra aandacht van de badmeester en zijn ouders. Nu is Wessel 25, drie diploma’s rijker en heeft het zwemmen hem meer gebracht dan iemand ooit had kunnen denken. Hij mag deze zomer zelfs mee met team NL naar de Special Olympics in Los Angeles. Anne is trots op haar broer. Wessel begon met zwemmen bij de Klup, een stichting voor mensen met een verstandelijke beperking. Daarna ging hij op zoek naar meer trainingsuren en kwam terecht bij een reguliere zwemvereniging. Anne vindt haar broer het perfecte voorbeeld van integratie. Zo draagt zwemmen dus bij aan de integratie en de emancipatie van velen en niet alleen van Wessel.

Dat is prachtig om te lezen. Ja, het heeft wel veel aandacht van de zwemonderwijzers, ouders, opa’s en oma’s gevraagd. Maar dan heb je ook wel wat. Je leert zwemmen en dan krijg je een cadeautje voor de rest van je leven. Die zo waardevolle aandacht is waar het om gaat.

Maar in een wereld waar veel aandacht is voor volwassenen die liggen te rollebollen over ‘hun diploma of de kopie daarvan en hoe snel heeft een kind zijn diploma’, gaan we soms voorbij aan dat wat het belangrijkste is bij zwemles: aandacht. Echte aandacht voor het kind. En oprechte aandacht voor de ouders die steeds maar weer mee gaan. Kinderen willen de hele les aan ons laten zien wat ze allemaal al kunnen. Vaak kijken wij dan meer naar wat nog niet goed gaat en nog verbeterd moet worden, dan dat we het kind echt zien. Kinderen willen zo graag gezien worden bij wat ze aan het doen zijn. Jouw aandacht krijgen.

Van steeds meer leerlingen worden (digitaal) de vorderingen bijgehouden. Met als doel? Ouders aandacht geven en zo tevreden te stellen? Is dat echte aandacht? Ik kan me niet voorstellen dat op de basisschool zo gedacht wordt. Dat een rapport gegeven wordt om ouders tevreden te stellen. Een overhoring beoordelen met een cijfer om de

ouders stil te houden. Dat kan niet waar zijn. Registratie van vorderingen moet inzicht geven over de stand van zaken en de beste aanpak die daarbij past om te verbeteren. Op de basisschool spreekt men van adaptief onderwijs.

Letterlijk vertaald betekent het woord adapteren aanpassen. Adaptief onderwijs is dus aanpassend onderwijs. Aanpassend aan verschillen tussen leerlingen.

Geen twee kinderen zijn hetzelfde en dus zijn er ook verschillen tussen kinderen in de meest effectieve manier van leren. Er zijn verschillen in wat een kind nog niet kan, een beetje kan of al goed kan. Daarom moet je de vorderingen registreren.

Laatst was ik in een zwembad waar een rooster lag met de data waarop de vorderingen van de kinderen moesten worden ingeleverd. Dan ben ik toch een beetje bang dat dit wordt bij gehouden voor het management of voor de ouders. Je zou toch verwachten dat een zwemonderwijzer het bijhoudt om betere lessen te kunnen geven. Om in één klap te kunnen zien wat ieder kind nog nodig heeft. Om een goed voorbereide les te kunnen geven. Maar ja, dan houd je het toch altijd bij en heb je geen ‘inleverrooster’ nodig.

Als ik bij een rondleiding in zwembad rijtjes zie staan bij een startblok om door het duikzeil te gaan, verbaas ik me. Na het wachten 1x duiken en dan teruglopen. Omdat dat niet anders kan, aldus de zwemonderwijzeres? In een bad van 12,5 meter x 25 meter met drie groepjes leerlingen, heb je dan wel met aandacht je les voorbereid? Lijkt mij niet.

Jammer, want het is zo leuk als je een les voorbereidt en je plannetjes voor je kinderen hebt bedacht. Je krijgt gewoon meer zin in die les. Je hoeft dan niet meer over je organisatie na te denken, dat heb je al gedaan. Dus al je aandacht is voor de kinderen. Het is wel jammer dat de zwemonderwijzers die hun aandacht niet aan hun lesvoorbereiding geven, ook mijn columns niet lezen...

Leône Hamaker Wil je reageren op de column van Leône, mail naar leone@leonehamaker.nl of via twitter @leonehamaker

ZWEMBADBRANCHE

ZBB48-boek.indb 17

17

08-04-15 14:06

“Het schoonhouden van uw bad is een tijdrovende, maar belangrijke klus. Wij van pomaz, kiezen daarom voor Dolphin. Deze intelligente, automatische bodemzuigers kunnen u een flinke tijdsbesparing opleveren. Omdat u als houder van een openbaar bad gebaat blijft bij snelle service, beschikken wij daarnaast over een eigen Dolphin-servicecentrum aan huis, zodat uw zuiger binnen 48 uur weer uw oude, meest intelligente zuiger is.�

. . . l a r e s i t he

Gratis demo

Om het voor u zo makkelijk mogelijk te maken heeft

pomaz een demo-set ingericht waarmee we gemakkelijk ter plaatse een demonstratie kunnen geven. Heeft u interesse om de Dolphin Wave in uw bad aan het werk te zien? Maak een afspraak met Bas Carpay Telefoon: 06 - 10 22 96 60.

Spaarpot 5 5667 KV Geldrop T +31 (0)40 285 66 58 E info@pomaz-openbaar.nl W pomaz.nl

ZBB48-boek.indb 18 POMGEL0098 Adv. Pomaz Zwembadbranche bodemzuiger demo.indd 1

08-04-15 14:06 07-04-15 08:50

08:50

ZwembadBranche Congres 2015

‘Bruisend, verrassend & prikkelend’ Op 18 maart was Apeldoorn voor de tweede keer op rij het ontmoetingspunt voor de zwembranche. Ruim 200 deelnemers waren al vroeg opgestaan om rond 7 uur aan te schuiven bij het ontbijt. Het ZwembadBranche Congres startte vervolgens met een blik in de toekomst door Adjiedj Bakas. De mens van de toekomst is een nomade en wordt eenzamer. Volgens Bakas ligt daarom de focus voor de toekomst op het verleiden van klanten. Beleving en verbinding lijken daarbij het nieuwe sleutelwoorden. De lezing van Bakas werd direct gevolgd door workshops over thema’s variërend van de zwemwaterwet, de do’s and don’ts van social media tot aan de heroriëntatie van het Nationaal Platform Zwembaden | NRZ op de organisatie. Waarbij er tussendoor uiteraard ook volop ruimte was om collega’s te ontmoeten. Daarna nam Erik Scherder de branche op inspirerende wijze mee in zijn pleidooi voor een fitter brein en drukte ons de met neus op de feiten: bewegen is, zeker ook voor onze jonge zwemtalentjes, cruciaal voor het brein. Kinderen worden slimmer door te sporten, maar zeker ook door het aanbieden van uitdagingen in een verrijkte omgeving. En waar kan dat beter dan in het zwembad? Na een uitgebreide lunch was het tot slot de taak aan Jan van Setten om de ‘after lunch dip’ te pareren. En met succes, de manisch positieve klantenfluisteraar hield de zaal tot het einde toe bij de les met een aanstekelijk verhaal over de wereld van droeftoeters en bruistabletjes. Maar ook over de wil om te weten, de kunst van het vragen en de kracht van het dansen.

Wederom kijken wij terug op een geslaagde dag. We willen daarvoor alle deelnemers bedanken en natuurlijk onze sponsoren. Volgend jaar vindt het congres plaats op 16 maart 2016. Graag ontmoeten we dan weer veel professionals uit de branche. En voor wie niet zo lang kan wachten, 14 oktober is de jaarlijkse ZwembadBranche Dag. Een inspirerende dag met een veelzijdige beurs en interessante workshops.

ZWEMBADBRANCHE

ZBB48-boek.indb 19

19

08-04-15 14:06

20

ZWEMBADBRANCHE

ZBB48-boek.indb 20

08-04-15 14:06

ZWEMBADBRANCHE

ZBB48-boek.indb 21

21

08-04-15 14:07

De digitale zwemcoach: een boost voor banenzwemmen Apps en activity trackers worden steeds meer gemeengoed bij het sporten, bijvoorbeeld bij hardlopers. Wie kent Evy, de Belgische personal trainer, immers niet? Maar waarom kunnen recreatieve zwemmers hier geen gebruik van maken?

Marco van de Water, hoofd Binnensport bij Sportbedrijf Lelystad, vroeg dit zich ook af en ontwikkelde daarom een digitale zwemcoach. Een trainingsschema via de MP3speler met muziek, bedoeld als een motiverende en uitdagende training voor baantjeszwemmers.

Het begon allemaal met een zwemmer in De Koploper die met een MP3 speler haar baantjes zwom. Van de Water zag dit en had direct het idee dat dit van waarde zou kunnen zijn voor het zwemmen. Voor veel sporters is de ondersteuning middels een app niet meer weg te denken. Steeds meer mensen beginnen bijvoorbeeld met hardlopen door middel van een trainingsprogramma op hun MP3-speler of smartphone. En delen het vervolgens met de rest van de wereld via social media. Maar waarom kan dat niet voor de recreatieve zwemmer?

Sportbedrijf Lelystad is hier op voort gaan borduren en zo ontstond een soortgelijke methode, maar dan voor in het water.

22

Training op muziek Van de Water was direct onder de indruk van de mogelijkheden van het sporten met een coach via je MP3-speler of smartphone. “Ik zie natuurlijk om mij heen hoe de hele industrie van wearables, apps en smartwatches zich ontwikkeld. Het heeft veel sporten daardoor een stuk populairder gemaakt, dan mag de zwemsport toch niet achterblijven? We zijn eerst gaan uitzoeken wat de mogelijkheden zijn voor gebruik in het water en vervolgens hebben we een bestaande MP3-speler voor in het water gekoppeld aan onze zwemschema’s.” Men is begonnen met het integreren van een beginnersschema. Hiervoor is de professionele hulp

ZWEMBADBRANCHE

ZBB48-boek.indb 22

08-04-15 14:07

ingeschakeld van Jolijn van Valkengoed, voormalig Nederlandse zwemster. In 2008 werd zij derde op het EK zwemmen en in datzelfde jaar maakte zij ook haar Olympisch debuut in Peking. Zorgvuldig is dus gekeken naar een goed werkbaar schema voor de beginnende baantjeszwemmer. Met als resultaat een waterbestendige MP3-speler waarmee de zwemmer, aan de hand van een trainingsschema gecombineerd met muziek, een motiverende en uitdagende training kan volgen.

Omdat het voortbewegen in het water meer weerstand geeft dan bijvoorbeeld het hardlopen wordt de MP3-speler in een band om de arm stevig bevestigd en zorgt de badmuts ervoor dat de oordopjes goed blijven zitten.

Testing Om te kijken of de zwemcoach wel een goede ondersteuning zou zijn voor de recreatieve zwemmer volgde eerste een pilot. Gevraagd is aan verschillende zwemmers of zij voor een periode de zwemcoach met het nieuwe beginnersprogramma in zwembad De Koploper in Lelystad wilden gaan uitproberen. De pilot was meteen succesvol, de resultaten waren stuk voor stuk positief. De zwemmers trokken verschillende baantjes in het bad met de testuitrusting en kwamen aan het einde van de training allemaal enthousiast naar de kant.

Het zwemmen op muziek, op basis van een gedegen schema, vond men echt een waardevolle aanvulling op de training. “Dit maakt zwemmen echt leuk!

Hoorde ik van een enthousiaste deelnemer uit de testgroep. En dat is voor mij goed om te horen. Het gaat er uiteindelijk om dat het zwemmen leuker wordt. Dat je met plezier komt baantjeszwemmen en ziet dat je steeds een stapje vooruit gaat”, aldus Van de Water. Aan de testgroep is ook gevraagd of men het later zou gaan gebruiken en of men het zelf zou willen aanschaffen. Het merendeel wil het inderdaad inzetten bij het baantjeszwemmen, hiervan zou de helft het ook zelf willen aanschaffen.

