ΕΙΔΙΚΕ ΕΡΓΑΙΕ ΠΕΡΑΣΩΕΩΝ ΓΡΑΠΣΗ ΕΡΓΑΙΑ 3 // ΓΣΠ60
ΝΣΟΒΑ ΒΕΑΣΡΙΚΗ - std087620@ac.eap.gr ΚΑΘΗΓΗΣΗ ΤΜΒΟΤΛΟ ΔΡ. ΑΝΑΣΑΙΟ Ε. ΠΟΛΙΣΗ
ΡΟΔΟ // 2016
Βεατρίκθ Οτόβα || Εργαςία 3
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΝΟ Α * ΞΕΘΟΔΟΙ +........................................................................................................................................... 3 ΞΕΘΟΔΟΝΟΓΙΑ...................................................................................................................................... 3 ΕΙΑΓΩΓΗ ............................................................................................................................................... 3 ΓΜΟΦΡΑΡΙΞΑ / ΑΟΑΓΝΤΦΟΣΤΠΙΑ ΧΩΡΙ ΞΕΝΑΟΙ .............................................................................. 4 ΝΑΞΙΟΑΡΙΞΑ / ΒΕΡΟΙΜΙ ...................................................................................................................... 6 ΜΑΝΟΤΠΙΑ ΜΟΠΗ.................................................................................................................................. 8 ΜΕΝΟ Β * ΕΡΕΤΟΑ +............................................................................................................................................. 10 ΞΕΘΟΔΟΝΟΓΙΑ.................................................................................................................................... 10 ΔΕΙΓΞΑ ................................................................................................................................................ 11
ΓΣΠ60 ΑΘ1 16/2/2016
2
Βεατρίκθ Οτόβα || Εργαςία 3
ΚΕΛΟ
Α
[ ΜΕΘΟΔΟΙ ]
ΞΕΘΟΔΟΝΟΓΙΑ το πρϊτο ςκζλοσ τθσ εργαςίασ, μελετικθκαν οι δοκείςεσ πθγζσ και αναηθτικθκαν περιςςότερεσ, ϊςτε να προςεγγιςτεί και να αποςαφθνιςτεί το κζμα των ειδικϊν μετεκτυπωτικϊν εργαςιϊν. Οι πθγζσ μελετικθκαν ςφαιρικά και ςυγκροτικθκε μια περιγραφικι αναφορά για κάκε επιλεγμζνθ μζκοδο, χωρίσ αυςτθρό ςφςτθμα αναφορϊν, αλλά με παράκεςθ των βιβλιογραφικϊν και διαδικτυακϊν πθγϊν ςτο τζλοσ κάκε μεκόδου. υλλζχκθκαν και αναλφκθκαν εφαρμογζσ των μεκόδων από το διαδίκτυο με ςκοπό να ξεκακαριςτοφν οι διαφορζσ και οι χριςεισ τουσ, βάςει των βιβλιογραφικϊν πθγϊν. Από τισ ειδικζσ εργαςίεσ περατϊςεων, επιλζχκθκαν να αναλυκοφν τζςςερισ, οι δφο ςε ςφγκριςθ, με κριτιριο το ενδιαφζρον του ςυντάκτθ για εμβάκυνςθ ςτθν τεχνικι, το εφροσ των εφαρμογϊν τουσ, τθν τεχνολογικι τουσ εξζλιξθ και τθν κάλυψθ όςο το δυνατόν περιςςότερων κατθγοριϊν.
ΕΙΑΓΩΓΗ Οι διαδικαςίεσ περάτωςθσ είναι μία φάςθ τθσ παραγωγικισ διαδικαςίασ εκτυπϊςεων, οι οποίεσ προςκζτουν ςτο προϊόν τα απαιτοφμενα χαρακτθριςτικά, το ςχιμα και τισ πρόςκετεσ λειτουργίεσ. Ξια μεγάλθ κατθγορία τεχνικϊν περάτωςθσ αφορά τθ ςυναρμολόγθςθ του τελικοφ προϊόντοσ από επιμζρουσ εκτυπωμζνα τμιματα, ειδικά ςε περιπτϊςεισ βιβλίων. Οι τεχνικζσ περάτωςθσ μποροφν να ταξινομθκοφν ςτισ κατθγορίεσ κοπισ, δίπλωςθσ, ςφνκεςθσ, βιβλιοδεςίασ, ειδικϊν εργαςιϊν και ςυςκευαςίασ/κυτιοποιίασ. Η τελευταία αποτελεί ξεχωριςτι διαδικαςία μετεκτφπωςθσ κακϊσ αφορά εκτφπωςθ και μετεκτφπωςθ χαρτονιοφ ςυςκευαςίασ ςυνολικά. Από τισ κατθγορίεσ εργαςιϊν περάτωςθσ επιλζγεται να αναλυκεί περαιτζρω εκείνθ των ειδικϊν εργαςιϊν. Οι εργαςίεσ αυτζσ ζχουν προαποφαςιςτεί κατά τον ςχεδιαςμό του προϊόντοσ και ζχουν προχπολογιςτεί ςτο κόςτοσ παραγωγισ. Πρόκειται για εργαςίεσ με επιπλζον κόςτοσ και επιλζγονται για λόγουσ λειτουργικοφσ ι αιςκθτικοφσ, πάντα όμωσ με ςτόχο τθν προςτικζμενθ αξία ςτο προϊόν. Ονομάηονται ειδικζσ εργαςίεσ κακϊσ δεν είναι βαςικζσ ι απολφτωσ απαραίτθτεσ μετεκτυπωτικζσ διεργαςίεσ, εφαρμόηονται ανάλογα με το είδοσ και τθ χριςθ του κάκε προϊόντοσ.
