KREATYWNY
KREATYWNY
4
Ostrów Tumski
8
Panorama Racławicka
12
Rynek Wrocławski
16
Ogród Botaniczny
20
Hydropolis
24
Hala Stulecia
Wrocław to tętniące energią miasto, które nie pozwala się nudzić, zaskakuje wciąż czymś nowym, wartym zobaczenia, dotknięcia, przeczytania, posmakowania… Wrocław inspiruje, pobudza wyobraźnię i wszystkie zmysły. Wrocław angażuje. Zachęca do aktywnego zwiedzania i odkrywania na nowo nawet dobrze znanych obiektów. „Kreatywny Wrocławnik” nie pozwoli Wam stać w jednym miejscu i zabierze Was na niezapomniany spacer po mieście szlakiem charakterystycznych symboli stolicy Dolnego Śląska. Zostały one wybrane przez wrocławian w internetowym plebiscycie zorganizowanym przez Galerię Dominikańską. Przygotujcie coś do pisania, puśćcie wodze fantazji… Niech nie ogranicza Was wyobraźnia!
28 Zoo
32
Ogród Japoński
36
Bulwary Nadodrzańskie
40
Fontanna Multimedialna
44
Dominik i Anka
46
Wrocław jak malowany!
Zapraszamy na twórczą podróż śladami największych wrocławskich atrakcji. Odkryjemy przed Wami miasto zupełnie z nowej perspektywy. Czasami z uśmiechem i przymrużeniem oka.
Jesteście gotowi? Zaczynamy! 2
3
TUMSKI
archikatedry św. Jana Chrzciciela to doskonały punkt widokowy, z którego roztacza się malowniczy widok na cale miasto.
Na Ostrowie Tumskim, piastując funkcję scholastyka kościoła św. Krzyża, pomieszkiwał
MIKOŁAJ KOPERNIK.
Dzięki wrocławskiemu latarnikowi nadodrzański Ostrów rozświetla nocą
PONAD 100 LATARNI.
GIACOMO CASANOVA
historia Wroc ę i s a ł ę z c a z ławia. Tu c ą ą ż u e l u ą j p ś s c y w i ł a y
Oław Kiedyś b y do Od s t a o m m i y n i a p n i c i e e z r ry. s p zymi t Dziś, po miejscem romant rasami, m y n o i b u l u ę i yczny stał s ch spacer o z r t ów. a a i n c d z e a z r o s p i j ę e d ż nad nim O ka d u k o o d r wyjątkowa u a u ją mu t rok m z O . a i g akże kl ma a n l e a p p a z r e z w e o z z latarn imatyczne latarnie ga rynie. ika w kap e l e p j eluszu e i czarn
4
w roku 1766 zawitał do Wrocławia. Na nocleg zatrzymał się właśnie na Ostrowie Tumskim. Ponoć wyjechał z miasta z nowo poznaną niewiastą… Pomnik Jana Nepomucena na wrocławskim Ostrowie Tumskim ma 9,5 metra wysokości i jest
NAJWIĘKSZYM NA ŚWIECIE pomnikiem
przedstawiającym tego świętego.
Kiedy chodzi ci po głowie nocny spacer po ................. zakoleguj się z księżycem zanim wyjdziesz na Musisz wiedzieć, że po zmroku słychać tutaj tętent wierszem gada każdy głaz mosty młyńskie mielą czas.
Wyrazy do uzupełnienia: światło, kroków, wód, ulicę, sen, zmysły, Piastów, tajemnice, Ostrowie
97-METROWA WIEŻA
! i m a n z j Rymu
Wytęż wzrok i wyostrz a zobaczysz stare wyspy, most zwodzony, a o brzasku dawne ślady pierwszych różne dziwy, różne zjawy u wrót Odry i Oławy, z mgły wstający stary gród zatopiony w lustrze Magik w pelerynie czarnej sypie gwiazdy na latarnie, z kloszy krzesze srebrne rozlewając je na miasto. Aż się wstydzi święty Idzi, że go teraz każdy widzi... Groźnie rzuci długi cień zanim znów zapadnie w Wszystko zniknie, bo o świcie bledną wszelkie , tramwaj spłoszy duchy miasta pssst... latarnia zgasła. 5
! ! ! w ó str
O , O
ć,
ć ug nie c IV. Król wycza ukaza ł d We ieważ awa st zaz a się enia ł ł n e c c a i o J u a . z p y W ość tóra m cu wr k s żon wiern j ie i. ie w m o rzek on d go
Kościół św. Idziego
Mosty Młyńskie
Najstarsza i zarazem najmniejsza świątynia we Wrocławiu. Sąsiaduje z archikatedrą oraz Muzeum Archidiecezjalnym, w którym zobaczyć można m.in. Księgę henrykowską, z pierwszym zapisanym po polsku zdaniem, najstarszy dzwon w Polsce „Świętosław” oraz egipską mumię.