Doorontwikkelen Van de Water is erg blij met deze resultaten, maar ziet het slechts nog als een begin. Het doel was om enerzijds het banenzwemmen attractiever te maken en anderzijds innovatief om te gaan met de ontwikkelingen in de markt. “Dit was nog maar een test met een vaste mix van muziek en één type

schema op de MP3-speler. De mogelijkheden om dit uit te breiden zijn natuurlijk enorm.” Reden dat men ook op zoek is naar een partner die dit samen met Sportbedrijf Lelystad verder wil uitbreiden.

Gedacht wordt aan meer diversiteit in de schema’s, niet alleen voor beginners, ook aangepaste schema’s voor zwemmers die meer gevorderd zijn.

Maar ook een uitbreiding van de mogelijkheden om je training te ondersteunen. Zeker met de huidige snelle technische ontwikkelingen zijn de mogelijkheden legio. De voorkeur gaat uit naar partners die affiniteit hebben met het product of de dienst. Maar het doel is vooral om een samenwerking aan te gaan en het product landelijk weg te zetten. “Inmiddels hebben verschillende partijen interesse getoond, dat is zeker positief voor de verdere ontwikkeling van het traject. Met alle geïnteresseerden ga ik dan ook graag om tafel om te kijken wat we voor elkaar kunnen betekenen, ik heb geen specifieke voorkeur. Het kunnen organisaties zijn die meer aan de product kant zitten, dus de waterbestendige MP3-Speler, of organisaties die juist meer gespecialiseerd zijn in digitale trainingsmethodes. Maar uiteraard ook organisaties die actief zijn in de zwembranche en graag het product zwemmen verder willen ontwikkelen. Het gaat er ons om dat het een verrijking is op het banenzwemmen en dat de digitale zwemcoach straks mogelijk wordt voor heel veel zwemmers.”

De introductie van de zwemcoach is zeker uniek te noemen. Sportbedrijf Lelystad is de eerste organisatie in Nederland die een trainingsschema met muziek heeft ontworpen voor in het water. Maar Van de Water verwacht zeker niet dat het hierbij blijft. Op den duur zullen veel meer zwemmers hier gebruik van kunnen maken. “Ik denk dat we met de zwemcoach het banenzwemmen net zo’n boost kunnen geven als we hebben gezien bij het hardlopen. Mensen vinden het leuk om gegevens bij te houden over hun sportprestaties. En vooral ook om deze te delen, bijvoorbeeld op social media.

Zeker als je kijkt naar de jeugd van tegenwoordig, zij zijn niet anders gewend. Het zou toch fijn zijn als daarmee de populariteit van het zwemmen, en bijvoorbeeld het lange afstand zwemmen in het bijzonder, weer toeneemt. Goed voor de zwemsport en zeker ook goed voor de zwembranche.”

ZWEMBADBRANCHE

ZBB48-boek.indb 23

23

08-04-15 14:07

Vrijwilligers runnen een zwembad: kansrijk of kansloos?

“Als het zwembad in gevaar dreigt te komen, neemt de populariteit van het zwembad toe. Steeds meer zwembaden komen onder beheer van een wijkonderneming: een bewonersgroep die het zwembad zelf exploiteert. In toenemende mate is dit ook de wens van de overheid. Het is echter de vraag of het reëel is dit van alle burgers te verwachten. Niet iedereen is in staat de gewenste kennis, tijd, inzet en competenties te leveren die hiervoor nodig zijn.”

Deze tekst komt uit het onlangs verschenen rapport ‘Rapportage Sport 2014’ van het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) over de belangrijkste sportgerelateerde trends en ontwikkelingen in Nederland. Maar is het uit handen geven van de exploitatie aan bewoners nu een ontwikkeling die kansrijk is of kansloos? Is de maatschappelijke onderneming de redding van de openluchtzwembaden of is het slechts een uitstel van executie. Advies coöperatie Novum Nexu heeft daar inmiddels ervaring mee en dus is het een interessante vraag voor Marcel Jagersma en Ronald ter Hoeven, beiden hier werkzaam.

Lokale context Volgens Jagersma is het overdragen van zwembaden aan de gemeenschap meestal niet geboren uit luxe. “We moeten het dan ook zeker niet mooier maken dan het is. De financiële crisis raakt immers ook de zwembranche. Hierdoor worden de zwembaden nu in een verhoogd tempo overgedragen. Desalniettemin is het een serieuze kans voor de zwembranche om het aantal zwembaden in Nederland op niveau te houden.” En Jagersma spreek uit ervaring. In de afgelopen jaren heeft Novum Nexu meerdere transities begeleid van gemeentelijk openluchtbad naar een maatschappelijke onderneming. Waarbij uiteindelijk in meer of mindere mate het zwembad wordt ‘gerund’ door vrijwilligers. Maar het blijft elke keer

24

ZWEMBADBRANCHE

ZBB48-boek.indb 24

08-04-15 14:07

weer maatwerk om deze transitie succesvol te maken. “Er is helaas geen standaardrecept voor het overdragen van zwembaden, geen blauwdruk die op elk zwembad toepasbaar is. De vorm waarin de exploitatie kan plaatsvinden en de kans op succes zijn voor een groot deel afhankelijk van de lokale context”, aldus Jagersma. Belangrijke vragen voorafgaand aan het gehele proces zijn: Is er sprake van voldoende lokaal draagvlak? Welke kwaliteiten zijn er aanwezig? Wat wil een gemeente nog doen?

Welke stakeholders willen meehelpen? Zomaar een paar vragen die Novum Nexu stelt als ze worden gevraagd voor een dergelijke opdracht.

Vrijwilligers & professionals Ronald ter Hoeven vult aan en illustreert aan de hand van een voorbeeld wat voor een cruciale rol de lokale gemeenschap speelt. “Onze eerste opdracht in Den Ham kwam niet van de Gemeente maar van een groep verontruste ‘Hammenaren’. Een voorbeeld van een initiatief dat echt vanuit de gemeenschap is ontstaan. Het lokale draagvlak was groot en het aantal beschikbare vrijwilligers schier onuitputtelijk.”

Maar het kan ook anders, zoals bijvoorbeeld bij het openluchtbad Olde Vechte in Ommen. “Hier hebben we in opdracht van de gemeente de werving en selectie gedaan van een nieuw te vormen bestuur, waarbij is gekozen voor een getrapte overgang met een overgangsjaar. In Ommen is het bad pas een aantal jaren geleden volledig gerenoveerd en de bevolking kan zich dan ook moeilijk voorstellen dat als men niet in beweging komt, hun zwembad moet sluiten. Gevolg hiervan is dan wel dat het in een dergelijke situatie veel meer inspanning kost om de benodigde hoeveelheid vrijwilligers te verkrijgen.”

Overigens is het niet zo dat men altijd aanstuurt op het exploiteren van een zwembad met alleen maar vrijwilligers. De lokale situatie bepaalt veelal in hoeverre een deel van de taken door professionals kan worden uitgevoerd. Als voorbeeld noemt Jagersma zwembad ‘Onder Ons’ in de Krim. “Dit openluchtbad gaat ook komende zomer open met een nieuwe exploitatievorm. Novum Nexu heeft hier

samen met belangenorganisatie ‘plaatselijk belang De Krim’ een exploitatievorm bedacht waarin lokale vrijwilligers het bestuur vormen van een nieuwe stichting en waarin vrijwilligers zorgdragen voor onderhoud en activiteiten. Maar het toezicht wordt gedaan door professionals. “ De praktijk wijst dus uit dat wijkondernemingen, burgerinitiatieven en burgerparticipatie wel degelijk kansen bieden voor zwembaden. Door de burger of lokale organisaties (verenigingen, zorginstellingen, onderwijs, BSO en bedrijfsleven) te betrekken bij de exploitatie wordt het draagvlak voor het zwembad vergroot. Hetgeen alleen maar gunstig is voor de exploitatie. En door het activiteitenaanbod volledig af te stemmen op de lokale behoefte ben je als zwembad uiteindelijk in staat om zowel sociaalmaatschap-pelijke als bedrijfseconomische doelen te behalen. En belangrijker nog, daarmee een sluiting te voorkomen.

Tips • Wacht niet tot het crisis is. Het voordeel van een crisis is dat je snel moet handelen, dat de sense of urgence groot is en vrijwilligers in de rij staan. Desalniettemin worden bij een versnelde overdracht ook vaak fouten gemaakt die op de korte termijn niet direct kwaad kunnen, maar op de lange termijn uiterst negatief kunnen doorwerken in de exploitatie. Als een gemeente dus overweegt om een zwembad te sluiten of over te dragen, is het verstandig om de kansen voor het opzetten van een maatschappelijke onderneming vroegtijdig te onderzoeken.

• Werk vanuit de lokale context: hoe meer belanghebbenden, hoe kansrijker het is op de langere termijn.

• Vrijwillig is zeker niet vrijblijvend. Ontwikkel een adequaat vrijwilligersbeleid waarin zaken als werven, selecteren, belonen, aansturen, trainen en afscheid nemen benoemd staan.

• Zorg voor goede overdrachtsdocumenten, voor scholing van de vrijwilligers en behoud een goede relatie met de gemeente.

• Ontwikkel een veiligheidsplan waarbij ingegaan wordt op de specifieke keuzes die gemaakt worden zoals bijvoorbeeld sleutelverhuur, vrijwilligers en eigen toezicht.

ZWEMBADBRANCHE

ZBB48-boek.indb 25

25

08-04-15 14:07

ZEG HET MET FOTO’S In deze rubriek tonen wij de leukste foto’s uit de branche.

Hierbij kun je denken aan foto’s van een evenement bij jou in het zwembad of zomaar een mooie of grappige foto uit het archief.

Heb je een leuke foto?

Stuur hem in!

Vermeld bij de foto een korte omschrijving.

Wij plaatsen alle foto’s op facebook.com/ zwembadbranche De foto met de meeste stemmen wint.

De winnende foto wordt op een groot canvas doek geprint.

Mail jouw foto’s naar info@zwembadbranche.nl ZWEMBAD MEEKENESCH

Zwembad de Vrijbuiter

Tropiqua Veendam ZBB48-boek.indb 26

Zwemschool Marjo

Zwembad De Waterdam Edam Volendam 08-04-15 14:07

Molenduinbad Norg

Tropiqua Veendam

Zwemschool Marjo

Helperzwembad

Zwembad de Stamper

Zwembad De Waterdam Edam Volendam ZBB48-boek.indb 27

Stichting Sportspectrum

Zwembad De Lansingh

Geusseltbad Maastricht 08-04-15 14:07

Sportfondsen Nederland organiseert

Technische Kennisdag 2015 Alle technisch medewerkers & managers van zwembaden opgelet! In juni en september 2015 organiseert Sportfondsen Nederland de jaarlijkse Technische Kennisdag bij u in de regio. U komt toch ook? Na deze dag bent u weer helemaal op de hoogte van alle ontwikkelingen in zwembadtechniek én u ontmoet collega’s uit de branche, waarmee u kennis kunt delen.

De presentaties gaan dit jaar over: • Lucht- en waterbehandeling volgens het nieuwe Bhvbz; • Brandveiligheid; • Nieuwe Nederlandse Praktijkrichtlijn (NPR) ophangconstructies; • Nieuwe wetgeving & innovatieve technieken.

Lucht- en waterbehandeling volgens het nieuwe Bhvbz

Nieuwe Nederlandse Praktijkrichtlijn (NPR) ophangconstructies Op 1 juli 2015 gaat de nieuwe Nederlandse Praktijkrichtlijn in voor ophangconstructies en bevestigingen in zwembaden. De oude Nederlandse Praktijkrichtlijn komt daarmee te vervallen.

Tijdens deze presentatie bespreken we de risico’s van ophangconstructies en de nieuwe wijze van controleren en inspecteren.

Nieuwe wetgeving & innovatieve technieken Met welke ontwikkelingen krijgt de Technische Dienst te maken? U hoort het laatste nieuws op het gebied van wet- en regelgeving, waaronder de nieuwe biocidenverordening en de drinkwaterwet. Ook nieuwe technieken en nieuwe toepassingen van bestaande technieken komen aan bod.