ΓΣΠ60 ΑΘ1 16/2/2016
3
Βεατρίκθ Οτόβα || Εργαςία 3
ΓΚΟΦΡΑΡΙΜΑ / ΑΝΑΓΛΤΦΟΣΤΠΙΑ ΧΩΡΙ ΜΕΛΑΝΙ EMBOSSING AND DEBOSSING τθ διαδικαςία αυτι το υπόςτρωμα χτυπιζται από μεταλλικό ςτοιχείο με αποτζλεςμα είτε ανάγλυφο είτε εςϊγλυφο. Η ςυνικθσ επιλογι υποςτρϊματοσ είναι βαρφ και ανκεκτικό χαρτί ματ, για να αναδειχκεί καλφτερα το αποτζλεςμα. Για τθν καταςκευι του απαιτοφνται δφο μιτρεσ, αρςενικό και κθλυκό καλοφπι, γεγονόσ που αυξάνει τα ςτάδια και το κόςτοσ παραγωγισ. Σο διαφοροποιθμζνο ςε φψοσ ςχιμα, μπορεί να ζχει ιδθ μελάνι τυπωμζνο ι χρυςοτυπία ι να μείνει χωρίσ χρϊμα (blind emboss). Η καταςκευι τθσ μιτρασ ζχει ζνα κόςτοσ που απορροφάται κατά κάποιο τρόπο ςε μεγάλα τιράη, κακϊσ επιμερίηεται ςτο κόςτοσ κάκε τεμαχίου. Η επιλογι τθσ τεχνικισ είναι ςυνδυαςμόσ του όγκου τθσ παραγωγισ αλλά και τθσ αναγκαιότθτασ τθσ προςτικζμενθσ αξίασ, δθλαδι του κφρουσ και τθσ βαρφτθτασ που προςδίδει ςτο προϊόν.
Εικόνεσ 1 & 2 Εςώγλυφο & Εξώγλυφο, blind, ςτο ίδιο ςχζδιο { dolcepress.com }
Κδια λογικι ακολουκείται και ςτθν εγχάραξθ εςϊγλυφου όπου το υπόςτρωμα υποχωρεί αντί να υπερυψϊνεται και πάλι με τθ χριςθ μεταλλικισ πλάκασ. Η τεχνικι μπορεί επίςθσ να χρθςιμοποιθκεί ςε ςυνδυαςμό με τθν όφςετ και τθ χρυςοτυπία δίνοντασ βάκοσ ςε ζνα ςχζδιο. Γενικότερα ςυνδυάηεται με άλλεσ τεχνικζσ, ταυτόχρονα ι διαδοχικά, προςφζροντασ ποικιλία ςτο αιςκθτικό αποτζλεςμα ανάλογα με τισ απαιτιςεισ πχ. Registered Emboss, Pastelling, Glazing κ.ά. Σα καλοφπια μποροφν να είναι απλά ι ςφνκετα και επιτρζπουν ςε ζναν δθμιουργικό ςχεδιαςτι τθν επιλογι εςϊγλυφου και ανάγλυφου προςφζροντασ ζνα εντυπωςιακό αποτζλεςμα. Οι μιτρεσ μποροφν να λαξεφονται ςε ζνα ι περιςςότερα επίπεδα ι ακόμα και με λοξζσ άκρεσ γεγονόσ που απογειϊνει τισ δυνατότθτεσ τθσ τεχνικισ ςε απόδοςθ τριςδιάςτατων αντικειμζνων. Οι μιτρεσ ενόσ επιπζδου (Single-Level) ζχουν μόνο ζνα βάκοσ και χρθςιμοποιοφνται κυρίωσ για γραμμζσ, περιγράμματα και παράγουν κακαρζσ και ακριβείσ άκρεσ. Οι πολυεπίπεδεσ (Multi-Level) περζχουν ποικιλία ςτα επίπεδα και είναι κατάλλθλεσ για απόδοςθ εικόνων με λεπτομζρεια. Ξιτρεσ με καμπυλωτζσ ακμζσ (Round Edge) προςφζρουν απαλά τελειϊματα αντί για αυςτθρζσ χαράξεισ και δίνουν τθν αίςκθςθ τθσ ανάδυςθσ καμπυλωτϊν αντικειμζνων από το χαρτί. Ζνασ ςυνδυαςμόσ κακαρισ γραμμισ και καμπυλότθτασ μπορεί να αποδοκεί με καλοφπια λοξά (Beveled Edge). Σα ςκαλιςτά καλοφπια (Sculptured) δθμιουργοφν ανάγλυφεσ εικόνεσ τριςδιάςτατεσ, ςκαλίηονται ςυνικωσ ςε ορείχαλκο και είναι πολφ αποτελεςματικά ςε ΓΣΠ60 ΑΘ1 16/2/2016
4
Βεατρίκθ Οτόβα || Εργαςία 3 τυφλό γκοφράριςμα ι κάψιμο (scorching). Για τθν επίτευξθ του καλφτερου δυνατοφ αποτελζςματοσ είναι ςθμαντικό να κατανοιςουμε τθ διαδικαςία και τα είδθ των καλουπιϊν που χρθςιμοποιεί θ τεχνικι. Σρεισ παράγοντεσ χρειάηεται να ρυκμιςτοφν κατά τθ διάρκεια τθσ διαδικαςίασ: Η πίεςθ, θ ζνταςθ δθλαδι του αποτελζςματοσ από τθ δφναμθ που κα αςκθκεί ςτο υπόςτρωμα. Η κερμότθτα και ο ζλεγχόσ τθσ ςε επίπεδα κατάλλθλα για το επικυμθτό αποτζλεςμα. Σο βάκοσ του καλουπιοφ, το οποίο κακορίηεται από τον καλλιτζχνθ που το ςχεδιάηει και τον χαράκτθ που το παράγει.
Εικόνεσ 3 & 4 Σριςδιάςτατα ανάγλυφα { behance.net ςυλλογζσ 32467823 & 26811077 }
Σα μζταλλα που χρθςιμοποιοφνται για τα καλοφπια ποικίλουν ςε κόςτοσ, ανκεκτικότθτα και ςκλθρότθτα. Σα καλοφπια μαγνθςίου είναι τα πιο οικονομικά, χαράςςονται φωτομθχανικά, είναι κατάλλθλα για λίγεσ εντυπϊςεισ και δθμιουργοφν μια ιπια αίςκθςθ καμπυλότθτασ λόγω του μαλακοφ μετάλλου. Σα καλοφπια χαλκοφ είναι μεςαίου κόςτουσ, είναι κατάλλθλα για μεγαλφτερεσ παραγωγζσ και παρζχουν καλφτερθ λεπτομζρεια. Σα καλοφπια ορείχαλκου είναι τα πιο ακριβά, παράγονται με χειροκίνθτεσ μθχανζσ ι εξολοκλιρου ςτο χζρι, χρθςιμοποιοφνται για πολφ μεγάλεσ παραγωγζσ και προςφζρουν τθν υψθλότερθ ποιότθτα και ευκρίνεια ςτθ λεπτομζρεια. Οι μθχανζσ που χρθςιμοποιοφνται ποικίλουν από χειροκίνθτεσ για hobby,
χειροκίνθτεσ
επαγγελματικζσ
(παλιά
πιεςτιρια),
μζχρι
και
πλιρωσ
αυτοματοποιθμζνεσ
επαγγελματικζσ. υνικεισ εφαρμογζσ τθσ τεχνικισ ςυναντάμε ςε λογότυπα, ςε περιγράμματα ι τονιςμοφσ περιοχϊν ενδιαφζροντοσ, ςε κομψά και διακριτικά γραφικά ι γραμμζσ. Χρθςιμοποιείται περιςταςιακά και για λόγουσ αςφάλειασ ςε ςφραγίδεσ, ςφμβολα γνθςιότθτασ, εταιρικά ζγγραφα και επίςθμο υλικό, αν και πλζον υπάρχουν πιο ςφγχρονεσ τεχνολογίεσ αςφάλειασ ςτισ εκτυπϊςεισ.
