Nederlandse opera’s van Sweelinck tot en met de Franse Tijd 1594-1814

Het operagezelschap 401NederlandseOperas is gespecialiseerd in onderzoek naar en het opvoeren van opera’s van Nederlandse componisten. Dat resulteerde in een plan voor een vijfdelige serie handboeken over Nederlande en Vlaamse opera’s. Auteur en artistiek leider van het gezelschap René Seghers: ‘Het eerste deel over Nederlandse opera’s in de barokperiode, de rococo en de Franse Tijd verschijnt dit jaar in het DATO Fonds van uitgeverij Lecturis.’

Het 401NederlandseOperas handboek ontsluit meer dan 55 opera’s van meer dan 30 Nederlandse componisten en librettisten uit de periode 1594 tot en met 1814. Dat loopt van de voorgeschiedenis rondom Sweelinck via de toneelmuziek van P. C. Hooft via Vondel/ Padbrué, Constantijn Huygens naar Hacquart/ Buysero, David Petersen, Hendrik Anders, Johannes Schenck, Quirinus van Blankenburg, Willem de Fesch, Jacob Jan van Wassenaer Obdam, Josina van Boetzelaer, baron Gottfried van Swieten, Belle van Zuylen, Bartholomeus Ruloffs, Jean-André Colizzi, Johannes Just, de gebroeders Mulligen, Jean des Communes, Mozart, Haydn én Ludwig van Beethoven!

Beethoven, Mozart, Haydn, Holland….

Van Beethoven wordt het verhaal dat hij niet in Bonn maar in Zutphen werd geboren onderzocht. Dit onderzoek leidde en passant tot de ontdekking van nooit eerder ontcijferde schetsen voor zijn vergeten opera-experiment Vestas Feuer. Omdat deze door Cees Nieuwenhuizen voor 401NederlandseOperas werden gereconstrueerd werd de wereldpremière in Zutphen 2022 sowieso half Nederlands. Van Mozart is een onbekende opera uit zijn Haagse periode ontdekt. Haydn staat in het boek omdat tekstdichter, bedenker en opdrachtgever van zijn beroemdste werken Jahreszeiten en Schöpfung de Leidse baron Gottfried van Swieten was. Van Swieten componeerde zelf ook een handvol schitterende opera’s, waarvan er twee konden worden opgespoord. Successen als die van Van Swieten zouden in landen als Duitsland, Engeland of Frankrijk tot standbeelden en cultstatus hebben geleid.

Nederland Operaland!

Het 401NederlandseOperas handboek rekent af met vooroordelen over Nederlandse muziek. Dat honderden inheemse opera’s volledig vergeten raakten komt vooral doordat opera in de 17e en 18e eeuw een activiteit van privé gezelschappen was. Partituren daarvan zijn nauwelijks bewaard gebleven. De meeste partituren van de Amsterdamse Schouwburg gingen verloren in de Schouwburgbrand van 1772. Toch konden meer dan 50 Nederlandse opera’s uit de periode 1644-1814 geheel of gedeeltelijk worden teruggevonden.

Doelstelling

Seghers is ervan overtuigd dat de gedachte dat er geen publiek voor Nederlandse opera’s zou zijn een fabeltje is: ‘Het publiek is juist nieuwsgierig naar historische werken van eigen bodem. Zo waren de voorstellingen Jan van Gilse’s opera Tijl op vliegbasis Soesterberg in 2017 volledig uitverkocht. Maar commerciële operahuizen kiezen liever voor speelklare goedkope partituren van om het even welke copyrightsvrije succes-opera.’

Vanuit onze erfgoeddoelstelling hebben wij in samenwerking met het Nederlands Muziek Instituut inmiddels al 33 concerten uit manuscriptpartituren samengesteld, uitgevoerd, opgenomen en uitgegeven, deels op prachtig gedocumenteerde CD’s. Uit het eerste deel van het handboek zijn door deze werkwijze uit vrijwel ieder besproken werk inmiddels opnames van hoogtepunten voorhanden. Zo is het handboek een echte luistergids geworden, waardoor iedereen ons authentieke opera-verleden nu ook daadwerkelijk kan herbeleven.’

Gids

Het handboek is het resultaat van 14 jaar onderzoek maar het is voor een breed publiek van geïnteresseerden geschreven. Seghers: ‘Het maakt nieuwsgierig naar de muziek van opera’s die je vervolgens natuurlijk wilde horen. Het probleem met het 401NederlandseOperas handboek was aanvankelijk dat er vrijwel geen opnames van opera uit het handboek opnames bestonden.

Meer informatie:

401NederlandseOperas Handboek

INFO: 401NederlandseOperas.nl

T. 020-3314679