Coos Veltman van PC koning tot KNKB voorzitter

‘Ik bin leafhawwer fan it spultsje at ik op tribune sit, mar no libje no je oars nei de PC ta’ Coos Veltman, van PC-koning tot kaatsbond-voorzitter

JUTRIJP - Coos Veltman is eind maart van dit jaar gepresenteerd als de nieuwe voorzitter van de KNKB. Hij is de opvolger van Wigle Sinnema. Tijdens die benoeming nam hij een voorschot op hoe hij die rol ziet. Eerst wil hij alles doormaken, om vervolgens met het bestuur een koers te kiezen. ,,As der wat net wurket, kinne je wat oars besykje.’’ Het past bij de mens Veltman, die als topkaatser aan de opslag na de juiste overwegingen vaak tot een verrassende bal kwam. Het leverde hem op de PC twee koningschappen op. Al kende hij ook een dip. TEKST: SYBE JOOSTEMA

Veltman woont in Jutrijp, in de luwte van het kaatsen, ver van waar kaatsen al eeuwenlang onderdeel van de samenleving is. Hij is er een van de initiatiefnemers voor de kaatsvereniging van Hommerts-Jutrijp, vijftien jaar geleden opgericht. ,,En der binne no al goed 90 leden aktyf. Nee, der sit noch gjin PC-keatser by, mar wat net is, kin noch komme no.’’ Niettemin leeft het kaatsen er volop.

Sinds hij voorzitter van de kaatsbond is, kijkt hij met een andere mindset naar het kaatsen, ook naar de PC. ,,We hawwe regelmjittig kontakt, fansels hat it keatsbûn in liedende funksje yn it keatsen. De wedstriden yn it foartrajekt dy’t de KNKB organisearret, binne bepalend foar de ranking en dus foar it wol of net keatsen op de PC. Mar de eare fan it organisearjen fan PC as grutste keatsevenemint komt de ûnôfhinklike Permaninte Kommisje ta.’’

Als het om de PC gaat, heeft de geboren Rypster op it Sjûkelân zelf ook geweldige footprints liggen. Kaatsen zit hem in het bloed. En dat bleek al als klein jochie van zes jaar al, toen al zette hij de eerste kaatsstappen op het schoolplein. Waar hij kon kaatste hij. Maar toch duurde het even voordat zijn expliciete opslagkwaliteiten zichtbaar werden.

In de jaren 1985 en 1986 wist hij namens ‘Sjirk de Wal’ uit Dronryp de Jong Nederland te winnen. In 1985 met Willem Tuinman en Anne van der Wal tegen Bolsward met Albertus Nieuwenhuis, Albert Salverda en Albertus Vallinga. En datzelfde drietal deed het een jaar later nog een keer over, ditmaal in een finale tegen Franeker met Willy Herrema, André Tolsma en Tjipco Vellinga. Het was hetzelfde jaar dat Veltman voor de eerste maal de bondspartij, het NK kaatsen voor heren won. En daarmee was de junior meteen grote man met Dirk van der Leest en Gerrit Boomstra als secondanten. Sexbierum was de andere finalist, eveneens met behoorlijke sterke kaatsers: Jan Hesselius, Anne Piet Stellingwerf en Johannes van Dijk. Er werd in de persoon van Coos Veltman een voorschot genomen wat komen ging, want in dat succesjaar voor de vereniging, was hij ook op de PC actief.

Zijn harde en effectvolle opslag, ‘bûtsers’, waren een plaag voor elke perkspeler. Als hij kaatste was hij in het spel rücksichtslos, hij had de sterke wil om te winnen. Maar in de omgang met mensen is hij altijd correct. Het type gentleman. Zoals we hem nu ook zien in de nog korte rol van voorzitter van de kaatsbond.

Doorbraak op de PC Nog even terug naar die doorbraak op de PC. Hij speelde zich na een derde prijs op de PC in 1984 in de betere parturen. Hij viel op door zijn enorme concentratievermogen, dat leidde onder topspanning tot geweldig spel aan de opslag. Piet Jetze Faber en Tunno Schurer wisten hem later te bewegen om bij hen als opslager te komen. Het drietal won in 1990 de PC. En er verscheen een brede glimlach op zijn gezicht, toen hem de koningsbal werd gegund.

