VALSTAR VISIE
VALSTAR VISIE NR 8 - JAARGANG 4 - 2012
8
“Renoveren is duurzaamheid”
PROJECT IN BEELD
IN GESPREK MET
THEMA
Rabobank Utrecht
Jacqueline Cramer
MVO en duurzaamheid
>colofon
>woord
vooraf
Valstar Simonis is een onafhankelijk Nederlands ingenieursbureau op het gebied van duurzaamheid, comfort en veiligheid in gebouwen. Valstar Simonis telt 80 medewerkers en heeft v estigingen in Rijswijk, Apeldoorn, Eindhoven, Amsterdam en Groningen. Voor meer informatie T 070 307 22 22 www.valstar-simonis.nl Wilt u ook Valstar Visie o ntvangen, stuur dan een mail naar: valstarvisie@valstar-simonis.nl Lay out & concept SD Communicatie, Rotterdam Tekst & advies Schuttelaar & Partners, Den Haag Fotografie Wim van der Spiegel Yvette Wolterink
2
De vestigingen: Rijswijk Veraartlaan 4 Postbus 1935 2280 DX Rijswijk ZH T 070 307 22 22 rijswijk@valstar-simonis.nl
Directieteam Valstar Simonis: Wilfried van Mierlo, Luciano dos Santos, Theo de Boer en Jacques Mol
Een duurzame hype!
D
e financiële crisis raakt ook ons. Dat is zeker niet altijd leuk, maar er zitten ook positieve kanten aan. De omstandigheden dwingen de installatieadviessector immers nog meer om creatieve oplossingen
Apeldoorn Laan van Westenenk 731a Postbus 1375 7301 BP Apeldoorn T 055 526 37 77 apeldoorn@valstar-simonis.nl Eindhoven Hondsruglaan 89 5628 DB Eindhoven T 040 290 26 62 eindhoven@valstar-simonis.nl
te bieden die verder gaan dan de gemiddelde standaard. Soms zijn dat adviezen gericht op de korte
termijn en met behoud van belangrijke delen van de bestaande technische installaties. Meestal gaat het om meer duurzame en dus op de lange termijn gerichte benaderingen die zich uiteindelijk terugverdienen. In het onnavolgbare vakjargon van managers en opinieleiders gaat het om “slimme” oplossingen of om uitdagingen. Maar in de opvattingen van de medewerkers van Valstar Simonis gaat het er vooral om meningen en wensen van opdrachtgevers kritisch te spiegelen aan de technische realiteit van vandaag en morgen. En aan de ambities op het gebied van duurzaamheid en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. Valstar Simonis bewijst dat dagelijks. In deze Valstar Visie zijn daarvan voorbeelden te vinden die bewijzen dat duurzaamheid geen hype is.
Amsterdam Jan Evertsenstraat 731 1061 XZ Amsterdam T 020 448 98 50 amsterdam@valstar-simonis.nl
Of, zoals professor Jacqueline Cramer dat verwoordt: “De bouwcrisis leidt tot meer kritische massa. Juist nu is
Groningen Kieler Bocht 5 9723 JA Groningen T 050 547 05 20 groningen@valstar-simonis.nl
opdrachtgevers te helpen met het realiseren van hun ideeën is het directieteam van Valstar Simonis versterkt
Coverfoto Wim van der Spiegel
het een kwestie van doorpakken, omdat duurzaamheid in een veel bredere context wordt gezien.” Doorpakken doet Valstar Simonis ook met het versterken van de organisatie. Om van dag tot dag onze met Luciano dos Santos. Meer informatie hierover staat in de Valstar Varia achter in dit magazine.
