Bouwformatie #5 2012

20

OPINIE

BIM voor afstemming en Ontwerpers, bouwers en gebruikers van gebouwen hebben volgens directeur en adviseur Theo de Boer en vestigingsdirecteur Apeldoorn Eric Steinebach van Valstar Simonis duidelijk baat bij het gebruik van BIM. Het eindproduct wordt er volgens hen beter door en de werkvoorbereiding is efficiënter. Alleen al om risico’s tijdig te bepalen en daarna te beheersen is BIM voor het advieswerk van Valstar Simonis van waarde gebleken.

Door Theo de Boer en Eric Steinebach

Eric Steinebach.

Building Information Modelling (BIM) is een werkmethode gebaseerd op het delen van bouwinformatie. Het opbouwen en opslaan van essentiële gegevens tijdens het ontwerp- en realisatieproces leiden uiteindelijk tot minder faalkosten en een efficiënter beheer. Althans, dat is de bedoeling. De opgeslagen, actuele en toegankelijke informatie wordt ondersteund door digitale, driedimensionale instrumenten.

Database

Theo de Boer.

BIM dwingt naar onze mening installatieadviesbureaus tot een nog intensievere samenwerking met architecten en constructeurs in alle fases van het bouwproces. Het voordeel daarvan is volgens ons de soepele overgang van ontwerp naar bouwfase. En van bouwpartner naar bouwpartner. Expertise en praktijkervaring zijn nodig om een database met

objecten te kunnen vullen met intrinsieke eigenschappen als energie, verlichting, akoestiek, materialen en duurzaamheideisen. Daardoor wordt naar onze mening een hoger detailniveau en een hoger afstemmingsniveau van het integrale ontwerp bereikt waardoor faalkosten voor een bouwproject worden verlaagd. Door bijvoorbeeld te werken met het ontwerppakket Revit 3D wordt die integrale samenwerking ook in een driedimensionale omgeving mogelijk. De kwaliteit van het ontwerp gaat hiermee substantieel omhoog omdat het model in drie dimensies aangeeft wat daadwerkelijk gemaakt moet worden. Vervolgens kunnen met dat programma ook ontwerpbeslissingen gesimuleerd worden.

Transitiefouten Het oorspronkelijke idee van ontwerpers wordt nu niet meer eerst vertaald van 3D naar 2D, maar blijft in hetzelfde driedimensionale format als gemaakt door het ontwerpteam. Dat voorkomt transitiefouten en maakt het eenvoudiger om de consequenties

BIM is volgens de auteurs een ontwikkeling waardoor partijen in de bouwketen worden gestimuleerd om zich proactiever op te stellen.

B UWF RMATIE

OPINIE

betere samenwerking van wijzigingen te laten zien. Ook het detailniveau van het ontwerp is groter. Daardoor zullen aannemers en installateurs risico’s beter en eerder kunnen bepalen en vastleggen. Echt interessant is het volgens ons wanneer alle partners in een bouwteam – dus ook de uitvoerende bouw – in BIM/3D gaan werken. Daardoor gaan we niet meer na(ast) elkaar, maar echt samen werken.

BIM is een ontwikkeling waardoor partijen in de bouwketen worden gestimuleerd om zich proactiever op te stellen. Dat is winst, omdat daardoor botsende belangen en uitgangspunten vanuit bouwkundig, constructief en installatietechnisch opzicht in een vroegtijdig stadium worden gesignaleerd en opgelost. Het werken met BIM geeft daarbij ook aan de opdrachtgever beter inzicht hoe zijn wensen en eisen worden vertaald en gedetailleerd in het uiteindelijke ontwerp. In de praktijk blijkt dat het niet alleen om de beperking van faalkosten gaat, maar dat BIM ook een positieve bijdrage levert aan de integraliteit van complexe ontwerpen. Het

wordt daardoor steeds eenvoudiger om de consequenties van mogelijke veranderingen te laten zien. Dat hiervoor een verschuiving van detail ontwerpinspanningen naar eerdere fasen in het totale proces noodzakelijk is, wordt soms nog niet onderkend. Maar dat is goed uit te leggen als de hiervoor genoemde voordelen driedimensionaal aan de opdrachtgever getoond kunnen worden.

Binnen korte termijn verwachten wij dat BIM binnen de bouwsector volledig geaccepteerd is en geïntegreerd zal zijn in het bouwproces. De eerste resultaten bewijzen de voordelen, zowel op concreet projectniveau als op het gebied van samenwerking en verbeteren van onderling begrip.

Methode zorgt voor soepelere overgang ontwerp naar bouwfase

Drs. ing. Theo de Boer en ing. Eric Steinebach zijn beiden werkzaam bij Valstar Simonis.

Reageren?: tel.: 070 307 22 22 e-mail: rijswijk@valstar-simonis.nl

COLUMN MAURICE VAN SANTE Vernieuwen door vreemde ogen Wat doe je als je met een probleem zit en je komt er maar niet uit? Het inschakelen van een externe adviseur doet dan dikwijls wonderen. Deze kijkt met een frisse blik tegen de omstandigheden aan en komt daardoor vaak met nieuwe houtsnijdende ideeën waar je zelf niet (meer) op kwam. Stel je nu de bouwsector voor. Een sector die er momenteel niet zo rooskleurig voor staat. De vraag naar nieuwe woningen en bedrijfsgebouwen is momenteel door de economische tegenwind voor een groot deel weggevallen en het productieapparaat is in vergelijking met andere goederen producerende sectoren nu niet speciaal innovatief of efficiënt te noemen. Jarenlang heeft de bouw geprofiteerd van een bijna ontembare honger naar nieuwbouw waardoor er weinig ‘drive’ was om te investeren in vernieuwing. Iedere gebouwde nieuwbouwwoning verkocht zichzelf.

De verslechterde economische ontwikkelingen maakte daar een einde aan en ook dit jaar verwachten we weer een krimp van de productie. Wat doe je voor een dergelijke sector die niet meer zelf uit de malaise komt? Demissionair minister Spies stelt een Bouwteam van experts uit de bouwwereld samen om zich te buigen over de vraag hoe de woning- en utiliteitsbouw sterker uit de crisis kan komen. Het Bouwteam heeft de opdracht om in een Toekomstagenda Bouw aan te geven hoe door een vraaggerichte en vernieuwende aanpak de bouwindustrie nieuwe opbrengsten kan aanboren en de kosten en risico’s kan beperken. De leden van het

B UWF RMATIE

bouwteam zijn stuk voor stuk specialisten uit de bouw en hun uiteindelijke Toekomstagenda levert uiteindelijk vast en zeker goede adviezen op. Maar als je de boel echt eens flink wilt opfrissen en met nieuwe kansrijke ideeën wilt komen, moet je dan juist niet een groep experts van buiten de eigen gelederen aan het werk zetten? Kies bijvoorbeeld uit iedere door het kabinet gekozen topsectoren een specialist en laat hun gezamenlijk met een verfrissende nieuwe blik naar de bouw kijken. Wat doen zij anders en waar kan de bouwsector nog leren? Eén van de leden van het Bouwteam gaf al aan dat we niet moeten verwachten dat ze met baanbrekende adviezen zullen komen. Jammer, want dat zou de sector wel kunnen gebruiken en een groepje externe adviseurs uit andere, wel goed draaiende sectoren zou dit misschien wel kunnen.

Drs. Maurice van Sante ING Economisch Bureau maurice.van.sante@ing.nl Twitter: @MauricevanSante

NR 5

15 mei 2012

21