Ondernemerslessen: Gerwin Peters, Odiliapeel

ONDERNEMERSLESSEN

“Ik wil op een eerlijke manier geld kunnen verdienen”

Gerwin Peters, Odiliapeel

Creatief boekhouden met mest. Loonbedrijf Peters in Odiliapeel heeft er nooit aan willen meewerken. Die principiële houding kostte veel omzet en leidde er zelfs toe dat het bedrijf meer werkzaamheden in de veehouderij heeft afgestoten. “Nu zijn we blij met die beslissing.”

Het ene regengebied na het andere trekt over Brabant en dus staat zowel de aardappelrooier als de bietenrooier vandaag stil bij loonbedrijf Peters in Odiliapeel. Ongeveer dertig procent van het te rooien aardappelareaal zit nog in de grond. “10 oktober is voorbij. Onze stelregel is dat voor die datum de aardappelen achter de planken moeten zitten”, zegt Gerwin Peters. Gelukkig kan het bedrijf op de zandgrond snel weer terecht.

LES 1 Eerlijk duurt het langst

De naam Peters is onlosmakelijk verbonden met mest. Eind jaren zeventig was vader Gerard Peters één van de pioniers die in de mesthandel begon. In de hoogtijdagen reed het bedrijf met tien tankopleggers op en neer naar de akkerbouwgebieden in Zeeland en Groningen. Omdat hij alle regelgeving eromheen beu werd, besloot senior in 1998 echter om het transport en de handel over te doen aan coöperatie Mestac. “Dat gebeurde inclusief auto’s, planners en chauffeurs”, vertelt Gerwin Peters. “Het lokale mestrijden zijn we nadien blijven doen, maar daar is inmiddels weinig meer van over. We zijn heel veel klanten kwijtgeraakt doordat we altijd hebben geweigerd om mee te werken aan creatief boekhouden. Dat willen we niet. Wij willen verantwoord mest afvoeren en aanwenden. Helaas zijn er bedrijven die daar anders over denken. Er gaat heel veel geld om in de mest. In de veehouderij wordt weinig verdiend en dan is het verleidelijk als iemand jou aanbiedt om jouw mestprobleem op te lossen. Kijk, als een veehouder uit nood, uit bedrijfsbehoud, creatief met de regels omgaat, kan ik dat nog een beetje snappen, zeker omdat de bodem het soms goed kan gebruiken. Als je echter willens en wetens een slaatje probeert te slaan uit de situatie, dan ben je compleet fout bezig. En dat gebeurt. Wij hebben er klanten door verloren. Eerst door minder werk in de mest. Later werd dat slim gekoppeld aan ander werk: ‘Als wij jouw mestprobleem oplossen, dan willen we graag ook voor jou maïs zaaien en oogsten.’ Of dat wat zegt over de loonwerksector? Nee, het zegt meer wat over mensen. Het is ‘ikke, ikke, ikke en de rest kan stikken’. Vroeg of laat lopen ze tegen de lamp, maar meestal laat, helaas. Het heeft ons verschrikkelijk veel omzet gekost. Toch blijven we daar heel principieel in: mocht het de dood van ons bedrijf zijn, dan is dat maar zo. Ik wil op een eerlijke manier mijn geld kunnen verdienen.”

“Ze pakken de boefjes, de echte criminelen gaan lachend door”

LES 2 Het leven is elkaar dingen gunnen

Het doet pijn om klanten te verliezen, beaamt Peters. “De dienstverlening was altijd goed en het werk was naar tevredenheid. Toch hoef je niet meer te komen. Dat gaat knagen. Dan ben je bijvoorbeeld tot diep in de nacht gras aan het hakselen om alles op tijd in de kuil te krijgen en dan komt een ander de volgende morgen mestrijden. Dat zijn wel irritatiemomentjes. Het leven is elkaar dingen gunnen. Als het je niet wordt gegund, krijg je minder plezier in je werk. En als er dan een keer een kraantje nodig is, of er is een andere kleine klus, dan bellen ze je wél. We hebben tijden gehad dat we zulk werk moesten aannemen om iedereen aan het werk te houden, maar onder de streep moest er in de veehouderijtak geld achteraan. Ik wilde dat niet meer. De verdiensten in de veehouderij zijn te laag, de concurrentie is groot en je hebt veel personeel nodig. Ik wilde uit dat veehouderijwerk.”

LES 3 Elke bedrijfstak moet rendabel zijn

Het kostte tijd om zelf aan het idee te wennen en ook de rest van de familie ervan te overtuigen. Zijn broer, maar vooral ook zijn vader, kon maar moeilijk aan het idee wennen. “Mijn vader heeft dit bedrijf van de grond af opgebouwd en klanten konden altijd bij hem terecht; kan niet, bestaat niet. Uiteindelijk is echter toch het besluit genomen om het veehouderijwerk af te stoten. Nu zijn we er allemaal blij mee. Je hóeft niet alle werkzaamheden in je pakket te hebben, zeker niet als er structureel geld achteraan moet. Nu richten we ons op de akkerbouw, de mestverwerking en wat transportwerk en bepalen we veel meer onze eigen agenda.”