Tijdens deze praktische presentatie behandelen we de 18 parameters voor lucht- en waterbehandeling conform het nieuwe Bhvbz, dat ingaat op 1 januari 2016. De parameters geven informatie over de lucht- en waterkwaliteit. We bekijken de aard van iedere parameter. Wanneer is er sprake van een overschrijding en hoe behandelen we die? Hoe voorkomen we de overschrijding?

Data en locaties:

Brandveiligheid

Meld u aan!

Weet u zeker dat uw accommodatie goed is ingericht op brandveiligheid? We adviseren u in brandveiligheid op alle gebieden: van installatietechnisch en bouwkundig tot organisatorisch. We volgen het Gebruiksbesluit, waarbij we een risicoanalyse en beheersplan maken. Dat resulteert in een gebruiksklaar model, dat u na deze presentatie direct lokaal invulling kunt geven.

Ga direct naar www.sportfondsen.nl/kennisdagen en schrijf u in voor de Technische Kennisdag bij u in de buurt.

ZBB48-boek.indb 28

Dinsdag 16 juni 09.30 – 16.30 uur in Zwolle Woensdag 17 juni 09.30 – 16.30 uur in Volendam/Katwoude Donderdag 18 juni 09.30 – 16.30 uur in Zwijndrecht Dinsdag 23 juni 09.30 – 16.30 uur in Haarlem-Zuid Woensdag 24 juni 09.30 – 16.30 uur in Venlo Donderdag 10 september 09.30 – 16.30 uur in Eemnes

Meer informatie?

Neem contact op met Henk Meijer, senior technisch coördinator bij Sportfondsen Nederland via e-mailadres: h.meijer@sfn.nl of telefoonnummer 06-53297975.

08-04-15 14:07

Code Blauw maakt vuist tegen grensoverschrijdend gedrag De KNZB lanceerde op 2 april samen met partners uit de hele zwembranche de campagne Code Blauw.

Daarmee laten zij zien dat ze zich samen sterk maken voor een sportief en veilig zwemklimaat. Alle betrokken partijen ondertekenden het statement Code Blauw tijdens de Swim Cup in het Pieter van den Hoogenband zwemstadion in Eindhoven. De eerste actie is gericht op het voorkomen van grensoverschrijdend gedrag.

Iedereen moet kunnen zwemmen in een sportieve en veilige omgeving, zowel in verenigingsverband als bij een recreatief zwembadbezoek. Op initiatief van de KNZB is hiervoor Code Blauw ontwikkeld en zijn alle betrokken partijen in de branche aangehaakt om dit statement uit te dragen: Nationaal Platform Zwembaden | NRZ, Optisport, Sportfondsen, Laco, Recron, VSG, FNV Publiek Belang, NOB, Reddingsbrigade Nederland en NCS. De zwembranche streeft naar een zwemklimaat waarin iedereen respectvol met elkaar omgaat, zich houdt aan de regels, zich inzet om grensoverschrijdend gedrag te voorkomen en vooral veel plezier maakt samen. Met Code Blauw laten partijen zien dat ze staan voor respect, sportiviteit, veiligheid en plezier.

belangrijk in de organisatie duidelijk te maken dat iedereen zelf zijn grens bepaalt, die een ander nooit mag overschrijden.

Blauwe golf Verenigingen en zwembaden kunnen laten zien dat zij Code Blauw onderschrijven door het ophangen van spandoeken en posters en het plaatsen van banners op de website. Iedereen die zich betrokken voelt en achter het statement staat, kan dit laten zien door een blauw polsbandje met Code Blauw te dragen: van sporters tot officials en van bestuurders tot supporters. De materialen zijn te bestellen via de webshop van de KNZB. Kijk voor meer informatie op www.codeblauw.nl

Grensoverschrijdend gedrag Onder Code Blauw ligt de focus de komende maanden op het voorkomen van grensoverschrijdend gedrag. Alleen al 1 op de 20 sporters krijgt te maken met seksuele intimidatie.

En de waargebeurde verhalen over zwemleraren laten zien dat grensoverschrijdend gedrag veel vaker voorkomt dan we denken. De zwembranche komt nu samen in actie onder het motto ‘Wat is voor jou de druppel’. De campagne is gericht op preventief beleid en bewustwording creëren, zodat signalen eerder worden opgepikt. Daarbij is het

ZWEMBADBRANCHE

ZBB48-boek.indb 29

29

08-04-15 14:07

TOP50 In de volgende uitgave van ZwembadBranche maken we weer de halfjaarlijkse Social Media Top 50 bekend. In de top 50 zitten voornamelijk accommodaties die een goede Likealyzer score behalen. Deze hoge score wordt vooral behaald door interactie, een belangrijke graadmeter in deze ranking. Het is daarbij ook steeds minder relevant welke aantallen fans of volgers je hebt. Het aantal fans geeft slechts het potentiĂŤle publiek weer.

Interactie, interactie, interactie!

Ga je beginnen met Social Media, start dan vooral met Facebook. Richt je daarbij dan met name op de interactie. Veel bedrijven fixeren zich volledig op het aantal fans dat ze hebben en schenken weinig tot geen aandacht aan de vervolgstappen: hoe gaan we de dialoog aan met deze fans?

Likealyzer Net als bij de vorige ranking zullen wij voor de komende lijst ook weer gebruik maken van de likealyzer score* gebruikt. Wanneer je de URL van jouw zakelijke Facebookpagina invoert in LikeAlyzer krijg je een pagina met een analyse van jouw Facebook pagina. Een cijfer met daarbij tips en aanbevelingen om de interactie met je Facebook fans te verbeteren. Naast interactie kijkt deze tool ook naar andere zaken zoals reactietijd op vragen. Het is dus een aanrader om dit voor jouw pagina te doen en om te kijken hoe je jouw score kunt verbeteren, zodat je in de komende lijst nog beter scoort in onze ranking.

Niet aangemeld?

De lijst bestaat inmiddels uit 85 zwembaden en zwemscholen dus nog veel accommodaties ontbreken in dit overzicht. Mocht je je nog niet hebben aangemeld doe dit dan alsnog! Meld je aan door een mailtje naar info@zwembadbranche.nl met jouw zakelijke twitteraccount en facebook pagina en wellicht sta jij in juni ook in de lijst.

30

ZWEMBADBRANCHE

ZBB48-boek.indb 30

08-04-15 14:07

Nieuwe modellen TASKI swingo XP schrobzuigmachine Pluggerz oordopjes voor kinderen Als kinderen last hebben van gevoelige oren, is water in het oor extra vervelend en soms pijnlijk.

Met de Pluggerz zwem oordopjes voor kinderen kunnen zij toch lekker zwemmen en waterpret beleven zonder water in de oren te krijgen.

De oordopjes zijn gemaakt van zacht en flexibel anti-allergisch silicone. Dit materiaal is duurzaam en biedt een hoog draagcomfort. De oordopjes passen altijd. Deze oordopjes sluiten de gehoorgang helemaal waterdicht af tijdens het zwemmen en voorkomen zo waterdruk op de oren.

Doordat er een speciaal filter in deze oordopjes zit, wordt er geluid door gelaten en kun je gewoon blijven horen. Zo kun je tijdens het zwemmen lekker blijven kletsen, maar er komt geen water in de oren.

Diversey Care introduceert twee nieuwe en verbeterde modellen van de bekende TASKI swingo XP schrobzuigmachine. De TASKI swingo XP zorgt voor mooie reinigingsresultaten en droge vloeren.

Een nieuwe generatie electronica en software levert veel comfort Een combinatie van manoeuvreerbaarheid met snelheid, verhoogt het werktempo. Bovendien zorgt het stand-on concept dat het zicht rondom de machine optimaal is.

De TASKI swingo XP is verkrijgbaar in twee modellen: TASKI swingo XP-R en TASKI swingo XP- M. De XP- R heeft een ronde borstel en daarmee geschikt voor ‘heavy duty’ schoonmaak en de XP- M heeft micro-roterende borstels speciaal ontworpen voor een langere werktijd. De twee nieuwe modellen zijn zo aangepast dat ze nu in standaard liften passen en door deuren van slechts 80cm kunnen.

Tevens is de watertank 10% groter, waardoor meer werk verricht kan worden en bijvullen minder snel nodig is. De nieuwe machines hebben daarnaast een laag geluidsniveau en zijn daarmee geschikt voor dagschoonmaak. Zoals gewend zijn de TASKI swingo schrobzuigmachines makkelijk in gebruik en stoppen automatisch als de gebruiker van de machine stapt. De gepatenteerde Wvormige zuigmond zorgt voor een goed droogresultaat, waardoor de kans op ongelukken afneemt. Het efficiënte gebruik van water en reinigingsmiddel maakt de TASKI swingo XP bovendien beter voor het milieu. Tot slot is het ontwerp modern en ergonomisch, met behoud van een professionele uitstraling.

Voor meer informatie www.sealedair.com

Dit is de oplossing voor veel kinderen die op zwemles zitten en last hebben van hun oren en oorpijn krijgen als zij gezwommen hebben. Met de Pluggerz oordopjes voor kinderen kunnen zij tijdens het zwemmen gewoon blijven horen en de instructies van de zwemonderwijzer gewoon horen. Hierdoor kunnen zij de zwemles beter volgen.

Leverbaar in twee kleuren, roze voor de meisjes en blauw voor de jongens.

Voor meer informatie www.zwembadmaterialen.nl

ZWEMBADBRANCHE

ZBB48-boek.indb 31

31

08-04-15 14:07

Een zwart-wit conflict kan best wat KLEUR gebruiken Je herkent het vast wel: die starre leidinggevende of die zeurende collega. Altijd datzelfde gezever, nooit eens constructief bijdragen aan het geheel. Maar is dat wel werkelijk zo? Is diegene eigenlijk wel echt zo eigenwijs? En komt dat gezeur niet gewoon ergens vandaan? De kans is groot dat het eerste wel meevalt en dat het tweede inderdaad zo is. Alleen omdat we nu eenmaal vinden dat iemand star of zeurderig is, zal het ook niet meer veranderen.

Máár, dit kan natuurlijk ook anders. En daar kan de management- en bedrijfstraining ‘Ik Weet Het Beter’ bij helpen: ‘Ik weet het beter + jij weet het beter = samen weten wij het het beste’. Dat is wat Bart de Louw, trainer van Ik Weet Het Beter, wil uitdragen.

“De essentie van een conflict is dat we een oordeel hebben gevormd van iets of iemand”, aldus Bart.

“Het oordeel vormt een gegeneraliseerd zwart-wit beeld en dat beeld gaat de communicatie in de weg zitten. Puur door het inzichtelijk te maken, open en eerlijk te zeggen wat we van iemand of een situatie vinden, kunnen we de angel eruit halen. We leren dan namelijk te herkennen dat een situatie niet zo zwart-wit is als dat we ons hadden voorgesteld. Zo kunnen we weer wat kleur toevoegen.” Het klinkt heel simpel en dat is het volgens Bart ook. “Het gaat puur om een andere kijk op de dingen te ontwikkelen. Dat maakt het werken een stuk leuker.

Maar dat niet alleen. Denk eens aan de kosten die we kunnen besparen als iemand van de technische dienst die normaal gesproken de hakken in het zand zet omdat hij een conservatieve denkwijze heeft, nu gaat inzien dat die nieuwe werknemer best goede ideeën heeft over de verbetering van de isolatie. Het gaat om de open blik en ik houd graag die vriendelijke spiegel voor. Want het lijkt eng, maar communiceren blijkt ook heel veilig te kunnen. Als we ons maar bewust worden van de manier waarop we het communiceren.”

Voor meer informatie www.nbz.nl

32

NPR Ophangconstructies en bevestigingsmiddelen in zwembaden Al geruime tijd wordt gewerkt aan het nieuwe Besluit Hygiëne en Veiligheid Badinrichtingen en Zwemgelegenheden (BHVBZ).

Doel van de wijziging van het besluit is om de gezondheid en veiligheid van de gebruikers van badinrichtingen op een adequate manier te beschermen, terwijl de exploitant meer ruimte en mogelijkheden krijgt om zijn bedrijfsvoering zo optimaal en efficiënt mogelijk in te richten. Belangrijkste verandering is dat de bestaande middelvoorschriften worden veranderd in doelvoorschriften. Tevens worden er nieuwe eisen gesteld aan de zwemwaterkwaliteit, luchtkwaliteit en de risicoanalyse voor publiek en personeel. Naast dit nieuwe zwembadbesluit is bij NEN in ontwikkeling de Nederlandse Praktijk Richtlijn (NPR) voor ophangconstructies en bevestigingsmiddelen in zwembaden.

