Lowres smg 07 08 2013

Service management Onafhankelijk vakblad voor professioneel schoonmaakonderhoud w w w.ser vicema nagement .nl

Nummer 7/8 juli/august us 2013

THEMA: AANBESTEDEN

IS ER TIJD VOOR KWALITEIT? • WEG MET HET SPEL VAN BALLETJE-BALLETJE • “WE MOGEN BEST ASSERTIEVER ZIJN” • OVERZICHT LEVERANCIERS EN FACILITAIR ADVISEURS •

3e dinsdag van september

www.schoonmaakgolfdag.nl

column

Geen tijd voor kwaliteit

L

euk, zo’n Code Verantwoordelijk Marktgedrag. En: zeker ook nuttig. Maar de weerbarstige praktijk van aanbesteden blijkt er toch niet altijd rooskleuriger van te worden. Als de Economisch Meest Voordelige inschrijving met zeventig procent kwaliteit en dertig procent prijs voorbij komt, kunnen schoonmaakpartijen 120 procent kwaliteit beloven, maar nog steeds onder de marktprijs gaan zitten. Tenminste, dat is nog steeds de praktijk, verklaart Hectas verderop in dit nummer. Nog een modern wapen tegen de prijsspiraal: het vastzetten van de prijs. Zo, dan kan daar in elk geval niet aan getornd worden. Dat is natuurlijk allerminst het geval, want wie bomen tot in de hemel belooft, heeft in wezen hetzelfde effect als op de laagste prijs inschrijven. Linksom of rechtsom komt het dan neer op de schoonmaakmedewerker. Hij krijgt geen tijd om kwaliteit te leveren.

Drempel En passant kwam het congres van de Code Verantwoordelijk Marktgedrag voorbij. Niemand beweerde daar dat de code geen zin had. Integendeel. Niemand ontkende ook het effect van de code waarbij schoonmaakbranche en opdrachtgevers in elk geval met elkaar het probleem onder ogen zien. En niemand wilde ook de inspanningen van de codecommissie geweld aandoen.

Integendeel. Chapeau. En toch blijft er iets schuren. De code kent geen juridische basis. Het blijft bij name and shame en dus is een volgende stap maar moeilijk te zetten. Voor schoonmaakbedrijven is er al een drempel om zich te melden. Zij riskeren de volgende keer niet meer mee te doen bij de betreffende intermediair. Zij riskeren als een slechte verliezer te worden gezien. En zij riskeren zelfs stappen van een opdrachtgever die zich als een kat in het nauw gedraagt door het namen en shamen.

Code is toe aan een volgende, dwingender stap

Te prijzen Het is dan ook te prijzen dat er schoonmaakbedrijven zijn zoals HSO. Die durfde het aan om bij de codecommissie aan de bel te trekken. Directeur De Haan vertelt er alles over in deze editie van Service Management. Tegelijkertijd constateert even verderop de nieuwe directeur van Hectas dat er met de code een volgende stap gezet moet worden. Ik ben het van harte met hem eens. De uitvoering in de praktijk is geen gemakkelijke zaak. De Nederlandse Mededingingsautoriteit kijkt het argusogen mee en is allerminst gecharmeerd van wat in hun ogen ongewenste marktinterventie heet en soms zelfs onder de noemer prijsafspraken wordt weggezet. Maar dat mag de codecommissie niet verhinderen te zoeken naar een dwingender middel, nu eenmaal het bewustzijn er is. Anders blijft de code een tijger zonder tanden. Niet in staat om echt door te bijten.

Ronald BRuins is hoofdRedacteuR van seRvice ManageMent (RonaldBRuins@vakMedianet.nl)

3

inhoud

thema aanbesteden

10

10 Weg met het spel van balletjeballetje De invloed van intermediairs op het aanbestedingsproces was groot, stelde een onderzoek uit 2006.

De huidige tendens is positiever. al blijven enkele uitwassen de gesprekken in de wandelgangen beheersen.

13 ‘We mogen best assertiever zijn’

13

HsO schoonmaakservice, onderdeel van De Haan Facilitaire Dienstverlening (bestaande uit HsO schoonmaakservice, HsD specialistische Dienstverlening en HFD Facilitaire diensten) was één van de twee schoonmaakbedrijven die bij de codecommissie aan de bel trokken vanwege het handelen van adviesbureau van Kruistum bij de aanbesteding van opdrachtgever Woonwaard. “ik vind dat we als schoonmaakbedrijven best assertiever mogen zijn”, zegt directeur-eigenaar John de Haan.

16 Aanbestedingscircus vol mogelijkheden Had u eindelijk voorzichtig de ins en outs van de nieuwe aanbestedingswet doorgrond, komt de europese Unie met nieuwe europese aanbestedingsrichtlijnen. Mariëlle van der Keur, directrice van tendercoach: “gelet op de plannen van de europese Unie is de kans groot dat het hele circus weer opnieuw begint.”

20 Overzicht leveranciers en facilitair adviseurs in 2010 presenteerde we voor het laatst overzichten van leveranciers en facilitair adviseurs. Hoog tijd voor een update, vonden we.

Daarbij deden we een oproep via onze website www.servicemanagement.nl om u te melden. en dat deed u massaal, waardoor we u zo compleet mogelijk overzichten kunnen presenteren.

4 |

se r v ice Ma na geMent

| 7/8 2013

16

36

De jury over anja Beunk: ‘De perfectie waarmee zij haar werk doet, is ongekend’

34 El Mouden en MAS willen jongeren iets tastbaars geven rahma el Mouden schonk de vsO-leerlingen van het amsterdamse Orion college iets tastbaars: een schoonmaakdiploma én een baan.

“Deze kinderen moet je gelijk ‘pakken’. Daar heeft de hele sector baat bij.”

36 Anja Beunk schoonmaakster van het jaar

00

anja Beunk (50 jaar) uit almelo, werkzaam bij Hago nederland, is gekozen tot schoonmaakster van het jaar 2013. Dit werd onlangs bekendgemaakt in de efteling. De winnares ontving de prijs, een kristallen bokaal, tijdens een feestelijke receptie.

En verder…

34

3 6 18 26 30 32 38 41

38

42 43 44 46 48 49 50

column ronald Bruins nieuws column Karin van iJsselmuide De techniek OsB-ledenvergadering cleaning Management services in Berlijn De Baas: Diederik Barten, Hectas Facility services specialistische Diensten Partners nederland OsB-nieuws column tom Heijm Materialen en middelen contacten en contracten Producten en diensten schoonmaakgolfdag colofon, thema’s, adverteerdersindex

5

nieuws

code blijft worstelen met handhaving Het congres ‘Handen en voeten aan de code’ mondde uit in een herkenbare discussie over de code verantwoordelijk marktgedrag enerzijds en de handhaving van de gedragscode anderzijds.

De discussie over de handhaving van de code omringt de codecommissie en zijn gevolg al sinds de start. De idealistische, vrijblijvende Code tekenen is één. Uitvoering is een tweede.

En hoe handhaaft de Codecommissie vervolgens zijn papieren parel? Juridisch zijn de mogelijkheden van de code beperkt.

De slogan ‘onverplicht, maar niet vrijblijvend’ balanceert al op de rand van de regelgeving van de Nederlandse Mededingingsautoriteit, stelt hoogleraar Europees Bestuursrecht Elies

nieuwe vorstverletregeling moet van tafel

Advertentie

Steyger. OSB-directeur Rob Bongenaar: “Noem het een moreel appèl. Onder de OSB-leden is de code zeer bekend. Is-ie ook overal al geïmplementeerd? Nee. En incidenten doen zich ongetwijfeld nog voor de komende maanden. Maar dat moeten er wél steeds minder worden. Partijen die zich niet aan de code houden moeten we tegen het licht houden.” De gele (negatief ) en groene (positief ) kaarten moeten zich de komende maanden bewijzen als instrumenten. Maar misschien schuilt de echte waarde wel in de dialoog. Professor Aukje Nauta: “Stiekem geloof ik niet dat het de code is die hier het werk doet. Ik denk dat het feit dat alle partijen al zo lang met elkaar in gesprek zijn een veel grotere rol speelt.” www.codeverantwoordelijkmarktgedrag.nl

verletregeling bij vorst stuit op nieuw verzet

Overname alleen bij bezit diploma

een groot aantal brancheorganisaties (waaronder OsB) en vakbonden vindt het onacceptabel dat minister Lodewijk asscher van sociale Zaken eenzijdig heeft besloten een nieuwe vorstverletregeling in te voeren.

Sinds 1 juli komen werknemers die op of na 1 januari 2012 nieuw in dienst zijn gekomen alleen in aanmerking voor overname bij contractwisseling als zij beschikken over een door de branche erkend diploma.

Door deze vorstverletregeling moeten werkgevers het loon van werknemers bij streng winterweer gedurende drie weken doorbetalen. Dat brengt volgens OSB het voortbestaan van bedrijven in gevaar. De branches eisen dat de minister de nieuwe regeling van tafel haalt. www.osb.nl

6 |

se r v ice Ma na geMent

| 7/8 2013

Hoe kan een schoonmaakbedrijf voorkomen dat deze werknemers na contractwisseling in dienst blijven?

Kwestie van tijdig scholen, stelt OSB. In de cao staat dat een werknemer die op of na 1 januari 2012 nieuw in dienst is getreden, over een branche erkend diploma moet beschikken als hij bij contractwisseling een arbeidsovereenkomst aangeboden wil krijgen. Heeft hij deze niet, dan blijft hij in dienst bij het oorspronkelijke bedrijf. www.osb.nl

Kamerlid: is inbesteden wel verstandig?

Kamerlid Gerard Schouw (D66) vraagt zich af of de kabinetsplannen voor het inbesteden van diensten als schoonmaken wel zo verstandig zijn. Hij wijst op het tegenstrijdige voornemen het overheidsapparaat af te slanken. Het Regeerakkoord vermeldt: “Door openstelling van de laagste loonschalen kunnen flexwerkers aan de onderkant van de arbeidsmarkt, zoals schoonmakers, gewoon weer in dienst worden genomen. De rijksoverheid zal op dit punt het goede voorbeeld geven.”

ABN AMRO: schoonmaakmarkt is verzadigd Bij de zoektocht naar een schoonmaakbedrijf blijkt de prijs steeds vaker de doorslaggevende factor te zijn. Dat stelt aBn aMrO in haar jaarrapport over de schoonmaaksector in 2012.

Commissie onderzoekt positie huishoudelijke hulp De ministerraad heeft ingestemd met de installatie van de commissie Dienstverlening aan Huis. Deze adviseert voor het einde van dit jaar over een mogelijke verbetering van de positie van huishoudelijk werkers.

Op grond van de regeling ‘dienstverlening aan huis’ kunnen particulieren gemakkelijk iemand inhuren voor klussen in en om het huis. Zij hoeven geen loonbelasting en premies voor werknemersverzekeringen in te houden.Deze regeling is niet in overeenstemming met een ILO-verdrag uit 2011, dat bepaalt dat er geen verschillen mogen zijn tussen huishoudelijk werkers en andere werknemers. www.rijksoverheid.nl

De conclusie is enigszins opvallend, omdat de sector haar best doet te hameren op kwaliteit. Niettemin schrijft de bank: “De prijs-kwaliteitverhouding is een belangrijk criterium voor opdrachtgevers bij het kiezen van hun schoonmaakbedrijf. Maar de uiteindelijke prijs blijkt steeds vaker de doorslaggevende factor te zijn. Dit tot ongenoegen van veel partijen, die zo de druk op de marges verder zien toenemen.

De financiële positie van bedrijven verzwakt hierdoor.” Volgens ABN AMRO is de schoonmaakmarkt verzadigd. “Hoewel de uitbestedingsgraad van bedrijven circa 65 procent is (en jaarlijks toeneemt), krimpt de markt voor schoonmaakbedrijven.”

Opdrachtgevers zijn minder loyaal. Bedrijven zien schoonmaak als een commodity, hetgeen switchgedrag in de hand werkt.

“Schoonmaakbedrijven hebben geen tot weinig marktmacht. Hierdoor gebeurt het regelmatig dat bestaande contracten worden opengebroken en onderhevig zijn aan verdere versobering en prijsdruk. Gevolg is dat bedrijven meer vierkante meters moeten schoonmaken, in aanzienlijk minder tijd.” Positieve ontwikkelingen zijn er ook.

Zo nam de omzet over 2012 met 1,1 procent toe. Verder zijn multiserviceconcepten redelijk succesvol. www.abnamro.nl

7

NI W EU

Efficiënt, hygiënisch en economisch

VAKINFORMATIE OP HET GEBIED VAN PROFESSIONEEL SERVICE MANAGEMENT

Meld u aan voor de gratis e-mailnieuwsbrief of vraag WWW.FACTOMAGAZINE.NL een gratis proefnummer aan

■

■ ■ ■ ■

| |

www.flash.nl

|

| |

|

alle zakken voor de zakelijke markt

de zakkenspecialist

Bruno Rees

‘Er was behoefte aan meer eenduidigheid wat betreft de naamgeving van onze zusterbedrijven in Europa en in de Verenigde Staten’

Temco benadrukt met naamswijziging breder dienstenpakket Temco Euroclean heet voortaan Temco Facility Services.

De naamsverandering is een direct gevolg van de opdrachtgeversvraag het dienstenpakket uit te breiden.

De naamswijziging geeft volgens het bedrijf een beter beeld van de bredere mogelijkheden die het bedrijf haar klanten te bieden heeft. Bruno Rees algemeen directeur van Temco Facility Services - vertelt: “Daarnaast was er al langer de behoefte aan meer eenduidigheid wat betreft de naamgeving van onze zusterbedrijven in Europa en in de Verenigde Staten.” In dit kader is er vanuit Nederland het initiatief genomen voor de bedrijven in Nederland, Luxemburg, Engeland en voor het moederbedrijf in de Verenigde Staten de handelsnaam per april te wijzigen naar Temco Facility Services. Alleen de Belgische onderneming blijft voorlopig de naam Euroclean hanteren. www.temcoservices.nl

Facilicom verwacht dat opleving markt in 2013 uitblijft Facilicom Services Group heeft in 2012 een bescheiden winst geboekt. De nettowinst kwam uit op 14,6 miljoen euro.

De concernomzet daalde daarentegen met vijf procent en kwam uit op 1.040 miljoen euro. Deze cijfers corresponderen met de cijfers van dochteronderneming Gom Schoonhouden. Want, zo toonde het meest recente het marktoverzicht van Service Management aan, ook Gom zag de omzet in 2012 met circa vijf procent dalen. Presidentdirecteur Hans Gennissen. “Veel opdrachtgevers brengen hun kantorenbestand terug. Ook contracten die we al vele jaren hebben, worden ingekrompen.” www.facilicom.com/nl/gom

gezien op www.servicemangement.nl

• SchoonmakerS dragen bij aan Snel herStel patiënten • clear4clean mikt met tekenen code op Stimuleren eerlijk marktgedrag • Studie plan nederland introduceert Summer School voor schoonmakers • cSu en de gemeente utrecht bieden graffitiverwijderingScontracten aan • omzet vebego daalt met 4,2 procent • de wereld van padS: chemielooS en zo efficiënt mogelijk • mommerS en mendix ondertekenen gedragScode • dreumex SponSort weer team dakar rally • van alem aan de Slag met microvezel van greenSpeed • tu delft ondertekent code na proteStactie SchoonmakerS • oSb-leden promoten keurmerk op regionale radiozenderS • forbo flooring fietSt voor ronald mcdonald kinderfondS • gemiddelde barbecue bevat meer bacteriën dan toiletbril • vendor en juSt clean organiSeren 12e mvo tour • ‘nederlandS’ groen gaS uit afval krijgt wereldwijde implementatie

Advertentie

9

thema: aanbesteden

Wigbold: “De redelijk negatieve invloed van intermediairs, zoals destijds omschreven, zie ik nu anders en positiever.”

De macht van intermediairs

Weg met het spel van balletje-balletje De invloed van intermediairs op het aanbestedingsproces was groot, stelde een onderzoek uit 2006. De huidige tendens is positiever. al blijven enkele uitwassen de gesprekken in de wandelgangen beheersen.

D

tekst: Fokko ebbens

oor het hoofd van Freek Veneman schieten allerlei zaken. Een schoonmaakbedrijf heeft de directeur van makelaarsbureau MBG Benelux een som geld aangeboden. Uiteraard in ruil voor de gunning van een lucratief schoonmaakcontract. En eerlijk is eerlijk, het is een bedrag met mogelijkheden. Veneman: “Daarmee kon ik meer dan alleen een nieuw dak op mijn huis zetten… Het ging ook om een groot contract. Op dat moment gaat er van alles door je hoofd. Het is wel héél veel geld. Tegelijkertijd besef je dat jezelf transparante procedures opgelegd hebt en dat je die moet naleven. Stel je die op de juiste manier op, dan is het als intermediair niet eens mogelijk dergelijke bedragen te accepteren.

Daarin schuilt de crux voor een zichtbaar integere intermediair.”

10 |

s e r v ice Ma na geMent

| 7/8 2013

Het is een voorbeeld uit een ver verleden. Veneman is blij te melden dat het bij die ene aanbieding is gebleven.

Maar het tekent de mogelijke macht en mogelijkheden van een intermediair gedurende het aanbestedingsproces. In 2006 stelde Significant een rapport op in opdracht van OSB over de aanbesteding van grote opdrachten in de schoonmaakbranche. In een van de conclusies stonden de intermediairs centraal: “De onderzoekers concluderen op basis van het diepteonderzoek dat intermediairs een grote invloed hebben op het verloop en vaak ook op het resultaat van de aanbesteding. Opdrachtgevers zijn zich hier niet altijd van bewust.”

Enerzijds geen schokkende conclusie. Intermediairs vervullen als tussenpersonen een cruciale rol. Zeker op het moment dat ze het hele aanbestedingstraject begeleiden. Anderzijds waren de argumenten die respondenten aandroegen zorgwekkender. Schoon-

In het kort •••• Invloed intermediairs beperkter •••• Met dank aan onder meer de Code •••• Opdrachtgevers nemen meer initiatief •••• Uitwassen blijven niettemin •••• Alles draait om integriteit

maakorganisaties twijfelden onder andere aan de integriteit en beoordelingsmethoden van enkele intermediairs.

Positiever Nu – een kleine zeven jaar later – staat het merendeel van de intermediairs positiever te boek, leert een steekproefsgewijze rondgang langs enkele schoonmaakbedrijven. Tom Dissel – Hoofd Projectbeheer van Toekomst Schoonmaakbedrijven – zegt: “De invloed van intermediairs is de laatste tijd minder geworden. Dat heeft te maken met een aantal aanpassingen dat de laatste jaren is doorgevoerd.

Denk aan de nieuwe aanbestedingsregels, maar ook aan de Code Verantwoordelijk Marktgedrag. De toegenomen transparantie van schoonmaakbedrijven leidt bovendien tot meer business zónder tussenkomst van een intermediair.”