>INHOUDSOPGAVE Woord vooraf project in beeld Rabobank Utrecht In gesprek met Jaccqueline Cramer over duurzaam vastgoed Thema Duurzaam is niet duurder Valstar Varia
www.valstar-simonis.nl
2 3 6 9 11
>Project
in beeld
NIEUWE WERKEN BIJ RABOBANK KRIJGT VORM
PIETER KETTING, PROGRAMMAMANAGER RABO UNPLUGGED Het kantoor van Rabobank Nederland in Utrecht ruikt en oogt nieuw. En toch functioneert het al enige tijd, hoewel de laatste medewerkers eind maart hun intrek namen. Het gebouw imponeert. Niet zozeer door zijn hoogte of ligging, maar vooral door de sfeer, die enerzijds zakelijk maar anderzijds ook als transparant en vriendelijk wordt ervaren. Wilfried van Mierlo, algemeen directeur bij Valstar Simonis, is op bezoek bij de Rabobank. Pieter Ketting legt uit waarom de Rabo-visie op het Nieuwe Werken hier volledig tot zijn recht komt. “De nieuwbouw is enerzijds het gevolg van onze opvattingen over de optimale werkcondities en anderzijds
een
katalysator
voor
diezelfde
condities.
De
24-uurs
economie
en
de
voortschrijdende technologie veronderstellen overigens niet alleen een aangepaste, fysieke werkomgeving, maar vooral een andere, mentale werkhouding van al onze medewerkers.�
3
D
e onlangs opgeleverde nieuwbouw nodigt nadrukkelijk uit tot
Het state-of-the-art bestek was zes jaar geleden weliswaar redelijk traditi-
kennisdelen met andere functies en disciplines op de verschil-
oneel, maar door daar kritisch en toekomstgericht mee om te gaan kon op
lende vloeren. Afhankelijk van de activiteit en de beschikbaar-
een creatieve en geïntegreerde wijze het Nieuwe Werken daarin vormge-
heid werken medewerkers alleen of met anderen op een werkplek die op
geven worden. “Eigenlijk lagen we in de conceptontwikkeling voortdurend
dat moment optimaal is voor het bereiken van het gewenste resultaat. De
een jaar achter op het bouwproces. Dat was niet ideaal, maar het was een
nieuwbouw bestaat uit een hoogbouw van 25 verdiepingen. De bezoe-
fact of life. Toch hoop ik dat in de toekomst bij verdere nieuwbouw- en
kers worden ontvangen op een levendig plein met semipublieke trekjes.
renovatieprojecten van de Rabobank dat tijdsverschil gering is.” Het concept van het Nieuwe Werken werd gefaseerd geïntroduceerd, ook al omdat
“Toen wij zes jaar geleden startten met de conceptontwikkeling voor dit
de nieuwbouw steeds in vijf etages werd opgeleverd. Dat gaf de nodige
nieuwe hoofdkantoor konden we niet bevroeden hoe snel de ontwikkelingen
flexibiliteit. Het ging daarbij zeker niet alleen om technische voorzieningen,
en opvattingen over werkomstandigheden binnen het concern zouden ver-
zoals op het gebied van ICT, klimaat, licht of akoestiek, maar ook om zaken
anderen. Toch is het ons gelukt een gebouw op te leveren dat niet alleen
als comfort, kleur, meubelen en flexibele kantoorruimten met zones die met
duurzaam en gezond is, maar dat ook de nodige flexibiliteit in zich herbergt
hoge of lage schotten zijn gemarkeerd.
om technologische, fysieke en mentale veranderingen binnen de Raboorganisatie eveneens in de toekomst te accommoderen en te faciliteren.”
4
Uitgangspunten
aanpassingen in het gedrag van medewerkers, die nog niet voldoende
“De eigen verantwoordelijkheid van alle medewerkers, het stimuleren van
gewend zijn aan de werking van bepaalde installaties of interne regels en
individueel ondernemerschap en het versterken van de onderlinge
procedures. “Een kwestie van discipline en ervaring.” Die onderlinge
samenwerking vormen drie belangrijke uitgangspunten voor de huidige
discipline is ook van belang om alle werkplekken schoon, veilig en bereik-
organisatie. Het was de opdracht, maar in zekere zin ook de kunst, om
baar te laten zijn. “Er zijn nauwelijks huisregels opgesteld. Dat lijkt ook
die aspecten in de nieuwbouw te verankeren. Volgens mij is dat, ook in
helemaal niet nodig, omdat iedereen het belang beseft van een prettige
de uitwerking, goed gelukt. De Rabobank is afgestapt van het traditio-
werkomgeving. Daarin past het niet om hardop te telefoneren of om troep
nele kantoorconcept met vaste werkplekken. Doordat medewerkers
achter te laten. En mocht dat wel eens gebeuren dan vertrouw ik op het
plaats- en tijdonafhankelijk werken kan het gebouw efficiënt worden
corrigerend vermogen van de collega’s.”
