67e verslag CNV Jaarverslag 2010
67e verslag CNV
1
2
67e verslag CNV
Het mission statement van het CNV luidt als volgt:
Belangen behartigen als roeping en taak Het Christelijk Nationaal Vakverbond heeft als taak de
Het CNV streeft naar een samenleving waarin mensen
belangen van mensen te behartigen op het gebied van
zoveel mogelijk gelijke kansen hebben en duurzaam-
werk en inkomen. Met een open, deskundige en per-
heid een centraal begrip is. Medewerkers, vrijwilligers
soonlijk betrokken stijl werken wij primair voor CNV-
en leden van het CNV wenden hun talenten aan om deze
leden.
idealen om te zetten in diensten op maat, aansprekende producten en opvallende acties. Om dit te bereiken
Het CNV vindt inspiratie in het christelijk sociaal den-
voert het CNV een permanente dialoog met de leden,
ken, dat zijn wortels heeft in het evangelie. Van daaruit
de samenleving en internationale organisaties op het
geloven wij dat ieder mens als streven en doel heeft om
gebied van mens en werk.
‘tot bestemming te komen’. In onze prestatiegerichte en steeds complexere samenleving wil het CNV hieraan
Het CNV wil een herkenbare beweging zijn en blijven.
bijdragen door mensen weerbaar en wendbaar te ma-
Voor iedereen die zich inzet voor het CNV willen wij een
ken bij het verrichten van werk. Dit zowel op materieel
inspirerende en uitdagende omgeving vormen waarin
als immaterieel gebied.
ieder zijn talenten kan ontwikkelen.
67e verslag CNV
3
Inleiding Het CNV beleefde in 2010 wederom een opmerkelijk
In de aanloop naar 2011 werd de werkorganisatie van
jaar. CNV Vakmensen ontstond na een fusie tussen
de vakcentrale gestroomlijnd zodat de uitgaven in de
de CNV BedrijvenBond en CNV Hout & Bouw. Op
pas gingen lopen met de inkomsten.
de Tiberdreef in Utrecht werd druk verbouwd en
Niet alleen intern waren het bijzondere tijden.
verhuisd om dit ook qua huisvesting mogelijk te
Ook in de wereld buiten het CNV traden behoorlijke
maken, maar het meest opvallende was toch wel het
veranderingen op. In februari viel het kabinet-
aantreden van een volledig nieuw dagelijks bestuur
Balkenende. Die val leidde tot vervroegde
van de Vakcentrale. De waarnemend voorzitter,
verkiezingen en de vorming van een nieuw kabinet.
Bert van Boggelen nam, als laatste van het vorige
Een minderheidskabinet bestaande uit VVD en CDA
bestuur, afscheid, Jaap Smit en Pieter de Vente
met zogenoemde gedoogsteun van de PVV. Het
maakten hun entree en de AB-leden die de CNV
kabinet sloot een regeerakkoord waarin voor 18
Vakcentrale tijdelijk ondersteunden, pakten hun
miljard aan ombuigingen en bezuinigingen werden
oorspronkelijke functies weer op. Het stof van deze
aangekondigd – beleid dat op onderdelen kon
‘generatiewisseling’ in bestuurlijke zin daalde pas
rekenen op forse kritiek van het CNV.
in de herfst van het jaar neer toen ook Maurice Limmen, als beleidsbestuurder, aantrad.
4
67e verslag CNV
Kort voor de zomer werd door sociale partners
Er is in het verslagjaar door zeer velen hard gewerkt
een Pensioenakkoord gesloten. In dat akkoord
om het CNV een levende beweging te laten zijn. De
wordt de pensioenleeftijd gekoppeld aan de
betrokkenheid van bondsvoorzitters bij het dagelijks
levensverwachting – stijgt de levensverwachting dan
werk van de vakcentrale heeft de samenhang
stijgt de pensioenleeftijd, en zal de pensioenleeftijd
binnen het Algemeen Bestuur versterkt en dat biedt
in 2020 worden verhoogd tot 66 jaar. Het debat rond
perspectief voor voortgaande samenwerking in de
de totstandkoming van dit Pensioenakkoord riep veel
toekomst.
discussie op en vroeg de nodige inzet van het CNV. Het ledenaantal van het CNV groeide in 2010 zeer
Pieter de Vente
bescheiden van 336.720 naar 339.337. De ledendaling
Algemeen secretaris
die in eerdere jaren optrad, zette zich niet door, maar de gewenste en noodzakelijke groei van het aantal leden vond niet plaats.
67e verslag CNV
5
Inhoudsopgave 1. Het jaar in vogelvlucht
8
2. Bestuurscentrum
20 20 20 24 25
2.1. Beleid 2.1.1. Beleidsontwikkeling 2.1.2. Ondersteuning vereniging 2.1.3. Projecten 2.2. Communicatie 2.2.1. Intranet en internet 2.2.2. Schriftelijke en grafische diensten (eigen media) 2.2.3. CNV Zelfstandigen 2.2.4. Marketingactiviteiten 2.2.5. Onderzoek
26 26
3. CNV Internationaal
30
26 27 27 27
3.1. CNV programma Sterke Partnerorganisaties 30 3.2. CNV programma Lobby en Beleid 35 3.3. CNV programma Draagvlak- versterking 35 6
67e verslag CNV
4. Dienstencentrum
38 38 38
4.1. CNV Ledenservice 4.1.1. CNV Opleiding en Training 4.1.2. CNV Vertrouwenspersonen WAO/WIA 39 4.1.3. CNV Belastingservice 39 4.1.4. CNV 65plus en ODP 41 4.1.5. CNV Jubilarissen 41 4.1.6. HRM vrijwilligers 42 4.1.7. Vrijwilligersjournaal 42 4.1.8. Feestelijke bijeenkomst 43 4.1.9. Vrijwilligersportaal 43 4.1.10. CNV Vertegenwoordigingen 43 4.2. CNV Rechtshulp 44 4.2.1. Rechtshulpverlening 44 4.2.2. Onderlinge Verzekerings- maatschappij Rechtshulp CNV 46 4.3. CNV Beheerorganisatie ICT 47 CNV Info 49 4.4. Facilitaire ondersteuning 50
5. Vereniging
5.1. Rechtsvorm en doel 5.2. Algemeen en Dagelijks Bestuur 5.3. Werkorganisatie 5.4. Ondernemingsraad (OR) 5.5. Organisatie 5.6. Personele ontwikkelingen 5.7. De financiering 5.8. Samenwerking 5.9. Methoden
52 52 56 58 58 59 61 62 64 64
6. Ledenontwikkeling
68
7. FinanciĂŤn
70
67e verslag CNV
7
Het jaar in vogelvlucht 11 januari 2010
een toekomstbestendig stelsel van aanvullende pensi-
Waarnemend CNV-voorzitter Bert van Boggelen
oenen – stelt het CNV dat de commissie te somber is
toont zich in zijn nieuwjaarstoespraak tijdens de CNV
in de berekeningen met welke prijsstijging de pensi-
Nieuwjaarsreceptie in het Utrechtse Geldmuseum
oenpremie gepaard gaat.
bezorgd over het afnemende vertrouwen in onze sa-
Het CNV roemt met de commissie de kernwaar-
menleving, terwijl dat vertrouwen toch de kern vormt
den van ons pensioenstelsel: collectief, solidair
van de manier waarop wij in ons land met elkaar
en verplicht. Vergeleken met het buitenland doet
moeten omgaan. Hij bepleit herstel van onderling
Nederland het niet slecht. “Het is daarom zaak dat
vertrouwen en in samenhang daarmee een andere
we verstandig en duurzaam blijven beleggen, want
visie op de manier waarop mensen met elkaar om-
solidariteit is nog steeds de beste individuele keuze
gaan en een andere manier waarop mensen met het
voor een pensioen,” aldus wnd. CNV-voorzitter Bert
produceren van goederen omgaan in relatie tot ons
van Boggelen.
natuurlijk milieu. Duurzaamheid moet een centraal thema worden in het beleid van het CNV.
16 februari 2010 ‘Het kabinet moet stoppen met ruziën en het land
8
27 januari 2010
gaan regeren. Dat is hard nodig nu dagelijks mensen
In een reactie op het pensioenrapport van de com-
hun baan verliezen en er nog zwaardere tijden aan-
missie Goudzwaard - Een sterke tweede pijler - Naar
komen,’ dat zegt Bert van Boggelen naar aanleiding
67e verslag CNV
20 februari 2010 Het CNV betreurt de val van het kabinet, omdat de aandacht de komende maanden niet langer uitgaat naar het oppakken van de problemen waar ons land mee geconfronteerd wordt, maar met verkiezingscampagnes en de kabinetsformatie.
15 maart 2010 Het CNV wil dat politieke partijen in hun verkiezingsprogramma’s geen rekeningen doorsturen naar volgende generaties. Mensen moeten weer centraal staan en niet regels en systemen. Vanuit een christelijk-sociale visie ligt daarbij de nadruk op duurzaamheid, persoonlijke verantwoordelijkheid en solidariteit tussen generaties en tussen rijk en arm, zodat de van een dreigende val van het kabinet vanwege de
saamhorigheid in de samenleving vergroot wordt. Dit
kwestie Uruzgan.
betekent dat het CNV het houdbaarheidstekort van de overheid generatieneutraal wil aanpakken. Als het even kan in twee kabinetsperiodes, mits het econo-
67e verslag CNV
9
misch herstel daardoor niet belemmerd wordt.
en sociale innovatie. Daarmee moeten we ons geld
Het CNV wil investeren in slimmer werken in de col-
verdienen.
lectieve sector, waardoor het houdbaarheidstekort
Bezuinigingen kunnen volgens het CNV gevonden
verkleind wordt. Duurzaam consumeren en produ-
worden in onder meer een drastische vergroening
ceren wordt het onderscheidende kenmerk van onze
van het belastingsstelsel, het afschaffen van rente-
samenleving en bedrijfsleven.
aftrek voor ondernemingen, een hervorming van de woningmarkt en een kritische blik op de taken van de overheid.
16 maart 2010 Met een realistische en offensieve strategie die perspectief biedt op een duurzame samenleving voor
13 april 2010
mens en milieu antwoordt het CNV op de jongste
Het Algemeen Bestuur van het CNV draagt Jaap Smit
CPB-cijfers. Investeren in productiviteit en het verho-
voor aan de Algemene Vergadering als kandidaat-
gen van de overheidsinkomsten gaan hand in hand,
voorzitter van het CNV. Jaap Smit is algemeen direc-
zodat geen onbetaalde rekeningen blijven liggen voor
teur van Slachtofferhulp Nederland. Eric de Macker
volgende generaties.
–voorzitter van CNV Publieke Zaak en voorzitter van
Het CNV wil de productiviteit verhogen door meer
de selectiecommissie: “Wij zijn erg blij met Jaap
mensen aan een baan te helpen, door slimmer te
Smit. Hij is een krachtige persoonlijkheid die geloof-
werken en door te investeren in onderwijs en innova-
waardig overkomt en die midden in de samenleving
tie. Nederland moet de ambitie hebben om koploper
staat.”
te worden op het terrein van duurzame technologie
10
67e verslag CNV
10 mei 2010 De Algemene Vergadering kiest Jaap Smit tot voorzitter en Pieter de Vente tot secretaris-penningmeester van het CNV voor een periode van vier jaar. Jaap Smit zal op 1 juni beginnen, Pieter de Vente per direct.
12 mei 2010 Het CNV wil dat banken de economie stimuleren door elkaar en ondernemers makkelijker kredieten te verstrekken. De Nederlandse economie groeit weer een beetje en de winsten van banken en verzekeraars groeien weer aanzienlijk. De overheid hielp de banken toen zij het moeilijk hadden en nu kunnen banken iets terugdoen door de economie een impuls te geven. CNV bestuurder Jaap Jongejan: “De overheid kan zelf aan het herstel van de economie bijdragen door vertrouwenwekkende signalen af te geven. Maatregelen als de deeltijd WW en het pakket crisismaatregelen
67e verslag CNV
11
helpen, maar we zijn er nog niet. Alle maatregelen
komst goed op elkaar blijven aansluiten. Dit akkoord
die de economie positief stimuleren zijn nodig en
waarborgt dat in de nabije toekomst in zowel de AOW
kunnen voor veel mensen net het verschil maken
als de arbeidspensioenen rekening wordt gehouden
tussen een baan en een werkloosheidsuitkering en
met het feit dat Nederlanders gemiddeld langer le-
dat betekent in een huishouden meer dan alleen met
ven en creëert ruimte voor een flexibele uittreedleef-
minder geld rondkomen.”
tijd in beide pijlers, dus ook bij de AOW. De afspraken in dit akkoord worden in de loop van 2010-2011 nader uitgewerkt. Dit betreft ook de af-
4 juni 2010
spraak om een beleidsagenda te ontwikkelen om de
Om de houdbaarheid van het integrale Nederlandse
arbeidsparticipatie en de arbeidsmobiliteit van ou-
pensioenstelsel te waarborgen, zijn naar oordeel
dere werknemers substantieel te verbeteren.
van sociale partners belangrijke aanpassingen nodig. Daarom hebben zij in de Stichting van de Arbeid onder de naam Pensioen Akkoord Voorjaar 2010 af-
5 juni 2010
spraken gemaakt over noodzakelijke aanpassingen
Onder de titel “Bert and Breakfast” wordt tijdens
van de arbeidspensioenen in de tweede pijler. In
een uitgebreide ontbijtbijeenkomst afscheid geno-
samenhang daarmee hebben zij ook voorstellen ge-
men van wnd. CNV-voorzitter Bert van Boggelen.
daan voor de toekomstbestendigheid van de AOW in
Nu het nieuwe dagelijks bestuur is aangetreden,
de eerste pijler.
vertrekt Van Boggelen. In 1999 werd hij gekozen tot
De twee pijlers in het Nederlandse pensioengebouw
algemeen-secretaris en penningmeester, een functie
zijn op elkaar afgestemd en moeten ook in de toe-
die hij een reeks van jaren vervulde en waarin hij tal van veranderingen binnen het CNV initieerde. Na het
12
67e verslag CNV
vertrek van Paas als Verbondsvoorzitter trad Van Boggelen op als waarnemend voorzitter en in die hoedanigheid speelde hij een belangrijke rol in de lopende discussies over de toekomstige vormgeving van ons pensioenstelsel. Hij bepleitte daarbij met succes de koppeling van de pensioenleeftijd aan de stijgende levensverwachting.
14 juni 2010 Pensioenfondsen zijn gebaat bij besturen die zowel werknemers als gepensioneerden vertegenwoordigen. Pensioen is namelijk uitgesteld loon en daarom een zaak van partijen die cao’s afsluiten. Vertegenwoordiging door belangengroepen ondermijnt de solidariteit in besturen. De deel-nemersraad is het orgaan dat adviseert en daar kunnen jong, oud en andere doelgroepen hun stem laten horen. Vertegenwoordigers van werknemers hebben in hun achterban leden van 14 tot en met 104 jaar. Juist het CNV heeft daarom solidariteit tussen generaties hoog in het vaandel staan. Toen vorig jaar pensioen-
67e verslag CNV
13
fondsen enorm last hadden van de bankencrisis heb-
Zij willen echter wel het einde van hun loopbaan zelf
ben pensioenfondsbesturen hun verantwoordelijk-
kunnen bepalen zonder daarvoor al te veel te hoeven
heid genomen voor jong en oud.
inleveren. Het pensioenakkoord biedt hen ruimte
Daar waar De Nederlandse bank wilde afstempelen
daarvoor en er zijn mogelijkheden om aanvullende
heeft juist het CNV in pensioenfondsen gepleit om
afspraken te maken in CAO’s.
rekening te houden met ouderen die geen mogelijk-
Veelgehoorde opmerkingen gaan over de situatie
heid hebben om een teruggang in pensioen te com-
op de arbeidsmarkt van oudere werknemers. In het
penseren. Ons advies aan ouderenorganisaties en de
najaar wil het CNV daarover afspraken maken met
politiek is dan ook om een plaats op te eisen in het
werkgevers. Naast werkgelegenheid gaat het ook
bestuur van de Nederlandse bank!
om bijvoorbeeld een beter loopbaanbeleid. Iemand die bijvoorbeeld jong begint in een zwaar beroep zou tijdig de kans moeten krijgen omin aanmerking te
13 juli 2010
komen voor een andere of aangepaste baan.
Leden van het CNV zijn in meerderheid positief over het akkoord over AOW en pensioenen. Dat is de
14
uitkomst van ledenbijeenkomsten en digitale en-
19 augustus 2010
quêtes. Zij willen dit onderwerp niet overlaten aan
Het CNV wil dat pensioenfondsen ruimte blijven
de politiek, maar stellen wel als voorwaarde dat de
houden om hun dekkingsgraad binnen drie tot vijf
arbeidsmarktpositie van oudere werknemers moet
jaar te herstellen. “Uiteraard moet het wel verant-
verbeteren.
woord blijven. Veertien pensioenfondsen verkeren
Leden erkennen dat de kosten om de pensioenen te
nu in zeer zwaar weer en als ze omvallen hebben
betalen stijgen als mensen gemiddeld ouder worden.
mensen helemaal niets meer. Hoe pijnlijk ook, het
67e verslag CNV
kan noodzakelijk worden om in te grijpen,” zegt CNVvoorzitter Jaap Smit. Minister Donner wil de mogelijkheid creëren dat bij echt noodlijdende pensioenfondsen ingegrepen kan worden. Dit signaal moet serieus genomen worden, maar uiteindelijk ligt die verantwoordelijkheid bij de pensioenfondsen. Smit: “Voor verreweg de meeste gepensioneerden verandert er helemaal niets, maar voor een klein deel kunnen de gevolgen ingrijpend zijn. Veel bedrijfstakpensioenfondsen hebben op hun eigen website al informatie geplaatst over de eigen stand
8 september 2010
van zaken. Als onze leden zich afvragen hoe het met
Het Algemeen Bestuur van het CNV draagt Maurice
hun pensioen gaat adviseer ik ze om de website van
Limmen voor als lid van het dagelijks bestuur van het
uw eigen pensioenfonds te bezoeken. We zullen het
CNV. De Algemene Vergadering neemt op 27 sep-
overleg tussen DNB en de betrokken pensioenfond-
tember aanstaande een besluit over zijn verkiezing.
sen afwachten. De CNV-bestuurders in de pensioen-
Limmen zal in het dagelijks bestuur de portefeuille
fondsen zullen zich ervoor inzetten dat niet gekort
Beleid krijgen. Hij werkt op dit moment als lande-
wordt op de pensioenuitkeringen.”
lijk bestuurder zakelijke dienstverlening bij de CNV Dienstenbond.
67e verslag CNV
15
20 september 2010
mensen met lagere inkomens. Gezinnen die de
In zijn concept-arbeidsvoorwaardennota Duurzaam
verdeling van zorg en werktaken nu net op orde heb-
werk loont stelt het CNV in 2011 te gaan voor koop-
ben, krijgen te maken met een forse bezuiniging op
krachtbehoud en een loonvraag neerleggen van
de kinderopvang. En het voornemen om 4.000 extra
1,5%, het inflatiepercentage. Als er extra ruimte is
ambtenaren te ontslaan zonder overheidstaken te
kan die - tot een maximum van 2,5% - ingezet wor-
schrappen is ondoordacht. “Hierdoor dreigt een
den voor bestrijding van jeugdwerkloosheid, verster-
bezuinigingssamenleving, waarin het perspectief
king van de arbeidsmarktpositie van ouderen, pro-
ontbreekt”, zegt CNV-voorzitter Jaap Smit.
blemen in de pensioenfondsen, het in voorkomende
De aangekondigde bezuinigingen in de collectieve
zo nodig van werk naar werk helpen van ambtenaren
sector en het voornemen om vierduizend mensen te
en sociale innovatie.
ontslaan bovenop de ruim twaalfduizend die al wa-
In sectoren waar meer loonruimte en/of een tekort
ren voorzien vindt het CNV een voorbeeld van eerst
aan arbeidskrachten is, kan dit gevolgen hebben
bezuinigen en vervolgens maar zien hoe, en waarop.
voor de loonontwikkeling.
De overheid moet in een tijd van bezuinigingen, betrouwbaarheid uitstralen. Bijvoorbeeld richting gezinnen waarin ouders hun werk en hun gezin zo
21 september 2010 In zijn commentaar op de Miljoenennota - Onrustige stilte voor de storm? – maakt het CNV duidelijk ongelukkig te zijn met de manier waarop het kabinet Balkenende nog op de valreep de lasten verdeelt. Hogere zorgkosten komen vooral op het bordje van
16
67e verslag CNV
goed mogelijk proberen te combineren. Ouders die dit geregeld hebben worden nu geconfronteerd met bezuinigingen op de kinderopvang. Als er geld op verkeerde plekken terecht komt wil het CNV dat dit aangepakt wordt. Werkende ouders moeten echter wel weten waar zij aan toe zijn.
Het CNV wil een innovatief arbeidsmarktbeleid,
zadeld mogen worden met hoge schuldenlasten en
waarbij geĂŤxperimenteerd kan worden met nieuwe
dat bezuinigd moet worden. De koopkrachtplaatjes
beleidsvormen. Dit is nodig vanwege ontwikkelingen
blijven binnen de perken, maar teleurstellend is dat
op de arbeidsmarkt. Daar zijn op tal van plaatsen
mensen die niet in staat zijn te werken er meer op
veel mensen nodig, zowel in de marktsector (bijv.
achteruit gaan dan werkenden.
chauffeurs, technici) als in de collectieve sector (het
Er bestaat een groot risico dat de grote groep die niet
onderwijs, de veiligheid en de zorg). Onze samen-
kan werken of die de kans niet krijgen om te werken,
leving is gebaat bij gemotiveerde mensen die in die
zoals wajongers en wsw’ers uitgesloten worden.
sector werken of willen werken. Bezuinigingen op
Dit risico is zo groot, omdat de medemenselijkheid
de salarissen en arbeidsvoorwaarden in de publieke
steeds meer uit de samenleving is verdwenen en
sector werken averechts.
door de overheid is overgenomen. De overheid kan deze taak niet teruggeven aan een samenleving die daar niet op is ingericht.
15 oktober 2010
Onduidelijk is welke functies en taken de overheid
In een reactie CNV op regeerakkoord - Reorganisatie
krijgt, dus het CNV is benieuwd wat de kleinere over-
BV Nederland mist sociaal plan – spreekt het CNV
heid minder gaat doen. Ambtenaren die hun baan
waardering voor een aantal punten in het regeerak-
kwijtraken moeten aan ander werk geholpen worden.
koord uit, zoals het handhaven van de duur en de
Eenzijdig ingrijpen in de lonen van ambtenaren past
hoogte van de WW, het onverkort overnemen van het
niet bij het CNV.
pensioenakkoord en het in stand houden van de ont-
Het CNV zal deze wankele coalitie met gedoogsteun
slagbescherming.
kritisch volgen.
Het CNV vindt dat volgende generaties niet opge-
67e verslag CNV
17
10 november 2010
voeren van een Social Media Protocol, valt onder het
Afgelopen zomer stelde het
instemmingsrecht van de ondernemingsraad. (WOR
CNV zijn richtlijnen voor het
artikel 27)
gebruik van social media beschikbaar. De belangstelling voor het document overtreft
15 december 2010
de verwachtingen. Bin-
De vakbonden CNV Publieke Zaak, Abvakabo FNV
nen een uur na publicatie werd het honderd keer
en FNV Bondgenoten overhandigen vandaag, tijdens
gedownload en inmiddels is het aantal downloads
de bijeenkomst in Den Haag, een ultimatum aan Mi-
de tienduizend ruim gepasseerd.
nister Kamp en Staatssecretaris Bleker. In die brief
De aanpassingen in het protocol zijn tot stand geko-
wijzen ze op de enorme problemen bij zowel TNT
men door de input, opmerkingen een aanvullingen
Post als bij de nieuwe postbedrijven. CNV-voorzitter
die we op vele manieren hebben ontvangen. We zijn
Smit spreekt de aanwezige leden toe. Hij toont begrip
speciale dank verschuldigd aan de mensen die be-
te hebben voor de ontwikkelingen op de postmarkt,
reid waren deel te nemen aan een expert-meeting op
maar hij roept de politiek op zijn verantwoordelijk-
1 september 2010.
heid voor de mensen te nemen.
Het CNV heeft dit protocol in eerste instantie voor eigen gebruik opgesteld. Omdat het een thema is dat de laatste tijd vaak in de media komt, is besloten om dit protocol algemeen beschikbaar te stellen. Deze code kan geheel of gedeeltelijk worden overgenomen, voor gebruik in de eigen organisatie. Het in-
18
67e verslag CNV
67e verslag CNV
19
2. Bestuurscentrum
besproken worden: nieuwe pensioencontracten,
2.1 Beleid
verbeteren van de arbeidsparticipatie van ouderen.
een nieuw Financieel Toetsings Kader (FTK) en De afdeling Beleid heeft over deze 3 onderwerpen ook nieuwe standpunten ontwikkeld. Zo werden er
2.1.1 Beleidsontwikkeling
binnen het CNV 9 criteria vastgelegd waar nieuwe
De toekomst van het Nederlands pensioenstelsel
pensioencontracten aan moeten voldoen en werd er
heeft een groot deel van de discussies in Den Haag
een notitie over duurzame inzetbaarheid geschreven.
beheerst. In 2009 lukte het de SER niet om met een
Het CNV-ledenpanel is ingezet ten behoeve van onze
unaniem advies te komen over de verhoging van de
standpuntontwikkeling.
AOW-leeftijd. De politiek leek weer aan zet, maar in
De discussie over het pensioenakkoord speelde zich
2010 besloten sociale partners in de Stichting van de
vooral in de Stichting van de Arbeid af, maar er werd
Arbeid om samen aan tafel te gaan zitten: dit leidde
overleg gevoerd met het ministerie van Sociale Za-
tot het pensioenakkoord juni 2010. Begin 2010 heeft
ken en met de kroonleden van de SER.
het CNV standpunten ontwikkeld over hoe de AOW
20
en het aanvullend pensioen toekomstbestendig ge-
In de Stichting van de Arbeid is naast het werk in het
maakt kunnen worden, daar ontstond de gedachte
pensioendossier ook aandacht besteedt aan andere
om niet de leeftijd zondermeer te verhogen, maar
onderwerpen: mensen die minder dan 35% arbeids-
om de pensioenleeftijd te koppelen aan de (stijgende)
ongeschikt zijn, loondoorbetaling na 104 weken ziek-
levensverwachting. Omdat het pensioenakkoord
te en werkhervatting, opbouw vakantiedagen tijdens
van juni 2010 en aantal afspraken bevatten tot na-
ziekte, medezeggenschap (OR), pensioenopbouw
dere uitwerking moesten er 3 onderwerpen verder
Wajongers, implementatie EOR-richtlijn, Werkher-
67e verslag CNV
vatting gedeelteijk arbeidsgeschikten (WGA), baanmobiliteit en dekking partnerpensioen, schrappen
SLAG MET ARBO
beleidsregels arbowet, en de premiegroepen WW. Over al deze thema’s hebben beleidsmedewerkers
bassadeur veilige en met gezonde werkplek’’ contact gehad Kamerleden, ambtenaren van Ministeries en andere betrokken partijen.
zo ingericht zijn dat dheid van werknemers De afdeling BeleidPrijs heeftper het deelnemer CNV, behalve in de CNV-leden: gratis et dat er in uw organisatie Stichting van de Arbeid, ook vertegenwoordigd in de Niet-leden: €150,komen, maar het is niet Sociaal-Economische Raad. In 2009 werden er door et uw kennis invloed kan kabinet een aantal gedaan die Dezeadviesaanvragen training wordt gegeven in: es. Soms worden de het regels • Voorschoten: 14“Bio-based oktober 2010 in 2010 in de SER uitgewerkt werden: middelen niet gebruikt. Utrecht: 5ondernemers”, november 2010 ug of collega’s blijven thuis “positie•zelfstandige economy”, “Tij• Zwolle: 11 november 2010 p het werk. Wat zijn dan den van de samenleving”, “arbeidsmobiliteit publieke • Maarssen: 18 november 2010 u zelf om hier wat aan te en private sector” en “Duurzame Ontwikkeling”. In
2010 kwamen hier twee nieuwe aanvragen bij: “Be-
volkingsdaling” en “ZZP’ers in de bouw en fysieke een interactief karakter: gen inbreng en het uitwisselen van alle ervaringen. Tevens is belasting”. Niet adviesaanvragen waren eind aar te netwerken. Na2010 afloop heeft u kennis opgedaan hoe al beantwoord met een SER-advies. unt herkennen en bent u beter in staat om het gesprek Ook zijn de gesprekken over een SER-advies uit eik met uw collega’s en leidinggevenden. gen beweging gestart.