ΠΗΓΕ http://www.metzgers.com/news-information/blog/emboss-deboss.html http://webitect.net/freelancing/5-finishing-options-to-print-a-business-card/ http://www.vcdc.gr/ http://onlineprintfile.com/knowledge/embossing.pdf
ΓΣΠ60 ΑΘ1 16/2/2016
5
Βεατρίκθ Οτόβα || Εργαςία 3
LAMINATE VS VARNISH ΠΝΑΣΙΜΟΠΟΙΗΗ / ΒΕΡΟΙΜΙ Οι δφο τεχνικζσ που επιλζγονται να αναλυκοφν ζχουν αρκετά κοινά ςθμεία και ςυχνά θ χριςθ τουσ είναι δυςδιάκριτθ, για τον λόγο αυτό προςεγγίηονται ςε αντιπαραβολι. Πρόκειται για τεχνικζσ που εφαρμόηονται ακόμα και ςε προϊόντα που δεν απαιτοφν προςταςία ι αδιαβροχοποίθςθ μόνο για λόγουσ αιςκθτικισ. Σα βερνίκια είναι επικαλφψεισ ςε υγρι μορφι είτε με βάςθ το νερό, τα οποία ςτεγνϊνουν με εξάτμιςθ, είτε UV για πιο ζντονθ γυαλάδα. Προςτατεφουν το προϊόν από τθν τριβι και τθ φκορά ενϊ ταυτόχρονα προςφζρουν ενδιαφζρον αιςκθτικό αποτζλεςμα και ιδιαίτερο φινίριςμα, γυαλιςτερό, ματ ι ςατινζ. Τπάρχουν βερνίκια αςφαλι για τρόφιμα τα οποία επιλζγονται για ςυςκευαςίεσ τροφίμων. Οπτικά μοιάηει πολφ με το λαμινάριςμα, αλλά είναι ςθμαντικά φκθνότερο. Χρθςιμοποιείται ςε ευρφ φάςμα βάρουσ χαρτιοφ και με επιπλζον επιβάρυνςθ εφαρμόηεται ςε περιοχζσ τοπικά (spot varnish). Αν και προςφζρει προςταςία ςτο τυπωμζνο προϊόν, το χαρτί εξακολουκεί να μπορεί να ςχιςτεί, δεν περιορίηει το ςπάςιμο ςτισ διπλϊςεισ, δεν είναι τόςο ανκεκτικό όςο το λαμινάριςμα και δεν είναι αδιάβροχο.
Εικόνεσ 5 & 6 Χαρτοςακοφλεσ: Spot UV (αριςτερά) και Laminated (δεξιά) { progresspackaging.co.uk, shoppingbagssupplier.com }
Η επίςτρωςθ UV είναι μία διαδικαςία βερνικιοφ κατά τθν οποία μία πολυμερισ ρθτίνθ ςτερεοποιείται με τθ βοικεια υπεριϊδουσ ακτινοβολίασ. Ξπορεί να αντικαταςτιςει το λαμινάριςμα παρζχοντασ ζνα προςτατευτικό κάλυμμα, από γδαρςίματα και δακτυλιζσ, ενϊ ταυτόχρονα προςκζτει αξία ςτο προϊόν αυξάνοντασ τθ ηωντάνια και τον πλοφτο των χρωμάτων. Ξπορεί να εφαρμοςτεί και αυτι με διάφορεσ υφζσ και γυαλάδεσ, ι ακόμα και με τθ μορφι ρολοφ δθμιουργϊντασ ζνα ανάγλυφο φινίριςμα ςε εξϊφυλλα ΓΣΠ60 ΑΘ1 16/2/2016
6
Βεατρίκθ Οτόβα || Εργαςία 3 βιβλίων, φυλλάδια, καταλόγουσ, καρτ-ποςτάλ, θμερολόγια κτλ. Η επζνδυςθ για τθν αγορά μιασ ςυςκευισ UV επίςτρωςθσ είναι μεγάλθ και προχποκζτει χϊρο, ειδικζσ ςυνκικεσ κλιματιςμοφ, μεγάλθ κατανάλωςθ ενζργειασ, πρόβλεψθ για τισ ανακυμιάςεισ, προςταςία από τθν ακτινοβολία κ.ά. Ξακροπρόκεςμα όμωσ το κόςτοσ τόςο των αναλϊςιμων όςο και του παραγόμενου πλαςτικοποιθμζνου προϊόντοσ ανά τεμάχιο είναι εντυπωςιακά μικρό. Σο λαμινάριςμα είναι θ επικόλλθςθ λεπτϊν ςτρϊςεων φιλμ ςτθν επιφάνεια του προϊόντοσ τα οποία δθμιουργοφν ζνα φράγμα μεταξφ εκτφπωςθσ και περιβάλλοντοσ. Τπάρχουν
διαφορετικζσ τεχνικζσ
λαμιναρίςματοσ τόςο ωσ προσ το κόςτοσ όςο και ωσ προσ τθν απόδοςθ-ποιότθτα. Διατίκενται επίςθσ φιλμ ςε διάφορεσ υφζσ όπωσ και τα βερνίκια. Η χριςθ του ελαχιςτοποιεί τα ςπαςίματα του μελανιοφ κατά τθ δίπλωςθ και κάνει τα προϊόντα πολφ ανκεκτικά ςτο χρόνο. Δεν ενδείκνυται για χαρτιά ελαφρφτερα των 135γρ., είναι ακριβότερο απ’ το βερνίκι και χρθςιμοποιείται μόνο για επικάλυψθ ολόκλθρθσ επιφάνειασ και όχι ςε ςυγκεκριμζνεσ περιοχζσ. υνθκιςμζνθ εφαρμογι του λαμιναρίςματοσ είναι οι κατάλογοι εςτιατορίων οι οποίοι απαιτοφν ανκεκτικότθτα και αδιαβροχοποίθςθ. Η πλαςτικοποίθςθ (λαμινάριςμα) παραμζνει εδϊ και χρόνια μια μζκοδοσ δθμοφιλισ και οικονομικά ςυμφζρουςα για τθν προςταςία εντφπων. Ξπορεί να γίνει κερμά ι ψυχρά, ανάλογα με τθν εφαρμογι. ε γενικζσ γραμμζσ θ κερμικι πλαςτικοποίθςθ (PET film) κοςτίηει λιγότερο και καλφπτει και τισ δφο πλευρζσ (εγκλειςμόσ), ενϊ θ κρφα μζκοδοσ εφαρμόηεται πάντα ςε μία πλευρά (εκτόσ από το OPP φιλμ). Η επιλογι μεκόδου κακορίηεται και από το υλικό, αφοφ για παράδειγμα το χαρτί είναι πιο ανκεκτικό ςτθ κερμότθτα, ςε αντίκεςθ με το βινφλιο όπου κα επιλζγαμε ψυχρι μζκοδο. Παράλλθλα με τθν αφξθςθ τθσ αγοράσ ψθφιακϊν εκτυπϊςεων, οι ταινίεσ OPP, οι οποίεσ είναι φκθνότερεσ από τισ PET και ζχουν πολφ γυαλιςτερό αποτζλεςμα, ζχουν αρχίςει να διατίκενται πλζον και ςε μικρότερα ρολά. Η τελικι ποιότθτα και απόδοςθ τουσ είναι ςυγκρίςιμθ με εκείνθ του UV. Αυτό δίνει τθ δυνατότθτα ακόμα και ςε μικρι εκτυπωτικι μονάδα που δεν μπορεί να ςθκϊςει τθν επζνδυςθ μιασ μθχανισ UV επίςτρωςθσ, να παρζχει ζνα αντίςτοιχο οπτικό αποτζλεςμα χωρίσ ςθμαντικι ζκπτωςθ ςτθν ποιότθτα. Μαι οι δφο τεχνικζσ παρζχουν προςταςία ςτο προϊόν αν και το λαμινάριςμα μπορεί να δϊςει μια φτθνι εντφπωςθ πλαςτικοφ, παρόλα αυτά προςφζρει μεγαλφτερθ αςφάλεια ςτθν ζκκεςθ ςε ζλαια, διαλφτεσ ι δυςμενείσ ςυνκικεσ. Σα πλεονεκτιματα και μειονεκτιματά τουσ κρίνουν ποια διαδικαςία είναι καταλλθλότερθ για το κάκε ζντυπο. Δεν είναι εφκολο να ξεχωρίςουμε ποια από τισ δφο τεχνικζσ χρθςιμοποιικθκε ςε ζνα προϊόν, εκτόσ κι αν δεν ζχει εφαρμοςτεί ςε όλθ τθν επιφάνεια, οπότε πρόκειται για βερνίκι. Αν προςπακιςουμε να ςχίςουμε ζνα κομμάτι από το εξϊφυλλο ενόσ περιοδικοφ κα μπορζςουμε να διακρίνουμε το πλαςτικό ςτρϊμα του λαμιναρίςματοσ, εφόςον υπάρχει, ενϊ το βερνίκι δεν κα φζρει αντίςταςθ ςτο ςχίςιμο.
ΠΗΓΕ http://www.warners.co.uk/Blog/287/Laminate_or_Varnish_which_is_best_for_your_product/ http://www.customlabel.com/blog/?p=190 http://graphicartsmag.com/articles/2011/05/uv-coating-vs-lamination/ http://www.prepressure.com/
ΓΣΠ60 ΑΘ1 16/2/2016
7
Βεατρίκθ Οτόβα || Εργαςία 3
DIE CUTTING ΜΑΝΟΤΠΙΑ ΜΟΠΗ Τπάρχουν διάφορεσ τεχνικζσ κοπισ τυπογραφικϊν προϊόντων ςε ειδικά ςχιματα, όπωσ θ χριςθ καλουπιϊν, κακϊσ και οι κοπζσ Laser και Kiss. Η κοπι Laser βρίςκει όλο και περιςςότερεσ εφαρμογζσ για ςφνκετα ςχιματα και δθμιουργία προτφπων, ενϊ θ κοπι Kiss εφαρμόηεται ςυνικωσ ςε φφλλα διπλά, κυρίωσ για αυτοκόλλθτα. Σα καλοφπια κοπισ φτιαγμζνα από ατςάλι, καταςκευαςμζνα ςτο επικυμθτό ςχιμα, κόβουν από το τυπωμζνο προϊόν επιλεγμζνα τμιματα. Η τεχνικι χρθςιμοποιείται ςυνικωσ για να προςτεκεί ζνα διακοςμθτικό ςτοιχείο ςε μια εργαςία εκτφπωςθσ και να ενιςχφςει τθν οπτικι του απόδοςθ. Αν και δεν ζχει ςυγκεκριμζνθ πρακτικι χριςθ, το κοπτικό προςφζρει πολλζσ δυνατότθτεσ, όπωσ θ δθμιουργία περίεργων ςχθμάτων ι ανοιγμάτων απ’ τα οποία μποροφμε να δοφμε το περιεχόμενο ενόσ εντφπου. Σα αποτελζςματα τθσ χριςθσ του μπορεί να είναι από εντυπωςιακά μζχρι ανεπαίςκθτα και διακριτικά, όπωσ το ςτρογγφλεμα των γωνιϊν μιασ κάρτασ. Μοπτικά μποροφν να χρθςιμοποιθκοφν για τθν προςκικθ διαδραςτικότθτασ ςε ζντυπα, για ζνκετα αναδιπλοφμενα ςτοιχεία, ωσ υποβοικθςθ για το άνοιγμα ενόσ εντφπου και ςε πολλζσ άλλεσ εφαρμογζσ και ειδικζσ καταςκευζσ οι οποίεσ ςυνθκίηονται, για παράδειγμα ςε παιδικά βιβλία. Είναι επίςθσ ςυνθκιςμζνα ςε ντοςιζ, φακζλουσ και παράκυρα, κακϊσ και ςε προςκλθτιρια.