gebruikt.” Wilfried van Mierlo, algemeen directeur bij Valstar Simonis, is enthousiast De eerste reacties van medewerkers, maar zeker ook van externe rela-
over het intensieve samenwerkingsproces dat uiteindelijk geleid heeft tot
ties en klanten zijn positief. “Ik verwacht een dergelijk beeld ook uit de
een succesvolle integratie van de nieuwbouw en het Nieuwe Werken.
tevredenheidonderzoeken onder medewerkers en klanten. Natuurlijk
“Door ook tijdens de bouw en de periode daarvoor flexibel en anticipe-
blijven er voorlopig nog wel wat verbeterpunten bestaan, maar die blijken
rend toe te werken naar een optimaal resultaat kon dit gebouw in deze
in de praktijk oplosbaar”, aldus Pieter Ketting. Het gaat daarbij vooral om
vorm en met deze kwaliteiten ontstaan. Het leidde ondermeer tot een zeer energiezuinig gebouw.” Pieter Ketting is al even positief over de samenwerking tijdens het (voorbereidende) bouwproces, vooral ook omdat daardoor de duurzaamheidambities en taakstellingen in samenhang met de uitgangspunten voor het programma Rabo Unplugged konden worden waargemaakt. “Er was sprake van een interdisciplinair team, dat op de onvoorwaardelijke steun van de Raad van Bestuur kon rekenen. Maar ook de relatie met de Ondernemingsraad leidde tot steun en onderling vertrouwen. Maar eigenlijk zijn de spontane reacties van medewerkers, Ondernemingsraad en externe relaties nog veel belangrijker voor ons. Daaruit blijkt dat het ons gelukt is een duurzaam gebouw te realiseren dat ook nog eens een aantrekkelijke werk- en ontmoetingsfunctie heeft.”
DUURZAME TECHNIEKEN •
Geïntegreerde zon- en lichtwering
•
Maximaal gebruik van daglicht
•
Dubbele glasgevel zorgt voor transparantie en een goed binnenklimaat
•
Energiezuinige klimaatplafonds
•
Warmte-/koudeopslag in de bodem
•
Onderdorpels die koudeval bij de gevels voorkomen
•
Closets met beperkt watergebruik
•
Duurzaam geproduceerd en gecertificeerd hout
NIEUWBOUW HOOFDKANTOOR RABOBANK
Pieter Ketting (links) en Wilfried van Mierlo
•
2300 werkplekken (voor 3400 medewerkers)
•
25 verdiepingen
•
56.000 vierkante meter kantooroppervlak
•
20.000 vierkante meter geveloppervlak
•
Hoogte: 105 meter
•
GreenCalc+: Milieu Index >300, labelklasse A
5
>In
gesprek met
JACQUELINE CRAMER: “RENOVEREN IS DUURZAAMHEID”
DUURZAAM VASTGOED IS (VEEL) MEER WAARD In haar kantoor in het Universiteitsgebouw in Utrecht treffen Jacques Mol en Theo de Boer, beiden directeur bij Valstar Simonis, Jacqueline Cramer. Om te praten over duurzaamheid en concrete initiatieven af te tasten.
6
Artist impression nieuwbouw Onderwijscentrum Universiteit Utrecht, Ector Hoogstad Architecten
O
ud-minister en hoogleraar duurzaam innoveren dr. Jacqueline
worden gesteld om hun eigen verantwoordelijkheid te nemen. Ik pleit in
Cramer vindt het een gelukkige bijkomstigheid dat het draag-
dit opzicht voor meer zelfregulering.” Jacqueline Cramer, voorzitter van
vlak voor verduurzaming van de gebouwde, stedelijke omge-
het Utrecht Sustainability Institute (USI), is gedreven en heeft haast.
ving fors is toegenomen onder druk van de energie- en bouwcrisis. “Er is
Haast om samen met andere partijen in de keten resultaat te boeken op
nu eindelijk sprake van een moreel eigenaarschap, van meer onderling
het gebied van duurzaamheid.