Maar het ene jaar is het andere niet. In 1991 bepaalde niet Veltman het verloop, maar had de regen een grote invloed op het spel. En toen kreeg het publiek een andere kant van Veltman te zien. In de halve finale gleed hij met alles aan de hang onder die omstandigheden tegen de lijn. Er werd ‘overlopen’ geroepen, en Veltman was gezien de omstandigheden wel terecht in alle staten. Hij kreeg meteen een jaar later te maken met een vormcrisis.

Dat je beter soms beter uit zo’n vormcrisis tevoorschijn kan komen, blijkt. In 1994 baarde hij opzien met een partuur, waarin smaakmaker Johannes van Dijk en de stille kracht Hotze Rusticus met hem de overwinning pakten.

,,Doe hienen wy allegear in ferhaal, want dat jier derfoar ferlearen wy mei alles oan de tillegraaf. Wy wienen dat jier dernei ekstra motifearre. En as je dan wol winne, dan is dat geweldich fansels.’’ Kaatsen mocht na zijn afscheid als actief kaatser voor de eeuwwisseling wat meer naar de achtergrond verdwijnen, de PC allerminst. ,,At ik kin, sit ik dêr op de tribune. Earst noch wol mei de gedachte, miskien hie ik noch meidwaan kinnen, mar folle letter mear as leafhawwer. At ik no op de tribune sit, dan wol ik neat fan it keatsen op de PC misse. Dan folgje ik alles.’’

Dit jaar zit hij er in de rol van KNKB-voorzitter voor het eerst als genodigde. ,,Ik kom op de wedstriden gauris PC-bestjoerders tsjin. Mannen as Ids Hellinga en Siemen Volberda sjoch ik gauris, dat binne ek leafhawwers. Mar ek de oaren. Yn dizze nije rol, libje je fansels wol wat oars nei it evenemint ta. Mar altyd op in hiele positive manier.’’

Coos Veltman

Geboortedatum: 20 december 1965 Geboorteplaats: Dronrijp Woonplaats(en): Dronrijp, Hommerts, Jorwerd, Joure Kaatscarrière: 1984 t/m 1997

Prijzen:

1982 Freulepartij 5e prijs 1983 Jong Nederland-NK junioren 3e prijs 1984 PC 3e prijs 1985 Jong Nederland-NK junioren 1e prijs 1986 Bondspartij senioren-NK 1e prijs 1986 Jong Nederland-NK junioren 1e prijs 1987 Bondspartij senioren-NK 3e prijs 1987 Jong Nederland-NK junioren 3e prijs 1988 Bondspartij senioren-NK 2e prijs 1988 PC 3e prijs 1990 PC 1e prijs +koning 1991 PC 3e prijs 1992 Bondspartij senioren-NK 3e prijs 1993 PC 2e prijs 1994 Bondspartij senioren-NK 6e prijs 1994 PC 1e prijs +koning 1995 PC 3e prijs 1998 Bondspartij senioren-NK 6e prijs

Puntenklassement: 397

Overledenen, de ons ontvallenen in 2021 en 2022 met een bijzondere band met de PC In memoriam

FRANEKER - De PC staat elk jaar tijdens de receptie stil bij mensen die als kaatserof anderzijds een duidelijke band met de PC hebben opgebouwd.

TEKST: PC FRANEKER

15-08-2021: Hendrik Gjaltema, Schalsum, 88 jaar.

Deelname aan de PC was voor Hendrik Gjaltema in 1957. Hij was nr. 3 op de lijst, samen met Piet de Groot (Franeker) en Sjoerd Tjeerdema (Arum); Hij verloor in de eerste omloop met 4-5 en 6-6. Hij was winnaar en koning op de Freulepartij van 9 augustus 1950 in Wommels voor Peins. Het partuur van Peins versloeg in de finale favoriet St.-Jacobiparochie met 5-3 en 6-2. Hij was daarna jarenlang scheidsrechter bij de KNKB.