Het gaat hierbij om het SER-advies over de “Toekomstige arbeids-marktpositie van jongeren”. Daarnaast
e trainingen zijn voor CNV-leden met een functie in de OR of een functie ls kaderlid. Bent u geen CNV-lid? Dan kunt u ook deelnemen tegen een peciaal tarief, en zo kennis maken met de dienstverlening van het CNV.
67e verslag CNV
21
22
is er gewerkt aan de rapportage door de commissie
gens de resultaten vast in een eigen CNV-manifest.
Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Onder-
Het manifest bevat de belangrijkste C NV standpun-
nemen.
ten die het CNV terug wilden zien in de programma’s
Er werd ook begonnen met het opstellen van een
van de politieke partijen.
advies over het op middellange termijn te voeren
Het manifest is in aanloop naar de verkiezingen
sociaal-economisch beleid met het oog op de Tweede
uitvoerig onder de aandacht gebracht bij de verschil-
Kamerverkiezingen in 2011. De val van het kabinet-
lende politieke partijen en vormde tevens de basis
Balkenende maakte het nodig te verkiezingen te
voor CNV-reacties op de partijprogramma’s van ver-
vervroegen naar de zomer van 2010. Dat bracht de
schillende politieke partijen.
SER ertoe om op bestuurlijk niveau na te gaan of het
Het manifest bevatte o.a. een voorstel om de be-
mogelijk zou zijn een versneld advies uit te bren-
staande spaarloon- en levensloopregeling samen
gen, waarmee een kabinets(in)formateur rekening
te voegen tot een nieuwe regeling, die de naam ‘vi-
kon houden. Ondanks intensieve pogingen om een
taliteitsregeling’ kreeg. Tijdens de formatie van het
verkort Middellange termijnadvies uit te brengen,
kabinet-Rutte kreeg deze gedachte een plaats in het
slaagde de SER daarin niet.
regeerakkoord.
De CNV-inzet voor het middellange termijnadvies
De afdeling Beleid heeft het CNV niet alleen in de
was in hoge mate gebaseerd op het Politiek Manifest,
nationale polder vertegenwoordigd, maar ook in-
dat tijdens een bestuurdersconferentie op 9 en 10
ternationaal. Concreet gaat het om de volgende
maart was opgesteld. De val van het kabinet dwong
overlegcircuits en netwerken op overstijgend en in
het CNV om zijn politieke wensen in sneltreinvaart
themawerkgroepen niveau: Europees Economisch
vast te stellen. De afdeling verzorgde de input voor
en Sociaal Comité (EESC), Europees Verbond van
deze conferentie, nam daaraan deel en legde vervol-
Vakverenigingen (EVV, ookwel afgekort als ETUC),
67e verslag CNV
ILO, PERC, EZA, raadgevende comités, Raad WSBVC, overleg Europarlementariërs en de International Trade Union Confederation (ITUC). In 2010 zijn op Europees niveau o.a. de volgende onderwerpen besproken: Europese Arbeidstijdenrichtlijn, wereldwijde economische crisis, voorbereiding stukken voor congres ETUC (eens in de vier jaar), zwangerschapsverlof en vaderverlof, campagne tegen de bezuinigingsmaatregelen, economisch en sociaal governance, pensioenen, lidmaatschapsverzoeken ETUC, energiebeleid, recht tot staken, migrerende werknemers, life long learning en Europese ondernemingsraden. Veel van deze onderwerpen zijn besproken in de vergaderingen van de executive committee van de ETUC. Op voordracht van het CNV is eind 2010 Bartho Pronk – oud CNV-medewerker - benoemd als voorzitter van de EZA, een netwerk van Christelijke werknemersorganisaties in de EU. Op internationaal niveau zijn o.a. de volgende onderwerpen besproken: economische crisis, jonge werknemers, duurzaamheid, klimaatverandering, migrerende werknemers, gezondheid en veiligheid, HIV/
67e verslag CNV
23
AIDS bestrijding, globalisatie, werknemersrechten,
Andere activiteiten van Beleid waren het geven van
rol verenigde naties, gendergelijkheid en samenwer-
een aantal presentaties, zoals over maatschappelijk
king met christelijke organisaties. Van 20 – 25 juni
verantwoord ondernemen en de OR, het organiseren
namen medewerkers van de afdeling beleid deel aan
van een symposium over het pensioenkeurmerk,
het congres van de ITUC in Vancouver, Canada. Op
ontwikkeling van de arbeidsvoorwaardennota, lobby
dit congres werd aandacht besteed aan Economic
rondom miljoenennota, het uitbrengen van 5 Duide-
governance op wereldniveau en aan de positie van
lijk Overs en 18 Polder Ins&Outs met als doel bonden
jongeren op de arbeidsmarkt.
inzicht geven in de relevante ontwikkeling op de be-
Tijdens de jaarlijke ILO conferentie in Geneve, die
leidsdossiers van de afdeling Beleid. Verder is ge-
plaats vond gedurende de eerste drie weken van juni,
participeerd in de Taskforce Kinderopvang. Ook ver-
was het CNV betrokken bij de formulering van een
zorgde medewerkers van beleid een workshop over
verdrag voor ‘domestic workers’. Dit ILO verdrag zal
duurzaamheid voor MOSZ, een vakbond in Hongarije.
in 2011 verder uitgewerkt worden. De Raad voor Werk en Inkomen (RWI) heeft adviezen
2.1.2 Ondersteuning vereniging
uitgebracht over het combineren van arbeid en zorg
In 2010 is de commissie Sociaal Politieke Aangele-
en over zelfsturing in de re-integratiepraktijk. Het
genheden (SPA) elf keer bijeen geweest, het Coördi-
RWI deed daarnaast onderzoek naar o.a. Wajongers
natoren Overleg Arbeidsvoorwaarden (CCA) één keer,
op de werkvloer, het arbeidsmarktbeleid van ge-
en de Werkgroep Pensioenen acht keer. De afdeling
meenten, ondersteuning van zzp’ers door gemeenten
Beleid voert het secretariaat van deze commissies.
en werkende armen.
Op verzoek van het vrijwilligersgroep voor activiteiten voor senioren “Onder dezelfde paraplu” (ODP)
24
67e verslag CNV
is de afdeling betrokken geweest bij het maken van
www.veiligengezondwerken.nl gevuld met informatie
powerpointpresenties over de zorg en pensioenen
over veilig en gezond werken en de arbocatalogus en
en hebben beleidsmedewerkers drie prestaties voor
voorzien van een “Wizard voor arbocatalogi”.
groepen senioren in het land voor hun rekening ge-
Een ander project is het project Arbeidsvoorwaarden
nomen.
en mobiliteit. Het project wordt samen met de FNV en de MHP uitgevoerd. Het CNV levert de projectleider en is aanvrager van het hele subsidiebedrag.
2.1.3 Projecten
In 2009 werd een kenniscentrum Werk en Vervoer
De afdeling Beleid ondersteunt en coördineert het
opgericht ten behoeve van het bevorderen van af-
CNV-brede project arbocatalogi. In 2010 heeft het
spraken op het gebied van mobilieitsmanagement.
CNV zich toegelegd op de verdere totstandkoming,
Het doel van het kenniscentrum is om werknemers
het complementeren, en het implementeren van
en vakbondbestuurders te ondersteunen bij initi-
deze catalogi. In dit kader heeft een projectmede-
atieven die leiden tot minder files en duurzamer
werker bondsbestuurders bijgestaan in de ontwik-
reizen. In 2010 lanceerde het kenniscentrum een
keling van arbocatalogi in diverse sectoren (bij o.a.
mobiliteitsscan voor vakbondsbestuurders en OR-
verzekeraars, huisartsen, beveiliging, zuivel, afval).
leden. Er werd ook een expertmeeting georganiseerd
Daarnaast is er een Duidelijk Over over de implemen-
over arboknelpunten en tijd- en plaatsonafhankelijk
tatie van de arbocatalogus gemaakt, zijn er 11 trai-
werken, en de resultaten van de expertmeeting zijn
ningen ‘Ambassadeur veilige en gezonde werkplek’
gebruikt voor het schrijven van een handreiking. Ook
georganiseerd in samenwerking met CNV
is er een toolbox ontwikkeld met stappenplannen en
Opleidingen en Training en is de website
goede voorbeelden.
67e verslag CNV
25
2.2 Communicatie
2.2.1 Intranet en internet Het oude intranet is in 2010 vervangen. Het nieuwe
In 2010 zijn de afdelingen Marketing en Communi-
systeem is eenvoudiger te beheren en in de toekomst
catie binnen de CNV Vakcentrale nauw gaan samen-
gemakkelijker uit te breiden. Grootste directe winst-
werken. Een van de belangrijkste argumenten hier-
punt voor de CNV medewerkers, is dat het intranet
voor was een inhoudelijk argument. De vakgebieden
vanuit huis te raadplegen en te beheren is.
liggen zo dicht bij elkaar dat het onlogisch was dat
In 2010 heeft onze internetsite, www.cnv.nl, een
deze twee afdelingen gescheiden waren. Daarnaast
hoognodige vernieuwing ondergaan. Op basis van
kreeg de afdeling voor 2010 ook de opdracht mee om
een onderzoek, waarbij doelstellingen, vragen aan
extra te bezuinigen. Deze bezuiniging is gerealiseerd
CNV Info, gebruikersonderzoek en bezoekcijfers
door in de loop van het jaar een aantal vacatures niet
met elkaar vergeleken zijn, is een nieuw plan voor
meer in te vullen
de inhoud van de site gemaakt. Alles is herschreven
en een aantal projecten niet uit te voeren dus ook
en opnieuw ingedeeld. Ook de lay-out heeft upgrade
niet te voorzien van menskracht. De komst van het
gekregen zodat de site een moderne en toeganke-
nieuwe DB zorgde voor nieuwe plannen die ook weer
lijke aanblik heeft gekregen. Er wordt meer gebruik
gevolgen hebben voor deze afdeling. Het team heeft
gemaakt van mogelijkheden voor bezoekers om de
zoveel mogelijk het werkplan uitgevoerd en daarmee
site te delen in hun eigen sociale netwerken. De ont-
voldaan aan het hoofddoel, namelijk het gevraagd en
wikkelingen worden in 2011 verder doorgevoerd.
ongevraagd adequaat kunnen inspelen op kansen om het CNV-profiel in de externe en eigen media te versterken en daarmee een duidelijker gezicht aan het CNV te geven naar leden en niet-leden.
2.2.2 Schriftelijke en grafische diensten (eigen media) Veel van de artikelen van CNV-Persburo zijn door
26
67e verslag CNV
de bondsbladen geplaatst. De eindredactie van de
uit verschillende cadeaubonnen: vanaf november
Seniorenkrant voor oudere leden draagt bij aan het
130 nieuwe leden tot eind december;
behouden van deze leden. De grafische vormgeving in opdracht van bonden is een populaire faciliteit die bovendien zorgt voor het behoud van een uniforme
• Belastingservice met introductie en de communicatie over nieuw afsprakensysteem:
CNV-huisstijl. • In opdracht van de afdeling Ledenservice is de gids ‘Rondom overlijden’ ontwikkeld. Hiervan zijn – te-
2.2.3 CNV Zelfstandigen
gen betaling - binnen een half jaar 1.000 exempla-
In 2010 was de afdeling verantwoordelijk voor de
ren aangevraagd door leden.
projectleiding en de communicatie en marketing activiteiten voor het label CNV Zelfstandigen. Deze werkzaamheden zijn binnen begroting en naar tevredenheid uitgevoerd. Eind 2010 is besloten om deze taken in het vervolg niet meer bij de CNV Vakcentrale te beleggen.
2.2.5 Onderzoek Het onderzoek binnen de vakcentrale bestaat uit een breed palet van activiteiten in het kader van dienstverlening, kennis over onze leden en beleidsondersteund ledenonderzoek.
2.2.4 Marketingactiviteiten Hoogtepunten dit jaar waren: • Guus Meeuwis concerten - member get member actie (april, mei): 201 nieuwe leden; • Doorlopende member get member actie met keuze
• WWU (Wat wilt u?) structureel Op verzoek van bonden adviseren, begeleiden en uitvoeren van WWU-onderzoeken onder bestaande leden, resultaten analyseren en bestuurders en marketeers adviseren. 67e verslag CNV
27
In 2010 zijn twee rapportages voor de ACP opgeleverd. Daarnaast is in 2010 met een tweede meting gestart bij CNV Onderwijs en is een start gemaakt
• Stimuleren gebruik niet-ledenonderzoek / DVD kleuren herkennen Naast kennis over de eigen leden (ledenonderzoe-
met de voorbereidingen van een tweede meting
ken: Wat wilt u?) weten we na een groot onderzoek
begin 2011 bij CNV Dienstenbond.
in 2007 ook veel over niet-leden. Niet alleen ‘traditionele’ kenmerken zoals leeftijd en sector maar
• Ledenpanel
juist ook informatie over (werk)beleving, waarden
Zes keer per jaar wordt er online een ledenpanel
en houding ten aanzien van vakbonden. De mensen
geraadpleegd. Sinds eind 2009 is het panel repre-
die op basis van deze kenmerken op elkaar lijken
sentatief voor het CNV. Bonden en vakcentrale
worden in een groep cq segment ingedeeld.
kunnen vragen aanleveren, ieder onderzoek wordt
In samenwerking met de ACP heeft de Vakcentrale
uitgebreid geanalyseerd en op een A4-tje samen-
op 15 juni 2010 een workshop georganiseerd over
gevat. Interessante uitkomsten worden via com-
het ‘kleuren denken’ voor medewerkers en kader-
municatie doorgespeeld aan de pers.
leden van de ACP die betrokken zijn bij de werving.
• Monitoren ledenontwikkeling
• De klant centraal-meting klanttevredenheid
In 2010 heeft het Secretarissenoverleg besloten
De kwaliteit van de verschillende diensten wordt
om in 2011 te starten met een proef voor het moni-
vanaf januari 2009 op een uniforme manier geme-
toren van de ledenontwikkelingen.
ten. De afdelingen waarom het gaat zijn: CNV Info, Rechtshulp Plus, Belastingservice, CNV Internationaal, Opleiding en Training, Jubilarissen en Vertrouwenspersonen.