Εικόνεσ 7 & 8 Εντυπωςιακό κοπτικό εξώφυλλου (αριςτερά) και διακριτικό κοπτικό ςε κάρτα (δεξιά) { behance.net ςυλλογή 4297505 και cardfaves.com αντίςτοιχα }
Σο καλοφπι μπορεί να φτιαχτεί από κόντρα πλακζ πάνω ςτο οποίο ζχει κοπεί με Laser το πρότυπο του ςχεδίου. Ζνασ μεταλλικόσ χάρακασ κοπισ κάμπτεται ςτο ίδιο ςχιμα και τοποκετείται ςτθν ξφλινθ βάςθ δθμιουργϊντασ ζτςι ζνα ςτακερό εργαλείο κοπισ. ε ςυνδυαςμό με τθν πίκμανςθ μπορεί να ζχει ωσ αποτζλεςμα πτυχϊςεισ ςτο χαρτί. Άλλεσ μζκοδοι καταςκευισ τουσ περιλαμβάνουν εκτόσ από κάμψθ, χφτευςθ ι εξϊκθςθ. Για τθν επίτευξθ τθσ καλφτερθσ ποιότθτασ κοπισ και ενόσ καλοφορμιςμζνου αποτελζςματοσ πρζπει να εξαςφαλιςτεί ςτακερι και ςυνεκτικι μιτρα χωρίσ παραμορφϊςεισ. Η διαδικαςία τθσ παραγωγισ τουσ μπορεί να απαιτεί χρόνο αλλά είναι ςθμαντικι για τθ βελτίωςθ των χρόνων εκτφπωςθσ, ΓΣΠ60 ΑΘ1 16/2/2016
8
Βεατρίκθ Οτόβα || Εργαςία 3 τθν ελαχιςτοποίθςθ των χρόνων ςυντιρθςθσ και τθν αποφυγι αιφνίδιων διακοπϊν. Πρόκειται για τεχνικι που αυξάνει ςθμαντικά το κόςτοσ οπότε πρζπει να εφαρμόηεται μόνο όταν το επιτρζπει ο προχπολογιςμόσ ι για μικρζσ πολυτελείσ παραγωγζσ. Η κφρια μζκοδοσ κοπισ μζςω μιτρασ περιλαμβάνει τθ χριςθ μεταλλικϊν κοπτικϊν για ςχιματα που δεν επιτυγχάνονται με ευκείεσ τομζσ από μαχαίρια. χεδόν οποιοδιποτε ςχιμα μπορεί να δθμιουργθκεί και να εφαρμοςτεί πάνω ςε ευρφ φάςμα πρϊτων υλϊν. Σα πιεςτιρια που χρθςιμοποιοφνται ςυχνά είναι περιςτροφικά, τα οποία αν και ζχουν περιοριςμοφσ ςτα καλοφπια και ςτθν ποιότθτα του χαρτιοφ, είναι τα πλζον κατάλλθλα για μεγάλεσ παραγωγζσ. Ξεμονωμζνα προϊόντα φφλλου, αντικζτωσ, απαιτοφν τθ χριςθ επίπεδθσ μθχανισ κοπισ, θ οποία αν και πιο αργι, προςφζρει ευρφτερο φάςμα εφαρμογϊν και επιλογϊν υποςτρϊματοσ. Εκτόσ από τθν εξαςφάλιςθ τθσ ακρίβειασ τθσ μιτρασ για τθν παραγωγι προϊόντων υψθλισ ποιότθτασ, μζλθμα των μονάδων που αςχολοφνται με τα καλοφπια κοπισ είναι και θ ελαχιςτοποίθςθ των αποβλιτων. Εφαρμόηεται κάποιασ μορφισ ανακφκλωςθ υλικϊν για λόγουσ τόςο περιβαλλοντικισ ςυνείδθςθσ όςο και περιοριςμοφ του κόςτουσ παραγωγισ. Σα κοπτικά καλοφπια είναι ςαν κουπ πατ, τα οποία μποροφν να κόψουν πολλζσ ςτρϊςεισ, ι να χρθςιμοποιθκοφν ςυνδυαςτικά για ςφνκετεσ ταυτόχρονεσ κοπζσ. Βρίςκουν πολλζσ εφαρμογζσ ςε δθμιουργικζσ, εμπορικζσ και προςωπικζσ εργαςίεσ. Ειδικά ςτθ χειροτεχνία εφαρμόηεται ςε scrapbooking, ςε απλικαρίςματα ςε ροφχα, εξατομικευμζνθ γραφικι φλθ, διακοςμθτικά ςπιτιοφ κτλ. Η παραγωγι καλουπιϊν μπορεί να γίνει εντελϊσ χειροποίθτα, με υποβοικθςθ Laser, ακόμα και με μικροςυςκευζσ Craft&Hobby για μικρζσ ποςότθτεσ. Η επιλογι τθσ τεχνικισ εξαρτάται από το μζγεκοσ τθσ παραγωγισ, τον προχπολογιςμό και τθν απόδοςθ τθσ αίςκθςθσ χειροποίθτου, θ οποία ενίοτε αποτελεί ςτόχο. Παράγοντασ που πρζπει να λαμβάνεται επίςθσ υπόψθ είναι θ ανκεκτικότθτα των υλικϊν κοπισ, όταν αυτά πρόκειται να χρθςιμοποιθκοφν ςυχνά και να φκαροφν. Σα καλοφπια πρζπει να είναι ςυμβατά με τισ πρζςεσ κοπισ ι όποιο ςφςτθμα χρθςιμοποιείται κακϊσ και οι μθχανζσ κυμαίνονται από χειροκίνθτεσ μζχρι πλιρωσ αυτοματοποιθμζνεσ CNC. Για τριςδιάςτατθ κοπι υπάρχουν και πρζςεσ κοπισ πολλαπλϊν περιγραμμάτων.