begrip en kennis. De sense of urgency die moet leiden tot integrale
In dat opzicht zijn de parallellen met de opvattingen van Valstar Simonis
oplossingen is aanwezig. Het gaat niet alleen om de denkbeelden van Al
opvallend. Ook Jacques Mol en Theo de Boer verbazen zich erover dat
Gore, de mondiale problemen van klimaatverandering of de uitputting
de noodzakelijke transities op dit terrein vaak zo langzaam en moeizaam
van grondstoffen. Het gaat om het hier en nu en de groeiende noodzaak
verlopen. “Een doorlooptijd voor een proefproject kan zo maar zes jaar
om zorgvuldig en bewust met water, grondstoffen, bodem of energie om
duren. Dat is echt veel te langzaam om verstandig te kunnen anticiperen op nieuwe eisen en ontwikkelingen.” Jacques Mol wijst op het lange ter-
te gaan. Van dat moment moeten we gebruik maken.” “Het bouwproces is nog steeds veel te traditioneel. Daardoor
mijneffect, uit te drukken in total-cost-of-ownership. Hierdoor kunnen
komen innovaties te weinig aan bod. Dat ligt trouwens ook
aspecten als comfort, beleving en energie geïntegreerd worden en wel
aan de verschillende bouwpartners, zowel van priva-
tot een verantwoorde en duurzame levensduurverlenging van gebouwen
te als van publieke zijde. Zo werkt het nieuwe
en installaties leiden. “Tenminste als maar duidelijk is waar de voordelen
Bouwbesluit dat vanaf april 2012 is inge-
zitten en bij wie die voordelen uiteindelijk terecht komen. Het mag toch
voerd onbedoeld juist tegen noodza-
langzamerhand duidelijk zijn dat duurzaam vastgoed meer waard is.
kelijke vernieuwingen. Dat is
Maar dan moeten we er wel in willen investeren.” Soms ligt het ook aan
een gemiste kans, ook al
de consument of eindgebruiker die nog niet voldoende doordrongen is
omdat
daardoor
partners in
van het belang en de voordelen van duurzaamheid in de gebouwde
niet
omgeving. Het helpt wanneer marktpartijen voorop lopen, maar uit-
staat
eindelijk beslist de opdrachtgever. Ook in de adviessector voor installatietechniek blijken nogal eens oude structuren en verouderde opvattingen creatieve en meer duurzame oplossingen in de weg te staan.
“Het bouwproces is nog steeds te
traditioneel. Daardoor komen innovaties te weinig aan bod.”
7
“Dat geldt zeker niet alleen voor nieuwbouw, maar net zo goed bij onder-
met die ervaringen nog te weinig wordt gedaan. Dit terwijl het bewustzijn
houd en het dagelijkse beheer en gebruik waar juist ook enorme opera-
om serieus het thema duurzaamheid te integreren in het bouwproces wel
tionele duurzaamheidwinst kan worden behaald. Het is jammer dat
degelijk aanwezig is. Het credo “meer met minder” spreekt immers aan,
opdrachtgevers zich dat niet altijd realiseren. Het is te hopen dat proef-
zeker in een tijd van afnemend bouwvolume. En het zou misschien ver-
projecten of de kennisoverdracht van een initiatief als USI die houding en
standig zijn het slim te standaardiseren. De samenleving roept nu een-
kennislacune kunnen doorbreken”, aldus Theo de Boer.
maal om regie en om regels en dus zou de overheid op dat terrein meer
Ook Jacqueline Cramer hekelt het gebrek aan flexibiliteit en de bereid-
het initiatief moeten nemen. Op een gedoseerde en – dat klinkt in dit
heid tot innovatie, hoewel zij ook veel geslaagde voorbeelden van suc-
verband misschien wel wat vreemd – ook duurzame manier.” Jacqueline
cesvolle, duurzame initiatieven in urbane regio’s tegenkomt. “Ook allerlei
Cramer gelooft in deze aanpak, die niet gestoeld is op opportunisme
normen op het gebied van energiebesparing, zoals de EPC, ondervinden
maar op serieuze samenwerking, onderzoek, kennisdeling en communi-
weerstand. Voor een deel komt dat door onbekendheid bij de bouwbran-
catie. Daarbij wordt ook gekeken naar de ontwikkelingen in het buiten-
che, zoals ontwikkelaars, corporaties of gemeenten, maar voor een
land en speciaal naar succesvolle benaderingen en oplossingen van
belangrijk deel komt dat door een zeker conservatisme. Dat bevestigt
duurzaamheid in dichtbevolkte gebieden als Hongkong, Singapore of
deels het imago van de bouw, terwijl er zeker kansrijke experimenten en
China en India.