NPR In het huidige Bouwbesluit staat wel aangegeven dat een gebouw geen gevaar mag opleveren voor bewoners, gebruikers en omgeving. Hiervoor zijn onder meer voorschriften vastgelegd over veiligheid, gezondheid, bruikbaarheid, energiezuinigheid en milieu. Met verschillende nationale en Europese normen kan worden aangetoond dat aan bepaalde prestatie-eisen van het Bouwbesluit wordt voldaan. Echter, de specifieke kenmerken van zwembaden vragen om een specifieke aanpak. In een overdekt zwembad kan een agressief corrosief milieu heersen.

Hierdoor zijn er bijvoorbeeld risico’s verbonden aan het gebruik van ongeschikt RVS in zwembaden voor ophanging of bevestiging. Corrosie kan tot ernstige verzwakking leiden in de doorsnede, waardoor bezwijken zonder enige vorm van waarschuwing kan optreden. Over RVS in zwembaden is in 2013 een rapport verschenen: TNO 2013 R11051 Deskundigenrapport toepassing en inspectie van roestvaststaal (RVS) in zwembaden. Dit rapport is gratis te downloaden bij de Rijksoverheid.

In de genoemde NPR wordt aandacht gegeven aan het opstellen van onder andere een inspectieplan, het uitvoeren van de inspectie en wordt geadviseerd over al dan niet toe te passen materialen in het bijzonder metalen. De planning voor de in werking treden van BHVBZstaat op 1 januari 2016. De NPR zal naar verwachting medio 2015 verschijnen. Het is aan de markt om te bepalen of deze NPR wordt gebruikt.

Voor meer informatie www.nen.nl

ZWEMBADBRANCHE

ZBB48-boek.indb 32

08-04-15 14:07

Sportfondsen Nederland gaat voor Licentie Zwem-ABC Eind maart hebben Edzard Enschedé (directeur Sportfondsen Nederland B.V.) en Evert-Jan Hulshof (Nationaal Platform Zwembaden | NRZ) een overeenkomst getekend, waarin vastligt dat ruim 50 zwembaden die vallen onder Sportfondsen de Licentie Zwem-ABC gaan behalen. Volgens planning voldoen de zwembaden zomer 2015 aan de nieuwe kwaliteitscriteria om zwemles te mogen geven voor het Zwem-ABC. Deze Licentie geeft ouders de garantie dat de zwemlesaanbieder die in het bezit is van de Licentie Zwem-ABC handelt volgens de nieuwe kwaliteitsstandaard van de zwembranche.

Licentie Zwem-ABC. Die interne keuring op basis van vergelijkbare eisen deed men al, waardoor de stap naar een systeemgerichte Licentie Zwem-ABC snel gemaakt kon worden. Bij een deel van deze zwembaden gaat de externe auditor na of deze toetsing goed is uitgevoerd. Ten slotte wordt de inhoudelijke kwaliteit van het diplomazwemmen door vakmensen getoetst aan de BREZ 2.0. De Sportfondsen zwembaden Het Sterrenbad (Wassenaar), Dol-Fijn (Maassluis) en De Zandzee (Bussum) hebben overigens de Licentie Zwem-ABC in de afgelopen periode al behaald.

Sinds jaren wordt er bij een zwembad, zwemschool of zwemvereniging waar je kunt afzwemmen voor het Zwem-ABC gecontroleerd of het afzwemmen verloopt conform de afzwemeisen. Het gaat hierbij om de Bepalingen, Richtlijnen en Examenprogramma’s Zwemdiploma’s, afgekort BREZ. Met de invoering van de Licentie Zwem-ABC wordt een zwemlesaanbieder ook getoetst op zaken die met veiligheid en klantgerichtheid te maken hebben. Zo wordt onder andere gevraagd naar het voldoen aan wet- en regelgeving en getoetst of de zwemonderwijzer is gescreend en in het bezit is van een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG).

Voor meer informatie: www.npz-nrz.nl

Sportfondsen gaat als eerste de methodiek van systeemgericht toezicht gebruiken voor het behalen van de Licentie Zwem-ABC. De exploitant wordt op verschillende manieren gecontroleerd: op het hoofdkantoor wordt jaarlijks het kwaliteitssysteem geaudit door een externe auditor. Vanuit hun eigen kwaliteitssysteem (Het Nationaal ZwemlesKompas) worden zwembaden getoetst op de eisen van de

ZWEMBADBRANCHE

ZBB48-boek.indb 33

33

08-04-15 14:07

Beleef IJsland 34

ZWEMBADBRANCHE

ZBB48-boek.indb 34

08-04-15 14:07

4-daagse studiereis

Het harde en ruige decor van het IJslandse landschap met zijn geisers, gletsjers, lava en warmwaterbronnen is dit jaar de bestemming van onze eerste studiereis. Water is een bindende factor in de zwembranche. Maar zeker ook voor IJsland. De elementen (heet) water, ijs en sneeuw vormen de kern van het eiland. Daarnaast is het tevens één van de laatste stukjes onbedorven wildernis van Europa.

Tijdens deze studiereis zie je warme bronnen, kokende modderpoelen en pruttelende zwavelbronnen die een opmerkelijk contrast vormen met ijskoude gletsjerrivieren en watervallen. Kortom water in optima forma. Naast het bezoeken van de mooie natuurelementen van IJsland gaan we tevens op zoek naar de geheimen van de zwembranche in IJsland. Kortom, wij bieden je een indrukwekkend programma en een onvergetelijke ervaring.

Programma Dag 1 – Nadat we in de middag geland zijn, zullen we op weg naar ons hotel een bezoek brengen aan de Blue Lagoon, het beroemdste zwembad van IJsland. Tijdens het bezoek zullen wij zowel voor als achter de schermen worden meegenomen in deze wereldberoemde zwemaccommodatie. De Blue Lagoon is gelegen tussen zwarte lavavelden en doet denken aan een ware fantasiewereld. Het blauwe melkachtige water is zeer mineraalrijk en heerlijk warm.

Dag 2 - Deze dag bestaat uit een educatief ochtendprogramma en een bezoek aan een zwembad in Reykjavik.

Dag 3 – Met een superjeep gaan we op een onvergetelijk excursie naar de ‘Golden Circle’. We beginnen met een bezoek aan het ‘Nationaal Park Thingvellir’, met de breuklijn, dat is gelegen aan het grootste meer van het eiland ‘Lake Thingvallavatn’.

Het park staat op de wereld erfgoedlijst van UNESCO als één van de meest unieke plekken ter wereld. Vervolgens gaan we naar Geysir, een gebied vol met pruttelende modderpoeltjes en uitbarstende bronnen. Dan verder naar Gullfoss, één van de meest indrukwekkende watervallen van Europa. Duizenden tonnen ijswater kletteren hier majestueus naar beneden in een diepe kloof. Tot slot eindigen we met een sneeuwscootertocht op de gletsjer Langjökull.

Dag 4 - Vroeg, maar een mooie ervaring rijker, vertrekken we naar de luchthaven voor de vlucht naar Amsterdam.

Ga je ook mee?

Wil je ook deze ervaring beleven en IJsland ontdekken? Meld je dan aan voor onze studiereis.

Kijk voor meer informatie en aanmelden op www.zwembadbranche.nl/studiereis

ZWEMBADBRANCHE

ZBB48-boek.indb 35

35

08-04-15 14:07

column

Bemoeien met stoeien!?

Reden voor een feestje! Kleindochter is 1 jaar geworden dus is het tijd voor cadeautjes, taart én natuurlijk een huis vol visite. Op zondagmiddag ga ik, met cadeau en goed humeur, op pad. Eenmaal aangekomen galmt een vrolijk ‘Lang zal ze leven’ luid door de kamer en de visite doet zich tegoed aan de overheerlijke slagroomtaart. En de kindjes storten zich, met de restjes slagroom nog op hun snoeten, op het speelgoed. Mama’s en papa’s uiteraard in de buurt om het in goede banen te leiden. Ik zit op een strategische plek en ben toeschouwer eerste rang. Ik neem alles in me op. “Sofie, geeft die bal eens terug!

Dat jongetje had hem eerst!” “Stijn, kom eens van dat krukje af, straks val je er nog vanaf!” “Samen spelen samen delen.” “Niet zo hard rennen. Dat heb ik nu al drie keer gezegd!”

Allemaal kreten van lieve ouders die enorm hun best doen. Ik moet denken aan een stuk dat ik recent heb gelezen. De Amerikaanse psycholoog Peter Gray waarschuwt ons: ‘Ouders die er steeds bovenop zitten, doen hun kind tekort.’ Duidelijke taal die me direct in de kraag grijpt. Ouders zouden hun kinderen veel meer zelf moeten laten aanmodderen, schrijft Gray in zijn nieuwste boek ‘Free to learn’. Hij stelt dat kinderen hun invoelend vermogen beter kunnen ontwikkelen wanneer volwassenen zich meer afzijdig houden. Geef kinderen tijd om hun fantasie uit te leven, laat ze rennen en dwalen met vriendjes die ze zelf kiezen. Kinderen moeten leren zelf oplossingen te

36

bedenken, te onderhandelen en emoties te verwerken.

Hoogleraar pedagogiek Sieneke Goorhuis deelt de mening van Gray. ‘We ontnemen kinderen de kans om zichzelf en de wereld te ontdekken. Ze hebben dat nodig om hun innerlijke kompas te ontwikkelen.

Ervaren dat ze zelf iets kunnen oplossen vergroot hun creativiteit en zelfvertrouwen. Fantasiespel leert ze om ervaringen te verwerken en emoties te uiten. Door spannend buitenspel leren ze samenwerken en grenzen verleggen.’

Al peinzend ga ik zo’n kleine 25 jaar terug in de tijd. De tijd waarin mijn drie jongens nog klein waren. Ik ben ervan overtuigd dat andere ‘jongens- moeders’ zich kunnen herkennen in het wilde stoeien, de gevaarlijk hoge klimpartijen en de daarbij behorende kapotte knieën, huilbuien en duw- en treksessies. Ik kreeg vaak niet eens de kans om me ermee te bemoeien.

Ruzies waren al ‘uitgevochten’ en valpartijen vonden plaats voordat ik ze überhaupt kon waarschuwen voor het gevaar. En soms zag ik het ook weleens ‘expres’ niet. Achteraf gezien nog niet eens zo gek.

Even niet bemoeien met stoeien zorgde ervoor dat ze het zelf prima leerden oplossen.…. Inmiddels zien onderzoekers al jaren een hele andere trend zich voordoen: ‘Paranoid parenting’. Oftewel, beschermend en controlerend gedrag van ouders zonder ruimte voor zelfstandigheid en autonomie wat kinderen weerloos maakt. En dat kan toch niet de bedoeling zijn.

ZWEMBADBRANCHE

ZBB48-boek.indb 36

08-04-15 14:07

Wanneer ik aan onze zwemlessen denk zie ik hetzelfde. Kinderen die bommetjes maken fluiten we terug: “Doe eens rustig, denk eens aan de anderen…”

Wanneer kinderen zelfstandig werken kan ik het soms niet laten om me er – even maar – mee te bemoeien.

Bij de glijbaan laat ik het niet na om, vóórdat de kinderen deze in gebruik nemen, nog even wat instructies mee te geven. “Zo kan je wél van de glijbaan en zo juist niet want dan...........juist ja.” En als ik kinderen de koprol van de kant heb geleerd, vind ik het toch spannend als ze dit tijdens het spelen ook doen. Hoe raar is dat?

Uit onderzoek blijkt dat kinderen het meeste leren door hun ervaringen. Dit heeft een grotere invloed op hun hersenen, en dus hun gedrag, dan de aanwijzingen van ons. Verschillende pedagogen pleiten voor de luie ouder, begeleider of leerkracht.