Zespół dwóch mostów łączących Wyspę Piasek z Wyspą Młyńską oraz Wyspę Młyńską z prawym brzegiem rzeki. Ze znajdującego się pośrodku balkonowego cypla można podziwiać Ostrów Tumski w całej okazałości.
6
j,
ier rskie m m ś ie na i Bawa k i y , n n m za zi Zofi nkę olą o e a r k p s u d a ł z ena y sta powie wybr zistą a n l o z c e s d n ją ści pomu uce mnicy ał swo gwiaź o K m Plac Jana Ne Jan Nepaodzić tajoedejrzetwawiany z r p s św. ndy iał zd zech przed e g j C le hc
Archikatedra św. Jana Chrzciciela Nazywana „matką kościołów śląskich”. Na podstawie badań archeologicznych wiadomo, że w już w X wieku w tym miejscu stała murowana świątynia. Wielokrotnie przebudowywana, bardzo zniszczona podczas II wojny światowej, dziś zachwyca swoim majestatem i bogactwem zabytkowego wnętrza.
ki s m u T
. ych ion a h im koc ódki z dry, a z ost nim kł do O zęm o jak ją na zucają im szc y n a r Zna wiesz cze w yniesie y u z Par i, a kl to pr e nam ząc, ż ki. r e wie na wi ście
t
Mos
Miejsce mocy
Istnieje przekonanie, że na terenie Ostrowa Tumskiego znajduje się czakram, czyli magiczne źródło kosmicznej energii. Jedni mówią, że pulsuje pod katedrą, inni nieziemskich wibracji poszukują w okolicach kościoła św. Marcina... Jedno jest pewne - Ostrów to bez watpienia miejsce... nie z tej ziemi! 7
RACŁAWICKA
„Bitwa pod Racławicami” przedstawia przebieg działań na terenie trzech wsi: Racławic, Dziemięrzyc i Janowiczek. Ich pejzaż został wiernie odtworzony na podstawie fotografii i szkiców przygotowanych przez autorów.
tyk i
Poszczególne epizody wymykają się ramom czasowym i historycznej prawdzie. Na płótnie występują sceny, które nie działy się równocześnie, miały miejsce w innych lokalizacjach lub w ogóle się nie wydarzyły.
an J m
aS
kiej. ws
pod kierunkie
da ek s
ciecha Ko j o ssa iW
Osobliwa rotun
icami” acław
esp
8
m al arzy
ji kościus z rekc k o
n zz a m a l owany prze
ół
i
nsu
ka
0. rocznic 0 1 w ę
METRÓW Takie są wymiary „Bitwy pod Racławicami”
Bitwa pod Racławicami (4 kwietnia 1794 rok) Jeden z epizodów starcia z wojskami rosyjskimi zakończony zwycięstwem wojsk polskich zasilonych przez szeregi słynnych kosynierów prowadzonych przez
GEN. TADEUSZA KOŚCIUSZKĘ.
R od ap
p
n t e a lny ob m u n o m raz a c ą „Bit uj n w o
15 x 114 9
MIESIĘCY Tyle zajęło malowanie obrazu
750
KILOGRAMÓW FARBY zużyto do zagruntowania płótna 9
Premierowa ekspozycja obrazu miała miejsce w 1894 ROKU WE LWOWIE
PODCZAS POWSZECHNEJ WYSTAWY KRAJOWEJ. Zanim trafił do Wrocławia ucierpiał podczas wojennego bombardowania i przeleżał zakurzony wiele lat w drewnianej skrzyni. Niewygodna dla władz PRL tematyka dzieła sprawiła, że aż do lat 80. ubiegłego wieku nie był on udostępniany publiczności.