vernieuwingen in de bouw worden gerealiseerd. Het is alleen jammer dat
USI Anderhalf jaar geleden startte aan de Universiteit van Utrecht het Utrecht Sustainability Institute (USI), onder het stimulerende voorzitterschap van Jacqueline Cramer. Ook Herman Wijffels (ex-Rabo en Wereldbank) en Klaas van Egmond (ex-RIVM) zijn binnen het USI actief. Inmiddels zijn tien vooraanstaande kennispartners en acht markt-
8
partijen binnen USI werkzaam. Samen maken zij op een effectieve wijze gebruik van de innovatiekracht en het denkvermogen in de regio Utrecht en daarbuiten. Onderzoek, ontwikkeling en concrete toepassing van kennis op het gebied van duurzame urbane regio’s staan daarbij centraal. Het USI is een netwerkorganisatie. “Het gaat daarbij zeker niet alleen om technische, organisatorische of financiële aspecten, maar vooral om participatie en draagvlak tussen relevante partijen in een bepaalde regio. Het USI heeft bewust gekozen voor de stedelijke problematiek context. Mondiaal gezien woont nu al de helft van de bevolking in een stedelijk gebied, in 2050 zelfs 75%. Het zal duidelijk zijn dat daar de uitdaging, maar vooral ook de winst ligt voor een gerichte duurzaamheidaanpak. De opgaven liggen primair op terreinen als energie, grondstoffen, bodem en water.” In eerste instantie richt USI de pijlen op vaderlandse pilots in de vorm van proeftuinen. Zo vindt in Soesterberg een marktverkenning plaats naar de opzet voor een energieneutrale wijk; in Utrecht wordt gestudeerd op de mogelijkheden om warmte- en koudeopslag en het schoonmaken van de bodem met behulp van een biowasmachine te realiseren. Ook vindt in de directe omgeving, het universiteitsterrein De Uithof, onderzoek plaats. Voor meer informatie: www.usi-urban.nl
Jacques Mol, dr. Jacqueline Cramer (Oud-minister en hoogleraar duurzaam innoveren), Theo de Boer
DUURZAAMHEIDSAMBITIES INTEGRALER EN CONCRETER
DUURZAAM IS NIET DUURDER Veertig procent van ons energieverbruik vindt plaats in de gebouwde omgeving. Naast transport en voeding wordt dan ook juist daar actief gezocht naar duurzame oplossingen. Deels liggen die in de technische sfeer. Maar minstens zo belangrijk zijn organisatorische en sociaal-economische aspecten. “We zijn op weg naar integrale duurzaamheid, niet alleen omdat wij dat belangrijk vinden maar ook omdat onze opdrachtgevers dat willen”, aldus Marcel Langeveld, die sinds een jaar leiding geeft aan de adviesgroep Energie & Duurzame Ontwikkeling bij Valstar Simonis.
V
alstar Simonis is al geruime tijd bezig met allerlei vormen van
erkenning past in ons streven naar continue verbetering van de duurzaam-
Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen, zonder daar al te veel
heidprestaties.”
ruchtbaarheid aan te geven. “Dat was niet alleen een kwestie van
Volgens Marcel Langeveld is duurzaamheid geen hype maar een trend.
bescheidenheid, maar eigenlijk maakt duurzaamheid en maatschappelijk
“Je ziet in de samenleving en bij onze opdrachtgevers de aandacht geluk-
verantwoord handelen vanzelfsprekend onderdeel uit van ons werk."