Klinkt makkelijk toch? Het vergt twee belangrijke stappen die helemaal niet zo eenvoudig zijn: loslaten en vertrouwen. Schrijfster en ervaringsdeskundige yogalerares Patty Jongemaets: ‘Je mag echt vertrouwen op de wijsheid van het kind. Volwassenen komen vaak naar me toe en vertellen dat het kind onzeker is. Maar als je het alles uit handen neemt, máák je het onzeker.’ Wat een wijze les, niet doen maar laten!

ZWEMBAD AFDEKKINGEN DUURZAAMHEID BESPARING GROEN

Kleindochter heeft inmiddels haar eerste feestje achter de rug en ontwikkelt zich in rap tempo. Ze loopt vlot door de kamer en tot grote ergernis van haar ouders klimt ze de hele dag overal op. Zoon en schoondochter zijn vastbesloten, dat is gevaarlijk.

Maar kleindochter is net zo vastbesloten en zo zijn haar ouders en zij dagenlang met hetzelfde ritueel bezig. Kleindochter klimt, papa of mama zet haar op de grond. Na een week is iedereen het beu.

Kleindochter mag nu haar gang gaan. Ze is niet te stoppen. Inmiddels zijn we een paar dagen verder.

Tandje door haar lip, blauwe bult op haar hoofd en natuurlijk vele huilbuien. Een luie ouder zijn is echt niet gemakkelijk. En nu maar afwachten of de ervaringen van kleindochter de laatste dagen invloed gaat hebben op haar gedrag. Een ding is zeker: Iedereen leert met vallen en opstaan!

Claartje Driessen Wil je reageren op de column van Claartje, mail naar: claartje@drie-essen.nl

ZBB48-boek.indb 37

WWW.VARIODECK.NL

08-04-15 14:07

NIEUWSTE MODEL

Wellsystem Relax Plus:

het nieuwste type hydromassagebed Biedt verschillende massageprogramma’s, snelheden en drukniveau’s Verbetert de doorbloeding, ontspant de spieren, vermindert spanning en activeert de stofwisseling Werkt preventief tegen en genezend bij RSI

Leidt bij regelmatig gebruik tot stressrelease en een aanzienlijke afname van lichamelijke pijnen Kan zonder personeel door de klant bediend worden Programma’s kunnen per persoon en naar lichaamslengte worden aangepast Extra omzetrealisatie van gemiddeld € 2.500,- per maand

FYSIOLINE LEISURE PRODUCTS LEISURE & CORPORATE WELLNESS

www.fysioline.nl ZBB48-boek.indb 38 Fysioline-jan2015-2.indd 1

www.wellkin.nl 08-04-15 27-01-15 14:07 14:40

column

Blauwe golf Iedereen moet kunnen zwemmen in een sportieve en veilige omgeving. Niet alleen als je bij een vereniging aan wedstrijdsport doet, maar ook als je gewoon voor je plezier met vrienden of familie naar een zwembad gaat. Helaas is dat is niet altijd het geval. We kennen allemaal de voorbeelden van gedrag dat niet door de beugel kan. Schreeuwende ouders met commentaar op de scheidsrechter, agressieve spelers in het bad, een zwemleraar of badmeester die zijn handen niet thuis kan houden of kinderen die een kleedkamer vernielen.

Dit kan en mag niet gebeuren. Het is onze taak om hier tegen op te treden en te zorgen dat het zwemplezier wint. Dan is het dus belangrijk dat verenigingen, zwembaden en zwemscholen hierin gezamenlijk optrekken. Want je wilt toch niet dat iemand die gestraft wordt door een zwemvereniging, vervolgens op zondagmiddag gewoon een bezoek brengt aan het zwembad. Hoe gaan we hier mee om? Hoe pakken we dit aan en welke maatregelen moeten we nemen?

Ik ben dan ook ontzettend trots dat we met de hele zwembranche hier nu werk van maken. De KNZB is al een paar jaar actief onder het motto Zwemsportief. Dit hebben we verder door ontwikkeld en uiteindelijk in een statement verwoord: Code Blauw. Alle betrokken partijen in de branche zijn inmiddels aangehaakt om samen dit statement uit te dragen: Nationaal Platform Zwembaden | NRZ, Optisport, Sportfondsen, Laco, Recron, VSG, FNV Publiek Belang, NOB, Reddingsbrigade Nederland en NCS.

Met elkaar streven we naar een zwemklimaat waarin iedereen respectvol met elkaar omgaat, zich houdt aan de regels, zich inzet om grensoverschrijdend gedrag te voorkomen en vooral veel plezier maakt samen. Met Code Blauw laten partijen zien dat ze staan voor respect, sportiviteit, veiligheid en plezier!

Het is onze ambitie om een blauwe golf te creëren, waarbij iedereen elkaar aansteekt om op een positieve manier met elkaar, met de sport en de faciliteiten om te gaan. Dat doen we door Code Blauw te laten zien in de zwembaden en in diverse communicatie uitingen. En iedereen die achter Code Blauw staat kan een blauw polsbandje dragen. Dus zwemmers, ouders, supporters, officials, trainers en coaches: Laat het zien!

hoor ik je denken. Maar we weten dat alleen al 1 op de 20 sporters te maken krijgt met seksuele intimidatie. En de waargebeurde verhalen over zwemleraren laten zien dat grensoverschrijdend gedrag veel vaker voorkomt dan je denkt. Ook in jouw organisatie kan het gebeuren. Het zijn heftige zaken, die niet alleen op de betrokkenen, maar ook op het bestuur, op vrijwilligers, ouders en op het personeel veel impact hebben. Wat zeg je als receptioniste bijvoorbeeld als de moeder van het kind belt? Of wat als je achteraf al het gevoel had dat er bij die collega iets niet klopte? Had je het wellicht kunnen voorkomen?

Kortom, laten we niet langer onze ogen sluiten en samen in actie komen. Dat begint met preventief beleid en bewustwording creëren, zodat we signalen eerder oppikken. Maak in de organisatie duidelijk dat iedereen zelf zijn grens bepaalt. Een ander mag die grens nooit overschrijden.

Samen kunnen we er voor zorgen dat zwemmen nóg leuker en veiliger wordt.

En dat komt de kwaliteit en het imago van de vereniging, zwembad of zwemschool ten goede.

Ik sta achter Code Blauw, jij toch ook?

Jan Kossen Onder de vlag Code Blauw focussen we de komende maanden op het voorkomen van grensoverschrijdend gedrag. Dat komt hier toch niet voor,

Algemeen directeur KNZB Wil je reageren op deze column?

Mail naar info@knzb.nl

ZWEMBADBRANCHE

14:40

ZBB48-boek.indb 39

39

08-04-15 14:07

We hebben de slag superieur te pakken

Uw professionele partner voor de complete installatie en onderhoud van zwembaden. Van waterzuivering, desinfectie tot en met luchtbehandeling. Ontwerpen, installeren en realiseren. Een specialisme waarvan we de slag superieur te pakken hebben.....van A tot Z, van advies tot zwembad.

Contactpersoon Adres Postcode Plaats email

ZWEMBADBRANCHE.SPREADSHIRT.NL

ZBB48-boek.indb 40

Fax deze antwoordkaart naar: Faxnummer 0043 76 82 4242 of mail naar office@exito.at

Bedrijfsnaam

In ben geïnteresseerd in: o Lig/zitmeubel catalogus 2015 o Horeca catalogus 2015

Apeldoorn | Almere | Amersfoort | Almelo | info@hollandertechniek.nl

Exito GmbH, tel. 0043 664 44 29 108

DE BESTE KWALITEIT VOOR EEN EERLIJKE PRIJS 08-04-15 14:07

SCP: Populariteit zwemmen daalt We zijn de afgelopen tien jaar volgens het Sociaal Cultureel Planbureau (‘Rapportage Sport 2014’) iets meer en vaker gaan sporten, ruim de helft van de Nederlanders sport tegenwoordig iedere week. Op zich goed nieuws. Alleen daarentegen zitten we ook meer, bijna 7 uur per dag. En nog een tegenvaller: zwemmen heeft aan populariteit verloren. Helaas zijn we in het waterrijke Nederland minder gaan zwemmen. Met een participatiegraad van 5% neemt het een vierde plek in na fitness, hardlopen en tennis. Daarbij is het totale aanbod van accommodaties door gemeenten en particuliere exploitanten de laatste jaren met 8% gekrompen.

Kansen en bedreigingen Het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) vraagt zich af welke trend er eerder was, afname zwembaden of verminderde populariteit zwemmen? Maar eigenlijk is de vraag relevanter: hoe neemt de populariteit weer toe? Vanuit de overheid worden verschillende trajecten financieel gesteund om het sporten in de breedte te stimuleren. Dit biedt dus ook voor de zwembranche interessante mogelijkheden. Als voorbeeld noemt het rapport ‘Sport en bewegen in de buurt’, het bevorderen van een passend sport- en beweegaanbod door het stimuleren van publiekprivate samenwerking en de verbinding tussen sport, zorg en onderwijs middels combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches.

Als we kijken naar zwemaccommodaties en activiteiten als schoolzwemmen zien we helaas dat er steeds minder geld beschikbaar is, hetgeen natuurlijk niet meewerkt. Voor gemeentes is een zwembad een grote kostenpost die drukt op de sportbegroting, waardoor vaak het schoolzwemmen wordt afgeschaft of het zwembad wordt gesloten.

Maar bij burgers valt een dergelijk besluit niet altijd in goede aarde, aldus het SCP. “Als het zwembad in gevaar dreigt, neemt de populariteit van het zwembad toe. Steeds meer zwembaden komen onder beheer van een wijkonderneming: een bewonersgroep die het zwembad zelf exploiteert. In toenemende mate ook de wens van de overheid. Het is echter de vraag of het reëel is dit van alle burgers te verwachten. Niet iedereen is in staat de gewenste kennis, tijd, inzet en competenties te leveren die

hiervoor nodig zijn.” Of dit het geval is zal de toekomst uitwijzen. Gelukkig weten wij ook voorbeelden die inmiddels het tegendeel hebben bewezen.

Rapportage Sport 2014 In de Rapportage sport 2014 hebben onderzoekers van SCP en andere onderzoeksinstituten de belangrijkste sportgerelateerde trends en ontwikkelingen gebundeld. Het vormt daarmee een up-to-date en onmisbaar naslagwerk voor allen die betrokken zijn bij de Nederlandse sport. Het rapport is gepubliceerd door het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) in opdracht van het ministerie van VWS. De publicatie is te bestellen via www.scp.nl of op de website te downloaden.

ZWEMBADBRANCHE

ZBB48-boek.indb 41

41

08-04-15 14:07

NOTEER ALVAST IN JE AGENDA

Deze bedrijven ga je zeker al zien op 14 oktober tijdens #ZBBD15 Kijk voor meer informatie op zwembadbranche.nl/dag

42

ZWEMBADBRANCHE

ZBB48-boek.indb 42

08-04-15 14:07

Werkzaam in de zwembranche?

Kom ook op 14 oktober naar de ZwembadBranche Dag Op woensdag 14 oktober wordt voor de tweede keer de ZwembadBranche Dag georganiseerd. Een jaarlijks terugkerend evenement voor alle professionals uit de zwembranche. Een onmisbare dag voor iedereen die op de hoogte wil blijven van de nieuwste trends en ontwikkelingen in de branche. Naast een bezoek aan het beursplein kun je seminars en workshops volgen. Tevens is er voldoende gelegenheid om te netwerken met collega’s.

Nieuwe trends en ontwikkelingen De ZwembadBranche Dag is bedoeld om professionals uit de branche informeren en inspireren. Op deze dag vertonen verschillende exposanten hun nieuwste ontwikkelingen en de nieuwste trends, maar kun je ook terecht voor gratis advies en handige tips. Daarnaast kun je sparren met experts over diverse onderwerpen. En natuurlijk kun je bij de verschillende horecapunten bijpraten met collega’s. En voor wie op deze dag nog meer inspiratie wil opdoen, zijn er diverse seminars en workshops. Het beursplein gaat open om 10.00 en sluit zijn deuren om 18.00.