Erwin Wigbold beaamt die oorzaken. De directeur van Visschedijk Facilitair – tevens OSB-bestuurslid – vult vervolgens aan: “Intermediairs hebben nog steeds invloed op het aanbestedingsproces. Maar ik zie dat opdrachtgevers steeds meer zelf de regie voeren tijdens een aanbesteding. Ik zie dat opdrachtgevers steeds minder gevoelig zijn voor een intermediair die binnenstapt met de mededeling dat hij twintig procent van de prijs af kan krijgen.

Opdrachtgevers én veel intermediairs hebben gerealiseerd dat blijven sturen op prijs-gerelateerde aanbestedingen niet langer een begaanbaar pad voor de toekomst is. Ze beseffen dat onze sector een toegevoegde waarde heeft. Veel opdrachtgevers hebben de nadelen ervaren van aanbesteden op prijs, in combinatie met een krappe contractduur.

Zij hebben zich afgevraagd waarom schoonmaakleveranciers niet of nauwelijks hebben geïnvesteerd in hun relatie. Dat had alles te maken met het feit dat een leverancier het eerste jaar wat geld bij diende te leggen, het tweede jaar break-even draaide en pas het derde jaar een beetje winst maakte. Waarna de opdrachtgever weer een nieuwe tender uitschreef.”

Gevraagd naar het onderzoek en de huidige situatie wijst Veneman – ook voorzitter van makelaarsstichting EMCAS (zie kader) – namens de aangesloten gecertificeerde intermediairs allereerst op enkele nuances. “Alles hangt af van de relatie met klant.

Waarom haalt een opdrachtgever een intermediair in huis? Meestal omdat schoonmaak niet tot zijn core business behoort. Dus is het logisch dat de invloed van de intermediair groot is. Dat hoeft ook geen probleem te zijn, zolang de betreffende makelaar zich maar integer opstelt. Wat dat betreft denk ik dat de veranderingen ten opzichte van 2006 ook niet heel groot zijn. De Code is revolutionair geweest, daar hebben wij als EMCAS ook actief aan meegewerkt. Maar dat heeft niet in een grote verschuiving onder intermediairs geresulteerd. De makelaars die zich al aan deze gedragscode hielden, zijn dat blijven doen. De partijen die dat níét deden, hebben dat niet alsnog gedaan.”

Filosofie Maar juist de aangehaalde integriteit van enkele intermediairs stond ter discussie, stelde het onderzoek. Schoonmaakbedrijven gaven onder meer aan aanbestedingen soms te laten lopen in verband met de betrokken intermediair. Dissel vertelt nu: “Nee, dat speelt geen rol. Het maakt mij niet uit of ik met intermediair A, B of C werk. Wij vragen ons vooral af of een project past binnen de filosofie van Toekomst. Dan krijg je vaak ook de intermediair die daar bij past. Natuurlijk heb ik wel een mening over enkele individuen. Maar in principe kunnen wij met iedereen samenwerken.”

Wigbold zegt daarentegen eerlijk: “De betreffende intermediair speelt voor ons wel een rol bij de keuze wel of niet in te schrijven. Daar zit nu eenmaal verschil tussen. Over het algemeen heb ik het idee dat er meer op kwaliteit aanbesteed wordt. Het kaf wordt van het koren gescheiden.

Maar je hebt nog steeds intermediairs die zich vooral gedragen als platte inkoopbureaus en

11

thema: aanbesteden

Dissel: “Een intermediair wil zijn werk ook zo goed mogelijk

Venema: “Macht corrumpeert. Daarom is het goed als

doen. Dus wil hij in zee met bekende partijen, waarvan de

intermediair alle processen te waarborgen.”

makelaar weet dat zijn kans op succes zo groot mogelijk is.”

beweren dat ze vijftien procent op de inkoop kunnen besparen. Die proberen we er uit te filteren.”

Andersom geldt precies hetzelfde. Bij onderhandse aanbestedingen hebben intermediairs de mogelijkheid schoonmaakbedrijven te filteren. Zij vullen de voorkeuren van de opdrachtgever in die gevallen aan met enkele zelf gekozen partijen. “Daar zit wel een stukje willekeur in”, stelt Dissel.

“Maar dat is enigszins verklaarbaar. Een intermediair wil zijn werk ook zo goed mogelijk doen. Dus wil hij in zee met bekende partijen, waarvan de makelaar weet dat zijn kans op succes zo groot mogelijk is.” Wigbold: “Daar heb ik ook niet zo veel problemen mee. De redelijk negatieve invloed van intermediairs, zoals destijds omschreven, zie ik nu anders en positiever. Al houd je natuurlijk altijd goede en slechte voorbeelden in de sector.”

Bemiddelingsnota’s Alles valt en staat met de integriteit van de intermediair. EMCAS – het voormalige VMS – waarborgt die integriteit naar eigen zeggen middels de gedragscode die de aangesloten intermediairs hanteren. Maar de stichtingsleden behelzen slechts een deel van de intermediairssector. Uitwassen zijn dus niet uitgesloten, weet Veneman. Vanuit de wandelgangen bereiken de EMCAS-voorzitter verhalen over grijze en zwarte aanbestedingspraktijken. Hij wijst op koppelverkopen. Ofwel, het gunnen van aanbestedingen in ruil voor de verplichte afname van kwaliteitscontroles. Of – nog erger – bemiddelingsnota’s die intermediairs na afloop naar de winnende leverancier sturen, vergelijkbaar met het bedrag dat Veneman ooit zelf aangeboden kreeg. Uiteraard veelal buiten het zicht van de opdrachtgever om.

moment dat het inderdaad mogelijk is die macht op een schoonmaakbedrijf te misbruiken. Het gebrek aan transparantie waar tijdens een aanbesteding af en toe sprake van is, mag niet gebruikt worden om bepaalde handelingen te verhullen. Waar we tijdens het aanbestedingsproces juridisch openheid mogen bieden, daar moeten we dat doen. En op het moment dat een aanbesteding is afgerond, moeten we elke vraag open en transparant kunnen beantwoorden. Zodat de buitenwereld kan zien dat we geen balletje-balletje hebben gespeeld onder een paar bekertjes.”

Stichting EMCAS De Stichting EMCAS beheert en handhaaft de gedragscode en de certificering van adviseurs in schoonmaakdienstverlening. Daarnaast houdt de stichting het register bij en organiseert het studiebijeenkomsten met studiepunten voor de gecertificeerde adviseurs. Ook de erkenningsregeling van makelaarskantoren in wording zal beheerd en uitgevoerd worden door de stichting en van de erkende kantoren zal een register bijgehouden worden.

Digitaal •••• www.visschedijk.nl

Het is een waarschuwing. Gelukkig geen trend, stelt Veneman. Het merendeel van de intermediairs handelt volgens hem op basis van integriteit. Veneman: “Macht corrumpeert. Daarom is het goed als intermediair alle processen te waarborgen. Zodat de verleiding niet eens ontstaat, op het 12 |

s e r v ice Ma na geMent

| 7/8 2013

•••• www.toekomstschoonmaakbedrijven.nl •••• www.mbg.eu.com •••• www.osb.nl/wp-content/uploads/2012/07/RapportSignificant.pdf

thema: aanbesteden

“We mogen best assertiever zijn” De Haan Facilitaire Dienstverlening HSO Schoonmaakservice, onderdeel van De Haan Facilitaire Dienstverlening, was één van de twee schoonmaakbedrijven die bij de Codecommissie aan de bel trokken bij de aanbesteding van opdrachtgever Woonwaard. “Ik vind dat we als schoonmaakbedrijven best assertiever mogen zijn”, zegt directeureigenaar John de Haan. tekst: Ronald Bruins

H

et is evenwel lastig, beseft ook De Haan. Want het schoonmaakwereldje is klein en voordat je het weet lig je buiten de boot. En daarom is het best een stap om naar de Codecommissie te gaan. Toch deed De Haan het, nog voordat hij wist of hij de desbetreffende aanbesteding won of niet. Een ander gerenommeerd schoonmaakbedrijf deed hetzelfde en dat leidde tot de behandeling van de zaak door de commissie achter de Code Verantwoordelijk Marktgedrag. Die gaf zowel woningcorporatie Woonwaard als H.G. van Kruistum Advies een gele kaart.

“Een aantal zaken is in het aanbestedingstraject niet goed geregeld”, zei voorzitter Kees Blokland van de Codecommissie. In het bestek van Woonwaard zijn de wegingsfactoren van de gunningscriteria niet kenbaar gemaakt, volgens de commissie om ‘strategische inschrijving’ te voorkomen.

Het voorkomen van strategische inschrijvingen kwalificeert de Codecommissie als non-argument.

Blokland: “Juist door vooraf wegingsfactoren te benoemen kunnen opdrachtnemers beter voldoen aan de wens van de opdrachtgever.”

Slechte verliezer “We kregen het verwijt een slechte verliezer te zijn, maar daarom juist hebben we ons voor het eind-

oordeel over de aanbesteding bij de Codecommissie gemeld”, vertelt De Haan. Hij zegt alleen met aanbestedingen mee te doen als er een realistische kans is te winnen. “Anders is het teveel werk.” De interesse is gewekt, zodra het werk betreft dat past bij het regionale karakter van HSO of het specialistische karakter van HSD. De eerste verricht met 115 medewerkers algemene schoonmaak in vooral Noord-Holland bij onder andere andere scholen, kantoren, zorginstellingen, theaters en winkelcentra. Daar boekt het bedrijf een omzet van 4,3 miljoen euro. HSD maakt met specialistische reiniging van onder meer datacenters 850.000 euro omzet. Dat onderdeel werkt landelijk. Nieuwste tak van sport van de Haan Facilitaire Dienstengroep is HFD Facilitaire Diensten, waarmee het bedrijf onder andere technisch onderhoud aanbiedt. “We

13

thema: aanbesteden

leveren bijvoorbeeld huismeesters, conciërges en tal van aanvullende diensten.” HFD boekte in 2012 30.000 euro omzet.

De Haan zegt in kantoorschoonmaak geen middenmoot te willen zijn. “Een extern bureau heeft ons laatst beoordeeld. Kregen we een 8,6. Dat cijfer past bij ons. Wij zijn geen prijsvechter. We hebben nooit agressief de markt benaderd met verkoopverhalen. De groei is altijd gekomen van mond-totmondreclame en eigen referenties. Je moet kwaliteit leveren, zeker in deze tijd. Heb je opdrachtgevers waarbij schoonmaak niets mag kosten, dan betekent dat automatisch ook dat je op de grens van het acceptabele loopt. Het is best lastig je te onttrekken aan de prijsspiraal. Wat doe je als het nét aan kan? De communicatie vormt op dat moment de belangrijkste schakel. Als iemand 20 procent minder betaalt, moet het ergens vandaan komen.

Realiseer je als opdrachtgever dan ook dat je minder krijgt. Op het moment dat de verwachtingen niet opwegen tegen je feitelijke inkomsten, dan wordt het onverantwoord. Ook voor je eigen medewerkers die kwaliteit willen leveren.”

Negatieve prijsspiraal Mond-tot-mondreclame en relaties opbouwen houdt schoonmaakbedrijven weg van de negatieve prijsspiraal ingezet door aanbestedingen, constateert De Haan. “Het bied je de mogelijkheid in je eigen geloofshoek te zitten wat betreft kwaliteit.

Bij grote of EU-aanbestedingen moet je daaraan concessies doen, omdat je in een concurrentiestrijd zit. Dat kan nu eenmaal niet anders.” Dat neemt niet weg dat De Haan wel meedoet aan sommige tenders. “Alleen als we denken een realistische kans te hebben.” Zijn aanbestedingen realistisch genoeg? De Haan: “Dat hangt onder andere erg af van de tussenpersoon die de aanbesteding begeleidt. Bij sommigen hoeven we nauwelijks naar de inhoud te kijken, omdat we weten dat het goed is opgesteld.

Bij anderen is het niveau duidelijk anders. Tegen

14 |

S eR vIC e Ma na geMent

| 7/8 2013

onrecht ga ik in het verweer. Ik vind ook dat we als schoonmaakbedrijven best wat assertiever mogen zijn bij misstanden. Ik ben blij dat ik daarin ook daadwerkelijk gesteund ben door OSB.” De Haan noemt winkelcentra als een apart specialisme van zijn bedrijf. “Je praat dan in ons geval over portefeuilles van winkelcentra variërend van passageoppervlaktes van 500.000 tot 8.000 vierkante meters. In die markt groeien we goed.

Het is prachtig om je dienstverlening tussen publiek in een winkelcentrum of bij gebruikers in een kantoorpand uit te voeren. Je krijgt van een opdrachtgever een bepaalde locatie. Als je presentatie en dienstverlening opvallen, dan krijg je binnen de portefeuille van zo een opdrachtgever snel meer locaties onder je hoede.” Worden de werkzaamheden niet in een onderhandse, maar in een Europese aanbesteding gegund, dan verwacht De Haan heldere en duidelijke gunningscriteria. “Met de Economisch Meest Voordelige Inschrijving kun je nog steeds alle kanten op. Ik ben dan ook voor prestatieinkoop. De prijs staat vast en laat maar zien hoe je het aanpakt. Dan komt ook de professionaliteit van het schoonmaakbedrijf boven drijven.”

Specialistisch Het grootste deel van de omzet zit bij HSO en bestaat uit reguliere schoonmaak, maar De Haan begon ooit met het schoonmaken van datacenters.

“Dat is heel complex en specialistisch werk. Je kunt geen water gebruiken, je moet uitkijken voor statische elektriciteit en met ons speciaal ontwikkelde werkprogramma houden we een optimale stofvrije luchtconditie in deze ruimtes. Bij dat soort opdrachtgevers wordt, in tegenstelling tot bij kantoorschoonmaak, niet zozeer gekeken naar tijd of geld, maar naar hoe nauwkeurig en consequent de uitvoering plaats vindt. Daarnaast is continuïteit heel belangrijk. Dezelfde gezichten moeten over de vloer komen. Daar bouw je vertrouwen mee op. Je zit als medewerker daarnaast soms dagen in het da-

Digitaal •••• www.hawemaholding.nl •••• www.codeverantwoordelijkmarktgedrag.nl •••• nl.linkedin.com/pub/john-de-haan/a/991/132

tacenter. Die insteek vergt het uiterste geduld van de schoonmaakspecialist.” Het gaat in datacenters om de beheersing van het binnenklimaat, benadrukt De Haan. “Dat vraagt daarom een hele omschrijving van het werkproces. Je bewegingen kunnen stofwervelingen veroorzaken die niet goed zijn voor de apparatuur. En we kunnen geen microvezel gebruiken, maar moeten aan de slag met speciale alcoholdoekjes.” De verzekeringsmaatschappijen kijken in die tak van sport mee. “Hoe vaak is er schoongemaakt? Laatst werden we ingeschakeld, omdat de brandveiligheid volgens de verzekering in het geding was. Detectoren kunnen vol stof komen.

De schoonmaakfrequentie moest omhoog.”

De Haan merkt een maatschappelijke verantwoorde trend op. “Die maakt steeds vaker het verschil in aanbestedingen. Bij drie opdrachtgevers hebben we nu al het schoonmaakproces mogen doorlichten. We gebruiken daarbij ‘groene’ producten, hebben sensorkranen geplaatst en dispensers van gerecyclede kunststof en zijn aan de slag gegaan met microvezel. Daar werken we ook zo chemievrij als mogelijk is.” Daarnaast wijst De Haan op zijn verregaande samenwerking met het sociale werkvoorzieningsbedrijf. “Als een doelgroep moeilijk aan de slag kan in de maatschappij en wij hebben werkzaamheden die bij hen passen, dan vind ik dat je iets moet doen. Zo simpel ligt het.” Het past ook bij het creatief en eerlijke ondernemen dat De Haan graag wil. “Stil zitten is er voor ons niet bij. Dat kan ook niet in deze tijden. Je moet je klanten steeds kunnen verrassen.”

In het kort: •••• De Haan trok aan de bel bij Codecommissie •••• Alleen aanbestedingen bij realistische kans •••• HSO grootste deel van bedrijf •••• Specialisme in datacenters •••• Creatief en eerlijk ondernemen

15

thema: aanbesteden

Aanbestedingscircus vol mogelijkheden Nieuwe EU-richtlijnen

Had u eindelijk voorzichtig de ins en outs van de nieuwe aanbestedingswet doorgrond, komt de europese Unie met nieuwe europese aanbestedingsrichtlijnen. tekst: Fokko ebbens

steggelen in politiek Den Haag. Maar nóg langer wachten was geen optie, stelt Mariëlle van der Keur.

De directrice van TenderCoach zegt: “Gelet op de economische situatie kon de politiek niet langer wachten. Deze versimpeling van de aanbestedingsregels geeft de economie de mogelijkheid zich te herstellen.” De komende twee jaar moet blijken of de nieuwe aanbestedingswet 2012 een succes is. “De effecten zijn nog niet echt duidelijk. Over twee jaar evalueert de regering de nieuwe wetgeving. Maar gelet op de plannen van de Europese Unie is de kans groot dat het hele circus dan weer opnieuw begint.”

H

et waren de woorden van Jan Telgen, eind vorig jaar. Tijdens het congres Succes met Aanbesteden! verhaalde de hoogleraar inkoopmanagement aan de Universiteit van Twente vol overgave over de nieuwe, Nederlandse aanbestedingswet en de veranderingen die daar mee gemoeid zijn. Maar zijn slotzinnen waren weinig geruststellend: “Binnen nu en anderhalf jaar moet Nederland de nieuwe Europese aanbestedingsregels hanteren. En die zijn fors anders.”

Eerst maar even die nieuwe, Nederlandse aanbestedingswet. Definitief ingevoerd op 1 april, na lang

16 |

s e r v ice Ma na geMent

| 7/8 2013

Knullig Want in het licht van de plannen van de EU oogt die nieuwe aanbestedingswet nogal knullig. Tijdens het congres van de commissie achter de code verantwoordelijk marktgedrag onder de noemer ‘handen en voeten aan de code’ toonde de workshop ‘de nieuwe aanbestedingswet: winst of verlies?’ aan dat de implementatie van de nieuwe regels genoeg vragen oproept bij de verschillende schoonmaakondernemingen. Laat staan als alles binnen afzienbare tijd wéér verandert. Toch?

Gelukkig vloeit de eerste geruststelling voort uit het feit dat de implementatie van de Europese aanbestedingsrichtlijnen langer op zich laten wachten dan in eerste instantie gepland. De beoogde startdatum van 30 juni 2014 hoort waarschijnlijk al niet

Digitaal •••• www.tendercoach.nl •••• www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/aanbesteden/ nieuwe-aanbestedingsregels

meer tot de mogelijkheden. Van der Keur: “Het blijft een beetje koffiedik kijken. De vorige richtlijn heeft ook vier tot zes jaar op zich laten wachten. Men streeft er in ieder geval wel naar de nieuwe richtlijnen zo snel mogelijk te realiseren, in het belang van Europa.”