kig verschuiven van ‘green washing’ naar consistente en substantiële
Er zijn verschillende labels om de duurzaamheid van een organisatie te
duurzame maatregelen. Natuurlijk onder druk van strengere regelgeving,
meten, zoals de CO2-footprint, de CO2-ladder en de Milieubarometer, elk met
maar zeker ook vanuit bedrijfseconomische overwegingen. Duurzaamheid
hun eigen insteek. "Wij hebben ervoor gekozen om ons bedrijf in 2011 te
blijft in deze tijden van elkaar opvolgende crises overeind. Je ziet het
laten certificeren volgens ISO 14001, een internationale norm om milieuma-
bijvoorbeeld aan het succes van concepten als BREEAM. Dat is een
nagementsystemen op te zetten. De keuze voor dit systeem is ook gemaakt
ongekende ontwikkeling in de bouw. Er is bijna geen opdrachtgever meer
omdat dit goed aansluit bij ons eigen kwaliteitsysteem dat al ruim vijftien jaar
te vinden die geen eisen stelt aan duurzaamheid. Alle huidige regels,
operationeel is. Daarmee zijn procedures vastgelegd en gestructureerd. De
labels, certificeringen en vergunningen werken in dat opzicht mee.”
9
Toch zijn nog lang niet alle opdrachtgevers voldoende doordrongen van de
Eigen belang
milieubelangen en vooral van hun eigen belang. “Wij proberen opdracht-
Op basis van inzicht en zorgvuldige analyse komt Valstar Simonis tot
gevers ervan te overtuigen dat duurzaamheid niet alleen wettelijk
duurzame oplossingen op maat. “Vaak lukt het ons om op basis van harde
vereist wordt of het goed doet in de communicatie en public relations.
gegevens opdrachtgevers te overtuigen, zoals recent bij het nieuwe
Ook laten wij zien dat duurzame oplossingen – die deels in technische
Montessori College in Nijmegen. Daar is – binnen het budget – gekozen
installaties zitten – duidelijke meerwaarde bieden. Vanuit mijn persoonlijke
voor een duurzame installatietechnische oplossing met energieopslag in
drive help ik ook de advies- en ontwerpteams om onze opdrachtgevers tot
de bodem, een warmtepomp en betonkernactivering. Een ander voorbeeld
maximale duurzaamheid te verleiden. Het gaat zeker niet alleen om ener-
is het plaatsen van zonnecellen op daken, iets dat vanwege de spectacu-
giebesparing, hoewel dat in een periode van stijgende energieprijzen wel
lair gedaalde prijzen van dergelijke installaties meestal rendabel kan zijn.
een belangrijke factor is, maar bijvoorbeeld ook om comfort en uitstraling.
Mocht het op dit moment nog niet passen binnen het budget of de gehan-
Dat zijn aspecten die zowel bij het ontwerpproces bij nieuwbouw en reno-
teerde terugverdientijd, dan is het van belang bij het ontwerp minimaal
vatie, maar zeker ook bij beheer en onderhoud aan de orde behoren te
rekening te houden met het later alsnog plaatsen van dergelijke installaties.
komen. Zo kwamen we er onlangs bij een opdrachtgever achter dat er
Ik ben ervan overtuigd dat zonnecellen binnen vijf à tien jaar net zo gewoon
weliswaar een duurzame en kostbare klimaatinstallatie aanwezig is, maar
zijn als dubbel glas. Toch zijn er nog steeds partijen die op basis van korte
dat deze al geruime tijd niet meer functioneerde wegens gebrek aan aan-
termijnafwegingen niet bereid zijn te investeren in deze duurzaamheid.
dacht voor beheer. Weggegooid geld en zoiets gaat ook nog eens onnodig
Volgens mij is dat echt een gemiste kans. Duurzaam is immers niet per se
ten koste van het comfort.” Er is dus nog voldoende werk aan de duurzame
duurder als je wat verder kijkt dan morgen of volgend jaar!”
winkel, niet alleen bij nieuwbouw maar juist ook bij bestaande gebouwen. Ook Valstar Simonis zelf geeft het goede voorbeeld. Met ISO 14001 wordt
10
“Vanuit mijn persoonlijke drive help ik de advies- en ontwerpteams om onze opdrachtgevers tot maximale duurzaamheid te verleiden.”
continu gewerkt aan interne milieuzorg. Marcel Langeveld gaat dat proces verder stimuleren en structureren. “Het is leuk om te merken dat verschillende medewerkers met creatieve ideeën komen. We zullen automatismen doorbreken, zodat die creativiteit meer tot haar recht komt. Dit doen wij onder meer door de laatste inzichten en ontwikkelingen continu up to date en beschikbaar te hebben voor alle collega’s. Daarmee delen we kennis en ervaring op dat terrein nog breder. Net zoals andere zaken hoort duurzaamheid immers gewoon bij ons vak.”