Aanmelden Een bezoek aan de beurs is bij voorregistratie gratis voor professionals uit de branche. Je kunt je aanmelden tot 12 oktober, hierna kost een ticket € 20,00. Inschrijven kan via www.zwembadbranche.nl/dag.. Wacht niet te lang, want je wilt deze dag natuurlijk niet missen.

Graag tot 14 oktober in DeFabrique te Utrecht!

ZWEMBADBRANCHE

ZBB48-boek.indb 43

43

08-04-15 14:08

column

Watermanagement Afgelopen week werd ik getriggerd door een berichtje op de radio. Zoals altijd bij zo’n Aha-moment ben ik verder gaan zoeken op het internet. Ik kwam terecht bij de volgende verklaring op de site van het ministerie van I&M: “De ministers Schultz van Haegen (Infrastructuur en Milieu), Ploumen (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking) en Kamp (Economische Zaken) hebben Henk Ovink (47) benoemd tot Nederlands eerste Watergezant. De Watergezant versterkt in zijn rol als thematisch ambassadeur de internationale waterambitie van Nederland. Hij draagt bij in het nog beter internationaal vermarkten van de Nederlandse kennis en kunde.”

Wat heeft dit nu weer te maken met zwemmen, zou je misschien denken. Ik denk dat het alles te maken heeft met zwemmen! Al vele decennia leren wij vrijwel alle kinderen in Nederland zwemmen. Hierbij is het altijd gegaan over het waarom, het hoe en het wat. Kortom we voeren al jarenlang discussies over zwemonderwijs.

Kijk maar eens wat er loskomt als voor de zoveelste keer de beginslagproblematiek aan de orde komt.

In plaats van het kissebissen over methoden, didactische principes en diploma’s zou het goed zijn om na te denken over de kansen die we met z’n allen hebben. In ons kikkerlandje leert vrijwel elk kind om veilig om te kunnen gaan met water. Ja, zelfs met alleen een A-diploma kunnen onze kinderen veel en veel beter zwemmen dan een willekeurig kind elders in Europa.

Ga maar eens kijken bij de superslides aan de Côte d’Azur of probeer eens een zwemfeestje met 7 jarigen te organiseren in Duitsland.

Van mij dus even geen discussie over zwemonderwijs in Nederland, maar een oproep om onze kennis te verspreiden over de wereld. Met onze kennis kunnen we tienduizenden levens redden en kinderen een betere toekomst geven. We kunnen aan de hand van onze multinationals iets moois meenemen naar landen waar zwemonderwijs nog niet eens is uitgevonden. Een prima manier om MVO-doelstellingen te behalen.

Zoals bekend is De Dutch Don’t Drown foundation opgericht om het enige vaccin tegen verdrinking te verspreiden. Laten we de handen ineen slaan en ons aansluiten bij de internationale waterambitie die ons kabinet heeft uitgesproken. Beste meneer Ovink, we komen graag bij u op de koffie!

Ronald ter Hoeven Wil je reageren op de column van Ronald? @ronaldterhoeven

44

ZWEMBADBRANCHE

ZBB48-boek.indb 44

08-04-15 14:08

Het laatste zwemnieuws op jouw mobiel? Download de app vandaag nog via zwembadbranche.nl/app

ZBB48-boek.indb 45

08-04-15 14:08

column

Elke gast heeft recht op een eerste keer ‘Goedemiddag, met de helpdesk. Waarmee kan ik u van dienst zijn?’ Hoewel ik mezelf niet als digibeet bestempel, gebeurt het zo af en toe dat het me niet lukt een installatie geslaagd af te ronden. Zo ook deze keer. Ik moest een nieuw mailadres toevoegen, maar ondanks de uitvoerige beschrijvingen lukte het me maar niet de smtp-server aan de praat te krijgen. En dan wordt het techisch toch wat lastig om te antwoorden op inkomende mailtjes. Hoewel ik dan niet over de figuurlijke één nacht ijs ga, besloot ik uiteindelijk de helpdesk van het hostingsbedrijf te bellen. ‘Heeft u onze helppagina van de website al gelezen meneer?’, was de eerste reactie nadat ik hem had uitgelegd wat mijn probleem was. Ik weet niet of het mijn perceptie was, maar toen ik had verteld dat ik dat meerdere keren had gedaan en ook ernaar had gehandeld nam ik een diepe zucht aan de andere kant waar. Gevolgd door de vraag: ‘Wat heeft u dan allemaal gedaan?’. Ik besloot zeer gedatailleerd mijn gezette stappen uit te gaan leggen, maar al na de tweede stap werd ik bruut onderbroken door de vraag welke poort ik had ingesteld voor het uitgaande verkeer. Al vrij snel bleek dat die vraag drie stappen verder was dan waar mijn stappenplan werd onderbroken door zijn interruptie. En toen ik de poging deed om mijn analyseverhaal af te ronden kwam er een onomwonden: ‘Meneer, dat is niet mijn vraag’. Ik voelde me even weer een middelbare scholier, in de tijd dat er leraren waren die de positie hadden om

46

boven alle machten verheven te zijn. Uiteindelijk is het gelukt om met behulp van die ‘ict-superman’ mijn mailprobleem op te lossen. Maar toen ik het telefoongesprek had beëindigd, was me maar weer eens al te duidelijk waarom ik niet zo snel die helpnummers bel.

Het deed me denken aan een overleg dat ik jaren geleden had met receptionistes. Tijdens één van de vergaderingen vertelde een medewerkster dat ze moe werd van het feit dat ze telkens weer moest uitleggen hoe de betalingsregeling voor de zwemlessen in elkaar zat. En om te illustreren hoe vervelend het was, werd terloops gemeld dat ze tijdens haar laatste dienst dat maar liefst drie keer had moeten uitleggen. Gelukkig kwam er voor haar hulp tijdens de bespreking. Ook een collega werd ‘doodmoe’ van telkens diezelfde vragen en had de oplossing. Het hele verhaal stond immers ook op papier, dus ze gaf dan gewoon de folder mee met de mededeling dat ze het thuis nog maar eens moesten nalezen. En als ze er dan nog niet uit waren, mochten ze de week erop het nog eens vragen. Hun ervaring was overigens dat er nauwelijks gasten waren die dan nog een vraag hadden.

Tja, vind je het gek?

En zo kreeg een schijnbaar regulier overleg voor mij toch een extra waardevolle betekenis. Dat de dames ‘telkens weer’ dezelfde vraag moesten beantwoorden begreep ik. Maar al pratende werd duidelijk dat het niet ‘telkens weer’ dezelfde gast was die die vraag stelde. En zo kwamen we tot ons resumé: Elke gast heeft recht op een eerste keer!

Eduard Leurs Wil je reageren op de column van Eduard, mail naar eduard.leurs@belevingsspecialist.nl of via twitter @EduardLeurs

ZWEMBADBRANCHE

ZBB48-boek.indb 46

08-04-15 14:08

index UW BEDRIJF IN DEZE INDEX? Vanaf € 250,00 per jaar Voor meer informatie tel. +31 (0)227 593433 info@zwembadbranche.nl Een indexplaatsing kan per nummer ingaan voor een periode van 12 maanden en wordt automatisch verlengd.

LET OP! Opzegging schriftelijk en uiterlijk 3 maanden voor het einde van het kalenderjaar.

ADVIESBUREAU'S EWZ adviseurs

Ceintuurbaan 2 - 130C 3847 LG Harderwijk tel. 036-5222322 info@ewz.nl www.ewz.nl

Novum Nexu

Venus 149 6922 LZ DUIVEN tel. 06 45004670 info@novumnexu.com www.novumnexu.com

Optisport Services

Touwbaan 25 4205 AB Gorinchem tel. 0183 668888 services@optisport.nl www.optisportservices.nl

Sportfondsen Nederland NV Postbus 12324 1100 AH Amsterdam ZO tel. 020 355 05 55 fax 020 355 06 66 info@sportfondsen.nl www.sportfondsen.nl

AFDEKDEKENS Inducon Zwembadtechniek b.v.

Bathoorn 3 9411 SE Beilen tel. 0593 332181 inducon@inducon.nl www.inducon.nl

Variodeck BV

Haarspit 3 1724 BG Oudkarspel tel 0226 333000 fax 0226 333099 info@variodeck.nl www.variodeck.nl

AFDICHTINGS- & TEGELZETTERSPRODUCTEN Kiwitz BV

Postbus 120 7070 AC ULFT tel. 0315 270620 fax 0315 270621 info@kiwitz.nl www.kiwitz.nl

AUTOMATISERING Compudienst/LVP B.V. Markkant 5 4906 KB Oosterhout tel. 0162 450506 fax 0162 453868 compudienst@lvp.nl compudienst.lvp.nl

Hollander Techniek

Postbus 1172 7301 BK Apeldoorn tel. 055 3681111 fax 055 3681100 info@hollandertechniek.nl www.hollandertechniek.nl

Plan Plan Internet BV Dr. A.F. Philipsweg 15 F 9403 AC Assen tel. 0592 333 600 fax 0592 333 601 info@ppibv.nl www.planplaninternet.nl

Syx Automations Meesterstraat 2 3861 RE Nijkerk tel. 033 43 28 416 fax 033 46 10 933 info@syx.nl www.syx.nl

VConsyst

Schering 31 - 33 8280 AB Genemuiden tel. 038 385 70 57 fax 038 385 85 25 vconsyst@vconsyst.nl www.vconsyst.nl

APP Zwem Apps

Paardskerkhofweg 14 5223 AJ ‘s-Hertogenbosch tel. 073 820 0231 info@zwemapps.nl www.zwemapps.nl

AQUAJOGGING ARTIKELEN Aquajogging ‘de Buffel’ Vinkelsestraat 80 5383 KM Vinkel tel. 0412 451128 fax 0412 451370 info@aquarunner.nl www.aquarunner.nl

Watergames & More

Postbus 172 2665 ZK Bleiswijk mobiel 06 29556662 paul@watergamesandmore.com www.watergamesandmore.com

AQUASPORT Aqquatix

Postbus 176 4900 AD Oosterhout tel. 0162 460107 fax 0162 463142 mvd@myhexagone.com www.aqquatix.com

BEWEEGBARE ZWEMBADBODEMS EWAC Medical

Dulleweg 16 1721 CT Broek op Langedijk tel. 0226 313457 fax 0226 313543 info@ewac.com www.ewac.com

Inducon Zwembadtechniek b.v.

Bathoorn 3 9411 SE Beilen tel. 0593 332181 inducon@inducon.nl www.inducon.nl

Variopool BV

Haarspit 3 1724 BG Oudkarspel tel 0226 333000 fax 0226 333099 info@variopool.nl www.variopool.nl

BETONHERSTEL Kreeft Betonrenovatie & Injectietechnieken BV A.G. Bellstraat 11 7903 AD Hoogeveen tel. 0528-277377 fax 0528-262804 info@kreeft.nl www.kreeft.nl

BODEMZUIGERS Hexagone Benelux

Postbus 176 4900 AD Oosterhout tel. 0162 460107 fax 0162 463142 mvd@myhexagone.com www.hexagone-benelux.nl

Mariner 3S

Siemensstrasse 21 D-35394 Giessen Duitsland tel. +31 (0)6 543 888 95 dimitri@mariner-3s.com www.mariner-3s.de

pomaz openbaar

Spaarpot 5 5667 KV Geldrop tel. 040 2856658 fax 040 2867115 info@pomaz-openbaar.nl www.pomaz.nl/openbare-sector

DOSEERAPPARATUUR Hydrochemie-Conhag B.V. Postbus 122 2650 AC Berkel en Rodenrijs tel. 010 511 52 11 fax 010 511 52 74 info@hycon.nl www.hycon.nl

Lutz-Jesco Nederland B.V. Postbus 26 2980 AA Ridderkerk tel. 0180 499460 fax 0180 497516 info@lutz-jesco.nl www.lutz-jesco.nl

Roozeboom & Van den Bos Instrument BV Postbus 395 3760 AJ SOEST tel. 035 5431511 fax 035 5431448 info@rb-instrument.nl www.rb-instrument.nl

DRENKELINGEN DETECTIESYSTEEM Variopool BV

Haarspit 3 1724 BG Oudkarspel tel 0226 333000 fax 0226 333099 info@variopool.nl www.variopool.nl

ENERGIEBESPARING ENER-G Nedalo BV Postbus 4 3640 AA Mijdrech tel. 0297 29 32 00 fax 0297 28 59 30 info@energ.nl www.energ.nl

Inducon Zwembadtechniek b.v.