Obraz został namalowany na płótnie żaglowym sprowadzonym z Belgii w kilkunastu kawałkach, które zszyto w jedną całość i rozpięto na stalowym rusztowaniu sprowadzonym z Wiednia.
10
Montaż obrazu na owalnym rusztowaniu, specjalna scenografia, panoramiczna perspektywa i gra świateł sprawiają, że oko praktycznie nie zauważa granicy między obrazem a leżącymi u jego dołu dodatkowymi przedmiotami. Dzieło „wciąga” widza w sam środek prezentowanych wydarzeń. Niczym we współczesnym kinie 3D!
ią n ź a r b o y w z y t a r d Kwa Wyostrz wzrok, uruchom wyobraźnię! Dopasuj brakujące fragmenty rysunku. Tworzenie obrazu to nie lada sztuka!
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
11
Bez wątpienia głównym bohaterem wrocławskiego rynku jest monumentalny, późnogotycki Stary Ratusz. To najbardziej imponująca budowla tego typu w kraju.
Z 66-metrowej wieży ratuszowej przy wyjątkowych okazjach rozbrzmiewa wrocławski hejnał.
36
32
48
42
Jeden z największych w Polsce, z największym ratuszem, z największą liczbą kamienic i zachwyconych nim oczu…
rok u.
i ej w ow szy W ratusz r a t uj najs ajd – zn
1
3
4
5
6
7
10 9 8
11
12
13
Wokół rynku można doliczyć się aż 60 kamienic. Niektóre z nich zachowały swoje dawne nazwy nawiązujące 12
14
15
18
16 17
yz
najd
136 8
Jest
2
y row
z
a w dzwon zeg ko t ą j y Wro ię cławski ratusz jest w na nim… cia ś pięć j tarcz zegarowych. ni e d o s ch w Czte a n ry są na wieży, a jedna
19
213 metrów długości
.
uje się
n ie
Po lsc e!
y
es
w
eż
25 26 27 28 29
Wrocławki rynek jest po prostu naj!
Przez setki lat rynek służył mieszkańcom jako plac targowy. Kursował tędy tramwaj – najpierw konny, potem elektryczny.
20
21 22
m.in. kamienice: Pod Zieloną Dynią, Pod Złotym Psem, Pod Czarnym Orłem, Pod Siedmioma Elektorami.
51
44 47 46 45 43
31
RYNEK
49
30
52
39 38 37
41 40
33
57
56 55 54 53
Kurzy Targ i Więzienna.
34 35
60 59 58
50
Oławska, Kuźnicza, św. Mikołaja, Odrzańska, Gepperta, Ruska,
178 metrów szerokości
Do wrocławskiego rynku można dotrzeć aż z 10 różnych stron! Prowadzą do niego ulice: Świdnicka, Wita Stwosza
23
24
do historii budynku lub atrybutu umieszczonego niegdyś na elewacji. Spacerując wzdłuż pierzei, napotkamy 13
Warto też zobaczyć XIX-wieczny Nowy Ratusz – obecną siedzibę władz Wrocławia. Tuż przed nim znajduje się GRANITOWO-SZKLANA FONTANNA. Choć była krytykowana za nowoczesną estetykę niepasującą do otoczenia, stała się punktem orientacyjnym na rynku i miejscem spotkań wrocławian.
a k w ó ż y Krz
Sprawdź swoją wiedzę na temat wrocławskiego rynku! Po odgadnięciu wszystkich haseł, w oznaczonej pionowej kolumnie znajdziesz rozwiązanie.
1. Impreza organizowana co roku na rynku przed Bożym Narodzeniem 2. Jedna z ulic bloku sródrynkowego, na której znajdował się historyczny Dom Kupców 3. Żeńska nazwa jednej z dwóch średniowiecznych kamienic połączonych ze sobą arkadą 4. Imię krasnala, który zdobi wejście do sklepu z pamiątkami zlokalizowanego przy rynku 5. Jeden z placów Starego Miasta 6. Styl architektoniczny Starego Ratusza 7. Rynek pomocniczy Starego Miasta 8. Kamienna replika zabytkowej konstrukcji służącej do wymierzania kar 9. Nazwa galerii handlowej mieszczącej się w pobliżu rynku 10. Pachnący asortyment dostępny na targu zlokalizowanym na placu Solnym 11. Pojazd zaprzęgowy, którym można z rynku wyruszyć na zwiedzanie wrocławskiej starówki 12. Romantyczny komediopisarz i poeta zasiadający na cokole pomnika znajdującego się na południowej pierzei rynku 13. Która ze sztuk ma swoją siedzibę w Starym Ratuszu?