ENKELE WAPENFEITEN VALSTAR SIMONIS & DUURZAAMHEID
PLANNEN VALSTAR SIMONIS
• Publicatie ABC Duurzaamheid (wegens succes verschijnt tweede druk)
• Nieuwe interne duurzaamheidstool
• Stimulering openbaar vervoer gebruik
• Duurzaam materiaalgebruik in bestekken
• Sterkere integratie BREEAM in ontwerptrajecten
• Minimum energielabel (lease)auto’s medewerkers
• Verdergaande samenwerking in de bouwketen om nog beter integraal
• Actief lid Dutch Green Building Council
te ontwerpen en te bouwen
• Actief participant Duurzaam Gebouwd
• Verder terugdringen eigen milieubelasting (auto’s, energiegebruik,
• Gecertificeerd volgens ISO 14001 • Kernteam Duurzaamheid, afdeling Energie & Duurzame Ontwikkeling
papiergebruik etc.)
• Meer aandacht voor People en Prosperity
WIE IS MARCEL LANGEVELD? Marcel is een enthousiaste voorvechter van duurzaamheid. Een duurzaamheidambassadeur, maar niet dwingend of dogmatisch. Hij zoekt verbinding met zijn opdrachtgever om voor hem of haar het beste eruit te kunnen halen. Met een basis vanuit techniek en duurzaamheid heeft hij zich de laatste tien jaar met beleid en processen bezig gehouden. Bij Valstar Simonis gebruikt hij die ervaring om in projecten concrete resultaten te behalen.
Â
VARIA >Valstar
Varia
VALSTAR SIMONIS PARTNER VAN DUURZAAM GEBOUWD Duurzaam Gebouwd is hĂŠt kennisplatform over duurzaam bouwen. Het kennisplatform informeert en inspireert professionals door onafhankelijk nieuws, expertmeetings, projectbeschrijvingen en innovatieve producten. Tegelijkertijd is Duurzaam Gebouwd een complementair en interessant netwerk van personen en bedrijven. De missie luidt: Door kennis en netwerk delen de verduurzaming van de gebouwde omgeving een grote stap vooruit te helpen. Kijk voor meer informatie op www.duurzaamgebouwd.nl.
VRIJE TIJD VAN VALSTAR SIMONIS Veel projecten van Valstar Simonis betreffen musea en leisure accommodaties. Wij proberen met activiteiten voor onze medewerkers zoveel als mogelijk ook deze projecten te bezoeken. Zo gingen medewerkers (vaak met partner en kinderen) de laatste jaren naar het Museon in Den Haag, het Nederlands Architectuur Instituut (NAi) in Rotterdam en de Apenheul in Apeldoorn. Ook diverse theaters, waarvan wij het ontwerp gemaakt hebben, werden al bezocht. Onder andere Castellum in Alphen a/d Rijn, Orpheus in Apeldoorn en het Spiegeltheater in Zwolle. Deze zomer is de familiedag in de Efteling in Kaatsheuvel. Daar bezoeken wij de nieuwste attractie Raveleijn, waaraan Valstar Simonis meegewerkt heeft.
NIEUWE MEDEWERKERS De afgelopen maanden zijn twee nieuwe medewerkers het beleidsteam van Valstar Simonis komen versterken. Dit zijn Luciano dos Santos en Albert van Sprundel. Luciano is per 1 juni directeur en heeft veel ervaring met hoogwaardig advieswerk bij datacenters, onderzoeks/ laboratium gebouwen en grote (renovatie)projecten van kantoren. Albert is sinds 1 maart aan de slag als senior adviseur. Hij heeft de laatste tien jaar gewerkt in de huisvestingsorganisaties van grote ziekenhuizen. Albert heeft veel kennis van het gebruik en beheer van OK complexen. Met de komst van deze twee ervaren adviseurs is Valstar Simonis nog beter toegerust voor hoogwaardige advisering in de komende jaren.