Vraag is nu in hoeverre de Europese richtlijnen daadwerkelijk een héél grote impact hebben op de huidige situatie. De doelstellingen van de EU zijn immers gelijk aan de intenties van de Nederlandse regering: vereenvoudiging. “Een administratieve lastenverlichting en de toegankelijkheid voor het mkb staan ook hier centraal”, zegt Van der Keur.

Neemt niet weg dat elementen wel degelijk veranderen. Zo maakt de onlangs ingevoerde eigen verklaring waarschijnlijk plaats voor een aanbestedingspaspoort. Nota bene een initiatief van Van der Keur en haar collega-bestuursleden van Mkb Den Haag.

In eerste instantie bedacht voor de gemeente Den Haag, maar nu overgenomen door de EU. “Het paspoort geeft aanbestedende diensten de mogelijkheid standaarddocumenten vast te leggen, zodat ze niet steevast hetzelfde papierwerk moeten inleveren.” Van der Keur vervolgt: “Een andere belangrijke wijziging vormt de onderhandelingsprocedure.

Die mag nu nog beperkt worden gebruikt. Met de nieuwe richtlijnen krijgt de aanbestedende dienst meer vrijheid bij het inzetten van die onderhandelingsprocedure.”

‘Past perfomances’ Mogelijkheden voor het MKB schuilen ook in de enkele procedurewijzigingen, waarvan het belang van ‘past performances’ een grote rol speelt. “Stel: je hebt als bedrijf te maken met een leverancier die er een potje van maakt. Maar je weet nu al dat de kans groot is dat die partij bij de volgende aanbesteding opnieuw als winnaar uit de bus komt. Dan heb je als bedrijf met de nieuwe Europese aanbestedingsrichtlijnen de mogelijkheid de betreffende leverancier uit te sluiten. Mits je natuurlijk ook kunt

In het kort •••• EU evalueert nieuwe aanbestedingsregels •••• EU-regelgeving heeft gevolgen voor aanbestedingswet •••• Kansen voor kleinere bedrijven •••• ‘Past performance’ belangrijke factor •••• Grote bedrijven moeten zich opnieuw bewijzen

aantonen dat die partij tekort is geschoten. Ik kan me voorstellen dat dit in de schoonmaakbranche in kansen resulteert voor het mkb en dat de ‘grote’ jongens hier niet blij mee zijn. Het nakomen van de gemaakte afspraken is hiermee gewaarborgd.”

Het is slechts een greep uit het scala wijzigingen dat Europa implementeert, de één futiel, de ander ingrijpend. Natuurlijk vragen de nieuwe regels enige aanpassing. Vervelend? Niet per se. “Want is ondernemen niet een constant proces van evolueren?”, vraagt Van der Keur zich hardop af. Ze besluit met de boodschap dat de nieuwe aanbestedingsregels – zowel de Nederlandse áls de nakende Europese wetgeving – kansen bieden. Zéker voor de kleinere bedrijven.

Van der Keur vraagt vooral die kleinere ondernemers uit de schoonmaaksector hun aanbestedingsangsten te overwinnen. “De angst regeert nog steeds. Vrijwel elke dag proberen wij mkb-ondernemers te overtuigen dat aanbesteden een goede manier van acquireren is. De kleinere schoonmaakbedrijven zijn jarenlang ondergesneeuwd door de grotere. De grote bedrijven hebben een strategie ontwikkeld om zich in te schrijven op aanbestedingen. Maar de nieuwe aanbestedingsregels bieden kleine organisaties mogelijkheden. De omzeteis verdwijnt. En gunnen op competenties staat nu centraal, in plaats van gunnen op referenties.

Uiteindelijk resulteert dat in een betere en eerlijkere marktwerking. Dat betekent dat ook de grote bedrijven zich opnieuw moeten bewijzen.”

17

column

Voorjaarsschoonmaak in Aanbestedingswet

D

it voorjaar is dan toch echt de bezem door overheidsinkoopland gegaan. De grote voorjaarsschoonmaak is op 1 april van start gegaan met de Aanbestedingswet. En wat is er dan wel veranderd? Wat te denken van zaken als niet meer op alleen laagste prijs mogen gunnen, geen abnormale eisen meer mogen stellen, geen grote contracten meer ,maar juist meerdere kleinere contracten met meerdere ‘kleinere’ schoonmaakbedrijven aangaan… Kortom: kansen, kansen en nog eens kansen. Zeker voor de mkb’ers onder jullie. Deze Aanbestedingswet wordt in de volksmond dan ook al, heel grappig, de mkb-wet genoemd.

‘Het is aan de bedrijven oM de bezeM er ecHt doorHeen te Halen!’

Verfrissend Maar hoe komt het dan dat er een vreemd gevoel heerst twee maanden nadat de wet is ingegaan? Oké, de regels zijn verfrissend maar in de praktijk blijkt dat er nog niet zo heel goed is schoongemaakt! De reden hiervoor is trouwens ook weer glashelder (leuke schoonmaaktermen zijn er trouwens…). Aanbestedingen uitschrijven en het inschrijven op aanbestedingen is en blijft namelijk een vak op zich. Want wat blijkt nu? Aanbestedingen zijn nog steeds formele, complexe, langdurige procedures. Ook al zijn de regels veranderd, de procedures zijn dat niet.

Boven een totaalbedrag aan schoonmaak van 200.000 euro moeten bijvoorbeeld gemeenten nog steeds Europees aanbesteden. Dat is een totaalbedrag waarbij alle schoonmaakcontracten van alle gemeentelijke gebouwen bij elkaar moeten worden opgeteld. Oftewel: dat zijn nog steeds formele, complexe en langdurige Europese aanbestedingsprocedures ondanks kleinere contracten, minder eisen, enzovoorts.

Op orde Het aanbestedingsspel betekent voor schoonmaakbedrijven die willen inschrijven op aanbestedingen dat de organisatorische en financiële huishouding volledig op orde moet zijn. Denk daarbij aan zaken als het beschikbaar hebben van de bewijsstukken van geschiktheidseisen, selectie- en/of gunningscriteria, het voldoen aan processen en termijnen en een goed geschreven offerte kunnen indienen waarin alles staat vermeld wat van belang is. Want in deze procedures geldt: je hebt maar één kans! Herstel of onderhandelingen na inschrijving is namelijk (meestal) verboden. Door de regels van dit aanbestedingsspel goed te kennen en het beschikbare speelveld volledig te benutten zijn er echter voor iedere organisatie volop kansen en mogelijkheden om te scoren. Het is aan jullie om de bezem er echt doorheen te halen!

Karin van iJsselmuide is Kennismanager/trainer biJ nevi, het KennisnetwerK voor inKoop en supply management (K.vaniJsselmuide@nevi.nl)

18 |

s e r v ice Ma na geMent

| 7/8 2013

thema: aanbesteden

Zo compleet mogelijk...

Overzicht leveranciers en facilitair adviseurs In 2010 presenteerden we voor het laatst overzichten van leveranciers en facilitair adviseurs. Hoog tijd voor een update, vonden we. Daarbij deden we een oproep via onze website www.servicemanagement.nl om u te melden.

Dat deed u massaal, waardoor we u zo compleet mogelijke overzichten kunnen presenteren. tekst: Dick van Zomeren en Ronald Bruins

19

thema: aanbesteden

D

ie lijsten hielden we ook nog eens tegen diverse marktpartijen aan. Hebben we iedereen? Zo probeerden we zo nauwkeurig mogelijk te werk te gaan, wetende dat dat bijna onmogelijk is. Er is altijd een adviesbureau of een leverancier die we over het hoofd zien. De overzichten moeten dan ook nog groeien, completer worden, in de loop der jaren. Ziet u zichzelf niet terug in één van deze twee overzichten, e-mail uw gegevens dan naar ronaldbruins@vakmedianet.nl. Het feit dat we een partij over het hoofd hebben kunnen zien, weerhoudt ons er niet van deze

waardevolle lijsten te publiceren. Simpelweg omdat we u er graag mee van dienst willen zijn.

Vijf maal In het vorig decennium hebben we een dergelijk overzicht vijf maal gepubliceerd, de laatste keer medio 2010. Daarvan is dankbaar gebruik gemaakt door partijen die op zoek zijn naar afnemers van reinigingsmachines, schoonmaakmiddelen, verbruiksmateriaal en/of facilitaire adviseurs. De

20 |

vestigingsplaats

webadres

Avodesch

Nijmegen en Apeldoorn

www.avodesch.nl

Baudoin Wash-Systems

Waalwijk

www.baudoin.nl

naam bedrijf

vestigingsplaats

webadres

Benjamins

Bergentheim

www.carpetcleaning.nl

Aspena

Wijchen

www.aspena.nl

BioFriends Nederland

Nunspeet

www.biofriends.nl

Carel Lurvink

Enschede

www.carellurvink.nl

Blue Wave (EW Groep)

Zutphen

www.bluewave.nl

Crohill

Lelystad

www.crohill.nl

Boco

‘s-Graveland

www.boco.nl

De Ster

Helmond

www.desterproducts.nl

Bogers Klimmaterialen

Barendrecht

www.bogersladders.nl

Dirksen

Almelo

www.dirksenbv.nl

Boma (Harderclean)

Biddinghuizen

www.boma.be

Exclusiva

Amsterdam

www.exclusiva.nl

Boso

Sneek

www.boso.nl

Frag Holland

Goirle

www.fragholland.nl

Brochemie

Oss

www.brochemie.nl

Gelecon

Den Haag

www.gelecon.nl

BSS

Amsterdam

www.bss-bv.nl

Groveko

Ede

www.groveko.nl

Bunzle

Almere en Arnhem

www.bunzl.nl

Haagclean

Rijswijk

www.haagclean.nl

Burgman Supply

Almere

www.burgman-supply.nl

Hazet (Igefa)

Zaandam

www.hazet.igefa.nl

Castor

Belfeld en Venlo

www.webshop.castorbv.nl

Hijman

Amsterdam

www.hijman.nl

Cetemax

Maassluis

www.cetemax.com

Hypro

Tilburg

www.hypro.nl

Cleandeal

Deurne

www.cleandeal.nl

Kroonint

Rotterdam

www.kroonint.nl

Clean Pro

Heerlen

www.cleanpro.nl

Lavans

Helmond

www.lavans.nl

Clean Products Limburg

Brunssum

www.cleanproductslimburg.nl

MTS Europroducts

Maassluis

www.mts.nl

Clean Service Products

Schaijk

www.cleanservice.nl

Piecom Cleaning Products

Rotterdam

www.piecom.nl

Clean4All

Nootdorp

www.clean4all.nl

Tiel

www.cleancare.nl

S-Line Products

Hem

www.s-lineproducts.nl

Cleancare

Total Cleaning Products

Naarden

www.tcpbv.com

www.cleanil.nl

Rotterdam

www.weska.nl

Cleanil Schoonmaakproducten

Heijen

Weska

Cleaning Solutions International

Gouderak

www.cleaning solutionsinternational.nl

Overige handelsondernemingen:

Leveranciers Nederland Nationale handelsondernemingen in schoonmaakproducten- en systemen:

naam bedrijf

naam bedrijf

vestigingsplaats

webadres

Aava

Winkel

www.aava.nl

Abeco Holland

Coevorden

www.abecoholland.nl

ACI

Tiel

www.aci-groep.nl

All4Clean

Utrecht

www.all4clean.nl

All Cleaning Solutions

Dongen

www.acsholland.nl

Almepro

Etten-Leur

www.almepro.nl

Alpha Cleaning Products

Emmeloord

www. schoonmaakgroothandel.nl

Cleanmaster Biolux

Goes

www.cleanmasterbiolux.nl

Cluo Cleaning Products

Hoogvliet

www.cluo.nl

De Bever

Uitgeest

www.debever.nl

De Regenboog

Leiden

www.deregenboog.nu

DEM Cleaning Products

Amsterdam

www.demcleaningproducts.nl

Deverco (Hectas Groep)

Duiven

www.deverco.nl

Direkta Prof.

Reinigingssystemen

Tholen

www.direkta.nl

Dr. Weigert Nederland

Assen

www.drweigert.nl

E&A Groothandel in schoonmaakartikelen

Apeldoorn

www.e-a-apeldoorn.nl

Ap Keizer Reinigingstechnieken

Kolham

www.apkeizer.nl

EKO Shine

Assen

www.ekoshine.nl

Aquadina

Doetinchem

www.aquadina.nl

Elco Handelsonderneming

Raalte

www.elcoraalte.nl

ASP Cleaning Products

Zoetermeer

www.aspcp.nl

EM Compagnie

Holten

www.emcompagnie.nl

s eR vIc e Ma na geMent

| 7/8 2013

thema: aanbesteden

Overige handelsondernemingen:

marktsegmenten zijn echter voortdurend in beweging en dergelijk overzichten kunnen door de actualiteit snel worden ingehaald. Dat betreft nieuwe of verdwenen aanbieders, maar ook de indeling in de vier categorieën. Eigenlijk moeten het er vijf zijn, want de internationaal actieve totaalleveranciers Diversey, Ecolab en Alpheios (Vebego Groep) die ook software leveren en cursussen dan wel trainingen verzorgen, vormen, ondanks hun geringe aantal, een categorie op zich.

Handelsondernemingen De grootste categorie bij de productleveranciers betreft meer dan 120 nationaal opererende handelsondernemingen met een breed pakket aan schoonmaakproducten. Binnen dat gezelschap is er weer een groep van 20 die de lijst aanvoeren en opvallen door hun promotiebeleid, huisshows of deelname aan regio- of landelijke beurzen. Die laatste groep noemen we bij de handelsondernemingen, in min of meer willekeurige volgorde, als eerste en vervolgens de ruim honderd collega’s uit alle windstreken in alfabetische volgorde. Van Aava in Winkel tot Wola in Groningen.

naam bedrijf

vestigingsplaats

webadres

naam bedrijf

vestigingsplaats

webadres

Ewepo

Zwolle

www.ewepo.nl

ProReMa

Oosterwolde

www.prorema.nl

Faas Facility Support

Zoetermeer

www.faasfs.nl

Qlien Benelux

Enkhuizen

www.qlien.nl

Gejoma

Beverwijk

www.gejoma.nl

www.romac.nl

Scherpenzeel

www.gigantbv.nl

Romac Reinigingsmachines

Leiden

Gigant Groen Clean Produkten

Den Haag

www.groenclean.nl

Rovac Reinigingstechniek

Goes

www.rovac.nl

Gros Reinigingsmiddelen en –machines

Gemert

www.grosgemert.nl

Rowi

Tiel

www.rowireinigings producten.nl

GSC Professional Cleaning

Huizen en Almere

www.nilfisk-partner.nl

RPA Schoonmaakartikelen

Apeldoorn

www.topschoonmaak producten.nl

Salki Qleaning Products

Panningen

www.salki.nl

Habraeken

Rotterdam

www.habraeken.nl

www.saturnus-bv.nl

Maastricht

www.hardij.nl

Saturnus Reinigingssystemen

Purmerend

Hardij Reinigingstechniek Helder Reinigingsproducten

Panningen

www.helderbv.nl

Hemarco (Asito)

Almelo

www.asito.nl

Hiltex

Almere Buiten

www.hiltex-online.nl

Hoze

Oostvoorne

www.hozebv.nl

HVR Groep Nederland

Hoogeveen

www.hvrgroepnederland.nl

Hygo Groothandel (Visschedijk)

Borne

www.hygo.nl

Itec

Breda

www.itecmade.nl

Jaap Breman

Leeuwarden

www.jaapbreman.nl

Jumbo Totaal

Barendrecht

www.jumbototaal.com

K&B Schoonmaakcentrum s

Warmenhuizen

www. kenbschoonmaakcentrum. nl

King Nederland

Tiel

www.king.nl

Klaas Harms Handelsonderneming

Vroomshoop

www.deschoonste.nl

Koala Products

Utrecht

www.koalaproducts.nl

Mammoet Produkt Service

De Lier

www. mammoetproduktservice.nl

Masso

‘s-Hertogenbosch

www.masso.nl

Meka Uniclean Supply

Kerkrade

www.meka-uniclean.nl

Meko Hygiëne Groep

Assen

www.meko-hg.nl

Mercurius

Eelde

www.mercurius-bv.nl

Savon

Enschede

www.savon.nl

Schoonmaaksystemen.nl (Van der Ploeg)

Bakkeveen en Waskemeer

www. schoonmaaksystemen.nl

Schwartzmans

Waalwijk

www.schwartzmans.nl

Soli Clean

Harderwijk

www.soliclean.nl

Sweep Clean

Amsterdam

www.sweepclean.nl

Syrclean

Landgraaf

www.syrclean.nl

TechnoChemie

Schiedam

www.technochemie.nl

Titan Schoonmaakartikelen

Purmerend

www.titan-bv.nl

Total Clean Products

Naarden

www.tcpbv.com

Unimop

Hoogerheide

www.unimop.com

Uniqcare Total Facility

Tiel

www.uniqcare.nl

Van Berkel Trading

Boxmeer

www.betra.nl

Van Breemen

Roosendaal

e-mail: vbparts@ automateriaal.nl

Van der Kolk Schoonmaakwaren

Nieuwegein

www.schoonmaakwaren.nl

Veldhuis Schoonmaakbedrijf

Hengelo

www.veldhuisschoonmaak.nl

Verbion Handelsonderneming

Winschoten

www.verbion.com

Vermop

Apeldoorn

www.vermop.nl

Oldenzaal

www.visschedijk.nl

Neptunus

Deventer

www.neptunusbv.nl

Visschedijk Facilitair

Niezen Schoonmaaksystemen

Groningen

www.niezenschoon maaksystemen.nl

VM Service

Leek

www.vmservice.nl

Osmoworks Nederland

Rotterdam

www.osmoworks.nl

W. van ’t Veer

Den Helder

www.veerverpakkingen.nl

Paperline Cleanshop

Almere Stad

www.paperline.nl

Walo

Melissant

www.walo.nl

Emmen

www.wbcleaning.nl

Groningen

www.wola.nl

Pro-Am

Soesterberg

www.proambv.nl

WB International

Profisan

Rotterdam

www.profisan.nl

Wola

21

thema: aanbesteden

Importeurs/leveranciers van reinigingsmachines:

Reinigingsmachines In ons land worden geen reinigingsmachines ontwikkeld of geproduceerd, afgezien van industriële hogedrukreinigers. In tenminste één geval worden echter wel vloeronderhoudsmachines geassembleerd, vooral voor de export. Dat ontbreken van serieproductie betekent dat er in ons land circa dertig importeurs zijn van reinigingsmachines uit Engeland, de Verenigde Staten, China, Denemarken en vooral Italië en Duitsland. Hieronder een alfabetisch overzicht van de importeurs, met alweer de aantekening dat we graag worden geïnformeerd als een en ander onvolledig is.