ΠΗΓΕ Ambrose, G. & Harris, P. (2006). Βαςικι Γραφιςτικι: Format. Dart Books. The Production Manual: A Graphic Design Handbook (GoogleBooks) http://www.benwells.co.uk/ http://www.tothepoint.co.uk/more/downloads/paper_and_print_finishes.pdf http://onlineprintfile.com/knowledge/die_Cut.pdf http://www.thomasnet.com/articles/custom-manufacturing-fabricating/die-cutting-tools
ΓΣΠ60 ΑΘ1 16/2/2016
9
Βεατρίκθ Οτόβα || Εργαςία 3
ΚΕΛΟ
Β
[ ΕΡΕΤΝΑ ]
ΞΕΘΟΔΟΝΟΓΙΑ το δεφτερο ςκζλοσ τθσ εργαςίασ επιχειρείται θ μελζτθ και καταγραφι όςο το δυνατόν πιο αντιπροςωπευτικϊν ειδικϊν εφαρμογϊν ςε ζντυπα, προϊόντα και ςυςκευαςίεσ. Ξετά τθν ανάλυςθ και κατανόθςθ των εργαςιϊν περάτωςθσ, ακολοφκθςε ζρευνα ςε ςθμεία διάκεςθσ προϊόντων εκτφπωςθσ. υγκεκριμζνα, κατά τισ ςυνθκιςμζνεσ επιςκζψεισ ςε αντίςτοιχα καταςτιματα, αφιερϊκθκε επιπλζον χρόνοσ για ςτοχευμζνθ παρατιρθςθ, με αντικείμενο τισ ειδικζσ τεχνικζσ περάτωςθσ εκτυπϊςεων. Σο ςοφπερ μάρκετ, το φαρμακείο, το βιβλιοπωλείο ιταν τα κφρια ςθμεία που επιλζχκθκαν, κακϊσ μελετικθκαν επίςθσ αντικείμενα που υπιρχαν ιδθ ςτθν κατοχι του ςυντάκτθ. Για ειδικζσ περιπτϊςεισ αντικειμζνων που είχαν παρατθρθκεί ςτο παρελκόν, παρουςίαηαν ενδιαφζρον, αλλά δεν ιταν δυνατόν να βρεκοφν, χρθςιμοποιικθκαν πλθροφορίεσ και φωτογραφικό υλικό από το διαδίκτυο. ε κάκε αντικείμενο που παρουςιάηεται, αναφζρονται οι τεχνικζσ που εντοπίςτθκαν, ενϊ ςε κάποια δοκιμάςτθκε και ςκόπιμθ φκορά για να αναγνωριςτεί θ τεχνικι με μεγαλφτερθ βεβαιότθτα. Παρουςιάηονται ςε κατθγορίεσ όχι με βάςθ τθν τεχνικι, αλλά με βάςθ τον ςκοπό που αυτι εφαρμόςτθκε. Παράλλθλα επιχειρείται να διερευνθκεί θ ςυχνότθτα με τθν οποία εμφανίηονται οι τεχνικζσ ανάλογα με το είδοσ και το κόςτοσ. Γίνεται, τζλοσ, διάκριςθ ςτισ χριςεισ των μεκόδων μεταξφ λειτουργικότθτασ και αιςκθτικισ.
Α | Προστασία
Β | Χρηστικότητα
Γ | Δπικοινωνία
Γ | Πολυτέλεια
1} Νερό
1} Διάδραζη
1} Ρηηορικά ζτήμαηα
1} Μοναδικόηηηα
2} Ένηονη τρήζη
2} Πληροθορία
2} Τονιζμός ζηοιτείφν
2} Φινέηζα
3] Φρόνος
3} Πολσμορθικόηηηα
3} Ενίζτσζη κόνζεπη
3} Υυηλή ποιόηηηα
4} Μόνφζη
4} Αθή
4} Ομοιόηηηα με προχόν
4} Υθή-Λάμυη
5} Θραύζη
5} Παιτνίδι 6} Εκπαίδεσζη
Πίνακασ 1 Βαςικζσ κατηγορίεσ και υποκατηγορίεσ χρήςεων ειδικών εργαςιών περατώςεων που εντοπίςτηκαν κατά την ζρευνα
τον πίνακα 1 εμφανίηονται ομαδοποιθμζνεσ ωσ προσ τθ γενικότερθ επιδίωξθ, οι περιςςότερεσ χριςεισ για τισ οποίεσ επιλζγονται οι ειδικζσ μετεκτυπωτικζσ εργαςίεσ. Μάποιεσ από αυτζσ είναι λειτουργικζσ, όπωσ θ προςταςία του προϊόντοσ ι τθσ ίδιασ τθσ ςυςκευαςίασ και θ χρθςτικότθτα (διαδραςτικότθτα, πρόςκετθ πλθροφορία). Άλλεσ χριςεισ είναι περιςςότερο αιςκθτικζσ ι επικοινωνιακζσ, όπωσ θ απόδοςθ τθσ φινζτςασ ι θ ςυνάφεια του προϊόντοσ με το υλικό τθσ ςυςκευαςίασ του. τθν πορεία του κειμζνου μπορεί να γίνεται αναφορά ςτισ χριςεισ με κωδικό, ςφμφωνα με τον πίνακα πχ. θ εκπαιδευτικι χριςθ κα αναφζρεται ωσ Β6. ΓΣΠ60 ΑΘ1 16/2/2016
10
Βεατρίκθ Οτόβα || Εργαςία 3
ΔΕΙΓΞΑ ΠΕΡΙΠΣΩΗ NO 1 χεδιαςμόσ πολυτελοφσ ςυςκευαςίασ ςαπουνιοφ με τθν ονομαςία «τρεισ μάγοι».
Οι
τεχνικζσ
χρθςιμοποιοφνται
είναι
που κυρίωσ
αιςκθτικζσ
και
εξυπθρετοφν
επικοινωνία
και
τθν
τθν
πολυτζλεια.
Αλλθγορία ςτο ςχιμα και τθν υφι του χρυςοφ (κοπτικό ανάπτυγμα ράβδου & χρυςοτυπία) ωσ πολφτιμο και μοναδικό δϊρο. Εςϊγλυφεσ καμιλεσ και αςτζρι ςυνδζουν τθ κεία γζννθςθ με το προϊόν.
ΠΕΡΙΠΣΩΗ NO 2
Παιδικό βιβλίο για τισ οφκαλμαπάτεσ. Μυρίαρχεσ τεχνικζσ: κοπτικά, ζνκετα, μεικτά υλικά, βζλκρο για τθ ςτερζωςθ τθσ ανεπτυγμζνθσ εκδοχισ, διαφάνειεσ, πικμάνςθ, λαμινάριςμα. κοπόσ: Διάδραςθ, εκπαίδευςθ, πολυμορφικότθτα, παιχνίδιςμα. Οι χριςεισ εδϊ είναι κυρίωσ λειτουργικζσ και ςτοχεφουν ςτθν εμπειρικι γνϊςθ μζςω τθσ παρατιρθςθσ ςχετικά με τθν όραςθ, τισ δυνατότθτεσ και τισ «απάτεσ» τθσ.