21-08-2021: Rinze Hof, Franeker, 68 jaar.

Rinze Hof had een grote staat van dienst als KNKB-scheidsrechter.

Manning Uitvaartzorg

06-09-2021: Johan Dijkstra, Franeker, 81 jaar.

Johan Dijkstra was 25 jaar PC-bestuurslid van de Koninklijke Permanente Commissie. Hij was bij de PC penningmeester en ook vicevoorzitter. Als persoon was hij enthousiast, accuraat, ondernemend, humoristisch, een echte doorzetter en integer. Als erelid had hij grote betrokkenheid bij het PC-gebeuren.

06-09-2021: Gerrit Boomstra, Dronrijp/ Sexbierum, 63 jaar.

Gerrit Boomstra heeft negen keer meegedaan als opslager op de PC. In 1988 behaalde hij een derde prijs. Verdere successen: Tijdens de Jong-Nederland partij won hij namens Sexbierum in 1977 en 1979. Hij won een 3e prijs in 1978. Bondswedstrijden: voor Sexbierum: 7e prijs in 1978; 5e prijs in 1979. Bondswedstrijd: voor Dronrijp: 2e prijs in 1980 en 1988; 8e prijs in 1982; 1ste prijs in 1986; 3e prijs in 1987.

23-11-2021: Sikke Sikkema, Franeker, 80 jaar.

Sikke Sikkema kende vele successen op PC. Hij deed 14 keer mee, was eenmaal eerste, in 1969, tweemaal tweede en viermaal derde. Hij heeft in 1956 de Freule gewonnen voor Franeker en in 1968 en 1974 de bondspartij. Totaal aantal punten: 154.

29-11-2021: Willem Cornelis Tuinman, Dronrijp, 55 jaar.

Willem Tuinman deed drie keer mee aan de PC, in 1985, 1986 en 1987. Hij won een derde prijs in 1986. Hij was een groot talent vanuit de jeugd. Hij won voor Dronrijp in 1980 de Schooljongens Bond, in 1983 de Freule partij en in 1985 en 1986 de Jong Nederlandpartij. Hij had meer uit zijn carrière kunnen halen.

20-03-2022: Piet Paulusma, Harlingen, 65 jaar.

Piet Paulusma was weerprofeet en steun en toeverlaat voorafgaand en tijdens de PC. Met name in 2010 was hij degene die de Permanente Commissie door het Pluvius-geweld loodste.

09-05-2022: Folkert Popma, Leeuwarden, 91 jaar.

Folkert Popma zat in de financiële commissie van de KNKB. Hij haalde hoofdsponsor Philips (ten tijde van Cor Boonstra) binnen toen de Friesland Bank tussentijds afhaakte om daarna weer als Hoofdsponsor terug te keren. (‘Cor, dou must der foor sorge dat Philips wat voor ut kaatsen, wat foor Friesland doet!’) En zo geschiedde. Hij was een graag geziene gast bij de PC als onderdeel van de ‘Heren 17’ op de voorste rij van de genodigdentribune.

24-05-2022: Gerrit Ane de Boer, Amersfoort, 85 jaar.

Gerrit Ane de Boer was de penningmeester van de NOC/NSF. Hij heeft veel bemoeienissen gehad met de afhandeling van de financiële fusieperikelen van de KNKB en de CFK. Hij was een kaatsliefhebber en bezocht graag de PC.

05-06-2022: Johan Sjoers, Harlingen, 52 jaar.

Johan Sjoers heeft vier keer meegedaan op de PC (1990 t/m 1993). Hij kwam niet verder dan de eerste omloop. Hij was Freulewinnaar in 1985.

07-07-2022: Catharinus van Seijst, Menaam, 68 jaar.

Catharinus van Seijst is de broer van Johan. Hij heeft twaalf keer meegedaan op de PC en had slechts in 1975 een succesje: de 4e prijs. In 1973 won hij de eerste prijs op de Jong Nederland in het partuur van Franeker.