22 |

naam bedrijf

vestigingsplaats

Abalco Products (Floorpul)Werkendam

webadres www.abalco.nl

Alpheios (Wetrok)

Heerlen

www.alpheios.nl

Armada (Fimap en AR Blue Clean)

Lisse

www.armada.nl

Cleanfix Benelux

Oirschot

www.cleanfix.nl

DiBO Benelux

Waardenburg

www.dibo.nl

Diversey (Taski)

Maarssen

www.diversey.com

Ecolab (Comac)

Nieuwegein

www.ecolab.com

Eureka Benelux

Bree (B)

www.eureka-floorcare.nl

Exclusiva (Hefter)

Amsterdam

www.exclusiva.nl

Exive International (v/h Floorpul)

Zevenaar

www.exive.eu

Floor Protection (Klindex)

Mierlo

www.pietersbv.nl

Ghibli Nederland

Zwaag

www.ghibli.nl

H.D. van Dijk (Dulevo)

Sint Annaparochie

www.hdvandijk.nl

Hako

Andelst

www.hako.nl

Imbema Cleton (Kranzle)

Vlaardingen

www.imbemacleton.nl

IVAC à la Carte

Eindhoven

www.ivac.nl

Kärcher Benelux

Breda

www.karcher.nl

Kasterop (Columbus)

Zoetermeer

www.kasterop.nl

Knol (Kerstar)

Dordrecht

www.knol.com

Lamers Reinigingstechniek

Zelhem (CFM)

www.lamersequipment.nl

Meclean

Terneuzen

www.meclean.eu

Nilfisk-Advance

Almere

www.nilfisk-advance.nl

Nilfisk-Alto

Almere

www.nilfisk-alto.nl

Numatic International

Alphen aan den Rijn

www.numatic.nl

Osprey Deepclean

Capelle aan den IJssel

www.ospreydc.nl

Piecom Cleaning Products (NSS)

Rotterdam

www.piecom.nl

Powerbrush (PowerBoss)

Urk

www.powerbrush.nl

Remasystems (Powr-Flite)

Leiden

www.remasystems.nl

Romac Reinigingssystemen

Leiden

www.romac.nl

Suppart

Mierlo

www.suppart.nl

Tennant

Uden

www.tennantco.com

Verhagen Leiden

Leiden

www.verhagenleiden.nl

Waterkracht

Varsseveld

www.waterkracht.nl

Wigrex ECOcleansers (JOIN Super Steam)

’s Gravenmoer

www.wigrex.com

s eR vIc e Ma na geMent

| 7/8 2013

Producenten/leveranciers van reinigingsmiddelen:

thema: aanbesteden

naam bedrijf

vestigingsplaats

webadres

Americol

Amsterdam

www.americol.nl

Brunschwig Chemie

Amsterdam

www.brunschwig.nl

Chemspec Nederland

Eindhoven

www.chemspec.nl

Chemtec Chemicals/Prochemko

Rotterdam

www.chemtec.nl

Qlean-tec

Mijdrecht

www.qleantec.com

De Bever

Uitgeest

www.debever.nl

DEB

Tilburg

www.deb.nl

Diversey

Maarssen

www.diversey.com

Dr.Schnell

München

www.dr-schnell.com

Ecolab

Nieuwegein

www.ecolab.com

Ecostar

Enschede

www.ecostar.nl

Flexchemie

Ridderkerk

(0180) 42 63 88

Helichem

Belfeld

www.helichem.nl

Militex

IJmuiden

www.militex.nl

Ophardt hygiëne

Issum (D)

www.ophardt.com

Oriënza

Meerkerk

www.orienza.nl

Paloma Horgen

Papendrecht

www.paloma-horgen.nl

PLS Europe

Wormerveer

www.renhold.nl

Quaron Cleaning Systems

Mijdrecht

www.quaron-cs.com

Rogier Bosman Chemie

Heijningen

www.rbcgroupbv.coms

Siderius Zeepfabriek

Vuren

www.siderius.nl

Spectro (Ecodos)

Oss

www.spectro.nl

Tana Professional

Waterloo (België)

www.wmprof.com

Tevan

Gorinchem

www.tevan.nl

VAT

Raamsdonksveer

www.vat-raamsdonksveer.nl

Reinigingsmiddelen Afgezien van Ecolab, Tana en Diversey vallen in de categorie producenten van reinigingsmiddelen heel vaak de namen Militex, Spectro en Helichem, vooral als het gaat om private label producten. Maar de lijst van producenten/leveranciers blijkt langer en levert talloze namen van bedrijven op.

23

thema: aanbesteden Overige leveranciers producten en diensten Er zijn op de schoonmaakmarkt meer dan 60 ondernemingen actief, die we hebben ingedeeld in de categorie overige leveranciers.

Het leeuwendeel van dit ongetwijfeld nog niet volledige overzicht betreft leveranciers van washroom products, dus papier,

dispensers, handdoeken, luchtverfrissers en dergelijke. Maar tot die overige behoren ook leveranciers van alleen vloeronderhouds- of microvezelproducten, plastic zakken, software of glazenwassersbenodigdheden. Hieronder een alfabetische opsomming van ondernemingen die bij ons bekend zijn.

naam bedrijf

product

vestigingsplaats

webadres

naam bedrijf

product

vestigingsplaats

webadres

3M

pads, wis- en verbruiks-

Zoeterwoude

www.3m.com of www.3m.

James

vloeronderhoud en

Grubbenvorst

www.james.eu

materiaal

nl

meubels

AaRiverside

software

Schijndel

www.aariverside.com

JWB-Matten/FlexVisions

entreematten

Brielle

www.jwb-matten.nl

AC de Jong en Zn.

doeken en papier

Vlaardingen

www.djgroup.nl

Kimberly-Clark

papier

Ede

www.kimberly-clark.com

All Care

dispensers

Veenendaal

www.all-care.nl

Kluytmans Service

hoogwerkers

Tilburg

www.kluytmansservice.nl

Berendsen

sanitaire producten

Apeldoorn

www.berendsen.nl

Kors Hoogwerkersys-

hoogwerkers

De Blesse

www.kors-hoogwerksys-

BioCompact Environ-

watervrije urinoirs

Rotterdam

www.biocompact.nl

temen Kraan- en truckservice

hoogwerkers

Waddinxveen

www.kraanentruckser-

Kwak Hoogwerkers

hoogwerkers

Huizen

www.kwak.nl

Micronclean (van

schoonmaaksystemen

Bolsward

www.micronclean.nl

Berendsen)

voor cleanrooms

Microvezelshop

microvezel-schoonmaak-

Lisse

www.microvezelshop.nl

mental Technology Burgman Supply

papier en sanitaire

Almere

www.burgman-supply.nl

producten Carling Opleidingen

vakopleiding en compe-

Tiel

temen.nl

www.carling.nl

tentietrainingen CitroenAir

sanitaire producten

Veenendaal

www.citroenair.nl

Clean Seat Holland

sanitaire producten

Delft

www.cleanseatholland.

vice.nl

producten

com Color Glo Nederland

herstellen interieurschade

Zevenaar

www.colorglo.nl

Miele Professional

wassystemen

Vianen

www.miele-professional.nl

CompanyCure

bedrijfsovername

Oud-Beijerland

www.companycure.nl

MTS Euro Products

papier

Maassluis

www.mts.nl

CWS

sanitaire producten en

’s-Hertogenbosch

www.cws.com

Nedac Sorbo

reinigingsmiddelen

Duiven

www.sorbo.nl

Roosendaal

www.deiss.nl

Nocore

software

Uden

www.nocore.nl

Novosan

wisdoeken, microvezel-

Waddinxveen

www.novosan.com

diensten DEISS

afvalzakken en vuilniszakken

Dimensio

plastic zakken

Almere

www.dimensio.nl

Dirks Klimmaterialen

ladders en trappen

Helmond

www.dirks.eu

Dyson

stofzùigers en lucht-

Amsterdam

www.dyson.nl

producten Nora flooring systems

vloersystemen

Kaatsheuvel

www.nora.com/nl

Osmoseworks

glazenwassersbenodigd-

Rotterdam

www.osmoseworks.nl

drogers

heden

Electrolux Professional

wassystemen

Diemen

www.electrolux.nl

Ettore Products

glazenwasmaterialen

Hilversum

www.ettore.com

Company

Paloma-Horgen

papier

Ede

tel. (0318) 653 300

Prestop

handschoenen

Uden

www.prestopbv.nl

Factron

pads en wisdoeken

Groot Ammers

www.factron.nl

QS Nederland

dameshygiëneservice

Nijmegen

www.qualityservices.nl

FacilityApps.nl

software- en appontwik-

Purmerend

www.facilityapps.nl

Rentex Floron

wasserij

Bolsward

www.rentexfloron.nl

Recherchebureau Heijm

bedrijfsrecherche onder-

Hoofddorp

www.recherchebureau-

kelaar Flash

wisdoeken, pads, reini-

Oss

gingsdoeken GoCleaning

glazenwassersbenodigd-

Raalte

www.gocleaning.nl

heden MGS International/

microvezelsystemen

Rijswijk

zoeken

www.flash.nl

www.greenspeed.eu

pads

Landgraaf

www.e-linefloorpads.com

SaniService

sanitaire producten

Harderwijk

www.saniservice.nl

SCA/Tork

papier

Zeist

www.tork.nl

SVS

opleidingen

Capelle aan den

www.svs-opleidingen.nl

IJssel

Greenspeed Groene Team Hewitex Nederland Hotelschool Den Haag

sanitaire dienstverlening wismateriaal

Zaandam Lekkerkerk

trainingen/advies

Den Haag

www.groeneteam.nl www.hewitex.nl www.hotelschool-hpm.nl

gastvrijheid Hinowa Nederland Hoogwerker centrum

hoogwerkers

Leimuiden

hoogwerkers

Groot-Ammers

Nederland I.D. Trading I.D. Trading Ille Papier Service

www.hinowa.nl www.hoogwerkercen-

microvezelproducten microvezelsystemen

Appeltern Appeltern

www.idtrading.nl

handföhns en dispensers

Amsterdam

www.thyzo.nl

UL-Team

opleidingen en trainingen

Culemborg

www.ul-team.nl

Unger

glazenwasmaterialen

Solingen (D)

www.ungerglobal.com

Van der Windt Verpak-

verpakkingsmaterialen en

Honselersdijk

www.vanderwindt.com

king

plastic zakken

Van Houtum

papier

Swalmen

www.vanhoutumpapier.

Vileda Professional

schoonmaakproducten en

Verviers (B)

com

Goes

www.illepapier.nl

sanitaire producten en

Voorburg

www.initial.nl

s eR vIc e Ma na geMent

systemen

www.newmicrofiber.com

sanitaire producten

diensten

24 |

Thyzo

trum.nl

Nederland Initial

heijm.nl

R&T

Vikanspecialist

borstels, bezems, mop-

com Winkel

www.vikanspecialist.nl

pen en emmers Vendor

sanitaire producten

Tilburg

www.vendor.nl

Wecovi

microvezelproducten en

Zwolle

www.wecovi.nl

reinigingsmaterialen

| 7/8 2013

www.vileda-professional.

Overzicht facilitaire adviesbureaus in Nederland

thema: aanbesteden naam

plaats

telefoonnummer

website

naam

plaats

telefoonnummer

website

AAFM

Eindhoven

(040) 233 28 00

www.aa-fm.com

MJ Facilities

Loenen aan de

(0294) 26 63 44

www.mjfacilities.nl

Advies voor de Schoon-

Ouderkerk aan

(0180) 687 122

www.avds.nl

maak

den IJssel

Apeldoorn

(088) 186 10 10

www.pch-dienstengroep.nl

Adefa

Almelo

(085) 850 01 51

www.adefa.nl

Management & Services

Advisionair

Lisse

(0252) 360 301

www.advisionair.nl

PGW Advies

Deventer

(0570) 644 604

www.pgwadvies.nl

Aiber

Breukelen

(0346) 217 480

www.aiber.nl

Procore Facility Ma-

Nieuw-Vennep

(088) 776 26 70

www.procore.nl

AIM Services

Hillegom

(0252) 53 09 50

www.aimservices.nl

Anculus

Eindhove

(040) 246 23 57

www.anculus.nl

Pro Facility Adviesbureau

Lelystad

(0320) 264 943

www.profacility.nl

Pro-Mereor Adviesbureau

Arnhem

(026) 370 14 76

www.pro-mereor.nl

Rietplas

Emmen

(0591) 65 92 88

www.rietplas.nl

Rutgrink Consultans

Dongen

(06) 22 39 07 15

www.rutgrink.com

(0320) 267 777

Sanlynkro

Spaubeek

(0464) 43 51 49

www.sanlynkro.nl

(020) 311 64 99

Seiso

Oirschot

(0499) 310 009

www.seiso.nl

SMC Consultancy

Zaltbommel

(0418) 511 350

www.smcgroup.nl

Social Facility

Nuland

(06) 39 32 98 45

www.socialfacility.nl

S&S Facility Services

Eindhoven

(040) 282 00 90

www.ssfs.eu

Van den Heuvel Groep Alpha Adviesbureau ATIR

Benefit Inkoop Advies-

Almere Zuidlaren Almere

Amsterdam

PCH Integrated Facility

(036) 531 73 18 (050) 534 72 13 (036) 303 05 50

www.vandenheuvelgroep.nl www.alpha-adviesbureau.nl www.atir.nl

www.benefit.nl

groep Berretty Schoonmaak

Oosterbeek

vecht

(06) 51 17 50 85

www.berrettyconsultancy.nl

Consultancy

nagement

Bureau van der Meijden

Culemborg

(0345) 54 48 15

www.bureauvandermeijden.nl

Star Consult

Roosendaal

(0165) 520 820

www.starconsult.nl

Buro van Riel

Waalwijk

(0416) 651 810

www.burovanriel.nl

Topaz Cleaning Con-

Almere

(036) 532 47 46

www.topazresult.nl

BVKwadraat

Capelle aan den

(010) 458 86 85

www.bvkwadraat.nl

sultants

IJssel

Turacien

Maarn

(06) 43 57 21 15

www.turacien.com

CC Facilities

Mijdrecht

(0297) 288 520

www.ccfacilities.nl

Van Veen Schoonmaak

Vaals

(043) 306 26 80

www.veenconsultancy.nl

Clean Care Service

Almere

(036) 531 28 23

www.cleancareservice.nl

Consultancy

Clean Concepts

Eindhoven

(040) 257 33 75

www.cleanconcepts.nl

Verhagen Schoonmaak

Gemonde

(073) 551 83 05

www.verhagenschoonmaak.nl

Clear4Clean

Dordrecht

(06) 44 94 01 15

www.clear4clean.nl

& Advies

Combined Business

Apeldoorn

(055) 368 08 16

www.cbp.nl

Verhoeven & Partners

(088) 442 23 00

www.verhoevenadviesbu-

Veenendaal

Power Concensus

Rotterdam

(010) 218 38 00

www.con-sen-sus.nl

VFM Facility Experts

CSG Facilitaire Dienst-

Culemborg

(0345) 544 800

www.csg-bv.nl

verlening D.K.S. Adviesbureau voor

reau.nl Utrecht

(030) 273 50 70

www.vfm.nl

V & V Facility Wijchen

06 26 52 08 92

www.venvfacility.nl

Witteman Bedrijfsadvies

(0346) 242 411

www.witteman.nl

Kockengen

Zuidoostbeemster

(0299) 436 544

geen website

Faas Facility Support

Zoetermeer

(079) 361 89 18

www.schoonmaakpartner.nl

Facilitair Adviesbureau

Amsterdam

(06) 41 18 11 75

geen website

Facility Care

Heerlen

(045) 579 05 55

www.facilitycare.nl

Facility Friend

Bergeijk

(06) 45 60 88 93

www.facilityfriend.nl

Facility Portal

Roelofarendsveen

(071) 331 82 00

www.facilityportal.nl

Facility Service

Amersfoort

(033) 455 18 39

www.facility.nl

Facility Specialists

Drunen

(0416) 383 007

www.facility-specialists.nl

Flex Facility

Hattem

(038) 444 92 33

www.flexfacility.nl

FPDM

Didam

(06) 10 67 30 26

www.fpdm.nl

Forte Solutions

Gemert

(06) 20 56 28 37

www.forte-solutions.nl

Haan Schoonmaakadvies

Nieuw-Vennep

(0252) 68 78 88

www.haanadvies.nl

ICCA

Amsterdam

(020) 779 81 74

www.iccaadvies.eu

Inter Steba & Partners

De Meern

(06) 505 858 40

www.intersteba.nl

Inkada, Inkoop & Advies

Almelo

(0546) 455 655

www.inkada.nl

InTexSo Adviesbureau

Leusden

(033) 277 84 85

www.intexso.nl

IXion Advies

Raalte

(0572) 36 23 52

www.ixionadvies.nl

Kaleidon

Culemborg

(0345) 54 48 14

www.kaleidon.nl

Karmac Facilitair

Lelystad

(0320) 28 69 45

www.karmacfacilitair.nl

Key-Quality

Sittard

(046) 458 32 22

www.key-quality.nl

H.G. van Kruistum Advies

Rhenen

(0317) 618 177

www.vankruistumadvies.nl

Marie-José Scheerder

Leiden

(06) 11 76 33 64

geen website

Masterkey-Plus

Apeldoorn

(055) 538 45 45

www.masterkey-plus.nl

MBG Benelux

Bergen op Zoom

(0164) 210 855

www.mbg.eu.com

ste staat is nauwkeuriger vast te stellen en bedraagt zeker meer

Nederlands Inkoopcen-

Zwolle

(038) 456 34 56

www.inkoopcentrum.nl

dan 200 bedrijven. Het aantal facilitaire adviesbureaus is inmiddels

Schoonmaakonderhoud

SVH BGGB Group

en begeleiding

Facilitaire adviesbureaus Het aantal facilitaire adviesbureaus lijkt met de dag te groeien.

Waar het er in 2010 nog om en nabij de 60 waren, staat de teller nu al op rond de 70. Opvallend is het aantal eenmanszaken (zzp’ers) dat erbij is gekomen, een teken van deze tijd. Bijzonder is ook het grote aantal bureaus, waar landen als Duitsland en België het fenomeen nauwelijks kennen. “Toch een kenmerk van ons landje dat houdt van polderen”, zei een schoonmaakondernemer onlangs. En kwade tongen beweren zelfs dat adviseurs hard nodig zijn omdat de kennis van schoonmaak bij opdrachtgevers meer en meer verdwijnt. Het zal toch niet…?!

Facilitair Makelaars

trum (NIC)

Getallen…

Het bepalen van het aantal schoonmaakbedrijven in ons land is een hachelijke zaak, maar bedraagt naar schatting 3.000 tot 4.000 ondernemingen. Het aantal productleveranciers dat hen ten dien-

gestegen tot om en nabij de 70, afgaande op ons overzicht.