28
67e verslag CNV
• Diverse onderzoeken In 2010 heeft de afdeling ook aan een aantal extra verzoeken kunnen voldoen. Zo heeft de afdeling de CNV Onderwijs Academie geadviseerd en begeleid bij een marktonderzoek voor deze dienst. En in opdracht van CNV Vakmensen en CNV Dienstenbond is een onderzoek uitgevoerd onder OR-leden. Hoe ervaren de OR-leden de huidige dienstverlening en waar heeft men (nog meer) behoefte aan?
67e verslag CNV
29
3. CNV Internationaal
3.1 CNV programma Sterke Partnerorganisaties
De werkzaamheden en activiteiten van CNV Internationaal waren ook in 2010 ingebed in drie program-
1. Gerealiseerde arbeidsverbeteringen door mid-
ma’s (Sterke Partnerorganisaties, Lobby en Beleid,
del van dienstverlening en overeenkomsten met
en Draagvlakversterking). Het doel is dat deze waar
derden
mogelijk onderling aan elkaar zijn verbonden. Deze geĂŻntegreerde werkwijze is sinds 2009 versterkt toegepast, conform de intenties die daarover zijn vast-
Federatie C.CAWDU (textiel) aangesloten bij de confederatie CLC
gelegd in de VMP-aanvraag voor de periode 20092012 van het CNV. Voor de illustratie daarvan wordt
# Werving, training en opbouw vakbond
in dit verslag verwezen naar het zelfstandige verslag
In elf bedrijven in de textiel werden 3244 werkne-
over de werkzaamheden van CNV Internationaal.
mers als nieuw lid ingeschreven (75% vrouw). Er werden 528 werknemers gekozen tot kaderlid (60% vrouw) en er deden 275 mensen (85% vrouw) mee aan basisvakbondstraining. In 11 fabrieken vonden vakbondsverkiezingen plaats. Vijf bedrijfsbonden waren al geregistreerd en 6 hebben een registratieprocedure lopen bij het Ministerie van Arbeid.
# Effectievere geschillenbehandeling Na onderhandelingen en dienstverlening bij geschillen, zijn 143 kader(leden) (80% vrouwen) weer terug 30
67e verslag CNV
op hun werkplek van vòòr het arbeidsconflict. Een
moeten blijven, anders lopen dit soort zaken vast.
aantal werknemers ontving financiële compensatie.
Daarnaast is het belangrijk bij dit soort geschil-
De verhoudingen tussen werkgevers en vakbon-
len goed te weten wat de werknemers willen en
den zijn verbeterd, evenals de arbeidsvoorwaarden
verwachten, en waarom. Met die kennis kan beter
voor de werknemers: na onderhandelingen werd
onderhandeld worden en kan het resultaat beter
stukloonverhoging gerealiseerd en verbetering van
naar hen worden toegelicht.
moederschapsverlof, vermindering van gedwongen
- Voorheen namen mannen het voortouw in deze
overwerken, verhoging ziekengeld, betere arbeids-
fabrieken. Nu er ook vrouwen gekozen zijn tot vak-
omstandigheden (veiligheid en gezondheid); ook het
bondsleider, durven zij ook op te komen voor de
vakbondsrecht ‘vrijheid van organisatie’ werd beter
werknemersbelangen en doen dat met verve.
toegepast.
# Geleerde lessen: - Werving vraagt veel tijd en energie voor het leggen
Federatie CTSWF (toerisme) aangesloten bij de confederatie CLC
van contact met mensen in de bedrijven. De terughoudendheid en angst voor ontslag wordt minder
# Verdeling ‘service charge’
zodra ze meer kennis hebben van vakbondsrech-
De CTSWF is er door onderhandeling in geslaagd om
ten.
de werknemers in een aantal grote hotels rechtmatig
- Bij geschillenbehandeling blijkt dat als we een
te laten meedelen in de opbrengst van de 5% ‘service
individueel probleem collectief kunnen maken,
charge’. Dit leidde tot salarisverhoging voor 2000
en vervolgens oplossen, dat snel resultaat geeft.
werknemers (50% vrouw) en vastlegging van de af-
Daarnaast geeft de C.CAWDU aan dat ze flexibel
spraken (inclusief bijv. 13e maand bonus) in de CAO.
67e verslag CNV
31
# Training Door training van 175 vakbondsleiders (125 vrouwen)
Federatie IDEA (informele economie) aangesloten bij de confederatie CLC
is de CTSWF er in geslaagd de kwaliteit van de belangenbehartiging te verbeteren. Met name het aantal
# Geschillen
vrouwelijke leiders is met deze trainingsslag aan-
In Phnom Penh en in vier provincies heeft IDEA 73 in-
zienlijk toegenomen, dat is belangrijk in een sector
dividuele en 3 collectieve geschillen opgelost tussen
waar veel vrouwen werken. Zij zijn onmiddellijk be-
kleine handelaren en de autoriteiten. Voorbeelden
trokken in lopende onderhandelingen en activiteiten.
hiervan zijn: (a.) bij het ‘Naga Casino and Hotel’ is er een collectief geschil opgelost tussen 25 tuktuk- en
# Geleerde lessen:
motortaxi-rijders en het hotel inzake de parkeer-
- Het is bij onderhandelingen belangrijk om de ver-
plaats waar zij op klanten wachten, (b.) in individuele
klaringen van het management goed te volgen.
gevallen behartigde de bond de belangen van een
- Het is belangrijk onderhandelingen goed voor te
motortaxirijder die was gearresteerd en ondersteun-
bereiden en het is nuttig als één persoon dit proces
den ze een tuktukrijder die bij een ongeluk gewond
vanuit de vakbond coördineert.
was geraakt, (c.) het derde voorbeeld betreft steun
- Het is in een sector waar veel vrouwen werken cru-
aan een straatverkoper die met geweld van zijn ver-
ciaal dat vrouwen in het leiderschap van de vakbond
koopplek was verwijderd.
gaan meedraaien, zowel op lokaal als op nationaal niveau.
Daarnaast zijn er onderhandelingen geweest met 5 staatsinstellingen waaronder de Anti Corruption Unit (ACU), het Ministerie van Binnenlandse Zaken, de Belastingdienst en provinciale overheden. Hierdoor
32
67e verslag CNV
zijn de autoriteiten zich meer bewust van de rechten van de werkers in de formele economie. Dankzij de publiciteit bij diverse acties (bijeenkomsten en radio) zijn 642 werkers (25% vrouw) zelf meer bewust van hun rechten en meer betrokken bij de oplossing ervan.
# Contributie In deze sector is de inning van contributie zo mogelijk nog lastiger dan bij andere bonden. Door 80 kleinschalige bijeenkomsten te organiseren met nadruk op de voordelen van lidmaatschap, is IDEA er in geslaagd 980 mensen betalend lid te maken.
# Geleerde lessen: - In deze sector is netwerken en het onderhouden van goede contacten erg belangrijk. - Grotere bijeenkomsten rond Vrouwendag of Dag van de Arbeid zijn effectief bij promotie en belangenbehartiging, want leden zien de bond aan het werk, werken mee en brengen issues aan.
67e verslag CNV
33
2. Zuid-Zuid uitwisseling met SBSI (Indonesië)
(textielbond) op bezoek geweest bij VLISCO (tex-
De stand van zaken in deze samenwerking is in april
tielprinters in Helmond). Verder zijn er gesprekken
in Jakarta (Indonesië) besproken. In oktober zijn in
geweest met de Schone Kleren Campagne (CCC), die
Utrecht nieuwe plannen gemaakt, met name voor
actief strijdt voor textielwerkers in Cambodja, en de
kennisvergaring door de CLC over vakbondswerk in
Belgische vakbondscollega’s van ACV.
sectoren waar de CLC nog niet sterk is, maar wel veel kansen ziet. Voor het nieuwe meerjaren werkplan 2011-2014 heeft de CLC aangegeven de intentie te hebben de landbouwbond (FAPD) meer aandacht en ondersteuning te geven, met name in het traject dat zij willen opgaan met de werknemers van plantages. Door tussenkomst van het CNV zal de FAPD verkenningsmissies gaan uitvoeren naar partnerorganisaties die daar al meer ervaring mee hebben, zoals de NWC in Sri Lanka of de SBSI in Indonesië. 3. Kennis en netwerken Tijdens het bezoek aan Nederland in oktober heeft de CLC-delegatie gesproken met de CNV-voorzitter en de voorzitter van CNV Vakmensen in de hoedanigheid van textielbond. Daarnaast is Mr Athit Kong in zijn hoedanigheid als vice voorzitter van de C.CAWDU
34
67e verslag CNV
3.2 CNV programma Lobby en Beleid
3.3 CNV programma Draagvlak- versterking
CNV Internationaal heeft in 2010 (o.a. met steun van
Vanaf de start van de campagne ‘Eerlijke Kleding?
CNV Vakmensen) haar partnervakbond in Cambodja
Draag het uit!’ in eerste helft van 2010 zijn diverse
zowel in woord (door brieven en via haar website
digitale media ingezet, in combinatie met en in
en social media) als in financieel opzicht, gesteund
aanvulling op schriftelijke media, met het doel met
bij een staking in de kledingsector na het stuklopen
name jongeren en CNV-leden te betrekken bij de
van de onderhandelingen over het minimumloon. De
problematiek in de kledingindustrie en de rol die zij
staking heeft in eerste instantie tot een confrontatie
daarin kunnen spelen. Het thema bleek zeer actueel
geleid waarbij veel leden van de partnervakbond van
in Cambodja gedurende heel 2010 vanwege de voort-
CNV Internationaal in hun baan zijn geschorst, maar
durende onderhandelingen en de strijd van Cam-
inmiddels hebben vakbonden en werkgevers met
bodjaanse werknemers in de kledingindustrie voor
steun van de overheid toch weer om de tafel gezeten
verhoging van het minimumloon naar een leefbaar
om te praten over het opheffen van de schorsing.
niveau.
Dat is nu voor 80% van de mensen gelukt. Daarnaast
Via een digitale schrijfactie zijn bezoekers actief
hebben de werkgevers ook met een beperkte loons-
betrokken doordat zij per mail een brief konden
verhoging ingestemd.
verzenden aan de Cambodjaanse overheid en aan Cambodjaanse bedrijven om aan te dringen op (a.) een leefbaar minimumloon voor de kledingarbeiders en (b.) het respecteren van de arbeidsrechten. De Cambodjaanse vakbonden wisten te bereiken dat
67e verslag CNV
35
de overheid en de werkgevers instemden met een
Halverwege 2010 ging de nieuwe website van CNV
kleine verhoging van 5 dollar per maand.
Internationaal de lucht in waar alle informatie over de campagne ‘Eerlijke Kleding? Draag het uit! en de
Via haar weblog deed Nederlandse jongere Margo
situatie in de kledingindustrie in Cambodja centraal
Kosters verslag van haar voorbereiding en reis naar
te vinden is, waaronder een checklist die consumen-
Cambodja. Deze weblog was ook te volgen via haar
ten kunnen gebruiken als zij Eerlijke Kleding willen
Twitteraccount en de Hyvespagina van CNV Interna-
kopen. Uit reacties van bezoekers blijkt waardering
tionaal. De reportage die van die reis is gemaakt is
voor de informatie en dat men inderdaad graag wil
te zien op You Tube, Vimeo en via de website van CNV
weten waar Eerlijke Kleding te koop is.
Internationaal. Via nieuwsberichten op de website en de digitale CNV Wereldnieuwsbrief werden actuele
Nieuw op de website zijn onder andere de landenpa-
ontwikkelingen gevolgd.
gina’s, die bedoeld zijn om een overzicht te bieden van nieuws en informatie rond het werk van CNV
36
Ook op de websites van CNV Vakcentrale en diverse
Internationaal per land. Zo ook in Cambodja; de lan-
bij het CNV aangesloten bonden, werden regelmatig
denpagina Cambodja bevat informatie over de sa-
berichten geplaatst over de ontwikkelingen in de
menwerking met de partnerorganisatie en de onder-
situatie van de werknemers in de kledingsector in
steunde projecten. Ook de documentaire ‘The worker
Cambodja. Met name ook door CNV Vakmensen, de
can wait’, de weblog van Margo Kosters en nieuws en
CNV-bond die werkenden in de Nederlandse kleding-
interviews zijn daar te vinden. Algemene gegevens
sector organiseert.
over bevolking, inkomen en een landkaartje maken
het beeld compleet.
67e verslag CNV
Tot slot Ook in 2010 was internationale solidariteit een belangrijk werkterrein voor het CNV. Daarbij besteedden wij veel aandacht aan onze manier van werken. Onze werkprocessen zijn daarom ook verbeterd en daar hebben onze partners baat bij. De afstemming tussen het werk van de bonden en van CNV Internationaal is van belang en zal gedurende 2011 opnieuw aandacht krijgen in de strategieformulering voor het tijdvak na 2012.
67e verslag CNV
37
4. Dienstencentrum 4.1 CNV Ledenservice 4.1.1 CNV Opleiding en Training CNV Opleiding en Training is scholingspartner van de bonden en verzorgt in opdracht van de bonden scholing van leden, kaderleden en niet-leden (maatwerk). In 2010 zijn in opdracht van de bonden en enkele
38
onderdelen van de vakcentrale diverse trainingen op
van kadergroepen, maar ook voor de platforms in de
maat uitgevoerd.
regio.
De cursus ‘Ambassadeur veilige en gezonde werk-
Voor de ACP is de cursus loopbaanperspectief 3 maal
plek’ voor CNV Vakcentrale was een groot succes. In
gegeven in het najaar 2010. Omdat er nog mensen op
plaats van de geplande 3 cursussen zijn er 6 cursus-
de wachtlijst staan, heeft ACP besloten in 2011 nog 6
sen gegeven.
cursussen te laten verzorgen door CNV Opleiding en
De cursus ‘Met pensioen, wat nu te doen?’ is in op-
Training.
dracht van CNV Vakmensen in het najaar diverse
In totaal hebben 503 personen deelgenomen aan de
keren uitgezet. De cursus ‘Effectief vergaderen’ voor
maatwerktrainingen voor bonden. Door de ingezette
CNV Vakmensen werd ook steeds vaker aangevraagd
groei is voor 2011 een stijging van trainingen te ver-
door bestuurders bijvoorbeeld t.b.v. het verbeteren
wachten.
67e verslag CNV
Daarnaast biedt CNV Opleiding en Training een be-
Eind 2010 is CNV Vertrouwenspersonen gevraagd
perkt bondsbreed scholingsprogramma aan voor
mee te denken en een rol te spelen in de pilot van
alle leden van het CNV. In totaal hebben daaraan 440
CNV Onderwijs voor een uitgebreide dienstverlening
personen deelgenomen.
aan zieke leden van CNV Onderwijs. De pilot start in april 2011.