ΓΣΠ60 ΑΘ1 16/2/2016
11
Βεατρίκθ Οτόβα || Εργαςία 3
ΠΕΡΙΠΣΩΗ NO 3
Παιδικό βιβλίο ςχετικά με τθ ηωι των εντόμων, με πολφ εντυπωςιακά κοπτικά που αναδφονται από τισ ςελίδεσ κατά το ξεφφλλιςμα. Προςφζρουν τριςδιάςτατθ αίςκθςθ (δεξιά εικόνα τεράςτιασ αράχνθσ με το φυςικό τθσ περιβάλλον), ζχουν εκπαιδευτικό χαρακτιρα, κεντρίηουν το ενδιαφζρον των παιδιϊν. Πολλά κοπτικά ςτο βιβλίο χρθςιμεφουν για διάδραςθ, για πρόςκετθ πλθροφορία με ξεδίπλωμα και κάποιεσ ειδικζσ κοπζσ διευκολφνουν το άνοιγμα των κθκϊν (αριςτερι εικόνα).
ΠΕΡΙΠΣΩΗ NO 4 Εξϊφυλλο του βιβλίου “Βαςικι Γραφιςτικι: Format” των Ambrose & Harris που χρθςιμοποιικθκε και ωσ πθγι για το ςκζλοσ Α’. Πρόκειται για ςειρά βιβλίων γραφιςτικισ με πλοφςια και ευρεία χριςθ ειδικϊν εργαςιϊν λόγω του αντικειμζνου του βιβλίου. Εδϊ χρθςιμοποιοφνται
κοπτικά,
τοπικά
βερνίκια
και
ποικιλία ειδϊν χαρτιοφ, για επιμορφωτικό ςκοπό, ϊςτε ο αναγνϊςτθσ να δει και να αγγίξει τθν τεχνικι που μελετά, εφαρμοςμζνθ ςτο ίδιο το βιβλίο. Πρόκειται για τεχνικζσ που χρθςιμοποιοφνται κυρίωσ για λόγουσ αιςκθτικισ,
όμωσ
ςτο
ςυγκεκριμζνο
προϊόν
λειτουργοφν ωσ δείγμα τθσ τεχνικισ.
Σθμείωςθ 1 // Συχνά, τεχνικζσ όπωσ το βερνίκι ι το λαμινάριςμα εφαρμόηονται ςε υποςτρϊματα εκτόσ τθσ γραμμισ εκτυπωτικισ παραγωγισ και δθμιουργοφν υλικά (πχ. χαρτί περιοδικοφ) προετοιμαςμζνα για εκτφπωςθ, με χαρακτθριςτικά υφισ και γυαλάδασ, πριν τθν εκτφπωςθ. Αυτζσ οι περιπτϊςεισ δεν εξετάηονται ςτθν παροφςα εργαςία.
ΓΣΠ60 ΑΘ1 16/2/2016
12
Βεατρίκθ Οτόβα || Εργαςία 3
ΠΕΡΙΠΣΩΗ NO 5
Ευρεία χριςθ τεχνικϊν περατϊςεων παρατθρείται και ςτα φάρμακα και ςτα είδθ προςωπικισ υγιεινισ. Ειδικά ςτα μθ ςυνταγογραφοφμενα φάρμακα όπου ο καταναλωτισ επιλζγει και επθρεάηεται από τθ ςυςκευαςία, πολλζσ φορζσ γίνεται υπερβολικι χριςθ εντυπωςιακϊν και κοςτοβόρων τεχνικϊν. ε όλεσ τισ ςυςκευαςίεσ που εμφανίηονται εφαρμόςτθκαν εργαςίεσ κυτιοποιίασ και λαμινάριςμα ςτο κουτί. Σα μεταλιηζ χρϊματα του panadol cold & flu δεν είναι χρυςοτυπία αλλά μια μορφι λαμιναρίςματοσ με εξατομικευμζνο ςχζδιο. τα περιςςότερα φάρμακα παρατθρείται ανάγλυφο ςφςτθμα Braille και ςε κάποια εςϊγλυφο για τθν θμερομθνία λιξθσ. Πολλζσ φορζσ ςυναντάμε χρθςτικά κοπτικά για τθν τοποκζτθςθ των προϊόντων ςτα ράφια (χάρτινα γαντηάκια για κρζμαςμα ςε βζργα).
ΠΕΡΙΠΣΩΗ NO 6 Οι ατομικζσ ςυςκευαςίεσ ηάχαρθσ, ςε διάφορεσ εκδοχζσ τθσ, είναι προϊόν ευρείασ κατανάλωςθσ ςε καφετζριεσ και απαιτεί ανκεκτικότθτα ςτθν υγραςία. Για το λόγο αυτό χρθςιμοποιείται ςυχνά λαμινάριςμα με λεπτι μεμβράνθ (φιλμ) θ οποία αδιαβροχοποιεί τθ ςυςκευαςία και τθ μονϊνει από το περιβάλλον. Ματά
το
άνοιγμα,
όπωσ
φαίνεται
και
ςτθ
φωτογραφία, θ μεμβράνθ γίνεται ορατι, ενϊ προθγουμζνωσ πρόςδιδε απλϊσ μια διακριτικι λάμψθ ςτθ ςυςκευαςία.
ΓΣΠ60 ΑΘ1 16/2/2016
13
Βεατρίκθ Οτόβα || Εργαςία 3
ΠΕΡΙΠΣΩΗ NO 7
Όταν το προϊόν και θ ςυςκευαςία γίνονται ζνα. Εφαρμογζσ κοπτικϊν κυρίωσ επικοινωνιακζσ, που βοθκοφν τον ςχεδιαςμό και το κόνςεπτ. Ζμμεςα υπονοοφν και τθν πολυτζλεια, κακϊσ πρόκειται για φροντιςμζνα προϊόντα από όλεσ τισ απόψεισ, οπότε και ςτθν ποιότθτα. Η κικθ μπλζκεται με τα ακουςτικά και μεταςχθματίηεται ςε μουςικζσ νότεσ. Σο παράκυρο μζνει ανοιχτό λόγω του κοπτικοφ και το φιλζτο του ψαριοφ επιςτρζφει ςτο ςϊμα του, αν και κατεψυγμζνο. Σθμείωςθ 2 // Κάποιεσ φορζσ τα κοπτικά ζχουν χριςθ λειτουργικι για το άνοιγμα και το κλείςιμο των ςυςκευαςιϊν. Τα χάρτινα κουτάκια με τισ τςίχλεσ, κάποια απορρυπαντικά ςε χάρτινθ ςυςκευαςία, οι κάψουλεσ του καφζ, ζχουν πρόςκετα κομμάτια χαρτονιοφ ςτο εςωτερικό των καπακιϊν για αυτό το ςκοπό. Αντίςτοιχα, ςτθν ίδια κατθγορία προϊόντων υπάρχουν τεχνικζσ για το εφκολο άνοιγμα με περφορζ.