25

techniek svs legt uit…

Reinigen en desinfecteren isolatiekamer met sluis een schoonmaakmedewerker in de gezondheidszorg is zeer betrokken bij de verzorging en gezondheid van een patiënt. Micro-organismen – bacteriën, virussen, schimmels en gisten – kunnen patiënten met een lage weerstand nóg zieker maken. alles moet dus niet alleen schoon, maar ook hygiënisch schoon zijn door middel van zorgvuldige reiniging en eventuele desinfectie. tekst Henk remans en Marije van Wijngaarden

Desinfectie behoort niet tot de standaard taken van een schoonmaker, maar in sommige ruimten is schoonmaken alleen niet voldoende. Desinfecteren is een methode om oppervlakken te ontsmetten tot een niveau waarbij de nog overgebleven micro-organismen een aanvaardbaar risico vormen. Het zal duidelijk zijn dat ‘aanvaardbaar risico’ per ruimtesoort sterk kan verschillen.

Enkele ziekteverwekkende microorganismen in een ontspanningsruimte zullen eerder worden toegestaan dan eenzelfde aantal in een operatiekamer.

Advertentie

Isolatiekamer met sluis Aan steeds meer schoonmakers in de gezondheidszorg wordt gevraagd om na vertrek van de patiënt een isolatiekamer met sluis te reinigen en te desinfecteren.

Een isolatiekamer is een eenpersoonskamer met aparte luchttoevoer en -afvoer en een sluis (overgangsruimte tussen de kamer en de gang). Deze voorkomt dat de bacteriën die in de lucht zitten zich in het ziekenhuis verspreiden. In dit soort besmette ruimten is het altijd noodzakelijk om te desinfecteren. Elke instelling heeft daar zijn eigen regels voor. SVS behandelt in de Basisopleiding Schoonmaken met de Module Gezondheidszorg de aanbevolen vaste werkvolgorde.

Beleidslijnen voor het reinigen van een isolatiekamer 1. De isolatiekamer wordt eerst gestript door het verplegend personeel.

Al het verpleegkundig materiaal, zoals stethoscoop en bloeddrukmeter, wordt gereinigd en gedesinfecteerd en uit de kamer verwijderd.

Ook al het beddengoed en disposable materiaal wordt verwijderd.

26 |

s e r v ice Ma na geMent

| 7/8 2013

2.

3.

4.

5.

6.

De schoonmaakmedewerker desinfecteert zijn of haar handen met alcohol en doet een mondkapje voor, een muts op, een overschort en handschoenen aan.

De materiaalwagen blijft voor de isolatiekamer staan. De schoonmaakmedewerker plaatst nu alleen de noodzakelijke materialen in de sluis, waaronder een emmer water met reinigingsmiddel, een pot chloortabletten en disposable doeken. Dan gaat de schoonmaker de kamer binnen om te controleren of de isolatiekamer daadwerkelijk gestript is opgeleverd (zie ‘mogelijke problemen’).

De schoonmaker verwijdert de gordijnen in de kamer en douche.

De schoonmaker maakt de kamer volledig huishoudelijk schoon (vloer, deuren, schakelaars, kasten, bed, sanitair, enzovoorts).

De schoonmaker neemt nu alle gereinigde delen (in de kamer en het toilet) af met een schone doek met desinfectans. Hij of zij zorgt daarbij dat alles minimaal vijf minuten nat blijft, want desinfectans heeft tijd

In het kort: •• In sommige ruimten is schoonmaken alleen niet voldoende •• Aanvaardbaar risico verschilt per ruimtesoort sterk •• Isolatiekamer met sluis voorkomt dat bacteriën zich in het ziekenhuis verspreiden •• De kamer kan niet gereinigd worden, voordat de verpleging haar werkzaamheden uitvoert

Let op!

Neem tijdens het schoonmaken regelmatig een schone doek. Gooi de gebruikte doeken in de afvalzak. De doeken mogen nooit terug in de emmer!

Werk steeds van schoon naar vuil, van hoog naar laag, in een logische werkvolgorde en linksom of rechtsom door de ruimte.

nodig om in te werken. Ook de vloer wordt volledig gemopt met een desinfectansoplossing.

7. De schoonmaker hangt schone gordijnen op in de kamer en douche en vult disposable materiaal bij.

8. Na (controle van) de werkzaamheden trekt de schoonmaker, in de kamer, zijn of haar handschoenen uit en desinfecteert de handen met alcohol.

9. In de sluis doet de schoonmaker het overschort uit, muts af en als laatste het mondkapje af. Alles gaat in een afvalzak en de medewerker desinfecteert opnieuw de handen met alcohol.

10. De schoonmaker meldt de kamer af.

Mogelijke problemen Helaas verlopen de schoonmaakwerkzaamheden niet altijd zo soepel als voorgeschreven. Soms is een medewerker niet voldoende opgeleid voor schoonmaakwerkzaamheden in de gezondheidszorg. Daarnaast hebben niet alle gezondheids- en zorginstellingen een schoonmaakprotocol voor de verschillende kamers. Hierdoor ontbreekt het

de schoonmaakmedewerker aan kennis en inzicht om alles nauwkeurig uit te voeren. En wanneer bij aanvang van de schoonmaakwerkzaamheden blijkt dat een kamer niet gestript is door het verplegend personeel, kost dat de schoonmaakmedewerker tijd. De kamer kan niet gereinigd worden, voordat de verpleging haar werkzaamheden uitvoert. Soms moet een kamer zelfs eerder dan na de benodigde schoonmaaktijd weer in gebruik genomen worden.

Er wordt dan druk uitgeoefend op de schoonmaakmedewerker om de kamer sneller op te leveren dan mogelijk is.

Dan is het helaas niet heel vreemd dat de integriteit van de schoonmaker soms in het geding raakt. Want als een kamer maar flink naar chloor ruikt, wie zal dan controleren of er daadwerkelijk goed gereinigd en gedesinfecteerd is?

Digitaal: •• www.svs-opleidingen.nl •• www.wip.nl •• www.vhig.nl

27

evenement anja Beunk (50 jaar) uit almelo, werkzaam bij Hago nederland, is gekozen tot schoonmaakster van het jaar 2013. Dit werd onlangs bekendgemaakt in de efteling.

De winnares ontving de prijs, een kristallen bokaal, tijdens een feestelijke receptie. tekst ronald Bruins

Golden Service Awards

Beunk schoonmaakster van het jaar Digitaal •••• www.goldenserviceawards.nl •••• www.servicemanagement.nl •••• www.kimberly-clark.com

V

oorafgaand aan de uitreiking was er in het park een speciaal VIP-programma voor alle kanshebbers op de titel. Beunk werkt namens Hago bij Enrichment Technology, een opdrachtgever in Almelo. De jury: “Anja is een allround schoonmaakster die naast de cleanrooms ook vloeronderhoud doet en werkplaatsen, kantoren en sanitair onderhoudt. De perfectie waarmee zij dit doet, is ongekend. Daarnaast onder-

De finalisten met midden tussen hen (met de cheques) Salar Osman Abdullah (de Belgische winnaar) en Anja Beunk.

28 |

s e r v ice Ma na geMent

| 7/8 2013

scheidt ze zich door haar grote betrokkenheid en flexibiliteit. In cleanrooms is schoonmaak een essentieel onderdeel van het productieproces. Dat Anja bijzonder bekwaam is, blijkt wel uit het feit dat zij op verzoek van Enrichment Technology, de opdrachtgever, driemaal naar de Verenigde Staten is geweest om medewerkers daar de fijne kneepjes van het cleanroom schoonmaken te leren.

Ondanks de taalbarrière heeft ze dit met veel passie gedaan. Nog steeds zijn de mensen in Amerika enthousiast over de training die zij van Anja hebben gehad, aldus de opdrachtgever.”

Knappe man Er waren naast Beunk nog vier schoonmakers in de race voor de titel. De eerste was Jaap van Beem (52 jaar) uit Hilversum, werkzaam bij CSU Cleaning Services. Hij maakt schoon bij het museum Beeld en Geluid in Hilversum.

Van Beem was de enige man tussen de Nederlandse finalisten voor de titel.

Hij had zelfs een eigen fanclub met spandoeken mee. De tweede kandidaat was Alma Nankoe (49 jaar) uit Den Haag, eveneens werkzaam bij CSU. Zij werkt in de Ridderzaal en dus is er elk

jaar tijdens Prinsjesdag een stoel voor haar gereserveerd. Ze komt premier Rutte elke dag tegen. “Best een knappe man”, zegt ze op het podium. De derde kandidaat: Barthie Paghoe (32 jaar) uit Maarssen, werkzaam bij Axioncontinu, een instelling voor ouderenzorg. Zij kreeg steun van haar zoontje en haar man. De laatste Nederlandse kandidaat: Rita Sastroapawiro (54 jaar) uit Eindhoven, werkzaam bij SenS! Ook zij had een heuse fanclub met spandoeken mee en werd dan ook volop toegejuicht.

De Nederlandse titel ging evenwel naar Beunk. Zij was beduusd van alle aandacht die ze op zich kreeg gevestigd.

Jurylid Cor van der Velden: “De titel gaat steeds naar dié kundige kandidaat die het beste functioneert in het spanningsveld tussen klant, leidinggevende en collega’s. Het zijn mensen met een passie voor schoonmaken.”

The Golden Service Awards combineren de Nederlandse met de Belgische verkiezing van schoonmaker van het jaar. In België was het Salar Osman Abdullah (32 jaar) uit Aarschot die er met Advertentie

de titel vandoor ging. Abdullah werkt namens ISS inmiddels bijna zeven jaar in de Campusbibliotheek Arenberg van de Katholieke Universiteit van Leuven.

De jury: “Geen gemakkelijk gebouw, deels enkele eeuwen oud en deels modern. Daar komt nog bij dat in een bibliotheek wordt gestudeerd, zodat er geen lawaai mag zijn. Tijdens blokperiodes komen er dagelijks meer dan vijfhonderd studenten over de vloer.

Salar heeft daar totaal geen moeite mee. Het gehele gebouw wordt door hem schoongemaakt, waarbij hij meer op noodzaak let dan op vastgestelde frequenties. De bibliotheek scoort bij kwaliteitscontroles onveranderd hoog.

Zoals de opdrachtgever het verwoordt: Salar kijkt veel verder dan enkel het poetsen. Hij denkt en werkt mee om de inherente schoonheid van ons mooie architecturale gebouw op peil te houden en te verbeteren.” Er waren naast Salar nog vijf schoonmakers in de race voor de titel. Voor het eerst stond er een echtpaar, bestaande uit Sabine Decoene (41 jaar) en Fabien Devos (49 jaar) uit Poperinge, werkzaam bij ISS, als finalist op het podium. Daarnaast waren Anusha Lalchan (30 jaar) uit Antwerpen, werkzaam bij EW Facility Services, Jan Rymenants (54 jaar) uit Nijlen, werkzaam bij Care en Betty Wuyts (44 jaar) uit Tessenderloo, werkzaam bij Euroclean, genomineerd.

dus de details en de passie voor het vak schoonmaken hebben de doorslag gegeven.” Dat gezegd hebbende togen de aanwezigen vanuit het droomtheater van De Efteling naar de grootste watershow in Europa. Daar waren de o’s en a’s niet van de lucht. De winnaars keken er, nog steeds volop onder de indruk, met open ogen naar. Op naar wellicht wel een promotie zoals de winnaar van vorig jaar die gehad had… Die verklapte: “De verkiezing heeft me geen windeieren gelegd.”

Over de verkiezing The Golden Service Awards bekronen opmerkelijke prestaties in de schoonmaakbranche en willen een bijdrage leveren aan het kwaliteitsbewustzijn binnen en het imago van de branche. De awards zijn een initiatief van Kimberly-Clark Professional. Alpheios is gold cosponsor. OSB, SVS, FMG, VSDV, VSR, de Stichting Schoonmaakkwaliteit en Service Management zijn als ambassadeur bij de wedstrijd betrokken.

In het kort •••• Beunk gekozen tot schoonmaakster van het jaar 2013 •••• Belgische winnaar: Salar Osman Abdullah

Hoog niveau Het niveau was hoog, vertelde Van der Velden. “Dat klinkt als een cliché, maar het was echt zo. Niemand stak er echt met kop en schouders bovenuit,

•••• Award voor kundige kandidaat die het beste functioneert in het spanningsveld tussen klant, leidinggevende en collega’s •••• Jury: het niveau was hoog

29

keurmerk Liefst 350 bedrijven zijn inmiddels in het bezit van het OsB-Keurmerk. Daartegenover staan bijna 150 OsB-leden die níét aan die eisen wilden of konden voldoen. Dat heeft financiële gevolgen. Maar de brancheorganisatie is hoopvol. tekst Fokko ebbens

ALV OSB

Financiële dip mag flow niet verstoren In het kort: •••• 350 bedrijven beschikken over OSBKeurmerk •••• OSB verliest bijna 150 leden •••• Keurmerk is reden om af te haken •••• Ledenverlies heeft financiële gevolgen •••• Ledenbestand in drie jaar op oude niveau

Digitaal: •••• www.osb.nl

T

elefoon voor Melanie Klerx.

Of de manager PR & Communicatie van OSB wellicht de contactgegevens van Firma De Wringer wil geven? Want dat bedrijf had tijdens de radiocommercials van de brancheorganisatie toch wel enige indruk gemaakt… De anekdote vormde een humoristische voetnoot tijdens een historische algemene ledenvergadering. Want voor het eerst bestond de zaal volledig uit houders van het OSB-Keurmerk, aangevuld met een enkel aspirant-lid. De leden die niet aan de Keurmerkeisen wilden of konden voldoen, waren niet welkom.

Samen met de Code Verantwoordelijk Marktgedrag moet het OSB-Keurmerk binnen de schoonmaaksector het kaf van het koren scheiden. Wie daar niet in mee wil, haakt af. Want zonder OSBKeurmerk geen OSB-lidmaatschap. En

30 |

s e r v ice Ma na geMent

| 7/8 2013

zo geschiedde. OSB-voorzitter Hans Simons vertelt: “Toen we besloten een keurmerk te starten, luidde één van de eerste boodschappen die ik meekreeg: Hans, let er op, je discrimineert onder je huidige leden.” De voormalig politicus nam die boodschap voor lief. Hij legt uit: “Het is ook geen goed keurmerk, op het moment dat iedereen overal eenvoudig aan kan voldoen. Dan is er of iets mis met het Keurmerk óf de certificering klopt niet. Dus soms moet je door de zure appel heen bijten, om zo een instrument te bewerkstelligen dat effect heeft op de markt.”

Schorsing Dat deed OSB. Het gevolg: een - voorlopig - verlies van iets minder dan 150 leden. Negentig leden gaven in een eerder stadium al aan het lidmaatschap op te zeggen. En nog eens 54 leden is tijdens de algemene bestuursvergade-

ring van 29 mei geschorst. Simons: “Zij hadden op 1 mei niet voldaan aan de eis een afspraak te hebben met het certificeringsinstituut of ingeschreven te staan bij het SNA. Op een gegeven moment moeten we dan consequent zijn en een lijn trekken. Die deadline kunnen we niet steeds verschuiven. Die 54 leden weten inmiddels dat men aan het einde van het jaar OSB-lid af is, tenzij ze in beroep gaan tegen die schorsing.”

De leden die zélf hebben gekozen voor opzegging van het lidmaatschap droegen diverse redenen aan, zegt Simons.

“Jaarlijks is er natuurlijk sowieso sprake van verloop. Maar een deel – ik schat ongeveer de helft – heeft het lidmaatschap expliciet opgezegd vanwege het Keurmerk. Ze vonden het te duur of zagen op tegen de audits. Dat waren voornamelijk

Leuk, dat OSB-Keurmerk. Maar in hoeverre leeft het onder opdrachtgevers? Melanie Klerx – manager PR & Communicatie van OSB – vertelt: “Zonder communicatie kan het Keurmerk nooit uitgroeien tot een succes. Dus daar zetten we hard op in. De eerste resultaten zijn positief. Zo is het aantal bezoe-

de kleinere bedrijven. Daarnaast hebben we aantal opzeggingen gekregen in verband met de moeizame economische tijden. Tot slot gaf een enkeling aan sowieso al te twijfelen over de noodzaak van een brancheorganisatie.”

Het afhaken van circa 150 leden heeft gevolgen. Niet alleen voor het marktsegment dat OSB vertegenwoordigt, maar ook financieel. De begroting van 2014 moet het immers doen zónder de contributie van een kleine dertig procent van het voormalige ledenbestand. “We zullen in 2014 een financiële dip kennen”, weet Simons. “Maar het is belangrijk vervolgens geen paniekvoetbal te bedrijven. Die dip moeten we juist nu even accepteren. Pas op het moment dat blijkt dat de kosten structureel achterblijven, dan moeten we de koppen bij elkaar steken en kijken naar de organisatie- en beleidskosten. Nu niet. We kijken naar de lange termijn. Met het Keurmerk én de Code zitten we in deze branche in een positieve flow. In paniek raken is nu de grootste fout die we kunnen maken.

Zeker gelet op het geruststellende eigen vermogen. In budgettaire zin moeten we uiteindelijk met twee a drie jaar weer op juiste lijn zitten.”

aanwas van geïnteresseerden een meevaller. Trots stelt Simons: “Inmiddels hebben ongeveer tweehonderd leden interesse getoond in het lidmaatschap van onze brancheorganisatie. Nu het OSB-Keurmerk en de Code tot stand zijn gekomen, zijn zij van mening dat wij een interessante brancheorganisatie zijn geworden. Dat heeft in de eerste maanden van 2013 al geresulteerd in vijftien nieuwe leden. Dát is de andere kant van de medaille. Kijk ik daar naar, dan denk ik dat het mogelijk is binnen drie jaar op ons oude ledenaantal kunnen zitten.

Dan kunnen we ook zeggen dat er een soort shuffle heeft plaatsgevonden.

De bedrijven die zich dan nog OSB-lid mogen noemen, voldoen aan de hoogste standaarden die wij er in deze sector op na willen houden.”

En grote kans dat niemand dan nog durft te vragen naar de contactgegevens van Firma De Wringer.

Advertentie

kers van onze website enorm gestegen het laatste half jaar. En het goede nieuws is dat – naast vanzelfsprekend de homepage – de webpagina met alle geregistreerde Keurmerk-bedrijven het meest is geraadpleegd.”

Shuffle In zijn visie op de lange termijn rekent Simons op de aanwas van nieuwe leden.

Want waar het afhaken van 150 leden een tegenvaller is, daar is de potentiële

31

evenement De internationale schoonmaakindustrie bevindt zich op een kruispunt. na enkele magere jaren is het tijd dat de branche opkrabbelt. Dat kan, stellen de organisatoren van vakbeurs cleaning Management services (cMs) in Berlijn. tekst Fokko ebbens

Vakbeurs CMS

Vertrouwen op cijfers die er niet zijn

E

erlijk is eerlijk. De cijfers van de internationale schoonmaakindustrie geven op dit moment geen aanleiding voor een jubelstemming, zegt Markus Asch.