4.1.2 CNV Vertrouwenspersonen WAO/WIA De Vertrouwenspersonen WAO/WIA begeleiden leden
4.1.3 CNV Belastingservice
bij de keuring en geven informatie. Daarnaast bege-
CNV Belastingservice biedt hulp bij het invullen van
leiden Vertrouwenspersonen leden in het traject van
de aangifte inkomstenbelasting. De jaarlijkse belas-
de eerste twee ziektejaren (Poortwachter).
tingzittingen vinden in het voorjaar plaats, verspreid
In totaal is er 341 gebruik gemaakt van deze dienst-
over het hele land. Naast de zittingen wordt het hele
verlening. Hiervan betrof 85 aanvragen de begelei-
jaar door belastingaangiften ingevuld en wordt indien
ding in kader van Wet Poortwachter.
nodig nazorg verleend.
In 2010 is regelmatig overleg geweest tussen de
Naast de inkomstenbelasting worden ook ander-
coรถrdinator van CNV Vertrouwenspersonen en de
soortige formulieren ingevuld die relevantie vertonen
juristen, individueel dienstverleners en sociaal ju-
met inkomstenbelasting, bijvoorbeeld aangiften bui-
ridisch medewerkers over de dienstverlening aan
tenland, toeslagen en formulieren op het gebied van
individuele leden.
de domeinen van CNV 65plus (inkomen, gezondheid,
Voor de vertrouwenspersonen zijn in 2010 twee lan-
vervoer en wonen).
delijke bijeenkomsten geweest en een evaluatiebijeenkomst over de Poortwachterdienstverlening.
67e verslag CNV
39
Ieder jaar worden de 1000 vrijwilligers speciaal opgeleid om de kwaliteit hoog te houden. Nieuw was het thema ‘vrijwilliger als ambassadeur’ in de cursus. Hierbij is ingegaan op het klantgericht en servicegericht werken als belastinginvuller.
Belastingaangifte? Samen met het CNV heb je dit snel geregeld!
In 2010 zijn alle afspraken voor het eerst via 1 centraal nummer (CNV Info) gemaakt. Bovendien was het voor het eerst mogelijk voor leden om zelf hun afspraken online te boeken. Eenderde van de afspraken zijn online geboekt. Tweederde van alle afspra-
• • • •
Deskundige invullers Meteen weten waar je aan toe bent Aangifte direct naar Belastingdienst Bij jou in de buurt
ken zijn telefonisch gemaakt via CNV Info. In totaal zijn 32796 aangiften ingevuld. Dit is inclusief fiscaal partners. In verband met aanvullingen/wijzigingen en/of vragen naar aanleiding van de aangifte is 1293 maal contact geweest met leden.
Maak een afspraak via www.cnv.nl/belastingservice of bel met CNV Belastingservice 030 -751 10 50
Met het Ministerie van Financiën zijn gesprekken gevoerd over de VIA (vooringevulde aangiften) en hoe het CNV daar als intermediair mee kan gaan werken.
40
67e verslag CNV
CNVD-10-advBELSERV-DEF.indd 1
04-01-11 11:41
4.1.4 CNV 65plus en ODP
4.1.5 CNV Jubilarissen
Tweemaal per jaar wordt een seniorenkrant ge-
In totaal zijn 6116 jubilarissen gehuldigd (951 extra
maakt, die bonden kunnen sturen naar hun senio-
dan opgenomen in het werkplan). Voor deze jubi-
renleden. Daarnaast wordt via CNV Belastingservice
larissen zijn 103 feestelijke bijeenkomsten geor-
hulp geboden bij het invullen van formulieren op het
ganiseerd, verspreid over het hele land. De 60- en
gebied van inkomen, gezondheid, wonen en vervoer).
70-jarige jubilarissen worden thuisbezocht. In totaal
Hiervan is in 2010 30 maal gebruik gemaakt.De seni-
zijn er 770 huisbezoeken geweest. Deze jubilarissen
orenkrant is volgens planning tweemaal verschenen.
worden tevens uitgenodigd voor de bijeenkomsten.
De bonden hebben in 2010 besloten dat zij zelf ge-
Steeds meer bonden laten het huldigen verzorgen
heel verantwoordelijk zijn voor de communicatie met
door CNV Ledenservice.
de seniorenleden. Hiermee komt de seniorenkrant te vervallen. De werkgroep Onder Dezelfde Paraplu (ODP) heeft in het najaar weer diverse bijeenkomsten georganiseerd verspreid over het hele land. In totaal zijn 16 bijeenkomsten gehouden met als thema Pensioen en Zorgkosten, die bezocht zijn door in totaal 465 personen.
67e verslag CNV
41
4.1.6 HRM vrijwilligers
In totaal hebben ca 50 vrijwilligers de introductie-
Ruim 1500 vrijwilligers zijn actief voor CNV Leden-
dagen bezocht. De waardering is hoog: gemiddeld
service. Vrijwilligers zetten zich in voor verschillende
een 8,4.
onderdelen in de dienstverlening (Opleiding en Training, Belastingservice, Vertrouwenspersonen WAO/ WIA, Jubilarissen) en/of in een vertegenwoordigende
4.1.7 Vrijwilligersjournaal
functie (Kamer van Koophandel, Ontslagadviescom-
Het CNV Vrijwilligersjournaal is in 2010 in een geheel
missie, lokale adviesraden/cliëntenraden UWV, IVR,
nieuw jasje gestoken waarmee dit nieuwsbulletin be-
etc).
ter aansluit op de moderne communicatiebehoeften van organisatie én vrijwilligers. Het Vrijwilligersjour-
In 2010 zijn voor het eerst introductiedagen voor
naal heeft tot doel het versterken van de band met de
nieuwe vakcentrale-vrijwilligers georganiseerd. Tij-
vrijwilligers en hen betrokken te houden bij de vak-
dens de bijeenkomsten krijgt men informatie over
centrale. Het kleurige Journaal verscheen volgens
de CNV organisatie, geschiedenis en identiteit en
plan drie keer.
over het vrijwilligersbeleid. Door de forse toestroom vanGoed nieuwe vrijwilligers zijn er drie bijeenkomsten geregeld!
VOORJAAR 2010, JAARGANG 10, NUMMER 1
gehouden in plaats een, die oorspronkelijk gepland Nu het hoogseizoen voor de vrijwilligers van CNV Ledenservice weer is losgebarsten, zetten we graag op een rij hoe de verzekeringen ook al weer zijn geregeld. Wel zo prettig om te weten als je op pad gaat voor het CNV!
die je onopzettelijk toebrengt aan anderen of zijn of haar eigendommen. De verzekering dekt dus niet de schade die jij zelf of je bezittingen onverhoopt oplopen. Ook dekt deze verzekering geen schade die is veroorzaakt door - of aan - auto’s en andere vervoermiddelen.
vrijwilliger en ook vrijwilligers die opereren onder de paraplu van een landelijke organisatie vallen onder deze verzekering. Wil je weten of in jouw woonplaats een dergelijke verzekering van kracht is? Informeer dan bij je gemeente of kijk of hun website.
www.cnv.nl
was. Doel van de bijeenkomsten is een bijdrage le-
Het team van CNV Belastingservice. V.l.n.r.: Cynthia Crabbe, Leida van Boggelen, Elly ten Brink en Maud Strijbosch.
Vrijwilligersjournaal
veren aan de toerusting van de vrijwilligers. GemotiDe collectieve ongevallenverzekering keert een bepaald bedrag uit bij opname in een ziekenhuis bij een onder de dekking vallend ongeval, bij blijvende invaliditeit en bij overlijden als gevolg van een ongeval. Deze verzekering is van kracht tijdens het verrichten van vrijwilligersactiviteiten voor het CNV. Ook geldt de verzekering bij het gaan naar en komen van bijeenkomsten. Maar alleen als je deze bijeenkomst bezoekt namens het CNV of als CNV-lid. De verzekering geldt niet gedurende vakantie-uitstapjes en vakantiereizen, ook al zijn deze door het CNV georganiseerd. De verzekering voor wettelijke aansprakelijkheid dekt de wettelijke aansprakelijkheid voor schade
Bovenstaande verzekeringen zijn zg. secundaire verzekeringen. Dat wil zeggen dat eerst jouw eigen verzekering aangesproken wordt. Als die niet voldoende soelaas biedt, komt de CNV-verzekering in aanmerking. Een vrij nieuwe loot aan de stam is de vrijwilligersverzekering van de Vereniging Nederlandse Gemeenten. Inmiddels heeft bijna 95% van de Nederlandse gemeenten deze verzekering afgesloten. De verzekering is geldig voor alle vrijwilligers die in een bepaalde gemeente wonen óf daar actief zijn (geweest) als vrijwilliger. Je hoeft niet vooraf bij de gemeente geregistreerd te staan als
Op www.cnvvrijwilligers.nl vind je onder het kopje ‘vrijwilligersbeleid / verzekeringen’ meer informatie en lees je ook hoe te handelen mocht je onverhoopt schade hebben opgelopen.
veerde vrijwilligers zijn tenslotte een belangrijk visitekaartje voor het CNV en zij dragen hiermee bij aan
samBa
Ingekaderd
42
exclusief interview met
arie Boomsma van huisvrouw tot ondernemer ‘Ik zou niet anders meer willen’
‘Vrijwilligerswerk niet vrijwillig’ Vrijwilligersorganisaties vrezen dat vrijwilligerswerk binnenkort niet meer vrijwillig is. Ze zijn bang dat gemeenten mensen met een uitkering zullen dwingen vrijwilligerswerk te doen. Bron: Het Parool, 27 november 2009
Cursus voor vrijwilligers ‘Hou je staande in je vrijwilligerswerk’ is het motto van een cursus voor vrijwilligers aan de Volksuniversiteit Enschede. Bron: De Twentse Courant Tubantia, 19 januari 2010
Bijna een op de vijf Nederlanders is wel ergens actief als vrijwilliger. Maar dat varieert van twaalf procent in het Limburgse Kerkrade tot 43 in de Friese gemeente Nije-
Participe gaat vrijwilligerswerk extra onder de aandacht brengen van 55 – plussers in Alphen door het opzetten van een expertisebank. Vooral bij mensen die bijna met
67e verslag CNV
hÈt MagaZiNe OveR WeRKtheMa’s vaN De vaKBOND CNv
Jan (67):
‘ik voel me te goed om thuis te zitten’
en verder: • Pimp je werkplek • Gezond op je stoel • Onweerstaanbare muffins • Win je droombaan
36 PagiN a’s OveR
PLeZieR iN Je WeRK
Foto: Carla van Ee
‘samen Beter af’
het versterken van het imago en het ledenbehoud.
Heb jij al een date? Hij of zij zit weer op jou te wachten! Veel leden en ook niet-leden (we hopen natuurlijk dat zij lid worden na het bezoeken van een belastingzitting) hebben namelijk hun ‘date’ al gemaakt voor een van de belastingzittingen. Tussen februari en april vinden deze op maar liefst 250 locaties in het land plaats. Op 25 januari jl waren al 4000 afspraken met ons nieuwe online systeem door ‘de klanten’ zelf ingeboekt. In totaal staan er nu zo’n 10500 afspraken ingepland. Nu de blauwe envelop op de deurmat ligt, zullen dat er snel veel meer worden. Het online afsprakensysteem werkt goed. Het antwoord op de vraag van coördinatoren in het land ‘hoe staat het er voor met mijn zittingen? ’ kunnen we nu op ieder moment opzoeken en…daar op in spelen als dat nodig blijkt.
Natuurlijk worden er beginnersfoutjes gemaakt. Zo boekt de doe-het-zelver soms twee afspraken in, terwijl hij (of zij) en zijn (of haar) fiscaal partner maar één afspraakmoment nodig heeft. Wij bellen deze mensen dan op en lossen het probleempje samen met de klant op. Zoals het tot nu toe verloopt zijn we heel tevreden over het nieuwe online afsprakensysteem. Het team van CNV Belastingservice, heeft dan ook genoeg reden voor een (voorzichtig) tevreden glimlach!
NIEUW Een nieuw vrijwilligersjournaal. Een uiterlijk dat past bij modern vrijwilligerswerk, dat weliswaar door liefhebbers wordt gedaan, maar in niets lijkt op amateurisme. Bij die mensen past ook modern vormgegeven informatie. Vrijwilligers zijn de kurk waarop het CNV in veel opzichten drijft. Een van die kurken is de belastingservice. De komende tijd gaat een paar honderd mensen weer aan de slag onder het motto ‘leden helpen leden’. Er worden duizenden belastingformulieren ingevuld. Ik vind dat altijd een mooi voorbeeld van dienstverlening die bij het CNV past.
4.1.8 Feestelijke bijeenkomst
tieve keuze worden gemaakt of en in welke vorm het
Jaarlijks organiseert CNV Ledenservice een feeste-
digitale platform een plek zal krijgen in het vrijwil-
lijke vrijwilligersbijeenkomst voor zijn vrijwilligers in
ligersbeleid van de vakcentrale.
één bepaalde regio. Ontmoeting en overbrengen van waardering aan de vrijwilliger zijn de voornaamste doelen van deze bijeenkomst. In 2010 werden de vrij-
4.1.10 CNV Vertegenwoordigingen
willigers uit de provincies Limburg, Brabant, Zeeland
In 2010 zijn ontmoetingsbijeenkomsten georga-
en Gelderland uitgenodigd. Zo’n 125 enthousiaste
niseerd voor de vrijwilligers binnen de lokale ad-
vrijwilligers bezochten op zaterdag 13 november de
viesraden/cliëntenraden UWV en voor de Kamers
bijeenkomst in voormalig klooster De Willibrord-
van Koophandel. Vooral het netwerk Kamers van
haeghe in Deurne en beleefden hier een aangename
Koophandel vroeg extra aandacht. De Kamers van
dag, waarop zij o.a. konden kennismaken met het
Koophandel - in de besturen van de 12 regionale
nieuwe Dagelijks Bestuur.