ΠΕΡΙΠΣΩΗ NO 8
τισ ετικζτεσ κραςιϊν παρατθροφνται διάφορεσ τεχνικζσ, με κυρίαρχθ τθ χρυςοτυπία. Πρόκειται για εφαρμογι ςτθν κατθγορία τθσ πολυτζλειασ και τθσ υψθλισ ποιότθτασ. Ναμπερζσ και αςτραφτερζσ ετικζτεσ δικαιολογοφν το κόςτοσ του κραςιοφ, και αναδεικνφουν τθν αξία του προϊόντοσ. ε ςυνδυαςμό με ανάγλυφο ι εςϊγλυφο δίνει ακόμα πιο εκλυπτιςμζνο αποτζλεςμα. Τπάρχει όμωσ και μία ςχετικά νζα τάςθ ςτισ ετικζτεσ κραςιοφ, προσ τθ φυςικότθτα και τθν απλότθτα που υποννοεί το ςεβαςμό ςτο περιβάλλον και τθν θρεμία, επιλογζσ που υποςτθρίηονται με ματ ι άγριεσ υφζσ και τυφλά ανάγλυφα ι διακριτικό τοπικό UV.
ΓΣΠ60 ΑΘ1 16/2/2016
14
Βεατρίκθ Οτόβα || Εργαςία 3
ΠΕΡΙΠΣΩΗ NO 9
Οι χάρτινεσ ςακοφλεσ είναι ςυνθκιςμζνθ εφαρμογι ςυςκευαςίασ και θ εξατομίκευςι τουσ επιλζγεται από τισ περιςςότερεσ εταιρίεσ ανεξαρτιτωσ μεγζκουσ. τθ ςυνολικι ποιότθτα μίασ ςακοφλασ αντανακλάται το κφροσ τθσ επωνυμίασ που κουβαλάει. Σο ιδιαίτερα glossy λαμινάριςμα είναι θ πιο κοινι, αν και ςυνικωσ «φτθνι» επιλογι. Οι πιο εκλεπτυςμζνεσ λφςεισ ςυνδυάηουν διάφορεσ τεχνικζσ όπωσ ανάγλυφο και χρυςοτυπία (αριςτερά) ι λαμινάριςμα και περφορζ (δεξιά). υγκεκριμζνα ςακοφλα τθσ δεξιάσ εικόνασ χρθςιμοποιεί το περφορζ με πολφ πρωτότυπο τρόπο, δθμιουργϊντασ μια ςυςκευαςία διαδραςτικι, παιγνιϊδθ και μοναδικι, κακϊσ κάκε πελάτθσ μπορεί να ςχεδιάςει το ςχιμα που επικυμεί. Η ανκεκτικότθτα και θ ομορφιά μιασ χάρτινθσ τςάντασ ευνοεί τθν επανάχρθςι τθσ και ενιςχφει τθ ςφγχρονθ τάςθ θ οποία επιτάςςει ςτροφι προσ το περιβάλλον.
ΠΕΡΙΠΣΩΗ NO 10 Ξία περίπτωςθ ςυςκευαςίασ που υπαγορεφεται από τθν κεντρικι ιδζα, και επιδζχεται πολλζσ αναγνϊςεισ. Περίπλοκο κοπτικό για το ανάπτυγμα τθσ κικθσ και τριςδιάςτατο ανάγλυφο ςε μία ζδρα, δθμιουργοφν το πακζτο-φζρετρο. Ζνασ ειρωνικόσ τρόποσ να αναγραφεί
θ
επιβεβλθμζνθ
προειδοποιθτικι
επιγραφι για τισ ςυνζπειεσ του καπνίςματοσ, μια προςζγγιςθ που ςοκάρει, ςίγουρα όμωσ τραβάει τθν προςοχι του καταναλωτι.
ΓΣΠ60 ΑΘ1 16/2/2016
15
Βεατρίκθ Οτόβα || Εργαςία 3 τον παρακάτω πίνακα αποτυπϊνονται ςυγκεντρωτικά οι χριςεισ ειδικϊν εργαςιϊν περάτωςθσ με βάςθ τθν κατθγορία των προϊόντων. Σο δείγμα είναι μικρό για να εξάγουμε ςυμπεράςματα ςτατιςτικά, άλλωςτε ο ςκοπόσ ιταν θ παρατιρθςθ και θ εξοικείωςθ με τισ ίδιεσ τισ τεχνικζσ.
Ν01
Ν02
Ν03
Ν04
LAM
A1 ΠΡΟΣΑΙΑ
ΠΡΟΛΟΟ Ν05 Ν06
LAM
A2
LAM
Ν08
FILM
LAM FILM
DC
B1
B3 B4
SCO
DC
DC
DC
DC
PER UV
DC
PER
DC
DC
DC
PER PER
B5 DC
B6 ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
DC
EMB
DC FOIL
Γ2 Γ3
ΠΟΛΤΣΕΛΕΙΑ
Δ2 Δ3
ΤΠΟΜΝΗΜΑ
Δ4
LAM
LAM
DC DC
B2
Δ1
LAM
SCO
A5
Γ4
Ν10
FILM
A4
Γ1
Ν09
LAM
A3
ΧΡΗΣΙΚΟΣΗΣΑ
Ν07
FOIL
DC
EMB
DC
EMB, DC
DC
PER
EMB
EMB
DC
LAM
FOIL
LAM
FILM
ΠΝΑΣΙΜΟΠΟΙΗΗ
LAM
ΝΑΞΙΟΑΡΙΞΑ
UV
DC
FILM
FOIL
FOIL
FOIL
ΜΟΠΣΙΜΟ
FOIL
ΧΡΤΟΣΤΠΙΑ
ΣΟΠΙΜΟ ΒΕΡΟΙΜΙ
PER
ΠΕΡΦΟΡΕ
EMB
ΑΟΑΓΝΤΦΟ
SCO
ΠΙΜΞΑΟΗ
DEB
ΕΩΓΝΤΦΟ
ΓΣΠ60 ΑΘ1 16/2/2016
FOIL
EMB
16