Als Kärchertopman én voorzitter van de Cleaning Systems Association van de VDMA (de branchevereniging van Duitse machinefabrikanten) wijst hij op de huidige status quo in de branche. “Iedereen wacht af. En gelet op de cijfers van het eerste kwartaal moeten we misschien ook zeggen: we passen onze budgetten aan. Want waarschijnlijk zien we niet de verwachte groei.

Aan de andere kant hanteer ik liever een meer optimistische aanpak. Ook al geven de economische cijfers daar niet direct aanleiding toe. Ik denk dat we nog even moeten wachten. Die vonk komt. Die brengt de sector vanzelf weer in beweging.”

De VDMA is één van de organisatoren van vakbeurs CMS. En vanzelfsprekend wijzen alle partijen op het belang van het grootschalige evenement, eind september in Berlijn. Maar realiteit

32 |

s e r v ice Ma na geMent

| 6 2013

is dat er sinds de laatste CMS-beurs, in 2011, veel veranderd is. De schoonmaakindustrie heeft serieuze klappen gekregen. Dat is een gegeven dat alle betrokkenen beamen.

Aanjager Niettemin benadrukken de CMS-organisatoren liever de positieve signalen.

Asch maakt een klein tijdsprongetje.

Terug naar 2009. Toen de Europese economieën voor het eerst de pijn van de crisis voelden. Asch: “De schoonmaakindustrie heeft op dat moment iets gedaan dat niet normaal was.

Ze hebben de nadruk op innovatie gelegd. En ik ben er van overtuigd dat innovatie uiteindelijk de aanjager van de markt is.”

Asch beroept zich niet op harde cijfers.

Klinkt opmerkelijk. Is het niet. Bij Kärcher doen hij en de rest van het bestuur niet anders. “Wij proberen niet te veel te kijken naar bijvoorbeeld bnp-cijfers.

Het is slechts één indicator. Kijk in plaats daarvan naar je markt, naar je potentie. Wij baseren onze strategie

Kärchertopman én voorzitter van de Cleaning Systems Association van de VDMA Markus Asch: “Wordt vooral niet nerveus.”

niet op data over economische ontwikkeling. Wij baseren onze strategie op onze doelgroep, onze klanten en hun potentieel. Vergroten wij voor hun onze waarde, dan zitten we goed.”

In het kort

Digitaal:

•••• CMS 2013 in Berlijn

•••• www.cms-berlin.de/en

•••• 24 tot en met 27 september

•••• www.messe-berlin.de

•••• Waarde schoonmaak wordt onderschat

•••• www.vdma.org

•••• Nederlandse schoonmaakindustrie is open •••• Innovatiestappen blijven zetten

dertig euro te stoppen in een app. Maar we doen moeilijk op het moment dat we tien euro per uur moeten investeren in iemand die schoonmaakt… Daar klopt iets niet. We hebben als industrie te veel ingeleverd op de waarde van schoonmaak. En dat doen we nog steeds. We moeten de bewustwording van de mensen aanpakken.”

CMS 2013 Berlijn is van 24 tot en met 27 september de locatie van CMS 2013. De laatste editie, in 2011, trok iets meer dan 15.500 bezoekers uit meer zestig landen. Markus Asch geeft drie redenen waarom ook Nederlandse vertegenwoordigers de Duitse hoofdstad moeten bezoeken.

“Eén: na ISSA/Interclean Amsterdam

De organisatie achter CMS: “We bieden een unieke combinatie van een vakbeurs en een congres.”

Vertrouwen Het is de waarde van schoonmaak die Asch vertrouwen geeft in de toekomst.

Want, zo zegt hij: “De waarde van schoonmaak en de waarde van schoon zijn worden op dit moment onderschat.” Asch wijst op de gadgets die vooral de Westerse wereld domineren.

“We hebben geen probleem pakweg Advertentie

Dat bewustwordingsproces is een van de thema’s die Asch bespreekt tijdens de vakbeurs in Berlijn. Al beperkt dat proces zich vanzelfsprekend niet tot één lezing. De komende jaren wil de VDMA zich gezamenlijk met de industrie inzetten de aangehaalde bewustwording te realiseren. “Hoe?”, herhaalt Asch de vraag. “Zonder al te veel te verklappen zijn wij van mening dat we hygiëne én het gebrek aan hygiëne eerst moeten visualiseren. Vervolgens moeten we de waarde van een schone omgeving communiceren als een van de basisbehoeften van de mens. En we moeten ook aangeven wat de consequenties zijn op het moment dat de hygiëne in het geding komt.”

Innovatie Dringt die boodschap tot de mensen door, dan plukt de internationale schoonmaakindustrie daar vanzelf de vruchten van. Gesteund door een flinke dosis innovatie. Want de stap die de sector in 2009 zette, was een uitstekende, oordeelt Asch. Dergelijke innovatiestappen moet de industrie blijven ondernemen, zegt hij. “Het zo efficiënt mogelijk benutten van onze

heeft deze industrie behoefte aan nog een grote, internationale vakbeurs. Twee: CMS 2013 is een unieke combinatie van een vakbeurs én een congres. Drie: Het is goed om te leren van andere schoonmaakindustrieën.”

grondstoffen wordt een belangrijke pijler in de toekomst. Let alleen al op het gebruik van water. Wat dat betreft is er zó veel te doen.” En Nederland past uitstekend in dat plaatje, vervolgt Asch.

Hij omschrijft de Nederlandse schoonmaakindustrie als een open omgeving, waarin creativiteit en onderlinge communicatie een grote rol spelen. “En juist dat is belangrijk, willen we ook in de toekomst innovatie realiseren. Nederland kan op dat gebied als aanjager fungeren.”

Asch besluit met een boodschap die zijn optimisme tekent. “Ik wil iedereen oproepen zich vooral niet te veel zorgen te maken. De wereld is aan het veranderen, uiteindelijk wordt het beter. Wordt vooral niet nerveus.”

33

opleiding rahma el Mouden schonk de vsO-leerlingen van het amsterdamse Orion college iets tastbaars: een schoonmaakdiploma én een baan. “Deze kinderen moet je gelijk ‘pakken’. Daar heeft de hele sector baat bij.” tekst Fokko ebbens

Diplomavreugde

MAS wil jongeren iets tastbaars geven Digitaal •••• www.mas-dienstverleners.nl •••• www.svs-opleidingen.nl •••• www.orioncollegeamsterdam.nl

Advertentie

T

rots. Dat is het woord dat deze middag veelvuldig valt in Amsterdam-Zuidoost.

Liefst 25 leerlingen van het Orion College zijn trots, omdat ze nu beschikken over het SVS-diploma basisopleiding schoonmaken. De directie van de praktijkschool is op haar beurt trots op de leerlingen. Maar niemand is trotser dan Rahma el Mouden, directrice van MAS Dienstverleners én initiatiefneemster van het unieke scholingstraject voor leerlingen met een verstandelijke beperking of een hulpvraag op het gebied van gedrag.

De trots van El Mouden is vanzelfsprekend gestoeld op de prestaties van de leerlingen. Maar persoonlijke omstandigheden spelen een minstens zo grote rol. Ruim een jaar geleden startte El Mouden het opleidingstraject bij het Orion College. Vol twijfels. Dat had niets te maken met het project zelf, maar alles met haar privésituatie. Haar

34 |

s e r v ice Ma na geMent

| 6 2013

man was op dat moment net ernstig ziek geworden. “En toch, ondanks alles, heb ik doorgezet. Dus kijk ik nu naar de resultaten, dan ben ik zó blij…” Zeker nu ook met haar man alles weer goed gaat.

Weg met certificaten Het project bij het Orion College realiseerde MAS Dienstverleners vanzelfsprekend niet alleen. El Mouden dankt de Rabobank, SVS en het Orion College, die het project mogelijk hebben gemaakt. Oók op de momenten dat haar gedachten elders waren. Niettemin was opgeven voor de perfectionistische directrice nooit een optie. Ze geloofde in de waarde van het scholingstraject.

Vele jaren geleden startte ze zelf als immigrant uit Marokko in AmsterdamZuidoost met schoonmaken. Nu is ze de trotse eigenaar van haar eigen schoonmaakbedrijf. En dit is haar manier om wat terug te geven.

‘Ze zijn kneedbaar, spreken de taal.

Wat wil je nog meer?!’

El Mouden: “Vorig jaar ben ik van bank gewisseld. Met mijn oude bank, ABN Amro, had ik al enkele projecten gestart. Richting de Rabobank heb ik aangegeven dat ik dat miste, als ik dat in de toekomst niet meer kon doen.

Toen zijn we samen op zoek gegaan naar de mogelijkheden.” De keuze viel uiteindelijk op Amsterdam-Zuidoost, met in het bijzonder het Orion College.

“Eerst hebben we gevraagd wat ze hier doen op het gebied van schoonmaakscholing. Dat kwam neer op een stage, die uiteindelijk uitmondde in een SVScertificaat. We hebben meteen gezegd dat we dat anders wilden doen. Deze kinderen moesten een diploma krijgen.

Zodat we laten zien dat deze kinderen ook kunnen leren.”

Schoonmaakcertificaten genieten niet de voorkeur van El Mouden. De reden is eenvoudig: “Certificaten uitdelen heeft geen zin. Tegenwoordig is het namelijk verplicht dat iedereen in de branche een diploma moet hebben. Een certificaat is dus weggegooid geld.”

Dat is ook de boodschap die El Mouden SVS meegaf. Want de brancheopleider twijfelde in eerste instantie over het initiatief. “Moeilijk, moeilijk, moeilijk”, zegt El Mouden. “Voor de SVS was het natuurlijk ook nieuw om met deze doelgroep met diploma’s te werken.

Uiteindelijk heb ik gezegd: we doen het

gewoon. Het enige dat jullie moeten doen is zorgen dat we docenten krijgen die hier examens afnemen. Meer niet.

En nu zijn SVS-directeur Charles Scholten en ik hier samen aanwezig, omdat álle deelnemers van het traject geslaagd zijn voor de Basisopleiding.

Geweldig!”

Stoerder Ligt het aan El Mouden, dan vormt het project op het Orion College de aanleiding voor meer opleidingstrajecten op Amsterdamse scholen. En daar blijft het niet bij. El Mouden en de andere betrokken partijen willen de geslaagden een baan aanbieden. “Juist deze kinderen moet je gelijk pakken.

We mogen ze niet laten ‘besmetten’, doordat ze in aanraking komen met een periode zonder baan. Dat is niet goed voor de motivatie. En de leerlingen die nog niet willen of kunnen werken, bieden we een vervolgtraject aan. In de vorm van een opleiding tot glazenwasser, gevelreiniger of leidinggevende.

Zo wordt het ook voor de jongens wat stoerder.”

“Dit zijn onze toekomstige medewerkers. Stel: ik zoek als schoonmaakondernemer een nieuwe werknemer. Kies ik dan voor iemand zonder ervaring die nog een diploma moet halen en ook nog eens jaren werkloos is geweest? Of kies ik voor iemand die al een diploma heeft en ook nog jong is, hetgeen allemaal in de kosten scheelt? Ze zijn kneedbaar, spreken de taal. Wat wil je nog meer?!”

El Mouden, onlangs benoemd tot ambassadrice van de Amsterdamse jongeren, besluit met de boodschap dat werknemers en werkgevers in de strijd tegen de werkloosheid vooral naar de mogelijkheden moeten kijken. Het scholingsproject bij het Orion College is zo’n mogelijkheid. “Gezamenlijk moeten wij dit land weer in beweging brengen en de werkloosheid terugdringen. Dat is niet de taak van de overheid, maar een gezamenlijke taak.” En geen tegenslag kan haar van die missie af houden.

In het kort •••• Schoonmaakdiploma’s voor leerlingen

Volgens de bevlogen directrice is het nu aan de jongeren deze handreiking met beide handen aan te nemen.

Kansen benutten. Daar zijn niet alleen de leerlingen bij gebaat, maar ook de schoonmaakbranche zelf. El Mouden:

Orion College •••• Certificaten hebben hun waarde verloren •••• Jongeren niet laten ‘besmetten’ •••• Gezamenlijk Nederland in beweging krijgen

35

de baas

DieDerik Barten Van Hectas Facility Services uit Duiven hoor je niet alle dagen wat. Nuchterheid, niet te hoog van de toren blazen, maar zeker ook een ingetogen trots voeren de boventoon. Dat constateren financieel directeur Rafael Schreurs, commercieel directeur Jos Wortelboer en Diederik Barten, de nieuwe algemeen directeur van Hectas Benelux. “We zijn erg trots op wat we doen maar we lopen niet te koop met onszelf.”

hectas wil

meer uit De schaDuw treDen 36 |

s e r v ice Ma na geMent

| 7/8 2013

De bloemen staan op tafel. Waar menig directeur op zijn eerste dag het maar eerst eens aankijkt, durft Barten het wel aan om een interview te houden, geflankeerd door ‘oudgedienden’ Schreurs (linkerfoto op pag.

37) en Wortelboer (rechterfoto). De verdeling qua onderwerpen is duidelijk: visie en doorkijkjes komen van Barten, Schreurs pakt financiën en de link met Duitsland op en Wortelboer beantwoordt logischerwijs alle vragen over commercie. De afspraak is gemaakt, maar in de hitte van de discussie kunnen de rollen wel eens door elkaar heen lopen. Hectas bestaat in 2016 maar liefst 100 jaar in Nederland en dat kunnen maar weinig schoonmaakbedrijven in Nederland zeggen. Het begon ooit in Arnhem in 1916.

Inmiddels is Hectas nummer acht in ons omzetonderzoek. “De kleinste van de groten en de grootste van de kleinen”, typeert Schreurs. “Dat maakt ook dat we betrokkener zijn dan de groten en wel een landelijke dekking hebben.” Het beste van twee werelden, wil Schreurs maar zeggen. En voor wie

Over de code: ‘Er is noodzaak tot verscherping en verfijning’

denkt dat Hectas toch vooral in het Oosten werk aanpakt, hebben de heren nieuws. Wortelboer: “Dat is allang niet meer zo. We zijn al jarenlang actief in de Randstad en sterk vertegenwoordigd met regiokantoren in Amsterdam, Rotterdam en Utrecht van waaruit we onze opdrachtgevers bedienen. Aan ons brede klantenbestand hebben wij sinds april bijvoorbeeld nog de gemeente Amsterdam mogen toevoegen.”

Beelden rechtgezet Er moeten wat beelden rechtgezet worden, zo is duidelijk. Dat komt onder andere doordat Hectas niet vaak naar buiten treedt. “En als we dat al doen, is het niet om onszelf op de borst te kloppen”, zegt Wortelboer. “Nieuwe contracten brengen we eigenlijk pas naar buiten als we zeker weten dat de klant tevreden is. Eerder niet.” Hectas is een brede schoonmaakdienstverlener, constateert hij aansluitend. Van overheidsgebouwen en industrie tot aan scholen en gezondheidszorg. “We zijn in alle marktsegmenten actief ”, zegt Wortelboer. “We willen gecontroleerd groeien. We gaan voor kwalitatieve aanbestedingen en langdurige contracten. Dat betekent aan de voorkant een gedegen screening uitvoeren op de aanbesteding.

Hebben we er de capaciteiten voor? Bijvoorbeeld een avontuur als Nedtrain zouden we best kunnen oppakken, maar dan belast je de organisatie zodanig dat het nadelig is voor andere klanten. En dat willen we niet. We zijn absoluut ambitieus. En het volume van een deal als Nedtrain triggert je wel.

Maar de drive moet niet zijn om zo groot mogelijk te worden. De drive moet zijn goede dienstverlening te willen leveren.” Van Hectas dan ook geen verhalen dat ze binnen drie jaar in de top drie van Nederland willen zitten. Barten: “Het gaat niet om welke plaats je in het omzetoverzicht bekleedt.

Nee, het gaat om het neerzetten van goede dienstverlening. Inhoud en rendement. Daarna komt DieDerik eventueel succes vanzelf.”

Barten

code De code verantwoordelijk marktgedrag heeft de branche een goede spiegel voorgehouden, maar de drie heren vinden dat het tijd is voor een volgende stap. Wortelboer: “We zijn erg positief over de code, maar de uitoefening hiervan behoeft continu verbetering. Voorbeeld: de Rijksoverheid schrijft een aanbesteding uit van vier jaar, plus vier optiejaren.

Uitgangspunt is zeventig procent kwaliteit, dertig procent prijs. Dat is precies wat we willen. Wat schetst de verbazing van de centrale inkoop van de Rijksoverheid? Alle top tien ondernemingen scoren honderd procent of meer op kwaliteit. Degene met het beste verhaal heeft ook nog eens de laagste prijs.

Hoe kun je op basis van zo’n kwaliteitsverhaal met zo’n kostprijs komen? Die kostprijs is lager dan dat de overheid zelf vooraf heeft berekend. In die zin heeft de code ons nog niet verder gebracht.” Wortelboer zit in de klankbordcommissie van de code.

“Daar hebben we het volop over dit soort zaken.”

Barten aansluitend: “Er is noodzaak tot verscherping en verfijning. Er zijn goede stappen gemaakt, maar je ziet uitvragende en deelnemende partijen nog worstelen met het vervolg.”

De rem op lage prijzen is er nog onvoldoende, constateert Wortelboer. “We komen nog teveel aanbestedingen tegen waarin het verschil met ons prijsniveau twintig tot dertig procent in de min is.

Het geeft ons niet als we een aanbesteding verliezen, maar dan wel op inhoud en kwaliteit. En met een contract dat hooguit twee tot drie procent van ons bod afligt. Dan is de calculatie in elk geval in alle redelijkheid gedaan.” De markt is nog te weinig ‘aan boord’ bij de code, constateert Schreurs. “Dat zou beter kunnen. Dat is ook een kwestie van continu de code onder de aandacht blijven brengen.”

Wortelboer: “We kregen onlangs een aanbesteding binnen van een zorginstelling, ook met de insteek van een vaste prijs waar je dan met je prestaties op in mocht schrijven. Ook daar zagen we dat partijen

37

de baas

Digitaal •••• www.hectas.nl •••• corporate.vorwerk.de •••• www.codeverantwoordelijkmarktgedrag.nl

DieDerik nog steeds ver onder de achttien euro uitkwamen Barten als je terug rekent. Prestatie-inkoop wil niet automatisch zeggen dat het een eerlijke aanbesteding wordt.” Barten wil toe naar een vertrouwensrelatie.

“Geef de dienstverlener de ruimte om initiatieven te ondernemen. Vaak wordt in de uitvraag veel van dat initiatief beperkt. Dat is doodzonde. “Ruimte voor initiatief zet aan tot innovatie en differentiatie, sluit Schreurs daarop aan. “Dat maakt het investeren in mensen middels opleidingen interessant.