Kamers is het CNV vertegenwoordigd - liggen onder vuur van met name de politiek. Uit een onderzoek van Berenschot dat begin 2010 bekend wordt, komt
4.1.9 Vrijwilligersportaal
ook een aantal aandachtspunten naar voren. Al met
In 2010 heeft afdeling Ledenservice zich bezonnen op
al leverde dit genoeg munitie om onze vertegenwoor-
het nut en functionaliteit van het vrijwilligersportaal
digers meerdere keren bijeen te roepen.
op internet. Van dit instrument, dan opgezet is om vrijwilligers een platform te geven voor onderlinge ontmoeting en uitwisseling, blijkt zeer sporadisch gebruik te worden gemaakt. In 2011 zal een defini-
67e verslag CNV
43
4.2 CNV Rechtshulp
schrijven aan de wijziging van de verzekeringsvoor-
CNV Rechtshulp voorziet in een grote behoefte van
– een franchise werd opgenomen. Een en ander
de leden. Ruim 3600 keer startte CNV Rechtshulp
betekende dat een aantal zaken met een zeer gering
een dossier en meer dan 4000 keer werd telefonisch
belang niet langer in behandeling werd genomen.
juridisch advies verstrekt. Vaak was dat voldoende
Daarnaast is strakker gekeken naar de grenzen van
om het probleem op te lossen of in goede banen te
de verzekeringsvoorwaarden met als gevolg dat in
leiden. De meeste dossiers liggen op het terrein van
een groter aantal zaken dan voorheen verzekerings-
het consumentenrecht en (letsel)schade.
dekking niet werd toegekend. De genomen maatre-
In de continuïteit van de aansturing van CNV Rechts-
gelen zullen naar verwachting op termijn leiden tot
hulp is voorzien door het aantrekken van een nieuwe
een resultaatsverbetering maar kunnen mogelijk
manager en een nieuwe controller.
ook – en dan in negatieve zin – van invloed zijn op de
waarden per 1 januari 2010 waarin – voor het eerst
klanttevredenheid. Het teruglopen van het aantal nieuwe dossiers heeft
4.2.1 Rechtshulpverlening Ten opzichte van vorig jaar is het aantal nieuwe dossiers gedaald. In 2009 werden 4077 nieuwe dossiers gemeld; in 2010 was dat aantal 3629. Daarnaast werden in 2010 – via CNV info – ruim 4000 telefonische juridische vragen beantwoord. De daling van het aantal meldingen is een belangrijke mate toe te
44
67e verslag CNV
een gunstige werking gehad op de werkdruk. Deze is gestabiliseerd op een aanvaardbaar niveau. In het verlengde daarvan ontstond er ook ruimte om verder aandacht te besteden aan – veelal vakinhoudelijke – opleidingen. Van de geboden gelegenheid is door de medewerkers in substantiële mate gebruikgemaakt. Van de medewerkers van CNV Rechtshulp mag kwalitatief hoogstaande dienstverlening worden ver-
verwachting verdere verbetering van de processen laten zien. CNV Rechtshulp voorziet in een grote behoefte van de leden. Dat betekent dat CNV Rechtshulp tot taak heeft het verwachtingspatroon achter die behoefte te herkennen en zo mogelijk aan dat verwachtingspatroon te voldoen. Uit de door CNV Rechtshulp uitgevoerde klanttevredenheidsonderzoeken blijkt dat die tevredenheid ten opzichte van het vorig jaar wacht; opleiding is daarvan een belangrijke pijler.
significant is gestegen. CNV Rechtshulp geeft klant-
De financiële processen binnen CNV Rechtshulp zijn
tevredenheid een belangrijke plaats in haar werk-
alle gescreend nadat de beschikbaarheid van de con-
zaamheden. Een tevreden klant is immers een goed
troller aanzienlijk was uitgebreid. Een en ander heeft
ambassadeur voor het CNV. Niettemin is het soms
geleid tot een verdere verbetering van het financieel
niet te voorkomen dat er problemen met klanten
inzicht en aanpassing van een aantal (werk)proces-
ontstaan, onder meer door omstandigheden waar-
sen. Er is onderzoek gedaan om de ondersteunende
aan CNV Rechtshulp niets kan veranderen. In die
programmatuur aan te passen, dit onderzoek is afge-
omstandigheden is het echter een uitdaging om de
rond nadat bekend was geworden dat de Vakcentrale
communicatie met de klant zodanig in te richten dat
zich beraadt op vervanging van de kernprogramma-
deze – uiteindelijk – wel begrip kan opbrengen voor
tuur waarvan ook CNV Rechtshulp zich bedient. De
de situatie en de handelwijze van CNV Rechtshulp.
resultaten van het onderzoek zijn goed bruikbaar bij
Het aantal klachten is in 2010 fors gedaald.
het inrichten van de nieuwe software. 2011 zal naar
67e verslag CNV
45
4.2.2 Onderlinge Verzekerings- maatschappij Rechtshulp CNV u.a.
De directie van de OVM is in 2010 geheel vernieuwd.
Een van de hoofdthema’s voor verzekeraars in 2010
verzekeringsbedrijf, specifieke kennis op het terrein
was het inspelen op- en het verkrijgen van duidelijk-
van rechtshulp en financiële kennis samengebracht.
heid omtrent de eisen van Solvency II. Voor de OVM
Tot slot is op de valreep van 2010 helaas duidelijk
zal vooralsnog het Solvency II basic regime gelden,
geworden dat de ACP in de loop van 2011 het samen-
nu de premieomzet voorlopig beneden de grens van
werkingsverband met OVM gaat verlaten.
5 miljoen Euro blijft. Mede om er zeker van te zijn dat de OVM steeds en adequaat op de hoogte is van de laatste ontwikkelingen heeft de OVM zich aangesloten bij de Federatie Onderlinge Verzekeraars (FOV). Daarnaast is steeds gebruikgemaakt van de door DNB geboden mogelijkheid om praktische ervaring op te doen met de toekomstige eisen en kennis. In 2010 is in versterkte mate vormgegeven aan de eisen die de WFT – en de daarop gebaseerde regelgeving – stelt aan de inrichting en de organisatie van een verzekeraar. Thema’s als beheerste bedrijfsvoering, risicomanagement en compliance hebben grote aandacht gehad waarbij de fundamenten zijn gelegd voor een - ook in formele zin – goed georganiseerde verzekeraar.
46
67e verslag CNV
Binnen de nieuwe directie is kennis en kunde van het
4.3 CNV Beheerorganisatie ICT
nieuw Intranet gerealiseerd. Het nieuwe Intranet
Voor de CNV Beheerorganisatie ICT mag 2010 als een
source techniek die ook voor de Internet sites van de
overwegend positief jaar beschouwd worden. Op het gebied van de personele formatie is de Beheerorganisatie op de gebieden van werkplekbeheer en applicatiebeheer versterkt met een tweetal buitengewoon ervaren collega’s. Hiermee is de bezetting van de Beheerorganisatie op deze gebieden voor het eerst sinds lange tijd volledig. Op het gebied van server- en netwerkbeheer bleven er vacatures open. Een daarvan is aan begin van het nieuwe jaar echter ingevuld. Op het gebied van systemen en applicaties zijn in 2010 een aantal belangrijke stappen gezet. Op alle decentrale kantoren is - binnen begroting en binnen de tijdsplanning - essentiële netwerkapparatuur vervangen. Naast het verhogen van de betrouwbaarheid en het voorbereiden op nieuwe ontwikkelingen zoals IP telefonie heeft dit ook de beheerbaarheid verder verbeterd. In 2010 is, in nauwe samenwerking met de web redacteuren van de bonden, ook een volledig
maakt gebruik van dezelfde onderliggende open meeste bonden gebruikt wordt. In 2010 is ook, samen met Facilitaire Ondersteuning, een nieuw systeem voor het registreren en beheren van servicemeldingen in gebruik genomen: Planon. Naast het registreren en beheren van meldingen en aanvragen verlopen ook de zaalreserveringen op de Tiberdreef via dit nieuwe systeem. In de toekomst zullen ook zaken zoals b.v. contractbeheer hierin ondergebracht kunnen worden. Ook dit project is binnen begroting, en met slechts een kleine tijdsoverschrijding (die vooral te wijten was aan technische uitdagingen met het pakket zelf) gerealiseerd. In de tweede helft van 2010 is een project van start gegaan om de decentrale kantoren van Vakmensen, en later ook de kantoren van de Dienstenbond en Publieke Zaak te voorzien van IP telefonie (VoIP). Begin december zijn de kantoren Breda en Geleen van Vakmensen over gegaan op de nieuwe telefonie
67e verslag CNV
47
48
oplossing. In 2011 zullen de resterende kantoren
en Publieke Zaak in Eindhoven eind 2010 betekende
van Vakmensen, evenals de kantoren van de Dien-
overwacht extra werk voor de Beheerorganisatie.
stenbond en Publieke Zaak naar de nieuwe telefonie
2010 is ook een jaar geweest waarin een aantal be-
standaard overgezet worden. Vervolgstappen zijn het
langrijke contracten ten einde liepen en verlengd
integreren van de telefonie op de decentrale kan-
moesten worden. Door hier tijdig op te anticiperen
toren met de telefonie op de Tiberdreef, waardoor
en de onderhandeling goed voorbereid in te gaan
als het ware een grote, CNV-brede telefooncentrale
zijn hier significante besparingen gerealiseerd: de
ontstaat. Dit levert naar de toekomst toe veel extra
kosten voor het netwerk tussen de kantoren zijn met
mogelijkheden om telefonie met andere ICT oplos-
ca. 30% verlaagd terwijl de onderhoudskosten op
singen te integreren, en levert op de korte termijn al
cruciale software met ca. 35% verlaagd zijn. Ook op
aanzienlijke besparingen op het gebied van belkosten
mobiele telefonie zijn na de verlenging eind 2009 nog
en t.o.v. van het één-op-één vervangen van de oude
aanvullende besparingen gerealiseerd.
centrales.
Gevolg hiervan is dat de Beheerorganisatie 2010 op
financiëel gebied afsluit met een onderbesteding van
De fusie van de Hout- en Bouwbond met de Bedrij-
ca. €110.000 en voor 2011 een begroting gepresen-
venbond heeft in 2010 ook diverse inspanningen van
teerd heeft die ondanks het oppakken van een aantal
de Beheerorganisatie gevergd, zoals op het gebied
nieuwe taken licht onder de begroting voor 2010
van aanpassingen aan gebruikersaccounts, het slui-
blijft.
ten van kantoor Odijk en de verhuizing van de servers
aldaar naar de Tiberdreef als rond de verhuizingen
Tot slot is op de valreep van 2010 helaas duidelijk
en verbouwingen op de Tiberdreef zelf. Ook de sa-
geworden dat de ACP in de loop van 2011 het samen-
menvoeging van de kantoren van de Dienstenbond
werkingsverband op ICT gebied gaat verlaten.
67e verslag CNV
4.4 CNV Info
De ledenwervers waren in 2010 overal te vinden;
Voor CNV Info was 2010 een hectisch jaar. Veel leden
meegewerkt aan de pilot “Het Nieuwe Werken”.
belden ons vanwege reorganisatie of problemen
In het nieuwe jaar zal naast het werken op variabele
op het werk. Alhoewel de economie aantrok zagen
plekken ook worden gestart met “zelfroosteren”. Het
wij nog steeds de gevolgen van de recessie op ons
uiteindelijke doel: Je werkt vanuit een afgesproken
afkomen. Met name in de bouw en produktie werd
doelstelling op een door jou gekozen plek en tijdstip.
nog veel CNV-hulp ingeroepen. Op de 1e lijns opvang
De ledenwervers schreven in 2010 samen met de 1e
registreerden we bijna 160.000 telefoongesprekken
lijns medewerkers 10.181 leden in.
op kantoor, thuis en op beurzen. Zij hebben in 2010
(2009 was dat 133.000). Een deel van de toename is ook veroorzaakt door centraliseren van dienstverlening bij Hout & Bouw. Verder startte Info dienstverlening voor de Vorstverletlijn en opvang van de centrale bedienpost van Publieke Zaak in Den Haag. De 2e lijns opvang werd door toename van het aantal telefoongesprekken op de 1e lijns opvang ook zwaarder belast. Door continue verbeteren en aanpassen van processen en uitgebreide training wisten zij met gelijkblijvende bezetting bijna 6500 mailtjes en 24000 telefoongesprekken af te handelen.
67e verslag CNV
49
4.5 Facilitaire ondersteuning Het jaar 2010 was voor de Facilitaire Ondersteuning een druk jaar. Een jaar waarin er hard gewerkt is aan de professionalisering van deze afdeling door o.a te investeren in opleidingen, aankoop van een FMIS (Facility Management Informatie Systeem) en apparatuur. Ook hebben we een groot aantal leerlingen van het Vader Rijn College een stageplaats kunnen aanbieden. Alle leerlingen hebben, mede dankzij de goede interne begeleiding, de stage met goed gevolg afgerond. Enkele highligts van 2010 zijn: • Huisvestingsonderzoek vanwege de fusie van CNV BedrijvenBond en CNV Hout & Bouw op de Tiberdreef afgerond; • 11 van de 14 etages met succes verbouwd en ± 300 medewerkers zijn in- of extern verhuisd;
50
67e verslag CNV
• Verbouwing en een interne verhuizing van een tweetal regiokantoren afgerond; • Start implementatie van FMIS systeem; • 12000 bezoekers ontvangen; • 7.2 miljoen kopieën verwerkt ; • Bibliotheek aangevuld met boeken van CNV Hout & Bouw; • Pand Odijk leeg gemaakt en overgedragen aan nieuwe eigenaar; • Meerjaren onderhoudsplanning opgesteld; • 350 meter archieven ofwel 4000 archiefdozen uit Odijk overgebracht naar kantoor Hoofddorp.
Brede maatschappelijke ontwikkelingen dwingen
• Gebruik van milieuvriendelijke schoonmaak-mid-
bedrijven en organisaties zich op hun maatschappe-
delen; installeren van bewegingsmelders met als
lijke positie te heroriënteren. Enerzijds geven onder-
doel het reduceren van het aantal KWh en broei-
nemingen richting aan hun maatschappelijke verant-
kasgassen;
woordelijkheid vanuit een eigen besef aan identiteit. Anderzijds spelen externe partijen hierbij een rol. De
• Reductie van 50% van het aantal kopieermachines;
Facilitaire Ondersteuning heeft dan inmiddels ook aantal stappen in de goede richting gezet en deze
• standaard dubbelzijdig afdrukken ingesteld;
zijn: • Klanttevredenheidsonderzoek (KTO); • Onderhoud hydrocultuur ondergebracht bij UWV werkbedrijf; • Afvalmanagement (scheiden van papier en restmaterialen;
• FSC papier voor kopieermachines; • Overeenkomsten voor diensten en/of producten met bedrijven die hoog op de MVO ladder staan.