14
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
15
Zaczęło się od
zamówionych w 1811 roku u ogrodnika Liebiga z Oleśnicy…
27
wski Wrocła
427 roślinek
taniczn Ogród Bo
Wśród drzew rosnących na terenie ogrodu aż
Dziś, na ponad 7 hektarach, można podziwiać prawie
12 tysięcy roślin,
zał stał y zo
OGRÓD
oż ony
okazów uznano za pomniki przyrody. Wśród nich są: dęby, cisy, miłorzęby, buki i platany.
h na teren ach pofor tyfikacyjnyc
h uniwersytetowi p podarowanyc rzez
króla
m.in. górskie, skalne, wodne, błotne oraz tropikalne. pru skie go F
ryd ery ka W il he
lma
III.
Ogród jest zieloną oazą w samym centrum miasta zapewniającą klimatyczny relaks, a zarazem prężnie rozwijającym się ośrodkiem naukowym i dydaktycznym. 16
17
Lilia wodna Grzybień biały (Nymphaea alba L.), zwyczajowo nazywany także nenufarem. Uprawiany najczęściej w stawach i oczkach wodnych. Wyciąg ze świeżych kwiatów ma działanie uspokajające i nasenne.
Miłorząb dwuklapowy Miłorząb chiński (Ginkgo biloba L.), mylnie nazywany japońskim. Gatunek ten nie występuje bowiem naturalnie w Japonii, a jedynie z tego kraju drzewo to po raz pierwszy trafiło do Europy. Napar z liści usprawnia koncentrację i ułatwia zapamiętywanie.
! i m a n z Rysuj Wrocławski ogród mieni się kolorami. Stwórz z nami jego wyjątkowy świat roślin i kwiatów. Niech nie ogranicza Cię wyobraźnia!
Opuncja ciemnociernista Roślina z gatunku kaktusowatych (Opuntia phaeacantha Engelm). Jej najbardziej charakterystyczną cechą są jaskrawo zabarwione kwiaty: żółte, czerwone, różowe, a nawet fioletowe. Uprawia się ją także z powodu jadalnych owoców: czerwonych lub fioletowych z zielonym miąższem.
18
Modrzew polski Gatunek drzewa należący do rodziny sosnowatych (Larix polonica). Osiąga wysokość 30 metrów. Jego szyszki są dość drobne, a ich kształt przypomina jajko.
19 2
Dzięki imponującej satelitarnej mapie Wrocławia można zobaczyć wizualizację powodzi stulecia, która miała miejsce w 1997 roku, a także dowiedzieć się, jak wygląda proces dostarczania wody do wrocławskich domów, odbiór i oczyszczanie ścieków.
W strefie historii inżynierii wodnej można samodzielnie sprawdzić działanie wielu urządzeń, także starożytnych, jak śruba Archimedesa, koło i zegar wodny.
Woda. Bez niej nie byłoby życia na Ziemi! To ona jest główna bohaterką unikatowego centrum wiedzy, które w nowatorski sposób przybliża wszystkie procesy z nią związane.
W Hydropolis dowiesz się, jakie funkcje pełni woda w organizmie człowieka. Tu wyruszysz w fascynującą wyprawę na dno Rowu Mariańskiego, spotkasz się z morskimi stworzeniami – drobnoustrojami, rybami, ale także kilkumetrowymi rekinami. Możesz też posiedzieć na tropikalnej plaży i posłuchać szumu morza, pójść na spacer w chmurach albo wywołać burzę ze spektakularnymi grzmotami. 20
Na terenie centrum znajdują się dziesiątki wiernych modeli statków i łodzi.