Luciano dos Santos (links) en Albert van Sprundel
11
OPGELEVERD UIT DE PERS …
Kaatsheuvel
Efteling nieuwbouw Raveleijn
Opdrachtgever
Efteling
Architect
Van Aken Architecten
Omvang
9.000 m² bvo
Bijzonderheden Een combinatie van de attractie Raveleijn met arena en tribune en het nieuwe hoofdkantoor van de Efteling
Delfzijl Nieuwbouw school voor Zeevaart, Energie- en Productietechnologie Opdrachtgever
Noorderpoort College
Architect
Jongsma Dijkhuis
Omvang
3.300 m² bvo
Bijzonderheden Eerste opgeleverde Revit project met BREEAM certificaat
NIEUWE OPDRACHTEN BREEAM-ADVISERING OP ALLE TERREINEN DOOR VALSTAR SIMONIS Valstar Simonis heeft naast gecertificeerde assessoren BREEAM-nieuwbouw ook een aantal experts voor zowel BREEAM-nieuwbouw, BREEAM Bestaande Bouw en Gebruik als BREEAM Gebiedsontwikkeling. Wij kunnen zowel voor nieuwbouw als bestaande bouw met een quick-scan voor u inzichtelijk maken welke BREEAM-score tot de mogelijkheden behoort. Vanzelfsprekend kunnen de BREEAM-experts van Valstar Simonis het verdere BREEAM-traject tijdens ontwerp- en (ver)bouwwerkzaamheden
Rotterdam
Erasmus MC Medische Faculteit
Opdrachtgever
Erasmus Medisch Centrum
Architect
Ector Hoogstad Architecten
Omvang
60.000 m² bvo
Bijzonderheden
Hoogwaardige onderzoeksfaciliteiten (o.a. ML III), renovatie waarbij gebouw in gebruik blijft
Leidschendam MCH vestiging Antoniushove Opdrachtgever
Medisch Centrum Haaglanden
Architect
Prent en Landman Architecten bna
Omvang
6.000 m² bvo
Bijzonderheden Uitbreiding met beddenafdeling en parkeergarage
begeleiden, desgewenst met een BREEAM-certificaat als resultaat. Graag gaan we met u in gesprek om te kijken welke duurzame ambitie bij u past. Bent u geïnteresseerd neem dan contact op met Marcel Langeveld of Gino Lambert op telefoonnummer 070 - 307 22 22.
Schiphol Battery Switching Stations (BSS) Opdrachtgever
Better Place
Architect
Meijer & van Eerden
Bijzonderheden
B etter Place is voornemens enkele tientallen Battery Switching Stations (BSS) te realiseren in Nederland, als onderdeel
ABC Duurzaamheid
van een "roll-out" in diverse landen, in Nederland komt het eerste BSS op
Het boekje “ABC Duurzaamheid” dat Valstar Simonis geschreven heeft,
Schiphol, waar het voor taxi's gebruikt
is inmiddels in herdruk weer leverbaar. Het “ABC” geeft een mooi
gaat worden
overzicht van de ontwikkelingen die duurzaamheid in de gebouwde omgeving de afgelopen 20 jaar doorgemaakt heeft. U kunt het kosteloos aanvragen bij Marjolijn Schrok, (m.schrok@valstar-simonis.nl).
Utrecht Renovatie en nieuwbouw Onderwijscentrum, Universiteit Utrecht
ENQUÊTE Graag willen wij van u weten wat u vindt van ons magazine Valstar Visie. Ga naar www.valstar-simonis.nl/enquete en vul de vragenlijst in. Indien u uw naam en adres achterlaat ontvangt u een leuke attentie van ons.
Opdrachtgever
Universiteit Utrecht
Architect
Ector Hoogstad Architecten
Omvang 11.500 m² bvo nieuwbouw en 5.600 m² bvo renovatie Bijzonderheden Onderwijscentrum voor de betafaculteiten met collegezalen, practicum- en labruimten, horeca en ruimten voor studieverenigingen
www.valstar-simonis.nl