• Biologische en fair trade producten toegevoegd aan assortiment in het restaurant;
67e verslag CNV
51
5. Vereniging
• het verbeteren van de werk-, leef- en woonomstandigheden van de leden van de christelijke vakbeweging, alsmede van de werknemers in het
5.1 Rechtsvorm en doel Het CNV is een statutaire vereniging1, opgericht in 1909. Het CNV is een samenwerkingsverband van 10 christelijk-sociale vakorganisaties, namens wie vertegenwoordigende taken worden uitgevoerd passend binnen de doelstelling van het CNV. Het verbond heeft als doel, zowel in Nederland als internationaal, mee te werken aan: • de opbouw van een samenleving, waarin alle mensen in vrijheid kunnen leven, en hun verantwoordelijkheid voor elkaar gestalte kunnen geven; • het creëren van mogelijkheden voor een ieder om zich naar eigen aanleg te ontplooien om zo een zinvol bestaan te scheppen in arbeid en vrije tijd;
algemeen, zowel ten aanzien van hun materiële welvaart als ten aanzien van hun welzijn; • het vernieuwen en veranderen van de verhoudingen in staat en maatschappij, opdat de maatschappelijke orde meer en meer zal voldoen aan christelijk‑sociale uitgangspunten. Besluitvorming De Algemene Vergadering is het hoogste orgaan van het verbond. Aan haar komen alle bevoegdheden toe welke niet door de wet of deze statuten aan andere organen zijn opgedragen. In de Algemene Vergadering speelt de grootte van een bond een belangrijke rol. Iedere bond heeft tenminste 1 stem, terwijl iedere bond per 5000 leden 1 stem heeft. De ledencijfers voorafgaande aan de Algemene Vergadering bepalen de precieze omvang van het aantal stemmen.
52
67e verslag CNV
Taken
daarvan worden aangewezen door de bonden, terwijl
Tot de taak en de bevoegdheid van de Algemene Ver-
drie daarvan worden gekozen door de Algemene
gadering behoren onder meer:
Vergadering.
a. benoeming en ontslag van de leden van het Dage-
Het Algemeen Bestuur heeft tot taak:
lijks Bestuur; b. vaststelling van het Visieprogram, Bestuursplan
• het standpunt van het verbond te bepalen met
en het jaarverslag van het verbond, op voorstel
betrekking tot de verwerkelijking van het doel van
van het Algemeen Bestuur;
het CNV en te bepalen welke (financiële) middelen
c. goedkeuring van de begroting en de financiële
daartoe worden ingezet;
verslagen vastgesteld door het Algemeen Bestuur; d. behandeling van en de besluitvorming omtrent
• de leiding en de werkzaamheden, het verbond betreffend, te verzorgen;
door het Algemeen Bestuur of door de aangesloten organisaties ingediende voorstellen inzake wijziging van statuten en huishoudelijk reglement en andere verenigingsrechtelijke zaken. De Algemene Vergadering vindt tenminste twee keer
• jaarlijks de begroting en de financiële verslagen van het verbond vast te stellen; • een concept-visieprogram en een concept-bestuursplan op te stellen ten behoeve van de Algemene Vergadering.
per jaar plaats. Taken Dagelijks Bestuur Samenstelling en taken AB
Het Dagelijks Bestuur, dat integraal onderdeel uit-
Het Algemeen Bestuur bestaat uit 12 leden. Negen
maakt van het Algemeen Bestuur, is belast met:
67e verslag CNV
53
• de dagelijkse leiding van het verbond ten aanzien
De Algemene Vergadering, die op 28 juni 2010 bijeen-
van alle zaken, welke in de artikelen 3 en 4 van de
kwam, besloot tot het instellen van een werkgroep die
statuten zijn genoemd;
zich moest buigen over het democratisch karakter van het CNV. De werkgroep o.l.v. Pieter de Vente bestond
• door het Algemeen Bestuur aan het Dagelijks
uit de algemeen secretarissen van de aangesloten
Bestuur gemandateerde/gedelegeerde taken en
bonden en afgevaardigden naar de Algemene Verga-
bevoegdheden, hiertoe neemt het
dering. De werkgroep rapporteerde aan de Algemene
Dagelijks Bestuur beslissingen namens het Algemeen Bestuur; • het toezicht houden op het algemeen beleid van
Vergadering die op 13 december bijeenkwam. De instelling van de werkgroep was het gevolg van onvrede binnen de Algemene Vergadering over het
het management en daarmee op de algemene
democratisch gehalte van het CNV. Een gevoelen dat
gang van zaken binnen de werkorganisatie;
werd verwoord door de ACP. Het resultaat van de werkgroepwerkzaamheden was dat een uitvoerige
• de verantwoordelijkheid voor de instandhouding van de werkorganisatie; • het voorbereiden en uitvoeren van de besluiten van het Algemeen Bestuur;
toelichting werd geschreven op de statuten en het huishoudeljk reglement en dat besloten werd de taken van de Algemene Vergadering uit te breiden met de vaststelling van het sociaal-politiek programma van het Verbond. De Algemene Vergadering stemde in met
• het voorbereiden van de vergaderingen van het Algemeen Bestuur.
de voorstellen de statuten op onderdelen aan te passen en nam met instemming kennis van de toelichting op de statuten en het huishoudelijk reglement voor wat
Het Dagelijks Bestuur bestaat uit 3 leden.
54
67e verslag CNV
betreft de rol van de Algemene Vergadering zelf.
67e verslag CNV
55
5.2 Algemeen en Dagelijks Bestuur Het Algemeen Bestuur vergaderde in 2010 25 keer.
In 2009 werd in verband met het vertrek van DB-le-
Daarmee werd de lijn van 2009 voortgezet. In 2009
den besloten dat AB-leden taken van DB-leden over-
werd besloten om niet maandelijks, maar twee keer
namen. Die taakverdeling werd met de komst van
per maand bijeen te komen zoalng het Dagelijks
de nieuwe DB-leden vanzelfsprekend teruggedraaid
Bestuur nog niet op volle sterkte zou zijn. Weliswaar
met uitzondering van de onderhandelingen rond het
werden in 2010 drie nieuwe DB-leden benoemd,
pensioendossier. Jaap Jongejan – voorzitter van CNV
maar toch werd het veertiendaagse vergaderritme
Vakmensen – was en bleef de pensioenonderhande-
gehandhaafd. Daarbij werd in de loop van 2010
laar van het CNV.
besloten dat elke twee vergadering een meer strategisch karakter zou krijgen om de lange termijn ontwikkeling van het CNV vorm te geven. Van de reguliere AB-vergaderingen wordt telkens een verslag geschreven net als van de DB-vergaderingen. De meer strategisch gerichte bijeenkomsten worden afhankelijk van het onderwerp al dan niet vastgelegd in een kort impressionistisch verslag.
56
67e verslag CNV
De samenstelling van het Algemeen Bestuur was per 31 december 2010 als volgt: Voorzitter:
J. (Jaap) Smit (DB)
Vice-voorzitter:
M.H.J. (Maurice) Limmen (DB)
Algemeen Secretaris/penningmeester:
P. (Pieter) de Vente
Leden:
J. (Jaap) Jongejan (CNV Vakmensen)
H.M.L.M. (Eric) de Macker (CNV Publieke Zaak)
M. J.J. (Michel) Rog (CNV Onderwijs)
D. (Dirk) Swagerman (CNV Dienstenbond)
G. (Gerrit) van de Kamp (Politievakorganisatie ACP)
vacature (ACOM)
IJ. (IJmert) Muilwijk (CNV Jongeren)
H.W. (Henk) Kamerling (CNV Kostersbond)
L. (Leen) La Rivière (CNV Kunstenbond)
W.S. (Wietze) Klukhuhn (BKM)
67e verslag CNV
57
5.3 Werkorganisatie
5.4 Ondernemingsraad (OR)
Formeel berust de dagelijkse leiding van de werk-
De OR kende de volgende samenstelling per 31-12-
organisatie bij de algemeen secretaris/penning-
2010:
meester. Op 31 december 2010 waren de volgende
Voorzitter:
leidinggevende betrokken bij de werkzaamheden van
Vice-voorzitter: J. (Jannemarie) Vergunst
de Vakcentrale:
Secretaris:
J.A. (Jan) de Jong
Y. (Yvonne) van Brummelen
Leden:
E. (Eugène) Litamahuputty
Beheerorganisatie ICT:
E. (Eelco) van Essenburg
A. (Adriaan) van Loon
Beleid:
D. (Daniëlle) Vaartjes
R. K. (Roy) Ramdin
CNV Info:
E. (Eric) van den Hoed
P. (Pualini) van der Biesen
CNV Internationaal:
J.G. (Jan Gerrit) van Norel
(Amb. secretaris S. (Saskia) Marsman)
CNV Rechtshulp:
T. (Tonko) Goettsch
Facilitaire Ondersteuning: (R. (Rob) Berendsen
In de zomer van 2010 is er een nieuwe OR gekozen
Financiën:
voor een termijn van drie jaar. Dit keer een Onderne-
Th. (Theo) Hoogland
mingsraad van 9 personen gezien het aantal werkHoofd Marketing en Communicatie:
nemers bij de Vakcentrale. Aan het eind van het jaar
M. (Marianne) Kruit-Smink a.i.
zijn er twee vacatures ontstaan doordat P. Smink de organisatie verliet en L. Verhoeven zich had terug-
Ledenservice – O&T:
A. (Anja) van der Laan
getrokken. De Ondernemingsraad heeft tussentijdse
P&O:
Th. (Theo) van Lagen
verkiezingen georganiseerd om in 2011 weer op volle sterkte te zijn.
58
67e verslag CNV
In 2010 vergaderde de Ondernemingsraad 40 keer.
en Communicatie worden samengevoegd tot één: het
In de praktijk vergadert de OR elke week in een korte
Bestuurscentrum van de vakcentrale. Dit Bestuurs-
werkvergadering. De Overlegvergadering kwam 6
centrum “nieuwe stijl” wordt betaald uit de contribu-
keer bijeen. De Ondernemingsraad publiceert jaar-
tie van de bonden.
lijks een eigen jaarverslag.
De secretaris/penningmeester is hiërarchisch verantwoordelijk voor de niet bestuurlijke medewerkers van het Bestuurscentrum VC.
5.5 Organisatie Op 14 juni voerde het nieuwe Dagelijks Bestuur overleg met AB tijdens een speciaal overleg op De Essenburg. Dit beraad vormde voor het Dagelijks Bestuur de basis voor een herinrichting van de werkorganisatie van de vakcentrale. De plannen daartoe werden uiteengezet in de nota Aanhaken en Doorpakken. Opvallend is – zo wordt in de nota gesignaleerd - dat de vakcentrale zo langzamerhand een containerbegrip is geworden waar, naar gelang de muts staat, naar gewezen kan worden. Daarom is nuttig dat het begrip vakcentrale uit elkaar wordt gerafeld. De eenheden Dagelijks Bestuur, (internationaal) Beleid
De afdelingen die zich richten op dienstverlening aan bonden en leden (P&O, Financiën, I&A, Facilitair, Ledenservice, CNV Info, Rechtshulp Traditioneel en OVM) gaan verder als het Dienstencentrum van de vakcentrale. Over de kostendekking van deze diensten worden per dienst afspraken gemaakt over de financiering. De onderdelen van het Dienstencentrum VC kennen een eigen begroting die als basis heeft de verschillende, jaarlijks afgesproken dienstverleningsovereenkomsten. De uiteindelijke verantwoordelijkheid voor het Dienstencentrum VC ligt bij het DB in de persoon van de penningmeester, die optreedt als directeur. Voor de afdeling Ledenservice zullen bij de overgang naar een regime van kostprijzen (naar verwachting voor de begroting van 2012)
67e verslag CNV
59
nieuwe afspraken worden gemaakt. Deze afspraken
Onderstaand schema geeft zicht op de organisa-
kunnen leiden tot een bijstelling van de contribu-
tiestructuur van het CNV, een structuur die aan
tieafdracht van de bonden die gebruik maken van
veranderingen onderhevig is als gevolg van de ont-
Ledenservice.
wikkelingen op het gebied van samenwerking binnen
Naast boven genoemde centra is binnen de VC nog
het CNV. De vereniging bestaat uit de 10 aangesloten
de eenheid CNV Internationaal werkzaam, die ope-
CNV bonden. De CNV bonden hebben allemaal de
reert conform de eerder ingediende en goedkeurde
vereniging als rechtsvorm en vertegenwoordigen
subsidieaanvraag die CNV I in staat stelt het VMP
339.337 leden (stand per 31-12-2010).
programma uit te voeren. CNV I valt ook onder het Dagelijks Bestuur.
Organigram
Algemene Vergadering
CNV Vakcentrale per 31 december 2010
Algemeen Bestuur Dagelijks Bestuur Bestuurssecretariaat Controller Bestuursadviseur CNV Bestuurscentrum (Beleid en Communicatie)
60
67e verslag CNV
Ondernemingsraad
CNV Dienstencentrum
CNV Internationaal
5.6 Personele ontwikkelingen
Een positieve ontwikkeling deed zich voor in het
In het kader van personeelsbeleid was in 2010 de
uiteindelijk 5,13%. In vergelijking tot de voorafgaande
belangrijkste opdracht om kandidaten te werven voor de bestuurdersposities binnen de Vakcentrale. Eind 2010 kon met vreugde worden geconcludeerd dat die
ziekteverzuim. Het percentage over 2010 bedroeg jaren (2008: 7,25% en 2009: 7,48%) een significante trendbreuk. In totaal 44 medewerkers verlieten in 2010 de Vak-
taak succesvol was afgerond.
centrale, waarvoor er 52 in dienst traden.
Ook kon in 2010, na moeizaam verlopen onderhan-
De leeftijdsverdeling van medewerkers binnen de
delingen, een CAO worden afgesloten met als be-
Vakcentrale is als volgt:
langrijkste element een loonsverhoging van 1% per 1
Leeftijdsverdeling M/V
april 2010. Een andere afspraak betrof de inrichting ruim 50% van de medewerkers aan deelnamen. Voortvarend werden de onderhandelingen met CNV Dienstenbond voortgezet wat er toe leidde dat er op 1 januari 2011 weer een nieuwe CAO was en weer in de pas gelopen werd met het kalenderjaar.