Siedziba Hydropolis to dawny XIX-wieczny podziemny zbiornik wody czystej o powierzchni 4000 m². 21
Y C Ą J HYDROPOLIS TO PASJONU ŚWIAT NOWOCZESNYCH TECHNOLOGII Wszystkie informacje prezentowane są w formie interaktywnych instalacji, ekranów i tematycznych modeli.
W wodnej literowej kropli ukryły się wyrazy związane z tym życiodajnym płynem i jego wszystkimi stanami skupienia. Mogą występować poziomo, pionowo, wspak i na ukos... Miłego główkowania! Z
R A C
S O S O D W A W O D A N C S O M O N
tery
H
z twc s e j e
Z C U E
R A D E
P
K
M O C E A N U
I
T A D
D E
E
R K
J U B G
R O M B O S Z C Z
D U
A T M O Z C U R M A K
R O R A
Z O T
Z
E
R C E
Ł G A
R
T D E U
Z P G Ó B N P G A
I
A R B M A B K S
N U
T C Z A N O P
L N F
E
T M O Z R
A P
I
Z
B C W M E Z
Y M Ż
A W K A
S P
I
A L
I
S
E
I
P O Z K
K
R
U D O M Z
O J
L
I
I
S A O C G
R
A M U R D S
I
I
K T
I
Z D U F
F
R A T C
E R Z U W M A G
K U N G O R K I
K
E
M A B O L O R Ę
I
W A G J S S W P
M W F
22
I
A M
W centrum dostępne są multimedialne gry, dzięki którym można pobawić się z delfinami, zadbać o czystość raf koralowych, odkryć mityczne potwory wodne, poznać budowę i zasady powstawania cząsteczki wody. ażon s o p ietlane y w ś w y w m h ru ryc Cente kinowe, w któ sal są fascynujce filmy poświęcone m.in. odkr ywcom g łębin i mor skiem u kam uflaż owi.
P
Ł
U
A T
R Z
Y D
R U P
S M
K T M O B
Z
I
C
Z O R N A K O K O J
E
Z
A D S
I
P A S
T
E
T A
Ś N
I
E G U M
I
Y
Z
R Y
J O L
C
R
K S
23
woda • ocean • rzeka • lód • deszcz • mżawka • morze • jezioro • śnieg • mgła
a k n a l ś e r Wyk
Stojąca nieopodal Hali Stulecia Iglica mierzy 90,3 metra wysokości.
Konstrukcja została wzniesiona w 1948 roku z okazji Wystawy Ziem Odzyskanych, na której zaprezentowano stan odbudowy kraju po II wojnie światowej.
STULE
2 M 0
hnia 0 c z r .0 wie
po a t i 1c0 ał kow
65
CIA
owo-spor towy wpisa k s i w o ny w id w t k o D g z e i e 2 00 w dzictwa e to i a i w b Ś ę O a List UNES 6 ro n wany przez wybitnego m CO, ku o t k e j zapro itekta Maksa Berga, uznany z iejskieg a jed o arch ł a e r i c z h no itektury ch d y z s k ę i XX w z najw ieku .
a w o k użyt
Sąsiadujący z Halą Stulecia Pawilon Czterech Kopuł (dziś oddział Muzeum Narodowego we Wrocławiu) wcześniej był siedzibą wrocławskiej Wytwórni Filmów Fabularnych, w której powstały m.in. „Rękopis znaleziony w Saragossie” Wojciecha Jerzego Hasa, „Popiół i diament” Andrzeja Wajdy czy kultowe komedie Sylwestra Chęcińskiego „Sami swoi”,
W Ó R MET ć kopuły ś
to ę i p z o r
Obo
k Op
w Kali
10 NAJC
fornii,
ery w
Hala S
Sydn
tulec
ENNIEJSZ
ey c
ia znal
zy do
MODERNIZMU wybranych prz
msów ę na li ście
azła si
YCH ZA BY
mu Ea
TKÓW
ez Getty Foundation,
amerykańską fundację promującą perły światowej architektury.
licz
oko
ba m
Hala Stulecia to część kompleksu, na który składają się również: WROCŁAWSKA FONTANNA MULTIMEDIALNA, WROCŁAWSKIE CENTRUM KONGRESOWE,
24
CENTRUM POZNAWCZE HALI STULECIA, PERGOLA ORAZ IGLICA.
