‘Ik wil door de ogen van bezoekers naar ons bad kijken, elke dag opnieuw’

‘Ik wil door de ogen van bezoekers naar ons bad kijken, elke dag opnieuw’

Het iconische Oostelijk Zwembad in Rotterdam bestaat 90 jaar en viert dat jubileum de komende tijd met een reeks feestelijke activiteiten. Manager Alfred van Doorn is trots dat deze unieke mijlpaal is bereikt. “We behoren tot de oudste baden van het land, maar met de nieuwste snufjes op het gebied van techniek.” Het is een bad met een rijke geschiedenis, een rijksmonument ook. De veertig jaar geleden als hoofd zwemzaken begonnen Van Doorn voelt zich in de herfst van zijn loopbaan dan ook de koning te rijk in zijn zwembad.

“Samen met de medewerkers en alle verenigingen in de wijk hebben we destijds geknokt en gestreden voor behoud van het zwembad. Ik ben zo blij dat het gelukt is.” Het bad dateert uit 1932 en ademt in alles de stijl van artdeco, met her en der elementen uit deze tijd. Het is bijna een wonder dat het bad er nog staat, weet Van Doorn. “Bij het bombardement op Rotterdam is de hele voorkant weggevaagd.” Met veel gevoel voor traditie werd het gebouw hersteld, al zijn tot op de dag van vandaag kleine kleurverschillen tussen de originele en later aangebrachte steentjes zichtbaar. “Maar juist al die kleuren, van lichtgeel en groen tot blauw, maken het bad in Rotterdam-Kralingen zo uniek. Veel baden zijn wit en steriel, wij niet.” Met de eeuwwisseling trad Van Doorn in dienst bij het zwembad. Het werken in een monument is voor hem geen beperking, eerder een meerwaarde. “Eén van de eerste dingen die ik deed, was alle reclameborden eruit gooien. Voor veel baden zijn die borden juist een manier om extra inkomsten te verwerven en ook mijn baas was aanvankelijk niet enthousiast. Ik vind echter dat ze niet in een gebouw als dit thuishoren.”

Gerestaureerd

In 2012 leek het einde verhaal voor het zwembad. Een faillissement dreigde, totdat de gemeente Rotterdam met circa 8 miljoen euro over de brug kwam en het bad grondig werd gerestaureerd. Het Oostelijk Zwembad is sindsdien weer helemaal bij de tijd, met de monumentale status als strik eromheen. “Het is één van de oudste baden van het land, maar met de nieuwste snufjes op het gebied van techniek.” Omdat ze nog op zoek zijn naar een hoofd technische dienst, combineert Van Doorn tegenwoordig zijn managementtaken met die van hoofd technische dienst. Met passie vertelt Van Doorn over de energiegeschiedenis van het bad. De oude schoorsteen van het gebouw dateert uit de begintijd. “Er werden kolen gestookt en ergens in de bodem bevindt zich nog een grote en inmiddels gesaneerde olietank, een herinnering aan de tweede fase. Daarna kwam het gas. Maar ook het gas is ondertussen in het Oostelijk Zwembad alweer geschiedenis. We zijn nu aangesloten op stadsverwarming.” Ook de herkomst van het zwemwater in het bad is in de loop

der tijd geëvolueerd. “Vroeger hadden we onze eigen bron. Totdat het zuiveren zo ingewikkeld en duur werd, dat we het water beter konden inkopen.” Van Doorn heeft zich altijd sterk gemaakt voor veiligheid en hygiëne. “We worden daarvoor beloond met complimenten van onze bezoekers. Het water in het Oostelijk Zwembad mag ook met recht kraakhelder worden genoemd.” Van Doorn wijst op investeringen als een duplexfilter, de toepassing van zoutelektrolyse en het plaatsen van een UV-filter om het gebonden chloor af te breken. “We stoppen zo weinig mogelijk chloor in het water en hebben al ruimschoots voorgesorteerd op toekomstige wetgeving.”

Amicaal

In het Oostelijk Zwembad vindt de bezoeker geen wildwaterbanen, bubbelbaden of glijbanen. Het is een traditioneel banen- en doelgroepenbad en dat is volgens Van Doorn een bewuste keuze. “Het bad bedient twee heel verschillende Rotterdamse wijken: naast bezoekers uit het welgestelde Kralingen komen ook veel bewoners van het minderbedeelde Crooswijk in het Oostelijk Zwembad hun baantjes trekken.” Van Doorn maakt er graag een Rotterdamse grap over. “In Kralingen zitten de mensen op hun centen. In Crooswijk geven ze het liever uit.” Voor de doelgroepen en zwemlessen komen de bezoekers ook van verder weg. “Uit Capelle aan de IJssel en andere randgemeenten. Eerst en vooral is het bad in de wijk geworteld, met alle sociale verbintenissen van dien. En iedereen is trots om hier te mogen werken. De lesgevers van verenigingen voelen voor ons ook als onze eigen medewerkers. We gaan amicaal met elkaar om. Natuurlijk hebben we een hiërarchie in het team, maar samen zijn we gewoon één.” Mensenmens Van Doorn geeft daarin zelf het goede voorbeeld. “Als het even kan, sta ik op de werkvloer en maak ik een praatje met de bezoeker.” Nog iets wat de manager van het Oostelijk Zwembad typeert: hij maakt zelden of nooit gebruik van de zijingang. “Ik kom gewoon door de voordeur, net als onze bezoekers. Ik wil door hun ogen naar ons bad kijken, elke dag opnieuw. Als je zo lang op een plek werkt, moet je er alles aan doen om bedrijfsblindheid te voorkomen. Even bij de klanten zitten helpt daarbij. Je krijgt meteen uit de eerste hand te horen hoe het beter kan.” Een snelle opvolging van klachten hoort er volgens Van Doorn bij. “Een probleem dat vandaag wordt gemeld, is bij ons morgen opgelost.” In Rotterdam is het Oostelijk Zwembad niet het enige zwembad dat een feestje viert, het Van Maanenbad bestaat 85 jaar en de Zevenkampse Ring en Oostervant vieren beiden het 40-jarig jubileum. De lijnen met deze zwembaden zijn kort. “Wij lenen medewerkers aan elkaar uit en leiden samen op. Een groot voordeel is dat we dezelfde systemen gebruiken.” Van Doorn heeft alle vertrouwen in de toekomst van zijn bad, hoewel de naweeën van corona lang voelbaar bleven. “Maar vanaf de zomer trekken de bezoekersaantallen weer aan. Natuurlijk is nu ook de energiecrisis in Rotterdam voelbaar. We knijpen wat met de douchetijd, de watertemperatuur is bijna een halve graad lager en ook door slimmer om te gaan met de luchtventilatie winnen we wat. Maar ook wij ontkomen niet aan een hoger prijskaartje met ingang van begin volgend jaar.” Personeelsgebrek is in het Oostelijk Zwembad gelukkig nog geen probleem. “We hebben op dit moment zelfs twee zwemonderwijzers in opleiding, hoewel er voldoende personeel is. Je moet als werkgever een beetje durven en een buffer creëren, ook als je daardoor op korte termijn je kosten voor personeel overschrijdt. Uiteindelijk moet je steeds weer kansen zien en pakken. Zo gaat het al 90 jaar en ik heb er alle vertrouwen in dat we zo ook de 100 jaar halen.”