60 aantal medewerkers
van een CAO a la carte-systeem waar uiteindelijk
70
50 40
Vrouw Man
30 20 10 0 15 t/m 24
25 t/m 34
35 t/m 44
45 t/m 54
55 t/m 64
leeftijdsklasse
Hoe het aantal dienstjaren per aantal medewerker is verdeeld, is zichtbaar in de volgende grafiek:
67e verslag CNV
61
Aantal medewerkers per lengte dienstverband
5.7 De financiering Het CNV is een vereniging en de inkomsten komen
37 70 Dienstjaren tot 2 jaar Dienstjaren van 2 t/m 4 jaar Dienstjaren van 5 t/m 9 jaar
27
Dienstjaren van 10 jaar en meer
66
voort uit de contributie, die de bonden aan het CNV afdragen. Daarnaast ontvangt het CNV voor speciale programma’s bijdragen van het Rijk en de Europese Unie. Naast de hier genoemde geldbronnen beschikte het CNV over drie geoormerkte fondsen, te weten
De uitdienstratio (het percentage van de organisatie
het CNV Dienstverleningsfonds – waaruit gezamen-
wat uit dienst trad) daalde van 22,80% in 2009 naar
lijke dienstverleningsactiviteiten kunnen worden
17,96% in 2010. Hoewel het hier om een positieve
gerealiseerd, de CNV Actiekas – waaruit collectieve
ontwikkeling gaat, wil dat niet zeggen dat deze ont-
acties worden betaald, en het Talmafonds – waaruit
wikkeling zich binnen de gehele organisatie afspeel-
vernieuwende vakbondsactiviteiten kunnen worden
de. Met name de afdeling Beleid had te maken met
betaald. In 2009 werden het Dienstverleningsfonds
een bovengemiddelde uitstroom van medewerkers.
en het Talmafonds samengevoegd onder de naam
De reden hiervan mag vooral gezocht worden in het
Talmafonds. Dit fonds heeft tot doel vernieuwende
feit dat er gedurende een lange periode onduidelijk-
activiteiten van vakcentrale en/of bonden financieel
heid was over hoe en door wie de bestuursposities
mogelijk te maken.
zouden worden ingevuld. Naast de geoormerkte fondsen besturen de leden van het Dagelijks Bestuur ook een aantal stichtingen.
62
67e verslag CNV
Het gaat achtereenvolgens om de:
de jaarrekening en het jaarverslag te maken. De
• Stichting Draagt Elkanders Lasten – waaruit uit-
externe accountant – PKF Wallast – controleert de
zonderlijke ziektekosten van leden kunnen worden
jaarrekening, die door de Algemene Vergadering van
bestreden;
het CNV wordt vastgesteld.
• Stichting Vakbondsfunctionarissen in nood – een stichting die in bijzondere gevallen vakbondslei-
De contributieheffing is gebaseerd op de contributie-
ders en/of hun gezinnen in de Derde Wereld finan-
ontvangsten van de bonden zelf. Zij dragen 10.75%
cieel steunt;
van de door hen ontvangen contributiegelden af aan
• Stichting Rechtshulp – deze stichting speelt een rol in de juridische vormgeving van CNV Rechtshulp.
de Vakcentrale. Bonden met minder dan 1000 leden dragen 80% van dit bedrag af.
Het CNV is een volledig onafhankelijke organisatie
De CNV Vakcentrale levert diensten aan de leden van
in die zin dat de opstelling van het bestuursplan,
de CNV-bonden. De financiering van deze dienstver-
de afdelingswerkplannen en de bijbehorende
lening vond plaats uit de contributie-inkomsten. Om
begroting(en) zonder externe beïnvloeding plaats-
bonden meer sturingsmogelijkheden te bieden rond
vinden. Echter het ministerie van Buitenlandse Za-
het aanbieden van door de Vakcentrale geleverde
ken subsidieert in grote mate het werk dat door het
diensten aan hun leden is in 2007 besloten tot een
programma CNV Internationaal wordt uitgevoerd en
andere financieringssystematiek. Vanaf 1 januari
verbindt hieraan bepaalde voorwaarden.
2008 zijn de vaste kosten, die samenhangen met het verlenen van door de afdeling Ledenservice, betaald
Bij de opstelling van de jaarrekening van het CNV
uit de contributie, terwijl de bonden via een aparte
worden de algemene verplichtingen gevolgd om
contributieheffing bijdragen in de variabele kosten.
67e verslag CNV
63
5.8 Samenwerking
van studieconferenties en door het organiseren van
In het kader van de beleidsbepaling vormt het CNV
Het CNV werkt in een omvangrijk netwerk, waarvan
onderdeel van het veel geroemde poldermodel, dat in essentie neerkomt op het zoeken naar breed gedragen oplossingen voor problemen die zich aandienen. In dat krachtenveld be誰nvloedt het CNV andere
deskundigenpanels. de Rijksoverheid, FNV, MHP, RMU, politieke partijen, Kabinet, parlement, Christelijk-Sociaal Congres, SBI, VNO-NCW, MKB, LTO, SER, Star, ITUC, EU, ILO, MVOplatform, VKMO, de kerken en Forum deel uitmaken.
organisaties, maar wordt het CNV ook zelf be誰nvloed. Het CNV verkeert daarmee permanent in een spanningsveld dat gekenmerkt wordt door de noodzaak keuzes te maken en de gemaakte keuzes te communiceren met zijn omgeving, met name met de leden van het CNV. Daartoe wordt naast meer traditionele methoden in toenemende mate gebruik gemaakt van moderne technologie. De CNV-website trekt jaarlijks meer bezoekers, die blijkbaar op de site die informatie vinden, die zij zoeken. Daarnaast maakt het CNV gebruik van de mogelijkheden die internetonderzoek biedt om ge誰nformeerd te zijn en te blijven over opvattingen van leden. Met enige regelmaat betrekt het CNV externen bij de beleidsontwikkeling onder andere door het beleggen
64
67e verslag CNV
5.9 Methoden Het CNV poogt zijn doelen te realiseren in overleg met andere betrokkenen. Dat is de hoofdregel, omdat wij ervan uitgaan dat in samenspraak tot een oplossing brengen van problemen leidt tot duurzamer resultaten dan die via confrontatie tot stand komen. Toch gaat het CNV het conflict en daarmee gepaard gaande acties niet uit de weg. Daarbij speelt de vraag of stakingsacties en/of werkonderbrekingen tegen de overheid geoorloofd zijn. Eerder beantwoordde het CNV die vraag negatief: door staking of werkonderbreking wordt de werkgever getroffen, terwijl die
niet verantwoordelijk is voor de kabinetsplannen.
bonden in ‘de overlegeconomie’. Het CNV neemt
Met name bij het personeel in overheidsdienst is het
deel aan de werkzaamheden van adviesraden, zoals
maken van onderscheid tussen de overheid-wetgever
de Sociaal-Economische Raad, de Stichting van de
en de overheid-werkgever lang niet altijd goed te
Arbeid en de Raad voor Werk en Inkomen. Doel is het
maken. Daarbij komt dat het wapen van werkonder-
adviseren van het kabinet over de hoofdlijnen van het
breking een algemeen geaccepteerd vakbondsmid-
te voeren sociaal-economisch beleid. De adviezen
del is. Daarom komen CNV-bonden nu tot andere
van deze organen worden overigens niet uitgebracht
conclusies dan eerder: ook in het verzet tegen be-
dan na instemming van het Algemeen Bestuur.
leidsvoornemens van de overheid is het neerleggen
Naast de formele contacten met andere organisaties
van het werk met in achtneming van de nodige zorg-
en de overheid zijn er tal van informele contacten
vuldigheid aanvaardbaar. Het CNV meent dat verzet
met ministers, Kamerleden en ambtenaren. Deze
tegen politieke beleidsvoorstellen met alle mogelijke
lobby-activiteiten hebben tot doel besluitvormers en
middelen die de wet en het gebruik toestaan, aan-
hun adviseurs te informeren over de CNV-visie op
vaardbaar zijn. Pas als de wetgever heeft gesproken,
vraagstukken, die tot een oplossing moeten komen.
ontstaat de situatie dat het verzet wordt beëindigd.
Ook op het gebied van de dienstverlening aan leden
Ook in het arbeidsvoorwaardenbeleid wordt de op-
is sprake van een taakverdeling tussen bonden en
lossing in het overleg gezocht, maar als die weg niet
vakcentrale. De bonden bieden hun eigen leden
begaanbaar blijkt, dan schuwt het CNV het voeren
diensten, die direct verbonden zijn met het werk dat
van acties, waaronder de werkstaking, niet.
zij doen en met alles wat daarmee is verbonden. De CNV Vakcentrale levert een reeks diensten, die niet
Binnen het CNV bestaat een taakverdeling tussen
bondsspecifiek zijn en in beginsel beschikbaar zijn
bonden en vakcentrale. De CNV Vakcentrale – als
voor alle CNV-leden.
samenwerkingsverband – vertegenwoordigt de CNV67e verslag CNV
65
Communicatie
Jaarverslag
Vakbonden bestaan bij de gratie van hun leden, maar
Het CNV publiceert sinds zijn oprichting (jaar)versla-
hun maatschappelijke positie is eveneens van groot
gen. In die verslagen wordt verantwoording afgelegd
belang. Het imago van de vakbeweging wordt ge-
over het gevoerde beleid en over de besteding van
vormd in de media. Het is dan ook van belang om op
de middelen. Het verslag wordt beoordeeld en ten
transparante wijze te communiceren met de omge-
slotte goedgekeurd door de Algemene Vergadering
ving, met de leden en de samenleving in zijn geheel.
en wordt via internet voor iedereen toegankelijk ge-
Feitelijk gaat het hierbij telkens om verschillende,
maakt.
samenhangende componenten: enerzijds om het
In het verslag wordt een verband gelegd tussen de
verwerven van steun voor het gevoerde en te voeren
beleidsvoornemens uit het bestuursplan en de reali-
beleid, anderzijds is het een mogelijkheid tot maat-
satie daarvan.
schappelijke verantwoording van het beleid. De Nederlandse vakbeweging kent – in vergelijking met andere landen – geen hoge organisatiegraad. Toch wordt de vakbeweging gezien als representant van de Nederlandse werknemers. Die positie kan alleen worden waargemaakt als de vakbeweging zich tot de hele samenleving richt en zich niet beperkt tot communicatie met zijn leden.
66
67e verslag CNV
67e verslag CNV
67
6. Ledenontwikkeling In 2009 en 2010 is het ledenaantal weliswaar ge-
In 2010 daalde het aantal mannelijke leden net als in
stegen na 7 magere jaren (zie figuur), maar het is
voorgaande jaren licht, terwijl het aantal vrouwelijke
te snel geconcludeerd dat daarmee de goede lijn is
leden opnieuw groeide – net iets meer dan 30% van
ingezet. In de eerste plaats is deze groei met name
de CNV-leden is daarmee vrouw.
toe te schrijven aan specifieke werfacties waarmee scholieren gratis lid kunnen worden; gerekend in betalende leden is er sprake van stabilisatie. In de tweede plaats moet worden geconstateerd dat de groei van het CNV de laatste decennia steeds minder snel gaat dan de groei van de beroepsbevolking: was het marktaandeel van de vakbeweging in de jaren ’60 van de vorige eeuw nog ca 40 procent, nu bedraagt het net iets minder dan 20 procent. De verwachtte krimp van de beroepsbevolking voor de komende jaren (onder andere als gevolg van de vergrijzing) betekent, bij ongewijzigd beleid, een dubbel risico voor het CNV: vertrek van de grote groep oudere leden en te weinig nieuwkomers.
68
67e verslag CNV
Onderstaande tabel geeft de ledenontwikkeling per bond in 2010: 01-01-10
01-01-11
+/-
CNV Vakmensen
130.781
133.289
2.508
CNV Publieke Zaak
79.507
79.633
126
CNV Onderwijs
52.169
52.489
320
CNV Dienstenbond
36.889
36.773
-116
ACP
23.549
23.414
-135
ACOM
10.727
10.661
-66
CNV Kunstenbond
719
719
0
CNV Kostersbond
564
553
-11
BKM
213
218
5
CNV JO
1.452
1.438
-14
Vakcentrale
150
150
0
Totaal
336.720
339.337
2.617
Een vergelijking van deze cijfers met die uit eerdere jaren, laat zien dan de ledendaling in de collectieve sector bonden is gestopt en zelfs is omgeslagen een zeer lichte ledengroei. Dat is ongetwijfeld het gevolg van toegenomen aandacht voor ledenwerving.
67e verslag CNV
69
7. FinanciĂŤn De CNV Vakcentrale presenteert jaarlijks een jaar-
In het tweede kwartaal van 2010 werd duidelijk dat
rekening, die door de Algemene Vergadering wordt
de door de Vakcentrale ingecalculeerde besparing op
goedgekeurd. In het Verslag worden derhalve slechts
de huisvestingslasten niet gerealiseerd zou worden.
de balans en de verlies- en winstrekening opgeno-
Naast deze tegenvaller van 200.000 euro werd de
men.
Vakcentrale geconfronteerd met verschillende besluiten van het AB waarvan de kosten een positieve
De jaarrekening 2010 vormt het sluitstuk van een
realisatie van 2010 behoorlijk in de weg stonden.
cyclus die begon met de goedkeuring van de begroting 2010 door de Algemene Vergadering. Op 14
Desondanks is de vakcentrale er in geslaagd om
december 2009 is de begroting voor 2010 door de
de verwachte overschrijding bij de Werkorganisatie
Algemene Vergadering van het CNV goedgekeurd.
om te buigen naar een positief resultaat van 69.000
Het is overigens voor het eerst dat, op voorstel van
euro (exclusief (on)gerealiseerde koerswinst ad.
de ACOM in de Algemene Vergadering van juli 2009
315.000 euro. Door besparingsmaatregelen te tref-
een begroting van de CNV Vakcentrale aan haar
fen bij de afdelingen Bestuur, Beleid en Marketing &
voorgelegd werd.
Communicatie, maar ook dankzij enkele eenmalige posten komt de Vakcentrale nagenoeg uit op begroting (6.000 euro positief) en hoeven de bonden niet, door bijvoorbeeld een aanvullende contributie, op te draaien voor tekorten.
70
67e verslag CNV
Balans Vakcentrale per 31 december
67ee verslag verslag CNV CNV 67
71 71
72
67e verslag CNV
67e verslag CNV
73
Resultatenrekening Vakcentrale
74
67e verslag CNV
67e verslag CNV
75
www.cnv.nl Colofon Redactie: Piet Hazenbosch Vormgeving: Marjoleine Reitsma
76
67e verslag CNV