We hechten groot belang aan opleiding van ons personeel.”

Hectas Facility services

Dagschoonmaak Eén van die initiatieven zou dagschoonmaak kunnen zijn. Barten is er een groot voorstander van, maar constateert tegelijkertijd dat de schoonmaakbranche nog maar weinig in staat is geweest het in te voeren. Daarnaast zouden schoonmaakbedrijven volgens hem ook meer moeten doen. “Het vraagt aan onze kant het door ontwikkelen van een model waarbij we standaard meer contracturen aan onze medewerkers aanbieden en de medewerker mobiel maken om overdag op meerdere locaties werkzaam te kunnen zijn. De betrokkenheid van de medewerker wordt hiermee niet alleen vergroot. Ook de mogelijkheden om als werkgever in onze medewerker te investeren worden ruimer en daarmee de toegevoegde waarde naar onze opdrachtgevers. Mede in het licht van de op den duur afnemende beschikbaarheid van arbeid, is dit een goed alternatief.”

38 |

in het kort •••• Barten nieuwe directeur •••• Ingetogen trots voert de boventoon •••• De kleinste van de groten en de grootste van de kleinen •••• Over de code: het tijd is voor een volgende stap •••• Prestatie-inkoop: niet automatisch eerlijke aanbesteding

s e r v ice Ma na geMent

| 7/8 2013

De nieuwbakken directeur besluit met een voornemen. “We mogen best meer van onze identiteit als nuchter en gedegen bedrijf laten zien. We mogen wat meer uit de schaduw stappen en in de markt het initiatief nemen. Of het nu om dagschoonmaak, de code, nieuwe concepten in bijvoorbeeld de zorgmarkt of andere dynamische ontwikkelingen gaat…

We hebben alle ingrediënten in huis om dat initiatief te pakken en zullen dat ook gaan doen.” wie is Diederik Barten?

Diederik Barten trad onlangs aan als de nieuwe algemeen directeur van Hectas Facility Services. De afgelopen vijftien jaar bekleedde Barten verschillende operationele leidinggevende functies in de facilitaire branche. Als lid van het country management team Nederland bekleedde Barten hiervoor de functie als directeur West Nederland bij ISS. Markus Breithaupt, algemeen directeur Hectas van het hoofdkantoor in Duitsland: “Wij zijn heel blij dat we met Barten een zeer competente en ervaren leidinggevende kracht voor onze organisatie hebben gevonden. Wij zijn ervan overtuigd dat wij samen met hem toekomstige uitdagingen op een sterk concurrerende markt het hoofd zullen bieden en de bedrijfsontwikkeling van Hectas Facility Services op de Nederlandse markt kunnen bevorderen.”

Advertentie

private label uitgelicht

Militex Ampèrestraat 3a

Je onderscheiden van de concurrentie, wie wil dit nu niet? Het kan

1976 BE IJmuiden

dankzij Militex. De private label-producent van reinigingsmiddelen

E-mail: info@militex.nl

levert maatwerk. Geur, kleur, wel of geen Ecolabel; Militex levert het.

Tel. 0255-531644

“We denken vanuit de klant en hun behoefte.”

Web: www.militex.nl

Private label-producent levert kwaliteit en flexibiliteit Militex: reinigingsmiddelen op maat

Er is reden voor een feestje in IJmuiden, waar Militex is

doet meer dan alleen pakketten op maat maken. “We probe-

gevestigd. Het bedrijf bestaat dit jaar 65 jaar. Militex ontwik-

ren zoveel mogelijk in te spelen op de behoeftes en trends

kelde in de beginjaren allerlei schoonmaakproducten en ver-

in de markt. Daarvoor hebben we bijvoorbeeld onze veilige

kocht deze aan kerken, buurthuizen, scholen, restaurants en

producten ontwikkeld; reinigingsmiddelen die de gebruiker

schoonmaakbedrijven. In jaren ’80 ging het roer echter om.

en zijn omgeving zoveel mogelijk ontzien. Met de introductie

De gecombineerde groothandels- en productiefunctie van

van onze probioticalijn creëren we veel nieuwe mogelijkhe-

Militex werd omgevormd tot de huidige onderneming: Militex

den voor onze partners – schoonmaken volgens de modern-

als de partner voor de professionele groothandel.

ste techniek. Zo zijn we altijd in beweging.”

“Wij produceren ontzettend veel reinigingsproducten, zoals

Inkoop

vaatwasmiddelen, industriële reinigers en automotiveproduc-

Het misverstand over de hoge kosten helpt Molenaar ook

ten, maar de merknaam Militex is op de eindverbruikersmarkt

graag uit de weg. “Het ontwikkelen en op de markt brengen

niet tot nauwelijks terug te vinden. Maar liefst 90 procent van

van een eigen lijn brengt grote investering met zich mee.

onze producten wordt namelijk verkocht onder private label”,

Maar door te kiezen voor een Militex-productenpakket, ne-

vertelt Cheryla Molenaar van Militex. De vraag naar private-

men wij groothandels de kosten van ontwikkeling en logis-

labelproducten neemt volgens haar grote vormen aan. “Er is

tieke zaken, zoals inkoop en opslag uit handen.”

behoefte aan onderscheidend vermogen en aan maatwerk.

In goed overleg zijn de mogelijkheden eindeloos. Molenaar:

Een groothandel die veel levert aan ziekenhuizen heeft een

“Het is mogelijk producten onder private label te produ-

andere behoefte dan een groothandel die vooral actief is

ceren in charges van 300 liter. Van een product op maat tot

voor de voedingsmiddelensector. Wij spelen daarop in en

een verpakking en etiket afgestemd op de behoefte van de

passen onder meer de geur en de werking van het middel

klant.” Daarbij brengt ze ook naar voren dat de negatieve

naar wens aan.” Zo heeft Militex veel klanten in het buiten-

associatie met een huismerk in de schoonmaakbranche niet

land, die toch echt andere eisen stellen aan reinigingsmid-

van toepassing is. “Bij een huismerk denkt men vaak aan een

delen dan de Nederlandse klanten. “Sanitair reinigers met

kwalitatief minder product ten opzichte van een A-merk. Bij

amandelgeur kunnen daar erg populair worden, terwijl wij er

Militex maken we alleen maar kwaliteitsproducten die precies

hier niet aan moeten denken”, aldus Molenaar. Maar Militex

zijn afgestemd op de wensen van de afnemer.”

39

osb nieuws Maandelijks in Service Management: OSB-nieuws, een pagina met actuele branche- en verenigingsinformatie

De Code en het OSBKeurmerk doen hun werk!

21 juni 2011 Een uniek en historisch moment in Fort Voordorp (Groenekan). Werkgevers, werknemers, opdrachtgevers en rijksoverheid ondertekenen de Code Verantwoordelijk Marktgedrag voor de schoonmaak- en glazenwassersbranche. Het doel is om ‘kwaliteit’ in aanbestedingen de rol te geven die het verdient. In de code is vastgelegd dat betrokken partijen bij aanbestedingen niet alleen kijken naar de prijs, maar dat ook de kwaliteit van de uitvoering van het schoonmaakwerk en de arbeidsomstandigheden moeten worden meegewogen.

1 januari 2013 OSB introduceert het OSB-Keurmerk. Aan de introductie van het OSBKeurmerk is door de brancheorganisatie en de leden twee jaar gewerkt.

Dit OSB-Keurmerk moet bijdragen aan het transparant maken en verder professionaliseren van de schoonmaak- en glazenwassersbranche. De code is één van de onderdelen waarop getoetst wordt om te voldoen aan het OSB-Keurmerk. Daarnaast wordt getoetst of de financiële en personele administratie op orde is, belasting en premies worden betaald en enkele schoonmaakspecifieke eisen.

Steeds meer belangstelling De code bestaat inmiddels ruim twee jaar en het OSB-Keurmerk ruim een half jaar. Een periode waarin veel is gebeurd. De code commissie organiseert regionale ondertekeningen en deelt gele kaarten uit aan bedrijven die zich niet aan de code houden. In 2011 begon de code met een kleine groep ondertekenaars, inmiddels staat de teller op ruim 700 en stijgt het aantal nog steeds. Ook het aantal bedrijven dat het OSB-Keurmerk mag voeren neemt toe, OSB verwacht dat die teller dit jaar op 350 uitkomt.

Erkenning voor code De code heeft niet alleen belangstelling van de schoonmaak- en glazenwassersbranche zelf, maar ook de sociale partners spreken hun waardering daarover uit. Zij zien de code zelfs als het voorbeeld voor de

40 |

s e r v ice Ma na geMent

| 6 2013

aanbestedingspraktijk in Nederland. Een mooie opsteker voor de branche dus!

De erkenning vanuit de sociale partners, overheid en de toenemende belangstelling voor de code en het OSB-Keurmerk streelt de ziel van velen die betrokken zijn bij de branche. De code en het OSBKeurmerk zijn belangrijke instrumenten om de te komen tot gezonde marktverhoudingen en dragen bij aan verdere professionalisering van de branche.

Dat vraagt inzet van alle betrokkenen. Het gesprek tussen opdrachtgevers en klant moet weer gaan over de toegevoegde waarde van het schoonmaakvak in plaats van de laagste prijs. OSB is trots daar een bijdrage aan te mogen leveren.

code is een voorbeeld voor de aanbestedingspraktijk in nederland

specialistische reiniging Specialistische Diensten Partners Nederland

Klaar voor concurrentiestrijd met gevestigde orde Specialistische Diensten Partners Nederland (SDPN) is een feit. Het samenwerkingsverband van specialistische reinigingsbedrijven mikt op landelijke dekking. De aanval op de gevestigde orde is daarmee geopend.

Groep Nederland dat wel doet. De bedrijven opereren individueel. Maar ze zijn nu in staat grotere opdrachten te tackelen, in de wetenschap dat ze rugdekking hebben van hun collegaSDPN-bedrijven.

tekst Fokko Ebbens

“Hoeveel mensen hebben jullie dan? Kunnen jullie deze klus wel aan?”

Het zijn vragen die Eresdé-directeur Henk Vlietstra regelmatig diende te beantwoorden. Die discussie wil hij met de start van SDPN per direct beëindigen. Vlietstra: “Waar wij vanaf willen is dat wij of één van onze partners een aanvraag krijgt, maar vervolgens alsnog in moet pakken en wegwezen, omdat er geen sprake is van landelijke dekking. Met dertien vestigingen en meer dan driehonderd werknemers verspreid over heel Nederland is die dekking er nu namelijk wél.”

SDPN is een samenwerkingsverband van vijf bedrijven: Eresdé, Belfor Technology, BBS Reinigen, BOS Reconditionering en SIS Schoonmaak.

Het vijftal regionale specialistische reinigingsbedrijven slaat de handen ineen om zo landelijke dekking te bewerkstelligen én elkaar te versterken. Vlietstra zegt namens alle SDPN-bedrijven: “Uiteraard zitten we allemaal in de calamiteitensfeer. Elk bedrijf is op dat gebied breed georienteerd, maar elk bedrijf kent zo haar eigen specialisaties. In het partnership stelt elk bedrijf die specialisaties nu aan elkaar ter beschikking.”

Rugdekking Voor opdrachtgevers verandert er op het eerste gezicht weinig. SDPN hanteert niet één centraal aanspreekpunt, zoals bijvoorbeeld Schoon-

Tegengas Vlietstra is helder in zijn boodschap.

Met de start van SDPN openen de regionale bedrijven de concurrentiestrijd met alle andere landelijke ‘spelers’. “We willen met SDPN de gevestigde orde tegengas geven. En met onze prijsstellingen denken wij een goede kans te maken grote opdrachten te winnen. Een belangrijk onderscheidend vermogen is dat wij met recht kunnen zeggen dat men betaald voor een échte specialist.”

Bang voor scheefgroei binnen SDPN is Vlietstra overigens niet. Hij verwacht dat alle deelnemende partijen elkaar zo veel mogelijk proberen te helpen. “We gaan er vanuit de komende jaren met elkaar de klus te klaren. Ik denk ook dat iedereen het groepsbelang voor ogen heeft. Iedereen beseft dat bedrijven in deze tijd, met bovendien veel concurrentie, veel baat hebben bij een samenwerking als deze.”

Digitaal •••• www.eresde.nl •••• www.belfor.nl •••• www.bbsreinigen.nl •••• www.bosreconditionering.nl •••• www.sisschoonmaak.nl

41

bedrijfsprofiel

gca is een specialist. specialist in schoonmaak. in de entertainment- en evenementenschoonmaak. een nichemarkt waarin de nieuwe directeur Michael Kronenburg met zijn eigentijdse aanpak kansen ziet. “schoonmaak 2.0 heeft de toekomst.”

Specialist in niche ziet kansen en groeit met eigentijdse aanpak GCA een unieke partner

Michael Kronenburg nam begin dit jaar bij gca schoonmaak

Groei

het stokje over van zijn vader, de markante ondernemer ron

De eigentijdse aanpak van Kronenburg jr., schoonmaak 2.0

Kronenburg. “natuurlijk doe ik het anders, op mijn manier”,

zoals hij het zelf noemt, moet de verdere groei van gca

reageert Kronenburg jr.. Hij focust meer dan zijn voorganger

schoonmaak inluiden. “een autonome groei van de omzet

op het digitale tijdperk. “Kwaliteit is een speerpunt binnen

naar 25 miljoen euro in vijf jaar moet mogelijk zijn.” Kansen

gca en om dit te waarborgen hebben wij bijvoorbeeld een

liggen er volgens Kronenburg zowel in de verbreding van

uniek en geavanceerd kwaliteit meetsysteem.” Bovendien

de activiteiten als in het potentieel binnen de nichemarkt,

heeft gca een eigen gca Facility app. “Deze app biedt tal

de entertainment- en evenementenschoonmaak. “Je kunt

van functionaliteiten en zorgt er voor dat leidinggevenden

dit segment niet vanuit de visie van kantoorschoonmaak

24 uur per dag, 7 dagen in de week voorzien zijn van alle

benaderen, daarvoor is het te complex. De entertainment- en

relevante informatie. Deze kunnen ze ook met de klanten

evenementenschoonmaak is een segment waarin pro-

delen.” en of dit nog niet genoeg is, laat Kronenburg weten

activiteit, servicegerichtheid en hospitality erg belangrijk zijn.

dat er momenteel hard wordt gewerkt om ook de klanten via

Wij begrijpen dat en dit maakt ons tot een unieke partner.

een inlogcode direct toegang tot deze faciliteit te verschaffen. “Hoe transparant kun je zijn?” Ook de recent geïntroduceerde digitale nieuwsbrief ‘gca Flitsend nieuws’, waarin het bedrijf zijn medewerkers en klanten informeert over wetenswaardigheden over het bedrijf en de branche, past in de vernieuwende aanpak van de directeur. “Mijn vader en

gca schoonmaak

technologie, dat ging moeilijk samen. Hij vond dat het op

Bouwerij 71c

de vloer moest gebeuren en daarin heeft hij natuurlijk gelijk.

1185 XW amstelveen

schoonmaak is en blijft vakmensenwerk en moet niet tot

e-mail: info@gca-schoonmaak.nl

hogere wiskunde worden verheven. ik zoek naar de gulden

tel. 020-7549910

middenweg”, aldus Kronenburg.

Web: www.gca-schoonmaak.nl

42 |

s e r v ice Ma na geMent

| 7/8 2013

column

Durft u kritisch te zijn?

U

it onderzoek blijkt dat twee belangrijke indicatoren een rol kunnen spelen bij diefstal en/of fraude. De eerste indicator: een plotselinge verandering van levensstijl of een niet verklaarbare levensstijl van uw medewerker. De tweede: in 27 procent van de gevallen gaan werknemers de fout in bij financiële moeilijkheden in de privésfeer. De schoonmaakbranche is in beweging. Bedrijven investeren in ISO-normeringen en streven naar het hoogst haalbare kwaliteit van werken. Uw personeel bevindt zich soms dagelijks op de werkvloer bij uw klanten. En klant is uw koning.

Uw klant is uw omzet en uw groei. Maar wat doet u, naast het sollicitatiegesprek, bij het aannemen van uw ambassadeurs, het personeel? Controleert u referenties? Hoe ver gaat het persoonlijke gesprek met uw nieuwe kandidaat? Durft u kritische vragen te stellen zonder de kandidaat gelijk het gevoel te geven dat de persoonlijke verhouding wordt verstoord?

Laakbaar gedrag Wij checken vaker persoonlijke achtergronden en – omstandigheden voor schoonmaakbedrijven. Vanuit die ervaring zeggen we: niets is wat het lijkt. Bij het screenen van personeel kijken we vooral of de informatie die de sollicitant verstrekt overeenkomstig de werkelijkheid is. Is hij diegene die hij aangeeft te zijn? Klopt het cv? Zijn er geen discrepanties in de werkgeschiedenis? Wat doet u als bedrijf wanneer u het vermoeden bestaat dat uw personeel zich schuldig maakt aan diefstal en verduistering in dienstbetrekking bij uw klanten? Juist uw klant die u de verantwoordelijkheid heeft gegeven om met uw personeel bij hen over de vloer te komen.

Dat is een ramp voor elk schoonmaakbedrijf. Met alleen een advocaat komt u er niet… U dient als werkgever aan te kunnen tonen dat uw medewerker ernstig laakbaar gedrag heeft getoond.

Waarheidsvinding kan dan een oplossing zijn. Door middel van een informatief vooronderzoek en het daarop volgend tactisch rechercheonderzoek worden alle feiten en omstandigheden op een rij gezet.

werknemers gaan de fout in bij financiële problemen in de privésfeer

De advocaat krijgt een rapport in handen waarmee u eventueel vervolgstappen kunt ondernemen. Zo hebben wij een medewerker van een schoonmaakbedrijf onderzocht omdat er aanwijzingen waren dat deze persoon kostbare goederen wegnam bij de klant van het schoonmaakbedrijf. Na onderzoek en veel observatie bleek deze werknemer een werkwijze te hebben waarbij hij de gestolen goederen tussen het afval weggooide in de grote container naast het gebouw. Later op de avond werd de vuilniszak dan opgehaald. Na een confrontatiegesprek gaf de werknemer toe. Hij is met zijn staart tussen de benen vertrokken met een vaststellingsovereenkomst. Slotadvies: negeer signalen niet. Vertrouw op uw gevoel. Handel snel, want u kunt hiermee veel geld besparen. U voorkomt in elk geval imagoverlies.

Tom Heijm is direcTeur-eigenaar van recHercHebureau Heijm (info@recHercHebureau-Heijm.nl)

43

materialen en middelen vendor breidt assortiment duurzame producten uit Met de introductie van cradle to cradle-zepen en het Aim2Help-toiletpapier heeft Vendor haar duurzame assortiment uitgebreid. Vendor heeft de wascrème Pure Soap en de foamzeep Pure Foam volgens cradle to cradle-principes ontwikkeld.