iejs
1a 4
cz
c na
ud MIE
sb
42 M E ś
wys
ow
yh
1 pł 0 yci
CY
yły b
TRY
udyn
00
eiw
SIĘ
ali
ć br
0 w
ido
ku
ni
25
Wyjątkowi goście w Hali Stulecia
Jan Paweł II
Jean Michel Jarre
Irene Joliot-Curie
Bertolt Brecht
Krzysztof Penderecki
Leonard Cohen 26
Dalajlama
Marlena Dietrich
Joe Cocker
t n y r i b a l i Min
W Podziemnym Mieście Krasnali żyje już blisko trzysta uroczych krasnoludków, ale wciąż wprowadzają się nowi mieszkańcy. Czasami pochłonięci psotami gubią drogę... Pomóż im dotrzeć do celu!
Andrzej Wajda
Pablo Picasso
Fryderyk Wilhelm III 27
Z
t!
wierzą z ie c ie w ś w ę przygod
ną ia n m o p a z ie n j y Przeż azów. k o h c y w o t a ik un Poznaj zwyczaje okowi niepowtarzalnych ur eń!!! Daj się uwieść żywych stworz Wrocławskie ZOO jest najstarszym ogrodem zoologicznym w Polsce.
Mieści się na powier zchni 33 hektarów. Mieszka w nim prawie 11 tys. zwierząt reprezentujących po nad tysiąc różnych ga tunków. Wrocławski ogród zoologiczny to nie tylko okazja na spotkanie z egzotycznymi zwierzętami. Jest on również domem dla wielu gatunków zagrożonych wyginięciem i miejscem, gdzie rodzą się kolejne młode okazy.
28
29
a k y t a m e t a Zoom
Odrarium – zespół basenów
przedstawiających faunę i florę Odry. To pierwsza ekspozycja w Polsce pokazująca ekosystem rzeczny.
Ile zwierząt pojawiło się na swoich wybiegach? Zacznij liczyć już teraz, bo wkrótce pokaz karmienia!
We wrocławskim ZOO znajduje się pierwszy w Polsce pawilon, w którym zamiast zwierząt są ekspozycje multimedialne oraz gry i zabawy edukacyjne. „Klimat, ludzie, zwierzęta” to pasjonująca wyprawa przez bieguny i opowieść o tym, z jakimi problemami mierzy się natura w starciu ze zmianą klimatu.
Terrarium
Pingwiny
Akwarium
Sowy
Jelenie
Afrykarium – unikatowe na skalę światową
oceanarium prezentujące wyłącznie gatunki zamieszkujące Afrykę, w którym można podziwiać m.in. żółwie, kolorowe ryby, hipopotamy, płaszczki, rekiny, pingwiny i krokodyle oraz zjawiskowe manaty. Cały kompleks to 19 akwariów, basenów i zbiorników o pojemności ponad 15 milionów litrów wody!
Małpiarnia
Terai – dom nosorożców indyj-
kar s a g a d
skich, gibonów, czapników, mundżaków indyjskich oraz jelarangów, czyli megawiewiórek, które wraz z ogonem mają prawie metr długości.
Ma Lwy
Sawanna
Ptaszarnia
Sahara
30
31
e kar pi
ienn rnie, mostki, alta e lata n y …
d o W
JA PO ŃS KI
tawie, s w ce
kam
y, wielobarw d a k s a ne ne k
ją a w y ł p
Ogród został zaprojektowany przez wielkiego miłośnika kultury azjatyckiej – hrabiego Fritza von Hochberga, który skorzystał z inspiracji japońskiego ogrodnika Mankichi Arai.
Wszystko zgodnie z japońską sztuką aranżacji ogrodów. Wystarczy tylko przekroczyć bramę, by poczuć klimat Kraju Kwitnącej Wiśni. 32
Japoński kompleks pojawił się na mapie Wrocławia z okazji Wystawy Światowej w 1913 roku. Po jej zakończeniu zdemontowano elementy małej architektury. Ku radości mieszkańców miasta pozostała jednak roślinność, a także niezwykle malowniczy staw.
W Ogrodzie Japońskim organizowane są pokazy parzenia herbaty, koncerty i imprezy plenerowe.
Kompleksowej rewitalizacji ogrodu podjęto się dopiero w latach 90. XX wieku.