Bathoorn 3 9411 SE Beilen tel. 0593 332181 inducon@inducon.nl www.inducon.nl

Variodeck BV

Haarspit 3 1724 BG Oudkarspel tel 0226 333000 fax 0226 333099 info@variodeck.nl www.variodeck.nl

EXPLOITATIES Belevingsspecialist

Blamanstraat 23 2692 DL ‘s-Gravenzande tel. 06 53592727 info@belevingsspecialist.nl www.belevingsspecialist.nl

Optisport Exploitaties b.v.

Touwbaan 25 4205 AB Gorinchem tel. 0183-668888 info@optisport.nl www.optisport.nl

Sportfondsen Nederland NV Postbus 12324 1100 AH Amsterdam ZO tel. 020 355 05 55 fax 020 355 06 66 info@sportfondsen.nl www.sportfondsen.nl

FILTERSYSTEMEN pomaz openbaar

Spaarpot 5 5667 KV Geldrop tel. 040 2856658 fax 040 2867115 info@pomaz-openbaar.nl www.pomaz.nl/openbare-sector ZWEMBADBRANCHE

ZBB48-boek.indb 47

47

08-04-15 14:08

GOLFSLAG MACHINES

KEURINGEN

Lotec

Vincotte Nederland

Postbus 1427 5602 BK Eindhoven tel. 040 243 00 21 fax 040 245 53 90 info@lotec.nl www.lotec.nl

INSTALLATIETECHNIEK

KLEUTERBADJES

EWZ adviseurs

Aqua Drolics

Ceintuurbaan 2 - 130C 3847 LG Harderwijk tel. 036-5222322 info@ewz.nl www.ewz.nl

Hellebrekers Technieken Postbus 6 8070 AA Nunspeet tel. 0341 25 26 88 fax 0341 25 75 64 info@hellebrekers.nl www.hellebrekers.nl

Hollander Techniek

Postbus 1172 7301 BK Apeldoorn tel. 055 3681111 fax 055 3681100 info@hollandertechniek.nl www.hollandertechniek.nl

KWB Zwembadinstallaties Staarten 8 5281 PL Boxtel tel. 0411 614 140 fax 0411 684 455 info@kwb.nl www.kwb.nl

Lotec

Postbus 1427 5602 BK Eindhoven tel. 040 243 00 21 fax 040 245 53 90 info@lotec.nl www.lotec.nl

Van dorp Zwembaden Postbus 424 7400 AK Deventer tel. 0570 635 222 fax 0570 636 902 info@deventer.vdi.nl www.vdi.nl

Wels Techniek

Bijsterhuizen 31-09 6604 LV Wijchen tel.: 024-3445066 fax 024-3441147 info@welstechniek.nl www.welstechniek.nl

KEERWANDEN Inducon Zwembadtechniek b.v.

Bathoorn 3 9411 SE Beilen tel. 0593 332181 inducon@inducon.nl www.inducon.nl

Variopool BV

Haarspit 3 1724 BG Oudkarspel tel 0226 333000 fax 0226 333099 info@variopool.nl www.variopool.nl

48

Postbus 6869 4802 HW Breda tel. 076 5712288 fax 076 5874760 info@vincotte.nl www.vincotte.nl

Sportlaan 9 6583 CS Best tel. 0499 39 35 40 fax 0499 39 37 44 www.aquadrolics.nl

Lotec

Postbus 1427 5602 BK Eindhoven tel. 040 243 00 21 fax 040 245 53 90 info@lotec.nl www.lotec.nl

Van Egdom Recreatietechniek Strijkviertel 9 3454 PG De Meern tel. 030 666 2104 fax 030 666 1904 info@vanegdom.nl www.vanegdom.nl

Zephir- Objects BV

Less Energy B.V.

Pro Water B.V.

pomaz openbaar

Roozeboom & Van den Bos Instrument BV

Anthonetta Kuijlstraat 47 3066 GS Rotterdam tel. 010 7144 844 fax 010 7144 845 info@less-energy.nl www.ledzwembadverlichting.com Spaarpot 5 5667 KV Geldrop tel. 040 2856658 fax 040 2867115 info@pomaz-openbaar.nl www.pomaz.nl/openbare-sector

WaterVision B.V. Vlierberg 9 3755 BS Eemnes tel. 035 5387959 fax 035 5330551 info@watervision.nl www.watervision.nl

LEERLINGVOLGSYSTEEM Internet Zwemscore Module Dr. A.F. Philipsweg 15 F 9403 AC Assen tel. 0592 333 600 fax 0592 333 601 info@zwemscore.nl www.zwemscore.nl

VConsyst

Voltastraat 3b 4004 KA Tiel tel. 0344 631 253 info@zephir-objects.nl www.zephir-objects.nl

Schering 31 - 33 8280 AB Genemuiden tel. 038 385 70 57 fax 038 385 85 25 vconsyst@vconsyst.nl www.vconsyst.nl

KLEDINGLOCKERS

MEET- & REGELTECHNIEK

Hermeta Projectbouw B.V.

BEST Instruments

Postbus 1017 4147 ZG Asperen tel. 0345 63 48 88 fax 0345 61 10 50 projectbouw@hermeta.nl www.hermeta.nl

Kupan BV

Postbus 47 7050 AA Varsseveld tel. 0315 76 00 60 info@kupan.nl www.kupan.nl

Leerkotte b.v.

Asveldweg 4-6 7556 BP Hengelo tel. 074 243 08 85 fax 074 242 25 18 info@leerkotte.nl www.leerkotte.nl

VConsyst

Schering 31 - 33 8280 AB Genemuiden tel. 038 385 70 57 fax 038 385 85 25 vconsyst@vconsyst.nl www.vconsyst.nl

LED VERLICHTING EVA Optic B.V.

Grote Kranerweerd 13 8064 PE Zwartsluis tel. 038 33 75 067 info@evaoptic.nl www.evaoptic.nl

Industriepark 5E 9351 PA LEEK tel. 0594 513373 vanuit Belgie: 0800 - 40884 fax 0594 517836 info@bestinstruments.nl www.bestinstruments.nl

Hydrochemie-Conhag B.V. Postbus 122 2650 AC Berkel en Rodenrijs tel. 010 511 52 11 fax 010 511 52 74 info@hycon.nl www.hycon.nl

Lutz-Jesco Nederland B.V. Postbus 26 2980 AA Ridderkerk tel. 0180 49 94 60 fax 0180 49 75 16 info@lutz-jesco.nl www.lutz-jesco.nl

pomaz openbaar

Spaarpot 5 5667 KV Geldrop tel. 040 2856658 fax 040 2867115 info@pomaz-openbaar.nl www.pomaz.nl/openbare-sector

ProMinent Verder B.V. Postbus 12 3450 AA Vleuten tel. 030 677 9280 fax 030 677 9288 zwembad@prominent.nl www.prominent.nl

Postbus 960 7550 AZ Hengelo tel. 074 2915150 fax 074 2915350 info@prowater.nl www.prowater.nl

Postbus 395 3760 AJ SOEST tel. 035 5431511 fax 035 5431448 info@rb-instrument.nl www.rb-instrument.nl

Wels Techniek

Bijsterhuizen 31-09 6604 LV Wijchen tel.: 024-3445066 fax 024-3441147 info@welstechniek.nl www.welstechniek.nl

ONDERWATER REPARATIES Orka Duikservice & Zwembadreparatie

De Wieken 3 5571 RD Bergeijk tel: 06-12383670 info@zwembadreparatie.nl info@duikservice-orka.nl www.zwembadreparatie.nl

OPLEIDINGEN & CURSUSSEN Belevingsspecialist

Blamanstraat 23 2692 DL ‘s-Gravenzande tel. 06 53592727 info@belevingsspecialist.nl www.belevingsspecialist.nl

ENVOZ bv

Treubstraat 25 2288 EH Rijswijk tel. 070 3070344 fax 070 4150296 info@envoz.nl www.envoz.nl

NBZ

Het Sterrenbeeld 15a 5215 MK ’s-Hertogenbosch tel. 073 612 40 61 fax 073 612 44 57 info@nbz.nl www.nbz.nl

OZON ProMinent Verder B.V. Postbus 12 3450 AA Vleuten tel. 030 677 9280 fax 030 677 9288 zwembad@prominent.nl www.prominent.nl

RVS ZWEMBADEN HSB Benelux

Dr. Scheiber-Str. 28 A- 4870 Vöcklamarkt tel. +32 0 473 716659 fax +32 015 553204 delouker@hsb.eu www.hsb.eu

ZWEMBADBRANCHE

ZBB48-boek.indb 48

08-04-15 14:08

index Myrtha Pools

Haarspit 3 1724 BG Oudkarspel tel. 0226 333000 / 06 51594806 fax 0226 333099 p.vanwijnsberge@variopool.nl www.rvszwembaden.nl

SANITAIRE CABINES Hermeta Projectbouw B.V. Postbus 1017 4147 ZG Asperen tel. 0345 63 48 88 fax 0345 61 10 50 projectbouw@hermeta.nl www.hermeta.nl

Kupan BV

Postbus 47 7050 AA Varsseveld tel. 0315 76 00 60 info@kupan.nl www.kupan.nl

Leerkotte b.v.

Asveldweg 4-6 7556 BP Hengelo tel. 074 243 08 85 fax 074 242 25 18 info@leerkotte.nl www.leerkotte.nl

SPEELTOESTELLEN Aqua Drolics

Sportlaan 9 6583 CS Best tel. 0499 39 35 40 fax 0499 39 37 44 www.aquadrolics.nl

Syx Automations

Hydrochemie-Conhag B.V.

Van Egdom Recreatietechniek

VConsyst

KWB Zwembadinstallaties

Watergames & More

Meesterstraat 2 3861 RE Nijkerk tel. 033 43 28 416 fax 033 46 10 933 info@syx.nl www.syx.nl

Schering 31 - 33 8280 AB Genemuiden tel. 038 385 70 57 fax 038 385 85 25 vconsyst@vconsyst.nl www.vconsyst.nl

TUBE SENSATIONS Van Egdom Recreatietechniek Strijkviertel 9 3454 PG De Meern tel. 030 666 2104 fax 030 666 1904 info@vanegdom.nl www.vanegdom.nl

UV-DESINFECTIE ProMinent Verder B.V. Postbus 12 3450 AA Vleuten tel. 030 677 9280 fax 030 677 9288 zwembad@prominent.nl www.prominent.nl

VEILIGHEIDSINSPECTIES Vincotte Nederland

Lotec

Postbus 6869 4802 HW Breda tel. 076 5712288 fax 076 5874760 info@vincotte.nl www.vincotte.nl

Van Egdom Recreatietechniek

Kreeft Betonrenovatie & Injectietechnieken BV

Postbus 1427 5602 BK Eindhoven tel. 040 243 00 21 fax 040 245 53 90 info@lotec.nl www.lotec.nl Strijkviertel 9 3454 PG De Meern tel. 030 666 2104 fax 030 666 1904 info@vanegdom.nl www.vanegdom.nl

Watergames & More

Postbus 172 2665 ZK Bleiswijk mobiel 06 29556662 paul@watergamesandmore.com www.watergamesandmore.com

Zephir- Objects BV Voltastraat 3b 4004 KA Tiel tel. 0344 631 253 info@zephir-objects.nl www.zephir-objects.nl

TOEGANGSCONTROLE Compudienst/LVP B.V. Markkant 5 4906 KB Oosterhout tel. 0162 450506 fax 0162 453868 compudienst@lvp.nl compudienst.lvp.nl

VLOEREN A.G. Bellstraat 11 7903 AD Hoogeveen tel. 0528-277377 fax 0528-262804 info@kreeft.nl www.kreeft.nl

Watergames & More

Postbus 172 2665 ZK Bleiswijk mobiel 06 29556662 paul@watergamesandmore.com www.watergamesandmore.com