Met het Aim2Help toiletpapier steunt de klant en Vendor het goede doel. “Per verkochte doos gaat één euro van de klant, verdubbeld met één euro van Vendor, naar Humana en Villa Pardoes.” www.vendor.nl

Van Houtum wil overige spiegels en dispensers overbodig

Blue Wave speelt in op hang naar mvo

maken Van Houtum is onder de noemer van het merk Satino met een nieuw concept gekomen. Dat concept moet volgens de leverancier ‘alle bestaanden dispensers en spiegels overbodig maken.’ Het concept draagt de naam Satino Multi Mirrors. “Het alles-inéén concept biedt een spiegel met ingebouwd reservoir voor handdoekpapier, zeep en luchtverfrisser”, zegt Van Houtum.

“De sfeerverlichting aan de bovenzijde en de subtiele frontverlichting geven een gevoel van optimale luxe en gemak. Het stijlvolle design van de Multi Mirror waardeert elke washroom op.” Bij het ontwerp van de Multi Mirror is volgens Van Houtum uitgegaan van de inzet van zoveel mogelijk duurzame materialen. www.vanhoutum.nl

Blue Wave introduceert de productlijn Fair Trade hotel supplies van Ada International Cosmetics.

De leverancier van onder meer reinigingssystemen speelt hiermee in op de groeiende behoefte van hoteliers om bedrijfsbreed maatschappelijk verantwoord te ondernemen. De ingrediënten van producten uit de Fair Trade-lijn zijn

biologisch afbreekbaar en bevatten geen dierlijke ingrediënten, stelt de leverancier. Blue Wave vertelt: “De Fair Trade productlijn bevordert duurzame ontwikkeling in internationale handel, met name bij export van arme landen naar rijke Westerse landen.” www.bluewave.nl

Advertentie

Ewepo officiële Kärcher-dealer Kärcher heeft Ewepo Reinigingssystemen in Zwolle toegevoegd aan haar bestand officiële dealers. De samenwerking is het resultaat van een strategiewijziging van bij Ewepo. Directeur Marcel van Amen: “Wij hebben gezocht naar de toegevoegde waarde die een fabrikant van reinigingsapparatuur ons kon bieden. De doelstellingen van Kärcher spreken tot de verbeelding: de komende vijf jaar een omzetverdubbeling, met focus op innovatie. Een productportfolio die erg breed is. En een zeer grote merkbekendheid.” www.ewepo.nl

44 |

s e r v ice Ma na geMent

| 7/8 2013

tork vernieuwt assortiment

Het assortiment voor poetsen en reinigen van Tork heeft een nieuw uiterlijk. Op basis van onderzoek onder 1.200 klanten zijn de assortimentsstructuur, productnamen en het verpakkingsdesign vernieuwd. “De verbeteringen maken het voor de klant eenvoudiger een passend product te kiezen en het werkproces efficiënter te maken”, zegt Tork in een persbericht. “Daarnaast worden de werkdoeken van het merk Lotus Professional in het assortiment van Tork geïntegreerd.” www.tork.nl

Groen gas uit afval krijgt wereldwijde implementatie De door Energieonderzoek Centrum Nederland (ECN) ontwikkelde Milena-technologie om groen aardgas, elektriciteit of vloeibare brandstoffen te winnen uit afval en biomassa wordt de komende jaren wereldwijd toegepast. ECN heeft daarvoor een licentieovereenkomst gesloten met Royal Dahlman, dat de technologie in verschillende landen en projecten inzet. Het innovatieve aspect van Mi-

lena is dat het allerlei soorten afval en biomassa kan omzetten in gas. In Petten werkte de testinstallatie onder meer op hout, sloophout, rijstkaf en sojastelen. Het energierijke gas dat de installatie produceert is voor meerdere toepassingen bruikbaar.

Bijvoorbeeld voor het opwekken van elektriciteit via gasturbines of het maken van biodiesel. www.ecn.nl

altijd constant, altijd kwaliteit

de zakkenspecialist 45

contacten en contracten Twee verse krachten Masterkey-Plus Masterkey-Plus heeft haar team uitgebreid met twee verse krachten. Daniële Donath vervult voortaan de rol van Senior Adviseur. Guido de Jong is de nieuwe Commercieel Manager van de intermediair. Donath (foto) werkte bij Hago Nederland, om vervolgens als facilitair manager voor Achmea aan de slag te gaan. De Jong heeft de opleiding Facility Management gedaan. Daarna is hij werkzaam geweest bij Arrange en Proquro Services. www.masterkey-plus.nl

FaillieT Roxanna in handen van CSU CSU heeft met de curator van schoonmaakbedrijf Roxanna uit Barendrecht overeenstemming bereikt over de overname van de schoonmaakactiviteiten.

Roxanna werd eerder failliet verklaard en had ongeveer vijftig medewerkers in dienst. CSU integreert de activiteiten in zijn huidige organisatiestructuur. de overname sluit volgens CSU aan bij de ambitie de marktpositie als landelijke schoonmaakspecialist te versterken. directievoorzitter John van hoof: “Roxanna staat bekend als een kwalitatief goed schoonmaakbedrijf.

Roxanna is met name actief in de regio Rijnmond. deze acquisitie past bij onze activiteiten in deze regio en onze groeistrategie.” www.csu.nl

aaFM tekent allesomvattend facilitair contract AAFM Facility Management en Ernst & Young hebben een vijfjarige Integrated Facility Management-contract getekend. Door de samenwerkingsovereenkomst heeft AAFM de volledige verantwoordelijkheid voor het facilitair management van Ernst & Young overgenomen.

Het contract heeft een waarde van ruim zeventig miljoen euro en betreft alle facilitaire dienstverlening binnen zestien kantoren in Nederland, inclusief de overgang van het facilitair personeel. Leen van der Klis zegt namens Ernst & Young: “De leveranciersonafhankelijkheid en het open, flexibele business model van AAFM spreekt Ernst & Young erg aan.” www.aa-fm.com

46 |

s e r v ice Ma na geMent

| 7/8 2013

eW breidt dienstverlening vincent Hotel group uit Met de start bij Hampton by Hilton Amsterdam Arena Boulevard heeft EW Facility Services de opstart van drie hotels van The Vincent Hotel Group afgerond.

De samenwerking met de vier hotels wordt aangegaan voor een periode van drie jaar. Daarnaast verlengde EW haar contract met Holiday Inn Express Amsterdam Schiphol, tevens onderdeel van deze hotelgroep. De dienstverlening bestaat uit het schoonmaakonderhoud van in totaal 674 kamers.

Naast het verzorgen van de linnenlogistiek en de algemene dienst neemt EW Facility Services tevens de volledige housekeeping voor haar rekening. Het inzetten van eigen leiding ter plaatste is volgens Bas Haagen, directeur marketing en sales, een cruciaal onderdeel in de dienstverlening van EW Facility Services. Door het inzetten van een leidinggevende ter plaatse vindt communicatie bovendien rechtstreeks plaats met de opdrachtgever. www.ew.nl

dirksen neemt verkoop en nilfisk-advance service Provi over Onder de noemer krachtenbundeling neemt Dirksen de verkoopactiviteiten van Provi over en komen de serviceactiviteiten van hetzelfde bedrijf onder nilfisk-advance te vallen.

Provi uit Vroomshoop is specialist in advisering, verkoop, engineering, installatie en onderhoud van reinigingsoplossingen. De verkoopactiviteiten van Provi worden overgenomen door Dirksen. “Provi en Dirksen streven ernaar de klanten optimaal te bedienen, de continuïteit te waarborgen en ervoor te zorgen dat de verkoopactiviteiten vlekkeloos worden geïntegreerd in het bedrijfsproces van Dirksen”, aldus

contract succes met inholland

Alex Postma, algemeen directeur van Dirksen. “Met Provi halen we een stuk kennis, dienstverlening en consultancy in huis die wij als Dirksen nog niet voorhanden hadden, en we verbeteren onze positie in met name de industrie en het glas- en gevelonderhoud.” De serviceactiviteiten van Provi zijn overgenomen door Nilfisk-Advance B.V. Hiermee komt de Nilfisk-Advance servicedienst op een aantal van 25 professionele servicemonteurs. Willem van den Burg, general manager Nilfisk-Advance Benelux: “Wij zijn zeer verheugd over deze ontwikkeling, waardoor onze reeds aangeboden dienstverlening verder wordt uitgebreid en geoptimaliseerd.” www.dirksenbv.nl

nieuwe commercieel directeur Fortron Robert Hompes is als commercieel directeur aangetreden bij Fortron, glas en gevelonderhoud. Hompes werkte bijna acht jaar bij Hago, waar hij diverse commerciële functies bekleedde. Hompes is bij Fortron verantwoordelijk voor acquisitie van nieuwe opdrachten en het positioneren van totaal gevelmanagement. “Dat is een uitbreiding van het dienstverleningspakket van Fortron”, zegt het bedrijf. www.fortron.nl

hago ZoRg BReidT oveReenkoMST UiT Succes Schoonmaak verzorgt de schoonmaakwerkzaamheden voor alle locaties van Hogeschool Inholland. Er is een meerjarig contract aangegaan naar aanleiding van een Europese aanbesteding. Sinds 2005 is Succes al facilitair dienstverlener van Inholland.

Tijdens de aanbestedingsprocedure is er vanuit Hogeschool Inholland gestuurd op de economisch meest voordelige inschrijving.” www.succesvolendam.nl

hago Zorg en het Reinier de graaf Ziekenhuis hebben een nieuwe schoonmaakovereenkomst getekend. het bedrijf nam al de schoonmaak van de algemene ruimten en de poliklinieken in delft voor haar rekening, aangevuld met de algehele schoonmaak op de locatie in voorburg. daar voegt hago Zorg nu de schoonmaak van de patiëntgebonden ruimten en de ok’s in delft aan toe. www.hagozorg.nl

47

PRODUCTEN EN DIENSTEN AUTOMATISERING

AUTOMATISERING

MICROVEZELMATERIALEN

REINIGINGSMIDDELEN ONDER PRIVATE LABEL

Calculeren doe je zo!

st...

Bytes beats du

www.m-bytes.nl

REINIGINGSMIDDELEN ONDER PRIVATE LABEL

SCHOONMAAKARTIKELEN

Abonneren op de gratis mailnieuwsbrief van Service Management?

Abonneren op de gratis mailnieuwsbrief van Service Management?

Geef u op via www.servicemanagement.nl

Geef u op via www.servicemanagement.nl

www.hazet.igefa.nl Zaandam

•

Dordrecht

SCHOONMAAK GLAS- EN GEVELREINIGING

SCHOONMAAKGROOTHANDEL

Abonneren op de gratis mailnieuwsbrief van Service Management?

Abonneren op de gratis mailnieuwsbrief van Service Management?

Geef u op via www.servicemanagement.nl

Geef u op via www.servicemanagement.nl

SCHOONMAAKORGANISATIE

SCHOONMAAKORGANISATIE

WWW.DOLMANS.COM SCHOON MAAKT BLIJ t 088 - 365 62 00 f fo@dolman s.com e info@dolman

Adv.Naamvermelding_43x52cm_2.indd 1 16-06-11 14:05

Abonneren op de gratis mailnieuwsbrief van Service Management?

Abonneren op de gratis mailnieuwsbrief van Service Management?

Geef u op via www.servicemanagement.nl

Geef u op via www.servicemanagement.nl

evenement Derde dinsdag van september

Schoonmaakgolfdag terug op vertrouwde datum De Nationale Schoonmaakgolfdag is weer terug op zijn vertrouwde datum: de derde dinsdag van september. Op dinsdag 17 september van 9.45 tot 20.30 uur staat een mix van netwerken en golfen op het programma. “Bedoeling is op een informele manier elkaar beter te leren kennen”, aldus Ad Klösters, directeur van initiatiefnemer Nocore. tekst Ronald Bruins

Nocore is initiatiefnemer en organisator van de golfdag en is samen met CWS, Piecom Products en Touch Incentive Marketing hoofdsponsor van het evenement dat inmiddels een begrip is in de schoonmaakbranche.

Vorig jaar deden maar liefst 225 deelnemers mee. Die liepen op één van de prachtige banen van het Rijk Golfbanen aan de Plesmanweg 30 in Nunspeet of namen deel als zogeheten clinicer (golfers die nog geen golfvaardigheidsbewijs hebben). Het is inmiddels de zesde editie. Klösters: “Het evenement is ooit ontstaan uit het idee dat er genoeg formele mogelijkheden zijn waar we elkaar ontmoeten, maar informele bijeenkomsten waren er nauwelijks. Dat vonden we een gemis.” Het deelnemersveld is divers, maar de primaire doelgroep zijn schoonmaakbedrijven. “We willen de balans niet door laten slaan naar leveranciers. Daarom hebben schoonmaakbedrijven aanstaande editie ook voorrang bij inschrijving.”

Succesvol Wie succesvol is in het golfen, gaat wellicht met één van de prijzen ervan door. Vorig jaar waren er prijzen voor onder andere de hole in one, de best clinicer, de longest drive, de nearest to the pin en het beste team.

Naast de drie sponsoren kent de Nationale Schoonmaakgolfdag verschillende ambassadeurs. Dat zijn Masterkey Plus, Van der Windt Verpakkingen, Amsterdam RAI, ISSA/Interclean, CleanJack en i8 Business Solutions. Vier nieuwe ambassadeurs zijn er bijgekomen. Dat zijn Tennant

Company, VDB Advocaten Notarissen, Minutum en Personeel Diensten Centrum Veghel. Service Management is exclusief mediapartner van het evenement dat dit keer wellicht wordt gelardeerd met workshops.

Na Amsterdam en Nijmegen, doet de schoonmaakgolfdag nu voor de tweede keer Nunspeet aan. “Het is vorig jaar buitengewoon goed bevallen”, zegt Klösters. “Het is een prachtige, centraal gelegen locatie.” Vijvertjes en rietkragen, zandverstuivingen, oude vliegdennen en bijzondere vergezichten bepalen het karakter van de buitengewoon sfeervolle 27-holes bosbaan. “Dat alles draagt bij aan een prachtevenement.

Nu alleen nog maar hopen dat het weer net zo mooi is als vorig jaar.”

Opgeven voor de dag kan via de website www.schoonmaakgolfdag.nl

Touch nieuwe cosponsor De Nationale Schoonmaakgolfdag kan zich verheugen in een nieuwe cosponsor. Dat is Touch Incentive Marketing. “Ons bedrijf uit Barendrecht-Rotterdam is verantwoordelijk voor het ontwikkelen en uitvoeren van incentives, promoties en spaarprogramma’s die mensen inspireren tot het leveren van een verbeterde prestatie”, zegt Dennis van den Berg. “We hebben alle disciplines voor incentives in huis. We hebben volop affiniteit met de schoonmaakbranche. We hebben er diverse opdrachtgevers en programma’s.”

49

Service management Onafhankelijk vakblad voor professioneel schoonmaakonderhoud

Colofon

THEMA’S KoMEnDE nUMMERS

Service Management is een onafhankelijk vakblad voor professioneel schoonmaakonderhoud en is een uitgave van Vakmedianet. Vakmedianet legt uw gegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements)overeenkomst. Uw ge gevens kunnen door Vakmedianet of zorg vuldig geselecteerde derden worden gebruikt om u te informeren over relevante producten en diensten. Wanneer u hier bezwaar tegen heeft, kunt u contact met ons opnemen. 34e jaargang.

Redactie Ronald Bruins, hoofdredacteur Dick van Zomeren, redacteur Fokko Ebbens, redacteur

MATERiAlEn En MiDDElEn

9

Hoe maakt Numatic zijn stofzuigers?

SCA neemt afscheid van Lotus Reiniging zonnepanelen Succes Schoonmaak 50 jaar De middelen van HV Partners Alles over de schoonmaakgolfdag

Annet van den Berg, eindredacteur Redactieadres

RESPECT

10

Postbus 448, 2400 AK Alphen aan den Rijn ( 06 146 404 22)

ToilETTEn

11

MVo/DUURzAAMHEiD

12

E-mail: ronaldbruins@vakmedianet.nl Uitgever Ruud Bakker Marketing

ADVERTEERDERSinDEX

Juliëtte Lammers E-mail: juliettelammers@vakmedianet.nl

Atir

15

Dimensio Verpakkingen

8, 45

E-mail: michellases@vakmedianet.nl

FLASH

8

Abonnementen

GCA Schoonmaak

42

Greenspeed

diverse

Militex

39

OSB

51

Van Houtum

52

Advertentieverkoop Bert Renkema ( 06) 300 600 61 E-mail: bertrenkema@vakmedianet.nl Michel Lases (06) 528 672 56

Vragen over abonnementen kunt u richten aan klantenservice@vakmedianet.nl, ( 088 584 08 88.

Jaarabonnement € 89,- exclusief verzendkosten en btw. Studenten betalen € 59,- per jaar, inclusief verzendkosten en btw. Losse verkoopprijs € 12,95 per nummer. Abonne menten kunnen schriftelijk tot uiterlijk drie maanden voor aanvang van een nieuw abonnements jaar worden opgezegd. Bij niet-tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd. Op alle uitgaven van Vakmedianet zijn de algemene leveringsvoorwaarden van toepassing. Deze kunt u opvragen via redactie@vakmedianet.nl Auteursrecht voorbehouden Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever worden opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaargemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave de uiterste zorg is besteed, aanvaarden auteur(s), redacteur(en) en uitgever geen aansprakelijkheid voor eventuele fouten en onvolkomenheden, noch voor de gevolgen hiervan.

Partners 3M Nederland, Diversey, Nocore, Numatic International, SCA Hygiene/Tork, SVS en Wecovi vormgeving Publish Impulse Group - Cross Media Solutions Basisvormgeving: m at g r a f i s c h o n twerp bno ,

Den Haag

Druk Veldhuis Media, Raalte ISSN 0928-3021 - Copyright 2013 Service Management

www.servicemanagement.nl

Hoe check je de kwaliteit van een schoonmaakbedrijf?

In Nederland zijn veel schoonmaak- en glazenwassersbedrijven te vinden die staan voor kwaliteit en betrouwbaarheid. Bedrijven die beschikken over brede vakkennis, goed omgaan met hun personeel en netjes belasting betalen. Maar hoe zijn die te vinden? Vanaf 1 januari 2013 zijn ze gemakkelijk te herkennen aan het keurmerk van

brancheorganisatie OSB. Een nieuw label, exclusief voor bedrijven die het goed doen! Zo heeft heel Nederland voortaan helder zicht op de kwaliteit en betrouwbaarheid van een schoonmaak- of glazenwassersbedrijf. Check dus vanaf nu altijd het OSB-Keurmerk. Wilt u meer weten over het keurmerk en de voorwaarden? Kijk op www.osb.nl

Samen voor een schone zaak

S