Dzięki współpracy z Ambasadą Japonii w Warszawie w parku Szczytnickim pojawili się ogrodnicy, architekci ogrodów i aranżacji kamiennych. Piękno kultury Japonii w tym miejscu zalśniło znów dawnym blaskiem! Odwiedzającym ogród nie dane było długo się nim nacieszyć. Dwa miesiące po uroczystym otwarciu w 1997 roku tereny te zalała fala powodziowa, która zniszczyła doszczętnie niemal wszystkie nasadzenia. Ponowne otwarcie ogrodu w 1999 roku rozpoczęło nową historię tego miejsca. 33
Symbolika aranżacji ogrodów japońskich Kamień
niezmienność, trwałość, siła latarnie, misy, mostki, dróżki spacerowe, siedziska
Woda
życie, zdrowie, przemijanie kaskady, strumienie, stawy, fontanny, oczka i misy wodne
i m a g i r o Sztuka
1
Rośliny
asymetria, harmonia, długowieczność drzewka bonsai, fikusy, sosny, azalie mchy, trawy, wiśnie, magnolie
Origami to japońska sztuka składania papieru, która polega na wykonywaniu modeli bez użycia nożyczek i kleju. Przygotuj kartkę papieru w kształcie kwadratu i złóż według instrukcji kwiat tulipana.
2
3
5
6
4
7 12
8
34 2
9
10
11
35
Promenady spacerowe nad Odrą to jedno z najpiękniejszych miejsc, by odpocząć w plenerze. Romantyczny spacer, rodzinna przechadzka, wspólny piknik, lektura książki, błogie leniuchowanie… Trudno wyobrazić sobie bardziej wymarzoną scenerię na chwilę wytchnienia!
D R O D Z A A Ń SK I E N
arów możesz wyruszyć w nie w l u b zapo ich k r ś o a d s k mnia k l i ó k w ń t s transp ru je rza o n b o d y r t o w u – s y re j s. d o a D n t a tk rowery w oz i pa t s o d saże o n e r , kaj P rskie aki, , kata gon marany dol , e, ło dzie wiosł ow e i m o
36
Tereny nadodrzańskie to miejsce organizacji wielu eventów pod chmurką – koncertów, pikników, pokazów, z Dniem Odry na czele. W kaskadowym amfiteatrze można bezpiecznie brodzić w wodzie. Kąpiel z widokiem na miasto? We Wrocawiu wszystko
Miłośnikom beztroskiego relaksu proponujemy leżakowanie na 25-metrowym pufie. Liczne ścieżki rowerowe umożliwiają bardziej aktywny wypoczynek, a okoliczne kafejki zadbają o nawet najbardziej wymagające
torowe... Ahoj, przygodo!
37
BĘDĄC WE WROCŁAWIU, TRZEBA KONIECZNIE SPRÓBOWAĆ LOKALNEGO PRZYSMAKU – KLUSEK Z DZIURKĄ PRZYRZĄDZANYCH Z GOTOWANYCH ZIEMNIAKÓW, NADZIEWANYCH KOSTKAMI BIAŁEGO PIECZYWA, CO NIE JEST ZNANE NIGDZIE INDZIEJ W POLSCE. IDEALNE PO DŁUGIM SPACERZE! Na Ostrowie Tumskim do dziś podziwiać można XVI-wieczną Bramę Kluskową, na której widnieje kamienna kluska. Zgodnie z legendą wymknęła się ona z magicznego kociołka, który został podarowany Konradowi przez zmarłą żonę. Wybranka postawiła mężowi jeden warunek – nie mógł zjeść z kociołka wszystkiego, na dnie miała pozostać zawsze jedna kluska. Głód wziął jednak górę! Uciekająca ostatnia sztuka zastygła na wieki na bramie, a naczynie już nigdy ponownie się nie zapełniło… Ulubieńcem wrocławskich kucharek był zegar na ścianie kościoła św. Barbary. Mimo że spóźniał się 15 minut, idealnie sprawdzał się podczas gotowania śląskich klusek. Gdy w południe nad miastem rozbrzmiewały dzwony wrocławskich zegarów, gospodynie wrzucały kluski do wrzątku. Po 15 minutach odzywał się dopiero – nazwany z racji funkcji – Zegar Kluskowy. Wystarczyła jeszcze chwila i gotowe danie można było serwować prosto na stół! 38
u z r e l a t a n Wrocław Poczuj niebiański smak wrocławskich klusek, gdziekolwiek jesteś. Przepis na ten lokalny specjał jest bardzo prosty, a samo przygotowanie nie zajmuje wiele czasu. Zatem ziemniaki w dłoń!