WATERBEHANDELING Hellebrekers Technieken Postbus 6 8070 AA Nunspeet tel. 0341 25 26 88 fax 0341 25 75 64 info@hellebrekers.nl www.hellebrekers.nl

Hollander Techniek

Postbus 1172 7301 BK Apeldoorn tel. 055 3681111 fax 055 3681100 info@hollandertechniek.nl www.hollandertechniek.nl

Postbus 122 2650 AC Berkel en Rodenrijs tel. 010 511 52 11 fax 010 511 52 74 info@hycon.nl www.hycon.nl Staarten 8 5281 PL Boxtel tel. 0411 614 140 fax 0411 684 455 info@kwb.nl www.kwb.nl

Lotec

Postbus 1427 5602 BK Eindhoven tel. 040 243 00 21 fax 040 245 53 90 info@lotec.nl www.lotec.nl

pomaz openbaar

Spaarpot 5 5667 KV Geldrop tel. 040 2856658 fax 040 2867115 info@pomaz-openbaar.nl www.pomaz.nl/openbare-sector

ProMinent Verder B.V. Postbus 12 3450 AA Vleuten tel. 030 677 9280 fax 030 677 9288 zwembad@prominent.nl www.prominent.nl

Roozeboom & Van den Bos Instrument BV Postbus 395 3760 AJ SOEST tel. 035 5431511 fax 035 5431448 info@rb-instrument.nl www.rb-instrument.nl

Van den Heuvel Watertechnologie bv Glashorst 114 3925 BV Scherpenzeel tel. 033 277 86 00 fax 033 277 83 99 info@vdhwater.nl www.vdhwater.nl

Van dorp Zwembaden Postbus 424 7400 AK Deventer tel. 0570 635 222 fax 0570 636 902 info@deventer.vdi.nl www.vdi.nl

Zilvold BV

Robbertsmatenstraat 15 8081 HL Elburg tel. 0525 686822 fax 0525 686133 mail@zilvoldhf.nl www.zilvoldhf.nl

Strijkviertel 9 3454 PG De Meern tel. 030 666 2104 fax 030 666 1904 info@vanegdom.nl www.vanegdom.nl

Postbus 172 2665 ZK Bleiswijk mobiel 06 29556662 paul@watergamesandmore.com www.watergamesandmore.com

wiegand.maelzer B.V. Postbus 68 4286 AL Almkerk tel. 0183 40 60 66 mk@wiegand-maelzer.nl info@wiegand-maelzer.nl www.wiegand-maelzer.nl

WATERMONITORING Hollander Techniek

Postbus 1172 7301 BK Apeldoorn tel. 055 3681111 fax 055 3681100 info@hollandertechniek.nl www.hollandertechniek.nl

BEST Instruments

Industriepark 5E 9351 PA LEEK tel. 0594 513373 - vanuit Belgie: 0800 - 40884 fax 0594 517836 info@bestinstruments.nl www.bestinstruments.nl

Hydrochemie-Conhag B.V. Postbus 122 2650 AC Berkel en Rodenrijs tel. 010 511 52 11 fax 010 511 52 74 info@hycon.nl www.hycon.nl

Roozeboom & Van den Bos Instrument BV Postbus 395 3760 AJ SOEST tel. 035 5431511 fax 035 5431448 info@rb-instrument.nl www.rb-instrument.nl

WATERSPEELTOESTELLEN Aqua Drolics

Sportlaan 9 6583 CS Best tel. 0499 39 35 40 fax 0499 39 37 44 www.aquadrolics.nl

Lotec

WATERGLIJBANEN

Postbus 1427 5602 BK Eindhoven tel. 040 243 00 21 fax 040 245 53 90 info@lotec.nl www.lotec.nl

Variopool BV

Van Egdom Recreatietechniek

Haarspit 3 1724 BG Oudkarspel tel 0226 333000 fax 0226 333099 info@variopool.nl www.variopool.nl

Strijkviertel 9 3454 PG De Meern tel. 030 666 2104 fax 030 666 1904 info@vanegdom.nl www.vanegdom.nl

Watergames & More

Postbus 172 2665 ZK Bleiswijk mobiel 06 29556662 paul@watergamesandmore.com www.watergamesandmore.com ZWEMBADBRANCHE

ZBB48-boek.indb 49

49

08-04-15 14:08

pomaz openbaar

Spaarpot 5 5667 KV Geldrop tel. 040 2856658 fax 040 2867115 info@pomaz-openbaar.nl www.pomaz.nl/openbare-sector

WKK-INSTALLATIE ENER-G Nedalo BV Postbus 4 3640 AA Mijdrech tel. 0297 29 32 00 fax 0297 28 59 30 info@energ.nl www.energ.nl

ZONNECOLLECTOREN Inducon Zwembadtechniek b.v.

Bathoorn 3 9411 SE Beilen tel. 0593 332181 inducon@inducon.nl www.inducon.nl

SunDisc Solar Systems B.V. Bark 59 9606 RC Kropswolde tel. 0598 35 21 26 fax 0598 35 21 46 info@sun-disc.nl www.sun-disc.nl

ZOUTELEKTROLYSE Hydrochemie-Conhag B.V. Postbus 122 2650 AC Berkel en Rodenrijs tel. 010 511 52 11 fax 010 511 52 74 info@hycon.nl www.hycon.nl

Roozeboom & Van den Bos Instrument BV Postbus 395 3760 AJ SOEST tel. 035 5431511 fax 035 5431448 info@rb-instrument.nl www.rb-instrument.nl

Van den Heuvel Watertechnologie bv Glashorst 114 3925 BV Scherpenzeel tel. 033 277 86 00 fax 033 277 83 99 info@vdhwater.nl www.vdhwater.nl

Wels Techniek

Bijsterhuizen 31-09 6604 LV Wijchen tel.: 024-3445066 fax 024-3441147 info@welstechniek.nl www.welstechniek.nl

Zilvold BV

Robbertsmatenstraat 15 8081 HL Elburg tel. 0525 686822 fax 0525 686133 mail@zilvoldhf.nl www.zilvoldhf.nl

ZWEMBADACCESSOIRES pomaz openbaar

Spaarpot 5 5667 KV Geldrop tel. 040 2856658 fax 040 2867115 info@pomaz-openbaar.nl www.pomaz.nl/openbare-sector

Variopool BV

Haarspit 3 1724 BG Oudkarspel tel 0226 333000 fax 0226 333099 info@variopool.nl www.variopool.nl

ZWEMBADEN AANLEG Hollander Techniek

Postbus 1172 7301 BK Apeldoorn tel. 055 3681111 fax 055 3681100 info@hollandertechniek.nl www.hollandertechniek.nl

HSB Benelux

Dr. Scheiber-Str. 28 A- 4870 Vöcklamarkt tel. +32 0 473 716659 fax +32 015 553204 delouker@hsb.eu www.hsb.eu

ZwembadBranche is een onafhankelijk en informatief magazine voor de professionele zwembadbranche. ZwembadBranche is bedoeld voor iedereen die werkzaam is in de zwembadbranche en op de hoogte wil blijven van ontwikkelingen in deze branche.

ZwembadBranche wordt, vijf keer per jaar, op basis van ‘Gericht Gratis Verspreiding’ verspreid.

Redactie: ZwembadBranche Postbus 74 • 1777 ZH Hippolytushoef tel. +31 (0) 227 593433 info@zwembadbranche.nl www.zwembadbranche.nl

50

ZWEMBADBRANCHE

ZBB48-boek.indb 50

KWB Zwembadinstallaties

Optisport Services

Lotec

ZWEMBADBUFFERRENOVATIE

Staarten 8 5281 PL Boxtel tel. 0411 614 140 fax 0411 684 455 info@kwb.nl www.kwb.nl

Postbus 1427 5602 BK Eindhoven tel. 040 243 00 21 fax 040 245 53 90 info@lotec.nl www.lotec.nl

Touwbaan 25 4205 AB Gorinchem tel. 0183 668888 services@optisport.nl www.optisportservices.nl

Kiwitz Jaki BV

Myrtha Pools

Haarspit 3 1724 BG Oudkarspel tel. 0226 333000 fax 0226 333099 mob: 06 51594806 p.vanwijnsberge@variopool.nl www.rvszwembaden.nl

Van dorp Zwembaden Postbus 424 7400 AK Deventer tel. 0570 635 222 fax 0570 636 902 info@deventer.vdi.nl www.vdi.nl

Postbus 120 7070 AC ULFT tel. 0315-270630 fax 0315-270631 info@jaki.nl www.jaki.nl

ZWEM-DRIJFPAK EasySwim Nederland

Pastoor Spieringsstraat 10A 5401 GT UDEN tel. 085-4896380 info@easyswim.com www.easyswim.com

Optima Kids

Kamille 11 8101 HR Raalte tel. 0572-853153 mob. 06-53453147 info@optimakids.com www.optimakids.com

Wels Techniek

Bijsterhuizen 31-09 6604 LV Wijchen tel.: 024-3445066 fax 024-3441147 info@welstechniek.nl www.welstechniek.nl

ZWEMBADMATERIALEN Zwembadmaterialen.nl Televisieweg 81-1 1322 AK Almere tel. 036 7117031 fax 087 7848916 info@zwembadmaterialen.nl www.zwembadmaterialen.nl

ZWEMBADEN ONDERHOUD Kreeft Betonrenovatie & Injectietechnieken BV A.G. Bellstraat 11 7903 AD Hoogeveen tel. 0528-277377 fax 0528-262804 info@kreeft.nl www.kreeft.nl

Copyright: ZwembadBranche is een uitgave van Leisure Media & Consultancy Group (LMCG). Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen of openbaar gemaakt zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

ZwembadBranche is niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden in deze uitgave.

ZwembadBranche is niet verantwoordelijk voor eventuele onjuistheden in deze uitgave.

ZwembadBranche is niet verantwoordelijk voor handelingen van derden die voortvloeien uit het lezen van deze uitgave. ZwembadBranche behoudt zich het recht voor ingezonden materiaal zonder kennisgeving vooraf geheel of gedeeltelijk te publiceren.

COLOFON

WHIRLPOOLS

Uitgeverij & Acquisitie: LMCG • Postbus 74 • 1777 ZH Hippolytushoef tel. +31 (0) 227593433 • info@lmcg.nl Hoofdredactie: Susanne Post Tekst: Ben van den Aarssen Fotografie: Kenneth Stamp Vormgeving & Opmaak: LMCG / Wijn Design Coverfoto: MartinPBGV / istockphoto.com ISSN: 1871-0360

08-04-15 14:08

Matern Creativbﾃｼro

IDEEﾃ起 WORDEN WERKELIJKHEID ZWEMBASSINS IN ROESTVRIJ STAAL R

SB

COLOFON

W R I J S TA L E N Z

E

RVS zwembaden

ASS

ST

STV

H EK WA L I T E I T VA N

OE

MB

INS IN DE HO

OG

www.hsb.eu

hsb benelux Dr. Scheiber-Str. 28 // A- 4870 Vﾃｶcklamarkt // Mobil: +32 (0) 473 -71 66 59 Fax: +32 (0)15 - 55 32 04 // E-Mail: delouker@hsb.eu ZBB48-boek.indb 51

08-04-15 14:08

Lotec geeft water vorm.

Historie en toekomst zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Al sinds 1867 geven wij met geavanceerde nieuwe technologieĂŤn vorm aan water. Bruisend van energie krijgt zwemwater een verfrissende intensiteit die zowel (top)sporters als recreanten waarderen. Om een dergelijke waterkwaliteit te kunnen bereiken ĂŠn behouden, dienen we goed voor water te zorgen. En met meer dan 145 jaar ervaring, weten wij als geen ander welke verantwoordelijkheden daar bij horen.

Ontdek wat wij met onze waterproof H2O technology voor u kunnen betekenen en bel ons vandaag nog voor een afspraak.

Ontwerp, service en installatie van uw zwembad LOTEC BV

|

Boven Zijde 12 5626 EB Eindhoven

ZBB48-boek.indb 52 LOTEC2016 Adv 200x250mm_v5.indd 1

|

T 040 243 00 21

|

F 040 245 53 90

|

info@lotec.nl

|

www.lotec.nl 08-04-15 21-11-14 14:08 14:59