LES 4 Pak problemen aan

Ze hebben er hun weg in gevonden, maar de problemen met mestfraude zijn daarmee niet voorbij. Het wordt hoog tijd dat handhavers serieus met het probleem aan de slag gaan, vindt Peters. “Als je hier in het weekeinde iemand dag en nacht met mest ziet rijden, dan is er wat mis. Doe

Wie is Gerwin Peters?

Na een carrière in de sport - als professioneel downhill-mountainbiker - stapte Gerwin Peters in 2001 in het ouderlijk loonbedrijf van vader Gerard. “Eigenlijk is het nooit in me opgekomen om dat niet te doen. Het is prachtig werk. Al beleefde ik ook veel plezier aan de sport en had ik bijvoorbeeld ook coach kunnen worden”, zegt hij. Hard werken, inspelen op de wens van de klant én op tijd durven investeren in moderne machines, dat is wat bij Peters vooropstaat. De agrarische tak is tegenwoordig vooral gericht op akkerbouw. Verder doet het bedrijf transport en grondwerk en is het eigenaar van een mestverwerkingslocatie.

daar wat aan. Nu pakken ze alleen de boefjes. De echte criminelen lachen en gaan gewoon door. Er lopen wel allerlei rechtszaken, maar die duren veel te lang. Je moet met dit soort dingen meteen korte metten maken, maar dat gebeurt niet. Daardoor durven anderen ook.” Over de publiciteit rond de mestfraude, bijvoorbeeld van dagblad NRC, heeft hij een dubbel gevoel. “Je ziet dat dingen gauw op één hoop worden gegooid. Goede ondernemers die per ongeluk een verkeerde code invullen of geen machtiging in de auto hebben liggen, noem ik

De laatste jaren is de focus van loonbedrijf Peters verschoven naar de akkerbouw. geen mestfraudeurs. Mestfraude gaat over mensen die willens en wetens grof de wet overtreden. Ik denk dat als je drie of vier grote namen oprolt er dertig of veertig andere mensen meteen ophouden met hun gerommel. Je moet ze op heterdaad betrappen en meteen hard straffen. Het is te ver uit de hand gelopen. Als ze in Assen (waar RVO kantoor houdt; red.) weten hoeveel mest er werkelijk is en hoeveel er wordt geregistreerd, schrikken ze zich een hoedje.”

“Onder de streep moest er in de veehouderijtak geld achteraan”

LES 5 Er blijven kansen in de mest

Peters blijft kansen zien in mest, al zit het opnieuw niet mee. In 2015 bouwde het loonbedrijf een mestverwerkingslocatie, met een capaciteit van 200.000 ton per jaar. Boerencoöperatie MIC leverde de mest en TerraMass exploiteerde de fabriek. De installatie heeft tot nu toe maar anderhalf jaar gedraaid. Eerst lag het werk stil door aanloopproblemen in de techniek, daarna stokte het door falend management. Nu ligt de fabriek er al weer anderhalf jaar werkloos bij. Een nieuwe directeur is aangesteld om de boel vlot te trekken. “We hebben er vertrouwen in dat dit project, met de juiste mensen, kan slagen. De mest wordt gescheiden in verschillende fracties en verwerkt tot organische meststoffen, zoals strooibare mestkorrels en kunstmestvervangers. Op de locatie is een biogasinstallatie die in de eigen energiebehoefte voorziet. De opzet zit gewoon goed in elkaar. Ook aan de vraag ligt het niet. Er is een enorme behoefte aan verwerkingscapaciteit en ook naar de eindproducten is voldoende vraag. TerraMass wil daarom zo snel mogelijk weer aan de slag, want het heeft al verschrikkelijk veel geld gekost.”

Mest is geen probleem, je moet er alleen een goede oplossing voor vinden, vinden ze bij Peters. Ze zijn ervan overtuigd dat mestverwerking daar een belangrijk onderdeel van gaat uitmaken. “Ik verwacht dat drijfmest voor een groot deel gaat verdwijnen. Vanwege de emissies, maar ook omdat akkerbouwers graag een homogeen product willen hebben met meer organische stof en bekende gehalten. Ook is er de wens om het kunstmestgebruik terug te dringen. Dat zal de komende tijd bij elkaar komen.” Heeft Peters inmiddels niet de buik vol van mest? “Nee, anders waren we niet aan de mestfabriek begonnen. We hebben heel veel tegenslagen gehad, maar we gaan ook een keer scoren.”

TEKST: Egbert Jonkheer FOTO’S: Egbert Jonkheer, Peters