Składniki: • ½ kg ziemniaków • 1 jajko • mąka ziemniaczana • sól
Sposób przygotowania: Ugotuj ziemniaki, ostudź i dokładnie zmiksuj. Wyłóż na talerz lub garnek i podziel na cztery części. Przełóż jedną część do innego naczynia, a w to miejsce wsyp mąkę. Oto idealna proporcja na kluski! Dodaj jajko, sól do smaku, pozostałe ziemniaki i zagnieć na jednolita masę. Formuj kulki z obowiązkową dziurką w środku. Wrzuć do osolonego wrzątku i gotuj około 15 minut, od czasu do czasu delikatnie mieszając. W towarzystwie smażonej cebulki albo roztopionego masła lub na słodko z cukrem smakują wyśmienicie!
39
FONTANNA
Budowę fontanny zaczęto od… ewakuacji żab, które zadomowiły się w okolicy. Po znalezieniu im bezpiecznego schronienia, prace ruszyły pełną parą.
Najwięks za w na z największych w Europie. ce, jed
s Pol rocławskiej fontannie multimedialnej możesz być ki w iem niepowtarzalnego wodnego show, iadk które zapiera dech w piersiach! św
Dzi ę
40
Na blisko hektarowej powierzchni znajduje się
300 DYSZ WODNYCH, 3 DYSZE OGNIOWE, I 800 PUNKTÓW ŚWIETLNYCH.
Zimą zamiast strumieni wodnych w niecce fontanny montowane są
SPECJALNE ŚWIETLNE STOŻKI
Wodnym wariacjom w postaci gejzerów, mgiełek wodnych, wodotrysków palmowych i punktowych, sięgających nawet 40 metrów, towarzyszy muzyka klasyczna, elektroniczna, współczesna, a nawet pop.
41
Podczas weekendów i świąt emitowane są pokazy specjalne fontanny, które wraz ze spektakularnym oświetleniem tworzą niezapomniane widowisko. Na wodnych kurtynach wyświetlane są animacje, zdjęcia i filmy nawiązujące do wydarzeń z życia Wrocławia oraz spektakularnych momentów w historii Polski.
Muzyka relaksuje, skłania do refleksji, uruchamia wyobraźnię... Może też pobudzać do działania, dostarczać pozytywnej energii i wprawiać ciało w taneczny ruch! Weź do ręki coś do pisania i w wybranym rytmie połącz kolejno cyfry. Może przy okazji usłyszysz, co ci w duszy gra...
i m a r f y Gra z c
1 55
54
2
53 52 51
3
50 49 4
48 47 45
44
46 5
43
6
7
42
8 9
41 40
34
11 33
39
12
35 32
38
36
10
13
31
17
37
18 30 29
19
28
22
14
16 15
20 21
27
23
24
26 25
42
43
JAK MALOWANY
W zajęciach prowadzonych przez wykładowców i artystów związanych z wrocławską ASP wzięło udział ponad 150 uczniów wrocławskich szkół podstawowych.
HANNA 6A
JULIA 7A
GABRIELA 6A
ZUZIA 7B
Szkoła Podstawowa nr 93
Szkoła Podstawowa nr 36
5
Oto zwycięskich prac nagrodzonych w konkursie indywidualnym.
JAGODA 6A
Szkoła Podstawowa nr 45 46
Szkoła Podstawowa nr 2
Szkoła Podstawowa nr 74 47
Wydawca:
Na zlecenie:
Autor tekstów: Agnieszka Pietrzak Współpraca: Iwona Czerwińska, Ewa Świerżewska Projekt okładki i skład: Kinga Nieśmiałek Ilustracje: Paweł Mildner, Shutterstock.com Projekt manager: Aleksandra Piechna Konsultacja merytoryczna: Urząd Miejski Wrocławia
© Copyright by VALKEA